Professional Documents
Culture Documents
in (cc in t). Chuyn ng nhit y l chuyn ng Brown (chuyn ng B-rao-n nh trong vt l THCS cc bn c hc ngay u mn vt l - phn nhit hc), chuyn ng ny l ngu nhin, cn bng v mi pha, l h qu trc tip ca vic cc in t nhn nhit nng t mi trng v chuyn thnh ng nng. By gi xt mt mch in gm mt ngun tn hiu (ngun mt chiu nh pin chng hn) c sc in ng l E, c in tr ngun bng 0, mch ngoi gm mt in tr ti R, b qua in tr dy dn. Theo nh lut Ohm, dng in mt chiu qua in tr ti R l Io = E/R. Tuy nhin, khi o thc t, dng in qua mch l I(t) khc Io. Dng I(t) quan trc c nhp nh ngu nhin quanh gi tr dng 1 chiu Io. Do , ta c th phn tch I(t) = Io + mt dng (kh nh) nhp nh quanh gi tr 0. Dng nhp nh kh nh y k hiu l n(t), gi l tp m. Dng ny chnh l dng gy bi chuyn ng nhit ca cc in t trong mch. iu ny c th thy c nh sau. Gi tr dng in tc thi trong mch I = q/T trong T l khong thi gian quan trc no , q l in lng chuyn qua thit din ca dy dn. Mi in t trong mch in ng thi chu 2 lc tc ng: Lc in trng do ngun E v lc do chuyn ng nhit gy nn. Nu lc chuyn ng nhit cng hng vi lc in trng do ngun E th in t c tng tc, do trong cng mt T, in lng q chuyn qua mch tng, dng I tng, ngc li th dng I gim. Do chuyn ng nhit th ngu nhin nn s tng gim ca dng in trong mch cng ngu nhin. Tc l n(t) l mt qu trnh ngu nhin. T phn tch trn c th thy dng tn hiu do ngun tn hiu gy nn l Io, cn tp m nhit n(t) th cng vo vi dng tn hiu, nh vy, tp m nhit c tnh cng vi tn hiu - t c ci ch A, vit tt ca t ADDITIVE (c tnh cng). Khi o mt ph cng sut ca tp m nhit N(f), ngi ta thy N(f) ca tp m gn nh hng s trong mt di tn Wn rt rng, ln ti hng chc GHz. rng bng ny s d ln n vy l do c th xem dng tp m l tng cc xung in gy ra khi cc in t chuyn ng nhit va chm vo nhau trong mch - 2 in t va vo nhau th ng nng gim di dng bc x ra cc xung in t n_i (qu trnh
l: nhit nng t mi trng c in t hp th chuyn thnh ng nng, khi va chm th ng nng chuyn thnh in nng bc x thnh cc xung in t) v dng tp m c th xem nh tng cc xung n_i rt b ny. Trong mt giy c n hng t, hng chc t cc va chm nh vy, do vy tp m nh tng mt chui xung c tc ln n hng chc t xung trong mt giy, v vy ph ca n s ln n c hng t n hng chc t Hertz (hng GHz n hng chc GHz). Do dc ca hm N(f) rt nh, mt khc b rng ph ca tn hiu trong thc t li rt b, thng ch vi chc MHz n c 100 MHz, nn bn trong bng tn hiu c th xem N(f) l hng s = No. y ta cn lu : a) Vi tn hiu bng gc, ph chim ca tn hiu W thng rt nh so vi Wn (vi chc MHz so vi vi - vi chc GHz) nn trong bng tn hiu N(f) xem nh = No = const. Cng sut tp m lt vo trong bng tn hiu s l Pn = No.W. b) Vi tn hiu thng di do iu ch, c tn v tp u s cng iu ch sng mang nn trn cao tn, ph tn hiu s rng 2W tp trung quanh tn s sng mang fc, song vi bin ph gim 2 ln (theo nh l iu ch trong bin i Fourier), tng t vy, hm mt ph cng sut tp m cng rng c v 2 pha ca fc v c bin ph l No/2. iu ny cho thy vic iu ch thc ra nh dch tnh tin (tuyn tnh) ph tn hiu ln mt ph cng sut tp m No ln tn s fc song bin cng gim 2 ln, b li, b rng ph trn cao tn by gi ca tn hiu l 2W (v tp m lt trong bng tn hiu vn l Pn = 2W.No/2 = W.No). Nh vy, c th xem nh mt ph cng sut tp m c c thnh phn tn s m (2 pha) vi bin No/2 v khi c iu ch ch n thun l dch tnh tin ln fc. T a) v b) ny sinh hai khi nim: Mt ph cng sut tp m mt pha (ch c phn tn s dng) vi bin ( ln) l No, b rng ph Wn, thng s dng tnh SNR vi tn hiu bng gc hay bng gc tng ng; v mt ph cng sut tp m hai pha (c c tn s dng ln m - i xng quanh tn s 0) vi ln No/2, b rng ph t -Wn n +Wn, tc l b rng ph 2Wn, thng dng xt vi tn hiu thng di (tn hiu c iu ch). Trong bng tn hiu W th mt ph cng sut tp m gn nh l hng s, lm gn ng l hng s No hay No/2 ty trng hp xt. iu ny gi lin h ti ph nh sng trng (l tng ca mi sng in t nh sng vi mi bc sng - hay tn s - khc nhau) l hng s theo trc bc sng lamda hay trc tn s. Tnh cht
