TRAÀN SÓ TUØNG

---- ›š & ›š ----

BAØI TAÄP GIAÛI TÍCH 12

TAÄP 2

OÂN THI TOÁT NGHIEÄP THPT & ÑAÏI HOÏC

Naêm 2009
Traàn Só Tuøng Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit

CHÖÔNG II
HAØM SOÁ LUYÕ THÖØA – HAØM SOÁ MUÕ – HAØM SOÁ LOGARIT

I. LUYÕ THÖØA

1. Ñònh nghóa luyõ thöøa

Soá muõ a Cô soá a Luyõ thöøa aa
a = nÎ N* aÎR aa = a n = a.a......a (n thöøa soá a)
a =0 a¹0 aa = a 0 = 1
1
a = -n ( n Î N * ) a¹0 a a = a -n = n
a
m m
a= (m Î Z , n Î N * ) a>0 a a = a n = n a m (n a = b Û b n = a)
n
a = lim rn (rn Î Q, n Î N * ) a>0 a a = lim a rn
2. Tính chaát cuûa luyõ thöøa
· Vôùi moïi a > 0, b > 0 ta coù:
a
a b a +b aa æaö aa
a .a = a ; b
= aa -b a
; (a ) = ab a .b
; (ab) = a .b a a a
; ç ÷ = a
a èbø b
· a > 1 : aa > a b Û a > b ; 0 < a < 1 : aa > a b Û a < b
· Vôùi 0 < a < b ta coù:
am < bm Û m > 0 ; am > bm Û m < 0
Chuù yù: + Khi xeùt luyõ thöøa vôùi soá muõ 0 vaø soá muõ nguyeân aâm thì cô soá a phaûi khaùc 0.
+ Khi xeùt luyõ thöøa vôùi soá muõ khoâng nguyeân thì cô soá a phaûi döông.
3. Ñònh nghóa vaø tính chaát cuûa caên thöùc
· Caên baäc n cuûa a laø soá b sao cho b n = a .
· Vôùi a, b ³ 0, m, n Î N*, p, q Î Z ta coù:
a na p
a p = ( n a ) ( a > 0) ;
n n mn
ab = n a .n b ; n = (b > 0) ; a = mn a
b nb
p q n m mn
Neáu = thì ap = a q (a > 0) ; Ñaëc bieät n
a= am
n m
n
· Neáu n laø soá nguyeân döông leû vaø a < b thì a<nb.
n
Neáu n laø soá nguyeân döông chaün vaø 0 < a < b thì a<nb.
Chuù yù:
+ Khi n leû, moãi soá thöïc a chæ coù moät caên baäc n. Kí hieäu n a .
+ Khi n chaün, moãi soá thöïc döông a coù ñuùng hai caên baäc n laø hai soá ñoái nhau.
4. Coâng thöùc laõi keùp
Goïi A laø soá tieàn göûi, r laø laõi suaát moãi kì, N laø soá kì.
Soá tieàn thu ñöôïc (caû voán laãn laõi) laø: C = A(1 + r )N

Trang 51
Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit Traàn Só Tuøng
Baøi 1. Thöïc hieän caùc pheùp tính sau::
2 6
7ö æ 2ö 3æ
3
æ 7 ö
a) A = ( -1) ç - ÷ . ç - ÷ . ( -7 ) . ç - ÷
2
b) B =
( -3 ) . ( -15 ) .84
è 8ø è 7ø è 14 ø 6
92. ( -5 ) . ( -6 )
4

( )
-
3 2 3 5
c) C = 42 + 83 d) D = 32 2
7 3 3 3
e) E =
( -18 ) .2 4. ( -50 )
f) F =
1256. ( -16 ) . ( -2 )
4 5 2 4
( -25) . ( -4 ) . ( -27 ) 253 êé( -5 ) úù
2
ë û

h) H = ( 4 )( 2 )
-2 1 1 1 1 1
23.2 -1 + 5-3.54 - ( 0, 01) .10 -2
g) G = 3 - 10 3 + 25 3 3 + 53
0 -3
10 -3 :10 -2 - ( 0,25 ) + 10 -2 ( 0, 01)
4
4. 64. æç 3 2 ö÷
5 4
5
è ø 81. 5 3. 5 9. 12
i) I = k) K =
3 2
32 æ 3 3 ö . 18 5 27. 6
ç ÷
è ø
Baøi 2. Vieát caùc bieåu thöùc sau döôùi daïng luyõ thöøa vôùi soá muõ höõu tæ:
b3 a
, ( a, b ¹ 0 )
5
a) 4
x2 3 x , ( x ³ 0) b) 5 c) 23 2 2
a b
5
3 233 2 4 3 8 b2 b
d) e) a f)
3 2 3 3
b b
Baøi 3. Ñôn giaûn caùc bieåu thöùc sau:
a1,5 + b1,5
- a 0,5 b 0,5 æ a 0,5 + 2
0,5 0,5 2b 0,5 a 0,5 - 2 ö a 0,5 + 1
a) a +b + b) çç - ÷.
a-b
a 0,5 + b 0,5 è a + 2 a 0,5 + 1 a - 1 ÷ø a 0,5
æ 1 1 1 1 ö 3 1 æ 1 1 1 1 ö 1 1
ç x2 - y2 x2 + y2 ÷ x2y2 2y ç x 2 + 3y 2 x 2 - 3y 2 ÷ x 2 - y 2
c) ç + ÷ . - d) ç + ÷.
ç 2
1 1 1 1
÷ x+y x-y çæ 1 1 ö
2 x - y ÷ 2
è xy + x y xy - x 2 y ø
2 2 ç ç x2 - y2 ÷ ÷
èè ø ø

( 1 2
)(
e) a 3 - b 3 . a 3 + a 3 .b 3 + b 3
2 1 2 4
) ( 1 1
)( 1
f) a 4 - b 4 . a 4 + b 4 . a 2 + b 2
1
)( 1 1
)
-1 æ 1 1 ö 1
a -1
+ (b + c)
æ b +c -a 2 2 2 ö -2 ç a2 + 2 a 2 - 2 ÷ ( a 2 + 1)
g) . ç1 + ÷ .( a + b + c) h) ç - ÷.
-1 ç 2 bc ÷ 1 a 1 1
a-1 - ( b + c ) è ø çç - ÷÷
è a + 2a + 1
2 2
ø a
Baøi 4. Ñôn giaûn caùc bieåu thöùc sau:
3
a-3b æ ab ö 4 ab - b
a) b) ç ab - ÷:
6
a-6b è a + ab ø a-b
3 3
a+ x ax 2 - a2 x
4 +
æ a2 4 x + x a ö 3 3
a2 - x 2
3
a2 - 2 3 ax + x 2 - 6 x
3
c) çç - a2 + x + 2 a x ÷÷ d)
4 6
è a x + ax ø a-6 x
Trang 52
Traàn Só Tuøng Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit
3
é x x-x ù é a 3 a - 2 a 3 b + 3 a2 b2 3 a2 b - 3 ab2 ù
e) ê ú f) ê + ú:3 a
æ ö æ ö ê 3 3
4
ê x -1 3 4 3
x +1 ú ë
3 2
a - ab3 a - b úû
ç
êç 4 ÷
- x ÷ç ç ÷
- x ÷ú
4
êë è x - 1 øè x +1 ø úû
é 3 a2 b - 3 ab2 a + b ùú ( 6 -1
g) ê - . a - 6 b) + 6 a
êë 3 a2 - 2 3 ab + 3 b2 3 a 2 - 3 b2 úû
Baøi 5. So saùnh caùc caëp soá sau:
2 6
- 2 - 2 æp ö æp ö
a) ( 0, 01) vaø (10 ) b) ç ÷ vaø ç ÷ c) 5-2 3
vaø 5-3 2
è4ø è4ø
-0,3 - 2
d) 5300 vaø 8200 e) ( 0, 001) vaø 3
100 f) 4 2
vaø ( 0,125 )
-4 5
-3 -5 æ4ö æ5ö
g) ( 2 ) vaø ( 2 ) h) ç ÷ vaø ç ÷ i) 0, 02 -10 vaø 5011
è5ø è4ø
- 2 - 2 5 10
1 2
æ 3ö æ 2ö æp ö æp ö
k) ( 3 - 1) vaø ( 3 - 1)
4 2 l) ç ÷ vaø ç ÷ m) ç ÷
2
vaø ç ÷
3

è 5 ø è 2 ø è2ø è2ø
Baøi 6. So saùnh hai soá m, n neáu:
m n
m n æ1ö æ1ö
a) 3,2 < 3,2 m n
b) ( 2 ) > ( 2) c) ç ÷ > ç ÷
è9ø è9ø
m n
æ 3ö æ 3ö m n m n
d) ç ÷ >ç ÷ e) ( 5 - 1) < ( 5 - 1) f) ( 2 - 1) < ( 2 - 1)
è 2 ø è 2 ø
Baøi 7. Coù theå keát luaän gì veà soá a neáu:
2 1 -0,2
- - -3 -1 æ1ö
a) ( a - 1) 3 < ( a - 1) 3 b) ( 2 a + 1) > ( 2 a + 1) c) ç ÷ < a2
èaø
1 1
1 1 3 -
- - 2 æ 1 ö2 æ 1 ö 2
d) (1 - a ) 3 > (1 - a ) 2 e) (2 - a)4 > (2 - a) f) ç ÷ > ç ÷
èaø èaø
1 1
- -
3 7
g) a < a h) a 17 <a 8 i) a -0,25 < a- 3

Baøi 8. Giaûi caùc phöông trình sau:

x+1
5æ2ö 8 1
x
a) 4 = 1024 5
b) ç ÷ = c) 81 - 3 x =
2 è5ø 125 32
x -2 x -x x 2 -5 x +6
2x æ1ö æ2ö æ 8 ö 27 æ3ö
d) ( 3 3 ) =ç ÷ e) ç ÷ . ç ÷ = f) ç ÷ =1
è9ø è 9 ø è 27 ø 64 è2ø
-x 3 x -7 7 x -3
1 æ 0,25 ö æ 9 ö æ7ö
g) .322 x -8 = ç ÷
x
h) 0,2 = 0, 008 i) ç ÷ =ç ÷
0,125 è 8 ø è 49 ø è3ø

