Tke BCVT

PGS.
TS NGUYN NG QUANG

THNG K
BU CHNH VIN THNG

NH XUT BN GIAO THNG VN TI
H NI- 2007

1. Thng tin v tc gi
Gio trnh : Thng k Bu chnh vin thng. Nh xut bn Giao thng
vn ti nm 2007.
Ch bin. PGS TS Nguyn ng Quang
Email: quangnguyen66@gmail.com
2. Phm vi v i tng s dng gio trnh
+Gio trnh c s dng lm ti liu hc tp v tham kho cho cc
chuyn ngnh Kinh t BCVT, Qun tr kinh doanh vin thng, Qun tr
kinh doanh bu chnh
+Cc t kha: Sn lng dch v BCVT, doanh thu BCVT, cht
lng dch v bu chnh vin thng, ti trng, lao ng, h s hp dn, gi
thnh dch v
+Kin thc yu cu cc mn hc trc: Nguyn l thng k kinh t;
xc sut thng k; Kinh t BCVT; mng v dch v bu chnh vin thng;
quy trnh khai thc dch v BCVT
+Tn nh xut bn: Nh xut bn giao thng vn ti.

THNG K BCVT
JC 1JC
Trang
Loi noi du 3
Muc luc 5
Chuong 1. THONG K MANG LUI BUU CHINH - VIN THNG 7
1.1. Doanh nghip Buu chinh Vin thng va mang Buu chinh Vin thng -
1.2. Thng k co so ha tng mang Buu chinh Vin thng 10
1.3. Thng k phat trin mang luoi Buu chinh Vin thng 15
1.4. Danh gia k hoach phat trin mang luoi Buu chinh Vin thng 17
1.5. Thng k cht luong phuc vu cua mang Buu chinh Vin thng 18 -
Chuong 2. THONG K KHOI LUONG SAN PHAM BCVT 23
2.1. Dc dim san phm Buu chinh Vin thng va nhim vu thng k -
2.2. Danh muc san phm Buu chinh Vin thng 24
2.3. Thng k khi luong san phm Buu chinh Vin thng 26 -
2.4. Thng k thuc hin k hoach va bin dng khi luong
san phm dich vu Buu chinh Vin thng 36 -
2.5. Nghin cuu su khng dng du cua tai trong 38
2.6. Nghin cuu cu truc san phm, dich vu Buu chinh Vin thng 41
2.7. Thng k nghin cuu h s hp dn 45
Chuong 3. THONG K CHAT LUONG DICH VU BCVT 48
3.1. Nhim vu thng k cht luong dich vu Buu chinh Vin thng -
3.2. H thng cac chi tiu cht luong dich vu Buu chinh Vin thng 49
3.3. Thng k cht luong dich vu buu chinh 51
3.4. Thng k cht luong dich vu vin thng 55
3.4.1. Thng k cht luong dich vu din bao, Iacsimile (Eax) -
3.4.2. Thng k cht luong dich vu din thoai 57
3.4.3. Thng k cht luong dich vu din thoai VoIP 71
3.4.4. Thng k cht luong dich vu Internet 75
Chuong 4. THONG K TAI SAN CO DINH TRONG BCVT 86
4.1. Thng k tai san c dinh trong Buu chinh-Vin thng -
4.1.1. Khai nim tai san c dinh -
4.1.2. Phn loai tai san c dinh trong Buu chinh Vin thng 87
4.1.3. Nhim vu thng k TSCD -
THNG K BCVT
4.1.4. Thng k s luong va gia tri tai san c dinh 88
4.1.5. Thng k hiu qua su dung TSCD trong Buu chinh Vin thng 96
4.2. Thng k tai san luu dng trong Buu chinh Vin thng 100 -
4.2.1. Tai san luu dng va nhim vu thng k -
4.2.2. Thng k kt cu tai san luu dng 101
4.2.3. Thng k tinh hinh cung cp, du tru vt tu va su dung vt tu
dam bao cho hoat dng san xut kinh doanh 102
Chuong 5. THONG K LAO DONG & THU NHAP
CUA NGUI LAO DONG 104 104
5.1. Thng k lao dng -
5.1.1. Nhim vu thng k lao dng -
5.1.2. Thng k s luong, co cu va bin dng lao dng -
5.1.3. Thng k tinh hinh su dung thoi gian lao dng
cua doanh nghip Buu chinh Vin thng 110
5.2. Thng k nng sut lao dng 115
5.2.1. Nhim vu cua thng k nng sut lao dng -
5.2.2. Phuong phap tinh nng sut lao dng -
5.2.3. Nghin cuu su bin dng cua nng sut lao dng 117
5.3. Thng k thu nhp cua nguoi lao dng 119
5.3.1. Thng k qu luong va tin luong binh qun -
5.3.2. Thng k thu nhp cua nguoi lao dng 124
5.4. Thng k diu kin lao dng va thuc hin ch d bao h,
bao him lao dng -
Chuong 6. THONG K DOANH THU, CHI PHI , GIA THANH VA HIEU QUA
SAN XUAT KINH DOANH BUU CHINH-VIN THNG 127
6.1. Thng k doanh thu Buu chinh Vin thng -
6.2. Thng k chi phi va gia thanh san phm Buu chinh Vin thng 129
6.3. Thng k hiu qua san xut kinh doanh doanh nghip Buu chinh Vin thng 139
Tai liu tham khao 143
THNG K BCVT

Thng k Buu chinh Vin thng la mt mn hoc nm trong chuong trinh dao tao
cua nganh Kinh t Buu chinh Vin thng, Quan tri kinh doanh Buu chinh, Quan tri kinh
doanh Vin thng.
Mn hoc co muc dich trang bi cho sinh vin nhung kin thuc co ban va nhung
phuong phap thng k cn thit d thng k kt qua san xut kinh doanh, cac yu t san
xut kinh doanh cua doanh nghip Buu chinh Vin thng (BCVT), cng nhu cac
phuong phap d xu ly nhung tai liu thng k thu thp duoc.
Giao trinh duoc bin soan do giang vin cua b mn Kinh t Buu chinh Vin
thng, PGS TS. Nguyn Dng Quang thuc hin.
Trong qua trinh bin soan giao trinh, mc du tac gia d co rt nhiu c gng,
nhung khng tranh khoi nhung thiu sot. Tac gia mong mun nhn duoc nhung y kin
dong gop cua ban doc d trong ln xut ban ln sau giao trinh duoc hoan thin hon.
BO MN KINH TE BCVT
TRUNG DAI HOC GIAO THNG VAN TAI
THNG K BCVT
THNG K BCVT7
CHUONG 1
TMG K
AG HLL CMM- !IL
TMG
1.1. DOM GMIJP HLL CMM 1IL TMG1 AG HLL
CMM !IL TMG
1.1.1. DOAAH ACHIEF BUU CHINH 1IEN 1HONG(BC11)
Cac doanh nghip Buu chinh Vin thng la di tuong co ban cng tac quan ly vn hanh
khai thac mang luoi. Cng tac t chuc khai thac, vn hanh mang va tt ca hoat dng san
xut truyn dua tin tuc du do cac doanh nghip Buu chinh Vin thng tin hanh.
Doanh nghip BCVT la doanh nghip duoc thanh lp va hoat dng theo quy dinh cua
phap lut trong cac linh vuc cung cp dich vu Buu chinh Vin thng; san xut thit bi,
vt liu Buu chinh Vin thng; xut nhp khu, cung ung thit bi, vt liu Buu chinh
Vin thng; tu vn, khao sat va thit k, xy dung cng trinh Buu chinh Vin thng.
Trong thng k Buu chinh Vin thng, cac doanh nghip Buu chinh Vin thng
bao gm:
Buu chinh 1it Nam: la doanh nghip nha nuoc v buu chinh duy nht duoc
thanh lp theo quy dinh cua phap lut d cung cp dich vu buu chinh cng cng.
Doanh nghip kinh doanh dich vu chuvn phat thu: doanh nghip thuc moi
thanh phn kinh t kinh doanh dich vu chuyn phat thu trong nuoc
Doanh nghip cung cap ha tang mang vin thong: la doanh nghip nha nuoc
hoc doanh nghip ma vn gop cua nha nuoc chim c phn chi phi hoc c phn dc
bit, duoc thanh lp theo quy dinh cua phap lut d thit lp ha tng mang va cung cp
dich vu vin thng.
Doanh nghip cung cap dich vu vin thong: la doanh nghip thuc moi thanh
phn kinh t duoc thanh lp theo quy dinh cua phap lut d cung cp dich vu
vin thng.
Hin nay tai Vit Nam co cac doanh nghip cung cp dich vu BCVT nhu Tp doan
BCVT Vit Nam (VNPT), Cng ty c phn dich vu BCVT Sai Gon (SPT), cng ty Vin
thng din luc (EVN), Tng cng ty vin thng qun di (Viettel), cng ty vin thng
Hang hai (Vishipel), Cng ty c phn vin thng Ha Ni (HanoiTelecom), v.v.
Trong cac doanh nghip BCVT thi Tp doan BCVT Vit Nam la doanh nghip cung
cp nhiu loai hinh dich vu nht, co quy m lon nht, chim thi phn lon nht trong
tng doanh thu toan nganh BCVT.
8THNG K BCVT
Cac doanh nghip cung cp dich vu Buu chinh Vin thngdam bao vic cung cp dich
vu Buu chinh Vin thngcho nhn dn va nn kinh t quc dn trn co so hop dng
cung cp dich vu va theo yu cu cua nha nuoc.
Doanh nghip Buu chinh Vin thngco tu cach phap nhn, duoc su dung quyn va thuc
hin nghia vu cua minh khi tin hanh hoat dng san xut kinh doanh.
Nhim vu chu yu cua doanh nghip Buu chinh Vin thngla dam bao vic thoa mn tt
ca nhung nhu cu cua nn kinh t quc dn va cua nhn dn v dich vu Buu chinh Vin
thng voi cht luong cao, voi chi phi nho nht, tng phn dong gop vao su phat trin
kinh t - x hi cua dt nuoc va dam bao vic nng cao muc sng cua nguoi lao dng
trong nganh.
Thong k Buu chinh 1in thong cung cap thong tin v so luong va thanh phan cac
doanh nghip Buu chinh 1in thong.
S luong cac doanh nghip BCVT duoc xac dinh vao mt ngay c dinh trong
nm(thng thuong la vao ngay cui cung cua nm bao cao).
Thanh phan cua cac doanh nghip cung cap dich vu Buu chinh-Jin thong duoc nghin
cuu bng phuong phap phan to theo nhiu loai tiu thuc.
1heo dc dim va so luong san phm dich vu Buu chinh Vin thng phn thanh
2 nhom:
- Ahom 1. la cac doanh nghip tng hop cung cp nhiu loai dich vu: vin
thng, buu chinh. Vi du nhu VNPT, SPT, Viettel, cac buu din tinh, thanh
ph...
- Ahom 2. la cac doanh nghip chi cung cp mt vai loai hinh dich vu (vi du
EPT, NETNAM,...)
Cac doanh nghip cung cp dich vu Buu chinh Vin thng con duoc phn t
phu thuoc vao khoi luong san pham tinh bng don vi gia tri.
- Doanh nghip chim thi phn khng ch (Trn 30 san luong hoc doanh
thu cua mt loai hinh dich vu nao do).
- Doanh nghip khng chim thi phn khng ch.
Vic phn chia cac doanh nghip cung cp dich vu thanh cac t cho phep danh gia kha
nng san xut kinh doanh cua cac doanh nghip va rt cn thit khi nghin cuu cac chi
tiu kinh t cua doanh nghip, tim ra ngun du tru nng cao nng sut lao dng, giam
gia thanh san phm va nng cao hiu qua san xut kinh doanh.
Thng tin v s luong doanh nghip, don vi cung cp dich vu co trong bao cao thng k
va duoc cu thanh tu cac phn sau:
- S luong doanh nghip cung cp dich vu Buu chinh,
- S luong doanh nghip doanh nghip kinh doanh dich vu chuyn phat thu;
- S luong cac doanh nghip cung cp ha tng mang vin thng;
- S luong doanh nghip cung cp dich vu vin thng;
D danh gia muc d dam bao cung cp dich vu vin thng(din thoai, Iax, truyn s
liu, Internet,...) cho khach hang trong bao cao thng k con co nhung thng tin v s
THNG K BCVT9
luong cac doanh nghip cung cp dich vu din thoai c dinh, din thoai di dng, dich vu
Internet,...
Vic thng k ban du v cac doanh nghip BCVT duoc tin hanh trn co so s liu v
h so, giy phep dng ky kinh doanh cua tung doanh nghip. Trong nhung tai liu nay
cn chi r: tn dia du hanh chinh ma doanh nghip, co so Buu chinh Vin thngphuc
vu, loai doanh nghip (buu chinh Vit Nam, doanh nghip kinh doanh dich vu phat
chuyn thu, doanh nghip cung cp dich vu vin thng v.v..), thoi gian hoat dng cua
doanh nghip.
Tt ca cac thng tin v s luong cac doanh nghip, co so cung cp dich vu BCVT duoc
phan tich bng dv so thoi gian, cho chung ta bit duoc toc do phat trin, tinh hinh
canh tranh trn thi truong BC11, cng nhu kha nng cung cp dich vu Buu chinh Vin
thngcho nn kinh t quc dn va nhn dn cua nganh BCVT.
1.1.2. MANG BUU CHINH 1IEN 1HONG
Mang Buu chinh Vin thng Vit Nam bao gm mang Buu chinh va mang Vin thng.
Mang Buu chinh la tp hop cac dim thng tin duoc sp xp theo mt trt tu nht dinh
va duoc kt ni voi nhau bng cac duong truyn dn lam nhim vu truyn dua tin tuc.
Mang buu chinh bao gm mang buu chinh cng cng, mang chuyn phat va mang buu
chinh chuyn dung.
- Mang Buu chinh cong cong bao gm cac trung tm k thut, khai thac, vn
chuyn va diu hanh Buu chinh, cac tuyn duong thu, h thng buu cuc, dim
phuc vu va cac dai ly duoc t chuc trong ca nuoc.
- Mang chuvn phat. do doanh nghip thuc moi thanh phn kinh t xy dung
va quan ly d cung cp dich vu chuyn phat thu theo quy dinh cua phap lut
v buu chinh, vin thng va cac quy dinh khac cua phap lut v Buu chinh
Vin thng.
- Mang buu chinh chuvn dng cua cac co quan Dang, Nha nuoc, luc luong v
trang nhn dn duoc thit lp d phuc vu nhu cu thng tin cua cac co quan t
chuc do.
Mang vin thng bao gm mang vin thng cng cng, mang vin thng dung ring va
mang vin thng chuyn dung la tp hop cac thit bi vin thng duoc lin kt voi nhau
bng cac duong truyn dn.
- Mang 1in thong cong cong la mang vin thng do doanh nghip vin thng
thit lp d cung cp dich vu vin thng, bao gm h thng duong truc vin
thng quc gia (h thng chuyn mach, truyn dn lin tinh va quc t), h
thng ni tinh, ni hat, h thng cac dim phuc vu va h thng cac thit bi du
cui.
- Mang vin thong dng ring. la mang vin thng do co quan, t chuc, doanh
nghip hoat dng tai Vit Nam thit lp d dam bao thng tin cho cac thanh
vin cua mang, bao gm cac thit bi vin thng duoc lp dt tai cac dia dim
xac dinh khac nhau va duoc kt ni voi nhau bng cac duong truyn dn do co
quan, t chuc, doanh nghip thu hoc xy dung.
10THNG K BCVT
- Mang vin thong chuvn dng. la mang vin thng dung d phuc vu thng tin
dc bit cua cac co quan Dang, Nha nuoc, phuc vu thng tin quc phong, an
ninh.
Cung voi su phat trin nn kinh t va doi sng x hi, nhu cu v cac loai dich vu Buu
chinh Vin thngkhng ngung tng ln dn toi su phat trin khng ngung cua mang
luoi Buu chinh Vin thng.
Tu nhung dc thu cua vic t chuc va khai thac, cng nhu h thng quan ly cua nganh
BCVT, mang Buu chinh Vin thng duoc chia thanh mang lin tinh, ni tinh, ni hat,
mang quc t.
1.1.3. AHIEM 1U 1HNG KE MANG BUU CHINH 1IEN 1HONG
D co th dap ung duoc nhu cu cua nn kinh t quc dn va cua nhn dn, mang Buu
chinh Vin thngtrong ca nuoc cng nhu cac vung ring bit cn phai dam bao nhung
yu cu v tinh hiu qua khi cung cp cac loai dich vu, cng nhu cht luong phuc vu
khach hang. Nhung yu cu do la:
- Cac dim phuc vu, thit bi du cui phai duoc b tri gn nht toi ngun thng
tin.
- Dam bao cht luong cao khi t chuc mang luoi.
- Trang bi cac thit bi k thut va cac knh thng tin co hiu qua cao;
- Dam bao vic nng cao hiu qua kinh t quc dn cua nganh Buu chinh Vin
thng.
Thng k mang Buu chinh Vin thngnhm nghin cuu vic thuc hin nhung yu cu
do nhu th nao trn tt ca cac giac d quan ly va k hoach hoa mang Buu chinh Vin
thng. Trn co so nhung s liu quan sat duoc, thng k co nhim vu lam sang to, su
phat trin mang luoi va dich vu dap ung duoc muc d nao nhu cu cua nn kinh t
quc dn va nhn dn. Nhung s liu thng k cho phep tinh toan nhung chi tiu, dc
trung cho cht luong t chuc mang, muc d dap ung nhu cu v cac loai dich vu Buu
chinh Vin thng, nhung thng tin d danh gia trang thai cua mang BCVT va lp k
hoach phat trin mang luoi BCVT.
Voi su tro giup cua cac phuong phap thng k, thng k BCVT tin hanh thu thp va h
thng hoa nhung thng tin v qua trinh va kt qua thuc hin k hoach phat trin mang
luoi theo tung thanh phn cu thanh mang luoi. Dua vao nhung s liu thng k mang
Buu chinh Vin thng, xac dinh hiu qua cua vic phat trin mang luoi, lam sang to van
d, vic xav dung va phat trin mang luoi moi loai hinh dich vu d hop lv toi muc do
nao, bng cach nao d nng cao cac chi tiu, dc trung cho muc d phat trin cht luong
k thut cua mang luoi.
Nhu vy, nhim vu chu yu cua thng k mang Buu chinh Vin thngla:
- Biu thi dc tinh cua cac thit bi kv thuat hin co cua mang luoi,
- Aghin cuu muc do phat trin cua mang luoi,
- anh gia thuc hin k hoach phat trin mang luoi,
- anh gia chat luong phuc vu, toc do truvn tin, do an toan, chinh xac, do on
dinh va tinh kinh t.
THNG K BCVT11
1.2. TMG K M TG CO SO MG HC1T
1.2.1. THNG KE HA 1NG CO SO MANG BUU CHINH
1.2.1.1. Mang buu cuc, dim phuc vu
Mang buu cuc bao gm: cac trung tm k thut, trung tm vn chuyn, trung tm diu
hanh buu chinh, cac buu cuc thuc hin vic nhn gui, khai thac va phat buu phm, buu
kin, phat hanh bao chi, chuyn tin, cac thung thu cng cng va cac dai ly, dim Buu
din vn hoa x.
Mang buu cuc, dai ly, dim Buu din vn hoa x, thung thu buu chinh la b phn cua
mang luoi co nhim vu truc tip phuc vu khach hang mt loai hinh dich vu Buu chinh
Vin thng nao do. Cac dim phuc vu duoc phn b tai noi tp trung nhiu nguoi su
dung dich vu Buu chinh Vin thng.
Cac dim phuc vu trong buu chinh duoc phn loai theo kha nng va s luong dich vu
cung cp nhu dim cung cp nhiu loai hinh dich vu (buu cuc, dai ly, dim Buu din
vn hoa x), dim cung cp mt loai dich vu(thung thu buu chinh).
Theo tinh cht hoat dng va quy m cua dim phuc vu, cac dim phuc vu con duoc
phn thanh buu cuc cp 1, buu cuc cp 2, buu cuc cp 3, dai ly, dim buu din vn hoa
x.
Tuy theo dc dim lao dng su dung trong cac dim phuc vu, cac dim phuc vu con
duoc chia thanh dim phuc vu su dung lao dng trong nganh(buu cuc), dim phuc vu su
dung lao dng ngoai nganh (dai ly, dim Buu din - vn hoa x).
Cac doanh nghip khi thng k s luong buu cuc, dim phuc vu su dung biu mu sau:
BANG THONG K SO LUONG
BU U CUC DIEM PHUC VU & THING THU CNG CONG
Phn loai S luong
Buu cuc giao dich
Buu cuc ngoai dich
Buu cuc cua khu bin gioi
Buu cuc cu cung cp dich vu tai chonh*:
Trong du: - Buu cuc co cung cp dich vu TKBD:
Dai ly dich vu buu chinh
Dim Buu din - Vn hoa xo
Quy giao dich luu dng, kit
Thung thu cng cng
1.2.1.2. Mang duong thu
Mang duong thu kt ni cac cac dim phuc vu voi nhau va dam bao vic truyn dua tin
tuc v mt khng gian.
Duong thu duoc hiu la tuyn duong giao thng ma phuong tin vn tai Buu chinh di
theo mt so d nht dinh giua hai dim thng tin cui cung d vn chuyn buu phm,
12THNG K BCVT
buu kin,... Cn cu vao phuong tin vn tai su dung duong thu buu chinh duoc chia
thanh: duong thu t, duong thu may bay, duong thu tau hoa, duong thu tau thuy...
- Mang duong thu buu chinh duoc chia thanh mang duong thu trong
nuoc(mang cp 1, cp 2, mang duong thu cp 3) va mang duong thu quc t.
- Mang duong thu Buu chinh duoc dc trung bng s luong duong thu (cp 1,
cp 2, cp 3) va d dai cua cac tuyn duong thu (kilmet).
1.2.2. THNG KE HA 1NG CO SO MANG 1IEN 1HONG
Ha tng co so mang vin thng bao gm cac dim phuc vu, h thng chuyn mach, h
thng cac thit bi du cui va duong truyn dn.
- im phuc vu cung cp dich vu vin thng la cac cng ty vin thng, cng ty
din bao - din thoai, buu cuc, dai, tram vin thng, trung tm chm soc khach
hang, cac dai ly, may din thoai the...
- H thong thit bi chuvn mach bao gm cac tng dai. Tuy theo tinh cht hoat
dng cac tng dai duoc phn thanh: tng dai chuyn tip quc t (Gateway),
tng dai chuyn tip quc gia (Toll), tng dai HOST, tng dai ni hat.
- H thong thit bi dau cuoi bao gm h thng thit bi du cui cng cng va
thit bi du cui thu bao.
Thit bi du cui thu bao la thit bi du cui c dinh hoc di dng (may din thoai,
may Iax,... thu bao) cua nguoi su dung dich vu duoc du ni, hoa mang vao mang vin
thng cng cng thng qua dim kt cui cua mang vin thng cng cng.
Thit bi du cui cng cng la thit bi du cui c dinh hoc di dng cua doanh nghip
vin thng duoc du ni, hoa mang vao mang vin thng cng cng thng qua dim kt
cui cua mang vin thng cng cng.
- Duong truyn dn trong Vin thng la duong dy cap dng, duong truyn dn
thng tin v tinh, cap quang. Theo loai tin tuc truyn dua, duong truyn dn
con duoc chia thanh knh din thoai, knh phat thanh, truyn hinh, knh
truyn s liu... Theo pham vi hoat dng, duong truyn dn duoc chia thanh:
duong truyn dn ni hat, duong truyn dn ni tinh, duong truyn dn lin
tinh va quc t
Duong truyn dn trong Vin thng duoc dc trung bng s luong (tuyn) va dung
luong duong truyn dn(s lung E1 di voi cap quang va vi ba, s knh/km di voi
cap dng) va dung luong mang cap (s di cap gc va s di cap ngon), chiu dai
duong truyn dn (km).
Vic thng k ha tng mang BCVT duoc trinh bay theo biu mu 07/BCVT-PT
CO SO VAT CHAT KY THUAT CUA NGANH BUU CHINH VIN THNG
Nm ....
S
TT
Tn chi tiu
M
s
Don vi tinh
S
co
dn
THNG K BCVT13
31/12
A B C D (1)
I. MANG LUI CO SO BUU DIEN
1 S buu din huyn va tuong duong 1010 Co so
2 S cng ty tin hoc truc thuc 1020 Co so
3 S don vi truc thuc hach toan ring 1030 Co so
4 S dai vin thng 1040 Dai
A B C D (1)
5 S tram vin thng 1050 Tram
6 S buu cuc khu vuc 1060 Buu cuc
7 S dim buu din vn hoa x 1070 Dim
II. MAY MOC THIET BI NGANH BUU CHINH,
PHBC
1 May chia thu thuong
- S luong 2011 Cai
- S huong chia 2012 Huong
2 May chia buu kin
- S luong
2021 cai
- S huong chia 2022 Huong
3 H thng san xut phong bi 2030 H thng
4 Thit bi phuc vu DATAPOST
- May in lade tc d cao 2041 Cai
- Dy chuyn lng gp 2042 Dy chuyn
5 May in cuoc 2050 Cai
6 May xoa tem 2060 Cai
7 Cn din tu cac loai 2070 Cai
8 t tai cac loai
- S luong 2081 Cai
- Trong tai 2082 Tn
9 Xe t vn chuyn chuyn buu chinh chuyn
nganh 2090 Cai
10 t con va cac loai t khac 2100 Cai
11 Ca n, xung may 2110 Cai
14THNG K BCVT
12 M t cac loai 2121 Cai
Trong do: dung cho vn chuyn buu chinh 2122 Cai
III. MAY MOC THIET BI NGANH VIN
THNG TIN HOC
1 Tng dai din thoai c dinh cac loai
- S luong lp dt 3011 Cai
- Dung luong lp dt 3012 S
- Dung luong su dung 3013 S
A B C D (1)
Trong do: Tng dai HOST
2 Tng dai din thoai di dng cac loai
3 Tram thu phat BTS(Thng tin di dng)
4 Tng dai din bao cac loai
5 Tng dai truyn s liu
6 Trung tm nhn tin
- S luong lp dt
3061 Cai
7 Tng s may din thoai cac loai (c dinh di
dng) 3071 Cai
THNG K BCVT15
Trong do: May din thoai c dinh 3072 Cai
8 May phat v tuyn din 3080 Cai
9 May thu v tuyn din 3090 Cai
10 May thu v tuyn din lin hop 3100 Cai
11 Thit bi thng tin v tinh
- S tram 3111 Tram
- S knh 3112 Knh
Trong do: S knh lin lac trong nuoc
- S knh 3113 Knh
A B C D (1)
12 Tram VSAT 3120 Tram
13 May viba cac loai
- S luong 3131 Cai
- S tuyn 3132 Tuyn
14 Cap quang duong truc lin tinh va quc t
- S km 3141 Km
- S tuyn 3142 Tuyn
- S knh 3143 Knh
15 Cap quang ni hat
- S km
3151 Km
- S tuyn 3152 S tuyn
16 Cap dng ni hat
- S km 3161 Km
- S tuyn 3162 Tuyn
17 Ct anten tu dung 3170 Ct
18 May vi tinh dung trong quan ly 3180 Cai
19 May vi tinh dung trong san xut 3191 Cai
Trong do: Su dung tai buu cuc 3192 Cai
Thng k ha tng co so mang Buu chinh Vin thngcho phep danh gia muc d phat
trin cua mang luoi, muc d day dc cac dim phuc vu va muc d tin loi cua mang
BCVT di voi nguoi su dung dich vu Buu chinh Vin thng.
1.3. TMG K PMT TRIE MG HLL CMM 1IL TMG
16THNG K BCVT
Qua trinh phat trin mang Buu chinh, vin thng s xay ra su thay di lon v luong va
cht trong thanh phn mang luoi. Nhung su thay di do duoc thng k hang nm boi B
Buu chinh Vin thngVit Nam.
1.3.1. THNG KE FHT TRIEN MANG BUU CHINH
Su phat trin cua mang Buu chinh duoc dc trung bng mang cac buu cuc, dai lv, dim
Buu din - 1n hoa x va so thng thu buu chinh, s luong cac phuong tin vn tai va
k thut dung d vn chuyn va chia chon buu gui ( t, xe may, xe dap, toa xe lua,
may quay tem, may nng, bng chuyn, cng to no, may chia chon, may dong goi, xe
dy din.), s tuyn va tng s kilmet duong thu cp 1, cp 2, cp 3.
Cac buu din tinh, thanh ph, cac buu cuc o cac nha ga, buu cuc trung tm thanh ph,
trung tm vung noi chung la tuong di n dinh. Mang buu cuc cp 3, cac dai ly, dim
Buu din -Vn hoa x thuong thay di theo thoi gian. Su phat trin v s luong cac
dim phuc vu nhm muc dich la nng cao cht luong phuc vu va muc d tin loi di voi
nguoi su dung dich vu.
Mang phat hanh bao chi dc trung bng s luong cac cua hang va ki t ban bao, tap chi
tai cac thanh ph, nng thn.
1.3.2. THNG KE FHT TRIEN MANG 1IEN 1HONG
Mang vin thng lin tinh va quc t duoc dc trung bng chi tiu s luong va
dung luong tng dai din thoai quc t, tng dai chuyn tip quc gia (Toll), dung
luong h thng truyn dn, s knh thng tin, s kilmet cap quang,....
Mang din thoai ni hat dc trung bng s tng dai ni hat, dung luong cua tng
dai ni hat, dung luong duong truyn dn ni hat(s di cap gc, di cap ngon) va s
luong may thu bao thuc t dang hoat dng.
Mang din thoai di dng duoc dc trung boi s luong tng dai din thoai di
dng, dung luong tng dai, s tram thu phat song,...
- Su phat trin mang vin thng con duoc dc trung boi s luong thu bao co
trn mang luoi. Vic thng k s luong thu bao dich vu vin thng trn
mang co th tin hanh theo biu sau:
THNG K S LUONG THU BAO CC DJCH VJ VIEN THNG
(S liu tinh dn ngay.... thang.... nm 200....)
S
thu tu
Di tuong thu bao
S thu bao hin
dang khai thac
Ghi chu
(1) (2) (3) (4)
I DIEN THOAI CO DINH
1 Hanh chinh su nghip
2 San xut kinh doanh
3 Tu nhn
Tng
THNG K BCVT17
II DIEN THOAI DI DONG
3 Tu nhn
4 Nghip vu
5 Di dng tra tin truoc
6 Di dng thu bao ngay
Tng
III TELEX
1 Thu bao
2 Cng cng
3 Nghip vu
Tng
(1) (2) (3) (4)
IV EAX
1 Thu bao
2 Cng cng
3 Nghip vu
Tng
V INTERNET
1 Thu bao
2 Cng cng
Tng
Jic thong k ban dau cac thit bi chuvn mach, truvn dan,... duoc tin hanh trn co
so ho so kv thuat, giav phep dng kv hoat dong. Trong nhung tai liu nay cn chi r:
loai tng dai (tng dai HOST, tng dai v tinh,...), dung luong tng dai, loai phuong
tin truyn dn(cap dng, cap quang, viba, v tinh,...), chiu dai, dung luong, thoi gian
bt du khai thac. Trong cac h so k thut cng ghi nhung thay di va thng tin v
nng cp, mo rng va sua chua.
Khi nghin cuu tinh hinh phat trin mang luoi BCVT co th su dung phuong phap so
sanh hoc phuong phap dy s thoi gian. Tc d phat trin s luong cac cac dim phuc
vu, s thu bao cho phep danh gia dc dim cua qua trinh phat trin mang luoi BCVT.
1.4. DM GI K MOCM PMT TRIE MG LLI HLL CMM-
!IL TMG
1.4.1. KE HOACH FH1 1RIEN MANG LUI BCJT
18THNG K BCVT
K hoach phat trin mang luoi Buu chinh Vin thng tuc la xem xet vic mo thm cac
dim phuc vu moi, phat trin thu bao, lp moi hoc mo rng dung luong h thng
truyn dn, h thng chuyn mach, trang bi thm may moc thit bi Buu chinh Vin
thng.
Nhu vy, k hoach phat trin mang buu chinh la xem xet vic tng truong s luong buu
cuc(mo cac buu cuc moi), dai ly, dim Buu din-Vn hoa x va s thung thu buu chinh,
tng s luong tuyn duong thu, chiu dai duong thu, s luong phuong tin vn chuyn,
may chia chon...
K hoach phat trin mang vin thng lin tinh va quc t la tng s knh thng tin, mo
rng dung luong tng dai, dung luong h thng truyn dn, mo thm cac dim phuc vu
d cung cp dich vu vin thng lin tinh va quc t.
K hoach phat trin mang noi hat bao gm:
- Lp moi tng dai ni hat, mo rng dung luong tng dai ni hat, phat trin s
may thu bao, may din thoai the.;
- Mo thm cac dim phuc vu cung cp dich vu vin thng.
- K hoach phat trin mang truyn dn bao gm tng s luong, dung luong
mang cap dng ni hat, cap quang ni hat, ....
- K hoach phat trin thu bao Internet bao gm phat trin thu bao Internet
gian tip, Internet truc tip, thu bao Internet ADSL.
1.4.2. NH GI KE HOACH FH1 1RIEN MANG LUI BC11
anh gia vic thuc hin k hoach phat trin mang luoi BC11 duoc thuc hin bng cach
so sanh luong tng thuc t va dua vao khai thac trong kv bao cao voi luong tng (dua
vao khai thac) theo k hoach. Trong do su thay di s luong cac dim phuc vu cung
cp dich vu Buu chinh Vin thng, thu bao vin thng xay ra khac nhau la do cac
nguyn nhn khac nhau.
Su phat trin cac dim phuc vu cung cp dich vu Buu chinh Vin thngla kt qua cua
vic mo cac dim phuc vu moi. Co th xay ra truong hop giam s luong dim phuc vu
vi bi dong cua - truong hop nay it khi xay ra nhung cng phai thng k ring bit. Su
tng hoc giam s luong dim phuc vu do vic phn chia lai dia du hanh chinh khng
duoc phan anh trong vic thuc hin k hoach, no chi duoc phan anh vao bao cao thng
k cui ky. Vic thuc hin k hoach tng s dim phuc vu duoc tinh theo tung dim
phuc vu moi mo.
Chi tiu phat trin s thu bao trn mang vin thng lai hoan toan khac. Chi tiu nay la
kt qua cua vic phat trin thu bao khi thuc hin k hoach phat trin mang luoi va s
thu bao giam thuc t vi nhung nguyn nhn khac nhau. D giai thich duoc ni dung chi
tiu phat trin s thu bao phat trin cn phn bit thu bao hoa mang moi, va thu bao
roi mang.
Nhu vy s thu bao phat trin thuc t (s thu bao thuc tng) duoc xac dinh bng s
thu bao phat trin trong ky tru di s thu bao giam trong ky.
Ji du. S liu v k hoach phat trin s may thu bao trong mt nm tai mt don vi buu
din nhu sau:
THNG K BCVT19
- S may thu bao hin co du nm, may 25.000
- K hoach phat trin (may) 8.000
- S may:
Hoa mang moi 10.000
Roi mang 1.000
- S thu bao thuc tng:
Tuyt di 9.000
Tuong di 112,5
- S may hin co cui nm (may) 34.000
1.S.TMG K CMT LLG PMJC 1J MG HLL CMM
!IL TMG
Phat trin mang luoi nhm muc dich nng cao kha nng dap ung moi nhu cu cua x hi
v dich vu Buu chinh-Vin thng. Diu do duoc th hin trong vic nng cao kha nng
co th tip cn va su dung duoc cac dich vu Buu chinh-Vin thng, b tri cac dim
thng tin gn voi ngun thng tin(nguoi su dung), tng thoi gian lam vic cua
mang luoi.
Cac dim phuc vu cang duoc b tri gn dia dim va di tuong su dung dich vu Buu
chinh Vin thng, thi cht luong phuc vu khach hang va nn kinh t quc dn cua nganh
Buu chinh, Vin thng cang cao. Cung voi nhung diu kin do, mang Buu chinh Vin
thngcon phai dap ung duoc yu cu v tinh kinh t. Hiu qua muc d dat duoc cua
vic phat trin mang luoi phai duoc gn lin giua cht luong phuc vu cao va tinh kinh t
cua mang.
D danh gia cht luong phuc vu cua mang BCVT thuong dung cac chi tiu sau dy:
+ hm ch tiu phan nh nng lc phc v:
- Ban kinh phuc vu binh quan cua mot dim phuc vu
Ban kinh phuc vu la khoang cach tu dim phuc vu toi gioi han phuc vu cua no, tuc la
khoang cach lon nht ma mt nguoi dn o vi tri xa nht cn phai di dn dim phuc
vu do.
D tinh khoang cach trung binh giua nguoi su dung dich vu va dim phuc vu nguoi ta
su dung chi tiu ban kinh phuc vu binh quan... Chi tiu nay duoc xac dinh dua vao tinh
cht cua su phn b dn cu toi dim phuc vu. Dn cu co th duoc phn b du hoc
khng du so voi dim phuc vu. Ti uu nht la dim phuc vu cn phai duoc dt o vi tri
trung tm va co mt d dn cu lon nht.
Khi tinh toan ban kinh phuc vu binh qun cua dim phuc vu cn phai xem xet hinh thuc
phuc vu trn din tich do la vong tron hay chu nht. Di voi dim phuc vu co cu hinh
din tich phuc vu la hinh tron, ban kinh phuc vu binh qun duoc xac dinh bng
cng thuc:
R

20THNG K BCVT
s
R hay
A
S
R
.
Ji du. thanh ph X voi din tich 70 Km

2
co 18 buu cuc. Tinh ban kinh phuc vu binh
qun mt buu cuc.
s 70 / 18 3,9 Km
2
R 1,12 Km.
Nu din tich dim phuc vu co cu hinh la hinh chu nht (thuong dc trung cho cac
thanh ph voi cac ph vung goc voi nhau, ban kinh phuc vu binh qun duoc xac dinh
bng cng thuc:
2
h a
R

Trong do: a va h la chiu dai cac canh hinh chu nht.

