2

 Bộ luật dân sự Việt Nam 14/6/2005:

BLDS
 Luật doanh nghiệp 2005

 Luật thương mại 2005

 Luật đầu tư 2005

 Luật hợp tác xã 26/11/2003: LHTX

 39/2007/NĐ-CP

 88/2006/NĐ-CP về Đăng ký kinh

doanh.
 139/2007/NĐ-CP
toanvs@gmail.com
3

 10/2007/QĐ-TTg ngày 23/1/2007 về hệ thống

ngành kinh tế Việt Nam.

toanvs@gmail.com
 1. KHÁI NiỆM HÀNH VI KINH
DOANH
5

 Hành vi kinh doanh:

- khoản 1 điều 3 luật công ty 21/12/1990 (quốc
hội khóa 8, kỳ họp 8)
- k.2 đ.3 Luật Doanh Nghiệp 1999

toanvs@gmail.com
 1. KHÁI NiỆM HÀNH VI KINH
DOANH
6

Hành vi kinh doanh:

K.2 đ.4 LDN 2005
"Kinh doanh là việc thực hiện liên tục
một, một số hoặc tất cả các công
đoạn của quá trình đầu tư, từ sản
xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc
cung ứng dịch vụ trên thị trường
nhằm mục đích sinh lợi.”

toanvs@gmail.com
7

 Dấu hiệu của hành vi kinh doanh:

 Tính chất nghề nghiệp
 Trên thị trường
 Mục đích lợi nhuận
 Thường xuyên

toanvs@gmail.com
8

Chủ thể kinh doanh:

Cá nhân, tổ chức có quyền thực hiện
hành vi kinh doanh do pháp luật qui
định.

Vd: cá nhân kinh doanh, doanh nghiệp,

hợp tác xã …

toanvs@gmail.com
 Nhận thức về chủ thể KD
9

 Chủ thể kinh doanh là người thực

hiện hành vi kinh doanh.
 Là đối tượng điều chỉnh chủ yếu

của ngành luật kinh tế.

 Cùng với sự mở rộng và phát triển

của các quan hệ, chủ thể kinh

doanh cũng đa dạng hơn.

toanvs@gmail.com
10

K.1 đ.3 LTM 2005

“Hoạt động TM là hoạt động nhằm mục
đích sinh lợi, bao gồm mua bán
hàng hóa, cung ứng dịch vụ, đầu tư,
xúc tiến thương mại và các hoạt
động nhằm mục đích sinh lợi khác.”

toanvs@gmail.com
11

 Thương nhân bao gồm tổ chức kinh

tế được thành lập hợp pháp, cá nhân
hoạt động thương mại một cách độc
lập, thường xuyên và có đăng ký kinh
doanh.

toanvs@gmail.com
13

 Đ. 15 HP VN 1992, sửa đổi ngày

25/12/2001
 “Nhà nước thực hiện nhất quán chính

sách phát triển nền kinh tế thị trường

định hướng xã hội chủ nghĩa. Cơ cấu
kinh tế nhiều thành phần với các
hình thức tổ chức sản xuất, kinh
doanh đa dạng….”

toanvs@gmail.com
14

NHOÙM, TOÅ CHÖÙC

CAÙ NHAÂN PHAÙP NHAÂN
KINH DOANH
KINH DOANH KINH TEÁ
(KHOÂNG PHAÙP NHAÂN)

toanvs@gmail.com
15

DOANH NGHIEÄP

DOANH NGHIEÄP
DOANH NGHIEÄP DOANH NGHIEÄP DOANH NGHIEÄP
COÙ VOÁN ÑAÀU TÖ
NHAØ NÖÔÙC TAÄP THEÅ DAÂN DOANH
NÖÔÙC NGOAØI

toanvs@gmail.com
16

DOANH NGHIEÄP

DOANH NGHIEÄP DOANH NGHIEÄP

MOÄT CHUÛ SÔÛ HÖÕUNHIEÀU CHUÛ SÔÛ HÖÕU

toanvs@gmail.com
17

DN

COÂNG TY
DOANH NGHIEÄP COÂNG TY COÂNG TY
TRAÙCH NHIEÄM
TÖ NHAÂN HÔÏP DANH COÅ PHAÀN
HÖÕU HAÏN

toanvs@gmail.com
18

Khaùc

Hôïp taùc xaõ Hoä kinh doanh caù theå Doanh Nghiệp

toanvs@gmail.com
20

k. 1 ñ. 4 LDN 2005
“Tổ chức kinh tế có tên riêng, có tài
sản, có trụ sở giao dịch ổn định, được
đăng ký kinh doanh theo quy định
của pháp luật nhằm mục đích thực
hiện các hoạt động kinh doanh”.

