CHNG 1: KHI NIM V H S CNG SUT

1.1.Khi nim chun.

Theo thng k cho thy 70% lng in nng sn xut ra c s !ng trong
c"c x# nghi$ c%ng nghi$& T#nh chung trong to'n () h thng in* th+ng ,-0
.-/0% nng lng in $h"t ra (1 t2n tht trong 3u" tr4nh truy5n ti& T2n tht in
nng trong 67ng in c8 in "$ t9 ,0*-.-00k: ,t;c l' 67ng in x# nghi$0 chi<6 t=i
>/% t2ng s t2n tht in nng ? trn :4 67ng in x# nghi$ th+ng @ng in "$
tAng i th$ +ng By l7i 'i :' $hBn t"n&
Ci6 c t2n tht in nng t;c l' gi6 c thi<t (1 $h"t in cDa nh' 6"y
in :' Eng th+i gi6 c nhin liu tiu hao& Fi5u 8 sG nh h?ng trHc ti<$ t=i
c%ng cu)c nBng cao +i sng cDa nhBn Bn& In Ju t sG gi6* gi" th'nh - kKh in
nng cLng sG gi6 :' n8 c8 nh h?ng <n tt c c"c ng'nh kinh t< kh"c& Ci6 t2n
tht in nng trong c"c x# nghi$ c%ng nghi$ c8 6)t M nghNa rt 3uan trOng kh%ng
nhPng c8 li cho (n thBn x# nghi$ 6' cQn c8 li chung cho n5n kinh t< 3uc Bn&
R s c%ng sut cosS cDa x# nghi$ l' 6)t chT tiu "nh gi" x# nghi$ @ng in c8
h$ l# :' ti<t ki6 hay kh%ng& Uo 8 nh' n=c V (an h'nh c"c ch#nh s"ch W khuy<n
kh#ch c"c x# nghi$ $hn u nBng cao h s c%ng sut cosS& I# ! n<u h s c%ng
sut cosS cDa x# nghi$ th$ hAn cosS 3uy 1nh th4 x# nghi$ 8 (1 $h7t* n<u l=n hAn
sG c th?ng&
R s c%ng sut cosS cDa c"c x# nghi$ ? n=c ta hin nay n8i chung ang cQn
th$ ,0*/.0*>0& XhYng ta cJn $hn u W nBng cao Jn ln ,Z 0*[/0&
T2n tht nng lng trong h thng in cDa n=c ta cLng cQn rt cao* chYng ta
ang t\$ trung nghin c;u W a t2n tht in nng xung -/%&
X"c $hAng $h"$ nghin c;u tr=c By th+ng s !ng th'nh $hJn in ung W
(@* nh]6 nBng cao h s c%ng sut cosS W gi6 t2n hao* o :ic c"c thi<t (1 tiu th!
nng lng kh%ng $hi l' thuJn tr? 6' c8 c"c th'nh $hJn $hn khng& ^ong trn thHc
t<* c@ng :=i :ic in "$ trn l=i kh%ng 2n 1nh* thay 2i theo gi+* theo $h! ti _n
<n h s c%ng sut cLng thay 2i theo& FW tng h s XosS th%ng th+ng ng+i ta
6`c t! song song :=i $h! ti* h s XosS c tng ln trong khong ,0*a <n 0*[[0b
nhng :ic h s XosS thay 2i 3u" l=n nh trn sG l'6 cho in "$ l=i thay 2i
theo* khi $h! ti nhc sG gBy ra hin tng in "$ l=n hAn in "$ tiu chudn cDa l=i*
rt e gBy ra hin tng hcng thi<t (1& Xh#nh :4 :\y 6!c tiu l' 2n 1nh h s XosS
khi $h! ti thay 2i* in "$ l=i thay 2i* nh]6 6!c #ch gi6 t2n tht in nng :'
2n 1nh in "$* tng ) (5n cDa thi<t (1&
fhAng $h"$ thi<t k< 6)t tD $hBn $hi in c8 (@ h s c%ng sut XosS > c$* :=i
:ic s !ng () :i x lM W thu th\$ c"c th%ng s cDa l=i in sau 8 $hBn t#ch "nh
gi" tH )ng i5u khiWn (@ t9 c$ - <n c$ > W 2n 1nh h s c%ng sut nh]6 nBng
cao hiu 3u s !ng in trong l=i in h7 "$&
1
1.!. H "# c$n "u%& c'"(.
1.!.1. Khi nim v h s cng sut cos.
H)nh 1.1: T*m ic c$n "u%&.
R s c%ng sut (iWu ien 6i 3uan h giPa c"c 7ng c%ng sut cDa h thng
in f* g* ^ th%ng 3ua g8c lch $ha giPa in "$ :' Qng in* kM hiu cosS &
^ l' c%ng sut to'n $hJn&
fh c%ng sut t"c !ng&
gh c%ng sut $hn kh"ng&
Sh g8c giPa ^ :' f&
Trong thHc t< t#nh to"n kh"i ni6 h s c%ng sut
cosS c @ng& ihi cosS c'ng nhc th4 lng c%ng
sut $hn kh"ng tiu th! hojc truy5n ti c'ng l=n :'
c%ng sut t"c !ng c'ng nhc :' ngc l7i&
1.!.!. H "# c$n "u%& &+c &h,i.
k' h s c%ng sut t7i 6)t th+i iW6 n'o 8* o c nh+ !ng c! o cosS
hojc nh+ c"c !ng c! o c%ng sut* in "$ :' Qng in&
l l
Q P
P
S
P
Cos
+

Uo $h! ti lu%n thay 2i nn cosS t;c th+i cLng lu%n thay 2i theo& I4 th< cosS
t;c th+i kh%ng c8 gi" tr1 trong t#nh to"n&
1.!.-. H "# c$n "u%& &.un /)nh.
k' h s c%ng sut trung (4nh trong 6)t khong th+i gian n'o 8 ,6)t ca l'6
:ic* 6)t ng'y 6* 6)t th"ng&&& 0&
l l
tb tb
tb
Q P
P
Cos
+

Trong 8h
2
- l
t t
A
P
P
tb

- l
t t
A
Q
Q
tb

I=i a
$
* a
3
l' lng in nng t"c !ng :' $hn kh"ng cDa c"c h) @ng in tiu th!
trong khong th+i gian t9 t
-
<n t
l*
c x"c 1nh nh+ c"c c%ng tA o nng lng&
R s c%ng sut trung (4nh tb
cos
c @ng W "nh gi" 6;c ) s !ng in
ti<t ki6 :' h$ l# cDa x# nghi$&
1.!.0. H "# c$n "u%& &1 nhi2n.
R s c%ng sut tH nhin l' h s c%ng sut trung (4nh t#nh cho - n6* khi
kh%ng c8 thi<t (1 (@* k# hiu l' tn
cos
& R s c%ng sut tn
cos
c @ng l'6 cn c;
W t#nh to"n nBng cao h s c%ng sut :' (@ c%ng sut $hn kh"ng&
Iic t#nh to"n "nh gi" chi $h# c%ng sut $hn $hn kh"ng c th%ng t ch#nh $hD
(an h'nh*chYng $h! thu)c :'o h s $h7t $hn kh"ng ,k%0&Ci" tr1 n'y $h! thu)c :'o
h s c%ng sut ,cosS0 :' gi" tr1 k n'y sG (]ng mm*07 :=i c"c tr+ng h$ cosS * 0*>&


34n 1:M#i 5u*n h i6* 7 89 c'"
C'"( 7 :;< C'"( 7 :;< C'"( 7 :;<
0&a/ 0 0&a0 >&l/ 0&7/ -n&nn
0&am -&-[ 0&7[ 7&/[ 7&/[ -m&a>
0&an l&m- 0&7a a&[7 0&7n ->&mm
0&al n&>> 0&77 -0&n[ 0&7l -a&0>
0&a- m m&[m 0&7> --&am 0&7- -[&7l
1.!.=. > nh?* c@* 8ic nAn c*' h "# c$n "u%& c'"(.
Ci6 t2n tht c%ng sut o$ trong 67ng in&
0 , 0 , l
l
l
l
l
l l
Q P
P P R
U
Q
R
U
P
R
U
Q P
P + +
+

ihi gi6 c g truy5n ti trn +ng By th4 sG gi6 c th'nh $hJn t2n
tht c%ng sut o c%ng sut $hn kh"ng gBy ra of
,g0
&
Ci6 c t2n tht in "$ op trong 67ng&
Ta V (i<t* t2n tht in "$ c t#nh nh sauh
0 , 0 , Q P
U U X
U
Q
R
U
P
U
QX PR
U + +
+

3
qh :\y khi gi6 c g truy5n ti trn +ng By ,trong 67ng0 sG gi6 c
th'nh $hJn t2n tht in "$ o c%ng sut $hn kh"ng gBy nn op
,g0
&
Tng c kh nng truy5n ti cDa +ng By :' 6"y (i<n "$&
ih nng truy5n ti cDa +ng By :' 6"y (i<n "$ $h! thu)c :'o i5u kin
$h"t n8ng* t;c l' $h! thu)c :'o Qng in cho $hr$ cDa chYng&
UQng in ch7y trn +ng By :' 6"y (i<n "$ c t#nh nh sauh
U
Q P
U
S
I
& n & n
l l
+

siWu th;c n'y ch;ng tc r]ng* :=i c@ng 6)t t4nh tr7ng $h"t n8ng nht 1nh cDa
+ng By :' 6"y (i<n "$* ta c8 thW tng kh nng truy5n ti c%ng sut t"c !ng f cDa
67ng (]ng c"ch gi6 c%ng sut $hn kh"ng g 6' chYng $hi truy5n ti&
I4 th< khi :_n giP nguyn +ng By :' 6"y (i<n "$* n<u cosS cDa 67ng c
nBng cao th4 kh nng truy5n ti cDa +ng By :' 6"y (i<n "$ sG c tng ln&
qgo'i ra :ic nBng cao cosS cQn a <n hiu 3u l' gi6 chi $h# ki6 lo7i
6'u* g8$ $hJn l'6 2n 1nh in "$* tng kh nng $h"t in cDa c"c 6"y $h"t in&&&
Trong thi<t k<* n<u c8 xrt t=i (@ c%ng sut $hn kh"ng th4 c8 thW chOn c ti<t
in By _n nhc hAn hojc 6"y (i<n "$ c8 c%ng sut nhc hAn&
I4 :\y* :ic nBng cao h s c%ng sut cosS cJn $hi c 3uan tB6 Yng 6;c
trong c%ng t"c thi<t k< cLng nh :\n h'nh&
Ci6 gi" th'nh ti5n inh
t qBng cao h s c%ng sut e6 l7i nhPng u iW6 :5 ku thu\t :' kinh t<*
nht l' gi6 ti5n in&
t Trong giai o7n sD !ng in c8 gi=i h7n theo 3ui 1nh& Iic tiu th! nng
lng $hn kh"ng :t 3u" m0% nng lng t"c !ng ,tgS v 0*mh By l' gi" tr1 thoV
thu\n :=i c%ng ty cung c$ in0 th4 ng+i s !ng nng lng $hn kh"ng $hi tr
ti5n h'ng th"ng theo gi" hin h'nh&
t Uo 8* t2ng nng lng $hn kh"ng c t#nh ti5n cho th+i gian s !ng
sG l'h kIwr , $hi tr ti5n 0 x iyh , tgS z 0*m0
t {jc @ c li :5 gi6 (=t ti5n in* ng+i s !ng cJn cBn nh`c <n
y<u t $h# t2n o 6ua s`6* l`$ jt (o tr4 c"c t! in W ci thin h s c%ng sut&
Ti u ho" kinh t< t ku thu\t
t Xi thin h s c%ng sut cho $hr$ ng+i s !ng 6"y (i<n "$* thi<t (1
8ng c`t :' c"$ nhc hAn I&I|Eng th+i gi6 t2n tht in nng :' s!t "$ trong
67ng in&
R s c%ng sut cao cho $hr$ ti u ho" c"c $hJn t cung c$ in& ihi y c"c thi<t (1
in kh%ng cJn 1nh 6;c th9a& Tuy nhin W 7t c k<t 3u tt nht* cJn jt t!
c7nh c7nh t9ng $hJn t cDa thi<t (1 tiu th! c%ng sut $hn kh"ng&
1.-. Cc /in BhB nAn c*' h "# c$n "u%& c'"(.
}$ !ng c%ng ngh hin 7i :'o sn xut&
4
^ !ng h$ l# c"c thi<t (1 in&
qBng cao in "$ 1nh 6;c cLng nh in "$ :\n h'nh cDa 67ng in&
kHa chOn sA E ni By h$ l# nht cho 67ng in&
iiW6 tra th+ng xuyn t2n tht in nng trong 67ng in :' cosS trong c"c x#
nghi$& Tuy nhin trong lYc thHc hin c"c (in $h"$ ti<t ki6 in :' nBng cao
h s c%ng sut cosS* cJn chY M kh%ng c gBy nh h?ng <n 3u" tr4nh sn
xut cDa x# nghi$ cLng nh nhBn Bn lao )ng&
Ci6 c%ng sut $hn kh"ng truy5n ti trn +ng By :' 6"y (i<n "$ (]ng c"c
thi<t (1 (@&
CHNG !: CC 3IN CHC NDNG CEF H S CNG SUT
!.1. Cc BhGHn BhB nAn c*' h "# c$n "u%&.
Theo kinh nghi6 :\n h'nh ng+i ta a ra c"c (in $h"$ chD y<u sau Byh
*. ChIn JKn c$n "u%& JLn cH 7h$n JMn /L &.uNOn JLn ch' cc mN c$n
cP.
5
{un nBng cao c hiu 3u truy5n )ng in* t#nh kinh t< cDa nng lng
in cJn s !ng h<t c%ng sut cDa thi<t (1 c%ng nghb n8 lin 3uan <n :ic s !ng
tt c"c thi<t (1 in nh )ng cA kh%ng Eng ()* 6"y (i<n "$& q8i c"ch kh"c l' chOn
Yng c%ng sut cDa thi<t (1 in n8i chung :' )ng cA in n8i ring& k'6 nh :\y sG
h7n ch< c c%ng sut $hn kh"ng tiu th! cDa truy5n )ng in& sin $h"$ n'y
c "$ !ng khi thi<t k< trang (1 in&
/. Th*N JLn cH chQN n'n &4i /Rn JLn cH cS c$n "u%& nhT hHn.
XhYng ta (i<t r]ng h s c%ng sut cDa )ng cA $h! thu)c rt l=n :'o h s $h!
ti cDa )ng cA&
ihi l'6 :ic )ng cA kh%ng Eng () tiu th! 6)t lng c%ng sut $hn kh"ngh
l
0 0
0& ,
pt dm
k Q Q Q Q +
Trong 8h g
0
l' c%ng sut $hn kh"ng 6' )ng cA tiu th! t9 l=i in khi
ch7y kh%ng ti
-00
%
& & & n & & n
0
0 0
I
I U I U Q
dm dm dm


g
0
th+ng chi<6 tT l ,>0.700% g
6
I=ih dm
dm
dm
dm
tg
P
Q

- dm

l' hiu sut 1nh 6;c cDa )ng cA&

- g
6
l' c%ng sut $hn kh"ng 6' )ng cA tiu th! t9 l=i khi l'6 :ic 1nh
6;c&
- k
$t
l' h s $h! ti&
l

,
_

dm dm dm
tb
pt
U
U
S
S
P
P
k
I=i h
- ^* ^
6
l' h s trt thHc t< :' h s trt 1nh 6;c cDa )ng cA&
- p* p
6
l' in "$ thHc t< :' in "$ 1nh 6;c cDa )ng cA&
R s c%ng sut cDa )ng cA c t#nh theo (iWu th;ch
l
l
0 0
l
l
l
l l l l
&
0 ,
-
-
-
- -
1
1
]
1

+
+

+

pt dm
pt dm
tt
tt
tt
tt tt tt tt
tt
tt
tt
k P
k Q Q Q
P
Q
P
Q P Q P
P
S
P
Cos
,l&-0
6
H)nh !.1: UM &hV /iWu XiYn 5u*n h c'"( Z [:7
B&
<
T9 (iWu th;c ,l&-0 :' ,h4nh l&-0 ta thy r]ng n<u )ng cA l'6 :ic non ti t;c
k
$t
nhc th4 cosS sG th$&
I# !h 6)t )ng cA c8 cosS x 0*a khi k
$t
x -&
ihi k
$t
x 0*/ th4 cosS x 0*>/&
ihi k
$t
x 0*n th4 cosS x 0*/&
~ r'ng n<u thay )ng cA l'6 :ic non ti (]ng )ng cA c8 c%ng sut nhc hAn
th4 ta sG tng c k
$t
o 8 nBng cao c h s c%ng sut cosS cDa )ng cA :' cLng
l' gi6 c lng g tiu th!&
Theo kinh nghi6 :\n h'nh* n<u )ng cA c8 k
$t
0*m/ th4 :ic thay th< n8
(]ng )ng cA c8 c%ng sut nhc hAn l' lu%n lu%n c8 li kh%ng cJn $hi t#nh to"n kiW6
trab khi k
$t
v 0*7 th4 kh%ng nn thay th<& Trong tr+ng h$ 0*m/ k
$t
0*7 th4 cJn $hi
so s"nh kinh t< ku thu\t 6=i x"c 1nh c :ic thay th< c8 li hay kh%ng& Fi5u kin
W 3uy<t 1nh thay )ng cA l' t2n tht c%ng sut t"c !ng trong h thng cung c$
in :' trong )ng cA $hi nhc hAn&
T2n tht c%ng sut t"c !ng c t#nh nh sauh
dc kt
P k Q P +

&
Trong 8h
- g l' c%ng sut $hn kh"ng )ng cA tiu th! t9 l=i&
- k
kt
l' h s gOi l' Ang lng kinh t< cDa c%ng sut $hn kh"ng kKk:ar
,tra
trong s2 tay 0&
- of
c
l' t2n tht c%ng sut t"c !ng cDa )ng cA&
l
0
&
pt dm dc
k P P P +
I=i
0
P P
P
P
dm
dm
dm
dm

,
_

7
Trong 8h of
0
l' t2n tht c%ng sut t"c !ng trong )ng cA khi ch7y kh%ng ti&
qh :\yh [ ]
l
0
l
0 0
& & 0 ,
pt dm kt pt dm
k P P k k Q Q Q P + + +

ihi t#nh to"n* n<u
0 - , 0 l ,

< P P
th4 :ic thay th< )ng cA - (]ng )ng cA l l'
h$ lM&
Tuy nhin W 3uy<t 1nh c8 thay th< )ng cA hay kh%ng cQn $hi kW <n chi $h#
$h! cho :ic th"o )ng cA cL :' l`$ jt )ng cA 6=i kW c chi $h# :5 kh=$ ni&
c. Gi4m Jin B c@* nh6n JLn cH \9m 8ic n'n &4i.
sin $h"$ n'y c @ng khi kh%ng c8 i5u kin thay th< )ng cA l'6 :ic
non ti (]ng )ng cA c%ng sut nhc hAn&
X%ng sut $hn kh"ng 6' )ng cA tiu th! c x"c 1nh nh sauh
v f
U
k Q & &
l