( x x 1 1
k) 5x .2 x = 0, 001 l) 12 ) . ( 3 ) = m) 71- x .41- x =
6 28
Baøi 9. Giaûi caùc baát phöông trình sau:
x
x æ1ö 100
a) 0,1 > 100 b) ç ÷ > 3 0, 04 c) 0,3 x >
è5ø 9

Trang 53
Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit Traàn Só Tuøng
x+2
x+ 2 æ1ö 1 1
d) 7 . 49 ³ 343 e) ç ÷ <9 f) 3 x <
è3ø 27 9 3
x
( 3 ) x .3 > 1 1 æ 1 ö
g) h) 27 x .31- x < i) ç ÷ .3 2 > 1
27 3 è 64 ø
Baøi 10. Giaûi caùc phöông trình sau:
a) 2 x + 2 x+2 = 20 b) 3 x + 3 x+1 = 12 c) 5 x + 5 x-1 = 30
d) 4 x -1 + 4 x + 4 x +1 = 84 e) 42 x - 24.4 x + 128 = 0 f) 4 x +1 + 22 x +1 = 48
2
g) 3.9 x - 2.9- x + 5 = 0 h) 3 x -5 x + 6
=1 i) 4 x + 2 x+1 - 24 = 0

Trang 54
Traàn Só Tuøng Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit

II. LOGARIT

1. Ñònh nghóa
· Vôùi a > 0, a ¹ 1, b > 0 ta coù: log a b = a Û aa = b
ìa > 0, a ¹ 1
Chuù yù: log a b coù nghóa khi í
îb > 0
· Logarit thaäp phaân: lg b = log b = log10 b
n
æ 1ö
· Logarit töï nhieân (logarit Nepe): ln b = log e b (vôùi e = lim ç 1 + ÷ » 2,718281 )
è nø
2. Tính chaát
log a b
· log a 1 = 0 ; log a a = 1 ; log a a b = b ; a = b ( b > 0)
· Cho a > 0, a ¹ 1, b, c > 0. Khi ñoù:
+ Neáu a > 1 thì log a b > log a c Û b > c
+ Neáu 0 < a < 1 thì log a b > log a c Û b < c
3. Caùc qui taéc tính logarit
Vôùi a > 0, a ¹ 1, b, c > 0, ta coù:
æbö
· log a (bc) = log a b + log a c · log a ç ÷ = log a b - log a c · log a ba = a log a b
ècø
4. Ñoåi cô soá
Vôùi a, b, c > 0 vaø a, b ¹ 1, ta coù:
log a c
· log b c = hay log a b.log b c = log a c
log a b
1 1
· log a b = · log aa c = log a c (a ¹ 0)
log b a a

Baøi 1. Thöïc hieän caùc pheùp tính sau:

1
a) log2 4.log 1 2 b) log5 .log27 9 c) log a 3 a
25
4
log 2 3 log 2 log 9 2 log8 27
d) 4 +9 3
e) log 8 f) 27 +4
2 2

log a3 a.log a4 a1/3 2 log3 2 + 4 log81 5

g) h) log3 6.log8 9.log 6 2 i) 9
7
log 1 a
a
log3 5 log 9 36 4 log9 7 log5 6 log7 8 3-2 log5 4
k) 81 + 27 +3 l) 25 + 49 m) 5
1 1
log6 3 log8 2 1+ log9 4 2 - log2 3 log125 27
n) 9 +4 o) 3 +4 +5 p) log 3.log3 36
6

q) lg(tan10 ) + lg(tan 2 0 ) + ... + lg(tan 89 0 )

r) log8 éë log 4 (log 2 16) ùû .log 2 éë log 3 (log 4 64) ùû

Trang 55
Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit Traàn Só Tuøng
Baøi 2. Cho a > 0, a ¹ 1. Chöùng minh: log a ( a + 1) > loga +1 (a + 2)

log a+1 (a + 2) log a+1 a + log a +1 ( a + 2)

HD: Xeùt A = = log a+1 a.log a +1( a + 2) £ =
log a (a + 1) 2
log a +1 a( a + 2) loga +1 (a + 1)2
= < =1
2 2
Baøi 3. So saùnh caùc caëp soá sau:
1 2 3
a) log3 4 vaø log 4 b) log 0,1 3 2 vaø log 0,2 0,34 c) log 3 vaø log 5
3 5 4
4 2
1
1 1 log6 3 log6
d) log 1 vaø log 1 e) log13 150 vaø log17 290 f) 2 vaø 3 2
80 15 + 2
3 2
g) log7 10 vaø log11 13 h) log2 3 vaø log3 4 i) log9 10 vaø log10 11
1 1
HD: d) Chöùng minh: log 1 < 4 < log 1
80 15 + 2
3 2
e) Chöùng minh: log13 150 < 2 < log17 290
log 7 10.log7 11 - log 7 13
g) Xeùt A = log7 10 - log11 13 =
log7 11
1 æ 10.11.7 10 11 ö
= ç log7 + log 7 .log 7 ÷ > 0
log7 11 è 7.7.13 7 7ø
h, i) Söû duïng baøi 2.
Baøi 4. Tính giaù trò cuûa bieåu thöùc logarit theo caùc bieåu thöùc ñaõ cho:
a) Cho log2 14 = a . Tính log 49 32 theo a.
b) Cho log15 3 = a . Tính log25 15 theo a.
1
c) Cho lg 3 = 0, 477 . Tính lg 9000 ; lg 0, 000027 ; .
log81 100
d) Cho log7 2 = a . Tính log 1 28 theo a.
2
Baøi 5. Tính giaù trò cuûa bieåu thöùc logarit theo caùc bieåu thöùc ñaõ cho:
49
a) Cho log25 7 = a ; log2 5 = b . Tính log 3 theo a, b.
8 5

b) Cho log30 3 = a ; log30 5 = b . Tính log30 1350 theo a, b.

c) Cho log14 7 = a ; log14 5 = b . Tính log35 28 theo a, b.
d) Cho log2 3 = a ; log3 5 = b ; log7 2 = c . Tính log140 63 theo a, b, c.
Baøi 6. Chöùng minh caùc ñaúng thöùc sau (vôùi giaû thieát caùc bieåu thöùc ñaõ cho coù nghóa):
log a c loga b log a b + log a x log a c
a) b =c b) log ax (bx ) = c) = 1 + log a b
1 + log a x log ab c
a+b 1
d) logc = (logc a + logc b) , vôùi a2 + b2 = 7ab .
3 2
1
e) log a ( x + 2 y ) - 2 log a 2 = (loga x + loga y ) , vôùi x 2 + 4 y 2 = 12 xy .
2

Trang 56
Traàn Só Tuøng Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit

f) log b +c a + logc -b a = 2 logc +b a.logc -b a , vôùi a2 + b2 = c2 .

1 1 1 1 1 k (k + 1)
g) + + + + ... + = .
log a x log a2 x log a3 x log a 4 x log a k x 2 log a x
log a N .log b N .logc N
h) log a N .log b N + logb N .logc N + logc N .log a N = .
log abc N
1 1 1
1- lg z 1- lg x 1- lg y
i) x = 10 , neáu y = 10 vaø z = 10 .
1 1 1 1
k) + + ... + = .
log2 N log3 N log 2009 N log 2009! N
log a N - log b N log a N
l) = , vôùi caùc soá a, b, c laäp thaønh moät caáp soá nhaân.
log b N - logc N logc N

Trang 57
Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit Traàn Só Tuøng

III. HAØM SOÁ LUYÕ THÖØA

HAØM SOÁ MUÕ – HAØM SOÁ LOGARIT

1. Khaùi nieäm
a) Haøm soá luyõ thöøa y = xa (a laø haèng soá)

Soá muõ a Haøm soá y = xa Taäp xaùc ñònh D

a = n (n nguyeân döông) y = xn D=R
a = n (n nguyeân aâm hoaëc n = 0) y = xn D = R \ {0}
a laø soá thöïc khoâng nguyeân y = xa D = (0; +¥)
1
Chuù yù: Haøm soá y = xn khoâng ñoàng nhaát vôùi haøm soá y = n x (n Î N *) .
b) Haøm soá muõ y = a x (a > 0, a ¹ 1).
· Taäp xaùc ñònh: D = R.
· Taäp giaù trò: T = (0; +¥).
· Khi a > 1 haøm soá ñoàng bieán, khi 0 < a < 1 haøm soá nghòch bieán.
· Nhaän truïc hoaønh laøm tieäm caän ngang.
· Ñoà thò:
y y
y=ax y=ax

1
1 x
x

a>1 0<a<1
c) Haøm soá logarit y = log a x (a > 0, a ¹ 1)
· Taäp xaùc ñònh: D = (0; +¥).
· Taäp giaù trò: T = R.
· Khi a > 1 haøm soá ñoàng bieán, khi 0 < a < 1 haøm soá nghòch bieán.
· Nhaän truïc tung laøm tieäm caän ñöùng.
· Ñoà thò:
y
y
y=logax y=logax

1 x
x O
O 1

a>1 0<a<1

Trang 58
Traàn Só Tuøng Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit
2. Giôùi haïn ñaëc bieät
1 x
æ 1ö ln(1 + x ) ex - 1
· lim (1 + x) x = lim ç 1 + ÷ = e · lim =1 · lim =1
x ®0 x ®±¥ è xø x ®0 x x ®0 x
3. Ñaïo haøm

· ( xa )¢ = a xa -1 ( x > 0) ; ( ua )¢ = a ua -1.u¢
( n x )¢ = 1 æ vôùi x > 0 neáu n chaün ö ( n u )¢ = u¢
Chuù yù: ç vôùi x < 0 neáu n leû ÷ .
n è ø n
n x n -1 n u n-1

