CN LM R CC NI DUNG CA NGH NH 15/2013/N-CP

PGS. TS. Nguyn Vn Hip y vin BCH Tng Hi Xy Dng Vit Nam Ngy 06/2/2013, Chnh ph ban hnh Ngh nh 15/2013/N-CP v qun l cht lng cng trnh xy dng (QCCL), thay th Ngh nh 209/2004/N-CP, Ngh nh 49/2008/N-CP v s c hiu lc t 15/4/2013. So vi cc quy nh ca hai Ngh nh c, c nhng thay i quan trng ti nhiu ni dung (khc hn vi nhng d tho ban u c trin khai, ly kin) v ang gy ra nhng thc mc, tn ti, ko di thi gian thc hin thit k ca ch u t v nhng i tng tham gia hot ng u t xy dng (T-XD) m c cc n v qun l nh nc (QLNN) s tin hnh thc hin. Mt ln na, cc chnh sch php lut ring trong QLNN v QLCL li c nhng thay i m bn thn cc n v QLNN khi trin khai thc hin cng ang lng tng. Quy nh mt phn tr li nhng quy nh c, thay cho c quan QLNN thm nh v ph duyt, bng th tc thm tra trc kia b phn nn nhiu, c x hi ha n hm nay, n v QLNN gnh tr li, trong khi trch nhim li khng r rng v tnh kh thi khi trin khai cha cao. Xin c nu c th: 1. iu 21. Thm tra thit k ca cc c quan QLNN v xy dng Cc n v QLNN nay s gi vai thm tra thit k cho tt c nhng d n thuc mi ngun vn (!), ri sau khi thm tra xong, Ch u t s thm nh v ph duyt thit k. y, c s thay i nghch v nh ngha cng tc thm tra trc y quy nh l vic ca x hi ngh nghip, c x hi ha, do nhng t vn nng lc hnh ngh thc hin, nay quy nh li l vic ca cc c quan QLNN (B, S) tin hnh ! Nu nng lc, c quan QLNN s t thc hin v ngc li, s ch ng thu n v t vn tin hnh cng vic. Hng lot nhng ni dung phc tp s din ra, m d tho cc Thng t hng dn c B Xy dng ph bin, cha xt cn k, y , dn n khi trin khai chc chn s gp kh khn: a. Gn y, kh nhiu chnh sch khi ban hnh, c thay i u t ngt, c phn ch quan, cha iu tra k v x hi hc, cha chun b sn, y ngun nhn lc p ng; khng tnh ht n kh nng dung np, khng c thi gian qu s bt cp khi trin khai thy trc. Cc c quan QLNN, t 2004 n nay, khng cn thc hin nhim v ny. Nay nu c giao thc hin (mt phn tng thu nhp cho n v) cc chuyn vin hin c ca tng n v chc chn khng nng lc, kinh nghim (k c B Xy dng v cc B chuyn ngnh khc). S din ra tnh trng tuyn dng thm bin ch cng chc nhiu chuyn ngnh (kt cu, in, c, kinh t xy dng) khc nhau cho c cc B v nhiu c quan; tng t Tnh, thnh ph c nc - v mt thit k mt an ton s c th xut

hin t nhng yu t khc nhau. B my cng chc hnh chnh nh nc li tng; th tc hnh chnh li thay i c bn khi va n gin xong. b. Khi c quan QLNN nng lc, thc hin thm tra, s thu chi ph theo quy nh ? C quan ny s phi k hp ng thm tra vi ch u t, nh vy c quan phi c ng k kinh doanh ? iu ny khng ph hp vi mt n v QLNN n v s nghip cng, gm nhng cng chc hnh chnh nh nc, nh hin hnh. Ri nu c thu chi ph, phi ng thu thu nhp, thu VAT, thu li tc hnh thnh nh mt doanh nghip l nhng vn gy lng tng cho cc n v QLNN. c. Nu c quan QLNN c giao nhim v thm tra ny khng nng lc, Ngh nh 15/2013/N-CP quy nh n v c php ch nh (thu) t vn khc thc hin. iu ny khi trin khai s xut hin nhng h ly: - Lun lun ch nh n v t vn thm tra, hay li phi u thu (khi cng tc thm tra c chi ph ln hn gii hn quy nh c ch nh thu theo Lut u thu). Lc , n v no t chc u thu ? Kt qu u thu n v no duyt, ch u t (hay n v QLNN d) k hp ng trin khai thm tra ? - Phn trm m t vn thm tra c c quan QLNN ch nh (hay trng thu) phi np li