You are on page 1of 67

bao cao oc hoc moi trng ---------------------------------------------------------------------------------------------------

Mc lc Ni dung
M u Phn 1: VSV gy bnh
3 I II 2

A. Gi i thi! t"ng #!an


3 3 3 / 3 3 : ;< ;< ;; 3/

$. %&c 'i(m ch!ng )* VSV $$. %+nh ngh,a $$$. %-c t. VSV $V. 01! t2o V. 4hn 5o2i V$. 6h7 n8ng gy bnh c9a VSV $. 01! t2o

III IV
V

B. Vi Khun VI C. Virus
$. Si?! )i =h!>n 3/ $$. Vi =h!>n gy bnh

VII
33

$$. 0@c bnh Ao )ir!B gy ra /; $. 0@c 5o2i t7o '-c /; $$. %-c t. /2 //

D. To VIII E. Nm

Phn 2: ng

!ng "#$ V%V &rong '( )* + nhi,m


/C :3

T-i )i.u &h$m /ho

Drang ;

bao cao oc hoc moi trng ---------------------------------------------------------------------------------------------------

M u
Sinh )Et tr?n tr@i '1t cF 'GHc BI tJn t2i chKnh 5L Ao c@c m.i #!an h #!a 52i giMa c@c 5oLi ) i nha!N nhO 'F mL cF 'GHc BI cn bPng Binh th@i giMa c@c 5oLi. QhGng 'i =hiN BI R!1t hin c9a m-t 5oLi nLo 'F ) i B. 5GHng 5 n '-t ng-t BS 5L m.i ng!y hi(m cho c@c 5oLi =h@c. 0F ngh,a 5L BI )Et 5!n cF hai m&t c9a nF.Vi Binh )Et trong tI nhi?n cTng nPm trong #!y 5!Et nLyN m-t B. 5oLi )i Binh )Et cF 5HiN b?n c2nh 'F cTng cF nhMng 5oLi cF h2i.VL cho 'Un nayN )ic hin Ain c9a c@c ch9ng 5oLi )i Binh )Et cF h2i ngLy cLng 5 n 'V )L 'ang 'W Ao2 biUt bao Binh m2ng c9a con ngGOiN mL XhYn 5 n ng!y?n nhn 5Lm t8ng 5?n B. 5GHng c9a c@c 5oLi )i Binh )Et gy bnh chKnh 5L Ao c@c ho2t '-ng c9a con ngGOi. %i*! nLy nFi 5?n rPng con ngGOi 'V gFX XhYn t2o 'i*! =in cho BI Xh@t tri(n c9a )i Binh )Et gy bnh cTng nhG c7nh b@o cho con ngGOi BI ng!y hi(m c9a nF. Zo 'FN con ngGOi cYn thiUt Xh7i cF th@i '- '[ng '\n N nhEn '+nh )1n '* 5i?n #!an 'Un BI tJn t2i )L B]c =ho^ c-ng 'Jng m-t c@ch m2ch 52c. D_ 'F cF th( t`m ra nhMng bin Xh@X ng8n ng_a )L gi7m thi(! nhMng 5oLi )i Binh )Et cF h2i '( t2o BI =Ut hHX hLi hoL giMa c@c 5oLi ) i nha! )L 5Lm cho c!-c B.ng =hng can #!@ nhi*! bnh tEtN ngLy cLng tGbi 'cX hbn. d?n c2nh 'F ch[ng ta can cF th( Be Afng )B) '( Xhfc )f cho )ic Re 5g nhihm mi trGOng Ao con ngGOi th7i ra mi trGOng trong Binh ho2t c9a m`nhN #!a cng nghiXN nng nghiXN )L c@c #!@ tr`nh 5?n mWn =h@c i

Drang 2

bao cao oc hoc moi trng ---------------------------------------------------------------------------------------------------

PHN 1: VSV gy bnh A. Gii hiu !ng "u#n:


$.%&c i'( chung )* )i +inh ), Sinh )Et 'GHc chia 5Lm hai nhFm: Binh )Et Bb h2chj gJm )i =h!>nN )i =h!>n 5am )L )L m-t B. A2ng 5n cEn nhG kycoX5aBma )L m-t nhFm c" )i =h!>nl )L Binh )Et chn h2ch. Sinh )Et Bb h2ch 5L nhFm Binh )Et RGa nh1t tr?n tr@i '1tN Xhong Xh[ nh1t. Si?! =h!>n 5L nhMng c1! tr[c tI Bao chmXN chn B.ng trong =K ch9 )L thGOng =hng 'GHc Xhn 5o2i nhG m-t cb th( B.ng thEt BI. oin nayN nhMng Binh )Et 'bn bLo nLy hin Ain =h\X nbi mL Binh )Et chn h2ch 'GHc t`m th1yN ch[ng cF =h7 n8ng tJn t2i p nhMng nbi mL =hng m-t Binh )Et nLo =h@c cF th( B.ng 'GHc. DhK Af: m-t B. )i =h!>n B.ng AG i '@y '2i AGbng B! thqmN b8ng gi@N m-t B. )i =h!>n =h@c 52i B.ng 'GHc trong c@c B!.i nG c nFngN gYn nhit '- c9a nG c Bi. DU bLo Bb h2ch Xhn bit ) i tU bLo chn h2ch 5L tU bLo Bb h2ch =hng cF mLng nhn )L =hng cF c@c bLo #!an cF mLng. j$ntWrnWtl DU bLo Bb h2ch Xhn bit ) i tU bLo chn h2ch 5L tU bLo Bb h2ch =hng cF mLng nhn )L =hng cF c@c bLo #!an cF mLng. j$ntWrnWtl

$$. %-nh ngh.#:


1. 01" &2nh 3&o'i"i&45: 5L =h7 n8ng gy '-c c9a ch1t '-c. %-c tKnh c9a ch1t '-c Xhf th!-c )Lo m]c '- gy '-c )L 5i*! 5GHng c9a ch1t '-c.
0h1t cF '-c tKnh cao: ch1t '-c p 5i*! 5GHng r1t nhr cF =h7 n8ng

gy ng- '-c ho&c gy chUt ngGOi )L '-ng )Et =hi Be Afng ch1t '-c nLy trong m-t thOi gian ng\n.
0h1t '-c cF '-c tKnh =hng cao: =hi Be Afng nhi*! 5Yn trong m-t

=ho7ng thOi gian ALi cF th( cF nhMng t@c h2i nghi?m trsng. %( '@nh gi@ '-c tKnh c9a '-c t.N ngGOi ta Be Afng c@c XhGbng Xh@X '@nh gi@ p 3 m]c =h@c nha!:
4hGbng Xh@X R@c '+nh '-c c1X tKnh

Drang 3

bao cao oc hoc moi trng -------------------------------------------------------------------------------------------------- 4hGbng Xh@X R@c '+nh '-c ng\n h2n
4hGbng Xh@X R@c '+nh '-c ALi h2n

2.01" &6: 5L ch1t '-c Ao Binh )Et t2o raN '&c bit 5L c@c )i Binh )Et gy bnhN cF t@c Afng nhG m-t =h@ng )i?m bPng c@ch t2o ra =h@ng th(. 3.B$"&og7in: 5L 5o2i '-c t. A2ng tinh th( Ao m-t 5o2i )i Binh )Et baci55!B th!ringWnWB trong #!@ tr`nh B.ng B7n Binh raN cF t@c Afng giUt B! h2i. /.01" &6 nm3 m4"o&o'in5: 5L ch1t t-c Ao n1m t2o raN thGOng g&X trong thIc Xh>m. 3. 01" &6 8i /hun3 9$"&orio'in5: 5L ch1t '-c XrotWin Ao )i =h!>n tiUt ra '( ch.ng 52i c@c ch9ng )i =h!>n =h@ctrong #!@ tr`nh '1! tranh Binh tJn c9a ch[ng. :. E'o&o'in: 5L '-c ch1t Ao )i Binh )Et tiUt raN thGOng R!1t hin trong '-ng )EtN gy n?n m-t B. bnh p ngGOi nhG !.n )@nN b2ch hY!Ni )L m-t B. h`nh th]c ng- '-c.

III.c t vi sinh vt :
%-c t. )i Binh )Et 5L ch1t '-c Ao )i Binh )Et t2o ra. 0h1t '-c cF th( tJn t2i p nhi*! tr2ng th@i =h@c nha!N 'GHc h`nh thLnh )L 5un )Lo thIc Xh>m bPng nhi*! con 'GOng =h@c nha!. 0F 2 5o2i '-c t.: n-i '-c t. )L ngo2i '-c t.

1.Ng/0i c 1:
vL nhMng ch1t hFa hsc 'GHc )i Binh )Et t"ng hHX trong tU bLo )L 'GHc th7i ra ngoLi mi trGOng. 0F b7n ch1t XrotWin. - Zh m1t ho2t tKnh )L Ah ALng b+ Xh@ h9y bpi nhit -d+ t@c '-ng bpi XhWno5N wocma5inN - XroXio5actonx c@c 5o2i aRit. 6hi 'F ch[ng BS t2o ra anatoRin. AnatoRin 5L ch1t cF =h7 n8ng =Kch thKch tU bLo '( t2o ra cht ch.ng '-c jantitoRinl. 0h1t nLy cF =h7 n8ng 5o2i cht '-c ra =hri cb th(.

Drang /

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------- Qgo2i '-c t. cTng cF =h7 n8ng =Kch thKch tU bLo '( t2o ra ch1t
ch.ng '-c. QhG )Ey ngo2i '-c t. 5L m-t =h@ng ng!y?n t2o =h@ng th( '( ch.ng 52i chKnh ch[ng. Qgo2i '-c t. cF '-c tKnh m2nh. 2.Ni c t: 0Tng 'GHc )i Binh )Et t"ng hHX b?n trong tU bLo nhGng ch[ng 52i =hng tiUt ra ngoLi =hi tU bLo can B.ng. 0h[ng chn 'GHc th7i ra ngoLi )L gy ng- '-c =hi tU bLo b+ Xhn h9y. - Q-i '-c t. 5L m-t ch1t r1t Xh]c t2X. DhGOng 5L c@c XhotXho5iXiAN 5iXoXo5yBaccharit. - 0@c )i =h!>n Gram j -l thGOng t2o ra n-i '-c t.. - Q-i '-c t. thGOng r1t b*n nhit. - 0h[ng hoLn toLn =hng cF =h7 n8ng t2o ra anatoRin. - Q-i '-c t. cF '-c tKnh yU!. dao gJm t1t c7 c@c bnh gy ra bpi c@c mYm bnh cF trong thIc Xh>m. - 6hi '-c t. )i Binh )Et =hi )Lo cb th( BS gy ra r.i 5o2n c@c ho2t '-ng Binh 5gN Binh hFa b`nh thGOng jch1t '-c ]c chU m-t B. Xh7n ]ng Binh hFa hscN ]c chU ch]c n8ng c9a WnyymW. D_ 'F '-c t. cF th( ]c chU ho&c =Kch thKch #!@ '- 5GHng c@c hormonN h thYn =inhN ho&c c@c ch]c XhEn =h@c c9a tU bLo 5Lm cho cb th( cF nhMng tri! ch]ngN Xh7n ]ng =h@c thGOngl bi(! hin ra bPng nhMng tri! ch]ngN bnh tKnh =h@c thGOng gsi 5L BI ng- '-c.

0F th( nFi ng\n gsn nhG Ba!: zQg- '-c 5L hE! #!7 c9a BI nhihm '-c{

$V.23u 0/:
Vi Binh )Et 5L nhMng Binh )Et cF =Kch thG c ) cng bm j m\t thGOng =hng nh`n th1y 'GHcl )L r1t =mm Xhn ho@N bao gJm c@c cb th( 'bn bLocTng nhG 'a bLo. 0h[ng cF Xhn tU bLo ng!y?n th!|j Xro=aryotal t]c nhn chGa cF mLng =mX bao bsc ho&c nhn tU bLo thIc BIN j W!=aryotal t]c nhn cF mLng =mX bao bsc.

V. 4hn 5o2i:

Drang 3

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------Vi Binh )Et gJm / nhFm chKnh: Vi =h!>nj t7o 5am can gsi 5L )i
=h!>n 5amlN n1mN t7o )L '-ng )Et ng!y?n Binh. Virus: m&c A =hng cF c1! tr[c tU bLo )L =hng Xh7i 5L cb th( B.ng nhGng Ao cF b- m@y Ai tr!y*n 'bn gi7n n?n'GHc RUX )Lo )i Binh )Et.

Drang :

bao cao oc hoc moi trng ---------------------------------------------------------------------------------------------------

V$. 4h5 n6ng gy bnh c7# )i +inh ), :


Ngu8n ly nhi9( :
Vi Binh )Et gy bnh trong c@c mi trGOng b+ nhihm )i Binh 5L ng!Jn nhihm bnh cho con ngGOi B.ng trong mi trGOng 'F.}1t nhi*! bnh cF =h7 n8ng 5y 5an t_ ngGOi nLy Bang ngGOi =h@c gsi 5L c@c bnh tr!y*n nhihmN nh1t 5L )1n '* ) Binh c@ nhn cng ) i nhMng )ic tiUX R[c ) i c@c ch1t b>n nhG XhnN c@c ch1t trong r!-t =hi giUt m" '-ng )EtiZo 'FN cF th( nFi ng!Jn 5y nhihm nhFm )i =h!>n 'GOng r!-t chKnh 5L Ao con ngGOi. Qg!Jn gy ng- '-c th]c 8n cTng Ao c@c )i Binh )Et mL ch9 yU! 5L )i =h!>nN =h@c ) i c@c mYm bnh nhihm =h!>n 5L ch[ng cF =h7 n8ng Xh@t tri(n m2nh trong thIc Xh>m. 6hi )i Binh )Et gy bnh nhihm )Lo cb th( con ngGOiN nF cF th( ho&c gy bnh ho&c tJn t2i trong cb th( mL =hng gy bnh. 0@c ho2t '-ng B.ng c9a con ngGOi 'GHc Aihn ra chKnh 5L Ao ng!Jn n8ng 5GHng tKch tf trong cb th(. DhIc Xh>m chKnh 5L ng!Jn n8ng 5GHng cYn thiUt cho cb th(. %( cF n8ng 5GHng cho cb th( 5Lm )ic cYn ti?! thf m-t 5GHng 5 n thIc Xh>m. D_ )ic tiUX R[c trIc tiUX ) i th]c 8nN con ngGOi =hng tr@nh =hri BI Rm nhEX c9a c@c )i Binh )Et )L cF th( b+ nhihm bnh. Sa! 'y 5L b7ng tFm t\t c@c A2ng ng- '-c th]c 8n Ao c@c t@c nhn =h@c nha!: C:" &:" nh;n g;4 nhi,m 9.nh <u$ &h=" >hm D@c nhn gy bnh VEt mang ch9 j;l yU! j2l QG c DhIc Xh> m j3l QgGOi #!a ngGOi ~!@ tr`nh 5y tr!y*n vo2i thIc Xh>m hay g&X j/l Sinh B7n tr?n thIc

Drang C

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------Xh>m ;. Vi =h!>n


AWromona B %1t daci55!B cWrW!B 0bm th+t chKnN c@c 5o2i ra!N b@nh t_ dr!cW55a BX Gia cYmN A?N 05oBtriAi! m bot!5in!m c_! %1tN '-ng )Et cF )[N chimN 05oBtiAi!m XWrwringWB c@ %1tN '-ng )Et cF )[N BchWrichi a co5i 0@c bnh 'GOng r!-t ngGOi Qg_bi QgGOi SMaN XhF m@tN th+t n1! =gng Sa5monW55a tyXhi chKni 0@c B7n Xh>m BMaN th+tN c@N Ba5at Dh+t chKnN th+t gia cYmN 'E!i b-t SMa tGbi )L c@c B7n Xh>m t_ BMa 0@N th+tN ra!N #!7 QG c

Drang

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------Sa5monW55a QgGOi Dh+tN


=h@c tyXhi )L '-ng ShigW55a )Et QgGOi 6hoai tyN Ba5atN 2. Vir!t Vi?m gan Ai 0h[ thKch : cFx hiUm cFx - =hng cF Qg!Jn: vGbng %]c 4h>mN 2<<< 2:c )i +inh ), gy bnh: Sinh )Et tr?n thU gi i bao gJm c@c m.i #!an h Xh]c t2X )L r1t 'a A2ng. Drong 'FN m.i #!an h giMa con ngGOiN '-ng )Et ) i )i Binh )Et 'GHc ch[ g hbn c7 )` ch[ng cF th( 5L mYm bnh ch!ng cho c7 hai gi i trong nhi*! trGOng hHX. QhMng nhFm )i Binh )Et gy bnh cho ngGOi =hi tJn t2i #!@ nhi*! trong mi trGOng B.ng BS 5L ng!Jn 5y bnh ng!y hi(m. 0@c 5oLi nLy XhYn nhi*! 5L c@c th( =g Binh )L ho2i Binh. oai th( nLy trong m-t B. trGOng hHX '&c bit cF th( ch!y(n '"i XhGbng th]c B.ng t_ ho2i Binh Bang =g Binh. DhK Af : trIc =h!>n ho2i Binh 'GOng r!-t trong trGOng hHX '&c bit gy )i?m thEnN bLng #!ang )L c@c t" ch]c =h@c trong cb th(. ki 5oLi )i Binh )Et chn gy m-t bnh nh1t '+nh. %y 5L m-t '&c tKnh #!an trsngN nF cho ta biUt 'GHc #!@ tr`nh nhihm =h!>nN )+ trK =h! tr[ c9a mYm bnhN nhMng cb #!an ho&c t" ch]c c9a cb th( b+ =g BinhN '&c 'i(m Aihn biUn c9a bnhN cb chU t@ch mYm bnh ra =hri )Et ch9 )L BI h`nh thLnh tKnh mihn A+ch c9a cb th(. Vi Binh )Et gy bnh cho con ngGOi th!-c nhFm B.ng =g Binh . 0h[ng B.ng =g Binh trong c@c cb #!an n-i t2ng ho&c tr?n b* m&t cb th( con ngGOi.6hi B.ng trong c@c cb #!an n-i t2ngN ch[ng cF =h7 n8ng gy QgGOi tr]ng 0@ bi(nN ra! #!7 tGbi B.ng tr]ngN BMa

Drang t

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------bnh cho c@c cb #!an 'F. VK AfN bnh ganN bnh A2 ALyi6hi ch[ng tr?n
b* m&t cb th(N ch[ng gy n?n c@c bnh ngoLi Aa. 0F nhFm B.ng =g Binh b\t b!-cN nF chn B.ng tr?n cb #!an mL nF =g BinhN =hng cF =h7 n8ng B.ng p mi trGOng ngoLi. 0F nhFm =g Binh t! nghiN t]c 5L cF th( B.ng p ngoLi cb th( trong m-t thOi gian nh1t '+nh. Qhihm trng 5L hin tGHng )i Binh )Et gy bnh Rm nhEX )Lo cb th( con ngGOiN '-ng )Et )L c@c Binh )Et =h@cj )ir!tl. }1t nhi*! bnh tr!y*n nhihm cF =h7 n8ng 5y 5an t_ ngGOi nLy Bang ngGOi =h@c gsi 5L bnh tr!y*n nhihm. QhMng ngGOi =hng Xh7i B.ng trong mi trGOng b+ nhihm )i Binh nhGng tiUX R[c ) i ngGOi bnh cTng b+ nhihm bnh.Vi Binh )Et t_ ngGOi bnh Xh@t t@n ra mi trGOng R!ng #!anh tiUX tfc gy nhihm mi trGOng S0 VD

6o

k" th+t

k" th+t m1t ) Binh

k" th+t

Dh+t tGbi Dh+t nhihm =h!un Q1! = Q1! =hng = 6hng gy bnh

d7o #!7n p nhit '- 2<-3< Day ngGOi Xhfc )f nhihm =h!>n QgGOi 5Lnh mang )i =h!>n

Drang ;<

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------bnh

Gy bnh QG$ Q k0 dQo

Gy bnh

%? @ &ru4An 9.nh &B m+i &rCDng En ngCDi Qg!Jn : v? o!y d@ N 2<<<.

