CON NG CN BN N GIC NG

Bn Vn By im Tu Tm ca phi Kadam
Nguyn tc: Training the Mind and Cultivating Loving-Kindness by Chogyam
Trungpa
Nh xut bn Shambhala, 1993
Vit dch: Trng Hng - Nh xut bn Thin Tri Thc, 2001
NI DUNG
01
Li Noi u ca Nha Bin Tp
TU HANH TM THC VA NUI DUNG LONG TU
Nhp d
im Mt
NHNG SO BO, CHUNG LA MOT NEN TANG CHO SU THUC HANH PHAP
1. Truoc ht hy tu hanh nhung so b
im Hai
SU THUC HANH CHINH YEU LA TU HANH BO E TM
(BO E TM TOI HAU VA TUONG OI)
Nhung chm ngn B d tm ti hu
2. Hy nhin tt ca cac phap nhu mng
3. Hy khao sat ban tanh ca tanh Giac v sanh
4. Hy tu giai thoat khoi ca su di tri
5. Hy an tru trong ban tanh ca alaya, cai tinh tuy
6. Sau thin dinh, hy la mt dua con ca huyn
Nhung chm ngn ca B d tm tuong di
7. Goi cho va nhn ly cn duoc thuc hanh ln luot.
Hai cai y cn ci trn hoi tho
8. Ba di tuong, ba dc, va ba hat ging ca cng duc
9. Trong moi hoat dng, hy tu hanh theo nhung chm ngn
10. Hy bt du chui cho va nhn voi chinh ban
02
im Ba
SU CHUYEN HOA NHNG HOAN CANH XAU THANH CON UNG CUA GIAC
NGO - IEM BA VA NHN NHUC BA LA MAT
11. Khi th gian tran dy su xu,Hy chuyn hoa moi vic bt hanh thanh con dung giac ng
12. Hy huong moi trach moc, d li vao chinh minh
13. Hy bit on moi ngui
14. Thy vong tuong tuc la bn than La su bao v v thuong ca tanh Khng
15. Bn thuc hanh la cai tt nht ca nhung phuong phap
16. Bt cu diu gi ban gp khng ng, hy ni kt no voi thin dinh
03
im Bn
CH A SU S DUNG VIC THUC HANH TONG
TOAN THE CUOC SONG CUA MNH
IEM BON VA TINH TAN BA LA MAT
17. Hy thuc hanh nm suc manh,
Nhung giao hun tm yu c dong
18. Giao hun dai tha cho su vot ra ca thuc vao luc cht
La nm suc manh lam th nao ban tu huong n chinh minh la diu uan trong
im Nm
SU ANH GIA VIC TU TM
IEM NM VA THIEN NH BA LA MAT
19. Tt ca phap dng o mt dim
20. Trong hai ngui chung, hy ly ngui chinh yu
21. Hy lun lun giu gin ch mt tm thuc hoan h
22. Nu ban co th thuc hanh ngay ca khi phong tm,
ban d tu hanh nhun nhuyn
im Su
NHNG K LUAT TU TM
IEM SAU VA BAT NH BA LA MAT
23. Hy lun lun hanh dng theo ba nguyn l cn ban
24. Hy thay di thai d ca ban, nhung vn o tu nhin
25. Cho noi v nhung khuyt tt
26. Cho cn do nhung ngui khac
27. Truoc tin hy lam vic voi nhung nhim lon nht
28. Hy t bo moi hy vong v ua
29. Hy t bo thuc n thuc dc
30. Cho ua co th doan truoc
31. Cho noi xu nhung ngui khac
32. Cho ch doi d phuc kich
33. Cho dem su vic dn mt dim gy phin mun
34. Cho chuyn vt nng ca con b duc ua con b cai
35. Cho c gng lam ngui nhanh nht
36. Cho hanh dng voi mt nut vn xon
37. Cho lam cho chu thin bin thanh ma u
38. Cho tim kim su dau kh ca nhung ngui khac nhu la
phn huu co ca hanh phuc ring ca ban
04
im By
NHNG KHUYN NHU VE TU TM
IEM BAY VA SAU THIEN NH
39. Moi hoat dng cn duoc lam voi ch mt dinh
2
40. Hy sa chua moi li lm voi mt dinh
41. Hai hoat dng mt cai luc bt du,
mt cai luc chm ut
42. D xu hay tt xay ra, hy nhn nhuc
43. Hy tun th hai cai nay, thm chi voi
cai gia cuc di ca ban
44. Hy tu hanh ba su kho khn
45. Hy ua vao ba nguyn nhn chanh yu
46. Hy chu cho ba cai khng bao gi hu khuyt
47. Hy giu cho ba cai khng tach lia
48. Hy tu hanh khng co thin chp trong moi lnh vuc.
Ct yu la lun lun lam vic y mt cach su rng va toan tm
49. Hy lun lun thin dinh v bt cu cai gi gy ra kho chiu
50. Cho ao dng vi nhung ngoai canh
51. Thi gian nay, hy thuc hanh nhung dim chinh
52. Cho hiu sai
53. Cho chao dao
54. Hy tu hanh toan tm
55. Hy tu giai thoat chinh minh bng cach khao sat va phn tich
56. Cho dm minh trong su tu thuong hai
57. Cho co ghen t
58. Cho co ph phim, ngo ngn
59. Cho ch doi su tan thuong
BAI K KET THUC
Phu Luc Bn Muoi Sau Cach Thuc Tht Bai ca Mt B Tat
Chu Thich
Thut Ngu
V Tac Gia
Li Ni u ca Nh Bin Tp
Cun sach nay la mt ban ich ca Ban Dich Thut Nalana v tac phm Ban Vn Bay im
Tu Tm ca Chekaa Yeshe Dore, voi mt binh giang cn cu trn nhung giang ay ming
o Chogyam Trungpa inpoche trinh bay. Trong bai giang v ch d nay, Trungpa inpoche
d s ung li binh giang ca amgon Kongtrul V ai lam mt uy chiu chinh yu, ting
Ty Tang co tua la Changchup Shunglam (Con dung Cn ban dn Giac Ng). No bao gm
toan b nhung giao l chinh yu ca Pht giao Ty Tang ma Ngai amgon Kongtrul d suu
tp, co tn la Nm Kho Tang. (Bn su ca Trungpa inpoche, amgon Kongtrul xu Sechen,
la mt hoa thn ca vi dao su lnh dao trong th k mui chin nay.)
Bay dim tu tm la ca dai dao su Pht giao An Atisha Dipankara Shrinana, ngai sinh t
ng i vuong gia o Bengal nm 982. Nhu vy, anh sach nhung chm ngn d tu tm o
Chekaa suu tp thung duoc xem la nhung Chm Ngn Atisha. T bo di sng cung din
khi cn thiu nin, Atisha nghin cuu va thuc hanh kich lit o An va v sau o Sumatra, voi
vi thy chanh ca ngai la Dharmakirti (cng duoc bit dn voi tn la Serlingpa o Ty Tang),
t vi thy nay ngai d nhn nhung giao hun v B d tm va tu tm. Ngay khi v An ,
ngai bt du kt tp lai nhung giao l mt thi d mt nay va nhn mt ch ay tai
Vikramashila, mt dai hoc vin Pht giao ni ting. uoc mi dn Ty Tang d truyn nhung
giao l v tu tm, ngai ay o do trong khoang mui ba nm, cho dn khi cht vao khoang nm
1054. Ngai d truyn phn ct li ca tri hu nay cho d t Ty Tang thn thit nht la
Dromtonpa, ngui sang lp ng Kaam ca Pht giao Ty Tang.(1)
3
Trong mt thi gian, nhung chm ngn ca Atisha duoc giu bi mt va ch duoc truyn cho
nhung d t thn thit. Vi du tin vit chung ra la dao su Kaampa Langri Thangpa (1054-
1123). Chung cang duoc bit rng ri hon sau khi duoc Geshe Chekaa Yeshe Dore (1101-
1173) tng kt trong Ban Vn Bay im Tu Tm. Geshe Chekaa d gp nhiu ngui bi
bnh ci trn dung giang ay giao l va ay ho v tu tm. Mt s ngui bnh ci nh do d
duoc lanh bnh. Nhung giao l ca ngai vi vy di khi duoc ngui Ty Tang xem nhu la
'phap cho bnh ci. Khi Chekaa nhn thy rng thm chi nhung giao l nay d lam loi lac
cho ngui em ng nghich va khng them uan tm gi dn Phap ca ngai, ngai uyt dinh nn
ph bin chung rng ri. Nhu th nhung giao l tu tm ca Atisha hin gi duoc thuc hanh
trong moi ng chanh ca Pht giao Ty Tang, va d trai ua nhiu th k.(2)
Ban Vn Bay im Tu Tm la mt anh sach gm nm muoi chin chm ngn, chung tao
thanh mt giao hun tng kt ct li v cai thy (tri kin) va su ap ung thuc tin ca Pht
giao ai tha. Su hoc hoi va thuc hanh nhung chm ngn nay la mt dung li rt thuc tin
va cu th d lt nguoc su chp ng ca chung ta va d trau i t va bi. Chung cung cp mt
phuong phap tu hanh tm thuc ca chung ta ua thuc hanh thin dinh chinh thuc va va s
ung nhung bin c ca cuc di thung ngay nhu la phuong tin d giac ng.
Cun sach nay khng cn cu ch trn mt hi thuyt phap, nhu nhiu cun sach khac trong T
Sach Bin Phap, ma hon nua la mt kt tp nhiu li ay va nhn xet duoc ban cho trong
nhiu nm. Ngai Viyahara(3) trinh bay du tin nhung giao l dai tha ca nhung chm
ngn Kaampa vao nm 1975, vao khoa Varahatu(4) thu ba hang nm, mt trong nhung
chuong trinh ay nng cao gm mui ba khoa, mi khoa ba thang t nm 1973 dn 1986.
Trong nhung khoa sau do ngai giang giai t m thm v l thuyt va thuc hanh ca tu tm.
Tu tm, hay thuc hanh chm ngn, co hai phuong in thin dinh va thuc hanh sau thin
dinh. O Ty Tang, thuc hanh thin dinh goi la tonglen, hay cho va nhn, va duoc dt nn trn
cu chm ngn thu bay 'Cho va nhn cn duoc thuc hanh ln luot. Hai cai nay cn ci trn
hoi tho. Trungpa inpoche gioi thiu thuc hanh thin dinh chinh thuc v tonglen cho cac hoc
tr vao Khoa nm 1979, va ngai khuyn khich ho th hin tonglen vao thuc hanh thin dinh
hang ngay. Ngai cng khuyn khich ho lam vic voi thuc hanh sau thin dinh, ni kt moi mt
ca di sng ho voi k lut thin dinh ua su ap ung nhung chm ngn.
Khi lam vic voi cac hoc tr ca minh, Trungpa inpoche nhn manh lon lao vao su thuc
hanh thin dinh khng hinh tuong, su khai trin chanh nim va tnh giac nhu la nn tang. Ban
du ngai ch truyn thuc hanh tonglen cho nhung hoc tr d thuc hanh lu, d co nhung kinh
nghim rng lon trong ngi thin va trong nghin cuu nhung giao l Pht giao. Khi su nghin
cuu va thuc hanh tu tm duoc trinh bay trong mt bi canh nhu th, su nguy him ca vic
giai thich nhung giao l nay trong mt kiu cach lun l hay uan nim duoc giam thiu.
V sau su thuc hanh tonglen bt du duoc gioi thiu cho nhung hoc tr trong ip nhn li th
nguyn B tat, mt li tuyn b chinh thuc nguyn vong ca ho la hi huong cuc di ho cho
su loi lac ca nhung ngui khac. Ngoai ra, thuc hanh tonglen cn duoc gioi thiu trong nhiu
bi canh khac. Vin Naropa o Bouler, Colorao, mt dai hoc ly cam hung t Pht giao,
dem tu hanh tonglen vao chuong trinh tm l hoc tri liu ca minh. Su tu hanh nay cng duoc
ay nhu mt phuong in ca nhung di thoai Pht giao va Thin Chua giao o vin Naropa.
Nhung ngui tham u trong mt thang thin dinh kich lit, goi la athuns theo Ty Tang,
duoc du dn gioi thiu vao thuc hanh tonglen, va nu ho mun tu hanh kich lit hon nua, ho
co th tham u vao cac athuns tonglen dc bit. Tonglen duoc bao ham trong mt thuc hanh
hang thang cho ngui bnh cng nhu trong nhung l gi o khoa Varahatu.
4
Qua su thuc hanh chm ngn, chung ta bt du thu hiu rng khuynh huong thoi uen ca
chung ta, trong nhung c ch nho nht ca chung ta, la mt biu hin ca su uy ng.
Khuynh huong nay hoan toan dao hao c th va tac dng ln toan b hoat dng ca chung ta,
thm chi trong cai duoc goi la thai d nhn duc ca chung ta. Su thuc hanh tonglen la mt
cuc lt d truc tip khun kh thoi uen nay va duoc dt nn trn su thuc hanh dt nhung
ngui khac truoc va hon ban thn minh. Bt du voi nhung ban huu ca chung ta, va ri mo
rng ra dn nhung ngui ta bit, va cui cng dn nhung ke th ca chung ta, chung ta mo
rng trung tnh giac ca chung ta d chp nhn nhung ngui khac va lam loi lac cho ho.
Chung ta lam diu nay khng phai vi chung ta la nhung ngui t dao hay mun ap buc trit
tiu su tu uan tm ca chung ta, ma boi vi chung ta bt du bit chp nhn chinh minh va th
gioi ca minh. Thuc hanh chm ngn mo ra mt trung bao la hon ca su iu ang (lng t)
va suc manh, dn ni nhung hoat dng ca chung ta duoc dt nn trn su hn thuong, cam
kich hon la cai vng uay ln un ca hy vong va so hi.
Tin dn cham mt voi su tuong phan cn co nht ca lng vi tha va lng uy ng di hoi su
can dam va thach thuc dang k. No gianh lai uyn han cho trai tim ca con dung tm linh
va khng cho phep co ch cho mt tht vong nho nht hay thut lui. No la mt su thuc hanh
rt cn co, rt thuc cht.
Tonglen la mt cach dc bit manh m d di x voi dau don va mt mat. V bnh tt hay cai
cht ca chinh chung ta hay ca ngui khac tonglen giup cho chung ta vuot thng su
chin du voi chung va su t khuoc nhung kinh nghim nhu vy va tuong uan voi chung
mt cach don gian va truc tip hon.
Thuc hanh chinh thuc ca tonglen, ging nhu thuc hanh chanh nim-tnh giac, lam vic voi
trung gian la hoi tho. bt du, truoc tin diu ct yu la tu dt nn mong cho minh bng
phuong tin tu hanh chanh nim va tnh giac. o la nn tang trn do tonglen duoc y cu. Ban
thn thuc hanh tonglen co ba giai doan. bt du, ban ngoi ngh tm thuc ban mt chut, mt
vai giy, trong mt trang thai rng rang. Giai doan nay la mt cai gi thinh linh va co mt
phm tinh 'chop sang trn su yn tnh va sang to cn ban. Tip theo, ban lam vic voi ni
ung co cu. Ban tho vao mt cam giac hoi nong, ti tm va nng n, mt cam thuc ca
chung lo so trong mt noi bi dong kin va ban tho ra mt cam giac mat me, sang sa va nhe
nhang mt cam thuc tuoi mat, moi me. Ban cam thy nhung phm tinh nay di vao va di ra,
ua tt ca l chn lng ca ban. thit lp cam giac tng uat hay m diu ca tonglen, ban
bt du lam vic voi nhung ni ung ca tm thuc. Bt cu cai gi khoi ln trong kinh nghim
ca ban, ban ch don gian tho vao cai khng thich thu va tho ra cai lam ban rt thich thu. Khoi
t kinh nghim truc tip ca ban, ban mo rng d bao trm nhung ngui chung uanh ban va
nhung chung sanh khac dang kh dau cng cach nhu ban. Chng han, nu ban cam thy bt
luc, thiu sot, ban bt du hit no vao va tho ra cam thuc nng luc, sung mn ca ring ban.
i ban mo rng su thuc hanh, mo rng no vuot khoi nhung uan tm ca nhn ca ban d tip
hop voi su bun kh ca nhung cam giac nay trong nhung ngui xung uanh ban va khp ca
th gian. Phm tinh ch yu ca thuc hanh nay la su mo rng, lam rng rang lng ban toan
tm nhn vao va toan tm cho ra. Trong tonglen khng co cai gi bi t chi, bac bo bt cu cai
gi khoi sanh du la nhin liu hon nua cho thuc hanh.
Trungpa inpoche nhn manh su uan trong ca truyn thng truyn ming, trong do nhung
thuc hanh duoc trao truyn mt cach ca nhn va truc tip t thy ua tr. Theo cach do nhung
hoc tr tham u truc tip vao mt truyn thng tri hu bt doan, tro nguoc lai ua nhiu th h
dn thi ky ca duc Pht. Phm tinh sng thuc, thit yu ca thuc hanh duoc trao truyn la
mt ca nhn con ngui va khng th so dc ch ua sach vo. Boi th, co di hoi rng truoc khi
n thn vao su thuc hanh chinh thuc vic cho va nhn, nu co th, ngui ta cn gp mt hanh
gia co kinh nghim d ban lun v vic thuc hanh va nhn giao hun chinh thuc.
5
Thuc hanh sau thin dinh duoc dt nn trn su nho lai mt cach tu nhin nhung chm ngn
thich hop trong su ay dc ca di sng hang ngay. Hon la c gng kim soat nghim ngt
hay co ch tm d lai nhung hanh dng ca ban cho ph hop voi nhung chm ngn, tinh cach
nhc nho tu nhin duoc goi ln ua su hoc hoi nhung n u truyn thng nay. Nu ban hoc
hoi bay dim tu tm nay va nho nhung chm ngn, ban s thy rng chung khoi ln khng c
gng trong tm ban vao nhung thi gian ri ri nht. Chung co mt phm tinh am anh, va
trong su hi tuong lai, chung co th n ban t t dn mt thu hiu cang luc cang tinh t hon
v ban tanh ca lng bi.
Nhung chm ngn co mt cach lin tuc xoay tro lai voi chinh chung no, dn d moi d
nuong ua trn nhung cu noi y nhu la nhung nang chng d nng d cho ban mt uan
dim dc th v dao duc phai bi tiu hao. Su tip cn theo li dao duc o dy la mt trong
nhung chuong ngai ca cai thy gioi han cn phai xoa bo, ca so hi va chp ng, d cho
nhung hanh dng ca ngui ta khng bi de nng boi su tu uan tm, boi nhung phong chiu
va mong ch. Nhung chm ngn ngha la d 'duoc thuc hanh. Tuc la chung cn duoc nghin
cuu va ghi nho. ng thi, chung cn duoc 'tha cho di. Chung ch la nhung ung cu thuc
nim d ch ra su chung ng khng co nim.
Nhu thng thung trong nhung giao l Pht giao, co mt yu t vui da va khi hai trong
cach ma mt chm ngn thung pha di cai truoc no va nh do mo rng cai thy ca ngui ta.
Chung tao thanh mt cai vng cang ngay cang mo rng trong do khng co cai gi bi loai tr.
Bt cu cai gi khoi ln hay duoc kinh nghim trong tm thuc duoc tha cho di vao khng gian
bao la hon ca tnh giac ma chinh su thuc hanh chm ngn lam phat sanh. y la su mo rng
rng rang ca tm thuc, no tro thanh nn tang cho su trau i lng bi.
Cai nhin v dao duc duoc trinh bay ua nhung chm ngn phai Kaam thi tuong tu voi nhung
ng ni ting ca Shakespeare, 'Phm tinh ca lng thuong xot khng gng guong rang suc,
no roi xung nhu con mua iu ang t trn thin dung. Khng co uan nim dao duc la
mt bi chin trung trong do chung ta gat di cai xu va chin du cho cai dung. Hinh anh
truyn thng Pht giao v lng bi la mt tri, no chiu soi rng luong va binh dng trn tt ca.
Chinh ban tanh ca mt tri chiu soi ; khng co chin du gi ca. Cng th, lng bi la mt
hoat dng tu nhin ca con ngui, mt khi nhung tm man va nhung che chuong su biu l
ca no duoc ep tr.
Ngai Viyahara khuyn khich nhung hoc tr ca minh hy dem tonglen vao su thuc hanh
thin dinh hang ngay va nho nhung chm ngn. Ngai co nhung cu chm ngn cho ca nhn
duoc vit rt dep va dong khung treo ln o nhung khoa Varahatu. Ban khng bao gi bit
khi nao ban di ngang ua mt cu nao do. Chng han, ban co th tim thy 'Hy bit on moi
ngui treo trn vach bp, hay 'Hy huong moi trach cu v phn minh treo trn mt thn
cy. Nhung chm ngn d ma tham thin tng cai mt. Vi l o do ngai Viyahara khuyn
khich nhung hoc tr ng nhung tm cac in chm ngn nhu la nhung nhc nho va khu goi
hang ngay.
Trong tinh cach trn th va don gian ca chung, mong rng nhung giao l nay gy hung khoi
cho chung ta d trau i t va bi va khng phai d mt nim tin vao chinh chung ta hay nhung
ngui khac. Nguyn chung khoi goi su khng so hi trong vic hang phuc su bam cht ai
ng ca cai ng. Nguyn chung lam cho chung ta co th dem nhung nguyn vong su sc
nht ca chung ta vao thuc hanh d loi lac cho tt ca chung sanh trn con dung Thuc Tnh.
TU HNH TM THC
V NUI D!"NG #$NG T%
6
NH&' (
Trong truyn thng ai tha(1) chung ta kinh nghim mt cam thuc iu ang di voi chinh
chung ta, va mt cam thuc tinh ban di voi nhung ngui khac bt du sanh khoi. Tinh ban hay
lng bi nay trong ting Ty Tang la nyinge, ngha den la 'lng cao thuong. Chung ta mun
tu cam kt gn lin voi tt ca chung sanh. Nhung truoc khi chung ta thuc su phong minh vao
u an y, truoc ht chung ta cn mt it su tu hanh.
Chuong ngai cho vic tro thanh mt con ngui dai tha la khng co d thin cam di voi
nhung ngui khac va di voi chinh minh do la dim cn ban. Va vn d do co th duoc x
l bng su tu hanh thuc tin, goi la thuc hanh loong, 'tu tm. Su tu hanh nay cho chung ta
mt con dung, mt cach thuc d lam vic voi nhung phong cach th l, pham tuc, hoang ,
g gh ca chung ta, mt dung li d tro nn nhung con ngui dai tha tt dep. Nhung hoc
tr v minh hay ngu mui ca dai tha di khi ngh rng ho phai tn vinh ho ln ; ho mun
tro thanh nhung nha lnh dao hay ngui n dung. Chung ta co mt k thut hay thuc hanh
d hang phuc su kho khn do. Su thuc hanh nay la su khai trin lng khim ha, no lin kt voi
vic tu tm.
Quan dim cn ban ca dai tha la lam vic cho su loi lac ca nhung ngui khac va tao ra mt
hoan canh mun lam loi lac cho nhung ngui khac. Boi th, ban nhn cai thai d mun hi
huong chinh ban thn ban cho nhung ngui khac. Khi ban nhn ly thai d nay, ban bt du
hiu rng nhung ngui khac thi uan trong hon ban thn ban. Boi vi cai nhin y ca dai tha,
boi vi ban co thai d y, va boi vi ban thuc su tim thy rng nhung ngui khac thi uan trong
hon voi tt ca ba cai do cng nhau, ban khai trin su thuc hanh tu tm ca dai tha.
Phuong thuc tu hanh ca tiu tha v cn ban la mt cach thun hoa tm thuc. Bng cach lam
vic voi nhiu hinh thuc khac nhau ca su khng chanh nim, chung ta bt du tro nn k
lung va chinh xac, va su ren luyn ca chung ta thanh tt dep. Khi chung ta hoan toan duoc
thun hoa bng su thuc hanh an dinh shamatha, hay thuc hanh chanh nim, cng nhu duoc
ren luyn boi vipashyana, hay tnh giac, trong vic lam sao nghe nhung giao l, chung ta bt
du khai trin mt su thu hiu tron ven v Phap. Sau do, chung ta cng bt du khai trin
mt su thu hiu tron ven v vic lam sao, trong trang thai d duoc thun hoa ca chung ta,
chung ta co th lin h voi nhung ngui khac.
Trong dai tha chung ta noi nhiu hon v tu hanh tm thuc. o la buoc tip theo. Tm thuc d
duoc thun hoa, boi th no co th duoc hun luyn, tu hanh. Noi cach khac, chung ta d co th
thun hoa tm thuc chung ta bng vic thuc hanh tiu tha theo nhung nguyn l ca Pht
phap. thun hoa tm thuc chung ta ri, by gi chung ta co th s ung no thm nua. y
cng ging nhu chuyn xua kia bt mt con b hoang . bt duoc con b hoang , d
thun hoa no d nui trong nha, ban thy rng con b hoan toan tro nn mun lin h voi
nhung ngui d thun hoa no. Tht vy, con b mun duoc thun hoa. Th nn dn dim nay
con b la thanh phn ca gia dinh chung ta.
Tu hanh tm thuc goi la loong o Ty Tang lo ngha la 'thng minh, 'tm thuc, hay 'cai
co th tri giac nhung su vt ; ong ngha la 'tu hanh hay 'x l, ch bin, gia cng. Nhung
giao l v loong gm o nhung buoc hay nhung dim ca k lut dai tha. K lut cn ban
ca tu tm hay loong la mt su ty ra hay ch bin gia cng tm thuc ca minh trong bay
dim.
Cun sach nay dt nn trn ban vn cn ban ca phai Kaam, Ban Vn Bay im Tu Tm, va
trn li binh giang ca amgon Kongtrul. O Ty Tang, binh giang duoc goi la Changchup
7
Shunglam. Shung la t ng d ch 'chinh ph va cng d ch 'phn chanh. Th nn Shung
ngha la 'phn ch yu thng tri. Shung thuc su la cai cn cu d lam vic, ng ch yu d
lam vic. Lam ngha la 'con dung. Th nn shunglam la mt dai l chung, co th noi nhu
vy, mt tin trinh cn ban d di dn giac ng. Noi cach khac, no la su tip cn ca dai tha.
No la mt dai l moi ngui di trn do, mt con dung rng lon, rng phi thung va thnh
thang phi thung. Changchup la 'giac ng, shung la rng hay cn ban, va lam la con dung.
Th nn nhan d ca bai binh giang la Con ung Cn Ban n Giac Ng.
Ban vn chinh dt nn trn nhung giao l ca Atisha v loong va dn t phai Kaam ca Pht
giao Ty Tang, phai nay phat trin khoang thi gian ca Marpa va Milarepa, khi di sng tu
vin, cha chin Ty Tang bt du co va tro nn cm r su. Nhung vi phai Kagyu nhn
nhung giao l nay v su thuc hanh theo dai tha t Gampopa, ngai d hoc voi Milarepa cng
nhu voi cac dao su Kaam. Trong phai Kaam co hai trung phai, trung phai tham thin va
trung phai tri thuc. iu chung ta dang lam o dy lin h voi truyn thng ca phai Kaam
tham thin. Nhung vi phai Geluk chuyn mn trong bin chung phap va co mt tip cn nhiu
trit l hon trong vic hiu truyn thng Kaam.
Danh t Kaam co mt ngha dang uan tm cho chung ta. Ka ngha la 'mnh lnh, nhu
khi mt ng tuong co mt cuc noi chuyn hng hn voi nhung di un ca minh hay mt
ng Vua ra mt mnh lnh cho cac uan. Hay chung ta co th noi la 'Logos hay 'Ngi Li
nhu truyn thng Thin Chua giao 'Thoat du la Ngi Li. Loai Li nay la mt mnh lnh
cn ban thing ling, cai du tin tht ra la tron ven tt ca ! Trong trung hop nay, ka am ch
mt cam thuc v chn l tuyt di va mt cam thuc v tinh thuc hanh hay tinh co th lam vic
duoc t uan dim ca nhn. Dam la 'li ch ay bng ming, 'ch ay ca nhn, no la mt
cm nang v x l cuc sng ca chung ta lam sao cho thich dang. Th nn ka va am hop
voi nhau ngha la tt ca ka, tt ca nhung mnh lnh hay thng dip, duoc nhin nhu la nhung
ch ay khu truyn thuc tin va co th lam duoc. Chung duoc xem la cn cu lam vic thuc
tin cho nhung hoc tr uan h cht ch voi nhung k lut tham thin va thin dinh. o la
ngha cn ban ca kaam.
Nhung muc it oi duoc trinh bay o dy la nhung cai rt gian i, khng mang cht trit l nao.
o thun la cai ma nhung dao su Kagyu v dai xem nhu 'ngon tay ch ca ba. Khi ngui ba
bao voi cac chau, 'y la ch ba thung dn hai ng cc, cac chau hy thu luom nhung thu
rau ai, ba thung ng ngon tay hon la vit trn giy hay ng ban d. Th nn no la mt
cach tip cn ca mt lo ba rt t bi thuong xot vy.
V phn ring ti, d tng nghin cuu trit hoc, khi ln du tin amgon Kongtrul goi ti
doc va nghin cuu cun sach nay, Changchup Shunglam, ti d nhe nhm khi thy rng Pht
giao rt gian i va hin gi ban co th thuc su lam mt cai gi do v no. Ban co th thuc su
thuc hanh. Ban co th dich thuc theo cun sach va lam nhu no noi, no manh m phi thung va
lai la mt su nhe nhm nhu vy. Va cai cam thuc v su don gian nay cn keo ai tip tuc. No
ua u bau va ua truc tip. Ti khng bit loai t gi ng d in ta no. No la mt cai gi do
th thap nhung dng thi lai ua di m a khi doc. o la mt trong nhung tinh cach ca
amgon Kongtrul ngai co th thay di thay di giong diu ca ngai mt cach hoan toan,
nhu th ngai bin thanh mt tac gia khac. Khi nao ngai vit v mt ch d dc bit, ngai thay
di cach tip cn mt cach thich hop, va su tnh giac cn ban trong lin h voi thinh gia tro
nn hoan toan khac.
Binh giang ca amgon Kongtrul v nhung chm ngn phai Kaam la mt trong nhung
cun sach hay nht ti d nghin cuu trong nhung giai doan so thi ca cuc di tu vin dy
hung khoi ca ti. Ti tro thanh mt ng tng gian i lam sao. Ti nghin cuu nhung diu nay
va tro thanh mt ngui Pht t tt dep va mt mu ngui tham thin. Mt soi ch nhu vy vn
8
cn xu sut cuc di ti. Mc u nhung rc ri trong cuc di ca ti va trong nhung vn
d t chuc, ti vn cam thy rng tu cn ban ti la mt Pht t don gian va lng man, mt
ngui cam kich bao la di voi nhung vi thy va giao l.
iu d duoc noi la mt giot ong anh cht vang. Mi khi ban doc mt cun sach nhu vy thi
su vic do lun lun xac dinh tro di tro lai rng co cai gi trong do lam cho moi su thanh ra rt
don gian va truc tip. iu do lam ti sung suong bao la. Ti cng ng rt ngon. Co mt
phm tinh sc ben ct tit nhung thin kin va nhung cuc chin khac ca ban ng gm trong
giao l duoc trinh bay o dy. Nhung dng thi lun lun co mt dim nhay cam mm lng
ca su sng m va don gian trong Pht giao dai tha ma ban khng bao gi co th un. iu
nay rt uan trong. Ti khng c gng cung diu cho co ve kich du. Nu theo kiu do thi
ua t. Nhung ti thuc su cam thy tin cy va lac uan phi thung v amgon Kongtrul va
dung li tip cn ca ngai voi giao l nay.

IEM MOT
NH)NG S* B+
CH,NG # MT N(N T-NG CH. S/ TH/C HNH 'H0'
1
T2345 67t+ 68y tu 69n6 n6:n; <= >?
Trong su thuc hanh nhung chm ngn va trong di sng hang ngay, ban nn uy tri
mt su tnh giac v (1) su u gia ca di ngui va co may dc bit duoc sng trong mt mi
trung ban co th nghe nhung giao l ca Pht phap ; (2) su tht ca cai cht, no dn thinh
linh va khng bao truoc ; (3) su bt vao by ca nghip bt k diu gi ban lam, tt hay xu,
ch nht ban thm vao cai by ca chui nhn va ua ; va (4) cung d va su khng tranh khoi
ca kh dau cho ban va cho tt ca chung sanh. y goi la 'co mt thai d v bn diu nhc
nho.
Voi thai d y nhu la mt nn tang, ban cn ku cu guru ca ban voi lng sng m, mi goi
vao trong ban thn ban khng khi ca su minh mn cam ung t guong mu ca ngai, va
nguyn ct doan nhung gc r ca v minh va kh dau thm nua. iu nay lin kt rt cht
ch voi maitri, hay lng t. Trong su so sanh truyn thng ca con dung tm linh, di
tuong thuong u trong sach dc nht co ve la ngui nao co th ch ra cho ban con dung.
Ban co th co mt tuong uan thuong yu voi cha me, thn thuc, vn vn, nhung vn cn
nhung rc ri trong chuyn do chung loan thn ca ban cng di theo do. Mt tinh thuong
trong sach ch co th xay ra voi vi thy ca minh. Th nn di tuong thuong u l tuong
duoc ng nhu mt dim bt du, mt cach thuc khai trin mt mi tuong uan vuot khoi
bnh loan thn ca ban. c bit trong dai tha, ban lin h voi vi thy nhu ngui nng ban
ln khoi tht vong va ha ban xung khoi kich dng, mt loai nguyn l diu ha. Thy duoc
xem la uan trong t uan dim nay.
Cu chm ngn nay thit lp su tuong phan giua sanh t kiu mu ca dau don, t ti va
mt tri va bn su hin thn ca rng rang, tu o va minh mn nhu la nn tang cho moi
thuc hanh. Nhu th, no chiu nhiu anh huong ca truyn thng kim cuong tha.