cho n v QLNN, s l ngun thu no (ca QLNN), ngun chi no (ca t vn) theo nhng quy nh hin hnh, hch ton s sch vi c quan thu ? T l np l khng i hay thay i theo tng loi cng trnh S phc tp chc chn s xut hin nhng bt cp, thm ch tiu cc, nh c, thy trc. - Nu t vn thm tra c ch nh thu, s to iu kin nhm li ch xut hin, khng loi tr l sn sau ca cc n v, iu m ch trng, chnh sch hin nay ang ngn chn. - i vi nhng cng trnh quan trng, c k thut phc tp, cng ngh mi, nhng t vn chuyn nghip, thm ch t vn nc ngoi mi nng lc thm tra. Vic tm t vn ph hp, do pha no xut ? Cn x hi tham gia trn vn cng vic thm tra, v y l loi hnh dch v t vn, c php lut quy nh, thay v QLNN ch ng. - i vi d n s dng vn ngn sch, QLNN li tham gia thm tra d ton. Theo quy nh hin hnh (Ngh nh 112/2009/N-CP), ch u t c php thu t vn lp nh mc, n gi, sut u t, ch s gi xy dng v nhiu tiu ch khc. Thu xong, nhiu trng hp ch u t phi thu tip t vn c lp thm tra. Sau , h s thit k (km d ton) li chuyn n c quan QLNN thm tra tip (ln hai). Chi ph thc hin ra sao ? C cn hay khng phi tng th tc hnh chnh ? - T vn thm tra (do QLNN thc hin hay ch nh n v thc hin), nu xy ra sai phm, x l ra sao ? Khng c g m bo c quan QLNN thm tra hay t chc thm tra s tuyt i an ton, kinh t. c bit khi quy nh hin hnh ca B Xy dng, cc n v t vn c php khng mua bo him v trch nhim ngh nghip t vn.

- Vic B Xy dng (v cc B chuyn ngnh) tp trung thc hin thm tra hay t chc thm tra cc cng trnh cp I, cp c bit cng s xut hin s qu ti ngay ti B v cc n v thm tra thuc B. Quy nh ny khin cho cc t vn a phng kh c c hi pht trin ngh nghip ca mnh ti cc a phng, v kinh nghim ngh nghip khng ch l thit k, thi cng, gim st v qun l d n. - Nu cc c quan QLNN t thc hin thm tra (gi nh c nng lc), c nhn cc cng chc hnh chnh nh nc y khng cn c chng ch hnh ngh, trong khi bt buc nhng ngi hnh ngh thm tra ca cc n v t vn phi c ? c c s, s phi quy nh cp chng ch hnh ngh i tr cho cc cng chc hnh chnh: T cp chng ch hnh ngh cho mnh ! - Quy nh hin hnh, mt cng trnh vn t nhn, khi mun xin php xy dng, phi c thit k kt cu c thm tra (Ngh nh 64/2012/N-CP). Ri sau khi c giy php, trin khai chnh thc, c quan QLNN li thm tra ln na ? Hay c quan QLNN s thm tra trc khi cng trnh c cp giy php xy dng ? Nu khi cp giy php, cng trnh phi chnh sa thit k, c thm tra li khng ? S chng cho quy nh trong nhng vn bn php quy rt cn c lm r. Bn thn cng khng ng vi quy nh hin hnh l trc khi c cp giy php xy dng, cng trnh phi c thit k c thm tra v s d thay i thit k sau cp php, tn thm chi ph. Cc kin ngh v sau s nu xut v ni dung ny. d. H s thit k s thm tra xong, trong qu trnh thi cng d c nhng thay i thit k. Quy m n mc no s phi gi h s thm tra li. Thi gian thm tra li mt bao lu (nh thm tra t u th qu lu). Cng trnh lc phi dng thi cng ch ? i vi cng trnh xy dng, vic thay i ni dung thit k trong qu trnh thi cng l rt thng xy ra, cn c nhng quy nh to iu kin cng trnh d thay i (tt hn), thun li cho ch u t, hn l qu cng, d gy kh khn, pht sinh tiu cc. Cng xin c lu l iu 22, mc 2 Ngh nh 15/2013/N-CP khi c c th hiu c 2 ngha (ngha khc l mi trng hp iu chnh thit k u phi thm tra li). e. Hin nay, nhng vn bn php quy khc, Chnh ph cho php cc Ban qun l Khu cng nghip, khu ch