B. Vi khun( Prokaryota= bact ria!


$. Cu &FoVi ;hu<n :
vL nhMng Binh )Et Bb h2chN 'bn bLoN 5L nhFm Binh )Et cF c1! t2o tU bLo nhGng chGa cF c1! tr[c nhn Xh]c t2XN th!-c nhFm 4ro=aryotWB. Qhn tU bLo chn gJm m-t ch!i AQZ =hng cF thLnh XhYn XrotWinN =hng cF mLng nhn. Vi =h!>n cF h`nh cY!jcocc!BlN h`nh #!Wjbaci55!BlN h`nh A1! Xh>yN h`nh trfN h`nh Ro\niSa! =hi Xhn c\t c@c cY! =h!>n ho&c t@ch ho&c AKnh 'i gsi 5L AiX5ococc!Bx h`nh ch!i 'GHc gsi 5L BtrWXtococc!Bx hay chm 'GHc gsi 5L BtaXhy5ococc!B. 6Kch thG c )i =h!>n =h@c nha! t! t_ng 5o2i h`nh hay trong m-t 5o2i h`nh cTng cF th( =h@c nha!.Drong c@c thLnh XhYn c9a tU bLo )i =h!>nN 5 X )r nhYy cF t@c Afng b7o ) tU bLo )i =h!>nN 'Jng thOi p nhi*! )i =h!>n gy bnhN tKnh ch1t c9a c@c thLnh XhYn Xo5yBaccarit =h@c nha! trong )r nhYy cF =i?n #!an trIc tiUX 'Un tKnh =h@ng ng!y?n )L tKnh gy bnh c9a ch[ng )L thLnh tU bLo AG i 5 X A+ch nhYy chKnh 5L nbi ch]a n-i '-c t. c9a m-t B. )i =h!>n cF '-c t.. 0F m-t )@ch tU bLo c]ng c1! t2o t_ c@c Xhn te Xo5yBacchariA 'GHc 5i?n =Ut ngang ) i c@c ch!i ng\n aciA amin. V@ch )i =h!>n Ao ch1t XWXtiAog5ycan N c1! t2o Xh]c t2X c9a XrXtiAog5ycan t2o n?n tKnh b*n )Mng.

Drang ;;

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------Qhi*! 5o2i trf BinhN ngay c7 4Wnici55inW ]c chU BI t"ng hHX c@c m.i
#!an 5i?n =Ut trong BI t2o ra XWXtiAog5ycan ]c chU t2o ra bLo. @c '+nh nhFm )i =h!>n bPng XhGbng Xh@X gram : Vi =h!>n Gram AGbng: cF )@ch 'bn gi7n Ao 5 X ALy XWXtiAog5ycan )L XhYn ngoLi c9a tU bLoN cF c1! t2o =h7m 5rng. Vi =h!>n Gram m: cF 5 X XWXtiAog5ycan mrng )L cb c1! Xh]c t2X )` 5 X ngoLi can cF 5 X 5iXoXo5yBacchariAW. 0h1t nLy gi[X )i =h!>n Gram m =h@ng 52i c@c =h@ng Binh. 0@c )i =h!>n ch!y(n '-ng 'GHc nhO cF roi 'Knh tr?n mLng tU bLo )L R!y?n #!a )@ch tU bLo. )@ch tU

II.Vi khun "#y b$nh:


B$nh tr%n" c &o V'V: Dr[ng '-c Ao VSV chn R7y ra =hi ngGOi ta 8n Xh7i thIc Xh>m cF VSV gy tr[ng '-c can B.ng j'y 5L nhMng VSV cF n-t '-c t.l. 0G" iHm c9a c@c bnh nLy 5L thOi gian 9 bnh ng\n )L thOi gian b+ bnh cTng ng\n. VSV ch9 yU! gy ra 5o2i bnh nLy 5L SalmonellaN m-t B. t@c gi7 can cho 5L dact co5i ShigW55a 0rayyWN 4rotW!B )!5garW cTng cF =h7 n8ng gy tr[ng '-c. Salmonella cF nhi*! 5oLiN Bong 5oLi cF =h7 n8ng gy tr[ng '-c 5L: Salmonella enteritidis Salmonella typhimurium Salmonella choleraesuis. QFi ch!ng nhMng 5oLi nLy cF =h7 n8ng ch+! nhit cao hbn c@c 5oLi =h@c. mi trGOng canh thang )L BMa ) i nhit '- :<o0 ch[ng BS chUt Ba! ;h can ) i C<o0 ch[ng BS chUt Ba! 3 Xh[t. 0h[ng '*! B.ng 'GHc r1t 5! p nhit '- th1X. Qhit '- t.i thKch c9a nF 5L 3Co0. Salmonella cF th( Rm nhEX )Lo cb th( '-ng )Et can B.ng nhG gLN )+tN tr! baN c@. QgoLi ra ngGOi )L m-t B. '-ng )Et =h@c cTng mang salmonella. %-c t. c9a Salmonella 5L n-i '-c t. nF chn '-c ) i con ngGOi =hi tU bLo c9a Salmonella b+ Xh@ h9y. QF 5L '-c t. ch+! nhit cao nhGng

Drang ;2

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------nU! ta '!n Bi trong thOi gian 3 ;3 Xh[t BS 5Lm cho '-c t. c9a nF m1t
t@c Afng. 6h7 n8ng gy '-c c9a '-c t. nLy yU! n?n ngGOi ta chn b+ bnh =hi 8n Xh7i nhi*! Sa5monW55a. Sa! =hi con ngGOi ta 8n Xh7i thIc Xh>m cF salmonella 'GHc )Li giO jKt =hi ;-2 ngLyl BS th1y b!Jn nnN nh]c 'Y!N '" mJ hiN 'a! bfngN 'i naN nhit '- hbi cao 3 3to0. Sa! 2-3 ngLy th` bnh =hri =hng th1y t| 5 te )ong.

Drang ;3

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------1.Vi ;hu<n S#l(/n=ll#:

Vi =h!>n Sa5monW55a. 01" &6: Sa5monW55a cF th( t2o ra 2 '-c t.: WntWrotoRinN cytotoRin. Nh>( gy bnh ch/ ng?@i: gJm nhMng )i =h!>n S. tyXhiN S.XaratyXhicN S.XaratyXhi. I;4 9.nh: 'a! 'Y! 01" &6: tyXhoi5 )L XaratyXhoi5. C? "hE: cF th( 'GHc t@ch t_ m@!N t_ nG c ti(! ho&c Xhn ngGOi. Tri.u "hJng: dnh 'a! 'Y! 'ai hri thOi gian 9 bnhnhi*! nh1t )L ngGOi bnh thGOng t8ng nhit thn th( cao )L nhanh. Nhm gy bnh cho ng vt: S.ga55inar!m S. A!b5in S. abort!B gy bnh cho gL. gy bnh cho mo.

gy bnh cho ngIa.

S. abort!B o)iB gy bnh cho c_!. S. cho5WraWB!iB gy bnh cho 5Hn. Nh() "#y b$nh cho c* n"+,i v- n" vt: Vi /hun &hC?ng h-n: I@m: S.tyXhiN S.XaratyXhiN S.XaratyXhic. Con CDng ';m nhK>: thWo thIc Xh>m )Lo 'GOng thIc Xh>m )L 'GOng ti?! ho@N )Lo ni?m m2c r!-t 'Un h2ch 5imXho )L Binh B7nN Xh@t tri(n t2i 'yN thOi gian nLy 5L thOi gian 9 bnh. Sa! =hi Xh@t tri(n ) i B. 5GHng 5 nN m-t B. tI Xhn gi7i. 6Ut #!7 5L c@c '-c t. 'GHc gi7i XhFng )L gy '-c. k-t B. =h@c thWo 5imXho )Lo m@! )L

Drang ;/

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------gy nhihm =h!>n m@!. D_ m@! )i =h!>n nLy 'i =h\X cb th( gy ra nhMng
@X RW =h! tr[N thGOng th1y nh1t p bFng '@iN .ng ti?! ho@. Tri.u "hJng: Sa! ;< ;/ ngLy 9 bnhN nhit '- cb th( t8ng )L ngGOi c7m th1y 52nh. Drong t!Yn hoLnN nhit '- t8ng AYn )L giM =ho7ng 3t<- /<<0 trong 2 t!Yn 'Y!. 0b th( B!y nhGHc nhanh 8n =hng ngonN mt mriN ganN 5@ch to AYnN R!1t h!yUt ngoLi AaN 5GHng b2ch cY! gi7m. Sa! 3 t!YnN bnh gi7m AYn.QgoLi raN Sa5monW55a cF th( ch!y(n 'Un =h! tr[ p Xh"iN RGbngN mLng nVo.
0an cF )i =h!>n S. tyXhim!ri!m gy bnh )i?m r!-t . Sa! =hi Sa5monW55a )Lo cb th( - / giON bnh nhn c7m th1y nh]c 'Y!N B.t nhcN Fi )L ti?! ch7yN cF b2ch cY! trong Xhn. dnh =hri Ba! 2- 3 ngLy.

2:c )3n * A nhi9( Vi ;hu<n S#l(/n=ll# : Qhihm '-c th]c 8n 5L m-t bnh ng!y hi(m )L Xh" biUn nh1t tong ma h. %i(n h`nh trong 5o2i bnh nLy 5L nhihm =h!>nN nhihm '-c th]c 8n Ao Sa5monW55a. %y cTng 5L 5o2i nhihm =h!>n nhihm '-c th]c 8n hay g&X nh1tN gy ra nhMng )f na ch7y hLng 5o2t r1t tai h2i. Vi =h!>n Sa5monW55a thGOng B.ng gei trong r!-t c@c gia B[c j tr!N baN 5HnN ngIai l. 0an '.i ) i c@c gia cYm Ga ho2t '-ng )L =iUm 8n AG i nG c nhG )+tN ngngi Sa5monW55a cF th( p r!-tN t[i mEtN b!Jng tr]ng. 0@c trGOng hHX bnh R7y ra '*! cF 5i?n #!an 'Un #!@ tr`nh giUt th+t B[c )EtN gia cngN chU biUn )L b7o #!7n th]c 8n. DhIc tU cho th1y =hng Kt trGOng hHX bnh 'V R7y ra Ao 8n c@c Xh9 t2ng '-ng )EtN c@c thIc Xh>m 5rng nhi*! ch1t Ainh AGng nhG B[X th+tN th+t 'ngN Xat?N th+t b8mi

kN cF gYn ;N/ tri! ca XhF thGbng hLn p ngGOi )L :<< trGOng hHX te )ong hLng n8m Ao ng- '-c thIc Xh>m cF Sa5monnW55a. k-t nghi?n c]! c9a k p 5Hn cho th1y rPng =ho7ng 23 ho2t '-ng p 5Hn n@i c9a m-t B. bang cF Sa5monW55a AGbng tKnh. Sa5monW55a tyXhi m!rin!m ZD ;</ 5L ch9ng Sa5monW55a gy bnh cho ngGOi thEm chK gy te )ong. }!-t )L tU bLo b2ch cY! 5L z =ho AI trM z Sa5monW55a p 5Hn. Vi =h!>n nLy cF th( nhihm )Lo th+t 5Hn p nhL m@y 'J h-X Ao Xhn trLo ra trong #!@ tr`nh m" bfng gia B[c. j $ntWrnWt aynW Z!N SinW AA)iBory DWam DrYn ~!.c D!1n A+ch 0h5oratW natriN =h7 n8ng tr+ Sa5monnW55a p 5Hn ch8ng l. Drang ;3

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------2. BiCn cu ;hu<n:


I;4 9.nh: th1X =h X c1Xj bo!i55a!Al 01" &6: StrWXto5yBinN BtrWXto=inayaN BtrWXtoAornaya.
Con CDng ';m nhK>: 5L BI Xh.i hHX '-c t. 5i?n cY! =h!>n ) i c@c thLnh XhYn trong m@!N 5Lm R!1t hin =h@ng th( '&c hi! mL Xh7n ]ng 5L ng!y?n nhn c9a BI )i?m nhihm tim =h X. Tri.u "hJng : S.t 3< /<<0 Ba! 2 t!Yn )i?m hsng m2ch nhanhN cb th( mt mriN gYyN Ranh RaoN biUng 8nN ch7y m@! camN 5o2n nh+X tim.Vi?m =h X: c@c =h X b+ 'a!N BGng 'r.

D.Vi ;hu<n cl/+ Eidiu(:

Vi =h!>n 05oBtriAi!m bot!5in!m. I@m:05oBtriAi!m bot!5in!mN 05oBtriAi!m XWrwringWn. Vi /hun 1" &hL& C). 9o&u)inum j 'GHc 51y t?n t_ chM vatin bot!5!B cF ngh,a 5L gia ch7l. Vi =h!>n nLy p th+t Binh '-c t. bot!5inN )` )Ey )i =h!>n nLy 'GHc gsi 5L )i =h!>n '-c th+t. 05oBtriAi!m Xh" biUn r-ng rVi trong '1tN trong bn ao hJN trong Xhn ch!JngN trong r!-t c@ j'&c bit p c@ chi?n lN trong th+tN tr?n ra! #!7 )L c@c '-ng )Et m@! nFng.Vi =h!>n cF h`nh #!W )L Binh bLo te 5 n hbn 'GOng =Knh c9a tU bLo 5Lm ta 5i?n tGpng nF gi.ng c@i )Ht tWniB. 0@c tU bLo Binh AGng c9a 05. bot!5in!m b+ chUt p <0 Ba! 3< Xh[tN nhGng bLo te 52i r1t b*n p nhit '- cao : ;<<0 Ba! : giON p ;<3 chUt Ba! 2 giO )L p ;2< chUt Ba! 2< Xh[t. 'i*! =in 52nhN bLo te giM ng!y?n 'GHc =h7 n8ng n7y mYm trong nhi*! th@ng. V` )EyN =hi gia nhit c@c B7n Xh>m thIc chGa ch\c ch\n c@c )i =h!>n nLy 'V b+ chUt )L p 'i*! =in b7o #!7n 52nh B! bLo te )un B.ngN g&X 'i*! =in th!En 5Hi j'- >mN nhit '- )L = =hKl bLo te BS n7y mYm jth!Ong g&X p 'J h-X c@N th+tl )L Xh@t tri(n thLnh tU bLo m i.

Drang ;:

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------Drong 'J h-X ch[ng Xh@t tri(n )L Binh hbi j 02 )L o2 l 5Lm cho 'J
h-X b+ XhJng. %.i ) i c@c B7n Xh>m thIc Xh>m r1t =hF Xh@t hin 'GHc BI cF m&t c9a 5o2i )i =h!>n nLyN )` nhi*! =hi =hng Binh hbi ho&c Binh hbi nhGng =hng nhEn biUt 'GHc )L )^ ngoLi c9a thIc Xh>m AGOng nhG )un t.t ng!y?nN nhGng thIc Xh>m 'V b+ nhihm '-c t.. o!tton v.G. n8m ;t3N cF '* ra XhGbng Xh@X R@c '+nh nhanh nhFm trIc =h!>n 'GOng r!-t nhG Ba!: ku! Xhn tKch 01y )Lo mi trGOng chsn 5sc cF 5actoya Q!i p 33-3C0 ZGbng tKnh jcF th( nhihm Xhnl Am tKnh j =hng nhihm Xhnl

GiM p //-/30 ZGbng tKnh j=hqng '+nh nhihm Xhnl cF th( Am tKnh j=hng nhihm XhnN R@c '+nh b" B!ng StrWXtococc!B )L 05octriAi!ml ZG i 'y 5L c@c bnh nhihm )L ng- '-c Ao )i =h!>n #!a 'GOng 8n !.n 2:c )i ;hu<n gy bnh ?@ng Eu )F ng c hGc 6n H h=/ I#i+=EJ 1KLMN vo2i bnh kYm bnh DhIc Xh>m mang mYm bnh DhOi = man g bnh A- dnh nhihm =h!>n thIc Xh>m 0@c 5oLi DhIc Xh>m DhGO Dri! ch]ng

jShigW55oyl

a ch7y cF

Drang ;C

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------=iUt 5 Ao )i th!-c gi.ng chU biUn ng 2m@!N B.t
=h!>n ShigW55a G tN BMa )L B7n Xh>m BMaN nhihm trng Ao j;l StrWXtococc oBiB A!ng h!yUtN B.t tinh hJng nhitN hsng nhihm =h!>n j2l dWta StrWXtococc! B hWmo5itic!B Xhn j3l DhIc Xh>m nhihm =h!>n Ao ch1t R` mTi ho&c nG c bst )L BMa ba b+ nhihm =h!>n p )[ j/l ;-C ngLy j3l S.tN 'a! hsng cF =hi n"i n.t 'r 3 ngLy trong c@c ca bnh trYm trsng

StrWXtococcB ntWrococc!B iB p thIc Xh>m N StrWXtococc! B waWca5iB dnh thGbng hLn: al bnh B.t thGbng hLn Sa5monW55a tyXhoBa

DhIc Xh>m nhihm Ao Xhn ho&c Ao ngGOi mang bnh DhIc Xh>m nhihm Xhn ngGOi m\c ho&c mang bnh

2-; ngLy

d!Jn nn meaN 'a! ' n )L na ch7y

DhGO ng C2; ngLy

6hF ch+!N 8n =hng ngon mingN 'a! 'Y!N B.t Gi.ng nhG B.t thGbng hLn

bl XhF thGbng hLn A

Sa5monW55a XaratyXhi A Sa5.tyXhim!ri!m Sa5. ntWritiB

Gi.ng nhG B.t thGbng hLn Dh+tN th+t gL )L c@c B7n

;-;< ngLy

;2C2

%a! bfngN na ch7yN

cl c@c tiX

Sa5.

Drang ;

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------=h@c ntWritiAiB Xh>m tr]ng giO rmtN B.tN
Sa5. 0ho5arWa-B!iB Sa5. QWXort d- Qg- '-c thIc Xh>m Ao )i =h!>n Qg- '-c Ao StaXhy5ococc Dh+tN thIc 2-;; tf cY! =h!>n !B B7n Binh '-c t. r!-t Xh>m giL! hyArat cacbonN '&c bit Qg- '-c th+t Ao 05. bot!5in!m Qgo2i '-c t.05oBtriAi!m bot!5in!m )L 05. Xara bot!5in!m th+t chKn DhIc Xh>m 'Fng h-X nhihm =h!>nN Xo tr?n 3N3N thIc Xh>m chU biUn p nhL ;2 giO 'Un : ngLy 0hFng m&tN Bong th+N yU! cbN =hF n!.tN =hF thp giO mea )L mt nhsc

d!Jn nnN meaN B.tN na ch7yN ch!-t r[t

Qg- '-c Ao 05. XWrwringWnB

05. W5chii tiX AN ngo2i '-c t. tiX anXha

Dh+t G X 52nh )L n1! 52iN BMa. D`m th1y trong r!-t ngGOi )L '-ng )Et

-22 giO jthay '"il

%a! bfng #!Pn #!2iN b!Jn nn )L mea hiUm

I;4 9.nh:'a! bfngN ti?! ch7y. 01" &6: '-c t. h thYn =inhj nW!rotoRin S.l )Lr1t nhi*! 5o2i '-c t. =h@cjA.d..G02Z )L Gl Con CDng ';m nhK>: thWo thIc Xh>m )Lo cb th(. 6hi )i =h!>n h`nh thLnh bLo teN ch[ng t2o ra '-c t. r!-t )L gy ng- '-c cho ngGOi.

Drang ;t

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------%-c t. 05oBtriAi!m b+ b1t ho2t p :<< 0 trong ;< Xh[t. 4hYn 5 n trGOng hHX
n- '-c thIc Xh>m Ao 05oBtriAi!m =hi thIc Xh>m ch]a tr?n m-t tri! tU bLo gam. Tri.u "hJng: Sa! thOi gian 9 bnh 5L -2/ giON tr!ng b`nh 5L ;2 giO. 6hi b+ ng- '-cN ngGOi bnh 'a! bfngN ti?! ch7y )L gi7i XhFng nhi*! =hK. QgGOi bnh B.t )L b!Jn nn.

.ai ch/n" vi khun i0n h1nh:


Vi khun 23ostri&iu) botu3iu): Drong c@c bnh ng- '-c th]c 8n ng!y hi(m nh1t 5L ng- '-c Ao '-c t. c9a )i =h!>n '-c th+t rJi m i 'Un tf cY! =h!>n. DrIc =h!>n nLy B.ng = =hK r1t nghi?m ng&tN Binh trGpng m2nh p =ho7ng 2<-3< 0 N p AG i ;30 )un Xh@t tri(n nhGng Kt t2o thLnh '-c t.N 5?n mWn 'GHc m-t B. 'GOng )L t2o aciAN Binh hbi. Drong mi trGOng cF t_ :- Qa05 BS =`m hVm BI Xh@t Binh '-c t. c9a 05. bot!5in!m )L BI t2o thLnh '-c t. nhGng =hng Xh@ h!| 'GHc '-c t. 'V 'GHc t2o thLnh trong thIc Xh>m.

