Thuy Ha - Ly SKKN

SKKN 2010 - 2011 GV: Nguyn Th Thy H - THPT s 2 TP lo Cai
1
HNG DN HC SINH GII BI TP V HT NHN
NGUYN T
======================
PHN I: T VN
I. C S L LUN:
Tha cc bn :Kinh nghim ca cc k thi tuyn sinh vo cc trng i hc, cao
ng v trung hc chuyn nghip trong nhng nm va qua cho thy rng , i vi
mn vt l ni chung v phn vt l ht nhn ni ring , th sinh no nm vng cc
phng php c bn gii cc bi ton vt l s cp th s c iu kin t im cao
trong k thi.
Hin nay , trong xu th i mi ca ngnh gio dc v phng php ging dy cng
nh phng php kim tra nh gi kt qu ging dy v thi tuyn. C th l
phng php kim tra nh gi bng phng php trc nghim khch quan.Trc
nghim khch quan ang tr thnh phng php ch o trong kim tra nh gi
cht lng dy v hc trong nh trng THPT. im ng lu l ni dung kin
thc kim tra tng i rng, i hi hc sinh phi hc k, nm vng ton b kin
thc ca chng trnh, trnh hc t, hc lch v t c kt qu tt trong vic
kim tra, thi tuyn hc sinh khng nhng phi nm vng kin thc m cn i hi
hc sinh phi c phn ng nhanh i vi cc dng ton, c bit cc dng ton mang
tnh cht kho st m cc em thng gp.
II. C S THC TIN:
Vt l ht nhn i vi hc sinh trung hc ph thng tht l mi m, tru tng , hc
sinh ch c nghe m cha bao gi c nhn thy. Nhng thnh tu khoa hc m
ngnh vt l ht nhn em li tht l to ln..Trong qu trnh ging dy ti nhn
thy hc sinh thng ch bit lm nhng bi tp n gin nh thay vo cng thc c
sn, cn nhng bi tp yu cu phi c kh nng phn tch hoc t duy th kt qu
rt km. gip cho hc sinh d dng nm c v vn dng tt cc phng php c
bn gii cc bi ton trong cc thi thuc phn Vt l nguyn t v ht nhn
Ti chn ti:
HNG DN HC SINH GII BI TP V HT NHN NGUYN T
Trong ti ny ti tm tt li phn l thuyt c bn ca chng, a ra cc dng
bi tp c bn v phng php gii, bi tp vn dng cc phng php v cui
cng l cc bi tp t luyn nhm gip cc em c k nng gii bi tp.
Cui cng rt mong nhn c s ng gp kin ca cc bn ng nghip v cc
em hc sinh .

III. MC CH NGHIN CU.

2
- Lm quen vi cng tc nghin cu khoa hc.
- Tm cho mnh mt phng php to ra khng kh hng th v li cun
nhiu hc sinh tham gia gii cc bi tp l, ng thi gip cc em t c kt
qu cao trong cc k thi.
- Nghin cu phng php ging dy bi vt l vi quan im tip cn mi:
Phng php Trc nghim khch quan
IV. NHIM V NGHIN CU.
Trong ti ny ti ln lt gii quyt cc nhim v sau:
- Tm hiu c s l lun chung ca bi tp vt l v phng php bi tp vt
l nh trng ph thng.
- Nghin cu l thuyt v ht nhn nguyn t.
- a ra phng php chung gii mt s dng bi tp.
- Vn dung l thuyt trn gii mt s bi tp.
V. PHNG PHP NGHIN CU
- Nghin cu l thuyt
- Gii cc bi tp vn dng
VI. GII HN TI
-Trong gii hn ti ti ch a ra phng php gii cc dng bi ton v ht
nhn nguyn t.
- i tng p dng :Tt c cc hc sinh lp 12


3

PHN II: NI DUNG
CHNG I: L THUYT C BN CA CHNG
1. Cu trc ht nhn. ht khi v nng lng lin kt
Ht nhn nguyn t bao gm cc proton v notron gi chung l cc ht
nuclon. Cc nuclon ny lin kt bng lc ht nhn, l loi lc c c li tng
tc rt nh. Mt ht nhn X c Z proton v N notron th s c
Z = A + N nuclon, s c k hiu l . Z cng chnh l v tr ca nguyn t
tng ng trong bng h thng tun hon.
Khi lng ca cc nuclon hay cc ht nhn c o bng n v Cacbon, l
khi lng bng 1/12 khi lng ca ht nhn C12, k hiu l u. Khi lng
ca proton l 1,0073 u, khi lng ca notron l 1,0087 u. n v khi lng
u cng c th vit l 931 MeV/c
2
.
iu c bit l tng khi lng m
0
ca cc nuclon cu thnh bao gi cng
ln hn khi lng m ca ht nhn. Gi m = m
0
m l ht khi ca ht
nhn. Theo h thc nng lng ca Anhxtanh, ta thy nng lng gii
phng cc nuclon trong ht nhn thnh cc nuclon ring r ti thiu phi l
m.c
2
. Nng lng gi l nng lng lin kt ca ht nhn.
2. Phng x.
S phng x l ht nhn pht ra cc tia phng x v bin i thnh ht nhn
khc. Cc tia phng x c th l tia gm cc ht nhn ht Heli, tia gm cc
electron hoc phn electron hay cc tia gamma l cc sng in t mnh.Thc
cht ca phng x
+
l mt proton bin thnh mt notron v mt ht e
+
:
p n + e
+
Thc cht ca phng x
-
l mt notron bin thnh mt proton v mt ht e
-
:
n p + e
-
.
S phng x khng ph thuc vo cc iu kin bn ngoi nh p sut, nhit
, nh sng. C sau mt khong thi gian T gi l chu k bn r th s lng
ht nhn phng x gim i mt na. Do d ta vit: N = N
0
. Hoc
N = N
0
.e
-t
vi = ln2/T
T ta cng c: m = m
0
.e
-t
= m
0
. . n = n
0
.e
-t
= n
0
. .
phng x hay hot phng x l s ht phng x trong mt giy. Mt
phng x trn giy gi l mt Bec-c-ren (Bq), 1 Curi (Ci) l 3,7.10
10
phng
x trn giy: 1 Ci = 3,7.10
10
Bq.
Ta cng c: H = H
0
.e
-t
= H
0
. .
3. Phn ng ht nhn
Phn ng ht nhn l tng tc ca cc ht nhn dn n s to thnh cc ht
nhn khc.

4
Trong phn ng ht nhn, khi lng c th thay i nhng cc i lng sau
y c bo ton:
Tng s khi ca cc ht nhn
Tng in tch ca cc ht nhn
Nng lng ca cc ht nhn
ng lng ca cc ht nhn.
4. Phn ng phn hch v phn ng nhit hch
Phn ng phn hch l s hp th notron ca mt ht nhn s khi ln ri v
thnh hai ht nhn trung bnh. Phn ng ny thng km theo s phng ra cc
notron khc.
Ty theo h s nhn notron (s notron pht ra trong mi phn ng) v kt cu
ca mu cht m phn ng c duy tr hay khng.
Phn ng nhit hch l s kt hp gia cc ht nhn nh di tc dng ca
nhit cao thnh cc ht nhn ln hn. Nhit cho phn ng ny xy ra l
hng triu . Do , phn ng nhit hch xy ra, trc cn c mt
phn ng phn hch.


