ti: Si Gn thi Php (1859- 1954)

Thnh vin nhm:

CUNG HOI PHONG
L TH KIM NGN
L TH NHT THO
NG TH THM
NGUYN TH T
O TH NGC YN


Chng I: Php xm lc Si Gn v
Nam b

1.1. Nguyn nhn Php nh Gia nh v Nam b
- Nam kz l va la nui c qun i nh Nguyn v
kinh Hu.
- V tr Si Gn c nhng iu kin t nhin rt thun
li v mt giao thng hng hi, thng mi c
cc nc phng Ty ch ngay t nhng nm u
ca th k XIX.
- Thi im by gi ang ma gi ng Bc thun li
cho vic hm i Php xui Nam.
1.2. Php nh Si Gn v Gia nh
Sau mt thi gian chun b, ngy 1 9 - 1858, Php
huy ng 3000 qun, 14 tu chin tn cng Nng.
Ngy 2 2 - 1859, qun Php ri Nng ko vo
nh Gia nh. n ngy 9 - 2 th tp kt ca sng Si
Gn. Sng ngy 10-2 chin hm Php pho kch ph
hu 2 pho i phng v trn b bin Vng tu. Ngy
11-2 chin hm Php Phlegeton pho kch ph hu
n Cn Gi.




Nng
9-2-1859
- 17/2/1859, Php
nh thnh Gia nh,
qun triu nh tan r
nhanh chng.
+ Cc i dn binh
chin u ngoan
cng, gy cho ch
nhiu kh khn...
+ Php phi chuyn
sang nh lu di,
nh chim Vit Nam
tng bc

- u nm 1860, Qun Php Vit Nam b iu sang
Trung Quc, ch li mt lc lng nh(1000 qun
trn chuyn tuyn di 10 km) gi cc v tr quanh Gia
nh.


+ 3/1860, Nguyn Tri Phng vo Gia nh nhng ch
ch trng xy dng i n Ch Ho, khng ch ng
tn cng Php.

Thng 10 - 1860 sau cuc tin qun thng li
ca lin qun Anh Php vo Thin Tn, Bc
Kinh, Php mi a qun i tr li chin
trng Nam Kz. c Php Leonard J. Charner,
c Napoleon III giao cho ch huy ton b lc
lng qun s Php Vin ng, ngy 7 - 2 -
1861, tp trung gn 4.000 qun Php vi 50 tu
chin Bn Ngh ro rit trin khai k hoch
thn tnh Nam Kz lc tnh.

Ngy 23 2 - 1861, qun Php bt u n sng cng kch
i n Ch Ho. Sau hai ngy chin u quyt lit, i
n tht th (26 - 2). Tng gi thnh l Nguyn Tri
Phng b thng, phi cng quan qun triu nh rt
khi i n v vng Bin Ho.

Tha thng, qun Php tha thng tin ln chim nh
Tng (12 4 1861), Bin Ha (18 12 1861) v Vnh
Long (23 3 1862).


Chng II: S bin i v pht trin ca Si
Gn di thi Php thuc (1859 - 1954)

2.1. T chc b my cai tr ca Php
Nam kz lc tnh
Ngy 11-4-1861, Ph c Charner, T lnh
qun vin chinh Php, ban hnh ngh nh quy
nh ranh gii Si Gn nm trong khu vc gii
hn bi mt bn l rch Th Ngh (Arroyod'
Avalanche) v rch Bn Ngh (Arroyo Chinois)
vi mt bn l sng Si Gn cng con ng
ni lin cha Cy Mai vi nhng phng tuyn
c ca n Kz Ha.
Bonard chia tnh Gia nh ra ba ph: Tn Bnh, Ty
Ninh, Tn An, mi ph c ba huyn, di huyn c
tng, di tng c x, thn, l, p. Si Gn lc by gi
va l tnh ca tnh Gia nh va l ph ca ph Tn
Bnh, l huyn ca huyn Bnh Dng, cn Ch Ln l
huyn ca huyn Tn Long, cng ph Tn Bnh
V phng thc cai tr, trong thi gian u, thc dn
Php tm thi s dng cc quan ph, huyn ca triu
An Nam, cho iu hnh cng vic ti cc ph, huyn
di s ch o chung ca B chnh tnh Gia nh l
mt vin chc Php ngch thanh tra cc cng vic bn
x .