,l&l0
Trong 8h
- k l' h]ng s&
- p l' in "$ trn Ju cHc cDa )ng cA ,:0&
- l' h s t9 thd6 ,hc60&
- l' tJn s cDa l=i in ,h0&
- : l' thW t#ch 67ch t9 ,c60&
T9 (iWu th;c ,l&l0 ta thy r]ng c%ng sut $hn kh"ng g tT l :=i (4nh $hAng
in "$ p& I4 :\y n<u gi6 p th4 g gi6 i r rt :' cosS cDa )ng cA sG tng ln&
Trong thHc t< ng+i ta th+ng @ng c"c (in $h"$ sau By W gi6 in "$ jt
ln cu)n By cDa )ng cA l'6 :ic non tih
F2i ni By 3un stator t9 o th'nh &
Thay 2i c"ch $hBn nh86 cDa By 3un stator&
Thay 2i Ju $hBn "$ cDa 6"y (i<n "$ W h7 th$ in "$ cDa 67ng $hBn
x?ng&
ihi 2i ni By 3un stator t9 o th'nh th4 in "$ jt ln cu)n By $ha cDa
)ng cA gi6 i n lJn o 8 cosS :' hiu sut cDa )ng cA c nBng ln& FEng th+i
6%6en cHc 7i cDa )ng cA gi6 i n lJn so :=i tr=c& I4 :\y cJn $hi kiW6 tra l7i
kh nng 6? 6"y :' l'6 :ic 2n 1nh cDa )ng cA&
sin $h"$ n'y @ng cho )ng cA c8 in "$ nhc hAn -000I :' h s $h! ti
trong khong ,0*n/.0*m0&
sin $h"$ thay 2i $hBn nh86 cDa By cun stator th+ng @ng :=i )ng cA c8
c%ng sut l=n c8 nhi5u 67ch nh"nh song song trong 6)t $ha& sin $h"$ n'y kh8 thHc
hin :4 $hi th"o )ng cA ra 6=i thay 2i c c"ch 3un By&
8
sin $h"$ thay 2i Ju $hBn "$ cDa 6"y (i<n "$ W gi6 in "$ cDa 67ch
$hBn x?ng chT c $hr$ thHc hin khi tt c c"c )ng cA trong $hBn x?ng 5u l'6
:ic non ti :' $hBn x?ng kh%ng c8 thi<t (1 yu cJu cao :5 6;c in "$* trong thHc
t< (in $h"$ n'y #t c s !ng&
X. HQn ch] JLn cH 7h$n JMn /L chQN 7h$n &4i.
X"c 6"y c%ng c! trong 3u" tr4nh gia c%ng th+ng nhi5u lYc $hi ch7y kh%ng
ti* chng h7n nh chuyWn t9 )ng t"c gia c%ng n'y sang )ng t"c gia c%ng kh"c* khi
ch7y l@i ao &&& cLng c8 thW o thao t"c cDa c%ng nhBn kh%ng h$ l#* 6' nhi5u lYc 6"y
ch7y kh%ng ti&
Theo thng k cho thy r]ng* i :=i c"c 6"y c%ng c!* th+i gian ch7y kh%ng ti
chi<6 khong ,n/.>/0% th+i gian l'6 :ic* cosS cDa )ng cA rt th$ ,0*-.0*-/0& I4
th<* h7n ch< )ng cA ch7y kh%ng ti l' (in $h"$ tt W nBng cao cosS cDa )ng cA&
R7n ch< )ng cA ch7y kh%ng ti c thHc hin theo hai h=ngh
I\n )ng c%ng nhBn h$ l# ho" c"c thao t"c* h7n ch< <n 6;c th$ nht th+i
gian 6"y ch7y kh%ng ti&
Fjt () $h\n h7n ch< h'nh tr4nh kh%ng ti trong sA E khng ch< cDa )ng cA*
n<u )ng cA ch7y kh%ng ti 3u" th+i gian chTnh 1nh* th4 )ng cA (1 c`t khci
67ng& s) h7n ch< h'nh tr4nh kh%ng ti chT c s !ng trong tr+ng h$ n8
6ang l7i hiu 3u kinh t<* c8 nghNa l' n8 $hi l'6 gi6 c nng lng t"c
!ng :' $hn kh"ng tiu th! t9 l=i* :' (@ `$ c chi $h# Ju t* l`$ jt ()
h'nh tr4nh kh%ng ti&
^. UO c*' ch%& \G_n` "a* ch6* JLn cH.
nh h?ng cDa cht lng sa chPa )ng cA <n cosS cDa )ng cA th+ng o
sH thay 2i tha6 s cDa cu)n By ,nh s :Qng By trong 6)t $ha sA E ni By* in
"$ jt trong 6)t :Qng By &&&0 :' khe h? kh%ng kh#&
Ta xrt 6)t s tr+ng h$ khi kh%ng thay 2i sA E ni By :' in "$ jt :'o
cu)n By th4h
ihi ti<t in By kh%ng thay 2i* s :Qng By trong 6)t $ha gi6 -0% th4
6ax
tng -0% c%ng sut $hn kh"ng :' Qng kh%ng ti tng l/% o gi6 ) t9
thd6 cDa 67ch t9 khi (Vo ho'* cosS cDa )ng cA gi6 t9 cosS
6
x ,0*a/.0*a70
xung ,0*a.0*al0 :' cosS
6
x ,0*a.0*al0 th4 xung t=i ,0*7m.0*7/0& T2n tht
c%ng sut trong $hr$ tT l :=i (4nh $hAng 6\t ) t9 c6* t2n tht c%ng sut
t"c !ng tng l-%&
x m*mm&k
3
&&y&
6
p x Xonst
Rayh y&
6
x Xonst
q<u y gi6 th4
6
tng t gi6&
g x k&&r&&
l
ihi s :Qng By $ha tng -0% cQn ti<t in By gi6 -0% thW t#ch Eng kh%ng
thay 2i* t9 th%ng
6
gi6 -0% _n t=i tng ln& X%ng sut $hn kh"ng g :'
Qng kh%ng ti gi6 l/% cosS cDa )ng cA tng ln&
9
q<u cosS
6
x ,0*a/.0*a70 sG tng ln ,0*[. 0*[-0&
XosS
6
x ,0*a.0*al0 sG tng ln ,0*a/.0*a70&
T2n tht c%ng sut t"c !ng trong thr$ gi6 -[%* Qng trong stator tng -0%*
Qng t"c !ng trong stator tng* cQn Qng $hn kh"ng trong stator gi6 l/%& qhng
6\t ) Qng trong cu)n By stator tng -0%* t2n tht c%ng sut t"c !ng trong cu)n
Byh
of
cu
x &:&
l
Trong 8h
- : l' thW t#ch Eng&
- l' 6\t ) Qng in&
qh :\y t2n tht c%ng sut t"c !ng trong cu)n By tng ln l-%b hiu sut
cDa )ng cA gi6 gJn -% khi )ng cA l'6 :ic 1nh 6;c* khi k
$t
x ,0*/.0*70 th4 hiu
sut l7i tng ln&
ihi ti<t in By kh%ng 2i* s :Qng By trong - $ha tng -0% th4
6
gi6
-0%* 3
0
:' i
0
gi6 l/% t2n tht c%ng sut trong thr$ of
e
gi6 -[% cosS tng ln*
Qng trong cu)n By rotor tng -0% cQn trong stator kh%ng 2i* ,i
stator
x const0&
T2n tht c%ng sut t"c !ng trong By 3un r%to tng l-%* trong stator tng
-0%& Riu sut cDa )ng cA l=n hAn hiu sut 1nh 6;c
0 ,
m
>
&
q<u khe h? kh%ng kh# kh%ng 5u* _n <n sH 6t i x;ng cDa t9 tr+ng* l'6
cho li thr$ c8 ch (1 (Vo ho'* ch kh%ng (1 (Vo ho'& I4 :\y kh%ng s !ng h<t kh
nng cho li thr$ l'6 cho cosS :' hiu sut cDa )ng cA gi6&
[. Vbn h9nh h_B \c mN /i]n B.
Trong x# nghi$* 6"y (i<n "$ c :\n h'nh lin t!c sut ng'y 6& I4 :\y*
6jc
@ c%ng sut $hn kh"ng 6"y (i<n "$ tiu th! W t9 ho" li thr$ nhc hAn rt nhi5u
c%ng
sut $hn kh"ng x# nghi$ tiu th!* nhng :_n $hi 3uan tB6 <n n8&
Thay th< 6"y (i<n "$ :\n h'nh non ti&
{"y (i<n "$ :\n h'nh kh%ng ti tiu th! c%ng sut $hn kh"ng (]ng >0% c%ng
sut $hn kh"ng tiu th! khi $h! ti 1nh 6;c& T9 8 ta thy r]ng n<u 6"y (i<n "$
:\n h'nh non ti th4 cosS sG gi6&
I# !h khi 6"y (i<n "$ lu%n lu%n :\n h'nh non ti th4 $hi thay th< n8 (]ng
6"y (i<n "$ c8 c%ng sut nhc hAn ,th+ng k
$t
0*n0* :ic n'y thHc hin khi thi<t k<&
I\n h'nh kinh t< tr76 (i<n "$&
ihi tr76 c8 t9 hai 6"y (i<n "$ tr? ln th4 tu theo sH thay 2i cDa $h! ti 6' ta
c8 $hAng th;c :\n h'nh cho kinh t<& I# ! khi $h! ti nhc ,ca n chng h7n0 c8 thW
c`t (=t 6"y (i<n "$ W c"c 6"y cQn l7i D ti&
. den JLn cH JMn /L &h*N JLn cH 7h$n JMn /L.
10
nhPng 6"y sn xut c8 c%ng sut tAng i l=n :' kh%ng i5u chTnh tc )
nh 6"y (A6* 6"y 3u7t* 6"y nrn kh# &&& ta nn @ng )ng cA Eng ()* :4 n8 c8 nhPng
u iW6 sau so :=i )ng cA kh%ng Eng ()&
R s c%ng sut cosS cao* khi cJn c8 thW cho l'6 :ic ? ch< ) 3u" k#ch th#ch
W tr? th'nh 6"y (@ cung c$ c%ng sut $hn kh"ng cho 67ng&
{%6en 3uay t l (\c nht :=i in "$* :4 :\y #t $h! thu)c :'o sH thay 2i cDa
in "$& ihi tJn s cDa nguEn kh%ng thay 2i* tc ) 3uay cDa )ng cA kh%ng $h!
thu)c :'o $h! ti o 8 nng sut l'6 :ic cDa 6"y cao&
^ong n8 cLng c8 6)t s khuy<t iW6h cu t7o $h;c t7$* gi" th'nh cao* 6? 6"y
$h;c t7$& Xh#nh :4 th< )ng cA Eng () chT chi<6 khong 70% t2ng s )ng cA @ng
trong c%ng nghi$* ng'y nay nh+ V ch< t7o c )ng cA tH k#ch t9 gi" th'nh h7 :'
c8 gii c%ng sut tAng i r)ng nn ng+i ta s !ng ng'y c'ng nhi5u )ng cA Eng
()&
h. Th*N Jfi 89 c4i &i]n 5uN &.)nh c$n nh JW cc &hi]& /V Jin \9m 8ic g ch] JL
h_B \h nh%&.
Xn c; :'o i5u kin c! thW* cJn s`$ x<$ 3ui tr4nh c%ng ngh 6)t c"ch h$ l#
nht* :ic gi6 (=t c"c )ng t"c :' nguyn c%ng th9a* "$ !ng c"c $hAng $h"$ gia
c%ng tin ti<n&&& 5u a t=i hiu 3u ti<t ki6 in* gi6 (=t in nng tiu th! cho
6)t An :1 sn $hd6&
I# !h $hAng $h"$ Yc tin ti<n cho $hr$ gi6 ) cDa $h%i o 8 gi6 (=t
c"c nguyn c%ng c`t gOt* $hAng $h"$ gia c%ng tc ) cao hojc $hAng $h"$ gia
c%ng nhi5u ao c8 thW rYt ng`n th+i gian gia c%ng :' gi6 c lng in nng tiu
hao& Tt c c"c thi<t (1 tiu th! "$ sut l=n cJn 1nh r $hAng th;c :\n h'nh cho h$
l#* :# ! :\n h'nh :=i k
$t
gJn (]ng -* $hBn ( 5u trong n ca l'6 :ic* khi cJn th4 c`t
(=t 6"y l'6 :ic song song&
Xi ti<n thao t"c cho h$ l#* gi6 th+i gian ch7y kh%ng ti :' non ti&
Thay )ng cA c8 tc ) th$ (]ng )ng cA c8 tc ) cao* :4 )ng cA c8 tc )
th$ tiu th! nhi5u c%ng sut $hn kh"ng hAn )ng cA c8 tc ) cao khi chYng c8
c@ng 6)t c%ng sut&
Iic nBng cao h s c%ng sut cosS c8 nhi5u c"ch* tu t4nh h4nh c! thW 6' "$
!ng cho th#ch h$ :' 7t c hiu 3u kinh t< cao nht&
!.!. NAn c*' h "# c$n "u%& c'"( /Rn BhGHn BhB nhAn &Q'.
!.!.1. NuN2n &ic &h1c hin.
^au khi ti<n h'nh c"c (in $h"$ (@ tH nhin W gi6 lng tiu th! c%ng sut
$hn kh"ng 6' h s c%ng sut cosS cDa x# nghi$ :_n cha 7t yu cJu th4 6=i @ng
<n $hAng $h"$ (@ nhBn t7o&
s@ c%ng sut $hn kh"ng (]ng $hAng $h"$ nhBn t7o l' jt th6 c"c thi<t (1
$h"t ra c%ng sut $hn kh"ng ngay t7i h) tiu th!&
11
FW (@ c%ng sut $hn kh"ng* ng+i ta th+ng @ng hai lo7i thi<t (1 (@ chD y<u
l' 6"y (@ Eng () :' t! in tNnh&
!.!.!. Cc \'Qi /e c$n "u%& Bh4n 7hn.
*. 3e &.2n \Gji Jin B.
Trong 67ng l=i h7 "$* (@ c%ng sut c thHc hin (]ngh
T! in :=i lng (@ c 1nh ,(@ n5n0&
Thi<t (1 i5u chTnh (@ tH )ng hojc 6)t () t! cho $hr$ i5u chTnh lin t!c theo
yu cJu khi ti thay 2i&
XhY M h ihi c%ng sut $hn kh"ng cJn (@ :t 3u" a00 k:ar :' ti c8 t#nh lin
t!c :' 2n 1nh* :ic l`$ jt () t! ? $h#a trung "$ th+ng c8 hiu 3u kinh t< tt hAn&
/. TP /e nOn.
s tr# (@ gE6 6)t hojc nhi5u t! t7o nn lng (@ kh%ng 2i* :ic i5u khiWn
c8 thW thHc hinh
s]ng tayh @ng Xs hojc ks^ ,loa z (reak sKitch0
s"n tH )ngh @ng contactor&
{`c trHc ti<$ :'o ti 8ng in cho 67ch (@ Eng th+i khi 8ng ti&
X"c t! in c jth
T7i :1 tr# u ni cDa thi<t (1 tiu th! in c8 t#nh c6 ,)ng cA in :' 6"y
(i<n "$).
Ti v tr t!"n! g#p c$p ng%&n c!o n!i'% (ng c) n!* v+ c,c p!- t.i c# tn!
c.m k!,ng /i v0i c!1ng vi2c b3 t4ng t!i5t b m(t t* r" 6%, t/n k7m.
Trong c,c tr89ng !:p k!i t.i k!;ng t!"< =i.
c. 3L &P /e JiOu 7hiWn &1 JLn :/e +n JLn<.
s@ c%ng sut th+ng c hin (]ng c"c $hAng tin i5u khiWn 8ng ng`t
t9ng () $h\n c%ng sut&
Thi<t (1 n'y cho $hr$ i5u khiWn (@ c%ng sut 6)t c"ch tH )ng* giP h s
c%ng sut trong 6)t gi=i h7n cho $hr$ chung 3uanh gi" tr1 h s c%ng sut c chOn&
Thi<t (1 n'y c l`$ jt t7i c"c :1 tr# 6' c%ng sut t"c !ng :' c%ng sut $hn
kh"ng thay 2i trong $h76 :i rt r)ng& :# !h t7i thanh g8$ cDa tD $hBn $hi ch#nh* t7i
Ju ni cDa c"c c"$ tr!c ch1u ti l=n&
X"c nguyn lM :' lM o s !ng (@ tH )ngh
s) t! (@ gE6 nhi5u $hJn :' 6i $hJn c i5u khiWn (]ng contactor& Iic
#ng m(t cont"ctor s> #ng m(t s/ t- song song v0i c,c t- v?n !+n!. @A v?<
B8:ng c;ng s%$t b3 c# t!C tDng !"< gi.m t!Eo t4ng c$p bFng c,c! t!Gc !i2n
#ng !oHc cIt cont"ctor i'% k!iCn t-. J(t rEB"< i'% k!iCn kiCm so,t !2 s/
c;ng s%$t cK" mng i2n s> t!Gc !i2n #ng v+ mL c,c cont"ctor t8)ng Mng C
!2 s/ c;ng s%$t c. !2
thng thay 2i ,:=i sai s o i5u chTnh t9ng (\c0& FW i5u khiWn rAle 6"y (i<n
Qng $hi jt ln 6)t $ha cDa By c"$ _n in cung c$ <n 67ch c i5u
12
khiWn& ihi thHc hin (@ ch#nh x"c (]ng c"c gi" tr1 ti yu cJu sG tr"nh c
hin t8:ng 6%, i2n ,p k!i t.i gi.m N%/ng t!$p v+ do # k!O b* c,c i'% ki2n
p!,t sin!
6%, i2n ,p v+ tr,n! c,c t!i2t !i N.< r" c!o tr"ng t!i5t b.
gu" in "$ xut hin o hin tng (@ $h! thu)c 6)t $hJn :'o gi" tr1 t2ng
tr? nguEn&
X"c 3ui t`c (@h
q<u c%ng sut () t! ,k:ar0 nhc hAn hojc (]ng -/% c%ng sut 1nh 6;c 6"y
(i<n "$ c$ nguEn* nn s !ng (@ n5n&
q<u ? trn 6;c -/%* nn s !ng (@ kiWu tH )ng&
I1 tr# l`$ jt t! "$ trong 67ng in c8 t#nh <n ch< ) (@ c%ng sutb hojc (@
t\$ trung* (@ nh86* (@ c!c ()* hojc (@ k<t h$ hai $hAng "n sau c@ng&
I5 nguyn t`c* (@ lM t?ng c8 nghNa l' (@ "$ !ng cho t9ng th+i iW6 tiu th!
:' v0i mMc ( m+ p!- t.i <P% cQ% c!o mRi t!9i iCm.
Trong t!Gc tiSnT vi2c c!Un p!8)ng c,c! b3 dG" v+o c,c !2 s/ kin! t5 v+ kV
t!%?t.
@ tr BIp Ht t- b3W
- s@ t\$ trungW ,p d-ng c!o t.i =n n! v+ BiPn t-c.
qguyn lMW b( t- $% v+o t!"n! g#p ! ,p cK" tK p!Xn p!/i c!n! v+ 8:c
#ng trong t!9i gi"n t.i !ot (ng.
u iW6h
o Yi.m ti'n p!t do v$n ' tiP% t!- c;ng s%$t p!.n k!,ng .
o Z+m gi.m c;ng s%$t biC% ki5n.
o Z+m n![ t.i c!o m,< bi5n ,p v+ do # n# c# k!. nDng p!,t triCn t!Pm c,c
p!- t.i cQn t!i5t.
qh\n xrtW
o \]ng i2n p!.n k!,ng ti5p t-c i v+o t$t c. B( r" tK p!Xn p!/i c!n! cK"
mng ! t!5.
o I4 lM o n'y k#ch c By _nT c;ng s%$t t=n !"o k!;ng 8:c c.i t!i2n L c!5
( b3 t?p tr%ng.
- s@ nh86 ,t4ng p!Xn on).
s@ nh86 nn s !ng khi 67ng in 3u" l=n :' khi ch< ) ti tiu th! theo
th+i gian cDa c"c $hBn o7n thay 2i kh"c nhau&
qguyn lMW b( t- 8:c $% v+o tK p!Xn p!/i k!% vGc. ^i2% 6%. do b3 n!#m
m"ng Bi c!o dX< d_n N%$t p!,t t4 tK p!Xn p!/i c!n! 5n c,c tK k!% vGc c# Ht t-
8:c t!C !i2n r` n!$t.
u iW6h
o k'6 gi6 ti5n $h7t o :n 5 tiu th! c%ng sut $hn kh"ng&
o k'6 gi6 c%ng sut (iWu ki<n yu cJu&
13
o i#ch th=c By c"$ i <n c"c tD $hBn $hi khu :Hc sG gi6 i hojc :=i
c@ng
dX< c,p trPn c# t!C tDng t!Pm p!- t.i c!o tK p!Xn p!/i k!% vGc.
qh\n xrth
o UQng in $hn kh"ng ti<$ t!c i :'o tt c By _n xut $h"t t9 tD $hBn
$hi
khu :Hc&
o I4 lM o n'y 6' k#ch th=c :' c%ng sut t2n hao trong By _n n8i trn
kh%ng
8:c c.i t!i2n v0i c!5 ( b3 n!#m.
o ihi c# sG t!"< =i ,ng kC cK" t.iT B%;n B%;n t&n ti ng%< c) b3 d8 v+ kam
t!Eo !i2n t8:ng 6%, i2n ,p.
- s@ ringh
s@ ring nn c xrt <n khi c%ng sut )ng cA l=n "ng k< so :=i 67ng
in&
qguyn lMW b( t- mIc trGc ti5p v+o Q% dX< n/i cK" t!i5t b d3ng i2n c# tn!
c.m bc!K <5% B+ c,c (ng c)). c( t- n! mMc bkv"r) 5n k!o.ng def gi, tr c;ng
s%$t (ng c). c3 b= s%ng ti Q% ng%&n i2n cgng c# t!C m"ng Bi !i2% 6%. t/t.
u iW6:
o k'6 gi6 ti5n $h7t o tiu th! c%ng sut $hn kh"ng ,k:ar0&
o Yi.m c;ng s%$t biC% ki5n <P% cQ%.
o Yi.m kc! t!80c v+ t=n !"o dX< d_n /i v0i t$t c. dX< d_n.
h!?n N7t: C,c d]ng i2n p!.n k!,ng c# gi, tr B0n s> k!;ng c]n t&n ti
trong mng i2n.
!.!.-. Cc \'Qi &hi]& /V /e.
*. MN /e JMn /L.
{"y (@ Eng () l' 6)t lo7i )ng cA Eng () l'6 :ic trong ch< ) kh%ng ti
:' 3u" k#ch th#ch* o kh%ng c8 $h! ti trn tr!c* 6"y (@ Eng () c8 thW c ch< t7o
gOn nh hAn so :=i )ng cA Eng ()& I4 :\y 6"y (@ Eng () r hAn )ng cA Eng ()
c@ng c%ng sut* 6"y (@ Eng () c8 nhPng jc iW6 sau Byh
{"y (@ Eng () c8 thW $h"t ra :' tiu th! c%ng sut $hn kh"ng* ? 6;c ) 3u"
k#ch th#ch 6"y (@ sn xut ra c%ng sut $hn kh"ng cung c$ cho 67ng* cQn ?
ch< ) thi<u k#ch th#ch 6"y (@ l7i tiu th! c%ng sut $hn kh"ng cDa 67ng&
X%ng sut $hn kh"ng $h"t ra kh%ng $h! thu)c in "$ jt :'o 6' $h! thu)c
:'o Qng in i
kt
&
k`$ r"$* :\n h'nh $h;c t7$* e gBy ra sH c ? $hJn )ng&
sn thBn 6"y (@ cLng tiu th! 6)t lng s%ng sut t"c !ng kh" l=n* khong
,0*0-/.0*0nl0 kKk:ar&
14
Ci" ti5n 6)t An :1 c%ng sut $h"t ra $h! thu)c :'o c%ng sut cDa 6"y (@*
c%ng sut cDa 6"y (@ cLng (r th4 gi" ti5n - k:ar o n8 $h"t ra cLng `t& I4 :\y
6"y (@ chT c ch< t7o :=i c%ng sut l=n th+ng / k:ar tr? ln&
X8 thW i5u chTnh c%ng sut $hn kh"ng $h"t ra (]ng c"ch thay 2i k#ch t9 6)t
c"ch lin t!c&
{"y (@ Eng () th+ng jt ? nhPng nAi cJn (@ t\$ trung* ung lng (@ l=n&
/. TP Jin &?nh.
T! in tNnh l' lo7i thi<t (1 in tNnh* l'6 :ic :=i Qng in :t tr=c in
"$* o 8 c8 thW sinh ra c%ng sut $hn kh"ng g cung c$ cho 67ng&
u iW6h
^ut t2n tht c%ng sut t"c !ng nhc* khong ,0*00n.0*00/0 kKk:ar&
ih%ng c8 $hJn )ng nn l`$ r"$* (o 3un e 'ng&
T! in tNnh c ch< t7o th'nh t9ng An :1 nhc* :4 th< c8 thW tu theo sH
$h"t triWn cDa $h! ti trong 3u" tr4nh sn xut 6' i5u chTnh ung lng
cho $h@ h$&
qhc iW6h
X%ng sut $hn kh"ng $h"t ra $h! thu)c :'o in "$&
C f U U C
C
U
X
U
X I Q
c
c
& & l & & &
& -
&
l l
l l
l

