You are on page 1of 11

III.

6 Tnh Ton Thp Hp Th SO2:


Kh thi sau khi c h nhit bng b trao i nhit ng chm c a vo thp hp th SO2 kiu thp ra kh rng nh qut khi. Trong thp hp th kh i t di ln, dung dch hp th i t trn xung nh bm v gin phun lng. Khi SO2tip xc vi dung dch vi s phn ng v to thnh CaSO3, di tc dng ca xi khng kh v nc, CaSO3 b oxi ho to thnh thch cao ti b oxi ho. Kh sch c a qua gin kh m tch nc v bn cn dnh trong dng kh trc khi c thi ra ngoi qua ng khi. Dung dch hp th s uc tun hon tr li nh bm, sau mt chu k nht nh bn thch cao s c tch ra ngoi. 1- C s l thuyt ca qu trnh: SO2 l mt cht kh kh tan nn nu tin hnh x l bng phng php hp th vt l thng thng th hiu qu mang li s rt thp. Do , cn tin hnh x l theo phng php hp th ho hc, nh c cc phn ng ho hc xy ra ti lp lng, nng kh ti b mt phn chia pha nhanh chng b suy gim nn lm tng tc ca qu trnh hp th. Mt trong nhng phng php ph bin v mang li hiu qu cao l hp th SO2 trong dung dch huyn ph CaCO3. Thit b x l SO2 c chia thnh hai phn chnh l thp hp th v b oxy ho. SO2 c hp th vo cc git lng nh vo qu trnh khuych tn, sau tham gia phn ng vi CaCO3 c sn trong cc git lng to thnh canxi sunfit, sau khi ri xung b xi ho y thp, xy ra qu trnh oxi ho canxi sunfit thnh canxi sunfat. Qu trnh hp th bao gm cc bc sau: Hp th vt l: SO2 khuch tn qua mng kh lng v ho tan vo git lng. SO2 t do trong pha lng tham gia phn ng thu phn to H+ v HSO3- . Qu trnh ho tan vi trong mi trng axit yu: H+ + CaCO3 Ca2+ +

HCO3-. Giai on ho tan vi c vai tr ht sc quan trng trong qu trnh hp th SO2, n quyt nh tc hp th SO2 v pH hot ng ca h thng. Qu trnh oxi ho cc canxi hydrosunfit v caxi sunfit thnh d ng caxi sunfat: giai on ny xy ra ti b oxi ho.

Hiu qu ca qu trnh ny ph thuc nhiu vo pH ca dung dch, pH thch hp nm trong khong t 4 - 6 [15]. 2- la chn ca dung dch hp th: Trong khi l hi t than, mt lng ln l CO2 (chim khong 12% th tch khi l), phn SO2 nh hn rt nhiu (~0.1 % th tch khi l). Hai loi kh ny cng l cc cht mang tnh axt nn cng c kh nng b hp th bi cc dung dch mang tnh kim. Nu qu trnh hp th xy ra t nhin, CO2 s l kh hp th u tin (do ng lc ca qu trnh rt ln), tip theo , SO2 mi c th c hp th vo dung dch. Do , nu dng mt lng ho cht va th phn ln SO2 s khng c x l, cn nu mun x l c SO2 th cn dng mt lng ho cht ln hn gp nhiu ln nn nh hng ti hiu qu kinh t ca h thng. Qu trnh hp th ho hc bao gm hai qu trnh chnh l: qu trnh chuyn khi v qu trnh phn ng ho hc. Vai tr ca hai qu trnh ny ph thuc vo iu kin hot ng ca thit b. Nh chng ta bit, SO2 c tnh axit mnh hn CO2. Do , tc phn ng ca n vi dung dch kim ln hn. Tuy nhin, trong khi thi l hi, nng ca CO2 li rt ln nn tc ca qu trnh chuyn khi ca n ln hn so vi SO2. Ti pH cao, tc phn ng ca c CO2 v SO2 u ln, do , tc qu trnh chuyn khi ng vai tr quan trng v CO2 s l kh c hp th vo dung dch nhiu hn. Nu pH ca dung dch hp ph gim xung, vai tr ca tc phn ng tng ln, do , lng SO2 c hp th vo dung dch s tng ln. Khi pH c gim ti mt gi tr thp th tc phn ng ca CO2 gn nh b trit tiu, tuy nhin, tc phn ng ca SO2 vn cn ln. Ti gi tr pH ny, ta c th tin hnh hp th chn lc SO2 vo dung dch. Theo cc kt qu nghin cu, gi tr pH ny dao ng trong khong t 4 6. t c gi tr pH trn, ngi ta tin hnh hp th khi l vi lu lng lng ln v chp nhn hp th c CO2 vo dung dch. Cc phn ng xy ra gia dung dch vi CO2 v SO2 khin cho pH ca dung dch gim xung. Khi gi tr pH t yu cu, thp mi bt u vn hnh trong iu kin n nh v lc ny, ch c SO2 c hp th.

