> plane(P2,[d,EC],[x,y,z]); HÖÔÙNG DAÃN SÖÛ DUÏNG MAPLE TRONG HÌNH HOÏC

P2 Phaàn I. HÌNH HOÏC GIAÛI TÍCH TRONG MAËT PHAÚNG

* Tröôùc khi baét ñaàu laøm vieäc vôùi hình hoïc giaûi tích trong maët phaúng
> Equation(P2); baèng Maple, ta phaûi duøng leänh: [> with(geometry);
−288 − 144 x + 144 y − 48 z = 0
1) Moät vaøi thao taùc cô baûn
> line(d3,[P,P2]); a) Nhaäp toaï ñoä moät ñieåm .
d3 Ñeå nhaäp toaï ñoä cuûa ñieåm A(a; b) ta nhaäp nhö sau:
[> point (A, a, b);
> Equation(d3,m); b) Tính khoaûng caùch giöõa hai ñieåm A(x1; y1) vaø B(x2; y2), ta nhaäp:
[ 2 + 10368 m , 4, −31104 m ] [> point(A,x1,y1),point(B,x2,y2);
A, B

[> distance(A,B);

( x1 − x2)2 + ( y1 − y2)2
c) Ñöôøng thaúng :
Ñeå nhaäp phöông trình cuûa ñöôøng thaúng l : ax + by + c = 0, ta nhaäp
[> line(l,a*x +b*y + c = 0,[x,y]);

I. TAM GIAÙC VAØ CAÙC VAÁN ÑEÀ LIEÂN QUAN

1) Khai baùo moät tam giaùc trong Maple
a) Tam giaùc coù teân laø ABC ñi qua ba ñænh A, B, C cho tröôùc, ta nhaäp:

triangle[ABC, [A, B, C] );
Ví duï: Khai baùo moät tam giaùc ABC ñi qua ba ñieåm A(1; 1), B(0; 0) vaø
C(0; 5) ta laøm nhö sau:
[> point(A,1,1), point(B,0,0),point(C,0,5);
A, B, C

[> triangle(ABC,[A,B,C]);
ABC

b) Tam giaùc coù teân laø T ñöôïc laäp bôûi ba ñöôøng thaúng l1 , l2 , l3. Ta nhaäp:

72 1
 triangle(T, [l1, l2, l3]); > a:=ParallelVector(d);
a := [ -12, 0, 36 ]
Ví duï: Ba caïnh AB, BC, CA cuûa tam giaùc ABC coù phöông trình laàn löôït laø :
x + 21y – 22 = 0, 5x – 12y + 7 = 0 , 4x – 33y + 146 = 0. Khi ñoù, ta nhaäp > point(A,2,0,0);point(E,0,0,0);
[> line(AB, x + 21*y -22 = 0,[x,y]),line(BC,5*x - 12*y +7 = A
0,[x,y]),line(AC, 4*x - 33*y +146 = E
0,[x,y]),triangle(ABC,[AB,BC,AC]);
c) Tam giaùc khi bieát ñoä daøi ba caïnh. > point(B,0,4,0);
B

triangle(Teân tam giaùc , [caïnh 1, caïnh 2, caïnh 3]); > point(C,2,4,6);

C
Ví duï: Ñeå nhaäp tam giaùc coù ñoä daøi ba caïnh laø 3, 4, 5. Neáu tam giaùc naøy
coù teân laø ABC, ta nhaäp: > line(AB,[A,B],t);
[> triangle(ABC,[3,4,5]);
AB
ABC
> Equation(AB);
d) Tam giaùc khi bieát ñoä daøi hai caïnh vaø goùc xen giöõa hai caïnh ñoù [ 2 − 2 t, 4 t, 0 ]

triangle(T, [caïnh 1, 'angle'= goùc xen giöõa hai caïnh, caïnh 2]) ; > plane(P,[d,AB],[x,y,z]);
P
Ví duï: Ñeå nhaäp tam giaùc coù ñoä daøi hai caïnh laø 2, 1 vaø goùc xen giöõa hai
caïnh laø π /2, ta nhaäp: > Equation(P);
576 − 144 x − 72 y − 48 z = 0
[> triangle(T4,[2,'angle'=Pi/2,1]):
> line(EC,[E,C]);
2) CAÙC ÑÖÔØNG ÑAËC BIEÄT TRONG TAM GIAÙC EC
A. ÑÖÔØNG CAO
Ñeå khai baùo ñöôøng cao hA ñi qua ñænh A cuûa tam giaùc ABC, ta nhaäp : > Equation(EC,t);
[ 2 t, 4 t, 6 t ]
altitude(hA, A, ABC); > intersection(M,EC,P);
M

hay altitude(hA, A, ABC, H ); > coordinates(M);

 4, 8, 4 
 
v ÔÛ ñaây, H laø chaân ñöôøng cao. 3 3 
2 71
Use d1, d2, and d3 to define the parallelepiped pp. v Ñeå xem chi tieát veà ñöôøng cao hA ta duøng leänh detail(hA);
> parallelepiped(pp,[d1,d2,d3]); v Trong detail, neáu khai baùo theo caùch 1 ta seõ bieát ñöôïc phöông
pp trình ñöôøng cao hA, coøn neáu khai baùo theo caùch 2 ta seõ bieát ñöôïc
toaï ñoä chaân ñöôøng cao H.
> form(pp); Ví duï: Vieát phöông trình ñöôøng cao hA cuûa tam giaùc ABC vôùi ba ñænh
parallelepiped3d A(0; 0), B(2; 0) vaø C(1; 3). Ta laøm nhö sau:
> DefinedAs(pp); Caùch 1
[ d1 , d2 , d3 ] [> triangle(ABC, [point(A,0,0), point(B,2,0), point(C,1,3)]):
altitude(hA1,A,ABC);
> detail(pp); hA1
name of the object: pp
[> detail(hA1);
form of the object: parallelepiped3d assume that the names of the horizontal and vertical axes are _x and _y,
the 6 parallelogram faces of the object: [[[0, 0, 0], [4, 0, 0], [9, 5, 1], [5, 5, 1] \ respectively
], [[0, 2, 5], [4, 2, 5], [9, 7, 6], [5, 7, 6]], [[0, 0, 0], [4, 0, 0], [4, 2, 5], [0, 2, 5 \
name of the object: hA1
]], [[4, 0, 0], [9, 5, 1], [9, 7, 6], [4, 2, 5]], [[5, 5, 1], [9, 5, 1], [9, 7, 6], [5, 7, \
form of the object: line2d
6]], [[0, 0, 0], [5, 5, 1], [5, 7, 6], [0, 2, 5]]]
equation of the line: -_x+3*_y = 0
coordinates of the 8 vertices: [[0, 0, 0], [4, 0, 0], [5, 5, 1], [9, 5, 1], [0, 2, 5], [ \
4, 2, 5], [5, 7, 6], [9, 7, 6]] Trong detail ta coù phöông trình ñöôøng cao hA1 laø – x + 3y = 0
Caùch 2
[> with(geometry);
(Ñeà döï bò khoái A, 2007)
[> triangle(ABC, [point(A,0,0), point(B,2,0),
> plane(alpha,6*x-3*y+2*z=0,[x,y,z]);
α point(C,1,3)]):altitude(hA1,A,ABC,H);
hA1
> plane(beta,6*x+3*y+2*z-24=0,[x,y,z]);
[> detail(hA1);
β name of the object: hA1
> n1:=NormalVector(alpha); form of the object: segment2d
n1 := [ 6, -3, 2 ] the two ends of the segment: [[0, 0], [9/5, 3/5]]

> n2:=NormalVector(beta); Chuù yù: Trong detail [9/5,3/5] laø toaï ñoä chaân ñöôøng vuoâng goùc H.
n2 := [ 6, 3, 2 ]
B. ÑÖÔØNG TRUNG TUYEÁN
> line(d,[alpha,beta]); Ñeå khai baùo ñöôøng trung tuyeán AM ñi qua ñænh A cuûa tam giaùc ABC, ta
d nhaäp :
70 3
 median(AM, A, ABC); Description
A parallelepiped is a polyhedron bounded by six parallelograms. It
* Ñeå xem chi tieát veà ñöôøng trung tuyeán AM, ta duøng leänh detail(AM);
Ví duï : Vieát phöông trình ñöôøng trung tuyeán AM cuûa tam giaùc ABC bieát can be defined from three given directed segments having a
A(5; 1), B(2; 3) vaø C(– 6; – 1). common initial point.
[> triangle(ABC, [point(A,5,1),point(B,2,3),point(C,-6,- To access the information related to a parallelepiped pp, use the
1)]):median(AM,A,ABC); following function calls:
AM
form(pp) returns the form of the geometric object
[> detail(AM);
assume that the names of the horizontal and vertical axes are _x and _y, (that is, parallelepiped3d if pp is a parallelepiped).
respectively
name of the object: AM See geom3d[form].

form of the object: line2d DefinedAs(pp) returns the list of three directed segments
equation of the line: 7-7*_y = 0
defining pp. See geom3d[DefinedAs].
trong detail cho bieát phöông trình ñöôøng trung tuyeán AM laø 7 – 7y = 0.
detail(pp) returns a detailed description of the
C. ÑÖÔØNG PHAÂN GIAÙC TRONG CUÛA TAM GIAÙC.
Ñeå khai baùo ñöôøng phaân giaùc trong AD ñi qua ñænh A cuûa tam giaùc ABC, parallelepiped pp. See geom3d[detail].
ta nhaäp :
bisector(AD, A, ABC); This function is part of the geom3d package, and so it can be used
in the form parallelepiped(..) only after executing the
* Ñeå xem chi tieát veà ñöôøng phaân giaùc trong AD, ta duøng leänh command with(geom3d). However, it can always be accessed
detail(AD); through the long form of the command by using
Ví duï : Vieát phöông trình ñöôøng phaân giaùc trong AD cuûa tam giaùc ABC geom3d[parallelepiped](..).
bieát A(1; 6), B(3; 4) vaø C(0; 1).
[> Examples
triangle(ABC,[point(A,1,6),point(B,3,4),point(C,0,1)]):bisector(AD,A, > with(geom3d):
ABC); Define four points A, B, C, and E.
AD > point(A,0,0,0), point(B,4,0,0), point(C,5,5,1), point(E,0,2,5):
Define three directed segments d1, d2, and d3 with initial point A and
[> detail(AD);
end points B, C, and E respectively.
assume that the names of the horizontal and vertical axes are _x and _y,
respectively > dsegment(d1,[A,B]), dsegment(d2,[A,C]), dsegment(d3,[A,E]):

4 69
 MBD name of the object: ba
form of the object: line2d
[> Equation(MBD);
1 1 1 1 1 equation of the line: (5*8^(1/2)+2*26^(1/2))*_x+(2*26^(1/2)-8^(1/2))*_y-14*2
a~ b~ x + a~ b~ y +  −2  a~ + a~  a~ + a~ 2  z − a~ 2 b~ = 0 6^(1/2)+8^(1/2) = 0
2 2  2 2   2

[> ArePerpendicular(A1BD,MBD,'cond'); D. ÑÖÔØNG PHAÂN GIAÙC NGOAØI CUÛA TAM GIAÙC.

FAIL Ñeå khai baùo ñöôøng phaân giaùc AE ñi qua ñænh A cuûa tam giaùc ABC, ta
nhaäp :
[> cond; ExternalBisector(AE, A, ABC);
1 1
a~ 2 b~ 2 + a~ 2  −2  a~ + a~  a~ + a~ 2  = 0
  2 2   * Ñeå xem chi tieát veà ñöôøng phaân giaùc ngoaøi AE, ta duøng leänh detail(AE);
2 2 2 2 2 2 2
Ta hieåu laø a b + a (– 2a + a ) = 0 hay a b – a = 0 4 3) CAÙC ÑIEÅM ÑAËC BIEÄT TRONG TAM GIAÙC
A. TROÏNG TAÂM CUÛA TAM GIAÙC
[> solve(a^2*b^2+a^2*(-2*(1/2*a+1/2*a)*a+a^2) = 0,{a}); Goïi G laø troïng taâm cuûa tam giaùc ABC, khi ñoù:
{ a~ = 0 }, { a~ = 0 }, { a~ = −b~ }, { a~ = b~ }
a) G ñöôïc khai baùo bôûi leänh centroid(G, ABC);
Chuù yù : b) Toaï ñoä G ñöôïc xaùc ñònh bôûi leänh coordinates(G);
1) Caùc kyù hieäu a ~ , b ~ ta hieåu laø a vaø b phaûi thoûa ñieàu kieän Ví du1:ï Cho tam giaùc ABC vôùi A(2; 3), B(-2; 4), C( – 4; 7). Tìm toaï ñoä
maø ta ñaõ ñaët trong assume, töùc laø a > 0 vaø b > 0. troïng taâm G cuûa tam giaùc ABC.
a
2) Do a > 0 vaø b > 0, neân ta chæ nhaän a = b hay = 1 . [> triangle(ABC,[point(A,2,3),point(B,-2,4),point(C,-4,7)]);
b
ABC
Xaùc ñònh laêng truï
Cuù phaùp parallelepiped(pp, [d1, d2, d3]) xaùc ñònh laêng truï “pp” vôùi ba
caïnh laø d1, d2, d3.
[> centroid(G,ABC);
G

geom3d[parallelepiped] - define a parallelepiped [> coordinates(G);