· ( a x )¢ = a x ln a ; ( au )¢ = au ln a.u¢
( e x )¢ = e x ; ( eu )¢ = eu .u¢

· ( loga x )¢ = x ln1 a ; ( loga u )¢ = u lnu¢ a

( ln x )¢ = 1 (x > 0); ( ln u )¢ = u¢
x u

Baøi 1. Tính caùc giôùi haïn sau:

x +1
x 2 x -1
æ x ö æ 1ö x æ x +1 ö
a) lim ç ÷ b) lim ç 1 + ÷ c) lim ç ÷
x ®+¥ è 1 + x ø x ®+¥ è xø x ®+¥ è x - 2 ø
x +1
x x
æ 3x - 4 ö 3 æ x +1 ö æ 2x +1 ö
d) lim ç ÷ e) lim ç ÷ f) lim ç ÷
x ®+¥ è 3 x + 2 ø x ®+¥ è 2 x - 1 ø x ®+¥ è x - 1 ø

ln x - 1 e2 x - 1 ex - e
g) lim h) lim i) lim
x ®e x - e x ®0 3 x x ®1 x - 1

lim x ( e - 1)
1
e x - e- x esin 2 x - esin x
k) lim l) lim m) x
x ®0 sin x x ®0 x x ®+¥
Baøi 2. Tính ñaïo haøm cuûa caùc haøm soá sau:

3 2 x +1 x2 + x - 2
a) y = x + x + 1 b) y = 4 c) y = 5
x -1 x2 + 1
3 1- 3 2x
d) y = 3 sin(2 x + 1) e) y = cot 1 + x 2 f) y =
1+ 3 2x
x+3 11 5 x2 + x + 1
g) y = 3 sin h) y = 9 + 6 x9 i) y = 4
4 x2 - x + 1
Baøi 3. Tính ñaïo haøm cuûa caùc haøm soá sau:

(
a) y = x 2 - 2 x + 2 e x ) (
b) y = x 2 + 2 x e - x ) c) y = e -2 x .sin x
1
2x + x 2
x- x e2 x + e x
d) y = e e) y = x.e 3 f) y =
e2 x - e x
x cos x 3x
g) y = 2 .e h) y = i) y = cos x.ecotx
2
x - x +1
Trang 59
Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit Traàn Só Tuøng
Baøi 4. Tính ñaïo haøm cuûa caùc haøm soá sau:

(
a) y = ln 2 x 2 + x + 3 ) b) y = log 2 ( cos x ) c) y = e x .ln ( cos x )

(
d) y = ( 2 x - 1) ln 3 x 2 + x ) (
e) y = log 1 x 3 - cos x ) f) y = log3 ( cos x )
2
ln ( 2 x + 1) ln ( 2 x + 1)
g) y = h) y = (
i) y = ln x + 1 + x 2 )
2x +1 x +1
Baøi 5. Chöùng minh haøm soá ñaõ cho thoaû maõn heä thöùc ñöôïc chæ ra:
x2

( )
-
a) y = x.e 2 ; xy¢ = 1 - x 2 y b) y = ( x + 1) e x ; y¢ - y = e x

c) y = e 4 x + 2e- x ; y¢¢¢ - 13y¢ - 12 y = 0 d) y = a.e- x + b.e -2 x ; y¢¢ + 3 y¢ + 2 y = 0

h) y = e - x .cos x; y ( ) + 4 y = 0
4
g) y = e- x .sin x; y¢¢ + 2 y¢ + 2 y = 0
i) y = esin x ; y¢ cos x - y sin x - y¢¢ = 0 k) y = e2 x .sin 5 x; y¢¢ - 4 y¢ + 29 y = 0
1 2 x
l) y = x .e ; y¢¢ - 2 y¢ + y = e x m) y = e4 x + 2e- x ; y¢¢¢ - 13y¢ - 12 y = 0
2

( )(
n) y = x 2 + 1 e x + 2010 ; )
x +1
y¢ =
2 xy
2 (
+ ex x2 + 1 )
Baøi 6. Chöùng minh haøm soá ñaõ cho thoaû maõn heä thöùc ñöôïc chæ ra:
æ 1 ö 1
a) y = ln ç ÷; xy¢ + 1 = e y b) y = ; xy¢ = y éë y ln x - 1ùû
è 1+ x ø 1 + x + ln x

c) y = sin ( ln x ) + cos ( ln x ) ; y + xy¢ + x 2 y¢¢ = 0 d) y =

1 + ln x
x (1 - ln x )
(
; 2 x 2 y¢ = x 2 y 2 + 1 )
x2 1
e) y = + x x 2 + 1 + ln x + x 2 + 1; 2 y = xy¢ + ln y¢
2 2
Baøi 7. Giaûi phöông trình, baát phöông trình sau vôùi haøm soá ñöôïc chæ ra:

(
a) f '( x ) = 2 f ( x ); f ( x ) = e x x 2 + 3x + 1 )
1
b) f '( x ) + f ( x ) = 0; f ( x ) = x 3 ln x
x
c) f '( x ) = 0; f ( x ) = e2 x -1 + 2.e1- 2 x + 7 x - 5
d) f '( x ) > g '( x ); f ( x ) = x + ln( x - 5); g( x ) = ln( x - 1)
1
e) f '( x ) < g '( x ); f ( x ) = .52 x +1; g( x ) = 5x + 4 x ln 5
2

Trang 60
Traàn Só Tuøng Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit

IV. PHÖÔNG TRÌNH MUÕ

1. Phöông trình muõ cô baûn

ìb > 0
Vôùi a > 0, a ¹ 1: ax = b Û í
î x = log a b
2. Moät soá phöông phaùp giaûi phöông trình muõ
a) Ñöa veà cuøng cô soá
Vôùi a > 0, a ¹ 1: a f ( x ) = a g ( x ) Û f ( x ) = g( x )
Chuù yù: Trong tröôøng hôïp cô soá coù chöùa aån soá thì: a M = a N Û ( a - 1)( M - N ) = 0
b) Logarit hoaù
a f ( x ) = b g ( x ) Û f ( x ) = ( log a b ) .g ( x )
c) Ñaët aån phuï
ì f (x)
, t > 0 , trong ñoù P(t) laø ña thöùc theo t.
· Daïng 1: P ( a f ( x ) ) = 0 Û ít = a
î P (t ) = 0
· Daïng 2: a a2 f ( x ) + b (ab) f ( x ) + g b2 f ( x ) = 0
f ( x)
æaö
Chia 2 veá cho b 2 f ( x ) , roài ñaët aån phuï t = ç ÷
èbø
1
· Daïng 3: a f ( x ) + b f ( x ) = m , vôùi ab = 1 . Ñaët t = a f ( x ) Þ b f ( x ) =
t
d) Söû duïng tính ñôn ñieäu cuûa haøm soá
Xeùt phöông trình: f(x) = g(x) (1)
· Ñoaùn nhaän x0 laø moät nghieäm cuûa (1).
· Döïa vaøo tính ñoàng bieán, nghòch bieán cuûa f(x) vaø g(x) ñeå keát luaän x0 laø nghieäm duy
nhaát:
é f ( x ) ñoàng bieán vaø g( x ) nghòch bieán (hoaëc ñoàng bieán nhöng nghieâm ngaët).
êë f ( x ) ñôn ñieäu vaø g( x ) = c haèng soá
· Neáu f(x) ñoàng bieán (hoaëc nghòch bieán) thì f (u) = f (v ) Û u = v
e) Ñöa veà phöông trình caùc phöông trình ñaëc bieät
éA = 0 ìA = 0
· Phöông trình tích A.B = 0 Û ê · Phöông trình A2 + B 2 = 0 Û í
ë B = 0 îB = 0
f) Phöông phaùp ñoái laäp
Xeùt phöông trình: f(x) = g(x) (1)
ì f (x) ³ M ì f (x) = M
Neáu ta chöùng minh ñöôïc: í thì (1) Û í
î g( x ) £ M î g( x ) = M

Baøi 1. Giaûi caùc phöông trình sau (ñöa veà cuøng cô soá hoaëc logarit hoaù):
x +10 x +5
3 x -1 8 x -2
a) 9 =3 b) 16 x -10 = 0,125.8 -15
x
2 2 2
-3 x +2 -6 x - 5
c) 4 x + 4x = 42x + 3x + 7
+1 d) 52 x - 7 x - 52 x .35 + 7 x .35 = 0
2 2 2 2
-1 +2 -1 x2 +4
e) 2 x + 2x = 3x + 3x f) 5
x-
= 25

Trang 61
Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit Traàn Só Tuøng
x 2 -2 x +7 1-2 x
æ1ö æ1ö æ1ö
g) ç ÷ = 2 4 -3 x h) ç ÷ .ç ÷ =2
è2ø è2ø è2ø
x -1
2x x -1
i) ( 3 - 2 2 ) = 3 + 2 2 k) ( 5 + 2) = ( 5 - 2 ) x +1
x+1
x
l) 3 .2 = 72 m) 5x +1 + 6. 5 x – 3. 5 x -1 = 52
Baøi 2. Giaûi caùc phöông trình sau (ñaët aån phuï daïng 1):
a) 4 x + 2 x+1 - 8 = 0 b) 4 x +1 - 6.2 x +1 + 8 = 0 c) 34 x +8 - 4.32 x + 5 + 27 = 0
2 2
d) 16 x - 17.4 x + 16 = 0 e) 49 x + 7 x+1 - 8 = 0 f) 2 x -x
- 22+ x - x = 3.

