BS.

L Hng Thnh

 Thn: hnh dng, cu to, lin quan trc-sau,

chc nng? Qu trnh lc nc tiu ca thn?

Niu Qun: cu to, cc ch hp?

Bng Quang: cu to?

Niu o: cu to, nam # n?

Thn

Niu qun

Bng quang Niu o

 Sau phc mc Trong gc ca XS 11 v Ct sng

4cm

L1

Hnh ht u c 2 mt, hai b 3x6x12 cm

5cm

6cm

3cm

 M Thn tch t M no? TM Thn tch t TM no?

Bn Trong Thn
Bao X

V Thn

i thn nh

Ty (thp) Nh Thn Ct thn (ct Bertini)

y ca thp thn
NQ
6

i thnln B thn

 Nhu m thn: hnh bn nguyt

Vng v Vng ty: cc thp thn (gn bng s i thn b)

Xoang thn:
i thn b i thn ln b thn. 1 thn: 7-14 i thn b 2-3 i thn ln

Thn C nhng phn thy no?

8

Yu cu: hy v s MM thn

 V THN: c ci g? TY THN: C ci g? n v chc nng thn gi l g? cu to gm ci g? N lm c vic g?

10

 V THN: c ci g? TY THN: C ci g? n v chc nng thn gi l g? cu to gm ci g? N lm c vic g?

11

12

 Tiu cu thn, ng ln, tia ty (lin tc vi thp ty), ng gp nh.

Quai Henle ng gp

Tiu cu thn, ng ln gn Quai Henle, ng ln xa. ng Gp

Nephron V (80%) Ty (20%)

L n v cu to v chc nng ca thn

ng ln gn tiu cu thn
quai Henlle

ng ln xa

ng gp

Maculadensa = vt c Juxtglomerular cells = t bo cn tiu cu

Nang Bowmans

15

Nang Bowman v mng lc cu thn

Bi tit nc tiu: bi xut cc cht cn b Cn bng nc, mui, ion, pH ca c th iu ha huyt p Cn Bng Ni tit: renin, erythropoietin, prostaglandin, Chuyn ha vitamin D: tin cht vit D thnh cht hot ha D3
17

1. Lc 2. Ti hp thu cc cht 3. Bi tit cc cht 4. Bi xut nc tiu

18

M i

M n

Mu T M Thn

19

Khi p lc trong mu cao hn, y dch t huyt tng ra nang bowmans

M n

Dch lc (nc tiu u)

M i

20

M i
M n

ng ln gn ng ln xa

Mu T M Thn

Quai henle

ng Thu thp (ng gp)

21

Lu lng mu n Thn 1100 ml/pht

Vi cu Thn (Glomerular) lc huyt tng to ra dch lc (Nc tiu ban u) trong nang Bowmans T l lc GFR = 125ml/ph

Bi xut Nc Tiu >500ml/24h

(trung bnh # 1,5 Lt/ ngy)

ng Gp

ng ln gn ng ln xa (ti hp thu- bi tit cc cht)

22

 Gm 3 giai on
Lc cu thn: to thnh nc tiu u
Thnh phn ging huyt tng Tr mt s cht c trng lng phn t ln ko qua c mng lc cu thn.

Ti hp thu ng thn
Nc, mui, va glucose Ngng hp thu glucose: 1,7 1,8 g/lit

Bi tit ng thn
Cht c hi/ cht thi : ure, creatinin, NH3 , H+, K+
23

 ng ln gn: Hp thu ch ng ~ 60-70% nc Ion Na, K, Cl, Ca, PO4 u c hp thu Hp thu ton b Glucose (khng qu 1,2g/l), nu vt qu 1,8g/l s ko hp thu ht Quai Henl: Ti hp thu nc to thnh nc tiu chnh thc Ch tit hormon c tc dng gim huyt p
24