3- iu kin ban u: Lu lng kh vo 10000 Nm3/h ( Nhit kh vo:120 C Nhit dung dch vo:25 oC Vi nhit dng kh vo 120 oC, nhit lm vic ca qu trnh s Nng SO2 u ra: 500mg/Nm3 . Do thp hp th kiu ra kh
o

Nng SO2ban u:1200mg/Nm3, lu lng SO2 trong kh vo: ) (kg/h) = 0,1875 (kmol/h)

nh hn 50 0C [15], chn nhit lm vic l 40 oC. Hiu sut ca qu trnh: l 90 %. 4- Lng huyn ph vi cn thit cho h thng x l: Lng vi cn thit cho h thng x l c tnh theo phn ng tng qut sau: CaCO3 + SO2+ O2 + H2O CaSO4.2H2O + CO2 (*). Vi lu lng mol SO2 cn x l l: nSO2 = 0,1875*0,9 = 0,16875 (kmol/h Theo phng trnh phn ng (*) th nCaCO3 = nSO2 = 0,16875 (kmol/h) mCaCO3 = 0,16875*100 = 16,875 (kg/h) m bo cho thp hp th vn hnh tt lng vi cn chn d rt nhiu. Thng thng, nng vi c ly bng 10%. Trong 10% ch c 4% tham gia phn ng [16]. Nh vy lng vi phi ln hn 2,5 ln lng vi cn thit. mCaCO3 = 16,875*2,5 = 42,2 (kg/h) Dung dch sa vi dng hp th kh SO2 c nng 10% l: mdd = 422 kg/h. Khi lng ring ca dung dch hp th vi nng pha rn l 10% : dd = 0,9.n + 0,1.CaCO3, trong : n: khi lng ring ca nc, ti 25 oC, n = 997,8 (kg/m3) [9] CaCO3: khi lng ring ca vi, CaCO3 = 2650 (kg/m3) [9]

rng c kh nng hp th SO2 t trn 90 % [16] ta chn hiu sut cho qu trnh

dd =0,9*997,8 + 0,1*2650 = 1163 (kg/m3) Vy lu lng dung dch sa vi cn thit l: Vdd = 422/1163 = 0,363 m3/h

5- Lng khng kh cn cp vo: Cng theo phng trnh phn ng (*) th s mol oxy cn thit: nO2 =0,5*nSO2= 0,5*0,16875 = 0,0844 (kmol/h) (kg/h) Th tch ca oxy:
( )

(m3/h)

Trong khng kh Oxy chim 21 % th tch nn th tch khng kh cn cp: ( )

m bo lng oxy cho qu trnh oxy ho ngi ta thng cp d vi h s =1,3 khi lng khng kh cn cp: Vkk = 10*1,3 =13 (m3/h) 6- Lng thch cao to thnh: Ta gi s 100% canxi sunfit u b xi ho thnh thch cao th theo phng trnh phn ng (*) ta c s mol thch cao to thnh l: (kmol/h) Lng thch cao to thnh: ( kg/h) 7- Tnh ton h s chuyn khi v cp khi ca thit b hp th: H s cp khi trong pha kh l mt i lng rt quan trng v y l qu trnh hp th ho hc nn tr lc ca qu trnh ch yu tr lc trong pha kh. Nu tng c h s cp khi trong pha kh th cng tng c h s chuyn khichung v ta xem tr lc trong pha lng l khng ng k. Nn h s chuyn khi chung ca thit b c th ly bng h s cp khi trong pha kh. H s cp khi ph thuc nhiu vo vn tc kh v ng knh git lng v c xc nh theo cng thc ca Frossling: Shg= 2 + 0,6Re0.5Scg0.333 Trong :
Shg k g

