Professional Documents
Culture Documents
5
I S BOOLE V CC LINH KIN IN T S ......................................... 5
1.1 Mt s khi nim c bn .................................................................................. 5
1.1.1 Bin logic ................................................................................................. 5
1.1.2. Tp hp bin logic ................................................................................... 5
1.1.3. Hm logic ................................................................................................ 5
1.2. Cc hm logic c bn...................................................................................... 5
1.2.1 Hm V - AND ....................................................................................... 5
1.2.2 Hm HOC OR ..................................................................................... 6
1.2.3 Hm O - NOT ..................................................................................... 6
1.2.4. Hm Hoc tuyt i - XOR ...................................................................... 7
1.2.5 Hm hoc o - NOR ................................................................................ 7
1.2.6 Hm V o - NAND................................................................................ 8
1.2.7 Hm XNOR .............................................................................................. 9
1.3 Cc Phng php biu din hm logic ........................................................... 10
1.3.1. Dng Bng chn l (Trust Table) ........................................................... 10
1.3.2. Dng biu thc i s ............................................................................ 10
1.4. Cc biu thc i s Boole............................................................................ 11
1.5 Ti thiu ha hm logic ................................................................................. 12
Chng 2 ............................................................................................................. 13
Thit k mch logic ............................................................................................. 13
2.1. Mch logic l g ............................................................................................ 13
2.2. Quy trnh thit k .......................................................................................... 13
2.3. Thit k mt s mch logic thng dng......................................................... 14
2.3.1. Thit k mch cng/tr hai s 8 bit ............................................................ 14
2.3.2. Thit k mch so snh 2 s 8 bit................................................................. 17
2.3.3. Thit k mch dn knh ............................................................................. 18
2.3.3.1. Khi nim ............................................................................................... 19
2.3.3.2. Mch dn knh 4 sang 1 ...................................................................... 19
Chng 1
I S BOOLE V CC LINH KIN IN T S
1.1 Mt s khi nim c bn
1.1.1 Bin logic
Mt bin x c gi l bin logic khi x ch ly mt trong hai gi tr 0 hoc 1
1.1.2. Tp hp bin logic
Nu c n bin logic th c 2n t hp gi tr khc nhau. Gi tr thp phn tng
ng biu din cc gi tr ny l 02n -1
1.1.3. Hm logic
Mt hm s f c gi l hm logic khi cc bin ca hm l cc bin logic v
hm f ch nhn mt trong hai gi tr 0 hoc 1
1.2. Cc hm logic c bn
1.2.1 Hm V - AND
Phng trnh
Y=A.B
Bng chn l
A
0
0
1
1
B
0
1
0
1
K hiu v s chn
Y
0
0
0
1
AND 3 li vo
AND 3 li vo
AND 2 li vo
AND 4 li vo
1.2.2 Hm HOC OR
Phng trnh
Y=A+B
Bng chn l
A
0
0
1
1
B
0
1
0
1
K hiu v s chn
Y
0
1
1
1
AND 2 li vo
AND 3 li vo
AND 4 li vo
1.2.3 Hm O - NOT
phng trnh
Bng chn l
K hiu v s chn
Y=
A
0
1
Y
1
0
Bng chn l
A
0
0
1
1
B
0
1
0
1
K hiu v s chn
Y
0
1
1
0
Bng chn l
K hiu v s chn
A
0
0
1
1
B
0
1
0
1
Y
1
0
0
0
NOR 3 li vo
NOR 2 li vo
NOR 4 li vo
NOR 3 li vo
NOR 8 li vo
1.2.6 Hm V o - NAND
phng trnh
K hiu v s chn
Bng chn l
A
0
0
1
1
B
0
1
0
1
Y
1
1
1
0
1.2.7 Hm XNOR
phng trnh
K hiu v s chn
Bng chn l
A
0
0
1
1
B
0
1
0
1
Y
1
0
0
1
Hm NOR
S kt hp ca hm NOR v NOT
+ Hm NAND l s kt hp ca hm AND v NOT
Hm NAND
S kt hp ca hm AND v NOT
+ Hm XOR l s kt hp ca cc hm NAND hoc hm NOR
Hm XOR
S kt hp ca hm NAND
Hm XOR
S kt hp ca hm NOR
Tuy nhin vic tch hp cc mch c bn to ra cc hm khc s rt hu ch
trong vic thit k mch. N s lm gim i s lng IC trn mt bo mch, dn n
lm gim chi ph cho mch v mt IC XOR (74LS86) c cha 4 phn t XOR cng c
gi thnh nh mt IC NAND hay IC NOR.