5

CHNG II: CC CNG THC C BN

Ni dung Cc cng thc Ghi
ch

Cu trc ht nhn.
ht khi, nng lng
lin kt

n =
N = n.N
A
.
m = Zm
p
+ Nm
n
m =
Zm
p
+ (A - Z)m
n
m
E
lk
= m.c
2

Phng x. nh lut
phng x
m = m
0
.e
-t
= m
0
.
n = n
0
.e
-t
= n
0
.
H = - = - N = N
H = H
0
.e
-t
= H
0
.

Phn ng ht nhn. Cc
nh lut bo ton
Q
ta
= (m
1
m
2
)c
2
Q
thu
= (m
2
m
1
)c
2
K
2
= K
1
+ Q
ta
= K
1
- Q
thu

P = mv, p
2
= 2mK


6

DNG 1: Cu trc ht nhn. Nng lng lin kt

Phng php gii:
S proton trong ht nhn: Z
S nuclon: A
S notron: A - Z
ht khi: m = Zm
p
+ Nm
n
m = Zm
p
+ (A - Z)m
n
- m

Nng lng lin kt: E
lk
= m.c
2
.

CHNG III: CC DNG BI TP C BN V PHNG PHP GII

V d 1: Ht nhn Natri c k hiu v kh lng ca n l m
Na
=
22,983734 u, bit m
p
= 1,0073 u, m
n
= 1,0087 u.
a. Tnh s ht notron c trong ht nhn Na.
b. Tnh s nuclon c trong 11,5 g Na.
c. Tnh ht khi v nng lng lin kt, nng lng lin kt ring
ca ht nhn Na.
Li gii:
a. S notron ca Na: N* = 23 11 = 12.
b. S mol Na c trong 11,5 g Na: n = = 0,5.
S nguyn t cha trong : N = n.N
A
= 0,5.6,02.10
23
= 3,01.10
23
.
Mi nguyn t Na c 23 nuclon, vy trong tng nguyn t th s
nuclon l:
N
1
= N.23 = 69,23.10
23
.
c. ht khi: m = 11. 1,0073 + 13. 1,0087 - 22,9837 = 0,201 (u)
Nng lng lin kt ca Na: E
lk
= 0,201.931 = 187 (MeV).

DNG 2: Phng x. Hot phng x

Phng php gii:
Hot phng x hay phng x: H = - = - N = N.
Khi lng ca cht phng x ph thuc t theo cng thc: m =
m
0
.e
-t
= m
0
. .

7
S mol ca cht phng x ph thuc t theo cng thc: n = n
0
.e
-t
=
n
0
. .
phng x ca cht phng x ph thuc t theo cng thc: H =
H
0
.e
-t
= H
0
. .

V d 2: Urani c chu k bn r l 4,5.10
238
92
U
9
nm.
a. Gi s rng tui ca Tri t l 5 t nm. Hy tnh lng cn li
ca 1 g U238 k t khi Tri t hnh thnh.
b. Tnh phng x ca mt mol U238 v phng x ca lng cn
li sau thi gian 2,25 t nm.
Li gii:
a. Khi lng cht phng x c tnh theo cng thc:
m = m
0
. .Thay s m0 = 1g, t = 5.10
9
, T = 4,5.10
9
ta tnh c m
= 0,463 g.
b. phng x c tnh theo cng thc: H = N
Trong = ln2/T vi T tnh ra giy.
= ln2/(4,5.10
9
.365.86400)
N = nN
A
= 6,02.10
23
.
Thay s ta tnh c H = 2,94.10
6
Bq.
phng x ph thuc thi gian theo cng thc: H = H
0
.e
-t
=
H
0
. .
Vi t = 2,25.10
9
nm th H = 2,94.10
6
. = 2,1.10
6
(Bq).

DNG 3: Tm chu k phng x. Tm tui ca c vt

Phng php gii:
S dng cc cng thc v s phng x nh dng 3 nu trn.
Xt cng thc: m = m
0
. .
= -log
2

Ta c th tnh t hoc T.
Abc


8
V d 3: Khi phn tch mt mu g, ngi ta thy 87,5% s nguyn t ng v
phng x b phn r thnh cc nguyn t
17
. Bit chu k bn r
ca
14
l 5570 nm. Tui ca mu g ny l bao nhiu?
14
6
C
7
N
6
C
Li gii: Khi 87,5% s nguyn t b phng x th s nguyn t cn li
ch l 22,5 % tc l:
N = 0,225N
0
.
M N = N
0
. => = 0,225 = - log
2
0,225 = 2,15 t = 2,15T.
Thay s ta tnh c 11976 (nm).

DNG 4: Cht phng x v cht to thnh

Phng php gii:
Lu rng c bao nhiu ht phng x th c by nhiu ht to
thnh.
S ht phng x (chnh l s ht to thnh) c tnh:
Nu thi gian so snh c vi chu k:
N = N
0
N = N
0
(1 - ).
Nu thi gian rt nh so vi chu k: N = H.t = N.t
T s s ht cht cn li trn s ht cht to thnh:
= ( )/(1 - ).
T s khi lng cht cn li trn khi lng cht to thnh:
= . .

V d 4: Urani c chu k bn r l 4,5.10
238
92
U
9
nm. Khi phng x , urani bin
thnh Thri . Ban u c 23,8 g urani.
234
90
Th
a. Tnh s ht v khi lng Thori sau 9.10
9
nm.
b. Tnh t s s ht v t s khi lng sau 4,5,10
9
nm.
Li gii: Phng trnh phng x: +
Ta thy mt nguyn t U phng x cho mt nguyn t Th
Trong 23,8 g U ban u tng ng 1 mol th c 6,02.10
22
nguyn t
U.
a. Sau thi gian 9.10
9
nm tng ng 2 chu k, s lng ht U s
gim i 4 ln, tc l cn li , hay s ht phng x l . Vy s ht
U phng x hay s ht Th to thnh l:

9
N
Th
= .6,02.10
22
= 4,515.10
22
.
Ta cng thy rng khi lng U phng x hay 17,85 g U
phng x. C 238 g U phng x th to thnh 234 g Th. Vy khi
lng Th to thnh l:
m
Th
= 17,85. = 17,55 (g).
b. Cn c lp lun trn, ta thy t s gia s ht v ht
l 1/3.
Khi lng U cn li l: .23,8 = 5,95.
T s gia khi lng v l: 5,95:17,55 = 0,339
1/2,95.
Ta thy rng t s khi lng khc t s s ht ca cc cht urani v
thori.

DNG 5: Bi ton hai cht phng x vi chu k bn r khc
nhau

Phng php gii:
Vit biu thc s ht hoc khi lng cn li ca cc cht phng x
Thit lp t s ca s ht hoc khi lng cc cht phng x

V d 5: Cho bit v l cc cht phng x c chu k bn r ln lt l
T
238
92
U
235
92
U
1
= 4,5.10
9
nm v T
2
=7,13.10
8
nm. Hin nay trong qung urani
thin nhin c ln U238 v U 235 theo t l 160 : 1. Gi thit thi
im to thnh Tri t t l 1:1. Cho ln10 = 2,3; ln2 = 0,693. Tui ca
Tri t l bao nhiu?
Li gii: Gi N
0
l s ht ban u (khi Tri t hnh thnh) ca U238 v
U235.
S ht U238 hin nay l: N
1
= N
0
.
S ht U235 hin nay l: N
2
= N
0
.
=
Ta thy chu k bn r ca U235 nh hn, tc l U235 phng x nhanh
hn, suy ra rng s ht cn li ca n phi t hn.
Kt hp gi thit ta c = 160. = 160
t( ) = log
2
160 t( ) = log
2
16 +
t( ) = 7,32 t = 7,32.