toanvs@gmail.com
21

 Chủ thể kinh doanh: có thể là

doanh nghiệp, có thể không phải là
doanh nghiệp.
 Ví dụ: hộ kinh doanh, HTX

toanvs@gmail.com
22

 Chủ thể trừu tượng, thể hiện sự độc

lập trong hoạt động và trách nhiệm.
 Một tổ chức được pháp luật công

nhận có quyền và nghĩa vụ như thể

nhân.

toanvs@gmail.com
23

 Ñieàu 84 BLDS 2005: phaùp

nhaân
1. Thành lập hợp pháp;
2. Có cơ cấu tổ chức chặt chẽ;
3. Có tài sản độc lập với cá nhân, tổ
chức khác và tự chịu trách nhiệm
bằng tài sản đó;
4. Nhân danh mình tham gia các quan
hệ pháp luật một cách độc lập.
toanvs@gmail.com
24

người ĐẦU TƯ

Tổ chức- là pháp nhân

Chủ nợ

toanvs@gmail.com
25

 Pháp nhân: với người chủ đầu tư

 Tách bạch về tài sản
 Tách bạch về quyền
 Tách bạch về nghĩa vụ, trách nhiệm
phát sinh

toanvs@gmail.com
26

Chủ thể
Kinh doanh

Pháp nhân Không pháp nhân

toanvs@gmail.com
27
- Tính chất của chế độ trách nhiệm về
mặt tài sản trong kinh doanh.

Trách nhiệm vô hạn:

 Tính vô hạn của nghĩa vụ trả nợ.
Không có giới hạn giữa tài sản kinh

doanh của đơn vị kinh doanh với tài

sản riêng của người chủ trong vấn đề
trả nợ.
toanvs@gmail.com
28
 Trách nhiệm hữu hạn:
Tính giới hạn của nghĩa vụ trả nợ
 Chỉ có trách nhiệm thanh toán nợ

trong phạm vi tài sản của mình.

toanvs@gmail.com
29

 Chỉ thể hiện sự khác nhau khi chủ

thể phải trả nợ và bị tuyên bố phá
sản.
 Không phân biệt khi chủ thể đang

hoạt động.

toanvs@gmail.com
30

 Nghĩa vụ dân sự liên đới là nghĩa vụ

do nhiều người cùng phải thực hiện
và bên có quyền có thể yêu cầu bất
cứ ai trong số những người có nghĩa
vụ phải thực hiện toàn bộ nghĩa vụ.

toanvs@gmail.com
31

 Có ý nghĩa quan trọng khi thực hiện

giao dịch với mô hình tổ chức, doanh
nghiệp.
 Chỉ thực hiện giao dịch với người đại

diện thì mới phát sinh nghĩa vụ đv tổ

chức đó.

toanvs@gmail.com
32

Chế định đại diện được qui định trong

chương VII BLDS 2005: đ. 139
“Đại diện là việc một người nhân danh
một người khác (Người đại diện) xác
lập, thực hiện giao dịch dân sự trong
phạm vi thẩm quyền đại diện.”

toanvs@gmail.com
33

ĐẠI DiỆN

THEO PHÁP LUậT THEO ỦY QUYềN.

toanvs@gmail.com
34
“Đại diện theo pháp luật là đại diện do
pháp luật quy định hoặc cơ quan nhà
nước có thẩm quyền quyết định” (Đ.
140 BLDS)
 Là người có quyền đương nhiên

 Vd: giám đốc, chủ hộ, tổ trưởng, chủ

tịch…
 Chú ý: thông thường trong một tổ
chức chỉ có 1 cá nhân là người đại
toanvs@gmail.com
35

« Đại diện theo uỷ quyền là đại diện

được xác lập theo sự uỷ quyền giữa
người đại diện và người được đại
diện » (đ. 142 BLDS)

Vd: phó giám đốc, giám đốc chi nhánh,

luật sư…

toanvs@gmail.com
36

 Chú ý:
 Chỉ có người đại diện theo pháp luật mới
có thể ủy quyền cho người khác
 Người đại diện chỉ được thực hiện hành

vi của mình trong phạm vi đại diện.