 -4, 14 
 
Calling Sequence 3 3
parallelepiped(pp, [d1, d2, d3]) Ví duï2: Cho tam giaùc ABC vôùi A(1; 2), B(2; 3), C(0; 7). Tìm toaï ñoä troïng

Parameters taâm G cuûa tam giaùc ABC.

pp - name of the parallelepiped Ta coù theå laøm goïn hôn nhö sau:
d1, d2, d3 - three directed segments having a common initial point [> point(A,1,2),point(B,2,3),point(C,0,7);
68 5
 A, B, C [> assume(a>0), assume(b>0);
[> dsegment(d1,[A,B]),dsegment(d2,[A,D]),dsegment(d3,[A,A1]);
[> coordinates(centroid(G,triangle(ABC,[A,B,C]))); d1, d2, d3
[ 1, 4 ]
[> parallelepiped(HHCN,[d1, d2, d3]);
B. TRÖÏC TAÂM CUÛA TAM GIAÙC HHCN
Goïi H laø tröïc taâm cuûa tam giaùc ABC, khi ñoù:
a) H ñöôïc khai baùo bôûi leänh orthorcenter(H, ABC); [> detail(HHCN);
b) Toaï ñoä H ñöôïc xaùc ñònh bôûi leänh coordinates(H); * Vì khoâng ñuû giaáy, neân khoâng in ra ñaây keát quaû cuûa detail(HHCN);
[> point(C1,a,a,b);
Ví duï: Caùc caïnh AB, BC, AC cuûa tam giaùc ABC laàn löôït coù phöông trình:
C1
4x – y – 7 = 0, x + 3y – 31 = 0 , x + 5y – 7 = 0.
[> midpoint(M,C,C1);
Xaùc ñònh tröïc taâm H cuûa tam giaùc. M
[> line(AB,4*x- y -7 = 0,[x,y]),line(BC,x + 3*y -31 = 0,[x,y]),line(AC,x
+5*y -7 =0,[x,y]),triangle(ABC,[AB,BC,AC],[x,y]); [> coordinates(M);
AB, BC , AC, ABC  1 a~ + 1 a~, 1 a~ + 1 a~, 1 b~ 
 
2 2 2 2 2 
[> orthocenter(H,ABC);
H  b
( ôû ñaây ta hieåu M  a; a;  )
 2
[> coordinates(H);
[ 3, 4 ] [> gtetrahedron(BDA1M,[A,D,A1,M]);
BDA1M
[> map(coordinates,DefinedAs(ABC));
[ [ 4, 9 ], [ 2, 1 ], [ 67, -12 ] ] [> volume(BDA1M);
1 1 1
a~ b~  a~ + a~ 
Chuù yù: leänh map(coordinates,DefinedAs(ABC)); Cho ta xaùc ñònh ñöôïc 6 2 2 
toaï ñoä cuûa ba ñænh A, B, C.
[> plane(A1BD,[A1,B,D],[x,y,z]);
A1BD
4)TRUNG TRÖÏC CUÛA MOÄT ÑOAÏN THAÚNG.
Ñeå khai baùo l laø trung tröïc cuûa ñoaïn thaúng AB, ta duøng leänh [> Equation(A1BD);
a~ b~ x + a~ b~ y + a~ 2 z − a~ 2 b~ = 0
PerpenBisector(l, A, B );
[> n1:=NormalVector(A1BD);
Vieát phöông trình trung tröïc l cuûa ñoaïn thaúng BC, bieát B(2; 0) vaø C(1; 3) n1 := [ a~ b~, a~ b~, a~ 2 ]

[> plane(MBD,[M,B,D],[x,y,z]);
6 67
 A, B, D, A1 [> point(B,2,0), point(C,1,3);
B, C
[> dsegment(d1,[A,B]),dsegment(d2,[A,D]),dsegment(d3,[A,A1]);
d1, d2, d3 [> PerpenBisector(l,B,C);
l
[> assume(a > 0);
[> parallelepiped(ABCDA1B1C1D1,[d1, d2, d3]); [> detail(l);
ABCDA1B1C1D1 assume that the names of the horizontal and vertical axes are _x and _y,
respectively
[> detail(ABCDA1B1C1D1); name of the object: l
[> point(D1,0,a,a), point(C,a,a,0); form of the object: line2d
D1, C
equation of the line: -3-_x+3*_y = 0
[> plane(BA1C,[B,A1,C],[x,y,z]);
BA1C maùy traû lôøi l coù phöông trình laø – 3 – x + 3y = 0.

[> Equation(BA1C); 5) DIEÄN TÍCH CUÛA MOÄT TAM GIAÙC

−a~ 2 x − a~ 2 z + a~ 3 = 0 Ñeå tính dieän tích cuûa tam giaùc ABC ta duøng leänh area(ABC);
Ví duï: Tính dieän tích tam giaùc ABC vôùi A(2; – 3), B(3; 2) vaø C( – 2; 5).
[> plane(DA1C,[D,A1,C],[x,y,z]);
DA1C
[> with(geometry);
[> Equation(DA1C); [>triangle(ABC,[point(A,2,-3),point(B,3,2), point(C,-2,5)]);
a~ 2 y + a~ 2 z − a~ 3 = 0 ABC

[> FindAngle(BA1C,DA1C); [> area(ABC);

1 14
π
3
Maùy traû lôøi dieän tích tam giaùc ABC laø 14.
Löu yù: Ñaây laø goùc giöõa hai maët phaúng
2) Trong khoâng gian vôùi heä toaï ñoä Ñeâcac vuoâng goùc Oxyz cho hình ÑÖÔØNG THAÚNG
hoäp chöõ nhaät ABCD.A’B’C’D’ coù A truøng vôùi goác toaï ñoä, B(a; 0; 0), D(0; * Khoaûng caùch töø moät ñieåm ñeán moät ñöôøng thaúng
a; 0), A’(0; 0; b) (a > 0, b > 0). Goïi M laø trung ñieåm caïnh CC’. Ñeå tính khoaûng caùch töø ñieåm M ñeán ñöôøng thaúng d, ta duøng leänh:
a) Tính theå tích khoái töù dieän BD’M theo a vaø b.
a distance(M, d);
b) Xaùc ñònh tyû soá ñeå hai maët phaúng (A’BD) vaø (MBD) vuoâng goùc.
b
a) [> point(A,0,0,0),point(B,a,0,0),point(D,0,a,0),point(A1,0,0,b); Ví duï 1. Tính khoaûng caùch töø ñieåm M(2; 3) ñeán ñöôøng thaúng
A, B, D, A1
66 7
 d : 3x + 6y = 1 Baøi 9: (TN, 2000, 2 ñieåm)
Trong khoâng gian vôùi heä toaï ñoä Oxyz cho maët phaúng (P) vaø maët
[> with(geometry);
caàu (S) coù caùc phöông trình töông öùng:
[> point(M,2,3),line(d,3*x+6*y=1,[x,y]);
(P) 2x – 3y + 4z – 5 = 0 vaø (S) x2 + y2 + z2 + 3x + 4y – z + 6 = 0.
M, l
a) Xaùc ñònh toaï ñoä taâm I vaø baùn kính R cuûa maët caàu (S).
[> distance(M,d); b) Tính khoaûng caùch töø taâm I ñeán maët phaúng (P). Töø ñoù suy ra raèng
23 maët phaúng (P) caét maët caàu (S) theo moät ñöôøng troøn maø ta kyù hieäu
5
15 laø (C). Xaùc ñònh baùn kính r vaø toaï ñoä taâm H cuûa ñöôøng troøn (C).
[> sphere(S,x^2+y^2+z^2+3*x+4*y-z+6=0,[x,y,z],'centername'=O);
Ví duï 2: Ba caïnh AB, BC, CA cuûa tam giaùc ABC coù phöông trình laàn löôït S
laø : x + 21y – 22 = 0, 5x – 12y + 7 = 0 , 4x – 33y + 146 = 0.
[> center(S);
Tính khoaûng caùch töø troïng taâm cuûa tam giaùc ñeán caïnh BC . O
[> line(AB, x + 21*y -22 = 0,[x,y]),line(BC,5*x - 12*y +7 = [> coordinates(O);
0,[x,y]),line(AC, 4*x - 33*y +146 =  -3, -2, 1 
0,[x,y]),triangle(ABC,[AB,BC,AC],[x,y]);  
2 2 
AB, BC , AC, ABC
[> R:=radius(S);
[> centroid(G,ABC); R :=
1
2
G 2
[> coordinates(G); [> plane(P,2*x-3*y+4*z-5=0,[x,y,z]);
[ -2, 3 ] P
[> distance(G,BC); [> d:=distance(O,P);
3 d := 0
* Hình chieáu cuûa moät ñieåm leân moät ñöôøng thaúng
Chuù yù: Vì khoaûng caùch töø taâm O cuûa (S) ñeán (P) baèng 0 neân ñieåm O
a) Ñeå khai baùo H laø hình chieáu cuûa ñieåm P leân ñöôøng thaúng l, ta duøng
∈ (P). Do ñoù, taâm cuûa ñöôøng troøn giao tuyeán chính laø O vaø baùn kính baèng
leänh:
baùn kính cuûa (S).
projection(H, P, l);
Baøi 10 :(ÑH, CÑ toaøn quoác, khoái A, 2003)
b) Ñeå tìm toaï ñoä hình chieáu H, ta duøng leänh: coordinates(H); 1) Cho hình laäp phöông ABCD.A’B’C’D’ . Tính soá ño cuûa goùc phaúng
Ví duï : Tìm hình chieáu Q cuûa ñieåm P(2; 3) leân ñöôøng thaúng nhò dieän [B, A’C, D].
l : x + y + 1 = 0.
[> point(A,0,0,0),point(B,a,0,0),point(D,0,a,0),point(A1,0,0,a);
[> point(P,2,3), line(l,x+y-1=0,[x,y]);
8 65
 b) Vieát phöông trình cuûa ñöôøng thaúng qua C vaø vuoâng goùc vôùi maët P, l
phaúng (A, B, D).
[> projection(Q,P,l);
c) Tính khoaûng caùch töø C tôùi maët phaúng (A, B, D). Q
a) [> point(O,0,0,0),point(A,3,0,0),point(B,0,4,0),point(C,0,0,5);
O, A, B, C [> coordinates(Q);
[ 0, 1 ]
[> dsegment(d1,[O,A]),dsegment(d2,[O,B]),dsegment(d3,[O,C]);
d1, d2, d3
* Ñieåm ñoái xöùng cuûa moät ñieåm qua moät ñöôøng thaúng
[> parallelepiped(HH,[d1, d2, d3]);
a) Ñeå khai baùo Q laø cuûa ñieåm ñoái xöùng cuûa ñieåm P leân ñöôøng thaúng l, ta
HH
duøng leänh:
[> detail(HH); reflection(Q, P, l);
[[0, 0, 0], [0, 4, 0], [0, 4, 5], [0, 0, 5]]]
coordinates of the 8 vertices: [[0, 0, 0], [3, 0, 0], [0, 4, 0], [3, 4, 0], [0, 0, 5], [ b)\) Ñeå tìm toaï ñoä cuûa Q, ta duøng leänh: coordinates(Q);
3, 0, 5], [0, 4, 5], [3, 4, 5]] Ví duï : Tìm ñieåm M1 ñoái xöùng vôùi ñieåm M2(8; – 9) qua ñöôøng thaúng ñi
qua hai ñieåm A(3; – 4) vaø B( – 1; – 2).
[> point(D,3,4,5);
D Giaûi
[> point(M2,8,-9),point(A,3,-4),point(B,-1,-2);
b) [> plane(ABD,[A,B,D],[x,y,z]); M2, A, B
ABD
[> line(AB,[A,B],[x,y]);
[> Equation(ABD); AB
−60 + 20 x + 15 y − 12 z = 0
[> Equation(AB);
[> n:=NormalVector(ABD); −10 − 2 x − 4 y = 0
n := [ 20, 15, -12 ]
[> reflection(M1,M2,AB);
[> line(L,[C,n]); M1
L
[> coordinates(M1);
[> Equation(L,t); [ 10, -5 ]
[ 20 t, 15 t, 5 − 12 t ]
Löu yù: Leänh Equation(AB); cho ta phöông trình cuûa ñöôøng thaúng AB.
c) [> distance(C,ABD);
120 * NHOÙM LEÄNH KIEÅM TRA
769
769 Sau khi ñaùnh leänh > with(geometry);

