You are on page 1of 87

DIN CHN - IU KHIN LIU PHP BI QUC CHU

SO TAY

DIEN CHAN

Nguyen Van San bien soan


http://dienchan.vn/

MC LC
1. GII THIU...................................................................................................... 9
1.1. Din Chn l g? ......................................................................................... 9
1.2. Ti sao phi hc Din Chn? ................................................................... 11
1.2.1. H thng huyt ca Din Chn ......................................................... 11
1.2.2. hnh phn chiu v ng ng ca Din Chn ............................. 12
1.2.3. Din Chn c cha c bnh khng? ............................................. 13
1.2.4. Ai nn hc thc hnh Din Chn? .................................................... 14
1.2.5. Gii hn ca nhn thc ..................................................................... 14
1.2.6. Y hc hin i v Y hc b xung...................................................... 15
2. HNH PHN CHIU ............................................................................... 18
2.1. hnh phn chiu ngoi vi c th nam & n trn mt .......................... 18
2.2. hnh Penfield....................................................................................... 19
2.3. hnh Rodin v cc hnh ngoi vi khc ........................................... 20
2.4. hnh phn chiu ni tng trn mt ...................................................... 21
2.5. hnh phn chiu ni tng trn trn...................................................... 22
2.6. Thi cc v hnh phn chiu ct sng............................................ 23
2.7. hnh phn chiu no............................................................................ 25
2.8. hnh phn chiu tim ............................................................................ 27
2.9. hnh phn chiu b phn sinh dc n v nam .................................... 28
2.10. hnh phn chiu trn lng bn tay .................................................... 29
2.11. hnh phn chiu trn lng bn chn.................................................. 30
2.12. hnh phn chiu trn lng v bng ................................................... 31
2.13. hnh phn chiu trn loa tai .............................................................. 32
3. HNH NG NG.................................................................................. 33
4. H THNG HUYT V B HUYT .......................................................... 37
4.1. Bng tra ta huyt ............................................................................... 37
4.2. Bn huyt nhn thng........................................................................... 39
4.3. Bn huyt nhn nghing ...................................................................... 40
5. CHA KHA VN NNG ............................................................................ 41
U ................................................................................................................ 41
Chn thng s no v hn m ................................................................... 41
Nhc nh u ............................................................................................. 41
Nhc u mt bn ....................................................................................... 41
Mi c gy................................................................................................... 41
Nhc c gy................................................................................................. 42
Nhc trn ..................................................................................................... 42
Nhc thi dng.......................................................................................... 42
Nhc u xy xm....................................................................................... 42
Nhc u nh ba b .................................................................................. 42
Rn tr nh................................................................................................... 42
Ri lon tin nh ........................................................................................ 42
Tm thn phn lit....................................................................................... 42
2

Tc rng ...................................................................................................... 42
MT ................................................................................................................ 43
Chng mt (bnh thng khng o huyt p cao)....................................... 43
Hm mt au cng bn tri (dy thn kinh s 5) ........................................ 43
Mn, nm..................................................................................................... 43
Vim dy thn kinh sinh ba......................................................................... 43
MT ................................................................................................................ 43
Bi vo mt ................................................................................................. 43
Cn th ......................................................................................................... 44
Chy nc mt sng.................................................................................... 44
Cm mt (cm nc, cm kh)............................................................ 44
mt ......................................................................................................... 44
Lo mt........................................................................................................ 44
Lit mt (khng c ng c v lit dy thn kinh th gic)..................... 44
Mng, mng mt ......................................................................................... 44
M mt ........................................................................................................ 44
M mt (v gin ng t, gn nh m) ....................................................... 45
M mt (mt c m)................................................................................. 45
Nhc mt ..................................................................................................... 45
Nhy, git mt ............................................................................................. 45
Qung thm mt ....................................................................................... 45
Sp m mt................................................................................................... 45
Th lc km (mt km)................................................................................ 45
MI ................................................................................................................. 45
Khng ngi thy mi................................................................................... 45
Nght mi .................................................................................................... 46
Nhy mi ..................................................................................................... 46
S mi.......................................................................................................... 46
Vim mi d ng.......................................................................................... 46
Vim xoang mi .......................................................................................... 47
MING / LI / RNG / HM .................................................................... 47
ng ming ................................................................................................. 47
L ming ..................................................................................................... 47
Co li......................................................................................................... 47
T li, cng li........................................................................................ 47
Rng nhc, sng.......................................................................................... 48
Quai b ......................................................................................................... 48
TAI .................................................................................................................. 48
ic tai ........................................................................................................ 48
M trong tai (tai gia c m) ...................................................................... 48
Nhc tai (khi my bay gn h cnh) ........................................................... 48
tai ............................................................................................................. 48
HNG ............................................................................................................. 49
Amian ........................................................................................................ 49
Bu c n thun ...................................................................................... 49
3

Bu c (basedow) ................................................................................... 49
Bu c cc dng ........................................................................................ 49
Ho nga c .................................................................................................. 49
Ho nga c lin hi, khng m ................................................................. 49
Ho khan ....................................................................................................... 50
Ho khan lu ngy......................................................................................... 50
Ho m ........................................................................................................ 50
Ho lu ngy mun thnh suyn ................................................................... 50
Hc (cc loi xng v ht tri cy) ........................................................... 50
Hng au ..................................................................................................... 50
Khan ting ................................................................................................... 50
Nc ct......................................................................................................... 50
Nga c ....................................................................................................... 51
Tc ting ...................................................................................................... 51
Vim hng ht ............................................................................................. 51
Vim ph qun ............................................................................................ 51
Vim tuyn nc bt ................................................................................... 51
C / GY / VAI ............................................................................................. 51
Cng mi c gy ......................................................................................... 51
Nga c ....................................................................................................... 52
Vo c.......................................................................................................... 52
B vai au.................................................................................................... 52
Khp vai au ............................................................................................... 52
Vim c vai v cnh tay trn....................................................................... 53
TAY................................................................................................................. 53
Tay run ........................................................................................................ 53
Tay khng gi ln c .............................................................................. 53
Cnh tay au................................................................................................ 53
Cnh tay v lng trn nhc ......................................................................... 53
Cnh tay t (hay bn tay t)......................................................................... 53
Khuu tay (ci ch) au .............................................................................. 53
Bn tay au.................................................................................................. 54
Bn tay l lot ............................................................................................. 54
M hi tay (chn) ........................................................................................ 54
Kh dch cc khp tay (khi c ng cc khp ku lc cc) ....................... 54
Khp ngn tay kh co dui ......................................................................... 54
Vim u xng cc ngn tay..................................................................... 54
U u xng cc ngn tay (ngn chn) ...................................................... 54
L phao mng tay........................................................................................ 54
NGC / V..................................................................................................... 55
Kh th........................................................................................................ 55
Kh th (do tc ngc) ................................................................................. 55
Kh th (do nng ngc) .............................................................................. 55
Kh th (do thiu nng vnh) ..................................................................... 55
Kh th (do ri lon tm tht-tim p nhanh, mnh) ................................. 55
4

Kh th (do nhi tim v th gp)................................................................ 55


Kh th (do ngp th mun xu)................................................................. 55
Kh th (do mt tim)................................................................................... 55
au thn kinh lin sn .............................................................................. 55
Thiu sa ..................................................................................................... 55
Ung th v................................................................................................... 56
LNG / MNG .............................................................................................. 56
au c lng ................................................................................................. 56
au ngang tht lng .................................................................................... 56
au lng vng thn ..................................................................................... 56
Khng ci c ........................................................................................... 56
Khng nga c ........................................................................................ 56
Mng au (au thn kinh ta) ..................................................................... 56
CT SNG LNG......................................................................................... 57
Cp ct sng................................................................................................ 57
au ct sng c ........................................................................................... 57
au ct sng................................................................................................ 57
au ct sng cng ct ................................................................................. 57
au t xng cng (ngi khng c) ..................................................... 57
Gai ct sng................................................................................................. 57
BNG.............................................................................................................. 57
au bng ..................................................................................................... 57
au bng (do tiu chy) .............................................................................. 57
au bng (do trn li) ................................................................................. 58
au bng (do kit l) .................................................................................. 58
au bng kinh ............................................................................................. 58
au bng sau khi tm.................................................................................. 58
y hi ........................................................................................................ 58
Snh bng (n khng tiu) ........................................................................... 58
CHN / I / NHNG CHN / BN CHN .......................................... 58
Chai chn (to mt c trong lng bn chn)................................................ 58
au mng hay au thn kinh ta................................................................. 59
au khp hng ............................................................................................ 59
au khp gi ............................................................................................... 59
au kheo (nhng) chn ............................................................................. 59
au c chn ................................................................................................. 59
au gt chn (hoc gai gt chn)................................................................ 59
M hi chn................................................................................................. 59
Nhc chn v lng di .............................................................................. 60
Nt chn (t a).......................................................................................... 60
U u xng cc ngn chn ........................................................................ 60
Thot v bn (hernie) ................................................................................... 60
Vp b (chut rt) ....................................................................................... 60
B PHN SINH DC.................................................................................... 60
m o (t cung au).................................................................................. 60
5

Huyt trng .................................................................................................. 60


Kinh nguyt - b (mt kinh) ........................................................................ 61
Kinh nguyt - au bng kinh....................................................................... 61
Kinh nguyt khng u ............................................................................... 61
Kinh nguyt b rong (rong kinh) ................................................................. 61
Kinh nguyt tr............................................................................................ 61
Nga thai ..................................................................................................... 61
Sa t cung .................................................................................................... 62
T cung (au khng do u bu).................................................................. 62
T cung (c u bu).................................................................................... 62
T cung (b u x)......................................................................................... 62
Bu u dng vt .................................................................................... 62
Cng dng (lm cng dng)............................................................... 62
Di mng tinh................................................................................................ 62
Dng nuy................................................................................................... 62
Lit dng ................................................................................................... 63
To tinh........................................................................................................ 63
Tinh hon au nhc..................................................................................... 63
U x tuyn tin lit ...................................................................................... 63
Xut tinh ...................................................................................................... 63
TON THN.................................................................................................. 63
Bu cc loi trong c th .......................................................................... 63
Cm lnh (rt run) ....................................................................................... 64
Cm nng .................................................................................................... 64
Co git lin tc ............................................................................................ 64
D ng ni m ay ....................................................................................... 64
Di n .......................................................................................................... 64
M ay (ni khp ngi)............................................................................. 64
M hi ton thn (bm sinh) ....................................................................... 65
Nng st, kinh git ...................................................................................... 65
Nga ............................................................................................................ 65
Nhc mi ton thn ..................................................................................... 65
n lnh ........................................................................................................ 65
Phng........................................................................................................... 65
Ph ton thn (bng quang khng nc tiu) ............................................. 65
Suy nhc c th......................................................................................... 65
Suy nhc thn kinh.................................................................................... 66
T lit na ngi ......................................................................................... 66
U ton thn .................................................................................................. 66
NI TNG TRONG C TH ....................................................................... 66
An thn ........................................................................................................ 66
n km ........................................................................................................ 67
n khng tiu .............................................................................................. 67
Bch b (hay bch bin)............................................................................... 67
Bm mu v sng do chn thng.............................................................. 67
6

B tiu .......................................................................................................... 67
Bn (to bn)............................................................................................... 67
B mu ........................................................................................................ 68
D dy (bao t) au ..................................................................................... 68
Cai thuc l - ru....................................................................................... 68
Cm mu...................................................................................................... 68
Chm lc...................................................................................................... 68
Chng mt ................................................................................................... 68
inh ru....................................................................................................... 69
iu chnh m dng (lc nng lc lnh bt thng) ................................ 69
Ht hi ......................................................................................................... 69
Him mun .................................................................................................. 69
Huyt p cao................................................................................................ 69
Huyt p kp................................................................................................ 69
Huyt p thp............................................................................................... 69
L ma au (pancreas) do ung ru mnh................................................. 70
Li a......................................................................................................... 70
Li kim ........................................................................................................ 70
Mt ng........................................................................................................ 70
M trong mu (hoc gan nhim m)........................................................... 70
Mn cc....................................................................................................... 70
Nn, i ........................................................................................................ 71
Nng st, kinh git ...................................................................................... 71
Ng hay git mnh ....................................................................................... 71
Nga do b di leo....................................................................................... 71
Phong x, kinh gin..................................................................................... 71
Ri lon nhp tim (ngoi tm thu) ............................................................... 71
Ri lon tiu ha (i cu phn sng)........................................................... 71
Rng tc ...................................................................................................... 71
Sa rut.......................................................................................................... 71
Sn (si) thn............................................................................................... 72
Say nng ...................................................................................................... 72
Say ru ...................................................................................................... 72
Say sng ...................................................................................................... 72
Say xe .......................................................................................................... 72
St rt .......................................................................................................... 72
Tiu dm (i dm) ..................................................................................... 72
Tiu m...................................................................................................... 72
Tiu c....................................................................................................... 72
Tiu ng .................................................................................................. 73
Tiu gt........................................................................................................ 73
Tiu t .......................................................................................................... 73
Tiu lin tc khng km c (do gin bng quang) ................................. 73
Tiu nhiu.................................................................................................... 73
Tiu nhiu - tiu gt .................................................................................... 73
7

Tim ln ........................................................................................................ 73
Thiu mu c tim, hp van tim ................................................................... 73
Tr ................................................................................................................ 74
U m ............................................................................................................ 74
Vy nn........................................................................................................ 74
Vim i trng ............................................................................................. 74
Vim gan mn tnh (cc loi) ...................................................................... 74
Vim ph qun ............................................................................................ 74
Vim thn .................................................................................................... 75
X gan c trng......................................................................................... 75
6. Mt s b huyt thng dng ......................................................................... 75
6.1. Bn huyt km phc ....................................................................... 75
6.2. Huyt Din Chn chiu ln tay v chn ................................................... 75
6.3. Cc b huyt do CLB Din Chn H Ni su tm .................................. 80
6.4. Bn huyt do CLB Din Chn H Ni chnh sa ............................... 82
7. Cc bc lm Din Chn ................................................................................ 86

1. GII THIU
1.1. Din Chn l g?
Din Chn l mt phng php mi, h tr sc khe khng dng thuc,
ca Vit Nam.
Trong lnh vc phn x thn kinh, trc kia th gii c Xoa bp bn chn
(Food Massage) v Nh chm (Auricular Acupuncture), th nay c thm Su Jok
(Chm cu trn tay v chn) ca ngi Hn Quc v Din Chn (vi ci tn ban
u l Din chm chm cu trn mt) ca ngi Vit Nam.
Tn y ca phng php l Din Chn iu khin Liu php, c
dch tng ch ra ting Anh l Face Diagnosis and Cybernetic Therapy. Tuy
nhin, cch gi ny khng c dng ph bin bng: Multi-reflexology (Phn
x hc a h), Facial Reflexology (Phn x hc vng mt), Vietnamese
Reflexology (Phn x hc Vit Nam), hoc dng lun ting Vit khng du l
Dien Chan.