Trong 8h
- p c8 An :1 l' :&
- X c8 An :1 l' &
- g c8 An :1 l' :ar
T! in c8 cu t7o kr6 (5n :4 :\y e (1 $h" hcng khi xy ra ng`n 67ch&
ihi in "$ tng <n -*-p
6
th4 c"ch in cDa t! in e (1 chOc thDng&
ihi 8ng t! in :'o 67ng c8 Qng in xung* cQn khi c`t t! khci 67ng* n<u
kh%ng c8 thi<t (1 $h8ng in th4 sG c8 in "$ trn t!&
ih8 tH )ng i5u chTnh ung lng (@ 6)t c"ch lin t!c&
T! in tNnh c ch< t7o e 'ng ? c$ in "$ ,0*m.-00k:* th%ng th+ng n<u
ung lng (@ nhc hAn / 6:ar th4 ng+i ta @ng t! in* cQn n<u l=n hAn $hi
so s"nh :=i 6"y (@ Eng ()&
c. ULn cH 7h$n JMn /L .$&' XAN 5u%n JG_c JMn /L h'.
ihi cho Qng in 6)t chi5u :'o By 3un r%to cDa )ng cA kh%ng Eng () th4
)ng cA 8 sG l'6 :ic nh )ng cA Eng ()* c8 thW i5u chTnh Qng k#ch t9 W n8
$h"t ra c%ng sut $hn kh"ng cung c$ cho 67ng& qhc iW6 cDa lo7i n'y l' sut t2n
tht c%ng sut t"c !ng l=n* khong ,0*0l.0*0a0 kKk:ar* kh nng 3u" ti kr6& I4
:\y n8 chT c $hr$ l'6 :ic :=i 7/% c%ng sut 1nh 6;c&
I4 c"c nhc iW6 trn* cho nn n8 chT c @ng khi kh%ng c8 sn c"c lo7i
thi<t (1 (@ kh"c&
15
qgo'i c"c thi<t (1 (@ kW trn* cQn c8 thW @ng )ng cA Eng () l'6 :ic ? ch<
) 3u" k#ch t9 hojc @ng 6"y $h"t in l'6 :ic ? ch< ) (@ W l'6 6"y (@&
c"c x# nghi$ c8 nhi5u t2 6"y ieen t 6"y $h"t @ng l'6 nguEn H $hQng*
khi cha @ng <n c8 thW l'6 6"y (@ Eng ()& Theo kinh nghi6 thHc t< :ic chuyWn
6"y $h"t th'nh 6"y (@ kh" An gin* :4 :\y (in $h"$ n'y c nhi5u x# nghi$ "$
!ng&
!.-. Cc &hi]& /V /e c'"( .
s@ cosS t7i x# nghi$ l' 6)t thu\t ngP cDa ng'nh in* thHc cht l' x# nghi$ tH
jt thi<t (1 $h"t ra g W tH tYc 6)t $hJn hojc to'n () nhu cJu tiu th! g trong x#
nghi$&
Thi<t (1 W $h"t ra g th+ng @ng trn l=i in l' 6"y (@ :' t! (@& {"y (@
hay cQn gOi l' 6"y (@ Eng ()* l' )ng cA Eng () ch7y 3u" k#ch th#ch chT $h"t ra g&
u khuy<t iW6 cDa hai lo7i thi<t (1 n'y gi=i thiu trong ,(ng l&-0h
34n !.1: S' "nh Jkc &cnh 7inh &] l 7m &hub& c@* mN /e 89 &P /e
{"y (@ T! (@
Xu t7o* :\n h'nh* sa chPa $h;c t7$ Xu t7o* :\n h'nh* sa chPa An gin
F`t ~
Tiu th! nhi5u in nng Tiu th! #t in nng of x ,l z /0%g
(
Ti<ng En l=n n tNnh
Fi5u chTnh g
(
trAn Fi5u chTnh g
(
theo c$
gua (ng so s"nh trn* ta nh\n thy t! (@ c8 nhi5u u iW6 hAn 6"y (@* nhc
iW6 uy nht cDa t! (@ l' c%ng sut g
(
$h"t ra kh%ng trAn 6' thay 2i theo c$ (\c
,(\c thang0 khi tng* gi6 s t! (@& Tuy nhin* i5u n'y kh%ng 3uan trOng* :4 (@ cosS
6!c #ch l' l'6 sao cho cosS cDa x# nghi$ l=n hAn cosS 3uy 1nh l' 0*[/ ch; kh%ng
cJn c8 tr1 s th\t ch#nh x"c& Th+ng (@ cosS ln tr1 s t9 0*[ <n 0*[/&
16
CHNG -: CHNG CHC 3n CNG SUT CHoN KHNG Up NDNG
CEF H S CNG SUT
-.1. UGHn qG_n Kinh T] C@* C$n Su%& Ch4n Khn
Iic (@ c%ng sut $hn kh"ng sG a <n hiu 3u l' nBng cao c h s c%ng
sut cosS :' gi6 c t2n tht c%ng sut t"c !ng trong 67ng o gi6 c c%ng
sut $hn kh"ng truy5n ti trong 67ng :' 6"y (i<n "$& FW "nh gi" hiu 3u cDa :ic
gi6 t2n tht c%ng sut t"c !ng o gi6 c lng c%ng sut $hn kh"ng truy5n ti
trn +ng By :' 6"y (i<n "$* ng+i ta a ra 6)t chT tiu gOi l' Ang lng kinh
t< cDa c%ng sut $hn kh"ngh k
kt
&
FAng lng kinh t< cDa c%ng sut $hn kh"ng k
kt
l' lng t2n tht c%ng sut
t"c !ng gi6 c khi gi6 c - k:ar c%ng sut $hn kh"ng truy5n ti trong
67ng&
q<u truy5n ti 6)t lng c%ng sut ^ trn +ng By n $ha* lng t2n tht
c%ng sut t"c !ng ,khi cha c8 thi<t (1 (@0 sG l'h
0 , - 0 , - l
l
l
l
l
l
-
& & &
& n
n n
Q P
P P R
U
Q
R
U
P
R
U
S
R I P + +
,
_

Trong 8h 0 , - P
P
* 0 , - Q
P
l' lng t2n tht c%ng sut t"c !ng trn +ng By
o $hi truy5n ti 6)t lng c%ng sut t"c !ng f :' 6)t lng c%ng sut $hn kh"ng
g&
gua (iWu th;c trn ta thy r]ngh n<u gi6 g sG gi6 c t2n tht c%ng sut
t"c !ng trn +ng By& Ci thi<t r]ng (]ng $hAng $h"$ (@* lng c%ng sut truy5n
ti trn +ng By gi6 (=t - lng g
(@
khi 8 lng t2n tht c%ng sut t"c !ng trn
+ng By sG l'h

( )
R
U
Q Q
R
U
P
P
b3
& &
l
l
l
l
l

+
kng t2n hao c%ng sut t"c !ng c gi6 (=t l'h
( )
R
U
Q Q Q
P P P
b3 b3
&
l &
l
l -


Theo 1nh nghNah

,
_

Q
Q
U
R Q
R
U
Q Q
Q
P
k
b3 b3
b3
kt
l
&
&
l
l l
iKi:ar
T9 (iWu th;c ta thy n<u g :' ~ c@ng l=n nghNa l' $h! ti $hn kh"ng c'ng l=n
:' c'ng ? xa nguEn th4 :ic (@ c'ng c8 hiu 3u&
qh :\y n<u (i<t c k
kt
:' lng c%ng sut (@ g
(@
th4 chYng ta t#nh c
lng c%ng sut t"c !ng ti<t ki6 ch
b3 kt
Q k P &
,n&-0
Ci" tr1 cDa k
kt
th+ng n]6 trong khong ,0*0l.0*-l0 kKk:ar&
Trong t#nh to"n c8 thW ly nhPng gi" tr1 sauh
17
R) @ng in o 6"y $h"t in cung c$ k
kt
x ,0*0l. 0*0m0&
R) @ng in 3ua - lJn (i<n "$ k
kt
x ,0*0m.0*0>0&
R) @ng in 3ua l lJn (i<n "$ k
kt
x ,0*0/. 0*070&
R) @ng in 3ua n lJn (i<n "$ k
kt
x ,0*0a.0*-l0&
-.!. Tcnh &'n Xun \G_n /e.
fhAng $h"$ t#nh (@ theo i5u kin i5u chTnh in "$
Tr=c khi (@ th4 t2n tht in "$ p trong 67ng l'h

trong 8h ~i* i t in tr? cDa o7n By th; i* yb
p
n
t in "$ 1nh 6;c cDa 67ng in* kIb
n z s o7n By&
^au khi jt (@ th4 t2n tht in "$ gi6 i 6)t lng l'h


q<u (i<t ta t#nh c g
(
* :=i +ng By c@ng ti<t inh
-.!.1. Tcnh Xun \G_n /e &h^' JiOu 7in &fn &h%& c$n "u%& &c XPn &.2n JG,n
XAN \9 nhT nh%&.
$hJn trn* (iWu th;c ,n&-0 chYng ta V t#nh c lng t2n tht c%ng sut t"c
!ng gi6 c o gi6 c%ng sut $hn kh"ng truy5n ti trn +ng By 6)t lng
g
(@
& qhng ch#nh (n thBn thi<t (1 (@ cLng tiu th! 6)t lng c%ng sut t"c !ng* o
8 lng c%ng sut t"c !ng trn chT gi6 ch
b3 b3 b3 kt b3
Q k Q k P P P & &

Trong 8 h
b3
b3
b3
Q
P
k

kKk:ar l' lng t2n tht c%ng sut t"c !ng trn 6)t
An :1 ung lng thi<t (1 (@ hay cQn gOi l' c%ng sut t2n tht cDa thi<t (1 (@&
18
( )
b3 b3
b3 b3
Q k R
U
Q Q Q
P & &
& l
l

( )
b3 b3 b3
b3
Q k Q Q
U
R Q
P & & l
&
l

n&l0
{un t46 g
(@
ti

u ta 7o h'6 fhAng tr4nh ,n&l0 theo g
(@
:' cho (]ng kh%ng*
ta ch
[ ]
( ) 0 & l
l l

b3 b3 b3
b3
k Q
U
R
Q Q
U
R
Q
P

b3 b3
k Q
U
R
Q
U
R
&
l
&
& l
l l

b3 b3 b3
k
R
U
Q k Q
U
R
R
U
Q &
& l
&
l
&
l
l
l
l

1
]
1

g
(@ ti u
x
b3
b3
k
R
U
Q
R
U k QR
&
l l
& l
l l

q<u ung lng (@ g

(@
nhc hAn nhi5u so :=i c%ng sut $hn kh"ng truy5n trn
+ng By g ,i5u n'y th+ng xy ra trong thHc t<0 th4 ta c8 thW xe6
0
Q
Q
b3
:' ta
c8h
g
(@ ti u

,
_

kt
b3
k
k
Q - &
-.!.!. Tcnh Xun \G_n /e &h^' h "# c$n "u%& c'"( .
Trong thHc t< ng+i ta th+ng t#nh ung lng (@ theo gi" tr1 cosS nh sauh
g
(@
x f&,tgS
-
ztgS
l
0&
Trong 8h
- f l' $h! ti t"c !ng t#nh to"n cDa h) tiu th! ,iK0&
- S
-
l' g8c ;ng :=i h s c%ng sut trung (4nh cosS
-
tr=c khi (@&
- S
l
l' g8c ;ng :=i h s c%ng sut cosS
l
6un 7t c sau khi (@&
- x ,0*[.-0 l' h s xrt t=i kh nng nBng cao cosS (]ng $hAng $h"$ tH
nhin kh%ng Qi hci jt th6 thi<t (1 (@&
F;ng :5 n)i () h) tiu th! 6' n8i th4 nn (@ 6)t lng (]ng g (@ ti u l'
kinh t< hAn c* song o li #ch chung cDa to'n h thng in* th+ng nh' n=c 3uy
1nh h s c%ng sut tiu chudn 6' c"c h) tiu th! nht thi<t $hi 7t c* 6jc @
i :=i t9ng h) tiu th! in c! thW th4 cosS tiu chudn 8 cha $hi l' tt nht& I4 th<
trong thHc t< ng+i ta t#nh ung lng (@ theoh g
(@
x f&,tgS
-
ztgS
l
0&
19
-.!.-. Tcnh Xun \G_n /e 7inh &].
Ta V (i<t* lng c%ng sut $hn kh"ng truy5n ti trn +ng By :' 6"y (i<n
"$ c'ng l=n th4 t2n tht c%ng sut t"c !ng of c'ng l=n& Fjt th6 thi<t (1 (@ sG gi6
nh c%ng sut $hn kh"ng truy5n ti trong 67ng _n <n gi6 t2n tht c%ng sut*
gi6 t2n tht in nng trong 67ng&
XhYng ta kh%ng thW chT Ha trn tiu chudn gi6 (=t t2n tht in nng W
3uy<t 1nh ung lng cJn (@& I4 nh :\y rt c8 thW ti5n jt th6 thi<t (1 (@ sG l=n
hAn s ti5n gi6 c o gi6 t2n tht in nng* k<t 3u chi $h# :\n h'nh h'ng n6
kh%ng nhPng kh%ng gi6 6' cQn tng th6&
I4 :\y W 6 (o chT tiu kinh t< cDa 67ng in* :ic 3uy<t 1nh g
(@
$hi Ha
trn tiu chudn chi $h# t#nh to"n h'ng n6 #t nht&
COi l' chi $h# t#nh to"n to'n () trong 6)t n6 khi c8 jt th6 thi<t (1 (@&
Xhi $h# t#nh to"n gE6 c8 n th'nh $hJn&
x
-

l

n

-
x ,a
:h
a
tc
0&k
0
(@
&g
(@
l' chi $h# o jt thi<t (1 (@&
Trong 8h
- a
:h
l' h s :\n h'nh thi<t (1 (@ kW c tu sa :' (o 3un&
- a
tc
l' h s tiu chudn thu hEi :n Ju t ,-t0&
- k
0
(@
l' gi" ti5n -k:ar thi<t (1 (@ ,k:ar0&
-
l
x of
0
(@
&g
(@
&T& l' chi $h# :5 t2n tht in nng o (n thBn thi<t (1 (@
tiu th!&
Trong 8h
- l' gi" ti5n - kKh in ,kKh0&
- t l' th+i gian l'6 :ic cDa thi<t (1 (@&
- of
0
(@
l' t2n tht c%ng sut t"c !ng trong 6)t An :1 ung lng (@&
Fi :=i t! in tNnh of
0
(@
x 0*00/
( )
& & &
l
l
n
R
U
Q Q
i
b3

l' chi $h# :5 t2n tht in nng trong 67ng sau khi c8
jt
thi<t (1 (@&
Trong 8h
- g l' $h! ti $hn kh"ng cHc 7i&
- ~ l' in tr? cDa 67ng&
- l' th+i gian ch1u t2n tht c%ng sut l=n nht&
I\y chi $h# t#nh to"n to'n () cDa 67ng l'h
( )
& & & & & & & 0& ,
l
l
0
R
U
Q Q
T Q P Q k " " i
b3
b3 b3 b3 b3 tc v!