Ring ngi Hoa v nhng ngi chu khc sng
Ch Ln tuy thuc huyn Tn Long nhng c cai tr
trc tip bi mt thanh tra cc cng vic ca ngi
Hoa vi s gip ca Hi ng cc bang trng Hoa
Kiu.
Ngy 15-3-1874, Tng thng Cng ha Php Patrice
McMahon k sc lnh chnh thc thnh lp thnh ph
Si Gn. Thnh ph c iu hnh bi mt vin
thng l (c ti liu ghi l c l), hai vin ph c l
v mt hi ng thnh ph.

Cn Ch Ln, chm hn hai nm c thnh lp do
ngh nh ca thng c dn s u tin l Le Myre
de Vilers, k nm 1879.

Khu vc
Ch Ln
thi
Php
Nm 1880, ngoi Hi ng thnh ph Si Gn ang
hot ng, Tng thng Php k sc lnh ngy 8-2-
1880 thnh lp mt Hi ng qun ht c tr s t
ti Si Gn c chc nng bao trm ton th thuc a
Nam Kz. V vi sc lnh ngy 22 - 4 1880 ca Th
tng Php de Freycinet, thc dn Php i thm mt
bc na bng cch p dng hnh lut ca Php trn
ton b Nam Kz. Hai nm sau (1882) l s ra i ca
cc hi ng hng huyn do Ngh nh ngy 12 6
1882 ca Thng c Nam Kz Thompson.
i vi c nc ta, v chnh tr, bn thng tr thc
hnh ch c ti h khc, n p mi phong tro
chng i, i t do, dn ch, kim sot s giao lu,
thng thng gia ba x. V kinh t, chng ch u t
khai thc nhng g c li cho chnh quc v bn t
bn thc dn, chng thc hin ch c quyn mui,
ru, thuc phin... v vt, bc lt nhn dn ta. V
vn ha x hi, chng dung dng, duy tr nhng i
phong bi tc ca ch phong kin thi nt c, thc
hin chnh sch ngu dn y dn ta vo tnh trng dt
nt, 90% dn trong tnh trng m ch.
Ring vi Nam B v Si Gn, thc dn Php c
ch trng u t khai thc hn hai x kia, nht
l i vi Si Gn, chng c gng lm cho n tr
thnh "Hn ngc Vin ng" m c lc chng
rt t ho, thc ra nhm tuyn truyn cho chnh
sch "khai ha vn minh" thuc a ca chng.
V c Nam Kz ch c c mt i biu ngi
Vit, tham gia quc hi chnh quc Php.

2.2. th ha Si Gn
Thc dn Php bt u xy dng khu hnh chnh
trung tm, cng hng lot cc cng trnh giao thng,
dinh th, nh th cng cc c s h tng, lm thay
i nhanh chng b mt ca th Si Gn.
Si Gn Ch Ln tr thnh mt th thng
cng kiu phng Ty: t h tng c s nh ng
b thay th giao thng trn knh rch, h thng in,
ng cng ngm thot nc, x l cht thi v v
sinh thnh ph) n vic pht trin nhng ngnh
ngh dch v, hnh thnh tng lp th dn v li sng,
vn ha th, khu dn c, khu thng mi, nh th,
qung trng, cng s, cc thit ch vn ha th
(th vin, rp ht, rp chiu phim, sn vn ng).
Nhng kin trc ln nh Tr s cng ty vn ti
bin Hong Gia (Bn Nh Rng), Nh th c
B, Bu in, Nh ht thnh ph, Bo tng
Thnh ph, Bo tng Lch s, Ta n, Tr s U
ban nhn dn thnh ph hp thnh khu trung
tm ngay t khi thnh ph ch mi c vi trm
ngn dn,
H thng ng st Si Gn
Khi cc cng trnh u tin c xy dng trn
nhng khu vc va c san lp, ngi Php
cho san bng vng i pha Bc Si Gn, ly t
lp cc con kinh o (ng Nguyn Hu,
ng L Li, ng vo cng chnh Ba Son
hin nay l nhng kinh o c lp li).

