You are on page 1of 60

Chapter 5e Integral of Irrational Function

8/ ..................................................................................................................................2
................................................................................................................................................5
* ..........................................................................................................................................6
................................................................................................................................................7
................................................................................................................................................9
..............................................................................................................................................11
..............................................................................................................................................12
* ..........................................................................................................................................13
* ..........................................................................................................................................14
* ..........................................................................................................................15
..............................................................................................................................................17
* ..........................................................................................................................................18
* ...........................................................................................................................................19
...............................................................................................................................................20
....................................................................................................................................22
..............................................................................................................................................22
............................................................................................................................................23
..........................................................................................................................................25
..............................................................................................................................................27
...........................................................................................................................................28
...........................................................................................................................................29
.............................................................................................................................................31
..............................................................................................................................................32
.............................................................................................................................................33
..............................................................................................................................................36
..............................................................................................................................................37
..............................................................................................................................................37
..............................................................................................................................................38
..............................................................................................................................................38
..............................................................................................................................................39
..............................................................................................................................................39
..............................................................................................................................................39
..............................................................................................................................................40
..............................................................................................................................................41
..............................................................................................................................................42
..............................................................................................................................................42
..............................................................................................................................................43
..............................................................................................................................................44
* ...........................................................................................................................................44
..............................................................................................................................................45
..............................................................................................................................................46
..............................................................................................................................................47
..............................................................................................................................................47
1
..............................................................................................................................................48
..............................................................................................................................................49
..............................................................................................................................................50
..............................................................................................................................................51
..............................................................................................................................................52
..............................................................................................................................................52
..............................................................................................................................................55
..............................................................................................................................................56
..............................................................................................................................................58
...............................................................................................................................................58
..............................................................................................................................................59

dx
8/ I = ∫
( x − q) ax 2 + bx + c
dx 1 dt 1
∫ Put x − q = ⇒ dx = − , t =
t t2 x−q
( x − q) ax 2 + bx + c
2
2 1  1   1 2q  1 
ax + bx + c = a  + q  + b  + q  + c = a  + + q2  + b  + q  + c
t  t   t2 t  t 

= +
a b + 2aq
t2 t
+ aq 2 + bq + c =
1
t2
(
a + t ( b + 2aq ) + t 2 aq 2 + bq + c ( ))
dt

⇒∫
dx
=∫ t2
( x − q) ax 2 + bx + c 1 1
t t2 (
a + t ( b + 2aq ) + t 2 aq 2 + bq + c ( ))
dt

=∫ t2 = −∫
dt
1
t 2 ( a + t ( b + 2aq ) + t ( aq2 2
+ bq + c )) ( t ( aq
2 2
)
+ bq + c + t ( b + 2aq ) + a )

2
= −∫

dt

( )
Put aq 2 + bq + c = A,
1  t 2 + t ( b + 2aq ) + a 
( 
aq 2 + bq + c 
 ) (
aq 2 + bq + c aq 2 + bq + c ) ( ) 


dt
= −∫
 2 2
1   ( b + 2aq )  a ( b + 2aq ) 
t +  + −
A  2A  A 4A 2 
 
2 2
 ( b + 2aq )  a ( b + 2q ) 4Aa − ( b + 2aq )
Put  t +  = y ⇒ dy = dt, N = − =
4A 2
( )
2A  A 2
 4 aq 2 + bq + c

dy Ady 2
I = −∫ = −∫ If N ≥ 0 ⇒ N = n 2 ⇒ 4Aa ≥ ( b + 2aq ) ,
( y2 + N ) ( y2 + N )
A
2
( ) (
4Aa ≥ ( b + 2aq ) ⇔ 4a a.q 2 + b.q + c ≥ b 2 + 4abq + 4 ( aq )
2
) ⇔ 4ac ≥ b 2

 b 
2
c b2 
2 2
A>0⇒A=m ⇒ a.q + b.q + c ≥ 0 ⇔ a  q +  + −  ≥ 0
 2a  a 4

 b 
2
4ac − b 2 
⇔ a  q +  + ⇔a>0
 2a  4 

⇒ I = −∫
m.dy 
= −m.ln  y + ( y2 + n 2 ) 
( y2 + n 2 ) 

 B  1 b + 2q
y = t + = +
 2A  x − q 2 aq 2 + bq + c
( )

3
2 2  
 ( b + 2aq )  a ( b + 2aq ) ( b + 2aq ) a
y2 + n 2 =  t +  + − =  t 2 + t + 
 2A  A 4A 2 
 ( ) (
aq 2 + bq + c aq 2 + bq + c ) 

(= t ( aq
2 2
)
+ bq + c + t ( b + 2aq ) + a )
( aq2 + bq + c)
=
t2 ( ( ) )
 t 2 aq 2 + bq + c + t ( b + 2aq ) + a 

( aq2 + bq + c)  t2


*
( t ( aq
2 2
)
+ bq + c + t ( b + 2aq ) + a )
t2
2
 1 2q 2 1  1  1 
= a + + q  + b + q  + c = a  + q + b + q + c
 t2 t  t  t  t 
ax 2 + bx + c
= ax 2 + bx + c ⇒ y 2 + n 2 =
( x − q ) 2 ( aq 2 + bq + c )
 1 1 
 x = + q ⇒ t = 
 t x−q

dx

ln  y + ( y2 + n 2 ) 
⇒I=∫ =− 
1
( x − q) ax 2 + bx + c
aq 2 + bq + c
  
 1 b + 2aq + 1 ax 2 + bx + c 
= − ln   + aq 2 + bq + c
(
  x − q 2 aq + bq + c

2
)  ( x − q)

 ( )

aq 2 + bq + c 

4
dx
* I=∫
( x − 1) 1 − x2
dx 1
* I=∫ Put : x − 1 =
t
( x − 1) 1 − x2
2
−dt 2  1 1 + 2t
⇒ dx = 1 − x = 1 − 1 +  = −
t2  t t2

dt

⇒ I = −∫ t2 =∫
dt
−1 − 2t −1 − 2t
t. t

( because 1 − x 2 > 0 ⇔ x < 1 ⇒ x − 1 < 0 ⇒ t < 0 ⇔ t = −t )


1
− +1
1 d ( −2t − 1) 1 ( −1 − 2t ) 2 2 1− x
2 ∫ −1 − 2t
I=− =− = − −1 − 2t = − −1 − =− +C
2 1 x −1 1+ x
− +1
2

3x + 4 2
VD : ∫ dx − x 2 + 6x − 8 = 1 − ( x − 3)
− x 2 + 6x − 8
Put x − 3 = t ⇒ x = t + 3 ⇒ dx = dt
3x + 4 3( 3 + t ) + 4
∫ 2
dx = ∫
2
dx
− x + 6x − 8 1− t

=∫
3t.dt
+ 13∫
dt 3 d 1− t
=− ∫
2
(
+ 13arcsin t
)
1 − t2 1− t 2 2 1− t 2

( d ( 1 − t ) = −2t.dt ) = −3 1 − t
2 2
+ 13arcsin t

= −3 − x 2 + 6x − 8 + 13arcsin ( x − 3) + C
 2 
For evaluating integral ∫ R  x, ax + bx + c  we can make a trigonometric change of
 
variables:

5
 b 
2
c b2 
2
ax + bx + c = a   x +  + − 
 2a  a 4a 2 
 
 2
b 2 − 4ac 
b 
= a x +  −
 2a  4a 2
 = a u 2 − d 2 If
 ( ) b 2 − 4ac > 0, a > 0
 
 2
4ac − b 2 

= a x +  +

b 
2a  4a 2 
 = a u 2 + d 2 If ( ) b2 − 4ac < 0, a > 0

 b 2 − 4ac  b  
2
= −a 
 4a 2
−  x +   = −a d 2 − u 2
 2a  
( ) If b 2 − 4ac > 0, a < 0
 

 d
∫ R  x, ax 2 + bx + c  = ∫ R  u, u 2 − d 2  Put u =
   sin t
 2   2 2
∫ R  x, ax + bx + c  = ∫ R  u, d − u  Put u = d.sin t
 2   2 2
∫ R  x, ax + bx + c  = ∫ R  u, u + d  Put u = d.tgt

dx 1  ( x + 2) 3 
I=∫ = sin  arctan +C
*  
( )
2 3 3  3 
x + 4x + 7

dx 2 du
*I=∫ x 2 + 4x + 7 = ( x + 2 ) + 3 Put u = x + 2 ⇒ I = ∫
( ) ( )
3 3
x 2 + 4x + 7 u2 + 3

Put u = 3.tan t ⇒ du =
3
cos 2 t
, ( u 2 + 3) = 3( tan 2 t + 1) = cos3t
3.cos3 t.dt sin t 1  u 3 1  ( x + 2) 3 
⇒I=∫ = = sin  arctan  = sin  arctan 
3 3  3  3  3 
cos 2 t. 33 

6
 
  b  
x +  
*I=∫
dx
=
4a 
sin  arctan  2a 
(
with a > 0, 4ac − b2 ≥ 0 )
( )

( )
a. 4ac − b 2
3
ax 2 + bx + c  4ac − b 2 
 
 a2 
 b   4ac − b 2  
2
*I=∫
dx
( a > 0, 4ac − b 2
≥0 ) 2
ax + bx + a = a  x +  + 
 2


( ax 2 + bx + c )    4a
3 2a 

b 2
 4ac − b 2  1 du
Put u = x + , m = 
 4a 2 
⇒I= ∫ ,
( u2 + m )
2a   a. a 2 3

Put u = m.tan t ⇒ du =
m.dt
cos 2 t
, ( u 2 + m2 ) = m2 ( tan 2 t + 1) = cosm t
1 du 1 m.dt 1 cos3 t.dt 1 sin t
⇒I= ∫ = ∫ 3
=
a.m 2
∫ cos 2 t.
=
a. a m 2
.
a. a
(u 2
+m )
2 3 a. a 2  m 
cos t.  
 cos t 
a.

 
  b  
 x +  
1  u 4a  2a 
= sin  arctan  = sin  arctan
 4ac − b2  
a. a. 
 4a 2 

m a. 4ac − b 2 

( ) 2
4ac − b 


   a2 

c
   b  
  x + 
 2a   
+∞
dx 4a 
⇒ I1 = ∫ = lim  
.sin arctan 

b
( ax 2 + bx + c
3
 )
c→+∞  a. 4ac − b 2 


m
( 
 b
−
)
2a 
2a
  b 
  c+ 
4a 4a
. lim sin  arctan 
2a 
= =
(
a. 4ac − b 2 c→+∞ 


) m 


a. 4ac − b 2 ( )

7
 b   4ac − b2  
2
*I=∫
dx
( a > 0, 4ac − b 2
≥0 ) 2
ax + bx + a = a  x +  +  
2a   a 2  
( ax ) 
n
2
+ bx + c 

b  4ac − b 2  1 du
Put u = x + , m2 =  ⇒I= ∫ ,
 a2 
( u2 + m )
2a   an 2 n

Put u = m.tan t ⇒ du =
m.dt
cos 2 t
, ( u 2 + m2 ) = m2 ( tan 2 t + 1) = cosm t
1 du 1 m.dt 1 ( cos t ) n −2 .dt
⇒I= ∫ = ∫ n
= ∫ m n −1
(u )
n 2 n n
a 2
+m a  m 
cos 2 t.  an

 cos t 

( cos t ) n −2 .dt
*I=∫
dx
=
1
∫ m n −1
( a > 0, 4ac − b2 ≥ 0)
( ax )
n
2
+ bx + c an

 4ac − b 2  b u
m2 =   , u = x + , t = arctan
 a2  2a m
 

  
  x+ b 
dx 1 dt t 1   2a 
n = 2: I = ∫ = ∫ = =  arctan  
( ax 2 + bx + c a m a.m
a.
)
4ac − b2 

 4ac − b2



4a 2   4a 2 
2   2ax + b 
=  arctan  
 
4ac − b 2   4ac − b
2


dx 1 1 + cos 2t
1
n = 4: I = ∫ =
3∫
( cos t ) 2 .dt = 2 3∫
.dt
( )
2
ax 2 + bx + c a 2 .m a .m 2

1  sin 2t  1  u 1   u  
=  t+  =  arctan   + .sin  2.arctan    
2a 2 .m3  2  2a 2 .m3  m 2   m  
b
x = − ⇒ u = 0, x = +∞ ⇒ u = +∞
2a