( ) ( )
x x 2
g) 7 + 4 3 + 2+ 3 =6 h) 4 cos2 x + 4 cos x
=3 i) 32 x +5 - 36.3 x +1 + 9 = 0
2 2 2 2
k) 32 x + 2 x +1 - 28.3 x + x + 9 = 0 l) 4 x +2 - 9.2 x + 2 + 8 = 0 m) 3.52 x -1 - 2.5 x -1 = 0,2
Baøi 3. Giaûi caùc phöông trình sau (ñaët aån phuï daïng 1):
a) 25x - 2(3 - x ).5x + 2 x - 7 = 0 b) 3.25 x -2 + (3 x - 10).5 x -2 + 3 - x = 0
c) 3.4 x + (3x - 10).2 x + 3 - x = 0 d) 9 x + 2( x - 2).3x + 2 x - 5 = 0
e) 3.25x - 2 + (3x - 10).5x - 2 + 3 - x = 0 f) 4 x 2 + 3 x
+ 31+ x
= 2.3 x . x 2 + 2 x + 6
g) 4 x + ( x – 8 ) 2 x +12 – 2x = 0 h) ( x + 4 ) .9 x - ( x + 5 ) .3 x + 1 = 0

k) 9- x - ( x + 2).3- x - 2( x + 4) = 0
2 2
i) 4 x + ( x 2 - 7).2 x + 12 - 4 x 2 = 0
Baøi 4. Giaûi caùc phöông trình sau (ñaët aån phuï daïng 2):
1 1 1
- - -
x x x
a) 64.9 - 84.12 + 27.16 = 0 b) 4 x +6 x =9 x c) 3.16 x + 2.81x = 5.36 x
1 1 1

d) 25 x + 10 x = 2 2 x+1 e) 27 x + 12 x = 2.8 x f) 6.9 x - 13.6 x + 6.4 x = 0

1 1 1
g) 6.3 - 13.6 + 6.2
2x x 2x
=0 h) 3.16 + 2.81 = 5.36
x x x
i) 2.4 + 6 = 9
x x x

x x x
k) (7 + 5 2) + ( 2 - 5)(3 + 2 2) + 3(1 + 2) + 1 - 2 = 0.
Baøi 5. Giaûi caùc phöông trình sau (ñaët aån phuïdaïng 3):
x x
a) (2 - 3) + (2 + 3) = 14 x x
b) æç 2 + 3 ö÷ + æç 2 - 3 ö÷ = 4
è ø è ø
c) (2 + 3) x + (7 + 4 3)(2 - 3) x = 4(2 + 3) d) (5 - 21) x + 7(5 + 21) x = 2 x+3
x x
x x æ7+3 5 ö æ 7-3 5 ö
e) ( 5 + 24 ) + ( 5 - 24 ) = 10 f) çç ÷÷ + 7 çç ÷÷ = 8
è 2 ø è 2 ø

( ) +( ) = 12 ( ) + (2 - 3)
x x ( x -1)2 x 2 - 2 x -1 4
g) 6 - 35 6 + 35 h) 2 + 3 =
2- 3

( ) ( ) k) ( 3 + 5 ) + ( 3 - 5 ) - 7.2
x x x x
i) 3 + 5 + 16 3 - 5 = 2 x +3 x
=0
x x
l) (7 + 4 3) x - 3(2 - 3) x + 2 = 0
æ3 ö
m) ç 3 + 8 ÷ + ç 3 - 8 ÷ = 6.
æ3 ö
è ø è ø
Baøi 6. Giaûi caùc phöông trình sau (söû duïng tính ñôn ñieäu):
a) (2 - 3) x + (2 + 3) x = 4 x b) ( 3 - 2) x + ( 3 + 2) x = ( 5) x
x x
d) ( 3 + 5 ) + 16. ( 3 - 5 ) = 2 x+3
x x
c) ( 3 + 2 2 ) + ( 3 - 2 2 ) = 6 x

Trang 62
Traàn Só Tuøng Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit

( ) +( )
x x x
æ3ö 7
e) ç ÷ + = 2 x f) 2+ 3 2- 3 = 2x
è5ø 5
2
g) 2 x + 3 x + 5 x = 10 x h) 2 x + 3 x = 5 x i) 2 x -1 - 2 x -x
= ( x - 1)2
k) 3 x = 5 - 2 x l) 2 x = 3 - x m) 2 x +1 - 4 x = x - 1
x
x
n) 2 =3
+1 2 o) 4 x + 7 x = 9 x + 2 p) 5 2 x +1 - 5 3 x - x + 1 = 0
q) 3 x + 8 x = 4 x + 7 x r) 6 x + 2 x = 5 x + 3 x s) 9 x + 15 x = 10 x + 14 x
Baøi 7. Giaûi caùc phöông trình sau (ñöa veà phöông trình tích):
a) 8.3 x + 3.2 x = 24 + 6 x b) 12.3 x + 3.15x - 5 x+1 = 20
c) 8 - x.2 x + 23- x - x = 0 d) 2 x + 3 x = 1 + 6 x
+ 21- x = 2 ( x +1) + 1
2 2 2 2 2 2
e) 4 x -3 x + 2 + 4 x + 6 x + 5 = 4 2. x + 3 x + 7 + 1 f) 4 x +x

g) x 2 .3 x + 3x (12 - 7 x ) = - x 2 + 8 x 2 - 19 x + 12 h) x 2 .3 x -1 + x (3 x - 2 x ) = 2(2 x - 3x -1 )
2 2 2
+ x ) 1- x 2
i) 4sin x - 21+sin x cos( xy ) + 2 y = 0 k) 22( x +x)
+ 21- x - 22( x .2 -1 = 0
Baøi 8. Giaûi caùc phöông trình sau (phöông phaùp ñoái laäp):
2
a) 2 x = cos x 4 , vôùi x ³ 0 b) 3 x -6 x +10
= - x 2 + 6 x - 6 c) 3 sin x
= cos x
æ x3 - x ö
2 x2 +1
÷ = 3 x + 3- x
sin x 2 x- x2
d) 2.cos ç e) p = cos x f) 2 =
è 2 ø x
2
h) 5 x = cos3 x
2
g) 3 x = cos 2 x
Baøi 9. Tìm m ñeå caùc phöông trình sau coù nghieäm:
a) 9 x + 3 x + m = 0 b) 9 x + m3 x - 1 = 0 c) 4 x - 2 x + 1 = m
d) 32 x + 2.3 x - (m + 3).2 x = 0 e) 2 x + (m + 1).2- x + m = 0 f) 25 x - 2.5 x - m - 2 = 0
2 2
g) 16 x - (m - 1).22 x + m - 1 = 0 h) 25 x + m.5 x + 1 - 2m = 0 i) 81sin x
+ 81cos x
=m
2 2
k) 34 -2 x - 2.32- x + 2m - 3 = 0 l) 4 x +1+ 3-x
- 14.2 x +1 + 3 -x
+8 = m
2 2
m) 9 x + 1- x - 8.3x + 1- x + 4 = m
2
1-t 2
n) 91+ 1-t - (m + 2).31+ + 2m + 1 = 0
Baøi 10. Tìm m ñeå caùc phöông trình sau coù nghieäm duy nhaát:
a) m.2 x + 2 - x - 5 = 0 b) m.16 x + 2.81x = 5.36 x
x x
x x æ7+3 5 ö æ 7-3 5 ö
c) ( 5 + 1) + m ( 5 - 1) = 2 x
d) ç ÷ + mç ÷ =8
è 2 ø è 2 ø
e) 4 x - 2 x + 3 + 3 = m f) 9 x + m3 x + 1 = 0
Baøi 11. Tìm m ñeå caùc phöông trình sau coù 2 nghieäm traùi daáu:
a) (m + 1).4 x + (3m - 2).2x +1 - 3m + 1 = 0 b) 49 x + (m - 1).7 x + m - 2m 2 = 0
c) 9 x + 3(m - 1).3x - 5m + 2 = 0 d) (m + 3).16 x + (2m - 1).4x + m + 1 = 0
e) 4 x - 2 ( m + 1) .2 x +3m - 8 = 0 f) 4 x - 2 x + 6 = m
Baøi 12. Tìm m ñeå caùc phöông trình sau:
a) m.16 x + 2.81x = 5.36 x coù 2 nghieäm döông phaân bieät.
b) 16 x - m.8x + (2m - 1).4x = m.2 x coù 3 nghieäm phaân bieät.
2 2
c) 4 x - 2 x + 2 + 6 = m coù 3 nghieäm phaân bieät.
2 2
d) 9 x - 4.3 x + 8 = m coù 3 nghieäm phaân bieät.

Trang 63
Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit Traàn Só Tuøng

V. PHÖÔNG TRÌNH LOGARIT

1. Phöông trình logarit cô baûn

Vôùi a > 0, a ¹ 1: log a x = b Û x = a b
2. Moät soá phöông phaùp giaûi phöông trình logarit
a) Ñöa veà cuøng cô soá
ì f ( x ) = g( x )
Vôùi a > 0, a ¹ 1: log a f ( x ) = loga g( x ) Û í
î f ( x ) > 0 (hoaëc g( x ) > 0)
b) Muõ hoaù
log a f ( x )
Vôùi a > 0, a ¹ 1: log a f ( x ) = b Û a = ab
c) Ñaët aån phuï
d) Söû duïng tính ñôn ñieäu cuûa haøm soá
e) Ñöa veà phöông trình ñaëc bieät
f) Phöông phaùp ñoái laäp
Chuù yù:
· Khi giaûi phöông trình logarit caàn chuù yù ñieàu kieän ñeå bieåu thöùc coù nghóa.
log b c logb a
· Vôùi a, b, c > 0 vaø a, b, c ¹ 1: a =c

Baøi 1. Giaûi caùc phöông trình sau (ñöa veà cuøng cô soá hoaëc muõ hoaù):
a) log2 éë x( x - 1)ùû = 1 b) log2 x + log 2 ( x - 1) = 1

c) log2 ( x - 2) - 6.log1/8 3 x - 5 = 2 d) log2 ( x - 3) + log2 ( x - 1) = 3

e) log 4 ( x + 3) - log 4 ( x - 1) = 2 - log 4 8 f) lg( x - 2) + lg( x - 3) = 1 - lg 5
2
g) 2 log8 ( x - 2) - log8 ( x - 3) = h) lg 5 x - 4 + lg x + 1 = 2 + lg 0,18
3
i) log3 ( x 2 - 6) = log3 ( x - 2) + 1 k) log2 ( x + 3) + log 2 ( x - 1) = 1/ log5 2
l) log 4 x + log 4 (10 - x ) = 2 m) log5 ( x - 1) - log1/5 ( x + 2) = 0
n) log2 ( x - 1) + log2 ( x + 3) = log2 10 - 1 o) log9 ( x + 8) - log3 ( x + 26) + 2 = 0
Baøi 2. Giaûi caùc phöông trình sau (ñöa veà cuøng cô soá hoaëc muõ hoaù):
a) log3 x + log x + log1/3 x = 6 b) 1 + lg( x 2 - 2 x + 1) - lg( x 2 + 1) = 2 lg(1 - x )
3

c) log 4 x + log1/16 x + log 8 x = 5 d) 2 + lg(4 x 2 - 4 x + 1) - lg( x 2 + 19) = 2 lg(1 - 2 x )

e) log2 x + log 4 x + log8 x = 11 f) log1/2 ( x - 1) + log1/2 ( x + 1) = 1 + log (7 - x )
1/ 2
g) log2 log2 x = log3 log 3 x h) log2 log3 x = log 3 log 2 x
i) log2 log3 x + log3 log 2 x = log 3 log 3 x k) log2 log3 log 4 x = log 4 log 3 log 2 x
Baøi 3. Giaûi caùc phöông trình sau (ñöa veà cuøng cô soá hoaëc muõ hoaù):
a) log2 (9 - 2 x ) = 3 - x b) log3 (3 x - 8) = 2 - x
c) log7 (6 + 7- x ) = 1 + x d) log3 (4.3 x -1 - 1) = 2 x - 1
log 5 (3- x )
e) log2 (9 - 2 x ) = 5 f) log2 (3.2 x - 1) - 2 x - 1 = 0