ph nh vy gi l ph TRNG, nn c ci ch W (WHITE). By gi xt v mt bin ca dng (hay in p ri trn 1 in tr no nh R ca mch chng hn) tp m. Do n(t) l mt qu trnh ngu nhin nn ti mt thi im quan trc to no ta s c mt bin ngu nhin l n(to), k hiu l n. Nh ni, n l tng ca mt s rt ln cc xung dng (hay xung in t) n_i, tng n_i li c nh hng rt yu ti tng do tng n_i c gi tr rt yu. Theo nh l gii hn trung tm ca Liapunov, n s c hm mt xc sut xp x c bng hm mt xc sut chun (Gauss) (pht biu chnh xc ca nh l Liapunov y s ch t lm ri s theo di nn ti s khng ni k). T y c tnh cht phn b bin ca tp m l phn b CHUN, v do c ch G (GAUSSIAN). Do chuyn ng nhit l cn bng v mi pha nn trung bnh ca n (l tng ca cc xung n_i vi gi tr v du m hay dng ngu nhin) s bng 0. Tc l tp m c bin phn b chun, k vng bng 0. Trn y l cc hiu bit v tp m nhit c c t quan trc v phn tch vt l. V mt ton hc p dng trong phn tch h thng, ta bit rng my thu c mt mch lc lc ly tn hiu, c rng bng lc bng vi rng bng W ca tn hiu. Bt lun tn s sng mang fc l bao nhiu th cng sut tp m ti li ra Pn (s cho ta tnh c t s cng sut tn hiu trn cng sut tp m SNR = P/Pn, vi P l cng sut tn hiu), nh trn ni, cng l No.W. Nh vy, khi l thuc vo tn s fc, ta c th gi nh nh trong my thu s hon ton khng c tp m (khi phn tch h thng ch cn lm vi tn hiu) v tp m trong my thu s c quy ra u vo my thu v cng vi tn hiu, vi tp m c m hnh ton hc l mt ngun tp m c mt ph cng sut tp m mt hay hai pha rng v hn v c ln l No hay No/2 ty theo xt mt ph cng sut tp m mt hay hai pha (khi xt tn hiu bng gc hay thng di) - khi ny m hnh tp m s thc s l mt tp m TRNG. TM TT: Nh vy, tp m nhit c th quy thnh mt ngun tp m u vo my thu, c m hnh ha l AWGN: CNG vi tn hiu ti u vo my thu (A), c mt ph cng sut l hng s rng v hn (No hay No/2 ty theo xt bng gc hay cao tn) - tnh cht c mt ph cng sut TRNG (W), v c bin tp m l bin ngu nhin tun theo phn b CHUN (G), vit tt l AWG Noise hay
AWGN. Ting Vit gi l tp m cng trng chun hay tp m trng chun cng tnh. y ch l mt m hnh ton hc ch khng phi l tp m thc s bi tp m c m hnh ha nh th s c cng sut (l din tch ca di bng di v hn gii hn bi trc tn s v ng N(f) = No, din tch l v hn) bng v hn, khng thc t. Lu : 1. No th hin v mt nng lng ca tp m, v mt thng k th tp m li c th hin qua phng sai ca hm mt xc sut ca bin tp m l zigma^2. Nh vy hai ci ny c quan h vi nhau. Ngi ta chng minh (kh d dng song cng thc lng nhng g ra y ch gy tu ha nhp ma thi) rng No = 2.zigma^2. 2. Cng sut tp m thc t o c trong bng tn hiu Pn = 4.k.T.W, song ta li c Pn = No.W, do vy No = 4.k.T, vi T l nhit tuyt i (tnh theo Kenvin), cn k l hng s Boltzman. Nhit cng cao, No cng ln v cng sut tp m cng ln. tp m nh, cn lm gim T, iu ny dn n cc b LNA (Low Noise Amplifier - Khuch i tp m thp) thng c thit k cho c nhit mi trng thp - t nh nhng b khuch i trong kh Heli lng chng hn. Sa cha: Cc con s ti c th khng nh chnh xc. Theo cc ti liu trn Internet, rng bng ca tp m nhit ln ti 1500 GHz ch khng phi ch vi chc GHz nh trong bi vit.