Qua qu trnh dy ton lp 4 qua nhiu nm ti c rt ra kinh nghim v

vic:
DY HC KHI NIM PHN S LP 4 THEO HNG PHN LOI
HC SINH DA TRN CHUN KIN THC, K NNG.
Nh chng ta bit phn s l mt ni dung quan trng trong mch kin thc
(KT) v s hc ca mn Ton lp 4. y l ni dung tng i kh i vi gio
vin (GV) cng nh hc sinh (HS) trong dy hc hnh thnh khi nim ban u v
phn s, HS c lm quen vi cc thut ng: phn s, t s, mu s v cn
nhiu b ng, l lm. Trong mt lp, trnh hc tp ca HS khng ng u, s
c HS t chun, mt b phn HS c kh nng vt chun, v c th c mt s HS
di chun. Bi vit cp vic dy hc khi nim v phn s lp 4 theo hng
phn loi i tng HS theo chun KT, k nng (KN) mn ton tiu hc.
1.Hng phn loi HS. Vic phn loi i tng HS din ra trong sut qu trnh
hc, trong cc tit hc, qua cc t kim tra thng xuyn hoc nh k. HS c th
c phn loi theo: kt qu hc tp (gii, kh, trung bnh, yu), trnh nhn
thc, KN tnh ton (nhanh, chnh xc,), kh nng din t (tri chy, lu
lot,), trnh by bi gii (sng r, mch lc,), thi hc tp (chm ch, cn
thn, t tin,).
Khi dy hc khi nim ban u v phn s, HS c phn loi trong sut qu
trnh hc. Chng hn, GV c th xc nh c s HS nhn thc nhanh, chnh xc
KT v phn s, t s, mu s, c kh nng din t cc hot ng (H) thc hnh
trn giy mt cch tri chy, lu lot; s HS nhn thc chm, tinh ton cn lung
tng, nhm ln, trong qu trnh lm bi tnh ton cn sai.
Trong qu trnh dy hc, GV cn kim tra thng xuyn kt qu hc tp ca HS
hoc kim tra thng xuyn kt qu hc tp ca HS hoc kim tra theo nh k.
Qua vic hi p, giao bi tp, hng dn, kim tra, quan st HS hc bi, lm bi,
trnh by bi gii, GV c th phn loi su hn cc i tng HS. Chng hn, HS
c th nhn bit phn s rt nhanh, nhng khi vit phn s li cha ng, cha
chnh xc; c HS hc thuc long cc kt lun v khi nim phn s nhng khi
yu cu nhn bit phn s ch phn t mu trong cc hnh th cc em cn lng
tng.
2. Chun b bi dy (lp k hoch dy hc, son bi)
1)Xc nh r mc tiu hoc mc ch yu cu ca bi hc. GV c th tham kho
mc tiu hoc mc ch yu cu ca bi hc trong SGK v xc nh r mc yu
cu cn t ti thiu i vi tt c HS trong lp, c bit ch n i tng HS
yu v xc nhyu cu vi i tng HS kh, gii.
V d: Khi dy bi Phn s , GV cn xc nh r mc tiu: Gip HS bc u
nhn bit v phn s. ng thi GV phi xc nh c yu cu i vi HS kh,