Trang 64
Traàn Só Tuøng Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit

g) log2 (12 - 2 x ) = 5 - x h) log5 (26 - 3 x ) = 2

i) log2 (5 x + 1 - 25 x ) = 2 k) log 4 (3.2 x + 1 - 5) = x
l) log 1 (5 x + 1 - 25 x ) = -2 m) log 1 (6 x + 1 - 36 x ) = -2
6 5
Baøi 4. Giaûi caùc phöông trình sau (ñöa veà cuøng cô soá hoaëc muõ hoaù):
a) log5 - x ( x 2 - 2 x + 65) = 2 b) log x - 1( x
2
- 4 x + 5) = 1
c) log x (5 x 2 - 8 x + 3) = 2 d) log x +1 (2 x 3 + 2 x 2 - 3 x + 1) = 3
e) log x - 3 ( x - 1) = 2 f) log x ( x + 2) = 2
g) log2 x ( x 2 - 5 x + 6) = 2 h) log x +3 ( x 2 - x ) = 1
i) log x (2 x 2 - 7 x + 12) = 2 k) log x (2 x 2 - 3 x - 4) = 2
l) log2 x ( x 2 - 5 x + 6) = 2 m) log x ( x 2 - 2) = 1
2 2
n) log3 x + 5 (9 x + 8 x + 2) = 2 o) log2 x + 4(x + 1) = 1
15
p) log x = -2 q) log x 2 (3 - 2 x ) = 1
1- 2x
r) log x 2 + 3 x ( x + 3) = 1 s) log x (2 x 2 - 5 x + 4) = 2
Baøi 5. Giaûi caùc phöông trình sau (ñaët aån phuï):
a) log32 x + log32 x + 1 - 5 = 0 b) log2 x + 3 log 2 x + log1/2 x = 2
2

7 x2
c) log x 2 - log 4 x + =0 d) log21 4 x + log2 =8
6 8
2
2
e) log x + 3 log 2 x + log1/2 x = 0 f) log x 2 16 + log2 x 64 = 3
2
1 1
g) log5 x - log x =2 h) log7 x - log x =2
5 7
1
i) 2 log 5 x - 2 = log x k) 3 log 2 x - log2 4 x = 0
5
l) 3 log3 x - log3 3 x - 1 = 0 m) log2 3 x + 3 log 2 x = 4 / 3
1
n) log2 3 x - 3 log2 x = -2 / 3 o) log22 x + 2 log 4 =0
x
p) log22 (2 - x ) - 8 log1/4 (2 - x ) = 5 q) log25 x + 4 log 25 5 x - 5 = 0
9
r) log x 5 + log x 5 x = + log 2x 5 s) log x 2 3 + log 9 x = 1
4
1 2 1 3
t) + =1 u) + =1
4 - lg x 2 + lg x 5 - lg x 3 + lg x
v) log2 x x 2 - 14 log16 x x 3 + 40 log 4 x x = 0
Baøi 6. Giaûi caùc phöông trình sau (ñaët aån phuï):
log 2 x log2 6
a) log 32 x + ( x - 12) log3 x + 11 - x = 0 b) 6.9 + 6.x 2 = 13.x
c) x.log 22 x - 2( x + 1).log 2 x + 4 = 0 d) log 22 x + ( x - 1) log 2 x = 6 - 2 x

Trang 65
Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit Traàn Só Tuøng
e) ( x + 2) log 2 3 ( x + 1) + 4( x + 1) log3 ( x + 1) - 16 = 0 f) log x 2 (2 + x ) + log x=2
2- x

g) log32 ( x + 1) + ( x - 5) log3 ( x + 1) - 2 x + 6 = 0 h) 4 log3 x - 1 - log3 x = 4

i) log2 ( x 2 + 3 x + 2) + log2 ( x 2 + 7 x + 12) = 3 + log2 3

Baøi 7. Giaûi caùc phöông trình sau (ñaët aån phuï):
a) log7 x = log3 ( x + 2) b) log2 ( x - 3) + log3 ( x - 2) = 2
c) log3 ( x + 1) + log 5 ( 2 x + 1) = 2 (
d) log2 x + 3log6 x = log6 x)
log 7 ( x +3 )
e) 4 =x f) log2 (1 + x ) = log3 x
log2 9 log2 x log2 3
g) x = x 2 .3 -x
h) log3 x + 7 (9 + 12 x + 4 x 2 ) + log 2 x + 3 (6 x 2 + 23 x + 21) = 4
( ) (
i) log2 x - x 2 - 1 .log3 x + x 2 - 1 = log 6 x - x 2 - 1 ) ( )
Baøi 8. Giaûi caùc phöông trình sau (söû duïng tính ñôn ñieäu):
log 2 3 log2 5 log2 x log2 x
a) x + x =x ( x > 0) b) x 2 + 3 =5
c) log5 ( x + 3) = 3 - x d) log2 (3 - x ) = x
log2 x
e) log2 ( x 2 - x - 6) + x = log2 ( x + 2) + 4 f) x + 2.3 =3
g) 4( x - 2) éë log2 ( x - 3) + log3 ( x - 2)ùû = 15( x + 1)
Baøi 9. Giaûi caùc phöông trình sau (ñöa veà phöông trình tích):
a) log2 x + 2.log7 x = 2 + log 2 x.log 7 x b) log2 x.log3 x + 3 = 3.log3 x + log 2 x
2
c) 2 ( log 9 x ) = log3 x.log3 ( 2x +1 -1 )
Baøi 10. Giaûi caùc phöông trình sau (phöông phaùp ñoái laäp):
a) ln(sin 2 x ) - 1 + sin 3 x = 0 b) log2 ( x 2 + x - 1) = 1 - x 2
8
c) 22 x +1 + 23- 2 x =
2
log3 (4 x - 4 x + 4)
Baøi 11. Tìm m ñeå caùc phöông trình sau coù nghieäm duy nhaát:
a) log éë x 2 - 2(m + 1) x ùû + log (2 x + m - 2) = 0 b) log ( x - 2 ) = log 2 ( mx )
2+ 3 2- 3 2
lg ( mx )
c) log ( x 2 + mx + m + 1) + log x=0 d) =2
5 +2 5 -2 lg ( x + 1)

e) log3 ( x 2 + 4mx ) = log3 (2 x - 2m - 1)

f) log ( x - m + 1) + log (mx - x 2 ) = 0
2 2+ 7 2 2- 7
Baøi 12. Tìm m ñeå caùc phöông trình sau:
a) log ( 4 x - m ) = x + 1 coù 2 nghieäm phaân bieät.
2
b) log 32 x - (m + 2).log 3 x + 3m - 1 = 0 coù 2 nghieäm x1, x2 thoaû x1.x2 = 27.
c) 2 log 4 (2 x 2 - x + 2m - 4m2 ) = log 2 ( x 2 + mx - 2m2 ) coù 2 nghieäm x1, x2 thoaû x12 + x22 > 1 .

d) log32 x + log32 x + 1 - 2 m - 1 = 0 coù ít nhaát moät nghieäm thuoäc ñoaïn éë1;3 3ù

û.

( )
2
e) 4 log2 x + log2 x + m = 0 coù nghieäm thuoäc khoaûng (0; 1).
Trang 66
Traàn Só Tuøng Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit

VI. HEÄ PHÖÔNG TRÌNH

MUÕ VAØ LOGARIT

Khi giaûi heä phöông trình muõ vaø logarit, ta cuõng duøng caùc phöông phaùp giaûi heä phöông trình
ñaõ hoïc nhö:
· Phöông phaùp theá.
· Phöông phaùp coäng ñaïi soá.
· Phöông phaùp ñaët aån phuï.
· …….