Vo nm 1929, Si Gn - Ch Ln c hn ba
trm ngn dn v dn s ca n t ti 498.000
ngi vo nm 1943. Hng vn nng dn t cc
vng nng thn v Si Gn, lm thu trong
cc nh my ca Php, lm cho dn s
thnh ph Si Gn tng ln nhanh chng.

2.3. Tnh hnh kinh t x hi Si Gn
di thi Php thuc
* Tnh hnh Chnh tr - X hi:
V mt chnh tr, thc dn Php hon thnh xy
dng b my chnh quyn t cp Lin bang n c s
lng x. Trong b my chnh quyn thuc a, quan
chc t cp tnh tr ln u do ngi Php nm gi
(Ch tnh); cp qun, huyn u do quan li nh
Nguyn (Php gi l Nam triu) nm gi v nhng
vin quan li ch nghe theo lnh quan tnh Php
qun l nhn dn v n p mi s chng i ca nhn
dn vi chnh quyn thuc a. Vi cc lng x ngi
Vit th Php cho t cai qun.
Chnh sch ch yu ca Php thc hin Si Gn l
chnh sch ngu dn. Chng gieo rc nhiu t nn x
hi (c bc, ma ty), gieo rc vo ngi dn t
tng sng bi nc Php, coi nc Php l Mu
quc, l ngi i khai ha vn minh, thng xuyn
t chc cc hot ng vn ha th thao li cun
nhn dn ta c bit l tng lp thanh thiu nin lm
cho h qun i ni nhc mt nc. Ngoi ra, chng
cn tm cch hn ch gio dc (xy nh t nhiu hn
trng hc), tm mi cch bng bt v ngn chn nh
hng ca nn vn ha tin b trn th gii vo Vit
Nam v thi hnh chnh sch ngu dn d b thng
tr
Cng vi s c mt ca cc nh t bn Php, v s du
nhp ca phng thc sn xut t bn ch ngha, giai
cp cng nhn hnh thnh v trng thnh v mt
s lng cng nh cht lng.
Giai cp t sn Vit Nam hnh thnh mun, sau
Th chin I v hu nh khng c nhng tin
kinh t t trc, phi bt u i ln t con s
khng nn phi tri qua mt qu trnh tch ly
vn, kinh nghim sn xut kinh doanh, pht trin
sn xut.
Tt c cc nh kinh doanh Php u c quyn u
tin v mi mt v tt nhin ngc li: chn p, km
hm ngi bn x. S i x bt bnh ng y din ra
mi lc mi ni v trong mi lnh vc. Nhng v sau
trong qu trnh pht trin, giai cp t sn Vit Nam b
phn ha thnh t sn dn tc, t sn mi bn.

Ti cc ph huyn, chnh quyn thc dn tuyn
dng trong gio dn hay nhng c nhn t ti
him hoi cam tm theo chng. Bn cnh vin tri
ph hay tri huyn ngi Vit chng t mt
tham bin huyn v. Chng nh li thu thn,
thu in th, thu ghe tu, thu thuc phin,
thu sng bc.