10
t= 6,2.10
9
(nm)
Theo tnh ton trn, tui ca Tri t l 6,2 t nm.

DNG 6: Tnh nng lng ta ra hay thu vo trong phn ng
ht nhn. iu kin phn ng
Phng php gii:
* Gi m
1
, m
2
l khi lng trc v sau phn ng.
-Nu m
1
> m
2
th phn ng ta mt lng nng lng Q = (m
1
- m
2
)c
2
.
- Nu m
2
> m
1
th phn ng thu mt lng nng lng Q = (m
2
m
1
)c
2
.
*iu kin phn ng xy ra l phi nhn nng lng cn thu vo. Nng
lng c th l ng nng ca cc ht n.

V d 6: Xt phn ng ht nhn xy ra khi dng ht bn ph nhn Al:
27 30
13 15
Al P + +n. Bit khi lng ht nhn: m
Al
= 26,974 u; m
=
4,0015 u; m
p
= 29,97 u; m
n
= 1,0087 u. ng nng ti thiu ca ht
phn ng xy ra l bao nhiu?
Li gii: Xt phng trnh phn ng:
27 30
13 15
Al P n + +

Khi lng trc phn ng: m
1
= m
Al
+ m
= 26,974 + 4,0016 =
30,9756 (u)
Khi lng sau phn ng: m
2
= m
Al
+ m
= 29,79 + 1,0087 = 30,9787

(u)
Vy phn ng trn l phn ng thu nng lng.
W
1
- W
2
= (m
2
m
1
)c
2
= (30,9787 - 30,9756).931 = 2,89 (MeV).
Sau phn ng, cc ht sinh ra c ng nng. Trng hp ti thiu cc
ht sinh ra c ng nng bng 0, tc l W
2
= 0. Khi ng nng ca
cc ht ban u, hay ht l 2,88 MeV.
V d 7: Cho phn ng ht nhn: + p + . Bit khi lng ht
nhn m
Na
= 22,983734u, m
He
= 4,001151u, m
p
= 1,007276u, m
Ne
=
19,986950u. Phn ng ny ta hay thu bao nhiu nng lng.
Li gii:
1
= m
Na
+ m
p
= 22,983734 + 1,007276 =
23,99101 (u)
2
= m
He
+ m
Ne
= 4,001151 + 19,986950 =
23,988101 (u)
Phn ng ny ta ra mt nhit lng l: Q = (m
1
m
2
)c
2
= (23,99101 -
23,988101).931 = 2,7 (MeV).

11

DNG 7: Vn dng cc nh lut bo ton trong phn ng ht
nhn

Phng php gii:
Bo ton s khi (s nuclon)
Bo ton in tch
Bo ton nng lng
Bo ton ng lng
Ch : ng lng l mt vc t.

V d 8: Phn ng phn r uran c dng . Tnh x v y
trong phng trnh trn.
238 206
92 82
U Pb x y

+ +
Li gii:
Theo nh lut bo ton s khi ta c: 238 = 206 + 4x
Theo nh lut bo ton in tch ta c: 92 = 82 + 2x y
T suy ra x = 8; y = 6.
V d 9: ng v phng x plni l cht phng x to thnh ht nhn
X. Cho .
Gi s ban u ht plni ng yn, ng nng ca ht l bao
nhiu?
210
84
Po
2
Po X
m 209,9828u; m 4, 0015u; m 205,9744u;1u 931MeV/ c
= = = =
Li gii: Ta c phng trnh phng x nh sau:
+
Khi lng trc phn ng l m
1
= 209,9828 u.
Khi lng sau phn ng l m
2
= 209,9759 u.
Vy phn ng ta nhit. Nhit lng ta ra l Q = (m
1
- m
2
)c
2
, hay Q =
(209,9828 - 209,9759).931 = 6,42 (MeV).
ng nng sau phn ng bng ng nng trc phn ng cng vi
nhit ta ra. Theo gi thit, ng nng ca Po ban u bng 0, vy tng
ng nng ca ht X v sinh ra bng 6,42 MeV.
K
X
+ K
= 6,42 (*)
Mt khc theo nh lut bo ton ng lng ta c:
Po
=
X
+
.
T gi thit suy ra
X
+
= 0
p
X
= p

= (1)
Ta bit rng biu thc ca ng lng: p = mv, cn biu thc ng
nng: K = mv
2
/2, suy ra
p
2
= 2mK

12
Vy (*) c th vit li:
=
Vi biu thc trn, ta c th ly gn ng m
4, m
X
206
K
= 51,5K
X
(**)
Gii h gm (*) v (**) ta tnh c K
= 6,3 MeV.
V d 10: Bn ht nhn c ng nng 18 MeV vo ht nhn ng yn ta c
phn ng
14
7
N
14 17
7 8
N O p + + . Bit cc ht nhn sinh ra cng vc t vn
tc. Cho m = 4,0015u; m = 1,0072u; m
N
= 13,9992u; m =16,9947u;
cho u = 931 MeV/c
p O
2
. ng nng ca ht prtn sinh ra c gi tr l bao
nhiu?
Li gii:
Phng trnh phn ng ht nhn: + +
1
= m
+ m
N
= 4,0015 + 13,9992 =
18,0007 (u)
2
= m
O
+ m
p
= 16,9947 + 1,0072 = 18,0019
(u).
Nh vy phn ng thu nng lng.
Nng lng thu vo: Q = (m
2
m
1
)c
2
hay Q = (18,0019 - 18,0007).931
= 1,12 (MeV)
ng nng cc ht sau phn ng: K
O
+ K
= 18 1,12 = 16,88 MeV (*)

Cc ht O v c cng vn tc nn t s ng nng ca chng bng t
s khi lng. C th ly gn ng khi lng bng s khi (vi n
v u), ta c:
= = 4,25
Thay vo h thc (*) ta tnh c K
= 3,26 MeV v K
O
= 13,66 MeV.
Ch : Chng ta c hai bi ton phn ng ht nhn ph bin l bi ton mt ht
ng yn v thnh hai ht v bi ton mt ht bay vo va chm vi mt
ht ng yn sinh ra hai ht.