8
+∞ +∞
dx  u 1  1  u  
⇒ ∫ = . arctan   + .sin  2.arctan    
( )
2
− b/2a ax 2 + bx + c 2a 2 .m3  m 2   m  0

1  π sin π  1  π sin π 
= . +  = . + 

2a 2 . 
4ac − b
 4a 2 
2 3/2  2

2 
2
2a .
4ac − b 2 3/2  2 2 
( )
  ( 2a ) 3
4a  π sin π 
= . + 
( 4ac − b )
2 3/2  2 2 

n c.n 3   b 
* lim ∑ = 1 − sin  arctan  
(  
) 
n →+∞ i =1 2 3/2 2
c→+∞ a ( i.c ) + b.n.i.c + n c
2   2 4ac − b 

1 c i.c
Put f ( x i ) = , x i ∈ [ 0, c] , ∆x = , xi =
( )
3 n n
ax i 2 + bx i + c
n c.n 3 c n 1
⇒ I2 = lim ∑ = lim ∑
( )
n →+∞ i =1 3 n →+∞ n i =1  3/2
2 2 
c→+∞
2
a ( i.c ) + b.n.i.c + n 2 c c→+∞ a ( i.c ) + b.n.i.c + n c
 
 n 2 
 
c
c n 1 n dx
= lim ∑ = lim ∑ f ( x i ) .∆x = lim ∫
( )
n →+∞ n i =1  3/2 n →+∞ c→+∞ 3/2
 i.c 
2
 i.c   i =1 0 ax 2
+ bx + c
c→+∞ a   + b  + c c→+∞
 n  n  

  b 
= 1 − sin  arctan  
  2 
  2 4ac − b  

( )
m n p
∫ x a + bx dx with m, n, p is rational number. The Russian mathematicant Trebushep
prove that the upper integral only can be expressed in elementary function in 3 follow cases:
1/ p is an interger, when that, put x = t s with s is the least common multiple of m, n.
m +1
2/ is an interger, put a + bx s = t s with s is the denominator of p.
n
m +1
3/ + p is an interger, put ax − n + b = t s with s is the denominator of p.
n
9
1  1 −10
 −
dx  2 4
Ex : I = ∫ = ∫ x  x + 1
( )
10
x 4 x +1  
 
So p = −10 is a interger, we have case 1/
Put x = t 4 ⇒ dx = 4t 3 .dt

4t 3 .dt ( t + 1) − 1  d ( t + 1) d ( t + 1) 
⇒I=∫ = 4∫ dt = 4  ∫ 
9 ∫

t 2 ( t + 1)
10
( t + 1) 10  10 
 ( t + 1) ( t + 1) 
−4 4 −1 4
= + = +
( ) ( )
8 9 8 9
8 ( t + 1) 9 ( t + 1) 2 4 x +1 9 4 x +1

( )
p
* I = ∫ x m . a + b.x n .dx where p is a interger

( )
p a −1
Put x = t a ⇒ dx = a.t a −1.dt ⇒ I = a ∫ t m.a . a + b.t n.a .t .dt

 a m +1 −1  p i p −i    p n.a.i + a ( m +1) −1 i p −i 

I = a ∫ t

( ) .  ∑ Cp b.t

 i =1
i n.a

   (
.a   .dt = a ∫  ∑ Cp t
i
) .b a   .dt

 i =1 
 p  p Ci t c +1.bi a p −i
− p
Put n.a.i + a ( m + 1) − 1 = c ⇒ I = a ∫  ∑ Cp t .b a   .dt = a.∑
i c i p i
 i =1 
 i =1 c +1

p Ci x n.i + m +1.bi a p −i p Ci x n.i + m +1.bi a p−i


m
(
I = ∫ x . a + b.x )
n p
.dx = a.∑
i =1
p
a ( n.i + m + 1)
=∑
i =1
p
( n.i + m + 1)
n.i + m +1 i p −i 1
1  p Ci x p Cip .bi a p−i
( )
n p p .b a
m
⇒ I1 = ∫ x . a + b.x .dx =  ∑  =∑
i =1 ( n.i + m + 1)  ( n.i + m + 1)
0   0 i =1

10
If n, m < 0, n.i + m + 1 < 0 ⇒ n.i + m + 1 = − f
c
c  p Ci x n.i + m +1.bi .a p−i 
I1 = lim
c→+∞
∫x
m
(
. a + b.x )
n p
.dx = lim  ∑
c→+∞ i =1
p
( n.i + m + 1 ) 

1  1
c c
 p Ci x − f .bi .a p−i  p Ci i p −i 
.b .a
p p
= lim  ∑  = lim  ∑ 
c→+∞ i =1 ( n.i + m + 1)
  c→+∞ i =1 x ( n.i + m + 1) 
f
 1  1
p Ci .bi .a p −i p Ci .bi .a p−i
p p
= −∑ =∑
i =1 ( n.i + m + 1) i =1 n.i + m + 1
( because n.i + m + 1 < 0 )

n p
1 n i 
m 1
* lim ∑  .
n →+∞ n i =1  n  
 a + b.
i
  
 n
 = ∫ x m
. a + b.x n p
.dx( )
  0
p Cip .bi a p−i
=∑ ( m, n, p is interger > 0 )
i =1 ( n.i + m + 1)

( )
p 1 i
* Put f ( x i ) = xi m . a + b.xi n ( m, n, p is interger > 0 ) , xi ∈ [ 0, 1] , ∆x = , xi =
n n
p
1 n i  i 
m n 1
( )
n
n p
⇒ I = lim ∑  .  a + b.     = lim ∑ i f ( x ) .∆x = ∫ x m
. a + b.x .dx
n →+∞ n i =1  n    n n →+∞ i =1
  0
p Cip .bi a p−i
=∑
i =1 ( n.i + m + 1)

11
p Ci .bi a p −i
( )
n
m m +1 n1 p p
* lim ∑i h . a + b. ( i.h ) =− ∑
n →+∞ i =1 i =1 ( n1.i + m + 1)
h →+∞
p Ci .bi a p −i
p
=∑ ( with n1.i + m + 1 < 0 )
i =1 n1.i + m + 1

( )
p
* Put f ( x i ) = xi m . a + b.xi n1 ( m, n1, p is intergers, p > 0, m, n1 < 0 ) , xi ∈ [ 1, c] ,
i ( c − 1)
( )
n
c −1 n p
∆x = , xi = ⇒ I = lim ∑ i m h m +1. a + b. ( i.h ) 1 =
n n n →+∞ i =1
h →+∞

m +1  n1  p
m  ( c − 1)   i ( c − 1) 
n c −1
= lim
n →+∞
∑i 
n
 .  a + b. 
 n
 

Dat h =
n
i =1      
c→+∞

m  n1 p
 c − 1  n  i ( c − 1)    i ( c − 1) 

= lim  ∑  . a + b.  
n →+∞  n  i =1 n    n  

c→+∞
c p Cip .bi a p−i
( )
n
n p
= lim ∑ f ( xi ) .∆x = c→+∞
lim ∫ x m
. a + b.x .dx = −∑
n →+∞ i =1
1 i =1 ( n1.i + m + 1)
c→+∞
We have the formula:
Pn ( x ) dx dx
∫ 2 = Q n −1 ( x ) ax 2 + bx + c + p.∫ ( 1)
2
ax + bx + c ax + bx + c
Pn ( x ) is a n degree polynomial, Qn −1 ( x ) is a n – 1 degree polynomial with indefinite
coefficients
To determine p and coefficients of Qn −1 ( x ) , we take derivative (1) and equate coefficients of
two sides to obtain system of equations.
(How to prove this formula?)

12
x3 − x + 1
* I=∫
x 2 + 2x + 2
dx =
1
6
(2x 2 − 5x + 1 ) 5
x 2 + 2x + 2 + .ln  x + 1 + x 2 + 2x + 2 
2  

x3 − x + 1
VD : I = ∫
x 2 + 2x + 2
(
dx = ax 2 + bx + c ) x 2 + 2x + 2 + d.∫
dx
x 2 + 2x + 2
Take derivative in two side, we obtain :
x3 − x + 1
x 2 + 2x + 2
(
= ( 2ax + b ) x 2 + 2x + 2 + ax 2 + bx + c )2 2x + 2
x 2 + 2x + 2
+
d
x 2 + 2x + 2

( ) (
⇔ x 3 − x + 1 = ( 2ax + b ) x 2 + 2x + 2 + ax 2 + bx + c ( x + 1) + d )
= 2ax 3 + 4ax 2 + 4ax + bx 2 + 2bx + 2b + ax 3 + bx 2 + cx + ax 2 + bx + c + d
= 3ax 3 + x 2 ( 5a + 2b ) + x ( 4a + 3b + c ) + ( 2b + c + d )
⇒ 3a = 1, 5a + 2b = 0, 4a + 3b + c = −1, 2b + c + d = 1

1 5 1 5 x3 − x + 1
⇒a = ,b=− ,c= ,d= ⇒I=∫ dx
3 6 6 2 2
x + 2x + 2
1
( ) 5
= 2x 2 − 5x + 1 x 2 + 2x + 2 + .∫
6 2
dx
x 2 + 2x + 2
dx d ( x + 1)
∫ =∫ = ln  x + 1 + x 2 + 2x + 2 
x 2 + 2x + 2  
( x + 1) 2 + 1
 dx   
2
∫ = ln  x + x + a  
 x 2 + a   

x3 − x + 1
⇒I=∫
x 2 + 2x + 2
dx =
1
6
(
2x 2 − 5x + 1 ) 5
x 2 + 2x + 2 + .ln  x + 1 + x 2 + 2x + 2 
2  

13
1
dx 1
* I=∫ =
(
0 1+ x
n n
) 1 + xn
n2

1 1 1+ n
I=∫
dx
=∫ ( 1+ x n − n
dx )
(
0 1+ x
n n
) 1+ x n
0

−n n 1 n 1 zn
Put: x +1 = z ⇔x= ⇔1+ x =1+ =
1 n
z −1 zn − 1
( n
z −1 n )
− n −1 n −1 z n −1dz n +1 n −1 z n −1dz
⇒ −n.x dx = n.z dz ⇔ dx = − = −x .z dz = −
x − n −1 n +1
( n
z −1 n)
x = 1 ⇒ z = n 2

 1
change the limits 
 x = 0 ⇒ z = lim 1 + 1  n = +∞
 x →0+  xn 

1 1 1
So I = ∫
dx
= ∫ 1+ x ( n −1− n
) dx
0 1+ x ( n n
) 1+ x n
0

1+ n
n2 −
 zn  n z n −1dz
= − lim
a →+∞
∫  zn − 1  .
n +1
a  
( zn − 1 n )
n2 n2 n2
z −1−n .z n −1dz −2 1
= − lim
a →+∞
∫ 1+ n n +1
= − lim
a →+∞
∫ z dz = lim
a →+∞ z
( ) ( )
a n − n a a
z −1 n . z −1 n
1 1 1
= − =
n2 a n2

14
dx
* I=∫
x +1 + x −1 + 2
dx
15/ I = ∫
x +1 + x −1 + 2
x +1− x +1 2
Put u = x + 1 + x − 1 = = >0
x +1 − x −1 x +1 − x −1
2 2 4
⇔ x + 1 − x − 1 = ⇒ 2 x + 1 = u + ⇔ 4 ( x + 1) = u 2 + 4 +
u u u2
 8 
⇒ 4dx =  2u − du
3
 u 

8 4  4 
2u − u− 4  4 
I=∫ u 3 du = 1 u du = 1 u − 4 du = 1 
3 u u 2
2∫ 2 ∫ u 4 + 2u 3 2  ∫ u 4 + 2u 3 ∫ u 2 + 2u 
du − du
4 ( u + 2) u+2
 
4

I1 = − ∫ u 2 du put u = 2 ⇒ du = − 2.dk , k = 2
u 2 + 2u k k2 u
k2 2.dk  1 k2
⇒ I1 = − ∫
4 4  k 2  2 ∫ ( 1 + k )
− = dk
+
k2 k
u2 u 2 + 2u − 2u + 2 − 2 − ( 2u + 2 ) 2
I2 = = =1+ +
u 2 + 2u u 2 + 2u u 2 + 2u u 2 + 2u

1 u2 1 k2 
⇒ I = ∫ du + ∫ dk 
2  u 2 + 2u 2 ( 1 + k ) 

1 2u + 2 2  1  k2 − 1 d(1+ k) 
=  ∫ du − ∫ du + ∫ du  +  ∫ dk + ∫ 
2 2
u + 2u 2
u + 2u  4  1 + k 1 + k 
 