Thc s Nguyn Vn San v thy Bi Quc Chu ti Hi tho


Quc t v Din Chn, Paris nm 2009.

Trong ting Vit, ta cn phn bit Din Chn vi Vng chn. Chn l
chn on, xem xt cc triu chng lm sng. Vng chn l xem bnh thng qua
quan st hnh th, l mt trong T chn ca ng y, gm: Vng (nhn) Vn
(nghe v ngi) Vn (hi) Thit (xem mch v s nn). V mt ngn t, Din
Chn c th c hiu nm na l xem mt on bnh v rt d nhm n thnh
mt phn ca Vng chn. Trn thc t th Din Chn tr thnh mt danh
9

xng ring ch n mt phng php h tr sc khe mi ca Vit Nam


phng php Phn x hc a h.
V mt hnh thc, ta c th so snh Din Chn vi Chm cu nh sau:
Chm cu l dng kim chm vo cc huyt o ca h kinh lc v dng ngi
cu h nng, cn Din Chn dng que d day n vo cc sinh huyt l cc
im nhy cm trn da nm trong cc vng phn x thn kinh ri cng dng
ngi cu h nng.
Ngoi day v cu cc sinh huyt, Din Chn cn dng cc dng c c hnh
dng v kch thc khc nhau ln, h, g, co vo cc vng theo hnh
phn chiu hoc hnh ng ng. Cc tc ng ca Din Chn theo hnh
v sinh huyt ny s to ra cc cm gic au, tc, but, t, rt, nng khc nhau,
gip kch hot cc c ch t cha bnh ca c th.
Ch mt nm sau ngy Din Chn ra i, bc s Nguyn Vn Hng, c B
trng B Y t nhn mnh:
Bip php cha tr tt nht, theo ti, l 't mnh cha bnh cho
mnh'.
Trung tm Din chn-iu khin liu php thc hin trn !
Rt hoan nghnh lng y Bi Quc Chu trao cho bnh nhn
phng php . Mong sao mi ngi Vit Nam nm vng phng php
phng bnh v cha bnh cho mnh v gip ng bo vi dng c
n gin: mt cy kim, mt ci g bng cao su, mt cy hng, mt chic
lc vi mt tm keo dn v mt ci gng soi mt m em li hnh phc
cho ngi au kh.
Kin tr gip ng bo, ng bo s cho ta phn thng cao qu
nht! (11/2/1981).
Mt vi nm sau, gio s Phm Song, c B trng B Y t, c nhn nh:
Ti c nghe anh Bi Quc Chu bo co v phng php cha
bnh bng Din chn-iu khin liu php vo cc huyt vng mt, u,
c, gy. Ti khuyn khch phng php ny.
Ti s t chc hi ngh nh gi theo nhng tiu chun php quy hin
hnh.
Ti hy vng ti s c ti liu cng nhn phng php cha bnh
ny.
Ti chc anh Chu v cc cng s sc khe, kin tr khc phc kh
khn, khng nh gi tr phng php cha bnh ca mnh.
(Thnh ph H Ch Minh 7/1/1989).
10

Ri chnh i tng V Nguyn Gip cng c nhn xt:


Lnh vc rt mi. V vy, cn tip tc nghin cu v qua thc tin
m xc nh nhng hng no thu c nhiu kt qu nht. Ni tm, thc
tin phi l cn c nh gi mt phng php tr liu.
Chc tip tc c gng.
(Thnh ph H Ch Minh, Tt Canh Ng 1990).
1.2. Ti sao phi hc Din Chn?
1.2.1. H thng huyt ca Din Chn

Trong C th hc ca Ty y, ngi ta dng phng php m x, thc


nghim nghin cu mt cch rt chi tit v c th con ngi. T h tm ra
c cc h tim mch, h hp, tiu ha, c xng, ni tit, v c bit l h
thn kinh.
Trong Chm cu ca ng y, ngi ta quan st thy bnh c nh hng
n mt s im nht nh no trn c th. Mt s im nng ln, t cng,
cm au, tit cht nhn, kh, i mu hay c nhng chm. T h tm ra c
657 im nhy cm. Nh ni kt cc im ny vi nhau, ngi ta xc nh c
cc ng kinh lc trong c th, c bit l 12 ng kinh chnh chy thng
sut khp trong ngoi, trn di ca c th. Cc ng kinh ny hon ton
khng lin h g vi h thn kinh hay mch mu ca Ty y v khng o m
c.
Trong Din Chn, cc huyt cng c tm theo cch quan st ngi bnh,
nhng thay v tm cc im nhy cm, th Din Chn li t m, m mm trn mt,
i tm cc im rt nh khng nhy cm nm trong cc im nhy cm, tng
ng vi mt bnh no ca c th. Ta c th tm v vic tm huyt Din Chn
ging nh vic i tm mt im m rt nh nm trong mt im dng vy. Cc
huyt ca Din Chn khc hon ton vi h kinh lc ca ng y, khng c lin
h g vi h thn kinh hay mch mu ca Ty y, v cng khng o m c.
Tuy nhin cc huyt ca Din Chn li th hin c rt nhiu iu: n c
cc huyt lin h mt cch chi tit n tt c cc b phn ngoi vi ca c th
nh: u, c, lng, tay, chn, v n cc b phn ni tng bn trong c th
nh: tim, phi, d dy (bao t), rut non, rut gi, Trong h thng huyt ca
Din Chn, khng nhng c nhng huyt c tc dng tng t nh mt s huyt
v ng kinh ca ng y, m cn c nhng huyt phn nh cc h thn kinh,
ni tit, sinh dc ca Ty y v c bit c huyt c tc dng ging nh mt s
loi thuc Ty y nh khng sinh, gim au, an thn,
11

Nh vy, c th ni h thng huyt ca Din Chn rt c o, y , cht


ch v khoa hc. Phi hp v s dng cc huyt mt cch kho lo ta c th
phng v cha c hu ht cc loi bnh, t n gin n nan y, mn tnh, mt
cch rt nhanh chng v hiu qu.
1.2.2. hnh phn chiu v ng ng ca Din Chn

Ta c th ni Din Chn c t trn mt ci king ba chn gm sinh


huyt, hnh phn chiu v hnh ng ng.
Cc hnh phn chiu, bt u bng hnh ngoi vi v ni tng trn mt,
sau c phn chiu ln trn u, lng bn tay, lng bn chn, lng v bng rt
y . Nhng ch n khi nghin cu cc hnh ng ng, ta mi thy sc
tng tng phong ph, kh nng pht trin khng c gii hn ca Din Chn.
Cng ngy ngi ta cng thy r nguyn nhn, ci gc su xa nht ca
bnh tt l t tm tr con ngi. Nhng bn khon khng gii quyt c dn
dn tch t li hoc nhng lo lng thi qu c th dn ngay n nhng nghn
nght trong c th v biu hin ra thnh mt bnh no . Cc phng php ca
Y hc chnh thng thng ch ch trng n vic iu tr c th, iu tr phn
xc, m l i vic iu tr tr no, iu tr phn hn ca con ngi.
Khoa hc v trit l hin i da qu nhiu vo thc nghim v suy lun
thun ty l-gc, m khng bit tin vo cm nhn trc quan ca con ngi. c
bit, vic khoa hc da vo thng k mong c c cc kt lun khch
quan i khi l rt ng nghi ng. Cun sch Thin nga en: xc sut cc nh,
tc ng cc ln ca tc gi Nassim Taleb ch ra rt r iu ny. Chng ta
ch bit my mc thng k li qu kh tm cch d on tng lai, ch khng
bit cch nhn vo ci tng th v khng phng khong hnh dung c
nhng ci khng th.
Cc nghin cu v y hc t nhin cho thy mt cch r rng rng, ch cn
tp thin, bit cch an tr thn tm trong hin ti, tm n trng thi trng khng,
ch cn bit bung x, thnh thi, coi nh mi chuyn l cc vn ca tr c s
c gii quyt. M mt khi tr c c khai thng th c th cng s c khai
thng theo, v t nhin bnh s lnh.
Tuy nhin, tp thin khng d mt cht no. Con ngi hin i, mang qu
nhiu tnh dng trong ngi, quan tm khng ngng, khng ngh n qu kh
v tng lai, nui tic cng nhiu, m ham mun cng nhiu, rt kh c th tnh
tm v an tr c trong hin ti.

12

Trong bi cnh , Din Chn chnh l mt php mu, cc hnh ng


ng, vi sc tng tng, lin thng phong ph v b ca mnh, chnh l cha
kha m cnh ca vo tr no. C th n i hi ngc, khi bt u bng cha
bnh cho c th trc, ri qua mi gin tip cha bnh cho tm hn. Nhng
c l l gii php duy nht c th thnh cng khi m ci tr, ci duy l ang
thng tr nh hin nay.
1.2.3. Din Chn c cha c bnh khng?

Xin c nhc li, Din Chn thuc v mn phn x hc thn kinh v


nm trong cc ngnh y hc b xung, cha bnh khng dng thuc v liu
php t nhin, Ci tn y hc b xung c t ra ch n tnh c tn
ca y hc chnh thng, tt c cc phng php chm sc sc khe khc ch
c php b xung, ch khng c php thay th y hc chnh thng. Y hc t
xa n nay thng ch trng n vic dng thuc, thuc ng gi tt, cha
bnh l phi dng thuc v ngi i cha bnh l thy thuc. V th cc phng
php s dng cc tc ng c hc, nng lng thng c xp sang mt bn
thnh cha bnh khng dng thuc. Cc liu php t nhin th rng hn, n
bao gm khng ch cc phng php cha bnh khng dng thuc m c cc
phng php dng thuc lm t cy c trong thin nhin.
Din Chn cng ging nh nhiu phng php y hc b xung khc, khng
c nhm ti vic can thip, cha bnh theo cch chng ta thng quan
nim, m hng n vic h tr gip c th t iu chnh. Tuy nhin, c ch t
iu chnh, t cha bnh ca c th thn k n mc chnh ngi lm Din
Chn cng thng xuyn ngc nhin, v ngi bnh th nhiu khi khng tng
tng ni lm sao m bnh n bin i ng no mt!
Tuy nhin, Din Chn khng mong ch c cng nhn l mt phng
php cha bnh, khng mong mun tr thnh mt phng php cnh tranh vi
cc phng php cha bnh khc. Din Chn, cng nh Yoga, ht th v cc
phng php t nhin khc s ch l mt phng php h tr sc khe khng
dng thuc. Din Chn s l mt cng c th dc hu hiu thng xuyn ca
mi nh, gip mi ngi c th tch cc phng bnh, trnh n mc ti a vic
phi i khm cha bnh.
Nh chng ta u bit, phng bnh lun l ch yu nht ca ton b h
thng chm sc sc khe. Chng ta c mt tm l ph bin, rt tai hi: mnh
khng bit g v khng th can thip g c vo c th ca mnh, nu b bnh
nh th c ra hiu thuc m mua thuc v ung cho thoi mi! nu ung thuc
thoi mi m vn khng c kt qu g th c tm n nhng bnh vin tt nht v

13

t tin nht m iu tr! nu iu tr khng c th mi bt u lao tm kh


t i tm cho bng c mt ng lang tht gii mong cn nc cn tt!
1.2.4. Ai nn hc thc hnh Din Chn?

Thc t, nhng ngi bnh thng nht l nhng ngi thch hp nht vi
vic thc hnh Din Chn.
iu kin duy nht bt tay vo lm Din Chn l chng ta bt i mt
cht s l thuc vo thuc v bt u nhen ln mt ngn la mi, mt nim tin
rt ng hy vng vo chnh nhng cm nhn ca mnh, vo c ch t iu chnh
thn k ca mt b my thn k l chnh c th v tinh thn ca chng ta.
Nhng ngi bit nhiu v y khoa, c bit l nhng thy thuc hoc lng
y gii, c mt nim tin ln vo vic dng cc liu php mnh bit s rt kh
tip cn vi Din Chn. H thng c nh kin vi nhng phng php cha
c c s khoa hc v cha c chnh thc cng nhn. i vi h, nhng ci
c c s khoa hc, chnh thc c cng nhn v ph bin rng ri chc chn
l nhng ci tt nht ri! nhng ci khc th chng c g ng k!
1.2.5. Gii hn ca nhn thc

Tch thy bi xem voi khng phi ch cc thy bi m, m chnh l


ch n ci gii hn nhn thc ca tt c chng ta, t nhng con ngi bnh
thng cho n cc nh bc hc. Tt c chng ta u l thy bi m ang i xem
voi c thi!
Nhng ci bit ca con ngi ging nh th tch bn trong ca mt qu
cu, nhng ci cha bit l phn khng gian bn ngoi. B mt ca qu cu l
phn tip gip gia ci bit v ci cha bit. Ngi ta hay gi ci phn tip
gip ny l nghin cu chuyn su hay nhng ngnh mi nhn. Ci t mi
nhn ny d lm mi ngi hiu nhm l nhng ci chng ta cha bit rt t,
ch b nh u mi kim thi. Nhng thc ra, nhng ci chng ta cha bit l
phn mnh mng bn ngoi qu cu m chng ta cm nhn c thng qua vic
xem xt din tch b mt ca qu cu, ni tip gip gia nhng ci bit v
cha bit. Khi chng ta cng bit nhiu, th tch qu cu cng tng, th din tch
b mt tip xc ny li cng rng.
Nu chng ta ch chi mi hng vo tm qu cu, nhn vo nhng iu
bit, th chng chng th chy chng ta s t v ngc, tht ln: ch ch ch, sao
m chng ta bit nhiu th! Nhng chng ta hy ngng u ln, nhn ra xung
quanh, lng nghe nhng iu tng nh khng th ci b mt ca qu cu
14

ngy cng rng ra y, chng ta s thy s mnh mng thc s ca nhng iu


cha bit.
Din Chn ang nm b mt ca qu cu nhn thc v n ang ch cc
bn n khm ph!
1.2.6. Y hc hin i v Y hc b xung