Lng lc

Ti hp thu

bi tit

% cn li

Ch : Glucose, Urea, Creatinin

25

bi tp cho hc sinh t khm ph

Huyt p: tng/ gim ? Thnh phn mu: ? Thn kinh: ? Thuc li tiu: ? Hormon: ?
26

Khi HA tt

TB cn tiu cu thn tit ra Renin (+) to Angiotensinogen II

(+) v TT tit Aldosteron Tng hp thu Na+, gi nc li

(+) tuyn yn tit ADH

Gim th tch mu

ng thn Tng hp thu nc Tng mu n Tm nh

Tm nh tit ra ANP (li tiu)

HA tng ln
27

Tia cc tm

(+) Da sn xut D1 (tin cht vitamin D)

Gan chuyn D1 D2

Thiu mu

Thn chuyn D2 D3

(+) Thn tit ra Erythropoietin

(+) Ty xng to Hng cu

D3 ( calcitriol) L dng c hot tnh

28

 ng dn nc tiu t thn bng quang. C 2 niu qun. Niu qun di 25 cm, Rng 0,5 cm cu to bi c trn.

29

 C 3 ch hp: ch ni vi b thn, ch bt cho mch chu, ch vo BQ Cu to 3 lp: MLK ngoi, c, biu m 2 Lp c: ngoi vng trong dc
Biu m: trung gian (a

dng gi tng)
30

 C 3 ch hp: ch ni vi b thn, ch bt cho mch chu, ch vo BQ Cu to 3 lp: MLK ngoi, c, biu m Tng c trong dc, ngoi vng. Biu m: trung gian (a dng gi tng)

31

 Hnh t din

Bng quang cu to bi c trn. Ring c bng quang cu to bi c

vn.
Biu m: trung gian.
32

 # 250-300ml: mc tiu # 500ml: cng tc Bng quang kch thch: mc tiu ngay c khi bng quang t nc
tiu.

33

34

N Tin lit

N mng N xp

N sau = N tin lit + N mng N Trc = N xp

35

 ng kinh ~ 6mm N nam di ~20cm. Chia lm 3 on:

Niu o tin lit tuyn Niu o mng (c c tht niu o) Niu do dng vt

BM: trung gian (gn BQ) tr gi tng lt tng (gn l niu o)

36

Di 4cm

D nhim trng tiu

37

Nhim trng tiu Suy thn Vim vi cu thn Hi chng thn h Si niu Vim i b thn Vim niu o, bng quang. U D tt bm sinh (thn mng nga, tt l i thp,)
38

Cc bn ch , ti ch dy lm 1 mu ln 1 ln thi thi

BS. L Hng Thnh

40

Nhim trng tiu?

NTT trn Thn , Tin lit tuyn NTT di Bng quang, niu o

NHIM TRNG TIU

Nguyn nhn: - Escherichia coli (E. coli) - Staphylococcus saprophyticus - Chlamydia trachomatis
Yu t nguy c: Khuyt tt, tiu ng, c

thai, mn kinh, t ng thng

NHIM TRNG TIU (Yu t nguy c)

Tui gi (c bng quang km, ph i TLT, t thng tiu) N > nam ti sao? C thai do yu t ni tit & gii phu tr dng nc tiu. Nghn tc ng tit niu (si, u, d tt)

NHIM TRNG TIU (Yu t nguy c)

Cc th thut: sonde tiu (tng nguy c 2%), ni soi ng tiu, tng BN ph tin lit tuyn. Ri lon chc nng/ lit bng quang nc tiu Suy gim min dch: i tho ng, AIDS, dng corticoid ko di

 ng ngc dng: t rut hu mn N BQ ng th dch: mu, him gp, vi d: b tn thng thn, km nhim trng huyt vi khun vo thn; nhim Candida ton thn trn BN suy gim MD ng bch huyt: cha chng minh r rng ng vo t c quan khc: d ng tiu ra da, vo m o, vo i trng vi khun t nhng ni i vo ng tiu gy NTT

49

50

 Triu chng: - Nhim trng ng tiu di + Tiu but, tiu git + Nc tiu trng c/hi - Nhim trng tiu trn: ngoi cc triu chng ca NTT di cn c + St, au hai bn hng

 Xt nghim: Tng phn tich nc tiu

BC (+), HC (+) Phn ng nitrite (+)