V d:
A
0
0
0
0
1
1
1
1
B
0
0
1
1
0
0
1
1
C
0
1
0
1
0
1
0
1
Y
0
1
1
1
0
1
0
1
A+B=B+A
A.B=B.A
(A.B).C=A.(B.C)
(A+B)+C=A+(B+C)
A(B+C)=AB+AC
A+BC=(A+B)(A+C)
A.1=A
A+0=A
A+1=1
A.0=0
A.=0
A+=1
A.A=A
A+A=A
8. Lut De Morgan
9. Lut ph nh ca ph nh
10. Lut hp th (lut ht)
A.(A+B)=A
A+A.B=A
ch dng hm NOR
1
1
1
Chng 2
Thit k mch logic
2.1. Mch logic l g
Mch x l cc tn hiu logic gi l mch logic. Thng thng mch logic ch
gm cc phn t logic, thng gi l cc IC s. Tuy nhin trong mt vi trng hp
mch logic cng c cha cc phn t tng t.
S thit k
Theo s ta ch dng 2 phn t NOR. Vic ch s dng 2phn t NOR ht sc c
ngha v thc t ta cng ch dng c 1 IC NOR. Ngc li nu ta dng kt hp vi
cc IC khc th ta s thy mch logic khi thit k xong thc t s khng kinh t bng
mch ta ch dng NOR nh trn.
Tng t nh trn thit k mch ch dng hm NAND. So snh trong hai trng
hp ch dng NAND v ch dng NOR hai li vo.
2.3. Thit k mt s mch logic thng dng
2.3.1. Thit k mch cng/tr hai s 8 bit
thit k mch cng hai s 8 bit ta i xy dng mch cng ton phn hai s 1 bit.
A
0
0
0
0
1
1
1
1
B
0
0
1
1
0
0
1
1
Sau khi rt gn hm S ta c
Sau khi rt gn ta c
Cin
0
1
0
1
0
1
0
1
S
0
1
1
0
1
0
0
1
Cout
0
0
0
1
0
1
1
1
Theo s thit k trn th chn Cin ca FA u tin (FA c trng s thp nht)
c ni t v hai bit thp nht khi cng vi nhau s khng c bt nh ca php cng
trc . Trong khi cc bit Cin ca cc FA sau phi c ni vi bit trn Cout (bit nh)
ca cc FA trc , nh vy kt qu ca FA sau khng ch ph thuc vo gi tr ca
hai bit u vo A, B m cn ph thuc vo kt qu ca FA trc , iu ny l logic
vi php cng ton phn hai s nhiu bit.
Vic thit k mch tr hai s 8 bit ta cng lm tng t nh php cng bng vic thit
k mch tr hai s 1 bit (FS) sau ni li vi nhau. Tuy nhin ta c th thc hin
mch tr thng qua mch cng bng php ton a-b=a+(-b)
Ta i tm s -b:
S -b chnh l s b 2 ca s b. S b 2 ca b c tm bng cch ta ly o tt c cc
bit ca s b (bit c gi tr 0 thnh bit c gi tr 1 v ngc li) sau cng thm 1.
V d s b c gi tr l 10101011 (171) th s b 2 ca b c tm nh sau
+ Ly o cc bit ca b ta c s 01010100
+ Cng thm 1 ta c s 01010101 (85)
Theo cch trn th ta c s mch tr hai s 8 bit c thit k thng qua mch cng
hai s 8 bit bng cch mc thm cc phn t o vo chn B, c bit chn Cin u tin
c ni ln mc 1 (v cng thm 1)
T hai s trn ta xy dng mt mch va thc hin c php tnh cng va thc
hin php tnh tr. lm c iu ny ta phi c mt chn iu khin chn php
tnh, gi thit chn iu khin mc thp th mch thc hin php cng, ngc li
chn iu khin mc cao th mch s hot ng ch tr A cho B.