Drang 2<

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------NguyCn nhn gy c:


Vi =h!>n '-c th+t Binh ra '-c t. m2nh Bo ) i c@c 5o2i '-c t. 'V biUt : '-c 5Ic m2nh hbn C 5Yn '-c 5Ic c9a )i =h!>n !.n )@n. Vi =h!>n 05oBtriAi!m bot!5in!m cF : tiX h!yUt thanh AN dN 0N ZN )L . 4hn bit giMa ch[ng ) i nha! bPng '&c tKnh )Et 5gN trong 'F cF 3 tiX gy ng- '-c 5L AN dN j'-c nh1t 5L tiX A rJi 'Un dl. 6hi )i =h!>n rbi )Lo thIc Xh>m t2o 'i*! =in = =hK BS Xh@t tri(n )L Binh '-c t.. Qhit '- '( t2o thLnh '-c t. p 3<- 3C 0 N p ;<-;20 '-c t. t2o thLnh b+ chEm 52i )L p /-30 th` ng_ng hqn. 01" &6 c9a )i =h!>n 05oBtriAi!m bot!5in!m 5L ngo2i '-c t. cF t?n 5L bot!5in. vo2i '-c t. nLy cF tKnh '-c r1t m2nhN =hi ti?m m-t 5GHng nhr =ho7ng <N<33 mg )Lo cb th( th` gy chUt ngGOi. %-c t. 'GHc t2o n?n Ao BI Xh@t tri(n = =hK c9a c@c nha bLo trong th]c 8n )L gy ng- '-c t]c thOi. %&c 'i(m c9a '-c t. nLy 5L =hng b+ Xhn h!| trong mi trGOng aciA c9a A2 ALy )L t@c Afng c9a c@c Wnyim ti?! ho@ j XWXBinN triXBin lN m1t t@c Afng bpi =i*m )L nhit '- caoj cF th( b+ Xh@ h!| p 3< trong 3< Xh[tl.

Drong c@c 5o2i c@ h-X ch!>n b+ thiU! =hoa hsc cF th( g&X BI Xh@t tri(n c9a 05oBtriAi!m bot!5in!m. dLo te c9a )i =h!>n nLy Xh" biUn r1t r-ng rVi )L =h@ b*n ) i nhit. QU! trong #!@ tr`nh 'Fng h-X ch[ng =hng b+ giUt chUt hUt hoLn toLn th` =hi thiU! oRy jtrong c@c 5o2i h-X c@l ch[ng BS n7y mYm )L tU bLo c9a ch[ng cF th( Binh B7nN Xh@t tri(n nhanh chFng. 05oBtriAi!m bot!5in!m t2o ra m-t ch1t '-c gy cho ngGOi m-t 5o2i nhihm '-c thIc Xh>m ng!y hi(m nh1t cF t?n 5L bot!5iBm!B. 6hi '!n Bi b`nh thGOng '-c t. nLy b+ Xh@ h!|N Bong c@c bLo te =hng b+ ti?! Ait. 0hKnh )` thU mL =hi 8n c@c mFn c@ )_a n1! hay )_a r@n th` =hng '-cN c@ 8n th_a '( 52i A cF 8n 52nh hay 8n nFng '*! cF th( gy ng!y hi(m )` c@c 5o2i '-c t. cF =h7 n8ng 'GHc t2o thLnh. 0F nhi*! ch9ng 05oBtriAi!m bot!5in!m )L '-c t. c9a ch[ng cF tKnh '-c =h@c nha! '.i ) i con ngGOi. %.i ) i '-ng )Et ch[ng cTng gy '-cN )` thU th]c 8n gia B[c b+ nhihm =h!>n cF th( gy cho ch[ng Drang 2;

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------c@c bnh n&ng thGOng Aun 'Un te )ong. Drong BI Xh@t tri(n c9a 05oBtriAi!m bot!5in!m r1t hay t2o thLnh =hi 'F c@ h-X b+ XhJng 5?n. QgGOi ta gsi 'F 5L nhMng h-X bom. Vi ;hu<n 2l/+ idiu( O=EPEing=n+ HQ=lchii N :
Vi =h!>n nLy cG tr[ trong r!-t ngGOi )L '-ng )EtN ch[ng r1t Xh" biUn trong tI nhi?nN p '1tN nG cN XhnN r@cN bn ao h J ).)i cho n?n ch[ng Ah nhihm )Lo th]c 8n )L gy ng- '-c. 0F hai 5o2i '-c t. : ho2i te )L A!ng gi7i m@!N ngoLi ra m-t hHX ch1t 'GHc t2o thLnh =hi b+ t@c Afng c9a XrotWaya trong 'GOng ti?! ho@ BS ch!y(n thLnh '-c t.- hHX ch1t nLy coi nhG 5L ti*n '-c t.. 05oBtriAi!m W5chii B7n Binh ra : t!yX '-c t. : AN dN 0N ZN )L . Drong : t!yX nLy th` '-c t. t!yX A 5L '-c t. ch9 yU!N gy ra ng- '-c th]c 8n rJi 'Un t!yX . kYm bnh Ah th1y 'GHc p th+t ng!y?n 5i!N th+t gia cYmi )L c7 p gia )+. 0h[ng nhihm )Lo thIc Xh>m bPng nhi*! c@ch )L Xh@t tri(n trong c@c B7n Xh>m thIc Xh>m. Sa! =hi 8n c@c mFn 8nN ch9 yU! 5L th+t ho&c thIc Xh>m ng!Jn g.c thIc )EtN b+ nhihm 05. XWrwringWnB cF mYm bnh t!yX AN Kt hbn 5L t!yX 0N i cF th( b+ 5y bnh.

Drang 22

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------R.Vi ;hu<n S #Ohyl/c/ccu+:


I;4 9.nh:Vi?m Xh"iN )i?m mLng nVoN )i?m cb timN )i?m thEnN )i?m t!| RGbng %c 1 )F c:c ySu 1 gy c: Enterotoxin( A, B, C1, C2, C3, D, E, G,
-

-toRin 5L m-t 5o2i XrotWin =hng 'Jng nh1t cF =h7 n8ng Xhn gi7i -toRin 5L m-t 5o2i XrotWin cF =h7 n8ng tho@i ho@ BXhingomyW5inN vW!cociAin cF =h7 n8ng giUt b2ch cY! c9a nhi*! '-ng )EtN nhGng

hJng cY!N gy t"n h2i hJng cY!.


-

gy ng- '-c cho nhi*! tU bLoN c7 hJng cY! c9a ngGOi. p ngGOi 52i =hng r rLng. - %-c t. gy trFc )7yj WRwW55ati)WtoRinl. vo2i '-c t. nLy nPm trong bi(! b`N t2o n.t XhJng ngo2i Aa.
-

%-c t. gyB.cj DoRi Bhoc= BynAromW toRinl gi.ng '-c t. )Lngo2i '-c t. gy B.t 0 %-c t. r!-t: cF : 5o2i t_ A =hng b+ Xh@ h!| bpi Wnyim r!-t. Catalse( chuy"n #2 2# $ #2!:

- nyim gy '-c:
2

0oag!5aBWj 5Lm tan aciA hya5!ronic gi[X cho )i =h!>n 5an trLn )Lo cb th(l. StaXhy5o=inaBWj 5Lm tan BHi h!yUtl. 4rotWinaBWN viXaBWN - vactamaBWj Xh@ h!| )ang -5actaml. %h&n' n'uy(n( )olysaccharit *+ protein!: 4WXtiAog5ycanj 4o5ymWr c9a Xo5yBaccharitl. AciA DWichoicj 4o5ymWr c9a g5!coBW hay XhotXhatal 5i?n =Ut ) i XWXtiAog5ycan.
4rotWin A.

TEUng c d/ c 1 c7# + #Ohyl/c/ccu+: Staphylococcus 5L tf cY! =h!>n nF Xhn b. r1t r-ng p =hng =hKN '1tN tr?n AaN mingN mTi )L =hFW m\t c9a ngGOi. QgoLi ra nF can cF nhi*! p nhMng mfn mGng m9 p ngGOi )L gia B[cN gia cYm. Staphylococcus cF nhi*! 5oLi Bong 5oLi Binh ra '-c t. 5L Staphylococcus aureus jtf cY!

Drang 23

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------=h!>n )Lngl. Qhit '- thKch hHX cho nF Xh@t tri(n 5L 3C o0. nhit 'nLy nF Xh@t tri(n r1t nhanhN Binh '-c t. )L 5Lm cho B7n Xh>m hrng r1t nhanh chFng. VZ: nU! ta n!i Staphylococcus aureus p 3Co0 Ba! 2/h trong mi trGOng BMa =h.i 5GHng c9a nF t8ng 5?n ;t<.<<< 5YnN tr?n th+t t8ng ;/.<<< 5Yn can tr?n c@ ;t3.<<< 5Ynx nhGng p ;2 ;3o0 nF Xh@t tri(n r1t chEm. DhOi gian cYn thiUt '( Staphylococcus aureus =hi rbi )Lo thIc Xh>m Binh ra '-c t. 5L h. %-c t. c9a StaXhy5ococc!B 5L ngo2i '-c t. cF =h7 n8ng ch+! nhit caoN '!n Bi 3< Xh[t nF )un chGa b+ Xhn gi7i. %&c bit p nhit '- th1X nF )un giM 'GHc tKnh '-c Ba! 2 th@ng. Drong mi trGOng aciA jXo 3l nF =hng b+ a5co5N wormo5N c5o Xhn h9y )L ch+! 'GHc A+ch )+. %-c t. c9a StaXhy5ococc!B =hi )Lo b- m@y ti?! hFa nF gy )i?m )L t2o n?n BI tr[ng '-c. QhMng thIc Xh>m gy n?n BI tr[ng '-c Ao '-c t. c9a StaXhy5ococc!B thIc Xh>m nhi*! XrotWinN tinh b-tN 'GOng. QhGng =hng Xh7i p msi mi trGOng nF Xh@t tri(n t.t '*! Binh '-c t. mL chn cF m-t B. mi trGOng nh1t '+nh. 0f th( c@c thIc Xh>m Ba! 'y =hi ta 8n thGOng hay b+ tr[ng '-c jA, nhi?n 5L thIc Xh>m nLy 'V cF Staphylococcus aureus Xh@t tri(nl. 0@c thIc Xh>m chU biUn t_ c@N th+t '&c bit 5L BMaN R[c RKch )L m-t B. 'J h-X. V` )Ey =hi Be Afng nhMng thIc Xh>m nLy ta Xh7i '* Xhang BI tr[ng '-c. 6hi ta 8n Xh7i '-c t. Ba! 2-3h ngGOi th1ymt mriN 'a! bfngN b!Jn nnN nn mea )L 'i na ch7y. DhGOng Ba! ; ngLy bnh =hriN chGa th1y hin tGHng te )ong. din Xh@X '* Xhang bnh nLy 5L Xh7i ) Binh thIc Xh>m trong =hi chU biUn cTng nhG b7o #!7n Xh7i thIc hin 'Yy '9 #!y tr`nh = th!Et )L ) Binh thIc Xh>m. Tri.u "hJng:0hn Ba! ;- giO ngGOi bnh BS b!Jn nnN Fi m_aN ti?! ch7y AM A-i =hng B.t )L 'Un thOi =` Xhfc hJi. vGHng WntWrotoRin cF th( gy '-c cho ngGOi 5L 2 mg. V. Vi ;hu<n VibEi/: I@m: Vibrio XarahaWmo5ytic!B. Vibrio )5niwic!B.

Drang 2/

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------- Vibrio a5gino5ytic!B.


Vibrio cho5WraWj gy bnh A+ch t7l. 01" &6: %-c t. 0ytoRinj 3:6AalN oWmo5yyinj 3: 6AalN 0yto5iyin. ntorotoRinj33 6Aal. 6h@ng ng!y?n o. 6h@ng ng!y?n 5L 5iXoXo5yBaccharit. nyym k!cinaBWj trFc )7y bi(! m r!-tl. QW!raminiAaBW th!| ngn gang5ioBiAW 5Lm '-c t. t8ng 5?n. Q-i '-c t. r!-t p mLng ngoLi: 4rWXrotoRinN 0ytotoRinN oWmo5yin. I;4 9.nh: ti?! ch7yN m1t nhi*! nG c r1t nhanh 2<-3<5ngLy. Con CDng ';m nhK>:#!a con 'GOng thIc Xh>m. dnh A+ch t7 R!1t hin =hi )i =h!>n V. cho5WraW #!a 'GOng ti?! ho@. D!y nhi?nN ch[ng chn cF th( gy bnh =hi ch[ng #!a 'GHc hLng rLo aciA c9a A+ch )+. 0h[ng Xh7i cF =h7 n8ng =Ut AKnh )Lo mLng nhLy bi(! m r!-t. Tri.u "hJng:=hi Rm nhEX )Lo cb th( thOi gian 9 bnh 5L ;-/ ngLy. 6hi bnh =hpi Xh@t thGOng r1t '-t ng-t )L bnh nhn ti?! ch7y r1t nhi*!N b!Jn nnN co th\t cb bfngN cF th( b+ m1t r1t nhi*! nG c nhanh chFng L. PE/ =u+: 01" &6: chn 'Fng )ai tra Xhf trH '( 5Lm t8ng =h7 n8ng th>m th1! c9a ni?m m2c r!-tN gi[X )i =h!>n Rm nhEX )Lo m@! nhanh hbn. Con CDng ';m nhK>: 4rotW!B Rm nhEX )Lo th]c 8n chKn A cF Xh@t trihn m2nhN Ba! 2- 3 ngLyN th]c 8n )un chGa thay '"i tr2ng th@i c7m #!an. QhGng =hi ch[ng Xh@t tri(n tr?n th]c 8n giL! XrotWin can B.ng th` Ah nhEn biUt bPng c7m #!an )` XrotW!B tham gia )Lo #!@ tr`nh Xhn h!| XrotWin cng ) i c@c )i =h!>n gy th.i rea =h@c. 4rotW!B cF r-ng rVi trong tI nhi?n )L trong r!-t ngGOiN )L chn gy ng- '-c =hi cF 'i*! =inN Ao 'F 'GHc gsi 5L z )i =h!>n gy ng- '-c cF 'i*! =in{. DhWo DWrWntW)a th` XrotW!B 5L 5o2i cF =h7 n8ng gy bnh nh1t jm2nh nh1t 5L 5o2i ;t rJi 'Un = )L yU! nh1t 5L 2 l. 4rotW!B

Drang 23

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------thGOng hay g&X p '-ng )Et b+ giUt th+t m-t c@ch )-i )LngN =hng cF thOi
gian nghn thKch '@ng trG c ho&c th+t nhMng con )Et 'V mang bnh trG c =hi 'Wm 'i giUt. Ng c d/ OE/ =u+ : V* =h7 n8ng gy '-c c9a XrotW!B th` hin nay 'V 'GHc cng nhEn nhGng cb chU Xh@t bnh )un can 'ang bLn cVi . V* ng- '-c Ao )i =h!>nN hay Ao '-c t. c9a )i =h!>n th` SXirina j ;t3 l cho rPngN B. 5GHng )i =h!>n 5L ch9 yU! nhGng '-c t. cF tKnh ch1t 5Lm t8ng =h7 n8ng th>m th1!N =hiUn ngGOi 8n Xh7i m\c bnh. ng 'V the ti?m ba 5o2i n! c rea mi trGOng j cF c7 )i =h!>n 5un '-c t. lN A!ng A+ch )i =h!>n =hng cF '-c t. )L A!ng A+ch '-c t. =hng cF )i =h!>n )Lo mLng bfng ch!-t 5ang'*! =hng th1y tri! ch]ng m\c bnh. QhGng nU! cho ch!-t 8n mi trGOng cF c7 )i =h!>n 5un '-c t. th` ch!-t chUt cF XrotW!B trong m@!. Sia )L }y5W j;tCl cho rPngN =hng cF '-c t. g` '&c bitN mL ng- '-c 5L Ao 8n Xh7i th]c 8n nhihm m-t 5GHng 5 n )i =h!>n.

Dri!

ch]ng:

DhOi

gian

bnh

Ao

4rotW!B

tGbng

'.i

ng\nj =ho7ng 3 giOl. 0F trGOng hHX cF th( =mo ALi ;: giO. 6hi b+ nhihm 4rotW!BN ngGOi bnh nnN meaN ti?! ch7yN )i?m A2 ALyN r!-t. Qhit '- cF th( t8ng. dnh R!1t hin r1t nhanh nhGng =hri cTng nhanh. 0b th( hJi Xhfc trong )ang ;-3 ngLy )L =hng gy te )ong. W. Vi ;hu<n X=E+ini#:
I;4 9.nh: A+ch h2ch. 01" &6: t2o n-i '-c t. 5iXoXoBaccharitj v4Sl. v4S cF tKnh =h@ng ng!y?n. %-c t. nLy gy B.tN gy chUtN gy Xh7n ]ng Shartyman t2i ch )L toLn thn. %-c t. A+ch h2ch 5L thLnh XhYn XrotWin c9a thLnh tU bLo )i =h!>n =hi tU bLo b+ Xhn h!|. vo2i '-c t. nLy gJm 2 Xrot?in cF trsng 5GHng Xhn te =h@c nha!: -

vo2i A cF trsng 5GHng Xhn te 2/<.<<< vo2i d cF trsng 5GHng Xhn te ;2<.<<< C? "h7: vo2i '-c t. WrBinia thGOng 5L 5o2i ch+! nhit. 0h[ng cF th(

%-c t. A+ch h2ch t2o antitoRin '&c hi!. tJn t2i p ;<<<0 trong 2< Xh[tN ch[ng =hng b+ t@c '-ng bpi XrotWaBWN 5iXaBW.

Drang 2:

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------Z+ch h2ch 5L bnh tr!y*n nhihmN nhihm '-c. Vi =h!>n Rm nhEX )Lo cb
th( #!a Aaj )Ut bs chmt c\nlN ni?m m2cj =Ut m2cN ni?m m2c hY!- hsngN 'GOng h h1Xl. D_ 'F )i Binh )Et Binh B7n r1t nhanhN thWo m2ch 5ymXho 'Un b2ch h!yUt 'Un c@c h2ch Ra hbn rJi c!.i cng ch[ng 'Un m@!.0Tng cF th( t_ h2ch 5ymXho =hpi 'Y!N nJng '- cao c9a '-c t. 5Lm t8ng tKnh th1m thLnh m2ch. 0@c t,nh m2ch =U cEn )L gi[X )i =h!>n trLn )Lo m@!. 6hi )i =h!>n )Lo cb th(N bi(! hin 5m BLng r1t Xh]c t2X. 4h" biUn nh1t )un 5L th( h2ch. QgoLi ra can cF th( nhihm =h!>n h!yUt )L th( Xh"i ng!y?n Xh@t. 0@c A2ng nLy thGOng Kt g&X. QU! h2ch )i?m t2o ra m9N ho2i teN BS cF r1t nhi*! )i =h!>n tEX tr!ng. Vi =h!>n 'i )Lo m@! )L Rm nhEX )Lo c@c X9 t2ngN ganN 5@ 5@chNXh"iN mLng nVoN mLng ngo2i tim. !1t h!yUt R7y ra nhi*! m i cF th( 5L Ao '-c t. c9a )i Binh )Et. Tri.u "hJng: DhOi gian 9 bnh cF th( 2-C ngLy. Sa! 'FN cF th( B.t r1t cao )L B.t '-t ng-t. o2ch to AYn )L gy ' n 'a!. Drong trGOng hHX nhihm '-c thYn =inhN ngGOi bnh c7m th1y b]t r]tN 5o !. QU! nhihm =h!>n B m cF th( =m nn meaN ti?! ch7y. QU! nhihm =h!>n h!yUt m!-n th` cF 'ng m@! ni h2chN h2 h!yUt @XN ngGOi trp n?n 5_ '_N B!y thEnN B!y tim.

M.TEYc ;hu<n 0i EFng Z+ch=Eichi# c/li:

Vi =h!>n . co5i Vi =h!>n . co5i AG i =Knh hi(n )i DrIc =h!>n 'GOng r!-t 'GHc Xhn 5EX t_ Xhn ngGOi 5Yn 'Y! ti?n n8m ;3N Ao BchWrich )L 'GHc '&t t?n 5L dactWri!m co5i comm!nW. DrIc =h!>n nLy B.ng trong r!-t ngGOi )L '-ng )Et m@! nFng. DhIc ra trIc =h!>n nLy chn 5L m-t 5oLi c9a trIc =h!>n 'GOng r!-t. QgLy nay nF 'GHc mang t?n 5L . co5i.