+ + +
FW x"c 1nh c c%ng sut (@ kinh t< ;ng :=i chi $h# t#nh to"n nhc nht* ta ly
7o h'6 cDa theo g
(@
:' cho (]ng kh%ngh
20
( )
0 & & & l & & 0& ,
0
l
0

R
U
Q Q
T k " "
dQ
di
dQ
di
b3
b3 tc v!
b3
b3
T9 8 gii ra ta c8h
( ) [ ]
n
0 0 l
-0 & & & & l
& & & &

+ +

R
P T k " " U
Q Q
b3 b3 tc v!
b3
Trong (iWu th;c n'yh
- g t#nh (]ng ,k:ar0&
- k
(@
t#nh (]ng ,:nk:ar0&
- l' ,:nkKh0* u l' ,k:0 th4 g
(@
l' ,k:ar0&
-.!.0: Cc /L Bhbn cH /4n c@* &hi]& /V /e c$n "u%& Bh4n 7hn
a0&s) tH )ng i5u chTnh c%ng sut $hn kh"ng 3
s) tH )ng i5u chTnh c%ng sut $hn kh"ng c thi<t k< :=i :ic "$ !ng c"c
:i 67ch cho $hr$ thu nh\n :' x lM t#n hiu nhanh :' ch#nh x"c& X"c cA cu n'y cLng
c8 thW thHc hin :ai trQ o l+ng& X"c tha6 s ch< ) cDa 67ng in nh in "$*
Qng in* tJn s* c%ng sut* h s cosS :&:& c8 thW c (iWu th1 trn 6'n h4nh cDa
thi<t (1&
(0&XA cu (@ c%ng sut $hn kh"ng
XA cu (@ c%ng sut $hn kh"ng ch#nh l' c"c t! in )ng lHc @ng W i5u ho'
c%ng sut $hn kh"ng ? c"c c$ in "$ kh"c nhau tAng ;ng :=i c"c tha6 s 1nh
6;c cDa chYng& Iic s !ng cu)n By 6`c ni ti<$ :=i () t! sG ngn cn sH xut
hin cDa tJn s c)ng h?ng&
Th%ng th+ng c%ng sut cDa cu)n kh"ng c chOn trong $h76 :i khong /t
7%* c8 nghNa l' sH c8 6jt cDa cu)n kh"ng in sG l'6 gi6 c%ng sut cDa t! i /t7%&
X"c thi<t (1 (@ c%ng sut $hn kh"ng ? 67ng in h7 "$ th+ng c thi<t k<
theo hai 7ngh c8 tH )ng i5u khiWn :' kh%ng c8 tH )ng i5u khiWn gi" tr1 c%ng sut
(@& ^H c8 6jt cDa cA cu tH )ng i5u khiWn l'6 tng chi $h# :n Ju t :' chi $h#
:\n h'nh* (o ng& Tuy nhin* (@ l7i* n8 cho $hr$ nBng cao hiu 3u (@ cDa thi<t (1
:' l'6 2n 1nh in "$ trong 67ng in& Riu 3u cHc 7i cDa :ic "$ !ng c"c thi<t
(1 (@ c8 thW 7t c trn cA s? $hBn t#ch c"c ('i to"n kinh t< ku thu\t t2ng h$&
21
CHNG 0: CHDN CHI dUNG qrNG 3n
0.1. ChAn Ch#i T#i u dun qG_n 3e T.'n MQn qGji sc NhiB
0.1.1. VV &.c Jk& &hi]& /V /e.
^au khi t#nh c ung lng (@ :' chOn c lo7i thi<t (1 (@ th4 :n 5 3uan
trOng l' ( tr# thi<t (1 (@ :'o trong 67ng sao cho 7t hiu 3u kinh t< nht& Thi<t (1 (@
c8 thW jt ? $h#a in "$ cao hojc ? $h#a in "$ th$* nguyn t`c ( tr# thi<t (1 (@ l'
l'6 sao 7t c chi $h# t#nh to"n nhc nht&
{"y (@ Eng ()* :4 c8 c%ng sut l=n nn th+ng c jt t\$ trung ? ngPng
iW6 3uan trOng cDa h thng in& x# nghi$ l=n* n<u c8 6"y (@ th4 n8 th+ng
c jt ? $h#a in "$ cao cDa tr76 (i<n "$ trung gian hojc $hBn $hi&
T! in c8 thW jt ? 67ng in "$ cao cDa tr76 (i<n "$ trung gian hojc $hBn
$hi&
T! in c8 thW jt ? 67ng in "$ cao hojc 67ng in "$ th$&
*. TP Jin Jin B c*' :tl1u< 78:
Fc jt t\$ trung ? thanh c"i cDa tr76 (i<n "$ trung gian hojc $hBn $hi* nh+
jt t\$ trung nn :ic theo i :\n h'nh c"c t! in e 'ng :' c8 kh nng thHc hin
:ic tH )ng ho" i5u chTnh ung lng (@& s@ t\$ trung ? 67ng in "$ cao cQn c8
u iW6 nPa l' t\n !ng c h<t kh nng cDa t! in* n8i chung c"c t! in :\n
h'nh lin t!c nn chYng $h"t ra c%ng sut (@ ti a&
qhc iW6 cDa $hAng "n n'y l' kh%ng (@ c c%ng sut $hn kh"ng ?
67ng in "$ th$* o 8 kh%ng c8 t"c !ng gi6 t2n tht in "$* c%ng sut ? 67ng
in "$ th$&
/. TP Jin Jin B &h%B :u`0< 78:
Th+ng jt t\$ trung ? thanh c"i in "$ th$ cDa tr76 (i<n "$ $hBn x?ng
hojc x# nghi$& q8 hay c jt th'nh nh86 ? tD $hBn $hi )ng lHc hojc jt $hBn
t"n ? t9ng
thi<t (1 @ng in&
F;ng :5 6jt gi6 t2n tht in nng 6' xrt th4 :ic jt $hBn t"n t! in (@ ?
t9ng thi<t (1 c8 li hAn c& qhng :=i c"ch l`$ jt n'y khi thi<t (1 nghT th4 t! in
cLng nghT theo& Uo 8 hiu sut s !ng kh%ng cao* $hAng $h"$ n'y chT c @ng
W (@ cho nhPng )ng cA kh%ng Eng () c%ng sut l=n&
Fjt t! th'nh nh86 ? tD $hBn $hi hojc +ng By ch#nh trong $hBn x?ng
c s !ng nhi5u hAn :4 hiu sut s !ng cao* gi6 c t2n tht c trong 67ng
in "$ cao l_n 67ng in "$ th$& I4 chYng c jt th'nh t9ng nh86 nhc ,n0.-000
k:ar nn chYng kh%ng chi<6 in t#ch l=n* t! in c8 thW jt trong 6)t tD ring hojc
trn x' nh' cDa x?ng& Tuy th< c"ch jt th'nh nh86 khi<n cho :ic theo i :\n h'nh
kh%ng thu\n tin :' kh8 thHc hin tH )ng i5u chTnh ung lng (@&
22
Fjt t! ? thanh c"i in "$ th$ cDa tr76 (i<n "$ c s !ng trong tr+ng h$
ung lng (@ kh" l=n hojc khi cJn tH )ng i5u chTnh ung lng (@ W 2n 1nh in
"$ cDa 67ng& qhc iW6 cDa c"ch jt n'y l' chT gi6 c t2n tht trong 67ng kW
t9 thanh c"i h7 "$ tr? :5 nguEn&
Trong thHc t< tu t4nh h4nh c! thW 6' ta s !ng $hAng "n n'o hojc $hi h$
c n $hAng "n&
0.1.!. ChAn Bh#i Xun \G_n /e &.'n mQn h)nh &i*.
Ci s c8 6)t 67ng h4nh tia gE6 n tia ,h4nh m&-0&
^au khi x"c 1nh c t2ng ung lng cJn (@ l' g
(@
cJn $hBn $hi ung
lng (@ trn c"c nh"nh sao cho 7t c hiu 3u kinh t< cao nht* thW hin ? chT tiu
t2n tht c%ng sut t"c !ng o c%ng sut $hn kh"ng gBy ra l' nhc nht&
COi ung lng (@ c $hBn $hi trn c"c nh"nh l' 3
(@-
* 3
(@l
*3
(@n
cQn $h! ti
$hn kh"ng ? c"c nh"nh l' 3
-
* 3
l
*3
n
in tr? c"c nh"nh l' r
-
* r
l*
r
n
&
H)nh 0.1: 3e c$n "u%& Bh4n 7hn &.'n mQnh h)nh &i*
^au khi (@* t2n tht c%ng sut t"c !ng trong 67ng h4nh tia o c%ng sut $hn
kh"ng gBy ra l'h
( ) ( ) ( )
n
l
l
n n
l
l
l
l l
-
l
l
- -
& & & r
U
Q Q
r
U
Q Q
r
U
Q Q
P
dm
b3
m
b3
m
b3

+

Fi5u kin l'h
g
(@-
g
(@l
g
(@n
x
b3
Q ,m&-0
Uo 8h
23
( ) ( )
( )
n
l
l
l - n
l
l
l
l l
-
l
l
- -
& & & r
U
Q Q Q Q
r
U
Q Q
r
U
Q Q
P
dm
b3 b3 b3
m
b3
m
b3
+ +
+

Fi5u kin ti u l'h
( ) ( )
( ) ( ) 0 l & l
0 & l & l
l l - n l l l
l
n l - n - - -
-
+ + +

+ + +

r Q Q Q Q r Q Q
Q
P
r Q Q Q Q r Q Q
Q
P
b3 b3 b3 b3
b3
b3 b3 b3 b3
b3
T9 (iWu th;c trn ta thyh
( ) ( )
l l l - - -
& & r Q Q r Q Q
b3 b3

TAng tH ta c8h ,g
-
t g
(@-
0&r
-
x ,g
n
t g
(@n
0&r
n
Uo 8 h
-
l
-
-
l
-
l - -
l
-
l l
0 ,
b3 b3 b3
Q
r
r
Q
r
r
Q Q Q
r
r
Q Q +
-
n
-
-
n
-
n - -
n
-
n n
0 ,
b3 b3 b3
Q
r
r
Q
r
r
Q Q Q
r
r
Q Q +
Th< :'o $hAng tr4nh ,m&-0 ta c8h

+ + + +
b3 b3 b3 b3
Q Q
r
r
Q
r
r
Q Q
r
r
Q
r
r
Q Q
-
n
l
-
n
-
n -
l
-
-
l
-
l -
( )

,
_

+ + + +

,
_

+ +
b3 b3
Q Q
r
r
Q
r
r
Q Q Q Q
r
r
r
r
Q
-
n
-
-
l
-
n l -
n
-
l
-
-
-
24

,
_

+ + +

,
_

+ +
b3 b3
Q
r r r
r Q Q
r r r
r Q
n l l
- -
n l l
- -
- - -
&
- - -
&

,
_

+ + +

,
_

+ +

n l
- -
n l l
- -
-
l
- -
&
- - -
&
r r r
r Q Q Q
r r r
r Q
b3 b3
( )
t
b3
b3
r
r
Q Q
Q Q &
-
- -



Trong 8h
n l -
- - -
-
r r r
r
t
+ +

TAng tH nh trn ta c8h

( )
t
b3
b3
r
r
Q Q
Q Q &
l
l l



( )
t
b3
b3
r
r
Q Q
Q Q &
n
n n



25
T2ng 3u"th
( )
t
n
b3
n b3n
r
r
Q Q
Q Q



Trong 8h
n
t
r r r
r
-
&&&
- -
-
l -
+ + +

n
i
i
Q Q
-
l' t2ng c%ng sut $hn kh"ng cDa 67ng tr=c khi (@&
-
b3
Q l' t2ng c%ng sut cJn (@ trong to'n 67ng&
q<u c%ng sut (@ ti u ? - nYt n'o 8 B6* khi 8 cJn t#nh l7i in tr? tAng
Ang r
t
sau khi V (c nh"nh i ,c t2ng tr? :' c%ng sut0 :' t#nh l7i c%ng sut (@&
I# !h cho 67ng in h4nh tia :=i c"c s liu trn h4nh ,m&l0* hVy x"c 1nh ung
lng (@ cho c"c nh"nh&

H)nh 0.!: MQn Jin h)nh &i*
Cii
T2ng $h! ti $hn kh"ng cDa 67ngh
3 x 3
-
3
l
3
n
3
m
x m00 >00 /00 l00 x -700 k:ar
26
Fin tr? tAng Ang cDa c"c nh"nhh
0-[m * 0
0l * 0
-
0> * 0
-
0/ * 0
-
- * 0
- - - - -
- -
m n l -

,
_

+ + +

,
_

+ + +

r r r r
r
t

0 ,
Uung lng (@ cDa t9ng nh"nhh
( )
n0n 0-[m * 0 &
- * 0
-l00 -700
m00
-

b3
6
,k:ar0
( )
m0> 0-[m * 0 &
0/ * 0
-l00 -700
>00
l

b3
6
,k:ar0
( )
nna 0-[m * 0 &
0> * 0
-l00 -700
/00
n

b3
6
,k:ar0
( )
-/n 0-[m * 0 &
0l * 0
-l00 -700
l00
m

b3
6
,k:ar0
0.1.-. ChAn Bh#i \G_n /e &.'n mQn BhAn nhnh.
rt 6)t 67ng $hBn nh"nh nh h4nh :G ,h4nh m&n0* c8 thW coi l' nhi5u 67ng
h4nh tia ghr$ l7i&
H)nh 0.-: SH JM BhAn /# Xun \G_n /e &h^' mQn BhAn nhnh
I# !h t7i iW6 n* c8 thW coi nh c8 l nh"nh h4nh tia r
n
:' r
m
ghr$ l7i* t7i iW6 l ta coi
nh c8 l nh"nh h4nh tia&
{)t nh"nh l' r
l
:' 6)t nh"nh nPa in tr? tAng Ang cDa $hJn $h#a sau* t;c
l' r
n
* r
m
:' r
ln
* kM hiu l' r
/&
m n
m n
ln /
&
r r
r r
r r
+
+
T7i iW6 - ta coi nh c8 l nh"nh r
-
:' r
>
:=ih
/ l
/ l
-l >
r r
r r
r r
+
+
27
I=i 3uan ni6 nh :\y chYng ta c8 thW "$ !ng c%ng th;c cDa 67ng h4nh tia
cho 67ng $hBn nh"nh&
Uung lng (@ cDa nh"nh th; n c t#nh nh sauh
tdn
n b3 n
n b3n
r
r
Q Q
Q Q &
m
0 - , 0 - ,


Trong 8h
- g
n
l' c%ng sut $hn kh"ng cDa nh"nh n&
- 0 - , n
Q
l' t2ng c%ng sut $hn kh"ng cung c$ cho iW6 ,nt-0&
- 0 - , n b3
Q
l' t2ng ung lng (@ cho iW6 ,nt-0&
- r
tn
l' in tr? tAng Ang cDa 67ng kW t9 iW6 ,nt-0 tr? :5 sau
I# !h Xho 67ng in $hBn x?ng nh ,h4nh m&m0 h
H)nh 0.0: MQn Jin BhAn nhnh
T2ng ung lng (@ l' n00 k:ar* hVy t#nh ung lng (@ ti u cho t9ng
nh"nh&
q<u in tr? :' $h! ti cDa c"c nh"nh nh sauh
r
-l
x 0*00/ 3
-l
x n/0 k:ar
r
ln
x 0*00m 3
ln
x l/0 k:ar
r
-
x 0*0-0 3
-
x -/0 k:ar
r
l
x 0*00a 3
l
x -00 k:ar
r
n
x 0*0-l 3
n
x l00 k:ar
r
m
x 0*0l/ 3
m
x /0 k:ar
Cii
Fin tr? tAng Ang ? c"c iW6 -* l* n nh sauh
28
00a- * 0
0l/ * 0 0-l * 0
0l/ * 0 & 0-l * 0 &
m n
m n
n

+

r r
r r
r
t
0 ,
( )
00ma * 0
00m * 0 00a- * 0 00a * 0
0 00m * 0 00a- * 0 &, 00a * 0 &
ln n l
ln n l
l

+ +
+

+ +
+

r r r
r r r
r
t
t
t
0 ,
00m[/ * 0
00/ * 0 & 00ma * 0 & 0-0 * 0
0 00/ * 0 00ma * 0 &, 0-0 * 0 0 &,
l- l -
l- l -
-

+

+ +
+

r r r
r r r
r
t
t
t
0 ,
29
Uung lng (@ ti u cho t9ng nh"nhh
/-
0- * 0
00m[/ * 0 0& n00 /00 ,
-/0
-

b3
Q
k:ar
m0
00a * 0
00ma * 0 0& lm[ n/0 ,
-00
l

b3
Q
k:ar
-7l
0-l * 0
00a- * 0 0& l0[ l/0 ,
l00
n

b3
Q
k:ar
n7
0l/ * 0
00a- * 0 0& l0[ l/0 ,
/0
m

b3
Q
k:ar
XhY Mh in tr? tAng Ang r
t
t#nh t9 cui ln* cQn t#nh ung lng (@ t9 Ju
<n cui&
0.1.0. ChAn Bh#i \G_n /e &.'n mQn BhAn nhnh 7h$n cS JG,n XAN .v
nhnh.
H)nh 0.=: SH JM BhAn /# Xun \G_n /e &h^' mQn BhAn nhnh
Fc $hBn ( theo nguyn t`c t9 cui +ng By tr? :5 nguEn :' $hBn ti a
c%ng sut ? nhPng $h! ti cui +ng By&
q<u 3
n
v 3
(@n
ta c8 3
(@n
x 3
n
o 8 cQn l7i 3
(@
t 3
(@n
$hBn :'o nYt l ti<$ t!c nh
:\y khi n'o 3
(@
3
i
th4 9ng&
0.1.=. ChAn Bh#i Xun \G_n /e &.'n mQn Jin hw h_B.
Ta c8 sA E 67ng in hn h$ nh ,h4nh m&>0h
T#nh in tr? tAng Ang cDa t9ng nh"nh nh ,h4nh m&>(0* khi 8 coi 67ng
in l' h4nh tia :' $hBn $hi c%ng sut theo 67ng h4nh tia&
30
H)nh 0.t: SH JM hwn h_B
Trong 8h
Fin tr? tAng Ang nh"nh - r
t-
t#nh nh 67ng $hBn nh"nh c8 +ng By rG
nh"nh&
Fin tr? tAng Ang nh"nh l r
tl
l' 67ng $hBn nh"nh kh%ng c8 +ng By rG
nh"nh* o 8 in tr? tAng Ang cDa nh"nh c x"c 1nh theo (iWu th;c sauh
l
- l n
-
l
- l n -l
l
l n ln
l
n
0 ,
& 0 , & 0 , &
Q Q Q
r Q Q Q r Q Q r Q
r
h
t
+ +
+ + + + +