1  1  1
2
=  u − ln u + 2u + 2.∫ du  +  ∫ ( k − 1) dk + ln 1 + k 
2  2  4
 1 +  .u 2 
  u 

15
2 
d  + 1
2 1 −2du 2
= −∫ 
u 
I3 = ∫ du = − ∫ = − ln 1 +
 2 2  2  u2  2 u
 1 +  .u  1 +  1 + 
 u  u  u
1 2  1  k2 
⇒ I =  u − ln u 2 + 2u − ln 1 +  +  − k + ln 1 + k  + C
2 u  4  2 
2
Where 0 < u = = x + 1 + x − 1
k

* I=∫
2
2x + 1
dx = ∫
(
2 d x2 + 1 ) +2 dx 1 2 3
∫ =− +J= +J
(
1 x2 + 1 )
2
(
1 x2 + 1 )
2
(
1 x2 + 1 )
2
( x 2 + 1) 1 10

2  π
J=∫
dx
(
Put x = tan ( t ) ⇒ dx = 1 + tan ( t ) dt ⇒  2
)
x = 1 ⇒ t =
4
( )
2
1 x +1 2  x = 2 ⇒ t = arctan ( 2 )

(
arctan ( 2 ) 1 + tan 2 ( t ) dt
) = arctan( 2) cos2 ( t ) dt
⇒J= ∫ ∫
( () )
2 2
π /4 tan t + 1 π /4

arctan ( 2 ) arctan ( 2 )
1 + cos ( 2t )  t sin ( 2t ) 
= ∫ d ( 2t ) =  + 
4 2 4 
π /4 π /4
arctan ( 2 ) π 1sin ( 2.arctan ( 2 ) )
= + − −
2 4 8 4
1 arctan ( 2 ) sin ( 2.arctan ( 2 ) ) π
So I = + + −
20 2 4 8

16
4
dx
* I=∫
1
x+ x
4
dx dx x = 1 ⇒ u = 1
* I=∫ put x = u ⇒ = du ⇒ 
1
x+ x 2 x x = 4 ⇒ u = 2
4 2 2 2
x 2u 2u + 1 1
⇒ I = 2.∫ dx = ∫ du = ∫ du − ∫ du
(
1 x + x .2 x ) 2
1u +u
2
1u +u
2
1u +u

I1 = ∫
2
2u + 1
du = ∫
(
2 d u2 + u ) = ln u 2 + u 2 ,
2
1u +u 1 u2 + u 1

1 du 
2 2− 2
 2 d 1 +
1 u u 1 2 
I2 = − ∫ du = ∫
1 ∫
= = Ln 1 +
u 2
+ u 1 u 1
1 11+ 1 1+
u u
2 21 2 3 3 9
⇒ I = Ln u + u 1 + Ln 1 + du = Ln6 − ln 2 + Ln − ln 2 = ln 3 + ln = Ln
u 1 2 4 4

 3 3 
2  x2 + 1 − x+ x  dx
x2 + 1 1  2 2 
I=∫
2 ∫ x 2 + 1 − 3.x x 2 + 1 + 3.x
=
x4 − x2 + 1 ( )( )
1
= ∫
(
x 2 + 1 − 3x dx 1
+ ∫
)
x 2 + 1 + 3x dx ( )
(
2 x 2 + 1 − 3.x x 2 + 1 + 3.x
)(
2 x 2 + 1 − 3.x x 2 + 1 + 3.x
) ( )( )
1 dx 1 dx
= ∫ + ∫
(
2 x 2 + 1 + 3.x 2 x 2 + 1 − 3.x
) ( )

17
1 dx 1 dx
= ∫
2  2
+ ∫
2 2  2 2
3 1 3 1
x +  +  x −  + 
 2   2   2  2
  3  3 
  x+   x− 
1 2 2
= .2  arctg   + arctg   + C
2   1   1 
  2   2 
    
( ) (
= arctg 2x + 3 + arctg 2x − 3 + C )
x
2 2 arcsin x x. 1 − x 2
* I = ∫ 1 − u du = ∫ 1 − x dx = + +C
2 2
0

We have: I = The area of plane figure bounded by the graph y = 1 − x 2 and Ox.
And y = 1 − x 2 ⇔ y 2 + x 2 = 1 ( choose y > 0 ) is a half circle with radius R = 1.
We have the follow figure:

π 
We have: x = cos  − α  = sin α ⇒ α = arcsin x
2 
I = area of yellow part = area of sector AOB + area of triangle BOC

18
α x. 1 − x 2 arcsin x x. 1 − x 2
I= + = +
2 2 2 2
x
2 2 arcsin x x. 1 − x 2
⇒ I = ∫ 1 − u du = ∫ 1 − x dx = + +C
2 2
0

* I=∫
x−a
x+a
dx = − ( x 2 − a 2 ) + a.ln x−a + x+a
x−a − x+a

* I=∫
x−a
x+a
dx put t =
x−a
x+a
(
⇒ t 2 ( a + x ) = x − a ⇔ x t 2 − 1 = −a 1 + t 2 ) ( )
( ) ⇒ dx = ( )( ) ( )( ) dt
' '
−a 1 + t 2 −a 1 + t 2 t2 − 1 + a 1 + t2 t2 − 1
⇔x=
( t 2 − 1) ( )
t 2
− 1
2

−2at ( t 2 − 1) + 2at ( 1 + t 2 ) 4a.t.dt 2t.dt


= dt = ⇒ I = a ∫ 2t.
( ) ( ) ( )
2 2 2 2 2 2
t − 1 t − 1 t − 1

2t.dt 2t.dt d ( t 2 − 1) 1
put u = 2t, dv = ⇒v=∫ =∫ =− , du = 2dt,
( t 2 − 1) ( t 2 − 1) ( t 2 − 1) ( t − 1)
2 2 2 2

2at dt 2at 1 t +1
⇒I=− + 2a ∫ =− + 2a. .ln
( t 2 − 1) ( t 2 − 1) ( t2 − 1 ) 2 t −1

x−a x−a x−a


2a + 1 2a
x−a x + a + a.ln x+a x + a + a.ln x−a + x+a
⇒I=∫ dx = − =
x+a x−a  x−a  −2a  x−a − x+a
 − 1 −1  
x+a  x+a x+a

= −a
x −a x+a
.
x+a a
+ a.ln
x−a + x+a
x−a − x+a
=− ( x 2 − a 2 ) + a.ln x −a + x +a
x−a − x+a

The second method:

19
x−a 1 x
I=∫ dx put x = a.cos 2t ⇒ dx = −2a.sin2t.dt ⇒ t = .arccos
x+a 2 a

(( ) )
x − a = a ( cos 2t − 1) = a 1 − 2sin 2 t − 1 = −2a.sin 2 t

x + a = a ( 1 + cos 2t ) = a ( 1 + ( 2 cos t − 1) ) = 2a.cos


2 2
t

−2a.sin 2 t i.sin t
⇒ I = −2a ∫ sin2t.dt = −2a ∫ .2sin t.cos t.dt
2a.cos 2 t cos t
1 − cos 2t
= −4a.i ∫ sin 2 t.dt = −4ai ∫ dt = −2ai ∫ dt + 2ai ∫ cos 2t.dt = −2ai.t + ai.sin2t
2
x ai  2x 
= −ai.arccos + .sin  arccos 
a 2  a 

a−x 1  2x  x
⇒I=∫ dx = a.i  .sin  arccos  − arccos 
a+x 2  a  a
x −a + x +a
= − x 2 − a 2 + a.ln
x−a − x+a

a−x  a−x 
* I=∫ dx = ( a − x) ( a + x) − 2a.arctan  
x+a  a+x

* I=∫
a−x
x+a
dx put t =
a−x
x+a
( ) ( )
⇒ t2 ( a + x ) = a − x ⇔ x t2 + 1 = a 1 − t2

a ( 1 − t2 ) a ( 1 − t2 ) ( 1 + t2 ) − a ( 1 − t2 ) ( 1 + t2 )
' '

⇔x= ⇒ dx = dt
(1+ t )2
(1+ t )
2 2

−2at ( 1 + t 2 ) − 2at ( 1 − t 2 ) −4a.t.dt 2t.dt


= dt = ⇒ I = −a ∫ 2t.
( )
1 + t 2 2
( )
1 + t 2 2
( )
1 + t 2 2

2t.dt 2t.dt d ( 1 + t2 ) 1
put u = 2t, dv = ⇒v=∫ =∫ =− , du = 2dt
(1+ t )
2 2
(1+ t ) (1+ t ) (1+ t )
2 2 2 2 2

20
 −2t  −2dt 2at
⇒ I = −a   − ( −a ) ∫ = − 2a.arctgt
 1 + t2  1 + t2 1 + t2
a−x a−x
2a 2a
⇒I=∫
a−x
dx = a + x − 2a.arctg  a − x  = a + x − 2a.arctg  a − x 
   
a+x a−x  a + x  2a  a + x 
1+
a+x a+x
a−x  a−x   a−x 
= ( a + x ) − 2a.arctg   = ( a − x ) ( a + x ) − 2a.arctg  
a+x  a+x  a+x 

a−x
The second method: I = ∫ dx
a+x
1 x
put x = a.cos 2t ⇒ dx = −2a.sin2t.dt ⇒ t = .arccos
2 a

( (
a − x = a ( 1 − cos 2t ) = a 1 − 1 − 2sin 2 t ) ) = 2a.sin t2

a + x = a ( 1 + cos 2t ) = a ( 1 + ( 2 cos t − 1) ) = 2a.cos t


2 2

2a.sin 2 t sin t
⇒ I = −2a ∫ sin2t.dt = −2a ∫ .2sin t.cos t.dt
2a.cos 2 t cos t
1 − cos 2t
= −4a ∫ sin 2 t.dt = −4a ∫ dt = −2a ∫ dt + 2a ∫ cos 2t.dt
2
x a  2x 
= −2at + a.sin2t = −a.arccos + .sin  arccos 
a 2  a 
a−x x a  2x   a−x 
⇒I=∫ dx = −a.arccos + .sin  arccos  = a 2 − x 2 − 2a.arctg  
a+x a 2  a   a + x 

21
2001 
1 
2
x 2000 .dx  x  1  x  1  x 
* I=∫ =   − + 
( x + 1) 2004  x + 1   2003  x + 1  1001  x + 1  2001 
 
2000 2
x 2000 .dx  t −1  1  1 
* I=∫ put t = x + 1 ⇒ dx = dt ⇒ I = ∫    −   2  .dt
( x + 1) 2004  t   t t 
2000 2
 t −1  1  1 1  1 1 x
= ∫  −  d−  dat u = 1 − ⇒ du = d  −  ⇒ u = 1 − =
 t   t  t t  t x +1 x +1
u 2003 2.u 2002 u 2001
⇒ I = ∫u 2000
( u − 1) 2
(
.du = ∫ u 2002
− 2u 2001
+u 2000
)
.du =
2003

2002
+
2001
2001 
1 
2
x 2000 .dx
 x  1  x  1  x 
⇒I=∫ =   − + 
( x + 1) 2004  x + 1   2003  x + 1  
1001  x + 1  2001 
 

a +1 
1 
2
x a .dx  x  1  x  2  x 
* I=∫ =   − + 
( x + 1) a + 4  x + 1   a + 3  x + 1  
a + 2  x +1 a +1
 
a 2
x a .dx  t −1  1  1 
* I=∫ put t = x + 1 ⇒ dx = dt ⇒ I = ∫    −    .dt
( x + 1) a + 4  t   t   t2 
a 2
 t −1  1   1  1  1 1 x
= ∫  −  d−  dat u = 1 − ⇒ du = d  −  ⇒ u = 1 − =
 t   t  t t  t x +1 x +1
u a +3 2.u a + 2 u a +1
(
⇒ I = ∫ u a ( u − 1) .du = ∫ u a + 2 − 2u a +1 + u a .du =
2
a +3
)

a+2
+
a +1
a +1
 x   1  x  1 
2
x a .dx 2  x 
⇒I=∫ =   − + 
a + 4  x + 1   +

+ +

+ + 
( x + 1) 
a 3  x 1  a 2  x 1  a 1

22
dx
* I=∫
ax 2 + bx + c
dx 1 dx
* I=∫ = ∫
ax 2 + bx + c a  b 
2
c b2
x +  + − 2
 2a  a 4a
1
= ∫
a  2
dx
 2 
( if b2 − 4ac > 0 )
 x + b + b − 4ac  x + b − b − 4ac 
 2a  2a 
  