h
a
Nu mt canh duoc xac dinh theo mt canh khac bng mt ty s
h
a
k thi:
2
) 1 (
2
) * (
2

k h h h k h a
R
Ma s ah kh
2
va
k
s
h nn
k
s k
R
2
) 1 (
Theo s liu cua vi du trn tinh chi tiu ban kinh phuc vu binh qun voi din tich phuc
vu la hinh chu nht voi k 2, tuc la chiu dai din tich phuc vu lon hon chiu rng la
2 ln:
s 70 / 18 3,9 km
2
,
k
s
h km 4 , 1
2
9 , 3
3,9 / 2 1,4 km;
a 2h 2.1,4 2,8 km
R (1,4 2,8) / 2 2,1 km,
* Din tich phuc vu binh qun mt dim phuc vu duoc xac dinh bng cng thuc:
A
S
s
Trong do: S - Din tich phuc vu cua tt ca cac dim phuc vu.
N - S luong dim phuc vu phn b trn din tich do.
THNG K BCVT21
- S dn phc v bnh qun cua mt dim phc v
Chi tiu s dn phuc vu binh qun cua mt dim phuc vu la s dn trung binh ma mt
dim phuc vu phai phuc vu. Cng thuc xac dinh nhu sau:
A
D
D
Trong do: D - Tng s dn phuc vu cua mang.
N - Tng s dim phuc vu cua mang.
Di voi mang buu chinh con co mt chi tiu danh gia nng luc hoat dng cua mang, do
la chi tiu ty l s x co bao nhn dn trong ngay. Chi tiu nay duoc xac dinh bng cach
so sanh s x co bao nhn dn phat trong ngay trn tng s x cua ca nuoc.
- At d thu bao trn 1 dn
D danh gia nng luc phuc vu cua mang vin thng nguoi ta thuong dung cac chi tiu
biu hin su so sanh s thu bao hin co trn mang voi s dn phuc vu cua mang nhu
chi tiu mt d din thoai / 100 dn, mt d thu bao Internet / 100 dn, duoc xac dinh
bng cach so sanh giua tng s thu bao din thoai, tng s thu bao Internet voi s dn
phuc vu cua mang va chi tiu s x co may din thoai/ tng s x.
Cac chi tiu tinh trn du mt nguoi dn lam co so danh gia su phat trin cua mang luoi
BCVT. Thng thuong cac chi tiu nay duoc xac dinh ring cho khu vuc thanh ph va
nng thn.
Thng qua cac chi tiu ban kinh phuc vu binh qun, s dn phuc vu binh qun cua mt
dim phuc vu va mat do thu bao trn 100 dan co th danh gia nng luc phuc vu cua
mang Buu chinh Vin thngcua cac tinh, thanh ph va trn ca nuoc. Trn co so cac chi
tiu nay dua ra cac kt lun v muc d day dc cua mang luoi Buu chinh Vin thng,
cng nhu su cn thit phai phat trin chung trong tuong lai. Cac chi tiu nay duoc su
dung trong lp k hoach phat trin mang luoi.
D danh gia muc d phat trin tuong di cua cac loai dich vu khac nhau nguoi ta tinh ty
s giua s dim phuc vu cung cp tung loai dich vu Buu chinh Vin thngso voi toan
b, vi du nhu s luong dim phuc vu cung cp dich vu vin thng trn 100 dim phuc
vu cung cp dich vu Buu chinh Vin thng.
Trong thng k BCVT bng phuong phap dv so thoi gian co th dua ra kt lun v
vic nng cao nng luc phuc vu cua mang luoi va tng kha nng co th su dung dich vu
Buu chinh Vin thng.
hm cc ch tiu thi gian hot dng cua cac dim phuc vu va tn s tac
nghip bao gm:
- Thoi gian phuc vu khach hang cua cac dim phuc vu trong ngay;
- Thoi gian hoat dng cua tung loai dich vu theo thoi gian biu;
- S ln thu gom tu thung thu buu chinh trong ngay hay trong tun;
- S ln di phat trong ngay hay trong tun;
- S chuyn thu trong ngay
22THNG K BCVT
Cac chi tiu nay duoc xac dinh ring bit cho tung khu vuc thanh ph, thi x, nng
thn, min nui, hai dao.
Nhung chi tiu dc trung cho thoi gian hoat dng cua cac dim phuc vu cung cp dich
vu Buu chinh-Vin thng rt cn thit d danh gia cht luong phuc vu cua mang Buu
chinh-Vin thng tai cac dim dng duc dn cu - cac trung tm hanh chinh. Vi du nhu
nu s ln phat thu trong ngay la 1 ln thi k hoach phat trin Buu chinh co th la phat 2
ln trong mt ngay.
Cac chi tiu danh gia thoi gian hoat dng cua cac dim phuc vu cung cp dich vu Buu
chinh Vin thngduoc tinh ring cho tung co so cung cp dich vu hay tung dim
phuc vu.
Khi thng k nng luc phuc vu va tinh hinh hoat dng cua mang buu chinh co th
thng k theo mu sau:
BANG THONG K NNG LUC PHUC VU MANG BU U CHINH
Khu vuc
S luong buu
cuc/s luong
dim BDVHX
S xo cu boo
Nhn dn trong
ngay/tng s xo
Bon konh
phuc vu
bnh qun
(km/dim)
S dn phuc
vu bnh
qun
(nguoi/dim)
(1) (2) (3) (4) (5)
Thanh thi
(1) (2) (3) (4) (5)
Nung thun
Min nyi, hai dao
Khu vuc min nyi,
xo dc bit khu
khn
BANG THONG K
TINH HINH HOAT DONG TRN MANG BUU CHINH CNG CONG
Khu vuc S ln thu gom S ln di phat
Thanh thi ./ngay ./ngay
Nung thun ./tun ./tun
THNG K BCVT23
Min nui, hai dao ./tun ./tun
Khu vuc min nyi,
xo dc bit kho khn
./tun ./tun
Cu hoi n tp
Chuong 1: Thng k mng buu chnh vin thng
1. Ni dung va phuong phap thng k co so ha tng mang buu chinh
vin thng?
2. Ni dung va phuong phap thng k danh gia phat trin mang luoi
buu chinh vin thng?
3. Ni dung va phuong phap thng k cht luong phuc vu mang buu
chinh vin thng?
THONG K BCVT23
CHUONG 2
TMG K KMI LLG
S FMA HLL CMM !IL
TMG
2.1.DC DIEA S FMA HLL CMM !IL TMG ! MIJA
1J TMG K
2.1.1. AC IEM SAN FHM BUU CHINH 1IEN 1HONG
Dc trung co ban cua san phm Buu chinh Vin thng la khng phai san phm vt cht
ch tao moi, khng phai la hang hoa cu th ma la hiu qua co ich cua qua trinh truyn
dua tin tuc.
San phm BCVT bao gm cac dich vu duoi hinh thuc truyn dua mt loai tin tuc nao do
va cho thu cac knh thng tin, thit bi Buu chinh Vin thng.
Chu ky tao ra san phm Buu chinh Vin thng bao gm nhiu giai doan cua qua trinh
san xut, bt du tu luc nhn tin tuc tu nguoi gui va kt thuc la phat cho nguoi nhn.
Hiu qua co ich cua loai dich vu nay chinh la san phm cua nganh Buu chinh
Vin thng.
Dc dim cua nganh Buu chinh Vin thng la qua trinh san xut cua no duoc phn b
trn khp lnh th dt nuoc, thm chi o tai nhiu quc gia chu khng kt thuc trong mt
doanh nghip, cng ty. Trong qua trinh san xut co nhiu doanh nghip, don vi cung
tham gia, mi mt doanh nghip, don vi thuc hin mt cng vic nht dinh trong qua
trinh truyn dua tin tuc: di, qua giang, dn. Tung don vi ring bit noi chung la khng
th tao ra san phm hoan chinh, hiu qua co ich cho nguoi su dung, nhung no thuc hin
nhung cng vic cn thit d xu ly luu luong va phuc vu h thng chuyn mach va
duong truyn dn, ma kt qua cui cung la dam bao hoan thanh dich vu - san phm
hoan chinh. Vi vy trong nganh Buu chinh Vin thng nguoi ta phn bit san phm
nganh (san phm hoan chinh) va san phm cng doan (san phm co so).
- San pham hoan chinh (san pham nganh) la kt qua co ich cui cung hoat dng
san xut cua tt ca cac doanh nghip, don vi v truyn dua cac loai tin tuc
khac nhau nhu buu phm, buu kin, din bao, din thoai...
- San pham cong doan la kt qua co ich trong hoat dng san xut cua cac don vi
co so v truyn dua tin tuc o mt giai doan nht dinh cua qua trinh san xut
hoan chinh. No co th la san phm di, dn va qua, trong mt s truong hop san
phm cng doan cng la san phm nganh.
2.1.2. AHIEM 1U CUA 1HNG KE KHI LUONG SAN FHM BC11
- Thong k va do luong khoi luong san pham hoan chinh va san pham cong
doan.
Khi luong san phm hoan chinh duoc xac dinh bng s luong tin tuc duoc truyn dua
tu nguoi gui dn nguoi nhn. Khi luong nay xac dinh trong giai doan di, khi thanh
toan tin cho tin tuc duoc gui. Dc bit cn phai chu y la khi luong san phm hoan
chinh chi co th duoc tinh o muc d doanh nghip (VNPT, SPT, Vietel,..).
Di voi cac don vi cung cp dich vu BCVT cua doanh nghip BCVT nhu cac buu din
tinh, thanh ph, khi luong san phm duoc xac dinh bng chi tiu dc trung cho kt
qua hoat dng co ich tung giai doan truyn dua tin tuc di, dn, qua giang.
Ngoai vic phn bit san phm hoan chinh va san phm cng doan BCVT, san phm
BCVT con co th phn thanh ba nhom sau:
Nhom san phm la dich vu truyn thng cua nganh BCVT duoi hinh thuc
truvn dua tin tuc (thu, buu phm, buu kin, chuyn tin, din bao, din thoai, Iax, thu
din tu,...);
Nhom san phm la dich vu thu knh thong tin va thit bi Buu chinh Vin thng
nhu may din thoai c dinh thu bao, din thoai di dng thu bao, thu bao Internet,
may din bao thu bao, may Iax thu bao, telex thu bao, knh din thoai, din bao cho
thu, knh truyn s liu cho thu ring,...
Nhom san phm la dich vu cung cp cac phuong tin thng tin dai chung (nhn
gui, chuyn, phat bao, tap chi).
Thng k Buu chinh Vin thng tinh dn va nghin cuu san phm hoan chinh va san
phm cng doan d xac dinh:
- Khoi luong san pham hoan chinh va san pham cong doan.
- Muc do va nhip do tng giam nhu cau su dung cac dich vu BC11,
- c tinh va xu huong thav doi cau truc san pham theo phan nganh, loai tin
tuc truvn dua, nhom nguoi su dung (dan cu, nn kinh t quoc dan),
- c tinh khong dong du cua tai trong o nhng thoi kv khac nhau.
- Xac dinh cau truc dong thong tin.
Trn co so cac chi tiu khi luong san phm xac dinh cac chi tiu kinh t nhu nng sut
lao dng, gia thanh san phm, hiu qua su dung vn, sut vn du tu...
Thng k khi luong san phm BCVT phai luu tru cac tai liu d phn tich tinh toan
cac chi tiu, phuc vu cho vic lp k hoach dai han, trung han, ngn han, k hoach tac
nghip, lp bao cao kt qua san xut kinh doanh trinh cp trn d theo di kip thoi va
chi dao cng tac phuc vu truyn dua tin tuc.
2.2. DM MJC S FMA HLL CMM !IL TMG
Danh muc san phm BCVT la bang lit k tn cac loai san phm cua nganh BCVT d
thuc hin tu nguoi gui dn nguoi nhn.
Tuong ung voi nhung dc dim san phm nganh BCVT co cac loai sau dy:
- Danh muc san phm hoan chinh bao gm cac loai dich vu Buu chinh Vin
thng va dich vu thu knh thng tin va cac thit bi k thut;
THONG K BCVT25
- Danh muc san phm cng doan bao gm cac loai dich vu thuc hin o mt giai
doan nht dinh cua qua trinh san xut.
Su khac nhau v danh muc san phm hoan chinh va san phm cng doan duoc th hin
bng vic so sanh duoi dy:
Danh muc san phm cng doan Danh muc san phm hoan chinh
(1) (2)
Buu chnh
Buu phm thuong, kg
Di
Dn
Qua
Buu phm thuong, kg
Buu phm ghi s, khai gia, buu gui EMS, (cai)
Di
Dn
Qua
Buu phm ghi s, khai gia, buu
gui EMS, (cai)
Buu kin (cai):
Di
Dn
Qua
Buu kin(cai)
Chuyn tin:
Di
Dn
Chuyn tin
Bao chi (to, cun):
Di
Dn
Bao chi(to)
Tui, goi thu va bao chi - qua giang -
Vn chuyn va ap tai buu chinh cung phuong tin
vn tai:
t (Kg.km)
Duong st (Kg.km)
Hang khng (Kg)
Phuong tin co gioi (Kg)
-
Vin thng
Din thoai duong dai (phut; cuc): Din thoai duong dai(Phut; cuc)
Di
Dn
Qua
Thng tin telex Thng tin telex
BureauIax BureauIax
(1) (2)
Din bao (ting; buc):
Di
Dn
Qua
Din bao(ting; buc)
Din bao bng Eax - Din bao bng Iax
Din bao quc t - Din bao quc t
Knh din bao cho thu Knh din bao cho thu
May teleIax May teleIax (may)
May nhn tin (may) May nhn tin(may)
May din thoai di dng(may) May din thoai di dng(may)
May din thoai di dng tra truoc(may) May din thoai di dng tra
truoc(may)
Trung k tng dai thu ring Trung k tng dai thu ring
Dich vu 108 Dich vu 108
Cu truyn hinh Cu truyn hinh
Thu knh truyn s liu Thu knh truyn s liu
Hp thu din tu Hp thu din tu
... ....
Thu bao Internet Thu bao Internet
Danh muc san phm cng doan BCVT duoc chi tit hoa. Tin tuc duoc phn thanh di,
dn, qua. San phm cng doan buu chinh bao gm ca vic vn chuyn buu chinh bng
cac loai phuong tin vn tai khac nhau.
Di voi cac don vi cung cp dich vu vin thng san phm con bao gm ca bao dung
cap, ct thng tin, du ni, dich chuyn, hoa mang, thu knh.
2.3. TMG K KMI LLG S FMA HC!T
Khi luong san phm BCVT co th tinh bng don vi hin vt, tinh bng don vi
gia tri, don vi hin vt quy uoc.
2.3.1. THNG KE SAN LUONG BC11
THONG K BCVT27
San luong dich vu BCVT duoc do luong duoi hinh thuc don vi hin vt. on vi hin vat
la don vi do gia tri su dung nhu s buc thu, n phm, goi nho, tui M, buu kin, s buc
din bao, s cuc, s phut din thoai... d duoc chuyn tu nguoi gui dn nguoi nhn.
- Di voi san phm la dich vu truyn dua tin tuc tu nguoi gui dn nguoi nhn
nguoi ta xac dinh san luong dich vu theo dung s luong tin tuc d truyn di
nhu tng s buu phm, buu kin, tng s cuc va phut din thoai hoc tng s
ting va s buc din bao, tng s bao phat hanh, tng s buc va trang Iax...
- Di voi dich vu thu knh thng tin, thit bi thng tin tinh theo s knh cho
thu, s may din thoai, Iax, telex,... cho thu.
Trnh t v phuong php thng k:
1. 1 buu chinh:
Buu pham thuong.
Thng k tng tt ca cac loai buu phm thuong di, dn, qua (co cuoc, nghip vu, min
cuoc), trong nuoc, quc t va duoc xac dinh nhu sau:
- Di voi cac buu cuc co san luong buu phm thuong trong ngay it thi tin hanh
thng k hang ngay. Con cac buu cuc co san luong buu phm thuong trong
ngay lon theo tung loai thi su dung phuong phap diu tra chon mu.
- Voi cac buu cuc co san luong buu phm thuong trung binh trong ngay lon hon
5000 buu phm, vic thng k duoc xac dinh bng cach cn trong luong thu.
Trong cac buu cuc co dung may quay tem thi san luong buu phm thuong co th
xac dinh bng phuong phap diu tra toan b trn co so du liu ghi trn may.
Buu pham A, ghi so, chuvn phat nhanh EMS, buu kin, chuvn tin, bao chi,
buu pham phat trong ngav.
Vic thng k duoc tin hanh bng phuong phap diu tra toan bo cn cu nhung n
phm nhu phiu gui buu phm ghi s BD1, phiu gui buu kin BK1, hoa don dich vu
buu chinh BC01, bang k va cac s sach, giy to khac(phiu chuyn buu phm ghi s
BD3, phiu chuyn buu kin BK3, bang k buu gui chuyn phat nhanh E2, phiu
chuyn tin phat hanh CT, s xut nhp buu phm ghi s, buu kin BC28, s phat hanh
bao chi PH11...), phiu bao chuyn thu BC31, phiu giao nhn tui goi BP, BK trong
chuyn thu BC37,... Vic thng k san luong cac dich vu Buu chinh duoc tin hanh
theo mu biu 02-05/GTGT-BCVT.
2. 1in thng:
Djch v din bo
Di voi dich vu din bao, vic thng k duoc thuc hin voi tt ca nhung buc din bao,
co phn thanh di, dn, qua giang. Thng k dich vu din bao phai tin hanh voi tt ca
cac loai din bao (ni tinh, lin tinh, quc t), bao gm cac buc din bao duoc truyn
va nhn bng tt ca cac phuong tin vin thng (din thoai, Iax, qua mang Gentex),
cng nhu duoc chuyn phat toi nguoi nhn qua dia chi buu chinh. Tai liu gc d tin
hanh thng k la phiu ghi din bao chuyn DB 4A, phiu ghi din bao nhn DB 4B,
VT12 (phiu ghi chuyn din bao qua mang thoai), hoa don dich vu vin thng...
Djch v fax
Thng k tt ca cac buc Iax tu may Iax cng cng, may Iax thu bao, bao gm Iax trong
nuoc va Iax quc t (s buc, s trang Iax). Tai liu gc dung d tin hanh thng k la
cac n phm s theo di Iax di EAX 4 va s theo di Iax dn EAX 3, hoa don dich vu
vin thng VT01,...
Djch v din thoi dung di, din thoi quc t
Vic thng k san luong dich vu din thoai duong dai trong nuoc va quc t duoc thuc
hin o tt ca dim phuc vu cng cng(giao dich, dai ly, may din thoai the) va tu may
thu bao c dinh. Thng k tt ca cac cuc din thoai, k ca cac cuc din thoai dng ky
tai giao dich, dai ly, dim Buu din- Vn hoa x va tu may din thoai thu bao. San
luong dich vu duoc phn t theo cac vung cuoc.
Cac cuc din thoai di lai duoc phn thanh din thoai di co cuoc va din thoai nghip
vu. Nhom din thoai di co cuoc bao gm cac cuc din thoai duoc thu bng tin mt,
bng the tra truoc, theo dng ky cua may din thoai thu bao.
Thng thuong du liu v s cuc va s phut din thoai duoc ly tu bng tu cua tng dai
din thoai.
* Djch v din thoi dung di trong nuc v quc t qua giao thc IF (!oIF).
San luong dich vu VoIP 171, 175, 177, 178, 179 duoc thng k va phn t theo tung
vung cuoc, trong nuoc va quc t. Don vi tinh san luong la s cuc va s phut dam
thoai. Thng k toan b s cuc goi va s phut dam thoai di co cuoc, di nghip vu va
dn phat sinh trong ky bao cao.
Din thoi di dng
Tt cac cuc din thoai di dng du duoc thng k bao gm s cuc va s phut din
thoai di dng ni tinh, din thoai di dng trong nuoc, din thoai di dng quc t trong
do co phn thanh din thoai di dng di co cuoc va din thoai di dng nghip vu, din
thoai di dng dn.
- Thng k s luong the din thoai di dng tra truoc cac loai ban ra trong ky.
Din thoi ni ht
Thng k s cuc va s phut din thoai ni hat phat sinh trong ky trong do co phn
thanh din thoai ni hat co cuoc va din thoai nghip vu.
Djch v Internet
- Thng k s phut truy nhp Internet theo cac phuong thuc khac nhau (Internet
tc d cao ASDL, Internet 1260, 1267, 1268, 1269,...), trong do co phn
thanh s phut truy nhp Internet co cuoc, truy nhp Internet nghip vu.
- Thng k toan b s luong the Internet tra truoc cac loai ban ra trong ky
Djch v din thoi Internet
THONG K BCVT29
Thng k toan b s phut din thoai Internet theo cac hinh thuc PC to Phone, PC to PC
trong nuoc va quc t (chiu di, chiu dn, nghip vu) phat sinh trong ky.
- Dich vu 1ruvn so liu
Thng k toan b s cuc va s phut, s Kbyte TSL trong nuoc va quc t, trong do co
phn thanh: di co cuoc, di nghip vu, dn.
- Dich vu phat song truvn hinh
Thng k s phut phat song truyn hinh trong nuoc va quc t phat sinh trong ky
- Dich vu 1ruvn hinh hoi nghi
Thng k toan b s phut truyn hinh hi nghi trong nuoc va quc t phat sinh trong ky.
3. Thng k san lung djch v thu knh thng tin v thit bj k thut
Trong kinh t va thng k BCVT khai nim "knh thng tin" duoc biu hin la san
phm, nghia la hiu qua co ich trong kt qua cua vic su dung knh thng tin cua khach
hang. Trong y nghia k thut, knh thng tin - dy la phuong tin lin lac d truyn
thng tin. Khi khach hang thu knh hoc su dung cac thit bi cua mang BCVT d lin
lac thi cn phai co tiu hao hao phi lao dng sng cua cac nhn vin nganh BCVT d
mang luoi BCVT co th vn hanh. Nhu vy, hiu qua co ich ma khach hang nhn duoc
khi su dung knh thng tin co duoc la do hao phi v lao dng vt hoa va lao dng sng
cua cng nhn cua toan nganh Buu chinh Vin thng.
Thng k san luong dich vu thu knh thng tin, thit bi k thut duoc tin hanh voi tt
ca cac doanh nghip BCVT va cac don vi truc thuc nhu cac buu din tinh, thanh ph,
cng ty din thoai- din bao, cng ty vin thng.
Vic thng k duoc tin hanh nhu sau:
- Thu bao din thoi
Thng k toan b s may din thoai c dinh thu cuoc, may din thoai ISDN, may din
thoai doanh thac, may din thoai the, may din thoai c dinh, di dng nghip vu, may
din thoai di dng thu cuoc, may din thoai di dng tra truoc, may din thoai di dng
tra truoc thu bao ngay....
- Thu bao Internet
Thng k toan b s thu bao Internet truc tip, gian tip (1260, 1260.P, 1268, 1269,
1280...), thu bao Internet ADSL, thu bao Internet nghip v.
- Djch v thu knh
Thng k toan b s knh thng tin ni hat, knh thng tin ni tinh, lin tinh, knh
thng tin quc t cho thu trong do co phn thanh knh din thoai, din bao, truyn s
liu,... cho thu.
- Thng k ton b s tram VSAT cho thu, tng dai din thoai thu bao; trung
k ni hat cho thu, may telex, Iax cho thu, thu bao Erame Relay ni tinh, lin thinh,
quc t, thu bao truyn s liu, thu bao thu din tu,...
Ngoai ra, di voi cac cng ty din thoai - din bao, cng ty vin thng san phm con
bao gm cac dich vu nhu du ni, hoa mang, dich chuyn thu bao, bao dung cap, ct
thng tin.
San luong - doanh thu Buu chinh 1in thong cua doanh nghip BC11 va cac don vi
nhu buu din tinh, thanh pho duoc thong k theo biu 02-05/GTGT-BCJT (Biu thong
k san luong - doanh thu Buu chinh 1in thong).
2.3.2. THNG KE DOAAH THU KIAH DOAAH BCJT
Voi tt ca cac uu th r rt cua minh, thng k san luong dich vu Buu chinh Vin thng
bng don vi hin vt khng cho chung ta co duoc dc trung tng hop kt qua hoat dng
cua doanh nghip BCVT, va cac phn nganh (Buu chinh, vin thng) cng nhu cac don
vi, cng ty truc thuc. Diu do han ch kha nng tinh toan va danh gia nhung chi tiu v
thuc hin k hoach, tc d phat trin, su bin dng cu truc san phm BCVT. Khng co
chi tiu gia tri khng th tinh toan va danh gia nhung chi tiu kinh t nhu nng sut lao
dng, gia thanh san phm, cac chi tiu danh gia hiu qua su dung vn c dinh, vn
luu dng...
Cng cu rt quan trong cua thong k san pham tinh bng don vi gia tri la gia ca, hay noi
dung hon la h thng gia ca.
Tn tai hai h thng gia: gia san phm hoan chinh(san phm nganh) va gia san phm
cng doan.
- Gia san phm hoan chinh la cuoc dich vu BCVT va cuoc thu knh thong tin
va thit bi kv thuat. Trn thuc t nguoi ta thit lp ra gia san phm hoan chinh
la gia cac dich vu d duoc thuc thin hoan chinh. Danh muc gia ca cac loai
dich vu nay duoc su dung chung cho vic tinh toan doanh thu (khi luong) san
phm toan mang luoi nhu la kt qua hoat dng cui cung nganh BCVT trong
nn kinh t quc dn. Song nhung gia nay khng th su dung duoc o muc d
cac don vi hach toan phu thuc, boi vi nhung tin tuc duoc cac don vi nay xu ly
chi la nhung cng doan ring bit cua qua trinh san xut.
- D thng k doanh thu san phm cua don vi hach toan phu thuc cua doanh
nghip nguoi ta xac dinh gia tt ca san phm theo danh muc san phm cng
doan(don gia). Don gia san phm cng doan chinh la chi phi do mt don vi
san phm va loi nhun dinh muc phn b cho mt don vi san phm.
Doanh thu cuoc dich vu BC11 duoc xac dinh bng cach nhn san luong dich vu voi
gia, cuoc tuong ung cua tung loai dich vu.
Doanh thu cuoc dich vu buu pham, buu kin, din bao, din thoai duong dai,..
(doanh thu cuoc) duoc tinh bng cach nhan san luong dich vu voi gia cuoc cua tng
loai dich vu tuong ung khong phu thuoc vao thoi dim tin hanh thong k.
D
ci
SL
i
C
i
Trong do: D
ci
- Doanh thu cuoc dich vu i
SL
i
- San luong dich vu i
C
i
- Gia cuoc 1 don vi san luong dich vu i
Doanh thu cuoc dich vu thu knh thng tin, doanh thu cuoc thu bao duoc tinh
nhu sau:
THONG K BCVT31
- Doanh thu cuoc thu bao (may din thoai thu bao, din bao thu bao, Iax
thu bao, telex thu bao,...) duoc xac dinh bng cach nhn s may din thoai,
din bao, Iax, telex thu bao,... voi cuoc thu bao/thang.
- Doanh thu dich vu thu knh (tram VSAT cho thu, knh din thoai cho thu,
knh din bao cho thu, knh truyn s liu cho thu,...) duoc xac dinh bng
cach nhn s knh cho thu voi cuoc thu knh/ thang.
Trong truong hop s ngay thu knh hoc s ngay thu bao hoat dng khng chn ca
thang, thi doanh thu thu knh hoc doanh thu thu bao duoc xac dinh nhu sau:
Doanh thu
thu knh
S ngay su dung
30
cuoc thu 1 knh / thang
Khi thng k doanh thu ban the cac loai, cn luu y la doanh thu thu duoc tu vic ban the
d co thu VAT. Vi vy d xac dinh doanh thu ban the chua co thu VAT cn ly doanh
thu d co thu VAT chia cho h s 1,1.
- Doanh thu san phm cng doan cua cac don vi hach toan phuc thuc cua
doanh nghip BCVT duoc tinh bng cach nhn san luong voi don gia san
phm.
Doanh thu san phm Don gia san phm san luong
Doanh thu Buu chinh 1in thong cua doanh nghip BC11 va cac don vi nhu buu din
tinh, thanh pho duoc thong k theo biu 02-05/GTGT-BCJT(Biu thong k san luong -
doanh thu Buu chinh 1in thong va thu gia tri gia tng. Xem phu luc 2.1, 2.2).
2.3.3. M1 S QUY ]NH 1E 1HNG KE SAN LUONG DOANH 1HU BC11
D thng k san luong doanh thu, cac doanh nghip BCVT, cac buu din tinh, thanh
ph, cac cng ty vin thng,... su dung biu 02-05/GTGT- BCVT Biu thng k san
luong, doanh thu BCVT va thu GTGT.
a) Mc dch, phm vi p dng
1. Mc dich:
- Phan anh san luong doanh thu va thu GTGT cac dich vu BCVT phat sinh,
kinh doanh khac va hoat dng tai chinh va thu nhp khac.
- S liu thng k biu nay la cn cu d xy dung k hoach va phuc vu cng tac
quan tri doanh nghip.
- La cn cu d tinh gia thanh, cuoc dich vu BCVT
2. Phm vi p dng:
Biu nay ap dung cho tt ca cac doanh nghip BCVT, don vi thanh vin cua VNPT co
hoat dng san xut, kinh doanh dich vu BCVT.
b) i dung
Biu thng k san luong doanh thu (biu 02-05/GTGT- BCVT) gm cac phn:
Phan I. Kinh doanh dich vu buu chinh, vin thong
* IA San luong doanh thu phat sinh
* IB Doanh thu phn chia, doanh thu giam tru
* IC Doanh thu kinh doanh dich vu BCVT thun
Phan II. Kinh doanh khac(Hach toan ring)
* IIA Doanh thu phat sinh
* IIB Doanh thu giam tru
* IIC Doanh thu kinh doanh khac thun
Phan III. Hoat dong tai chinh
Phan I1. 1hu nhap khac
Phn tng hop
Biu 02-05/ GTGT- BCVT co dang sau:
32THNG K BCVT
Don vi bao cao ................... Biu 02-05/ GTGT-BCVT
Don vi nhn bao cao...........
Cuc Thu Tinh ...................
Cuc Thng k Tinh ............
SAN LUONG DOANH THU BCVT V THUE GI TRJ GIA TNG
Thang nm (khoa s ngay cui cung cua thang)
Ngay gui: Chm nht ngay 10 sau thang bao cao
San phm di
co cuoc
Doanh thu
(chua co
thu)
Thu gia tri
gia tng
Chi tiu san phm
D
o
n

v
i

t
i
n
h
M
S a
n

l
u o
n
g
T
h
u
c

h
i
n

k
y

n
a
y
L
u

t
u

d
u

n
m
T
h
u

s
u
t

(
)
T
h
u
c

h
i
n

k
y

n
a
y
L
u

t
u

d
u

n
m
S a
n

l
u o
n
g

n
g
h
i
p

v
u

d
i
S a
n

l
u o
n
g

d
n
A B C 1 2 3 4 5 6 7 8
I. KINH DOANH
DJCH VJ BUU
CHINH - VIEN
THNG
IA. SAN LUONG
DOANH THU
PHAT SINH
1. Huu chinh
- Tem thu
-...
2. 1in thng
- Din thoai duong
dai lin tinh
S cuc
S phut
-...
THNG K BCVT33
A B C 1 2 3 4 5 6 7 8
3. Mo mng, djch
chuyn thu bao
vin thng
- Hoa mang thu
bao din thoai c
dinh
Ln
-..
4. Pht hnh bo
chi
- Bao chi trung
uong
To,
cun
-....
5. Thu khc
Tng doanh thu
kinh doanh dich vu
BCVT phat sinh
Dng
1rong do. 1hu
ngoai t (USD)
USD
IB. PHN CHIA,
GIAM TRU
DOANH THU
1. Doanh thu phn
chia
- Tra di tac
HDHTKD(BCC)
Dng
- Nhn (tra) VMS
(d bu tru s duoc
nhn va phai tra)
Dng
-....
2. Doanh thu giam
tr
- Chit khu
thuong mai
Dng
-....
Tng cng IB
Dng
Trong d: goi
t (LSD)
USD
IC. DOANH THU
KINH DOANH
DICH VU BCVT
THUAN
Dng
34THNG K BCVT
(IC IA - IB)
A B C 1 2 3 4 5 6 7 8
II. KINH DOANH
KHC (HACH
TON RING)
IIA. DOANH THU
PHAT SINH
- Tu vn thit k
cng trinh
Dng
-....
Cng thu kinh
doanh khc
Dng
Trong d: goi t
(USD)
USD
IIB. Doanh thu
giam tr
- Chit khu
thuong mai
Dng
-....
Cng doanh thu
giam tr
Dng
Trong d: goi
t (LSD)
Dng
IIC. DOANH THU
KINH DOANH
KHAC THUAN
(IIC IIA- IIB)
Dng
III. DOANH THU
HOAT DONG TI
CHINH
- C tuc, loi nhun
duoc chia
Dng
-.....
Cng doanh thu
hot dng ti
chnh
Dng
Trong d: Thu
ngoi t
USD
IV. THU NHAP
KHC
- Ban vt tu tai san
di thua
Dng
-....
THNG K BCVT35
A B C 1 2 3 4 5 6 7 8
Cng thu nhp
khc
Dng
Trong d: Thu
ngoi t
USD
.
Tng hop
Don vi
tinh
M
s
K
hoac
h
nm
Thuc
hin
ky nay
Lu
k tu
du
nm
Ty l so voi k
hoach
A B C 1 2 3 42/1 53/1
TONG DOANH THU
PHAT SINH
(IAIIA IIIIV)
Dng 980
Trong d: Thu ngoi t
(USD)
USD 985
Thu gia tri gia tng
(M 990 M 991
992 993)
Dng 990
- Thu sut 10 Dng 991
- Thu sut 5 Dng 992
- Thu sut khac Dng 993
TONG TIEN THANH
TON (995980990)
Dng 995
Thuyt minh s liu ............................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
- Thoi gian gui bao cao: Ngay 10 sau thang bao cao
- Thoi dim khoa s: Thoi gian thng k s liu thang tinh tu 0 gio 00 phut
ngay du tin dn 23 gio 59 phut ngay cui cung cua thang.
36THNG K BCVT
- Xac dinh s thu bao phat trin trong ky la hiu s giua s thu bao tng trong
ky tru di s thu bao giam trong ky(Thu bao phat trin Thu bao tng trong
ky - Thu bao giam trong ky)
2.3.4. THNG KE KHI LUONG SAN FHM 1INH BANG ON 1] HIEN
J1 QUY UC
Phuong phap thng k khi luong san phm bng don vi hin vt quy uoc dua trn co
so la, cac loai san phm khac nhau tinh bng hin vt duoc quy uoc v mt loai san
phm chung nht. Theo thng l, vic quy di duoc tin hanh di voi cac loai san phm
co gia tri su dung tuong di ging nhau. Vi du, dich vu buu phm thuong (thu, goi nho,
n phm,...) duoc tinh bng s thu thuong quy di, san phm din bao - s buc din di
quy di. Nhung khng duoc quy di nhung san phm hoan toan khac nhau. Co th quy
di cac loai buu phm thuong(thu, buu thip, n phm, goi nho, hoc phm gui cho
nguoi mu) thanh thu quy di thi duoc. Nhung quy di tt ca cac san phm buu chinh(k
ca buu kin, din chuyn tin, thu chuyn tin, bao chi) thanh thu quy di thi khng co
y nghia gi ca. San phm quy di nhu th khng h co y nghia thuc tin cng nhu kinh
t.
Vic tinh khi luong san phm bng don vi hin vt quy uoc dua trn vic su dung cac
h s quy di, cho phep chuyn di khi luong cac loai san phm khac nhau v mt
dang hin vt chung nht.
H s quy di co th duoc tinh bng cac phuong phap khac nhau, nhung thng thuong
la dua trn hao phi lao dng, tuc la xac dinh ty l hao phi lao dng sng cn thit d
thuc hin mt don vi san phm mt loai so voi mt loai khac.
H s tinh di trong mt s truong hop duoc xac dinh theo gia thanh san phm. K
thut tinh toan cng tuong tu nhu khi xac dinh dua vao tiu hao lao dng cho san phm.
Voi cac don vi BCVT vic thng k khi luong san phm tinh bng don vi quy uoc cn
thit cho cng tac k hoach hoa va xy dung dinh muc cua cac don vi, cac b phn thuc
hin qua trinh san xut, ma o dy phai thuc hin nhiu loai san phm khac nhau.
2.4.TMG K TMJC MIJ K MOCM ! BI DG S
LLG DOM TML HC!T
2.4.1. THNG KE TIAH HIAH THUC HIEN KE HOACH SAN LUONG
DOAAH THU BCJT
K hoach san luong doanh thu dich vu BC11 duoc lp theo don vi hin vt va don vi
gia tri. Thng k nhm kim tra vic thuc hin k hoach tung loai dich vu va toan b
doanh thu dich vu noi chung. Nhu vy vic danh gia thuc hin k hoach truoc ht duoc
thuc hin bng cach so sanh cac chi tiu hin vt d tra loi cu hoi, k hoach theo danh
muc dich vu d duoc thuc hin nhu th nao, va sau do bng cac chi tiu gia tri, dc
trung cho vic hoan thanh k hoach doanh thu. Trn co so do phn tich tng hop cac chi
tiu thuc hin k hoach va xu huong bin dng.
- anh gia thuc hin k hoach tng loai san pham, dich vu duoc tin hanh trn
co so nhng so liu v san luong k hoach va san luong thuc t dat duoc tinh
bng don vi hin vat, nghia la su dung chi so ca bit.
THNG K BCVT37
Ji du 2.1: San luong buu phm ghi s di theo k hoach la q
kh
6920 cai, san luong buu
phm ghi s di thuc t dat duoc la q
1
7012 cai. Nhu vy chi s hoan thanh k hoach
theo san luong buu phm ghi s di la i
q
q
1
.100 / q
0
7012.100/ 6920 101,3 .
- D danh gia tinh hinh thuc hin k hoach cua ca don vi, doanh nghip noi
chung nguoi ta su dung phuong phap chi s tng hop:
n
i
iKH ikH
n
i
i i
HTKH
q p
q p
I
1
1
1 1
Trong do: I
HTKH
Chi s hoan thanh k hoach khi luong dich vu tinh bng don
vi gia tri (doanh thu).
p
i1
- Cuoc dich vu i ky bao cao
p
iKH
- Cuoc dich vu i ky k hoach
q
i1
- San luong thuc hin dich vu vu i ky bao cao
q
iKH
- San luong k hoach dich vu i.
Nu
HTKH
I ~ 1 thi doanh nghip, don vi hoan thanh vuot muc k hoc doanh thu;
Nu
HTKH
I 1 thi doanh nghip, don vi khng hoan thanh k hoach doanh thu.
2.4.2. THNG KE BIEN NG SAN LUONG, DOANH 1HUBCJT
D danh gia su bin dng san luong cua tung loai dich vu nguoi ta su dung cac chi s ca
bit, nghia la so sanh san luong dich vu thuc hin nm bao cao so voi nm gc. Tuc la:
0
1
q
q
i
q

- Con d danh gia tinh hinh bin dng doanh thu cua ca don vi, doanh nghip
nguoi ta thuong su dung h thng chi s tng hop sau:
q p pq
I x I I hay
n
i
i i
n
i
i i
n
i
i i
n
i
i i
n
i
i i
n
i
i i
q p
q p
x
q p
q p
q p
q p
1
0 0
1
1 0
1
1 0
1
1 1
1
0 0
1
1 1
Trong do:
n
i
i i
n
i
i i
pq
q p
q p
I
1
0 0
1
1 1
Chi s phat trin, phan anh su thay di doanh thu ky
bao cao so voi ky gc do su thay di cua nhn t gia cuoc, san luong
dich vu;
38THNG K BCVT
n
i
i i
n
i
i i
p
q p
q p
I
1
1 0
1
1 1
Chi s c dinh kt cu. Chi tiu nay phan anh muc d
bin dng cua doanh thu cuoc (khi luong san phm tinh bng don vi
gia tri) do anh huong cua chi tiu gia cuoc dich vu BCVT.
n
i
i i
n
i
i i
q
q p
q p
I
1
0 0
1
1 0
Chi s anh huong kt cu. Chi tiu nay phan anh muc
d bin dng cua doanh thu cuoc dich vu BCVT do anh huong cua su
thay di co cu san phm, dich vu BCVT.
p
i1
q
i1
Doanh thu cuoc ky bao cao.
p
io
q
io
Doanh thu cuoc ky gc.
2.5. GMI CLU SJ KMG DOG DL CU TI TRG
Tai trong duoc hiu la vu cau cua nguoi su dung dich vu BCVT dn mt don vi nao do
cua nganh d duoc phuc vu trong mt khoang thoi gian nht dinh.
Dc thu cua qua trinh san xut Buu chinh Vin thng la su khng dng du cua tai trong
theo gio, theo ngay, theo tun, theo thang, theo nm. Su khng dng du cua tai trong
xay ra la do nhu cu su dung cac dich vu BCVT cua khach hang khng dng du. Trong
thoi gian cua mt ngay lam vic thuong xuyn xay ra vic tng, giam tai trong, va trong
mt s gio ring bit tai trong tp trung nhiu va dat toi muc cuc dai. Trong nhung ngay
l, ngay nghi tai trong thuong it hon, boi vi nhiu doanh nghip, cng so khng lam
vic. Tai trong trong thang con chiu anh huong boi cac nhn t thoi vu.
Nhung nhn t anh huong toi tai trong mang tinh khach quan, vi vy chung tac dng
mt cach thuong xuyn, nghia la truoc do, hin tai va trong tuong lai vn tac dng dn
su dao dng cua tai trong. Vic nghin cuu su dao dng thuc t cua tai trong cho phep
chung ta danh gia duoc su khng dng du cua tai trong trong tuong lai. Trn co so do
b tri may moc, thit bi va lao dng mt cach hop ly nht nhm d dap ung dy du nhu
cu su dung dich vu BCVT cua nn kinh t quc dn va cua nhn dn va dem lai hiu
qua kinh t cao nht di voi cac doanh nghip cung cp dich vu.
Nghin cuu su khng dng du cua tai trong co su tham gia quan trong cua thng k.
D lam nhim vu nay thng k xac dinh tt ca nhung tin tuc dn trong gio cua ngay,
trong ngay cua tun, trong tun cua thang, trong tung thang cua nm.
- Vic quan sat luong vu cau su dung dich vu BC11 dn cac don vi cung cp
dich vu, cac dim thng tin nhu trn goi la thng k tai trong.
- Su phan bo (phan to) tai trong theo gio cua ngav, theo ngav cua tuan, theo
thang cua nm cho phep chung ta thav duoc dc trung su khong dong du cua
tai trong. Trn co so nhung s tuyt di su phn b cua tai trong co th xy
THNG K BCVT39
dung biu d tai trong. Ngoai ra con xac dinh nhung chi tiu khng dng du,
h s tp trung tai trong.
Su khng dng du cua tai trong theo ngay cua tun va theo thang cua nm duoc nghin
cuu theo s liu thng k luu luong. Luu luong - do la so tin tuc thuc t duoc truvn di,
tai trong - dav la so tin tuc duoc dua dn d truvn hav chuvn di.
Thng thuong trong ngay tai trong va luu luong noi chung la gn nhu nhau. Khac nhau
co th xay ra khi luu luong dich vu duoc tinh vao ngay hm sau. Vi du nhu la 20-30
buc din bao trong tng s 10000 buc thuc t duoc chuyn vao ngay hm sau. Nhung
lai co s luong nhu vy cua ngay hm truoc duoc chuyn sang. Nhu vy, su khac nhau
giua tai trong va luu luong khng dang k va bu tru cho nhau mt cach tuong ung.
Chinh vi vy ma vic thng k ring r tai trong theo ngay la khng cn thit.
Mt vn d khac la ty l giua tai trong va luu luong theo gio trong ngay co th khac
nhau mt cach dang k. Trong mt s gio tai trong co th rt lon, va don vi cung cp
dich vu hoc h thng thit bi co th khng du kha nng d xu ly ht nhung yu cu
nay. D thuc hin tt qua trinh truyn tin tuc, don vi cung cp dich vu cn phai bit tai
trong d b tri lao dng va thit bi du cng sut, dung luong d co th xu ly toan b yu
cu cua nguoi su dung dich vu, dam bao cac chi tiu cht luong nhu nhanh chong, chinh
xac va an toan. Luu luong cang khac bit so voi tai trong, thi s tin tuc duoc truyn dua
bi chm tr cang nhiu, va luc do s vi pham cht luong cang lon.
Thng k tai trong theo gio doi hoi phai tin hanh bng phuong phap diu tra chuyn
mn, tin hanh ngu nhin trong mt tun. Hoc la tin hanh diu tra trong 1-2 ngay co
tai trong lon nht trong tun. Vic diu tra nhu vy khng dy du, boi vi khng thu
duoc tinh cht khng dng du vao nhung ngay co tai trong nho nht.
Thng k tai trong theo gio doi hoi phai su dung phuong phap diu tra chon mu. Tai
trong gio cua don vi cung cp dich vu duoc nghin cuu cho tung b phn san xut va
noi lam vic. D nhn duoc nhung s liu chc chn cn phai xac dinh quy lut dao
dng tai trong theo gio khng it hon trong 7 ngay, con voi luu luong it, thi nn tin
hanh trong vong 2-3 tun.
Su khng dng du cua tai trong duoc th hin qua h so tap trung tai trong va h so
khong dong du cua tai trong.
H so tap trung tai trong theo gio duoc tinh bng cach chia dai luong tai trong cua tung
gio cho dai luong tai trong ngay.
- H so tap trung tai trong gio trong ngav.
ng
gi
tt
Q
Q
H
Trong do: Q
g.i
- Dai luong tai trong theo gio thu i trong ngay.
Q
ng
- Dai luong tai trong trong ngay.
Mt chi tiu co y nghia rt quan trong la h so tap trung tai trong gio cao dim, ma
bng tv l gia tai trong gio cao dim chia cho tai trong ngav (K
g.cd
)
40THNG K BCVT
ng
cd g
cd g
Q
Q
K
.
.