1
CHNG IV: BI TP N LUYN
Bi t lun:

9.1. Ht nhn heli c 4,0015u. Tnh nng lng lin kt v nng lng lin kt
ring ca ht nhn hli. Tnh nng lng ta ra khi tao thnh 1g hli. Cho bit
khi lng ca prton v ntron l m
p
= 1,007276u v m
n
= 1,008665u; 1u =
931,5MeV/c
2
v s avgar l N
A
= 6,022.10
23
mol
-1
.
9.2. Tnh nng lng lin kt ring ca hai ht nhn v . Ht nhn no
bn vng hn ? Cho m
He
23
11
Fe
56
26
Na
= 22,983734u ; m
Fe
= 55,9207u m
n
= 1,008665u ; m
p

= 1,007276u.
9.3. Plni l nguyn t phng x , c chu k bn r 138 ngy, n phng ra
1 ht v bin i thnh ht nhn con X.
Po
210
84
a. Vit phng trnh phn ng. Nu cu to, tn gi ca ht nhn X.
b. Mt mu plni nguyn cht c khi lng ban u 0,01g. Tnh phng
x ca mu cht trn sau 3 chu k bn r.
9.4. Ht nhn l mt cht phng x, n phng x ra tia C
14
6
-
c chu k bn r l
5730 nm.
a. Vit phng trnh ca phn ng phn r.
b. Sau bao lu lng cht phng x ca mt mu ch cn bng 1/8 lng cht
phng x ban u ca mu .
c. Trong cy ci c cht phng x . phng x ca mt mu g ti v
mt mu g c i cng khi lng ln lt l 0,25Bq v 0,215Bq. Tnh
tui ca mu g c i.
C
14
6
9.5. Pht pho ( ) phng x
P
32
15
-
vi chu k bn r T = 14,2 ngy v bin i thnh
lu hunh (S). Vit phng trnh ca s phng x v nu cu to ca ht
nhn lu hunh. Sau 42,6 ngy k t thi im ban u, khi lng ca mt
khi cht phng x cn li l 2,5g. Tnh khi lng ban u ca n.
P
32
15
9.6. Phn ng phn r ca urani c dng: + x + y
U
238
92
Pb
206
82
-
.
a. Tnh x v y.
b. Chu k bn r ca l 4,5.10 U
238
92
9
nm. Lc u c 1g nguyn cht.
Tnh phng x ban u, phng x sau 9.10
U
238
92
9
nm v s nguyn t
b phn r sau 5.10
U
238
92
9
nm.

2
9.7. Coban ( ) phng x Co
60
27
-
vi chu k bn r 5,27 nm v bin i thnh niken
(Ni). Vit phng trnh phn r v nu cu to ca ht nhn con. Hi sau bao
lu th 75% khi lng ca mt khi cht phng x phn r ht. Co
60
27
9.8. Tm nng lng to ra khi mt ht nhn urani
234
U phng x tia to thnh
ng v thori
230
Th. Cho cc nng lng lin kt ring ca ht l7,10MeV;
ca
234
U l 7,63MeV; ca
230
Th l 7,70MeV.
9.9. Ht nhn triti (T) v teri (D) tham gia phn ng nhit hch sinh ra ht nhn
X v ht ntron. Vit phng trnh phn ng v tm nng lng to ra t phn
ng. Cho bit ht khi ca ht nhn triti l m
T
= 0,0087u, ca ht nhn
teri l m
D
= 0,0024u, ca ht nhn X l m
X
= 0,0305u, 1u = 931,5
MeV/c
2
.
9.10. o chu k bn r ca cht phng x, ngi ta cho my m xung bt u
m t thi im t
o
= 0. n thi im t
1
= 2gi, my m c n
1
xung, n
thi im t
2
= 3t
1
, my m c n
2
xung, vi n
2
= 2,3n
1
. Xc nh chu k bn
r ca cht phng x.
9.11. Cho phn ng ht nhn Cl + X n +
37
Ar.
37
17 18
Hy cho bit l phn ng ta nng lng hay thu nng lng. Xc nh
nng lng ta ra hoc thu vo. Bit khi lng ca cc ht nhn: m
Ar
=
36,956889u; m
Cl
= 36,956563u; m
p
= 1,007276u; m
n
= 1,008665u; u =
1,6605.10
-27
kg; vn tc nh sng trong chn khng c = 3.10
8
m/s.
9.12. Ht nhn Ra c chu k bn r 1570 nm phn r thnh 1 ht v bin i
thnh ht nhn X.
226
88
a. Vit phng trnh phn ng.
b. Tnh s ht nhn X c to thnh trong nm th 786. Bit lc u c 2,26g
radi. Coi khi lng ca ht nhn tnh theo u xp x bng s khi ca chng
v N
A
= 6,02.10
23
mol
-1
.
9.13. Plni Po l mt cht phng x c chu k bn r 140 ngy m. Ht nhn
plni phng x s bin thnh ht nhn ch (Pb) v km theo mt ht . Ban
u c 42mg cht phng x plni. Tnh khi lng ch sinh ra sau 280 ngy
m.
210
84
9.14. ng v Na l cht phng x
24
11
-
v to thnh ng v ca magi. Mu Na
c khi lng ban u l m
24
11
0
= 0,24g. Sau 105 gi, phng x ca n gim i
128 ln. Cho N
A
= 6,02.10
23
(mol
-1
).
a. Vit phng trnh phn ng.
b. Tm chu k bn r v phng x ban u.

3
c. Tm khi lng magi to ra sau thi gian 45 gi.
9.15. Cho phn ng ht nhn Th Ra + X + 4,91MeV.
230
90
226
88
a. Nu cu to ca ht nhn X.
b. Tnh ng nng ca ht nhn Ra. Bit ht nhn Th ng yn. Ly khi
lng gn ng ca cc ht nhn tnh bng n v u c gi tr bng s khi
ca chng.
9.16. Cho phn ng ht nhn Be +
1
1
H X + Li
9
4
6
3
a. X l ht nhn ca nguyn t no v cn gi l ht g?
b. Hy cho bit l phn ng ta nng lng hay thu nng lng. Xc nh
nng lng ta ra hoc thu vo. Bit m
Be
= 9,01219u; m
p
= 1,00783u; m
Li
=
6,01513u; m
X
= 4,0026u; 1u = 931MeV/c
2
.
9.17. Dng 1 prton c ng nng W
p
= 5,58MeV bn ph ht nhn Na ng
yn sinh ra ht v X. Coi phn ng khng km theo bc x .
23
11
a. Vit phng trnh phn ng v nu cu to ht nhn X.
b. Phn ng trn thu hay ta nng lng. Tnh nng lng .
c. Bit ng nng ca ht l W
= 6,6MeV. Tnh ng nng ca ht nhn X.

9.18. Bn ht c ng nng 4MeV vo ht nhn
14
N ng yn th thu c mt
ht prton v mt ht nhn X.
7
a. Vit phng trnh phn ng, nu cu to ca ht nhn X v tnh xem phn
ng ta ra hay thu vo bao nhiu nng lng.
b. Gi s hai ht sinh ra c cng tc , tnh ng nng v tc ca prton.
Cho: m
= 4,0015u; m
X
= 16,9947u; m
N
= 13,9992u; m
p
= 1,0073u; 1u =
931MeV/c
2
; c = 3.10
8
m/s.
Bi trc nghim:
Lthuyt
Cu 1: Nng lng lin kt ca ht l 28,4MeV, ca ht l 186,6MeV. Ht
bn vng hn ht l do:
23
11
Na
23
11
Na
A. ht nhn no c nng lng lin kt ln hn th bn vng hn
B. l ng v phng x cn l ng v bn
23
11
Na
C. ht nhn c s khi cng ln th cng bn vng
D. ht nhn c nng lng lin kt ring cng ln th cng bn vng
Cu 2: Chn cu ng.
A. Ht nhn cng bn khi ht khi cng ln.
B. Khi lng ca ht nhn bng tng khi lng ca cc nucln
C. Trong ht nhn s prtn lun lun bng s ntrn.
D. Khi lng ca prtn ln hn khi lng ca ntroon.

