You are on page 1of 28

Hi Ton Hc Vit Nam

THNG TIN TON HC


Thng 12 Nm 2013 Tp 17 S 4

Thng Tin Ton Hc


(Lu hnh ni b)

Tng bin tp Phng H Hi

Ban bin tp Phm Tr n on Trung Cng Trn Nam Dng Nguyn Hu D on Th Hiu Nguyn An Khng L Cng Li c Thi Nguyn Chu Gia Vng

Bn tin Thng Tin Ton Hc nhm mc ch phn nh cc sinh hot chuyn mn trong cng ng ton hc Vit Nam v quc t. Bn tin ra thng k 4 s trong mt nm.

a ch lin h Bn tin: Thng Tin Ton Hc Vin Ton Hc 18 Hong Quc Vit, 10307 H Ni Email: ttth@vms.org.vn Trang web: http://www.vms.org.vn/ttth/ttth.htm

Th l gi bi: Bi vit bng ting Vit. Tt c cc bi, thng tin v sinh hot ton hc cc khoa (b mn) ton, v hng nghin cu hoc trao i v phng php nghin cu v ging dy u c hoan nghnh. Bn tin cng nhn ng cc bi gii thiu tim nng khoa hc ca cc c s cng nh cc bi gii thiu cc nh ton hc. Bi vit xin gi v ta son theo email hoc a ch trn. Nu bi c nh my tnh, xin gi km theo file vi phng ch unicode.

c Hi Ton Hc Vit Nam


nh ba 1. Xem trang 19 Ngun: Internet Trang web ca Hi Ton hc: http://www.vms.org.vn

Du Xun Gip Ng
Nhn dp nm mi 2014 v Tt Gip Ng Ban Chp hnh Hi Ton hc Vit Nam knh chc tt c Hi vin ca Hi mt nm mi lun

Mnh khe, Hnh phc v Thnh cng

BCH Hi Ton hc Vit Nam trn trng knh mi tt c cc hi vin ca Hi ang c mt ti H Ni v cc vng ln cn tham d bui Gp mt u Xun v Du Xun 2014. Thi gian: Th By, ngy 22/2/2014 (tc ngy 23 thng Ging nm Gip Ng). - 8h00 9h00: Gp mt u Xun ti Vin Ton hc. - 9h00 16h00: i thm cha Vnh Nghim v cha Bt Thp (Bc Ninh). Xe khi hnh ti Vin Ton hc, s 18 Hong Quc Vit, lc 9h00 (Nhng n v t t chc xe s c thng bo ring ti c quan). Tr v H Ni khong 16h. ng k tham d: c th b tr xe v t tic ph hp, knh ngh cc hi vin c nguyn vng tham d gi email ti: thuky@vms.org.vn Ngi nh i cng ng 150.000/ngi, ti a 2 ngi i km. Rt mong s c mt ca cc qu v. (Li mi ny thay cho giy mi ring)

Ton hc c cn cho Y t cng ng?


Klaus Krickeberg LND. Gio s K. Krickeberg l mt nh ton hc tm huyt vi s pht trin ngnh thng k Vit Nam. T nhng nm 1970, ng lin tc sang Vit Nam v tin hnh cc hot ng ph bin kin thc thng k cng nh h tr nhiu hot ng nghin cu v ng dng thng k. ng trc tip hng dn nghin cu sinh, h tr thnh lp nhm ng dng thng k ti Vin V sinh Dch t TW, gip cp nht b sung ti liu,... Nhng nm gn y ng vn thng xuyn sang Vit Nam m cc lp thng k cho cn b ngnh y ti nhiu tnh trong c nc. Chng ti xin gii thiu bi bo co ca GS. Krickeberg ti Kallenberg Symposium "Invariance, Symmetry, Exchangeability", Vin Mittag-Leffler, Thy in vo thng 6/2013. Ti rt vui v vinh d c mi tham d "Olav Kallenberg symposium" mc d ri xa l thuyt xc sut kh lu. Nh trong th gi Peter Jagers, n gi ti vn gi nhng hoi nim v qung thi gian khi ti nghin cu trong lnh vc gn vi cc ch quan tm ca Olav. C th, c hai chng ti u xem xt cc iu kin mt o xc sut no l bt bin theo ngha ny hay ngha kia, ti nghin cu vn cho cc qu trnh ng thng. Nm 1976 ti xut bn mt cun sch v qu trnh im. Ngoi ni dung cn bn, cun sch cn cha mt s kt qu mi so vi thi im v cng cp n mt s ch t c bit n nh entropy ca qu trnh im. Cun sch khng c bit n rng ri v c vit bng ting Vit. Nm 1976, ngi ta cng va mi thng nht thut ng ton hc hin i bng ting Vit, thc s l mi ch c bn nm. ng l mt s nh ton hc min Bc Vit Nam thnh lp t nm 1952 mt y ban xy dng b thut ng ny. H lm vic trong iu kin kh khn, ch yu trong cc khu rng nhit i. Lc cuc khng chin chng Php vn ang tip din v n tn nm 1954 th trn chin quyt nh in Bin Ph mi ginh thng li. V phi mt hai mi nm y ban ny mi hon thnh cng vic ca mnh. Nm 1972 y ban xut bn cun T in ton hc Anh-Vit, mt n phm ton din tuyt vi, cha ng hu nh mi th, t nhng th tru tng nht ti nhng iu st vi ng dng nht. Cun t in xut hin vi ti tht ng lc chun b bi ging cho mt kha hc v qu trnh im, d nh vo ma h nm 1974, v quyn sch ca ti c bin son da vo gio trnh . Ti thi im tnh hnh ti H Ni vn rt kh khn. Ngi ta b c lp nhng rt t m v s pht trin khoa hc ca bn ngoi. Trong su tun ti H Ni, nhiu nh khoa hc t cc ngnh

khc nhau n gp ti v mong mun c bit thm iu g v cc phng php ton hc trong lnh vc lm vic ca h. Trc tin l b trng B i hc, T Quang Bu, mt nh ton hc tng nghin cu ti Php trc chin tranh th gii th hai v tng tham gia vo nhm Bourbaki. ng quan tm n tt c mi th. Ti vn cn nh cuc tho lun vi ng y v cc c s thng k pht trin vic s dng nng lng gi.

gii nh ti Olympic ton hc quc t. im ng lu hn c l c tng hc cp 2 trong iu kin kh khn ca chin tranh, H Ni cn b nm bom n cui nm 1972. Ti thuyt trnh trc cc nh ton hc Vit Nam mt dp na vo u nm 1978, ln ny v ch phn tch thng k qu trnh im, ch yu lin quan n qu trnh khng gian, song cng cp ti cch tip cn ca Aalen i vi qu trnh trn ng thng. Tng cc Thng k, i tc Vit Nam ca ngnh thng k Thy in, n gp ti. H mun c mt kha hc v iu tra chn mu, ti ha thc hin vic vo thi gian sau. Tuy nhin, nhu cu cp bch nht n t lnh vc y t. T ma h 1974, nh lnh o y hc Vit Nam, Tn Tht Tng, xut hin trong thi gian gii lao gia kha hc ca ti. ng cng tng nghin cu Php v trc cuc chin tranh Vit Nam ln th nht (trc 1945) l mt bc s phu thut gan ni ting. ng t chc cc dch v y t ca qun i Vit Nam ti in Bin Ph. Sau chin tranh, ng tr thnh gim c Bnh vin Phu thut trung ng ti H Ni. ng mun bit v k thut chn on vi s h tr ca my tnh. Vic ny vn cn rt mi m vo nm 1974 v tt nhin lin quan n thng k hn l n khoa hc my tnh, ng hiu c chnh xc iu . Mc d l mt bc s phu thut, ng Tng c mt cm quan tuyt vi v Dch t hc v phng php thng k tng ng. Nm 1978 ng li n gp ti v hi v th nghim lm sng cho iu tr ung th gan. y l Dch t hc lm sng, lin quan n phn tch thng k thi gian sng st, m hnh Cox v nhng kin thc tng t. Trn ht, ng tin hnh cc nghin cu dch t hc u tin v hu qu ca cht c da cam i vi

GS. Klaus Krickeberg Vin nghin cu Oberwolfach MFO, c, nm 1976. Ngun: Archives of the MFO

Tip theo, mi ngi n t i hc Lm nghip hi v cc phng php hin i c lng sn lng rng. V vy, ti quan tm n cc cng trnh ca Bertil Matrn v thng k khng gian vi cc ng dng trong d bo, t ti t chc bui ni chuyn v ch ny ti i hc Lm nghip. Sau , nhng ngi nghin cu nng nghip n v a ra cc cu hi v th nghim ging. l ch ca thng k c in, phn tch phng sai, v.v. Mt ln na li dn n mt bi thuyt trnh khc ca ti km theo cc kin trao i. Cui cng, mt c hc sinh cp 3 c gii thiu vi ti. C va ginh c

con ci cc i tng tip xc cht c. ng cho ti xem bn tho bi bo cng b kt qu nghin cu trc khi xut bn v ti c vinh d sa cha mt li nh trong tnh ton. Cng vo u nm 1978, mt lnh o khc ca ngnh y t Vit Nam tip xc vi ti. l nh vi trng hc Hong Thy Nguyn, ngi nghin cu ng c v sau l gim c ca "Vin V sinh Dch t Trung ng", gi tt l "Vin V sinh Dch t", nguyn l Vin Pasteur H Ni, c chc nng phng nga v kim sot cc bnh truyn nhim. ng Nguyn hi v cc phng php ton hc trong Dch t hc. chnh l ch ca bui ni chuyn gii hn ni dung v cc bnh truyn nhim. Cu hi c v v tnh ca ng tr thnh ngun gc ca s hp tc c tip din tch cc sut 35 nm sau . N lm thay i hon ton cc mi quan tm khoa hc ca ti. Ngay vo ma h cng nm 1978, ti tr li H Ni lm vic vi Vin V sinh Dch t. Ti trnh by mt bn ghi nh m ti chun b trong thi gian sau chuyn thm hi u nm v cch t chc cc nghin cu ton hc trong Vin. Sau , trong ma ng 1979 - 1980, ti ging kha hc v Phng php iu tra chn mu ti Tng cc Thng k, c l l kha hc u tin v ch ny c trnh by Vit Nam. Tn dng thi gian c mt ti H Ni, ti li n thm Vin V sinh Dch t v mt iu tuyt vi xut hin. ng Nguyn gii thiu vi ti bn cn b tr mi tt nghip i hc. ng b tr cho h nhng v tr mi trong vin ca ng. ng gi h l "Nhm Ton" ca Vin V sinh Dch t v ngh ti o to thm cho h. Thnh phn ca nhm ny tht l tng: hai bc s, mt nh ton hc v mt cn b c chuyn mn v khoa hc my tnh. Ngi sau cng l

n ng duy nht ca nhm. Nh ton hc chnh l c hc sinh cp 3 trc y ot gii thng Olympic Ton m ti gp nm 1974. C tt nghip ngnh Ton ti trng i hc quc gia Moscow theo chuyn ngnh Xc sut. C nhanh chng tr thnh lnh o trn thc t ca Nhm Ton. Hin nay chng ti vn cn lm vic vi nhau.

GS. Klaus Krickeberg vo nm 1961 khi ang l gio s ti i hc Heidelberg, c. Ngun: i hc Heidelberg

By gi, ti nhanh chng nhn c ti tr ca B Ngoi giao Php cho mt chng trnh 10 nm v ng dng phng php ton hc trong y t ti Vit Nam. Chng trnh bt u t nm 1981 v bao gm hai phn: - Cc kha hc dnh cho cn b ca h thng y t v mi kha cnh ton hc trong cng vic ca h. Mt s ng nghip Php v bn thn ti trc tip dy cc lp hc cho h ti tt c cc vin ca ton b mng li v sinh dch t, t H Ni n Thnh ph H Ch Minh. - Cng vic ca ti vi Nhm Ton. Chng ti x l cc vn thc t c th v thi s ngay khi chng xut hin v

nhn , ti ch cho h nhng tng chung cn bn, ch yu rt ra t Dch t hc. Nhng tng chung l g? Hy ti quay li mt cht v tip cn vn t hng khc, c th l t Php thay v Vit Nam. Khi vit bin bn ghi nh cho Vin V sinh Dch t ti H Ni nm 1978 v suy ngh v vic thc hin k hoch o to v chng trnh nghin cu tng ng, ti t nh: "Trc tin, phi t hc thm nhng th m chnh mnh ang trn tr". Ti nh li cu bng ting Latinh "docendo discimus" c hc t thi ph thng, c ngha l "thng qua ging dy, chnh bn thn ta s hiu bit thm". Ti thi im ti l mt gio s ti i hc Paris V , v vy ti dnh cho sinh vin Ton ng dng ca ti mt kha hc v "Dch t hc" theo ngha rng, bao gm c v Dch t hc lm sng v c th v cc th nghim lm sng. Chng trnh bao gm 6 gi l thuyt v thc hnh hng tun sut ton nm hc. Trong c nhiu kin thc Thng k, nhng cng cha cc ni dung khc nh Phng php m hnh ha ri rc trong di truyn hc dn s v m hnh ha pht trin dch bnh bng phng trnh vi phn, theo c hai cch tip cn tt nh v ngu nhin. Cho php ti nhc n th nghim vcxin nh mt v d v ch i hi nhiu ton mt cch c bit. Ti dy gio trnh hn chc ln cho n khi ngh hu vo nm 1998. Kt qu l nhng sinh vin theo ui thnh cng chng trnh rt "t hng" trong h thng y t Php. H d dng tm c cc v tr trong cc bnh vin ln, trong b my qun l y t v trong cc vin nghin cu y t v y t cng ng. Nhng "Y t cng ng" l g? N tn ti t thi c i m khng c mt nh ngha chnh thc. N pht trin

mnh m ti mt s nc t gia th k 19 di nhng tn gi khc nhau nh "Y hc x hi". N lc nh ngha khi nim ny bt u ti mt thi im no trong th k 20, nhng kt qu em li cc nh ngha di dng, khng tht chnh xc v khng tin dng. V d, nh ngha ca WHO bao hm mt danh sch di cc ng dng nh thnh phn khng th thiu. R rng iu l v l, ch cn lin tng n mt nh ngha ca khi nim "nhm" trong ton hc m da trn mt danh sch tt c cc ng dng ca l thuyt nhm. Ngoi ra trong nh ngha ca WHO cn lit k mt danh sch cc lnh vc khoa hc c vai tr ng gp cho Y t cng ng, nh l mt phn ca nh ngha, v v l mt cch ngc nhin, lnh vc quan trng nht l Thng k li b lng qun. V vy, ti xy dng mt nh ngha ca ring mnh, mang tinh thn ton hc nhiu hn. nh ngha nh sau: Y t cng ng l ton b cc hot ng l lun v thc tin c lin quan n sc khe ca cng ng dn c v bin php x l chung cho c cng ng mt cch tng th m khng quan tm c th tng c nhn thnh vin ca cng ng. Cho php ti nhc li nh ngha hin i ca "Dch t hc", may mn thay, rt r rng v dng nh c chp nhn rng ri hin nay: Dch t hc l khoa hc v cc phn b ca bnh tt v cc tnh cht tng t lin quan n sc khe con ngi trong qun th dn c v v nhng yu t nh hng n cc phn b . Th nht, nh ngha trn cho thy Dch t hc phm vi rng l Thng k, thm ch cn l Thng k ton hc trnh cao.

Th hai, ni dung hai nh ngha hm Dch t hc l mt phn ca Y t cng ng. chnh l iu ct li v l l do ti sao kha hc ca ti Paris l v Dch t hc. Tht vy, nhn vo chng trnh ging dy trong cc trng y t cng ng khc nhau ca ton th gii, bn cnh Dch t hc ta s tm thy cc kha hc v Y hc mi trng, Y hc ngh nghip, Dinh dng v sc khe, Gio dc sc khe, Qun l y t, Kinh t y t v c th c thm mt s mn khc. Nu c gng t mt mn hc bt k trong s nhng ngnh trn mt ct tr vng chc th bn s thy n ch yu da vo Dch t hc. V vy, Thng k ton hc l nhng g cn c trc tin trong Y t cng ng. mt s ni nh cc nc Bc u, Php, Anh v nhng nc khc, quan im c nhn thc r rng v c nhiu nh thng k ton hc ang lm vic trong h thng y t. Tuy nhin ti mt s nc khc, v d nh c v Vit Nam, ni chung n vn cha c chp nhn. By gi ta hy quay li tri nghim ca bn thn ti. Nm 1983, Vn phng UNICEF ti H Ni bit v s tn ti ca Nhm Ton chng ti. H ang tin hnh mt chng trnh lin quan n bnh tiu chy ca tr em v yu cu chng ti gip trong vic thit lp mt h thng thng tin cn thit. V vy, ti tr thnh c vn UNICEF ti Vit Nam v Campuchia v cc ch khc nhau trong chm sc sc khe ban u, cho n tn nm 1987. l tri nghim th v nht, bi v n i km nhiu chuyn nghin cu thc a, thm cc trm y t thn bn v cc h gia nh. Thng th nhn vin ca cc trm y t nh hiu bit nhiu hn v dch t hc v cc vn y t cng ng khc so vi cc cn b trong

b my qun l y t v cc chuyn gia UNICEF. Nm 1994, "Hip hi Hp tc k thut c" (GTZ) thu ti cho chng trnh ca mnh v k hoch ha gia nh ti Vit Nam. l mt cng vic c mt hm lng thng k ton hc khng tm thng, c th l cc phng php iu tra chn mu v nhn khu hc. Nm 1999 v mt ln na vo nm 2004, ti lm vic trong "Chng trnh pht trin h thng y t Chu u - Vit Nam", phn tham gia ca ti l "H thng thng tin y t".

GS. Klaus Krickeberg v ng nghip ti Lt nm 2009 trong dp k nim sinh nht ln th 80 ca ng. Ngun: Archives of the MFO

Tt c cc cng vic thc t ny dy ti rng t duy cht ch theo kiu ton hc l v cng quan trng, thm ch trong c cc hot ng c v n gin l nghin cu thc a. Ti xin a ra mt v d. Nm 1999, khi ti ang lm vic cho Chng trnh Chu u - Vit Nam, B Y t Vit Nam yu cu WHO thit k mt h thng thng tin y t mi c gi l "H thng thng tin qun tr y t", tri ngc vi li khuyn ca ti. Lc , "qun tr" ang l mt t thi thng. Kt qu l mt thm ha. Mt h thng thng tin y t l mt h thng bo co t c s y t cp thp ln cp cao hn. N c da trn cc bn ng k ti cc n v cp

thp nh trm y t thn bn v cc bnh vin. WHO quyt nh a mt lng ln cc bn ng k ring r vo cc n v . iu ny em ti mt khi lng cng vic rt ln cho nhn vin y t, nhng cn lm ny sinh mt vn c bn hn. Bn khng th nghin cu mi quan h gia cc bin c ghi trong cc s ng k ring bit khc nhau. Hy ti minh ha iu ny bng cch tp trung vo cc s kin sinh , tc l s kin tr sinh ra ti mt trm y t no . Theo h thng thng tin qun tr y t, trm c mt s ng k khm thai, mt s v thng tin sinh, mt s theo di pht trin ca tr s sinh trong nm u tin v thm mt s v tim chng. By gi s thy mt v d rt th v khi mun bit liu vic tham gia khm thai v kt qu cc ln khm thai ca m c bt k nh hng no i vi vic sinh v i vi sc khe ca ngi m cng a tr sau hay khng, nu khng th ngi ta c th b qua cc k khm thai. Tuy nhin, vi cc s ng k ring r, r rng khng th bit c iu . Mi mt nm sau, vo nm 2010, ti n thm mt bnh vin huyn nh Lo. Gim c bnh vin c tng thng thng l ghi tt c d liu lin quan n mang thai cng trn mt t giy, t lc th thai cho n ht nm u tin ca cuc sng a tr. By gi nhng mi quan h nh cp trn c th d dng nghin cu c bng cc phng php thng k s cp. Nhng ti sao ti li c mt Lo vo nm 2010? Kt cc, cu chuyn ca ti l ra c th chm dt khi ti nhn quyt nh ngh hu ca i hc Paris V vo nm 1998 v kt thc nhim v ca ti trong Chng trnh Chu u - Vit Nam vo nm 2004. Tuy nhin, nm 2005 ti n Vit Nam mt ln na, ln u

tin nh mt du khch, v ti n thm ngi bn c Hong Thy Nguyn, khi thi chc gim c Vin V sinh Dch t v ngh hu. ng ni vi ti rng mt trng i hc y t nh ca khu vc ng Bc Vit Nam mun c gip v ging dy y t cng ng cho sinh vin ca mnh. l khi u cho mt chng khc trong cu chuyn ca ti. Ti bt u mt chng trnh, m theo dng thi gian tri rng ti tt c khoa y hoc cc trng i hc y ca Vit Nam, ngoi tr hai trung tm ln l H Ni v Thnh ph H Ch Minh. Chng trnh c Qu "Else Kr oner-FreseniusStiftung" ca c ti tr. Trong giai on u hin nay Chng trnh tp trung vo vic ging dy Y t cng ng cho sinh vin y khoa bnh thng trong thi gian 6 nm hc c bn. Vit Nam, chng trnh o to y t c bn ny thc t bao gm hu ht cc kha hc v cc ch ca Y t cng ng, iu rt hp l v cc bc s nng thn hoc cc thnh ph nh cng phi lm rt nhiu vic ca Y t cng ng, chng hn nh qun l mt trm y t thn bn, thc y gio dc sc kho, cc hot ng phng bnh bao gm hot ng v sinh thng thng, cng cc nhim v khc na. iu tht tuyt vi, song tic l ni dung ca cc kha hc ny cht lng cc k km, nh rp khun theo thi quen. Nhng iu ti t hn l trnh gio vin ca cc trng ny thng rt thp. Cc ging vin p dng cch c thnh li cc ti liu vit sn m khng bao gi suy ngh v n. iu c nhiu l do: truyn thng Nho gio, lm vic qu sc, nhng cng l do nh hng tai hi ca cc t chc quc t, bt k l t chc phi chnh ph (NGO) hay khng, l gc r ca thi quen lm vic hi ht ca nhn vin. Nhiu ging vin thm ch khng

bit v h thng y t Vit Nam ngoi phm vi lm vic nh hp ca ring mnh. Ngoi ra, ti ngh rng s thiu t duy cht ch v thiu nhn thc r rng v vai tr ca ton hc ngn cn bt k s ci thin tnh hnh ng k no. Gn nh khng c nh ton hc no lm vic trong h thng y t. V th, trong giai on u ca Chng trnh, chng ti c gng m rng tm nhn ca cc ging vin, ng thi gip h c th lm vic c lp hn v t duy cht ch hn. Chng ti thc hin iu theo hai cch. Th nht, chng ti tin hnh cc hi tho hng nm ti Vit Nam, trong khng dy cho ngi tham d v bt k vn c th no, m mt s ngi i din cho h trnh by cng vic ca mnh. Sut c qu trnh, chng ti cng tho lun v lm vic vi nhau v mt s ch , chng hn nh v cu trc ca mt k hoch bi ging hoc mt phng php ging dy mi nh "ging dy t pha dn c". Cc chuyn i thc a n c s y t a phng v cc h gia nh nng thn lun c a vo chng trnh ca hi tho. Th hai, chng ti cng cc ging vin Vit Nam vit cc bi ging mi v nhiu ch . Vic ny c thc hin bng cch trao i lin tc qua e-mail. Chng ti lun bt u bng phn tch nh gi cc gio trnh sn c. Trong gio trnh mi, cc v d, ng dng v nghin cu tnh hung ch yu c ly t h thng y t Vit Nam; cc tnh hung ca nc ngoi u c so snh vi nhng tnh hung tng t ca Vit Nam. Tt c cc cun sch u c vit dng song ng ring r thnh hai bn ting Vit v ting Anh, c in trong cng mt quyn, nu c th. to mt knh cho tt c cc cun sch ny v cho thy r rng chng to thnh mt khi ti liu thng

nht, ti lp mt b sch trong Nh xut bn Y hc H Ni, c gi l "Ti liu gio khoa c bn trong y t cng ng". Cho n nay, c hai cun sch c hon thnh l: - Dch t hc: cha kha phng nga dch bnh; - Khoa hc Dn s v Y t cng ng. Nh mt trng hp ngoi l, hai phin bn ting Anh v ting Vit ca cun sch v Dch t hc c pht hnh ring, khng trong cng mt tp; phin bn ting Anh c ra mt nm ngoi ti Nh xut bn Springer, New York, trong b "Thng k trong Sinh hc v Y t" m ti lp ra t nhiu thp k trc.

GS. Klaus Krickeberg. Ngun: Internet

Hai cun sch trnh cao hn l: - Gio dc sc khe; - Ton hc bao gm Thng k. Nhng cun khc ang c ln k hoch, c bit ch trng v Y hc mi trng, Y hc ngh nghip, Dinh dng. Trong cc cun sch ny vai tr ca ton hc tt nhin s c ch ra r rng. Cun sch v ton hc cung cp cc phng php ng dng khng ch dng trong Y t cng ng m c mt s cn c s dng trong Y hc lm sng. Cun sch cha cc ni dung ca nhiu chuyn

ngnh ton hc cn thit m hnh ha cc hin tng trong cc lnh vc nh Dc hc, Min dch hc, Di truyn hc v Tin trnh dch bnh. Do vy, ngoi cc khi nim c bn chung v Thng k, ta c th tm thy trong cun sch mt s ni dung khc v phng trnh vi phn v gii tch ri rc chng hn. Khi bt u chng trnh ny, chng ti thm mt thnh phn l h thng y t Lo. Mt trong cc cuc hi tho ca chng ti din ra ti Ving Chn vo nm 2010. Nhng theo thi gian, thnh vin ny ri vo ch ng ng. kt lun, ta thy: - Ton hc c vai tr thit yu trong hu ht cc thnh phn ca Y t cng ng, bt u t cc yu t c bn nht v khng th thiu ca Y t cng ng nh c ging dy cho sinh vin y khoa bnh thng. - T duy cht ch v sng sa theo phng php ton hc l khng th thiu ci thin hiu qu ging dy v thc hnh Y t cng ng.

- Cc nh ton hc cn phi c tuyn dng vo nhiu v tr trong H thng y t. - Cc nh qun l y t, ging vin i hc y, cn b ngnh y t v nghin cu y hc ni chung nht thit phi nhn thc r rng v vai tr ca ton hc trong Y t cng ng. iu tr thnh ph bin nhiu nc nhng cha c qun trit ti Vit Nam. Thay cho li kt Ti ba tic cho mng ca Symposium ny, John Kingman nhc n cng trnh ca nh thng k ngi Anh ng thi v i nht, l David Cox. Cng trnh ca Ngi David l mt minh chng tuyt vi v vai tr ca cc nh ton hc trong Y t cng ng. ng nhn c "Gii thng Kettering v Huy chng vng cho nghin cu ung th", vi m hnh Cox m ti nhc ti phn trn, mt phng php ton hc tr thnh cng c thit yu cho phn tch thng k thi gian sng st sau iu tr ung th. y l mt phn ca Dch t hc lm sng v thuc v Y t cng ng. Ngi dch: H ng Phc (Vin Ton hc)

Trung tm Lu tr quc gia tip nhn ti liu ca gio s Hong Ty


Phng H Hi (Vin Ton hoc) Ngy 22/11/2013, Trung tm Lu tr Quc gia III t chc l tip nhn ti liu c nhn t gio s Hong Ty. Ti d bui l, ngoi i din ca Trung tm, cc ban ngnh ca Cc lu tr, i din ca bo ch truyn thng, v pha ng nghip ca GS. Hong Ty, c cc gio s L Tun Hoa, Ng Vit Trung v Nguyn Xun Tn - i din cho Vin Ton hc, v GS. Phng H Hi - thay mt cho Ban chp hnh Hi Ton hc Vit Nam. Khi ti liu ca GS. Hong Ty tng ng 364 n v bo qun, bao gm bn vit tay v bn in cc cng trnh nghin

10

cu khoa hc, th t trao i vi ng nghip quc t, v c bit l nhiu bn ng gp kin ca gio s cho vic ci cch nn gio dc Vit Nam. C th ni y l mt hot ng rt c ngha, tn vinh nhng ng gp ca GS. Hong Ty ng thi cng th hin s quan tm ca c quan lu tr ti cc ng gp ca cc nh khoa hc trong mt thi k di pht trin vi v vn kh khn ca t nc. Xin trch li pht biu chn thnh v khim tn ca GS. Hong Ty ti bui l "C l, l do duy nht nhng ti liu ny ca ti c lu tr l bi i lm khoa hc ca ti gn lin vi mt thi k lch s c nhng s kin v i ng thi cng c nhiu mt mt. Trong hon cnh b c lp khi th gii, ti v cc ng nghip n lc trong phm vi kh nng ca mnh duy tr trnh khoa hc ca t nc mc khng n ni qu km ci ... C th Trung tm Lu tr quc gia coi ti liu ca ti c gi tr nh nhng chng tch v hot ng khoa hc trong mt giai on kh khn ca nc nh". Gio s Hong Ty sinh thng 12/1927 ti lng Xun i, huyn in Bn, tnh Qung Nam. Cng vi GS. L Vn Thim, ng l mt trong nhng ngi tin phong trong vic xy dng ngnh ton hc Vit Nam. ng c coi l cha ca lnh vc Ti u ton cc trong l thuyt ti u. Di y l mt s mc trong hot ng nghin cu vo o to ca ng. Thng 5/1946: t ti phn mt. Bn thng sau, ng u t ti ton phn ban Ton ti Hu. 1951: Vo hc ti trng Khoa hc c bn (GS. L Vn Thim ph trch). 1954: Dy ton ti trng i hc Khoa hc (H Tng hp H Ni sau ny). Thng 3/1959: ng l mt trong hai ngi Vit Nam u tin bo v thnh

cng lun n ph tin s khoa hc TonL ti H Lomonosov, Moscow, Lin X. 1961-1968: Ch nhim khoa Ton ca H Tng hp H Ni. 1964: a ra phng php m sau ny c gi "Lt ct Ty" (Tuys cut), nh du s ra i ca L thuyt ti u ton cc (Global Optimization).

GS. Hong Ty trao ti liu cho Trung tm lu tr quc gia III. Ngun: Trung tm lu tr quc gia III

1980-1989: Vin trng Vin Ton hc. 1990: Cng vi Reiner Horst vit sch "Global Optimization: Deterministic Approaches" (Ti u ton cc: cc tip cn tt nh), xut bn ti NXB Springer, ti bn li cc nm 1993 v 1996. 1995: Nhn bng tin s danh d ti H Link oping, Thy in. 1996: Gii thng H Ch Minh t 1. 1997: Xut bn sch "Optimization on low rank nonconvex structures" (Ti u trn nhng cu trc khng li c hng thp) ti NXB Kluwer (Kluwer Academic Publishers) cng vi cc tc gi Hiroshi Konno v Phan Thin Thch. Thng 8/1997: Hi tho "Tm ti u t a phng n ton cc" c t chc ti Vin cng ngh Link o ping, H Link o ping, Thy in, nhn dp ng trn 70 tui.

11

1998: Xut bn sch "Convex analysis and Global optimization" (Gii tch li v ti u ton cc) trong b sch "Nonconvex Optimization and Its Applications" ca NXB Springer. Thng 9/2007: Tham gia thnh lp Vin Nghin cu Pht trin IDS cng mt s nh nghin cu c lp khc.

Thng 12/2007: Hi ngh "Quy hoch khng li" c t chc ti i hc Rouen, Php, nhn dp ng trn 80 tui. 2010: Gii thng Phan Chu Trinh. Thng 9/2011: Ngi u tin nhn gii thng Constantin Carathodory ca Hi Ti u ton cc quc t.

OSCAR ZARISKI, 1899 - 1986


David Mumford LND. Li gii thiu ca gii thng Steele 1981 mc thnh tu trn i vit "... Tt c cc cng trnh ca Zariski l c s dn n s bng n ngy nay cc kt qu ca hnh hc i s...". iu ny cng ng vi s nghip gio dc ca ng, nhng hc tr ca ng u l nhng nh ton hc tn tui: S. S. Abhyankar, M. Artin (gii thng Wolf 2013), I. Barsotti, I. Cohen, D. Gorenstein (gii thng Steele 1989), R. Hartshorne (gii thng Steele 1979), H. Hironaka (huy chng Fields 1970), S. Kleiman, J. Lipman, D. Mumford (huy chng Fields 1974), M. Rosenlicht (gii thng Cole 1960), P . Samuel v A. Seidenberg. Chng ti xin gii thiu bi vit ca D. Mumford v ng. Oscar Zariski sinh ngy 24 thng T nm 1899 trong mt gia nh Do Thi ti th trn Kobryn nm gia vng bin gii gip ranh gia Ba Lan v Nga. Vo thi im Zariski sinh ra, vng ny l mt phn ca Nga, gia hai cuc chin tranh th gii tr thnh mt phn ca Ba Lan v by gi nm trong lnh th Cng ha Belarus. Zariski l con trai ca Bezalel v Chana Zaristky, lc b c gi l Asher Zaristky, sau ng i thnh Oscar Zariski khi n . Thi Kobryn l mt th trn nh, m ng l ch mt quy tp ho, cn cha ng qua i khi ng c hai tui. Ngi m mun bo m con trai b s c mt nn gio dc tt nn mi gia s n dy con t khi Zariski mi by tui. tui , ng th hin mt kh nng ng ch v ting Nga v s hc. Gia thi im u tranh cch mng cng thng vo nm 1918, do khng th vo khoa ton v ht ch nn Zariski vo hc ti khoa trit ca i hc Kiev, Ukraine. Mt ln kt gia mt m ng b qun i x sng, mt chn ca ng b thng nng, nhng ri sau hai thng nm vin vit thng hi phc. Khi cn l sinh vin, ng c bit b i s v l thuyt s thu ht cng nh nhng tng chnh tr mang tnh cch mng ng thi. Mt cch ng h ca ng l vit bi cho mt t bo cng sn a phng.

12

Vo nm 1921, do nhng hn ch c hi hc hnh dnh cho ngi Do Thi Nga cng nh s ri lon do tnh hnh chnh tr Kiev nn Zariski sang tip tc vic hc, u tin n i hc Pisa, sau l i hc Roma. Roma lc l trung tm ca trng phi hnh hc i s ni ting ca vi nhng tn tui nh Castelnuovo, Enriques v Severi. Vic min hc ph ti cc trng i hc i vi sinh vin nc ngoi l l do quan trng Zariski la chn sang y v lc ng khng c tin.

Castelnouvo thy Zariski mt tim nng khng ch mang n s cht ch v lm su sc hn lnh vc hnh hc i s m cn tm ra nhng hng tip cn thc s mi m v bn cht, c th vt qua c nhng hn ch ng thi. Zariski thng thch nhc li li Castelnuovo v xu hng thin v i s cng nh nhng hoi nghi ca ng vi s cht ch trong cc chng minh ca h: "Oscar, cu ang y vi chng ti, nhng khng phi l mt trong s chng ti". khng phi l li trch mc, v Castelnuovo thng nhc i nhc li vi ng l cc phng php ca trng phi hnh hc lm tt c nhng g c th lm c, tim cn im kt thc v khng tin xa hn na trong hnh hc i s. Zariski gp Yole Cagli khi l sinh vin Roma, h kt hn ngy 11/9/1924 ti th trn qu nh Kobryn. Cng nm ng nhn bng tin s di s hng dn ca Castelnuovo vi lun n v l thuyt Galois.

Oscar Zariski. Ngun: Internet

Trong lun n ca mnh, Zariski phn P (x) loi nhng hm hu t y = Q (x) theo bin x tha mn iu kin: 1) x c th gii c bng php ly cn thc, bt u vi y ; v 2) Cho trc hai nghim phn bit x1 v x2 , mi nghim khc u l hm hu t theo x1 v x2 . Ngay t cng trnh u tin, Zariski cho thy kh nng kt hp nhng tng i s (nhm Galois), t p (nhm c bn) vi tng tng hp ca hnh hc c in. S tng quan gia nhng cng c khc nhau ny l mt c trng trong nhng cng trnh trong sut cuc i ng. Nhng nm 1925-1927 tip theo, Zariski c c hi theo ui nhng tng ca mnh nh mt hc bng Rockefeller ti Roma. Con trai Raphael c sinh ra nm 1925. Thi im cng l

Zariski c bit thu ht Castelnuovo, ngi ngay lp tc nhn ra ti nng ca ng. ng k l Castelnuovo a ng i quanh Roma khong ba ting ng h, sau ny Zariski nhn ra rng ng c tham gia mt bui thi vn p v tt c cc lnh vc ca ton hc. ng cng lm vic gn gi vi Enriques, d ng y khng quan tm lm n nhng chun mc ca ton hc ng i vi pht biu: "Nhng ngi tng lp cao nh chng ti khng cn c chng minh; chng minh l dnh cho tng lp thng dn cc ngi". Enriques chnh l ngi gi Zariski i tn t Ascher Zaritsky sang cch pht m ting l Oscar Zariski, tn mi ny theo ng t cng trnh u tin cho n cui i.

13

lc ch ngha pht xt di s lnh o ca Mussolini nhanh chng lan n nhiu ni , Zariski cm thy cn phi di chuyn mt ln na, ln ny cng bi l do chnh tr. Castelnouvo gip Zariski lin lc vi Solomon Lefschetz, lc di c sang M v ang ging dy i hc Princeton. Lefschetz gip Zariski tm mt v tr ti i hc Johns Hopkins v ng nhn v tr ny vo nm 1927, n 1937 ng tr thnh gio s . Phi mt nm sau, nm 1928, ng mi on t cng gia nh M, con gi Vera ca ng ra i bn nm sau .

Guido Castelnouvo (14/8/1865 - 27/4/1952). Ngun: Internet

Bi bo quan trng u tin trong s nghip ca Zariski nhm phn tch mt chng minh khng hon chnh ca Severi rng mi t ng cu ca Jacobian ca mt ng cong c trng ging bng 9 l tm thng. Chng minh ca Severi dng nh hon chnh, nhng Zariski pht hin ra mt ch hng v khc phc bng mt li gii thng minh. Severi khng vui v n nhn nhng kt qu ny v cng b bn sa li ca ring mnh mt cch c lp. Khm ph ny cng vi vic hc hi nhng cng trnh t ph ca Lefschetz trong t p nh hng su sc n

Zariski v ng bt u nghin cu nhng tnh cht t p ca cc a tp i s, c bit l nhm c bn ca chng. ng s dng ng thi nhng k thut cht ch cng vi nhng cng c mi trong sng. C Castelnuovo v Severi u ng vin Zariski nn xem cc phng php t p ca Lefschetz l con ng pht trin pha trc ca hnh hc i s. V vy ng thng xuyn qua li Princeton tho lun vi Lefschetz. Trong giai on ny ca s nghip, khong t 1927 n 1935, ng nghin cu nhm c bn ca mt a tp thng qua nhm c bn ca phn b ca mt c (divisor) trong khng gian x nh n-chiu. Tinh thn khai ph v pht minh l im ni bt ca cng trnh ny. Mt kt qu cho chng ta nhng cm nhn v nhng khm ph mi m ca ng l mi ng cong phng vi bc v s nt (node) c nh u thuc v cng mt h i s (y l kt qu trong mt bi bo khng hon chnh khc ca Severi v ch nhiu nm sau chng minh chnh xc mi c a ra). iu Zariski pht hin ra l nhng ng cong m c nh bc v s np gp (cusp) - loi im kp phc tp nht sau cc nt - c th thuc vo nhiu h khc nhau. ng a ra hai ng cong c bc 6 vi su np gp m phn b c nhm c bn khng ng cu vi nhau. Nm 1935 Zariski hon thnh mt vic ng nh l tm lc li nhng kt qu quan trng nht ca trng phi hnh hc i s trong tp chuyn kho Cc mt i s. Mc ch ca ng tng l ph bin rng ri nhng tng v kt qu ca nhng ngi thy ca mnh, nhng kt qu li l "S bin mt ca thin ng hnh hc m ti tng hnh phc sng ". ng nhn thy r rng l s thiu cht ch m ng chm phi

14

khng ch hn ch trong mt vi trng hp ring l m l mt cn bnh ph bin.

Francesco Severi (13/4/1879 - 8/12/1961). Ngun: Internet

Mc ch ca ng by gi tr thnh phi xy dng li hnh hc i s mt cch cht ch. Tnh yu ban s ca ng

l i s khi ang ny n v trn y nhng tng mi p di bn tay ca Noether v Krull. B. L. van der Waerden cng xut nhng ng dng phong ph ca i s vo mt s kha cnh ca hnh hc i s. Zariski sau ny c ni "ng tic l cc thy gio ca ti chng bao gi ni vi ti v mt s pht trin d di ca i s vi kt ni n hnh hc i s nh vy. Ti ch pht hin ra iu rt lu sau ny khi n M". Zariski nm mnh vo lnh a mi ny. ng dnh cc nm 1935-1936 ti Vin nghin cu cao cp Princeton, gp g thng xuyn Noether, sau ti Bryn Mawr, hc hi lnh vc mi qua tip xc vi bc thy. Ti i hc Johns Hopkins, giai on 1939-1940 ng tin hnh d n nghin cu cc ng dng ca i s hin i vo c s ca hnh hc i s. (cn na)

Ngi dch: on Trung Cng (Vin Ton hc) v Phm An Vinh (H Missouri) Lc dch t bn ting Anh vi s cho php ca tc gi.

Ronald Aylmer Fisher


Nguyn nh Thi Sir Ronald Aylmer Fisher (17/2/1890 - 29/7/1962) l mt nh thng k, sinh hc tin ha, thuyt u sinh v di truyn hc ngi Anh. Fisher c bit n nh l mt trong nhng kin trc s trng ca ch ngha Darwin vi nhng ng gp quan trng cho thng k sinh hc. Theo li Anders Hald, ng l "mt thin

(1)

(H Khoa hc T nhin - HQG Tp. H Ch Minh) ti gn nh t mnh to ra nn tng cho ngnh khoa hc thng k hin i", cn Richard Dawkins th gi ng l "nh sinh hc ln nht k t sau Darwin". Fisher bt u vic hc ti trng Harrow nm 1904. Do mt km nn Fisher theo hc km ring mn ton m khng dng giy v bt, iu ny gii thch kh

(1)c Ta son b sung t bi vit ca tc gi Nguyn nh Thi

15

nng c bit nhn cc bi ton thng qua cc i tng hnh hc ca ng. Nm 1909, ng c nhn hc bng vo hc trng Caius v Gonville, H Cambridge. Cambridge, Fisher c hc v di truyn Mendel, mt l thuyt mi lc by gi. ng nhn ra tim nng ca cc phng php thng k gii thch s ph hp gia tnh ri rc trong l thuyt ca Mendel v thuyt tin ha theo thi gian. ng c bit quan tm n thuyt u sinh (1) m theo ng l mt vn va ca x hi va ca khoa hc, bao trm c di truyn v thng k. Nm 1911, ng tham gia thnh lp hi u sinh H Cambridge cng vi John Maynard Keynes, R.C. Punnett v Horace Darwin (con trai ca Charles Darwin). Nm 1912, ng tt nghip loi xut sc ngnh ton. Sau khi tt nghip, ng xung phong tham gia qun i Anh trong Chin tranh th gii I nhng khng c chp nhn v th lc km. Trong khong t 19131919, Fisher l nhn vin thng k, sau lm gio vin ton v vt l. ng cng tnh nguyn vit bi nhn xt cho tp ch Eugenic Review. Trong thi gian 19161919 Fisher cng b mt s bi bo v thng k sinh hc (biometry), bao gm bi bo c tnh t ph "The Correlation Between Relatives on the Supposition of Mendelian Inheritance", (1918). Bi bo t nn tng cho chuyn ngnh di truyn thng k (biometrical genetics). Sau chin tranh Fisher mun tm mt cng vic mi, lc c rt t. ng tm c mt v tr Phng th nghim Galton ca Karl Pearson, ngi sng lp ngnh thng k ti Anh. Tuy nhin, cho rng cnh tranh vi Pearson c th gy

tr ngi cho cng vic nn ng chp nhn mt cng vic tm ti trung tm th nghim nng nghip Rodhamsted. Fisher t 1919 cho n 1933. ng bt u mt chng trnh thu thp d liu ln ko di trong nhiu nm, y cng l giai on lm vic cc k nng sut ca ng. Trong by nm u tin, Fisher l ngi tin phong trong hng thit k th nghim v phn tch phng sai. Nm 1925 ng xut bn quyn sch u tin "Statistical Methods for Research Workers" (Cc phng php thng k cho ngi nghin cu), tip tc bng quyn "The Design of Experiments" (Thit k th nghim) in nm 1935. Nhng quyn sch ny u c in li nhiu ln, dch ra nhiu ngn ng v tr thnh ti liu tham kho chun cho nhiu ngnh khoa hc. Fisher l ngi t nn tng cho rt nhiu chuyn ngnh khoa hc khc nhau, t l thuyt thng k n di truyn hc dn s, di truyn sinh thi, thuyt tin ha hin i theo ch ngha Darwin. V d, cc khi nim chn lc gii, bt chc v tin ha do thng tr c Fisher pht trin trong mt cun sch quan trng khc xut bn nm 1930 "The Genetical Theory of Natural Selection"(L thuyt di truyn ca chn lc t nhin). Nhng ng gp ca Fisher c ghi nhn mt phn khi ng c bu l hi vin Hi hong gia (mt dng vin hn lm) vo nm 1929. Khi Karl Pearson ngh hu nm 1933, Fisher tr thnh ngi k nhim ti University College London. Nm 1943 Fisher quay v ngi trng c Cambridge khi c b nhim gh gio s Arthur-Balfour v u sinh. ng cho n khi v hu nm 1957.

(1)Wikipedia: Thuyt u sinh l "khoa hc ng dng hoc l phong tro sinh hc-x hi ng h vic s

dng cc phng thc nhm ci thin cu trc gen ca mt nhm sinh vt".

16

Tin tc hi vin v hot ng ton hc


LTS: tng cng s hiu bit ln nhau trong cng ng cc nh ton hc Vit Nam, Ta son mong nhn c nhiu thng tin t cc hi vin HTHVN v chnh bn thn, c quan hoc ng nghip ca mnh. Hi ng Chc danh gio s nh nc hp v ra quyt nh (S 148/Q-HCDGSNN ngy 04/11/2013) cng nhn t tiu chun chc danh gio s (56 ngi) v ph gio s (491 ngi) nm 2013. Ngnh Ton c mt gio s v 6 ph gio s c cng nhn trong t ny. Danh sch nh sau: Gio s: 1. Nguyn Vn Qung, i hc Vinh, chuyn ngnh Xc sut-Thng k. GS. Nguyn Vn Qung sinh ngy 19/1/1957 ti Hng Sn, H Tnh. Ph Gio s: 1. Cung Th Anh (22/8/1977), i hc S phm H Ni. 2. Phan Thanh Nam (17/1/1974), i hc Quy Nhn. 3. Hunh Vn Ngi (25/6/1971), i hc Quy Nhn. 4. S c Quang (16/8/1981), i hc S phm H Ni. 5. Phan Vn Thin (28/3/1964), Trng H S phm, i hc Hu. 6. L Anh Vinh (29/7/1983), Trng H Gio dc, i hc Quc gia H Ni. K thi Olympic Ton sinh vin nm 2014 s c t chc ti trng i hc Phm Vn ng, Qung Ngi. y l hot ng thng nin ca Hi Ton hc Vit Nam nhm thc y phong tro hc tp ton ca sinh vin, qua nng cao cht lng dy v hc ton cng nh pht hin cc sinh vin gii ton cc trng i hc, cao ng. Nm nay k thi c phi hp t chc gia Hi Ton hc Vit Nam v B Gio dc v o to, Lin hip cc hi khoa hc v k thut Vit Nam, Trung ng hi sinh vin Vit Nam v trng i hc Phm Vn ng. Thng tin thm v k thi c th xem trn trang web ca Hi Ton hc. Ngy 27-28/11/2013, "Hi ngh v nhm, biu din nhm v cc vn lin quan" c t chc ti trng i hc Khoa hc T nhin, HQG Tp. H Ch Minh. y l hi ngh v i s ln u tin c t chc ti trng H KHTN v thu ht trn 50 i biu n d vi 20 bo co. Hai nh ton hc c bo co mi ton th ti hi ngh l GS. Nguyn Quc Thng (Vin Ton hc) v GS. Nikolai Vavilov (Saint Petersburg State University, Nga). Nhn dp ny, hi ngh cng dnh thi gian tn vinh cc ng gp ca PGS. TS. Bi Xun Hi trong nghin cu v o to nhn dp sinh nht ln th 60 ca ng. Trch nhim mi Ngy 18/10/2013, GS. TS. Nguyn Hu D c B trng B GD&T b nhim lm Gim c iu hnh Vin NCCC v Ton. Trc ng l ph hiu trng trng H Khoa hc T nhin - HQG H Ni v cng l Th k Hi ng Khoa hc ca Vin NCCC v Ton. Thng 8/2013, ng c bu l Ch tch Hi Ton hc Vit Nam. Lnh vc nghin cu chnh ca ng l Xc sut - Thng k.

17

Trc GS. Nguyn Hu D, cng v Gim c iu hnh Vin NCCC v Ton do GS. TSKH. L Tun Hoa m nhim t ngy 1/6/2011 ti 18/10/2013. GS. L

Tun Hoa mi y c b nhim l Vin trng Vin Ton hc, Vin hn lm Khoa hc v Cng ngh Vit Nam.

Danh sch ng h qu L Vn Thim


(Tip theo k trc) 188 189 190 191 192 Ng Vn Lc Mai Th Duy Nguyn An Khng Nguyn Qun Vit Phm Hng Qu 1.000.000 H Hi Phng 1.000.000 H Cng ngh Tp. H Ch Minh 1.950.000 Cng ty CN mi, Vin HLKHCN Vit Nam 100.000 i hc FPT 500.000

Tin ton hc th gii


Jean-Pierre Bourguignon va c b nhim l ch tch ca Hi ng Nghin cu chu u (European Research Council - ERC). Trong gn hai thp k, Bourguignon m nhim vai tr gim c Vin Nghin cu khoa hc cao cp IHS, Php. Vo thng 9 va ri, v tr gim c ny c chuyn cho Emmanuel Ullmo gio s ti i hc Paris XI Orsay, Php. Hi ng Nghin cu chu u ERC, thnh lp nm 2007, hot ng nh mt qu nghin cu khoa hc v l mt ht nhn trong chin lc pht trin nghin cu di hn ca chu u. Mc ch chnh ca ERC l h tr cc nghin cu cht lng cao chu u thng qua cc ng k c tnh cnh tranh. Phm vi ti tr ca ERC bao ph tt c cc lnh vc nghin cu. Trong giai on 2007-2013, ERC ti tr tng cng 7.5 t euro. Jean-Pierre Bourguignon hin ang l mt thnh vin trong ban T vn quc t ca Vin NCCC v Ton. ng bt u nhim k ch tch ERC t cui thng 12/2013. Ban lnh o mi ca Hi Ton hc M c bu trong t bu c thng 12/2013. Mt s v tr ch cht mi s gm ch tch - Robert Bryant (H Duke), ph ch tch - Susan Montgomery (H Nam California), y vin thng trc Robert Lazarsfeld (H Stony Brook). Cc v tr ny u bt u t u nm 2014. Hong gia Anh chnh thc xa ti cho Alan Turing sau khi ng mt gn 60 nm. Turing l nh ton hc Anh v l ngi gip b gy cc mt m Enigma ca qun i c trong chin tranh th gii th hai, ng c coi l cha ca my tnh. ng b kt ti ng tnh luyn i nm 1952, khi l mt ti hnh s Anh. Hai nm sau, ng t st khi mi 42 tui. Vic xa ti c th trng b t php Anh Chris Grayling cng b nhn danh n hong Elizabeth II, ng ni "Alan

18

Turing xng ng c nh n v cng nhn v nhng ng gp tuyt vi ca ng trong chin tranh cng nh nhng di sn ca ng cho khoa hc". Th tng Anh David Cameron nhn mnh "Vic lm ca ng cu sng v s nhn mng. ng cng li mt di sn quc gia vi nhng thnh tu khoa hc quan trng ca mnh v thng c nhc n nh l "cha ca my tnh hin i"." Trong mt bi bo nm 1936, Alan Turing d on mt my tnh c th thc hin nhim v khc nhau bng cch thay i phn mm ca n ch khng phi phn cng. ng cng a ra khi nim "my Turing" ni ting ngy nay xc nh tr thng minh nhn to. Trong th nghim, mt ngi a ra nhng cu hi cho mt my tnh v mt ngi khc m ngi u khng nhn thy nhm c gng xc nh u l my tnh, u l con ngi. Nu my tnh c th nh la ngi hi th n c coi l thng minh. Trong nm 2009, Th tng Anh lc Gordon Brown a ra li xin li chnh thc(1) vi Turing, cho rng v x l ng l "kinh hong" v "hon ton bt cng". Nhng nghin cu xung quanh gi thuyt s nguyn t sinh i ang rt si ni trong cng ng ton hc. K t cng trnh t ph ca Yitang Zhang, H New Hampshire (M), chng minh rng c v hn cp s nguyn t (p, q ) sao cho |p q | 70.000.000, c rt nhiu c gng a ra nhng chn nh hn. Nu c th a chn ny v gi tr nh nht 2 th chnh l mt li gii cho gi thuyt tn ti v hn cp s nguyn t sinh i ni ting. Terrence Tao, H California (Los Angeles, M), khi ng v lnh o mt d n c tn l Polymath 8 vi cc tho lun online nhm mc ch gim cc

chn ny xung, do ci tin kt qu ca Zhang. Kt qu tt nht ca d n ny l chng minh c c v hn cp s nguyn t vi khong cch nh hn 5.000. Gn y nht, mt nghin cu vin sau tin s, James Maynard, i hc Montreal (Canada) a chn khong cch hai s nguyn t xung nh hn 600. Cc gii thng Leroy P . Steele, cn gi l gii thng Steele, nm 2014 c cng b. Mc Trnh by ton hc (Mathematical Exposition) c trao cho cc tc gi Dmitri Burago (H bang Pennsylvania, M), Yuri Burago (Vin Ton Steklov, Nga), and Sergei Ivanov (Vin Ton Steklov, Nga) nh cun sch thuc lnh vc hnh hc "A Course in Metric Geometry". Mc ng gp nn tng cho nghin cu (Seminal Contribution to Research) c trao cho cc nh ton hc Luis Caffarelli (H Texas (Austin, M) - Lnh vc phng trnh o hm ring phi tuyn), Robert Kohn (H New York, M) and Louis Nirenberg (Vin cc khoa hc v Ton Courant, M). Ngoi gii thng ny, Luis Caffarelli cng tng nhn c gii thng Steele mc thnh tu trn i nm 2009 v gii thng Wolf 2012, cn Louis Nirenberg nhn c gii thng Steele mc thnh tu trn i nm 1994, ng cng l ch nhn u tin ca huy chng Chern (2010). Mc thnh tu chn i (Lifetime Achievement) ca gii thng Steele 2014 s c trao cho Phillip A. Griffiths - gio s v hu ti Vin Nghin cu cao cp IAS Princeton, M. ng c trao gii thng do nhng ng gp xut sc trong hnh hc i s, hnh hc vi phn, phng trnh vi phn, ng thi cho nhng ng gp khng mt mi ca

(1)Xem thm bi ca tc gi Phm Tr n ti s 4 tp 13 TTTH: http://www.vms.org.vn/ttth/T13S4.pdf

19

ng cho cc hot ng ca cng ng ton hc cng nh cho ging dy.

Pintz (Vin Ton Alfrd Rnyi, Hungary) v Cem Y. Yildirim (H Bo gazic i, Th Nh K) vi cng trnh "Primes in tuples. I", Ann. Math. 170(2) (2009). Cng trnh ny dn n cng trnh t ph ca Yitang Zhang "Bounded gaps between primes", Ann. Math. 179(3) (2014). Yitang Zhang cng l nhm tc gi th hai nhn gii thng Cole nm 2014. Gii thng Cole c Hi Ton hc M trao ba nm mt ln cho mt bi bo nghin cu xut sc trong l thuyt s xut bn trong vng 6 nm trc .

GS. Phillip A. Griffiths hin l thnh vin ban T vn quc t ca Vin NCCC Ton. Ngun: Internet

c Hi Ton hc M trao hng nm, gii thng Steele c coi l mt trong nhng gii thng cao nht dnh cho cc nh ton hc. Gii thng nm 2014 s c trao vo ngy 16/1/2014 ti Baltimore, M. Gii thng ca l thuyt s Cole (Frank Nelson Cole) nm 2014 s c trao cho tc gi ca hai cm cng trnh lin quan n gi thuyt s nguyn t sinh i. Nhm th nht gm Daniel Goldston (H bang San Jose, M), Jnos

Mt s gii thng khc ca Hi Ton hc M nm 2014 cng cng b ngi c nhn. Gii thng Bcher s c trao cho Simon Brendle (H Stanford, M - Lnh vc Hnh hc vi phn v Phng trnh o hm ring phi tuyn). Alexander Kontorovich s c trao gii thng Levi L. Conant, hay gii thng Conant. Ch nhn huy chng Fields 2010, nh ton hc Cdric Villani (Php), s c trao gii thng Doob nh cun sch chuyn kho "Optimal Transport: Old and New" (Springer-Verlag, 2009). Mt gii thng khc dnh cho nhng ng gp phc v cng ng s c trao cho Philip Kutzko (H Iowa, M).

vui: y l ai?
Ngi trong nh ba k ny l mt nh ton hc vi mt thut ton ni ting. ng l ai? Gii thng 300.000 ng s c Thng tin Ton hc tng cho c gi gi cu tr li chnh xc tn nh khoa hc ny cng bi vit hay nht, khng qu 500 t v ng. Tn ngi ot gii v bi vit s c ng trong s TTTH tip theo. Cu tr li v bi vit xin gi v ttth@vms.org.vn trc ngy 15/3/2013.

Gii k trc: Ngi trong nh ba ca Tp 17 S 3 l nh thng k Ronald Aylmer


Fisher (17/2/1890 - 29/7/1962). Chc mng ngi nhn gii thng gii cu k trc l Nguyn nh Thi, H Khoa hc t nhin - HQG Tp. H Ch Minh (xem bi trang 14).

20

Dnh cho cc bn tr
LTS: "Dnh cho cc bn tr" l mc dnh cho Sinh vin, Hc sinh v tt c cc bn tr yu Ton. Ta son mong nhn c cc bi vit hoc bi dch c gi tr cho chuyn mc.

S Frobenius cho ba phn t


Lu B Thng (i hc S phm H Ni) Ferdinand Georg Frobenius (18491917) l nh Ton hc ni ting ngi c, c bit n vi nhng ng gp v l thuyt s, l thuyt phng trnh vi phn v l thuyt nhm. Theo [2], Frobenius l ngi u tin t vn nghin cu bi ton i tin m sau ny c gi l bi ton Frobenius (FP): Gi s ta c n ng xu, n 2, vi cc mnh gi a1 , . . . , an nguyn t cng nhau v ai 2 vi i = 1, 2, ..., n. Lng tin ln nht khng th quy i ra cc ng xu mnh gi a1 , . . . , an c gi l s Frobenius ca a1 , . . . , an , k hiu l g(a1 , ..., an ). Theo ngn ng ton hc, s Frobenius ca mt tp hu hn n 2 cc s nguyn dng nguyn t cng nhau a1 , . . . , an , ai 2 l s t nhin ln nht khng th biu din di dng t hp tuyn tnh nguyn khng m ca cc s a1 , . . . , an . Trong trng hp c hai phn t, Sylvester tm ra cng thc tng minh cho s Frobenius. Tuy nhin trong trng hp, thm ch c ba phn t, mt cng thc tng minh cho s Frobenius vn cha c bit n mc d ngi ta tm c nhiu thut ton tnh n, v d nh [4, 5, 7]. Bi vit di y nu mt s cng thc tnh s Frobenius trong trng hp c ba phn t vi iu kin hn ch ca a1 , a2 , a3 . Ch rng nu mt trong cc s ai = 1 th mi s t nhin u biu din c di dng t hp tuyn tnh nguyn khng m ca cc ai . V vy, trong bi vit ny chng ti lun gi thit cc s ai ln hn 1.

1. S TN TI CA S FROBENIUS nh l 1.1. (Sylvester [8]) Cho a 2, b 2 l cc s nguyn dng v nguyn t cng nhau. Khi g (a, b) = ab a b. Chng minh. Gi s N l s nguyn dng v N > ab a b. Do (a, b) = 1 nn tn ti 0 x b 1 ax N (mod b). Nh vy ax + by = N vi y = a(b1) N ax Z. Ch rng y > ababb , b hay y > 1, nn s nguyn y l khng m. chng minh g (a, b) = ab a b, ta cn ch ra rng ab a b khng biu din c thnh t hp tuyn tnh ca a, b vi cc h s nguyn khng m. Gi s ngc li, tn ti cc nguyn khng m x, y sao cho ax + by = ab a b. V (a, b) = 1 nn ta c ngay a | (y + 1), b | (x + 1). Ni

21

ring, y + 1 a v x + 1 b. Do ax + by a(b 1) + b(a 1) = 2ab a b > N. Mu thun. Vy g (a, b) = ab a b. nh l 1.2. Lun tn ti s t nhin g sao cho mi s t nhin N g u c biu din di dng t hp tuyn tnh nguyn khng m ca cc ai . T suy ra lun tn ti s Frobenius g (a1 , a2 , ..., an ). Chng minh. Ta ch ra, bng qui np theo n, mi s nguyn N a1 an biu din c di dng t hp tuyn tnh nguyn khng m ca a1 , . . . , an . Trng hp n = 1 l hin nhin, trng hp n = 2 c chng minh trong nh l 1.1. Cc bc qui np c tin hnh nh sau. Gi s (a1 , . . . , an ) = 1. t d = (a1 , . . . , an1 ) v a1 = da 1 , . . . , an1 = dan1 . Th th (a1 , . . . , an1 ) = 1 v (d, an ) = 1. Gi s N a1 an . Tn ti 0 xn d 1 an xn N (mod d). Vit dN + an xn = N . Ta d dng ch ra c N > a 1 an1 1 v do N a 1 an1 . T y, theo gi thit qui np, ta c mt biu din
N = a 1 x1 + a2 x2 + + an1 xn1 ,

mt nguyn t cng nhau. Chng minh rng 2abc ab bc ca l s nguyn ln nht khng th biu din c di dng xbc + yac + zab trong x, y, z l cc s t nhin. Pht biu khc ca bi ton ny l chng minh rng s Frobenius g (ab, bc, ca) = 2abc ab bc ca. Li gii. Bc 1: Ta chng minh 2abc ab bc ca khng th biu din c di dng t hp tuyn tnh ca ab, bc, ca vi cc h s nguyn khng m. Tht vy, gi s 2abc ab bc ca = xbc + yca + zab. Th th bng rt gn modulo a, b v c, kt hp vi vic a, b, c i mt nguyn t, ta suy ra ngay a | (x + 1), b | (y + 1), c | (z + 1). Ni ring x a 1, y b 1, z c 1. T suy ra xbc + yca + zab (a 1)bc + (b 1)ca + (c 1)ab = 3abc ab bc ca > 2abc ab bc ca, mu thun. Bc 2: Ta chng minh mi s nguyn N > 2abc ab bc ca u biu din c di dng t hp tuyn tnh ca ab, bc, ca vi cc h s nguyn khng m. Tht vy, do (a, bc) = 1, tn ti 0 x c 1 bcx N (mod a). Tng t, ta tm c 0 y b 1 yca N (mod b). T suy ra xbc + yca N (mod ab). Ta suy ra tn ti s nguyn z xbc + yca + zab = N . By gi, cc iu kin N > 2abc ab bc ca v x c a, y b 1 dn n N xbc yca ab 2abc bc ca ab (a 1)bc (b 1)ca > ab z= hay z > 1. T z 0. V bi ton c chng minh. nh l 2.1. Cho 2 a b c l cc s nguyn dng, nguyn t cng nhau tha mn a + c = 2b. Khi ,

vi xi l cc s nguyn khng m. ng thc ny r rng cho ta mt biu din cn tm N = a1 x1 + + an1 xn1 + an xn .

2. S FROBENIUS CA BA PHN T K thi Olympic Ton quc t ln th 24, c mt bi ton nh sau: Cho a, b, c l ba s nguyn dng phn bit, i

22

( ) a2 g (a, b, c) = +1 a 2 + (b a 1)(a 1) 1. Ta chng minh bi ton tng qut sau. nh l 2.2. [6] Cho a, d, s l cc s nguyn dng vi (a, d) = 1 v a, s 2. Khi , ) ( a2 +1 a g (a, a + d, ..., a + sd) = s + (d 1)(a 1) 1. Chng minh. t yi = 0, ..., s. V ay0 + d(y1 + + ys ) =a(xo + + xs ) + d(x1 + x2 + + xs ) + d(x2 + + xs ) + + dxs =a(xo + + xs ) + d(x1 + 2x2 + + sxs ) =
s (a + id)xi i=0 s j =i

Gi s r R, v (a, d) = 1 nn tn ti s nguyn z sao cho dz r (mod a) v 0 z a 1.

Do , tn ti y Z, r dz = ay . Hn na ay = r dz r d(a 1), ( v z a 1) ( R d(a 1) , ( v r R) ) a2 = s + 1 a (a 1) a2 2 = a s a + 1 > s a.


2 2 V vy > a hay y a s ) s + 1. ( y 2 Do s a s + 1 > a 2 nn ) ( a2 + 1 > a 1 z. (1) sy s s

xj ,

i =

Suy ra r = ay + dz vi 0 z sy . Theo nhn xt trn, r biu din c di dng t hp tuyn tnh nguyn khng m ca a, a + d, ..., a + sd. kt thc chng minh nh l 2.2, ta s ch ra r = R 1 khng biu din c di dng t hp tuyn tnh nguyn khng m ca a, a + d, ..., a + sd. Tht vy, gi s c y, z l cc s nguyn tha mn r = ay + dz, sy z 0. Do ) ( a2 +1 a R1= s + (d 1)(a 1) 1 ( ) a2 = + 1 a + d(a 1) a s nn z a 1 (mod a). V vy, z a 1 2 v y a s . Do , sy s a2 a 2 < a 1 z, s

nn mt s nguyn dng L biu din s c di dng (a + id)xi khi v ch


i=0

khi L = ay0 + d(y1 + + ys ), vi y0 ys 0. Ch rng nu cho trc y0 , nhng s nguyn dng biu din c di dng y1 + + ys , vi y0 ys , chnh l cc s nguyn z tha mn 0 z sy0 . Do L biu din c bi t hp tuyn tnh nguyn khng m ca a, a + d, ..., a + sd khi v ch khi L = ay + dz, 0 z sy . t ( R= ) a2 + 1 a + (d 1)(a 1). s

mu thun vi (1). Vy khng tn ti y, z nguyn sao cho r = ay + dz, sy z 0 v ta c ( ) a2 g (a, a + d, ..., a + sd) = +1 a s + (d 1)(a 1) 1.

23

nh l c chng minh. Tr li vi nh l 2.1, a + c = 2b nn a, b, c l lp thnh cp s cng vi cng sai d = b a. Do (a, b, c) = 1 nn (a, d) = 1. Theo nh l 2.2 ta c ( ) a2 g (a, b, c) = +1 a 2 + (b a 1)(a 1) 1. H qu 2.3. Cho a > 1, k 1 l cc s nguyn dng. Khi ) ( a2 + 1 a 1. g (a, a+1, ..., a+k ) = k nh l 2.4. Cho a, b, c l cc s nguyn dng ln hn 1, nguyn t cng nhau. Gi s a = a d, b = b d vi (a , b ) = 1 v c = ua + vb vi cc s nguyn u, v 0. Khi , g (a, b, c) = ab a b + (d 1)c. d

Chng minh B 2.5. t G = G(a1 , ..., an ) = g (a1 , ..., an ) +


n i=1

ai .

G l s nguyn ln nht khng biu din c di dng t hp tuyn tnh nguyn dng ca a1 , ..., an . Khi , ng thc trong b tng ng vi G(a1 , . . . , an )
n i=1 1 ) n [ ( a1 an1 a1 ] =d G , .., , an an d d d i=1

ai

+ (d 1)an , hay tng ng vi ( a ) an1 1 G(a1 , ..., an ) =dG , ..., , an d d + an dan + (d 1)an ) ( a an1 1 , ..., , an . =dG d d chng minh ng thc ny, trc ht ta c (2) G=
n 1 i=1

Chng minh ca nh l ny da vo kt qu sau. B 2.5. [3] Gi s a1 , a2 , ..., an l cc s nguyn dng nguyn t cng nhau, n 3. t (a1 , a2 , ..., an1 ) = d. Khi a1 an1 g (a1 , .., an ) = dg ( , . . . , , an ) d d + (d 1)an . Trc khi chng minh B 2.5, ta hy gii thch v sao kt qu ny gip thit lp nh l 2.4. Theo B 2.5 ta c g (a, b, c) = d g (a , b , c) + (d 1)c. Th nhng do c biu din c thnh t hp tuyn tnh nguyn khng m ca a , b nn hin nhin g (a , b , c) = g (a , b ). Cui cng, theo nh l 1.1, ta c g (a , b ) = a b a b . Nh vy, g (a, b, c) = d(a b ab a b + (d 1)c. a b ) (d 1)c = d

ai xi ,

xi > 0.

Tht vy, v G l s nguyn ln nht khng biu din c di dng t hp tuyn tnh nguyn dng ca a1 , ..., an v an + G > G nn tn ti cc s nguyn dng x1 , ..., xn sao cho an + G = Suy ra G=
n 1 i=1 n 1 i=1

ai xi + an xn .

ai xi + an (xn 1).

Do tnh cht ca G nn xn = 1, hay G phi c dng (2).

24

t ai = da i, (3) G=
n 1 i=1

i = 1, ..., n 1. Khi ,
n 1 i=1

dng ca a 1 , ..., an1 , an . Do vy, G = G(a 1 , ...,an1 , an ) ) ( a an1 1 , , , an . =G d d Kt hp vi (3) ta c iu phi chng minh.

ai xi = d

a i xi

= dG ,

vi G =

n 1 i=1

a i xi .

kt thc chng minh B 2.5 ta s ch ra G = G(a 1 , ..., an1 , an ). R rng, G khng th biu din c di dng t hp tuyn tnh nguyn dng ca a 1 , ..., an1 , an . Tht vy, gi n 1 ai yi , yi > 0. Ta c s G = yn an +
i=1

G = G d = yn dan + = yn dan +

n 1 i=1 n 1 i=1

da i yi ai yi .

Tc l G c biu din di dng t hp tuyn tnh nguyn dng ca cc ai . iu ny mu thun vi cch nh ngha G. Do , G khng th biu din c di dng t hp tuyn tnh nguyn dng ca a 1 , ..., an1 , an . Vi h N, h > G ta c hd > G d = G nn tn ti zi N , i = 1, . . . , n, sao cho hd =
n i=1

Trong bi ny, chng ti gii thiu mt vn nghin cu kh th v ca l thuyt s. Bng cc kin thc ton hc s cp, chng ta cng c th tm c cng thc tnh s Frobenius trong mt vi trng hp c bit. Cu chuyn v s Frobenius cn rt nhiu vn th v cn khm ph. Cc bn hc sinh, sinh vin hay hc vin cao hc c th bt u tp dt bng cch tm thm cc cng thc tnh s Frobenius khi thay i iu kin ca cc s a, b, c hoc tm s Frobenius ca mt h nhiu hn 3 phn t. TI LIU
[1] M. Beck, R. Diaz and S. Robin, The Frobenius problem, rational polytopes, and FourierDedekind sums, J. Number Theory 96(1) (2002) 1-21. [2] A. Brauer, On a problem of partitions, American J. Math. 64 (1942) 299-312. [3] A. Brauer and J. E. Shockley, On a problem of Frobenius, J. Reine. Ange. Math. 211 (1962) 215-220. [4] J. L. Davison, On the linear diophantine of Frobenius, J. Number Theory 48 (1994) 353363. [5] H. G. Killingbergtr, Betjening av figur i Frobenius problem (Using figures in Frobenius problem), (Norwegian), Normat 2 (2000) 75-82. [6] J. B. Roberts, Note on linear form, Proc. Am. Math. Soc. 7 (1956) 465-469. [7] . J. Rdseth, On a linear diophantine problem of Frobenius, J. Reine Ange. Math. 301 (1978) 171-178. [8] J. J. Sylvester, "Problem 7382", Educational Times 37 (1884) pp. 26; Reprint in: Mathematical question with their solution, Educational Times 41, pp.21.

ai zi = zn an +
n 1 i=1

n 1 i=1

a i zi

= zn an + d

a i zi .

, ta c Do , d | zn . t zn = dzn hd = dzn an + d n 1 i=1

a i zi ,

zi > 0.

Suy ra
h = zn an + n 1 i=1

a i zi ,

zi > 0.

iu ny c ngha l h biu din c di dng t hp tuyn tnh nguyn

Knh mi qu v v cc bn ng nghip ng k tham gia Hi Ton hc Vit Nam


Hi Ton hc Vit Nam c thnh lp vo nm 1966. Mc ch ca Hi l gp phn y mnh cng tc ging dy, nghin cu, ng dng v ph bin ton hc. Tt c nhng ai c tham gia ging dy, nghin cu, ng dng v ph bin ton hc u c th gia nhp Hi. L hi vin, qu v s c tham gia cng nh c thng bo y v cc hot ng ca Hi, c pht min ph bn tin Thng tin Ton hc, c mua mt s n phm ton vi gi u i. gia nhp Hi ln u tin hoc ng k li hi vin, qu v cn in v ct gi phiu ng k di y ti BCH Hi theo a ch: Ch Cao Ngc Anh, Vin Ton Hc, 18 Hong Quc Vit, 10307 H Ni Vic ng hi ph c th thc hin theo tp th hoc tng c nhn bng mt trong cc hnh thc sau: 1. ng trc tip hoc gi tin qua bu in n ch Cao Ngc Anh theo a ch trn. 2. Chuyn khon ti ti khon ca Hi: Tn ti khon: Hi Ton hc Vit Nam. S ti khon: 0491000028899. Ngn hng TMCP Ngoi thng Vit Nam - Chi nhnh Thng Long. ( ngh thng bo cho ch Cao Ngc Anh danh sch nhng hi vin ng hi ph). Thng tin v hi vin Hi Ton hc Vit Nam cng nh tnh hnh ng hi ph c cp nht thng xuyn trn trang web ca Hi. BCH Hi Ton hc Vit Nam ..................................................................................................................................

Hi Ton Hc Vit Nam

Hi ph nm 2014
Hi ph: 100 000 (Thc hin t nm 2014 theo ngh quyt ti i hi Ton hc Vit Nam ln th 7) Acta Math. Vietnamica (*): Vietnam J. Mathematics (*): 120 000 112 000

Phiu ng k hi vin
1. H v tn: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Nam N 3. Ngy sinh: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4. Ni sinh (huyn, tnh): . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5. Hc v (nm, ni bo v ): C nhn: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thc s: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tin s: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . TSKH: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6. Hc hm (ni c phong): PGS: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . GS: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7. Chuyn ngnh: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8. Ni cng tc: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9. Chc v hin nay: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10. a ch lin h: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ............................................. Email: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . in thoi: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ngy: K tn:

Tng cng: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hnh thc ng: ng tp th theo c quan Tn c quan: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ............................................. ng trc tip Chuyn khon Gi bu in ( ngh gi km bn chp th chuyn tin)
(*) Vic mua cc tp ch Acta Mathematica Vietnamica v Vietnam Journal of Mathematics l t nguyn. Trn y l gi u i dnh cho hi vin Hi Ton hc (gm 4 s, k c bu ph).

THNG TIN TON HC, Tp 17 S 4 (2013)

Chc mng nm mi v thng bo mi tham d bui Gp mt u Xun v Du Xun 2014 ca Hi Ton hc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ton hc c cn cho y t cng ng? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Klaus Krickeberg H ng Phc dch Trung tm Lu tr quc gia tip nhn ti liu ca gio s Hong Ty . . . . . . . . Phng H Hi Oscar Zariski, 1899-1986 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . David Mumford on Trung Cng v Phm An Vinh dch Ronald Aylmer Fisher . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nguyn nh Thi Tin tc hi vin v hot ng ton hc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tin ton hc th gii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dnh cho cc bn tr S Frobenius cho ba phn t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lu B Thng

1 2

11

14

16 17

20

You might also like