1

M u
1. Tnh cp thit ca ti Vit Nam ang trong thi k i mi vi nhiu s kin quan trng, ni bt nht l t nc hi nhp vo t chc thng mi th gii (WTO). Hin nay nc ta, th trng ngun vn cha phi l knh phn b vn mt cch hiu qu cho nn kinh t do vn u t cho hot ng sn xut, kinh doanh ca nn kinh t cng phi da vo ngun vn tn dng ca h thng ngn hng. Cc NHTM vi nhng li th v mng li, i tng khch hng ca cc NHTM khng phi ch l cc cng ty, doanh nghip m cn l t nhn, h c th. Mt mt h l nhng ngi c quan h tn dng (c th l vay tin ngn hng vi nhiu mc ch khc nhau) vi ngn hng, mt khc h l ngi gi tin tit kim (l ni cung ng ngun vn huy ng cho ngn hng) chnh v th m cc NHTM tr thnh knh cung ng vn hu hiu cho nn kinh t, do vn tn dng ngn hng trong giai on hin nay l rt cn thit. Qu trnh i mi kinh t Vit Nam v ang khng nh v tr vai tr ca cc NHTM, vi nhng nghip v khng ngng c ci thin v m rng cho ph hp nhm p ng nhu cu vn v cung cp cc dch v ngn hng cho nn kinh t v dn c. Vic lm ny ca cc NHTM to iu kin cho cc thnh phn kinh t y mnh u t sn xut, i mi thit b hin i ho cng ngh, m rng quy m sn xut, gp phn thc hin cng nghip ho - hin i ho t nc cng nh gp phn tch cc thc hin ng li, chnh sch mi ca ng v nh nc. Trong , TP. H Ch Minh l mt trung tm kinh t ca c nc, gp phn tch cc vo vic pht trin kinh t ca c nc vi a dng cc ngnh ngh kinh t, thnh phn kinh t. Kinh t ca t nc trong nm qua pht trin kh tt, cc khu vc sn xut u tng. Mt trong nhng ng gp tch cc cho nhng thnh qu ny l hot ng ca h thng NHTMCP trn a bn thnh ph. Bn cnh cc NHTMCP nh: NHTMCP chu, NHTMCP xut - nhp khu, NHTMCP Phng Nam... NHTMCP Si Gn thng tn (Sacombank) khng ngng phn u vn ln, khng nh c v tr l mt trong nhng NHTMCP hng u trong c nc. Thng qua hot ng tn dng v cung cp cc dch v ngn hng, c bit l vic trin

khai thc hin cc chng trnh dch v tn dng phn tn, h tr doanh nghip va v nh Sacombank gp phn thc y pht trin kinh t, tc ng n s pht trin ca ngnh thng mi, dch v, xy dng,... cho TP. H Ch Minh ni ring v c nc ni chung. Thng qua hot ng huy ng vn v cho vay, ngn hng s gin tip kch thch tit kim v y mnh u t ca dn c v cc thnh phn kinh t, gp phn tng trng kinh t cho t nc. Trong hot ng ca cc ngn hng hin nay th hot ng tn dng l hot ng kinh doanh ch yu ca cc t chc tn dng (TCTD) nhng ri ro ln, hiu qu t c khng tng xng vi mc ri ro thc t v tip tc l nguyn nhn to ra nguy c e da an ton hot ng ca cc TCTD. Do , vic qun l cht lng tn dng l vn c bit quan trng cn c quan tm ng mc c th gim thiu ri ro tn dng nhm nng cao hiu qu ca hot ng tn dng. 2. Mc tiu nghin cu Trong hot ng kinh doanh ca ngn hng th hot ng tn dng l hot ng ch yu to ra thu nhp cho cc TCTD (trn 80% tng thu nhp); thu v hot ng thanh ton, l i kinh doanh ngoi hi v nghip v u t, c bit l nghip v ti chnh phi ngn hng (kinh doanh chng khon, t vn ti chnh, mua bn n...) cn thp. Tc tng trng bnh qun t nm 2000 n nay t trn 25%/nm v mt s cc TCTD c tc tng trng tn dng n 40%/nm, thc s l vn ng quan tm trong iu kin qui m vn t c v nng lc qun l ri ro vn cn nhng hn ch nht nh. Do , vn qun l cht lng tn dng n nay vn l mt vn ht sc quan trng nhm bo m cho cc TCTD hot ng hiu qu ng thi kh nng tn tht t ri ro do hot ng tn dng mang li l thp nht. V th khi phn tch hot ng qun l cht lng tn dng ca Sacombank ti s tp trung phn tch yu t vn, cho vay, thu n, d n, n qu hn. Qua , nh gi kt qu v kh nng huy ng vn v hiu qu s dng vn ca ngn hng, ng thi a ra mt s nhng bin php nhm nng cao cht lng qun l tn dng v hn ch ri ro tn dng.

3. Phng php nghin cu Trn c s kin thc hc trng, kin thc tch ly trong thi gian v lm vic, ti s dng mt s cc phng php sau y trong vic nghin cu ti. Phng php thu thp s liu. Phng php phn tch thng k. Phng php so snh s bin ng ca s liu theo thi gian.

4. Phm vi nghin cu Phm vi ti nghin cu ch yu tp trung vo hot ng huy ng vn v s dng vn ca Sacombank qua cc nm 2003, 2004, 2005 v 2006. 5. Ni dung ca lun vn Ngoi phn m u, kt lun, ni dung ca lun vn bao gm 3 chng: Chng 1: Mt s vn l lun chung Chng 2: Thc trng cng tc qun l cht lng tn dng trong mi trng thng tin bt cn xng ti Sacombank. Chng 3: Kin ngh v qun l cht lng tn dng trong mi trng thng tin bt cn xng ti Sacombank.

CHNG 1 MT S VN L LUN CHUNG 1.1 KHI NIM, BN CHT, CHC NNG V VAI TR CA TN DNG CHT LNG TN DNG 1.1.1 Khi nim Tn dng l mt phm tr ca kinh t hng ho, c qu trnh ra i, tn ti v pht trin cng vi s pht trin ca kinh t hng ho. Lc u , cc quan h tn dng hu ht u l tn dng bng hin vt, v mt phn nh l tn dng hin kim, tn ti di tn gi l tn dng nng l i, c s ca quan h tn dng trong lc by gi chnh l s pht trin bc u ca quan h hng ho - tin t trong nn sn xut hng ho km pht trin. Cc quan h tn dng pht trin trong thi k chim hu n l v ch phong kin, phn nh thc trng ca mt nn kinh t sn xut hng ho nh. Ch n khi phng thc sn xut t bn ch ngha ra i, cc quan h tn dng mi c iu kin pht trin. Tn dng bng hin vt nhng ch cho tn dng bng hin kim, tn dng nng l i phi kinh t nhng ch cho cc loi hnh tn dng khc u vit hn nh tn dng ngn hng, tn dng nh nc... Mc d tn dng c mt qu trnh tn ti v pht trin lu di qua nhiu hnh thi kinh t - x hi, vi nhiu hnh thc khc nhau, song u c tnh cht quan trng sau y: Tn dng trc ht ch l chuyn giao quyn s dng mt s tin (hin kim) hoc ti sn (hin vt) t ch th ny sang ch th khc, ch khng lm thay i quyn s hu chng. Tn dng bao gi cng c thi hn v phi c "hon tr" gi tr ca tn dng khng nhng c bo tn m cn c nng cao nh li tc tn dng

1.1.2 Bn cht ca tn dng Tn dng l h thng quan h kinh t pht sinh gia ngi i vay v ngi cho vay, nh quan h y m vn tin t c vn ng t ch th ny sang ch th khc s dng cho cc nhu cu khc nhau trong nn kinh t - x hi. 1.1.3 Chc nng ca tn dng Tn dng c 3 chc nng: Mt l: chc nng tp trung v phn phi li vn tin t. y l chc nng c bn nht ca tn dng, nh chc nng ny ca tn dng m cc ngun vn tin t trong x hi c iu chnh t ni tha sang ni thiu s dng nhm pht trin nn kinh t. Tp trung v phn phi li vn tin t l hai mt hp thnh chc nng ct li ca tn dng. mt tp trung vn tin t: nh s hot ng ca h thng tn dng m cc ngun tin nhn ri c tp trung li, bao gm tin nhn ri ca dn chng, vn bng tin ca cc doanh nghip, vn bng tin ca cc t chc on th, x hi mt phn phi li vn tin t, y l mt c bn ca chc nng ny - l s chuyn ho s dng cc ngun vn tp trung c p ng nhu cu ca sn xut, lu thng hng ho cng nh nhu cu tiu dng trong ton x hi. C hai mt tp trung v phn phi li vn u c thc hin theo nguyn tc hon tr v vy tn dng c u th r rt, n kch thch mt tp trung vn, n thc y vic s dng vn c hiu qu. Nh chc nng tp trung v phn phi li vn tin t ca tn dng, m phn ln ngun tin trong x hi t ch l tin "nhn ri" mt cch tng i c huy ng v s dng cho cc nhu cu ca ton x hi tng. Hai l: chc nng tit kim tin mt v chi ph lu thng cho x hi. Nh hot ng ca tn dng m n c th pht huy chc nng tit kim tin mt v chi ph lu thng cho x hi, iu ny th hin qua cc mt sau y: Hot ng tn dng trc ht to iu kin cho s ra i ca cc cng c lu thng tn dng nh thng phiu, k phiu ngn hng, cc loi sc, cc phng

tin thanh ton hin i nh th tn dng, th thanh ton... cho php thay th mt s lng ln tin mt lu hnh (k c tin c bng kim loi qu nh trc y v tin giy nh hin nay) nh lm gim bt cc chi ph c lin quan nh in tin c tin, vn chuyn, bo qun tin... Vi s hot ng ca tn dng, t bit l tn dng ngn hng m ra mt kh nng ln trong vic m ti khon v giao dch thanh ton thng qua ngn hng di cc hnh thc chuyn khon hoc b tr cho nhau. Cng vi s pht trin mnh m ca tn dng th h thng thanh ton qua ngn hng ngy cng c m rng, va cho php gii quyt nhanh chng cc mi quan h kinh t, va thc y qu trnh y, to iu kin cho nn kinh t - x hi pht trin. Nh hot ng ca tn dng, m cc ngun vn ang nm trong x hi c huy ng s dng cho cc nhu cu ca sn xut v lu thng hng ho, c tc dng tng tc chu chuyn vn trong phm vi ton x hi. Ba l : chc nng phn nh v kim sot cc hot ng kinh t y l chc nng pht sinh, h qu ca hai chc nng trn. S vn ng ca vn tn dng phn ln l s vn ng gn lin vi s vn ng ca vt t, hng ho, chi ph trong cc doanh nghip, cc t chc kinh t, v vy qua tn dng khng nhng l tm gng phn nh hot ng kinh t ca doanh nghip m cn thng qua thc hin vic kim sot cc hot ng y nhm ngn chn cc hin tng tiu cc, l ng ph, vi phm php lut v.v... trong hot ng sn xut, kinh doanh ca doanh nghip. 1.1.4 Vai tr ca tn dng Ni n vai tr ca tn dng, ngha l ni n s tc ng ca tn dng i vi nn kinh t - x hi. Vai tr ca tn dng gm vai tr hai mt tch cc, mt tt v mt tiu cc, mt xu. Chng hn nu tn dng pht trin trn lan khng kim sot, th khng nhng khng lm cho nn kinh t pht trin m cn lm cho lm pht c th gia tng gy nh hng n i sng kinh t - x hi. Mt tch cc, tn dng c vai tr to ln sau y: Mt l : tn dng gp phn thc y sn xut, lu thng hng ho pht trin.

Tn dng trc ht l ngun cung ng vn cho cc doanh nghip cc t chc kinh t. Tn dng l mt trong nhng cng c tp trung vn mt cch hu hiu trong nn kinh t. Tn dng khng nhng l cng c tp trung vn m cn l cng c thc y tch t vn cho cc doanh nghip, t chc kinh t. C th ni, trong mi nn kinh t - x hi, tn dng u pht huy vai tr to ln ni trn ca n. i vi doanh nghip: tn dng gp phn cung ng vn bao gm vn c nh, vn lu ng. i vi dn chng: tn dng l cu ni gia tit kim v u t. i vi ton x hi: tn dng lm tng hiu sut s dng ng vn. Tt c u hp lc v tc ng ln i sng kinh t - x hi s to ra ng lc pht trin rt mnh m m khng c cng c ti chnh no c th thay th c. Hai l : tn dng gp phn n nh tin t, n nh gi c. Trong khi thc hin chc nng th nht l tp trung v phn phi li vn tin t, tn dng gp phn lm gim khi lng tin lu hnh trong nn kinh t, c bit l tin mt trong tay cc tng lp dn c, lm gim p lc lm pht, nh vy gp phn lm n nh tin t. Mt khc, do cung ng vn tn dng cho nn kinh t, to iu kin cho cc doanh nghip hon thnh k hoch sn xut, kinh doanh... lm cho sn xut ngy cng pht trin, sn phm hng ho, dch v ngy cng nhiu, p ng c nhu cu ngy cng tng ca x hi, chnh nh m tn dng gp phn lm n nh th trng gi c trong nc... Ba l : tn dng gp phn n nh i sng, to cng n vic lm, v n nh trt t x hi. Mt mt, do tn dng c tc dng thc y nn kinh t pht trin, sn xut hng ho v dch v ngy cng gia tng c th tha m n nhu cu i sng ca ngi lao ng, mt khc, do vn tn dng cung ng to ra kh nng trong vic khai thc cc tim nng sn c trong x hi v ti nguyn thin nhin, v lao ng, t rng...

do c th thu ht nhiu lc lng lao ng to ra lc lng sn xut mi thc y tng trng kinh t. Mt x hi pht trin lnh mnh, i sng c n nh, ai cng c mt cng n, vic lm v m rng giao lu quc t. S pht trin ca tn dng khng nhng trong phm vi quc ni m cn m rng ra c phm vi quc t, nh n thc y m rng v pht trin cc quan h kinh t i ngoi, nhm gip v gii quyt cc nhu cu trong qu trnh pht trin i ln ca mi nc, lm cho cc nc c iu kin xch li gn nhau hn v cng nhau pht trin. 1.1.5 Phn loi tn dng 1.1.5.1 Da vo ch th ca quan h tn dng trong nn kinh t - x hi, tn ti cc hnh thc tn dng sau y: Tn dng thng mi ( tn dng hng ho) Tn dng ngn hng Tn dng nh nc Ngoi cc hnh thc ni trn, cn c loi hnh tn dng quc t. y l quan h tn dng gia cc chnh ph, gia cc t chc ti chnh tin t quc t c thc hin bng nhiu phng thc khc nhau nhm tr gip ln nhau pht trin kinh t - x hi gia cc nc. 1.1.5.2 Cn c vo thi hn cho vay, tn ti cc hnh thc tn dng sau y: Tn dng ngn hn: c thi hn cho vay khng qu mt nm, s dng cho vay b sung vn lu ng ca doanh nghip. Tn dng trung hn: l tn dng c thi hn t 1 nm n 5 nm dng cho vay mua sm ti sn c nh, ci tin i mi k thut, m rng v xy dng cc cng trnh nh c thi hn thu hi vn nhanh. Tn dng di hn: l loi tn dng c thi hn trn 5 nm c s dng cp vn cho xy dng c bn, ci tin v m rng sn xut c qui m ln. 1.1.5.3 Cn c vo i tng cho vay, tn ti cc hnh thc tn dng sau y: Tn dng vn lu ng: l loi tn dng c cung cp nhm hnh thnh vn lu ng ca doanh nghip. Loi tn dng ny c thc hin ch yu bng hai hnh

thc cho vay b sung vn lu ng tm thi thiu ht v chit khu chng t c gi. Tn dng vn c nh: l loi tn dng c cung cp nhm hnh thnh vn c nh ca doanh nghip. Loi tn dng ny c thc hin di hnh thc cho vay trung hn v di hn. 1.1.5.4 Cn c vo mc ch cho vay, tn ti cc hnh thc tn dng sau y: Tn dng sn xut, lu thng hng ho: l loi tn dng cung cp cho cc doanh nghip tin hnh sn xut, kinh doanh. Tn dng tiu dng: l loi tn dng cung cp cho c nhn p ng nhu cu tiu dng. 1.1.5.5 Cn c vo mc tn nhim vi khch hng, tn ti cc hnh thc tn dng sau y: Cho vay khng c ti sn m bo: l s cho vay khng c ti sn th chp, cm c hoc s bo l nh ca ngi th ba, m vic cho vay ch da vo uy tn ca bn thn khch hng. Cho vay c ti sn m bo: l loi cho vay c ngn hng cung cp vn vi iu kin khch hng phi c ti sn hp php em th chp, cm c hoc c s m bo ca ngi th ba. 1.1.6 nh ngha cht lng tn dng Cht lng tn dng l s p ng yu cu v tn dng ca khch hng (c ngi gi tin v ngi vay tin) ph hp vi cc iu kin pht trin kinh t - x hi v m bo s tn ti pht trin ca TCTD cung cp sn phm tn dng .

10

1.1.7 Th hin ca cht lng tn dng i vi khch hng: Gi tin vi th tc n gin, l i sut hp l, tnh an ton v thanh khon c m bo. Vay tin vi cc iu kin, l i sut, k hn n, m bo tin vay, ph hp, trn c s tun th cc nguyn tc cho vay. i vi TCTD: C ngun vn di do v vng chc. Cung cp tn dng ph hp vi nng lc ti chnh v qun l ca TCTD. m bo c cu danh mc u t an ton v c hiu qu. i vi nn kinh t: m bo cung cp y , kp thi vn cho m rng sn xut, kinh doanh. Gii quyt c cc vn v m v x hi: to vic lm, xa i, gim ngho, chuyn dch c cu kinh t hp l... To iu kin thc hin chnh sch tin t quc gia. Cng tc huy ng ngun vn 1.1.8 Cc ch tiu nh gi cht lng tn dng 1.1.8.1 1/ T trng tng loi ngun vn trong tng ngun vn: T trng tng loi ngun vn=(Ngun vn loi i x 100%)/tng ngun vn 2/ T trng ngun vn huy ng trn tng ngun vn 3/ T trng ngun vn huy ng so vi vn t c 4/ C cu ngun vn (thi hn, ngoi t v ni t) so vi nhu cu vay vn ca khch hng. 5/ Kh nng iu hnh li sut qua ch tiu li sut bnh qun L i sut bnh qun ca ngun vn huy ng trong k = (s d bnh qun ngun vn huy ng loi i x l i sut bnh qun ngun vn huy ng loi i)/ tng ngun vn huy ng 6/ Mc tit kim chi ph huy ng vn (tin li + chi ph khc). 7/ a dng ho cc hnh thc huy ng vn. 1.1.8.2 Cng tc cho vay

11

Cc ch tiu nh lng 1/ C cu cho vay

T trng doanh s cho vay = (doanh s cho vay loi i / tng doanh s cho vay) x 100% Doanh s cho vay loi i c th phn theo: thnh phn kinh t, loi tin, thi hn... 2/ T l m bo tin vay bng ti sn T l m bo tin vay bng ti sn = (Doanh s cho vay/gi tr ti sn m bo) x 100% Ti sn m bo bao gm: ti sn th chp, cm c ca khch hng, ti sn hnh thnh t vn vay, ti sn ca bn bo l nh. 3/ T l d n cho vay i vi mt khch hng T l cho vay ca ngn hng i vi mt khch hng = (tng d n cho vay i vi khch hng / vn t c ca ngn hng) x 100% Theo Lut cc TCTD th t l ny 15% 4/ N qu hn T l n qu hn = (n qu hn/tng d n cho vay)x100% bng 1.1: Phn loi n v trch lp d phng ri ro T l trch lp d phng Nhm 1: N tiu chun Cc khon n trong hn, c kh 0% nng thu hi Nhm 2: N cn ch Cc khon n qu hn < 90 5% ngy. Nhm 3: N di tiu chun Cc khon n qu hn 90-180 20% ngy. Nhm 4: N nghi ng Cc khon n qu hn 181-360 50% ngy. Nhm 5: N c kh nng mt Cc khon n qu hn > 360 100% vn ngy, cc khon n khoanh ch chnh ph x l 5/ nh gi kh nng chng ri ro tn dng T l n tn tht so vi qu d phng ri ro tn dng. T l n tn tht so vi tng ngun vn. Mc tng ca n tn tht so vi mc tng ca tng d n. Nhm Tnh cht

12

6/ nh gi li nhun T l li nhun t hot ng cho vay = (li nhun t hot ng cho vay/tng li nhun ca ngn hng) x 100% 1.1.8.3 Cc ch tiu nh tnh m bo nguyn tc cho vay. m bo chnh sch x hi ca nh nc trong cho vay. Uy tn ca ngn hng i vi khch hng. Thi phc v, th tc thun tin. Phi hp cht ch vi cc c quan chc nng lm tt cng tc cho vay: cng chng, qun l nh t, t chc on th, trung tm giao dch m bo. 1.1.9 Cc nhn t nh hng n cht lng tn dng Nhn t t pha khch hng + Nng lc ti chnh: Thu nhp khng n nh, b tht nghip, sa thi, b tai nn lao ng, tai nn giao thng, t t, bnh tt, cht, Kh nng ti chnh ca doanh nghip yu km, thua l trong kinh doanh, + Trin vng kinh doanh, + Mc m bo tin vay, + o c kinh doanh: s dng vn sai mc ch, c hnh vi la o, khch hng trong kinh doanh b la o, chp git nn mt kh nng tr n, + Nng lc qun l: b my qun l doanh nghip yu km, khng iu hnh tt doanh nghip, + Nng lc php l: thiu nng lc php l. Nhn t t pha ngn hng + Chnh sch tn dng: chnh sch tn dng lng lo v tnh tun th cha cao cng s dn n ri ro cho ngn hng nh: ngn hng cho vay qu tp trung, dn n tnh trng khng phn tn ri ro v gy thit hi; ngn hng khng thc hin ng qui nh ca nh nc trong vic cho vay hoc nhn ti sn th chp, cm c khng theo qui nh ca nh nc; cung cp tn dng cn hin tng ty tin, khng ng i tng hoc da vo s quen bit m khng da vo kt qu phn tch tn dng... + Mng li t chc kinh doanh,

13

+ Cht lng nhn s: ngn hng khng d on c bin ng ca nn kinh t, ngn hng nh gi ti sn th chp, cm c qu cao so vi gi thc t gy thit cho ngn hng; phn tch khch hng cha y do trnh chuyn mn v kinh nghim cn thp km, cn tiu cc trong lnh vc xt duyt cho vay; khng kim tra gim st vic s dng vn ca khch hng cht ch dn n tnh trng s dng vn khng ng mc ch hoc s dng vn khng c hiu qu. T , gy nn tnh trng khng c kh nng thanh ton vi ngn hng, + Quy trnh tn dng, + Thng tin tn dng, + Kim tra, kim sot ni b, + Trang thit b phc v cho hot ng tn dng. Nhn t khch quan + Mi trng kinh t: th trng cung cp nguyn liu b t bin lm chi ph sn xut tng, gi thnh tng, hng ho kh chp nhn, hng ha khng tiu th c, th trng tiu th b cnh tranh, th phn gim. + Mi trng php l, + Mi trng chnh tr - x hi, + Mi trng thin nhin. 1.2 Qun l cht lng tn dng ca cc TCTD 1.2.1 Khi nim 1.2.1.1 Khi nim v qun l cht lng tn dng Qun l cht lng tn dng l tng th cc cch thc ca ngn hng tc ng ln hot ng tn dng nhm iu chnh v m bo an ton hot ng tn dng, t gim thiu ri ro, nng cao cht lng tn dng. 1.2.1.2 Khi nim v ri ro tn dng Ri ro tn dng l tnh trng ca ngi i vay khng c kh nng hon tr l i hoc gc, hoc c l i v gc mt cch y , ng hn. Ri ro tn dng l mt c trng tiu biu nht, d xy ra nht trong mi hot ng ca ngn hng.