Nhn vo hai s cng v tr ta thy im khc nhau ca hai mch ny l chn Cin
u tin v cc chn vo B. i vi mch cng chn Cin u tin bng 0 v cc chn B
gi nguyn gi tr. Trong khi mch tr chn Cin u tin bng 1 v cc li vo B b
o.
Nh vy chn Cin ca FA u tin c th ni trc tip ti chn iu khin chn php
ton. Cn cc li vo B ta c bng chn l sau
O
B
B
0
0
0
0
1
1
1
0
1
1
1
0
Trong O l bit la chn php ton, B l B l bit a trc tip vo b FA.
T bng chn l ta c B=B O
Nh vy ta phi mc thm 8 mch XOR trc li vo B ca cc FA. Cc u vo ca
cc mch XOR ny l bit iu khin chn php ton, u vo cn li l bit ca s hng
B tng ng.
S3
1
0
0
1
Dng cc phn t logic ta d dng thit k c mch so snh hai s 1 bit hay so
snh hai bit nh trn.
Tuy nhin mch so snh trn khng th pht trin so snh nhiu bit c. Mun
so snh hai s nhiu bit th ta phi tun theo trnh t so snh t bit cao nht trc (bit
c nhiu ngha nht MSB) nu s no c MSB ln hn s ln hn v kt thc vic
so snh. Nu hai MSB bng nhau th so snh tip hai bit thp hn, c nh vy cho n
bit thp nht, hai s bng nhau nu tt c cc bit tng ng ca hai s u bng nhau.
Li vo iu khin
C1
C2
C3
a>b
a<b
a=b
1
0
0
0
1
0
0
0
1
0
0
1
0
0
1
0
0
1
T bng chn l ta c
;
Li vo d liu
a
x
x
0
0
1
1
x
x
0
1
0
1
;
Li ra
S1
a>b
1
0
0
0
1
0
S2
a<b
0
1
0
1
0
0
S3
a=b
0
0
1
0
0
1
Ta c th kim chng li biu thc trn bng cch: t bng trng thi trn, vit
biu thc logic ri rt gn (c th dng phng php rt gn dng ba Karnaugh.
Nhn thy rng t hp 4 cng NOT a 2 ng iu khin chn S0, S1 vo
cc cng AND chnh l 1 mch m ho 2 sang 4, cc ng ra mch m ho nh l
xung m cng AND cho 1 trong cc ng I ra ngoi. Vy mch trn cng c th v
li nh sau:
= 1 th Y = 0
Chng hn vi 74LS153, k hiu khi, chn ra, bng trng thi v cu to logic
c minh ho nhng hnh di, vi nhng IC khc cng tng t
Hay c th vit
V phng trnh li ra ca
mch ging vi phng trnh ca
b dn knh 4-1. By gi ta s s
dng IC dn knh 4 sang 1. 2
ng vo A, B s c ni ti 2
ng chn ca IC, cn c vo
th t t hp trong bng nu Y l
0 th s phi ni ng vo ghp
knh tng ng xung t, cn
nu Y l 1 th ni ng vo ghp
knh tng ng ln ngun (c th
mch dn knh
T y c th dng
cng logic thit k
mch tch knh
V d: Kho st IC 74LS155
Tng t ta cng c cc loi mch khc nh va tch knh 1:8 va gii m 3:8,
tch knh 1:16/gii m 4:16
Trong
o
A0, A1, A2 l 3 ng a ch ng vo
O0 n O7 l 8 ng ra (tc ng mc thp )
Kho st IC 4051
o
Ngc li, khi tch knh th d liu song song vo cc chn CHANNEL
I/O 0 n 7 v ra chn COM OUT/IN;
3 ng chn l A, B, C.
2.3.4.4. ng dng
o
Chia s ng truyn
o
T bng trn, ta c:
Y0 = I1 + I3 + I5 + I7
Y1 = I2 + I3 + I6 + I7
Y2 = I4 + I5 + I6 +I7
Da vo 3 biu thc trn ta c th v c mch logic nh hnh di y:
cc t hp logic ng vo S ri C
mc cao
Nh vy s cn 1 cng OR ni
chung cc t hp logic th 1, 2, 4, 7
a ra ng S
Hnh trn cho thy, mch m to ra 16 t hp trng thi cho mch m ho. Phi 4
chu k xung ck th Q3 mi xung thp, cho php ng c c cp ngun; cn n
c m ch sau 8 chu k xung ck. Thi gian m ca ti l 1 chu k xung ck. Ta c th
iu chnh thi gian ny t mch dao ng to xung ck. V nguyn tc hot ng ca
mch m 74LS90 ta s tm hiu chng sau.