* Tnh hnh Kinh t:

Ngay sau khi thc dn Php nh chim Si Gn,
chnh ph Php khn trng chinh phc nt ton b
ng Dng, m vic trc mt l thit lp ngay mt
cng thng mi Si gn nhanh chng a vo
hot ng. Trn thc t, ngay t nm 1860, ngha l
cha y mt nm sau khi chim Si Gn, thc dn
Php n mt s t sn ngi Hoa Singapore
sang nhn thu xy bn tu di 1.800m trn b song
Si Gn xut cng la go
Danh
mc
hng
nhp
khu
nm
1862
qua
cng
Si
Gn
Tn hng S lng
Ngi lp 1.994.985 vin
Gch nung 1.326.550 vin
hoa cng 15.000 phin
Vi xy dng 90.738 bao
inh st 700 thng
Cuc xng 4.725 ci
Ko, dm 14.745 cy
Vn 123.677 tm
T vt 22.374 cy
G di 650 thanh
Rui, m 3.190 cy
Nc sn 6.954 thng
Thanh st 9.620 thanh
Thanh ng 1656 thanh
Thanh thp 57 thanh
Dy thng 40.995 si
Thng k nhp lui ti ca tu bun cc nc vi
Si Gn trong nm 1862

Tn gi Cp bn Ri bn
Tu st
Thuyn Trung
Hoa
Tu st
Thuyn Trung
Hoa
S lng 114 72 129 65
Trng ti (tnn) 45.645 7.556 51.847 7.346
Thy th on (ngi) 2.600 2.196 2.821 2.251
Hnh khch (ngi) 1.395 1.460 1.027 777
Cng
Si Gn
thi
Php
Nh vy cho n gia thp nin 60 ca th k XIX Si
Gn thc s l mt thnh ph thng mi phn
thnh, mt thng cng c sc thu ht mnh, c
iu kin bc vo cuc ua tranh vi cc th ln
khu vc ng Nam thi by gi nh Singapore,
Batavia (Djakarta), Manile.

Ci cch vn ha gio dc

Chim c Si Gn v cc tnh Nam Kz,
ngi Php khng mun duy tr nn gio dc
Hn hc v h xem l ngun o to nhng s
phu yu nc. Ly ch quc ng thay ch
Hn, ngi Php mun ct t truyn thng
yu nc, xem ch quc ng nh l mt v
kh xm lc v tinh thn.
Mi bn nm sau khi nh chim Gia nh, ngi
Php mi m ngi trng u tin li l trng Hu
b (Collge des Stagiaires) o to nhng vin
chc trong b my hnh chnh thuc a.

S Hc chnh Nam Kz ch c thnh lp vo nm
1879, nm chnh quyn Nam Kz c chuyn giao cho
cc thng c dn s, cng vi mt chng trnh gio
dc Php - Vit.
Vo u th k XX, 5 qun ca thnh ph Si Gn lc
by gi u c mt trng s cp cho nam hc sinh
v mt trng s cp cho n hc sinh.
Chng 3: Phong tro u tranh ca
nhn dn Si Gn thi Php thuc
Phong tro u tranh ca cng nhn Si Gn Ch Ln
- Nm 1920, hn 200 thy th ca 5 chic tu Php
ang bung neo cng Si Gn bi cng i ph
cp t .
- T nm 1922, phong tro cng nhn c bc pht
trin mi.
+ Trc ht l cuc u tranh ca 600 cng nhn nhum
Si Gn - Ch Ln. Nt mi cuc u tranh ny l s
tp hp ng o th nhum ca nhiu c s nhum
trn t Si Gn - Ch Ln. V th, Nguyn i Quc
nh gi cuc bi cng nh l "du hiu ca thi
i mi".
Tn c Thng v t chc Cng hi b mt:
Tn c Thng (20 thng
8 nm 1888 - 30 thng
3 nm 1980), sinh ra lng
M Ha Hng, tnh Long
Xuyn, nay thuc tnh An
Giang, thn ph ng tn
l Tn Vn , cn thn mu
l b Nguyn Th Di.

- Nm 1914, ng b bt lnh sang Php, lm th my
cho mt n v Hi qun Php, tham gia phn chin
chng li cuc can thip ca quc Php vo
nc Nga X Vit ti Hc Hi nm (20-4-1919), treo
c trn chin hm ti y ng h Cch mng
Nga.
- Nm 1920, ng v nc, xy dng c s cng hi
(tin thn ca Cng on Vit Nam).