Drang 2C

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------. co5i: h`nh gEy nhrN ng\njcF =hi gYn ) i h`nh cY!lN Ai '-ng N gram mN
=hng t2o thLnh bLo teN thGOng cF ti?m mao msc =h\X cb th(N hiU! =hK )L = =hK t! tin. .co5i cF B]c '* =h@ng yU!N Ah b+ ti?! Ait bpi th!.c B@t trng thng thGOng )L thGOng b+ ti?! Ait Vi =h!>n . co5i :Di(! 'bn )+ A c9a '-c t. r!-t =hng ch+! nhitN )L gYn 'y c@c gWn W5ta )L W5wd c9a . co5i Binh '-c t. r!-t j WntWrowoRigWnic BchWrichia co5ix )t; )L )t2 c9a . co5i gy ch7y m@! 'GOng r!-t jWntWrohWmorrhagic . co5i l N WaWA )L bwXA c9a . co5i gy bnh 'GOng r!-t jWntWroXathogWnic . co5i lia5 c9a . co5i Rm nhEX 'GOng r!-t jWntWroin)aBi)W . co5i l . %-c t. r!-t c9a )i =h!>n t7 j 0Dl N j0DN cho5Wra toRin l 'Fng )ai tra ch9 '2o trong cb chU gy bnh c9a ch[ngi j$ntWrnWt v? V8n 4h9ng k- B. ]ng Afng c9a 40} trong Binh )Et l. p nhit '- :<0 trong 3< Xh[t.QhFm trIc =h!>n 'GOng r!-t can gsi 5L nhFm 0o5iwormN nhFm nLy gJm .co5i ho&c c@c A2ng co5i =h@c. QhMng trIc =h!>n nLy B.ng trong tI nhi?n =hng '-c nhGng trong 'i*! =in nLo 'F ch[ng m i R!1t hin tKnh '-c. 0@ch th]c t`m mJi c9a )i =h!>n . co5i : A =hng cF mTi nhGng )i =h!>n cF th( '@nh hbi 'GHc mi th]c 8n 5L Ao c@c BWnBor tEX tr!ng p m-t 'Y! cb th(.5! nayN ngGOi ta )un =hng hi(! )` Bao c@c BWnBor =hng Xhn b. '*! =h\Xcb th( mL chn tEX tr!ng )Lo m-t 'i(m nhr p 'Y! )i =h!>n. Qay nhFm =hoa hsc c9a ohn 4ar=ingBonN '2i hsc tah j k l 'V chn ra rPngN )ic R\X RUX ALy '&c c@c BWnBor t2o m-t c@i zmTi{nh2y c7m g1X nhi*! 5YnN gi[X )i =h!>n cF th( '@nh hbi z 'GHc th]c 8n p r1t Ra. ~!an B@t )i =h!>n . co5iN nhFm =hoa hsc th1y ch[ng cF c@c thf #!an cIc = nh2y c7m tEX tr!ng ALy '&c p m-t 'Y! )i =h!>n. o th.ng nLy gi[X nF nhEn biUt c@c aRit amino trong th]c 8n m-t c@ch nhanh chFng. j $ntWrnWt kinh oy thWo AXa -Vi =h!>n t`m mJi nhG thU nLo l %c 1 c7# )i ;hu<n Z. c/li: ,i -hu.n E/ coli :Di(! 'bn )+ A c9a '-c t. r!-t =hng ch+! nhitN )L gYn 'y c@c gWn W5ta )L W5wd c9a . co5i Binh '-c t. r!-t j WntWrowoRigWnic BchWrichia co5ix )t; )L )t2 c9a . co5i gy ch7y m@! 'GOng r!-t jWntWrohWmorrhagic . co5i l N WaWA )L bwXA c9a . co5i gy bnh 'GOng

Drang 2

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------r!-t jWntWroXathogWnic . co5i lia5 c9a . co5i Rm nhEX 'GOng r!-t
jWntWroin)aBi)W . co5i l . %-c t. r!-t c9a )i =h!>n t7 j 0Dl N j0DN cho5Wra toRin l 'Fng )ai tra ch9 '2o trong cb chU gy bnh c9a ch[ngi j$ntWrnWt v? V8n 4h9ng k- B. ]ng Afng c9a 40} trong Binh )Et l. C ch gy c ca E. coli : .co5i gy ng- '-c cF nhi*! SWrotyX =h@c nha! nhG 5o2i < 2;N <3 )L <;;;i 'GHc chia thLnh c@c nhFm : QhFm ; : gJm c@c Aang Binh '-c t. r!-t gy ti?! ch7y ho&c )i?m r!-t. QhFm 2 : gJm c@c Aang =hng Binh '-c t. r!-tN Rm nhEX )L =h!Uch t@n #!a tU bLo bi(! b` c9a ni?m m2c r!-t. 6Ut #!7N bnh nhn B.tN nh]c 'Y!N cb th( 52nhN 'a! bfng AM A-iN ti?! ch7y. j $ntWrnWt thWo vao %-ng ;<< mu! th+t =i(m tra p c@c chH oL n-i nhihm =h!>n . co5i l oai nhL b@c hsc Qga 'V the nghim )* =h7 n8ng gy ng- '-c c9a co5i nhG Ba! : Sa! =hi n!i c1y Xhn 5EX co5iN 5Lm Xh7n ]ng h!yUt thanh th1y =Ut #!7 AGbng tKnh ) i hi! gi@ cao ;/<< ; <<N '( ch\c ch\n chn cF co5iN ngGOi ta 'Wm cho ngGOi t`nh ng!yn !.ngN '*! th1y b+ ng- '-cx gy bnh tr?n ch!-t con th` ch!-t b+ chUt Ba! 3< /< giO. QhMng )i =h!>n cF tKnh ch1t gy bnh tGbng '.i m2nh 5L c@c 5o2i
;;;

33

2:

01! tr[c =h@ng ng!y?n c9a co5i chia thLnh 3 5o2i N QN 6. 6h@ng ng!y?n 6 52i chia thLnh 6AN 6dN )L 6v. Vi =h!>n gy bnh m2nh nh1t 5L 5o2i cF =h@ng ng!y?n 6. ,0 c1 ch2 '3y n'4 54c : trG c 'y cF g =iUn cho rPng co5i cF hai 5o2i '-c t. : n-i '-c t. cF tKnh Ga r!-t )L ngo2i '-c t. cF tKnh Ga thYn =inhN nhGng =hng "n '+nhN Ah b+ hrng Ao 7nh hGpng b?n ngoLi. oai 5o2i '-c t. nLy =h@c nha! )* tKnh ch+! nhit. QgLy nayN ngGOi ta cho rPng cb chU gy '-c c9a co5i cTng gi.ng nhG c9a Sa5monW55ax )i =h!>n B.ngN B. 5GHng nhi*! 5L 'i*! =in t1t yU! '( bnh Xh@t tri(n. D!y =hng Xh9 nhEn )ai tra c9a '-c t. nhGng tKnh ch1t #!an trsng c9a )i =h!>n B.ng 'GHc nh1n m2nh.

Drang 2t

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------Cc vn nhi!m "i #h$%n E. coli :
4h@t hin A2ng )i =h!>n . co5i m i p Anh j6h@nh ooL- thWo Ad0 l : c@c ch!y?n gia y tU Anh cho biUt A2ng )i =h!>n .co5i giUt ngGOi m i b\t ng!Jn t_ ch! A! 5fc '+a mang t?n <2: cF th( BS gy ng!y hi(m nghi?m trsng 'Un B]c =ho^ c9a ngGOi An Anh. os nFiN nF ng!y hi(m =hng =mm Xhi?n b7n <;3C gy ng- '-c th]c 8n chUt ngGOi p tr^ Wm )L ngGOi giL. D!y nhi?nN nF 52i cF =h7 n8ng 5st #!a h th.ng =i(m tra ti?! ch!>n Ang '( Xhn bit <;3C ) i c@c 5o2i )i =h!>n =h@c. Vf bng n" )i =h!>n gYn 'y p Scot5anA )L Xh@t hin c@c trGOng hHX gia B[c b+ nhihm =h!>n 'V giFng 5?n hJi ch!ng b@o '-ng cho gi i =hoa hsc. DiUn B, kar= StW)WnB th!-c Vin y tU '-ng )Et jAnh l nFi :{ p AnhN . co5i <2: tr ra Xh" biUn hbn ch[ng ti ngh,. 0h\c ch\n 5L trong tGbng 5aiN 5o2i )i =h!>n nLy BS Rm nhEX )Lo th]c 8n c9a con ngGOi thGOng R!y?n hbn. . co5i <2: 'V R!1t hinN ch[ng ti =hng th( chn gi i h2n tYm nh`n p Xhi?n b7n <;3C z. Gi.ng nhG c@c 5o2i )i =h!>n . co5i =h@cN <2: Binh Bi n7y np trong r!-t gia B[c. QF cF th( 5y #!a ngGOi Ao th+t t2i 5a m" b+ nhihm XhnN )L trp n?n '&c bit ng!y hi(n nU! Ang th+t t@i 5Lm b@nh hamb!rgWr. Dr^ Wm chbi p trang tr2i cTng cF th( b+ nhihm =h!>n nU! '( tay AKnh b>n. j $ntWrnWt 6h@nh oL- thWo dd0 4h@t hin A2ng )i =h!>n . co5i m i p Anh l. S6 n'uy hi"m c7a E/ coli : DhWo tr!ng tm =i(m Bo@t )L Xhang bnhN mi n8m G c tKnh cF =ho7ng C3<<< ngGOi k b+ .m Ao 8n th+t ba chGa 'GHc chU biUn = )L =ho7ng :< ngGOi te )ong. QgoLi raN cF 2;<< ngGOi nhEX )in Ao ng- '-c th]c 8n. Dh9 Xh2m chKnh 5L . co5i. 0@c A2ng ) h2i c9a )i =h!>n nLy cG tr[ trong t!yUn ti?! ho@ c9a ngGOi )L '-ng )Et. D!y nhi?nN A2ng ng!y hi(m c9a . co5i <;3C gy =iUt 5N ch]ng co r[t r!-t )L cF th( 5Lm hrng thEn ho&c gy te )ong. . co5i <;3C 'GHc Xh@t hin 5Yn 'Y! ti?n )Lo n8m ;t2 Ba! =hi gYn /< ngGOi p kichigan )L rWgon b+ .m Ao 8n hamb!rgWr b+ nhihm =h!>n. 6( t_ thOi gian 'FN bnh nhihm trng Ao )i =h!>n tr?n gy ra 'V 'GHc

Drang 3<

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------Xh@t hin p hbn 3< #!.c gia tr?n 5fc '+a. . co5i < ;3C cF th( Rm nhEX )Lo
th+t ba trong #!@ tr`nh 'Fng gFi )L giUt m" )L ng!Jn nhihm 5L Xhn ba. QgGOi !.ng BMa )L hoa #!7 chGa 'GHc tit trng ho&c nG c =hng 'GHc Re 5g c5o 'Yy '9 cTng cF ng!y cb nhihm 5o2i =h!>n nLy. j $ntWrnWt .5acai.com l k-t hin tGHng cF th( nFi 'Un trong tKnh ng!y hi(m c9a . co5i 5L hin tGHng nhMng ']a tr^ =ho^ m2nh chUt m-t c@ch bK hi(m trong cTi. %i*! nLy cF 5i?n #!an trIc tiUX 'Un )i =h!>n . co5i. %y 5L 5Yn 'Y! ti?n c@c nhL =hoa hsc t`m 'GHc m-t 5o2i XrotWin '&c hi! gy ra h-i ch]ng '-t te p tr^ Wm jS$ZSl. Drong b@o c@o tr`nh bLy t2i m-t c!-c h-i th7o )* bnh nhihm trng t" ch]c ngLy 23/ t2i ki5an j $ta5y lN c@c nhL =hoa hsc ABtra5ia cho biUt 'V t`m th1y nhMng B7n Xh>m gy Bhoc= Ao )i =h!>n chUt ngGOi .co5i tiUt )Lo m@! p t1t c7 : tr^ chUt )` S$ZS. %F 5L m-t XrotWin cF t?n 5L c!r5inN cF t@c Afng gi[X .co5i ALnh m-t ch ']ng trong c!-c c2nh tranh ) i c@c )i =h!>n =h@c trong mi trGOng. D!y nhi?nN cF nhi*! yU! t. =h@c cTng gFX XhYn gy n?n '-t te p tr^ . D!y can r1t nhi*! tranh cVi nhGng 'a B. c@c nhL nghi?n c]! th.ng nh1t rPng ng!y?n nhn gy S$ZS 5L hUt B]c Xh]c t2XN bao gJm nhi*! yU! t. )L trong 'F =h7 n8ng nhihm trng 5L 'i*! =hng th( 5o2i tr_. j $ntWrnWt- Dh! Dh!| thWo A4- Vi =h!>n cF th( 5L th9 Xh2m gy '-t te p tr^ Wm l. K. TEYc ;hu<n l#/: I;4 9.nh: 5L ng!y?n nhn gy ra bnh 5ao Xh"i p ngGOi )L c@c bnh 5ao =h@c nhG 5ao h2chN 5ao RGbngN 5ao thEn ).)i trong 'F #!an trsng )L Xh" biUn nh1t 5L 5ao Xh"i. 01" &6: %-c t. )i =h!>n 5ao 5L n-i )i =h!>nN trong thLnh XhYn c1! t2o cF aciA myco5ic 5L ch1t ch.ng 52i b2ch cY! c9a cb th( ch9N ngoLi ra can cF t@c Afng gy '-c cho cb th(. 0G" iHm: Vi =h!>n 5ao cF h`nh #!W m7nh. 6Kch thG c tr!ng b`nh ;/ R<N3-<N: micromWt.%i =hi cF A2ng h`nh cY! )L =Kch thG c r1t nhr bm cF th( ch!i #!a mLng 5sc )i =h!>n. 0@c tU bLo )i =h!>n thGOng AKnh )Lo nha! thLnh h`nh chM VN N QN cTng cF =hi ']ng ri?ng rS t_ng tU bLo. Vi

Drang 3;

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------=h!>n 5ao thGOng =hng cF 5ng n?n =hng cF =h7 n8ng Ai '-ng. 6hng
cF =h7 n8ng h`nh thLnh bLo te )L gi@X m2c. Vi =h!>n 5ao B.ng 'GHc p nhit '- 2/<0 /2<0N thKch hHX nh1t 5L 3C<0 )L Xo :NC CN<. Vi =h!>n 5ao msc chEm N =hF n!i c1y. k!.n msc t.t cYn Xh7i b" B!ng )Lo mi trGOng 5ang 'r tr]ngN BMaN ABXaragin ).)i 6hi n!.i c1y tr?n mi trGOng th2ch =h!>n 52c cF A2ng }j R R`N cF nUX nh8nlN nU! ch!y(n Bang A2ng S th` =hng cF '-c tKnh. 6hi n!i c1y tr?n mi trGOng 5rngN )i =h!>n 5ao msc thLnh r8n rWo tr?n b* m&t mi trGOng. DrIc =h!>n 5ao cF B]c '* =h@ng cao '.i ) i ho@ ch1t nhG c@c ch1t B@t trngN cJnN aciAN =i*mi cYn Xh7i cF thOi gian 5! ALi )L nJng '- cao m i cF th( ti?! Ait 'GHc. %.i ) i nhit '- )L tia te ngo2i )i =h!>n 5ao Ah b+ ti?! Ait. ZG i @nh B@ng m&t trOi chiU! thqng )i =h!>n 5ao B.ng 'GHc trong 3< Xh[t. Vi =h!>n 5ao cF th( B.ng hLng th@ngN hLng n8m trong nG c nU! nhG =hng cF @nh B@ng m&t trOi chiU! )Lo. Kh nNng g;4 9.nh: Vi =h!>n Rm nhEX )Lo cb th( cF th( =h! tr[ )L gy bnh p r1t nhi*! cb #!an n-i t2ng nhG Xh"iN r!-tN bLng #!angN mLng nVoN RGbngN =h X ).)iQhMng t[i Xhpi cF )i =h!>n 5ao cG tr[ )L Xh@t tri(n BS b+ ho2i te. D!y nhi?n nhi*! trGOng hHX )5 =h!>n ch!i )Lo b2ch cY! Rm nhEX )Lo m@! )L c@c cb #!an n-i t2ng =h@c. Vi =h!>n 5ao 5y 5an ch9 yU! #!a 'GOng h h1X. 6hi ngGOi bnh 5ao ho N =h2c 'Omi Vi =h!>n Xh@t t@n )Lo =hng =hKN ngGOi 5Lnh hKt Xh7i BS b+ nhihm =h!>n. dnh 5ao cF th( nhihm #!a 'GOng ti?! ho@N =hi 8n !.ng ch!ng b@tN ',a ) i ngGOi m\c bnh cTng Ah b+ nhihm 5ao. QgGOi =ho^ m2nh b+ nhihm )i =h!>n 5ao cF th( =hng b+ nhihm bnh ho&c b+ nhc gsi 5L Bb nhihm. 6hi cb th( b+ B!y yU! bnh 5ao Ah Xh@t tri(n. PhOng 9.nh: cYn giM ) Binh mi trGOng. QhMng ngGOi bnh Xh7i coF g th]c ) BinhN=hng tr!y*n bnh cho ngGOi R!ng #!anh. %( ch.ng =h@ng th!.c Xh7i !.ng th!.c '[ng 5i*! 5GHng. 0Yn giM cho cb th( 5!n =ho^ m2nhN h mihn A+ch t.t BS Xhang ch.ng 'GHc bnh 5ao. 1[. 2u ;hu<n Oh!i H \iOl/c/ccu+ On=u(/ni#=N: I;4 9.nh: cY! =h!>n Xh"i 5L nhFm )i =h!>n gy ra c@c bnh )i?m Xh"iN )i?m XhU #!7nN )i?m hsng. QgoLi ra can cF th( gy bnh ) i nhi*!

Drang 32

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------cb #!an =h@c nhG )i?m tai giMaN )i?m amiAanN )i?m =h XN )i?m nVoN )i?m
Roang mTii 0G" iHm: 0Y! =h!>n Xh"i cF h`nh cY! =hng '*!N m-t 'Y! tranN m-t 'Y! =mo ALi nhG ngsn nUn. DhGOng ghmX t_ng 'i m-tN hai 'Y! tran AKnh nha!N gsi 5L Bong cY! =h!>n. 0Tng cF =hi ']ng ri?ng rS ho&c RUX thLnh ch!"i ng\n. 6hng cF =h7 n8ng h`nh thLnh bLo te cF =h7 n8ng h`nh thLnh gi@X m2cN =hng cF =h7 n8ng Ai '-ng. 6hF n!i c1y trong mi trGOng thng thGOngN msc t.t trong mi trGOng cF b" R!ng h!yUt thanhN m@!N A+ch m. 4h@t tri(n t.t p nhit '- 3C<0 )L Xo CN3- CN. 0F =h7 n8ng msc trong mi trGOng hiU! =hK )L = =hK. 0F =h7 n8ng 5?n mWn 'GOng G5!coyaN 5actoyaN BacharoyaN mantoyai Dr?n mi trGOng th2chN cY! =h!>n Xh"i msc thLnh =h!>n 52c A2ng SN tranN nhrN trong nhG gist BGbng. 0Y! =h!>n Xh"i cF B]c '* =h@ng yU!N =hng ch+! 'GHc nhit '- caoN b+ ti?! Ait p :<<0 trong )ang 3< Xh[t )L c@c ch1t B@t trng thng thGOng. D!y nhi?nN cY! =h!>n Xh"i ch+! 'GHc nhit '- th1XN cF th( tJn t2i 'GHc )Li th@ng pmi trGOngN nh1t 5L trong 'OmN m9 c9a ngGOi bnh. 01" &6: '-c t. cY! =h!>n Xh"i 5L n-i '-c t. yU!. Kh nNng g;4 9.nh: 0Y! =h!>n Xh"i =hi nhihm )Lo 'GOng h h1X thGOng gy ra nhMng bnh ngay t2i ch 'F 5L nhihm bnh cfc b-. QgoLi ra t_ 'GOng h h1X )i =h!>n cF th( Rm nhEX )Lo 'GOng m@!N 5an tr!y*n =h\X cb #!an n-i t2ng nhG nVoN timN =h XN Roang mTiN tai giMaN m\t ).)i gy bnh t2i c@c cb #!an 'F. 0F =h7 n8ng gy ra nhihm trng th] Xh@t. PhOng 9.nh: giM ) Binh mi trGOngN giM cho cb th( =ho^ m2nhN ch.ng b+ nhihm 52nh )Lo ma 'ngN cYn !.ng )acRin Xhang bnh. 11. TEYc ;hu<n b0ch huH 2/Ein=b#c =Eu( diOh =Ei#=l: I;4 9.nh: ch9 yU! cho tr^ WmN nF t2o thLnh mLng tr\ng bao bsc yUt hY! )L =hK #!7n gy =hF thp 'i =hi t\c thp Aun 'Un te )ong. 0G" iHm: 0F h`nh #!W thqng ho&c hbi congN hai 'Y! Xh`nh to gi.ng h`nh #!7 t2. 6Kch thG c ALi ng\n =h@c nha!N tr!ng b`nh ;-: R <N3<N micromWt. 6hng cF =h7 n8ng Ai '-ngN =hng Binh bLo te )L gi@X