1 4a 2 .dx
= ∫
a  2  2 
 2a.x + b + b − 4ac  2a.x + b − b − 4ac 
  

dx
*
 2a.x + b + b2 − 4ac  2a.x + b − b2 − 4ac 
  
  
A B
= +
 2a.x + b + b2 − 4ac   2a.x + b − b 2 − 4ac 
   
   
⇒ 1 = A  2a.x + b − b2 − 4ac  + B  2a.x + b + b 2 − 4ac 
   
⇒ A + B = 0 ⇒ A = −B, b ( A + B ) + b 2 − 4ac ( B − A ) = 1 ⇒ 2B b 2 − 4ac = 1
1 1
⇒B= , A=−
2 b2 − 4ac 2 b 2 − 4ac

4a.dx
⇒I=∫
 2a.x + b + b 2 − 4ac  2a.x + b − b 2 − 4ac 
  
  
4a.dx 4a.dx
= −∫ +∫
2 b2 − 4ac  2a.x + b + b 2 − 4ac  2 b2 − 4ac  2a.x + b − b 2 − 4ac 
   
2a.d  2a.x + b + b 2 − 4ac  2a.d  2a.x + b − b2 − 4ac 
   
= −∫ 2a +∫ 2a
b2 − 4ac  2a.x + b + b 2 − 4ac  b 2 − 4ac  2a.x + b − b 2 − 4ac 
   

23
− ln  2a.x + b + b 2 − 4ac  + ln  2a.x + b − b 2 − 4ac 
 
   
=
b 2 − 4ac

dx 1 2a.x + b − b 2 − 4ac
⇒I=∫ = ln
ax 2 + bx + c b2 − 4ac 2a.x + b + b 2 − 4ac

 
2a  1 1 
Check the solution : − + 
   
b − 4ac   2a.x + b + b − 4ac   2a.x + b − b − 4ac  
2  2 2
    
  
 −  2a.x + b − b 2 − 4ac  +  2a.x + b + b2 − 4ac  
2a    
=  
b − 4ac 
2

( 2
( 2a.x + b ) − b + 4ac
2
) 


 
2a  2 b 2 − 4ac  4a 1
= = =

 ( 2 2 
 ) (
2 2
b 2 − 4ac  ( 2a.x + b ) − b + 4ac  4a .x + 4ab.x + 4ac ) ax 2 + bx + c

dx 1 dx
* I=∫
a ∫
=
ax 2 + bx + c b 
2
c b2
x +  + − 2
 2a  a 4a

=
1
a∫
dx
2 ( if b2 − 4ac < 0)
b   4ac − b2 
2

x +  +
 2a   2a 
 
 
 x+ b   2ax + b 
1 2a 2
= . .arctan  2a = .arctan  
a 4ac − b 2  2  2  2 
 4ac − b  4ac − b  4ac − b 
 2a 

24
 b 
d x + 
* I=∫
dx 1
= ∫
ax 2 + bx + c a  b 
dx
2
c b2
1
= ∫ 
a 
2a 
b 
2 ( if b2 − 4ac = 0)
x +  + − 2 x + 
 2a  a 4a  2a 
1 −2
⇒I=− =
 b  2ax + b
ax + 
 2a 

dx
* I=∫
( )
2
ax 2 + bx + c
2
 1 

  
 2a.x + b + b 2 − 4ac  
dx ( 2a )  
2

* I=∫ = ∫ dx

( )
2 2 1
2 b − 4ac
ax + bx + c + 
  2a.x + b − 2 
b − 4ac  
  

( if b 2 − 4ac > 0 )
  2a.x + b + b2 − 4ac   2a.x + b − b 2 − 4ac  
 d   d   
  +  
∫ ∫ 
2 2
2   2a.x + b + b 2 − 4ac   2a.x + b − b 2 − 4ac  
4a 2a   2a   
=      
2
b − 4ac 
 2dx 
− ∫


 (
( 2a.x + b ) 2 − b2 + 4ac ) 

25
 
−4a  2
1 1 
=  + 
2
( 
)   
2a b − 4ac   2ax + b + b − 4ac   2ax + b − b − 4ac  

2
 
2

4a 2 2dx
− ∫
b2 − 4ac ( 4a 2 .x 2 + 4ab.x + 4ac)
 
−2a
 4ax + 2b − 4a 2 dx
= ∫
( 
) (
b 2 − 4ac  4a 2 .x 2 + 4ab.x + 4ac
 ) 
(
 2a b2 − 4ac
 ) ( a.x 2 + b.x + c)
 
−2a  2ax + b − 2a dx
= ∫
(
2  2
) (
2a b − 4ac  a.x + b.x + c 


 ) ( b2 − 4ac) ( a.x 2 + b.x + c )

dx 2 2a.x + b − b 2 − 4ac
* I1 = ∫ = .ln
ax 2 + bx + c b2 − 4ac 2a.x + b + b 2 − 4ac
dx
⇒I=∫
( )
2
ax 2 + bx + c

 
−1
 2ax + b − 2a 2a.x + b − b 2 − 4ac
= .ln
( 
) (
b 2 − 4ac  a.x 2 + b.x + c
 ) 

 ( b 2 − 4ac )
3
2a.x + b + b2 − 4ac

 
 −1 2ax + b 2a 2a.x + b − b 2 − 4ac 
= + .ln
2
(  2
b − 4ac  a.x + b.x + c
 ) (2
b − 4ac )
2a.x + b + b 2 − 4ac


2  
dx  1 1   1 1 2  dx
* I=∫ = ∫ −  dx = ∫ + −
2 ( x + 1) ( x + 2 )
( )
1+ x 2 + x  
2 2
2
x + 3x + 2  ( x + 1) ( x + 2 ) 

1 1  1 1   2x + 3 
=− − − 2∫  −  dx = −  2  − 2ln x + 1 + 2ln x + 2
x +1 x + 2  x +1 x + 2   x + 3x + 2 
 2x + 3  x+2
= −  + 2 ln
 x 2 + 3x + 2  x +1

26
mx + n
* I=∫ dx
2
ax + bx + c

2 / Evaluate ∫
mx + n
ax 2 + bx + c
dx ( where 4ac − b2 > 0)
 2 bx c   b 
2
4ac − b 2 
2
ax + bx + c = a  x + +  = a  x +  + 
 a a  2a  4a 2 
 
4ac − b2
put : u = x +
b
2a
,
4a
e2 =
2 ( if 4ac − b2 > 0)
 b 
mu −  + n
mx + n 1 m 2udu 1 m.b  du
dx = ∫ 
2a 
⇒∫
2a ∫ u 2 + e2 a  2a  ∫ u 2 + e2
du = +  n − 
ax 2 + bx + c a u 2 + e2

m d u (
2
+ e 2
1 )
m.b  1 u m.ln u 2
+ e 2
1  (
m.b  ) u
=
2a ∫ u 2 + e2
+ n −
a

2a  e
arctg =
e 2a
+ 
a.e 
n−
2a 
 arctg
e

⇒I=∫
mx + n
dx =
(
m.ln u 2 + e2 ) + 1  n − m.b  arctg u
 
ax 2 + bx + c 2a a.e  2a  e
 ax 2 + bx + c   
m.ln 
 a

  x+ b 
 + 1  2an − mb 
=   arctg  2a 
 
2a a 4ac − b2  2a 
 4ac − b
2

2a  2a 

=
(
m.ln ax 2 + bx + c − m.ln a)  2an − mb
+
  2ax + b
 .arctg 

+C
2a  2   2 
 a 4ac − b   4ac − b 

=
(
m.ln ax 2 + bx + c ) + 
2an − mb   2ax + b
 .arctg 

+C
2a  2   2 
 a 4ac − b   4ac − b 
 m.ln a 
 Because − is constant 
 2a 

27
 3 2 2 1 2 2 2 2 
x . x + a +  x. x + a + a.ln x + x + a 
1 2  + C
* I = ∫ x 2 x 2 + a 2 .dx = 
4 3 x 
 −a .arctan a 
1
( )
1 
* I = ∫ x 2 x 2 + a 2 dx = ∫ x 2 + a 2 .d x 3 =  x 3 . x 2 + a 2 − ∫ x 3 .d  x 2 + a 2  
3 3  
1 3 2 2 x4  1
3 2 2 x4 − a4 + a4 
= x . x + a − ∫ .dx  =  x . x + a − ∫ .dx 
3 2
x +a 2  3  2
x +a 2 
  

1 3 2 2
= x . x +a −∫
(
x2 − a2 x2 + a2 )(
.dx − ∫
a4 ) 
.dx 
3  2 2 2 
 1 + x x + a 
1
3
( ) 1
=  x 3 . x 2 + a 2 − ∫ x 2 − a 2 x 2 + a 2 .dx − a 4 . .arctan 
a
x
a
1 x
=  x 3 . x 2 + a 2 − ∫ x 2 x 2 + a 2 .dx + ∫ x 2 + a 2 .dx − a 3 .arctan 
3 a
1 x
I =  x 3 . x 2 + a 2 − I + ∫ x 2 + a 2 dx − a 3 .arctan 
3 a
4 1 x
⇒ .I =  x 3 . x 2 + a 2 + ∫ x 2 + a 2 .dx − a 3 .arctan 
3 3 a
1 3 2 2 2 2 3 x
I=
4 
x . x + a + ∫ x + a .dx − a .arctan
a 
+C

2 2
u = x 2 + a 2 x.dx
* I1 = ∫ x + a dx put  ⇒ du = , v=x
= 2 2
 dv dx x +a
x 2 .dx x2 + a − a
⇒ I = x. x 2 + a 2 − ∫ = x. x 2 + a 2 − ∫ dx
2 2 2 2
x +a x +a
a.dx
I = x. x 2 + a 2 − ∫ x 2 + a 2 dx + ∫
x2 + a2
= x. x 2 + a 2 − I + a.ln x + x 2 + a 2

28
⇒ 2I = x. x 2 + a 2 + a.ln x + x 2 + a 2

1 
⇒ I =  x. x 2 + a 2 + a.ln x + x 2 + a 2 
2 
1 x
⇒ I = ∫ x 2 x 2 + a 2 .dx =  x 3 . x 2 + a 2 + ∫ x 2 + a 2 .dx − a 3 .arctan 
4 a

⇒ I = ∫ x 2 x 2 + a 2 .dx
1 3 1  x
=  x . x 2 + a 2 +  x. x 2 + a 2 + a.ln x + x 2 + a 2  − a 3 .arctan 
4 2  a

a
⇒ J = ∫ x 2 x 2 + a 2 .dx
0
1 1
2
( ) a 
=  a 3 . 2.a + a 2 . 2 + a.ln a + a 2 − a 3 .arctan1 − .ln a 
4 2 
1 2a 3 .π 
4 2
=  2. 2.a + a . 2 + a.ln a 1 + 2 −
8 
( 4
)
− a.ln a 


1 4 2 a 3 .π 
=  2. 2.a + a . 2 + a.ln 1 + 2 − 
8  2 

n n +1
 ax ( n + 1) − b 
* I = ∫ x ( ax + b ) dx = ( ax + b )   ( n ≠ −1, − 2 )
 a 2 ( n + 1) ( n + 2 ) 
 
n n
* I = ∫ x ( ax + b ) dx dat u = x, dv = ( ax + b ) dx

( ax + b ) n +1
n
⇒ du = dx, v = ∫ ( ax + b ) dx =
a ( n + 1)
n +1
x ( ax + b ) ( ax + b ) n +1 .dx
⇒I= −∫
a ( n + 1) a ( n + 1)

29
n +1
x ( ax + b ) ( ax + b ) n + 2
= −
a ( n + 1) a 2 ( n + 1) ( n + 2 )

n +1 ax ( n + 2 ) − ( ax + b )

= ( ax + b )  
 2 
 a ( n + 1) ( n + 2 ) 
n +1
 ax ( n + 1) − b 
= ( ax + b )   ( n ≠ −1, − 2 )
 a 2 ( n + 1) ( n + 2 ) 
 

−1 −1
* I = ∫ x ( ax + b ) dx dat u = x, dv = ( ax + b ) dx

−1 ln ax + b
⇒ du = dx, v = ∫ ( ax + b ) dx =
a
x.ln ax + b ln ax + b .dx
⇒I= −∫
a a
x.ln ax + b 1
=
a

a 2 ∫ ln ax + b .d ( ax + b )
a.dx
put u = ln ax + b , dv = d ( ax + b ) ⇒ du = , v = ax + b
ax + b