9
IEM HAI
S/ TH/C HNH CH@NH ABU # TU HNH BC ( TM
BC ( TM TDI H&U V T!*NG DI
BE FG tHm Ti 6Iu J9 B t6K >a La mIt
Nguyn l B d tm ti hu hay tuyt di duoc cn cu trn su phat trin ca b thi ba la mt,
no duoc tuong trung bng vin ngoc nhu . Danh t Ty Tang d ch su b thi la inpa, co
ngha la 'cho, 'mo ra, hay 'chia phn. Th nn nim b thi khng co ngha la nm giu
lai ma cho di thung truc. B thi, rng luong la rng khng tu huu, rng khng toan trit. Ban
khng l thuc nua vao vic nui ung k hoach hay u dinh ca minh. Va cach tt nht d
tu mo minh trng khng la lam ban voi chinh minh va voi nhung ngui khac.
Theo truyn thng, co ba loai b thi. Loai thu nht la b thi binh thung, cho nhung tai vt,
hay cung cp nhung hoan canh thun loi cho nhung ngui khac. Loai thu hai la cho su khng
so hi. Ban lam nhung ngui khac yn tm va ay cho ho rng ho khng phai n vt va but
rut hoan toan vi cuc di ca ho. Ban giup ho thy rng co lng tt nn tang va thuc hanh tm
linh, rng co mt cach thuc d uy tri cuc di ho. o la su trao tng cai khng so hi. Loai
b thi thu ba la cho giao phap. Ban ch cho nhung ngui khac rng co mt con dung ua vao
gioi, dinh, hu. Qua ca ba loai b thi nay, ban co th mo trng tm thuc ca ngui ta. Theo
cach do su dong kin, khn kh va tu tuong nho hep ca ho co th chuyn thanh mt cai nhin
rng lon hon.
Noi chung do la cai nhin cn ban ca dai tha lam cho ngui ta ngh lon lao hon, v dai hon.
Chung ta co th mo trng chinh minh va ni kt voi phn cn lai ca th gioi bng mt cam
thuc rng luong bao la va giau co bao la. Chung ta cang cho di, chung ta cang co duoc
cai chung ta co th duoc khng phai la l o cho vic ban b ca chung ta. Hon nua, chung ta
cang cho di, chung ta cang duoc cam hung d cho di thung truc. Va lun lun tin trinh 'co
duoc xay ra mt cach tu nhin, tu dng.
Cai trai nguoc voi b thi la keo kit, giu lai co mt tm thai ngheo nan, cn ban co th noi
nhu vy. Nguyn l nn tang ca nhung chm ngn v B d tm ti hu la an tru trong thuc
thu tam hay alaya, va khng chay theo nhung tu tuong lan man ca chung ta. Alaya la mt t
Sanskrit co ngha la 'cn cu, hay di khi 'ch tru ngu, hay 'nha, nhu trong chu Himalaya,
'noi tru ngu ca tuyt. Th nn no co nim la mt y nui bao la. Alaya la trang thai nn
tang ca thuc, truoc khi phn bit thanh 'ta va 'ngui, hay thanh nhung thu thuc tinh
phin no khac. No la nn tang cn ban noi su vt in tin, noi su vt hin huu. an tru
trong ban tanh ca alaya, ban cn vuot ua thai d ngheo nan ca ban va chung ng rng
alaya ca ban thi tt dep, thin tm nhu alaya ca bt cu ai khac. Ban co mt cam thuc ca su
giau co sung mn va tu dy d. Ban co th thuc hin diu do, va ban cng co th cho ra. Va
nhung chm ngn B d tm ti hu (chm ngn 2-6) la nhung dim uy chiu cn ban ua
do chung ta sp tu minh lam uen voi B d tm ti hu.
B d tm ti hu tuong tu voi nguyn l tanh Khng (shunyata) tuyt di. Va bt cu noi nao
co nguyn l tanh Khng tuyt di, chung ta cng dng thi co mt thu hiu cn ban v dai
bi tuyt di. Shunyata ngha den la 'rng rang hay 'trng khng. Tanh Khng cn ban la su
thu hiu v tu tanh. Khi ban bt du chung nghim khng thuc huu, v tu tanh, by gi ban
co d bi mn hon, rng luong hon. Mt vn d la chung ta lun lun mun bam giu vao lnh
dia ca chung ta va tru vao manh dt ring bit do. Mt khi chung ta bt du tru bam vao
manh dt y, chung ta khng co dung nao d cho di. Thu hiu tanh Khng ngha la chung ta
10
bt du chung nghim rng khng co manh dt nao d nm, rng chung ta rt rao tu o,
khng hiu chin, rng rang v ngai. Chung ta chung ng rng chinh chung ta thuc su la v tu
tanh, khng thuc huu. Chung ta khng la ma hon nua, khng.(1) By gi chung ta co th
cho di. Chung ta co phn d duoc va khng co gi d mt o dim nay. iu nay rt cn ban.
Lng bi cn cu trn mt cam thuc nao do v 'dim mm yu trong chung ta. Nhu th la
chung ta co mt mut nhot trn thn rt nhuc nhi dn ni chung ta khng mun cha xat hay
gi no. Khi tm ra chung ta khng mun xat xa phng ln do vi no dau. Co mt dim nhuc
nhi hay dim mm yu gy dau don khi cha xat, khi i nuoc nong hay lanh ln.
im nhuc nhi trn thn th chung ta la mt cai tuong tu voi lng bi. Tai sao ? Boi vi ngay
giua su hiu chin lon lao, su v cam hay lui bing trong di sng chung ta, chung ta lun
lun co mt dim mm yu, mt dim nao do ma chung ta co th nui ung hay it nht
khng lam tn thuong. Mi con ngui du co loai dim mm yu cn ban nay, ca thu vt cng
th. Du chung ta din, ngc, hung bao, troi buc trong cai ta, u chung ta co la gi, vn co
dim mm yu nay trong chung ta. Mt vt thuong mo, do co th la mt vi von sng dng
hon, lun lun o do. Cai vt thuong mo nay thung xuyn rt bt tin va gy vn d. Chung
ta khng thich no. Chung ta mun duoc cung chc. Chung ta thich chin du, manh m, th
nn chung ta khng mun phai bao v bt cu mt nao ca ban thn chung ta. Chung ta mun
tn cng ke th chung ta ngay tai ch, don thuong dc m. Chung ta thich dt nhung d ca
chung ta ln bt ky ngui nao mt cach hoan toan, dn ni chung ta khng che u cai gi. Th
dy, nu co ai dinh danh chung ta o sau lung, chung ta s khng bi thuong du. Va hy vong
rng, khng co ai danh chung ta vao dim mm yu y, vao vt thuong trong chung ta. Tu
cht cn ban ca chung ta, nhung cu tao cn ban ca tm thuc chung ta, duoc dt nn dng
thi trn su dam m (passion) va lng bi (compassion). Nhung chung ta co lm lac bao
nhiu, u co la mt con uai vt v tru bao nhiu, vn lun lun co mt vt thuong mo hay
mt dim mm yu trong chung ta. S lun lun co mt dim mm yu.
i khi ngui ta in ich dim mm yu hay vt thuong mo nay la 'nim tin tn giao hay
'kinh nghim thn bi. Nhung chung ta hy ep chuyn do di. No khng lin uan gi dn
Pht giao, voi Thin Chua giao, va hon nua chng lin uan gi dn bt cu thu gi khac. No ch
la mt vt thuong mo, dich thi ch la mt vt thuong mo. iu nay rt tt dep it nht la
chung ta co th bi cham dn o mt ch nao do. Chung ta khng hoan toan bao ph boi mt cai
ao giap trong moi luc. Tht la mt su an i ! Cam on cuc di !
Vi dim mm yu ring bit nay, u nu chung ta la mt con uai vt v tru Mussolini hay
Hitler chung ta cng cn co th bit yu. Chung ta cn co th cam kich voi cai dep, ngh
thut, tho ca, hay m nhac. Phn cn lai ca chung ta co th bao ph voi nhung tm mc bng
st, nhung cai dim mm yu nao do lun lun hin in trong chung ta, tht ky uai. im
mm yu do duoc xem la lng bi trung nuoc, lng bi tim th. It nht chung ta co mt loai k
ho nao do, mt su khng thng nht nao do trong hin th ca chung ta no cho phep su minh
mn cn ban chiu xuyn ua.
Cp d minh mn ca chung ta co th rt la so khai. im mm yu ca chung ta co th ch la
yu thich mon banh bt hay ca ri. Nhung th la d tt ri. Chung ta co mt cach mo rng nao
do ri. Bt k la yu thich cai gi, thi bao gi vn co mt dim mm yu, mt vt thuong mo.
Th la tt. o la noi tt ca mm mng co th moc ln va chim huu chung ta va anh huong h
thng ca chung ta. Chc chn thai d bi mn xay ra tuong tu nhu vy.
Khng ch th, ma cng cn mt vt thuong bn trong, no goi la nhu lai tang, hay Pht tanh.
Nhu lai tang ging nhu mt trai tim bi ct lat va tn thuong boi tri hu va dai bi. Khi vt
thuong bn ngoai va vt thuong bn trong bt du gp g va tip thng voi nhau, by gi
11
chung ta bt du thu hiu rng toan th con ngui chung ta hoan toan duoc tao t mt dim
mm yu tron ven, cai duoc goi la 'con st B tat. Su co th bi tn thuong nay la lng bi.
Chung ta khng cn cach gi d tu bao v minh nua. Mt vt thuong khng l bao trm khp
v tru mt vt thuong bn trong va mt vt thuong bn ngoai dng thi. Ca hai nhay cam
voi khng khi lanh, nong va nhung xao trn nho ca khi hu bt du anh huong ln chung ta
ca bn trong ln bn ngoai. o la ngon la sng dng ca tinh thuong, nu ban mun goi nhu
th. Nhung chung ta cn rt cn thn voi cai chung ta goi la tinh thuong. Tinh thuong la gi ?
Chung ta co bit tinh thuong khng ? o la mt chu mo h. Trong trung hop nay thm chi
chung ta khng goi no la tinh thuong. Truoc tui y thi khng ai co cam thuc nao v uc
tinh hay nhung chuyn yu duong. Cng th, boi vi chung ta chua thm nhp d hiu bit
dim mm yu ca chung ta la cai gi, chung ta khng th noi v tinh thuong. Hinh nhu ua v
dai d noi v lng bi. Co ve ky la, nhung tht su khng th noi v tinh thuong, no rt la trong
dai. Lng bi (compassion) la mt loai say m (passion), say m chung nhau (com-passion),
cng kha hiu.
Co mt k ho trong a chung ta, mt vt thuong. Theo mt ngha nao, no rt khc nghit,
nhung trai lai no rt iu ang. Y dinh thi iu ang, nhung su thuc hanh thi rt khc nghit.
Bng cach phi hop dinh va thuc hanh, ban va la 'khc nghit va cng va 'iu ang, co
th noi nhu th. o la cai lam cho ban thanh mt b tat. Ban phai di ua loai tin trinh nay.
Ban phai nhay vao hn hop do. Ban cn phai lam th. ich thuc nhay vao hn hop va lam
vic voi no. By gi ban bt du cam thy ban boi trong hn hop. Thm chi ban co th huong
thu no mt it, sau khi ban tin b. Th nn mt thu hiu thuc su v B d tm ti hu ch dn
t lng bi. Noi cach khac, mt kt lun thun l lun, ngh nghip hay khoa hoc khng dem
ban dn do duoc. Nm chm ngn v B d tm ti hu la nhung buoc huong dn mt dung
li bi mn.
Phn dng cac ban, tht dang choang vang, thi khng h bi mn. Ban khng cuu cho ba ni
khoi cht dui va ban khng cuu cho con cho cung khoi bi git. Boi th chung ta phai xuyn
ua ch d lng bi nay. Lng bi la mt ch d rt di rng lon, mt ch d rng lon phi
thung, bao gm lam sao d la bi mn. Va thuc ra, B d tm ti hu la su chun bi cho B d
tm tuong di. Truoc khi chung ta trau i lng bi, truoc tin chung ta cn hiu lam th nao
d la, d hin huu mt cach chinh dang. Lam sao d thuong yu ba ca ban va lam sao d
thuong yu con rui con mui ca ban chuyn do dn sau. Phuong in tuong di ca lng
bi dn v sau. Nu chung ta khng co mt thu hiu v B d tm ti hu, thi chung ta khng
co hiu bit nao v cn cu hoat dng thuc su ca lng bi va lng tt voi ngui nao khac.
Chung ta ch vao hi chu thp do va lam hai chinh chung ta va tao thm by ba.
Theo truyn thng dai tha, chung ta duoc bit rng chung ta co th thuc su hung khoi hai
loai B d tm B d tm tuong di va B d tm ti hu. Chung ta co th hung khoi ca hai
cai do. By gi, d phat B d tm, chung ta co th tip tuc di xa hon va thuc hanh theo
guong mu b tat. Chung ta co th la nhung b tat sng.
phat khoi B d tm ti hu hay tuyt di, chung ta phai kt hop shamatha (ch) va
vipashyana (uan) voi nhau. khai trin su vung chc nn tang ca shamatha va su tnh
giac toan b ca vipashyana, chung ta dt chung song hanh d cho chung bao trm toan b
di sng ca chung ta nhung khun kh thai d va cuc sng hang ngay ca chung ta tt
ca moi thu. Theo cach do, trong ca thuc hanh thin dinh va sau thin dinh, chanh nim va tnh
giac xay ra dng thi, lun lun trong moi luc. Hoc ng hay thuc, n hay di, su vung chc va
tnh giac lun lun co mt. y hoan toan la mt kinh nghim thich thu.
Vuot khoi su thich thu y, chung ta cng nhm khai trin mt cam thuc la ban be voi tt ca
moi su vt. Co th noi muc d ban du d duoc vuot ua bng chanh nim va tnh giac. Thay
12
vao do la mt nim v thin tm, cai tt nn tang, no duoc in ta trong cac ban vn Kaam
nhu la duc hanh tu nhin ca alaya. y la mt dim uan trong d chung ta hiu. Alaya la
trang thai cn ban ca hin huu, hay ca tm thuc, truoc khi no phn chia thanh 'ti va
'ngui khac, hay thanh nhung thuc tinh d loai. No la nn tang noi moi su vt in tin, noi
moi su vt hin huu. Va trang thai cn ban ca no, hay cach thuc tu nhin ca no, la cai tt,
cai thin. No rt nhn duc. Co mt trang thai cn ban ca hin huu no vn thin va chung ta
co th nuong ua vao. o la ch d thu gin, ch d chung ta mo bung chinh chung ta. Chung
ta co th lam ban voi chinh chung ta va voi nhung ngui khac. o la duc hanh nn tang hay
thin tm cn ban, va no la cn cu ca B d tm tuyt di.
Mt khi chung ta d duoc cam ung boi su vung chc ca shamatha va su tnh thuc ca
vipashyana, chung ta tim thy rng co cai ch, no cho chung ta kha tinh ca su ngy tho chn
tht toan in, theo ngha tich cuc. Ngy tho trong ting Ty Tang la pak-yang, no co ngha la
'v tu hay tha long. Chung ta co th v tu voi tinh thin cn ban ca chung ta. Chung ta
khng phai toan tm thm , truy tim cho chc rng khng co mui mng hay trung cn
trng trong alaya ca chung ta. Cai thin cn ban ca alaya co th trau i, nui ung va tip
xuc voi mt cach hoan toan tu nhin va tu o, theo mt cach thoai mai (pak-yang). Chung ta
co th khai trin mt cam thuc thanh thoi va thoat khoi khn kh khoi hn m hn trn ca
cai nay-va-cai kia.
BE FG tHm t3=n; Fi J9 T2M ;i4i Ba La mIt
iu y dua chung ta dn giai doan tip theo. Lai nua, thay vi ch nho cp d l thuyt,
nim, chung ta tro lai cp d thuc hanh nht. Trong dai tha, uan tm chinh ca chung ta la
lam sao danh thuc chinh minh. Chung ta bt du hiu rng chung ta khng bi nguy him nhu
chung ta ngh. Chung ta phat trin nim nao do v lng tt hay maitri (t), va d phat trin
t, chung ta bt du chuyn ua karuna hay bi.
Su khai trin ca B d tm tuong di lin h voi tri gioi Ba la mt. Co noi rng nu ban
khng co gioi lut, diu do cng nhu c gng di ma khng co chn. Gioi trong ting Ty Tang
la tsultrim tsul ngha la 'thich dang va trim la 'k lut hay 'theo nhung diu lut. Y
nim cn ban ca tsultrim vuot khoi ch ring su cho di, no ngha la co mt hanh kim tt.
No cng co ngha la co cam thuc nao do v khng dam m va khng cuc b. Tt ca cac thu do
lin h rt nhiu voi B d tm tuong di.
B d tm tuong di dn t kinh nghim don gian va cn ban thu hiu rng ban nn co mt
tm lng iu ang trong bt ky hoan canh nao. Ngay ca nhung con thu dc ac nht cng co
lng iu ang chm soc cho nhung dua con nho, hay chm soc cho chinh minh. T su tu hanh
cn ban shamatha-vipashyana ca chung ta, chung ta bt du thu nghim tinh thin nn tang
ca chung ta va d mc no. Chung ta bt du o trong ban tanh ca alaya theo mt ngha nao,
la khng lo lng, rt cht phac va binh thung, ty tin. Khi chung ta tu minh d mc, chung
ta bt du co mt cam giac v di sng tt dep trong chung ta. iu y co th duoc xem nhu
nim rt binh thung v su vui thu. Tuy nhin, khi chung ta co nhung dinh tt di voi chung
ta, diu y khng co ngha c gng hoan toan thanh cai gi do chung ta ch c gng la chinh
minh. Nhu vn thung noi, chung ta co th nhu chung ta vn la. O dim nay chung ta co mt
cam thuc tu nhin rng chung ta co th cho chinh chung ta su tu o. Chung ta co th ngh
ngoi. Chung ta co th di x voi chinh minh tt hon, tin chinh minh hon, va tu d mc chinh
minh cam nghim cai tt dep. Cai tt dep nn tang ca alaya thi lun lun o do. Chinh cai
cam thuc manh khoe, vui tuoi va su chn cht nay dem chung ta dn su chung ng B d tm
tuong di.
13
B d tm tuong di lin h voi vic lam th nao chung ta bt du hoc thuong yu ln nhau va
chinh minh. y co ve la dim cn ban. t kho cho chung ta d hoc thuong yu. Chung ta co
th thuong yu nu mt di tuong hp n duoc trinh in cho chung ta hay nu co mt loai
mo tuong hua hen nao duoc gioi thiu. By gi co l chung ta co th hoc thuong yu. Nhung
rt kho cho chung ta hoc thuong yu duoc nu ch cho di tinh thuong ma khng mong co gi
trao di lai. t kho lam diu do. Khi chung ta uyt dinh thuong yu ai, chung ta thung hy
vong rng ngui y s dap ung mong mun ca chung ta va ph hop voi su tn th thn
tuong ca chung ta. Nu nhung hy vong ca chung ta co th duoc dap ung, chung ta co th
thuong yu. Th nn trong hu ht chuyn thuong yu, cai thung xay ra la tinh thuong ca
chung ta tuyt di co diu kin. No la chuyn ap phe hon la tinh thuong tht su. Chung ta
khng co nim lam sao truyn thng mt cam thuc m ap. Khi chung ta bt du truyn
thng mt cam thuc m ap cho ngui nao, diu nay lam chung ta rt cng thng bn chn. Va
khi di tuong ca tinh yu ca chung ta c gng lam chung ta vui suong, no tro thanh mt xuc
pham.
o la mt dung li rt hiu chin. Trong dai tha, dc bit trong truyn thng tham thin,
tinh thuong va yu mn cn cu rng ri trn tinh thuong tu o, tinh thuong mo rng khng
di hoi cai gi di lai. y la mt cuc khiu v chung ln nhau. Ngay trong mt cuc khiu
v, nu chn ban co dap ln ngon chn ca ngui khac, diu y khng th xem la co vn d
hay xuc pham. Chung ta khng biu l kiu ngao hay tu ai v chuyn do. Hoc thuong yu,
hoc mo ra trng rng, la mt trong nhung vic kho nht ca tt ca chung ta. Chung ta bi dam
m uy dinh, diu kin hoa trong moi luc. Vi chung ta o trong ci ngui, chu tm chinh hay
dc trung ca chung ta la dam m va tham uc trong moi thi. Th nn cai ma nhung giao l
dai tha ay thi cn cu trn su tuong thng, rng rang va khng co nhung mong doi.
Khi chung ta bt du chung nghim rng ban tanh ca nhung hin tuong la thoat khoi nim,
trng khng tu ban cht, rng nhung cai gh, cai ban va tham man va tung vach khng nhu
th nua, by gi chung ta co th mo rng uan nim v thuong yu mt cach khng cng tn.
Khng co cai gi ca theo cach chung ta thung ngh. Y dinh dich tht ca su lun ban v tanh
Khng la d cung cp cho chung ta cai tanh Khng nay, dn di chung ta co th lp dy toan
th khng gian bng mt cam thuc thuong yu tinh thuong khng mong doi, khng di hoi,
khng so huu. o la mt trong nhung cai thn luc manh nht ma dai tha d dong gop.
Trai lai, nhung hanh gia tiu tha thi rt say m trong con dung cuu d ca nhn minh, khng
lam hai nhung ngui khac. Ho co l, thin va rt lich su. Nhung lam th nao ma ban co th
lich su va giu mi nu cui hai muoi bn ting mt ngay trn nn ca mt su giai thoat cho ch
ca nhn, khng lam gi cho nhung ngui khac ? Thu gi ban cng lun lun lam cho chinh
minh, cho ban co tt bung, thuong va lich su. iu y rt la kho. O cp d dai tha, cam
thuc yu mn va tinh thuong co nhiu ch khoang khng va can dam bao la. Khng co thi
gi d to l sach s, dung dn dc bit khi ban phat sanh yu mn.
Su tuong uan giua mt ngui me va dua con la vi u ging nht duoc ng trong vic phat
trin thuc hanh B d tm tuong di. Theo nhung truyn thng An-Tang thi trung c, cach
thuc trau i B d tm tuong di la chon ba me ca ban nhu ngui kiu mu truoc tin ban
cam thy mm lng. Ban cam thy m ap va tt lng voi me ban, do la theo truyn thng.
Trong x hi hin dai, diu do co th co vn d. Tuy nhin ban co th tro v voi uan nim
nguyn l ngui me. Ban co th cam kich cach thuc hy sinh su thoai mai ca ring ba cho
ban. Ban co th nho ba thung thuc y na dm khi ban khoc, thung cho n va thay t va
moi thu khac cho ban nhu th nao. Ban co th nho lai ban d hanh dng nhu mt ke cai tri
trong cn nha nho ca ban, va me tro thanh ke n l ca ban nhu th nao. Va khi lon ln, ba
rt uan tm dn su an toan ca ban, giao uc ca ban v.v... Th nn d khai trin B d tm
tuong di, su iu ang tnh thuc tuong di, chung ta ng ba me ca chung ta nhu mt kiu
14
mu, nhu anh sang ca ngui ch dung cho chung ta. Chung ta ngh v ba va hiu bit ba d
hy sinh cho chung ta nhu th nao. Lng tt ca ba la thi u hoan hao ca su xem nhung ngui
khac uan trong hon chinh ban.
Suy ngh v me minh la so khoi ca thuc hanh B d tm tuong di. Ban cn xem do la dim
bt du ca ban. Ban co th la mt ngui dy gin u va co mt hn th voi toan th v tru.
Ban co th la mt ngui hoan toan bt mn. Nhung ban cn co th ngh lai v thi tho u va
ngh dn ba me ban d tt voi ban nhu th nao. Ban co th ngh dn diu do, cho su gy
hn va ghet hn ca ban. Ban co th nho rng d co mt thi khi co ngui hy sinh di ba vi
di ban, va nui nng ban lon ln thanh ngui cho dn ngay nay.
Y nim B d tm tuong di trong trung hop nay la rt so khai, theo mt ngha nao do.
Nguoc lai, no cng rt khai sang, nhu B d tm la vy. D ban co la ngui dy gin u, ban
khng th noi rng trong sut di ban khng co ai giup d minh. Co ngui nao d tt voi ban
va hy sinh di ng hay di ba cho ban. Nu khng co ai d nui nng ban, ban khng th lon
ln, truong thanh. Ban cn hiu rng khng ch vi bt buc ma chinh t lng chn tht ma me
ban nui ban lon va chm lo cho ban khi ban khng ai giup d. Va nh do ma ban co mt o
dy. Loai lng bi nay thi rt cu th va rt truc tip.
Voi su hiu bit nay, chung ta co th bt du trai rng cam thuc khng gy hn va khng bt
mn, khng gin u va khng th ghet vuot khoi su cam kich ch ring voi ngui me ca
chung ta. iu nay lin h voi tri gioi ba la mt, no thi thoat khoi su say m va trong do lin
h voi su cho di. Theo truyn thng, chung ta ng ba me chung ta nhu mt thi u kiu mu
va ri chung ta trai rng vuot khoi diu do dn nhung ban be va dn ngui khac noi chung.
Cui cng, thm chi chung ta c gng cam thy tt hon voi nhung ke th ca chung ta, voi
nhung ngui chung ta khng ua thich. Chung ta c gng trai rng cam thuc iu ang, nhu mi
va bit on nay. Chung ta khng dc bit noi v nim bac ai Thin Chua giao, chung ta noi
lam th nao chung ta thanh nhu mi va bit diu hop l. Chung ta dang noi lam sao chung ta co
th kinh nghim mt cam thuc bit on di voi bt ky ai, bt du voi ba me chung ta va vuon
ln d cng bao gm cha chung ta tip tuc nhu th cho dn khi chung ta bao gm phn cn
lai ca th gioi. Th nn cui cng chung ta co th bt du cam thy thin cam thm chi ca
voi nhung con rp va mui ca chung ta.
im bt du ca thuc hanh B d tm tuong di la thu hiu rng nhung ngui khac thi thuc
su uan trong hon chinh chung ta. Ngui khac co th dem dn cho chung ta nhung rc ri
thung xuyn, nhung chung ta vn tt voi ho. Theo l lun ca B d tm tuong di, chung ta
nn cam thy rng chung ta it uan trong va nhung ngui khac thi uan trong hon bt ky
ngui nao khac cng uan trong hon ! Lam th, chung ta bt du cam thy nhu la mt ganh
nng khng khip d khoi vai chung ta. Cui cng, chung ta chung nghim rng co ch
khac nua d cho di tinh thuong va yu mn, hon la ch anh cho cai duoc goi la 'ti nay
trong moi luc. 'Ti la cai nay, ti la cai no, ti doi, ti mt, ti linh tinh. Chung ta co th
chiu c dn nhung ngui khac. T uan dim nay, nguyn l B d tm tuong di thi hoan
toan gian i va binh thung. Chung ta co th chm soc nhung ngui khac. Chung ta thuc su
d kin nhn d khai trin su phung su v ng cho nhung ngui khac. Va nhung chm ngn
B d tm tuong di (chm ngn 7-10) la nhung ch n nhu lam sao d khai trin B d tm
tuong di trong mt cach thuc cuc ky don gian, mt dung li tip cn 'ca ba ngoai voi
thuc tai, nu co th noi nhu vy.
N
H8y n6Mn tOt 5 55 P6P n63 mn;?
15
Chm ngn nay la mt in ta ca lng bi va su rng rang. No ngha la bt ky cai gi ban kinh
nghim trong di ban kh, suong, hanh phuc, bun ru, th thap, tinh t, nong, lanh... ch
thun la tri nho. Gioi dich thuc hay su thuc hanh ca truyn thng b tat la nhin bt cu thu gi
xay ra du nhu ao anh. Khng co gi d tng xay ra. Nhung boi vi khng co gi xay ra ca, ma
moi su xay ra. Khi chung ta mun tiu khin, hinh nhu khng co gi xay ra. Nhung trong
trung hop nay, moi su ch la mt tu tuong trong tm thuc ban, mt su thm loc nm bn
uoi d xay ra. Cai 'khng co gi xay ra nay la kinh nghim ca su rng rang, va cai thm loc
nay la kinh nghim ca lng bi.
Ban co th kinh nghim tinh cht nhu mng nay bng cach lin h voi thuc hanh ngi thin.
Khi ban ngh v hoi tho ca ban, thinh linh nhung tu tuong tan loan bt du khoi ln ban bt
du thy cai nay cai no, nghe va cam nhn su nay su no. Nhung tt ca nhung tri giac y khng
gi khac hon la su sang tao tm thuc ca chinh ban. Cng cach y, ban co th thy rng su ghet
ca ban di voi ke th ca ban, su thuong ca ban voi ban huu, va nhung thai d ca ban di
voi tin bac, thuc n, va giau co du la mt phn ca tu tuong tan loan.
Nhin nhung su vt nhu la gic mng khng co ngha ban tro nn m ti va mo h, moi su co
mt vin m ng nao do. Ban co th thuc su co mt gic mng tt, sng dng va sc net. Nhin
cac phap nhu nhung gic mng ngha la ban co th ngh nhung su vt la rt cung dc,
nhung cach ban tri giac chung, hiu bit chung thi mm nhe va nhu gic mng. Chng han,
nu ban d tham u vao mt nhom thuc hanh thin dinh, tri nho ca ban v cai dm ngi thin
va ngui ngi truoc mt ban thi rt sng dng, cng nhu tri nho ca ban v thuc n va ting
chung va cai giung ban ng. Nhung khng co cai nao trong nhung hoan canh y duoc xem
la hoan toan khng lay chuyn, cung chc va bn b. Moi su du bin di khng lung.
Nhung su vt co tinh cht nhu mng. Nhung dng thi su san sanh ca tm thuc ban thi hoan
toan sng dng. Nu ban khng co mt tm thuc, ban khng th tri giac chut su vt nao. Boi
vi ban co mt tm thuc, ban tri giac ra nhung su vt. Boi th, diu ban tri giac la mt san
phm ca tm thuc ban, khi ng nhung co uan cam giac ca ban nhu nhung knh cho tri
giac giac uan.
Q
H8y R6S <t >n tn6 5Ta tn6 Gi5 JU <an6?
Hy nhin vao tm thuc nn tang ca ban, dich thi ch la cai thuc giac khng phn chia
thanh phn doan, cai tin trinh tu tuong hin huu bn trong ban. Ch nhin vao no, thy no.
Khao sat khng phai la phn tich. Ch nhin nhung su vt nhu chung la, trong ngha binh
thung.
L o tm thuc chung ta duoc bit nhu la tanh giac v sanh la chung ta khng co
nim v lich s ca no. Chung ta khng co nim tm thuc y bt du o du, cai tm thuc
din cung ca chung ta. No khng co hinh ang, khng co mau sc, khng co chn ung hay
tinh cach dc bit gi. No lun lun chop nhang chop tt, tt chop moi luc. i khi no ng
dng, di khi no khp moi noi. Hy nhin vao tm thuc ban. o la mt phn ca su tu hanh
hay k lut ca B d tm ti hu. Tm thuc chung ta ao dng thung truc, lui toi, toi lui.
Hy nhin vao no, hy nhin ngay vao no !
Ban co th bi thu hut vao su m hoc ca vic nhin tt ca cac phap nhu gic mng va
keo ai nhung thi kin va tuong tuong khng cn thit d moi loai. Boi th rt uan trong
phai nm ly cu chm ngn tip theo nay, 'Hy khao sat ban tanh ca tanh giac v sanh.
Khi ban nhin vuot ua cp d tri giac, khi ban nhin vao tu tm ban (diu ma hin gi ban
16
chua thuc su lam duoc, nhung ban cn phai lam), ban thy ra rng khng co gi d bam nm o
dy ca. Tm la v sanh. Nhung dng thi, no la tanh giac, boi vi ban vn tri giac nhung su
vt. Co cai giac va su sang to. Boi th ban cn tham thin v no bng cach thy ai dang thuc
su thy bit cac phap nhu la gic mng.
Nu ban nhin su hon va su hon, vao ngun gc ca tm thuc ban, nn tang ca no,
ban s thy rng no khng co mau sc va khng hinh ang. Tm thuc ban, noi mt cach trit
d, la mt cai gi trng tron va trinh trng. Khng co cai gi o do ca. Chung ta bt du nui
ung mt loai tim th ca tanh Khng ; u cho trong trung hop nay cai tim th y la
hoan toan so khai, theo ngha no don gian va co th khai thac duoc. Khi chung ta nhin vao
gc r, khi chung ta c gng kham pha ra tai sao chung ta thy nhung su vt, tai sao chung ta
nghe nhung m thanh, tai sao chung ta cam giac, tai sao chung ta ngi thy mi huong nu
chung ta vuot khoi va vuot khoi nhung thu do chung ta tim thy mt cai gi trng tron.
Cai trng tron y tip thng voi su tnh giac. Bt du ban tnh giac v cai gi do ban tnh giac
v chinh ban, ban tnh giac v tm trang ca ban, ban tnh giac v hoi tho ca ban. Nhung nu
ban nhin vao tai sao ban tnh giac, vuot khoi cai ban dang tnh giac, ban bt du thy rng
khng co gc r nao ca. Moi su bt du tan bin. y la nim v su khao sat ban tanh ca
tanh giac v sanh.
V
H8y tW ;ii t6St R6Xi 5 <W Fi t2Y?
Nhin vao tm thuc nn tang, chung ta bt du phat trin mt su meo mo ca l lun.
Chung ta noi 'Tt lm, nu khng co cai gi co gc r, tai sao phai phin nhiu ? t rao cn
gi phai lam chuyn nay ? Tai sao chung ta khng ch tin rng khng co gc r, nn tang nao
dng sau moi su ? Toi dim nay, cu chm ngn tip theo 'Hy tu giai thoat ngay ca voi cai
di tri la rt loi lac. Cai di tri la su chung ng rng nhung tu tuong chot co chot khng ca
chung ta thi khng co ngun gc. Su chung ng do giup d nhiu ; no tro thanh mt cai di tri
hay mt d nghi loi lac. Nhung chung ta cn vuot khoi cai di tri y. Chung ta khng nn
chp vao cai tam-goi-la-nhu-th ca no, su ngy tho ca no.
Y nim di tri la moi su la trng khng, th nn ban chng co gi d phai uan tm ca. Ban co
mt thoang thy bt chot trong tm thuc ban rng chng co gi hin huu. Va boi vi ban cht
ca kinh nghim tanh Khng nay, cho cai gi lon hay nho xay dn, tht su chng co gi uan
h lm. No ging nhu mt tr cui i lai trong do moi su ch la nhung ting vong. Chng co
gi uan trong lm, th nn d mc k no. Tt ca la tanh Khng, thi ai lo lng ? Ban co th git
ngui, ban co th thin dinh, ban co th hoan thin ngh thut, ban co th lam moi thu moi
su du la thin dinh, u ban lam cai gi. Nhung co mt cai gi rt la i trong do so voi con
dung toan in. Su bam chp vao tanh Khng kiu nay la mt in ich sai lm, goi la
'thuc dc ca tanh Khng.
Mt s ngui noi rng ho khng cn ngi va thin dinh, vi ho lun lun 'thu hiu. Nhung
diu y rt la i. Ti d c gng rt nhiu d tranh du voi nhung ngui nhu vy. Ti khng
bao gi tin ho hoan toan tr phi ho thuc su ngi va thin dinh. Ban khng th che soi toc
lam tu bng cach noi rng ban co th di cu ca o trn nui ma vn thin dinh du du ; ban co
th lai xe va thin dinh ; ban co th ra chen ma cu thin dinh du du. o co th la mt
cach thuc dich thuc d lam, nhung no vn cn rt dang ng.
Nhung di tri cn la nim nao do rng chung ta co th lam cai chung ta mun va bao gi
chung ta cn tham thin, thi moi su du tt. Ban vn noi phai tu giai thoat khoi cai di tri, cai
17
co ve la cai di tri. Chung ta co th xem vic di coi phim mi phut, mi ngay, mi chiu nhu
la su thin dinh ca chung ta, hay xem tivi hay chn ngua, cho cho n, di ao trong rng. Co
v s kha nng nhu th trong truyn thng Ty phuong.
Toan b vn d ca cu chm ngn nay la nhung di tri bt ky loai nao cao hay thp, hay
nhung tri liu ngh nghip thuc bt ky loai nao, du khng duoc xem la nhung vic thich
hop d lam. Chung ta khng dc bit ch tim su giac ng hay kinh nghim don gian ca su
tnh lng chung ta dang c gng vuot ua su tu la gat ca chung ta.
Z
H8y an t2[ t2Sn; >n tn6 5Ta aLaya+ 5i tin6 t\y?
Y ngha chm ngn nay la trong khi ngi thuc hanh thin dinh va voi mt thu hiu v
B d tm ti hu, ban thuc su siu vit bay loai thuc, va o yn trong thuc thu tam, alaya. Sau
loai thuc du tin la nhung tri giac giac uan (1) thuc ca thy, (2) thuc ca nghe, (3) thuc
ca ngi, (4) thuc ca nm, (5) thuc ca xuc cham, (6) thuc, hay yu t phi hop lam nn
cai uan nm thuc kia. (Noi theo thng thung nhn thuc, nh thuc, t thuc, thit thuc, thn
thuc va thuc). Loai thuc thu bay, (7) tm thuc phin no, la mt loai kt khi no truyn nng
luc cho tt ca cac thuc truoc. Ty Tang goi no la nyon-yi nyon la vit tt ca nyonmong
(phin no), ngha den la 'lam phin, 'nhim , 'loan thn, va yi la 'tm thuc.
Ngh ngoi tm thuc minh trong alaya nn tang la su thoat khoi, tu o voi tm thuc bay
phn va o yn trong su don nht va trong tm sang to va khng phn bit. Ban bt du thy
rng uang canh, mi huong, m thanh va moi cai khac xay ra la mt san phm ca ming dt
cy nha la vun, hay ca b ch huy. Ban nhn bit chung va ri tro lai b ch huy, noi nhung
san phm nay bt du biu l. Ban ch an tru trong su v ich ca nhung thu san phm y.
Y tuong la co mt ch yn ngh nao do, co th duoc goi la shamatha so khai. Co mt
dim bt du, mt dim tro v. Ban co th nhin ti va khi ban nhin ti ban nn kim tra chinh
ban nhung ban nn kim tra vuot khoi chinh ban va tim thy mt biu hin u nha nao d o
do. Th nn tuong la o yn trong alaya, o voi u nha, o yn noi nhung ch thi va thng bao
khoi phat t do.
Toan th lp lun hay tin trinh nay bt du o cn cu trn su vic cu cho rng ban d
tu tin chinh minh. Ban co mt loai thu gin voi chinh minh. o la nim B d tm ti hu.
Ban khng phai chay ra khoi chinh ban trong moi luc d co duoc mt cai gi o ngoai. Ban co
th dich thuc o nha va ngh ngoi thu gin. Y tuong la tro v nha, ngi nha yu u.
Ban th di x tt voi chinh minh. Ban cho theo nhung l lun hay nim chp cung,
k ca ngh lan man. O yn trong ban tanh ca alaya ngha la vuot ua sau thuc giac uan, va
vuot ua ca thuc thu bay, tin trinh tu tuong lan man cn ban n khoi sau thuc kia. Nguyn
l alaya nn tang thoat khoi moi thuc do. Ngay trong nhung hoan canh binh thung, nu ban
thuc su truy tim tro lai noi du t do moi su di dn, ban s tim thy mt cp d an ngh so
khai nao do. Ban co th an ngh trong su hin huu nn tang so khai nay, cp d hin huu nay.
Khoi t nguyn l alaya nn tang, by gi chung ta khai trin thuc alaya, no tao ra
nhung phn bit. Chung ta bt du tao ra mt su phn cach giua cai nay va cai kia, cai ch t
va cai tuc t, cai va cai moi thu. o la ngha ca thuc, hay chung ta co th goi no la -
thuc-tu-no ngui o phia chung ta va ngui o phia ho, co th noi nhu th. Nguyn l alaya
nn tang khng co xu huong, khng thin v cai gi. y la vi sao nguyn l alaya nn tang
duoc goi la duc hanh tu nhin. No trung tinh. No khng duc khng cai, khng uong khng
18
m, boi th no khng o mt nao, trong no khng co su theo dui, tim hiu. Thuc alaya thi co
xu huong, thin chp. No la duc hay cai, m hay uong, boi vi nim theo dui, tim hiu d
co trong do.
Su thuc giac nn tang, sugatagarbha (Pht tang, Nhu lai tang), thi vuot khoi alaya,
nhung no di cng va dng thi voi alaya. No la tin alaya, nhung no bao ham trang thai alaya.
Alaya co tinh thin nn tang, nhung Nhu lai tang co tinh thin lon lao hon. No la su thuc giac
tu thn, tu huu. T uan dim nay, ngay ca alaya nn tang cng cn co th duoc xem la mt
loai thuc nao do. Du no khng phai la mt pham tr ca thuc, no cng la mt loai tnh giac,
hay thm chi la mt loai tm thuc sanh t. Nhung Nhu lai tang thi vuot khoi do. No la bt
hoai t tin hay cha me ca alaya, u nha ca u nha.
Tin trinh tri giac, khi truoc tin ban tri giac mt di tuong giac uan, co mt s yu
t hop thanh. Ban co nhung co cu hin hanh, chung tri giac nhung su vt, nhung kha nng
vt cht nhu mt, tai, vn vn. Trn nhung cai do la nhung kha nng tri oc chung ng nhung
ung cu dc bit y d suy ngh v mt s di tuong. Nu ban vuot ln no, co cai dinh ca
hanh dng, su m hoc hay t m mun bit lam th nao d lin h voi nhung di tuong do.
Va nu ban li lai khoi tt ca, ban tim thy co mt kinh nghim nn tang o uoi tt ca moi thu
y, no duoc bit nhu la nguyn l alaya.
Theo ban vn nay v loong, kinh nghim y duoc bit nhu la tinh thin nn tang. Th
nn chm ngn nay am ch dn mt kinh nghim, chu khng don gian dn tin trinh co ch
may moc ca su phong chiu. Chung ta co th in ta tin trinh nay voi vi u tuong tu mt
may chiu phim. Chung ta co tm man, th gioi hin tuong ; ri chung ta tu phong chiu ln
th gioi hin tuong ; va chung ta co b phim, no la su thay di tht thung ca tm thuc,
nhung hinh anh chuyn dng thung truc. Th la chung ta co mt di tuong chuyn dng
duoc phong chiu ln man anh. i tuong chuyn dng nay san xut mt cach may moc boi
may chiu, voi mt s l rng d giu phim va nhung thit bi d bao dam cho su phong chiu
duoc lin tuc dung nhu tinh hung ca nhung co uan giac uan. Boi th chung ta nhin thy
va chung ta nghe duoc, mi khi chung ta nhin va nghe. Chung ta lin kt nhung su vt voi
nhau bng thi gian, u cho nhung hinh anh hoan toan thay di mi khoanh khc. Va dng
sau toan b su vic la cai bong den, no phong chiu moi thu ln man anh. Cai bong den y la
nguyn nhn ca toan b su vic. Th nn an tru trong ban tanh ca alaya thi cng nhu an tru
trong ban tanh ca cai bong den nay, no o dng sau h thng may moc chiu phim. Nhu cai
bong den, alaya la sang choi va toa chiu. Cai bong den khng di vao trong su chuyn ich
ca phn cn lai ca b may. No chng lin can gi voi vic man hinh in tin ra sao hay hinh
anh lot ua nhu th nao.
An tru trong alaya la su thuc hanh dich thuc B d tm ti hu, xay ra trong thuc hanh
ngi thin. Ban kinh nghim B d tm ti hu o muc d do. B d tm ti hu la su chung
ng mt cach thun tuy rng nhung hin tuong khng th duoc xem la cung dc, nhung dng
thi chung la tu-to sang. Tuong tu voi chiu phim, ban phai lam vic voi ngon den. Ban ly
ngon den ra khoi may chiu cai may chiu ca ban chng la tr kh gi ca va ban ch vic
bt no ln trn co cu c dinh c mem thung tuc ca ban va nhin vao do. o la alaya tu-giai
thoat.
Co th dy la mt ch d gy lung tung khi thao lun, nhung cun sach nay la anh
cho nhung hanh gia binh thung. Co th chung ta khng tin hay dang tu hanh alaya, nhung
chung ta dang ng no nhu mt vin da d m buoc. Co th nguy him nu ban trau i no
nhu mt cuu canh tu thn. Trong trung hop nay no ch la mt buoc tip theo trn cai thang.
Chung ta dang noi rt don gian v alaya nhu mt tm thuc trong sang, mt tm thuc trong
sang nn tang. No la su don gian va sang to va la tu tuong khng lan man alaya nn tang
19
su xa. No co th khng hoan toan thoat khoi moi thuc, gm ca chinh thuc thu tam, nhung no
la alaya ca tim nng nn tang.
Noi chung, chung ta cn rt r rang v diu nay. Vao luc nay, chung ta khng dang c
gng nm ly Pht tanh mt cach tuc thi. Giao hun nay v su an tru trong alaya duoc ban
cho ngui nao dang o muc d rt so khoi. Phn dng chung ta co nhung vn d kho khn,
chung ta khng bit chung ta dang ngi hay khng dang ngi. Chung ta co nhung xung dt v
chuyn y. Chung ta dang c gng lam vic trn nhung tin d cn ban ca chung ta nhu th.
o la mt tin trinh chm lai. Ln du tin chung ta hoc cach chm lai.
]
Sau t6iGn FYn6+ 68y L9 mt F^a 5Sn 5Ta 6uy_n?
La mt dua con ca huyn ngha la trong kinh nghim sau thi thin dinh co mt cam
thuc rng moi su du dt nn trn su tao tac nhung tri giac cn ban ca minh t nhung thanh
kin ca minh. Nu ban co th ct xuyn ua do va dem vao mt thu hiu bit cn ban hay
tnh giac nao do, ban bt du thy rng nhung tr choi dang in tin chng phai la nhung tr
gi lon lao ma ch la nhung tr nhu huyn. th nghim diu nay, cn kha nhiu chanh nim
va tnh giac hoat dng dng thi. O dy chung ta dang noi v thin dinh hin thuc trong hoat
dng, hay k lut, gioi lut sau khi ngi thin.
Huyn khng co ngha la m mit nhu suong, ri rm lm ln, hay ao anh. La mt dua
tre ca huyn ngha la ban tip tuc cai ma ban d kinh nghim trong thuc hanh ngi thin (an
tru trong ban tanh ca alaya) o trong kinh nghim sau ngi thin. Tip tuc ly vi u cai may
chiu phim, sut sau thin dinh, ban dem cai bong den theo cng voi ban. Luc nay ban khng
nn bam tru vao man hay phim gi ca, ma ban chuyn cai bong den thanh den Ilash ca ban va
dem no theo cng ban trong moi thi gian.
Ban thu hiu rng sau khi ngi xong, ban khng cn lam cung dc nhung hin tuong
nua, ban khng cn chp tht nua. Thay vao do, ban co th tip tuc su thuc hanh ca minh va
khai trin mt loai tnh giac hin hanh. Nu nhung su vt tro thanh nng n va cung dc, ban
soi sang chanh nim va tnh giac vao chung. Theo cach nay ban bt du thy rng moi su thi
'mm eo, un nn va co th lam vic voi chung duoc. Thai d ca ban la th gioi hin
tuong nay khng xu, 'chung khng sp tn cng, hy it hay git cht ban. Moi su du co
th lam duoc va chiu, thoai mai.
y cng ging nhu boi ban boi theo ng th gioi hin tuong ca ban. Ban khng
th ni lnh bnh, ban phai boi ; ban phai ng tay chn ban. Tin trinh ng tay chn ban la
cach thuc cn ban ca chanh nim va tnh giac. o la tinh cht 'chop loe ln ca no ban
chop loe ln vao nhung su vt. Ban thung truc boi nhu th sau thin dinh. Va trong khi thin
dinh, ban ch ngi va an tru trong ban tanh alaya ca ban, rt gian i. y la cach chung ta co
th khai trin B d tm ti hu. No rt nn tang va binh thung. Ban co th thuc su lam diu
do. Toan b ngha la nhu vy.
Khng tru tuong gi ca, ban ch don gian nhin vao nhung hin tuong va thy tinh cht
'buc tung nhi mut xp ca chung, nu ban mun noi nhu vy. o la nhu huyn nhung
buc tung mut xp khp moi noi. Ban ngh rng ban sp dung cham mt cai gi rt sc net r
rang, khi co mt tach tra hay cai gi do, va ban thy rng nhung su vt nay lai v ban. Khng
co mt tuong phan rt gay gt nao ca moi su la phn ca chanh nim va tnh giac ca ban,
nhu trai banh trong mt tr choi ping-pong. Khi no tro lai, ban co th lai nem no ra nhu th
ban khng phai la mt dua tre ca huyn, nhung ri no lai i tro lai voi mt ting bip, nhu
20
th ban lai tro thanh mt dua tre ca huyn. o la 'tu tuong bt ra du tin la tu tuong tt
nht. Khi ban nhin nhung su vt, ban thy chung nhe mm va chung lun lun i v ban.
y khng phai la tri thuc kho khn gi ca.
Cu chm ngn nay la v vic hoc lam sao truong ung B d tm ti hu theo chanh
nim va tnh giac. Chung ta phai hoc lam sao chung ta co th thuc su kinh nghim rng nhung
su vt co mt sau thin dinh la vn co th lam vic duoc, co th tu hanh duoc, rng co ch, co
kha khng gian. La mt dua con ca huyn thi chung ta khng cam thy so hi. Sau khi ngi
thin ban ngh, 'O, thng nho, by gi ta phai lam nhung thuc hanh sau thin dinh. Nhung
ban khng nn cam thy ban dang bi bao vy. Thay vi vy, ban co th cam thy rng ban la
mt dua con ca huyn, rng ban dang nhay mua xoay vng va dang lach cach voi nhung
ting bip nho sut moi luc. No tuoi mat, don gian va rt hiu nghim. im ct yu la di x
voi minh tt hon. Nu ban mun ngh ngoi di voi su thuc hanh ca ban, ban co th lam nhu
vy va vn nguyn la mt dua con ca huyn. Su vt cu tip tuc bip bip voi ban moi luc. iu
y rt minh bach. iu y thuc la khi hai, vui thu.
La mt dua con ca huyn thi rt gian i. o la sn lng thu hiu su don gian ca tr
choi hin tuong va s ung su don gian y nhu mt phn ca thuc hanh chanh nim va tnh
giac. y la mt cu rt manh m, 'dua con ca huyn. Hy ngh v diu do. Hy c gng la
mt dua tre nhu th. Ban co dy d nhung co hi.
`
Gai 56S J9 n6In LOy 5bn F3c5 t6W5 69n6 Lbn L3ct?
Hai 5i Oy 5bn 5di t2en 6=i t6a?