64 9
 Ta ñöôïc caùc leänh, trong ñoù coù caùc leänh baét ñaàu baèng Are hay Is. [> Equation(anpha);
Caùc leänh naøy nhaèm kieåm tra tính ñuùng (true), sai (false) cuûa moät tính 1 1 1 1
− + x+ y+ z=0
chaát hình hoïc naøo ñoù. Sau ñaây laø moät soá leänh cô baûn: 3 3 3 3
Teân leänh Cuù phaùp Chöùc naêng
[> AreCollinear(O,B,C);
AreCollinear AreCollinear(P, Q, R, cond) Kieåm tra tính thaúng haøng true
cuûa ba ñieåm P, Q, R.
[> sphere(S,[B,sqrt(2)],[x,y,z]);
AreConcurrent AreConcurrent(l1, l2, l3, cond ) Kieåm tra tính ñoàng quy S
cuûa ba ñöôøng thaúng l1, l2,
l3. [> Equation(S);
AreParallel AreParallel(l1, l2, cond) Kieåm tra tính song song x 2 + y 2 + z2 + 1 − 2 x − 2 y − 2 z = 0
cuûa hai ñöôøng thaúng l1,
l2. [> R:=radius(S);
R := 2
ArePerpendicular ArePerpendicular(l1, l2, cond) Kieåm tra tính vuoâng goùc
cuûa hai ñöôøng thaúng l1, [> d:=distance(B,anpha);
l2. 2
d := 3
AreTangent AreTangent(f, g) Kieåm tra söï tieáp xuùc cuûa 3
ñöôøng thaúng f vaø ñöôøng
[> line(AB,[A,B]);
troøn g hay söï tieáp xuùc
AB
cuûa hai ñöôøng troøn f vaø g
IsOnCircle IsOnCircle(f, c, cond) Kieåm tra xem ñieåm [> Equation(AB,t);
(hoaëc taäp hôïp caùc ñieåm) [ 1, t , t ]
f coù naèm treân ñöôøng troøn
c hay khoâng ? [> projection(l,AB,anpha);
IsOnLine IsOnLine(f, l, cond) Kieåm tra xem ñieåm l
(hoaëc taäp hôïp caùc ñieåm)
f coù naèm treân ñöôøng [> Equation(l);
thaúng l hay khoâng ?  1 − 2 t, 1 t, 1 t 
 
IsRightTriangle IsRightTriangle(ABC, cond ) Kieåm tra tính vuoâng goùc  3 3 3 
cuûa tam giaùc ABC.
Ñaây laø phöông trình tham soá .
Löu yù: Baøi 8: (TN, 1999, ñôït 2, 3 ñieåm)
1) Coù theå boû cond hoaëc söû duïng cond trong tröôøng hôïp coù chöùa
Trong khoâng gian Oxyz cho hình hoäp chöõ nhaät coù caùc ñænh A(3; 0;
tham soá.
0), B(0; 4; 0), C(0; 0; 5), O(0; 0; 0) vaø D laø ñænh ñoái dieän vôùi O.
a) Xaùc ñònh toaï ñoä ñænh D. Vieát PTTQ cuûa maët phaúng (A, B, D).
10 63
[> coordinates(center_S_1); 2) Khi keát thuùc caùc leänh naøy vaø nhaán Enter thì maùy traû lôøi laø
 3, 3 , 1  true(ñuùng) hoaëc false (sai).
 
2  Ví duï 1: Xeùt tính thaúng haøng cuûa ba ñieåm A(1; 2), B(2; 3) vaø C(0; 7).
Ta laøm nhö sau:
[> R:=radius(S);
1 [ point(A,1,2),point(B,2,3),point(C,0,7);
R := 21 A, B, C
2
[ AreCollinear(A, B, C);
[> d:=distance(center_S_1,anpha); false
1
d := 3 + m
2 Maùy traû lôøi false, töùc ba ñieåm A, B, C khoâng thaúng haøng.

[> solve(R=d,{m}); Ví duï 2 : Cho tam giaùc ABC vôùi A(1; m – 2), B(2; 3 + m), C(0; 7). Tìm m
{ m = −3 + 21 }, { m = −3 − 21 } ñeå ABC laø tam giaùc vuoâng.
Baøi 7: (TN, 2000 – 2001, 2,5 ñieåm)
Trong khoâng gian vôùi heä toaï ñoä Oxyz cho ba ñieåm Tröôùc heát ta duøng leänh [> AreCollinear(A, B, C);
1 1 1 ñeå kieåm tra tính thaúng haøng cuûa ba ñieåm A, B, C
A(1; 0; 0), B(1; 1; 1), C  ; ;  . [> AreCollinear(A, B, C);
 3 3 3
AreCollinear: "hint: could not determine if -m+14 is zero"
a) Vieát PTTQ cuûa maët phaúng ( α )vuoâng goùc ñöôøng thaúng OC taïi C. FAIL
Chöùng minh raèng ba ñieåm O, B, C thaúng haøng. Xeùt vò trí töông maùy baùo khoâng theå xaùc ñònh neáu – m + 14 = 0, töùc ba ñieåm A, B, C
ñoái cuûa maët caàu (S) taâm B, baùn kính 2 vôùi maët phaúng ( α ). thaúng haøng khi – m + 14 = 0 hay m = 14.
b) Vieát PTTQ cuûa ñöôøng thaúng g laø hình chieáu vuoâng goùc cuûa Löu yù: Trong moät soá baøi toaùn ta phaûi söû duïng leänh assume(giaû söû)
ñöôøng thaúng AB treân maët phaúng ( α ). m khoâng thoûa giaù trò ôû treân thì maùy môùi thöïc hieän tieáp baøi toaùn. Cuï theå,
a) [> point(A,1,0,0), point(B,1,1,1), point(C,1/3,1/3,1/3),point(O,0,0,0); trong baøi naøy, ta phaûi giaû söû m ≠ 14, töùc laø ta phaûi nhaäp :
A, B, C, O assume (m <> 14;
[> line(OC,[O,C]); Tuy nhieân, trong baøi naøy thì khoâng
OC [> point(A,1,m -2),point(B,2,3+m), point(C,0,7);
A, B, C
[> v:=ParallelVector(OC);
1 1 1 [> IsRightTriangle(ABC,cond);
v :=  , ,  IsRightTriangle: "hint: one of the following conditions must be satisfied: {-76+26*m-
3 3 3 2*m^2 = 0, -88+10*m = 0, 36-10*m = 0}"
FAIL
[> plane(anpha,[C,v],[x,y,z]);
anpha
Maùy thoâng baùo : Moät trong caùc ñieàu kieän sau phaûi thoûa maõn:

62 11
 {-76+26*m-2*m^2 = 0, -88+10*m = 0, 36-10*m = 0}" [> ArePerpendicular(AD,AC);
Baây giôø ta duøng leänh solve ñeå tìm m. true
[> solve(-76+26*m-2*m^2 = 0,{m}); [> gtetrahedron(ABCD,[A,B,C,D]);
13 1 13 1 ABCD
{m = − 17 }, { m = + 17 }
2 2 2 2
[> volume(ABCD);
[> solve(-88+10*m = 0, {m}); 4
44 3
{m = }
5
c) [> plane(ABD,[A,B,D],[x,y,z]);
[> solve(36-10*m = 0,{m}); ABD
18
{m =
5
} [> Equation(ABD);
2+2z=0
Vaäy ta phaûi coù :
[> NormalVector(ABD);
13 1 13 1 44 18 [ 0, 0, 2 ]
m= − 17 ; m = + 17 ; m = ; m =
2 2 2 2 5 5
[> plane(anpha,2*x+m=0,[x,y,z]);
Ví duï 3: Cho hai ñöôøng thaúng : anpha
l1 : 2x + 5y = 1 vaø l2 : 5x – 2y = 0. [> sphere(S,[A,B,C,D],[x,y,z]);
S
Chöùng minh raèng l1 vuoâng goùc vôùi l2
[> Equation(S);
x 2 + y 2 + z2 + 7 − 3 x − 6 y − 2 z = 0
[>line(l1,2*x+5*y=1,[x,y]),line(l2,5*x-2*y=0,[x,y]);
l1, l2
[> detail(S);
name of the object: S
[> ArePerpendicular(l1,l2);
true form of the object: sphere3d
name of the center: center_S_2
Maùy traû lôøi true töùc ta coù ñpcm. coordinates of the center: [3/2, 3, 1]
* Phöông trình cuûa ñöôøng thaúng qua moät ñieåm cho tröôùc vaø vuoâng goùc radius of the sphere: 1/2*21^(1/2)
vôùi moät ñöôøng thaúng cho tröôùc. surface area of the sphere: 21*Pi
Ñeå vieát phöông trình cuûa ñöôøng thaúng lp qua ñieåm P vaø vuoâng goùc vôùi volume of the sphere: 7/2*Pi*21^(1/2)
moät ñöôøng thaúng l cho tröôùc ta duøng leänh: equation of the sphere: x^2+y^2+z^2+7-3*x-6*y-2*z = 0

12 61
 Trong khoâng gian Oxyz vôùi heä toaï ñoä Oxyz, cho boán ñieåm A, B, C, PerpendicularLine(lp, P, l; )
D xaùc ñònh bôûi caùc heä thöùc:

→ → → → 
→ → → → Vieát phöông trình ñöôøng thaúng ñi qua ñieåm A(5; – 1) vaø vuoâng goùc
A = (2; 4; – 1), OB = i + 4 j − k , C = ( 2; 4; 3), OD = 2 i + 2 j − k . vôùi ñöôøng thaúng l : x + 4y + 5 =0.
a) Chöùng minh raèng AB ⊥ AC, AC ⊥ AD, AD ⊥ AB. Tính theå tích cuûa [> point(A,5,-1),line(l,x + 4*y + 5 =0,[x,y]);
khoái töù dieän ABCD. A, l
b) Vieát phöông trình tham soá cuûa ñöôøng thaúng vuoâng goùc chung
cuûa hai ñöôøng thaúng AB vaø CD. Tính goùc giöõa ñöôøng thaúng [> PerpendicularLine(D,A,l);
D
vaø maët phaúng (ABD).
c) Vieát phöông trình maët caàu (S) ñi qua boán ñieåm A, B, C, D. Vieát [> Equation(D);
phöông trình tieáp dieän (α) cuûa maët caàu (S) song song vôùi maët −21 + 4 x − y = 0
phaúng (ABD).
a) [> point(A,2,4,-1),point(B,1,4,-1),point(C,2,4,3),point(D,2,2,-1); Vaäy ñöôøng thaúng caàn tìm coù phöông trình – 21 + 4x – y = 0.
A, B, C, D
* Phöông trình cuûa ñöôøng thaúng qua moät ñieåm cho tröôùc vaø song song
[> line(AB,[A,B]); vôùi moät ñöôøng thaúng cho tröôùc.
AB
Ñeå vieát phöông trình cuûa ñöôøng thaúng lp qua ñieåm P vaø song song vôùi
[> Equation(AB,t); moät ñöôøng thaúng l cho tröôùc ta duøng leänh:
[ 2 − t, 4, -1 ]

[> line(AC,[A,C]);
AC ParallelLine(lp, P, l);

[> Equation(AC,t);
[ 2, 4, −1 + 4 t ] Vieát phöông trình ñöôøng thaúng ñi qua ñieåm P(2; 3) vaø song song
vôùi ñöôøng thaúng l : x + y = 1
[> line(AD,[A,D]); [> with(geometry):
AD
[> point(P, 2 , 3), line(l, x + y =1, [x,y]);
[> Equation(AD,t); P, l
[ 2, 4 − 2 t, -1 ]
[> ParallelLine(D,P,l);
[> ArePerpendicular(AB,AC); D
true
[> Equation(D);
[> ArePerpendicular(AB,AD); −5 + x + y = 0
true
60 13
 Vaäy ñöôøng thaúng caàn tìm coù phöông trình – 5 + x + y = 0. 56 − 28 x + 14 z = 0

Baøi 5: (TN, 1999, ñôït 1, 4 ñieåm)

Trong khoâng gian Oxyz cho ñieåm D( –3; 1; 2) vaø maët phaúng α ñi
qua A(1; 0; 11), B(0; 1; 10) vaø C(1; 1; 8).
a) Vieát phöông trình ñöôøng thaúng AC.
b) Vieát PTTQ cuûa maët phaúng α .
c) Vieát phöông trình maët caàu taâm D, baùn kính R = 5. Chöùng minh
raèng maët caàu naøy caét maët phaúng α .
a) [> point(A,1,0,11),point(B,0,1,10),point(C,1,1,8),point(D,-3,1,2);
A, B, C, D
GOÙC
* Goùc taïo bôûi hai ñöôøng thaúng. [> line(AC,[A,C]);
Ñeå tính goùc cuûa hai ñöôøng thaúng d1 vaø d2 ta duøng leänh : AC

[> Equation(AC,t);
FindAngle(d1, d2); [ 1, t, 11 − 3 t ]
Ví duï : Xaùc ñònh goùc ϕ giöõa hai ñöôøng thaúng:
b) [> plane(anpha,[A,B,C],[x,y,z]);
1) 5x – y + 7 = 0, 3x + 2y = 0; anpha
2) 3x + 2y – 1 = 0, 5x – 2y + 3 = 0.
[> Equation(anpha);
1) 13 − 2 x − 3 y − z = 0
[> line(D1,5*x-+7=0,[x,y]),line(D2,3*x+2*y=0,[x,y]);
D1, D2 [> sphere(S,[D,5],[x,y,z]);
S
[> FindAngle(D1,D2);
1
π c) [> Equation(S);
4 x 2 + y 2 + z 2 − 11 + 6 x − 2 y − 4 z = 0

2) [> line(D1,3*x+2*y-1=0,[x,y]),line(D2,5*x-2*y+3=0,[x,y]); [> distance(D,anpha);

D1, D2 14
[> FindAngle(D1,D2); [> radius(S);
16
arctan   5
 11 
Ñeå yù : distance(D,anpha)< radius(S)
ÑÖÔØNG TROØN Baøi 6: (TN, 2002– 2003, 2,5 ñieåm).