Vn mnh ca mt x hi, mt quc gia hay mt nn y hc u c quy lut


ca n. Mc thi gian nh du s ra i ca Y hc hin i khi Robert Koch
pht hin s ly bnh do vi khun vo khong nm 1880 v khi ngi ta tm ra
thuc khng sinh vo khong nm 1900. Nh vy Y hc hin i mi ch c tui
i l khong 130 nm, nu tnh t khi c ci khng nh s ly bnh l do vi
khun.
Y hc hin i lm mt cuc cch mng thc s, khi n c th iu tr
bnh tt mt cch thn k bng khng sinh v phng chng cc dch bnh bng
tim phng.
Tuy nhin, ngay t u Y hc hin i cho rng bnh tt l t bn ngoi
vo, nn n ch tp trung tm hiu v nhng tc nhn gy bnh, nh l vi trng
v siu vi trng, ng thi tm cch iu tr bng cc thuc khng sinh v cc
loi thuc c dc tnh cao khc.
Loi ngi nhm tng rng mnh c th ch ng c thin nhin, ch
ng c nhng con vi trng ny, nhng c ng u chng li c th sng st
v thch nghi c vi thuc khng sinh. Y hc hin i hoc l c mi tm cch
tn cng mt cch v vng nhng tc nhn gy bnh bn ngoi, hoc l ch ch
trng thun ty n cc c ch sinh-ha-l ca c th, m khng g n cc
c ch tm l, s lin kt huyn b gia thn v tm, c ch t cha lnh bnh
thn k ca c th con ngi.
Mt vn nn ln, thc s rt ln ca x hi hin i l gnh nng chi ph y
t. Gnh nng ny ang ngy cng tng v l mt nguyn nhn gy ra nhiu
tranh ci v bo him y t cc nc giu v tnh trng qu ti bnh vin cc
nc ngho.
Ti sao chi ph y t li ngy cng gia tng? l v chng ta ang ngy
cng l thuc nhiu hn vo thuc men v bc s. Thay v chng ta c th t
lng nghe ly c th mnh t iu chnh ly n, th chng ta li s st, khng
dm lm g, giao ph ht c th ca chng ta cho bc s, cho nhng ngi c
chuyn mn v c thm quyn trong vic nh ot nhng vn c lin
quan n tnh mng con ngi.
15

Mt iu ch tru l, khi chng ta cng l thuc vo bc s, th chng ta li


cng khng bit cch t chm sc bn thn, v th l chng ta li cng hay b
bnh, v li cng hay phi n bnh vin hn. C nh th, chi ph y t s ngy
cng gia tng, v hi rng c nn kinh t no m c th chu cho c?
Chnh nhng thiu st ny ca Y hc hin i dn n s tr li ngy
cng mnh m ca cc nn Y hc c truyn, Y hc thay th v Y hc b xung.
Cc nn Y hc ny ch trng n vic nng cao th trng ca ngi bnh, kt
ni thn v tm, iu chnh tm l v pht ng c ch t cha lnh bnh ca c
th.
Trong cun sch ni ting Lnh bnh t nhin khm ph v tn dng
kh nng t nhin ca c th t duy tr v cha lnh bnh, xut bn nm
1995 ca bc s Andrew Weil, tc gi c lit k cc phng php Y hc thay th
m ngi M hay dng bao gm: Chm cu (Acupuncture), Y hc n
(Ayurvedic medicine), Phn hi sinh hc (Biofeedback), iu chnh thn tm
(Body work: reiki, yoga, shiatsu, qigong, tai chi, ), Y hc c truyn Trung
Quc (Traditional chinese medicine), K thut ct sng (Chiropractic), K
thut s dng hnh nh v s tng tng (Guided imagery and visualization
therapy), Y hc tho dc (Herbal medicine), Y hc th thng nht (Holistic
medicine), Vi lng ng cn (Homeopathy), Thi min (Hypnotherapy), Liu
php thin nhin (Naturopathy), Thut nn xng (Osteopathic Manipulative
Therapy), Cha bnh bng tn gio (Religious healing), Cha bnh bng xoa
bp (Therapeutic touch).
Qua kho cu s b, chng ta c th rt ra mt s nhn xt nh sau:
- Cc phng php c truyn nh Chm cu,Y hc n hay Y hc
Trung Quc vn c mt lch s tn ti rt lu i, n dn dn s ly li th
qun bnh vi Ty y, theo nh mong mun m ngi ta vn hay ni: ng Ty
y kt hp. Nhng cc phng php ng y cng phc tp chng km g Ty Y,
khng phi ai cng c th hc c, nn ng y v Ty y s vn ch cnh tranh
nhau sc nh hng trong cc bnh vin v cc trung tm cha bnh.
- C mt s liu php t nhin khc dng nng lng v
tr, trng sinh hc, nhn in, mt cch v hnh, lm cho nhng ngi
mi tip cn thng b ng, hoi nghi.
- Trong khi , Din Chn l mt phng php hu hnh, d tip cn, m
li hiu qu v r tin. Ai cng c th hc t phng v cha bnh trong gia
nh, gim thiu s l thuc vo thuc men, bc s.

16

- Din Chn trong tng lai s khng cnh tranh vi ng y v Ty y trong


cc bnh vin, m n cng vi cc liu php t nhin khc, lan ta trong qun
chng, bin bnh nhn thnh thy thuc, gim thiu ni kh v ni au trong
lng mi ngi dn, gp phn xy dng mt x hi hi ha hn, gn gi hn vi
thin nhin, gp phn lm gim gnh nng cho cc c s y t v gim bt chi
ph chm sc sc khe cho cng ng.
Mt nh tin tri ngi Kin An Hi Phng gn y c nhng bnh ging
mi v nhng li sm ca Trng Trnh Nguyn Bnh Khim. ng ni, sm
Trng Trnh d bo v mt s thay i ln lao ang v s din ra trong nhng
nm u ca th k 21, khi m nhn loi chuyn t tranh u sang cng chung
sng trong thi bnh. ng k v nhng iu rt huyn b, nhng l th v v tr,
v cuc sng ca loi ngi trn tri t, v vn mnh ca nc Vit Nam trong
tng lai, c bit trong c on sau ny ting Vit s c ph bin ra
khp trn th gii, ging nh ting Anh hin ti. Phi chng iu ny gn vi
mn Din Chn? C th trong tng lai, cc nc trn th gii s phi hc ting
Vit tm hiu v Din Chn, bit cch ln h di tai gip h tr iu tr cc
bnh b phn sinh dc nam; ln h sng mi, sng tai, sng tay, sng chn
gip lm gim au sng lng; n vo u ngn tay, u ngn chn, xoa u
gi gip lm gim au nhc u,
Chnh v nt vn ha c sc ny m Din Chn ang c Trung tm
UNESCO H tr Sc khe Cng ng trin khai nghin cu v ng dng.
H Ni, ngy 23/3/2013
Thc s Nguyn Vn San
09 45 68 95 73
san.dienchan@gmail.com
http://dienchan.vn/

17

2. HNH PHN CHIU


2.1. hnh phn chiu ngoi vi c th nam & n trn mt

hnh ny tun theo thuyt m dng: dng l ci tng qut v c tnh


co gn, m l ci chi tit v c tnh bnh trng. hnh nam mu m t y
mt con ngi, thng dng cha tng qut cc b phn (au u, au
tay, au chn). hnh n mu xanh, v u mt phng to ra, bn tay v bn
chn lch i v trm ra ngoi, thng dng cha chi tit cc b phn (mt,
mi, mm, cc ngn tay v cc ngn chn).

18

2.2. hnh Penfield

Ch thch:

a. Mng. b. Vai. c. Khuu tay. d. C tay.


e. Gy. f. Kh qun Thc qun.
hnh trn cho thy s tng ng
k l gia phn x thn kinh trn mt ca
Din Chn vi cc kt qu nghin cu
ca nh phu thut thn kinh W.
Penfield. (S Penfield so snh din
tch phng chiu ca tng b phn c th
trn cc vng khc nhau ca v no: h
thng chc nng no cng quan trng th
din tch phng chiu ca n vng tin
pht trn v no cng ln.)
19

2.3. hnh Rodin v cc hnh ngoi vi khc

hnh Rodin mu xanh: u thi dng; lng sng tai; b vai vng
tc mai; u gi v khuu tay g m; mng u xng hm, di di tai;
vng bng nm di tc mai, ngang huyt s 0 i ra.
hnh ngoi vi trn mt: nh u gia trn, huyt 103; b vai u
my, huyt 65; ton b thn mnh nm trn mi; tht lng huyt s 1; mng
huyt s 5; hu mn huyt 143; b phn sinh dc huyt 19; u gi huyt s 9.
hnh ngoi vi trn tc: ton b thn mnh nm dc sng u; hu mn
gia nh u; hai i xui xung nh tai; u gi v khy tay huyt 139, cng
chn xui t nh tai ra sau gy; mi bn chn l mt na gy.
20

2.4. hnh phn chiu ni tng trn mt

a. Tim, b. Phi, c. Gan, d. D dy, e. L lch, f. Mt, g. Thn,


h. Rut gi, i. Rut non, j. Bng quang, k. Ty, n. Tin lit tuyn.

Hai phn ba ca mt, t lng my xung n cm phn chiu ton b ni


tng trong c th. T lng my xung ht mi phn chiu ngc: mi l tim mu
, mt v vng di mt hai bn cnh mi l phi mu trng.
Bn tri v di cnh mi l d dy mu vng, bn phi cnh mi l gan
mu xanh, trong gan c mt.
L lch nm cnh d dy bn tri cnh mi. Ty nm mi trn, vng nhn
trung. Hai bn mp pha mi trn l thn.
Ton b vng mm phn chiu bng, rn gia mm, mi trn l bng
trn, mi di l bng di. Rut non bao quanh st mm mu , rut gi bt
u t huyt 104 (rut tha rut d), vng ln huyt 38 bn phi, i sang huyt
38 bn tri ri i xung cm. Bng quang v tuyn tin lit cm.

21

2.5. hnh phn chiu ni tng trn trn

a. Tim, b. Phi, c. Gan, d. D dy, e. L lch, f. Mt, g. Thn,


h. Rut gi, i. Rut non, j. Bng quang, k. Ty, n. Tin lit tuyn.

Ton b ni tng mt lt ngc ln pha trn ta c hnh phn chiu ni


tng trn trn.
Na di ca trn l ngc. n ng l tim, pha trn hai lng my l phi.
Gia trn l d dy bn tri v gan bn phi.
Na trn ca trn l bng, phn st m tc l bng quang v tuyn tin lit.

22

2.6. Thi cc v hnh phn chiu ct sng

Thi cc : Phn mt tri l m (Yin), phn mt phi l dng (Yang). Ta


c th tc ng vo phn mt hoc c th bn tri cha cho phn mt hoc c
th bn phi, tc ng pha trn cha cho pha di v ngc li.

hnh bn tri tng ng vi hnh ni tng trn mt v hnh bn


phi tng ng vi hnh ni tng trn trn: huyt 106 v s 8 tng ng vi
t C1, huyt 26 l t C7, huyt s 1 v 342 l t L1, huyt 173 v 126 l t
L5, huyt 143 v 557 l t xng cng.
23

Tc ng trc tip dc ct sng, s kch hot n tt c cc c quan ni


tng trong c th. Cc vng hay b tc nghn l cc t C1-C7 v L1-L5. Dng
tay ch st, hoc ln h k hai vng ny gip h tr, gii quyt nhiu bnh tt.
24

2.7. hnh phn chiu no

Mt phn chiu no. Cc huyt sau y tng ng vi 12 i dy thn kinh


s no:
Huyt 197: dy s 1 (khu gic)
Huyt 34: dy s 2 (th gic)
Huyt 184: dy s 3 (vn nhn chung)
Huyt 491: dy s 4 (cm ng)
Huyt 61: dy s 5 (tam thoa)
Huyt 45: dy s 6 (vn nhn ngoi)

Huyt 5: dy s 7 (thn kinh mt)


Huyt 74: dy s 8 (thn kinh thnh gic)
Huyt 64: dy s 9 (thn kinh thit hu)
Huyt 113: dy s 10 (thn kinh ph v)
Huyt 511: dy s 11 (gai sng)
Huyt 7: dy s 12I (h thit-di li)

12 i dy thn kinh xut pht t no, chui qua cc l ca hp s, phn nhnh


vo cc c u, mt, c v c quan ni tng. Mi dy thn kinh c nhim v ring,
v nu b tn thng s gy ra loi bnh c trng.
Dy s 1 - dy khu gic - l cc si bt ngun t nim mc mi, chui qua l
sng xng bm y no vo hnh khu i vo no. Chng nhn cm gic v
cc mi khi ngi. Ri lon v ngi c th do vim nim mc mi, do tht tha (plip).
Tnh trng mt hn cm gic ngi c th do cc si ny b chn p do u hoc b t
do chn thng.
Dy s 2 - dy th gic - bt ngun t cc t bo vng mc, tp trung li
thnh dy thn kinh th gic, chui qua 2 l th gic vo s, im tn cng l trung tm
th gic v no. Dy thn kinh th gic dn truyn cm gic v nh sng v cc

25

vt v no. Nu dy ny b teo s khin ngi bnh nhn cc vt nh nhn vo mt


ng na. Ngoi ra, nu khi u vo dy th gic s sinh bnh bn manh, ch nhn
thy mt bn mt.
Dy s 3 - dy vn nhn chung - i t cung i no (trung no), chy ra pha
trc, vo mt, vn ng mt s c mt a nhn cu ln xung v vo trong.
Dy s 3 b tn thng s gy mt lc ra ngoi. Nguyn nhn thng do vim mng
no, chy mu cung no, chn thng nn s hay vim tc tnh mch xoang
hang.
Dy s 4 - dy cm ng - bt ngun t trung no, chy vo mt, chi phi c
cho to, vn ng a mt ra ngoi, xung di. Khi tn thng dy s 4, mt s
khng a xung thp c. Nguyn nhn tn thng cng ging nh dy s 3.
Dy s 5 - dy tam thoa - xut pht t cu no v c chia thnh 3 nhnh
gm nhnh mt, nhnh hm trn v nhnh hm di. Nhnh mt, nhnh hm trn
nhn cm gic vng mt, hc mi, da m trn, trn, da u, phn trn hu, cc tuyn
hnh nhn. Nhnh hm di nhn cm gic 2/3 trc li v rng hm di, tuyn
nc bt. Cc si vn ng chi phi c cn, c nhai. Tn thng dy s 5 thng
gy mt cm gic cc phn dy phn nhnh, lm bnh nhn nhc u hoc khng
cn cht, lm hm di km vn ng. Nguyn nhn l do tn thng nn s, vim
a dy thn kinh, bnh Zona thn kinh.
Dy s 6 - dy vn nhn ngoi - i t rnh hnh - cu ra trc, vo mt,
phn nhnh vo c thng ngoi, a nhn cu lic ra ngoi. Tn thng dy s 6
khin mt bnh nhn b lc vo trong. Nguyn nhn tn thng ging dy s 3.
Dy s 7 - dy thn kinh mt - vn ng cc c mt. Xut pht t rnh hnh
cu, qua xng , l c - chm, bm vo cc c mt, nhn cm gic mt s
tuyn nc bt, nc mt. Khi b lit dy thn kinh mt, cc triu chng thng gp
l lch mt v bn lnh, nhn trung ko v bn khng lit. Mt bn lit nhm khng
kn nu lit dy thn kinh ngoi bin. C ngi lit r, c ngi lit kn o (ch nhn
r khi ci, h ming, hut so), n v ung nc hay b ri vi, i khi ni kh.
Nguyn nhn l do b chy mu no, nhn no (tai bin mch mu no), u no
thng km lit na thn. Lit dy s 7 ngoi bin do vim mng no, bnh tai
gia, xng , do can thip sn khoa bng focxep, do vim a dy thn kinh, Zona
v lit do lnh.
Dy s 8 - dy thn kinh thnh gic - gm hai nhm si. Phn c tai ph trch
nghe v phn tin nh ph trch gi thng bng v t th. Hai nhm hp li thnh
dy s 8 chui vo hp s v tn cng v no. Tn thng dy s 8 c th nh
hng n sc nghe v hi chng tin nh l chng mt, tai. Nguyn nhn c th
do u chn p, chn thng s, tng huyt p, do mt s bnh x ng mch tin
nh, c tai, do vim mng no, vim thn mn, nhim c, trong c th do dng
mt s thuc nh Streptomycin.
Dy s 9 - dy thn kinh thit hu - xut pht t rnh bn hnh no, i vo
khoang hu. N vn ng cc c vng hu, cm gic 1/3 sau li. Dy s 9 khng
bao gi b lit ring.
Dy s 10 - dy thn kinh ph v - l dy thc vt ph giao cm ln nht ca c
th, chi phi vn ng, cm gic hu ht cc ph tng ngc v bng (tim, phi,
tiu ha, tit niu, sinh dc). Thot qua hp s, cp dy s 10 xung c, ngc v
bng. n ngc, chng tch ra 2 nhnh qut ngc ln vn ng dy thanh m. Khi
b tn thng dy s 10, bnh nhn hay b sc thc n lng, nghn thc n c, lit
dy qut ngc s ni ging khn. Nguyn nhn tn thng: c th do cc phu
thut vng c, ngc, do khi u trung tht.

