Yield Curve - Phn kh hiu nht ca mn FIXED INCOME y m phn m yurious cm thy kh dai nht ca mt Fixed Income (hay

ting vit l Tri phiu) chia s n vi mi ngi bi vit v Yield Curve kh r rng 1. ng cong li sut tri phiu Yield Curve l g? Trong ti chnh, ng li sut tri phiu (yield curve) l ng cong th hin cc mc li sut khc nhau i vi cc hp ng n ging nhau nhng c k hn khc nhau, v d: 2 thng, 2 nm, 20 nm, v.v ng cong ny biu din mi quan h gia li sut (chi ph i vay) v k hn hp ng vay (thi gian cho vay i vi khon n Time to Maturity), bi mt ngi i vay di mt loi tin t no . V d: li sut la M phi tr i vi tri phiu kho bc M (U.S Treasury securities) i vi cc k hn vay khc nhau c rt nhiu nh giao dch theo di, thng c v trn biu gi l ng cong li sut tri phiu (yield curve).

ng cong li sut tri phiu c s dng bi nhng nh phn tch tri phiu nm bt cc iu kin ca th trng ti chnh v tm kim c hi giao dch. Nhng nh kinh t hc s dng ng ny nghin cu cc iu kin kinh t. 2. Cc loi ng cong li sut tri phiu Khng c mt loi ng cong li sut tri phiu nht nh cho mi i tng i vay. Yu t quan trng nht xc nh mt ng cong li sut tri phiu l tin t m tri phiu nim yt. iu kin kinh t ca quc gia v nhng cng ty s dng loi tin t cng l yu t c bn xc nh ng cong li sut tri phiu. Cc nh ch khc nhau vay mn cc mc li sut khc nhau, ty thuc vo mc tn nhim ca chng. Ty vo mc tn nhim m ngi ta phn loi ra lm 3 loi ng li sut dnh cho 3 i tng khc nhau: +ng li sut tri phiu chnh ph (government curve): y l ng li sut tri phiu do chnh ph pht hnh bng ng tin quc gia. + ng LIBOR: y l ng li sut tri phiu do cc ngn hng vi mc tn nhim cao (Aa/AA hoc cao hn) vay mn ln nhau, theo li sut LIBOR. ng LIBOR thng nm trn ng li sut tri phiu chnh ph bi mc tn nhim ca cc nh ch i vay nh ngn hng thng thp hn ca chnh ph. ng LIBOR l ng li sut quan trng nht, c s dng rng ri th trng ti chnh, v n cn

c gi l ng cong hon i (Swap curve). + ng li sut tri phiu doanh nghip (corporate curve): l ng li sut tri phiu do doanh nghip pht hnh. V cc doanh nghip c mc tn nhim thp nht so vi chnh ph hoc cc nh ch nh ngn hng, ng li sut tri phiu doanh nghip v th thng nm cao nht. ng li sut tri phiu doanh nghip thng c nim yt theo mc chnh lch tn nhim (credit spread) so vi ng cong hon i c cng k o hn. V d: ng li sut tri phiu k hn 5 nm do Vodafone pht hnh c th c yt li sut theo dng: LIBOR + 0,25%, (0,25% thng c gi l 25 im c bn (basic points) hoc 25bps), trong 25bps l mc chnh lch tn nhim. ng cong li sut tri phiu thng thng (Normal Yield Curve)

c im: + dc dng (li sut tng khi k o hn tng) th trng k vng kinh t tng trng trong tng lai, i km vi lm pht tng cao, v vy nh u t i hi li sut vi k hn vay di hn phi cao hn so vi ngn hn. ng cong li sut tri phiu dc ng (Steep Yield Curve)

c im: + dc ng. Thng thng, li sut tri phiu chnh ph k hn 20 nm thng cao hn 2% so vi li

sut tn phiu k hn 3 thng (T-bills). Khi chnh lch ny tng ln, nn kinh t c k vng l tng trng nhanh hn trong tng lai. ng li sut tri phiu dc ng thng bo hiu chu k kinh t m rng, hoc kt thc mt k suy thoi. V th, li sut s tng mnh ln khi nhu cu vn ti thit kinh t tng mnh. ng li sut tri phiu phng (Flat Yield Curve)

c im: + Nm ngang, do li sut tri phiu cc k hn khc nhau u bng nhau. y l du hiu kinh t khng n nh. ng li sut tri phiu bu (Humped Yield Curve)

c im: + Li sut ngn v di hn nh nhau, trong khi li sut trung hn tng cao hn (ng li sut c hnh dng nh mt ci bu). ng cong li sut ngc (Inverted Yield Curve)