 Quyền và nghĩa vụ phát sinh thuộc về

người được đại diện

toanvs@gmail.com
37

 Quyết định hành chính của cơ quan

nhà nước để cho phép chủ thể thực
hiện một, một số hành vi kinh doanh
nhất định trong một khoảng thời gian
nhất định.

toanvs@gmail.com
38

 vd:
 GP xuất bản, GP cung cấp dịch vụ viễn
thông, GP kinh doanh vật liệu nổ công
nghiệp..
 GCN chất lượng,
 Giấy xác nhận đủ điều kiện an ninh trật
tự
 Quyết định phê duyệt…
toanvs@gmail.com
40

 Luật DOANH NGHIệP 2005.

 10/2007/QĐ-TTg về hệ thống ngành

kinh tế VN.
 59/2006/NĐ-CP quy định chi tiết luật

thương mại về hàng hóa, dịch vụ cấm kinh

doanh, hạn chế kinh doanh và kinh doanh có
điều kiện do Chính phủ ban hành.
 139/2007/NĐ-CP ngày 5/9/2007 qui

định chi tiết một số điều của luật

doanh nghiệp 2005
toanvs@gmail.com
41

Ngành, nghề kinh doanh là lĩnh vực

nhất định trong xã hội mà chủ thể
thực hiện hành vi kinh doanh (sản
xuất, mua bán, cung ứng dịch vụ…)
nhằm đáp ứng nhu cầu của xã hội.

Vd: sản xuất bánh kẹo, cung ứng dịch

vụ chụp ảnh, dịch vụ trò chơi điện tử,
kinh doanh xăng dầu…
toanvs@gmail.com
42

 Nhu cầu của xã hội đa dạng - nên

ngành, nghề kinh doanh cũng đa
dạng
 Nhu cầu của xã hội phát triển và thay

đổi - ngành nghề kinh doanh cũng

thay đổi.

toanvs@gmail.com
43

a. Chỉ được làm những gì pháp

luật cho phép:
 Quản lý nhà nước tốt
 Hạn chế sự tùy tiện trong kinh doanh

 Ngăn chặn rủi ro cho người tiêu dùng

toanvs@gmail.com
44

Được kinh doanh

Cấm

Cấm

toanvs@gmail.com
45

K.1 đ. 7 LDN 2005

 Đáp ứng nhu cầu không ngừng phát

triển của xã hội

 Phát huy sự sáng tạo

 Đảm bảo quyền tự do kinh doanh

 Quản lý nhà nước hạn chế

toanvs@gmail.com
46

-- Được
Cấm
Được
--

toanvs@gmail.com
47

Ngành, nghề KD

CẤM ĐƯỢC KD

ĐiỀU KiỆN CHUNG ĐK RIÊNG

toanvs@gmail.com
48

 K.3 đ.7 LDN2005, điều 4

139/2007/NĐ-CP.
 Cấm hoạt động kinh doanh gây
phương hại đến quốc phòng, an ninh,
trật tự, an toàn xã hội, truyền thống
lịch sử, văn hoá, đạo đức, thuần
phong mỹ tục Việt Nam và sức khoẻ
của nhân dân, làm huỷ hoại tài
nguyên, phá huỷ môi trường.
toanvs@gmail.com
49

 Ví dụ:
 Vũ khí, đạn dược, quân trang, quân dụng
và phương tiện kỹ thuật quân sự;
 ma túy;
 mại dâm, dịch vụ tổ chức mại dâm, buôn
bán phụ nữ, trẻ em;
 dịch vụ tổ chức đánh bạc, gá bạc;
 hiện vật thuộc di tích lịch sử, văn hóa,
bảo tàng;
toanvs@gmail.com
50
 sản phẩm văn hóa phản động, đồi trụy,
mê tín…;
 các loại pháo;
 Các loại động vật, thực vật quý hiếm cần
được bảo vệ;
 đồ chơi có hại cho giáo dục nhân cách,
sức khỏe của trẻ em hoặc ảnh hưởng tới
an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
 dịch vụ môi giới hôn nhân có yếu tố nước
ngoài.
 Kinh doanh các loại phế liệu nhập khẩu
gây ô nhiễm môi trường; toanvs@gmail.com
51