Cho va nhn la mt thuc hanh rt uan trong ca con dung B tat. No duoc goi la
tonglen trong ting Ty Tang tong ngha la 'goi di hay 'd cho di va len ngha la 'nhn
lai hay 'chp nhn. Tonglen la mt t rt uan trong ; ban hy nho ly no. No la thuc hanh
chinh trong su phat trin ca B d tm tuong di.
Chm ngn noi 'Hai cai y cn ci trn hoi tho. Chung ta ng hoi tho nhu mt k
thut theo cng vi hoi tho thi thung truc va vi no la mt cai gi rt tu nhin voi chung ta. Boi
th, chung ta cng ng no o dy, dung nhu cach chung ta dang lam trong k thut shamatha.
Su thuc hanh tonglen thi hoan toan lam ; no la mt thuc hanh ngi thin thuc su.
Ban cho di hanh phuc, lac thu, thu nao cam thy tt dep ca ban. Tt ca nhung thu y di ra voi
hoi tho ra. Khi ban tho vao, ban hit vao nhung phn ut va rc ri, thu nao cam thy t hai.
Toan b vn d la thay di lnh dia voi nhau.
Su thuc hanh tonglen thi rt don gian. Chung ta khng cn phai phn loai truoc tin
nhung dinh ngha giao diu ca chung ta v tt va xu. Chung ta ch don gian tho ra moi thu
tt d c va tho vao moi thu xu d c. Ban du co ve nhu chung ta lin kt mt cach tin
khoi voi nhung nim ca chung ta v tt va xu. Nhung khi tip tuc, no tro nn cu th hon.
Mt mt, ban khng th hy vong mt la tho thn thin t ba ca ban khi ma ban d n minh
vao trong mt cuc chin voi ba cach dy nm nm. Chc chn ba s khng vit cho ban mt
la tho tt dep ch sau ba ngay thuc hanh tonglen. Mt khac, cho va nhn s chc chn co mt
kt ua tt, hoan toan tu nhin. Ti ngh do la mt vn d v su chung chac va thai d tng
uat ca ban.
21
i khi chung ta cam thy so hi rng chung ta dang tho vao cht dc no co th git
cht chung ta va dng thi tho ra moi thu tt dep nho nhoi chung ta co. No co ve hoan toan
khng th thuc hin. Nhung mt khi chung ta bt du vuot su vao, chung ta nhn ra rng
chung ta cn co nhiu su tt hon d tho ra va chung ta cng co nhiu diu hon d tho vao.
Nhu th toan th tin trinh tro thanh mt cai gi cn bng. iu y lun lun nhu vy, nhung
no cn tu hanh lu ai. Cho va nhn la tuong thuc. Mt nay cang nhiu tiu cuc chung ta
nhn vao voi mt cam thuc rng rang va bi mn, thi cang co nhiu tt dep d tho ra v mt
kia. Th nn khng co gi d phai mt. Tt ca do la mt tin trinh.
Trong tonglen chung ta uoc mong nhn ly su kh dau ca nhung chung sanh khac.
Chung ta hiu diu y mt cach cu th chung ta thuc su sn sang nhn no. Nhu vy, no co
th co nhung hiu ua thuc, ca v ngui thuc hanh ln nhung ngui khac. Co mt cu chuyn
v mt dao su Kaam dang thuc hanh tonglen va ngai thuc su nhn ly su dau don ca ngui
khac trn chinh minh khi co ngui nem da vao mt con cho o ngoai nha ca ngai, vi dao su
bm tim. Va su vic nhu vy co th xay ra cho chung ta. Nhung tonglen khng nn duoc ng
nhu mt loai di tri. Ban khng lam no ri ch doi hiu ua ban ch lam no va bung tha no.
Vn d la khng phai no tac dng hay khng nu no thanh tuu, ban tho no ra ; nu no khng
thanh tuu, ban tho no vao. Th dy, ban chng so huu cai gi ca. o la dim ch yu.
Thung thung ban mun bam ly cai tt ca ban. Ban mun lam mt hang rao uanh
ban va vt moi thu xu xa ra ngoai hang rao nhung ngui la, nhung hang xom hay cai gi ban
co. Ban khng mun ho di vao. Ban khng mun ngay ca nhung ngui hang xom t nhung
con cho ca ho di trn dt ban vi ho co th lam hong bi co ca ban. Th dy, trong cuc di
sanh t binh thung, ban khng cho va khng nhn chut nao. Ban c gng ht muc d bao v
nhung hoan canh thich thu nho nhoi ma ban d tao cho minh. Ban rang dt no trong chn
khng, nhu mt trai cy trong hp thic, sach s hoan toan. Ban c gng bam giu no ht muc
va moi cai bn ngoai lnh th ban bi xem nhu du dang ng. Ban khng mun mc bnh cum
hay bnh tiu chay dang tn cng noi dia phuong ban. Ban thung truc tranh xa ht muc. Ban
co th khng d tin d xy mt lu dai hay buc tung uanh ban, nhung canh ca truoc ca
ban rt chc chn. Ban lun lun khoa hai ln ca. Thm chi khi ly phng trong mt khach
san, ngui uan l lun lun noi voi ban khoa hai ln ca va khng d ai vao trong tr phi
chinh ban kim tra ho truoc. Ban co th doc diu do trong ban diu khoan ca ch uan tro
yt trn mt sau ca khach san. iu y chc chn noi voi ban toan b su vic. Chung ta co
din khng ?
Noi mt cach cn ban, con dung dai tha c gng ch cho chung ta rng chung ta
khng vic gi phai tu bao dam cho minh. Chung ta co th trai rng ra mt chut mt chut
thi. Y tuong cn ban ca thuc hanh cho va nhn la hu nhu mt cuc in tp, mt k lut
ca su khng tham dm truoc dam m, mt cach d vuot khoi lnh dia. Vuot khoi lnh dia ct
di ra voi hoi tho ra, cho di va cho ra, va dem vao voi hoi tho vao cang nhiu cang tt su dau
don va thng kh ca ngui ta. Ban mun tro thanh di tuong ca cai dau don va thng kh
do. Ban mun kinh nghim no tron ven va trit d.
Ban thuc hanh dt nhung ngui khac ln hang du nh mt k lut rt cu th la
tonglen. Ban lam diu y nhu th nao theo ngha binh thung ? Hay ban chay dn ngui nao
do trn dung ph va noi, 'Nao, hy ly keo ca ti va cho ti khn tay giy trong tui ca ban
? D nhin, ban co th lam diu do nu ban mun, va nu ban d thao vat, ban co th lam th
ma khng lam ai buc minh. Nhung y la mt kinh nghim voi nhung ngui khac trn binh
in ua th. iu chung ta lam thi khac. Chung ta co mt cach thuc hanh dt ngui khac ln
hang du bng cach d cho di va nhn lai ua phuong in hoi tho. Giai doan du ca
tonglen t o su thuc hanh cho va nhn trong tm thuc, mt cach tm l, n n va t t. i
cui cng ngui ta co th thuc su lam nhu mt su vic. Co noi trong kinh din rng ngui ta
22
thm chi co th thuc hanh tonglen bng cach cm mt ming trai cy trong tay nay va cho no
ua tay kia.
rang co mt s chuong ngai cho vic thuc hanh tonglen, dc bit vi chung ta d di
vao mt x hi cng nghip hin dai. Nhung ban co th lam no tng buoc, no thuc su khin
ban lon ln va tro thanh ngui truong thanh rt rao. im chinh la khai trin mt thai d tm
thuc trao di minh cho nhung ngui khac thay vi la ng A, ban co th tro thanh ng B. Ban
co th co mt s kiu cng va e e, tuy nhin ban co th bt du lam diu do. rang, d bt
du, tonglen la mt trang thai tm l hon cai gi khac. Nu mi ngui bt du cho ngui khac
nhung su vt, dy co th la su chin du gh gom. Nhung nu ban phat trin mt thai d sn
sang chia phn nhung d vt u gia ca ban, cho di nhung d vt u gia ca ban cho nhung
ngui khac, diu y co th giup khoi du tao ra mt diu chn tht tt dep.
Lam sao chung ta thuc hanh thuc su tonglen ? Truoc tin chung ta ngh v cha me
chung ta, hay ban huu chung ta, hay bt ky ai hy sinh di ho cho loi ich ca chung ta. Trong
nhiu trung hop, chung ta thm chi chng bao gi bit noi cam on ho. t uan trong khi
ngh dn diu do, khng phai d phat trin mc cam ti li ma ch d thu hiu chung ta la th
nao. Chung ta lun lun noi, 'Ti mun, va ho d lam ua nhiu cho chung ta khng mt
chut phan nan.
Ti chc chn ban co mt s cu chuyn v vic ban d di x t voi cha me va ban be
ca ban nhu th nao, nhung ngui d giup d ban rt nhiu. Ho cng hin toan b con ngui
ho cho ban, va ban khng bao gi ngh dn chuyn cam on hay vit cho ho mt la tho. Ban
cn ngh dn ngui d chm lo cho ban rt nhiu nhung ho khng trng ch duoc xac nhn.
Co nhiu ngui nhu vy. i khi co ngui o du khng bit xut hin va c gng giup d cho
ban ht lng. Nhung ngui nhu th lam moi su cho ban ho phuc vu ban, hy sinh chinh ho,
va ri ho di mt khng d lai ngay ca mt dia ch hay s din thoai. Lun lun co ngui lam
vic nay, vic no cho ban. Ban cn ngh dn nhung hoan canh y va dua chung vao su thuc
hanh tonglen ca ban. Khi ban tho ra, ban cho ho cai tt nht ca ban d tra on lng tt ca
ho. dy manh cai thin trong th gioi, ban cho ra cai tt nht ma ban co, va ban tho vao
nhung rc ri, khn kh, dau don ca ho. Nhn anh ho, ban nhn ly dau kh ca ho.
o la nim cn ban v thuc hanh B d tm tuong di. y la mt thuc hanh rt
huong v hanh dng. Chung ta cho ht muc co th cho, chung ta trai rng ht muc co th trai
rng. Chung ta trai rng nhiu vi chung ta co cai thin cn ban, no la mt kho tang v tn. Boi
th chung ta chng mt chut gi va chung ta co th vn nhn nhiu hon nua. Chung ta lun
lun co th la nhung thit bi giam sc cho su kh dau ca nhung ngui khac. o la mt thuc
hanh rt nng dng khng phai ti noi la tt ca chung ta phai dng nht nhu nhau du.
Chung ta cang cho nhiu cai tt nht ca chung ta, chung ta cang co th nhn nhiu cai t hai
ca ngui khac. y chng v dai sao ?
Tonglen co ve la mt trong nhung bin phap tt nht cho chung ta giai uyt nhung
vn d v sinh thai va nhim mi trung ca chung ta. Boi vi moi su du bao gm trong do,
tonglen la mt cach thuc nn tang d giai uyt vn d nhim mi trung do la cach dc
nht. Hoan toan co th co nhung kt ua vt cht v vic lam sach su nhim trong cac thanh
ph lon, thm chi trong toan th gioi. Kha nng y rt la manh m.
Cho va nhn khng nn duoc xem nhu la bng chung cho su can dam ca nhn ca
chung ta. Khng phai chung ta la ngui tt nht vi chung ta lam tonglen. Cho va nhn cn
duoc xem nhu mt ng chay tu nhin ca trao di ; no ch in tin, th thi. Chung ta co th
co kho khn nhn vao minh su nhim, nhn vao bn trong cai xu, nhung chung ta nhn no
vao minh ht lng tron ven vao trong. Chung ta nn cam thy rng phi chung ta du dy
23
voi khng khi xu, rng chung ta thuc su ty sach th gioi bn ngoai va dem no vao trong
chung ta. By gi, co mt cng tc nao duoc bt, va khi chung ta tho ra, chung ta thy rng
chung ta cn co mt kho tang bao la hoi tho tt lanh lun lun co th cho ra.
Chung ta bt du bng vic ngh dn me hay cha me ca ban thn chung ta, dn ngui
nao chung ta thuc su rt thuong yu, chm soc nhiu, nhu me chung ta, ngui nui ung
chung ta, chm soc chung ta, chu tm vao chung ta va ung uc chung ta dn muc truong
thanh ngay nay. Chung ta ngh truoc tin dn ba, ngui ma su yu mn va lng tt toa chim
chung ta. Kiu mu vi u v me chung ta khng nht thit la cach thuc uy nht. Y tuong la
mt ngui nao do nhu mt ba me, ngui y tt bung va iu ang, kin nhn voi chung ta.
Chung ta phai co ai do iu ang, tt bung voi chung ta va ho chia xe su tt dep ca ho voi
chung ta. Nu chung ta khng co, by gi chung ta la mt cai gi truc trc, chung ta bt du
ghet bo th gioi nhung cng co mt bin phap cho diu do la tho vao trong minh su ghet bo
va th hn th gioi ca chung ta. Nu chung ta khng co cha me tt, mt ngui me tt, hay
mt ngui tt ho phan chiu mt thai d tt lng voi chung ta d ngh dn, by gi chung ta
co th ngh dn chinh chung ta.
Khi ban bt du lam thuc hanh tonglen, ban bt du ngh dn cai tt ban co th cho ra,
cai ban co th cho nhung ngui khac. Ban co nhiu diu tt d cho, d tho ra cho nhung
ngui khac. Ban co nhiu cai tt, nhiu minh mn, nhiu suc khoe. Tt ca nhung thu do dn
thng t tm thai thuc tnh va giac ng nn tang, cai y sng dng, manh m va dy thn luc.
Th nn cai ban cho ra khng ch la tuong tuong nua, hay mt cai gi ban phai lam cho n may
; ban hin co diu gi tt d cho dn bt ky ai. Nguoc lai, ban co th tho vao mt cai gi dau don
va tiu cuc. Su kh dau ma nhung ngui khac dang trai nghim co th duoc dem vao bn
trong boi vi, nguoc lai voi no, ban dang co su manh khoe va tnh thuc nn tang, chc chn co
th thu hoa bt ky cai gi xay dn. Ban co th thu vao nhiu kh dau hon nua boi vi ban co
nhiu hon nua d cho ra.
Y nim m ap la nguyn l cn ban ca thuc hanh tonglen. iu ban dang lam cng
duoc goi la thuc hanh T, hay trong ting Sanskrit, maitri bhavana. Maitri ngha la 'thn
huu, 'm ap hay 'thin cam va bhavana ngha la 'thin dinh hay 'thuc hanh. Trong
tonglen hay maitri bhavana, chung ta tho ra moi thu iu ang va tt lng, cam thy tt v tt
ca moi su thm chi cam thy tt v vic dang n banh s-c-la hay ung nuoc lanh hay dang
suoi m minh. Bt ky cai gi tt dep hin huu trong chung ta, bt cu cai gi chung ta cam thy
tt, chung ta tho ra cho nhung ngui khac. Chung ta phai cam thy tt dep di luc nao do
no ch keo ai mt phut hay mt giy. Va ri chung ta tho vao trong tinh hung nguoc lai,
cho no la xu va khip, th kch va dang ghet. Chung ta c gng tho no vao trong chung ta.
Ti mun noi thng thng rng rt uan trong di voi ban khi dam nhn thuc hanh
tonglen mt cach hoan toan nghim tuc. Ti e rng ban s kho chiu but rut. im chinh la
thuc su lam no mt cach thich dang va trit d. Hon nua, uan trong la vui thich vi chung ta
dang o trong mt diu kin lam duoc cai ma nhiu ngui khac khng bao gi lam. Vn d rc
ri la ho lun lun c gng cho ra cai cai xu va nhn vao cai tt. y la vn d ca x hi noi
chung va cng la ca th gioi. Nhung gi dy chung ta dang o trn con dung dai tha va l
lun binh thung bi dao nguoc. Tht tuyt, tht phi thung ! Chung ta thuc su dang co cai
'xeng dao bn trong, co th noi th, trn tm ca Pht, truc tip va tt nht. Xin hy ngh v
diu do. Su thuc hanh nay s cuc ky giup d ban, th nn xin hy ng no mt cach nghim
tuc.
Thuc hanh tonglen khng thun tuy la vic tu hanh tm thuc. iu ban dang lam la
tht ! Khi ban thuc hanh, ban phai rt cu th khi ban tho ra, ban tht tho ra diu tt ; khi ban
tho vao ban tht tho vao cai xu. Chung ta khng th gia v.
24
Hy khoi hanh voi cai tuc thi truc tip. Ch cai y. Cai y. Ban nn cam thy rng
toan th su vic du noi long, tha long. Khng co cai gi thuc su bam inh vao ban hay neo
vao trong ban ; moi thu du co th tach lia. Khi ban tha no di, no ra di tron ven. Khi nhung su
vt tro lai voi ban, chung cng khng tha neo, t mt uan dim ngoai cuc, v can. Chung
dn voi ban va ban di ra voi chung. o la mt kinh nghim rt kich thich thuc su. Ban cam
thy mt cam thuc khoang dat khng khip.
Khi ban bung tha, do ging nhu ct dut mt con iu khoi soi y ca no. Nhung
khng co y, con iu vn tro lai, nhu mt ngui nhay dap xung voi ban. Ban cam thy
mt cam giac tron long va nhung su vt bt du luu thng rt ky iu. Khng co cai gi d di
x voi, lin h voi trong bt ky hinh thuc bong gio hay ngm hiu nao. Khng co cam giac co
ai do dang lam nhung hoat dng chinh tri dng sau nhung man canh. Moi su hoan toan tri
chay tu o. Tht la lng tuyt iu ! va ban co th lam diu do. y dich xac la cai chung ta
hiu khi noi v su ngy tho cht phac. Hin nhin, ban co th rt tt dep trong su cho di, va rt
tt dep trong nhn lai. iu y tht thich thu.
Trong thuc hanh tonglen, chung ta thay th su chanh nim v hoi tho khng co ni ung nao,
bng chanh nim v hoi tho co ni ung. Nhung ni ung la nhung tu tuong co tinh tinh cam
uy chiu v ni kh dau va vui suong ca con ngui. Th nn ban co nhim vu lam vic
manh m cho su loi lac ca nhung ngui khac. Ban co nhim vu giup d ngui ta. Nu co
ngui nao chay mau truoc mt ban, ban khng th dung dy cm bng ban co nhim vu
chay dn va bng bo cho ngui y, vi cai thin ! ich thi la ban lam th. Va ri ban tro lai va
ngi xung va ch xem co ai khac cn dn bng. Gian i nhu vy. o la dung li tro giup
ban du.
Con ngui cn giup d. Th nn chung ta cn tnh thuc hon ti nua. Chung ta cn chu
rng chung ta khng xem diu do la mt gic mo ban ngay hay mt nim. Chung ta phai
xem no la rt cu th va rt binh thung. Ch tho ra va tho vao. No rt cu th, rt truc tip. Su
lan man phong t khng ngu tri tr phi ban bi mt con u hay hn ma ulius Caesar hay
dai loai thu gi nhu vy am anh. Hy lam diu y mt cach rt truc tip, rt cu th va nghim
ngt. Hoi tho ca ban di ra cho cai kia, hoi tho ca ban di vao cho cai nay cai kia, cai nay,
cai kia, cai nay. Ban tho ra cai tt va tho vao cai xu. No rt don gian va cu th.
Ban khng thuc hanh tonglen voi su ch doi kt ua. Ban ch lam no va bung tha no.
Ban khng trng ch nhung kt ua. Kt ua co dn hay khng, ban cng ch lam no va
bung tha no. Nu kt ua khng co, ban nhn vao, va nu no co, ban cho ra. Nhu th ban
khng so huu cai gi ca. o la uan nim tng th. Khi cai gi dn mt cach tt dep, ban cho no
di ; nu cai gi khng thanh tuu, ban nhn no vao.
Thuc hanh tonglen khng phai la mt vic ua tinh t. No khng trit l, thm chi
khng ca tm l. No la mt dung li tm thuc rt cuc ky don gian. Su thuc hanh rt so khai,
tht th, so khai nht trong tt ca nhung thuc hanh Pht giao. Khi ban ngh v Pht giao va
moi thu tri hu tinh vi, trit hoc va k thut d duoc khai trin, tht ngac nhin rng chung
nay ra t su thuc hanh nay, rng chung ta dang lam mt vic don gian va so khai nhu vy.
Nhung chung ta lam no va no huu hiu. No hinh nhu d tt dep cho nhiu th k, va nhung
th k y d san sinh ra mt s b tat, gm ca chinh duc Pht.
Ch luu voi k thut ; su lan man phong t khng thanh vn d. Khi ban di ra, ban o
ngoai ; khi ban di vao ban o trong. Khi ban nong, ban thi nong ; khi ban lanh, ban thi lanh.
Hy don gian xuyn thng vao hoan canh y va rt chinh xac. Hy lam cho no rt cu th va rt
don gian. Chung ta khng mun bin diu y thanh mt loai cach mang tuong tuong, mt
dung li x hi hay tm l. Chung ta hy lam no mt cach thich dang.
25
Chung ta cn thanh thuc d bt du. o la dim rt uan trong. Va chung ta cn rt cu
th voi k thut. No d tac dng trn nhung th h ua khu, va d chung to la chn tht. Th
nn chung ta co th thuc hanh cu th. Chung ta khng phai nghin cuu no thm nua. Thay vao
do, chung ta co th hoan toan tin tuong d thuc hanh va ch thuc hanh no mt thi gian. By
gi chung ta s kham pha anh huong ca no va chung ta co th tip tuc t do. Thinh linh,
chung ta s thy rng chung ta co th dat duoc giac ng.
Cho va nhn tht dung nhu la hun luyn noi bi tp. No ging nhu nhung ngui linh
hoc cach lam sao dm thng mt bao dy cat thy do la ke th, ho het ln, 'H !, khi ho
dm xuyn bao cat voi lui l ca ho. Mt s ngui linh phai co mt thi gian kho nhoc d
ha minh voi thin nhin vi ho dn t nhung thanh ph, noi ngui ta chua tng co tuong
sng voi tuyt hay suc nong ca ma he phai th nao ; ho khng bit lam sao vuot sng hay
lam nhiu thu khac, th nn nhung ngui linh phai tp luyn o thao trung. Tuong tu, nhung
chin s di theo con dung B tat di ua mt loai thao trung, tp luyn nhu vy.
Nu chung ta bt du bi tn thuong vi su cht phac ngy tho, th la tt. o la muc d
noi do chung ta co th trao di chinh ban thn chung ta cho nhung ngui khac. Chung ta bt
du cam thy rng vi chung ta lam mt cng vic ngy tho, chn cht nhu th chung ta thich
mi tip nhung ngui khac. Chung ta khng ch mun cho ra su sung suong ca chung ta cho
nhung ngui khac va dem vao su dau don ca ho. Co cai gi cn hon th. Chung ta mun cho
ra su ngy tho chn cht cho nhung ngui khac va chung ta mun mi vao trong chung ta su
gia i ca ho. o la cai gi cn hon la ch trao di sung suong ly dau don. o la cach thuc v
dai nht d trao di chung ta cho nhung ngui khac, va vic do cn thit cho cai th gioi rt,
rt xu nay. Trao di hanh phuc ly kh dau la rt don gian va lam. Chng han, ngui nao
ua dung mun tm nuoc nong, nhung khi y nhay vao nuoc, nuoc lai lanh. Th nn ban co
th noi, 'Hy dn dy va nhay vao nuoc nong voi ti. Ban nhay vao bn tm nong ca ti va
ti s nhay vao bn tm lanh ca ban. Th la tt, khng co vn d gi lm nhung nhay vao
su dao duc gia ca mi ngui thi hp n hon. o la diu chung ta dang c gng lam.
Su chn cht ca chung ta cn duoc chia xe voi ngui nao do. No cn phai cho di. Su
chn cht khng nn duoc xem nhu vin ngoc dc nht ca gia dinh chung ta ma chung ta
mun bam giu. Chung ta phai cho su chn cht ca chung ta dn bt ky ai. Chung ta khng
ch tha no di theo cach y ; thay vao do, chung ta dem su la i ca ngui khac vao chung ta,
va chung ta lam vic voi su chn cht ca chung ta cng voi cai cong ueo ca ngui khac do.
Th nn trao di chinh minh voi ngui khac la cai gi cn hon chung ta tuong. No hon la ch
nhay t nuoc nong vao nuoc lanh.
Xa hon, ban bt du khai trin mt cam thuc hoan h. Ban thuc su lam diu gi rt ich
loi, thuc t va ky iu mt cach nn tang. Ban khng ch tu ay minh lam th nao d khng
ich k, v ng, trong ngha uy uoc, ma ban cn ay cho th gioi lam th nao vuot thng su
dao duc gia, cai nay cang ngay cang tro nn ay nng khi th gioi cang ngay cang tinh xao,
thao di, co th noi nhu th cang ngay cang di vao nhung thi dai den ti, noi theo li khac.
Cho va nhn la mt su mo rng k thut shamatha. Trong phuong phap shamatha,
chung ta khng tru vao cai gi ca, nhung chung ta in tin bng cach lam vic voi chuyn
dng. Chung ta khng ch c giu tm thuc chung ta hoan toan vung chc, hoan toan an dinh,
ma chung ta c gng s ung nhung vong dng chp chn ca tin trinh tu tuong ca chung
ta bng cach theo hoi tho ca chung ta va nhin vao nhung tu tuong tim thuc ca chung ta.
Chung ta khai trin B d tm dung nhu cach chung ta thuc hanh shamatha, ch co diu su
thuc hanh ca chung ta trong trung hop nay cn ni bt hon nhiu, boi vi thay vi ch lam
vic voi tm thuc tim thuc hay nhung tu tuong phong t, thi chung ta nhin xa hon nua vao
26
ni ung ca nhung tu tuong chung ta, ni ung hoc la tham, sn hay si. Th nn chung ta
vuot khoi k thut shamatha mt chut, d bao gm nhung ni ung ca nhung tu tuong y.
Toan b su vic la d t ua lu chung ta d mun dy su dau don v cho nhung
ngui khac va chm chut su sung suong cho minh. y la vn d keo ai sut. Trong trung
hop nay, chung ta dao nguoc hoan toan cai lun l binh thung d xem cai gi xay ra. Thay vi
dy kh dau ua nhung ngui khac, chung ta nhn kh dau trn chinh chung ta ; thay vi hut
ly hanh phuc ca ngui khac, chung ta dem hanh phuc ca chung ta cho ho. Lun lun
chung ta d lam diu sanh t thng thung, th nn chung ta ch c gng lt nguoc cai lun l
sanh t mt chut d xem diu gi xay ra. Va diu thung xay ra la ban tro nn mt ngui ha
nh. Ban khng tro nn u uai, ban tro nn 'duoc vic. Ban thy do, ban d ua di v l,
khng l tri sut dn by gi, va d lam cho minh tro thanh mt ngui co l tri, ban cn dy
ua muc toan b su vic mt ti. Lam nhu th, ban bt du thu hiu mt ngui dung dn,
dang hoang la th nao. o goi la B d tm tuong di. O dy, uan trong la hiu duoc su bt
hop l ca ban.
Tonglen cng rt uan trong v mt thuc hanh kim cuong tha. Boi th, nhung hanh
gia kim cuong tha cng cn luu dn thuc hanh nay. Ho nn lam no rt cn trong. Khng co
tonglen cac ban khng th thuc hanh chut nao nhung phuong phap kim cuong tha ca
utpattikrama (giai doan phat trin) va sampannakrama (giai doan thanh tuu). Ban tro thanh
mt hoa thn khng co trai tim.(2) Co mt cu chuyn v hai kim cuong su trao di voi nhau
nhung nhn xet v hoc tr ca minh. Mt vi noi, ' t ca ti co th thi hanh nhung phep la,
nhung khng bit sao sau do ho nhu mt trai tim. Ho tro thanh nhung ngui binh thung. Vi
kia noi, 'Cng la lng, nhung d t kim cuong tha ca ti khng th thuc hin cac phep la,
nhung ho lun lun khoe manh. Hai vi thy tip tuc thao lun vn d nay. i mt vi noi,
'ung ri, tt ca ho du thuc hanh tonglen nhu th nao ? Ca hai vi thy du cui va noi, 'Ha
! Chinh la diu do dy. T uan dim nay, rt uan trong di voi chung ta la co mt ct li
cn ban ca thuc tai, d cho khi chung ta thuc hanh kim cuong tha, chung ta khng ch mc
vao nhung khun mt va y phuc nhu cac hoa thn.
Ngay trong thuc hanh tiu tha, chung ta cng khng ch mc vao y ao va cao du va
moi thu cn lai. Khng co thuc hanh tonglen, ca tiu tha ln kim cuong tha du tro thanh
xac cht ca con su t. (Su t la vua ca loai thu, khi no cht, thn th no khng con vt nao
am tn cng, nhung nhung con trng trong chinh thn su t n no). Nhu Pht d noi, giao l
ca ngai s khng bi ai o ngoai hy hoai ma la chinh nhung ngui tu nhn o trong giao l do
nhung khng thuc hanh chanh phap. O dim nay Pht am ch r rang dn con dung b tat.
Chinh truyn thng va phuong phap dai tha mang giu ca tiu tha va kim cuong tha. Xin
hy ngh dn diu do.
f
Ba Fi t3cn;+ >a F5+ J9 >a 6gt ;in; 5Ta 5Un; F^5?

Chm ngn nay lin h voi kinh nghim sau thin dinh, dn sau thuc hanh chinh. Lin
uan dn tham sn si trong thuc hanh chinh ca tonglen thi rt manh m, nhung su thuc hanh
sau thin dinh la cai gi nhe hon.
Ba di tuong la ban, th va trung tinh. Ba dc la tham, sn, si hay v minh m lm. Va
ba hat ging ca cng duc la su vng mt ca tham, sn, si.
27
Su thuc hanh ca chm ngn nay la nhn ly tham, sn, si ca nhung ngui khac trn
chinh chung ta d cho ho duoc tu o va khng nhim. Tham la mun hp thu hay so huu ;
sn la mun chi bo, tn cng, truc xut ; va si hay lnh dam la ban khng th bi uy ry,
ban khng luu tm thich thu, mt loai nng luc nghich voi tri hu bat nh. Chung ta nhn ly
trn chinh chung ta su sn hn, tn cng ca nhung ke th ca chung ta, cai tham ca ban be
chung ta va su lnh dam ca nhung ngui trung tinh.
Khi chung ta ngh dn ke th ca chung ta, diu nay goi ra su khiu khich tn cng.
Bt cu su tn cng nao ke th ca chung ta d tao ra cho chung ta hy d cho su tn cng y
la ca chung ta va d cho ke th nh do ma duoc giai thoat khoi moi loai tn cng gy hn.
Bt cu tham dm nao ban be chung ta d gy ra, chung ta hy mang ly su loan thn y vao
minh va d cho ban be chung ta duoc giai thoat khoi tham dm. Va su lnh dam ng ung
ca nhung ai 'trung ung hay 'v tm, nhung ai ngu si, m mui hay khng uan tm,
chung ta hy dem chung loan thn y vao minh va d cho nhung ngui y giai thoat khoi si
am v minh.
Bt ky khi nao thu nao trong ba dc xay ra trong di ban, ban cn lam thuc hanh cho
va nhn. Ban ch nhin thng vao tham, sn, si ca ban ban khng xem chung nhu mt vn
d rc ri hay mt hua hen. Thay vi th, khi ban dang o trong mt trang thai sn, ban bao
'Mong rng cai sn nay la mt cn cu cho ti tu hanh. Mong rng ti hoc giu duoc cai sn
ca ti cho chinh ti, va mong tt ca chung sanh nh do ma dat giai thoat khoi sn gin.
Hay 'Mong rng cai tham nay la ca ti. Boi vi no thuc v ti nh ti nm giu no, boi th
mong cho nhung ngui khac giai thoat khoi tham dm nhu th. Voi si, ban cng lam nhu
vy.
Muc tiu ca vic lam y la khi ban bt du giu ba dc nhu la ca chinh ban, khi ban
s huu chung tron ven va dy d, khi ban dam duong chung mt cach hoan toan, ban s thy
kha thich thu rng lun l bi dao nguoc. Nu ban khng co di tuong cho su sn gin, ban
khng th tu giu su sn gin ca ring ban mt cach thun tuy boi chinh ban. Nu ban khng
co di tuong d tham, ban khng th tu giu vao cai tham ca ban. Va theo cng cach, ban
khng th bam giu vao cai si ca ban.
Bng cach giu cai dc ca ban, ban bung bo di tuong hay dinh ca cai dc ca
ban. Ban thy do, cai thung xay ra la ban co nhung di tuong ca ba dc. Khi ban co mt di
tuong ca sn chng han, ban cam thy ni gin voi no dung khng ? Nhung nu su gin u
ca ban khng duoc huong dn cai gi ca, di tuong ca sn tan r. Khng th co mt di
tuong ca gin u, boi vi su gin u thuc v ban hon la v di tuong ca no. Ban cho di
tuong lng bi ca ban dn d no khng khu goi ni su gin u ca ban by gi ban tuc
gin voi cai gi ? Ban thy chinh ban phoi trai ra o do, ma khng co ai d phong chiu vao. Boi
th ban co th ct tit gc r ca ba dc bng cach xem nhung ngui khac uan trong hon
chinh ban. Nhu th mt su 'vn nut thich thu xay ra.
h
T2Sn; mii 6Sgt Fn;+ 68y tu 69n6 t6jS n6:n; 56Hm n;Un?

Cu chm ngn nay lin h voi thuc hanh sau thin dinh la rt thu vi va uan trong.
Chung ta ng k thut nay moi luc, khp ht su thuc hanh ca chung ta. t bit trong
nhung mi trung hoc phap, ch nao chung ta co mt buc tung chung ta treo nhung cu
chm ngn nay d tu nhc nho minh v chung. Ct yu la nm bt cai tu tuong du tin va
28
truc tip. Hoan toan khng phai la oc gian don. Y tuong la trong khi nm bt tu tuong du
tin, tu tuong du tin nay nn ch co vai chu.
Trong trung hop nay, bt ky khi nao ban cam thy tinh cht nay ca cai ng, bt ky
khi nao ban cam thy 'ti va cng nhu 'ti la th nay th no by gi ban cn ngh dn
hai cu noi (1) Nguyn ti nhn moi cai xu ; nguyn nhung cng duc ca ti dn cho nhung
ngui khac. (2) Loi lc va chin thng cho nhung ngui khac ; mt mat va tht bai anh cho
ti.(3) iu nay khng phai noi ngoai ming, ma la mt tin trinh tu tuong bt ky luc nao
ban co mt cam thuc gh so, ban bin no thanh ca ring ; bt ky luc nao ban co mt cam
thuc phn chn, ban cho no dn nhung ngui khac. Th nn co cai loai tuong phan den va
trng den va trng, gh tom va tho thoi, cam thy xu va cam thy dep (Viyahara dua ban
tay lui toi). Vic nay xay ra rt don gian. Khi co 'ti, ban nhn no khi co 'ti la ban cho
no. No di hoi nhiu c gng boi vi no la mt cng vic lon lao. o la tai sao no duoc goi la
dai tha (tha lon lao), no la mt cuc lam n lon. Ban khng th ng noi tay lai khi ban dang
lai xe trn dai xa l nay. No di hoi nhiu c gng. No khng phai la tr da. Voi su chc tay
ban khng th co sai lm. Phai lun lun chc tay. No khng phai la tr da !
1k
H8y >lt Fbu 56umi 56S J9 n6In J4i 56Kn6 >gn?

Cach chung ta thung in ta tuong nay la, 'Tu tuong du tin la tu tuong tt nht.
Thung thung chung ta co cam giac rng cai nay xay ra truoc tin, truoc cai kia. Th nn khi
nao bt ky cai gi cai gi xay ra, vic du tin phai lam la nhn su kh dau v chinh ban. Sau do,
ban cho di cai gi cn lai vuot hon cai do, cai gi thich thu. Chung ta khng nht thit noi thich
thu theo ngha cam thy cuc ky tt ma cai gi khac voi kh dau duoc cho di. Th nn ban
khng bam giu vao bt ky cach thuc nao d tiu khin cho chinh ban hay d cho minh mt di
x thich thu.
Chm ngn nay noi dn cho di tham, vi chinh cai tham khin ban di hoi lac thu. Boi
th, cu nay cng lin h rt sng dng va cht ch voi tri gioi Ba la mt. Chung ta khng noi
v su thich thu lam kh minh, hay v git cht hay hy hoai chinh ban. Nhung ban bt du
thu hiu rng moi su lin h voi nhung di hoi mun hay khng mun du bao ham tham
mun so huu va khng cho ra. Th nn toan b dung li o dy la mo ra lnh dia ca ban mt
cach hoan toan, bung tha tt ca moi su. Nu ban thinh linh kham pha rng co mt trm n
hip-pi mun cm trai trong phng khach ca ban, hy d cho ho lam th ! Nhung by gi
nhung ngui hip-pi do cng phai thuc hanh.
Y tuong cn ban ca thuc hanh nay la thuc su rt hoan h. Tht ky iu nhung con
ngui co th lam mt trao di phi thung nhu th va ho sn sang mi nhung hoan canh khng
dang ua nhu vy vao trong th gioi ca ho. Tht ky iu khi ho sn sang bung bo nhung goc
nho nht ca su bi mt va ring tu, dn d su bam giu ca ho vao su gi du ra di tron ven.
iu y rt can dam. Chung ta chc chn co th noi rng dy la th gioi ca ngui chin s, t
uan dim b tat.
29
IEM BA
S/ CHUAnN Hop NH)NG H.N C-NH qrU
THNH C.N !sNG Ctp GI0C NG
IEM BA VA NHN NHUC BA LA MAT
By gi sau khi chung ta d nghin cuu B d tm ti hu va tuong di va nhung kinh
nghim sau thin dinh lin h voi chung, nhom chm ngn thu ba noi v lam th nao tin
hanh, mang theo tt ca nhung thuc hanh y nhu con dung ao. Trong ting Ty Tang, nhom
chm ngn nay goi la lamkhyer lam ngha la 'con dung va khyer ngha la 'mang theo.
Noi cach khac, bt cu cai gi xay ra trong di sng ca ban cn duoc bao gm nhu mt phn
ca cuc hanh trinh ca ban. o la tuong cn ban.
Nhom chm ngn nay lin h voi Nhn nhuc ba la mt. inh ngha ca nhn nhuc la
chiu dung. Bt cu gi xay ra, ban khng phan ung lai voi no. Chuong ngai ca nhn nhuc la
sn gin. Nhn nhuc khng co ngha la ch doi co hi va c gng di chm lai. Khng nhn
nhuc khoi ln khi ban tro nn ua nhay cam va khng co cach gi d di x voi mi trung,
hoan canh chung uanh. Ban cam thy rt xuc dng, rt nhay cam. Th nn nhn nhuc ba la
mt thung duoc in ta nhu mt b ao giap. Nhn nhuc co ngha mt phm cach binh tnh,
nghim nghi va chiu dung. Ban khng ang bi uy ri boi su cng kich, sn gin ca th
gian.
11
u6i t67 ;ian t29n Fby <W vOu+
H8y 56uyn 6wa mii Jix5 >Ot 6gn6 t69n6
5Sn F3yn; ;i5 n;?