Baøi 1. Giaûi caùc heä phöông trình sau:

ìï x + 2 y = 5 ìï2 x = 4 y
a) í y b) í x
ïî x - 2 = 1 ïî4 = 32 y
ìï x - 3 y = 1 ìï x y -1 = 8
c) í 2 y d) í 2 y -6
ïî x + 3 = 19 ïî x =4
ì2 x + 2 y = 3 ìï2 x .9 y = 36
e) í f) í x y
îx + y = 1 ïî3 .4 = 36
ìï2 x.5 y = 20 ìï2 x .3y = 12
f) í x y g) í x y
ïî5 .2 = 50 ïî3 .2 = 18
ìï x y 2 -7 y +10 = 1 ìï x x 2 - y 2 -16 = 1
h) í i) í
ïî x + y = 8 (x > 0) ïî x - y = 2 ( x > 0 )
Baøi 2. Giaûi caùc heä phöông trình sau:
ïì4 x - 3 y = 7 ìï2 x + 3 y = 17
a) í x y b) í x y
ïî4 .3 = 144 ïî3.2 - 2.3 = 6
ìï2 x + 2.3 x + y = 56 ìï32 x +2 + 2 2 y + 2 = 17
c) í x x + y +1
d) í x +1 y
ïî3.2 + 3 = 87 ïî2.3 + 3.2 = 8
ìï3 x +1
- 2 y = -4 ìï42( x 2 -1) - 4.4 x 2 -1.2 y + 2 2 y = 1
e) í f) í
x +1 2y x 2 -1. y
ïî3 - 2 y +1 = -1 ïî2 - 3.4 .2 = 4
ìïcot 2 x = 3y ìï( x 2 + y )2 y - x 2 = 1
g) í y
h) í
2 x2 -y
ïîcos x = 2 ïî9( x + y ) = 6
ìï32 x - 2 y = 77 ìï2 x - 2 y = ( y - x )( xy + 2)
i) í x y
k) í 2 2
ïî3 - 2 = 7 ïî x + y = 2
Baøi 3. Giaûi caùc heä phöông trình sau:
ìï3 x = 2 y + 1 ìï3 x + 2 x = y + 11
a) í y b) í y
ïî3 = 2 x + 1 ïî3 + 2 y = x + 11
ìï2 x - 2 y = y - x ìï7 x -1 = 6 y - 5
c) í 2 2
d) í
ïî x + xy + y = 3
y -1
ïî7 = 6x - 5

Trang 67
Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit Traàn Só Tuøng
Baøi 4. Giaûi caùc heä phöông trình sau:
ìx + y = 6 ìlog y + log y x = 2
a) í b) í x
îlog2 x + log 2 y = 3 îx + y = 6
ì x + log2 y = 4 ìï x 2 - y 2 = 3
c) í d) í
î2 x - log2 y = 2 ïîlog3 ( x + y ) - log5 ( x - y ) = 1
ì xy = 32 ìïlog x + 2 log2 y = 3
e) í f) í 3
log x = 4 y
î y ïî x = 9
ì2(log y x + log x y ) = 5 ìï x - 1 + 2 - y = 1
g) í h) í 2 3
î xy = 8 ïî3 log9 (9 x ) - log3 y = 3
ì1 2
ï log3 x - log3 y = 0 ì y - log3 x = 1
i) í 2 k) í y 12
ï x 3 + y2 - 2 y = 0 îx = 3
î
Baøi 5. Giaûi caùc heä phöông trình sau:
ïìlog ( 3 x + 2 y ) = 2 ïìlog (6 x + 4 y ) = 2
a) í x b) í x
ïîlog y ( 2 x + 3 y ) = 2 ïîlog y (6 y + 4 x ) = 2
ì æ xö
ïïlog2 ç 1 - ÷ = 2 - log 2 y ìïlog x - log y 2 = 1
c) í è yø d) í y 2
ïlog 3 x + log 3 y = 4 ïîlog 4 x - log 4 y = 1
ïî 2 2

e) í 2 (
ìïlog x 2 + y 2 + 6 = 4
) ìï log2 y + y log2 x = 16
f) í x
ïîlog3 x + log3 y = 1 ïîlog2 x - log2 y = 2
ì x log3 y + 2. y log3 x = 27 ìï3. x log2 y + 2.y log2 x = 10
g) í h) í 2
îlog 3 y - log 3 x = 1 ïîlog 4 x + log2 y = 2
ìlog ( xy ) = 4
ïìlog ( 2 x + y - 2 ) = 2 ï 2
i) í x k) í æxö
ïîlog y ( 2 y + x - 2 ) = 2 ïlog2 ç y ÷ = 2
î è ø
ì 5
ìïlg 2 x = lg2 y + lg 2 ( xy) ïlog y x + log y x =
l) í 2 m) í 2
ïîlg ( x - y ) + lg x.lg y = 0 ïlog ( x 2 + y 2 ) = 1
î 6
ìlog2 ( x - y ) = 5 - log2 ( x + y )
ï
n) í lg x - lg 4
ï
o) í
( )
ìlg x 2 + y 2 = 1 + lg 8

ï lg y - lg 3 = -1 ïîlg ( x + y ) - lg ( x - y ) = lg 3
î
ì y 2
ìïlog y = 2 ïlog xy - log y x = 1
p) í x q) í x
ïîlog x +1 ( y + 23 ) = 3 ïlog2 ( y - x ) = 1
î
Baøi 6. Giaûi caùc heä phöông trình sau:
ìlg x + lg y = 4 ìï x x -2 y = 36
a) í lg y b) í
î x = 1000 ïî4 ( x - 2 y ) + log6 x = 9

Trang 68
Traàn Só Tuøng Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit
ì 5
ï( x + y )3y - x = ìï3lg x = 4 lg y
c) í 27 d) í lg 4 lg3
ïî3 log5 ( x + y ) = x - y ïî(4 x ) = (3y )
ì2 æ log 1 x - 2 log 2 y ö + 5 = 0
ï x
e) í çè y
÷
ø
ï xy 2 = 32
î
Baøi 7. Giaûi caùc heä phöông trình sau:
ìlog2 x + log 4 y + log 4 z = 2 ì 3x
ï ï x log2 3 + log2 y = y + log 2 2
a) ílog3 y + log9 z + log 9 x = 2 b) í
ï ï x log 12 + log x = y + log 2 y
îlog 4 z + log16 x + log16 y = 2 î 3 3 3
3
ìïlog (1 - 2 y + y 2 ) + log (1 + 2 x + x 2 ) = 4 ìïlog 1 + 3sin x = log (3 cos y)
c) í 1+ x 1- y d) í 2 3
ïîlog1+ x (1 + 2 x ) + log1- y (1 + 2 x ) = 2 ïîlog2 1 + 3 cos y = log3 (3sin x )

e) í 2
( ì ) (2
)
ïlog 1 + 3 1 - x = log3 1 - y + 2
2

( )
ïîlog2 1 + 3 1 - y 2 = log3 (1 - x 2 ) + 2
ìï2 log (6 - 3y + xy - 2 x ) + log ( x 2 - 6 x + 9) = 6
f) í 3- x 2-y
ïî 3- x log (5 - y ) - log 2- y ( x + 2) = 1
Baøi 8. Giaûi caùc heä phöông trình sau:
ì x - y æ1ö
x - 2y
ìï2log 2 x = y 4 ï( )
a) í b) í 3 =ç ÷
è3ø
ïîlog2 x - log2 y = 1 ïlog ( x + y ) + log ( x - y ) = 4
î 2 2
ì3 x .2 y = 18
ìï x log8 y + y log8 x = 4 ï
c) í d) ílog ( x + y ) = -1
ïîlog 4 x - log 4 y = 1 ï
1
î 3
ì x -2 y

e) í
( ) ï 3
x- y æ1ö
=ç ÷
ì x+y
ï
f) í4 y x = 32
è3ø
îlog3 ( x - y ) = 1 - log3 ( x + y )
ïlog ( x + y ) + log ( x - y ) = 4 ï
î 2 2

ìï3 x .2 y = 972 ìï3- x .2 y = 1152

g) í h) í
ïîlog 3 ( x - y ) = 2 ïîlog 5 ( x + y ) = 2
ìï x y
i) í( x + y ) = ( x - y )
ìï log3 xy = 2 + ( xy )log3 2
k) í4 2 2
ïîlog2 x - log2 y = 1 ïî x + y - 3 x - 3y = 12
ìï log3 y + 2 y log3 x = 27 ìïlog xy = log x 2
l) í x m) í x y
ïî log3 y - log3 x = 1 ïî y
2 log y x
= 4y + 3

Trang 69
Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit Traàn Só Tuøng

VII. BAÁT PHÖÔNG TRÌNH MUÕ

· Khi giaûi caùc baát phöông trình muõ ta caàn chuù yù tính ñôn ñieäu cuûa haøm soá muõ.
é ìa > 1
ê í f ( x ) > g( x )
a f ( x)
>a g( x )
Û êî
ê ìí0 < a < 1
êë î f ( x ) < g( x )
· Ta cuõng thöôøng söû duïng caùc phöông phaùp giaûi töông töï nhö ñoái vôùi phöông trình muõ:
– Ñöa veà cuøng cô soá.
– Ñaët aån phuï.
– ….
Chuù yù: Trong tröôøng hôïp cô soá a coù chöùa aån soá thì:
a M > a N Û ( a - 1)( M - N ) > 0

Baøi 1. Giaûi caùc baát phöông trình sau (ñöa veà cuøng cô soá):
x - x -1 x 6 -2 x 3 +1 1- x
2
x - 2x æ1ö æ1ö æ1ö
a) 3 ³ç ÷ b) ç ÷ <ç ÷
è3ø è2ø è2ø
x -1 x -2
c) 2 x + 2 - 2 x + 3 - 2 x +4
> 5x + 1 - 5x + 2 d) 3 x
+3 -3 < 11
x 2 -3 x + 2 x 2 -3 x + 2
e) 9 -6 <0 f) 6 2 x +3
<2 x+7
.3 3 x -1

2 x2 + 1 x2 2 x2
g) 4 x + x.2 + 3.2 > x .2 + 8 x + 12 h) 6.x + 3 .x + 31+
2 x x
< 2.3 x .x 2 + 3 x + 9
i) 9 x + 9 x +1 + 9 x + 2 < 4 x + 4 x +1 + 4 x + 2 k) 7.3 x +1 + 5 x +3 £ 3 x + 4 + 5 x + 2
l) 2 x +2 + 5 x +1 < 2 x + 5 x +2 m) 2 x -1.3 x + 2 > 36
x -3 x +1 x
x +1
n) ( 10 + 3 ) x -1 < ( 10 - 3 ) x +3 o) ( 2 + 1) ³ ( 2 - 1) x -1