5.3.2.1 Điều kiện chung:

Chủ thể kinh doanh cần phải đảm bảo
các điều kiện chung của pháp luật:
 Tư cách pháp lý

 Cơ sở kinh doanh

 Tài sản.

toanvs@gmail.com
52

5.3.2.2 Điều kiện riêng (đặc biệt)

 Đối với một số ngành, nghề nhất

định:
chủ thể muốn được kinh doanh thì
ngoài việc thỏa mãn các điều kiện
chung còn phải thỏa mãn các điều
kiện khác do nhà nước qui định

toanvs@gmail.com
53

 K. 5 Đ. 7 LDN2005
 Bộ, cơ quan ngang bộ, Hội đồng nhân
dân và Uỷ ban nhân dân các cấp không
được quy định về ngành, nghề kinh
doanh có điều kiện và điều kiện kinh
doanh.
 Điều kiện kinh doanh được qui định
trong: luật, pháp lệnh, nghị định

toanvs@gmail.com
54

ĐiỀU KiỆN
KINH DOANH

CHỨNG CHỈ ĐK KHÔNG

VỐN GiẤP PHÉP
CHUYÊN MÔN GiẤY PHÉP

toanvs@gmail.com
55

 Chủ thể chỉ được kinh doanh khi vốn

đầu tư đạt một mức nhất định
 Vốn pháp định: vốn tối thiểu do nhà

nước qui định để kinh doanh một

ngành, nghề nhất định
 Vốn đầu tư ≥ Vốn pháp định

toanvs@gmail.com
56

 Đòi hỏi đối với người trực tiếp tham

gia quản lý, điều hành, thực hiện
hành vi kinh doanh:
 Đó là những ngành nghề mà khả

năng chuyên môn sẽ ảnh hưởng trực

tiếp đến kết quả của công việc
 “chứng chỉ hành nghề”

toanvs@gmail.com
57

Chứng chỉ hành nghề:

là văn bản mà cơ quan nhà nước có
thẩm quyền hoặc hội nghề nghiệp
chỉ cấp cho cá nhân có đủ trình độ
chuyên môn và kinh nghiệm nghề
nghiệp về một ngành, nghề nhất
định.

toanvs@gmail.com
58

 dịch vụ pháp lý;

 dịch vụ khám, chữa bệnh và KD dược phẩm;
 dịch vụ thú y và KD thuốc thú y;
 dịch vụ thiết kế công trình;
 dịch vụ kiểm toán;
 dịch vụ môi giới chứng khoán;
 Sản xuất, gia công, sang chai, đóng gói, mua
bán thuốc bảo vệ thực vật.
 kinh doanh dịch vụ thiết kế phương tiện vận
tải
 mua bán di vật, cổ vật, bảo mật quốc gia

toanvs@gmail.com
59

 Chủ thể chỉ được kinh doanh khi nhà

nước cấp giấy phép.

 Vd: kinh doanh xăng dầu, khắc dấu…

toanvs@gmail.com
60

 Chủ thể được quyền kinh doanh

ngành, nghề nhất định kể từ khi có
đủ các điều kiện theo quy định và
cam kết thực hiện đúng các điều kiện
đó trong suốt quá trình hoạt động
kinh doanh.

toanvs@gmail.com
61

 Điều kiện:
 Phòng cháy, chữa cháy
 Vệ sinh an toàn thực phẩm, sức khỏe
 Trật tự xã hội
 An toàn giao thông
 Phương tiện kinh doanh (cân, đong…xe
vận tải…)
 Môi trường
 …..
toanvs@gmail.com
62

