Do An Thuy San Thien Ma

http://et32.mooo.
com
CHƯƠNG I
GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY
Nhà Máy Chế Biến Thủy Hải Sản Thiên Mã.
Chủ đầu tư
Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Xuất Nhập Khẩu Thủy Sản Thiên Mã.
Trụ sở chính: 75/35 trần phú, phường Cái Khế, quận Ninh Kiều, TP.
Cần Thơ
Địa điểm thực hiện

- Thuộc lô 16A-18, Khu CN Trà Nóc I, phường Trà Nóc, quận Bình Thủy,
TP. Cần Thơ.
Quy mô của nhà máy
Diện tích 10.023,20 m2 thời hạn 40 năm để xây dựng nhà xưởng sản xuất và dự
phòng phát triển thời gian tới.
Xây dựng hoàn chỉnh và đưa vào hoạt động vào tháng 02/2007, công suất thiết kế
4.284 tấn sản phẩm/năm sản xuất ổn định
Sản phẩm chủ yếu của nhà máy là Fillet cá Tra đông lạnh, kế hoạch sản xuất hàng
năm theo công suất thiết kế như sau:
Bảng: Công suất hoạt động nhà máy

Fillet cá tra Năm 1 Năm 2 Năm 3 Năm 4 Năm 5
Sản lượng 3.427 3.856 4.070 4.284 4.284
(tấn)
Nhà máy có 430 lao động, trong số đó lao động gián tiếp khoảng 30 người được
trả lương ổn định theo công việc được giao, còn lại là lao động trực tiếp sẽ nhận
lương theo mức khoán sản phẩm hoặc khối lượng công việc hoàn thành.
Điều kiện tự nhiên của khu vực
Nhiệt độ:
Nhiệt độ không khí là yếu tố ảnh hưởng rất mạnh mẽ đến quá trình lan
truyền và chuyển hoá chất ô nhiểm. Nhiệt độ càng tăng cao thì tốc độ lan truyền và
chuyển hoá chất ô nhiểm trong môi trường càng lớn.
Nhiệt độ không khí dao động trong khoảng ( 26,8-27.5 0C ). Nhiệt độ trung
bình/năm là 26,4 0C. Nhiệt độ này thích họp cho sự phát
Độ ẩm và chế độ mưa:
http://et32.mooo.com
Mưa có tác dụng làm pha loãng các chất thải, lượng mưa càng lớn thì mức độ ô
nhiễm không khí và nước càng giảm.
• Lượng mưa trung bình hằng năm: 1.666 mm.
• Độ ẩm không khí: 75-90 %.
• Bão: Tần xuất bảo xuất hiện rất thấp.
• Bốc hơi: Lượng bốc hơi trung bình/năm từ 950-1200.
• Mùa mưa lượng bốc hơi ít hơn mùa khô(55-99 mm).
Chế độ gió:
Gió là yếu tố quan trọng trong việc lan truyền chất ô nhiễm không khí. Tốc
độ gió càng cao thì chất ô nhiễm được vận chuyển càng xa nồng độ chất ô nhiễm
càng được pha loãng bởi không khí sạch.Khi tốc độ gió nhỏ hoặc lặng gió thì chất
ô nhiễm chụp ngay xuống mặt đất gây nên tình trạng ô nhiễm cao tại khu vực chế
biến. Tốc độ gió trung bình trong năm 1,6 m/s. Trong năm có 63 ngày có dông, tốc
độ gió dông cao nhất trong năm ghi nhận được là 31 m/s. Số ngày có dông xảy ra
trong các tháng 5 đến tháng 10.Tốc độ gió và hướng gió thay đổi phụ thuộc vào
từng thời kỳ trong mùa.
Mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 11, gió Tây Nam từ biển thổi vào.
Mùa khô, gió Đông Bắc và gió Đông Nam từ lục địa thổi qua gây khô.
Chất lượng không khí Tại Thành Phố Cần Thơ

Nhìn chung, môi trường không khí của khu vực thực hiện dự án bị ô nhiễm
chủ yếu do bụi và tiếng ồn mà chủ yếu từ hoạt động giao thông. Môi trường không
khí ở khu vực thực hiện dự án được thể hiện ở bảng sau.
Bảng: Chất lượng không khí

Chất ô TCVN
STT Đơn vị đo Kết quả
nhiễm 5937-2005
Bụi mg/m3 0,31 0,3
1
2 SO2 mg/m3 0,09 0,35
3 NO2 mg/m3 0,06 0,2
4 CO mg/m3 1,53 30
Qui trình sản xuất của nhà máy:
Nhà Máy Chế Biến Thủy Hải Sản Thiên Mã bao gồm hai phân xưởng:
• Phân xưởng chế biến Fillet cá Tra, cá Basa;

• Phân xưởng chế biến mực, bạch tuộc.
Mỗi phân xưởng bao gồm nhiều qui trình sản xuất và được căn cứ vào thành
phẩm của mổi phân xưởng.
Sau đây tôi xin giới thiệu qui trình sản xuất của nhà máy:
Quy trình chế biến Fillet cá Tra, cá Basa:
Nguyeân fillet Röûa, laïng

lieäu
Caáp ñoâng Xeáp khuoân Ñònh hình
Thaønh Caân ñònh Ñoùng goùi

phaåm löôïng
Xuaát kho thaønh Nhaäp kho tröõ ñoâng

phaåm -200C
Quy trình chế biến mực, bạch tuộc
Nguyeân Xöû lyù noäi Phaân maøu

lieäu taïng
Leân khuoân Phaân loaïi kích

Caáp ñoâng côõ
Nhaäp kho Xuaát kho thaønh

Caân, ñoùng
ttröõ ñoâng phaåm
goùi
-200C
Nước thải nhà máy: 2302 m3/ngày
Nước thải sản xuất:
Do đặc trưng của quá trình chế biến thuỷ hải sản nên lượng nước của công ty tập
trung chủ yếu vào là nước sử dụng cho khâu rửa nguyên liệu ban đầu.Lượng nước
thải theo tính toán của công ty sau khi qua hệ thông xử lý là rất lớn khoảng 2250
m3/ngày
Bảng : Kết quả phân tích mẫu nước thải sản xuất của nhà máy
TCVN (5945 – 2005)
TT Các chỉ tiêu Kết qủa Đơn vị
Loại A
1.500-
1 SS mg/l 50
2.000
2.000-
2 COD mg/l 50
2.200
1.400-
3 BOD5 mg/l 30
1.800
4 Tổng Nitơ 150-250 mg/l 15
5 Tổng Photpho 25-30 mg/l 4
Dầu mỡ động
6 150-250 mg/l 10
vật
Nguồn: Dự án đầu tư xây dựng nhà máy chế biến thủy sản
Nước thải sinh hoạt: 52 m3 /ngày
Nước thải sinh hoạt trong Công ty được sinh ra từ các khâu: vệ sinh cá nhân, tắm,
giặt,…Do đặc trưng của của quá trình chế biến thuỷ hải sản các chất ô nhiễm được
thể hiện dưới bảng sau.
Bảng : Tải lượng và nồng độ các chất ô nhiễm trong nước thải sinh hoạt
STT Thông số Tải lượng, g/người.ngày Nồng độ, mg/l
1 SS 30-50 206-294
2 BOD 35-50 206-294
3 COD 115-125 676-735
4 Tổng Nitơ 6-17 35-10
Tổng
5 3-5 18-29
Photpho
Nguồn: Trần Đức Hạ, Xử lý nước thải sinh hoạt quy mô vừa và nhỏ
Chương II: GIỚI THIỆU MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP

XỬ LÝ NƯỚC THẢI VÀ ĐỀ XUẤT QUI TRÌNH XỬ LÝ
II.1 CÁC PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ NƯỚC THẢI

II.1.1 CÁC PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ LÝ HỌC
Bảng II.1 Ứng dụng của các công trình và thiết bị để xử lý lý học
Công trình hoặc Ứng dụng

thiết bị
Lưu lượng kế Theo dõi, quản lý lưu lựơng nước thải
Song chắn rác Loại bỏ rác có kích thước lớn
Nghiền các loại rác có kích thước lớn, tạo nên một hỗn
Thiết bị nghiền rác
hợp nước thải tương đối đồng nhất
Điều hòa lưu lượng nước thải cũng như khối lượng các
Bể điều lưu
chất ô nhiễm
Khuấy trộn các hóa chất và các khí với nước thải, giữ các
Thiết bị khuấy trộn
chất rắn ở trạng thái lơ lững.
Tạo điều kiện cho các hạt nhỏ liên kết lại với nhau thành
Bể tạo bông cặn
các bông cặn để chúng có thể lắng.
Bể lắng Loại các cặn lắng và cô đặc bùn.
Loại các chất rắn có kích thước nhỏ còn sót lại sau khi xử
Bể tuyển nổi
lý nước thải, có tỉ trọng bằng tỉ trọng nước.
Như bể lọc cũng được ứng dụng để lọc tảo trong các hồ cố
Siêu lọc
định chất thải.
Trao đổi khí Đưa thêm vào hoặc khử đi các chất khí trong nước thải.
Bể lọc Loại bỏ các chất rắn có kích thước nhỏ còn sót lại.
Làm bay hơi và khử

Khử các chất hữu cơ bay hơi trong nước thải.
các chất khí
Khử trùng Loại bỏ các vi sinh vật bằng tia UV.
Nguồn: Wastewater Engiineering: treatment, reuse, disposal 1991.