Tip tuc tuong mang moi su vao con dung, cu chm ngn cn ban ca doan nay
la 'Khi th gian tran dy su xu. Hy chuyn hoa moi vic bt hanh thanh con dung giac
ng.
iu nay noi rng, u cai gi xay ra trong di ban nhung rc ri ca mi trung
xung uanh, nhung vn d rc ri v tm l hay chinh tri cn duoc chuyn hoa thanh mt
phn ca su tnh thuc ca ban, hay B d, giac ng. Su thuc tnh nhu vy la mt kt ua ca
thuc hanh shamatha vipashyana cng nhu su hiu bit ca ban v 'dim mm yu, hay B
d tm.
Noi cach khac, ban khng trach moc hoan canh chung uanh hay tinh hinh chinh tri
th gioi. Vai ngui duoc cam hung d vit tho ca va hanh dng theo mt cach dn d ho hy
sinh di ho cho mt l o x hi. Chung ta co th noi chc tht rng chin tranh Vit Nam d
san xut ra mt s nha tho va trit gia, nhung cng vic ca ho khng ph hop voi nguyn l
nay ca dai tha. Ho ch thun phan ung chng lai th gioi dang dy su xu ; ho khng th
chuyn hoa nhung bt hanh thanh con dung ca B d. Thm chi nhung nha tho y d xem
cai xu nhu cht liu cho su vit lach ca ho. Nu chin tranh Vit Nam khng xay ra, chung
ta d co it hon cac nha tho va trit gia. Theo cu chm ngn nay, khi th gioi ngp dy su xu,
hay ngay ca khi th gioi khng dy y su xu, thi moi bt hanh xay ra cn duoc chuyn hoa
tt ca thanh con dung giac ng hay con dung thuc tnh. Su thu hiu nay dn t thuc hanh
ngi thin va tnh giac tng uat ca ban.
30
Cu chm ngn nay noi mt cach thuc tin va dy d nhu th nao chung ta co th thuc
hanh b thi, rng luong. Trong di sng binh thung ca chung ta, hoan canh chung uanh
truc tip hay gian tip khng nht thit la thn thin, chiu di. Lun lun co nhung vn d va
kho khn. Ngay ca voi nhung ngui tuyn b rng di ho rt thanh cng, nhung ngui d tro
thanh tng thng ca nuoc ho hay thanh nhung t phu giau nht, hay thanh thi s ni ting
nht hay ngi sao din anh, th thao cng co nhung kho khn ring ca ho. Du cho cuc di
ban sun se theo uoc mun ca ban, cng vn co nhung kho khn. Nhung chuong ngai, ngn
tro lun lun khoi ra. o la diu moi ngui du kinh nghim. Va khi chuong ngai xay ra, moi
bt hanh lin uan voi nhung chuong ngai y tm tinh ngheo nan, tru bam vao 'duoc va
mt, hay bt ky loai canh tranh hon thua nao du cn duoc chuyn hoa thanh con dung
ca cai giac.
y la mt thng dip rt manh m va truc tip. No lin uan voi su khng cam thy
ngheo nan trong moi thi gian. Ban co th cam thy thiu thn, khng dy d vi ban co mt
ngui cha dau yu va mt ngui me din, va ban phai chm soc ho, hay vi ban co mt cuc
di meo mo va nhung vn d tin bac. V vn d nay, ban co mt cuc di thanh cng va
moi su du sun se, ban vn cam thy khng dy d vi ban phai lam vic lin tuc d uy tri su
lam n ca ban. Mt s tinh hung co th xem nhu nhung biu l ca su nhut nhat va so hi
ca ring ban. Tt ca nhung cai do co th xem la su biu l ca tm tinh ngheo nan ca ban.
kinh nghim duoc nhung kha nng ca B d tm tuyt di va tuong di va thuc
hanh cho va nhn, ban cng cn bt du thit lp su tu tin va hoan h noi su giau co ca chinh
ban. Su giau co nay la tinh tuy ca rng luong, b thi. No la cam thuc v tai nguyn phong
phu, rng ban co th di x voi bt ky diu gi dang hin hanh uanh ban ma khng cam thy
su ngheo nan n vt. Du nu ban co bi bo roi giua sa mac va ban mun mt cai gi, ban co
th tim mt cuc da ph ru hoan toan tin nghi d k du. By gi ban co th ui ai chn
ma ng ngon. Co mt cam thuc v tai nguyn phong phu va giau co nhu vy hinh nhu la dim
chinh yu. Thuc hanh su phong phu va giau co hay chinh su rng luong la cach d tro thanh
ngui dai tha, hay ngay ca ngui kim cuong tha.
Chung ta d thy rng da s ngui ta than phin rng ho phai o trong hoan canh sng
rt l thuc ho lin h voi moi su trong di sng thun tuy trn binh in tin bac, dung
kim mi ch, giot nuoc, hat gao. Nhung chung ta khng phai lam diu do chung ta co th
trai rng cai nhin ca chung ta nh b thi, rng luong. Chung ta co th cho nhung ngui khac
mt cai gi do. Chung ta khng lun lun phai nhn mt cai gi truoc d ri cho di mt cai gi.
Phi hop voi nim rng luong, chung ta bt du chung nghim mt cam thuc v su giau co
thinh vuong mt cach tu dng. Ban cht ca rng luong la thoat khoi tham mun, thoat khoi
inh mc, co th bung xa tt ca.
Chm ngn nay la cu noi cn ban ca dim thu ba ca thuc hanh loong. Trong pham
tr nay, chung ta co ba thuc hanh nua. Hai chm ngn tip theo lin h voi thuc hanh B d
tm tuong di, lam th nao dem diu gi xay ra trong di ban vao con dung ca B d tm
tuong di. Cu chm ngn tip theo ('Thy vong tuong tuc la bn thn / La su bao v v
thuong ca tanh Khng) thi lin h voi thuc hanh B d tm tuyt di, lam th nao ban dem
theo no nhu con dung ca ban. Va chm ngn cui trong phn nay (chm ngn 15) lin h
voi nhung hanh dng dc bit chung cho phep ban dem bt cu cai gi xay ra trong thuc hanh
ca ban vao con dung.
1N
H8y 634n; mii t256 mw5+
Fz Lmi J9S 56Kn6 mMn6?
31

Chm ngn nay v vic di x voi thuc tai (su tht) uy uoc, hay kunzop. Bt k cai
gi xay ra trong kinh nghim binh thung ca chung ta, bt cu cng vic nao chung ta tham u
vao, bt cu hoan canh thu vi va manh m nao chung ta khng nn co mong moi gi trong su
hoan tra lai lng tt ca chung ta. Khi chung ta tt voi ai, hy khng co uoc mun gi v mt
giai thuong nao cho chuyn do. Huong moi trach moc v minh ngha la moi vn d va rc ri
chung uanh su thuc hanh, su chung ng va thu hiu khng phai la li ca mt ai khac. Tt
ca moi trach moc lun lun bt du voi chinh chung ta.
Nhiu ngui di ua th gioi nay va thuc su tao ra mt cuc sng thoai mai o bi mn
va rng rang u ch co ve bi mn va rng rang. Ho co ve don dc trong th gioi nay. Tuy
chung ta chia xe chung mt loai th gioi, chung ta bi va cham thung truc. Chung ta bi
vuong vao trach moc va chung ta bi ri loan nhung vn d tinh cam, nhung vn d tai chinh,
tuong uan l thuc va nhung vn d x hi xay ra moi luc. Cai gi do dang choi khm chung
ta. Mt cu n gian noi, 'Cho dt cai by ca ban cho ti. La lng thay, nhung by mc
dang duoc dt cho chung ta, nhung chng boi ai ca. Chinh chung ta uyt dinh nhn ly
nhung vuong mc y, va ri chung ta phn hn va gin u.
Chung ta co th hoan toan co mt cach sng ging nhu bt cu ai khac. Chng han
chung ta co th chia mt phng voi mt ban hoc, n cng mt thuc n co vn d, chia cng
mt ngi nha bn thu, co cng thi khoa biu va cng nhung vi thy. Ngui ban cng phng
sp xp moi thu du tt va tim thy su tu o ca hn. Trai lai chung ta bi mc ly trong cai tri
nho nay va dy p phn hn lun lun. Chung ta mun cach mang, mun pha tung th gioi.
Nhung co ai gy phin no cho ta ? Chung ta co th noi rng thy giao d lam diu do, rng ai
cng ghet chung ta va ho d lam diu do. Nhung tai sao ho ghet chung ta ? y la mt dim
rt dang luu .
Su trach moc di voi ni bt hanh xay ra cho chung ta thi lun lun tu nhin duoc
huong v phia chung ta ; do la vic lam ca ring chung ta. y khng phai ch thun tuy la
tu tuong d pha lng ca dai tha. Ban co th noi rng, diu chung ta dang thao lun dm nay
la thun tuy dai tha mt khi chung ta di vao tantra, chung ta co th tra th nhung ngui y.
Nhung vn d khng phai th. Ti cu xin ban cho th diu do. Moi su dt nn trn su bn
chn ring ca chung ta. Chung ta co th trach moc t chuc, chung ta co th trach moc chinh
ph, chung ta co th trach moc luc luong canh sat ; chung ta co th trach moc thi tit ; chung
ta co th trach moc thuc n, nhung xa l, xe hoi chung ta, ao un chung ta ; chung ta co th
trach moc v s su vt. Nhung chinh chung ta khng d cho su vt in tin, khng bung xa,
khng phat trin d su m cung va thin cam dy la diu lam cho chung ta khng th giai
uyt. Th nn chung ta khng th trach moc, d li cho ai.
D nhin, chung ta co th xy ung moi loai trit hoc va ngh chung ta dang dai in
cho ting noi ca phn cn lai ca th gioi, noi rng dy la kin ca th gioi, do la diu xay
ra trong th gioi. 'Ban khng thy rng, ban khng nn bt ti chiu dung diu y ? Th gioi la
nhu th nay, cn th gioi chn thuc la th kia. Nhung chung ta khng phat biu nhn anh
th gioi, chung ta ch phat biu nhn anh chinh chung ta.
Chm ngn nay ap ung bt ky khi nao chung ta trach moc v bt cu cai gi, thm chi
ca ph ca chung ta lanh hay phng tm chung ta o. No mo rng rt xa. Moi su la vi su bn
chn ln xn ca ring chung ta, co th noi th, no duoc bit nhu la su chp ng, su tru ng.
Boi vi chung ta ua bn chn v chinh chung ta, diu y dng thi lam chung ta rt bi tn
thuong. Boi th chung ta tu cung cp bia ngm l tuong. Chung ta bi danh trung, nhung
32
khng co ai nhm trung chung ta ca chung ta thuc su mi nhung vin dan. Th nn chung ta
o dy, trong th gioi ua di gia nua. Lai moi trach moc vao minh la mt tuong rt tt.
Y dinh huong moi trach moc, d li vao chinh minh la nu khac di, ban s khng di
vao con dung b tat. Do do, ban khng mun dt bt ky su trach cu hiu chin va xuc dng
nao ln bt cu mt ai ca. Th nn huong moi trach moc vao chinh minh bt du bng thai d
y. Trn nn tang nay, ban huong moi trach moc vao chinh minh ln nua o muc d
vipashyana. Cai nay thuc su bao ham kinh nghim nhung hu ua thuc, thy duoc, hop l
lun ca vic lam khac di. Chng han, ban co th huong moi trach moc vao ng A nao do,
nhung thay vi th, ban huong moi trach moc vao chinh ban. Trong trung hop nay, ban thuc
su bt du thy kha nng rng su sn gin va loan thn s duoc rai rng nu ban huong con
loan thn ca ban vao mt ai khac. Th nn thay vi vy, ban huong nhung trach moc ca ban
ln chinh ban. o la dim cn ban.
Tt ca diu nay hinh nhu nm trong nhung pham tr tng uat la lng bi voi nhung
ngui khac va mt thai d thuong yu voi chinh minh, trong ting Sanskrit la karuna (bi) va
maitri (t). Noi cach khac, kinh nghim ca bi va t la huong moi trach moc vao minh. Th
nn chm ngn nay lin h voi k lut cn ban ca con dung b tat, la khng lam moi loai ac
hanh. Ban lit k truyn thng bn muoi sau diu tht bai ca mt b tat (xem Phu luc) co th
duoc s ung trong mi lin h voi vic huong moi trach moc vao chinh minh. Chung lin h
voi nhau rt cn ban.
Chm ngn nay la tinh tuy ca con dung b tat. Cho co ai do co ku ln nhung
ting la o kinh khng va d li cho ban, ban cng nn tu nhn su trach moc. V mt uyn
luc, do la cach nhiu don gian hon va truc tip hon d don gian hoa nhung chung loan thn
phuc tap vao mt dim. Cng th, nu ban tim nhung ngui tu nguyn chung uanh ban d
nhn lnh su trach moc, s khng co ngui tu nguyn nao ngoai chinh ban. Bng cach nhn
ly su trach moc ring bit y cho chinh ban, ban giam thiu bnh loan thn dang xay ra
uanh ban. Ban cng giam thiu moi chung hoang tuong hin huu trong nhung ngui khac,
dn d nhung ngui y co th co cai nhin sang to hon.
Ban co th thuc su noi, 'Ti nhn su trach cu. Chinh la li ca ti ma su vic y d
xay ra va nhung su vic y co ra nhu la nhung kt ua. No rt gian i va binh thung. Ban co
th thuc su tuong thng voi ai do, ho khng o trong mt tm thai phng th phan cng, boi vi
ban d nhn moi trach moc. Tt hon nhiu va hon nhiu d noi chuyn voi ai do mt khi
ban d chp nhn su trach cu d li. By gi ban co th soi sang tinh hung va hoan toan co
th ngui ma ban dang noi chuyn, ngui y co th la nguyn nhn dc bit ca vn d, s
hiu ra rng anh ta d tu minh lam ra cai su vic tai hai. Ngui y co th nhn bit vic lam
sai trai ca minh. Nhung diu do xay ra ch khi su trach cu, no ch la mt con cop giy cho
toi luc do, d duoc ban nhn v phn minh. iu do phai xay ra.
Loai tip cn nay tro nn rt uan trong cuc ky. Ti d thuc su lam no ca ngan ln. Ti
d nhn cho minh nhiu su trach moc. Mt ngui co th lam mt diu kinh khng cn cu trn
cai hiu ca ho v su khuyn bao ca ti. Nhung -k, ti co th ht lng nhn ly no nhu vn
d rc ri ca ti. Theo cach do, co mt s co may d lam vic voi mt ngui nhu vy, va
ngui ta bt du tip tuc va hoan thanh nhung hoat dng ca no mt cach thich dang, va moi
su tt dep.
o la mt bi uyt hanh chanh. Nu nhung ca nhn co th tu nhn su trach cu cho
chinh minh va d cho nhung ngui ban ca ho tach khoi su trach cu do ma tip tuc cng vic
va bn phn ca ho, diu y lam cho toan b t chuc vn hanh tt hon va cho phep no co hiu
ua nhiu hon. Khi ban noi, 'Anh tht ca chon ! Ti khng lam mt vic nhu vy. Khng
33
phai ti, chinh anh d lam diu do. Khng ai trach ti duoc ca, thi toan b su vic tro nn rt
rc ri. Ban bt du tim kim xem ting bp nho nay ca mt su vic bn thu vng i du
do trong vn phng, mt cai gi nhu trai bong ban i toi i lui. Va nu ban ra cng chin du
voi no ua nhiu, ban s kho khn khng khip d giai uyt hay thanh toan cai vic nho gy
tro ngai ma v hinh do. Th nn ban cang som nhn trach nhim v su hu hong, thi moi vic
cang tt hon. Va do vn khng thuc su la li ca ban ti nao, ban hy nhn no nhu la li ca
chinh ban.
iu nay co ve la mt dim dang uan tm, trong do hai phuong in ca li nguyn
b tat, monpa va ukpa (mun vao va thuc su vao k lut b tat) di cng nhau. y la cach
lam th nao ban lam vic voi ban be chung sanh huu tinh. Nu ban khng chp nhn mt chut
trach cu va bt cng dn voi ban, khng co gi vn hanh duoc. Va nu ban khng thuc su thu
hut vao tt ca su trach cu, ma noi no khng phai la ca ban boi vi ban cng tt va lam vic
gioi, thi by gi chng co gi hoat dng duoc. Th boi vi moi ngui dang tim mt ai do d
trach moc, d li, va ho mun trach moc ban khng phai vi ban d lam diu gi, ma vi ho hu
nhu ngh rng ban co mt dim mm yu trong lng ban. Ho ngh rng nu ho tret mut hay
mt ong hay keo an ln ban, by gi ban thuc su co th nhn no va noi, '-k, trach nhim
hu hong do la ca ti.
Mt khi ban bt du lam diu do, thi chinh do la lun l cao nht va uyn luc nht,
vic tung thn chu manh m nht ma ban co th lam. Ban co th thuc su lam cho toan b su
vic duoc huu hiu. Ban co th ung thuc dc by gi phn cn lai ca tinh hung tro
thanh y uoc. Nu khng co ai sn sang hp thu su trach cu, no tro thanh mt trn du bong
chng chit tuong thuc khng l. Thm chi no khng duoc cht ch nhu mt trn du bong
hay, ma dy nhua inh va cht nhn khp uang canh bn ngoai. Moi ngui c gng dy no
cho ngui khac va khng co gi giai uyt duoc. Cui cng trn du bong nay cang ngay cang
lon hon. By gi no gy ra nhung thu lt d va moi thu khac.
Xa hon la nhung vn d chinh tri th gioi, ngui ta lun lun c gng d li va trach
moc ln ngui nao khac, chuyn trai banh khng l o bn, tron nhn hi thi voi d loai i
bo ua ngui khac. Ngui ta noi, 'Khng phai ca ti, ca anh do. Cuc nay noi no thuc v
cuc kia, va cuc kia noi no thuc v cuc nay. Nem no lui toi chng giup gi cho ai. Th nn
ngay t uan dim l thuyt chinh tri nu co mt thu nhu la chinh tri trong dai tha hay
trong Pht giao diu uan trong cho mi ca nhn la thu hut ly su trach moc khng cng
bng va lam vic voi no. iu nay rt uan trong va cn thit.
Lun lun ban dinh uy li cho mt ai khac v moi vn d xay ra trong di ban
chinh tri, mi trung, tm l, gia dinh hay tm linh. Co th ban khng co mt ca nhn ring
bit nao d trach cu, nhung ban vn tin hanh cai lun l co ban rng co cai gi do sai lm. Ban
co th dn nha chuc trach hay nhung lnh tu chinh tri ca ban hay ban be ca ban va di hoi
mi trung phai thay di. o la cach thung xuyn ca ban d trach moc ngui khac. Ban co
th t chuc mt nhom ngui ho cng nhu ban, trach moc mi trung, va ban co th gom gop
nhung chu k cho mt kin nghi va dua no cho mt lnh tu nao co th chuyn di mi trung.
Hay trong vic y su trach moc ca ban co th thun tuy v ca nhn nu chng hay vo ban
yu mt ngui khac, ban co th yu cu anh ta hoc chi ta bo ngui tinh ca minh di. Nhung
chuyn gi cang lin h dn ban bao nhiu, ban cang cam thy ban trong sach va tt dep, ban
chng bao gi dung dn ban ca. Ban mun uy tri chinh minh mt trm phn trm. Ban lun
lun di hoi ai do lam cai gi cho ban, trn muc d rng hon hay nho hon. Nhung nu ban nhin
k cang vao diu ban dang lam, no tro thanh khng hop l.
Ban vn noi 'Huong moi trach moc vao minh. L o ban cn lam th la vi ban d
ua chng u trong minh, thm chi toi muc hy sinh cuc di ca ngui khac. Ban d u
34
chung minh, d bam giu chinh minh ua di thn thit. D di khi ban co th noi ban khng
thich chinh ban, ca luc y trong thm su ca lng ban, ban bit rng ban tu yu thich minh
dn d ban sn sang nem ngui khac xung muong, xung cng. Thuc su ban sn sang lam
th. Ban sn sang d cho ngui nao hy sinh di ho, tu cho di ban thn ho vi ban. D gi di nua,
thi ban la ai ? Th nn vn d moi trach moc cn duoc huong vao chinh minh. Chm ngn
nay la chm ngn thu nht v su nhin thy toan b cuc di ca ban la phn ca con dung
B d tm tuong di.
Chm ngn nay khng co ngha la ban khng nn noi to ln. Nu ban thy cai gi r
rang hy hoai ngui nao, ban cn noi ra. Nhung ban co th noi ra trong hinh thuc huong moi
trach moc vao chinh ban. Vn d la lam sao trinh bay no cho nhung ngui co thm uyn.
Thung thung ban dn ho theo mt cach thuc gy hn, truyn thng kiu M. Ban d duoc
hun luyn d noi cho chinh ban va cho nhung ngui khac trong mt kiu 'chua t ca ngn
ngu. Ban buoc ra voi nhung tm ap phich va than phin 'Chung ti khng thich cai nay.
Nhung diu y ch lam cho nhung ngui co thm uyn cung coi hon nua. Co th co mt
cach tt hon nhiu d tip cn toan b su vic, mt cach thuc thng minh hon. Ban co th noi,
'Co th do la su kho khn ca ti, nhung v ca nhn, ti thy rng nuoc nay co mi vi khng
tt. Ban va cac ban be ca ban co th noi, 'Chung ti khng cam thy tt khi ung nuoc
nay. No co th rt don gian va thng thn. Ban khng phai di sut toan b cng vic phap
lut. Ban khng phai ng dung li 'chua t ca ngn ngu voi nhung tuyn b cng khai
moi loai, 'Tu o cho toan th nhn loai ! hay dai loai nhu th. Co khi ban cn mang theo ca
cho va meo. Ti ngh toan b su vic co th duoc tin hanh rt nhe nhang, ha nh.
Qua tht co nhung vn d x hi, nhung cach d tip cn no khng phai la 'Ti mt
thuc th chinh tri hop phap, hay 'ti mt ngui uan trong trong x hi. Dn ch duoc
xy ung trn thai d noi ra cho chinh ti, cai ti v dich. Ti noi cho nn n ch. Ti mun
co nhung uyn ca ring ti, va ti cng noi cho nhung uyn ca nhung ngui khac. Boi
th, chung ti khng mun co loai nuoc nay. Nhung cach tip cn nhu th khng co tac ung.
im chinh la kinh nghim ca ngui ta v chinh ho co th duoc tp hop lai, hon la ch co
mt nhom hinh thuc. o la diu ban lam khi thuc hanh ngi.
Trong mt trung hop cng cuc, nu ti thy minh o trong trung tm ch huy noi co
ngui bm nut cho n tung trai dt, ti s git cht ngui sp bm nut phong bom di ma
khng ngn ngai gi. Co l ti cn vui vi diu do ! Nhung diu do co hoi khac voi diu chung
ta dang noi dy. Trong trung hop kia, ban dang di x voi gioi han chiu dung ca uyn luc
x hi tng uat. Trong trung hop nay, chung ta ch noi v cach lam th nao chung ta co th
giai uyt mt cach tp th th gioi nay, d cho no co th tro thanh mt x hi giac ng. Tao
ra mt x hi giac ng di hoi su trau i chung ban cht y.
1Q
H8y >i7t =n mii n;3yi?{

Chm ngn nay cng lin h voi kunzop, hay thuc tai tuong di. No mun noi rng,
khng co th gioi nay chung ta khng th dat dn giac ng, cng khng co hanh trinh nao.
Nu t chi th gioi, chung ta cng t chi nn tang va t chi con dung. Tt ca lich s ua
khu ca chung ta va tt ca bnh loan thn ca chung ta du lin uan voi nhung ngui khac
trong mt s ngha. Tt ca nhung kinh nghim ca chung ta dt nn trn nhung ngui khac
mt cach cn ban. Chng nao chung ta co mt cam thuc v su thuc hanh, co mt s thu hiu
rng chung ta dang m buoc trn con dung, mi mt chi tit nho y co ve la nhung chuong
35
ngai cho chung ta du tro thanh mt phn thit yu ca con dung. Khng co chung, ta khng
th dat dn cai gi ca chung ta khng co su chuyn di tro lai, chung ta khng co gi d lam
vic voi, tuyt di khng co gi d lam vic voi.
Th nn trong mt ngha, moi su xay ra chung uanh th gioi ca chung ta, moi kho
chiu va kho khn, du uan trong uyt dinh. Khng co nhung ngui khac chung ta khng th
dat dn giac ng tht vy, thm chi chung ta khng th m buoc trn con dung. Noi cach
khac, chung ta co th noi rng nu khng co ting n bn ngoai trong khi ngi thin thi chung
ta khng th phat trin chanh nim. Nu khng co nhung dau don trong thn th chung ta,
chung ta khng th dat dn chanh nim, chung ta khng th thin dinh thuc su. Nu moi su
du m dep va trong vt, thi chng co gi d phai ung cng. Moi su du trong trng tinh khi.
Nh moi kt cu y uanh chung ta, chung ta duoc phong phu. Boi th, chung ta co th ngi
va thuc hanh va thin dinh. Chung ta co mt dim uy chiu tinh tn, chan nan hay cai gi
khac. Moi su du lin h voi con dung.
Y tuong ca li ay dc bit nay la thuc su dem mau va thit ca chung ta cho nhung
ngui khac. 'Nu ngui mun ti, hy ly ti, so huu ti, bt giu ti, diu khin ti hy tin
ln, lam diu do. Hy nm ly ti. Ti nm uoi su s ung ca ban. Ban co th chuoi mng
ti, dai tin vao ti, ct ti thanh tng manh hoc lam thu gi ban mun. Khng co su giup d
ca ban ti s khng co cach gi d tin hanh cuc hanh trinh ca ti ca. y la mt vic rt,
rt manh m. Tht vy, mt trong nhung cu noi hay ca Lang-ri Thangpa, mt vi thy
Kaam, la 'Ti thu hiu rng moi li lm du thuc v ti va moi duc hanh du thuc v
nhung ngui khac, th nn ti khng th trach moc ai ngoai ti.
Co mt cu ngn nho duoc thi rt tt. O Ty Tang chung ti thung treo no va nhung
cu nhu th trn ca. Cu noi y la 'Loi lc va chin thng cho nhung ngui khac ; thit hai
va tht bai thuc v phn ti. Cu y nghe co ve tu hanh xac nu ban nhin no theo cach sai.
c bit, tuong ph thng ca Cng giao la d li moi thu ln chinh minh nhu mt uan
nim ti li ti hu. Nhung trong trung hop nay, chung ta khng noi v ti li hay chung ta
d lam diu gi sai lm kinh khng. No ch thy nhung su vt nhu chung thuc la. 'Loi lc va
chin thng ngha la cai gi khuyn khich chung ta buoc di trn con dung ca Phap no
duoc tao ra boi th gioi. Tuy nhin dng thi chung ta lun lun tran dy thit hai va tht bai
no la ca chung ta. Chung ta khng phai hn i vi dim nay, ma chung ta phai tu hao vi
no. No la mt uan nim phi thung rng chung ta thuc su la nhung ngui khng so hi
rng loi lc la ca nhung ngui khac va thit hai la phn ca chung ta. iu y v dai, ky iu
bit bao ! Khng phai chung ta cam thy yu ot luc thuc y sang som, ri cui ngay khi
chung ta ung vai ly cho bung dy va tuong di thy thoai mai, chung ta moi cam thy diu
dem lai su khng so hi do. No la chn tht mt cach nn tang.
Nhung cu nay khng dt nn tang trn ti li hay trng phat, ging nhu uan nim
mt s tn giao. Nhung ua thuc la chung ta co khuynh huong d ti cho nhung ngui khac
v phn lon nhung chuyn o chinh chung ta lam nu khac di thi chung ta d khng roi vao
xao trn din dao. Tai sao khng ngui nao khac bi ri rm ma chung ta lai bi ? Cai gi gy ra
diu y ? Phai co cai gi o noi chung ta, r rang la th. Chung ta co th vit l lich ca chung ta
va nh lut su d chung minh chung ta dung, cn ngui nao do sai nhung do cng chinh la
su rc ri ri ta phai trai nghim. No la rc ri, kho khn hoan toan. Va c gng chung minh
vu vic ca chung ta cach nao cng v hiu. Bt cu trung hop nao, muon mt lut su d giac
ng thi khng th co. Khng th duoc. uc Pht tu ngai khng co lut su.
Chm ngn 'Hy bit on moi ngui tu dng di theo mt khi chung ta huong moi
trach moc vao minh. Chung ta co mt cam giac rng nu nhung ngui khac khng hin huu
d uy ri chung ta, chung ta s khng huong moi trach moc vao chinh chung ta chut nao.
36
Tt ca chung sanh, tt ca ngui trong th gioi, hay da s do, co mt vn d trong lin
h voi 'chinh ti. Khng co nhung ngui khac, chung ta s khng co ip may nao d phat
trin vuot khoi cai ta. Th nn tuong o dy la cam thy bit on rng nhung ngui khac dang
trinh in cho chung ta nhung chuong ngai to lon thm chi nhung de oa hay thach thuc.
im ct yu la cam kich diu do. Khng co ho chung ta khng th theo dui con dung ti
nao.
i trn con dung Phap la bit cu x voi con loan thn ca chung ta. Nhung nu
khng co nhung ngui loan thn, chung ta khng th nao lam vic voi bnh loan thn ca
chinh chung ta. Boi th, chung ta cn cam thy rt bit on nhung ngui y. Ho thuc su la
nhung ngui dy chung ta trn con dung Phap. Ti s k cho ban nghe mt cu chuyn nho
v Atisha, ngai la mach ngun ca nhung li ay nay. Atisha duoc mi dn Ty Tang d ay
va ngai d nghe rng ngui Ty Tang thi rt tt, ha nh, hiu khach. Th nn ngai uyt dinh
ngai s dem theo voi ngai mt di tuong cho su thuc hanh mt thi gia, mt ngui hu xu
Bengal tinh tinh rt rt nong gin. Boi vi nhung ngui Ty Tang ua tt lng va thin lanh,
Atisha dem ngui hu xu khac d ngai co th thuc hanh loong v anh ta. Ky thu la v sau
ngai noi ngai khng cn ngui y nua, vi nhung ngui Ty Tang khng tt nhu ngai d nghe
noi.
Nu ai do lam tn thuong ban, ban cn cam on ho d cho ban co hi d thuc hanh.
Nhung ban khng cn phai tu trung bay ra d bi tn thuong, do la mt kiu t dao. Ban khng
phai yu cu duoc tn thuong, nhung khi ban gp mt tinh hung nhu vy, by gi moi diu
chung ta d ban nn duoc ap ung. Khng phai ban thu xp toan b su vic. Thay vi th, khi
co ai trach mng ban, by gi ban s ngh, 'Vic y la ca ti. Ban khng phai trach nhung
hoan canh nhu vy va ban cng khng phai chm bon cho chung. Ban ch sng cuc di ban,
rt lanh manh, va ban khng lam ngui nao tn thuong. Nhung nu co ai lam tn thuong ban,
ban bit lam cai gi. t don gian. Chung ta khng noi phai c nhay vao mt lui guom, nhu
th ch la hiu sai. Thay vi th ban tao mt tuong uan cht ch voi ngui lam tn thuong
ban.
O mt muc d phat trin hon nua, co th lam ng lai mt ke tn cng bng suc manh
d ngn cho ngui y khoi mang nghip d lam tn hai ban. Nhung do la mt muc d rt cao
ca lng thin cam. Chng han co mt cu chuyn v mt vi thy Ty Tang bi nhung ke th
phuc kich, ho dinh git ngai trong khi ngai trn dung di ay mt khoa hoc. Ngai rut lui ao
gm ca ngai va noi, 'y la rng mt con cop, va ngai dm g th lnh, git no ngay tai
ch. Moi ngui du ua xuc dng, ho d cho ngai di. o la mt li tip cn hoan toan khac.
Ti ngh no ua nguy him cho chung ta khi di xa nhu th. Chng nao ban bit ban dang lam
gi, -k, nhung loai tip cn y lam chin tranh leo thang.
'Thit hai va tht bai khng thuc su la dau don trong ngha nn tang, no ch la mt
tr choi. o la ban khng duoc cai ban mun, th nn ban cam thy buc tuc, nhung chuyn
nho ngang ua di chung ta lun lun. No khng lin can gi dn kh dau thuc su. Chung ta
lun lun khng duoc diu chung ta mun va chung ta lun lun tht vong vi chuyn do.
Chung ta buc tuc di voi vt gi hay ngui nao hay ngay ca voi chinh chung ta. Nu chung ta
tiu hao tin bac ca chung ta hay nu chung ta dung vao xe ca ngui nao hay thu gi thuc
loai y. o khng phai la kh dau thuc su, do ch la su uy nhiu.
Toan b su tip cn nay x l voi moi loai uy nhiu va bin di chung va lam vic
voi chung nhu la mt hanh trinh kha thi dn giac ng. Chung ta khng dang noi v kh dau
nn tang. Ti ngh mt trong nhung vn d ca chung ta, dc bit trong tinh khi Ty phuong,
la chung ta hay ua lam to chuyn toan b su vic. Chung ta lam rc ri toan b su vic mt
cach khng cn thit, va chung ta khng co tuong lam th nao choi nhung tr choi mt cach
37
thich dang. No khng phai la chuyn lon, no la mt trao di. Cui cng ban ghi tn ban vao
hang d trng. o la mt tinh hung, hoan canh v tu k ca cai cht. Hy nho diu do. Hy
rut ra mt cu chm ngn t do. Bt cu cai gi xay ra, ban cho ly do lam nghim trong. Bt cu
gi hin dn, ban cho xem nhu la mt vn d ti hu, cui cng, ma ch nhu mt anh den Ilash
nht thi dn va di.
iu nay r rang cn mt s hiu bit va tu hanh. Mt ngui khng th thuc hanh diu
y ma khng thao hoach truoc cuc hanh trinh va d lam vic voi trang thai tm thuc ca ho.
Cng co mt cn thit la mt muc hiu bit v kinh nghim tanh Khng, noi mt cach cn ban
la nhu vy. Khng co nn tang nao ca d bt du voi, th nn moi su xay ra trong cai khng
nn tang thi co th 'lam vic duoc. Nhung su vic y thi thuc su rt manh m chung
thung xay ra mt cach nao do. Khi ti cn la mt thiu nin, no thuc su chuyn hoa ti rt
nhiu. No rt truc tip, rt don gian va giup ich dc bit khi ban di mt voi nhung uy
nhiu bun buc.
1V
T6Oy Jin; t3an; t^5 L9 >n t6Hn
#9 <W >S Jx JU t63cn; 5Ta tn6 u6Un;?

Trong chm ngn 'Thy vong tuong tuc la bn thn / La su bao v v thuong ca tanh
Khng, cu hoi cn ban la bao v cho ai, bao v cai gi ? Moi loai cu hoi khac du bao ham
trong do, nhung cn ban chung ta dang noi v vic co mt thu hiu hay chung ng cach th
chung ta tri giac nhung su vt nhu chung la.
Trong tri giac, truoc ht co mt cam thuc ch doi hay rng rang. Noi do co su khng
chc chn nhu lam sao d tri giac nhung su vt, khng phai la bit lam sao d khin cho mt
tinh hung ring bit nao do thanh nm bt duoc. i chung ta co mt nim r rang lam sao
d t chuc nhung su vt. Thu ba, chung ta bt du tao mt tuong uan giua hai cai do. Va
cui cng chung ta co mt kinh nghim toan b v cai toan th. iu y tao thanh bn trang
thai ca tm thuc ma chung ta di ua, bn giai doan ca tm thuc hay tin trinh tm thuc. Bn
tin trinh nay lin h voi bn thn harmakaya (phap thn), sambhogakaya (bao thn),
nirmanakaya (hoa thn) va svabavikakaya (tu tanh thn).
Ban cht phap thn ca phan ung ca chung ta voi th gioi thi thung thung khng
chc chn, mo h. Nhung chin luoc chua duoc thanh hinh, k hoach hoan toan chua t chuc
no ch la mt cam thuc rng rang cn ban. Phuong in hoa thn la giai doan thu hai ca
tin trinh nay. O dim nay co mt loai sang to nao do trong y chung ta co mt nm bt cn
ban v tinh hung mt cach tng uat. Va d tao mt ni kt giua su bt dinh hay rng rang
voi su sang to, chung ta cn bao thn, no la cu ni ua khoang trng giua hai lnh vuc va ni
kt chung voi nhau. Th nn phap thn va hoa thn duoc ni kt voi nhau nh bao thn. Theo
truyn thng dc bit nay, do la cach hin thuc d nhin vao nhung su vt.(1)
Tu tanh thn la su thu hiu toan b su vt, kinh nghim toan th bao uat. Khi chung
ta bt du loe sang tm thuc chung ta d chop anh mt di tuong, khi chung ta co mt nm bt
v no, khi chung ta bt du thu hiu mt lin h nao giua nhung thn cai toan th do goi la
tu tanh thn.
Tu tanh thn la mt trang thai tng uat ca hin huu, va trang thai y ca tm thuc
cng chua dung cai duoc bit nhu la siu vuot khoi sanh, it va tru. Siu vuot khoi sanh
38
ngha la tin trinh tu tuong khng xay ra duoc. Khng co cai gi nhu la su sanh ca mt tm
thuc hay su sanh ca mt tu tuong xay ra trong trang thai hin th y ca chung ta ca, ch don
gian la hin huu va rng rang. Siu vuot khoi it ngha la khng co tu tuong nao thuc su
lng xung, tr phi chung duoc thay th hay gi ln boi mt cai khac. Va siu vuot khoi tru
ngha la nhung tu tuong khng tru o du ca, cho co mt loai cai gi do tam thi theo uyn
co mt. Th nn tuong v tu tanh thn la thy vuot khoi sanh it va tru ca tin trinh tu
tuong.
L o bn thn phap thn, bao thn, hoa thn va tu tanh thn tro thanh mt su bao
v v dai la chung ta bt du thu hiu cach thuc tm thuc ca chung ta hoat dng nhu th
nao, trang thai ca hin th chung ta la gi. Chung ta thu hiu rng bt cu cai gi xay dn trong
tm thuc chung ta lun lun thuc v ng chay y, h so lai lich y, ban cht y. au don
thinh linh, gin u thinh linh, hiu chin thinh linh, dam m thinh linh bt cu cai khoi ln
lun lun theo th thuc tuong tu, tin trinh tuong tu. Moi su lun lun tuong hop voi bn
thn. D cho chung ta co khng xem tu tm ca chung ta la hoan toan siu vit va giac ng
hay tnh thuc, thi khun mu ca no vn la khun mu ca bn thn. Nhung tu tuong khoi ln
nhu vy ban khng th trng chng su sanh ra ca no, chung co do nhu vy. Chung cht di,
chung nhu vy (Viyahara bung ngon tay). Chung khng tru, chung nhu vy (Viyahara lai
bung ngon tay). Toan b su vic la mt tin trinh tu nhin.
Chm ngn nay co ve hoi ti ngha, nhung no lin uan voi nim B d tm tuyt
di v vic hiu tm thuc ca ban bng cach nghin cuu va canh chng chinh ban va thuc
hanh shamatha va vipashyana. Bng cach thuc hanh nhung k lut nay, ban bt du chung
nghim rng yu tinh ca tm ban la trng khng, rng ban tanh ca tm ban la sang va trong,
va rng su in dat hay biu l ca tm ban la hoat dng. Su thu hiu nay ch co th dn khi
ban dang ngi trn dm thin. Ch o trn dm thin ban co th thy rng tm thuc ban khng
co ngun gc. Nhung tu tuong khoi ln khng t noi du, ban co th phan doan diu y bng
cach nhin vao chung u xa bao lu. Ban cng khng bit nhung tu tuong di v du. Tu tuong
dn va tan bin, ch nhu th. Hon nua ban cng khng bit nhung tu tuong ca ban tru ch
nao dc bit khi ban d phat trin mt cam thuc cn ban ca chanh nim va tnh giac.
Khi ban tip tuc thuc hanh chanh nim va tnh giac, su hinh nhu ln xn va hn loan
trong tm thuc ban bt du co ve v l. Ban bt du nhn ra rng nhung tu tuong ca ban
khng co ch sanh thuc su, khng ngun gc, chung dung la xut hin nhu Phap thn. Chung
khng sanh. Va nhung tu tuong ca ban khng di du ca, chung khng it. Boi th, tm thuc
ca ban duoc thy la Bao thn. Va hon nua, khng co hoat dng nao thuc su xay ra trong tm
thuc ban, th nn nim cho la tm thuc ban co th tru vao cai gi cng bt du to ra v l, boi
vi khng co gi d tru vao. Boi th tm thuc ban duoc thy la Hoa thn. Hop toan b su vic
voi nhau hoan toan khng co sanh, khng co it va khng hanh dng hay tru o boi th
tm thuc ban duoc thy la Tu tanh thn. Vn d khng phai la lam cho tm thuc ban thanh
mt cai trng khng. Chinh nhu la mt kt ua ca siu chanh nim va siu tnh giac ma ban
bt du thy rng khng co gi thuc su xay ra dng thi ban cng bit rng mt s su vt
dang xay ra.
Chung ng rng su ln xn va hn loan trong tm thuc ban khng co ngun gc,
khng ut it va khng tru o du ca la su bao v tt nht. Tanh khng la su bao v tt nht
boi vi no ct dut su vung chc, cung dc ca nhung tu tuong ca ban. 'Ti co tu tuong vung
chc ca ti hay 'y la tu tuong uan trong ca ti hay 'Tu tuong ca ti rt hp n hay
'Trong nhung tu tuong ca ti, ti hinh ung mt diu v dai nao do hay 'Con ngui ngi
sao` do buoc xung va noi chuyn voi ti hay 'Thanh Cat Tu Hn hin in trong tri ti
hay 'Chinh esus Christ hin l trong tm thuc ti hay 'Ti co mt u an khng l d lam
sao xy ung mt d thi, hay lam sao vit mt vo nhac kich lon hay lam sao chinh phuc th
39
gioi chung co th la moi thu, t muc d y xung dn 'Lam sao ti kim sng sau su vic
nay ? hay 'u la cach tt nht cho ti d lam sc ben nhn cach ca ti hu ti duoc ni bt
trong th gioi ? hay 'Ti ghet nhung vn d rc ri ca ti lam sao ! Moi u phong va tu
tuong va nim du rng khng ! Nu ban nhin phn dng sau ca chung, thi cng ging nhu
mt chic mt na. Nu ban nhin phn dng sau ca mt chic mt na, ban thy no la mt phn
trng. Co th co vai l trng, noi mi va ming nhung nu ban nhin dng sau no, no chng
ging cai gi la b mt, no ch la mt thu tap nhap voi nhung l trng trong do. Chung ng
diu do la su bao v tt nht ca ban. Ban thu hiu rng ban khng la mt ngh s sang tao v
dai nht nua, rng ban khng la cai gi trong nhung nim lon lao ca ban. Ban nhn ra rng
ban ch dang an ung nhung su vic khng co tht, v l. o la su bao v tt nht d ct dut
m lm, vong tuong.
Chm ngn nay lin h voi vic dem moi su vao con dung dao o muc d B d tm
tuyt di. No rt tinh t. Co kha nng rng khi ban nghe cu do, nu ban ch don gian thin
dinh v bn thn, moi su ri s duoc bao v, ban co th ngh rng thng be choai choai ca
ban s duoc bao v, nhung anh chi ca ban, tai san va xe c ca ban duoc bao v. Nhung su
bao v nay hoan toan khng phai o cp d do ; no la su bao v ca tanh Khng, do la ban
khng co ch nao d tru nua, ban lo lng trong tanh Khng. No la mt cach tip cn rt thng
tu toan b su vt. Ban khng noi v tinh cach v ng o dy, ban dang c gng tim ra su che
cho cho ban. Nhung ban thy ra tu thn ban la v ng va chung ng rng khng co cai gi d
bao v ca. Th nn su bao v ca ban la khng nn tang. No la mt tip cn rt co tinh y hoc
lm sang trong ngha nao do. Khng th co mm mng o du ca khi ban khng co nn tang,
ming dt d gieo ging vao trn do.
Y nim bn thn khng dc bit cho mt tha, no la tu tuong cao cp ca dai tha. Ba
thn xut hin trong ln chuyn banh xe Phap thu ba trong Uttaratantra ca Maitreya(2) va
trong Kinh Kim Cuong.(3) Th nn no khng dc bit la mt nim mt tha. Nhung dng
thi, no la mt tha trong mt s ngha. Nu ti co th noi th, nim di x voi nhung
on va voi nhung h phap chiu anh huong nhiu boi mt tha. (Xem chm ngn tip theo
'Bn thuc hanh la cai tt nht ca nhung phuong phap.) Toan b su vic dt nn trn nhung
nguyn l dai tha, nhung co mt ng ngm nhung k thut duoc muon t kim cuong tha.
Th nn cai hiu duoc trinh bay t uan dim dai tha, nhung nhung k thut la mt tha.
1Z
Bn t6W5 69n6 L9 5i tt n6Ot 5Ta n6:n; P63=n; P6P?

Chm ngn nay la mt cu kho hon, tht vy, nhung no co nhiu ngha. No am ch
dn nhung hoat dng dc bit, d lam th nao tip tuc cuc di hang ngay ca ban, duoc ich
la 'cai tt nht ca nhung phuong phap. Nhung phuong phap tt nht nay gm bn pham tr
tich tp cng duc, bung bo hanh xu, cung ung cho nhung on va cung ung cho
nhung h phap (harmapala).
TK56 tIP 5Un; F^5
Su ap ung thu nht la tich tp cng duc, khng phai theo ngha chung ta tich tp cai
gi cho cng vic ca ban ng chung ta, ma t uan dim c gng lin h voi cai gi la thing
ling hay thanh tri. Chung ta dang lam mt ni kt voi nhung lnh vuc thing ling ca thuc
tai cai nim dich thuc ca nhung giao l hay phap, va su hin huu ca cai minh mn cn
ban, no duoc biu trung trong cac tac phm ngh thut, hinh tuong, buc hoa, sach, moi loai
40
biu tuong va moi loai mau sc. Chung ta phi hop chung ta voi cai y. Tao cng duc la lam
vic voi nhung hoan canh nhu th va vn ung c gng va nng luc ca chung ta cang nhiu
cang tt. Mt cam thuc kinh ngung tro thanh rt uan trong.
Su tich tp cng duc cng dt nn trn su tin tuong tron ven vao ba loai khich l. Ba
cai nay khng phai la nhung chm ngn ; chung la nhung ng khich l cho chm ngn, co
th noi nhu th. Ba ng khich l nay la
Xin su ban phuoc ca ngai nu tt hon cho con la bi bnh.
Xin su ban phuoc ca ngai nu tt hon cho con la duoc sng cn.
Xin su ban phuoc ca ngai nu tt hon cho con la cht.
o la nim rt rao v su tao ra cng duc. iu nay noi rng, chung ta khng th co
mt chui cng duc hoan toan chua dy toan b lnh vuc mt cach tuyt di. Truoc khi chung
ta xin, binh bat kht thuc ca chung ta phai trng tron ; khac di thi khng co ai cho chung ta
cai gi ca. nhn cai gi, truoc tin cn co mt cam thuc rng rang, t bo, cho di. No khng
lin uan voi chinh ban, no ch la d cho su vt tu chung hin huu. Bt cu cai gi xay dn, hy
bit on no. Khng phai ban dang noi dn ngui nao ; thay vi th, no cng ging nhu noi, 'Hy
d cho tri mua hay 'Hy d cho dt rung chuyn. o la mt li phap thut, don gian nhu
th. Co diu gi thuc su xay ra khi ban lam th, nhung ban khng nhm ring dn ngui nao.
Ti khng bit ti co th noi diu y mt cach ngn ngu hoc nhu th nao 'Xin su ban phuoc
ca ngai, hay 'Hy d no xay ra.
Theo truyn thng, ngui ta tao ra cng duc bng cach tao nhung tuong, thap va cung
ung cho tng gia cho di tin bac ca chung ta va khuyn khich loai tao ung nay. Nhung
chung ta khng ch cho di nng luc nhot nhat ca chung ta. Chung ta cng c gng bung bo
su ich k ca chung ta. Chng han, nu bnh tt la tt hon cho chung ta, chung ta hy d no
nhu vy. 'Xin hy d no la su ban phuoc ca chung ta.
Chung ta co th xem li tip cn nay la phuong cach ca mt ngui rt cht phac chp
nhn mt cach tuyt di moi su vao moi luc. Nhung trong trung hop nay, su tip cn la mt
cach cuc ky thng minh, no khin chung ta tin ln va coi mo hoan toan chung ta voi tinh
hung. iu nay co ve la mt dim rt uan trong chung ta khng th ch co mt nim tin
m uang. Chung ta phai co mt nim tin thng minh bung bo su nm giu lai ca chung ta.
Nm giu lai tao ra mt loai tinh thn bun ban 'Nu ti khng co duoc diu nay, by gi ti
cn thnh cu Pht, Phap, Tng mt cach n u, mt cach hin thuc, hay thu gi khac. Nu ti
khng duoc lai tin bac, co l ti d bi la. Nhung o dy khng phai la n ming tra ming
nhu vy, ma la d cho su vt theo cach ca chinh chung 'Bt cu cai gi xay ra, ti s bung
bo su bam giu lai nay. No rt don gian. No cuc ky don gian va thuc tin. o dich xac la su
tao ra hay tich tp cng duc.
Chung ta khng th tich tp cng duc nu chung ta co mt cam thuc kiu hnh va
ngao man dan ng rng chung ta d co d chn l va duc hanh tich tp duoc cng duc va by
gi chung ta sp gom gop thm nua. Ngui tich tp cng duc phai khim ha va sn sang cho
di hon la sn sang gom gop. Mt ngui cang sn sang cho di thi su tich tp cng duc cang
hiu ua. o la tai sao co ba chm ngn phu hay ba cu nhc nho nay. Chung ta co th thuc
su goi no la nhung thn chu, nhu th thi tt hon. Ban thn nhung chm ngn la nhung nhc
nho, th thi nhung thn chu nay la nhung nhc nho cho nhung nhc nho.
41
Khi chung ta noi v cng duc, chung ta khng noi v su gom gop cai gi cho ban ng
cac ban ma v su vn nguoc cn ban lam th nao trng tri ban ng ca ban. Cai l la ban lun
lun mun sung suong, nhung cai ban co duoc lun lun la dau kh. Tai sao diu y xay ra ?
No xay ra vi chinh hanh dng tim kim sung suong d dem lai dau kh. Ban lun lun co mt
cu x sai lm va t hai lun lun. Ban co mt cu x t hai boi vi ban bt du t mt ch sai
lm.
im ct yu ca su thuc hanh hay ap ung nay la ban cn hy sinh cai gi do hon la ch
tim cu sung suong. Ban phai bt du o ch dung ngay t buoc du. lam th, ban phai
tranh khoi nhung hanh dng xu xa va trau i nhung hanh dng duc hanh. lam th, ban
phai trit ha tt ca hy vong va so hi khin cho ban khng hy vong co duoc cai gi t su thuc
hanh ca ban va ban khng so hi gi nhung kt ua xu.
Bt cu cai gi xay ra, hy d no xay ra ban khng trng mong gi v sung suong hay
dau kh. Nhu nhung khn nguyn di cng voi su thuc hanh dc bit nay noi 'Nu tt hon
cho ti la cht, hy d cho ti cht ; nu tt hon cho ti la cn sng, hy d cho ti sng. Nu
tt hon cho ti la sung suong, hy d cho ti co sung suong ; nu tt hon cho ti la dau kh,
hy d cho ti co dau kh. y la cach tip cn rt truc tip, nhu lao xung mt h boi lanh
cong giua ma dng. Nu do la diu tt nht cho th cht ca ban, hy tin ln va lam di. No
la vic co mt ni kt truc tip voi thuc tai, rt don gian, khng co mt k hoach nao. c
bit, nu co mt tham mun hay so hi nao, ban hanh dng theo chiu nguoc lai ban nhay
vao so hi ca ban va ban tranh khoi tham mun ca ban. No cng y nhu su tip cn nhn ly
dau kh ca ngui khac va cho ho hanh phuc ca ban. Ban khng ngac nhin nua khi chung
ta co mt cach thuc la lng d di x voi toan b su vic nhung no lun lun hiu ua.
Chung ta co th noi no hiu ua mt trm phm trm, cn khoang hai trm phn trm, ti
khng am chc.
BuUn; >X 6gn6 vOu
Cai thu hai ca bn thuc hanh la bung bo nhung hanh xu hay nhung ngu ngc loan
thn ca ban. Nhu mt kt ua ca tich tp cng duc, boi vi ban d hoc lam tiu tan hy vong
va so hi, ban d phat trin mt cam thuc an ha va minh mn. lam nhu th, nim cn
ban ca vic bung bo nhung hanh xu la co tinh cach tm l ban nhin lai va ban noi, 'Tri
oi ! Ti d ua ngu ngc, thm chi ti cng khng hiu duoc no ! Mt thai d nhu vy phat
trin boi vi ban it ra d dat dn mt muc d tinh vi nao do. Khi nhin tro lai, ban bt du thy
ban d ri rm ln xn nhu th nao. L o ban khng ghi nhn no truoc kia la o loai ngu t
nao do. Th nn dim ct yu la nhin lai va hiu rng ban d lam va s khng lam tro lai cng
li lm y nua. Ti ngh diu y rt thng tt.
Chung ta d ich anh t ikpa ca Ty Tang thanh 'nhung hanh dng xu hay
'nhung ngu ngc loan thn thay vi 'ti li.(4) T 'ti li co d loai ham . Dikpa ngha
den la ti li nhung khng phai theo truyn thng Thin Chua giao hay Do Thai giao. 'Nhung
ngu ngc loan thn co nhung ni ung tm l hon la thun tuy dao duc. Khi su loan thn bt
du khoi ln, ban bt du di theo tin trinh nay va bt du lam diu uai i. No co ve ky i va
khac thung, nhung no thoat thai t su lng bng theo uan dim nay. Th nn loan thn la
xuong sng va su tri at lng bng la nhung hoat dng.
Ban thn su ngu ngc co th kt thuc thanh moi loai ti ac va hy it. iu chung ta
dang ban la cai nguyn l cn ban ca su loan thn nay no gy ra moi loai hoat dng tri at
lng bng. Chung ta dang sam hi diu do. Chung ta khng noi dn su sam hi nhu di dn
mt vi thy tu trong mt phng nho va noi, 'Thua Cha, con d lam mt vic kinh khng vao
hm ua, con nn lam gi by gi ? Va vi tu s noi, 'Hy noi diu y hai muoi ln va chung
42
ti co th d ban ra di. i ban co th tro lai dy ln toi, noi diu tuong tu va vi y co th
noi, 'Ban d o t trong ua khu, th nn ln nay ban noi no nm muoi ln... Nhung trong
trung hop nay, no la mt tinh canh ca nhn hon. Trong cach sam hi Pht giao, khng co ch
nao dc bit d ban vao thu ti cho nhung hanh dng xu hay nhung ngu ngc loan thn ca
ban. Co mt cach voi bn buoc d lam toan b su vic, no khng phai la thu ti ma dung hon
la ct bo ti li hay nhung ngu ngc loan thn.
B345 t6^ n6Ot la mt moi chan ngan voi chung loan thn ca chinh minh. y la vic
uan trong du tin. Nu ban khng nham chan vic lp di lp lai cng su vic, lun lun nhu
th, nu ban thich thu phat trin no, chc chn ban khng bao gi co co may d lam gi voi no.
Nhung mt khi ban bt du mt moi, chan ngan no, ban noi, 'Ti khng nn lam diu do hay
'Gi dy ti sp tin hanh tro lai, hay 'Ti nn bit r hon, hay 'Ti khng cam thy tt
lm. y la nhung loai ghi nhn, luu ca ban, dc bit khi ban thuc y vao bui sang voi
mt thanh ua nng n. Tt, do la u hiu ban co th thuc su sam hi nhung ngu ngc loan
thn ca ban. Ban hi tuong lai va noi diu ban d lam hi hm hay hm ua hay diu ban d
lam truoc do. Moi thu y du rt xu h, tht kinh khng. Ban cam thy khng mun ra khoi
giung ban. Ban khng mun ra khoi nha hay di mt voi th gioi.
Cai cam giac dich thuc ca su xu h toan in nay, buc oc toan in nay, noi cach
th thin, cai cam giac toan b rut gan ban bi thi muc, la buoc du tin. Cai cam giac n
hn nay khng thun tuy la mt n hn x hi no la mt n hn ca nhn. Va cam giac h
then y bt du thm ua t ty dn xuong va ra tn oc. Anh sang mt tri ua ca s cng
bt du ch giu chung ta. Cach kiu ca su vic nay la nhu vy. o la buoc thu nht. Va su
biu hin ca nhung cai do duoc xem la mt n huong rt tt lanh dn cai thu hai.
B345 t6^ 6ai la tranh khoi su sai lm y hay la hi hn 'T by gi tro di ti khng
lam diu do nua. Ti s t bo diu ti d lam. Hi hn thung xay ra trong chung ta khi
chung ta bt du cam thy rng chung ta d lam mt vic rc ri truoc kia 'Ti co cn mun
lam diu do nua khng ? Co th no la chuyn da, nhung vn tt hon la khng lam diu do.
Khi chung ta ngh cang nhiu v no, co ve vic lp lai no la mt tuong din r. Th nn co
mt cam thuc tranh khoi no, ngn nga khng lam nua. y la buoc thu hai d sam hi hay
ct bo nhung hanh dng xu hay nhung ngu ngc loan thn ca chung ta.
B345 t6^ >a La uy y. Chung ta nhn thuc rng d lam nhung diu nhu vy, chung
khng dc bit ty thuc vao su tha thu ca mt ca nhn nao. y co ve la mt khac bit voi
truyn thng tn giao dc thn. Khng ai co th lau sach su loan thn ca ban bng cach noi,
'Ta tha thu cho con. Hoan toan co th ngui ma ban tha thu s khng tn cng ban nua,
nhung ngui y co th s git mt ngui khac. T uan dim nay, tr phi toan b su ngu ngc
gy ra ti ac hoan toan chim lng, cn su tha thu chng giup gi. No khng ch khng giup ich,
thm chi no cn co th khuyn khich ban pham ti hon nua. T cach tip cn Pht giao, su
kin mt ngui d xi xoa cho ban nhung ngu ngc loan thn ca ban, d co mt tuong giao tt
voi ban, hiu va tha thu cho ban s gy cam hung d ban mc thm vao ti li. Th nn trong
trung hop nay, tha thu co ngha la ngui ta phai tu chm ut hoan toan. Ngui pham ti phai
ng lai hoan toan hon la ti li duoc tha thu.
ing ch nhung hanh dng khng hoan toan la chuyn lon lao ; nhung tac nhn cn
ban khin mt ngui pham vao mt ti moi la uan trong hon. Ngui ta d bt du hiu ra
diu nay, ngay ca trong th gioi hin dai. Chung ta bt du nhn thuc rng chung ta phai cai
hoa nhung ngui trong t nguc va cho ho nhung hun luyn thm nua d ho khng tro lai
nhung ngu ngc gy ra ti ac ca ho. Thung thung ho ch duoc cho n o, va khi ban an kt
thuc ho co th co vui thu boi vi d thi hanh xong an, ho duoc tha thu, va moi su du tt dep.
Nu ho lai doi, khng tin, khng thuc n, ch o, ho co th lam by tro lai. Th nn tuong
43
cai tao thi rt i gat. Theo lich s, nhung ngui Pht giao khng bao gi co nha t, ngay ca
voi hoang d A Duc. Ngai la ngui du tin bi bo t nguc.
Y tuong uy y la hoan toan uy phuc. Hoan toan uy phuc dt nn trn nim rng
ban phai t bo ngui pham ti hon la ti li duoc tha thu. o la tuong uy y Pht nhu la
guong mu, Phap nhu la con dung va Tng nhu la ngui dng hanh t bo chinh minh, t
bo su chp cht ca minh.
B345 t6^ t3 la hoan thin hon tin trinh uy phuc nay. Toi dim nay, mt ngui la
hoan toan uy phuc, ng hin, va mo rng rang toan in. Mt ngui cn thuc su n thn
vao mt su cu xin thoat khoi hy vong va so hi. iu nay rt uan trong. 'Nu hy vong la rt
dang mong cu, mong cu rng ti khng ua hy vong. Nu so hi la rt dang so hi, mong
rng ti khng ua so hi. Siu vuot khoi ca hy vong va so hi, ban bt du phat trin mt
cam thuc tu tin rng ban co th di xuyn ua toan b su vic. o la nng luc ca hoat dng d
ct bo nhung hanh dng xu ca minh.
Th nn buoc thu nht la mt cam thuc gh tom voi vic ban d lam. Buoc thu hai la kim
ch, tranh khoi no. Buoc thu ba, khi hiu th ri, ban bt du uy y Pht, Phap, Tng ng
cung con loan thn ca ban. ng cung su loan thn hay la uy y tht su, ban bt du tu
cam kt lam mt ngui di trn dung dao hon la mt cng vic nao hay ngui kim tin trn
con dung. Tt ca nhung tin trinh nay lin kt voi nhau. Va cui cng, khng co hy vong va
so hi nao 'Nu la hy vong, hy d cho hy vong ca chung ta tn tai ; nu la so hi, nguyn
su so hi ca chung ta cng tn tai. o la buoc thu tu.
C\n; |3yn; 56S n6:n; DS}n
Muc ba nay theo truyn thng goi la 'cho cac hn ma n ung. No am ch nhung hn
ma gy ra bnh tt, bt hanh hay thu gi dai loai, goi la on trong ting Ty Tang. Y tuong la
noi voi ho 'Ti cam thy rt bit on cac ngui d gy hai cho ti trong ua khu, va ti mun
mi cac ngui tro lai hoai d lam mi chuyn dy cho ti. Ti rt bit on cac ban d danh thuc
ti y t gic ng ca ti, t su lui bing ca ti. It ra khi ti bi cam cum, ti cam thy khac
nhiu voi su u oai va ngu si binh thung ca ti, su trm minh binh thung trong lac thu ca
ti. Ban yu cu ho danh thuc ban y cang nhiu cang tt. Bt ky khi nao nhung tinh hung
kho khn xay dn, ban bt du cam thy bit on. Toi dim nay ban nhin moi thu gi danh thuc
ban y du la tt. Ban nhin cai gi dem lai cho ban co hi cho su chanh nim hay tnh giac,
cai gi dung cham dn ban, la tt, hon la lun lun c gng tranh moi vn d.
Theo truyn thng, ngui ta cung cho nhung ma u thuc n, hay torma. Torma ting
Ty Tang ngha la 'cung banh. Nu ban d xem mt l Ty Tang, ban co th thy nhung cai
banh nho ng nghnh lam bng bo va bt. Chung goi la torma. Chung tuong trung tuong
ua tng hay dng xu. Mt uan nim tuong tu o Ty phuong la banh sinh nht, no duoc trinh
bay theo mt kiu nht dinh, duoc trang tri ngh thut. Th nn chung ta cho nhung tng
phm toi nhung ngui gy hai chung ta, ngha den la nhung ngui tao ra mt anh huong xu
ln chung ta.
Su thuc hanh thu nht, su sam hi nhung ti li, ch la su chan ngan tu nhin con loan
thn lin tuc ca minh. Su loan thn ca minh khng dc bit la mt su kin buoc ngot, no
ch la mt diu tu nhin xut hin, khng phai la mt cuc tn cng lon. Nhung mt on la
mt cuc tn cng lon hay mt tinh hung dng dt thinh linh lam cho ban suy ngh gp di.
Mt bt ng dung dn ban va nhung su vic thinh linh bt du xay ra cho ban. Th nn cai gi
dang k xay ra. Cai thu nht theo cach nao do la mt cai buou ca lac da hon la mt vach
dung. No ch don gian la nhung gp ghnh, nhung dau kh. Ap ung thu hai noi v chan ngan
44
mt moi voi nhung vn d ring ca ban. Ban co mt cam giac v su loan thn ca ban in
tin trong moi luc. No ging nhu ngui dang dau du con dau xay ra tro di tro lai. Ban mt
moi voi no. Ban mt moi phai lam cng nhung vic nhu nhau tro di tro lai. Su thuc hanh hay
ap ung thu ba noi rng chung ta cn dem torma cho nhung ngui hai chung ta, nhung on.
Don la rt bt ng, rt truc tip. Moi su dang binh than va thinh linh mt cuc tn cng xay
ra ba ni ban tuoc uyn tha k ca ban, hay co mt thay di vn may. Don thung
thung tn cng thinh linh ; ho chi phi ban mt cach tuc thi. 'Khng ch tht su la t mt
thit nht ca chu on. Ho co ngha tuong duong voi su khng ch, chim huu vi ho tn
cng ban thinh linh va bt ng. Thinh linh ban roi vao mt tm trang phin mun ti t
moi su vn dang ngon lanh.
tai nay tht la mt ch d rt rc ri. Chung ta khng ch noi v vic c gng nui
ung ke lam chung ta hoang so, nhung nhn vt thn tin chng lai chung ta 'Chung ta hy
cho ho vai cai banh nho nay va ho s ra di. No lin uan voi toan th nim Ty Tang v
on, cai nay co t truyn thng Bon(5) nhung cng co ve ap ung duoc cho truyn thng
Pht giao. Danh t on ngha la mt cam thuc hay kinh nghim v mt cai gi hin huu
chung uanh chung ta thinh linh lam cho chung ta so hi mt cach v l, tuc gin nong nay
mt cach v l, ni uc va dam m mt cach v l hay di bai mt cach v l. Nhung tinh
hung loai do xay ra cho chung ta sut di. Co mt loai cum hay st xay dn voi chung ta
sut di, no khng ch, chim huu chung ta. Chung ta kinh hi ma khng co l o gi. Chung
ta tuc gin va bn chn khng co l o. Chung ta m dng khng co l o. Chung ta thinh
linh kiu ngao khng co l o. No la mt loai tn cng tm thn, duoc goi la on. Nu chung
ta tip cn diu do t mt uan dim bn ngoai, thi ua co mt s hin tuong khin chung ta
lam th. Mo rng l lun nay, chung ta co th noi rng co nhung ma u hin huu bn ngoai
chung ta 'Con ma Washington danh vao chung ta, khin chung ta chay dua vao gh tng
thng, hay bt cu thu gi dai loai.
Cam giac v mt thu loan thn n np lun lun ch co hi vot ra goi la on. No xay
ra cho chung ta moi luc. Thinh linh chung ta bt khoc, tuyt di chng vi l o gi. Chung ta la
khoc va la khoc va suy sup hoan toan. Va toi mt luc nao chung ta mun tiu it toan b th
gioi va da tung moi ngui ra ngoai. Chung ta mun hy hoai cn nha ca chung ta. Nu chung
ta co vo hay con, chung ta co th lam do van ho. Chung ta dn nhung cuc doan, nhin. Va
di khi, on khng di cng voi chuyn do.
Nhung on ging nhu mt loai cum xay ra cho chung ta va thung khng bao truoc.
No dn voi chung ta moi luc, di khi yu di khi manh. Y tuong la hiu va nhn thuc rng
nhung su vic nhu vy xay ra trong chung ta, tin trinh loan thn bt du bc phat trong
chung ta. Chung ta co th cam on vi diu do. Chung ta co th noi diu y xay ra la rt tuyt
'Tht tuyt khi ban git lai mon no ma ti d mc voi ban, ban tich thu mon no ma ti d mc
voi ban. Xin hy tro lai va lam lai diu do ln nua va ln nua. Xin hy tro lai va lam lai nhu
th. Chung ta khng nhin toan b su vic nhu la mt tr gian i hay cach cu x, rng nu
chung ta cho ho d, ho s ra di ho phai tro lai nua.
Va chung ta nn mi ho tro lai, nhung thng trm ca nhung cuc tn cng thinh linh
ca su loan thn. No hoan toan nguy him nhung ba vo co th so vi bi ti sm tro di tro lai,
nhung ng chng co th so vi khng th vao nha ho hay co duoc mt bua n ti ngon lanh.
Nhung vn uan trong la mi ho tro di tro lai, d thuc hin nhung kha nng ca ho. Chung ta
khng tim cach thoat khoi ho. Chung ta cn ghi nho va cam on diu do d xay ra. Thung
thung mt su bc phat nhu vy trng hop voi mt con yu dui v th cht, nhu th chung ta
sp bi cam cum hay cam lanh.
45
i khi ban khng cn thn. Ban khng n thuc n tt va ban ra ngoai khng ao
choang va ban cam lanh. Hay ban khng d buoc chn va ban truot lam b cai a hay ban
gy xuong sun. Khi nao co mt ch ho nho, cac on co th chui vao, theo cach chung ta bi
cam lanh. Su vic lun lun xay ra theo cach do. Ban co th co mt su kim soat tron ven
toan b su vic, nhung mt khac, nhung vn nan cng co su kim soat tron ven, diu do gy
ra su mt chanh nim. Th nn mt s on tn cng ban. Y tuong la nu ban hoan toan lam
vic voi chanh nim tnh giac hai muoi bn gi mt ngay thi ban s khng co nhung on,
ban khng co cam cum, ban khng mc cam lanh. Nhung mt khi ban khng o muc d nay,
ban co moi diu xay ra. Ban phai di mt voi su kin nay. Co th noi rng o muc d chanh
nim tnh giac, nhung vn d nhu vy tuyt di khng co. o la mt uang cao cho chanh
nim tnh giac.
Ban chao mi nhung tn cng nhu vy khi nao ban mt chanh nim. Chung la nhung
nhc nho va ban bit on boi vi chung noi cho ban bit ban dang khng chanh nim. Chung
lun lun duoc chao don 'Cho di, xin hy tro lai. Nhung dng thi ban tip tuc voi chanh
nim ca ban. Cng nhu khi ban sng voi vi thy ca ban. Ban khng tim cach tranh vi thy.
Nu ban dang tt dep, ban lun lun co mt loai dim uy chiu voi vi thy. Nhung toi luc
nao vi thy co th het ln voi ban, 'A ! va ban vn phai lam vic voi ting het do. Ban don
chao nhung tn cng do boi vi su co mt ca chung co ngha la co cai gi dn voi ban trong
huong ca ban, cai gi dang in tin thun loi.
Thung thung diu xay ra voi chung ta la chung ta co mt thi khoa biu va moi su
in bin binh than va l tuong, moi su du tt va khng co vn d gi va mt ngay chung ta
thinh linh bn chn, mt ngay chung ta ua xung tinh thn. Moi su du m a va binh thung
va ri co nhung gp ghnh ln xung nay, nhung hoan canh nho lam 'xep lp nay trong di
chung ta. Nhung l r nho, nhung bc phat nho xay ra moi luc. Y tuong la cho nhung luc
luong nay thuc n torma.
Nu chung ta lam diu do mt cach cu th, chc chn chung ta lun lun co hung
khoi. Y tuong cung torma la mt cai gi tuong trung trong trung hop nay. Ti khng ngh
chung ta co th thoat khoi nhung thng trm bng cach cho ho mt it d cung theo li Ty
Tang. iu y la guong gao. Tha thu cho ti, nhung vic y la thuc, ua vy. No cn mt thai
d hon la ch lam vy. Nu chung ta co mt cam giac thuc su v su cung cai gi no dai in
cho di sng chung ta va bay no ra nhu mt biu l hay chung to su rng rang va cho di ca
chung ta, diu do -k. Nhung diu do ch co o mt muc d cao hon. ing ngui ta trong
mi trung nay khng duoc hun luyn uen voi loai th gioi nghi l y, th nn ngui ta co
rt it cam giac v nhung vic nhu vy. Nhung nghi l tro thanh mt m tin hon la mt bui l
thing ling. iu nay d tro thanh vn d. S it ngui d kinh nghim diu gi thuc ban cht
nay va no tro thanh co ngha. No ngha la chung ta phai thuc su cam kt hon la ch co ai rc
nuoc ln chung ta, c gng lam chung ta cam thy tt dep va hanh phuc. Chung ta khng kinh
nghim su su xa ca nghi l dn muc d ma chung ta co th thuc su bay ra nhung banh cho
cac on dn d ho khng cn tn cng chung ta nua. lam th chung ta cn su thich hop
hon nua trong trang thai ca con ngui chung ta cng nhu mt cam thuc v su minh mn bao
la.
C\n; |3yn; 56S n6:n; H P6P
Muc thu tu la cu xin cac H phap, nhung vi bao v giao phap, giup d ban trong su
thuc hanh ca ban. iu nay khng hoan toan ging nhu cu nguyn vi thanh bn mang ca
ban, xin ngai bao dam cho ban vuot sng an toan. Hy d ti cho ban mt nim rt binh
thung, cn ban v diu nay. Ban co guru gc ca ban, bn su ca ban, ngai huong n ban
va ban phuoc cho ban, d ban co th tro thanh mt d t xung dang. O mt muc d thp hon,
46
ban co nhung vi bao v giao phap, ho s dy ban tro lai vao trong k lut ca ban nu ban di
lac vao nhung vn d rc ri nao. Mt cach nao do, ho ging nhu nhung ngui chn cu nu
mt con cu dinh chay di, ngui chn cu huong no tro lai dan. Ban bit rng nu ban di
trch, nhung h phap s ay ban lam sao tro lai. Ho s cho ban moi thu thng dip. Chng
han, khi ban dang o giua mt con gin u va hiu chin gh gom va ban tro nn mt ngui
hoan toan khng tuong hop voi Phap, ban co th dong sm ca lai va ket trong do. iu y
ay ban cai gi do. No la cai nguyn l n ep ban tro lai th gioi ma ban thuc v. Nu ban co
dinh nho nht buoc ra khoi th gioi ca Phap, nhung h phap s ngn ban tro lai, hu ban
tro lai voi th gioi do. y la ngha cu xin chu h phap d giup d ban trong thuc hanh ca
ban.
Cac h phap dai in cho tanh giac cn ban ca chung ta. Tanh giac y khng ch
duoc chung ta trm vao trong thin dinh ma cn hin hanh hay chm soc cho chung ta sau
thin dinh. o la l o tai sao theo truyn thng, chung ta co su tung ca vao cui ngay, khi
dn gi di ng hay n ti va khi dn gi thuc y bui sang. Y tuong la t sang dn ti, cuc
di chung ta duoc diu phuc hay bao dam thun tuy bng thuc hanh va hoc hoi sut moi luc.
Th nn cuc di chung ta thi thing ling.
Cui ngay, hoan toan co kha nng chung ta co th bi gian doan voi hoat dng thing
ling va hoat dng thin dinh. Vao luc do, hoan toan co th moi loai loan thn ua muc tn
cng chung ta. Th nn do la thi gian nguy him nht. Bong ti lin h voi u ma trong mt
ngha nao do, khng phai nhu uan nim Satan ca Thin Chua giao, ma u ma nhu la mt
loai loan thn n np no co th duoc tha long va boi th co th gy ra nhung chuong ngai cho
chung ng. Hon nua, su thuc hanh thin dinh ca chung ta co th bung loi th nn d
khng tao ra mt su gian doan hoan toan voi thuc hanh ngi thin hay k lut, d tip tuc,
chung ta cu xin nhung h phap nay lam vic voi chung ta. Ho khng khac gi hon chung ta.
Ho la su biu l ca tri thng minh hay ca tm thuc chung ta, no thung truc hin in. Va
cng vic dc bit ca ho la pha hy moi thu bao dng hay m lm xay ra trong chung ta.
Thung thung m lm lin h nhiu voi hiu chin, sn gin. No la phi phap. Phap
khng co mt ngha hiu chin ; no ch don thun la chn l. Nhung chn l co th bi lch
huong hay bi thach thuc hay xac dinh lai boi d loai nim vong tuong. Chn l co th bi ct
thanh tng manh boi su hiu chin ca nhn ca minh. Cng co kha nng rng su hiu chin ca
nhn ca chung ta khng duoc xem la mt hiu chin o bn ma la mt hiu chin rt l phep,
thoa mt lop mt va sua. Hiu chin nhu vy duoc bit nhu la mt tr ma mnh ca ban ng,
va no cn duoc ct tit.
Theo su ap ung dc bit nay, rt cn thit lam vic voi loai nng luc y. lam th
chung ta d phat trin d loai tung tan o Ty phuong cng nhu o Ty Tang. Chung ta co mt
s luong lon sahana v nhiu mahakala ma cng vic ca cac ngai la ct doan su noi tm
phao lm bm ca tim thuc khat mau, no khng cho phep bt ky cam thuc nao v su rng
rang va don gian, binh an hay iu ang. Y tuong la lin h voi tinh iu ang o dim nay. Va
d dua su iu ang vao hiu luc, co th noi nhu vy, chung ta phai ct tit su hiu chin cng
luc. Khac di, s khng co su iu ang. Nhung bai tan tung truyn thng tuong trung cho
tuong rng ke nao d xm pham su iu ang phai duoc ct dut bng chinh su iu ang. Khi su
iu ang tro nn ua gay gt, no co th tro thanh rt mnh lit va no ct dut ngay. Bng cach
ct dut, no tao ra thm su iu ang. Ay cng ging nhu khi mt bac s noi rng dy khng
phai la cai sp lam ban bi thuong, no ch la mt mi chich nho. Mt phat chich nho va ban
duoc chua lanh. o la loai tuong nhu vy.
Mt hiu thm v nhung mahakala hay nhung h phap chung ta mi don lin h voi
su trinh bay nhung giao l va lam sao no co th duoc x l trong tm thuc ca mt ca nhn.
47
o la mt trong nhung uan tm lon nht ca chung ta hay it nht la su uan tm
lon nht ca ti. Nu giao l khng duoc trinh bay thich hop hay trinh bay sai hay theo mt
kiu nhat gan nao do nu giao l chn tht khng duoc trinh bay, chung ta co th bi danh
guc vi no. Th nn chung ta cu xin nhung h phap ban cho chung ta su giup d va hi
chuyn ua nhung giao l, ua su pha san, ua nhung bt hanh co t chuc, ua duoc thanh t
phu hay noi chung ua cng vic. No gm moi su. Chung ta dang co o dy mt s co may.
Chung ta khng co co may vt cht nhiu bng co co may tm linh. y co ve la dim cn
ban ca chuyn chung ta dang lam. Va cung ung d cung dn nhung h phap la diu chung
ta d noi d ph hop voi su binh giang nay ca amgon Kongtrul.
1]
BOt 5^ FiGu ;M >gn ;~P R6Un; n;y+
68y ni R7t nw J4i t6iGn FYn6?

Co ba b chm ngn v cach lam sao d dem moi chuyn xay ra hang ngay vao su
thuc hanh ca ban trn con dung. B thu nht lin h voi B d tm tuong di va gm
nhung chm ngn 'Huong moi trach moc v minh va 'Hy bit on moi ngui. B thu hai
lin h voi B d tm tuyt di va bao gm chm ngn 'Thy vong tuong tuc la bn thn / La
su bao v v thuong ca Tanh Khng. B thu ba la nhung hoat dng chuyn bit v su di
theo con dung. Chm ngn dung du ca b thu ba nay la 'Bn thuc hanh la cai tt nht ca
nhung phuong phap. Va d ban lun ba pham tr nay, co mt kt thuc, do la chm ngn nay
'Bt cu diu gi ban gp khng ng, hy ni kt no voi thin dinh. No khng nht thit la cai
kem nht, nhung la cai chot nht. o la chm ngn chot ca dim thu ba v tu tm, no lin h
voi su dem kinh nghim ca ban vao con dung mt cach thich dang, va no thuc su la mt
diu rt hung thu.
Trong chm ngn nay, chu ni kt cho cam giac ghep banh mi voi bo. Ban ghep hay
ni kt nhung hoan canh, tinh hung voi thin dinh, hay voi shamatha vipashyana. Y tuong
la bt cu cai gi xay dn khng phai la mt de oa thinh linh hay mt khuyn khich hay mt
thu nham nhi nao. Thay vi th, no ch don gian dng hanh cng voi k lut ca minh, su tnh
giac ca lng bi ca minh. Nu ai do danh ban vao mt, tt lm. Hay ai do dinh danh cp chai
Coca ca ban, cng tt lm. iu nay la cai gi co ve cht phac ngy tho, nhung dng thi no
rt manh m.
Noi chung thinh gia Ty phuong co mt vn d rc ri voi loai su vic nay. No nghe
nhu thuong yu va v tu, theo kiu dao duc ca cac hip-pi 'Moi su du -k. Mi ngui
la tai san ca mi ngui, mi vt la tai san ca mi ngui. Ban co th chia xe bt cu diu gi
voi bt cu ai. Cho d cho ban ng nm ly gi ca. Nhung dy la cai gi hon th. No khng phai
la thuong yu va v tu. No don gian la rng rang va chinh xac, dng thi bit r lnh dia
ca ban. Ban dang lin h voi su loan thn ca ring ban hon la mo rng gieo rc su loan thn
y dn nhung ngui khac.
'Bt cu diu gi ban gp co th hoc la mt tinh hung sung suong hay dau kh
nhung no lun lun dn trong hinh thuc mt bt ng. Ban ngh rng ban d n dinh nhung
cng vic ca ban mt cach thich dang ban co mt cn phng nho va ban yn n o thanh ph
Ne York ; nhung ban be bao uanh, va moi su du -k ; cng vic du tt. Thinh linh,
khng t du ca, ban nhn ra rng ban can tin ! Hay ban trai hay ban gai ca ban bo ban. Hay
san nha bi sp. Ngay nhung tinh hung don gian co th dn hoan toan nhu mt bt ng ban
dang giua su binh an, thuc hanh an dinh, moi su du tt va ri co ai noi, 'Me may ! Mt
48
li nhuc ma khng t du. Mt khac, co th ngui nao do noi, 'Ti ngh anh tht la mt ngui
ky uai, hay ban bt ng tha k mt triu d la ngay khi ban d ung lai cn nha bi sp. Su
bt ng co th dn theo ca hai cach.
'Bt cu diu gi ban gp am ch moi su c bt ng nhu th. y la tai sao chm ngn
noi rng bt cu diu gi ban gp, tinh hung nao ban vuot ua, cn duoc ni kt ngay voi thin
dinh. Bt cu cai gi lam rung dng ban cn duoc nhp thn vao con dung khng tri hn, ngay
tuc khc. Bng su thuc hanh shamatha vipashyana, nhung cai co ve chuong ngai co th
duoc diu hop ngay tai ch nh tia la thinh linh ca tnh giac. Y tuong la khng phan ung
ngay voi nhung tinh hung kh hay suong. Thay vao do, mt ln nua, ngui ta cn suy ngh
v su trao di ca cho va nhn, hay k lut tonglen. Nu ban tha huong mt triu d la, ban
cho no di, noi rng, 'Cai nay khng anh cho ti. No thuc v tt ca chung sanh. Nu ban bi
bi thung mt triu d la, ban noi, 'Ti chiu trach nhim, va bt cu cai gi tt dep sinh ra t
vic nay thi thuc v tt ca chung sanh.
rang, co th co vn d khi ban moi nghe tin xu hay tt. Vao luc do ban tht ln,
'A a ! (Vihyahara ha hc mm). Cai a a ! nay la mt loai B d tm ti hu. Nhung sau
do, ban cn trau i B d tm tuong di d lam cho toan b su vic thanh thuc tin. Boi th,
vic ban thuc hanh cho va nhn la cn thit. im uan trong la khi nhn, ban nhn cai xu
nht ; va khi cho, ban cho cai tt nht.
Khi ban bt du n dinh voi loai thuc hanh nay, voi cp d dung dn va tt dep nay,
ban bt du cam thy rt thoai mai va thu tha trong th gioi ca ban. No thuc su xua tan hoan
toan ni lo u ca ban, vi ban khng gia b chut nao. Ban co mt cam thuc chung rng ban
khng phai phng th va ban khng phai tn cng ai. Co su diu hop nhiu bn trong ban. Va
t do sanh ra mt loai nng luc diu ban noi bt du co ngha thuc su voi ngui khac. Toan
b su vic vn hanh rt ky iu. Khng cn phai tro thanh ngui hy sinh t dao. No vn hanh
rt ngoan muc.
n dy chm ut su ban lun ca chung ta v k lut dem bt ky cai gi xay ra trong
di sng chung ta vao con dung, no lin kt voi nhn nhuc va bt bao dng.
IEM BON
CH p S/ S DNG VIC TH/C HNH
T.NG T.N THn CUC SDNG Ctp MNH
IEM BON VA TINH TAN BA LA MAT
im thu tu ca bay dim tu tm lin h voi tinh tn ba la mt. Tinh tn tu no ngha la
thoat khoi bing lui. Khi chung ta ng anh t lui bing, chung ta noi v mt thiu vng
chung chanh nim va mt thiu vng ca nim vui trong k lut tu hanh. Khi tm thuc ban
ha trn voi phap, khi ban d tro thanh mt con ngui ca phap, by gi su ni kt d thanh.
Boi th, ban khng co vn d voi lui bing. Nhung nu ban chua tao thanh su ni kt nay,
chc chn s co mt s vn d.
Chung ta co th ban lun tinh tn theo mt phat trin nim vui va cam kich di voi cai
chung ta dang lam. o cng ging nhu co mt cuc di choi ngay ngh ban rt hao hung khi
y vao sang som vi ban mong ch mt kinh nghim ky thu lon lao. Tinh tn ging nhu giy
phut truoc khi ban thuc y cho chuyn di choi ban co cam giac tin tuong rng ban sp co
mt thi gian thich thu, nhung dng thi ban phai dt su c gng ca ban vao do. Th nn
tinh tn la mt loai l hi va nim vui, no thoat khoi lui bing.
49
Co noi trong kinh din rng khng co tinh tn ban khng th u hanh chut nao trn
con dung. Chung ta cng d noi nu khng co di chn gioi lut, ban khng th di trn con
dung dao nhung thm chi ban co di chn y, nu ban khng co tinh tn, ban khng th
buoc duoc buoc nao. Tinh tn bao gm mt ngha tu dy minh tng buoc, tng chut mt.
Ban thuc su ni kt minh voi con dung khi ban di trn do. Tuy nhin, ban cng kinh nghim
cam giac khang cu nao do. Nhung su cung chng nay co th duoc vuot thng bng cach
vuot thng lui bing, bng cach thi o yn trong su tiu khin ca su noi tm phao lng
nhng thuc tim thuc ca ban, nhung tu tuong lan man phong t va tinh xuc cam d moi
loai.
im bn v su tu tm nhm dn su hoan thanh su tu hanh ca ban trong toan th di
sng ca ban, t hoan canh ban dang sng by gi cho dn luc cht. Th nn chung ta dang
ban ban co th lam cai gi khi ban cn sng va khi ban cht. Hai chm ngn nay la nhung giao
hun v cach lam th nao huong n cuc di ban.
1`
H8y t6W5 69n6 nm <^5 mgn6+
N6:n; ;iS 6uOn tHm y7u 5U Fin;?

Chung ta co nm loai yu t phat huy nng luc, hay nm suc manh, d cho chung ta co
th thuc hanh k lut b tat sut toan b cuc di chung ta uyt tm manh m, uen thuc,
hat ging duc hanh, khin trach va nguyn vong.
uy7t tHm mgn6 m
Thu nht la uyt tm manh m. Ban uyt tm h tri B d tm hai phn. Hanh gia
cn lun lun co thai d uy tri B d tm di nay, nm nay, thang nay, ngay nay. Quyt
tm manh m ngha la khng phi thi gi ca ban. o cng la bin no thanh mt dim ma ban
va su thuc hanh la mt. Thuc hanh la cach thuc ca ban d lam cho ban manh m. i khi ban
thuc y bui sang, dc bit nu ban co mt ti ng tr hay ban d di u tic, ban cam thy rt
yu ot, co su bt dinh nao do. Hoan toan co th ban thuc y voi mt su lo lng, cam thy rt
ti li. Ban tu hoi hay minh d ngu ngc trong dm truoc, hay minh d lam nhung diu khng
th chp nhn duoc. Ban tu hoi ngui khac ngh v ban th nao va bt du so rng ho co th
mt di su kinh trong di voi ban hay ho xac nhn su yu dui ca ban. Ban lo phin trong tinh
hung nhu vy.
Y tuong suc manh thu nht la khi ban mo mt va nhin ra ca s, ngay khi ban thuc
y, ban tai xac dinh uyt tm manh m ca ban tip tuc voi su thuc hanh B d tm. Va ban
cng lam diu do khi ban nm xung giung luc cui ngay, khi ban ngh lai v cng vic ban
ngay ca ban, nhung vn d ca no, nhung ngn tro ca no, nhung sung suong ca no, va moi
thu tt xu xay ra. Khi ban ng chp chn, ban ngh voi uyt tm manh m rng ngay khi
ban thuc y ban s uy tri su thuc hanh ca ban voi su tinh tn lin tuc, no co ngha la nim
vui. Th nn ban co mt cam thuc nao do nhin dn ngay mai, mt thai d nhin dn ngay mai
ca ban khi ban thuc y bui sang.
Quyt tm manh m ni kt voi su phat trin mt thai d huong dn su thuc hanh ca
ban, no hu nhu ging voi vic dang roi hoan toan vao tinh yu. Ban mun di vao giung voi
ngui yu ca ban ; ban cng mong moi diu do. Ban co mt cam thuc cam kich va hoan h ;
boi th, su thuc hanh ca ban khng tro thanh su hanh ha hay kh so, no khng tro thanh mt
50
ci nht. Thay vi th, su thuc hanh ca ban tro thanh mt cach tu lam minh hung phn, hoan
h thung truc. Su thuc hanh ca ban di hoi mt s n luc, mt s tu thuc dy, nhung ban d
ni kt tt, th nn ban vui lng thuc y som vao bui sang va ban vui lng vao giung bui
ti. Ngay ca gic ng ca ban cng dang gia ; ban ng trong mt khung canh tt ca tm thuc.
Y ngha la ngui ta danh thuc y su tt dep nn tang, nguyn l alaya va nhn thuc rng ban
dang o dim dung, su thuc hanh dung. Th nn co mt cam thuc vui tuoi trong uyt tm
manh m, do la suc manh thu nht.
SW ujn t6u5
Suc manh thu hai duoc bit la su uen thuc. Boi vi ban d phat trin uyt tm manh
m, moi su tro thanh mt tin trinh tu nhin. Cho di khi ban khng tnh thuc, cho ban
mt tp trung hay tnh giac, nhung tinh hung s nhc nho ban tro lai voi thuc hanh ca minh.
y la mt tin trinh ca su uen thuc trong do su noi chuyn nham nhi thuc tim thuc
nhung mang tinh cach giao phap ca ban bt du co uyn luc hon su noi chuyn nham nhi
thuc tim thuc binh thung ca ban. B d tm d tro thanh nn tang uen thuc trong bt cu
diu gi ban lam hoc xu hoc tt hay trung tinh. Th la ban thung uen voi B d tm
nhu mt thu hiu dang tin trin.
Lai nua, tin trinh nay tuong tu voi chuyn dang yu. Khi co ai noi dn tn ngui yu
ca ban, ban cam thy ca kh dau ln hanh phuc. Ban xoay huong v cai tn ngui y va v
bt cu cai gi lin h dn chang hay nang. Cng cach y, khuynh huong tu nhin ca chanh
nim-tnh giac, khi nim v v ng d tin hoa trong tm thuc ban, la su chop sang vao
Phap. Ban uen thuc voi no. Noi cach khac, ban khng nhin Phap nhu mt thuc th ngoai tai
nua ma ban bt du nhn thuc rng Phap la mt tu tuong ch nha, mt li noi ch nha, mt
hoat dng ch nha. Mi khi ban mo mt chai ruou vang hay mo np mt chai Coca hay ung
mt ly nuoc bt ky diu gi ban lam du tro thanh mt su nhc cho nho. Ban khng th thoat
khoi no ; no tro thanh mt hoan canh, mt tinh hung tu nhin.
Th nn ban hoc duoc cach sng voi su minh mn ca ban. iu nay rt gay go di
voi nhiu ngui vao luc du, nhung khi ban bt du thu hiu rng su minh mn la phn ca
hin th ban, by gi khng co vn d gi. D nhin, thnh thoang ban mun co mt su pha v,
dut doan. Ban mun bo chay va co mt cuc ngh l voi su minh mn ca ban. Ban mun lam
mt cai gi khac. Tuy nhin, suc manh cn ban ca ban bt du co uyn nng hon, dn d cai
hu hong hay su mt tri cn ban ca ban duoc chuyn thanh chanh nim va thu sut va ban
uen thuc voi su thuc tnh.
Hgt ;in; F^5 6gn6
Thu ba la hat ging duc hanh. Ban co mt mong moi lon lao trong moi luc, th nn
ban khng co mt ngh ngoi tach lia khoi su thuc tnh ca ban. Noi mt cach cn ban ngha la
khng co mt dut doan voi su thuc hanh ca ban, ma tip ni lin tuc khng bng lng voi
cai ban dang lam va khng d co mt gian doan. Ban khng cam thy ban d d voi 'no hay
ban phai lam cai gi khac ngoai 'no.
n dim nay, su loan thn ca ban v tu o ca nhn va nhung uyn con ngui co th
xay ra. Ban co th bt du ngh 'Ti co uyn lam bt cu diu gi ti mun va ti mun ln
xung day dia nguc. Ti thich, ti mun diu do. Loai phan ung do co th xay ra. Nhung ban
cn dy ban khoi day dia nguc va chinh ban. Ban cn hiu rng ban khng th d cho minh
thua con bnh so hi nho trong su minh mn ca ring ban. Trong trung hop nay, duc hanh
ngha la thn, ngu va tm ban du duoc hi huong cho su truyn ba, nhn ging B d tm o
trong chinh ban.
51
u6in t256
Thu tu la khin trach, khin trach cai ng ca ban. o la su khip so di voi sanh t.
Bt cu khi nao mt tu tuong chp ng xay ra, ban cn ngh, 'Chinh vi su chp ng nhu vy
ma ti lang thang trong sanh t va chiu kh dau khng ut. Boi vi chp ng la ngun gc ca
kh dau, nu ti c gng uy tri ban ng, thi khng bao gi co hanh phuc. Boi th ti phai
thun hoa ban ng cang nhiu cang tt. Thm chi nu ban mun tu noi i voi chinh minh,
ban nn noi theo li do. Tht ra di khi su noi i voi chinh minh rt duoc khuyn khich,
nhung r rang no ty thuc vao ban noi cai gi voi chinh minh. Trong trung hop nay, ban
duoc khuyn khich noi voi ban ng ca ban 'May d tao ra rc ri kinh khng cho tao, va
tao khng thich may. May d gy ra cho tao ua nhiu rc ri bng cach lam cho tao lang
thang trong ba ci thp ca sanh t. Tao khng mun ln un voi may chut nao. Tao sp tiu
it may. Cai 'may nay sao, may la ai ? Hy bin di ! Tao khng thich may.
Noi chuyn voi ban ng ca ban, tu khin trach minh theo cach y, la rt ich loi. ang
nn tm uoi vi sen va noi voi minh theo cach y. ang nn ngi trn ch toa let va noi voi
minh theo cach y. No la mt vic rt tt cho ban khi ban dang lai xe. Thay vi bt nhac rock
ln, ban hy bt ln su trach cu ban ng ca ban va noi voi chinh ban. Nu ban dang di cng
voi ngui nao, ban co th cam thy bi ri, nhung ban vn co th thi thm voi chinh ban. y
la cach tt nht d tro thanh mt b tat huong ngoai.
N;uyxn Jin;
Thu nm la nguyn vong. Hanh gia cn chm ut mi thi thuc hanh thin dinh voi ao
uoc (1) cuu d tt ca chung sanh bng chinh minh, don thuong dc m, (2) khng un B
d tm hai phn, ngay ca trong gic mng, va (3) ap ung B d tm bt k nhung hn loan va
chuong ngai co th khoi ln. Boi vi ban d kinh nghim nim vui va su phn khoi trong thuc
hanh ca ban, no khng cn duoc cam thy nhu mt ganh nng cho ban. Boi th, ban uoc
nguyn hon nua va hon nua. Ban s mun dat dn giac ng. Ban thich giai phong minh khoi
con loan thn. Ban cng mun phung su cho tt ca 'chung sanh la me ca minh(1) sut khp
moi thi gian, moi hoan canh, vao moi luc. Ban sn sang phung su cho bt cu nguyn nhn
xung dang nao no s giup ich cho phn cn lai ca th gioi. y la loai nguyn vong cn ban
y nhu phat th nguyn b tat. o cng la giao hun chung v vic tro thanh mt ngui rt
'mm eo, rt thich ung, dn d toan th th gioi co th s ung ban nhu la mt cn cu
lam vic d cho su huong thu tri hu va an vui ca ho.
1f
GiS 6uOn Fgi t6a 56S <W Jit 2a 5Ta t6^5 J9S L\5 567t
#9 nm <^5 mgn6 L9m t67 n9S >gn tW 634n; |n 56Kn6 mMn6
L9 FiGu uan t2in;?

Chm ngn thu hai ca dim bn v tu tm lin h voi tuong lai cai cht. Vn d
cht rt la uan trong. Thu hiu chn l kh va v thung la mt buoc du rt uan trong
trong vic chung ng toan b tron ven giao l ca duc Pht. Tt ca chung ta s cht som hay
mun. Mt s trong chung ta s cht som va mt s cht tr hon, nhung do khng phai la mt
l o dc bit d co th thu gin.
Ti mun thao lun l tuong lam ban voi cai cht ca chung ta. Theo truyn thng ca
vn hoa uy ng, cht duoc xem la mt tht bai va mt xuc pham. Nhung k lut huu thn c
52
gng ay chung ta phat trin mt cam thuc v vnh cu. Nhung truyn thng Pht giao cn
ban, dc bit la dai tha, ay chung ta rng cai cht la mt hanh dng co ch tm. Boi vi
chung ta co sanh ra, chung ta phai cht. Nhung vuot ln chuyn do, chung ta co th lam ban
voi cai cht ca chung ta va thy chung ta co th cht th nao nhu chung ta thuc su vn la.
Ngui ta thung c gng khng mun bit dn cai cht ca ho. Nu ban noi voi ai,
'Anh co bit rng anh s cht mai kia ? Ngui y s noi, 'ng co ngu ngc ! Ti dang tt
dep dy. Thai d y la mt su tim cach tranh cai xu xa nn tang dang hin in trong chung
ta. Nhung cai cht khng nn duoc nhin nhu mt hoan canh xu ti hu xay ra cho chung ta ;
thay vao do no co th duoc nhin nhu mt cach thuc d trai rng chinh chung ta ua mt di
toi. Trong trung hop nay, cai cht duoc nhin nhu mt chao mi d chp nhn rng cai vt
nay ma chung ta cung u ht muc, goi la thn th chung ta, phai cht mt. Chung ta cao ru
va tm ra va n mc hoan toan dep d, hay dep d theo cach nao do. Trn toan th, chung ta
c gng chm soc rt tt cho cai cuc cung nay la thn th chung ta. Cng ging nhu co mt
con cho con chung ta khng mun cuc cung ca chung ta cht. Nhung cai cuc cung goi la
thn th chung ta nay co th t bo chung ta som hay mun s bo chung ta som hay mun.
Th nn d bt du, chung ta phai nhn thuc rng cai gi cng co th xay ra cho mi
chung ta. Chung ta co th rt manh khoe nhung chung ta co th cht vi bnh, chung ta co th
cht vi tai nan, va di khi chung ta cht ma khng co l o nao ca. D chung ta khng co
nhung vn d bn ngoai hay bn trong chung ta thinh linh cht di. Chung ta hoan toan ht
hoi tho va cht ngay tai ch. Th nn dim ct yu la tu lam uen hoan toan voi cai cht ca
chinh chung ta.
Ban mun sng lm, va d sng ban khng th lam diu nay va ban khng th lam
diu no. Thm chi ban khng th ngi trn gi thin mt cach thich dang, vi ni so cht ca
ban ua manh dn ni ban ngh rng su tun hoan mau trong chn ca ban co th bi ngung.
Ban so cht dn ni mt tn cng nao xay dn cho ban, thm chi mt manh thy tinh dm vao
ngon tay ban cng co ngha la cht. Th nn giao hun nay v lam th nao d cht khng nht
thit noi dn cai cht khi no dn voi ban, ma cng la vn d cn phai thu hiu rng cai cht
lun lun o dy.
Mt vi thy Kaam lam nhung thuc hanh nay lun lun up ly ung nuoc ca ngai trn
ban khi di ng. Theo truyn thng diu do co ngha la ban khng co o nha. Ban up ly xung
d no khng bi bui bm. Nhu th ban giu ly sach s d ai do co th ng no. Ch dim la vi
thy lun lun ngh ngai co th cht dm hm do ; boi th ngai up ly xung. Ban co th ngh
dy la mt cach huong ngoai ua dang v moi su, nhung nao, ban nn suy ngh hai hay ba ln
khi ban chao t gi ai ban dm. Ban khng bit ban co cn gp lai ngui y ngay mai hay
khng. o la mt li tip cn kha kho chiu, nu ban nhin cai cht nhu mt tai hoa. Nhung nu
ban noi goo night mt cach chiu voi ai do, thi dy la mt cach ri khoi cuc di ca ban,
thn th ca ban. o la mt cach rt bit da d chm ut cuc di ca ban. Co mt su vinh
uang va vui da trong y. Ban khng cn phai cht voi hi hn tran dy ; ban co th cht mt
cach vui ve.
Nhu chm ngn trn, cu nay lin kt voi tinh tn Ba la mt. Tinh tn la cam thuc
hoan h trong su thuc hanh ca ban. Nu ban thuc hanh nhiu dn muc ban co th trong di
nay va sp cht, by gi nu ai do noi, 'Nay, sp kho khn cho ban d vuot ua ; ti co th
keo y i cu cho ban khng ? Ban cn hoc d co th noi, 'Vng, nhin, va 'Tt dep
nhe ! Hy git y di.
Sau cng, cai cht khng phai la su kho chiu, chung ta dang bi ri khi noi v no.
Ngui ta ngay nay khng co vn d gi khi noi v tinh uc, hay khi di xem phim khiu m,
53
nhung ho co kho khn khi di x voi cai cht. Chung ta kha bi ri. No la mt cng vic lon
cho chung ta, th ma chung ta khng bao gi thuc su mun ngh v cai cht. Chung ta lo la
toan b su vic. Chung ta mun hn thuong cuc di hon la sa soan cho cai cht, hay thm
chi hn thuong cai cht.
Theo uan nim ca Shambala, t chi lin h voi cai cht la cai duoc goi la l lun
mt-tri-ln. Toan b trit l mt tri ln la ngn nga thng dip ca cai cht. No noi v lam
sao lam dep cho chung ta, thn th chung ta, dn d chung ta tro thanh nhung cai xac sng. Y
nim mt cai xac sng la mu thun theo mt ngha nao do, nhung no co ngha trong cai
nhin mt tri ln nu chung ta khng mun cht, xac thn chung ta phai sng mt thi gian
lu ; no phai tro thanh mt cai xac sng.
Khac voi loai lun l y, hay nhiu uan dim nhu vy, chm ngn nay noi voi chung
ta rng uan trong cho chung ta khi nhn thuc rng cai cht la mt phn uan trong ca su
thuc hanh ca chung ta, boi vi tt ca chung ta du sp cht va boi vi tt ca chung ta du ty
thuc vao cai cht ca minh theo cach nao do. No noi nhu th nao d cht t uan dim nn
tang ca su thuc hanh ca chung ta.
Giao hun dai tha lam sao d cht chinh la nm suc manh. Th nn, mt ln nua
chung ta co nm suc manh hay nm uyn luc. Boi vi nhung thuc hanh nay rt don gian, va
boi vi no cng mt anh sach chung ta d ban, chung ta khng di vao chi tit ca chung nua.
Ap ung nm suc manh trong su ni kt nay la rt don gian va truc tip.
Quyt tm manh m, cai thu nht, la ni kt voi vic co mt lp trung rt manh m
'Ti s uy tri cai v ng cn ban ca ti, su minh mn cn ban ca ti, ngay trong cai
cht ca ti. Ban cn tp trung vao B d tm hai phuong in, tu lp lai 'Truoc khi cht
va trai ua trung m, trong moi ln tai sanh ca ti, nguyn ti khng cach lia voi B d tm
tuyt di va tuong di.
Quen thuc la phat trin mt cam thuc tng uat ca chanh nim va tnh giac dn d
ban khng kinh hoang vi ban dang cht. Ban cn phat trin suc manh ca su uen thuc, tu
nhc nho lin tuc v B d tm hai phn.
Hat ging duc hanh ni kt voi su khng ngung ngh, khng co mt ct dut nao voi
ni so cht ca ban. No cng lin h voi su vuot thng su bam luyn ca ban vao nhung so
huu.
Khin trach ngha la nhn bit rng cai goi la ban ng nay thuc ra khng hin huu. Boi
th, ban co th noi, 'Th thi ta so cai gi ? Hy cut di, ban ng. Nhn bit rng moi vn d du
dn t ban ng, moi cai cht du o ban ng gy ra, ban phat trin su khip so di voi ban ng
va th nguyn chin thng no.
Va cai cui cng, nguyn vong, la nhn bit rng ban co suc manh va tham mun gh
gom d tip tuc va khai mo minh ra. Boi th, ban khng co cai gi d tic nui khi ban cht.
Ban d hoan thanh moi thu ban co th hoan thanh. Ban d lam moi su ban d tro thanh mt
hanh gia tt va phat trin su thuc hanh cn ban ca ban mt cach tron ven ; ban d chung ng
ngha ca shamatha va vipashyana, va ban d chung ng ngha ca B d tm. Nu co th
ban nn thuc hanh su phung su bay phn, hay pua.(2) Nhung nu ban khng th lam diu do,
ban nn ngh 'Qua moi di, ti nguyn thuc hanh B d tm u bau. Mong rng ti gp vi
guru ay ti cai y. Xin Tam Bao ban phuoc cho con d con lam duoc diu do.
54
Vuot khoi tt ca moi thu y, co mt nut vn thu vi. Giao hun ti hu v cai cht ch
don gian la c gng an tru tm thuc ban trong ban tanh ca B d tm ti hu. o ngha la,
ban an tru tm thuc minh trong ban tanh ca alaya va c gng d hoi tho ban di ua theo cach
y cho dn khi ban thuc su cht.
IEM NM
S/ 0NH GI0 VIC TU TM
IEM NM VA THIEN NH BA LA MAT
Pham tr thu nm ca tu tm lin h voi thin dinh ba la mt. Tu tuong v thin dinh
ba la mt cn ban la ban bt du nm bt duoc mt s kha tinh ca suc nong hiu bit, hay tri
hu bat nh. Boi th, ban bt du phat trin mt cam thuc lon lao ca chanh nim va tnh giac.
Co noi rng su thuc hanh thin dinh, loai chanh nim va tnh giac nay, thi ging nhu tu bao v
ban khoi nhung nanh vut cht ngui ca thu u. Nhung thu u nay la nhung phin no, su
loan thn ca chung ta. Nu khng co su thuc hanh chanh nim va tnh giac ca thin dinh ba
la mt, chung ta s khng co cach nao d tu bao v di voi nhung cuc tn cng nay, va
chung ta cng khng co nhung phuong tin d ch ay cho nhung ngui khac hay lam vic
cho su giai thoat ca nhung chung sanh khac. Y nim dc bit v thin dinh nay thm khp
doan sau v loong.
1h
TOt 5 P6P FEn; a mt Fim?

O dy, Phap khng lin h gi voi anh t phap theo ngha trit hoc, hay la 'nhung su
vt nhu chung la ; phap o dy ch co ngha la nhung giao l. Chung ta co th noi rng tt ca
moi giao l v cn ban la mt cach khut phuc hay lam roi rung ban ng ca chung ta. Va ty
theo bai hoc khut phuc ban ng duoc nm giu o trong chung ta nhiu bao nhiu, thi thuc tai
cng duoc hin l voi chung ta nhiu by nhiu. Tt ca cac phap d duoc ay du ni kt voi
diu nay. Khng co phap nao khac. Khng co nhung giao l khac, dc bit trong nhung giao
l ca Pht.
Trong hanh trinh dc bit nay hanh gia co th dt mt h thng chia d, va tinh trang
ca ngui y co th do duoc. No cng ging nhu h thng chia d ca cng l nu ban ng
ca ban rt nng, ban sa xung ; nu ban ng ca ban nhe, ban nng ln. Th nn bi bo
chuong trinh ca nhn banh truong cai ng ca chung ta va dat dn chuong trinh phi ca nhn
ca giac ng ty thuc vao vic chung ta 'cn nng hay rng rang bao nhiu.
D nhung giao l tiu tha hay dai tha, chung du dng voi nhau. Muc dich ca tt
ca chung ch la chin thng ban ng. Khac di thi khng co muc dich nao trong do. Bt cu kinh
din, so giai nao v giao l Pht giao ban co th doc, chung du ni kt voi hin th ca ban
va duoc hiu nhu la nhung cach thuc d thun hoa ban ng ca ban. y la mt trong nhung
khac bit chinh giua huu thn va v thn. Nhung truyn thng huu thn nhm dn vic xy
ung mt loai ban cht ca nhn, d cho ban co th buoc nhanh va lam kiu in ich ring ca
ban v nhung hanh dng b tat gia hiu. Nhung trong truyn thng Pht giao v thn, chung
ta noi theo li khng co con ngui ring bit, khng co nhung tinh cht ca ban ng, va boi
th co th biu hin mt su in ich rng lon hon nhiu hoat dng b tat.
55
Kiu in ich tiu tha v thun hoa ban ng la ct dut su lum thum, y m va tm
thuc lang thang bng su ap ung k lut shamatha, hay chanh nim. Su thuc hanh shamatha
ct dut co cu nn tang ca ban ng, chinh ban ng nay tu uy tri chinh no bng cach cung
cp nhung li noi nham nhi thuc tim thuc va nhung tu tuong lan man. Ngoai ra, nguyn l
vipashyana ca su tnh giac cng cho phep chung ta ct dut ban ng ca chung ta. Thuc tnh
voi toan th mi trung chung uanh va dem no vao trong k lut nn tang ca chung ta cho
phep chung ta thanh ra it chp ng va nhiu tip xuc voi th gioi uanh chung ta, th nn co it
dim uy chiu vao 'ti hay 'ca ti.
Trong dai tha, khi chung ta bt du thu hiu nguyn l b tat ua thuc hanh B d
tm, su uan tm ca chung ta thi co nhiu hon su m ap va kheo leo, thin xao. Chung ta
thu hiu chung ta khng co gi d bam nua trong chung ta, th nn chung ta co th cho di moi
luc. Cn cu ca lng bi nhu th la su khng co lnh dia, khng ban ng chut nao. Nu ban nhu
th, ban co lng bi. By gi su m ap, su co th ng duoc va iu ang hon nua cng co mt.
'Tt ca cac phap du dng o mt dim ngha la nu khng co chp ng, by gi tt ca cac
phap la mt, tt ca cac giao l la mt. o la lng bi.
co mt thai d thuong yu ngui nao khac, ban phai khng co mt nn tang nao,
cn cu nao d khoi su. Khac di thi ban tro thanh mt ke mc chung yu ly ban ng ca minh,
c gng hp n ngui ta ch t su uyn r ca ban, dam m ca ban hay su kiu cng ca
ban. Lng bi khai trin t tanh Khng, hay cai khng nn tang, boi vi ban khng co gi d bam
chp vao, khng co gi d lam voi, khng u phong, khng so dc ca nhn, khng nhung dng
co phia sau. Boi th, bt cu diu gi ban lam du la mt cng vic sach s, co th noi nhu vy.
Th nn dai bi va tanh Khng lam vic cng nhau. Ging nhu ban tm nng trn bi bin
mt mt ban co mt cai thy dep d v bin ca, bu tri va moi su, va cng co anh nng mt
tri, hoi nong va bin ca dn voi ban.
Trong tiu tha, ban ng chung ta bt du duoc ct toc ; ru ria ca no duoc cao sach.
Trong dai tha, tu chi ca ban ng duoc ct, th nn khng cn tay chn nua. Chung ta bt
du mo tung
thn th ca ban ng. Bng cach phat trin B d tm ti hu, chung ta ly di trai tim
d cho khng co gi tn tai chut nao. i chung ta th ng dam h ln cn lai, tay, chn, du,
tim bi ct dut, cng voi mt s mau. Ap ung cach tip cn b tat, chung ta ng chung,
chung ta khng vt chung di. Chung ta khng mun lam nhim th gioi ca chung ta voi s
b phn cn lai ca ban ng. Thay vi th, chung ta dem chung vao con dung ca Phap bng
cach khao sat chung va s ung chung. Th nn bt cu cai gi xay ra trong di ban du tro
thanh mt cach thuc d do su tin b ca ban trn con dung ban d co th ct lia tay chn,
thn minh va trai tim ban duoc bao nhiu. y la tai sao chm ngn nay di cng voi mt cu
noi khac ca cac vi thy Kaam, 'Su roi rung ca ban ng la h thng chia d do lung hanh
gia. Nu ban co nhiu ban ng, ban s nng hon trn ban cn nay ; nu ban co it ban ng ;
ban s nhe hon. o la su do lung thin dinh va tnh giac d duoc trin khai bao nhiu, va su
tht nim d duoc chin thng bao nhiu.
Nk
T2Sn; 6ai n;3yi 56^n;+ 68y LOy n;3yi 56Kn6 y7u?

Trong moi hoan canh co hai su chung kin cai thy ca ngui khac v ban va cai
thy ca ring ban v chinh ban. Trong hai cai do, chung nhn chinh yu la cai ni uan ca
56
ring ban. Ban khng nn ch theo kin ca ngui khac v ban. Su thuc hanh ca chm
ngn nay la lun lun chn tht voi chinh ban. Thung thung khi ban lam diu gi, ban mun
co mt loai hi chuyn v th gioi ca ban. Ban co nhung kin ring v vic ban lam tt th
nao va ban cng co nhung kin ca ngui khac ban d lam tt th nao. Thung thung ban
giu kin ring ca ban v chinh ban. Truoc tin ban co nhung kin ca ban v mt su vic
nao do va ri ban mo rng chi nhanh ra va hoi ai khac 'iu do tt chu ? Ban ngh th nao
v chuyn ti lam ? o la mt trong nhung cu hoi truyn thng xay ra trong nhung gp g
giua thy va tr.
Trong nhiu trung hop, ngui ta rt co n tuong vi ban boi vi ban trng co ve sung
suc va nhiu vui ve va ban co ve bit r cai ban dang lam. Mt s li khen ngoi. Nguoc lai,
mt s ch trich dn voi ban t nhung ngui khac, ho khng bit dy d va r rang diu dang
thuc su xay ra bn trong ban. Chm ngn nay noi rng, trong hai ngui chung hy ly ngui
chung chinh yu lam cai thuc su, dich thuc. Ngui chung chinh thuc y chinh la ban vy.
Ban la ngui dc nht bit r chinh ban. Ban la ngui dc nht d o cng voi ban t
khi ban sanh ra. Va ngay truoc do, ban d mang theo mo hanh l khng l nghip ua ca
ring ban theo minh. Ban uyt dinh chui vao t cung ngui nay hay ngui khac ; ban d tai
sanh trong bung ca ai do va ban di ra khoi do va ban vn mang theo hanh l ca ban cng
voi minh. Ban cam nghim dau kh va sung suong ca ring ban va moi su. Ban la ngui uy
nht kinh nghim tui tho ca ban, kh va suong ca no ; ban d trai ua tui thiu nin, kh
va suong ca no ; ban la ngui trai nghim tui truong thanh ca ban ; kh va suong ca no.
Ban dang bt du trai nghim nhung nm trung nin, kh va suong ca no ; va cui cng, ban
s kinh nghim su gia nua va cai cht, kh va suong ca no. Ban khng bao gi lia khoi chinh
ban mt giy phut. Ban tu bit minh rt r. Boi th, ban la uan ta tt nht ca chinh ban.
Ban bit ban hu hong, hoang dang th nao, ban bit ban c gng nhay ben nhu th nao va ban
bit ban di khi c gng len lut nhu th nao.
Thung thung ch t 'ti di voi mt dng t. 'Ti co nn lam diu nay chng ? Ti
co lam diu gi sai trai chng ? Nu ti co lam, cng chng co ai bit. Ch co chung ta bit.
Chung ta co th lam diu do va chung ta co th trn thoat no. Co nhiu tr gian manh hay u
dinh 'ban va 'chinh ban lun lun lam chung, hy vong rng khng co ai kham pha ra. Nu
ban phai d toan b su vic phoi bay ra, s rt la bi ri kho chiu. Ban s thy ua xa la.
Nguoc lai, nhin cng co kha nng khac. Ban co th c gng thanh ra rt tt dn d mt s
ngui co n tuong v ban va v bao nhiu n luc ban d dt vao chinh minh. Ban co th lam
mt ngui dan ng tt hay mt ngui dan ba tt. Nhung nu ban phai giai thich ht ra, khng
ai thuc su tin ban dang c gng tro thanh tt nhu th nao. Ngui ta ngh do ch la chuyn choi.
Ch co ban thuc su hiu duoc chinh ban. Ban bit tng khoanh khc. Ban bit cach
nao ban lam moi vic cach ban danh rng, cach ban chai toc, cach ban tm, cach ban mc ao
un, cach ban noi chuyn voi ngui khac, cach ban n, thm chi khi ban khng doi lm.
Trong moi vic y, 'ti va 'dng t vn cn tin hanh mt cuc noi chuyn v moi thu
khac. Th nn co mt s diu khng noi ra xay ra trong ban lun lun. Boi th, ngui chung
kin chinh yu, hay uan ta chinh yu, la chinh ban. Su phan xet ban dang tin b nhu th
nao trong thuc hanh loong ca ban la ca chinh ban.
Ban bit r nht v chinh ban, th nn ban phai lam vic voi chinh minh mt cach
thung truc. iu nay dt nn trn su tin vao tri thng minh ca ban hon la tin vao chinh ban,
no co th rt chp ng. Tin vao tri thng minh ca ban bng cach bit ban la ai va ban lam gi.
Ban bit chinh minh rt r, th nn moi th doan la gat co th duoc ct dut. Nu co ai chuc
mng hay khen ngoi ban, ho co th khng bit toan b di sng ca ban. Th nn ban cn tro
lai voi su phan xet ring ca ban, voi cam thuc ring ca ban v nhung in dat ca ban va
57
nhung tr la gat ban lam di voi nhung ngui khac va voi chinh minh. o khng phai la uy
ng, do la cam hung v cai ng t uan dim v ng. Ban ch chung kin ban la cai gi. Ban
ch don gian lam ngui chung va danh gia phm cht, hon la ln un voi no theo cach thuc
ca Freu hay ung.
N1
H8y LuUn LuUn ;i: ;Mn 56 mt tHm t6^5 6San 6?
im ct yu ca chm ngn nay la thung truc uy tri mt tm thuc hoan h
trong bt cu hoan canh nao. Bt hanh la tt, vi no la su khuyn tn cho ban thuc hanh Phap.
Nhung bt hanh ca ngui khac cng tt ban cn chia xe u phn nhung bt hanh do va dem
chung vao trong chinh ban nhu su lin tuc ca su thuc hanh hay k lut ca ho. Th nn ban
cng cn bao gm diu do. Qua tht rt hay khi cam nhn theo cach do.
V phn ti, co mt cam thuc v nim vui thuc su. Ban cam thy rt tt dep va rt thu
vi. Ti gia s rng ti chuyn di theo Pht giao. D ti khng an trn mt kinh xe nhung
khu hiu tn giao, ti lam vic do trong tm. Ti an ln mt kinh xe tm thuc bng cach noi
'Ti sung suong ban ng ti d chuyn di theo Pht giao va ti d duoc chp nhn va tro
thanh mt cng n Pht giao, mt ngui bi mn. Ti thung cam thy cuc ky tt dep va on
ich. iu do dn t du khng thanh vn d ti cam thy rt manh m va duoc tng suc boi
toan b su vic. Tht ra, ti bt du cam thy rng nu ti khng co loai phn khoi nay trong
chinh ti, ti s co nhiu kho khn trong vic nghin cuu kim cuong tha. Ti cam thy rt
bit on, rt tt dep. Th nn chm ngn nay co ngha la giu gin mt cam thuc thoa mn va vui
ve mc u co nhung vn d va tro ngai trong di minh.
Chm ngn nay ni kt voi cai truoc. ('Trong hai ngui chung, hy ly ngui chinh
yu.) Nu ban duoc nui ung trong truyn thng k lut Thin Chua Do Thai, tuong
xem chng chinh ban ch thun tuy dt nn trn ti li. Nhung trong trung hop nay, khng
phai nhu th. Chung ta khng co bt ky loai lun l nao trinh bay, tuyn b mt nim nhu
ti li nguyn thy. T uan dim ca chung ta, ban khng vn bi kt an mt cach nn tang.
Su hoang dang ca ban khng tt yu duoc nhin nhu la vn d ca ban no duoc chung
kin, mt cach r rang. Ban khng bi kt ti mt cach nn tang ; su hoang dang tam thi ca
ban duoc nhin nhu ch dn t nhung vn d tam thi. Boi th, thun theo diu do, chm ngn
nay noi 'Hy lun lun giu gin ch mt tm thuc hoan h. o la mt tm thuc hoan h boi
vi ban khng phai hoang ht vi hoan canh nao ca su xu xa hay su phn khoi bt ng. Thay
vi th, ban co th giu gin mt cam thuc vui tuoi sut moi su.
bt du, ban giu gin mt cam thuc vui ve vi ban dang o trn con dung ; ban dang
thuc su lam mt cai gi v chinh ban. Trong khi hu ht chung sanh khng co nim nao cn
lam cai gi voi chinh ho, it nht ban co mt su n t, diu khin cuc di minh, do la diu ky
iu. Nu ban di vao Brook-lyn hay thanh ph Calcutta, ban s nhn thy rng diu chung ta
dang c gng lam voi chung ta la khng th tin duoc. Noi chung, khng co ai co tuong so
khoi nao v cai gi dai loai nhu th nay. Ban nn hung phn lon lao va cam thy ky iu rng
co mt ngui nao ngh dn mt nim nhu vy.
Co mt cam thuc hoan h t uan dim do, mt cam thuc phn khoi ma ban co th so
sanh voi luc ban chan nan, luc ban cam thy chung uanh khng lam ban vui ln, hay luc ban
cam thy rng ban khng co mt loai hi chuyn cn thit d thuc hanh. Y tuong la u ngay
mua, ngay bo, ngay nng, ngay nong ngay lanh, ban doi, khat, manh khoe, yu dau ban
58
co th uy tri mt cam thuc vui tuoi. Ti khng ngh ti cn phai giai thich ua nhiu. Co mt
cam thuc v su vui tuoi nn tang no cho phep ban tu danh thuc minh y.
Su hoan h nay co ve la su bt du ca lng bi. Chung ta co th noi rng chm ngn
nay dt nn trn vic chung ta bt du uy tri su tnh giac ca chung ta v su thuc hanh dai
tha nhu th nao noi theo ngha den va chinh xac. Ban co th cam thy buc bi v vic lam
kinh khng ca ngui nao do, rng su kinh tom ca anh ta hay chi ta duoc chuyn toi ban va
lam hu hong mi trung chung uanh. Nhung trong trung hop nay, ban khng trach cu mt
ngui nhu vy, ban trach cu chinh ban. Va trach moc chinh ban la mt vic lam thich thu.
Ban bt du giu mt thai d rt vui ve di voi toan b su vic. Th nn ban vuot khoi phin
no thoat khoi Brooklyn, noi mt cach n u. Ban co th lam diu do. Co th lam duoc diu
do.
Loai hoan h nay co mt s gc r. No dt nn trong Pht tanh, tathagatagarbha. No
dt nn trong lng bi cn ban ca ngui d tu minh lam mt vic nhu vy nhung ngui nhu
Quan Th m, Vn Th, amgon Kongtrul, Milarepa, Marpa, va moi ngui cn lai. Th nn
chung ta cng co th lam diu do. No dt nn trn mt hoan canh thuc.
Nu co ai thoi vao ming ban va noi, 'May tht gh tom, ban nn bit on ngui do d
thuc su luu tm dn ban ma noi nhu vy. Tht vy, ban co th dap lai voi su nghim trang
kinh khng va noi, 'Cam on, ti cam kich su uan tm ca ban. Theo cach do con loan thn
ca ngui do duoc ban ly di, dem vao trong ban, nhu duoc lam trong thuc hanh tonglen. O
dy co mt su hy sinh bao la xay ra. Nu ban ngh dy la mt tr bun cui, ban co th dung.
Trong mt ngha nao, toan b su vic la tr bun cui. Nhung nu khng co ai bt du dem
lai mt loai ha hop, chung ta s khng co th nao phat trin su minh mn lanh manh tinh
thn trong th gioi nay. Ai do cn phai gieo hat ging d su lanh manh tinh thn co th co trn
trai dt nay.
NN - N7u >gn 5w t6 t6W5 69n6 n;ay 5 R6i P6wn; tHm+
>gn F8 tu 69n6 n6ubn n6uy_n?
Chung ta co d loai hoan canh ma chung ta phai ung pho trong di sng binh thung,
thm chi nhung tinh trang ma chung ta khng to bit, nhung chung ta khng uan tm ring
toi cuc sng chung ta ; chung ta uan tm nhiu hon toi su loan thn va nhung tr choi ca
chung ta. Nu chung ta dang trong mt muc d rt cao ca su bi ri kho chiu, chng nao no
cn do thi tnh giac khng co. Nhung chung ta cng co th kinh nghim tuc thi mt cam
thuc tnh giac. Theo truyn thng, moi hn loan xay toi du duoc xem nhu mt ting het ku
cu su thing ling hay giup d, ban phuoc hay cu nguyn. Trong cuc sng binh thung
hang ngay ca chung ta, cng trong nhung truyn thng huu thn, mi khi cai gi thinh linh p
toi, chung ta noi, 'Ngai oi, xin nhin vao dy, hay chung ta phat ln nhung anh hiu thing
ling. Theo truyn thng, diu do duoc xem la mt su nhc nho lai tanh giac. Nhung ngay nay
chung ta khng cn ng cach do nua, chung ta ch ng nhung li chi ra trong mt cach
thuc thoai hoa nht.
Y tuong ca chm ngn nay la su nhn thuc rng bt cu tinh hung nao co ban cht
binh thung hay ban cht phi thung xay toi m nuoc ca chung ta si tran, hay ming thit
ca chung ta chay thanh than, hay thinh linh chung ta truot chn va mt tu ch thi tri nho v
su tnh giac lin co mt. Binh giang ca amgon Kongtrul noi v mt con ngua duoc hun
luyn tt, manh m mt thng bng va thinh linh ly lai duoc thng bng nh mt no. Va
nhung kinh din noi v nhung hanh dng ca b tat nhu nhung luc s kheo luyn tp bi trot
trn mt b mt tron va trong ua trinh bi trot ly lai su thng bng ca minh bng cach ng
59
chinh suc manh ca ua trinh truot te. Ti cho diu y cng tuong tu nhu di truot tuyt, khi
ban ng suc manh ca su truot xung va d cho ban truot di trn tuyt thinh linh ban co
duoc chu va phat trin su thng bng t do.
Th nn bt cu khi nao co mt chot thy hay mt git minh thinh linh thy mt su nm
cht ca minh vic co ve so hi mt su nm cht thuc tai ca minh, by gi tnh giac co mt
mt cach thich dang. lam th cn co mt su t bo. No khng phai la cng vic theo ch
ngha s vanh ca ban, ban la mt ngui manh m va uyn luc i thung va cng co mt
cam thuc tnh giac xay ra lun lun. Nhung khi cai gi dung vao ban, do la kt ua ca su
khng co chanh nim, thi by gi su thiu chanh nim y thinh linh tao ra mt nhc cho nho
mt cach tu dng. Th nn ban thuc su tro lai li di ca minh, co th noi nhu vy, co th thu
xp cho cuc di ca ban.
Chung ta bt du nhn thuc rng chung ta co th thuc su thuc hanh bt chp nhung tu
tuong lang thang ca chung ta. Ti xin li khi la mt tay s vanh, nhung hy d ti dua ra mt
vi u v diu nay. iu thung xay ra la ti thung bi thuong tn, chan nan va bi vi thy giao
tho tt lng ca ti va nhung vi uan l ti o tu vin Surmang dy vao nhung con khng
hoang. Khi ti hi hn, nhiu bun ru va nhiu v hy vong nhung la v hy vong mt cach
thn trong, v hy vong mt cach ch tm ti thung ngh dn bn su amgon Kongtrul
ca ti va khoc. Sau khi ngai di khoi tu vin Surmang, ti vn ngh dn ngai va ngai thuc su
d lam diu gi do cho ti, lam ti phn khoi. Ti thung th su tip cn sng m ca kim
cuong tha Ti noi voi nhung thi gia ca ti, 'Hy ra ngoai ! Ti khng cn tra nuoc gi vao
luc nay ; ti dang doc. i ti nm ai va ku khoc trong na ting dng h, di khi bn
muoi lm phut. i co ai do nhay vao. Cac thi gia ca ti rt lo lng, ngh rng ti bi bnh hay
bi gi do. Va ti noi, 'em ra di. Hy ra ngoai. Ti khng cn tra nua.
Nhung di khi ti thy diu y khng nhiu hiu ua, rng ua som d di vao su sng
m kim cuong tha, boi vi chung ta khng co d su tu hanh cn ban. Th nn ti phat trin
mt chin thut moi ph hop hoan toan voi chm ngn nay. Bt cu khi nao co vn d hay xao
trn gi, ti s noi cho amgon Kongtrul v chuyn do khi dn thm ngai, va khi ti tro v,
ti bt du ng mt phuong phap moi. Bt cu khi nao co xao trn hay vn d gi, hay thm
chi co su tt dep hay hung phn bt cu cai gi xay ra ti s ch tro lai di sng ca minh va
tri nho ca ti v ngai, cng nhu tri nho ca ti v con dung va su thuc hanh. Ti bt du co
th cam thy mt cam thuc tnh giac, tnh giac nhanh chong, tnh giac rt truc tip. Cai tnh
giac nay khng tt yu lin h voi tri nho v amgon Kongtrul ; no la cai tnh giac xay dn
khi ban va tri at khoi va tin trinh tri at khoi y dem ban tro lai. o la cai duoc noi o
chm ngn nay. Chng han nu ban la mt ngui cui ngua gioi, tm thuc ban co th lang
thang dy do, nhung ban vn khng rot khoi con ngua ca ban. Noi cach khac, chung ta co
tri at khoi, nu tin trinh tri at khoi nay co th dem ban tro lai, do la u hiu ca su thuc
hanh toan hao.
Y tuong la ban d tu hanh, th nn ban s khng co vn d rc ri gi trong su lin tuc.
Khi nhung trung hop suong kh dung dn, ban khng tro thanh tn n l ca chung. Ban d
hoc lam th nao tu uy ngay v tonglen va v B d tm th nn ban khng l thuc vao sung
suong va kh dau ua d hay chan nan chut nao. Khi ban gp mt tinh hung, tinh hung y
anh huong nhung cam xuc va trang thai tm thuc ca ban. Nhung bt cu khi nao trang thai
tm thuc va nhung cam xuc ca ban bi anh huong vi su n xoc lam thuc tnh nay, thinh linh
ban thn tinh hung tro thanh su tnh giac va chanh nim ca ban. No xay dn voi ban, th
nn ban it cn dt n luc vao do t phia ban. Ban khng phai c gng giu gin, thu hiu hay
canh chng. iu y khng co ngha la ban cn vut bo moi su va nhung su vic lun lun dn
voi ban. rang co mt cn thit cho ban la nn phat trin su tnh giac va chanh nim nn
60
tang va canh giac di chung. Nhung su canh giac nay la mt trang thai nn tang ca tm thuc,
no lin h voi thin dinh ba la mt.
iu chung ta phai ban lun trong dim nm la hoan toan thng tt va truc tip. im
chinh yu la khng d cho chinh ban bi thuong vi nhung rng nanh ca su loan thn, nhung
rng nanh ca phin no. Cach thuc lam diu do la thu hiu rng 'tt ca phap du dng o
mt dim, do la thun hoa ban ng chinh minh. o la cai cn d trn do nhung hanh gia co
th duoc cn nng nhe. 'Trong hai ngui chung, hy ly ngui chinh yu ngha la bt du
voi su phan xet ca ring ban v ban dang lam nhu th nao. 'Hy lun lun giu gin ch mt
tm thuc hoan h ngha la co mt cam thuc vui tuoi. Boi vi ban khng bi mc vao trong k
lut gay gt, ban co th kinh nghim nim vui, dc bit khi nhung tinh hung xu xa ua d
hay vui mng ua d xay ra cho ban. Va u hiu tu hanh nhun nhuyn la ban co th thuc
hanh ngay ca khi phong tm.
Nu ban thuc hanh nhung diu y, ti chc chn chung ta s khng co vn d kho
khn nao trong vic san xut ra hang ngan vi Pht va B tat trong th k nay !
IEM SAU
NH)NG u #U&T TU TM
IEM SAU VA BAT NH BA LA MAT
Ba la mt kt hop voi dim thu sau ca tu tm la bat nh ba la mt. Nhung chm ngn
nay du ni kt voi su lam ben nhon tri thng minh ca ban d lam vic voi chinh ban. o la
tuong cy kim bat nh. Bat nh duoc xem la cy kim ct dut su rang buc ca ban ng.
Cach ct dut su rang buc ca ban ng trong thuc hanh dai tha cn ban thi ging nhu trong
thuc hanh vipashyana do la tnh giac, lin h voi th gioi cn lai ca ban va voi di ban. No
ni kt voi mt cam thuc rng lon v toan b cuc di ca ban va dc bit voi kinh nghim
sau thin dinh.
Bt cu cai gi xay ra trong di ban du duoc bat nh thng lnh va cai tri, tri hu nay
ct dut su loan thn thoi uen hoc tim n ca ban. Su ap ung cam thuc lon lao nay ca
chanh nim va tnh giac dn t dai dinh duoc khai trin ua con dung B tat. Voi su giup d
ca nhung nguyn l shamatha va vipashyana, ban hoc cach cng c chinh ban nhu la mt
hanh gia dai tha o trong mt trang thai dai bi, lng tt, rng rang va iu ang.
Mt khac, ban cng o trong mt trang thai v ng. Khng co su bam chp, hanh dng
hay tru vao bt cu cai gi ni kt voi ban ng, atman hay linh hn. Khi ban khng tru noi cai gi
ni kt voi ban ng, nhung hoat dng duoc in ta trong ban vn loong bt du thm nhun
di ban. Chung bt du biu l. Ban chung ng rng khng co cai 'ti nao d thin dinh v
no va khng co ca 'ti la d truyn ba cai goi la su hin huu ca ban. Nh do ban co th trao
di ban thn ban cho nhung ngui khac. Bng cach truoc ht tro nn co th hy sinh chinh
minh, ban co th chin thng nhung chuong ngai. Theo cach y, ban hoc cach di x voi cuc
hanh trinh ca ban trn con dung nh lui kim tri hu bat nh.
61
NQ
H8y LuUn LuUn 69n6 Fn; t6jS >a n;uyen L 5n >n?

Chm ngn nay la mt in ta tng uat lam sao chung ta co th thuc hanh Pht phap
theo ba nguyn l cn ban ca tiu tha, dai tha va kim cuong tha. No ni kt voi mt cam
thuc giu gin va k lut ca tt ca ba tha su thuc hanh chanh nim ca tiu tha, nhn duc
t tm ca dai tha, va tri-hu-din-cung ca kim cuong tha tt ca dng thi.
Chung ta co th bt du x su theo mt kiu din cung v cn cu trong truyn thng
ring bit nao do va khng ngo ngang gi dn gia tri ca nhung truyn thng khac, pha v toan
b nhung cu tao x hi duoc dt nn trn nhung truyn thng tn giao nhu vy. iu y
khng nn xay ra. Chung ta co th thuc su giai thoat minh khoi nhung vic ph phim nhu
vy. t nn cho su thuc hanh tm linh ca chung ta trn nhung su tu thoai mai va tu thich
thu ring r nhu vy co ve la mt trong nhung vic nguy him nht. Chung ta co mt cuc u
hanh cng nhau trit hoc ca chung ta thoa dang, nhung trich n ca chung ta dung thi ;
chung ta co vn pham va ngn ngu ca chung ta d thanh tuu nhung sau moi diu do, chung
ta khng mun t bo ban ng ca chung ta. Chung ta co mt loai nn tang d di trn do, va
chung ta khng mun bung bo so huu thing ling va bi mt nht ca chung ta. iu nay tro
thanh vn d, chung ta khng thuc su theo cuc u hanh mt cach thich dang. Ban vn noi
rng phap khng nn bi thoai hoa trn nn ca hanh phuc, trong trung hop nay no la mt loai
ta kin trong lnh vuc chanh phap.
Ba nguyn l cn ban cng duoc in ta la (1) giu gin hai nguyn (2) tu ch voi hanh
dng ua dang, va (3) phat trin nhn nhuc.
Cai thu nht la giu gin nhung li hua ban d nguyn khi ban uy y va nhung li
nguyn b tat, giu chung mt cach tron ven. Cai thu nht nay hoan toan thng thn, truc tip.
Cai thu hai la tu ch voi hanh dng ua dang. Khi ban bt du thuc hanh loong, ban
nhn thuc rng ban khng nn co bt ky uan tm nao dn chinh ban ; boi th, ban c gng
hanh dng trong mt cach thuc tu hy sinh. Nhung thung vic th biu l tinh v ng ca ban
tro thanh tinh cach trin lm. Ban d cho minh bi nem vao t hay bi dong dinh trn thp tu
gia. Ban biu l nhung hanh dng v ng boi vi nhung uan nim vung chc ca ban nhung
cai goi la uan nim vung chc ca ban trong trung hop nay nhung nhung hanh dng ca
ban vn cn dt nn trn nim ca ban la mt ngui dang hoang dung dn. Ban co th hanh
dng ua trn mt thich ty hung hay tro nn rt din, n thn vao mt su ph truong v
ng d moi loai, nhu tuyt thuc lu ngay hay nm ai trn dung ph nhn anh su thuc hanh
b tat. Nhiu ban huu Hoa Ky ca chung ta d lam nhung vic y. Tuy nhin, cach tip cn
nay cn duoc xem nhu su ph truong thun tuy hon la su thanh tuu hanh dng b tat.
Thu ba la phat trin nhn nhuc. Thung thung, co su m m cuc ky v nhn nhuc.
Ngha la, ban co th nhn nhuc voi ban be ca minh nhung ban khng th nhn nhuc voi ke
th ca minh ; ban co th nhn nhuc voi ngui ma ban dang gng suc trau i cho ho hay voi
ngui ban dang che cho, nhung ban khng th nhn nhuc voi nhung ngui ngoai vng che
cho ca ban. Loai cuc doan nay thuc su la mt hinh thuc tn th ca nhn, su tn th ban thn
ban, no khng phai la mt tt. Tht vy, phai noi rng do tuyt di khng phai la mt tt.
Qua tri hu bat nh ban nhn bit ban dang c gng bao nhiu d tro thanh mt cai gi
do. ang tro thanh mt cai gi thanh tuu trong thuc hanh loong va trong thuc tp tonglen, ban
62
co th bt du cam thy d dn luc cho ban lp chi nhanh va tro thanh mt ngui lnh dao hay
mt anh hng. Ban cn d phng chuyn do. y la mt trong nhung dim cn ban ca hanh
kim hay gioi lut. No ni kt voi Bat nh Ba la mt boi vi ban bt du phn bit ban la ai, la
cai gi, ban dang lam gi, ban hy coi chng thung truc tt ca moi cai y.
NV
H8y t6ay Fzi t6i F 5Ta >gn+
n63n; Jn a tW n6ien?

Thng thung, thai d ca chung ta la chung ta lun lun mun bao v lnh dia ring
ca chung ta truoc tin, Chung ta mun giu gin nn tang ring ca minh nhung ngui khac
d dng sau. im ct yu ca chm ngn nay la thay di thai d nay, d cho ban co th thuc
su ngh v nhung ngui khac truoc tin va v ban sau do. No rt don gian va truc tip. Ban
thung thuc hanh su iu ang khoan ha voi chinh ban, va cai nguoc lai voi nhung ngui
khac. Nu ban mun cai gi ngoai kia, ban s bao ai khac ly no cho ban thay vi tu ban ra
ngoai va ly no. Th nn chm ngn nay noi v su c gng ap dt uyn luc va ch uyn ca
ban ln nhung ngui khac. Ban cng c gng tranh ne nhung su vic. Chng han, ban khng
ra chen da, hy vong co ai khac lam diu do. Thay di thai d ca ban, ngha la lt nguoc
hoan toan thai d ca ban, thay vi khin ai khac lam diu gi, thi chinh ban lam diu do.
By gi chm ngn noi 'vn o tu nhin, no co mt ngha bung long, thu gin. No
ngha la thun hoa con ngui cn ban ca ban, thun hoa hoan toan tm thuc ban dn d ban
khng cn thung truc sai ngui khac chay lung tung. Thay vi th, ban nhn ly co hi tu
minh chiu trach nhim.
Chung ta dang noi v thay di thai d tu yu u chinh minh. Thay vi yu u chinh
minh, ban yu u nhung ngui khac va ri ban an ngh. Th dy. No rt la cht phac.
NZ
C64 nwi JG n6:n; R6uy7t tIt?

Boi vi su kiu ngao va hung hng ca ban, ban thich noi v nhung khuyt dim ca
ngui khac nhu la mt cach thuc d xy ung nn 'con ngui ca ban. im ct yu ca
chm ngn nay la khng vui thich voi nhung khuyt dim hay tan tt ca ngui khac. 'Tan
tt noi rt cu th v trang thai tm l hay sinh l ca ngui ta m hay dic, hay chm chap.
No noi dn moi loai khim khuyt thn th ma mt ngui co th mc phai. iu nay hinh nhu
la dao duc tng uat d duoc Thin Chua giao ung nn, rng khng ai bi kt an vi nhung
khuyt dim ca thn th ho, nhung moi ngui phai duoc nhin nhu la mt con ngui, mt
nhn cach. Chung ta cho lam nhu vy theo bt cu cach nao, trong bt cu trung hop nao.
y khng phai la mt li tip cn thuc tai co tinh cach Thanh giao, ma don gian nhn
thuc rng nu mt ngui co nhung vn d voi cuc di ho, chung ta khng nn lam to chuyn
bng cach co nhung nhn xet v chung. Chung ta co th don gian chp nhn nhung vn d ca
ngui do. Nu co ngui nao hoan toan 'bc va cung diu v lnh vuc nhung hin tuong
ring ca ho, hay 'bc v vic cham tran voi ai do, thi diu y cng khng nn duoc xem la
63
mt biu l xu ca ngui do. o ch la mt cach dap ung voi thuc tai ca ho, no lun lun
xay ra moi luc.
N]
C64 5Hn FS n6:n; n;3yi R65?

Trong chm ngn nay 'cn do nhung ngui khac co ngha ch trich, ln an nhung
nghi ngai va vn d nho nht ca nhung ngui khac. Mt trong nhung vn d chung ta thung
co la khi co ai lam diu gi voi chung ta hay xm pham nhung nguyn tc ca chung ta, chung
ta ch trich vic ngoai l do. Chung ta mun ch trich no va tim cach xac nhn rng nhung vn
d ca ngui do cn phai cng kich, phai kt an la khng lanh manh. Chng han, vi ban lam
vic ua gt gao, trong thuc hanh tonglen, ban phat trin mt su kiu cng kinh khng. Ban
cam thy rng ban d thm nhp kha nhiu va n luc do lam cho ban thanh mt ngui co gia
tri. Th nn khi ban gp ngui nao chua hoan thanh duoc cai ban d hoan thanh, ban mun
xem thung ho. Chm ngn nay rt don gian cho lam diu do.
Ti khng ngh la co rt nhiu khac bit giua chm ngn nay va chm ngn truoc ; v
cn ban chung cng mt su vic. Moi chm ngn du la nhung dim dn cho ban khng
ring la nhung u hiu luu thng ma la nhung nhc nho. Va mi khi mt vic dc bit xay
dn cho ban, nhung chm ngn nhu la mt toan th tro nn nhiu ngha hon.
N`
T2345 tien 68y L9m Jix5 J4i n6:n; n6i_m U L4n n6Ot?

Truoc ht ban cn lam vic voi bt cu cai gi la chuong ngai lon nht ca ban do
la sn gin, dam m, kiu ngao, ghen t hay cai gi ban co. Ban khng nn noi, 'Ti s ngi
nhiu truoc d, ri sau ti s di x voi no. Lam vic voi nhung nhim lon nht ngha la
lam vic voi nhung dim ni bt nht trong kinh nghim hay trong nhung vn d ca ban.
Ban khng mun lam vic voi phn con ga, ban mun lam vic voi chinh con ga.
Nu chung ta co nhung kho chiu v k thut, trit hoc, tho ca, ngh thut lin h voi
su loan thn ring bit ca chung ta, chung ta cn dua chung ra truoc tin hon la v sau. Khi
chung ta co mt kho chiu bn chn, chung ta cn lam vic voi su kho chiu bn chn do. Co
noi rng tt ca cac phap cn duoc ap ung trong c gng thun hoa phin no do, nhung dng
thi chung ta khng nn c gng dat dn vai kt ua nao. Th nn tuong la tinh hoa va lam
vic noi nhung dim ni bt nht hon la xem chung nhu thu d c. Chung ta ch don gian lam
vic voi dim ni bt hay vn d nao xay dn trong tm thuc chung ta mt cach truc tip va
thng thng.
Nf
H8y t >X mii 6y Jin; JG u?

64
Chm ngn nay ngha la ban cn vt bo moi kha nng tro thanh con ngui v dai trong
th gioi nh su tu hanh ca ban. c bit, ban co th hoan toan khng kin nhn ma hy vong
rng o thuc hanh loong ban s tro nn mt ngui tt hon. Ban co th hy vong rng ban s
duoc mi dn nhiu cu lac b boi nhung ban be hay ngui bao tro, ho rt co n tuong v
ban. im ct yu la ban phai vt bo moi kha nng nhu vy ; nu khac di ban co th tro thanh
mt ngui tu yu ly minh. Noi cach khac, ua som cho ban d thu thp d t.
Lam vic voi nhung chm ngn khng co ngha la trng ch mt su phat hin tam thi
hay c gng hoan thanh cai gi bng cach lam nhung su vic thanh nh nho nho chung d ep
yn duoc nhung vn d ca ngui ta trong ua khu. Ban co th d tro thanh mt in gia lon
khi co mt bui noi chuyn hay mt nha tm l hoc lon d thanh cng chinh phuc duoc nhung
con loan thn ca ngui khac hay mt khun mt vn chuong lon d vit vai cun sach hay
mt nhac s ni ting d ra vai an-bum. Nhung vic y u sao cng dt nn trn su lin h
voi thuc tai mt cach thich dang, ni kt voi thuc tai. Nhung ban cn mun chinh phuc th
gioi theo kiu ring ca ban, u diu y co th tinh vi va len lut th nao.
Bng cach lam loai gian tra nhu vy, ban mong dat dn giac ng. Ban d diu chnh d nm
bt duoc mt li tip cn nha ngh va tro thanh mt ke thanh cng nha ngh. Th nn co kha
nng ban lai tip cn su thuc hanh theo cng cach y, ngh rng ban co th la bip duoc tm
Pht trong chinh ban va xoay xo manh mung dat dn giac ng. Theo chm ngn dc bit nay,
diu do co vn d. Co noi trong binh giai rng moi theo dui hanh phuc, nim vui, anh ting
hay tri hu ca cuc di nay, hay su hy vong dat dn mt trang thai giai thoat vinh uang
trong di sau, phai duoc xem la mt vn d.
Nh
H8y t >X t6^5 n t6u5 F5?

Nu su thuc hanh v v ng bt du tro nn mt cach thuc khac ca su xy ung ban ng ca

ban xy ung ban ng ban bng cach t bo ban ng ban dy cng ging nhu n thuc n
thuc dc ; hanh nhu th thi khng co hiu ua gi. Tht vy, thay vi cung cp mt trang thai
vnh cu thuc tnh ca tm, no s cung cp cho ban cai cht, boi vi ban bam vao ban ng ca
ban. Th nn nu l o ngi thin hay vic thuc hanh sau thin dinh hay bt ky loai thuc hanh
nao khac ca ban la su tin b ca minh va cho minh, su tu cai thin, th thi cng ging nhu
n thuc n thuc dc. 'Nu ti ngi dung, voi k lut va su n luc lon nht, by gi ti s tro
thanh thin gia tt nht trong moi thin gia. do la mt thai d thuc dc.
y la mt chm ngn rt manh m cho chung ta. No co ngha la bt cu cai gi chung ta lam
voi su thuc hanh ca chung ta, nu su thuc hanh y ni kt voi su thanh tuu ca nhn ca
chung ta, do goi la 'ch ngha uy vt tm linh, hay su vinh uang ca nhn trong do chung ta
la dung va nhung ngui khac thi sai, va chung ta mun chinh phuc su sai lm ca ho hay xu
xa ca ho boi vi chung ta dang o phia Thuong hay v.v... cai loai cut b, cut cho nay
duoc xem la thuc n thuc dc. Thuc n nhu vy co th duoc trinh bay cho chung ta rt dep
d, rt thuong, nhung khi chung ta bt du n, no bc mi.
Qk
C64 u 5w t6 FSn t2345?

65
Dich theo ngha den, chm ngn nay la 'Cho lun lun giu mt khun mu, nhung ging
hon la 'Cho ua t t va trung thuc, ua thng thn. Ngha la, mt ngui binh thung ca
th gioi s co mt s hiu bit v su tuong uan ca no voi nhung ke th va ban huu ca no
va no d no ngui khac bit bao nhiu. iu y rt u doan. Tuong tu, khi ngui nao gy
dau don cho ban, ban giu chuyn do rt lu, ban bac rt lu, th hn rt lu. Cui cng ban
mun danh tra lai no, khng un su xm pham ca no trong mui hay hai muoi nm.
Chm ngn nay co mt nut vn thu vi. bt du, chung ta co th ng vi u ngui ban dang
tin cy. Mt s ngui la dang tin cy, ngui theo truyn thng, hay ban co th noi la ngui
theo kiu c. Khi ban tro thanh ban be voi ngui nhu vy, ho lun lun nho tinh ban ca ban
va su tin cy giua hai bn keo ai rt lu. Trong vi u ngui dang tin cy, ban nn lun lun
nho mi lin kt ca ban voi no hay mi lin kt ca no voi ban. Nhung nu co ai di x xu
voi ban hay nu ban co mt s xich mich voi ai, ban khng nn giu lun lun su buc tuc voi
no. Trong trung hop nay, dim ct yu la ban khng nn lun lun nho nhung uan h xu
ca ai do di voi ban. Chm ngn nay co gi kho hiu, nhung dim chinh la bo di hoan toan tri
nho ai ng ca ban v su xung khc, di khang.
Thung thung moi su chung ta lam du co th u doan. Khi chung ta co diu gi tt xay ra
chng han khi co ai dem biu chung ta mt chai sm banh chung ta lun lun tim cach dn
dap lng tt do bng mt cai khac, nhu mi ho bua n ti hay noi nhung li thuong. Va khi
su vic xu xay ra chung ta cng nhu th. Chung ta lun lun co th u doan duoc trong vic
chung ta s lam nhu th nao. Dn n chung ta tao lp x hi t diu do.
Khi co ai sp lam chung ta dau kh, chung ta thung ch doi cho dn khi ho thuc su tn cng
chung ta va khng tt voi chung ta. Chung ta ch cho moi ngui do bt du vit nhung bai
bao noi xu chung ta. i chung ta tao ra mt ke th t ngui do. o khng phai la li tip
cn thich hop. Cach tip cn thich hop la lam ban be ngay tuc thi hon la ch doi cai gi do tn
cng. Thay vi ch doi cho dn khi mt ngui mc vao mt ti li hay chp nhn su hung
hng ca no di voi ban, ban tip thng ngay lin va truc tip. Th nn ban tip thng truc
tip hon la ch doi mt chin thut nao do. y chinh xac la diu binh giai noi dn, va dy la
diu chung ta c gng thuc hanh o dim nay.
Q1
C64 nwi vOu n6:n; n;3yi R65?

Ban mun cho rng ngui ta sai lm bng cach noi nhung diu giem pha. Tuy b ngoai boc
dung va kem, bn uoi ban c gng ha thp ngui khac, c gng tra th. Giem pha ngui
khac dt nn trn uoc mun trung bay duc hanh ring ca ban. Ban ngh rng ch nhung duc
hanh ca ban co th trung bay boi vi nhung duc hanh ca ngui khac thi kem coi, vi chung
kem hon cai ca ban. iu nay ap ung cho ca su giao uc va su thuc hanh. Ban co mt su tu
hanh ngon lanh` hon va noi, 'Thi gian chu tm ca ai do trong thuc hanh shamatha thi ngn
hon ca ti ; boi th ti ngon lanh hon. hay 'Ngui do bit it nhung pham vi hon ti. Cn
ban, chung du la nhung cach noi, 'G kia thi ngu, cn ti thi ngon lanh hon no. Ti ngh
chm ngn nay rt thng thng.
QN
C64 56y Fci F P6[5 RK56?
66

Cu chm ngn nay ich ra ting Ty Tang theo ngha den la 'Cho phuc kich, tuc la ch doi
ngui y roi vao trong by hay trong vn d ban mun hay mong moi. Ban mun ho gp bt
hanh nay va ban hy vong rng su bt hanh y s xay ra theo mt cach giup ban thuc hin su
tn cng.
Nu ban co mt bt binh voi ai, thung ban khng tn cng ngay vi ban khng mun o trong
mt vi tri yu. Thay vi vy, ban ch ke y say chn va ri ban tn cng no. i khi ban gia v
lam c vn cho no va ban tn cng no trong su gia ang nay, ch ra cho no rng no d hu hong
nhu th nao. Ban noi, 'Ti d ch d noi cho anh diu nay. By gi anh hoan toan sup d, ti
co ip d noi voi anh rng anh khng tt lm. Ti dang trong tinh trang tt hon anh nhiu.
y la mt loai ch ngha co hi, mt li tip cn ca ke cuop. Li tip cn ke cuop nay la
ngha ca su mai phuc, no rt thung xay ra.
QQ
C64 Fjm <W Jix5 F7n mt Fim ;Hy P6iGn mun?

Cho vi cam giac bt mn, dau don va khn kh ca ban ma d li cho ai khac va cho bt be
nhung ngui khac voi uyn luc ca ban. Bt cu uyn luc nao ban co uyn trong gia
dinh, uyn vn hoc, hay uyn chinh tri cho ap dt no ln ngui khac.
Chm ngn nay cng co ngha la khng ha nhuc ngui khac. Mt dim uan trong ca l
tuong b tat la khuyn khich ngui ta trn con dung ca ho. Tuy nhin, ban co th di x
voi ngui ta theo mt cach khin ban tin b trn con dung nhanh hon ho. Co nhung cach
lam chm lai cuc hanh trinh ca ho khin ban co th o truoc ho. Nhung trong chm ngn
nay, thay vi lam th, ban phat trin con dung khac ban di sau nhung ngui khac.
QV
C64 56uyn JIt n~n; 5Ta 5Sn > FW5 ua 5Sn > 5i?

t noi, 'o khng phai li ca ti, hoan toan la li ca ban. t noi nhu vy, nhung
no dang ng. Ngui ta phai ngh v nhung vn d ca minh mt cach ca nhn, luong thin va
chn tht. Nu khng co ban d xuong ra nhung tinh hung, thi s khng co vn d nao ca.
Nhung vi ban hin huu, boi th cng co nhung vn d. Chung ta cho nn chuyn ganh nng
do cho ai ca.
Con b duc co th cho ganh nng ; con b cai thi kem kha nng cho nhung vt nng. Th nn
dim ct yu ca chm ngn nay la ban khng chuyn giao ganh nng ca ban cho ai yu hon
ban. Chuyn vt nng ca con b duc ua con b cai ngha la khng mun x l su vic v
phn ban. Ban khng mun nhn mt trach nhim nao ; ban ch chuyn dy no cho thu k hay
ban be hay bt ky ai ban co th sai bao. Trong ting Anh chung ta goi diu nay la 'dn dy
trach nhim. Lam nhu vy la mt uan nim ti t, boi vi noi chung chung ta co nhim vu
lam giam bot hn loan ri rm va tao it ich vu trong th gioi sanh t. Chung ta co nhim vu
giam bot nhung vn d hanh chanh giy t va c sp xp moi su cho co trt tu. Chung ta co
67
th mi ngui khac giup d chung ta, nhung chung ta khng th dn dy trach nhim cho ho.
Th nn cho chuyn vt nng ca con b duc sang con b cai.
QZ
C64 5 ;ln; L9m n;3yi n6an6 n6Ot?

Khi nhung hanh gia bt du phat trin su hiu bit v phap va su cam kich v phap ca ho, di
khi ho roi vao mt loai tip cn theo li dua ngua. Ho mun lam ngui chay nhanh nht ho
co th hiu ngha cao nht ca shamatha hay ngha v dai nht ca tantra hay nim cao
nht ca B d tm ti hu hay nhung giao l duoc che giu. Nhung hanh gia nhu vy uan
tm dn ngui co th lam cho su l lay ca ho nhanh hon, ngi tt hon, n tt hon, lam cai
nay cai no tt hon. Ho lun lun c gng chay dua voi ngui khac. Nhung nu su thuc hanh
ca chung ta duoc xem thun tuy la mt cuc dua, thi chung ta co vn d. Toan b su vic tro
thanh mt tr choi hon la thuc hanh thuc su, va khng co hat ging nhn t, iu ang nao
trong hanh gia ca. Th nn ban khng nn ng su thuc hanh ca ban nhu mt cach d n
du nhung ban dng tu ca minh. im ct yu ca chm ngn nay la khng c gng thanh
tuu ting tm, anh u hay su phn bit t su thuc hanh ca minh.
Q]
C64 69n6 Fn; J4i mt n\t J~n vSln?

Hanh dng voi mt nut vn xon ngha la boi vi ban ngh minh dang kim duoc cai tt nht
trong moi trung hop, thi ban cng tu nguyn cho cai xu nht. Cai y rt hen ha len lut. Ban
co th hanh dng voi mt nut vn xon voi thy ca ban, hoc tr ca ban, hoan canh cuc di
ca ban moi su. Ban co th tu cho la mt ngui hoan toan nhn duc lun lun nhn lnh
trach nhim, nhn thuc rng ban dang co cai tt nht. Ti ngh diu nay hoan toan truc tip cu
th.
Hanh dng voi mt cai nut vn xon la mt loai uy vt tm linh. No lun lun co dng co ti
hu la lam vic cho loi lac ring ca minh. Chng han, d dat duoc nhung kt ua tt cho
chinh ban, ban co th tam thi nhn lnh trach nhim va su trach cu v vic gi do. Hay ban co
th thuc hanh loong gt gao d co duoc cai gi t do, hay voi tuong tu bao v ban khoi bnh
hoan. Su thuc hanh ca chm ngn nay la bo di thai d trng ch nhung loi lac ca nhn co t
thuc hanh mt kt ua hoc truc tip tuc thi hoc v lu v ai.
Q`
C64 L9m 56S 563 t6ien >i7n t69n6 ma u?

Chm ngn nay am ch khuynh huong chung ca chung ta la bam vao su dau kh va di ua
cuc di voi nhung than vn thung xuyn. Chung ta khng nn bin cai tu thn vn la nim
vui thanh ra dau kh.
68
O dim nay, ban co th d hoan thanh mt muc d thun hoa chinh minh nao do. Ban co th
d phat trin thuc hanh tonglen trao di chinh ban voi nhung ngui khac va cam thy su hoan
thanh ca ban la thuc. Nhung dng thi, chung ta ua kiu ngao v toan b su vic dn d su
thanh tuu ca ban bt du tro thanh mt dinh xu, boi vi ban ngh ban co th ph bay ra.
Theo cach nay, phap tro thanh phi phap.
D cho su thanh tuu ca ban co th thuc loai thanh tuu chn chanh va ban thuc su co mt
kinh nghim rt tt nu ban xem do nhu la mt cach d chung to minh va xy ung ban ng
ca ban, no khng tt nua, va no tro thanh ma u.
Qf
C64 tMm Ri7m <W Fau R6z 5Ta n6:n; n;3yi R65 n63 L9
P6bn 6:u 5= 5Ta 6gn6 P6\5 2ien; 5Ta >gn?

Chm ngn nay hoan toan thng tt ban hy vong ai do s chiu kh dau d ban co th thu loi
t do. y la mt vi u rt don gian nu co mt thanh vin ca tng doan cht, ban tha
huong cai dm thin ca ngui y, hay nu ban la mt hanh gia kim cuong tha, ban co th
tha huong chung va chay kim cuong ca ngui y. Chung ta co th mo rng l lun nay
trong moi hoan canh, nhung ti khng ngh chung ta cn thit phai lam nhu th.
Chung ta khng nn xy ung hanh phuc ring ca chung ta trn su dau kh ca nhung ngui
khac. D cho su vic ngui nao nm trai bt hanh co th lam loi lac cho chung ta, chung ta
khng nn mong mun diu do va mo tuong v cai chung ta co duoc t tinh hung do. Hanh
phuc xy ung trn kh dau thi gia tao va ch n dn tht vong v sau.
IEM BAY
NH)NG uHUAN NHt V( TU TM
IEM BAY VA SAU THIEN NH
Nhung khuyn nh v tu tm ban v cach lam sao tin b hon nua trong di sng hang ngay
ca chung ta. Ch d nay co ve duoc ni kt voi mt nhn thuc tng uat nhu th nao chung
ta co th cu x thich dang trong nhung mi uan h ca chung ta va trong kinh nghim tng
uat sau thin dinh.
Qh
Mii 6Sgt Fn; 5bn F3c5 L9m J4i 56 mt FYn6?

Mt dinh la co mt cam thuc iu ang yu mn voi nhung ngui khac va mt sn lng giup
d nhung ngui khac lun lun nhu vy. y co ve la tinh tuy ca b tat nguyn. Trong bt
cu diu gi ban lam ngi, di, dung, n, ung, ngay ca ng ban cn lun lun mc ly thai
d lam loi lac cho tt ca chung sanh.
Vk
69
H8y <a 56:a mii Lmi Lbm J4i mt FYn6?

Khi ban dang o giua nhung hoan canh xu nhu bnh tt u i, tai ting, ta an, khng hoang
kinh t hay gia dinh, nhung phin no tng truong hay chng lai su thuc hanh, ban cn khai
trin lng bi cho tt ca chung sanh cng dang chiu dung nhu vy va ban cu mong uoc nhn
ly su kh dau ca ho ua vic thuc hanh loong.
Chung ta cn sa chua hay vuot thng moi li lm hay trung hop t hai chung ta dang trai
nghim. Thay vi co mt thai d tiu cuc voi su thuc hanh va khng mun thuc hanh nua bt
ky khi nao nhung lm lac va nhung vn d nhu vy xay ra, chung cn duoc danh bai. Noi
cach khac, nu su thuc hanh ca ban tro nn tt dep khi su vic tt dep cho ban nhung tro nn
lng cng, bin mt khi hoan canh la ti t, do khng phai la cach thuc dung dn. Bt cu hoan
canh nao, tt hay xu, ban vn tip tuc su thuc hanh ca ban.
Sa chua moi li lm ngha la dong u ln nhung phin no. Bt ky khi nao ban khng mun
thuc hanh hy dong u ln no, va ri hy thuc hanh. Bt cu khi nao mt hoan canh xu xay
dn co th lam ban ct ngang hy dong u ln do. Trong chm ngn nay ban truc xut
nhung phin no mt cach c , truc tip va rt tuc thi.
V1
Hai 6Sgt Fn; mt 5i L\5 >lt Fbu+
mt 5i L\5 56Om |^t?

im ct yu ca chm ngn nay la bt du va chm ut mt ngay voi B d tm hai phuong

in. Bui sang ban cn nho lai B d tm va mang ly thai d khng tach lia may may khoi
no va vao luc ngay chm ut, ban cn xem xet ban d lam gi. Nu ban khng tach lia voi B
d tm hai phuong in, ban nn vui thich va nguyn mang ly cng thai d do tro lai vao
hm sau. Va nu ban tach lia khoi B d tm, ban cn nguyn kt hop tro lai voi no vao ngay
hm sau.
Chm ngn nay la mt chm ngn rt gian i. No co ngha la cuc di ban duoc kep vao giua
li nguyn ca ban dt nhung ngui khac ln truoc ban va cam thuc ca ban cam kt voi B
d tm hai phuong in. Khi ban thuc y vao bui sang, ngay khi va thuc, d bt du ngay
ca ban, ban tu hua rng ban s lam vic trn B d tm hai phn va phat trin mt cam thuc
iu ang t ai voi chinh ban va voi nhung ngui khac. Ban hua khng trach moc th gioi va
nhung chung sanh khac, va nhn su dau kh ca ho vao chinh ban. Khi di ng, ban cng lam
nhu vy. Theo cach nay, gic ng va ngay tip theo du duoc anh huong boi su cam kt y.
No hoan toan thng tt.
VN
D vOu 6ay tt vy 2a+ 68y n6n n6[5?

70
D mt tinh hung vui suong hay kh dau xay ra, thu gi co xay dn cho ban, no vn khng
lam lay dng duoc su thuc hanh ca ban, ban vn uy tri su nhn nhuc lin tuc va thuc hanh
lin tuc. D ban co o giua hanh phuc cng cuc hay kh dau cng cuc nhu kt ua ca nghip
c. Boi th, khng cn phai cam thy tic nui n hn. Thay vi th ban ch nn c gng tinh
hoa bt cu hanh vi xu nao va bt cu che chuong nao. Hanh phuc cng cuc cng la kt ua
ca nghip truoc kia, th nn khng co l o gi d say m trong do. Ban nn ng cung tai san
cho nhung nguyn nhn duc hanh va cam giac ca ban v uyn th va uyn luc nn duoc
phn giai thanh duc hanh.
t thung khi su vic uy nhiu hay lam rc ri cho ngui hoc, ho mt di cam thuc bao
uat va c gng tim mt loai 'th pham trong phap. Chng han, d bin minh cho su bt luc
ring ca ho trong vic thuc hanh, ho kt lun voi moi loai tuong mi trung khng dung
hop, nhung huynh d trong hoan canh thuc hanh khng tt, su t chuc mi trung tu hoc
khng tt. Moi loai than phin bt du xay dn. Trong nhung trung hop cng cuc, ngui ta
bt du uy y nhung ngui phi phap va tro lai nhung hoan canh trong do su hin huu ca ho
duoc cng nhn. Y tuong trong chm ngn nay la phat trin va uy tri k lut d cho tinh
hung tt hay xu, ban vn uy tri nhn nhuc trong thuc hanh ca ban. im chinh la nhn
nhuc, no ngha la anh nhiu thi gian hon va chiu dung hon.
VQ
H8y tuHn t6T 6ai 5i n9y+ t6Im 56K J4i
5i ;i 5u5 Fyi 5Ta >gn?

Ban cn uy tri nhung k lut ban d tu cam kt dc bit, (1) li nguyn uy y va (2) li
nguyn B tat. Ban cn uy tri mt cach sng tng uat la mt Pht t dung dn va trn nua,
k lut dc bit thuc hanh loong, hay tu tm. Su thuc hanh nay cn tro thanh mt phn rt
uan trong ca di ban.
i voi hanh gia mt tha, chm ngn nay ngha la trong cuc di nay va trong nhung di toi,
ban cn giu k lut ca ba tha. iu nay ap ung cho nhung nguyn l ca giao phap va cho
su thuc hanh loong noi ring. Ban cn lun lun giu gin su rang buc nay, hay samaya, thm
chi voi cai gia cuc di ban.
VV
H8y tu 69n6 >a <W R6w R6n?

Ba su kho khn phai di pho lin uan dn cach chung ta di x voi nhung phin no hay
nhung loan thn ca ring chung ta nhu th nao. Su kho khn thu nht la nhn thuc duoc cai
dim ma t do ban bi nhung phin no ca ban la bip. Ban phai nhin xem va hiu su la bip
do, diu nay rt kho khn. Su kho khn thu hai la tng khu hay tr ta cho 'ch ngha phin
no ca chung ta. Va kho khn thu ba la ct dut su tuong tuc ca 'ch ngha phin no nay.
Noi cach khac, luc bt du rt kho nhoc d nhn ra nhung loan thn ca chung ta ; ri rt kho
d chin thng chung ; va thu ba, rt kho d ct tit chung. o la ba su kho khn.
71
Khi loan thn sanh khoi, truoc tin ban phai nhn ra no la su loan thn. i ban phai ap ung
mt k thut hay di tri d chin thng no. Boi vi loan thn dn mt cach cn ban t tinh chp
ng, t vic cho chinh ban la ua uan trong, cai di tri la ban phai ct dut cai ng ca ban.
Cui cng, ban phai co uyt tm khng theo su loan thn hay tip tuc bi no li keo, hp n.
Co mt cam thuc chin thng tuc thi su loan thn.
Chung ta co tt ca sau pham tr. Nhung kho khn la thu nht, kho nhn ra nhung phin no
ca chung ta ; thu hai, kho chin thng chung ; thu ba, kho ct tit chung. iu ban cn lam la
thu nht, nhn bit chung ; thu hai, c gng chin thng chung ; thu ba, nguyn khng bao
gi tao ra tro lai nhung su vic nhu vy nua.
t kho khn d lin kt voi nguyn l b tat, hay voi uan nim hoanh trang v dai nao trong
chiu huong do. Boi th chm ngn noi, 'Hy tu hanh ba su kho khn. Nhung nu ban sn
sang thuc hanh loong, tm thuc ban s duoc hun luyn va cai tao vao cach tu uy ca b tat.
Tht vy, loong ngha den la truyn thu, cai tao lo la 'thng minh, va ong la 'lam sach s
hay 'hun luyn tu hanh. Y tuong la tu cai tao d cho ban khng th lia xa nguyn l v dai,
bt bin nay duoc goi la Pht tanh, B d tm, Nhu Lai tang.
VZ
H8y |Wa J9S >a n;uyen n6Hn 56n6 y7u?

'Nguyn nhn am ch cai gi khin cho ban thanh mt ngui theo phap mt cach tt dep hay
mt b tat. Nguyn nhn thu nht la co mt vi thy tt. Nguyn nhn thu hai la dem tm thuc
va thai d, ung x ca ban vao phap. Nguyn nhn thu ba la co thuc phm va ch o d co th
thuc hanh phap. Ban cn giu gin ba hoan canh nay va vui suong ban d co nhung co hi nhu
vy.
Dua vao nguyn nhn chanh thu nht la nhn thuc su cn thit ca vi thy, ngai thuc su cho
phep ban di vao con dung.
Dua vao nguyn nhn chanh thu hai la nhn thuc rng tm thuc ca minh cn phai duoc thun
hoa. Chng han, tm thuc ban co th di vao cng vic lam n, hay cng vic ay hoc, hay
cng vic vit sach, hay tao ra mt loai kinh nghim hoanh trang ky la nao cho chinh ban. Ban
co th co moi loai tham vong v cuc di ca ban. Thai d nay khng ni bt trong thi khi
amgon Kongtrul vit binh giai ca ngai v nhung chm ngn, nhung ngay nay chung ta co
nhiu chon lua hon. Ban co th ngh ban co th tro thanh mt dai b tat hay mt tac gia lon,
mt ngui bun ban lon hay mt ke pham ti lon. Nhung trang thai tm thuc nay, loai tham
vong nay hoan toan khng tt. Thay vao do, ban phai dn dim muc ma trang thai tm thuc
ban noi rng, 'Ti mun hin minh cho phap hoan toan va tron ven.
Dua vao nguyn nhn chinh thu ba la nhn thuc rng ban co th thuc hanh phap boi vi d co
nhung hoan canh dung dn, boi vi ban d co mt thai d coi mo di voi cuc di ban va d
giai uyt duoc su sinh nhai. Thuc n va ao un ch o ca ban d duoc chm soc, va ban d
kinh t d co th thuc hanh.
Th nn ban cn ua vao va thuc hanh ba nguyn nhn nay (1) lam vic voi mt vi thy, (2)
tu hanh tm thuc, (3) thit lp mt cn cu v mt kinh t cho su thuc hanh.
72
V]
H8y 56\ 56S >a 5i R6Un; >aS ;iy 63 R6uy7t?

iu thu nht ban khng nn d cho hu khuyt la su sng m ngui ban tm linh
(kalyanamitra thin tri thuc) ca ban. Thai d hm m, hin ng va bit on ca ban di voi
thin tri thuc khng nn giam sut. iu thu hai ban khng nn d cho hu khuyt la thai d vui
thich di voi loong, hay tu tm. Su cam kich ca ban d nhn duoc nhung giao l nhu loong
hay su tu tm khng nn giam sut. Va diu thu ba ban khng nn d cho hu khuyt la hanh
kim ca ban nhung li nguyn tiu tha va dai tha ban d hua. Su thuc hanh nhung k
lut tiu tha va dai tha ca ban khng nn giam sut.
Chm ngn nay la thng tt va giu cho chng muc. O dim nay, trong thuc hanh dai tha, rt
cn thit cho chung ta phai nm ly mt s suc manh cn ban. Chung ta khng ch la nhung
ngui v tu, khng luu tm, ma thai d ca chung ta la mt thai d co suc manh cn ban,
nng luc cn ban.
V`
H8y ;i: 56S >a 5i R6Un; t56 LMa?

Su thuc hanh loong ca ban cn toan tm va tron ven. Trong thn, ngu, tm, ban khng nn
tach lia khoi loong.
Vf
H8y tu 69n6 R6Un; 5w t6ien 56OP t2Sn; mii L8n6 JW5?
Ct y7u L9 LuUn LuUn L9m Jix5 Oy mt 556 <Hu 2n; J9 tS9n tHm

Su thuc hanh loong bao trm moi ngui va moi su. Quan trong la khp sut va khng thin
chp trong thuc hanh ca ban, khng loai tr mt cai gi xay dn trong kinh nghim ca ban.
Vh
H8y LuUn LuUn t6iGn FYn6 JG >Ot 5^ 5i ;M ;Hy 2a R6w 56Yu?

Hy lun lun thin dinh v cai gi kho khn nht. Nu ban khng bt du ngay lp tuc, thi
trong khoanh khc mt kho khn khoi ln, rt kho nhoc d chin thng no.
73
Zk
C64 |aS Fn; JM n6:n; n;Sgi 5n6?

D nhung hoan canh bn ngoai ca ban co th thay di, su thuc hanh ca ban khng nn ty
thuc vao chung. D ban dau yu hay khoe manh, giau hay ngheo, co ting tt hay ting xu,
ban cng thuc hanh loong. No rt don gian nu hoan canh ca ban tt dep, hy tho no ra ;
nu hoan canh ca ban la khng n, hy tho no vao.
Z1
T6yi ;ian n9y+ 68y t6W5 69n6 n6:n; Fim 56Kn6?

'Thi gian nay am ch di nay. Ban d tiu phi nhiu di trong ua khu, va trong tuong lai
ban co th khng co co may d thuc hanh. Nhung by gi, la mt ngui d nghe phap, ban
dang thuc hanh. Th nn khng tiu phi thi gian nua, ban cn thuc hanh nhung dim chinh.
Giao l nay co ba dim (1) su loi lac ca nhung ngui khac thi uan trong hon chinh ban ;
(2) thuc hanh nhung li ay ca guru thi uan trong hon nghin cuu theo li phn tich ; (3)
thuc hanh B d tm thi uan trong hon bt cu thuc hanh nao khac.
ZN
C64 6iu <ai?

Co sau diu ban co th meo mo hay hiu sai trong su thuc hanh ca ban nhn nhuc, khao
khat, kich dng, lng bi, nhung uu tin, va vui ve. Nhn nhuc bi hiu sai khi nhn nhuc moi
thu trong cuc di ban ma tr ra su thuc hanh phap. Khao khat bi hiu sai la thuc dy khao
khat v lac thu va giau co ma khng khuyn khich su khao khat thuc hanh phap mt cach trit
d va thich dang. Kich dng bi hiu sai la bi kich dng boi giau co va giai tri, nhung khng bi
kich dng boi su hoc hoi phap. Lng bi bi meo mo la bi mn voi nhung ngui chiu dung
nhung kho nhoc d thuc hanh phap, ma khng luu tm va khng bi mn di voi nhung ngui
lam diu ac. Nhung uu tin bi meo mo ngha la lam vic mt cach cn c o minh uan tm
dn nhung loi lac cho chinh minh trong di nay, ma khng phai la su thuc hanh phap. Vui ve
bi meo mo la sung suong khi bun dau tn cng nhung ke th ca ban, nhung khng thich thu
trong duc hanh va trong nim vui ca su siu thoat sanh t. Ban phai tuyt di va tron ven
ngung ut tt ca sau ng nhn nay.
ZQ
C64 56aS FS?
74

Ban khng nn chao dao trong nhit tinh thuc hanh. Nu di khi ban thuc hanh va nhung luc
khac thi khng, diu y s khng lam nay sinh su tin chc vao phap. Boi th cho nn suy ngh
ua nhiu. Ch tp trung nht tm vao vic tu tm.
ZV
H8y tu 69n6 tS9n tHm?

Hy tin vao chinh ban va vao su thuc hanh ca ban mt cach toan tm. Hy tu hanh thun tuy
loong nht tm, khng co phong t.
ZZ
H8y tW ;ii t6St 56Kn6 mMn6 >n; 556
R6S <t J9 P6Hn tK56?

Ch don gian nhin vao tm thuc ban va phn tich no. Bng cach lam hai vic nay, ban s duoc
giai thoat khoi nhung phin no va chp ng. By gi ban co th thuc hanh loong.
Z]
C64 Fbm mMn6 t2Sn; <W tW t63=n; 6gi?

Cho ly lam bun cho chinh ban. Nu co ai do d thanh cng hay tha huong mt triu d la,
cho phi thi gian cam thy tic vi no khng la ca ban.
Z`
C64 5w ;6jn t?