[17]

dd vd ; Re d ; Scg DA DA

Vi: kg: h s cp khi trong pha kh (m/s); dd: ng knh git lng (m), dp = 3000 =0,003m [16]; : nht ng hc ca cht kh, = 1,8095.10-5 (Ns/m) [9]

v: vn tc tng i gia kh v git lng (m/s). Vn tc trong pha kh phi ln lm tng tc chuyn khi nhng cng phi nh khng cun theo cc git lng v m bo thi gian lu ln trong thp hp th (thi g ian lu phi t t 1 10s [17]). Chn v = 3,5 (m/s). sau:
T 1,5 1 1 DA 0,0043*10 ( ) (m2/s) (VIII.5 - [10]) 0,333 0,333 2 P *(vA vB ) M A M B
4

[17]

DA: h s khuch tn trong pha kh (m2/s), c xc nh theo cng thc

Trong : vA, vB : th tch mol SO2 v khng kh (cm3/mol); vSO2 = 44,8 ; vkk = 29,9[10]; P: p sut, P = 1 atm; T: nhit khi thi, T = 273 + 40 = 313
o

K; M: khi lng mol ca cc cu t, MA = 64 (g/mol); MB =29,3 (g/mol)


Re

DA = 2,68*10-6 (m2/s)
v * dd

1163*

3,5*0, 003 67486 18, 095*105

Vy:

18, 095*105 Scg 0, 058 * DA 1163* 2, 68.106 Sh g 2 0, 6Re 0.5Sc g 0.333 2 0, 6*67486 0,5 *0, 0580,333 62, 4 kg Shg * DA dd 62, 4* 2, 68*10 6 0, 056 0, 003

Vy h s cp khi trong pha kh l: kg = 0,056 (m/s) Nh vy h s chuyn khi chung c th ly bng: Ky = kg =0,056 (m/s) 8- Xc nh kch thc thit b: Xc nh ng knh thp: Lu lng dng kh i vo thp: G = 14395,6 (m3/h) = 4 (m3/s) Gi s ng knh thp l D (m), khi din tch ngang ca thp l:

Mt khc tit din ngang ca thp cn c tnh theo cng thc: Trong : k l vn tc dng kh i trong thp, k = 3,5 (m/s). [16]

( ) Ta chn ng knh thp D = 1,3 m. Khi vn tc dng kh: = 3 (m/s) Xc nh chiu cao thp hp th: Chiu cao thp hp th c tnh theo cng thc:H = hy*my, Trong :
hy Gk , chiu cao ca mt n v chuyn khi. K ya * F
yv

my

yr

y y * , s n v chuyn khi.

dy

Trong cc cng thc trn th: Gk: lu lng dng kh vo thp, Gk = 4 (m3/s) Ky: h s chuyn khi chung ca qu trnh, Ky = 0,056 (m/s)) F: tit din ngang ca thp, F = 1,33 (m2) y*: nng ca SO2 trong pha lng trng thi cn bng. Sau khi khuch

tn vo pha lng, SO2 nhanh chng phn ng vi CaCO3 nn nng SO2 ti thi im cn bng rt nh, c th xem l gn bng 0. Nn s n v chuyn khi tnh theo cng thc:

Vi hiu sut x l 90% th yc = 0,1*y(Kmol SO2/Kmol h2 kh) Vy s n v chuyn khi s l:


a: b mt tip xc pha, (m /m ) c xc nh theo cng thc: [18]


6* Gl ( m 2 / m3 ) F *(u uk ) * d p

Vi: Gl: Lu lng ca pha lng l lu lng dung dch hp th c bm vo thp, Gl= 0,363 m3/h = 10-4(m3/s). dp: ng knh git lng (m). dp =0,003 (m). u: vn tc ri ca git lng. i vi ht lng hnh cu ng knh 3 mm c vn tc ri 20 ft/s [16], tng ng vi 6 (m/s). uk: vn tc dng kh i trong thp, uk = 3 m/s

