Professional Documents
Culture Documents
GII PHP HN CH RI RO TN DNG TI CHI NHNH NGN HNG THNG MI C PHN NGOI THNG NNG
Chuyn ngnh: Ti chnh - Ngn hng M s: 60.34.20 Lun vn s c bo v ti hi ng chm Lun vn tt nghip thc s Qun tr kinh doanh hp ti i hc Nng vo ngy 20 thng 10 nm 2010. TM TT LUN VN THC S QUN TR KINH DOANH
C th tm hiu lun vn ti: - Trung tm Thng tin - Hc liu, i hc Nng Nng - 2010 - Th vin trng i hc Kinh t., i hc Nng
3 5.Cu trc ti
LI M U
1.L do chn ti Trong bi cnh ri ro tn dng ang l mt trong nhng mi quan ngi ca cc ngn hng Vit Nam, Ngn hng thng mi c phn (NHTMCP) Ngoi thng chi nhnh Nng cng ang phi i mt vi nguy c ri ro tn dng: T l n xu nm 2009 l 3,71%, cao hn mc trung bnh ca th trng (3,5%). Cho vay trung v di hn c xu hng tng (nm 2009 l 40% tng so vi nm 2007 l 32%), trong khi ngun vn ch yu l ngn hn. Trong danh mc cho vay, tn dng tp trung nhiu cho doanh nghip nh nc (DNNN) (trn 50%). Do , vic tip tc hon thin cc bin php phng nga, hn ch ri ro tn dng l cn thit nng cao kh nng cnh tranh ca Chi nhnh ngn hng. Xut pht t ngha , tc gi chn ti: Gii php hn ch ri ro tn dng ti Chi nhnh Ngn hng Thng mi C phn Ngoi thng Nng lm ti nghin cu. 2.Mc tiu nghin cu Trn c s tm hiu thc trng v cc nguyn nhn dn n ri ro tn dng, ti a ra gii php v kin ngh nhm hn ch ri ro tn dng lnh mnh ho ti chnh ca NHTMCP Ngoi thng chi nhnh Nng. 3.i tng v phm vi nghin cu Nghin cu thc trng hot ng tn dng ti NH TMCP Ngoi thng chi nhnh Nng trong thi gian 3 nm 2007-2009. 4.Phng php nghin cu Nghin cu, tng hp ti liu, thng k, so snh, phn tch, kho st
Ngoi phn m u v kt lun, ti nghin cu c tc gi trnh by gm 3 chng: Chng 1: C s l lun chung v ri ro tn dng trong hot ng ca ngn hng thng mi. Chng 2: Thc trng hot ng tn dng v qun l ri ro tn dng ti Chi nhnh Ngn hng Thng mi C phn Ngoi thng Nng. Chng 3: Gii php hn ch ri ro tn dng ti Chi nhnh Ngn hng Thng mi C phn Ngoi thng Nng.
6 1.2.2.Phn loi ri ro tn dng - Cn c vo nguyn nhn pht sinh ri ro: phn chia thnh 2 loi, ri ro giao dch v ri ro danh mc. - Cn c theo tnh khch quan, ch quan ca nguyn nhn gy ra ri ro, phn chia thnh 2 loi: ri ro nguyn nhn khch quan v ri ro ch quan. - Cn c vo tnh cht ca ri ro tn dng, phn chia thnh 2 loi: ri ro c th v ri ro h thng. 1.2.3.c im ca ri ro tn dng RRTD mang tnh gin tip, a dng, phc tp v c tnh tt yu. 1.2.4.Cc ch tiu xc nh mc ri ro tn dng ca ngn hng 1.2.4.1.T l n qu hn trn tng d n tn dng 1.2.4.2.T l n xu trn tng d n 1.2.4.3.T s gia d phng ri ro tn dng vi tng d n hoc vi tng vn ch s hu ca ngn hng 1.2.5.Nhng nguyn nhn dn n ri ro tn dng 1.2.5.1.Nguyn nhn t mi trng kinh doanh 1.2.5.2.Thng tin bt i xng Thng tin bt i xng a ra hai hu qu: la chn i nghch v ri ro o c. a.La chn i nghch Do thiu thng tin nn cc Ngn hng khng th phn bit c khch hng tt v khch hng xu nn cng mt d n, Ngn hng c th b qua khch hng tt la chn khch hng xu. b.Ri ro o c Thc cht vn ri ro o c lin quan n yu t con ngi nn vic o lng rt kh khn i vi cc NHTM hin nay.