4
Cu 3: ng v v l nhng nguyn t m ht nhn
A. c th phn r phng x B. c cng s prtn Z
C. c cng s ntron N D. c cng s nucln A
Cu 4: Chu k bn r T ca mt cht phng x l khong thi gian no?
A. Sau , s nguyn t phng x gim i mt na
B. Bng qung thi gian khng i, sau , s phng x lp li nh ban u
C. Sau , cht y mt hon ton tnh phng x
D. Sau , phng x ca cht gim i 4 ln
Cu 5: Trong phng x , ht nhn m so vi ht nhn con c v tr th no?
A. Tin 1 trong bng tun hon B. Tin 2 trong bng tun hon
C. Li 1 trong bng tun hon D. Li 2 trong bng tun hon
Cu 6: iu no sau y ng khi ni v tia
+
?
A. Ht c cng khi lng vi lectron nhng mang in tch nguyn t dng.
+
B. Tia c tm bay ngn hn so vi tia .

+
C. Tia c kh nng m xuyn rt mnh, ging nh tia Rn ghen.

+
D. A, B v C u ng.
Cu 7: iu no sau y sai khi ni v tia ?
A. Tia thc cht l ht nhn nguyn t hli
B. Khi i qua in trng gia hai bn t in, tia b lch v pha bn m ca t
in
C. Tia phng ra t ht nhn vi vn tc bng vn tc nh sng
D. Tia ch i c ti a 8cm trong khng kh
Cu 8: Trong cc loi tia phng x sau, tia m xuyn yu nht l tia no?
A. Tia B. Tia
+
C. Tia
-
D. Tia
Cu 9: Trong cc loi tia phng x, tia no khng mang in?
A. Tia B. Tia
+
C. Tia
-
D. Tia
Cu 10: Chn cu tr li sai
A. Ntrin l ht s cp B. Ntrin xut hin trng s phn r phng x
C. Ntrin xut hin trng s phn r phng x
D. Ntrin ht khng c in tch
Cu 11: C th tng hng s phn r ca ng v phng x bng cch no?
A. t ngun phng x vo trong t trng mnh
B. t ngun phng x vo trong in trng mnh
C. t nng ngun phng x
D. Hin nay ta khng bit cch no c th lm thay i hng s phn r phng x
Cu 12: Trong cc phn ng ht nhn, i lng no c bo ton?
A. Tng s prtn B. Tng s nucln
C. Tng s ntron D. Tng khi lng cc ht nhn
Cu 13: Cc phn ng ht nhn khng tun th theo cc nh lut no sau y?
A. Bo ton nng lng ton phn B. Bo ton in tch
C. Bo ton ng lng D. Bo ton khi lng

5
Cu 14: Trong mt phn ng ht nhn, tng khi lng cc ht tham gia s nh th
no?
A. c bo ton B. Tng, hoc gim tu theo phn ng
C. Gim D. Tng
Cu 15: Phn ng nhit hch l phn ng ht nhn
A. to mt lng nhit ln
B. cn mt nhit rt cao mi thc hin c
C. hp th mt nhit lng ln
D. ht nhn cc nguyn t b nung chy thnh cc nucln
Cu trc ht nhn
Cu 16: Ht nhn nguyn t c cu to bi nhng ht no?
A. Prtn B. Ntrn
C. Prton v ntrn D. Prton, ntrn v lectron
Cu 17: Tnh s nguyn t trong 1g O
2
cho ht/mol; O = 16.
23
A
N 6, 022.10 =
A. 376.10
20
nguyn t B. 736.10
20
nguyn t
C. 637.10
20
nguyn t D. 367.10
20
nguyn t
Cu 18: S prtn trong 15,9949 gam l bao nhiu?
16
8
O
A. B. C.
24
4, 82.10
23
6, 023.10
23
96, 34.10 D.
24
14, 45.10
Cu 19: Cho s Avogadro N
A
= 6,02.10
23
mol
-1
. S ht nhn nguyn t c trong
100g it phng x (
131
)l bao nhiu?
53
I
A. 3,592.10
23
ht B. 4,595.10
23
ht C. 4,952 .10
23
ht D.5,426 .10
23
ht
Cu 20: Chn cu ng. Ht nhn liti c 3 prtn v 4 ntron. Ht nhn ny c k
hiu nh th no?
A. B.
4
3
Li C. D.
3
7
Li
7
3
Li
3
4
Li
Cu 21: Ht nhn nguyn t ch c 82 prtn v 125 ntron. Ht nhn nguyn t ny c
k hiu nh th no?
A. B. C.
125
12
Pb
12
125
Pb
82
207
Pb D.
207
82
Pb
Cu 22: Cho 4 ht nhn nguyn t c k hiu tng ng Nhng cp
ht nhn no l cc ht nhn ng v?
2 3 3 4
1 1 2 2
D, T, He, He.
A. v B. v C. v
2
1
D
3
2
He
2
1
D
4
2
He
2
1
D
4
2
He D. v
2
1
D
3
1
T
Cu 23: Khi lng ca ht nhn
10
l 10,0113u; khi lng ca prtn m =
1,0072u, ca ntron m = 1,0086; 1u = 931 MeV/c . Nng lng lin kt ring ca
ht nhn ny l bao nhiu?
4
Be
p
n
2
A. 6,43 MeV B. 6,43 MeV C. 0,643 MeV D. Mt gi tr khc
Cu 24: Ht nhn c khi lng
20
10
Ne
Ne
m 19, 986950u = . Cho bit
. Nng lng lin kt ring ca
c gi tr l bao nhiu?
p n
m 1, 00726u; m 1, 008665u; = =
2
1u 931, 5MeV/ c =
20
10
Ne
A. 5,66625eV B. 6,626245MeV C. 7,66225eV D. 8,02487MeV

6
Cu 25: ng v phng x cban pht ra tia
60
27
Co
-
v tia . Bit

Co n
m 55, 940u;m 1, 008665u; = =
p
m 1, 007276u = . Nng lng lin kt ca ht nhn cban
l bao nhiu?
A. B.
10
E 6, 766.10 J
=
10
E 3, 766.10 J
=
C. D.
10
E 5, 766.10 J
=
10
E 7, 766.10 J
=
Cu 26: Cho ht nhn
4
2
ln lt c khi lng 4,001506u, m He
p
=1,00726u,
m
n
=1,008665u, u=931,5MeV/c
2
. Nng lng lin kt ring ca ht nhn c gi tr
l bao nhiu?
4
2
He
A. 7,066359 MeV B. 7,73811 MeV C. 6,0638 MeV D.5,6311 MeV
Cu 27: Tnh nng lng lin kt ring ca ht nhn . Cho bit: m
37
17
Cl p
= 1,0087u;
m
n
= 1,00867u; m
Cl
= 36,95655u; 1u = 931MeV/c
2