14 59
a) [> point(A,1,0,-2),point(B,0,-4,-4), plane(anpha,3*x- 1) Khai baùo phöông trình moät ñöôøng troøn
2*y+6*z+2=0,[x,y,z]);
A, B, anpha Neáu ñöôøng troøn C, coù phöông trình
x2 + y2 – 2ax – 2by + c = 0
[> sphere(S,[A,anpha],[x,y,z]);
S Trong Maple ta nhaäp:

[> Equation(S); circle(C,x^2 + y^2 – 2*a*x – 2*b*y + c = 0,[x, y]);

2 2 2
x +y +z +4−2x+4z=0
2)Thieát laäp phöông trình ñöôøng troøn .
[> line(L,[A,B]); Maple cho pheùp laäp phöông trình ñöôøng troøn thoûa moät trong caùc Ñ. K sau:
L
a) Ñöôøng troøn ñi qua ba ñieåm A, B, C cho tröôùc vôùi cuù phaùp nhö sau:
[> Equation(L,t);
[ 1 − t, −4 t, −2 − 2 t ] circle(teân ñöôøng troøn, [A, B, C], [x, y]);

[> intersection(giaodiem,L,anpha); VD: Laäp phöông trình ñöôøng troøn ñi qua ba ñieåm A(5; 0), B(0; 1), C(3; 3)
giaodiem [> point(A,5,0),point(B,0,1),point(C,3,3);
A, B, C
[> coordinates(giaodiem);
[ 2, 4, 0 ] > circle(ABC,[A,B,C],[x,y]);
ABC
b) [> a:=ParallelVector(L);
a := [ -1, -4, -2 ] [> Equation(ABC);
x2 + y2 − 5 x − y = 0
[> n:=NormalVector(anpha);
n := [ 3, -2, 6 ] [> coordinates(center(ABC));
 5, 1 
[> with(linalg);  
Warning, the name inverse has been redefined
2 2
[> crossprod(a,n); [> radius(ABC);
[ -28, 0, 14 ] 1
13 2
2
[> v:=vector([-28, 0, 14]);
v := [ -28, 0, 14 ] Chuù yù:
[> plane(P,[point(A,1,0,-2),v],[x,y,z]); a) Leänh coordinates(center(ABC));cho ta toaï ñoä cuûa taâm ñöôøng
P troøn ABC.
b) Leänh radius(ABC); cho ta baùn kính cuûa ñöôøng troøn ABC.
[> Equation(P);
58 15
 c) Leänh Equation(ABC);cho ta phöông trình cuûa ñöôøng troøn ABC. A, B, C, O
d) Neáu khoâng duøng caùc leänh naøy, ta coù theå xem chi tieát veà ñöôøng
[> sphere(S,[A,B,C,O],[x,y,z]);
troøn ABC baèng leänh detail(ABC); S
[> detail(ABC);
name of the object: ABC [> Equation(S);
form of the object: circle2d x 2 + y 2 + z2 − 2 x − 4 y − 4 z = 0
name of the center: center_ABC
[> center(S);
coordinates of the center: [5/2, 1/2] center_S_1
radius of the circle: 1/2*13^(1/2)*2^(1/2)
equation of the circle: x^2+y^2-5*x-y = 0 [> coordinates(center_S_1);
[ 1 , 2, 2 ]

b) Ñöôøng troøn coù taâm A cho tröôùc vaø baùn kính R cho tröôùc [> R:=radius(S);
R := 3
vôùi cuù phaùp nhö sau:
circle(teân ñöôøng troøn, [A, R], [x, y]); b) [> plane(P,[A,B,C],[x,y,z]);
P
Ví duï 1 : Vieát phöông trình ñöôøng troøn coù taâm A(4; – 8) vaø baùn kính laø 5.
[> Equation(P);
[> point(A,4,-8);
−32 + 16 x + 8 y + 8 z = 0
A
[> NormalVector(P);
[> Equation(circle(C,[A,5],[x,y]));
[ 16, 8, 8 ]
x 2 + 55 + y 2 − 8 x + 16 y = 0
[> line(D,[point(center_S_1,1,2,2),[16, 8, 8]]);
Ví duï 2: Vieát phöông trình ñöôøng troøn coù taâm C(1; – 1) vaø tieáp xuùc vôùi D
ñöôøng thaúng 5x – 12y + 9 = 0.
[> point(C,1,-1),line(D,5*x-12*y+9=0,[x,y]); [> Equation(D,t);
C, D [ 1 + 16 t, 2 + 8 t, 2 + 8 t ]

[> R:= distance(C,D); Baøi 4: (TN, 1998, ñôït 2, 2 ñieåm)

R := 2 Trong khoâng gian Oxyz cho hai ñieåm A(1; 0; – 2), B(0; – 4; – 4) vaø
maët phaúng ( α ) coù phöông trình 3x – 2y + 6z + 2 = 0.
[> circle(T,[C,R],[x,y]);
a) Vieát phöông trình maët caàu tieáp xuùc vôùi maët phaúng ( α ) vaø nhaän A
T
laøm taâm. Tìm toaï ñoä giao ñieåm cuûa AB vaø maët phaúng ( α ).
[> Equation(T); b) Vieát phöông trình maët phaúng chöùa ñöôøng thaúng AB vaø vuoâng goùc
x2 − 2 + y2 − 2 x + 2 y = 0 vôùi maët phaúng ( α ).
16 57
 obj 3) Phöông tích cuûa moät ñieåm ñoái vôùi moät ñöôøng troøn.
Ñeå tính phöông tích cuûa ñieåm P ñoái vôùi ñöôøng troøn C, ta duøng leänh:
[> coordinates(obj);
[ 4, 0, 1 ]
powerpc(P, C);
Baøi 2.( TN, 1997, ñôït 2)
Trong khoâng gian Oxyz cho A(1; 4; 0), B(0; 2; 1), C(1; 0; 4).
a) Vieát PTTS cuûa ñöôøng thaúng AB. Ví duï : Cho ñöôøng troøn coù phöông trình x2 + y2 – 2x + 4y – 8 = 0
b) Vieát PTTQ cuûa maët phaúng α qua C vaø vuoâng goùc vôùi AB. Xaùc vaø caùc ñieåm A(1; – 5), B(6; 1) vaø C( – m; m). Haõy xeùt xem ñieåm A, B
ñònh toaï ñoä giao ñieåm cuûa AB vaø α . naèm trong hay naèm ngoaøi ñöôøng troøn. Tìm m ñeå C thuoäc ñöôøng troøn.
a) [> point(A,1,4,0),point(B,0,2,1), point(C,1,0,4),line(L,[A,B]); [> point(A,1,-5), point(B,6,1), circle(DTRON,x^2+y^2-2*x+4*y-
A, B, C, L 8=0,[x,y]),point(C,-m,m);
A, B, DTRON , C
[> Equation(L,t);
[ 1 − t, 4 − 2 t, t ] [> powerpc(A,DTRON);
-4
[> v:=ParallelVector(L);
v := [ -1, -2, 1 ] [> powerpc(B,DTRON);
21
b)[> plane(anpha,[C,v],[x,y,z]);
anpha [> powerpc(C,DTRON);
( −m − 1 ) 2 + ( m + 2 ) 2 − 13
[> Equation(anpha);
−3 − x − 2 y + z = 0 [> simplify((-m-1)^2+(m+2)^2-13);
2 m2 + 6 m − 8
[> intersection(H,L,anpha);
H [> solve(2*m^2+6*m-8 =0,{m});
{ m = 1 } , { m = -4 }
[> coordinates(H);
[ -1, 0, 2 ] Löu yù:
Baøi 3 : (TN, 1998, ñôït 1, 2 ñieåm) a) Töø ñaùp soá ta thaáy: A ôû trong ñöôøng troøn vaø B ôû ngoaøi ñöôøng troøn.
Trong khoâng gian Oxyz cho caùc ñieåm A(2; 0; 0), B(0; 4; 0), C(0; 0; 4). b) Coù theå duøng leänh IsOnCircle ñeå tìm m ñeå C thuoäc ñöôøng troøn.
a) Vieát phöông trình maët caàu ñi qua boán ñieåm O, A, B, C. Xaùc ñònh 4) Leänh intersection : Tìm giao ñieåm cuûa hai ñöôøng thaúng, moät ñöôøng
toaï ñoä taâm I vaø ñoä daøi baùn kính R cuûa maët caàu ñoù. thaúng vaø moät ñöôøng troøn, hoaëc hai ñöôøng troøn.
b) Vieát phöông trình maët phaúng (ABC). Vieát PTTS cuûa ñöôøng thaúng (find the intersections between two lines, a line and a circle, or two
ñi qua I vaø vuoâng goùc vôùi maët phaúng (ABC). circles).
a) [> point(A,2,0,0),point(B,0,4,0), point(C,0,0,4),point(O,0,0,0); Cuù phaùp :
56 17
 intersection(obj,f,g); a) [> point(A,3,-2,-2),point(B,3,2,0),point(C,0,2,1),point(D,-1,1,2);
hay intersection(ten,f,g,[M, N]); A, B, C, D

[> plane(BCD,[B,C,D],[x,y,z]);
obj - (moät teân ) a name
BCD
f, g - (ñöôøng thaúng hoaëc ñöôøng troøn ) the lines or circles
404. Trong caùc tröôøng hôïp sau xaùc ñònh xem ñöôøng thaúng caét, tieáp xuùc [> Equation(BCD);
hoaëc khoâng coù ñieåm chung vôùi ñöôøng troøn : −7 + x + 2 y + 3 z = 0
1) y = 2x – 3, x2 + y2 – 3x + 2y – 3 = 0; [> IsOnObject(A,BCD);
1 1 false
2) y = x – , x2 + y2 – 8x + 2y + 12 = 0;
2 2
b) [> sphere(S,[A,BCD],[x,y,z]);
3) y = x + 10, x2 + y2 – 1 = 0. S
1) [> circle(C,x^2+y^2-3*x+2*y-3=0,[x,y]),line(D,y=2*x-3,[x,y]);
C, D [> Equation(S);
x 2 + y 2 + z2 + 3 − 6 x + 4 y + 4 z = 0
[> intersection(H,D,C,[M,N]);
[ M, N ] [> detail(S);
name of the object: S
[> coordinates(M);
form of the object: sphere3d
 11, 7 
  name of the center: A
 5 5
coordinates of the center: [3, -2, -2]
[> coordinates(N); radius of the sphere: 14^(1/2)
[ 0, -3 ]
surface area of the sphere: 56*Pi
 11 7  volume of the sphere: 56/3*Pi*14^(1/2)
Maùy baùo ñöôøng thaúng caét ñöôøng troøn taïi 2 ñieåm M  ;  vaø N (0; − 3)
 5 5 equation of the sphere: x^2+y^2+z^2+3-6*x+4*y+4*z = 0

2) [> circle(C,x^2+y^2-8*x+2*y+12=0,[x,y]),line(D,y=1/2*x-1/2,[x,y]); [> n:=NormalVector(BCD);

C, D n := [ 1, 2, 3 ]

[> AreTangent(C,D); [> line(L,[point(A,3,-2,-2),[1, 2, 3]]);

true L

[> intersection(TX,C,D,[M,N]); [> Equation(L,t);

TX [ 3 + t, −2 + 2 t, −2 + 3 t ]

[> coordinates(TX); [> intersection(obj,L,BCD);

18 55
 gd1 [ 3, 1 ]

[> coordinates(gd1); Maùy baùo ñöôøng thaúng tieáp xuùc vôùi ñöôøng troøn taïi ñieåm TX(3; 1)
[ 3, 7, -6 ]
3) [> circle(C,x^2+y^2-1=0,[x,y]),line(D,y=x+10,[x,y]);
[> plane(P,2*x + 4*y - 2 = 0,[x,y,z]); C, D
P
[> AreTangent(C,D);
false
[> coordinates(intersection(gd2,l1,P));;
[ -1, 1, 2 ] [> intersection(H,C,D,[M,N]);
intersection: "there is no point of intersection"
[> sphere(S,x^2+y^2+z^2-3*z=25,[x,y,z]);
S Maùy baùo ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn khoâng coù ñieåm chung
434.Töø ñieåm M(4; – 4), veõ caùc tieáp tuyeán tôùi ñöôøng troøn
[> intersection(gd3,l1,S);
Error, (in intersection) wrong number/type of arguments x2 + y2 – 6x + 2y + 5 = 0.
Tính ñoä daøi daây cung noái caùc tieáp ñieåm.(ÑS. 10 )
[> detail(gd3);
[ name of the object: l1_intersect1_S [> circle(C,x^2+y^2-6*x+2*y+5=0,[x,y]);
form of the object: point3d C
coordinates of the point: [-25/29, 35/29, 50/29] , name of the object: l1_intersec \[> point(M,4,-4);
t2_S M
form of the object: point3d
[> TangentLine(TT,M,C,[L1,L2]);
coordinates of the point: [-1, 1, 2] ] [ L1, L2 ]
Qua detail(gd3) ta coù hai giao ñieåm cuûa l1 vaø S laø : [> Equation(L1);
( – 25/ 29; 35/29 ; 50/ 29)vaø ( – 1; 1; 2). −4 − x − 2 y = 0
MOÄT SOÁ ÑEÀ THI [> Equation(L2);
Baøi 1. (TN, 1997, ñôït 1)
12 − 2 x + y = 0
Trong khoâng gian Oxyz cho boán ñieåm A(3; –2; –2), B(3; 2; 0), C(0; [> intersection(TX1,L1,C,[M,N]);
2; 1) vaø D( –1; 1; 2). TX1
a) Vieát phöông trình maët phaúng (BCD). Suy ra ABCD laø moät töù
dieän. [> A:=coordinates(TX1);
b) Vieát phöông trình maët caàu taâm A tieáp xuùc vôùi maët phaúng (BCD). A := [ 2, -3 ]
Tìm toaï ñoä tieáp ñieåm.
54 19
[> intersection(TX2,L2,C,[M,N]); [> IsTangent(Q,S,'cond');
TX2 IsTangent: "unable to determine if 2*77^(1/2)-1/77*abs(-51+m)*77^(1/2) is zero"
FAIL
[> B:=coordinates(TX2);
B := [ 5, -2 ] [> solve(2*77^(1/2)-1/77*abs(-51+m)*77^(1/2)=0,{m});
{ m~ = 205 }, { m~ = -103 }
[> with(student);
Warning, the names distance, midpoint and slope have been redefined leänh intersection

