6/4/2009

K NNG MM DNH CHO GIO VIN & HC SINH

- CENTEA -

y l ebook tp hp mt s bi vit v k nng mm c ng ti trn website www.giaovien.net

1. 6 chic nn t duy (6TKHs) 3 2. Gii thiu k thut t duy 5W1H 7 3. Gii thiu k thut phn tch SWOT...10 4. Ging dy v hc tp vi cng c Bn T duy...14 5. Lp bn t duy (Mind mapping).18 6. Hun luyn k nng hp tc thnh cng 21 7. Nhng ch dn gip ngi hc tham gia gi hc tho lun hiu qu..24 8. 7 k nng c bn lm vic nhm hiu qu..29 9. Gii thiu phng php hc tp v c tch cc SQ3R...32 10.Hc cch T duy tch cc.36

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 1/40

6/4/2009

Ebook ny c dnh tng cho cc gio vin, cc nh gio dc v nhng ai quan tm n gio dc k nng mm cho hc sinh! - CENTEA www.giaovien.net

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 2/40

6/4/2009

6 chic nn t duy (6TKHs)

K thut 6 chic nn t duy (6 Thinking Hats) l mt k thut mnh m v c o c Edward de Bono pht trin vo nm 1985. K thut ny nhm hng mi ngi cng tp trung vo vn t cng mt gc nhn, do s trit tiu hon ton cc tranh ci xut pht t cc gc nhn khc nhau. c th tp trung mi suy ngh ca mi ngi vo cng mt kha cnh ca vn , Edward de Bono a ra mt phng php n d thng qua 6 chic nn vi 6 mu khc nhau: trng, , vng, en, xanh l cy v xanh da tri. Lu rng, 6 chic nn ny ch l mt cch thc tng trng, khng cn phi c 6 ci nn tht khi tin hnh k thut ny. ngha ca 6 chic nn vi 6 mu khc nhau ny c trnh by bn di:

Nn trng: mang hnh nh ca mt t giy trng, thng tin, d liu. Khi chng ta tng tng ang i chic nn trng, chng ta ch cn suy ngh v cc thng tin, d kin lin quan n vn ang cn gii quyt. Mt s cu hi c th s dng: -Chng ta c nhng thng tin g v vn ny? -Chng ta cn c nhng thng tin no lin quan n vn ang xt? -Chng ta thiu mt nhng thng tin, d kin no?

Nn : mang hnh nh ca la ang chy trong l, con tim, dng mu nng, s m p. Khi tng tng ang i chic nn , chng ta ch cn a ra cc cm gic, cm xc, trc gic ca mnh v vn ang gii quyt. Ch a ra cc cm gic, khng cn gii thch.

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 3/40

6/4/2009 Mt s cu hi c th s dng: -Cm gic ca ti ngay lc ny l g? -Trc gic ca ti mch bo iu g v vn ny? -Ti thch hay khng thch vn ny?

Nn vng: mang hnh nh ca nh nng mt tri, s lc quan, cc gi tr, cc li ch, vng 9999. Ngi i nn vng s a ra cc kin lc quan, c logic, cc mt tch cc, cc li ch ca vn , mc kh thi ca d n. Mt s cu hi c th s dng: -Nhng li ch khi chng ta tin hnh d n ny l g? -u l mt tch cc ca vn ny? -Liu vn ny c kh nng thc hin c khng?

Nn en: Hy lin tng n cc im yu, cc li, s bt hp l, s tht bi. Vai tr ca chic nn en l gip ch ra nhng im yu trong qu trnh suy ngh ca chng ta. Chic nn en dng cho s thn trng, n ch ra cc li, cc im cn lu , cc mt yu km, bt li ca vn hay d n ang tranh ci. Chic nn en ng vai tr ht sc quan trng, n m bo cho d n ca chng ta trnh c cc ri ro, n ngn chng ta lm iu sai, bt hp php hay nguy him. Mt s cu hi c th s dng: -Nhng rc ri, nguy him no c th xy ra? -Nhng kh khn no c th pht sinh khi tin hnh lm iu ny? -Nhng nguy c no ang tim n?

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 4/40

6/4/2009

Nn xanh l cy: Hy lin tng n cy c xanh ti, s ny mm, s m chi, s pht trin. Chic nn xanh l cy tng trng cho s sinh si, sng to. Trong giai on i nn ny, chng ta s a ra cc gii php, tng cho vn ang tho lun. Mt s cu hi c th s dng: -C nhng cch thc khc thc hin iu ny khng? -Chng ta c th lm g khc trong trng hp ny? -Cc li gii thch cho vn ny l g?

Nn xanh da tri: Hy ngh n bu tri xanh lng lng, s bao qut. Chic nn xanh da tri s c chc nng ging nh nhc trng, n s t chc cc chic nn khc- t chc t duy. Nn xanh da tri s kim sot tin trnh t duy. y l chic nn ca ngi lnh o hay trng nhm tho lun. Vai tr ca ngi i nn xanh da tri l: - Xc nh trng tm v mc ch tho lun cho nhm (Chng ta ngi y lm g? Chng ta cn t duy v iu g? Mc tiu cui cng l g?) - Sp xp trnh t cho cc chic nn trong sut bui tho lun. Ngi i nn xanh da tri cn bo m nguyn tc vng sau: Ti mt thi im nht nh, mi ngi phi i m cng mu. - Cui cng, tp hp mi kin, tm tt, kt lun v ra k hoch (Chng ta t c g qua bui tho lun? Chng ta c th bt u hnh ng cha? Chng ta c cn thm thi gian v thng tin gii quyt vn ny?) Chng ta thy rng, vi k thut 6 chic nn t duy, mi ngi s cng tp trung gii quyt vn t cng mt gc nhn do s khng xy ra xung t do nhng quan im khc nhau. Ngoi ra, mt vn s c xem xt t nhiu kha cnh trc khi c quyt nh, iu ny s gip chng ta c cc quyt nh hiu qu v ng n. www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com Trang 5/40

6/4/2009 Su chic nn t duy c nhiu ng dng c th: -o to v sng to, iu phi cuc hp, qun l cuc hp. -Tng nng sut lm vic v trao i trong nhm. -Ci tin sn phm v qu trnh v Qun l d n. -T duy phn tch, Gii quyt vn , v Ra quyt nh. K thut 6 chic nn t duy c s dng rt rng ri trn th gii v trong nhiu cng ty ln thuc nhiu lnh vc khc nhau nh kinh doanh, gio dc, qun l, Ngy nay, hng trm ngn ngi c o to k thut Six Thinking Hats v cc t chc nh Prudential Insurance, IBM, Federal Express, British Airways, Polaroid, Pepsico, DuPont, v Nippon Telephone and Telegraph cng s dng Six Thinking Hats. Ngun: Tam Giang - www.giaovien.net

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 6/40

6/4/2009

Gii thiu k thut t duy 5W1H

bt u nghin cu, hc hi hoc vit v mt vn no , chng ta thng lng tng v khng bit phi bt u nh th no, tin hnh ra lm sao, ti sao chng ta phi lm iu ny, n c ch li g hay khng, ?

CENTEA tng gii thiu n Thy C v cc bn nhng k thut t duy nh: 6 chic nn t duy, k thut Bn t duy, nay chng ti li tip tc gi n Thy C v cc bn mt k thut t duy n gin v hiu qu: cng c 5W1H. 5W1H vit tt t cc t sau: What? (Ci g?) Where? ( u?) When? (Khi no?) Why? (Ti sao?) How? (Nh th no?) Who? (Ai?) trnh by mt tng, tm tt mt s kin, mt cun sch hoc bt u nghin cu mt vn , chng ta hy t t cho mnh nhng cu hi sau: WHAT? (Ci g?) - Ci l g? - N cp n vn g? - K tip s kin ny, th ci g khc xy ra? (What else) - Cun sch ny trnh by vn g? - Bi hc ny trnh by vn g? - E-learning l g? - Nhng cu hi ph ca vn ny l g?... WHERE ( u?) www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com Trang 7/40

6/4/2009 - Vn trnh by nm trong lnh vc no? - S kin lch s ny xy ra a im no? - Vn ny cn lin quan n cc lnh vc no khc? - Loi tho dc ny thng c trng u? - Bi bo ny ng trn tp ch no? - Tm hiu kin thc v vic ng dng ICT trong dy hc u? - Bi thuyt trnh ny s c trnh by trong nhm hay trc lp?... WHEN (Khi no?) - S kin ny xy ra khi no? - Vn ny, trc y c ai nghin cu cha, khi no? - Khi nim ny bt u xut hin khi no? - Khi no th cn ng dng ICT trong bi dy? - Khi no th mnh s trnh by bi thuyt trnh ny? - Cc bc nghin cu ( ti tt nghip, lun vn, tiu lun, ) s c thc hin theo thi gian no, hoc phi kt thc tng bc khi no?... WHY (Ti sao?) - Ti sao phi nghin cu vn ny? - Ti sao tc gi cun sch li la chn cch sp xp nh th ny? - Ti sao th nghim ny khng din ra ng nh d kin? (Why not) - Ti sao gio vin truy cp nhiu vo website giaovien.net? - Ti sao cuc khi ngha ny n ra? Ti sao n tht bi? - Ti sao hi nh mnh hc trong trng thuc loi kh gii m by gi vn lun cht vt v kinh t?... HOW (Nh th no?) - Chic my ny hot ng nh th no? - Cng vic ny nn bt u nh th no? - D n ny s tiu tn bao nhiu? (How much) - Cc s kin v nhn vt trong cun tiu thuyt ny c kt ni nh th no? - S kin lch s ny lm i phng thit hi bao nhiu qun trang, v kh v ngi? (How many) - Phong cch ca bi bo sp ti nn nh th no? WHO (Ai?) - Ai nghin cu vn ny? - Ai ph trch d n ny? - Bi trnh by sp ti dnh cho i tng no? - Khi mnh gp kh khn trong ng dng ICT, mnh s hi ai? - Ai s hng li khi d n ny c tin hnh? Cn ai khc khng? (Who else) - Ai l tc gi ca cun sch ang lm d lun xn xao? - Chnh sch ny ca nh nc hng n i tng no? www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com Trang 8/40

6/4/2009 Cng c 5W1H thot nhn rt n gin nhng li t ra rt hiu qu nu chng ta s dng n ng n, kho lo v thng minh. Cng c 5W1H cn c th c s dng hiu qu trong nhiu trng hp khc nh: thuyt trnh, nghin cu khoa hc, tm tt mt cun sch, ghi nh mt s kin,5W1H cng c th s dng chung vi Bn t duy gii quyt nhiu vn khc nhau trong ging dy, hc tp, kinh doanh, m phn,

Mt cht thng tin v ngun gc ca 5W1H Khi nim 5W1H c cho l c ngun gc t bi th The Elephant's Child ca Rudyard Kipling. Bi th ny nh sau: I have six honest serving-men They taught me all I knew Their names are What and Where and When And How and Why and Who. Tm dch: Ti c 6 ngi y t trai trung thc H dy cho ti bit mi th Tn ca h l What v Where v When V How v Why v Who.

CENTEA hy vng bi vit a n cho Thy C v cc bn mt cng c mi, n gin nhng y hiu qu gip sc cho cng vic ca Thy C v cc bn. Hy lun gi bn mnh 6 ngi y t tn ty v trung thnh ny.

+ Ngun tham kho: coe.jmu.edu Ngun: Tam Giang - www.giaovien.net

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 9/40

6/4/2009

Gii thiu k thut phn tch SWOT

Nhiu ln trong cuc sng, chc bn tng lng tng khi ng trc cc vn ang i mt. Bn mun hiu r vn , mun c ci nhn t nhiu pha thy r nhng im mnh, im yu, nhng nguy c v thch thc c th a ra nhng quyt nh sng sut nht. Vy bn c th th s dng k thut phn tch SWOT! CENTEA xin gii thiu n qu Thy C v cc bn k thut phn tch SWOT. I. Lm quen vi SWOT Ch SWOT vit tt t cc ch ci u tin ca cc t sau:

Strengths: cc im mnh Weaknesses: cc im yu Opportunities: cc c hi Threats: cc e da, mi nguy

Khi s dng k thut SWOT ny, chng ta s v ra trn mt t giy hoc trn mt chic bng 4 khu vc c phn chia thnh cc mc S, W, O, T. Sau dng k thut ng no (brainstorming) ghi cc kin hoc nhn xt ch quan ca c nhn hay nhm vo cc khu vc tng ng.

Cch thc b tr khu vc phn tch trong SWOT

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 10/40

6/4/2009 Strengths - Cc im mnh: y l nhng yu t c gi tr hoc im mnh ca t chc, c nhn. Nhng yu t ny l thuc tnh bn trong (internal) v hu dng (helpful) ca i tng ang xem xt. - T chc ca chng ta c nhng u im no? - Nhng thnh cng ca lp trong nm hc va qua l g? - Chng ta lm cng vic no c kt qu m mn nht? - C tnh v nhn cch ca ti c nhng ni tri g so vi ngi khc? - Kin thc nn tng ca ti c xy dng theo con ng no m ngi khc khng c? - T Ton trng ta c nhng im mnh g? Weaknesses - Cc im yu: y l nhng im cn cha hon thin, cha tt, cc yu t yu km ca c nhn, t chc. y cng l thuc tnh bn trong (internal) v c tnh gy hi (harmful) ca i tng ang xem xt. - Chng ta yu nhng im no? - Yu t no dn n s tht bi ca t chc? - Bn thn ti cn c khuyt im g? - Nhng yu t no chng ta c th ci thin? Opportunities Cc c hi: y l nhng yu t c li, hoc s em li li th cho c nhn v t chc. y l cc yu t bn ngoi (external) v hu ch (helpful) cho c nhn hoc t chc ang xem xt. - Ch trng sp ti ca Nh nc s em li li th g cho t chc chng ta? - Vic ph huynh tin tng nh trng s gip ch g cho cng tc ging dy hc sinh ca chng ta? - S quan tm ca lnh o a phng c gip ch g cho nh trng hay khng? - Nhng xu hng gio dc hoc phng php ging dy mi no m chng ta nhn thy c? - Hnh nh khu t ny sp quy hoch? Cc c hi thng n t s thay i chnh sch ca cp qun l, s thay i v cng ngh, phng php, s thay i v li sng, thi quen tiu dng, th trng, Bn hay t chc ca bn hy m to mt quan st, m rng tai lng nghe v dng tr tng tng ca mnh cng cc d liu thu thp c hnh dung v d on cc c hi ang n. Threats - Cc mi nguy: y l nhng tc ng tiu cc t bn ngoi (external) m c nhn hoc t chc ca bn c th phi i mt. - Cuc khng hong kinh t th gii ny liu c cun phng doanh nghip ca mnh? www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com Trang 11/40

6/4/2009 - Cc qun x internet hoc karaoke gn trng c nh hng g n hc sinh trong trng hay khng? - Xu hng bo lc hc ng c xm nhp vo trng ta khng? - ng x xung cp v kt xe c nh hng n vic hc ca hc sinh hay khng? Thy C v cc bn, cc lnh o ca t chc, trng hc c th th s dng cc gi bn trn c mt bc tranh ton din v vn chng ta ang gp phi. II. Cch dng k thut SWOT K thut phn tch SWOT c s dng rng ri trong lnh vc kinh doanh phn tch tnh hnh cng ty, nghin cu v cc i th, Tuy nhin, ngy nay k thut ny cng c s dng nhiu trong cc lnh vc khc nh gio dc, pht trin c nhn, SWOT c th dng cho c nhn, t chc hay trong hot ng nhm. Chng ta c th dng giy vit hoc bng. Mt cch dng khc l s dng cc t giy dnh pht cho cc thnh vin trong nhm. Mi thnh vin s vit cc thng tin mnh bit vo t giy ri nh ln bng.

Cc gio vin M ang s dng cng c SWOT Trong vic bin son v hnh thnh D tho Chin lc Pht trin Gio dc 2009-2020, B GD&T ca chng ta cng tng s dng k thut ny. y l mt k thut n gin v d hng dn, cc gio vin c th nhanh chng gii thiu cho cc em hc sinh ca mnh cc em bit cch s dng.

III. T duy linh hot vi SWOT www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com Trang 12/40

6/4/2009

Sau khi nm vng k thut phn tch ny, chng ta cn quay li nhn ra mt tm nhn mi trong k thut SWOT. Vic phn chia cc yu t thnh im mnh, im yu, c hi v cc mi nguy khng nht thit l mt s phn chia cng nhc. Chng ta khng nn c mt ci nhn cng nhc v C hi v Mi nguy. V c hi c th chuyn thnh mi nguy, v ngc li mi nguy c th chuyn thnh c hi ng nh cm t nguy c (trong Nguy him c C hi). V d: - Trc nguy c hc sinh ca trng c kt qu thi km, chng ta c c hi nhn li nhng l do tn ti v cc phng hng ci thin cho tng lai. - Trc c hi m rng nh trng v mt nhn s, t chc, c s vt cht, c th chng ta s i mt vi cc mi nguy v ti chnh, b my nhn s thm cng knh, cng vic phn chia khng r rng v chng cho. - Trong nguy c ca cuc khng hong kinh t th gii hin nay, nhiu cng ty tm thy c hi t chc li b my, tm kim cc th trng mi, Do , gia Nguy v C lun l mt qu trnh, mt s chuyn bin qua li, chng ta hoc t chc ca chng ta phi nhn thy c iu tm kim mt s cn bng hoc chp nhn cc thch thc khi a ra quyt nh. Cuc sng cha ng mt s vn ng khng ngng v con ngi phi vn ng kho lo theo dng chy y vi mt t duy linh hot v tm nhn sc so khng ri vo bt c thi cc no.

Tam Giang www.giaovien.net

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 13/40

6/4/2009

Ging dy v hc tp vi cng c Bn T duy

1. Gii thiu: Vic pht trin t duy cho hc sinh v ging dy kin thc v th gii xung quanh lun l mt trong nhng u tin hng u ca nhng ngi lm cng tc gio dc. Nhm hng cc em n mt phng cch hc tp tch cc v t ch, chng ta khng ch cn gip cc em khm ph cc kin thc mi m cn phi gip cc em h thng c nhng kin thc . Vic xy dng c mt hnh nh th hin mi lin h gia cc kin thc s mang li nhng li ch ng quan tm v cc mt: ghi nh, pht trin nhn thc, t duy, c tng tng v kh nng sng toMt trong nhng cng c ht sc hu hiu to nn cc hnh nh lin kt l Bn T duy. Bi vit ny nhm gii thiu v Bn T duy, tm lc nguyn l nn tng ca Bn T duy, ng dng ca loi bn ny trong dy hc, v cui cng l gii thiu v cc phn mm hin c trn th trng c th gip to ra cc Bn T duy. 2. Bn T duy: Nguyn l & ng dng trong dy hc Bn T duy (Mind Map) l mt hnh thc ghi chp s dng mu sc v hnh nh, m rng v o su cc tng (1). K thut to ra loi bn ny c gi l Mind Mapping v c pht trin bi Tony Buzan vo nhng nm 1960. v tr trung tm bn l mt hnh nh hay mt t kha th hin mt tng hay khi nim ch o. trung tm s c ni vi cc hnh nh hay t kha cp 1 bng cc nhnh chnh, t cc nhnh chnh li c s phn nhnh n cc t kha cp 2 nghin cu su hn. C th, s phn nhnh c tip tc v cc khi nim hay hnh nh lun c ni kt vi nhau. Chnh s lin kt ny s to ra mt bc tranh tng th m t v trung tm mt cch y v r rng. (hnh 1)

Hnh 1: Mt v d v mt Bn T duy v s xm chim ca ngi Viking. www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com Trang 14/40

6/4/2009 Bn T duy hin l mt cng c ang c s dng bi hn 250 triu ngi trn th gii trong c cc cng ty ln nh HP, IBM, Boeing, Cc t chc gio dc v gio vin cc nc cng khng phi l nhng ngi ng ngoi cuc. Vy nhng yu t no lm cho Bn T duy c tnh hiu qu cao v nn tng ca chng l g? l: - Bn T duy th hin ra bn ngoi cch thc m no b chng ta hot ng. l lin kt, lin kt v lin kt. Mi thng tin tn ti trong no b ca con ngi u cn c cc mi ni, lin kt c th c tm thy v s dng. Khi c mt thng tin mi c a vo, c lu tr v tn ti, chng cn kt ni vi cc thng tin c tn ti trc . - Vic s dng cc t kha, ch s, mu sc v hnh nh em li mt cng dng ln v huy ng c bn cu no phi v tri cng hot ng. S kt hp ny s lm tng cng cc lin kt gia 2 bn cu no, v kt qu l tng cng tr tu v tnh sng to ca ch nhn b no. Bn T duy l mt cng c hu ch trong ging dy v hc tp trng ph thng cng nh cc bc hc cao hn v chng gip gio vin v hc sinh trong vic trnh by cc tng mt cch r rng, suy ngh sng to, hc tp thng qua biu , tm tt thng tin ca mt bi hc hay mt cun sch, bi bo, h thng li kin thc hc, tng cng kh nng ghi nh, a ra tng mi, v.v Mt vi v d v s dng Bn T duy trong dy hc: - tm tt kin thc v Gi gn v sinh cho hc sinh, gio vin c th s dng mt Bn T duy vi t kha trung tm l Gi gn v sinh, xung quanh t kha ny l cc t kha cp 1 n sch, Ung sch, Gi v sinh c th, v.vsau ngh cc em tip tc in thm cc t kha cp nh hn, v.v - ging v cc loi tri cy thng c dng trong i sng hng ngy, gio vin c th a ra t kha Tri cy, sau ngh cc em nu tn cc loi qu m cc em bit, k tip mi mt nhm khc ln trin khai cc tng xung quanh mt loi qu c nu tn v cc mt: hnh dng qu, cu to, thi im xut hin trong nm,v.v - Sau khi hc ht chng v cu to ca nguyn t, gio vin c th yu cu hc sinh trnh by li cu to ca nguyn t vi cc yu t: nhn, v, in tch, khi lng, v.vdi dng mt Bn T duy. - Trong gi ch nhim lp, gio vin v hc sinh c th cng thc hin mt Bn T duy v cc cng vic m lp phi thc hin trong tun k tip nh: trc trng, n bi theo nhm, i lao ng, cc mn s c kim tra, cc hot ng vn ngh, th thao, d ngoi, cc hi thi phi tham gia, v.v

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 15/40

6/4/2009 Bn trn l vi v d v gi cho vic s dng Bn T duy trong dy v hc, nhiu mn hc khc nh a l, Lch s, Ngoi Ng, Vt l, Sinh hc,v.v cng c th s dng cng c ny mt cch d dng v hiu qu. 3. Gii thiu mt s phn mm dng to Bn T duy: Mt Bn T duy c th c thc hin d dng trn mt t giy vi cc loi bt mu khc nhau, tuy nhin, cch thc ny c nhc im l kh lu tr, thay i, chnh sa. Mt gii php c hng n l s dng cc phn mm to ra Bn T duy. Ti xin gii thiu mt s phn mm tiu biu trong th loi phn mm mind mapping (mind mapping software). - Phn mm Buzan's iMindmap: mt phn mm thng mi, tuy nhin c th ti bn dng th 30 ngy. Phn mm do cng ty Buzan Online Ltd. thc hin. Trang ch ti www.imindmap.com - Phn mm Inspiration: sn phm thng mi ca cng ty Inspiration Software, Inc. Sn phm c phin bn dnh cho tr em (cc em t mu gio n lp 5) rt d dng v nhiu mu sc. C th dng th 30 ngy. Trang ch ti www.inspiration.com - Phn mm Visual Mind: sn phm thng mi ca cng ty Mind Technologies. Phn mm d s dng v linh hot trong sp xp cc nt cha t kha. C th dng th 30 ngy. Trang ch ti www.visual-mind.com - Phn mm FreeMind: sn phm hon ton min ph, c lp trnh trn Java. Cc icon cha c phong ph, tuy nhin chng trnh c y chc nng thc hin mind mapping. Trang ch ti: http://freemind.sourceforge.net/wiki/index.php/Main_Page - Ngoi ra, chng ta cn c th tham kho mt danh sch cc phn mm loi mind mapping ti a ch sau: http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_mind_mapping_software 4. Kt lun S dng thnh tho v hiu qu Bn T duy trong dy hc s mang li nhiu kt qu tt v ng khch l trong phng thc hc tp ca hc sinh v phng php ging dy ca gio vin. Hc sinh s hc c phng php hc tp, tng tnh ch ng, sng to v pht trin t duy. Gio vin s tit kim c thi gian, tng s linh hot trong bi ging, v quan trng nht s gip hc sinh nm c kin thc thng qua mt bn th hin cc lin kt cht ch ca tri thc. Vic s dng cc phn mm mind mapping s lm cho cng vic lp bn T duy d dng v linh hot hn, ng thi, y cng l mt bc tin trong vic ng dng cng ngh thng tin trong dy hc nhm nng cao hiu qu ca cng tc dy hc. Ti liu tham kho www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com Trang 16/40

6/4/2009

(1) Bn T duy trong cng vic Tony Buzan NXB Lao ng X hi. (2) www.mind-map.com (trang web chnh thc ca Tony Buzan). (3) www.peterussell.com/mindmaps/mindmap.html (4) Bi ging ca ThS Trng Tinh H v Mind Mapping v cc K nng gii quyt vn . ThS. Trng Tinh H www.giaovien.net

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 17/40

6/4/2009

Lp bn t duy (Mind mapping)

Lp bn t duy (hoc bn tng) l vic bt u t mt tng trung tm v vit ra nhng khc lin quan ta ra t trung tm. Bng cch tp trung vo nhng tng ch cht c vit bng t ng ca bn, sau tm ra nhng tng lin quan v kt ni gia nhng tng li vi nhau hnh thnh nn mt bn t duy. Tng t, nu bn lp mt s kin thc, n s gip bn hiu v nh nhng thng tin mi v nm kin thc su hn. V d:

Hy s dng nhng ng thng, mu sc, mi tn, nhnh r hoc nhng cch khc th hin kt ni gia nhng tng c a ra trong bn t duy ca bn. Nhng mi quan h ny s quan trng khi bn ang tm hiu nhng thng tin mi hoc xy dng cu trc ca mt k hoch vit bi lun. Bng cch c nhn ho bn vi nhng k hiu v thit k ring ca bn, bn s xy dng c nhng mi quan h trc quan v c ngha gia nhng thng; iu ny s h tr bn rt nhiu trong vic gi nh v hiu. tng ca bn t duy l suy ngh sng to v lin kt bng mt cch thc phi tuyn tnh. C rt nhiu thi gian chnh sa thng tin sau ny nhng bc u tin, vic a mi kh nng vo bn l rt quan trng. i khi mt trong nhng kh nng tng nh l khng th y li tr thnh tng ch cht a bn n kin thc . www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com Trang 18/40

6/4/2009 Vi sinh vin pht hin rng s dng nhng k t vit hoa s thu ht h ch ch vo nhng im chnh. Ch vit hoa cng d c hn trong mt s . Tuy nhin, bn c th vit vi ghi ch, gii thch bng ch vit thng. Mt s sinh vin lm th khi h cn xem li bn t duy mt thi gian sau, trong lc s khc li dng ghi li nhng nh gi, ph bnh. Hu ht sinh vin u thy tin dng khi lt ngang trang giy v v bn t duy ca h theo chiu ngang. t tng hoc ch chnh vo chnh gia trang giy, ta s c c khng gian ti a cho nhng khc ta ra t trung tm. Vi bn t duy hu dng nht thng c b sung trong mt khong thi gian di. Sau ln v ban u, bn c th mun lm ni bt vi th, thm thng tin hoc thm vi cu hi. V vy, trng nhiu ch trn bn l mt hay sau bn c th thm vo nhng tng mi. Hng dn lm bn t duy y l nhng thnh phn cu to nn mt bn t duy, mc d chng c th c chnh sa t do theo mun c nhn. 1. Bt u trung tm vi mt bc nh ca ch , s dng t nht 3 mu. 2. S dng hnh nh, k hiu, mt m, mi tn trong bn t duy ca bn. 3. Chn nhng t kho v vit chng ra bng ch vit hoa. 4. Mi t/hnh nh phi ng mt mnh v trn mt dng ring. 5. Nhng ng thng cn phi c kt ni, bt u t bc nh trung tm. Nhng ng ni t trung tm dy hn, c h thng v bt u m dn khi to ra xa. 6. Nhng ng thng di bng t/hnh nh. 7. S dng mu sc - mt m ring ca bn - trong khp bn . 8. Pht huy phong cch c nhn ring ca bn. 9. S dng nhng im nhn v ch ra nhng mi lin kt trong bn ca bn. 10. Lm cho bn r rng bng cch phn cp cc nhnh, s dng s th t hoc dn bao qut cc nhnh ca bn . Nng cht Bn t duy ca bn Bn t duy ca bn l ti sn ring ca bn: mt khi bn hiu cch to ra nhng ghi ch trong Bn t duy, bn c th pht huy cc quy tc ca ring mnh lm cho n tt hn. Nhng ngh sau y c th gip bn tng hiu qu ca vic : + S dng nhng t ng n gin th hin thng tin: Hu ht cc t trong cch vit bnh thng u l nhi nht, bi v chng m bo rng thng tin c chuyn ti ng ng cnh v trong mt dng thc d c. Trong Bn t duy ca bn, nhng t kha c ngha c th chuyn ti cng ngh nh th mt cch r rng hn. Nhng t d tha ch lm bn ln xn. www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com Trang 19/40

6/4/2009 + Ch in: Cch vit dnh nhau hoc khng r rng s kh c hn. + S dng mu sc tch cc khc nhau: iu ny s gip bn tch cc ra khi cn thit. N cng gip bn lm bn trc quan hn gi nh li. Mu sc cng gip cho vic sp xp cc ch . + S dng nhng k hiu v hnh nh: Khi mt k hiu hoc hnh nh c ngha g vi bn, hy s dng chng. Hnh nh c th gip bn nh thng tin hiu qu hn l t ng. + S dng lin kt an cho: Thng tin trong mt phn ca bn c th lin quan n phn khc. Khi , bn c th v nhng ng thng ch ra s lin quan an cho. Vic ny s gip cho bn thy mc nh hng mt phn trong ch n cc phn khc. Ch Lp bn t duy l mt cch thc cc k hiu qu ghi ch. Cc bn t duy khng ch cho thy cc thng tin m cn cho thy cu trc tng th ca mt ch v mc quan trng ca nhng phn ring l trong i vi nhau. N gip bn lin kt cc tng v to cc kt ni vi cc khc. Nu bn lm bt k biu mu nghin cu no hoc lm ghi ch, hy th dng Bn t duy. Bn s thy chng hiu qu n ngc nhin! T.L.V.K. - www.giaovien.net

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 20/40

6/4/2009

Hun luyn k nng hp tc thnh cng

Vit Nam gia nhp WTO, c ngha l hc sinh ca chng ta s bc vo sn chi ton cu ha. Gio dc Vit Nam th k 21, c ngha l hc sinh ca chng ta s cn nhng kin thc v nhng k nng mi.

Hc sinh ca chng ta khng ch cn c trang b kin thc m cn phi c trang b k nng sng v hp tc. Bn cnh kin thc sch v, hc sinh cn c trang b nhng k nng ca th k 21. Nhng trang b cho ngi hc nhng k nng mm, ngi dy cng cn c hng dn v trang b nhng k nng trc. CENTEA xin gii thiu nhng ch dn cho gio vin xy dng v iu hnh mt nhm hc sinh lm vic. K nng xy dng nhm v lm vic nhm l nhng k nng quan trng gip cho hc sinh, sinh vin lm vic hiu qu, nhanh chng, ng thi tp luyn cho cc em tnh ha ng, hp tc cho cng vic trong tng lai ca cc em. Chng nhng c ch cho hc sinh, sinh vin, cc k nng trn cn gip gio vin chng ta c th lm vic tt vi ng nghip ca mnh gii quyt cc vn , nhim v c giao cho tp th, cho nh trng. Mt nhm c nh gi l thnh cng khi kt qu hp tc ca nhm hon ton vt xa v tnh hiu qu v khi lng cng vic hon thnh, khi so snh vi kt qu c thc hin ch bi mt c nhn. Nu kt qu l ngc li, th tt nht nn gii tn nhm v lc ny, vic hp tc tht bi. c th tr thnh mt nhm hiu qu, cc thnh vin trong nhm phi nhit tnh ng gp cng sc ca mnh cho nhm. Tuy nhin, chng ta phi lu n hai yu t quyt nh sau: Yu t th nht l c nhm cng nhau hng ti mt mc tiu chung - mc tiu ca nhm. www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com Trang 21/40

6/4/2009

iu ny ph thuc rt nhiu vo vic ng thun gia cc thnh vin v vic thit lp mc tiu chung ca nhm, v sau , l vic giao tip tt trong nhm trong sut qu trnh thc hin nhm m bo tt c n lc l nhm hng vo mc tiu chung. Yu t th hai chnh l s a dng v k nng v nhn cch gia cc thnh vin trong nhm. Thnh vin mnh im ny c th tr ht ti nng ca mnh cn bng im yu ca thnh vin khc. iu ny c ngha l, cc im mnh ca mi thnh vin s lm cho nhm tr nn cn bng v hon ho ng u vi bt k nhim v no.

Mt nhm cn c s a dng v k nng v nhn cch gia cc thnh vin. Di y l mt s kin, k thut v cc ch dn bn th xy dng nhm v gip hc sinh ca mnh lm vic nhm hiu qu. 1- Hy m bo rng mc tiu ca nhm c xc nh r rng v c tt c cc thnh vin thng qua. 2- Chng ta phi m bo vic phn cng trch nhim r rng v chi tit cho tng thnh vin. Trnh nhim v ca cc thnh vin b chng cho. 3- V vn mc tin cy ca cc quyt nh hay cam kt, tt nht nn cng nhiu thnh vin tham gia vo qu trnh quyt nh cng tt. Cng c nhiu thnh vin cm thy mnh c ng gp vo cc tng, gii php, cc quyt nh chung ca c nhm th kt qu s cng c nhiu thnh vin ng thun vi hnh ng sau cng.

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 22/40

6/4/2009 4- m bo rng khng c s tt nghn no trong qu trnh giao tip. Mi ngi phi c thng tin hon ton y . 5- Xy dng nim tin vi cc thnh vin bng cch tng bc to bu khng kh ci m v thng thn. 6- Cho php cc thnh vin xy dng nim tin v ci m vi nhau trong cc hot ng chung. Hy to ra nhng thi gian giao lu bn ngoi lp hc khuyn khch mi ngi giao tip thoi mi vi nhau. V d nh cc hot ng x hi, cc hot ng ngoi kha. 7- Hy nhc nh hc sinh, sinh vin thn trng vi nhng quyt nh hay vn lin quan n nhiu ngi khc nhau. 8- ng bao gi b qua c hi cho cc em hc sinh, sinh vin ca bn c pht huy nng lc ca mnh. Hy khen ngi thnh cng ca cc em v lm sao nh gi c s ng gp ca tng c nhn trong nhm. ng hc sinh, sinh vin c cm gic mnh rt m nht trong s thnh cng hay tht bi ca nhm. 9- ng ngi gp hay ph bnh bi v bn cn phi chng t mnh l ngi cng bng. Tuy nhin, hy tn dng mi c hi cho cc hc sinh, sinh vin c th a ra nhng phn hi tch cc. Vic t chc cho hc sinh, sinh vin hc tp v lm vic theo nhm c th l mt cng vic rt th thch nhng nhng kt qu m n mang li rt ng gi chng ta thc hin, v cc em s c rn luyn cc k nng cn thit i mt vi cuc sng sau ny. Cuc sng m trong , cc em khng ch cn c kin thc thnh cng, m cn cn nhng k nng hp tc v giao tip. Hn Nguyn www.giaovien.net

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 23/40

6/4/2009

Nhng ch dn gip ngi hc tham gia gi hc tho lun hiu qu

Vi vai tr l gio vin, bn c nhim v rn luyn cho hc sinh ca mnh nhng k nng sng. Trong , trnh by kin v thuyt phc ngi khc chnh l nhng k nng quan trng m bn c th gip hc sinh c c thng qua cc tit hc tho lun. Di y l nhng hng dn m gio vin c th s dng gip hc sinh hoc sinh vin ca mnh c c nhng k nng cn thit v thi tch cc khi tham gia tho lun. Mc tiu ca chng ta l cc bui hc c t chc theo phng php tho lun s thnh cng. Bn hy cho hc sinh hay sinh vin ca bn nhng li khuyn di y: - Tham gia vo gi hc tho lun l iu cn thit trong lp hc, gip cc em nhanh chng hiu bi, t tin trong lc ni v rn luyn t duy phn tch. Quan trng hn, gi hc c tho lun s gip cc em to dng cc mi quan h tch cc gia nhng bn cng lp vi nhau; gip cc em trnh by kin ring ca mnh. Theo cc nghin cu v s pht trin ca con ngi, chng ta s ngy cng gii hn nu chng ta i mt vi th thch. ng nhin, trnh by kin, thuyt phc ngi khc chnh l nhng th thch cn thit cho mi ngi. - ng i cho n khi bn c c nhng l l hon ho nht. Nu bn ch i iu th c th bn s khng bao gi pht biu trong lp hc. Hy ni vi hc sinh rng t tin ni ra suy ngh ca mnh l iu cn qu hn nhiu vic ch i cho n khi ngh ra cu tr li tt nht. L gio vin, bn hy gip hc sinh khng thy ngng nghu khi a ra mt kin ng ngn. - Hy chun b bi trc khi n lp. Gi hc tho lun s t hiu qu nu mi ngi xem bi trc khi n lp. Bn s khng c c nhng l l thuyt phc nu nh bn thiu thng tin, thiu kin thc. c bi trc khi n lp chnh l cch cc em nm c nhng thng tin cn thit cho bui tho lun ti lp. - Hy t cu hi. Nhng cuc tho lun t c hiu qu cao l da vo cc cu hi c t duy. Hy nh rng nu bn c mt cu hi v vn ang tho lun th c khong 20% cc bn cng lp cng c cu hi tng t.

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 24/40

6/4/2009

Ngi no cm thy bi ri khi HI th cng cm thy bi ri khi HC Hy nh rng bt k ngi no pht biu trong lp cng ang c nhng ngi khc theo di nh gi. V th, li khuyn Hy t cu hi . . .' khng c ngha l cc em c t cu hi mt cch ba bi. - ng ngi thay i kin hay chuyn i lp trng. Trong qu trnh tham gia tho lun, thnh thong vn c lc cc em phi i mt vi vic mnh b thuyt phc v thay i lp trng. y l mt tn hiu tt chng t rng cc em khc a ra nhng lp lun thuyt phc. iu ny khng chng t rng em ny thua m chng t rng bn thn em nhn ra vn theo mt cch khc. V quan trng hn ht, cc em tham gia tho lun mt cch thin ch ch khng phi tham gia tho lun vi tm th thng thua. V d: thay i lp trng, cc em c th ni: "Em ng vi nhn nh ca bn T, y l quan im m em cha ch lc ny..." - Hy lng nghe mt cch cn thn. tr thnh mt thnh vin tham gia tch cc trong gi tho lun th cn phi lng nghe mt cch cn thn nhng g mi ngi ang ni.

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 25/40

6/4/2009 - Hy nm chnh v nh gi chng. Hc sinh c th ri vo tnh trng ri tr vi nhng kin m mi ngi a ra; cc em hy cho ngi ni c hi h lm r quan im ca h v c gng hiu nhng g m h ang trnh by c nh gi ring ca bn thn. - ng trng i tt c mi ngi s ng vi kin ca bn. ng b c ni: "Chn ngi mi " m. Tuy nhin, ng im lng chp nhn s phn bc ca h. Hy lm ht sc mnh thuyt phc mi ngi rng bn ni c l (v y chnh l lc bn pht trin k nng). - Hy phn tch vn mt cch tng qut nht. C gng a ra nhng kin tho lun trc lp mt cch tng qut, ng c bt b nhng chi tit nh nht. - Hy c gng gip cc bn cng lp khi cc em hiu r nhng g m h ang mun ni nhng khng bit phi trnh by nh th no. V d: hy ni "Theo em hiu, ca bn A l ...", "Em hiu ca bn B, em xin trnh by li r rng hn..." - Hy ch ra nhng li trong l l ca bn mnh mt cch tn trng. Khi bn phn bc kin ca bn mnh bng mt thi thiu tn trng c ngha l bn va cho bn mnh mt c hi phn bc li bn. - Hy yu cu mi ngi tn trng bn (v ngc li bn cng phi tn trng h) - ng ch bai khi bn mnh a ra nhng lp lun sai lm trong lp. Tt c mi ngi trong qu trnh tho lun ti lp s c lc phm sai lm (bn thn ti cng khng ngoi l). ng ngh rng cch tt nht trnh nhng sai lm, l khng ni g c. Hy pht biu kin v chp nhn c lc kin ca mnh pht biu l sai. y chnh l giy pht cc em vt qua s s hi ca bn thn, vt qua ni s b ch trch.

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 26/40

6/4/2009

Khng c cu hi ng ngn hay cu tr li ng ngn. L gio vin, bn hy ni vi hc sinh rng th cc em th ni ra suy ngh ca mnh d n cha hon ho cn hn l s ni sai m khng dm ni g c. Hy ni vi hc sinh rng: Nu cc em c iu g mun tho lun th hy mnh dn pht biu; ng ch i ngi khc pht biu kin thay em. - ng c gng chim lnh ton b quyn tho lun trong lp. Hy dnh cho cc bn khc c c hi tham gia cng mnh. - ng bao gi buc ming pht biu m khng suy ngh. iu ny ch khin bn d dng mc sai lm m thi. Nu bn khng ng vi kin ca mt ngi khc th hy a ra nhng lun im r rng gii thch ti bn khng ng v ng thi a ra nhng kin lm r kin ca bn. Nu bn khng chc chn lm cch no a ra mt cu hi tt th bn hy nh mt bn khc gip bn.

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 27/40

6/4/2009 - ng bao gi hut so trong lp trong khi bn khc ang ni. ng bao gi ch nho bn mnh khi h a ra mt kin m bn khng ng . Hnh ng ny rt bt lch s v c th bn lm cho bn mnh mt ht t tin v ngh rng l l m h va a ra tht bun ci. Cui cng, gi hc tho lun t kt qu m bn thn gio vin mong i. Qu Thy C hy rn luyn cho hc sinh thc hin tt c nhng ch dn trn v chng lin quan vi nhau cht ch hnh thnh cho hc sinh k nng thuyt phc ngi khc. Tt c nhng ch dn ny s gip cho lp hc hnh thnh vn ha tho lun tch cc v mang li kt qu tho lun tch cc. Nu qun ht tt c cc ch dn bn trn, khng sao! Thy C ch cn hng dn hc sinh mnh nguyn tc "L l tranh lun c a ra tranh lun vi l l ca cc bn khc, khng phi ch trch bn thn ngi khc". Trung Nguyn - www.giaovien.net

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 28/40

6/4/2009

7 k nng c bn lm vic nhm hiu qu

Nhng nm gn y trong phong tro i mi phng php ging dy, cc gio vin khng ngng gim thiu cc gi thuyt ging tng gi cho hc sinh, sinh vin lm vic nhm. Tuy nhin, thc t cho thy khng phi gi lm vic nhm no ca lp cng thnh cng. Mt trong nhng l do dn n s tht bi ny l ngi hc cha c trang b y k nng lm vic nhm hiu qu. 7 k nng c trnh by sau y s gip cho cc thnh vin trong nhm lm vic hiu qu hn: 1. Lng nghe: y l mt trong nhng k nng quan trng nht. Cc thnh vin trong nhm phi bit lng nghe kin ca nhau. K nng ny phn nh s tn trng kin gia cc thnh vin trong nhm.

Khc bit gia Nghe v Lng nghe. Gio vin cn gii thch vi hc sinh, sinh vin ca mnh rng lng nghe i hi mc t duy cao hn nghe. Lng nghe l mt k nng m ngi nghe phi tip nhn thng tin t ngi ni, phn tch, t duy theo hng tch cc v phn hi bng thi tn trng nhng kin ca ngi ni d l kin hon ton tri ngc vi quan im ca bn thn. 2. Cht vn: Qua cch thc mi ngi t cu hi, chng ta c th nhn bit mc tc ng ln nhau, kh nng tho lun, a ra vn cho cc thnh vin khc ca h. Cht vn l k nng th hin t duy phn bin tch cc (critical thinking). Thc t y l mt k nng kh m ngay c gio vin ca chng ta cng ang cn phi rn luyn. Cht vn bng nhng cu hi thng minh da trn nhng l l tn ng hay phn bin cht ch i hi mc t duy cao v tinh thn xy dng kin ht mnh cho nhm. www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com Trang 29/40

6/4/2009 Li l cht vn cn mm mng, lch s. Tuy nhin, mt iu khng km quan trng l gio vin cn xy dng mt mi trng hc tp ci m trong khuyn khch ngi hc sn sng tip nhn nhng kin tri chiu. Ngay t khi cn ngi trn gh nh trng, chng ta cn dy cho ngi hc hiu rng: "Trong tranh lun, ngi c kin phn bin vi kin ca mnh l h ang khng ng quan im vi kin m mnh va nu ch khng phi h ang ch bai con ngi ca mnh". Trong tranh lun, nu t i ngha l mnh nh mt i s sng sut ca bn thn. 3. Thuyt phc: Cc thnh vin phi trao i, suy xt nhng tng a ra. ng thi h cn bit t bo v v thuyt phc ngi khc ng tnh vi kin ca mnh. Khi nu kin ng gp cho nhm, cc thnh vin cn km theo l l thuyt phc nhn c s ng tnh ca nhiu thnh vin trong nhm. 4. Tn trng: Mi thnh vin trong nhm phi tn trng kin ca nhng ngi khc th hin qua vic ng vin, h tr nhau, n lc bin chng thnh hin thc. Gio vin cn ging gii cho ngi hc hiu rng khi cc thnh vin trong nhm th hin s tn trng ln nhau ngha l ang ng gp sc mnh vo s thnh cng ca nhm. 5. Tr gip: Cc thnh vin phi bit gip nhau v trong mt nhm, c ngi s mnh lnh vc ny, nhng ngi khc li mnh lnh vc khc. V nhiu khi, vn m nhm ang phi gii quyt cn kin thc nhiu lnh vc, mc v i hi cc k nng khc nhau. "Mt cy lm chng nn non, ba cy chm li nn hn ni cao". y l k nng m mi ngi cn rn luyn sn sng ng gp vo thnh qu chung ca nhm. 6. Chia s: Cc thnh vin a ra kin v chia s kinh nghim ca mnh khi gp cc tnh hung tng t trc . Trong nhm ang tho lun, ngi no cng chia s c nhiu kinh nghim qu gi ca mnh, hoc a ra cc kin sng sut cho nhm, th s cng nhn c s yu mn v v n ca cc thnh vin cn li. V mt khi, mi thnh vin trong nhm u nhn thc c tm quan trng ca vic chia s, khng kh lm vic ca nhm s ci m v tch cc hn. Hy hi hc sinh, sinh vin ca bn s nhn c g khi h khng chu chia s nhng g mnh c. 7. Chung sc: Mi thnh vin phi ng gp tr lc cng nhau thc hin k hoch ra. C ngha l, c nhm cn phi hiu r mc ch ca nhm cn t c l g, v c cng

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 30/40

6/4/2009 chung khao kht hon thnh n. "Hy tng tng, chng ta ang cng trn mt con thuyn, tt c u phi cng cho a con thuyn v n ch!". Trung Nguyn - www.giaovien.net

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 31/40

6/4/2009

Gii thiu phng php hc tp v c tch cc SQ3R

M t: C rt nhiu ngi trong chng ta khng th nh ni ni dung ca mt cun sch, mt bi bo, mt ti liu cn thit cho cng vic ca mnh. Chng ta qun bng mt ni dung ca ti liu ch sau vi gi ng h c chng. Chnh do qu trnh qun nhanh chng cc ni dung quan trng ny, chng ta thng khng th kt ni kin thc, khng th thnh cng trong cc k thi v khng th hon thnh tt cng vic ca chnh bn thn mnh.

Nguyn nhn:

Do trong qu trnh c ti liu, chng ta c mt cch th ng. Cp mt ca chng ta vn lt trn ti liu, nhng b no ca chng ta li ang nhy ma vi nhng tng khc hoc h hng vi ni dung ca ti liu. Hoc hc sinh ca chng ta c ra r bi hc nhng ngay lc y tr no ca cc em khng h nhc nhch, ni cch khc, cc em ang dng cc bin php c hc, cng bc b no phi ghi nh, nhng ch thy vn tr cho thy. Theo cc iu tra v tm l v hot ng ca no b, chng ta s nh lu hn khi chng ta ch tm mt cch tch cc v hiu r ni dung m ti liu ang trnh by.
Gii php:

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 32/40

6/4/2009 C rt nhiu phng php, k thut gip chng ta hc tp hiu qu hoc c tch cc mt ti liu, CENTEA xin gii thiu mt trong nhng phng php . Phng php SQ3R (Francis Robinson, 1970) l mt k thut hu hiu nhm gip chng ta nm ht ton b ni dung thng tin ca mt ti liu, mt quyn sch, thng qua vic lm cho ta phi ch tm c ti liu mt cch tch cc. Phng php ny c nhiu trng i hc trn th gii khuyn khch cc sinh vin s dng nng cao hiu qu hc tp, nghin cu. Cc ch ci SQ3R l t vit tt ca cc k thut m chng ta s s dng lin tip t n mc ch cui cng l nm ton b ni dung ca ti liu.
Survey Question Read Recite Review

Cc bc tin hnh:

Survey (Kho st): Thu thp cc thng tin cn thit tp trung v hnh thnh cc mc ch khi c. Trc khi c bt k ti liu no, hy dnh vi pht ban u xem xt tng qut ti liu bng cch xem qua mc lc, cc tiu ca chng, cc ta , phn tm tt, phn m u, phn kt lun Ch nhng bng biu, th, hnh v trong sch.

Hy c gng a ra kin liu rng ti liu hay cun sch ny c gip ch g cho bn khng? Nu cm thy rng n khng c ch li g cho bn, hy la chn mt cun sch khc. Vic xem xt tng qut ti liu s gip chng ta: - C mt khi nim ban u v s quen thuc vi ni dung sp sa c. - Cho php ta c lng thi gian cn thit c ti liu. - Khi c ton b ni dung ti liu, chng ta s thng hiu ti liu gp i. www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com Trang 33/40

6/4/2009

Question (t cu hi): lm cho no ca bn bt u hot ng v tp trung bng cch dng ln mt lot cu hi lm khung sn cho ni dung. Chng ta c th s dng k thut 5W1H to ra cc cu hi hoc s dng ngay cc cu hi do gio vin a ra, cu hi u chng ca sch t ra cc cu hi trc khi bt u c tht s, s gip chng ta c ch ch khi tin hnh c ti liu. Read (c): lp thng tin vo cu trc m bn dng ln. Tin hnh c ti liu. Trong qu trnh c, hy c gng tp trung tm kim cc chi tit nhm gip ta tr li nhng cu hi t ra. Khi c, chng ta c th s dng k thut mindmap ghi ch cc chi tit.
Recite (Thut li): nh tn gi ca n: thut li, bc ny chng ta gip no b tp trung ghi nh v ni dung va xem bng cch thut li, din gii ni dung c bng chnh ngn ng ca bn thn.

Nu cn thit, hy vit ra cc din gii hay cc cu tr li bng chnh suy ngh, din t ca mnh. Nu c th, hy c hay din t li ni dung va xem bng cch ni ln ting. Hy tng tng, bn ang phi trnh by li ni dung ca cun sch, bi bo va xem cho 1000 khn gi trc mt, trong mt khn phng rng ln, nhng khn gi ny ang chm ch lng nghe tng li din t ca bn. iu quan trng bc ny l phi dng chnh ngn ng ca mnh thut li hay din t li. Nu chng ta ang ni ng ngi v khng mun lm nh hng n ngi khc th chng ta hy nhc li mt cch th thm. Cc nghin cu ch ra rng chng ta c xu hng qun n 80% ni dung m mnh c sau 2 tun l. Nhng nu chng ta tin hnh bc thut li, th chng ta ch qun c 20% vi cng thi gian 2 tun. Review (Xem li): bc cui cng ny theo ng tinh thn m ng b chng ta nhc nh: Vn n, V luyn.

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 34/40

6/4/2009

Vo ngy hm sau, tun sau, hy th quay li quyn sch c v xem th bn nh c v c th thut li bng chnh t ng ca bn bao nhiu v ni dung. bc ny, chng ta ch nhn lt li quyn sch c, cc cu tr li hon thnh, cc cu hi t ra v th xem bn c th tr li chng mt cch tri chy hay khng. Nu khng, hy lm li cc bc trn. Bc cui cng ny gip cho ni dung c lm mi v ghi nh lu hn trong tr c ca chng ta.

Kt lun: Vi phng php SQ3R, chng ta s rn luyn cho mnh k nng hc v c mt cch tch cc, trnh b nhi nht vo nhng thi im cn k ngy thi, nm vng ni dung v kin thc cc sch, cc gio trnh, Cc k nng c v hc tch cc c v nh nhng trang thit b ca ngi nh c. Trang thit b cng hiu qu, k nng s dng trang thit b cng thun thc th ngi nh c s cng tho sc vy vng trong bin tri thc ca nhn loi. Cng vi nhng k thut khc m CENTEA tng gii thiu, SQ3R s l mt cng c hiu qu dnh cho gio vin, hc sinh, sinh vin, nhng ngi lun kht khao khm ph nhng chn tri tri thc mi.

Ngun tham kho: - http://www.cscc.edu - www.studygs.net T.T.H. www.giaovien.net

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 35/40

6/4/2009

Hc cch T duy tch cc

CENTEA xin gii thiu bi vit v mt k nng rt quan trng trong cuc sng, l: T duy tch cc. T duy tch cc s em li nhiu li ch cho cuc sng v cng vic ca chng ta. Thy C v cc bn mun tm hiu v luyn tp k nng ny? Bi vit bn di c dnh tng ring cho Thy C v cc bn. 1. T duy tch cc l g? Tinh thn v th xc lun l hai th song hnh cng nhau gip chng ta sng v lm vic, vui chi v gii tr, ni chung l gip chng ta tn ti trong th gii ny. Bn bit rng c mt c th khe mnh, ta phi n v ung, chnh xc hn, ta phi n v ung nhng th b dng cho c th. Do thc phm b dng l thc n cn thit cho c th ta. Vy cn tinh thn ca chng ta, th cn thc phm b dng g? chnh l nhng suy ngh tch cc. Vy suy ngh hay t duy tch cc l g? C th hiu mt cch ngn gn v t duy tch cc nh sau: Mt u c tch cc lun cp n s vui sng, hnh phc, lnh mnh v kt qu thnh cng trong mi tnh hung, mi hnh ng. (A positive mind anticipates happiness, joy, health and a successful outcome of every situation and action).

2. Ti sao phi t duy tch cc? Trn th gii, ngi ta thng ni: You are what you think. You feel what you want. www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com Trang 36/40

6/4/2009 Tm dch: Bn l ci bn ngh. Bn cm thy ci bn mun Cu trn mang ngha rng: nhng suy ngh bn trong (inner thoughts) ca bn s iu khin bn tr nn ci bn mong mun. - Nu bn ngh rng bn l mt ngi bt ti, v dng th qu tht bn s ngy cng tr nn bt ti v v dng. - Nu bn cm thy rng cn bnh cm bn ang mc phi l ht sc nng n v mt mi, bn s ngy cng mt mi v suy sp vi cn cm cm ny. - Nu bn thy rng ng Hiu trng ca trng bn tht kh a v ng ght th mi ln gp mt v Hiu trng , ch cng lm bn thy mun bnh hn. Cuc sng hng ngy ca mi ngi lun b iu khin bi cc suy ngh ni ti d chng ta c thc hay khng c thc v iu . Do , t nhng suy ngh ni ti, nhng quan im c nhn khc nhau, s dn n cc kt qu khc nhau:

- C ngi lun vui v v nng ng, nhng cng c ngi lun mt mi v bun chn. - C ngi cm thy vic hc hi l th v, nhng cng c ngi thy vic hc hnh l mt hnh pht ngt th. - C ngi cm thy tht bi tht ng gi v em li nhiu bi hc, nhng cng c ngi cm thy tht bi l kt thc mi th.

Do , hy t hi chnh bn thn bn rng: bn mun sng cuc i nh th no? Bun chn v m m? Vui v v lnh mnh? Ngp trong stress? Lun cu knh v bc bi? Bn hy quyt nh cho cuc i mnh. Theo nhiu nghin cu, suy ngh tch cc em li cho bn rt nhiu ch li: - t c cc mc tiu bn t ra v t c s thnh cng trong cuc sng. - t c thnh cng nhanh hn v d hn. - Vui v hn. - Nhiu nng lng sng hn. - Sc mnh ni ti ca bn s ngy cng mnh hn. www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com Trang 37/40

6/4/2009 - C kh nng thi thc v truyn cm hng cho bn v nhng ngi xung quanh. - Kh nng vt qu kh khn v stress trong cng vic v cuc sng s c nng cao. - Ngy cng t tin vo bn thn hn. - Cuc sng s mm ci v trao tng cho bn nhiu c hi hn. - Nhng ngi xung quanh s ngy cng tn trng bn hn. - Nhng ngi c suy ngh tch cc thng l nhng ngi thnh cng trong nhng hon cnh bnh thng, v chnh h cng thng l nhng ngi cn sng st trong nhng tnh hung kh khn, nguy him ca cuc sng. Bn s hi CENTEA: c ri, ti bit tt c nhng iu trn ri, vy ti mun suy ngh tch cc th phi lm sao? Xin mi bn qua phn th 3 ca bi vit ny. 3. Lm th no t duy tch cc? Nh phn trn cp, chnh suy ngh ni tm ca bn iu khin cuc i bn. Do , iu trc tin bn cn lm tr thnh mt ngi c t duy tch cc l thay i nhng suy ngh bn trong ca bn. Hy tn dng mi c hi bin cc suy ngh tiu cc tr thnh cc suy ngh tch cc. Trc tin, bn c th lm quen vi m hnh 3C (Commitment, Control and Challenge Cam kt, Qun l v Th thch) Cam kt: t ra mt cam kt tch cc cho bn thn bn, cho vic hc hnh ca bn, cho cng vic ca bn hoc cho bt c vic g khc v hy thc hin vic mt cch nhit tnh v say m. V d: - Ti s tp th dc vo mi sng tng cng sc khe cho mnh. - Ti s hc cch dng PowerPoint cho bi ging ca ti vo hc k ny. - Ti s quan tm v gip t nht mt hc sinh trong lp trong nm hc ny. - Ti quyt tm dnh mt t thi gian c truyn cho c con gi nh ca mnh trc khi con i ng. Qun l: lun tp trung u c ca bn vo nhng vic quan trng v c ngha. a ra cc mc tiu v tnh u tin cho mi vic bn ngh v lm. Hy lun thnh tht vi bn thn, kim tra xem bn lm c g v cha lm c g trong cc mc tiu ra. Lun gi u c hng n cc suy ngh tch cc, mi khi pht hin cc suy ngh tiu cc ang bt u xm chim u c mnh, hy nhanh chng thay th chng bng cc suy ngh tch cc. Do , hy lun theo st sc khe tinh thn v th cht ca bn. www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com Trang 38/40

6/4/2009

Th thch: Hy can m thay i nhng thi quen, suy ngh tiu cc ca mnh mi ngy. Hy tp cch nhn vic hc v nhng s thay i l cc c hi cho bn. Hy th lm iu khc iu mnh vn lm thng ngy, hy nhn ra nhiu la chn khc nhau cho mi s vic. V d: - i t cng s v nh bng mt con ng khc, i b thay v i thang my. - Thay v a thng em hc sinh nghch ngm trong lp n gim th nh mi hm, hy ku em li ni chuyn sau gi hc. - Thay v lun trnh xa my vi tnh v thy n phc tp hay rc ri, hy nh mt ng nghip ch mnh cch bt my tnh ln, ch mnh cch dng chut v bn phm my tnh. Bn cng nhn ra rng ng trc mt s kin, mt con ngi, bn cng c nhiu gc nhn th bn s cng thoi mi hn v c nhiu la chn quyt nh hn. V hy nh, lun la chn mt tch cc ca vn . Bn cnh m hnh 3C, bn cn c th tham kho mt s li khuyn sau: - Hc cch thc y v khuyn khch bn thn. - Hc cch pht trin cc k nng gii quyt vn , cc k nng sng to. - Hc cch th gin v t thng cng cho mnh. - Xem cc b phim hay v c yu t tch cc, nghe cc bi nhc vui v, thng thc nhng bc nh p. - Trao i nhiu hn vi ngi khc. - Hy kt giao vi nhng ngi c suy ngh tch cc v trnh xa nhng ngi lun c nhng suy ngh tiu cc v u m. - Hy lun mm ci, nhit tnh v d mn. - Hy lun nhn vo mt tch cc ca mt vn . (Hnh nh na ly nc gi cho bn v suy ngh: Ly nc vi i mt na hay ly nc ch mi y mt na? Cn cm cm ny l mt th ng ght hay n l c hi bn th gin v ngh ngi?) - Lun tm ra t nht mt im ng hc hi t nhng ng nghip xung quanh. - Lun tch cc lm vic ht mnh, trnh ng cng vic t ngy ny sang ngy khc. - Hy t tin vo bn thn mnh trong cng vic v cuc sng. - Nu gp kh khn v khng vt qua c, hy hi nh s gip t nhng ngi giu kinh nghim hn. - Cui cng hy ghi nh cu: You are what you think. You feel what you want.

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 39/40

6/4/2009

Hy lun mm ci, nhit tnh v d mn. CENTEA tin rng bi vit trn phn no phc ha nhng nt c bn v k nng t duy tch cc cng nh cc cch thc rn luyn n. Vn tip theo l Thy C v cc bn c mun mnh tr thnh mt ngi s hu k nng tuyt vi trn hay khng. Hy chim nghim bn thn v rn luyn cho mnh, nhng iu tt p hn s n, y bt ng v d chu. Bn cnh bi vit ny, B phn CENTEA Art cng xin gi tng n Thy C v cc bn B poster T duy tch cc, hy dng n ng vin bn thn mnh v hc tr ca mnh. Ngun tham kho: www.successconsciousness.com www.revolutionhealth.com www.aarp.org T.T.H. www.giaovien.net

www.giaovien.net --//-- www.center4teachers.com centea.info@gmail.com

Trang 40/40