A. 8,16MeV B. 5,82 MeV C. 8,57MeV D. 9,38MeV
Cu 28: Bit khi lng ca ht nhn U238 l 238,00028u, khi lng ca prtn
v ntron l m
P
=1.007276U; m
n
= 1,008665u; 1u = 931 MeV/ c
2
. Nng lng lin
kt ca Urani l bao nhiu?
238
92
U
A. 1400,47 MeV B. 1740,04 MeV C.1800,74 MeV D. 1874 MeV
Phngx
Cu 29: Thi gian bn r ca l T = 20 nm. Sau 80 nm, s phn trm ht nhn
cn li cha phn r l bao nhiu?
90
38
Sr
A. Gn 25% B. Gn 12,5% C. Gn 50% D. Gn 6,25%
Cu 30: Mt ngun phng x c chu k bn r T v ti thi im ban u c 32N
0

ht nhn. Sau cc khong thi gian T/2, 2T v 3T, s ht nhn cn li ln lt bng
bao nhiu?
A.
0 0
24N ,12N , 6N
0
B.
0 0
16 2N , 8N , 4N
0

C. D.
0 0 0
16N ,8N , 4N
0 0
16 2N , 8 2N , 4 2N
0

Cu 31: Mt ngun phng x c chu k bn r T v ti thi im ban u c 48N
o

ht nhn. Hi sau khong thi gian 3T, s ht nhn cn li l bao nhiu?
A. 4N
0
B. 6N
0
C. 8N
0
D. 16N
0
Cu 32: Chu k bn r ca l 5570 nm. Khi phn tch mt mu g, ngi ta
thy 87,5% s nguyn t ng v phng x C14 b phn r thnh cc nguyn t
. Tui ca mu g ny l bao nhiu?
14
6
C
14
7
N
A. 11140 nm B. 13925 nm C. 16710 nm D. Phng n khc
Cu 33: Radon l cht phng x c chu k bn r T = 3,6 ngy. Ti thi im ban
u c 1,2g , sau khong thi gian t = 1,4T s nguyn t cn li l bao
nhiu?
222
86
Rn
222
86
Rn
A. 1,874.10
18
B. 2,165.10
18
C. 1,234.10
18
D. 2,465.10
18
Cu 34: C bao nhiu ht
-
c gii phng trong mt gi t mt micrgam (10
-6
g)
ng v , bit ng v phng x
24
11
Na
-
vi chu k bn r T = 15 gi.

7
A. B. C.
15
N 2,134.10 %
15
N 4,134.10 %
15
N 3,134.10 % D.
15
N 1,134.10 %
Cu 35: Radon l cht phng x c chu k bn r T = 3.6 ngy. Ti thi im ban
u c 1,2 g , sau khong thi gian t = 1,4T s nguyn t cn li l bao
nhiu?
222
86
Rn
222
86
Rn
A. N = 1.874. 10
18
B. N = 2,615.10
19

C. N = 2,234.10
21
D. N = 2,465.10
20
Cu 36: Mt cht phng x c hng s phn r bng 1,44.10
-3
(1/gi). Sau thi
gian bao lu th 75% s ht nhn ban u b phn r ht?
A. 36ngy B. 37,4ngy C. 39,2ngy D. 40,1ngy
Cu 37: Chu k bn r l 318 ngy m. Khi phng x tia , plni bin thnh
ch. C bao nhiu nguyn t plni b phn r sau 276 ngy trong 100mg ?
210
84
Po
210
84
Po
A.
20
0, 215.10 B. C. D.
20
2,15.10
20
0, 215.10
20
1, 25.10
Cu 38: phng x phn r ht l bao nhiu?
60
27
Co
A. 2,35nm B.2,57nm C. 7.905 nm D. 10.54 nm
Cu 39: cho chu k bn r T ca mt cht phng x, ngi ta dng my m
xung. Trong t
1
gi u tin my m c n
1
xung; trong t2 = 2t1 gi tip theo my
m c
2
9
n
64
=
1
n xung. Chu k bn r T c gi tr l bao nhiu?
A. T = t
1
/2 B. T =
1
t
3
C. T = 1
t
4
D. T = 1
t
6

Cu 40: Urani ( ) c chu k bn r l 4,5.10
238
92
U
9
nm. Khi phng x , urani bin
thnh thri (
234
). Khi lng thri to thnh trong 23,8 g urani sau 9.10
90
Th
9
nm l
bao nhiu?
A. 17,55g B. 18,66g C. 19,77g D. Phng n khc
Cu 41: Bit chu k bn r ca it phng x (
131
) l 8 ngy m. Ban u c 100g
it phng x. Khi lng cht it cn li sau 8 tun l l bao nhiu?
53
I
A. 0,391g B.0,574g C. 0,781g D. 0,864g
Cu 42: Plni (Po210) l cht phng x c chu k bn r T = 138 ngy. Mt mu
Plni nguyn cht c khi lng ban u l 0,01 g. phng x ca mu cht trn
sau 3 chu k bn r l bao nhiu?
A. 16,32.10
10
Bq B. 18,49.10 Bq
9
C. 20,84.10
10
Bq D. Mt p n khc.
Cu 43: l cht phng x , vi chu k bn r T = 1570 nm (1 nm = 365
ngy). phng x ca 1g radi l:
226
88
Ra
A.
10
0
H 7, 37.10 Bq = B.
10
0
H 7, 73.10 Bq =
C.
10
0
H 3, 73.10 Bq = D.
14
0
H 3, 37.10 Bq =
Cu 44: Cht phng x plni (Po210) c chu k bn r 138 ngy. Tnh lng plni
c phng x l 1Ci.
A. 10
18
nguyn t B. 50,2.10
15
nguyn t
C. 63,65.10
16
nguyn t D. 30,7.10
14
nguyn t