14

Trong c ch th trng, s ra i v pht trin ca ngn hng, cc TCTD cng vi tnh a dng ca cc hot ng v hnh thc tn dng to nn mt th trng tn dng si ng nhng cng tng i phc tp. Tnh phc tp y do i tng kinh doanh l tin t b tch ri gia quyn s hu v quyn s dng khi cho vay. Do , i hi ngn hng cn phi tm mi cch kim sot c kh nng tr n "thc t" ca khch hng. Quan h tn dng l quan h kinh t bnh ng gia ngi cho vay v ngi i vay, n c th hin trong hp ng tn dng, thng qua vic cam kt, tho thun bng cc iu khon thi hnh. S cam kt ny chnh l c s php l thc hin ngha v ca cc bn tham gia hot ng tn dng. Bn cnh l cc cam kt nhm gip cho hot ng tn dng c th c m bo bng nhng vt cht hay uy tn da trn c s cc ti sn th chp cm c, k qu v bo l nh. Tuy c xc lp cc quan h tn dng thng qua cc cam kt v m bo tn dng bng ti sn Nhng trn thc t, ngi ta vn thy c nhiu tnh trng vi phm cc cam kt, k c trong trng hp ngi i vay c y nng lc thc hin cc iu khon cam kt . Thm ch ngay c trng hp cc khon n vay c m bo nh th chp, cm c, i na th tnh trng ri ro tn dng vn c th xy ra do ti sn m bo n vay gp ri ro v gi. T chng ta c th thy c rng ri ro tn dng l mt yu t gn lin vi hot ng ca ngn hng v buc ngi ta phi ngh n vic trch lp mt khon d phng b p khi c ri ro xy ra. Thng ri ro tn dng c din t bng s n qu hn trong tng s d n ca ngn hng: n qu hn/tng d n Trong n qu hn bao gm: N qu hn c kh nng thu hi l nhng khon n m khch hng vn c kh nng v mun tr n nhng khng c kh nng tr n ng hn do gp nhng kh khn tm thi v ti chnh. y l loi ri ro sai hn v ch nh hng n tnh thanh khon ca ngn hng. N qu hn khng c kh nng thu hi l nhng khon n m khch hng khng c kh nng tr n do kinh doanh thua l, ph sn, thin tai, ha hon... thm ch do hnh vi tham , la o ca khch hng. y l loi ri

15

ro mt vn tn dng hay ri ro ph sn. Nu ri ro ny xy ra cng nhiu th ngn hng c th b ph sn. Ri ro c th kim sot c v ri ro khng kim sot c. Cc loi ri ro tn dng: Ri ro tn dng thun tu: xy ra khi bn cho vay khng ng thi hn v iu kin ca tho c cho vay vn v do vy gy ra thua l v ti chnh cho bn cho vay. Mc ri ro s ph thuc vo c cu ca khon cho vay. Loi ri ro ny, s c hn ch nh vo ti sn th chp, cm c, bo l nh c hp ng chng t y . Ri ro o c nhn vin tn dng: xy ra khi nhn vin tn dng c lm tri, lm sai nguyn tc, c s tiu cc trong cng vic. Ri ro bao tiu: do ngi to ra khon cho vay chu, trc khi bn li cho mt bn khc. Ri ro xut hin khi nhiu ngi cho vay th chp to ra cc khon cho vay vi nh bn chng. Nu khon cho vay khng p ng c yu cu ca bn th ba th ngi to ra cc khon vay s khng th bn c. Ri ro thanh ton: xy ra khi mt i tc trong giao dch khng c kh nng kt thc giao dch . Hay gp nht l trng hp c cc khon u t thng mi ln. Cc bn i tc thng khng thc hin cc cam kt mua hoc bn, trong khi gi ca cc ti sn m bo cho cc khon vay li dao ng rt nhiu. Khi khng c thanh ton th nh mi gii hoc nh giao dch c th b thua l. Ri ro ti liu: Xut hin khi cc ti liu, giy t c chun b khng k. y s tr thnh mt vn rt c bit nu nh nhn vin khng c o to y nh gi mi yu t php l ca khon cho vay. khc phc ri ro ny, c th s dng cc ti liu theo tiu chun thng nht. Ri ro hot ng: c th xut hin do cng tc o to nhn vin cha tt, lm cho khon cho vay khng c hnh thnh mt cch ng n. Loi ri ro ny thng gp nht nhng thi k c nhu cu vay vn ln. Ri ro chnh tr: c th lin quan n ri ro cho vay nc ngoi hoc lin quan n ch v s kim tra ca cc nh ch ti chnh.

16

Ri ro s kin: c a ra do c nhng thay i bt ng nhng lnh vc c th tc ng n uy tn tn dng ca ngn hng. Hu qu ca ri ro tn dng mang li: i vi ngn hng: do khng thu c n nn doanh thu ca ngn hng b gim, trong khi ngn hng vn phi chi tr l i tin gi cho khch hng, t gy mt cn i trong thu - chi nghip v. Hu qu ca cc ngn hng phi gnh chu l n qu hn. T ch khng thu

c n dn n vng quay vn tn dng ng li, khng thc hin c, ngn hng khng c kh nng m bo vn lu ng s hn ch chc nng kinh doanh v vai tr phc v ca tn dng ngn hng. Ri ro tn dng dn n ri ro thanh khon, gy mt lng tin, mt tn nhim trong cng chng, gy tm l khng n nh dn ti vic khch hng t rt tin v. iu ny nu khng c bin php kp thi, hu hiu s c nguy c y h thng ngn hng vo thi k khng hong. y cng chnh l nguyn nhn gy ra cuc khng hong tin t chu nm 1997. Mt khi ri ro tn dng xy ra qu ln s gy mt lng tin vi ngn hng cp trn dn n khng tin tng vo s ch o hot ng ca ngn hng c s. Ri ro do ngn hng lm n thua l, tm l ca cn b nhn vin ngn hng chn nn, khng tin kh nng hot ng ca chnh mnh. i vi nn kinh t: hot ng ca ngn hng c lin quan nn kinh t, cc doanh nghip v dn c. V nu c s tht thot trong hot ng tn dng d ch mt ngn hng, khng c ng cu kp thi, s lm cho hot ng h thng ngn hng b thu hp, h thng ngn hng khng pht huy vai tr to ln vn c ca mnh trong vic thc y tng trng kinh t. Hn th na cn c th gy "phn ng dy chuyn", e do n tnh an ton v n nh ca c h thng ngn hng. i vi tnh hnh an ninh chnh tr - x hi: mt s ri ro tn dng xut hin th n s ko theo hng lot cc pht sinh tiu cc nh hng n nn kinh t. T nh hng n tnh hnh an ninh chnh tr x hi. Mt khi nn kinh t lm vo tnh trng kh khn th ko theo n l hng lot cc t nn khc: nn tht nghip,

17

nn mua bn dm... gy suy i o c, nh hng n n tnh hnh chnh tr chung ca t nc. i vi nn kinh t th gii: trong nn kinh t mang tnh hi nhp cao nh hin nay th hot ng ti chnh ca mt quc gia nht nh s c nh hng n cc nc cn li. Nht l i vi cc nc trong khu vc. Do , s sp ca mt ngn hng c th s lm nh hng n nn kinh t ca nc v t tt yu s nh hng n cc nc trong khu vc. Cuc khng hong tin t ca cc nc chu l mt v d in hnh nht. Bn cnh ko theo khng t cc doanh nghip v dn c b mt vn, do s nh hng khng nhng n sn xut v i sng m cn to nn s bt n v tnh hnh chnh tr.

18

1.2.2 S cn thit qun l cht lng tn dng m bo an ton vn, ti sn ca TCTD v khch hng. Bo ton v pht trin vn l mc tiu hot ng ca TCTD. TCTD l trung gian tn dng, thu hi n m bo thanh ton tin gi cho khch hng. nng cao hiu qu hot ng ca TCTD. p ng nhu cu vn cho nn kinh t thc hin y chc nng v vai tr ca TCTD trong nn kinh t th trng. 1.2.3 Yu cu ca vic qun l cht lng tn dng Qun l cht lng tn dng trn c s vn chim lnh c th trng. Phi m bo c tnh lnh mnh ca cc khon tn dng. Qun l cht lng tn dng phi tun th y quy nh ca php lut. 1/ Phn loi tn dng: Theo thi hn cho vay c tn dng ngn hn, tn dng trung hn, v tn dng di hn. Theo k hn n, tn dng c chia thnh: n cha n hn, n n hn, v n qu hn. 2/ Tiu chun qun l cht lng tn dng: Tiu chun qun l cht lng tn dng c xc nh c th cho c khch hng v TCTD. i vi khch hng: T cch php nhn, Kh nng sn xut, kinh doanh, Nng lc ti chnh, Ti sn m bo tin vay, Mi trng kinh doanh (mc ri ro). i vi TCTD: Tnh hnh chp hnh cc iu lut, Chp hnh nguyn tc tn dng,

1.2.4 Ni dung qun l cht lng tn dng

19

Vng quay vn tn dng, Mc phn tn ri ro, N qu hn, Kt qu kinh doanh tn dng. 3/ Quy trnh qun l tn dng Quy trnh qun l tn dng l cc phng php, trnh t tc ng mt cch tng th ln hot ng tn dng, t khu thit lp tn dng n khu x l cc khon vay. Ni dung quy trnh: Xy dng chnh sch tn dng; Quy trnh v cho vay ca cc TCTD; C cu t chc thc hin qun l tn dng (phn cng trch nhim cc cp l nh o v cn b nhn vin trong quy trnh qun l tn dng); Phn tch nhn nh v khch hng (vn, o c v nng lc kinh doanh, ti sn th chp, ngun tr n, ...); Quyt nh tn dng v bin php x l i vi cc khon cho vay thu n, cc khon n c vn . 4/ Phn tch tn dng Phn tch tn dng l phn tch kh nng hin ti v tim tng ca khch hng v s dng vn tn dng v kh nng hon tr vn vay cho TCTD. Ni dung phn tch tn dng: Phn tch ti chnh Kim tra t cch php l, mc ch khon tn dng, uy tn, kh nng iu hnh qun l, trin vng ca khch hng. Sau khi phn tch cn xc nh bin php x l khon tn dng: Nhc nh, cnh co vi khch hng c biu hin xu, chm tr n. Thu hi n trc hn. Pht m i ti sn m bo thu n. Khi kin khch hng vay trc c quan php lut, do vi phm hp ng tn dng. 5/ Qun l ri ro tn dng

20

Ri ro tn dng l nhng khon l tim tng vn c c to ra khi cp tn dng cho khch hng. N gn b cht ch vi cht lng tn dng, ri ro tn dng cng cao th cht lng tn dng cng gim v ngc li. Hot ng qun l ri ro tn dng bao gm cc giai on sau: Giai on thm nh (h s xin vay, khch hng, phng n sn xut, kinh doanh hoc d n u t ...) l giai on khi u cho c qu trnh cho vay. Giai on gim st khch hng l giai on kim tra vic thc hin cc iu khon cam kt trong hp ng tn dng. Giai on thu hi n l giai on theo di, kim tra cht ch vic hon tr n vay ca khch hng v x l kp thi cc khon n c vn . 1.3 MI trng THNG TIN BT CN XNG Thng tin bt cn xng xut hin khi ngi mua v ngi bn c cc thng tin khc nhau. Ngi bun nga mang mt con nga va gi va xu ra ch v thng b mt con ln cn sng vo trong c hng ca n. Con nga s th hin s trn y sc sng... l nhng th on la gt. Mt bn ca th trng l nhng k la o. Cn bn kia l nhng ngi c trnh nhng k la o. Nu thi qu, th trng s hon ton b sp . V c ngi tt ln ngi xu u b thua thit. L thuyt thng tin bt cn xng (Asymmetric Information) ln u tin xut hin vo nhng nm 1970 v khng nh c v tr ca mnh trong nn kinh t hc hin i bng s kin nm 2001, cc nh khoa hc nghin cu l thuyt ny l George Akerlof, Michael Spence v Joseph Stiglitz cng c vinh d nhn gii Nobel kinh t. Thng tin bt cn xng c th xy ra trc khi tin hnh k kt hp ng. Cc bn tham gia giao dch c tnh che y thng tin, ngi mua khng c thng tin xc thc, y v kp thi nn tr gi thp hn gi tr ch thc ca hng ha. Hu qu l ngi bn cng khng cn ng lc sn xut hng c gi tr v c xu hng cung cp nhng sn phm c cht lng thp hn cht lng trung bnh trn th trng. Rt cuc trn th trng ch cn li nhng sn phm cht lng xu- nhng "tri chanh" b i, hng tt b loi b, dn n la chn bt li (adverse selection)

1.3.1 Mt s vn khi qut chung v thng tin bt cn xng

21

cho c hai bn. Nh vy, hin tng la chn bt li cn tr vic giao dch trn c s hai bn cng c li. Thng tin bt cn xng cn gy ra hin tng tm l li (moral hazard) sau khi hp ng c giao kt nhng mt bn c hnh ng che y thng tin m bn kia kh lng kim sot, hoc mun kim sot th cng phi tn km chi ph. T mt cu hi s c t ra l lm th no hn ch tnh trng thng tin bt cn xng? Michael Spence ch ra c c ch pht tn hiu (signaling): bn c nhiu thng tin c th pht tn hiu n nhng bn t thng tin mt cch trung thc v tin cy. Vi vic pht tn hiu ny, ngi bn nhng sn phm cht lng cao phi s dng nhng bin php c coi l qu tn km vi ngi bn hng ha cht lng thp. Spence ly v d bng th trng lao ng. Ngi bn l nhng ng vin i xin vic v ngi mua l nh tuyn dng. Nh tuyn dng khng th trc tip quan st cc kh nng ca ng vin m ch c th nh gi gin tip thng qua bng cp ca h. Nu nhng ngi km nng lc phi mt nhiu thi gian v n lc hn nhng ngi c nng lc t c cng trnh hc vn th nhng ngi c nng lc c th pht tn hiu bng cch t c nhng bng cp m ngi km nng lc khng th t c. Hay mt v d khc, vic trin khai cc chng trnh qung co t tin, vic duy tr ch bo hnh cho sn phm, vic chia c tc cho c ng... u l nhng cch pht tn hiu trn thng trng. Joseph Stiglitz tip tc b sung vo cng trnh nghin cu ca Akerlof v Spence. Stiglitz t ra vn l bn thn nhng ngi c t thng tin hn cng c th t ci thin tnh trng ca mnh thng qua c ch sng lc (screening). ng ch ra rng bn c t thng tin hn c th thu thp thng tin t bn kia bng cch a ra cc iu kin giao dch hp ng khc nhau. V d in hnh l cc cng ty bo him thng cung cp nhng loi hp ng bo him vi cc mc ph bo him khc nhau, tng ng vi mc bi thng khc nhau. Cc khch hng s t la chn loi hp ng bo him ph hp vi mnh, do t phn ha thnh cc loi khch hng khc nhau. Nhng khch hng c ri ro thp thng thch loi hp ng c ph

22

bo him thp trong khi khch hng c ri ro cao li la chn hp ng c ph bo him cao. Tri qua hn hai thp k, l thuyt v th trng c thng tin bt cn xng tr nn v cng quan trng v l trng tm nghin cu ca kinh t hc hin i. Thng tin bt cn xng cng tr nn ph bin v trm trng khi tnh minh bch ca thng tin, kh nng tip cn thng tin v c s h tng thng tin yu km. 1.3.2 nh hng ca mi trng thng tin bt cn xng i vi cng tc qun l cht lng tn dng Ngn hng n thun ch l mt t chc kinh doanh v mc tiu li nhun. Cp tn dng l mt trong nhng nghip v kinh doanh chnh ca cc ngn hng. C th hiu cp tn dng mt cch n gin l vic ngn hng cho khch hng vay mt khon tin hoc uy tn ca mnh trong mt thi gian nht nh. Sau , khch hng c ngha v hon tr khon vay nu trn cho ngn hng cng vi l i km theo. Vic vay mn gia ngn hng v khch hng c lp thnh hp ng tn dng. Cng ging nh cc hp ng ti chnh khc, hp ng tn dng l mt dng hp ng khng hon chnh (incomplete contract). mt hp ng c thc hin y th cc bn lin quan trong hp ng phi thc hin ng ngha v ca mnh. Tuy nhin, khng ging nh cc hp ng hon chnh (complete contract), vic thc hin cc hp ng khng hon chnh gp nhiu kh khn hn v c rt nhiu tnh hung c th xy ra trong qu trnh thc thi hp ng m cc bn khng lng trc c. Cng do chnh vn ny m trong qu trnh thc hin hp ng, nu mt bn c nhiu thng tin hn c th c nhng hnh vi gy tn hi n bn c t thng tin hn. y chnh l vn bt cn xng v thng tin trong cc hot ng ca nn kinh t. Hai hnh vi ph bin nht do thng tin bt cn xng gy ra l la chn bt li (adverse selection) v tm l li (moral hazard). La chn bt li l hnh ng xy ra trc khi k kt hp ng ca bn c nhiu thng tin c th gy tn hi cho bn t thng tin hn. Tm l li l hnh ng ca bn c nhiu thng tin hn thc hin sau khi k kt hp ng c th gy tn hi cho bn c t thng tin hn.

23

Trong hot ng tn dng, cc ngn hng lun l ngi c t thng tin v d n, v mc ch s dng vn khon tn dng c cp hn khch hng. Do , m bo an ton trong hot ng ca mnh, bn thn cc TCTD phi x l thng tin bt cn xng hn ch s la chn bt li v tm l li nhm cho vay ng ngi ng i tng v gim st cht ch khch hng vay vn c hnh vi ng n nhm m bo vic thu hi c gc v l i khon tn dng cp ra. Trong mt nn kinh t hu nh khng mt ngn hng no c kh nng t mnh x l c vn thng tin bt cn xng m cn phi c mt c s h tng v nhng iu kin cn thit cho nn kinh t nhm trnh xa nhng vn v h thng nh hng tiu cc n ton b nn kinh t. gip cc ngn hng tm c "ng" khch hng, "ng" d n v khch hng thc hin "ng" nhng hnh ng nh cam kt th mt nn kinh t cn phi c cc c s h tng v iu kin cn thit gm: Cc quy nh php l r rng v cht ch H thng k ton v bo co ti chnh minh bch, tin cy phn nh ng nng lc ti chnh ca khch hng. H thng thng tin y c tin cy v tnh chnh xc cao Cc tiu chun nh gi ro rng, minh bch, d p dng. T chc nh gi, xp loi tn dng c lp. H thng ng k ti sn.