Trong do: K
g.cd
- H s tp trung tai trong gio cao dim.
Q
g.cd
- Dai luong tai trong o gio cao dim.
Q
ng
- Dai luong tai trong trong ngay.
Ji du. Nu tai trong ngay la 25000 cuc dam thoai, con trong gio cao dim tai trong la
3000 cuc dam thoai, thi K
g.cd
3000/25000 0,12. Diu do co nghia la trong gio cao
dim co 0,12 hay 12 tt ca luu luong ngay duoc chuyn dn.
H s khng dng du tai trong dc trung cho su dao dng cua tai trong dn theo gio
cua ngay, ngay cua tun, thang cua nm va chi ra rng, tai trong tai ky nghin cuu lon
hon bao nhiu ln so voi tai trong trung binh trong thoi ky do.
- H so khong dong du tai trong theo gio trong ngav duoc xac dinh theo cong
thuc.
g
gi
gi
Q
Q
K
Trong do:
g
Q - Dai luong tai trong theo gio binh qun.
- H so khong dong du tai trong theo ngav trong tuan duoc dc trung bng tv
so.
ng
f ng
ng
Q
Q
K
.
Trong do:
ng
Q - Dai luong tai trong theo ngay binh qun.
Q
ng.f
- Dai luong tai trong ngay thu j trong tun (hoc trong thang)
- H so khong dong du cua tai trong theo thang trong nm dc trung cho su
dao dong tai trong theo thang va duoc xac dinh bng tv so gia tai trong tng
thang (Q
th.k
) cho tai trong binh quan thang trong nm.
th
k th
k th
Q
Q
K
.
.

Trong do: Q
th.k
- Dai luong tai trong cua thang thu k.
th
Q - Dai luong tai trong theo thang binh qun.
Ji du. Nu san luong k hoach buu phm ghi s di cua don vi X trong nm k hoach la
480000 buu phm, thi san luong binh qun thang la
th
Q 480000/12 40000 buu
phm. Bit rng h s khng du thang 1 0,92, chung ta tinh duoc san luong buu
THNG K BCVT41
phm ghi s du bao trong thang 1 la Q
th.1
40000.0,92 36800 buu phm. Tuong tu co
th tinh duoc cho thang 2, 3...
Khi nghin cuu su bin dng cua tai trong theo thang cac h s khng dng du cua tai
trong co th tinh bng hai cach: hoc la cho tng nm ring bit, (khi do mi nm tuong
ung voi mt dy s h s cua minh), hoc la chi tiu trung binh trong nhung nm do(tao
thanh mt dy s h s).
Dua trn h s khng dng du theo thang co th phn b san luong cua nm k hoach
theo tung thang. D lam duoc diu do cn phai tim san luong binh qun thang trong
nm (chia san luong nm cho 12) sau do nhn s nay voi h s khng dng du thang.
H s khng dng du theo thang con duoc su dung d danh gia su bin dng cua tai
trong theo quy. Trong truong hop nay ky nghin cuu duoc chia thanh 4 quy (mi quy
ung voi mt mua).
Tng hop cac s liu v tai trong theo gio cua ngay, ngay cua tun, tun cua thang,
thang cua nm co y nghia rt quan trong trong vic giai thich muc d tp trung tai trong
vao nhung ngay va thang co luong yu cu lon nht.
Voi cac don vi cung cp dich vu BCVT con mt dc trung nua la su gia tng tai trong
vao nhung ngay truoc ngay l. Su bin dng nay duoc nghin cuu theo nhung ngay
truoc ngay l, trn co so luong yu cu dn ngay nhu buu phm, din hoa, buu kin...
2.6. GMI CL CL TRUC S FMA DJCM !J HLL CMM
1IL TMG
San phm BCVT rt da dang. No tp hop tu rt nhiu loai dich vu do cac linh vuc khac
nhau cua nganh BCVT cung cp va duoc tiu thu trong qua trinh san xut, quan ly, va
trong linh vuc doi sng x hi.
Mt trong nhung nhim vu quan trong cua thng k la nghin cuu cu truc san phm
dich vu, su thay di thanh phn cua no theo thoi gian, va tim ra cac nhn t gy ra
nhung thay di nay. Thng k thuc hin cac khao sat diu tra nay bng phuong phap
phn t va ung dung bang phn phi.
Thng thuong trinh tu nghin cuu cu truc san phm BCVT nhu sau:
- Muc d du tin cua vic phn t la phan toan bo khoi luong san pham theo
tng linh vuc (Buu chinh, Phat hanh bao chi va vin thng). Sau do phn t
theo loai tin tuc truvn dua trong tung linh vuc(buu phm, buu kin, chuyn
tin, din thoai, Internet,...). Ca hai cach phn t du duoc thuc hin trn co so
s liu v khoi luong san pham tinh theo gia tri. Nhung ln phn t tip theo
duoc tin hanh theo tung loai tin tuc tinh bng don vi hin vt. Truoc ht la
phn t theo nhom nguoi su dung dich vu (hanh chinh su nghip, san xuat
kinh doanh, tu nhan...), sau do theo huong chuyn cua dong thng tin trn
lnh th dt nuoc(ni hat, ni tinh, lin tinh va quc t) hoc cac vung thanh
ph, nng thn,... Vi du, vic thng k s luong thu bao dich vu vin thng
theo nhom nguoi su dung dich vu duoc tin hanh theo biu sau:
THNG K S LUONG THU BAO CC DJCH VJ VIEN THNG
42THNG K BCVT
(S liu tinh dn ngay.... thang.... nm 200....)
S thu
tu
Di tuong thu bao
S thu bao hin dang
khai thac
Ghi chu
(1) (2) (3) (4)
I DIEN THOAI CO DINH
3 Tu nhn
4 Ghi s
5 Dai ly
(1) (2) (3) (4)
6 Nghip vu
7 Hp thu thoai
Tng
II DIEN THOAI DI DONG
3 Tu nhn
4 Nghip vu
5 Di dng tra tin truoc
6 Di dng thu bao ngay
Tng
III TELEX
1 Thu bao
2 Cng cng
3 Nghip vu
Tng
IV EAX
1 Thu bao
2 Cng cng
3 Nghip vu
THNG K BCVT43
Tng
V INTERNET
1 Thu bao
2 Cng cng
Tng
.
Trong qua trinh san xut kinh doanh, doanh nghip BCVT cn phai bit, o du va trong
linh vuc kinh t va x hi nao xut hin nhu cu su dung dich vu nay hay dich vu khac
cua nganh. Thng tin nay cn thit khi lp k hoach khai thac thi truong, quy hoach va
phat trin mang luoi, cng nhu xy dung chin luoc gia, cuoc dich vu trong tuong lai.
Thanh phn nhom nguoi su dung co th chia thanh: Khi dn cu, khi hanh chinh su
nghip, khi san xut kinh doanh (khu vuc nha nuoc, khu vuc tu nhn, khu vuc co vn
du tu nuoc ngoai, doanh nghip c phn,...).
Ji du 2.2. Kt cu doanh thu dich vu theo di tuong su dung mt s dich vu BCVT
trong ca nuoc duoc trinh bay trong bang 2.2
KET CU DOANH THU DJCH VJ THEO
DI TUONG SU DJNG DJCH VJ TRONG CA NUC NM 200.
Bang 2.2
Di tuong su dung
Loai tin tuc
Dn cu
Hanh chinh
su nghip
Khi
san xut
Loai khac
Buu phm thuong 51,4 23,6 11,5 13,5
Buu kin 57,2 12,8 17,6 12,4
Din thoai duong dai 34,0 26,0 29,5 10,5
Din hoa 57,6 17,4 16,2 9,2
Khi danh gia su bin dng v ty trong cac loai dich vu duoc su dung cn thy rng,
nhung chi tiu trong ca nuoc noi chung la phan anh xu huong va quy lut chung cua su
bin dng nay. Trong tung tinh, vung cac chi tiu nay co th rt khac nhau. Nguyn
nhn la do su da dang v thanh phn nguoi su dung dich vu BCVT o cac vung khac
nhau, do thu nhp, do muc d phat trin kinh t x hi, ha tng co so BCVT o cac vung
do khac nhau.
S liu v kt cu tat ca cac loai dich vu BC11 theo di tuong su dung duoc su dung
dung d phn tich muc d su dung tung loai dich vu khi lp k hoach Marketingva lp
k hoach phat trin mang luoi trong tuong lai.
Khi tin hanh quy hoach va lp k hoach phat trin mang luoi d danh gia muc d su
dung cac loai dich vu khac nhau nguoi ta su dung chi tiu muc do su dung dich vu binh
44THNG K BCVT
quan trn mot nguoi dan, tuc la khi luong mt loai dich vu nht dinh v tinh cho mt
nguoi dn(dn cu, cng chuc, vin chuc,...)
D
Q
v
Trong do: Q - Khi luong dich vu (bng don vi hin vt, gia tri);
D - S nguoi su dung dich vu.
Trn co so s liu v thanh phn di tuong su dung dich vu BCVT, chi tiu muc do su
dung dich vu binh quan/1nguoi dan duoc tinh khng chi cho toan b s nguoi su dung
noi chung, ma con duoc tinh cho tung di tuong su dung dich vu ring bit.
Vi san luong di cua mt loai dich vu nao do co th phn thanh 3 thanh phn:
- San luong di cua khi dn cu Q
D
- San luong di cua khi doanh nghip san xut kinh doanh Q
SX
;
- San luong di cua khi hanh chinh su nghip Q
hcsn.
Do do co th xac dinh chi tiu chi tiu muc do su dung dich vu binh quan theo tung di
tuong su dung dich vu:
- Dn cu:
dc
dc
dc
D
Q
v
- Khi san xut kinh doanh:
sxkd
sxkd
sxkd
D
Q
v
- Khi hanh chinh su nghip:
hcsn
hcsn
hcsn
D
Q
v
Trong do: D
SXkd
, D
hcsn
- S lao dng lam vic trong cac doanh nghip san xut
kinh doanh va khi hanh chinh su nghip.
Q
SX
, Q
hcsn
- Khi luong dich vu BCVT duoc su dung trong khi san
xut kinh doanh va khi su nghip hanh chinh.
Ji du 2.3. Tai liu diu tra thanh phn su dung dich vu Buu chinh-Vin thng cua mt
tinh cho s liu v su dung dich vu din thoai duong dai nhu sau: dn cu - 45, cac
doanh nghip san xut kinh doanh - 40, khi hanh chinh su nghip - 15. San luong
dich vu din thoai duong dai di trong nm bao cao la 5.000.000 cuc din thoai. Dn s
cua tinh la 400.000 nguoi, trong do 130.000 lam vic trong linh vuc san xut kinh
doanh, 70.000 trong linh vuc hanh chinh su nghip. Xac dinh chi tiu muc do su dung
dich vu binh quan/ mot nguoi dan dich vu din thoai duong dai:
- Di voi dn cu:
dc
dc
D
Q
v 0,45 x 5.000.000 / 400.000 5,6 cuc
- Khi san xut kinh doanh:
THNG K BCVT45
sxkd
sxkd
sxkd
D
Q
v 0,4 x 5.000.000 / 130.000 15,4 cuc
- Khi hanh chinh su nghip:
hcsn
hcsn
hcsn
D
Q
v 0,15 x 5.000.000/ 70.000 10,7 cuc.
Chi tiu muc do su dung dich vu binh quan dich vu din thoai duong dai trn 1 nguoi
dn (khach hang):
D
Q
v 5.000.000/ 400.000 12,5 cuc.
Nghin cuu chi tiu chi tiu muc do su dung dich vu binh quan trn mot nguoi dan cho
phep xac dinh quy lut su dung dich vu BCVT, tinh cht va xu huong co ban cua su
thay di quy lut su dung dich vu, mi lin h giua cac xu huong nay va cac nhn t
anh huong toi nhu cu su dung dich vu.
Nhu cu su dung dich vu BCVT tng giam xay ra la do tac dng cua hai nhom nhn t
chu yu:
- Nhom nhn t thuc nn kinh t quc dn - su phat trin cua nn kinh t, vn
hoa, va cac diu kin x hi;
- Nhom nhn t cua nganh - Su phat trin co so ha tng, thit bi k thut, cuoc
phi va cht luong dich vu Buu chinh Vin thng.
Anh huong cua nhom nhan to nn kinh t quoc dan dn vic su dung loai dich vu nav
hav loai dich vu khac duoc xac dinh bng cach so sanh toc do phat trin cua nganh Buu
chinh Jin thong voi toc do tng truong khoi luong san pham cong nghip, nong
nghip, dich vu,... so luong cong nhan, vin chuc va cac nhan to khac, ma gy ra su
thay di khi luong san phm Buu chinh Vin thng. Voi nhung loai tin tuc duoc su
dung chu yu cho nhu cu ca nhn, tc d phat trin duoc xac dinh bng cach so sanh
tc d tng truong cua dn s, voi chi tiu muc sng(thu nhp binh qun trn mt nguoi
dn, chi s lam phat, gia ca). Bng nhng phuong phap thong k nhu so sanh cac dv so
thoi gian, phuong phap phan to, phan tich hoi quv va tuong quan tim ra cac moi lin h
tuong quan gia cac nhan to. Nhung kt qua thu duoc trn co so nghin cuu trn dung
d lp k hoach phat trin mang luoi.
2.7. TMG K GMI CL MJ S MF D
Khi xy dung, t chuc va phn b mang luoi Buu chinh Vin thng cn phai nghin
cuu cu truc dong thng tin. Dong thng tin (luu luong) trong nganh Buu chinh Vin
thng duoc hiu la khi luong tin tuc mt loai xac dinh (buu phm, buu kin, chuyn
tin...), duoc chuyn tu mt dim nay dn mt dim khac.. D co duoc nhung thng tin
v dong thng tin cn phai phn t tin tuc theo huong thng tin.
Trn co so nhung du liu v dong thng tin nguoi ta tinh nhung chi tiu h s hp dn,
dc trung cho cu truc dong thng tin theo huong chuyn cua dong thng tin.
46THNG K BCVT
H s hp dn cua mt huong duoc xac dinh bng ty s giua khi luong tin tuc di hoc
dn cua huong dang xet voi khi luong tin tuc di hoc dn cua dim dang xet.
Ji du. Tu buu cuc A co khi luong tin tuc di cac huong trong ngay la 1000 tin tuc,
trong do tu A dn dim B la 200, dn C la 500, dn D la 300 tin tuc.
1000 B 200 H
B
200/1000 0,2
C500 H
C
500/1000 0,5
A D300 H
D
300/1000 0,3
.
Nhu vy, h s hp dn cua theo san luong di cua huong B la 0,2, huong C la 0,5,
huong D la 0,3.
Cu truc dong thng tin duoc phn thanh:
- Lin tinh- ni lin giua cac trung tm khu vuc chinh, giua thu d voi cac tinh.
- Ni tinh - giua cac qun, huyn.
- Ni huyn.
Cu truc dong thng tin duoc nghin cuu ring bit di voi tung linh vuc buu chinh,
vin thng va phat hanh bao chi.
Trn co so s liu diu tra cu truc dong thng tin trong vin thng chon huong duong
lin tinh, ni tinh, xac dinh cu hinh cua mang truyn dn, chuyn mach, tinh toan s
luong thit bi thng tin d co th khai thac ht khi luong dich vu voi chi phi nho nht.
Co so d tinh h s hp dn tu tinh(dim) nay di voi tinh(dim) khac la bang cheo
ban co.
Vi du trong bang 2.4 la nhung h s hp dn theo san luong di nhn duoc trn co so s
liu bang 2.3
BANG THNG K LUU LUONG DI (nghin don vi)
Bang 2.2
Tinh va dim nhn
Tinh va dim gui
I II III IV V Tng
I 50 300 200 300 500 1350
II 150 300 400 1500 400 2750
III 100 500 300 700 1000 2600
IV 500 1200 600 500 1500 4300
V 200 700 500 2000 600 4000
Tng 1000 3000 2000 5000 4000 15000
THNG K BCVT47
H s hp dn tinh I toi tinh II trong lung luu luong di bng 22,2 (300.100/1350).
Bng phuong phap tuong tu co th tinh duoc tt ca cac h s hp dn theo dong thng
tin (san luong) dn, chi co diu trong truong hop nay gc 100 duoc ly la hang tng.
H s hp dn tinh I toi tinh III theo dong thng tin (san luong) dn la 10
(200.100/2000).
HJ S HP DAN THEO LUU LUONG DI
Bang 2.4
Tinh va dim nhn
Tinh va dim gui
I II III IV V Tng
I 3,7 22,2 14,8 22,2 37,1 100
II 5,5 10,9 14,5 54,6 14,5 100
III 3,8 19,3 11,5 26,9 38,5 100
IV 11,6 27,9 14,0 11,6 34,9 100
V 5,0 17,5 12,5 50,0 15,0 100
Trong thuc t chi cn bit luu luong chung giua cac tinh ma khng cn phn chia thanh
di va dn, boi vi diu do d du d tinh toan nng luc cn thit cua mang. Trong mi
cua bang cheo ban co chi ghi tng san luong cua hai chiu va din vao phia bn trai cua
bang.
Tinh va dim nhn
Tinh va dim gui
I II III IV V
I 100
II 450 600
III 300 900 600
IV 800 2100 1300 1000
V 700 900 1500 3500 1200
Tng 2350 4950 4600 9300 8000
.
Tinh va dim nhn Tinh va dim gui
I II III IV V
I 4,3 7,8 6,5 8,6 8,7
II 19,1 10,4 19,6 29,0 13,8
III 12,8 15,7 13,0 14,0 18,8
IV 34,0 47,0 28,3 10,7 43,7
48THNG K BCVT
V 29,8 19,1 32,6 37,7 15,0
Tng 100 100 100 100 100
Khi tinh tng luu luong (di va dn) cho mi tinh chung ta cng tt ca nhung s o hang
tn tinh do voi nhung s o ct cung tn tinh do.
Ji du. Tng luu luong tinh III la 4600(30060013001500)
H s hp dn chung cua hai tinh voi nhau la ty trong tng luu luong giua chung va
duoc xac dinh bng ty s giua tng luu luong (di cng dn) giua hai tinh toi tng luu
luong cua mt trong hai tinh nay. Nhu vy khi xac dinh h s hp dn chung phai xac
dinh phn trm cua cung mt luu luong, du tin toi tng luu luong cua mt tinh, sau do
toi tng luu luong cho tinh khac.
Ji du. H s hp dn chung cua tinh I toi tinh III bng 19,1 (450.100/2350), h s hp
dn chung tinh II toi I la 7,8 (450.100/5750).
Cu hoi n tp
Chuong 2. Thng k khi lung san phm buu chnh vin thng?
1. Trinh tu va phuong phap thng k san luong dich vu buu chinh vin
thng?
2. Ni dung va phuong phap thng k doanh thu buu chinh vin thng?
3. Ni dung va phuong phap thng k thuc hin k hoach va bin dng
san luong, doanh thu buu chinh vin thng?
4. Cac chi tiu danh gia su khng dng du cua tai trong BCVT? Y
nghia cua vic nghin cuu su khng dng du cua tai trong?
5. Muc dich va nghia cua vic nghin cuu cu truc san phm dich vu
BCVT? Phuong phap nghin cuu cu truc san phm dich vu BCVT?
48
Chng 3 - THNG K CHT LNG DCH V BU
CHNH VIN THNG.

3.1. Nhim v thng k cht lng dch v Bu chnh vin thng.
Khng ngng nng cao cht lng sn phm, dch v BCVT l nhn t quan
trng pht trin chiu su nn kinh t v p ng y nhu cu khng ngng
tng ca nn kinh t quc dn v ca nhn dn.
Cht lng c hiu l tp hp cc tnh cht ca sn phm, dch v th hin
tnh li ch trong vic tho mn nhu cu.
Sn phm Bu chnh vin thng khng phi l vt th c th. l hiu qu
c ch ca qu trnh truyn a tin tc. Cht lng dch v bu chnh vin thng
ph thuc vo gi tr s dng, l hiu qu c ch khi ngi tiu dng s dng dch
v, do mi dch v BCVT c c trng bi mt nhm cc tnh cht khc nhau.
Hiu qu c ch qu trnh truyn a tin tc c th hin bng vic rt ngn
thi gian v khng gian, hay ni mt cch khc l tc truyn tin. Tc truyn
tin cng nhanh th cht lng dch v BCVT cng cao.
Hiu qu c ch qu trnh truyn a tin tc cn c th hin bng chnh
xc v trung thc ca vic truyn a tin tc. Cc cuc in thoi nghe cng r,
khng b nhiu, khng ting vng, thcht lng dch v in thoi cng cao.
Cht lng dch v thu knh thng tin c th hin bng n nh, an
ton trong qu trnh hot ng, khng k thi gian gin on trong lc hot ng v
s vi phm cc thng s cht lng ca h thng Bu chnh vin thng.
Nh vy, cht lng dch v Bu chnh vin thng c hiu l kt qu tng
hp ca cc ch tiu th hin mc hi lng ca ngi s dng dch v i vi
dch v .
Nhim v thng k cht lng dch v Bu chnh vin thng:
- nh gi mt lng cht lng dch v BCVT. Bng cc phng php
thng k tin hnh iu tra cht lng dch v trong tt c cc doanh nghip, n v
cung cp dch v BCVT, nghin cu nhng thnh tu t c ca vic nng cao
cht lng dch v.
- Thit lp tiu chun cht lng, h thng ch tiu cht lng dch v
BCVT. T chc qu trnh thu thp nhng s liu cn thit t nhng ngun ti liu
gc, tin hnh tng hp cc s liu ny.
49
- Nghin cu bin ng cht lng dch v trong cc thi k thng qua s tc
ng ca cc nhn t, phn tch mc nh hng n cht lng dch v BCVT.
Trn c s c nhng bin php nhm nng cao cht lng dch v BCVT.
- nh hng ca cht lng dch v BCVT ti cc ch tiu kinh t.
Cht lng dch v BCVT ph thuc khng ch vo thit b k thut ca
ngnh, m cn ph thuc vo hiu qu vic s dng chng, cht lng lao ng ca
cn b, cng nhn vin tham gia vo qu trnh sn xut, cng nh cc phng php
qun l cht lng dch v.
Nhim v thng xuyn ca thng k l hon thin h thng ch tiu v m
bo chnh xc ca vic thu thp s liu, phn nh chnh xc mc t c ca
cht lng dch v bu chnh vin thng.
3.2. H thng cc ch tiu cht lng dch v bu chnh vin thng.
Cht lng dch v BCVT c th hin thng qua h thng ch tiu. Tc l
nhiu ch tiu c lin quan mt thit vi nhau cng phn nh cht lng dch v.
Vi dch v BCVT c cc ch tiu ch yu sau:
- Ch tiu nhanh chng(tc truyn a tin tc).
- Ch tiu chnh xc, trung thc ca vic truyn v khi phc tin tc.
- Ch tiu an ton v n nh.
- Ch tiu tin li
V sn phm BCVT c phn thnh sn phm hon chnh v sn phm cng
on nn i vi cc doanh nghip, n v cung cp dch v ( Bu in tnh, thnh
ph, cng ty in bo- in thoi, cng ty Vin thng,...) phn bit ch tiu cht
lng sn phm hon chnh v cht lng sn phm cng on. Nhng ch tiu c
trng cho tc truyn a tin tc t ngi gi n ngi nhn l nhng ch tiu
cht lng sn phm hon chnh. Nhng ch tiu, c trng cho tc truyn a
tin tc trong khu i, qu giang, n - ch tiu cht lng sn phm cng on.
Ngoi cc ch tiu cht lng sn phm cng on, ngi ta cn s dng rng
ri cc ch tiu cht lng cng tc ca tng b phn v ca tng cn b, cng nhn
vin.
H thng cc ch tiu cht lng dch v bu chnh vin thng c trnh by
trong hnh 3.1
+ Ch tiu tc truyn a tin tc nh gi thi gian truyn a tin
tc. Trong cc doanh nghip cung cp dch v BCVT quy nh thi gian nh mc
truyn a cho php, trong thi gian qu trnh truyn a tin tc cn phi thc
50
hin hon ton, hay l mt phn ca qu trnh trong mt cng on ca qu trnh
sn xut. Thi gian ny c quy nh ring cho tng bc cng vic ( gi l thi
gian nh mc ).
Hnh 3.1: H thng cc ch tiu cht lng dch v bu chnh vin thng

Thi gian nh mc cho php l mc thi gian quy nh m trong khong thi
gian cn phi thc hin ton b chu k truyn a tin tc hay mt giai on nht
nh ca chu k . Nu vt thi gian nh mc l vi phm ch tiu tc . V d,
nu nh mt bc in bo thng c chuyn i sau 120 pht tnh t lc nhn ca
khch hng, n s b coi l b chm tr v ch tiu thi gian chuyn cho php nu
thi gian quy nh cho loi bc in l 90 pht. Nh vy ch tiu thi gian nh
mc cho php l tiu thc phn t tin tc thnh "t" hay "vi phm" ch tiu cht
lng.
Thi gian nh mc cho php bao gm:.

Cc ch tiu cht lng dch v
T

t
r
u
y
a

t
i
n

t
c

c
a

m
n
g

l
i

b
u

c
h
n
h

v
i
n

t
h
n
g

S
n

g
i

v

t
h
u
n

l
i

k
h
i

s
n
g

d
c
h

v

c
h
n
h

x
c

c
a

v
i
c

t
r
u
y
a

t
i
n

t
o

m
t

c
a

q
u

t
r
n
h

t
r
u
y
a

t
i
n

t

t
i
n

c
y

h
o
n
g

c
c

t
h
i
t

b

B
C
V
T

51
* Thi hn kim tra chung l mc thi gian quy nh cho ton b chu k
truyn a tin tc t thi im nhn tin ca ngi gi n thi im pht tin cho
ngi nhn.
* Thi hn kim tra thao tc: L thi gian x l cho tng bc cng vic:
chp nhn, chia chn...
* Thi hn kim tra giai on: L khong thi gian quy nh thc hin
mt giai on nht nh ca qu trnh sn xut hon chnh.
- Trong Bu chnh thi hn kim tra chung cn gi l thi gian ton trnh
nh mc bao gm ton b thi gian t thi im nhn bu gi ti cc c s cung
cp dch v ti thi im pht bu gi cho ngi nhn.
- i vi dch v in bo Thi hn nh mc bao gm ton b thi gian
tnh t thi im nhn chuyn bc in bo ti bu cc i ti thi im pht bc
in cho ngi nhn.
- i vi dch v in thoi ng di vi th thc phc v ng k giy mi
- t thi im nhn ng k ti thi im cuc gi vi ngi b gi c thc hin
thnh cng.
- Trong vin thng thng quy nh nh mc thi gian khc phc s c
ng dy thu bao, thi gian tip nhn v gii quyt khiu ni, thi gian thit lp
dch v ( lp t thu bao in thoi, thu bao Internet ADSL, ...), thi gian tr sau
quay s,...
Cc ch tiu thi gian ton trnh nh mc, thi gian nh mc cho tng khu,
tng giai on do c quan qun l nh nc v BCVT, doanh nghip cung cp dch
v BCVT ban hnh, ph hp vi trnh trang thit b k thut, cng ngh, tc
truyn tin ca cc n v tin tin, a im cung cp dch v ( thnh ph, nng
thn, cc tnh) v nhng tiu thc khc.
+ Ch tiu chnh xc, trung thc ca vic truyn v khi phc tin tc.
Ch tiu ny c trng ch yu cho lnh vc vin thng, khi xy ra qu trnh
bin i cc ch, s, hnh nh tnh ( in bo), m thanh ( in thoi), hnh nh ng
( truyn hnh) thnh cc tn hiu xung, s v sau khi truyn trong giai on ti to
chng thnh nhng tn hiu ban u.
Nhng sai st trong qu trnh bin i, truyn dn v ti to thng tin dn n
s bin dng ca tin tc. Kt qu cui cng l tin tc hoc b h hng hon ton,
hoc b li.
52
Trong dch v in bo nhng sai lch c th chnh l c nu pht hin ra
chng trong qu trnh chuyn in bo. Trong dch v in thoi vi phm cht
lng ( nghe khng r, nhiu, ting vng, xuyn m, ...) c chuyn ti tn ngi
s dng dch v in thoi.
Nhng vi phm trong qu trnh truyn a tin tc do cht lng lm vic
khng tt ca cc nhn vin ca doanh nghip cung cp dch v gy ra c gi l
vi phm trong cng vic. Trong Bu chnh vi phm trong cng vic l nhng trng
hp phn hng, chia chn khng ng a ch, lc hng, pht nhm v mt s li
khc trong qu trnh sn xut. Nhng vi phm loi ny khng c php, nn
khng th ra nh mc. Ch tn ti nhng hnh thc kim tra cnh bo v
nhng vi phm ny.
nh gi kt qu lm vic ca b phn, ca tng cng nhn trong vic
thc hin v nng cao cht lng cn s dng phng php so snh cc ch tiu k
bo co v nhng ch tiu tng t k gc hay thi k tng ng ca nm trc.
+ an ton v n nh.
n nh trong Vin thng ( h thng chuyn mch, ng truyn dn , ...)
c coi l s hot ng lin tc khng c thi gian ngng hot ng ca cc h
thng vin thng( tt nhin khng phi l thi gian ngng theo thi gian biu bo
dng, sa cha theo k hoch). Thi gian ngng hot ng ca cc h thng
chuyn mch, ng truyn dn v s c v hng hc l hu qu ca cht lng
cng tc vn hnh, khai thc trang thit b k thut BCVT, cng tc chun b, bo
dng cc trang thit b k thut, knh thng tin cho qu trnh hot ng.
- an ton i vi dch v bu chnh th hin: Khng mt mt, m t, h
hng. Cn an ton thng tin trong vin thng th hin bo mt thng tin.
- n nh trong bu chnh l khng thay i cc chuyn, ng th tu
tin v vic trao i ti gi vi cc phng tin vn chuyn. Trong Vin thng ch
tiu n nh th hin s ln hng hc thit b chuyn mch, ng truyn dn,
v thi gian phc hi s c.
Thng k BCVT vi cc phng php thng k ca mnh m bo vic thu
thp v x l thng tin v cht lng:
- Sn phm hon chnh.
- Sn phm cng on.
V sn phm cng on BCVT biu th kt qu c ch hot ng ca cc n
v trong cc giai on trung gian ca qu trnh truyn a tin tc, nn trong thc t
53
hng ngy ngi ta hay ni v cht lng sn phm cng on ca cc n v
BCVT trong qu trnh thc hin cc tc nghip sn xut to ra sn phm Bu
chnh-Vin thng.
3.3 - Thng k cht lng dch v bu chnh.
3.3.1 Thng k cht lng thng tin
Cht lng thng tin bu chnh c o bng nhng ch tiu sau y:
+ Tc truyn a tin tc
Tc truyn a tin tc c o bng nhng ch tiu sau:
- Thi gian thc t pht bo Nhn dn n c gi ng k theo thi hn,
(trong ngy, ngy th 2, th 3).
- Thc hin ch tiu thi gian ton trnh chuyn v pht bu gi gia cc im
dn c ( t ngi gi ti tay ngi nhn).
- Thc hin ch tiu thi gian nh mc cho php chuyn v pht bu gi
gia cc tnh, thnh ph, gia trung tm tnh, thnh vi cc qun, huyn.
Thng k vic thc hin ch tiu thi gian nh mc cho php nhn v pht
bu gi gia cc im dn c( t ngi gi n ngi nhn) thng c tnh ton
mt ln trong nm. Thi gian ton trnh thc t c xc nh t ngy gi ca bu
cc i ti lc bu gi c chuyn ti bu cc n theo du nht n trn bu gi c
tnh n thi gian i pht.
Thng k vic thc hin thi gian nh mc chuyn v pht bu gi gia
trung tm cc tnh, thnh ph thng thng c tnh ton 2 ln trong nm. Thng
k tt c cc bu gi c chuyn i t cc bu cc trung tm tnh, thnh ph.
Trong phn ln cc trng hp ngi ta cn c vo du nht n ca cc bu
cc i v n thng k tin tc vi phm. Song xc nh c th li bu cc i
v n ngi ta tin hnh iu tra chuyn mn bng cch gi th im kim tra.
Kt qu ca vic thng k ch tiu thi gian chuyn v pht c ghi vo
biu mu thng k, trong ch ra ( xem bng 3.1):
- Ngy kim tra.
- S bu phm c kim tra( t s) v ngy pht bu phm cho ngi
nhn(mu s). Nhng s liu thng k c so snh vi ch tiu thi gian ton trnh
cho php.
Bng 3.1 Bng thng k thi gian ton trnh thc t ca bu phm
Ngy kim tra 1 2 3 4 5
S bu phm 15/1 25/2 15/3 20/4 35/4
54

Trn c s nhng s liu thu thp c tnh ton nhng ch tiu cht lng
sau:
- T l bu gi t ch tiu cht lng, l t s gia s bu gi c thi gian
ton trnh thc t chuyn v pht nh hn hoc bng thi gian ton trnh nh mc
trn tng s bu gi c x l:
100 x
Q
Q
K
dat
dat
=
- T l bu gi vi phm cht lng, l t s gia s bu gi c thi gian ton
trnh thc t ln hn thi gian ton trnh nh mc trn tng s bu gi c x l
(thng gi l h s chm ch K
ch
):
100 x
Q
Q
K
ch
ch
=

Trong : K
ch
- H s chm ch
Q
ch
- S lng bu gi c thi gian ton trnh thc t (T
tt.t
) ln hn thi gian
ton trnh nh mc (T
m.
);
Q
dat
S lng bu gi c c thi gian ton trnh thc t nh hn hoc bng
thi gian ton trnh nh mc;
Q - Tng s bu gi c x l.
Trong qu trnh thng k cn phi phn t s tin tc vi phm ch tiu thi gian
chuyn v pht theo tng nguyn nhn ( khch quan, ch quan) c bin php
khc phc nhm nng cao cht lng dch v. V d, s liu thng k s lng bu
phm n khng pht c vi phm ch tiu thi gian ti bu in tnh C mau nm
2002 theo cc nguyn nhn vi phm c trnh by trong bng 3.2.
Bng 3.2: Thng k Bu phm n vi phm ch tiu thi gian pht nm 2002.
Bu phm n
Nguyn nhn Thng S lng
nhn
S lng
khng pht
c
T chi a ch
khng y

Khng c
a ch
Li do
ngi pht
1 44.010 76 19 52 5
2 44.130 57 20 33 3 1
55
3 41.086 65 18 37 10 1
4 45.082 68 21 34 13
5 44.120 69 19 39 7 4
6 47.210 63 16 42 5
7 51.045 71 01 70
8 43.034 79 12 51 14 2
9 53.126 71 16 47 04
10 54.050 76 13 49 13 1
11 50.697 83 3 63 17
12 56.000 82 70 7 8
Tng 573.590 860 158 587 98 17
Nh vy, t l bu phm vi phm ch tiu thi gian pht l 0,15 %, trong ch yu
do nguyn nhn a ch khng y ( 0,10%). Nguyn nhn vi phm do Bu in chim
t trng rt nh ( 0,0029%).
+ an ton ca vic truyn a tin tc
Bo qun bu phm, bu kin, th chuyn tin v in chuyn tin,... l mt
yu cu rt quan trng thuc cht lng dch v Bu chnh. Vi phm yu cu ny s
dn ti vic mt mt, h hng bu phm, bu kin, s tin gi, ... Mc d nhng
trng hp ny rt t xy ra v c coi l nhng hin tng c bit, nhng vic xy
ra ca chng gy nn tn tht v vt cht v tinh thn cho ngi s dng dch v v
uy tn ca doanh nghip cung cp dch v. V vy trong biu mu thng k c thng
k s lng bu gi b mt mt, suy suyn, h hng cng nh s tin b hao ht.
Trn c s s liu thng k v s bu phm, bu kin b h hng, mt mt, s
tin mt ngi ta tnh ch tiu h s khng an ton:
S bu gi b mt mt, h hng,...
H
KAN
= ------------------------------------------x 100
Tng s bu gi c x l

+ Ch tiu tnh chnh xc ca vic truyn a tin tc.
56
Trong Bu chnh tnh chnh xc ca vic truyn a tin tc l bu phm, bu
kin, in chuyn tin, th chuyn tin, ... phi c chuyn pht ng dn tay
ngi nhn. Trong qu trnh chp nhn, chuyn, pht c th xy ra trng hp bu
gi b pht nhm, lc hng, sai a ch,... Do nh gi chnh xc ca vic
truyn a tin tc ngi ta dng cc ch tiu t l s bu gi t ch tiu chnh xc
v t trng s bu gi vi phm ch tiu chnh xc ( thng gi l h s sai st), l t
s gia s bu phm, bu kin,... b lc hng, pht nhm, sai a ch trn tng s
bu gi c x l.
(%) 100

x H
s
l x c gi bu s Tng
ch a sai pht nhm, hng, lch b gi bu S
=
Trong cc Bu in thnh ph, th x, cng ty VPS nhm cc ch tiu vi
phm cht lng, c nh hng su sc ti qu trnh sn xut bn trong n v, bao
gm:
- T l phn trm s bu gi c chia chn khng chnh xc.
- S lng v t l phn trm s bu gi vi phm ch tiu th l th tc khai
thc.
- S lng th chuyn tin, in chuyn tin,... vi phm ch tiu th l th tc
khai thc.
Nhng vi phm ny c thng k hng ngy trong qu trnh kim sot.
m bo tin cy cho qu trnh kim tra phi xc nh s mu cn thit. Nhng vi
phm trong qu trnh kim tra cn phi c loi tr v khng vt qu gii hn ca
n v ( ngha l s khng ti tay ngi nhn), v th n khng l ch tiu cht lng
cng tc ca n v.
Trong qu trnh iu tra chn mu kim tra cht lng cng tc chp nhn,
khai thc ch loi tr nhng vi phm trong s bu gi c kim tra. Nh vy trong
phn khng kim tra vn cn tn ti nhng vi phm. V vy khi tnh ton ch tiu s
lng vi phm thc t cn phi tr i s lng nhng vi phm c khc phc.
V d: Khi kim tra chn mu 10000 bc th c phn hng chuyn tin
hnh kim tra 4000. Trong c 20 bc th c phn hng sai a ch. Ch tiu
s vi phm bng 0,5 % ( 20 .100/4000), ch tiu vi phm thc t - 0,3 % [ 0,5.
(10000- 40000] / 10000, bi v s vi phm c th ch cho php i vi 6000 th
khng c kim tra. S vi phm trong nhm th c kim tra phi loi tr.
Cng thc chung xc nh ch tiu s vi phm thc t:
57

q
q q
x V V
kt
kt tt

=
Trong V
tt
- T l phn trm s vi phm thc t.
V
kt
T l phn trm s vi phm c kim trat
q- Tng s bu gi c x l.
q
n
- S lng bu gi c kim tra.
3.3.2 Thng k cht lng phc v bu chnh
Cht lng phc v bu chnh c c trng bng cc ch tiu mc tim
cn, kh nng c th s dng c dch v bu chnh, cht lng cng tc gii
quyt khiu ni v c o lng bng cc ch tiu:
- Bn knh phc v bnh qun ca mt im phc v:

N
S
R
*
=
Trong : S - Din tch phc v ca mng ( km
2
)
N - Tng s im thng tin phc v ca mng.
- S dn phc v bnh qun ca mt im phc v:

N
D
D =
Trong : N - S dn phc v ca mng (ngi )
- H s m ng u cc dch v

N
N
K
i
i
=
Trong : N
i
- S im phc v c m dch v th i
- Khiu ni ca khch hng v cht lng dch v:
Khiu ni ca khch hng v cht lng dch v l s khng hi lng ca
khch hng v c thng bo cho doanh nghip cung cp dch v bng n khiu
ni.
Cht lng cng tc gii quyt khiu ni c c trng bng s n khiu
ni trong k, t l phn trm s n khiu ni c xem xt v gii quyt trong thi
gian cho php, t l phn trm khch hng hi lng vi kt qu gii quyt khiu ni.