gii l gip cc em nhn bit c phn s, t s, mu s mt cch thnh tho v
hiu c ngha ca t s v mu s.
2)Chun b thit b, dung dy hc.Khi dy bi phn s,GV cn chun b m
hnh hnh trn bng giy ging nh SGK hng dn hc sinh quan st v nhn
bit phn s (i vi i tng HS trung bnh).i vi lp c i tng hc sinh
tng i ng u,ty theo tng iu kin ph hp,GV yu cu mi hc sinh
chun b trc nh hnh vung bng giy,hng dn hc sinh hot ng hnh
thnh khi nim phn s.
3)D kin thit k v t chc hot ng,tr chi hc tp.Gm cc hot ng sau:
Hot ng 1:Gii thiu phn s.GV s dng m hnh hnh trn hng dn HS quan
st v gii thiu v phn s.Chng hn,
6
5
gi l phn s trong c t s l 5,mu
s l 6.
Hot ng 2:Nhn bit cc phn s.Chng hn,GV a ra cc cu hi ph hp v
tng i tng,nhm gip hc sinh nhn bit v cc phn s.V d:GV yu cu HS
nhn bit u l phn s trong cc s : 5; 6,25 ; 3,58 ;
2
1
;
4
3
;
7
4
; HS t rt ra nhn
xt:
2
1
;
4
3
;
7
4
l nhng phn s,mi phn s c t s v mu s,t s l s t nhin
vit trn du gch ngang,mu s l s t nhin khc 0 vit di gch ngang.
4)Xc nh ni dung c th ca bi hc,phng php dy hc cho tng phn s v
tng hot ng c th:
Hot ng 1:Hnh thnh khi nim ban u v phn s.Chng hn,
6
5
c gi l
phn s,c t s l 5,mu s l 6.T s l s t nhin vit trn du gach ngang,cho
bit s phn bng nhau c t mu( t mu 5 phn),mu s l mt s t nhin
vit di du gch ngang cho bit s phn bng nhau c chia ra(hnh trn c
chia ra 6 phn bng nhau). H ny,GV c th s dng phng php ging
dy,minh ha(dnh cho hc sinh trung bnh) hoc phng php thc hnh HS t
thc hnh vi hnh vung bng giy,t HS hnh thnh khi nim.
Hot ng 2: Gip HS nhn bit cc phn s,bit c v hiu c ngha cc
phn s (mi phn s u c t s v mu s).GV hng dn hc sinh cch c
v cch vit phn s v HS thc hnh. H ny,ch yu cu HS trung bnh nhn
bit c phn s,c,vit phn s ,cn i voi HS kh,gii ngoi t c
nhng yu cu trn,cn hiu c ngha cc phn s.GV c th s dng phng
php thc hnh v vn p gip HS t c mc tiu ca bi hc.
Hot ng 3:Thc hnh.GV hng dn HS lm bi tp,i vi HS trung bnh,yu
cu cc em hon thnh cc bi tp trong SGK,i vi HS kh,gii yu cu cc em
khng ch gii quyt ht cc bi tp trong SGK m c th ra thm cc bi tp trong
sch nng cao cho HS.
5) D kin cc tnh hung s phm trong hot ng thc hnh(giao bi
tp,hng dn HS yu,giao thm bi tp cho hc sinh kh, gii chun b cc
phng n hng dn,gi ci i tng HS yu).