8
Cu 45: Mt gam cht phng x trong 1s pht ra 4,1. 10
13
ht . Khi lng
nguyn t ca cht phng x ny l 58,933u; 1u = 1,66.10

-27
kg. Chu k bn r ca
cht phng x ny l bao nhiu?
A. 1,78.10
8
s B. 1,68.10
8
s C. 1,86.10
8
s D. 1,87.10
8
s
Cu 46: Ban u c m
0
= 1mg cht phng x radon (
222
). Sau 15,2 ngy th
phng x ca n gim 93,75%, phng x H ca n khi l bao nhiu?
Rn
A. H= 0,7553.10
12
Bq B. H= 0,3575. 10
12
Bq
C. H = 1,4368.10
11
Bq D. p s khc.
Cu 47: Ban u c 5 g radon l cht phng x vi chu k bn r T = 3,8
ngy. phng x ca lng radon ni trn sau thi gian 9,5 ngy l:
222
86
Rn
A. 1,22.10
5
Ci B. 1,36.10
5
Ci
C. 1,84.10
5
Ci D. Phng n khc
Cu 48:
200
79
Au l mt cht phng x. Bit phng x ca 3.10
-9
kg cht l 58,9
Ci, ln2 = 0,693; ln10 = 2,3. Chu k bn r cua Au200 l bao nhiu ?
A. 47,9 Pht B. 74,9 pht C. 94,7 pht D. 97,4pht
Cu 49: ng v
24
11
l cht phng x Na
-
v to thnh ng v ca magie. Mu
c khi lng ban u . Sau 105 gi, phng x ca n gim i 128 ln.
Chu k bn r ca Na24 l
24
11
Na
0
m 0, 24g =
Cu 50: Cht phng x plni (Po210) c chu k bn r 138 ngy. Tnh lng plni
c phng x l 1Ci.
A. 10
18
nguyn t B. 50,2.10
15
nguyn t
C. 63,65.10
16
nguyn t D. 30,7.10
14
nguyn t
Cu 51: ng v phng x c thi gian bn r T = 4,3 pht. Sau thi gian t =
1,29 pht, phng x ca ng v ny gim xung cn bao nhiu?
66
29
Cu
A. 85% B. 87,5% C. 82,5% D. 80%
Cu 52: Radon l cht phng x c chu k bn r T = 3,6 ngy. phng x ban u
ca 1,2 g l bao nhiu?
222
86
Rn
A. 1,234.10
12
Bq B. 7,255.10
15
Bq C. 2,134.10
16
Bq D. 8,352.10
19
Bq
Cu 53: Khi phn tch mt mu g, ngi ta thy 87,5% s nguyn t ng v phng
x
14
b phn r thnh cc nguyn t
17
. Bit chu k bn r ca
14
l 5570 nm.
Tui ca mu g ny l bao nhiu?
6
C
7
N
6
C
A. 1760 nm B. 111400 nm
C. 16710 nm D. Mt s p s khc
Cu 54: Cho bit v l cc cht phng x c chu k bn r ln lt l T
238
92
U
235
92
U
1
=
4,5.109 nm v T
2
=7,13.10
8
nm. Hin nay trong qung urani thin nhin c ln
U238 v U 235 theo t l 160 : 1. Gi thit thi im to thnh Tri t t l 1:1.
Cho ln10 = 2,3; ln2 = 0,693. Tui ca Tri t l bao nhiu?
A. 4,91.10
9
nm B. 5,48.10
9
nm
C. 6,20.10
9
nm D. 7,14.10
9
nm

9
Cu 55: phng x
14
trong mt tng g c bng 0,65 ln phng x ca
14

trong mt g cng khi lng va mi cht. Chu k bn r ca l 5700 nm.
Tui ca tng g c l bao nhiu nm?
C C
14
C
A. 3521 nm B. 4352 nm C. 3542 nm D. p n khc
Cu 56: sau nhiu ln phng x ht v
238
92
U
-
bin thnh ch . Bit chu k
bn r ca s bin i tng hp ny l T = 4,6.10
206
82
Pb
9
nm. Gi s ban u mt loi
ch cha urani, khng c ch. Nu hin nay t l cc khi lng ca U238 v Pb206
l 37 th tui ca y l bao nhiu nm?
A. 2.10
7
nm B. 2.10
8
nm C. 2.10
9
nm D. 2.10
10
nm
Phn ng ht nhn
Cu 57: Ht nhn nguyn t ca nguyn t b phn r v kt qu l xut hin
ht nhn nguyn t no?
A
Z
X
A.
A 2
Z 2
Y
B. C. D.
A 4
Z 2
Y
A 1
Z
Y
A
Z 1
Y
+
Cu 58: Phn ng phn r uran c dng , trong x v y c
gi tr l bao nhiu?
238 206
92 82
U Pb x y

+ +
A. x = 8; y = 6 B. x =6; y = 8 C. x = 7; y =9 D. x = 9; y =7
Cu 59: Chn cu ng. Phng trnh phng x: . Trong Z, A
c gi tr:
10 A 8
5 Z 4
B X B + + e
A. Z = 0; A = 1 B. Z = 1; A = 1
C. Z = 1; A = 2 D. Z = 2; A = 4
Cu 60: Cho phn ng ht nhn
235 93
92 41
3 7
A
Z
U n X Nb n

+ + + + . A v Z c gi tr l
bao nhiu?
A. A = 142, Z = 56 B. A= 139; Z = 58
C. A = 133; Z = 58 D. A = 138; Z = 58.
Cu 61: ng v phng x chuyn thnh phng ra:
27
14
Si
27
13
Al
A. Ht B. Ht pzitn
( )
+
C. Ht lectron
( )
D. Ht prtn
Cu 62: Cho phn ng ht nhn: . Cho bit khi lng ht nhn

, . Phn ng s l phn
ng g?
37 1 37
17 1 18
Cl H n Ar + +
Cl
m 36, 956563u =
Ar p n
m 36, 956889u, m 1, 00727u; m 1, 008670u = = =
A. To nng lng 1,6MeV B. Thu nng lng 2,3MeV
C. To nng lng 2,3MeV D. Thu nng lng 1,6MeV
Cu 63: Cho phn ng ht nhn: . Bit khi lng ht nhn m
23 4 20
11 2 10
Na p He He + +
Na

= 22,983734u, m
He
= 4,00 11506u, m
p
= 1,007276u, m
Ne
= 19,986950u. Phn ng
ny l phn ng g?
A. Thu nng lng 2,45 MeV B. Thu nng lng 1,45 MeV
C. To nng lng 2,71 MeV D. To nng lng 2,45 MeV.
Cu 64: Nng lng trung bnh to ra khi phn hch mt ht nhn l 200MeV.
Mt nh my in nguyn t dng nguyn liu urani trn c cng sut 500MW, hiu
sut 20%. Khi lng urani tiu th hng nm ca nh my trn l bao nhiu?
235
92
U

10
A.865,12kg B. 926,74kg C. 961,76kg D. p s khc
A. 15 gi B. 20 gi C. 25 gi D. p s khc
Cu 65: l mt phn ng phn hch ca Urani 235. Bit
khi lng ht nhn: m
235 95 139
92 42 57
2 U n Mo La n + + +
N =
234,99u; m
No
= 94,88u; m
La
=138,87u; m
n
= 1,0087u. Cho
nng sut to nhit ca xng l 46.10
6
J/kg. Khi lng xng cn dng c th to
ra nng lng nh 1g Urani l bao nhiu?
A. 1616 kg B. 1717 kg C. 1818 kg D. 1919 kg
Cu 66: Nguyn t plni phng x v bin i thnh nguyn t ch (Pb).
Bit , . Nng lng ta ra bi phn
ng ht nhn l bao nhiu?
210
84
Po
Po
m 209,937304u =
Pb He
m 205, 929442u, m 4, 001506u = =
A. E 5,2MeV B. E 3,2 MeV
C. E 5,92 MeV D. E 3,6 MeV
Cu 67: Cho nng lng lin kt ring ca l 7,10 MeV, ca urani U234 l 7,63
MeV, ca thri Th230 l 7,70 MeV. Nng lng to ra khi mt ht nhn U234
phng x to thnh Th230 l bao nhiu?
A. 12MeV B.13MeV C. 14MeV D. 15MeV

Cu 68: Cho phn ng ht nhn:
7 4
. Bit m
4
3 2 2
Li p He He + +
Li
= 7,0144u; m
p
=
1,0073u; m
= 4,0015u. Nng lng to ra trong phn ng l bao nhiu?