24

CHNG 2 THC TRNG CNG TC QUN L CHT LNG TN DNG TRONG MI TRNG THNG TIN BT CN XNG TI NHTMCP SI GN THNG TN 2.1 GII THIU S LC V NHTMCP SI GN THNG TN Ngn hng thng mi c phn Si gn thng tn (gi tt l Sacombank) c thnh lp theo giy php s 0006/NHGP ngy 05/12/1991 do thng c NHNN Vit Nam k ngy 05/12/1991 v giy php thnh lp cng ty s 05 /GP-UB do y ban nhn dn TP. H Ch Minh k ngy 03/01/1992. Ngy 21/12/1991 Sacombank chnh thc i vo hot ng vi thi gian hot ng l 20 nm, s vn iu l ban u l 3 t ng do cc c ng ng gp, c chia thnh 3000 c ng di hnh thc c phiu c ghi tn, c chuyn nhng tha k theo php lut qui nh. Nm 1998, s vn iu l ca Sacombank l 71 t ng, c cng nhn theo quyt nh s 30/Q-NH ngy 03/02/1997 ca NHNN Vit Nam. n cui nm 2005, vn iu l ca Sacombank l 1.250 t v n cui nm 2006 t 2.089 t. Sacombank nm trong nhm cc NHTMCP c thnh lp theo tinh thn php lnh 1990. Sacombank hnh thnh trn c s hp nht 4 n v tn dng: Ngn hng pht trin kinh t qun G Vp. Hp tc x L Gia. Hp tc x Thnh Cng. Hp tc x Tn Bnh. Ban l nh o Sacombank tri qua nhiu nm kinh doanh trong ngnh ngn hng, cng vi i ng cn b tr, c nng lc, c trnh , nng n lun tm huyt vi ngh, khng ngng ci tin i mi nghip v. Chnh v vy, trong hn 15 nm hot ng Sacombank t c nhng kt qu ng khch l, xy dng c uy tn v khng nh v th ca mnh trong h thng NHTM Vit Nam nh cc ngn hng trn th gii.

2.1.1 Qu trnh hnh thnh v pht trin

25

QU TRNH PHT TRIN CA SACOMBANK Giai on 1: Giai on sp nhp cng tn ti (1991-1995) thi k ny do kinh nghim qun l cn non yu, kin thc php lut v thc tn trong php lut cng nh qui ch ca NHNN cha c coi trng, do nhn thc cha y mt tiu cc ca c ch th trng, do quan im l nh o, ch o trong ni b ngn hng cha thng nht v ch v hot ng nn xy ra nhng sai lch, vi phm quy nh, nht l nhng sai st trong vic qun l s dng vn xy ra tnh trng n qu hn ln hoc c trng hp ri ro b tn tht, vn b ng khng sinh li, hn ch hiu qu kinh doanh, tn ti ko di n nhiu nm sau phi x l rt phc tp v kh khn, nh hng rt ln n nhp pht trin. l nhng sai lm vp ng thi k u xy dng Sacombank, va c nguyn nhn khch quan v ch quan gy ra. Mc d vy, Sacombank cng c nhng thnh cng ng k trong vic tip cn vi c ch th trng, thch ng vi tnh hnh i mi. Tp trung ch o v t chc thc hin ngay mt s hot ng rt tch cc, mang tnh tin phong, t ph vt qua kh khn ban u. Va lo x l nhng tn ti ca cc TCTD c li, hn ch ri ro n mc thp nht thu hi vn b ng a vo hot ng, va lo pht trin nng lc ti chnh, trc ht l pht trin vn iu l ( t 3 t ln n 23 t ng). Trn c s ny, Sacombank a dng ho cc tnh hnh huy ng vn, trong th im vic pht hnh "k phiu c mc ch". Nh ngun vn hot ng tng ln rt nhanh m rng hot ng tn dng v cc hot ng thanh ton, chuyn tin nhanh v bc u lm dch v thanh ton quc t. Mt khc ngn hng nhanh chng chim lnh cc a bn thun li trung tm thnh ph to nn mt nn tng vng chc hot ng v pht trin lu di.

Giai on 2: Giai on xc lp k cng pht trin(1995-1998) Giai on ny l giai on xy dng n np, k cng, tn trng php lut, nng cao cht lng cc mt hot ng to pht trin vng chc.

26

Tip tc tng vn iu l t 23 ln n 71 t ng(1997) theo n pht hnh c phiu i chng, Sacombank tr thnh ngn hng c phn duy nht ti Vit Nam c c cu c ng i chng. iu ny to cho Sacombank mt v th vng chc trong hot ng cng nh uy tn trong nc v trn trng quc t. Sacombank tng cng xy dng c s vt cht, tng bc hin i ha hot ng ngn hng bng cch ng dng tin hc iu hnh, kim sot hot ng ngn hng; ng thi tng cng i ng cn b, cng nhn vin c v s lng ln cht lng. Bn cnh , ngn hng c cu li ngun vn, nng dn t trng ngun vn huy ng l i sut thp, pht trin hot ng dch v a dng, to ngun thu nhp dch v ngy cng tng, c bit l hot ng tn dng thc hin cho vay phn tn theo n, kt hp cho vay tp trung c trng im, hn ch ri ro v c hiu qu, ph hp vi tnh hnh kinh t - x hi hin nay v ngy cng pht huy tc dng tch cc. Ngoi ra cn c sng kin lp t tn dng cho vay ngoi a bn, thc cht l pht trin mng li, chim lnh th phn tn dng nng thn, pht huy hiu qu tch cc v m bo an ton, to tin pht trin rng r i sau ny. Bn cnh nhng mt tch cc trn, trong thi k ny hot ng ca Sacombank bc l nhng mt hn ch v sai lch, nh hng nhp pht trin. l trong l nh o, ch o thiu s thng nht t chc thc hin nhng nh hng, mc tiu pht trin ra, cha coi trng nhim v cng c, chn chnh nn khng tp trung gii quyt x l nhng sai st, tn ti c li. Tnh trng n qu hn tn ng c vn d ko di, n qu hn mi pht sinh thm, chim t l qu cao trong tng d n, nhng vi phm v s dng vn t c cha c bin php khc phc. Vn b ng khng sinh li cn ln, nh hng n kt qu kinh doanh. Tnh hnh ti chnh cn tng i yu, t l an ton vn ti thiu khng t mc theo qui nh, ri vo hon cnh kh khn mi, ny sinh mu thun trong ni b l nh o dn n tnh trng phn ho ni b rt cng thng. Giai on 3: Giai on cng c pht trin n nh (1999-2001) T tnh hnh din bin nu trn v thc trng hot ng ca Sacombank c i hi c ng thng nin nm 1998 phn tch, nh gi lm r nhng nguyn nhn

27

ng sai ca cc s vic, ng thi ra phng hng, nhim v, cng nhng gii php thit thc thc hin theo nh hng, mc tiu l "cng c n nh pht trin vng chc". Chuyn sang thi k iu chnh thc thi quyt nh ca NHNN. l mt s kin ng ghi nh, v to nn mt bc ngot, quyt nh s tn ti v pht trin i ln ca Sacombank. Trn c s , ngay t u nm 1999, HQT t chc nhiu cuc hi tho, ta m v nhng chuyn quan trng tp hp tr tu tp th, tm ra nhng gii php ti u cng c v pht trin; ng thi quyt nh thnh lp cc ban chuyn trch, gm ban chn chnh, ban pht trin v ban lp quy, ch o cc mt hot ng i vo n np, cht ch v hiu qu. Bn cnh th ngn hng cng ra k hoch cng vi nhng phng hng c th nhm chn chnh li nhng vn cn tn ti theo Lut cc TCTD; tp trung x l n qu hn cn tn ng, ngn chn n qu hn mi pht sinh, ngy cng gim thp t l n qu hn; ng thi thc hin nghim tc vic trch lp cc qu d phng ri ro v x l ri ro; gp phn nng cao cht lng tn dng v tng bc gp phn n nh i ng cn b tn dng, cng nh cht lng qun tr cng c nng ln; tng bc hon thin quy ch qun l, to c s cho vic kim sot v iu hnh hot ng kinh doanh ngy mt tt hn. Song song vi cng tc chn chnh, th cc mt khc ca ngn hng u pht trin mnh, hnh thnh t vic thi ua hon thnh ch tiu k hoch ca ngn hng ra. iu ny to mt "bc pht trin vt bc", to tin thun li cho ngn hng tip tc pht trin. Giai on 4: Giai on pht trin chun b cho qu trnh hi nhp (20012005) Trong giai on ny, Sacombank thc hin hon thnh vt mc cc ch tiu kinh t v mc tiu pht trin cho thi k k hoch 05 nm. c bit vi s tham gia gp vn ca 03 c ng nc ngoi l cc t chc ti chnh ngn hng mnh trn th gii v khu vc h tr Sacombank tip cn cng ngh tin tin v kinh nghim qun tr iu hnh hin i, chun b cho qu trnh hi nhp kinh t quc t. ng thi, ngn hng bc u pht trin thnh cng m hnh hp tc lin doanh, lin kt

28

thng qua vic gp vn thnh lp cng ty qun l qu - cng ty chng khon - cng ty bo him... Qua hn 14 nm hot ng, Sacombank l mt trong nhng NHTMCP c vn iu l ln nht Vit Nam, tng t 190 t ng nm 2001 ln 2.089 t ng vo cui nm 2006. Mng li hot ng vi 159 im giao dch tr i rng t bc vo nam, i ng nhn vin gm 3.808 ngi, quan h vi 8.900 i l thuc 222 ngn hng ti 85 quc gia trn th gii. Cng vi nhng thnh qu t c, Sacombank hng n mc tiu tr thnh mt ngn hng bn l a nng - hin i tt nht Vit Nam v c quy m trung bnh trong khu vc. 2.1.2 C cu t chc - mng li hot ng 2.1.2.1 C cu t chc C cu b my qun tr ngn hng i hi ng c ng: i hi ng c ng l c quan c thm quyn cao nht ca Sacombank, quyt nh nhng vn thuc nhim v v quyn hn c lut php v iu l Sacombank quy nh Hi ng qun tr: HQT l c quan qun tr ca Sacombank, c ton quyn nhn danh Sacombank quyt nh cc vn lin quan n mc ch, quyn li ca Sacombank, tr nhng vn thuc thm quyn ca i hi c ng. Ban kim sot: ban kim sot l c quan kim tra hot ng ti chnh; gim st vic chp hnh ch hch ton, hot ng ca h thng kim tra, kim ton ni b Sacombank. U ban qun l ri ro: xy dng m hnh v quy nh v qun l ri ro; xy dng cc mc tiu chin lc qun l ri ro; ch o, trin khai v kim tra qu trnh thc hin chin lc qun l ri ro; trc tip theo di ch o cc y ban trc thuc, trong c u ban qun l ti sn n - ti sn c. U ban kim ton: tham mu cho HQT cc vn c lin quan n cng tc qun l ti chnh ca ngn hng v cc cng ty trc thuc; ch tr cng tc kim ton ni b vo cui mi qu v cui nm, trn c s s dng b phn kim ton ni b trc thuc HQT ngn hng; l c quan i din ngn hng trong cc mi

29

quan h lm vic vi c quan thanh tra nh nc, thanh tra ngnh v cc cng ty kim ton. Hi ng tn dng: hi ng tn dng c trch nhim xem xt, thm nh v t vn cho tng gim c (hoc ph tng gim c c y quyn) trong vic ra quyt nh cp tn dng cho khch hng theo cc quy nh ti quy ch t chc v hot ng ca hi ng tn dng do HQT ban hnh Hi ng x l ri ro tn dng: xem xt v ra quyt nh bin php x l ri ro tn dng i vi cc khon n thuc i tng phi x l ri ro theo quy nh; quyt nh vic phn loi n, trch lp v s dng d phng ri ro tn dng; xem xt bo co tnh hnh theo di, sao k; lp phng n v thc hin thu hi n i vi cc khon n c x l ri ro tn dng. C cu b my iu hnh ngn hng Tng gim c: tng gim c l ngi c trch nhim qun l v iu hnh mi hot ng ca ngn hng theo ng php lut nh nc, cc quy nh ca ngnh, iu l, quy ch, quy nh ca Sacombank, ng thi l ngi tham mu cho HQT v mt hoch nh cc mc tiu, chnh sch. Gip vic cho tng gim c c cc ph tng gim c, k ton trng v b my chuyn mn nghip v. U ban qun l ti sn n - ti sn c: xut chin lc thch hp thng qua vic qun l danh mc ti sn n - ti sn c da trn li nhun d kin v cc ri ro v l i sut, ri ro v thanh khon, ri ro v ngoi hi, ri ro v tn dng, t l an ton vn v nhng ri ro khc c th xy ra. Cc phng nghip v hi s: Trn c s cc chc nng nhim v c quy nh ti quy ch t chc iu hnh, cc phng nghip v hi s c th c tng gim c y nhim gii quyt mt s cng tc hng ngy v u quyn thc hin mt s cng vic c th. Chc nng ca cc phng nghip v hi s: Khi kinh doanh Phng kinh doanh: h tr v iu phi cng tc bn hng ca cc chi nhnh; ti thm nh h s tn dng vt hn mc phn quyt ca chi nhnh, s giao dch; qun l v pht trin sn phm tn dng; tip th v m rng th phn; thm nh

30

cc h s; d n theo yu cu ca cp c thm quyn; qun l cc hot ng lin doanh, lin kt ca hi s v sn phm tn dng. Phng ti tr thng mi: iu hnh v qun l hot ng ti tr thng mi; qun l cng tc thanh ton quc t; qun l h thng SWIFT. Phng pht trin sn phm: qun l v pht trin sn phm phi tn dng; tip nhn nh k v qun l thng tin phn hi v sn phm ca ni b ngn hng; qun l cc hot ng lin doanh, lin kt ca hi s v sn phm phi tn dng. Trung tm th: qun l v iu hnh hot ng kinh doanh th ca ngn hng; trc tip thc hin cc nghip v pht hnh v thanh ton th; qun l mng li knh phn phi dch v th/ATM/POST; qun l ton b h thng k thut th v ATM/POST; b phn ngn hng in t; qun l cng tc chm sc khch hng; tip nhn v x l thng tin phn hi ca khch hng v sn phm; qun l thng tin v khch hng VIP; xy dng chnh sch khch hng. Khi ngn qu Phng kinh doanh tin t: qun l hot ng kinh doanh ngoi hi; nghin cu v pht trin sn phm kinh doanh ngoi hi. Phng ngun vn: qun l v iu hnh thanh khon ca ngn hng; qun l ngun vn v s dng vn ca ngn hng; tip nhn v qun l cc ngun vn k thc; qun l ti sn n - ti sn c (ALCO); qun l hot ng kinh doanh trn th trng vn. Phng qun l ngn qu v thanh ton: qun l cng tc thanh ton ni a; qun l cng tc ngn qu; cng tc h tr cho phng kinh doanh tin t v phng ngun vn. Khi iu hnh Phng k hoch v chin lc: hoch nh chin lc pht trin ca ngn hng; xy dng v qun l k hoch kinh doanh chung ca ton ngn hng; qun l cc cng ty trc thuc. Phng chnh sch: xy dng c ch chnh sch chung; qun l h thng vn bn lp quy; qun l c cu t chc b my; cng tc php ch; qun l h thng phn cp, u quyn; qun l quy trnh.

31

Phng ti chnh - k ton: cng tc xy dng v kim tra ch ti chnh - k ton; cng tc k ton tng hp; cng tc k ton qun tr; cng tc k ton chi tit; cng tc hu kim chng t k ton.

Phng qun l ri ro: qun l v thu hi n; qun l ri ro tn dng; qun l ri ro phi tn dng; Khi h tr Phng nhn s v o to: tuyn dng nhn s; qun l nhn s; pht trin ngun nhn s; o to; qun l sinh vin thc tp; xy dng v qun l th vin ca ngn hng.

Phng hnh chnh qun tr: qun l v pht hnh vn th; cng tc hnh chnh phc v; cng tc l tn; qun l ti sn c nh v cng c lao ng; mua sm ti sn c nh v cng c lao ng; cng tc qun l chi ph iu hnh; cng tc bo v an ninh; cng tc qun l i xe.

Phng pht trin thng hiu v th trng: qung b thng hiu; pht trin v m rng mng li. Phng xy dng c bn: qun l cng tc xy dng c bn; qun l cng tc mua sm bt ng sn; thc hin th tc php l v xy dng c bn, mua sm bt ng sn.

B phn quan h quc t v quan h cng chng: qun l hot ng quan h cng chng; qun l hot ng quan h quc t; cng tc th k. Khi cng ngh thng tin Phng qun tr ti nguyn: m nhn cc cng tc qun tr mng; cng tc qun tr h thng; cng tc dch v h thng; cng tc an ton, bo mt thng tin; cng tc pht trin ng dng ngn hng in t v ng dng h tr hot ng iu hnh ngn hng.

Phng nghin cu v pht trin cng ngh thng tin: nghin cu cng ngh mi a vo p dng thc tin; pht trin ng dng: tch hp; qun l; iu hnh ngn hng; xy dng v pht trin h thng bo co, thng tin qun l.

Phng x l thng tin: qun l h thng ngn hng li.

32

Cc phng ban trc thuc tng gim c Phng kim tra, kim sot ni b: kim tra, gim st tun th cc quy nh v php lut v cc quy ch, quy trnh nghip v, quy nh ni b ca ngn hng; kim tra, gim st vic thc hin cc quy nh v trch nhim v quyn hn ca cn b qun l trong h thng; i din ngn hng lm vic vi cc on thanh tra, kim tra, tm hiu thng tin ca ngn hng v ca cc c quan chc nng c lin quan; qun l, theo di cng tc iu chnh cc kin ngh ca on thanh tra. Phng u t: qun l hot ng u t chng khon v cc d n u t bng vn t c ca ngn hng; thc hin cc dch v t vn ti chnh, t vn u t cho khch hng; thit lp danh mc c phiu nhn cm c v chuyn nhng c k hn. S giao dch/chi nhnh v n v trc thuc S giao dch/chi nhnh l n v ph thuc ngn hng, c con du, c thc hin mt s chc nng, nhim v hot ng ngn hng theo y quyn ca tng gim c ngn hng. S giao dch/chi nhnh c bng cn i ti khon ring, phi t cn i thu nhp, chi ph v c l i ni b sau khi tnh cc khon chi ph (k c chi ph iu hnh) v l i iu ho vn. Cc n v trc thuc chi nhnh gm: Phng nghip v chi nhnh l cc phng chc nng trc thuc; Phng giao dch l n v hch ton bo s v c con du ring, c php thc hin mt phn cc ni dung hot ng ca s giao dch/chi nhnh theo s u quyn ca gim c s giao dch/chi nhnh. Phng giao dch khng c bng cn i ti khon ring, phi t cn i thu nhp, chi ph v c l i ni b sau khi tnh mi khon chi ph (k c chi ph iu hnh) v l i iu ho vn. Mi giao dch ca phng giao dch phi c bt u v kt thc trong ngy v c phn nh y v s giao dch/chi nhnh hch ton. Ngoi ra, ty thuc vo nhu cu hot ng trong tng thi k, ngn hng c th tip tc duy tr hoc/v m cc n v trc thuc s giao dch/chi nhnh nh t tn

33

dng, qu tit kim, im giao dch c chc nng hot ng theo ng quy nh ca NHNN. Cng ty trc thuc Cng ty trc thuc ca Sacombank c HQT thnh lp theo ngh ca tng gim c khi Sacombank c iu kin v ngun vn t c v ngun nhn lc. Quy trnh thnh lp, t chc v hot ng ca cng ty trc thuc c tin hnh trong khun kh lut php cho php. Sacombank hin c cc cng ty trc thuc v cng ty lin doanh sau: Cng ty TNHH qun l n v khai thc ti sn (AMC) i vo hot ng vo thng 03/2003 Cng ty TNHH kiu hi Si gn thng tn (SacomRex) va mi thnh lp v i vo hot ng trong thng 03/2006. Cng ty TNHH cho thu ti chnh (SacombankLeasing). Cng ty chng khon Sacombank (Sacombank Securities) Cng ty lin doanh qun l qu u t chng khon Vit Nam (VietFund Management). 2.1.2.2 Mng li hot ng T mt ngn hng b nh trn c s hp nht mt ngn hng v 03 hp tc x , sau chng ng 15 nm pht trin mng li chi nhnh Sacombank pht trin rng khp vi s lng 159 n v; trong gm c 54 chi nhnh, 105 phng giao dch. Hin Sacombank l ngn hng c h thng mng li rng nht trong h thng NHTMCP v c mt 38/64 tnh thnh c nc. Ti khu vc min nam, h thng mng li ngn hng tp trung kh mnh ti khu vc TP. H Ch Minh v tri rng ra cc tnh thnh ty nam b. khu vc TP. H Ch Minh, ngn hng c 12 chi nhnh v 37 phng giao dch hin din phn ln cc khu vc trng im, trung tm thnh ph. Ngoi ra, chi nhnh ngn hng cng c mt hu khp cc tnh thnh ty nam b nh Long An, Cn Th, Sc Trng, Tin Giang, Hu Giang, Bn Tre, Vnh Long, An Giang, ng Thp, Bc Liu, Kin Giang... vi tng s 38 n v bao gm 16 chi nhnh, 22 phng Giao Dch.

34

Mng li chi nhnh ca ngn hng khu vc min trung - ng nam b v ty nguyn tng trng rt nhanh trong vi nm qua nhm p ng vi tc tng trng ca a bn. Nm 2003, ngn hng mi ch c mt 06 tnh thnh khu vc min trung - ng nam b v ty nguyn. Sau 3 nm khng ngng tng trng, tnh n cui nm 2006 s lng chi nhnh ti khu vc tng ln 49 n v, bao gm 15 chi nhnh, 34 phng giao dch. Chi nhnh ngn hng c mt ti nhiu tnh thnh thuc khu vc min trung - ng nam b v ty nguyn gm ng Nai, Bnh Dng, Bnh Phc, c Nng, k Lk, Lm ng, B Ra - Vng Tu, Khnh Ha, Ph Yn, Bnh nh, Qung Nam, Nng, Tha Thin - Hu, Qung Tr,... Ti khu vc min bc, mng li chi nhnh ca ngn hng c m rng v khng ngng cng c vi 11 chi nhnh, 13 phng giao dch tp trung ti cc tnh thnh ln, khu vc c nhiu tim nng nh H Ni, H Ty, Hng Yn, Bc Ninh, Hi Dng, Lng Sn, Thanh Ho,... 2.1.3 Ni dung hot ng Sn phm tin gi: tin gi thanh ton c nhn v doanh nghip; tin gi tit kim c k hn; tit kim khng k hn; tit kim c k hn d thng; tit kim trung hn linh hot; tit kim tch ly; tit kim vng v VN m bo gi tr theo vng; ti khon u c. Sn phm cho vay: cho vay sn xut, kinh doanh - c nhn v doanh nghip; cho vay tiu dng; cho vay bt ng sn; cho vay i lm vic nc ngoi; cho vay cn b cng nhn vin; cho vay cm c s tit kim; cho vay gp ch; cho vay du hc; cho vay nng nghip; cho vay thu chi. Sn phm th: th Sacombank; th thanh ton SacomPassport; th tn dng ni a; th quc t. Dch v chuyn tin: chuyn tin trong nc; chuyn tin ra nc ngoi; chuyn tin t nc ngoi v Vit Nam. Thanh ton quc t: chuyn tin bng in (T/T); nh thu; tn dng chng t Cc sn phm dch v khc: kinh doanh ngoi t; chuyn i ngoi t; chi tr lng h cn b - cng nhn vin; thu chi h tin bn hng; bo l nh; dch v bt ng sn; dch v cho thu ngn t st; dch v phone-banking; h tr du hc.

35

Ngoi ra Sacombank cn cung cp cc dch v nh: t vn u t, nhn y thc u t v qun l ti sn, chit khu chng t c gi, v cc dch v ngn hng khc trong khun kh c php hot ng ca ngn hng. 2.1.4 Kt qu hot ng trong thi gian qua v phng hng hot ng trong tng lai 2.1.4.1 Kt qu hot ng trong thi gian qua T mt NHTMCP th nh b, yu km nhiu mt, sau hn mi nm xy dng, Sacombank hin nay tr thnh mt NHTMCP ln mnh trong nc hin nay. V kh nng ti chnh ca ngn hng: vn iu l khng ngng c tng ln (ban u ch c 3 t ng sau hn mi lm nm phn u Sacombank t c 2.089 t ng), nng vn t c ln gn 2.155 t ng, v nng tng ti sn ln 24.776 t ng. Ngun vn huy ng: Huy ng vn ng vai tr then cht trong hot ng ngn hng hin nay, khi m nhu cu vn u t pht trin kinh t - x hi rt ln v ngun tin nhn ri trong dn c c tim nng ln. Do , nm 2006 tip tc din ra cuc chy ua huy ng vn gia cc NHTM v s cnh tranh nhm thu ht ngun vn nhn ri din ra kh quyt lit, va cnh tranh bng chnh sch chm sc khch hng v dch v tin ch gia tng, va cnh tranh v l i sut v cc chng trnh khuyn mi gi tr ln. ng thi, th trng chng khon si ng v xut hin nhiu cng ty u t ti chnh l nhng knh huy ng vn cnh tranh vi h thng NHTM. Ngoi ra, cng phi k n yu t cnh tranh ngoi ngnh ngn hng. S pht trin ca th trng vn vi cc t pht hnh cng tri (tri phiu chnh ph, tri phiu th, tri phiu cng ty,...), tnh hp dn ca cc t pht hnh c phn ln u ra cng chng trong tin trnh c phn ho doanh nghip nh nc. S pht trin mnh m ca cc t chc ti chnh phi ngn hng nh bo him, bu in, cng ty ti chnh,... cng chia s th phn huy ng vn v to nhiu sc p ln ngun vn huy ng ca ngnh ngn hng.

36

Trong bi cnh cnh tranh gay gt , ngn hng pht trin m rng mng li, a dng ho sn phm huy ng, i ng nhn vin bn hng chuyn nghip, ngn hng tng cng cng tc qung co thng hiu, to n tng tt i vi khch hng gi tin bng cung cch phc v v k nng chm sc khch hng. Qua thc y ngun vn huy ng lun t mc tng trng rt cao. n cui nm 2006, tng ngun vn huy ng (quy VND) t 21.338 t ng, tng 74% so vi cng k nm trc tng hn 2 ln so vi tc tng trng ca ton ngnh. So vi nm 2001, tng ngun vn huy ng tng gp 7,5 ln, t tc tng trng bnh qun hng nm l 50,5%. V c cu ngun vn huy ng nm 2006 th huy ng vn bng VND chim t trng 73%, bng vng: 11,9% v bng ngoi t chim 15,1%; ngun vn huy ng t t chc kinh t v dn c chim t trng ln nht, t 93,9% trong tng huy ng, tng 75,4% so vi nm trc; ngun vn ngn hn chim t trng 82% tng 74,6% so vi nm trc v ngun vn trung, di hn chim t trng 18% tng 71,6% so vi nm trc. Qua cc nm ngun vn huy ng lin tc pht trin vi c cu ngun vn ngy cng ph hp vi yu cu a dng ho trong kinh doanh. BNG 2.1: NGHIP V HUY NG VN QUA CC NM n v tnh : t ng Ch tiu Ngun vn huy ng (quy VND) (Ngun bo co thng nin Sacombank) 2001 2.851 2002 3.856 2003 6.354 2004 9.176 2005 12.272 2006 21.338

37

Hnh 2.1: BIU NGUN VN HUY NG QUA CC NM

Nguo n vo n huy ng (t ng)

25.000 20.000 15.000 9.176 10.000 5.000 0 2001 2002 2003 2004 2005 2.851 3.856 6.354

21.338

12.272 Ngu n v n huy ng

2006

BNG 2.2: TC TNG TRNG NGHIP V HUY NG VN QUA CC NM n v tnh: t ng

Ch tiu Nm 2002 S d Ngun vn huy ng (quy VND) 3.856 +/(%) 35,25 6.354 Nm 2003 S d +/(%) 64,78 9.176 Nm 2004 S d +/(%) 44,41 12.272 Nm 2005 S d +/(%) 33,74 Nm 2006 S d +/(%) 21.338 73,88

Theo biu ngun vn huy ng vn ca ngn hng t 2001-2006, cho thy c tc tng trng ca ngun vn huy ng rt cao v s chuyn dch hp l v c cu huy ng vn. T , c th thy c cng tc m rng mng li, m rng a bn hot ng, cng vi h thng tr s khang trang, bt u pht huy tc dng. y l li th cnh tranh ca Sacombank trong thi k hi nhp. Hot ng tn dng T nm 2000 tr li y, nn kinh t lin tc tng trng kh nhanh (thp nht l 6,79% nm 2000, cao nht l 8,43% nm 2005, nm 2006 t 8,17%), kinh t v m c duy tr n nh (ch s CPI tng bnh qun 3,34%/nm thm ht ngn sch

38

nh nc c kim sot di 5%GDP) v i sng vt cht tinh thn ca nhn dn khng ngng c ci thin. Nm 2006, kinh t Vit Nam t mc tng trng GDP l 8,17 %, - l mt trong nhng nn kinh t tng trng cao hng u ca chu v th gii. Nh nn kinh t lin tc tng trng nn nhu cu vn tng rt cao, y hot ng tn dng ca h thng ngn hng trong nhng nm gn y pht trin vi tc kh "nng". Trong bi cnh bin ng mnh ca tnh hnh kinh t - x hi, th trng vn v th trng tin t trong nc, Sacombank khng ngng nng cao nng lc, ti c cu v chn chnh li b my hot ng, sa i v hon thin chnh sch tn dng, cc m hnh nh gi xp hng v cc bin php kim sot tn dng hiu qu nh: chn lc d n u t, sng lc khch hng, kim sot cht lng tn dng, tp trung u t vn trn c s an ton. Nh , hot ng tn dng ca Sacombank t c s tng trng n nh v bn vng. Hot ng tn dng l hot ng chnh mang li ngun thu chim t trng ln (hn 70%) trong tng thu nhp ca Sacombank, tuy nhin trong bi cnh tnh hnh sn xut, kinh doanh cn gp nhiu kh khn nn Sacombank ht sc thn trng trong vic cp tn dng m bo an ton vn cho vay, tip tc thc hin vic ti cu trc li d n cho vay theo hng a dng ho cc loi hnh cho vay v m rng a bn cho vay, thc hin chnh sch cho vay phn tn tp trung ch yu vo thnh phn kinh t c th v h gia nh. iu ny va phn tn ri ro va phc v cho vic pht trin kinh t - x hi c bit l i vi thnh phn kinh t c th h gia nh v nng thn. Cui nm 2006, tng d n tn dng ca Sacombank t 14.394 t ng, tng 70,9% so u nm 2006 v tng hn 3 ln so vi tc tng trng ca ton ngnh. So vi nm 2001 d n tng 6,2 ln, t tc tng trng d n tn dng bnh qun hng nm l 44,7%

39

BNG 2.3: NGHIP V S DNG VN QUA CC NM n v tnh : t ng Ch tiu 2001 2002 2003 2004 5.987 2005 8.425 2006 14.394 Tng d n 2.327 3.301 4.729 (quy VND) (Ngun bo co thng nin Sacombank)

Hnh 2.2: BIU TH HIN TNG TRNG NGHIP V S DNG VN

Tng d n (t ng) 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2.327 3.301 4.729 5.987 8.425 Tng d n (quy VND) 14.394

BNG 2.4: TC TNG TRNG NGHIP V S DNG VN QUA CC NM n v tnh: t ng

Ch tiu Nm 2002 D n Tng d n 3.301 (quy VND) +/(%) 41,86 Nm 2003 D n +/(%) 4.714 43,27 Nm 2004 D n +/(%) 5.987 26,60 Nm 2005 D n +/(%) 8.425 40,74 14.394 Nm 2006 D n +/(%) 70,9

40

BNG 2.5: T TRNG D N CHO VAY SO VI NGUN VN HUY NG n v tnh : t ng Ch tiu 2001 2002 Ngun vn huy ng 2.851 3.856 Tng d n 2.327 3.301 T trng (%) 81,62 85,61 (Ngun bo co thng nin Sacombank) 2003 6.354 4.729 74,43 2004 2005 2006 9.176 12.272 21.338 5.987 8.425 14.394 65,25 68,65 67,46

Hnh 2.3: BIU T L D N CHO VAY SO VI NGUN VN HUY NG

t ng
25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Ngun v n huy ng (quy VND) Tng d n (quy VND)

T l cho vay/huy ng vn cui nm 2006 l 67,46%, gim 1,15% so vi u nm 2005 (68,65%) v gim 14,12% so vi nm 2001. y l nh hng pht trin bn vng ca Sacombank nhm tng bc a dng ho danh mc s dng vn v gim dn s l thuc vo hot ng tn dng. ng thi, Sacombank trin khai thm mt s sn phm tn dng mi, lin kt vi nhiu doanh nghip c thng hiu ln cung cp sn phm, dch v ngn hng v thc hin bo him cho khch hng. y l nhng nt c trng mi trong tip th v bn sn phm mang tnh lin kt mng li ton h thng ca Sacombank nhm pht huy ti a li th sn c tng li nhun.

41

BNG 2.6: D N CHO VAY THEO THNH PHN KINH T n v tnh: t ng i tng Nm 2003 D n Doanh nghip nh nc Cng ty c phn v trch nhim hu hn Doanh nghip t nhn Hp tc x Cng ty lin doanh Cng ty 100% vn nc ngoi C nhn Tng cng
87 2.553 4.715 1,84% 54,15% 51 2.717 5.986 0.85% 45,39% 25 3.376 8.425 0,29% 40,07% 10 6.745 14.397 0,07% 46,86% 1.669 168 25 20 35,40% 3,56% 0,52% 0,42% 2.583 303 32 41 43,15% 5,06% 0,53% 0,69% 4.291 587 76 40 50,93% 6,97% 0,90% 0,48% 6.468 972 80 41 44,93% 6,75% 0,56% 2,82% 193

Nm 2004 D n
260

Nm 2005 D n
30

Nm 2006 D n
81

T trng
4,10%

T trng
4,34%

T trng
0,36%

T trng
0,56%

42

Hnh 2.4: BIU C CU D N CHO VAY THEO THNH PHN KINH T

7.000 6.000 5.000 D n (t o ng) 4.000 3.000 2.000 1.000 0 2003 2004 N m Doanh nghip nh nc Cng ty c phn v trch nhim hu hn Doanh nghip t nhn Hp tc x Cng ty lin doanh Cng ty 100% vn nc ngoi C nhn 2005 2006

BNG 2.7: T TRNG CHO VAY THEO KHU VC A L n v tnh: triu ng Khon mc Thnh ph H Ch Minh ng bng sng Cu Long Min trung Min bc Min ng nam b Tng cng 2003 3.279.818 375.251 195.998 394.173 469.670 4.714.910 2004 3.958.823 420.780 386.966 552.320 667.523 5.986.412 2005 5.309.254 618.412 720.981 794.337 982.254 8.425.238 2006 8.322.928 1.507.007 1.650.848 1.104.995 1.808.536 14.394.313

43

Hnh 2.5: BIU TNH HNH CHO VAY THEO KHU VC A L NM 2006

Min ng nam b 13% Min bc 8% Min trung 11% ng bng sng Cu Long 10% Thnh ph H Ch Minh 58%

Hot ng thanh ton Trong tng trng chung ca Sacombank, hot ng thanh ton ca Sacombank trong giai on 2001-2006 tng trng vi tc kh cao (bnh qun t 34,8%/nm). Nm 2005, ngn hng tip tc m rng quan h thanh ton v bo l nh vi cc ngn hng trong v ngoi nc, ng thi tip tc ci tin quy trnh nghip v v cng ngh. Hot ng thanh ton quc t Doanh s thanh ton quc t ca Sacombank khng ngng c tng ln cng vi s pht trin ca h thng mng li ngn hng i l nc ngoi. Ngn hng ci tin quy trnh nhn chng t nhp khu t nc ngoi, chun ho cc hot ng quan h i l bng quy trnh nghip v i l, quy trnh m ti khon ti ngn hng nc ngoi, quy trnh lu tr h s quan h i l, nng cp thanh cng phin bn mi ca phn mm SWIFT nhng yu t ny gp phn thc y hot ng thanh ton quc t pht trin mnh m. Tng doanh s thanh ton quc t nm 2006 t 1.917,89 triu USD, tng 26% so vi cng k nm trc.

44

C c kt qu trn l nh ch trng u tin pht trin tn dng ti tr xut, nhp khu v pht trin mi quan h i l vi cc ngn hng nc ngoi. n cui nm 2006 Sacombank c mng li ngn hng i l vi khong 8.900 i l ca 222 ngn hng thuc 85 quc gia trn th gii. Hin nay Sacombank c mi lin kt chuyn tin kiu hi vi hn 27 i tc M, Canada, c, c, i Loan Doanh s chi tr kiu hi trong nm 2006 t trn 580 triu USD tng 8% so vi nm 2005 (540 triu USD). Vi kt qu ny, Sacombank ang l mt trong cc ngn hng c hot ng kiu hi mnh nht Vit Nam. Nhng sn phm dch v v thanh ton quc t m Sacombank cung cp gm tn dng th xut, nhp khu, nh thu chng t xut, nhp khu, nh thu, sc, bankdraft, chuyn tin i nc ngoi nh du hc, khm cha bnh, thu nhp, tha k, chuyn tin v Vit Nam cho tt c cc loi khch hng nh c nhn, cng ty, chuyn tin kiu hi. c bit, Sacombank ang trin khai sn phm bao thanh ton v dch v thanh ton qua mng (e LC). Hot ng thanh ton ni a Nh vic ng dng cng ngh thng tin, ci tin vic x l chng t thanh ton cng nh tham gia vo h thng thanh ton in t lin ngn hng, cht lng hot ng thanh ton ni a tng ln ng k: tc thanh ton nhanh, chnh xc, an ton v bo mt. Trong nm 2005, Sacombank trin khai thc hin thu h cc ph in thoi c nh cho trung tm h tr khch hng & qun l cc TP. H Ch Minh, thc hin thu tin mt ti cc im giao dch v bo c vo ti khon cng ty Bo Minh CMG v pht trin dch v chuyn tin nhanh tn nh t thng 10/2005. Vi s c gng hon thin v pht trin v khch hng Sacombank nhn c 04 gii thng v cht lng thanh ton quc t do HSBC, Citygroup, Union Bank of California v Wachovia Bank trao tng. T nhng thnh tu t c, doanh s chuyn tin i trong v ngoi h thng tng trng n nh v doanh s c nm t 94.415 t ng, tng 47.666 t ng, vi t l tng 102% so vi nm trc.

45

Kt qu kinh doanh BNG 2.8: TNG HP S B V TNH HNH HOT NG KINH DOANH CA SACOMBANK
THI IM CUI NM Tng ti sn (t ng) Vn iu l (t ng) Vn ch s hu Mng li hot ng Tng s cn b nhn vin C NM Tng thu nhp Tng chi ph L i trc thu L i rng H S TI CHNH T l an ton vn (CAR) T l ngun vn ngn hn cho vay trung di hn Huy ng vn/tng ti sn Cho vay/ Huy ng vn Cho vay/Tng ti sn T l n qu hn/tng d n Thu nhp phi tn dng/tng thu nhp Chi iu hnh/tng chi ph L i rng/Tng ti sn c bnh qun L i rng/(vn iu l +Qu d tr b sung vn iu l)bnh qun H s vn ch s hu 20,56 10,19 20,58 8,45 23,71 12,10 22,59 12,38 22,76 13,36 18,44 14,47 2,08 1,85 1,66 1,55 1,45 1,01 32,69 26,79 30,21 27,86 31,40 28,64 26,10 27,56 15,40 30,03 18,40 24,99 15,54 86,82 67,62 58,71 0,95 19,10 84,95 68,61 58,28 0,88 5,68 88,51 65,00 57,59 1,07 9,40 88,09 73,49 64,74 0,56 21,42 89,75 85,59 76,79 0,57 18,51 90,95 81,62 74,23 0,88 11,82 15,40 10,49 10,06 8,37 8,26 1.996 1.453 543 408 1.029 903 306 234 836 638 198 151 618 493 125 90 347 268 79 54 254 215 40 27 2006 24.764 2.089 2.430 159 3.808 2005 14.456 1.250 1.711 103 2.654 2004 10.395 740 859 90 1.865 2003 7.304 505 590 75 1.488 2002 4.296 271 322 55 1.063 2001 3.134 190 217 35 748

Hnh 2.6: BIU SO SNH MT S CH TIU HOT NG KINH DOANH ca sacombank

46

25,000

14,456

20,000

24,764

15,000

10,395

10,000

7,304

4,296

2,089

740

543

505

5,000

1,250

306

3,134

271

190
2001

198

125

2006 2005 2004 2003 2002

N m

Tng ti sn (t ng)

Vn iu l (t ng)

Li tr c thu

Nm 2006 l nm Sacombank t mc li nhun cao nht t trc ti nay. Li nhun trc thu t 543 t ng , tng 77% so vi nm trc, bng 15,5 ln so vi nm 2001 v t mc tng trng bnh qun hng nm trong giai on 2001-2006 l 74%. Bn cnh , c cu thu nhp v chi ph c s chuyn bin tch cc, thu nhp phi tn dng tng dn t trng, nhm ci thin s l thuc vo thu nhp t hot ng tn dng v chi iu hnh gim t trng so vi cc nm trc, gp phn tng li nhun. Cc ch tiu ti chnh v an ton vn: t sut li nhun trn vn iu l v qu b sung vn iu l (Return of Earnings) bnh qun l 20,56%, xp x vi nm trc; t sut li nhun trn tng ti sn (Return of Assets) bnh qun l 2,08%, cao hn nm trc (1,85%); t l an ton vn ti thiu 11,82% (>8%) theo quy nh ca NHNN; t l ngun vn ngn hn I cho vay trung, di hn 15,54% (<40% theo quy nh ca NHNN); qua cc ch tiu trn cho thy mc d tng ti sn v vn t c tng nhanh, nhng cc ch s v t sut li nhun vn duy tr kh tt, ngang bng v cao hn nm trc, cc t l an ton vn m bo theo quy nh ca NHNN. V c cu t chc

79

40

47

xy dng mt mng li hot ng tng i rng v hp l nhiu tnh, thnh ph pha Nam v H Ni, gm mt h thng cc c s l chi nhnh cp 1, cc t tn dng v cc phng giao dch. Tt c ang hot ng c hiu qu to iu kin m rng hot ng ca ngn hng ni chung cng nh hot ng tn dng ni ring, to iu kin tng nng lc cnh tranh. V c s vt cht v k thut Ngn hng c tr s t ti trung tm ca TP. H Ch Minh v nhiu chi nhnh c xy dng mi hoc nng cp, to nn v th vng mnh cho ngn hng trong hot ng ca mnh. Bn cnh ngn hng ng dng cng ngh thng tin trong vic qun l cng nh cc cng tc khc, p ng yu cu tng bc hin i ho ca ngn hng, trong vic iu hnh cng nh trong vic kim sot cc hot ng kinh doanh ca ngn hng. V ngun nhn lc Ngn hng xy dng c i ng cn b, nhn vin tng i vng mnh, vi trnh ngy cng c nng v mi mt, to iu kin thch ng vi yu cu pht trin ngy nay v trong tng lai. V nng lc qun l ca hi ng qun tr, ban kim sot, ban iu hnh HQT, ban kim sot, ban iu hnh hot ng c bi bn v hiu qu, thc hin phi hp cht ch, on kt thng nht ch v hnh ng l nh o, ch o v t chc thc hin mi mt trong hot ng ca ngn hng theo n np, k cng v tun th php lut. Nhng thnh qu m ngn hng c c nh trn to ra mt thc t c y s thuyt phc, v to nn uy tn ca Sacombank vi cc i tc trong nc cng nh trn trng quc t, khng nh c s n nh v pht trin i ln ca Sacombank sau hn 15 nm pht trin.

48

2.1.4.2

nh hng pht trin n nm 2010

V vn ch s hu: tip tc tng nhanh vn t c bng vic tng cng tch ly thng qua vic pht trin mnh cc qu d tr v d phng, phn u n cui nm 2010 vn t c t mc tiu trn 6.000 t ng, tng 2,5 ln so vi nm 2006. V ngun vn hot ng: tng ngun vn hot ng tnh n nm 2010 d kin s t c mc ti thiu trn 45.000 t ng, tng bnh qun mi nm 40% so vi nm trc. Trong , s tp trung tng nhanh t trng cc ngun vn y thc, cc khon tin gi c l i sut thp v c thi gian s dng trung, di hn. Tng ti sn ca Sacombank n nm 2010 d kin s t mc ti thiu 51.000 t ng (tng ng 3,2 t USD) tng gp 2,1 ln so vi cui nm 2006. V hot ng tn dng: tng d n cho vay n cui nm 2010 d kin s t 28.800 t ng, tng bnh qun mi nm 30% so vi nm trc, trong , i vi cc doanh nghip va v nh, cho vay bt ng sn v cho vay sinh hot tiu dng s chim t trng trn di 50%, ng thi m bo n qu hn lun c khng ch mc di 2% tng d n cho vay. Qu d phng ri ro d kin s t trn 300 t ng vo cui nm 2010. V kinh doanh dch v: tp trung ht sc vo qu trnh pht trin m rng dch v ngn hng. Trong , ng thi vi vic nghin cu ci tin v pht trin m rng cc dch v ngn hng truyn thng, k c dch v t vn - tn thc - u thc, Sacombank s quan tm c bit n cc dch v ngn hng hin i, ngn hng quc t. D kin n nm 2010 thu nhp v hot ng dch v phi chim t trng 20-22% tng thu nhp ca ngn hng. V li nhun v cc ch tiu ti chnh: li nhun trc thu d kin nm 2010 s t mc 1.250 t ng, t sut li nhun/ti sn (ROA) vo nm 2010 d kin s t 1,7%-1,8% v t sut sinh li/vn ch s hu (ROE) vo nm 2010 d kin s t 15%-17%. V mng li hot ng: phn u n cui nm 2010, mng li chi nhnh ca Sacombank s ph kn ht 64 tnh thnh trong c nc vi trn 250 im giao dch; c th s c chi nhnh ti Lo, Campuchia v Trung Quc.

49

V h thng cng ngh thng tin: khng ngng nng cao ci tin cng ngh thng tin nhm phc v cho cng tc qun l cng nh khch hng c tt hn. Sacombank cng s trin khai xy dng trung tm cng ngh thng tin d phng t tiu chun quc t nhm m bo hot ng lin tc ngay c trong iu kin khng hong. V pht trin ngun nhn lc: khn trng xy dng trung tm o to v phi c k hoch nng cao kh nng chuyn nghip ca trung tm ny c th p ng c nhu cu o to cn bn, o to chuyn su, o to nng cao v o to cn b qun l iu hnh cc cp. Ngn hng vn tip tc c chnh sch khuyn khch phong tro t hc tp - rn luyn, ng thi vi vic chn c mt s cn b v chuyn vin i tu nghip nc ngoi. Phn u n cui thi k ny, i ng cn b qun l v lc lng nhn vin cc cp ca ngn hng phi t kin thc - k nng - phm cht chun. V ti cu trc b my: t chc li b my iu hnh theo dng sn phm hng v pha khch hng, b tr li i ng cn b cng nhn vin theo hng chuyn nghip ha, tng cng k nng qun tr - iu hnh - gim st, ng thi chun mc ho, m hnh ho cc quy trnh tc nghip nng cao nng sut lao ng v chm sc tt nht mi yu cu ca khch hng. Qun l cht lng sn phm theo tiu chun ISO, qun l ri ro, qun l ti sn c - ti sn n, qun l gi thnh sn phm v qun tr ti chnh ni chung phi tng bc c t ng ho v hon thin dn m bo cng khai - tnh minh bch v yu cu qun l tp trung, thng nht trn phm vi ton h thng.

50

2.2

Thc trng cng tc qun l cht lng tn dng ti Sacombank Nhng nm gn y th phn v ngun vn huy ng cng nh d n tn dng

ca Sacombank ngy cng chim t trng cao so vi ton ngnh. Cng vi s pht trin , Sacombank khng ngng nghin cu v thc hin nhiu bin php nhm nng cao cht lng qun l tn dng ca mnh c th va p ng c nhu cu pht trin va gim thiu c ri ro tn tht cho ngn hng. Cc bin php m Sacombank v ang p dng nh vic ti cu trc li b my, thit lp quy trnh qun l tn dng, thu hi n, thnh lp phng qun l tn dng, phng qun l ri ro nhm kim tra gim st v cnh bo ri ro, o to nng cao trnh nghip v nhn vin, t c nhng thnh cng ng k.

BNG 2.9: Tnh hnh ngun vn huy ng ca Sacombank so vi ton ngnh n v tnh:triu ng NM Ngun vn huy ng Sacombank Ngun vn huy ng ton ngnh Ngun vn huy ng ton ngnh ti Tp H Ch Minh Th phn huy ng vn ca Sacombank 147.559 1,59% 188.876 1,62% 285.503 2,09% 2004 9.176 577.107 2005 12.272 757.531 2006 21.338 1.022.667

51

BNG 2.10: Tnh hnh d n ca Sacombank so vi ton ngnh n v tnh: triu ng NM D n tn dng Sacombank D n tn dng ton ngnh D n tn dng ton ngnh ti TP. H Ch Minh Th phn d n tn dng ca Sacombank 140.607 1,29% 175.759 1,57% 229.747 1,99% 2004 5.987 464.109 2005 8.425 536.624 2006 14.394 724.443

BNG 2.11: Tnh hnh d n qu hn ca Sacombank qua cc nm n v tnh: triu ng Ch tiu Tng d n D n qu hn T l n qu hn D n kh i T l n kh i T l an ton vn Nm 2003 4.728.649 26.480 0,56% 13.240 0,28% 10,06% Nm 2004 5.986.511 64.056 1,07% 11.374 0,19% 10,49% Nm 2005 8.245.238 72.558 0,88% 45.349 0,55% 15,04% Nm 2006 14.394.313 137.578 0,95% 104.104 0,72% 11,82%

Trong nm 2005, NHNN ban hnh quyt nh 493/2005/Q-NHNN quy nh v phn loi n, trch lp v s dng d phng ri ro tn dng nhm a hot ng tn dng tip cn dn vi cc chun mc v thng l quc t. Quyt nh ny c tm nh hng ln n hot ng cho vay thu n, trch lp qu d phng v li nhun ca cc NHTM. Mc d vy, Sacombank vn tun th trit quy nh ny, vi tng trng d n kh cao nhng cht lng tn dng vn lun nm trong tm kim sot cht ch, t l n qu hn trn tng d n 0,95%, trong t l n xu 0,72% v qu d phng ri ro n cui nm t 81,4 t ng, tng 77,4% so vi nm trc. y l im ni bt ca Sacombank trong qu trnh ti cu trc d n theo nh

52

hng cho vay phn tn ri ro vi i tng cho vay l cc doanh nghip va v nh, c nhn v h gia nh. BNG 2.12: Tnh hnh n qu hn ti Sacombank (theo Quyt nh 493/2005/Q-NHNN ca NHNN) Nm 2005 Ch tiu Nhm 1 Nhm 2 Nhm 3 Nhm 4 Nhm 5 Tng cng D n (triu ng) 8.351.138 27.599 5.490 9.437 31.574 8.425.238 T l (%)
99,12 0,33 0,07 0,11 0,37

Nm 2006 D n (triu ng) 14.256.735 33.474 44.746 27.381 31.977 14.394.313 T l (%)
99,04 0,23 0,31 0,19 0,22

T kinh nghim xy dng h thng xp hng tn dng doanh nghip, trong nm Sacombank trin khai th nghim h thng xp hng tn dng c nhn. Mt d cn trong giai on hon thin, nhng h thng xp hng tn dng ni b l cng c h tr c lc nhm chun ho vic phn loi, xp hng khch hng qun l cht lng tn dng v d bo ri ro, y l mt trong nhng cn c a ra quyt nh cp pht tn dng nh: hn mc tn dng, thi hn vay, l i sut vay. Sp ti ngn hng s xin php NHNN p dng h thng ny phn loi n v trch lp d phng ri ro tn dng. Cc cam kt v cng n tim tng v m th tn dng v cc khon bo l nh cng c kim tra cht ch bng nhiu bin php nghip v. n cui nm 2006, s d cc nghip v th tn dng v bo l nh l 2.629 t ng tng 81,2% so vi u nm. hn ch tnh trng thng tin bt cn xng trong lnh vc qun l cht lng tn dng th nn kinh t cn phi c c s h tng v iu kin cn thit, gm: Cc quy nh php l r rng v cht ch H thng k ton v bo co ti chnh minh bch, tin cy phn nh ng nng lc ti chnh ca khch hng.

53

2.3

H thng thng tin y c tin cy v tnh chnh xc cao Cc tiu chun nh gi r rng, minh bch, d p dng. T chc nh gi, xp loi tn dng c lp. H thng ng k ti sn. Cc dng khc nhau ca tnh trng thng tin bt cn xng v tc ng ca chng n cht lng tn dng sacombank

2.3.1 H thng thng tin k ton v bo co ti chnh H thng thng tin k ton v bo co ti chnh l mt c s cc k quan trng gip cho cc bn c lin quan nm bt c tnh hnh ti chnh ca doanh nghip. Nu mt h thng thng tin k ton v bo co ti chnh khng c t chc tt v khng minh bch v c tin cy cao s rt kh c th cn c xem xt sc kho ca doanh nghip. Theo ngh nh v kim ton c lp, tr mt s loi hnh doanh nghip phi thc hin kim ton nh bo him,ngn hng, cc doanh nghip c vn u t nc ngoi,doanh nghip nh nc, s cn li (ch yu l cc doanh hot ng theo Lut doanh nghip), nh nc ch khuyn khch cc doanh nghip thc hin kim ton cc bo co ti chnh. Mt khc, ti hu ht cc TCTD cha yu cu khch hng n xin cp tn dng phi c bo co ti chnh c kim ton. Vic s dng cc bo co ti chnh lm cn c thm nh d n ca cc TCTD cha c tin cy nh pht biu ca ph tng gim c ngn hng u t v pht trin Vit Nam - ng L o Nguyn Cc doanh nghip va v nh thng xy dng bo co ti chnh mang tnh cht i ph vi c quan thu ; bo co chnh thc (bo co c php lun cng nhn) thng thp hn tnh trng thc t, khng m bo iu kin vay vn ngn hng*. 2.3.2 H thng thng tin v c s d liu 2.3.2.1 H thng thng tin phc v nh gi xp loi khch hng Mt h thng thng tin y v khch hng nh: lch s hnh thnh v qu trnh pht trin, nng lc ti chnh, mc tn nhim, i ng iu hnh l c s ht

54

sc quan trng gip cho vic thm nh, xp loi la chn khch hng trong hot ng ca cc TCTD. Nu h thng ny khng y s nh hng rt ln n kh nng nh gi, thm nh khch hng ca cc ngn hng. Hin nay, trung tm tn dng thuc NHNN Vit Nam (CIC) l t chc duy nht thc hin cng tc thu thp thng tin khch hng c quan h tn dng vi tt c cc TCTD. C ch thu thp thng tin ca CIC theo quy ch hot ng thng tin tn dng do NHNN ban hnh. Trong quy nh TCTD theo nh k c trch nhim bo co cc thng tin lin quan n khch hng cho CIC v cc TCTD c quyn khai thc thng tin ca CIC. Trn thc t, cc thng tin hin c ca CIC c cp nht khng cao v cc ch tiu cn chung chung. Nhng thng tin cn thit xc nh lch s, tin cy ca ban gim c doanh nghip hu nh khng c. Mt khc, do cha thc s thc v tm quan trng ca tnh cp nht v chnh xc v thng tin nn cc TCTD cha c s quan tm ng mc n cc thng tin, d liu khi bo co cho CIC. Khi thm nh doanh nghip, rt t ngn hng trong c Sacombank ly thng tin t CIC. 2.3.2.2 H thng thng tin ni b ca tng TCTD Hin nay, bn thn trong mt TCTD, h thng lu tr, x l thng tin cng cha hiu qu v tnh h thng gn nh khng c. Thm ch vic kim sot tng d n ca mt khch hng (k c cc n v trc thuc hch ton bo s) l mt vn rt kh khn i vi cc TCTD. Trong khi , ti Sacombank d dng khc phc tnh trng ny. 2.3.2.3 H thng thng tin phc v cho vic thm nh d n Ngoi h thng thng tin dng nh gi khch hng, khi thm nh d n, phng n kinh doanh, cc TCTD cn phi c h thng thng tin nhm xc nh, kim tra cc thng s u vo v u ra ca d n, nht l cc thng s v th trng cc nguyn liu u vo v th trng u ra ca cc sn phm Thc t, hin nay cc TCTD thng s dng cc thng tin ly c trn mng internet vi tnh h thng khng cao. Vic truy cp, tm kim nhng s liu ny ph thuc rt nhiu vo trnh ca cc nhn vin tn dng vi yu cu phi c kh nng c tt ting Anh. Do vn v h thng thng tin phc v cho cng tc thm

55

nh d n ca cc TCTD hin nay vn ang l vn rt ln. Nhng bin s quan trng nht quyt nh n hiu qu ca d n nh gi nguyn, vt liu, gi bn, kh nng tiu th li thiu thng tin nht trong qu trnh thm nh. 2.3.3 H thng cc tiu chun v k thut nh gi Sau khi c cc thng tin vi tin cy cao, iu kin cn thit tip theo l phi c c tiu chun v k thut nh gi ph hp. Chng ta cng xem xt thc t ny Vit Nam ni chung v Sacombank ni ring. 2.3.3.1 Cc tiu chun nh gi nng lc khch hng Theo quy nh i vi nhng ngi iu hnh doanh nghip i hi phi c mt s tiu chun nht nh no (v bng cp). Nhng thc t nhng quy nh ny nng v hnh thc hn. Nhng cn c, tiu chun da vo nh gi kh nng iu hnh ca mt doanh nghip, mt t chc gn nh khng c. 2.3.3.2 Cc tiu chun phn tch bo co ti chnh Hai iu kin c bn nht phn tch bo co ti chnh nhm a ra cc nh gi, kt lun c tin cy l phi c h thng thng tin bo co ti chnh tin cy v c h thng cc ch tiu, chun mc nh gi. Phn th nht c trnh by phn trn. Hin nay cha c cc tiu chun, chun mc c cho l hiu qu so snh nh gi mt bo co ti chnh ca mt khch hng l tt hay khng tt, tiu chun hay cha tiu chun. Hin nay, b ti chnh ban hnh cc thng t hng dn ch tiu nh gi hiu qu hot ng ti chnh ca TCTD nh nc, cc doanh nghip nh nc. NHNN Vit Nam giao cho trung tm thng tin tn dng CIC thc hin nh gi xp loi khch hng theo mt s tiu chun. Trn c s nhng tiu ch ca NHNN a ra, cc TCTD cng xy dng h thng ch tiu nh gi, xp loi khch hng. Nhng vic nh gi da vo cc tiu chun ny ang trong qu trnh th nghim cha thc s i vo cuc sng. 2.3.3.3 Cc tiu chun thm nh d n u t y l nhng thng s, nhng tiu chun v cng cn thit nh h s chit khu, mc ri ro, Trong qu trnh thm nh mt d n, c rt nhiu tiu chun nh gi d n, nhng hai tiu chun thng dng nht l da vo gi tr hin ti rng

56

(NPV) v sut thu hi vn ni b (IRR). Mt d n c NPV dng hay sut thu hi vn ni b ln hn mt ngng yu cu l c th quyt nh u t hoc cp tn dng cho d n . Vn kh khn u tin i vi cc TCTD khi tnh NPV hoc nh gi theo tiu chun IRR th sut chit khu no c s dng y. C th s dng m hnh nh gi ti sn vn hoc cc m hnh khc xc nh gi tr ny. Theo m hnh nh gi ti sn vn, t sut sinh li yu cu ca mt ti sn ti chnh (c th ng nht vi mt d n) c xc nh theo cng thc sau: Ri = Rf + ( Rm - Rf ). Trong : Rf: sut sinh li ca ti sn ti chnh phi ri ro (thng l chng khon chnh ph ngn hn) Rm: sut sinh li bnh qun ca ton th trng : H s tng quan gia ti sn ti chnh Ri v th trng ( Rm - Rf ): c gi l phn b ri ro (Risk Premium) iu ny l bt kh thi v cc h s gn nh khng th xc nh c hoc nu c xc nh c th chng khng c ngha xc thc ly lm cn c. Thc t cc TCTD, trong c Sacombank ang lm l ly l i sut cho vay trung, di hn ca chnh TCTD cng thm mt t l na c c sut chit khu. Vi phng chm ny c th tm chp nhn c v d sao cng c c s. Nhng c s ny l rt cm tnh. 2.3.3.4 Cc k thut phn tch bo co ti chnh, thm nh d n K thut nh gi, thm nh d n ni ring, d bo ni chung hin nay c s dng ph bin nht l da vo phn tch m hnh phng (phn tch ng) tnh xc sut c kh nng xy ra cc trng hp tt v cc trng hp bt li cho d n. Vic nhn vo biu phn b xc sut ca d n c th bit c xc sut NPV dng l bao nhiu, m l bao nhiu. Hin nay Vit Nam, cc k thut phn tch bo co ti chnh, thm nh d n cha c p dng v ph bin rng r i ti Vit Nam do iu kin v cng ngh v nhng ngi am hiu v n cn rt hn ch. V vy, vic p dng i tr gp rt nhiu kh khn.

57

T thc t nu trn, mt ngi am hiu mt cht v k thut thm nh d n l c th bin mt d n c xc sut NPV dng hay IRR ln hn ngng cn thit t 100%. Khi mun bc mt d n hoc nh gi mt doanh nghip hot ng khng hiu qu l vn ht sc kh khn i vi cn b tn dng. Nht l i vi nhng d n ca nhng doanh nghip c mi quan h tt. 2.3.3.5 T chc nh gi tn dng c lp Hin ti Vit Nam c trung tm thng tin tn dng CIC ca NHNN v mt s n v khc nh cc cng ty chng khon lm cng tc xp loi khch hng. Tuy nhin, m bo tin cy, t chc ny cn phi c cc iu kin (theo hip c Basel II) nh sau: Tnh khch quan: phng php nh gi tn dng cn phi cht ch, c h thng v phi cn c vo cc s liu qu kh theo mt phng php nh gi no . Ngoi ra, cc kt qu nh gi cn phi lin tc c r sot v iu chnh kp thi theo nhng thay i v tnh hnh ti chnh. c cc c quan ch qun ngn hng cng nhn, phng php nh gi i vi mi khu vc th trng, trong c vic i chiu li mt cch cht ch (rigorous back testing), cn phi c s dng trc t nht 1 nm v nn l 3 nm. Tnh c lp: t chc nh gi tn dng c lp cn phi c lp v khng chu cc sc p v kinh t hoc chnh tr c th nh hng n kt qu nh gi. Qu trnh nh gi cng t b nh hng bi nhng mu thun v li ch c th pht sinh do thnh phn ca HQT hoc c cu c ng ca cng ty gy ra cng tt. Kh nng tip cn quc t / tnh minh bch: kt qu nh gi cn c cung cp cho cc t chc trong v ngoi nc s dng trong cc mc ch hp php v vi cc iu kin cung cp tng ng nhau. Ngoi ra, phng php lun chung nh gi tn dng ca cc t chc nh gi cn phi c cng khai, hu ht cc d n vay vn t WB hoc ADB u cng khai trn trang web r rng phng php lun c th nh gi mt d n, iu ny s trnh c nhng che y thng tin t bn pha khch hng t mc tiu c ngun tn dng bng mi gi.