7 Nguyn nhn t nh qun l ngn hng - V ch quan: Mt s nh qun l hay b phn nhm cn b qun l c quan h li ch vi khch hng to iu kin, k h cho loi ri ro ny pht trin. - V khch quan: Vic la chn, b tr s dng cn b, khng nh gi ng nng lc, phm cht t cch o c ngh nghip. Nguyn nhn t cn b trc tip lm cng tc tn dng (cn b tn dng, cn b thm nh...) Nu cn b tn dng khng nu cao phm cht o c, tinh thn trch nhim th to ra nhiu mn vay km cht lng, tn ng khng c kh nng thu hi v c nguy c mt trng. Nguyn nhn t ngi vay vn RRTD xut pht t pha ngi vay vn chia lm hai loi i tng: (1) khng thc hin ngha v theo cam kt; (2) khng c kh nng thc hin ngha v theo cam kt. 1.2.5.3.Nguyn nhn t qun tr tn dng - Chnh sch tn dng cha tt - Chin lc pht trin khng hiu qu - Qun tr danh mc cho vay cha ch trng a dng ha - Cha c m hnh lng ha ri ro 1.2.5.4.Nguyn nhn t danh mc cho vay - Danh mc cho vay cn tim n ri ro cao - nh gi li sut cho vay cha hp l - Trch lp d phng ri ro cha hp l - Lm dng ti sn th chp 1.2.6.Tc ng ca ri ro tn dng
8 1.3.QUN TR RI RO TN DNG 1.3.1.Khi nim qun tr ri ro tn dng Qun tr RRTD l qu trnh xy dng v thc thi cc chin lc, chnh sch qun l, kinh doanh tn dng, tng cng cc bin php phng nga, hn ch, v gim thp n qu hn, n xu nhm t c cc mc tiu an ton, hiu qu, nng cao cht lng v pht trin bn vng i vi hot ng tn ca ngn hng. 1.3.2.S cn thit ca cng tc qun tr ri ro tn dng 1.3.3.Quy trnh qun tr ri ro tn dng Quy trnh qun tr ri ro ni chung v qun tr RRTD ni ring lun theo trnh t bn bc nh sau: - Nhn dng RRTD - o lng RRTD: s dng cc m hnh: m hnh 6C, m hnh im s Z, m hnh im s tn dng. - Kim sot tn dng. - Ti tr RRTD. 1.3.4.Ni dung qun tr ri ro tn dng 1.3.4.1.Hoch nh chnh sch 1.3.4.2.Thc thi chnh sch tn dng 1.3.5.3.Gim st v kim tra 1.3.5.Nhng nh hng trong xy dng m hnh qun tr ri ro hin i theo nguyn tc Basel Trong xy dng m hnh qun l ri ro tn dng, nguyn tc Basel c mt s im c bn: - Phn tch b my cp tn dng v phn chia trch nhim rch ri ca cc b phn tham gia. - Nng cao nng lc ca cn b qun l ri ro tn dng. - Xy dng mt h thng qun l v cp nht thng tin hiu qu.
