You are on page 1of 55

Su tm : hcmshare.

com

40 TH THUT(NGUYN T C) SNG T O C BN
Ngun: GS- PTS Phan Dng - TRUNG T M SNG T O KHOA H C K THU T (TSK) thuc i Hc T nhin, 227 Nguy n Vn C, P4, Q5, TPHCM. Trc khi chng ta bn su v cc khi ni m, cc l thuy t mang tnh h c thut, ti chn cch tip c n K NNG SNG TO qua khong 40 CC TH THU T(NGUYN TC) SNG TO C B N do gio s Alshuller - ngi Nga, k s, nh sng ch, nh vn vit truy n khoa hc vin tng..... Mi th thut s trnh by theo cc mc sau: N i dung: vn b n pht bi u th thut Gi i thch: i vi cc th thut, c n lm r cc khi nim trong . Nhn xt: trong mc ny trnh by nh ng nh n xt v th thut, mt s kh nng khi qut, tng t ho nhm gip ngi c m rng cch hiu v nm c tinh thn c a th thut. Cc v d : minh ho n i dung pht biu cc th thut ly t cc lnh vc khc nhau, nhng khng qu su v chuyn mn. Chuy n vui: minh ho th thut, gip bn nh v lin tng t t n th thut v lm cho topic th gin hn. Ngi ta tm c 40 th thut dng cho t duy sng to k thut. 40 TH THUT (NGUYN T C) SNG T O Nguyn t c phn nh Nguyn t c tch khi Nguyn t c phm cht c c b Nguyn t c phn i x ng Nguyn t c kt hp Nguyn t c vn nng Nguyn t c ch a trong Nguyn t c phn trng lng Nguyn t c gy ng sut s b Nguyn t c thc hin s b Nguyn t c d phng Nguyn t c ng th Nguyn t c o ngc Nguyn t c c u (trn) ha Nguyn t c linh ng Nguyn t c gii "thi u" hoc "th a" Nguyn t c chuy n sang chiu khc S dng cc dao ng c hc

Su tm : hcmshare.com

Nguyn t c tc ng theo chu k Nguyn t c lin t c tc ng c ch Nguyn t c "vt nhanh" Nguyn t c bin hi thnh l i Nguyn t c quan h phn h i Nguyn t c s dng trung gian Nguyn t c t phc v Nguyn t c sao chp (copy) Nguyn t c "r" thay cho "t" Nguyn t c thay th s c hc S dng cc kt c u kh v l ng S dng v do v mng mng S dng vt liu nhiu l Nguyn t c thay i mu sc Nguyn t c ng nht Nguyn t c phn hy hoc ti sinh cc phn Thay i cc thng s ha l c a i tng S dng chuy n pha S dng s n nhit S dng cht oxy ha mnh Thay i tr S dng vt liu h p thnh composit 1. NGUYN TC PHN NH N i dung - Chia i tng thnh cc phn c lp. - Lm i tng tr nn tho lp c. - Tng mc phn nh c a i tng Nhn xt: 1- T "i tng" trong 40 nguyn t c, c n hiu theo nghi rng. c th bt k ci g c kh nng phn nh c, khng nht thit phi l i tng k thut. Tng t nh vy i vi cc th thut khc c t " i tng". 2- Th thut ny thng dng trong nhng trng hp kh lm "tr n gi", "nguyn kh i", "mt ln". Ni cch khc, phn nh ra cho v a sc, cho d thc hin, cho ph hp vi nhng phng tin hi n c.... 3- Phn nh c bit hay dng trong nhng trng hp c n c b mt tip xc ln nh trong cc phn ng ho hc, t o s chy n, trao i nhit, trao i nhit

Su tm : hcmshare.com

4- Tho lp lm cho i tng tr nn nh g n, thun tin cho vic chuyn ch, xp t v kh nng thay th t ng b phn i tng, k c vic m rng chc nng c a t ng b phn . 5- Cn tng tng: nh phn nh m i tng, ban u th rn, chuy n dn sang do, lng kh, plasma....., ni chung, c th phn nh n vi m. 6- S thay i v lng dn n s thay i v cht, cho nn, phn nh c th lm i tu7ng c thm nh ng tnh cht mi, thm tr, ngc vi tnh cht c. 7- Nguyn t c phn nh hay dng v i cc nguyn t c 2. Tch khi, 3. Ph m cht c c b, 5. Kt hp, 6. Vn nng, 15 Linh ng... Cc v d : 1- Dy kim lo i 1 si to, c ng, kh cun trn... nu phn nh thnh dy kim loi nhiu si th khc phc c nhc i m c a dy mt si to c ng. 2- Thc mt phn nh thnh thc gp, phn nh na thnh thc dy m m, g n. 3- Bo kh r ng in thnh nh ng c t nh cho d c. 4- Ng cc nghi n thnh bt, t lm bn, mi n, m, bnh cc lo i... 5- Xe ch vt siu trng siu trng, thay v lm bnh xe t cho tht ln, ngi ta lm xe c rt nhiu dy bnh kch thc bnh thng. 6- Bng qung co ngoi tr i mt mt c chia nh theo chiu dc (nh rm c a vn phng) qung co c nhiu thng tin hn. 7- Tu thu ln chia hm tu thnh cc ngn c lp, nu l b thng th d c lp ngn b thng, khng lm chm tu. .................................................. ... Minh ha vui: Du khch hi h ng dn vin du lch: Nu ti lt h, r i gy chn, ng em ti ln c ch? Hng dn vin du lch: t t nhin ri. Ti t ng vc mt con b b gy chn t h su ln mt cch d dng (ngp ng ng) ch c iu ti phi x n ra lm t cho v a mt l n mang. 2. Nguyn tc tch kh i i t ng

N i dung: Tch phn gy "phin ph c" (tnh cht "phin phc") hay ngc li, tch phn duy nht "c n thit" (tnh cht "c n thit") ra khi i tng. Nhn xt: 1 - i tng, thng thng, c nhiu thnh phn (tnh cht, kha c nh, chc

Su tm : hcmshare.com

nng), trong khi , ngi ta ch thc s c n 1 trong nh ng s . Vy khng nn dng c i tng v s t n thm chi ph hoc vn chuy n khng thun tin. Ph i ngh cch tch ci c n thit ra s dng ring. Tng t nh vy i vi phn gy phi n phc, khc phc nhc i m c trong i tng. 2 - Do tch khi i tng m phn tch ra (hoc phn gi l i) c thm nh ng tnh cht, nh ng kh nng m i (nhiu khi, ngc vi ci c). Do , c n t n dng chng. Nh ng tnh cht, nh ng kh nng m i c th l gn hn, linh ng hn, d thay th, tng tnh i u khin 3 - Khi ni "tch khi" m i ch ra nh hng suy ngh, nh h ng vic lm. tr li cu hi "Lm th no tch khi?" c n tham kho cch lm nhng lnh v c chuyn v cng vic nh luyn kim, lc, trch ly, chn ging, gii phu, tuyn la 4 - Nguyn t c tch khi hay dng v i cc nguyn t c: 1. Phn nh, 3. Ph m cht c c b, 5. Kt hp, 6. Vn nng, 15. Linh ng Cc th d : 1. Trc y, ting ht l mt ph n c a ca s. Mun nghe ht, ngi ta phi m i ca s n, trong ci thc s "c n thit" cho nhiu trng h p ch l ting ht. Sau ny, ting ht c tch ra thnh a ht, bng ghi m. 2. C ph ha tan, m m c, m n lin, hng ph, bt ngt, ng. 3. Trong cc b phn c a ci bn, mt bn ng vai tr quan trng. Do yu c u c a cng vic, i sng, c n c nh ng mt bn khc nhau v trang tr. Khn tri bn, xt theo ngha ny, chnh l kt qu c a vic "tch khi". 4. o gi, v chn bngtch khi gi v chn, nn khi b bn khng c n thit phi git nguyn c chn hay gi. 5. Cc th vin ln c nhiu sch, vic tm sch trc tip gp nhiu kh khn. Ngi ta tch nh ng thng tin chnh v quyn sch thnh th mc, thun tin cho bn c. 6. S lng cc bi bo khoa hc, k thut ngy cng nhi u, nhm gip cc nh chuyn mn theo di v quy t nh cc bi bo c n thit c. Ngi ta a ra cc loi t p ch, tm t t ni dung chnh cc bi bo. 7. Cc loi km khc nhau phn gng km v y mi l ph n chc nng chnh c a km. Trn c s tch gng ra kh i tay c m, ng i ta ch t o ra loi km, ch trong 2 -

Su tm : hcmshare.com

3 pht thay gng l c c chic km loi khc. Trc kia, ch c n phn lm vic c a gng km b mn qu hoc h, ngi ta phi b nguyn c ci km. Km lo i mi bn hn m gi thnh khng cao, v vic tch khi m ra kh nng lm gng v tay c m t cc loi thp khc nhau: g ng lm b ng thp t t, cht lng cao, cn tay c m - gang ch a cacbon, r tin. 8. Vin s qu c P.L. Kapitsa, ngi c gii Nobel v vt l, lc cn s ng rt thch tng truyn nng lng i xa bng dng b c x in t t n s cao. Ngy nay, tng c kh nng bi n thnh hin thc. Hng "Lockheed Georgia" ang th c hin n do NASA t hng, nh m ch t o loi my bay khng ngi li, c tip nng lng bng ngten t trn mt t. Theo tnh ton, my bay nh vy c th trn khng lin t c 2 - 3 thng do c "nui" bng chm tia cao t n 2MHz pht t ngten magnetron. T n s ni trn c chn, khng lm ion ha khng kh v ln dng nng l ng khong b phn tn, do v y, tit kim c nng lng truyn. ngten thu, t di cnh my bay, bin sng i n t thnh dng i n mt chiu, cng sut khong 30KW. ng c 25 - 40 m l c lm quay cnh qut v cung c p in cho cc my mc th nghim trn my bay. My bay khng ng i li lo i ny s s dng theo di lin t c thnh ph n ha hc c a kh quy n, c bit l nng CO2. My bay th c hin cc vng bay hnh s 8 xung quanh ngten cao 20km, cho php khng ch theo di thnh phn kh quy n m cn chp nh ng b c nh c phn gii cao hn nhi u v tnh hnh nng nghip v giao thng v n t i. 9. Loi sn do cc nh ha hc t cng ty Nht Bn "Chugoku Marine Paints" ch t o, bin cng vic sn trong nc tr nn d dng nh trong khng kh. Sn loi m i g m hai thnh ph n, khi s d ng trn l n l i vi nhau. Thnh phn th nht l mt loi men mu trn c s nh a epoxy, thnh phn th hai l cht lm do, phn ng c o khi gp nc. Hn hp c a n cc chi tit c n sn, cc phn t c a cht do y cc phn t nc ra khi b mt chi tit v chi m ch c a chng: t ng phn t nc dn dn b y kh i lp sn cho n ht. Sn dnh tt vi nhi u loi vt liu, khng lm u c v nhim nc. Thi gian kh hon ton t 4 n 8 ting, ty theo nhit . Truy n vui: Sau khi ngi ta cng b pht minh ra tia Rnghen, mt ln nh bc hc Rnghen nhn c mt bc th k l. Ngi g i th yu c u gi cho anh ta vi tia Rnghen km theo bn hng d n s dng chng. Th ra, trong lng ng c trong lng ng c c a anh ta c mc mt vin n sng lc nhng anh ta "khng c thi gi" n ch Rnghen. Nh bc hc c tnh hi hc tr li nh sau: "Tic rng by gi ti khng c tia X. V li gi i cng phi n toi l m. Ta lm th ny cho tin vy: Anh hy g i l ng ngc n cho ti". 3. Nguyn tc phm cht c c b

Su tm : hcmshare.com

N i dung a) Chuy n i tng (hay mi trng bn ngoi, tc ng bn ngoi) c c u trc ng nht thnh khng ng nht. b) Cc phn khc nhau c a i tng ph i c cc chc nng khc nhau c) Mi phn c a i tng phi trong nhng i u kin thch hp nht c a cng vic Nhn xt: 1- Cc i tng u tin thng c tnh ng nht cao v vt liu, c u hnh, ch c nng, thi gian, khng gian i vi cc phn trong i tng. Khuynh hng pht trin tip theo l : cc phn c cc ph m cht, chc nng ring c a mnh nh m phc v t t nht chc nng chnh hoc m r ng chc nng chnh . 2- Cc i tng ng nht u tin cn pht trin theo khuynh h ng chuyn d ng ha, a dng ha so v i nhau, ph h p nht vi mi trng, i u kin lm vic, s thun tin i vi ngi s dng, th hi u c a ngi tiu dng c th 3- Vi thi gian, mi trng, tc ng bn ngai cng b bin i theo khuynh h ng thch hp vi nhng i u kin, hon c nh c th c a i tng v c a con ngi s dng i tng . Xut hi n cc loi vi mi trng, vi kh hu, vi tc ng 4- Ni chung, nguyn t c ph m cht c c b phn nh khuynh hng pht trin: t n gin sang ph c t p, t n iu sang a d ng. 5- Tinh thn ph m cht c c b c ngha ln i vi vic nhn th c v x l thng tin: khng phi tin t c no cng c gi tr nh tin tc no. Khng th c mt cch tip c n, dng chung cho mi loi i tng chn l l c th. Cc th d : 1- Cc t lch dng ch ngy, th trong tun, nhng cc ngy khng gi ng nhau: c ngy lm vic, ch nht v ngy l ngh . phn bit i u y , cc ngy ngh c in mc . 2- 37oC l thn nhit c a ngi khe m nh. Thn nhit thp hoc cao hn nhit ny l c vn . nh n mnh iu ny, trn cc c p nhit , 37oC c ghi bng mu . 3- bo v sch t t, ba thng c lm dy hn nhiu so v i trang sch. Cn thn hn n a, b mt c a ba cn c ph mt lp nh a trong sut bo v. 4- Qun o mc thng rch trc t i nh ng ch nh u g i, khu u tay, vai, nch, cc ng ch may. Do v y, c bit vi qun o bo h lao ng nh ng ch ni trn

Su tm : hcmshare.com

thng c lm dy hn v may thnh gn nh ng ch ghp cc m nh vi. 5- Mi nh thng l p bng tn trng km nhng ti nh ng ch c n ly nh sng, ngi ta dng tn nh a trong sut. 6- Cc vt a dng ha nh bt c nhiu lo i bt, bn c nhiu lo i bn, xe c nhiu loi xe 7- Cch sp xp cc phm ch ci trn bn my ch qu quen thuc vi mi ngi. iu ny d hiu v n c tui th mt trm nm. Trong khi cc nh t o mu, xut pht t cc qui lut t chc lao ng vn phng v cc thnh t u hin i c a k thut, t lu ngh cch sp xp khc, thun li cho tay tri v tay phi hn. iu ny c th tng tc nh my ch ln ba l n. Tuy v y, cha thy nh sn xut no v i v p d ng c . C l, nh my Optikoelektron Bungari l nh my s m nht chu u sn xut lo i my ch ny. 8- T i cc nh my thuc t cng nghip Erikson (Thy in), ng i ta thc hin cuc th nghim lin quan n vic t chc li cch chiu sng. Kt qu, chiu sng chung gim i hai ln nh ng chiu sng t i ni lm vic li tng ln ng k, tit kim c 55% nng lng in v nng sut ng my c a cng nhn tng thm 20%. Cc chuyn gia gii thch kt qu t c bng cc nguyn nhn tm l: tng tin nghi i vi ng i lm vic. 9- Trong sut mt thi gian di, ngi s d ng Si siu sch lm pin mt tri l ch yu. Sau cc nh bc hc quyt nh thayn bng hp cht bn dn GaAs, l lo i vt liu c hiu sut cao hn. S thay th ny ch ng t qu vi v. Cc k s M v Php a ra lo i pin mt tri t hp hai loi trn. Trong Si hp th mt phn ph nng lng mt tri, GaAs th hp thu ph n khc. Hiu sut c a loi pin mi ny t t i 27%. Hi u sut cn tng ln hn n a, n u s dng thm cc cht bn dn Ge v AlAs. 10- Mt s cng ty t bn, tuy lm c nh ng sng ch quan trng nh ng khng ng k nhn patent. H cho rng gi b mt cng ngh c quy n c li hn. V d, cng ty Portland- Cement (an Mch) a ra bn loi bnh rng ca kch thc ln, hu nh lm ton bng b tng: ch lp trn cng c a bnh rng l kim lo i. Bnh rng b tng nh, c tui th cao hn bnh rng kim loi, chu n mn tt hn. 11- Trc y c n 30% cc v tai nn tri cc c ng c a Phn Lan l do cc bao t i polyetilen: ma, tuyt, sng sm lm cc bao t i tr nn trn trt v c ni cc bao ng c ng lnh, ximng, phn bn, cc ht nha polimer p xu ng. Cng ty Vyyk an Heglund nghin c u v sn xut loi bao t i polyetilen c b mt nhm vi h s ma st rt ln. 12- Xoong, n i ch t o t i Thy in, c cc nh chuyn gia cho rng c th dng

Su tm : hcmshare.com

bn 100 nm. Trong kho ng thi gian ny, chng khng b chy, r st hay n t rn. B quy t l ch xoong, n i c ba lp kim lo i, sn xut theo cch p ng, dn nhit t t. Lp gi a dy nht, lm bng nhm, c tch dng phn phi nhit u. Lp tip xc v i thc n lm b ng thp khng r, d c r a v hp v sinh. Truy n vui: Mt chng nghin ru ngi Scotland bc vo qun. Gi ru y t n n i anh pht khng - T i sao t nh vy? Anh hi ng i ch qun Ch qun tr l i: - Tin ru bng n a ch , n a ch kia dnh cho vic khch ng m c nh tr trng by trong qun. Ngy hm sau, anh chang Scotland tr li qun, bt mt bng v i nha en. Anh ta l d i l i quy, gi mt ly ru, n c c n ri tr n a tin, tr ra m khng ni mt li.

4. 4. Nguyn tc phn i x ng
N i dung: Chuyn i tng c hnh dng i xng thnh khng i x ng (ni chung lm gi m bc i x ng) Nhn xt: 1. T "hnh dng", pht biu trong th thut ny c n hiu r ng, khng ch thun tu theo ngha hnh hc. 2. Gi m bc i x ng, v d chuyn t hnh trn thnh hnh van, hnh vung sang hnh ch nht,... 3. Th thut ny rt c tc dng t ng vic khc phc tnh tm l, cho rng cc i tng phi c hnh dng i x ng. 4. Khi i tng chuy n sang dng t i xng hn, c th lm xut hi n nh ng tnh cht m i l i hn. V d t n dng c nh ng ngu n d tr v khng gian (ni chung l cc kh nng ti m n), lm i tng n nh hn, bn vng hn,... 5. Nguyn t c phn i x ng, c th ni l trng h p ring c a 3. Nguyn t c ph m cht c c b, c mc ch lm tng tnh tng hp (tng ng v ph hp) gi a cc phn c a h vi nhau v v i mi trng bn ngoi, nh m th c hin chuc nng mt cch t t nht. Cc th d : 1. Cc xe t du lch lo i nh c c a m c hai pha nhng cc xe ln ( t but

Su tm : hcmshare.com

chng hn), ch m pha tay phi st v i l ng. 2. Theo di s tin ho c a ci ko, ta thy ci ko ban u c dng i x ng cao, sau hai l x cc ngn tay c kch thc khc nhau: l l n, l b.Tip theo c phn tay c m n m lch hn mt bn so v i trc c a ci ko: ko dng c a th may. 3. Chn chng xe p t di trc gi a, c hnh dng i xng, nhng xe myL mt chn c hnh thc th. T ch chn chng xe t chnh gi a chuyn sang lo i chn chng t pha tri xe, gi xe khng phi trong t th thng m hi nghing. 4. Ch ng i c a li xe trong t khng ph i chnh gi a m bn tri hoc bn phi, tu theo lut giao thng cho php pha phi hay pha tri. 5. xe g n my, v xe bnh trc v bnh sau c cc v t kha khc nhau, khng nh xe p. 6. Cc trang s c, trang tr, mt qu n o, kin trc cng c khuynh hng chuy n t i x ng sang phn i x ng. 7. tng tin c y v lm cng vic ng, m c ng c d dng, ch c n mt ngi cng lm c. Np y c ng lm hnh van thay v c hnh trn. 8. T rt lu ngi ta bit dng conpa v ng trn. iu ny c ch ng minh qua cc bc tranh v ci compa, c t thi trung c t i nhiu nc chu u. X nghi p Kovopol c a Tip Khc sn xut loi compa m i, ch c chiu di 120mm nhng c th v c ng trn c ng knh t i 600 mm v mt chn c a compa c ghp ni, di thm ra b ang mt ci chn ph. Compa loi ny c nhn huy chng vng ti Hi ch quc t , t chc t i Brno. 9. Cc thng k cho thy, 50% cc tai nn t thng xy ra vo ban m, trong , 60% c ngi cht, mc d t c c a cc xe i ngc chiu lc trnh nhau, nhiu khi ch bng 25 - 30 km/h. Trong m ti, ngay c nh n chiu gn (n c t) lm ngi li xe pha ngc chiu b lo mt, n ni mt nh hng v li xe p st l hoc ng vo xe pha ngc chiu. Trong cc iu kin nh vy, nhn r h (th m ch h c che chn bng nh ng hng ro bo hiu) hoc cc v t l nm trn ng cng rt kh khn. Cc chuyn gia cho rng, t t nh m khng nn chiu vo xe i ngc li bng bt k anhs ng no, tr nhng n nh, th c s khng lm chi mt v ch nn chiu sng pha bn phi ng. Cng ty Thu in "Remark AV" ngh gn n pha t m chn bn bn phi, pha trc n chiu sng ng i m khng lm lo mt li xe phi ngc li. 10. Khi ni n nh ng chic khoan, ngi ta thng ngh ngay ti vic t o ra cc l trn. Trong khi dm yu c u k thut, nhiu khi, i h i ph i c nh ng l vung

Su tm : hcmshare.com

hoc hnh ch nht. Cc chuyn gia c a mt cng ty M ch t o ra loi khoan p ng yu c u trn. l chic khoan c m tay, dng pin hoc c quy ( dng cho 3 gi), c t c khoan 84mm.pht i vi cc t m b tng. Khoa s dng nguyn t c c t xc t o l vung nh b rung cao t n. Truy n vui Anh A khoe v i anh B: - Hm qua t v a thng hai nh v ch, mt v ch v c , mt v ch v bng bn. Anh B: - Cu gii tht! Chi vi c u lu m mnh cha bit ti nng c a c u. Anh A p: - C g u, i vi nh v ch bng bn t thng v c , cn nh v ch v c th t thng v bng bn. Nguyn tc kt hp N i dung a) Kt hp cac i tng ng nht hoc cac i tng dung cho cac hoat ng k cn. b) Kt hp v mt thi gian cac hoat ng ng nht hoc k cn. Nhn xt 1- "K c n", khng nn ch hiu gn nhau v mt v tr hay chc nng, m nn hiu l c quan h vi nhau, b xung cho nha u....do v y, c th c nh ng kt hp cc i tng " ngc nhau" (v d bt ch kt hp vi t y) . 2- "Kt hp" c n hi u theo nghi rng, khng n thu n c ng thm (kiu s hc) hay gn thm (kiu c hc), m cn c hiu chuy n giao, a vo nhng tng, tnh cht, chc nng....t nhng lnh v c hoc nhng i tng khc. 3- i tng mi, t o nn do s kt hp, ,thng c nh ng tnh cht, kh nng m t ng i tng ring r trc y cha c. iu ny c nguyn nhn su xa l lng i th cht i v do t o c s thng nht m i c a cc mt i l p. 4-Trong thc t , cc hin tng, qu trnh, s vic....thng hay an xen nhau nn kh nng kt hp lun lun c. do v y, c n ch khai thc ngun d tr ny. 5- Nguyn t c kt hp thng hay s dng v i 1. Nguyn t c phn nh, 3. Nguyn t c ph m cht c c b... iu ny phn nh mt khuynh h ng pht trin bin ch ng: s lin kt, hp tc ho thng i km v i s phn cng lao ng v chuyn mn ho. V d : - Nhiu chi kho kt hp li thnh chm chi kho, trnh tht lc.

5.

Su tm : hcmshare.com

Sng nhi u nng. My may nhiu kim Bt k khung nhc gm 5 u ngi, k mt ln 5 dng song song B m mng tay c phn gia mng tay. Bn i c b phn phun nc Bu c u ng inh, u nh inh n organ i n t c th thay th cho mt ban nhc.

Chuy n vui B nh nhn ni v i bc s: - Tha bc s, ti b au tim, c mt ng bc s khuyn ti nn i b, ng khc khuyn ti nn an d ng vng bi n. Vy theo ng ti phi lm g by gi? Bc s ni: - Ti ngh rng, ng nn i b n vng bin m an dng. Nguyn tc v n nng N i dung: i tng th c hin mt s chc nng khc nhau, do khng c n s tham gia c a i tng khc. Nhn xt: - Nguyn t c vn nng l trng h p ring c a nguyn t c kt hp: kt hp v mt chc nng trn cng mt i tng. - Nguyn t c vn nng, trc tin v hay c dng trong cc lnh v c, t i c nh ng s hn ch vic pht trin theo chiu rng nh kh c th tng thm v trng lng, th tch, din tch Cc lnh vc l qun s, hng khng, v tr, thm hi m, du l ch, cc trang thit b dng t i nhng ni cht chi - Nguyn t c vn nng cn c dng v i mc ch tng mc t n dng cc ngun d tr c trong i tng, do v y, tit kim c vt liu, khng gian, thi gian, nng lng -Nguyn t c vn nng thng hay dng v i nguyn t c 20. Nguyn t c lin t c tc ng c ch. - Nguyn t c vn nng ng vai tr quan tr ng trong thit k, ch t o, d bo, v n phn nh khuynh h ng pht trin, tng s chc nng m i tng c th thc hin c Cc th d

6.

Su tm : hcmshare.com

1. Xe li nc va i c trn b, va i c di nc 2. Thu phi c 3. Xng cng binh dng trong qun i v a c th dng trong qun i v a c th dng nh x ng, v a c th dng nh cuc 4. Cnh c a m c a mt s my bay ng thi l trhang ln, xung cho hnh khch. 5. Loi t m m cnh ra th bin thnh bn hc 6. Loi c m cho php s dng c vi c hai loi phch c m dt v phch c m trn. 7. My may, thu, v t s, nh cc. 8. Bt th in ng thi l tuc- n-vt. 9. Theo li khuyn c a cc k s, mt s vng nng thn c, ngi ta tin hnh th nghi m mt cch c hiu qu cc b phn thu nhit t nh nng mt tri lm nng nc. Cc b phn thu nhit ny ng thi th c hin chc nng lm hng ro cc chung tri chn nui. Trong cc ng polietylen mu en, vo ma h, nc c hm nng n 54 C, cn vo ma thu v ma xun n 38 C, cung c p nc m khng ch cho chung tri m cn thm mt ngi nh . Ma ng, cc ng ny dng lm ng s i. Chuy n vui: Mt din vin trung bnh n nh nh vn Bernard Shaw vit th gii thiu anh ta cho ban gim c mt nh ht n i ting. Nh vn ng v vit: Ti kh n thit gii thi u vi cc bn ngi c m th ny. Anh ta ng Hamlet, Romeo, c hi pian, thi so v chi bida. Chi hay nht l bida.

7. Nguyn tc cha trong


N i dung a) Mt i tng c t bn trong i tng khc v bn thn n li cha i tng th ba ... b) Mt i tng chuy n ng xuyn sut bn trong i tng khc.

Su tm : hcmshare.com

Nhn xt 1- "Ch a trong" c n hi u theo nghi r ng, khng ch n thun theo nghi khng gian. V d, khi ni m ny n m trong khi ni m khc, l thuy t ny n m trong l thuyt khc, chung hn... 2- Nguyn t c "cha trong" l trng hp ring, c th ho 3. nguyn t c ph m cht c c b. iu ny th hin ch, nu trc kia khng phn bit "trong" v "ngoi" th nay "trong" v "ngoi" c cc ph m cht, chc nng ring. ....Tng t nh vy, gi a "b mt" v "th tch". 3- "Ch a trong" ch ra hng t n d ng nh ng ngu n d tr c sn trong i tng, c th l phn th tch bn trong i tng. Nu quan st ta s thy rt nhiu i tng vn cn cha c khia thc "tim nng" ny. 4- "Cha trong" lm cho i tng c thm nh ng tnh cht mi m trc y cha c nh : gn hn, tng an ton, bn v ng, tit kim nng lng, linh ng hn..... 5- Nguyn t c "ch a trong" hay dng v i cc nguyn t c 1. nguyn t c phn nh, 2. nguyn t c "tch kh i", 5. nguyn t c kt hp, 6. Nguyn t c vn nng, 12. nguy n t c ng th, 20.nguyn t c lin t c tc ng c ch.... Cc v d : 1- Loi ngten dng cho my thu thanh, thu hnh, khi c n c th ko di hoc thu ngn li nh nh ng ng kim loi t bn trong nhau. 2-Loi tay c m dng cho tuc- n-vt, khoan tay...bn trong rng, c np vn, ng vai tr ci hp ng u tuc- n- vt, mi khoan. 3- T t trong tng nh. 4- Loi c a ng , m chy t trong tng ra. 5-Vn chuy n vt liu trong cc ng ng ................ Chuy n vui V mt ngi th sn nhn c tin chng mnh b c p v chu Phi. Ng i ta ch quan ti v , lc m ra, ch thy con c p cht n m trong. B v vi nh i n h i: Nh m ln kh ng khip. Con c p cht, sao ni chng ti cht? Sau b nhn c in tr li: Khng nh m ln. Con c p trong quan ti, cn chng b trong con c p.

8. Nguyn tc phn trng lng


N i dung

Su tm : hcmshare.com

a) B tr trng lng c a i tng bng cch gn n v i cc i tng khc, c lc nng. b) B tr trng lng c a i tng bng tng tc vi mi trng nh s dng cc l c thy ng, kh ng... Nhn xt 1- Nu hiu theo nghi en, nguyn t c phn trng lng l c th ho 5. nguyn t c kt hp: kt hp i tng cho trc vi i tng khc hoc vi mi trng bn ngoi, c lc nng, b tr vi ci "c hi" l trng l ng c a i tng cho trc. 2- V mt ngn t pht biu, nguyn t c phn trng lng c th ring cho k thut. Tuy nhin ta c th nm c tinh thn th thut ny bng cch khi qut ho nh sau: i tng cho trc c nhc i m, c n kt hp i tng cho trc vi i tng khc, c u im, m u im c th b tr cho nhc i m. ( tng ny c gi cho bn v cch dng ngi khng?) 3- Th thut ny i hi s m m do trong cch tip c n gii quyt vn : nu khc phc tr c tip nhc im l iu kh lm th nn ngh cch b tr n bng s kt hp vi u im no . 4- "B tr " mt cch tit ki m nht, trc ht, c n ngh n vic khai thc cc ngun d tr c sn trong h thng, c bit nh ng ngun d tr t i cho khng mt tin, c sn trong t nhin. 5- Nhi u khi, s b tr l i cho nh ng tnh cht, kh nng m i. Cn ch t n dng chng. V d 1- Cc loi phao, c u phao. 2- i tr ng trong cc barie, c n c u, gu mc nc ging, thang my, ng h o in...... 3- Cnh my bay c hnh d ng thch hp (hnh kh ng h c ) t o lc nng khi chuyn ng. 4- Lt vn 5- Nhy d, hm my bay bng d. 6- M neo gi tu khi tri. 7- Bp b "lt t" khng bao gi 8- Tu thy c cnh di nc - hn ch chng chnh. 9 - V t ngi thch xem qung co, nn ng i ta chiu xen qu ng co vo gi a cc chng trnh yu thch khc. 10- Hng ho bao b hnh thc p....b tr cho cht lng hng khng cao.

Su tm : hcmshare.com

11- Ca s nhy ma v o p, m thanh nh sng si ng......b tr cho cho vic ht d. 12- Ng i thua km...dng qu n o, trang s c t tin bn ngoi.... t o s knh trng ni ngui khc. ............ Chuy n vui A v B ni chuy n v i nhau: A- Ny anh bn ti c cu hi. B- th ni i. A- Anh c tng tng, anh ang i ngoi ph..... B- R i sao? A- Bng anh thy hai ci ti n m trn l ng. B- Ch, hai ti tin ch g? A- Mt ti ng tin, mt ti ng tr khn. Anh ly ti no? B- Anh tng ti tham tin ph i khng? Khng, ti ly ti tr khn. A- Ti ngh m. Ai khng c th g th hay ly th . Nguyn tc gy ng sut s b N i dung Gy ng sut trc vi i tng chng li ng sut khng cho php ho c khng mong mun khi i tng lm vic (hoc gy ng sut trc khi lm vic s dng ng sut ngc li ). Nhn xt 1- T " ng sut" c n phi hiu theo nghi rng, khng ch n thun l s nn, s ko cng c hc....m l bt k lo i nh hng, tc ng no. 2- Thng thng, sau tc ng s c phn tc ng. Cn ch lm sao cho phn tc ng mang l i ch li nht. 3- Tinh thn chung c a nguyn t c ny l mun gt th ph i gieo trng, chm bn, u t t trc . 4- Nguyn t c gy ng sut s b cng vi 10. Nguyn t c thc hin s b, 11. Nguyn t c d phng, ph n nh s thng nht gi a qu kh , hi n t i v tng lai. 5- Ba nguyn t c ni trn i h i ph i c s nhn trc, d bo, tng tng, ngh trc, chun b gii php trc. 6- Chng gip khc phc thi quen xu " nc n chn m i nhy". 7- Chng i h i xem xt kh nng tn dng cc ngun d tr v thi gian, do , s tit kim c thi gian trn th c t . 8- Vic s dng ba nguyn t c ni trn c th lm i tng c nh ng tnh cht mi m trc y i tng cha c v to s thng nht m i c a cc mt i lp.

9.

Su tm : hcmshare.com

V d : 1- Dn p. 2- c p lc, c ly tm. 3- Loi chi phi ln dy ct trc. 4- Sng ph i ln quy- lt trc khi bn. Ni chung, cc lo i l xo c n phi nn hoc ko cng trc khi lm vic dng ng sut ngc li. 5-Cc xoong, ni, sau mt thi gian nu n, y b vng xung di. trnh tnh trng ny, ng i ta sn xut chng c y hi li ln trn sau ny, y vng xung d i v tr nn phng l v a. 6- Bm trc nc ln cc b cha, t trn t ng thng, dng nc chy xung. 7- Mun dng c-quy phi np in trc. 8- Trc khi ph u thut phi gy t, gy m n n nhn, gy t c c b..... 9- bt v chuyn ch th d, ngi ta gy m chng hay cho chng u ng thuc ng. 10- Hc v o to trc khi lm vic. 11- u n cc ng kim loi cho p, u......m khng lm mp, nt, gy. Ngi ta nung nng ch c n un n nhit thch hp trc khi th c hin u n. 12- Kh, gas c nn trong cc bnh ch a v m ra dng dn nh p sut cao trong bnh. Chuy n vui Nh vn Victor Hugo c n thi gian vit cho xong mt cun tiu thuy t. S mnh thiu kin nhn v giam mnh nh mt cch c hiu qu, ng lin c t tc mt na u, c o mt n a b ru, r i v t c dao ko qua c a s. ng khng ra kh i nh, ng i vit mt mch cho n khi tc v ru mc li. Th l mt tc phm mi ra i. 10. Nguyn tc thc hin s b N i dung a) Thc hin trc s thay i c n c, hon ton ho c t ng phn, i vi i tng. b) Cn sp xp i tng trc, sao cho chng c th hot ng t v tr thun l i nht, khng mt thi gian d ch chuy n. Nhn xt 1- T "thay i" c n phi hiu theo nghi r ng 2- C nh ng vic, d th no, cng c n phi th c hin. Th thut ny i hi ph i tnh n kh nng th c hin trc i mt ph n hoc ton b v s c li hn nhi u so vi th c hin th hi n t i (hiu theo nghi tng i). 3- Tinh thn chung c a th thut ny l trc khi lm bt c vic g, c n c s chun

Su tm : hcmshare.com

b trc mt cch ton din, chu o v thc hin trc nh ng g c th thc hin c - "chun b trc l mt n a c a thnh cng" Xem thm phn nhn xt c a 9. Nguyn t c gy ng sut s b. Cc v d : 1- Cc loi giy t in sn trc nh ng ph n chung cho t t c mi ngi tit ki m thi gian, ch c n in vo ch trng. c bit trong cc giy thm d ki n, cc cu tr li cng c in sn, ngi c hi kin ch vic nh d u l xong. 2- Tem, nhn bi keo trc, khi dng ch vic dn. 3- Tem, bin lai to l trc, ki c n x ra d dng, nhanh chng. 4- Loi bao b (bao thuc l chng hn) c dn sn bng dy bng, gip bc ra nhanh chng 5- Trong cc hp s a bt c tha mc bt, ng thi lm chc nng nh m c. 6- Ca t cng v i cc ng tim trong hp. Cao hn na, ngi ta to vt ca trc trn ng tim, khi c n ch vic b ng. 7-Thc phm lm s n, mua v l c th nu ngay c. 8-Chun b , sp t cc dng c c n thit trc cuc gii phu. 9- Cc chi tit, kt c u c ch t o trc lm nh tin ch, lp ghp. B tng c sn. 10- H m Th Thim vt sng Si Gn c lm trc trn c n g m bn t h m, sau dm xung nc, ghp ni thnh ng h m. Chuy n vui Hai ng i cu c hay gp nhau. Mt ngi c thi quen rc g xung nc trc khi cu. Ng i kia thy lm l bn hi: Anh rc ci g trc khi cu c v y? - Mnh rc mu i xung h p c trc, git ln l mnh c th em chin c ngay. - ngi bn tr li.

11. Nguyn tc d phng.


N i dung B p tin c y khng ln c a i tng bng cch chun b trc cc phng tin bo ng, ng c u, an ton. Nhn xt 1- t c cng vic no, c th thc hin vi tin c y tuyt i. y cha k, iu kin, mi trng, hon c nh vi thi gian cng thay i. Do vy c n tin liu trc nh ng mo hi m, r i ro, tai nn, m au, bnh t t, thin tai c th xy ra m c nh ng bin php d phng t trc.

Su tm : hcmshare.com

2- Ngoi ra , c n ch n cc hu qu xu c th c do kt qu cng vic mang li: mi ci u c ph m vi p d ng c a n, nu i ra ngoi ph m vi p d ng ny, l i c th bin thnh h i; trong ci li c th c ci hi; c th li v mt ny nhng h i v mt khc. 3-C th ni, chi ph cho d phng l chi ph thm, khng mong mu n. Khuynh hng pht trin l tng tin c y c a i tng, cng vic. lm iu c n s dng cc v t liu m i, cc hiu ng m i, cch t chc mi..... 4-Tinh thn chung c a nguyn t c ny l c nh gic v chun b bin php i ph t trc. Xem thm phn NH N XT c a th thut 9. nguyn t c gy ng sut s b. V d : 1- Cc phng tin bo chy, phng chy, ch a chy. 2- Cc phao, xung c p c u trn cc tu thy. 3- Phi cng mang d. 4- cc loi c u ch, van cht an ton. 5-Cc loi chung n bo s nguy hi m. 6- Cc loi knh khi b v thnh nh ng mnh trn thay v nh ng m nh st nhn 7- Cc loi qu lng th c, hng ho, tin...d phng 8- Cc bin php phng trnh b nh (chng ng a, ra tay, khm nh k......). 9- cc bin php phng t i ph m 10- Cc ng hm c ng c u nn hai bn phng b nc trn vo hay chy n...th c ni n np. 11- Cc c ch, kch bn... ng ph v i thin tai, kh ng b, bo ng...c a chnh ph. Chuy n vui: Nh khoa hc A. Giliaropski thng b c mnh v nhiu ngi m n sch c a ng m khng tr l i. ng ngh ra mt cch bo v sch. Trn mi trang u c a cun sch, ng u ghi sn dng ch : Quyn sch ny ly c p t th vin c a A. Giliaropski T tr i, sch c tr li nhanh chng.

12. Nguyn tc ng th
N i dung Thay i iu kin lm vic khng phi nng ln hay h xung cc i tng Gi i thch:

Su tm : hcmshare.com

Qu tch c a nhng i m c cng mt th nng, gi l mt ng th. Trong v t l ngi t a chng minh c rng, mt vt chuyn ng trn mt ng th th khng sinh cng. Nhn xt: 1- Ngha en c a nguyn t c ny l trong iu kin lm vic c lc trng trng c a tri t, c n lm nh th no m i th xy ra trn cng mt cao (mt ng th l cc mt c u, ng tm v i tri t), trnh nng ln, h xung, thay i cao trong qu trnh lm vic. V nh vy s mt thm nng l ng. 2-Tinh thn chung c a nguyn t c ny l phi t c kt qu c n thit vi nng lng, chi ph t nht. Gp ph n bo v mi trng v s dng ti nguyn nng lng hiu qu. 3-Tuy th gii xung quanh c c k a dng nhng gi a chng c nh ng ci chung, nh ng ci t b thay i theo thi gian. V mt nhn th c, c n ch c bit n nhng ci , v d, cc nh lut bo ton. 4-V cch nhn, cch tip c n, nh gi, xy d ng cc c u trc, c n xut pht t nh ng quy lut c ph m vi p d ng ln: d bt bin ng vn bi n. Cc th d : - Cc loi dng, vt dng c gn bnh xe nh: ti vali, bn, gh, t ,. - Dng bng ti thay cho c n c u v t. - Dng cc ng dn, t cng mt cao - T i cc nh ga, ngi ta lm sn ga b ng vi chiu cao c a sn tu, hnh khch d dng ra, vo cc toa tu. - ng ln ni lm theo kiu xoy trn c ng dc thoai thoi, d leo. - Cng t c in xe my t tay li thay v t di thp gn b in, ngi s dng khng phi ci xu ng khi thao tc. - Cc bng in, bng ng h i u khi n, bng thng bo, t ng vi t m nhn. - Ngi an len khi phi an cng mt lc vi cun len thng phi ch nh cc cun len cho ng ln i xa hoc phi g ri. Ng i ta lp 1 ci hp ng cc cun len vo , m i cun l 1 ngn, trn np hp c l, m i si len c a 1 cun len i qua 1 l .

Su tm : hcmshare.com

- Cc ng c p nc nng cho cc nh my v khu dn c thng phi chn su di t, do v y t n nhiu cng s c c a ngi v nng lng dng cho my. Cc k su thuc t p on LOKHYA (Phn Lan) ch t o mt lo i ng m i, ch c n t cch mt t 40cm l , khng b mt nhit ngay c khi tr i l nh. ng mi t hai ng ghp li, lm bng st trng k m, cch nhit bng bng thu tinh v bao bc bi vt liu xp ( xp 94%), c ng. Ngoi cng l lp v chu nc c dy 5mm. Kt c u c tui th v bn cao, nh v r. Chuy n vui: Khi A.Einstein di c sang M sng NewYork, tnh c ng gp mt ngi quen. Ng i y khuyn ng: Ngi Einstein, ngy nn mua ngay chic o mi i. o ngi c l m r i. Einstein tr li: lm g? C NewYork ny c ai bit ti u. Mt thi gian sau, cng chnh ngi g p l i Einstein NewYork v Einstein v n mc chic o khoc c trc y. Ngi y l i khuyn ng mua chic o mi. Einstein tr li: lm g? C NewYork ny ai cng bit ti c . 13. Nguyn tc o ngc a/ N i dung: - Thay v hnh ng nh yu c u bi ton, hy hnh ng ngc li (v d : khng lm nng m lm lnh i tng). - Lm phn chuyn ng c a i tng (hay mi trng bn ngoi) thnh ng yn v ngc li, phn ng yn thnh chuy n ng. - Lt ngc i tng b/ Nhn xt: - Hin th c khch quan g m cc mt i lp. Trong mt s hon c nh nht nh, xt theo mi quan h i vi mnh, con ngi ch s d ng mt mt i lp v n em l i ch li, lu dn, hnh thnh tnh tm l, khng cho php ng i ta thy v s dng mt i lp kia cng c ch li c a n. - Vic xem xt kh nng lt ngc vn , trn th c t, l xem xt na kia c a hin th c khch quan nh m mc ch tng tnh bao qut, ton din, y v khc phc tnh tm l. - V mt suy ngh, khi gi i bi ton cho trc (bi ton thun) ng i gi i nn xem xt thm kh nng gii bi ton ngc v kh nng em l i l i tch c a li gii bi ton ngc trong nhng i u kin, hon c nh c th no, t n dung n. - Lm ngc li c th cho i tng c thm nh ng chc nng, tnh cht, kh nng m i. c/ Cc th d:

Su tm : hcmshare.com

- Cha cm sng bng cch lt ngc ni trn bp l a hoc gp than trn np vung n i. - Loi bng chuyn chy v mt pha, ngi trn chy v pha ngc li dng t p chy trong nh. - Tng t nh vy i vi vic th nghim xe: cc bnh xe t trn nh ng trc ln. - Nhiu cng vic, chuyn t th cng sang c kh ho, ngi ta lm ngc li. V d: nu ca g bng tay th g ng yn nhng khi ca bng my th g chuyn ng, tng t nh vy i vi cc my c t, my mi. - Trong vic un nu, thng thng ngi ta cung c p nhit t bn ngoi vo, nhng nh m un nc ngi ta cung c p nhit t trong ra thng qua cc s c, may so, rut g, que un nc,. - Nh sng ch N.P.Koval (Nga) xy d ng c t n chiu sng c cao 70m v i gin n cng sut 200KW. n c th chiu sng din tch 70 hc ta, thch hp vi cng vin, trang tr i, bn c ng, sn bay,. bo tr, s a cha, thay bng n thun l i, thay v ngi th phi tro ln t n gin n, ng lm h thng dy cp cho php h nguyn c gi gin n xung mt t. iu ny cn mang l i l i ch: bo v c n v c t n khi c gi l n. d/ Chuy n v ui: Ch b ngho g c a nh c a mt b qu t c: - B c th cho chu cht g c khng B qu t c vn keo kit, tr li: - Chu b ng thng i, ta chng c g cho chu. Nhng ta c th sai ngi v li ch rch hoc m khuy o vo qun o c a chu. Ch b ngho: - i B tht lng. Vy th ch b mc ti ly ra mt chic nt tha b, y l chic nt o, b hy lm phc m vo y cho chu mt chic o s mi. 14. Nguyn tc cu ( tron ) hoa N i dung a) Chuyn nhng phn thng cua i tng thanh cong , mt phng thanh mt cu , kt cu hinh hp thanh kt c u hnh cu. b) S dung cac con ln, vin bi, vng xon . c) Chuyn sang chuyn ng quay , s dung lc ly tm. Nhn xt: 1- Vic t o chuyn ng quay trong k thut khng kh, nn cc cng c lm vic mu n c kh ho c t t, c n chuy n v dng trn, tr, c u. 2- Mt i tng dng trn, c u c nhng u im nh: bc i xng cao, ng u, t b va qut, b mt tip xc v i mi trng l t nht, tc ng bn ngoi l t nht

Su tm : hcmshare.com

nn c tnh bn vng, an ton cao, linh ng ln... 3- Hnh trn, c u ch a trong n tnh thng nht c a hai mt i lp: h u hn v v hn. 4-"Cu (trn) ho" c n hiu theo nghi rng, v d thng v vng (theo nghi bng), h v khp kn (theo nghi bng).... 5- Nguyn t c c u (trn) ho cn ni ln s a dng: ng thng ch c mt nhng ng cong th c v s . Do v y. cch tip c n khng nn qu c ng nhc (ngi ta thng ni: nguyn t c qu hng vic). 6- Trong k thut c khuynh hng t o nh ng cng ngh khp kn, khng thi cht c hi ra mi trng. Trong kinh doanh c dch v khp kn: Nh hng+ Khch sn+Vui chi gi i tr+siu th + rp chiu phim+ nh sch, trong nng nghip m hnh VAC (vn ao chung) cng l khp kn....... Cc v d : - Thc dy chuy n thnh thc cun. - Dy may so bp i n, dy gn ng nghe in thoi c dng l xo xon - u ngi vit c u ho thnh bi, bt thng chuy n thnh bt bi. - Gng lm, gng li, gng c u, cc loi thu knh h i t , phn k. - mt camera 360 theo di c t t c cc hng thay cho phi lp nhi u came ra bnh hng ch theo di c mt gc nhn 90 . - Bn hnh trn, hnh -van. - Sn bng chi rul c dng hnh tr. - Sn khu cong, sn kh u quay. - Nh hng c bn trn quay quanh mt trc, khch khng phi v i tay gp thc n. - Cc i m nt giao thng giao nhau dng vng xoay, c u vt xoy trn c. Chuy n vui Nh v t l ngi c, Kiecxop trnh by nh ng kt qu nghin c u v quang ph mt tri. ng ch ra nh ng vch en v ch ng minh rng, trn mt tri c vng. Mt ch nh bng ngi nghe b ng h i: - Nu ngi ta khng th khai thc c th th vng c li g? Sau t lu, Kiecxop c t ng huy chng vng v nh ng pht hin m i v quang ph mt tri, ng a huy chng vng cho ch nh bng n v ni: - ng thy y, tuy ti khng n c mt tri, nhng ti vn ly c vng t mt tri.

15. Nguyn tc linh ng


N i dung a) Cn thay i cc t trng c a i tng hay mi trng bn ngoi sao cho chng t i u trong tng giai o n lm vic.

Su tm : hcmshare.com

b) Phn chia i tng thnh t ng phn, c kh nng dch chuy n vi nhau. Nhn xt 1- Thng thng, cng vic l qu trnh, xy ra trong khong th i gian nht nh. gm cc giai on vi nh ng tnh hu ng khc nhau. Nguyn t c linh ng i h i phi c ci nhn bao qut c qu trnh lm i tng hot ng t i u trong t ng giai on. Mu n th i tng khng th dng c nh, c ng nhc m ph i tr nn iu khin c. Xt v mt c u trc, cc m i lin kt trong i tng ph i "m m do", "c nhi u trng thi", t ng phn i tng c kh nng "dch chuy n" (hiu theo nghi rng) i v i nhau. 2- Cn phi hiu t "t i u" trong hai m i quan h: 1) i vi chnh i tng, cng vic m i tng th c hin v 2) i vi ng i s dng v mi trng bn ngoi (bo m s c khe, khng gy nhi m). 3- Tinh thn chung c a "nguyn t c linh ng" l, i tng ph i c nhng a dng ph h p vi s thay i a dng c a bn ngoi em l i hiu qu cao nht. 4- Nguyn t c linh ng t o s thng nht gia "tnh" v " ng", "c nh" v "thay i"...... 5- Nguyn t c linh ng phn nh khuynh hng pht trin cho nn n c tnh nh hng cao, dng rt c ch trong trng hp t bi ton, ph bnh ci c v d bo. 6- V mt t duy sng to, c n khc phc tnh tm l, sao cho cc ngh, sch tip c n tr nn linh ng, trnh gio i u c ng nhc. V d : - Cc li bi k p, cho php ly bt hoc thm cc t giy ri. - Cc loi bn, gh, gi ng .........xp hoc thay i c cao, nghing. - Lp xe p c th quay ngc m khng nh hng n chuyn ng c a xe, lp xe nhiu t ng, xe c nhiu s t c . - t mui xp, sng bng g p...... Chuy n vui B nh nhn ni v i bc s: - Tha bc s, bc s ng lm ti lo lng vi nh ng tn bnh la-tinh di dng. Xin bc s c ni thng tn bnh c a ti bng ting m . Bc s: - Nu ti hon ton tht th th bnh c a anh gi l bnh li.

Su tm : hcmshare.com

B nh nhn: - Cm n bc s, by gi xin bc s cho bit ting la-tinh gi l g ti cn v bo co v i lnh o c quan.

16. Nguyn tc gii thiu hoc tha


N i dung Nu nh kh nhn c 100% hiu qu c n thit, nn nhn t hn hoc nhiu hn mt cht. Lc bi ton c th tr nn n gin hn v d gii hn. Nhn xt 1- T "mt cht" y phi hiu linh ng, khng nht nh l "qu nh ", "khng ng k ", min sao bi ton tr nn d gii hn. 2- S tin ho, pht trin ni chung, k c qu trnh nhn thc thng i t n gin n ph c t p, t d n kh, t cha hon thin n hon thin. Tinh thn chung c a nguyn t c ny l khng nn qu c u ton, ch i cc iu kin l tng. 3- V cch tip c n, nu vic gii chnh bi ton l kh th 1) Gi m bt i hi bi ton d gii hn, mc d kt qu khng tht hon ton nh mun, hoc phi t n thm chi ph trong kh nng chp nhn c; 2) Gi i bi ton d hn (c th a bi ton v trng hp c bit) qua tm c nh ng g i c gi tr, gip gi i chnh bi ton cho trc. 4- Khuynh h ng pht trin tip theo, khi iu ki n, hon c nh, kin th c cho php, c n tin t i t 100% hiu qu c n thit m khng ph i t n thm chi ph. 5- Khi tip thu kin th c, tm v x l thng tin, khng nn ch d ng l i vi ci cho trc m c n xem xt cc trng hp ring, c bit hoc m r ng, khi qut ho, a v trng hp chung.... 6- Gi i "thiu", gi i "th a" trong nhiu trng hp lm i tng c thm nh ng tnh cht mi, trc y cha c. 7- Nguyn t c ny hay thc hin vi 10. Nguyn t c thc hin s b. Cc v d 1- Tht lng, dy ng h c th a nhiu l nhng ng i s dng khc nhau u dng c. 2- Ngi ta lm sn cc phi cha kho ri ty chi kho c a khch yu c u m gia cho ng rng. i u ny cho php tit ki m th i gian v nh s n xut c th lm hng lot, kinh t hn. 3- Cc trng knh eo mt cng c lm sn, sau theo yu c u c a khch, c a gng knh m c t li cho ph hp v lp vo. 4- trm vt nt b tng, tng....trong xy d ng nh c a, ngi ta phi c thm vo phn nt xi mng trt c bm t t. 5- c c tri cy ln, ngi ta phi ti cnh, b bt qu non. 6- c hoa to p, ngi ta cng ti b bt n phi d i.

Su tm : hcmshare.com

7- Cc mch i n t lm di d ng cc th, cc bo mch con, bloc, modun. Nu d ch mt phn trong mch b h, ng i ta tho c modun thay th, tit kin thi gian. Chuy n vui Mt ln, nh bo Anh h i nh sng ch Edison: - Nhng ngi trong gia nh c gip ng trong vic sng t o khng? ng tr l i: - C ch . Chng hn khi trong u ti lo ln mt tng, c n thi gian suy ngh, nh gi. Lp t c ti ki m ngay mt c no hoch he mi ngi trong gia nh. iu gip ti lm b gi n di v ng sp c a, kho cht phng lm vic. T t c mi ngi trong nh u tr nn rn rn v c gng khng quy ry ti v nh ng chuy n vt vnh. Vy l ti c thi gian cho cc sng ch c a mnh. 17. Nguyn tc chuy n sang chiu khc N i dung a) Nhng kh khn do chuyn ng (hay s p xp) i tng theo ng (mt chiu) s c khc phc nu cho i tng kh nng di chuyn trn mt phng (hai chiu). Tng t , nhng bi ton lin quan n chuyn ng (hay sp xp) cc i tng trn mt phng s c n gin ho khi chuy n sang khng gian (ba chiu). b) Chuy n cc i tng c kt c u mt t ng thnh nhi u t ng. c) t i tng n m nghing. d) S dng mt sau c a din tch cho trc. e) S dng cc lung nh sng t i di n tch bn c nh hoc t i mt sau c a din tch cho trc. Nhn xt 1- T "chiu" c n hiu theo nghi r ng, khng ch l chiu khng gian. 2- "Chuyn chiu" phn nh khuynh hng pht trin, thy r nht trong cc lnh v c xy d ng, giao thng v n t i, khng gian ton hc, vt l tinh th, c u trc cc hp cht, ho hc..... 3- Nguyn t c ny nhc nh ngi gi i, xem xt, v t n dng nh ng ngun d tr v "chiu", c trong i tng v mi trng. 4- Cn rn luy n cch nhn i tng t nhng gc , nh ng "chiu" khc nhau thy ht cc khi c nh, cc mt, cc tnh cht.... 5- Khc phc tnh tm l trong vic s dng "chiu" no quen thuc. 6- Vic "chuy n chiu" lm cho i tng, trong nhiu trng h p, c thm nh ng kh nng, tnh cht mi m trc y i tng cha c. Cc v d 1- Chi kho c rng hai c nh nn lc cho chi vo khng mt thi gian l a

Su tm : hcmshare.com

chiu. 2-Cc loi qun o mc c c hai mt. 3-Nh nhiu t ng, xe but hai t ng, my bay hai t ng. 4- Cc ng giao thng nhi u t ng trn mt t v di mt t. 5- Cc cng trnh d i bin, di y sng, trong lng t. 6- Loi tranh, ty theo gc nhn, thy nh ng hnh khc nhau. Ti vi chiu hai hnh nh khc nhau ty theo gc nhn. Chuy n vui Tu sp chm, mt hnh khch la g i thuy n trng: - Ny ng thuy n trng, tu sp chm n ni r i, lm th no by gi? t lin cn xa khng? - , cha ti mt d m - Thuyn trng p. Hnh khch: - Hng no? Thuyn trng: - Hng v phi y con tu. 18. S d ng cc dao ng c hc N i dung a) Lm i tng dao ng. Nu c dao ng, tng tng s dao ng ( n t ng s siu m). b) S dng t ng s c ng hng. c) Thay v dng cc b rung c hc, dng cc b rung p in. d) S dng siu m kt hp vi trng i n t . Gi i thch B rung p i n l b dao ng d a trn hiu ng p i n (piezoeffect). Hi u ng p in do Pierre v Jacque Curie tm ra. N i dung hi u ng nh sau: Khi nn hoc ko cng tinh th theo phng nht nh, mt s tinh th (tinh th thch anh chng hn) xut hin cc in tch tri du trn cc b mt i din v chng thay i d u khi thay i chiu c a lc c hc tc ng (t nn sang cng hoc ngc li). Ngc li, nu t trong in trng th trong tinh th xut hi n lc nn hay cng, ty thuc vo s thay i (chiu) c a in trng. do v y, nu in trng bin thin th tinh th tr thnh ngun dao ng. Ng i ta s dng hi u ng p in ngc tr c tip bin i in xoay chiu thnh dao ng c hc. Nhn xt 1- Th thut ny lin quan tr c tip n vic s dng ki n thc. Dao ng c hc, sng m l nh ng hin tng rt ph bin trong t nhin. s dng t t cc hin

Su tm : hcmshare.com

tng, hiu ng ny, c n c s hiu bit v chng mt cch khoa hc. 2- Vic hc cc kin th c c n ch o s u kh nng ng d ng c a cc kin th c , c th, kh nng gi i quyt mu thu n c a cc kin thc . V d, dao ng kiu con lc hay ngun pht sng m cho ta s thng nht gi a xa v g n... 3- Th thut nhc ch n "nhng trng hp c bit" nh c ng hng, siu m, hiu ng p i n... Cc v d 1- Qu chung, gh xch u, vng, c u bp bnh...... cho tr em chi. 2- Trong k thut dng nhiu b rung t o cc dao ng c hc. 3- Cc loi dng massage trong gia nh nh g i massage, gh massage, ging massage...... (Trong cc th thut nu ra, u c nh ng v d chuyn su trong khoa hc k thut c ng dng. Tuy nhin y l topic c vit cho mi i tng, nn ti lc b cc v d . Ci chnh ti mun nu ln cc tng sng t o, cc chu hc sinh c th hiu v c th tm hiu su hn sau ny) Chuy n vui Anh A ngc nhin h i anh B: - Ny, t i sao ung thuc xong anh l i nhy ln, nhy xung nh con choi choi vy? B anh b phn ng thuc hay sao? Anh B tr l i: - Khng. Ti ph i l m nh vy v trc khi ung, ti qun lc u chai thuc nh li bc s dn. By gi lc chc vn cn k p.

19. Nguyn tc tac ng theo chu k .


N i dung a. Chuy n tc ng lin t c thnh tc ng theo chu k (xung) b. Nu c tc ng theo chu k, hy thay i chu k c. S dng khong th i gian gia cc xung th c hin tc ng khc. Nhn xt 1- T "tc ng" c n hi u rng, khng nht thit phi l l c m c th l bt k nh hng no. 2- Trong hin th c khch quan c hai mt i l p: "lin t c" v "ri rc" (ngt qung). T "xung" y c th hiu l "r i rc", "ngt qung". 3- Vic chuyn sang "ch xung" em li nh ng tnh cht m i m "ch lin t c"

Su tm : hcmshare.com

khng c, v d, t o s thng nht gia c tc ng v khng c tc ng, tng tnh tng hp c a h thng, tit kim nng lng, tng tin c y, tng s a dng..... 4-Nguyn t c tc ng theo chu k cn c nghi i vi con ngi ch khng ch ring i vi my mc. V d, cc kt qu nghin c u cho thy, nh sng nhp nhy, m thanh thay i ngt qung gy s ch t t hn l chiu sng lin t c hoc m thanh u u. C mt ngnh gi l "tm l hc k thut" chuyn nghin c u nh ng qui lut khch quan c a cc qu trnh tng tc thng tin gia ngi v k thut thit k, ch t o v v n hnh cc h thng " ngi- my mc". iu ny lm tng tnh tng hp gi a ngi v my mc khi lm vic vi nhau t o ra kt qu t t nht, con ngi thy thoi mi, d chu, mt mi. Cc v d 1- Cc loi n chp nhy dng cho qung co, khiu v, tn hiu bo ng, giao thng...... 2- Cc loi m thanh bo hiu nh ci xe c p c u, c u ho, bo hiu xe li, bo chung, my b n c a in thoi....... 3- Trong in t c b mn: k thut xung. 4- Cc cng vic, yu c u c tnh nh k nh qu ng co, ln lch th c hin nh k, n t p nh k trong h c t p, gi m i lin lc vi mi ng i bng email, i n thoi.....theo nh k. Minh ha vui: Mt khch du lch nc ngoi mi n Hy lp, hi ngi a phng qua ng xin l a ht thuc l. Ngi Hy Lp mc ti ly mt hp dim cn y, rt ra mt que t thuc cho khch ri v t lun hp dim vo thng rc. Khch thy vy, tng l do d oan hay phong tc, ngc nhin hi l do. Ng i Hy Lp tr l i: - nc ti ai cng bit rng, c nh nguyn c hp dim th ch mt que chy c. Ngay que u tin chm thuc cho ng chy, vy cn gi li hp dim lm g n a? 20. Nguyn tc li n t c tac ng c ch N i dung a) Thc hin cng vic mt cch lin t c (t t c cc phn c a i tng c n lun lun lm vic ch t i). b) Khc phc vn hnh khng t i v trung gian. c) Chuy n chuyn ng t nh tin qua l i thnh chuy n ng quay. Nhn xt 1- My mc sinh ra lm vic v em l i l i ch, v y phi c i tin sao cho n t ng

Su tm : hcmshare.com

b phn c a my ph i lun lun lm vic em l i l i ch v li ch ngy cng tng cao. iu ny th hi n ch tng nng sut, hiu qu, tit ki m, thi gian, tng tnh tng hp, bn , tui th.... 2- Nguyn t c ny phn nh khuynh hng pht trin, do v y rt c tc dng trong vic nh gi, ph bnh nh ng gii php c, t v l c chn nh ng bi ton, d bo v s pht trin. 3- Nguyn t c lin t c tc ng c ch - mang tnh nh h ng cao nn c n, nn c n bin n thnh cch nhn, cch ngh, cch tip c n vn mang tnh thng tr c v kh i pht. 4- Nguyn t c ny hay dng v i cc th thut khc nh 1- nguyn t c phn nh, 2nguyn t c tch kh i, 3-nguyn t c phm cht c c b, 5- nguyn t c kt hp, 6nguyn t c vn nng, 15- nguyn t c linh ng, 25-nguyn t c t phc v... 5- Nguyn t c lin t c tc ng c ch cn thch hp vi chnh ngi gi i: c n lm sao lun lun sng c ch, trnh "nhn c vi bt thin, ch lm tng mc c ch. Cc v d 1- t vn t i, chuyn i, chuyn v phi ch hng, trnh chy khng. 2- c- quy pht in lc xe, tu khng ho t ng thp sng hay dng khi ng xe v tch in b li khi ng c lm vic. 3- Tu nh c kt hp vi ch bin, ng hp trn ng v. 4-Tu ch du kt hp lc du trn ng vn chuy n. 5- Tin ph i lun lun xoay vng sinh l i. 6- Cc dng vt dng chuy n t s dng mt ln sang s dng nhi u l n. ............ Chuy n vui Dn Gabrv Bungari v n n i ting keo kit. ng sau bu nh c a mt ngi vng g i cho bn mnh, ngi ta c thy dng ch sau: "M ng Ging Sing, mng nm m i, m ng sinh nht bn...t nay cho n khi bn yn gic ngn thu."

21. 21. Nguy n tc vt nhanh.


N i dung a. Vt qua cc giai on c hi hoc nguy hi m vi vn t c ln. b. Vt nhanh c c hiu ng c n thit. Nhn xt 1- Nu tc ng l nguy hi m, c hi th c th lm n khng cn c hi n a bng cch gi m thi gian tc ng n t i thiu, ni cch khc, phi vt tht nhanh c

Su tm : hcmshare.com

an ton cao. 2- Trong nhiu trng hp, i tng ph i lm vic vi nh ng qu trnh xy ra nhanh. c s ph hp, c c nh ng kt qu c n thit, bn thn i tng phi chuy n sang trng thi "vt nhanh". 3- Tinh thn chung c a nguyn t c ny l c n xem xt, ch n kh nng lm tng nng sut cng vic. 4- "Vt nhanh" c th em li nh ng tnh cht m i, hi u ng mi cho i tng, v d, vic h nhit tht nhanh c p dng cho cc qu trnh ti luy n hay ch t o cc cht v nh hnh..... 5- Nguyn t c "vt nhanh" t o ra s thng nht gia "c tc ng" v "khng c tc ng".... 6- Nguyn t c "vt nhanh" thng hay dng v i cc th thut nh 19. nguyn tc tc ng theo chu k, 28- Thay th s c hc, 34- Nguyn t c phn hy hoc ti sinh cc phn, 36- S dng chuy n pha..... Cc v d 1- trnh au n cho bnh nhn, nhng thao tc nh tim chng, nh rng, n n khp xng...thng lm rt nhanh. 2- My khoan rng c tn s vng quay ln. 3- Do yu c u cng vic, ngi ta ch t o cc loi sn, keo dn, xi mng .....mau kh. 4- Gh ng i phi cng bt ra kh i bung li rt nhanh khi my bay b s c lm ri, n. 5- Vt nhanh l nguyn t c hot ng c a cc loi by. 6- C nh ng ngh nghip ph i lm tht nhanh nh c u ho, c p c u, o thut...... ................ Chuy n vui Hai sinh vin k tc x ni chuy n vi nhau. A: Mnh , mi ln c u c vic i qua nh ng C, c u li i rt nhanh, v y l sao? B: C g u, ti t khng mun gip mt ch n.

Su tm : hcmshare.com

22. Nguyn tc bin h i thnh l i


N i dung a) S dng nh ng tc nhn c hi (th d tc ng c hi c a mi trng) thu c hiu ng c li. b) Khc phc tc nhn c hi bng cch kt hp n vi tc nhn c hi khc. c) Tng cng tc nhn c hi n m c n khng cn c hi n a. Nhn xt 1- "L i" v "hi" ch mang tnh ch quan v tng i. Trn th c t , y ch l hai mt i l p c a hin th c khch quan, v n l lm sao trong ci hi tm ra c ci li phc v con ngi v hi ho v i t nhin. 2- Th thut ny c ch ra mt lot cch lm th no bit hi thnh l i. T "tng cng" c n hiu theo nghi "thay i" ci c hi bin thnh l i, ch khng n thun l tng mc c hi. 3- Tinh thn chung c a nguyn t c ny l lc quan khi gp nh ng ci c hi. Thay v chn nn, b c bi hy t cc cu hi i loi nh hi i v i ci g? trong th i gian bao lu, khi no? u? Trong nhng iu kin no th h i bin thnh l i? T o ra cc iu kin nh th no?......Ngi ta thng ni rng: "Khng c hon c nh no l khng c li thot, ch c con ngi khng tm ra l i thot." Hay ch t ch t p on HuynDai c a Hn Quc ni: "Khng c tht bi, t t c l th thch". Mi khi kh khn p n, ng lun xem l c hi th thch vt qua, ch khng l tr ngi buc ng phi d ng l i. 4- Th thut ny hay dng v i cc th thut khc nh: 2. nguyn tc "tch khi", 5. nguynt c kt hp, 13- nguyn t c o ngc...... Cc th d 1- Ngi ta bin s c tn ph c a l lt thnh in nng bng cch xy d ng cc h cha nc v nh my thu i n. 2- Nhi u lo i thuc c vi nh ng liu lng thch hp l i c tc dng iu tr bnh t t nh thuc phin, nc rn, nc ong..... 3- Dng con a ht mu c. 4- Tim vi trng y u (vacxin) vo c th t o min d ch. 5- i m a l c hi nh ng vi nhng ngi qu say hay b ng c thc n th li c

Su tm : hcmshare.com

li. 6- bi th L mi m i tm gnh lng Chng yu chng bo ru rng tri cho m n m th ngy o o Chng yu chng bo ngy cho vui nh i ch th hay n qu Chng yu chng bo v nh cm Trn u nh ng rc cng rm Chng yu chng bo hoa thm rc u. Chuy n suy ngm Ci Ch u N t Mt ngi c hai ci chu ln khun nc. Mt trong hai ci chu c vt n t, v vy khun nc t ging v nc trong chu ch cn mt n a. Chic chu cn nguyn rt t ho v s hon ho c a mnh, cn chic chu n t lun b c n r t v khng th hon thnh nhi m v . Mt ngy n chic chu n t ni v i ng i ch: "Ti tht xu h v mnh. Ti mun xin li ng!". "Ngi xu h v chuyn g?". "Ch v li c a ti m ng khng nhn c y nh ng g xng ng vi cng s c c a ng!". "Khng u, khi i v ngi hy ch n nh ng lu ng hoa bn v ng". Qu tht, dc bn v ng l nh ng lung hoa r c r. Ci chu n t c m thy vui v mt lc, nhng ri v n nh n v n cn phn na nc. "Ti xin li ng!". "Ngi khng ch rng hoa ch mc bn ny ng, pha c a ngi thi sao? Ta bit c vt nt c a ngi v tn dng n. Ta gieo nh ng ht gi ng hoa bn v ng pha bn ngi v trong nhng nm qua ngi vui ti cho chng. Ta hi nhng cnh hoa trang hong cn nh. Nu khng c ngi nh ta s khng m cng v duyn dng nh th ny u". Mi con ngi chng ta u c nh ng ci chu n t, hy t n dng vt nt c a mnh.

23. Nguyn tc quan h phn h i


N i dung a) Thit lp quan h ph n h i b) Nu c quan h phn hi, hy thay i n. Gi i thch Thng thng, mi i tng (h thng) th c hin mt cng vic (chc nng) no . V d, vi nc chy vo b. Nu nh kt qu cng vic khng c nh hng g

Su tm : hcmshare.com

n c tnh c a cng vic th ta ch c quan h thun. Nhng n u kt qu cng vic tc ng ngc tr li c tnh c a cng vic, v d, nc dng ln lm cho y b v mc nc cng cao th lm cho nc chy vo chm l i nh phao g n vi van, th ta c quan h ngc, hay gi chung l quan h phn hi. Quan h phn h i m tc ng c a n lm tng kt qu nhn c, gi l quan h phn hi dng, cn nu ngc li th gi l quan h ph n h i m. Nhn xt 1- Quan h ph n hi l khi ni m rt c bn c a iu khin h c, c ph m vi ng dng rt rng. C th ni, u c n c s iu khin (qun l, ra quy t nh), c n ch t o lp quan h phn h i v hon thi n n. 2- Khi thnh l p quan h phn hi c n ch t n dng nh ng ngu n d tr c sn trong h a ra c u trc t i u. 3- Nguyn t c ny phn nh khuynh hng pht trin: lm tng tnh i u khin i tng, t ng ho cho nn rt c ch cho vic suy ngh nh hng hay l a chn bi ton, cch tip c n, d bo. 4- Nguyn t c ny cn c tc dng vi chnh ngi gii: thng xuyn rt kinh nghi m d a trn nhng tc ng ngc li, t iu chnh ngy cng tin b, trnh mc li nh ng sai l m c a chnh mnh v c a ngi khc. Cc v d 1- Phao xng trong cacburat (b ch ho kh) c tc dng gi xng mt m c nht nh. 2- Cc loi rle ng ngt t ng cho my lm vic hay ng ng; ty theo nhit , cng dng i n, mc nc, p sut, m..... 3- Knh eo mt thay i trong sut ty theo cng nh nng mt tri. 4-Tn l a t tm mc tiu. 5-Cc cuc thm d kin, i u tra x h i hc, trng c u dn nh m xy d ng chnh sch , quy t nh c a nh nc. 6- Mi quan h cung-c u trong kinh t . 7- ng vt mu nng, c th c c ch t ng iu chnh duy tr thn nhit mt nhit nht nh. 8- Xe my tay ga t ng iu ch nh c p s truyn ng theo t i v t c . .............. Chuy n vui Mt ngi Scoland v thm l i thnh ph qu hng. Khi i do cng vin anh thy t m bin : "D m ln c b pht 1 shilling". Anh n hi ng i c nh st gn y:

Su tm : hcmshare.com

- Tha ng, ti sao ngy nay li gi m nh tin pht nh vy. ti nh ngy trc pht nh ng 3 shilling. Ng i c nh st tr li: - H l phi, Pht 3 shilling, chng ma no n d m ln c , nh nc b tht thu, ng hiu ch ?

24. Nguyn tc s d ng trung gian


N i dung S dng i tng trung gian, chuy n tip. Nhn xt 1- Mi thot nhn ta thy khng thun l m, v trung gian, chuy n tip thng gy phi n ph c, t n thm chi ph.... (20. Nguyn t c lin t c tc ng c ch- khuyn chng ta c n khc phc vn hnh khng t i, trung gian). y c n hiu l do tnh lch s - c th c a cc kin th c, gii php bit, khng cho php ngi ta gi i quyt vn mt cch trc tip. Vy khng nn c u ton, ch i, m nn gi i quyt thng qua cc i tng trung gian, chuy n tip. Tuy nhin, khi iu kin cho php th trung gian lo i ny nn b. (T nhin lin tng nu hai ngi no gin nhau th ng i th ba lm trung gian lng nghe, ho gi i s rt c ch nh.) 2- Mt khc, c nhng trng hp, "trung gian" l s i h i khch quan, thiu n hot ng c a h thng s km hiu qu. iu ny lin quan n qu trnh phn cng, chuyn mn ho, ghp ni, s c n thit qui v mt m i.... V d, tin l hng ho trung gian, ta th tng tng khng c tin th s lu thng trong kinh t s ra sao. (Lin tng n h thng phn ph i bn l c n cc nh bn bun trung gian.) 3- Nh trung gian m ngi ta c th t o nn s thng nht cc mt i lp, loi tr nhau nhng li mang li ch cho con ngi, nu xt ring r t ng mt i lp. 4- Trong khi s dng, tm kim "trung gian", c bit c n ch cc ngun d tr c sn trong h, c bit l nh ng ngu n tri cho khng mt tin. 5- "Trung gian" khch quan c th cho thm nh ng tnh cht, hiu ng mi, c nhng trng hp, l d u hiu nh gi m c pht trin. V d, cc nc cng nghip u c h thng dch v pht trin. Cc v d :

Su tm : hcmshare.com

1- c m in chuy n i t dt sang trn v ngc li..... 2- Cc loi bi n th in. 3-Cc cht xc tc ho hc. 4-Cc dch v trong x h i mang tnh trung gian. 5- Trong tnh ton ton hc, c khi c n dng s ph c, h s nh phn..... 6- Tm dit nh ng con v t trung gian truy n bnh nh chut, mu i..... 7- Khi trnh by mt vn chuyn mn ph c t p, dng nh ng kin th c hng ngy gn gi minh ho...... 8- Trong xc nh giy t gi, gim nh ch k rt kh, ngi ta s gim nh thng qua ch vit di ch k. .......... Chuy n vui Con ni v i b: - Ba i, khi no ln ln con s i thm hi m Nam C c. - Gi i l m - ng b khen ng vin con. Con: - Nam C c lnh v ocn c n rn luy h chu c bng gi ph i khng b? - Rt ng - ng b tr li - Vy th t nay, ngy no ba cng mua kem v cho con n nh. 25. Nguyn tc t ph c v N i dung a) i tng ph i t phc v bng cch thc hin cc thao tc ph tr, s a ch a. b) S dng ph liu, cht thi, nng lng d. Nhn xt 1- i t ng, ngoi vic thc hin chc nng chnh, cn thc hin thm nh ng chc nng ph tr, c n ch s dng cc ngun d tr c sn trong h, c bit, nh ng ngu n d tr tri cho khng mt tin nh l c trng trng, nhit mi trng , m, khng kh.... 2- Do s nhim mi trng, s c n kit dn cc ngun cung c p t nhin, v n s dng ph li u, cht thi nng lng d ngy cng c ch gii quyt v y cng l mt lo i ngun d tr c n khai thc. V mt l tng, c n c mt chu trnh sn xut khp kn. 3- Nguyn t c ny hay c dng v i cc nguyn t c 2-nguyn t c tch khi, 6nguyn t c vn nng, 23- nguyn t c quan h phn h i... 4- Nguyn t c t phc v phn nh khuynh hng pht trin: i tng d n tin n t ng thc hin cng vic hon ton, ni cch khc, vai tr tham gia c a con ngi s dn tin t i khng. Cao hn na, khi cc i tng nhn t o c thay th bng cc qu trnh c s n trong t nhin th "t phc v" s t c mc l tng.

Su tm : hcmshare.com

5- "T phc v" c nguyn nhn su xa l: cc mu thun bn trong quy t nh s pht trin v s vn ng l t thn v n ng. 6- Tinh thn c a nguyn t c ny c bit c nghi i vi vic gio dc, o to. Phi lm sao c c nhng con ngi bit t hc, t rn luyn, t gic hnh ng theo nh ng qui lut pht trin c a hin th c khc quan.... Cc v d : 1- Khi nhc my i n thoi bn, l xo bn trong my y ln ni cng t c, ngi gi in tho i c th s dng c ngay. Ngc li khi gc my, l xo b nn xung ngt mch. 2- Cc ng hng gi t trn mi nh c phn ging nh ui c, gip quay c ng khi gi i hng, lm sao ng lun ch t i u. 3- Loi vi ti rau hoc ti hoa, v a phun nc v a t quay vng trn nn din tch c ti rt rng v khng c n c ngi. 4- Autostop cc loi. v d, khi ht bng cassette, my ghi m t ng t t. 5- S dng phn, rc lm kh t. 6- M hnh VAC (V n-Ao-Chung). 7- Cc c a hng t gic, cc nh n t phc v. 8- H thng bm c p nc v ngt t ng. Chuy n vui C ln gio s ton hc I.nbnhin ch m thi Hc vin a cht Petecbua (thi Nga Hong). Mt sinh vin n tr thi vn p c h l Euler, thuc dng di nh bc hc ni ting th gii Leonard Euler. Gio s a ra mt thi, anh sinh vin khng tr li c. Gio s a ra mt thi th hai, Euler khng ni c cu no. Cui cng, gio s a s i m cho anh sinh vin v tr m gi ng bo: -Anh Euler, anh hy vit vo y i m 2 b ng chnh tay c a anh. Tay c a ti khng n lm iu i vi mt ngi mang dng h ni danh nh th.

26. Nguyn tc sao chp (copy)


N i dung a) Thay v s dng nhng ci khng c php, ph c t p, t tin, khng tin li hoc d v, s dng bn sao. b) Thay th i tng hoc h cc i tng bng bn sao quang hc (nh, hnh v ) vi cc t l c n thit. c) Nu khng th s dng bn sao quang h c vng biu ki n (vng nh sng nhn thy c bng mt thng), chuy n sang s dng cc bn sao hng ngo i hoc t ngo i. Nhn xt

Su tm : hcmshare.com

1- T "sao chp" c n hiu theo nghi r ng: phn nh nh ng ci chnh c a i tng, c n thit cho vic gii bi ton, nu nh lm tr c tip vi i tng gp kh khn. Vic phn nh i tng theo t ng mt, khi c nh, phng din...rt c ch li trong vic i tm nh ng ci tng t gi a nhng i tng khc nhau, th m tr rt xa nhau. Mt khc, i tng phn nh chnh l m hnh c a i tng cho trc thng d "gi i", d nghin c u hn. M hnh ho l cch tip c n hiu qu khi gi i cc bi ton kh. 2- i tng nh n c do sao chp, nhiu khi, c c thm nh ng tnh cht mi m trc y i tng c khng c nh gn, nh, d bo qun, lu tr .... 3- Nguyn t c sao chp hay dng v i cc th thut 2-nguyn t c tch khi, 17nguyn t c chuyn sang chiu khc, 24 nguyn t c s dng trung gian, 27- nguyn t c 'r" thay cho "t", 28-nguyn t c thay th s c hc, 32-nguyn t c thay i mu sc...... 4- Nu thng xuyn s dng bn sao, m hnh c a i tng c n ch phng tnh tm l: coi m hnh chnh l i tng tht, c trn thc t , do v y, c th i n nh ng kt lu n ch quan, duy ch. Cc v d : 1- Cc loi bn , s , hnh v , nh chp, th.... 2- Cc php tng t ho. 3- Cc cch m hnh ho. 4- S bt chc. 5- ng kch, ng phim. 6- Cc cuc iu tra x h i hc. ................ Chuy n vui v Vua h Sacl http://www.vncold.vn/Web/Content.aspx?distid=871

Thi xem ai bt chc Scl ging nht. ng nhin ngoi i, Chaplin c tc phong bnh thng, l ch thip. Nhng ai xem phim h Scl th l i khng th no qun c nhng ng tc c a vai h tht l mt v rt t c ci, ng m l i thy khng g p u nh th. Ng i ta t chc cuc thi xem ai bt chc iu b, nht l cch i ng ging Scl nh t. Chaplin c i dng i d thi cng v i gn 40 th sinh khc v khi cng b kt qu, ng c xp th 7 (!!!).

27. Nguyn tc r thay cho t

Su tm : hcmshare.com

N i dung Thay th i tng t tin bng b cc i tng r c cht lng km hn (th d nh v tui th). Nhn xt 1- C nhiu nguyn nhn dn n vic c n tm i tng r tin thay cho i tng t tin, v d nh: dng mt ln khi mt thi gian b o tr s a cha. p ng c yu c u ng o c a ngi tiu dng (v a ti tin). Cc nguyn v t liu ly t t nhin ngy cng khan hi m, kh ti t o, vy c n a ra nh ng ci nhn t o, gn tng ng, trnh tn ph mi trng.... 2- "R" thay cho "t" c thm c nh ng tnh cht mi nh c th sn xut nhanh, nhiu, thay i mu m, kiu dng nhanh chng, bo m cc iu ki n v sinh, trnh ly lan bnh t t (v ch dng mt ln).... 3- V cch tip c n gii quyt vn , nguyn t c ny i hi ng i gi i khng c ng nhc, c u ton, ch i iu kin l tng khi phi gi i cc bi ton kh. 4- Cn ch t i kh nng nng cht lng km theo h gi thnh c a i tng. lm c vic ny c n khai thc cc ngun d tr c sn, c bit nh ng ngun d tr tri cho khng mt tin. Cc v d 1- Khn lau tay, lau mt dng mt ln r i b. 2- Ly chn di...bng giy hoc nh a r tin, dng mt ln, m bo v sinh, dng t i nhng ni khng c iu kin r a hoc c n phi tit ki m th i gian. 3- ng v kim tim bng nh a dng mt ln r i b, bo m khng ly truy n bnh, nh vim gan B, HIV..... 4- Cc loi vt liu, sn ph m gi nh gi da, gi i mi, rng gi, hoa gi..... 5- Khuynh h ng dng nh a thay cho kim loi. 6- Tu, thuy n v xi mng, l i thp, composite..... 7- ng c trm thay cho ng c c bng b tng c t thp. 8- Cc c nh gi, hi u ng hnh nh dng trong ng phim, kch..... 9- Cc th nghi m dng sc v t thay ngi. ............. Chuy n vui B v c a nh bc hc Einstein i xem mt ng knh vi n vng kh ng l, t trong i thin vn. Nh thin vn hc i theo b, thuyt minh rng, nh knh t tin ny m ng i ta c th nghin c u c v tr. B v Einstein bng c t li ng ta:

Su tm : hcmshare.com

- Chng ti cng nghin c u kch thc v c u trc v tr, nhng ng ta thng lm iu trn mt tri chic phong b c no y. 28. Thay th s c hc N i dung a) Thay th s c hc bng in, quang, nhit, m hoc mi v . b) S dng in t rng, t trng v in t trng trong tng tc vi i tng . c) Chuy n cc trng ng yn sang chuy n ng, cc trng c nh sang thay i theo thi gian, cc trng ng nht sang c c u trc nht nh. d) S dng cc trng kt hp vi cc ht st t . Nhn xt 1- Nguyn t c ny phn nh khuynh hng pht trin: nhng g trc y v by gi cn l "c hc" s chuyn thnh "khng c hc" (dng in, t , in t , nh sng...), v nhng trng m i s mang tnh cht "ph m cht c c b". i u ny s lm tng tnh i u khin v tng tnh hiu qu c a i tng v c th s dng nh ng hiu ng m c vi m. 2- Do vy, c th dng "thay th s c hc" t bi ton, d bo v s pht trin c a i tng cho trc. 3- Th thut i hi ngi gii phi ch c c nh ng kin th c c n thit v cc khoa hc tng ng v s dng cc hiu ng thch hp trong cc bi ton c a mnh. y c n c bit t n dng nhng u i m, nh ng mt mnh m s c hc khng c c. Cc th d 1- Cn c u dng mc v c n c u dng nam chm in. 2-B khi ng xe gn my hay t bng in thay cho p chn hay quay maniven (c l l quay tay?!) 3- ng h ln giy ct c hc chuy n sang ng h i n t . 4- Bn tnh, my tnh quay tay c hc chuy n sang my tnh in, i n t , quangin t . 5- Ct gt kim lo i bng dao, ca c hc chuy n sang s dng tia lazer, plasma. 6- iu tr b ng cc loi tia thay cho dao m. 7-Xe chy bng bnh xe, bnh xch chuy n sang chy trn m t . 8- Ghi, c, lu tr d liu bng b ng t , lazer.... 9- Nt bm in thoi di ng dng phm c thay bng c m ng - chm tay ln mn hnh. ..........

Su tm : hcmshare.com

Chuy n vui Sch dy nu n c ci bt tin l ng i nu b p ph i va c, v a lt trang, v a lm. Ngy nay ngi ta s dng bng ghi m. Khi c n nu mn no, ch vic bm nt l c hng dn t m cch lm t ng giai on theo ng thi gian n u trn thc t . Trong nh ng giy pht ch i, v d i nc si chng hn, ngi nu c nghe nh ng b n nhc m tai. Trong gia nh kia, ngi v mi ci thng s dng cch ny nu n. Tuy vy nng cha bao gi c chng khen nu n ngon c . Mt hm ht kin nh n, nng ni v i chng: - Anh phi khen em i ch , em nu ng bi bn nh my ghi m dy. Ng i chng tr l i: - Vy h, chc ci my ghi m tr c trc k thut, em phi mang n i sa ngay i.

29. S d ng cc kt c u kh v l ng
N i dung Thay cho cc phn c a i tng th rn, s dng cc cht kh v lng: np kh, np cht lng, m khng kh, thy tnh, thy phn l c. Nhn xt 1- Xt v mt khi c nh no y, cc kt c u kh v lng c nhng u im hn cht rn nh linh ng, d iu khin, mi trng xung quanh lun c nhi u khng kh v nc, d khai thc..... 2- Th thut ny i hi ngi gii ph i c nh ng kin th c c n thit v cc cht kh v lng, v n d ng cc hiu ng c n thit, lin quan n cc cht kh v lng trong cc bi ton c a mnh. 3- mc no , th thut ny cng phn nh khuynh h ng pht trin: cc kt c u rn b thay th bi cc kt c u kh v l ng. Do vy trong khi gi i cc bi ton c n ch n kh nng c th thay th v khc phc tnh tm l: quen coi cc i tng k thut lm t vt liu r n. 4- Tinh thn chung c a nguyn t c ny l thay th ci c ng nhc, g b, nng n bng ci nh, m m do, linh ng. 5- S dng c cc kt c u kh v l ng, trn th c t l khai thc nh ng ngu n d tr c sn trong h v mi trng v xung quanh chng ta u cng c nhiu kh v cht lng, t ra, cng di dng khng kh v nc cc loi. 6- "S dng cc kt c u kh v lng" hay c dng v i 7-nguyn t c "ch a trong",

Su tm : hcmshare.com

8- nguyn t c phn trng l ng, 9- nguyn t c gy ng sut s b, 11-nguyn t c d phng, 15-nguyn t c linh ng, 21- nguyn t c vt nhanh, 25 -nguyn t c t phc v, 30- s dng v do v mng mng, 32- Nguyn t c thay i mu sc... Cc th d 1- Dy cung, dy n chuy n sang s dng bm nn, sng hi. 2- Cc con th chi, thay v nhi bng, rm....ng i ta lm loi th chi ch c n thi ln. 3- Cc loi gh hi, ging hi, nm hi..... 4- Bnh xe dng rn chuy n sang dng hi, phao g chuyn sang phao kh. 5- Cc h thng ng m dng kh nn ni chung hay cc lo i thit b dng kh nn trong k thut. 6- Tu, xe chy trn m khng kh. Chuy n vui Nh khoa hc Php Gay Lutxc c n c nhiu l thy tinh mng, cht lng c bit lm th nghi m. ng phi t hng nc o- Hung. Mn hng n bin gi i th b hi quan o nh thu rt nng, ng khng c tin tr nn thng thu tinh a tr v nh my. Nh bc hc c l Alexan ngh ra cch ng gi cc l thu tinh c n thn vo thng g v dn nhn: "khng kh c, c n thn, nh tay!" Cc nhn vin hi quan khng tm ra chng mc no ni "khng kh c" ph i n p thu nn cho thng quan m khng thu thu.

30. S d ng v do v mng m ng
N i dung a) S dng cc v do v mng mng thay cho cc kt c u khi. b) Cch ly i tng vi mi trng bn ngoi bng cc v do v mng mng. Nhn xt 1- Th thut ny lin quan n b mt, lp ngn cch i tng, t i c nh ng yu c u m kt c u khi khng p ng c hoc p ng nhng vi mc hiu qu khng ln. V do v mng mng c nhiu u im nh nh, linh ng, chi m t khng gian, c chc nng bo v t t, cho php i tng c nh ng b mt a dng v trang tr, m thut, tit ki m nguyn v t liu....

Su tm : hcmshare.com

2- Mng mng khng n thun l chuy n t m hnh ba chiu thnh hai chiu, c n ch "lng i, cht i": xut hin nh ng hiu ng mi, c th ring cho mng mng (c bit m c vi m) 3- "s dng v do v mng mng" hay dng v i cc th thut nh 2-nguyn t c tch khi, 3- nguyn t c ph m cht c c b, 11- nguyn t c d phng, 27- nguyn t c r thay cho t, 29 -s dng kt c u kh v l ng, 31 -s dng cc v t liu nhi u l, 32- Nguyn t c thay i mu sc... 4- Vt liu hay dng ch t o v do v mng mng thng l nha, cao su nhng tht ra mng mng c th c ch t o t bt k vt liu no, n u c s cn thit. Cc v d 1234567Cc loi bao b, ti nylong, o i ma, khn tri bn nilong...... Bi sc h, lch treo tng c ph lp nh a m ng bo v tng bn, p plastic...... ng nh a do cc loi. Lp nhm, bc...... ph lm gng. i n t hc hin i v i cc mch t hp, trn thc t l in t hc mng m ng. Cc dng gia nh bng nh a. Cc cht ho hc phun t o mng...trong nng nghip, cng nghip......

Chuy n vui Mt chng n v th chi, anh kh n bc ln xe v i mt bao t i to lm bng cht do v t xung sn. Ng i bn v t i gn v bo anh mua v: - V ngi 3000, v hnh l 6000. Nghe thy th, anh chng m nh vo bao t i v ni: - Thi chui ra i em, khng d hnh l li t gp i v ng i.

31. S d ng cc v t liu nhi u l


N i dung a) Lm i tng c nhiu l hoc s dng thm nh ng chi tit c nhiu l (mi ng m, t m ph ..) b) Nu i tng c nhiu l, s b t m n b ng cht no . Nhn xt 1- Vt liu nhi u l c nhiu u im nh nh, cch nhit, cch m t t, tit ki m nguyn v t li u, c th dng lm nh ng thit b lc, c t ng din tch nh nh ng t ng din tch cc l rt ln.....

Su tm : hcmshare.com

2- "Nhi u l " c n hi u theo nghi rng nh cht rn, do, lng c nhi u khong trng nh bn trong; th tch, v do, mng m ng...c nhiu l. 3- Nu kch thc cc l b, c n ch n nh ng hi u ng mi c th ny sinh, th m tr nh ng hiu ng ch c m c vi m 4- Cc l trng thng ch a khng kh nn th thut ny nhc s dng ngu n d tr d ki m t mi trng xung quanh. 5- Vic t m cc l bng nh ng cht khc nhau c th cho s thng nht mi gi a cc mt i l p, rt c n thit gii quyt cc mu thun, c trong bi ton c n gii. 6- Th thut ny hay dng v i cc th thut 2 nguyn t c tch khi, 3 nguyn t c ph m cht c c b, 5 nguyn t c kt hp, 7 nguyn t c ch a trong, 30 s dng v do v mng m ng, 34 nguyn t c phn hy hoc ti sinh cc phn.... Cc th d 1- Cc loi bao b, phng tin ng gi lm t vt liu xp. 2- Cc t m mt, m mt..... 3- Cc vch ngn dng cch m, cch nhit. 4- Bt d 5- Dy cp in thoi c v bc xp, t o lp khng kh cch in l tng 6- T m lt sn nh t m nhiu l v a t o ma st trnh trn trt nhng d thot nc. ................ Chuy n vui Ch nh ni to vo ng in thoi: - A l cng ty s a cha nh y phi khng? Bao gi cc ng n s a cho chng ti? Mi nh chng ti b thng nhiu l, ma dt ngp y nc y n. Ti nhc cc ng nhiu ln nhng khng thy ai n c . Hy ni cho ti bit, khi no th nh ti c th kh ro c? Tr li: - Xin ng gi in theo s sau: 53789 - Th trng c a ng phi hkng? - Khng, y l Nha Kh Tng.

32. Nguyn tc thay i mu sc


N i dung a) Thay i mu sc c a i tng hay mi trng bn ngoi b) Thay i trong sut c a c a i tng hay mi trng bn ngoi.

Su tm : hcmshare.com

c) c th quan st c nhng i tng hoc nh ng qu trnh, s dng cc cht ph gia mu, hynh quang. d) Nu cc cht ph gia c s dng, dng cc nguyn t nh du. e) S dng cc hnh v , k hiu thch hp. Nhn xt 1- T "trong sut" c n c hiu theo nghi rng, khng ch ring cho vng biu kin. 2- Trong nm gic quan c a con ngi, th gic pht trin v ng vai tr quan trng nht: hn 90% thng tin nhn c t th gi bn ngoi v qua con ng th gic. Nguyn t c ny, xt v mt quan h vi con ngi, lin quan n b mn :"Tm l hc k thut" (Xem ph n nh n xt c a th thut 19. nguyn t c tc ng theo chu k). 3- Mu sc c nhiu, do c n trnh thi quen ch s dng mt loi mu no . Cn qui c m i loi mu tng ng vi ci g, trn c s d bao qut, x l thng tin nhanh. 4- Cc hnh v , k hiu thch hp rt c tc dng, gip cho suy ngh thong, thy c cc mi lin h gi a cc b phn. N u c th, nn v s khi, chng gip khng ch thy cy m cn thy r ng. 5- Nguyn t c ny cn lin quan n nh ng ki n th c v cc hin tng pht quang, gy ra bi cc cch kch thch khc nhau. Cho nn c n ch n nh ng hiu ng thuc loi ny. 6-Nguyn t c thay i mu sc hay s dng vi cc th thut nh 2.nguyn tc tch kh i, 3.nguyn t c ph m cht c c b, 10.nguyn t c thc hin s b, 26 nguyn t c sao chp (copy).... Cc v d 1- Bng keo trong sut, dn trang sch b rch m v n c c. 2- Cc v t ch a trong sut c th nhn thy cht ng bn trong. 3- Cc phng lm vic c cc bc tng trong sut tin li cho vic quan st, bo m tnh cng khai. 4- Cc chai l thu tinh c nh ng mu sc khc nhau, thch hp cho vic phn lo i, bo qun nh ng cht ng bn trong. 5- Cc mu s c k hiu qui c trong giao thng nh n th dng, n xanh th i...hnh u lu xng cho- coi ch ng nguy hi m. 6- Trong cc nh my l n, nhng ng i lm cng vic khc nhau mc nh ng b qun o, mu s c, kiu dng, ph hiu khc nhau, d theo di, ki m tra ch c nng, cng vic. 7- Bng hiu dng sn pht quang d nhn trong bng t i. 8- S dng cc loi giy vi mu sc khc nhau qui c tnh cht cng vic v d ki m tra, ki m sot. 9- S dng mu sc cho vic phn loi nhn din.....

Su tm : hcmshare.com

Chuy n vui A ni v i B - Mnh khng hi u, t i sao mt ngi ngho t t bng, t t vi mi ng i xung quanh, nhng khi tr nn giu c, lp t c anh ta khinh khnh nh chng nhn thy ai. Chng l tin bc lm ngi ta thay i nhanh th. B mm ci ni: Cu hy l i gn c a s, nhn qua lp knh xem thy nh ng g? A:- thy m i th trn i: ngi, xe c , nh c a, cy c i.....t t c u sng ng, mun mu, mun v . B: Cn by gi c u l i t m gng soi, c u thy g trong ? A: Thy c m i mt mnh mnh. B: Vy l ng ri. Cng l knh nhng ch c n ph ln mt lp bc th m i s thay i, hung g con ngi.

33. Nguyn tc ng nht


N i dung Nh ng i tng, tng tc vi i tng cho trc, phi c lm t cng mt vt li u (hoc t vt liu gn v cc tnh cht) vi vt liu ch t o i tng cho trc. Nhn xt 1- T "ng nht" c n hiu theo nghi rng, khng n thun ng nht v mt vt liu, nh nghi en c a th thut. Tinh thn ca th thut ny c th hiu l, ph i lm sao bo m v tng tnh tng hp gi a nh ng i tng, tng tc vi i tng cho trc. S t ng hp ny th hin nhiu mt, khng ring g v vt liu. 2- Tinh thn "tng hp" c tnh nh hng rt cao trong vic nh gi, t bi ton v d bo cc bc pht trin tip theo c a i tng, nht l khi i tng chuy n ln pht trin m c h trn. 3- S tng hp, trn thc t , l s thng nht mi c a cc mt i lp, cho php i tng hot ng mt cch c hiu qu hn trc. 4- t o s tng hp, trc ht cn ch khai thc nh ng ngu n d tr c sn trong i tng, c bit nh ng ngun d tr tri cho khng mt tin. Cc th d : 1- Cc loi keo lm t cao su dn cao su, tng t nh vy, nha hn nh a..... 2- Phi chn cng nhm mu m i truyn c. 3- Cc loi xe c n c thi gian chy ra cc chi tit mn u, khp vi nhau. 4-Cc loi v t sng trong mi trng c mu s c nh th no th thng c mu lng, da nh th. 5- Khi thay dy xch, ngi ta thay lun bnh xch bo m s tng hp.

Su tm : hcmshare.com

6- Khi tm hiu, ly lng i tng no, phi ng nht hon c nh, suy ngh v i i tng . "i vi bt mc o c- sa, i vi ma mc o giy." ......... Chuy n vui Hai v chng nh kia thng hay ci nhau. Mt ln trong cn gin d b v ht ln: - Th ly qu s lm chng cn hn l ly anh! ng chng bnh thn p l i: - Khng c u em . Lut php c m vic kt hn gia hai ng i cng mt dng h y.

34. Nguyn tc phn h y hoc t i sinh cc ph n


N i dung a) Phn i tng hon thnh nhi m v hoc tr nn khng c n thit phi t phn h y (ho tan, bay hi..) hoc phi bin d ng. b) Cc phn mt mt c a i tng phi c phc hi tr c tip trong qu trnh lm vic. Nhn xt 1- Nguyn t c ny l trng hp c bit c a hai nguyn t c 15. nguyn t c linh ng, 20.nguyn t c lin t c tc ng c ch: khi khng cn c ch n a th phi linh ng bin mt, ngc li khi c n c tc ng c ch th phi linh ng xut hin. Nh vy mi tht t i u. 2- Vi tinh thn trn, "Nguyn t c phn hy hoc ti sinh cc phn" c tnh nh hng cao: a h (i tng) v phi tng mc l tng. Do v y nguyn t c ny rt c ch trong vic nh gi, t bi ton v d bo khuynh hng pht trin c a i tng.... 3- Cn ch trnh t o ra nh ng tin l kh b, mc d i tng khng cn ng vai tr g c ch na, nhng vn ph i mt chi ph duy tr, bo qu n, chi m nh ng khng gian khng c n thit.... Mun vy, c n phi nhn trc, ngh trc, bao qut c qu trnh v nh ng h u qu c th c. 4- Nguyn t c ny hay dng v i cc th thut nh 2.nguyn tc 'tch khi", 3.nguyn t c ph m cht c c b, 9 nguyn t c gy ng sut s b. 10. nguyn t c thc hin s b, 11 nguyn t c d phng, 25 nguyn trc t phc v, 35. Thay i cc thng s ho l c a i tng, 36. S dng chuy n pha..... 5- th c hin vic phn hy hoc ti sinh , c n ch khai thc cc ngun d tr c sn trong h, c bit nh ng ngu n khng mt tin. Cc th d : 1- Giy v sinh t hy, cc loi bao b t hu m ko lm hi mi trng.

Su tm : hcmshare.com

2- Ch khu t tiu dng trong phu thut. 3-Tn l a nhiu t ng, dng xong phn no, v t b t ng y. 4-Cc my bay khi tham chin, v t b cc thng du ph cho nh. 5- Loi dao tin g m nhiu lp kim loi c c ng khc nhau khi lm vic c mn gi ng nhau. Kt qu, gc nhn c a li dao lun lun c ti t o trong qu trnh lm vic, do v y, khng c n phi mi li nn li dao c th dng lin t c. ................ Chuy n vui Mt ngi Scotland em la m t lng ra t nh bn. Cng vic xong xui, anh ra b u in, tho bc in g i v cho v : "Bn ht, li nhi u, mai v , hn em". Trc khi trao cho nhn vin bu in g i i, anh ta ngh li: "c n g phi l bn ht v v mnh bit t t nhin s bn ht, ch em v lm g". Anh ta gch b ch "bn ht ". Anh ta c li v t nh: " nh bit r, mt khi mnh i bn, li nhiu l ci chc". Anh xo ch "li nhiu". Suy ngh mt lc, anh thy khng c n phi t "mai v", v bn xong th ph i v ch li lm g cho t n tin. Nh ng nh c m i ch "hn em", l b x hiu l m, mnh ra thnh ph, lm iu g khng ph i, nn "n ch m" t ngt th thm phin. Anh gt g, v t in v t vo st rc, l ng thng i ra, v mt rt hi lng.

35. Thay i cc thng s ho l c a i tng


N i dung a) b) c) d) Thay Thay Thay Thay i trng thi i tng. i nng hay m c. i do i nhit , th tch.

Nhn xt 1- "Trng thi" c n hiu theo nghi rng, khng nht thit ch c rn, kh, lng, plasma. 2- Khi thay i thng s, c n ch : lng i, cht i" c c nh ng tnh cht mi m trc y, i tng cha c. 3- Cn khc phc tnh tm l, quen nhn i tng ch mt trng thi no hay bt gp. 4- Vic s dng cc trng thi khc nhau c a i tng chnh l s th hin c th c a "khai thc cc ngun d tr c sn trong i tng". 5- Ngi gii c th p dng tinh thn c a nguyn t c ny vo chnh bn thn mnh c th ch ng thay i cc trng thi tm l cho thch hp vi cc tnh hu ng, cng vic...m mnh ph i lm. Ni cch khc, rn luy n t iu chnh mnh. Cc th d

Su tm : hcmshare.com

1- gi th c phm ti lu, khng hn g, ngi ta lm ng lnh chng. 2- Cng vi mc ch nh vy, ngi ta phi kh hoc p mu i. 3- d rn, ngi ta nung s t nng . 4- un g, my tre na, ngi ta t nng chng. 5- Trong k thut, vic lm l nh su c th mang l i nh ng tnh cht mi cho i tng. Dy n v c m ngm trong ni t lng vi ting ng h c m thanh t t hn, c th s dng lu hn m khng phi ln dy n li. Banh nh golf ngm ni t lng c th bay xa hn banh thng 20-30 mt. ............. Chuy n vui Vin i t ni v i h s, h v mnh: -nu anh chu b ru, ti s cho anh ln chc trung s. Vin h s tr li: - Ti khng thch nh vy tha i t. - Sao th? Vin i t hi. - V khi ti ung r u, ti thy mnh l i tng.

36. S d ng c huy n pha


N i dung S dng cc hin tng ny sinh trong qu trnh chuy n pha nh : thay i th tch, to hay hp thu nhit lng... Nhn xt 1- T "pha" c n hiu nghi rng nh "tr ng thi" trong th thut 35. Thay i cc thng s ho l c a i tng. 2- Nguyn t c ny khc v i nguyn t c 35 ch, khng s dng hoc "pha" ny hoc "pha" kia, m s dng nh ng hiu ng ny sinh chnh vo lc chuy n pha, thng l nh ng hiu ng mang tnh nhy vt. 3- y, ngi gi i c n c nh ng ki n th c v qu trnh chuy n pha cng cc hiu ng c th dng chng trong l i gi i bi ton c a mnh mt cch c ch li nht 4- "S dng chuy n pha" cng l mt cch c th ho vic " s dng nh ng ngu n d tr c sn trong i tng". 5- Tinh thn c a nguyn t c ny i hi ng i gi i ph i khc phc tnh tm l, quen nhn i tng dng "trng thi cn bng" m khng nh ng g ny sinh trong cc qu trnh chuy n trng thi, "th i k qu ". Bn thn qu trnh chuy n trng thi l qu trnh ph c t p vi nh ng qui lut c th c a n m trong khun kh c a topic ny, ngi vit khng i vo chi tit. 6- i vi ng i gi i, trong qu trnh rn luy n lm ch mnh, c n c s ch xng ng n nh ng "hiu ng" ny sinh do chuy n trng thi m c. Nh ng hiu

Su tm : hcmshare.com

ng ny c th "dng" m cng c th "m". "Dng" th c n pht huy khai thc, "m" c n c bin php hn ch, khc phc. Cc th d 1- Ngi ta thng cho nc vo cc ung gii kht lm mt chng. y s dng hin tng hp thu nhit lng khi nc chuy n t trng thi rn sang trng thi lng. 2- T pha lng chuy n sang pha kh (nh t chy hay un nng), th tch c a i tng tng ln nhiu l n, c th dng th c hin cng c hc. y l nguyn tc c a cc ng c nh my hi nc, ng c t trong, ng c phn l c. 3- Trc y ngi ta ch t o lng kim bng phng php c, trng v cn. Sau ny ngi ta chuy n sang phng phpghp cc vt liu bng cch t o ra cc v n trong khun kn c th nhn c cc v t liu nhi u lp, c dy mong mun. ........ Chuy n vui "V ngi cht, hoc khng ni g c , hoc ch ni nhng iu t t". Nhiu ng i coi y l cch c x hp l, nht l i vi ngi m i mt. Nh ph bnh m nhc c, Munne vit nhiu bi bo ph bnh nh so n nhc Vebe, i khi qu ng. Mt hm, Vebe b nh ln ni cao v t g i v cc bo ng .......bn co ph, rng mnh cht. Tip theo tin bun, t bo cn ng mt bi vit thng tic "ci cht t ngt" c a Vebe. Ngi vit nhn xt v Vebe v i nh ng li ca ngi nh: "Mt nh son nhc v i c a nc c qua i...mt nhc s ti hoa nht...mt ngi thy c a cc nh son nhc c..." Tc gi bi vit khng ai khc m chnh l Munne. Sau my hm, Vebe g i mt bc th, c i chnh tin nhc s cht l nh m ln v ng quay v nh. T v sau, Munne ch vit bi khen Vebe. 37. S d ng s n nhit N i dung a) S dng s n (hay co) nhit c a cc v t liu. b) Nu dng s n nhit, s dng vi vt liu c cc h s n nhit khc nhau. Nhn xt 1- Nguyn t c ny lin quan n vic s dng cc kin th c, c th, lin quan n nh ng hi u ng n (hay co) nhit c a cc v t liu. Do v y, ng i gi i c n ch "n m" nh ng kin th c c n thit c th s dng chng trong qu trnh gii cc bi

Su tm : hcmshare.com

ton c a mnh: cc hiu ng ni ring, cc kin thc ni chung u c tc dng gi i quyt nh ng mu thun c trong bi ton. 2- Tuy "nhit hc" l b mn khoa hc tng i c nhng vi thi gian n v n pht hin thm nh ng hiu ng m i, bt ng, c nhiu tnh cht th v, c th p dng trong cc sng ch, v d, hiu ng "tr nh " c a kim loi..... 3- Cn ch khai thc cc ngun t o nhit hoc hp thu nhit c sn trong mi trng xung quanh nh nh sng mt tri, nhit mi trng..... 4- S n (hay co) nhit t o nn s thng nht mi gi a cc mt i lp nh: ngn v di, thng v cong, nng v lnh...... 5- Ngoi ra, th thut ny cn khuyn ngi gi i s dng kt hp nh ng vt liu c cc h s n nhit khc nhau. Vic kt hp ny c th lm tng hiu qu hoc c c nh ng tnh cht m i. Cc th d 1- Cc loi nhit k s dng hiu ng n nhit. 2- t o chn khng trong ng gic, ngi ta h nng khng kh bn trong n ra, thot bt ra ngoi. Sau , ngi ta p st vo i tng. Khi ng gic ngu i, phn cn li c a khng kh trong ng gic co li, p sut gi m, t o nn l c ht. 3- n ko qun chuyn ng c nh t nng khng kh v c s i lu. 4- Qu bng bn b mp mo, lm trn li c th cho vo nc si. 5- Ci bo hiu nc si gn trn np m un nc 6- Cc loi r- le ng ngt mch in nh vo s gin n c a t m kim loi l ng kim..... Chuy n vui C du mi v nh chng. Trc y, nh b m c cha bao gi phi lm b p c . M chng bo c luc rau mung. C c r rau vo n i, lc v t ra th ch cn mt di. S m chng ngh mnh n v ng, c s qu m mt khc. M chng bit chuyn, gii thch cho c bit rau b ngt khi un si. Ln khc, m chng sai c luc nm qu tr ng, luc chn cn nguyn 5 qu, thy l c lin n ht hai qu. Lc m mm cm thy c ba qu tr ng, m chng h i: -Sao luc nm qu l i cn li ba? C p ng tr l i: Tha m, tr ng luc b ngt i y .

38. S d ng cc c ht xy ho mnh
N i dung a) b) c) d) Thay Thay Dng Thay khng kh thng bng khng kh giu xy. khng kh giu xy b ng chnh xy. cc b c x ion ho tc ng ln khng kh ho c xy. xy giu zn (ho c xy b ion ho) b ng chnh zn.

Su tm : hcmshare.com

Nhn xt 1- xy rt c n cho s chy, n, thc hin cc phn ng c n thit, cho s sng, thng c dng 1- Lm cc qu trnh xy ra nhanh hn, 2- t o cc lp xt bo v, 3- Ci t o mi trng b nhi m, 4- chng cc vi trng k kh. Hng nm, ring cc nc pht trin s dng t i hn 50 t mt khi xy, gn mt n a l dng trong luyn kim. 2- xy c trong khng kh, trong nc. Do v y, th thut ny cng mang tnh nhc nh s dng nh ng ngun d tr c sn trong mi trng. 3- Ch s tng "nhp " trong vic s dng xy: khng kh - khng kh giu xy xy b ion ho- zn. Tinh thn c a nhp ny, trong nhiu trng hp, cng c n p dng cho cc loi tc ng khc. y c s ch tng v cht ch khng ph i tng v lng. Th d : 1- Cc bnh nn ch a xy dng cho c t hn kim loi, dng cho y t . 2- Ngi Nga th nghi m thy r ng, nu cho heo ung loi nc ga c bit: hn hp nc v xy ho tan th chng tng trng mt cch ng k. (Cc v d khc qu chuyn su v k thut cng nghip nn xin khng nu ra t i y) Chuy n vui Mt din gi ni chuy n v l ch s pht minh ra nguyn t xy. ng ni: - Tha cc qu v, kh xy m chng ta rt c n th, khng c n chng ta s cht, mi n th k 18 mi c pht hin ra. Mt ngi nghe qu i ngc nhin ng bt dy hi: Tha din gi ng knh, th trc ngi ta th bng g ? 39. Thay i tr Ni dung a) Thay mi trng thng thng bng mi trng trung ho. b) a thm vo i tng cc phn , cc cht , ph gia trung ho. c) Thc hin qu trnh trong chn khng. Nhn xt 1- Th thut ny c phn ngc vi 38. s dng cc cht xy ho mnh, c s dng trnh nhng qu trnh xy ho khng mong mun. 2- Ngoi ra, trong th thut cn c s dng cc cht ph gia (cht n), khng

Su tm : hcmshare.com

lm nh hng xu, ngc li b sung thm cho hot ng ca i tng. S dng cc cht ph gia thch hp, ngi gii c thm c nhng tnh cht mi, so vi vic khng dng cht ph gia. 3- Mi trng chn khng l mi trng c nhiu u im nh: rt sch, cch nhit, cch in rt tt, to c lc ht mnh..... 4- Th thut, phn no, cng c th ho vic xem xt kh nng v s dng cc ngun d tr c sn gii bi ton. 5- "Thay i tr" c th dng gii quyt cc mu thun nh t m nhiu, nh m ln... Th d 1- Cc loi bng n c ht chn khng hoc c bm cc kh tr. 2- Cc loi bnh c hai thnh, gia ht chn khng, dng ng nc si hay gi cc cht lnh. \ 3- Cc ci gic ht dng phu, dng gn ln knh hay gch men...... 4- Cc bin th in ngm trong mi trng du. 5- Cc loi thuc, , vi mc ch bo qun tt, ngi ta thay khng kh thng bng CO2 6- Cc cht v cc cch km hm s n mn ca kim loi trong cng nghip 7- ng ht chn khng dng ng tim dng cho cc nh thm him, ht cht c ni vt thng khi b cn trng, rn c.....cn. ............ Chuyn vui V ni vi c hng: - Anh bo em nn la chn chic mt n no i d hi ho trang m khng ai on c y l em. Chng: - D thi! Em ch cn khng i tc gi, khng son phn, khng v mt, khng mang lng mi gi, c tr nh th l chc khng ai nhn ra c u. 40. 40. S d ng cc v t liu h p thnh (composite) N i dung Chuyn t cc vt liu ng nht sang s dng nh ng vt liu h p thnh (composite). Hay ni chung, s dng cc v t liu m i. Gi i thch Vt liu hp thnh (composite), l lo i vt liu g m nhiu thnh phn c u t o nn, c nh ng tnh cht mi m khng th qui nh ng tnh cht thnh nh ng tnh cht c a t ng thnh phn ring r. Nhn xt: 1- Hng nghin c u, ch t o cc loi vt liu m i, c nh ng tnh cht c o, tho

Su tm : hcmshare.com

mn cc nhu c u pht trin lun mang tnh thi s . Cc v t liu hp thnh, do t o c tnh h thng, cng ngy cng c s dng rng ri trong k thut v i sng. 2- Tinh thn chung c a nguyn t c ny l ch n tnh h thng (tnh cht khng th qui v thnh tnh cht c a t ng thnh phn ring r) v tnh m i. Mt mt khai thc nh ng ngun d tr c sn, bng cch thay i sp xp, t chc nhm t c nh ng tnh cht mi, mt khc, lun ch n s i mi v "nh ng g ang hot ng c nghi l lc hu", y c s chi phi c a qui lut "ph nh c a ph nh". 3- Th thut ny hay dng v i 1.nguyn t c phn nh, 3. nguyn t c phm cht c c b, 5. nguyn t c kt hp, 6.nguyn t c vn nng, 10.nguyn tc thc hin s b, 25 nguyn t c t phc v, 27.nguyn t c "r " t hay cho "t", 31. s d ng vt liu nhiu l.... Cc th d : 1- Nh a c c t l si cacbon c dng lm v cc ng c phn l c, cc cnh qut c a my bay trc thng v chng c bn cao. Robot c cnh tay my dng lp rp in t , lm t cc loi polime c c t cacbon, lm vic nhanh hn, robot nh hn so vi cc robot c cnh tay lm bng kim lo i. 2- Vt liu trn cn lm gy trt tuyt v bn v nh hn so vi gy nhm, gy trc. So nhy cao cng vy. 3- Nh a c c t l si thu tinh dng ch t o thn tu ng m 5 ch ng i Anh. y l tu ng m nh nht, chng n mn cao, c ng nhanh. ............... Chuy n vui Mt ngi n gp Edison, ngh ng gip ch t o mt lo i dung mi, c th ho tan bt k cht no. Edison h i: -Th anh nh ng dung mi bng g? Ng i kia khng tr li c v lng l rt lui. (C l lc ngi ta cha ngh n vt li u composite?!)

TM HIU THM V TRIZ V ARIZ


L THUY T GI I CC BI TON SNG CH (vit t t theo ting Nga c l TRIZ) l phng php lun tm ki m nh ng gi i php k thut mi, cho nh ng kt qu kh quan, n nh khi

Su tm : hcmshare.com

gi i nh ng bi ton khc nhau, thch hp cho vic dy v hc vi ng o qun chng. Tc gi c a TRIZ - G.S.Altshuller bt u nghin c u, xy d ng l thuy t t 1946. Tin c bn c a TRIZ l: cc h k thut pht trin tun theo cc quy lut khch quan, nhn th c c. Chng c pht hin v s dng gi i mt cch c thc nh ng bi ton sng ch. TRIZ c xy dng nh l mt khoa hc chnh xc, c lnh v c nghin c u ring, cc phng php ring, ngn ng ring, cc cng c ring. Ht nhn c a TRIZ l ALGORIT GII CC BI TON SNG CH (vit t t theo ting Nga l ARIZ). ARIZ l mt chng trnh cc hnh ng t duy c nh hng, c k hoch ha. N c mc ch t chc hp l v lm tch c c ha t duy sng to, bc u t o c s cho l thuyt chung v t duy nh hng. ARIZ c tnh logic v linh ng. V mt logic, ARIZ c tc dng phn nh bi ton sng ch thnh t ng phn, v a sc vi ngi gii bnh thng. V mt linh ng, n khai thc t i m c ln nht mt m nh c a t ng ngi gii nh kin thc, kinh nghim, tr tng tng, linh tnh... v hn ch mt yu nh tnh tm l, s phn tn trong suy ngh. Li ch c a ARIZ ni chung l nng cao hiu sut t duy sng t o gi i quyt vn v ra quy t nh. ngha c a TRIZ v ARIZ l ch xy dng t duy nh h ng nhm i n l i gi i b ng con ng ngn nht d a trn cc quy lut pht trin cc h k thut v s dng chng trnh tun t cc bc, c kt hp mt cch hp l 4 y u t : tm l, logic, kin th c v tr tng tng. TRIZ c dng kt hp vi nhng phng php kinh t-t chc (nh phng php phn tch gi thnh-chc nng, gi t t l FSA) t o nn cng c t ng hp v c hiu l c mnh m tc ng t t n s pht trin cng ngh. Trn th gii c nhiu trng i hc v Cng ty dy v hc t duy sng to vi mc ch o to nhng ng i bit sng t o mt cch hiu qu. VN, cc sng kin, c i tin, sng ch cn mang tnh t pht, b ng v thiu c s v mt phng php lun. Mt trong nh ng nguyn nhn c a tnh hnh ny l do phng php lun sng t o cha c ch ng m c trong sut qu trnh gio d c v o to. Khoa hc v sng t o c kt c nhiu thnh t u, c th s dng chng ngay nh cc cng c mnh m. Suy ngh theo kiu m m m, Th v Sai trong lc c sn cac phng phap khoa hc, h u ch cho t duy sang to l s lng ph l n. Trn thc t, suy ngh v lm vic thi u phng php khoa hc ang l hin t ng ph bi n, a ng l l hng ln c n khc ph c http://www.trizvietnam.com/ Chuy n vui V sao th nh cng Mt anh chng tr tui vo phng vn sp c a anh ta. - Hy ni cho ti bit lm sao m ch thnh cng n th? Anh ta hi sp. - Ba ch , sp p. - L g vy?

Su tm : hcmshare.com

- Quyt nh ng. Anh chng kia l i h i: - Lm sao s p ra c quyt nh ng? - Hai ch kinh nghim. - V lm th no sp c kinh nghi m? - Ba ch , sp p. - L g vy? - Quyt nh sai.

You might also like