xut, khu th mi, khu kinh t, khu cng ngh cao . c tham gia vai tr QLNN. Gi s khi chn mui, iu kin, vic thm tra cc thit k vn c giao cho cc c quan QLNN nh Ngh nh 15/2013/N-CP, th khi , cc Ban trn khng cn thc hin phn vic c giao, m thay vo l vic ca cc B v S. Chc chn li xy ra tht nt c chai trong nn kinh t pht trin, ngnh xy dng pht trin, nhiu cng trnh xy dng c u t. Tng t, quy nh hin hnh, cc c quan QLNN cp Qun, huyn cng c giao chc nng qun l, i vi ngun vn a phng, d n cp III, vn ngn sch. Ni dung y quyn cho a phng ny, Ngh nh 15/2013/N-CP khng quy nh, vic tht nt c chai li xy ra tip, v c rt nhiu d n quy m cp III, vn ngn sch. 2. Pht sinh thm mt th tc mi l lp ch dn k thut (iu 3, 5 Ngh nh 15/2013/N-CP) m ni dung ny (theo thng l quc t l cn thit) cn c hng

dn chi tit. Chc chn thi hiu 15/4/2013 p dng l khng kh thi, v khng ban hnh kp thi. Tuy nhin, cn quy nh cc cng trnh qu ph bin k c chung c cng trnh lp BCKTKT, hay cp IV, l khng cn lp, v rt hnh thc. 3. Vic kim tra th tc hon thnh cng trnh ca cc n v QLNN (cp B, S), thay th cho dch v cp giy chng nhn s ph hp v CLCT xy dng, l cn thit, nhng cn phi thay th n bng quy trnh kim tra thng xuyn, c k hoch (cho tng d n khi duyt hay cp GPXD); cng khng ch l kim tra xy dng ng giy php, ng d n duyt khng, nh hin nay, thng qua lc lng thanh tra xy dng, chng cho m khng hiu qu trong QLCL. mt s nc (c Hoa K); QLNN phi thc hin kim tra, lp bin bn khi: - Kim tra cc th tc, nng lc cc n v tham gia d n ln. - Kim tra khi thi cng chuyn giai on (xong phn mng, xong phn thn, xong phn hon thin, xong phn u ni), k c nh dn. V n v v c nhn khi kim tra phi n kp thi, phi chu trch nhim, c ch ti r rng cht ch v nghim khc. Ni dung kim tra do vy cn c nghin cu ban hnh y , khoa hc, khng ch thng qua thm tra (khi cha thi cng) v kim tra h s nghim thu (khi thi cng xong), nh quy nh. 4. Nhiu s c cng trnh xy ra trong thi gian qua, xut pht do a im xy dng chn sai (thy in sng Tranh 2), bin php thi cng, cht lng thi cng v qun l an ton sai (Pacific, M&C Tower, Lim Tower, hm Th Thim TP.HCM), khng thuc trch nhim t vn thm tra khi xy ra. Ngc li, mt s d n hin nay, c bit nhng d n vn ngn sch, vic lng ph l c tht, nhng kim tra li, l do nng lc ban u t cc ch u t v cc ch th tham gia trong hot ng t vn, trong c c nhng t vn ln, uy tn; thm ch c c quan QLNN thm nh ri. iu ny cn c khng ch bng php lut hiu qu, khoa hc, kh thi, khng th bng quyn lc QLNN qua thm tra thay th c. 5. Cc ni dung khc cha c quy nh a. Nng lc ch u t: Theo cng, Ngh nh s quy nh ni dung chi tit v nng lc ch u t; rt tic, khi ban hnh th khng c. C l phi ch n khi ban hnh ngh nh mi, thay th Ngh nh 12/2009/N-CP v Ngh nh 83/2009/N-CP. Chnh ph khng quy nh nng lc (v ch ti) ch u t mnh, c bit i vi nhng d n s dng vn ngn sch, lm cho vic QLCL nhiu trng hp th ni, ch khng phi v QLNN khng thc hin thm tra thit k. b. Vai tr v trch nhim t vn QLDA: y l mt ngh rt hay trong c ch th trng, khi Vit Nam bt u hi nhp xut hin v pht trin lin tc. Tuy nhin, ni dung vai tr v trch nhim ca t vn QLDA, thay mt ch u t, hin vn cha c c ch r rng, c bit khi cng trnh xy ra tai nn lao ng hay c s c. Cng c l li phi ch n khi ban hnh ngh nh mi, nh nu trn.