Drang 33

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------m2cDhGOng RUX AKnh nha! h`nh chM VN vN ho&c g\n Bong Bong t2i hai
'Y! nhG hLng rLo. QgoLi raN can cF h`nh #!7 5?Nh`nh ch!N )Hti 4h@t tri(n t.t p nhit '- 3/- 3C<0 )L Xo CN-N/. 0F =h7 n8ng 5?n mWn =hng Binh =hK 'GOng G5!coyaN kantoyaN ga5actoyaN AWRtrin. 6hng 5?n mWn vactoyaNSacaroya )L kanit. 0F =h7 n8ng =he nitratN =hng Binh o 2SN =hng 5Lm 5rng GW5atin. 0F B]c '* =h@ng m2nh. 0h+! 'GHc nhit '- th1XN '- >m th1XN b+ ti?! Ait bpi @nh B@ng m&t trOi. 0h+! 'GHc nhit '- t3 ;<<<0 trong )ang ;3 Xh[t. 6hF b+ ti?! Ait bpi c@c 5o2i th!.c B@t trng thng thGOng. 0F =h7 n8ng tJn t2i ngoLi mi trGOngN trong #!Yn @o bnh nhn t i 3- : th@ng. 01" &6: '-c t. c9a )i =h!>n b2ch hY! th!-c 5o2i ngo2i '-c t. m2nhN ; mg ch]a t i ;<<<Zvkj 5i*! gy chUt t.i thi(!l '.i ) i ch!-t 5ang. Kh nNng g;4 9.nh: m nhEX )Lo cb th( #!a 'GOng h h1XN )Lo t i yUt hY!th` =h! tr[ 52i )L gy bnh p 'FN thGOng tr^ Wm b+ m\c bnh nLy. D2i nbi cG tr[ )i =h!>n 5Lm 5omt thLnh hY! )L thanh #!7nN t2o thLnh mLng bao Xh9 =h\X ni?m m2cN chW =Kn =hK #!7n gy =hF thp. %Jng thOi tiUt '-c t. 5an trLn thWo m@! t i h thYn =inh 5Lm 5it c@c Ay thYn =inhBs nVo)L 5Lm R!ng h!yUt t!yUn thGHng thEn. PhOng 9.nh: ti?m )acRin Xhang bnh cho tr^ Wm. 1M. 2u ;hu<n (Fng n]/HN=i++=Ei# (=ningi idi+l: I;4 9.nh: ng!y?n nhn gy ra bnh )i?m mLng nVo thGOng g&X p tr^ WmN thGOng gy thLnh A+chN 5y 5an #!a 'GOng h h1X. QgoLi bnh )i?m mLng nVoN cY! =h!>n mLng nVo can cF =h7 n8ng gy bnh )i?m mLng Xh"i cF m9N )i?m mLng timN )i?m =h X cF m9N )i?m mTi hsng c1X i 01" &6: '-c t. cY! =h!>n mLng nVo th!-c 5o2i n-i '-c t.N chn gi7i XhFng =hi tU bLo b+ A!ng gi7i. 0G" iHm:0F h`nh cY! Act ; XhKaN thGOng RUX t_ng 'i m-tN =hng cF =h7 n8ng t2o bLo te )L gi@X m2c. 6hi n!i c1y 5! ngLy thGOng =hF b\t mY!N h`nh A2ng biUn '"i. 0Y! =h!>n mLng nVo =hF n!i c1yN =hng msc trong mi trGOng thng thGOng. k!.n msc t.t cYn b" B!ng )Lo mi trGOng m-t B. aciA aminN h!yUt thanh )L m@!. 6hng th( B.ng trong mi trGOng thiU! oRy. Qhit '-

Drang 3/

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------thKch hHX 5L 3: 3C<0N Xo CN2. Dr?n mi trGOng th2ch cY! =h!>n mLng
nVo msc thLnh =h!>n 52c h`nh tranN nhrN bO '*!N mL! Ranh Bum. Dr?n mi trGOng A+ch th( 5Lm 'fc mi trGOng. 0F =h7 n8ng 5?n mWn 'GOng G5!coyaN kantoyaN =hng 5?n mWn c@c 'GOng ArabinoyaN }amnoyaN kaniti 0F B]c '* =h@ng yU!N Ah b+ ti?! Ait bpi @nh B@ng m&t trOiN nhit '33<0 trong 3< Xh[tth` b+ chUtN Ah b+ ti?! Ait bpi c@c ch1t B@t trng thng thGOng. PhOng 9.nh: GiM ) Binh mi trGOngN c@ch 5y ngGOi bnhN Xhang )acRin. 1D. TEYc ;hu<n d-ch h0chHP#+ =uE=ll# O=+ i+ h/&c X=E+ini# O=+ i+N: I;4 9.nh: th!-c 5o2i tr!y*n nhihm ng!y hihm. DhGOng gy thLnh A+ch p c@c 5oLi g&m nh1m. D_ 5oLi g&m nh1m nhG ch!-t Ah ALng tr!y*n #!a ngGOi bPng 'GOng m@! Ao bs chmt '.t. 01" &6: trIc =h!>n A+ch h2ch gJm 2 5o2i '-c t. 5L ngo2i '-c t. )L n-i '-c t.N cL 2 '*! cF '-c 5Ic r1t cao. 0G" iHm: cF h`nh A2ng trIc =h!>n 2 'Y! tranN cF h`nh bY! AfcN h`nh tran. 6hng cF =hL n8ng Ai '-ngN =hng h`nh thLnh bLo te. 0F =h7 n8ng h`nh thLnh gi@X m2c =hi mi trGOng giL! Ainh AGngN thGOng ']ng ri?ng rS ho&c RUX thLnh ch!i ng\n. 0F th( msc 'GHc p bi?n '- nhit '- r-ng t_ 3 - 3C<0N thKch hHX nh1t p 2<0N Xo :Nt CN2. 6hi n!.i c1y trIc =h!>n cYn b" B!ng ch1t =Kch thKch nhG Qatri B!nwitN A+ch m@! ).)i 0F =h7 n8ng 5?n mWn =hng Binh =hK c@c 5o2i 'GOng G5!coyaN Ga5atoaN Anabinoai k-t B. ch9ng cF =h7 n8ng =he Qitrat thLnh nitrit. Drong mi trGOng th2ch msc thLnh =h!>n 52c h`nh chM }N bO =h!>n 52c nh8n nhWoN p giMa cF mL! 'Wn BumN R!ng #!anh B@ng hbn. Drong mi trGOng A+ch th( )i =h!>n msc thLnh )@ngN cF BHi rT R!.ng XhKa AGOi )@ngN '@y mi trGOng t2o thLnh m-t 5 X c&n R.X nhG bng. 0F B]c '* =h@ng yU!N b+ ti?! Ait p C<<0 Ba! ;< Xh[tN =hng ch+! 'GHc @nh B@ng m&t trOi chiU! trIc tiUX. d+ ti?! Ait bOi c@c ch1t B@t trng thng thGOng nhG 05oramin 3N aciA XhWnic 3N 0rWBon 3i cF th( tJn ti?m

Drang 33

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------t2i ;< ngLy p mi trGOng ngoLi cb th(N p < <0 cF th( B.ng 'GHc :
th@ng. Con CDng ';m nhK>: 6hi ch!-t chUtN bs chmt O ch!-t 5i*n nh7y Bang ngGOiN '. 5Lm ngGOi b+ 5y bnh. %-c t. c9a )i =h!>n cF th( gy ra 3 th( bnh =h@c nha!: th( h2chN th( Xh"i )L th( m@!.

8h" h9ch: 5L 5L A2ng Ah g&X nh1tN bnh nhn thGOng b+ ni h2ch p bcnN Vi =h!>n =h! tr[ p Xh"i gy ra bnh ho ra 'Om )L m@!N B.t caoN nU!

n@chN hLm. Sa! m-t thOi gian h2ch b+ 5omt N ho2i teN t| 5 chUt p C< t<. =hng 'i*! tr+ =+X thOi Aun 'Un te )ong ;<<. Vi =h!>n 5an tr!y*n #!a 'GOng h h1X Bang ngGOi 5Lnh.

8h" m&u: 5L hE! #!7 c9a th( h2ch)L th( Xh"iN )i =h!>n Ba! =hi =h! tr[

p h2ch p Xh"i BS 'i )Lo m@! gy n?n nhihm trng m@!N bnh nhn cF th( b+ chUt trong )Li ngLy Ba! =hi b+ nhihm trng PhOng 9.nh: cYn Ait ch!-tN Ait bs chmtN cYn ti?m )acRin Xhang bnh GiM cn bPng Binh th@iN b7o ) c@c 5oLi th '+ch c9a ch!-t nhG moN c[ moN r\ni

Drang 3:

bao cao oc hoc moi trng ---------------------------------------------------------------------------------------------------

C. Virut gy bnh:
$. SiCu )i ;hu<nH)iEu N : Vir!t 5L nhFm )i Binh )Et chGa cF c1! t2o tU bLoN cF =Kch thG c ) cng bmN cF th( ch!i #!a mLng 5sc )i =h!>n. Vir[t =hng cF =h7 n8ng B.ng '-c 5EX mL B.ng =K Binh tr?n tU bLo )Et ch9N t!y nhi?n ch[ng )un cF =h7 n8ng tJn t2i ngoLi cb th( AG i A2ng h2t *irion. QhO BI Xh@t tri(n nhanh chFng c9a = th!Et hi(n )i 'in teN ngGOi ta Xh@t hin 3 h`nh th@i ch!ng nh1t c9a )ir!t gJm : h`nh cY!N h`nh #!WN )L h`nh tinh trng. o`nh #!W 'i(n h`nh 5L )ir!t '.m 5@j )ir!t VDvl vo2i h`nh cY! 'i(n h`nh 5L m-t B. )ir!t '-ng )Et. vo2i cF h`nh A2ng tinh trng Xh" biUn hbn c7 5L c@c )ir!t =K Binh tr?n )i =h!>nj 4hagWl. C:" &iPu "hun H >h;n )oFi 8iru& ARit Q!c5Wic 6i(! %.i R]ng A}Q o\n 6h.i 0F )r ngoLi hay =hng -)ir!t =hoai tyN )ir!t '.m 5[a m` Vir!t c[mN )ir!t tn thLnhN )ir!t Bpi 4hag A}QN )ir!t '.m c9 c7i A2i Vir!t b2i 5it }Wo)ir!tN )ir!t gy =h.i ! AZQ o\n 6h.i thIc )Et Vir!t )\cRin 'E! ma Vir!t Xo5iomN XaXi5omN anAWno )ir!t Vir!t cn trng DiX!5al Vir!t hWcXWtN )ir!t gi7 A2i 0@c '2i Ain 'i(n h`nh

Drang 3C

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------o"n 0@c thIc =h!>n th( D )L c@c
hHX j=h.i nhGng cF '!il Qg!Jn: Qg!yhn vn ZTng )L c-ng BIN;tCt QQ. CRC BSNT DU VQVWT : 1.2:c +iCu )i ;hu<n H)iEu N Euy*n bnh ^ 3 : Drong '1tN ngGOi ta 'V t`m th1y Bi?! )i =h!>n b2i 5it cho )L 0oRBac=iW gy )i?m nVo )L B.t Xh@t banN )i?m cb timN )i?m nVo tr^ Bb Binh.

thIc =h!>n th( cF '!i =h@c

C&c y2u t: ;nh h<=n' si(u *i -hu.n tron' 5>t :

%1t Bmt Xha c@t th! h[t nhi*! Bi?! )i =h!>n 'GOng r!-t hbn. Si?! )i =h!>n t_ '1t t@ch ra rJi Rm nhEX )Lo cb th( con ngGOi. %1t cF Xo tr!ng tKnh hay hbi ch!aN Bi?! )i =h!>n Ah t@ch ra hbnN mi trGOng =i*m th` nF Ah n!i c1y. 0@c R] 52nhN Bi?! )i =h!>n 'GOng r!-t Ah 5an trLn hbn R] nFng )` c@c Bi?! )i =h!>n Xh@t tri(n m2nh p nhit '- 3-;< N nF chn B.ng 'GHc ;3 ngLy trong '1t c@t =hN can cho chn 3 ngLy.

?h@n' si(u -hu.n Aua 5>t truy0n BCnh cho *Dt nuEi 'Fm :

QhMng )ir!t Ga Aa j )ir!t gy 5p mJmN 5ong mFngN )i?m hsng cF mfn nG c c9a ngIaN 5Hni l 2.2:c +iCu )i ;hu<n Euy*n bnh E/ng n?c : k-t B. Bi?! )i =h!>n Xh@t trong b- m@y ti?! ho@ c9a con ngGOi )L ch[ng cF th( 'GHc 'Lo th7i m-t 5GHng 5 n trong XhnN 'i =hi cF th( g&X ch!ng trong nG c th7i Binh ho2t )L nhMng ng!Jn nG c b+ nhihm. 0@c bnh Ao )ir!t gy ra =hng Xh7i 5L hin tGHng m i m^ trong 5+ch Be 5oLi ngGOi. oLng ngh`n n8m trG c cng ng!y?nN p Dr!ng ~!.c )L An %-N ngGOi ta 'V biUt 'Un bnh 'E! ma. VLo thU =| ;N bnh 'V cG X 'i :< tri! ngGOi. k-t bnh ng!y hi(m =h@c trong B!.t thU =| ; )L ;t 'V giUt hLng ngLn nhn An 0h! 4hi )L nhn An mi*n %ng nG c kN 'F 5L bnh B.t )Lng. dnh c[m cTng gy n?n nhMng th7m ho2 =h9ng =hiUX.

Drang 3

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------Q8m ;t;-;t;t bnh nLy 'V 5an trLn =h\X thU gi iN 5Lm cho 3<< tri!
ngGOi m\c bnh )L cG X 'i m2ng B.ng c9a 2< tri! ngGOi. Q8m ;t3C 52i R7y ra m-t trEn A+ch c[m nMa tr?n Xh2m )i toLn thU gi i 5Lm cho hbn ; t| ngGOi m\c bnh. QhFm )ir!B gy bnh cho ngGOi: Vir!B gy bnh cho ngGOi r1t ng!y hi(m =hng gi.ng nhG )i =h!>n ch[ng chGa cF c1! t2o tU bLo )L chn cF =h7 n8ng B.ng =K Binh torng tU bLo B.ng: D. ViEu+ H$VH Hu(#n i((un= d=Pici=nn=y )iEu+N: 0G" iHm: Vir!B o$V cF h`nh cY! ho&c 'a AinN b- m@y Ai tr!y*n 5L m-t Xhn te A}Q. dpi )Ey #!@ tr`nh Ai tr!y*n c9a nF cF giai 'o2n Xhi?n mV ngGHc 52i t_ A}QAQZ Ba! =hi thm ngEX )Lo tU bLo ch9 gsi 5L AQZ ti*n )ir!B. ~!@ tr`nh nLy 'GHc thIc hin nhO Wnyym '&c hi! }W)Wr)W tranBcriXtaBW. Sa! 'F AQZ ti*n )ir!B tiUX tfc c@c #!@ tr`nh Xh@ ho2i tU bLoch9 gi.ng nhG nhMng )ir!B cF b- m@y Ai tr!y*n AQZ. 0Tng cF th( AQZ ti*n )ir!B h-i nhEX ) i b- m@y Ai tr!y*n tU bLo ch9 p tr2ng th@i ti*m Binh =hng Xh@ )p tU bLoj tr2ng th@i 5yyogWnl.oin nayN ngGOi ta 'V Xh@t hin 'GHc 3 nhFm chKnh cF b- m@y Ai tr!y*n )ir!B o$V:GAGN QvN4v )L ; B. gWn =h@c nhG:SN ~N i GAG: nhFm gWn #!yUt '+nh tKnh =h@ng ng!y?n c9a )ir!B o$V. E?G: nhFm gWn #!yUt '+nh BI h`nh thLnh )r XrotWin c9a )ir!B. S: 5L nhFm gWn #!yUt '+nh =h7 n8ng Bao chmXN nhn 5?n c9a )ir!B H: 5L nhFm gWn #!yUt '+nh BI ]c chU #!@ tr`nh Bao chmX I;4 9.nh: Vir!B o$V 5L ng!y?n nhn gy bnh A$ZS. dnh A$ZS 'GHc Xh@t hin )Lo n8m ;t3. D!y nhi?nN thWo t" ch]c tU thU gi i th` bnh nLy 'V Xh@t thLnh A+ch 5Yn 'Y! ti?n )Lo n8m ;tC<N )L =h7 n8ng R!1t hin bnh can cF th( B m hbn t2i m-t B. '+a 'i(m th!-c ch! Xhi. A$ZS 5L m-t 5o2i bnh 5Lm B!y gi7m =h7 n8ng mihn A+ch tU bLo t_ 'F cF th( Ah b+ m\c bnh bpi c@c 5o2i bnh nhihm trng =h@c gsi 5L nhihm trng cb h-i. 6hi cb th( b+ bnh A$ZS th` =hng can =h7 n8ng ch.ng 52i c@c bnh nhihm trng thng thGOng )L cF =h7 n8ng te )ong )` nhMng bnh nhihm trng cb h-i 'F.

Drang 3t

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------C? "hE ';m nhK>: Vir!B o$V =hi nhihm )Lo cb th( BS Rm nhEX )Lo
h th.ng mihn A+ch ca cb th( ch9N 'F 5L tU bLo vymXh D. cb th( =ho^ m2nhN c@c tU bLo 5ymXho D th!-c h th.ng mihn A+ch cF =h7 n8ng Binh ra =h@ng th( '( ch.ng 52i )Et 52 Rm nhEX )Lo cb th(j =h@ng ng!y?nl. 6hi cb th( b+ nhihm o$V )i r!B BS t1n cng )Lo tU bLo vymXho D =hiUn nF =hng th( B7n Binh ra =h@ng th( 'GHc nMa. 0h[ng b@m )Lo c@c 'i(m thf c7m '&c hi!j }WcWXtor '&c hi!l tr?n b* m&t c9a tU bLo vymXho DN 5L c@c Xhn te 0Z/N rJi tiUn hLnh Xh@ h!| tU bLo 5Lm cho h mihn A+ch b+ B!y gi7m. 6hi =h7 n8ng mihn A+ch c9a h b+ B!y gi7mN cb th( =hng can =h7 n8ng ch.ng 52i c@c bnh nhihm trng =h@c. Drong nhMng bnh nhihm trng cb h-i ng!y hi(m nh1t 5L bnh 5ao. dnh 5ao =hi =Ut hHX ) i o$V BS tiUn tri( r1t nhanh chFngN nh1t 5L nhMng ch9ng )i =h!>n 5ao =h@ng th!.c. Con CDng );4 nhi,m: DhOi gian 9 bnh c9a bnh nhn 5L =h@ 5! tr!ng b`nh 3 n8mN nhi*! trGOng hHX nhi*! hbn 3 n8m )un chGa th( hin bnh. Qg!y?n nhn 5L Ao )ir!B o$V Ba! =hi Rm nhEX )Lo cb th( p tr2ng th@i ti*m Binh trong tU bLo. 6hi tr2ng th@i vymXho D b+ Xh@ )N )ir!B m i b\t 'Y! Xh@t tri(n )L gy bnh. vy nhihm ch9 yU! #!a c@c con 'GOng Ba!: 5y #!a m@!N #!a 'GOng t`nh AfcN t_ mc Bang conN )ir!B o$V can cF th( 5y nhihm #!a c@c con 'GOng =h@c. 0@ch Xhang ch.ng: B.ng 5Lnh m2nhN =hng ti?m chKch ma t!gN =hng Ang ch!ng =im ti?m ) i ngGOi bnh. 6hng ho2t '-ng y tU cFb 5i?n #!an 'Un )1n '* tr!y*n bnh #!a m@! nhG chMa r8ngN ti?m chKchi cYn =he trng trit '(.Q?n Be Afng 5o2i Afng cf ; 5Yn. QU! mc nhihm o$V th` =hng n?n Binh con. R ViEu+ d0i: I;4 9.nh: Vir!B bnh A2i 5L ng!y?n nhn gy ra bnh A2i p ngGOiN m-t B. '-ng )Et ch9 yU! p chF. Z+ch chF A2i thGOng R7y ra )Lo ma h. %F 5L 5o2i bnh )i?m nVo ng!y hi(m mL =hi Xh@t bnh th` tn 5 te )ong r1t cao. 0G" iHm: Vir!B A2i cF h`nh bY! AfcN =Kch thG c tr!ng b`nh =ho7ng :< R ;3< nanomWt. d- m@y Ai tr!y*n 5L ; Xhn te A}QN trong #!@ tr`nh Ai tr!y*n cF =h7 n8ng Bao chmX ngGHc t_ A}QAQZ gi.ng nhG )ir!B o$V.