Hnh 1


Hnh 2




Khi dy bi Phn s v php chia s t nhin (Ton 4) c bi tp: c 2 phn s
6
7

v
12
7
,phn s no ch phn t mu ca hnh 1?phn s no ch phn t mu
ca hnh 2?
bi tp ny, HS rt hay nhy nhm ln,hoc khng xc nh c hnh no l t
mu
6
7
hnh ch nht,hnh no t mu
12
7
hnh ch nht.GV cn d kin c
nhng kh khn HS c th mc phi, l HS nhn thy c hai hnh u t mu 7
phn bng nhau m khng ch n cc phn c chia ra hnh 1 v hnh
2.Chng hn,HS khng xc nh c hnh 1 c hai hnh ch nht,mi hnh chia
lm 6 phn bng nhau,t mu ht hnh ch nht th nht v
6
1
hnh ch nht th
2.Cn hnh 2 c 1 hnh ch nht chia lm 12 phn bng nhau( t mu 7 phn).T
,GV cn d kin nhng gi gip HS c th lm c bi tp ny:
(?) C my hnh ch nht trong hnh 1?(c 2 hnh ch nht).
(?) Mi hnh ch nht trong hnh 1 c chia thnh my phn bng nhau? (chia
lm 6 phn bng nhau).
(?) t mu my phn? ( t mu ht 1 hnh ch nht,t thm mt phn
na,vy t tt c 7 phn).
(?) Vy t mu my phn hnh ch nht hnh 1? ( t mu
6
7
hnh ch
nht).
i vi hnh 2,GV hi tng t nh hnh 1,nhm gip hc sinh pht hin ra
hnh ch nht c chia lm 12 phn bng nhau, t mu 7 phn.Vy,phn s
ch phn t mu ca hnh 2 l
12
7
.
Bi tp trn l ph hp vi i tng HS kh,gii,sau khi giao cho cc em thc
hin cc bi tp c bn,bi tp ny gip cc em t pht hin v c th trnh by kt
qu mt cch chnh xc,khoa hc.Nu HS yu lm xong cc bi tp c bn,GV
cn a ra cc cu hi gi nhm gip HS hon thnh ht cc bi tp trong SGK.
6) D kin thi gian thc hin bi dy vi tng nhm i tng HS.Khi dy bi
Phn s GV dnh khong thi gian 10 pht gii thiu v phn s,10 pht HS
hc cch c,vit v thc hnh c,vit phn s, 25 pht cho H thc hnh.Trong
H thc hnh,GV dnh thi gian cho HS trung bnh gii quyt cc bi tp c bn
trong ton b thi gian,nu c thi gian,GV c th yu cu HS lm cc bi tp
trong SGK hoc giao thm bi tp ph hp vi trnh cc em.i vi HS
kh,gii,GV yu cu HS gii quyt mt s bi tp trong SGK trong khong 15 pht
u,10 pht cn li GV a ra cc bi ton nng cao nhm pht huy c tr thng
minh,to hng th hc tp ng thi phi ph hp vi trnh nhn thc ca cc
em.
3.Qu trnh t chc dy hc
Cn c vo mc tiu bi hc hoc mc yu cu cn t c xc nh,GV
t chc cc H dy hc linh hot,ph hp vi tng i tng HS,m bo cho tt
c HS nm c nhng yu cu c bn nht v KT,KN ca bi hc.GV cn da
vo tnh hnh thc t ca lp hc,u t thi gian thch hp hng dn,gip
HS yu hon thnh cc bi tp c bn trong SGK.GV ch ng khi s dng cc
phng tin,trang thit b,cc phng php trong dy hc cho cc i tng HS
khc nhau,nhm pht trin ti a nng lc,hiu bit c nhn ca tng HS,gip HS
tip thu kin thc mt cch d dng.
V d: Khi dy Phn s ,c 2 hnh thc t chc dy hc,ty thuc vo tnh
hnh thc t ca tng lp hc,gip HS nhn bit khi nim ban u v phn
s.Chng hn:
Phng php 1 (i vi nhng hc sinh c hc lc trung bnh).Khi gii thiu v
phn s,GV c th s dng ngay m hnh hnh trn trong SGK ging gii: Hnh
trn c chia lm 6 phn, t mu 5 phn,vy ta ni t mu
6
5
hnh trn.Hc
sinh lng nghe bi ging,nhn vo hnh minh ha trong SGK,t hc cch
c,vit phn s.Vi cch ny,hc sinh th ng trong vic tip thu kin thc
mi,nhiu khi ghi chp li hoc c li nhng kin thc trong SGK m khng hiu
bn cht ca nhng kt lun ,khi lm bi tp hc sinh kh c th vn dng
c.Tuy nhin,hnh thc dy hc ny tng i ph bin v d p dng trong
nhng lp hc i tr,hc sinh cha c cc k nng thao tc,s dng phng tin
pht hin tri thc mi.
Phng php 2 (i vi nhng hc sinh c hc lc tng i kh v ng
u).GV yu cu mi hc sinh chun b 1 hnh vung,sau hc sinh thc hnh
gp hnh vung lm 8 phn bng nhau v t mu vo cc phn bng nhau v t
mu vo cc phn bng nhau.GV yu cu hc sinh nu kt qu: t mu vo my
phn trong 8 phn bng nhau ca hnh vung?Sau gio vin hng dn hc sinh
cch ghi li kt qu t mu vo hnh vung,hc sinh c v vit li phn
.Chng hn,HS t mu vo nm phn tm hnh vung ,GV hng dn
cch c phn s.Mi hc sinh s c nhng kt qu khc nhau ty thuc vo vic
cc em t mu vo my phn bng nhau ca hnh vung.Vi phng php
ny,i hi hc sinh phi tch cc ,ch ng tham gia cc hot ng,qua c c
hi trnh by kin ca mnh trc c lp,c tho lun,hp tc ,chia s t
lnh hi tri thc.T hc sinh c hng th hc tp,ng thi hiu su v ghi nh
kin thc,gim nh p lc hc tp,thc hin hc i i vi hnh,pht huy tnh
tch cc,ch ng v sng to ca hc sinh.
Kt Lun:
y l mt s kinh nghim m ti rt ra c trong qu trnh dy Ton 4

Long Ha,ngythngnm..
Ngi vit

Phan Th M Dung