2.3.6.3 Gii m BCD sang led 7 on
Mt dng mch gii m khc rt hay s dng trong hin th led 7 on l mch
gii m BCD sang led 7 on. Mch ny phc tp hn nhiu so vi mch gii m
BCD sang thp phn ni phn trc bi v mch khi ny phi cho ra t hp c
nhiu ng ra ln cao xung thp hn (tu loi n led anode chung hay cathode
chung) lm cc on led cn thit sng to nn cc s hay k t.
Led 7 on
Trc ht hy xem qua cu trc v loi n led 7 on ca mt s n c cu
to bi 7 on led c chung anode (AC) hay cathode (KC); c sp xp hnh s 8
vung (nh hnh trn) ngoi ra cn c 1 led con c t lm du phy thp phn cho
s hin th; n c iu khin ring bit khng qua mch gii m. Cc chn ra ca
led c sp xp thnh 2 hng chn gia mi hng chn l A chung hay K chung.
Th t sp xp cho 2 loi nh trnh by di y.
Kho st 74LS47
A, B, C, D l cc ng vo m BCD
RBI l ng vo xo dn sng
LT l ng th n
BI/RBO l ng vo xo hay ng ra xo rn
a ti g l cc ng ra (cc thu h)
Khi cn gii m nhiu led 7 on ta cng c th ghp nhiu tng IC, mun xo s 0
v ngha trc th ni chn RBI ca tng u xung thp, khi ny chn ra RBO cng
xung thp v c ni ti tng sau nu mun xo tip s 0 v ngha ca tng (ghi
ch 4). Ring tng cui cng th RBI trng hay mc cao vn hin th s 0
cui cng
V d: Hy xem mt ng dng ca mch gii m led 7 on:
VT
VT
VT
TV
TV: Y1
T:
Y2
V:
Y3
VT:
Y4
:
T:
V:
Y5
Y6
Y7
Do R = 0 nn Q = 1 bt chp ng cn li
Vy ng ra n nh s l Q = 0 v Q = 1
V l do i xng nn hot ng thit lp v xo mch cht ngc
nhau.
o
Hnh 3.1.7 Dng sng minh ho v bng hot ng ca mch cht cng NOR
Thy rng cc mch tun t d l mch cht kho st trn hay cc mch cao
hn th u c cu to bi cng logic c bn. Mc d t thn cng logic khng th
lu tr c d liu nhng khi bit kt hp vi nhau theo mt cch thc cho php tu
theo mc phc tp, quy m kt hp m s c mch cht, mch lt, ghi dch hay
hn na l cc b nh, x l.
3.2.3. ng dng ca mch cht:
Mch cht nh tn gi ca n c s dng nhiu trong cc h thng s cn cht
hay m d liu trc khi c x l iu khin hay truyn nhn. Ngoi ra n cn
c s dng lm mch chng di v mch to dng sng vung.
a. Mch chng di:
o
Mch minh ho
Mch minh ho
3.5. Cc loi FF
FF RS ny bng cnh xung tng t v c kh hiu thm hnh trn nh hay gch u
Ck ch cnh xung k hiu khi v v du mi tn xung bng trng thi.
b) FF JK
FF JK b sung thm trng thi cho FF RS ( trnh trng thi cm)
Hnh 3.1.16 FF JK t FF SR
Cn cu to bn trong ca FF JK kch bng cnh sn s nh sau:
=>
Hnh 3.1.18 K hiu khi ca FF T
=>
Hnh 3.1.20 K hiu khi
thm ng Pr v Cl
3.7. ng dng ca FF
3.7.1. Mch m khng ng b
Trong nhng phn trc ta c bit n 2 loi mch tun t c bn l mch
lt v mch ghi dch; v cng bit rng nhiu FF ni li vi nhau c th hot ng nh
mt mch m hay thanh ghi (nh nhiu bit). Nhng mi ch l nhng mch nh
c bn, phn ny s cp n chi tit hn cu to, hot ng v nhiu ng dng ca
nhiu mch m khc nhau. Phn ln chng dng mch tch hp. H thng s ngy
nay s dng kh nhiu loi mch m, c th dng m xung, m sn phm, m
lm ng h, nh thi gian v r rng chng l cc mch logic nn chnh xc v
d dng thit k hn nhiu so vi cc loi mch tng t.