[> distance(A,B); Cuù phaùp Chöùc naêng

10 intersection(obj, l1, l2) Tìm toaï ñoä giao ñieåm cuûa hai
ñöôøng thaúng l1 vaø l2.
intersection(obj, l1, p1) Tìm toaï ñoä giao ñieåm cuûa ñöôøng
* ÑH, CÑ toaøn quoác, khoái D, 2003 thaúng l1 vaø maët phaúng P1.
Trong maët phaúng vôùi heä toaï ñoä Oxy cho ñöôøng troøn intersection(obj, l1, S) Tìm toaï ñoä giao ñieåm cuûa ñöôøng
thaúng l1 vaø maët caàu S.
(C) : (x– 1)2 + (y – 1)2 = 4 vaø ñöôøng thaúng d: x – y – 1 = 0. intersection(obj, p1, p2) Tìm giao tuyeán cuûa hai maët phaúng
Vieát phöông trình cuûa ñöôøng troøn (C’) ñoái xöùng vôùi ñöôøng troøn (C) qua p1 vaø p2.
ñöôøng thaúng d. Tìm toaï ñoä giao ñieåm cuûa (C) vaø (C’). intersection(obj, p1, p2, p3 ) Tìm toaï ñoä giao ñieåm cuûa ba maët
[> circle(C,(x-1)^2+(y-2)^2=4,[x,y]); phaúng p1, p2, p3.
C Ví duï : Cho hai ñöôøng thaúng :
 x = t + 5,  x = t + 5,
[> line(d,x-y-1=0,[x,y]);  
l1 :  y = −4t − 1, l2 :
d  y = −4t − 1,
 z = t − 4.  z = t − 4.
 
[> reflection(C1,C,d); Cho maët phaúng P : 2x + 4y – 2 = 0 vaø maët caàu S : x2 + y2 + z2 = 25.
C1 Tìm toaï ñoä giao ñieåm cuûa:
[> Equation(C1); a) l1 vaø l2;
y2 + 5 + x2 − 6 x = 0 b) l1 vaø P;
c) l1 vaø S.
[> intersection(giaodiem,C,C1,[M,N]);
[ M, N ] [> line(l1,[2*t-3,3*t-2,-4*t+6],t),line(l2,[t+5,-4*t-1,t-4],t);
l1, l2
[> coordinates(M);
[ 3, 2 ] [> intersection(gd1,l1,l2);

20 53
[> plane(P,4*x+3*z-17=0,[x,y,z]),sphere(S,(x-3)^2+(y+2)^2+(z- [> coordinates(N);
1)^2=25,[x,y,z]); [ 1, 0 ]
P, S
ÔÛ ñaây, (C1) laø (C’) cuûa ñeà baøi.
[> assume( m <>-17);
[> plane(P1,4*x+3*z+m=0,[x,y,z]); 412. Vieát phöông trình cuûa ñöôøng troøn ñi qua ñieåm A(1; –1) vaø qua caùc
P1 giao ñieåm cuûa hai ñöôøng troøn
x2 + y2 + 2x – 2y – 23 = 0, x2 + y2 – 6x + 12y – 35 = 0.
[> IsTangent(P1,S,'cond'); Write the equation of the circle which passes through the point A(1;
IsTangent: "unable to determine if 5-1/5*abs(15+m) is zero"
FAIL – 1) and through the points of intersection of the two circles
x2 + y2 + 2x – 2y – 23 = 0, x2 + y2 – 6x + 12y – 35 = 0.
[> solve(5-1/5*abs(15+m)=0,{m}); ÑS. x2 + y2 + 6x – 9y – 17 = 0.
{ m~ = 10 }, { m~ = -40 }
[> circle(C1,x^2+y^2+2*x-2*y-23=0,[x,y]),circle(C2,x^2+y^2-
1117. Vieát phöông trình cuûa caùc maët phaúng tieáp xuùc vôùi maët caàu 6*x+12*y-35=0,[x,y]),point(A,1,-1);
C1, C2, A
x2 + y2 + z2 – 10x + 2y + 26z – 113 = 0
vaø song song vôùi caùc ñöôøng thaúng [> intersection(GIAODIEM,C1,C2,[M,N]);
x + 5 y − 1 z + 13 x + 7 y + 1 z − 8 [ M, N ]
= = , = = .
2 −3 2 3 −2 0
[> coordinates(M);
ÑS. 4x + 6y + 5z – 103 = 0, 4x + 6y + 5z + 205 = 0.  47, 38 
 
[> line(L1,[point(M1,-5,1,-13),[2,-3,2]]),line(L2,[point(M2,-7,-1,8),[3,-  13 13 
2,0]]);
L1, L2 [> coordinates(N);
[ -5, -2 ]
[> sphere(S,x^2+y^2+z^2-10*x+2*y+26*z-113,[x,y,z]);
S [> circle(C,[M,N,A],[x,y]);
C
[> plane(P,[L1, L2]);
P [> Equation(C);
x 2 − 17 + y 2 + 6 x − 9 y = 0
[> Equation(P);
79 + 4 x + 6 y + 5 z = 0 4) TIEÁP TUYEÁN CUÛA ÑÖÔØNG TROØN
* Loaïi 1 : Tieáp tuyeán taïi moät ñieåm thuoäc ñöôøng troøn.
[> plane(Q,4*x+6*y+5*z+m=0,[x,y,z]); Ñeå vieát phöông trình tieáp tuyeán cuûa ñöôøng troøn C taïi ñieåm P, ta
Q duøng leänh
tangentpc(l, P, c );
52 21
 l - the name of the tangent line (teân tieáp tuyeán ). Ví duï1: Vieát phöông trình tieáp dieän cuûa maët caàu x2 + y2 + z2 = 49 taïi ñieåm
M(6; – 3; – 2).
418. Vieát phöông trình tieáp tuyeán vôùi ñöôøng troøn (x + 2) 2 + (y – 3)2 =25 [>sphere(S,x^2+y^2+z^2=49,[x,y,z]),point(M,6,-3,-2);
taïi ñieåm A(–5; 7) S, M
Write the equation of the line tangent to the circle(x + 2) 2 + (y – 3)2 =25
at the point A(–5;7). (ÑS. 3x – 4y + 43= 0). [> TangentPlane(P,M,S);
P
[> point(A,-5,7),circle(C,(x+2)^2+(y-3)^2=25,[x,y]);
A, C
[> Equation(P,[x,y,z]);
[> tangentpc(l,A,C); 49 − 6 x + 3 y + 2 z = 0
l
Ví duï 2: Tìm phöông trình cuûa maët phaúng tieáp xuùc vôùi maët caàu
[> Equation(l); (x – 3)2 + (y – 1)2 + ( z + 2)2 = 24 taïi ñieåm M1( – 1; 3; 0).
−43 − 3 x + 4 y = 0 Find the equation of the tangent plane to the sphere
(x – 3)2 + (y – 1)2 + ( z + 2)2 = 24 at the point M1( – 1; 3; 0).
* Loaïi 2 : Tieáp tuyeán vôùi ñöôøng troøn ñi qua moät ñieåm cho tröôùc. ( ÑS. 2x – y – z + 5 = 0 ).
Ñeå vieát phöông trình tieáp tuyeán cuûa ñöôøng troøn C ñi qua ñieåm P [> sphere(S,(x-3)^2+(y-1)^2+(z+2)^2=24,[x,y,z]), point(M1,-1,3,0);
cho tröôùc S, M1
TangentLine( TEÂN , P, C, [x, y] ); [> TangentPlane(P,M1,S);
P
427. Vieát phöông trình caùc tieáp tuyeán vôùi ñöôøng troøn x2 + y2 = 5 keû töø
[> Equation(P,[x,y,z]);
5 5
ñieåm A ; −  . 10 + 4 x − 2 y − 2 z = 0
3 3
5 5 * Loaïi 2 : Tieáp dieän song song hoaëc vuoâng goùc vôùi moät maët phaúng cho
From the point A ; −  , tangent lines are drawn to the circle tröôùc
3 3
1116. Vieát phöông trình cuûa caùc maët phaúng tieáp xuùc vôùi maët caàu
x2 + y2 = 5. Find their equations. (ÑS. x – 2y – 5 = 0 vaø 2x – y – 5 = 0).
(x – 3)2 + (y+ 2)2 + ( z – 1)2 = 25
[> point(A,5/3,-5/3),circle(C,x^2+y^2=5,[x,y]); vaø song song vôùi maët phaúng 4x + 3z – 17 = 0.
A, C Write the equations of the tangent planes to the sphere
(x – 3)2 + (y+ 2)2 + ( z – 1)2 = 25
[> TangentLine(Tieptuyen,A,C,[L1,L2]);
[ L1, L2 ] which are parallel to the plane 4x + 3z – 17 = 0.
ÑS. 4x + 3z – 40 = 0, 4x + 3z + 10 = 0.
[> TangentLine(Tieptuyen,A,C,[L1,L2]);
[ L1, L2 ]
22 51
 [> Equation(L1);
III. Phöông tích cuûa moät ñieåm ñoái vôùi maët caàu. 5 1 2
− + x− y=0
Ñeå tính phöông tích cuûa ñieåm P ñoái vôùi maët caàu S (The power of 3 3 3
point P with respect to sphere S ), ta duøng leänh :
[> Equation(L2);
Powerps(P, S); 5 2 1
− x+ y=0
3 3 3
Ví duï : Cho maët caàu S : x2 + y2 + z2 – 2x – 4y + 6z – 25 = 0 vaø caùc ñieåm :
A(1; 2; 0), B(n; n – 3; – 4), C( – m; 2; 4) * Loaïi 3. tieáp tuyeán cuûa ñöôøng troøn song song hoaëc vuoâng goùc vôùi moät
a) Tìm phöông tích cuûa ñieåm A ñoái vôùi maët caàu S; ñöôøng thaúng cho tröôùc
b) Tìm n ñeå ñieåm B ôû trong maët caàu S;
436. Vieát phöông trình caùc tieáp tuyeán vôùi ñöôøng troøn
c) Chöùng minh raèng ñieåm C luoân ôû ngoaøi maët caàu ∀ m ∈ R.
x2 + y2 + 10x – 2y + 6 = 0,
a [> powerps(A,S); bieát tieáp tuyeán song song vôùi ñöôøng thaúng 2x + y – 7 = 0.
-30 Find the equations of the lines tangent to the circle
2 2
x + y + 10x – 2y + 6 = 0 and parallel to the line 2x + y – 7 = 0.
b) [> point(B,n, n-3,-4);
(ÑS. 2x + y – 1 = 0, 2x + y + 19 = 0).
B
[> line(D,2*x+y+m=0,[x,y]),circle(C,x^2+y^2+10*x-2*y+6=0,[x,y]);
[> powerps(B,S); D, C
2
−12 − 12 n + 2 n
[> AreTangent(D,C,'cond');
[> solve(-12-12*n+2*n^2<0,{n}); AreTangent: "hint: unable to determine if -19-18*m+m^2 is zero"
{ 3 − 15 < n, n < 3 + 15 } FAIL

[> solve(m^2-18*m-19=0,{m});
c) [> powerps(C,S); { m = 19 } , { m = -1 }
11 + 2 m + m 2
a) ÔÛ doøng leänh 1, ta goïi ñöôøng thaúng song song vôùi ñöôøng thaúng 2x
Do m2 + 2m + 11 = (m + 1)2 + 10 > 0, ∀ m neân coù ÑPCM
+ y – 7 = 0 coù daïng D : 2x + y + m = 0 ( m – 7).
IV. Tieáp dieän cuûa maët caàu
b) ÔÛ doøng leänh 2, ta duøng leänh AreTangent(D,C,'cond'); ñeå tìm
* Loaïi 1: Tieáp dieän taïi moät ñieåm thuoäc maët caàu
ñieàu kieän ñeå D tieáp xuùc vôùi ñöôøng troøn C. Töø ñoù, ta tìm ñöôïc m.
Ñeå khai baùo tieáp dieän cuûa maët caàu S taïi ñieåm P, ta nhaäp :