c. Theo Ch th 07/2007/CT-BXD, sau khi hng lot s c xy ra khi thi cng cc cng trnh c tng hm trong c nc, B trng B Xy dng quy nh phi c thm th tc thm tra bin php thi cng tng hm (do nh thu thi cng lp) t n v t vn thm tra c lp. Quy trnh ny, Ngh nh 15/2013/N-CP khng nu, ngha l khng cn na ? Cn c khng nh li, l rt cn v cng nht thit phi x hi ha. d. Thit ngh, vn quan trong gy mt CLCT , thng xut hin t nhng ni dung: - Ch u t khng nng lc, khng tn tm, c bit i vi vn ngn sch. - Ch u t (thng cc BQL trin khai nhiu d n cng lc) lp cc n v t vn l sn sau, khp kn. - Vic kim tra (khng phi l thm tra) ca cc n v QLNN l khng nghim, cn hnh thc, khng hiu qu, khng ng thi im v thm ch gy phin h; nng lc ca cc cng chc thc hin kim tra cn yu, cha kinh nghim thc t, e d hay c n khi thc hin cng v. Cn c nhng quy nh chi tit thay i v cht cng vic ny, k c x l nghim, hn l ch qun l thm tra thit k v kim tra h s khi thi cng xong. - Vic x pht cha nghim, rn e; cha r rng v trch nhim. Hin nay, Ngh nh 23/2009/N-CP cha x pht t vn (GS, QLDA) khi cng trnh xy dng sai php, khi cng trnh xy ra mt an ton, gy s c, m ch pht ch u t, nh thu thi cng. e. Vic Ngh nh 15/2013/N-CP b cc quy nh v cp giy chng nhn s ph hp v cht lng cho cc cng trnh xy dng l cn thit, ng n. iu m d lun ngh nghip nhn thy l hnh thc, lng ph c xa b, tuy c hi chm. 6. Kin ngh: Ngh nh 15/2013/N-CP va ban hnh, c nhng quy nh cha theo xu hng x hi ha, nh nu. cc n v QLNN gp phn trc tip hn vo vic gip ch u t v QLCL cng trnh, xin kin ngh: a. Cc th tc nh hin nay ang c v cng tc thm tra thit k; khng nn thay i. b. X pht theo hng tng nng hn trch nhim ca cc n v t vn, k c t vn thm tra, t vn nh gi, c bit khi hin nay B Xy dng ang ly kin gp cho d tho thay th Ngh nh 23/2009/N-CP. c. Khn trng ban hnh ngh nh thay th Ngh nh 12/2009/N-CP v Ngh nh 83/2009/N-CP, tr so vi k hoch ra kh nhiu. d. Ban hnh chi tit ch kim tra thng xuyn ca cc n v QLNN, k c cp B, thc hin i vi cng trnh xy dng theo phn cp. Ch kim tra phi m bo hiu qu, ngn nga nhng tha hip, tiu cc t u, vi cc t nh nu, thay v lm thay cng tc thm tra v kim tra th tc trc khi cng trnh a vo s dng, nh Ngh nh 15/2013/N-CP quy nh. Vic kim tra h s khi hon thnh cng trnh, lc

mi pht hin xy ra sai st, vi phm chc chn s kh khc phc, c khc phc cng rt tn km v d xy ra hin tng ph bin l hp thc ha cc sai phm. e. V cp gip php xy dng: Tip tc kin ngh nn buc ch u t cc cng trnh cp III tr ln, sau khi c GPXD, phi c thit k c thm tra thay v phi thit k, thm tra trc ri mi xin php xy dng - trnh thm mt th tc d phi thc hin li gy tn km khng cn thit. Vic kim tra thng xuyn cng trnh ca c quan QLNN s x pht nghim khi pht hin thiu th tc ny.