3.7.1.1. m khng ng b theo h nh phn (chia 2)
Mch m ln
Hnh di y trnh by mt mch m gm 4 FF T mc ni tip. Cc ng vo
T (hay J=K) ca c 4 tng FF u trng hay ni ln +Vcc. Xung cn m c a
vo ng ck tc ng cnh xung ca tng FF u tin (n c th l mt chui xung
vung c chu k khng c nh)
Cc ng ra Q ln lt c ni ti ng vo m ck ca tng sau n (nu c).
Chng c t tn l Q0 (LSB), Q1, Q2, Q3 (MSB)
M s ra sau khi
Tr thp
xung
c xung vo
phn ra
vo
Q3 Q2 Q1 Q0
Xo
10
10
11
11
12
12
13
13
14
14
15
15
16
17
Mch m xung
trc l mch m ln ln lt chia 2 tn s, s h 10 ra tng ng l t 0 n
15. Cng c khi cn mch m xung t 15 xung 0 chng hn, cch ni mch s nh
th no?
Hnh di trnh by cu trc mch m xung nh phn 4 bit. ng ra Q ln lt
ca tng trc s c ni n ng vo ck ca tng sau . Xung m ck vn tc
ng mc thp
3.8. Mch m ng b
phn trc ta bit rng nhng mch m khng ng b khi c nhiu tng
FF s tch lu nhiu tr hon truyn ca mi tng lm cho n ln hn c chu k m
xung khin ton mch c th hot ng sai logic nht l khi hot ng tn s cao.
Nh mch m bn bit chia 2 ni trc: khi s m tng t 1110 ln 1111 ch
cn ch ng ra ca FF 0 thay i nn ch mt 1tD. Khi s m tng t 1011 ln
1100 i hi ba FF chuyn mch lin tip nn s phi mt 3tD. Trng hp na khi s
m t ng reset v 0000 th c 4 FF u chuyn trng thi do tr hon truyn s
l 4tD. C th khc phc nhng gii hn ny bng vic s dng b m ng b hay
cn gi l b m song song bi v tt c cc tng u c kch bi cng mt xung
nhp Ck u vo. Khi cc FF chuyn mch cng mt lc khin thi gian tr hon
ca mch m bng tr hon truyn ca mt FF bt k s tng. m bo hot ng
ng, mt s cng logic c thm vo khng ch ng vo J, K (T). Trc ht
l mch m chia 16.
3.8.1 m ln chia 16
Ni dy nh th no ...?
Nhng rng, khi mi bt ngun cho mch m chy, ta khng bit bit 1 nm
ng ra ca tng no. Do , cn phi xc lp d liu dch chuyn ban u cho b
m. Ta c th dng ng Pr v Cl lm, nh l tng dng t s m cho
cc mch m khc ni trc, gi s trng thi ban u l 1000 vy ta c th
reset tng FF 3 t Q3 mc 1, cc tng khc th xo bng clear. C th dng mch
to xung np d liu ban u nh sau:
BI TON 1:
V d thit k mch m ln ng b mod 8 dng FF JK minh ho nh hnh sau:
cn J = X, K = 1
Q t 0 gi nguyn l 0
cn J = 0, K = X
Q t 1 gi nguyn l 1
cn J = X, K = 0
BI TON 2:
Thit k mch m ln/xung mod 4 dng FF JK iu khin ng c bc.
Hnh 3.3.29 ng c bc
3.11.3. Hot ng
Thanh ghi, trc ht c xo (p xung CLEAR) t cc ng ra v 0. D liu
cn dch chuyn c a vo ng D ca tng FF u tin (FF0). mi xung kch
ln ca ng h ck, s c 1 bit c dch chuyn t tri sang phi, ni tip t tng ny
qua tng khc v a ra ng Q ca tng sau cng (FF3). Gi s d liu a vo l
1001, sau 4 xung ck th ta ly ra bit LSB, sau 7 xung ck ta ly ra bit MSB.