10 thng trn a bn N (bnh qun giai on 2006-2009 l 32,8%). Bn cnh , th phn huy ng vn v cho vay ca VCB N c xu hng b thu hp. 2.2.1.2.Cc hot ng cp tn dng a.Hot ng cho vay Trong 3 nm, t nm 2007 n nm 2009, tng d n cho vay ca VCB N tng t 1.880 t ng ln 1.940 t ng. Tuy nhin, th phn ca ngn hng trn a bn thnh ph cn chim t l kh khim tn v c xu hng gim dn (t 8,56% nm 2007 xung cn 5,49% nm 2009). C cu d n theo thi hn: Tn dng ngn hn chim t trng ln (hn 60%). Tuy nhin t trng tn dng trung v di hn ang c xu hng tng. C cu d n theo thnh phn kinh t: T trng d n cho vay ca thnh phn doanh nghip nh nc chim a s. C cu d n theo lnh vc u t: D n cho vay nhm phc v sn xut kinh doanh chim hn 90% tng d n vay, trong ch yu l thng mi - dch v, cng nghip ch bin, xy dng. C cu d n theo mc tn nhim: Cho vay c ti sn bo m chim t trng ln (t 77% n 92%) tng d n vay. b.Hot ng bo lnh Trong nhng nm qua, nghip v bo lnh c cht lng tng i tt, hu nh khng pht sinh d n bo lnh qu hn cng nh cc khon phi cho vay bt buc. c.Hot ng chit khu Doanh s chit khu ti VCB N tng mnh qua cc nm v pht trin tp trung vo hot ng chit khu b chng t hng xut khu.
CHNG 2 THC TRNG HOT NG TN DNG V QUN L RI RO TN DNG TI CHI NHNH NGN HNG THNG MI C PHN NGOI THNG NNG
2.1.GII THIU CHUNG V CHI NHNH NGN HNG THNG MI C PHN NGOI THNG NNG 2.1.2.Chc nng, nhim v 2.1.2.1.Chc nng 2.1.2.2.Nhim v 2.1.3.C cu t chc v b my qun l Bao gm 1 Gim c, 3 Ph gim c, 11 Phng ban, 6 phng giao dch trc thuc. 2.1.4.Mt s yu t nh hng n mi trng hot ng kinh doanh ngn hng 2.1.4.1.Thun li L mt trong nhng n v ngn hng mnh, c uy tn, dch v v cc sn phm a dng, nhiu tin ch ngn hng hp dn. 2.1.4.2.Kh khn Mt s khch hng ln gp kh khn, kinh doanh thua l do khng hong kinh t, v phi i mt vi mc cnh tranh gay gt. 2.2.THC TRNG HOT NG TN DNG V QUN L RI RO TN DNG TI CHI NHNH NGN HNG THNG MI C PHN NGOI THNG CHI NHNH NNG 2.2.1.Hot ng tn dng 2.2.1.1.Ngun vn huy ng Nhn chung, huy ng vn ca VCB N u tng qua cc nm (trn 20%) v tp trung vo ngun vn ngn hn. Tuy vy, tc tng trng u t thp hn so vi tc tng trng chung ca h
11 2.2.2.Thc trng ri ro tn dng Hot ng cho vay l nghip v chnh v mang li nhiu ri ro cho ngn hng. V vy, lun vn ny s tp trung phn tch ri ro trong hot ng cho vay i vi khch hng. 2.2.2.1.Ri ro t c cu cho vay
12 hng xp loi mc trung bnh (BB, B) chim t l a s (61,7%), tng ng 48,2% d n. S khch hng xu t CC tr xung chim t l 6,6% tng ng 2,4% d n, gp gn 2 ln so vi cch tnh n xu theo quy nh ca NHNN (t l n qu hn ca VCB N nm 2008 l 3,39%). Do khng th ch quan v tnh hnh n xu nu ch nhn vo ch tiu t l n xu hin nay ti Ngn hng. 2.2.2.4.Trch lp d phng x l ri ro Trong 3 nm, t l d phng nhn chung l tng, trong khi t l d phng n xu nm 2009 li gim n 39,45% so vi nm 2007. iu ny cho thy, chi ph ri ro tn dng ca VCB N gim dn v nng lc b p cc khon n xu tng dn. Tuy nhin cc ch s ny khng tt hn cc ngn hng nh ACB, TCB, STB. Bn cnh , vic cp nht gi tr TSB a vo tnh trch lp d phng cha c thc hin thng xuyn v kp thi. Nn khng m bo tnh chnh xc ca s tin trch lp d phng c th, nh hng n kh nng phng nga ri ro ca ngn hng. 2.2.3.Thc trng cng tc qun l ri ro tn dng 2.2.3.1.B my t chc tn dng NHTMCP Ngoi thng thc hin qun l RRTD tp trung, thng qua phng Qun l ri ro tn dng trc thuc Hi s chnh. Phng Khch hng v Phng Qun l n c t ti Hi s chnh, S Giao dch v cc Chi nhnh pht trin kinh doanh v thc hin tc nghip. 2.2.3.2.Quy trnh tn dng n nay, VCB ang p dng 2 quy trnh: - Quy trnh tn dng s 130/Q-VCB.QLTD ngy 12/8/2002 i vi nhm khch hng c nhn v khch hng vay di 10 t ng.
13 - Quy trnh tn dng s 246/Q-VCB.QLTD ngy 22/7/2008 i vi khch hng vay trn 10 t ng. Theo , b hn b phn Qun l ri ro tng Chi nhnh v ch tp trung tng khu vc. 2.2.3.3.Chnh sch tn dng Thc hin theo hng Tng trng tn dng trn c s tp trung nng cao cht lng v hng ti cc chun mc quc t vi mt s nh hng c bn: m rng tn dng an ton, m rng tn dng i vi doanh nghip va v nh, ch trng cng tc thm nh tn dng, tng cng cc gii php Marketing, pht trin thng hiu. 2.2.3.4.Hot ng phng nga, kim tra, gim st tn dng Theo quy trnh, nhim v pht hin cc du hiu ri ro do phng Khch hng v phng Qun l n thc hin. - Phng Khch hng tin hnh xp hng tn dng khch hng, sng lc v phn loi khch hng. - Phng Qun l n thc hin kim tra thc hin gii ngn cho khch hng. - Vic gim st tn dng c phng Khch hng thc hin. Tuy nhin cng tc pht hin RRTD cn mang tnh th ng, d bo v phng nga t xa cha tt, cng tc kim tra s dng vn cn hi ht. 2.2.3.5.Cng tc x l n xu - Thnh lp Ban x l n xu vi chc nng m bo vic kim tra, gim st thc hin cc hot ng x l n mt cch ton din v lin tc. - Thc hin cc gii php thu hi n trn c s phn tch tnh hnh ca tng khch hng c th.
14 - K kt vi Cng ty Mua bn n v ti sn tn ng ca doanh nghip (DATC) vo ngy 4/10/2006 tin hnh cc hot ng hp tc mua bn, x l cc khon n tn ng. 2.2.4.Nhng nguyn nhn ch yu dn n ri ro tn dng 2.2.4.1.Nguyn nhn khch quan a.Mi trng t nhin b.Mi trng kinh t c.Mi trng php l V bo m tin vay: - Cha r rng trong quy nh v quyn s hu ti sn trn t, v quyn s hu ti sn i vi DNNN. - Khng c quy nh cht ch trong vn pht mi ti sn th chp nn gy khng t kh khn cho ngn hng trong vic bn ti sn thu hi n. V quy nh phn loi n, trch lp v s dng d phng x l ri ro tn dng trong hot ng ngn hng ca t chc tn dng: - Phn loi n ch yu da vo thi hn tr n, thiu cc s nh gi kt hp nn khng phn nh ng thc cht khon n. - Khng thc hin c vic chuyn n sang nhm n ri ro cao hn v khch hng c quan h tn dng vi nhiu t chc tn dng khc nhau. - Cha a ra c nguyn tc trch lp da trn cn c vo d tnh lung tin ca tng khon n, tnh t l chit khu suy ra mc trch lp. Php lnh k ton thng k cha hiu lc bt buc cc doanh nghip thc hin ch hch ton thng k chnh xc kp thi. Vai tr kim ton cha c pht huy v h thng thng tin cha c t chc mt cch hu hiu.
15 Cng ty mua bn n v ti sn tn ng doanh nghip (DATC), thuc B Ti chnh khng c nhng c ch ring, khng nng lc ti chnh thc hin mua bn n. Thm vo , th trng mua bn n cha c ngi mua li n. H thng thng tin qun l cn bt cp. 2.2.4.2.Nguyn nhn t qun tr tn dng a.H thng o lng ri ro M hnh chm im xp hng tn dng ti VCB N ch yu da trn bo co ti chnh do khch hng cung cp nn tnh minh bch v tin cy cha cao. M hnh ny cng cha tht s khoa hc: i vi m hnh chm im xp hng tn dng doanh nghip - Nhm cc ch tiu chm im phi ti chnh ang s dng kh phc tp. - Trong s cc nhm ch tiu trn c nhng ch tiu cha tht st vi vic o lng nguy c v n ca doanh nghip. Hoc c nhng ch tiu ang tnh ngc. Cng c nhng ch tiu trng lp. - Vic phn loi doanh nghip theo hnh thc s hu nh nc v ngoi s hu nh nc khng cn ph hp. i vi m hnh chm im xp hng tn dng c nhn Mt s ch tiu nh gi nng lc ti chnh cha c cp nht theo kp vi thc trng v cng c nhng ch tiu trng lp. b.H thng thng tin ni b phc v cng tc qun tr tn dng H thng thng tin qun l ni b hn ch c v lng v cht: cha cp nht kp thi, thiu thng tin chuyn ngnh, cha m bo tnh lin tc v ton din. c.Ti sn bo m (TSB) - Vic nh gi li gi tr TSB ch c thc hin trn h s php l nn xut hin tnh trng gi tr thanh l thp hn so vi gi tr
16 thm nh ban u khin cho trong mt s khon vay, ngn hng khng th thu hi n gc v li vay. - Phng php nh gi i vi tng loi ti sn cha c cc cn b tn dng s dng mt cch thch hp m ch yu cc bn t tha thun. - Tm l chung ca phn ln cc cn b tn dng khi cp tn dng vn ch yu da vo TSB nn nguy c ri ro rt cao. d.Lc lng cn b tn dng - S lng cn b tn dng cn mng, trnh cn b nhn chung cha ng u. - Cng tc o to cn b cha c quan tm ng mc, nhiu khi cn b mi lm theo li mn, cch hng dn ca cn b c. - Cn b tn dng lm vic theo kiu a nng, khng chuyn su, d a n nhng nh gi sai trong thm nh tn dng. - Vic la chn, b tr, s dng cn b cha cht ch. Mt s cn b tn dng lm vic thiu chuyn tm dn n nhiu mn vay km cht lng. 2.2.4.3.Nguyn nhn xut pht t pha khch hng vay vn y l hu qu ca ri ro o c. a.i vi khch hng l doanh nghip - S dng vn vay km hiu qu, khng ng mc ch, c s chng cho. - Thiu thin ch trong vn cung cp thng tin y v chnh xc, thiu thin ch trong vic tr n. b.i vi khch hng l c nhn - Ngun hon tr chnh t thu nhp c bn b mt hoc suy gim. - o c c nhn khng tt: c tnh la o ngn hng, s dng vn sai mc ch.
17
18 Bc 1: Chm im cc ch tiu.
CHNG 3 CC GII PHP HN CH RI RO TN DNG TI CHI NHNH NGN HNG THNG MI C PHN NGOI THNG NNG
3.1.QUAN IM CH O CA NHTMCP NGOI THNG VIT NAM V CHNH SCH TN DNG V QUN L RI RO 3.1.1.Quan im
- C 2 nhm ch tiu: v nhn thn v kh nng tr n. - Ch c mt thang im vi 5 mc im ban u: 0, 25, 50, 75, 100. - Ty theo tnh cht quan trng m im ca cc ch tiu c
trng s khc nhau trong tng s im. Bc 2: Xp hng khch hng. Cn c vo tng s im t c ( nhn trng s), xp hng khch hng thnh 10 mc theo mc ri ro tng dn, t A+ (>92,3) n D (<31,6). Bc 3: nh gi tnh hnh tr n v xp loi khon vay.
- nh gi v tnh hnh tr n theo 3 mc: tt, trung bnh v xu. - Da vo ma trn hai chiu gia mc XHTD v nh gi tnh
hnh tr n, xp loi khon vay khch hng theo 5 mc: n tiu chun, n cn ch , n di tiu chun, n nghi ng, n c kh nng mt vn. 3.2.1.2.M hnh chm im XHTD doanh nghip Theo xut ca ti, m hnh chm im XHTD doanh nghip c thc hin trnh t theo cc bc nh sau: Bc 1: Phn loi doanh nghip.
- Phn tn ri ro trong danh mc u t tn dng. - Nng cao cht lng thm nh v tng cng kim sot, gim
st lin tc, ton din v kp thi trong qu trnh cp tn dng.
- Xy dng c ch x l n xu uyn chuyn, hiu qu. - Hng n cc chun mc quc t trong qun tr RRTD.
3.2.CC GII PHP HN CH RI RO TN DNG TI CHI NHNH NHTMCP NGOI THNG NNG 3.2.1.Hon thin h thng chm im tn dng ni b y l gii php v o lng ri ro tn dng. 3.2.1.1.M hnh chm im XHTD c nhn Theo xut ca ti, m hnh chm im XHTD c nhn c thc hin trnh t theo cc bc nh sau:
- Theo cc tiu ch: quy m, ngnh ngh kinh doanh. - Khng phn bit doanh nghip theo hnh thc s hu m theo
tiu ch doanh nghip c phn hay cha. Bc 2: Chm im ti chnh.
- C 4 mc nh gi A, B, C, D ng vi 5 khong gi tr chun:
0 (t D v pha phi), 25 (CD), 50 (BC), 75 (AB), 100 (t A v pha tri).
19
20
- C 5 mc im ban u: 0, 25, 50, 75, 100. - Gm 4 ch tiu: Nguy c v n (trng s 15%), Chnh sch nh
nc tc ng n doanh nghip (trng s 15%), Trin vng ngnh (trng s 10%), Tnh hnh tr n ngn hng ca i tng nm trn 25% vn iu l ca doanh nghip (trng s 10%).
- C 5 mc im ban u: 0, 25, 50, 75, 100. - Gm 4 ch tiu: Tnh hnh tr n, tr li (trng s 20%), Kh
nng i ph vi s thay i (trng s 10%), a dng ha ngnh ngh, lnh vc kinh doanh (trng s 10%), M rng quy m (trng s 10%).
21
22
23
24 3.2.6.Cc gii php khc 3.2.7.1.M rng v pht trin ngun vn trung, di hn 3.2.6.2.Phn tn ri ro
- H tr trin khai cc cng c bo him tn dng. - Quy nh v phn loi n v trch lp d phng.
25
26
KT LUN
Ri ro l mt tt yu i vi hot ng kinh doanh tin t ca cc ngn hng thng mi. Tha nhn mt t l ri ro t nhin trong hot ng kinh doanh ngn hng l yu cu khch quan hp l. Vn l lm th no hn ch ri ro ny mt t l thp nht c th chp nhn c. Trong thng l quc t, tn tht 1% tng d n bnh qun hng nm l mt ngn hng c trnh qun l tt v hon ton khng tc ng xu n ngn hng. Ri ro tn dng v cc bin php hn ch ri ro l mt ti m cc nh qun tr ngn hng v ang nghin cu khng ngng nhm hon thin trong cc iu kin mi t c t l l tng ni trn. Da trn nhng c s l lun v ri ro tn dng v qun tr ri ro tn dng, lun vn tin hnh theo hng nghin cu thc trng v nguyn nhn ri ro tn dng cng nh cng tc qun l ri ro tn dng ti VCB chi nhnh N, ch ra nhng mt hn ch cn khc phc. T a ra mt s cc gii php hn ch ri ro tn dng trn c s nhng quan im nh hng v mc tiu ca NHTMCP Ngoi thng Vit Nam. ng thi, a ra xut v kin ngh i vi NHNN v Chnh ph h tr cho tnh kh thi ca nhng gii php trn. Do hn ch v mt kin thc l thuyt v thc tin, nn ti nghin cu s khng trnh khi nhng thiu st. Rt mong s ng gp kin ca Gio vin hng dn, Qu Thy c v cc bn. Chn thnh cm n.
- Khc phc tnh trng thng tin bt i xng. - Lin quan n x l n ca ngn hng. + Hon thin cc quy nh php lut lin quan n quyn ch
n ca ngn hng v bo m tin vay.