(
-4

Vi lng lng cn thit l 10 (m3/s) th b mt tip xc pha s l:a = 0,05 (m2/m3). B mt tip xc pha qu nh, khng m bo cho qu trnh chuyn khi xy ra. qu trnh chuyn khi c th xy ra th yu cu chiu cao thp phi ln. Nh vy tnh kinh t ca h thng khng cn na.V vy, cn chn t l kh lng cho ph hp va m bo hiu sut va p ng c tnh kinh t cho h thng. Thng thng, t l L/G dao ng trong khong 4 12 *10-3 (lit/lit) [17]. Gi tr t l gia lu lng lng v kh, b mt tip xc pha, chiu cao mt n v chuyn khi, chiu cao thp c tng hp trong bng sau: T l Gl/Gg 4*10-3 5*10-3 6*10-3 7*10-3 8*10 9*10
-3 -3

a (m2/m3) 8,02 10,025 12,03 14,035 16,04 18,045 20,05 22,055 24,06

hy (m) 6,7 5,35 4,46 3,8 3,35 3,0 2,68 2,44 2,23

H (m) 15,4 12,3 10,3 8,7 7,7 6,9 6,2 5,6 5,1

10*10-3 11*10-3 12*10-3

Hiu qu ca qu trnh x l ph thuc vo lu lng lng cp vo v chiu cao ca thp. Chiu cao ca thp nh hng n chi phi u t xy dng v c chi ph vn hnh. Chiu cao cng ln th yu cu bm cht lng cng phi c cng sut ln thng c tr lc ng ng v tr lc chiu cao hnh hc. Trong khi lu lng cht lng ln li nh hng n chi ph vn hnh ln. y l khon chi ph thng xuyn m nh my phi chi tr trong sut thi gian vn hnh h thng. Nhn chung th chi ph xy dng h thng thng l khng cao v ch chi ph mt ln, cn chi ph vn hnh tuy nh hn nhng li l khon chi ph xuyn sut trong qu trnh vn hnh h thng. Ngoi ra cng c vo t l gia chiu cao thp v ng knh thp thng l H/D nm trong khong t 1

8[10]. Sau khi cn i cc ch tiu la chn m u tin cho ch tiu kinh t, em chn chiu cao thp l H =10,5 m. Tng ng t l L/G = 6*10-3 (m3/ m3). Khi thi gian lu ca kh trong thp: ( ) Thi gian lu ca kh thp rng thng l t 1 10 s [16]. Nn t = 3,43 (s) l c th chp nhn c. 9. Xc nh phn y thp v np thp: Trong khi xy dng ta nn kt hp phn y thp lm b oxi ho cha dung dch hp th v dung dch sau khi hp th. Vi t l L/G = 6*10-3, th lu lng lng cn cp s l: Gl = 6*10-3*Gk = 6*10-3*4 =24*10-3 (m3/s). Thi gian lu bn trong b oxi ho thng khng nh hn 10 pht [16], chn thi gian lu l 10 pht. Th tch b oxi ho l: Voxi ho = 24*10-3 (m3/s)*10*60(s) = 14,4 (m3). Ta kt hp b oxi ho nm ngay pha di ca thp hp th, chn ng knh b 2,5 m. Nn chiu cao b oxi ho l: Hoxi ( ) Gia b oxi ho v thp hp th c ni vi nhau bng nhng tm thp khng r to nn kt cu c cng trng tm. Khong cch ng gia b oxi ho v thp l 0,5 m. Nn tng chiu cao b oxi ho l Hoxi ho = 3,5 m. Phn np thp k c phn cha gin kh m, gin phun ra m, np thp a kh ra ngoi. Gin kh m cch vi phun dung dch lng trn cng t nht 2 m. Chn chiu cao phn np thp hn = 3,2 m. Nh vy tng chiu cao xy dng l thp hp th l: Hxd = Hthp + Hoxi ho + Hn =10,3+ 3,5+3,2 =17 (m) Bng III.7 Cc thng s ca thp ra kh rng Stt 1 2 Thng s Lu lng kh thi, (Nm3/h) Nng SO2 vo, (mg/Nm3) Gi tr 10000 1200
ho

3 4 5 6 7 8 9

Lu lng lng cn thit (m3/h) B mt tip xc pha, (m2/m3) ng knh thn thp, (m) Chiu cao thn thp, m Tng chiu cao xy dng, m Hiu sut x l (%) ng knh ng dn kh vo v ra, m

86,4 10,1 1,3 10,5 17 90 0,6

III.7Tnh ng Khi:
ng khi l mt b phn ca h thng x l kh thi. ng khi c nhim v chnh l a kh thi sau h thng x l ra mi trng mt cao nht nh nhm hn ch s tc hi n mi trng ca cc cht nhim cn li trong kh thi.

