Professional Documents
Culture Documents
Li gii thiu
Hy lm mt vit b nh, bnh thng vi u c phi thng; hn l lm mt
vic phi thng vi u c tm thng v nh b.
Trong x hi hin nay, c bit trong cc lnh vc vn ha, ngh thut, loi ngi
th hai chim s lng khng nh v ngy cng nhiu hn. Khi vo cc nh sch, tm
n khu vc sch v m nhc, chng ta d tm thy cc tuyn tp nhc nhng li kh
tm thy nhng ti liu dy hc v m nhc nghim tc. Nu c chng, thng ch l
nhng tuyn tp hn n, nhng ti liu dy nhc theo kiu m n lin nhng li
c in rt p v by bn trn lan. Chnh v vy, sau khi nhn c v c xong bn
tho cun sch m n Dnh Cho Gio Vin Mm Non ca tc gi Nguyn
Hng Thnh cng Ban bin tp (mt nhc s c nhiu nm kinh nghim khng
nhng trong lnh vc sng tc, phi kh m cn trong vic o to, hun luyn m
nhc cho gii tr) chng ti cm thy bt ng v thn phc tc gi dnh tm
huyt v s nghin cu ng k vit v mt ti tng chng n gin. Vi ni
dung ca ti liu ny, tc gi khng nhng gip cho vic dy m n c h
thng ha, phng php ha m cn nhm em li cho ngi hc m n s hiu bit
rng nhng cn bn v nhc c. l mt n lc ln gp phn khng nh vo vic to
nn nhng ngh s m n tng lai ch khng phi l nhng ngi th chi
n. Ngoi ra, vic chuyn mn ha cc gio vin mm non ht sc l cn thit v
cn c xem xt mt cch nghim tc nh tc gi Hng Thnh lm. V c nh
vy mi em li cho nn gio dc m nhc nhng vin gch nn tng chc chn.
Chng ti trn trng gii thiu n Qu c gi, cc nh chuyn mn v gio dc
m nhc cun sch b ch ny v hy vng s em li nhiu kt qu thc t, gi tr.
Tp. HCM, ngy 21 thng 06 nm 2009.
Th.S Nguyn Bch
(Ging vin Nhc vin Tp. HCM
Hi vin Hi Nhc S Vit Nam
Hi Vin Hi m Nhc Tp. HCM)
Trang 3
Li m u
Trong qu trnh ging dy nhiu nm b mn organ (electric keyboard) v c
bit cc lp tp hun s dng n, chng ti nhn thy a s cc gio vin thun ty
ch s dng nhc c ny nh l mt nhc c c tu (n iu ch s dng tay tri bm
hp m, tay phi n giai iu) trong lc nhu cu s dng cy n ny vo thc t rt
phong ph v a dng:
- S dng m ca khc (tay tri n hp m ,tay phi to cu hoa m). y l
cng vic rt cn thit cho sinh hat ca ht ca la tui mm non, nng cao
c tnh thm m trong hc tp cng nh trong phong tro vn ngh ca
trng, lp hc
- S dng n vi nhng chc nng cng ngh mi (Tone with wave, phm sng,
SD card, kt ni USB ). Cc phng tin gip ch cho s t rn luyn, hc
c tu, hc ht, hc m n
V vy ban bin tp chng ti bc u bin son cun sch m n n gin
dnh cho Gio vin mm non. Chng ti c gng s dng nhng thut ng d hiu,
bnh dn v ph hp vi nhu cu m nhc cho mm non, trong qu trnh thc hin
chng ti lun mong mun s gp chn thnh v b ch ca qu ng nghip, ca
qu thy c mm non.
Ban bin tp
Trang 4
Trang 5
t hp m cho mt ca khc.
1. Xc nh b kha:
Thng thng cc ca khc ph thng u c son iu thc trng - th 13,
nn u tin chng ta cn xc nh b kha c nhng du ha no? V iu xc nh
vi ha b trong tp ny nh sau:
+ B kha khng du: Ca khc ging C ( trng ) hoc Am (la th ).
+ B kha mt du thng (fa #): Ca khc ging G (sol trng) hoc Em (mi th).
+ B kha 2 du thng (fa#,#): D (r trng) hoc Bm (si th).
