Nhật Ký Đặng Thùy Trâm - Vương Trí Nhàn

Nht K ng Thy Trm Vng Tr Nhn
To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Cho mng cc bn n c u sch t d n sch cho thit b di ng

Ngun: http://vnthuquan.net/

To ebook: Nguyn Kim V.
MC LC
Li tc gi
Li gii thiu
Cu chuyn v nhng tm lng
Nhng Ngy Rc La
Tp 2
Tp 3
Tp 4
Tp 5
Tp 6
tp 7
Tp 8
Tp 9
Tp 10
Tp 11
Tp 12
Tp 13
tp 14
Tp 15
Tp 16
Tp 17
Tp 18
Tp 19
Tp 20

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Li tc gi

Lit s - bc s ng Thu Trm sinh ngy 26 thng 11 nm 1942, trong mt gia nh tr thc. B l
bc s ngoi khoa ng Ngc Khu, m l dc s Don Ngc Trm Nguyn ging vin trng i
hc Dc khoa H Ni.

Tt nghip trng i hc Y khoa H Ni nm 1966, Thu Trm xung phong vo cng tc chin
trng B. Sau ba thng hnh qun t min Bc, thng 3 nm 1967 ch vo n Qung Ngi v c
phn cng v ph trch bnh vin huyn c Ph, mt bnh vin dn y nhng ch yu iu tr cho
cc thng bnh binh.
Ch c kt np ng ngy 27 thng 9 nm 1968.
Ngy 22 thng 6 nm 1970, trong mt chuyn cng tc t vng ni Ba T v ng bng, ch b ch
phc kch v hy sinh anh dng lc mi cha y 28 tui i, 2 tui ng v 3 nm tui ngh.

Hi ct ca ch c ng bo a phng an tng ti ni ch ng xung v lun hng khi. Sau
gii phng, ch c gia nh v ng i a v ngha trang Lit s x Ph Cng. Nm 1990, gia
nh a ch v yn ngh ti ngha trang Lit s x Xun Phng, huyn T Lim, H Ni.

Chng ti xin trn trng gii thiu hai cun nht k ca Lit s ng Thu Trm ghi trong nhng
ngy chin trng. Bn thn hai cun nht k ny cng c mt s phn k l: chng ri vo tay
nhng con ngi c lng tri bn kia chin tuyn, c h gi gn v tm mi cch a v cho
gia nh ch. Sau hn mt phn ba th k lu lc, ng vo dp k nim 30 nm ngy gii phng
min Nam thng nht t nc (30.4.2005), n tr v vi gia nh lit s. Hin cun nht k c
lu gi ti Vin Lu tr v Vit Nam Lubbock, Texas, M.

Trong qu trnh bin son v chnh l, chng ti c gng tn trng nguyn bn cu vn cng nh
nhng thi quen dng t v ng php ca tc gi - ch sa li mt s t a phng hoc lc bt
nhng t trng lp. Chng ti cng ch gii mt s im cn thit bn c c th hiu hn hon
cnh cng nh lch s v bn thn tc gi.

Ngoi ra, trong phn nh t liu, c php ca nhng ngi c lin quan, chng ti c s dng
nhng bc nh trong album gia nh, nh chp Qung Ngi trong nhng nm 1969 1970 do
Frederic Whitehurst cung cp v mt s bc nh do lit s Nguyn Vn Gi Phng vin hng phim
Thi s - Ti liu Vit Nam chp thng 10.1969 thn Nga Mn, x Ph Cng, huyn c Ph -
Qung Ngi trc khi anh hy sinh.

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Li gii thiu

Thi chng M tng c mt bc s,
mt con ngi, tn l ng Thu Trm
Tc gi nhng dng nht k sau y bn c s c thuc v mt lp ngi kh c bit trong i
sng tinh thn x hi ta t sau 1945 - h c mt trong cng cuc chin u chng M t my nm
u tin, khi min Nam, cc c s cch mng trin khai n tn nhiu huyn ng bng, v trn
ton quc, cuc chin tranh d gian kh nhng cha c ci khng kh bc bi khc nghit nh t
u nhng nm 70 tr i.
V mt iu ng ni na: trc , h thuc la thanh nin u tin c o to theo tinh thn ca
nhng ngi i khng chin chng Php, ci tinh thn cuc sng mi, p t nhng ngy Vit
Bc gian kh m ho hng
H Ni trc chin tranh thanh bnh, yn l thng. Bao trm x hi l mt khng kh thing ling,
thnh knh. Ngay i vi ngi dn thng mi chuyn lm n sinh sng ch c ngha l s chun
b cho ngy mai c mt chin trng. Nn kinh t tem phiu cha lm my ai kh chu. Trong tm
tr m hc tr chng ti (ti vi Thy Trm vn hc cng lp trong sut ba nm cp ba trng
Chu Vn An, nn di y, vic dng ch chng ti l c mt l do chnh ng) lc no cng thm
m tinh thn lng mn ca Rui tru, ca Pavel Korsaghin trong Thp ti th y v c ca
Marius v Cosette trong Nhng ngi khn kh. Sch v lc y l ng ngha vi vn ho. Thm
mt i nhc c in, vi mt vi bng hoa trn bn na th coi nh mn nguyn hon ton. C mt
trong m ng d mt tinh qung trng Ba nh trong mt ngy l ln (trc 1965, nhng ngy
l ln bao gi cng c mt tinh, u c chc ngn ngi), anh bn ti mt ngng cao di theo my
cnh chim bay mi vo nhng m my xa. m giao tha ngay khi c chin tranh ri th my ngy
Tt vn c ngng bn, cng nh mi ngi, chng ti dt xe p i b quanh H Gm trong ting
nhc dp du ca my bi H Ni Hu Si Gn, Ting ht gia rng Pc B
V c th ni m khng s ngoa l t y, nhiu ngi i thng ra chin trng.
Nht k ti vit my nm y cn ghi li c hnh nh v nhng ngi lnh nh Khe Sanh 1967:
Qun o ba l ngi no cng tinh tm, nim tin sng bng trong mt, ch s khng i th l mt
dp c mt trong l chin thng.
Mt nim tin tng nh ch c tn gio - th nim tin mang y cm gic thnh thin - chi phi
hnh ng mi ngi. Lao vo chin tranh lc y khng phi ch l ngha v m cn l nim ao c,
l vinh d m nhiu anh em chng ti cm thy phi ginh lu bng c.
Tt nghip i hc 1966, Thu Trm li xung phong i kh xa, vo tn c Ph, Qung Ngi.
ch lm cng vic c trng cho ngi ph n trong chin tranh l ph trch mt bnh vin huyn,
v t to nn cho mnh mt s phn.
Khng phi ngu nhin, hai ngi lnh thm bo M hm qua, trong bc th gi ti ngi m ca
lit s va vit mi y, khng nh mt cch chc chn nh inh ng ct: Trn bt c t nc
no trn th gii, iu u c gi l anh hng
H mun ni ti ci s vic tng m nh h mt thi gian di: ngi bc s ny ng ra cm sng
bo v cho nhng thng binh, v ng xung nh mt ngi lnh va ri tay sng.
Tuy nhin, theo ti, trc khi ci hnh ng dng cm cun cng Thy Trm ng inh vo
tm tr mnh, nhng ngi lnh bn kia chin tuyn tht ra b chinh phc. Phi c mt nhn t no
na, thit yu hn, khin h t nh phi cu bng c cun nht k ri b ht theo ch, mi mit tm
cch gii m nhng dng ch ch ghi v sau ny cn rt nhiu thi gian ln theo du vt ca ch.
Ch c ton b con ngi Thy Trm mi ng ni vai tr p .
Gn y, khi i ra vi th gii, nhiu ngi trong chng ta cht hiu ra mt s thc: Hai ch Vit
Nam by lu mi ch gn vi mt cuc chin tranh. V chng ta cn phi phn u nhiu ngi ta
hiu rng vit Nam cn l mt x hi, mt t nc, mt nn vn ho.
Ngay t lc y, trong vai tr mt chin s, Thu Trm t chng t mnh mnh cn l mt con
ngi vi ngha rng ri nht ca t ny.
Mt mt, ch c thc v bn phn. Ch yu thng mi ngi. Ch au ni au ca mi bnh nhn
n vi mnh. Ch mun tr thnh mt ngi tt. Nhng cch ni m vi mt s bn tr ngy nay
tng nh l cng thc (chng hn tri tim p cng mt nhp vi nhn dn t nc, chng hn
nim yu thng v hn ) chnh l nhng l sng c Thu Trm t nguyn chp nhn.
Mt khc,ch vn dnh ring cho mnh mt cuc sng ring t. Ch tha thit vi thin nhin cy c.
Mt phn thng ngy ca ch c dt bng nhng vui bun ca qu kh. Trong khi tht bi trong
tnh cm ring. con ngi ny li bit tm ra ngay t bng ngi chung quanh nhng yu t tt p,
ri l tng ho thm ln bin h thnh nhng biu tng sinh ng, b p cho mt cuc ng
ni tm vn qu di do, qu nng nhit.
C mt quy c nhng ai vo la tui chng ta u bit v t nguyn ghi nh, t nguyn tun
theo, l khng nn ni nhiu n c n cng ni bun. S phc tp ca tnh cm li cng l iu
cm k.
Ci g cng phi rnh r. n gin. R rng - ci kiu r rng th thin mt chiu. V phn mnh
mc d l con ngi ht lng tin vo l tng, song Thu Trm khng b nhng lut l khng ghi
thnh vn bn y rng buc. Vi s nhy cm ca mt tr thc, ch lng nghe trong mnh mi bn
khon xao ng. Ch khng xa l vi nhng phn vn kh x. Trong nht k, ngi n bc s ghi ra
gn ht tt c nhng cung bc tnh cm m ai ngi vo a v y u tri qua, v c cm tng ch
lm nh vy mi tm c s cn bng cn thit.
Tuy ci cht khng c miu t nhiu trong nht k, nhng trong tm tr Thu Trm, n lun lun
c mt. N ng thp thong ng sau cc s kin, v cuc i din vi ci cht lm nn mt phn
ni dung cuc sng, tc cng l lm nn v p cao thng ca con ngi lc mi 27 tui ny.
c nhiu trang, nht l na phn vit v sau, khi cp ti nhiu hy sinh mt mt, ti khng khi
lin tng n nhiu tc phm vn hc c lin quan ti cng mt ch .y l mt bi th m nh
th Nga Aleksei Surkov vit trong cuc chin tranh chng Pht xt:
Trong hm ta nh la sng ngi
Tng thanh ci bt si nh l a
Ting n do mt iu trm v nh
Ca ngi mt em ca ngi n ci em
Anh y trn tuyt gn Mc T Khoa
Nhng hng dng ang ngt ngo thm th
Ci bn tnh ca anh va ht y
Bn tnh ca bun anh mong c em nghe
Gia i ta d xa cch mnh mong
D ci cht n gn anh my bc
D c c mt cnh ng bng tuyt
Trn ng di ta vn n gp nhau
Ta ht ta n ta dp yn bo tp
Hnh phc mt ta dn n tr v
Tnh yu si chin ho thm m p
Tnh yu ny sng mi gia tim anh.
Ti d on l c nhng lc Thu Trm sng ci cm gic m bi th din t, d l khng bit g
v n. Hi H Ni, ch cng rt thch m nhc v thng quan m nhc hnh dung ra nhng g
thit yu ca i sng - s ho hp, tnh yu, hnh phc.
* * *
Ngoi nhng Thp ti th y, Rui tru, th T y ca T Hu , th i anh v ca Simonov,
vo nhng ngy c li nht k ca ng Thu Trm gp phn chnh l v bin tp li thnh mt
cun sch, thng trong u c ti cn tr i tr li mt vi tc phm nc ngoi khc, c bit l
trng hp Nht k Anne Frank.
Ch ging nhau u tin: y u l nhng tc phm vit v con ngi i din vi chin tranh.
Trong cuc sng kh khn ca mt ngi b p phi chui nhi trong mt ni n nu, c thiu n Do
Thi mang tn Anne Frank vn tm khng gian th nghim mi cm gic lm ngi bnh
thng, v iu lm c t ho.
"Ti c ci can m sng khc thng. Ti lun lun cm thy mnh sao kho th, sao t do v tr
trung th."
"Tht l cho iu ny: ti cha bao gi ri b hy vng. Chng c v phi l v kh thnh tu. Song
mc tt c, ti vn bm vo chng. V ti tip tc tin vo lng tt thin bm ca con ngi."
Nhng dng ch n gin hon ton c th t ln vo nht k Thu Trm m khng gng go.
Cn mt m na lm nn s gn gi gia Thu Trm vi Anne Frank, n cng l l do khin bn
ti chn cho tp ghi chp ca ch ci tn n gin nh hin nay, l ci th loi m h s dng - th
nht k.
Trong i sng khng thiu g nhng ngi khi bc vo i ho hc nh ghi nht k ri na
ng t gnh b d. Khi bt tay vit h thng t nh mnh s thnh thc vi mnh. C bit u
ci ti ca h ngho nn nn l mt s thnh thc v ngha. V h khng sao tm ngh lc duy
tr nht k n cng.
Anne Frank th nhn:
iu tuyt diu nht l ti c th vit ra tt c nhng g cm ngh bng khng s cht ngt mt".
Nhng ngi no khng vit khng bit c nhng k o ca n. Ngy xa ti lun lun au n
v khng bit v; nhng by gi lng ti phi phi v t ra ti c th vit.
Thu Trm khng c nhng tuyn b hng hn nh vy, nhng qu tht vi ch, nht k tr thnh
mt phn cuc i. Trong nht k ch tm ra mt con ngi khc vi mt Thu Trm mi ngi vn
bit hng ngy. chia s. th nhn. tm thm nim tin. V i khi nh l lm nng vi
mnh mt cht, li lm nng ch chng t rng vn c mt th gii ring ca mnh m khng ai
thng cm ht.
Tt c nhng yu t lm nn sc hp dn ca nhng trang nht k. Vi ch, ci hp dn y gip
ch c ho hng ghi chp mt cch u n. Vi ngi c hm nay, n lm nn sc cun ht ca
nhng tm s, mc d trong hon cnh i khc, mi ngi ngh khc.
Do c im ring ca chin tranh, ngay t nhng ngy y, bao nhiu cng sc chng ta c vo
vic ng vin nhau ra trn. Cn chnh cuc sng mi ngi trong lc th mi c ghi chp rt
t. Ba mi nm sau, s tiu ho vn dng li trnh c. Mi khi ni v chin thng, ta vn ch
bit ni vi nhau nhng li l mi ngi tng nghe my chc nm trc. Ti sao? Phn th nhng
si ng kim sng tn ti lc no cng cun ht mi ngi. Phn na cng l bi ta cha c
thc y v lch s, v s c mt ca qu kh trong hin ti. Cng tc tng kt v chin tranh qu
chm, cc b phn lch s chin tranh khng hot ng nh ng l phi hot ng. Mi ngi bnh
thng cha c gi thu thp li cc ti liu ghi hoc tm ti li lc khi li trong k c nhng
k nim xa vit ra thnh nhng hi k c gi tr chn thc.
* * *
Ngay sau khi bit rng y l mt cun nht k vit trong chin tranh, c th c bn c - nht l bn
c tr - s hi: Li cho chng ti mt tm gng bo chng ti hc theo ch g?
Khng u bn ! y bn s khng tm thy nhng li khuyn nh m ch bt gp mt con ngi
vi mt cuc sng c th ca thi chin. So vi lp thanh nin ngy nay, ngi thanh nin ca gn
bn chc nm trc c mt cch sng khc, mt cch sng khng lm chiu cnh phong ph, khng
t do nhiu v, nhng li trong sng thnh thin n k l. S tn ty lm ngi ca Thy Trm l
nhn t khin cho nhng ngi lnh M khc hn v l tng cng phi knh trng. Cn vi chng
ta, tin rng n cng c nhng hiu ng tng t.
Trong cun lch s vn hc th k XX ang c trong tay, ti bt gp mt nhn xt ca A. Malraux:
"iu huyn b hn c khng phi l chng ta b nm vo m hn n vt cht cng vi hnh tinh,
m l trong lao t , chng ta rt ta t bn thn c nhn mnh nhng nhn t con ngi - n cn
va ci h khng sn c trong chng ta b ph nhn
Cu ni mang trong mnh n nhiu trit l, m mt trong nhng trit l l: trong s mun my
mun v ca thc ti, con ngi vn l mu s chung lm nn nhng gi tr vnh cu.
Nht k ng Thy Trm c ci nhn t nhn vn y b mt . Nu cun sch c th gip mi
ngi sau khi c xong quay tr ti tm ra nhng thit tha cao p v c nhng cay ng bi thm c
th c trong kip ngi ca chnh mnh, tc l s hy sinh ca mt con ngi 27 c thm mt
ngha chn chnh.
VNG TR NHN

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Cu chuyn v nhng tm lng

Sng 25-4-2005, ti nhn c mt c in thoi bt ng. l in thoi gi n t vn phng
Quaker H Ni. Ngi ca vn phng bo tin hin c mt ngi M ang gi cun nht k ca ch
gi ti - lit s ng Thy Trm. Ch Thy ca chng ti.

Ch ti hi sinh nm 1970 ti chin trng Qung Ngi. Cng hin ca ch ti ghi trong h s ngh
truy tng Huy chng khng chin chng M hng nh rt n s: bc s, hi sinh ti chin trng.
Thi gian cng tc: nm nm, ba thng, nm ngy...

Nhng k vt cn li ca ch ti do ng i gi v ch gm my tm nh, mt s th ca gia nh t
min Bc gi vo. Cc anh cng ni ch ti c ghi nht k l thi quen ca ch ti t nh -
nhng b gic ly i trong mt trn cn.
* * *
Trung tun thng 3-2005, mt cuc hi tho thng nin v chin tranh VN c t chc ti Trung
tm Vit Nam - i hc Texas, M. Rt nhiu ngi n d. Ti hi tho, ngi ta tho lun v
chin tranh VN nhiu kha cnh khc nhau. Frederic Whitehurst v Robert Whitehurst n vi
bi ni v nht k ca mt n bc s Vit cng m Frederic nhn c khi tham gia chin tranh
VN. S kin thu ht c s ch ca ngi nghe qua li k xc ng ca Fred v qu trnh t lc
nhn c cun nht k cho ti lc quyt nh tng n cho vin lu tr v Vit Nam Lobbock,
cng nh qua nhng trang nht k y tnh yu thng v kht vng ho bnh c Robert dch
sang ting Anh. Bui hi tho kt thc, mi ngi xn xao t ra nhiu cu hi, nhiu ngi ng
mun gip Fred tm gia nh n bc s.

Ted Engelmann l mt trong nhng ngi c mt hi tho. Ba ngy sau khi hi tho kt thc, Ted
sang VN. H Ni, anh nh mt ngi bn lm vn phng Quaker H Ni tm gip gia nh
bc s ng Ngc Khu. Nhng nhn vin y rt nhit tnh, ln theo manh mi t i c trong cun
nht k, h tm sang tn ng Anh, ni b ti lm vic t gn 50 nm trc. Nhng , ngi
duy nht lm vic cng thi vi b ti cng ngh hu t nm 2000. Bnh vin ng Anh c
ngi v tn qu ng hi a ch gia nh ti. ng li ch sang Trng i hc Dc H Ni, ni
m ti cng tc trc khi v ngh hu t 20 nm trc. C nh th, bao tri tim nhn hu chuyn
tip cho nhau tn hiu cui cng gip Ted tm c gia nh ti v trao li chic a CD cha
ng tm huyt ca ngi vit nht k 35 nm v trc.

Nhng ngy sau ti nhn c rt nhiu th ca hai anh em Frederic Whitehurst v Robert
Whitehurst. H k v nhng nm thng VN v hnh trnh bao nm qua h tm kim gia nh ti
nh th no. C nhng lc h tng nh tuyt vng khng th no tm c gia nh ti, s rng
khi h cht i, hai cun nht k ca ch ti s nm trong ng giy m bnh thng khng ai bit
n, b qung i, b mc nt, b qun lng. H ni vi ti rng v khng cn hi vng tm c gia
nh ti, h c nh in hai cun nht k thnh sch c th gii c bit v mt n bc s
cng sn ngi H Ni sng v cht ra sao. H mong rng t cun sch s nghip y t ca
ch ti s cn c tip ni... V trong ni tuyt vng nh th, h trao tng hai cun nht k cho
Vin lu tr v VN Lubbock ti Trng i hc Tng hp Texas, chng c th c gn gi v
chm cht hn kh nng h c th lm c.

Di y l bc th u tin ca Fred gi cho ti:

Th su 29-4-2005

Ti l Frederic Whitehurst. Ti gi k c v ch c, bc s ng Thy Trm, 35 nm nay. Ti
gi cun nht k ca ch y sut 35 nm. Ted Engelmann - ngi ti ch mi va bit - ni vi ti
rng anh y n nh c v hin nay c nhn c bn copy ca hai cun nht k cng nhng
bc nh. C bao nhiu iu ti phi ni vi c, vi gia nh c v c bit l vi m c. Sau bao
nhiu nm tm kim, iu ny ging nh mt gic m v vic tm ra gia nh c khin ti bt khc.
Mt ngi m phi c bit v nhng ngy thng ca con gi mnh, mt t nc phi c bit v
mt ngi anh hng nh bc s ng. Mi vic dng nh tht thch hp, m c cn phi nhn c
nhng dng ch ca con gi mnh ng vo dp k nim 30 nm gii phng t nc b - 30-4-
2005....

Frederic Whitehurst - thng gi l Fred l mt s quan qun bo M tham chin chin trng
c Ph, Qung Ngi t nm 1969-1971. Trong chin tranh, nhim v ca Fred l thu thp cc
thng tin, ti liu c gi tr qun s phn tch tnh hnh, truy tm du tch qun gii phng, nh
hng tp kch hay cn qut. Nhim v khin Fred c th nhn cn cnh cuc chin tranh v
chng kin tn mt nhng mt mt khng khip - c i vi pha VN ln pha M. Fred chng
kin cnh c mt xm nh Nhn Phc min ty c Ph b bom gii tan hoang khng cn mt
ngi sng (th ngy 4-6-2005). Fred nhn thy nhng em nh Chu Lai b thiu chy trong
bom napalm. Fred chng kin vin trung y ch huy trc tip ca mnh gn nh mt tr v khng
chu ni cnh cc nhn vin y t M n gin c nht ba bt k mt cnh tay, cng chn no
lp vo xc bn mnh cho vo quan ti gi v M (th ngy 4-6-2005). Nhng cnh chng kin
m nh Fred trong bao nm nay t khi ri VN tr v.

Nhng cng t nhng ngy khc lit , Fred nhn thy cuc chin tranh t mt nh sng hon
ton khc bit.

Trong mt trn tp kch vo mt cn c ca Vit cng, sau khi ting sng im, n v ca Fred
tin vo v nhn thy y l mt bnh vin nh. C rt nhiu ln tri, nhiu phng - r rng l phng
bnh, c mt phng m d chin. C v mi ngi trong bnh vin vi v i khi ngay trc khi
qun M p ti v khng kp mang theo ti liu.

Theo qui nh ca qun i M, mi ti liu ca ch thu c trn chin trng phi chuyn li cho
b phn qun bo nghin cu. Hm Fred thu nht c rt nhiu ti liu. Cng vi thng dch
vin ngi Vit, Fred chn lc cc ti liu c gi tr qun s, s cn li h vt vo ng la thiu
hy.

Fred ang t nhng ti liu loi b th thng s Nguyn Trung Hiu - thng dch vin ca n v -
cm mt cun s nh n cnh anh v ni: Fred, ng t cun s ny. Bn thn trong n c la
ri. Fred cha hiu l cun s g, nhng v xc ng ca Hiu v vic Hiu c th knh trng c
i phng tc ng rt mnh n anh, Fred b cun s vo ti.

Nhiu m sau Fred v Hiu cng nhau c cun s. l nht k ca mt Vit cng, chnh l
n bc s ng u ci bnh vin nh m n v Fred cn vo. Nt ch nghing nghing y n tnh.
Anh cng t m hn khi Hiu cho bit n bc s cn rt tr, mi 26 tui v t H Ni vo c
Ph cng tc cha c hai nm.

Ri nh mt nh mnh, my thng sau Fred nhn c cun nht k th hai ca n bc s, cng do
Nguyn Trung Hiu em v. Nhng dng ch rc la khin Fred v cng xc ng - mc d anh ch
c nghe qua li dch vi ca Nguyn Trung Hiu v l nhng dng cht cha cm th i vi
qun M. Nhng dng y yu thng, hi vng khin anh v cng ngc nhin. Anh khng hiu ni
bt ngun t u m mt ngi con gi c th nhn thy ci p ca mu xanh gia chin trng mt
m bom n, v sao c y c th nghe ni bn giao hng m m khi qun M gn nh lun bm
st sau lng.

Nm 1972, Fred c ri VN v tr v M. Trong hnh l ca anh c nhng k vt nng tru ca
chin tranh: hai cun nht k ca n bc s, hn 50 tm nh chp nhng ngi dn Qung Ngi trong
chic my nh Canon b bn thng ly c trn xc mt phng vin Vit cng, chic c nh ri
bn xc mt ngi th mc gi b git hi. Cng t VN tr thnh mt ni m nh trong anh.

Nm thng tri qua, vi nhng m nh v chin tranh, v ti c c chng kin Vit Nam
nng trong tim, Fred nhiu ln quay lng li vi ci xu, khng chp nhn ci xu d ch l gin
tip. Anh tm c nhiu iu tt p, tng kin c Cc iu tra Lin bang M (FBI), c gim
c FBI, c chnh ph M v nhng vic lm sai tri v thng tt c nhng th lc trong mt
v kin ni ting c trong nc M ln trn th gii. Mt lc khc ti s ni thm nhiu v anh.

M ca Fred l mt nh gio v l ha s. Khi Fred cho m xem cun nht k, b bo con trai hy
cn thn, bi v hai cun s ny c th thiu chy cuc i anh.

Qu vy, tri tim Fred lun b nung ngu v ngn la to ra t hai cun s nh vng. Anh khng
th no ng yn m c trn tr mun lm mt ci g v ngi n bc s y. Ch cn sng hay cht?
Nu cht c phi ch cht mt cch tuyt vi ng nh sng cuc i tuyt vi m anh c
c qua nht k? Gia nh n bc s u? M ch c bit rng b c mt ngi con gi anh hng
n th no khng?

Fred nhiu ln th tm n gia nh na bc s. Qua nhng trang nht k, anh bit ch tt nghip
trng i hc Y khoa H Ni, nn lc tm khp ni mi thng tin chi tit v trng mong c
manh mi g chng. Anh bt gp tn tui hai gio s ni ting l Gio s ng Vn Chung v Gio
s ng Vn Ng. Anh bit tn ch l ng Thu Trm - bit u h u l ngi trong dng h
ng? Anh bit m ch tn l Don Ngc Trm, nhng a ch ca b ch l mt dy s b n ghi
cui cun nht k. Anh bit b ch l bc s ng Ngc Khu, gim c mt bnh vin cch H Ni
khng xa. Anh on l bnh vin t ca gia nh ch - r rng ch xut thn t mt gia nh tr
thc. Anh bit nh ch mt ph nh tn l L c. Nhng anh cng bit trong chin tranh H Ni
b nm bom. Bit u gia nh ch cng cht ht trong mt trn bom no ? Anh hi nhiu
ngi, nhng nhng nm sau chin tranh tm mt ngi no Vit Nam l iu hu nh khng
th i vi anh. Mi cch y my nm mi c mt ngi bn lin h c vi h hng H Ni v
ni vi anh rng gia nh bc s ng Ngc Khu vn cn sng. Nhng khng hiu sao ngi
khng mun tm tip v bo anh ng ni thm vi c v cun nht k na.
* * *
Robert Whitehurst cng l mt cu chin binh chin trng VN nhng cha tng c mt chin
trng Nam Trung b. Hai nm hot ng vng ng bng sng Cu Long khin Rob em lng
yu mn min t ny cng nhng con ngi VN hin ha, giu tnh cm. VN tr thnh mt phn
i ca Rob v anh ci mt ngi con gi x Long Xuyn. Anh hc ting Vit, thch n mn n
Vit, thch em nhng cy c VN v M trng, thm ch c ln cn c gi v M mt chic
xung ba l v nh qu.

Rob c c cun nht k ca bc s Thy Trm sau khi t M tr v nm 1972. Ngay t u cun
nht k khin anh sng st. Cng vi s gip ca v, anh c i c li cun nht k, cng
c anh cng b lay ng trc nhng g din ra trong tm hn ngi con gi bn kia chin tuyn.
Anh vit cho m ti: Tt c nhng ai tng c chng ti cho xem cun nht k u xc ng
trc nhng iu ch c vit. Chng ti ngh ch khng ch l mt anh hng ca ring ai, ngha l
mc d nhng k c ca ch rt qu gi i vi c cng nh i vi chng ti, nhng s nghip ca
ch cn rt c ngha vi tt c mi ngi. Nhng dng ch ca ch c mt sc ku gi tuyt
vi.Mc d ch bn kia chin tuyn trong cuc chin tranh gia chng ta, nhng ngay t u nhng
nm 1970, Fred v ti cm thy ch v cng ng ngng m, ng tn knh v l mt ngi tt.
Hi vng sau khi c nhng dng ch vit t qu kh y, c s ng vi chng ti... rng theo mt
ngha no ch l ca ring gia nh c, nhng theo mt ngha rt quan trng ch l ca tt c chng
ta (th ngy 29-4-2005).

Ri Rob tm c trn mng Internet mt ni gi l Trung tm VN (Vietnam Center) Trng i
hc Tng hp Texas v bit rng ti y ngi ta vn t chc hi tho thng nin v chin tranh
VN. C rt nhiu ngi ti d hi tho ny: cc hc gi, cc v i s, cc vin tng, cc cu chin
binh VN ca c hai pha min Nam v min Bc. Robert ng vin Fred n d hi tho v ni v
cun nht k ca n bc s. Cuc hi tho din ra nh ti ni lc u. Trong s xc ng su sc,
Fred v Rob a cho nhiu ngi a CD cha bn sao cun nht k ca ch ti, mong rng ging
nh trong cu chuyn c tch tt p n, cun nht k s tm c v vi qu hng, v vi gia nh
ngi n bc s m h ngng m nh mt anh hng.
NG KIM TRM

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Nhng Ngy Rc La
QUYN MT

1968
8.4.68
Mt cas rut tha trong iu kin thiu thn. Thuc gim au ch c vi ng Novocaine nhng ngi
thng binh tr khng h ku la mt ting. Anh cn ci ng vin mnh - nhn n ci gng trn
i mi kh v mt nhc, mnh thng anh v cng. Rt au xt rng s nhim trng trong bng
khng do rut tha v. Tm kim gn mt gi khng thy nguyn nhn, mnh nh ng li, cho t
dn lu v khng sinh trong bng. Ni bn khon ca mt ngi thy thuc + ni thng xt
mn phc ngi thng binh y lm mnh khng th yn bng. Vut nh mi tc anh, mnh mun
ni vi anh rng: vi nhng ngi nh anh m ti khng cu cha c th l iu au xt kh
m phai i trong cuc i phc v ca mt ngi thy thuc.
10 4.58
Vy l chiu nay cc anh ln ng li cho mi ngi mt ni nh mnh mng gia khu rng
vng v. Cc anh i ri nhng tt c ni y cn ghi li bng dng cc anh: nhng con ng i,
nhng chic gh ngi chi xinh p, nhng cu th thm thit yu thng. Nghe anh Tun ra lnh:
Tt c ba l ln ng!. Nhng chic ba l vng v may bng nhng tm bao M gn gng trn
vai, mi ngi cn nn n ng li trc mnh bt tay cho mnh mt ln cui. Bng dng mt ni
nh thng k l i vi min Bc tro ln trong mnh nh mt sng nhng ngy ma l v mnh
khc rng n ni khng th p li li cho ca mi ngi. Thi! Cc anh i i, hn mt ngy gp
li li trn min Bc thn yu
Sut mt m mt ngy lo lng v cas m ca San, chiu nay lng mnh vui sng xit bao khi thy
San ngi dy, nt mt anh cn in ni au n mt nhc nhng n ci ngng n trn mi. Bn tay
anh kh nm bn tay mnh mn thng tin tng i ngi thng binh tr tui dng cm kia i, ti
thng anh bng mt tnh thng rng ri nhng rt su xa: tnh thng ca mt ngi thy thuc
trc bnh nhn, tnh thng ca mt ngi ch i vi a em au m (thc ra San bng tui mnh)
v tnh thng y c bit hn i vi mi ngi v cng thm c lng mn phc. Anh c thy iu
trong ci nhn lo u ca ti khng? C thy bn tay ti du dng t nh trn vt thng, trn i
tay xanh gy ca anh khng .Chc San mau bnh phc tr v vi i ng chin u, tr v vi
b m gi ang v vo ngng trng con tng gi, tng pht.
12.4.68
Rng chiu sau mt cn ma, nhng l cy xanh trong trc nh nng, mng mnh xanh gy nh
bn tay mt c gi cm cung.
Khng kh trm lng v bun l lng. C khu nh bnh nhn im lng, bn khu nhn vin cng ch
nghe thy ting Hng r rm tr chuyn vi ai. Mt ni nh mnh mang bao trm quanh mnh. Nh
ai? Nh ba, nh m, nh nhng ngi va ra i v nh c mt ngi bnh nhn ang ch mnh
n vi anh na. Bn trong ni nh hnh nh c mt ni bun su kn, thm lng nhng rt nng n.
D sao vt thng lng vn ang r mu, d mnh c mun ly cng vic ly mi ni nh khc
ln trn, n vn tri dy, xt xa v cng. Hy qun i Th. i! Hy qun i m tm li nim hy vng
mi m xanh tt trong lnh hn. Hy ly nim t ho m qun i tht vng. Con ngi y u c
xng ng vi tnh yu trong trng, chung thu ca Thu.
i nhng ngi thn yu ca ti trn qu hng c Ph ny, c ai hiu v cm thng ht ni lng
ti chng? Ni lng mt c gi ay c m hy vng m khng c p li
mt cch xng ng?
13. 4. 68
Th t t khp bn phng gi v. Cm n tt c mi ngi dnh cho ti nhng tnh thng mn
thit tha. c th nim vui chen ln vi ni bun. Ti sao mi ngi c th dnh cho mnh nhng
tnh thng y m mt ngi - mt ngi c hng mt tnh yu trong trng, chn thnh lai
khng xng ng vi mnh? Bun lm sao h M.?
Mnh nhng mun ly tnh thng ca mi ngi n p cho ch trng ca tm hn m khng sao
lm c. Tri tim mnh vn c bng bnh p theo nhp ca tui hai mi trn y hy vng,
trn y thng yu. Thi hy bnh tnh li vi nhp p yn bnh ca mt bin nhng bui chiu
lng gi i tim i!
14. 4. 68
Mt bi th lm tng cho mnh, bi th ca mt thng binh ang nm vin, xut pht t lng mn
thng cm phc i vi mt ngi bc s chm sc anh v mi bnh nhn khc mt cch tn
tnh. Anh ta tm hiu k v mnh v vit bi th tng. Bi th trn ngp nim mn yu chn thnh v
ni au xt trc mi tnh tan v ca mnh. Anh ta ni ln nhng li ni xt xa cay ng ca mt c
gi b ngi yu ph bc.
c bi th... mnh bun v hn, khng th km c mnh ghi ngay di bi th mt dng ch
"Cm n tnh thng mn ca anh, nhng hnh nh anh cha hiu Trm. Ha vi anh rng s c lc
no anh hiu v mt ngi con gi ca XHCN", v mnh a tr li bi th.
i! y mi l iu ng bun nht trong quan h vi M.. Mi ngi u trch M., u thng
mnh, nhng mnh xt xa bit bao nhiu khi thy ngi ta thng mnh bng mt tnh thng c c
s thng hi na! D anh Thit, d Ho, Nghinh... ai ai i na cm thng san s vi mnh,
mnh vn khng mun. Mt mnh gii quyt ri, mt mnh sc chn su c nhiu nm
thng yu yu hy vng y xung tn y t su ri - mnh t tm hn mnh vn mu m, vn
sc gieo ln mt ma hoa ti p c kia m. Hi tt c mi ngi, khng cn ti ln
mnh t y nhng git l xt thng u. Hoa thm phi c ti bng nc mt trong lnh.
Mi ngy tnh cm vi M. cng lt phai i v ni trch mc cng ln dn ln. Mnh v s xa dn
ngi bn y. Anh u c xng ng vi mnh?
68
Khng kh im lng ca bui tra trm ly khu rng. Nghe San au, mnh ln thm. C phng cng
ang yn ng, k c ngi bnh nhn mnh ti thm. Khng mun lm thc gic San, mnh rn rn
tr ra nhng ting San kh rn lm mnh tr li anh ci bn (m khng c c). Anh khng
au nhng c l mun gp mnh. C ngy hm nay mnh bn.
Cu chuyn khng phi l chuyn thng tt m anh li hi: Hm nay ng l ngy ch v c Ph
phi khng?
- Va trn mt nm San !
Mnh tr li m khng khi ngc nhin v cu hi ca San. Mun ngi vi San ni chuyn v c mt
nm qua, mt nm chin u gian lao vt v nhng rt ng t ho trn mnh t qu San. Nhng
mnh li thy kh ni. C ngha l g u nhng vic mnh lm so vi San, vi tt c b con c Ph
kin cng chin u sut hai mi nm rng. Cn ni vi San v ni nh thng vi gia nh
trong nhng ngy xa cch li cng v l hn. San ch cn mt m gi. Cha San cht t lc m anh
mi hai hai tui u, ngi v tr y hy sinh c tui xun ca mnh vy nui San cho n khi
anh c mi chn tui th cho anh i b i. Nm nm qua vo sinh ra t San vn cn sng, va
mi cch y mt thng ch tp kch vo v tr, San thot khi nanh vut ca qun th. Mi lm
ng ch ca anh hy sinh. Ch mt xu na thi c kh khn g u, San cng ng xung di
chn hn ni Ca y ri. Lc m San c khc cn nc mt cng khng bao gi c c mt a
con nh San na. Vy m hm nay San n y vi mnh, c l no mnh li thn cht cp i
ngi con yu qu ca mt b m ang lo u hy vng tt c v a con duy nht y. Khng bao gi
u! Mnh s phi c ht sc v San cng nh v tt c nhng ngi bnh nhn! chng phi l
nim t ho ca mt ngi thy thuc sao?
* * *
Nhn c th v qu ca Vn. Thng Vn lm sao. Cuc i Vn sao mi ng cay, nhng
ng cay m mt ngi nh Vn l ra khng bao gi phi chu. Vn sng giu lng v tha, giu nim
hy vng, giu tnh cm cch mng. Phi n p cho Vn nhng iu ch. C sao cuc i c
dnh cho Vn hnng s ri ro? thy c iu mnh phi c trch nhim. Phi em li cho
Vn nim vui, tin tng bng nhng hnh ng c th.
17.4.68
Chia tay anh K v ch Phng. Sng vi nhau c mt nm trn, hm nay mnh mi hiu ht tnh
thng ca nhng ngi thn thit .
m khuya sau bui lin hoan, anh K sang phng mnh chi. Hai anh em chng bit ni g,
quyn v trc mt, cy bt cm trong tay m nhng dng ch di ngi bt anh u v ngha.
Thi gian cn rt t, anh cn ni cn vit nhng chuyn quan trng. Vy m sao anh lm thinh h
anh? Phi chng anh mun ni vi em bng i mt v thc khuya bao m rng, bng n ci
bun ri ri trn khun mt gy m? Anh m mnh trong i tay mnh khnh, hnh ng rt
bnh thng vi anh nhng hm nay sao lm mnh cm ng. Tin anh i ri. Tin anh ra n sui
mnh bn thn tr v thy mnh giy lu nim anh gi cho Lin. My dng ch ngn ngi trong
anh c dn: Em v Trm phi thng nhau chn tht. Trm vo y xa gia nh ch c bn.. Anh
K i! Cm n anh, em khng bao gi qun tm tnh ca anh i vi em u!
V bui cui cng nm trong cnh tay ca ch Phng, nghe nhng li dn li mnh lng yn khng
ni, nhng git nc mt m m chy trn mt mnh v ri sang mt ch. Ch i, n hm nay em
vn cha l ng vin, bun n v cng
22.4.68
Hng i! Hng cht ri sao? Mnh nghe tin m bng hong nh trong cn c mng. Bao gi
cho ht nhng au xt ny - nay mt ngi ng xung, mai li mt ngi ng xung. Xng mu
cht cao nh ngn ni cm th sng sng trc mt chng ta. Bao gi! Bao gi v bao gi hi cc
ng ch. Bao gi mi ui ht l qun ung mu ngi
khng tanh y khi t nc chng ta.
Vy l ht, nhng m r rm tm s bn nhau khng bao gi c na. Bn tai mnh cn nghe r
ging Hng trm trm tnh cm, Hng khen ngi ng vin mnh, ca ngi mi tnh chung thy
ca mnh. Vy l ht, nhng bui cng nhau tm di sui nc, cng nhau n mt chn ch. Mnh
bng nh hm no gp Hng bn b sui Ngha Hnh, Hng m mnh trong tay, hn ln mi
tc, hn ln m mnh v c hai cng rng rng nc mt.
Nhn ch Cng vn bnh thn khng hay bit g v tin st nh y, mnh thy xt xa nh ai xt mui
vo trong rut. Mt mt a con nh Hng cn au hn mt c khc rut. Ch i, hy nn au
thng li i ch, nu bit tin ny! V anh Quang, ngi con trai thu chung ch i Hng trong
bao nhiu nm nay cng khng bao gi thc hin c m c na. Hng ca anh vnh vin
nm yn di nm t qu hng anh ri.
23.4.6S
Mt ngy mt nhc v cng. Ba cas thng nng vo mt lc. Sut mt ngy ng bn bn m u
c cng thng v nhng vt thng, v ting khc x rut x lng ca ch Cng (cha Hng) v v
nhng tin bun dn dp.
Hng b bt sng trn ng cng tc. Cu b si ni nhit tnh y khng hiu c chu ni nhng
n tra tn ca qun th hay khng. Thng ng v tn. L th vit gi ng vy l cha n
ni. Ngi cm th cht cn ngi nhn th th b bt!!! Mt ging ht bun t u vng vng
bn tai mnh "Lng m bao la nh bin thi bnh rt ro. Li ru m i nh dng sui hin ngt ngo".
Li ht ca ng trong bui ti hm xa hay l li than au xt ca ng trong ngc ti lc m
ng ngh n ngi m gi sut i cm ci nui con, t tt c nim vui, hy vng vo a con
cng y?
Bit bao nhiu b m nh m ng s cn au kh khc than n cn dng nc mt. i nu mnh
ng xung, m mnh cng s nh b m y thi, cng s l mt b m sut i hi sinh v con ri
mi mi au xt v con mnh ng xung ni chin trng khi la. M i! Con bit ni sao khi
lng con thng m trm nghn triu m cng nh xa m ra i. Qun th ang cn , bao nhiu b
m cn mt con, bao nhiu ngi chng mt v. au xt v cng.
25.4.68
Cng vn l nhng tin bun, trn ng i hc tnh v, on cn b ca c Ph b ch tp kch
nghe ni c hy sinh mt s. Ngha cng i trong s , chng hiu em mnh c lm sao khng. Em
mnh xng xo, dng cm d c kh nng i u bm ng lm. Em i! Nu em c lm sao th ch
bit ni g na h em? Ch s khc rng bao m vng hay l nc mt kh li thnh ngn la th
rc chy trong tim ch? My ngy ny ch vn mong em v thm, by gi!...
26.4.68
Nhn mt l th t H8 tr v, khng phi th ca M. m l ca anh Tm. c th ch thy bun v
hn. Nhng ngy qua li vo d vng lu ri xa ri, cn khi li lm g na h anh Tm? Anh
thng em nhng v tnh lm em au kh. Anh bo tin rng M. ang au yu, anh ni rng anh
hiu em, thng em nhng thc ra anh c hiu g em u. Anh cha hiu ht lng t i ca mt c
gi xut pht t tng lp hc sinh nh em sao? Cn nu hiu th tt hn ht l hy ni vi em
v nhng iu cn thit trc mt cng tc tt, cnh gic tt. Vy thi!