Hnh 3.2.2 Cho php cht d liu trc khi dch ra ngoi
D liu c a vo thanh ghi khi ng iu khin R/W control mc cao (Write).
D liu ch c a ra ngoi khi ng iu khin mc thp (Read).
ABCD c a vo Pr v Cl t v xo Q0 = A, Q1 = B, Xung ck v ng
vo ni tip khng c tc dng (v s dng ng khng ng b Pr v Cl)
Mt cch khc khng s dng chn Pr v Cl c minh ho nh hnh di y.Cc
cng nand c thm vo np cc bit thp D1, D2, D3. ng WRITE/SHIFT
dng cho php np ( mc thp) v cho php dch ( mc cao). D liu np v
dch vn c thc hin ng b nh cc mch trc.
Hnh 3.2.6 Mch ghi dch cho php dch chuyn c 2 chiu
Vi mch trn, cc cng NAND v ng cho php dch chuyn d liu tri hay
phi. Bng di y minh ho cho mch trn: d liu s dch phi 4 ln ri dch tri 4
ln. l th t 4 bit ra b o ngc li so vi chng trn.
7495/LS95
: 4 bit, vo song song/ni tip; ra song song; dch chuyn tri phi
7495/LS96
74164/LS164
74165/LS765
74166/LS166
74194/LS194
74195/LS195
74295/LS295
74395/LS295
74LS671/672
74LS673/674
: 16 bit
3.11.5. ng dng
Thanh ghi dch ng vai tr cc k quan trng trong vic lu tr, tnh ton s hc v
logic. Chng hn trong cc b vi x l, my tnh u c cu to cc thanh ghi dch;
trong vi iu khin (8051) cng c cc ghi dch lm nhiu chc nng hay nh trong
nhn chia, ALU xt chng 2 ghi dch cng c cp n. y khng i
vo chi tit m ch ni khi qut ngn gn v ng dng ca chng.
Phn II
CHNG 4
THIT K MCH TNG T
4.1 Khi nim mch tng t
4.2. Quy trnh thit k mch tng t
4.3 Thit k mt s mch tng t thng dng
4.3.1. Thit k mch khuch i
4.3.2. Thit k mch np acquy
4.3.3. Thit k mch iu khin motor DC
4.3.4. Thit k mch iu khin chung tr chi
4.3.5. Thit k mch iu khin n giao thng
4.3.6. Thit k mch dao ng
4.3.7 B to dao ng 555 v ng dng
BI 6: CC MCH NG DNG KTT
Phm vi ng dng ca Op-Amps rt phong ph, y ch nu mt s ng dng mang
tnh minh ho nguyn l lm vic ca Op-Amps.
1. Mch so snh ca s
y l mch in ng dng trong vic cnh bo qu nhit hay thiu nhit ca
mi trng cn theo di. Mch lm vic theo nguyn l so snh ca s, mt nguyn l
rt thng dng trong cc thit b cng nghip. Minh ho qua hnh.
Khi mun khng ch nhit l 40oC, ngi ta tin hnh nh sau: t nhit
mi trng ang l 27oC, bt u cp nhit cho l (im A). Nhit l tng dn
vt qua 36oC (im B), ri qua 40oC mch vn tip tc cp nhit cho n khi nhit
ca l n 44oC (im C), l mi ct in tr gia nhit. Nhit l bt u gim
dn t 44oC (im D). Gim qua 40oC vn tip tc gim. Cho n 36 oC (im E) th
li tip tc cp nhit cho l (im B) nhit l tng dn ln.
khc phc nhc im ny, ngi ta s dng mch chnh lu chnh xc s dng
Op-Amps nh hnh v
C th dng cng thc tnh ton v thnh lp biu Bode v bin - tn ca mch
lc trn nh hnh
C th tng thm dng cho mch in trn khi thay Q2 bng cc transistor darlington
(transistor c lp ghp sn dng darlington bn trong linh kin). Nhng lc ny R 1
cng phi gim theo mt cch tng ng.
5. Ngun n p
Hin nay, n p DC s dng vi mch chuyn dng t n n nh rt cao, tuy
nhin mun ch to mt b n p s dng Op-Amps c n nh tng i tt cng
khng phi l iu kh! C th thc hin theo mch sau: