THANH CA TRONG PHUNG VU

I.

THANH CA 1. Khai niem. Theo huan th ve am nhac trong phung vu, ngay 5/3/1967: Thanh nhac la loai am nhac c sang tac e th phng Thien Chua, nen phai bieu lo s thanh thien va dien ta c hnh thc nghe thuat cao.

Thanh ca hay thanh nhac la loai hnh am nhac dung trong Thanh le, trong nha th, trong cac le nghi cong giao cung nh trong cac sinh hoat ao c cua ngi Kito hu. Thanh nhac trc het phai ap ng nhng yeu cau ve tnh chat, luat le va nghe thuat cua bo mon am nhac noi chung. Ngoai ra, Thanh nhac con phai hoi u ba ieu kien la: Thanh thien, nghe thuat va pho quat.

2. Phan biet Thanh nhac, nhac ao va nhac i. 2.1. Thanh nhac: Huan th so 4b phan loai Thanh nhac nh sau: - Bnh ca Gregorio. - Cac hnh thc nhac a am co ien va hien ai. - Nhac soan cho quan cam va cac nhac kh khac c cong nhan. - Cac ca khuc bnh dan, phung vu va ton giao. Rieng loai nay c phan chia thanh 3 loai: Phung ca: La nhng bai Thanh ca c dung trong phung vu, co 2 nhom: Thanh ca thuoc ve nghi thc phung vu: Vinh danh, ap ca, Alleluia va Thanh ca i kem nghi thc phung vu: Ca nhap le, dang le
1

Thanh ca: La nhng bai ma li ca khong phai la ban van phung vu, nhng a c giao quyen chuan nhan cho hat trong phung vu.

Giao ca: la nhng bai dien ta chan ly trong ao, c s dung ngoai phung vu nh trong cac buoi tnh tam, gi giao ly, sinh hoat ton giao

2.2.

Nhac ao : La cac loai nhac dung trong cac le hoi cua cac ton giao khac nhau va mang nhng noi dung, y ngha rieng cua moi ton giao.

2.3.

Nhac i: La loai nhac dung trong i song ca nhan va xa hoi nh: nhac tr tnh, du ca, hat ru, ong dao, ly, ho, ve Nhng bai hat noi ve lao ong, ve que hng at nc

II. PHUNG VU 1. Khai niem Phung vu, theo nguon goc, co ngha la viec cong khai. Theo truyen thong Kito giao, danh t nay ch:Dan Thien Chua tham d vao cong trnh cua Thien Chua.

Tan c s dung t phung vu khong nhng e ch nghi le phung th Thien Chua ma con noi len viec rao giang Tin mng va viec thc thi bac ai. Trong moi trng hop, phung vu nham en 2 muc tieu ro rang la phuc vu Thien Chua va con ngi.

Sach Giao ly cong giao nh ngha: phung vu la viec ton th chnh thc cua toan the Hoi thanh, e ton vinh Thien Chua Ba Ngoi va thanh hoa con ngi. Phung vu gom: Thanh le, cac b tch va Kinh than tung.

Cong ong VaticanoII cong bo hien che phung vu thanh nh sau:Phung vu la hien tai hoa giao c mi (mau nhiem vt qua), do cong oan Hoi thanh thc hien qua c Kito la ang trung gian gia Thien Chua va loai ngi, trong Chua Thanh Than, di nhng dau ch hu hieu ben ngoai va theo pham trat hp phap.

2. Thanh ca trong phung vu Michel Veuthy trong cuon Hop nhau c hanh phung vu tap I co viet nh sau:Neu li noi la chu yeu trong c hanh phung vu Kito giao, th ca hat se mang lai cho li noi mot chieu kch mi, v se them cho li noi sc rung cam va kha nang hiep thong cua cong ong, nhp ieu va sc dien ta li ca se mang lai cho li noi mot sc toa sang mi .

Hien che phung vu thanh cua Cong ong VaticanoII so 112, 113 khang nh:Truyen thong am nhac cua toan the Giao hoi a kien tao nen mot kho tang vo gia, vt han moi nghe thuat khac, nhat la v ieu nhac thanh i kem vi li ca, gop phan can thiet hoac tron ven trong phung vu trong the.

Huan th am nhac trong phung vu a neu len:Le nghi phung vu se mang hnh thc cao quy hn khi c c hanh kem theo ca hat, moi khi tha tac vien chu toan ung nhiem vu cua mnh va khi co dan chung tham d

Trong thong iep Mediator Dei, c giao hoang PioX a nhan nh: Thanh nhac la phan can thiet cua phung vu. Do o, thanh ca gi vai tro can thiet trong phung vu cua Giao hoi.

Tom lai: Am nhac phung vu phai ap ng nhng oi hoi cot yeu va chuyen biet cua phung vu, phai gan lien vi nhng ban van ma am nhac muon trnh bay, phai phu hp vi mua va thi khac phung vu, phai tng ng vi nhng c ch ma nghi thc e ra.

That vay, cac mua phung vu khac nhau oi hoi mot hnh the am nhac phung vu rieng, co kha nang lam xuat hien lan lt ban chat rieng cua tng nghi thc ro ret, khi th cong bo nhng ky cong cua Thien Chua, khi th bieu lo nhng tam tnh ngi khen, cau khan, co ca nhng kinh nghiem hanh phuc va noi au cua con ngi nhng nh c tin van mot long trong cay.

V the, khi c hanh phung vu neu biet kheo leo van dung sc manh huyen dieu cua am nhac th hieu qua thieng lieng se gia tang. Vi hnh thc ca hat li cau nguyen cua con ngi c dien ta cach sau sac va tham thuy hn, tnh pham trat hiep nhat va s trang trong cung se de dang at c nh tnh nghe thuat trong thanh ca, khi moi thanh phan tham d phung vu eu cung chung mot tam tnh th phng Thien Chua.

III. NGHE THUAT IEU KHIEN 1. Ca trng nhng ieu can biet Ca oan la mot to chc tinh than co tnh cach ac biet ve c cau to chc, muc tieu hng en, tinh than trach nhiem va cac moi tng quan v the ngi ng au to chc nay cung mang mot phan vu ac biet.
4

Can co kien thc ve chuyen mon: Nhac ly, thanh nhac, an, ky thuat ch huy hp xng va nghe thuat ieu khien Cung nh kien thc tong quat, ngha la kien thc cua cac nganh lien quan e ho tr cho kien thc chuyen mon: ngon ng, tam ly giao duc, van hoa

Ngi ca trng phai am hieu mot cach c ban ve Giao ly cong giao e co the sa sai nhng ngon t khong phu hp hoac sai ve tn ly neu muon hat bai hat o. ieu rat can thiet va quan trong la phai nam that vng ve kien thc phung vu e co the hieu biet c ng hng cua Giao hoi va ieu khien ca oan hat ung phung vu va cac le nghi theo cac mua phung vu trong nam. (VD: Mua vong khong the hat nhng bai cua mua giang sinh hay mua chay du o la nhng bai co nhng tam tnh th phng, an nan sam hoi nh nhau).

Phai co tinh than trach nhiem va am me cong viec, v nh the ngi ca trng mi co kha nang sang tao tm toi nhng cai mi thch nghi vi thi ai nhng van ung ng hng ma Giao hoi mong muon.

Phai co ao c va t cach cua mot ngi lanh ao

2. Ky thuat tap hat Hat ung nhac ieu, nhp ieu, nhac sac Tap lay hi ung cho, ung luc. Hat ro li ca, the hien nhac ieu manh nhe theo net nhac va y ngha cua li ca. Hat vi tam tnh th phng

3. Nghe thuat ieu khien 3.1. Thanh ca la mot loai hnh nghe thuat ac biet Khac vi loai hnh nghe thuat thong thng, Thanh ca t ban chat la mot tac pham nghe thuat thanh, nen Thanh ca cung nam trong loai hnh nghe thuat thanh. V:

Cac nghe s s dung chat lieu chnh t Thanh Kinh, tm nguon cam hng t Thanh Kinh va sang tac Thanh ca theo s soi sang, hng dan cua Chua Thanh Than. Nen, ban chat Thanh ca va viec hat Thanh ca la loai hnh nghe thuat thanh.

Chnh Chua Thanh Than tac ong va bien oi tam hon cac tn hu qua viec hat Thanh ca e ton vinh Thien Chua, ch khong phai do ban than bai Thanh ca, hoac do nghe thuat ieu khien cua ca trng hay do ca oan hat.

3.2.

ieu khien Thanh ca - loai hnh nghe thuat ac biet. Khac vi ky thuat tap hat la ca trng van dung kha nang chuyen mon cua mnh giup cho ca vien ch hat ung ma thoi, con hon cua mot bai Thanh ca tuy thuoc vao nghe thuat ieu khien cua ngi ca trng. V, ieu khien la mot nghe thuat, nen khong ch hat ung ma con phai hay, phai thanh thien, phai at en mc o cau nguyen, ton th va co gia tr phung vu. Do vay, e at c nhng gia tr nay cach sung man, ngi ca trng can xac nh bac thang gia tr:

Trong Thanh le nhan vat quan trong la ai, Thien Chua, cong oan hay ca oan?

ieu khien ca oan vi tam tnh nao, th phng Thien Chua, giup cong oan cau nguyen hay bieu dien, pho trng?
6

Thanh le quan trong hay viec hat Thanh ca quan trong?

3.3.

Theo quan iem cua Giao Hoi Thanh ca trong Thanh le, tuy khong ong vai tro chu yeu va quan trong hn Thanh le, nhng Thanh ca co cho ng va vai tro ac biet trong Thanh le, v la phng tien e ca ngi va ton vinh Thien Chua.

Du la phng thc hu hieu th Thanh ca hay Thanh le cung khong quan trong bang con ngi noi chung va ngi tn hu noi rieng. V neu khong co con ngi th cho du nhng li kinh, li ca hay nhat, co gia tr nhat cung tr thanh mot ban van chet. V con ngi la tac pham hoan hao nhat, v ai nhat va nghe thuat nhat ma Thien Chua a sang tao nen. Do o, khong co nghe thuat nao co gia tr cho bang con ngi. Co the noi, ngi tn hu la mot ban van song ong ma Thien Chua a viet nen tnh yeu cua Ngai, ong thi ngi Kito hu cung la ban van mang dau an cua Chua Thanh Linh e cho thi ai hom nay oc, ni o, ho thay c Thien Chua la tnh yeu.

V the, moi hnh thc th phng, ca hat, hoat ong nghe thuat thanh eu phai bat nguon t Chua Thanh Linh. Do o, ngi ca trng can y thc rang, kien thc chuyen mon, tai nang, oc sang tao va cac bai Thanh ca ch la nhng chat lieu vat chat. Chua Thanh Than mi la hon cua Thanh ca.

D nhien con ngi khong hn Thien Chua, nhng gia tr cua con ngi cho giong hnh anh cua Thien Chua. Noi nh the, e ngi ca trng va ca oan phai het sc ton trong cong oan trong viec hat Thanh ca trong phung vu. Ngha la phai ton trong gia tr tam tinh cua cong oan (ngi tham d).
7

Khi xac nh c bac thang gia tr nh tren, chac han ngi ca trng khi ieu khien ca oan se mang tam t, tnh cam, thai o cua Giao Hoi, cua cong oan va mang hon song, hi th cua Chua Thanh Linh, ch khong phai cua ca nhan ca trng hay ch la mot nhom nho la ca oan. Khi o, viec hat Thanh ca se mang gia tr cu o vnh cu.

Vn Duy Tng