+ B kha 3 du thng (fa#, #, sol#): A (la trng) hoc F#m (fa thng th ).
+ B kha 1 du ging (si b): F (fa trng ) hoc Dm (r th)
+ B kha 2 du ging (si b, mi b): Bb (si ging trng ) hoc Gm (sol th)
Cc cp trng - th 14 c xc nh cn gi l hp m song song 15.
Nh vy vi b kha ta c th bit 2 hp m ch l 1 trng hoc 1 th.
C hoc Am
G hoc Em
D hoc Bm
A hoc F#m
F hoc Dm
Bb hoc Gm
13
m nhc ch iu (Homophone), phn bit khc vi m nhc phn iu( Heterophone) v phc
iu (Polyphone).
14
Cc bn nn tm hiu su hn v hiu bit y cc ha b trong cc sch Nhc l c bn. (Th t
cc ha b: Du thng - Fa, , sol, r, la, mi, si. Du ging - Si, mi, la, r, sol, , fa.)
15
Related key: ging song song , thang m tng ng.
Trang 6
16
Trang 7
18
Trang 8
Trang 9
Cc ca khc mm non ging th thng c t bi, nn chng ta c th tham kho thm ti liu .
Trang 10
4. S dng Hp m ba ph :
+ Sau khi chng ta thc hnh thnh tho cc hp m ba chnh, ta c th s dng hp
m ba ph, gi l ph nhng cc hp m ny b sung lm phong ph kt
nilm cho ca khc thm cun ht, hp dn hn.
+ Nhn li cc bc ca ging C 20 ngai F, G th cc hp m cn li l hp m ba
ph. (Am, Dm, Em, Bdim)
+ Tng t vi ging Am21 ngoi Dm, E hp m ba ph s l C, F, G, Bdim.
+ Ring hp m Bdim l mt hp m nghch nn t c dng, nn ta ch ch trng
cc hp m kia.
+ Nh vy khi kt ni hp m ta c gng son cho chun cc hp m ba chnh, sau
mi vn dng cc hp m ba ph.
+ C nhiu gii php s dng gii kt 22 nhng cc bn nn ch trng kt bc V7 v I.
Bi tp son hp m : - Vn dng cc hp m ba chnh v ph:
20
Thut ng trong nhc vin thng dng l ging C-dur (ting c ), hoc Do Major (ting Anh).
Ging a-moll (ting c). La minor (ting Anh ).
22
Cadenza: Cng thc kt thc mt an nhc hoc mt cu nhc gm giai kt chnh qui (perfect
cadence), giai kt na (half- cadence) tm hiu thm cc sch ha m. Hoc Gio vin din gii
trong lp.
21
Trang 11
Trang 12
Trang 13
Trang 14
23
Trang 15
1. Luyn tp cc hp m rp du:
+ Chng ta c gng thc tp v ch cc hp m phi c mc ni lin bc
(cng vic ny i hi chng ta phi quen vi cc th o ca hp m).
+ Sau y l vi v d da trn hp m trng v mu lin kt (cc bn nn tp
nhng bi ny):
Trang 16
Trang 17
Trang 18
Trang 19
Trang 20
Trang 21
Trang 22
Thc hnh ni cu
+ Trong mt ca khc chng ta nhn thy cui mt on nhc, mt cu nhc
thng c nhng du ngn di, hoc du ngh, lc chng ta s thc hin mt chui
cc du nhc gi l ni cu.
+ Mc ch ca on nhc ni cu to thm phn hoa m, lm y, lp kn khong
trng ca du nhc ko di. ng thi ni lin cu vi cu nhc sau.
+ Ni cu cng gip ngi ht nh lng d dng s nhp phi ngn (hoc ngh)
mt cch t nhin. V hng dn ngi ht bt u vo cu nhc sau thoi mi, chnh xc.
+ Nhng cu ni ny i khi tr thnh b phn ngh thut khng th thiu trong
ca khc .
+ C nhiu cch ni cu, thng thng chng ta dng cc cch sau :
25
y l cch thc tp lm quen cch ni cu, vn c rt nhiu trng hp khng theo nguyn tc
ny l nhng trng hp dng cc th php hoa m ( nt vo trc, nt ngai hp m, nt nhn)
Trang 24
Trch on:
+ Chng ta cng kt hp nhiu cch cho phong ph, nhng phi m bo tnh ng
nht, khng lm ri tinh thn ca ca khc.
Trang 25
Hoc :
28
, m sc
Trang 26
29
Thc tp cc bi tp ni cu:
28
Instrument
Timbre (music and phonetics), thut ng trn n: Tone hoc Voice.
30
Register . Chng ti s s lc ngn gn cc lai nhc c v tnh nng cc trang sau.
29
Trang 27
31
Trang 28
Trang 29
Trang 30
32
33
Trang 31
+ TRUMPET : - m vc cao nghe cht cha, i khi nghe vang rn, thi thc
- m vc gia nghe oai hng ( khi thi mnh ), ngt ngo, thu ht
(khi thi nh), t s dng m vc thp (c th s dng din t s
khi hi, phng tng).
+ TROMBONE: - Thng dng m vc gia v thp.
- m vc gia nghe vang di,
huy hong (khi thi mnh),
nghe y n, m m (khi
thi nh).
- m vc thp nghe u ti,
thng thit (khi thi nh),
nghe d tn, da nt (khi
thi mnh).
+ HORN :
- m vc gia nghe y n, trn trnh,
i khi ngt ngo, lng mn
- thc hin nt ngn di nghe mu nhim,
hin ha nt ngn nghe nh ting kn
sn ku gi...
- Thi mnh v nhanh to cm gic lo s,
gin d thi nh li to s bun phin,
no n, than khc..
34
Trang 32
+ BRASS: Ting pht m cng lc ca nhiu lai kn. Ty theo k thut v phi hp
cc lai kn m c nhng ting nh BRASS SECTION, BRASS ENSEMBLE Trn
n organ cn c SYNTH BRASS (brass in t nh m t trn ).
35
Cn c vo vt liu ch to cc nhc c ny bng g, nhng thc t hin nay cng dng cc cht liu
khc m vn t hiu qu v cht lng m thanh.
36
Cn c gi l BASSOON.
Trang 33
+ OBOE :
+ FAGOTTO : Th
mnh ca nhc c
ny m vc thp,
nghe y n, kiu
hng. i lc din t
s bi ai, bun su
+ CLARINET : - m vc cao nghe mnh m nhng th thin, thch hp vi s din
t s cht cha, tht go, hong s
- m vc gia nghe m m, du dng, ngy th, say m
- m vc thp nghe bun phin, bi thm, kinh s (thi mnh),
tn nghim (thi nh).
+ ENGLISH HORN :
- m thanh c c tnh nh oboe,
nhng pht huy nhng m trm
- Din t s nng n , bun chn
Trang 34
37
Trang 35
Tenor
Baritone
Soprano
40
Alto
Trang 36
Piano upright.
Melodion.
Trang 37
Accordeon
Mandoline
Trang 38
Hamonica
Harp
Timpani
Xilophone.
* Nhc do u
41
Introduction
Trang 39
Da vo Phin khc:
- Thc hin ngay cu nhc u tin nhng c bin ci i cht bng du hoa m 42.
42
Trang 40
Da vo ip khc:
- Cng vic son khc do u cng vn dng cc nt hoa m , v thc hin phng
din, tuy nhin vi cc ca khc dnh cho la tui mm non thng l mt on n
nn ta c th da vo vi cu cui to khc do:
- Hnh thc san nhc do nh trn l mt cch va thay i tit tu, va dng du
ln. (cu nhc bt u t : by chimti trng).
- Hnh thc da vo nh trn l kiu ph bin nht , v sn phm to ra c tnh
ng nht vi ca khc, d vo nhp v ging cho ngi ht.
- Vi cch bin ci cu nhc 43 to tin cho ta ngu hng44 v bay bng sau ny.
Da vo cc mu m (s kt ni cc hp m c sn).
+ Vi cch san ny i hi chng ta ngu hng v yu t phn do hay l k
thut ngn iu luyn kt hp vi t duy ng nht vi ca khc.
+ S kt hp cc mu m ngha l kt ni cc bc trong m ch ca ca khc.
+ V l ngu hng nn c v vn cch bin tu: nhanh, chm, khoan thai, vi v
l do cch bin ha tit tu v s dng m sc nhc c.