Drang /<

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------Vir!B A2i cF tKnh '* =h@ng caoN p A2ng VirionN nU! p nhit '- Xhang
ch[ng cF th( B.ng trong )ang ;-2 t!Yn. dpi )EyN nhMng 'J Ang ho&c mi trGOng cF AKnh nG c bst c9a chF A2i hay ngGOi bnh b+ A2i 5L ng!Jn 5y nhihm ng!y hi(m. nhit '- /<0 ch[ng cF th( B.ng 'GHc )Li th@ng. :<<0 nF B.ng trong 3 Xh[tN p ;<<<0 chUt Ba! ;-2 Xh[t. d+ ti?! Ait nhanh bpi tia cIc tKmN c@c ch1t R@c trng thng thGOng nhG05oramin 33. orma5in ;).)i Kh nNng g;4 9.nh: Vir!B A2i )Lo ngGOi #!a )Ut c\n c9a chF b+ bnh A2i. D_ Aa )ir!B 'i thWo 'GOng Ay thYn =inh 5?n 'Un nVo. 0h[ng Xh@t tri(n p m-t B. tr!ng =h! thYn =inh nhG hLnh t!| )L gy ra )i?m nVoN t2i 'F c@c tU bLo thYn =inh b+ h!| ho2i gy BI co th\t cb p hY! =hi n!.t. DhOi gian t_ =hi )ir!B Rm nhEX )Lo cb th( 'Un =hi Xh@t bnh thay '"i t_ ;3 ngLy 'Un 3 th@ngN cF trGOng hHX 5! hbn Xhf th!-c )Lo B. 5GHng )ir!B 5L )Ut c\n cF gYn tr!ng Gbng thYn =inh =hng. Vir!B t_ tr!ng Gbng thYn =inh Xh@t tri(n thWo Ay thYn =inh 'Un t!yUn nG c bst. Zo )EyN trong nG c bst c9a chF A2i)L ngGOi b+ bnh A2i cF r1t nhi*! )ir!BN 'y chKnh 5L ng!Jn nhihm ng!y hi(m. Dri! ch]ng: bnh nhn A2i r1t BH nG cN =hi !.ng nG c c@c cb co th\t 'a! ' n. Sa! 'F )ir!B 5an tr!y*n trong h thYn =inh 5Lm 5it tr!ng tm h h1XN tim m2chN c!.i cng 5L 5it toLn thn. dnh nhn thGOng chUt p giai 'o2n 5it cb #!an h h1X. PhOng 9.nh: ti?m Xhang )acRin A2i cho chFN nh1t 5L )Lo ma h. 6hi b+ chF c\n Xh7i '*n ngay cb Bp y tU '( ti?m Xhang. QU! cF chF A2i chUtN Xh7i 5Lm B2ch ) Binh mi trGOngN =he trng c@c " 5y nhihmN =hng '( cho )ir!B A2i 5an tr!y*n. V ViEu+ cU(: I;4 9.nh: 5L ng!y?n nhn gy ra bnh c[m thIc BI. 0G" iHm: Vir!B c[m cF h`nh cY!N 'GOng =Knh tr!ng b`nh )Lo =hrang <-;<< nanomWtN thGOng ']ng ri?ng rSN 'i =hi AKnh )Lo nha!thLnh h`nh BHi chn. d- m@y Ai tr!y*n 5L ; Xhn te A}Q nhG )ir!B o$V. Drong #!@ tr`nh Bao chmXNnhn 5?n cTng cF giai 'o2n Bao chmX ngGHc t_ A}QAQZ.

Drang /;

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------0F nhi*! ch9ng =h@c nha!N can gsi 5L c@c tyX =h@c nha! nhG tyX AN
dN 0 ).)i SI h`nh thLnh =h@c nha!Ao =h7 n8ng biUn A+ c9a )ir!B t_ tyX ban 'Y!. Vir!B tyX A gy bnh p Ain r-ngN trong tyX A 52i cF c@c Xhn tyX A;N A2N A3i Ao c@c #!@ tr`nh biUn A+ t2o thLnh. DhGOng c@c tyX )L Xhn tyX =h@c nha! p c1! t2o )r XrotWinN Kt =hi =h@c nha! p XhYn 5i A}Q. Vir!B c[m cF tKnh '* =h@ng =mm p mi trGOng ngoLi cb th( ) i nhit '- trong Xhang 2<<0 )ir!B chn B.ng 'GHc )Li giO. Vir!B c[m Ah b+ ti?! Ait bpi @nh B@ng m&t trOi )L c@c th!.c B@t trng thng thGOng. /<0 ch[ng B.ng 'GHc 2-3 t!YnN p <<0 ch[ng B.ng 'GHc )Li th@ng. Kh nNng g;4 9.nh: Vir!B c[m Rm nhEX )Lo cb th( #!a 'GOng h h1X. QgGOi b+ bnh c[m ho )L h\t hbi =hiUn )ir!B Xh@t t@n )Lo =hng =hKN ngGOi 5Lnh hKt =hng =hK b+ nhihm bpi )ir!B c[m BS b+ nhihm )ir!B. Vir!B )Lo 'GOng h h1X cG tr[ p ni?m m2cN Xh@t tri(n m2nh 5Lm c@c tU bLo ni?m m2c 'GOng h h1X b+ bong ra gy hoN h\t hbi. Tri.u "hJng: BI Xh@t tri(n c9a )ir!BN c@c ch1t '-c Ao ch[ng 'Lo th7i )L c@c B7n Xh>m c9a tU bLo ni?m m2c b+ h!| hsai 5Lm cho toLn thn b+ r.i 5o2n Binh ra mt mriN B.t caoN nh]c 'Y!ik-t B. trGOng hHX )ir!B =hng chn =h! tr[ p ni?m m2c 'GOng h h1X mL 5an )Lo Xh"i gy )i?m Xh"i. Vir!B 5Lm cho cb th( B!y yU!N h th.ng mihn A+ch yU! Ah b+ nhihm trng c@c bnh =h@c nhG )i?m RoangN )i?m XhU #!7ni DhOi gian t_ =hi cb th( b+ nhihm )ir!B c[m 'Un =hi Xh@t bnh r1t nhanhN chn trong )ang / giO. dnh =mo ALi thGOng t_ 3-C ngLyN 'i =hi hLng t!Yn 5Lm cho cb th( mt mriN =mm B]c 5ao '-ng. PhOng "h6ng 9.nh: cYn !.ng )acRin Xhang bnh. 6hi cF A+ch c[m cYn c@ch 5y ngGOi bnhN 5Lm ) Binh mi trGOng nh1t 5L mi trGOng =hng =hKN =hng '( cho )ir!B c[m tJn t2i 5! trong =hng =hKAh b+ nhihm )Lo ngGOi 5Lnh. :. ViEu+ ,u (_#: I;4 9.nh: 5L ng!y?n nhn gy ra bnh 'E! ma r1t ng!y hi(m )` t| 5 te )ong c9a bnh nLy r1t cao. obn nMaN bnh 'E! ma thGOng '( 52i Ai ch]ng tr?n Aa- nhMng )Ut Bco 5Lm gi7m th>m mN gy ch1n thGbng tinh thYn cho nhMng ngGOi b+ bnh.

Drang /2

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------0G" iHm: 0F h`nh )i?n g2chN mmX tN =hng cF gFcN c2nh. 6Kch
thG c )Lo 5o2i 5 n hbn nhi*! Bo ) i c@c )ir!B =h@c- tr!ng b`nh =ho7ng ;<<R 23< nanomWt. Vir!B 'E! ma cF c1! t2o b- m@y Ai tr!y*n 5L m-t Xhn te AQZ. Drong #!@ tr`nh Ai tr!y*n =hng cF giai 'o2n Xhi?n mV ngGHc. Vir!B 'E! ma cF B]c '* =h@ng caoN p nhit '- trong Xhangj 2<23<0l nF tJn t2i 'GHc 3-/ th@ngN nh1t 5L trong c@c )>y mfn '&c =h.%y 5L ng!Jn 5y nhihm r1t ng!y hi(m. :<<0 )ir!B B.ng 'GHc ;3 Xh[tN 3<<0 B.ng 'GHc 2 giO. <<0 B.ng 'GHc nhi*! n8m. 0F th( ch+! 'Ing WtW. d+ ti?! Ait bpi tia cIc tKm )L m-t B. th!.c B@t trng nhG c5oraminN aciA XhWnici Kh nNng g;4 9.nh: Rm nhEX )Lo cb th( #!a 'GOng h h1X b\t 'Y! nhn 5?n p 'F.Sa! =hi )Lo m@! )L Xh@t tri(n m2nh p h th.ng t!Yn hoLnN nh1t 5L c@c h2ch 5ymXho gy B.t cao. Vir!B 'E! ma t_ ngGOi bnh 5an tr!y*n #!a mi trGOng R!ng #!anh #!a 'GOng h h1X )L c@c ch1t th7i nhG nG c ti(!N XhnN 'OmN )>y mfn 'E!. Vir!B cF th( tJn t2i trong mi trGOng m-t thOi gian )L 5y 5an )Lo ngGOi 5Lnh. dnh 'E! ma cF tKnh mihn A+ch B!.t 'Oi. Tri.u "hJng: Vir!B 5an tr!y*n 'Un AaN ni?m m2cN nVoN t2o thLnh n.t 'E! tr?n AaN ni?m m2c. Q.t 'E! Ba! m-t thOi gian Xh@t tri(n =h 'i )L bong )>y '( 52i nhi*! )Ut Bco tr?n Aa. QgGOi bnh thGOng chUt trong giai 'o2n c!.i c9a mfn 'E!. PhOng 9.nh: ti?m )acRin Xhang bnhN giM g`n ) Binh mi trGOng. 6hi cF ngGOi b+ bnh Xh7i c@ch 5yN Re 5g t.t c@c ch1t th7i c9a ngGOi bnh '( ti?! Ait ng!Jn nhihm. os AAWno)iriAaW %&c tKnh 0h]a AQZ =Kch thG c ;<< nm ABtro)iriAaW 0a5ci)iriAaW 6Kch thG c 2 nm. 0h]a A}Q 6Kch thG c 3/ nm. 0h]a A}Q Vir!B QhFm aAWno BWrotyXW /< )L /;jAA)l ABtro ngGOi jo!AVl oWXati5iB j oVl Gy 5omt A2 ALy Gy bnh 'a! gan dnh Gy 5omt A2 ALy

Drang /3

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------4ar)o)iriAaW 6Kch thG c 22 4ar)o Gy bnh 'a!
4icorna)iriAaW 0orona)iroAaW Doro nm. 0h]a AQZ 6Kch thG c 2 nm. 0h]a A}Q 0h]a A}Q 0h]a A}Q 4a5io tyXW ;-3. cho tyXW ;-:3 0oro o0V Doro ngGOi bao te Gy )i?m Xh"i Gy 5omt A2 ALy Gy 5omt bao te

\.T5/.
$. 2:c l/0i 5/ c:

;. T5/ \in/Pl#g=ll# =+:


Qhi*! 5o2i t7o nLy gy ra ho&c cF m&t trong hbn C3 trGOng hHX nG c '"i mL!j tri*! 'rl nhGng trong 'F chn cF tN3 5L c@c 5o2i t7o '-c nFi ch!ng )L ;N3 5L t7o '-c '.i ) i ngGOi. k-t B. 5o2i B7n Binh ra '-c t. ZinoXhyBiB ca!AataN bahamWnBW )L ZS4. M. T5/ Silic: D7o Bi5ic th!-c chi 4BW!AonityBchia nhG 4.m!5tiBWriWB t5aB5WN 4.a!Btra5iB )L 4.XBW!AoAW5icatiBBimaN 4.X!ngWnB B7n ra ch1t '-c gsi 5L aciA Aonoic 5L m-t aciA amin cF ho2t tKnh '-c thYn =inh trong cb th( ngGOi. %GHc Binh ra trong 'i! =in thiU! Bi5icat ho&c XhotXhat trong Xha Binh trGpng b*n )Mng. D. T5/ B#(: 0yanobactWria thGOng np hoa trong c@c hJ Xh` AGng )L iKt hbn th` p bi(n )L hY! nhG =hng th1y p )ng nG c 5H. Vi =h!>n 5am thGOng gy '-c thGOng g&X: AXhaniyomWnon w5oB-a#!aW B7n ra aXhanotoRin hay BaRitoRin ho&c nWoBaRitoRin 5L c@c a5=a5oit gy hi! ]ng '-c thYn =inh. k-t B. 5o2i th!-c chi kicrocyBtiB nhG k.aWr!ginaBaN k.)iriAiBN k.w5oBa#!aW B7n ra microcyBtinjk0 SDl 5L c@c hWXtaXWXtiAWB th!-c nhFm )ar Z.ac!minataN Z.worthiN Z.ot!nAataN Z.Sacc!55!BN catWnWt!mN ZyroAini!m 4rorocWntr!m maRim!mN 4.brW)iBN Z.BX.N Gonga!5aR Xo5yWAraN GymmoAini!m comXWBB!mN

A5WRanAri!m tamarWncW '-c t. ch[ng Binh ra ch9 yU! th!-c nhFm 4S4

Drang //

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------hWXatotoRinB. k-t B. 5o2i th!-c chi AnabaWna nhG A.w5oB-a#!aW B7n ra
anatoRin aj AQD-al-; a5=a5otit cF hi! ]ng '-c thYn =inh 5un microcyBtin trong =hi A.BXiroiAWB )L ; B. 5oLi .agarAhiiN .r!bWBcWnB '*! B7n ra microcyBtin.

Drang /3

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------$$. %c 1H Ohyc/ /`in+l:


1. %c 1 g#n: %2i Ain c9a nhFm c@c '-c t. gan 5L microcyBtin r1t Xh" biUn trong c@c mu! t7o np hoa c@c th!| )Ic nG c ngst jaoN hJN Bng ).)ilAo m-t 5o2i )i =h!>n 5am nhG kicrocyBtiB aWr!ginoBBaN k.)iriAiBN AnabaWna w5oB- a#!aWN AnabaWna BXX.N Bci55atoria agarAhiiN QoBtoc BX. i0F =ho7ng :< A2ng =@c nha! c9a microcyBtin. %-c tKnh c9a microcyBtin )L n!Ao5arin thay '"i t_ nJng '- r1t cao cho 'Un nJng '- =hng th( R@c '+nh 'Ibc. kicrocyBtin )L n!Ao5arin cF ho2t tKnh Binh hsc =`m hVm XrotWin XhoBXhataBW ;)L 2A trong gan 5Lm m1t =h7 n8ng Xo5ymW c9a c@c BHi tr!ng gian )L )i BHiN Ao 'F gy ra co th\t c@c tU bLo 'i*! =hi(n BI 5G! thng c9a m@! trong gan gy ra R!1t h!yUt. kicrocyBtin 5L ch1t t2o ! m2nh can noA!5arin cF th( 5L ch1t gy !ng thG. 0y5inAroBXWrmoXBiB 5L '-c t. c9a )i =h!>n 5am cF b7n ch1t a5=a5oiA Ao 0y5inAro BXWrmoXBiB racibor=ii B7n raN '-c t. =`m hVm t"ng hHX g5!tation )L XrotWinN t@c '-ng 5?n ganN thEnN t!yUn gi@X )L tim. M. %c 1 ;in=: %2i Ain 5L AnatoRin-a: 5L amin bEc 2. %-c t. gy chUt thng #!a )ic Xhong to7 BI tr!y*n thYn =inh cb )L Ba! 'F 5L 5it h h1X. AnatoRin cF trong AnabaWna w5oB-a#!aWN A.BBXN Bcci55atoria BX.N AXhaniyomWnon BX. VL 0y5inAroBXWrm!m BX )L m-t B. 5oLi microcyBtiB. AnatoRin-ajBl 5L WBtW XhotXhat A!y nh1t c9a Xhn te QhyAroRyg!aninW m2ch )angN '-c t. nLy Xhn h!| nhanh chFng trong mi trGOng =i*m nhGng 52i =h@ b*n )Mng trong mi trGOng tr!ng tKnh )a aciA. %-c t. nLy t@c '-ng nhG m-t anticho5inWBtWraBW ngo2i bi?n =hng t!En ngh+ch. Gy ch7y nG c bst trong ch!-t )L nhO 'F cF th( Xn bit nF ) i nhMng nW!rotoRin =h@c. 4S4j 4ara5ytic BhW55wiBh XoiBonBl: thGOng 5L c@c hHX ch1t carbamatWN Q-B!5Xhocarbomoy5 )L AWcarbomoy5. QhMng toRin nLy Ao c@c Zinow5agW55aB bi(nj nhMng t7o t2o tri*! 'rl gy n?n thGOng 'GHc tKch 5! trong h7i B7n hai )r )L t_ 'F gy '-c cho

Drang /:

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------ngGOi. 0h[ng 'GHc t`m th1y trong AXhanniyomWnon w5oB-a#!aWN
AnabaWna circina5iBN vyngbya o55WiN A5WRanAri!m catWnW55a. 4S4 Xhong to7 =?nh Qa c9a c@c mLng tU bLo b+ =Kch thKch gy ra c@i chUt c9a '-ng )Et Ao b+ ng_ng h h1X. D1t c7 '-c t. nhFm nLy '*! Xhn cIcN h[t >m m2nhN tan trong nG cN Ah b+ Xhn h!| trong mi trGOng =i*mN p mi trGOng =i*m nhFm nLy m1t '-c tKnhN ch[ng b*n )Mng trong mi trGOng aciAN nhGng =hi cF aciA m2nh nhMng nhFm Xhf cF =h!ynh hG ng trp 52i cng th]c c9a BaRitoRinW-; trong nhMng '-c t. m2nh nh1t. QhMng 4S4 thGOng g&X 5L GD;N GD2N GD3N GD/N GD3. D. %c 1 gy ngG# d# )F iCu ch5y: %2i Ain nhFm '-c t. nLy 5a aX5yBiatoRin )L AWbromoaX5yBiatoRin 5a ch1t gy ! m2nhj XotWnt t!mor XromotWrBl )L c@c ho2t ho@ XrotWin =inaBW 0. QhMng '-c t. nLy gy ng]aN )i?m AaN brng r-X p ming )L p 'GOng ti?! ho@N 'GHc t`m th1y trong )i =h!>n 5am bi(n vyngbyama!Bc!5a. 0ig!atoRinWj 0Dl gy nhihm '-c 'a h`nh 'i =hi gy te )ong ) i nhMng tri! ch]ng b@o trG c r1t B m cng ) i r i 5o2n ti?! ho@ )L thYn =inh gi@c #!anN Xh@t ban p Aa gy ng]a. QhMng '-c t. gy #!?n AS4j AmmWBic BhW55wiBh XoiBoingl ) i c@c tri! ch]ng nhG nn meaN ti?! ch7yN b\t 'Y! Ba! =hi 8n Xh7i 2/ giO. Sa! 'F 5L b.i r.iN nhYm 5>nN m1t '+nh hG ngN m1t trK nh )L nhMng A1! hi! thYn =inh =h@c Ba! / giO. %-c t. gy tri! ch]ng tr?n 5L aciA Aomoic t`m th1y trong Ba )L t7o Bi5ic. R. \in/Pl#g=ll# /`in: Zinow5agW55a toRin 'GHc t"ng hHX bpi hai 5oLi t7o 5L Gonya!5aR catWnW55a )L Gonya!5aR tamarWnBiB. Drong #!@ tr`nh Xh@t tri(nN ch[ng t2o ra hai 5o2i '-c t. th!-c nhFm '-c t. nLy:

SaRitoRin: %y 5L 5o2i '-c t. cF =h7 n8ng gy '-c m2nhN chn cYn <N2 g cTng '9 ti?! Ait m-t con ch!-t. Gomya!toRin: %y 5L 5o2i '-c t. h thYn =inh. vo2i '-c t. nLy r1t m2nhN 'GHc t"ng hHX bpi Gomya!5aR contWnW55aN G.tamarWnBiB.

Drang /C

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------V. \in/Ohy+i+ /`in:


%-c t. nLy t"ng hHX bpi ZinoXhyBiB wortii. %y 5L m-t '-c t. r1t m2nh cF th( gy ra m-t 5o2t nhMng r.i 5o2n trong cb th( trong con ngGOi nhG 5Lm rFi 5o2n thYn =inhN r.i 5o2n h h1XN r.i 5o2n t!Yn hoLn. oin tGHng ng- '-c cF th( =mo ALi trong )Li ngLy.