Xử lý lý học là một giai đoạn trong hệ thống xử lý nước thải, bản chất của phương
pháp này là làm sạch sơ bộ nước thải trước khi xử lý sinh học. Tuy nhiên, trong
một số trường hợp, khi mức độ cần thiết làm sạch nước thải không cao lắm và điều
kiện vệ sinh cho phép thì phương pháp xử lý lý học giữ vai trò chính trong hệ
thống xử lý.
II.1.2 CÁC PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ HÓA HỌC
Phương pháp xử lý hóa học là đưa vào nước thải một hóa chất nào đó. Hóa
chất này tác dụng với các chất ô nhiễm có trong nước thải để tạo thành cặn lắng
hay chất hòa tan không độc hại.
Bảng II.2. Ứng dụng quá trình xử lý hóa học.
Quá trình Ứng dụng
Để trung hòa các loại nước thải có độ kiềm hoặc độ axit

Trung hòa
cao
Loại bỏ phospho và tăng hiệu quả lắng của các chất rắn
Keo tụ
lơ lửng trong các công trình lắng sơ cấp.
Loại bỏ các chất hữu cơ không thể xử lý được bằng các

Hấp phụ phương pháp xử lý hóa học hay sinh học thông dụng.
Cũng được dùng khử clo của nước thải sau xử lý.
Để loại bỏ các vi sinh vật gây bệnh. Các phương pháp

Khử trùng
thường sử dụng là: Chlorine, Chlorinedioxit…
Khử Clo Để loại bỏ các hợp chất của chlorine còn sót lại sau quá
trình khử trùng bằng clo
Các quá trình khác Nhiều loại hóa chất sử dụng để đạt một mục tiêu nào đó
Nguồn: Wastewater Engineering: treament, reuse, disposd 1991

II.1.3 CÁC PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ SINH HỌC
Qúa trình xử lý sinh học thường đi theo sau quá trình xử lý cơ học để loại bỏ
các chất hữu cơ trong nước thải nhờ hoạt động của các vi khuẩn. Tùy theo nhóm vi
khuẩn sử dụng là hiếu khí hay hiếm khí mà người ta thiết kế các công trình khác
nhau và tùy vào nhóm vi khuẩn, vi sinh vật mà các quá trình xử lý hiếu khí hay
quá trình xử lý yếm khí.
II.1.3.1 SƠ LƯỢC VỀ QUÁ TRÌNH HIẾU KHÍ
 Quá trình oxi hóa ( hay dị hóa)
(COHNS) + O2 + vi khuẩn hiếu khí CO2 + NH4 + Sản phẩm khác +
năng lượng chất hữu cơ
 Quá trình tổng hợp (hay đồng hóa)
(COHNS) + O2 + vi khuẩn hiếu khí + năng lượng C5H7O2N
Khi hàm lượng chất hữu cơ thấp hơn nhu cầu của vi khuẩn, vi khuẩn sẽ trải
qua quá trình hô hấp nội bào hay là tự oxi hóa để sử dụng nguyên sinh chất của
bản thân chúng làm nguyên liệu.
C5H7O2N + 5O2 5CO2 +NH4+ + 2 H2O + năng lượng
Nước thải đầu vào
BOD
Các chất nền
không phân hủy
CO2,H2O
Sinh khối
(SO42-, NO3-)…
Nước thải đầu ra
Hình II.1 Sơ đồ quá trình phân hủy hiếu khí

II.1.3.2 SƠ LUỢC VỀ QUÁ TRÌNH YẾM KHÍ
Trong điều kiện yếm khí, vi khuẩn yếm khí sẽ phân hũy chất hữu cơ sau:
(COHNS) + vi khuẩn yếm khí CO2 + H2S + NH4+ + CH4 + các chất khác
+ năng lượng
(COHNS) + vi khuẩn yếm khí + năng lượng C5H7O2N
Thành phần hỗn hợp khí sản sinh ra từ quá trình phân hũy yếm khí bao gồm:
Methane (CH4) 55 - 65%
Carbon Deoxide (CO2) 35 - 45%
Nitrogen (N2) 0 - 3%
Hydrogen (H2) 0 – 1%
Hydrogen Sulfide (H2S) 0 – 1%
Quá trình yếm khí là một quá trình phức tạp, liên hệ đến hàng trăm phản ứng
và chất trung gian, mỗi phản ứng sẽ được tiếp xúc bởi một loại enzyme hay chất
xúc tác. Nói chung quá trình yếm khí diến ra qua các giai đoạn sau:
- Thủy phân hay quá trình cắt ngắn mạch các chất hữu cơ cao phân tử.
- Tạo axit.
- Sinh khí methane.
Có 4 nhóm vi khuẩn chính tham gia vào quá trình lên men yếm khí:
- Các vi khuẩn thủy phân và lên men chất hữu cơ.
- Các vi khuẩn thuộc nhóm acetogenic (tạo ra acetate và H2).
- Nhóm vi khuẩn sử dụng acetate để tạo ra methane.
- Nhóm vi khuẩn sử dụng hydrogen để tạo ra methane.
Chất hữu cơ (carbohydrate, protein, lipids)
Thủy phân và lên men
Axit béo
Khử hydrogen của nhóm

Acetogenic
Acetate H2 + CO2
Hydrogen hóa của nhóm

Khử nhóm cacboxyl Acetogenic Tạo methane bởi
của Acetate phản ứng khử
CH4 + CO2 CH4 +H2O
Hình II.2 Ba giai đoạn của quá trình lên men yếm khí
(Nguồn: Melnerny, MJ and Bryant, M.P. 1980)
4%
24% H2 28%
76%
Chất hữu cơ Axit
Methane
cao phân tử hữu cơ
20% 52% Acid acêtic 72%
Hình II.3 Dòng vật chất (năng lượng) của quá trình lên men yếm khí theo %
(Nguồn: Melnerney, M.J Bryant, N.P. 1980)
II.2 ĐỀ XUẤT MỘT SỐ QUI TRÌNH XỬ LÝ NƯỚC THẢI CHO NHÀ MÁY
II.2.1 QUI TRÌNH XỬ LÝ 1
Song chắn
Nước thải rác
đầu vào
Bể lắng sơ
Bể điều lưu Bể UASB
cấp
Bùn cặn
Hoàn lưu nước

Sân phơi bùn
Bùn Hoàn lưu bùn

cặn
Nước thải
đã xử lý
Bể khử Bể lắng thứ Bể bùn
trùng cấp hoạt tính
Hình II.4 Sơ đồ xử lý nước thải theo qui trình 1
+Ưu điểm:
- Xử lý nước thải có hàm lượng chất hữu cơ cao
- Nước thải đầu ra không gây mùi hôi.
- Có thể tận dụng nguồn khí gas.
+ Nhược điểm:
-Chi phí xây dựng cao.
Song chắn
Nước thải rác
đầu vào Bể lắng sơ
Bể lắng cát Bể điều lưu cấp
Bùn cặn
Hoàn lưu nước

Sân phơi bùn
Bùn Hoàn lưu bùn

cặn
Nước thải
đã xử lý
Bể khử Bể lắng thứ Bể bùn
trùng cấp hoạt tính
Hình II.5 Sơ đồ qui trình xử lý nước thải 2
+Ưu điểm:
- Xử lý nước thải có hàm lượng chất hữu cơ cao
- Nước thải đầu ra không gây mùi hôi.
+ Nhược điểm:
- Chi phí xây dựng cao.
- Hiệu xuất không đảm bảo lắm.
II.3 MÔ TẢ SƠ ĐỒ CỘNG NGHỆ CÁC HẠNG MỤC CỦA HỆ THỐNG
II.3.1 Song chắn rác:

Song chắn rác dùng để giữ lại các chất thải rắn có kích thước lớn trong
nước thải để đảm bảo cho bơm, van và các đường ống không bị nghẽn bởi rác.
Kích thước tối thiểu của rác bị giữ lại tùy thuộc vào khoảng cách các thanh kim
loại của song chắn rác. Để tránh ứ đọng rác và gây tổn thất áp lực của dòng chảy
người ta thường xuyên làm sạch song chắn rác bằng cách cò rác thủ công hoặc cơ
giới. Tùy theo yêu cầu và kích thước của rác chiều rộng khe hở của các song thay
đổi.
Bảng Các giá trị thông dụng để thiết kế song chắn rác
Chỉ tiêu Cào rác thủ Cào rác cơ

công giới
Kích thước của các thanh
Bề dày( cm) 0,51÷1,52 0.51 ÷1,52
Bề bản( cm) 2,54 ÷3,81 2,54 ÷3,81
Khoảng cách giữa các thanh( cm) 2,54 ÷5,08 1,52 ÷7,62
Độ nghiêng song chắn rác theo trục thẳng 30 ÷45 0 ÷ 30
đứng (độ)
Vận tốc dòng chảy(m/s) 0,31 ÷ 0,62 0,62 ÷0,99
Độ giản áp cho phép( cm) 15,24 15,24
Nguồn : Wastewater Engineering: treatment, reuse, disposal, 1991
II.2. Bể lắng cát:

Bể lắng cát nhằm loại bỏ cát, sạn , sỏi, đá dăm, các loại xỉ khỏi nước thải .
Trong nước thải, bản thân chúng không độc hại nhưng sẽ ảnh hưởng đến khả năng
hoạt động của các công trình thiết bị trong hệ thống như ma sát làm mòn các thiết
bị cơ khí, lắng cặn trong các kênh dẫn, làm giảm thể tích hữu dụng của các bể xử
lý và tăng tần số làm sạch các bể này. Vì vậy trong các trạm xử lý nhất thiết phải
có bể lắng cát.
Bể lắng cát thường đặt phía sau song chắn rác và trước bể lắng sơ cấp.
Đôi khi người ta đăt bể lắng cát trước song chắn rác, tuy nhiên việc đặt sau song
chắn rác có lợi hơn cho việc quản lý bể. Ở đây phải tính toán như thế nào cho các
hạt cát và các hạt vô cơ cần loại bỏ lắng xuống còn các chất hữu cơ lơ lững khác
trôi đi.
Bể lắng cát được áp dụng lâu đời nhất là bể lắng cát chuyển động dọc
theo dòng chảy, trong bể này ta khống chế vận tốc dòng chảy để tạo diều kiện cho
các hạt cát, sỏi lắng xuống còn các hạt hữu cơ khác sẽ theo dòng chảy trôi ra
ngoài. Vận tốc dòng chảy được khống chế ở mức 0,3 m/ s, nhằm tạo dủ thời gian
để các hạt cát lắng xuống đáy bể. với vận tốc này hầu hết các hạt chất hữu cơ dều
dược dưa ra khỏi bể và vẫn ở trạng thái lơ lửng. Thông thường thì các bể này
được thiét kế đẻ lắng các hạt có kích thươc lớn hơn 0,15 mm. Chiều dài bể phụ
thuộc vào chiều sâu cần thiết để lắng các hạt ở vận tốc thiết kế, diện tích mặt cắt
đứng của bể được điều chỉnh vận tốc dòng chảy và số bể . Cần phải hạn chế dòng
chảy rối xảy ra ở đầu vào và đầu ra của bể, người ta đề nghị tăng chiều dài lý
thuyết lên 50% để thoả mãn vấn đề này
Bảng 3.2: Các giá trị thiết kế bể lắng cát
Thông số Khoảng biến Giá trị thông