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Tp 2

30.4.68
Vn bun Th? My cas thng nng tng khng sng ni hm nay n nh c ri, nhng n
ci trn khun mt cn xanh mt v mt mu chng lm Th. vui sao? Vy m vn c bun. Ni
bun thm su trong lng mnh nh nhng git ma thm su trong lng t ca nhng ngy ma
di r rch ny. Mun tm ly nhng nim vui v t nhng khng sao tm c, b c mnh hn
nhng np nhn suy ngh ri, c cch no xo m c u. C chng ch lm c iu nu by
gi ch c mt yu cu: iu tr cho thng binh, xy dng bnh x cho tt i sao mnh li sinh ra
lm mt a con gi giu m c yu thng v i hi vi cuc i qu nhiu nh vy?

Hon cnh ca mnh l s ao c ca bao nhiu ngi: gia nh m m y , bn thn v ang
c iu kin tin b, c cng tc hp kh nng, c chiu chung Nhng vy th c phi ti
mnh qu i hi hay khng? Hy tr li i hi c Thy kh tnh v bng bnh.

1.5.68
Mt ln na n ngy Quc t Lao ng gia rng - l mt ngy im lng, di v chm ngp trong
ni nh thng. Nh H Ni, nh ba m v cc em v k, va chp mt gia tra mnh thy mnh
v gp m v em trong ngi nh trng Cn b Y t, vn con ng nh y, vn chic cng nh
ng Nghip y, mnh chui qua nhng song ca gy lt ra ngoi ng hn nhin nh nhng ngy
cn nh. Xa nh hn mt nm ri, y c phi l nm cui cng xa cch khng? Bng dng mnh
nh n nhng ngay trc KN (khng c r) vui v hy vng trn ngp by gi (?)!... Th hy c
nh nhng hi y i, hy nhm ln nim vui ca k chin thng cm trong tay y i, bi hnh
khc khi ngha cn vang bn tai Xung ng, xung ng d phi hy sinh ta no x, ginh
ly chnh quyn v tay nhn dn.

4.5.68
Mnh ct t cu chuyn bng s im lng. Trong bng ti mnh vn nhn thy s bn khon ca hai
ngi bnh nhn ang ni chuyn vi mnh. Hnh nh h thy c ci im lng nng n m nc
mt y ca mnh. H thng mnh mt cch chn thnh thm thit, nhng h cng ni mnh cng
thy kh au. H hi mnh v sao khng u tranh cho quyn li chnh tr, ti sao mnh rt xng ng
l mt ng vin m chi b khng kt np. V sao, v sao v v sao ? Ai m tr li c h hai bn
mn thng. Qu tnh ti khng th tr li c. Ci im lng nng n ca ti cng ni c vi cc
bn nhiu v s b tc . Hu nh tt c mi ngi u ni: Trm rt xng ng l mt ngi
Cng sn vy m vn khng c ng trong hng ng y. No phi mnh khng thit tha nhng
cng thit tha ch cng thy kh au m thi.
My hm nay rt bun, ngy ngy nhng l th, nhng li ni, nhng hnh ng t lng thng mn
thit tha vn n vi mnh: Nhng chnh nhng tnh thng y li l nhng mi la chm vo mt
ng ci kh t lu. Ti sao mi ngi thng mn cm phc m ng li kht khe hp hi i
vi mnh?

5.5.68
M. i, Th. bit ni g vi M. y? Vn thng yu M. v hn nhng tnh thng trn ln s gin hn
trch mc. M. ni Th khng hiu M. ? u c, Th. hiu M. nhng hiu ht cha th qu tht l
cha. Cho nn khng th no khng au xt khi tt c mi ngi xung quanh vn nhn Th. bng i
mt xt thng. Ci lm Th. t i ri. Mt vt thng khng th hn gn. nh vy sut i ta
s mang nng vt thng trong lng!

Nghe M. au nng, bun thng M. qu i. Gi c Th. bn, Th. s chm sc M. nh vai tr m
ngi ta nh cho chng ta (mc d s thc khng nh vy). M. i, anh khng phi l ca em,
nhng em mun em yu thng xoa du au n cho anh. Bng cch no by gi? Mt ci g ging
nh linh cm bo vi Th. rng ri s khng c gp M. na, ln chia tay y s l ln cui cng. M.
ng nhn theo, Th. i khng ngonh li, mc d bit rng mt i mt en ang di theo Th. Nhng
giy trong cnh tay ngi ng ch thn yu y ch cn l mt hnh nh d vng xa xa m thi.

6.5.68
Rt nhiu chuyn au u hng ngy vn xy ra quanh mnh. Th t nh rng khng th i hi
u ch c ton ngi tt kia m, khng nh i phi qua ging t nhng ch c ci u trc
ging t m. Thc ra ging t n vi mnh vn l nhng cn ging ca ngy cui h, nh nhng
m m thi. Hy vui ln i, vui ln vi nhng n ci tru mn ca nhng bnh nhn dnh cho
mnh. Vui ln vi nhng tnh thng chn thc m a s nhng cn b trong huyn, trong tnh, trong
khu quen bit dnh cho mnh. Vy l c ri, Th. i, ng i hi na. ng ? Ri ng s
phi thy. Quanh mnh nhiu ngi thng mn cm phc hn l s ngi th ght. Xt cho cng,
h c ght mnh cng ch v lng ghen ty m thi.

9.5.68
Sng i phi bit khim tn nhng ng thi phi c mt lng t tin, mt thc t ch. Nu
mnh lm ng hy c t ho vi mnh i. Lng tm trong sch l liu thuc qu nht. Phi hiu
iu ly iu lm c s t tin cho mnh. Ti sao Th. c suy ngh hoi khi m Th. bit rng
chuyn Th. lm ng? Cuc sng u phi ch c tnh cm m phi c l tr, c hiu th hay
khng h c gi bng bnh?
12.5.68
Hi ngh Pans! y l nhng ngy thng nm ca 1954 y chng? Mnh hi hp theo di tin tc,
bit chc chn rng thng li c c trong hi ngh ny phi do thng li trn chin trng quyt
nh. Vy th hy chun b tinh thn bc vo mt t chin u quyt lit cui cng ri sau ai
cn, ai mt hy hay. D cn d mt cng l nhng ngy vui bt tn khi ho bnh chn chnh tr li
trn t nc chng ta. Hn hai mi nm ri khi la au thng vn trm ln di t hin lnh.
Nc mt chng ta chy nhiu ri, xng mu cng nhiu ri. Chng ta c tic g u i ly
c lp t do.

14.5.68
Mt dng ch ghi trn bn: "Ch Trm thng nh ca em". Dng ch ca San. Mt chuyn gin
n vy m mnh cm ng. Tnh thng vi San ngy cng thm thit. C ln ngi ni chuyn vi
San, hai ch em (ch m nh tui hn em) ci nhau v chuyn nu phi cht th ai nn cht. Mnh
nhng cho San sng bi v i San cha h c hng sung sng v bi v San l a con duy
nht ca mt b m go vy nui con t nm hai mt tui n gi. Vy m San c khng khng
rng mnh phi sng, phi tr v vi m, vi em, vi Min Bc thn yu ang trng i mnh. R v
vn, chuyn khng u vo u c nhng sao hai ch em u cm thy thng nhau hn. Mnh mun
i vi San bng mt tnh thng chn thc, trong lnh m e rng c ai hiu lch vn i khng.
San nm nay hn mnh ba tui, c v v con nm tui.

17.5.68
Chin tranh cn tip din, cht chc vn din ra hng ngy, tng gi tng pht, d nh tr bn tay
vy. Mi ti qua Thn v anh Sn cn cng bn mnh tr chuyn. Thn cn dn L mua vi may o,
m nay hai ngi y ch cn l hai ci xc nm di nm t ca t c Ph m ln u h t
chn n y ri. Cht qu d dng, khng c cch no phng c nhng tn tht y c. Bun lm
sao!
Lin ni vy m ng: Hy sng vi nhau bng tnh thng chn thnh i ko ri hi hn khi bn
mnh cht ri mi ngh rng hi cn sng mnh khng thng yu, m bc ln nhau. Ring
mnh lm nh vy. M tht ra xa nay mnh vn giu tnh thng vi tt c mi ngi, mt tnh
thng yu rng ri nhng rt i chn thnh. Tt c bnh nhn trong bnh x ny trong nhng lc
au m nng mnh u n vi h bng tinh thn trch nhim, bng tnh thng thm thit cho
nn d xa l bao nhiu ri cng thy c mt ci g gn b vi ngi thy thuc m h thy rt gn
vi h y. H gi mnh bng hai ting "Ch Hai", h xng em mc d ln tui hn mnh v h vui
a, lm nng vi mnh na. Gia nhng ngy gian kh c lit ny, mnh tm ly nim vui, s an
i ni h. Cn ring t, khng Thu i, ng ngh n na, hy gt i nhng ng my ang nhm
ln cui gc tri, ng n ni cn phong ba bo tp gia tm hn Thu nh.

20.5.68
Tin chn nhng bnh nhn ln ng tr v i ng chin u, l ra ch l nim vui, vy m c
ngi i ln ngi u bun thm tha. Hn mt thng nm li bnh x, nhng bnh nhn y
gn b vi mnh khng phi ch l tnh thng gia ngi thy thuc vi bnh nhn m trong tnh
cm y c c ni cm thng su sc gia nhng ngi bn. Hm nay h i ri, ngi ra i cn nh
chng nhng m di tr chuyn nhng m mnh i trc. Nh chng nhng bui c c quan i cng
go h cng mnh x tr mt cas thng, h lm nh nhng nhn vin thc th, m n trong
nh n du h ngi h hoy lau dng c nhng ngy y vui sao! Bao gi gp li nhau v c cn
c gp nhau khng h nhng ngi bn mn thng?

25.5.68
Nhng ngy u ut ca tm hn. C g nng trn tri tim ta. u phi ch c mt ni bun ca vt
thng r mu ca con tim u? M cn c nhng g na kia? Nhng s thiu cng bng vn cn
trong x hi, vn din ra hng ngy; vn c nhng con su, con mt ang gm dn danh d ca
ng, nhng con su mt y nu khng b dit i n s c khot dn lng tin yu vi ng. Rt
bun mnh cha c ng trong hng ng ca ng u tranh cho n cng. C l v th m
nhng ngi vn chn ch khng m kt np mnh mc d tt c ng vin trong chi b v rt
nhiu ngi c trch nhim trong huyn, trong tnh ny n c, thc gic vic gii quyt quyn
li chnh tr cho mnh. Cng ngh cng bun. Mun tm s vi nhng ngi thn v ni bc tc y
nhng ri mnh li lng thinh. Ni ra liu c ai hiu ht cho mnh hay khng? C ai phi sng nhng
ngy nng n, u ut nh mnh hay khng? Sng gia nhng yu thng m khng h cm thy hnh
phc, bi v lun lun c ngi ghen ght trc lng yu thng m nhiu ngi dnh cho mnh.
nh rng i bao gi cng c hai mt tt v xu, khng bao gi c tom mt mt tt, vy m sao
Thy c xt xa cay ng mi h Thy?

29.5.68
Ngy tng ngy vn tri qua nng n. Cng vic bn rn lm mnh qun i nhng chuyn bc bi
nhng ri n vn li m nhi vo suy ngh nh nhng cy gai nhc nhi. Ti sao vy h tt c mi
ngi? Ti sao trong tay ta c v kh ph v t ph m khng s dng cho nhng ung nht ca
t tng c c mc dn trong mt s ci u c? Ti sao khi ta l k ng, khi ta l s ng m
khng u tranh c vi mt s nh, s ngi gy kh khn tr ngi cho tp th? nh rng
u cng c k xu ngi tt, nh rng s mu thun l quy lut tt nhin ca x hi nhng khng
th v th m u hng. Nhim v ca ta l phi u tranh cho l phi. M u tranh th phi b
sc lc, phi suy ngh vphi hy sinh quyn li c nhn, c khi l c cuc i mnh, cho l phi chin
thng. Vy Thy i! Khi gic ng quyn li ca giai cp ca ng th sut i Thy s gn b
vi s nghip y! Th. S au xt khi s nghip y b tn thng, TH s sng vui khi s nghip y
ln mnh C g na u h Th.?

31.5.68
Mt cuc chy cn quy m ni cn c, ton bnh x di chuyn, vt v v cng. Lng mnh nao nao
thng xt khi nhn thy thng binh m hi lm tm trn gng mt cn xanh mt, rng sc bc
tng bc mt qua ht o li dc. Sau ny nu c sng trong hoa thm nng p ca X hi Ch
ngha hy nh v nh mi cnh ny, hy nh s hy sinh ca nhng ngi mu v s nghip
chung, v ai m chng ta vt v th ny h cc ng ch? V bn qu cp nc cn ang trn t
nc chng ta cho nn i nhng ngi thng binh m ti thng yu nh nhng ngi rut tht,
hy ci ln trong gian kh, hy gia mi mi lc quan v b bn m t lu nay cc ng ch gi
c d trong hon cnh kh khn n th no!

1.6.68
Mt bui sng nh sng nay, rng cy xanh ti sau mt trn ma ro. Khng gian trong lnh m
sao lng mnh li ngp trn thng nh, nh min Bc v vn. Nh t nhng hng cy bn ng
ph, nhng cy bng, cy su l xanh bng sau nhng cn ma v con ng nha sch s vo
nhng bui sng. Nh mt cn phng n s nhng m m, bui sng rm ran ting cic ni chen
ln ting pht thanh t chic radio gia nh. Nh m, nh ba, nh Phng12 v tt c nhng
ngi thn yu ngoi y. Bao gi ting sng chin tranh chm dt ta tr v vi min Bc yu
thng? Liu cn c c nhng ngy on t y khng? Chin tranh l mt mt. Trn mnh t
min Nam nng bng la khi ny, hu nh 100% cc gia nh u c tang tc. Cht chc au
thng nng ln u mi ngi dn. Nhng cng au xt, h cng cm th, cng thm sc chin
u. Cuc i v hon cnh mi ngi y l mt bi hc qu gi i vi mnh. chng phi l
nim vinh d mnh c hng hay sao?
Nh trong l th cu Thao ni: ng bun Th. Nh. Tt c ngoi ny u hng v min Nam
thn yu, ai ai cng c t nht l mt ngi thn ang chin u.
Th. ra i bao nhiu ngi ngoi ang di theo tng bc ca Th. mong i v tin tng rng Th.
s chin thng. Th. chin thng trong ma kh c lit va qua nhng cn cn c gng na
chin thng cng vi c t nc v Th. i hy vt qua mi au bun ang nng ln tri tim.
Hy vui nh n ci Th. vn ngy trang trn nt mt hng ngy, ng c ai kh hi ti sao li
bun, v sao m ngy trang ri vn khng giu c ni bun sau n ci lun m y.

Ch Thch
12 Em gi Phng Trm, k lin Thy Trm

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Tp 3

2.6.68
Chiu ma, nhng git ma r rch ri t trn mi l, t nhng l cy to thnh mt m thanh u
u bun n l lng. Lu ri mnh qun i ci cm gic ca mt c hc sinh Chu Vn An ngi
ngm chic ui bt qun nghe thy ging bi, l ng nhn ra mt h Ty m mt trong ma phn
m ngh v vn. Ci cm gic xa xa va tiu t sn, va tr con mi ln y sao hm nay li sng
dy trong mnh - mt cn b ang ln li trong cuc khng chin sinh t ny. Mt nm qua cho
mnh hiu thm v hai ch thc t. Khng, cuc i thc t gm hai mt. Cuc i vn bao la nim
u i, ngi ta vn d dng tm thy nim thng yu, min l chn thnh v c lng v tha.
Nhng d anh c chn thc bao nhiu i chng na ri vn c lc anh au xt thy rng vn c
nhng k dng mnh li khn kho, la o anh ginh cp vi anh tng cht uy tn, tng cht
quyn li, c khi ch l nhng chuyn v cng nh nht nh ming n, vt. Anh mun sng v t
hon ton ch bit c l phi, c tnh thn i thi ? Khng c, s c k cho anh l ngc l cho
k khc u ci c d dng. Vy th phi u tranh, m u tranh phi c l cng vi kinh
nghim sng. Cuc u tranh y u phi gia mt c nhn ny vi mt nhm ngi khc m l
mt cuc u tranh gia hai lung t tng lc hu v tin b.
4.6.68
Cng i vo thc t cng thy phc tp. Con ngi sao sng vi nhiu i hi qu i. Khng bao gi
tha mn c c. Cng ngy cng mun hon chnh, cng ngy cng lm yu cu v trong nhng
bc tin ln y bao nhiu l gai gc cn tr, nu khng vng tr bn tm s d dng tht bi.
i c gi sng vi bao suy ngh kia i, ngh lm g cho nhiu ri phi nng nhng au bun. Hy
c tm ly nhng nim vuii, hy c sng giu lng tha th, giu s hy sinh mt cch t gic i.
ng i hi cuc i qu nhiu na.
Ma vn c ri hoi. Ma cng thm bun thm tha v ma lnh lm cho ngi ta thm kht v
cng mt cnh sum hp ca gia nh. c g c cnh bay v cn nh xinh p ph L c cng
ba m v cc em n mt ba cm rau mung v nm trong tm chn bng m p ng mt gic ngon
lnh. m qua m thy Ha bnh lp li, mnh tr v gp li mi ngi. i, gic m Ha bnh lp li
chy bng trong lng c ba mi triu ng bo ta t lu ri. V nn Ha bnh c lp y m
chng ta hy sinh tt c. BIt bao ngi tnh nguyn hin dng c cuc i mnh v bn ch c
lp T do. C mnh na, mnh cng hy sinh cuc sng ring mnh v s nghip v i y.
15.6.68
Nht k i! ng trch Th. nghe nu nh Th. c ghi vo nht k nhng dng tm s nng tru au
bun. Ting sng chin thng ang n gin khp chin trng Nam Bc. Thng li n gn chng
ta ri Nhng trn mnh t c Ph ny vn cn nng nhng au thng, ngy tng ngy mu
vn ri, xng vn . iu ng bun nht l trong nhng hy sinh gian kh y, Th. cha thy c
s cng bng, s trung thc. Cha c mt s u tranh thng c nhng ci ti tin, n hn c
xy ra lm st m danh d ca hai ch ng vin v lm mn mi nim vui say cng tc ca mi
ngi trong bnh x. C ma kh c lit khng mt lc no mnh thy bi quan, mnh lun ci trong
gian kh vy m by gi mnh au kh qu i. K th phi ngha khng s, m s nhng nc c ca
k th cn rt li trong ng ch ca mnh.
Hy gi vng tinh thn u tranh, hy tm ly nim vui ca k chin thng, hy t tin mnh. Mong
Th. hy gi vng ngh lc u tranh n cng v s nghip cch mng.
20.6.68
Th ng gi v, l th m nc mt t ngc t lt qua bn tay hp php v y vi mnh.
ng vit: L th tay n s, nhng xin ch hy gi lm k vt, v n gi trn c tm chn tnh
ca em trong , nu em khng cn na th ch hy nh rng mi mi cho n lc cht em vn tn
th yu qu ch.
Mnh gp ng vo mt bui chiu nng gt khi mnh xch ba l t tnh tm v c Ph. Mnh t
Ph Phong l lng n mnh bng tt c mn thng, in hnh l ng. Ch mt ngy sng
cnh ng, cu b y qun qut bn mnh. l mt cu b hc sinh thng minh, can m, nu
ch X hi Ch ngha c th l mt cy bt tr c trin vng. Nhng y di mi trng
ca ch c nhng hn ch au xt i vi tm hn ham hiu bit, giu c m nh ng. Mnh
cm thng vi tm tnh ca cu hc sinh . Trong mt thi gian ngn, hai ch em cm thy gn
b. Chiu hm sau, mnh tr v v tr, ng li. t lu sau em b bt trong lc i lm cng tc tr
v. Chng nh p ng d man tn c ht sc, nhng ng khng na li khai, chng lp
h s a i Cn o may nh c mt thy dy c xin cho ng li. By gi, chng a ng
i lnh, ang trong thi k luyn tp liu n lc ra chin u ng c tr v c vi i ng
cch mng hay khng? Hay mt vin n no s lm t on cuc i y hy vng ca ng?
28.6.68
M. i, M. li v ? Li l M. ca nhng ti th t trn con ng c ? Nu M. ni rng trong
quan h chng ta, M. cha h phm mt sai lm no i vi Th. c. Nu l nh vy th.. cuc i s
ra sao M. nh?
Th. y phi a hp hi, cng khng l k thin cn, vy m Th. i n kt lun nh thi gian
qua, ngha l c c mt qu trnh suy ngh. Cng chng bit s ni vi M. nh th no. Khng! M.
i, hy i i, ng gieo au bun ln con tim rm mu ca Th. na. Gia chng ta khng th no c
mt hnh phc vnh vin d c hai chng ta cn sng sau cuc chin tranh ny.
30.6.68
Ma thu cha n m l vng chm ngp c khng gian. Cha bao gi mnh cm thy au kh v c
n n mc ny. i phi tri qua ging t nhng ch ci u trc ging t. Th hy ng dy
Th. i, d gi ma ging bo ang ni ln, d nc chy trn sui ngun au kh th cng hy gi
vng tinh thn. Th. hy bng ngh lc, bng nim tin chnh ngha, bng l tng cuc i mnh m
i tip nhng bc ng gai gc gian lao. C thng li no n vi chng ta m khong phi i
bng m hi nc mt, bng suy ngh kh au, c khi bng c xng mu na Th. .
Khi bit tnh yu tan v, Th. khng ri mt git nc mt vy m sao by gi li yu mm n vy
h Th.?
3.7.68
Thng By li v vi nhng cn gi nam xo xc thi rung cy, tng bui sm mai du mt v tng
m trng m gia rng. Trong ci nng chi chang chy bng, thng By nm vn nng tru au
thng cm th. T nhng nm xa xi, mnh bit thng By vi nhng ngy 20, ngy Hi ngh
Hip thng. Nhng nhn thc cho y v ngy , v c mt qu trnh cch mng v i trn
mnh t Vit Nam ngn ln anh hng ny th hnh nh mi su nm nay. l mt ma h H
Ni, khi m thng By m du m trm ly khng gian, trn con ng vng mnh t gi ngi
chin s gii phng qun, tin anh ln ng i vo cuc khng chin thn thnh. T n nay
mnh ln ln mi khi thng By li v.
Gi y, cng l mt ngy thng By gia ni rng mnh cng thng binh chy cn, chy cn
t th chin thng. Ch c nhng ngi Vit Nam chng ta mi thy c kh th chin thng d
ch ang ui sau lng, d vai nng tru ba l, d chn p rng bng sui i lnh ch.
Bng nh n cu th ca T Hu:
C ni u trn tri t ny
Nh min Nam ng cay chung thy
Nh min Nam gan gc dn dy,
Nh th ca chng ta ni ng v cng. V c ni u nh mnh t ny khng? C ni u m
mi ngi dn u l mt dng s dit M, mnh t thm mu k th, mi gia nh u mang nng
khn tang m vn kin cng chin u vi nim lc quan k l.
Thy i, vinh d bit bao khi Thy c ng trong i ng chin u y.
5.7. 68
Mt ngi bn ca M. v bnh x. Cu chuyn m anh ni vi dng vun p cho quan h gia
mnh vi M. ngi li ch lm mnh thm t i v bun. Qu thc M. khng xng ng vi tnh yu
chung thy ca mnh, ti sao mi ngi li khuyn mnh hy tha th v tr li vi M.? Khng u,
mnh khng bao gi chu mt tnh yu chp v. M. cng phi l k chu van xin mnh tha th
c mt tnh yu chp v. M. ni rng anh khng h phm mt sai lm no d nh i vi mnh,
l mt li ni khng thc, chnh bui chia tay nhau cch y tm nm v trc M. nhn sai lm l
ti sao li ng tnh yu vi mt ngi con gi m anh bit khng nn t vn yu ng v xy
dng gia nh. Sai lm l khi u ri sau ny M. tip tc sai lm na.
M. i, Nu anh c nhng dng ny anh s ni sao? S mt bao nhiu m tranh lun cng em
cho ra l.
6.7.68
Nhng l th mc mc chn thnh vn khng sao an i v lm vi i ni nh thng ca mnh. Anh
em b bn u cng nh, cng thng mnh vy m sao mnh vn thy c n. Mnh cha c
ng trong mt tp th tin phong nht. Tri tim mnh thiu ngn la ca ng v ca tnh yu si
m. Mnh n vi ng bng c con tim chn thnh tha thit, nhng hnh nh s p li li khng
h nh vaa.
V vi M. - anh cng khng xng ng. Cuc i c ba vic ln L tng, S nghip v Tnh
yu, cha vic no mnh t c c. V vy khng bun sao c.
Nhng ngy ny nh nh v k, trong gi rng mnh nghe tng nh khm ma sau nh ang xao
xc tr mnh c l vo nhau. Nng h chi chang, mnh tng nh ang cng bn b hc tp v vui
a trong nhng chiu hnh lang y nng bnh vin Bch Mai. Bt c mt hnh nh, mt m
thanh no cng u c th gi li nhng ngy sng trn min Bc X hi Ch ngha. By gi ngoi
y ra sao? Ba m lm vic c thoi mi khng? C gp vng mc g trong cng tc khng? Ba m
yu thng i, a con gi m ba m cng t thu nh y by gi ang tht s bc vo mt
cuc i, mt cuc i thc t ht sc vi y mi mt: Yu thng, cm gin, tin tng, au
bun, mt cuc i c y mu, nc mt, m hi v c thng li ginh c t trong mun vn
gian kh y.
Ba m c tin rng con s vt qua c khng? a con gi a su a cm nhng li giu nim vui
v ngh lc ca ba m s thng. l mt li ha nghim tc ba m .
8.7.68
My bc tranh v dng ch n s ca Mi gi tng lm cho mnh cm thy bng khung. Ln ny
mnh khng vit cho TT mt bc th khng phi v mnh khng thng yu ngi bn gi rt qu
ca mnh. Vy th v sao h Mi? Tm tnh nhng a tiu t sn bao gi cng phc tp. C iu
l l mnh vn mun nh vy hn ch gin n rnh mch cht phc nh ngi nng dn.
Tnh tiu t sn ca mnh cn , ch khng phi nh h ni mnh tc phong tiu t sn u.
Tiu t sn g u trong tc phong khi m mnh ha mnh c khp trong mi tng lp nhn dn.
11.7.68
Mt m di ni chuyn vi Lun - mt hc sinh trong lp b tc y t. Nhng bui ni chuyn th
ny bi p cho tnh thng ca mnh thm phong ph, xy dng cho mnh mt thc v s
gic ng cch mng v v nhn sinh quan ca mt ngi Cng sn.
Hn nhng bi l thuyt, cuc i Lun l mt bi hc v nhng vn y. T mi tui u, Lun
bit lm cch mng, em bit ni cm th ca mt gia nh b c lp trc chnh quyn M, em
bit ni thng b gi, thng m tr em th ang chu mun vn au kh di ch ca chng.
V em i, m m bng ro ca p chin lc, a tin cho cn b. Ri mi mi lm tui u
em cm sng tham gia du kch, t y n nay bn tay ca cu b hai mt tui y bao ln bn gc
gic M v cng bao ln trn tay nhng ng ch ca mnh ng xung trn mnh t qu em.
C ma kh nm qua Lun tr bm cng ng i du kch Ph Vinh, ngy nm cng s, m i
lm cng tc. Ma gi phong sng ng li trn khun mt ca tui hai mi. Lun hi gi
trc tui v gi hn rt nhiu so vi tui i. Mnh thng Lun, phc Lun, tuy Lun cn c mt
s nhc im nhng l mt trong nhng ngi dn Vit Nam anh hng.
m khuya, i pht thanh ht ni t lu nhng hai ch em vn cn thao thc, mi ngi mt
ngh. Mnh ngh n ngy ha bnh, mnh mong c Lun cng nh mun nghn thanh nin min
Nam hai mi nm rng ng cay gian kh s cn sng cn c hng nhng ngy hnh phc
y. Cn Lun, em ngh g h em? Hy nui mi nim tin hy vng ca tui tr. Ch khng mun thy
s kh au ng li trong i mt cn thong nt th ngy ca em u.
14.7.68
c tin cha cht, Thun ng trn ging khc nc n. Ting khc c km li vn bt ln, ting khc
ca mt ngi con trai y ngh lc nh Thun lm mnh thy xt xa nh thy ai xt mui vo
rut. Thng Thun v vn m chng bit ni g vi Thun.
Thun m ci m t nh, ngi cha cm ci nui ba a con, ngi ch gi ca Thun mi b pho
bn cht cch y hn na thng, b li bn a con th di. phi chng l ni bun thnh thong
hin ln trong i mt rt p ca ngi con trai tr tui y. Thun cn mt em gi, a em t lc
cha n tui trng thnh cng t lu thot ly i theo du kch v theo anh i lm cch mng.
Ngay t bui u gp g, mnh cm thy mn thng Thun, khng phi v thy Thun c gng
mt ca c t (13)khi anh cn l sinh vin, m v tnh nt chm hc chm lm, bit i x c tnh c
l vi mi ngi xung quanh ca Thun.
By gi bit ni g an i Thun c y? Cha Thun cht, ai s nui my anh em thot ly i
cng tc, nh ca rung vn s b cho ai. Chnh mnh mnh cng chng hiu s gii quyt ra sao
trn vn i ng. Thun ang ngi trc mt mnh, i mi di chp chp c giu ni nghn ngo
nhng ging ni vn hi t qung. Ch cho em v nh gii quyt sp xp vic gia nh my ba ri
s ln, nh em by gi tru b rung t ch cn em gii quyt, ch thng cm cho em. Khng hiu
Thun cn nh ni g na khng m cu ni dng li ti .
Vut nh trn i tay ang nng bng v st rt ca Thun, mnh cng nghn li: Em c v lo gii
quyt cho xong cng vic nh, vn hc tp em ng lo, ch v lp s lo tt c cho em. Mong sao
em vng vng trong cng tc v hc tp.
i nghe em, i cho vng trn con ng mu la nhng v cng vinh quang m em chn.
18.7.68
Nhn c mi l th min Bc mt lc. Mi ngi mt v nhng tt c u tot ln nim thng
yu tha thit i vi mnh v mi ngi mi nt v thnh mt bc tranh si ng v min Bc anh
hng. Min Bc thn yu vn khe mnh vn ln trong bom ri la n. Chin tranh khng h lm
chm bc i ca t nc ta trn ng chin thng. t nc nh mt ngi trai y ngh lc, d
vt thng au nhng chng trai vn i n ci trn mi v nim tin trong i mt. Mnh gp bit
bao ngi trai nh vy trn t min Nam anh hng ny v hm nay, qua nhng l th min Bc,
hnh nh chng trai y li hin ln v i v sinh ng.

Ch thch
13 c t: Nhn vt trong tiu thuyt Rui tru ca ten Li-li-an Voi-ni-s

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Tp 4

20.7.68
Nhng ngy bn rn cng tc dn dp, thng t, mi ngi trong bnh x u ht sc vt v. Ring
mnh trch nhim cng nng n hn bao gi ht, mi ngy lm vic t sng tinh m cho n m
khuya. Khi lng cng vic qu ln m ngi khng c nn mt mnh mnh va phi ph trch
bnh x, va lo iu tr, va ging dy. V cng vt v v cng cn nhiu kh khn trong cng vic,
nhng hn bao gi ht mnh cm thy rng mnh em ht ti nng sc lc ca mnh cng hin
cho cch mng. i mt ngi thng binh hm no au nhc tng nh b hm nay cng sng
li mt phn. Cnh tay anh b i sng ph e da chy mu by gi cng lnh ln. Nhng cnh
tay xng gy ri cng lin li chnh l nh sc lc ca mnh v nhng ngi y t m
ngy ln ln trong cng tc bn ging bnh.
V vi nhng hc sinh, mnh cng em li nhng iu qu gi trong l lun v y hc. Mnh n
vi lp khng phi ch v tinh thn trch nhim m bng c tnh thng ca mt ngi ch i vi
nhng a em chu bit bao thit thi au kh v bn bn nc nn khng tm n vi khoa hc
c. Thng bit my nhng Thun, nhng Lin, nhng Lun, Xun, Ngha mi ngi mt hon
cnh nhng u rt ging nhau: Rt ham hc, rt c gng t mc hiu bit cao nht. Thun mi
va khc cha cht, hai chic tang cn nng trn ngc nhng n ci tr li trn i mi nht nht
Thun ht ci si ni tho lun, nhn Thun mnh bit bao mn thng v cm phc.
Lin va lo hc va lo lm vic trong bnh x. Lin ln li trong mi cng vic t sm n ti nh
mt con chim nhanh nhn vui ci i u trong mi gian kh - cng l hnh nh mnh cn hc
tp.
K lm sao cho ht nhng ngi anh hng v danh m mnh t min Nam au thng khi la ny
to nn h.

25.7.68
Mt bui ngi trn ging bnh ca Lm, Lm b mt mnh n ci c nhn xuyn vo ty sng,
mnh n c nghit git cht mt na ngi Lm - t na ngc tr xung. Lm hon ton bi lit,
l lot v bit bao nhiu au n hnh h Lm.
Lm nm nay hai t tui, l mt cn b y t xut sc ca Ph Vn. Ban Dn y huyn mi rt Lm v
b sung cha c mt thng, trong ln i cng tc va qua ch cn n, Lm xung cng s nhng
khi tay anh va m np hp cng s th bn M n st sau lng, mt mnh n nh git hi
i Lm mt cch au n. Lm cha cht nhng ch cn nm ch cht. t ty sng trong iu
kin min Bc cn b tay na l y.
Lm bit iu nn au kh v cng. Chiu nay ngi bn Lm, Lm a l th ca Hnh (ngi
v tr ca Lm) cho mnh coi ri kh ni vi mnh:
Ch i, cc ch tn tnh, gia nh tn tnh nui em lm g? Trc sau em cng cht, em c sng
cng ch lm kh cc ch v gia nh m thi. Mt git nc ln di trn g m gy m ca Lm.
Thng Lm v cng m chng bit ni sao. Nu t mnh vo hon cnh ca Lm chc mnh cng
ni nh vy m thi. Nhng khng l khng ng vin Lm i! Chin tranh! Sao m ng cm
th n vy v ng cm th v cng l nhng con qu hiu chin. V sao chng li thch i tn st
bn git nhng ngi dn hin lnh, gin d nh chng ta. V sao chng ang tm git cht nhng
thanh nin cn ang tha thit yu i, ang sng v chin u vi bao m c nh Lm, nh L, nh
Hng v nghn vn ngi khc na?

27.7.68
Anh Kh (14) b bt ri!
Bun bit bao nhiu, anh Kh mi hm no nm tay Thy thn thit, bn tay ca ngi anh ng
hng, ng nghip m nng thn tnh. Mi hm no hai anh em lui cui bn bn m, nt ch anh
cn in m trn bnh n. Hm nay anh ang nm u? Trong mt chic cm nng tru hay trong
phng tra tn ca mt nh giam no? Bui sng hm y (20 thng 7) ra i, chc anh khng bao gi
ngh rng mnh s sa vo tay gic nn anh cho mi ngi vi n ci a vui. Anh nm tay mnh
ni kh Anh i nghe Thy, ri i xa my bc anh ni to hn mi ba na anh v, nhiu
lm l mi lm ba. Anh Kh mn thng i, n by gi Th. cng thy qu anh, thng anh hn
bao gi ht. Tnh thng mc mc rt i chn tnh y c t nhng bui Thy cn qung chic khn
trn vai, t nhng ngy anh cn l ch Kh. Nh anh, Thy nh c mt chui ngy m m.
c mt cn nh xinh, c i mt en trn ca b Kim C bao gi gp anh na khng h anh? Ba l
anh cn y, mi khi nhn thy n, Thy thy au nhi trong lng.

4.8.68
Vn l nhng ngy cng tc dn dp, kh khn vn n tng gi tng pht vy m sao lng mnh li
thy m p nim tin. Phi chng n ci trn i mi cn thong nt au bun ca ngi hc sinh tr
y lm mnh du i mi suy ngh v ring t? Phi chng v ting ht lc ging vn vang ln khi lng
ngi trai y vn ang rm mu v hai ci tang nng ln ngc. l li nhc nh rng mnh hy
hc tp cho c tinh thn lc quan k diu. Vng ti xin hc tp v hc tp khng ngng gi
vng nim tin cch mng m cc ng ch dy ti bng cuc sng chin u kin cng ca cc
ng ch.
V mnh vui, li ca li ct ln sau nhng gi lao ng mt nhc.
Lng sung sng bit bao khi thy rng c rt nhiu i mt nhn mnh cm thng thng yu mn
phc. l i mt ca nhng hc sinh mong i mnh ln lp. l i mt ca cc bnh nhn
mong mnh n bnh phng Vy l ri Th. , ng c i hi cao hn na. C c Ph ny
dnh cho mnh mt tnh yu thng tru mn. l mt u tin rt ln ri.

***
Ch Hai v mang tin bun: Anh Dng cht v b M bt sng v git ti ch.
au xt bit chng no!
Khng l quyn s nh ny c ghi tip mi nhng trang y mu hay sao. Nhng Thy i! Hy ghi
i, ghi cho y tt c nhng mu xng, m hi nc mt ca ng bo ta hai mi nm
nay. V nhng ngy cui ca cuc u tranh sinh t ny, mi s hy sinh cng ng ghi, ng nh
nhiu hn na. V sao ? V bit bao nhiu nm ri ta chin u hy sinh v nim ky vng nh
mt ngn n rc sng trc mt, cui on ng, hm nay gn n ch th ta ng xung.

8.6.68
Tri cha sang thu nhng mi bui sng v thy lnh lnh. Phi chng ci lnh gia ni rng
khin mnh cm thy c n? Khng u Thy i, Thy ng di vi chnh mnh. Thy ang bun -
mt ni bun m d Th. c c bit bao nhiu yu thng ca bao nhiu ngi cng khng che lp
ni. Thy i! Bit tr li sao khi i vn c nhng ngi ti tin nh nhen. Lm sao m bit c? V
nh mt dng sui nc chy trong veo nhng i ch vn c nhng vng nc ng ven b . D
sao dng sui vn p, ta nhn c dng sui v yu ci nn th ca n ch ai li v mt vng nc
nh m ght b n.
M. i, M. cng nh dng sui y chng? M. cng l dng nc chy r ro m p v cng cn
nhng vng nc ng ven b? Thy l ngi i gia rng, ngh sao y? Mong rng l mt li
th c trong truyn c tch trc nhng d lun ph thy. M nhng chuyn nh vy khng nn c
tm hn trong sng v t nh nh Th..
M. bo Th. qun i nhng iu lm nh hng nim tin nhau ? Khng u M. i! Nim tin
bng mi nm thng nh i ch u phi d st m, nhng khi st m li khng d g m hn
gn.
Cho nn chng bit ni sao. M. i, nu trong chuyn i ny, M. khng tr v na th sao? i, sao
chng ta ch em n cho nhau nhng au bun, m ni cho ng hn l sao M. c gieo au bun
ln tri tim mt ngi con gi si ni yu thng v trn y hy vng cuc i?

14.8.68
Nhng bui chiu nh chiu nay, nng vng yu t ang xuyn qua khung ca. Rng cy im lng
Ci nng bng ca cuc chin u ngoi kia khng v n y chng? Mnh lng yn lng nghe
ting r rm tho lun ca cc nhm hc sinh ang n thi. Hc sinh! Sao lng mnh trn ngp mn
thng i vi nhng ngi em y. Nht l i vi Thun mt cn b ca lp. Thun ham hc, chm
lm, hn nhin v rt t nh. iu c bn lm mnh thng Thun l hon cnh au xt ca Thun v
ci ngh lc phi thng ca Thun - hai chic tang cn trn ngc, mnh vn thy Thun c nhng
phts ngi lng yn mt mnh m m suy ngh v kh th di. Nhng trc mt mi ngi v trong
mi lnh vc cng tc Thun lun gi c v hng say, si ni. Nhn Thun hc v lm t ai hiu
c iu g xy ra vi Thun. Bng dng mnh so snh Thun vi Ngha - a em trai mi ca
mnh v thy Thun c nhng nt ng yu, ng qu nh Ngha. Mun xem Thun nh mt a
em mnh si m cho cuc sng tnh cm c n au xt ca Thun. M c nn nh vy khng
nh? Xt k i.