Z. N3(:
Nm $s>7rgi))us X)$8us 8- >$r$si&i"us:
I;4 9.nh: !ng thG . 01" &6: aw5atoRinB. QgoLi ra can cF c@c 5o2i '-c t. =h@c nhG StWrigmatocyBtin N 0yc5oXiayonic aciA. 0G" iHm: 0h[ng Xh@t tri(n p nhit '- CN3 /<<0N =hi Xh@t tri(n 3 ngLy ch[ng cF th( Xh@t nhanh '-c t. bLo te p =h\X nbi trong g2oN 'E! Xh-ngN b\XN 5[a m`N th]c 8n gia B[ci ksc p msi nbi ngay c7 nhMng ch cF n1m =hng '-c. Drong )@ng BHi n1m ho&c p XhKa ngoLi c@c B7n Xh>m trao '"i ch1t =h@c nha! c9a BHi n1mN ch]a c@c ch1t: aciA oRi5icN aciA Ritric. 6hi b+ n1m m.c t1n cngN mYm h2t gi.ng Ah b+ hG Ao '-c t. n1m gy ra. Qgo2i raN n1m m.c can Xhn h!| t2o ra c@c XrotWin 52 gy A+ ]ngi

Drang /

bao cao oc hoc moi trng ---------------------------------------------------------------------------------------------------

vo2i VSV

D?n VSV [s>7rgi))us: ABXWrgi55!B 5a)!B

%-c t. )L c@c yU! t. gy '-c 0F r1t nhi*! '-c t. trong 'F cF ;: '-c t. th!-c nhFm Aw5atoRin Aw5atoRin c9a n1m c[c )Lng jABXWrgi55!Bl 5L '-c nh1t / aw5atoRin '-c nh1t 5L d;N d2N G;N G2 -Aw5atoRin d; cF '-c tKnh m2nh nh1t -0yc5oXiayonic aRit chratoRin AN dN 0 jQWXhrotoRinl Aw5atoRin

Dri! ch]ng Aw.d; <N2XXm tr?n thIc Xh>m cF '>m ;2 - tc 0 j'E! Xh-ngN cbm A_aN b\Xl - t mg=g chUt ch!-t - Gy chUt )L !ng thG cho nhi*! ngGOi - 3< XXb jb\XN 5[a m`N ngT c.cl - tc 4h@X

NYM MZC

A.4araBitic!B A. konin!B

ABXWrgi55!B chracW!B

ABXWrgi55!B !migat!B

Aw5atoRinN w!migaci55in jtrGOng hHX n&ng gy B>y thailN g5iotoRin StrWrigmatocyBtin j%-c tKnh gYn gi.ng Aw5atoRinl 0yc5oXiayonic aRit StWrigmato cyBtin Aw5atoRinN Xat!5inN aBc5aAio5

ABXWrgi55!B VWrBico5or

NYM MZC ABXWrgi55!B c5a)at!B j5i?n #!an 'Un ch]ng t8ng B_ng hFal P7ni"i))ium

Drang /t

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------4Wnici55i!m 0itrWo)iriAin jvi?n


citrWo)iriAW 4Wnici55i!m citrin!m 4.)Wrr!coB!m 4Wnici55i!m 05a)iwormW 4Wnici55i!m 4at!5!m 4. WRXaB!m #!an 'Un tKnh Ah ) c9a c@c mao #!7nl 0itrinin j0F 5i?n h 'Un bnh thEn c9a ngGOil 4at!5in jD@c nhn gy !ng thG gan )L 7nh hGpng 'Un h thYn =inhl D"ng hHX 4at!5in nhi*! nh1t QgoLi ra '-c t. nLy can th1y p ABXWrgi55!B NYM MZC 4Wnici55ic 4!bWr!5!m cchracW!B ARit XWnici55ic j%ang 'GHc thWo Ai 5L t@c nhn gy !ng thG 4. 0yc5oXi!m ganN thEnl 4a5itaninN cyc5oXWninN 4. kartWnBiB 4Wnici55i!m $B5anAitoRin 4Wnici55in r!br!m 4. X!rX!rogWn!m trWmorgWn 0itrin $B5anAitoRin }!brotoRin d jGy ch7y m@! )L tho@i hFa ri?ng p ganl \us$rium DWratogWn D.2 DoRin vZ3< jmg=gl 5L 0h!-t: 3N2 oWo: 3N;

Drang 3<

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------NYM !Bari!m Qi)a5Wno5 2<<<XXb tc


MZC GraminWar!m . Qi)a5W !Bari!m BXorotrichioiAWB . 4oaW !Bari!m tricinct!m !Bari!m roBW! . moni5iwormW . tricinct!m . oRyBXor!m . BXorotrichioiAWB . GraminWar!m .0!5mor!n !Bari!m S!bg5!tinanB 05a)icWXB X!rX!rWa 4ithomycWB 0hartar!m koni5iworminN !Bamin 0 !moniBin d; rgotaminW jgy '-c h t!Yn hoLnl %-c t. gy chUt ngGOi M1& s6 nm m6" g;4 1". D.2 DoRin Wra5Wnon jD@c Afng Binh Afcl ZWoRy Qi)a5Wno5 k

2<<XXb jb\XN - tc 4h@X

trIc tiUX 5?n cb #!an ngT c.c =h@cl

a. bNG \cNG 2dA V$ S$NH VeTHVSVN:


I/ Sf dng )+) ' `f lg (Ai E?@ng A nhi9( d/ du (h:
Vic =hai th@c AY! mr ngLy cLng nhi*! '( c!ng c1X cho n*n =inh tU c9a #!.c gia. d?n c2nh 'F mi trGOng b+ nhihm ngLy cLng trYm trsng. oE! #!7 =hi mi trGOng b+ nhihm bpi AY! gy ra 5L nhMng t@c h2i nghi?m trsng )* c7nh #!an )L h Binh th@i. %V cF nhi*! XhGbng Xh@X cb hscN ho@ hsc '( Re 5g t!y cF nhGng G! 'i(m ri?ng nhGng 52i tJn t2i nhMng nhGHc 'i(m =hF =h\c Xhfc. oin nayN ngGOi ta @X Afng XhGbng Xh@X Binh hsc =h@c nha! '( gi7i #!yUt nhihm AY!. 4hGbng Xh@X Ang )i Binh Xhn h!| AY! thLnh nhMng ch1t bay hbi )L nhMng ch1t hoL tan. ZIa tr?n ng!y?n t\c 'F ngGOi ta tiUn hLnh :

Drang 3;

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------- Q!i c1y )B) Xhn h!| c@c hHX ch1t tGbng ]ng cF trong AY! ) i B.
5GHng )_a '9 '( Xhn h!| 5GHng AY! b+ nhihm. QgGOi ta Ang thiUt b+ Xh!n ho&c m@y bay 5?n thqng Xhn h!y*n Xh )B) tr?n b* m&t AY!. VSV tiUX R[c ) i AY!N Xhn h!| AY! thLnh ch1t hoL tan ho&c bay hbi. 4hGbng Xh@X nLy chn cF hi! #!7 )L th!En tin ) i nhMng ch b+ nhihm AY! =hng nghi?m trsng 5\m. %.i ) i nhMng )ng b+ nhihm n&ng Xh7i =Ut hHX )_a XhGbng Xh@X cb hscN ho@ hsc )L )B). VSV 'GHc n!i c1y )L 'GHc g\n c[ng ) i nhMng ch1t mang t| trsng nhr nhG m2t cGaN t1mN c@mi Sa! 'F ngGOi ta tr7i hn hHX ch1t mang ) i )B) tr?n b* m&t AY! b+ nhihm. VSV BS Xhn h!| c@c thLnh XhYn AY! b+ Xhn h!|. 0@c ch1t =hF Xhn h!| BS 'GHc b@m )Lo ch1t mang )L ngGOi ta mang ch1t mang cng ) i AY! 'Wm )* thi?! h!|. QgGOi ta can nghi?n c]! c@c thiUt b+ Binh hscj biorWactorl '( Re 5g c&n AY!.

$$. Sf dng )+) E/ng `f lg A nhi9( (Ai E?@ng: 1. T]nh h]nh + nhi,m m+i &rCDng hi.n n$4:
Dr?n tr@i '1t cF gYn ;/3/ tri! =m2 nG c gJm cF nG c '2i AGbngN nG c ngYmN b8ngN hJN hbi >m trong '1t )L =hng =hKN BngN B!.i. 6ho7ng t/ 5L nG c m&nN nh! cY! Ang nG c c9a con ngGOi ngLy cLng t8ng )L toLn b- nG c c1X cho Binh ho2tN cng nghiXN nng nghiXN A+ch )fN Ba! =hi Be Afng '*! trp thLnh nG c th7i b+ nhihm ) i t_ng m]c '- =h@c nha!. $. ^ nhi,m o nC_" &hi sinh hoF&: QG c th7i t_ h- gia '`nhN bnh )inN trGOng hscN =h@ch B2nN =ho tLngN Bn bayN nhL h@tN Bn )En '-ngN c@c cb Bp A+ch )f =h@c. QG c ta cF n*n =inh tU chGa Xh@t tri(nN h2 tYng cb Bp can chGa 'GHc Xh@t tri(n thWo m-t #!i ho2ch =hoa hscN h th.ng tI '-ng c@c =?nh r2chN Bng ngai b+ h!| ho2i n?n nG c th7i Binh ho2t gy nhihm nghi?m trsng. 0hn ri?ng thLnh Xh. oJ 0hK kinh ) i =hrang 3Nt3 tri! An n-i thLnh hLng ngLy th7i ra mi trGOng =ho7ng 33<<<< m3 nG c th7i Binh ho2t. DhLnh XhYn nG c th7i Binh ho2t nLy gy nhihm cao hbn ti?! ch!>n cho XhmX: 4o dZ : :N3 CN2 : t 2:< mg5

Drang 32

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------0Z : ;/: //C mg5


0&n 5b 5Mng : ;<< mg5 QG c th7i XhYn 5 n chGa 'GHc Re 5g trG c =hi '" )Lo =?nh. 4hn tKch mu! t2i Bng Dn oo@ cho th1y: 4o dZ 0Z SS .coi5 : /NC :N : ;/< 2</ mg5 : ;2t /2/ mg5 : t; ::2 mg5 : : ;/.<<< mg5 9. ^ nhi,m o nC_" &hi "+ng nghi.>:

D_ cng nghiX chU biUn thIc Xh>m cho ngGOi )L th]c 8n ch8n n!iN cng nghiX AGHc Xh>mN cng nghiX may m&cN nh!-mN h1XN cng nghiX gi1yN ho@ AY!N cng nghiX 7nhN in h`nh. QG c th7i cng nghiX cF ch]a nhi*! =im 5o2i n&ngN c@c ch1t mL! AY! mN c@c ch1t hM! cb. SI gy ra nhihm bun mi trGOng Ao nG c th7i cng nghiX Xh]c t2X hbn nG c th7i Binh ho2t r1t nhi*!. Vic Re 5g ch[ng g&X r1t nhi*! =hF =h8n. 4hYn 5 n c@c nhL m@y RK nghiX =hng #!a Re 5g mL th7i c@c ch1t th7i trIc tiUX R!.ng c@c =?nh r2ch gy n?n t`nh tr2ng hi th.iN 5Lm biUn mL! nG cN 5Lm chUt c@c th!| B7nN 5Lm =h7 n8ng tI 5Lm B2ch c9a =?nh r2ch gi7m r rtN cF nbi =hng th( tI 5Lm B2ch 'GHci QgoLi raN nhihm ng!Jn nG c Ao nG c th7i nng nghiX: t_ c@c ng!Jn: ho2t '-ng B7n R!1t '-ng thIc )Etj%DVl )L c@c B7n Xh>m cF ng!Jn g.c %DV. Qg!Jn nLy bao gJm c7 nG c rea tri t_ c@nh 'JngN c@c =h! '1t canh t@c.

Drang 33

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------T:" nh;n g;4 + nhi,m &rong nC_" &hi 8- &:" nh;n "#$ "h`ng )Pn
m+i &rCDng. 0h1t gy nhihm 0@c ch1t hM! cb cF ng!Jn g.c t_ '-ng thIc )Etj%DVl D@c nhn gy bnh Qg!Jn D_ nG c th7i c9a ngGOiN cng nghiX j0Ql chU biUn thIc Xh>mN gi1yN b@nh =co QG c th7i Binh ho2tjSolN 0Q D@c '-ng 'Un mi trGOng Gy h2i c@N c@c %DV th!| Binh cF nh! cY! oRy Vi =h!>njV6l gy bnh ch!y(n Bang ngGOi thng #!a )ic 0@c ch1t ) cbN QN 4 QG c th7i Binh ho2tN 0QN nG c th7i Ao rea tri '1t nng 0h1t t>yN th!.c tr_ B!N c@c ho@ ch1t =h@c 0@c m!.i =im 5o2ij6vlN aciAN ch1t r\nN c@c ch1t =h@c nghiXjQ2l QG c th7i SoN 0QN nG c th7i Ao rea tri t_ '1t Q2 0Q mrN chU t@ci Be Afng nG c. vLm t8ng #!@ m]c m-t B. thIc )Et jDVlth!| Binh vLm nhihm '-c Binh )EtjSVl Zit c@ )L 5Lm nG c trp n?n c]ngN =hng thKch hHX cho tG i ti?! )L c@c mfc 'Kch 0@c ch1t ) cbN hM! cb '-c h2i 0h1t r\nN c@tN =ho@ng QG c th7i t_ m-t B. 0Q '-c h2i QG c trLnN c@c cng =h@c DKch 5! AYn trong ngGOi )L '-ng )Et m h2i c@c thiUt b+N

ch1t tr`nh Ry AIng h2n chU @nh B@ng .Qg!Jn : 0ng ngh Binh hsc )i t7o j%&ng %`nh 6imN nhL R!1t b7n Q 2 oL Q-i ;tttl

Drang 3/

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------". ^ nhi,m o r:" &hi:

ki trGOng nhihm =hng chn )` nG c th7i Binh ho2t )L nG c th7i cng nghiX mL can Ao nhMng ng!Jn th7i =h@cN trong 'F '@ng #!an tm 5L ng!Jn th7i t_ r@c Binh ho2t. 4hYn 5 n c@c thLnh Xh. p Vit Qam chGa cF cng ngh hoLn chnnh '( Re 5g r@c th7i Binh ho2t. Zo 'F cLng ngLy )ic nhihm Ao r@c th7i Binh ho2t ngLy trp n?n trYm trsng hbn. 0hn ri?ng thLnh XhJ oJ 0hK kinh mi ngLy th7i ra mi trGOng 3N3<< t1n r@cN B. r@c nLy 5!n 5L )1n '* Xhi*n Xh]c trong c!-c B.ng. }@c Binh ho2t chiUm :< r@c hM! cb. V` thU Binh )Et gy bnh Xh@t tri(n cLng nhanh.

2. C:" gi$i oFn '( )* nC_" &hi:


Vic t@ch c@c nhn t. gy nhihm t_ nG c th7i trG c=hi '" )Lo mi trGpng chKnh 5L mfc ti?! c9a )ic Re 5g. k]c '- y?! cY! Re 5g Xhf th!-c nhi*! )Lo h th.ng th7iN Ain tKch Re 5gN th( tKch Xha 5oVngN mfc 'Kch c@c #!@ tr`nh. VK Af: nU! Re 5g nG c th7i '( c!ng c1X cho th!| 5Hi th` cYn 5o2i br c@c ch1t n"iN )L 5\ng c&n msi ch1t hM! cb cF th( Xhan h!| Binh hsc 'GHcN 5o2i c@c )B) gy bnh. Vic Re 5g nG c th7i Binh ho2t cYn nhi*! cng 'o2n =h@c nha!N )L y?! cY! tit trng =h\t =hW hbn. C:" gi$i oFn '( )* nC_" &hi. ~!@ tr`nh Re 5g D@ch B2nN 5Lm 5\ngN t!y(n n"iN =he trng dn ho2t tKnhN 5sc Binh hscN =he trng Giai 'o2n 3 D@c nhn cYn 5o2i br 0@tN B2nN c@c ch1t r\n 5\ng )L n"iNt@c nhn gy bnhN 0@c ch1t hM! cb hoL tanN t@c nhn gy 4hGbng Xh@X ]ng Afng v\ngN t!y(n n"i )L h t bstN =he trng bPng ch5orin )L oyon. dn ho2t tKnhN 5\ng t9aN =he trng bPng

bnh ch5orin )a oyon 0@c ch1t ) cb A2ng D8ng Xo '( t9a Qo/N Q3-N 4/-N t@c XhotXhatN 5Lm bay hbi nhn gy bnh Qo3 bPng XhGbngb Xh@X thng =hKN nitrat

Drang 33

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------ho@ )L Xh7n ]ng


nitr@t ho@N =he trng Giai 'o2n / 0@c ch1t hM! bPng ch5orin )L oyon. cb 6Wo tfN bn ho2t tKnh

=hng th( Xhn h!| 5sc )B) 'GHcN c@c ch1t Giai 'o2n 3 '-c hM! cb )L ) cb. k!.i hM! cbN AG 5GHng 01tN hM! cbN =im 5o2i n&ng th>m th1!

ngGHcN 'in 5iN ch1t h1X thf Binh hsc.

a. b( )* sinh hc" nC_" &hi:


QU! =hng b+ 7nh hGpng nghi?m trsng bpi c@c ch1t '-c h2i trong nG c th7iN c@c =?nh r2chN ao hJNth` ch[ng cF =h7 n8ng tI 5Lm B2ch nhO ho2t '-ng B.ng c9a )B). ~!@ tr`nh cb b7n R7y ra thWo XhVn ]ng Ba!: VSV 0h1t hM! cb 2 Qo3 Sinh =h.i 2 o2 4hn h!| VSV 0h1t hM! cb 2 Ao %Jng ho@ oin nayN cF hai XhGbng Xh@X Re 5g nG c th7i bPng cng ngh Binh hsc: hiU! =hK )L yUm =hK. $. b( )* nC_" &hi &rong iAu /i.n hiEu /h2: ~!@ tr`nh Xhn gi7i c@c ch1t hM! cb trong 'i*! =in hiU! =hK cF th( tFm t\t: Vi =h!>n 0h1t hM! cb 2 oo&c 5L: Xh>m Vi =h!>n 02 o2 Binh =h.i )i =h!>n 0@c ch1t Ainh AGng 0@c B7n Xh>m 0@c B7n Q8mg 5GHng tI

Drang 3:

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------0h1t hM! cb 2 oRy ho@


t"ng hHX #xy ho& c&c ch>t h@u c1 Wnyim 0Royy 2 8Jn' hKp 5" x3y d6n' t2 B+o nyim 0o 2 Sinh =h.i )i =h!>n o2 02 03oCQ2 - Ao 02 o2 Ao

#xy ho& ch>t liCu t2 B+oj tI Ry ho@l


DU bLo )i =h!>n nyim 03oCQ2 02 o2 Qo3 o

o n8ng 5GHng 'GHc th7i ra ho&c h1X thf )Lo. %i*! =in '( thIc hin #!@ tr`nh Re 5g Binh hsc : %7m b7o 5i?n tfc c!ng c1X oRy vGHng c@c ng!y?n t. Ainh AGng cYn thiUt cho #!@ tr`nh Binh ho@ R7y ra trong #!@ tr`nh 5?n mWn. QJng '- c@c ch1t hM! cb cho XhmX #!@ tr`nh 5?n mWn QJng '- cho XhmX c@c ch1t '-c h2i 4o thKch hHX Qhit '- n! c th7i trong =ho7ng ho2t '-ng c9a )B). Dham gia trong #!@ tr`nh Xhn gi7i ch1t hM! cb trong nG c th7i gJm 3 nhFm )B): QhFm )B) Xhn h!| c@c hHX ch1t m2ch hpN rGHiN a5'Whyt aRWtonN c@c aciA =h@c. QhFm )B) tham gia Xhn h!| c@c hHX ch1t thbm: bWnyWnN XhWno5N to5!WnNRi5Wn. QhFm )B) Ry ho@ AVy Xo5imWty5j hi'rocacbon AY! 5ealN Xara5in. QgoLi 5GHng )B) cF Bn trong nG c th7iN ngGOi ta can c!ng c1X th?m c@c 5o2i )B) 'V chsn 5sc = nhG Ba!:

Drang 3C

bao cao oc hoc moi trng -------------------------------------------------------------------------------------------------- dn ho2t tKnh: vo2i bn 'V tham gia Re 5g tI nhi?n p c@c =?nh r2chN
aoN hJ. vo2i bn nLy 'V 'GHc ho2t ho@ )B) trG c =hi 'Ga )Lo Be Afng. Qhn gi.ng )B) ri?ng p A2ng 5rng )L cho th?m ho&c hJ Re 5g thWo t| 5 nh1t '+nh. Qhn )B) ri?ng p A2ng b-t =h )L cho th?m )Lo thiUt b+ Re 5g )L hJ Re 5g thWo t| 5 nh1t '+nh. 9. b( )* &rong iAu /i.n 4Em /h2: Drong 'i*! =in yUm =hK )B) Xhn gi7i c@c hHX ch1t hM! cb #!a 2 giai 'o2n:

)Lo thiUt b+ Re 5g

Ii$i oFn &hud >h;n: 0@c ch1t hM! cb BS b+ th!| Xhn AG i t@c Afng c9a c@c Wnyym )B). S7n Xh>m c!.i cng c9a #!@ tr`nh BS 5L ch1t =hK ch9 yU! 5L =hK 02 )L 0o/ 'GHc gsi 5L giai 'o2n t2o =hK. Ii$i oFn "#$ <u: &r]nh )Pn m7n 4Em /h2: gJm 3 giai 'o2n Rbl Ah b+ Xhn h!| )L t2o thLnh c@c aciA hM! cbj aciA aRWticN aciA b!tyric XroXionicl. 4o gi7m R!.ng 3 =m th?m mi hi th.i.