+ Nm 1920, Tn c Thng tp hp, on kt anh
em cng nhn vo Cng hi b mt lm nng ct
cho cc cuc u tranh bo v quyn li cho cng
nhn.
+ y l Cng hi b mt u tin ca giai cp cng
nhn Vit Nam.
+ n nm 1925, s hi vin pht trin ln ti 300
ngi, tp hp cng nhn ca nhiu nh my ln
khp Si Gn - Ch ln nh cc Hng Kroff, Ba Son,
Faxi, Nh n ch Qun, Hng ru Bnh Ty, Du
Nh B....
- Tn c Thng v Cng hi t chc v lnh o
nhiu cuc u tranh ca cng nhn Si Gn - Ch
Ln, nh cuc u tranh ca cng nhn Bu in Si
Gn(1 - 1926), Trung ng n qun (1 - 1926), p
D An (4 - 1926), n in Ph Ring (8 v 9 - 1927)...
Nh n Ch Qun mt trong nhng ni c nhm
cng hi hot ng si ni

- Tiu biu nht l cuc u tranh ca cng nhn Ba
Son (8 - 1925) vi s tham gia ca hn 1000 ngi.
- Mc ch cuc bi cng ny ca cng nhn Ba Son l
lm chm vic sa cha chic tu Misl (Michelet)
m thc dn Php dng ch lnh sang n p phong
tro cch mng Trung Quc.
Xng Ba Son thi thuc Php
Cng nhn Ba Son tranh ca Huznh Phng ng
- Ngy 4-8-1925, cuc bi cng n ra vi yu sch
"tng 20% lng, a s th b ui tr li lm vic
v gi l ngh 30 pht vo ngy lnh lng.
- Lc ny, Ba Son l xng duy nht ng Dng
m cng nhn c hng quy ch ngy lm 8 gi,
lng thng, lng ngy u cao hn cc ni khc,
cho nn vn ng bi cng y rt nguy him, li
rt kh.
- Nhng ngoi cch bi cng th khng cn cch no
giam chn i tu chin Php.

- Nh vy, cuc u tranh v c bn c tnh cht chnh
tr, nhng khu hiu chnh tr khng c nu ln,
ch nu ln nhng yu sch kinh t, lm nh vy mi
tp hp c ton th cng nhn vin chc tham
gia.

- Ban lnh o nh cng a kin ngh ln gim c
i gii quyt cc yu sch:
- Tng lng cho tt c cng nhn ln 20%.
- Phi gi li s th b ui vic trong cc cuc nh
cng trc y lm vic li.
- Ngy lnh lng phi cho ngh trc na gi nh
thng l.
- Mc d gim c Courthial, Thng c Nam Kz hm
da, ri d d, mua chuc, nhng anh em cng nhn
khng h nao nng vn tip tc nh cng. ng h
cuc u tranh, hng vn cng nhn, vin chc Si
Gn Ch Ln Gia nh quyn gp go, tin
gip cuc nh cng.

- Mt phn l cn phi sa cha chin hm cho sm
kp chin dch, mt phn b cp trn qu trch, ban
gim c xng Ba Son buc phi nhng b v iu
nh vi ban lnh o cuc nh cng, chp nhn
tng 10% lng cho cng nhn v b lnh ct 15
pht lm b ngy lnh lng.
- Cuc bi cng chm dt thng li, anh em cng nhn
chuyn sang hnh thc ln cng, ko di thi gian
sa cha chin hm. Mi n ngy 28/11/1925,
chin hm Michelet mi ra khi xng Ba Son sau
khi b giam y ba thng ri.


- m bo thng li, ban lnh o Cng hi vn
ng cng nhn, vin chc trong thnh ph ng h
vt cht v tinh thn cho cng nhn Ba Son.
- Cuc bi cng ginh c thng li. Ngy 12-8
cng nhn tr li lm vic, nhng tip lc ln cng
lm chm vic sa cha tu Misl n thng 1 1-
1925 mi xong.