T2ng 3u"th

n
j
j
n
i
i i
t
Q
r Q
r
-
l
-
l
0 ,
&
Trong 8h
- g
i
l' c%ng sut $hn kh"ng :' in tr? cDa +ng By i&
- g

l' c%ng sut $hn kh"ng cDa $h! ti &

Fin tr? tAng Ang nh"nh n r
tn
l' 67ng c8 - $h! ti&
"c 1nh 3
(ui
nh :=i 67ng in h4nh tia* khi V c8 3
(ui
ta $hBn $hi c%ng sut
(@ trong c"c nh"nh nh sauh
qh"nh - l' +ng By $hBn nh"nh c8 +ng By rG nh"nh&
qh"nh l l' +ng By $hBn nh"nh kh%ng c8 nh"nh rG&
qh"nh n l' +ng By c8 - $h! ti&
0.1.t. ChAn Bh#i Xun \G_n /e Bhc* "H c%B 89 &h+ c%B mN /i]n B BhAn xGgn.
In 5 jt ra l' khi V t#nh c ung lng (@ cDa 6)t nh"nh n'o 8* cJn
$hi x"c 1nh xe6 nn $hBn $hi lng (@ :5 $h#a sA c$ hay th; c$ cDa 6"y (i<n
"$ W 7t hiu 3u kinh t< hAn&
Ta (i<t r]ng gi" th'nh - k:ar t! in in "$ cao ,>.-00 k:* r hAn gi" th'nh -
k:ar t! in in "$ th$ ,0*m0 k:& ^ong :ic jt t! in ? $h#a in "$ th$ l7i gi6
31
c t2n tht c%ng sut so :=i :ic jt t! in ? $h#a in "$ cao& I4 :\y cJn t#nh to"n
so s"nh W t46 c ung lng (@ ? $h#a in "$ th$ h$ l# nht&
COi 3
(@ th$
l' ung lng (@ ? $h#a in "$ th$* :n Ju t W jt ung lng
(@ 3
(@ th$
? $h#a in "$ th$ l=n hAn :n Ju t W jt 6)t ung lng (@ tAng tH ?
$h#a in "$ cao l'h
o: x ,a
th$
z a
cao
0&3
(@ th$
Trong 8h
- a
cao
l' gi" th'nh - k:ar t! in in "$ cao ,k:ar0&
- a
th$
l' gi" th'nh - k:ar t! in in "$ th$ ,k:ar0&
^ ti5n ti<t ki6 c 6i n6 o jt thi<t (1 (@ ? $h#a in "$ th$ l'h
[ ] [ ]
n l
l l
-0 &
& & & & 0 ,
U
t k R R Q Q Q
t c b3t!"p
+
Trong 8h
- g l' $h! ti $hn kh"ng cDa 6"y (i<n "$ ,kW c t2n tht trong 6"y (i<n "$0
khi
cha (@ ,k:ar0&
- g
(@ th$
l' ung lng (@ jt ? $h#a in "$ th$ cDa 6"y (i<n "$ ,k:ar0&
- ~
s
l' in tr? cDa 6"y (i<n "$ 3uy 2i :5 $h#a in "$ th$
0 ,
&
- k l' h s kW <n s ca l'6 :ic trong ng'yh
o - cah k x 0*n0&
o l cah k x 0*//&
o n cah k x 0*7/&
- gi" ti5n - kKh ,:nkKh0&
- t s gi+ l'6 :ic trong n6* t x a7>0 gi+& p in "$ 1nh 6;c $h#a in "$
th$ cDa 6"y (i<n "$ k:&
COi t l' th+i gian thu hEi :n Ju t chnh lch t#nh (]ng n6* sau th+i gian 8
s ti5n ti<t ki6 c l' t&:* s ti5n n'y kh%ng nhPng (@ `$ c chnh lch :n Ju
t 6' cQn l=n hAn o: 6)t lAng * ch#nh l' hiu 3u cDa :ic $hBn $hi ung lng
(@ ,3
(@ th$
0 ? $h#a in "$ th$&
x t&: t o:&
Thay : :' o: ta c8h
[ ]
0 , 0& , & & 0& &,
-0 &
0 ,
&
n l
l l
b%t!"p b%t!"p c"o t!"p t c
b%t!"p
Q f Q " " t k R R
U
Q Q Q
T k +


(]ng c"ch ly 7o h'6* chYng ta c8 thW e 'ng t46 c g
(u tha$
ti u W h'6 7t
cHc tr1&
Ci" tr1 g
(@ th$ ti u
c x"c 1nh theo (iWu th;ch
g
(@ th$ ti u
x
0 &, & & & l
-0 & 0& ,
l l
t c
c"o t!"p
R R t k T
U " "
Q
+

,k:ar0
32
Th%ng th+ng cha (i<t t! in jt trong 67ng in "$ th$ nh th< n'o* nn
ng+i ta thi<t k< kh%ng c8 s liu ch#nh x"c W t#nh r
t
* 6)t c"ch gJn nnung c8 thW t#nh
r
t
3ua in tr? cDa 6"y (i<n "$ (]ng (iWu th;ch
b t
r r &
Trong 8h c ly nh sauh
- Fi :=i tr76 trong hojc k5 $hBn x?ngh
o {7ng l' By _n hojc By c"$h x 0*m
o {7ng l' thanh c"ih x 0*>
- Fi :=i tr76 ngo'i $hBn x?ngh

x 0*a
Fjt h
( )
J
t k T
U " "
c"o t!"p

& & & l

-0 & &
l l

g
(@ th$ ti u
x
c c
R R
J
Q
& +

Rayh g
(@ th$ ti u
x
0 - , +

c
R
J
Q
,k:ar0
Uo 8h g
(@ cao ti u
x g
(@
z g
(@ th$ ti u
Fin "$ cDa 6"y (i<n "$ 3uy 2i :5 in "$ th$ c8 thW ly theo (ng sauh
34n 0.1 Th$n "# mN /i]n B
^
(
,k:a0 -00 -a0 nl0 />0 7/0 -000 -a00
~
(
0 ,
0*0nm 0*0-a 0*00aa 0*00nm 0*00n- 0*00l- 0*00-0>
0.!. Cch n#i XAN c@* &P Jin.
0.!.1TP Jin n#i &h^' h)nh &*m ic y.
X
c
d
d f f b3
X
U
U I U Q & & n & & n
I=i
C f C
X
c
& l
-
&
-


Uo 8h
C f U Q
d b3
& & l & & n
l

,:ar0
Ta t#nh c ung lng cDa t!h
f U
Q
C
d
b3
& l & & n
l

,0
Trong 8h
- p

l' in "$ By ,:0&

33
- g
(@
l' c%ng sut $hn kh"ng t! $h"t ra ,:ar0&
H)nh 0.z: SH JM &P /e J%u h)nh &*m ic.
0.!.!TP Jin n#i &h^' h)nh "*' {.
guan h Qng :' "$h
p

x n p

b

Uung lng $h"t ra cDa t!h

l
& & & l
& n
&
n
& n & & n
d
c
d d
f f b3
U C f
X
U U
I U Q
,:ar0
Uung lng cDa t!h
l
& & l
d
b3
U f
Q
C

,0
H)nh 0.|: SH JM &P /e J%u "*'
^o s"nh hai (iu th;c t! in ni theo h4nh ta6 gi"c :' t! in ni theo h4nh
sao ta thy c@ng 6)t ung lng (@* t! in ni theo h4nh ta6 gi"c th4 in ung cDa
t! nhc hAn n lJn so :=i t! in ni theo h4nh sao&
0.-. SH JM n#i XAN 89 Jin &.g BhSn Jin.
^A E ni By cDa t! in in "$ cao c tr4nh ('y trn ,h4nh m&70* :4 t! in
in "$ cao l' lo7i - $ha nn chYng c ni l7i :=i nhau th'nh h4nh ta6 gi"c* 6i
34
$ha c8 cJu ch4 (o : ring& ihi cJu ch4 6)t $ha n'o 8 (1 ;t* t! in cDa hai $ha
cQn l7i :_n ti<$ t!c l'6 :ic&
Thi<t (1 8ng c`t cho nh86 t! in n'y c8 thW l' 6"y c`t ,h4nh m&[a0 hojc 6"y
c`t
$h! ti c8 k6 theo cJu ch4 ,h4nh m&[(0&
FW o l+ng :' (o : ng+i ta jt c"c 6"y (i<n Qng (i :' 6"y (i<n in "$
(u* 6"y (i<n "$ (u ngo'i nhi6 :! o l+ng :' (o :b n8 cQn c @ng l'6 in
tr? $h8ng in cho t! in khi t! c c`t ra khci 67ng& FW l'6 c nhi6 :! 8
6"y (i<n "$ o l+ng (u $hi c ni :'o $h#a =i c"c thi<t (1 8ng c`t :' ? ngay
Ju cHc cDa nh86 t! in&
H)nh 0.}: SH JM mN ci& ch' &P Jin
*<. Thi]& /V JSn ci& ch' nhSm &P Jin n9N c' &hW \9 mN ci&
/<. CS mN ci& BhP &4i 7~m &h^' cu ch)
Trong tr+ng h$ t! in (@ ring cho )ng cA hojc 6"y (i<n "$ th4 kh%ng cJn
$hi @ng (@ W l'6 in tr? $h8ng in 6' c8 thW @ng ngay cu)n By stator cDa
)ng cA hojc cu)n sA c$ cDa 6"y (i<n "$ W l'6 in tr? $h8ng in&
35
H)nh 0.1u: SH JM n#i XAN c@* &P H)nh 0.11: SH JM n#i XAN c@* &P Jin
Jin Jin B c*' Jin B &h%B
Thi<t (1 8ng c`t :' (o : c8 thW l' cJu ao :' cJu ch4* a$to6at hojc contactor :'
cJu ch4&
T! in in "$ th$ l' lo7i n $ha c"c $hJn t V c ni sn th'nh ta6 gi"c ?
$h#a trong&
Fi :=i t! in in "$ th$* ng+i ta th+ng @ng (8ng n By t8c c%ng sut
khong ,-/.m00 K W l'6 in tr? $h8ng in cho t! in&
U@ng (8ng n c8 u iW6 ? chh khi in "$ cDa t! in $h8ng h<t th4 n
t`t* o 8 e theo i* nhng cJn chY M kiW6 tra* tr"nh tr+ng h$ n hcng kh%ng chT
th1 c&
H)nh 0.1!: SH JM BhSn Jin ch' &P Jin
36
Fin tr? $h8ng in cDa t! in $hi tho 6Vn c"c yu cJu sau Byh
Ci6 nhanh in "$ trn t! in W 6 (o an to'n cho ng+i :\n h'nh*
ng+i ta 3uy 1nh sau n0 $hYt in "$ trn t! in $hi gi6 xung =i >/:&
tr7ng th"i l'6 :ic (4nh th+ng t2n tht c%ng sut t"c !ng trn in tr?
$h8ng in so :=i ung lng cDa t! in kh%ng :t 3u" tr1 s -Kk:ar&
UQng $h8ng in kh%ng c l=n 3u"&
Fin tr? $h8ng in c t#nh theo c%ng th;c sau Byh
Q
U
R
f
pd
l
>
-0 & -/

0 ,
Trong 8h
- g l' ung lng cDa t! in ,k:ar0&
- p

l' in "$ $ha cDa 67ng&

FW c8 thW sn s'ng l'6 :ic ngay sau khi t! in c c`t ra khci 67ng* in
tr? $h8ng in $hi c ni $h#a =i c"c thi<t (1 8ng c`t :' ? ngay Ju cHc cDa
nh86 t! in& X"c (8ng n l'6 in tr? $h8ng in c8 thW c ni theo h4nh sao
hojc h4nh ta6 gi"c* c"ch ni ta6 gi"c c8 u iW6 hAn* :4 khi 6)t $ha cDa in tr?
$h8ng in (1 ;t th4 n $ha cDa t! in :_n c8 thW $h8ng in 3ua hai $ha cQn l7i cDa
in tr?&
UQng in 1nh 6;c cDa By chy cJu ch4 (o : cho t! in kh%ng :t 3u"
--0% Qng in 1nh 6;c cDa nh86 t! inb thi<t (1 (o : 3u" Qng in kh%ng
c chTnh 1nh 3u" -l0% Qng in 1nh 6;c cDa nh86 t! in&