TangentPlane( teân tieáp dieän, P, S); * Ñöôøng troøn noäi tieáp tam giaùc
Ñeå vieát phöông trình ñöôøng troøn noäi tieáp tam giaùc ABC, ta thöïc hieän:
v Böôùc 1: Khai baùo tam giaùc ABC. Giaû söû tam giaùc coù teân laø T.
50 23
 v Böôùc 2 : Duøng leänh incircle(teân ñöôøng troøn , T); ñeå khai baùo
ñöôøng troøn. a)[>point(A,3,-2,-2),point(B,3,2,0),point(C,0,2,1),point(D,-1,1,2);
v Böôùc 3 : Duøng leänh Equation(teân ñöôøng troøn) ñeå vieát phöông A, B, C, D
trình ñöôøng troøn .
[> Equation(sphere(S,[A,B,C,D],[x,y,z]));
* Coù theå xem chi tieát ñöôøng troøn baèng leänh detail 24 15 16
x 2 + y 2 + z2 − 7 − x+ y− z=0
Ví duï: Vieát phöông trình ñöôøng troøn noäi tieáp tam giaùc ABO, bieát A(0; 1), 7 7 7
B(1; 0) vaø O(0; 0)
[> point(A,0,1),point(B,1,0),point(O,0,0),triangle(T,[A,B,O]); b) [> plane(BCD,[B,C,D],[x,y,z]);
A, B, O, T BCD

[> incircle(noitiep,T); [> Equation(sphere(S,[A,BCD],[x,y,z]));

noitiep x 2 + y 2 + z2 + 3 − 6 x + 4 y + 4 z = 0

[> Equation(noitiep); c) [> Equation(sphere(S,[A,B],[x,y,z]));

enter name of the horizontal axis > x;
x 2 + y 2 + z2 + 5 − 6 x + 2 z = 0
enter name of the vertical axis > y; d) [> line(BC,[B,C]);
2
2x 2y 2 1 2  BC
x2 + y2 − − + −  1 −  =0
2 + 2 2 + 2 ( 2 + 2 ) 2 2  2 + 2 
[> R:=distance(D,BC);
Ñeå cho ñaùp soá goïn laïi, baïn söû duïng leänh factor(%);nhö sau: 1
R := 14 10
[> factor(%); 10
3
x2 + y 2 − 2 x + x 2 − 2 y + y 2 + − 2 =0 [> Equation(sphere(S,[D,R],[x,y,z]));
2 23
x 2 + y 2 + z2 + +2x−2y−4z=0
Caùc pheùp bieán ñoåi trong hình hoïc phaúng
5
ÔÛ phaàn tröôùc, chuùng ta ñaõ xeùt pheùp ñoái xöùng cuûa moät ñieåm qua Chuù yù: Trong caâu d)
moät ñöôøng thaúng, trong phaàn naøy ta xeùt taát caû caùc pheùp bieán ñoåi trong v ÔÛ doøng leänh thöù nhaát, ta khai baùo BC laø ñöôøng thaúng qua hai
hình hoïc phaúng. ñieåm B vaø C.
1) Pheùp tònh tieán v ÔÛ doøng leänh thöù hai, ta gaùn R laø khoaûng caùch töø ñieåm D ñeán
geometry[translation] - find the translation of a geometric object with ñöôøng thaúng BC.
respect to a directed segment
Calling Sequence
translation(Q, obj, AB)
Parameters
24 49
 Q - the name of the object to be created: Teân cuûa ñoái töôïng ñöôïc taïo
qua pheùp tònh tieán.
II) Laäp phöông trình maët caàu thoûa ñieàu kieän cho tröôùc. obj - geometric object: Ñoái töôïng hình hoïc caàn laáy qua pheùp tònh tieán
Maple cho pheùp laäp phöông trình maët caàu thoûa moät trong caùc ñieàu kieän AB - directed segment: Höôùng cuûa ñoaïn thaúng AB, ta hieåu chính laø
sau: 
→
pheùp tònh tieán theo vectô AB .
Cuù phaùp Chöùc naêng 2) Pheùp quay
sphere(S, [A, B, C, D], [x, Khai baùo S laø maët caàu ñi qua boán ñieåm
geometry[rotation] - find the rotation of a geometric object with respect
y, z] , 'centername'= m ) A, B, C, D coù taâm m.
to a given point
sphere(S, [A, B], [x, y, z] , Khai baùo S laø maët caàu nhaän AB laøm
'centername' = m) ñöôøng kính vôùi taâm m. Calling Sequence
sphere(S, [A, R], [x, y, z]) Khai baùo S laø maët caàu taâm A, baùn kính rotation(Q, P, g, co, R)
R.
sphere(S, [A, P], [x, y, z]) Khai baùo S laø maët caàu taâm A tieáp xuùc Parameters
vôùi maët phaúng P. Q - the name of the object to be created
P - geometric object
Chuù yù: Sau khi khai baùo S, g - the angle of rotation
v Ñeå vieát phöông trình cuûa S, ta duøng leänh Equation(S); co - the direction of rotation, either clockwise or counterclockwise
v Ñeå tìm toaï ñoä taâm m cuûa S, ta duøng leänh coordinates(m); R - (optional) the center of rotation
v Ñeå tìm baùn kính cuûa S, ta duøng leänh radius(S);
v Ta cuõng coù theå xem chi tieát veà S baèng caùch duøng leänh detail(S); 3) Pheùp vò töï:
v Neáu khoâng caàn ñeå yù tôùi taâm m thì ta coù theå boû 'centername'= m geometry[dilatation] - find the dilatation of a geometric object
khi khai baùo. geometry[expansion] - find the expansion of a geometric object
v Ta cuõng coù theå loàng leänh Equation trong khi khai baùo, chaúng haïn : geometry[homothety] - find the homothety of a geometric object
Equation(sphere(S, [A, B, C, D], [x, y, z] , 'centername'= m ); geometry[stretch] - find the stretch of a geometric object
Khi ñoù, Maple seõ vieát phöông trình maët caàu ñi qua boán ñieåm A, B, C, D Calling Sequence
coù taâm m. dilatation(Q, P, k, O)
expansion(Q, P, k, O)
Ví duï : Cho boán ñieåm A(3; – 2; – 2), B(3; 2; 0), C(0; 2; 1), D( – 1; 1; 2). homothety(Q, P, k, O)
Vieát phöông trình maët caàu : stretch(Q, P, k, O)
a) Ñi qua boán ñieåm A, B, C, D;
Parameters
b) Taâm A vaø tieáp xuùcvôùi maët phaúng (BCD);
c) Ñöôøng kính AB; Q - the name of the object to be created
d) Taâm D vaø tieáp xuùc vôùi ñöôøng thaúng BC. P - geometric object
48 25
 k - number which is the ratio of the dilatation [> solve(2-4*m = 0,{m});
O - point which is the center of the dilatation 1
{m = }
[>point(A,2,3),point(B,-1,-1),line(d,2*x+3*y- 2
1=0,[x,y]),circle(C,x^2+y^2-2*x+4*y-4=0,[x,y]);
A, B , d , C [> assume(m<>1/2):gtetrahedron(ABCD,[A,B,C,D]);
ABCD
[> coordinates(reflection(P,A,d));
[> v:=volume(ABCD);
 -22, -33  1 2
  v := − + m~
 13 13  3 3
[> rotation(Q,P,Pi/2,counterclockwise,B); [> solve(abs(-1/3+2/3*m)=5,{m});
Q { m~ = 8 }, { m~ = -7 }
[> coordinates(Q); * Löu yù:
 7 , -22 
  a) Neáu ta goïi D(0, m, 0) laø toaï ñoä cuûa ñieåm D, thì tröôùc heát, ta phaûi tìm
 13 13 
ñieàu kieän ñeå cho boán ñieåm A, B, C, D laø boán ñænh cuûa moät töù dieän.
[> dilatation(E,A,1/3,B);
E b) Leänh AreCoplanar(A,B,C,D);khoâng kieåm tra ñöôïc tính ñoàng phaúng

[> coordinates(E); cuûa boán ñieåm A, B, C, D.

 0, 1 
 
 3 MAËT CAÀU

[> translation(F,E,dsegment(BA,B,A));
I) Caùch khai baùo maët caàu trong Maple
F
1) Neáu phöông trình maët caàu S, taâm I(a; b; c) coù daïng :
[> coordinates(F); x2 + y2 + z2 – 2ax – 2by – 2cz + d = 0
 3, 13  thì ta khai baùo:
  [>sphere(S, x^2 + y^2 + z^2 – 2*a*x – 2*b*y – 2*c*z + d = 0, [x, y, z],
 3
‘centername’= I);
[> rotation(C1,C,Pi/3,clockwise,A); 2) Neáu phöông trình maët caàu S, taâm I coù daïng :
C1 (x – a)2 + ( y – b)2 + ( z – c)2 = R2
thì ta khai baùo:
[> Equation(C1); [>sphere(S, (x – a)^2 + ( y – b)^ 2 + (z - c)^2 = R^2, [x, y, z],
x2 + y2 + ( 5 3 − 3 ) x + ( −1 − 3 ) y + 13 − 7 3 = 0 ‘centername’= I);

26 47
a) [> point(A,-2,4,5),point(B,0,1,-1),point(C,1,3,-6),point(D,0,- [> Equation(dilatation(C2,C,1/3,B));
1,4),triangle(ABC,[A,B,C]); 9 x2 + 6 x + 8 + 9 y2 + 24 y = 0
A, B, C, D, ABC
Tìm taâm vò töï trong, taâm vò töï ngoaøi cuûa hai ñöôøng troøn khoâng ñoàng taâm
[> area(ABC); geometry[similitude] - find the insimilitude and outsimilitude of two
1
794 circles
2 Calling Sequence
similitude(obj, c1, c2)
b) [> gtetrahedron(ABCD,[A,B,C,D]);
Parameters
ABCD
obj - name which is assigned the internal and external centers of
[> volume(ABCD); similitude
9 c1,c2 - two circles
2
Ví duï:
VD 2. Moät töù dieän coù theå tích laø v = 5, coù ba ñænh laø caùc ñieåm A(2; 1; – [> circle(c1,(x-4)^2+(y-3)^2=4,[x,y]);
1), B(3; 0 ; 1), C(2; – 1; 3); ñænh thöù tö D naèm treân truïc Oy. Tìm toaï ñoä c1
ñænh D.
[> circle(c2,(x-1)^2+(y-3)^2=1,[x,y]);
A tetrahedron of volume v = 5 has three of its vertices A(2; 1; – 1), c2
B(3; 0 ; 1), C(2; – 1; 3); the fourth vertex D lies on the axis Oy. Find the
coordinates of D. ÑS. D1( 0; 8; 0), D2( 0; – 7; 0). [> similitude(obj,c1,c2);
[ in_similitude_of_c1_c2 , ex_similitude_of_c1_c2 ]
[> point(A,2,1,-1), point(B,3,0,1), point(C,2,-1,3), point(D,0,m,0);
A, B, C, D [> map(coordinates,obj);
[ [ 2, 3 ], [ -2, 3 ] ]
[> AreCoplanar(A,B,C,D);
FAIL
Baïn chuù yù taâm vò töï trong laø (2; 3) vaø taâm vò töï ngoaøi laø (−2; 3).
[> plane(P,[A,B,C],[x,y,z]);
P PHAÀN II
[> IsOnObject(D,P,'cond'); HÌNH GIAÛI TÍCH TRONG KHOÂNG GIAN
geom3d/onobjps: "hint: unable to determine if 2-4*m is zero"
FAIL
Truôùc khi laøm vieäc vôùi hình giaûi tích trong khoâng gian ta phaûi baét
[> cond; ñaàu baèng leänh with(geom3d);
2−4m=0 I. VAØI CAÙCH NHAÄP THOÂNG DUÏNG

46 27
1) Nhaäp moät ñieåm.  x = 2t − 1,
Ñeå nhaäp ñieåm M(x; y; z), ta nhaäp nhö sau: point(M, x, y, z); 
Ví duï 3 : Tính goùc taïo bôûi ñöôøng thaúng D  y = 3t + 2,
2) Nhaäp maët phaúng  z = −t + 5.