Nh vy, cuc bi cng Ba Son thng 8-1925 l cuc
u tranh u tin c t chc v lnh o.
Hn th na, cuc u tranh khng ch nhm mc
tiu kinh t m cn nhm vo mc ch chnh tr th
hin tnh on kt v sn quc t ca cng nhn Vit
Nam.
Vi tnh cht , cuc bi cng Ba Son vch mt mc
ln trong phong tro cng nhn Vit Nam - giai cp
cng nhn Vit Nam bt u i vo u tranh c t
chc v mc ch chnh tr r rng.

S pht trin ca phong tro cng nhn c tc dng
thc y s xut hin a t chc cng sn Vit
Nam cui1929 v s ra i ca ng Cng sn Vit
Nam 1930 l mt trong nhng nguyn nhn cu
thnh ng Cng sn Vit Nam.
Tng khi ngha thng Tm Si Gn

- Ti Si Gn ngy 16 Hi ngh Ch m ln
th nht tho lun ngh quyt khi ngha
- Ngy 20, c tin H Ni khi ngha, ngay
hm Hi ngh Ch m hp ln hai.
Tng u Si Gn c th khi ngha ngay
trong ngy 21. Nhng kin vn khng thng
nht
+ Phe khi ngha
+ Phe khng tn thnh

Tn An xung phong khi ngha th
im v ginh thng li.
22 thng 8 nm 1945, cc i biu
- Tn An i trn xe ti cng c
sao vng, m ht tc ln Ch
m, bo co kt qu vi Hi
ngh X y


Si Gn khi ngha ti 24 rng sng
ngy 25. Cuc khi ngha mang tnh
cht qun chng ht sc rng ri.

Cc i cng nhn xung phong,
thanh nin xung phong ca Si
Gn, Ch Ln c lnh tp trung,
tng on cng nhn, nng dn,
thanh nin mang theo gio mc, tm
vong vt nhn t cc tnh Gia nh,
Ch Ln, M Tho, Bin Ha, Th
Du Mt bng mi phng tin
ko v Si Gn
Sng ngy 25 thng 8, qun khi ngha chim
c S Cng an, S cnh st, nh ga, bu in, nh
n, cc qun, bt.
ng thi khi ngha vi Si Gn, nhn dn cc tnh
Nam b nh Ch Ln, Gia nh, Sc Trng, Long
Xuyn, Vnh Long, B Ra, Th Du Mt, Tr Vinh,
Ty Ninh, Bn Tre, Sa c khi ngha ginh thng
li.



Cch mng thng Tm Si Gn
Nam k so vi min Bc v cc a
phng khc c mt s c im
ring
Cch mng bng n ch nm nm sau tht
bi ca khi ngha Nam k
Nam k khng c du kch chin tranh trc
Tng khi ngha nh min Bc
Si Gn khi ngha chm hn H Ni 6 ngy
Lc lng Thanh nin Tin phong ng mt vai
tr rt quan trng trong Tng khi ngha.

T chc Thanh nin Tin phong ra
i, trn danh ngha l do Nht lp
ra, nhng thc cht l mt phong
tro do X y lnh o
on k ca Thanh nin Tin phong l c
vng sao , on ca l bi ht Ln ng ca
Lu Hu phc, t bo on c tn l Tin,
tr s ng ti 14 charner
Ngy 16/8/1945, thanh nin Tin phong gia
nhp Mt trn Vit Minh
1. Cuc khng chin chng Php Si Gn t sau 1945

Hi ngh Cy Mai 29 ngy c lp
T bn mt trn qun
s ni thnh, n
Vnh ai ngoi
thnh
Tun l vng v
Ngy ng tm
Cuc b thm lch s
ca 4 vn c tri
Tai nn d di ngy 8
4 1946
Cuc biu dng lc
lng ngy 1 8
1954; Phong tro bo
v ho bnh Si Gn
Ch Ln
Nam B lm chin
trng phi hp v
trn nh Si Gn
lm chong vng qun
Php
Tu chin M ko vo
ca sng Si Gn
Phong tro hc sinh,
sinh vin. S kin tr
n.
Ngy Ch nht ng
ca, Si Gn tng nh
cng
Ra bng bin theo
tin ku sn h nguy
bin; bn Tuyn ngn
ca tr thc Si Gn
Ch Ln
29 ngy c lp