Cy nc tiu
- N 100.000 vi khun/ml - Nam 10.000 vi khun/ml

Bin chng: p xe quanh thn Nhim trng huyt Suy thn (cp, mn)

iu tr: Nhim trng tiu di - Bactrim - Cefixime - Quinolone Cc khng sinh ny dng trong 7 ngy (bng ng ung) Nhim trng tiu trn (x 14 ngy)

nh ngha: hi chng thn h gm: Tiu protein nng > 3g/24 gi Gim albumin mu Tng lipid mu Ph Nguyn nhn: HCTH nguyn pht: gp ngi ln 80% HCTH th pht: bnh h thng, chuyn ho, nhim trng, thuc, ung th,

Triu chng: Ph: ton thn, nhanh Tiu it: nh hn 500ml/24 gi Nc tiu trng c Cao huyt p, mt mi, chn n, xanh xao Xt nghim: - Nc tiu: protein niu > 3g/24 gi, lipid niu - Mu: protein ton phn < 60g/l, albumin: < 30g/l - Tng lipid mu Bin chng: Nhim trng, tc mch, suy thn

iu tr: iu tr triu chng: vn ng, hn ch nc v mui (1-2g) iu tr c hiu: corticoide

 nh ngha: tiu mu, tiu m, tiu it, ph Nguyn nhn: nhim lin cu trng, bnh h thng Triu chng: ph (t ngt), tiu mu, tiu it, huyt p cao Bin chng: suy tim, ph phi cp, suy thn cp, hi chng no do cao huyt p

Xt nghim: Nc tiu c hng cu, bch cu Cy vk hng, da pht hin lin cu trng ASO (+) B th: C3, CH50: gim, C4: bnh thng Mu: ure, creatinine mu: tng

 iu tr: n nht, khng sinh (penicilline V), cao huyt p, li tiu

 nh ngha: do cc vin si c to thnh trong thn gy cn au qun thn Nguyn nhn: di truyn, d tt bm sinh, ni tit, thuc, ch n,

 Cht Mucoprotein Cc tinh th ha tan trong nc tiu (calci oxalat v photphat, urat, cystin, magnesium..) Yu t thun li lm si hnh thnh

SI THN (tt)
Cc loi si thn - Si calci: 80 90% - Si struvit - Si acid uric - Si cystine Triu chng si kt gy tc nc tiu: - Cn au qun thn (d di) - au vng tht lng 1 bn hoc 2 bn lan xung di - Tiu mu - St (st + rt nu c vim i b thn)

SI THN (tt)
Xt nghim: Chp X- quang, chp UIV, siu m Xt nghim nc tiu Bin chng: vim thn b thn cp, thn nc, suy thn (cp, mn) iu tr: - Ung nc nhiu, vn ng, thuc gin c - M ly si (tn si ngoi c th, tn si qua da, phu thut ni soi, phu thut h)

SUY THN MN
nh ngha: l hu qu ca cc bnh thn mn tinh lm gim chc nng lc ca thn (<60ml/pht) Nguyn nhn: vim cn thn, vim thn b thn mn, vim thn k, bnh mch mu thn, bnh thn bm sinh, bnh h thng, bnh chuyn ho.

SUY THN MN (tt)

Triu chng: ph, thiu mu, tng huyt p, suy tim, st huyt, nga, chut rt, hn m, Xt nghim: tng ure mu, creatinine mu, gim h s thanh thi creatinine, kali mu cao,calci mu gim, phospho mu tng, nc tiu: protein niu, c hng cu, c bch cu

SUY THN MN (tt)

iu tr: - Nguyn tc chung: trnh cc thuc lm c thn, iu tr bin chng, iu tr cao huyt p, lc thn, thay thn - Lm chm s tin trin ca suy thn mn: n nh huyt p, gim protein niu, cung cp protein trong ch n thich hp, trch thuc lm c thn, iu tr cc bin chng ca suy thn (nguy c tim mch, b thuc l, iu tr tng acid uric mu, iu tr thiu mu, iu tr ri lon nc in gii)