Ñeå nhaäp phöông trình maët phaúng P : Ax + By + Cz + D = 0, ta nhaäp :
vaø maët phaúng P : 4x + y – 7z – 1 = 0.
Plane(P, A*x + B*y + C*z + D = 0, [x, y, z]);
[> line(D,[2*t - 1,3*t+2,-t+5],t),plane(P,4*x+y-7*z-1=0,[x,y,z]);
3) Nhaäp moät ñöôøng thaúng .
D, P
a) Neáu phöông trình ñöôøng thaúng d coù daïng tham soá
 x = x 0 + ta1 , [> FindAngle(D,P);

 y = y0 + ta2 , arcsin
3
231 
 z = z + ta .  77 
 0 3

Khi nhaäp vaøo maple, ta laøm nhö sau: Ví duï 4 . Cho tam giaùc ABC vôùi A(1; 2; – 4), B( – 3; – 4; 0), C( – 7; 6; 3).
line(d, [x0 + t*a1,y0 + t*a2 , z0 + t*a3], t ); Tính soá ño goùc trong cuûa goùc A.
b) Neáu phöông trình ñöôøng thaúng d coù daïng chính taéc [>point(A,1,2,-4),point(B,-3,-4,0),point(C,-
x − x0 y − y0 z − z0 7,6,3),triangle(ABC,[A,B,C]);
= = A, B , C, ABC
a1 a2 a3
Giaû söû d ñi qua ñieåm M(x0; y0; z0) vaø coù veùctô chæ phöông laø [> FindAngle(A,ABC);
→
6
a = (a1; a2 ; a3 ) , khi nhaäp vaøo maple, ta nhaäp nhö sau: arccos  17 129 
 731 
line(d,[point(M, x0; y0; z0),[a1,a2,a3]],t);
c) Neáu phöông trình ñöôøng thaúng d coù daïng toång quaùt : DIEÄN TÍCH CUÛA TAM GIAÙC – THEÅ TÍCH TÖÙ DIEÄN
a1 x + b1 y + c1z + d1 = 0,

a2 x + b2 y + c2 z + d 2 = 0. Cuù phaùp Chöùc naêng Chuù yù
d laø giao tuyeán cuûa hai maët phaúng: area(ABC) Tính dieän tích Tröôùc heát phaûi khai baùo tam giaùc
P1 : a1x + b1y + c1z + d1 = 0 vaø P2 : a2x + b2y + c2z + d2 = 0 cuûa tam giaùc ABC baèng leänh:
khi nhaäp vaøo maple, ta nhaäp nhö sau: ABC. triangle (ABC, [A, B, C])
[ > plane(P1,[a1*x + b1*y + c1*z + d1 = 0, [x, y, z]), plane(P2,[a2*x + volume(ABCD) Tính theå tích töù Tröôùc heát phaûi khai baùo töù dieän
b2*y + c2*z + d2 = 0, [x, y, z]), line(d,[P1, p2]; dieän ABCD. ABCD baèng leänh :
4) Khai baùo moät vectô gtetrahedron(ABCD, [A, B, C, D])
→ Ví duï 1: Cho caùc ñieåm :
Ñeå nhaäp vectô u = (x; y; z), ta nhaäp : u:=([x, y, z]);
A( – 2; 4; 5), B(0; 1; – 1), C(1; 3; – 6), vaø D(0; – 1; 4).
5) Tích voâ höôùng vaø tích coù höôùng cuûa hai vectô.
→ →
a) Tính dieän tích cuûa tam giaùc ABC;
Ñeå tính tích voâ höôùng vaø tích coù höôùng cuûa hai vectô u vaø v . b) Tính theå tích töù dieän ABCD.
Tröôùc heát, ta phaûi môû goùi[ > with(linalg); Sau ñoù, ta duøng leänh :
28 45
Ví duï 1 : Tìm goùc taïo bôûi hai ñöôøng thaúng: crossprod(u,v); ñeå tính tích coù höôùng vaø leänh dotprod(u,v); ñeå tính tích
( Find the acute angle between the lines: ) voâ höôùng.
→ →
x −3 y +2
= =
z x +2 y −3 z+5
, = = . 0
(ÑS. 60 ) Ví duï : Cho caùc vectô u = (1; 2; 3) vaø v = (3; 5; 7).
1 −1 2 1 1 2 → → → →
Tìm u . v vaø [ u , v ]
[> with(geom3d);
[> u:=([1,2,3]),v:=([3,5,7]);
[> line(D1,[point(M,3,-2,0),[1,-1,sqrt(2)]]); u := [ 1, 2, 3 ] v := [ 3, 5, 7 ]
D1
[> with(linalg);
[> line(D2,[point(N,-2,3,-5),[1,1,sqrt(2)]]);
[> crossprod(u,v);
D2 [ -1, 2, -1 ]
[> FindAngle(D1,D2);
[> dotprod(u,v);
1
π 34
3
6) Moät soá leänh kieåm tra
Ví duï 2 : Xaùc ñònh cosin cuûa goùc giöõa caùc ñöôøng thaúng:
( Determine the cosine of the angle between the lines) Teân leänh Cuù phaùp Chöùc naêng
AreCollinear AreCollinear(P, Q, R, cond) Kieåm tra tính thaúng haøng
 x − y − 4 z − 5 = 0,  x − 6 y − 6 z + 2 = 0,
  cuûa ba ñieåm P, Q, R.
2 x + y − 2 z − 4 = 0; 2 x + 2 y + 9 z − 1 = 0.
4 AreConcurrent AreConcurrent(l1, l2, l3, cond ) Kieåm tra tính ñoàng quy
(ÑS. cos ϕ = ) cuûa ba ñöôøng thaúng l1, l2,
21
l3.
[> plane(p1,x-y-4*z-5=0,[x,y,z]),plane(p2,2*x+y-2*z- *AreCoplanar(A, B, C, D ) * Kieåm tra tính ñoàng
4=0,[x,y,z]),line(L1,[p1,p2]); phaúng cuûa boán ñieåm A,
p1, p2, L1 B, C, D.
AreCoplanar *AreCoplanar(l1, l2 ) * Kieåm tra tính ñoàng
[> plane(p3,x-6*y-6*z+2=0,[x,y,z]),plane(p4,2*x+2*y+9*z- phaúng cuûa hai ñöôøng
1=0,[x,y,z]),line(L2,[p3,p4]); thaúng l1 vaø l2.
p3, p4, L2 * AreParallel(l1, l2, cond) * Kieåm tra tính song
song cuûa hai ñöôøng
[> FindAngle(L1,L2);
thaúng l1, l2.
4
arccos   * Kieåm tra tính song
 21  * AreParallel(l1, p1, cond)
song cuûa ñöôøng thaúng l1
AreParallel vaø maët phaúng P1.
* Kieåm tra tính song
song cuûa hai maët phaúng
44 29
 * AreParallel(p1, p2, cond)
* ArePerpendicular(l1, l2,
cond)
ArePerpendicular
*ArePerpendicular(l1, p1,
cond)
* ArePerpendicular(p1, p2,
cond)
p1 vaø p2.
* Kieåm tra tính vuoâng
goùc cuûa hai ñöôøng thaúng
l1, l2.
* Kieåm tra tính vuoâng
goùc cuûa ñöôøng thaúng l1
vaø maët phaúng p1
* Kieåm tra tính vuoâng
goùc cuûa hai maët phaúng
p1 vaø p2 .
name of the object: anpha
form of the object: plane3d
equation of the plane: -182+14*x-14*y-56*z = 0
Ví duï10 . Tìm ñieåm Q ñoái xöùng vôùi ñieåm P(–3; 2 ; 5) qua maët phaúng ñi
 x − 2 y + 3z − 5 = 0, 3x + y + 3z + 7 = 0,
qua caùc ñöôøng thaúng  
 x − 2 y − 4z + 3 = 0; 5 x − 3y + 2 z + 5 = 0.
[> point(P,-3,2,5),plane(P1,x-2*y+3*z-5=0,[x,y,z]),plane(P2,x-2*y-
4*z+3=0,[x,y,z]),plane(P3,3*x+y+3*z+7=0,[x,y,z]),plane(P4,5*x-
3*y+2*z+5=0,[x,y,z]),line(L1,[P1,P2]),line(L2,[P3,P4]);
P, P1 , P2 , P3 , P4 , L1, L2
[> plane(anpha,[L1,L2],[x,y,z]);
anpha

[> Equation(anpha);
IsEquilateral IsEquilateral(ABC, cond ) Xeùt xem tam giaùc ABC
98 − 98 x + 196 y + 49 z = 0
coù ñeàu hay khoâng ?
[> reflection(Q,P,anpha);
Kieåm tra xem ñieåm hoaëc Q
taäp hôïp ñieåm f coù thuoäc
IsOnObject IsOnObject(f, obj, cond) obj hay khoâng ? Trong [> coordinates(Q);
ñoù, obj coù theå laø ñöôøng [ 1, -6, 3 ]
thaúng, maët phaúng hay
maët caàu.
IsRightTriangle IsRightTriangle(ABC, cond ) Kieåm tra tính vuoâng goùc
GOÙC
cuûa tam giaùc ABC.

Cuù phaùp Chöùc naêng

MAËT PHAÚNG FindAngle(l1, l2) Tìm goùc cuûa hai ñöôøng thaúng l1 vaø l2.
FindAngle(p1, p2) Tìm goùc cuûa hai maët phaúng p1 vaø p2.
Moät maët phaúng trong Maple coù theå ñöôïc khai baùo vôùi cuù phaùp vaø chöùc FindAngle(l1, p1) Tìm goùc cuûa ñöôøng thaúng l1 vaø maët phaúng
naêng nhö sau: p1.
Cuù phaùp Chöùc naêng FindAngle(A, T) Tìm soá ño goùc trong ôû ñænh A cuûa tam giaùc T.
plane(P, [A, v] ) Khai baùo P laø maët phaúng ñi qua ñieåm A vaø coù
phaùp vectô laø v.
30 43
 [>point(P,2,-5,7),point(M1,5,4,6),point(M2,-2,-17,- plane(P, [l1, l2] )Khai baùo P laø maët phaúng ñi qua hai ñöôøng thaúng
8),line(M1M2,[M1,M2]); l1 vaø l2.
P, M1, M2, M1M2 plane(P, [A, B, C] ) Khai baùo P laø maët phaúng ñi qua ba ñieåm A, B,
C.
[> reflection(Q,P,l);
Q plane(P, [A, l1, l2] ) Khai baùo P laø maët phaúng ñi qua ñieåm A vaø song
song vôùi hai ñöôøng thaúng l1 vaø l2.
[> coordinates(Q); Plane(P,a*x + b*y Khai baùo P laø maët phaúng coù phöông trình a*x +
[ 8, -1, 3 ] +c*z + d = 0,[x, y, z] b*y +c*z + d = 0.
Parallel(P, M, alpha) Khai baùo P laø maët phaúng ñi qua ñieåm M vaø song
Ví duï 8. Tìm ñieåm Q ñoái xöùng vôùi ñieåm P(1; 3; –4) qua maët phaúng song vôùi maët phaúng alpha.
3x + y – 2z = 0. Parallel(P, M, l) Khai baùo P laø maët phaúng ñi qua ñieåm M vaø song
[> point(P,1,3,-4),plane(anpha,3*x+y-2*z=0,[x,y,z]); song vôùi ñöôøng thaúng l.
P, anpha Parallel(P, l1, l2) Khai baùo P laø maët phaúng chöùa ñöôøng thaúng l1
vaø song song vôùi ñöôøng thaúng l2.
[> reflection(Q,P,anpha); parallel(w, u, v)
Q

[> coordinates(Q);
Parameters
[ -5, 1, 0 ] w - name of the object to be created
u - point or a line
Ví duï 9. Tìm ñieåm Q ñoái xöùng vôùi ñieåm P(3; –4; –6) qua maët phaúng ñi v - line or plane; v can be a plane only if u is a point
qua caùc ñieåm M1( –6; 1; –5), M2(7; –2; –1), M3(10; –7; 1).
Description
[> point(P,3,-4,-6),point(M1,-6,1,-5),point(M2,7,-2,-1),point(M3,10,- • If u is a point and v is a line (or plane), the parallel(w, u, v)
7,1),plane(anpha,[M1,M2,M3],[x,y,z]); function defines w as the line (or plane) that passes through u
P, M1, M2, M3, anpha
and is parallel to v.
[> reflection(Q,P,anpha); • If u is a line, and v is a line, the parallel(w, u, v) function
Q
defines w as the plane that contains u and is parallel to v.
[> coordinates(Q);
[ 1, -2, 2 ] Ví duï 1. Vieát phöông trình cuûa maët phaúng ñi qua ñieåm M0(1; – 2; 1) vaø
[> detail(anpha);  x − 2 y + z − 3 = 0,
vuoâng goùc vôùi ñöôøng thaúng 
 x + y − z + 2 = 0.