1
⇒ I1 = −
a 2 ∫ ln ax + b .d ( ax + b )
( ax + b ) .ln ax + b 1 a ( ax + b ) dx ( ax + b ) .ln ax + b x
=−
a2
+
a2
∫ ax + b
=−
a2
+
a
x.ln ax + b ( ax + b ) .ln ax + b x
⇒I= − +
a a2 a
x.dx x b.ln ax + b
⇒I=∫ = −
( ax + b ) a a2

1
* I = ∫ ln ax + b .dx = ln ax + b .d ( ax + b )
a∫
a.dx
put u = ln ax + b , dv = d ( ax + b ) ⇒ du = , v = ax + b
ax + b
ln ax + b ( ax + b ) 1 a ( ax + b ) .dx ln ax + b ( ax + b ) − ax
⇒I= − ∫ =
a a ax + b a

30
−2 −2
I = ∫ x ( ax + b ) dx put u = x, dv = ( ax + b ) dx ⇒ du = dx,
1 −2 1
( ) ( )
a∫
v= ax + b d ax + b = −
a ( ax + b )
x dx x d ( ax + b ) x ln ax + b
⇒I=− +∫ =− +∫ =− +
a ( ax + b ) a ( ax + b ) a ( ax + b ) a 2 ( ax + b ) a ( ax + b ) a2

x.dx −ax ( n − 1) − b
* I=∫
n
=
n −1
( n ≠ 1, n ≠ 2 )
( ax + b ) a ( n − 1) ( n − 2 ) ( ax + b )
x.dx dx
* I=∫ put u = x, dv =
( ax + b ) n ( ax + b ) n
dx ( ax + b ) 1−n ( ax + b ) 1−n
⇒ du = dx, v = ∫ = =−
( ax + b ) n 1− n n −1
1− n
− x ( ax + b ) ( ax + b ) 1−n .d ( ax + b )
⇒I= +∫
n −1 a ( n − 1)

1− n
− x ( ax + b ) ( ax + b ) 2−n −ax ( 2 − n ) ( ax + b )
1− n
+ ( ax + b )
2− n
= + =
n −1 a ( n − 1) ( 2 − n ) a ( n − 1) ( 2 − n )

( ax + b ) 1−n  −ax ( 2 − n ) + ( ax + b ) 
=
a ( n − 1) ( 2 − n )
ax ( n − 1) + b −ax ( n − 1) − b
I=
n −1
=
n −1
( n ≠ 1, n ≠ 2 )
a ( n − 1) ( 2 − n ) ( ax + b ) a ( n − 1) ( n − 2 ) ( ax + b )

31
+∞
x m +1.dx ( n − 3) !.m!
* ∫ n+m
=
m +1 n −2
( n ≥ 3)
0 ( ax + b ) a . ( n + m − 1) !.b
x.dx −ax ( n − 1) − b
* I=∫
n
=
n −1
( n ≥ 3)
( ax + b ) a ( n − 1) ( n − 2 ) ( ax + b )
+∞
+∞
x.dx  ax ( n − 1) + b 
⇒ J( a) = ∫ = − 
n n −1 
0 ( ax + b )  a ( n − 1) ( n − 2 ) ( ax + b )

0
b 1
= =
a ( n − 1) ( n − 2 ) bn −1 a ( n − 1) ( n − 2 ) bn −2
+∞
( −n ) x 2 .dx ( −1)
⇒ J ( a) =
'
∫ = ,
n +1 n −2
0 ( ax + b ) a . ( n − 1) ( n − 2 ) b
2

+∞
( −n ) ( −n − 1) x3 .dx ( −1) ( −2 )
J ( a) =
''
∫ =
0 ( ax + b ) n + 2 a 3 . ( n − 1) ( n − 2 ) bn −2
+∞
( −1) m ( n + m − 1) !.x m+1.dx ( −1) m .m!
J( a)( ) =
m
∫ n +m
=
a m +1. ( n − 1) ( n − 2 ) bn −2
0 ( n − 1) !.( ax + b )
+∞
x m +1.dx ( n − 1) !.m!
⇒ ∫ =
n +m
0 ( ax + b ) a m +1. ( n − 1) ( n − 2 ) ( n + m − 1) !.bn −2
( n − 3) !.m!
=
a m +1. ( n + m − 1) !.b n −2

+∞
+∞
x.dx  ax ( n − 1) + b 
J ( b) = ∫ =−  
n n −1
0 ( ax + b )
 a ( n − 1) ( n − 2 ) ( ax + b ) 
 0
b 1
= =
a ( n − 1) ( n − 2 ) bn −1 a ( n − 1) ( n − 2 ) bn − 2
+∞
( −n ) .x.dx ( −1) ( n − 2 )
⇒ J ( b) =
'
∫ = ,
n +1 n −1
0 ( ax + b ) a. ( n − 1)( n − 2 ) b
+∞
( −1) 2 .n ( n + 1) .x.dx ( −1) 2 ( n − 2 ) ( n − 1)
J ( b) =
''
∫ =
n +2
0 ( ax + b ) a 3 . ( n − 1) ( n − 2 ) b n

32
+∞
( −1) m ( n + m − 1) !.x.dx
J ( b) ( ) =
m
∫ n+m
0 ( n − 1) !. ( ax + b )

m  
m
( −1) .  ∏ ( n + i − 3) 
 
( −1) m .( n − 2 ) ( n − 1) ... ( n + m − 3)  i =3 
= =
a. ( n − 1) ( n − 2 ) b n + m −2 a.bn + m −2
m 
+∞
( n − 1) !.  ∏ ( n + i − 3) 
 
x.dx  i =3 
⇒ ∫ =
n +m n + m −2
0 ( ax + b ) a. ( n + m − 1) !.b
( n + m − 3) ! 1
= =
a. ( n + m − 1) !.b n + m −2 a. ( n + m − 1) ( n + m − 2 ) .bn + m −2

x 2 .dx
* I=∫
( ax + b )
x 2 .dx dx
* I=∫ put u = x 2 , dv = ⇒ du = 2x.dx,
( ax + b ) ( ax + b )
dx 1 d ( ax + b ) ln ax + b
v=∫ = ∫ =
( ax + b ) a ( ax + b ) a
x 2 ln ax + b x.ln ax + b .dx
⇒I= − 2∫
a a

−2
a ∫
I1 = x.ln ax + b .dx put u = ln ax + b ,

a.dx x2
dv = x.dx ⇒ du = ,v=
ax + b 2
−2.x 2 ln ax + b 2 x 2 .a.dx
⇒ I1 = + ∫
2a a ax + b
x 2 ln ax + b x 2 ln ax + b
2 x 2 .a.dx
⇒I= − + ∫ ⇒ I = 0 + 2I
a a a ax + b
So choosing u and v such that is wrong.

33
x 2 .dx x.dx
* I=∫ put u = x, dv =
( ax + b ) ( ax + b )
x.dx x b.ln ax + b
⇒ du = dx, v = ∫ = −
( ax + b ) a a2
ax 2 − x.b.ln ax + b  x b.ln ax + b 
⇒I= − ∫ −  dx
a2 a a2 
ax 2 − x.b.ln ax + b x2 b
2a a 2 ∫
= − + ln ax + b .dx
a2
b b
∫ ln ax + b .d ( ax + b )
3∫
I1 = ln ax + b .dx =
2
a a

a.dx
put u = ln ax + b , dv = d ( ax + b ) ⇒ du = , v = ax + b
ax + b
b ( ax + b ) .ln ax + b b a ( ax + b ) dx b ( ax + b ) .ln ax + b − abx
⇒ I1 = − ∫ =
a3 a3 ax + b a3
ax 2 − x.b.ln ax + b x 2 b ( ax + b ) .ln ax + b − abx
⇒I= − +
a2 2a a3
1  2 2 a 2 .x 2 
=  a .x − ax.b.ln ax + b − + ax.b.ln ax + b + b2 .ln ax + b − abx 
a 3  2 

x 2 .dx 1  a 2 .x 2 
⇒I=∫ =  − abx + b 2 .ln ax + b 
( ax + b ) a 3  2 

x 2 .dx x.dx
* I=∫ put u = x, dv = ⇒ du = dx,
2 2
( ax + b ) ( ax + b )
x.dx x ln ax + b
v=∫ =− +
( ax + b ) 2 a ( ax + b ) a2

x2 x.ln ax + b  x ln ax + b 
⇒I=− + − ∫  − +  dx
a ( ax + b ) a2  a ( ax + b ) a2 
x2 x.ln ax + b x.dx 1
+∫
a ( ax + b ) a 2 ∫
=− + − ln ax + b .dx
a ( ax + b ) a2
1 x.dx x b.ln ax + b
I1 = ∫ = −
a ( ax + b ) a 2 a3
34
1 1  ln ax + b ( ax + b ) − ax 
I2 = −
a2
∫ ln ax + b .dx = − 
a2  a


x2 x.ln ax + b x b.ln ax + b ln ax + b ( ax + b ) − ax
⇒I=− + + − −
a ( ax + b ) a2 a2 a3 a3
x2 2b.ln ax + b 2x 1  −a 2 .x 2 
=− − + =  − 2b.ln ax + b + 2ax 
a ( ax + b ) a3 a 2 a 3  ( ax + b ) 

'
1  −a 2 .x 2 
Check the solution :  − 2b.ln ax + b + 2ax 
a 3  ( ax + b ) 

= 
 2
(
1  −a . 2x ( ax + b ) − a.x
2

2ab) 
+ 2a 
a3  ( ax + b )
2 ax + b 
 

= 
 2
(2
1  −a . a.x + 2bx

) 2ab
+

2a ( ax + b ) 
3
a  ( ax + b )
2 ax + b ax + b 
 
1  −a .x − 2a bx + 2a x ( ax + b ) 
3 2 2 2
x2
= =
a 3  ( ax + b ) 2 
 ( ax + b ) 2

x 2 .dx x.dx
I=∫ put u = x, dv = ⇒ du = dx,
n n
( ax + b ) ( ax + b )
x.dx ax ( 1 − n ) − b
v=∫ =
( ax + b ) n a ( n − 1) ( n − 2 ) ( ax + b ) n −1
ax 2 ( 1 − n ) − bx  ax ( 1 − n ) − b 
−   dx
n −1 ∫ 
⇒I=
n −1 
a ( n − 1) ( n − 2 ) ( ax + b )  a ( n − 1) ( n − 2 ) ( ax + b ) 
ax 2 ( 1 − n ) − bx ax ( n − 1) dx
= +∫
n −1 n −1
a ( n − 1) ( n − 2 ) ( ax + b ) a ( n − 1) ( n − 2 ) ( ax + b )
b.dx
+∫
n −1
a ( n − 1) ( n − 2 ) ( ax + b )

35
ax 2 ( 1 − n ) − bx 1 x.dx
=
n −1
+
( n − 2) ∫
a ( n − 1) ( n − 2 ) ( ax + b ) ( ax + b ) n −1
b dx
+
a ( n − 1) ( n − 2 ) ∫
( ax + b ) n −1
1 x.dx 1  ax ( 1 − ( n − 1) ) − b 
I1 = ∫ = 
( n − 2) ( ax + b ) n −1 ( n − 2 ) 
 a ( n − 2 ) ( n − 3) ( ax + b )
n −2 

−ax ( n − 2 ) − b
=
a ( n − 2)
2
( n − 3) ( ax + b ) n −2

b dx b d ( ax + b )
I2 =
a ( n − 1) ( n − 2 ) ∫ = ∫
( ax + b ) n −1 a 2 ( n − 1) ( n − 2 ) ( ax + b ) n −1
b −b
= =
n −2
a 2 ( n − 1) ( n − 2 ) ( ax + b ) ( 2 − n) a 2 ( n − 1) ( n − 2 )
2
( ax + b ) n −2
ax 2 ( 1 − n ) − bx −ax ( n − 2 ) − b
⇒I= +
n −1
a ( n − 1) ( n − 2 ) ( ax + b ) a ( n − 2)
2
( n − 3) ( ax + b ) n −2
−b
+
a 2 ( n − 1) ( n − 2 )
2
( ax + b ) n −2

x c .dx
* I=∫
( )
b
xa + m

x c .dx
* I=∫ with condition : c = a − 1 + na or ( c + 1) Ma put t = x a + m
( xa + m)
b

n
x a −1+ na .dt x na .dt ( t − m ) .dt
⇒ dt = a.x a −1
.dx ⇒ x .dx = c
a.x a −1
=
a
=
a
( xa = t − m)
( t − m ) n .dt
⇒I=∫
a.t b