1 1
1 x -1
p) £2 q) 2 -1
2 x ³ 2 +1
3 x
x 2 -2 x
2
Baøi 2. Giaûi caùc baát phöông trình sau (ñaët aån phuï):
1 1
-1 -2
x x x
a) 2.14 + 3.49 - 4 ³ 0 b) 4 x -2x -3 £ 0
2
( x - 2)
x +4 x 4
c) x
4 -2 2( x - 1)
+ 83 > 52 d) 8.3 + 91+ x
>9 x

e) 25.2 x - 10 x + 5 x > 25 f) 52 x + 1 + 6 x + 1 > 30 + 5 x .30 x

g) 6 x - 2.3 x - 3.2 x + 6 ³ 0 h) 27 x + 12 x > 2.8 x
1 1 1 x
x +1 2 x +1
i) 49 x - 35 x £ 25 x k) 3 -2 - 12 2 <0
2 x - x 2 +1 2 x - x 2 +1 2x -x 2
l) 25 +9 ³ 34.25 m) 3 - 8.32x x+ x+4
- 9.9 >0 x+4

x x
o) 4 x + x - 1 - 5.2 x + x - 1 + 1 + 16 ³ 0 p) ( 3 + 2) +( 3 - 2) £ 2
2 1
+1 3x x -1
æ 1 öx æ 1 öx æ1ö æ1ö
r) ç ÷ + 3 ç ÷ > 12 s) ç ÷ -ç ÷ - 128 ³ 0
è3ø è3ø è4ø è8ø
1 1
+1 2-
t) 2 x +2 x <9 u) ( 22 x + 1 - 9.2 x + 4 ) . x 2 + 2 x - 3 ³ 0
Trang 70
Traàn Só Tuøng Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit
Baøi 3. Giaûi caùc baát phöông trình sau (söû duïng tính ñôn ñieäu):
x
x 21- x - 2 x + 1
a) 2 <3 2 +1 b) £0
2x -1
2.3 x - 2 x + 2 x +4 2 x+4
c) £1 d) 3 +2 > 13
3x - 2 x
32- x + 3 - 2 x 3x + x - 4
e) ³0 f) >0
4x - 2 x2 - x - 6
2
g) -3x 2 - 5 x + 2 + 2x > 3 x .2x -3x 2 - 5 x + 2 + ( 2x ) 3x
Baøi 4. Tìm m ñeå caùc baát phöông trình sau coù nghieäm:
a) 4 x - m.2 x + m + 3 £ 0 b) 9 x - m.3 x + m + 3 £ 0
x2 x 2 -1
c) 2x + 7 + 2x - 2 £ m d) ( 2 + 1) + ( 2 - 1) +m =0
Baøi 5. Tìm m ñeå caùc baát phöông trình sau nghieäm ñuùng vôùi:
a) (3m + 1).12 x + (2 - m ).6 x + 3x < 0 , "x > 0. b) (m - 1)4 x + 2 x +1 + m + 1 > 0 , "x.
c) m.9 x - ( 2m + 1) 6 x + m.4 x £ 0 , "x Î [0; 1]. d) m.9 x + (m - 1).3 x +2 + m - 1 > 0 , "x.
e) 4 cos x
+ 2 ( 2 m + 1) 2 cos x
+ 4m2 - 3 < 0 , "x. f) 4 x - 3.2 x +1 - m ³ 0 , "x.
g) 4 x - 2 x - m ³ 0 , "x Î (0; 1) h) 3 x + 3 + 5 - 3 x £ m , "x.
i) 2.25 x - (2m + 1).10 x + (m + 2).4 x ³ 0 , "x ³ 0. k) 4 x -1 - m.(2 x + 1) > 0 , "x.
Baøi 6. Tìm m ñeå moïi nghieäm cuûa (1) ñeàu laø nghieäm cuûa baát phöông trình (2):
ì 2 1
+1
ïïæ 1 ö x æ 1 öx ì 2 1
+1
+ 3 > 12 (1) ï 2 x 2 x >8 (1)
a) íçè 3 ÷ø ç ÷
è3ø b) í -
ï 2 2 ïî4 x - 2 mx - (m - 1)2 < 0
2
(2)
ïî( m - 2 ) x - 3 ( m - 6 ) x - m - 1 < 0 (2)
ì 2 1
+2
ìï22 x +1 - 9.2 x + 4 £ 0 ïïæ 1 ö x æ 1 öx
(1)
c) í 2 d) íç 3 ÷ + 9. ç 3 ÷ > 12 (1)
ïî(m + 1) x + m( x + 3) + 1 > 0 (2) è ø è ø
ï 2
ïî2 x + ( m + 2 ) x + 2 - 3m < 0 (2)

Trang 71
Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit Traàn Só Tuøng

VIII. BAÁT PHÖÔNG TRÌNH LOGARIT

· Khi giaûi caùc baát phöông trình logarit ta caàn chuù yù tính ñôn ñieäu cuûa haøm soá logarit.
é ìa > 1
ê í f ( x ) > g( x ) > 0
log a f ( x ) > log a g( x ) Û ê î
ê ìí0 < a < 1
êë î0 < f ( x ) < g( x )
· Ta cuõng thöôøng söû duïng caùc phöông phaùp giaûi töông töï nhö ñoái vôùi phöông trình
logarit:
– Ñöa veà cuøng cô soá.
– Ñaët aån phuï.
– ….
Chuù yù: Trong tröôøng hôïp cô soá a coù chöùa aån soá thì:
log a A
log a B > 0 Û ( a - 1)( B - 1) > 0 ; > 0 Û ( A - 1)(B - 1) > 0
log a B

Baøi 1. Giaûi caùc baát phöông trình sau (ñöa veà cuøng cô soá):
a) log 5 (1 - 2 x) < 1 + log 5 ( x + 1) b) log2 (1 - 2 log9 x ) < 1

c) log 1 5 - x < log 1 ( 3 - x ) d) log2 log 1 log 5 x > 0

3 3 3
1 + 2x
e) log 1 (log 2 )>0 f) ( x 2 - 4 ) log 1 x > 0
3
1+ x
2

g) log 1 ëé log 4 ( x - 5 ) ùû > 0

2 log26 x log6 x
h) 6 +x £ 12
3

k) 2( 2 ) + x 2
2

i) log2 ( x + 3 ) ³ 1 + log 2 ( x - 1)
log x log x

2
l) log3 æ log 1 x ö ³ 0 m) 2 log8 ( x - 2) + log 1 ( x - 3) >
ç ÷ 3
è 2 ø 8
é ( ù ) é
n) log 1 ë log5 x 2 + 1 + x û > log3 ê log 1 ( x2 + 1 - x ú)
ù
3 ëê 5 ûú
Baøi 2. Giaûi caùc baát phöông trình sau:

lg ( x 2 - 1)
2 3
log2 ( x + 1) - log3 ( x + 1)
a) <1 b) >0
lg (1 - x ) x2 - 3x - 4
lg ( x 2 - 3 x + 2 ) log2 x 5log x 2- log2 x
c) >2 d) x +x - 18 < 0
lg x + lg 2
3x - 1 x
e) log x >0 f) log3 x.log 2 x < log3 x 2 + log 2
x2 +1 4
g) log x (log 4 (2 x - 4)) £ 1 h) log3 x - x 2 (3 - x ) > 1

i) log x ( x 2 - 8 x + 16 ) ³ 0 k) log2 x ( x 2 - 5 x + 6 ) < 1

5

Trang 72
Traàn Só Tuøng Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit
æ x -1 ö
l) log x +6 ç log2 ÷>0 m) log x -1 ( x + 1) > log x 2 -1 ( x + 1)
è x+2ø
3

n) (4 x 2 - 16 x + 7).log3 ( x - 3) > 0 o) (4 x - 12.2 x + 32).log2 (2 x - 1) £ 0

Baøi 3. Giaûi caùc baát phöông trình sau (ñaët aån phuï):
a) log2 x + 2 log x 4 - 3 £ 0 b) log5 (1 - 2 x ) < 1 + log ( x + 1)
5
c) 2 log 5 x - log x 125 < 1 d) log2 x 64 + log x 2 16 ³ 3

e) log x 2.log2 x 2.log 2 4 x > 1 f) log21 x + log 1 x 2 < 0

2 4
2 log 4 x log 2 x 1 2
g) + > h) + £1
1 - log 2 x 1 + log 2 x 1 - log 22 x 4 + log 2 x 2 - log 2 x
i) log 21 x - 6 log 2 x + 8 £ 0 k) log32 x - 4 log3 x + 9 ³ 2 log3 x - 3
2

1 2
l) log 9 (3 x 2 + 4 x + 2) + 1 > log 3 (3 x 2 + 4 x + 2) m) + <1
5 - log5 x 1 + log5 x
1
n) 1 - 9 log 21 x > 1 - 4 log 1 x o) log x 100 - log100 x > 0
2
8 8

1 + log32x 1
p) >1 q) log x 2.log x 2 >
1 + log3 x log2 x - 6
16
Baøi 4. Giaûi caùc baát phöông trình sau (söû duïng tính ñôn ñieäu):
a) ( x + 1)log20,5 x + (2 x + 5) log 0,5 x + 6 ³ 0 b) log 2 (2 x + 1) + log 3 (4 x + 2) £ 2
5+ x
lg
3 2 5- x < 0
c) > d)
log 2 ( x + 1) log3 ( x + 1) x
2 - 3x + 1
Baøi 5. Tìm m ñeå caùc baát phöông trình sau coù nghieäm:
1
a) log1/2 ( x 2 - 2 x + m ) > -3 b) log x 100 - log m 100 > 0
2
2
1 2 1 + log m x
c) + <1 d) >1
5 - logm x 1 + logm x 1 + log m x
e) log 2 x + m > log 2 x f) log x -m ( x 2 - 1) > log x -m ( x 2 + x - 2)
Baøi 6. Tìm m ñeå caùc baát phöông trình sau nghieäm ñuùng vôùi:
a) log2 ( 7 x 2 + 7 ) ³ log 2 ( mx 2 + 4 x + m ) , "x
b) log 2 (x 2
) ( )
- 2 x + m + 4 log 2 x 2 - 2 x + m £ 5 , "x Î[0; 2]
c) 1 + log 5 ( x 2 + 1) ³ log5 (mx 2 + 4 x + m ) , "x.
æ m ö 2 æ m ö æ m ö
d) ç 2 - log 1 ÷ x - 2 ç 1 + log 1 ÷ x - 2 ç1 + log 1 ÷ > 0 , "x
ç 1+ m ÷ ç 1+ m ÷ ç 1+ m ÷
è 2 ø è 2 ø è 2 ø
Baøi 7. Giaûi baát phöông trình, bieát x = a laø moät nghieäm cuûa baát phöông trình:
a) log m ( x 2 - x - 2 ) > log m ( - x 2 + 2 x + 3 ) ; a = 9/ 4.
b). log m (2 x 2 + x + 3) £ log m (3 x 2 - x ); a =1