Bui chiu hm y 26 thng 1 nm 67 mnh ri Ph Hip ra i. Sn nh Thng ng nght nhng
ngi n a tin mnh. Xc ng lm mnh lng tng, chng bit lm g mnh ngi xung cnh m
Thng bc c bo vo thng. Lc ngng ln mnh bng sng st v mt i mt m m nhn
mnh, i mt en to rt hin, long lanh nc mt. i mt nhn mnh bun v hn v trn ngp mt
tnh thng yu thit tha. l i mt ca Khim.
Mnh quen Khim trong nhng ngy c lit ca ma kh 1967 khi mnh v cng tc ti Ph Khnh.
Ngi gio vin tr y n vi mnh bng c tnh thng mn v cm phc rt chn thnh. Tm
hn nhng ngi qua thi hc sinh c nhng nt d cm thng nhau. Nhng ngy nm di cng
s mnh k cho Khim nghe v Paven15 v Rui Tru, v nhng bi th mnh yu thch
Ai vit tn em thnh lit s
Bn nhng hng bia trng gia ng
Nh nhau anh gi em, ng ch
Mt tm lng trong vn tm lng

Khim cng rt thch cc bi Ni i, Qu Hng.
Ri Khim k cho mnh nghe cuc i hc sinh vo t ra ti ca Khim. Khim t ba nm, i
khp nh lao tnh, Hu Bn gic nh p nhiu ln lm Khim gy yu.
Mi u ch l mn nhau nhng sau mnh tr nn thn vi Khim bng mt tnh bn rt i trong
trng v chn thnh. Cng tc ng bng c mt thi gian, mnh v cn c. T bui xa Khim n
nay gn mt nm ri nhng mnh vn cm thy c mt i mt en bun, long lanh nc mt ang
nhn mnh trong bui chia tay.
Ai c ng ln chia tay li l vnh bit. Khim cht ri! Trong mt bui i cn gic M tm
thy cng s ca Khim. Chng m np cng s, Khim vt ln dng qu lu n duy nht trong tay
qung vo l gic. Bn qu kht mu s hi nm rp xung. Khim chy c mt on nhng qu
lu n ch cht cm, bn gic chm dy ui theo Khim v n bm nt ngi Khim. Khim
cht ri, i mt en du hin gi y m trng cm gin. Mi tc en xanh ca Khim gi y m
mu v bi ct. Nhng ht ct ca qu hng quyn vo mi tc ca ngi thanh nin anh dng.
Chic o Ninfan mu xm gi y rch nt v loang l mu. Chic o y Khim mc hm u
tin gp mnh, cng chic o y Khim cng Th. len li trn con ng nh hp u gai li hm
ca 31, 32, 33, Quy Thin ca 15, 19 ch trung hi16. V cng chic o y mt m trng p t
Ph Khnh tr v. Gi lnh t bin thi vo lm Kh. kh run. Th. a chic o ca Qu cho
Khim mc, trn nn o xm gin d ni bt mu m nh li Khim hm y: Thy i! Trn
i ny tr ba m, Khim khng ai thng ai hn Thy, k c ngi yu Khim.
Khim hy sinh ri! Nghe tin mnh bng hong khng tin l s thc. Khi chc chn Kh. cht,
mnh khng khc, c phn bnh thn na. Mnh dng ngh lc khng ch ni xc ng. Nhng
mi giy pht qua i, ni au thng mi ln dn v gi y nc mt mnh gin gia. Mnh khc
mt mnh bn ngn n khuya, nhng gt nc mt mn mt chy di trn mt ri ri xung ln trn
vt o mnh. Khim i, c cch no nghe c li Thy ni mt ln na hay khng? Hy nghe y
li ha tr th cho Khim. Ha bng au thng x rut, bng cm th bm gan. V ha bng c
thng nh khng bao gi phai nht. Nghe chng Khim, ngi bn bt t trong lng ti!

Ch Thch
14 - Anh Kh trc cng cng tc vi ba ca Thy Trm H Ni. Ln y anh b ch bt v y i
Cn o. Sau khi c trao tr, anh v cng tc ti Cn Th v l bn thn thit ca gia nh Phng
Trm
15- Nhn vt chnh trong Thp ti th y ca N.xtrpxki
16 - C l l b danh ca mt s c s

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Tp 5

20.8.68
Vit n vo ng, nim vui th t m bc dc th nhiu. Ti sao con ng i ca mt a tiu t
sn bao gi cng nhiu chng gai n vy? nh rng v tnh cht giai cp, nhng mnh vn thy r
mt iu ngoi ci l d nhin y. C mt ci g bt b, gi l bt b ca mt vi c nhn c trch
nhim. Chng bit ni sao, i n l nh vy . D thnh tch anh c c gng bao nhiu cng khng
bng mt anh khc thnh phn c bn ch va mi gic ng bc u. Hng hi cn sng thng
ng vin mnh rng l ch hn ca mt ngi tiu t sn!!! Hn g? Hn kh khn, hn cc
nhc h Hng? Mnh nh mt a con khng gia nh lu ngy tm v m nhng ngi m gh cn
bn nng niu nhng a con ring nn th lnh nht vi a con chng. Mun ngi to nn
mt ngi hin v i l ng, nhng trong mun ngi m y c mt ngi m (v chc khng phi
mt ngi u) y ht l mt b m gh trong cu chuyn c tch!
27.8.68
Mt cas m quan trng kt qu: thn gip nt c may li. Mu ngng chy, nc tiu ngi
bnh nhn y trong li bnh thng. L ra nim vui y s trn tr, mt mng ngi c cu sng
nhng sao mnh rt bnh thn trc n ci v i mt cm phc ca ngi bnh nhn y. Mt dng
mu ngng chy nhng bao dng mu khc chy v ang chy? Phi hn gn c vt thng
trn mnh t quc chng ta kia. Bn M nh nhng con qu kht mu ang cn trm chng ta. Bao
gi ui c ht chng ra khi t nc Vit Nam lc mu mi ngng chy.
29.8.68
Nhn th Thy Phng t Quy Nhn gi v. Cha h c gp c chy xinh p y, nhng mnh
thng Phng v lng nhit tnh, v cuc i ca Phng. Trong dp u xun, Phng trn ng
i tng qun b M tp kch bn b thng v t t n nay. Va ri Phng thot khi
lao t nhng cn suy yu nn cha v c.
Cm l th Phng gi v, mt t p luya di nt ch mm mi bng nhin mnh nh ti Khim v
thng Khim v hn. Phng l bn hc ca Khim, rt qu Khim. Nu cn sng mnh hy vng
mt tnh cm tt p s n vi nhng ngi y. Hm nay Phng t v nhng Khim khng cn
na. Phng i, ni nh chu , nhng ngi ng xung mt cch v vang nh vy l hnh phc
ri. Cn chng ta chng ta cn phi sng vi ngn la cm th chy rc trong tim, phi dng ngn
la y t chy k th. Nh nghe Phng, hy nh rng trn mnh t hm nay thm m mu
v nc mt chng ta hai mi nm ri.

30.8.68
Mi ngy nghe tin thng li trn hai min t nc, nim vui trn ngp nhng ni bun cng nng
tru tm t.
V sao ? V cn gic M th cn au thng tang tc, v cn gic M th khng c mt hnh phc
no c.
Anh Lin vo chi hi v sao mnh x s nh xa nay i vi M.? V sao h anh, c trm ngn l
do m chng hiu nn gii quyt cch no khc cch gii quyt ca em. Anh tng rng em khng
au kh ? Khng u, n ci trn mi khng phi l n ci trong lng. Em khng mun ngh tip
nhng iu m cng ngh ch cng thy bun da dit. Em bit tin ai. Tin M.? Hay tin trm nghn d
lun quanh chuyn ring t ca em? Em lm theo ai? Theo m c ca em hay theo mt thc t m
rt nhiu ngi ch cho em thy?
ng hi na, ting sng trn chin trng ang vang dy, hy lng nghe ting sng y v lm nh
khu hiu Tt c cho tin tuyn, tt c chin thng y.
1.9.68
Gi mt mn qu cho ngi bn y, bun v hn. Mnh khng mun gi cho ai mt vt g ch l vt
cht, v chc ngi nhn cng khng bao gi mun nhn mt vt g ch l vt cht. Vy m ti sao
mnh ch gi mt mn qu khng mt ch km theo, khng mt li gii thch, khng mt cu thn
thit dn d.
C ai hiu c lng ti khng? Lng mt c gi giu yu thng, rng lng trong tnh cm, ng
thi cng kht khe v y t i trong vn .
Mu chuyn nh hm nay ni vi mnh nhng g? l bi hc ? Khng, lm g c bi hc cay
ng v v ngha y, ch l lng ghen t hu nh tt yu ca ngi i. gi l tt yu th sao
Th. cn thy bun n xt xa thm tha h Th.? y l c quan, mt mi trng m kh khn gian
kh ang tng gi tng pht th thch vi mt c gi tiu t sn nh mnh. C g u, nu Th.
sng nhiu ri th by gi hy nm mi chng gai cay ng ca cuc i. Bit sng sao y, tt hn
ht l Th. hy ngng cao u m sng, sng vi tnh cm trong sng, vi l tng cao p ca mnh.
Hy gi vng tinh thn ca ngi cng sn, tinh thn trong sut nh pha l, cng rn nh kim
cng v chi li mun nghn ho quang ca lng tin tng.
Ni vy m vn thy xt xa, cay ng v c n l lng. Quanh mnh, M. xa ri, Khim hy sinh ri,
Vn xa, ch Hai xa, Ngha, Thng xa Ni nim tm s khng phi d dng th l vi mi ngi.
5.9.68
m chia tay vi cc hc sinh. Lng mnh cng bi hi xao xuyn. Trn chic gh quen thuc m
nay, ch ngi bn em, nghe em ni nhng li thm thit tin yu, nhng ngy mai em i ri. Em v
chin u vi trm nghn kh khn gian kh. Mong em hy vng vng. Ch rt hiu em, ngi em
y ngh lc, y nim tin v sc mnh, nhng ly g m bo rng em s cn sng cho n
ngy chin thng! Em dng cm v cng ch t ho v em nhng t y lng ch vn lo u S lo
u rt chnh ng m cng rt sai. S lo u ca mt ngi ng nhn ngi thn ca mnh ln vo
cuc chin u sinh t.
Cho em, ch nhn thng vo i mt long lanh di hng mi di ca em v c thy trong tt
c nhng iu em mun ni. l lng tin yu, s lo lng cho ch v s nh thng khi xa cch. Ch
hiu ri, ha vi em l ch s xng ng l ngi em tin cy.
6.9.68
Chiu nay khu rng n o nhng ting ngi bng dng vng lng. Ch cn li ting gi go rt trn
ngn cy, ting ve su ku rn r khp khu rng. Gi lnh, ngn gi ca cn bo hay ngn gi
lnh ca ma thu v? Mnh bng thy lnh, ci lnh lm t da tht v t ti c lng. Ni nh nhung
trn ngp c tm hn. y phi chng l bui chiu ma thu khi sng chiu ging m trn nhng
cnh ng ngoi thnh H Ni, mt mnh mnh p xe t k tc x v trn con ng vng. Gi lnh
vi vt qua cc ngn cy ven ng, mnh kh run khi qua mt thn cy c hai nhnh.
Khng, chiu nay gi lnh nhng lng mnh lnh khng phi v thiu mt ngi thn yu m l thiu
nhiu ngi thn yu. Nhng ngi l ai ? L ba m, l cc em, cc cu ngoi Bc, l nhng a
em di ng bng ang ngy m ln ln trong cuc chin u sinh t, l nhng ngi ng ch
thn yu ng xung v ngy mai thng li. V cn ai na ? Phi chng l nhng a em, nhng
ngi ng nghip tr m by lu nay vn qun qut bn mnh hng say hc tp. Tt c mi ngi
to nn mt tnh thng v i i vi ti Xa mi ngi sao hty nh n da dit v vn.
T Hu ni:
Nh g nh nh ngi yu
Trng ln nh ni nng chiu lng nng
Nh th ca mnh sao ln ny ni khng ng vi ring mnh nh? Bi v ni nh vi M. rt m
nht, thm ch Th. bt mnh qun i na. Hay T Hu ni ng, bi v M. u phi ngi
yu! C ai yu nhau m li nh M. i vi Th. u. ch l mt ngi bn. V l ngi bn th
ch c nh vy! u phi l d dng g mnh ni nh hm nay h M.?
8.9.68
Cn bo s by. Nm nay bo nhiu, ton nhng cn bo ln. y khu rng im lng m gi
go rt, nhng nh s , nhng cy s ng. C tai nn g khng h min Bc thn yu? Bo ngoi
m lng mnh cng bo. Lo u, thng nh. Min Bc i, hy vng vng nh, hy hin ngang nh
nhng ngy chin thng. D sao chc chn cng nhiu kh khn. Trai trng ln ng ra trn
tuyn, nhng bn tay ph n nh chng chi vi bo chc s kh khn.
Chiu nay sao mnh tng nh mnh ang trong cn nh nh ca mt xm gn ven bin. Gi chiu
se lnh, cm chic o len an trong tay m lng xao xuyn nh thng. Gi lnh u thu v ri
y, ma thu th hai xa gia nh, ma thu th hai ln mnh trong cuc chin u.
V chiu nay nhng ngi thn yu ca ta u nh? Nhng a em thn yu di ng bng. Mt
ngi bn ang xng vo tuyn la. V mt ngi thn yn ngh di nm t qu hng. Khim
i, tri chiu i sang tm nht. chc Khim nghe c ting sng v r ro. Khim c
th nhn thy con ng quen thuc t Qui Thin ra xm mi. C nh chng nhng bui chiu tm
nht y h Khim? Sao Khim im lng? Khim im lng vnh vin khng tr li Thy na ri.
10.9.68
c th Thun. Bi hi cm ng trc tnh thng nh thit tha v rt i chn thnh ca Thun.
Lng mnh bng thy m p nh c thm mt ngn la nh. Thun i, tnh cm ca em l mt trong
nhng ngun c v ch trc mi kh khn, gic ch i ln hon thnh nhim v. Hon cnh v ngh
lc ca em l mt tm gng cho ch hc tp v hc tp mi mi.
Em bun v hi ti sao ch khng nhn em l em trai nh Thng v Ngha ? V ch mun rng tnh
ch em phi thing ling cao c. Ch thng em nhng chc l cha hiu ht hon ton v em v
ngc li chc em cha hiu hit v ch. Vy th khoan nghe em.
m nay ch ngi bn ngn n khuya ngh nhiu v a em thng minh y ngh lc. Hy bit trn
trng nhng tnh cm cao p m ta dnh cho nhau. Hy thy chung trong tnh cm cao p m ta
dnh cho nhau. Hy thy chung trong tnh cm v hy xng ng vi lng tin cy ca nhau.
15.9.68
V d i hi ph n huyn. Sng gia tnh thng ca cc anh ch mnh cm thy sung sng. i
l vy! u c phi ch l nhng lc c n.
ng v i bn sui nh bng nhin mnh nh v thng Thun l lng. Tnh thng y ch l tnh
ch em m sao cng lm mnh nao nao mt cch k l. Mnh hnh dung nh thy mt cn nh lnh
lo vi ngn o hiu ht trn bn th. Thun i cng tc v li thi mt mnh n khuya ri ct vng
nm, iu thuc trn mi v khi vng trong gian nh vng. Cn ai na u ngoi bn b anh em
ng ch. Khi tr v nh, Thut mt mnh mt bng. Mun dng tnh cm chn thnh ng vin v
si m cuc i a em ti nghip . Gi th cho Thun ri vn thy rng ni cha c mt
phn ngha. Thun i! Em c xng ng vi tnh thng ca ch khng?
17.9.68
Nghe ch Cp k li ngy Khim hy sinh cng thng Khim n t rut. Khim cht ri, u gip
nt, chn tay bay mt mt bn. Khim nm phi trn bi ct qu hng. Cha Khim hai tay b tri
cht, vai rng rng mu v vt thng. Khi nhn thy xc Khim dng nc mt ng tun tro, trong
i mt rc la cm th v au xt y ngi ta thy tnh thng v i ca ngi cha.
Khim cht ri, m Khim ng trc xc con m khng cn bit g na, cho n hm nay b vn
cha hi phc li. Nhng lc tnh to l nhng lc b khc thng con.
Khim i! bn kia th gii c thy ht ni au bun ca nhng ngi cn sng khng Khim? Ba
m Khim cha cn dng nc mt v mt bn gi Khim cha cn dng mu chy trong tim.
19.9.68
i hi huyn on Thanh nin, sng gia nim vui ca lp thanh nin ln ln trong chin u.
c gp v nghe cc em thiu nhi bo co in hnh.
- Em Hong 14 tui trong su thng u nm git c 6 lnh M, nh lt 2 xe tng bng v kh t
to, ly c 7 sng gic trong c 2 ci c nhn v cc loi khc.
- Em An Ph Chu ly 5 sng, c 2 ci c nhn, mt i RC.
Cc em anh hng t trng nc.
T ho thay tui tr ca chng ta.
27.9.68
Kt np ng.
Cm gic r nt nht ca ngy hm nay l: Phi phn u sng xng ng vi ci tn mt ngi
cng sn.
Cn nim vui, sao nh qu so vi ngha ca ngy vui. V sao vy h Thy? Phi chng nh hm
no Thy ni: nh mt a con kht sa m khc mt ri, ming sa nut vo khng cn
nguyn hng v thm ngon v ci th v ca n na.
V trong gi mc nim nhng ngi hi sinh v s nghip ca ng, mnh au xt nh thng
nhng ngi thn yu trn t c Ph ng xung trong cuc u tranh sinh t ny.
5.10.68
Mt cas t vong phu thut ct on(17). l mt bnh nhn gi su mi su tui nhng sc cn
khe, l mt ng vin gi hai mi ba nm tri lin tc chin u. Gia nh v bnh x tn
tnh cu cha m cng khng sao cu thot cho ng gi. Ring mnh d tp th v chnh con trai
ng gi xc nh v tha nhn mnh khng c li m ch c lng tn tnh cu cha nhng mnh
vn thy xt xa. V sao ng cht? V k thut? Cng khng phi, tuy l cas u tin ct ct nhng
mnh cng vn bnh tnh vn m bo thi gian v k thut. Vy th v sao? V khng truyn c l
plasma? Nhng s vic ny cng khng bit ni sao, c truyn ng vo, ven li trt ra do ng gi
quy ca. Bun v cng! Sao mt cas t vong khng ng t cong li khng rt ra c bi hc g
ch ng c?
6.10.68
C nhng li na a na tht ghen vi tnh thng m mi ngi dnh cho mnh. Mnh cng
suy ngh v nhng li ni a nhng suy ra cho cng u phi mi ngi thng mnh v hai ch
Bc s. Nhng l th thm thit, nhng mn qu gi n mnh gi ghm tnh thng ca nhiu ngi
vi mt ngi thn, hon ton khng phi l mt l vt i vi mt thy thuc m ch l tnh cm
ca nhng ngi ch, ngi em, ngi anh, ngi bn i vi mnh m thi. C iu i lc mnh
cng t hi rng ngi ta c thc hay khng, sao m nhiu a em, nhiu ngi bn dnh cho mnh
mt v tr duy nht thng yu trong tnh cm nh vy?
8.10.69
Nng u thu ti vng ng trn ngp c khu rng. Nng u thu vi nhng cn gi se mi v se
c lng ngi. Li nh nh mnh mng su thm nh lng i dng ang m trn thn mnh di
t Vit Nam. Nh t mt ngi bn hin lnh, kn o c ngi nh nh cui ph i Cn, nh n
a em tinh nghch c mi tc mm kp bng ln cao, nh mt a em trai min Nam va gi th
tm bit trc lc ln ng i hc, nh mt a em thn thit c i mt long lanh di hng mi
di v nh sao mt ngi thn yu vnh vin nm yn ngh trn b bin qu hng.
t nc i! Bao gi cho nh thng ngui bt, bao gi cho t nc thanh bnh? Mnh bit ngy
thng li khng xa na nhng sao vn thy hnh phc xa vi qu. Liu c c thy ngy hnh phc
y na khng? Ngi cng sn rt yu cuc sng nhng khi cn vn c th nh nhng m cht
c. Cht m vn yu sao cuc sng, cuc sng m ngi ta i bng m hi nc mt v mu
xng sut hai mi ba nm nay.
10.10.68
K nim ngy gii phng th trn t min Nam rc la. Mt cm gic bi hi xao xuyn. H Ni
gii phng Hnh dng tiu ty ca nhng tn lnh Php cui cng rt khi H Ni qua chic cu
Long Bin i v hng bc. H Ni gii phng mi bn nm ri, d trong bom n H Ni ca ta
vn ng ln mnh khe. Mnh vn nghe c ting ci trong tro ca cc em hc sinh trn sn
trng. Mm non ng Hng Bng Nhum(18), vn nh nghe thy ting tu in chy leng keng
trn ng ph. H Ni i, nh H Ni bao nhiu li thng Si Gn, Hu v hng trm th x thnh
ph trn mnh t cn au thng khi la by nhiu. Cuc u tranh ny c lit cha tng thy v
trong c lit y chng ta chin u dng cm kin cng cha tng thy. Ai cn ai mt khi nc
nh c c lp? Nu nh mnh c cht cng c hng nhng ngy XHCN ri. Cn trm
nghn vn nhng ngi ln ln ch bit c au thng gian kh kh Khim, Hng, L, Tun, Hng,
Th v cn nhiu na ng xung m cha h c hng mt ngy hnh phc. au xt bit
chng no!
11.10.68
Nghe tm s mt ngi bn mun gi nim hy vng mnh v yu cu mnh tr li. Khng do d
mnh tr li ch xem anh nh mt ngi bn, khng c g hn. Mnh ni thm: Lng mnh dp
mi m c ring t tp trung vo cng tc.
Mnh ni thc vi lng tm nhng cha thc vi con tim mnh. Thc ra mi tnh vi M. vn lm
tri tim mnh rm mu. Mun qun i, lng t i gip mnh qun M. nhng vn c nhng lc
mnh nhn li au xt nh ngi va nh v mt vt qu v gi m khng sao tm li c na.
m nay m li nhng trang th c lng bit bao cay ng xt xa. M. i, nt ch anh cha nha trn
trang giy m sao hnh nh anh phai nha trong cuc sng ca em. Anh chn vi mt mi tnh
p , anh lm tri li iu m em nng niu trn trng sut tm nm rng. Ai cng ni vi em
rng chc ri mi chuyn s qua i, ri ta li v vi nhau nh bao ngi mong mun. Nhng ring
em, em hiu rng vy l ht mt tm gng v lm sao cho lnh li c na? Mt chn nc
ri lm sao ht li c na u?

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Tp 6

12.10.68
c th anh Phc gin anh ta v cng. Anh ta n ni h qu. D sao cng l mt bi hc cho
mnh trong gi pht biu.
Qua thm v thm mt s ngi trong i i du kch chin tranh lng mnh bng cm thy bit bao
thn tnh vi c mnh t c Ph anh hng m hm nay thu gn v y trong nhng chin cng
oanh lit. Mnh vui v c xem nh ngi quen thn vi rt nhiu ngi t Ph Phong cho n Ph
Thnh, sut c di t di ca c Ph vui ti nng hu n mnhV mt a em vi trang th
ngp kn o m m nhng mn thng t trong tay mnh. Phi lm g xng ng vi tnh
thng ca nhn dn c Ph.
13.10.68
Gp Thun sau hn mt thng xa cch. Hn mt thng mnh tng nh lu lm. Gp em mng r
xit bao khi thy em vn khe, trng thnh trong cng tc.
Sng bn em mnh cm thy qu mn v cng nhng pht giy sum hp. Bi v cuc chin u vn
cn tip din, bit ai cn ai mt h em?
Mnh cn c cm tng rng c nhng iu no trong cuc sng ring t m Thun cha ni ht
vi mnh. V sao vy nh? L no em khng tin ch? Cn ngn ngi th v l qu. Em chng ni
vi ch rng em thng ch bng mt tnh thng thm thit chn thnh ht sc sao? Vy th hy
tr li i em nh.
22.10.68
Chia tay Thun, hai ch em u cm thy kh ni m cng khng th no ni c nhng iu ang
lm xao xuyn c tm tnh. Em i, chi lo lng di theo tng bc chn em, ting sng ch vn gm
g mng Ph Cng. Em i, trm nghn nguy him ang ch em, lm sao ch c th yn lng
c.
Cn ch li, ch hiu ci lng im khng ni nn li ca em. Em ng tay cm chic d, mt nhn
ch m chng bit ni sao. C ngha g u mt cu cho, bi v n khng th ni ht tnh thng
hn ht c mi ngi trn i nh trc y Khim thng ch. Em ni rng hin nay cuc sng
ca em ch tp trung vo cng tc v sao cho trn tnh thng i vi ch. Nghe em ni ch cm ng
v cng, ch tin em nhng vn t hi: c s thc no nh vy khng nh? C l no ch c hng
mt tnh thng su nng nh vy ca em khng? l phn thng cao qu ca nhng ngi i
lm cch mng? Ch bng hiu v sao ngi ta c th hy vng trn i cho cch mng, trung thnh
tuyt i vi cch mng. Bi v cch mng rn c nn nhng con ngi cao p v gn h vi
mt khi bn vng v gn b hn vi bt k mt vt g trn i ny. Sng trong gia nh cch mng
c g vinh d hn u.
23.10.68
Sau nhng ngy ma tri tr lnh.
Trong ci lnh u ma hm nay mnh cm thy hn bao gi ht qu gi nhng giy pht sum hp
vi ngi thn.
Cuc chin u ngy cng i vo gay go c lit. Bit bao gi m c mi tr thnh s thc h tt
c nhng ngi thn yu trn c hai min? Khng bi quan chn nn m ch l m c chn chnh
ca mnh v ba mi triu nhn dn Vit Nam. c m nung nu t bao nhiu nm nay chn
mng ri!
Nhng m di gi lnh, tm vi mng khng lm m, mnh thc gic v thao thc nh thng.
Trm nghn hnh nh ca nhng ngi thn yu hin ln trc mt. C iu khng h thy mt mi
tc xon trc trn v mt i mt en bit ni hin ln na. c phi l mt iu ng trch hay
khng? Khng! Thy khng phi l ngi kh khan trong tnh cm. Ch l tnh ch em, b bn cn
lm rung ng tri tim Th., hung chi l mt tnh cm no cao qu hn. Nhngmi tc xa
che ht nhng g p trn vng trn ngi y, i mt en bit ni lng im t lu ri. Cho nn
trch Thy sao c ngi bn c m em tng ni hai ch yu thng?
Mt cas cancer d dy giai on cui. Vi iu kin th s mnh cng m thm d nhng rt
tic rng K. sang giai on di cn. Khng th lm g hn nh ng bng li v au xt nhn
ngi bnh nhn i dn n ci cht. Chiu nay ng bn ging bnh anh, lng mnh au nh ct.
Anh ni vi mnh ming c ci m nhng git nc mt vn trn trong i mt anh. Ti khng
on trch g u, bit ch v cc ng ch trong bnh x tn tnh cu cha nhng bnh ti khng
th no khi c. Th nh vy. Nu ti cn y th ri s ra i sim an ngh vi cc ng ch.
Nu ti v di th cng ch c nhn ng b gi mt ln na ri cng xung t thi.
Bit ni g vi anh y, mnh ng yn h thn v ti cc v cng. nh rng d u ri cng
nh b tay trc bnh ca anh nhng cn c iu kin ko di thm cht t cuc sng ca anh.
Cn y mnh nh tn lnh bi trn gi hai tay cho k th tc b v kh.

26.10.68
ng bao gi i hi qu nhiu d trong mt no cng vy. C ci g khng c hn u h Thy?
Vy th hy ngh li i, ng trn khch quan m nh gi cho ht, t mnh vo trng hp
thy cho ht.

1.11.68
Khng kh c quan mi ngy mt thm m m. Phi chng mnh l ngi ca ng nn v
sng trong lng m? Phi chng v nhng bc trng thnh trong cng tc. Tng kt nm qua, bnh
x c Ph c bo co in hnh trong tan tnh v thnh tch iu tr v cc mt khc. V trong
s nhng ngi sut sc y c c mnh. l mt thng li chung trong mnh c mt cht.
Nhn li bc ng i thy khng n ni phi n hn, gia ma kh nm 67 mnh vng vng
v y gia trm nghn th thch vi mt a tiu t sn, mt c bc s mi ri gh nh trng tp
s lm cn b lnh o mnh cng vt qua. Mong Th. hy pht huy nhng u im, khc phc
nhc im, ng tha mn vi cc thnh tch ca mnh, c gng cng tc tin b hn na.
K l tht, gia ni rng m u ma dm r rch sao trc mt mnh c hin ln r mt vn hoa rc
r trong nh mt ma xun ti p. Nhng lung hng, la dn, cc, o chen chc nhng
hoamnh v mt ngi bn thn thng cng nhau do bc. Cnh ha bnh y qu xa vi ri
Th.i! Bao gi cho min Nam c hng nhng ma hoa ti thm y? y bom n au thng
tang tc cn nng tru trn cuc sng ca mi ngi. Mi hm qua mt thanh nin hai mt tui
thng tch y mnh. Anh ta gi tn mnh mong c cu cha, nhng mnh cng nh ri nc
mt nhn anh cht trong i tay bt lc. Vy Th.i, min Nam ny hoa chin cng, hoa anh
hng vn ua n nhng hoa y bng mu xng, bng c cuc i thanh xun ca bao nhiu ngi.
Thy ang i gia min Nam i gia vn hoa y, lng bit bao nhiu cm phc t ho v c nim
au xt v hn khi nhng bng hoa y rng xung. Trc y Th. yu hoa, by gi Th. vn yu hoa
nhng mi bc i qua, Th. hiu thm bao nhiu v ci p ca HOA- v tnh yu hoa y trn
thm v thc yu thng, cm th v t ho ca mt ngi dn Vit Nam na Thy .
(Em cng l mt bng hoa p phi khng em ca ti?)
2.11.68
Nghe nhng li tm tnh ca em ni qua th mnh hi hi hn v l th gi i. Th cha n, nu
n chc em cng au bun v nhng cu hi ca mnh. Em i, ch xin li em nh. Ch nh gi lm
mt tnh thng ht sc chn thnh v tha thit m em dnh cho ch.
c rt nhiu th, th ca ai cng l nhng nim thng ni nh i vi mnh. Lng cm thy m
p v cng v c sng gia chic ni tnh cm.
3.11.68
Min Bc ha bnh! Ting bom ri phi ngha cm hn ri trn min Bc thn yu ca ta.Min
Bc i! Nim vui ang rng r trn mi su triu khun mt y cn ng mt nt kh au. V min
Nam, min Nam cn au thng khi la, v min Nam cn nng nhng ting gm go ca by qu
d.
Ba m v nhng ngi thn thng ngoi trong nim vui hm nay khng th khng chnh lng
ngh n min Nam v ngh n mnh. Th hy c vui i, d nim vui cha trn vn.
8.11.68
Ngi bn em, cm bn tay em m nng thng yu, bng dng mnh thy au xt v cng khi ngh
rng khng c cch no bo v cho em c. Nu trong cuc chin u c lit ny em ng xung th
em i! S sut i ch nh giy pht hm nay, nh sut i i mt ca em rc sng tnh thng v
cng nh sut i li em m p. Em i, nu vy bao gi cho ngui au n. C mi ln nghe em ni
v tnh thng ca em vi ch, ch li thy k l. Ti sao nhng ngi cch mng li c th thng
nhau n mc y nh? Mt tnh thng su thm v mnh mng nh bin c. Mt tnh thng tro
dng nh nhng t sng bc u, mt tnh thng trong trng, chn thnh v hn
12.11.68
Khng hiu sao bng dng git mnh lt nhng t nht k c, nhng trang th ca Ngha, soi li tnh
thng ca mnh i vi a em trai nui y, xem tnh cm ca mnh c cn nguyn vn v su m
nh xa khng. Ngy xa v c by gi mnh vn thng Ngha, mt tnh thng su sc v cng.
Chc chn rng mi mi v sau tnh thng y vn nguyn vn. Nhng c iu ci nao nc si ni
bui u y phai i t nhiu. Tnh thng vi Ngha by gi nh l d nhin khng th mt c.
S d nh vy l v mnh mun hi mnh c phi l ngi c mi ni c hay khng? C Thun,
thng yu ca mnh nh dn ht cho a em yu qu , nhng so li th ngy xa mnh cng
thng Ngha nh vy, cng l ni nh mong k l khi xa cch, cng l ni nim mong i thit tha
khi vng bng ngi thn. V Ngha ging Thun v cng trong tnh thng i vi mnh, t suy
ngh cho n hnh ng. Y nh hm no bt ha vi Ngha trong chuyn mnh khng nhn chic
nhn, by gi li n thy phin phc vi Thun khi em cho mnh tin mua i. Trong s bc bi,
mnh li cng thy ht tnh thng ca n. Tnh thng khng th nh gi bng vt cht nhng d
sao cng l nhng biu hin su sc. Thy i, sung sng bit bao nhiu khi cuc i nng niu
Th. trong nhng nim n i mnh mng m chc rng t ngi c hng nh Thy. Ti sao li c
nhng tnh thng nh vy nh? Mnh khng th tr li ht c u.
16.11.68
Bit ni sao cho ht tnh thng m ch em mnh ginh cho nhau. ng bn em, ch cm thy v
cng sung sng khi em cm bn tay ch t vo y tt c yu thng tin tng. C i lc no
mnh t kim im li mnh v em c im no cn xem li hay khng? Nhng thc ra d tnh
thng bao la su thm n mc no th cng l tnh cm cch mng, tnh cm trong trng chn
thnh ca nhng tri tim khao kht yu thng, nhng tri tim rm mu v cuc chin tranh khi la
ny. V cng ch c th thi khng cn l do no khc navy m vn cm thy k l
19.11.68
Ti sao mnh li cm thy bun da dit khi mi ngi ln ng. Khng th ni c r v sao c.
Thc tnh mnh rt tic l khng c d nhng hi ngh m nu c mnh chc c nghe, hiu v
thy nhiu iu ng qu, c li cho s tin b ca mnh.
Cn v sao na ? Mun phn tch tnh cm cho thc r rng , cui cng cng ch kt lun c
rng: c mt ni bun da dit khi chia tay, c mt ni nh mnh mng khi xa cch v c mt s lo
lng khc khoi trong lng.
Cng nhng ngy ny nm ngoi khi ri Ph Hip ra i, mnh ngc nhin hi li mnh rng ti
sao ch l tnh cm ch em m con tim mnh li rung ng mt cch su sa n vy. By gi li mnh
li mt ln na lp li cu hi . Cu tr li th ch c mt, l v tnh cm cng mng trong tri
tim mnh cho nn d ch l mt tnh cm cch mng cng lm xao xuyn rung ng.
Thy i! C gi giu yu thng kia i! i mt c ang long lanh nc mt, d ch l nc mt tp
trung ca rt nhiu ni bun ng v trong . C hy ci nh n ci lun n trn mi, ng ai
tm c sau n ci y mt ting th di. Hai lm tui ri, hy vng vng chn chn vi tui .
20.11.68
Chia tay em, mi ln chia tay thy tnh thng su nng. m em trong tay mnh, hn ln i mt em
v cm thy rng khng g c th lm ch em mnh qun c nhng gi pht sum hp. Em hi ch
nhiu ln ti sao ch li thng em. V sao ? V cuc i au kh ca em, v lng dng cm trc
gian nguy c lit ca em, v v tri tim em ang kht khao mt tnh thng m cuc sng em li c
n gi lnh . nh rng em c nhn dn ng ch thng mn, nhng mt tnh thng su m
thit tha th cha c vi em. Ch n vi em bng lng cm phc, bng s tin tng v bng mt tnh
thng k l. Ch khng ni rng ch thng em hn Ngha, hn Khim, nhng ch c th ni vi em
rng mi mi ch vn thng em vi tnh thng su sc chn thnh v thit tha v hn.
Cn em, em li cm tay ch tha thit ni rng: Hy tin em, hy tin rng trc y, by gi v c v
sau khng mt ngi no c th chim c em tnh thng hn i vi ch- tr cha m ch
cht. Gng hi em nhiu ln m ri em vn khng thay i kin, mt kin mnh cho l thiu
thc t. Bit ni sao? Vng! Th ch tin em v ha vi em rng s c gng ht mnh n p li
tnh thng cao c v thing ling .
i! Ngi em thn yu, em l ngn la rc sng ri chiu mi tnh cch mng, mt mi tnh m
trc y ch ch hiu n vi mt khi nim chung chung, tru tng.
24.11.68
Cuc i vn din ra trc mt ta vi trm nghn v: yu thng, au kh, hy vng v ghen t a v.
Con ngi u ch c tri tim y mu , mt na cha mu en ri. Cho nn trong b no cng c
nhng im sng ngi thng minh p , m cng c nhng im en s tm ti nhng ngh n
hn.
hiu cn k nh vy ri th hy bnh tnh vng vng trc cuc sng.
m nay, bn ngn n khuya Th. ngi trm ngm suy ngh. Khng mun bun m sao ni bun c
n che m trn i mt. Ao c v cng c mt ngi thn yu y cng san s ni nim. Gi m
c em y chc em s cm bn tay ch cm thng thng xt v hn ln bn tay , phi th khng
em?
25.11.68
Cng vic b bn, au u v mt. Chng cn mong g hn l c yn tnh quay v trong nim an
i ca tnh thng. Nhng mong c ch l mong c, thc t vn l thc t: Ting rn la x rut, x
lng ca ngi bnh nhn vn vng vng bn tai, cng vic vn n n ko n trc mt vi mi v
ca n: phc tp, kh khn v c nhng bc dc na.
26.11.68
K nim ngy sinh hm nay trong ting sng ch cn n rn vang bn pha. Cng quen ri nhng
cnh vai mang ba l a nhng ngi thng binh chy i trn. C g u, hai nm ri quen vi la
n chin chin tranh.
Gi y khu rng lng im mt cch c bit. Ting sng im, mi ngi cng lng im theo di
tnh hnh. Ring mnh lng bng thit tha nh n nhng ngy m m trn min Bc Cng l nng
ma ng nhng nng m v nim vui trn ngp, ba m mua hoa v tng, t chc lin hoan, bn b
n chc mng By gi nim mong c ca mnh khc hn ngy xa, nu c c nh vy th
trn ht, hy u tin cho nhng ngi vo sinh ra t hai mi ba nm nay, nhng thanh nin ln ln
ch bit c au thng cm th v hy sinh gian kh. V hy u tin cho nhng ngi thn yu ca
mnh trn mnh t min Nam ny. Ba m i, hy chun b bng tt c tnh thng n con v nhng
a con trai min Nam ca ba m tr v. Nhng a em ca con s v cng xng ng vi tnh
thng ca ba m.

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
tp 7

27.11.68
Chnh hun ng:
u:
- Tinh thn kin nh, khng s c lit, khng ngi hy sinh, hon thnh nhim v.
thc t chc cao.
Ha nh c qun chng yu mn.
Lo lng cm thng vi thng binh tt.
Khuyt:
- Lnh o khng qun xuyn ht.
- Cn thiu linh hot trong cng tc, c lc cha tranh th ht s lnh o tp th.
- Tc phong cn tiu t sn.
- Cng tc bo mt phng gian cn yu
- Kim tra n c thc hin cn yu.
6.12.68
Suy ngh v quan h ca mnh i vi mi ngi. Mnhtrong mt mi ngi thc cht mnh ra
sao? Vi nhng ngi khng sng lu thng xuyn vi mnh m ch gp g hoc tip xc vi mt
thi gian trong quan h cng tc(C cng tc iu tr, ging dy hay hat ng bn thanh nin) u
c cm tnh v mn mnh. Vi nhng ngi sng lu bn mnh th c ba loi:
Mt loi khng a, tm ch yu ca mnh kch. Loi ny ch c mt s nh.
Mt loi rt thng mnh, thng vi mt tnh thng c bit v tt c v mnh. Loi ny khng t
lm nhng khng nhiu lm.
Mt loi trung bnh, thng v ght u bng nhau.
Vy th sao h Thy? Cn rt ra iu g trong cch quan h ? Bit lm sao cho tt hn c?
i c ai cho va lng ht thy mi ngi u?
9.12.68
ng sang trng ng, mt chiu nng p, nng chiu di trn nhng ngn cy cao. i n
gia nh dc bng dng mnh bi hi nh li nhng ngy c sng bn emmt bui i cng l,
mt bui sang trng. Tnh thng mang mu sc long lanh trong sng k l. C bao gi tnh thng
y phai i khng nh? chkhi v sng trong cuc sng hnh phc ca mnh, liu tnh thng
vi em cn si ni nh by gi na khng? V emc ng thc nh li em ni trong l th gn
nht y khng? Nu c mt ngi thng, em cng s ni vi ngi rng em thng ch cao
hn ngi .
16.12.68
Kh khn vn lin tc, ht chuyn ny qua chuyn khc. ch m cuc cng qut quy m. Khu vc
mnh nm trong din nh ph, mi k hoch u phi chuyn hng. Tt c tp trung cho chng
cn.Trong k hoch c k hoch i hi ngnh. i hi ngng tng kt hai nm qua, mnh n
ch n bng bao nhiu trng i. V nhiu l do, ngy y khng xa naVy m hm nay cng
nh hon li v tnh hnh ch! Bun v k!
Nh mnh giy sng nay mnh gi cho em , bao gi mi gp em nh? Bao gi mnh mi
thc hin c nim c mong nho nh nhng rt thit tha ca ch em mnh. Th em vit ln nh
thng ch trn ngp cuc sng ca em, v i vi ch cng vy thi em , nh thng, lo lng lm
ch khng th yn lng. Chc em ti lun ng vng trc mi kh khn nguy him. Hn ngy gp
li em, ch s m em trong lng, hn rt nhiu ln i mt a em trai trong tnh thng bt dit.
17.12.68
Tin ng b bt ln th hai lm mnh sng st, au xt. Mi cch y my bui mnh nhn c
th ng, mt l th rt di, trong ng ni ln tnh thng su sc ca ng i vi mnh
v ng yu cu mnh nhn ng lm em (li ci chuyn em nui y). Mnh khng ng vi
nhiu l do, th nht l ng cha lm mnh cm phc v thng yu mt cch su sc nh vi
Ngha, Thng, Thun. Th hai l ng cn c nhng nt khng ph hp vi mong mun ca
mnh v mt ngi thn. Vi ng, mnh ch c mt lng thng, mt s cm thng v cm ng
trc tnh thng su sc m ng dnh cho mnh.
By gi ng li b bt. Va t v cha kp li sc, ng phi khc cha cht do M
bn. Tang cha cha ngui, cch y my ba, ch li cng vo nh bn cht anh trai ng ngay
di cng s, cn em th b chng bt i. Nh ca ng chng t tan hoang, b m ca em khc
lng bn xc a con trai gc ng trn nn nh chy d. C cnh no thng tm hn na hay
khng?
ng i! Mi ln nh n em lng ch li tro dng mt mi cm th n ngt th i vi l gic
cp nc. Phi bt chng n ti, phi tr th cho em v bao nhiu ng ch ca ta ng xung
trong cuc chin u c lit ny.
18.12.68
Khng th no nh Mi ni c u, con ng i ca chng ta l con ng tnh bn, khng th l
con ng rc r nng m ca tnh yu. Cho nn trc y, by gi v mi mi v sau, mnh ch
xem Mi nh nhng ngi bn, hiu, tin, v thng mn. Vy l ri Mi . Khng nn v khng
th i xa na u.
Mt chuyn nh m sao lm mnh bun thm tha. Khng phi ch mt chun m l nhng chuyn
nh ng bun c din ra trong cuc sng hng ngy. Cuc sng sao m phc tp, mi ngy ny sinh
ra mt chuyn mi, mt no cng c mt chuyn mi. Thy i! Nu Th. mun rng trong tnh
thng ny mi ngy ny ra mt kha cnh mi m, th cc chuyn khc lm sao khng c nhng ci
mi - k c ni bun, s lo u, k c lng ghen t k ca ngi i?
ng bun nh, hy ci ln i! Hy ng vng vng trong bt c trng lp no.Hy gi trn nim
tin, hy vng bao la trong tm hn c Th. trong nhng nm xa xa.
m nay ngi trc, ngn n m trong cn nh nh, ting rn ca ngi bnh nhn lm mnh bun
l lng. Hn bao gi ht mi nh thng tro ln thit tha chy bng. Hi nhng ngi thn yu,
m nay c ai hiu ht lng mnh hay khng?
19.12.68
i lao ng trn ni cao, khi ln n nh dc, v tnh mnh nhn ra xa v bng bn thn nhn ra
di mt mnh l bi bin ca cnh Nam c Ph. Sng m che cho mnh khng thy r nhng
trc mt mnh vn hin ln nhng cnh xit bit bao quen thuc, nhng ng 32, 33 ca Quy
Thin, nhng dy nh st chn n thn yu bit chng no, c nhng k nim m m
trong i cch mng, c nhng tri tim p tnh thng tha thit vi mn Ch l nhng mnh
t min Nam m sao mnh thy thit tha gn b v cng.
21.12.68
Rt lu ri mnh khng ngh n M..Hm nay c li l th t ngoi Bc, th ca Thi, ca Phng,
ca cu Hinbng dng mnh bun v k. Ngoi y ai cng mong mnh hnh phc, ai cng tng
mnh hnh phc khi gp li M..Nhng cuc i sao lm ni o le. Nghe cu Hin ni v Dung,
nhng nhc im trong quan h ca Cu v Dung khc phc dn, by gi cu thy Dung
khng nhng l m ngi tt, hin, vng m cn l mt tnh thng su thm v ngi bn lng.
Hnh phc trong tnh yu khng n vi mnh. Mnh khng th hiu ni sau ny mnh s ra sao,
mnh s yu ai, ngi nh th no, liu trong mnh cn c ci si ni tha thit yu thng na
hay khng?
Thy i! Bi quan y ? Hy nhn li i, bn cnh Thy c bao nhiu ng ch, bao nhiu thanh nin
cng hin tui tr h cho cch mng, h ng xung m cha h c hng hnh phc. Sao Th.
li ngh n ring ? ng nhn ra Bc, hy nhn y, mnh t cn nng bng n bom. au
thng v khi la ny.
23.12.68
K nim hai nm trn ngy bc chn ra i. Ba gi chiu, cng ngy ny hai nm v trc, chic xe
t a mnh r sang mt con ng khc. Con ng gian nan v cng, Th. hiu n t lc
cha t chn ln.
Vy m hm nay, sau hai nm thc t, Th. vn cn au xt khi nhn thy chng gai ly li trn con
ng Thy? au xt g u, i l vy ch, c hoa thm nng p th cng c nhng m
my en vn c bu tri v trong mt nm th cng c nhng ngy nng ma.
Chiu nay, Th. bit dp mi bc dc li, ti ci cm quyn v ng ln ging bi. Ti nay Th.
bit mm ci bnh tnh trc nhng phn ng ca mt k b ng chm n quyn li c nhn.
Vy th c sao by gi bn ngn n khuya vi trang s nh, Th. li rng rng nc mt? ng
khc Thy i! Hy bnh tnh vng vng khi bit mnh l k ng n. C khc th hy i khi cm
bn tay ca mt ngi thn yu no m k li mi ni nim. Cn trc mi chng gai cay ng
ca cuc i, trc mi gian nan th thch, mong Thy hy gi vng n ci nh by lu Th. vn
gi c. D.. che khut ng sau n bit bao nhiu nc mt. Nc mt hy dnh cho ring cho
nhng ngi thn yu thi, nghe khng h Thy?
26.12.68
Nhn c th ca M v ng gi ca M..Gn nh tt c mi ngi bit chuyn u chia vui vi
mnh. Vy m sao mnh ch thy bun thm tha.
Ba ca M. ni v mnh c nhng im ng, l ci cch mng, mnh dn trong tnh cm, l tnh
yu thy chung kin nh ca mt ngi con gi. Nhng ba ca M. cha thy c mt th mnh,
l lng t trng, t i. Nu t lc u, mnh hiu c ci bt ng gia tm hn mnh v tm
hn ngi b i y th c l mnh s khng yu anh u. Ch ring mt iu thiu s cn xng trong
tnh cm gt b mt tnh yu m mnh thit tha hy vng.
Mi nm qua, qung ng u phi l ngn ngi. By gi mnh ng ch r sang mt con
ng khc, d n s dn mnh i n u khng ai hiu c.
Cho nn c g ng vui u. Vn ch l M. nh hm no mnh gp, v mnh by gi l ngi c
thc t, chn chn hn rt nhiu torng tnh cm. Ci yu thng si ni nh ngy xa u cn
nguyn vn na.
Cm l th M., mnh khng c vi. Khi c xong, bun n v cng, nhng ch vi gi sau mnh li
bnh thn bt tay vo cng vic v mi np sinh hot bnh thng, v t nh khng c iu g xy ra.
Thy i! Tri tim Th. cng tr nn kh cn, cng ht c rung cm ri sao?
31.12.68
m cui nm tri trong vt khng mt gi my. Rt khuya ri mi ngi cha ai bun ng c.
Ting tr chuyn rm ran t khp cc cn nh vn vng ln t bn pha. Khng ai mun ng c, v
ch cn m nay thi, ngy mai li bt u mt nm mi.
Tt c i hi ny mi ngi s i v mt hng, mi ngi s nhn c mt nhim v kh khn
nng n trong nhng ngy sp ti. Cuc chin u ngy cng gay go c lit, trong giai on cui
cng ny, mu s cn phi , nhiu ginh c thng li quyt nh.
Ngi bn em, mnh khng ni c tt c nhng iu cn ni, v bn mnh cn nhiu ngi khc
mnh cng ang ni chuyn. Cng hi bun l khng thc hin c ht nhng iu mong c ca
hai ch em, nhng d sao ch cng hiu em khi nhn vo i mt em, khi nghe ting em kh th di
bn ch. Em trai yu thng , tnh thng cho ta nim tin, sc mnh, cho ta nim vui sum hp th
d nhin cng cho ngi ta ni nh khi xa cch cho nn bun g u em, hy ci ln em nh. Bao
gi ch gp li em? C gp c na hay khng? Nu nh khng cn c gp em na thch
khng mun ngh tip ci ngh bi quan y u.
Tm bit em, ch m em trong cnh tay mnh. Nghe hi th ca em, mun ni nhiu nhng ri ch
vn im lng v ch tin rng em hiu ch, hiu ht tnh thng bao la su thm m ch dnh cho
em.

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Tp 8

1969
Mt nm mi bt u! H Ch Tch chc tt:
Nm qua thng li v vang
Nm nay tuyn tuyn chc l thng to.
V c lp- V t do
nh cho M ct, nh cho Ngy nho.
Nm nay khng c ci rn rng, ho hng nh nm ngoi. Phi chng mnh nhn thc cha ng,
phi chng mnh nh gi cha ht thng li nn ngh nh vy? Hay l khng ng nh vy? Hay l
nm ngoi nim vui cn gi ci si ni ca nhng pht bt u. Cn nm nay l ci vui ca bui
qua ci bt u( y mnh khng ni n ring mnh m l ni chung ca mi ngi.)
4.1.69
Nm bn Ninh nghe ni chuyn, khng hiu v sao t nhin m con b em tt c nhng iu cm
ngh ca n v anh Ba ni ht vi mnh.
Nghe chuyn mnh c cng hi hn. Mnh thng Thun, t cho rng hiu v Thun nhng tht ra
ci hiu y cn qu t i so vi thc t. Mnh hiu khng y mi mt v tinh thn tn ty trong
cng tc, tinh thn trch nhim v lng tm ca mt ngi chin s y t v cng cao c Thun.
Trong bn bo co chung v thnh tch, Thun c ni n thnh tch ca ng ch T. ch c ba dng.
Thc ra mnh u c bit nhng m ma gi Thun hp tp cm xch thuc ra i mc cho bom
pho n ti tp xung quanh. C hm no v qu thng Thun nn Ninh khng gi Thun dy
i cp cu, m ch sang cho y t khc. Thun ry la em d di, bt em phi bo cho n bit mi
trng hp, d n ang ng, ang au hay ang lm g i na.
Mnh hiu qu t v ni au n trc cnh tang tc ca gia nh Thun. Thy em bnh tnh vui ci,
mnh u c bit nhng m di em khng ng nm khc tm tc nh mt a nh. Mnh u c
hay nhng ln em la Cho sao khng lo vic gia nh, Cho khc v Thun cng gin gia nc mt.
Mnh hiu qu t v hon cnh thiu thn ca Thun. im ny v qu tin Thun nn mnh khng
ng rng em phi chu mi thiu thn mong mnh v mi ngi khc c y hn. Em
ngi chm chic nn nh bn ly tin tiu Chao i! Sao mnh li thiu su st n mc ? V
ngay c trong tnh thng ca em i vi mnh, mnh cng hiu cha ht m.
Em i! Ch nhiu thiu st vi em qu i. Lm sao sa cho ht y.Cuc i ca em l nhng bi
hc m ch s hc tp mi mi. Hc tp v lng dng cm hy sinh, tinh thn trch nhim, lng v tha,
ngh lc v c nhng iu rung cm chn thnh ca mt tri tim cch mng.
9.1.69
Bn nm nay hai mt tui u. Hai mt tui by ln b thng trong chin u. Ngi trung i
trng trinh st tr tui y li trong mnh nhng cm ngh khng bao gi c th qun.
Mnh gp Bn ln u tin khi Bn vo nm bnh vin vi mt vt thng nh ni chn. My hm
sau, chn cha lnh, Bn ra vin v hn mt thng sau mnh li n Bn vo vin. Vt thng
xuyn qua khp vai mt nhiu mu nn Bn xanh xao mt l, nhng sau khi m xong, va mi tnh,
n ci tinh nghch li n trn i mi nht nht ca Bn. Vt thng au n nhiu, nhng Bn
khng rn la m ch lo mt iu: c cn chin u c na hay khng? Nhng ln i thm bnh
mnh kh vut trn mi tc ngi thng binh tr tui v ni kh vi Bn rng: Em hy yn tm,
chc rng em s cn cm sng chin u mt cch vng vng.
V mi hm no y gp li Bn trn ng hnh qun, vai mang kh AK, nhn thy mnh t xa n
mng r reo ln: Cho Bc s! Bo co Bc s, tay em bnh thng ri, v n khoa tay ln khoe vi
mnh khp vai hot ng bnh thng. Mnh ci vui khi nhn nc da khe mnh hng ho v
n ci tinh nghch ca chng b i gii phng qun y.
Hm nay Bn li vo vin, da xanh mt. Em nm im lm khng rn la. Mt chn b mn tin ct
,mu thm t ht o qun. Bng tinh thn trch nhim cng vi tnh thng, mnh cng cc ng
ch ht sc cu cha. Ct ct chn xong, Bn ci v ni: By gi chc sng 80% ri y.
Ring mnh vn lo lng v Bn mt mu qu nhiu. Mch vn rt nhanh 140-150 nhng cng nhiu
hy vng.
Cui cng Bn khng vt qua ni. Mu ra nhiu qu nn em khng cn sc. Bn i, mu em
thm trn mnh t qu hng, mu em chy di trn ng em i chin u. Tim em
ngng p cho tri tim T quc mun i p mi.
Bn cht ri, hai mt nhm nghin nh trong gic ng. Ngi bn Bn vut nh mi tc em m mnh
tng nh em cn sng, nc mt mnh tng git ri xung tc em. Khng! Bn khng cht u,
Bn s cn sng mi trong lng mnh v nhng ng i ang cng em trong cuc chin u sinh t
ny.
Ni bun li n v lng cm th vi qun xm lc cn nng hn nghn vn ln. Nhn thy Bn
mnh bng hong ngh n nhng a em thn yu ang ngy m vt ln vi qun th xng pha qua
bao nhiu bom n. My hm nay ch nh ph Ph Cng d di, Thun my ln sut cht
Chao i! Cn qun kht mu th chng ta cn au kh. Khng c con ng no hn l nh cho
gip u quan ch u .
10.1.69
Ni bun dai dng nh nhng ngy ma dm c r rch hoi sut mi ngy nay. Mi ngy tng
nh di my thng. C ci g mong i, c ci g bt rt khng th yn lng. Lo u v bun v k,
lc no cng thy nhng nguy him e da nhng ngi thn yu ang ln ln trong cuc chin u.
Bit ni th no y Mt ngy cn bng gic M mt ngy cn au thng tang tc. i! Mi th
ny bao gi mi tr ht y.
11.1.69
Tnh hnh Ph Cng vn cng thng, ch vn tip tc t cn quy m hng t nh, xc la
thc hin k hoch bnh nh cp tc. Ting sng vn n hng , mi ting sng li nhc mnh
nh v au xt ngh n nhng ngi di . V gia mun ngn hnh nh y mnh thy r bng
hnh Thun, b qun o en t m hi v nc ma, nt mt xanh gy mt nhc nhng i mt en
vn ngi sng v n ci vn ti trn khun mt ca em. Nh em, u mnh cng thy bng hnh
em. C khi l mi tc xa ca ngi chin s gii phng qun tr tui cht trong tay mnh. By gi
li l hnh nh au thng tang tc m Lin ang phi chu. Lin va c tin m au nng sp qua
i. Nh Lin mi ngi khng cn ai. My anh ln ca Lin ra Bc tp kt, mt ch gi i Si Gn,
ch du th nm ca Lin b ch bn b thng ri ch i u mt, ch cn li m gi, ngi m cam
chu mi cnh c n thiu thn dnh tt c yu thng, tt c sung sng cho a con thot ly
i lm cch mng. By gi m Lin b t mch mu no nm m lit trn ging, cn nh trng
lnh qunh hiu khng ai chm sc. Lin khc, nc mt ca Lin cng thm vo lng mnh nh
hm no Thun khc cha cht.
Tt c, tt c do bn qu cp nc. Khng c cch no khc c c.
12.1.69
Bnh ln bo tin M rt, tnh hnh Ph Cng tr li bnh thng. Qua th em gi ln, bit em
vn khe. Bn trang th ch c mt dng cui em ni l qu mt mi nn khng vit di hn, cn tt
c cng l nh thng v lo lng cho mnh. Trong khi th bn thn em mi hai ngy nay ch
c n mt ba cm hi no, b qun o c kh ri li t vn khng thay c. Xe tng, b binh
ui em my ln sut cht Em khng h ni vi mnh m ch qua th cho ngi khc mnh mi
bit c. Va thng xt va lo u v c bc mnh na. Mun gin em v thiu thnh thc vi
mnh (lng trnh mi ni kh cc em phi chu). Nhng ngh cho cng cng ch v em khng
mun mnh phi lo u, cng khng c g khc hn l tnh thng su sc v k l m em khng c
cch no ni ht cho ch hiu c.
14.1.69
Nh i vng sch trn. Bnh x im ng v bun n l lng. Thng binh ch cn li my ngi,
nhn vin cng ch cn my ngi, mi ngi mt vic lui cui lm. Mnh lng tai nghe ch thy ting
sui r ro chy. Hai mi su tui u ri cn b bng th ngy g u m cho cnh bun chi
phi tm t. Nhng thc ra con ngi vn l quyt nh. Nh Nguyn Du ni Ngi bun cnh
c vui u bao gi. Vui g u khi m gic M ang giy xo qu hng, ang git hi ng bo ta.
Vui g u khi t nc cn chia ct, gia nh cn mi ngi mt ng.
Nhng Th. i, khng l lc no tm t cng ch bit c nh thng lo lng thi sao? Cuc chin u
i hi ngi ta vi mt nim vui ln, mt ngh lc v mt nim tin mnh lit. Hy vun xi nhng
tnh cm y v hy dp li nhng ng my bun vng trn i mt Th..
16.1.69
Ngha ln thm, nhng mnh i chm thi cho hc sinh khng c nh. Em ra v gi th v qu li
cho mnh. Trao qu v tin bc li cho mnh, ch Ba xut xoa: Em nui m nh vy, qu ch!.
Cu ni c l l v t nhng mnh khng thoi mi lm. C l ch Ba v nhiu ngi cha th v
khng th hiu ht nhng tnh cm cao qu gia nhng ngi c tri tim si ni yu thng nh
mnh, Ngha, Thun, Khim, Thng u. Bn mnh thng nhau bng mt tnh thng k diu,
tnh thng lm ngi ta qun bn thn mnh m ngh n ngi thn. Vi tnh thng y, ngi ta
c th hy sinh c tnh mng bo v cho ngi thn ca mnh. Cho nn c ngha g u mt vi
ngn bc hay nm by trm g , c ngha g u vi nhng mn qu vt cht. Nhng tnh ngha
trong tng mn qu y phi thy cho ht, khng nh gi bng gi tr tin bc m phi nh gi bng
gi tr tnh cm. Cc em nhiu phen thiu vi chc bc mua thuc ht, nhng khi c th, vn chia s
cho mnh tt c. C khi cc em giu ni thiu thn lo cho mnh y . Kt lun li, mnh cn
phi c gng xng vi tnh thng ca cc em.
18.1.69
c nhng l th ca em gi ln, mnh ngi va thng em va bun ci mt mnh. Tnh thng
ca em tht k l, mc mc v cng, si ni v cng. Mnh cha c mt l th no li l li gin
n, tht th n vy. Qua tng cu ni khng h trau chut y, mnh cng thy ci chn tht rt i
ca em. Em lo cho mnh t ci nh nht n ci ln nht, lo c n ngi anh tng lai ca n
thng mnh ra sao, c hin khng hay hung lm Ngh tc ci qu i, khng hiu n quan nim
v tnh yu ra sao m li tng tng ci cnh kh cc ca mt ngi v nh vy. Cng ng thi,
n cha hiu c tiu chun ngi yu ca mnh ca mt ngi con gi tr thc. ng lo nghe em
nh, em ca ti! Ch ca em khng h d tnh khi chn mt ngi yu u em .
19.1.69
Mt bui chiu ch nht, nng p v gi lng gia khu rng gi. i pht thanh ang bui m nhc
quc t Ngi lm vic trong cn phng nh ca mnh thy khung cnh qu thanh bnh. Bng nhin
mnh qun i nhng n bom la khi, qun i nhng au thng tang tc v ch cn li trong lng
nim cm hng bao la vi bn nhc.
Chng hiu l ng ch hay ng khen na. ng ch ch qun i ni au ca dn tc cn ang
tip din, qun i nhng ti c ca bn qu kht mu vn ang giy xo ln qu hng. Nhng ng
khen l t trong mun nghn gian kh vn thy lng rung cm su xa trong nim lc quan tin tng
v nha sng, nim hy vng vn xanh mt trong tm hn.
Phng yu i, ngoi c lc no em thy ni chua xt trong cnh chia ly ang n vi tng gia
nh Vit Nam. y, ch cng thy r hn trm nghn ln cnh au xt y. Vy m ch vn mong
rng c ch ln em ng mt i ni mvui, m c trong tri tim mnh. Hy c nh ngy xa nghe
em. Chiu ch nht ta li cng nhau nghe chng trnh ca nhc quc t (23) v ghi li ln trang nht
k v cuc sng vn c m mng d n bom la khi quanh mnh.
22.1.69
Lp hc y t ra v, rt nhiu hc sinh m ly mnh lu luyn khng chu bung ra, nhng ci hn si
ni nhit tnh. Ring vi Ninh, con b bun bun nm tay mnh kh ni: Em v nghe ch Hai, ri
khng hiu sao n gc u vo vai mnh khc rng. Cng nhiu a khc khi chia tay vi mnh
nhng sao nc mt ca mt a em gi nh ny li lm mnh cm ng. Phi chng mnh thng
Ninh v nh va b t chy tri khng cn mt ht la n? Phi chng mnh thng Ninh v tnh
cm chn thnh thm thit m con b nhiu ln tm s vi mnh, v phi chng v Ninh cng
thng yu chm sc anh Ba ca n vi mt tnh cm su sc? C l v tt c nhng l do .
Thi v i nghe em, chc em vng bc trn con ng vinh quang v gian kh ca ngi y t cch
mng, bn chn em nh b nhng chc rng bc i ca em s ln v di trong cuc sng v i ca
th h chng ta.
7.2.69
Mt m trong cn nh ca mt ngi m gi ga ba. nh la bp bng ca bp la lm mnh kh
ng hay v tnh thng nng bng ca em lm mnh qun lnh ca ni rng. Mnh cm thy au xt
v cng khi nghe em ni: Ch i, nu nh c lc no ri ro em khng kp ting cui cng ca em
i vi ch th coi nh hm nay em ni ri nghe ch.
m em trong lng, mnh bng hong khi ngh rng chin tranh s khng t mt ngi no, cng c
th em s ng xung v nhim v cch mng. Lc lm sao h em?
Ting th di c ni cng em ht ni lo u cng nim thng yu ca ch vi em khng?
8.2.69
Kt thc mt chng n gian kh. Mi bn ngy vt v li ni, tro non, du di vi nng sng.
Trong gian kh y lc no mnh cng thy sung sng v u cng l bin c ca tnh thng. T
mt ng ch cn b cha h quen bit n mt ngi khch qua ng v tt c nhng ngi quen
mnh u nhit tnh gip on c Ph ni chung v mnh.
Vui bit bao khi nhng ngi trn mnh t c Ph coi mnh nh ngi cng qu hng h, chung
vi h c nim vui c nim t ho ca mnh t anh hng y.
Vui bit bao khi hu nh tt c hi ngh dnh cho on c Ph mi u tin, mi cm tnh, mi vinh
d cao nht. V mnh, c gi H Ni ca qu hng c Ph cng c hng trn mi tnh cm
y.
Cn g na h Th.? Phi chng nim vui y cn ln ln trong nhng ngy gian kh v hnh phc khi
c sng bn nhng ngi thn yu! Nhng ngi thn yu l ngi cn b tng tri trn
bc ng cng tc m d ch gp mnh mt ln cng hiu v mn thng mnh. l ngi
cn b tr mi ri gh nh trng lao vo cng tc vi mi kh nng v t thnh tch cao nht.
l ngi bn gi chu thng chu kh, hin ha n hu, bit v mi ngi hn bn thn mnh.
V l a em trai yu thng tt c v mnh, lo cho mnh tng chn cm ming nc,
thng mnh bng mt tnh thng k l. Mi my ngy sng cnh em mnh nhiu ln t hi:
Ti sao li c mt tnh thng nh vy? Vi mnh v c vi em, c hai u bit r rng tnh ch em
thing ling cao c trong trng v chn thnh. Vy th c g cn phi khc phc khng h em? V c
mnh na, mnh hy tr li cu hi trc khi hi em i .
11.2.69
Th. i, ti sao vy h Thy? Ti sao m gic ng khng ngon v nhng hnh nh c chp chn trc
mt. Ti sao khi cng vic b bn quanh mnh i Th. phi lo gii quyt m vn khng qun mt
iu mt iu g nh nhc nh thit tha? Bit ni th no Tnh cm bao gi cng c l tr ch o.
Vy th hy dp i mi nh thng ang chy bng trong lng tp trung vo cng tc. Hy dp
i nhng tnh cm si ni trong tri tim vn trn y nha sng ca Th. C nghe khng Th.? Ting
sng ngoi kia n bt u bo hiu mt ma xun i thng.
14.2.69
Sng n Tt vi mt n v b i min Bc. Rt nhiu gng mt, nhiu ging ni lm mnh nh li
nhng ngy sng trn t Bc. L ra nn li chuyn tr lu hn na, nhng sao mnh cm thy mt
ni bun qun tht trong tim, mnh co t ri lng thng ra v. Nng chiu tt trn nh ni, gi
se se thi Bun nh mnh mng mnh ng li gia nh i. Tt n ri, ci Tt th ba xa nh, l
ra mnh phi quen dn vi cnh c n trn qu hng xa l, l ra mnh phi thy m p v tnh cm
mnh m ca bao nhiu ngi trn t c Ph v c Qung Ngi ny. Vy m vn nh ngy mi
bc chn ra, mnh c ao khao kht c sng bn ba, m v c t m gia nh, v cm thy mnh
vn ch l mt con b mun c cng chiu, mun c lm nng vi m nh nhng ngy cn b
bng th ngy.
Mun vit th ni cng em nhng ni nim tm s y nhng c l cng khng cn.
15.2.69
Giao tha!
thc l giao tha cha? Giao tha ca nhng ngy au thng khi la vi nhng ngy ha bnh
hnh phc. t nc m thm lng l nhng si sc trong s chun b. phi chng l s mang
nng au ca mt ngi m sinh mt a con to khe mp mp.
m nay sau mt cuc m, mt mi cng vi mt ni bun khng th hn ch c, khin mnh
khng cn mun g ht. l mt iu ng trch nghe Th.!
17.2.69
Em ln v cng vic chung nhng chc cng v ch. Ch c thy iu trong ci nhn thit tha yu
thng ca em. Ch em mnh cng nh nhau thi, Tt ca ai u nhng ring mnh ch thy c n
gia cnh c n ca hon cnh hin ti. Ch xa gia nh, xa nhng ngi thn yu trn c hai min-
cn em cng chng cn ai ngoi hai a em rut tht. C ch, ch khng gn. Thi c, tnh
thng s si m tri tim ta. Vui ln i em, ng bun khi xa ch, chc em mt nm y may mn,
y thng li v chc tnh ch em ngy thm gn b keo sn.
19.2.69
Khng kh im lng mt cch ng s. Ngn gi nm m qua bay u mt. Rng cy tr li lng
im, lng im n mt chic l cng khng mun tr mnh. Hnh nh con ngi cng im lng bi ni
rng thuyt phc, tt c cng u lng l trong cng vic ca mnh. Khng hiu mi ngi hiu
nhng g m i mt ai cng m m, n ci cng ngng ng? Ring mnh, tm t, b bn l
lng. Trc ht l ni nh, nh nh, nh em chuyn l d nhin, m sao nh c nhng hnh nh
qua trong cuc sng: Mt bui sng trn ng hnh qun, cng rng cy cao im lng, cng nh
nng hng chi chang trn nh ni Mt bui sng di ng bng nng xuyn qua rng tre len li
chiu ln chic bn sau khung ca
C mt ci g mong i thit tha Mong g cng khng r nt na, mong mi ngi tr v, mong
ngy thng qua nhanh n ngy c nhng nim vui mi n Tt c cng ch l chung chung m
h vy m c da dit trong tm hn.
V hnh nh c c nhng lo u thong cht luyn tic. Nu mi iu xy ra nh bn mnh lo lng th
mnh cng sn sng ng xung cho thng li cui cng ch sao. Nhim v sp n ln lao qu, mnh
khng mun vch ra c th, bi v ch thy lo v nan gii thi. Th hy k n, ci g n s lo gii
quyt, mnh vn bnh tnh trong gian kh kia m. C iu phi c s chun b v k hoch trc.

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Tp 9

20.2.69
Cng tc nng n cha tng c. Cha bao gi mnh lo lng nh th ny. Nhim v sp n i hi
mnh phi c mt c gng phi thng v chuyn mn, v t chc lnh o. So vi trc y mnh
trng thnh nhiu, nhng so vi yu cu trc mt mnh nh ngp trc khi lng qu ln. Bit
lm sao c, ch c c gng, c gng v c gng th thi!
* * *
Ngi b i y chc ln ng ra trn tuyn. Chc anh thng li tr v cn c mt lc no
gp li i mt en ngi trn khun mt ngi chin s gii phng qun.
21.2.69
c bi th ca P.H vit tng mnh t min Bc gi vo:
Ni y l khong tri anh
Ngy xa v c mai sau
Ni p yu mi tnh nh, t chim su
Con chim nh bay ri
Khng l no mi tnh khng c p li vn cn mi trong anh h ngi v s? Vi mnh hnh nh
anh b nhng hnh nh khc che khut lu ri nhng hm nay c bi th sao mnh thy nh anh.
Mt ma h khi hoa phng n trn ng ph, nng chi chang qua vm cy xanh. Mnh i hc
v qua cn nh ba tng 14 ph L Trc ngc ln nhn thy anh ng i mnh, mi tc xa
ph trn i mt bun. Mt chiu khi cn ging m ni ln khp bn chn tri gi bi m mt, anh
vn ng i mnh u sn Hng y, mnh p xe qua ngc nhin nhn ra anh di nh n m
ca thnh ph... Mnh cha bao gi yu anh, ch thng anh vi mt tnh thng ca mt a em
gi, v tnh thng cng st m khi mnh nhiu ln dt khot t chi m anh vn c yu mnh.
Trong mt l th cui cng vit cho mnh, anh ni: Thi em i i, ri em s c mt ngi yu xng
ng nhng anh c th ni chc chn rng khng c mt ngi no trn i ny yu em hn anh
c u. Hnh nh cu ni l s thc, nhng mnh khng n hn bi v mnh khng yu anh th
lm sao c c mt tnh yu p cng bng? D sao cng rt thng anh, anh hy tin rng em s
hn gn li cho anh bng tnh thng ca mt a em, anh nh.
24.2.69
Chin s bt u n ra t m hm kia, cng vi kh th hng mnh, vi nim tin tha thit chy bng
mong ch trt ln u mi sng. Lng mnh xn xang nim vui nhng sao cng vn km theo ni lo
u. C l lo v cng tc. Cng tc rt nng i vi mnh. V cn v sao na? Phi chng mt ni lo u
xt xa trong rut. Nhng ngi thn yu ca ti trn tuyn la ai s ng xung v thng li ngy mai.
nh rng c thng li phi c hy sinh nhng bit ni sao h Thy?
26.2.69
m ma xun trng trong sng k l, mun dp li nhng tnh cm ang tha thit trong lng tp
trung tt c cho cng tc m khng sao lm c. Khng hiu tnh hung no c th lm cho tri tim
mnh kh cn c nhng nh thng, c m, hy vng. Nm ngoi ngay lc nm di cng s
nghe ting gic o kim trn, mnh cng vn cn k chuyn Paven cho Khim nghe. Gia trn
cn, bom pho ti tp xung quanh, ngi gia k , mnh cng vn ghi nht k v vit th By gi
gia lc cng vic b bn mnh vn l mnh vi c tm tnh thit tha chy bng i vi cuc i.
Thc ra th khng phi mt tnh cm ring vi mt chng trai no chi phi mnh m l mt tnh
cm rng ri nhng sao si ni v cng. Nh t mt a chu cha h bit mt n mt a em gi
nh ln ln trong cng tc v gian kh m lc no cng gi Ch Hai. Nh lm sao a em trai yu
thng ang lao vo cng tc m tm tnh em cng gi trn cho mnh. Sng nay ng bn bn mt
ngi thng binh tr c i mt en vi i mi di, mi ln ngc nhn li lm mnh lin tng n
hm no mnh cng ngi chm ch nhn em. Mnh l g? L mt a con gi c tri tim t m
tnh cm vy m sao b c li khng h bit mm yu trc nhiu tnh hung ht sc phc tp, kh
khn c lit.
6.3.69
Nhng l th m tnh thng, mnh c nhiu ln cng c cng cm thy ht chiu su ca tm
tnh ngi gi. V cng cm thy hn bao gi ht, mnh hiu tnh thng tha thit ca em. Bit ni
g, lm g xng ng vi tnh thng y nh? Mnh th vi em cng ch nh vi Ngha, Thng,
Khim, ngha l cn c nhng ngi c v tr cao hn trong cuc sng tnh cm m mnh vn thng
ni. Vy m em th th no, gi no em cng vn c mt cu rng: Ch c ch l ngi em thng
yu cao c nht c cuc i em. Vy th nn ni vi em sao y h em?
8.3.69
i thm bnh nhn v gia m khuya. Tr v phng, nm thao thc khng ng c. Rng khuya
im lng nh t, khng mt ting chim ku, khng mt ting l rng hay mt ngn gi no kh
rung cnh cy. Ngh g y Th. i? Ngh m i mt m m m nhn qua bng m? Qua nh
trng m Th. thy bit bao l vin cnh tng p, c nhng cn cnh m m ca nhng ngy sng
gia tnh thng trn mnh t c Ph ny. Ri cnh chia ly, cnh au bun cng n na ng
trch qu Thu i! Th. c nghe ting ngi thng binh kh rn v ting sng vn n ni xa. Chin
trng vn ang ma chin thng.
9.3.69
Gp li anh Tn, bng nhin nhn thy c ci g bt rt trong lng. Ci g? Ni bun, ni nh hay
on trch mnh cng khng r na ch thy lng xao ng mt cch khng bnh thng, anh Tn
gi cho mnh nhng k nim m lu nay mt phn v tnh, mt phn c mnh qun i. M. i!
Anh ang u, anh Tn v khng em mt tin no ca anh c. Ta thc s xa nhau ri anh?
Sao em vn cm thy con tm mnh r mu, vt thng tri tim sao kh lnh qu h anh?
Chiu nay y v ta cng nhau lng l chun b cho cao im n. Trong s chun b y c
anh v c em, c hai cng ang trong cuc chin u. Vy m sao li thy xa cch n th ny h
ngi ng ch thn yu?
Nhng ngi gii phng, qun y ng yu bit chng no, h kin cng dng cm trong chin u
v y trn ging bnh h cng kin cng dng cm v cng.
l cu lin lc vi m lng ng tin, lc no cng ci d vt thng trn tay sng v au but.
l ngi cn b vi sc chu ng k l, au n lm anh trn nc mt m ming vn ci,
vn mt cu tr li: Khng sao u. Nhng lc ngi bn cnh anh, cm bn tay anh nng hi trong
cn st, nghe anh th hn hn, mt nhc mnh thng anh v cng m chng bit ni sao. Hnh nh
ngoi tnh thng ca mt ngi thy thuc cn c c tnh thng ca mt ngi bn gi cng qu
hng. Nhng mnh khng mun l iu trn li ni, c chng ch l trong ci nhn tru mn
m anh khng th no bit c u.
Hm nay cc anh li ln ng hnh qun, mt cuc hnh qun chin thng. Chc cc anh ln ng
thng li, gi li cho tm bit ngi b i c i mt en ngi.
12.3.69
Ngh g v s thay i ca Ngha trong tnh cm i vi mnh? Mt s "bi bc" chng? Dng ch
c nghe sao qu nng n nhng thc tnh l mnh c cm gic nh vy v thy c iu g rn nt
trong tnh thng vi Ngha. Bun bit bao nhiu, nhng g em ha, em qun ri sao? Mt m
trn b bin. Ph Hip, bn ch em ni nhng g? Nhng l th, nhng mn qu em gi trn tnh
thng trong By gii! Hy tr li i em, phi chng em t tch ra khi mi dy rng buc
em vi khi tnh thng ca ch ri.
Bng nhin mnh lin h n Thun. C l no ri cng c mt lc no Thun cng s i thay
nh vy chng? Nu nh vy th qu thc mnh khng tin ai c na.
13.3.69
Mt ng ch b i na hy sinh. Anh b mt vt thng xuyn thu bng. Sau cuc m tnh trng
khng tt m xu dn, c l v mt s chy mu trong, do ming mnh khng tm thy c xt lm t
mt mch mu no . Sau hi chn, kin chung khng ng m li. Ring mnh vn bn khon
lng l. Cui cng anh cht - ci cht ca anh lm mnh suy ngh n au u. Anh cht v sao?
V s thiu kin quyt ca mnh chng? Rt c th l nh vy. Nu mnh kin quyt, t ra 100% th
hy vng sng ca anh cng c th c 10%. Mnh theo ui qun chng, b qua mt vic nn lm.
Anh cht ri, trong ti o trc ngc anh c mt quyn s nh trong c nhiu kiu nh ca mt c
gi vi n ci duyn dng trn mi v l th kin quyt st son ch anh. Trc ngc anh cn c
chic khn nh thu dng ch "i ch anh". i ngi con gi hu phng kia i! Ngi c yu
s khng bao gi v na, trn vnh khn au n m c s phi ci ln mi tc xanh ca c nng tru
au thng, cht y ti c ca k git ngi l qun quc M v c c nim n hn ca ti, mt
ngi thy thuc khng cu sng c anh trong khi cn c th cu c!
16.3.69
Chnh hun ng, hc tp ba xy ba chng.
kin ng gp ca chi b:
u:
- Lnh o c nhiu tin b, qun trit nhim v, qun xuyn cc mt cng vic.
- Lm trn nhim v nng n trn giao ph.
- Lp trng t tng kin nh, thc t chc cao.
- K hoch st sao, c kim tra n c
Khuyt:
- Cn c lc c ni cha su st cng vic.
- Cha tn dng ht kh nng nghin cu rt kinh nghim kp thi trong cng tc iu tr.
- Chm lo ci thin i sng cho cn b cn yu.
17.3.69
c th anh. L th ngn vi nhng cu ni gin di v c nhng cu ni yu thng, bng nhin
mnh thy lng sng li nhng yu thng ca ngy xa, nhng ngy m gia hai a cha h c
mt cht rn nt g trong tnh cm V mnh a tr li (khng hiu ngh k cha) Nhng g ca
chn chn nm qua khng phi bng nhin d qun d ngi ta mun dt b. Ngi ta l ai, l anh, l
em, l nhng d lun ang bao bc c hai a mnh. Vy m gc r ca yu thng vn cn nm su
trong lng t, vn c th m chi ny lc nu ma xun li v vi nhng ht ma xun mt lnh
trn i m ngi con gi nm xa.
19.3.69
nh vo qun c Ph m qua. C khu qun chy ti bi trong nh la cm th ca b i ta.
Trong nhng chin s anh dng y c Lc - mt thng binh va hi phc sc chin u. Lc ng
xung trong trn tham chin u tin sau nhng ngy dng bnh. Nghe tin Lc hy sinh, au xt n
v cng. Trc mt mnh cn thy r hnh nh chng trai vi i mt thng minh v nt mt kin
ngh. Lc hay qung chic khn trn vai, chic khn c dng ch "Th quyt t cho t quc quyt
sinh", v ting ht m p vang ln trong nhng bui chiu "Ni sng i p sao, khi trng sng ni
i, my bay di chn ngi".
Lc i, em cht ri ? Sao li ht ca em cn vang mi bn tai ch v nt ch ca em cng cn ti
mu mc trong nhng l th em vit thm ch. Em cng nh Bn, nh Khim, nh nhng ngi anh
hng ng xung v ngy mai thng li s cn sng mi trong lng ch v tt c nhn dn ta.
21.3.69
C mt iu cn suy ngh, nghin cu v khc phc - l phong cch sng hng ngy. Xa nay
hnh nh ai cng thy d gn, d mn khi gp mnh. C phi v vy m mnh ch quan trong mt
khng? C nhng lc mnh ni khng n g ai, ci ng l thng thn, ci sai l thiu mm mng
thuyt phc ngi ta. Hy kin quyt khc phc nghe Th..
25.3.69
Hn mt nm tri cha c dp xung ng bng, my ba nay sao mnh ao c v cng - Ni c ao
nh nng h chy bng. Nh ng bng v cng - ng bng i! Nhng rung la xanh r vi bng
la bt u nng ht. ng bng i! Nhng t o mu, nhng chic nn trng ca nhng c gi
duyn dng. ng bng i! D la khi cn ang chy nhng khng chy c mu xanh ca
cuc sng ang ln.
V em yu i, nh em k l, ao c v cng c gp li em, c nhn vo i mt thn yu,
c m em trong lng, c hn em nh hn mt a em b bng rut tht trong nh.
27.3.69
Nghe tin Bnh vin a khoa khu nh rt mnh v trn . Mi ch l tin m sao thy bun thm tha.
Nu l quyt ngh th ch c chp hnh ch bit ni sao. Nhng chao i! Bun khng sao ni ht. S
xa ni ny ? Ln tnh xa ri ln khu na th bao gi mi gp li nhng ngi thn yu? u
nh mnh t ny khng? Mnh t nui mnh ln ln trong yu thng, th thch mnh, rn
luyn mnh trng thnh trong gian kh, bi dng cho mnh thnh mt cn b vng vng.
Th em vit ln, nh thng lo lng cho mnh. Em cha hay rng ch s phi xa em - khng l lc
chia tay em, ch em ta li yu ui u m? Nhng mi l vic chia tay v di x m em i cn
cha dt na, th ln khu ch lm sao i cho nh h em?
2.4.69
ch qun vo ng Rm, t vo y khng y ba mi pht - Li chun b chng cn.
m nay bnh x im ln trong s chun b. Khng hiu sao lng mnh thy tha thit thng nhng
ng ch thng binh, vt thng cha lnh b tng bc, leo ht ni ny qua ni n trn ch.
Cc ng ch khng c yn khi ang nm iu tr vt thng cn au nhc. Cn gic M, cn kh
au - c ci g khc hn u!
5.4.69
Nu em bit ch mong em nh th no th chc hm nay em y, ngi bn ch, lng yn
cm bn tay ch khng ni m cng hiu c mi iu mun ni gia ch em minh ri: Tri ma
nh trt nc, lnh, bun v cng - hiu th khng h a em trai yu qu?
6.4.69
Sao li th nh? Sao li khng c nim vui h hi trn tr khi gp li em sau bao ngy nh thng
trn dng nh mt nc sng ngy ma l. Sao li c mt ni bun v mt ci g khng thoi mi c
qun bn chn ta khng cho ta n vi em bng tnh cm trong lnh tha thit m l ra em c
hng? V ngi d lun hiu sai i mt tnh thng ht sc cao qu, ht sc mc mc nhng cng v
cng su sc phc tp Ci su sc th khng c g phi bn nhng ci phc tp l ch ti sao li vn
phi c nhng iu e ngi khi m lng ta trong sng nh mt tm gng. Khi em cm bn tay ch,
trn trng yu thng hn ln bn tay l ra chng c g phi suy ngh, nhng ri cng li ngi h
hiu lm. Em i, d nhin rng khng c g xm phm c tnh thng cao p nhng v mun
bo v nh vy cho nn ch khng mun mt ai c th ni mt cu no ve tnh thng gia ch
em ta - cho nn em ng trch sao ch khng i vi em nh mt a em hon ton rut tht trong
cch c x hng ngy. Hiu khng h em trai ca ti? a em k l, a em thng minh, dng cm
v ng yu ng phc v cng.
7.4.69
c rt nhiu th, nim vui trn ngp. Th m, th em, th b bn t trn khu trn tnh, trn huyn
di x ai ai cng gi n mnh lng thng mn thit tha. Nhng li khen t nhiu cng lm mnh
sung sng: "c mi ngi thng bn mn, ng tin...", "Tht l mt ngi tr thc ton
din...".
Khng bit bao nhiu ln mnh t hi phi lm g y xng ng vi lng tin ca mi ngi.
Th anh Tn cng lm mnh suy ngh nhiu, anh ni cho mnh nghe v con ngi anh ri hi: "Con
ngi y xa bay gn l tu em suy ngh, v em xem ngi y c phi l ngi anh trai ch thit ca
em khng?". Rt phc anh, rt mn thng anh, khng phi v anh l mt ng ch B th Huyn u.
Rt mun c anh du dt trong s gio dc v tnh thng ca mt ngi anh trai. Ch ngi mt
iu khng hiu mi ngi c cho rng mnh d dng, rng ri trong anh thng v mun quan h
vi nhng ng to khng? Chc khng u nh.
8.4.69
ch cn vo gn n mng nc. Cn mt cht xu na l c ca bnh x tan hoang. Bit ch
gn st bn nch m sao mnh bnh tinh l lng. Sau khi a thng binh n ch trn ri mnh quay
li ng trong phng m. Mnh mun th xem nu ch vo n y mnh c can m v linh
hot gii quyt nh nhng ngi thng hay li hay khng. Cui cng ch khng vo v m
mnh li ng ngon lnh trong cn phng trng tri, ln xn gia cnh chy cn.

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Tp 10
9.4.69
Sang hp huyn on, kin mnh c cc ng ch nh gi cao v tho lun k. Rt tic l v bn
nhiu cng tc qu nn khng th ng gp tch cc hn trong cng tc thanh nin.
Khng hiu sao mnh bng so snh li a v mnh trong bn hi ngh hm nay vi mnh trong nhng
lc a gin cng Vinh, X, Qung, nhng c b phc v. Lc mnh l ch Thy hay lm nng v
nghch ngm ca bn n cn by gi mnh l mt cn b vi trch nhim nng n m ng tin
cy giao ph cho mnh.
11.4.69
My pht ngn ngi gia ng c mi ngi m sao mnh vn hiu v vn cm thy i mt thn
yu y cng ni rng im lng nhng v cng cm thng. Tm bit i mt en thn yu nh.
12.4.69
Ci g mong i, ci g khng tho mn m sao cm thy bc bi trong lng? V c nhn c l khng
i hi g. i hi g na, mi ngi nng niu chm sc mnh, cuc i vn em li mu xanh hy
vng tri ra trc mt mnh tuy rng cng c nhng m my m che ph mt gc tri.
Vy th cng tc lm mnh bn khon ? Rt c l, cng tc vn nng n m ngi khng c - s s
khng m bo cht lng cng tc.
V cn g na h Th.? Ni bun, ni nh sao c nng ln tri tim Th.? Khi m l ra tri tim
phi hon ton l ca ng! Nhng ng khng ni rng tri tim cng sn ch bit c l tr, bit
cng vic m vn phi c yu thng, hy vng . . . cho nn cng khng th trch c Thy!
15.4.69
Thm mt ngi thn yu trong nhng ngi thn yu trn mnh t min Nam ny. Nh vy l t
nay anh l anh trai ca em sao anh Tn? Hi b ng khi ngh rng gia trm nghn cng vic bn
rn ca mt ng ch b th Huyn u anh vn dnh cho em - a em gi min Bc m anh coi nh
rut tht - nhng suy ngh, lo u v thng nh.
ng nh li Ngh trong l th t min Bc gi vo hm nay: "Cuc cch mng ca chng ta tht k
diu, bi v n m rng tnh thng v tm mt cho chng ta nhn thy mt th gii p hn,
ngn la yu thng ang rc sng d hm nay cuc sng cn gian kh au thng".
Anh Tn , anh c th tin em, tin lng chung thu, tin s chn thnh trong tnh cm ca mt
a em gi.
17.4.69
Ngi bn em, nghe hi th em mt nhc, nng bng qua lp chn, nng trm trn ngi, lng mnh
thy thng xt n v hn. Mun m em trong lng san s cho em bt mt nhc mun nng niu em
trong cnh tay mnh nh mt ngi m nng niu con lc con au m. Tnh cm l chnh ng
nhng khng th lm nh iu mnh ngh c v c phi rng trn i ny ai cng hiu c
tnh cm cao qu u. Khng phi rng khng c nhng i mt dm ng, nhng li ni ra ni
vo rt ng gh tm.
Bun v cng! Bao gi cho x hi ht nhng t tng lc hu y? Bao gi con ngi hon ton
sng bng lng u i bng tm hn trong sng nh mnh mong c. Em ca ch i! Hay hiu tnh
thng ca ch trong bn tay ch nh nhng t trn trn em, trong ci nhn thm thit yu thng
thay cho li ni m ch khng c ni cng em nh.
22.4.69
C mt ni nh da dit khi chia tay. Khng phi rng khng c g ni cho ht nhng suy ngh ca
mnh cho em nghe, nhng ni g cng khng em hiu ht tnh thng ca mnh. Cn em cng
vy, em ngi bn ch, i mt bun mnh mng v li em ngt qung v xc ng. "Ln ny xa ch
sao em thy bun hn bao gi ht, m c sng gn bn ch vy l khng t c. Xa ch ln ny
bit bao lu na mi gp li?
Bit ni sao cng em y Ni sao khi lng ch cng thm tha ni bun v cn nh c g lo lng bn
khon. Thng Nm c lit s n, mu xng cng cn phi nhiu v thng li cui cng. Nu
nh em cng l mt trong nhng lit s th lm sao h em? Em ni vi ch rng nu em c hy sinh
th ch cng hy c coi nh em vn cn bn ch, cn bng hnh em thn thuc, cn li em thm thit
tin yu. Em khng ni th mi chuyn vn th nhng nh vy th au kh n mc no. L no ch
li thy nim hnh phc trn vn khi khng cn em trn i ny na ? Khng, em mi mi vn cn
bn ch nghe em, em ng i u c nghe em!
24.4.69
Nhng va chm u tin ni vi mnh rng: "ng d tin ngi qu. Tnh thng phi chng minh
bng thc t, khng phi ch trn nhng l th. Bi hc nghe Thy! i vn y ry nhng con
su a v, nhng gai gc ca ht ging kn ca cnh tranh nhau tng cht uy tn, tng cht quyn
li. Cho nn khng c g ng ngc nhin, ch ng ni vi chnh bn thn mnh rng hy cnh gic
v cnh gic cao hn na. Thc t mnh gp ri , M., Ngha chng phi l mt bi hc
Thu?
i! C b ca ti hai su hai by tui ri m tm hn vn cha c c ci dy dn cn thit ca mt
k sng gn mt na cuc i. Phi gim bt i ci yu thng th mng, gim bt i lng trong
trng th ngy. Phi thm vo ci suy tnh, ci th th trn cng v cng tc, thm vo ci khn
ngoan mu tr ca mt k ng v tr m nhiu ngi thm mun
Thy i! Th. mun sng vi lng tin trong trng vi nim hy vng xanh ti, vi s yu thng
nng thm u i vi cuc i mt cch trn vn, nhng khng c u Th. nh.
26.4.69
Ch Xuyn v khng em li tin vui m ch c nhng ni lo bun. Mnh c gi nt bnh thn trong
cu chuyn nhng thc ra lng mnh bit my xt xa. Em vn au. vn mt m kh khn nguy him
vn e do quanh mnh em. Mnh hnh dung thy mt i mt long lanh bun trn khun mt xanh
gy ca em. Khng hiu phi lm nhng g y bo v a em rt i yu thng .
27.4.69
C l khng g bun hn ci cnh chy cn li nhng ngi nh hoang vng, c dn sch
trn v vng lnh khng mt bng ngi. Chiu nay mnh t ngoi rng tr li bnh x ch cch
khng xa - Mnh nhn li nhng np nh thn yu m lng tro dng mt ni cm hn. Nhng mi
nh ny ghi nhn bit bao cng sc ca chng ta. Bao nhiu m hi thm trong tng cng tranh,
tng hn xy nn nhng c s ny. V nu ra i th bit bao gi mi c c mt c s iu tr
nh y na. Khng bi quan nhng sao c lo u suy ngh v xen ln mt ni bun k l.
m qua mt gic m ho bnh n vi mnh gia nh ln xn vng v ca cnh chy cn .
Mnh m H Ni vi nhng cn phng lng mt sn mu vi nht ca trng Chu Vn An, m thy
quyn s chp nhc vi hnh nh mt m tc vng t ca b Thanh Tr v bng cc ca Ho nh
trn u quyn s . V mnh gp ba m, gp cu Hin, gp anh Biu v tt c mi ngi thn
yu ngoi Bc. i, gic m u l ca ring mnh m gic m Ho bnh c lp chy bng trong
lng ba mi triu ngi Vit Nam
m nay trng m gia khu rng vng v, mi vt u lng thinh nh chung mt ngh l bo v s
yn lng ca bnh x.
Ngi mt mnh trn chic gh trc phng m, lng ngm cnh vt xung quanh khng th no
ngn c mt ni bun mnh mng ang thm mi trong lng. Ngy mai bnh x s i vo k
hoch chng cn mt cch quy m.
28.4.69
D d kin trc nhng khi tnh hung xy ra vn c nhng ci ln n vt v v cng. Sng nay
theo tinh thn cuc hp ban lnh o bnh x m qua, ton b s thng binh nng v i li kh
khn chuyn sang trng ng v thy ch c kh nng lng sc vo bnh x.
Cha n su gi mnh gic anh em chuyn thng binh i ri cng tay xch nch mang theo anh
em.Khing ln khi dc trng ng, m hi ai ny chy di trn mt nhng khng th chn ch
ngh cho ro m hi c, mnh nh ng vin anh em quay li khing nt ba ca thng cn li
sau.
Cha y mt gi ba mi pht sau, my lot sng n gn bn tai, mnh ngh thm chc ch n
trm trc nn quay vo bo cho thng bnh binh chun b t th. Cha kp lm g th anh em du
kch dn tc ht hong chy vo bo ch vo n mng nc ri v tt c nhn dn hi h chy.
Tt c lc lng khing thng binh u cha v y, nhn li cn nm cas phi khing m ch c
mnh, Tm v my a hc sinh t I ang chun b i v. Khng th b thng binh c, phi c
gng ht sc mnh khing thng binh, cc ng ch ! - Mnh ni m lng thy bn khon khi
trc mt mnh ch l my a thiu nhi gy m, mnh khnh. Tnh th nguy nan, Tm v Qung ht
hi chy n bo tin ch vo n sui nc ch tm ri.
My cas thng c chuyn i, cn li Kim mt thng binh c nh gy xng i. Khng bit
lm sao mnh gi L - con b hc sinh li cng khing. Kim ln xc, nng qu hai ch em khng th
no nhc ln c. Rng ht sc cng ch li c Kim ra khi nh c mt khc, mnh nh b
i gi anh em n chuyn dm. May qu li gp Minh, C hai a va th va bo tin ch
bn cht ng ch Vn thng binh. My ch em khing Kim chy. Xung h trn tm mt ni.
Mt gi sau mi tp trung ng c s thng binh li - ch thiu mt mnh Vn, cn cn b th
vng chn ng ch.
Bn mnh quyt nh chuyn v H Su li dng a im v lng thc ca n v 120 nh d kin
bn t hm trc.
Mt cuc di chuyn cc kh v cng, chc n cng nh nhng ln m bnh x b oanh tc hoc tp
kch khc, nhng c kh hn v khng bit nh cy vo ai, my a xa nay khng khing thng v
m yu by gi cng phi lnh mt cas thng, tro o li sui i v a im mi.
Mt, i run chn nhng mnh v cc ng ch vn v cng bnh tnh. D sao cng trng thnh
ri qua my nm c lit.
Bn gi n a im.
V m n khu rng trn ngp trong nh trng. Sau khi thm li cc thng binh khng c g din
bin trm trng, mnh tr v nm vt tay ln trn ngm nh trng rc r khng th khng suy ngh.
Hai nm trn ri , cng vo thng t, cng gia ma trng mnh v nhn cng tc ti c Ph
gia lc bnh x tan tnh sau mt cuc oanh tc. By gi li thng t min Nam chi chang. V
ni cm th cng nng bng nh nh nng ma h . Chiu nay ng trn mt nh ni cao nhn v
khu vc bnh x c thy khi bc ln nghi ngt m mnh rng rng nc mt. Vy l bit bao nhiu
m hi cng sc, bao nhiu ca ci ti sn nhn dn dnh dm nui thng binh t n nay
chy ht thnh tro bi! Bit ni y sao h cc ng ch? Bit ni g khc hn mt cu trit l bt di
bt dch ca mi ngi dn Vit Nam l Khng c con ng no hn l phi nh cho khng cn
mt tn quc M no trn t nc chng ta, lc mi c th c hnh phc.
29.4.69
1h30 thc dy gia m khuya. Rng im lng mnh mng trong nh trng m. i Gii phng ang
trnh by mt bi vng c m iu ca bn nhc bun v thm su vo lng ngi nghe. Bt gic
mnh thy nh nh mt cch k l. Phi chng cnh rng khuya trm mc lm mnh thy c n?
Phi chng cnh gian nan khng nh khng ca lm mnh nh n cn phng m cng trong c
ba m v c ci gia nh m m ca mnh? Nhng Thu i, m nay u phi ring Thu c n
khng nh khng ca m bn Th. cn bn mi con ngi, c c nhng ng ch thng binh vt
thng cn ang nhc nhi cng chu cnh nh Th. V cn c triu ngi dn min Nam cn ang
ngp chm trong khi la au thng v cm th. Hn Th. bit nh vy ch?
2.5.69
Gia kh khn mnh khng n c, quanh mnh bit bao anh em ng ch bn b u nng bng lo
u cho anh hnh bnh x. Trong hng lot l th ti tp g ri v c mt l th lm mnh xc ng v
cng, l th mang nng tnh thng, nng tru lo u v thit tha v hn. Cm n tt c mi ngi!
Ha vi tt c rng chng ti v ring ti s bnh tnh vt qua mi kh khn, ng vng vi t th
mt ngi chin thng.
3.5.69
Gn mt nm mi tr li Ph Cng. Mnh t thn yu m mnh coi l qu hng y vn nh
xa. Nhng ngi dn Ph Cng c quen ln l nng hu n tip mnh. Vy m khng h thy
vui. Nhng ngi thn yu u i vng khng gp ai c. ng li au, con b gin di mnh v ni
sao mnh cng khng chu li mt ngy na ri hy v. Ci gin di ca con b v tnh lm mnh
bun thm. Nm bn n trng sng mnh mng m khng sao ng c. Em yu thng i sao
khng c em y. Lng em tha thit yu thng ch nhng em khng san s cho ch nhng ni nh
nim thng thng khi m ch ang ch em n. Bit l mnh sai v khng th trch ai c c, M
cn , lm sao ai c th i u c. Vy m cng thy bc bi trong lng! i! C b Thu i, c
vn l mt a tr con, c vn cho tnh cm ln p nhng iu m l tr thy r rng.
11.5.69
Bnh x bt u vo thi k xy dng. Mi ngi tp trung cho cng tc . Ring mnh v Lim -
Vinh - anh Su - ch Xng li nh vi thng binh.
Chiu nay, mt bui chiu oi , trong ci thung lng ny gi khng n c. Khng kh nng n.
Quanh tri ting my bay ch gm g, ting vang rn ca bom pho khng ngt Mt cm gic lo
u nng tim mnh. Cn by nhiu cn b, su cas thng phi khing. Ton b ti sn tp trung ti
y- a hnh xung quanh rt kh rt lui - Nu ch qun xung lm sao gii quyt cho c.
T y n ngy thng li khng xa na nhng on ng y bao nhiu l xng mu h cc ng
ch thn yu? Khng h bi quan nhng mnh cm thy rng s hy sinh l l tt nhin ca mi ngi
trong giai on ny.
12. 5. 69
Nhng bui ni chuyn vi anh Long li cho mnh nhng suy ngh kh m nt Khng phi n
hm nay mnh mi bit anh m mnh bit t nhng ngy bnh x cn gian nan xy dng. Ngi
th trng y dng ngi mnh khnh, nc da trng, i mt vui ci nhn mnh tru mn: "C
gng nghe em, c gng hc tp trng thnh trong chuyn mn v lnh o. Anh xon tay cm
con ra ln li trong ma i lm vi anh em. t lu sau anh i, tuy ch gn mnh t lu nhng anh rt
thng mnh. Nhng l th gi v bao gi cng thm tnh mn thng v quan tm lo lng.
Thun, anh K nhiu ln gii thiu v anh "Mt con ngi t c". V Thun c ln ni: "i em ch
thng v phc nht c hai ngi v cch sng, l anh Long v ch". Thng nh qu thng
m cao mnh, nhng vi anh Long th ng nh vy.
13.5.69
Xung Ph Cng sau khi xy ra trn tc chin y. Khng kh cn nng mi trn a. B i ang
gii quyt thng binh v t s. Khng hiu sao nim vui chin thng (dit 98 tn ch, bn ri mt
HU-1A, mt xe tng) khng t ni c ci bun. ch l cm gic ca ring mnh hay l ca mi
ngi? Mi lm ng ch b i hy sinh, hai mt cas thng binh - con s u phn l nh?
Xm thn im lng , sng ch phn ng n nh bp rang. Mnh khng thy s m ch thy cm th
v suy ngh.
Ngi bn em (phi chng l iu m c hai ch em mnh cng thit tha mong c). Nhng sao
nim vui khng trn vn. Trong bng m ch c nh sao v pho sng ch soi r. Mnh c nhn
xem i mt long lanh ca em mun ni nhng g nhng khng thy g hn, cng ch l ci nhn
thm thit yu thng t trc n nay. V cng nh bao ln khc em ngi lng l bn mnh khng
bit ni g.
C mnh v em u nh nhau, khng bao gi tho mn trong mi mt - cng tc v tnh cm. Bao
gi cng thy cn thiu. l ci ham tin b hay ci tham vng qu cao ch em mnh?
18.5.69
Chin s vn tip din, sut m ngy ting sng vn n rn, ting my bay vn go x trong khng
gian v m m pho sng vn sng rc c gc tri pha qun. Cuc chin u ngy cng gay go c
lit, b i ca ta m ngy nm st trn a, nng la v bom n lm en sm nc da cc anh. i
nhng ngi anh gii phng, trong trm nghn gian kh nguy nan, anh l ngi chu nhiu nht, mu
cc anh chy thm t c ngn c v c mnh t m cc anh ang bo v. Nhng lc ny y
sao ti bng cm thy su sc hn bao gi ht ci hy sinh anh dng ca cc anh cao qu, thing ling
bit chng no... Ti bit trong cc anh c rt nhiu v rt nhiu ngi qu ngoi min Bc. Cng c
nhiu ngi mi t nhng ngy ho bnh bc vo cnh la n ny. Hm n, gp my chng trinh
st tr mng nc da trng di lp lng mng trn m, chc rng l nhng hc sinh cp hai mi
ri cy bt nhn khu sng ln ng i chng M cu nc. Vy , c nc ln ng
* * *
Sao mnh li x s vi em nh vy? Chc s lm em bun. Nhng mnh l vy , hnh nh vi ai
cng vy, cng c lc mnh gy cho ngi thn nhng ni au bun. u phi v tnh mnh m l v
tnh thng mnh phc tp qu, mnh i hi qu cao ngi thn. V vt cht th khng, khng
bao gi mnh i hi nhng v tinh thn mnh li i hi cao ht sc. Thun bao nhiu ln ni
rng thng mnh cao hn ht mi ngi trn i tr cha m. Vy m mnh cng vn c lc nghi
ng tnh thng y. Nghe tnh hnh Ph Cng cng thng, bit em vt v nhiu, mun lm lnh vi
em vy m cng vn gi l th i, l th c my dng y trch mc. Em i, bao gi ch cng
thng em v hn nhng tnh thng u phi l ch nhng bui sng nng hng rc r, nhng bui
chiu m hay nhng m trng mnh mng trn ng la yn lnh. M tnh thng cn l nhng
cn ging sau nhng ngy h m . Vy , lm bn vi mt a tiu t sn thc l phc tp.
20.5.69
Sut cht mt ln na. Sng nay my chic HU-1A v mt chic tu r qun st di h su. Ngi
quan st mc r kim ca n mnh thy ht sc lo. Qu nhin sau mt vng qun thp st ngn
cy chng pht hin c mt phng thng binh . Ting lu n n cht tai, la lo sng rc v
khi trm ton b ln nh. Mi ngi vi chui xung hm - Hm rt cn nhng c cch no khc
hn Mnh thm ngh, chc ln ny kh thot.
Chic r va qun ra xa, mnh vt chy ln phng thng binh, mi ngi cng xung c hm
k c cc ca c nh. Chic r li qun ti ni, vng ln ca n thu hp dn, lu n nm ti tp
quanh nh. Ting rocket n long tri ngay u dc ch phng I.
Mnh quay sang anh Minh - mt b i b thng ang nm vin:
- Gii quyt sao gi anh Minh?
- Ngi y ch bit lm sao gi?
Mnh bng ngh n nhng ngi thn yu trn c hoi min v t ni: Ci cht n gin qu! Mi
ngi ch ch mt cch tuyt vng rng pho bom s gii xung tan nt khu rng b nh ny, nhng
sau ba mi pht bn ph bn qu ko nhau i.
Mnh chy ln, lt t cho di chuyn thng binh. Cng thng Khm trn lng mt nhng vn thy
sung sng. Qua trn bn ph khng ai tn tht g. l iu sung sng nht ri.
Ngay ngy hm ton b chuyn v v tr mi.
Chao i, nhng ngy gian kh ca giai on cui cng!
24.5.69
V sng Ph Cng gia lc trn tc chin m ra. Hai gi sng bt u n. Bom, n, pho, my bay
tt c to nn mt m thanh phc tp, th m thanh vn thng nghe thy trong nhng cun phim
chin u. Nghe sng n mnh hi lo, bn mnh st trong vng trn a. Cha kp i u thy
Thun chy ra bt k my bay trn u, em lo lng gi mnh v cng s np.
m hm mnh cng em chng kin mt m ca chin trng. ch phn ng d di v cng,
phn lc th bom khp xm, tu hai thn chin u qun ln chiu n pha v tng dng n
xung trn a. Gia tri m tng vin n rc nh la chy xi xung trn a, xi c vo tim
mnh. Ai s phi hng nhng lung n ? C phi anh khng hi nhng ngi gii phng qun
cng ti xung ng m hm trc? Nhng Lm, nhng anh n v bao nhiu ngi khc na.
Sut mt m khng ng, lo u, cm th, nng tru tm t.
25.5.69
Nhng ngy sng bn em chng minh thm nhng iu em ni. Qu thc khng ai c em
i x nh i vi mnh. Trong mi quan h y n bao gm tt c ngh quan mim ca em v tnh
thng, ni nh. l s tn trng, l s lo lng quan tm, thng yu, chiu chung ht sc cho
mnh. T cu ni, ci nhn, tng chn nc rt em n cho mnh, tng mi tim m em nn n tim
trn cnh tay mnh khi au m. Tt c u chng t mt iu l em thng ch hn tt c mi ngi.
Th thi! l mt iu c ng khng em?
4.6.69
Vn l nhng ngy cng thng, ch qun st bn nh. Chng la ht, cht cy m c khu rng.
Bnh x im lm cng thng n tt bc.
ang cng tc Ph Cng, nghe bo tin mnh lng ngi lo lng, chn cm bng trong tay khng
sao n tip c na. Chng l c th ny mi sao. Va xy dng c my ba li lo chy - Bao
gi mi tip tc c nhim v (khng r ch) ? Lo bun v ut c l. C cch no u ch khng
l b tay chy di mi sao?

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Tp 11

5.6.69
ch trin khai thm, khng th c na, m nay a s cn b v thng binh dn nhau chy
xung Ph Cng. Ti khng trng r mt ngi nhng c l ai cng cm thy rt y nhng nt
au bun trn khun mt tng cn b v thng binh. Mnh lo i lin h gii quyt cng tc n
khuya mi v, thng binh i n cm xong - nm ngn ngang trn thm nh ng, mt vi ngi
ngh, s cn li kh rn v vt thng au nhc.
Cn li trn ba cas c nh cha c ngi khing, mt s cn b lanh o cn trn , nh cn
tr v. Tr v lc ny tht gay go, khng hiu ch nm u. Nhng bit lm sao, yu cu cng tc
i hi mnh phi tr v, d cht cng phi i.
m rt khuya ri, khng ai chp mt.. Thun ngi lng thinh bn mnh, em khng ni mt li no,
mi n lc chia tay em mi ni mt cu ngn "Ch lm sao ch em lo qu i" v mnh th khng ni
ht mt cu "ch gi ba l cho em, trong c quyn s" mun ni tip rng nu ch khng v na
th em gi quyn s v sau ny gi v gia nh. Nhng mnh khng ni ht cu: Trong nh trng
m hai ch em u c c trong i mt ngi thn ca mnh mt ni bun ly bit. Em i ri v
mi ngi khc cng i ht, cn mt mnh trn chic thm vng nh ch Tnh, khng hiu sao
nc mt bng trn trn i m ca mnh. Khc Thy? ng ch, hy dng cm kin cng trong
mi tnh hung, hy gi mi n ci trn mi d trm nghn vn kh khn nguy him ang e do
quanh Thy.
11.6.69
Chnh ph Lm thi ra i. l mt s kin lch s, cuc cch mng tin thm mt bc di
quan trng. Mng vui v thng li nhng hn bao gi ht mnh cm thy ci c lit ca chin
trng.
Sut m ngy khng gian no ng v ting bom pho, ting phn lc go tht, ting tu r, HU-1A
qun ln trn u. Khu rng y nhng vt bom n, nhng cy cn li b a vng v cht c. C
ngi cng b nh hng cht c, ton th cn b u mt mi b ph tay chn r ri n ung
khng ni. Ai cng mun ng vin chnh bn thn v ng vin ng ch mnh vy m vn c
nhng pht ci lo u hin ln r rch v ng sau n thp thong bng dng ca s bi quan.
13.6.69
Xung Ph Cng. Ra i nim vui h hi v hy vng rng dp ny s c iu kin v sng gia tnh
thng ca nhng ngi thn trong mt hai ngy trc lc bt tay vo thu dung. Nhng va xung
n ni gp Thun, em bo tin chun b n thng ca n v 120 sau m nh qun. Ba cas
thng nng trong c Tm. Nghe bo, u c mnh ch cn tp trung vo c chuyn . Mi gi
thng khing ln. ng ch Li vt thng (nho khng r ch) tnh trng hp hi. ng ch
Thnh vt thng trung bnh. Cn Tm cu b Ph Cng vi ging ht rt hay vi i mt to v
tnh nt rt d thng th mt chn b mn tin ct. Em nm li b, biu hin chong nng. Tp
trung vo cp cu m lng mnh nng tru xt thng. u phi ch c by nhiu mu xng phi
? Cn nhiu v rt nhiu na. Cnh gic nghe em! Mnh ni vi em ca mnh m bit my lo u.
Sut mt m di mi ngi u khng ng, mt mi, v thng xt lm mnh bi hoi.
Ba gi sng ra i, em a mnh ra tn ng ln o i. Em ca ti i, ng bao gi xy ra iu g
ri ro nghe em.
16.6.69
Nhng k nim khng bao gi qun, khng th no qun nhng ta s ngh g khi nh li k nim ?
Bun? Vui? n hn? Hay l g h Th.? H c gi tng bit x tr mt cch ng n trong mi
tnh hung khi m cuc sng tnh cm din ra phc tp ht sc!
17.6.69
u phi ch l tnh thng! Tnh thng khng th c c ci nng bng thit tha, khng th c
sc mnh chi phi ton b suy ngh tnh cm ca mt con ngi. Vy th ni sao y Trc y, by
gi v c v sau bao gi mnh cng bit bt con tin lm theo suy ngh ca khi c cho nn nhng sai
lm ngi ta thng mc th mnh khng bao gi mc phi u. Nhng c mt iu y lm mnh
ngc nhin v kh ngh v nu gi l sai m th khng phi m nu coi l mt iu ng hn th cng
khng phi. Sao y? i! Cuc i bit my phc tp v cuc chin tranh c lit ny li lm cho
cuc i phc tp hn c triu ln.
m ti, m bu tri vn rc sng? V nh chp, v nh la ca nhng tri pho hay v mt i mt
en rc sng tnh thng. Tri ma h oi bc hay sc nng ca tnh thng lm mnh thy ngt ngt
- Bun vui ln ln M khng, vui g u. Ch n ni bun nng ln tri tim mnh, tri tim khao
khao kht tnh thng nhng li rt hiu rng cn mt tnh thng nh th no n mi sng c.
Tri tim y ch bit nhn nhng dng mu nng trong sch ch khng th tip thu nhng dng mu
bnh tt. D nhin khng c mu th tri tim s cht nhng th l cht m gi mi ci cao qu ca tri
tim mt ngi cng sn, mt con ngi chn chnh.
18.6.69
c th nh, nhng l th m mu sc ho bnh. Nhng con ng rc hoa phng v cn
phng nh thm ngt hng sen. Chic t radio quen thuc gia nh. i! Cc em ca ti i, khung
cnh y xa vi qu, ch Thy ca cc em ch bit c nhng dng n la rc gia tri m, ch
bit c mi thuc pho hng xc vo mi, ch bit c nhng bui chia tay trong lo u cho nn cm
thy bun bun khi c nhng trang th ca cc em.
ny rt nhiu ngi i Bc, h ra i h hi vui ti, nhng khi n cho mnh hnh nh h khng
dm biu l nim vui y. Cn mnh ci rt ti tin h ln ng nhng ri sau mt mnh mnh
ng lng hi lu khng bit ni g Thy i, ng bun Th. nh, hn ngy mai khi nc nh c lp
Th cng s i v phng Bc, lc chc nim vui s vn ton.
25.6.69
ch cn cn ln rt sm, mi sng dy cha kp n ung g phi chui xung t. Hn mt nm
ri mi tr li nm cng s nng nc lm mnh mt ph. Tnh hnh ch rt cng, qun chng ri
y khp ba thn trong x. Lnh M + ngy + cnh st d chin. Cng s mnh nm cch ch khng
xa, bn a xung nhng cha kp y np v nng nc. n tra Tn ng cnh gii c v mt
n ngi xung cnh mnh k li cnh cn qut pha trn ca ch ang din ra. Bng c ting la ca
mt thng ngy, Tn gh mt nhn ln v ht hong ng np cng s. Thng ngy m n cnh
ch bn mnh , ch cn cch nm mt. Chic np cng s b ng li mt cch vi vng vn cn
trng tri, mnh nghe bc chn ch st sot qua bi da di v ting la ht gi nhau. Ting em th
thm bn tai:
- Ri ro mnh hy sinh th sao ch?
- Th thi ch sao!
- Khng, em khng chu u, em th nh, cn ch ri ba m s ngh sao
(nho khng c c) nhn mnh chy bng lo u v thit tha v hn. Mnh quay i khng dm
nhn vo na. Trong i mt c li ni ca Kh-riu-cha vi Paven gia ngc t. Lng xao
xuyn xt thng, thng em v thng c chnh mnh nay. Nhng c cch no khc u, mnh cng
lm nh Paven trong trng hp .
* * *
Ci cht ca Giu lm mnh sng st Trong trn cn hm nay bn ip ch cng s Giu , my
tri mn "mo" v nhng bng n ca bn kht mu git cht Giu v nm du kch na. Mi m
hm trc mnh gp Giu Xun Thnh, ngi y t trng mi ca Ph Cng sung sng gp li
mnh, anh ta khc hn nhng ln mnh gp trc y. C l trong nhng iu Thun bn giao li cho
anh, hnh nh c c mt iu d em mnh khng ni ra, l trch nhim bo v cho mnh, ngi
cn b ca huyn, ngi thn yu ca em. Giu nhn trch nhim mt cch y . Anh ta
thay Thun dn mnh i cng tc ht ch ny qua ch khc Khi m khuya, anh dn mnh v nh
Thun v ni kh vi Thun: "By gi ch Trm y vi anh hay l v vi ti? Em mnh tr
li: "Tu anh". Giu gi mnh cho Thun "Nh anh bo m gim cho ch Thu Trm anh nh".
m rt khuya anh mi ra v.
Mnh khng th ng ba ti cng i vi anh trn con ng quanh qut trong xm, cng n vi anh
nhng tri da gang, nhng chn cho khuya trong cnh m m ca gia nh y li l bui cui
cng.
m nay cng vn nh trng , con ngi , khung cnh nhng ring anh th nm yn di
ba tc t ri.
Ngi v tr ca anh trong tay m a con nh ngi nh mt xc cht. Mnh khng bit ni g vi
ch v nc mt mnh rng rng khi nghe ch dn, ging nghn ngo trong nc mt, "Anh y th
yn ri, nhng cn ch li v cu Ba lm sao trnh cho khi ri li mt mt.
i, bit ni lm sao ngoi ting ni tr th. Tr th cho nhng ngi ng xung v c cho chng
ta, nhng ngi cn sng gia hn cm v au xt.
Em nhn mnh mt ln na, i mt en ca em ni vi mnh trong im lng: "Cuc sng sao ngn
ngi qu phi khng ch? Ta s lm g ng phi n hn khi nhm mt xui tay".
29.6.69
Vn l nhng ci cht chy mu trong lng nhng ngi cn sng. Mt cas ct chn do mn gip mi
n bnh x lc ba gi mi lm. l Lin, ng ch x i ca Ph Cng, mi hm no anh
ta dn mnh trn di cng s. Hm nay Nhn anh, lng mnh chy bng lo u, nu nh nhng
ngi thn yu ca mnh cng gp trng hp th sao? Th cng thi ch bit lm sao.
7.7.69
Tm bit Ph Cng v cnh Bc cng tc mt thi gian. Chiu nay ri Ph Cng, qua ng
chin lc v bc chn vo on ng sinh t c mnh danh l Khe Sanh.
Ri mnh t thn thng lng mnh thy xao xuyn nh nhung, mnh t ngho ny gn b vi
mnh bit my. T nhng ngi m, ngi ch, nhng cn b a phng n nhng du kch y
hu nh u quen bit, mn thng mnh. i gia xm thn u u mnh cng nghe ting cho hi
quen thuc "Ch Hai" v nhng bn tay thn thit nm cht tay mnh.
V c g so snh c vi tnh thng rt i thit tha m em dnh trn cho mnh tt c. Em
ngi gc u trn bn lo lng xt xa khi thy mnh i vo nguy him. i tay em sit cht tay
mnh, mnh cm thy bn tay em run ln thng yu lo lng. Em hi mnh m i mt nng tru lo
bun "Ch i, ch c v vi em khng?".
Mun ng vin em, mnh khng h l ci ngh ang lm mnh lo u l qua Khe Sanh khng
bit c chy c khng Mnh vn ci vui vi em nhng lng xt xa bit my. Cng c th y l
ln cui ta gp nhau. Em i lm sao thu gn hnh nh em mang theo trong nhng ngy gian kh,
lm sao c c mt ngi em dnh trn mi thng yu tha thit nht cho ch.
Thi nh, tm bit tt c, hn mt ngy khng xa li gp li trong nim vui sum hp.
8.7.69
Tr li ngi nh quen thuc vi gc ma v b ging ca t Ph Hip. Gp li Ngha, Thng v
qu hng Ph Hip.
Ni chuyn vi Ngha mt bui, mt bui cng cha san bng mi ngn cch trong tnh ch em
xa nay. Nhng d sao mnh cng mun rng Tri li trong xanh sau nhng ngy ma bo. Mnh
tha th cho em mi li lam v lng cm thy nh nhng i cht khi thy em ang tr li con
ng c y thng yu ca ch em mnh.
Ti nay qua Khe Sanh, ai cng lo cho mnh, (nho khng khng c c) v Cho a mnh n
gn Vinh Phc - a em gi lo lng lm mnh cm ng. Xa nay mnh khng thy ht tnh thng
ca n, c chng cng v Thun qu quan tm lm n phi lo theo, nhng by gi mnh cm thy
tnh thng y su sc, t gic. T lc qua ng chin lc, qua m nc n ba cm n, Cho
chm sc mnh tng bc i, tng chn cm, ming c. Chc lt n li th di: "Em lo qu, lm sao
ch qua Khe Sanh , n bom nh ma li b li ch mt mnh th lm sao? Hay em a ch qua
Khe Sanh ri hy tr v?".
Mnh vut mi tc em v ci vi n: "Khng sao u, ch s i c. Cn ri ro th chuyn ai
lng c!".
Nhng m qua Khe Sanh khng mt qu pho, mt nh n, trng n no c. Hnh nh ch
cng thng i chn yu ui ca mt c gi quen sng gia yu thng, quen c nng niu,
chiu chung t nh.
12.7.69
Nhng ngy ri ri, c nhiu gi suy ngh. Ngh g y m i mt vung bun h c gi giu yu
thng suy ngh? D nhin ci nh lm mnh thy nao nao trong d. Cnh Nam thn yu i,
nhng ngi thn yu ca ta chc vn lo lng nh thng ta, s c mt i mt en thao thc trong
m di khi nghe ting bom n n rn ngoi cnh Bc. ng ngoi ny mnh c len li i mt nhn
qua nhng ngn ni nhn v cnh Nam v nhn ra ch ni l ca Ph Cng. Nh thng v
cng! Mnh ra i, li nh hng trm nghn kh khn. Trung chc cht ri, anh b i b hoi
th cnh tay chc g qua khi Cc anh ch nh chc vt v trm chiu. Thng v cng nhng
anh T, anh K, nhng ch Lnh, Lin...
C mt iu lm mnh thy kh tm l tnh thng k l ca em, tnh thng y t em li nim vui
trong sng m ch c ni lo bun, au xt v suy ngh m thi. Bit ni sao vi em by gi, hnh nh
c st m trong nhng iu m trc y mnh cm thy khng g c th xm phm. Cuc i ri
s ra sao?
14.7.69
Hm nay l ngy sinh ca ba, mnh nh li ngy gia bom ri n n, mi hm qua mt trng
pho bt ng git cht nm ngi v lm b thng hai ngi. Mnh cng nm trong ln n la
ca nhng tri pho cc nng y. Mi ngi cn cha qua ci ngc nhin lo s. Vy m mnh vn
nh xa nay, nh thng, lo lng v suy t nng trong lng. Ba m v cc em yu thng,
ngoi ba m v cc em lm sao thy ht c cuc sng y. Cuc sng v cng anh dng, v
cng gian nan, cht chc hy sinh cn d dng hn n mt ba cm. Vy m ngi ta vn bn gan
chin u. Con cng l mt trong mun nghn ngi , con sng chin u v ngh rng mnh s
ng xung v ngy mai ca dn tc. Ngy mai trong ting ca khi hon s khng c con u. Con t
ho v dng trn i mnh cho T quc. D nhin con cng cay ng v khng c sng tip cuc
sng ho bnh hnh phc m mi ngi trong c con mu xng ginh li. Nhng c g
u, hng triu ngi nh con ng xung m cha h c hng trn ly mt ngy hnh phc.
Cho nn c n hn g u!
Chiu nay li bun da dit, nh thng em k l. Gi ny em ang lm g? Ch tng nh thy em
nm trn chic vng i mt bun mnh mng v ni nh thng lm khun mt em gy hc hc.
Em ca ti i, bit ni g vi em y h a em k l.
16.7.69
Khng bit ngi ta ngh g khi ng nhn mt v oanh tc ca nhng chic phi c n cp ca gic
M. Chiu nay cng nh mi bui chiu khc, chic tu hai thn qun my vng trong xm ri mt
qu rocket phng xung xm 13 Ph An ri lin theo , hai chic phn lc thay nhau b nho Tng
qu bom ri khi chic my bay nng n lao xung v bng ln nhng khi la mt m, nhng qu
bom xng hnh vung lp long trong nh nng mt tri va chm n mt t tc th mt qu cu
la bc ln rc ri khi en nghi ngt bu tri. My bay vn go r, mi ln nh vy hng lot
bom li ri, ting n ic tai, nhc c.
T mt v tr khng xa, mnh ngi lng nhn m lng cm ut. Trong khi la kia ai l ngi b chy
thiu trong ? Trong ting n long tri ai tan xc trong nhng h bom o su di t ? B gi
ngi bn mnh mt m m nhn v thn xm chp ming: "Li l li b gi v thng Hng ".
20.7.69
Lp y s sn khoa ca Khu gii tn. Trong s nhng ngi ln ng i cng tc xa c ch Hai i Gia
Lai. L th ch gi v vi nhng dng ch nghu ngo v thm nc mt. Thng ch v vn, ch c
v nhim v ca ng ngi ta mi c th c nhng cuc ra i nh vy m thi. Trc y khi bc
chn ln chic t a mnh vo Nam, mnh cng khc. Nhng trong nc mt y c nh thng
au xt v c c t ho vinh d. Cn by gi ch ra i, git nc mt chy di trn mt thm mn
au bun, xt xa, thng nh. ra i, ch gt nc mt v ngh mnh l mt ng vin
Nhng chuyn ra i vn cn tip din, mnh gp bit bao nhiu ngi v nhim v ra i cha chc
a c y nim t ho phn khi khi bc chn trn con ng rt i vinh quang. V sao ? D
hiu thi, v chin trng i hi qu cao m hu phng th tt c cho tin tuyn t nhng nm
no. Nh vy ngha l sao h Thu? Ngha l c ci g thong nt t tng bi quan xut hin trong
Th. .
22.7.69
Chiu ma xa nh.
Bun nh mnh mng dy nng nh mn ma ang che ph quanh chn tri. Thy mnh rt ng
trch v tht l khng hp thi, gia cnh nc si la bng ny m lng mm yu trc cnh
thin nhin. Nhng thc ra khng phi v ma ang ri, khng phi v np nh tranh khng che
ma vi cnh nh c n hiu qunh ny lm mnh cm thy bun, m t my ba nay v sng
ng bng, mnh thy c n k l. Nhng bui sng mt tri ln trn mt bin, nhng bui chiu
hong hn trn cnh ng xa v nhng m trng rc r trn b ct trng, tt c u l cnh p
nhng mnh no c thy vui. Vui g u khi hng ngy au thng tang tc cn nng trn cuc
sng chng ta, mi hm qua trong trn cn ch git cht nm ngi v chiu chiu chng em bom
xung trt vo thn xm.
Vui g u khi mi ngi mt ng, lo u thng nh khng pht no ngui. Nhng l th gi n
mnh ngn ngi m tha thit lo u, nhng ngi thn thng nhc nh mnh cnh gic, lo cho mnh
tng pht, tng giy. i, bit ni sao by gi
Chiu nay c th em bo tin chun b i cng tc Khu 6. Nghe tin mnh xt xa nh c mt tin
bun nng n. Em i ch da vng vng nht trong cuc sng ca mnh trn mnh t min Nam
ny s mt. l mt s thc v khng ai thng mnh, lo cho mnh, cm thng vi mnh v hiu
mnh bng em c. K c M. cng khng thng mnh bng em u. Cng hi k l bi v qu thc
khng c mt tnh thng no tha thit bng em d ch l tnh ch em, tnh cch mng
23.7.69
Mt chic bt la M c khc tn mnh cnh tn ngi ng ch thn yu. Anh o a n cho mnh
v hi ai khc. Mnh ci v t ri tr li cho anh nhng lc ra v mnh cm thy nao nao. M. i!
Anh khc tn em cnh tn anh v sao? V nhng ngy xa th mng, v tnh thng yu m thm
ni anh vn cn hay v ch l mt ng tc bnh thng ca anh? Thc ra khng ai lm mt vic
g m khng c ngh, M. li cng khng phi l loi ngi nh vy. Nhng M. i, anh hy ni i
anh, v sao anh khc tn em cnh tn ngi b i gii phng qun m anh thng ni rng khng
ph hp vi c sinh vin y khoa y?
24.7.69
Gp li San gia ng bng. San khng ng c cuc gp g y nn anh ng sng, mng r ngc
nhin lm anh ni chng nn li. San chun b i Bc nn anh nn ni mi mnh n ch anh chi. N
li San mnh theo anh v ni anh . Bc chn trn cnh ng ngp nc ca Ph Vn, mnh i vi
anh gia mt chiu ma tm t. Hai a nh vo tr ma mt nh quen San nhng cn nh va b
M t chy ch cn vn vn mt tm tn che khng ch ngi cho c ch v khch. Thy khng
tin mnh r San i, ch ch nh bun bun ni: "Sao khng li n cm ri hy i, ch s cm
khng chn ch g?". Mnh v San khng nh li n cm nhng qu thc chc ni cm khng chn
ni. Tri ma nh trt nc, bp la thu hp dn ch cn my cy ci gia bp chy c. Ni
cm si yu dn v la tt v v nc ma nh vo ni cm. C nh quay phim no quay mt cnh
nh th ny cha nh? Mt cnh n s m ni rt nhiu vi ngi ta v ti c ca chin tranh.
Trong s khch ngi tr ma c mt ngi cn b, anh ta ci k li cu chuyn ngy trc khi ch
mi bt u t ph. Ngy y gia xm thn tr ph mi ch vi gia nh b chy nh, tt n ngi
ch nh dn mm cng ln trn cnh ca chy k gia nn nh tr tri. Anh ta - ngi cn b - cng
b con n thm thy cnh nghn li khng ni ht cu ng vin an i nn nhn. By gi
khp xm thn u cng l nh vy, v anh ci trc cnh chiu nay! Mnh khng thua bn n u,
t ci ny ta lm ci khc, kh g u my tm tranh l ri. Cuc sng trong chin tranh to cho
ngi ta mt yu cu ti thiu. Cuc sng ch cn l chin u, cng tc, cn nhng g phc v con
ngi ch cn l mt ni cm vi mm, mt tm nilon tri di hm v mt i gnh trong c
o qun, go, c, mm mui sn sng ln vi khi ch cn n.
San i ra min Bc nh ni cho nhng ngi ang sng ngoi y rng min Nam cn au kh, ch
khi no ht gic M mi thc s c cuc sng m thi.