Ngay trong ngy u c lp 25 8 1945, chnh
quyn cch mng c thnh lp v khn trng
xy dng cc on th qun chng cch mng
Tng Cng on t chc c 360 t xung
phong cng on m mng 4 9 1945
Ngy 7 9 1945, m rng chnh quyn cch
mng ca nhn dn, li ko c mi tng lp,
loi b c nhng phn t chng i tp
trung vo chun b cho cuc khng chin ang ti
gn.

Hi ngh Cy Mai

m 22 rng 23 9 1945, qun Php c qun Anh c
qun Anh gip sc n sng tn cng
Hnh ng gy hn trng trn ca thc dn Php t
X y Nam B trc nhng tnh hung phi cn nhc
Lc 7 gi sng 23 9 1945, ti s nh 269 ng Cy
Mai (nay l ng Nguyn Tri), Ch Ln (nay thuc
qun 5, Thnh ph H Ch Minh), mt Hi ngh lin
tch c triu tp gia X y Nam B, y ban nhn
dn Nam B, i din Tng b Vit Minh. Lch s gi
y l Hi ngh Cy Mai.

Hi ngh cng quyt nh thnh lp y ban
khng chin Nam B do Trn Vn Giu lm
Ch tch
Hi ngh Cy Mai quyt nh pht ng khng
chin mi sau 28 ngy c lp
Cuc khng chin bt u Si Gn, mt
cuc chin u bng v trang ch khng ch l
u tranh chnh tr
T bn mt trn qun s ni thnh, n Vnh ai
ngoi thnh

Mt trn tin tuyn pha ng (mt trn cu
Th Ngh), t cu Th Ngh qua Cu Bng,
cu Kiu ti cu Mac Mahon (nay l cu Cng
L) do Nguyn nh Thu ch huy
Mt trn tin tuyn pha bc (mt trn cu
Tham Lng), t cu Tham Lng, trn quc
l s 1 i Ty Ninh, Campuchia, L 15, ch
Cy Xoi, Qun Tre, khu vc B im, Hc
Mn, do Nguyn Vn T ch huy
Mt trn tin tuyn pha nam (mt trn cu ch
Y), t cu ch Y, Bnh ng ti Th Thim, do
Nguyn Vn Trn ch huy, sau l Dng Vn
Dng
Mt trn tin tuyn pha ty (mt trn cu Bnh
in), t cu Bnh in ti Cu Tre, Ph Lm,
do Trn Vn Giu ch huy, sau l Nguyn Lu
ch huy
T thng 10 1945. Cc mt trn tin tuyn t
chc nhiu trn nh c lit tiu dit nhiu
sinh lc ch, ngn chn chng m rng phm
vi chim ng
Qun dn Si Gn t chc mt cuc khng
chin vi tinh thn :Th cht t do, cn hn
sng n l.
n u nm 1946, mt Vnh ai nh th
lin k vi nhau: Vn Thm (Trung
Qun), Tn M - Bnh L (Hc Mn), An Ph
ng (G Vp), Rng Sc (Nh B), C Chi
(Hc Mn), An Thnh, Long Nguyn (Bn
Ct), Minh m (B Ra)
Ch tch H Ch Minh rt quan tm n cuc
khng chin Si Gn v Nam B
Tun l vng v Ngy ng tm

Tn nh, Ph Nhun, a Kao, Cu ng
Lnh, nhiu hi ngh nghip c thnh lp
Cc gii t sn, tr thc cng hnh thnh nhm
hi. Sau khi ra i, cc hi ny nguyn gp
tin bc, hin vt v b mt chuyn ra cn c
cho cch mng.