Trang 73
Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit Traàn Só Tuøng
Baøi 8. Tìm m ñeå moïi nghieäm cuûa (1) ñeàu laø nghieäm cuûa baát phöông trình (2):
ìlog2 x + log x 2 < 0 (1)
ï 1 1 ìïlog (5 x 2 - 8 x + 3) > 2 (1)
a) í 2 4 b) í x
2 4
ï x 2 + mx + m 2 + 6m < 0 (2) ïî x - 2 x + 1 - m > 0 (2)
î
Baøi 9. Giaûi caùc heä baát phöông trình sau:
ì
ï
x2 + 4
a) í x 2 - 16 x + 64
>0 ( ) (
ì( x - 1) lg 2 + lg 2 x +1 + 1 < lg 7.2 x + 12
ï
b) í
)
ïlg x + 7 > lg( x - 5) - 2 lg 2 ïîlog x ( x + 2 ) > 2
î
ïìlog ( 2 - y ) > 0 ïìlog ( y + 5) < 0
c) í 2 - x d) í x -1
ïîlog 4 - y ( 2 x - 2 ) > 0 ïîlog y +2 (4 - x ) < 0

Trang 74
Traàn Só Tuøng Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit

IX. OÂN TAÄP HAØM SOÁ

LUYÕ THÖØA – MUÕ – LOGARIT

Baøi 1. Giaûi caùc phöông trình sau:

2 2 x -1.4 x +1
a) = 64 b) 9 3 x -1 = 38 x - 2
x -1
8
x +1 x 2 +2 x -11 9
0,2 x + 0,5 (0, 04) x æ5ö æ 9 ö æ5ö
c) = d) ç ÷ .ç ÷ =ç ÷
5 25 è3ø è 25 ø è3ø
1
e) 7 x +2 - .7 x +1 - 14.7 x -1 + 2.7 x = 48 (
f) 3 x
2
-7,2 x +3,9 )
- 9 3 lg(7 - x ) = 0
7
2
æ 1 ö x -1
g) èç 2(2 ÷
x +3 2 x x
) ø =4 h) 5 x . 8 x-1 = 500
1
1- lg x 2 1
i) x 3 = k) x lg x = 1000 x 2
3
100
lg x +5
l) x 3 = 105+ lg x m) ( x )log x -1 = 3
3

Baøi 2. Giaûi caùc phöông trình sau:

2 2
+2 +2 x 2 -5 x 2 -5
a) 4 x - 9.2 x +8 = 0 b) 4 x - - 12.2 x -1- +8 = 0
1 3
3+
c) 64.9 x - 84.12 x + 27.16 x = 0 d) 64 x -2 x + 12 = 0
2 2
-1 -3
e) 9 x - 36.3 x +3 = 0 f) 34 x +8 - 4.32 x + 5 + 28 = 2 log2 2

( ) +( )
x x
g) 32 x +1 = 3 x + 2 + 1 - 6.3 x + 32( x +1) h) 5 + 24 5 - 24 = 10
2
1+ log3 x 1+ log3 x
i) 9 -3 - 210 = 0 k) 4 lg x +1 - 6 lg x - 2.3lg x +2
=0
2 2
l) 2sin x + 4.2 cos x = 6 m) 3lg(tan x ) - 2.3lg(cot x )+1 = 1
Baøi 3. Giaûi caùc baát phöông trình sau:
6-5 x
æ 2 ö 2 +5 x 25 2 x -1 - 1
a) ç ÷ < b) <2
è5ø 4 2 x +1 + 1
2
c) x 2 .5 x - 52+ x < 0 d) x lg x -3 lg x +1
> 1000
x
4x + 2x - 4 3 x -2 æ2ö
e) £2 f) 8. > 1+ ç ÷
x -1 x
3 -2 x è3ø
log 2 ( x 2 -1)
æ1ö
g) 2 x +2 - 2 x +3 - 2 x + 4 > 5 x +1 - 5x + 2 h) ç ÷ >1
è2ø
x +2 1 2
x+ -
æ 1 ö 2- x æ1ö 2 x 1
i) ç ÷ >9 k) ç ÷ >
è3ø è3ø 27
2 x +1
-3 x x
æ 1 ö 1- x æ1ö æ1ö æ1ö
72
l) ç ÷ >ç ÷ m) 3 . ç ÷ . ç ÷ >1
è5ø è5ø è3ø è3ø

Trang 75
Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit Traàn Só Tuøng
Baøi 4. Giaûi caùc baát phöông trình sau:
a) 4 x - 2.52 x - 10 x > 0 b) 25- x - 5- x +1 ³ 50
1 1 1
- - - 2
c) 9.4 x + 5.6 x < 4.9 x d) 3lg x +2 < 3lg x +5
-2
2 x +3
æ1ö
e) 4 x +1 - 16 x < 2 log 4 8 f) 22 x +1 - 21. ç ÷ +2³ 0
è2ø
2( x -2) 2 -3 x
x 2( x -1) 4 -3 x æ1ö
g) 4 - 2 +8 3 > 52 h) 3 - 35. ç ÷ +6³ 0
è3ø
i) 9 x - 3 x +2 > 3x - 9 k) 9 x + 3x - 2 ³ 9 - 3x
Baøi 5. Giaûi caùc phöông trình sau:
a) log3 (3 x - 8) = 2 - x b) log5- x ( x 2 - 2 x + 65) = 2
c) log7 (2 x - 1) + log 7 (2 x - 7) = 1 d) log3 (1 + log3 (2 x - 7)) = 1
log3 lg x log3 (1-2 x )
e) 3 - lg x + lg2 x - 3 = 0 f) 9 = 5x 2 - 5
log 5 x -1
g) x1+ lg x = 10 x h) ( x) =5
2 2
lg x + lg x -2 lg x + 7
æ lg x ö
i) ç ÷ = lg x k) x 4 = 10 lg x +1
è 2 ø
æ 1 ö x -3 x -3
l) log3 ç log 9 x + + 9 x ÷ = 2 x m) 2 log3 + 1 = log3
è 2 ø x -7 x -1
Baøi 6. Giaûi caùc phöông trình sau:

( )
2
a) 2 log x 5 - 3 log x 5 + 1 = 0 b) log1/3 x - 3 log1/3 x + 2 = 0

c) log22 x + 2 log2 x - 2 = 0 d) 3 + 2 log x +1 3 = 2 log3 ( x + 1)

e) log x ( 9 x 2 ) .log32 x = 4 2
(
f) log3 log1/2 x - 3 log1/2 x + 5 = 2 )
9
g) lg 2 (100 x ) - lg 2 (10 x ) + lg2 x = 6 h) log2 (2 x 2 ).log2 (16 x ) = log22 x
2
i) log3 (9 x + 9) = x + log3 (28 - 2.3 x ) k) log2 (4 x + 4) = log2 2 x + log 2 (2 x+1 - 3)
l) log2 (25 x +3 - 1) = 2 + log 2 (5x +3 + 1) m) lg(6.5 x + 25.20 x ) = x + lg 25
Baøi 7. Giaûi caùc baát phöông trình sau:
2x - 6
a) log 0,5 ( x 2 - 5 x + 6) > -1 b) log7 >0
2x -1
2 - 3x
c) log3 x - log3 x - 3 < 0 d) log1/3 ³ -1
x
2
e) log1/4 (2 - x ) > log1/4 f) log1/3 éë log 4 ( x 2 - 5) ùû > 0
x +1
x2 - 4 log2 ( x + 1)
g) <0 h) >0
log1/2 ( x - 1) 2 x -1

i) log x éë log9 (3 x - 9) ùû < 1 k) log2 x +3 x 2 < 1

x +5
log1/ 3
log2 - x ( x 2 + 8 x +15) x 2 +3
l) 2 <1 m) (0,5) >1

Trang 76
Traàn Só Tuøng Haøm soá luyõ thöøa – muõ –logarit
Baøi 8. Giaûi caùc heä phöông trình sau:
ìï4( x - y )2 -1 = 1 ìï 4 x + y = 128 ì x y
a) í b) í 3 x -2 y -3 c) í2 + 2 = 12
ïî 5 x + y = 125 ïî5 =1 î x+y=5
ìï3.2 x + 2.3 x = 2,75 ìï7 x - 16 y = 0 ìï 3 x .2 y = 972
d) í e) í x f) í
ïî 2 x - 3y = -0,75 ïî4 - 49 y = 0 ïîlog 3
( x - y) = 2
ì x 5y-x
ï y
g) í4 - 3.4 y = 16
ìï32 x - 2 y = 77
h) í x i) í
( )
ìï x 2 + y 2 y - x 2 = 1

ï
î x - 2 y = 12 - 8
y /2
ïî3 - 2 = 7 ïî ( )
9 x 2 + y = 6 x -y
2

Baøi 9. Giaûi caùc heä phöông trình sau:

ìlog ( x - y ) = 2
ìlog x - log 2 y = 0 ï 3 ì lg y
a) í 42 2
b) í 7 c) í x = 2
î x - 5y + 4 = 0 ïlog 4 x - log x y = î xy = 20
î 6
ì1 1 2 ìï3log x 2 = y log5 y
ìlog x + 2 log2 y = 3 ï - =
d) í 2 e) í x y 15 f) í log 3
î x 2 + y 4 = 16 ïlog x + log y = 1 + log 5 ïî2 y = x 7
log x
î 3 3 3
ìx y 9
ì lg( x 2 + y 2 ) - 1 = lg13 ï 2+ 2 =8 ìï xy = 8
g) í h) í y x i) í
îlg( x + y ) - lg( x - y ) = 3 lg 2 ïlog x + log y = 3
(
ïî2 log y x + log x y = 5 )
î 2 2

ìï2 log x - 3y = 15 ì x y
ìï
ï +
y x 3 x .2 y = 576
k) í y 2 y +1
l) í 4 = 32 m) ílog ( y - x ) = 4
ïî3 .log2 x = 2 log2 x + 3 ïîlog3 ( x - y ) = 1 - log3 ( x + y ) ïî 2

Trang 77