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Tp 12

26.7.69
on du kch i cng n v qua Khe Sanh b M phc kch ti ni Ca. My thng M i phc
m nm ng nh cht, my ng ch ca mnh i st n ni mi nhn ra nhng thng M nm ngn
ngang trn nhng tng . V vi vng mt ng ch lt chn ri xung vc su may m vng mt
hn nn mc li, bn M ling mn ra nhng khng gy thit hi g. Mt gi sng my anh mi
tr li Ph An tm gp Hng (thn i trng) lin h ch v k li chuyn trn. Nm trong hm
mnh khng ra ch lng nghe nn khng ng rng trong s c Nhiu - thng em t ca Thun -
sng ra nghe ni c du kch Nga Mn mnh hiu ngay ngi l Nhiu, lng xt xa thng a em
ngy th Chy i tm n nhng ch cn ln, anh em dn n i trn ni khc. V cng n hn,
c g gp a em nh, nm bn tay em an i ng vin vi tnh thng ca mt ngi ch. V em
i, hnh nh em l hnh nh ca a em trai m ch m ngy thng nh thit tha
27.7.69
ch tp kch vo xm lc 18 gi 30 - mi nh ang n ba cm chiu lt t b chn a, gng
gnh ln vai i lnh ch. Mnh khng theo, nh c chuyn g s chu cng s. Ngi tip tc n cm
m n cha chu trn u. Tri ti, Tm v Hng mi v. Nhn nh tnh hnh thy li khng
n nn quyt nh phn tn. Mnh i Ph Quang, Tm v Hng bt chy ln 18, thy Chn l m qu
mnh b i trc.
Ra i trong lc tri chp chong ti, mt mnh mnh i gia xm thn vng teo khng mt bng
ngi, lng mnh thy ti ti th no y. Xung n nh Phng, cn nh vng lnh khng mt bng
ngi, pho bn cy ci ngn ngang, mi thuc cn kht lt Chy xung nh ch Thnh, ch cho
bit mi ngi ra g ht c. By gi rt kh i v pho bn nn ch khng th dn i c. Qu
nhin, cha ni ht li pho n cht bn tai, la rc sng c khu vc mnh . nh phi li nh
ch Thnh. m nay, mt m u tin mnh phi sng b v, khng c ai m bo cho mnh ngoi
nhng ngi dn i vi mnh ch c mt tnh thng bnh thng. Gn hai nm nay i u mnh
cng v t mc d gia tnh hnh rt cng thng mnh vn thy yn tm v c ngi bo v chu
o, da vo h mnh khng phi lo lng g c. m nay ch mt mnh mnh, ln u tin k t ngy
bc chn vo Nam mnh phi suy ngh: ch cn xung mnh s chy i u? Nu chng tp kch
vo m nay th phi x tr th no? Cn lin h vi ai c cng s ?
Hm cht v nng nn mnh cng ch ch nh ra h nm. Mui vo ve bn tai lm mnh khng ng
c hay v nhng suy ngh c qun quanh bn mnh. m a khuya, i pht thanh ht bui pht
thanh cui cng mnh vn cha ng c. C ting ch sa ran trong xm, mnh ngi dy cng mt
nhn vo bng m pht hin tnh hnh. Bng nhin mt c ao v l m chy bng thit tha ni dy
trong mnh. c g trn con ng kia s xut hin mt bng ngi thn yu, ngi l em, em s
gp ch gia lc ny. C l ch s p mt trong cnh tay rn ri ca em, nc mt ch s thm t
trn i tay em m ch lng yn khng gii thch v sao c.
Ti sao mnh li khng ngh n ai khc m ngh n em? D hiu thi, v trong mi gian nguy trn
t min Nam ny em sn sc, bo v mnh tng ly hmg t, v em nng niu, chiu chung
mnh, khng mnh phi kh d ch l mt vic lm nh nht em cng khng mnh lm, mt
on ng ngn ngi em cng khng mnh i mt mnh By gi em ang lm g? C bit
chng m nay mt mnh ch trong cnh chy cn b v lc lng ny khng?
29.7.69
Chin tranh tht tn khc ht mc. Sng nay ngi ta em n cho mnh mt thng binh ton thn
b ln tinh t chy. n vi mnh sau c gi ng h k t lc b nn m khi vn cn nghi ngt
chy trn ngi nn nhn. l mt cu b hai mi tui, a con trai duy nht ca mt ch cn b
x mnh . Mt tai nn ri ro lm qu pho ln tinh n khin cu b bng nng. Khng ai cn nhn ra
cu b xinh trai mi ngy na. i mt en vui ci hm nay ch cn l hai hc nh mi mt chn
vng, khi ln tinh vn cn bc ln kht lt. Trng cu ta ging nh em thui vng trong l ra. Mnh
ng lng ngi trc cnh au lng . M cu khc mu mo, hai bn tay run ry s khp ngi
con, tng mnh da bong ra, cong ln nh ming bnh trng. Em gi v ch gi cu va sn sc cu
m nc mt rng rng chy, cn mt ngi con gi th sng s ngi cnh cu i mt du hin
n lo u, tng ln tc en bt m hi dnh trn i m bng v xc ng v v mt. T (tn c
gi ) l ngi yu ca Khnh (tn cu b ). C va khing Khnh xung y. Nghe ni cn c
serum truyn, T li sng i mua ngay. Nc sng ang ln, khng bit bi nhng T vn bng
qua sng, tnh yu gip T sc mnh. By gi T ngi cnh Khnh lng yn, nhn ni. V au
kh hn ln trn vng trn ngy th ca c gi xinh p - nhn c mnh mun vit mt bi th v ti
c ca chin tranh, ti c bp cht triu tnh yu trong sng, bp cht triu hnh phc ca con
ngi nhng mnh khng vit c Ngi bt ca mnh khng sao vit ht d y l mt trng hp
m mnh thy bng tt c gic quan v tnh cm ca mnh.
30.7.69
Mi hai gi khuya, anh K t cnh Nam ra bo cho mnh mt tin au xt: ch tp kch vo
bnh x mt cch ht sc bt ng. Lin b chng bn cht trong lc dn thng binh chy. Anh
em thng binh khng hiu ai cn ai mt
Trong ba thng tri, bn ln bnh x b nh ph. Lng mnh chy bng lo u, i nhng ngi ng
ch ca ti, ai cn ai mt? ang lang thang mt ni no? Kh khn nng ln cc ng ch nh
hn ni ln v cng nng trong lng ti. Ti vn cn sc lt hn ni ch cc ng ch
phi lt n i thi, nu khng n s cht chng ta ch khng cn cch no hn c.
Lin i, hm no tm bit Th., Lin cn hn Th. v dn i dn li rng Thy phi cnh gic, nhng
hm nay ngi ng xung trc li l Lin, c gi xinh xn v xut sc trong cng tc, c gi cng
ca bnh x khng cn na. Lin i cn sng ngy no Thy th s tr th cho Lin, cho L v cho
c triu ngi ng xung trong cuc chin u sinh t ny.
31.7.69
Ch Hnh ra bo tin c th v tnh hnh bnh x. Cng ng ngy 28, ngy m cch y trn ba thng
ch tp kch vo bnh x ln u. By gi chng li tm vo ch ca ta, Lin hy sinh, anh
T cng hy sinh trn nh i v L th b chng bt sng.
Bun thng cm ut lm mnh lng ngi mc d bit trc nhng vn khng th bnh tnh
c.
i nhng ngi mt v nhng ngi cn sng, chng ta vn bn nhau, vn cng st cnh chin
u vi k th, vn c Lin, c anh T, c L, Hng, c triu Linh hn nhng ng ch thn thng
cn bn cnh ti, sng v chin u cho n ngy ton thng.
3.8.69
Gp li anh Tn sau ba thng tri gian trun, tn khc. Anh Tn i vi mnh khng phi l mt
ng ch B th huyn u m ch l mt ngi anh thn thit Khng hiu anh c ng khng nu
trong quan h mnh gi trn ci bn cht ca mt ngi con gi xut thn t X hi Ch ngha, ngha
l lc no cng c ci bnh ng thn thit v thng cm khng h phn bit cp bc.
Hm chia tay anh i v cnh Nam, mnh t trong Bnh M tr ra, lng bn khon mt ni l mong
gp anh rc lc anh i. Chiu gn ti mnh mi v ti nh bng thy anh i ra. Trong bng chiu
chp chong, mu o ca anh nh ip vi khng gian, ch cn thy r trc mt mnh mt n ci
ti, mt i mt sng v en ngi trn khun mt ca anh. Bng dng mnh thy thng anh v
cng, ngi anh lc no cng gi vng nim lc quan k l. Mun chy n bn anh, gc u trong
cnh tay anh nh nhng ln mnh i xa v gp ba m hay cu Hin nhng mnh ng yn khng ni
g c; quanh mnh cn c nhng ngi khc. Anh bt tay mnh ri i mt on cn dn vi "Cnh
gic nghe ng ch Trm?" (Mnh hiu ting "ng ch anh dng y). Khng suy ngh g c mnh
ni theo anh "Vo trong vit th v nghe anh Tn". Ni xong mnh n hn, ni cu ngi ta s
ngh g, c ai hiu ht tnh cm anh em gia mnh v anh khng? Hay l h khng hi lng khi thy
mt ng ch cn b i vi mt ng ch B th mt cch khng ng khun kh.
Anh Tn i, c mt iu lm em n o khi xem anh nh mt ngi anh trai ch thit chnh l iu
ny. Anh l mt cn b to nhng em th khng mun im . Gi anh ch l mt cn b nh em
thi, em s thoi mi hn trong tnh anh em i x hng ngy. Anh ngh g v a em min Bc ny
h anh Nm?
5.8.69
i cp cu ban m, ng i qua nhiu on nguy him, nhng con ng quc l xe ch qua li
thng xuyn v nhng ngn i ni qun M ng. n t nhng khu cn c rc sng, mnh i
gia cnh ng Ph Thun, ba bn l ba ngun sng rc r, ni chp, ni xng rng v nhng ngn
pho sng treo l lng pha trc mt. Nhng ngun sng y theo cc ng lm bng mnh nghing
theo cc hng, mnh c cm gic nh mt din vin ang ng trn sn khu nh nhng ngy cn
l c sinh vin Y khoa trong cc bui biu din ca nhc. By gi mnh cng l mt din vin trn sn
khu ca cuc i, mnh ang th vai mt c gi vng gii phng vi b qun o en, m m theo
du kch i hot ng gia vng ta v gn st bn ch. C th mnh s gp ch v cng c th mnh
s ng xung, trong tay xch thuc cn nm cht v ngi ta cng s thng tic ngi con gi hy
sinh v cch mng gia tui i cn xanh ngt c m.
6.8.69
Hong hn trn ng la bao gi cng gi c v nn th d gia hon cnh no cng vy. Mi
sng nay ch cn vo Kim Giao, trong lc tc chin hai ng ch b thng nng, mt ng ch
hy sinh. Tang tc cn nng bn mnh vy m chiu nay ng gia ng la chn vng mnh bng
thy cuc sng vn ang ln. Ngi ta vn gt la tp np v n ci vn ti trn khun mt ngi
cn b tr cng i vi mnh. Anh ta tn l Cng, ngi yu ca Lin. Lin cht hm nay cha c
mi ba, Cng au bun khn xit nhng gi y trc mt mnh anh vn ci ti v cu chuyn
vn trn tr si ni. Mi lc ny trc lc i anh m cy n mng--lin chi mt bi nhc vui.
Mnh nhn anh cm thy k l. Nu t mnh trong a v ca Cng th sao? Chc khng th c n
ci v ting n si ni y.
15.8.69
Ai chin thng m khng h chin bi.
Ai nn khn m chng di i ln.
Phi c v hiu su sc li ca T Hu mi khng bi quan trc cnh ny. Mt trn ra qun, hai
ng ch b thng nng, su ngi hy sinh, mi ngi b bt sng. Trong s ngi hy sinh c anh
o, ngi Huyn i trng ca c Ph. Mnh quen anh t nhng ngy u bc chn v c
Ph, anh t ni nhng su sc, rt st ngi, st vic v c nhiu uy tn trong qun chng. Trong trn
ny anh t mnh dn mt t thc su vo st trung tm qun, anh b mt vin n xuyn t y ln
nh phi, vt thng ngc h m khng c bng b nn anh chong khng hi phc.
Gi pht hp hi anh cng cn tnh to, cng cn sc hiu v khng mun lm phin n ngi
khc. Va cp cu cho anh nc mt mnh va chy trn trn mt. Thng anh v hn, mun tm
mi cch cu anh nhng khng c cch no. Mnh nh mt chin s hai tay b trng thng, nh
nhn qun th v kh trong tay xng n git mnh - ut c cm th lm mnh run tay. Khng, mnh
khng u hng u ch tr th s em n thm ngh lc cho mnh. Anh o i anh c cn nghe
thy ting em khng? - Ting ni ca mt ngi ng ch, mt ngi em, mt ngi bn th s tr
th cho anh v cho nhng ng ch a ng xung v ngy mai thng li.
17.8.69
Nhn c th em, bun bun khi thy em hi: "Ch c cn nh a em mc mc ny khng?".
Chao i, sao m em ngy th th h a em thng minh dng cm ca ti? Bao gi ch cng dnh
cho em nh thng trn vn, bao gi ch cng thng em v bit n trc tnh thng cao c thing
ling c o m em dnh cho ch. Em c bit khng, chiu nay cng nh bao nhiu bui chiu
khc, ch vn nhn v trong y, qua lp sng chiu ch vn nhn ra nh ni xanh c mt vt t ,
l nh ni ca qu em, c em ang m ngy nh thng lo lng cho ch. Bao gi qun
c em u?
25.8.69
Nhng ngy cng thng tt bc. m m bn M i quanh lng chui nm trong la sng sm
tinh m li b vo lng tp kch tht sm. Sng nay mi m m sng chng bao quanh xm. Mnh
xung cng s vi t th sn sng, nm di cng s nghe chng la ht, lng sc pha trn, ci
cm gic gh tm cm th c mt sc nng nh mt trng lng ln tri tim mnh. Trong trn cn
sng nay, m con ch Thu Hng b thng. Ch Thu Hng, ngi y t x m xa ry mnh cng
vi ch, mi m hm cng ngi vi mnh tm s cho n tn khuya. Ln u tin mnh nghe ngi
m ca mt a con "tp tng" tm s v ni au bun trc s li lm ca h. Thng b con ch b
bm v xinh xn nh mt a tr Ty u sng nay b hai mnh ci xuyn vo ngc ng vng tim
khng hiu c sng ni khng. Chin tranh l vy , n khng t tr nh, khng t mt b gi v
ng gh tm v cng l bn M kht mu.
29.8.59
Ngi m y cn rt tr, nhn khun mt y n vi nc da trng tro v dng ngi thon th ca
ch t ai bit c rng ch c mt a con ln vi ba tri qun. Mnh khng hiu g v ch lm,
ch sng gn Thin - con ch - nhng m nay khng hiu sao ch em cu chuyn tm tnh ca mt
ngi m v a con duy nht ca mnh k cho mnh nghe.
Thin nm nay mi tm tui. Cha ca Thin i tp kt, ngi m tr nh cm ci nui con. Thin
ln ln trong tnh thng k diu ca m. Qu thng con, ch nung chiu con qu mc, ngy
ngy mi bui i hc Thin i m phi tr cng, bc chn v nh Thin i n bnh, ba no cm
khng c c thng nh hn b cm i hc, lm m n phi chy theo nn n n v n mt chn
cm cho khi i lng. Mi lm tui Thin i i b i, m n khng cho nhng Thin ni l
lm. N khai tng mt tui ri theo mt ng ch b i i v n v. M Thin a con i m tin
rng gii lm mt tun na con mnh s v. ci thng nh sut ngy i n vt, cha h bit lm mt
vic nh no t lc ln n gi m lm sao i b i! Nhng ch lm, cuc i gian kh nhng
vinh quang ca nhng ngi b i li cun c Thin. Thng nh chu ng mi gian nan cc
kh m n cha h tng tng c ra. Thin trng thnh, mi by tui em thnh mt
ng vin. Khng hiu sao em khng h vit th v cho m, ng ng ba nm rng.
Ba nm chc Thin khng th hiu c rng m n thng nh n n mc no. Ba nm xa
con cng l ba nm c lit ca qu nh. Gic cn qut nh ph, chic hm pho ni n cui cng
ca gia nh ch cng b mn git tan tnh. Ch dn m gi i tm ch gia ma ma, nhng ngy
ma lnh nm cng queo trong mt x h ca ngi khc, ch ch au kh lo u khng hiu con
mnh u, c o m mc khng? Vi s tin t i ch mua len an o cho con i n tr v.
Ht ma lnh Thin khng v, ch s o cht ma sau, ch em bn chic o an li chic khc
ln hn i con v. m ngy ch len li i tm hi tin con "Anh i, ng ch i, c bit thng
Thin cng trng I khng?". Nhng ngi gp ch va thng, va bt ci v cu hi ng ngn
. Tri i, b i th ng, vng gii phng th rng ch hi vy mi bit lm sao m tm?
Cho n mt ngy d hi tin con v n v 48, ch chy n ng ch cn b ph trch xin i tm
gp con. Thng cm vi ni lng ngi m ngi th trng ca ch ha s dn ch i n ch Thin
nhng sau nhiu ngy cng tc vt v cng vi ni cc nhc v tm con ch kit sc, ch au nng
na thng tri, khi ch khi th n v con ln ng hnh qun i chin u. Li nhng ngy xa
cch lo u au kh v nh con. Ri c mt ba gp mt ngi quen cng xm ang cng tc ti n
v Thin ng, ch mng hn c ca. Ch chp hi ng ch cn b v con. Anh cn b ng
hng ngp ngng bo vi ch rng cch y mt thng sau ba ln xin v thm m m cha c
php, Thin b i u mt.
Nghe tin ch nh ngi in. Bao nhiu nh thng, khao kht, hy vng mong ch gi y nh tuyt
vng, khng cn sng sut na ch chn ngi cn b khng mt cht n nang: "Anh khng xng
l ngi ng hng v anh khng c cht tnh qu hng. Anh khng xng l mt th trng v anh
khng c anh ng i Anh khng hiu g ht, con ti mi ri v m m anh nh on khng cho
n gp m sau ba nm n nh ti. Con ti u? Nu n cht trn ng i tm m th anh bit
khng? Ti s tuyn truyn khng mt b m no cho con i gii phng na u, Ch b cng tc
i Si Gn, ch khng hiu i lm g na nhng ch bit rng nu nh chc s in v sng khng
ni na.
Thc ra Thin khng o ng, em chuyn i n v khc c bit hn. Trong mt bui i cng
go em gh qua nh nhng m em u c nh. Thin li ln ng. Si Gn nghe tin con v,
ngay chiu hm ch ra mua v tu tr v Qung Ngi. V ch gp con, m con trong lng ch
lan tay trn tng ke tc, tng vt so trn ngi con. Con ch, thng Thin m yu, nng nu ngy
xa nay l mt ng ch b i vi nc da ngm en v dng ngi mnh khnh nhng rn ri.
Thin l mt ng vin chnh thc, mt ng ch trinh st gii dn dy gian kh Nc mt ch
tng git ri trn chic o mu xanh l cy bc mu v i vai sn v nhiu ln mang cng.
Thin xin n v v nh mi ngy. Mi ngy lm sao cho vi ngi m y. Nh mt m
rung kh hn gia ma h, mt gu nc mt thm tha vo u? Ch khng cho Thin v n v
na.
- Khng i u na ht. C cht my cht y tao cng tho mn. Lm cch mng u cng
c. Tao khng my i na u
* * *
Nm trn vng ct gia hai ct tre xiu vo, mnh lng nghe ch k. Mnh ci m nc mt chy di
theo nhng si tc xo ngang mt. Thng ch v vn, cm thng v vn vi tm tnh ca mt ngi
m nhng cn phi c mt kt lun ng n ch tr thnh m Vit Nam in hnh v tnh thng
con cho ng n, bit dng con mnh cho T quc. Ch i, ch ng tnh thng y sai ng lc
li. Em s ch kt lun ca cu chuyn ghi tip vo nht k ca em.
m khuya ri Thin ng ngon, cu b i tr li b bng trong cnh tay u ym ca ngi m.
Thin i, ngi gii phng qun tng ln ln trn chin trng vi nhng chin cng rc r, chu
hy ni vi c i, chu s xng ng l mt gii phng qun.
30.8.69
My hm nay nng rut l lng, nghe Ph Cng tc chin c lit mnh thao thc lo u, m ngy
ra vo khng yn d. Linh tnh nh bo mt iu g khng lnh V chiu nay qu nhin tin bun
n trong tin chin thng t cnh Nam a ra: Trng mt m chin u lin tc, ta dit mi bn
tng, mt HU-LA, 15 xe nh binh, dit mt trm nm mi tn M. Mt du kch hy sinh, hai ng
ch b thng. i, sao ng ch du kch li l Nhiu, a em m ci cha m, a em cng ca
Thun? Thng Nhiu chng no li thng Thun chng ny. Chc em mnh ho hon tng tc rut.
Em i ch hiu lng em, lng a con m ci chiu cht nui em mnh, lo cho n tng ba n, gic
ng, dy cho n tng li n, ting ni. By gi Rt tic rng ch khng c gn em m em
trong lng xoa du ni au kh cho em, lau tng git nc mt chy trn trn i mt long lanh ca
em.
Chiu nay ch tp kch vo lng khi ln n, xung cng s ti om v ngt ngt m mnh ch
ngh n Nhiu, nc mt mnh ho vi git m hi. Nhiu i, ch v anh Ba, ch Bn s tr th cho
em nghe em!
1.9.69
Tin anh Tn ln ng i hp lng mnh xao xuyn lo u v nh anh. Tnh anh em ln ln trong
nhng ngy qua. Mnh cng tin rng vi mnh anh c mt tnh thng c bit - n cng ch l
tnh anh em, tnh cch mng nhng c ci m su sc ca nhng tm hn hiu bit v cm thng
nhau. Hi chiu ngi lt quyn s ca anh thy my l th mnh gi anh vn ct trong trang s ,
my l th ngn ngi vit trong trang giy x vi. Mnh bit tnh anh, th t anh xem ri x t c
lot nhng my t giy anh vn gi ngha l anh dnh cho mnh mt gc trong trang s ca i
anh.
Trong nhng iu anh cn dn anh S (ng ch X u x Ph Vn) c vic phi bo v mnh chu
o khng c tn tht ng tic, khng c lm hao ht vn ling ca ng. Mnh ci thm
khi nghe anh dn: "Nh y ti gi y". Khng hiu anh S c bit rng trong cu gi gm y c
tnh ngi anh lo cho a em gi hay khng.
Mt ci tang au n nht n vi chng ta. Bc H t trn.
i, ti khng khc m thy tim mnh r mu au xt khng th no t c. Bc i! Sao Bc li vnh
bit chng con khi s nghip cn dang d! Nc nh cha thng nht, ng bo min Nam cha
c n Bc vo Nam, m Bc yn gic ri. Bc i, bn kia th gii chc Bc cha yn lng
khi nc nh cn mt na chm trong la khi, mu dn tc Vit Nam cn chy rng cho s nghip
ca Bc v ca dn tc.
Nh Bc chng con th chin u s nghip chung hon thnh. Nh Bc, nc mt ng li thnh
cm th trt vo u gic M.
Bc ca con, ca dn tc Vit Nam, ca tt c nhng ngi v sn trn th gii hy tin rng Bc
khng bao gi cht, tn tui v s nghip ca Bc s cn sng mun i!
4.9.69
Th anh Tn, l th do chnh tay anh a mnh sau my ba xa cch. Mun ni vi anh rt nhiu m
khng sao ni c. Anh cng vy. Tt c ch v mt l do rt gin n: quanh anh lc no cng l
ngi v vic! Lm sao c mt bui dnh trn cho anh em mnh h anh Nm? Khng l sut nm
sut thng anh em mnh cng ch tm tnh vi nhau qua nhng trang th v nht k thi sao Khng,
em khng chu u anh Nm . Phi c mt bui no anh ni cng em nghe tt c nghe anh.
13.9.69
Em i, khong cch khng gian v thi gian cng xa th ch cng thy gn em hn. Nh thng v lo
lng cho em hn bao gi ht. Ngy gp em xa nh mt im n m nh gia m khuya, ch l
ngi khch i ng mt m m nhn ngn n m lng khao kht mong i. Em c bit ch
u tranh em v gn ch nh th no khng? Khi thy mun khng t c ch bun n nhc
nhi. Gia mun nghn lo u c lit ch khng qun c mt iu: Bao gi gp em? Bao gi c
sng gn em nh nhng ngy xa thn i? ng ng xung nghe em, hy sng, phi sng cn c
ngy ch c m em trong tnh thng cao qu thing ling m ch t ht cho a em min
Nam y.
Cuc chin cn di, ch em mnh u l nhng ngi lnh ng tuyn trc. Ai bit ri s ra sao
nhng c tin i, nh Simonov trc y tin trong bi th "i anh v".
Em i, i ch v!
i ch hoi em nh
14.9.69
Nhng gic m ghi li nhng suy ngh hn su trong suy t ca mnh. Mnh thy mnh tr li H
Ni sau bao ngy xa cch, c gp ba m, c gp em v H Ni m li c a em min
Nam. Mnh gp Thun, ngc nhin thy em nhn mnh khng chp mt - i mt long lanh ni au
bun. i, hn l hnh nh thc ca cuc sng y gian kh hm nay.
Nhng ngy ny mnh thng cm thy c n v khng sao ngn c mt ni bun nng trong
tim. Bnh x cha trin khai c, vn cnh lang thang nay ch ny mai ch khc. Chic gi xch
tay nng tru v ni lo cn nng hn nhiu.
23.9.69
Thng Chn gn qua ht, thi gian qua nhanh n khng ng. Ma thu v trn nhng ng la
m vng. Cnh ngy ma l ra phi vui v s no m v sau bao ngy lao ng vt v nhng gic
M, ngy lm le e do ng la. Nhng on tu sng sm qun xung i cn, nhng trn
pho nn vo gia cnh ng ng c bn b la Lo u, cm th t mt nim vui ca ma gt.
Bng nhin mnh nh n nhng cun phim v nhng bi ht trn cnh ng X hi Ch ngha v
lng qun tht mt cu hi: Bao gi, bao gi min Nam mi c Ho bnh, T do, c lp?
* * *
Th cnh Nam gi ra khng c th em. Qua nhng ngi khc bit em au yu v bun ru n suy
nhc. Ni xt thng em da dit trong lng. u lm g cng khng qun c em. Chao i c
cch no san s cng em mi kh au h em? Cu chc em ti bnh an cn gp li nhau em
nh. T ni xa xi gi v em nghn vn nh thng, c nghe khng ngi em k l ca ti!
20.10. 69
Rt lu ri khng ghi nht k. Cuc sng l no li mt dn nhng suy t ca mt con ngi bit
suy ngh hay sao? Khng, mnh khng mun nh vy nhng cng vic nng ln mnh. V hng
ngy tng ci cht au xt ca anh em ng ch lm mnh qun i nhng ci thuc v bn thn mnh
nhng quyn nht k ny u phi ch l cuc sng ca ring mnh m n phi l nhng trang ghi li
nhng mnh i rc la chin u v chng cht au thng ca nhng con ngi gang thp trn
mnh t min Nam ny.
* * *
Anh Tm Vinh cht ri! Anh Tm i, em khng bao gi qun anh, ngi nng dn cht phc cn
c thng v thng con v thng bn b ng ch mnh vi tnh thng v hn. Nhng m
khuya khi mnh ngon gic ng anh lc c chui trong bi tre m np cng s mc tng gu nc
ngy mai nu mnh c xung b lnh. V anh cng nhng nhng chic cng s khng ngp
anh ra ch cng s y nc v kh khn... Anh cht ri anh Vinh! Khng! Anh vn sng.
Ngi anh cn c gin d rt i mn phc ca ti.


Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Tp 13

21.10.69
Tnh hnh cng thng gn n mc cht. M c xe d cy xi ht xm thn, dn bt chy, cn
b hy sinh do ch cn bp i sp c cng s Ngi nghe anh ni vi mnh m khng khi lo u.
V mnh cng c thy ni lo u cn nng n gp bi tot ln trong i mt en linh hot v su
thm suy ngh ca ngi anh thn qu ca mnh. Cng gn anh mnh cng cm thy tnh anh em
thm mn m gn b mc d nhng ln gp g anh em ch cho nhau bng mt cu hi qua loa hoc
c hn cht no l nhng cu chuyn xoay quanh vn cng tc. Qua nhng ngi khc mnh bit
anh quan tm v lo lng cho mnh nhiu nhng lm sao ni ht cng anh ni nh thng mong
i khi xa anh v lm sao hiu c vi mnh anh cng nh thng nh vy.
Anh Tn i, anh l ngi anh thn thit ca em nhng sao em vn thy anh xa l, phi chng v bc
tng no ngn cch anh em mnh
25.10.69
Chc kh ai tng tng c ni ny l ni lm vic v ngh ngi ca mt nhm ngi c trch
nhim quan trng bc nht trong huyn. l mt cn nh dt nt b hoang, cn nh cn mt hm
pho nguyn vn. V s b l nn khng dm qut dn vn phi nguyn rc ri. m vo nm
mui vo ve bn tai v nhng ht t ri l t qua cc k g lm mi ngi ng khng ngon gic.
Du Quang l mt thn giu c v xinh p ca x Ph Quang, mt x giu c ven bin c Ph. By
gi ai n Du Quang ch cn nhn ra ci tr ph ca thn ny qua nhng chic hm pho. Hm pho
y xy rt ln v rt quy m, lt xung quanh bng nhng ct g lng bng ca nhng ngi nh
ln b sp. Trong hm nhng b vn dy sp ng hong, rng c th dung tr hng ba bn mi
ngi.
Chiu chiu n cm xong mi ngi th th ln ming hm phng h n phng lu n,
phng n thng bn t bn ni Vng sang, DK. v pho Cuc sng thu gn dn n mt mc ti
thiu. Hng trm ci nguy him ang e do quanh mnh.
30. 10. 69
Tri lm lt, nc mnh mng ph kn ng rung v xm lng nhng ni thp.
M qun t sng hm qua, sng nay dy t bn gi sng chun b phng ch tp kch. Tri
vn ma tm t. By gi sng M bt u i cn. Bn mnh xung cng s, chic cng s xy theo
kiu hm pho kh quy m nhng lu ngy nn hai l hi bt mt, l ra ch c mnh v anh K
nhng nh vy cm thy kh kh (mc d khng c chuyn g xy ra), nn mnh ngh Tm cng
. Xung cng s hn mt gi nc bt u dng ln v mt nc ng ln rt nhanh pht chc
gn n ngc. Lnh run lm mnh khng chu ni. Khng r M u nhng bn mnh quyt nh
i np chui vo bi ngi. n tra thy Tm v i xch sng v tm dn chy. Khng cn chic
cng s no c c, ci no cng lt nc m khng r M u. Mi ngi u nh ca Tm,
ai ny u t sng v lnh cng run lt bt (Vy m mnh cng c thy vui - c i lm cch mng
mi c cnh ny v nhng n ci vn n trn nhng i mi ti nht ca mi ngi. Hng lot i
in v ng h c em bp h la v ci no ci ny u ung nc no say.
1.11.69
m qua ng - tnh hnh ng i cng hn dy n. Nc lt mnh mng v ch dy trn
ng ci. Nhng kh khn no cng khng ngn ni. Anh Tn quyt nh i ln v mnh cng
quyt nh cng i d kh khn n mc no. C quan mnh cn ba ngi nhng cng khng th i
ht v iu kin khng cho php. Nm gi chiu mnh theo anh Tn i ra bn , ng i qua nhng
xm thn b ch i ln, cy ci nh ca ngn ngang. Lc c cn vi ci nh, nhng ngi dn
nhao nhc chy cn, tm gnh la b ci xoong ni gng gnh chy i. Quang cnh bun n thm
nc mt.
n bn ch cn mt chic ghe duy nht. Ngi i nhng mi lm ngi. Phi quyt nh bt
li ch i mt na. Ngoi s trinh st ch cn li ba ngi: Anh Tn, Knh v mnh.
on ngi lng l ra i, bc chn rn rn qua tm mp rung, tng b gai. Khi qua chic cng
ngm xung ng quc l mnh c cm gic nh Ma-ri-ut ang i di cng ngm ca Pans.
Mnh khng h thy s (hnh nh l bn tnh mnh ri), i trc mnh anh Tn thng quay li
chc lc no anh cng ch thy sau lng anh mt n ci v mt i mt t m nhn vo nhng ngn
n rc sng trong n ch. Anh Nm ca em i, em mun gi trn nim vui, nim tin tng d
trong bt c mt hon cnh no. m nay qua ng em cng thy vui v c anh ang cng em vt
qua mi gian kh, c anh dnl em qua nhng ch gay go
n a im lc 23 gi m. Chia tay anh Tn. Anh i bnh an v mau v nghe anh.
5.11.69
Tri vn ma gi. Sng y trong mt ngi nh cha c du vt chin tranh ny mnh vn khng
thy m p mc du mnh ang sng gia mt gia nh ng c yn vui. Ngi trn chic phn k
gia nh, mm cm nghi ngt ln khi mnh ngh n mi ngi. Cng gi ny gia gi ma lnh
lo anh ang trn ng i sao anh Nm? Gi lnh la qua chic o t chc lm anh kh run. c
g tnh thng ca a em gi ny lm mt ngn la nh si m tng anh.
Cng gi ny trong cnh Nam xa xi, ni mnh t ang lan trn la khi, em ti u? Di chic
cng s nc non lm bm hay trong rng Xa em mi ngy thm mt qung ng xa, nh thng
ch cng nh nn li.
V cng gi ny bao nhiu gia nh khng nh khng ca con chu nheo nhc vo u?
12.11.69
Tr v vi ni rng sau ba thng tri long ong vt v ln ln vi k th. Ra i lng au xt khi nhn
li ng bng. Nhng x thn nui mnh trong nhng ngy qua gi y ang b qun th ch p.
Chng san bng t c Phong n tn ni Ca. ng u Hi An c th nhn thu n b bin
M ! Chao i, au xt bit chng no.
Nhng ngi cn li lang thang khng ca khng nh, h khng th ri b qu hng d ch cn
lm mt mnh t hoang tn, cy ci rp di bnh xe i. V h cn rut r gn b vi cch
mng, nhng ngi v chiu chiu gng gnh tr v trn lung t ngn ngang, c nu ni cm cho
chng v n mt ming no lng. Nhng m gi lm cm mang cm cho tng a con t m va
np di b sng tr v!
23. 11. 69
Hm nay l ngy sinh ca Phng. Em i! Khng phi ch nh em v ngy sinh ca em v ngn gi
lnh v ma phn t phng Bc thi v gy nn ci lnh gia ni rng ny u Bao gi cng vy,
gia hon cnh no cng vy ch cng vn gi trn trong lng nhng k nim m m ca gia nh ta.
Nh sao nhng ngy ch nht, nhng ngy k nim sinh nht nh mnh ng vui b bn n chc
mng v nhng ba lin hoan m m cng. Hm nay cng ngy ch nht, em ti lm g k
nim ngy sinh ca chnh mnh? Chc chn rng em s nh n ch, trong nim vui em mt
cht nh thng cho ngi ch ni xa. Em ti khng th no tng tng c ngy ny ch lm
g. Ngy nay ? Sng ra vc ra i lm, bui tra xch thuc trong vai theo hai ch dn ng i
thm bnh cho mt ng ch cn b. Trn ng i gp nhng ngi b i, ch ngp ngng ng
li bn ngi bn ng hng m khng bit ni g. H ang b mng na, nc da xanh ti ni vi
ch rng h b i v st rt lu ngy. Cuc khng chin v i ny vit bng xng mu v tui
xun ca bao ngi, em c bit th khng em?
26.11. 69
Thm mt tui i, thm mt nm la khi trn chin trng min Nam gian kh. Chc Thu vng
bc trn con ng vinh quang m Th. chn. Th. i, Th. khng bun khi l k nim sinh nht
ca Th. ch c l rng t m trong ma do dt khe ni vi Th. nhng li thn mn. Th. khng
bun khi bn nhc mng Th. hm nay ch c dng sui o o tun nc v xui. V cn phng m
Th. ang ngi ghi ln trang v i ca mnh thm mt trang mi chnh l chic hm cht chi t
t ny. Th. khng bun v sau ny m li nhng trang s ny, Th. s t ho v nhng nm tui tr
ca mnh. y Th. khng c nhng giy pht m p gia bn b bn l hoa nh vi nhng bng
hng thm ngt trn bn. y Th. khng c ci hnh phc i cnh ngi yu trn con ng
vng, khi nh chiu tm dn trong bui hong hn. y Th. thiu hiu nhng cng rt y .
Cho nn Th. hy ci i, hy vui i, khi v i m sang mt trang mi y vinh quang p .
29.11.69
Bnh x cha lm xong li di chuyn. C mt thng bit ch mnh chy theo ch. Li vc ba
l ln ng i tm a im mi. Mnh tr v cnh Nam.
Tm bit cnh Bc. Ra i khng thy lu luyn m ch thy lng nng nhng lo u. ch ang tp
trung nh ph cnh Bc ca ci huyn u sng ngn gi ny. Chc cc ng ch li kin cng
tr bm chin u ginh ly nhng ngy m m vui ti trn mnh t tr ph xinh p ny.
30. 11. 69
ng hnh qun bao gi cng gian kh, nht l i cng tc trn ci chin trng M ng qun
ny. Qua Ph Nhn, khng mt bng ngi, nhng ngi nh tr tri vi nhng chic ct chy d
trng nh nhng bng ma. Khng hiu sao mnh cm thy thng v nh anh Nm l lng. Qu anh
y sao anh Qu anh sao iu tn qu anh? Nhng mnh vn hoang vi nhng bng hoa bch nht
mu hin m gi cho ngi ta nhng cm gic bi hi nh tic. Mnh ngt my nhnh hoa khng
hiu lm g m cm theo mi cho n khi li qua sng bn b mi chu tri. Khng qun u,
ngi bn ng vi nhng k nim n s m m nt.
1.12. 69
Tr li Ph Cng, bi hi xc ng khi gp lm nhng ngi quen bit. Vn nh ngy no qu
hng Ph Cng vn ng vui v nhng ngi quen nng hu n mnh vi tt c mn thng.
Bao gi cng vy, bao gi mnh cng c cm gic nh mt a con xa nh lu ngy mi tr li nh
c sng gia tnh thng ca gia nh.
2.12.69
Gp li em, ch hnh dung nh gi pht gp nhau em s gc au trong tay ch nc n khc v ch
cng nghn li khi bc vo ngi nh c m vng bng em Nhiu. Nhng no hiu v sao gp nhau,
ch em u ci vui.
Sung sng bit chng no khi c tr v sng trn trong tnh thng tha thit ca em. Nhng
ngy sng cnh Bc ch kh m tng c c lc no li c nhn i mt long lanh ca em,
kh m tng c lc no li c cm tay em v vut trn mi tc em. Hm nay li c ngy .
Bn em c c Thng, my ch em mnh sng nhng ngy m p v cng. Tnh thng cch
mng si m tim ti, ti khng cn thy lnh mc du gi lnh ang v v ma phn ang rc
u trn khp xm thn.
Ngi mai ln ng, hn ngy gp li nhng ngi thn yu v gp li em, nghe em ca ti!
3.12.69
m lnh, gi ng bc tng cn thi v lm mnh lnh t ngi. Chy n bn em, mnh kh run v
lnh v mnh m li nh em em tm d chong ln vai mnh v bn tay em nm cht tay mnh
tha thit thng yu. Cha n gi i mnh ngi nn li mt thi gian ngn nhng thi gian khng
chiu mnh. Bn gi km mi lm mnh v Thng khoc ba l ln vai. Em mnh tin mnh i cho
n tn ch tp trung. Giy pht chia tay mnh nhn em thy trong i mt en ngi y mt ni nh
thng k l - mnh chia tay em nh chia tay mt ngi thn yu rut tht.
Bao gi gp li em y?
* * *
C phi la khi chin tranh lm nc mt mnh kh cn? Trc y mt cu chuyn au bun
trong mt cun phim c th lm mnh gin gia nc mt th by gi mnh c th cn mi ng lng
yn trong mt bui chia tay m ngi i, k u khng hiu ai cn ai mt sau bui chia tay y. V
chiu nay ng trc nm m em Nhiu, au thng n rm mu trong lng vy m mnh cng ch
rng nmg nc mt. Nm m nm ngay bn ng i, vng hoa cha tn, em cht hn mt trm
ngy m tng nh a em nh di y mi ng xung. t mt nm hng cm ln nm m em m
mnh nghn ngo khng bit ni g vi ngi cht. Nhiu i! Em cht nh mt ngi chin s
kin cng m cuc i em l bi ca cho nhng ngi cn sng ca ngi. Nhiu i! Em cht i gia
tui i xanh ngt c m, gia tnh yu ang n thm. Ch v nhng ngi thn ca em ch bit
ha vi em rng s tip tc chin u tr th cho em.
4.12.69
Gp li Vn, hai a m nhau v mnh cm ng xit bao khi thy i mt ngi bn gi long lanh
nc mt. Mnh tr v trong vng tay ca ch Hai, ca anh K ca nhng ngi ng i mn
thng.
V nhng ngy m m trong cn nh nh n b li nhng ngy gian kh va qua.