A. 20 MeV B. 16MeV C. 17,4 MeV D. 10,2 MeV
Cu 69: Nng lng ti thiu cn thit chia ht nhn
12
thnh ba ht (cho
) c gi tr l bao nhiu?
6
C
C
m 12, 000u, =
2
m 4, 0015u,1u 931MeV/ c
= =
A. 2,1985MeV B. 3,8005MeV C. 4,1895MeV D. 4,8915MeV
Cu 70: Ht nhn phng x ng yn pht ra ht theo phng trnh
. Nng lng ta ra ca phn ng ny l 14,15MeV. Xem khi lng
ht nhn gn ng bng s khi tnh theo n v u. ng nng ca ht l bao
nhiu?
234
92
U
234 4 A
92 2 Z
U He + X
Cu 71: l cht phng x , vi chu k bn r T = 1570 nm (1 nm = 365
ngy). Phng x trn ta ra nhit lng 5,96MeV. Gi s ban u ht nhn radi ng
yn. Tnh ng nng ca ht v ht nhn con sau phn ng. Cho khi lng ht
v ht nhn con tnh theo n v u bng s khi ca chng.
226
88
Ra
A. B.
x
K 1, 055MeV;K 4, 905MeV
= =
x
K 4, 905MeV;K 1, 055MeV
= =
C. D.
x
K 5, 855MeV;K 0,1055MeV
= =
x
K 0,1055MeV;K 5, 855MeV
= =
Cu 72: Dng pttn c W
P
= 1,20 MeV bn vo ht nhn
7
ng yn th thuc
hai ht nhn c cng vn tc. Cho m
3
Li
4
2
He
P
= 1,0073u; m
Li
= 7,0140u; m
He
= 4,0015u
v 1 u = 931MeV/c
2
. ng nng ca mi ht l:
4
2
He

11
Cu 73: Bn ht nhn c ng nng W
vo ht nhn
14
ng yn ta c:
7
N
14 17
7 8
N O p + + .Bit
; cc ht nhn
sinh ra cng vn tc. ng nng prtn sinh ra c gi tr l bao nhiu?
2
p N O
m 4, 0015u; m 1, 0072u; m 13, 9992u; m 16, 9947u;1u 931MeV/ c
= = = = =
A.
p
1
W W
48

= B.
p
1
W W
81

= C.
p
1
W W
62

= D.
p
1
W W
45

=

Cu 74: Xt phn ng ht nhn xy ra khi dng ht bn ph nhn:
27 30
13 15
Al P + + n . Bit khi lng ht nhn : M
Al
= 26, 974u; m
p
= 29,97u; m
n
=
1,0087u. Nng lng ti thiu ca ht phn ng xy ra l bao nhiu?
A. 2,35 MeV B. 3,17MeV C. 5,23 MeV D. 6,21 MeV
Cu 75: Bn ht nhn c ng nng 18 MeV vo ht nhn ng yn ta c
phn ng
14
7
N
14 17
7 8
N O p + + . Bit cc ht nhn sinh ra cng vc t vn tc. Cho m
=
4,0015u; m = 1,0072u; m = 13,9992u; m
O
=16,9947u; cho u = 931 MeV/c
p N
2
. ng
nng ca ht prtn sinh ra c gi tr l bao nhiu?
A. 0,111 MeV B. 0,222MeV C. 0,333 MeV D. 0,444 MeV

PHN BA: KT QU NGHIN CU
ti HNG DN HC SINH GII BI TP V HT NHN
NGUYN T nhm gip cc em c ci nhn su hn, hiu thm v cc hin tng
vt l xy ra trong ht nhn nh : hin tng phng x, phn ng ht nhn, l phn
ng ht nhn. ,gip cho vic phn loi mt s dng bi tp trong chng VII: Ht
nhn nguyn t ca chng trnh vt l12 c d dng v gip cc em bit cch
gii bi tp nhm t kt qu cao trong cc k thi. Sau khi hng dn hc sinh ti
ny ti nhn thy a s hc sinh nm vng cc dng bi tp, bit cch suy lun
logic, t tin vo bn thn khi ng trc mt bi tp hay mt hin tng vt l, c
cch suy ngh gii thch mt cch ng n nht.


12
PHN BN: KT LUN
T kt qu nghin cu trn ti rt ra nhng bi hc kinh nghim sau:
- Vic phn dng bi tp v hng n hc sinh nhn dng v gii bi tp mang li
kt qu tng i tt, ph hp vi vic i mi phng php dy mi , phng php
thi c theo hng trc nghim khch quan.
- Vic phn loi cc dng bi tp v hng dn hc sinh lm tt cc dng bi tp
gip cho gio vin nm vng mc tiu, chng trnh t nng cao cht lng ging
dy mn vt l.
- Gip gio vin khng ngng tm ti, sng to nhng phng php phn loi v gii
bi tp ph hp vi i tng hc sinh, t nhm nng cao trnh chuyn mn
v nghip v ca ngi gio vin.

MT S KIN NGH
Vic dy hc mn vt l trong trng ph thng l rt quan trng, gip cc em
bit cch t duy logic, bit phn tch tng hp cc hin tng trong cuc sng. V vy
gio vin ging dy mn vt l cn khng ngng hc hi, sng to tm ra nhng
phng php ging dy ph hp nht vi tng i tng hc sinh.i vi bn thn ti
kinh nghim nghin cu khoa hc cha nhiu nn trong ti ny c khim khuyt
g mong cc ng ch ng nghip tip tc nghin cu, b sung ti c th t
c kt qu cao hn. Ti xin chn thnh cm n.

PHN NM : DANH MUC THAM KHAO

1/ Sach giao khoa Vat L 12 Nang Cao Nha xuat ban giao duc 2008.
2/ Sach giao khoa Vat L 12 C Ban _ Nha xuat ban giao duc 2008.
3/ Sach Bai Tap Vat L 12 Nang Cao Nha xuat ban giao duc 2008.
4/ Sach giao khoa Vat L 12 C Ban _ Nha xuat ban giao duc 2008.
5/ Phng phap tra li E THI TRAC NGHIEM MON VAT LY cua tac
gia Vu Thanh Khiet ( Nha xuat ban Ha Noi 2007)
6/ Sach 121 bai toan quang ly va vat ly hat nhan cua tac gia
Vu Thanh Khiet.

13

MC LC
Phn I : t vn :
I/ C s l lun. (trang1)
II/ C s thc ti (trang1)
III/ Mc ch nghin cu. (trang1)
IV/ Nhim v nghin cu. (trang2)
V/ Phng php nghin cu (trang2)
VI/ Gii hn ti (trang2)
Phn II: Ni dung
ChngI. L thuyt c bn ca chng ( trang 3)
Chng II: Cc cng thc c bn ( trang 5)
Chng III : Cc dng bi tp v phng php gii (Trang 6)
Chng IV: Bi tp n luyn (Trang 12)
Phn III: Kt qu nghin cu (Trang 22)
Phn IV: Kt lun, kin ngh (Trang 23)
Phn V: Danh mc sch tham kho (Trang 24)


14

Thuy Ha - Ly SKKN

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Thuy Ha - Ly SKKN

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

SKKN 2010 - 2011 GV: Nguyn Th Thy H - THPT s 2 TP lo Cai

= 29,79 + 1,0087 = 30,9787

= 18 1,12 = 16,88 MeV (*)

= 6,6MeV. Tnh ng nng ca ht nhn X.

B. Tia c tm bay ngn hn so vi tia .

C. Tia c kh nng m xuyn rt mnh, ging nh tia Rn ghen.

Cu 62: Cho phn ng ht nhn: . Cho bit khi lng ht nhn

= 4,0015u. Nng lng to ra trong phn ng l bao nhiu?

You might also like