Bng III.8 gi tr gii hn ca cc thng s c bn ca cht lng mi trng khng kh xung quanh theo QCVN05:2009/BTNMT.
Thngs Trungbnh1h Trungbnh8h Trungbnh24h (mg/m3) 0,15 0,125 0,1 m chng ta x l th (mg/m3) (mg/m3) Bi PM SO2 0,35 NOx 0,2 Ta thy rng, trong cc cht gy nhim khng kh

NOx c nng pht thi l ln nht (674 mg/m3). Cn theo quy chun k thut quc gia v cht lng khng kh xung quanh th quy nh nng ca NOx trong khng kh l nh nht. Nn ta tnh ng khi ch cn p ng c tiu chun thi i vi NOx th s p ng c tiu chun thi i vi cc cht cn li. Trong trng hp ny tc kh thi i trong ng khi khng nh hn 10 m/s nhng cng khng vt qu 30 m/s. (trang 173 [19])

Xc nh ng knh ng khi: Lu lng khi 400C l (40 0C l nhit dng khi sau thp hp th): Q = 10000* 11465,2 (m3/h) = 3,2 (m3/s) , vi l tc dng kh i trong ng

Tit din ngang ca ng khi: Vy: (m2)

khi, = 10 30 m/s. Ta chn = 10 m/s.

ng knh ng khi:

(m).

Xc nh nng ca ng khi: [ Trong : Vk vn tc kh thi ti ming ng khi, Vk = = 10 (m/s). D ng knh ng khi, D = 0,65 (m). u tc gi ti nh ng khi, m/s.
(

][12]

Khi tnh chiu cao ng khi cn lu n n nh ca kh quyn, kh quyn c coi l n nh khi c t s khuy trn khng kh theo chiu dc. Khi cht nhim i vo mi trng s rt kh khuch tn, lm tng nng cht nhim trong kh quyn. Nn ta chn trng hp bt li nht cho s khuch tn cht nhim tnh chiu cao ng khi ch kh quyn n nh. i vi ch n nh ca kh quyn (trng hp lng gi) ta tha nhn u = 1 m/s. [19] P p sut kh quyn, P = 1 at = 1013 mbar. Tk, Tkk nhit kh thi v nhit kh quyn, 0K. nng ca

ng khi ph thuc vo nhit dng kh, khi nhit dng kh cao th nng ca ng khi l s cao. Khi thp hp th hot ng bnh thng th nng ng khi c tnh vi nhit kh thi l 400C.Tk = 313 0K, Tkk = 298 0K. [ ( ] ( )

Xc nh chiu cao hiu qu ca ng khi: Nng cht nhim trn mt t ti tm im ca lung khi (tnh theo chiu gi) c xc nh theo cng thc:

[12]

Nng cht nhim t cc i khi: dC/dz = 0 Ta c: k1*z = k1*z*z. Mt cch gn ng c th coi k1*z = y[12] Trong : ( )
2

Q lu lng cht nhim i vo mi trng ti ming ng khi, tnh theo NOx th Q = 1,88 g/s. Cmax: nng cc i ca cht nhim trong mi trng khng kh xung quanh, tnh theo NOx th Cmax = 0,1 mg/m3 =0,0001 (g/m3) u: vn tc gi ti ming ng khi, u = 1 (m/s). y: h s khuch tn ngang, (m). Ta c: y*z = [12]

y*z = 2199,6 Da vo hnh 2.15 [12] ta xc nh c khong cch ti ngun thi, x = 2500 m. T x = 2500 m chiu vo trc y ta c: y = 80 m. [12] T biu thc (*)

Xc nh chiu cao xy dng ca ng khi: Hxd = (H h) Vi : l h s an ton, thng thng h s c chn tu thuc vo tng a phng, v d khu vc xung quanh c nhiu nh cao tng th yu cu chiu cao ng khi phi ln gp 2,5 ln chiu cao ca nh cao tng gn nht. Ngoi ra phng trng hp cc thit b x l gp s c cng cn chn sao cho ph hp. Vi kt qu tnh ton nh trn em chn = 2,5. Hxd =2,5*(39 10,6) = 71 m.

You might also like