36
1
x 3dx
* I=∫
0x+ x2 + 1

1 3 x 3  x − x 2 + 1 
1 1
x dx
* I=∫ =∫   dx = ∫ x 3  x 2 + 1 − x  dx
2  2  2   
0 x + x + 1 0  x + x + 1  x − x + 1  0
  
1 1 1
3 2 4
 x5  1
= ∫ x x + 1dx − ∫ x dx = I1 −   = I −
0 0  5  0 5

x = 0 ⇒ t =1
put t = x 2 + 1 ⇒ t 2 = x 2 + 1 ⇒ 2tdt = 2xdx ⇒ tdt = xdx.
x =1⇒ t = 2
1 2 2 2
 t5 t3 
2 2 2 4 2
(
I1 = ∫ x x + 1.x.dx = ∫ t − 1 t.tdt = ∫ t − t dt =  −  )
 5 3 1
( )
0 1 1
 4 2 2 2  1 1 2 2 2 2 2 −1
= − − −  = + . So I =
 5 3   5 3  15 15 15

* I = ∫ x 2 a 2 − x 2 .dx
x
* I = ∫ x 2 a 2 − x 2 .dx put x = a.sin t ⇒ dx = a.cos t.dt, t = arcsin
a
a3
2
⇒ I = ∫ a .sin t a 2 2
( 2
) 3
1 − sin t .a cos t.dt = a ∫ sin t.cos t.dt =2
4
2
∫ ( sin 2t )
2
.dt

a 3 1 − cos 4t a 3  sin 4t 
4 ∫
= dt =  t − 
2 8  4 
2 2 2 a3  x 1  x 
⇒ I = ∫x a − x .dx =  arcsin − sin  4.arcsin   + C
8  a 4  a 

37
a 2 − x 2 .dx
* I=∫
x2
a 2 − x 2 .dx x
* I=∫ put x = a.sin t ⇒ dx = a.cos t.dt, t = arcsin
x2 a

( )
a 2 1 − sin 2 t .a cos t.dt
cos2 t.dt
⇒I=∫
a 2 .sin 2 t
=∫
sin 2 t
( )
= ∫ cot g 2 t + 1 − 1 dt = − cot gt − t

a 2 − x 2 .dx  x x
⇒I=∫ = − cot g  arcsin  − arcsin
x2  a a

a 2 − x 2 .dx
* I=∫
x
a 2 − x 2 .dx π π
* I=∫ put : x = a.sin t, − ≤ t ≤ ⇒ dx = a cos t.dt
x 2 2
a 2 − x 2 = a cos t = a cos t, because cos t ≥ 0
cos 2 t 1 − sin 2 t  dt  t
⇒ I = a∫ dt = a ∫ dt = a  ∫ − ∫ sin t.dt  = a.ln tan + a cos t + C
sin t sin t  sin t  2
t t
sin 2sin 2
t
tan = 2 = 2 = 1 − cos t , sin t = x ,
2 cos t 2 cos t .sin t sin t a
2 2 2

 x 2 x x2 a2 − x2
cos t = cos  arcsin  = 1 − sin  arcsin  = 1 − =
 a  a 2 a
a

a 2 − x 2 .dx a − a2 − x2
⇒I=∫ = ln + a2 − x2 + C
x x

38
* I = ∫ x 3 a 2 − x 2 .dx

* I = ∫ x 3 a 2 − x 2 .dx put t = a 2 − x 2 ⇒ t 2 = a 2 − x 2

⇒ 2t.dt = −2x.dx, x 2 = a 2 − t 2
−a 2 .t 3 t 5
(
⇒ I = −∫ a − t 2 2
) 2 2 2
t .dt = −a ∫ t .dt + ∫ t .dt = 4
3
+ +C
5
3 5
2 
 a2 − x2  2 2
−a .  a − x   
3 2 2
⇒ I = ∫ x a − x .dx =   +   +C
3 5

* I = ∫ x a 2 − x 2 .dx

* I = ∫ x a 2 − x 2 .dx put t = a 2 − x 2 ⇒ t 2 = a 2 − x 2

⇒ 2t.dt = −2x.dx, x 2 = a 2 − t 2
3
 2 2
3 − a − x 
t
⇒ I = − ∫ t 2 .dt = − =  
3 3

* I = ∫ x 5 a 2 − x 2 .dx

* I = ∫ x 5 a 2 − x 2 .dx put t = a 2 − x 2

⇒ t 2 = a 2 − x 2 ⇒ 2t.dt = −2x.dx, x 2 = a 2 − t 2

( ) ( )
2 2
⇒ I = −∫ a 2 − t 2 t .dt = − ∫ a 4 − 2a 2 .t 2 + t 4 t 2 .dt

−a 4 .t 3 2a 2 .t 5 t 7
= + −
3 5 7
⇒ I = ∫ x 3 a 2 − x 2 .dx
3 5 7
4  2 2 2
 a2 − x2  2 2
−a .  a − x  2a  a − x   
=   +   −   +C
3 5 7

39
dx
* I=∫
x. x 2 + a 2
dx t.dt
* I=∫ put t 2 = x 2 + a 2 ⇒ 2t.dt = 2x.dx ⇒ dx = , x2 = t2 − a2
x. x 2 + a 2 x
t.dt t.dt 1 t−a
⇒I=∫ =∫ = .ln +C
x2 x2 + a2 ( t2 − a2 ) t 2a t+a

dx1 x2 + a2 − a
⇒I=∫ = .ln +C
x. x 2 + a 2 2a 2
x +a +a 2

dx
dx x2 a −a.dx dx dt
I=∫ =∫ put = t ⇒ dt = ⇒ =−
x. x 2 + a 2 a2 x x2 x2 a
1+
x2
1 dt −1 1 1
⇒I=− ∫ = .ln t + t 2 + 1 = ln
a t2 + 1 a a t + t2 + 1

1 2 1 a2 a 1 x2 + a2 − a
= ln t − t + 1 = ln 1 + − = ln +C
a a x2 x a x

2
 x2 + a2 − a 
1 x2 + a2 − a 1 x2 + a2 − a 1  
.ln = .ln = .ln  
2a x2 + a2 + a a x2 + a2 + a a  x 2 + a 2 + a  x 2 + a 2 − a 
  
  

1 x2 + a2 − a 1 x2 + a2 − a
= .ln = .ln
a x2 + a2 − a2 a x

40
x 2 .dx
* I=∫
( )
2
x2 + a2

x 2 .dx
* I=∫ (
put x = a.tan t ⇒ dx = a tan 2 t + 1 .dt, t = arctan ) x

( )
2 a
x2 + a2

⇒I=∫
(
a 3 .tan 2 t. tan 2 t + 1 .dt ) 2
(
1 tan 2 t.dt 1 tan t + 1 − 1 .dt
= ∫
)
a tan 2 t + 1 a ∫
=
( )
2
a 4 tan 2 t + 1 tan 2 t + 1

1
=  ∫ dt − ∫
a
dt  1
 =
tan 2 t + 1  a
t − ∫ cos 2
t.dt =
1
a ∫
 t − (
1 + cos 2t 
2
.dt 

)
1 t 1 sin 2t  t sin2t x 2 .dx 1 x 1  x
= t − − . = − ⇒I=∫ = .arctan − .sin  2arctan 
( )
a  2 2 2  2a 4a 2 2a a 4a  a
x2 + a2

x
 x a ax
sin  2arctan  = =
2
 a x a2 + x2
1+  
a
x 2 .dx 1 x 1  x 1 x 1 ax
⇒I=∫ = .arctan − .sin  2arctan  = .arctan − .
( )
2 2a a 4a  a  2a a 4a a 2 + x 2
x2 + a2
1 x x
= .arctan −
2a a 4 a2 + x2
( )

41
z
* x = sin ( arctan z ) =
1 + z2
* y = arcsin x ⇒ x = sin y, z = tan y ⇒ y = arctan z ⇒ x = sin ( arctan z )
sin ( arcsin x ) x x
z = tan ( arcsin x ) = = =
cos ( arcsin x ) 1 − sin 2 ( arcsin x ) 1 − x2

z2
z=
1− x
x
2
2
(
⇒ z 1− x 2
) =x 2 2
⇒ x 1+ z ( 2
) =z 2 2
⇒x =
1 + z2
z
⇒ x = sin ( arctan z ) = just take the positive value
2
1+ z

1
* x = cos ( arctan y ) =
1 + y2

sin ( arccos x ) 1 − cos 2 ( arccos x ) 1 − x2


* y = tan ( arccos x ) = = =
cos ( arccos x ) x x

1 − x2
y=
x
( )
⇒ y2 .x 2 = 1 − x 2 ⇒ x 2 y 2 + 1 = 1 ⇒ x 2 =
1
(
1 + y2
)
1
⇒ x = cos ( arctan y ) = chi lay giá tri duong
2
1+ y
x 1 x
⇒ sin ( 2 arctan x ) = 2sin ( arctan x ) .cos ( arctan x ) = . =
1 + x2 1 + x2 1 + x2

' '
 1 x 1   x 
* Check the solution :  .arctan  − .  sin  2 arctan  
 2a a  4a   a 
1 1
1 a 2 a  x
= . − . .cos  2 arctan 
2a  x 2 4a  x 2  a
  + 1   + 1
a a
1 1 1 1  x
= . − . .cos  2 arctan 
2 x2 + a2 2 x2 + a2  a
1 1 1   x 
= − . .  cos  2 arctan  + 1
x2 + a2 2 x2 + a2   a 
42
1 1  x
= − .cos 2  arctan 
x2 + a2 x2 + a2  a
   
   
1 1 1 1
= .1 − = . 1 − 
2
x +a 2  2 x x +a2 2  2 
1 + tan  arctan    x 
 a    1+  a  
     
1  a2  x2
= .1 − =
x 2 + a 2  x 2 + a 2  x 2 + a 2 2
( )
x 3 .dx
* I=∫
( )
n
x2 + a2

x 3 .dx
* I=∫ put t = x 2 + a 2 ⇒ dt = 2x.dx, x 2 = t − a 2
( x2 + a ) 2 n

( t − a 2 ) .dt dt a 2 dt 1 1−n a2
⇒I= ∫ = ∫ 2t n −1 − 2 ∫ t n = 2 ∫ t .dt + 2 n − 1 t n −1
2t n ( )
1 a2
= +
2 ( 2 − n ) t n −2 2 ( n − 1) t n −1
x 3 .dx 1 a2
⇒I=∫ = +
( ) ( )
2 n −2
( )
n −1
2 2
x2 + a 2 ( 2 − n ) x2 + a 2 ( n − 1) x 2 + a 2

43
x 2m +1.dx
* I=∫ m, n ≥ 0
( x2 + a )
2 n

x 2m +1.dx
* I=∫ m, n ≥ 0 put t = x 2 + a 2 ⇒ dt = 2x.dx, x 2 = t − a 2
( )
n
x2 + a2

( )
m m−k
(t −a )2 m
.dt ∑ Ckm .t k . a 2 .dt
⇒I=∫
2t n
=∫ k =0
2t n
1 m k k −n 2 m−k
= ∫ ∑ Cm .t
2 k =0
. a .dt( )
1 m C k k − n +1 2 m − k
m .t . a ( ) x m +1
.dx 1 m C k
m . x(2
+ a )
2 k − n +1
. a ( )
2 m−k
= ∑ ( k − n + 1)
⇒I=∫ = .∑
( k − n + 1)
2 k =0
( 2
x +a 2 n
)
2 k =0

 n −1 i n −1−i 
* Prove: a − b = ( a − b )  ∑ a .b
n n


 i =0 
n −1
Assume a n − bn = ∑ a i .bn −1−i is right
i =0
a n +1 − b n +1 = a n +1 n
(
− a b + a n b − b n +1 = a n ( a − b ) + b a n − b n )
 n −1 i n −1−i   n  n −1 i n −1−i  
= a ( a − b ) + b ( a − b )  ∑ a .b
n
 = ( a − b ) .  a + b.  ∑ a .b 
    
 i =0    i =0 
 n n −1 i n −i   n i n −i  n +1 n +1  n i n −i 
= ( a − b ) .  a + ∑ a .b  = ( a − b )  ∑ a .b  ⇒ a −b = ( a − b )  ∑ a .b 
     
 i =0   i =0   i =0 
n −1
2  2 n −1−i 
⇒a −b = a −b ∑a . b
2n 2n 2
(
 i =0
2i
) 