thiên dụng
Thời gian lưu tồn nước ( giây) 45 - 90 60
Vận tốc chuyển động ngang ft/ s 0,8 - 1,3 1,0
Tốc độ lắng của hạt ft/ min
 Giữ lại trên lưới có đường kính 0,21 3,2 - 4,2 3,8
mm 2,0 - 3,0 2,5
 Giữ lại trên lưới có đường kính 0,15 30 - 40 36
mm 2 Dm - 0,5 L
Độ giảm áp % độ sâu diện tích ướt trong kênh
dẫn
Hạn chế dòng chảy rối ở đầu vào và đầu ra
Chú ý thời gian tồn lưu nước nếud quá nhỏ sẽ không đảm bảo hiệu suất
lắng, nếu lớn quá sẽ có các chất hữu cơ lắng. Các bể lắng hường được trang bị
thêm thanh gạt chất lắng ở dưới đáy, gàu múc các chất lắng chạy trên đường rây đẻ
cơ giới hoá việc xả cặn
II.3 Bể điều lưu:
Trong quá trình xử lý nước thải cần phải điều hoà lượng dòng chảy. Trong
quá trình này thực chất là thiết lập hệ thống điều hoà lưu lượng và nồng độ chất ô
nhiễm trong nước thải nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho các công trình phía sau hoạt
động ổn định.
Nước thải công ty được thải ra với lưu lượng biến đổi theo thời vụ sản
xuất, giờ mùa. Trong khi đó các hệ thống sinh học phải được cung cấp nước thải
đều đặn về thể tích cũng như các chất cần xử lý 24/24 giờ. Do đó sự hiện diện của
bể điều lưu là hết sức cần thiết.
Bể điều lưu có chức năng điều hòa lưu lượng nước thải và các chất cần xử
lý để đảm bảo hiệu quả cho các quá trình xử lý sinh học phía sau, nó chứa nước
thải và các chất cần xử lý ở những giờ cao điểm rồi phân phối lại cho các giờ
không hoặc ít sử dụng để cung cấp ở một lưu lượng nhất định 24/24 giờ cho các hệ
thống xử lý sinh học phía sau.
Các lợi ích của bể điều lưu như sau:
Bể điều lưu làm tăng hiệu quả của hệ thống sinh học do đó nó hạn chế
hiện tượng “shock” của hệ thống do hoạt động quá tải hoặc dưới tải về lưu lượng
cũng như hàm lượng các chất hữu cơ, giảm được diện tích xây dựng các bể sinh
học. Hơn nữa các chất ức chế quá trình xử lý sinh học sẽ được pha loãng hoặc
trung hòa ở mức độ thích hợp cho hoạt động của vi sinh vật .
Trong thực tế bể điều lưu được xây dựng lớn hơn thể tích thiết kế 10 ÷
20% để phòng ngừa các trường hợp không tiên đoán được sự cố biến động hàng
ngày của lưu lượng, trong một số hệ thống xử lý người ta có thể bơm, hoàn lưu
một số nước thải về bể điều lưu.
II.4 Bể tuyển nổi :

Bể tuyển nổi được sử dụng để loại bỏ các hạt rắn hoặc lỏng ra khỏi hỗn hợp
nước thải và cô đặc bùn sinh học. Trong xử lý nước thải, bể tuyển nổi được sử
dụng chủ yếu để laọi các chất lơ lửng và cô dặc bùn sinh học. Lợi điểm chủ yếu
của bể tuyển nổi là nó có thể loại các hạt chất rắn nhỏ, có vận tốc lắng chậm trong
một thời gian ngắn Bể tuyển nổi gồm có các loại
Bể tuyển nổi theo trọng lượng riêng
Bể tuyển nổi bằng phương pháp điện phân
Bể tuyển nổi bằng cách hoà tan không khí ở áp suất cao
Bể tuyển nổi bằng sục khí
Bể tuyển nổi theo kiểu tạo chân không

Trong phạm vi đề tài, ta chọn bể tuyển nổi bằng cách hoà tan không khí ở áp
suất cao
Bể tuyển nổi bằng cách hoà tan không khí ở áp suất cao
Theo cách này không khí được hoà tan vào nước thải ở áp suất cao vài
atm, sau đó nước thải được đưa trở lại áp suất thường của khí quyển. lúc này
không khí trong nước thải sẽ phóng thích trở lại vào áp suất khí quyển dưới dạn
các bọt khí nhỏ. Các bọt khí này sẽ bám vào các hạt chất rắn tạo lực nâng các hạt
chất rắn này nổi lên bề mặt của bể, sau đó các chất rắn này được loại bỏ bằng các
thanh gạt.
I.1.5. Bể lắng sơ cấp:

Bể lắng làm nhiệm vụ tách các chất lơ lửng còn lại trong nước thải (sau khi
qua bể lắng cát) có tỷ trọng lớn hơn hoặc nhỏ hơn tỷ trọng của nước dưới dạng
lắng xuống đáy bể hoặc nổi lên trên mặt nước. Thông thường bể lắng có ba loại
chủ yếu: bể lắng ngang (nước chuyển động theo phương ngang), bể lắng đứng
(nước chuyển động theo phương thẳng đứng), và bể lắng ly tâm (nước chuyển
động từ tâm ra xung quanh) thường có dạng hình tròn trên mặt bằng. Ngoài ra, còn
một số dạng bể lắng khác như bể lắng nghiêng, bể lắng được thiết kế nhằm tăng
cường hiệu quả lắng.
Trước khi đi vào giai đoạn xử lí sinh học, hàm lượng chất rắn lơ lững trong nước
thải SS  150mg/l.
Chiều cao của bể : 3.084m  h  4.572m (Trịnh Xuân Lai, 2000
Bảng 3.4 Vài giá trị của hằng số thực nghiệm a,b ở t  200c.
Chỉ tiêu a(giờ) b(giờ)
Khử BOD5 0.018 0.020
Khử cặn lơ lững 0.0075 0.014
( Nguồn: Tính toán thiết kế các công trình xử lí nước thải của Trịnh Xuân Lai)
Bảng 3.5 Hiệu quả loại bỏ chất ô nhiễm sau khi qua bể lắng sơ cấp
Thông số Hiệu suất xử lí (%)
TSS 40 - 70
BOD5 25 – 40
COD 20 – 30
TP 5 – 10
Vi khuẩn 50 – 60
(Nguồn: Wastewater Engineering: treatment, reuse, disposal, 1991.)

Bảng 3.6 Một số giá trị tham khảo để thiết kế bể lắng sơ cấp hình trụ tròn và hình
chữ nhật.
Thông số Giá trị
Khoảng biến
Thông dụng
thiên
Hình chữ nhật
• Sâu (m) 3 – 4.6 3.7
• Dài (m) 15.2 – 91.4 24.4 – 39.6
• Rộng (m) 3.0 – 24.4 4.9 – 9.7
Vận tốc thiết bị gạt váng và cặn (m/phút) 0.6 – 1.2 0.9
Hình trụ tròn
Sâu (m) 3.0 – 4.6 3.7
Đường kính (m) 3.0 – 61 12.2 – 45.8
Độ dốc của đáy (m/m) 0.063 – 0.167 0.083
Vận tốc thiết bị gạt váng và cặn (vòng/phút) 0.02 – 0.05 0.03

Bể bùn hoạt tính:
Xử lý nước thải bằng bể bùn hoạt tính bao gồm bể chứa khí và bể lắng, vi
sinh vật kết bông được tách ra ở bể lắng và hoàn lưu lại bể hiếu khí để duy trì nồng
độ cao của vi sinh vật có hoạt tính, lượng bùn thừa được tách ra đưa vào bể nén
bùn hay các công trình xử lý bùn khác để đảm bảo có oxy thường xuyên và trộn
đều nước thải với bùn hoạt tính, cần phải cung cấp khí cho bể hiếu khí bằng hệ
thống sục khí.
Bể bùn hoạt tính là một qui trình xử lý sinh học hiếu khí trong bể không có
giá bám cho vi khuẩn .
Việc loại bỏ BOD, keo tụ, các hạt keo không lắng và cố định các chất hữu cơ được
thực hiện bởi vi sinh vật, chủ yếu là các vi khuẩn. Các vi sinh vật được sử dụng để
chuyển hóa các hạt keo và các chất hữu cơ thành các chất khí và các tế bào vi
khuẩn mới. Do đó các tế bào vi khuẩn có tỷ trọng lớn hơn tỷ trọng riêng của nước
nó có thể tách khỏi nước thải bằng phương pháp lắng trọng lực.
Thời gian lưu của nước thải, chế độ nạp nước và các chất hữu cơ
trong bể phản ứng: Theo số liệu của Mỹ, thời gian cư trú trung bình của vi khuẩn
trong bể theo thể tích bể 5 ÷ 15 ngày, thời gian lưu tồn nước trong bể 4 ÷ 8 giờ.
Hiệu suất sục khí và tỷ lệ thức ăn trên vi sinh vật (F/M) nên giữ trị số DO = 1,5 ÷ 4
mg/l tại mọi khu vực trong bể, trên 4mg/l không tăng hiệu suất mà còn tốn điện.
Đối với F/M lớn hơn 0,3mg/l, lượng không khí cần thiết 30 ÷ 55m3/kgBOD5 được
xử lý( hệ thống tạo bọt khí), 24 ÷ 36 m3/kgBOD5 được xử lý (hệ thống sục khí tạo
bọt mịn). Nếu F/M nhỏ hơn 0,3mg/l lượng không khí cần thiết sẽ tăng lên. Thông
thường khi sử dụng hệ thống bơm nén khí với hệ thống khuếch tán khí người ta
cần 3,75÷15m3 không khí trên một m3 nước thải. Đối với các thiết bị cơ khí khấy
đảo để sục khí cần 1÷1,5kgO2/kgBOD5 được xử lý, theo thực nghiệm ở bể bùn
hoạt tính khuấy hoàn chỉnh cho thấy giá trị F/M nằm trong khoảng 0,2 ÷ 1,0.
Bể lắng thứ cấp:
Bể lắng thứ cấp dùng để loại bỏ các tế bào vi khuẩn nằm ở dạng các bông
cặn. Bể lắng thứ cấp có hình dạng cấu tạo gần giống với bể lắng sơ cấp, tuy nhiên
thông số thiết kế về lưu lượng nạp nước thải trên một đơn vị diện tích bề mặt của
bể khác rất nhiều. Ta có thể tham khảo các thông số thiết kế theo bản sau.
Bảng 3.3 Các thông số tham khảo để thiết kế bể lắng thứ cấp
Loại bể xử lý Lưu lượng nạp nước Lưu lượng nạp Chiều

m3/m2.d 2
chất rắn kg/m h sâu
Trung bình Tải đỉnh Trung bình Tải đỉnh của bể m
Bùn hoạt tính thông khí 16,3 ÷ 32,6 40,7 ÷ 48,9 3,9 ÷5,9 9,8 3,66÷6,1
bằng không khí (ngoại trừ
loại thông khí kéo dài)
Bùn hoạt tính thông khí 16,3 ÷ 32,6 40,7 ÷48,9 4,9 ÷6,8 9,8 3,66÷6,1
bằngoxy tinh khiết
Bùn hoạt tính thông khí 8,2 ÷ 16,3 24,4 ÷32,6 1 ÷ 4,9 6,8 3,66÷6,1
kéo dài
Bể lọc sinh học nhỏ giọt 16,3 ÷ 24,4 40,7 ÷48,9 2,9 ÷ 4,9 7,8 3,05÷4,57
Đĩa quay sinh học
Nước thải thứ cấp 16,3 ÷ 32,6 40,7 ÷ 48,9 3,9 ÷5,9 9,8 3,05÷4,57
Nước thải nitrat hóa 16,3 ÷ 24,4 32,6 ÷ 40,7 2,9 ÷4,9 7,8 3,05÷4,57
II.7.Bể khử trùng:
Để hoàn thành công đoạn xử lý nước thải dùng chclorine. Nước thải và
dung dịch chclor( phân phối qua ống châm lổ hoặc suốt chiều ngang của bể trộn)
được cho vào bể trộn trang bị một máy khuấy vận tốc cao, thời gian lưu tồn của
nước thải và dung dịch chclorine trong bể không ngắn hơn 30 giây. Sau đó nước
thải đã trộn lẫn với dung dịch chclorine được cho chảy qua bể tiếp xúc được chia
thành những kênh dài và hẹp theo đường gấp khúc.
Thời gian tiếp xúc giữa chclorine và nước thải từ 15 ÷ 45 phút, ít nhất phải giữ
được 15 phút ở tải đỉnh. Bể tiếp xúc chclorine thường được thiết kế theo kiểu
plug_flow. Tỷ lệ dài : rộng từ 10:1 đến 40:1. Vận tốc tối thiểu của nước thải từ 2 ÷
4,5m/phút để tránh lắng bùn trong bể.
II.8. Sân phơi bùn:

Bùn thải ra từ bể tuyển nổi, bể lắng sơ cấp và bể lắng thứ cấp được đưa
ra sân phơi bùn. Sân phơi bùn được coi là một công đoạn làm khô bùn, làm giảm
ẩm độ bùn xuống còn khoảng 70 ÷ 80% , nghĩa là hàm lượng vật chất khô trong
bùn tăng lên đến 20 ÷ 30%. Vì diện tích đệm của nhà máy lớn nên thích hợp cho
thiết kế sân phơi bùn.
Đáy sân phơi bùn thường làm bằng bêtông cốt thép để đảm bảo cách ly
nước rỉ từ bùn vào nước ngầm và có mái che di động tránh nước mưa đổ vào.
Chỉ tiêu thiết kế làm giảm ẩm độ bùn xuống còn 75%

 Chiều dày lớp bùn là 8cm( thời gian phơi 3 tuần).
TÍNH TOÁN CÁC HẠNG MỤC CÔNG TRÌNH
Lưu lượng nước thải tính toán:

Lưu lượng trung bình ngày đêm: Q = 2302 m3/ngày đêm
Lưu lượng trung bình : (mỗi ngày sản xuất 8h)
Q 2302
Qtb    287, 75( m3 / h) =0,0799m3/s=79,9 L/s
8 8
(Nguồn :TCXD 51-2008)

K0max =1,6402
K0min =0,5739
Qtbmax = Qtb x K0max = 79,9*1,6402= 131,05 (L/s) =0,131(m3/s)
Qtbmin = Qt bx K0min = 79,9*0,5739= 45,85 (L/s) = 0,0127 (m3/s)
Tính toán lại hàm lượng các chất trong nước thải: Lượng nước thải sản
xuất hàng ngày là 2250m3. Lượng nước thải sinh hoạt hàng ngày là 52 m3
1800* 2250  294*52
BOD5   1765,98mg / L
2250  52
2200  2250  735  52

COD   2166,9mg / L
2302
2000  2250  294  52
SS   1961, 46mg / L
2302
250  2250  35  52
TKN   245,14mg / L
2302
30  2250  29  52
P  29,98mg / L
2302
Dầu mỡ động vật 250 mg/L
1. Tính toán kênh dẫn nước

Chọn vận tốc dòng chảy trong kênh là v = 0,7m/s
- Diện tích mặt cắt ướt của kênh dẫn:
QMAX 0,131
AKD    0,187  m 2 
v 0, 7
Chọn chiều sâu ngập nước h1 = 0,62 m
A 0,187
- Chiều rộng kênh dẫn : BKD    0,3  m 
h1 0, 62
Chọn chiều cao mặt thoáng là: h2 = 0,3m
- Chiều cao thực tế kênh dẫn nước: HK=h1 + h2 = 0,62 +0,3=0,92(m)
2. Tính toán song chắn rác:

Nước thải dẫn vào hệ thống xử lý nước trước hết phải qua song chắn rác.
Tại đây các thành phần rác có kích thước lớn như: vải vụn, vỏ đồ hộp, lá cây …
được giữa lại. Đây là bước quan trọng nhằm đảm bảo an toàn và điều kiện làm
việc thuận lợi cho cả hệ thống xử lý nước thải.
Bảng 4: Các giá thông dụng để thiết kế song chắn rác:
Chỉ tiêu Khoảng biến thiên Trị thiết kế

Vận tốc nước chảy qua
0,3 ÷ 0,6 0,6
song chắn v (m/s)
Chiều rộng khe (cm) 2,5 ÷ 5 2,5

Độ nghiêng so với trục
30 ÷ 45 45
đứng β (mm)
Bề dày của sắc (cm) 0,51 ÷ 1,52 1,2
Bề bản của sắt (cm) 2,54 ÷ 3,81 2,6
(Theo Ths.Lê Hoàng Việt, Giáo trình Phương Pháp Xử Lý Nước Thải,
2003 )
Các thông số lựa chọn để thuyết kế:

 Vận tốc qua song chắn V=0,6 m/s
 Khoảng hở các thanh B=0,025 cm
 Độ nghiêng với trục cào rác bằng thủ công R=450
 Bề dày của sắt C=0,012m
 Chọn góc mở rộng  =200
 Lưu lượng nước thải Qmax=0,131m3/s
 Chiều rộng kênh dẫn nước thải đến song chắn rác Wt=0.3(m)
 Chọn chiều sâu ngập nước của đoạn đặt song chắn rác h1=0,62 m
Diện tích phần khe hở ngập nước
Qmax 0,131
A   0, 22  m 2 
v 0, 6
− Tổng bề rộng các khe:
Giả sử kích thước rác là 3 cm ,chọn chiều rộng khe là B=2,5
cm=0,025m
A 0, 22 W 0, 35
W=   0, 35 (m) Số khe: N    14 (khe)
h1 0, 62 B 0, 025
Số thanh: F=N-1= 14-1=13(thanh) chọn 13 thanh
 Tổng chiều rộng lọt lọng của kênh nơi đặt song chắn rác
Wk  W+F.C=0,35+13*0,012=0,506 (m)
Như vậy kênh dẫn sẽ được mở từ 0.3(m) --0.506(m).Để tránh hiện tượng chảy
rối chọn góc mở rộng 200.
− Chiều dài đoạn mở rộng:

Wk  Wt 0, 506  0, 3
L1    0, 28 m
2.tg20 2.tg 20
 Chiều dài đoạn thu hẹp: L2=0,5.L1= 0,5*0.28 =0,14m
0,131
 Vận tốc ngay trước song vt=  0,595 m/s
0, 22
  0, 6  2   0, 595  2 
1 ( v 2
 v 2
)
 Độ giảm áp: h1  . t
   0, 44.103 m
0, 7 2. g 2.(9, 8).(0, 7)
(Thỏa<0,1554m )
Từ nguồn xả đến hệ thống xử lý là 100 m.,độ dốc kênh dẫn là 0,0033
Chọn h bv=0,3m
 Chiều cao mương đặt song chắn H=0,62+0,3+0,33+0,44.10-3=1,25m
H 1, 25
 Chiều dài song chắn: Bs    1, 77 (m)
cos cos45
 Chiều cao tổng cộng của song chắn: Bt  Bs  h  1, 77  0,3  2, 07 (m)
 Chiều dài nơi đặt song chắn rác 1,25m.
 Giả sử lượng rác trong nước thải là 3L/năm (TCVN), lượng rác mỗi
ngày của công ty với 430 người là 3,5 L/ngày =3,5.10-3 m3/ngày.Một
ngày thu gom một lần,chiều cao trên sàn không quá 0,1 m. Nên chọn
sàn có kích thước d x r: 0,612 x 0,05(m)
 Tổng chiều dài kênh đặt song chắn rác là L=
0,28+0,14+1,25+0,05=1,72m.
Vậy song nghiêng 450 ,gồm có 13 thanh, bề dày thanh 12mm, khoảng cách khe
hai thanh 2,5cm,chiều dài thanh 2,07 m, vận tốc qua khe 0,6 m/s, chiều cao
mương đặt 1,25m, Chiều dài mương 1,72m.
Bể Lắng Cát:
Giả sử trong nước thải có cát với cỡ hạt là d = 0,2 mm
Tra bảng tải trọng bề mặt của bể lắng cát ( theo Trịnh Xuân Lai ), ta có độ lớn thủy
lực của hạt 0,2mm là  U0 = 18,7 mm/s = 0,0187 m/s.
Chọn K là hệ số thực nghiệm tính đến ảnh hưởng của đặc tính dòng chảy của nước
đến tốc độ lắng của hạt cát trong bể lắng cát: K = 1,3 ứng với U0 = 24,2mm/s và K
= 1,7 ứng với U0 = 18,7mm/s ( Điều 6.3.3 – TCXD-51-84).
- Vận tốc nước chảy qua bể: V = 0,3 m/s
- Chiều sâu của miệng dưới cống nơi nước thải được đưa vào bể lắng là : 0,5 m
- Diện tích bề mặt lắng:
A = ( K*Qmax)/ U0 = ( 1,7*0,131 )/0,0187 = 11,9 m2
Tỉ lệ chiều dài và chiều sâu công tác:

L V 0,3
K* = 1,7 * = 27,3
H U0 0, 0187
Chọn chiều sâu công tác của bể là H = 0,5 m

Chiều dài bể lắng cát ngang:  L = 27,3* 0,5 = 13,65 m
Để hạn chế dòng chảy rối ở đầu vào và đầu ra ta chọn chiều dài bể lắng cát là 20,5
m
A 11,9
Chiều Rộng của bể: B= = = 0,87 m
L 13, 65
Chiều sâu chết của bể H1= 0,5 + 0,2 = 0,7 m
( 0,2 m là khoảng cách từ mặt đất đến thành bể để tránh nước mưa chảy tràn 0,5
m là khoảng cách từ miệng cống xả đến mặt đất ).
Tính lượng cát:
Hệ thống xử lý chung của sản xuất và sinh hoạt (430 người ), lượng cát trong 7
ngày (giả sử hiệu suất lắng là 100%
G=(0,04*430*1600 *7)/1000 =192,64 kg
+ Thể tích cát tích lại trong bể:
192, 64kg
Vcát = = 0,1204m3
1600kg / m3
Vcat 0,1204
+ Chiều sâu lớp cát trong bể: H3 = = = 0,01 m.
A 11,9
- Chiều sâu tổng cộng của bể là: Htt = H1 + H + H3 = 0,7 + 0,5 + 0,01 = 1,21 m
- Thể tích hữu dụng của bể: Vhd = H*A = 0.5 * 11,9 = 5,95 m3
- Chia bể thành 06 ngăn  Vn = Vhd /6 = 5,95 /6 = 0, 992m3
- Chiều dài mỗi ngăn: Ln = L/6 = 20,5/6= 3,4m
- Thời gian tồn lưu trong bể
Vhd 5,95
 min  = = 45,4 giây (thỏa 45-90 giây)
Qmax 0,131
Vhd 5,95
 max  = = 129,3 giây
Qmin 0, 046
- Hố thu cát hình chữ nhật

+ Chọn chiều dài của hố thu cát đúng bằng chiều rộng của bể lắng cát L h = B =
0,87 m
+ Chiều rộng của hố thu cát là: bh = 2 m
+ Chiều cao của cát trong hố thu: Hh = Vcat/(2*0,87) =0,1204/(2*0,87) =0,07m
- Sân phơi cát:
+ Lượng cát được giữ lại trong 05 năm là:
G=(0,04*430*1600 *365*5)/1000 =50224 kg
50224kg
V= = 31,39 m3
1600kg / m3
+ Chọn chiều cao cột cát trong sân là 1m

+ Chọn sân phơi cát hình vuông có cạnh là 5,6 m.
Bể lắng sơ cấp:
Chọn bể lắng đợt 1 dạng tròn, nước thải đi vào từ ống trung tâm, thu nước theo
chu vi bể.
Loại bỏ các tạp chất lơ lửng còn lại trong nước thải qua bể điều hòa. Ở đây
các chất lơ lửng có tỷ trọng lớn hơn tỷ trọn của nước sẽ lắng xuống đáy. Hàm
lượng chất lơ lửng sau khi qua bể lắng đợt 1 cần đạt ≤150 mg/l.
 Tính toán bể lắng sơ cấp::

Các thông số đầu vào:
Q = 2302 m3/ngày
COD = 758,4 mg/l

BOD = 706,4 mg/l
SSv = 294,2 mg/l
Dầu mỡ = 50 mg/l
Pv = 29,98mg/l
Nv = 245,14
Bảng 5: Các số liệu tham khảo để thiết kế bể lắng sơ cấp hình vành
khăn:
Giá trị
Thông số Khoảng biến
Trị thiết kế
thiên
Thời gian lưu tồn θ (giờ) 1,5 ÷ 2,5
Tải trọng bề mặt SOR (m3/m2.d) 31 ÷ 50 50
Tải trọng qua máng thu am
124 ÷ 490
(m3/m dài.d)
Hiệu suất loại SS (%) 50 ÷ 65 55
Hiệu suất loại BOD,COD (%) 30 ÷ 40 33
(Theo giáo trình Tính Toán Thiết Kế Các Công Trình Xử lý nước thải,
2000, Trịnh Xuân Lai )
▪Xác định diện tích bề mặt của bể lắng:

Chọn tải trọng bề mặt là 43,986 m3/m2.d
Q 2302
A1 =   52,334 (m2)
SOR 43,986
Đường kính vùng lắng:

4 A1 4  52,334
D1    8,16m
 
Đường kính buồng phân phối nước:
D 2  30% * D1  0,3  8,16  2, 4m
Diện tích vùng phân phối nước
 .D22   2, 42
A2    4,5m 2
4 4
Tổng diện tích của bể lắng:

A= A1 +A2 = 52,334+4,5= 56,834 m2
Đường kính tổng cộng của bể:
4. A 4  56,834
D   8,5m
 
Chọn chiều sâu hoạt động của nước trong bể là h3 = 3,5
Chiều sâu buồng phân phối nước (0,55  06)h3 cộng thêm 0,3 m phần nổi lên trên.
Vậy chiều cao của buồng phân phối nước là h1=2,3m.
Thể tích nước trong phần bể hình trụ:

V1=A  h3 = 56,834  3,5 = 198,9m3
Thể tích buồng phân phối:
Vpp=A2*h1=4,5*2,3=10,35m3
Tính toán phần chóp cụt:
Tỷ lệ độ dốc đáy bể là 1:12.
Chọn: đường kính hố chứa bùn là D3= 2
Chiều sâu phần chóp cụt:
1 D  D3 1 8,5  2
hcc  ( )  ( )  0, 27m
12 2 12 2
Thể tích phần chóp cụt:
1  D 2  D * D3  D32 
Vcc    hcc   
3  4 
1  8,52  8,5  2  22 
   0, 27     6, 6m
3
3  4 
Thể tích phần chứa nước:

Vcn = Vcc + V1 = 6,6+198,9= 205,5 m3
Thể tích vùng lắng:

Vvl=A1*h3=183,17m3
Kiểm thời gian lưu tồn nước:
Vvl 183,17
   0, 0796d  1,91h
Q 2302
(Thỏa điều kiện thời gian lưu nước   1,5  2,5h Theo giáo trình Tính Toán
Thiết Kế Các Công Trình Xử lý nước thải, 2000, Trịnh Xuân Lai )
− Chọn chiều sâu của bể H=3,8m,

− Chọn chiều sâu buồng phân phối trung tâm h1 =2,3m
− chiều sâu phần dự trữ h2 =0,3m
− Chọn chiều sâu hoạt động của nước là h3 =H – h2 = 4 – 0,3 =3,5m
− Chiều sâu phần chóp cụt h4 =hcc= 0,27(đáy bể có tỷ lệ 1:12 về tâm)
− Chiều sâu phần chứa bùn hình trụ: h5 =h3 – h1 – h4 =3,5-2,3-
0,27=0,93m
− Thể tích phần chứa bùn: Vbùn =A1. h5 =52,334.(0,93) =48,7(m3)
Tính Hiệu suất khử BOD5, COD, SS.
t
R (%)
a  b *t
R : hiệu suất khử BOD5, COD, SS .
a, b : hằng số thực nghiệm
t : thời gian lưu nước 1,91 (giờ).
Bảng 6.1:Giá tri hằng số thực nghiệm a,b ở t  200c
Chỉ tiêu a đơn vị (h) b
Khử BOD5 0,018 0,02
Khử SS 0,0075 0,014
 Hiệu suất khử BOD5, COD.

t 1,91
RBOD5  RCOD    33, 9%
a  b * t 0, 018  0, 02*1,91
• Hiệu suất khử SS.
t 1,91
RSS    55, 78%
a  b * t 0.0075  0.014*1,91
o Tính nồng độ COD,BOD5,SS đầu ra của bể lắng sơ cấp
(mg/l)
o BOD5 = 706,4 *(1-0,339) =466,9(mg/l )
o COD = 500(mg/l)
o SS = 130(mg/l )
Q 2302
Vận tốc vùng lắng v    5.104 m / s
A1 52,334*86400
Vận tốc giới hạn trong vùng lắng
1/ 2 1/ 2
 8k (   1) gd   8*0, 06(1, 25  1)9,81*104 
VH=       0, 0686m / s
 f   0, 025 
Trong đó:
k: Hằng số phụ thuộc vào tính chất căn, chọn k=0,06 txl
ρ :Tỷ trọng hạt, chọn là 1,25
g: Gia tốc trọng trường g=9,81m/s2
d: Đường kính tương đương của hạt,chọn d=10-4 m
f: Hệ số ma sát, hệ số này phụ thuộc vào đặc tính bề măt của hạt và hệ số Reynol
của hạt khi lắng,chọn f=0,025.
Máng thu nước được bố trí sát thành bể chạy dọc theo đường kính bể.Vậy chiều
dài của máng thu nước (Ln)
Ln =  * D = 3,14 * 8,5 =26,69 (m)
Chọn chiều rộng máng thu nước là 0,4 m,chiều sâu 0,5 m.Vậy thể tích máng thu
nước là:
V =Ln * B * H = 26,69 * 0,4 * 0,5 =5,34(m3)
Tải trọng thủy lực máng thu nước trên 1m chiều dài (b)
Q 2302
b   86, 25 (m3/m2.ngày) <125 (m3/m2.ngày) (TS.Trịnh Xuân
L n
26, 69
Lai –Tính toán thiết kế các công trình xử lý nước thải )
Xác định thể tích bùn
Lượng chất lơ lửng (bùn tươi sinh ra mỗi ngày)
55, 78 1
Mt= 294, 2* * 2302*  377,8 (kgSS/d)
100 1000
Giả sử bùn tươi có hàm lượng cặn 5% (độ ẩm =95%)
Tỉ số VSS:SS =0,75 và khối lượng riêng của bùn tươi là 1,0072 kg/L
Lưu lượng bùn cần xử lý mỗi ngày
377,8
Qtươi=  7502 L / d =7,5 m3 / d
0, 05*0,10072
Lượng bùn tươi có khả năng phân hủy sinh học
MVss=377,8*0,75=283,35 kg VSS/ngày
 D 23  * 22
Thể tích hố thu cặn Qc=A3*h5=  0,93   0,93  2,92 m3
4 4
Khoảng 9h thu cặn một lần.
Vậy thiết kế bể lắng sơ cấp với:
Đường kính:Tổng cộng của bể: 8,5m, buồng phân phối nước: 2,4m
Máng thu nước Ln = 26,69 (m),
Chiều sâu : Tổng của bể H=3,8m, chiều sâu hoạt động của nước là h3 =3,5m
Hố chứa bùn hình trụ chiều sâu: h5 =0,93m,chiều cao 0,93m
Hiêu suất khử BOD là 33,9%,còn SS là 55,78%. Thời gian lưu nước 1,91.
4.2.5Bể bùn hoạt tính khử BOD và Nitrat hóa nước thải:
Thông số đầu vào:
Q=2302 (m3/d)
BOD5v=466,9(mg/l)
CODv=500 (mg/l)
SSv=130 (mg/l)
T=20oC
Nv=245,14 (mg/l)
Pv=29,98 (mg/l)
 Cân bằng dưỡng chất:
Nhu cầu về dưỡng chất nhằm bảo đảm sự phát triển của các vi khuẩn
theo tỷ lệ BOD5: N: P = 100: 5: 1
− Lượng Nitơ phản ứng trong bể:
5.BOD5v 5* 466,9
N= = =23,345(mg/l)
100 100
− Lượng Nitơ còn dư trong bể:
Ndö =Nv - N =245,14-23,445=221,8(mg/l)
− Lượng Phospho phản ứng trong bể:
BOD5v 466,9
P= = =4,669 (mg/l)
100 100
− Lượng Phospho còn dư:
Pdư = Pv –P =29,98 – 4,669 =25,3 (mg/l)
Bảng 6: Các thông số động học của quá trình Nitrat hóa trong bể bùn
hoạt tính.
Giá trị
Hệ số Đơn vị đo
Khoảng biến thiên Trị thiết kế
N d-1 0,4÷2 0,47
max
KN NH4+, N, mg/L 0,2÷3 0,5
YN mg bùn hoạt tính/mg
0,1÷0,3 0,16
NH4+
Kd d-1 0,025÷0,075 0,06
o
KO 0,15 ở 15 C÷2 ở
2
mg/L 1,3
20oC
( TS.Trịnh Xuân Lai-TTTK các công trình xử lý nước thải )
Bảng 7: Các thông số cần thiết khác để thiết kế bể bùn hoạt tính
Giá trị
Thông số Khoảng biến
Trị thiết kế
thiên
Thời gian lưu tồn nước  (giờ) 4÷8
Nồng độ vi khuẩn trong dung dịch bùn
8000÷10000 10000
hoàn lưu Xw (mg/L)
Lượng chất lơ lững trong bể (MLSS),
1500÷4000 3500
(mgSS/L)
Tỷ lệ hoàn lưu Rhl 0,25÷1,0
Hiệu suất loại BOD(%) 80÷95
 Tính các thông số động lực:

Theo Lê Hoàng Việt, Giáo trình bài tập Phương Pháp Xử Lý Nước Thải,
2002:
K N =100,051×T-1,158 =100,051×20-1,158 =0,728(mg/L)
Hệ số hiệu chỉnh nhiệt độ:

Thc  e0,098(T 15)  e0,098(2015)  1,63
 Tính tốc độ tăng trưởng của vi khuẩn Nitrat hóa:
 NNH3  
DO 
 N   Nmax .Thc      1 0,833 7,2  pHmin  
 K N  NNH3   K O2  DO 
 221,8   2 
 N  0,9.(1,63)    2  2  1- 0,833 7,2- 7,2  =0,73(d )
-1
 0,728 221 ,8 
pHmin =7,2 , DO =2 (mg/L) noà

ng ñoäoxy hoø
a tan
− Tốc độ oxy hóa cực đại:

 N 0,73
k   4,56(d1)
Y N 0,16
− Thời gian lưu tồn tế bào tối thiểu:
Áp dụng công thức:
1
 Y .k  K d
C min
Với: k= 4,56 (d-1)
Kd =0,06 (d-1)
1 1
C min    1,49(d1)
Y N .k  K d 0,16.(4,56)  0,06
 Xác định C tk thiết kế:
C tk  SF.C min  2,5.(1,49)  3,73(d)
(với SF=2,5 (hệ số an toàn))
− Tốc độ sử dụng chất nền:
1
 Y N .U N  K d
C tk
1 1  1  1 
 UN    K d    0,06  2,05(d1)
Y N  C tk  0,16  3,73 
 Tính hàm lượng Nitơ ở đầu ra:
Nr
U N  k.
K N  Nr
U N .K N 2,05* 0,728
 Nr = = =0,59 (mg/L)
k - UN 4,56-2,05
− Tốc độ sử dụng BOD:
YBOD =0,6 (mg/mg)

kd-BOD =0,06 (d-1)
1  1  1  1 
U BOD    K d BOD  =  +0,06 =0,547(d-1)
Y BOD  C tk  0,6  3,73 
Hiệu suất loại BOD là 93,6%
− Hiệu suất loại BOD, COD, SS:
BODr =466,9 (1-0,936) =29,88 (mg/L)
CODr =500(1-0,936)=32 (mg/L)
SSr =130. (1-0,936) =8,32 (mg/L)
F U BOD 0,547
= = =0,584(mg/mg.d)
M E 0,936
 Thời gian tồn lưu nước cần thiết:
− Đối với các hợp chất hữu cơ:
X =0,7* MLSS=0,7* 4000=2800 (mg/L)
(độ tro Z= 0,2)
Thời gian tồn lưu nước cần thiết để loại BOD
S0 -S 466,9-29,88
BOD  = ×24=6,85(giôø
)
U BOD .X 0,547.2800
− Đối với Nitrat hóa:
Giả sử 8%VSS =X bị oxy hóa:
XN =X.8/100 =2800. (0,08) =224 (mg/L)
Thời gian tồn lưu cần thiết để Nitrat hóa:
Nv - N r 221,8- 0,59
N  =24× =11,561(giôø
)
U N .X N 2,05.224
=>So sánh 2 thời gian tồn lưu, chúng ta chọn thời gian tồn lưu lớn
làm thời gian thiết kế,do đó: C tk =11,57(giôø
)
 Thể tích bể bùn hoạt tính:
2302.(11, 57)
Vtk  Qtb.C tk  =1109,8(m3 )
24
Chọn chiều sâu hoạt động của bể là h1=4,6(m), chiều sâu bảo vê h2=6,
 Diện tích cần thiết của bể:
Vtk 1109,8
A= = =241,3(m2 )
h1 4,6
Chọn chiều dài L gấp 2 lần chiều rộng W:
A 241,3
W= = =10,98(m)
Chiều rộng: 2 2 (chọn 11m)
Chiều dài: L = 2.W =2*11 =22 (m)

− Tải lượng nạp BOD:
Qtb.BODv 2302.(466,9.10-3)
BODnaïp = = =0,968(Kg/m3.d)
Vtk 1109,8
 Tính lượng oxy cần thiết cung cấp cho bể:
Ta có hệ số chuyển đổi BOD5: 1,1 ≤ K ≤ 1,25 .(Theo Lê Hoàng Việt, 2000, Giáo
trình bài tập xử lý nước thải). Chọn K = 1,18
 Hệ số chuyển đổi BOD5
kBOD5 =1,1÷1,25, choïn kBOD5  1,18
O2  Qtb.(kBOD5 .BODv  4,57.Nv ).SF
O2 =2302.  1,18 466,9 +4,57.(221,8) .103.2,5=3601,6 (Kg/d)
Trong đó:
Hệ số an toàn SF=2,5
4,57: Hệ số chuyển đổi cho nhu cầu oxy để oxy hóa hoàn toàn
tổng Nitơ đầu vào.
− Thể tích không khí cần sử dụng:
Theo Lê Hoàng Việt, Giáo trình Bài Tập phương pháp xử Lý Nước
Thải, 2002. Giả sử trọng lượng riêng của không khí là 1,202 Kg/m3
và chứa 23,2% oxy gen tính theo trọng lượng.
O2 3601,6
Vkk = = =12915,3(m3/d) =538,14(m3 / h)
1,202.(0,232) 1,202.(0,232)
Nếu sử dụng ống nhựa PVC đục lỗ để phân phối thì hiệu suất cấp
khí ở độ sâu 4,6m là 28 – 32%. Chọn hiệu suất cấp khí là Ekk = 30%.
Lượng không khí cần cung cấp cho bể là.
− Lượng không khí cung cấp:
Vkk 538,14
KK = = =1793,8(m3 / h)
E kk 0,3
− Chọn 3 máy bơm nén khí có công suất 600(m3/h) (thêm 1 cái dự
phòng công suất 600(m3/h))
 Tính lịch trình thải bùn:
V.X
θC =
QW .X W − Qe.X e
Trong đó:
V = Vtk = 1109,8 (m3): thể tích thiết kế của bể bùn
Xe: nồng độ vi khuẩn trong nước thải đầu ra (mg/l)
Xe = SSr.(1-z)=8,32(1-0,3)=5,83(mg/l) với z = 0,3 độ tro của bùn

Qw: lượng bùn thải bỏ (mg/l)
X = 2800 (mg/l) nồng độ bùn hoạt tính trong bể bùn
Xw = 10000 (mg/l): nồng độ vi sinh vật trong bùn thải bỏ
Qe=Qv=2302( m3/d): Lưu lượng nước thải đầu ra bằng lưu lượng nước
thải vào hệ thống
Đặt tổng lượng bùn thải bỏ là:
Wbuøn = QW .X W + Qe.X e
Ta có:
X = 0,7 MLSS =0,7.4000 =2800 (mg/L)
C tk  3,73d
Vtk .X 1109,8.2800.10-3
Wbuøn = = =833,1(Kg/d)
C tk 3,73
− Lượng bùn thải bỏ
Wbuøn − Qe.X e 833,1-2302.(5,83).10-3
QW = = -3
=81,97(m3 / d)
XW 10000.10
− Lượng bùn hòan lưu:
Chọn Xr =10000 (mg/L), nồng độ vi khuẩn trong dịch tuần hoàn.
QV .X 2302.2800
Qr = = =895,2(m3 / d)
X r - X 10000-2800
− Tỷ lệ hoàn lưu:
Qr 895,2
R hl = = = 0,39 = 39%
QV 2302
 Tính lượng phèn nhôm sử dụng để loại bỏ Phospho:
Thông số đầu vào:
P =25,3 (mg/L)
ρAl =1,33(Kg/L), tætroïng pheø
n nhoâ
m
Al =4,37%
− Tổng lượng Phospho trong nước thải:
Phèn nhôm có công thức sau: Al2(SO4)3.14H2O
Phân tử lượng phèn nhôm: M=666,42g/mol( Hóa chất thực tế
sử dụng của phòng thí nghiêm)
Pt =Q.Pdö =2302.(25,3).10-3 =58,2 (Kg/d)
− Tính số mol phèn nhôm cần thiết sử dụng trong 1 ngày:
Phân tử lượng Phospho: AWp =31
Phân tử lượng nhôm: AWAl =27
Sử dụng tỉ lệ 2 mol phèn nhôm cho 1 mol phospho loại bỏ, ta có:
2.Pt .AWAl 2.(58,2).27

Al sd = = =101,38(Kg/d)
AWP 31
− Dung dịch phèn cần sử dụng:

Alsd 101,38
Al dd  = ×100=1744,3(lít/d) =72,68(lít/h)
Al .Al 1,33. 4,37
Vậy các kích thước bể bùn hoạt tính được xây dựng như sau:
•Chiều dài bể: L = 22m
•Chiều rộng bể: B = 11m
•Chiều sâu thiết kế bể : Htk =4,6 m
•Chiều sâu xây dựng bể: Hxd = 5,2 m,
BỂ LẮNG THỨ CẤP:

Chức năng:
Tách bùn hoạt tính chất hữu cơ, chất rắn lơ lửng ra khỏi hỗn hợp, lắng trong
nước ở phần trên để xả ra nguồn tiếp nhận, tế bào vi khuẩn nằm ở dạng các bông
cặn, các bông cặn này lắng xuống đáy bể tạo thành bùn, một phần bùn hoàn lưu về
bể bùn hoạt tính, bùn dư xả ra sân phơi bùn.
Bể lắng thứ cấp có 2 dạng: trụ tròn và chữ nhật nhưng thường là bể tròn vì bể
chữ nhật hiệu quả lắng thấp hơn, cặn lắng tích luỹ ở góc bể thường bị máy gạt cặn
khuấy động trôi theo dòng nước đi vào máng thu ra bể.
Các thông số thiết kế bể lắng đợt II