 Theo qd 200/2004 của UBND TPHCM

ngày 18/8/2004 có 17 ngành nghề
không được đặt cơ sở sx tại khu dân
cư tập trung

toanvs@gmail.com
 1. Ngành hóa chất: sản xuất hóa chất cơ bản,
sản xuất pin, ắc quy, thuốc bảo vệ thực vật,
hóa chất làm lạnh, phèn, chất tẩy rửa, thuốc
63 nhuộm, sơn, sản xuất phân bón;
2. Ngành tái chế, mua bán chất phế thải: giấy,
nhựa, kim loại, dầu nhớt cặn;
3. Ngành tẩy, nhuộm, hồ, in trên các sản phẩm
vải sợi, dệt, may, đan;
4. Ngành luyện cán cao su;
5. Ngành thuộc da;
6. Ngành xi mạ điện;
7. Ngành gia công cơ khí: rèn, đúc, cán kéo kim
loại, dập, cắt, gò, hàn, sơn;
8. Ngành in, tráng bao bì kim loại;

toanvs@gmail.com
 9. Ngành sản xuất bột giấy;
10. Ngành sản xuất vật liệu xây dựng, sản xuất
64
gốm sứ, thủy tinh;
11. Ngành chế biến gỗ (trừ điêu khắc gỗ và mộc
gia dụng);
12. Ngành sản xuất chế biến thực phẩm tươi
sống, nước chấm các loại, muối, dầu ăn;
13. Ngành sản xuất cồn, rượu, bia, nước giải
khát (trừ nước uống tinh khiết);
14. Ngành sản xuất thuốc lá;
15. Ngành chăn nuôi gia súc, gia cầm theo quy
trình công nghiệp;
16. Ngành giết mổ gia súc;
17. Ngành chế biến than.

toanvs@gmail.com
65

 Điều 8, 9, 10 LDN 2005

toanvs@gmail.com
 66

 Tự chủ kinh doanh; chủ động lựa chọn ngành,

nghề, địa bàn, hình thức kinh doanh, đầu tư; chủ
động mở rộng quy mô và ngành, nghề kinh
doanh.
 Lựa chọn hình thức, phương thức huy động, phân
bổ và sử dụng vốn.
 Chủ động tìm kiếm thị trường, khách hàng và ký
kết hợp đồng.
 Kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu.
 Tuyển dụng, thuê và sử dụng lao động theo yêu
cầu kinh doanh.
 Chủ động ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại
để nâng cao hiệu quả kinh doanh và khả năng
cạnh tranh. toanvs@gmail.com
67

 Tự chủ quyết định các công việc kinh doanh

và quan hệ nội bộ.
 Chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản của
doanh nghiệp.
 Từ chối mọi yêu cầu cung cấp các nguồn lực
không được pháp luật quy định.
 Khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật
về khiếu nại, tố cáo.
 Trực tiếp hoặc thông qua người đại diện theo
uỷ quyền tham gia tố tụng theo quy định của
pháp luật.
 Các quyền khác theo quy định của pháp luật.
toanvs@gmail.com
 68
 Hoạt động kinh doanh theo đúng ngành, nghề đã
ghi trong Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh;
bảo đảm điều kiện kinh doanh theo quy định của
pháp luật khi kinh doanh ngành, nghề kinh doanh
có điều kiện.
 Tổ chức công tác kế toán, lập và nộp báo cáo tài
chính trung thực, chính xác, đúng thời hạn theo
quy định của pháp luật về kế toán.
 Đăng ký mã số thuế, kê khai thuế, nộp thuế và
thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác theo quy
định của pháp luật.
 Bảo đảm quyền, lợi ích của người lao động theo
quy định của pháp luật về lao động; thực hiện chế
độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm
khác cho người lao động theo quy định của pháp
toanvs@gmail.com
69
 Bảo đảm và chịu trách nhiệm về chất lượng hàng
hoá, dịch vụ theo tiêu chuẩn đã đăng ký hoặc
công bố.
 Thực hiện chế độ thống kê theo quy định của
pháp luật về thống kê; định kỳ báo cáo đầy đủ
các thông tin về doanh nghiệp.
 Tuân thủ quy định của pháp luật về quốc phòng,
an ninh, trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ tài nguyên,
môi trường, bảo vệ di tích lịch sử, văn hoá và
danh lam thắng cảnh.
 Các nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.

toanvs@gmail.com