3.4 - Thng k cht lng dch v vin thng
3.4.1 Thng k cht lng dch v in bo, Fax.
Cht lng dch v in bo, Fax c c trng bi cc ch tiu:
58
- T l phn trm s bc in bo, Fax c chuyn, pht t ngi gi n
ngi nhn ng thi gian truyn a cho php ( vi phm thi gian truyn a )
- Ch tiu t l phn trm s ln kt ni khng thnh cng( b t chi).
T l phn trm s bc in bo, Fax c chuyn, pht t tay ngi gi n
tay ngi nhn ng nh mc thi gian truyn a l ch tiu cht lng sn phm
ngnh, bi v n l c s nh gi kt qu cui cng dch v in bo, fax.
T l phn trm s bc in bo, Fax vi phm ch tiu thi gian khi chuyn
v pht l ch tiu quan trng th hai ca dch v in bo, fax ( tc l nhng bc
in bo, bc fax c truyn v pht c vi phm ch tiu thi gian truyn a cho
php). Vic thng k ch tiu ny c thc hin trn tt cc cc cng ty in thoi-
in bo, cng ty vin thng, bu in thnh ph, th x c tin hnh dch v
chuyn v pht in bo, fax.
Thng thng i vi cc bu cc c s bc in bo, fax bnh qun ngy t
th vic thng k c tin hnh hng ngy bng phng php iu tra ton b.
i vi cc bu cc c s bc in bo, fax ln vic kim tra tnh hnh thc
hin ch tiu thi gian truyn a c tin hnh bng phng php iu tra chn
mu. Trn c s d liu thu thp c tnh t l phn trm s bc in, s bc fax
c vi phm ch tiu thi gian chuyn v pht. T l ny c tnh cho ton b lu
lng in bo, fax.
Mun thng k s lng tin tc b vi phm ngi ta cn c vo bin lai gc
ca bu in i trong c ghi thi gian nhn in ca khch hng. V d: Nu t
l s bc in bo b chm trong 5 ngy thng k l 5 %, cn sn lng in bo
trong mt thng l 720.00 bc, th s bc in bo b chm l 3600 bc ( 720000
.5/100).
Cht lng hot ng ca b phn pht in bo, Fax c nh gi bng ch
tiu thc hin thi gian pht in bo, fax. xc nh ch tiu ny phi thng k
tt c s bc in bo, fax c chuyn ti tay ngi nhn bao gm c nhng bc
in bo, fax vi phm ch tiu thi gian pht cho php. Vic thng k c tin
hnh theo s giao nhn vi khch hng c ghi thi gian nhn in my thu v thi
gian pht cho khch hng. T xc nh s lng v t l vi phm.
Mt ch tiu c ngha ht sc quan trng l "s bc in bo, fax b li
trong vic x l"- tc l s bc in bo, fax vi phm ch tiu th l th tc khai
thc, tc l s sai lch t ng, con s k hiu, hoc nhn bc in vi ni dung
59
khng r rng, nhn fax khng tng phn trng en r rng hoc tnh cc
sai, hoc lm th tc nhn sai.
Vi phm trong qu trnh x l cc bc in bo, fax c tm ra trong qu
trnh iu tra nhng khiu ni ti b phn giao dch, chuyn in bo, xut hin do
vi phm cht lng x l cc bc in bo, fax. C s tnh ch tiu ny l s
thng k nhng khiu ni ca khch hng, s yu cu xem xt khiu ni.
T l nhng ln kt ni khng thnh cng khi chuyn in bo, truyn fax c
trng cho cho cht lng ca cc n v cung cp dch v BCVT c cung cp dch
v in bo, fax. S liu tnh ch tiu ny thu thp c trn c s iu tra
chuyn mn trong nhng ngy lm vic vo gi cao im ring bit cho tng loi
tng i in bo.
S ln kt ni cn thit kim tra do doanh nghip BCVT quy nh (v d
nh l 1000 ln kt ni).
Ngoi nhng ch tiu chung nh gi cht lng cng tc ca cc n v cung
cp dch v Bu chnh vin thng, m c ghi vo trong bo co thng k, khi
nh gi cht lng lm vic ca cc b phn ngi ta cn c th s dng cc ch
tiu trong ni b n v, cng ty.
tm ra nguyn nhn chm tr ca vic truyn in bo, fax ( k thut, t
chc,...) cn phi tin hnh iu tra chn mu theo phng php chn mu ngu
nhin.
Trong cc n v, c s cung cp dch v BCVT c th yu cu thng k v
phn tch chi tit nhng vi phm cht lng dch v bc in bo, fax khi tin hnh
cc cng vic b phn giao dch, truyn, nhn v pht in bo, fax.
- Vi phm cht lng b phn giao dch l vic m khng ng s lng
t, tnh cc khng ng, nhn in c a ch khng y , hoc ni dung khng
r rng.
- Vi phm cht lng khi truyn l nhng li b bin dng trong bc in: b
qua hoc lm sai lch t ng, du, con s, t ct bt t ng, thay i hoc chuyn
i v tr cc ch ci trong t.
- Vi phm cht lng khi nhn bc in bo c coi l: thay v chuyn i
ch ci trong t, lp bc in bo khng r rng, khng s lng t...v.v.
thng k vi phm cht lng ti khu giao dch, truyn, nhn v lp bc
in bo, fax n ngi ta tin hnh iu tra chn mu. m bo tin cy cn
thit ca vic thng k vi phm cht lng ( sai st trong cng vic), vi cc bu
60
cc c sn lng ln th nn tin hnh kim tra khng t hn 50% cc bc in, fax
c truyn v nhn. Cn nu sn lng ngy t th cn tin hnh i vi tt c cc
bc in.
Vi phm cht lng chia chn, phn hng c pht hin bng phng php
iu tra chn mu do b phn kim sot vin tin hnh hng ngy.

3.4.2 - Thng k cht lng dch v in thoi.
3.4.2.1 Thng k cht lng dch v in thoi trn mng vin thng c nh mt
t
Trong iu kin hin nay, khi cng ngh vin thng v cng ngh thng tin
c nhng bc nhy vt ng k, cc cuc m thoi c kt ni t ng, v vy
cht lng dch v in thoi c nh gi theo tiu thc: Kt ni nhanh, m
thoi d chu, khng li.
Cht lng dch v in thoi trn mng vin thng c nh mt t l kt qu
tng hp cc ch tiu th hin mc hi lng ca khch hng khi s dng dch v
in thoi c nh.
Trong bo co thng k thc hnh, thng k cht lng dch v in thoi
trn mng vin thng c nh mt c tin hnh bng cc ch tiu tuyt i:
- Tng s ln xy ra s c mng trong k
- Tng s thu bao b mt lin lc khi xy ra s c ca mng;
- Thi gian ca s c;
- S s c ng dy thu bao
- S cuc gi c thit lp thnh cng
- S cuc gi b tnh cc sai.
- S cuc gi b lp ha n sai.
- Thi gian ch sa cha s c ng dy thu bao;
- S s c ng dy thu bao c khc phc trong thi gian cho php ( vi
phm thi gian cho php).
- S hp ng cung cp dch v c hon thnh trong thi gian cho php.
- Tng s n khiu ni v s n khiu ni c xem xt v c cng vn hi
m trong thi gian nh mc cho php.
Trn c s cc d liu thng k tnh nhng ch tiu cht lng sau:
A. Ch tiu cht lng k thut:
1. T l cuc gi c thit lp thnh cng:
61
T l cuc gi c thit lp thnh cng l t s gia s cuc gi c thit
lp thnh cng trn tng s cuc gi.

C
C
k
TC
TC
=
Trong : C
TC
- S cc cuc gi c thit lp thnh cng.
C - Tng s cuc gi.
Theo quy nh ca B BCVT ( tiu chun ngnh TCN 68-176: 2006) t l
cuc gi c thit lp thnh cng c quy nh nh sau:
- Lin lc ni tnh, thnh ph 95%;
- Lin lc lin tnh 94%
xc nh c ch tiu ny, thng k dng cc phng php sau:
- Phng php dng thit b o: Tng s cuc gi ly mu cn thit t nht l
1500 cuc gi. Vic xc nh c th p dng mt trong hai phng php hoc kt
hp c hai phng php sau:
+ Phng php m phng: cc cuc gi m phng phi c thc hin vo
cc gi khc nhau trong ngy; s cuc gi m phng ng thi khng vt qu 32
cuc gi i vi tng i HOST v khng qu 16 cuc gi i vi cc tng i
khc.
+ Phng php gim st bo hiu: Cc cuc gi ly mu phi vo cc gi
khc nhau trong ngy. im u ni my o gim st bo hiu ti cc tng i
HOST hoc tng i chuyn tip ni ht ( Local Tandem). Vic gim st c thc
hin trn cc lung bo hiu hot ng bnh thng hng ngy v khng lm nh
hng n hot ng bnh thng ca mng.
- Phng php gim st bng tnh nng sn c ca mng: S cuc gi ly mu
ti thiu l ton b cuc gi trong 7 ngy lin tip.
2. Cht lng thoi
Cht lng thoi l ch s tch hp ca cht lng truyn ting ni trn knh
thoi c xc nh bng cch tnh im trung bnh theo thang im MOS t 1 n
5 theo khuyn ngh P.800 ca Lin minh vin thng Th gii tng ng nh sau:

im s 5 4 3 2 1
Cht lng
thoi
Rt tt Tt Trung bnh Xu Rt xu

62
xc nh ch tiu cht lng thoi thng k s dng cc phng php:
- Phng php s dng thit b o theo khuyn ngh ITU- T P.862 v quy
i ra im MOS theo khuyn ngh ITU - T P.862.1. S lng cuc gi ly mu ly
t nht l 1000 cuc gi vo cc gi khc nhau trong ngy;
- Phng php ly kin khch hng qua th, th in t, fax hoc in
thoi. S khch hng ly kin ti thiu l 1% tng s khch hng i vi mng c
s thu bao nh hn 10.000 thu bao; i vi mng c s thu bao ln hn 10.000
thu bao th s khch hng ly kin ti thiu l 1000 khch hng.
Theo quy nh ca B BCVT ( tiu chun ngnh TCN 68-176: 2006) tiu
chun ca ch tiu ny c xc nh l 3,5 im.
V d, trong nm 2004, Bu in TP H Ch Minh s dng phng php
ly kin khch hng v cht lng thoi. Vic thc hin ly kin thm d mc
tha mn ca khch hng c thc hin bng nhiu hnh thc sau:
Bng 2.2 Cc chng trnh thm d kin khch hng v cht lng thoi
Chng trnh
S lng
th gi i
S
lng
th nhn
v
T l t
(%)
Ghi ch
Gi th thm d khch hng
bng ng bu in
5.000 1208 27
232 th
b tr v
v a ch
Phng vn trc tip thu bao
c nhn
3.954 3818 96,5
doanh nghip
1.120 942 84,1
doanh nghip c mc cc
cao
100 100 100
Tng cng 10.174 6068 59,6
Kt qu thng k kin khch hng v cht lng thoi:
- S khch hng c ly kin: 10.174
- S khch hng phn hi kin: 6.068
63
Kt qu tng hp kin ca khch hng v cht lng thoi c trnh by
trong bng 2.3.
Bng 2.3. Tng hp kin khch hng v cht lng thoi nm 2004.
im s 1 2 3 4 5
Cht lng thoi Rt tt Tt Trung bnh Xu Rt xu
kin khch hng 741 4011 1201 103 12
T l (%) 12,2 66,1 19,8 1,7 0,2
Nh vy, trong nm 2004 t l khch hng nh gi cht lng thoi t mc
trung bnh (03 im) tr ln l 5.953 / 6068 khch hng, t t l 98,1%; trong
12,2 5 nh gi rt tt, 66,1 % nh gi tt, 19,8 % nh gi trung bnh. So vi TCN
68 -176:2003 l t nht 95% cuc gi t mc t 03 im tr ln th ch tiu cht
lng thoi dch v in thoi c nh ti TP H Ch Minh l t yu cu.
Khi phn tch cht lng thoi, nh gi n lc ca doanh nghip trong
vc nng cao cht lng c th s dng phng php dy s thi gian. V d,
nh gi vic nng cao cht lng thoi ca Bu in TP H Ch Minh, ta c th so
snh cht lng thoi nm 2004 so vi nm 2003.
Bng 2.4. Tng hp kin khch hng v cht lng thoi nm 2003-2004 .
im s 1 2 3 4 5
Cht lng
thoi
Rt tt Tt
Trung
bnh
Xu Rt xu
Nm
2003
13,9 45,4 34,6 4,7 1,2
T l
( %)
Nm
2004
12,2 66,1 19,8 1,7 0,2

Nu so snh vi cht lng thoi nm 2003, ta thy cht lng thoi nm
2004 c ci thin ng k, 78,3 % s khch hng c ly kin nh gi cht
lng tt v rt tt so vi 59,3 % ca nm 2003; t l s khch hng nh gi cht
64
lng thoi di mc trung bnh gim t 5,9% nm 2003 xung cn 1,9% nm
2004.
3. chnh xc ghi cc
chnh xc tnh cc c c trng bi hai ch tiu:
- T l cuc gi b ghi cc sai:
T l cuc gi b ghi cc sai l t s gia cc cuc gi b ghi cc sai trn
tng s cuc gi.
Cuc gi b ghi cc sai bao gm:
- Nhng cuc gi ghi cc nhng khng c thc;
- Cuc gi c thc nhng khng ghi cc;
- Cuc gi ghi sai s ch gi hoc s b gi;
- Nhng cuc gi ghi cc c di ln hn 1 giy v gi tr tuyt i
so vi di m thoi thc ca cuc gi;
- Nhng cuc gi c ghi cc c thi gian bt u sai 9 giy v gi tr
tuyt i so vi thi im thc ly theo ng h chun quc gia;
chun ca ch tiu ny c xc nh khng ln hn 0,1% tng s cuc gi.
- T l thi gian m thoi b ghi cc sai:
T l thi gian m thoi b ghi cc sai l t s gia tng gi tr tuyt i
thi gian ghi sai ca cc cuc gi b ghi cc sai trn tng s thi gian ca cc cuc
gi.
chun ca ch tiu t l thi gian m thoi b ghi sai 0,1%.
xc nh ch tiu chnh xc ghi cc thng k s dng phng php m
phng v phng php gim st bo hiu vi s lng cuc gi ly mu cn thit t
nht l 10.000 cuc .
- Phng php m phng: cc cuc gi m phng phi thc hin vo cc gi
khc nhau trong ngy. S cuc gi m phng ng thi khng vt qu 32 cuc gi
i vi tng i HOST v khng qu 16 cuc gi i vi cc tng i khc. S cuc
gi m phng c di t 1 giy n 60 giy t nht l 60% tng s cuc gi m
phng. Khang cch gia hai cuc gi lin tip xut pht t cng mt thu bao ch
gi khng nh hn 10 giy.
65
HOST hoc tng i chuyn tip ni ht ( Local Tandem). Vic gim st c thc
hin trn cc lung bo hiu hot ng bnh thng hng ngy v khng lm nh
hng n hot ng bnh thng ca mng.
4. T l cuc gi tnh cc v lp ha n sai
Vic tnh cc v lp ha n phi m bo chnh xc, y kp thi v c
ha n r rng theo ng quy nh.
T l cuc gi b tnh cc, lp ha n sai l t s gia cuc gi b tnh cc
hoc lp ha n sai trn tng s cuc gi.
Doanh nghip CCDV phi lu tr s liu gc tnh cc trong vng ti thiu
180 ngy, bao gm: ngy, thng, nm thc hin cuc gi; thi gian bt u, thi
gian kt thc; s my b gi, cc ph tng cuc gi.
tnh ch tiu ny phi so snh t nht 10.000 cuc gi c tnh cc vi
s liu ghi cc. Trn c s s liu thng k tnh t l s cuc gi b tnh cc hoc
lp ha n sai trn tng s cuc gi.

gi cuc s Tng
sai cc ghi hoc sai cc tnh b gi cuc S
sai cc ghi hoc sai cc tnh b gi cuc l T =

chun ca ch tiu t l s cuc gi b tnh cc sai hoc lp ha n sai 0,01%
cuc gi.
B. Ch tiu cht lng phc v
5. kh dng cadch v
kh dng ca dch v ( D) l t l thi gian trong mng vin thng c
nh mt t sn sng cung cp dch v cho khch hng.
% 100 ) 1 ( x
T
T
D
r
f
=
Trong : T
r
- Thi gian xc nh kh dng ca dch v;
T
f
- Thi gian mng c s c thuc trch nhim ca nh cung cp dch v v
c xc nh theo cng thc:
=
=
N
i i
i i
f
R
t r
T
1

N - Tng s ln xy ra s c mng trong thi gian xc nh kh dng;
66
R
i
- Tng s thu bao ca mng vin thng c nh mt t ti thi im xy
ra s c mng th i;
r
i
- S thu bao b mt lin lc trong s c mng th i;
t
i
- Thi gian ca s c mng th i;
Theo quy nh ca B BCVT ( tiu chun ngnh TCN 68-176: 2006) D
99,5 %. Thi gian xc nh kh dng ti thiu l 3 thng.
Trong qu trnh thng k cn phi phn t s s c theo tng nguyn nhn
dn n s c( s c tng i, s c truyn dn lin tnh, quc t, s c mng truyn
dn ni ht).
6. S c ng dy thu bao
S c ng dy thu bao l nhng hng hc ng dy thu bao lm cho
dch v in thoi trn mng vin thng c nh mt t khng thc hin c hoc
thc hin c. Khng k n s c do thit b u cui ca khch hng v cc
nguyn nhn bt kh khng gy ra( thin tai, l lt) m ch do mng li vin thng
ca DNCCDV gy ra. Khi thng k cn phi phn t s s c ng dy thu bao
theo cc nguyn nhn: s c do cp, t cp, hp cp, ...
Trn c s s liu thng k tnh ch tiu t l s s c ng dy trn 100
thu bao trong 1 nm:
x100
mng n tr bao thu s Tng
bao thu dy ng c s s Tng
bao thu 100 n tr bao thu dy ng c s s l T =
chun ca ch tiu ny c xc nh 20,8 s c/100 thu bao/1 nm
c bin php khc phc. V d, trong nm 2004 ti TP H Ch minh xy ra 325.916
s c, c phn chia theo cc nguyn nhn sau y ( bng 2.1 v hnh 2.1)
Bng 2.1 Thng k nguyn nhn gy ra s c ng dy thu bao ti B
TP H Ch Minh nm 2004

TT Nguyn nhn S s c
Tn s
tch ly
T l vi
phm
(%)
Tn s tch
ly (%)
1 Hng dy ngoi tri 127.256 127.256 39 39
2 Hng dy trong nh 49.428 176.684 15,2 54,2
67
3 Hng cp phi 32.632 209.316 10 64,2
4 Hng hp tp im 30.054 239.370 9,2 73,4
5
Hng ti t cp, t tip
cn thu bao
25.278 264.648 7,8 81,2
6 Hng cp gc 19.186 283.834 5,9 87,1
7 Hng thit b RT 18.416 302.250 5,7 92,8
8 Hng tng i thu bao 13.644 315.894 4,2 97
9 Hng hp u dy 8.604 324.498 2,6 99,6
10 Hng my VTC 1.418 325.916 0,4 100
Tng cng 325.916 100
0
30000
60000
90000
120000
150000
180000
210000
240000
270000
300000
330000
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Theo s liu bng 2.1 nguyn nhn hng dy thu bao chim ti 54,2% tng s
s c; ngoi ra cn mt s nguyn nhn cng cn phi ch nh hng cp phi
chim 10% s s c v hng hp tp im chim 9,2 % s s c
100 %

75 %

50 %

Hnh 2.1 Biu Pareto phn tch cc nguyn
nhn gy ra s c ng dy thu bao.

68
- Dy l: qua thi gian s dng lp v bc b nt, mt lp v bc, mi ni
khng c che chn. Vi cch lm gn l b nhiu dy l i cng tuyn s gy gi
nc khi tri ma dn n tnh trng chm, chp (thit b u cui b hng, r khi
tri ma). Nhiu tuyn dy l i cng mt hng trn 05 i cha c thay th
bng cp dung lng nh di 50 i.
- T cp: dy cp phi i chng cht khng ng k thut lm cn tr cngtc
bo dng, v sinh trong t cp. Vic bo dng, v sinh khng c quan tm thc
hin thng xuyn dn n cc phin KH (hoc module) u ni cp khng c
che chn, d m t, bm bi lu ngy lm gim tip xc gia cp v cc tip im
ca KH. T cp xung cp (b v, t st b r st) khng c thay th kp thi, dn
phi cp trong t khng nh v chc chn ln khung gi t.
- Hp tp im: dy l u ni trc tip v rut cp khng u qua cc phin
KH (hoc module) to thnh cc bi ni lm i np hp tp im. Hp tp im
y khng kn hoc khng y khi tri ma s to thnh ni gi nc gy chm,
chp. Hp tp im b hng (v v, mt np) cha c thay th kp thi.
Trn c s s liu thng k c th s dng biu Pareto phn tch nh
lng cc nguyn nhn gy ra s c dng dy thu bao, ta thy cn phi tp trung
gii quyt nguyn nhn hng dy l l c th gim bt trn 50% s s c. Bn
cnh cng cn phi c cc bin php nng cao cht lng cp phi v hp tp
im

7. Ch tiu thi gian ch sa cha s c ng dy thu bao
Thi gian ch sa cha s c ng dy thu bao c tnh t lc doanh
nghip cung cp dch v nhn c thng bo h hng ca khch hng n lc sa
cha xong. Khng k n cc h hng do thit b u cui ca khch hng hoc cc
s c do nguyn nhn bt kh khng gy ra.
Trn c s s liu thng k ( thng k y s liu sa cha s c ng
dy thu bao trong thi gian ti thiu l 3 thng) xc nh t trng s s c c sa
cha trong thi gian nh mc cho php( vi phm thi gian nh mc cho php).
chun ca ch tiu ny l 90% s c ng thu bao c sa cha xong trong
cc khang thi gian sau:
- Ni thnh, th x: 24 gi
69
- Th trn, lng, x 48 gi

8. Thi gian thit lp dch v
Thi gian thit lp dch v l khong thi gian c tnh t lc doanh nghip
v khch hng hon thnh vic k kt hp ng cung cp dch v in thoi cho ti
khi khch hng c th s dng c dch v in thoi.
Trn c s s liu thng k ton b s hp ng cung cp dch v v vic
pht trin thu bao ( ti thiu trong khong thi gian 3 thng) tnh ch tiu t l % s
hp ng cung cp dch v c thi gian thit lp dch v trong thi gian nh mc
cho php ( vi phm ch tiu thi gian nh mc cho php) so vi tng s hp ng
cung cp dch v.
% 100 x
N
N
dat
dat
= v % 100 x
N
N
vp
vp
=
Trong :

dat
- T l % s hp ng cung cp dch v c thi gian thit lp dch v trong
thi gian nh mc cho php;

vp
- T l % s hp ng cung cp dch v c thi gian thit lp dch v ln hn thi
gian nh mc cho php;
dat
N - S hp ng cung cp dch v c thi gian thit lp dch v trong thi gian
nh mc cho php;

vp
N - S hp ng cung cp dch v c thi gian thit lp dch v ln hn thi gian
nh mc cho php.
chun ca ch tiu ny l c t nht 90% hp ng cung cp dch v c thi gian
thit lp dch v trong khong thi gian sau:
- Tnh, thnh ph: 7 ngy
- Th trn, lng, x 15 ngy

9. Khiu ni ca khch hng v cht lng dch v
khch hng v cht lng dch v c bo cho DNCCDV bng n khiu ni.
Trn c s thng k ton b s khiu ni ca khch hng v cht lng dch
v ( ti thiu trong vng 3 thng), s n khiu ni c xem xt gii quyt, thng
70
k tnh ch tiu t l khiu ni trn 100 khch hng trong mt khong thi gian nht
nh( 3 thng, 6 thng, nm)
100 x
KN
hng khch s Tng
ni khiu n s Tng
=
chun ca ch tiu t l khiu ni trn 100 khch hng l khng vt qu 0,25 khiu
ni trn 100 khch hng trong 3 thng.
Khi phn tch khiu ni ca khch hng c th s dng phng php so snh
vi tiu chun m B BCVT ra xem n v c t cht lng tiu chun hay
khng, hoc so snh vi nm trc thy c s n lc ca n v, doanh nghip
trong vic gim s lng khiu ni ca khch hng.
V d, s lng khiu ni ca khch hng s dng dch v in thoi c nh
ti Bu in TP H Ch Minh trong nm 2003-2004 c trnh by trong bng sau:

Bng 2.5. Thng k s lng khiu ni ca khch hng qua cc nm.

Nm S khiu ni Tng s thu bao Mc thc hin
2003 4435 852793 0,52
2004 4255 966961 0,44
Nh vy trong hai nm 2003 v 2004 n v u m bo ch tiu ng k
theo TCN 68-176:2003 quy nh.

Trong qu trnh thng k khiu ni ca khch hng, cn phi thng k theo
tng nguyn nhn tin hnh phn t tm ra bin php khc phc.
V d, hu ht cc khiu ni ca khch hng ti B TP H Ch Minh nm
2004 u c lin quan n cc s dng dch v in thoi.
Bng 2.6 : Phn t nguyn nhn khiu ni ca khch hng.

Loi khiu ni Nguyn nhn
Ni ht - Li khi chuyn file d liu (khng y )
- Cp nht sai ch s in m k.
Lin tnh - Cuc gi ko di khng tm ra nguyn nhn.
71
- Cuc gi lin tip c thi gian ngn.
- Do chm vo ng dy khc.
Quc t - Cuc gi ko di do khng c tn hiu gii ta.
- Cuc gi lin tip c thi gian ngn.
Cc dch v gi tr
gia tng khc
- Kho, m sai dch v.
- Cp nht sai bin ng dch v.

10 . Hi m khiu ni ca khch hng
Hi m khiu ni ca khch hng l vn bng ca DNCCDV thng bo cho
khch hng c n khiu ni v vic tip nhn khiu ni v xem xt gii quyt.
Theo quy nh ca TCN 68- 176: 2006, DNCCDV phi c vn bn hi m
cho khch hng trong thi hn 48 gi k t thi im tip nhn khiu ni.
xc nh ch tiu ny, thng k s dng phng php iu tra ton b bng
cch thng k tt c cc cng vn hi m trong khong thi gian ti thiu l 3 thng,
trong phn thnh s n khiu ni c cng vn hi m trong thi gian nh mc
cho php, vi phm thi gian nh mc cho php.
11. Dch v h tr khch hng
Dch v h tr khch hng l dch v min ph m doanh nghip cung cp
dch v phi t chc cung cp nh dch v tra cu thu bao ni ht v bo hng s
thu bao.
Theo quy nh hin hnh th:
- Thi gian cung cp dch v h tr khch hng bng nnhn cng qua in
thoi l 24h/24h;
- T l cuc gi ti dch v h tr khch hng chim mch thnh cng v
nhn c tn hiu tr li ca in thoi vin trong vng 60 giy 80% tng s
cuc gi.
xc nh c ch tiu ny thng k s dng phng php iu tra chn
mu bng cch gi nhn cng ti dch v h tr khch hng, s cuc gi th ti
thiu l 250 cuc gi.
Trong qu trnh phn tch cht lng dch v in thoi trn mng vin
thng c nh mt t cc ch tiu k bo co c em so snh vi cc ch tiu
tng t k trc v gii thch xu hng bin ng ca chng.
3.4.2.2 Thng k cht lng dch v in thoi trn mng vin thng di ng
mt t
72
Cht lng dch v in thoi trn mng vin thng di ng mt t l kt qu
tng hp ca cc ch tiu th hin mc hi lng ca khch hng i vi dch v
v c c trng bi cc ch tiu:
A. Ch tiu cht lng k thut
T l cuc gi c thit lp thnh cng l t s gia cuc gi c thit lp
thnh cng trn tng s cuc gi trong ni b mng vin thng di ng mt t.

C
C
k
TC
TC
=
Trong : C
KTH
C - Tng s cc cuc gi.
cuc gi c thit lp thnh cng 92%
xc nh c ch tiu ny thng k dng phng php:
- M phng cuc gi: S lng cuc gi m phng cn thit t nht l 1000
cuc gi thc hin vo cc gi khc nhau trong ngy, trong vng ph sng. Khong
cch gia hai cuc gi lin tip xut pht t mt thu bao ch gi khng nh hn 10
giy.
- Gim st bng tnh nng hin c ca mng: s lng cuc gi ly mu ti
thiu l ton b cuc gi trong mt tun.
2. T l cuc gi b ri
T l cuc gi b ri l t s gia cuc gi b ri trong tng s cuc gi c
thit lp thnh cng.
Cuc gi b ri l cuc gi c thit lp thnh cng nhng b mt gia
chng trong khong thi gian m thoi m nguyn nhn l do mng vin thng di
ng mt t.
xc nh c ch tiu ny thng k dng cc phng php sau:
- M phng cuc gi: S lng cuc gi m phng cn thit t nht l 1500
cuc gi thc hin vo cc gi khc nhau trong ngy,trong vng ph sng. di
cuc gi ly mu trong khong t 60 giy n 180 giy.
- Gim st bng tnh nng hin c ca mng: s lng cuc gi ly mu ti
thiu l ton b cuc gi trong ni b mng vin thng di ng mt t trong mt
tun.
Theo quy nh hin hnh t l cuc gi b ri 5%.
73
3. Cht lng thoi
5 theo khuyn ngh P.800 ca Lin minh vin thng th gii ITU nh sau:

im s 5 4 3 2 1
Cht lng
thoi

Thng k s dng cc phng php sau xc nh ch tiu ny:
- Phng php s dng thit b o theo khuyn ngh ITU- T P.862 v quy
i ra im MOS theo khuyn ngh ITU - T P.862.1. S lng cuc gi ly mu ly
t nht l 1000 cuc gi vo cc gi khc nhau trong ngy trong vng ph sng
- Phng php ly kin khch hng qua th, th in t, fax hoc in
thoi. S khch hng ly kin ti thiu l 1% tng s khch hng i vi mng c
s thu bao nh hn 10.000 thu bao; i vi mng c s thu bao ln hn 10.000
thu bao th s khch hng ly kin ti thiu l 1000 khch hng.
Theo quy nh ca B BCVT ( tiu chun ngnh TCN 68-186: 2006) ch tiu
cht lng thoi trung bnh 3 im.
4. chnh xc ghi cc
chnh xc ghi cc c nh gi bng cc ch tiu sau:
tng s cuc gi.
- Nhng cuc gi ghi cc nhng khng c thc;
- Nhng cuc gi c ghi cc c di ln hn 1giy v gi tr tuyt
i so vi di m thoi thc;
- Nhng cuc gi c ghi cc c thi gian bt u sai 9 giy so vi thi
im thc ly theo ng h chun quc gia;
74
gi.
xc nh ch tiu chnh xc ghi cc thng k s dng phng php
iu tra chn mu bng cch m phng cuc gi vi s lng cuc gi ly mu cn
thit t nht l 10000 cuc gi vo cc gi khc nhau trong ngy, trong vng ph
sng. S cuc gi m phng c di t 1 giy n 90 giy t nht l 60% ca tng
s cuc gi m phng heo cc hng ni mng v lin mng, bao gm:
- Trong ni b mng vin thng di ng mt t;
- T mng di ng ca DNCCDV sang cc mng di ng khc;
- T mng di ng ca DNCCDV sang mng c nh.
khc nhau trong ngy. im u ni my o gim st bo hiu ti cc tng i v
thc hin trn cc lung bo hiu hot ng bnh thng hng ngy ca mng vin
thng di ng mt t v khng lm nh hng n hot ng bnh thng ca
mng.
Vic tnh cc v lp ha n phi m bo chnh xc, ng a ch, thi gian
s dng, loi hnh dch v v c ha n r rng theo ng quy nh.
T l cuc gi b tnh cc, lp ha n sai l t l cuc gi b tnh cc hoc
Trn c s s liu thng k tnh t l s cuc gi b tnh cc sai hoc lp ha
n sai trn tng s cuc gi.
100 x
gi cuc s Tng
sai n ha lp cc, tnh b gi cuc S
sai n ha lp cc, tnh b gi cuc l T

=
tnh ch tiu ny phi so snh t nht 10000 cuc gi c tnh cc vi
s liu ghi cc.
chun ca ch tiu t l s cuc gi b tnh cc sai hoc ghi cc sai 0,01% cuc
gi.
75
6. kh dng ca dch v
kh dng ca dch v ( D) l t l thi gian trong mng sn sng cung
cp dch v cho khch hng.
% 100 ) 1 ( x
T
T
D
r
f
=
Trong : T
r
T
f
- Thi gian mng c s c thuc trch nhim ca nh cung cp dch v v
=
=
N
i i
i i
f
R
t r
T
1

N - Tng s ln xy ra s c mng trong thi gian xc nh kh dng;
R
i
- Tng s knh thoi ca mng vin thng di ng mt t thi im xy ra
s c th i;
r
i
- S knh thoi b mt lin lc trong s c th i;
t
i
- Thi gian ca s c th i;
khng nh hn 99,5%. Thi gian xc nh kh dng ti thiu l 3 thng.
Trong qu trnh thng k phi phn t cc s c theo cc nguyn nhn: S c
tng i, s c ng truyn dn, s c trm thu pht sng, ...
7. Ch tiu khiu ni ca khch hng v cht lng dch v
khch hng v cht lng dch v c bo cho DNCCDV bng n khiu ni.
v, thng k tnh cc ch tiu:
- T l khiu ni trn 100 khch hng trong mt khong thi gian nht nh (
3 thng, 6 thng, 1 nm);
- T l khch hng khng tha mn vi vic gii quyt khiu ni.
khiu ni trn 100 khch hng 0,25 khiu ni trn 100 khch hng trong 3 thng.
8. Hi m khiu ni ca khch hng
Hi m khiu ni ca khch hng l vn bng ca DNCCDV thng bo cho
76
cch thng k tt c cc cng vn hi m trong khong thi gian ti thiu l 3 thng.
Dch v h tr khch hng l dch v gii p thc mc, hng dn s dng,
cung cp thng tin lin quan v thng bo cho khch hng tr s, s in thoi, s
fax dch v h tr khch hng. Theo quy nh hin hnh:
- Thi gian cung cp dch v h tr khch hng l 24 gi/ 24 gi.
cuc gi.
thiu l 250 cuc gi.
Trong qu trnh phn tch cht lng dch v in thoi di ng cc ch tiu
k bo co c em so snh vi cc ch tiu tng t k trc v gii thch xu
hng bin ng ca chng.
3.4.3 Thng k cht lng dch v in thoi VoIP
Dch v in thoi VoIP l dch v in thoi s dng giao thc Internet,
trong cc cuc gi xut pht v kt thc ti cc thit b u cui in thoi thng
thng ca mng PSTN, cc thit b u cui ny khng thc hin truy nhp vo
mng Internet v cc knh truyn dn gia cc Gateway VoIP ( thit b cng ca
mng cung cp dch v in thoi VoIP) l cc knh thu ring.
Cht lng dch v in thoi VoIP l kt qu tng hp cc ch tiu th hin
mc hi lng ca khch hng khi s dng dch v .
Cht lng dch v in thoi VoIP c c trng bi cc ch tiu cht
lng sau:
A. Cht lng k thut:
T l cuc gi c thit lp thnh cng l t s gia s cuc gi c thit
lp thnh cng trn tng s cuc gi ly mu.
% 100 x
C
C
k
TC
TC
=
Trong : C
TC
C - Tng s cuc gi ly mu.
77
cuc gi c thit lp thnh cng 92%
xc nh c ch tiu ny, thng k dng cc phng php sau:
- Phng php dng thit b o: Tng s cuc gi ly mu cn thit t nht l
1000 cuc gi. Vic xc nh c th p dng mt trong hai phng php hoc kt
hp c hai phng php sau:
cc gi khc nhau trong ngy; khong cch gia hai cuc gi lin tip xut pht t
mt thu bao ch gi khng nh hn 10 giy.
HOST hoc tng i chuyn tip ni ht ( Local Tandem) hoc tng i Gateway
VoIP. Vic gim st c thc hin trn cc lung bo hiu hot ng bnh thng
hng ngy v bo m khng lm nh hng n hot ng bnh thng ca mng.
- Phng php gim st bng tnh nng sn c ca mng: S cuc gi ly
mu ti thiu l ton b cuc gi trong 7 ngy lin tip.
2. Cht lng thoi
5 theo khuyn ngh P.800 ca Lin minh vin thng Th gii tng ng nh sau:
im s 5 4 3 2 1
Cht lng
thoi

Thng k s dng phng php m phng theo khuyn ngh ITU- T P.862 v
quy i ra im MOS theo khuyn ngh ITU - T P.862.1. S lng cuc gi ly mu
ly t nht l 1000 cuc gi vo cc gi khc nhau trong ngy.
chun ca ch tiu ny c xc nh l 3,0 im.
2. Thi gian tr sau quay s trung bnh
Thi gian tr sau quay s trung bnh bng trung bnh cng ca thi gian tr
sau quay s.
Thi gian tr sau quay s l thi gian tnh t khi quay s xong n khi nhn
c tn hiu cho bit ng trang thi ca thu bao b gi( bn, ri, kha my, ...).
78
Theo quy nh hin hnh, thi gian tr sau quay s trung bnh 12 giy
Phng php xc nh:
- Phng php s dng thit b o: Tng s cuc gi ly mu t nht l 1000
cuc gi, theo mt trong hai hoc kt hp c hai phng php sau:
cc gi khc nhau trong ngy; khong cch gia hai cuc gi lin tip xut pht t
mt thu bao ch gi khng nh hn 10 giy.
HOST hoc tng i chuyn tip ni ht ( Local Tandem) hoc tng i Gateway
VoIP. Vic gim st c thc hin trn cc lung bo hiu hot ng bnh thng
hng ngy v bo m khng lm nh hng n hot ng bnh thng ca mng
PSTN hoc mng VoIP.
- Phng php gim st bng tnh nng sn c ca mng: S cuc gi ly
mu ti thiu l ton b cuc gi trong 7 ngy lin tip.
3. Thi gian tr t u cui n u cui trung bnh
Thi gian tr t u cui n u cui trung bnh bng trung bnh cng thi
gian tr t u cui n u cui ca cc uc gi ly mu.