( )

44
2n
2n +1 2n −i
Suppose a 2n +1 − ( −b ) = ∑ a i .b 2n −i .( −1) is right
i =0
a 2n +3 + b 2n +3 = a 2n +3 − a 2n +1 2
b + a 2n +1b 2 + b 2n +3

( )
= a 2n +1 a 2 − b2 + b2 a 2n +1 − ( − b ) ( 2n +1
)
 2n i 2n −i 
=a 2n +1
( a − b ) ( a + b ) + b ( a − b )  ∑ a .b .( −1) 2n −i 
2
 i =0 

 2n + 2  2n i 2n −i 2n −i  
+
= ( a − b ) . a +a 2n 1
.b + b .  ∑ a .b
2
( −1) 
  
  i =0 
 2n + 2 2n +1
2n
2n + 2−i 
= ( a − b ) . a +a .b + ∑ a i .b2n + 2−i ( −1) 
 
 i =0 
 2n + 2 2n + 2−i 
⇒ a 2n +3 + b 2n +3 = ( a − b ) .  ∑ a i .b 2n + 2−i ( −1) 
 
 i =0 

x 4 .dx
* I=∫
( )
2
x2 + a2

x 4 .dx
* I=∫ (
put x = a.tan t ⇒ dx = a tan 2 t + 1 .dt, t = arctan ) x

( )
2 a
x2 + a2

⇒I=∫
(
a 5 .tan 4 t. tan 2 t + 1 .dt ) = a∫
tan 4 t.dt
= a∫
( tan 4 t + 1 − 1) .dt
( )
2
a 4
tan t + 1 2 tan 2 t + 1 tan 2 t + 1

(
 tan 2 t − 1 tan 2 t + 1 dt
)( 
)
= a  ∫

2
tan t + 1
+∫
dt
2
=a

tan t + 1 
( ∫ ( tan 2
)
t − 1 dt − ∫ cos 2 t.dt )
 

45


(
= a  ∫ tan 2 t + 1 − 2 dt − ∫ )
cos 2t + 1 
2
 dt 1 sin 2t 
.dt  = a  tan t − 2t − ∫ − .
  2 2 2 

5at a sin 2t x 2 .dx


= a tan t − − ⇒I=∫
( x2 + a2 )
2 4 2

 x  5a x a  x
= a.tan  arctan  − .arctan − .sin  2arctan 
 a 2 a 4  a
x 5a x a  x 5a x a 2 .x
= a. − .arctan − .sin  2 arctan  = x − .arctan −
a 2 a 4  a 2 a 4 a2 + x2
( )
x
 x a ax
sin  2arctan  = =
2
 a x a2 + x2
1+  
a

dx
* I=∫
( )
3
x2 + a2

dx a.dt x
* I=∫ put x = a.tan t ⇒ dx = , t = arctan
cos 2 t
( )
3 a
x2 + a2
1
a.dt a.dt dt 1
⇒I=∫ =∫ = ∫ = a 3 ∫ cos t.dt
3 3 2 1


(
cos 2 t  a 2 tan 2 t + 1 

)
3 2 
a cos t 
1 
cos 2 
t
a
cos t
 
x
sin t 1  x 1 a x x
= = sin  arctan  = = =
a2 a2  a  a2
x
2
a2 a2 + x2 a2 a2 + x2
1+  
a

46
dx
* I=∫
5
 x2 + a2 
 
 
dx a.dt x
* I=∫ put x = a.tan t ⇒ dx = , t = arctan
5
 x2 + a2  cos 2 t a
 
 
3
a.dt a.dt 1 dt
⇒I=∫ =∫ = ∫ = a 5 cos3 t.dt

5
a4 5 1
cos t  a

2  2
(
5 2 2 
1
tan t + 1 
a cos t 
2 
)
cos3 t
 cos t 
  x 
 sin  3arctan 
1 cos 3t − 3cos t 1  sin3t  1  a  x 
4∫
= .dt = − 3sin t  =  − 3sin  arctan  
4 4  3 4
 4a  3  a 
a 4a
 
 

dx
* I=∫
( )
3
a2 − x2

dx x
* I=∫ put x = a.sin t ⇒ dx = a.cos t.dt, t = arcsin
( )
3 a
a2 − x2

a.cos t.dt a.cos t.dt 1 dt tan t 1  x


⇒I=∫ =∫ = ∫ = = .tan  arcsin 
( a ( 1 − sin t ) ) a 3 cos3 t a 2 cos 2 t a2 a2 
2 2
3 a

x
1 a 1 x x
= = =
a2 x
2 a2 a2 − x2 a2 a2 − x2
1−  
a

47
dx
* I=∫
( )
2n +1
a2 − x2

dx x
* I=∫ put x = a.sin t ⇒ dx = a.cos t.dt, t = arcsin
( )
2n +1 a
a2 − x2

∫( )
a.cos t.dt a.cos t.dt 1 dt 1 n
⇒I=∫ =∫ = ∫ = tan 2 t + 1 .dt
a 2n +1 cos 2n +1 t
( a ( 1 − sin t ) ) a 2n cos 2n t a 2n
2n +1
2 2

n −1 n −1 C k ( tan t ) 2k +1
∫ ( tan )
1 n −1 1 1
= 2
t +1 .d ( tan t ) = ∫∑ Cnk tan 2k .d ( tan t ) = ∑ n
a 2n
a 2n k =0 2n
a k =0 2k + 1
2k +1
 x 
C k
tan 2k +1 
arcsin
x Ckn  
1 n −1 n   1 n −1  2 2 
 a  a −x 
= ∑ 2k + 1
= ∑ 2k + 1
a 2n k =0 a 2n k =0

dx x
* I=∫ put x = a.sin t ⇒ dx = a.cos t.dt, t = arcsin
( a2 − x2 )
5 a

∫( )
a.cos t.dt a.cos t.dt 1 dt 1 2
⇒I=∫ =∫ = ∫ = tan 2 t + 1 .dt
( a ( 1 − sin t ) ) a 5 cos5 t a 4 cos 4 t a4
5
2 2

1  tan 3 t  1 1 3
∫( )
1 x  x 
= tan t + 1 .d ( tan t ) =
2
 + tan t  =  tan  arcsin  + tan  arcsin  
a4 a 4  3  a4  3
  a  a 
3
1  x  x
=   +
3a 4  a 2 − x 2 
 a4 a2 − x2

48
dx a −a.cos t.dt a
* I=∫ put x = ⇒ dx = , t = arcsin
sin 2 t
( )
3 sin t x
x2 − a2

−a.cos t.dt −a.cos t.dt −1 cos t.dt −1 sin t.dt


⇒I=∫ =∫ = ∫ = ∫ cos2 t
3 3 2 3 2
  1   3 2 cos t a cos t a
sin 2 t  a 2  − 1  a sin t.
2 sin 3 t sin t
  sin t  
1 d ( cos t ) −1 −1 −1
= ∫
a 2 cos 2 t
= =
a 2 .cos t a 2 .cos  arcsin a 
=
 a
  a 2 . 1 − sin 2  arcsin 
 x  x
−1 −x
= =
2 a2 a2 x2 − a2
a 1−
x2

dx
* I=∫
( )
2n +1
x2 − a2

dx a −a.cos t.dt a
* I=∫ put x = ⇒ dx = , t = arcsin
sin 2 t
( )
2n +1 sin t x
x2 − a2

−a.cos t.dt
⇒I=∫
2n +1
  1 
sin t  a 2 
2
− 1 
2
  sin t  
−a.cos t.dt −1 cos t.dt −1 ( sin t ) 2n −1 .dt
=∫ = ∫ = ∫
2n +1
a 2n +1
sin t. 2  cos t  a 2n ( cos t ) 2n +1 a 2n ( cos t ) 2n +1

 sin t  ( sin t ) 2n −1

49
( )
n −1
1 ( sin t ) 2n − 2
d ( cos t ) 1 1 − cos 2 t d ( cos t )
=
a 2n
∫ cos 2 t
=
a 2n
∫ cos 2 t
n −1
k
∑ Ckn ( −1) cos 2k t.d ( cos t )
1 k =0
=
a 2n ∫ cos 2 t
1 n −1 1 n −1 C k ( −1) k ( cos t ) 2k −1
k 2k − 2
= ∫∑ Ckn ( −1) ( cos t ) .d ( cos t ) = ∑ n
a 2n k =0 2n
a k =0 2k − 1

2k −1
2k −1
k  a  k a 
Ckn ( −1)  cos  arcsin   Ckn ( −1)  1 − sin 2  arcsin  
n −1 1 n −1   x  
1   x  
= ∑ 2k − 1
= ∑ 2k − 1
a 2n k =0 a 2n k =0
2k −1
 2
k a
Ckn ( −1)  1 −   
 x 
1 n −1  
=
2n ∑ 2k − 1
a k =0

x 2 .dx
* I=∫ , a >0
2 2
x −a
x 2 .dx 1 2x.dx
* I=∫ , a >0 I= ∫ x. put u = x ⇒ du = dx
2
x −a 2 2 x2 − a2
1
(
d x −a 2 2
) =( 2
x −a )
2 − 2 +1 1
dv =
2x.dx
x −a2 2
⇒v=∫
2x.dx
x −a2 2
=∫
2
x −a 2 1
− +1
(
= 2 x2 − a2 2 )
2
2 2 2 2 2 2 x2 − a2
⇒ I = u.v − ∫ v.du = x. x − a − ∫ x − a .dx = x. x − a − ∫ .dx
2 2
x −a
2 2 x 2 .dx dx dx
I = x. x − a − ∫ + a2 ∫ = x. x 2 − a 2 − I + a 2 ∫
x2 − a2 x2 − a2 x2 − a2

⇒ 2I = x. x 2 − a 2 + a 2 ln x + x 2 − a 2

50
* I=∫ ( x − a ) ( b − x ) .dx
* I=∫ ( x − a ) ( b − x ) .dx
dat x = a + ( b − a ) sin 2 t ⇒ dx = 2 ( b − a ) sin t.cos t.dt
( b − a ) ( 1 − cos 2t ) 2( x − a)
⇒ x −a = ⇒ ( 1 − cos 2t ) =
2 ( b − a)
2( x − a) b − 2x + a 1  b − 2x + a 
⇒ cos 2t = 1 − = ⇒ t = .arccos  
( b − a) b−a 2  b−a 

⇒I=∫ ( ( b − a ) sin 2 t ) ( b − a − ( b − a ) .sin 2 t ) .2 ( b − a ) sin t.cos t.dt


= 2∫ ( ( b − a ) sin 2 t ) ( ( b − a ) cos2 t ) .( b − a ) sin t.cos t.dt
2 2  sin 2t 
2
( b − a) 2
= 2( b − a) ∫ sin
2
t.cos t.dt = 2 ( b − a )
2
∫   .dt = ∫ sin
2
2t.dt
2  2
( b − a)2 1 − cos 4t
2
( b − a ) t ( b − a ) sin 4t 2
=
2 ∫ 2 .dt =
4

16

b
* I=∫ ( x − a ) ( b − x ) .dx
a
put x = a + ( b − a ) sin 2 t ⇒ dx = 2 ( b − a ) sin t.cos t.dt
π
x = a ⇒ ( b − a ) sin 2 t = 0 ⇔ sin t = 0 ⇔ t = 0 x = b ⇒ sin 2 t = 1 ⇔ t = ±
2
π
±
( b − a) t ( b − a)
2 2
sin 4t  2 ±( b − a) π
2
⇒I= −  =
 4 16  8
 0

51
dx
* I=∫
( x − a) ( b − x)
dx
* I=∫
( x − a) ( b − x)
put x = a + ( b − a ) sin 2 t ⇒ dx = 2 ( b − a ) sin t.cos t.dt
( b − a ) ( 1 − cos 2t ) 2( x − a)
⇒ x−a = ⇒ ( 1 − cos 2t ) =
2 ( b − a)
2( x − a) b − 2x + a 1  b − 2x + a 
⇒ cos 2t = 1 − = ⇒ t = .arccos  
( b − a) b−a 2  b−a 
2 ( b − a ) sin t.cos t.dt 2 ( b − a ) sin t.cos t.dt
⇒I=∫ =∫
( ( b − a ) sin 2 t ) ( b − a − ( b − a ) .sin 2 t ) ( ( b − a ) sin 2 t ) ( ( b − a ) cos2 t )
 b − 2x + a 
= 2∫ dt = 2t = arccos  +C
 b−a 

dx
* I=∫
( ( x − a) ( b − x) )
3

dx
* I=∫ put x = a + ( b − a ) sin 2 t ⇒ dx = 2 ( b − a ) sin t.cos t.dt
( ( x − a) ( b − x) )
3