Nu co ngui nao nhn duoc li khen ngoi cn ban thi khng, cho co ghen t.
Zf
C64 5w P6 P6i7m+ n;4 n;n?

Cho biu l su ghen t ph phim truoc su thanh cng ca nhung ban be ca ban. Nu mt
ngui uen bit mang mt cai ca vat moi hay mt cai ao khoac moi ma ban cng thich, cho co
bc dng ch ra nhung khuyt dim ca no cho y. 'Vng, rt dep, nhung no co mt dim .
iu y s ch lam cho y tuc gin va khng giup gi cho su thuc hanh ca y cng nhu ca ban.
Zh
C64 56y Fci <W tn t63an;?

75
Cho ch doi nhung ngui khac khen ngoi ban hay nng ly chuc mng ban. Cho tinh dn vic
nhn duoc su tan thanh, khen ngoi cho nhung hanh vi tt dep hay su thuc hanh tt ca ban.
BI u uBT TH,C
Khi thi ng truoc ac th xay ra,
y la cach d chuyn hoa chung vao trong con dung giac ng.
y la tinh tuy cam l ca nhung giao hun truyn ming.
No duoc truyn xung t truyn thng ca bc hin trit Suvarnavipa.
danh thuc nghip ca su tu hanh di truoc
Va d duoc c v boi su ng hin mnh lit,
Ti chng mang dn bt hanh va bi xu
Va d nhn giao hun truyn ming v thun hoa chp ng.
Gi dy thm chi cho dn luc cht, ti khng n hn gi.
(Hai cu k nay la nhung binh giang kt lun ca Geshe Chekaa Yeshe Dore, tac gia ca
Ban Vn Bay im Tu Tm.)
PH LC :
BN MI S! CCH TH"C TH#T B$I C%& M'T B( TT

B& MI BN S) T*I N+,C

-.I S) HI/N TH0N C%& "C H$NH
Nh1n2 T34i n256c 78i B9 :h; Ba <a =:
Nh1n2 T34i n256c 78i B9 :h; 7> ? 7:
1. Khng cng dng cho Tam Bo
2. Cho vi s tic r khng m!n chia "
Nh1n2 T34i n256c 78i B9 :h; 7> @A ChB chC DhEi S6 hFi
#. Khng tn tr$ng ngi t%ng tri h&n
'. Khng tr (i nh)ng c* h+i
Nh1n2 c4i N2Gn chHn @A B9 :h; ca nh1n2 N25i Dh4c
,. Khng ch-. nh/n nh)ng (i mi (0m m1t ngi kh2ch
3. T% ch!i nh)ng 40 t5ng m1t c2ch t6c gi/n
T34i n256c 78i B9 :h; <in Iuan JKn Ph4p
7. Khng d89 .h2. cho nh)ng ngi mong m!n :h2.
Nh1n2 T34i n256c 78i T3L 2i8i Ba <a =:
Nh1n2 T34i n256c Ch MKu 78i @A <= L6i <Nc chO
N25i Ph4c
1. ;-t h<i nh)ng ngi khng gi) gii c<a h$
2. Khng .h2t tri=n h$c h+i> ?i@ g*9 ni@m tin cho nh)ng ngi kh2c
#. AB (c Ct +i cho s (Di (8c c<a chng sanh
'. Khng thc hiEn nh)ng h0nh ?1ng "- dF ?i@ ?G ?Dc cho .hH. khi ngi ta cG (Ing ?8i Ji v0
cKn thit .hi (0m
76
Nh1n2 T34i n256c Ch MKu 78i @A <= L6i <Nc chO
Ch;nh MLnh
,. Ch< L s!ng thMo m1t trong nNm (o8i c1c s!ng t0 h8nh
3. Bng th> dng tng m1t c2ch khng th6c tOnh
7. Po tham m!n v0 J2m (9n> Q mRi trong sanh tS
Nh1n2 :34i n256c 78i @A <= L6i <Nc chO MLnh <Qn chO N25i
T. Khng ngNn ch5n viEc JU mang ting "-
V. Khng ki=m so2t nh)ng .hi@n nRo
Nh1n2 T34i n256c 78i NhQn nhRc Ba <a =:
1. Khng thc h0nh J!n .h2. c<a m1t ngi t h0nh Wkhng ?2. tr nh)ng r<a s JXng nh)ng r<a
s> s*n gi/n JXng s*n gi/n> ?2nh ?2 JXng ?2nh ?2> nhYc m8 JXng nhYc m8Z
2. Khng s!ng an hIa vi nh)ng ngi n[i gi/n vi m\nh m0 (o8i J+ h$
#. T% ch!i s t8 (Bi c<a ngi kh2c
'. ]= cho m\nh t6c gi/n
Nh1n2 T34i n256c 78i Tinh :Sn Ba <a =:
1. ^om tY nh)ng ngi thMo m\nh v\ danh v0 (Di
2. Khng vDt th_ng s (i Jing v0 v.v...
#. Bng (ng trong cng viEc v0 nGi nNng (ng tng
Nh1n2 T34i n256c 78i Thi>n JTnh Ba <a =:
1. Khng t\m kim gi2o h-n trong ch2nh ?Unh
2. Khng ?o8n tr% nh)ng chM chng ?!i vi thi@n ?Unh
#. Th-9 kinh nghiEm thi@n ?Unh (0 t!t ?`. v0 JU J2m (9n v0o nG
Nh1n2 T34i n256c 78i T3; HuU Ba <a =:
Nh1n2 LVi <= Lin Iuan JKn nh1n2 -iUc Th5n2
1. Khng tn tr$ng Th%a Thanh aNn> v0 do ?G J2c J+ nG
2. T% J+ tr9@n th!ng c<a m\nh> t6c (0 ]8i th%a> nB (c thMo Th%a Thanh aNn
#. CFng c2ch ?G> nghibn c6 vNn h$c khng .hi :h/t gi2o
'. PF nB (c t ]8i th%a> nhng thCch vNn h$c Thanh aNn v0 khng .hi :h/t gi2o h&n
Nh1n2 LVi <= Lin Iuan JKn nh1n2 -iUc TuMU: HWO
,. Khng ( t*m thCch th vi nh)ng ?5c trng c<a ]8i th%a
3. Khng t\m kim th2nh .h2. v\ kib m8n> (i Jing v.v...
7. T khMn m\nh v0 chb Jai> coi thng nh)ng ngi kh2c
T. c v0o (i nGi> ch) vit h&n (0 9 v0o nghda
MXI H&I T*I N+,C -.I S)
LYM L,I L$C CHZ CH[N+ S&NH
p \Rn2 :]n2 Iu4:
1. Khng gi. ?e nh)ng ngi ?ang cKn
2. Khng chNm sGc ngi JEnh
#. Khng c-t J+ s kh[ ?a c<a nh)ng ngi kh2c
'. Khng sSa ch)a cho nh)ng ngi th &> coi thng
p \Rn2 JHc ^iU:
Nh1n2 LVi <= Ph_n2 S9: @`n2 +iap Jb
1. Khng ?@n ?2. (Ing t!t
2. Khng c-t J+ s ?a ?n c<a nh)ng ngi kh2c
#. Khng cho nh)ng ngi ?ang cKn dF m\nh cG th=
'. Khng (0m (Di (8c cho nh)ng ngi chng 4anh m\nh
,. Khng h0nh ?1ng th/n thMo .hong tYc t/. 42n c<a nh)ng ngi kh2c
3. Khng ca ngDi nh)ng ngi cG .hfm tCnh t!t
77
Nh1n2 LVi <= Ph_n2 ChK n2A PhuS: phRc
1. Khng kh-t .hYc nh)ng ngi trbn m1t con ?ng
t0 v89
2. Khng thKn hGa vi nh)ng thKn thng v0 nh)ng tri gi2c cao c-. nh)ng ngi cKn .hi ?Dc
thKn hGa thMo c2ch -9
Dch bi Ban Dch Thut Nalanda t su tp ca Jamgon Kongtrul V !"i trong Kho T#ng Tri Th$c
ca ng#i%
CH[ THcCH
LXI NdI e! C%& NHY BIfN TgP
1. PIng Kadam> s2ng (/. JQi Promtogn.a> ?E tS ch2nh c<a htisha> ?5t s nh-n m8nh (n (ao v0o ?i
s!ng t viEn> s tra dii Bi ?@ t*m v0 (Ing Ji> v0 t t*m. j nh-n m8nh n09 ?Dc ?a v0o dIng .h2i
Kag9g JQi ^am.o.a> ng0i ?R h$c h+i vi nh)ng vU thK9 Kadam trc khi h$c vi ki(arM.a.
2. Ah)ng J0n (/n nhi@ h&n v@ ngin g!c v0 (Uch sS c<a nh)ng gi2o (L n09> hR9 "Mm ^MshM
KM(sang ^9atso> lIng Bi Kh_. am TrY n oamgogn Kongtrg(> Con ]ng ad ]8i c<a Th6c TOnh n
^MshM pa.tMn v0 ^MshM Agaqang Pharg9M9> li Kh9bn t% m1t Agi B8n ]8o.
#. aid9adhara r sngi n_m gi) s 42n th-9 ha9 t2nh gi2ct> sngi n_m gi) trC hEu?ibnt> m1t danh
"ng tn vinh ?Dc d0nh cho t2c gi c!n s2ch n09> Chogg9am Trng.a.
'. aavradhat WKim C&ng giiZ (0 m1t hiE. h1i nh)ng trng t*m thi@n ?Unh :h/t gi2o do Chogg9am
Trng.a s2ng (/..
NHgP h
1. Ti= th%a> ?8i th%a v0 kim c&ng th%a 2m chO ?n Ja giai ?o8n c<a thc h0nh c<a m1t c2 nh*n
thMo :h/t gi2o T*9 T8ng> khng .hi 2m chO ?n nh)ng h$c .h2i kh2c nha c<a thc h0nh :h/t gi2o.
wMm Th/t Ag).
IiM H&I
1. T% khng cG> khng .hi WnotZ (0 m1t t% cG ?i@ kiEn> v\ nG thng ?Dc dFng kxm vi m1t ?!i
tDng y khng c2i n09 ha9 khng c2i kia. T% khng WnoZ (0 khng cG ?i@ kiEn r ?&n gin> khng z
2. Trong thc h0nh kim c&ng th%a> nh)ng h$c trI ?ing hGa vi nh)ng ki= c2ch kh2c nha c<a
nNng (c gi2c ng1 JXng c2ch 42n tQng chCnh h$ (0 nh)ng hGa thKn J[n tn. Ah)ng 42n tQng
n09 sanh khQi t% v0 tan Jin trQ (8i v0o t2nh Khng.
#. PUch tr$n v`n nh)ng c* nGi n09 (0 r
W1Z Ag9En nh)ng h0nh vi "- c<a h$ chCn th0nh 4 trong ti.
Ag9En t-t c m$i cng ?6c c<a ti khng sGt m1t c2i g\ chCn th0nh 4 trong h$.
W2Z Ti d*ng t5ng t-t c m$i c2i (Di v0 ?Dc c<a ti cho chng sanh> nh)ng vU ?2ng tn kCnh n ti s{
nh/n (-9 n&i m\nh m$i c2i m-t m2t v0 th-t J8i.
W#Z Ag9En t-t c m$i h0nh vi "- v0 kh[ ?a c<a chng sanh chCn th0nh 4 trong ti> v0 t-t c cng
?6c v0 h8nh .hc c<a ti chCn th0nh 4 trong chng sanh.
IiM B&
1. ThMo khn kh[ tr9@n th!ng .h8m trF hGa Ja th*n> (0 :h2. th*n> B2o th*n v0 ;Ga th*n y
Chogg9am Trng.a.
2. |ttrara (0 m1t Jn vNn 4an tr$ng c<a ?8i th%a v@ :h/t t2nh ?Dc tr9@n JQi Bi T2t kaitrM9a WPi
l5cZ 4a ?8i ?8o s htisha> v0 (0 m1t trong nNm kho t0ng c<a ng0i.
#. Kinh Kim C&ng (0 m1t Jn vNn #}} dIng> trong ting janskrit (0 aavrachMdika :ravna.amita jtra>
ha9 ss ho0n thiEn c<a trC hE c_t ?6t nh kim c&ng.t AG (0 m1t kinh ng_n v0 r-t n[i ting v@ trC hE
Ja (a m/t trong vNn h$c :h/t gi2o> nh)ng gi2o (L ?8i th%a v@ t2nh Khng.
'. Pik.a nghda (0 r snh)ng h0nh vi "-t> ha9 nh)ng h0nh ?1ng d~n ngi ta "a kh+i gi2c ng1. AG
thng ?Dc dFng song ?i vi dri.a> ha9 snh)ng chM chngt. Pri.a ?Dc chia th0nh hai (o8i> ha9
m0n chM r nh)ng .hi@n nRo "ng ?1t W.hi@n nRo chngZ v0 nh)ng ni@m tin s& khai v@ thc t8i WsQ tri
chngZ.
,. Tr9@n th!ng Bogn (0 tn gi2o Jn ?Ua> ti@n :h/t gi2o c<a T*9 T8ng.
IiM BN
1. k1t c* tr9@n th!ng din t c2i th-9 ?8i th%a rXng t-t c chng sanh v0o (c n0o ?G ?R (0 nh)ng
J0 m` c<a chng ta v0 nh th .hi ?Dc ?!i "S vi t\nh th&ng v0 tn tr$ng nh-t.
2. j .hYng s J9 .hKn (0 m1t m th6c tr9@n th!ng ?8i th%a gim J9 Jc r ( (89> cng dng>
78
s2m h!i> tF9 h cng ?6c c<a nh)ng ngi kh2c> thOnh cK c2c ?8o s ging d89> cK "in ?8o s Q (8i
khng nh/. nit J0n> v0 hii hng cng ?6c c<a s thc h0nh c<a m\nh cho (Di (8c c<a t-t c chng
sanh.
TH!gT N+j
h(a9a r ming ?-t n@n tng khng thibn ch-. c<a t*m th6c.
h(a9a th6c r KhQi (bn t% ming ?-t n@n tng c<a a(a9a> au(8iuda th6c (0 th6c th6 t2m> (0 n&i m0 nh)ng
h8t gi!ng thibn ch-. ha9 nhU ng9bn vi t J_t ?K "-t hiEn. Ah th nG (0 g!c r c<a sanh tS (*n
hii.
hmrita Wcam (iZ r ch-t nc ?Dc Jan .hc> dFng trong nh)ng thc h0nh thi@n ?Unh kim c&ng
th%a. T[ng 42t h&n> ch-t sa9 c<a t*m (inh. Cmng (0 tinh t9 s* "a c<a nh)ng gi2o (L.
B2o th*n r sTh*n hQng th$t ha9 nNng (c. ki trng c<a (Ing Ji v0 t&ng thng n!i kt .h2. th*n
v0 hGa th*n.
Bi ?@ r sTh6c tOnht. Con ?ng Ji ?@ (0 m1t .h&ng tiEn ?= th6c tOnh kh+i mb m1i.
Bi ?@ t*m r st*m gi2c ng1> t*m th6c tOnht. Bi ?@ t*m t!i h/ ha9 t9Et ?!i (0 s hD. nh-t c<a t2nh
Khng v0 ?8i Ji> Jn t2nh thit 9 c<a t*m Ji ?@. Bi ?@ t*m t&ng ?!i (0 s nh*n h/ khQi sanh t%
m1t tho2ng th-9 Ji ?@ t*m t!i h/> s viEc n09 kh&i ngin cm h6ng t t h0nh ?= (0m viEc cho (Di
(8c c<a nh)ng ngi kh2c.
Bi t2t r sngi th6c tOnht. k1t Ji t2t (0 m1t ngi ?R ho0n to0n vDt th_ng mb (Km v0 hii hng c1c
?i c<a ng ha9 J0 -9 v0 t-t c nh)ng h0nh ?1ng c<a m\nh ?= th6c tOnh ha9 gii tho2t t-t c chng
sanh.
C2i thiEn n@n tng r tCnh thiEn v ?i@ kiEn c<a t*m Q m6c ?1 cNn Jn nh-t c<a nG. j thiEn t nhibn
c<a a(a9a.
Pharma.a(a r Wh1 .h2.Z k1t ngi nh_c nhQ th\nh (\nh g*9 ch-n ?1ng cho h0nh gi mb m1i ?Dc
th6c tOnh. Ah)ng h1 .h2. ?8i diEn cho t2nh tOnh gi2c n@n tng> nG ?a h0nh gi mb (Km trQ (8i vi con
?ng c<a m\nh.
Pogn r k1t t-n cng J-t ng c<a JEnh (o8n thKn cG v ?n t% Jbn ngo0i m\nh.
PorvM r k1t trDng trong nghi (> tDng trng .h&ng tiEn thiEn "o> ng9bn (L d&ng> ?Dc dFng
trong thc h0nh m/t th%a vi chng> tDng trng trC hE> ha9 ng9bn (L *m. CFng vi nha> chng
v0 ch09 kim c&ng WdorvMZ tDng trng s J-t kh .h*n c<a d&ng v0 *m> .h&ng tiEn thiEn "o v0
trC hE.
]8i th%a r Ah-n m8nh ?n t2nh Khng c<a t-t c c2c hiEn tDng> (Ing Ji v0 s th- hi= v@ :h/t t2nh
.h[ kh_.. ;\nh nh (L tQng c<a ?8i th%a (0 Ji t2t n v\ th nG thng ?Dc "Mm (0 con ?ng Ji t2t.
^am.o.a W1}7Vu11,#Z r aU gi) dIng chCnh 9 v0 gi2c ng1 th6 nNm c<a Kag9g v0 (0 ?E tS ?6ng
nh-t c<a thi@n gi ki(arM.a. ^am.o.a hIa hD. nh)ng gi2o (L Kadam c<a htisha vi tr9@n th!ng ]8i
n n9 sinh t% nh)ng ?8o s n Ti(o.a v0 Aaro.a.
^M(k r k1t trong J!n dIng (n c<a :h/t gi2o T*9 T8ng> ?Dc "Mm (0 tr9@n th!ng ci c2ch v0 nh-n
m8nh v0o s nghibn c6 trC th6c v0 .h*n tCch.
oamgogn Kongtrg( c<a jMchMn W1V}1u1V3}Z r B[n s c<a Chogg9am Trng.a> m1t trong nNm hiEn
th*n c<a oamgogn Kongtrg( ad ]8i. sk1t con ngi to (n vi nh1n> J8n th*n c<a t-t c> khng .h*n
JiEt ?ng c-.> r-t ?1 (Dng vi m1t cm th6c khi h0i (n (ao .h!i hD. vi m1t th- hi= s* "a n ng0i
(n (n thiEn cm vi nh)ng khG khNn c<a nh)ng ngi kh2ct y Chogg9am Trng.a.
79
oamgogn Kongtrg( ad ]8i W1T1#u1TVVZ r k1t trong nh)ng ?8o s chCnh 9 c<a th k mi chCn Q
T*9 T8ng> t2c gi c<a J\nh gii v@ thc h0nh ch*m ngn cG nhan ?@ Con ]ng CNn Bn ]n ^i2c
Ag1. oamgogn Kongtrg( (0 m1t nh0 (Rnh ?8o c1c v/n ?1ng ci c2ch tn gi2o g$i (0 riumM. :hong tr0o
n09 c[ vm s khng .h*n chia J1 .h2i v0 kh9n khCch thc h0nh thi@n ?Unh v0 s 2. dYng nh)ng
ng9bn (L :h/t gi2o v0o ?i s!ng h0ng ng09.
Kadam r PIng Kadam ?Dc s2ng (/. JQi Promtogn.a> ?E tS chCnh 9 c<a htisha. Ag0i htisha ?n
T*9 T8ng v0o th k th6 mi m1t. Ah)ng gi2o (L c<a hai ng0i nh-n m8nh v0o ?i s!ng t h0nh Q t
viEn v0 v0o t t*m JXng Bi ?@ t*m v0 (Ing Ji.
Kag9g r k1t trong J!n dIng .h2i (n c<a :h/t gi2o T*9 T8ng. PIng Kag9g ?Dc Jit (0 sPIng thc
h0nht v\ s nh-n m8nh c<a nG v0o k (/t thi@n ?Unh.
Ka(9anamitra r sAgi J8n t*m (inht> sThiEn tri th6ct. Trong ti= th%a ngi ta "Mm vU thK9 c<a m\nh
nh m1t trQng (Ro> trong ?8i th%a nh m1t ngi J8n t*m (inh> v0 trong kim c&ng th%a nh m1t vU
thK9 kim c&ng Wkim c&ng sZ.
lovong r sT t*mt. ]5c JiEt> s thc h0nh tra dii Bi ?@ t*m ?Dc .h2c h$a trong nh)ng ch*m ngn
Kadam.
kahaka(a r k1t h1 .h2. hng n1. a@ tranh tDng> nh)ng mahaka(a ?Dc din t (0 nh)ng hGa thKn
hng n1 v0 m0 ?Mn t!i.
kahamdra r ]8i n. j tra dii v@ thi@n ?Unh ch2nh 9 c<a dIng Kag9g. j s2ng t+ v0 tOnh th6c
v!n sn c<a t*m> v%a s!ng ?1ng v%a tr!ng khng.
kaitri r slIng t%> tCnh th*n h) J8n Jxt. Trong (ibn hE vi Ji> t% ?= chO tin tr\nh (0m J8n vi chCnh
m\nh nh ?i=m khQi ?K ?= khai tri=n (Ing Ji cho nh)ng ngi kh2c.
kaitri Jhavana r j thc h0nh (Ing t%. j thc h0nh tong(Mn cmng ?Dc "Mm (0 thc h0nh (Ing t%>
ha9 maitri Jhavana. Panh t% n09 cmng ?Dc dFng ?= chO s thc h0nh h0ng th2ng cho ngi JEnh Q
nh)ng trng t*m aavradhat.
ANm thi ?8i ?Mn t!i r W1Z khi ?i s!ng trQ nbn ng_n h&n n
W2Z khi c2i th-9> tri kin cNn c6 trbn nh)ng gi2o (L ?R JU h ho8i n W#Z khi nh)ng .hi@n nRo trQ nbn c6ng
ch_c h&n n W'Z khi chng sanh trQ nbn khng th= thKn hGa v0 khG 4a9 ?K v@ vi .h2. n v0 W,Z khi
thi ?8i trQ nbn thi k c<a JEnh t/t> ?Gi kHm v0 chin tranh.
Ag9En Ji t2t r li ng9En chCnh th6c ?= ?2nh d- ng9En v$ng trQ th0nh m1t Ji t2t v0 s d-n th*n
thc s v0o con ?ng Ji t2t hii hng ?i m\nh cho t-t c chng sanh.
:aku9ang r t*m v t> Jng "> th giRn. j ng*9 th& tCch cc. Ai@m tin v0o t2nh thiEn cNn Jn.
:aramita WBa (a m/tZ r Aghda ?Mn> s4a ?n J Jbn kiat. Ah)ng ho8t ?1ng ch< 9 c<a m1t Ji t2t.
Ah)ng Ba (a m/t ?Dc g$i (0 snh)ng h0nh ?1ng sib viEtt v\ chng J-t nhU> khng ?5t n@n trbn ch-.
ngR. BQi th> chng sib vDt kh+i s r0ng J1c c<a nghiE..
:h2. th*n r T2nh rBng rang r1ng mQ v Jibn c<a t*m> trC hE vDt kh+i m$i ?i=m 49 chi.
:ravna WJ2t nhRZ r TrC hE sib viEt. B2t nhR (0 ?i m_t v0 nNm Ba (a m/t kia (0 t6 chi c<a ho8t ?1ng Ji
t2t.
jadhana r m1t Jn vNn nghi th6c vi thc h0nh ?i kxm. ]Dc so8n t% r-t ?&n gin ?n nh)ng ki=
r-t t m> nh)ng sadhana ?5t t*m th6c v0o thi@n ?Unh> th*n th= v0o c2c -n> v0 ng) v0o tr\ tYng thKn
ch.
jam.annakrama r giai ?o8n th0nh t trong hai giai ?o8n c<a thc h0nh sadhana kim c&ng th%a.
]R (0m tan Jin s 42n tQng Wt.attikramaZ> ngi ta Q 9bn khng c! g_ng trong sam.annakrama>
ha9 giai ?o8n th0nh t c<a thi@n ?Unh v tng.
80
jhamJha(a r sAh)ng gi2o (L jhamJha(a ?Dc ?5t n@n trbn ti@n ?@ rXng cG c2i trC hE> minh trit n@n
tng c<a con ngi cG th= gii 49t nh)ng v-n ?@ c<a th gii. TrC hE n09 khng tF9 th1c v@ J-t
c6 m1t vNn hGa ha9 tn gi2o n0o> khng chO ?n t% .h&ng T*9 ha9 .h&ng ]ng. ;&n n)a nG (0
m1t tr9@n th!ng c<a con ngi t chin ?- ?R hiEn diEn trong nhi@ n@n vNn hGa 4a s!t (Uch sSt y
Chogg9am Trng.a.
jhn9ata r st2nh Khngt> ss rBng rangt. k1t s khai mQ rBng rang ho0n to0n v0 s2ng t+ v Jibn c<a
t*m.
jvarnadvi.a WJ/c hi@n gi c<a jvarnadvi.aZ ]8o s Pharmaukirti c<a htisha s!ng trbn m1t hIn ?o
c<a jmatra> ting janskrit (0 jvarnadvi.a ha9 shIn ?o v0ngt. Po ?G ng0i ?Dc g$i (0 J/c hi@n gi
c<a jvarnadvi.a. Pharmakirti trong ting T*9 T8ng (0 jMr(ing.a> sngi ?n t% jMr(ingt W?o v0ngZ.
Th*n Wka9aZ r B!n th*n ?Dc nGi ?n trong Jn vNn 2m chO J!n .h&ng diEn c<a tri gi2c. :h2. th*n (0
cm th6c v@ s rBng rang> hGa th*n (0 s s2ng t+ n J2o th*n (0 s n!i kt ha9 t&ng 4an gi)a hai c2i
n v0 t t2nh th*n WsvaJhavikaka9aZ (0 kinh nghiEm to0n th= v@ to0n J1 s v/t.
Ti= th%a r sCon ?ng h`.t. Th%a ?K tibn trong Ja th%a c<a :h/t gi2o T*9 T8ng. ]i=m t/. ch c<a
ti= th%a (0 v0o s gii tho2t c<a c2 nh*n 4a viEc thKn hGa t*m th6c v0 khng g*9 h8i cho nh)ng
ngi kh2c. AG (0 ?i=m thit 9 khQi s c<a con ?ng.
Tong(Mn r s thc h0nh cho v0 nh/n> ?G (0 s (/t ngDc thGi ch-. ngR v0 tra dii Bi ?@ t*m.
Tugiiutho2t r nghda (0 ?Dc t do JQi chCnh m\nh> nga9 t8i chB. Trong ch*m ngn s;R9 t gii tho2t
nga9 c c2i ?!i trUt> L nghda (0 t2nh Khng (0 t do kh+i m$i s kh ?5c> c6ng ?$ng.
|t.atikrama r Thc h0nh 42n tQng. k1t trong hai giai ?o8n c<a thc h0nh sadhana kim c&ng
th%a trong ?G ngi ta gDi ra t*m th6c tOnh JXng c2ch 42n tQng m1t hGa thKn J[n tn ribng JiEt
c<a m/t th%a Wgiai ?o8n .h2t tri=nZ.
81
-h TC +Ik
i c Chogyam Trungpa sinh tnh Kham min ng Ty Tng, nm 1940. Khi
va m!i "a th#ng t$%i, &h'(gyam T)$ng*a +c cng nh,n -. m/t t$(-0$ t)ng, hay m/t v1
th2y hi3n thn. Th4' t)$yn th5ng Ty Tng, m/t v1 th2y gi#c ng/ c6 th7 t#i sanh t)'ng h8nh
thc c'n ng!i 9$a nhi$ th: h3 ti:* n5i ;<a v.' th3 ng$y3n c=a ->ng "i c=a ng.i. T)?c 0hi
ch:t, m/t v1 th2y nh v,y 7 -i m/t -# th@ hay nhAng manh m5i 0h#c v n@i ch5n c=a s< t#i
sanh t?i. B sa$, nhAng 3 tC v. nhAng v1 th2y chng ng/ 0h#c thDy 9$a nhAng manh m5i Dy,
cn c t)En s< 0hF' s#t cGn th,n c#c giDc m@ v. -inh 0i:n, ch h$y nhAng c$/c t8m 0i:m 7
0h#m *h# v. cng nh,n v1 ti:* n5i. Hh th: nhAng ;>ng )iEng "i3t c=a s< ch ;y +c t'
th.nh, t)'ng v.i t)!ng h+* 0I' ;.i 9$a nhi$ th: 0J. &h'(gyam T)$ng*a -. v1 th m!i m/t
t)'ng ;>ng ch ;y +c "i:t nh -. nhAng T$(-0$ T)$ng*a.
Ka$ 0hi +c cng nh,n, c#c v1 *hFi t)Fi 9$a m/t giai 'n t$ h.nh )#' )i:t v -L
th$y:t v. th<c h.nh nhAng gi#' -L Mh,t gi#'. T)$ng*a Nin*'ch4 ONin*'ch4 -. ;anh hi3$ ;anh
;< c6 nghPa -. Q",c tn 9$LRS, sa$ 0hi -En ngi -. t)T t)8 t5i ca' c=a nhAng t$ vi3n K$)mang
v. ng!i cai t)1 U$,n K$)mang, "Vt 2$ m/t th!i 0W t$ hXc 0I' ;.i m!i t#m nm, ch' :n
0hi ng.i )!i Ty Tng nm 19Y9. Z. m/t t$(-0$ *h#i Kagy$(, s< t$ h.nh c=a ng.i [t nn
t)En s< th<c h.nh thin 1nh c6 h3 th5ng v. t)En s< hi7$ "i:t -L th$y:t tinh t: t)i:t hXc Mh,t
gi#'. \/t t)'ng "5n *h#i -?n c=a Ty Tng, *h#i Kagy$( +c "i:t nh Q;>ng th<c h.nhR.
Hm -En t#m, T)$ng*a Nin*'ch4 nh,n thX gi?i -.m m/t v1 tng t,* s<. Ka$ 0hi thX
gi?i, ng.i ;Dn thn v.' s< nghiEn c$ v. th<c h.nh gVt ga' nhAng 0J -$,t t$ vi3n t)$yn
th5ng c]ng nh nhAng ngh3 th$,t vi:t chA, v^ t)anh than0a v. m_a c=a t$ vi3n. HhAng v1
th2y "an 2$ c=a ng.i -. `amg'(n K'ngt)$(- c=a K4ch4n v. Kh4n*' Kangsha) a nhAng v1
th2y -bnh ' c=a *h#i Hyingma v. Kagy$(. Hm 19Yc, v.' t$%i m!i t#m, T)$ng*a
Nin*'ch4 h'.n tDt vi3c hXc, nh,n hXc v1 0y')*'(n Oti:n sP th2n hXcS v. 0h4n*' Ogi#' s hXc
giFS. Hg.i c]ng nh,n i gi?i tW 0h4'.
HhAng nm nm m@i -. th!i gian c=a "i:n /ng -?n Ty Tng. Khi t) nEn )d ).ng
Ty Tng sV* "1 chi:m 6ng "eng v] -<c, nhi$ ng!i cF tng sP -fn c sP b "g h s.
T)$ng*a Nin*'ch4 t)Fi 9$a nhi$ th#ng gian 0h% "ng 9$a ;by iima-aya O+c tF -i t)'ng
c$5n s#ch c=a ng.i Kinh Ty TngS, c$5i cjng ng.i :n kn /, T)$ng*a Nin*'ch4 +c "%
nhi3m -.m vi3c nh c5 vDn tm -inh ch' T)!ng HhAng Zama T)l ma-h'$si4. Hg.i -.m
cng vi3c n.y t 19Y9 :n 19no.
&@ h/i 2$ tiEn c=a T)$ng*a Nin*'ch4 7 ti:* h_c v?i Ty *h@ng -. 0hi ng.i nh,n
m/t hXc "%ng K*a$-;ing 7 th4' hXc i hXc phq');, ng.i nghiEn c$ tn gi#' tJ giF', t)i:t
hXc v. ngh3 th$,t. Hg.i c]ng nghiEn c$ ngh3 th$,t cVm h'a Hh,t rFn, c6 "eng t5t nghi3*
c=a T)!ng K'g4ts$. Khi snh, T)$ng*a Nin*'ch4 "Vt 2$ ;y *h#* ch' c#c hXc t)> Ty
*h@ng, v. nm 19nc ng.i -,* )a T)$ng Tm Thin 1nh Kamy4 Zing m$mq)i4sshi)4,
Kc't-an;. T)'ng th!i gian n.y ng.i c]ng h$Dt "Fn hai c$5n s#ch 2$ tiEn "eng ti:ng snh t
Kanh Ty Tng, v. Thin 1nh t)'ng i.nh /ng.
Hm 19n9, T)$ng*a Nin*'ch4 ;$ h.nh :n rh$tan, 6 ng.i i v.' m/t c$/c Gn t$
thin 1nh m/t m8nh. &$/c nh,* thDt n.y #nh ;D$ m/t s< thay %i th4n ch5t t)'ng -5i ;y
c=a ng.i. Hgay 0hi t) v, ng.i t) th.nh m/t ng!i th: th!ng, "g 9$a m/t "En y #' t$ vi3n
v. m[c th4' -5i "8nh th!ng c=a Ty *h@ng. Hg.i c]ng c?i m/t thi:$ nA ng!i snh v. hX
cjng )!i "g Kc't-an; ;!i :n rVc \u. Hhi$ 3 tC t)?c 0ia c=a ng.i thDy nhAng thay %i
n.y 9$# chDn /ng v. F' -/n. T$y nhiEn ng.i ".y tg s< h#c tvn )eng 7 cVm )w Ty
82
*h@ng, *h#* c2n *hFi +c ;y 0hng -3 th$/c v.' nhAng ;D$ hi3$ " ng'.i c=a vn h6a v.
s< hD* ;fn c=a tn gi#'.
T)'ng nhAng nm "Fy m@i, i'a KW t)'ng th!i 0W si sTc v chvnh t)1 v. vn h6a.
6 -. th!i 0W say mE ng *h@ng. T)$ng*a Nin*'ch4 *hE *h#n -5i ti:* c,n v?i tm -inh m/t
c#ch ;$y v,t v. th@ng mi h6a ng.i b g[*, ;iwn tF n6 nh -. m/t QsiE$ th1 tm -inhR.
T)'ng nhAng ".i th$y:t *h#* v. t)'ng nhAng c$5n s#ch c=a ng.i &Vt t Z'i m$y B,t Tm
Zinh v. i$yn Th'i c=a T< m', ng.i ch )a s< @n giFn v. t)<c ti:* c=a th<c h.nh ngxi
thin nh -. c#ch thc cVt t nhAng v[n h'Vn mI' m6 c=a h.nh t)8nh tm -inh.
T)'ng th,* niEn "Fy m@i ;y ' rVc \u, T)$ng*a Nin*'ch4 c6 ti:ng -. m/t v1
th2y nng /ng v. gy nhi$ t)anh -$,n. Thng th' snh ngA, ng.i -. m/t t)'ng nhAng Zama
2$ tiEn c6 th7 n6i t)<c ti:* v?i nhAng 3 tC ng!i Ty *h@ng, 0hng nh! 9$a m/t ;1ch giF.
i y 6 0hV* rVc \u v. &h$ y$, T)$ng*a Nin*'ch4 b c6 h.ng t)m c$/c n6i ch$y3n v.
thF' -$,n. Hg.i -,* nhAng t)$ng tm chvnh B4)m'nt, &'-')a;' v. H'va Kc'tia, c]ng nh
nhi$ t)$ng tm thin 1nh v. nghiEn c$ nhg nhAng th.nh *h5 0hV* rVc \u v. &h$ y$.
Baz)a{;hat$ OKim &@ng |i?iS +c th.nh -,* nm 19}o nh -. "/ *h,n t)$ng tm i$
0hi7n mng -?i n.y.
Hm 19}4, T)$ng*a Nin*'ch4 th.nh -,* Bi3n Ha)'*a, n6 b t) th.nh i hXc c6 cFm
hng Mh,t gi#' +c chvnh thc cng nh,n ;$y nhDt rVc \u. Hg.i th$y:t t)8nh )Dt nhi$
Bi3n v. c$5n s#ch c=a ng.i &$/c m$ i.nh Khng \Tc vch b +c [t nn t)En m/t 0h6a
ng.i ;y 6. Hm 19}n, ng.i thi:t -,* ch@ng t)8nh T$ h.nh Kham"ha-a, m/t -'t nhAng
ch@ng t)8nh v. 0hF' -$,n c$5i t$2n c$ng cD* gi#' h$Dn th<c h.nh thin 1nh t)'ng mi
t)!ng th: tTc. &$5n s#ch c=a ng.i, Kham"a-a t &'n !ng ThiEng ZiEng c=a ng!i &hi:n
KP ch' m/t t%ng 9$an v nhAng gi#' -L Kham"ha-a.
Hm 19}n, T)$ng*a Nin*'ch4 ch 1nh p~s4- T4n;in OTh'mas . NichS -. nhi:*
chvnh Kim &@ng Tha c=a Hg.i, hay -. ng!i n5i *h#* c=a Hg.i. p~s4- T4n;in -.m vi3c
m,t thi:t v?i T)$ng*a t)'ng vi3c 9$Fn -L Baz)a;hat$ v. T$ h.nh Kham"ha-a. ng ;y nhi$
t nm 19}n :n 0hi ch:t v.' nm 1990 v. -. t#c giF c$5n Mh,t t)'ng Z>ng Tay rn.
T)$ng*a Nin*'ch4 c]ng h't /ng nhi$ t)'ng -bnh v<c ;1ch th$,t. Z.m vi3c v?i
)anc4sca )4mant-4, ng.i ch' )a m/t "Fn ;1ch m?i c=a TC Th Ty Tng, Dn h.nh nm
19}Y. B sa$ ng.i th.nh -,* ran m1ch Th$,t Ha-an;a, 7 ch$y7n ;1ch nhAng "Fn vn v. nghi
thc ch' c#c 3 tC c=a m8nh c]ng nh *h#t h.nh )/ng )bi m/t s5 "Fn vn 9$an t)Xng.
Hm 19}c T)$ng*a Nin*'ch4 th<c hi3n m/t -w t)a' 9$yn ch' ng!i c'n p~s4-
Nang;)'(- \$0*' c=a m8nh -.m ng!i 0: tTc c=a ng.i t)'ng ;>ng Kham"ha-a. Z_c 6 ng.i
"an ch' anh *h#* hi3$ Kaang, hay Qch_a c=a DtR.
T)$ng*a Nin*'ch4 c]ng +c "i:t :n "i s< 9$an tm c=a ng.i v nhAng ngh3 th$,t
v. [c "i3t "i c#i nh8n s$ ha c=a ng.i v.' m5i t@ng 9$an giAa 0J -$,t thin v. ti:n t)8nh
ngh3 th$,t. &ng vi3c ngh3 th$,t )iEng c=a ng.i gxm th *h#*, h/i hXa, cVm h'a, thi ca, vi:t
01ch v. h:* [t t)ang t)v mi t)!ng. vi3n Ha)'*a ng.i t' )a m/t 0hng 0hv gi#' ;Tc hD*
;fn nhi$ ngh3 sP v. nh. th@ h.ng 2$. K< 0h#m *h# ti:n t)8nh s#ng t' t)'ng #nh s#ng c=a
t$ h.nh thin ti:* tTc 6 nh m/t 5i th'i 0h@i m. T)$ng*a Nin*'ch4 c]ng h$Dt "Fn hai
c$5n s#ch v thi ca t kn O\$;)aS v. T Tng 2$ TiEn T Tng T5t HhDt.
HhAng s#ch h$Dt "Fn c=a T)$ng*a Nin*'ch4 ch tiE$ "i7$ ch' m/t *h2n ;i sFn gi.$
c6 nhAng gi#' -L c=a ng.i. T)'ng m!i "Fy nm ;y ' rVc \u, ng.i b -.m )a nhAng c@
cD$ c2n thi:t 7 c$ng cD* ch' nhAng 3 tC s< t$ h.nh thD$ t)i3t, h3 th5ng Mh,t *h#*. T
83
nhAng "$%i n6i ch$y3n v. 0h6a hXc gi?i thi3$ s@ 0hi :n nhAng th<c h.nh Gn t$ nh6m ca'
cD*, nhAng ch@ng t)8nh n.y nhDn mnh m/t s< cn "eng c=a nghiEn c$ v. th<c h.nh, c=a
-L t)v v. t)<c gi#c. HhAng 3 tC t)'ng mXi cD* ",c c6 th7 th4' $%i s< 9$an tm thvch th_ c=a
hX t)'ng thin 1nh v. c'n !ng Mh,t gi#' 9$a nhi$ h8nh thc t$ h.nh n.y. HhAng 3 tC
-$ nm c=a T)$ng*a Nin*'ch4 ti:* tTc cF hai cng vi3c ;y v. gi#' h$Dn thin 1nh t)'ng
nhAng ch@ng t)8nh nh v,y. ThEm v.' nhAng -!i ;y )/ng )bi v t)$yn th5ng Mh,t gi#',
T)$ng*a Nin*'ch4 c>n nhDn mnh nhi$ v nhAng -!i ;y Kham"ha-a, n6 nhDn mnh s<
9$an t)Xng c=a t$ tm, 0h#c v?i s< th<c h.nh tn gi#' s< tham gia c/ng xng v. s< s#ng
t' m/t hb h/i gi#c ng/ v. s< am hi7$ v. thng thc !i s5ng tng ng.y c=a mi ng!i.
T)$ng*a Nin*'ch4 )a i nm 19c}, t$%i "5n m@i "Fy. Hg.i c>n -i ng!i v+,
miana v. nm c'n t)ai. Hg!i c'n t)ng, Kaang p~s4- Nang;)'(- \$0*', 0: v1 ng.i -.m
ch= t1ch v. -bnh ' tm -inh c=a Baz)a;hat$. T)?c 0hi ch:t, T)$ng*a Nin*'ch4 n%i ;anh
nh m/t g@ng m[t th4n ch5t t)'ng vi3c t)$yn "# *h#* v.' th: gi?i Ty *h@ng. K< 0:t h+*
giAa m5i cFm 0vch vP i 5i v?i vn h6a Ty *h@ng v. s< thD$ hi7$ s$ ha c=a ng.i v
t)$yn th5ng b ;fn :n m/t -5i ti:* c,n c#ch mng t)'ng vi3c ;y *h#*, t)'ng 6 nhAng
gi#' -L s$ ha v. ha c% nhDt +c t)8nh ".y th4' m/t c#ch thc hi3n i t)Xn vn. T)$ng*a
Nin*'ch4 n%i ;anh v8 s< t$yEn th$y:t gi#' *h#* m/t c#ch v _y v. v ngi t th'#t 0hgi ng2n
ngi, chn th,t v?i s< tinh 0hi:t c=a t)$yn th5ng, v. h'.n t'.n t@i t)l. Hg$y3n nhAng -!i
;y n.y m )w v. n h'a ch' -+i -c c=a tDt cF ch_ng sanh.
84