Thi gian tr t u cui n u cui l thi gian truyn m thanh t
ming ngi ni n tai ngi nghe.
Theo quy nh hin hnh thi gian tr t u cui n u cui 150 ms
Phng php xc nh:
+ Phng php m phng: s cuc gi ly mu ti thiu l 1000 cuc gi;
cc cuc gi m phng phi c thc hin vo cc gi khc nhau trong ngy;
khong cch gia hai cuc gi lin tip xut pht t mt thu bao ch gi khng nh
hn 10 giy.
5. chnh xc ghi cc
chnh xc tnh cc c c trng bi hai ch tiu:
tng s cuc gi.
- Nhng cuc gi ghi cc nhng khng c thc;;
79
- Nhng cuc gi ghi cc c di ln hn 1 giy v gi tr tuyt i so vi
di m thoi thc ca cuc gi;
- Nhng cuc gi c ghi cc c thi gian bt u sai 9 giy v gi tr
tuyt i so vi thi im thc ly theo ng h chun quc gia;
gi.
xc nh ch tiu chnh xc ghi cc thng k s dng phng php m
phng v phng php gim st bo hiu vi s lng cuc gi ly mu cn thit t
nht l 10.000 cuc .
- Phng php m phng: cc cuc gi m phng phi thc hin vo cc gi
khc nhau trong ngy. S cuc gi m phng c di t 1 giy n 60 giy t nht
l 60% tng s cuc gi m phng. Khong cch gia hai cuc gi lin tip xut
pht t cng mt thu bao ch gi khng nh hn 10 giy.
HOST hoc tng i chuyn tip ni ht ( Local Tandem) hoc tng i VoIP. Vic
gim st c thc hin trn cc lung bo hiu hot ng bnh thng hng ngy
v khng lm nh hng n hot ng bnh thng ca mng PSTN hoc mng
VoIP.
T l cuc gi b tnh cc, lp ha n sai l t s gia cuc gi b tnh cc
hoc lp ha n sai trn tng s cuc gi.
Doanh nghip CCDV phi lu tr s liu gc tnh cc trong vng ti thiu
180 ngy, bao gm: ngy, thng, nm thc hin cuc gi; thi gian bt u, thi
gian kt thc; s my b gi, cc ph tng cuc gi.
80
tnh ch tiu ny phi so snh t nht 10.000 cuc gi c tnh cc vi
s liu ghi cc. Trn c s s liu thng k tnh t l s cuc gi b tnh cc hoc

gi cuc s Tng
sai cc ghi hoc sai cc tnh b gi cuc S
sai cc ghi hoc sai cc tnh b gi cuc l T =

chun ca ch tiu t l s cuc gi b tnh cc sai hoc lp ha n sai 0,01%
cuc gi.
7. kh dng ca dch v
kh dng ca dch v ( D) l t l thi gian trong DNCCDV sn sng
cung cp dch v cho khch hng.
% 100 ) 1 ( x
T
T
D
r
f
=
Trong : T
r
T
f
- Thi gian s c thuc trch nhim ca nh cung cp dch v v c xc
nh theo cng thc:
=
=
N
i i
i i
f
R
t r
T
1

N - Tng s ln xy ra s c trong thi gian xc nh kh dng;
R
i
- Tng dung lng kt ni t mng VoIP n mng PSTN ti thi im
xy ra s c mng th i;
r
i
- Tng dung lng kt ni t mng VoIP n mng PSTN trong s c mng
th i;
t
i
- Thi gian ca s c mng th i;
khng nh hn 99,5 %. Thi gian xc nh kh dng ti thiu l 3 thng.
dn n s c( s c tng i HOST, tng i Tandem ni ht, tng i Gateway
VoIP, truyn dn, ...).
8. Ch tiu khiu ni ca khch hng v cht lng dch v
81
khch hng v cht lng dch v in thoi VoIP c bo cho DNCCDV bng
n khiu ni.
v ( ti thiu trong vng 3 thng), s khiu ni c xem xt gii quyt trong thi
gian cho php, thng k tnh ch tiu t l khiu ni trn 100 khch hng trong mt
khong thi gian nht nh( 3 thng, 6 thng, nm)
100 x
KN
hng khch s Tng
ni khiu n s Tng
=
chun ca ch tiu t l khiu ni trn 100 khch hng l khng vt qu 0,25 khiu
ni trn 100 khch hng trong 3 thng.
Khi phn tch khiu ni ca khch hng c th s dng phng php so snh
vi tiu chun m B BCVT ra xem n v c t cht lng tiu chun hay
khng, hoc so snh vi nm trc thy c s n lc ca n v, doanh nghip
trong vic gim s lng khiu ni ca khch hng.
Hi m khiu ni ca khch hng l vn bn ca DNCCDV thng bo cho
trong phn t thnh s cng vn hi m c thc hin ng thi gian cho php,
vi phm thi gian cho php.
Dch v h tr khch hng l dch v h tr, hng dn v gii p thc mc
v dch v in thoi VoIP.
- Thi gian cung cp dch v h tr khch hng bng nnhn cng qua in
thoi l 24h/24h;
cuc gi.
82
thiu l 250 cuc gi.
Trong qu trnh phn tch cht lng dch v in thoi VoIP cc ch tiu k
bo co c em so snh vi tiu chun ngnh, tiu chun ca doanh nghip v
cc ch tiu tng t k trc v gii thch xu hng bin ng ca chng.
3.4.4 Thng k cht lng dch v Internet
3.4.4.1 Thng k cht lng dch v truy nhp Internet gin tip qua mng vin
thng c nh mt t.
Cht lng dch v truy nhp Internet gin tip qua mng vin thng c nh
l kt qu tng hp ca cc ch tiu th hin s hi lng ca khch hng khi s dng
dch v.
Trong bo co thng k thc hnh, cht lng dch v truy nhp Internet gin
tip c thng k theo cc ch tiu tuyt i sau:
- Tng s ln xy ra s c ca mng v thi gian mng c s c;
- Tng s ln truy nhp thnh cng;
- Tng s cc kt ni khng b gin on;
- Thi gian thit lp cuc gi trung bnh;
- Tng dung lng ti v v tng thi gian ti d liu;
- Tng s n khiu ni v s n khiu ni c xem xt gii quyt trong
thi gian nh mc cho php.
Trn c s s liu thng k tnh cc ch tiu sau:
A. Ch tiu cht lng k thut
1. T l truy nhp thnh cng
T l truy nhp thnh cng c xc nh bng t s gia s ln truy nhp
thnh cng trn tng s ln truy nhp.
Truy nhp thnh cng l ln truy nhp m thit b ca khch hng c ch th
kt ni c vo mng ca ISP v khch hng c th truy nhp vo Internet.
xc nh ch tiu ny thng k s dng cc phng php m phng: Thc
hin t nht 1500 php th vo cc gi khc nhau bng nhn cng hoc bng thit b
chuyn dng. Thi gian gia hai mu o lin tip xut pht t cng mt thit b t
nht l 30 giy.
truy nhp thnh cng 97 %.
83
2. T l kt ni khng b gin on
Kt ni khng b gin on l kt ni c thit lp thnh cng v c
duy tr lin tc cho n khi khch hng ch ng ngt kt ni. T l kt ni khng b
gin on c xc nh theo cng thc sau:
% 100 x
C
C
R
m
c
=
Trong : R
c
T l kt ni khng b gin on;
C
m
Tng s ln kt ni khng b gin on;
C Tng s ln truy nhp thnh cng.
Theo quy nh ca B BCVT ( tiu chun ngnh TCN 68-218: 2006) R
c

97%.
kim tra ch tiu ny thng k s dng phng php iu tra chn mu
bng phng php m phng: Thc hin t nht 1500 mu o, thi gian mi mu
o t 10 n 30 pht vo cc gi khc nhau trong ngy ; s lng mu o c di
t 10 pht n 15 pht chim nhiu nht l 90% mu. Thi gian gia hai mu o
lin tip xut pht t cng mt thit b t nht l 30 giy.
3. Thi gian thit lp kt ni trung bnh:
Thi gian thit lp kt ni c tnh t lc kt thc quay s cho n khi kt
ni c thit lp thnh cng( kt thc qu trnh xc thc v thit b c ch th kt
ni vo mng ca ISP). Thi gian thit lp kt ni trung bnh l trung bnh cng
thi gian thit lp ca cc thi gian thit lp kt ni.
Theo quy nh ca B BCVT ( tiu chun ngnh TCN 68-218: 2006) ch tiu
thi gian thit lp kt ni trung bnh 35 giy.
xc nh ch tiu ny thng k s dng phng php m phng: Tng s
mu o t nht 1500 mu vo cc gi khc nhau trong ngy ; Thi gian gia hai mu
o lin tip xut pht t cng mt thit b t nht l 30 giy.
4. Tc ti d liu trung bnh
Tc ti d liu trung bnh ( P) c xc nh bng t s gia tng dung
lng d liu ( file hoc trang web) ti v trn tng thi gian ti d liu.
Theo quy nh ca B BCVT ( tiu chun ngnh TCN 68-218: 2006)
P 3,5 KB/s.
kim tra ch tiu ny thng k s dng phng php m phng: Thc hin
t nht 100 mu o vo cc gi khc nhau trong ngy. Dng thit b o ti tp ( file)
84
d liu c dung lng t 1 MB tr ln t cc websie do B BCVT quy nh theo
tng thi k v o thi gian dung lng d liu ti v.
5 . Lu lng s dng trung bnh
Lu lng s dng trung bnh ca mt hng kt ni l t s gia lng d
liu trung bnh truyn qua ng truyn trong mt n v thi gian v tc ti a
ca ng truyn. Hng kt ni ISP l hng kt ni Internet t ISP n IXP, t
ISP n im trung chuyn lu lng trong nc, bao gm c hng i v hng
v.
Theo quy nh ca B BCVT ( tiu chun ngnh TCN 68-218: 2006) lu
lng s dng trung bnh trn mi hng kt ni ISP trong 7 ngy lin tc phi
70%.
B. Cc ch tiu cht lng phc v
6. kh dng ca dch v
% 100 ) 1 ( x
T
T
D
r
f
=
Trong : T
r
T
f
- Thi gian s c nh hng n vic truy nhp Internet ca
khhc hng thuc trch nhim ca nh cung cp dch v v c xc nh theo cng
thc:
=
=
N
i i
i i
f
R
t r
T
1

N Tng s ln xy ra s c trong thi gian xc nh kh dng;
R
i
Tng s modem dng cho khch hng truy nhp Internet gin tip qua
mng vin thng c nh mt t ti thi im xy ra s c th i;
r
i
S cng modem b nh hng trong s c th i;
t
i
xc nh c ch tiu ny cn thng k ton b s c ( ti thiu trong 3
thng), trong c phn t s c theo cc nguyn nhn khc nhau.
85
Khiu ni ca khch hng v cht lng dch v phn nh s khng hi lng
ca khch hng v cht lng dch v v c bo cho DNCCDV bng n khiu
ni.
v ( ti thiu trong 3 thng), s n khiu ni c xem xt gii quyt trong thi
gian cho php tnh t thi im tip nhn khiu ni, thng k tnh ch tiu t l
khiu ni v cht lng dch v ( I
k
)
100 x I
k
gi nh tra, kim im thi n tnh hng khch s Tng
thng 3 gian thi trong ni khiu n s Tng
=
chun ca ch tiu I
k
0,25 khiu ni/100 khch hng/3 thng.
Theo quy nh hin hnh (TCN 68- 218: 2006), DNCCDV phi c vn bn
hi m cho khch hng trong thi hn 48 gi k t thi im tip nhn khiu ni.
v dch v truy nhp Internet.
- Thi gian cung cp dch v h tr khch hng bng nhn cng qua in
thoi l 24h/24h;
cuc gi.
mu bng cch gi nhn cng ti dch v h tr khch hng vo cc gi khc nhau
trong ngy, s cuc gi th ti thiu l 250 cuc gi.
86
Trong qu trnh phn tch cht lng dch v truy nhp Internet qua mng
PSTNcc ch tiu k bo co c em so snh vi cc ch tiu tng t k trc v
gii thch xu hng bin ng ca chng.
3.4.4.2 Thng k cht lng dch v kt ni Internet
Cht lng dch v kt ni Internet c c trng bng cc ch tiu sau y:
1. Lu lng s dng trung bnh
Lu lng s dng trung bnh ca mt hng kt ni IXP l t s gia
lng d liu trung bnh truyn qua ng truyn trong mt n v thi gian v tc
ti a ca ng truyn. Hng kt ni IXP l hng kt ni Internet t IXP i
Internet quc t, t IXP n im trung chuyn lu lng trong nc, bao gm c
hng i v hng v.
Thng k cc s liu gim st lu lng ca tt c c hng kt ni IXP.
Theo quy nh ca B BCVT ( tiu chun ngnh TCN 68-218: 2006) lu
lng s dng trung bnh trn mi hng kt ni trong 7 ngy lin tc phi 70%.
2. kh dng ca dch v
% 100 ) 1 ( x
T
T
D
r
f
=
Trong : T
r
Thi gian xc nh kh dng ca dch v;
T
f
Thi gian s c thuc trch nhim ca nh cung cp dch v v c xc
nh theo cng thc:

=
=
N
i i
i i
f
R
t r
T
1

R
i
Tng dung lng knh ring ( leased-line) m IXP cung cp cho cc
khch hng ti thi im xy ra s c th i( Kb/s);
r
i
Tng dung lng knh ring ( leased-line) b mt lin lc trong s c th
i( Kb/s)
t
i
- Thi gian xy ra s c th i;
khng nh hn 99,5 %.
Thng k ton b cc s c trong thi gian xc nh kh dng ti khu vc
kho st. Thi gian xc nh kh dng ti thiu l 3 thng.
87
Khiu ni ca khch hng v cht lng dch v phn nh s khng hi lng
ca khch hng v cht lng dch v v c bo cho DNCCDV bng n khiu
ni.
v ( ti thiu trong 3 thng), s n khiu ni c xem xt gii quyt trong thi
gian cho php tnh t thi im tip nhn khiu ni, thng k tnh ch tiu t l
khiu ni v cht lng dch v ( I
k
)
chun ca ch tiu I
k
0,25 khiu ni/100 khch hng/3 thng.
Theo quy nh hin hnh (TCN 68- 218: 2006), DNCCDV phi c vn bn
hi m cho khch hng trong thi hn 48 gi k t thi im tip nhn khiu ni.
v dch v kt ni Internet.
thoi l 24h/24h;
cuc gi.
mu bng cch gi nhn cng ti dch v h tr khch hng vo cc gi khc nhau
trong ngy, s cuc gi th ti thiu l 250 cuc gi.
3.4.4.3 Cht lng dch v truy nhp Internet ADSL(Asymmetric Digital
Subcriber Line)
88
Dch v truy nhp Internet ADSL l dch v cho php truy nhp thng tin tc
cao trn ng thu bao, phn phi bng tn khng i xng cho lu lng ti
ln v lu lng ti xung.
Cht lng dch v ADSL c c trng bi cc ch tiu sau:
A. Cht lng k thut
1. Tc ti d liu trung bnh ( P
d
v P
u
)
Tc ti d liu trung bnh gm hai loi: tc ti xung trung bnh v tc
ti ln trung bnh.
Tc ti xung trung bnh ( P
d
) c xc nh bng t s gia tng dung
lng d liu ti xung trn tng thi gian ti xung.
Tc ti ln trung bnh ( P
d
) c xc nh bng t s gia tng dung
lng d liu ti ln vi tng thi gian ti ln.
Theo quy nh ca B BCVT ( tiu chun ngnh TCN 68-227: 2006):
- Tc ti d liu trung bnh ni mng (s dng website ca DNCCDV): P
d
0,8 V
dmax
v P
u
0,8 V
umax
;
- Tc ti d liu trung bnh ngoi mng (s dng cc website trong nc v
quc t khng phi ca DNCCDV): P
d
0,6 V
dmax
v P
u
0,6 V
umax
.
V
dmax
: l tc ti a ca hng xung (t pha h thng thit b ca
DNCCDV n thit b ca khch hng) ca ng dy ADSL c ghi trong hp
ng cung cp dch v gia doanh nghip v khch hng.
V
umax
: l tc ti a ca hng ln (t h thng thit b ca khch hng v
pha thit b ca DNCCDV) ca ng dy ADSL c ghi trong hp ng cung
cp dch v gia doanh nghip v khch hng.
xc nh ch tiu ny thng k s dng phng php m phng: Tng s
mu o t nht l 100 mu o ti tp d liu vo cc gi khc nhau trong ngy i
vi mi loi ti ln v ti xung, ni mng v ngoi mng. o tc ti xung
trung bnh, dng thit b o ti tp ( file) d liu c dung lng t 2 MB tr ln t
websie ca DNCCDV hoc t cc websie do B BCVT quy nh theo tng thi k.
o tc ti ln trung bnh, dng thit b o gi tp d liu c dung lng t 1
MB tr ln n mt a ch khc trn mng.
89
2 . Lu lng s dng trung bnh
Lu lng s dng trung bnh ca mt hng kt ni ISP l t s gia lng
d liu trung bnh truyn qua ng truyn trong mt n v thi gian v dung
lng ti a ca ng truyn.
Hng kt ni ISP l hng kt ni Internet t ISP n IXP, t ISP n im
trung chuyn lu lng trong nc, bao gm c hng i v hng v.
Theo quy nh ca B BCVT ( tiu chun ngnh TCN 68-227: 2006): Lu
lng s dng trung bnh ca mi hng kt ni ISP trong khong thi gian 7 ngy
lin tip 70%.
Phng php xc nh: Phng php gim st. Gim st lu lng ca tt c
cc hng kt ni ISP.
3. T l dung lng truy nhp b tnh cc sai ( CI)
T l dung lng b tnh cc sai l t s gia tng gi tr tuyt i dung
lng truy nhp b tnh cc sai trn tng dung lng truy nhp thc. Ch tiu ny
ch p dng cho hnh thc tnh cc theo dung lng truy nhp.
Theo quy nh hin hnh ch tiu ny CI 0,01%.
xc nh c ch tiu ny thng s dng cc phng php sau:
- Phng php m phng: Tng dung lng cc mu o t nht l 1000 MB.
- Phng php gim st: S dng cc thit b gim st dung lng truy nhp
qua ng dy ADSL ca khch hng. Thi gian thc hin gim st t nht l 1
tun.
B. Ch tiu cht lng dch v
4. kh dng ca dch v
% 100 ) 1 ( x
T
T
D
r
f
=
Trong : T
r
T
f
- Thi gian s c thuc trch nhim ca nh cung cp dch v v
=
=
N
i i
i i
f
R
t r
T
1

90
R
i
Tng s thu bao ADSL ca DNCCDV ti thi im xy ra s c th i;
r
i
S thu bao ADSL b nh hng trong s c th i;
t
i

Phng php xc nh: Phng php thng k: Thng k y s s c
trong thi gian xc nh kh dng.
5. Thi gian thit lp dch v(E):
Thi gian thit lp dch v c tnh t lc DNCCDV v khch hng k hp
ng k hp ng cung cp dch v truy nhp Internet ADSL cho ti khi khch
hng c th s dng dch v ny.
Nu doanh nghip cung cp dch v khng th k hp ng cung cp dch v
trong vng 3 ngy k t thi im nhn c phiu yu cu cung cp dch v ca
khch hng, DNCCDV phi c vn bn thng bo cho khch hng v vic t chi
k kt hp ng cung cp dch v v nu r l do t chi.
Theo quy nh ca B BCVT trong trng hp khng lp t ng dy thu
bao E 5 ngy lm vic.
Trng hp c lp t ng dy thu bao, E c cng thm thi gian lp
t ng thu bao E
i

- Ni thnh, th x: E
i
7 ngy lm vic.
- Thi trn, lng x : E
i
15 ngy lm vic
Theo quy nh hin hnh t nht 90% s hp ng cung cp dch v c thi
gian thit lp dch v trong khong thi gian quy nh trn.
nh gi c ch tiu ny thng k ton b yu cu thit lp dch v truy
nhp Internet ADSL trong khong thi gian t nht l 3 thng, trong cn phn t
s hp ng cung cp dch v c thi gian thit lp dch v trong thi gian nh
mc cho php, vi phm thi gian nh mc cho php.

6. Thi gian khc phc mt kt ni (R)
91
Thi gian khc phc mt kt ni l thi gian c tnh t lc DNCCDV nhn
c thng bo v mt kt ni Internet t pha khch hng hoc t bn thn thit b
ca doanh nghip cho n lc kt ni c khc phc.
Theo quy nh hin hnh thi gian khc phc mt kt ni c quy nh ring
cho thnh ph, nng thn:
- Ni thnh, th x: R 36 gi.
- Thi trn, lng, x : R 72 gi
t nht 90% s ln mt kt ni c khc phc trong thi gian quy nh trn.
xc nh nh c ch tiu ny phi thng k y s liu khc phc
mt kt ni trong khong thi gian t nht 3 thng, trong c chia thnh s ln mt
kt ni c khc phc trong thi gian nh mc cho php, s ln mt kt ni c
khc phc vt qu thi gian nh mc cho php
7. Khiu ni ca khch hng
Khiu ni ca khch hng l vic khch hng phn nh s khng hi lng v
cht lng dch v ca DNCCDV bng n khiu ni. Khi nhn c n khiu ni
ca khch hng, DNCCDV phi thng bo vi khch hng v thi hn gii quyt
khiu ni.
v, s n khiu ni v cc, s n khiu ni c xem xt gii quyt trong thi
gian cho php tnh t thi im tip nhn khiu ni, thng k tnh ch tiu s khiu
ni trn 100 thu bao/ 1 nm;
Theo quy nh ca B BCVT tiu chun ca ch tiu C 0,25 khiu ni/ 1
thu bao/ 3 thng.

8. Hi m khiu ni ca khch hng
nh ngha: Hi m khiu ni ca khch hng l vn bn ca DNCCDV thng
bo cho khch hng c n, th khiu ni v vic tip nhn khiu ni v xem xt
gii quyt.
Ch tiu: DNCCDV phi c vn bn hi m cho 100 % khch hng khiu ni
trong thi hn 48 gi k t thi im tip nhn khiu ni.
Phng php xc nh: Phng php thng k. Thng k ton b cng vn
hi m cho khch hng v cht lng dch v trong khong thi gian ti thiu l 3
thng.
92
9. Dch v h tr khch hng (S)
nh ngha: Dch v h tr khch hng l dch v h tr, hng dn, gii p
cho khch hng v dch v truy nhp Internet ADSL.
Ch tiu:
thoi l 24 h trong ngy.
nhn c tn hiu tr li ca in thoi vin trong vng 60 giy 80%.
Phng php xc nh: Thc hin gi nhn cng ti dch v h tr khch
hng, s cuc gi th ti thiu l 250 cuc gi vo cc gi khc nhau trong ngy.
Trong qu trnh phn tch cht lng dch v truy nhp Internet ADSL ch
tiu k bo co c em so snh vi cc ch tiu tng t k trc, so snh vi tiu
chun ngnh, so snh vi mc trung bnh trong ngnh v gii thch xu hng bin
ng ca chng theo thi gian.

phn tch cht lng dch v Internet ADSL c th s dng mu biu sau:
Bng phn tch cht lng dch v truy nhp Internet ADSL nm N+1 ca
cng ty vin thng X

Ch tiu Nm
N
Nm
N+1
So snh
nm (N+1)/
N
So vi tiu
chun ngnh
1. Tng s s c
2. Tng s hp ng cung cp dch v
Trong :
2.1 S hp ng cung cp dch v c thi gian
thit lp dch v trong thi gian nh mc cho
php
2.2 S hp ng cung cp dch v c thi gian
thit lp dch v vi phm thi gian nh mc
cho php

3. S ln mt kt ni
3.1 S kt ni c khc phc trong thi gian
nh mc cho php

93
3.2S kt ni c khc phc vi phm thi
gian nh mc cho php
4. Khiu ni ca khch hng
Trong :
4.1 S n khiu ni c xem xt gii quyt
trong thi gian cho php
4.2 S n khiu ni cha gii quyt

5. Tc ti d liu trung bnh
6. Lu lng s dng trung bnh
7. T l dung lng truy nhp b ghi v tnh
cc sai

8. kh dng ca dch v
9. Thi gian thit lp dch v
9.1 T l s hp ng cung cp dch v c thi
gian thit lp dch v trong thi gian nh mc
cho php
9.2 T l s hp ng cung cp dch v c thi
gian thit lp dch v vi phm thi gian nh
mc cho php

10. Thi gian khc phc mt kt ni:
10.1 T l s kt ni c khc phc trong thi
gian nh mc cho php
10.2 T l s kt ni c khc phc vi phm
thi gian nh mc cho php

11. Khiu ni v gii quyt khiu ni ca khch
hng :
Trong :
11.1 T l khiu ni /100 thu bao/ nm
11.2 T l khiu ni c gii quyt trong thi
gian cho php


86THNG K BCVT
CHUONG 4
TMG K TI S C JM ! TI S
LLL G THOG HLL CMM !IL
TMG
4.1.TMG K TI S C JM THOG HLL CMM !IL
TMG
4.1.1. KHI AIEM 1AI SAN C ]NH
- Ti san c djnh hu hnh: la nhung tu liu lao dng chu yu co hinh thai vt cht
(tung don vi tai san co kt cu dc lp hoc la mt h thng gm nhiu b phn tai san
lin kt voi nhau d thuc hin mt hay mt s chuc nng nht dinh) thoa mn cac tiu
chun cua tai san c dinh huu hinh, tham gia vao nhiu chu ky kinh doanh nhung vn
giu nguyn hinh thai vt cht ban du nhu nha cua, vt kin truc, may moc, thit bi...
Tiu chun va nhn bit tai san c dinh huu hinh:
Tu liu lao dng la tung tai san huu hinh co kt cu dc lp, hoc la mt h thng gm
nhiu b phn tai san ring le lin kt voi nhau d cung thuc hin mt hay mt s chuc
nng nht dinh ma nu thiu bt ky mt b phn nao trong do thi ca h thng khng th
hoat dng duoc, nu thoa mn dng thoi ca bn tiu chun duoi dy thi duoc coi la tai
san c dinh:
a. Chc chn thu duoc loi ich kinh t trong tuong lai tu vic su dung tai san do;
b. Nguyn gia tai san phai duoc xac dinh mt cach tin cy;
c. Co thoi gian su dung tu 1 nm tro ln;
d. Co gia tri tu 10.000.000 dng (muoi triu dng) tro ln.
- Ti san c djnh v hnh: la nhung tai san khng co hinh thai vt cht, th hin mt
luong gia tri d duoc du tu thoa mn cac tiu chun cua tai san c dinh v hinh, tham
gia vao nhiu chu ky kinh doanh, nhu mt s chi phi lin quan truc tip toi dt su dung;
chi phi v quyn phat hanh, bng phat minh, bng sang ch, ban quyn tac gia...
- Tiu chuan va nhan bit tai san co dinh vo hinh.
Moi khoan chi phi thuc t ma doanh nghip d chi ra thoa mn dng thoi ca bn diu
kin quy dinh cua mt TSCD huu hinh, ma khng hinh thanh tai san c dinh huu hinh
thi duoc coi la tai san c dinh v hinh. Nhung khoan chi phi khng dng thoi thoa mn
ca bn tiu chun nu trn thi duoc hach toan truc tip hoc duoc phn b dn vao chi
phi kinh doanh cua doanh nghip.
Ring cac chi phi phat sinh trong giai doan trin khai duoc ghi nhn la tai san c dinh
v hinh duoc tao ra tu ni b doanh nghip nu thoa mn duoc bay diu kin sau:
THNG K BCVT87
a. Tinh kha thi v mt k thut dam bao cho vic hoan thanh va dua tai san v
hinh vao su dung theo du tinh hoc d ban;
b. Doanh nghip du dinh hoan thanh tai san v hinh d su dung hoc d ban;
c. Doanh nghip co kha nng su dung hoc ban tai san v hinh do;
d. Tai san v hinh do phai tao ra duoc loi ich kinh t trong tuong lai;
d. Co dy du cac ngun luc v k thut, tai chinh va cac ngun luc khac d hoan
tt cac giai doan trin khai, ban hoc su dung tai san v hinh do;
e. Co kha nng xac dinh mt cach chc chn toan b chi phi trong giai doan trin
khai d tao ra tai san v hinh do;
g. Uoc tinh co du tiu chun v thoi gian su dung va gia tri theo quy dinh cho tai
san c dinh v hinh.
Tai san c dinh trong BCVT bao gm trang thit bi chuyn mach, truyn dn, mang
ngoai vi (tng dai, viba, v tinh,...) cac cng trinh thng tin, cac b phn thu phat (ct
antena, tram BTS,..), cac phuong tin vn chuyn, cac may moc thit bi buu chinh (may
chia chon, bng chuyn, phuong tin vn tai...), nha cua phuc vu san xut.
4.1.2. FHAA LOAI 1AI SAN C ]NH 1RONG BC1T
D thng k tai san c dinh truoc ht phai tin hanh phn loai tai san c dinh. Tuy theo
muc dich nghin cuu TSCD thuong duoc phn lai theo cac tiu thuc sau:
- Theo quvn so hu chia ra: TSCD tu co, TSCD thu tai chinh, TSCD thu
hoat dng.
Tai san co dinh tu co la TSCD thuc quyn so huu cua doanh nghip.
Tai san co dinh thu tai chinh: la nhung tai san c dinh ma doanh nghip thu
cua cng ty cho thu tai chinh. Khi kt thuc thoi han thu, bn thu duoc quyn lua
chon mua lai tai san thu hoc tip tuc thu theo cac diu kin d thoa thun trong hop
dng thu tai chinh. Tng s tin thu mt loai tai san quy dinh tai hop dng thu tai
chinh, it nht phai tuong duong voi gia tri cua tai san do tai thoi dim ky hop dng.
Moi hop dng thu tai san c dinh nu khng thoa mn cac quy dinh trn duoc coi la tai
san c dinh thu hoat dng.
- Theo cong dung va tinh hinh su dung, chia ra:
TSCD dung cho san xut (tng dai, cap quang, cap dng, v tinh, vi ba, phuong
tin vn tai...),
TSCD khng dung cho san xut, TSCD phuc loi, TSCD cho thanh ly.
- Theo vai tro trong qua trinh san xuat chia ra: TSCD tich cuc, TSCD thu
dng.
- Theo hinh thai biu hin. TSCD huu hinh, v hinh.
4.1.3. AHIEM 1U 1HNG KE TAI SAN C ]NH
Thng k TSCD trong BCVT nhm:
88THNG K BCVT
- Nghin cuu s luong, thanh phn tai san c dinh trong san xut, kinh doanh.
- Nghin cuu tinh hinh bin dng tai san c dinh trong san xut, kinh doanh.
- Theo di qua trinh su dung va hoan thin cac bin phap nhm tng cuong hiu
qua su dung tai san c dinh.
4.1.4. THNG KE S LUONG 1A CI TR] 1AI SAN C ]NH 1RONG BC11
4.1.4.1. Thong k so luong 1SC
S luong TSCD duoc xac dinh duoi hinh thai hin vt. Duoi hinh thai hin vt TSCD
trong Buu chinh vin thng rt da dang, chung khac nhau boi nhim vu, thoi gian su
dung, va quy trinh cng ngh, don vi do luong... Vi vy mun thng k s luong TSCD
cn phai phn loai TSCD.
Fhan loai 1SC la vic sp xp 1SC thanh tng nhom khac nhau theo dc trung
cua 1SC.
Duoi hinh thai hin vt TSCD trong BCVT duoc phn loai theo cac theo cac tiu
thuc sau:
Theo tiu thuc nghip vu thanh hai loai.
- TSCD dung trong buu chinh, phat hanh bao chi.
- TSCD dung trong vin thng.
Theo nhim vu san xuat.
- Nha cua, vt kin truc dung d b tri cac phuong tin thng tin (dai, tram vin
thng, giao dich).
- Cng trinh va thit bi truyn dn (cng trinh cap, h thng ng ten, cap cac
loai, hp cap, tu cap...).
- May moc, thit bi tham gia truc tip vao qua trinh truyn dua tin tuc (tng dai,
may thu phat, may tinh, dung cu co gioi hoa va tu dng hoa).
- Thit bi ngun (may phat din, may bin th, may n, c quy,...)
- Phuong tin vn tai ( t, xe may, xe dap, ca n,...).
- Thit bi, dung cu quan ly.
So luong 1SC xac dinh duoi hinh thai hin vat co tac dung rat lon trong vic to chuc
thong k ban dau von co dinh, nghin cuu nng luc san xuat cua don vi, nghin cuu
trang thai va cau truc cua tng loai 1SC, la co so d lap k hoach mua sm, khau
hao, sua cha, nang cap, mo rong va tai san xuat 1SC trong doanh nghip BC11.
Ngoai ra, vic phn loai TSCD cho phep chung ta buc tranh tng th v ty trong TSCD
tham gia tich cuc vao qua trinh san xut va ty trong TSCD tham gia thu dng vao qua
trinh san xut. Nhung nghin cuu TSCD c dinh duoi hinh thai hin vt thi khng th
tng hop duoc toan b khi luong TSCD cua doanh nghip BCVT.
4.1.4.2. Thong k gia tri 1SC
Thng k gia tri TSCD thuc cht la nghin cuu TSCD duoi hinh thai gia tri (tin), va la
mt chi tiu phan anh tng hop toan b khi luong cua tung doanh nghip, cua toan
THNG K BCVT89
nganh BCVT. Thng k TSCD duoi hinh thuc gia tri cho phep nghin cuu kt cu, tinh
hinh su dung va su bin dng cua TSCD.
Gia tri TSCD phu thuc vao thoi dim danh gia va trang thai vt ly cua chung. Kt qua
cua vic thay di nng sut lao dng x hi d lam cho gia tri cua cung mt don vi
TSCD o cac thoi ky khac nhau s khac nhau. Vi du, mt tng dai din thoai duoc san
xut o nm nay s co gia tri khac voi mt tng dai nhu vy duoc san xut mt vai nm
truoc do. Ngoai ra khi tham gia vao qua trinh san xut, gia tri cua TSCD duoc chuyn
dich dn vao gia tri cua san phm. Nhu vy, theo thoi gian gia tri cua TSCD giam dn
do bi hao mon. Vi vy mun thng k gia tri TSCD phai danh gia TSCD theo cac loai
gia khac nhau: nguyn gia, gia tri khi phuc, gia tri con lai, gia so sanh (con goi la gia
c dinh).
- Aguvn gia (G
ng
)
Nguyn gia TSCD la gia tri moi dua vao su dung do mua sm hoc xy dung moi,
bao gm: Gia mua thuc t, chi phi vn chuyn, chi phi lp dt va chay thu (nu co),
thu, l phi.
- Nguyn gia tai san c dinh huu hinh: la toan b cac chi phi ma doanh nghip
phai bo ra d co tai san c dinh tinh dn thoi dim dua tai san do vao trang thai sn sang
su dung.
- Nguyn gia tai san c dinh v hinh: la toan b cac chi phi ma doanh nghip phai
bo ra d co tai san c dinh v hinh tinh dn thoi dim dua tai san do vao su dung theo
du tinh.
Danh gia TSCD theo nguyn gia phan anh dung thuc t s vn d bo ra d xy dung,
mua sm TSCD, la co so d tinh khu hao TSCD va lp bang cn di TSCD. Tuy
nhin, danh gia TSCD theo nguyn gia khng xac dinh duoc trang thai va gia tri con lai
cua TSCD, va khng nghin cuu duoc su bin dng thun tuy v mt khi luong cua
TSCD.
- Cia tri khoi phuc (G
kp
)
Gia tri khi phuc la gia tri cua TSCD cung loai duoc tai san xut trong diu kin hin tai
cua nn san xut x hi. Do la tng s tin cn thit phai chi ra d mua sm, xy dung
TSCD cung loai theo gia ca tai thoi dim danh gia cung loai.
Danh gia TSCD theo gia tri khi phuc, thuc cht la danh gia lai gia tri cua nhung TSCD
cung loai d duoc san xut o cac thoi ky khac nhau theo mt gia thng nht trong diu
kin hin tai.
Danh gia TSCD theo gia tri khi phuc cho phep xac dinh duoc s vn cn thit phai bo
ra d tai san xut TSCD trong diu kin hin tai, xac dinh duoc muc d hao mon v
hinh cua TSCD va lp bang cn di TSCD. Tuy nhin, dung gia nay cng khng xac
dinh duoc trang thai va gia tri con lai cua TSCD, va phai t chuc tng kim k TSCD,
mt cng vic phuc tap, tn nhiu cng suc.
- Cia tri con lai - kv hiu G
cl
90THNG K BCVT
Gia tri con lai trn s k toan cua tai san c dinh: la hiu s giua nguyn gia tai san c
dinh va s khu hao lu k (hoc gia tri hao mon lu k) cua tai san c dinh tinh dn
thoi dim bao cao.
Danh gia TSCD theo gia tri con lai phan anh tuong di chinh xac trang thai cua TSCD,
phan anh s tin con lai cn phai tip tuc thu hi duoi hinh thuc khu hao.
4.1.4.3. Thong k khau hao tai sai co dinh
Trong qua trinh su dung lu dai, TSCD bi hao mon, giam dn gia tri su dung va gia tri
cua tai san c dinh do tham gia vao hoat dng san xut kinh doanh, do bao mon cua tu
nhin, do tin b k thut... trong qua trinh hoat dng cua tai san c dinh. Di voi
TSCD dung cho san xut, gia tri cua TSCD duoc chuyn dn vao gia tri cua san phm,
ma TSCD tham gia san xut ra theo muc d hao mon. Sau khi tiu thu san phm, phn
gia tri chuyn dich TSCD vao gia tri cua san phm duoc thu hi lai duoi dang trich
khu hao.
Khu hao TSCD la vic tinh toan va phn b mt cach co h thng nguyn gia cua
TSCD vao gia thanh san phm qua thoi gian su dung cua TSCD.
Thng k hao mon TSCD tinh chi tiu:
- Muc khau hao hang nm duoc xac dinh phu thuoc vao phap tinh khau hao.
Au khau hao theo theo thoi gian su dung (khau hao du).
sd
kh
t
AC
M
Trong do: M
kh
- Muc khu hao trung binh hang nm
AC- Nguyn gia TSCD
t
sd
-Thoi gian su dung TSCD.
Thoi gian su dung tai san c dinh: la thoi gian doanh nghip du tinh su dung tai san c
dinh vao hoat dng san xut, kinh doanh hoc xac dinh theo s luong, khi luong san
phm du kin san xut duoc tu vic su dung tai san c dinh theo quy dinh hin hanh, o
diu kin binh thuong, phu hop voi cac thng s kinh t - k thut cua tai san c dinh va
cac yu t khac co lin quan dn su hoat dng cua tai san c dinh.
- Au khau hao theo phuong phap so du giam dan co diu chinh
Xac dinh muc trich khu hao nm cua tai san c dinh trong cac nm du theo cng thuc
duoi dy:
Muc trich khau hao hang
nm cua tai san co dinh