58

Vic cung cp thng tin: t chc nh gi tn dng c lp cn cung cp cc thng tin v phng php nh gi, bao gm cc khi nim v kh nng khng tr c n, khong thi gian nh gi, ngha ca mi bc xp hng; t l khng tr c n trong thc t ng vi mi nhm xp hng; v xu hng thay i cc kt qu nh gi, v d kh nng t xp hng AA xung xp hng A theo thi gian.

Cc ngun lc: mt t chc nh gi tn dng c lp cn phi c cc ngun lc cn thit thc hin vic nh gi vi cht lng cao. Cc ngun lc ny cho php cc t chc ny tip xc thng xuyn vi cn b qun l v nghip v ti cc t chc ang c nh gi tn dng b sung cc thng tin quan trng cho vic nh gi tn dng. Cc kt qu nh gi cn phi da trn s kt hp cc phng php nh tnh v nh lng. Ngun lc thm nh tn dng cng nn lm vic theo nhm, c ngha l bn thn ngn hng cng nn c nhng chuyn gia c lp thm nh t pha nc ngoi nhm p dng cho nhng d n quy m ln.

Tnh tin cy: trong mt chng mc nht nh, tin cy ca cc kt qu nh gi ca mt t chc nh gi tn dng c lp cng l bng chng ca tin cy ca cc kt qu nh gi ny. tin cy ca mt t chc nh gi tn dng c lp cng th hin vic cc t chc ny s dng cc quy trnh ni b nhm trnh khng cho cc thng tin mt c s dng sai mc ch. c cng nhn, mt t chc nh gi tn dng c lp khng nht thit phi nh gi cc cng ty hai quc gia tr ln. Nu cn c vo cc tiu chun nu trn, r rng hin nay Vit Nam cha c t

chc no iu kin v c kh nng xp hng tn dng mt cch c lp. Tuy nhin, vi nhng li th cnh tranh ca mnh, trung tm thng tin tn dng (CIC) l mt t chc c th c kh nng p ng cc iu kin ny. Kh nng thi gian ti, khi CIC pht trin c th tr thnh mt c quan cung cp thng tin v xp hng tn dng khch hng tin cy l nn tng cho mt h tng thng tin tt phc v cho hot ng tn dng ca cc ngn hng Vit Nam. Ngoi ra vi m hnh trung tm xp

59

hng tn nhim thuc VASC cng c kh nng tr thnh mt t chc xp hng tn nhim tin cy. 2.3.4 H thng ng k ti sn Mt h thng ng k quyn s hu ti sn r rng l v cng quan trng cho pht trin nn kinh t ni chung, hot ng tn dng ngn hng ni ring. Nu tt c cc ti sn c ng k v xc nhn quyn s hu, th ngi ch s hu c th em ti sn ny th chp, cm c vay vn ngn hng. Hay ni cc khc, nu tt c cc ti sn (nht l cc bt ng sn) c ng k quyn s hu (hay quyn s dng) khi mi thc s l ti sn, nu khng ch l mt cng c ca ngi c n th vic chuyn nhng, th chp, cm c s gp nhiu kh khn hn. Hin nay, vic ng k ti sn c quy nh, nhng nhn chung vic thc hin cha c trit v rng khp. Nguyn nhn ca vn ny l do thc t khch quan c rt nhiu loi ti sn khng thc hin ng cc trnh t, th tc v khng c y cc giy t cn thit nn vic ng k chng nhn quyn s hu l rt kh. c bit l cc bt ng sn ti khu vc nng thn, rt nhiu h lm nh t pht m khng c bt k mt giy t no. Nhng loi bt ng sn ny ch c th c xem l nhng cng c, phng tin phc v cho cuc sng hng ngy ca ngi dn m rt kh a vo chu chuyn trong nn kinh t. Do h thng ng k ti sn hot ng khng hiu qu nn hot ng tn dng Vit Nam gp nhiu kh khn. Liu ngn hng c th tin c khch hng s m bo c ngun vn t c tham gia vo d n nh cam kt. D khch hng c a ra cc bng chng nh sau th tin cy cng rt hn ch: Xc nhn c tin gi ngn hng: Liu sacombank c tin chc rng bn vay vn khng vay nng u ri gi vo ngn hng nh xc nhn. Thm ch, bn vay c bng chng khon tin gi l 5 nm hay 20 nm th ngn hng cng kh c th tin c l tin ca bn vay v hot ng ti chnh ngn hng Vit Nam c mt ngoi l l bt c loi tin gi no khch hng u c quyn rt trc hn. Do hm nay mua mt chng ch tin gi 5 nm ngy mai rt li l u hon ton c th.

60

Chng minh c li nhun gi li: y cng l vn rt kh khn i vi ngn hng v li nhun ca doanh nghip hon ton ph thuc vo cc khon phi thu, cc loi chi ph ch phn b, Vi h thng s sch k ton khng minh bch, khng c kim ton th rt kh c th xc nh c doanh nghip l i tht hay l i gi. Ni chung, khi thm nh kh nng gp vn t c ca khch hng trong vic

thc hin d n ngn hng ch yu tin vo s trung thc ca khch hng, rt kh khng nh l khch hng c thc s b vn vo thc hin d n hay ton b l vn vay. Mt phng thc m cc doanh nghip c th qua mt cc TCTD l s dng bin php nng gi trong cc hp ng. Gi s d n u t ch cn 10 t ng l c th hon thnh nhng bn vay lp d n tng ln thnh 15 t ng. Bng mt vi bin php chuyn tin vng vo qua li theo mt vi hp ng l bn vay c th chng minh vi ngn hng l mnh b ra trc 5 t ng u t d n m thc t h chng b ra ng no c. Vi s khng minh bch v kh xc nh tnh xc thc, hp l, hp l cng nh gi tr ca cc loi ti sn gy rt nhiu kh khn cho cc ngn hng trong vic a ra quyt nh cp tn dng ca mnh. H thng ng k giao dch m bo: trnh tnh trng khch hng s dng mt ti sn th chp, cm c, vay vn nhiu ngn hng hoc to iu kin cho khch hng c mt ti sn c gi tr ln c th vay vn nhiu TCTD, hin nay c cc c quan ng k giao dch m bo bao gm: c quan ng k quc gia giao dch m bo v chi nhnh: c quan ng k tu bin v thuyn vin khu vc; cc hng khng dn dng Vit Nam; s a chnh hoc ti nguyn mi trng; y ban nhn dn x , phng, th trn. Mi c quan nu trn thc hin ng k giao dch m bo mi loi ti sn theo quy nh. 2.3.5 Vn ho kinh doanh ca cc doanh nghip Vit Nam Vn ho kinh doanh ca doanh nghip nh hng rt nhiu n hot ng tn dng ngn hng. Nu cng ng cc doanh nghip c mt vn ho kinh doanh tt, trn c s chin lc pht trin di hn s l mt thun li rt ln cho hot ng tn dng ngn hng. V khi , cc doanh nghip rt coi trng ch tn ca mnh. Vic

61

xy dng, bo v v pht trin thng hiu l mt trong nhng mc tiu sng cn ca doanh nghip. Ngc li, nu cc doanh nghip khng c chin lc pht trin di hn m kinh doanh theo kiu nh qu s gy kh khn rt ln cho hot ng tn dng ngn hng. V khi , cc mi quan h di hn da trn uy tn dng nh t c thit lp v cc ngn hng buc phi s dng nhng gii php phng nga ri ro khc. 2.3.6 Nng lc v trnh cn b tn dng Kt qu thm nh doanh nghip, d n, gim st hot ng ca doanh nghip ph thuc rt nhiu vo nng lc v trnh ca i ng cn b tn dng. Hc vin ngn hng, i hc ngn hng, i hc kinh t, hc vin ti chnh l nhng ni o to nhn lc ch yu cho cc TCTD trong c Sacombank. Tuy nhin, mt thc trng l cng tc o to ngun nhn lc cho cc TCTD hin nay ch nng v l thuyt m t cp nht thng tin v t tip cn cng tc thc tin. 2.3.7 Quyt nh cp tn dng ti cc ngn hng Cn c vo quy nh ca Lut cc TCTD v cc vn bn hng dn km theo, tt c cc ngn hng u xy dng cho mnh quy trnh tn dng tch bch gia khu thm nh v quyt nh cho vay. Tuy nhin vi nhng vn thc t nu trn, vic sng lc, la chn khch hng, d n, c hiu qu, tin cy, c mc ri ro thp, m bo kh nng tr n ngn hng l mt thch thc rt ln i vi cc TCTD. tin cy v tnh chnh xc ca trong kt qu nh gi, thm nh khch hng, thm nh d n ti cc TCTD cn rt nhiu u phi bn. Hu nh khng c TCTD no t tin quyt nh cp tn dng ch da vo bng kt qu ny m khng da vo ti sn m bo hoc nhng cn c khc. Nhu cu vn u t pht trin ca nn kinh t vn l thit yu, cc TCTD huy ng vn vn phi cung tn dng, nhng quyt nh cp tn dng ca TCTD cn c vo cc tiu chun no. Liu cc quyt nh ny c tin cy, gim thiu vic to ra n xu hay khng l cu hi rt ln i vi tng TCTD ni ring h thng ti chnh - ngn hng Vit Nam ni chung? i ph vi nhng kh khn nu trn, mi TCTD, loi hnh TCTD c nhng chnh sch, chin lc khc nhau. Trong , ti sn m bo c coi l mt trong

62

nhng iu kin quan trng nht khi quyt nh cho vay. Ring i vi cc NHTM quc doanh, c mt thi gian thch hp cho cc doanh nghip nh nc vay hn v cc ngn hng ngh rng nu doanh nghip c vn g th nh nc s cu. Tuy nhin trong thi gian qua, do s hot ng yu km ca mt s doanh nghip nh nc li khi lng n xu rt ln lm cho tm l thch cho cc doanh nghip nh nc vay gim i rt nhiu, thay vo tiu ch c ti sn m bo l iu kin tin quyt trong quyt nh cp tn dng. Ti sn m bo tr thnh iu kin quan trng nht trong quyt nh tn dng ca cc ngn hng phi chng l mt nghch l trong hot ng tn dng hin nay? Ti sao ti sn m bo l iu kin quan trng nht? Cc TCTD i n la chn quyt nh cho vay ch khi khng th nhn vo nhng ci v hnh v kh phn tch nh gi tr v hnh ca doanh nghip, gi tr ca vn ch s hu, gi tr thc ca cc khon phi thu, cc khon tn kho nht l ln u tin thit lp quan h tn dng th vic ny cng kh khn hn. Cc TCTD Vit Nam ni chung, Sacombank ni ring chn vic lm n gin nht l xem xt nhng ci g hin hu nht. chnh l cc ti sn hu hnh m ch yu l ti sn c nh dng m bo cho cc khon vay. Cc ti sn hu hnh l th d xc nh gi tr nht. Vic cp tn dng s cm thy yn tm hn rt nhiu nu n c m bo bng ti sn, nht l cc loi ti sn c tnh thanh khon v gi tr cao. Vic qun l cc loi ti sn cng s d dng hn khi cc TCTD nm gi ti sn hoc gi nhng giy t s hu chng v c nh nc xc nhn. iu ny gii thch ti sao cc TCTD coi ti sn m bo l yu t rt quan trng trong quyt nh cp tn dng ca mnh. y cng l tr ngi chnh i vi nhiu doanh nghip, nht l cc doanh nghip ngoi quc doanh trong vic tip cn vn tn dng ngn hng khi khng c ti sn m bo bng ti sn ang c xem l tiu chun quan trng ca cc TCTD. Trong khi v mt nguyn l, ti sn m bo ch l mt yu t c gi tr tham chiu trong cc quyt nh cp tn dng. Ti sn m bo c vai tr rt ln trong quyt nh cp tn dng ca cc TCTD Vit Nam hin nay. Khng n gin v n l ch da tin cy trong vic a ra quyt nh cp tn dng m hn th na, ti sn m bo c tc dng rt tt trong vic

63

ngn nga s xut hin ca tm l li sau khi cho vay v khi thc hin bt c mt hnh vi no, mi c nhn lun xem xt h s c g v mt g. Nu hnh vi lun mang li li ch m khng b tn tht th h s thc hin, ngc li nu hnh vi lun to ra tn tht m khng c li ch g cho bn thn h s khng thc hin. i vi loi cn li, hnh vi c thc hin khi li ch ln hn chi ph v ngc li hnh vi s khng c thc hin. Tc dng ca ti sn m bo nm im ny. Khi nhng khon tn dng c cp m khng c ti sn m bo, phn vn ca bn vay tham gia rt t hoc khng tham gia vo d n u t, th xu hng tt yu l bn vay s thc hin cc d n c mc ri ro cao em li li nhun cao v nu d n tht bi th ci m h mt l khng ng k, ngc li nu d n thnh cng th li ch ca h l rt ln. Hnh vi ca bn vay s hon ton ngc li khi h phi em th chp cc ti sn hin c ca mnh c cp tn dng. Khi ti sn c th chp cm c ti cc TCTD th ngi vay s b mt n nu khon vay ca hc u t khng cn thn v xy ra ri ro. Chnh v vy m h phi thn trng hn khi thc hin quyt nh u t ca mnh. iu ny cng xy ra i vi cc doanh nghip c gi tr thc ca vn ch s hu ln, hot ng trong mi trng tng i tt vi lut ph sn c thc thi hiu qu. Trong trng hp ny, mc d c vay vn khng cn m bo, nhng ngi vay vn rt thn trng trong quyt nh u t ca mnh v nu xy ra ri ro, dn n tnh trng ph sn h s b mt nhiu nht v h l i tng cui cng c nhn nhng g cn li trong qu trnh thc hin ph sn doanh nghip. Nm 1996, khi ban hnh ngh nh 59/N-CP quy nh v quy ch qun l ti chnh i vi cc doanh nghip nh nc, chnh ph c quy nh tng mc d n vn huy ng khng c vt qu vn iu l ca doanh nghip ti thi im cng b gn nht iu ny c ngha l t l n/vn ch s hu ca doanh nghip phi lun nh hn 1. Nu thc hin c quy nh ny th hot ng tn dng ca ngn hng s c m bo rt tt. Mt khc, trong thi gian ny, theo quy nh ca NHNN, tt c cc t chc, c nhn khi vay vn ngn hng phi c ti sn m bo hoc bo l nh bng ti sn m bo ca bn th ba. Nhng quy nh ny c mc

64

ch nng cao hiu qu hot ng, trnh tm l li v la chn bt li cho doanh nghip. Nhng trong qu trnh trin khai thc hin cc quy nh ny, kh khn xy ra l hu ht cc ti sn u khng iu kin cm c th chp vay vn. Mt khc, quy m ca cc doanh nghip l qu nh nn khng vn hot ng, trong khi cc ngn hng ang ng vn. Cc ngn hng bt u ku ca rng cc iu kin qu cht, khng th cho vay. Sau do yu cu khi thng tn dng phc v cho cc mc tiu pht trin kinh t x hi, iu kin ny sau b b i b v hin nay, rt nhiu doanh nghip c d n vay chim t trng chnh trong bn cn i (trn 80%). Chnh iu ny, cng vi c ch phn nh quyn hn v trch nhim khng r rng to ra tm l li trong nhiu doanh nghip, nht l cc doanh nghip nh nc. Sau mt thi gian ni lng cc quy nh v m bo tin vay, tn dng ngn hng c tc tng trng rt cao (bnh qun 25% nm). Tuy nhin, n thi im hin nay, khi m t l n xu tng cao, cc nguy c ri ro bt u bc l, cc ngn hng li t ra iu kin doanh nghip phi c ti sn m bo v c t l vn t c cao khi tham gia vo cc d n u t. Chnh iu ny c th t ra cu hi cho nhng nh lp chnh sch cng nh cho cc ngn hng phi chng nhng quy nh thi im gia thp nin 1990 l qu sm hay hot ng ca cc ngn hng hin nay ang l mt s tht li. Khi ci th yu tr thnh quan trng, vic quyt nh cho vay khng c cn c trn c s tnh kh thi v hiu qu ca d n u t, phng n kinh doanh m cn c trn c s tnh kh thi v hiu qu ca d n u t, phng n kinh doanh m cn c vo ti sn m bo s tc ng khng tt n hot ng tn dng ngn hng v c th tim n nhng nguy c ri ro rt ln. Mt khc, vi nhng bt cp, kh khn trong vic thi hnh n, x l cc loi ti sn m bo, thc thi lut ph sn, thc cht, ti sn m bo c th ch l l ba to ra s yn tm cho vic quyt nh cp tn dng ca cc ngn hng.

65

2.3.8 Kim tra gim st, thu hi vn vay ca cc TCTD Vi nhng vn nu trn, vic x l la chn bt li ca khch hng trong hot ng tn dng ca cc TCTD Vit Nam hin nay ang l vn rt ln. mi l nhng vn trc khi quyt nh cho vay. By gi chng ta cng xem xt vn x l tm l li ca cc TCTD sau khi cho vay. Hay ni cch khc vic gim st s dng vn vay, thu hi n vay ca cc TCTD. c th kim tra gim st, m bo vic s dng vn vay ng mc ch i hi cc TCTD phi bit c dng tin ra trong qu trnh s dng vn vay ca bn vay. y l mt vn rt ln ang t ra i vi cc TCTD Vit Nam v vic kim sot dng tin bo m bn vay s dng vn ng mc ch khng phi l vn n gin v khc vi cc nn kinh t pht trin, i vi Vit Nam, t l thanh ton bng tin mt vn mc rt cao. y chnh l kh khn rt ln trong vic gim st chi tiu ca ngi vay vn. Mt khc, trong khi h thng thng tin trong ni b gia cc TCTD cha c thng sut, m cc doanh nghip c m ti khon rt nhiu cc TCTD khc nhau v cc hot ng kinh doanh ca doanh nghip ht sc a dng, rt kh phn bit nn vic qua mt cc ngn hng trong vic s dng vn vay sai mc ch l iu rt d xy ra. Hoc trng hp mt d n, hp ng c th vay nhiu TCTD l iu rt hay xy ra. Chng ta cng xem xt mt s vn m cc ngn hng c th gp trong hot ng tn dng ca mnh. 2.3.8.1 Doanh nghip nh nc hot ng khng hiu qu - l do khch quan? Trong doanh nghip nh nc, s hu doanh nghip l ton dn. Nh nc (chnh ph) i din cho ton dn qun l phn vn, ti sn ny. Chnh ph giao cho HQT hay gim c (i vi doanh nghip khng c HQT) qun l, s dng phn vn ca nh nc ti cc doanh nghip. Lut doanh nghip nh nc nm 1995 quy nh ngi iu hnh doanh nghip nh nc quy nh ngi iu hnh doanh nghip nh nc c ngha v s dng c hiu qu, bo ton v pht trin vn do nh nc giao, bao gm c phn vn u t vo doanh nghip khc (nu c); nhn v s dng c hiu qu ti nguyn, t ai v cc ngun lc khc do nh nc giao cho doanh nghip. Nhng Lut doanh nghip nh nc nm 1995 khng quy nh r vic b i min nhng ngi iu hnh doanh nghip khi doanh nghip hot ng

66

kinh doanh khng hiu qu, Lut doanh nghip nh nc nm 2003 c quy nh ngi iu hnh doanh nghip b min nhim, chm dt hp ng trc thi hn trong cc trng hp cng ty l hai nm lin tip hoc khng t ch tiu t sut li nhun trn vn nh nc u t hai nm lin tip hoc trong tnh trng l l i an xen nhau nhng khng khc phc c, tr cc trng hp l hoc gim t sut li nhun trn vn nh nc u t c l do khch quan c gii trnh v c c quan c thm quyn ph duyt; l hoc gim t sut li nhun trn vn nh nc u t c cp c thm quyn ph duyt; l hoc gim t sut li nhun trn vn nh nc u t c l do khch quan c gii trnh v c c quan c thm quyn chp thun; u t mi m rng sn xut, i mi cng ngh. Vi quy nh nh vy, khi hot ng thc t th l do khch quan thng c chp nhn nht nu doanh nghip hot ng khng hiu qu. Mt khc, trong Lut ph sn doanh nghip quy nh doanh nghip hot ng kinh doanh b thua l lin tc s b lm th tc ph sn. Nhng trong thc t hu nh cha c doanh nghip no b l lin tc hai nm m phi ph sn, thm ch nhiu doanh nghip khng cn g vn khng th lm th tc ph sn c. i vi nhng doanh nghip ngoi quc doanh - vic xc nh tin cy cng rt kh khn? Lut doanh nghip ra i l mt thnh cng ngoi mong i, tuy nhin vi nhng th tc ng k thnh lp d dng cng c nhng mt tri ca n. Mt ngi khng c ng no trong tay mun thnh lp doanh nghip vn t c khng l l iu khng phi kh khn. Ngi ny ch cn vay nng u mt khon tin tng ng vi mc vn cn thit khi em gi vo ngn hng v xin giy xc nhn c tin gi ti ngn hng l c th n s k hoch u t xin giy php thnh lp doanh nghip sau rt s tin nu trn em tr li. Trn c s giy php kinh doanh nu trn, doanh nghip c th hot ng nh qu trong mt thi gian, sau gii th xa hon ton du vt. Sau mt thi gian, nu c c hi, ngi ny s thnh lp mt doanh nghip mi tip tc mt chu k khc. 2.3.8.2 Hin nay ta thy xut hin thut ng lng vng vay mn. Thc t vn ny ra sao?