Ngy khai mc "Tun l vng" ti Th H Ni
Thc hin Tun l vng, Qu c lp, nhn dn H Ni hng hi n gp
vng, tin ng h khng chin ti Nh ht Ln, ngy 17-9-1945.
Gia nh, sau khi y ban vn chuyn go
t Nam ra Bc c thnh lp, vic nguyn
gp v mua go cu i, ng h khng chin
pht trin rt rng ri.
y ban Khng chin hnh chnh ra mc
ng gp thng xuyn cho mi gia nh ty
theo kh nng kinh t, nhng trong thc t
nhn dn thng ng gp cao hn mc quy
nh
Nhng ng gp thit thc v kp thi ca
ng bo Si Gn Gia nh trong phong tro
Tun l vng v Qu c lp chng t
tinh thn i quc, v ngha ln ca cc tng lp
nhn dn Nam B
Khong thng 10 1945 y ban vn chuyn
go t Nam ra Bc c thnh lp
i vi vic chng gic dt, nhn dn Si
Gn cng c phong tro si ni v phong ph
Cuc b thm lch s ca 4 vn c tri

Thng li ca cuc Tng tuyn c l kt qu
ca s hy sinh, tranh u ca t tin ta, l
kt qu ca s on kt anh dng phn u ca
ton th ng bo Vit Nam ta

Tai nn d di ngy 8 4 1946


Ra bng bin theo tin ku sn h nguy bin; bn
Tuyn ngn ca tr thc Si Gn Ch Ln

Ngy 19 12 1946 cuc khng chin ton quc
bng n.
Ngy 22 5 1947, y ban Khng chin Hnh
chnh Nam B ra Ch th 04/NV
21 6 1947, y ban Hnh chnh Nam B ra Ch
th 404/TV gii thch vic ku gi tham gia khng
chin nhm gy phong tro bt hp tc vi gic,
nu cao uy tn ca Chnh ph, to c hi cho cng
chc yu nc tham gia khng chin.
Si Gn xa - ng Hm Nghi chy thng ra Bn Bch ng
Bc s Nguyn Vn Hng vi
Tuyn ngn ca tr thc Si Gn - Ch Ln nm 1947
Ngy Ch nht ng ca, Si Gn tng nh cng

13 6 1949 nhn dn vng ngoi thnh t chc
biu tnh o chnh ph b nhn bn nc, ni
thnh nhn dn thc hin khng hp ch, khng m
ca tim, khng i ra ng..Si Gn dng nh l
mt thnh ph hoang vng. Ngy Ch nht 13 6
1949 c bo ch Si Gn gi l Ngy Ch nht
ng ca.
1 2 1949, mt cuc tng nh cng ca cng nhn
n ra

Phong tro hc sinh, sinh vin. S kin tr n.

9 1 1950, hn 2000 hc sinh, ph huynh
hc sinh v gio vin biu tnh ko n Nha
hc chnh
Ngy 12 1 1950,ton thnh ph Si Gn
bi cng, bi kho, bi th
Tu chin M ko vo ca sng Si Gn

Cng Nh rng (bn tu Si Gn)
Nam B lm chin trng phi hp v trn
nh Si Gn lm chong vng qun Php
Nam B trong ng Xun 1953 1954 c
nhim v y mnh chin tranh du kch, li
dng iu kin thun li mi do qun ch phi
tp trung nhiu lc lng i cc hng khc m
tng cng hot ng nh nh n chc, tiu
hao v tiu dit nhiu b phn sinh lc ch, y
mnh ngy vn, m rng cc cn c du kch v
khu du kch
Cuc biu dng lc lng ngy 1 8 1954; Phong tro bo
v ho bnh Si Gn Ch Ln

1 8 1954 ng o nhn dn Si Gn gm
cc tng lp qun chng, cc gii, cc ngnh,
on th, lc lng xung ng
1 8 1954 Phong tro Bo v ha bnh Si
Gn Ch Ln c thnh lp. Ban sng lp
c khong 30 ngi l nhng tr thc yu nc