Cia tri con lai cua
tai san co dinh

Tv l
khau hao nhanh
Trong do: Ty l khu hao nhanh xac dinh theo cng thuc sau:
Tv l khau
khao nhanh ()

Tv l khau hao tai san co dinh
theo phuong phap duong
thng

H so
diu chinh
Ty l khu hao tai san c dinh theo phuong phap duong thng xac dinh nhu sau:
THNG K BCVT91
1
Tv l khau hao tai san co
dinh theo phuong phap
duong thng ()

Thoi gian su dung
cua tai san co dinh
100
H s diu chinh xac dinh theo thoi gian su dung cua tai san c dinh quy dinh tai bang
duoi dy:
Thoi gian su dung cua tai san c dinh H s diu chinh (ln)
Dn 4 nm (t 4 nm) 1,5
Trn 4 dn 6 nm (4 nm t 6 nm) 2,0
Trn 6 nm (t ~ 6 nm) 2,5
Nhung nm cui, khi muc khu hao nm xac dinh theo phuong phap s du giam dn noi
trn bng (hoc thp hon) muc khu hao tinh binh qun giua gia tri con lai va s nm su
dung con lai cua tai san c dinh, thi k tu nm do muc khu hao duoc tinh bng gia tri
con lai cua tai san c dinh chia cho s nm su dung con lai cua tai san c dinh.
- Muc trich khau hao hang thang bng so khau hao phai trich ca nm chia cho
12 thang.
- Au khau hao theo so luong, khoi luong san pham.
Tai san c dinh trong doanh nghip duoc trich khu hao theo phuong phap khu hao
theo s luong, khi luong san phm nhu sau:
- Cn cu vao h so kinh t- k thut cua tai san c dinh, doanh nghip xac dinh
tng s luong, khi luong san phm san xut theo cng sut thit k cua tai
san c dinh, goi tt la san luong theo cng sut thit k.
- Cn cu tinh hinh thuc t san xut, doanh nghip xac dinh s luong, khi luong
san phm thuc t san xut hang thang, hang nm cua tai san c dinh.
- Xac dinh muc trich khu hao trong thang cua tai san c dinh theo cng thuc
duoi dy:
Muc trich khau hao
trong thang cua
tai san co dinh

So luong san
pham san xuat
trong thang

Muc trich khau hao
binh quan tinh cho
mot don vi san pham
Trong do:
Aguvn gia cua tai san co dinh Muc trich khau hao
binh quan tinh cho mot
don vi san pham

San luong theo cong suat thit k
- Muc trich khu hao nm cua tai san c dinh bng tng muc trich khu hao cua
12 thang trong nm, hoc tinh theo cng thuc sau:
Muc trich khau
hao nm cua tai

So luong san
pham san xuat

Muc trich khau hao
binh quan tinh cho mot
92THNG K BCVT
san co dinh trong nm don vi san pham
Chi tiu gia tri TSCD la mt chi tiu mang tinh cht thoi dim, thuong duoc xac dinh
vao mt ngay nao do cua nm bao cao. D tinh toan cac chi tiu kinh t (hiu sut su
dung TSCD) cua doanh nghip trong mt thoi ky nht dinh (thang, quy, nm) phai su
dung gia tri trung binh cua TSCD. Gia tri trung binh cua TSCD duoc xac dinh theo
cng thuc s trung binh cng:
1
2 2
1 2
1

n
C
C C
C
C
n
n
Trong do: C
i
- Gia tri cua TSCD tai thoi dim danh gia thu i.
n - S thoi dim danh gia.
3. Qu khu hao
Hang nm doanh nghip phai trich np vao qu khu hao d tai san xut gian
don TSCD.
Qu khu hao la qu du tru dc bit bng tin d tai san xut gian don TSCD va khi
phuc tinh nng k thut ban du tai san c dinh.
- Qu khu hao la tng s tin trich khu hao d duoc tich lu dn thoi dim
nghin cuu nao do.
- Vic thng k qu khu hao nhm kim tra tinh hinh trich khu hao va theo
di vic su dung qu khu hao.
4.1.4.4. Thong k trang thai (hin trang) cua 1SC
Thng k TSCD co nhim vu la phan anh dung dn va kip thoi trang thai TSCD cua
doanh nghip BCVT, s luong va thanh phn TSCD thay di theo thoi gian.
Nghin cuu trang thai cua TSCD, thng k tinh nhung chi tiu sau:
- H so hao mon TSC dau nm (hav cuoi nm). la ty s giua tng s hao mon
(gia tri TSCD) d bi hao mon du nm (hay cui nm) voi nguyn gia cua
TSCD co vao du nm hay cui nm. Va duoc xac dinh theo cng thuc sau:
0
0
.
AC
H
K
o hm
va
1
1
1 .
AC
H
K
hm

Trong do: K
hm0
, K
hm1
- H s hao mon tai san c dinh du nm (hay cui nm).
H
0
, H
1
- Tng s hao mon du nm hay cui nm (S tin khu hao
lu k du nm hay cui nm).
Chi tiu nay phan anh muc d hao mon cua TSCD o thoi dim du nm (hay cui nm).
- H so con su dung duoc 1SC dau nm (hav cuoi nm). La ty s giua gia tri
con lai (d tru hao mon) cua TSCD du nm hay cui nm) voi nguyn gia
cua TSCD co vao du nm (hay cui nm).
Cng thuc xac dinh:
THNG K BCVT93
0
0 .
.
AC
C
K
cl
o csd
va
1
1 .
1 .
AC
C
K
cl
csd

Trong do: K
csd.0
- H s con su dung duoc cua TSCD du nm
K
csd.1
- H s con su dung duoc cua TSCD cui nm.
AC
cl.0
- Gia tri con lai cua TSCD du nm;
AC
cl1
- Gia tri con lai cua TSCD cui nm;
AC
0
- Nguyn gia cua TSCD co du nm;
AC
1
- Nguyn gia cua TSCD co cui nm
Chi tiu nay phan anh muc d con su dung duoc cua TSCD o du nm (hay cui nm),
va la co so d xac dinh nng luc san xut cua cac doanh nghip BCVT, cua nganh
BCVT.
4.1.4.5. Thong k bin dong 1SC
Tai san c dinh cua tung doanh nghip trong nganh BCVT thuong xuyn bin dng ca
v mt hin vt va gia tri do nhiu nguyn nhn: mt s TSCD moi dua vao su dung,
mt s TSCD phai loai bo do cac nguyn nhn khac nhau, sua chua lon va nng cp mo
rng trong qua trinh su dung, khu hao hang nm.
D nghin cuu su bin dng do thng k TSCD su dung hai phuong phap: phuong phap
cn di va phuong phap chi s.
1. Phuong php cn di
Ap dung phuong phap thng k TSCD: lp bang cn di TSCD theo hinh thai hin vt
hoc theo gia tri.
Tuy theo muc dich nghin cuu bang cn di TSCD duoi hinh thai gia tri duoc lp theo
hai loai gia: Nguyn gia va gia tri con lai.
Aoi dung cua bang can doi gom 2 phan.
- Phn chu d (phn chu tu): phn t TSCD theo cu thanh hin vt, kt hop voi
cng dung kinh t.
- Phn giai thich (phn tn tu): gm cac chi tiu phan anh TSCD co o du nm,
cui nm va nhung nguyn nhn tng giam TSCD trong nm.
a. Bang can doi 1SC theo nguvn gia
Bang cn di TSCD theo nguyn gia, phan anh co cu va su bin dng v mt gia tri
cua TSCD, va nguyn nhn cua su bin dng do. No cho phep nghin cuu qua trinh tai
san xut tai san c dinh v mt gia tri. Qua cac s liu trong bang cn di co th tinh
duoc cac chi tiu: Muc tng (hoc giam) tai san c dinh, h s tng (hoc giam) TSCD,
h s di moi va h s loai bo tai san c dinh. So d mu cua bang cn di TSCD theo
nguyn gia duoc trinh bay trong bang 4.2.
BANG CN DOI TAI SAN CO DINH THEO NGUYN GIA
Bang 4.2
94THNG K BCVT
Chi tiu
Tng trong nm Giam trong nm
Loai
TSCD
D
u

n
m
M o
i

d
u
a

v
a
o
h
o
a
t

d
n
g
N
o
i

k
h
a
c
c
h
u
y
n

d
n
N
g
u
y
n

n
h
n
k
h
a
c
T
n
g
T
h
a
n
h

l
y
C
h
u
y
n

d
i
n
o
i

k
h
a
c
N
g
u
y
n

n
h
n
k
h
a
c
T
n
g
Cui nm
A 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1015-9
Nha cua,
vt kin
truc
Thit bi,
may moc
A 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1015-9
Phuong
tin vn
tai, truyn
dn
Thit bi,
dung cu
quan ly
TSCD
khac
Tng
TSCD
Tuy nhin bang cn di TSCD theo nguyn gia chua phan anh muc d hao mon cua
TSCD. Do vy khng xac dinh duoc nng luc hin tai cua TSCD.
b. Bang can doi 1SC theo gia tri con lai.
Bang cn di nay phan anh co cu, su bin dng va qua trinh tai san xut TSCD v mt
gia tri, cho phep xac dinh duoc trang thai cua TSCD, qua do giup nghin cuu duoc nng
luc hin tai cua TSCD.
Bang cn di TSCD theo gia tri con lai duoc trinh bay trong bang 4.3
BANG CN DOI TAI SAN DOANH NGHIEP BCVT THEO GIA TRI CON LAI
Bang 4.3
THNG K BCVT95
Chi tiu
Tng trong nm Giam trong nm
Loai
TSCD
D
u

n
m
M
u
a

s
m

m
o
i
X
y

d
u
n
g
m
o
i
N
o
i

k
h
a
c
c
h
u
y
n

d
n
N
g
u
y
n
n
h
n

k
h
a
c
T
n
g
T
h
a
n
h

l
y
C
h
u
y
n

d
i
n
o
i

k
h
a
c
K
h
u

h
a
o
N
g
u
y
n
n
h
n

k
h
a
c
T
n
g
C
u
i

n
m
A 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 1216-11
Nha cua,
vt kin
truc
Thit bi,
may moc
A 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 1216-11
Phuong
tin vn
tai,
truyn
dn
Thit bi,
dung cu
quan ly
TSCD
khac
Tng
TSCD
D danh gia su bin dng cua TSCD thng k BCVT dung cac chi tiu sau:
1. M s tng TSC: La ty s giua nguyn gia cua TSCD moi dua vao hoat dng
trong nm, voi nguyn gia cua TSCD co vao cui nm. Va duoc xac dinh theo cng
thuc sau dy:
1
AC
AC
H
t
t

Trong do: H
t
- H s tng TSCD.
AC
t
- nguyn gia cua TSCD moi dua vao hoat dng trong nm.
AC
1
- nguyn gia cua TSCD co vao cui nm.
Chi tiu nay phan anh phn TSCD hoan toan moi trong toan b TSCD.
96THNG K BCVT
Chi tiu nay co th duoc chi tit hoa theo cac nguyn nhn: tng do du tu XDCB, tng
do mua sm moi, tng do nhn diu chuyn, tng do nguyn nhn khac.
2. M s giam TSC
H s giam TSCD trong ky la ty s giua gia tri TSCD giam trong ky voi gia tri TSCD
co du ky.
Cia tri 1SC giam trong kv
H so giam 1SC
Cia tri 1SC dau kv
Chi tiu nay phan anh phn gia tri TSCD bi giam trong ky do cac nguyn nhn
khac nhau.
3. M s loi bo TSC: La ty s giua gia tri TSCD bi thanh ly do c trong nm
voi nguyn gia cua TSCD co du nm. H s nay duoc xac dinh theo cng thuc sau:
0
AC
C
H
lb
lb

Trong do: H
lb
- H s loai bo TSCD.
C
lb
- Gia tri TSCD bi loai bo do thanh ly trong nm.
AC
0
- Nguyn gia cua TSCD co du nm.
Chi tiu nay phan anh phn gia tri TSCD bi loai bo do thanh ly trong toan b TSCD.
4.1.5. THNG KE HIEU QUA SU DUNG 1SC 1RONG BC11
Mt trong nhung nhim vu quan trong cua cac doanh nghip la su dung mt cach hop ly
vn c dinh va TSCD. Doanh nghip cang su dung vn c dinh va TSCD co hiu qua
bao nhiu, thi cang cn it hon s vn c dinh cn thit d tao ra cung mt khi luong
san phm.
Nng cao hiu qua su dung TSCD trong BCVT cho phep tng thm khi luong san
phm BCVT ma khng cn tng thm TSCD moi, tit kim vn du tu, chi phi khai
thac, giam gia thanh san phm, dich vu va tng loi nhun cua doanh nghip BCVT.
H thng chi tiu danh gia hiu qua su dung TSCD cn phai duoc xy dung sao cho no
co th dc trung cho muc d tham gia vao qua trinh san xut cua tt ca TSCD hin co
cua doanh nghip, cng nhu cua tung loai TSCD duoc lp dt va dang hoat dng.
TSCD hin co cua doanh nghip bao gm tt ca nhung may moc, thit bi cua
doanh nghip co trong bang cn di TSCD cua doanh nghip, khng phu thuc vao
trang thai va vi tri hin tai cua chung.
TSCD lp dt - do la nhung may moc, thit bi, cng trinh thng tin,.. d duoc
lp dt d dua vao su dung. Thuc loai nay con bao gm ca nhung may moc, thit bi
dang nm trong qua trinh sua chua, nhung vn duoc ghi trong bang cn di TSCD cua
doanh nghip.
TSCD su dung - do la nhung may moc, thit bi, cng trinh thng tin,.. dang hoat
dng trong thoi ky bao cao.
H thng chi tiu danh gia hiu qua su dung TSCD thuong bao gm cac chi tiu tng
hop va chi tit sau:
THNG K BCVT97
- Chi tiu suc san xuat cua 1SC. Phan anh mt dng TSCD trong ky tao ra
duoc bao nhiu dng doanh thu thun:
Doanh thu thuan
Hiu suat su dung
1SC

Nguvn gia 1SC binh quan
Chi tiu nay cho bit mt dng nguyn gia TSCD su dung trong ky s mang lai bao
nhiu dng doanh thu.
- Suc sinh loi cua 1SC
Loi nhuan thuan
Suc sinh loi cua 1SC
Nguvn gia 1SC binh quan
Chi tiu nay cho bit, mt dng nguyn gia TSCD su dung trong san xut kinh doanh
trong ky s mang lai bao nhiu dng loi nhun.
Khi phn tich hiu qua su dung TSCD theo cac chi tiu tng hop co th su dung phuong
phap so sanh di chiu (so sanh hiu qua su dung TSCD ky phn tich so voi ky gc)
hoc phuong phap dy s thoi gian (tinh tc d phat trin hoc tc d tng).
Khi phn tich hoat dng kinh doanh cua doanh nghip BCVT, cn nghin cuu muc d
thay di hiu qua kinh t do nng cao hiu qua su dung TSCD cua doanh nghip, nghia
la doanh nghip s tng thm duoc thm bao nhiu khi luong san phm do su dung co
hiu qua hon TSCD.
Khi phn tich hiu qua su dung tai san c dinh noi chung cua doanh nghip do anh
huong cua cac nhn t nguoi ta thuong su dung phuong phap chi s.
1i du 4.2. Phn tich anh huong cua cac nhn t dn su thay di hiu sut su dung TSCD
cua doanh nghip BCVT.
Chi tiu Vin thng Buu chinh Tng
Nguyn gi TSCD bnh qun, triu dng
Ky gc 410 520 930
Ky bao cao 500 730 1230
Doanh thu thun, triu dng,
Ky gc 350 250 600
Ky bao cao 400 400 800
Hiu sut su dng TSCD, d/d
Ky gc 0,854 0,481 0,645
Ky bao cao 0,80 0,548 0,65
Chi s phat trin hiu sut su dung TSCD 0,94 1,14 1,01
98THNG K BCVT
Chi tiu hiu sut su dung cua TSCD cua doanh nghip la chi tiu trung binh giua hiu
sut su dung cua TSCD trong buu chinh va hiu sut su dung cua TSCD trong vin
thng. D nghin cuu su bin dng cua chi tiu nay nguoi ta su dung phuong phap
chi s.
Chi s phat trin chi tiu hiu sut su dung cua TSCD cua toan doanh nghip BCVT
duoc xac dinh theo cng thuc:

n
i
i
n
i
i i
n
i
i
n
i
i i
H
AC
AC h
AC
AC h
H
H
I
1
0
1
0 0
1
1
1
1 1
0
1
:
Trong do:
1
H - Hiu sut su dung TSCD cua doanh nghip ky bao cao
0
H - Hiu sut su dung TSCD cua doanh nghip ky gc
AC
i1
- Nguyn gia binh qun TSCD loai i ky bao cao
AC
i0
- Nguyn gia binh qun TSCD loai i ky gc
h
i1
- Hiu sut su dung TSCD loai i cua doanh nghip ky bao cao
h
i0
- Hiu sut su dung TSCD loai i cua doanh nghip ky gc
Tu vi du trn ta co I
H
65/64,5 1.01 hay 101, nghia la hiu sut su dung cua TSCD
cua toan doanh nghip tng ln 1.
Chi s phat trin cua chi tiu hiu sut su dung cua TSCD phu thuc vao su thay di
cua chi tiu hiu sut su dung TSCD trong buu chinh va trong vin thng, cng nhu su
thay di kt cu TSCD trong buu chinh va TSCD trong vin thng. nh huong cua
nhn t thu nht duoc xac dinh dua trn co so chi s cua chi tiu hiu sut su dung cua
TSCD d loai tru anh huong cua kt cu TSCD (chi s c dinh kt cu), con anh huong
cua nhn t thu hai - trn co so chi s anh huong kt cu TSCD.
Chi s c dinh kt cu duoc xac dinh theo cng thuc sau:
028 , 1 :
1
1
1
1 0
1
1
1
1 1

n
i
i
n
i
i i
n
i
i
n
i
i i
cdkc
AC
AC h
AC
AC h
I hay 102,8
Diu do co nghia la hiu sut su dung trung binh chung cua TSCD cua doanh nghip d
tng ln 2,8. Chi s phat trin hiu sut su dung TSCD nho hon chi s c dinh kt
cu hiu sut su dung TSCD la do co su thay di kt cu TSCD.
Trong ky bao cao ty trong TSCD cua Buu chinh trong tng nguyn gia TSCD cua
doanh nghip d tng ln tu 55,9 (520.100/930) dn 59,3, suc san xut TSCD cua
Buu chinh nho hon hiu sut su dung TSCD cua Vin thng. Nhn t nay d lam cho
suc san xut TSCD cua toan doanh nghip giam di.
Chi s anh huong kt cu TSCD dn su thay di cua suc san xut TSCD noi chung
duoc xac dinh theo cng thuc:
THNG K BCVT99
981 , 0 :
1
0
1
0 0
1
1
1
1 0
.

n
i
i
n
i
i i
n
i
i
n
i
i i
kc H
AC
AC h
AC
AC h
I hay 98,1
Tu s liu trn ta tinh duoc I
H.kc
0,981 hay 98,1 . Nhu vy, tng ty trong TSCD
trong Buu chinh voi hiu sut su dung nho hon so voi Vin thng d lam cho hiu sut
su dung trung binh chung TSCD cua toan doanh nghip giam di 1,9 .
Co th nghin cuu vic su dung TSCD chi tit hon theo tung loai TSCD. Nng cao hiu
qua su dung may moc thit bi Buu din la ngun d tng truong khi luong san phm
BCVT ma khng cn tng thm vn du tu, nng cao nng sut lao dng, giam gia
thanh san phm.
Nhu vy y nghia kinh t cua cac chi tiu su dung may moc, thit bi la tim ra nhung
ngun du tru chua duoc su dung ht.
Muc d su dung thit bi duoc danh gia boi cac chi tiu su dung thit bi lp dt, thoi gian
lam vic cua chung, cng sut thit bi, cng nhu cac chi tiu tng hop. Mi mt chi tiu
bao quat mt mt nht dinh nao do cua thit bi tham gia vao qua trinh san xut. Do do
d co th co nhung danh gia tng hop dy du vic su dung chung cn phai phn tich
toan din cac chi tiu nay.
- H so su dung thit bi lp dt. La ty s giua s thit bi hoat dng va s thit bi
duoc lp dt trong ky bao cao.
ld
hd
ld
M
A
H
Trong do: A
hd
- S thit bi hoat dng.
A
ld
- S thit bi d lp dt.
H s su dung thit bi lp dt duoc tinh ring cho tung loai thit bi, cng trinh thng tin
cu th.
1i du 4.4: Dung luong lp dt mang truyn dn mang din thoai c dinh tinh Gia lai
nm 2000 la 220 E1 (220x30 knh thoai), dung luong su dung la 144 E1. Vy h s su
dung dung luong mang truyn dn mang thoai c dinh cua tinh Gia lai la 144/220
0,6545 hay 65,45 .
- H so su dung thit bi theo thoi gian (H
tg
) la ty s giua thoi gian lam vic
thuc t (T
tt
) cua thit bi voi thoi gian lam vic ti da co th (T
ct
) cua cung mt
thoi ky(ngay, thang, nm):
ct
tt
tg
T
T
H
Thoi gian lam vic thuc t cua thit bi la thoi gian thit bi hoat dng truc tip. Thoi gian
lam vic ti da co th duoc xac dinh theo nhiu cach khac nhau nhu: thoi gian lam vic
theo lich, thoi gian lam vic theo ch d, thoi gian lam vic theo k hoach.
Thoi gian lam vic theo lich bng s gio tinh theo lich trong ky phn tich (vi du
s gio theo lich trong thang s bng s ngay nhn voi 24 gio).
100THNG K BCVT
Thoi gian lam vic theo ch do la thoi gian trong do thit bi cn phai hoat dng
theo ch d d duoc quy dinh. Qu thoi gian nay phu thuc vao ch d lam vic: s
luong va thoi gian cua mi ca, hoat dng cua doanh nghip vao ngay l, ngay nghi. Qu
thoi gian lam vic theo ch d nho hon qu thoi gian theo lich vi ngay l,, ngay nghi va
thoi gian nghi giua cac ca.
Thoi gian lam vic theo k hoach la thoi gian ma thit bi cn phai hoat dng
theo k hoach. Qu thoi gian nay nho hon qu thoi gian theo ch d mt khoan thoi
gian d lam cng vic sua chua-bao dung theo dinh ky.
- H so su dung cong suat thit bi H
tb
la ty s giua cng sut thuc t cua thit bi
M
tt
va cng sut thit k M
tk
:
tk
tt
tb
M
M
H
Cng sut thuc t cua thit bi duoc xac dinh la cng sut trung binh cua thit bi trong ky
phn tich, nghia la duoc xac dinh bng cach chia khi luong san phm cua mt thit bi
cho s gio lam vic thuc t.
- H so san xuat san pham cua thit bi la ty s giua khi luong san phm thuc
t ma thit bi san xut ra va khi luong san phm ma thit bi co th san xut
ra.
tk
tt
sx
Q
Q
H
Khi danh gia vic su dung TSCD BCVT cn phai tinh dn nhung dc thu cua doanh
nghip BCVT.
D co th dam bao cht luong dich vu cao, cac doanh nghip BCVT cn phai trang bi
nng luc cua may moc thit bi, sao cho vao nhung gio cao dim nhung nhu cu cua
khach hang duoc dap ung mt cach ti da voi thoi gian cho phep. Hu qua cua vic nay
la trong nhung gio co it nhu cu thi khng tranh khoi hin tuong thit bi khng du tai.
Nhu vy, su khng dng du cua tai trong tao ra su khng dng du trong vic su dung
thit bi, va do do h s su dung thit bi theo thoi gian, theo cng sut va theo khi
luong cng vic tinh theo ngay s khng du d danh gia muc d su dung thit bi.
Vi ly do trn nn trong cac doanh nghip BCVT thuong khng tinh cac chi tiu su dung
thit bi theo thoi gian, theo cng sut va theo khi luong san phm san xut theo ngay,
ma tinh cho mt ky nao do, hoc tinh cho gio cao dim, khi co diu kin su dung thit
bi mt cach ti da.
4.2.TMG K TI S LLL G THOG HLL CMM !IL
TMG
4.2.1. TAI SAN LUU NG 1A AHIEM 1U 1HNG KE
Tai san luu dng (TSLD) la hinh thuc hin vt cua vn luu dng duoc su dung vao qua
trinh hoat dng san xut kinh doanh cua doanh nghip BCVT.
Tai san luu dng cua doanh nghip BCVT co th phn loai theo nhiu tiu thuc khac
nhau:
THNG K BCVT101
Theo trang thai ton tai cua 1SL.
- Cac khoan tin tai qu, tin gui ngn hang;
- Cac khoan dau tu tai chinh ngn han: Gia tri cac loai chung khoan du tu
ngn han ma co thu hi kip thoi trong mt chu ky san xut kinh doanh hoc
trong thoi han khng qua 1 nm va cac loai du tu khac khng qua 1 nm.
- Cac khoan phai thu: phai thu cua khach hang (tin ban san phm hang hoa,
cung cp dich vu chua thu tin), thu gia tri gia tng duoc khu tru, khoan
phai thu ni b, cac khoan th chp, ky cuoc...
- Cac khoan tam ung: cac khoan tam ung cho CB-CNVC, cho cac b phn
trong doanh nghip.
- Chi phi tra truoc: la cac khoan chi phi thuc t d phat sinh nhung co tac dung
dn kt qua cua nhiu ky hach toan nn chua tinh ht vao chi phi san xut kinh
doanh cua mt ky. Chi phi tra truoc gm cac khoan chi phi sau:
Chi phi thu nha xuong, kho, vn phong...tra mt ln trong nm.
Chi phi mua cac loai bao him: Chay, n, phuong tin...
Cng cu lao dng nho xut dung mt ln voi gia tri lon va ban thn cng cu
tham gia tu 2 ky hach toan tro ln.
Gia tri bao bi lun chuyn.
Chi phi nghin cuu, thi nghim, ch thu, cai tin k thut phai phn b dn vao
chi phi san xut va chi phi quan ly.
- Hang ton kho. La nhung tai san huu hinh thuc quyn quan ly cua doanh
nghip duoc du tru cho hoat dng san xut kinh doanh, hang hoa d ban hoc
gui di trong ky kinh doanh: nguyn vt liu chinh, vt liu phu, cng cu lao
dng, san phm do dang, thanh phm...
Theo vai tro cua tai san luu dong trong qua trinh san xuat kinh doanh, theo
cach phn loai nay, tai san luu dng duoc chia thanh 3 loai:
- Tai san luu dong trong khau du tr san xuat: bao gm cac khoan nguyn, vt
liu chinh, vt liu phu, nhin liu, phu tung thay th, cng cu lao dng nho.
- Tai san luu dong trong khau san xuat: Bao gm gia tri san phm do dang, ban
thanh phm va vn v chi phi tra truoc.
- Tai san luu dong trong khau luu thong: bao gm gia tri thanh phm, vn bng
tin, cac khoan du tu ngn han, cac khoan vn trong thanh toan(cac khoan
phai thu, tam ung,...).
Theo hinh thai biu hin: TSLD trong doanh nghip BCVT duoc chia thanh
cac loai:
- Nguyn vt liu, nhin liu,;
- Cng cu, dung cu lao dng;
- San phm do dang, ban thanh phm, thanh phm;
- Tin mt, ngn phiu, cac chung khoan va giy to co gia,..
102THNG K BCVT
Thng k TSLD co y nghia tac dung phan anh quy m du tu TSLD, tinh hinh tai
san luu dng trong cac khu san xut kinh doanh, trong do phan anh tinh hinh cung cp
du tru vt tu dam bao cho hoat dng san xut kinh doanh cua doanh nghip; tinh hinh
su dung va hiu qua su dung vt tu trong SXKD cua doanh nghip.
Thng k TSLD trong doanh nghip co cac nhim vu chu yu sau:
Xac dinh kt cu tai san luu dng;
Nghin cuu h thng chi tiu va phuong phap tinh cac chi tiu thng k tinh
hinh du tru, cung cp vt tu bao dam cho hoat dng san xut kinh doanh;
Thng k tinh hinh su dung vt tu;
Thong k hiu qua su dung tai san luu dng;
4.2.2. THNG KE KE1 CU 1AI SAN LUU NG
Kt cu TSLD la chi tiu biu hin ty trong cua tung loai TSLD trong toan b TSLD
cua doanh nghip BCVT trong ky nghin cuu va duoc xac dinh theo cng thuc sau:
n
i
i
i
i
1
1
1
Trong do:
i
- Ty trong TSLD loai i;
1
i
- Gia tri TSLD loai i;
n
i
i
1
1
- Tng gia tri TSLD cua doanh nghip;
Thng k theo di kt cu TSLD cho thy vai tro cua tung loai TSLD, dc dim cua cac
loai hoat dng kinh doanh, tinh hinh su dung TSLD, trn co so do co bin phap khc
phuc tinh trang u dong vn hoc thiu vn o mt s khu san xut nhm nng cao hiu
qua su dung vn cua doanh nghip.
4.2.3. THNG KE TIAH HIAH CUAC CF, DU 1R 11 1U 1A SU DUNG
11 1U AM BAO CHO HOA1 NG SAN XU1 KINH DOANH
D hoat dng san xut kinh doanh dat hiu qua cao, dam bao tinh lin tuc doi hoi cng
tac cung cp vt tu phai dam bao dy du kip thoi va dung hen. Vi vy, thuc cht vic
kim tra, danh gia tinh hinh thuc hin cung cp vt tu cua doanh nghip BCVT la kim
tra danh gia tinh hinh thuc hin cac yu cu trn. Thng k tinh hinh hin k hoach cung
cp va du tru vt tu theo cac chi tiu sau:
- Tv l hoan thanh k hoach cung cap vat tu.
hoach ke theo cap cung tu vat luong So
te thuc cap cung tu vat luong So
tu vat cap cung hoach ke thnh hon le Iy
- Muc thoi gian dam bao vat tu cho hoat dong SXKD.
THNG K BCVT103
n
j
vt.1
m
M
1 f
f
vt
q
T
Trong do: M
vt.1-
Khi luong vt tu cung cp thuc t trong ky
n
j
m
1 f
f
q - Khi luong vt tu tiu hao binh qun mt ngay dm;
m
f
- Muc hao phi vt tu cho mt don vi san phm dich vu;
q
f
- San luong san phm, dich vu binh qun mt ngay dm;
T
vt
- Muc thoi gian dam bao vt tu cho hoat dng SXKD.
Su dung tit kim vt tu la mt trong nhung bin phap tich cuc d tit kim chi phi kinh
doanh, ha gia thanh san phm, dich vu. Nhim vu thng k su dung vt tu la nghin cuu
va su dung h thng chi tiu phan anh tinh hinh su dung vt tu, phn tich khi luong vt
tu d tiu hao trong hoat dng san xut kinh doanh, xac dinh cac nhn t va muc d anh
huong dn tinh hinh su dung vt tu.
Thng k tinh hinh su dung vt tu su dung cac chi tiu sau:
- Tv l hoan thanh k hoach su dung vat tu.
hoach ke tu vat luong Khoi
te thuc dung su tu vat luong Khoi
tu vat dung su hoach ke thnh hon le Iy
- Luong tng (giam) tuvt doi ( M ):
KH
M M M
1
Trong do:
1
M - Khi luong vt tu su dung thuc t trong ky;
KH
M - Khi luong vt tu k hoach.
- Tinh hinh thuc hin dinh muc tiu hao vt tu:
- Ty l hoan thanh k hoach dinh muc tiu hao vt tu
hoach ke tu vat hao u tie muc inh D
te thuc tu vat hao u tie muc inh D
tu vat hao u tie muc dinh hoach ke thnh hon le Iy
Muc chnh lch tuyt di
KH
m m m
1
Trong do:
1
m - Dinh muc tiu hao vt tu thuc t cho mt don vi san phm, dich
vu trong ky;
KH
m - Dinh muc tiu hao vt tu k hoach cho mt don vi san phm,
dich vu trong ky;
Nu m 0 - Tit kim chi phi vt tu;
Nu m ~0 - Lng phi su dung vt tu.
104THNG K BCVT
Cu hoi n tp
Chuong 4. Thng k ti san c d|nh v ti san luu dng trong buu
chnh vin thng
1. Ni dung va phuong phap thng k s luong, gia tri va bin dng Tai
san c dinh trong BCVT?
2. Thng k hiu qua su dung tai san c dinh trong BCVT?
3. Ni dung va phuong phap thng k tai san luu dngtrong BCVT?
104THNG K BCVT
CHUONG 5
TMG K LO G ! TIL
LLGG
S.1. TMG K LO G
5.1.1. AHIEM 1U 1HNG KE LAO NG
Lao dng la mt nhn t quan trong cua qua trinh san xut kinh doanh, su phn b lao
dng hop ly la mt trong nhung yu t thanh cng cua doanh nghip. Boi vi, nu su
dung tim nng lao dng hop ly s dem lai hiu qua cao trong kinh doanh. Do dc thu
cua nganh Buu chinh vin thng la qua trinh san xut mang tinh dy chuyn, co nhiu
doanh nghip, don vi cung tham gia d tao ra san phm cua nganh, va cac doanh nghip,
don vi co mi lin quan cht ch voi nhau, tuy ho xa cach nhau v mt khng gian.
Chinh vi vy vic b tri lao dng hop ly va khoa hoc la mt vn d cn thit d nng
cao hiu qua SXKD, dam bao san phm cua nganh co cht luong cao. Ngoai ra, do dc
thu cua nganh BCVT la tai trong khng dng du theo gio trong ngay nn vic b tri lao
dng vua phai dam bao tinh hiu qua kinh t, vua phai dap ung moi nhu cu cua khach
hang voi cht luong cao. Nhn vin nganh Buu chinh vin thng vua la nguoi san xut
vua la nguoi ban hang, ho truc tip giao tip voi khach hang nn phai co trinh d vn
hoa, lich su trong giao tip. Do do, nhim vu thng k lao dng la:
- Xac dinh s luong lao dng.
- Nghin cuu co cu lao dng.
- Nghin cuu su bin dng v suc lao dng.
- Xac dinh hiu sut su dung lao dng va nghin cuu su bin dng v nng sut
lao dng.
- Nghin cuu thu nhp cua nguoi lao dng.
5.1.2. 1HNG KE S LUONG, CO CU 1A BIEN NG LAO NG
5.1.2.1. 1hong k so luong lao dong
S luong lao dng cua doanh nghip BCVT duoc su dung vao san xut kinh doanh
trong ky co th duoc thng k theo cac chi tiu: S lao dng co trong danh sach, s lao
dng co mt, va s lao dng binh qun.
- So lao dong trong danh sach la nhung nguoi lao dng d duoc ghi tn trong
danh sach lao dng cua doanh nghip, do doanh nghip quan ly, su dung suc
lao dng va tra moi thu lao lao dng. S luong lao dng trong danh sach bao
gm: S nguoi dang san xut, nghi phep, nghi bu ch d, nghi de hoc la s
nguoi duoc cu di cng tac, di hoc nhung vn huong luong tai doanh nghip
minh.
S lao dng trong danh sach cua doanh nghip co th duoc phn thanh ba loai:
- Lao dng quan ly L
ql
THNG K BCVT105
- Lao dng cng ngh L
CN
- Lao dng phuc vu L
pv
Trong tung loai lai co th duoc phn chia ra nhiu loai khac chi tit hon nhu theo khi
nghip vu, theo chuc danh...
Vi du, lao dng cua buu din tinh, thanh ph co th duoc phn thanh: Can b lnh dao,
lao dng quan ly; lao dng phuc vu va phu tro; lao dng k thut vin thng; lao dng
khai thac buu din. Sau do s lao dng trn co th duoc phn theo cac tiu thuc nhu gioi
tinh, trinh d chuyn mn, loai hop dng, cng vic dang lam.
Nhu vy s lao dng trong danh sach (L
DS
) cua doanh nghip tai mt thoi dim s la:
L
DS
L
ql
L
CA
L
pv
Cac loai lao dng trn dy duoc thng k theo di cho tung ngay cua ky nghin cuu (s
lao dng thoi dim) nhm phuc vu cho vic lp bang cn di suc lao dng va tinh s lao
dng binh qun. Vic thng k lao dng trong doanh nghip BCVT co th duoc thuc
hin theo mu duoc trinh bay theo biu LD1(Xem phu luc 5.1).
- So lao dong co mt: La s nguoi trong danh sach co mt lam vic, trong do co k
ca nhung nguoi dang di cng tac thuc hin nhim vu cua doanh nghip. S lao dng co
mt la co so tinh thoi gian lam vic thuc t va duoc xac dinh theo bang chm cng.
- So lao dong binh quan trong kv (L) duoc xac dinh nhu sau:
Truong hop thng k theo di duoc lin tuc s ngay-nguoi dng ky o doanh
nghip thi su dung cng thuc:
ky trong lich theo ngy so Iong
ky trong sach danh trong co cong - ngy so Iong
L
Hoc:
n
1 i
i
n
i
t
L
1 i
i
t
L
Trong do: L
i
- S lao dng co trong danh sach tai thoi dim i.
t
i
- D dai thoi gian co muc d L
i
.
Truong hop chi dng ky duoc s lao dng vao cac thoi dim nht dinh trong
thang hoc trong quy(nhu ngay du thang, du qui...) thi su dung cng thuc:
1
2
...
2
1 2
1

n
L
L L
L
L
n
n
Trong do: L
1
, L
2,
... L
n
- S lao dng duoc dng ky o thoi dim thu nht, thu
hai,...., thu n.
n - S thoi dim duoc dng ky trong ky tinh toan.
106THNG K BCVT
Di voi doanh nghip BCVT, vic xac dinh s lao dng binh qun duoc su dung d tinh
toan cac chi tiu kinh t nhu nng sut lao dng,...
5.1.2.2. 1hong k co cau lao dong
Di voi doanh nghip BCVT hiu qua su dung lao dng phu thuc vao vic b tri lao
dng dam nhn cac cng vic theo trinh d chuyn mn, trinh d thanh thao dap ung
duoc yu cu cng vic. Vi vy, doanh nghip dinh ky cn phai quan sat thng k co
cu lao dng d danh gia cht luong lao dng, tim ra co cu lao dng hop ly. Co cu
lao dng theo mt tiu thuc i nao do la ty trong lao dng cua b phn i so voi tng s
lao dng cua doanh nghip:
100 x
L
L
i
i
i