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
tp 14
QUYN HAI

1970
31.12.69
m giao tha ca nm 1969 bn mnh hnh qun trn ng v trm c. Bui chia tay vi nhng
ngi quen v ngi thn trn t Ph Khnh li trong lng mnh bao k nim kh qun.
Cch y gn mt thng mnh t cnh Bc tr v sau hn hai nm xa cch, ngi quen u tin m
mnh trong vng tay sit cht v nc mt rng rng l Vn, ngi bn gi thu chung y thng
yu mnh nh mt ngi rut tht Bit ly g n p li nhng n tnh y h Vn? m nay li ra i,
chn bc trn nhng con ng quen thuc y gai li hm m mnh min man suy ngh. Cuc
chin u ngy cng c lit, ci cht gn mt bn. Mi hm no y ch chm vi pht l mnh mt
l cht hai l nm trong nh t ca ch. Ch cn cch chng khng y hai mi mt bn mnh mi
chy, may m cn b v thng binh khi ai sao ht, ch c iu mnh mt sch ton b ba l, ch
cn li chic xch nh gm mt hp dng c chuyn mn v mt chic i. Mt m ng rng v
mt ngy vt ni bn mnh ra n ch ca dn v cn b Ph Khnh. bn mnh sng
gia tnh thng ca mi ngi, c gia nh anh Bn, Tru vi nhng Hn, Long, Ba, c vv.. y
nng niu chiu chung mnh. c Hoan, c Tng c anh Xu nhng ngi cn b giu tnh thng
v t nh.
Chiu nay ra i, nhng ngi quen thn a i mt on ng di. Bao gi mi tr li y li
ngi trn chic ghe qua m An Kh lng gi?
Cho Ph Khnh thn yu. Cho Vn, hn ngy sum hp.
1.1.70
Thm mt tui i, vy l ci tui ba mi u cn xa na. Vi nm na thi mnh s tr thnh mt
ch cn b gi dn ng n Ngh n mnh thong thy bun. Tui xun ca mnh qua i
trong la khi, chin tranh cp mt hnh phc trong tnh yu v tui tr. Ai li khng tha thit
vi ma xun, ai li khng mun ci sng ngi trong i mt v trn i mi cng mng khi cuc
i cn tui hai mi? Nhng tui hai mi ca thi i ny phi dp li nhng c m hnh
phc m l ra h phi c
c m by gi l nh thng gic M, l c lp, T do ca t nc. Mnh cng nh nhng thanh
nin khc ln ng ra tin tuyn v tui tr qua i gia ting bom ri n n Tui tr ca mnh
thm m m hi, nc mt, mu xng ca nhng ngi ang sng v nhng ngi cht.
Tui tr ca mnh cng cp trong th thch gian lao ca chin trng, tui tr ca mnh cng
nng rc v ngn la cm th ang ngy m hun t. V g na, phi chng ma xun ca tui tr
cng vn thm m thm v mu sc ca m c v yu thng vn nh ln trong nhng i mt
nhn mnh. Mt i mt en thm qung v thc m nhng bao gi n vi mnh cng l nim vui
v si ni. Mt i mt long lanh di hng mi di cng vy bao gi cng n vi mnh tha thit tin
yu. V i mt tinh ranh ca mt ngi bn gi nhn mnh nh hiu ht, nh trao ht nim lin. Th.
i! phi chng l hnh phc m ch Th. mi c hng m thi? Hy vui i, hay gi trn trong
lng nim m c v mu xanh ca tui tr ngi rng mi trong i mt v n ci nghe Thu!
2.1.70
Ln ri m sao Th. vn l c b hc sinh nm no gin di quay i khi m cn bit bao nhiu iu
cha ni ht. Mnh vn l c b Th. nng nu trong chic ni tnh cm. Tnh thng ca mi ngi
thn yu ca mnh l chic ni mm ru mnh trong gic m ca tui tr. Bao gi mnh mi ht i
hi cuc i phi chiu chung mnh Bao gi mnh mi bit nhn ni nh nhng ngi m hin, v
m cam chu mi ng cay v mi mt gia nh m m? Mnh th khng c vy, mnh ch c
th cam chu mi ni kh v mt vt cht dnh cho ngi thn nhng tinh thn th mnh phi l k
c u tin!
4.1.70
Gp li anh gia m ng ngi. Khng th ni cng anh c g c. Anh Nm i, sao tnh thng
khng bao gi c trn vn gia chin trng la khi ny phi khng anh? Nh m no trong
bui chia tay, anh cm bn tay em m cng ch ni c rng: " nh cnh gic nghe em". Em nhn
i mt anh bit ht anh dn em nhng g ri .
Li chia tay, i sao lc no cng ch l chia tay, lo u v thng nh. i i, ngi anh trai thn thit,
ngi ng ch thn yu du dt ti qua nhng chng ng gian kh. Mong ngy gp anh, em s
ni anh nghe tm tnh ca a em gi m anh dnh trn tnh thng duy nht ca mt ngi anh
cho n.
6.1.70
Cng vic bn b lm mnh au u hay cn v mt vic g na? Vic g m cm thy khng thoi
mi trong lng. Vin ngc qu trong tay mnh rt xung t. D c lm ln mu sc n cng
khng cn long lanh na, d cha v nhng n xc mt ri. ng bun bit my h Th.. Th. i!
Xin Th. hy lm nh li khuyn ca M. ngi ng ch yu thng: Phi kin nh, thiu kin nh
d ch mt pht cng c th gy cho mnh nhng n hn v bao hu qu khng sao lng trc. Hy
rn gia phm cht ca mt ngi ng vin nghe Th.. Cuc i Th. l mt cun s, nhng dng
ch ghi trn p nh mt bi ca nh. Xin Th. hy ghi tip nhng dng xng ng.
Hy ha trc to n lng tm i Th. nh. Th. s gi trn tt c nhng g cao qu ca mt ngi
ng vin, mt ngi tr thc.
M. hi Th.: "Anh c phi l V Khim khng khi Thu l Hng Giang". Bit tr li sao y? Chin
tranh cp ca Th. mi m c v tnh yu. Th. khng mun v cng khng th ngh n n bi
v cuc sng quanh Th. khng cho php. Cho nn M. hy i i, theo ting gi ca chin trng v
Th. li - cng l tt c cho chin trng. Hn ngy sum hp s ni sau nghe ngi ng ch yu
thng!
7.1.70
Ti ng y gia ni rng lng gi
Ma dy trm c rng cy.
Nghe gi ma ng bc thi v y.
Lng bng thy nh thng da dit.
i nhng ngi thn yu ni xa c bit
Ti ngh g trong gi lnh chiu nay
Chiu nay
Ai i gia hng cy
Trn nhng con ng thnh thang ca tri tim T quc.
Ai i gi cng vin Thng Nht
Nhn bng da ngh n min Nam
V nhng bng hnh tha thit yu thng
Bng ang v y gia lng H Ni.
Nh nhng m no H Gm d hi
Vai k vai vui n xun sang
Chiu nay
Gia nh Trng Sn
Ngi gii phng qun trn ng ra trn tuyn.
C ngh g chng hi ngi thng mn
Khi nhn v dy ni phng Nam
Sng bin Sa Hunh vn mn nh thng
Vn dt do m ngy vy gi
Vn ch anh vi chin cng chi li.
V hn ngy t nc yn vui
Ta li cng nhau tay nm trong tay
i n ma xun gi nim hnh phc.
Chiu nay
Trong cn nh gia xm thn quen thuc
Ai ngh g m i mt long lanh
Ma nng di du trn mi tc cn xanh
Vn khng phai trong lng tnh thng cao p nht.
C nhng m di trn ng cng tc
Lng bi hi khi tr li ng xa
Cng ng ny ta tin a
Trong nhng bui chia tay nng tnh rut tht
Ai bit chng d ta c cht
Cho ngy mai cho t nc t do
Th trong ta vn trn nim m
V trn vn c tnh thng chung thu
Chiu nay
Trong nghn suy ngh
Ai kh th di thong nt lo u
Ti thy ri trong nhng m thu
Mt i mt en vn cn cha ngh
Ai lo cho ng bo, anh em, ng ch
Ai au lng khi bom n cn ri
i nhng ngi thn thit ca ti i.
Gia chiu nay ti bay v sum hp
Ti hn nhng ngi thn v l trn trong mt
Git l chy di thm mn yu thng
ng i bao ni gian nan
Bn chn li sui bng ngn ta i
Chng gai no c x g
Mt nhn vn mt hng v ngy mai
V ai c bit chng ai
Tnh thng chp cnh di cho ta.
8.1.70
Cng trn con ng ny ngy xa khi chia tay, em a mnh ln mi gn ni. By gi cng vn l
em, vn tnh thng thit tha nng bng v nng tru lo u nhng em cng ch c th ni vi ch
bng vi cu ni kh khan ri chia tay ch. Tri ti en nh mc v ma nh trt nc, ch i gia
m ma khng nh ng nn lc mi khng trch em nhng sao thy ci thn l lng. Ch bit
rng trong cuc hp ngh em ang ln theo tng bc chn ch run ry bc gia con ng ly
li, ch bit rng em khng th tp trung mi khi nghe ting pho n dc theo ng ch i. Nhng
bun bit my h em? Sao ta li khng th cng i nh nhng ngy xa? Em i, d trong hon cnh
no cng vy hy rn gia cho tnh thng sng ngi nh ngc qu. ng mt vt nh no trong
nghe em. Ch em mnh hy dng cm trong mi gian nan, hy bnh tinh sng sut trong mi tnh
hung quyt bo v n cng tnh thng trong trng, thing ling cho n trn i.
* * *
Chnh hun ng. Thy sai lm ca ng ch m mnh rng mnh. ng bao gi nghe Th.! ng bao
gi chi b phi c nhng cuc hp kim im nh vy i vi Th..
* * *
Chiu nay ngi trn chic sp phng m mnh bng nh n Lin, y Lin sng v cht. M
Lin chn trn nh i, mnh cng cha n thm nhng mi ln n cn phng ny mnh li nh
n Lin. Cuc sng tht l ngn ngi nhng mt ngy qua phi l mt ngy xng ng. ng ai
khi k li lch s i mnh c nhng ting ch bai.
9.1.70
Nh em - em l ai, l mt ngi thn, mt ngi ng ch, l a em thn yu hay mt ngi xa l.
Nn ni th no y nh?
Mt chm hoa vn th
V mt nhnh hoa mai
N chen mu ti thm
Trong nh nng ban mai.
Cuc i ri s ra sao h Th.?
10.1.70
i hi chi b, trong ba ng ch chi u mi c mnh. Mnh khng ng bi v tui ng tht l qu
non tr Bc ng i cn trm nghn gian kh, chc Th. vng bc i ln, p bng mi tr lc
xng ng lm mt ng vin chn chnh nht.
12.1.70
Nhng ngy sng bn em, nng nhng suy ngh, khng ni th cng thy kh, m ni th bit ni g.
iu no cn ni nhng cng ni ri. i, bit ni g y khi m cuc sng tnh bng giy, bng
pht. Ch khng mun ngh xa, ch mun ni nhng iu trc mt. iu l: mt pht sng phi
l mt pht vinh d. Trc mt ta ngn vn chng gai, mong em hy gi trn tnh thng tha thit,
ly lm ngun ng vin, lm ch da cho cuc sng nghe em.
13.1.70
Vy l M. ra i! Khng th no mnh li ngh s vic nh by gi. Tm nm v trc di rng
cy trn con ng c mnh hn M. i Nam, khng mt li ha hn, khng mt git nc mt trong
bui chia tay, ri sut nm nm sau mnh dnh trn tnh yu thit tha chung thu cho ngi gii
phng qun y. V mnh ln ng vo Nam theo ting gi ca T quc v tnh yu. Mnh gp
li M.. Ai cng tng rng hnh phc khng c g snh c. Nhng cuc i tht lm ni o le.
khi xa nhau mnh thit tha thm gi tn M. trong tng giy tng pht, nhng khi gp nhau mnh
cho lng t i ng tr ln trn tnh yu. M. khng phi l ca ring mnh, nh rng M. ch
dnh tnh yu cao nht cho ng, cho nhn dn, nhng nu cho mnh qu t yu thng th
khng th p ng vi tri tim si ni yu thng ca mnh. Mnh khng h i hi phi gn nhau,
phi ci nhau m ch mong rng d gia bom ri, n n gia la khi chin trng tnh yu vn
sng ngi rc r. M. khng lm c nh vy v mnh bt con tim mnh phi qun i nhng g
nui sng n trong hn mi nm nay.
Mnh qu ng nh li M. nhn nh: "Th. c tnh yu m say mnh lit thy chung v nhiu t
trng".
Ba nm qua hai a ch gp nhau hai ln, mnh v M. u cm thy bun khi ngh n tnh yu.
Li ti ai? Ti mnh hay ti M.? Khng ai tr li c, ai cng bn lun v gp cho c hai a
mnh. Ngi th khuyn mnh khng cn thit phi tip tc yu mt ngi khng xng ng trong
tnh yu vi mnh. Mt s ngi khc hiu M. hn th c khuyn mnh ng t i tr li vi nhau,
nhng hai a ch ci trc tt c mi kin. Khng ai hiu ni tnh yu ca hai a u. V
gii quyt c cng khng mt kin no ngoi kin ca hai a.
By gi M. ra i khng gp Thu, nh l th M. vit li S sng ca tnh yu khng cn s c mt
ca nhau, d Nam hay Bc, d l gn nhau hay cch ngn dm ng nng ma ct bng u
anh cng vn l anh ca tm nm qua v nhiu nm na m yu em tha thit. Hy sng vi nhau
nh mt ngi thn yu nht trn i. Quyn quyt nh l hon ton do em..
Cch gii quyt cng c. y mnh cng s dnh trn cuc sng cho chin u v cng tc -
khng th no c tnh yu no c v M. chc cng khng th no c c mt tnh yu chn
chnh khi ngh n ai khc ngoi mnh.
Cuc i dnh cho ta mt on ng nh vy th hy rng m i, bao gi gp li nhau hy ni
tip n tng lai.
Chc M., ngi ng ch yu thng ln ng bnh an - gi theo M. ngn vn nh thng, tnh nh
thng ca mt ngi bn v mt ngi ng ch.
15.1.70
Chiu ma ng Rm.
Tr li ng Rm. Mnh tm bit ni y ngy 28.4.69 khi m bnh x b ch tp kch vo. Hm
nay tr li nhn nhng nn nh sp , ngn ngang thn cy chy, lng mnh trn ngp xt thng.
Ni y p bit bao nhiu k nim vui bun trong i cch mng ca mnh, ni y kt np
mnh di c ng sau bao ngy phn u gian kh.
Ni y rn luyn mnh t mt sinh vin mi ra trng tr thnh mt cn b lnh o c nhiu
thnh tch trong cng tc.
Ni y ny sinh tnh ch em cao qu thit tha, mi tnh nng mnh i vng bc qua ngn vn
chng gai trong cuc i.
Dng sui ny mt bui tra no mnh ng ch em, gc cy ny mnh ngi cng em sau nhng
ngy xa cch... Bao nhiu k nim ln lt hin ra trong c mnh... Gic chp ca mnh hai quyn
nht k. Tuy mt nhng trang s v gi , nhng cn mt quyn s qu hn c, l b c ca
mnh, n s ghi li ton b nhng iu n tip thu c trong cuc sng.
21.1.70
Mnh t thy my ba ry mnh c nhng ci bc mnh kh v l Xut pht t u Anh em v c
chnh mnh u thay kh chu.
Khng th nh vy c u Th. i, Th. hy nghim khc vi mnh, rn luyn Th. thnh mt ngi
ch bit nhn ngi nh hn, thnh mt ngi em ngoan ngon du hin, lm mt cn b c trch
nhim, hiu qun chng v bit t quyn li chung ln hn tt c. Phi khim tn, uy tn l mi
ngi mang n cho mnh bi s mn phc ch khng phi mnh t gn cho mnh c.
Mong Th. hy nghim khc khc phc nhng thiu st trn.
22.1.70
Chiu vng ni Hc Bu, lp chuyn khoa ca Ph Cng v li ngi nh trng tri vng lng
bng ngi. Mnh tr li y khng th giu c ni bun trc cnh vng v ny. V nhng nh
thng sao Th.? Chc rng trong nhng ngi tr v cng c nhng ngi bi ngi chia tay ni y.
i! Tnh cm bao gi cng cng mng trong tri tim Th..
24.1.70
m lnh v nhng ht sng t but, trng sng nh gng, ci lnh cng nh nhng li dao la
kh vo da tht. Lp d mng khng m lm mnh run ln khe kh, ci lnh lm mnh thao thc
v hnh nh cn c mt tnh thng si ni cng trn ngp trong lng mnh. Mnh nghe hi th
ngi ng ch thn yu m bn tai v nghe tri tim h p mnh m trong lng ngc. Cuc chin
u ny trm nghn gian kh, hm qua trn ng mnh i, du giy gic cn mi bn xc mt ngi
b i ng bn ng cn cha chn v nhng si dy gi mn gic cn ging y trn ng i.
Bn mnh qua o i gia mt thi gian trng, ch mi va quay i v lt na n li tr vo phc
kch li Ci cht qu gn gi v gin n. Ci g lm cho cuc sng bn mnh vn bng ln mnh
lit phi chng l tnh nhn i gia nhng con ngi? phi chng l nim m c ngy mai
vn cn chy bng trong mnh v nhng ngi ng i? C phi vy khng hi ngi ng ch yu
thng?

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Tp 15

28.1.70
C mt nim vui v hy vng nh ln trong i mt y. Nim hy vng y nhm ln t bao gi T
nhng ngy h chi chang khi la n chin trng nng rc tri. T nhng m trng m trn
ng cng tc? T nhng pht gian lao khi ci cht k bn Th. i, c gi giu ngh lc v l tr,
c sc dp tt nim tin y i sao? Nh mt ngi trng cy ng trc mnh t cn ci gia sa
mc, t h h tha hiu rng y ch c cy ch l mc c, vy m vn c mt hnh nh thong
qua trong tm tng h, l hnh nh mt nhnh hoa lan mng manh yu ui v quyn r. Khng
u Cnh hoa lan y phi sng trong mt chic chu king, n s cht nu em trng gia sa mc.
Phi hiu vy v phi lm nh vy - ch tr khi con ngi lm ch thin nhin, em ng nc ngt
ti ln sa mc, lc nhnh hoa y mi sng c. Mnh chc khng phi ci th h u.
B Nga cht, mi hm no Nga cn ng ht u nghing nghing mt bn: "Cn C c con
c ua l con cua n nm trong l n nm trong khe n c tm ci "ngoe".
Nga sinh ra gia ni rng Gia Lai, m n mt tay m con, mt tay cm ra pht ry pht nng
va nui con, va hc, va cng tc sut bn nm rng. Ngi ph n Vit Nam no cng kh
nhng chc t c ai kh bng ch S. Ly chng v c thai... cho n ngy con ra v nui con
khn ln ch khng h c mt li ng vin an i ca chng. V c nhng s hiu lm nn chng
ch khng nhn n ch. Bn nm cc kh, ch va nui con, va hc. Ch gi trc tui kh
nhiu, nhng bc ng ca ch cng trng thnh. Ch l mt dc s, mt ng vin, mt
ngi m c a con ngoan nht, mt ngi v bit nhn ni chiu chng. Ch v ng bng gp li
chng v nhng ngy hnh phc ngn ngi y qua, ch mang ba l v tnh cha y mt thng b
Nga cht.
B Nga cht v sng phi m khng c iu tr. ch cn mi, khng ai bit Nga au nn cng
khng qua li g cn nh ngay st n ch y.
Nga cht, thng Nga v thng m n rt nhiu (mc du ch S hiu lm v i vi mnh khng
tt). Cng l do chin tranh! Nu khng mt chng bnh thng tnh nh vy u c lm mt a tr
nh Nga phi cht?
1.2.70
Nhng chuyn khng u vo u nhng n nh mt ci gai c nhi mi trong mnh. Phi bit bo
v danh d nghe Th...
Ngay t by gi s xem th xem Th. c phi l mt ngi ng M. v mi ngi lin cy hay
khng? ng i qua bao vc thm ch cn l l mt cht t l sa sy xung h ri. Hy tnh to
v cnh gic.
2.2.70
Nhng bc ra i nng tru cm th. Cn quc M cn phi c nhng bui ra i nh hm nay
m khng trng, mnh mun nhn r mt tng ng ch nhng nh n ch soi r mt mt s ngi.
Ti ng nhn em, em yu thng, mong em hy cnh gic. Ch s thc ch em tr v. Khng th
no dp tt c ni lo u nng trong lng. i! Ai m hiu c gi tr ca tng giy, tng pht
ca cuc sng hm nay qu bu n mc no khng? Mt pht sng l mt pht chin u phc v
cch mng. Ti mun v t nhng iu khng th no thc t c. V t lm sao khi mu ng
ch ca mnh vn nh t ng i.
3.2.70
Ci g vng v bao trm ly khng gian v bao trm ln mnh th ny nh? phi chng l i mt
m to chn cht ni n hn v cng vic tht bi trn khun mt thn yu. phi chng l ci ngho
ca mt ci Tt chin tranh trong gia nh thy thuc? Khng hiu na, mnh ch thy bun, ni
bun ca ai u m sao nng trong tm t mnh. Tt n no c ngha g u Th. i, bi quan y
? Ma xun khng v trong Th. na ? Nng hanh m vn lnh y ht nh nm no, khi thy nng
hanh gieo vng trn lung ci mnh vn thy lnh v thiu mt tnh thng ca mt ngi thn yu
nht. By gi tm nm qua ri.
6.2.70
Giao tha.
Bn nm ri xa nh, giao tha ln th t sng xa nhng ngi thn yu. H Ni i! m nay H
Gm ngi vn vai chen vai, Thp Ra vn rung rinh nh in. Nhng ta bit H Ni ca ta nim
vui khng th trn vn. Tri tim cn mt na rm mu th lm sao vui cho nh. m nay mi ngi
u mang nng trong lng ni nh thng. V y cng hoa, cng bnh tt, cng li ca ting ht
nhng lng mnh cng ch l nh thng.
Bn nm mi n Tt ng bng. Th. i, tnh mn thn ca ng bng khng th si m cho Th.? N
ci trn mi u phi l n ci trong lng!
Khng u, hy vui i vi ma xun Th. nh, hy yu tng giy, tng pht ca cuc sng hm nay.
7.2.70
Cng l mt m ma xun, ma xun ri st trn mi tc. m nay tri ti, nh sao m ch soi
con ng ct trng gia xm thn. Chia tay em trong lo u. Tnh hnh sp n s nhiu cng thng,
mnh i li ng sau nhiu gian kh. Em i, liu c cn c gp nhau na hay khng? i cuc
chin tranh ng cm th bit my, n ch em n cho minh au kh thi, phi khng em? Ch bit
l sai khi ni vi em rng ch khng mong ngy tr li gp ba m. Em trch ch bi quan, ch khng bi
quan m ch l thc t.
Tm bit em, nht nh s cn gp li em, s hn ln i mt en thn yu ca em.
18.2.70
Hn bao gi mnh mong c em c i A(30), em i ch s mt mt ch da trong cuc sng, mt
mt ngun an i ng vin, mt mt ngi bo v cho ch v cc mt Nhng v tng lai ca em,
ch vn mong c iu . Tnh hnh di my hm nay cng thng ch khng th yn lng khi
nghe ting xe tng gm r di . Tng trng pho nh ng vo c ch. Em i, c cnh gic nghe
em.
19.2.70
Gp li em xit bao mng r, ch nh sng li nhng ngy xa khi cn Bnh x ng Rm, em t
di ng bng ln mang trong lng tnh nh thng chy bng nhng khi c gp li nhau ch
em u thn nhin nh n lnh lng. Sao vy h em?
m nay trong cn nh gia ni rng ch ngi hp c quan m bit c mt i mt nhn ch mn
thng v vui sng.
i tnh ch em thit tha si ni bao nhiu.
* * *
c tin m cht v cha b thng nng gic ch i, Tm khc lng tng hi. Bit ni g an i
Tm c y, nhng li ni xut pht t y lng mnh ch lm Tm khc nhiu hn. C ngy la
Tm nh nhng ngi khc mun chm dt sm ni au bun bng cch nu ln nhng cnh au
thng tang tc ca gia nh h th mnh khng n. My nm nay bit bao ln mnh chng kin cnh
ny ri, vy m lng mnh vn thy run ln thng xt v gn nh s khng mun thy n na.
Thun cng n bn Tm an i, em nhn mnh, ch mt ci nhn thi cng hiu rng em ni:
y chnh l cnh ng ca em mt nm v trc v n li va ti din my thng trc y - ch
hiu vy khng?
Chao i, tnh thng i vi em cng xut pht t nhng git nc mt y , ch thng em ci
ct v em tnh thng ca mt ngi rut tht si m tri tim em t y n ry.
20.2.70
Mnh nhn mi ngi con gi y, l mt c gi c thn hnh kho mnh v cn i, mi tc di
chm o, nc da bnh mt v i mt to. N ci trn khun mt c m mt v bun. Ni bun
y xut hin t bao gi T khi tnh yu l tng ca c b tan v hay v n ci bun y m tnh yu
tan v Mnh thng c y vi tnh thng ca mt k ng trong cn phng m p nhn mt k i
gia gi lnh, c gi y cn phi i v cha n ni c y c th dng li c Hnh nh c ta ghen
vi mnh, khng phi ci ghen ca mt ngi con gi khi b ngi yu h yu mt ngi con gi
khc, m l ci ghen v mnh chim c tnh thng ca ngi khc, mc du khng phi l
tnh yu nhng n li c mt sc nng l k.
Cuc i l th phc tp bit bao nhiu, d ai mun sng n gin cng khng th no c u.
21.2.70
Mt ln na sut cht. My chic r v HU-1A qun bn oanh tc sut hn mt ting ng h. Khu
vc oanh tc ca chng ch cch bn mnh mi mt, n la ti bi n chi tai, mnh v cc ng
ch ngi trong hm khng r lc no l lc vin n xuyn qua mnh, ci cht tng nh s thy
c Nhng ri mi chuyn cng qua i, ch khng pht hin chnh xc, nn sau mt hi qun bn
chng b i. Bn mnh vi vng ra khi khu vc.
Ra i nhn li nhng cy xinh p vi nhng cng trnh kin trc ca bn mnh m lng au nh ct.
Gn hai thng qua, hn mi ngi dn c sc lc v nhit tnh vo bn tay v khi c xy dng nn
ch ny. No nhng ngy ma lnh dc ni trn nh m, bn mnh o qun t m ming vn
ci vn ht, vai vn khing nhng cy to lm nh. No nhng bui tra khng mt ngi no
chu i ngh, bung chn cm xung l lo cm con ra loay hoay trang tr cho c s ca mnh Bao
nhiu cng sc By gi nh d trng xe ct bin ng... Bit ni sao y? Bao gi cho thng
binh c ch nm Bao gi tr li nn np sinh hot cho ng hong nh c? Thng v cng nhng
ng ch ca mnh ln ln trong gian kh trong nhng ngy qua
22.2.70
Nhng m nm rng, mi nh l vm l cy xanh, ch Hng tinh nghch lch mnh qua k l nhn
thng vo mt mnh na nh ci, na nh thng cm vi nhng ngi cn b cch mng trong
nhng lc gian trun.
Thc gic gia m mnh thao thc nhn trng v min man suy ngh - ba nm trn chin trng la
khi mnh trng thnh. Nm y mnh lo cho nhng thng binh khng c ch iu tr. Nm
y mnh lo cho bnh x tn bao nhiu cng sc m chng hon thnh, ni lo u ca mt ngi c
trch nhim trc ng. Cn bn thn c g u, mnh t nguyn dng trn tui xun cho t
nc, d c hy sinh no c g l hi tic u. Cn sng ngy no phi xng ng ngy nghe Th..
Danh d l vin ngc v gi ng cho ai ch p ln c, d ngi c l ai, d h c quyn
lc n mc no i chng na.
24.2.70
Mun trch em, sao em li x s nh vy? Mnh ch mun em ng phm nhng sai lm vp nh
vi L trc y v vi Mn ngy nay. Hy cn nhc k cng nghe em, a em thn yu c tri tim
si ni yu thng v giu ngh lc.
m nay ba ch em ngi tm s, lng mnh xao xuyn xt thng. C th y l bui cui cng sum
hp, my ch em u hiu l s thc, mt s thc hin nhin. Bit ni g y h cc em? Ch ch
bit ni rng d trong bom ri n n, d trong la bng nc si ch vn gi trn tnh ch em tha
thit chung thu. ng ca ch em mnh tht lm chng gai, con ng no cng vy k c trong
tnh thng ch em mnh. ng tng rng ch ngy la em, gin di em nh hm nay m ch khng
thng em u. Chnh v thng em v hn nn ch mun em phi c mt hnh phc trn vn. c
nhng dng nht k ca em ch hiu rng em thng ch hn thng ai ht vy m sao li c nhng
iu giu ch? Gin em qu i, ch mun lm mt ngi ch rng lng, d di trc thiu st ca
em m khng th lm c, ch phi ni vy, cng l mt trong nhng th thch vi em, nu em
t tnh ch em ln trn ht th thi m nu khng th... tu. Bao gi ch cng vn cn gi c mt
cht cai t i ca mt ngi con gi tiu t sn, cho nn khng th no lm khc c u.
25.2.70
Cng tc lnh o tht l phc tp - kh v cng. Lm sao m va lng c c mi ngi. Thu ,
d trong trng hp no Th. cng rt phi nm vng:
- Lm vic ng nguyn tc
- cao kin tp th
- Khim tn hc hi qun chng
Bit cm thng vi tng ng ch trong qun chng
Th cn non nt lm, hy c gng hc tp v rn luyn
Bui ni chuyn vi ch X cng cho mnh thy thm mt s vn , cn thn trng hn trong tng
li n ting ni, tng hnh ng, bi vn c nhng ngi soi mi ghen t Cuc i l th Nhng
lm g u, hy sng vi nhau bng tnh thng chn thc. Cuc chin u ny mun nghn gian kh
sng cht k bn. K lm chi nhng iu nh nht.
26.2.70
Bng nhin sao mnh thy thng Chn l lng. Cu thng binh y cn qu tr, cnh tay eo bng
trng cn gng go, chn bc cn run m phi ra vin. Chn vn ci vn ht nhng mnh bit
em mt nhiu. Chao i, ai bit c rng cu b chnh l mt dng s dit M, mt du kch xut
sc ca Ph Cng, mt x kh nht huyn. Tnh thng ca mnh bng t xut m si ni l lng.
27.2.70
Cuc sng qu l mt bc tranh mun mu mun sc, mnh nh mt ngi ho s mi ra trng
bc ngay vo mt thc t phc tp. Trc mt mnh l nhng ngn ni trng ip c nhng ngn
ni xanh lam vi nhng di my trng vng nh bn sn ni. C nhng ngn ni l lot v vt
bom n mu t nhc nhi au thng. Mnh t khi bc chn ln con ng dc y gian kh
- nng gt v cy kh v cht c Nhng dng sui mt lnh vi nhng gc cy n hoa thm
ngt V nhng gng mt mnh gp trn ng i: c nhng i mt ngi sng, yu thng nhn
mnh vi nim tin v thng cm, c nhng i mt nhn mnh d xt xem th nh th no, c
nhng i mt c che lp ci nh ghen t bng ci ci gi di la mnh
Th. i! Hy sng sut la chn, hy khn kho v bnh tinh. Tui i cng ln, mong Th. hy bit
x th, ng phung ph lng tin, ng hp hi, phi bit t c nhn mnh xung di tp th. Ti
sao cng lm cng tc lnh o, cng t phong tro t xut ln ln v trng thnh (Thun chnh
thc thng 11.68 v lm b th chi b tng 6.69) nhng Thun thu ht c ng h ca mi ngi?
Phi chng v Thun lm c nhng iu trn?

Cng l l d nhin thi, nu mnh ng mt v tr khc u c ai ni g. H s thy thng v
thng cm vi mt c gi xa nh, mt c gi mng manh t nh n gi ln ln trong sung sng m
by gi phi tri qua bao nhiu gian kh Nhng ngy nay s vic n li l khc: "Cht Ci con b y
m li l mt k lnh o mnh, cng sc n ng gp cho cch mng bng mt phn nh ca
mnh cha Bao nhiu nm thot ly vo sinh ra t trn chin trng min Nam by gi li n ch
huy!".
.
28.2.70
Bng nhin hm nay mnh nh ch Hai li lng. My trang th ch gi v vi ni lng su nng yu
thng lm mnh bi hi xc ng. Ch Hai i, em c bao gi qun u, mt bui tra h nng gt
em tin ch ln ng, nc mt v m hi chan ho trn mt ch. Em khng n ra v c lo o
theo ch ra n tn u bn ng Thng Ri ch i Nhng bui v nh, em gp m v em Lai,
lng em li xao xuyn nh ch. Em Lai ln lm ri, n cao hn em na ci u i mt v ci
ming ging ch, n thng em lm. Tnh cch mng c sc mnh l lng, n buc nhng ngi cm
thng nhau bng mt si dy v hnh m bn vng khng g ct c. Em khng h c nh v xin
m th ny th kia, khng h li dng tnh thng lm dng vt cht Ch cng vy v nhng
ngi thn yu khc ca ta cng vy ch . Nhng c nhng ngi h khng hiu ni tnh thng y
u.
Ch i, ch ni xa c hiu lng em thng nh ch tha thit hay khng?
1.3.70
C nhng m trong gic ng mnh thy rt r rng, rt c th nhng hnh nh thn yu. Ti sao vy?
C phi v nhng hnh nh y in su trong tm t ca mnh? C phi v mnh ang sng ni y,
ni m mi bc chn qua u mang nng nhng k nim: cn phng dc mt chiu ma tm t
ca thng 10.68, mt m trng p trn chic gh trc ca phng I, mt bui ti hp chi b, mt
bui sng mnh ra sui git, mt cuc phu thut mnh nghe v cm thy hi th mt nhc v bn tay
nng bng ca ngi ng ph m vi mnh, mt m khuya i thm bnh nhn v v nhng bui
chia tay c ngi i v k u ng lng khng bit ni nhng g i nhng ngy qua ni y
l vy v u cng vy, u cng u mang nng nhng k nim su sc. Vy l sao h Th.?
Mnh hiu tnh cm ca mnh... y ht nh Ging Van Ging i vi Cdt, l tnh cm ca mt
ngi cha i vi con, tnh mt ngi anh i vi em v l tt c yu thng an i, hy vng ca cuc
sng. Mnh khng nh Ging Van Ging v mnh khng c n nhng ng v mt no mnh li
y nh ng gi y. V h cng y nh Cdt thi, c gi m ci au kh y ln ln trong tnh
thng bao la ca ng gi y nhng d c thng ng gi n u i na ri c cng c mt cuc
i ring ca c - Ma-ri-ut s n vi c. Vy . Nhng Th. i, Th ng nh Ging Van Ging.
Th. khc, cuc sng n Th vi nhng bn tay thn i du dt Th. i ln v trng thnh. Th. c
nhiu ngi thn yu, u phi ch c mt mnh Cdt, cho nn Th. ng ch k. Ging Van Ging
lm vy c v Cdt l tt c i ng. Cn mnh mnh u c vy Cn g phi nh vy? Th. hy t
ra lm mt ngi c t th ch ng trong mi vn .
5.3.70
Mnh cm thy bn khon v suy ngh nhiu mi ln tip xc vi c gi y. C ta c phi v c th
l ngi bn i xng ng ca em khng? Mnh n o nh th cho chnh mnh. Mnh cng
tin anh mnh nh tin chnh mnh. Anh ni nh th c ngha l s thc cng gn nh vy. Vy th
sao h anh? Liu ngi c th m bo hnh phc ca em khng? Ngh n em mnh cm thy
au bun, cng l mi Linh chn thnh tha thit nhng khng si ni nh ngy xa. Phi vy khng
em Ngy xa m khuya i cng tc v, va qua cn st nng, va thot khi tay ch, hnh nh ch
u l tt c i vi em By gi khng nh vy na. Khng l cuc chin u ny rn gia em
c tri tim rn ri nh tri tim M. ca ch ? m qua gic m em mnh gp li nhng ngi
thn yu trn c hai min Nam Bc, v trong nhng hnh nh thn yu ca ba m, c mt i mt en
ngi sng nhn mnh lo u tha thit

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Tp 16

7.3.70
Xa Ph Cng mt thng trn, cng l lng, mnh na nh thng, na nh trch mc vi ci qu
hng thn thuc . c bao nhiu gn b, nhng con ng quen thuc vi nhng mng
nc ly li, nhng bi tre pho bn xc x ngn ngay bn ng i. N ci ca nhng cu du kch
tr, nhng cu cho hi thn thit ca mi ngi vi "ch Hai", v cng c nhng ci khng vui,
c nhng ngi lm mnh khng va lng. Nhng xt cho cng tt c cng l do mnh thi. Hy
c gng sng sao cho xng ng, hy nng niu bo v danh d ca mnh. Tt nhin khng th lm
sao sng cho va lng tt c mi ngi nhng c g thiu st hy sa cha nghim khc.
8.3.70
Mnh khng tha nhn tha th cho em, nhng nh vy l sao h Th.?
V gng mt gy hc hc, kt qu ca ni bun v nhiu m khng ng ca em lm mnh thy
thng xt hay sao? V ging ni bun ru hi hn ca em trong cu chuyn cn ang b d m
mnh ch lm thinh khng tr li em hay sao? V cuc sng qu mng manh, chiu nay mt vin n
vu v ca bn lnh di cu cng lm thng rut mt c gi trc nh.Cng chiu nay mt chic o
phi trong ni lt vo mt thng tu r v kt qu ca trn oanh tc bng loi phi pho l
chn ngi cht, mi hai ngi b thng v bn mt tch. Nu khng v may o v khng c mnh
nh th chc em cng i trn ri Chao i? V tt c mi l do trn m mnh tha th
cho em sao? Khng, khng c u Th. i! Mnh hnh ng v trch nhim ca mt ngi ch,
mnh b qua tt c vun xi cho tnh yu ca em v Cc ln ln, trng thnh, nhng tha th
cho em nhng thiu st trong tnh ch em th khng th c. Mnh ng cho tnh thng lm
mnh d di, d di s a n kt qu l lm tan v mt tnh cm cao qu m mnh v em u ni
l s bo v n trn i. ng tnh cm ch o cuc sng. Phi nh Paven, nh Rui Tru, hay
nh M. ca mnh . Nht nh phi nh vy nghe Th.!
26.3.70
Nhng giy pht ng ghi nh trong cuc i ca mt ngi i lm cch mng. Mnh lng yn nghe
hi th ca ngi ng ch thn thng m trn mi tc ca mnh. V nhng ngn tay thon nh ln
trn nhng vt chai sn trong bn tay mnh, mnh thy nhng ngn tay y dng li trong bn tay
mnh v sit cht bn tay mnh tha thit mn thng. Mi tnh su m, trong ngn, thit tha ngy
cng xanh ti trong tm hn mnh. Mnh trn trng nng niu bo v n, d trong hon cnh no
cng quyt gi gn n trn vn. i ngi ng ch thng yu, c phi v cuc sng quanh mnh
ang din ra si ni v nng bng cm th nn tnh thn ca nhng ngi chung i ng chin u
gn cht chng ta trong mi tnh thing ling y. Ta n vi nhau bng con ng ca nhng
ngi chung l tng, mi tnh hon ton khc hn tnh yu ca nhng ngi con trai vi nhng
ngi con gi nhng n cng c mt sc mnh diu k. Sc mnh cho ta nim vui, hy vng, gip
ta qun i nhng au xt ang din ra quanh mnh va n l ngn la si m tri tim mnh, mt
tri tim si ni cn c nui dng bng nhng tnh cm trong sch v chn chnh.
27.3.70
Vn ci cnh i ca nhng ngi trn cn c. Mnh t nhin cng tham gia vo y, bn gi sng
dy n cm tri mi m sng bt u ba l rut ngh ln ng. n ni nh , khng th
ng ni y va qua mt trn bom d di, c khu nmg tan nt, cy l ngn ngang, nhng cn nh
xiu vo tranh l bay gn ht. ba l xung mnh lng yn nhn mi ngi. Ai cng ci mc d
mnh c thy trong tng i mt ni lo u suy ngh cng tc khi ngha dn dp o n, vi
tnh hnh ny s ra sao?
m nay tri ma, nhng git ma ri lp p trn nhng chic ba l v nhng chic xoong ni cn
gia tri to thnh mt nt nhc bun bun. Mnh nhn anh thy trn ngp xt thng. Anh xanh
v gy, l kt qu ca nhng m di khng ng v cng vic v lo u. Anh trai ca em i, d c
thng anh n bao nhiu mnh cng khng c cch no bo v sc kho cho anh c c. iu
kin ca em khng th em lm g c. nh vy nghe anh. Tuy vy chc anh hiu em.
29.3.70
ch uy hip khu vc bnh x mt cch nghim trng. Nhng chic HU-1A v r qun st trn ngn
cy phng lu n, ho tin tm ngn v x tng trng i lin nghe n ic tai. Pho t ni Chp
bn vo n st bn hm, mt mnh pho to ch nt mt thn cy lt hm ngay gia phng m: nu
ch p vo y lm sao di chuyn c thng binh cho kp Thnh v anh Xut i cnh gii khng
thy v, sng nh n hng , tu bay h hng , c ai sao khng?
Lo u nng trong lng. Bt gic mnh nh n li anh, trong mt bui tm tnh anh thn thit
hi mnh: Ai bo vo Nam chi cho kh, ngoi th khng ? Anh trch em sao? Mnh bit anh
khng trch m ch thng mnh nn hi vy thi. Anh l ngi th ba hi mnh cu hi .
Khng u, chnh t trong gian kh ny ta mi cng hiu ci gi tr ca nhng con ngi cch mng.
Ai ng vng trong la v nc si ngi s l ngi chinthng. Nh N. xtrpxki ni
"Thp ti trong la v nc lnh s cng thm rn chc, s sc vt qua mi th thch.
m nay rng cy im lng, ci im lng m si sc l thng y mnh lng nghe tng ng tlnh v
theo di bc i ca ch, cn chc anh cng ang di theo tng bc i ca mnh.
* * *
Ln u tin o huyt chn mt ngi ng i, nhng nht cuc ca mnh b xung lm to la
ln nh ni cm th ang bc chy trong lng mnh. Hm qua trong lc i cnh gii v gp ch,
Thnh b chng bn cht ng ngay ti sui trc ng vo nh mnh, v anh Xut b chng bn b
thng ri h tu bay ch i. Chic qun ca anh chng rc nt cn vt li mt bn Cha y ba
thng c quan mt ba ngi?
Huyt o cha xong mi ngi khing Thnh v. Qua mt ngy ri m mu vn cn chy t
tm drap qun quanh Thnh. Mnh nhn khng r mt Thnh lm, ch thy i mt nhm v nc
da nht nht Lc sng Thnh c nhiu nhc im lm mnh khng a, nhng by gi khi kho t
lp ln thn hnh ngi ng i y mnh khng cm c nc mt Vy , hy rng m m bc
thng yu nhau khi cn sng ch khi cht ri c khc thng cng ch l nhng git nc mt
nh trn nm t v tri v gic m thi.
30.3.70
Bun v bun da dit. i nhng ngi thn thit ca ti i! Ti bit ni sao mi ngi hiu lng
ti nh ti hiu. Nhng bc ng ti i gian nan bit my, bc ng ca mt c gi hc sinh
bc ln lm cng tc lnh o, ci g lm mnh khc mi ngi? Np sng hay sao? Np sng tnh
cm, np sng giu suy ngh giu ni tm, np sng hi cu k ca mt a tiu t sn Tt c ci
l g? Chnh l ci khc vi mi ngi. Mnh cm thy au xt khi thy rng nhng ngi quanh
mnh ghen tung kn ca nhng li c cho rng h l tt, h l khim tn... Thy i, hy bnh tnh
vng vng, hy nhn ly khuyt im sa cha cho tn gc.
ng bun, Th. hiu cuc i ri kia m, hy dnh nhng git nc mt y khi gc au trong
cnh tay nhng ngi thn yu, h s hiu lng Th. nh chnh Th. hiu v h s xoa du ni au
bun cho Th. bng tnh thng m thm thit tha. Hy ci ln i Th. nh.
c gi hc sinh, ba nm trn chin trng la khi, trong gai gc cuc i, bn chn c dy dn
ln nhiu ri, hy mnh dn m i, vng bc m i nghe.
9.4.70
Mt gic m k l, l hnh nh tng hp ca nhng ngy sng trn c min Bc v min Nam m
mnh tri qua. l hnh nh lp chuyn khoa mt ca mnh vi nhng ngi ng nghip trong
chic o blouse trng v nhng chicknh hin vi trc mt l hnh nh mt to nh trng l
dnh cho c quan huyn u lm vic, mnh n , bnh thng t do nh nhng np nh gin d
xa nay mnh vn n, v cng mnh gp anh trong b qun o vi nhng ng ly thng tp.
Vn l anh thn thit chm sc mnh tng c ch nh v cng c c ch na, ch vn hin ln vi
gng mt bun v o qun gin d i, c phi l vin cnh ca ngy mai khng Ngy mai khi
Ho bnh lp li mnh li tr li mi trng xa v nhng ngi cng mnh gn b trong cuc
chin u ny s cng mnh sung sng trong khng kh Ho bnh .
10.4.70
Gic m thnh s thc nhng ch l mt phn ca gic m thi! Hnh nh mnh khng cm thy
ci sung sng khi ci iu mnh mong mun tr thnh thc t. V sao vy nh? Mnh xt li chng?
22.4.70
Rt lu ri mi c li nhng dng ch thn yu ca em. L th em m v au bun v em cho
rng mnh khng thng em na. Thc ra mnh bao gi cng gi trn trong lng mnh hnh nh thn
yu ca em, nhng nh mnh ni vi em : Tnh thng c th biu hin chi lo rc r nhng
cng c lc m thm lng l v khng nn v khng th biu hin.
Hiu vy khng h em ca ring ti?


Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Tp 17

27.4.70
Thng b bt sng?!!
i, a con trai duy nht ca mt b m gi sut mt cuc i cm ci nui con, c m hy vng
cng ch l a con y by gi!!! i a em ngoan ngon du hin, a em su sc v sm trng
thnh trong cch mng, a em ca mnh gi y nm trong bn tay m mu ca k th.
Bt gic mnh nh li mt m cui cng mnh gp Thng. Hm y nh trng m soi t nt mt
bun bun ca em, em cam tay mnh ni khe: Chc ln ny khng gp ch na u. Mnh la em:
Sao li ni by nh vy. Nhng ging em trm trm: Khng by u ch . Lm cch mng hy sinh
l chuyn thng tnh. Em sng mi nm nay, may mn nhiu ri khng l may mn hoi vy
sao.
Chao i sao em li tin on nh vy hm nay lng ch rm mu khi hay tin em sa vo tay gic.
Vy l ht sao em? Khng cn c gp li a em gin d hin lnh ca qu hng Ph Hip
na hay sao? au bun by gi khng th biu hin bng nc mt m hy bng ch tr th, bng
s nghin rng li ngng u m bc tip chng ng gian kh.
28.4.70
L ra y phi l nhng gi pht hnh phc bi v bn mnh ng nhng ngi thn yu trn
mnh t min Nam ny. Tht l him c khi c anh ch, c hai em v mnh, m... quy qun sum
hp. Nhng nim vui ch nh mt cn gi thong qua gia nng h v v khi anh ch ln ng,
cn li mnh v hai em mnh khng sao ng c - ci g xt xa nhc nhi trong con tim mnh i,
chin tranh cn din ra, cn bao nhiu au thng mt mt.
29.4.70
Bit ni sao cung em y, nghe em ni mnh rng rng nc mt. Qu thc vy, nu em ng xung,
dng h em s khng ai ni di na. Em ngh nh vy m mun xy dng gia nh. Nhng em i,
tnh yu hnh phc ca em s nh th no trc trm nghn kh khn ang ch i cc em. V
thng em mnh mun em c mt hnh phc m bo hn v li cng v thng em m mnh mun
em ng phi giy v gia mt cu hi: Nn lm theo em hay theo mi ngi v mnh Cm bn
tay em mnh mun t vo tt c tin yu nhng mnh lng thinh v qu thc mnh khng hiu nn
s dng lng tin tng v thng em nh th no cho ng n nht y.
3.5.70
Tnh hnh Ph Cng tr li cng thng, mnh va i khi l xe tng a ln, my bay ch chp qun
ngay nhng ni mnh hay . Thu, Lin, Hng, Li u b bt Em ca mnh c sao khng?
Ni lo u lm mnh mt mi, bi hoi ton c th. i, c cch no bo v c em, ch s lm tt c
d phi tr mt gi t nh th no. Kim sang, ngi nhn i mt Kim chp lia la v nhng git
nc mt chc tro ra khi mi mt, mnh hiu lng c gi y. Kim i, em khng phi l mt c gi
ton din nhng ch thng em v em yu tha thit a em trai ca ch. Cng nh ch, d em c lo
u n chy rut chy lng cng nh b tay hi hp theo di tng bc i ca qun th ang giy
xo qu hng v e da ngi thn yu ca mnh. C cch no hn u em i.
5.5.70
Cuc chin tranh lan rng trn di t ng Dng. Thng ch u Nch-xn liu lnh in cung
m rng thm cuc chin. Chng ta s phi ng au vi mt kh khn gh gm hn na y.
Nhng tao th cng cc ng ch ca tao ri, d c cht cng quyt nh cho n cng
i! Cm th n bm gan tm rut. Ti sao cng l con ngi m li c nhng con ngi c c tn
t mun ly mu ng bo lm nc ti cho gc cy vng ca n nh vy?
7.5.70
K nim 16 nm ngy chin thng in Bin. vy m mi su nm qua t nc vn cha ngng
xng ri mu chy. Min Nam hai lm nm trong la n chin tranh. t nc i! Hai lm nm
trong la n vn cn kin cng gan gc, vn ngng cao u trong th tin cng. Mi bc i mu
thm trn chng ng chin u! C th gii ny c ni no chu nhiu kh au nh t nc ta
chng?
Chiu nay mi ngi i ng bng, khng hiu i c lt khng. Pho ch dp trn ng i, phi
chng qun chng cn dc Xi... Lng mnh nng nh la t, bun bc lo u v cm th n ngt
ngt.
13.5.70
Ngha b thng trong hnh qun chin u. Vt thng em gy mt xng cng tay.
Ngy xa khi mi xa em, c lc mnh mong c c gn em, d em c b thng s s vo nm
vin, mnh s c iu kin chm sc em... By gi iu l s thc (M. ca mnh tng m
c "c bn tay m p ca bc s Thu chm sc" nhng khng c). Xa em lu ri, by gi em
gi v gy nhiu so vi tui hai ba ca em. Cnh tay au lm em rn kh, tt c iu y lm mnh
xc ng. Mun m em trong cnh tay mnh vut ve xoa du ni au cho em nhng mnh khng lm
vy bi v khng phi ai cng hiu c tnh thng trong sng nh mnh, h s c nhng suy dn.
Trong nhng vt em mang theo nm vin - rt n s, ch mt b lt mc trong ngi, mt chic
qun i Thun a... mt quyn s tay cng tc, mnh tm thy tp lu nim mnh vit cho em nm
1967 hi mnh chia tay em v cn c. Quyn s c bc cn thn trong chic ba nylon. Lng
mnh cm thy xao xuyn khi bit rng nhng dng ch ca mnh vn theo em trn khp chng
ng chin u.
19.5.70
c th m... m ca con i, mi dng ch mi li ni ca m thm nng yu thng, nh nhng
dng mu chy v tri tim khao kht nh thng ca con. i! C ai hiu lng con ao c c v
sng gia gia nh, d ch l giy lt n mc no khng? Con vn hiu iu t lc bc chn ln
chic t a con vo con ng bom n. Nhng con vn ra i v l tng. Ba nm qua, trn tng
chng ng con bc, trong mun vn m thanh hn hp ca chin trng, bao gi cng c mt
m thanh du dng tha thit m sao c mt m lng cao hn tt c mi n bom sm st vang ln
trong lng con. l ting ni ca min Bc yu thng, ca m, ca ba, ca em, ca tt c. T
hng lim xo xc trn ng i La, t ting sng sng Hng do dt v n c m thanh hn tp
ca cuc sng th vn vang vng trong con khng mt pht no ngui c.
Bit bao ln trong gic m con tr v vi H Ni, con tr v gia vng tay m m ca ba m, trong
ting ci trong tro ca cc em v trong nh sng chan ho ca H Ni. Xa nh ba nm, nm nm
hay bao lu i chng na chc rng cng khng c g khc trong tnh nh thng ca con. Ai u c
th v tin ti danh vng m ra i, cn con ngoi ng chc khng ai c th lm con xa vi gia nh.
Con vn l mt chin s trong cuc chin u ny. ch cn ln sng n rn rn con vn ci, bnh
tnh ra cng s ch tp kch vo cn c, va chy ch c m phi ng rng con cng vn ci, n
ci vn n ngay c khi tu r v HU-LA qung rocket xung ngay trn u mnh... Vy m khi
ngh n gia nh, n nhng ngi thn yu trn c hai min, lng con xao xuyn xt xa v cng c
nhng lc nhng git nc mt thm mn yu thng chy trn trn i mt ca con.
22.5.70
V hp Huyn on. Sng trong khng kh ca nhng lp ngi gi l tr trung y mnh cm thy
vui. Tnh hnh ch cng thng ht mc, chng ln lt ko qun n gn v tr bn mnh hp m
cng khng hay, c lo ht ci ng cy cht g m m. Cho n lc c mt anh dn tc chy vo
bo ch st bn nch lc mi r. Tip theo l nhng lc chy cn, may m x tr kp trc tinh
hung ch nu khng r cng xi bn mnh, hoc cng cht v pho hoc b binh. Trong tnh hung
bn mnh vn gi c ci vui ti n ci khng tt trn nhng gng mt tr trung. m m
trong cn nh cht hp nhng chic vng chen chc nhau v nhng cu a hm hnh vn lm bt
ln nhng ting ci phi nn li trong lng ngc...
Ci g lm mnh vui nh? Phi chng l nim mn thn ca tt c mi ngi, ca Phng, Tng,
Ho, Hng, Minh... v tt c ci gia nh m cng ny.
24.5.70
Anh sp i xa, m khng, hnh nh anh i xa ri, mc du gp anh em vn cm thy nh vy.
Xa, v khng gian thi gian hay cn ci g na? Mnh hi anh nh vy, nu nh anh khng i,
chc cho n tn lc ra v, mnh s ch cho anh mt cu ngn gn m khng ni thm mt ting no
na.
Mnh gin anh gh, hm chy v bo tnh hnh ch v xin kin anh v vn gii quyt thanh nin
nh th no, anh la anh K l thiu linh hot, l c chp hnh huyn on thiu sng sut... Mnh
gin anh gh, lp tc mnh gic anh K i, khng cho ai cng khng ni g vi anh na. Ti anh
cho Cc ra bo mnh v ngh, nhng i no mnh v, anh cn l g mnh, mnh t i ri! Sut my
ngy mnh khng tr li ch anh na, k c lc anh ra d hp mnh cng lm thinh lun... cho n
hm nay. Sp chia tay anh ri, gi m anh cha i th nht nh mnh s lng lng ra v nhng tnh
thng su m i vi anh t trc n nay khng cho php mnh lm nh vy, mnh nh vit mt
l th ngn vi nhng li nh trn.
Th anh vit trc lc i hp lm mnh xo ng. Vy ra anh cng hiu mnh y ch.
25.5.70
Nhn xt ca anh v mnh:
- Gic ng cch mng tt, ng c l tng r rng, ng n.
- Tin b nhiu v mi mt.
- Cn nghin cu khoa hc thm.
- Tnh tiu t sn vn cn.
2.6.70
Mt tai nn bt ng (nhng cng rt bnh thng trong chin tranh) xy n vi bnh x ca
mnh: Mt lot bom ri ng ngay mt phng bnh nhn git cht mt lc nm ngi. C c
s nghip sau mt pht tan thnh khi la Bom n xong mnh nghe im lng, mt th im ng n
d s, chc l cht ht ri. My pht tri qua bng ch Lnh la ln: "Cht ht phng ng Chnh ri!".
Mnh v mi ngi chy ra. i ci cnh iu tn lm sao! Khu rng tr tri cy ngn ngang,
nhng mnh qun o bay ti t dnh trn cc cnh cy, my np nh xiu vo... o c Nin, Bi
ln, tri sm ti. Trong nh Thnh - ng ch thng binh va ct rut hm qua - li b thm mt
s vt thng nng ang hp hi. Thnh nhn mi ngi ni qua hi th hy lm, chin u v hc
tp tr th cho ti. Ti khng sng na u.
i ngi ng ch dng cm! Li dn ca ng ch l li th ca chng ti, nhng ngi cn sng.
Phi chin u cho n hi th cui cng tr th cho nhng ngi cht.
Gn mt m thc trng, sng hm sau bn mnh ra i khi tri va m sng. Li ra i. "Cuc khng
chin chng M cu nc cn c th ko di, ng bo ta cn c th hy sinh nhiu ca nhiu ngi
hn na, song d sao chng ta nht nh thng li...".
Bc H i, di chc ca Bc cn vang bn tai con v lc ny li ni y vang ln t ting bom n, con
mang n trong lng v ra i.
4.6.70
Ti sao ta khng c thoi mi khi m tnh cm trong tri tim ta vn trong sng v xanh ti k
diu. Gp li anh v cc em sau nhng gi pht sng cht cch nhau khng y gang tc, l ra ta
phi c m chm ly ngi thn ca mnh trong vng tay sit cht, mng vui v cm ng n ri
nc mt. Vy m tt c u phi nn li ch nhn nhau khng ni nn li! i ngi anh thn thng,
i cc em qu mn... v sao vy, v sao ta khng th n vi nhau trong mi quan h tt p v chnh
ng ?
6.6.70
c th Vn trong mt tra h im lng, nhng dng ch nguch ngoc ca ngi bn gi gi n
mnh bit my yu thng. Vn i, hy t ho rng ta thu chung trn vn vi nhau d xa cch d
gian nan c lit. Vn c bit khng, li ni n tnh ca Vn theo Th. trong sut nhng chng
ng gian kh, em li cho Th. mt ngn la m trong tim. C ai ni rng ta thn nhau v tin
ti a v... nhng tin ti a v c l g u, n xa xi k l qu i vi chng ta. Vn ch l mt c
gi bnh thng ca qu hng la khi, c khc mi ngi con gi khc l Vn c tinh thn hy
sinh v cch mng, dm t b cnh sung sng ln ln vi anh em ng bo, ng ch trong
bom n, trong gian kh. V c khc hn l Vn giu lng u i, giu tnh thng, m tng trng
cao nht l tnh thng i vi Th Vn hiu Th., thng Th. v tt c cho
Th.. Cn Th. i vi Vn, Th. khng phi l mt bc s quyn cao chc trng, Th. ch l mt cn b
bnh thng, mt ngi con gi cng dm t b ni sung sng vo Nam cng ng bo min
Nam chin u trn chin trng la khi. V p li tm tnh ca Vn, Th. cng n vi Vn
bng tt c chn tnh.
Vy Vn i, trn chng ng gian kh ny ta da vo nhau m bc. Ta s t ho v tnh bn
ca ta, hay gn gi trn trng n nghe Vn, ngi bn gi yu thng!

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Tp 18

10.6.70
Chiu nay sao bun da dit. Phi chng v y l thi gian cui cng anh c th n thm em trc
lc ln ng, nhng thi gian y tri i v nh vy l khng gp anh trc khi chia tay. Chia tay
- nhng cuc chia tay trn mnh t khi la ny ai m bit c ngy gp li nh th no, c hay l
khng c. L no anh li lm thinh ra i sao, anh trai thn qu?
Nhng ni bun cn vi l th ca m, l th ngn ngi, c giu ni au bun v thng nh nhng
ni au bun y vn tot ln d ch trong mt vi ch m cha cn nhc k trc khi vit. M yu i,
con hiu lng m ho hon, au xt khi con ca m cn phi ln mnh trong la n, nhng l th ca
con, ca cc em gi n m ch ni ln mt phn vn s gian kh c lit vy m m lo lng nh
vy. Nu nh m bit c con v cc em tri qua nhng ngy c lit nh th ny th m s ni
sao? M yu i, nu nh con ca m c phi ng xung v ngy mai thng li th m hy khc t thi
m hy t ho v cc con sng xng ng. i ngi ai cng cht mt ln.
D nhin lng con bao gi cng ao c c tr v vi m, vi ba vi min Bc ngn vn yu
thng.
12.6.70
C ci g mong i tha thit trong lng. Mong g? Mong nhng ngi v b sung cho bnh x c
th m ng nhim v nng n trong nhng ngy ti. Mong cui thng em v, mong th nhng
ngi thn yu V nim mong c ln lao nht l Ho bnh, c lp mnh li tr v sng trn
trong lng m. Sao my ba ry trong tm t mnh nng tru nh thng... m m mnh m thy
min Bc... Ngy ngy mnh c ao mong i... i Th. i! ng i cn lm gian lao, Th. cn phi
bc tip chng ng gian kh Hy kin tr nhn ni hn na nghe Th..
14.6.70
Ch nht, tri sau mt cn ma quang ng v du mt, cy l xanh rn. Trong nh l hoa trn bn
va thay bui sng, nhng bng hoa mt tri xinh p ng bng xung mu g bng long trn chic
radio t gia nh. Chic da ht ang quay mt bn nhc quen thuc - Dng Danub xanll... C ting
ci ni bn b n chi... i, ch l gic m - Mt gic m khng phi l trong gic ng!
Sng nay cng l ch nht, tri cng sau mt cn ma. Khng gian m , nu khng c ting my
bay th bo x nt bu tri th khng c g khc u ngoi ting sui r ro chy! Ni mnh li va
qua mt trn bom - chiu hm kia hai chic Moran hai thn qun mi ri phng rocket xung
Nghe rocket n mi ngi vi lt t xung ham, nghe bom rt trn u mnh tng chng th qu
i trc mt, nhng sau bn lot bom chng i mi ngi mi ht hong nhn ra rng bom n cch
mnh ch khng y hai mi mt. c mt vng cy tr tri, nylon che trn nh rch tan nt v bay
ti t tng mnh. Tng cy ct b mnh bom tin x xc. t ri y hm! May mn l khng ai
b thng. Sau trn bom, mi ngi nhn nh im ny b l, vi lp tc trin khai tm im khc
lm nh chuyn i.

S lc lng mnh kho i ht, li nm thng binh nng c nh v bn ch em n. Chiu
hm qua tri ma nh trt nc, bn mnh em nylon tri kn mt nn nh vy m nc vn
xung gin gia. Trong nh lnh lng nc, a no a ny t sng, lun tay hng ma dt v
nc ra ngoi. My thng binh ngi co ro t lt tht.
Nhn nhng cnh mnh ci m nc mt chc tro ra trn mi. Ting ch Lnh hi mnh: "C ai
bit cnh ny cho khng".
Ai bit? Chc nhiu ngi bit nhng cng khng ai bit cho tng tn. V mnh, mnh cng khng
bit ht cn bao nhiu cnh kh hn na trong cuc khng chin quyt lit ny. Sinh t khng th
no m ghi ht, m c l cng khng nn ni ht lm g. Nhng l th mnh vit cng khng bao
gi k ht vi nhng ngi thn yu v tt c ni kh mnh tri qua. K lm g cho ngi thn
yu ca mnh thm lo lng. Thun em mnh tri qua bao nhiu ln ci cht k bn, bao nhiu cu
chuyn au bun hn ln khun mt ca em, nhng np nhn lm em gi trc tui nhng bao
gi vit th cho mnh l th cng trn ngp lo u cho mnh v nhc nh mnh cnh gic hn. "Cn
em vn khe thi.". Mnh hc tp em tinh thn .
C ci g nng trn con tim. Ci g? Ni lo u cho tnh hnh bnh x. S cng thng v tnh hnh
ch. Nu ch xung y b thng binh m chy sao? Nu ch gii bom c cch no hn l
ngi trong hm ch s may ri? S nh thng mong c c an i trong tnh thng ca nhng
ngi thn yu... Tt c, tt c nng trong tri tim mnh v tm t mnh y p nh mt sng
nhng ngy nc l.
Hm qua trong cnh hoang tn sau trn bom, mi ngi gng gnh ra i, anh t m m nhn
mnh na a na tht hi: "C ai bit cnh ny khng nh? Nu ho bnh lp li t hn phi chiu c
nhiu n nhng ngi qua cnh ny". Mnh cm thy au nhi trong lng, mnh lm khng phi
c chiu c, nhng c ai hiu ni c ao chy bng ca mnh khng? Mnh tr li anh t:
- em th ch cn chiu c u. c mong ca em ch l ho bnh tr li em c v vi m em.
C th thi!
Qu thc mnh khng ngh g n hnh phc ca tui tr khng h mong c c sng trong
mt tnh yu si ni m lc ny ch c tnh gia nh, ch c c mong sum hp vi gia nh. C th
thi ch khng mong hn ngoi vic phc v cho ng, cho giai cp na.
16.6.70
c nhng dng nht k ca Bi, mt cu hc sinh tr qu Ph Xuyn, H Ty mnh cm thy
xao xuyn trong lng. Tm s ca Bi cng l tm s ca mnh. Chng mnh ang sng trong nhng
ngy cng thng tt bc. Bnh x b nh ph, ch tip tc uy hip d di bng loi my bay.
Nghe ting my bay qun trn u mnh thy thn kinh cng thng nh mt si dy n ln ht c.
Khng c cch no gii quyt khc hn l mnh vn phi li cng anh em thng binh. Bun ci
thay ng ch chnh tr vin ca bnh x t chi khng dm li cng mnh trong tnh hung ny.
Vy , la th vng gian nan th sc Mnh cng nh chu ng trong hon cnh ny ch bit ni
sao hn?
Nhng ngy ny nh min Bc tha thit, nhn tri rm mt mnh nh nhng bui chiu mnh cng
cc bn ung dung trn chic xe do qua vn m cy, nhng lung hoa pancess rc r nh nhng
n bm u trn mt t, nhng o hng ngo ngt hng thom... Mnh nh c khm liu tng
trong vn thc vt - bng hoa Phng thng hi v cm trong nh. i min Bc xa xi, bao gi ta
tr li?
17.6.70
Ngy nay Moran khng qun, khng kh im lng, thnh thong tng t nhng chic HU-1A qun
st trn i, chc chn l c ch quanh khu vc ny. Ch c ba ch em gi nh cng nm thng
binh c nh. Nu ch sc vo y chc khng c cch no khc hn l b chy! Vy c sao?
Mi ngi u xc nh l khng c cch no hn trong tnh hung nhng n no?... Nin,
mt cu b thng binh ni vi bn mnh ging rt i chn thnh: "Cc ch c bnh tinh, gic
n c chy i, bn em y mt mt mt cn vi chng!".
Nin nm nay mi chn tui, em cng tc i an ninh th trn. l mt cu b rt xinh trai,
khun mt y n sng mi cao v i mt to di hng mi rm. Nhng lc au n Nin nhn
mnh vi i mt long lanh nc mt. Nin b thng trong lc i cng tc, vt thng lm chy
mu th pht ng mch chng trc. Mnh mi m buc ng mch c ba bn ba th bom
gii xung bnh x, Nin b cy g trong hm gy chn ng ngay ch vt m. Mi hai ngy
qua mnh lo lng chn em s chy mu li, nu vy s kh bo tn ni. Hm nay s nguy him y
qua ri, nhng nu ch p n... em s cht Nin Lng mnh au nh dao ct, khng bit ni th
no v lm cch no bo v nhng ngi thng binh bn mnh tn tnh phc v vi bao nhiu
gian kh trong bao nhiu ngy qua.
18.6.70
Chiu xung, nh nng m tt sau dy ni xa. Nhng chic phn lc, Moran thi go r.
Rng chiu im lng mt cch d s. Khng mt ting chim ku, khng mt ting ngi ni, ch c
ting sui rc rch chy v chic transitor ang pht mt bn nhc. Mnh khng nghe nhan nhng
ch bit khc nhc m du, mt m nh cnh ng la xanh m trong sng chiu. Bt gic mnh
qun i tt c, qun ci khng kh nng n ang nng trn mnh sut my ngy nay.
T sng n gi ngoi lc n cm, ba ch em mi a ngi mt gc, mt m m theo di pht hin
ch. Mnh khng ri v tr quan st mt pht no nhng u c mnh li l nhng cnh ca ngy
on t sum hp. Mnh s tr v cht chiu vun xi cho t m gia nh, mnh s bit qu tng pht,
tng giy ho bnh y bi v c sng y mi hiu ht gi tr ca cuc sng. i! Cuc sng i
bng mu xng, tui tr ca bao nhiu ngi. Bit bao nhiu cuc i chm dt cho cuc i
khc c ti xanh. Min Bc i c thu ht lng min Nam khng nhi?
20.6.70
n hm nay vn khng thy ai qua. gn mi ngy k t hm b bom ln th hai. Mi ngi ra
i hn s tr v gp n bn mnh ra khi khu vc nguy him m mi ngi nghi l ip ch
im ny. T lc y, nhng ngi li m tng giy, tng pht. Su gi sng mong cho n tra,
tra mong n chiu... Mt ngy, hai ngy... ri chn ngy tri i mi ngi vn khng tr li!
Nhng cu hi c xoy trong au c mnh v nhng ngi li. V sao? L do v sao m khng ai
tr li? C kh khn g? Khng l no mi ngi li nh on b bn mnh trong cnh ny sao?
Khng ai tr li bn mnh c, my ch em hi nhau, bc bi, gin hn ri li bt ci, n ci qua
hai hng nc mt long lanh, chc trn ra trn mi mt.
Hm nay go ch cn n mt ba chiu na l ht. Khng th ngi nhn thng binh i c. M
nu i, mt ngi i th khng m bo. ng i trm nghn nguy him. Cn nu i hai ngi th
b li mt ngi, nu c tnh hung g xy ra th sao? V khng ni g xa xi, trc mt tri s p
nc xung, mt mnh loay hoay lm sao cho kp. Chng nylon trc th s my bay? Cui cng
cng phi hai ngi i. Ch Lnh v Xng ra i, mnh ng nhn hai ch qun xn trn trn v, ln li
qua dng sui nc chy rn rn, t nhin nc mt mnh rng rng.
Bt gic mnh c kh cu th:
By gi tri bin mnh mng
Bc i c thu tm lng tr th...
Khng, mnh khng cn th di na, mnh ln, dy dn trong gian kh nhng lc ny y sao
mnh cm thy thm kht n v cng bn tay chm sc ca mt ngi m m thc ra l mt bn tay
ca mt ngi thn hay t hn ch l mt ngi quen cng c. Hy n vi mnh, nm cht bn
tay mnh trong lc c n, truyn cho mnh tnh thng, sc mnh vt qua nhng chng ng
gian kh trc mt.

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Tp 19
ng sau cun Nht K

Nht k chm dt ngy 20.6.1970.
Hai ngy sau, ngy 22.6.1970 ch ti hy sinh. Mi my thng sau gia nh ti mi bit tin d. Hm
l mt ngy u ng, c my ngi khch n gp gia nh. M ti ng vt xung ging, lng
i khng ni c cu no. Nhng m ti khng khc. M ti l mt ngi ph n t ni, y ngh
lc v y l tr. C l ni au kt li trong tim thnh mt khi rn chc, k t m ti cng t
ni v hu nh ti khng thy m ti ci.
Giy bo t khng ni r hon cnh ch ti hy sinh. ng i cng mi ngi ni mt khc. Ngi
th k trn ng v ng bng xin tip t cho bnh x, ch ti gp phc kch ca M, ch bo ng
cho ng i chy thot v li ym tr ri hy sinh. Ngi khc k bnh x b ch tp kch, ch hy
sinh bo v thng binh. C ngi li k ton cng tc ca ch c bn ngi, hy sinh ba, ch cn
mt ngi thot, l ch y t Nguyn Th R. Cuc chin tranh qu khc lit, s hy sinh din ra
tng ngy tng gii ch ti ho ln trong trong mun ngn ngi lng l hy sinh v T quc ngi
ta c th ln ln trng hp ny vi trng hp khc. C mt iu chc chn l ch ti hy sinh trong
t th ng u vi gic. Mt vt n su hom, ghim ngay gia trn ch - iu ny khi m v ti
ln vng ni Ba T a ch v, ti nhn thy. Anh Tm, B th Huyn u c Ph hin nay
cho bit anh c nghe k li trc khi hy sinh ch cn h vang H Ch Minh mun nm. o
quc M. Ti cng khng r c phi l s tht, hay ch l mt huyn thoi m ngi dn c Ph
yu thng ch k li cho th h sau nghe v mt n bc s ngi H Ni tr trung, xinh p chin
u v nm li trn qu hng h - trn mnh t c Ph m ch coi l qu hng th hai ca
mnh.
* * *
Sau bao m Fred thc cng Nguyn Trung Hiu c cun nht k th nht, cun nht k cng
ngi vit nn n tr thnh iu b mt ring ca hai ngi lnh. Thng 10 nm y, Fred li c
c mt thng tin v tc gi cun nht k. Mt m, trong khi ch trn nh m mn, Fred ngi
cnh mt ngi lnh M. Hai ngi k li cho nhau nghe nhng trn nh m h tri qua. Ngi
lnh n k cho Fred nghe mt trn nh l lng m anh ta tham d. l mt trn nh khng cn
sc gia 120 lnh M vi mt ngi ph n. Anh ta t li ngi con gi nh nhn vi chic ti vi
bt trn ngi, trong ng vi quyn s nh c v nhng s vt thng v phc iu tr. Fred
sng s hiu rng anh ang c nghe k v nhng giy pht cui cng ca tc gi cun nht k
m nh anh my thng nay. Liu c phi l s tht?
Sut bao nhiu nm Fred bn khon vi ngh y. Sau khi lin lc c vi gia nh ti, Fred vit
cho m ti bc th sau:
20h 27, Ch nht 1.5.2005
Tha b Trm.
Ti mong rng th ny s khng em n cho b ni bun m ch l nim t ho ca mt ngi m
sinh ra mt ngi con gi rt c bit. Ti cn phi ni li vi b iu m bao nm qua ti vn
tin. l trng hp hy sinh ca con gi b. Ti ang ngi ch mt trn nh cng mt n v lnh
M. Ngi bn cnh ti l mt ngi lnh v chng ti ni vi nhau v nhng trn nh tng tham
d. Ngi lnh k cho ti nghe v mt trn chin u l lng gia n vi ca anh ta gm 120
ngi n ng vi mt ngi ph n. n vi ca anh ta gp nhiu lu tri trong rng su trn vng
ni pha ty huyn c Ph. Ngay Lp tc c mt ngi n sng vo h. Ngi lnh thy r nhiu
ngi ang chy trong rng trn thot v mun bt h, v th h ku gi ngi ang bn hy u
hng, nhng p li li ku gi u hng l thm rt nhiu vin n bn vo h. y l mt ngi
rt anh hng bi v lnh M c trang b rt nhiu v kh vy m phi kh lu mi c th chn li
mt tay sng duy nht. Khi thy b bn tip, lnh M bn bn tr v tay sng kia trng n. Nhng
ton lnh M khng bt c ai khc na. Khi n c ni ngi kia nm ton lnh M nhn thy
ngi ang bo v cc bnh nhn trong mt bnh vin. Trn xc ngi ph n c mt khu
CKC v mt ci ti vi bt ng vi cun s v sch v.
Trong chin tranh nhim v ca ti l kim tra tt c cc giy t ti liu bt c ca ch. Nhng
iu ngi lnh k cho ti nghe chc chn l ci cht ca ngi ph n c cun nht k ti nhn
c t lu sau khi ch hy sinh. Trong thi gian khng c mt ti liu no khc ging nh ngi
mnh m t, v th ti tin chc mnh c nghe ngi lnh n k v ci cht ca tc gi cun nht
k. l cun nht k th hai ca bc s ng Thy Trm.

Cc con gi b k rng mt thng sau ngy cui cng ghi trong cun nht k th hai th Thy Trm
hy sinh trong mt trn nh. V nh mt ngi bn dn ng ch ni chn ct gia nh mang hi
ct ch t Qung Ngi v vo nm 1979.
C ng ch nm trn mt dy ni cao min ty c Phi V cc bn ca chi c k li ch hy
sinh ra sao khng? Sut 35 nm nay ti vn ngh rng chc chn bc s ng cht ng nh ch
sng, hon ton khng v k, hon ton dng hin.
Nu ti c xm phm vo ring t ca b th cho php ti xin li v mong khng c iu g xu c.
Ti mang iu ny trong lng qu lu v ti vn ang i tm cu tr li.
Nhn c th ca Fred, m ti vi gi in hi li anh L Vn Chng - ngi cng cng tc trong
bnh x c Ph v a im ch ti hy sinh. Anh cho b;t ni ch ti ng xung ch cch bnh x c
nm mi mt. Hm anh cng i cng tc, mi hn mt thng sau mi v v ch c nghe k li
rng ch ti va ra khi bnh x i cng tc xung ng bng th pht hin c ch ch n sng
ngay bo hiu cho cc bn v chin u gi chn chng. Mi ngi thot c ht, ton lnh M kia
vn nm li phc thm ba ngy na mi rt lui.
Ch ti c ng bo dn tc a phng v ng i chn ct ngay ti ni ch ng xung, trn mt
nh dc ca sn ni Ba T.

Nghe ti k li nhng chi tit y, Fred vit cho m ti

9h44, Th hai, 2.5.2005
Tha b Trm.
V gi y thc mc ca ti c gii p. Trn nh m ngi lnh n t li cho ti ng l
iu xy ra. Con gi b mt mnh chin u vi 120 lnh M bo v cc bn mnh. bt c
t nc no trn th gii iu u c gi l ANH HNG v nhng ngi anh hng u c
tt c mi ngi tn knh, d ngi l n ng hay n b. Th gii phi c bit v s ng
cm ca con gi b v mi mi hc hi c iu g t tnh yu v nhng suy ngh ca ch.
Hm qua ti cng m, v v con gi i n tim. Em trai ti v v n cng i cng. Em trai ti l
Michal, thi gian chin tranh n rt nng lng mun c sang Vit Nam tham chin. Nhng cha
ti, mt s quan Hi qun cao cp, li khng mun a c ba con trai sang Vit Nam. Lc anh
trai ti v ti Vit Nam rt. V th ng dng cc th lc chnh tr ca mnh Mchael khng
tham gia vo cuc chin. Michael rt tc gin v ch quyn y. N vn tip tc tr thnh mt s quan
qun i v mi v hu nm ngoi vi hm i t sau 34 nm phc v trong Khng lc. Hm qua
lc tim n n sng ging ni vi ti rng thot tin n rt phn i nhng vic m Robert v ti
lm i vi hai cun nht k ca con gi b. N tc gin trc hnh ng ca chng ti. Ti hiu.
Du sao n cng cha tng phai nm v mn ca chin tranh. N cha tng bit n cm gic nt
tim khi nhn thy nhng ngi lnh ng xung trn trn i. V th n mi tc gin. Nhng trong ba
n vi m ti, n hiu ra hnh ng ca chng ti. Mt ngi m nhn thit phi c bit v cuc
i v nhng suy ngh ca con gi mnh. Vy l n chp nhn. Ti ngh tht bun bit bao v n
khng bit c Thy Trm dy chng ta nhng g. N khng nhn thy nhng g ti nhn thy.
N v bit bao nhiu ngi khc ch nhn thy vng ho quang ca chin tranh m khng cm thy
sai tri n th no khi mt dn tc ny i xm lc mt t nc khc. Bit bao cuc i b hu
hoi Nhng n l mt ngi lnh.
Nhng lc khng hnh ngh lut s hay khoa hc, ti tr thnh mt ngi lm vn. Nhng lc lm
vic trong vn chm sc nhng bng hoa, ti c th ngh trin min hng gi v nhng chuyn nh
th. Hm qua nhng ngh ca ti trn y v Thy Trm. Ti vn thc mc. V hm nay, mt bng
hoa p t H Ni tr li bao cu hi ngy hm qua ca ti. Thy Trm ng l ngi nh ti
ngh. Ch cht ng nh ti hnh dung qua cu chuyn ca ti vi ngi lnh n bao nhiu nm v
trc. V gi y ti bit.
V bt khc bit.

NG KIM TRM

Vng Tr Nhn
Nht K ng Thy Trm
Tp 20
Ch l ca tt c chng ta
TT - y l mt cu chuyn k l. Rt k l khi nhng ghi chp ring t ca mt c gi Vit cng li
c nhng ngi bn kia chin tuyn gn gi nh mt k vt thing ling.
Hnh nh cun nht k ti Vin lu tr Lubbock, Texas (M)


Thy Trm khng nh vit cho c th gii ny c, nhng c l chnh v th m nim tin su thm
ni ch c vit ra mt cch chn phng, r rng v ti thy ch c dng cm theo ui
nim tin y trong trn th thch cui cng.... Trong l th gi cho ngi m ca ngi mt h
vit vy, ngy 28-5-2005.
35 nm tri qua, nhng c mt ngi con gi nh th va bt ng tr li...
Sng 25-4-2005, ti nhn c mt c in thoi bt ng. l in thoi gi n t vn phng
Quaker (1) H Ni. Ngi ca vn phng bo tin hin c mt ngi M ang gi cun nht k ca
ch gi ti - lit s ng Thy Trm. Ch Thy ca chng ti.
Ch ti hi sinh nm 1970 ti chin trng Qung Ngi. Cng hin ca ch ti ghi trong h s ngh
truy tng Huy chng khng chin chng M hng nh rt n s: bc s, hi sinh ti chin trng.
Thi gian cng tc: nm nm, ba thng, nm ngy...
Nc mt ca ngi cu chin binh
Trung tun thng 3-2005, mt cuc hi tho thng nin v chin tranh VN c t chc ti Trung
tm Vit Nam - i hc Texas, M. Rt nhiu ngi n d. Ti hi tho, ngi ta tho lun v
chin tranh VN nhiu kha cnh khc nhau. Frederic Whitehurst (2) v Robert Whitehurst (3)
n vi bi ni v nht k ca mt n bc s Vit cng m Frederic nhn c khi tham gia chin
tranh VN...
Ted Engelmann (4) l mt trong nhng ngi c mt hi tho. Ba ngy sau khi hi tho kt thc,
Ted sang VN. H Ni, anh nh mt ngi bn lm vn phng Quaker H Ni tm gip gia
nh bc s ng Ngc Khu. Nhng nhn vin y rt nhit tnh, ln theo manh mi t i c trong
cun nht k, h tm sang tn ng Anh, ni b ti lm vic t gn 50 nm trc. Nhng ,
ngi duy nht lm vic cng thi vi b ti cng ngh hu t nm 2000.
Bnh vin ng Anh c ngi v tn qu ng hi a ch gia nh ti. ng li ch sang Trng
i hc Dc H Ni, ni m ti cng tc trc khi v ngh hu t 20 nm trc. C nh th, bao
tri tim nhn hu chuyn tip cho nhau tn hiu cui cng gip Ted tm c gia nh ti v
trao li chic a CD cha ng tm huyt ca ngi vit nht k 35 nm v trc.
Nhng ngy sau ti nhn c rt nhiu th ca hai anh em Frederic Whitehurst v Robert
Whitehurst. H k v nhng nm thng VN v hnh trnh bao nm qua h tm kim gia nh ti
nh th no. C nhng lc h tng nh tuyt vng khng th no tm c gia nh ti, s rng
khi h cht i, hai cun nht k ca ch ti s nm trong ng giy m bnh thng khng ai bit
n, b qung i, b mc nt, b qun lng.
H ni vi ti rng v khng cn hi vng tm c gia nh ti, h c nh in hai cun nht k
thnh sch c th gii c bit v mt n bc s cng sn ngi H Ni sng v cht ra
sao. H mong rng t cun sch s nghip y t ca ch ti s cn c tip ni... V trong ni
tuyt vng nh th, h trao tng hai cun nht k cho Vin lu tr v VN Lubbock ti Trng i
hc Tng hp Texas, chng c th c gn gi v chm cht hn kh nng h c th lm c.

Li cui: Cm n bn theo di ht cun truyn.
Ngun: http://vnthuquan.net
Pht hnh: Nguyn Kim V.
nh my : T vn Hng
Ngun: Th vin E. Book.com
c bn: Ct.Ly a ln
vo ngy: 20 thng 9 nm 2005

Nhật Ký Đặng Thùy Trâm - Vương Trí Nhàn

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Nhật Ký Đặng Thùy Trâm - Vương Trí Nhàn

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Nht K ng Thy Trm Vng Tr Nhn

To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net

You might also like