42 31
 Write the equation of the plane passing through the point M0(1; –2; Giaûi
 x − 2 y + z − 3 = 0, [> point(M2,8,-9),point(A,3,-4),point(B,-1,-2);
1) and perpendicular to the straight line  M2, A, B
 x + y − z + 2 = 0.
ÑS. x + 2y + 3z = 0. [> line(AB,[A,B],[x,y]);
[> plane(P1,x-2*y+z-3=0,[x,y,z]),plane(P2,x+y- AB
z+2=0,[x,y,z]),point(M0,1,-2,1);
[> Equation(AB);
P1 , P2, M0 −10 − 2 x − 4 y = 0
[> line(D,[P1,P2]);
[> reflection(M1,M2,AB);
D M1
[> v:=ParallelVector(D);
[> coordinates(M1);
v := [ 1, 2, 3 ] [ 10, -5 ]
[> Equation(plane(P,[M0,v],[x,y,z]));
x+2y+3z=0 Ví duï 6 .Tìm ñieåm Q ñoái xöùng vôùi ñieåm P( 4; 1; 6) qua ñöôøng thaúng
 x − y − 4 z + 12 = 0,
* Chuù yù : Leänh [>ParallelVector(D);ñeå xaùc ñònh vectô chæ phöông cuûa 
 2 x + y − 2 z + 3 = 0.
ñöôøng thaúng D.
[> with(geom3d);
Ví duï 2: Vieát phöông trình cuûa maët phaúng ñi qua ba ñieåm [>point(P,4,1,6),plane(P1,x-y-4*z+12=0,[x,y,z]),plane(P2,2*x+y-
A(3; – 1; 2), B(4; – 1; – 1) vaø C(2; 0; 2). 2*z+3=0,[x,y,z]);
[> point(A,3,-1,2),point(B,4,-1,-1),point(C,2,0,2); P, P1, P2
A, B, C
[> line(l,[P1,P2]);
[> plane(ABC,[A,B,C],[x,y,z]); l
ABC
[> reflection(Q,P,l);
[> Equation(ABC); Q
−8 + 3 x + 3 y + z = 0
[> coordinates(Q);
 x = 3t + 1, [ 2, -3, 2 ]

Ví duï 3 :Vieát phöông trình cuûa maët phaúng ñi qua ñöôøng thaúng  y = 2t + 3, Ví duï 7. Tìm ñieåm Q ñoái xöùng vôùi ñieåm P( 2; –5; 7) qua ñöôøng thaúng ñi
 z = −t − 2
 qua hai ñieåm M1( 5; 4; 6) vaø M2( – 2; – 17; – 8).
2 x − y + z − 3 = 0,
vaø song song vôùi ñöôøng thaúng 
 x + 2 y − z − 5 = 0.
32 41
Ví duï 3 . Tìm hình chieáu cuûa ñieåm C(3; – 4; – 2) treân maët phaúng ñi qua ÑS. 13x – 14y + 11z + 51 = 0.
hai ñöôøng thaúng song song
x −5 y −6 z+3 x −2 y −3 z+3
= = , = = [> line(L1,[3*t+1,2*t+3,-t-2],t),plane(P1,2*x-y+z-
13 1 −4 13 1 −4 3=0,[x,y,z]),plane(P2,x+2*y-z-5=0,[x,y,z]),line(L2,[P1,P2]);
[> point(C,3,-4,-2),line(D1,[point(M,5,6,-3),[13,1,- L1, P1 , P2 , L2
4]]),line(D2,[point(N,2,3,-3),[13,1,-4]]),plane(P,[D1,D2],[x,y,z]);
C, D1, D2, P [> parallel(P,L1,L2);
P
[> Equation(P);
120 + 12 x − 12 y + 36 z = 0 [> Equation(P);
Ví duï 4. Vieát phöông trình cuûa maët phaúng ñi qua ñieåm M1(1; 2; – 3) vaø
[> projection(H,C,P);
x −1 y +1 z − 7 x + 5 y − 2 z + 3
H song song vôùi caùc ñöôøng thaúng = = , = =
2 −3 3 3 −2 −1
[> coordinates(H);
[ 2, -3, -5 ] ÑS. 9x + 11y + 5z – 16 = 0.
[> line(D1,[point(A,1,-1,7),[2,-3,3]]),line(D2,[point(A,-5,2,-3),[3,-2,-
5 x − 4 y − 2 z − 5 = 0, 1]]),point(M1,1,2,-3);
Ví duï 4 . Tìm hình chieáu cuûa ñöôøng thaúng 
 x + 2z − 2 = 0 D1, D2, M1
leân maët phaúng 2x – y + z – 1 = 0. [> plane(P,[M1,D1,D2]);
Giaûi : P
[> plane(p1,5*x-4*y-2*z-5=0,[x,y,z]), plane(p2,x+2*z-
[> Equation(P,[x,y,z]);
2=0,[x,y,z]),line(l,[p1,p2]); −16 + 9 x + 11 y + 5 z = 0
p1, p2, l

[> plane(Q,2*x-y+z-1=0,[x,y,z]); Ví duï 5: Chöùng minh raèng boán ñieåm A(1; 2; – 1), B(0; 1; 5), C(–1; 2 ; 1),
Q D(2; 1; 3) naèm treân cuøng maët phaúng.
Prove that the four points A(1; 2; – 1), B(0; 1; 5), C(–1; 2 ; 1), D(2;
[> projection(R,l,Q);
R 1; 3) lies in the same plane.
* Caùch 1:
[> Equation(R,t);
 17 − 8 t, 37 − 12 t, − 7 + 4 t  [> point(A,1,2,-1), point(B,0,1,5), point(C,-1,2,1), point(D,2,1,3);
  A, B, C, D
 12 24 24 
[> AreCoplanar(A,B,C,D);
Ví duï 5 .Tìm ñieåm M1 ñoái xöùng vôùi ñieåm M2(8; – 9) qua ñöôøng thaúng ñi true
qua hai ñieåm A(3; – 4) vaø B( – 1; – 2).

40 33
 * Caùch 2: leân maët phaúng P.
[> point(A,1,2,-1), point(B,0,1,5), point(C,-1,2,1), point(D,2,1,3); Q - the name of the object to be
A, B, C, D created
ÑOÁI reflection(Q, P, c ) P - a geometric object
[> plane(P,[A,B,C],[x,y,z]);
P XÖÙNG c - a point, a line, or a plane

[> Equation(P); Ví duï 1 : Tìm hình chieáu Q cuûa ñieåm P(2; –1; 3) leân ñöôøng thaúng
20 − 2 x − 10 y − 2 z = 0  x = 3t,

D:  y = −7 + 5t,
[> IsOnObject(D,P);
 z = t.
true 
[> with(geom3d);
Leänh IsOnObject(D, P) ; ñeå kieåm tra xem ñieåm P coù naèm treân maët phaúng
P hay khoâng ? [> point(P,2,-1,3),line(D,[3*t,-7+5*t,2+2*t],t);
P, D
Ví duï 5 : Xaùc ñònh caùc giaù trò cuûa l vaø m deå hai maët phaúng coù phöông
trình sau laø song song nhau: [> projection(Q,P,D);
mx + 3y – 2z – 1 = 0, 2x – 5y – lz = 0. Q
[> plane(P1,m*x+3*y-2*z-1=0,[x,y,z]),plane(P2,2*x-5*y-l*z=0,[x,y,z]); [> coordinates(Q);
P1, P2 [ 3, -2, 4 ]
[> AreParallel(P1,P2,'cond'); Ví duï 2 .Tìm hình chieáu H cuûa ñieåm P(5; 2; – 1) leân maët phaúng
FAIL Q: 2x – y + 3z + 23 = 0
[> with(geom3d);
[> cond;
&and ( −3 l − 10 = 0, −4 + m l = 0, −5 m − 6 = 0 )
[> point(P,5,2,-1),plane(Q,2*x- y+3*z+23=0,[x,y,z]);
[> solve({-3*l-10 = 0,-4+m*l = 0,-5*m-6 = 0},{m,l});
-6 -10 P, Q
{m = ,l= }
5 3
[> projection(H,P,Q);
ÑÖÔØNG THAÚNG H

Maple cho pheùp khai baùo ñöôøng thaúng theo caùc caùch sau: [> coordinates(H);
[ 1, 4, -7 ]
Cuù phaùp Chöùc naêng
line(l, [A, B] ) Khai baùo ñöôøng thaúng l ñi qua hai ñieåm A vaø B.
34 39
[> distance(A,P); line(l, [A, u] ) Khai baùo ñöôøng thaúng l ñi qua ñieåm A vaø coù
9 →

47
94 VTCP laø u .
line(l, [A, p1] ) Khai baùo ñöôøng thaúng l ñi qua ñieåm A vaø
[> distance(B,l); vuoâng goùc vôùi maët phaúng p1.
9 line(l, [p1, p2] )
17 26 Khai baùo l laø giao tuyeán cuûa hai maët phaúng p1
26 vaø p2.
[> line(AB,[A,B]); line(l, [a1+b1*t, Khai baùo ñöôøng thaúng l laø ñöôøng thaúng coù
AB a2+b2*t, a3+b3*t ], phöông trình tham soá x = a1+b1*t, y =
t) a2+b2*t, z = a3+b3*t
[> Equation(AB,t); parallel(l, A, d) Khai baùo ñöôøng thaúng l ñi qua ñieåm A song
[ 1 − 2 t, 2 + 2 t, 3 − 10 t ] song vôùi ñöôøng thaúng d.
[> distance(AB,l);
27 Ví duï 1 : Vieát phöông trình ñöôøng thaúng ñi qua hai ñieåm A(3; – 1; 2) vaø
74 B(4; – 1; –1).
74
[> point(A,3,-1,2),point(B,4,-1,-1),line(l,[A,B]);
[> distance(P,Q); A, B, l
4
47
94 [> Equation(l,t);
[ 3 + t, -1, 2 − 3 t ]
[> distance(AB, Q);
Error,(in geom3d/distancelp)the line and plane intersect  x = 3 + t,

Löu yù : Ñöôøng thaúng AB vaø maët phaúng Q caét nhau. Chuù yù: Ñaùp soá cho phöông trình tham soá cuûa ñöôøng thaúng l laø  y = −1,
 z = 2 − 3t.

Ví duï 2: Vieát phöông trình ñöôøng thaúng ñi qua M(5; – 2; 3) vaø vuoâng goùc
vôùi maët phaúng 2x – 3y + z – 1 = 0
HÌNH CHIEÁU VAØ ÑOÁI XÖÙNG
[> point(M,5,-2,3),plane(P,2*x-3*y+z-1=0,[x,y,z]);
Vaán ñeà Cuù phaùp Chöùc naêng M, P
projection(Q, A, l ) Tìm hình chieáu Q cuûa ñieåm A leân
ñöôøng thaúng l. [> Equation(line(l,[M,P]));
HÌNH projection(Q, A, P) Tìm hình chieáu Q cuûa ñieåm A leân enter name of the independent variable > t;
CHIEÁU maët phaúng P [ 5 + 2 t, −2 − 3 t, 3 + t ]
projection(Q, l, P) Tìm hình chieáu Q cuûa ñöôøng thaúng l
38 35
Ví duï 3: Vieát phöông trình chính taéc cuûa ñöôøng thaúng : Cuù phaùp Chöùc naêng
2 x − 3y + 4 z − 5 = 0, distance(A, B) Tính khoaûng caùch giöõa hai ñieåm A
 vaø B.
5 x + 4 y − 4 z + 5 = 0
[> plane(P1,2*x-3*y+4*z-5=0,[x,y,z]),plane(P2,5*x+4*y- distance(l1, l2) Tính khoaûng caùch giöõa hai ñöôøng
4*z+5=0,[x,y,z]), line(D,[P1,P2]); thaúng l1 vaø l2.
P1 , P2 , D distance(p1, p2) Tính khoaûng caùch giöõa hai maët
phaúng p1 vaø p2.
[> Equation(D); distance(A, p1) Tính khoaûng caùch töø ñieåm A ñeán
enter name of the independent variable > t; maët phaúng p1.
 5 − 4 t, − 35 + 28 t, 23 t  distance(A, l1) Tính khoaûng caùch töø ñieåm A ñeán
 
 23 23  ñöôøng thaúng l1.
distance(l1, p1) Tính khoaûng caùch giöõa ñöôøng
[> FixedPoint(M,D);
thaúng l1 vaø maët phaúng p1.
M

[> coordinates(M); Ví duï : Cho caùc ñieåm A(1; 2; 3), B( – 1; 4; -7);

 5 , -35, 0  caùc maët phaúng P : 2x + 3y – 9z + 1 = 0 vaø Q : 2x + 3y – 9z + 9 = 0
 
 23 23   x = 3t − 1,

vaø ñöôøng thaúng l :  y = 4t + 6,
Chuù yù: Leänh FixedPoint(M,D); cho ta moät ñieåm M coá ñònh thuoäc ñöôøng  z = −t .
thaúng ñaõ cho. 
Tính :
Ví duï 4 : Vieát phöông trình ñöôøng cao AH cuûa tam giaùc ABC vôùi A(2; – 1) Khoaûng caùch giöõa hai ñieåm A vaø B.
3; 4), B(3; 2; 7) vaø C( – 2; 5; 5). 2) Khoaûng caùch töø ñieåm A ñeán maët phaúng P.
[> with(geom3d); 3) Khoaûng caùch töø ñieåm B ñeán ñöôøng thaúng l.
[> triangle(ABC,[point(A,2,-3,4),point(B,3,2,7), point(C,-2,5,5)]), 4) Khoaûng caùch giöõa hai ñöôøng thaúng AB vaø l.
altitude(AH,A,ABC); 5) Khoaûng caùch giöõa hai maët phaúng P vaø Q.
ABC, AH 6) Khoaûng caùch giöõa ñöôøng thaúng AB vaø maët phaúng Q.
[> point(A,1,2,3), point(B,-1,4,-7),plane(P,2*x+3*y-
[> Equation(AH,t); 9*z+1=0,[x,y,z]),line(l,[3*t-1,4*t+6,-t],t),plane(Q,2*x+3*y-
 2 + 29 t, −3 + 89 t, 4 + 61 t  9*z+9=0,[x,y,z]);
 
 19 19 19  A, B, P, l, Q
KHOAÛNG CAÙCH [> distance(A,B);
Trong Maple cho pheùp tính caùc khoaûng caùch sau: 6 3

36 37