Trong do:
i
- Co cu (hay ty trong) lao dng t i (i 1, 2,..., n);
i - la biu hin cua tiu thuc phn t (tiu thuc phn t co th theo
chuc nng nhu lao dng quan ly, lao dng cng ngh, lao dng phuc
vu va phu tro, theo nghip vu nhu lao dng khai thac buu din, k
thut vin thng, khi kinh doanh khac, co th theo trinh d dao tao
nhu k su, trung cp, so cp...);
L
i
- S luong lao dng t i.
L
i
- Tng s lao dng trong danh sach cua doanh nghip.
Muc dich cua vic nghin cuu co cu lao dng d danh gia cht luong lao dng, tim ra
co cu lao dng hop ly, xem xet loai lao dng cn duoc b sung hoc giam bot.
Nghin cuu co cu lao dong theo gioi tinh nhm danh gia vic b tri lao dng
co phu hop voi dc dim cua tung gioi hay khng?
Nghin cuu co cu lao dng theo d tui nhm danh gia cht luong ngun nhn
luc phuc vu cho vic dao tao va k hoach b sung lao dng.
Nghin cuu co cu lao dong theo trinh do vn hoa va trinh do chuvn mon
nhm nghin cuu cht luong lao dng, nghin cuu anh huong cua trinh d chuyn mn
dn hiu qua SXKD, cht luong san phm, dich vu. Dy cng la co so d lp k hoach
dao tao va nng cao trinh d cho nguoi lao dng.
Nghin cuu co cu lao dng theo thm nin cng tac hoc thm nin ngh
nghip cho phep danh gia d n dinh cua lao dng, danh gia anh huong dn hoat dng
kinh doanh.
Nghin cuu co cu lao dng theo chuc nng va vai tro trong qua trinh hoat dng
kinh doanh nhm xem xet ty l lao dng gian tip va truc tip co hop ly hay khng? Boi
vi, chi lao dng truc tip moi tao ra kt qua hoat dng san xut kinh doanh v mt hin
vt, con lao dng gian tip la nhn t khng truc tip tao ra kt qua, ma chi gian tip tao
ra gia tri san luong hang hoa, dich vu.
THNG K BCVT107
Vi du, co cu lao dng cua cng ty vin thng quc t(VTI) nm 2001-2002 duoc trinh
bay trong bang 5.1.
CO CAU LAO DONG CUA CNG TY VTI NM 2001-2002
Bang 5.1
Nm 2001 Nm 2002
Chi tiu
S luong,
nguoi
Ty trong,
S luong,
nguoi
Ty trong,
1. Tng s lao dng 1410 100 1470 100
Trong do:
- Truc tip
- Gian tip
1010
400
71,63
28,37
1060
410
72,11
27,89
2. Phn theo gioi tinh:
- Nam
- Nu
900
510
63,83
36,17
940
530
63,94
36,06
3. Phn theo trinh d
- Dai hoc
- Trung cp
- Cng nhn
880
148
382
62,42
10,49
27,09
920
158
392
62,59
10,75
26,66
4. Phn theo d tui
- Duoi 30 tui
- Tu 30 - 45 tui
- Tu 45 dn 60 tui
575
510
325
40,78
36,17
23,05
615
525
330
41,84
35,71
22,45
Qua bang thng k chung ta co th dua ra mt s nhn xet nhu sau:
Do VTI la cng ty co chuc nng quan ly vn hanh mang vin thng quc t, doi hoi
trinh d chuyn mn cao nn s lao dng co trinh d dai hoc va trn dai hoc chim ty
trong lon (62,59 - nm 2002) trong tng s lao dng cua doanh nghip. Cng do dc
thu cua cng vic la phai quan ly vn hanh mang nn ty trong lao dng nam cng chim
da s. Cng ty co s lao dng tre chim ty l cao (trn 40 ), dy la s lao dng con
tre, co suc khoe, co kha nng linh hi kin thuc nhanh va rt nng dng. Do la mt loi
th lon cua cng ty trong mi truong kinh doanh hin nay.
5.1.2.3. 1hong k bin dong so luong lao dong
Thng k bin dng s luong lao dng thuc cht la nghin cuu tinh hinh tng, giam lao
dng. Ni dung nghin cuu co th duoc tin hanh di voi tng s lao dng hoc co th
chi tin hanh di voi tung b phn, lao dng truc tip va gian tip. Su bin dng lao
dng thuong gn lin voi vic mo rng hoc giam quy m hoat dng kinh doanh. Trong
nghin cuu bin dng s luong lao dng thng k thuong duoc su dung phuong phap
cn di voi ni dung:
108THNG K BCVT
S lao dng
co du ky

S lao dng
tng trong ky

S lao dng
giam trong ky

S lao dng
co cui ky
Khi nghin cuu bin dng lao dng theo phuong phap cn di, thuong su dung bang cn
di lao dng. Bang cn di co dang sau:
BANG CN DOI LAO DONG CO
TRONG DANH SACH CUA BUU DIEN TINH X NM 200N
Chi tiu
S tuyt di
(nguoi)
Ty trong
()
Ty l so voi cung
ky nm truoc
1. S lao dng co du ky
2. S lao dng tng trong ky
1rong do.
2.1. Tuyn moi
2.2. Diu dng dn
2.3. Di hoc v
2.4. Nguyn nhn khac
3. S lao dng giam trong ky
1rong do.
3.1. Nghi ch d
3.2. Diu dng di
3.3. Cho di hoc, di nghia vu
qun su
3.4. Nguyn nhn khac
4. S lao dng co cui ky
Bang cn di lao dng la ngun thng tin d tinh mt s chi tiu phuc vu phn tich bin
dng lao dng cua doanh nghip. Cac chi tiu nay bao gm:
* 100
ky cuoi o co dong lao So
ky trong tng dong lao So
dong lao tng dong bien le Iy
* 100
ky dau o co dong lao So
ky trong m gia dong lao So
dong lao m gia dong bien le Iy
Ty l bin dng lao dng con duoc xac dinh theo cng thuc sau:
100
0
0 1
x
L
L L
L

Trong do:

L - Ty l bin dng lao dng ky bao cao so voi ky gc;
THNG K BCVT109
0
L - S lao dng binh qun ky gc;
1
L - S lao dng binh qun ky bao cao
Sau do phn chia lao dng tng (giam) theo tung nguyn nhn d phuc vu cho cng tac
quan ly cua doanh nghip. Cng thuc tng quat tinh cac chi tiu nay nhu sau:
*
S lao dng tng (giam)
trong ky theo tung nguyn nhn
Ty l
tng (giam)
lao dng

S lao dng binh qun trong ky
100
Ngoai ra, dua trn s liu s lao dng co cui ky trn bang cn di lao dng, nhim vu
san xut kinh doanh trong nm k hoach d tinh s lao dng cn thit phai tuyn dung
hoc giam bot.
D danh gia bin dng lao dng qua cac thoi ky co th su dung phuong phap dy s thoi
gian (tinh cac chi s phat tin, tc d tng). Con d danh gia su bin dng lao dng co
hop ly hay khng nguoi ta su dung phuong phap so sanh co tinh dn h s diu chinh.
- Bin dng tuong di:
Q
L
I x L
L
I
0
1 *
Trong do:
*
L
I - Chi s phat trin s lao dng binh qun co diu chinh
Q
I - Chi s phat trin kt qua san xut kinh doanh ky bao cao so voi
ky gc.
- Bin dng tuyt di:
Q
I x L L L
0 1

Nu
Q
I 1 va L 0 thi don vi su dung lao dng tit kim hon o ky nghin
cuu va nguoc lai..
5.1.2.4. 1hong k tinh hinh su dung so luong lao dong
D co th danh gia duoc tinh hinh su dung s luong lao dng, nguoi quan ly va su dung
lao dng cua doanh nghip BCVT cn phai nm duoc thng tin v s luong lao dng co
mt tai noi lam vic, s luong lao dng vng mt vi cac nguyn nhn khac nhau, s
luong lao dng duoc giao vic va s luong lao dng chua duoc giao vic (cho vic theo
cac nguyn nhn) tai mi thoi dim du ngay hoc du ca lam vic. Trn co so s liu
thng k v cac loai lao dng co mt, vng mt, duoc giao vic va chua duoc giao vic
hang ngay thng k tin hang tng hop theo thang, quy va nm cho tung loai lao dng
(hin co trong danh sach, truc tip san xut, gian tip,...) tin hanh tinh toan mt s chi
tiu danh gia tinh hinh su dung s luong lao dng:
* 1v l lao dong co mt trong kv (
cm
h ).
110THNG K BCVT
100
.
x
L
L
h
cm
cm

Trong do: . cm L - S lao dng co mt binh qun trong ky
L - S lao dng binh qun trong ky
* 1v l lao dong vng mt trong kv (
vm
h ).
100
.
x
L
L
h
vm
vm
hay
cm vm
h h 1
* 1v l lao dong duoc giao vic (
gv
h )
100 x
L
L
h
cm
gv
gv

Trong do: gv L - S lao dng duoc giao vic tinh binh qun trong ky (s lao dng
lam vic thuc t binh qun trong ky)
* 1v l lao dong chua duoc giao vic (
cgv
h )
100 x
L
L
h
cm
cgv
cgv

Trong do: cgv L S lao dng duoc giao vic tinh binh qun trong ky (s lao dng
lam vic thuc t binh qun trong ky)
Khi phn tich tinh hinh su dung s luong lao dng co th duoc tin hanh theo y nghia
kinh t cua tung chi tiu hoc danh gia su bin dng cua cac chi tiu bng cach so sanh
cac chi tiu ky bao cao so voi ky gc.
5.1.3. 1HNG KE 1IAH HIAH SU DUNG 1HOI GIAN LAO NG CUA
DOAAH ACHIEF BC11
5.1.3.1. Cac chi tiu phan anh kha nng su dung thoi gian lao dong
Co so d theo di va nghin cuu vic su dung thoi gian lao dng la cac bang chm cng
(Mu s 01-LDTL cua B Tai chinh).
Thoi gian lao dng cua cng nhn duoc xac dinh bng don vi ngay- cng va gio- cng.
- Ngay - cng la don vi dung d tinh ngay cng lao dng khng k ngay do lam
vic bao nhiu gio.
- Gio - cng la don vi tinh thoi gian lao dng cua cng nhn bng gio thuc t.
1. Au trong doanh nghip hch ton thi gian lao dng theo ngy - cng
Khi thng k thoi gian lao dng theo ngay - cng, thi cn phai thng k cac chi
tiu sau:
THNG K BCVT111
- Quv thoi gian theo lich: la chi tiu phan anh dy du tng s ngay - cng theo
lich ma tt ca can b cng nhn vin hin co trong danh sach cua doanh
nghip. Chi tiu nay duoc xac dinh bng cach cng dn s nguoi co trong
danh sach tung ngay trong ky, hoc ly tich s cua s lao dng binh qun
trong ky cua doanh nghip voi s ngay theo lich.
- Quv thoi gian lao dong theo ch do lao dong: la tng s ngay - cng ma tt ca
cng nhn vin cac loai trong don vi phai lam vic theo quy dinh. Dy la chi
tiu co ban dung d danh gia muc d su dung thoi gian lao dng cua doanh
nghip.
Qu thoi gian lao
dng theo ch d

Qu thoi gian
theo lich
-
S ngay l, tt
chu nht, thu bay
Hay:
Qu thoi gian
lao dng theo
ch d

S cng lao dng
co trung binh
trong ky
-
S ngay
lao dng theo
ch d lao dng
trong ky
- Quv thoi gian lao dong co th su dung lon nhat. la tng s ngay- cng lon
nht ma doanh nghip, don vi co th su dung vao hoat dng san xut kinh
doanh phu hop voi lut lao dng. No duoc xac dinh bng cach ly qu thoi
gian lam vic theo ch d tru di tng s ngay- cng nghi phep nm.
- So ngav - cong vng mt. la tng s ngay cng ma cng nhn vin trong
doanh nghip khng dn lam vic voi ly do chinh dang nhu: m dau, hi hop,
nghi ch d bao him x hi hoc nghi khng co ly do,...
- So ngav - cong co mt. la tng s ngay cng ma cng nhn vin trong doanh
nghip co mt tai noi lam vic va sn sang dam nhim cng tac, khng k thuc
t ho lam vic hay khng va lam cng vic gi. No duoc xac dinh bng cach
cng dn s cng nhn co mt hang ngay cua ky bao cao, duoc ghi trong bang
chm cng hoc bng hiu s cua qu thoi gian lao dng co th su dung lon
nht voi s ngay vng mt. Chi tiu nay biu hin luong thoi gian ma doanh
nghip co th su dung hoan toan vao hoat dng san xut kinh doanh.
- So ngav cong ngng lam vic ca ngav. la tng s ngay cng ma cng nhn
vin trong doanh nghip, don vi co mt tai noi lam vic nhung thuc t khng
lam vic vi cac nguyn nhn chu quan va khach quan.
- So ngav cong lam vic thuc t theo ch do lao dong: la tng s ngay- cng ma
cng nhn vin trong doanh nghip co mt tai noi lam vic va thuc t co lam
vic nhung khng k ho lam vic gi va voi thoi gian bao lu.
Truong hop cng nhn vin lam hai ca lin tip trong mt ngay thi chi duoc tinh la mt
ngay lam vic thuc t, thoi gian lam vic cua ca sau duoc tinh vao thoi gian lam
thm gio.
112THNG K BCVT
- So ngav- cong lam thm. la s ngay cng vuot tng s ngay cng ch d quy
dinh hoc tinh bng cach ly s ngay cng thuc t tru di ngay cng ch d, tru
di ngay cng vng mt, tru di ngay cng ngung lam vic ca ngay.
- So ngav cong lam vic thuc t. la tng s ngay lam vic theo ch d va s
ngay cng lam thm. Chi tiu nay phan anh toan b thoi gian lao dng tinh
bng ngay duoc su dung thuc t vao qua trinh san xut.
Mi quan h giua cac chi tiu thoi gian lao dng theo ngay- cng duoc biu din theo
so d sau:
Tng ngay - cng theo lich
L, chu nht Tng s ngay - cng ch d lao dng
S ngay - cng co th su dung lon nht vao hoat dng
san xut kinh doanh
Nghi
phep
Tng s ngay - cng co mt
S ngay - cng
vng mt
Lam
thm
S ngay - cng
lam vic thuc t
theo ch d lao
dng
S ngay- cng
ngung vic
S ngay- cng
vng mt
Tng s ngay - cng lam
vic thuc t
Trn co so s liu thng k xac dinh cac chi tiu phan anh tinh hinh su dung thoi gian
lao dng:
* H s su dung thoi gian lao dng theo ngay - cng:
nhat lon dung su the co cong - ngy so Iong
dong lao do che theo te thuc viec lm cong - ngy so Iong
k
nc

Trong do: k
nc
- H s su dung thoi gian lao dng theo ngay- cng.
* H s su dung qu thoi gian co mt cua lao dng theo ngay - cng:
mt co cong - ngy so Iong
dong lao do che theo te thuc viec lm cong - ngy so Iong
k
cm

* S ngay lam vic thuc t binh qun mt lao dng trong ky:
cuu n nghie ky quan binh dong lao So
cuu n nghie ky te thuc viec lm cong - ngy so Iong
Anc
Khi phn tich chung ta co th dung phuong phap so sanh d danh gia tinh hinh su dung
thoi gian lao dng giua hai thoi ky hoc tinh va danh gia theo y nghia kinh t cua tung
chi tiu.
THNG K BCVT113
2. Au trong doanh nghip hach toan theo gio cong thi quv thoi gian lao dong duoc
thong k theo cac chi tiu sau.
Vic thng k lao dng theo gio - cng duoc tin hanh theo cac chi tiu sau:
- So gio- cong ch do: la tng s gio- cng ma cng nhn vin trong doanh
nghip, don vi phai lam vic theo ch d nha nuoc quy dinh. No duoc tinh
bng tich so cua ngav cong lam vic theo ch do lao dong voi so gio ch do
mot ngav.
- So gio- cong vng mt. La tng s gio - cng vng mt vi nhung ly do chinh
dang nhu m dau, hi hop,... va vng mt do vi pham ky lut lao dng: di
mun, v som,...
- So gio- cong ngng lam vic noi bo. la tng s gio- cng ma cng nhn co
mt tai noi lam vic nhung thuc t khng lam vic duoc do cac nguyn nhn
khac nhau nhu: m dau dt xut, mt din, su c hong hoc o tng dai, trn
mang cap,....
- So gio- cong lam vic thuc t theo ch do (so gio- cong lam vic co hiu qua):
la tng s gio- cng ma cng nhn thuc t lam vic. Chi tiu nay duoc xac
dinh bng cach ly tng s gio - cng theo ch d tru di s gio - cng ngung
vic ni b. Chi tiu nay phan anh chinh xac thoi gian lao dng thun tuy
duoc su dung vao san xut kinh doanh cua doanh nghip.
- So gio- cong lam thm: bao gm toan b s gio ma cng nhn vin trong
doanh nghip d lam thm ngoai gio, ngoai thoi gian quy dinh va k ca s gio
lam thm trong nhung ngay nghi quy dinh.
- So gio-cong lam vic thuc t. la tng s gio cng lam vic thuc t trong ch
d va s gio lam thm. Chi tiu nay phan anh toan b luong thoi gian lam vic
thuc t trong va ngoai ch d quy dinh.
Mi quan h giua cac chi tiu trn co th duoc minh hoa bng so d duoi dy:
Tng s gio- cng theo ch d lao dng
S gio cng co th su dung lon nht Nghi phep
Gio lam
thm
S gio cng lam vic
thuc t theo ch d lao
dng
Vng mt,
ngung lam
vic
Tng s gio cng lam vic thuc t
Trn co so s liu thng k co th xac dinh h s su dung thoi gian lao dng theo gio -
cng theo cng thuc sau:
nhat lon dung su the co cong - gi so Iong
do che trong te thuc viec lm cong - gi so Iong
H
g.cong

Trong do: H
g.cng
- H s su dung lao dng theo gio -cng.
114THNG K BCVT
Nu tri s cua chi tiu h s su dung ngay - cng va gio - cng tinh duoc xp si bng
1(hoc bng 1) chung to trong ky hu ht s lao dng d duoc b tri vic lam va doanh
nghip d tn dung ht thoi gian lam vic theo ch d quy dinh. Chi tiu nay giup ta tim
duoc nguyn nhn ly giai cho ty l lao dng khng duoc huy dng vao san xut kinh
doanh va cac nguyn nhn khac.
Thoi gian lao dng la mt trong nhung yu t quyt dinh dn nng sut lao dng. Nu
su dung thoi gian tit kim va khoa hoc thi s dua lai hiu qua kinh t cao, dng thoi
cho phep co k hoach du tru lao dng dung muc tranh lng phi. Co so d theo di va
nghin cuu vic su dung thoi gian lao dng la bang chm cng. Trn co so theo di
thoi gian lam vic co th tim ra nhung nguyn nhn gy lng phi thoi gian lam vic,
nhung bt hop ly trong qua trinh t chuc lao dng, t chuc san xut, d tu do co th d
xut nhung bin phap nhm nng cao hiu qua su dung lao dng.
5.1.3.2. 1hong k tinh trang su dung lao dong co tinh thoi vu
Mt trong nhung dc thu cua nganh Buu chinh Vin thng la tai trong khng dng du
theo thoi gian trong cac thang cua nm. Do do s lao dng tham gia vao san xut kinh
doanh cng thay di mang tinh thoi vu. Vi vy d nghin cuu tinh trang su dung lao
dng trong truong hop nay co th su dung chi tiu chi s thoi vu d xem xet. Dung kt
qua tinh chi s thoi vu v su dung lao dng trong mt s nm d qua d du bao kha
nng thu hut lao dng vao san xut kinh doanh trong thoi gian toi cua doanh nghip,
cua nganh.
Nu s lao dng cung ky tu nm nay qua nm khac khng co biu hin tng,
giam r rt thi cac chi s thoi vu duoc tinh theo cng thuc:
100 x
L
L
I
i
tvi

Trong do: I
tvi
- Chi s thoi vu cua thang i.
i L - S lao dng su dung binh qun cua cac thang cung tn i.
L - S lao dng su dung binh qun qua cac thang nghin cuu.
Khi do, m hinh du doan s lao dng co kha nng thu hut vao san xut kinh doanh o
thang thu i nm j1 co dang nhu sau:
tvi f i
I L L *
*
) 1 (

Trong do: L
*
i(f1)
- Muc du bao s lao dng co kha nng thu hut vao san xut
kinh doanh o thang thu i nm j1.
0
L - S lao dng thuc t d su dung tinh binh qun thang cua cac nm
nghin cuu.
I
tvi
- Chi s thoi vu cua thang thu i nm j.
Nu s lao dng cung ky tu nm nay qua nm khac co biu hin tng giam r
rt, cac chi s thoi vu duoc tinh theo cng thuc:
THNG K BCVT115
100
1 .
.
x
n
L
L
I
n
f lt if
tt if
tvi
Trong do: L
if.tt
- S lao dng thuc t o thang i cua nm j.
lt if
L
.
- S lao dng ly thuyt o thang i nm j (tinh bng phuong phap
hi quy).
n - S nm nghin cuu.
Khi do, m hinh du doan s lao dng co kha nng thu hut vao san xut kinh doanh o
thang thu i nm j1 co dang nhu sau:
tvi lt f i f i
I L L *
) 1 (
*
) 1 (

Trong do: L
i (fi).lt
- La muc d lao dng ly thuyt o thang i nm (j1);
L
*
i (fi)
- la muc lao dng du doan o thang i nm (j1).
S.2. TMG K G SUT LO G
5.2.1. AHIEM 1U CUA 1HNG KE NNG SU1 LAO NG
Nng sut lao dng la chi tiu phan anh hiu qua hay muc hiu qua cua lao dng. Muc
nng sut lao dng duoc xac dinh bng s luong san phm san xut ra trong mt don vi
thoi gian. Tng nng sut lao dng la co so d giam gia thanh, nng cao kha nng canh
tranh cua doanh nghip va tng loi nhun. Nu thoi gian lao dng la dc trung v mt
luong cua lao dng thi nng sut lao dng phan anh mt cht cua lao dng.
Ahim vu cua thong k nng suat lao dong la.
- Nghin cuu cac phuong phap tinh nng sut lao dng trong cac doanh nghip
BCVT.
- Nghin cuu tinh hinh bin dng v nng sut lao dng va vic thuc hin nng
sut lao dng.
- Nghin cuu cac yu t va tim nng d tng nng sut lao dng.
5.2.2. FHUONG FHF 1INH NNG SU1 LAO NG
Nng sut lao dng co th duoc tinh theo cng thuc tng quat sau:
1
Q
w
Trong do: w - Nng sut lao dng.
Q - Khi luong san phm (co th tinh bng don vi hin vt, don vi
hin vt quy uoc hoc don vi gia tri);
1 - Hao phi lao dng d tao ra khi luong san phm Q.T co th la
ngay cng, gio cng, hoc la s lao dng binh qun
Truong hop T tinh bng s lao dng co binh qun, thi muc nng sut lao dng
trung binh mt nguoi lao dng co th duoc xac dinh theo cng thuc sau:
116THNG K BCVT
L
Q
w
Trong do: L - S lao dng co binh qun trong ky.
Truong hop T tinh bng tng s gio cng thuc t lam vic (
gc
1 ), thi ta s co
chi tiu nng sut lao dng trung binh mt gio cng lao dng:
gc
gc
1
Q
w
Truong hop T tinh bng tng s ngay cng thuc t lam vic (
nc
1 ), thi ta s co
chi tiu nng sut lao dng trung binh mt ngay cng lao dng:
nc
nc
1
Q
w hay
cd gc nc
1 x w w
Trong do:
cd
1 - S gio-cng lam vic thuc t trong ngay.
- Di voi doanh nghip doanh nghip BCVT do tinh cht da dang cua san
phm, dich vu va tinh cht khng dng du cua tai trong nn thuong xac dinh
NSLD theo don vi gia tri:
L
Q
w

Trong do: Q - Khi luong san phm cua doanh nghip BCVT tinh bng don
gia tri (doanh thu) trong ky.
L - S lao dng binh qun su dung trong ky.
w - Muc nng sut lao dng.
Muc nng sut lao dng s lon hon nu co cung mt khi luong san phm, dich vu nhu
nhau ma hao phi lao dng lai it hon. Diu do cng co nghia la s luong lao dng hao phi
cho mt don vi san phm, dich vu duoc giam di. Nu ky hiu s luong lao dng hao phi
d lam ra mt don vi san phm, dich vu BCVT la k thi no duoc xac dinh bng cng
thuc:
w
k
1
hay
Q
L
k
Truong hop cn tinh muc nng sut lao dng cua mt tng th bao gm nhiu b phn
cung tham gia san xut kinh doanh dich vu BCVT thi muc nng sut lao dng binh qun
cho ca tng th co th duoc tinh nhu sau:
THNG K BCVT117
n
i
i
n
i
i i
L
L w
w
1
1
Trong do: w
i
- Nng sut lao dng binh qun cua b phn thu i trong tng th.
L
i
- S lao dng co binh qun cua b phn thu i.
- Di voi doanh nghip cung cp dich vu BCVT khi luong san phm tinh bng
don vi gia tri co th duoc xac dinh dua trn san luong dich vu va gia cuoc cua
cac loai dich vu. Do do nng sut lao dng binh qun co th duoc xac dinh
nhu sau:
L
q p
w
n
i
i i
1
Trong do: q
i
san luong dich vu loai i;
p
i
- gia cuoc binh qun cho dich vu loai i
L - S lao dng co binh qun trong danh sach cua doanh nghip.
Cac chi tiu nng sut lao dng ngoai vic su dung trong do luong muc hiu qua, trong
danh gia va phn tich hiu qua su dung lao dng cua doanh nghip, con duoc su dung
lam co so d xy dung dinh muc cng vic cho tung cng vic.
Khi thng k nng sut lao dng con phai xem xet mt s yu t co ban anh huong toi
nng sut lao dng (Khi luong san phm, dich vu, tinh hinh tng, giam lao dng, trinh
d t chuc lao dng khoa hoc nhu: dinh muc lao dng, t chuc phn cng lao dng, tinh
hinh trang thit bi k thut.
5.2.3. ACHIEA CU SU BIEN NG CUA NNG SU1 LAO NG
D phn tich su bin dng cua nng sut lao dng thng k su dung phuong phap chi s
va lp bang so sanh chi tiu NSLD qua hai thoi ky. Vi du, d phn tich bin dng nng
sut lao dng giua ky bao cao va ky gc ta lp bang sau:
BANG PHN TICH BIEN DONG NSLD
So sanh
Chi tiu Ky gc Ky bao cao
Tuyt di Tuong di ()
Khi luong san phm
S lao dng co binh qun
Nng sut lao dng
Khi phn tich, nu tc d phat trin chi tiu NSLD (dang thun) ~ 1, thi NSLD tng va
nguoc lai.
118THNG K BCVT
Bin dng cua NSLD la do tac dng cua nhiu nguyn nhn. D phn tich su anh huong
cua cac nhn t dn su bin dng cua muc NSLD trung binh thuong su dung phuong
phap chi s.
Chi s bin dng nng sut lao dng trung binh tinh bng cng thuc sau:
0
1
w
w
I
W

Trong do:
1
w - Muc NSLD trung binh ky phn tich;
1
w - Muc NSLD trung binh ky gc;
I
W
- Chi s phat trin nng sut lao dng trung binh
- Nu nng sut lao dng trung binh chung duoc xac dinh theo nng sut lao
dng b phn, thi chi s phat trin nng sut lao dng trung binh chung cho ca
tng th duoc xac dinh theo cng thuc sau:

n
i
i
n
i
i i
n
i
i
n
i
i i
W
L
L w
L
L w
w
w
I
1
0
1
0 0
1
1
1
1 1
0
1
Trong do:
1 i
w - Nng sut lao dng trung binh b phn thu i ky phn tich;
1 i
L - S lao dng co binh qun b phn thu i ky phn tich;
0 i
w - Nng sut lao dng trung binh b phn thu i ky gc;
0 i
L - S lao dng co binh qun b phn thu i ky gc;
Nng sut lao dng trung binh chung phu thuc vao nng sut lao dng b phn va co
cu lao dng cua cac b phn. D phn tich anh huong cua cac nhn t nay toi nng sut
lao dng binh qun su dung h thng chi s sau:
) ( ) (
i i
L w w w W
I x I I
Hay
n
i
i
n
i
i i
n
i
i
n
i
i i
i
n
i
i i
n
i
i
n
i
i i
n
i
i
n
i
i i
n
i
i
n
i
i i
L
L w
L
L w
x
L
L w
L
L w
L
L w
L
L w
1
0
1
0 0
1
1
1
1 0
1
1
1 0
1
1
1
1 1
1
0
1
0 0
1
1
1
1 1
THNG K BCVT119
(a) (b) (c)
Trong do: (a)- Chi s nng sut lao dng trung binh chung toan doanh nghip.
(b)- Chi s c dinh kt cu, phan anh anh huong cua chi tiu nng sut
lao dng b phn dn chi tiu nng sut lao dng trung binh.
(c) - Chi s thay di kt cu, phan anh anh huong cua thay di kt cu
lao dng dn chi tiu nng sut lao dng trung binh.
Xet anh huong cua nhan to nng suat lao dong bo phan toi su bin dong chi
tiu nng suat lao dong trung binh.
* Anh huong tuyt di:

1
1 0
1
1 1
) (
i
i i
i
i i
w
L
L w
L
L w
w
i
* Anh huong tuong di:
100
0
) (
) ( x
w
w
w
i
i
w
w

Xet anh huong cua nhan to co cau lao dong toi bin dong chi tiu nng suat lao
dong trung binh.
* Anh huong tuyt di:

0
0 0
1
1 0
) (
i
i i
i
i i
L
L
L w
L
L w
w
i
* Anh huong tuong di:
100
0
) (
) ( x
w
w
w
i
i
L
L

Khi su dung phuong phap chi s cn xac dinh duoc phuong trinh kinh t phan anh mi
quan h giua chi tiu phn tich (NSLD trung binh) voi cac nhn t anh huong va phai
xac dinh duoc thu tu danh gia anh huong cua cac nhn t.
S.3. TMG K TMU AMP CU GLOI LO G
Thu nhp cua nguoi lao dng trong cac doanh nghip BCVT noi ring duoc hinh thanh
tu nhiu ngun, song cac ngun chu yu nht gm co:
- Thu nhp tu tin luong va cac khoan co tinh cht tin luong.
- Thu nhp nhn tu qu BHXH tra thay luong do m dau, thai san, bnh ngh
nghip, tai nan.
- Thu nhp tu cac qu cua doanh nghip(qu khen thuong, qu phuc loi).
- Thu nhp khac.
Co th su dung chi tiu co cu ngun thu nhp cua nguoi lao dng d phn tich anh
huong cua tung ngun thu nhp toi muc sng cua tung nguoi lao dng.
120THNG K BCVT
Trong tinh hinh chung hin nay, ngun thu nhp tu tin luong va thu nhp tu cac qu
cua doanh nghip cua nguoi lao dng chua la yu t chu yu trong vic dam bao muc
sng cua nguoi lao dng.
5.3.1. 1HNG KE QU LUONG 1A 1IEN LUONG BIAH QUAA
5.3.1.1. Cac chi tiu phan anh quv luong va tin luong binh quan
Qu tin luong la qu bng tin dung d tra tin luong, tin cng va cac khoan phu cp
co tinh cht luong cho nguoi lao dng tham gia vao hoat dng san xut kinh doanh.
Tng qu luong cua doanh nghip trong mt thoi ky nht dinh la tt ca cac khoan tin
ma doanh nghip dung d tra cho nguoi lao dng theo kt qua lao dng cua ho duoi cac
hinh thuc, ch d tin luong va ch d phu cp tin luong hin hanh theo quy dinh cua
Nha nuoc.
Co nhiu tiu thuc d phn loai qu luong.
- Cn cu theo hinh thuc va ch do tra luong.
Qu luong tra theo san phm, gm cac ch d: Luong san phm khng han
ch, luong san phm lu tin, luong san phm co thuong, luong tra theo
san phm cui cung;
Qu luong tra theo thoi gian, gm hai ch d: Luong thoi gian gian don va
luong thoi gian co thuong.
- Cn cu vao loai lao dong, tng qu luong duoc phn thanh: qu luong cua lao
dng lam cng n luong va qu luong cua lao dng truc tip san xut.
* Qu luong cua lao dng lam cng n luong la cac khoan tin luong tra cho
nguoi lao dng truc tip san xut, hoc ngh, can b k thut, can b quan ly kinh t, can
b quan ly hanh chinh, cac nhn vin giam sat, bao v,...
* Qu luong cua lao dng truc tip san xut: la cac khoan tin tra cho lao dng
truc tip san xut va s lao dng hoc ngh duoc doanh nghip tra luong.
- Cn cu vao do dai thoi gian kv nghin cuu, tng qu luong cua lao dng truc
tip san xut co th duoc phn thanh: Tng qu luong gio, tng qu luong
ngay va tng qu luong thang.
* 1ong quv luong gio la tin luong tra cho tng s gio cng thuc t lam vic
(trong va ngoai ch d lao dng), kem theo cac khoan tin thuong gn lin voi tin
luong gio nhu thuong tng nng sut lao dng, thuong tit kim nguyn, vt liu,
thuong nng cao cht luong san phm, dich vu.
* 1ong quv luong ngav la tin luong tra cho tng s ngay- cng thuc t lam vic,
kem theo cac ch d phuc cp trong pham vi ngay lam vic nhu tra cho thoi gian ngng
vic trong ca khng phai do li cua nguoi lao dng, tin tra cho ph phm trong muc
quy dinh;
* 1ong quv luong thang (quv, nm) la tin luong tra cho nguoi lao dng truc tip
san xut cua doanh nghip trong thang (hay quy, nm), bao gm tin luong hang ngay
va cac khoan phu cp khac trong thang nhu tin tra cho nguoi lao dng trong thoi gian
nghi phep nm, tin tra cho thoi gian ngung vic tron ngay khng phai do li cua nguoi
lao dng, phu cp thm nin, phu cp chuc vu.
THNG K BCVT121
- 1in luong binh quan cua lao dong san xuat la muc tin cng nhn duoc tinh
trn mt don vi lao dng d hao phi cho san xut kinh doanh. Tin luong binh
qun co th duoc tinh theo, gio cng, ngay- cng hoc theo thang, quy, nm.
Tin luong binh qun gio (
g
1L ):
gc
g
g
1
QL
1L
Trong do:
g
QL - Tng qu luong gio;
gc
1 - Tng s gio-cng lam vic thuc t.
Tin luong binh qun ngay ( ng 1L ):
nc
ng
ng
1
QL
1L
Trong do:
ng
QL - Tng qu luong ngay;
nc
1 - Tng s ngay-cng lam vic thuc t trong ky.
Tin luong binh qun ngay chiu anh huong cua cac nhn t: tin luong binh qun gio,
d danh binh qun ngay lam vic va h s phu cp luong ngay. Mi quan h giua cac
chi tiu nay nhu sau:
pcn
g ng H x d x 1L 1L
Trong do: d - D dai binh qun ngay lam vic;
pcn
H - H s phu cp luong ngay, duoc xac dinh theo cng thuc sau:
g
ng
pcn
QL
QL
H
Tin luong binh qun thang (quy, nm) cua mt lao dng:
L
QL
1L
nam quv th
nam quv th