( b − a ) ( 1 − cos 2t ) 2( x − a) 2( x − a) b − 2x + a
⇒ x−a = ⇒ ( 1 − cos 2t ) = ⇒ cos 2t = 1 − =
2 ( b − a) ( b − a) b−a
1  b − 2x + a 
⇒ t = .arccos  
2  b−a 
2 ( b − a ) sin t.cos t.dt 2 ( b − a ) sin t.cos t.dt
⇒I=∫ =∫
3 3

( )(
 ( b − a ) sin t b − a − ( b − a ) .sin t
2 2
) 


 ( )(
( b − a ) sin t ( b − a ) cos t 
2 2

)

52
2 dt 2 dt 8 dt
2∫ 2∫ 2∫
= = =
2 2 2
( b − a) sin t.cos t ( b − a)  sin 2t  ( b − a) sin 2 2t
 
 2 
dt − cot 2t 1 −1 −1
∫ sin 2 2t = 2
=−
2.tan 2t
=
  b − 2x + a  
=
2
2.tan  arccos    2 1 −  b − 2x + a 
  b − a   b−a 
 b − 2x + a 
 
 b−a 

 b − 2x + a   b − 2x + a 
  −4  
1  b−a  8 dt  b−a 
2∫
=− . ⇒ = .
2
 b − 2x + a 
2 ( b − a) sin 2 2t ( b − a) 2
 b − 2x + a 
2
1−   1−  
 b−a   b−a 
−4 b − 2x + a
= .
( b − a)3  b − 2x + a 
2
1−  
 b−a 

'
 
  b − 2x + a  
−4   b − a  
Check the solution : I = .
2  
( b − a )   b − 2x + a 
2

 1−   
  b−a  
 b − 2x + a  ' −2
put y =  ⇒ y =
 b−a  b−a

53
'
' ' ' 2  2
    y 1 − y −  1 − y  .y
 −4y ,  y   
⇒I= =
( b − a ) 2  1 − y 2 


 1 − y 2  1 − y2

y' 1 − y 2 −
−2y.y'
.y
( )
y' 1 − y 2 + y 2 .y'

2 1 − y2 1 − y2
= =
1 − y2 ( 1 − y2 )
−2
'
y b−a
= =
3
(1− y ) 2 3  2


( x − a) ( b − x) 
 ( b − a) 

2
( b − a ) 2 − ( b − 2x + a ) 2
(1− y ) 2  b − 2x + a 
= 1− 
 b−a 
 =
( b − a) 2

=
(
b 2 + a 2 − 2ab − b2 + 4x 2 + a 2 − 4ax − 4bx + 2ab )= 4ax + 4bx − 4ab − 4x 2
( b − a) 2 ( b − a) 2
4a ( x − b ) + 4x ( b − x ) 4( x − a) ( b − x) 2
= = = ( x − a) ( b − x)
( b − a) 2
( b − a) 2 ( b − a)

 
  b − 2x + a  
−4   b − a   8
⇒I= . =
2  3
( b − a)   b − 2x + a 
2
 3 2 
 1−    ( b − a)  ( x − a) ( b − x) 
  b−a    ( b − a ) 
1
=
( )
3
( x − a) ( b − x)

54
dx
* I=∫
( ( x − a) ( b − x) )
2n +1

dx
* I=∫
( ( x − a) ( b − x) )
2n +1

put x = a + ( b − a ) sin 2 t ⇒ dx = 2 ( b − a ) sin t.cos t.dt


( b − a ) ( 1 − cos 2t ) 2( x − a)
⇒ x −a = ⇒ ( 1 − cos 2t ) =
2 ( b − a)
2( x − a) b − 2x + a 1  b − 2x + a 
⇒ cos 2t = 1 − = ⇒ t = .arccos  
( b − a) b−a 2  b−a 

2 ( b − a ) sin t.cos t.dt


⇒I=∫
2n +1

 ( )(
( b − a ) sin t b − a − ( b − a ) .sin t 
2

2
)
2 ( b − a ) sin t.cos t.dt
=∫
2n +1

 ( )(
( b − a ) sin t ( b − a ) cos t 
2

2
)
2 dt 2 dt 22n +1 dt
= ∫ = ∫ = ∫ sin 2n 2t
( b − a ) 2n ( sin t.cos t ) 2n ( b − a ) 2n  sin 2t 
2n
( b − a ) 2n
 
 2 
22n +1 22n +1
( ) ( )
n n n −1 n −1
=
2n ∫ ( −1) cot 2 2t + 1 dt =
2n ∫ ( −1) cot 2 2t + 1 d ( cot 2t )
( b − a) ( b − a)
n −1
22n +1 ( −1) n −1
2k 2 2n +1
( −1) n −1 n −1 Ckn −1 ( cot 2t ) 2k +1
= ∫∑ Ckn −1 ( cot 2t ) .d ( cot 2t ) = .∑
( b − a ) 2n k =0 ( b − a) 2n
k =0 2k + 1

55
2k +1
k    b − 2x + a   
2n +1 n −1 n −1 C n −1  cot  arccos  
2 ( −1)    b − a 
=
2n
. ∑ 2k + 1
( b − a) k =0
2k +1
 
  b − 2x + a  
 
k   b−a  
Cn −1  
2
  b − 2x + a  
22n +1 ( −1)
n −1 n −1  1−  b − a  
   
= .∑ +C
( b − a ) 2n k =0 2k + 1

( ( x − a) ( b − x) )
3
* I=∫ .dx

( ( x − a) ( b − x) )
3
* I=∫ .dx

put x = a + ( b − a ) sin 2 t ⇒ dx = 2 ( b − a ) sin t.cos t.dt


( b − a ) ( 1 − cos 2t ) 2( x − a)
⇒ x −a = ⇒ ( 1 − cos 2t ) =
2 ( b − a)
2( x − a) b − 2x + a 1  b − 2x + a 
⇒ cos 2t = 1 − = ⇒ t = .arccos  
( b − a) b−a 2  b−a 

3

⇒ I = ∫

( 2
)( 
2
)
( b − a ) sin t b − a − ( b − a ) .sin t  .2 ( b − a ) sin t.cos t.dt
3

= 2∫ 

( 2
)( 
2
)
( b − a ) sin t ( b − a ) cos t  . ( b − a ) sin t.cos t.dt

4 2  sin 2t 
4
( b − a) 4
= 2( b − a) ∫ sin
4
t.cos t.dt = 2 ( b − a )
4
∫   .dt = ∫ sin
4
2t.dt
2  8
( b − a)4 4 d ( 2t ) ( b − a ) 4  sin 8t sin 4t 6t 
=
8 ∫ sin 2t.
2
=
16

 32

4
+ 
8

56
b
( ( x − a) ( b − x) )
3
* I=∫ .dx put x = a + ( b − a ) sin 2 t ⇒ dx = 2 ( b − a ) sin t.cos t.dt
a
π
x = a ⇒ ( b − a ) sin 2 t = 0 ⇔ t = 0, x = b ⇒ sin 2 t = 1 ⇔ t = ±
2
π
±
 ( b − a ) sin 8t sin 4t
4
6t   2 ±3π ( b − a )
4
±3π ( b − a )
4

⇒I=  − +  = =
 16  32

4 8 
0
8.16 27

2
4  1 − cos 2x 
* ∫ sin x.dx = ∫ 
 2
1 2
(
 .dx = ∫ cos 2x − 2.cos 2x + 1 dx
 4
)
1 1 x 1 1 + cos 4x sin 2x x
= ∫ cos 2 2xdx − ∫ cos 2xdx + = ∫ dx − +
4 2 4 4 2 4 4
1 sin 4x  sin 2x x sin 4x sin 2x 3x
= x + − + = − + +C
8 4  4 4 32 4 8
2
4  1 + cos 2x 
* ∫ cos x.dx = ∫ 
 2
1 2
(
 .dx = ∫ cos 2x + 2.cos 2x + 1 dx
 4
)
1 1 x 1 1 + cos 4x sin 2x x
= ∫ cos 2 2xdx + ∫ cos 2xdx + = ∫ dx + +
4 2 4 4 2 4 4
1 sin 4x  sin 2x x sin 4x sin 2x 3x
= x + + + = + + +C
8 4  4 4 32 4 8

57
dx
* I=∫
( x + a ) ( x + b)
dx
* I=∫ Put t = x + a + x + b ⇒ t 2 = 2x + a + b + 2 ( x + a ) ( x + b)
( x + a ) ( x + b)
'
t 2 − ( 2x + a + b ) ( x + a ) ( x + b )  dx
⇒ ( x + a ) ( x + b) = , 2t.dt = 2dx + 2 
2 2 ( x + a ) ( x + b)
 2x + a + b + 2 ( x + a ) ( x + b )  t 2 .dx t.dx
=  dx = = 2t.dt ⇒ dt =

 ( x + a ) ( x + b) 
 ( x + a ) ( x + b) 2 ( x + a ) ( x + b)
2 ( x + a ) ( x + b ) .dt 2 ( x + a ) ( x + b ) .dt dt
⇒ dx = ⇒I=∫ = 2∫ = 2ln t +C
t t. ( x + a ) ( x + b ) t
dx
⇒I=∫ = 2 ln x+a + x+b +C
( x + a ) ( x + b)

dx
* I=∫
x +1 + x −1 + 2
dx
* I=∫
x +1 + x −1 + 2
x +1− x +1 2
Put u = x + 1 + x − 1 = = >0
x +1 − x −1 x +1 − x −1
2 2
⇔ x + 1 − x − 1 = ⇒ 2 x + 1 = u + ⇔ 4 ( x + 1)
u u
4  8 
= u2 + 4 + ⇒ 4dx =  2u − du
2 3
u  u 

8 4  4 
2u − u− 4  4 
I=∫ u 2 du = 1 u du = 1 u − 4 du == 1 
2 u u 2
2∫ 2 ∫ u 4 + 2u 3 2  ∫ u 4 + 2u 3 ∫ u 2 + 2u 
du − du
4 ( u + 2) u+2
 
4

I1 = − ∫ u 2 du dat u = 2 ⇒ du = − 2.dk , k = 2
u 2 + 2u k k2 u

58
k2
 2.dk  1 k2 u2 u 2 + 2u − 2u + 2 − 2
⇒ I1 = − ∫
4 4  k 2  2 ∫ ( 1 + k )
− = dk I2 = =
+ u 2 + 2u u 2 + 2u
k2 k
− ( 2u + 2 ) 2
=1+ +
u 2 + 2u u 2 + 2u
1 u2 1 k2 
⇒ I = ∫ du + ∫ dk 
2  u 2 + 2u 2 ( 1 + k ) 

1 2u + 2 2  1  k2 − 1 d(1+ k) 
=  ∫ du − ∫ du + ∫ du  +  ∫ dk + ∫ 
2 u 2 + 2u u 2 + 2u  4  1 + k 1 + k 
 
1 1  1
=  u − ln u 2 + 2u + 2.∫ du  +  ∫ ( k − 1) dk + ln 1 + k 
2  2 4
 1 +  .u 2 
  u 

2 
d  + 1
2 1 −2du 2
= −∫ 
u 
I3 = ∫ du = − ∫ = − ln 1 +
 2 2  2  u2  2 u
 1 +  .u  1 +  1 + 
 u  u  u
1 2 2  1  k2 
⇒ I =  u − ln u + 2u − ln 1 +  +  − k + ln 1 + k  + C
2 u  4  2 
2
where 0 < u = = x + 1 + x − 1
k

x
* I=∫ dx
3
(1− x)
x  1  x x t2 2t.dt
* I=∫ dx = ∫   dx put t = ⇒x= ⇒ dx =
(1− x) (1− x)

(1+ t )
3
( 1 − x )  1 x  1 + t2 2 2

t 2 .dt
(
I = ∫ 1+ t 2
) t.
2t.dt
= 2∫

= 2 ∫ 1 −
1 
dt = 2t − 2arctan t
( 1 + t2 )
2
( 1+ t 2
)  1 + t 2

x x x
⇒I=∫ dx = 2 − 2arctan
(1− x)3 (1− x) (1− x)

59
60

You might also like