67

Doanh nghip A hot ng sn xut kinh doanh tng hp (xy lp, sn xut vt liu xy dng, u t bt ng sn) cho rng th trng bt ng sn ang m dn ln, nu u t ngay th kh nng s c li trong tng lai. Nhng hin ti, A khng c vn, vic vay vn ngn hng u t vo bt ng sn l khng th c v ngn hng nh gi y l loi hnh kinh doanh qu ri ro. Lm th no A c tin u t vo d n bt ng sn nu trn? Hin ti cng ty A ang l nh thu thi cng cng trnh c quy m ln. A vay vn ngn hng mua nguyn, vt liu ca cng ty X (A chuyn tin tr cho X). X l nh phn phi chnh thc ca A, X tip tc k hp ng mua sn phm ca A, X chuyn tin ngc tr li cho A. By gi tin ca A l doanh thu ch khng phi l vn vay. Vy l A c th dng khon tin ny thc hin u t d n bt ng sn nu trn. iu g s xy ra nu thi gian sau th trng bt ng sn b ng bng. Vic chuyn tin, thanh ton nu trn c th thc hin tinh vi hn qua mt vi doanh nghip na. y cng l cch m mt s doanh nghip c th thc hin thay nhng khon n qu hn bng nhng khon n mi m trong gii ti chnh ngn hng gi l o n. 2.3.8.3 Mt hp ng c th vay nhiu ngn hng Cng ty A trng thu xy dng mt cng trnh h tng D. A k hp ng ph vi cc n v thnh vin ca mnh hoc mt s n v khc lm B cho mnh. Cc n v ny li k hp ng tip vi cc n v khc na lm B Khi , tt c cc n v c hp ng xy dng cng trnh D em n cc ngn hng vay vn. Do khng c h thng thng tin kim tra mt cch y , kh nng tt c cc hp ng thi cng nu trn u c vay vn l c th xy ra. Nhng khon tin vay c vt qu nhu cu phc v cho vic thi cng d n D b s dng sai mc ch. Vn ny c th m t theo s sau: Hnh 2.7: S biu hin tnh hnh vay mn ca cc cng ty da trn c s cng trnh xy dng d

68

Cng ty A Hp ng xy dng D Ngn hng 1 n v thnh vin 1 Hp ng ph 1 Ngn hng 1 Ngn hng 2 Ngn hng 3 Ngn hng 1 Ngn hng 2 Ngn hng 3 n v thnh vin 2 Hp ng ph 2 Ngn hng 2 Ngn hng 3

chnh l mt s vn v thng tin bt cn xng v x l thng tin bt cn xng trong hot ng tn dng Vit Nam hin nay ni chung, Sacombank ni ring. Vn hin nay l lm sao a ra nhng chnh sch ph hp nhm x l tt vn ny, gp phn nng cao cht lng cng tc qun l tn dng m bo cho h thng ngn hng mnh phc v tt cho pht trin kinh t x - hi.

69

CHNG 3 KIN NGH V QUN L CHT LNG TN DNG TRONG MI TRNG THNG TIN BT CN XNG TI sacombank Qua trnh by phn tch cng cc s liu chng minh chng 2 ta thy hot ng kinh doanh ca Sacombank trong nhng nm va qua lun gt hi c nhng thnh cng nht nh, nm sau cao hn nm trc. c bit l hot ng tn dng lun gi mt v tr then cht trong hot ng kinh doanh ca ngn hng. Tuy nhin ni nh vy khng c ngha l hot ng kinh doanh ca ngn hng lun gp thun li m tri li lun tn ti mt s kh khn, bt cp l nguyn nhn dn ti ri ro cho ngn hng. Tuy ri ro ny khng ng k v mc c th chp nhn c nhng vi mong mun Sacombank c th ci thin v i ln mnh m hn na gp phn thc hin thng li nh hng ra cho ti nm 2010, ng thi c iu kin v t cch ho nhp vo h thng ngn hng th gii, tc gi lun vn xin trnh by mt s kin nhm gp phn hn ch ri ro tn dng, nng cao cht lng qun l tn dng trong hot ng kinh doanh ca ngn hng, c th nh sau: 3.1 I VI NH NC V CC B NGNH C LIN QUAN Hon thin h thng php lut v c ch, chnh sch - Tin hnh r sot, sa i, b sung c ch, chnh sch v cc vn bn ph hp vi l trnh thc hin cc cam kt quc t v lnh vc tin t, ngn hng, trc ht l thc hin hip nh thng mi Vit - M; hip nh t do thng mi ASEAN (AFTA), hip nh khung thng mi dch v ASEAN (AFAS), theo yu cu ci cch gia nhp WTO v iu l ca qu tin t quc t (IMF). - Tin hnh sa i cn bn Lut NHNN v lut cc TCTD, ng thi hon thin cc vn bn hng dn, trong ch trng n mt s vn sau y mnh v nng cao cht lng hot ng thanh tra, kim ton Hin nay, s lng cng ty kim ton trong nc mt mc kh khim tn, cha p ng c nhu cu ngy cng tng ca nn kinh t. T , vic kim ton ch c thc hin i vi mt s cc cng ty nim yt trn sn giao dch chng khon, mt s cc cng ty theo quy nh bt buc phi kim ton v mt s cng ty ln c nhu cu kim ton Chnh v vy c rt nhiu cc doanh nghip khng c

70

kim ton. y cng to nn s thiu minh bch trong vic cung cp thng tin ca doanh nghip cho ngn hng v tnh trng thng tin bt cn xng c th gy ra nhiu ri ro khng lng trc c cho ngn hng. Do , cn phi nng cao cht lng hot ng thanh tra, kim tra, kim ton. C th phi nng cao s lng cng ty kim ton, kim ton vin, khng ngng nng cao nghip v, cp nht nhng quy nh trong nc cng nh ca nc ngoi, hnh thnh tp on kim ton quc gia hot ng thng nht v chun ha cng tc kim tra, kim ton cng nh thu thp v cung cp thng tin. Nng cao cht lng hot ng cng chng Hin nay, cng vi s pht trin ca nn kinh t v qu trnh hi nhp c th thy lc lng cng chng vin cn kh mng v so vi nhu cu thc t, d gy ch tc thm ch c th dn n nhng sai st trong vic cng chng th chp gy thit hi cho ngn hng. Bn cnh , cng vi tin trnh hi nhp th i hi lc lng cng chng vin khng nhng phi nm bt c quy nh, lut php trong nc m cn phi am hiu tng tn nhng quy nh ca cc t chc quc t m nc ta ang v sp tham gia c th h tr cho ngn hng trong cng tc cng chng, chng thc nhm trnh c nhng thit hi c th xy ra. Do vic nng cao cht lng hot ng cng chng v c s lng ln cht lng, khng ngng nng cao nghip v, trch nhim ca hot ng cng chng, ci tin quy trnh nghip v nhm phc v tt hn cho l cng vic ht sc cn thit. Nu vic cng chng sai st l nguyn nhn gy thit hi cho ngn hng th cng chng phi chu trch nhim. a dng ho cc hnh thc bo him Nhng nm qua, hot ng bo him nc ta tuy c nhiu khi sc nhng vn cha p ng yu cu ca sn xut, kinh doanh v so vi th gii cn nhiu hn ch. Hin nay ngnh ngn hng ang kt hp cng vi cc chi nhnh bo him bo him mt s ri ro trong hot ng tn dng ca ngn hng. C th tin ti a dng ho cc hnh thc bo him. Hin nay, cc doanh nghip cng nh ngi dn ca chng ta cha thc s ch trng n vic mua bo him cho bn thn cng nh cho chnh doanh nghip ca

71

mnh. iu ny cng lm cho cc doanh nghip, c nhn kh xoay tr khi tai nn xy ra v c khi doanh nghip phi b ph sn l iu thng xy ra. Vic pht trin dch v bo him cng cn phi ch trng n cc vn : thu nhp, cng tc tuyn truyn thc mua bo him (hin nay, cc doanh nghip cng nh cc c nhn cha c thy ht c tm quan trng ca vic mua bo him i vi hot ng kinh doanh v cuc sng ca mnh. Ngoi ra, vic e ngi v th tc bi thng bo him khi xy ra tai nn, cng gy ra nhng hn ch nht nh trong vic pht trin cc sn phm bo him). Do , vn t ra l vic a dng ha cc loi hnh bo him, pht trin sn phm bo him, gip cho cc doanh nghip hiu r tm quan trng ca vic bo him i vi hot ng ca doanh nghip l vn ht sc cn thit, nh cc loi hnh bo him sau: bo him tin gi, bo him tai nn 24/24, bo him i vi ti sn m bo Nu thc hin c trin khai rng r i c nhng nghip v ny th ri ro tn dng s gim thp ng k khi xy ra nhng nguyn nhn khch quan t mi trng. Tng cng vai tr v nng lc hot ng ca trung tm thng tin tn dng, (vit tt l CIC: Credit Information Center) trong vic thu thp, x l v cung cp thng tin tn dng nhm h tr hot ng kinh doanh ca cc TCTD v hot ng gim st ca NHNN i vi cc TCTD CIC l t chc do NHNN Vit Nam thnh lp, lm u mi thu thp v cung cp thng tin i vi cc TCTD thnh vin v khch hng khc ang hot ng trn l nh th Vit Nam vi mc ch: Gip cc TCTD c thm cc thng tin cn thit lm c s cho vic u t tn dng c hiu qu, ngn nga hn ch v phn tn ri ro trong hot ng kinh doanh tin t. Gip NHNN nm c cht lng tn dng nhm phc v cho qu trnh u t pht trin kinh t t nc. Gip cho cc doanh nghip c thm thng tin cn thit phc v cho qu trnh sn xut, kinh doanh.

72

Thi gian qua hot ng ca CIC mi ch dng vic thng bo nh k cc khon d n ca cc doanh nghip i vi tng TCTD trn a bn. Cn tng cng cht lng tn dng theo cc hng sau: V ni dung - Thng bo d n v d n qu hn nn km theo phn tch nguyn nhn n qu hn - nh gi v xp loi doanh nghip. Trong xu hng hi nhp vo nn kinh t khu vc v kinh t th gii, vic xp loi doanh nghip nc ta nn hng dn cc tiu chun xp loi ca cc nc trn th gii nhm to nhng c s cho vic phn hn n, phn hn c phiu, thng phiu ca mt doanh nghip nhm to s d dng trong vic nm bt thng tin u t. Cc thng tin cn c lng ho. a ra cc bo co, d bo nhng bin ng v kinh t, tin t, tn dng v cc mt hot ng khc c nh hng n kinh t i vi cc doanh nghip nhm cung cp thng tin phc v kp thi cho kinh doanh tin t cho vic ngn nga ri ro ngn hng. Lin h vi cc t chc thng tin quc t thu thp thng tin ngoi nc phc v cho cc hot ng ngn hng. V t chc Cn trin khai vic thu ph thng tin nng cao cht lng thng tin, trc mt c th ch thu ph thng tin t xut v mt s ni dung thng tin i hi nhiu cng sc trong thu thp. Tin ti thnh lp ngn hng d liu Vit Nam nhm cung cp thng B sung v hon thin mt s chnh sch cho vay, c ch, nghip v ca NHNN ang cha thch ng vi hin thc th trng Cng vi tin trnh hi nhp th vic tin hnh r sot, sa i b sung c ch, chnh sch v cc vn bn ph hp vi l trnh thc hin cam kt quc t l ht sc cn thit. C th cn thc hin cc vn sau: tin cho tt c cc i tng c nhu cu hp php v thng tin.

73

- Dn tin ti hon thin cc quy nh v qun l ngoi hi, xy dng Lut qun l ngoi hi theo hng t do ho cc giao dch v ng lai v ni lng kim sot cc giao dch vn mt cch thn trng. - Hon thin cc c ch, chnh sch v quy nh v thanh ton bng tin mt v khng dng tin mt to iu kin thun li pht hnh, lu thng v m rng s dng cc phng tin thanh ton khng dng tin mt v dch v thanh ton qua ngn hng. C th xy dng Lut hi phiu, cng c chuyn nhng v cc vn bn hng dn. Vic pht trin tt dch v thanh ton khng dng tin s to iu kin thun li cho ngn hng trong vic kim sot ngun thu cng nh s dng vn ca khch hng gip gim bt c ri ro trong hot ng tn dng cho ngn hng. - Tip tc nghin cu v hon thin quy nh v cc nghip v v dch v ngn hng mi (qun l tin mt, qun l danh mc u t, cc dch v u thc, cc sn phm phi sinh, cc dch v ngn hng in t (internet banking, phone banking), thu mua ti chnh - Thnh lp ban iu hnh th trng tin t tng cng s thng nht, phi hp gia cc v, cc trong iu hnh chnh sch tin t v cc th trng tin t b phn. - Pht trin th trng tin t, c bit l th trng lin ngn hng, cc th trng tin t th cp, th trng phi sinh v th trng mua bn n hot ng thng thong, mang tnh cnh tranh cao v vi s tham gia rng r i ca cc i tng, h thng sn phm a dng (nht l sn phm phi sinh v cc cng c phng nga ri ro), phng thc giao dch tin tin v c t chc, qun l theo thng l quc t. Pht trin th trng u thu tri phiu chnh ph, th trng m; tng cng s lin kt gia cc th trng tin t b phn; gia th trng tin t v th trng chng khon. y mnh qu trnh tch t vn v ti sn hnh thnh c t nht mt s tp on ti chnh ngn hng c quy m hot ng ln, trnh cng ngh hin i, qun tr, iu hnh tin tin v c kh nng cnh tranh quc t. Xy dng mt chnh sch l i sut hu hiu:

74

L i sut va l mt cng c sc bn thc thi vai tr n by iu tit kinh t v m va nng cao hiu qu, an ton vn tn dng. Trong thi gian qua c ch iu hnh l i sut cha c vn hnh hu hiu, c ch iu hnh l i sut ng Vit Nam v l i sut ngoi t cha gn kt cht ch vi nhau v cha c t trong quan h hp l vi iu hnh t gi khin cho nhu cu u t, thanh ton, nm gi ti sn v tch tr gi tr bng ng sn, vng ngoi t cn ph bin. NHNN cn kt hp vi b ti chnh v cc ngnh thc hin gii php: thc hin t do ho l i sut khng ng ngha vi vic xo b hon ton l i sut u i. Ty iu kin c th m nh nc c th dng ng vn ca mnh ti tr cho cc chng trnh, d n mang tnh cht cn u i vi l i sut thp.

75

3.2

I VI SACOMBANK Da trn vic nghin cu tnh hnh kinh t - x hi trong v ngoi nc ngn

3.2.1 Nghin cu tnh hnh kinh t - x hi hng s d on c nhng din bin s xy ra trong tng lai nh: tc tng trng kinh t, cc ngnh c xu hng pht trin tt, suy thoi kinh t, tnh hnh lm pht - trn c s ngn hng xy dng chnh sch tn dng thch hp bao gm qui m tn dng v u t, ngnh u tin hoc hn ch u t, chnh sch u tin v a dng ho lnh vc kinh doanh. 3.2.2 Quan tm ng mc vic nh gi khch hng trc khi cho vay 3.2.2.1 Xem xt uy tn ca khch hng Uy tn ca khch hng l khi nim rt tru tng, kh m lng ho c. Phng vn khch hng l rt quan trng trong vic nh gi uy tn khch hng cho nn vic phng vn khng nn ch thc hin vi khch hng m ln u c quan h mi khi xt duyt mt hp ng cho vay. Qua phng vn, cn b tn dng c th phn no nh gi c uy tn ca khch hng nu bit kho lo khai thc thng tin t khch hng, xem xt tnh nht qun trong thng tin cung cp, c bit l nhng khch hng c. Thi , c ch, li ni, hnh ng s biu l tnh cch ca khch hng. Tuy nhin y cng khng phi l ng trong mi trng hp m phi kt hp vi vic thu thp thng tin v khch hng t cc ngun khc nhau. Ngn hng cn m rng ngun thu thp thng tin khch hng m bo cht lng thng tin nh phn trn phn tch, bao gm mi quan h ca khch hng vi cc TCTD khc (tnh hnh n vay, n qu hn, n kh i, gia hn n, vic chp hnh cc nguyn tc tn dng, nguyn tc thanh ton, mc hp tc khi c yu cu, c thc hin ng li ha hoc cam kt ca mnh khng,), cc mi quan h vi cc t chc kinh t khc (tnh hnh cng n, thi gian n c ko di khng, c tn trng hp ng k, c vi phm hay kin tng ra to khng, ting tm v nh n hiu sn phm, c b cng chng than phin v cht lng sn phm khng, c mua chu hay c mua chu nhiu khng), cc mi quan h ni b(c thiu hoc chm tr lng, c m bo iu kin lm vic nh tho thun vi nhn vin, c b nh cng hay

76

kin tng trc to khng), cc mi quan h vi cc c quan nh nc (c np thu y , c trn thu, c vi phm nghim trng cc qui nh ca nh nc,) 3.2.2.2 Xem xt nng lc ti chnh ca khch hng Vic xem xt tnh hnh ti chnh ca khch hng cng rt quan trng v n phn nh tnh trng sc kho hin ti ca ngn hng. Phn tch v nh gi thng tin v tnh hnh ti chnh ca doanh nghip thng qua cc ch tiu sau: Tin mt di ra sau khi tr cc chi ph trong k H s m bo thu hi n = (1) Tng nhng khon tr trong k Gi tr ti sn th chp H s thanh ton n ca ti sn th chp = (2) Nu (1)>1,5 Nu 1,25<(1)<1,5 Nu (1)<1 Nu (1)<1 ; ; ; ; (2)>2 (2)=2 1<(2)<2 (2)<1 N ngn hng (ri ro thp) (ri ro mc trung bnh thp) (ri ro mc trung bnh cao) (ri ro mc cao)

Vn bng tin + Cc khon phi thu H s thanh ton ngn hn= (3) N ngn hn ngn hng + Cc khon phi tr v cc t chc kinh t khc Ch tiu ny phn nh kh nng thanh ton ca doanh nghip i vi cc khon n ngn hn. Nu (3)>1 : doanh nghip s p ng cc khon n ngn hn n hn. Xem kh nng ny s gip cn b tn dng thy r kh nng sn sng tr n ca khch hng hay ngc li. Nh vy h s (3) cng ln th quyt nh cho vay cng c c s m bo. Vn bng tin

77

H s thanh ton= Cc khon n n hn H s ny cho thy kh nng linh hot ca cc doanh nghip trong vn thanh ton n: Nu 0,5< H s thanh ton <1 (th iu th hin kh nng c th thanh ton cc khon n n hn) Nu h s thanh ton >1 (th iu th hin kh nng m bo tr n chc chn) Tng ngun vn t c H s thanh ton n cui cng = Tng ti sn c H s ny cho bit kh nng thanh ton cui cng ca doanh nghip l cn c cui cng cn b tn dng xem xt c th cp tn dng hay khng khi cc ch tiu trn khng iu kin xt cho vay. H s ny cng ln chng t ri ro khi ngn hng cho vay khng thu hi c cng t i. Thng ngn hng xem xt n h s ny khi thy pht sinh trng hp khng bnh thng i vi tnh hnh ti chnh doanh nghip nh: qu trnh sn xut bt n, n qu hn pht sinh, xy ra kin tng Bn cnh vic nh gi kh nng thanh ton nh trn, ngn hng phi phn tch cc mt: T l d n ngn hn so vi ti sn d tr T l vn lu ng t c so vi vn vay ngn hn Ngoi ra trong khi cho vay b sung vn lu ng nn ch ti cc ch tiu sau: Li nhun gp T sut sinh li ca vn lu ng= Vn lu ng bnh qun

78

T sut trn th hin mt ng vn lu ng s mang li bao nhiu li nhun gp cho doanh nghip. S ngy tnh ton trong k thc hin Thi gian ca mt vng lun chuyn = H s lun chuyn vn lu ng H s ny gip xc nh thi gian cho vay cn thit. Vn lu ng bnh qun H s m nhim vn lu ng= Doanh thu thun H s ny cng nh chng t hiu qu s dng vn lu ng cng cao; ngn hng cng c th bit khch hng c 1 ng vn lun chuyn th cn c bao nhiu ng vn lu ng xc nh mc cho vay hp l. 3.2.3 Xem xt hiu qu ca phng n sn xut, kinh doanh 3.2.3.1 Nng lc qun l Nng lc qun l ca ngi iu hnh doanh nghip xin vay vn c vai tr quan trng n hiu qu ca phng n sn xut, kinh doanh. Nng lc ca ngi iu hnh bao gm nng lc v chuyn mn, nng lc v qun tr nhn s, nng lc v qun tr ti chnh, kh nng thng thuyt trn th trng, kh nng sng to. Ngoi ra cng cn xem xt n o c, uy tn, quan h ca ngi iu hnh. 3.2.3.2 Th trng tiu th sn phm nh gi sn phm hng ho ca doanh nghip c c tiu th trn th trng khng, c c th trng chp nhn v ng h khng, khi lng v gi c c m bo hiu qu ca phng n sn xut khng, nu tiu th c th mc no. Ch khi nh gi c th trng tiu th sn phm ca khch hng l tt th mi nn c quan h tn dng. 3.2.3.3 Th trng cung cp nguyn, vt liu