Tải trọng bề mặt Tải trọng bùn Chiều sâu
Loại xử lí (m3/m2.ngày) (Kg/m2.h) tổng cộng (m)
Trung bình Lớn nhất Trung bình Lớn nhất
Bùn hoạt
16 – 32 40 – 48 3,9 – 5,8 9,7 3,7 – 6,0
tính
Bùn hoạt
16 – 32 40 – 48 4,9 – 6,8 9,7 3,7 – 6,0
tính oxygen
Aeroten
8 – 16 24 – 32 0,98 – 4,9 6,8 3,7 – 6,0
tăng cường
Lọc sinh 16 – 24 40 – 48 2,9 – 4,9 7,8 3,0 – 4,5
học
Xử lí BOD 16 – 32 40 – 48 3,9 – 5,8 9,7 3,0 – 4,5
Nitrate hóa 16 – 24 32 – 40 2,9 – 4,9 7,8 3,0 – 4,5
( TS.Trịnh Xuân Lai-TTTK các công trình xử lý nước thải )

Lưu lượng:
Q = 2302 m3/ngày
Tính toán:
Diện tích bề mặt vùng lắng:
Chọn tải lượng nạp bề mặt: SOR = 28 m3/m2.ngày
Q 2302
A1    82, 2m2
SOR 28
Đường kính vùng lắng:
4 A1 4  82, 2
D1    10, 23m
 
Đường kính buồng phân phối nước:
D 2  30% * D1  0, 3 10, 23  3, 07 m
Diện tích vùng phân phối nước

 .D22   3, 07 2
A2    7, 4m 2
4 4
Tổng diện tích của bể lắng:

A= A1 +A2 = 82,2+7,4= 89,6 m2
Đường kính tổng cộng của bể:
4. A 4  89, 6
D   10, 68m
 
Chọn chiều sâu hoạt động của nước trong bể là h3 = 3,5m
Chiều sâu buồng phân phối nước (0,55  06)h3 cộng thêm 0,3 m phần nổi lên
trên. Vậy chiều cao của buồng phân phối nước là h1=2,3m.
Thể tích nước trong phần bể hình trụ:

V1=A  h3 = 89,6  3,5 = 313,6 m3
Thể tích buồng phân phối:
Vpp=A2*h1=7,4*2,3=17,02 m3
Tính toán phần chóp cụt:
Tỷ lệ độ dốc đáy bể là 1:12.
Chọn: đường kính hố chứa bùn là D3= 2
Chiều sâu phần chóp cụt:
1 D  D3 1 10, 68  2
hcc  ( )  ( )  0,36m
12 2 12 2
Thể tích phần chóp cụt:
1  D 2  D * D3  D32 
Vcc    hcc   
3  4 
1  10, 68  10, 68  2  2 
2 2
   0,36     13,13m
3
3  4 
Thể tích phần chứa nước:

Vcn = Vcc + V1 = 13,13+313,6= 326,7 m3
Thể tích vùng lắng:
 2 
Vvl=
4
 D  D2 2  3,5   10, 682  3, 07 2  3,5  287,5m3
4
Kiểm thời gian lưu tồn nước:
Vvl 287,5
   0,125d  3h   2  6h
Q 2302 (Thỏa điều kiện thời gian lưu )
− Kiểm tra tải trọng bề mặt:
Q +Qr 2302+895,2
a= = =38,9 (m3/m2.d) (thỏa bảng trên)
A1 82,2
− Chọn chiều sâu của bể H=3,8m,
− Chọn chiều sâu buồng phân phối trung tâm h1 =2,3m
− chiều sâu phần dự trữ h2 =0,3m
− Chiều sâu cột nước: h3 =H – h2 = 4 – 0,3 =3,5m
− Chiều sâu phần chóp cụt h4 = 0,288 (đáy bể có tỷ lệ 1:12 về tâm)
− Chiều sâu phần chứa bùn hình trụ: h5 =h3 – h1 – h4 =0,92m
− Thể tích phần chứa bùn: Vbùn =A1. h5 =82,2.(0,92) =75,6 (m3)
_ Tổng thể tích bể lắng thứ cấp V=326,7+75,6=402,3 (m3)
− Nồng độ bùn trung bình trong bể:

CL +Ct 5000+10000
Ctb = = =7500 (mg/L) =7,5(Kg/m3)
2 2
(Theo Trònh Xuaâ
n Lai, Tính toaù
n thieá
t keácaù
c coâ
ng trình xöûlyùnöôù
c thaû
i)
Trong đó: CL =Ct/2 =10000/2 =5000 (mg/L), nồng độ cặn tại mặt
phân chia của bể.
− Lượng bùn chứa trong bể:
Gbùn =Vbùn . Ctb =75,6*7,5 =567 (Kg)
Máng thu nước được bố trí sát thành bể chạy dọc theo đường kính bể.Vậy chiều
dài của máng thu nước (Ln)
Ln =  * D = 3,14 * 10,68 =35,54 (m)
Chọn chiều rộng máng thu nước là 0,4 m,chiều sâu 0,5 m.Vậy thể tích máng thu
nước là:
V =Ln * B * H = 35,54 * 0,4 * 0,5 =7,1(m3)
Tải trọng thủy lực máng thu nước trên 1m chiều dài (b)
Q 2302
b   64, 77 (m3/m2.ngày) <125 (m3/m2.ngày) (TS.Trịnh Xuân
L n
35,54
Lai –Tính toán thiết kế các công trình xử lý nước thải )
Bể khử trùng
+ Tính nồng độ vi khuẩn đầu vào
Bảng: Hiệu suất khử trùng của một số phương pháp
Phương pháp Hiệu suất ( % ) Chọn

Bể lắng cát 10 ÷ 25 20
Bể bùn hoạt tính 90 ÷ 98 93,6
Nguồn : Lê Hoàng Việt, Giáo trình Phương Pháp Xử Lý Nước Thải,
2002
Áp dụng công thức

Cra  Cvào * (1  E )
Trong đó : Cvào là nồng độ Coliform đầu vào là 1,1.108MPN/100ml

Cra là nồng độ Coliform đầu ra
E là hiệu suất xử lý của phương pháp
=>
+ Nồng độ Coliform đầu ra bể lắng cát là 88.106 MPN / 100ml

+Nồng độ Coliform đầu ra hệ thống bể bùn họat tính là
5, 632.106 MPN /100ml
Vậy nồng độ Coliform đầu vào của bể khử trùng là 5, 632.106 MPN /100ml
+ Tính toán kích thước bể khử trùng

Bảng : Các thông số cần thiết để thiết kế bể khử trùng
Thông số Giá trị

Thời gian lưu tồn của nước thải và dung dịch chlorine
≥30
trong bể trộn (giây)
Thời gian tiếp xúc giữa chlorine và nước thải (phút) 15 ÷ 45
Vận tốc tối thiểu của nước thải trong kênh (m/phút) 2 ÷ 4,5
Nồng độ chlorine sử dụng (mg/L) 2÷8
Tỷ lệ sâu: rộng ≤1
Tỷ lệ dài : rộng 10:1 ÷ 40:1
(Theo Ths.Lê Hoàng Việt, Giáo trình Phương Pháp Xử Lý
Nước Thải, 2003)
Chọn
+ Chọn thời gian lưu trong phần khuấy trộn là 30s
+Chọn thời gian lưu trong phần tiếp xúc là 25 phút
+Chiều sâu hữu dụng h1 = 0,5m
+Chọn chiều mặt thoáng h2 = 0,3 m
+Vận tốc dòng chảy trong bể v = 2 m/ phút
Thể tích phần tiếp xúc
Vtx  Q * t  1,599* 25  39,98m3
Chiều rộng bể
Q 2302
B   1,599m
v * h1 24*60* 2*0,5
Diện tích mặt cắt ướt

A= B * h1 =1,599 * 0,5 = 0,8m2
Chiều dài bể
V 39,98
L   49,98m
A 0,8
Chia bể làm 3 ngăn ,
Chiều dài mỗi ngăn là
L 49,98
Ln    16, 66m (chọn ≈ 16,7m)
n 3
Bề rộng 1 ngăn là 1,6 m
Chọn bề dày tường ngăn là b = 0,1 m

Chiều rộng tổng cộng trong bể là
Bt  B * n  (n  1) * b  3*1, 6  (3  1) *0,1  5m
Chiều sâu tổng cộng
H = h1 + h2 = 0,5 + 0,3 =0,8 m
Thể tích phần khuấy trộn

2302*30
Vk  Q * t   0,8m3
24*60*60
 Chiều rộng = 0,5m
 Chiều sâu = 0,8 m
 Chiều dài = 2 m
+ Tính lượng Chlorine cần để khử trùng

Theo Lê Hoàng Việt, Giáo trình Phương Pháp Xử Lý Nước Thải, 2003 liều
lượng Chlorine dùng khử trùng nước thải sau bể bùn họat tính là 2 ÷ 8 mg/l
Chọn nồng độ C = 5 mg/l
Lượng Chlorine cần trong 1 ngày

M = Q * C = 1000 * 5 = 5000 g = 5 kg
Trong thực tế , trong hóa chất chỉ chiếm khoảng 20 % Chlorine hữu dụng
 Lượng hóa chất thực tế là
5 * 100
M tt   25kg /ngày
20
Dung dịch chlorine được đựng trong bình nhựa kín và được châm định lượng
vào bể khuấy trộn với nước thải trước khi đi vào bể khử trùng
+Tính dư lượng Chlorine để đưa vi khuẩn xuống còn 5000MPN/100ml

Chọn thời gian tiếp xúc là t = 25 phút
Nt
  1 0,23.Ct .t
n
N0
Trong đó:
n : Hệ số thực nghiệm(Theo Lê Hoàng Việt, Giáo trình
Phương Pháp Xử Lý Nước Thải, 2002), n = 2,8 ÷ 4 chọn n
=3,5
Ct : Dư lượng chlorine ở thời gian tiếp xúc (mg/L)

Nt : Tổng Coliform đầu ra (5000MPN/100ml)
No : Tổng Coliform đầu vào (MPN/100ml), No =5,632.106
MPN/100ml
Đặt
Nt 5000
y  6
 8,88.104
N 0 5, 632.10
x  1  0, 23.Ct .t
=> y = x −3,5
1 3,5 1
=> x  3,5
  7, 45
y 8,88.104
x 1 7, 45  1
=> Ct    1,12mg / l
0, 23* t 0, 23* 25
+ Hiệu quả khử trùng
Dư lượng Chlorine là Ct = 1,12mg /l
Thời gian tiếp xúc là t = 25 phút
n
N r  Ct .t 
 
