Professional Documents
Culture Documents
2 Sut in ng ngun in
14.4.3 Sut in ng ca ngun ha in nh lut Ohm cho mch kn
E
B
- Nu ni A v B bng mt dy dn: + in tch chuyn ng: t dng t A v B cn t m t B v A => VA gim dn , VB tng dn dn khi VA = VB th in tch ngng chuyn ng dng in khng tn ti
Mt s v d v ngun in
Pin
c quy
My pht in
14.4.2. Sut in ng ca ngun in * Khi nim: l i lng vt l c gi tr bng cng ca lc in trng lm dch chuyn mt n v in tch dng mt vng quanh mch kn
A q
Trong : A l cng lm in tch q dng chuyn ng mt vng quanh mch kn ? S khc nhau gia hiu in th v sut in ng?
14.4.3. Sut in ng ca ngun in ha hc nh lut Ohm cho mch kn. * Ngun ha in: l ngun in m lc in l lc ha hc - Cu to chung: + Hai vt dn khc nhau ( hai cc ca ngun in) + c nhng trong mt dung dch in phn c tc dng ha hc vi hai vt .
VD: Pin Volta, hai vt dn l Cu (+), Zn(-), dung dch in phn l H2SO4.
Ta xt mt ngun ha in: A I B + + Ni cc dng A vi cc m B bng mt dy dn c in tr R th I VA VB s c dng in cng I chy t A sang B + Theo nh lut Ohm ta c: VA VB = I.R + Trong dung dch xut hin dng in chy t B sang A + VA < VB, r in tr lp dung dich gia 2 cc ta c: VA VB = I.r
+ Phi c s nhy in th: Cc A: 1 VA VA ' Cc B: 2 VB 'VB - S bin thin trn ton mch nh sau: dng hnh tr vi cc ng sinh khc nhau do c in th khc nhau th.: + ng cong VA.a.VB biu din s bin thin in th ngoi + ng cong VB.b.VA biu din s bin thin in th mch trong. + Hai on thng ng VBVB v VA.VA biu din s nhy in th hai cc
=> Chnh lc l gy ra s nhy in th hai cc do : 1 2 = VA VA + VB -VB = (VA VB) + (VA VB) = I.R + I.r = I.(R + r) I *
Rr
Cng thc (*) c gi l nh lut Ohm cho mch kn (ton mch) v c pht biu nh sau : Cng dng in trong mch kn t l thun vi sut in ng v t l nghch vi in tr ton mch
* Ch mt s cng thc tnh ton: Mc ni tip Ngun in l mt b gm nhiu ngun in in tr ngoi gm nhiu in tr
b i
rb ri
i 1
Mc song song
b 1
r1 rb n
n 1 1 Rn i 1 Ri
i 1 n
Rn Ri
i 1
U AB ( R r ). I
Tng qut:
U AB Ri .I i
i 1 n
Vi: + Ri.I khi chiu dng in t A n B v Ri.I nu chiu dng in i t B n A. + i khi u A ni vi cc dng ca i v - i khi u A ni vi cc m ca ngun
I1
I3 R3
I5
A IA
R7 M R4 C I2 2,r
2
B IB
I7
I4
IC
I6
6,r
6
Cu to mch in gm c: - Nhnh: l mt hoc nhiu phn t (in tr, ngun) mc ni tip, trong nhnh cng dng in c chiu v ln xc nh - Nt: l ni hi t ca t nht 3 nhnh. Ti nt s c dng in i vo hoc i ra. - ng i: L khi ni 2 im bt k ta c th c mt nhnh hoc mt dy nhnh ni tip nhau
14.5.2 Cc nh lut Kirchhoff 14.5.2.1 nh lut Kirchhoff I (nh lut v nt) - nh lut: Ti mi nt in, tng cng dng in i vo nt bng tng cng i ra nt - nh lut nt thc cht l nh lut bo ton in tch. - Tng qut nh lut Kirchhoff I c biu din n di dng:
I
i 1
14.5.2.2 nh lut Kirchhoff IIA - Hiu in th gia hai im cho trc ca mch in bng tng i s ca hiu in th gia hai u ca cc nhnh lin tip trn ng i ni hai im y. V d trn ng i ACMB:
Ch : trn tng nhnh c ngun, ta phi p dng nh lut Ohm cho on mch c ngun.
14.5.2.3. nh lut Kirchhoff IIB - Tng i s cc hiu in th gia hai u ca cc nhnh lin tip trn mt vng kn ca mt mch in bng 0 V d trn vng ACBMDA:
Mt s ch khi s dng nh lut Kirchhoff: + nh du dng in trong cc nhnh ty . + p dng nh lut I cho cc nt. Khi chn nt sao cho cc dng in trong cc nhnh xut hin trong cc phng trnh. + p dng nh lut Kirchhoff IIA v IIB cho mt ng i v vng kn. Vi ch nu trong tng nhnh c ngun th p dng nh lut Ohm cho on mch c ngun. + Gii phng trnh nu cng dng in c gi tr dng th quy c trn ng, nu gi tr m th nh du ngc li
14.5.2.4 ng dng ca cc nh lut Kirchhoff - Gii c cc bi ton v mch in phc tp ca dng in khng i. + V d: Xt bi ton c th l mc sn trong Ampere k. Gi s c mt in k ch o c dng in Ig. Ta mun dng in k o cng ca dng in I = n.Ig
- Gi: I cng dng in cn o. Ig cng dng in i qua in k. Is cng dng in i qua sn. Rg l in tr ca in k, Rs l in tr ca sn.
Ig Is
in k
g
s Sn
p dng nh lut Kirchhoff I ti nt A: I = Ig + Is (*) p dng nh lut Kirchhoff II B cho mt vng kn: Ig.Rg Is.Rs = 0 (**)
T (*) v (**) ta c :
Vit nt my cng thc trn t li hiu ng h t nh. Ri mai mang n cho chng n xem khng th Miu c sa ri xem sau cng c.