79

Phng n sn xut, kinh doanh mun thc hin i hi phi c nguyn, vt liu u vo. Do m bo hiu qu ca phng n sn xut kinh doanh, cn b tn dng cn phn tch th trng cung cp nguyn vt liu. i vi cc doanh nghip sn xut i vi phng n sn xut k hp ng cung cp y s lng nguyn, vt liu th cn b tn dng xem xt tnh kh thi ca hp ng ny. C th: nghip. Nguyn, vt liu c ng b khng, c nguyn, vt liu thay th trn Tnh hnh phng tin vn ti, kho b i c p ng nhu cu vn chuyn th trng khng. v d tr khng. i vi phng n cha c hp ng cung cp hoc c nhng s lng thiu, cn b tn dng xem xt cc vn sau: Nguyn, vt liu mua vo c phi l sn phm c quyn khng. Nguyn, vt liu c quyn s lm cho doanh nghip b ng v l thuc trong qu trnh sn xut. mun khng. i vi doanh nghip kinh doanh thng mi Xem xt mu m c ph hp nhu cu v th hiu ca ngi tiu dng khng. 3.2.3.4 K thut cng ngh v vic s dng ti sn c nh Vic xem xt k thut cng ngh v ti sn c nh cng gp phn nh gi hiu qu ca phng n sn xut, kinh doanh. Cng ngh sn xut trong doanh nghip c tin tin khng, c m bo sn xut ng nh sn lng cn thit trong thi gian nh trc khng. Hin nay c mt s doanh nghip s dng my mc, S lng nguyn, vt liu c m bo sn xut s lng mong Xem xt nh cung cp mi hay c. Kh nng cung ng nguyn, vt liu ca nh cung cp ny. Qui cch phm cht ca nguyn, vt liu c m bo sn xut ra sn

phm tt khng, cht lng cao, c ph hp vi my mc thit b hin c ca doanh

80

trang thit b qu c k, lc hu, nng sut lao ng thp, cht lng sn phm km, gi thnh cao kh cnh tranh trn th trng. Xem xt ch tiu: S khu hao TSC H s hao mn TSC = Nguyn gi TSC Nu ch tiu ny cng gn 1 chng t TSC ti doanh nghip c, c th nh hng n qu trnh sn xut. Ch tiu: Doanh s thu theo gi vn Hiu qu s dng TSC= Nguyn gi bnh qun ca TSC cng ln th cng tt v n th hin 1 ng nguyn gi TSC s to ra bao nhiu ng doanh thu theo gi vn 3.2.3.5 Lao ng v s dng lao ng y l cng tc nh gi xem tnh hnh lao ng v s dng lao ng mang li hiu qu cho sn xut kinh doanh mc no. thc hin cn b tn dng phi tp trung vo cc vn sau: Phn tch s lng cng, nhn vin Xem xt trong thi gian qua s lng lao ng bnh qun c th thc hin c phng n sn xut, kinh doanh khng. i vi phng n mi th s lng cn thit l bao nhiu, th trng lao ng c th p ng c khng. Phn tch nh gi hiu qu s dng lao ng S dng cc ch tiu Thu nhp bnh qun ca mt cng nhn. Ch tiu ny cng cao th hin lao ng ca doanh nghip c trnh cao, nng sut lao ng cao. Ngoi ra c th phn tch trnh cng nhn theo cp bc. Chi ph tin lng trn doanh thu = tng qu lng/doanh thu theo gi vn. Ch tiu ny cng thp th hin nng sut lao ng cng cao.

81

Kt hp 2 ch tiu ny thu nhp cng nhn cng cao v chi ph gim th hiu qu s dng lao ng tt. 3.2.4 Vn v m bo n vay Cn b tn dng khi xt duyt cho vay khng nn ch da vo ti sn m bo m nn nh gi phn tch khch hng mt cch thn trng v chnh xc v mt php l, tnh hnh ti chnh cng nh phng n sn xut, kinh doanh bi v ti sn m bo n vay ch l bin php d phng trong trng hp ri ro xy ra. Tuy nhin vic kim tra ti sn m bo n vay, ngn hng cn ch n cc yu t sau: Ti sn phi thuc s hu hp php ca khch hng vay vn Ti sn phi c php lut cho php chuyn nhng hp php Ti sn phi c th trng tiu th, d bn, d pht m i thu hi vn khi cn thit. Hin nay vic chuyn nhng ti sn th chp l nh ca, t ai gp nhiu kh khn do thi gian t khi pht m i n khi thu hi c vn kh di, cc qui nh v nh ca t ai cha n nh, cha thng nht, thm ch b tranh chp khng th gii quyt c. Ti sn m bo trong mt s trng hp cn phi ng bo him loi tr ri ro xy n i vi ti sn ny nh chy, mt mt, B phn thm nh ti sn m bo phi c trnh chuyn mn, nm bt c s bin ng ca gi c th trng nh gi ti sn m bo mt cch chnh xc. 3.2.5 Phn tch i vi ngn hng c nh gi thng qua h s H3 gi l t l an ton vn ti thiu. Ngn hng cho khch hng ch khi no H3 8. Vn t c H3= Tng ti sn c ri ro qui i 3.2.6 Hn ch tn dng Ngn hng khng cho mt s khch hng no vay d vi bt k iu kin g do mc ri ro qu cao hay ch cho vay mt mc nht nh. Vic hn ch tn dng bao gm:

82

T chi mn cho vay vi s lng bt k i vi ngi vay Hn ch mc cho vay di mc ngi vay mong mun. Nh ta bit th ri ro lun t l thun vi li nhun. Nu l i sut cao m li c khch hng chp nhn th c ngha l ngn hng lm tng ng thi tnh mo him ca c hai. Do , mt ngn hng mnh dn loi tr ri ro bng cch t chi kho lo vic cho vay chnh l t bo v mnh 3.2.7 Xy dng chin lc khch hng ng n cc NHTM nc ta hot ng hiu qu, cnh tranh c vi cc ngn hng v TCTD quc t i hi cc ngn hng phi xy dng c mt chin lc khch hng sc cnh tranh vi trn th trng trong nc v nc ngoi. Hin nay, trong nc cc NHTM trong c Sacombank ng trc tnh trng cnh tranh kh gay gt. Nhiu ngn hng thm ch cn tm mi bin php k c cnh tranh khng lnh mnh li ko khch hng ca nhau nh ni lng iu kin tn dng, h thp l i sut cho vay, nng cao l i sut huy ng thm ch cn dng cc hnh thc h uy tn ca i th cnh tranh. ng trc tnh hnh ny Sacombank cn phi xy dng mt chin lc khch hng ph hp, ngoi vic u t vo khch hng truyn thng, nn quan tm ti khch hng tim nng, gn cht quyn li v ngha v ca khch hng vi ngn hng. Thc hin chin lc cho vay linh hot ph hp vi c th ca ca tng i tng khch hng, tng a bn hot ng. Tng cng cng tc qun l iu hnh kim sot kp thi tho g nhng kh khn khi vng mc xy ra, h tr khch hng, c bit l nhng khch hng tm thi kh khn v ti chnh. Nu lm tt cng tc ny s gip cho ngn hng gim c ri ro v tn dng ng thi nng cao uy tn ca ngn hng trong lng khch hng. 3.2.8 Phn tn ri ro y l mt nguyn tc rt c bn trong hot ng tn dng. N c thc hin bng cc phng thc nh: Khng tp trung vn cho vay mt s t khch hng, khi ri ro nu xy ra s c gim thiu. Mc lng ho c qui nh trn vn t c ca ngn hng.

83

Hnh thc ng ti tr: y l phng thc cho vay da trn s hp tc ca nhiu ngn hng bi v mt ngn hng khng vn, hoc c mc ri ro cao Bn ri ro: trong trng hp mn vay qu ln hoc mc ri ro qu cao, ngn hng c th chuyn giao cho mt hay nhiu ngn hng khc nhm hng mt khon hoa hng ph. Mt phng thc khc na l ngn hng cn pht trin thm nhiu sn phm dch v p ng nhu cu ngy cng a dng ca khch hng. iu ny c thc hin thc hin theo phng chm khng nn b tt c trng vo cng mt gi. 3.2.9 Pht trin dch v t vn Mt im ni bt m cc ngnh khc khng c c l ngn hng c mt h thng thng tin rng ln, nhanh v chnh xc, m bo b mt kinh doanh. Trong iu kin nc ta hin nay ngnh ngn hng ang pht trin nhng nghip v t vn vn cha c coi trng ng mc, b ph mt ngun thu cao nhng li t vn u t. Ngoi ra, ngn hng cn nhn c cc thng tin a dng v ti chnh, php l, k thut cng ngh ca khch hng nhm gip ngn hng trong vic nh gi khch hng sau ny. 3.2.10 Bo him tn dng Ngn hng xem xt v mua bo him cho phn ri ro cao nht. Trong nghip v ny ngn hng thng bt mt phn li nhun ca mnh cho cng ty bo him chuyn nghip mc ch: Chia s bt ri ro. Bo m kh nng thu hi n. 3.2.11 Lp d phng cho cc khon tn dng Phng thc lp qu d phng ny c thc hin theo hai hng sau: Phn loi cc khon cho vay. Chia mc ri ro tn dng theo cp ri ro v trch lp theo cp ny. 3.2.12 o to ngun nhn lc Nng cao trnh chuyn mn, kh nng nh gi v phn tch khch hng nhm nng cao hn na cng tc thm nh v xt duyt cho vay, nng cao cht lng cc khon tn dng, c th theo hng sau y:

84

Nng cao nng lc nh gi, thm nh v qun l tn dng ca cn b tn dng ph hp vi thng l quc t; Hon thin c ch, chnh sch qun l v pht trin ngun nhn lc thu ht nhn ti, cn b nghip v v cn b qun l c trnh gii thng qua xy dng h thng khuyn khch v ch qun l lao ng ph hp. Xy dng i ng chuyn gia trong lnh vc hot ng ngn hng. Tng cng o to, bi dng v nng cao trnh mi mt cho cn b ngn hng, ng thi nng cao nng lc qun tr chin lc, iu hnh kinh doanh ca cp l nh o ngn hng. 3.2.13 Thu thp v x l thng tin, cng c quan h vi trung tm phng nga ri ro Trong cc nguyn nhn dn n ri ro tn dng th ri ro t pha khch hng l ln hn c. Nguyn nhn l do trc khi quyt nh cp tn dng, ngn hng khng c thng tin hoc thng tin sai lch v khch hng. Do vic thu thp thng tin, cng c quan h vi trung tm phng nga ri ro l ht sc cn thit. Thc hin nghim tc ch thng tin bo co theo qui nh, thit lp h thng thng tin bo co hu hiu t trung ng n cc TCTD, xc lp quan h vi cc c quan khc bn ngoi ngnh thu thp thng tin m bo cht lng thng tin khi s dng. 3.2.14 Hon thin h thng t chc ngn hng trong vic cp tn dng v kim sot cc khon tn dng Chun ho quy trnh nghip v tn dng v n gin ho cc th tc cp tn dng nhng vn m bo thc hin theo ng quy nh ca php lut v an ton hot ng. Thnh lp t chuyn trch thm nh ti sn th chp Thnh lp t x l cc khon n c vn . B phn ny bao gm nhng thnh vin va c trnh chuyn mn, va thng hiu php lut. T chc ny c trch nhim x l nhng khon n c vn mang tnh cht phc tp m cn b tn dng khng x l c. Tng cng thanh tra, kim tra ni b pht hin v c bin php x l nhng trng hp sai phm.

85

Cn hng dn v kim sot th tc, h s th chp ti sn cht ch hn ngn chn vic dng mt ti sn th chp vay vn nhiu hn. Tng bc hon thin v chun ho v i vo t ng cc quy trnh tc nghip v qun l nghip v ngn hng i t l cc nghip v ngn hng c bn nh thanh ton, tn dng, k ton, qun l ri ro v h thng thng tin qun l. 3.2.15 Pht trin thng hiu ngn hng Trong iu kin cnh tranh hin nay, marketing l khng th thiu trong bt k lnh vc kinh doanh no. Chnh v vy nng cao hiu qu hot ng kinh doanh v gim thiu ri ro, ngn hng cn c nhng quan tm ng mc n hot ng ny. Nhng vn quan tm c th nh: xy dng v pht trin thng hiu, xy dng vn ho kinh doanh ngn hng vn minh - hin i. y mnh cc hot ng marketing, tuyn truyn, qung b dch v ngn hng mt cch vn minh nhm nh v hp l dch v ngn hng trn th trng 3.2.16 X l n v cc khon vay c vn Cc bin php x l khi pht hin du hiu khon vay c vn : 3.2.16.1 X l khi pht hin du hiu Gp g, phn tch tm nguyn nhn a ra bin php, c vn yu cu khch hng thc hin gii php tho g kh khn C mt s trng hp thng gp: - Quay vng hng tn kho chm th hin s lng tn kho cao, h s L/C hng tn kho thp: Loi b, h gi hng, tiu th chm. Tng cng tip th. - Kh nng tr l i thp th hin h s b p l i thp: Nng cao kh nng sinh li. Gim n. Gim chi ph tr l i. - T sut vay ngn hng cao ( thiu vn) th hin h s ti tr cao, h s vn lu ng thp:

86

Tm kim ngun vn mi, gi li li nhun b sung vn, chuyn ti sn n thnh vn c phn - Li nhun thp th hin li nhun rng trn doanh thu thp, tng li nhun trn doanh thu bn hng thp, li nhun rng trn vn ch s hu thp. Tng doanh thu bn hng. Gim cc chi ph. Tng gi. Tm phng n kinh doanh mi - Kinh doanh qu kh nng ti chnh th hin h s vn lu ng thp, doanh thu bn hng trn vn ch s hu cao, doanh thu bn hng trn vn lu ng cao. Tm kim ngun vn mi. Gi li li nhun khng chia. Hn ch m rng kinh doanh. Chuyn n vay thnh vn c phn 3.2.16.2 X l khi xc nh khon vay c vn - Khi xc nh khon vay c vn v c kh khn trong vic thu n, trc ht ngn hng cn phi xc nh: Khch hng c chnh trc khng ? Nguyn nhn cn bn ca kh khn l g ? Ngn hng c nm r tng ti sn n ca khch hng khng? Trong tm hiu xem c ti sn no dng lm bo m cho cc khon n khc khng ? C th ct gim chi ph khng ? C ngun vn no gim n khng, nh bn ti sn my mc khng, s dng n hay mt phn doanh nghip khng hot ng, ch doanh nghip hoc bn b bm thm vn, bn cc khon phi thu, vay hoc xin tr cp ca chnh ph Kh nng thanh ton chi ph vn cho thi gian ti? C th tr ho n khng ? Ngn hng c th gip cho doanh nghip vt kh khn ?

87

- Nu khch hng chnh trc, trong phm vi cho php v vic gip ca ngn hng c kh nng gip khch hng khc phc c kh khn th ngn hng tm cc bin php gip nh: Gia hn n (kt hp vi vic t vn khch hng cc gii php ph hp). Cho vay thm duy tr sn xut, kinh doanh (ty trng hp c th). Gim mt phn l i vay. - Nu xc nh khch hng khng chnh trc hoc qui nh khng cho php hoc nu gip cng khng c kh nng khc phc kh khn th ngn hng chuyn n qu hn v tin hnh x l ti sn m bo thu n hoc a n ngh tuyn b ph sn. Trng hp cn thit khi kin hoc ngh truy t trc php lut, nhng nn hn ch vic a ra php lut. - Sau khi x l ti sn m bo, nu cn n khng thu c, xc nh ri ro, lm th tc x l ri ro. 3.2.17 Gim st sau khi cho vay Ngn hng cn phi thc hin vic gim st sau khi cho vay c th theo di c vic s dng vn ca cc doanh nghip, pht hin v x l nhng trng hp c th gy mt kh nng thanh ton t pha khch hng m c bin php thch hp, kp thi phng nga v hn ch nhng ri ro ng tic c th xy ra. 3.2.17.1 Thc hin vic gim st, bng cch: - Kim tra trc tip: vic s dng vn vay, tin thc hin phng n vay vn, bo qun ti sn bo m - Phn tch bo co ti chnh: phn tch h s ti chnh, xc nh kt qu kinh doanh, kh nng tr n - Phn tch thng tin phi ti chnh: bo co tng kt, s kt ca doanh nghip, s ban ngnh, cc thng tin trn bo ch nh gi kh khn, thun li ca doanh nghip, ngnh, tnh n nh v pht trin trong tng lai v cc nhn t nh hng n sn xut kinh doanh, kt qu sn xut kinh doanh xc nh trnh ri ro ca d n. 3.2.17.2 Mt s yu t c th gip cho cn b tn dng pht hin c mt khon n c vn :

88

V qun l, pht hin tnh trng mt n nh v t chc b my (l nh o, ni b), thu hp mng li, thay i hng sn xut, kinh doanh. V hot ng, pht hin tnh trng s dng vn sai mc ch, gia tng lng hng ho tn kho, cc khon bn chu, cc khon phi tr n hn (h s vng quay hng tn kho, quay vng khon phi thu, thanh khon), gim bt thng gi bn hng ho, quan h bn hng xu i, bn hng chin lc b ri ro, truy t. V ti chnh, pht hin tnh trng s d tin gi gim st bt thng, xut hin vay vn nhiu ngn hng, kt qu kinh doanh thp (cc h s ti chnh v kt qu kinh doanh), khng tr c n ng hn, xut hin l i d thu, l i treo, n qu hn. Cc du hiu khc tr ho n, chm tr np bo co ti chnh, cung cp tnh hnh ti chnh, thiu nhit tnh trong vic dn xp, gp mt cn b tn dng, khch hng b kin tng, truy t

89

3.2.18 Ci to v nng cp cc h thng cng ngh thng tin Vic ci to v nng cp cc h thng cng ngh thng tin gip ngn hng gim thiu ri ro do tnh trng thng tin bt cn xng to ra, c th: - Thc hin cng tc lin doanh lin kt v hp tc vi cc t chc trong v ngoi nc trong cng tc nghin cu v pht trin cng ngh k thut ngn hng nhanh chng tip cn vi cng ngh mi, ng dng khoa hc k thut, cng ngh tin tin ph hp vi trnh pht trin v tun th cc chun mc quc t. - y mnh xy dng h thng qun l thng tin, c s d liu hin i, tp trung, thng nht. Trin khai cc n ng dng cng ngh thng tin trong cng tc kim tra, kim sot, qun tr, iu hnh, thng tin, bo co nng cao hiu qu hot ng ca ngn hng. - Tng cng gii php an ninh mng v bo mt d liu ca ngn hng: Trin khai cc n ci to, nng cp cc gii php an ninh mng, bo mt d liu v bo m an ton ti sn v hot ng ca ngn hng. Xy dng h thng bo mt thng tin, d liu v an ton mng. Thnh lp trung tm d liu d phng/ trung tm khc phc thm ho bo m cc h thng giao dch ca ngn hng lun c hot ng lin tc, thng sut trong mi trng hp.

90

Kt lun
Qua cc s liu c phn tch trong chng 2 cho thy trong thi gian qua hot ng qun l cht lng tn dng cng t c nhng thnh qu nht nh: cc ch tiu v an ton vn ca Sacombank nm trong gii hn an ton, ngun vn huy ng, d n tn dng khng ngng c nng cao, th phn ngy cng m rng... Tuy nhin, trong thi i kinh t th trng ngy cng pht trin cng vi tin trnh hi nhp nh hin nay th ngnh ngn hng ni chung cng nh Sacombank ni ring ang ng trc th cnh tranh ngy mt gay gt hn. Vic cc NHTM m rng quy m hot ng ca mnh nhm ti a ho li nhun ang tr thnh mt xu th tt yu. Trc thc t v mi trng thng tin bt cn xng trong hot ng tn dng vic ti a ho li nhun cng tim n khng t nhng ri ro nht nh, c th mang n nhng thit hi ln cho TCTD thm ch cho c nn kinh t. Chnh v vy, vic m rng quy m pht trin nhm ti a ho li nhun Ngn hng cng phi da trn c s l nng cao cht lng ca cng tc qun l tn dng, gim thiu ri ro. Nhn chung, cng tc qun l cht lng tn dng trong mi trng thng tin bt cn xng khng ch l vn ca ring mt TCTD no nh Sacombank m phi c thc hin da trn c s s kt hp ca cc TCTD vi nhau, gia cc TCTD v NHNN cng nh cc c quan ban ngnh c lin quan, nhm to ra mt h thng thng tin minh bch cng cc c s h tng vng chc. ng thi, cc bin php phng trnh ri ro cn phi mang tnh cht ch, r rng v d p dng thc tin v phi thc hin mt cch ng b v c hiu qu.