26

Dy s 11 - dy gai sng - xut pht t rnh bn sau ca hnh no, chui qua
hp s, i xung phn nhnh, vn ng c c n chm, c thang v c thanh
qun. Tn thng hnh ty thng lit c 3 cp dy 9, 10, 11.
Dy s 12 - dy h thit (di li) - xut pht t rnh trc hnh no, chui
qua nn s vo vng hm hu, chi phi vn ng cc c li. Lit dy 12 khin
li s y sang bn lnh khi th li. Nguyn nhn do vim mng no hay v
xng nn s.

2.8. hnh phn chiu tim

Mt phn chiu tim. Gch hay ln khp mt s kch hot h thng tun
hon, lm tng huyt p v lm nng c th.
Hng ngy vo bui sng, chng ta ra mt nc nng, ly khn mt ch
k nhiu ln b mt s lm cho tinh thn sng khoi, kh huyt trong c th lu
thng v chng bnh tt no xm nhp c.

27

2.9. hnh phn chiu b phn sinh dc n v nam

B phn sinh dc n: mm l ca mnh, mi l t cung, lng my l vi trng


v mt l bung trng.

B phn sinh dc nam: mi l dng vt, lng my l ng dn tinh v mt l


tinh hon.
28

2.10. hnh phn chiu trn lng bn tay

Lng bn tay phn chiu ngoi vi v ni tng trong c th. Hng ngy xoa
tay, v tay, hoc dng dng c ln h lng bn tay s gip khai thng cc tc
nghn trong c th. c bit ta c th ln h hoc day n cc khp ngn tay,
gip iu chnh tt c cc vn xng khp trong c th.

29

2.11. hnh phn chiu trn lng bn chn

Bn chn phn chiu ngoi vi c th: hai ngn ci phn chiu u, cnh
bn chn phn chiu lng, gt chn phn chiu bn chn.
Bn chn phn chiu mt: pha di cc ngn chn l mt, cnh chn l
mi, gt chn l mm.

Bn chn phn chiu ni tng: na trn ca lng bn chn phn chiu


ngc, pha di ngn ci l tim. Gia lng bn chn bn tri l d dy, gia lng
bn chn bn phi l gan. Na di ca lng bn chn phn chiu bng. Vic
ln h lng bn chn gip ci thin rt tt cc vn ni tng trong c th.
30

2.12. hnh phn chiu trn lng v bng

Lng phn chiu ngoi vi: gy phn chiu u, hai b vai phn chiu tay,
phn lng trn phn chiu lng, phn lng di phn chiu chn.
Lng phn chiu mt: Hai b vai phn chiu mt, sng lng phn chiu
mi, tht lng phn chiu mm.
Lng phn chiu ni tng: Ni tng trong c th phn chiu ra lng, gan li
nm bn tri v d dy nm bn phi, tc l ta c th tc ng vo gan cha
d dy v ngc li.

Ngc bng phn chiu ngoi vi: c phn chiu u, hai xng quai xanh
phn chiu tay, b vai phn chiu bn tay, bng phn chiu chn, gt chn nm
di rn.
Ngc bng phn chiu mt: v phn chiu mt, rn phn chiu mm.
31

2.13. hnh phn chiu trn loa tai

Tai phn chiu ngoi vi: sng tai l sng lng; vnh tai trn l cnh tay;
vnh tai di l u gi, cng chn v bn chn.
Tai phn chiu mt: Tai l ni c bit dng cha mt, tai tri phn
chiu na mt bn tri, tai phi phn chiu na mt bn phi. Pha trn l mt,
gia l mi, pha di l mm, li, hng.

Tai phn chiu ni tng: pha trn l phn ngc, pha di l phn bng.
32

3. HNH NG NG
Mi ngn tay ng
ng vi mt con
ngi: Ta c th xoa
bp, n tm im au
hay h trn ngn tay
h tr vic iu tr
hoc tm ra cc b
phn gy bnh (n vo
thy au) ng ng
trn tng ngn tay.
Cc ngn tay ng ng
vi khung xng: Xoa
bp hay h trn ngn
tay gip cho vic iu
tr s au nhc cc
xng v khp xng
trn c th.

Cc ngn tay cng


tng ng vi cc c
quan ni tng tc
ng ln cc t ngn
tay cng c th gii
quyt cc vn ca
ni tng.

Bn tay p ng ng
vi cc b phn pha
sau lng ca c th:
Xoa bp, h hay n
vo cc ngn tay (
p) cng l cch tc
ng vo cc khu vc
ng ng pha sau c
th.

33

Bn tay nm vi ngn
ci gp vo trong ng
ng vi ci u: Khi
tc ng vo cc im
trn lng bn tay, s c
hiu qu trn cc khu
vc u.

Bn tay nm vi ngn
ci dui thng, li ng
ng vi tri tim:Khi
tc ng (bng vic h
ngi cu) trn bn tay
trong t th ny l ta
tc ng trn tri
tim.

Cnh tay p ng ng
vi lng c gy
u: H hay n trn
cc im ng ng
vng cnh tay hay
vng lng, c tc ng
lm gim au cc phn
gy au ni lng hay
trn cnh tay.
Cnh tay nga ng
ng vi phn ngc
bng

34

Hai nm m chi
nhau to thnh ng
ng ca cc khp
xng ln nh khp
vai, khp khuu tay v
khp gi. Ta c th
day hai nm m vo
nhau h tr vic
cha cc khp trong c
th.
Bn tay vi ngn ci
v tr to thnh vng
trn, ng ng vi
mt: Trong t th ny,
c th tc ng bn
trong 2 ngn cha
cc bnh au mt ,
nng ghn hay bi
vo mt.
Bn tay nm trong t
th ny, ng ng vi
i no Tc ng qua
vic h ngi cu hay
ln bng cy ln c th
cha bnh nhc u,
au du mt bn.

Hai bn tay m, ng
ng vi pha di no
b; H tr iu tr cc
bnh tai bin mch
mu no, tm thn,
nhc u, mt ng..
bng cch h ngi cu
trong lng bn tay.

Bn tay khum nh
hnh bn ng ng vi
gan. h nng vng
khoanh trn h tr
cha gan.

35

Cc t th bn tay
u gi ng ng vi
b phn sinh dc n
h tr iu tr cc bnh
ph khoa lin quan n
b phn ny bng cch
tc ng trn cc vng
ng ng.

Mi mt ngn chn
tng ng vi mt u
ngi: Khi tc ng
ln ngn chn s h tr
gii quyt cc vn
trn vng u, mt.

Bn chn ng ng ct
sng

Hai bn chn ng ng
vi hai qu thn :
Cc ngn chn : Tuyn
thng thn.
Cnh trong bn chn:
tnh mch thn (mu
xanh), ng mch thn
( mu ).
Phn gan bn chn:
Qu thn.

36

4. H THNG HUYT V B HUYT


4.1. Bng tra ta huyt

Ch thch: Ct u tin l huyt (c 256 huyt nh s t 0 n 633).


Ct th hai l honh , s la m l bn nhn thng, s latin l bn nhn nghing.
Ct th ba tung , gia mi l O, t A n K l bn huyt nhn thng, t K n Q l
bn huyt nhn nghing.

37

Ch thch: Ct u tin l huyt (c 256 huyt nh s t 0 n 633).


Ct th hai l honh , s la m l bn nhn thng, s latin l bn nhn nghing.
Ct th ba tung , gia mi l O, t A n K l bn huyt nhn thng, t K n Q l
bn huyt nhn nghing.
Hnh bn phi trang trc l u mi nhn t di ln (nariz / nose / nez).
Hnh bn tri trang ny l sau tai (oreja / ear / oreille).

38

4.2. Bn huyt nhn thng

39

4.3. Bn huyt nhn nghing

40

5. CHA KHA VN NNG


U
Chn thng s no v hn m

1. Day n H.127, 53, 63, 19, 50, 37, 39, 106, 103, 126, 0. V h cc huyt.
2. G v h H.26, 38, 156-, 7-, 50, 3-, 61-, 290-, 16-, 37 v thm b v chn
thng.
Nhc nh u

1. Day n H.103, 50, 87, 51, 61, 87, 127, 19, 37.
2. H vng H.103 hoc H.126.
3. H u ngn tay gia (ca bn tay tri).
4. H u gu xng ngn gia (ca bn tay tri nm li).
5. Ln cc u ngn tay chm li.
Nhc u mt bn

1. Day n H.240, 278.


2. Day n H.320, 131, 235, 41, 437.
3. Day n H.41, 184, 100, 180, 61, 3, 54, 55, 56, 51, 130.
4. Nhc na u bn phi: h na mu bn tay bn phi (bn tay nm li). Hoc
h cnh phi t u ngn gia.
5. Nhc na u bn tri: h na mu bn tay bn tri (bn tay nm li). Hoc h
cnh tri t u ngn gia.
Mi c gy

1. H g H.240 hoc H.195.


2. H, ln vng n ng v Sn cn.
3. Day n vng H.422.
4. Ln u g my.
5. H ln vng c tay ngoi, hoc xoa du c l ri vut mnh nhiu ln vng c
tay tri (di ngn tay ci) vi pht.
6. H khong gia ngn tay gia v ngn tay ch (ca bn tay tri).

41

Nhc c gy

1. Day n H.139, 278, 16, 287.


2. Day n H.34, 97, 98, 99, 100, 477.
3. Day n H.22, 235, 127, 63, 19, 50, 1, 37, 61.
4. H v ln vng H.26 hoc h c tay ngoi bn tay tri.
Nhc trn

1. Day n H.103, 106, 60, 39, 127, 51, 61, 26.


Nhc thi dng

1. Nu nhc mt bn, h thi dng i xng. Hoc h gc mng tay gia bn


au.
2. Nu nhc hai bn h c hai bn.
Nhc u xy xm

1. Dng cy cu gai i nh ln hai cung my ri ln di xung H.8 s ht chng


mt.
Nhc u nh ba b

1. Day n H.34, 16, 14, 180, 185, 195, 191.


Rn tr nh

1. G H.124, 34, 106, 103.


2. rn tr nh v luyn tr thng minh cho cc chu nh, mi ti trc khi i
ng nn dng u ngn tay gia g vo H.103 2-30 ci. Nu l ngi ln cn
g thm H.300+.
3. Day n H.60, 50, 1, 106, 103, 124, 34.
Ri lon tin nh

1. Day n H.124, 34, 65, 189, 3.


2. Day n H.127, 63, 8, 60, 65, 103, 0.
Tm thn phn lit

1. G v h H.103, 106, 300, 126, 127, 19, 50, 37, 1, 290.


Tc rng

1. Day n H.127, 145, 103.


2. Day n H.50, 37, 39, 107, 175.
3. Day n H.156, 258, 175, 39.
42

4. Day n H.300, 1, 45, 3, 0.


5. Co u (rnh l co, vi ngy l ht rng tc). Co u cn gip cho u
hi mc li tc.
MT
Chng mt (bnh thng khng o huyt p cao)

1. Day n H.61, 8, 63.


2. Day n H.8, 19, 63.
3. Day n H.63, 19, 127, 0.
4. Day n H.34, 290, 156, 70.
Hm mt au cng bn tri (dy thn kinh s 5)

1. Day n H.156, 7, 61, 300, 94 (bn au) v 3 (bn khng au).


2. Day n H.8, 12, 20, 196, 188, 73, 276, 14, 15, 275. Ri h v ln trc tip
vng au.
3. H mt ngoi ngn tay ci (cng bn au) t u ngoi n gip c tay.
4. Day n dng c H.34, 100, 555, 16, 277, 156, 61 (lm bn i xng vi bn
au).
Mn, nm

1. Day n H.60, 61, 3, 156, 38, 143.


2. Day n H.300, 0, 45, 61, 17, 3, 73.
3. Day n H.34, 26, 3, 28.
4. Day n H.45, 17, 51.
5. Day n H.17, 113, 38, 73, 103, 106, 138, 275, 63, 53, 19.
Vim dy thn kinh sinh ba

1. G v h H.103, 124, 34, 324+, 131+, 61, 5, 41, 235, 156, 0.


Xy xm mt my
Day n H.107, 63, 61, 60, 65, 19.
MT
Bi vo mt

1. Th li ra lim kho ming cho vi bn mt ang c bi. Lim vi giy


l ht bi.

43

Cn th

1. Day n H.34, 6 v ln cc sinh huyt quanh mt.


2. Day n H.34, 1, 127 v ln quanh mt.
3. Day n H.267, 130, 3, 388.
Chy nc mt sng

1. Day n H.16, 195, 87, 51.


2. Dng cy cu gai nh ln khp mi mt.
3. Day n H.16, 61.
Cm mt (cm nc, cm kh)

1. Day n H.324, 131, 41, 437, 235, 290, 184, 34, 16, 199 (gia H.421 &
H.197). Ri gch cc sinh huyt theo hnh mt.
2. D sinh huyt trn chn my ri dng cy cu gai ln nhiu ln trong ngy.
Mt cm tan dn v nc mt sng cng khi.
mt

1. Day n H.98, 17, 7, 50, 60, 100, 215.


2. Day n H.16, 97, 180, 73, 3, 50.
3. Gch cc sinh huyt theo hnh mt, ch yu l lng bn tay v u ngn
tay t vi pht. Mt gim dn cho n ht.
Lo mt

1. Day n H.332, 38.


2. Day n H.283, 38, 3, 215.
3. Day n H.38 trc ri day n ngay chn mn lo.
Lit mt (khng c ng c v lit dy thn kinh th gic)

1. Day n H.34, 184.


Mng, mng mt

1. Ln g H.34, 65, 195, 267, 197.


2. G H.195, 16, 130, 3-, 38-, 17-.
3. Day n H.195, 16, 130, 3, 100, 50.
M mt

1. Day n H.34, 6, 21, 50.

44

2. Day n H.197, 34, 73, 130, 12, 102.


3. Vch vng xung quanh mt gia H.188 & H.65, cc huyt trn g my (97,
98, 99), vng H.131. Ch no c sinh huyt th day nh. Mt s sng dn.
M mt (v gin ng t, gn nh m)

1. Day n H.34, 65, 179, 267, 102, 100, 4 (lin st kho mt trong), 2 (lin st
kho mt ngoi). Ri gch cc sinh huyt theo hnh mt.
M mt (mt c m)

1. Day n H.41, 143, 127, 19 ri ln quanh mt nhiu vng.


2. Day n H.197, 34, 16, 39, 50, 38.
3. H mt i xng.
Nhc mt

1. Day n H16.
2. Day n H.34, 21 ,6.
Nhy, git mt

1. Day n H.97, 98, 102, 99, ri htH.126 n H.87 v tH.0 n Nhn trung.
2. G cc vng mt theo hnh, sau vi tun mi ht hn.
3. Day n H.179.
Qung thm mt

1. Day n H.290, 113, 7.


2. H trc tip ch thm.
Sp m mt

1. Day n H.124, 34, 267, 102, 100, 50.


Th lc km (mt km)

1. Day n H.6, 34, 130.


2. Day n H.50, 195, 197.
MI
Khng ngi thy mi

1. Ln v day n H.138.
2. Day n H.34, 290, 156, 100, 555.

45

Nght mi

1. Day g H.360, 330.


2. Day n H.3, 23.
3. Day n H.7, 61, 423, 565.
4. Day n v hH.184, 300, 287, 61, 0.
5. Day n H.184, 61.
6. H hnh mi trn trn tH.103 ti H.26 vi chc giy l ht nght.
7. H cnh bn tay hoc vnh tai, h i h li ch bt nng nht.
8. H lng bn tay thy mao mch mi n ra, mi thng ngay.
Nhy mi

Ko mnh H.287 xung vi chc ci l ht.


S mi

1. Day n H.287 hoc H.143 hay H.126 hoc H.219.


2. Gch H.197 ngc ln
3. Day n H.34, 21, 6.
4. Day n H.61, 184, 16.
5. Day n H.87, 127, 37, 0.
6. Day n H.16, 126, 287, 0.
7. Bi u nh nng vng mang tai ri day n H.16, 138, 275, 0.
Vim mi d ng

1. Day n H.0, 300, 45, 61, 184.


2. Day n H.0, 17, 287, 45, 184, 138.
3. Day n H.39, 49, 65, 103 ,184, 12.
4. Day n H.126, 65, 184, 61, 39, 7.
5. Day n H.41, 233, 50, 61, 37, 127, 87.
6. Ch hai cung my, sau day n H.127, 7, 467.
7. Ly cy ry tai chm du c l xoa vo ltai, sau chm cao deep heat vo
cc huyt 61, 39 chng vi pht sau mi kh, ht ht hi.
8. Nu vim mi d ng do nhit, day n: 143, 173, 39, 49.

46

9. Nu vim mi dng do hn v ko thnh suyn, day n: 127, 50, 19, 39, 37,
1, 73, 189, 103, 300, 0. Sau ch xt hai mang tai + hai cung my + hai bn
mi, mi v cm.
Vim xoang mi

1. Day n H.38, 17, 37, 50, 3.


2. Day n H.12, 184, 61, 38.
3. Day n H.65, 97, 99, 379, 126, 0.
4. Day n H.240, 184, 287, 48, 121, 39, 132.
5. Day n H.12, 65, 61, 184, 3, 38, 56, 106, 103.
6. Day n b thng: 127, 50, 19, 39, 37, 1, 73, 189, 103, 300, 0. Ri h
hnh mi (trn trn), h sng mi + sn mi + cnh mi. Nu cn nhc u
(nh u, thi dng, t) th h tip theo hnh phn chiu trn mu bn tay
nm li.
7. Day n H.209 ri h, vi ln l ht.
8. Chm kem deep heat 467-, 360-, 180-.
MING / LI / RNG / HM
ng ming

1. Day n H.235.
2. Day n H.26, 184, 235, 227.
3. Day n H.79, 8.
L ming

1. Day n H.39, 38, 3, 14, 16.


2. Day n H.26, 61, 3, 38, 39, 85, 87, 51.
Co li

Day n H.14
L li
1. Day n H.63, 7, 113.
2. Day n H.60, 8, 38, 61, 3, 79, 51.
T li, cng li

1. Day n v h H.282, 79.


2. H, ln ngn tay ci ca bn tay tri.
47

Rng nhc, sng

1. Day n H.13, 3 (au bn no day n bn ).


2. n H.61 bn nhc
3. Day n H.209, 188, 179, 57, 300, 0.
4. H ngi cu quanh vng m b sng.
5. Day n sinh huyt ngang 106 dc trn nh tai (trong c).
6. Day n H.188, 196, 8.
7. Day n H.34, 60, 57, 180, 188, 196, 0.
Quai b

1. Day n H.0, 3, 477, 275, 14.


2. Day n H.14 (bn au) ri hbn i xng hoc ti chu c.
TAI
ic tai

1. Day n H.15, 0.
2. Day n H.8, 189, 1, 39, 57, 132.
3. Day n H.43, 45, 65, 300, 235, 0.
**Day n mt trong nhng phc trn kt hp vi co u pha trn nh tai,
sau tai.
M trong tai (tai gia c m)

1. Day n H.14, 15, 16, 0.


2. Day n H.65, 45, 17, 38, sau thi hi nng vo ltai c m.
3. Day n H.16, 138, 14, 61, 37, 17, 1, 0.
Nhc tai (khi my bay gn h cnh)

Bt mi, m ming ht vo c nut xung ba ln l khi.


tai

1. Day n H.57, 54, 15, 0.


2. Day n H.0, 14, 15, 16, 138, 3, 179, 567 v h ln ch th ba ca ngn tay tr
co li.
3. Day n v h H.65, 290, 1 ,3, 61, 300, 60, 16, 138, 0.
4. H vo l tai v day huyt trn tai v h sinh huyt tai ngn tr.
48

5. H phn chiu tai mt ( hnh m) v quanh mt c chn.


HNG
Amian

1. Day n H.12, 38 ri g v hvng H.14, 275, 277, 274.


2. Day n H.26, 3, 87, 100, 143.
3. Day n H.26, 3, 87, 15.
Bu c n thun

1. Day n H.8, 12, 61, 38, 60, 275, 14, 50, 37 ,19, 127 ri h c tay v ni c
bu.
Cui cng c th ln trc tip ci bu nhiu ln trong ngy.
2. Chm kem deep heat cc huyt: 8, 12, 60, 39, 38, 50, 14, 275 ri h v ln
nh trn.
3. Day n H.26, 196, 12, 8, 61, 19 ri h v ln nh trn.
Bu c (basedow)

1. Day n v g: 39, 38, 287, 7, 113, 156, 74, 64, 87, 57, 60, 100. Ri h v ln
nh trn.
2. Day n v g: 14-, 64-, 8-, 12-, 37, 17-, 50, 39, 87, 51-, 124, 34. Ri h v ln
nh trn.
Bu c cc dng

1. Day n H.26, 8, 12, 61, 3, 50, 233, 39, 51, 286, 235, 113, 14, 308. Ri h v
ln nh trn.
Ho nga c

1. Day n H.61, 74, 64, 14 v h c tay.


2. Day n H.8, 20, 12 v h c tay.
3. Ch st hai c tay vo nhau nhiu ln.
Ho nga c lin hi, khng m

1. Nu trng trng mt c gn mu l ho nhit th day n H.8, 12-, 20-, 176-,


275-, 467-.
2. Nu trng trng mt khng c gn l ho hn th day n H.8, 12+, 20+,
176+, 275+, 467+.

49

Ho khan

1. Day n H.14, 275, 60, 74, 64, 180.


2. Day n H.73, 3, 276.
3. Day n H.26, 61, 3, 51.
4. Day n H.17, 38, 275.
Ho khan lu ngy

1. H H.14, 275, 277 v hai bn sn mi, c tay.


2. Chng cch thy 3 tri tc (qut) + mt cgng bng ngn tay ci. Chia hai
ln n, ht ho.
Ho m

1. Day n H.37, 58, 132, 3 ri g H.275, 274.


2. Day n H.61, 467, 491 ri g nh trn.
3. Day n H.8, 12, 20 ri g nh trn.
4. Day n v h H.61, 74, 64, hai bn sn mi + 26.
5. Bn cng hnh (ly phn r v thn trng) v bn lt gng nu riu riu mt
chn cn na chn ung ht m.
Ho lu ngy mun thnh suyn

1. Day n H.300, 301, 14, 61, 64, 127, 156, 0.


Hc (cc loi xng v ht tri cy)

1. Bm mnh H.19 nhiu ln.


2. Day n H.19, 63, 14.
Hng au

1. n H.14.
2. H vng mang tai t H.0 n H.275 v ti ch.
Khan ting

1. Ch xt vng gy cho nng ln vi ln l ht.


2. Dng ngn tay tr g mnh vng trc di tai nhiu ln trong ngy.
3. Day n H.26, 312, 8, 14, 275, 3.
Nc ct

1. Day n H.19.
50

2. Day n H.26, 312.


3. Day n H.124, 34, 61.
4. Day n H.26, 312, 61 by ln m thnh ting mi huyt. Ht nc ct lin.
5. Vch dc gia u 10 ci l ht ngay.
6. Vut xung cnh chn mi bn tri.
Nga c

1. Ngoy l tai bng du khuynh dip.


Tc ting

1. Day n H.19, 61, 204.


2. G vng H.14, 275, 274, 277 nhiu ln trong ngy (khng c ba hoa mai th
dng u ngn tay tr g cng c).
Vim hng ht

1. G H.14, 275.
2. Day n H.14, 275, 38, 61, 8.
3. Day n H.8, 12, 20, 132, 3.
4. Day n H.61, 74, 64, 17, 38.
5. Day n H.8, 12, 20, 275, 14.
Vim ph qun

1. Day n H.38, 17, 61, 467, 491.


2. Day n H.565, 61, 467, 74, 64, 50, 70.
3. Day n H.138, 28, 61, 491, 467.
Vim tuyn nc bt

1. Day n H.5, 38.


C / GY / VAI
Cng mi c gy

1. Day n H.16, 61, 287.


2. Day n H.65, 8, 290, 127, 87.
3. Day n H.188, 477, 34, 97, 98, 99, 100.
4. n, h, ln H.8, 20, 12, 65.
5. Hvng thi dng.
51

6. Bi kem deep heat vo H.7.


7. Gch m tc trn sau h.
8. Gch vng H.156.
9. H, g H.240 hoc H.195.
10.H, ln vng n ng v Sn cn.
11.Day n vng H.422.
12.Ln u g my.
13.H ln vng c tay ngoi, hoc xoa du c l ri vut mnh nhiu ln vng
c tay tri (di ngn tay ci) vi pht.
14.H khong gia ngn tay gia v ngn tay tr (bn tay tri).
Nga c

1. Ngoy l tai bng du khuynh dip.


Vo c

1. Day n H.106, 108.


2. H, g 240.
3. Day n H.64, 29, 156.
4. Gch v h hai gn gt chn.
B vai au

1. Ln vng H.332, 360, 16.


2. Ln vng 73 xo ln 330.
3. Day n H.477, 97, 99, 98, 106, 34.
4. Nu au khp vai
a. Day n H.26, 88, 65, 278.
b. Day n H.26, 19, 97, 564.
c. Vch vin mi nhiu ln.
5. G H.65.
Khp vai au

1. Day n H.26, 88, 65, 278.


2. Day n H.26, 19, 97, 564.
3. Ln vng phn chiu vai au, sau g H.65, 34.
52

Vim c vai v cnh tay trn

1. D cc sinh huyt g my v day n cc huyt 50,88.


TAY
Tay run

1. Day n v h H.45, 300, 127, 124, 100, 130, 131, 61, 180, 39, 0.
Tay khng gi ln c

1. G vi chc ci vo H.65, 100.


2. G H.219.
3. Day n H.278, 88, 50.
Cnh tay au

1. Day n H.60, 97, 98, 99.


2. H v ln g my.
3. Ln st chn tc trn ln xung thi dng (au bn no ln bn ).
4. G H.559, 560.
5. Day n H.98, 100, 217.
6. Day n H.60, 97, 98, 99.
Cnh tay v lng trn nhc

1. H k mu bn tay.
Cnh tay t (hay bn tay t)

1. Ln vng g my ( hnh phn chiu cnh tay trn mt) v day n H.0, 19,
130.
2. Day n H.0, 19, 130.
3. V qu cu gai mt lc l ht.
4. H v ln hnh phn chiu bn tay trn mt (g my, thi dng), sau
ln trc tip bn tay t.
Khuu tay (ci ch) au

1. Day n H.98, 28, 10, 191.


2. H khuu tay i xng hoc g H.98.
C tay au
1. Day n H.3, 100, 179, 180.
53

2. H v g H.100.
Bn tay au

1. Day n H.460, 60, 45, 17, 300.


Bn tay l lot

1. Day n b tiu vim: 41, 143, 127, 19


2. Day n H.26, 38, 61, 60, 41, 3. Sau h ti ch. Ngy lm nhiu ln.
M hi tay (chn)

1. Day n H.37, 127, 87, 50, 1.


2. Day n H.103, 1, 19, 127, 36.
3. Day n H.127, 156, 87, 60, 0.
4. Day n H.50, 60, 61, 16, 0.
5. Day n H.50, 51, 61, 16, 127, 0.
6. Day n H.300, 103, 106, 73, 1, 290, 17.
**Day n mt trong nhng phc trn, ri h vng phn chiu tay (chn).
Kh dch cc khp tay (khi c ng cc khp ku lc cc)

1. Day n H.38 + b v.
2. Day n H.26, 61, 38 + b v.
Khp ngn tay kh co dui

1. Day n H.19, 50.


2. Day n H.0, 19, 130.
3. H u xng cc ngn tay ri ln nhiu ln.
Vim u xng cc ngn tay

1. Day n H.19, 460, 38, 17, 300.


2. Day n H.19, 61, 460, 48, 0.
3. H v ln cc u xng ngn tay.
U u xng cc ngn tay (ngn chn)

1. Day n H.103, 1, 290, 19, 64, 39, 63, 53, 222, 236, 85, 127, 235, 22, 87. Sau
h v ln ti chnhiu ln s khi.
L phao mng tay

1. H ngn tay bn bn tay i xng hoc ngn chn cng bn.


54

NGC / V
Kh th

1. Vch v h vng tm tht tri (quanh H.120, 37, 3).


2. Vch rnh Nhn trung (vng H.19, 63, 53 vi pht).
Kh th (do tc ngc)

1. H lng bn tay v day n H.0, 28.


Kh th (do nng ngc)

1. Day n H.34, 290, 156, 3.


Kh th (do thiu nng vnh)

1. H t H.0 n H.61.
Kh th (do ri lon tm tht-tim p nhanh, mnh)

1. H H.26, 113, 235.


2. H gan bn tay tri di ngn t v ngn p t.
3. V u ngn tay gia (bn tay tri) mt lc.
Kh th (do nhi tim v th gp)

1. n H.432-, 19, 60-.


2. H v ln hnh tim trn mi.
Kh th (do ngp th mun xu)

1. Day n H.189, 61+, 127, 28+.


Kh th (do mt tim)

1. Day n H.189, 73.


2. Day n H.312.
3. Day n H.28.
au thn kinh lin sn

1. Day n H.41, 28, 60, 100, 0.


Thiu sa

1. Day n H.26, 73, 39, 3, 50.


2. Day n H.73.

55

Ung th v

1. Day n b tiu u bu: 41, 143, 127, 19, 37, 38, 73.
LNG / MNG
au c lng

1. Day n H.423, 99, 467.


au ngang tht lng

1. H ln sng mi tH.1 n H.8.


2. Ln hai g my.
3. Day n H.1, 189, 8, 106, 103.
4. H sng tai (khong 1/3) bn tri.
au lng vng thn

1. Day n H.0, 300, 15, 38, 17.


2. Day n H.45, 173.
3. Day n H.210, 300, 560. Sau htrc tai vng H.138 v ti im au.
Khng ci c

1. Day n H.275+.
Khng nga c

1. Day n H.175 hay H.127.


Mng au (au thn kinh ta)

1. Day n H.41, 210, 5, 253, 3, 51.


2. Day n H.1, 45, 43, 74, 64, 5, 253, 210, 14, 15, 16, 0.
3. Day n H.87, 210, 5, 143, 174.
4. Gch, h, ln trn trn theo hnh s Penfield.
5. Co u theo hnh phn chiu ngoi vi c th trn v no.
6. Day n H.1, 19, 5, 219, 421, 143, 3, 43.
7. Day n H.210, 197, 34.
8. Dng cu gai i nh ln trn trn theo hnh phn chiu ngoi vi c th
trn v no.
9. Dng cy co co trn da u theo hnh dng phn chiu phn ngoi vi
c th trn da u (au bn tri co bn phi v ngc li).
56

CT SNG LNG
Cp ct sng

1. Day n H.19 v hai bn st lin 19.


2. Day n H.19, 64, 63.
3. Day n H.45, 45, 300.
au ct sng c

1. Day n H.26, 8, 1.
au ct sng

1. H v ln vng H.342, 348 (trn trn).


2. H v ln dc sng mi.
3. H t sng cng vng H.143, 19.
4. H v ln mt ngoi t gia ngn tay gia (bn tay tri).
au ct sng cng ct

1. Day n H.23, 143, 19.


au t xng cng (ngi khng c)

1. G nh H.53 n H.19
2. Day n H.63, 19.
Gai ct sng

1. H v ln sinh huyt mt, sau ln trc tip ni c gai lng. Ly ba


cao su to p vo ch au, mau ht hn ln.
BNG
au bng

1. H rn v ln quanh ming vi pht.


2. Dng cy cu gai i nh ln lng 2 bn tay. Vi pht sau ht au bng.
3. H ngi cu vo hai lng bn chn 10 pht.
4. Nu cng c thnh bng, day n thm H.61, 28, 3.
au bng (do tiu chy)

1. Day n H.365, 22, 127, 19, 50, 1, 37, 61, 0.


2. Day n v h H.87, 22, 127, 132.
3. Day n v h H.127, 63, 38, 113, 37, 143, 41, 50, 233, 300+.
57

4. Day n v h H.127, 22, 365 vi pht.


5. H hai bn chn 10 pht.
6. Vut quanh mi t tri sang phi nhiu ln.
7. Nu b tiu chy do lnh (hn thp) th day n v h H.365, 22, 127 vi pht.
8. Nu tiu chy do nng (nhit thp) th day n v h H.26, 3, 143, 365.
9. C th dng toa tc ngh vi lng ngh nhiu hn tc (qut) bnh tiu
chy do hn, v ngc li tc nhiu hn ngh bnh tiu chy do nhit.
au bng (do trn li)

1. Day n H.19, 127, 39, 3, 38, 63, 41.


au bng (do kit l)

1. Day n H.26, 61, 3, 143, 38.


2. Gi mt nm b ngt ly nc ct ung hoc bt sn dy.
au bng kinh

1. Day n H.127
2. Day n H.1, 63, 50, 7, 127.
3. Day n H.63, 19, 50, 127.
4. Vut mi trn vi pht.
5. Day n H.127, 156.
6. Day n H.63, 7, 19.
au bng sau khi tm

1. Day n H.0, 17.


y hi

1. Ln lng bn tay bng qu cu gai hay cy cu gai i mt lc, ht y hi.


Snh bng (n khng tiu)

1. Day n H.19.
2. Ln b mi trn mt lc (trung tin nhiu, ht snh bng).
3. H rn v quanh vng rn.
CHN / I / NHNG CHN / BN CHN
Chai chn (to mt c trong lng bn chn)

1. Day n H.26, 51.


58

2. Day d ti ch.
3. H phn chiu bn chn i xng. H vi ln trong ngy, chai chn s ht.
au mng hay au thn kinh ta

1. Day n H.41, 210, 5, 253, 3, 51.


2. Day n H.1, 45, 43, 74, 64, 5, 253, 210, 14, 15, 16, 0.
3. Day n H.87, 210, 5, 143, 174.
4. Gch, h, ln hnh chn trn trn.
5. Co u theo hnh chn trn da u.
au khp hng

1. Day n H.64, 74, 210.


2. Gch vin mi (cnh mi) nhiu ln.
au khp gi

1. Day n H.17, 38, 197, 300, 45, 0.


2. Day n H.17, 38, 9, 96.
3. Day n H.129, 100, 156, 39.
4. H ci ch.
au kheo (nhng) chn

1. Day n H.29, 222.


2. H kheo tay.
au c chn

1. Day n H.347, 127.


2. H v g c tay.
au gt chn (hoc gai gt chn)

1. Day n H.461, 127, 107.


2. Day n H.9, 63, 127, 156.
3. H gt chn i xng.
4. Day d ti ch (trc tip ni au).
M hi chn

Xin xem phn m hi tay.

59

Nhc chn v lng di

1. H k mu bn chn.
2. Day n H.39, 43, 45, 300, 1, 17, 85, 51.
Nt chn (t a)

1. Day n H.26, 61, 50, 38, 156.


2. H v ln nhng ch nt.
U u xng cc ngn chn

1. Day n H.103, 1, 290, 19, 64, 39, 63, 53, 222, 236, 85, 127, 235, 22, 87. Sau
h v ln ti ch au nhiu ln s khi.
Thot v bn (hernie)

1. Day n H.132.
2. Day n H.342, 19, 38, 9, 143, 104, 105, 561, 98.
Vp b (chut rt)

1. Day n H.34, 6, 127, 19, 61.


2. Day n H.34, 310, 197, 341.
3. Ln bp tay bng cy cu gai i.
4. Ln v h theo hnh phn chiu chn trn mt v da u.
5. Co theo hnh phn chiu chn trn da u.
B PHN SINH DC
m o (t cung au)

1. Gch 2 b nhn trung v b mi trn.


2. Gch vng rnh nhn trung t H.19 n H.53 nhiu ln.
3. Day n H.19, 63, 53, 7.
Huyt trng

1. Day n H.0, 61, 1, 7.


2. Day n H.53, 275.
3. Day n H.16, 287, 63.
4. Day n H.53, 38, 14.
5. Day n H.38, 17, 127, 156, 87.
6. Day n H.26, 3, 63, 287, 7, 16, 22, 0.
60

7. Dng ngn tay tr v ngn tay gia ch st hai b mi trn v di 200-300


ln/ngy.
8. Day n v g H.127, 156, 51, 63, 7, 1.
Kinh nguyt - b (mt kinh)

1. Day n H.85, 87, 63, 7, 247, 127, 275.


2. Ch mi trn 100 ci mi ngy.
3. Dng cy ln cu gai i ln trn xung hang cho n khi bng nng ln.
Ln t 3 ti 5 ngy l ra.
Kinh nguyt - au bng kinh

Xin xem phn bng.


Kinh nguyt khng u

1. Day n H.124, 26, 37, 50, 63, 7.


2. Day n H.26, 63, 3, 37, 158, 87.
Kinh nguyt b rong (rong kinh)

1. G H.127, 7, 37, 16.


2. Day n H.16, 61, 50, 7, 37.
3. Day n H.7, 1, 103, 0.
4. Day n H.22, 127, 7, 1, 50, 37, 103.
5. Vut mi t H.64 ln u my. Sau h H.87, 63, 19.
6. Day n H.16, 7, 63, 287.
7. Day n H.16, 61, 45, 37, 0.
Kinh nguyt tr

1. Day n H.1, 63, 7, 50, 127.


2. Day n H.50, 58, 37.
3. Day n H.26, 65, 3, 50, 7, 37, 156, 51.
Nga thai

1. Day n H.26, 63, 7, 287.


2. Day n H.26, 127, 156, 87, 235, 180.
3. Day n H.287, 63, 127, 235, 87, 26, 3.
4. Ch mi nhiu ln.
61

Sa t cung

1. Day n H.557.
2. Day n H.103, 126, 16, 0.
3. Day n H.22, 127, 63, 19, 1, 37, 50.
4. Day n H.26, 3, 14, 15, 16, 365, 127, 63, 19, 1, 50, 103.
5. Vut mi t H.64 ln u chn my nhiu ln trong ngy.
T cung (au khng do u bu)

1. Day n v h H.19, 63, 53, 7.


T cung (c u bu)

1. Day n H.106, 267, 1, 36, 127.


2. Day n H.41, 143, 127, 19, 37, 63, 143.
T cung (b u x)

1. Day n H.19, 7, 63, 50, 1, 103, 39, 127.


2. Day n H.87, 63, 17, 38 ,50.
3. Day n H.127, 38, 50, 37, 63, 7, 19, 143, 1.
4. D sinh huyt u mi, day n mi s ht.
5. Day n H.1, 19, 63, 53, 61, 39, 127, 143 v h quanh mt.
6. Day n nhiu ln H.16, 17, 53, 19, 143, 173, 23, 43, 103, 348, 126.
Bu u dng vt

1. Day n H.143, 127, 38, 61, 3, 26, 60, 57, 127, 50, 37, 103.
Cng dng (lm cng dng)

1. Gch nhiu ln b mi trn hoc ln mi.


2. Ngi p hai i vo phn dng vt (3 ln/ngy, mi ln 5 pht).
Di mng tinh

1. Day n H.0, 1, 45, 8.


2. Day n H.124, 34, 45.
3. Day n H.43, 45, 0.
4. Day n H.300, 1, 45, 127, 0.
Dng nuy

1. Day n H.1, 50, 19, 39, 7, 127, 103.


62

Lit dng

1. Day n H.287, 63, 7.


2. Day n H.184, 290, 64, 3.
3. Day n H.103, 1, 19, 127, 50, 39, 7, 132.
4. Day n H.300+, 63, 7, 127, 0.
5. Day n H.19, 1, 50, 300+, 0.
6. Day n H.63, 7, 19.
7. Day n H.124, 34, 60, 1, 19.
8. Ln g H.19, 1, 50, 300+, 7, 63, 287, 45, 0.
9. Gch nhiu ln t H.53 ln H.19.
10.Dng cy cu gai i ln hai bn cnh mi ra ti m tc mai nhiu ln. Ln
dc t H.126 xung nh cm. kt hp chng cch thy ct heo (b vng nc
tiu) + b c heo (b ch ) + c sen + thc a. Nh khng b tiu, ch b cht
nc mm. n 1 tun l l c kt qu.
To tinh

1. Day n H.127, 63, 1, 103, 37, 50, 0.


2. Day n H.124, 34, 26, 300, 1, 290, 19, 127, 156, 0.
3. Lc sp xut tinh, dng ba u ngn tay vut nh t u mi nhiu ln (ngn
tr v ngn gia vut xui xung, ngn ci vut vng H.143).
Tinh hon au nhc

1. Day n H.38, 61, 127, 5.


U x tuyn tin lit

1. Day n H.287, 7, 36, 29, 1, 290, 50, 87, 0.


2. Dng ngn tay tr vut ngc hai bn mi ln trong ngy. Tt nht l dng
cy ln nh ln ngc ln.
Xut tinh

1. Day n H.0, 21, 34, 17.


2. Day n H.124, 34, 1, 45, 127, 22, 7, 17, 16, 0.
TON THN
Bu cc loi trong c th

1. Day n H.41, 143, 127, 19, 37, 38 + b v au. Sau h phn chiu ni c u
63

bu. Lm nhiu ln trong ngy.


Cm lnh (rt run)

1. Day n H.127, 63, 19, 61, 1, 106, 103, 300.


2. Day n H.127, 50, 19, 37, 1, 73, 103, 0.
3. Dng cu gai i ln hai long bn tay 10 pht.
4. Day n H.127, 50, 19, 37, 1, 73, 189, 103, 300, 0. Sau ln khp mt nhiu
ln.
**Cch ln nh sau:
Ln t m tc trn xung sng mi n cm v hai bn mang tai, hai bn quai
hm, hai sn mi, hai ng php lnh ( cnh chn mi).
Nu cn cho ung thm nc gng pha ng (ung nng).
Cm nng

1. Day n H.26, 3, 1, 39, 38-, 222-, 4-, 43, 156-, 87 kt hp chm nc


trn.
2. Day n b ging: 124, 34, 26, 61, 3, 143, 222, 14, 156, 87.
Co git lin tc

1. Day n H.19, 127, 8, 34, 124, 0.


D ng ni m ay

1. Day n H.63, 3, 184, 50, 87.


2. Day n H.41, 50, 17, 7, 60, 85.
3. Day n H.124, 34, 26, 61, 3, 60, 50.
4. Day n H.124, 34, 61, 50, 38.
Di n

1. Day n H.61, 38, 50 v htrc tip.


2. Day n H.61, 64 v htrc tip.
3. L mp ra sch, nhai sng p vo.
M ay (ni khp ngi)

1. Day n H.61, 63, 38, 17, 87, 39.


2. Day n H.61, 3, 184, 50, 87.
3. Day n H.41, 50, 17, 7, 60, 85.

64

4. Day n H.61, 50, 3, 184, 87, 17, 34.


5. H ngi cu ti ch.
M hi ton thn (bm sinh)

1. Day n H.61, 16, 127, 19, 63, 103 v h cc sinh huyt cung my.
2. H vng gia trn v vng tim.
Nng st, kinh git

1. Day n H.16.
2. Day n H.26, 106, 61, 3, 290, 143, 29, 85.
3. Day n H.51, 16, 15 ri ln ct sng.
Nga

1. Day n H.61, 38, 50.


2. Day n H.17, 7, 50, 61.
3. Day n H.26, 61, 3, 51.
Nhc mi ton thn

1. Day n H.34, 21, 1, 6.


2. Ln khp mt.
n lnh

1. Day n H.0, 17, 61, 127.


Phng

1. p con gim ln ch phng.


2. Xoa tinh du oi hng (lavender).
3. Xoa mt ong nguyn cht.
4. Xoa long trng trng.
5. Day n 26, 3, 61, 60, 29, 85, 14, 15, 16, 17, 38, 0.
Ph ton thn (bng quang khng nc tiu)

1. G H.38, 17, 222.


2. Day n H.60-, 26, 3, 290, 85, 87, 19, 61, 300.
Suy nhc c th

1. Day n H.41, 50, 19, 45, 39, 37, 0.

65

2. Day n H.37, 28, 50, 14, 41, 19, 0.


3. Day n H.0, 22, 62, 162, 1, 460, 300, 301.
4. Day n H.61, 432, 565, 127, 19, 37, 1, 50, 312, 103.
5. Day n H.22, 127, 63, 7, 113, 17, 19, 64, 39, 50, 1, 290, 0.
Suy nhc thn kinh

1. Day n H.127, 37, 1, 50, 73, 106, 103.


2. Day n H.22, 127, 63, 19, 1, 61, 188, 477, 97, 103.
3. Day n H.127, 19, 50, 1, 37, 103, 300, 324, 175, 106, 107, 0.
T lit na ngi

Thc hin tm ng tc cbn sau (ngy lm 3 ln hay hn cho n khi khi


bnh).
1. Day n H.34, 290, 100, 156, 37, 41 n nh no (c bit cha bnh nhn
no).
2. Ln hai g my (chn my) v g 65, 100, phc hi tay.
3. Ln hnh phn chiu chn, phc hi chn.
4. H nhng tay, ci ch, u xng cc ngn tay.
5. Ln trc tip tay xui t b vai - khp vai, khp vai - ci ch, ci ch - c tay,
c tay - cc ngn tay.
6. Ln trc tip chn xui t hng - u gi, u gi - c chn, c chn - cc
ngn chn.
7. Ln lng ngc t xng cng ln xng c.
8. Co u.
U ton thn

1. Day n H.41, 143, 127, 19, 37, 38 + bv. Sau h v ln theo hnh phn
chiu b v au.
NI TNG TRONG C TH
Theo triu chng bnh:
An thn

1. Day n H.26. Dnh cho nhng ngi kh ng, hoc mt ng. Nu kt hp vi


ln hai lng bn chn mi ti th s ng ngon.

66

n km

1. Day n H.22, 127, 63, 7, 113, 17, 19, 64, 50, 39, 1, 290, 0.
**y l b b m huyt dng cho mi la tui. Nu thy n km, xanh xao,
gy m th nn dng b ny. Ngi mun ln cn ngy lm 3 ln, c th ln 8-9
k/thng.
n khng tiu

1. Day n H.19.
2. H vng rn v ln quanh ming vi chc vng.
3. Ln mt 3 ln cch qung (ch yu l vng trn, vng ming v cm). Ht y
hi cm thy i bng.
Bch b (hay bch bin)

L nhng vt trng loang l trn da, r nht l trn mt.


1. Day n H.63, 3, 132, 106.
Bm mu v sng do chn thng

1. G hoc day n nhiu ln trong ngy H.156+, 7+, 50, 3+, 61+, 290+, 37. H
phn chiu ni bm sng.
**Cng dng lm ngng chy mu, lm tan mu bm, v xp ch sng. Rt cn
thit cho trng hp bi lit do chn thng s no hoc tai bin mch mu no
c xut huyt.
B tiu

1. Day n H.26, 174, 87, 51, 357, 29, 60, 57, 50.
2. Day n H.26, 3, 29, 85, 87.
3. Day n H.126 10 pht.
Bn (to bn)

1. Chm deep heat H.41, 143, 38.


2. Chm deep heat H.26, 61, 38, 41, 365.
3. Vut quanh mi 60 ln ri h vnh mi trn.
4. Dng ba u ngn tayngn ci ( di), ngn ch v ngn gia chm li (
trn) vut u mi. Vut n khi no thy rng mnh l c.
5. Ch cung my (chn my) v vut quanh mi t phi sang tri n gia cm
(h.87) mi ln 60 ci. Ngy lm 6 ln.

67

B mu

1. Day n H.50, 19, 39.


2. Day n H.127, 42, 35, 290, 1.
3. Day n b b m huyt: 22, 127, 63, 7, 113, 17, 19, 64, 50, 39, 1, 290, 0.
D dy (bao t) au

1. Day n H.124, 34, 61, 39, 120, 121, 19, 64.


Nu kh th, nng ngc day n thm H.73, 162, 62, 189.
Nu kh , day n thm: H.126, 59.
2. Day n H.61, 120, 39, 121.
3. Day n H.235, 37, 124, 630 (huyt i xng vi H.64 nm trong mi).
4. Chm kem deep heat H.61, 39, 64, 630 rt hiu qu.
Cai thuc l - ru

1. Day n H.124, 19, 51.


2. Day n H.124, 19, 127, 57, 3.
3. Ln v g hai bn mang tai v di tai (vng huyt 275-14) sau day n
H.127, 37, 50, 19, 1, 106, 103, 300, 0.
Cm mu

1. Day n H.16, 61, 0.


2. Day n H.16, 61, 50, 37, 0.
3. Day n v ln H.16 cho n khi mu ngng chy.
Chm lc

1. Day n H.61, 38, 50, 51 ri h trc tip vo ni au.


2. Day n H.3, 347, 51 ri h trc tip vo ni au.
3. Day n H.62, 51, 38 ri h trc tip vo ni au.
4. Day n H.124, 34, 3, 39, 156, 26 ri h trc tip vo ni au.
Chng mt

1. Day n H.61, 8, 63.


2. Day n H.8, 19, 63.
3. Day n H.63, 19, 127, 0.
4. Day n H.34, 390, 156, 70.
68

inh ru

1. Day n H.3, 38, 41, 61, 104, 0.


iu chnh m dng (lc nng lc lnh bt thng)

1. Day n H.34, 290, 156, 39, 19, 50.


2. Day n H.1, 39, 19, 50, 57.
3. Day n H.103, 1, 127.
Ht hi

1. Day n H.209.
2. Day n H.19, 63, 1, 0.
3. H t H.103 ti H.26.
Him mun

1. Day n H.7, 113, 63, 127, 0.


2. Day n H.127, 156, 87, 50, 37, 65, 0.
Huyt p cao

1. Day n H.15 hoc H.15, 0.


2. Day n H.14, 15, 16.
3. Day n H.124, 34, 16, 14.
4. Day n H.285, 23, 188.
5. Ln vng Sn cn-n ng (t H.106 ti H.8) hoc 2 cung my (t H.65 ti
H.100) hoc hai mang tai t (H.16 ti H.14).
6. Day n H.19, 96, 88, 127, 50, 37, 1, 0.
Huyt p kp

Huyt p kp l khong cch gia huyt p tm thu (s trn ti a) v huyt p


tm trng (s di ti thiu) xch li gn nhau.
1. Day n H.127 ko xung cm vi pht cho s di nh dn.
Huyt p thp

1. Day n H.19 nhiu ln.


2. Day n H.17, 19, 139, 0.
3. Day n H.6, 19, 50.
4. Day n H.127, 19, 1, 50, 103.
69

5. Day n b thng.
L ma au (pancreas) do ung ru mnh

1. Day n H.113, 7, 63, 38, 37.


Li a

1. Day n H.127, 9.
2. Day n H.19, 127, 39, 3, 38, 63, 41.
3. Day n H.184, 64, 63, 22, 28, 85, 11.
Li kim

1. Day n H.26, 61, 38, 365.


Mt ng

1. Day n H.163 (gia 63 v 53).


2. G H.124, 34 khong 30 ci.
3. Day n nhiu ln H.53.
4. Day n H.16, 14, 0.
5. Day n H.124, 312.
6. Day n H.124, 34, 267, 217, 51.
7. Day n H.124, 34, 103, 100, 51, 0.
8. Dng cy co co u vi pht trc khi ng.
9. Dng cy cu gai i ln tchn ln hang.
10.Ln hai chn ln bn ln chn 10 pht.
M trong mu (hoc gan nhim m)

1. Day n H.50, 41, 233, 37, 127.


2. G v h H.300, 103, 106, 26.
3. Day n H.51, 29, 85, 7, 113, 38, 41, 50, 173, 290, 3, 73.
Mn cc

1. Day n H.26, 3, 50, 51, 0.


2. Day n H.26, 3, 50, 51, 0, 129, 460, 98, 461, 156.
No hi (khng c)
1. H vng phn chiu gan bn tay.

70

Nn, i

1. Day n H.124, 34, 50, 79, 0.


2. Nn, i khi va n xong, day n H.0, 19, 124, 34, 50, 37, 29, 300, 41, 50, 45.
3. Nn, i khi c thai day n H.37, 127, 1, 39, 14.
Nng st, kinh git

1. Day n H.16.
2. Day n H.26, 106, 61, 3, 290, 143, 29, 85.
3. Day n H.51, 16, 15 ri ln ct sng.
Ng hay git mnh

1. Day n H.124, 34, 50, 19.


Nga do b di leo

1. Day n H.61, 38, 50.


Phong x, kinh gin

1. Day n H.1, 290, 50, 106, 3.


Ri lon nhp tim (ngoi tm thu)

1. Dng cy cu gai i ln hnh phn chiu tim vng di ngn tay t (bn
tri).
2. H cc sinh huyt gia hai v v quanh di v.
Ri lon tiu ha (i cu phn sng)

1. Day n H.127, 19, 143, 1, 103.


Rng tc

1. Day n H.127, 145, 103.


2. Day n H.50, 37, 39, 107, 175.
3. Day n H.156, 258, 175, 39.
4. Day n H.300, 1, 45, 3, 0.
5. Dng cy co co u vi pht mi ngy.
Sa rut

1. Day n H.103, 19, 50 ri ln quanh ming.


2. Day n H.104, 222, 38, 63, 22, 127, 19, 1, 103.

71

Sn (si) thn

1. Day n H.113, 3, 106.


2. Day n H.184, 290, 64, 3.
3. Day n H.0, 275, 277, 87, 85, 3, 290, 26, 103, 300, 38, 64.
Say nng

1. Day n H.143 n khi ht au.


2. Ct 5 lt chanh mng t vo H.26, H.100, H.130. Sau 15 pht ht say.
Say ru

1. Day n H.57 hoc 28.


Say sng

1. Day n H.63.
Say xe

1. Day n H.127.
2. Dn salonpas vo gia rn.
3. Ngm hai lt gng ti.
St rt

1. Day n H.50, 19, 39, 15.


2. St rt nng (bng chng) day n H.50, 19, 39, 15, 1, 26, 132.
3. Nu chlnh ngi v rt run, hnng cc H.127, 156, 63, 3, 300.
Tiu dm (i dm)

1. Day n H.124, 34, 60, 87.


2. Day n H.124, 34, 19, 37.
Tiu m

1. Day n H.19, 37.


2. Day n H.124, 34, 21.
3. Day n H.0, 37, 45, 300.
4. Day n H.32, 19, 45, 100.
Tiu c

1. Day n H.85, 87.


2. Day n H.29, 222, 85, 87, 300, 0.
72

Tiu ng

1. Day n H.73, 3, 37, 156.


2. Day n H.26, 113, 63, 100, 235, 0.
3. Day n H.127, 156, 63, 113, 143, 38, 50, 37, 1, 3, 73.
4. Day n H.63, 7, 113, 37, 40 khong 40 ci cho mi huyt.
Tiu gt

1. Day n H.26, 3, 38, 85, 87.


2. Day n H.342, 43, 87.
3. Day n H.37, 87.
4. Day n H.29, 85.
Tiu t

1. Day n H.26, 3, 85.


2. Day n H.87, 235, 29.
Tiu lin tc khng km c (do gin bng quang)

1. Day n H.16, 37, 0 ri vut cm.


2. Day n H.138, 16, 87, 0.
Tiu nhiu

1. Day n H.87, 19, 1.


2. Day n H.0, 37, 103.
3. Day n H.19, 37.
Tiu nhiu - tiu gt

1. Day n H.87, 19, 37, 41, 103, ri h hnh phn chiu bang quang tay.
2. Day n H.37, 19, 87, 300.
3. Ln khp mt ri g H.87.
Tim ln

1. Day n H.34, 61, 269, 37, 88.


2. Day n H.26, 174, 87, 51, 357, 29, 220, 60, 57, 50.
Thiu mu c tim, hp van tim

1. Ln v bp qu cu gai mt lc, tim kho lin.


2. Ln sng mi t H.189 n H.1 thng xuyn.
73

Tr

1. G H.64, 74.
2. Ln v g H.365, 7, 3, 37.
3. Day n H.19, 143, 23, 43, 103, 348, 0.
4. Chm nc vo H.365, 19, 1, 103, 38.
5. Day n H.143, 173, 23, 43, 103, 348, 126.
6. H ngi cu cch bi tr 10cm, va lm co tr va lm tng cng sinh l.
7. Day n H.34, 124, 300, 103, 126.
8. Day n H.127, 38, 50, 143, 37.
U m

1. Day n btiu u bu H.41, 143, 127, 19, 37, 38.


2. Hquanh chn khi u ri ln ti chbng cy cu gai.
Vy nn

1. Day n H.50, 41, 17, 38, 85, 51.


2. Day n H.124, 34, 26, 61, 3, 41, 87, 51.
3. Day n H.124, 24, 26, 50, 41, 17, 38, 85, 51.
Vim i trng

1. Day nH.19, 22, 87, 34, 197, 37.


2. Day n v hH.85, 104, 38, 29, 63.
3. Day n v hH.127, 19, 143, 41, 37, 103.
Vim gan mn tnh (cc loi)

1. Day n v h H.41, 50, 233, 58, 37, 19, 127, 87.


2. Day n H.41, 50, 233, 19, 58, 37, 39.
3. Day n H.50, 19, 37.
4. Day n H.41, 50, 233, 106, 1, 36, 127.
Vim ph qun

1. Day n H.38, 17, 61, 467, 491.


2. Day n H.565, 61, 467, 74, 64, 50, 70.
3. Day n H.138, 28, 61, 491, 467.

74

Vim thn

1. Day n H.0, 17, 300, 45, 222, 29.


2. Day n H.50, 41, 38 v h hnh phn chiu thn trn mt.
X gan c trng

1. Day n H.50, 41, 233, 106, 1, 63, 127, 36, 132, 28, 275, 9.
2. H vng rn trn v hai bn rn (mi ch cch rn 1cm) xp bng.
3. Day n H.126 bng ngn tay tr 10 pht hoc day n H.126, 29, 85, 87
li tiu.

6. Mt s b huyt thng dng


6.1. Bn huyt km phc
6.2. Huyt Din Chn chiu ln tay v chn

75

76

77

78

79

6.3. Cc b huyt do CLB Din Chn H Ni su tm


1. B thng cho ngi gi: 22, 127, 63, 103.
2. B thng kh: 127, 37, 19, 50, 1, 73, 189, 103, 300, 0.
3. B ging kh: 124, 34, 26, 61, 3, 143, 222, 14, 85,156, 87.
4. B b trung: 127, 50, 19, 37, 1, 7, 0.
5. B thiu dng: 324, 24, 41 (437), 235, 290, 184, 34, 156.
6. B b m huyt: 22, 127, 63, 7, 113, 17, 19, 64, 50, 39, 37, 1, 290, 0.
7. B iu ha: 34, 290, 156, 39, 19, 50. (hoc: 106, 1, 127, 39, 19, 50, 3, 36).
8. B tr m thp thy: 103, 1, 290, 19, 64, 39, 63, 53, 222, 236, 85, 127, 235, 22,
87.
Lc thp: 240, 12, 184, 290, 7, 347.
Tr thp: 521, 87, 22, 235, 127, 347, 236, 85, 29/222, 53, 7, 63, 64, 287,
19, 39, 1, 290, 240, 26, 103.
9. iu chnh c (chng co c, teo c): 16, 61, 19, 127, 156.
10. Lm gin c: 19, 290, 16-, 61-.
11. Gin c ton thn: 19, 16, 61, 50, 37, 127, 156, 477.
12. Gin c + Thng tc: 19, 1, 290, 16-, 61-, 275, 14, 0.
13. H huyt p: 26, 143, 16, 61, 57, 54, 55, 15, 85, 87, 51, 41.
14. Tng huyt p: 50, 19, 1, 63, 53, 103, 126, 300, 37, 23, 6, 0.
15. Tr cc loi u bu: 41, 143, 127, 19, 37, 38, 85, 87.
16. B tiu vim: 106, 26, 37, 50, 61, 38, 156.
17. B tiu vim gii c: 106, 26, 61, 3, 37, 50, 41, 437, 38, 104, 156, 235, 87, 173
(143).
18. B tiu vim kh : 156, 38, 7, 50, 37, 3, 61, 290, 16, 26.
19. B BA TIU:
- Tiu bu, khi u: 41, 127, 19, 143.
- Tiu vim: 61, 37, 38.
- Tiu c: 26, 5, 17, 3, 50, 60, 29, 104, 10, 59, 85, 235, 87.
20. B tan mu bm: 156+, 38+, 7+, 50, 3+, 61+, 16+, 26.
21. B khng sinh ni: 126, 106, 103, 127, 38, 37.
22. Mt ng: 124, 34, 267, 217, 51. G 26.
23. Suy nhc thn kinh: 124, 34, 16, 14, 0.
24. n nh thn kinh: 34, 124, 103, 106.
25. Tng tr nh: g: 103, 300+.
26. Chng mt: 63, 19, 127, 0.
27. Tc ngc, kh th: 73, 3, 28, 61, 57, 269, 189.
28. Tiu m, long m: 132, 275, 3, 467, 491, 26, 37.
29. Tiu m: 233, 41, 50, 37, 38, 85, 64, 74, 113, 7, 9.
30. Cm mu: 16-, 61-.
31. Cm m hi, tit dch: 8, 59, 3+, 59+.
32. M hi chn tay: 60+, 16-.
33. Cm tiu: 16, 0, 37, 87, 103, 1, 300, 126.

80

34. Cm tiu m:

19, 37.
0, 16, 61, 287, 87 vut 87
0, 16, 37, 87, 103. D: 19, 37, 0, 16, 87, 103, 1, 300, 126.
35. Li tiu: 26, 3, 29, 222, 85, 87, 40, 37, 290, 235.
36. T gt chn: 127, 286, 461.
40. Cp cu ngt xu, trng gi: 19, 127, 60 (69), 0.
41. Lc mu: 233, 41, 50, 45, 87, 235.
42. Lu thng mu: 60, 37, 3, 50, 20.
43. B gim au: 41, 1, 61, 16, 0.
44. B gim nhc: 39, 45, 43, 300, 0.
41, 87, 61, 16, 37, 60, 38, 0.
45. au khp khi c ng: 26, 61, 3.
46. au nhc c bp: 17, 7, 19, 38, 29, 222, 156, 61, 37, 8, 189, 405.
47. Vim c khp: 19, 61, 16, 156, 50.
48. Vim amedan, vim hng: 14, 275, 38, 61, 8.
49. Vim a xoang, thiu nng tun hon no:
127, 1, 189, 61, 565, 3, 188, 34, 102, 324, 103, 130, 126, 300, 16, 0, 14.
50. Say xe: 127.
51. Say xe, Say sng: 63, 0.
52. Nng st: 26, 3, 143, 13, 51, 85, 87, 180, 100, 130, 16, 14, 15.
53. Lnh: 127, 73, 6, 7, 113, 300, 50, 7.
54. Chng co git: 50, 19, 103, 124, 26, 63.
55. Run ry: 50, 45, 300, 127, 73, 6, 124, 0.
56. Phc tng ph bnh do nhiu tng gy ra:
8, 50, 37, 3, 17, 22, 127, 41, 39, 189, 38, 63, 60, 59, 124, 106, 423, 422, 113.
57. Phc ni tit t: 28, 8, 20, 63, 7, 113, 17.
58. au mt : Chm 2 mt c chn pha trong, chm ln 2 mt (mt d
chu) - 2 ln/ngy.
CHNG CH NH
- Vng nhn trung v mi c mn bc u - trnh chm : 19
- Nu c l lot (nh lot bao t) - trnh dng : 17
- Ngi c huyt p cao - trnh dng : 1, 19, 50
- Ngi c huyt p thp - trnh dng : 3, 8, 26
- Khi c thai - khng chm hay day n : 19, 63, 235
- n su v mnh, nht l huyt bn tri s lm mt tim : 61

81

6.4. Bn huyt do CLB Din Chn H Ni chnh sa


Bng ta huyt ca K Nam
-a : bn m, -d : bn dng,
d12 : di hng 12, ngQ : ngoi ct Q, tai : nh Tai, tr0 : trn hng 0
C 255 huyt, b sung v sa ln 6: 01/09/2011.
TT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42

SH
0
1
3
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
19
20
21
22
22B
23
24
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
43
44
45

CT
PQ
O
G
D
G
B
O
M
N
DE
B
G
PQ
Sau
PQ
E
O
A
B
O
B
O
KL
O
L
M
EG
LM
G
G-d
CD
CD
B
EG
G-a
G
EG-a
H-a
H-d
O
GH
B

HNG
7
7
7-8
8
10-11
9
5
10
8-9
12
5
6-7
8-9
tai
5
9
8-9
5
6-7
11-12
11-12
7-8
5
4
10
8-9
10
7-8
6-7
8
3-4
3-4
8-9
8-9
8
9
8-9
8
8-9
7-8
9
7-8

TT
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84

SH
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
63M
64
65
68
69
70
71
72
73
74
75
79
80
85
87
88
89
91
94
95
96
97
98
99
100

CT
E-d
DE-d
EG-d
G-d
D
DE-d
O
Sau
Sau
Sau
PQ
DE-a
L
M
D
M
O
M
D
C
MN
M
G-a
DE
L
G
DE
DE
PQ
A
E
O
NP
E
C
P
PQ
N
ED
KH
HG
LM

82

HNG
8
8-9
8-9
8-9
12
7-8
9-10
tai
tai
tai
5-6
7-8
6
6
7-8
11
9
9
8-9
4
6-7
6-7
8-9
7-8
8-9
6
8
8-9
7-8
12
10-11
12
6
11
8
10
9-10
10
3-4
3-4
3-4
4-5

TT
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126

SH
101
102
103
104
105
106
107
108
109
113
120
121
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
138
139
143
145
156
157
159
162
163
170
171
173
174
175
177
178
179
180
183

CT
B
H
O
G
H
O
B
O
O
D
E-a
DE-a
K
H
G
O
O
G
L
M
L
K
K
PQ
tai
Trc
DE
D
D
E
L
O
PQ
DE-d
O
B
B
NM
B
CD
M
NM

HNG
12
3-4
2
11
11
3
3
3-4
4-5
9
8
8-9
2
2
2-3
0
11
2-3
3-4
5
5
8
8-9
6-7
3
mi
7-8
11-12
11-12
11-12
11
9-10
6-7
7-8
8
7-8
2
3-4
8
4-5
4
4

TT
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169

SH
184
185
188
189
191
195
196
197
199
200
201
202
203
204
209
210
215
216
217
218
219
220
222
226
227
228
229
233
235
236
240
243
245
247
253
254
255
256
257
265
267
268
269

CT
B
MN
BC
O
MN
MN
AB
C
DC
Sau
Sau
Sau
Sau
Sau
D
D
LM
H
L
K
D
EG
G
DE
B
DE
H
GH-d
O
O
B
E
NP
O
2bn
AB
BC
DE
EG
NP
G
E
H

HNG
6-7
2-3
4-5
6
2
3
4-5
2
2
tai
tai
tai
tai
tai
5-6
0-1
3
3-4
4-5
3-4
0
10-11
10
10-11
10-11
9-10
10
8
11-12
10-11
4
7-8
9-10
8-9
143
d12
d12
d12
12
8-9
3-4
3-4
7-8

TT
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212

SH
270
274
275
276
277
278
279
280
281
282
284
285
286
287
288
290
292
293
297
300
301
302
303
305
308
310
312
319
324
329
330
332
333
338
340
341
342
343
344
345
346
347
348

CT
K
PQ
P
K
PQ
L
L
ngQ
P
P
P
O
A
B
NP
B
G
GH
PQ
E
G
H
K
GH
PQ
C
O
LM
K
O
C
D
H
M
B
C
O
M
LM
LM
KL
B
O

HNG
10
7-8
8-9
7-8
8-9
0
7-8
9
6-7
7-8
7
6-7
11
8-9
8-9
7
11-12
11-12
8-9
1
1
1
1
9-10
9
3
4-5
3-4
3-4
0-1
5-6
3
2-3
7-8
1
1
1
11-12
11-12
11-12
11-12
11-12
0-1

TT
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255

Huyt s 2: lin st khe mt ngoi (khng v trong bn )


-- 4 : lin st khe mt trong (khng v trong bn )
-- 630 : nm trong l mi, sau huyt 64

83

SH
353
354
355
356
357
358
360
364
365
370
377
379
399
401
405
421
422
423
428
432
437
458
459
460
461
467
477
481
491
505
511
521
555
556
557
558
559
560
561
564
565
567
630

CT
H
E
D
H-d
DE
K
E
E
O
DE-a
C
B
D
O
C
D
E
G
K
EG
H-a
H
MN
MN
K
DE
BC
GH-a
D
C
E
O
NP
O
O
G
H
E
G
K
D
tai
BC

HNG
6
6
5-6
8
6
6
3
2-3
d12
7-8
0
0
1
0-1
2-3
2
2
2
3
6-7
8-9
2-3
5-6
5
10-11
6-7
3-4
7-8
6-7
5-6
9-10
d12
5
tr0
tr0
0
0
0
3
0
6
2
8-9

84

85

7. Cc bc lm Din Chn
* Hi bnh nhn:
Cc bnh t nng n nh, b t lu n mi b, cng nhiu cng tt.
Cc triu chng, cm gic kh chu.
Ch c th cc im, vng b au, t, nga,
* Chn bnh v th t cha:
Bt u t nhng bnh mn tnh, b t lu trc, ri mi n nhng bnh
mi b.
Bnh trng ni tng trc, ngoi vi sau.
Cui cng mi n cc vn ang gy cm gic kh chu cho bnh
nhn.

* 7 Bc lm Din Chn:
1. Khi ng cho bnh nhn:
t thi gian th lm 6 vng phn chiu, hoc ln mt.
i vi nhng bnh nhn nng, hoc c thi gian, ta ln lt lm
cc bc:
Ln hoc vch mt
Co u
Ln (+h) lng bn tay, lng bn chn
Ln (+h) vng gy (C1-C7) v tht lng (L1-L7).
2. Chn mt hai phc h tr (b huyt thng dng) n ri h.
3. Ln lt n cc huyt hoc b huyt tng ng vi cc bnh chn
(b v).
4. Tm cc huyt, cc vng tc ng theo thuyt m dng, ng
hnh.
5. Tm cc vng phn chiu tc ng:
Phn chiu trn mt, trn trn, trn u, trn tai.
86

Phn chiu ra lng bn tay, lng bn chn.


Phn chiu trn lng.
6. Tm cc vng ng ng tc ng:
ng ng trn cnh tay, bn tay, ngn tay.
ng ng trn chn.
Cc vng i xng: tri phi, trn di.
7. Lm trc tip ti vng b bnh bng cc k thut khc nhau:
Ln, h bng ngi cu hoc my sy tc.
G bng ba cc vng vai gy, tht lng (hoc ton b lng), cc
khp cnh tay (b vay, khy tay, c tay), cc khp chn (hng, u
gi, c chn).
Vch bng cy sao chi (c bi trn bng cao xoa).
Dng cy sao chi d, day n v h ngi cu trc tip hoc xung
quanh cc vng c cm gic au, t, b, nga,

* Tm tt li cc bc c bn:
Ln hoc vch khi ng
B huyt thng dng
B v hoc cc b huyt cha bnh.
Cc huyt h tr theo thuyt m dng ng hnh
Phn chiu
ng ng
Trc tip

87

You might also like