+ Sau y l mt s mu m thng dng c minh ha theo Bc (km theo v d
th C v Am ).
1/ I - IV - V7 I . ( C F G7 C ) . ( Am Dm E7 Am ) .
2/ I III IV V7 . ( C - Em F G7 ) . ( Am C Dm E7 ) .
3/ I II IV V7 . ( C Dm F G7 ) .
4/ I VI IV V7. ( C Am F G7 ) . ( Am F Dm G7 ).
5/ I V VI III IV I IV V I . ( C G Am Em F C F G Am).
6/ I IV VII III VI IV V7 . ( Am Dm G C F Dm E7 Am).
43
44
Bin tu :Variation .
Improvised. V to c Khc ty hng : Fantasia.
Trang 41
2/ Mu C Em F G7 .
Trang 42
Folk song.
Scale.
47
Cht liu dn ca Vit Nam (Bc b , nam b, Min trung ..) thng dng thang m Ng cung
(pentatonic).
48
Cc phn ny c tnh cch gi , chng ta c th thc hnh khi lm khc do.
46
Trang 43
* on kt thc.
+ L mt on nhc ngn c th l nhc li d m ca nhc.
+ Ty theo s tng tng ca chng ta cho cu nhc bng ln trc khi kt
thc, hoc kt nh dn.49 hoc thay i nhp 50 kt chm dn .
Cc bi tp thc hin cu do u:
49
50
Fade out.
Tempo.
Trang 44
Thay li kt
tng kt thc hin cc phn m n cho mt ca khc chng ta hy thc hnh theo
cc trnh t nh b cc ca tp sch ny, v lun nh rng THC HNH l vn
cn thit nht gip cho ta han thnh nghip v ca mnh . V phn quan trng khng
km l chng ta lun trau di k thut ngn, k nng sng tc, ha m, lng nghe hc
hi cc tc phm kinh in ,mu mc, tm hiu khng ngng th gii bao la ca m
nhc (nht l m nhc dnh cho la tui Mm Nom ).
Ban bin tp chng ti lun mong mun em li mt s g ng gp nh nhoi
trong cng vic gio dc m nhc mm non. V c gng ngy cng han tt tt p
hn trong cng vic ca mnh.
Ban bin tp
Trang 45
Trang 46
Mc lc
Li gii thiu ...................................................... Error! Bookmark not defined.
Li m u ......................................................... Error! Bookmark not defined.
Hiu th no l m n cho mt ca khc? ...........................................5.
Nhng bc chun b cho phn m n ........................................... 5.
t hp m cho mt ca khc....................Error! Bookmark not defined. 6.
- Xc nh b kha ...................................... 6Error! Bookmark not defined.
- Xc nh nt cui ca ca khc .................................................................... 7.
- Hp m ba chnh ........................................................................................ 7.
- Hp m ba ph ......................................................................................... 11.
Ph ha nn nhc bng tay phi........................................................... 16.
- Luyn tp cc hp m rp du .................................................................. 16.
- Luyn tp cc ha thanh tri du .............................................................. 19.
- Mt s mu m cn bn ............................. Error! Bookmark not defined.
Thc hnh ni cu .....................................Error! Bookmark not defined.
- Dng cc du chuyn hnh lin bc ......................................................... 24.
- Thc hin tri du ni cu ................................................................... 25.
- Din li cu nhc ..................................................................................... 26.
S lc tnh nng nhc c thng dng: ............ Error! Bookmark not
defined.
- B dy ...................................................................................................... 31
- B ng .................................................................................................... 32
- B G ........................................................................................................ 33
- H Guitar .................................................................................................. 35
- H Saxophone ........................................................................................... 36
- Nhc c n phm ...................................................................................... 37
- Cc nhc c g .......................................................................................... 38
Nhc do u ...........................................................................................39
- Da vo phin khc ................................................................................... 40
- Da vo ip khc ..................................................................................... 41
- Da vo cc mu m ................................................................................. 41
- V nhiu cch khc .................................................................................... 43
on gian tu (do gia) ............................Error! Bookmark not defined.
on kt thc . ............................................Error! Bookmark not defined.
Trang 47