N0  b 
Hệ số thực nghiệm b = 2,8 ÷ 3 (phút.mg/L)
(Theo Lê Hoàng Việt, Giáo trình Bài Tập Phương Pháp Xử Lý Nước
Thải, 2002)
Chọn b =2,87 (phút.mg/L)
Nồng độ Chlorine đầu ra là

3,5
 C *t   1,12* 25 
N r  N o  t   5, 632.106    1941,8MPN /100ml
 b   2,87 
Đạt tiêu chuẩn TCVN 5945:1995
Vậy thiết kế kích thước bể khử trùng (có 3 ngăn)

Chiều dài L=16,7 m
Chiều sâu tổng cộng H = 0,8 m
Chiều rộng tổng cộng trong bể là Bt=5m
Chiều rộng mỗi ngăn B=1,6 m
Chiều dài mỗi ngăn Ln=16,7m
Bể khuấy trộn
Chiều rộng = 0,5m
Chiều sâu = 0,8 m

Chiều dài = 2 m
4.2.8Sân phơi bùn:

Các thông số thiết kế sân phơi bùn:
Theo Lê Hoàng Việt, Giáo trình Phương Pháp Xử Lý Nước Thải, 2002
Tỉ trọng dung dịch ρ0 =1,02(taá n/m3)
Tỉ trọng bùn khô ρf =1,07(taá
n/m3 )
Nồng độ bùn đầu vào C0 =5%
Nồng độ bùn đầu ra Cf =25%
Trọng lượng bùn tươi đem ra sân phơi (bùn ở bể tuyển nổi, lắng sơ cấp, và
bùn ở bể lắng thứ cấp )
Bể tuyển nổi là: 8596,7 (Kg/d)
Bể lắng sơ cấp là: 377,8 (Kg/d)
Bể lắng thứ cấp là: 833,1 (Kg/d)
Wngày = 8596,7+377,8+833,1 =9807,5 (Kg/d)
− Thể tích dung dịch bùn 5% đưa ra sân phơi bùn mỗi ngày:
Wngaøy 9807,5.10-3
V= = =192,3(m3)
ρ0.C0 1,02.(0,05)
− Chọn chiều dày bùn 25% là 8cm, thời gian phơi là 21 ngày (Theo
giáo trình Tính Toán Thiết Kế Các Công Trình Xử lý nước thải,2000,
Trịnh Xuân Lai )
D =0,08 (m)
2
Vậy 1m sân phơi có thể tích chứa bùn là:
Vchứa = 1m2 .D =0,08 (m2)
Bùn sau khi phơi có tỉ trọng 1,07 tấn/m3 và hàm lượng 25%
Do đó, lượng bùn mà 1m2 sân phơi bùn chứa được là:
Wchöùa = Vchöùa.ρf .Cf = 0,08.(1,07).(0,25).1000 = 21,4(Kg)
− Lượng bùn cần phơi trong 21 ngày:
Wphơi = 21. Wngày = 21. (9807,5) = 205957,5(Kg)
− Diện tích sân phơi:
Wphôi 205957,5
A= = = 9624,2(m2 )
Wchöùa 21,4
− Bố trí thành 21 ô, với diện tích 1 ô là:
A 9624,2
A1 = = = 458,3(m2 )
21 21
Chọn: ô có kích thước 10x45,83m
Chiều dày tường xây = 0,1m
Chiều cao lớp sỏi h1 =0,2m

Chiều cao lớp cát h2 = 0,2m (0,15 ÷ 0,2m)
Chiều cao phần thoáng h3 =0,3m
Lối đi ở giữa để đặt máy bơm bùn là 0,8 m
Theo Lê Hoàng Việt, Giáo trình Phương Pháp Xử Lý Nước Thải, 2002
Chia sân thành 3 hàng , mỗi hàng có 7 ô
Chọn khoảng cách lối đi ở giữa để đặt máy bơm bùn là 0,8 m
Chiều rộng tổng cộng của sân phơi bùn
Bt = 10 * 7 + 0,1(7 – 1) = 70,6 m
Chiều dài tổng cộng của bể
Lt = 45,83* 3 + 0,1 *( 3- 1 )+ 2 *0,8 = 139,3 m
Chiều cao dung dịch bùn là:

V 192,3
h4 = = = 0, 42m
A1 458,3
Vậy chiều cao tổng cộng:
H =h1 + h2 + h3 + h4
= 0,2 + 0,2 + 0,3 + 0,42 = 1,12 m
Vậy sân phơi bùn gồm:

-Có 21 ô, kích thước mỗi ô 10x45,83m , chia sân thành 3 hàng , mỗi
hàng có 7 ô
-Chọn khoảng cách lối đi ở giữa để đặt máy bơm bùn là 0,8 m,
chiều dày tường xây = 0,1m
-Sân phơi bùn có tổng chiều dài là 139,3m; rộng là 70,6, cao là
1,12m.
Song chắn rác

Vậy song nghiêng 450 ,gồm có 13 thanh, bề dày thanh 12mm, khoảng cách
khe hai thanh 2,5cm,chiều dài thanh 2,07 m, vận tốc qua khe 0,6 m/s, chiều cao
mương đặt 1,25m, Chiều dài mương 1,72m.
Vậy thiết kế kích thước bể khử trùng (có 3 ngăn)

Chiều dài L=16,7 m
Chiều sâu tổng cộng H = 0,8 m
Chiều rộng tổng cộng trong bể là Bt=5m
Chiều rộng mỗi ngăn B=1,6 m
Chiều dài mỗi ngăn Ln=16,7m
Bể khuấy trộn
Chiều rộng = 0,5m

Chiều sâu = 0,8 m
Chiều dài = 2 m
CHƯƠNG : KẾT LUẬN & KIẾN NGHỊ

KẾT LUẬN:
Vấn đề bảo vệ môi trường đã và đang trở thành một vấn đề mang tình toàn cầu, nó
không là nhiệm vụ của riêng quốc gia nào mà là nhiệm vụ của cả nhân loại. Chính
vì vậy việc xây dựng một hệ thống xử lý nước thải cho công ty là một
điều rất cần thiết.
Nước thải của nhà máy sau khi qua hệ thống xử lý sẽ đạt tiêu chuẩn loại A- TCVN
5945-2005. Tuy nhiên hệ thống xử lý nước thải này chỉ mang tính chất tham khảo.
KIẾN NGHỊ
Hiện nay nguồn nước đang bị ô nhiễm rất trầm trọng do các nhà máy xí nghiệp
chưa quan tâm đến việc xử lí nguồn thải của mình. Thiết nghĩ các nhà máy nên và
phải xây dựng các biện pháp giảm thiểu và xử lí đại tiêu chuẩn môi trường các
nguồn thải trước khi thải ra nguồn tiếp nhận.
Nếu triển khai phương án này, tôi xin lưu ý đến nhà máy một số vấn đề nhỏ nhưng
rất quan trọng liên quan đến hệ thống xử lý của phương án đã thiết kế:
Trước khi xây dựng hệ thống xử lý nên cho chạy thử trên mô hình thực tế, xem xét
kết quả nước thải đầu ra để có thể hiệu chỉnh kịp thời những sai sót.
Phải thường xuyên theo dõi hoạt động của hệ thống xử lý để kịp thời khắc phục
những sự cố có thể xảy ra.

Do An Thuy San Thien Ma

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Do An Thuy San Thien Ma

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

http://et32.mooo.

Nhà Máy Chế Biến Thủy Hải Sản Thiên Mã.

Địa điểm thực hiện

Bảng: Công suất hoạt động nhà máy

Chất lượng không khí Tại Thành Phố Cần Thơ

Bảng: Chất lượng không khí

Qui trình sản xuất của nhà máy:

• Phân xưởng chế biến Fillet cá Tra, cá Basa;

Quy trình chế biến Fillet cá Tra, cá Basa:

Nguyeân fillet Röûa, laïng

Caáp ñoâng Xeáp khuoân Ñònh hình

Thaønh Caân ñònh Ñoùng goùi

Xuaát kho thaønh Nhaäp kho tröõ ñoâng

Quy trình chế biến mực, bạch tuộc

Nguyeân Xöû lyù noäi Phaân maøu

Leân khuoân Phaân loaïi kích

Nhaäp kho Xuaát kho thaønh

Chương II: GIỚI THIỆU MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP

II.1 CÁC PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ NƯỚC THẢI

Công trình hoặc Ứng dụng

Lưu lượng kế Theo dõi, quản lý lưu lựơng nước thải

Song chắn rác Loại bỏ rác có kích thước lớn

Bể lắng Loại các cặn lắng và cô đặc bùn.

Làm bay hơi và khử

Khử trùng Loại bỏ các vi sinh vật bằng tia UV.

Nguồn: Wastewater Engiineering: treatment, reuse, disposal 1991.

Quá trình Ứng dụng

Để trung hòa các loại nước thải có độ kiềm hoặc độ axit

Loại bỏ các chất hữu cơ không thể xử lý được bằng các

Để loại bỏ các vi sinh vật gây bệnh. Các phương pháp

trình khử trùng bằng clo

Nguồn: Wastewater Engineering: treament, reuse, disposd 1991

Nước thải đầu vào

Nước thải đầu ra

Hình II.1 Sơ đồ quá trình phân hủy hiếu khí

Chất hữu cơ (carbohydrate, protein, lipids)

Thủy phân và lên men

Khử hydrogen của nhóm

Hydrogen hóa của nhóm

CH4 + CO2 CH4 +H2O

Hoàn lưu nước

Bùn Hoàn lưu bùn

Hình II.4 Sơ đồ xử lý nước thải theo qui trình 1

II.2.2 QUI TRÌNH XỬ LÝ 2

Hoàn lưu nước

Bùn Hoàn lưu bùn

Hình II.5 Sơ đồ qui trình xử lý nước thải 2

II.2.3 QUI TRÌNH XỬ LÝ 3

II.3 MÔ TẢ SƠ ĐỒ CỘNG NGHỆ CÁC HẠNG MỤC CỦA HỆ THỐNG

II.3.1 Song chắn rác:

Chỉ tiêu Cào rác thủ Cào rác cơ

Nguồn : Wastewater Engineering: treatment, reuse, disposal, 1991

II.2. Bể lắng cát:

Bảng 3.2: Các giá trị thiết kế bể lắng cát

Thông số Khoảng biến Giá trị thông

II.4 Bể tuyển nổi :

Bể tuyển nổi theo kiểu tạo chân không

I.1.5. Bể lắng sơ cấp:

Chỉ tiêu a(giờ) b(giờ)

Khử BOD5 0.018 0.020

Khử cặn lơ lững 0.0075 0.014

Thông số Hiệu suất xử lí (%)

(Nguồn: Wastewater Engineering: treatment, reuse, disposal, 1991.)

A = ( KQmax)/ U0 = ( 1,70,131 )/0,0187 = 11,9 m2