c im: + Li sut di hn gim dn so vi ngn hn, thng do th trng k vng kinh t s tng trng chm li trong tng lai, hoc suy thoi. 3. Gii thch hnh dng ng cong li sut tri phiu bng c s no? C 3 thuyt gii thch hnh dng ca ng li sut tri phiu. * Thuyt k vng th trng (Market Expectation Theory / Pure Expectation Theory) Thuyt ny gi nh tri phiu vi cc k hn cho vay khc nhau c th thay th hon ho cho nhau, v hnh dng ca ng cong li sut ph thuc vo k vng ca ngi tham gia v li sut tng lai. S dng gi thuyt ny, cc mc li sut tng lai, cng vi gi thuyt c hi kinh doanh chnh lch gi (arbitrage) l thp nht th trng tng lai, v li sut tng lai c tnh ton khch quan ca li sut giao ngay trong tng lai, chng ta hon ton c th xy dng c ng cong li sut tri phiu k vng. Cng thc: V d: Nu li sut hin ti l 5%, v nh u t k vng li sut k hn 1 nm nm ti l 6%, li sut k hn 2 nm thi im hin ti c th tnh t thuyt ny l: ((1 + 5%)*(1+6%))^(1/2) 1 = 5.5%. Li sut tri phiu di hn c tnh t trung bnh nhn (khai cn) ca li sut cc tri phiu c k hn

ngn hn. Thuyt ny gii thch hon ho cho nhng quan st v li sut din bin cng chiu vi nhau. Tuy nhin, thuyt ny khng th gii thch c tnh nht qun ca ng cong li sut tri phiu. Thuyt ny cn hn ch im n pht l cc ri ro pht sinh khi u t tri phiu (v li sut k hn thng khng gii thch trit li sut tng lai), l: ri ro li sut (khi li sut th trng thay i) v ri ro li sut ti u t (u t li sut cung phiu cc mc li sut ti u t khc nhau). * Thuyt phn b thanh khon (Liquidity Premium Theory) Thuyt ny c pht trin t Thuyt K vng th trng. Thuyt phn b thanh khon cho rng li sut di hn khng ch phn nh nhng gi nh ca nh u t v li sut tng lai, m cn bao gm phn bi thng cho vic nm gi tri phiu c k hn di hn (nhng nh u t thch nm gi tri phiu ngn hn hn l tri phiu di hn), gi l phn b thanh khon (liquidity premium). Phn b ny b p cho nh u t nhng ri ro tng ln khi phi nh i vic lu gi cc loi tri phiu c k hn di hn, bao gm c ri ro bin ng gi tri phiu ln hn. V phn bi thng ny m li sut tri phiu di hn thng cao hn so vi li sut tri phiu ngn hn, v dc ca ng cong li sut tri phiu v th cng dc hn. Li sut tri phiu k hn di hn cn cao hn khng ch bi phn b thanh khon, m cn bi ri ro i km nh ri ro v n bi nm gi tri phiu trong di hn. Khi kt hp vi thuyt k vng th trng, cng thc tnh li sut tri phiu k hn n nm l:

, vi: l phn b thanh khon khi u t vo tri phiu k hn n nm. * Thuyt phn khc th trng (Market Segmentation Theory) Theo thuyt ny, cc cng c ti chnh vi cc k hn u t khc nhau khng th thay th c cho nhau. V th, cung cu ca th trng dnh cho tri phiu ngn v di hn c xc nh kh c lp. Nhng nh u t tim nng quyt nh trc liu h c nhu cu vi loi tri phiu c k hn ngn hay di. Nu nh u t thch mt danh mc thanh khon, h s c xu hng nm gi cc cng c u t ngn hn hn l cc cng c u t di hn. Do , th trng dnh cho cc cng c u t ngn hn s c cu cao hn, lm gi tng v li sut i hi t nh u t cng thp hn. iu ny gii thch kh tt khi li sut ngn hn thng c xu hng thp hn li sut di hn, cng nh hnh dng ph bin ca ng cong li sut tri phiu thng thng. Tuy nhin, v cung cu ca hai th trng dnh cho tri phiu c k hn ngn v di hn l khc nhau, thuyt ny khng th gii thch c mt s tht l li sut c xu hng dch chuyn cng nhau (v d: dch chuyn ln hoc xung ca ng cong li sut). Ngoi ra, cn c Thuyt Thi quen a thch (Preferred Habitat Theory), l mt cch gii thch khc t thuyt phn b thanh khon. Thuyt ny pht biu rng, ngoi k vng li sut, mi nh u t c thi gian u t khc nhau, v th h yu cu phn bi thng khi mua cc tri phiu nm ngoi k hn a thch ca h, gi l thi quen (habitat). Thuyt ny tin rng nhng nh u t ngn hn thng ph bin hn trn th trng tri phiu, v th, li sut tri phiu di hn thng cao hn li sut tri phiu ngn hn. Tuy nhin, thnh thong vn c trng hp ngc li. Thuyt ny thng nht khi gii thch c hnh dng ca ng cong li sut tri phiu thng thng, cng nh xu hng ca ng cong ny l dch chuyn ln v xung, trong khi hnh dng khng i.