Giai 5o9n l(n men acid: QhMng hyArocacbon j 'GOngN tinh b-tN ch1t

Giai 5o9n ch>m dLt l(n men acid: 0@c ch1t hM! cb tiUX tfc 'GHc Xhn
gi7i t2o thLnh c@c ch1t =hK =h@c nha! nhG 02N Q2N 0o/N o2i Xo c9a mi trGOng AYn AYn t8ng 5?n. ki th7i ra r1t =hF ch+! Ao thLnh XhYn c9a o2SN inAo5N Bcato5N mWcaXtan. dn cF mL! 'WnN nh tN n"i 5?n tr?n b* m&t.

G(n men -i0m: can gsi 5L giai 'sn 5?n mWn mWtan. 0@c B7n Xh>m
tr!ng gianN ch9 yU! 5L RW55!5oyaN aiA bmoN c@c hHX ch1t ch]a nitb tiUX tfc b+ Xhn h!| )L t2o r1t nhi*! =hK 02N 0o/N Xo mi trGOng tiUX tfc t8ng 5?n )L ch!y(n Bang A2ng =i*m.

Drang 3

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------e. b( )* r:" sinh hoF&:


}@c Binh ho2t ch]a t i :< hHX ch1t hM! cb. %- >m r@c )Lo ma n\ng 5L /3 :<N ma mGa cF th( 5?n <. %- >m cao 5Lm Xh@t Binh nhi*! )B). }@c Ba! =hi 5o2i br c@c thLnh XhYn =hng hM! cb BS 'GHc 5?n mWn. 0F 3 XhGbng Xh@X Re 5g r@c th7i Binh ho2t:

)h<1n' ph&p chEn r&c: }@c 'GHc th! gom 52i )L 'GHc 'Wm chn R! ng
'1t. %( tr@nh r!JiN m!iN cn trng ngGOi ta Xh9 5?n r@c m-t 5 X '1t ALy =ho7ng 3< 3< cmN ho&c than bn ho&c c@t. DhGOng Ang than bn cF hi! #!7 hbn )` than bn cF =h7 n8ng h1X thf mi. ~!@ tr`nh 9 nLy =mo ALi hLng n8m trOi. ZG i t@c Afng c9a )B) c@c ch1t RW55!5oyaN 5inginN hWmiRW55!5oya b+ Xhn h!| t2o thLnh mn. Qhit '- =h.i 9 t8ng AYn cF =hi '2t 'Un C3. Sa! thOi gian 'F ngGOi ta 51y ra BLng 5Lm Xhn bFn cho cy trJng.

)h<1n' ph&p 7 cM 5;o tr4n: ZGHi tr?n BI ho2t '-ng m2nh c9a c@c )B)
hiU! =hK. DhGOng ngGOi ta cho r@c )Lo c@c thng #!ay can gsi 5L thng Binh ho@. 0F BI R@o tr-n thGOng R!y?n c9a h th.ng #!ay )L th"i =hng =hK 5i?n tfc )Lo. DhOi gian Xhn h!| r@c r1t nhanh. Qhit 'trong thng #!ay thGOng cao hbn :3<0. Sa! m-t thOi gian =ho7ng 2/ / giO #!ay 5i?n tfcN r@c 'GHc Xhn h!| chGa hoLn toLn. Sa! 'F r@c 'GHc 'Wm ra Xhn 5o2i )L 9 thLnh t_ng '.ng ngoLi trOiN 5?n mWn tI nhi?n cho 'Un mfc hUt )L 'Wm 5Lm Xhn bFn cho cy. ! 'i(m c9a XhGbng Xh@X nLy 5L nhanhN Ah tI '-ng )L cb gi i hoa.

)h<1n' ph&p 7 th7 cEn' cM 5;o tr4n: %GHc c7i tiUn tr?n XhGbng Xh@X
c" tr!y*n c9a An. 0!ng c1X gi.ng )B) gi.ng 5Lm r@c nhanh chFng Xhn h9y hbn. 0@c gi.ng )B) thGOng Be Afng 5L c@c n1m m.c daci55!B )L R2 =h!>n. ! 'i(m Ah thIc hin )L cF th( cho nong An ngo2i thLnh thIc hin '2i trL 'GHc.

3. ng Afng )i t7o trong Re 5g nhihm nG c th7i:


a. V$i &rO "#$ &o &rong h@ o'4 ho::
oJ oRy ho@ nG c th7i )L hJ "n '+nh 5L XhGbng tin 5Lm B2ch nGOc th7i cF hi! #!7 ) i gi@ thLnh th1X nh1t. Z2ng hJ nLy ho2t '-ng r1t t.t t2i )ng

Drang 3t

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------cF cGOng '- @nh B@ng cao)L =hng b8ng gi@. DhWo th.ng =? cF t i ;<<<<
h th.ng hJ nLy Ang '( Re 5g nG c th7i Binh ho2t )L cng nghiX p k. Drong hJ oRy ho@ nG c th7i cF BI tham gia trIc tiUX c9a t7o )L #!@ tr`nh oRy #!ang hHX. d7n thn Binh =h.i t7o cTng 5L m-t B7n Xh>m cF hLm 5GHng XrotWin cao. kfc ti?! c9a )ic Re 5g nG c th7i trong hJ oRy ho@ 5L 5o2i br ho&c 5Lm gi7m hLm 5GHng 0ZN dZN c@c ch1t r\n 5b 5engN c@c ch1t Ainh AGng ch]a nitbN 4N )i =h!>n gy bnh )L m-t B. ch1t '-c ti*m tLng.

. H8 ui nghi:
vL hJ cF chi*! B! t_ ;N3 / m. Drong hJ R7y ra c7 2 #!@ tr`nh: 5?n mWn hiU! =hK )L 5?n mWn =+ =hK. oi! #!7 c9a #!@ tr`nh Xhf th!-c nhi*! )Lo ho2t '-ng c9a giF ho&c =h7 n8ng t2o Aang ch7y nhO =h!1y Bfc. 4h7n ]ng Binh ho@ cb b7n R7y ra p '@y hJ. Vng =+ =hK 5L 5?n mWn mWtan)L c@c aciA bay hbi 02 2 )ng hi =hK nG c th7i m i hM! cb VSV c9a t7o 0 2N Q3N Q2N 4/N Qo/i ch1t r\n 5\ng n! c #!a Re 5g )B) t7o tb chUt tb m i c@c ch1t oRy ho@ #!ang hHX tb

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

bn 5\ng

Drang :<

bao cao oc hoc moi trng -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ch1t hM! cb )ng =+ =hK. %? @ hoF& 1ng "#$ h@ o'4 ho: nC_" &hi 3h@ &uf nghi5 Qg!Jn:0ng ngh )i t7o j%&ng %`nh 6imN Qd Q2 oL Q-i ;tttl. c@c aciA hM! cb 0o/N 02N Qo/

. H8 5/ c#/ 1c:
vL A2ng hJ nngj <N2 <Nt ml )L )ic Xhn h!| ch1t th7i R7y ra hoLn toLn trong 'i*! =in hiU! =hK. oai #!@ tr`nh Binh ho@ chKnh R7y ra p 'y 5L h h1X )L #!ang hHX. 6hi cF m&t oRy hoL tanN c@c ch1t hM! cb 'GHc )B) biUn '"i thLnh 02N o2N Q3-N Q2-N 4/3-N Qo/i D7o BS Be Afng c@c ch1t ) cb c9a #!@ tr`nh oRy ho@ nLy '( t8ng trGpng )L t@i t2o oRy Xhfc )f cho ho2t '-ng )i =h!>n. %y 5L BI hHX t@c r1t cF hi! #!7 giMa t7o )L )B) trong ho2t '-ng c9a hJ oRy ho@ nG c th7i. 0@c nhL =hoa hsc 'V tKnh to@n tn 5 )i =h!>n t7o jl t.i G! cho ho2t '-ng c9a hJ 5L ;3 )L . Bng &h6ng /P ":" )oFi h@ gn Lnh nJo" &hi hiEu /h2 8- h@ &uf nghi 3 &h7o [)$7r& 1hMi5. Dhng B. Zin tKch jhal DhOi gian 5G! j ngLyl %- B! jmmtl 4o Qhit '- t.i G! j <0l D7i trsng dZ3j =gha.ngGOil oi! B!1t ch!y(n dZ3jl kEt '- t7o jmgvl S7n XhYm chKnh 0h1t r\n 5b 5Mng 'i #!ajmgvl V` nitb chiUm ;< thLnh XhYn tU bLo n?n )ic h1X thf nitb AG i A2ng Q3-N Qo/N Q2- t_ ch1t th7i 5L cb chU r1t #!an trsng '( 5o2i br ng!Jn nhihm nLy. 4hotXhat chn chiUm ;- 2 trsng 5GHng =h c9a t7o oJ t7o cao t.c <N23 ; /: <N3 <N/3 :N3 ;<N3 2< < ;:< < t3 ;<< 2:< D7oN 02N tU bLo VSV ;3< 3<< oJ t7o t! nghi / ;< /< ;N< 2N< :N3 ;<N3 2< /< ;2< <-t3 /< ;<< D7oN 02N tU bLo VSV < ;/<

Drang :;

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------n?n =hng th( 5o2i br hoLn toLn XhotXho chn thng #!a Binh trGpng c9a
t7o. D!y )EyN nU! ch[ng ta Ang )iN B!nXhat nhm '( th! ho2ch t7o th` hY! nhG toLn b- XhotXho BS b+ =Ut t9a )L BS 5o2i br =hri nG c th7i cng ) i tU bLo t7o. Drong hJ oRy ho@ nG c th7iN #!@ tr`nh nitrat ho@ )L Xh7n ]ng nitrat ho@ cTng nhG )ic bay hbi c9a Qo3 5L cb chU #!an trsng '( 5o2i br c@c hHX ch1t nitb ) cb. S7n XhYm c9a #!@ tr`nh oRy ho@ c9a )B). 4o t8ng Ao trong hJ cTng 5L5L yU! t. #!an trsng gy t9a m!.i XhotXhat canRi. k-t B. )B) rong hJ oRy ho@ b+ ti?! Ait Ao 2 ng!y?n nhn: DhOi gian nG c th7i 5G! trong hJ tGbng '.i ALi. %- Xo c9a hJ t8ng Ao t8ng #!ang hHX c9a t7o. D1t c7 'i*! =in '*! cho th1y )ai tra r1t #!an trsng c9a t7o trong hJ oRy ho@ nG c th7i: Dhng #!a #!ang hHXN t7o th7i oRy cYn thiUt cho #!@ tr`nh oRy ho@ c@c ch@t hM! cb bpi )i =h!>n. oi! #!7 c9a h th.ng 5i?n #!an ch&t chS t i BI hHX t@c giMa 2 chi*! giMa t7o )L )B) hin Ain trong hJ.

Drong #!@ tr`nh t8ng trGpngN t7o h1X thf Q3-N Qo/N Q2-N 02N 4/3-N B7n XhYm h`nh thLnh t_ #!@ tr`nh oRy ho@ c@c ch1t hM! cb )L #!@ tr`nh nitrat )L Xh7n ]ng nitrat ho@ c9a )B). 0@c ch1t ) cb tr?n 5L t@c nhn nhihm )L BS 'GHc 5o2i br bpi t7o )L

m-t B. thIc )Et th!| Binh =h@c cF m&t trong hJ. ~!@ tr`nh Re 5g Dhng =hK Bb b0hn ti?! tKnh hi! #!7 vo2i br mi hi 0b chU 5o2i br t@c nhn gy nhihm vLm t!Yn hoLn A+ch th7i trong 'i*! =in vsc cb hsc )L 5\ng c&n D@ch c@c )Et th( r\n hiU! =hK p hJ cao t.c Dh( r\n 5\ng R!.ng 'GHc t@ch ri?ng c@c ch1t hM! cb 'GHc )B) D!y(n n"i vo2i br AY! bmo )L c@c ch1t n"i =+ =hK Xhn h!| 0@c )Et 5i! n"i cF th( th! )L 5o2i br. 0@c ch1t bmo 'GHc RL XhFng ho@ p Xo cao

Drang :2

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------)L BS 'GHc Xhn h!|


v?n mWn mWthan S7n R!1t =hK '.t Ba! 'F ki trGOng =+ =hK p '@y hJ BS t2o 'i*! =in cho 5?n mWn mWthan. QU! cF nh! cY!N ngGOi ta 5\X th?m Ry hKa Binh hsc vo2i br dZ thiUt b+ th! =hK '.t Qg!Jn oRy Xhong Xh[ Ao t7o th7i ra trong #!ang hHX. 4o trong D@ch t7o SS 'GHc 5o2i br hJ t8ng AYn 5?n t i tN< D2i b( 5\ngN t7o cF R! hG ng )Fn )L 5\ng AYn BS th! ho&c '( Be vo2i br c@c ch1t A!ng A+ch ) cb vo2i QN 4 Afng AYn AYn Qitb AG i A2ng hM! cb BS ch!y(n Bang ) cb.Qitb 'GHc t2o ra trong #!@ tr`nh Xh7n nitr@t ho@ p '@y hJ. Qo/'GHc t7o Be Afng cho Binh trGpng. k-t XhYn Qo/ tho@t ra ngoLi =hng =hK Ao =h!1y BfcN Xo t8ng cao. 4hotXhat 'GHc t7o Be Afng cho Binh trGpng ho&c b+ t9a thLnh m!.i XhotXhat 6he trng vo2i k4QN c@c t@c nhn gy bnh canRi Ao Xo t8ng cao vGHng )i =h!>n BS gi7m thWo thOi gian )L Ao Xo cng nhit '-

Drang :3

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------t8ng 5?n vo2i =im 5o2i n&ng 6vQ b+ 5o2i br d* m&t tU bLo t7o tKch
'in m n?n cF @i 5Ic ) i 6vQ. D2i hJ t7o cao t.cN 6vQ 'GHc t7o h1X thf )L b+ t9a Ao Xo t8ng. D2i hJ t! nghiN 6vQ BS 5\ng D@ch c@c ch1t r\n cF =h7 n8ng hoL tan b+ 5o2i br R!.ng bn. k!.i XhotXhat ho&c cacbonat canRi )L nhanh =Ut t9a =hi Xo cao. 6N kg 'GHc t7o Be Afng cho Binh trGpng. Qa cF R! hG ng tKch 5! hJ Re 0@c ch1t hM! cb =hF Xhn h9y } b+ 5o2i br 5g. DhOi gian 5G! ALi )L hLm 5GHng 2 cao BS t2o 'i*! =in t.t cho m-t B. )B) )L R2 =h!>n Xhn h!| c@c ch1t nLy. V$i &rO "#$ &o &rong h. &h6ng '( )* nC_" &hi 9jng h. &h6ng h@ "$o &6"

Drang :/

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------9. Th-nh >hn &o &rong h@ o'4 ho: nC_" &hi:
Z2ng )L '&c 'i(m c9a hJ Re 5g nG c th7i cF 7nh hGpng trIc tiUX 5?n hi! #!7 c9a #!@ tr`nh )L ti*m n8ng Be Afng Binh =h.i t7o. 0hqng h2n cF c@c 5oLi t7o A2ng tEX 'oLn ho&c A2ng BHi j VA: microctini!mN Bci55atatoriaN SXir!5inal Ah th! ho2ch hbn Bo ) i ch5orW55a. D7o 5am )L t7o cF roi 'i =hi t2o thLnh '@m n"i 5?n m&t hJ )L nU! =hng b+ rV ra Ao giF ho&c Ao =h!1y Bfc th` ch[ng BS b+ Xhn h!| )L t2o ra mi =hF ch+!. D2i c@c h th.ng Re 5g nG c th7i bPng hJ oRy ho@ p 0a5iwornia ngGOi ta Xh@t hin BI hin Ain c9a c@c 5o2i t7o Ba!: 0h5amyAomomaB BX.N 0h5orW55a )!5gariBN Go5W=inia )aAiataN Stichococc!B bac5ariBN Qa)ic!5a BX.N ScWnWAWBm!B BXX.N !g5Wna BXX.N An=iBtroAWBm!B wa5cat!B. k-t B. yU! t. ngo2i c7nh chKnh 7nh hGpng t i thLnh XhYn 5o2i t7o trong h thJng Re 5g nG c th7i nhG t7i trsng c@c ch1t hM! cbN thOi tiUtN =h!1y Bfc )L '-ng )Et Xh A! 8n thIc )Et. %i(n h`nh cho c@c 5oLi ch.ng ch+! t7i trsng c@c ch1t hM! cb cao 5L '2i Ain cho chi t7o: !g5WnaN Bci55atoriaN 0h5amyAomonaBN ScWnAWBm!BN 0h5orW55aN QitychiaN Qa)ic!5aN Stigioc5oni!m. 0F m-t 5oLi thGOng g&X trong hJ Re 5g cF t7i trsng cp 5 n: !5Wna )iriAiBN Qitychia Xa5WaN Bci55atoria 5imoBaN ScWnWAWBm!B #!aArica!AaN Bci55atoria tWn!iBN 0h5orW55a )L !g5Wna 5L thGOng g&X nh1t trong hJ Re 5g nG c th7i.

c. To 8- 8i." '( )* KkN &rong nC_" &hi:


k-t trong nhMng ng!y?n nhn 5Lm nhihm nghi?m trsng mi trGOng nG c 5L c@c 6vQ t_ nG c th7i 0Q =hng #!a Re 5g. Anh hGpng '-c h2i c9a 6vQ r1t 5 nN ngay c7 =hi nJng '- th1X Ao '-c tKnh cao )L =h7 n8ng tKch 5! 5! ALi trong cb th( B.ng. Qhi*! ng!Jn nG c th7i t_ 0Q B7n R!1t gi1yN ac#!iN BbnNR8ng AY!N chU t2o m@yN mr m2N th!-c AaN Xhim 7nhi ch]a c@c 6vQ '-c h2i nhG 4bN ogN 0AN 0rN QiN nN 0!N AB. Dhng thGOng '( 5o2i br 6vQ =hri mi trGOng nG cN ngGOi ta thGOng Ang c@c XhGbng Xh@X =Ut t9a ho@ hscN oRy ho@ =heN Re 5g 'in ho@N =, th!Et mLngN trao '"i ionN b.c hbii 4hGbng Xh@X nLy 'ai hri 'Y! tG )L )En hLnh cao )L tr ra =mm hi! #!7 Re 5gng!Jn th7i cF 5G! 5GHng 5 n nhGng nJng '- 6vQ =hng cao 5\m.

Drang :3

bao cao oc hoc moi trng --------------------------------------------------------------------------------------------------Drong trGOng hHX Be Afng c@c )Et 5i! Binh hsc '( 5Lm ch1t h1X thf
6vQ th` c@c ion 6vQ BS 5i?n =Ut ) i c@c Xo5ymW Binh hsc nhG XrotWinN Xo5yBacaritN amini oin tGHng h1X Xhf Binh hsc chKnh 5L cb Bp '( Xh@t tri(n ; 5o2i cng ngh m i nhPm 5o2i br ho&c th! hJi 6vQ t_ mi trGOng 5rng. 0@c ch1t h1X Xhf Binh hsc Ang '( t@ch 6vQ cF nhGng G! 'i(m: 0F th( 5o2i br 6vQ ) i nJng '- th1X ; c@ch chsn 5sc oo2t '-ng hi! #!7 trong =ho7ng Xo )L nhit '- r-ng Zo cF @i 5Ic th1X ) i 0aN kg2 n?n h th.ng )En hLnh tGbng '.i hi! #!7 %Y! tG ban 'Y! )L gi@ )En hLnh h th.ng th1X VEt 5i! '( chU t2o ch1t h1X Xhf Binh hsc 'a A2ngN Ah t`m )L tGbng '.i rS.

D7o

6vQ

o B. nJng '-j nJng '- trong Binh =h.i nJng '- trong nG c th7il 2;:<< /<<< 23<< ;:<<< ;<<<<<

D7o Bi5ic 0hroococc!B XariB 0h5orW55a BX. 05aAoXhora g5omWrata Qhi*! t7o =h@c

n nN 0!N 0A 0AN0!NQi 4b 0AN 4bN og

T> &! KkN 9i m1& s6 )oFi &o

Drang ::

bao cao oc hoc moi trng ---------------------------------------------------------------------------------------------------

Tj$ B$kl THAM 4Hmn


;. v? o!y d@N %-c osc ki trGOng Qd Gi@o Zfc D4. o0kN 2<<< 2. Qg!yhn %]c vGbngN 0ng ngh Vi Sinh VEt DrGOng %od6 D4. o0kN ;tt: 3. Qg!yhn %]c vGHngN V Sinh )L An DoLn DhIc 4h>m %o 6 Dh!Et D4. o0k /. %&ng %`nh 6imN 0ng Qgh Vi D7o Qd Qng QghiX oL Q-iN ;ttt 3. DrYn 0>m VnN Gi@o Dr`nh VSV osc ki DrGOng Qd %o~G oL Q-iN 2<<; :. vor!B .ki5nW )L kargWry . ki5nWN DhW diotic orA AnA kan ni)WrBity ow QW oamXBhirWN 4rWnticW- oa55N inc. ng5WooA 05iwwBN Q..N ;t3

Drang :C

You might also like