37
CHNG =: CHN V VN HNH T UIN
=.1.q1* chIn 89 hiu chnh Xun \G_n /e.
=.1.1.ChIn &P Jin.
XhD y<u chOn theo in "$ 1nh 6;c* s lng t! o ung lng (@ 3uy<t 1nh&
T! in in "$ th$ th+ng ch< t7o th'nh t! n $ha ni th'nh h4nh ta6 gi"c& T!
in in "$ cao th+ng ch< t7o th'nh t! - $ha :' chYng c ghr$ l7i th'nh h4nh ta6
gi"c* th+ng c8 cJu chT (o : ring cho t9ng $ha&
=.1.!.UiOu chnh Xun \G_n.
ng :=i 6i chT s $h! ti g lu%n c8 6)t ung lng (@ ti u& I4 :\y* $hi
i5u chTnh ung lng (@ sao cho $h@ h$ :=i ti W 7t hiu 3u kinh t< cao nht& I4
ti lu%n (i<n 2i 6' c"c t! c ch< t7o c8 ung lng nht 1nh nn :ic i5u chTnh
lin t!c ung lng rt kh8 thHc hin& Trong thHc t<* ng+i ta chia t! in th'nh nhi5u
nh86 nhc :' t@y theo sH (i<n 2i ti 6' cho 6)t hay nhi5u nh86 t! l'6 :ic&
qh86 t! l'6 :ic sut lm gi+ gOi l' nh86 t! (@ n5n& qh86 cQn l7i chT l'6
:ic gi"n o7n trong th+i gian c8 $h! ti l=n& Iic i5u chTnh ung lng (@ nhy c$
nh :\y c8 khuy<t iW6 sG c8 nhPng :@ng th9a :' nhPng :@ng thi<u& FW gi6 (@
th9a*(@ thi<u ta $hi $hBn t! in th'nh nhi5u nh86 nhcb nh :\y sG tn nhi5u thi<t (1
8ng c`t* o l+ng& so : :' i5u chTnh ung lng (@ $h;c t7$& I4 th< :ic $hBn
nh86 t! in $hi cn c; :'o t4nh h4nh c! thW :' cA s? so s"nh kinh t< ku thu\t&
67ng in cao "$ ung lng cDa nh86 t! in kh%ng nn m00 k:arb ? 67ng in
th$ "$ ung lng cDa 6)t nh"nh -000 ka:r* n<u ung lng cYa nh"nh n0 k:ar
th4 kh%ng nn jt t! in ? nh"nh 8 6' chuyWn sang c"c nh"nh lBn c\n&
Iic i5u chTnh ung lng (@ c8 thW c thHc hin (]ng tay hojc tH )ng&
Iic i5u chTnh tH )ng th+ng chT c jt ra trong tr+ng h$ (@ t\$ trung :=i
ung lng l=n&
X8 m c"ch tH )ng i5u chTnh ung lng (@h
Fi5u chTnh ung lng (@ theo nguyn t`c in "$h n<u in "$ cDa 67ng in
s!t xung =i 1nh 6;c th4 8ng th6 t! :'o :' ngc l7i& fhAng $h"$ n'y
nBng cao c h s c%ng sut :' 2n 1nh in "$ cho 67ng&
Fi5u chTnh tH )ng ung lng (@ theo nguyn t`c th+i gianh Ha :'o sH (i<n
2i cDa ti trong 6)t ng'y 6 6' 8ng th6 hay c`t (=t t! ra& fhAng $h"$
n'y "$ !ng khi E th1 $h! ti tAng i 2n 1nh :' ng+i :\n h'nh $hi n`6
:Png E th1 8&
38
Fi5u chTnh tH )ng ung lng (@ theo $h! ti* c @ng trong tr+ng h$
$h! ti (i<n 2i )t ng)t& khi Qng in tng cJn 8ng th6 t! :'o :' ngc
l7i&
Fi5u chTnh ung lng (@ theo h=ng i cDa c%ng sut $hn kh"ng* th+ng
c @ng khi tr76 (i<n "$ ? cui +ng By :' xa nguEn& q<u c%ng sut $hn
kh"ng ch7y t9 nguEn <n $h! ti 8ng th6 :'o :' ngc l7i&
=.!. Vbn h9nh &P Jin.
T! in $hi c jt ? nhPng nAi cao r"o* #t (!i (j6* kh%ng c8 cht e n2* e
ch"y :' kh%ng c8 kh# n 6Qn&
T! in in "$ cao $hi c jt trong $hQng ring* c8 (in $h"$ chng ch"y*
chng n2* $hQng $hi c8 ca ra :'o thu\n tin W $hQng khi sH c t! in n2* c%ng
nhBn :\n h'nh c8 +ng sA t"n nhanh khci nAi nguy hiW6& fhQng 'i trn 7 6rt $hi
c8 t9 hai ca tr? ln* $hQng jt t! in $hi c th%ng gi8 tt* giP cho nhit )
kh%ng kh# trong $hQng kh%ng :t 3u" n0
0
X* trong $hQng kh%ng @ng chi<u s"ng tH
nhin W tr"nh t! in (1 chi<u n`ng trHc ti<$* 6' @ng n W chi<u s"ng& T! in
c jt trn gi" s`t* c8 thW chia th'nh n tJng* giPa c"c t! in trong 6)t tJng $hi c8
khong c"ch th#ch h$ W th%ng gi8 e 'ng&
T! in in "$ th$ khi jt t\$ trung th+ng c ( tr# trong c"c tD th'nh 6)t tJng
hojc hai tJng&
ihi @ng $hAng "n (@ $hBn t"n* t! in c jt trong c"c tD jt (n c7nh tD
$hBn $hi )ng lHc* cLng c8 thW jt ngay trn c"c x' nh' x?ng&
T! in in "$ th$ #t c8 kh nng gBy n2 nn kh%ng cJn jt chYng :'o $hQng
ring 6' c8 thW jt ngay trong nh' x?ng* nhng nAi jt cLng cJn kh% r"o* #t (!i (j6
:' tho"ng 6"t&
qguyn nhBn chD y<u l'6 t! in h hcng l' o in "$ jt ln t! cao 3u"*
:t 3u" gi" tr1 1nh 6;c* khi<n c+ng ) in tr+ng trong t! :t 3u" gi=i h7n cho
$hr$* ,th+ng l' -l.-n k:660& ihi 8 trong t! in $h"t sinh hin tng ion ho"
Ju c"ch in :' _n <n sH c ng`n 67ch o c"ch in (1 chOc thDng&
I4 :\y khi :\n h'nh t! in cJn chY M hai i5u kin sau Byh
Fi5u kin nhit )h $hi giP cho nhit ) kh%ng kh# xung 3uanh t! in kh%ng
c :t 3u" n/
0
X&
Fi5u kin in "$h $hi giP cho in "$ trn cHc cDa t! in kh%ng :t 3u"
--0% in "$ 1nh 6;c* khi :t 3u" gi" tr1 trn $hi c`t ngay t! in ra khci
l=i in&
FW tr"nh nh h?ng cDa t4nh tr7ng ao )ng in* 6)t s t! in c ch< t7o
:=i
in "$ 1nh 6;c cao hAn in "$ 1nh 6;c tAng ;ng cDa 67ng l' /%b :# !h
t! -0*/ k:* t! >*n k:&&&:4 in "$ cDa 67ng kh%ng th+ng xuyn :t 3u" 1nh
39
6;c nn trong thHc t< ung lng cDa t! in th+ng nhc hAn ung lng 1nh
6;c ghi trn (iWn 6"y l' -0%&
Trong :\n h'nh n<u thy h4nh "ng cDa t! in thay 2i ,th+ng $h4nh ra0 th4
$hi c`t ngay t! in ra khci 67ng&
CHNG t: TNG UEN V KH C UIN qE THIT 3 CHF T T
3n
t.1. Tfn u&
ih# c! in l' nhPng thi<t (1 c s !ng cho 6)t ch;c nng c! thW n'o 8
trong ng'nh in* th+ng 3uy 1nh nhPng ch;c nng c! thW nh 8ng c`t* i5u khiWn*
(o :&&&T@y thu)c :'o t9ng ch;c nng 6' ta c8 c"c lo7i kh# c! in kh"c nhau&
ih# c! in ,iXF0 l' thi<t (1 in @ng W h 8ng c`t* (o :* kiW6 tra* tH )ng
i5u khiWn* khng ch< c"c i tng in cLng nh kh%ng in :' (o : chung trong
tr+ng h$ sH c&
ih# c! in c8 rt nhi5u chDng lo7i :=i ch;c nng* nguyn lM l'6 :ic :' k#ch c
kh"c nhau c @ng r)ng rVi trong 6Oi lNnh :Hc cDa cu)c sng ,c"c nh' 6"y in*
tr76 sw* h thng truy5n ti in*&&0&
Trong $h76 :i cDa chAng n'y* chYng ta 5 c\$ <n c"c :n 5 nh sau h cA s?
lM thuy<t* nguyn lM l'6 :ic* k<t cu :' jc iW6 cDa c"c lo7i iXF @ng trong
ng'nh in :' trong c%ng nghi$&
t.!. ChAn q'Qi
fhBn lo7i theo ch;c nng&
fhBn lo7i theo nguyn lM l'6 :ic&
fhBn lo7i theo nguEn in&
fhBn lo7i theo i5u kin 6%i tr+ng&
t.-. ChAn \'Qi &h^' ch+c nn
a& qh86 iXF 8ng c`th @ng W 8ng c`t* chuyWn 2i 67ch in ,nh cJu ao* ao
c"ch ly* ao $h! ti* 6"y c`t* c%ng t`c tA|0
(& qh86 iXF h7n ch< Qng in* in "$ ,khi (1 sH c0 nhh ih"ng in* chng srt
:an|
c& qh86 iXF 6? 6"y* i5u khiWnh nh c"c () 6? 6"y* khng ch<* in tr? 6?
6"y* c%ng t`c tA* kh?i )ng t9|
40
& qh86 iXF kiW6 tra* theo ih c8 ch;c nng kiW6 tra :' theo i sH
l'6 :ic cDa i tng :' (i<n 2i c"c t#n hiu kh%ng in th'nh t#n hiu in&
qh c"c lo7i rAle* c"c () c6 (i<n|
e& qh86 iXF l'6 nhi6 :! uy tr4 2n 1nh c"c tha6 s in ,nh 2n "$* () tH
)ng i5u chTnh in "$ 6"y $h"t* 2n 1nh nhit )* 2n 1nh tc ) |0
& qh86 iXF l'6 nhi6 :! o l+ngh nh 6"y (i<n Qng in* 6"y (i<n in "$&&
t.-.1. ChAn \'Qi &h^' nuN2n \h \9m 8ic
iXF c chia theo c"c nguyn lM sauh
- qguyn lM in cA&
- qguyn lM in t9&
- qguyn lM t9 in&
- qguyn lM in )ng&
- qguyn lM nhit&
- qguyn lM c8 ti<$ xYc :' kh%ng ti<$ xYc&
t.-.!. ChAn \'Qi &h^' nuMn Jin
- ih# c! in xoay chi5u&
- ih# c! in 6)t chi5u&
ChAn \'Qi &h^' c%B Jin B
ih# c! in h7 "$h p6 -000I
ih# c! in trung "$h -000I p6 -00 kI
ih# c! in cao "$h -00 kI p6 m00 kI
ih# c! in siu cao "$h p6 Z m00 kI
t.-.0. ChAn \'Qi &h^' JiOu 7in m$i &.G,n
iXF l`$ jt trong nh'&
iXF l`$ ngo'i tr+i&
iXF l'6 :ic trong 6%i tr+ng e ch"y n2|
t.0. Cc N2u cu c@* 7hc cP Jin
X"c yu cJu :5 ku thu\t&
X"c yu cJu :5 :\n h'nh&
X"c yu cJu :5 kinh t<* xV h)i&
41
X"c yu cJu :5 c%ng ngh ch< t7o&
t.0.1. Cc N2u cu 8O 7m &hub&
F) (5n nhit cDa c"c chi ti<t* () $h\n khi l'6 :ic ? ch< ) 1nh 6;c :'
sH c&
F) (5n c"ch in cDa c"c () $h\n c"ch in khi l'6 :ic trong c"c 6%i
tr+ng kh%ng thu\n li&
F) (5n cA :' t#nh ch1u 6Qn cDa c"c () $h\n&
ih nng 8ng ng`t ? ch< ) 1nh 6;c :' ch< ) sH c&
i<t cu An gin* khi lng :' k#ch th=c (r&
t.0.!. Cc N2u cu 8O 8bn h9nh
ku M <n nh h?ng cDa 6%i tr+ng xung 3uanhh ) d6* nhit )* ) cao&&
F) tin c\y cao&
Ue thao t"c* sPa chPa* thay th<&
T2n $h# :\n h'nh #t* tiu tn #t nng lng&
t.0.-. Cc N2u cu 8O 7inh &]` x hLi
Ci" th'nh h7&
T#nh an to'n trong l`$ r"$&
In Ju t khi ch< t7o* l`$ r"$* :\n h'nh #t&
T#nh thd6 6u cDa k<t cu&
t.0.0. Cc N2u cu 8O c$n nh ch] &Q'
U@ng c"c chi ti<t* () $h\n c8 t#nh l`$ l_n&
ku M <n kh nng $h"t triWn ch< t7o* sH l`$ ghr$ c"c t2 h$ kh"c&
ih nng ch< t7o By chuy5n&
t.=:q1* ChIn Thi]& 3V Ch' T@ TP 3e
t.=.1 . B &$ m&
}$ t% 6"t hay cQn gOi l' Xs ,Xircuit sreaker0 c hiWu nh l' thi<t (1 c`t
67ch* Xs c 3ui 1nh ? tiu chudn X [m7tl nh sauh l' thi<t (1 8ng c`t* ? i5u
kin l'6 :ic (4nh th+ng* 6"y c`t c8 kh nng cho Qng in ch7y 3ua :' trong c"c
i5u kin (t th+ng o ng`n 67ch $hi c8 kh nng ch1u Qng in trong khong
th+i gian x"c 1nh :' c`t chYng& }$ t% 6"t l' lo7i kh# c! in @ng W 8ng hojc ng`t
42
in (]ng tay nhng c8 thW tH )ng ng`t 67ch in khi c8 sH c 3u" ti hojc ng`n
67ch&
H)nh t.1: Cc \'Qi C3 1 Bh* 89 - Bh*
*< ChAn \'Qi
Th^' cH c%u &c JLn: &1 ni&< nG,i &* chi* .* /* \'Qi "*u
t }$ t% 6"t nhith t"c )ng nh+ cA cu innhit* nh :\y th+i gian t"c )ng sG
rt ch\6& ko7i n'y th+ng @ng W (o : 3u" ti&
t }$ t% 6"t in t9h t"c )ng nh+ cA cu int9* nh :\y th+i gian t"c )ng sG
rt nhanh& ko7i n'y th+ng @ng W (o : ng`n 67ch&
t }$ t% 6"t in t9nhit
Th^' cH c%u nG,i &* chi* .* cc \'Qi "*u
t }$ t% 6"t - cHc
t }$ t% 6"t l cHc&
t }$ t% 6"t n cHc&
43
Th^' Jin B "a XPn nG,i &* chi* .* cc \'Qi "*u
t }$ t% 6"t - $ha ,c8 - hojc l cHc0&
t }$ t% 6"t n $ha ,c8 n cHc0&
Th^' c$n XPn nG,i &* chi* .* cc \'Qi "*u
t }$ t% 6"t Qng cHc 7i&
t }$ t% 6"t in "$ th$&
t }$ t% 6"t chng gi\t&
t }$ t% 6"t a nng&
/< Ch+c nn
Xs l' c%ng t`c hojc cJu ao tH )ng c8 nhi6 :! (o : chng ng`n 67ch hay
3u" ti t;c l' (o : chng 3u" nhit hay trong tr+ng h$ hcng h8c thi<t (1* n8 sG
(o : chng ti<$ xYc trHc ti<$ :=i c"c $hJn 6ang in&
u iW6 cDa Xs l' khi c8 sH c :5 Qng in xy ra th4 Xs tH )ng ng`t 67ch
:' khi sH c :5 Qng in c lo7i tr9* c8 thW 8ng Xs l7i W ti<$ t!c l'6 :ic ? ch<
) (4nh th+ng :' c8 thW c`t 67ch in n<u c8 sH c ng`n 67ch&
qgo'i ra Xs cQn c8 c"c u iW6 sauh
T7o cA s? $h"t triWn* ci ti<n Xsh
Ci6 t"c )ng nhit cDa Qng ng`n 67ch&
Ci6 ti<t in $hJn _n (n trong Xs&
Ci6 k#ch th=c :' khi lng cDa Xs&
Tng kh nng ch1u Qng ng`n 67ch&
Tng c%ng sut c`t Qng ng`n 67ch&
Fi :=i h thng in Bn !ngh
so : +ng By an to'n* th\6 ch# ? Qng ng`n 67ch rt cao&
X8 thW @ng W 8ng c`t (o : cho 67ch in gJn nguEn hAn :=i
Qng ng`n 67ch rt cao&
qng lng hE 3uang sinh ra t7i iW6 sH c th$* gi6 thit h7i xung 6;c ti
thiWu&
c< {2u cu 7m &hub&
Xh< ) l'6 :ic ? 1nh 6;c cDa Xs $hi l' ch< ) l'6 :ic 'i h7n nghNa l'
tr1 s Qng in 1nh 6;c ch7y 3ua Xs lBu (ao nhiu cLng c& {jt kh"c* Qng
in cDa Xs $hi ch1u c Qng in l=n ,khi ng`n 67ch0 lYc c"c ti<$ iW6 cDa
n8 V 8ng hay ang 8ng&
44
Xs $hi ng`t c tr1 s Qng in ng`n 67ch l=n* c8 thW <n :'i ch!c kw&
^au khi ng`t Qng in ng`n 67ch* Xs $hi 6 (o :_n l'6 :ic tt ? tr1 s Qng
in 1nh 6;c&
FW nBng cao t#nh 2n 1nh nhit :' in )ng cDa c"c thi<t (1 in* h7n ch< sH
$h" ho7i o Qng in ng`n 67ch gBy ra* Xs $hi c8 th+i gian c`t (r& {un :\y
th+ng $hi k<t h$ lHc thao t"c cA hOc :=i thi<t (1 \$ hE 3uang (n trong Xs&
FW thHc hin yu cJu thao t"c (o : c8 chon lOc* Xs cJn $hi c8 kh nng
i5u chTnh tr1 s Qng in t"c )ng :' th+i gian t"c )ng&
X< NuN2n \h h'Q& JLn c@* C3
^A E nguyn lM l'6 :ic cDa Xs th%ng th+ng c tr4nh ('y ? h4nh >&l&-
ihi kh%ng (1 sH c 3u" ti hay ng`n 67ch* lng ki6 nhit :' cu)n By in t9
kh%ng t"c )ng cA cu 8ng ng`t* h thng ti<$ iW6 :_n 8ng :' 67ch in l'6 :ic
(4nh th+ng&
ihi xy ra 3u" ti ? 67ch in* Qng in tng ln 3u" tr1 s chTnh 1nh tr=c*
lng ki6 nhit (1 t n8ng cong ln t"c )ng cA cu 8ng ng`t l'6 h thng ti<$
iW6 cDa Xs 6? ra* 67ch in c (o :&
ihi xy ra ng`n 67ch* Qng in tng :Ot <n tr1 s rt l=n* cu)n By sinh ra 6)t
lHc in t9 D 67nh t"c )ng cA cu 8ng ng`t l'6 ti<$ iW6 cDa Xs nhanh ch8ng 6?
ra 6)t c"ch ;t kho"t* 67ch in c (o :&
H)nh t.! NuN2n \h \9m 8ic c@* C3
45
^<. C%u &Q' c@* cc C3 &h$n XPn
qh h4nh >&l&l l' cu trYc iWn h4nh cDa 6)t a$to6at& I5 6jt cu t7o a$to6at
gE6 / () $h\n ch#nh* 8 l'h
t ,-0 Ic h)$ ,{ole Xase0&
t ,l0 Ti<$ iW6 ,Xontacts0&
t ,n0 suEng \$ hE 3uang ,wrcing cha6(er kit0&
t ,m0 XA cu t"c )ng cA kh# ,$erating {echanis60&
t ,/0 XA cu (o : ,Tri$ pni0 th+ng gOi l' 68c (o :&
H)nh t.-. C%u &Q' c@* C3
+ VT hLB :1<
k' 6)t k<t cu c"ch in W l`$ c"c thi<t (1 cDa 6)t Xs& I\t liu th+ng c
s !ng l' nhHa ch1u nhit nh thDy tinht $oly6er ,glasst$oly6er0& Xu trYc cDa :\t
liu $h! thu)c :'o c"c th%ng s 1nh 6;c cDa Xs nh in "$ 1nh 6;c* Qng in
1nh 6;c* c%ng sut c`t :' k#ch c :\t lM cDa Xs&
+ Ti]B JiWm :!<
Ti<$ iW6 cDa Xs th+ng c8 cu t7o 7ng ng8n nh ,h4nh >&l&l0& i<t cu n'y
c8 hai u iW6 8 l'h
46
ihi 8ng 6?* c8 6)t khong th+i gian ti<$ iW6 )ng t :' trt ln ti<$
iW6 tNnh t7o i5u kin cho c"c cht (dn trn (5 6jt ti<$ iW6 (1 c7o s7ch&
u iW6 l=n nht cDa ti<$ iW6 7ng n'y l' khi ng`n 67ch* ngo'i lHc kro
:5 cDa lQ xo $hn hEi cQn c8 th6 lHc in )ng t7o (?i hai Qng in song song
ngc chi5u trong hai $hJn ti<$ iW6 tNnh :' )ng& kHc n'y c8 xu h=ng kro l ti<$
iW6 r+i xa nhau* k<t 3u l' th+i gian c`t cDa Xs (r ,c8 thW chT khong m6s0 l'6 h7n
ch< c Qng in ng`n 67ch&
Ti<$ iW6 gE6 c8 ti<$ iW6 hE 3uang* ti<$ iW6 )ng* ti<$ iW6 tNnh& Uo yu
cJu ti<$ iW6 $hi c8 in tr? ti<$ xYc nhc :' :\t liu l'6 ti<$ iW6 $hi ch1u nhit
khi ng`n 67ch nn Qi hci ti<$ iW6 $hi l'6 (]ng cht liu jc (it& qg+i ta V ch<
t7o ra ti<$ iW6 l'6 (]ng h$ ki6 (7c :=i tT l (7c nguyn cht cao& qgo'i ra* cQn
6)t s tiu chudn :5 tng tc ) t"ch ti<$ iW6 :' \$ hE 3uang nh]6 h7n ch< c
hin tng ch"y ti<$ iW6* 6 (o ) (5n ti<$ iW6& qguyn t`c t"ch ti<$ iW6 (]ng
lHc cDa l_y cQ :' thi<t k< jc (it cDa h thng \$ hE 3uang c8 thW gii 3uy<t c
:n 5 trn& T9 thi<t k< cDa ti<$ iW6* lHc 8ng cDa ti<$ iW6 :' :ic lHa chOn :\t liu
l'6 ti<$ iW6 $hi $h@ h$ :' cBn i :=i nhau W 6 (o thao t"c cDa Xs c an
to'n trong khong in "$ 1nh 6;c thay 2i t9 -lItm/0I&
+ 3uMn XbB hM 5u*n :-<
ihi c`t 67ch* hE 3uang $h"t sinh ? ti<$ iW6 sinh ra nhit c8 thW l'6 h hcng
c"c ti<$ iW6 6jt kh"c 3u" tr4nh ion h8a o hE 3uang c8 thW c8 "$ sut cao l'6 h
hcng c"c () $h\n kh"c :' :c cDa Xs&
Xu trYc cDa (uEng \$ hE 3uang th+ng h4nh chP p c l'6 (]ng nhi5u t6
thr$ ghr$ l7i W chia nhc hE 3uang* khu<ch t"n nng lng hE 3uang :' \$
t`t hE 3uang nhanh ch8ng&
+ CH c%u &c JLn cH 7hc :0<
CE6 c"c () $h\n cA kh# giY$ cho :ic 8ng 6? (]ng tay cDa ti<$ iW6& X8 (a
tr7ng th"i cDa cA cu t"c )ng (]ng tayh 8ng ,q0* 6? ,fq0 :' tr7ng th"i sau t"c
)ng (o : ,tri$$e0&
+ CH c%u /4' 8 :=<
T#ch h$ (n trong n8 l' c"c cA cu 3uan trOng kh"c nh cA cu 8ng ng`t* cA
cu thanh lng ki6 nhit (o : 3u" ti* cA cu ng`t in t9&
FBy l' trung tB6 cDa 6)t Xs* l' c"c $hJn t 6' nh+ n8 :ic t"c )ng tH )ng
cDa Xs c thHc hin& Xs sG t"c )ng trong c"c tr+ng h$ sauh khi nhn nYt
fp^R T T~f* khi th'nh $hJn c6 (i<n 3u" Qng (]ng lng ki6 hay cu)n By
in t9 t"c )ng ,i :=i Xs th%ng th+ng0 hojc t"c )ng khi c8 sH c ch76 :c
,kXs* ~XXs0|h4nh &tr4nh ('y cu t7o cDa 6)t 68c (o : t"c )ng (]ng lng
47
ki6 nhit :' na6 chB6 cu)n By in t9& gu" tr4nh t"c )ng khi c8 sH c 3u" Qng o
3u" ti hay ng`n 67ch* t"c )ng (]ng lng ki6 nhit :' na6 chB6 in t9 c
tr4nh ('y trn h4nh ,n&[0
H)nh t.0. C%u &Q' c@* mSc /4' 8
H)nh t.=. u &.)nh &c JLn /Rn \Gn 7im nhi& 89 cuLn XAN Jin &
48
+ Cc cH c%u 5u*n &.In 7hc
CH c%u JSn ni&
XA cu 8ng ng`t $hi c thi<t k< tt nh]6 6 (o tt c c"c cHc cDa Xs
c 8ng ng`t c@ng 6)t lYc* ch`c ch`n :' ch#nh x"c& Fi5u 8 6 (o thao t"c tin
c\y* th\6 ch# trong 6%i tr+ng kh`t khe :' ch< ) l'6 :ic 'i h7n&
CH c%u &h*nh \Gn 7im nhi& /4' 8 5u &4i
XA cu ng`t khi 3u" ti $h! thu)c :'o ho7t )ng theo nguyn t`c cDa thanh
lng ki6 nhit gE6 hai thanh ki6 lo7i x<$ chEng ln nhau& I4 c8 h s giVn n? nhit
kh"c nhau* hai thanh ki6 lo7i n'y sG giVn n? :=i 6;c ) kh"c nhau khi (1 t n8ng
:' cong ln& F) cong cDa n8 $h! thu)c trHc ti<$ :'o ) n8ng* ) n8ng n'y $h! thu)c
:'o c+ng ) Qng in :' th+i gian Qng in ch7y 3ua& ^au khi cong <n 6)t 6;c
) x"c 1nh ,hay nhit ) nht 1nh0 thanh lng ki6 sG t"c )ng t=i cA cu 8ng c`t&
Th+ng th4 thanh lng ki6 c ni ti<$ :=i 67ch in ch#nh :' c t n8ng trHc
ti<$& Trong tr+ng h$ ho7t )ng :=i Qng nhy l=n hAn Qng 1nh 6;c th4 cJn 6)t
(ng t n8ng $h! tr cun 3uanh thanh ki6 lo7i&
CH c%u ni& Jin &
R thng 8ng ng`t theo cA cu in t9 c8 6)t () $h\n cA (n l' cu)n By 6'
Qng ti sG ch7y 3ua& Xu)n By c8 6)t li s`t c 1nh :' li chuyWn )ng& q<u Qng
in :t 3u" 6)t gi" tr1 x"c 1nh tr=c* cu)n By sinh ra 6)t lHc in t9 D 67nh W
th`ng lHc giP cDa lQ xo :' hYt $hJn ;ng& XA cu 8ng ng`t lYc 8 c t"c )ng (]ng
6)t cJn 8ng ng`t l'6 ti<$ iW6 cDa Xs nhanh ch8ng 6? ra&
ihi s !ng lo7i Xs c2 iWn :=i cA cu 8ng ng`t kh" ch\6* nn c8 sH ch\6 tre
nht 1nh khi :\n h'nh o $hi 3ua rt nhi5u khBu nhh lHc lQ xo* +ng chuyWn )ng&
Xs h7n ch< Qng in kh`c $h!c nhPng nhc iW6 trn o c ch< t7o trn nguyn
t`c l_y cQ& qguyn t`c l_y cQ Ha trn ho7t )ng cDa 6)t na6 chB6* s !ng lHc
in t9 t#ch lLy ngay t9 khonh kh`c Ju tin khi Qng ng`n 67ch ch7y 3ua W trHc
ti<$ t"ch c"c ti<$ iW6* c"c ti<$ iW6 c nhanh ch8ng t"ch ra 6)t c"ch ;t kho"t :'
t7o ra in "$ hE 3uang l=n l' ti5n 5 W h7n ch< Qng ng`n 67ch 6)t c"ch cHc k
hiu 3u&
+ UiWm J%u XAN
FW kinh t< :' ti<t ki6 th+i gian* iW6 u By Xs c thi<t k< theo yu cJu
n'y gOi l' cOc u By hai ch;c nngh u c c thanh c"i :' By _n c@ng lYc nn
gi6 th+i gian u By xung 6)t na&
ihung cDa cOc u By c W ? :1 tr# 6?* n]6 l6 sBu :'o :c nhHa& ihi 6?
:#t :' dy xung* n8 sG rAi xung :' t7o th'nh l W Yt By :'o* sau 8 (`t :#t Eng
th+i $h#a trn c8 thW k$ th'nh c"i rng lc& ihung u By r)ng 6 (o :ic u
ni an to'n :=i ti<t in By cho $hr$ l=n hAn so :=i yu cJu trong c"c h tiu chudn&
49
[<. UiOu 7in \1* chIn C3
+ X"c jc t#nh in cDa l=i in 6' Xs c jt :'o
Fin "$ 1nh 6;c
p
e
/ p
e
Z p
6 67ng
/ p
67ng
Byh p
e
l' in "$ 1nh 6;c cDa Xs* /p
e
l' ) tng in "$ cho $hr$ cDa Xs*
p
6 67ng
in "$ 1nh 6;c cDa 67ng in nAi thi<t (1 :' Xs c l`$ jt* /p
67ng
l' )
chnh lch in "$ c8 thW c8 cDa 67ng so :=i in "$ 1nh 6;c trong i5u kin :\n
h'nh&
UQng in 1nh 6;c
i
r

n
Z
l: 6ax
Byh
n
l' Qng in 1nh 6;c cDa Xs*
l: 6ax
l' Qng in l'6 :ic lBu 'i cHc 7i
cDa $h! ti* i
r
l' h s hiu chTnh ,i
r
x 0 z 0*a i :=i cA cu (o : nhit* i
r
x 0 z
0*a i :=i cA cu (o : in t90&
TJn s

n
Z
67ng
ih nng c`t Qng ng`n 67ch

cu
,hojc
cn
0 Z
n
q
Byh
cu
l' Qng c`t ng`n 67ch 1nh 6;c i :=i Xs c%ng nghi$ :'
cn
l' Qng c`t
ng`n 67ch 1nh 6;c i :=i Xs Bn !ng&
Fjc tuy<n ng`t Qngh $h@ h$ :=i thi<t (1 c (o :&
{%i tr+ng s !ngh nhit ) xung 3uanh* l`$ jt trong ngo'i tD* c"c i5u
kin kh# h\u&
X"c yu cJu khai th"ch t#nh chOn lOc* c"c yu cJu nh i5u khiWn t9 xa* c"c
c%ng t`c tA $h!* c"c cu)n By t"c )ng $h!* c8 a th6 :'o h thng
67ng t#n hiu n)i () ,th%ng tin* i5u khiWn :' chT th1&&&0&
t.=.!.C'n&*c&'.
Xontactor l' kh# c! in 8ng c`t nh+ lHc hYt cDa cu)n By& Xontactor c8 thW
8ng c Qng in kh%ng ti* Qng 1nh 6;c hay Qng kh?i )ng cDa )ng cA& q8
c8 thW c`t Qng in c8 ti hay 3u" ti nh&
Xontactor c8 hai :1 tr#h 8ng z c`t* c ch< t7o c8 s lJn 8ng t c`t l=n* tJn s
8ng c8 thW <n -/00 lJn trong 6)t gi+&
50
*< ChAn \'Qi
H)nh t.t. C'n&*c&'. 7iWu Jin &
Xontactor h7 "$ th+ng @ng kiWu kh%ng kh#* $hBn ra nhi5u lo7i nh sauh
Theo nguyn lM truy5n )ng* c8 contactor kiWu in t9* c8 kiWu hAi r$* kiWu
thu lHc& Th+ng gj$ contactor kiWu in t9& Xontactor kiWu in t9 c8 c"c () $h\n
ch#nh nh sauh h thng ti<$ iW6 ch#nh* h thng \$ hE 3uang* cA cu in t9* h
thng ti<$ iW6 $h!&
51
Theo Qng in* c8 contactor in 6)t chi5u :' contactor in xoay chi5u&
Theo kiWu k<t cu c8 contactor h7n ch< chi5u cao :' Xontactor h7n ch<
chi5u r)ng&
/< Cc N2u cu cH /4n c@* c'n&*c&'.
Fin "$ 1nh 6;c p
6
l' in "$ cDa 67ch in tAng ;ng 6' ti<$ iW6
ch#nh $hi 8ng c`t&
UQng in 1nh 6;c
6
l' Qng in 1nh 6;c i 3ua ti<$ iW6 ch#nh trong
ch< ) l'6 :ic gi"n o7n z lBu 'i* nghNa l' ? ch< ) n'y th+i gian contactor ?
tr7ng th"i 8ng kh%ng lBu 3u" a gi+& q<u contactor c jt trong tD in th4
Qng in 1nh 6;c $hi ly th$ hAn -0% :4 l'6 6"t kr6&
ih nng 8ng c`th 8 l' kh nng cho $hr$ Qng in i 3ua ti<$ iW6
ch#nh khi c`t 67ch hojc khi 8ng 67ch&
Tu2i thO cDa contactorh tu2i thO cDa contactor c t#nh (]ng s lJn 8ng 6?* sau s
lJn 8ng 6? y contactor sG hcng kh%ng @ng c nPa& ^H h hcng cDa n8 c8 thW l'
o 6t ) (5n cA kh# hay ) (5n in&
F) (5n cA kh# c x"c 1nh (?i s lJn 8ng c`t kh%ng ti contactor& Xontactor
hin 7i 7t tu2i thO cA kh# t=i ,-0 <n l00 triu lJn thao t"c&
F) (5n in c x"c 1nh (?i s lJn 8ng c`t c"c ti<$ iW6 c8 ti 1nh 6;c&
Rin nay V c8 contactor 7t tu2i thO t=i n triu lJn thao t"c&
TJn s thao t"ch 8 l' s lJn 8ng c`t contactor trong 6)t gi+&
T#nh 2n 1nh lHc in )ngh contactor c8 t#nh 2n 1nh lHc in )ng nghNa
l' ti<$ iW6 ch#nh cDa n8 cho $hr$ 6)t Qng in l=n nht i 3ua 6' lHc in
)ng sinh ra kh%ng l'6 t"ch r+i ti<$ iW6& guy 1nh ly Qng in th (]ng -0
lJn Qng in 1nh 6;c ,-0
6
0&
T#nh 2n 1nh nhith contactor c8 t#nh 2n 1nh nhit nghNa l' khi c8 Qng
in ng`n 67ch ch7y 3ua trong 6)t khong th+i gian cho $hr$* c"c ti<$ iW6
kh%ng (1 n8ng chy :' h'n #nh l7i&
R thng ti<$ iW6 cDa contactor
X"c ti<$ iW6 cDa contactor $hi ch1u c ) 6'i 6Qn :5 in :' :5 cA cu
trong c"c ch< ) l'6 :ic njng n5 :' c8 tJn s thao t"c l=n& FW "$ ;ng yu cJu 8
t;c l' gi6 ) 6'i 6Qn :' W gi6 in tr? ti<$ xYc* cJn $hi ch< t7o W c"c ti<$ iW6
c8 ti<$ xYc +ng&
X< C%u &Q' 89 nuN2n \h \9m 8ic c@* c'n&*c&'. 7iWu Jin &
I5 nguyn lM* contactor c8 cu t7o cA (n gE6h cu)n By :' 67ch t9* h thng
ti<$ iW6 ch#nh :' (uEng \$ hE 3uang* h thng ti<$ iW6 $h!& Xu t7o chi ti<t cDa
contactor kiWu in t9 s !ng in xoay chi5u nh sauh
52
MQch &h X"c li thr$ c8 h4nh 7ng chP hojc chP * n8 gE6 c8 nhPng l"
t%n sil#c* c8 chi5u Jy 0*n/ 66 hojc 0*/ 66* ghr$ l7i W tr"nh t2n hao Qng in
xo"y oucault& {7ch t9 th+ng chia l'6 hai $hJnh 6)t $hJn c k$ chjt c 1nh
,$hJn tNnh0* $hJn cQn l7i l' n`$ ,cQn gOi l' $hJn ;ng hay $hJn )ng0 c ni :=i
h thng ti<$ iW6 3ua h thng tay Qn&
CuLn XAN hK&h cu)n By c8 in tr? rt (r so :=i in kh"ng& UQng in trong
cu)n By $h! thu)c :'o khe h? kh%ng kh# giPa n`$ :' li thr$ c 1nh& i<t 3u l'
kh%ng c $hr$ cho in "$ :'o cu)n By khi :4 lM o n'o y n`$ (1 giP ? :1 tr#
6?&
X"c cu)n By cDa $hJn l=n c"c contactor c t#nh to"n sao cho c $hr$ 8ng
ng`t t=i >00 lJn trong 6)t gi+* ;ng :=i h s 8ng in x m0%& Xu)n By cDa
contactor in xoay chi5u cLng c8 thW c cung c$ t9 l=i in 6)t chi5u&
CH c%u &.uNOn JLn: $hi c8 cu t7o sao cho gi6 c th+i gian thao t"c 8ng
ng`t ti<$ iW6* nBng cao lHc r$ c"c ti<$ iW6 :' gi6 c ti<ng ku :a \$&
Cc &i]B JiWm chcnh 89 /uMn XbB hM 5u*n:
X"c ti<$ iW6 ch#nh cDa contactor khi l'6 :ic $hi ch1u c Qng in 1nh
6;c* Qng in 3u" ti* ng`n 67ch trong th+i gian ng`n cLng nh $hi c`t c
Qng in c8 ti cLng nh 3u" ti nn th+ng c trang (1 (uEng \$ hE 3uang&
Th+ng Qng in 1nh 6;c cDa contactor ,t@y nh' ch< t7o0 c8 thW ln <n :'i
ngh4n w6$e& suEng \$ hE 3uang cDa c"c contactor h7 "$ th+ng @ng $hAng $h"$
chia c`t hE 3uang c8 thW k<t h$ :=i :ic th2i hE 3uang (]ng t9 tr+ng o k<t cu
cDa c"c :"ch ngn (]ng :\t liu s`t t9& in "$ cao (uEng \$ hE 3uang c8 thW
s !ng $hAng $h"$ \$ hE 3uang trong chBn kh%ng* trong Ju* kh# "$ sut cao|
H &h#n &i]B JiWm BhP:
FW thu\n tin cho :ic $hi h$ i5u khiWn* c"c contactor cQn c trang (1
c"c ti<$ iW6 $h! chT c8 thW 8ng c`t 67ch i5u khiWn hojc l'6 t#n hiu cho c"c
thi<t (1 i5u khiWn tH )ng* cnh ("o|c8 hai lo7i ti<$ iW6 $h! h ti<$ iW6 th+ng
8ng ,qX0 :' ti<$ iW6 th+ng h? ,q0&
qguyn lM l'6 :ich 6un 8ng in cho ti th4 8ng kh8a i trn 67ch i5u
khiWn* cu)n By contactor sG sinh ra lHc in t9 hYt ch\$ hai na 67ch t9 l7i :=i nhau*
:4 No B] t
k k

>
nn lQ xo (1 nrn l7i Eng th+i thanh truy5n )ng sG kro ti<$ xYc )ng
8ng chjt :'o ti<$ xYc tNnh* khi 8 ti<$ iW6 th+ng 8ng 6? ra cQn ti<$ iW6 th+ng
6? 8ng l7i l'6 cho 67ch in c ni li5n& {un c`t in khci ti* ng`t kh8a i*
cu)n By in "$ 6t in* lHc in t9 (1 trit tiu* lQ xo dy l na 67ch t9 c"ch xa
nhau :' ti<$ xYc )ng t"ch r+i khci ti<$ xYc tNnh* 67ch in c c`t&
qguyn lM l'6 :ic cDa contactor in 6)t chi5u kiWu in t9 cLng tAng tH nh
trn* th+ng chT kh"c h4nh "ng cu t7o truy5n )ng cDa 67ch t9 t=i ti<$ iW6& X! thW
53
l' contactor in 6)t chi5u hJu h<t @ng 67ch t9 kiWu sY$$"$ c8 ti<$ iW6 )ng (`t
chjt ngay :'o n`$& qgo'i ra :4 l' in 6)t chi5u nn 67ch t9 th+ng l'6 (]ng s`t
656* cu)n By th+ng c8 7ng h4nh tr! trQn* c8 thW 3un s"t :'o li thr$ #t n8ng hAn
tr+ng h$ in xoay chi5u
u JiWm
i#ch th=c gOn nhc* c8 thW t\n !ng khong kh%ng gian h$ W l`$ jt :' thao
t"c 6' cJu ao kh%ng thHc hin c& Fi5u khiWn 8ng c`t t9 xa* c8 :c ngn hE 3uang
$h8ng ra (n ngo'i nn an to'n tuyt i cho ng+i s !ng* th+i gian 8ng c`t nhanh*
:4 nhPng u iW6 trn contactor c s !ng r)ng rVi i5u khiWn 8ng c`t trong
67ng in h7 "$ jt (it s !ng nhi5u trong c"c nh' 6"y c%ng nghi$&
H)nh t.z. C%u &Q' c@* C'n&*c&'.
t.=.!. H\^ &.un i*n
~Ale l' lo7i kh# c! in tH )ng 8ng c`t 67ch in i5u khiWn* (o : :' i5u
khiWn sH l'6 :ic cDa 67ch in&
X8 nhi5u c"ch $hBn lo7i rAle* th+ng c8 c"c c"ch $hBn lo7i ch#nh nh sauh
54
H)nh t.|. H\^ &.un i*n
fhBn lo7i theo nguyn lM l'6 :ic gE6 c8h rAle in t9* rAle in )ng* rAle
t9 in ,{anht%0* rAle c6 ;ng* rAle nhit* rAle in t* rAle ("n _n
fhBn lo7i theo 7i lng in i :'o rAle gE6 c8h rAle Qng in* rAle in
"$* rAle c%ng sut* rAle t2ng tr?* rAle tJn s* rAle lch $ha&
fhBn lo7i theo Qng in gE6 c8h rAle Qng in 6)t chi5u :' rAle Qng
in xoay chi5u&
fhBn lo7i theo gi" tr1 :' chi5u cDa 7i lng i :'o rAle gE6 c8h rAle cHc
7i* rAle cHc tiWu* rAle cHc 7i z cHc tiWu* rAle sai lch* rAle h=ng.
*< C%u &Q' 89 nuN2n \h \9m 8ic
H)nh t.}. C%u &Q' c@* .H\^ &.un i*n
Xu t7o cDa chYng (ao gE6 c"c () $h\n ch#nh sau By h
-& ki thr$&
55
l& Xu)n By hYt&
n& fhJn )ng ,$hJn ;ng0&
m& kQ xo c 1nh&
/& R thng ti<$ iW6 ,th+ng 8ng :' th+ng 6?0&
X"c ti<$ iW6 th+ng 6? cDa thi<t (1 chT 8ng khi cu)n By hYt c8 in :'
ngc l7i c"c ti<$ iW6 th+ng 8ng sG 6? khi cu)n By c8 in* 8ng khi 6t in&
R thng c"c ti<$ iW6 c8 cu t7o kh"c nhau :' th+ng c 67 kG6 W 6
(o ti<$ xYc tt& X"c thi<t (1 8ng ng`t l=n c8 () $h\n \$ hE 3uang ngo'i ra cQn c8
th6 c"c ti<$ iW6 $h! W 8ng 67ch i5u khiWn&
Fjc iW6 cDa rAle trung gian l' kh%ng c8 cA cu i5u chTnh in "$ t"c )ng*
yu cJu $hi c8 t"c )ng tt khi in "$ :'o cu)n By ao )ng trong $h76 :i -/%
in "$ 1nh 6;c&
t.=.-.3i]n Xn.
si<n Qng l' thi<t (1 (i<n 2i Qng in c8 tr1 s l=n :' in "$ cao xung Qng
in tiu chudn /w hojc -w& Fin "$ an to'n cho 67ch o l+ng :' (o :&
56
H)nh t.1u. SH JM /i]n Xn
Ti cDa (i<n Qng c u :'o cu)n th; c$ y
l
cDa (i<n Qng :' 6)t Ju
c ni t& Th; tH Ju cui cDa c"c cu)n By c $hBn (it "nh u&
X"c th%ng s cA (nh
Fin "$ 1nh 6;c cDa l=i in 3uy<t 1nh c"ch in $h#a sA c$ :' th; c$
cDa (i<n Qng&
UQng in sA c$ :' th; c$ 1nh 6;c l' Qng in l'6 :ic 'i h7n* theo $h"t
n8ng c8 H trP&
R s (i<n 2i
m
m
I
I
k
l
-

&
Fjc iW6 l'6 :ic cDa (i<n Qng kh"c :=i 6"y (i<n "$h
- Xh< ) ng`n 6ach l' ch< ) l'6 :ic (4nh th+ng cDa (i<n Qng& XQn 6"y
(i<n "$ l' sH c&
- ihi l'6 :ic cu)n By th; c$ cDa 6"y (i<n "$ c8 thW h? 67ch cQn cu)n
By th; c$ cDa (i<n Qng th4 kh%ng cho $hr$& I4 khi W h? 67ch sG sinh ra
in th< nguy hiW6 cho c%ng nhBn $h!c :! :' c"ch in cDa (i<n Qng&
- T9 c6 cDa (i<n Qng thay 2i cQn t9 c6 cDa 6"y (i<n "$ l' 6)t h]ng s&
- UQng in ch7y trong cu)n th; c$ cDa (i<n Qng kh%ng $h! thu)c :'o $h!
ti 6' chT $h! thu)c :'o Qng in sA c$* cQn cDa 6"y (i<n "$ th4 $h!
thu)c ho'n to'n :'o $h! ti&
*<ChAn \'Qi /i]n Xn.
X8 rt nhi5u lo7i (i<n Qngh
Theo t"c !ng (i<n Qng c8 thW chia ra c"c nh86 sauh
- si<n Qng o l+ng&
- si<n Qng cung c$ cho 67ch (o : ,(o : so lch* (o : ch76 t* (o
: th; tH kh%ng|0&
- si<n Qng h2n h$ ,o l+ng :' (o :0&
57
- si<n Qng th# nghi6 ,c8 nhi5u h s (i<n 2i :' c$ ch#nh x"c cao0&
- si<n Qng trung gian ,W ni hai (i<n Qng c8 h s (i<n 2i kh"c nhau0&
Theo nAi jt (i<n Qng c8 thW chia rah
- si<n Qng s !ng trong nh'&
- si<n Qng s !ng ngo'i tr+i&
- si<n Qng jt ? c"c nAi jc (it* :# ! nh jt trn t'u thDy* xe la in|
Theo s :Qng By cDa cu)n sA c$ (i<n Qng c8 hai kiWuh
- iiWu thanh hojc 6)t :Qng By&
- iiWu nhi5u :Qng By&
Theo :\t liu c"ch in giPa c"c cu)n By (i<n Qng c8 thW chia rah
- ^; c"ch in&
- sakelit&
- ih%ng kh# :' kh#&
- Ciy ngB6 Ju&
- qhHa Yc&
Theo k<t cu (i<n Qng c8 thW chia ra c"c lo7i sauh
- si<n Qng kiWu ng By&
- si<n Qng kiWu thanh g8$&
- si<n Qng kiWu (4nh&
- si<n Qng kiWu s a&
- si<n Qng kiWu chP p&
- si<n Qng kiWu chP X&
Theo tJn s chia rah
- si<n Qng s !ng tJn s c%ng nghi$ ,/0R0&
- si<n Qng tJn s (i<n thin s !ng trn t'u thDy&
- si<n Qng tJn s m[[ z a00R|
58
t.=.0.U~n /' Bh*.
R4nh >&--&Fn ("o
t.=.=.UMn hM hiWn &hV V'n.
59
R4nh >&-l&&FEng hE hiWn th1 :on
t.=.t.UMn hM hiWn &hV EmB^.
60
H)nh t.1-.U$n hM hiWn &hV *mB^
t.=.z.3 UiOu KhiWn 3e lt HGjn dn Sa dPn
61
H)nh t.10.3L JiOu 7hiWn t
R4nh >&-/&^A E u ni () i5u khiWn
M$ &4 h'Q& JLn:
62
ihi c c$ in* () i5u khiWn sG ho7t )ng ? ch< ) tH )ng& {'n h4nh sG
hin th1 tr1 s cosS cDa $h! ti hojc hiWn th1 q ' C ,:i<t t`t cDa loK current0 n<u ang
kh%ng ti hay ti -% gi" tr1 1nh 6;c&
s) i5u khiWn sG so s"nh tr1 s cosS cDa $h! ti :=i c"c gi" tr1 ngng 8ng :'
ngng c`t c l\$ tr4nh sn W ti<n h'nh 8ngc`t t! (@& Fn *i& sG nh$ nh"y khi
() i5u khiWn ang ti<n h'nh 8ngc`t t! (@ theo th+i gian tre 8ngc`t V c l\$
tr4nh& X"c c$ t! (@ c 8ngc`t theo th; tH xoay :Qng&
Trong ch< ) tH )ng* c8 thW theo i tr1 s in "$ :' Qng in $h! ti (]ng
c"ch nhn nYt ydi"B\*N* khi 8 6'n h4nh sG hiWn th1 c"c tr1 s cosS* in "$*
Qng in theo 6i lJn nhn nYt nh sauh
cosS in "$ Qng in luBn $hin cosS in "$ |
,X"ch hiWn th1 luBn $hin cho $hr$ tuJn tH theo i tr1 s cosS* in "$* Qng
in 6' kh%ng cJn $hi nhn nYt nPa0&
FW e nh\n (i<t* tr1 s cosS sG hin th1 q s s ;ng :=i ti c8 t#nh in c6 hojc
hiWn th1 c s s ;ng :=i ti c8 t#nh in ung* hojc 1 u u ;ng :=i ti in tr?& Tr1
s in "$ sG hiWn th1 s s s ,c8 u ch6 ? cui0& Tr1 s Qng in sG hiWn
th1 s s s ,u ch6 sau s Ju tin0&
I# !h q | ! tr1 s cosS x 0*al c6&
c } - tr1 s cosS x 0*[n ung&
! ! = tr1 s in "$ x ll/V
! z 0 tr1 s Qng in x l*7mw&
X8 thW chuyWn sang ch< ) 8ng (]ng tay ,W th contactr* t! (@|0 (]ng c"ch
nhn nYt M'X^C.'. khong 0*/ giBy& Fn M*nu*\ sG s"ng& kYc n'y c8 thW
8ng t! (@ (]ng c"ch nhn nYt ydi"B\*N hojc c`t t! (@ (]ng c"ch nhn nYt
. Tr? :5 ch< ) tH )ng (]ng c"ch nhn nYt M'X^C.'. khong 0*/
giBy&
Xh;c nng (o : 3u" "$h khi in "$ cao hAn gi" tr1 ngng 3ua "$* n F8^.
8'\&*^ sG s"ng* () i5u khiWn sG ti<n h'nh c`t c"c t! (@ ang 8ng ra khci l=i
in W tr"nh h hcng cho t! (@&
*. qbB &.)nh cc &h$n "#.
qhn nYt M'X^C.'. khong - giBy* () i5u khiWn sG chuyWn :'o ch< )
l\$ tr4nh& {'n h4nh sG hiWn th1 c"c th%ng s w* (* X* * * :' c"c gi" tr1 c'i jt -* l*
n* m ;ng :8i c"c th%ng s 8& qhn nYt M'X^C.'. W chOn th%ng s w hojc (|
nh"n nYt ydi"B\*N hojc W chOn gi" tr1 - hojc l| cho t9ng th%ng s& ^au By
l' M nghNa cDa t9ng thong sh
63
qgng 8ng Eh th%ng s E x"c 1nh ngng 8ng cDa () i5u khiWn& XhOn -
trong n gi" tr1 theo (ng sauh

E l 1 qgng 8ng cosS x u.|= c4m

E l ! qgng 8ng cosS x u.}u c4m
E l - qgng 8ng cosS x u.}= c4m
qgng c`t /h th%ng s / x"c 1nh ngng c`t cDa () i5u khiWn& XhOn - trong
n gi" tr1 theo (ng sauh
/ 1 qgng c`t cosS x u.}= c4m
/ ! qgng c`t cosS x 1.uu
/ - qgng c`t cosS x u.}= Xung
Th+i gian 8ng Ch th%ng s C x"c 1nh th+i gian tre khi 8ng cDa () i5u
khiWn& XhOn - trong m gi" tr1 theo (ng sauh
C 1 Th+i gian 8ng x = giBy
C ! Th+i gian 8ng x 1u giBy
C - Th+i gian 8ng x !u giBy
C l 0 Th+i gian 8ng x 0u giBy
Th+i gian c`t X: th%ng s X x"c 1nh th+i gian tre khi c`t cDa () i5u khiWn&
XhOn - trong m gi" tr1 theo (ng sauh
X 1 Th+i gian c`t x -u giBy
X ! Th+i gian c`t x tu giBy
X - Th+i gian c`t x }u giBy
64
X 0 Th+i gian c`t x 1!u giBy
qgng (o : 3u" "$ h th%ng s x"c 1nh ngng (o : 3u" "$ cDa ()
i5u khiWn& XhOn - trong m gi" tr1 theo (ng sauh
1 qgng 3u" "$ x !-= I
! qgng 3u" "$ x !0u I
- qgng 3u" "$ x !0= I
0 qgng 3u" "$ x !=u I
^ c$ ho7t )ng h th%ng s x"c 1nh s lng c"c c$ cho $hr$ ho7t )ng cDa
() i5u khiWn& XhOn - trong m gi tr1 theo (ng sauh
^au khi V chOn c"c gi" tr1 c'i jt* nhn nYt M'X^C.'. khong - giBy* () i5u
khiWn sG ra khci ch< ) l\$ tr4nh :' lu c"c gi" tr1 c'i jt 6=i :'o () nh=& FBy l' lo7i
non z :olatile z 6e6ory kh%ng (1 6t n)i ung @ cho nguEn in (1 ng`t&
65
1 ^ c$ x -
1 ^ c$ x 0
1 ^ c$ x =
1 ^ c$ x t
^. Cc Jkc &.Gn 7m &hub& chcnh:
34n t.1: Th$n "# 7m &hub& c@* /L JiOu 7hiWn /e
Fin "$ ho7t )ng wXll0I -/%* m/ >/ R
X%ng sut tiu th! -0Iw
guy c"ch cJu ch4 5 ngh1 l/0I* lw* c8 th+i gian tre& k`$ ngo'i&
guy c"ch 6"y (i<n Qng UQng th; c$ 1nh 6;c /w&
ih nng 8ng c`t cDa ti<$ iW6 relay wXm00IUX-l0I lw ti tr? -l0&000 lJn
t"c )ng
Th; tH )ng c`t oay :Qng -&-&-&-
F) ch#nh x"c -&0%
i#ch th=c c`t tD in -nax-na66
Ui nhit )) d6 :\n h'nh t-0X n/
0
X* -0% a/% ~R
X$ (o : f >>
t.=.|.TP
t.=.}.NK& nh%n.
66
qYt nhn c H ki<n :=i nhi5u nh86 ti<$ iW6 th+ng 8ng :' th+ng 6?&
{'u cDa nYt nhn cLng c8 thW l' 6'u xanh* c* en* hay kh%ng 6'u trong sut& X"c
nYt nhn c @ng W ngng sH l'6 :ic cDa 67ch in tAng ;ng cJn $hi c8 6'u
c& X"c cHc cDa nYt nhn c "nh s r nhPng ti<$ iW6 th+ng 8ng :' th+ng
6?&
qYt nhn cQn gOi l' nYt i5u khiWn* l' 6)t lo7i kh# c! in @ng W 8ng* ng`t
t9 xa c"c thi<t (1 in t9 kh"c nhau* c"c !ng c! ("o hiu :' cLng W chuyWn 2i c"c
67
67ch in i5u khiWn* t#n hiu* lin )ng* (o :| ? 67ch in 6)t chi5u in "$
<n mm0I :' 67ch in xoay chi5u in "$ <n /00I* tJn s /0 R&
qYt nhn c th%ng !ng W kh?i )ng* 9ng* o chi5u 3uay )ng cA in
(]ng c"ch 8ng hojc ng`t 67ch c"c cu)n By hYt cDa contactor* kh?i )ng t9 6`c ?
67ch )ng lHc cDa )ng cA& qYt nhn th+ng jt trn (ng i5u khiWn* ? tD in* trn
h)$ nYt nhn&
qYt nhn th+ng c nghin c;u ch< t7o W l'6 :ic trong c"c 6%i tr+ng
kh%ng d6 =t* kh%ng c8 hAi h8a cht :' (!i (dn& qYt nhn c8 thW (5n t=i -&000&000
lJn 8ng kh%ng ti :' l00&000 lJn 8ng ng`t c8 ti&
*< ChAn \'Qi 89 c%u &Q'.
Theo h4nh 7ng (n ngo'i nYt nhn c chia ra l'6 (n lo7ih
- ko7i h?&
- ko7i (o :&
- ko7i (o : chng n=c :' chng (!i&
- ko7i (o : chng n2&
Theo yu cJu i5u khiWn* nYt nhn c chia lo7i - nYt* l nYt* n nYt&
Theo k<t cu (n trong* nYt nhn c8 lo7i c8 n ("o :' lo7i kh%ng c8 n
("o&
qYt nhn kiWu (o : chng n=c c jt trong 6)t :c h)$ l'6 kh#t W tr"nh
n=c lOt :'o&
qYt nhn kiWu (o : chng n=c* (!i c jt trong :cW chng d6 :' (!i lOt
:'o&
qYt nhn kiWu chng n2 c @ng trong c"c hJ6 lQ ,6c than0 hojc ? c"c nAi
c8 c"c kh# n2 l_n trong kh%ng kh#& Xu t7o cDa n8 jc (it k#n kh#t W kh%ng lOt c
tia la ra ngo'i :' jc (it :Png ch`c W kh%ng (1 $h" : khi n2&
H)nh.t.1t. C%u &Q' c@* nK& nh%n
1 !: &i]B JiWm &hG,n JSn :NC<1 0: &i]B JiWm &hG,n mg (NO)
68
t.t.1. Cu ch).
XJu ch4 l' 6)t lo7i kh# c! in @ng W (o : thi<t (1 :' l=i in tr"nh sH c
ng`n 67ch* th+ng @ng W (o : cho +ng By _n* 6"y (i<n "$* )ng cA
in* thi<t (1 in* 67ch in i5u khiWn* 67ch in th$ sang&
XJu ch4 c8 c"c jc iW6 l' An gin* k#ch th=c (r* kh nng c`t l=n :' gi"
th'nh h7 nn c ;ng !ng r)ng rVi&
X"c t#nh cht :' yu cJu cDa cJu ch4h
- XJu ch4 c8 jc t#nh l'6 :ic 2n 1nh* kh%ng t"c )ng khi c8 Qng in 6?
6"y :' Qng in 1nh 6;c lBu 'i i 3ua&
- ihi c8 sH c ng`n 67ch* cJu ch4 t"c )ng $hi c8 t#nh chOn lOc&
69
- Iic thay th< cJu ch4 (1 ch"y $hi e 'ng :' tn #t th+i gian&
*< C%u &Q' 89 nuN2n \h h'Q& JLn.
Xu t7oh
- fhJn t ng`t 67chh By ch#nh l' $hJn ch#nh cDa cJu ch4* $hJn t n'y $hi
c8 kh nng c6 nh\n c gi" tr1 hiu !ng cDa Qng in 3ua n8& fhJn t
n'y c8 gi" tr1 in tr? sut (r ,th+ng (]ng (7c* Eng hay c"c :\t liu _n
c8 gi" tr1 in tr? sut nhc lBn c\n :=i c"c gi" tr1 nu trn|0& R4nh 7ng cDa
$hJn t c8 thW ? 7ng l' 6)t By ,ti<t in trQn0* 7ng (n 6cng&
- ThBn cDa cJu ch4h th+ng (]ng thDy tinh* cera6ic ,s; g60 hay c"c :\t liu
kh"c tAng Ang& I\t liu t7o th'nh thBn cDa cJu ch4 $hi 6 (o c
hai t#nh chth
o X8 ) (5n cA kh#&
o X8 ) (5n :5 i5u kin _n nhit :' ch1u Hng c c"c sH thay 2i nhit
) )t ng)t 6' kh%ng h hcng&
- I\t liu l$ Jy ,(ao 3uanh $hJn t ng`t 67ch trong thBn cJu ch40h th+ng
(]ng :\t liu silicat ? 7ng h7t* n8 $hi c8 kh nng h$ thu c nng
lng sinh ra hE 3uang :' $hi 6 (o t#nh c"ch in khi xy ra hin
tng ng`t 67ch&
- X"c Ju nih c"c th'nh $hJn n'y @ng 1nh :1 c 1nh cJu ch4 trn c"c thi<t
(1 8ng ng`t 67chb Eng th+i $hi 6 (o t#nh ti<$ xYc in tt&
qguyn lM ho7t )ng&
- Fjc t#nh cA (n cDa cJu ch4 l' sH $h! thu)c cDa th+i gian chy ;t :=i Qng
ch7y 3ua ,jt t#nh a6$e z giBy0& FW c8 t"c !ng (o :* +ng a6$e z giBy cDa
cJu ch4 t7i 6Oi th+i iW6 $hi th$ hAn jc t#nh cDa i tng cJn (o :&
- Fi :=i Qng in 1nh 6;c cDa cJu ch4h nng lng sinh ra o hiu ;ng oule
khi c8 Qng in 1nh 6;c ch7y 3ua sG tca ra 6%i tr+ng :' kh%ng gBy nn sH
n8ng chy* sH cBn (]ng nhit sG c thi<t l\$ ? 6)t gi" tr1 6' kh%ng gBy sH
gi' h8a hay $h" hcng (t c; $hJn t n'o cDa cJu ch4&
- Fi :=i Qng in ng`n 67ch cDa cJu ch4h sH cBn (]ng trn cJu ch4 (1 $h" hDy*
nhit nng cDa cJu ch4 tng cao :' _n <n sH $h" hDy cJu ch4&
/<Cc Jkc &cnh Jin c@* cu ch).
Fin "$ 1nh 6;c l' gi" tr1 in "$ hiu !ng xoay chi5u xut hin ? hai Ju
cJu ch4 ,khi cJu ch4 ng`t 67ch0* tJn s cDa nguEn in trong $h76 :i maR <n
>lR&
UQng in 1nh 6;c l' gi" tr1 hiu !ng cDa Qng in xoay chi5u 6' cJu ch4
c8 thW ti lin t!c th+ng xuyn 6' kh%ng l'6 thay 2i jc t#nh cDa n8&
UQng in c`t cHc tiWu l' gi" tr1 nhc nht cDa Qng in sH c 6' By ch4 c8
kh nng ng`t 67ch& ih nng c`t 1nh 6;c l' gi" tr1 cDa Qng in ng`n 67ch
6' cJu ch4 c8 thW c`t
70
c. Tnh ton dung l ng t:
ETa o Qng in l' n&> w
EFin "$ 1nh 6;c l' na0I
ET9 c"c s liu trn ta chOn c c"c kh# c! in nh sauh
1.1Chn CB:
1.1.1 Chn CB tng:
iiWuh k^

6
x l0 ,w0

q
x l&/ ,kw0
^ lngh l c"i
1.1.2 Chn CB ng ct cc c t!:
iiWu k^

6
x -0 ,w0
p
6
x l/0 ,I0

q
x l&/ ,kw0
^ lngh / c"i
1.2 Chn Cont"cto#:
iiWu k^
p
6
x lm0 ,I0

6
x m,w0
^ lngh > c"i
1.$ %&nh ton 'ung ()*ng t!:
tFu t! theo h4nh
tR s c%ng sut tr=c khi (@h
- 0&ml Cos
xv
tan - l&->
tR s c%ng sut cDa ti sau khi (@ 6ong 6un l'h
cos l 0&a/
xv
tan l 0&>-[
tUQng in o c x-*77/w
tX%ng sut cDa t2ng tih
n & &
t"i d d
P U I Cos

x n na0 -&77/ 0&ml m[0&>7n ,y0x0&m[0>7n,iy0

tI\y t2ng c%ng sut $hn kh"ng cJn (@ trn n $ha l'h
n
&,tan - tan l0
b% p!" t"i
Q P

x0&m[0>7n&,l&->t0&>-[0x0&7/> ,iIwr0
tX%ng sut $hn kh"ng - $ha l'h g
(@ - $ha
x
n
0&7/>
0&l/l, 0
n n
b% p!"
l@Ar

Ta c8h g
(@ - $ha
x
l
l & fCU
Xx
-
l l
l/l
->* /7, 0
l & & & l &/0&ll0
b% p!"
Q
k
f CU



71
I4 t! u nn X
-tu
x
->* /7
l* 7, 0
>
k
Trong thHc t< ung lng t! kh%ng (]ng ung lng ghi trn nhVn :' kh%ng c8 t!
c8 ung lng nh t#nh to"n* nn ta c8 thW chOn t! l=n hAn - #t
I\y ta chOn > c$ n
k
t.z:MQch JiOu 7hiWn 89 JLn \1c c@* &@ &P /e t c%B c$n "u%& !78*.
72
t.|. SH JM J%u n#i &hi]& /V &.'n m$ h)nh
t.}: SH JM /# &.c &hi]& /V mk& n'9i c@* &@
73
74
t.1u:SH JM /# &.c &hi]& /V mk& &.'n c@* &@
t.11:H)nh 4nh &@ &P &P /e t c%B c$n "u%& !78*.

75
t.1!:SH JM /# &.i hLB ch+* &P /e
76
t.1-:H)nh 4nh &h1c &] c@* hLB ch+* &P /e
t.10.H)nh 4nh &hi c$n 89 \iB Jk& &@ &P /e
77
78
79
80
81