) , (
) , (
Trong do:
) , ( nam quv th
QL - Tng qu luong thang (quy, nm)
L - S lao dng co binh qun
Tin luong binh qun thang chiu anh huong cua cac nhn t: tin luong binh qun ngay,
s ngay lam vic thuc t binh qun mt lao dng va h s phu cp luong thang. Mi
quan h giua cac chi tiu nay nhu sau:
pc1
ng th H x A x 1L 1L
Trong do: A - s ngay lam vic thuc t binh qun mt lao dng.
122THNG K BCVT
pc1
H - h s phu cp luong thang, duoc xac dinh theo cng thuc sau:
ng
th
pc1
QL
QL
H
Nu trong doanh nghip co nhiu b phn tham gia vao hoat dng san xut kinh doanh
thi tin luong binh qun cua mt nguoi lao dng trong doanh nghip co th duoc xac
dinh nhu sau:
n
i
i
n
i
i i
L
L 1L
1L
1
1
.
Hay:

i i
x 1L 1L
Trong do:
i
1L - Tin luong binh qun cua mt nguoi lao dng cua b phn thu i
L
i
- S lao dng co binh qun cua b phn thu i.
1L - Tin luong binh qun cua mt lao dng cua doanh nghip.
i
- Ty trong lao dng b phn thu i so voi tng th.
i
duoc xac dinh
nhu sau:
n
i
i
i
i
L
L
1
n
i
i
L
1
- S lao dng co binh qun
5.3.1.2. 1hong k bin dong quv luong va tin luong binh quan
Khi nghin cuu bin dng qu luong va tin luong binh qun co th su dung phuong
phap so sanh di chiu va phuong phap chi s. Khi phn tich co th lp bang tinh va so
sanh bin dng qu luong va tin luong binh qun theo mu sau:
BANG THONG K TINH HINH
THUC HIEN QUY LUONG VA TIEN LUONG BINH QUN
So sanh
Chi tiu
Ky gc (K
hoach)
Ky phn tich
Tuyt di Tuong di,
Tng qu luong
Tin luong binh
qun
THNG K BCVT123
D co th xac dinh xem su bin dng cua qu luong co hop ly hay khng, nguoi ta
thuong su dung phuong phap so sanh lin h voi kt qua san xut kinh doanh. Cng
thuc xac dinh nhu sau:
Q KH
QL
I x QL
QL
I
) ( 0
1
Trong do: I
Q
Chi s phat trin (k hoach) kt qua san xut kinh doanh va duoc
xac dinh nhu sau:
) ( 0
1
KH
Q
Q
Q
I
Trong do:
1
Q - Kt qua san xut kinh doanh ky phn tich;
) ( 0 KH
Q - Kt qua san xut kinh doanh ky gc(k hoach).
Nu
Q
I 1 thi doanh nghip su dung qu luong ky phn tich co hiu qua hon ky gc
(k hoach) va nguoc lai.
Su bin dng cua qu luong phu thuc vao cac nhn t nhu: tin luong binh qun va
s luong lao dng va co cu lao dng, do do d xac dinh anh huong cua cac nhn t
luong binh qun va nhn t s luong va co cu lao dng toi su bin dng cua qu luong
nguoi ta thuong dung phuong phap loai tru hoc phuong phap chi s.
Mi quan h giua tng qu luong voi cac nhn t s lao dng binh qun va tin luong
binh qun co th duoc biu din nhu sau:
1L x L QL
- Anh huong cua nhan to so lao dong binh quan dn su bin dong quv luong.
Tuyt di:
0 0 0 1
1L x L 1L x L QL
L

Tuong di:
100
0
x
QL
QL
QL
L
L

- Anh huong cua nhan to tin luong binh quan dn su bin dong cua quv luong.
Tuyt di:
0 1 1 1
1L x L 1L x L QL
1L

Tuong di:
100
0
x
QL
QL
QL
1L
1L

124THNG K BCVT
Trong do:
1
L - S lao dng binh qun co trong danh sach ky phn tich;
0
L - S lao dng binh qun co trong danh sach ky gc (k hoach);
0 1
,1L 1L - Tin luong binh qun cua mt nguoi lao dng ky phn tich,
ky gc (k hoach).
1
QL - Qu luong cua doanh nghip ky phn tich;
0
QL - Qu luong cua doanh nghip ky gc(k hoach).
Truong hop qu luong cua tng th duoc xac dinh thng qua qu tin luong cua
cac b phn, khi do:
n
i
i
i
1L x L QL
1
Co th dung phuong phap thay th lin hoan hoc phuong phap s chnh lch d xac
dinh anh huong cua cac nhn t tin luong binh qun, s luong va co cu lao dng dn
su bin dng cua qu luong.
Truong hop qu luong cua don vi duoc xac dinh bng khi luong san phm va don gia
tin luong:
DC x Q QL
Trong do: Q- Khi luong san phm san xut ra trong ky;
DC - Don gia tin luong cho mt don vi san phm.
D danh gia anh huong cua cac nhn t dn su bin dng cua qu luong co th su dung
phuong phap thay th lin hoan hoc phuong phap s chnh lch.
- Moi lin h gia tin luong binh quan va nng suat lao dong.
Di voi mt doanh nghip BCVT mt mt phai dam bao san xut kinh doanh co hiu
qua d tn tai va phat trin, mt khac phai khng ngung phn du cai thin doi sng cho
nguoi lao dng (tng don gia tin luong). Do vy, vic tra luong cho can b, cng nhn
vin lun lun phai dam bao tc d tng nng sut lao dng lon hon tc d tng cua tin
luong (I
W
~ I
TL
).
5.3.2. 1HNG KE 1HU AHF CUA NGUOI LAO NG
Tng thu nhp cua nguoi lao dng la s tin nguoi lao dng nhn duoc tu cac ngun thu
va ho duoc toan quyn su dung trong tiu dung cho ban thn va gia dinh. D danh gia
tinh hinh thu nhp cua nguoi lao dng trong thng k su dung cac chi tiu sau:
1hu nhap danh nghia - 1hu thu nhap
1hu nhap thuc t
cua nguoi lao dong

Chi so gia hang tiu dng thit vu
Thu nhp thuc t cua nguoi lao dng la thu nhp d tinh dn lam phat cua nn kinh t.
- Chi so phat trin thu nhap thuc t binh quan cua nguoi lao dong:
THNG K BCVT125
0
1
1A11
1A11
I
1A11

Trong do:
1A11
I - Chi s thu nhp thuc t binh qun cua nguoi lao dng;
1
1A11 - Thu nhp thuc t binh qun ky bao cao
0
1A11 - Thu nhp thuc t binh qun ky gc
Nu
1A11
I ~ 1 phan anh thu nhp thuc t cua nguoi lao dng tng.
- Chi tiu so sanh toc do phat trin cua thu nhap voi toc do phat trin cua gia
ca (k).
CPI
1ADA
I
I
k
Trong do:
1ADA
I - Chi s thu nhp danh nghia
CPI
I - Chi s gia hang tiu dung thit yu.
Khi thu nhp danh nghia cua nguoi lao dng tng nhanh hon muc tng gia hang tiu
dung thit yu thi doi sng cua nguoi lao dng duoc cai thin.
Vic thng k thu nhp cua nguoi lao dng duoc tin hanh theo mu s: 06/BCVT-C
S.4.TMG K ILU KIJ LO G ! TMJC HIJ CH
BO H, BO HIEM LO G
Tiu chun v sinh noi lam vic cua nguoi lao dng duoc th hin qua mt s chi tiu
nhu anh sang, khng khi, nng d cht dc hai, nhit d, d n, d m v. v... Cac chi s
do trn hoc duoi muc cho phep du anh huong toi suc khoe va nng sut lao dng.
Co th su dung cac chi s sau dy d danh gia muc d dam bao tiu chun v sinh noi
lam vic (chi s ham luong cht dc hai trong khng khi, chi s d n noi lam vic, chi
s nhit d noi lam vic...).
Kt qua tinh cac chi s trn kt hop voi vic tinh va phn tich chi tiu lao dng mc
bnh ngh nghip la co so thng tin cho vic danh gia khai quat thuc hin tiu chun v
sinh noi lam vic;
- 1v l lao dong mc bnh ngh nghip
So lao dong bi mc bnh ngh nghip
1v l lao dong mc
bnh ngh nghip

So lao dong duoc kham bnh
Diu kin bao h lao dng phan anh muc d dam bao an toan cho lao dng. Co th su
dung cac h s sau d danh gia:
- H so su dung trang thit bi bao ho lao dong(h
BH
).
126THNG K BCVT
So lao dong su dung trang bi BHL trong khi lam vic
h
BH

So lao dong lam vic thuc t
- H so chap hanh quv tc bao ho lao dong (
CHBH
h ).
So lao dong chap hanh dung quv tc BHL khi lam vic
h
CHBH

So lao dong d duoc huong dan quv tc BHL
Kt qua thng k cac chi tiu trn kt hop voi vic thng k, phn tich chi s tai nan lao
dng va chi s hiu sut chi phi bao h lao dng la co so thng tin danh gia khai quat
diu kin lao dng.
- H s tai nan lao dng (h
TNLD
):
So lao dong (hoc so luot nguoi) bi 1NL trong
khi lam vic trong kv do khong dam bao quv tc BHL
h
1NL

So lao dong lam vic binh quan trong kv
Theo ch d hin hanh ch d bao him cho nguoi lao dng o nuoc ta bao gm: m
dau, thai san, tai nan lao dng va bnh ngh nghip, huu tri va tu tut. Ty l trich lp
qu BHXH la 20 qu luong. Trong do nguoi lao dng phai np 5, con nguoi hay
co quan su dung lao dng phai np 15. Co quan quan ly va su dung qu bao him d
chi tra cho nguoi lao dng la Bao him x hi Vit nam.
D danh gia vic thuc hin ch d bao him d chi tra cho nguoi lao dng, co th su
dung cac chi tiu sau:
- Tng s tin doanh nghip d trich vao qu BHXH.
- Tng chi phi BHXH d chi cho nguoi lao dng trong ky.
- H s nhn chi phi BHXH cua nguoi lao dng doanh nghip trong ky:
1ong so chi phi BHXH lao dong
doanh nghip d nhan duoc trong kv
h
BHXH

1ong so tin d trich vao quv BHXH trong kv
- Ty l co cu nhn chi phi BHXH theo tung ch d cua lao dng doanh nghip
trong ky:
1v l co caunhan chi

Chi phi BHXH lao dong doanh nghip
THNG K BCVT127
d nhan duoc theo tng ch do trong kv
theo tng ch do cua lao dong
phi BHXH tong ch do
cua lao dong doanh
nghip trong kv
1ong chi phi BHXH lao dong
doanh nghip d nhan duoc trong kv
oi n tp
Chuong 5. Thng k lao dng v n luong
1. Thng k s luong, co cu va bin dng lao dng trong doanh
nghip BCVT?
2. Ni dung va phuong phap thng k tinh hinh su dung thoi gian lao
dng cua doanh nghip BCVT?
3. Thng k nng sut lao dng trong doanh nghip BCVT?
4. Ni dung va phuong phap thng k tin luong trong doanh doanh
nghip BCVT?
THNG K BCVT127
CHUONG 6
TMG K OM TML,
CMI FM, GI TMM ! MIJL QL
S ALT KIM OM HLL CMM !IL TMG
Thng k doanh thu, chi phi, gia thanh va hiu qua san xut kinh doanh phan anh qua
trinh san xut cua nganh Buu chinh-Vin thng trong linh vuc tin t va tin dung. Khi
thng k phai dam bao kim tra vic hoan thanh k hoach su dung tin t trong cng tac
san xut kinh doanh cac dich vu buu chinh vin thng. Trn co so do chi ra duoc kt
qua hoat dng cua nganh, doanh nghip, xac dinh cac chi tiu s luong, cht luong thu
chi, loi nhun va gia thanh san phm BCVT.
6.1. TMG K OM TML HLL CMM !IL TMG
Doanh thu cua doanh nghip Buu chinh- Vin thng gm:
a. Doanh thu hoat dong kinh doanh.
- Doanh thu kinh doanh dich vu Buu chinh Jin thong bao gom: tin thu cuoc
cac dich vu buu chinh, Vin thng, phi phat hanh bao chi, Tit kim buu din,
lp dt chuyn dich may din thoai, Iax thu bao (sau khi tru (-) cac khoan
hoan cuoc, giam gia hang ban, hang ban bi tra lai,...),
- Doanh thu kinh doanh khac la toan b tin ban san phm, hang hoa, dich vu
cua cac hoat dng xy lp, thit k, xut nhp khu
- Doanh thu t hoat dong tai chinh bao gom cac khoan thu.
Tu cac hoat dng lin doanh lin kt; gop vn c phn; li tin gui, li tin cho
vay (tru tin li vay phat sinh tu ngun vn vay du tu xy dung co ban); tin li tra
chm cua vic ban hang tra gop; tin h tro li sut tin vay cua Nha nuoc trong kinh
doanh (nu co); thu tu hoat dng mua ban chung khoan (cng trai, trai phiu, tin phiu,
c phiu)...;
Tu hoat dng nhuong ban ngoai t hoc thu nhp v chnh lch ty gia nghip vu
ngoai t theo quy dinh cua B Tai chinh;
Hoan nhp s du du phong giam gia chung khoan;
Tin cho thu tai san di voi don vi cho thu tai san khng phai la hoat dng
kinh doanh thuong xuyn.
b - Doanh thu khac la cac khoan thu tu cac hoat dng xay ra khng thuong xuyn
bao gm: thu tu ban vt tu, hang hoa, tai san di thua; ban cng cu, dung cu d phn b
ht gia tri, bi hu hong hoc khng cn su dung, cac khoan phai tra nhung khng tra
duoc vi nguyn nhn tu phia chu no; thu chuyn nhuong, thanh ly tai san, no kho doi d
xoa s nay thu hi duoc; hoan nhp khoan du phong giam gia hang tn kho, khoan du
phong no phai thu kho doi d trich vao chi phi cua nm truoc nhung khng su dung ht;
hoan nhp s du chi phi trich truoc v bao hanh hang hoa, san phm, cng trinh va hang
128THNG K BCVT
muc cng trinh khi ht thoi han bao hanh; cac chi phi trich truoc (nu co) lon hon s
thuc chi (tru chi phi trich truoc v sua chua tai san cua 4 loai tai san c dinh dc thu);
thu tu cho thu hoc chuyn quyn so huu tri tu; thu tu tin phat vi pham Hop dng
kinh t; thu v chit khu thanh toan; cac khoan thu phai np (tru thu thu nhp doanh
nghip) duoc Nha nuoc giam va cac khoan thu khac.
Doanh thu tu hoat dng kinh doanh co ban(doanh thu kinh doanh dich vu BCVT) duoc
xac dinh bng cach nhn gia cuoc dich vu voi khi luong san phm(dich vu):
=
=
n
i
i i BCJT
q p D
1
Trong do: q
i
- khi luong dich vu i co cuoc.
p
i
- cuoc binh qun cua loai dich vu thu i.
Cuoc dich vu BCVT duoc phn chia theo nhiu tiu thuc: Khi luong va loai dich vu
(buu phm thuong, ghi s, khai gia,...), nc cu ly, tng s tin gui, s luong tu va loai
din bao (thuong, khn, quc vu,...), thoi gian, cu ly va loai din thoai duong dai va
quc t, loai thu bao(ca nhn, hanh chinh su nghip, kinh doanh,..). Vic thng k
doanh thu kinh doanh dich vu BCVT duoc tin hanh theo tung loai dich vu, nghia la
tinh tng s tin nhn duoc cua mt loai dich vu nao do ma khach hang su dung.
Trong cng tac phn tich nguoi ta thuong su dung gia cuoc binh qun cho mt loai dich
vu cu th trong mt thoi ky nao do.
Cuoc binh qun duoc xac dinh bng cach chia tng s tin thu duoc cho khi luong san
phm mt loai dich vu nao do:
i
i
i
q
D
p =
Trong do: q
i
- san luong dich vu loai i
D
i
- doanh thu cuoc dich vu loai i.
Nu doanh thu cua mt loai dich vu nao do tng ma san luong dich vu khng tng
chung to gia cuoc binh qun tng do kt qua cua su thay di v cu truc dich vu, tng ty
l phn dich vu co muc cuoc cao.
Doanh thu kinh doanh dich vu buu chinh- vin thng bao gm doanh thu v buu chinh,
doanh thu v vin thng va thu v phat hanh bao chi.
- Doanh thu v buu chinh bao gm toan b cuoc phi thu duoc khi thuc hin cac
dich vu buu chinh cho khach hang tai mt thoi dim nao do, nhu: thu v buu
phm, buu kin, dich vu chuyn phat nhanh EMS, dich vu buu chinh uy thac,
tem buu chinh, tem choi v.v... Vic thng k cn cu vao trong luong cua buu
gui, nc cu ly vn chuyn va cuoc phi cung cac dich vu kem theo.
- Doanh thu v vin thng bao gm thu v cac dich vu din thoai duong dai
trong nuoc va quc t, din thoai ni hat va cuoc thu bao din thoai c dinh,
di dng, thu v lp dt din thoai, thu bao truyn s liu va chuyn mach goi,
thu knh vin thng duong dai trong nuoc va quc t, thu cng INTERNET
THNG K BCVT129
va lp dt thu bao INTERNET truc tip. Thu v cac dich vu din thoai di
dng, nhn tin, Eax, thu din tu, thu v cac dich vu din bao, v.v... Vic thng
k cn cu vao cac loai hinh dich vu, cuoc, phi va vung cuoc, dung luong cung
cac dich vu khac kem theo.
- Doanh thu v phat hanh bao chi duoc tinh theo s luong bao va phi cua tung
loai bao.
Nhu vy doanh thu tu hoat dng kinh doanh co ban cua doanh nghip BCVT duoc
thng k bao gm:
D D
BC
D
JT
D
PHBC
Trong do: D - Tng doanh thu cac dich vu Buu chinh-Vin thng.
D
BC
- Doanh thu tu cac dich vu buu chinh.
D
JT
- Doanh thu tu cac dich vu vin thng.
D
PHBC
- Doanh thu v phat hanh bao chi.
Khi danh gia vic thuc hin k hoach doanh thu tu hoat dng san xut kinh doanh chinh
va su bin dng cua chung nguoi ta nghin cuu chi s thuc hin k hoach doanh thu, gia
cuoc binh qun, san luong dich vu va tinh tc d phat trin cua cac chi tiu nay.
Thong k doanh thu kinh doanh BCJT, kinh doanh khach hach toan ring, doanh thu
hoat dong tai chinh va thu nhap khac cng nhu tong doanh thu phat sinh duoc thuc
hin theo biu 02- 05/ GTGT- BCJT.
6.2.TMG K CMI FM ! GI TMM S PMM HLL CMM-
!IL TMG
6.2.1. AHIEM JU CUA THNG KE CHI PHI, GI THAAHSAN FHM D]CH
JU BCJ1
Gia thanh san phm, dich vu BCVT thng la toan b chi phi d lam ra mt don vi san
phm. Nhung chi phi do lin quan toi vic su dung lao dng, nng luong, nguyn vt
liu trong qua trinh san xut va tiu thu san phm, dich vu BCVT.
Gia thanh la mt trong nhung chi tiu quan trong phan anh hiu qua san xut kinh
doanh cua doanh nghip. Hoan thin t chuc quan ly san xut, ap dung k thut moi,
nng cao hiu qua su dung thit bi va tng nng sut lao dng s anh huong toi giam
gia thanh san phm, dich vu. Ngoai ra san luong dich vu cng co anh huong khng nho
toi gia thanh. Trong nhung diu kin nhu nhau chi phi cho mt don vi san phm, dich
vu s nho hon nu san luong dich vu BCVT duoc san xut nhiu hon. Giam gia thanh
san phm BCVT cho phep tit kim lao dng x hi, tit kim tin va cua cai vt cht,
nng cao doi sng cua can b cng nhn vin.
Trong cng tac kinh t - k hoach cac doanh nghip BCVT xac dinh gia thanh toan b
san phm, nghia la toan b chi phi san xut dich vu, chi phi quan ly doanh nghip va chi
phi ban hang, cng nhu gia thanh mt don vi san phm, dich vu.
Vic nghin cuu gia thanh don vi san phm phu thuc vao don vi tinh san phm: hin
vt, hin vt quy uoc hay don vi gia tri.
130THNG K BCVT
Don vi hin vt duoc su dung khi nghin cuu gia thanh tung loai hinh dich vu: buu
phm thuong, din bao, Iax, din thoai,.... Nhung tinh toan nhu vy duoc thuc hin cho
toan nganh, doanh nghip va lam co so d phn tich va tinh toan gia cuoc dich vu
BCVT va xac dinh muc doanh loi cua tung loai hinh dich vu. Khi nghin cuu gia thanh
mt loai dich vu nao do trong tung don vi BCVT thuong su dung don vi hin vt quy
uoc. Vic quy di san phm v don vi hin vt quy uoc(buc din bao quy di, thu quy
di,...) s lam giam bot dang k vic tinh toan va phn tich gia thanh don vi san phm.
Trong hoat dng kinh doanh vic xac dinh gia thanh cho tung loai dich vu cu th la mt
cng vic ht suc kho khn, boi vi mt doanh nghip, don vi cung cp dich vu BCVT co
th cung cp nhiu loai hinh dich vu va chi phi duoc tinh theo khoan muc chi cho qua
trinh san xut, cho nn vic phn khai chi phi giua cac loai hinh dich vu nay trong
nhiu truong hop la khng th. Vi vy hin nay di voi toan doanh nghip BCVT, phn
nganh va tung don vi ring bit thuong tinh gia thanh cho 1000 dng doanh thu.
nghia cua chi tiu nay la xac dinh, cn phai bo ra bao nhiu dng chi phi san xut kinh
doanh d co th thu duoc 1000 dng doanh thu.
1000 x
D
C
:
BCJT
=
Trong do: C - Tng chi phi san xut kinh doanh dich vu BCVT;
D
BCJT
- Tng doanh thu tu hoat dng kinh doanh dich vu BCVT.
Cn phn bit gia thanh san phm cng doan cua tung don vi ring bit(buu din tinh,
thanh ph, cng ty...) la cac khoan chi phi cua don vi do cho vic tao ra san phm cng
doan trong vic cung cp dich vu va gia thanh binh qun chung tung loai dich vu cua
toan doanh nghip, nganh. No chinh la co so d xy dung gia cuoc dich vu BCVT va
xac dinh muc doanh loi cua tung loai dich vu.
Thng k co vai tro quan trong va tich cuc trong vic phn tich gia thanh san phm va
tim ra ngun du tru giam gia thanh san phm. D lam duoc diu do cn phai nghin cuu
tinh hinh bin dng cua gia thanh bng cach so sanh gia thanh thuc hin voi muc d cua
nm truoc, nghia la nghin cuu tc d phat trin cua gia thanh. Su bin dng cua gia
thanh thuong duoc xac dinh bng phuong phap chi s.
Thng k cng nghin cuu dai luong chi phi tung khoan muc chi trong gia thanh san
phm, dich vu; lam r su thay di thanh phn tung loai chi phi trong gia thanh san
phm, dich vu trong qua trinh san xut, co nghia la xac dinh kt cu chi phi va su thay
di kt cu chi phi.
Thng k cn phai tim ra nguyn nhn va nhn t gy ra su bin di cua gia thanh va
kha nng su dung nhung ngun du tru trong doanh nghip d giam gia thanh.
Thng k su dung nhung du liu cn thit cho cng vic nghin cuu tu tai liu thng k
va k toan. K toan xac dinh tt ca nhung khoan chi lin quan toi qua trinh san xut va
tiu thu san phm va tinh gia thanh san phm.
Nhu vav, nhim vu chinh cua thong k gia thanh la.
THNG K BCVT131
- Nghin cuu tc d phat trin cua gia thanh va hoan thanh k hoach giam gia
thanh.
- Nghin cuu kt cu cua gia thanh va su thay di kt cu.
- Tim ra nhn t lam thay di gia thanh san phm.
6.2.2. AGHIEA CU TC FH1 1RIEN JA THUC HIEN KE HOACH
GIAM GI 1HAAH SAN FHM
Tc d phat trin gia thanh tung loai san phm, dich vu ring bit duoc xac dinh trn co
so cac chi s gia thanh ca bit:
ky goc thnh Cia
cao bao ky thnh Cia
thnh gia so Chi =
D xac dinh gia thanh 1000 dng doanh thu cn ly tng chi phi san xut kinh doanh
dich vu BCVT cua doanh nghip chia cho tng khi luong san phm, dich vu tinh bng
don vi gia tri, nghia la
1000 x
D
C
:
BCJT
BCJT
=
Trong do: C
BCJT
Gia thanh toan b san phm, dich vu d tiu thu.
D
BCJT
Doanh thu kinh doanh dich vu BCVT.
Nu chi phi duoc biu din thng qua gia thanh trn 1000 dng doanh thu theo tung loai
dich vu C
i
:
i
.p
i
.q
i
thi ta co:
=
=
=
n
i
i i
n
i
i i i
q p
q p :
:
1
1
.
Trong do: :
i
Gia thanh don vi san phm dich vu loai i trn 1000 dng doanh
thu;
p
i
Gia cuoc dich vu loai i;
q
i
San luong dich vu loai i
Nhu vy, gia thanh binh qun trn 1000 dng doanh thu la s trung binh s hoc cua gia
thanh voi quyn s la pq.
Suy ra, gia thanh trn 1000 dng doanh thu theo ban cht cua minh la gia thanh trung
binh cua doanh nghip BCVT ( : ). Gia tri cua no phu thuc vao gia thanh tung loai san
phm, dich vu ring bit va kt cu san luong dich vu.
D danh gia tc d phat trin cua gia thanh, cn phai so sanh gia thanh ky bao cao va ky
gc, trong do cn luu y rng theo nhung suy lun o trn thi chi s gia thanh nhn duoc
s la chi s cua chi tiu gia thanh trung binh:
132THNG K BCVT
=
=
=
=
= =
n
i
i i
n
i
i i i
n
i
i i
n
i
i i i
Z
q p
q p :
q p
q p :
:
:
I
1
0 0
1
0 0 0
1
1 1
1
1 1 1
0
1
:
Cng thuc tinh chi s chi tiu trung binh co th duoc don gian hoa nu khi luong san
phm (doanh thu) trong ky bao cao va ky gc p
i1
q
i1
, p
i0
q
i0
duoc biu din thng qua Q
i1
va Q
i0
. Khi do chi s gia thanh binh qun duoc xac dinh nhu sau:
=
=
=
=
=
n
i
i
n
i
i i
n
i
i
n
i
i i
Z
Q
Q :
Q
Q :
I
1
0
1
0 0
1
1
1
1 1
:
Trong do: Q
i1
- Khi luong san phm, dich vu loai i tinh bng don vi gia tri
(doanh thu) ky bao cao.
Q
i0
- Khi luong san phm, dich vu loai i tinh bng don vi gia tri
(doanh thu) ky gc.
:
i1
- Gia thanh don vi san phm, dich vu loai i trn 1000 d doanh thu
ky bao cao.
:
i0
- Gia thanh don vi san phm, dich vu loai i trn 1000 d doanh thu
ky gc.
q
i1
, q
i0
- San luong dich vu loai i tuong ung ky bao cao, ky gc tinh
bng don vi hin vt.
p
i1
, p
i0
- Gia cuoc dich vu loai i ky bao cao, ky gc.
Su bin dng cua gia thanh binh qun la do su thay di cua gia thanh tung loai san
phm, dich vu va su thay di kt cu san luong dich vu. D phn tich su bin dng nay
co th su dung phuong phap chi s d xac dinh muc d anh huong cua cac nhn t.
- Anh huong cua gia thanh tung loai san phm, dich vu dn su bin dng gia
thanh binh qun duoc xac dinh boi chi s c dinh kt cu theo cng thuc:
=
=
=
=
=
n
i
n
i
i i
n
i
i
n
i
i i
: Z
Q
Q :
Q
Q :
I
i
1
1
1
1 0
1
1
1
1 1
) (
:
Anh huong tuyt di:
=
=
=
=
= A
n
i
n
i
i i
n
i
i
n
i
i i
:
Q
Q :
Q
Q :
:
i
1
1
1
1 0
1
1
1
1 1
) (
- Anh huong cua su thay di kt cu san phm, dich vu toi gia thanh binh qun
duoc xac dinh bng chi s anh huong kt cu:
THNG K BCVT133
=
=
=
=
=
n
i
n
i
i i
n
i
i
n
i
i i
Q Z
Q
Q :
Q
Q :
I
i
1
0
1
0 0
1
1
1
1 0
) (
:
Anh huong tuyt di:
=
=
=
=
= A
n
i
n
i
i i
n
i
i
n
i
i i
Q
Q
Q :
Q
Q :
:
i
1
0
1
0 0
1
1
1
1 0
) (
Nhu vy, chi s anh huong kt cu dc trung su thay di gia thanh binh qun chi do su
thay di cua kt cu cac loai san phm, dich vu voi nhung muc gia thanh khac nhau.
Trong cac doanh nghip BCVT co chi tiu gia thanh k hoach trn 1000 dng doanh
thu. Nu biu din khi luong san phm k hoach la Q
KH
thi gia thanh k hoach trn
1000 dng doanh thu s la:
=
=
=
n
i
iKH
n
i
iKH iKH
KH
Q
Q :
Z
1
1
So sanh gia thanh thuc hin voi gia thanh k hoach co th nhn duoc chi s thuc hin
k hoach gia thanh:
=
=
=
=
= =
n
i
iKH
n
i
iKH iKH
n
i
i
n
i
i i
KH
Z
Q
Q :
Q
Q :
Z
Z
I
1
1
1
1
1
1 1
1
:
Trong chi s nay, gia thanh k hoach duoc tinh cho san luong luong dich vu k hoach,
con gia thanh thuc hin duoc tinh cho san luong dich vu thuc hin. Su khac nhau giua
gia thanh thuc hin voi gia thanh k hoach co th duoc giai thich la do san luong dich
vu thuc hin khac voi san luong dich vu k hoach. Diu do khng lin quan truc tip
dn su thay di cua gia thanh san phm. Vi vy, no khng th la co so danh gia k
hoach giam gia thanh san phm. D so sanh ty s giua gia thanh thuc hin voi gia thanh
k hoach cn phai loai tru anh huong cua nhn t su thay di kt cu dich vu. Vic do
co th duoc thuc hin bng cach diu chinh chi tiu gia thanh 1000 dng doanh thu cho
kt cu dich vu thuc hin:
=
=
=
n
i
i
n
i
i iKH
KH
Q
Q :
Z
1
1
1
1
Khi do ta co chi s, phan anh anh huong cua gia thanh tung loai dich vu dn thuc hin
k hoach gia thanh, duoc xac dinh theo cng thuc sau:
134THNG K BCVT
=
=
=
=
=
=
= =
n
i
iKH
n
i
i i
n
i
i
n
i
i iKH
n
i
i
n
i
i i
: Z
Q :
Q :
Q
Q :
Q
Q :
I
i
1
1
1
1 0
1
1
1
1
1
1
1
1 1
) (
:
- Chi s anh huong thay di kt cu dich vu dn gia thanh k hoach 1000 dng
doanh thu duoc xac dinh theo cng thuc sau:
=
=
=
=
==
n
i
KH
n
i
KH iKH
n
i
i
n
i
i iKH
KC Z
Q
Q :
Q
Q :
I
1
1
1
1
1
1
) (
:
6.2.3. TIE1 KIEM CHI FHI DO KE1 QUA GIAM GI 1HAAH SAN FHM
Giam gia thanh san phm cho phep giam chi phi san xut va tit kim chi phi lao dng
sng va lao dng vt hoa.
Cn phn bit muc tit kim theo k hoach, tit kim thuc t va tit kim vuot muc k
hoach. Tng muc tit kim theo k hoach duoc xac dinh trn co so chi s tng hop
nhim vu k hoach giam gia thanh san phm:
=
=
=
n
i
iKH i
n
i
iKH iKH
: AJKH
Q :
Q :
I
1
0
1
) (
Trong chi s nay, tu s dc trung cho chi phi san xut k hoach. Trong mu s la chi
phi san xut gia dinh, voi gia thuyt la gia thanh san phm, dich vu duoc giu nguyn o
muc d ky gc. Hiu s giua tu s va mu s phan anh muc tit kim hay vuot chi do
tng(hoc giam) gia thanh san phm, dich vu theo k hoach:

= =
= A
n
i
iKH i
n
i
iKH iKH : KH
Q : Q : C
1
0
1
) (
Muc tit kim thuc t duoc tinh trn co so chi s tng hop phat trin.
=
=
=
n
i
i i
n
i
i i
: PT
Q :
Q :
I
1
1 0
1
1 1
) (
Trong cng thuc nay tu s la chi phi thuc thin o ky bao cao, con mu s chi phi gia
dinh, ma chi phi nay s la chi phi trong ky bao cao nu nhu gia thanh khng thay di
trong ky bao cao. Hiu s giua chung phan anh muc d tit kim thuc t hay bi chi cua
don vi do tng (giam) gia thanh trong ky bao cao.

= =
= A
n
i
i i
n
i
i i : TH
Q : Q : C
1
1 0
1
1 1 ) (
THNG K BCVT135
Muc tit kim vuot muc k hoach duoc xac dinh trn co so chi s tng hop thuc hin k
hoach:
=
=
=
n
i
i iKH
n
i
i i
: THKH
Q :
Q :
I
1
1
1
1 1
) (

= =
= A
n
i
i iKH
n
i
i i : THKH
Q : Q : C
1
1
1
1 1 ) (
Nu nhu trong kt qua tinh toan muc tit kim k hoach, muc tit kim thuc t va muc
tit kim vuot muc k hoach hiu s nay m (-), thi co tit kim chi phi. Truong hop
nguoc lai hiu s nay duong () thi d xay ra bi chi.
6.2.4. AGHIEA CU KE1 CU GI 1HAAH
Khi tinh cac chi s gia thanh chung ta nhn duoc cac dc trung v su thay di cua gia
thanh. D co th tim ra cac nguyn nhn gy ra su tng hoc giam gia thanh, truoc ht
cn lam r, gia thanh thay di la do su thay di nhung khoan chi nao, va chung anh
huong nhu th nao dn gia thanh. D co th thuc hin duoc nhim vu nay cn phai
nghin cuu kt cu gia thanh. Bit duoc kt cu gia thanh cng rt cn thit d giai
quyt vn d tim ngun du tru tip tuc giam gia thanh.
Theo quy ch hin hanh, gia thanh san xut kinh doanh dich vu BCVT duoc phn chia
thanh cac khoan muc gia thanh sau:
1. Chi phi vat liu, vat tu truc tip. gm chi phi v vt liu chinh, vt liu phu,
nhin liu, dng luc dung cho san xut khai thac nghip vu va sua chua tai san
c dinh dung trong san xut khai thac.
2. Chi phi dung cu san xuat truc tip: la gia tri cac cng cu, dung cu su dung
truc tip vao san xut khai thac nghip vu.
3. Chi phi nhan cong truc tip: gm cac khoan phai tra cho cng nhn, nhn vin
truc tip san xut, khai thac nghip vu nhu: Tin luong tin cng va cac khoan
phu cp co tinh cht luong; chi n giua ca; trich bao him x hi, bao him y
t, kinh phi cng doan cua cng nhn nhn vin truc tip san xut.
4. Chi phi khau hao tai san co dinh: la s khu hao cua tai san c dinh dung truc
tip vao san xut khai thac nghip vu.
5. Chi phi dich vu mua ngoai: la cac chi phi mua ngoai, thu ngoai truc tip phuc
vu san xut, kinh doanh va khai thac nghip vu. Do la cac khoan chi phi sua
chua tai san c dinh thu ngoai, thu thu Buu din phi, chi phi din, nuoc, tin
bc vac, vn chuyn hang hoa, san phm, chi phi cho Dim Buu din Vn hoa
x, tin tra hoa hng dai ly, hoa hng mi gioi, chi phi dich vu tao vic lam,
uy thac xut nhp khu, tin mua bao him tai san, tin thu kim toan, tu vn,
quang cao, chi phi cho vic thu hi cac khoan no d xoa, khoan no kho doi va
cac dich vu mua ngoai khac.
136THNG K BCVT
6. Chi phi san xuat chung: gm cac khoan chi phi chung phat sinh o cac Buu
din huyn, cng ty truc thuc Buu din tinh va tuong duong nhu: tin luong,
phu cp phai tra, trich bao him x hi, bao him y t, kinh phi cng doan cua
can b cng nhn vin quan ly o Buu din huyn, cng ty; chi phi vt liu,
cng cu, dung cu, khu hao tai san c dinh, chi phi dich vu thu ngoai va cac
chi phi bng tin khac phuc vu chung o Buu din huyn, cng ty truc thuc
Buu din tinh, thanh ph.
Nu nhu xac dinh duoc rng, gia thanh giam la do su thay di cua chi phi tin luong, thi
nguyn nhn giam gia thanh cn phai tim kim o vic tng nng sut lao dng, hoan
thin t chuc san xut. Ngoai ra vic so sanh kt cu gia thanh con cho phep thy duoc
luong tit kim (bi chi) tuyt di va tuong di cua cac khoan muc chi.
Vi du co tai liu v su thay di gia thanh san phm cua mt dich vu:
Gia thanh 1000 dng
doanh thu, dng
Tng(), giam (-)
gia thanh
Khoan muc chi
Ky gc
Ky bao
cao
Tuyt
di
Tuong di
()
A 1 2 3 4
Chi phi vt liu, vt tu truc tip 42 44 2 0,25
Chi phi dung cu san xut truc tip 14 11 -3 -0,38
Chi phi nhn cng truc tip 501 476 -25 -3,13
Chi phi khu hao tai san c dinh 62 73 1 1,38
Chi phi dich vu mua ngoai 108 87 -21 -2,63
Chi phi san xut chung 40 38 -2 -0,25
Tng 800 760 -40 -5,00
Luong tng hoc giam tung khoan muc chi duoc xac dinh bng cach tru chi phi nm
bao cao cho chi phi nm gc. Tng muc tng hoc giam chi phi theo tt ca cac khoan
muc chi cho bit luong tng hoc giam gia thanh don vi san phm. Theo vi du trn thi
gia thanh thuc hin nm bao cao giam so voi nm gc la 40 dng chu yu do giam
luong (-25) va chi phi dich vu mua ngoai (-21). Con chi phi khu hao TSCD, chi phi vt
liu truc tip thi tng.
D co th co cai nhin tng quan v su thay di tuong di cua gia thanh do anh huong
cua khoan muc chi nay hay khoan muc chi khac nguoi ta tinh ty l phn trm su thay
di gia thanh san phm theo tung khoan muc chi phi. Vic tinh toan duoc thuc hin
bng cach chia luong tng (hoc giam) tuyt di cua tung khoan muc chi cho gia thanh
1000 dng doanh thu ky gc. Tu s liu trn bang ta co gia thanh 1000 dng doanh thu
ky bao cao so voi ky gc giam 5 do chi phi nhn cng truc tip giam 3,13 , chi phi
dich vu mua ngoai giam (-2,63).
THNG K BCVT137
Kt cu gia thanh san phm, dich vu co th nghin cuu duoi goc d kinh t cac khoan
chi phi. Trong truong hop nay thuc hin vic phn t chi phi theo ban cht kinh t cua
cac thanh phn:
- Chi luong va cac khoan co tinh cht luong.
- Nhin liu, vt liu, nguyn liu
- Din, nuoc
- Khu hao TSCD.
Vic phn t nay cho phep thy duoc phn chi phi lao dng sng va lao dng qua khu
cua cac don vi va doanh nghip BCVT d san xut ra don vi san phm.
6.2.5. AGHIEA CU NHAN 1 ANH HUONG EN GI 1HAAH
Khi nghin cuu kt cu gia thanh theo cac khoan muc chi xac dinh duoc anh huong cua
tung khoan muc chi dn gia thanh va su thay di cua no. Nhung vn chua cho phep
chung ta tim duoc nhn t gy anh huong dn gia thanh va cac thanh phn cua gia thanh
san phm BCVT.
Cac nhn t anh huong dn gia thanh duoc xac dinh bng phuong phap phn t va su
dung h thng chi s lin quan. Nhu vy vic phn t cac don vi cung loai trong cac
phn nganh cho phep xac dinh duoc tac dng cua cac nhn t dn gia thanh nhu: quy
m cua doanh nghip, muc nng sut lao dng, muc d thuc hin k hoach,....
Phuong phap chi s cho phep xac dinh duoc anh huong tuong di cua cac nhn t dn
gia thanh san xut kinh doanh dich vu. D biu din muc thay di cua gia thanh phu
thuc vao khi luong san phm, dich vu va chi phi san xut kinh doanh, chung ta xy
dung h thng chi s sau:
Q
C
Z
I
I
I =
Trong do: I
Z
, I
E
, I
Q
- Chi s gia thanh, chi phi SXKD, va khi luong dich vu.
Chi s chi phi SXKD va khi luong san phm la cac nhn t gy ra su thay di cua gia
thanh. Nu chi s khi luong san phm duoc biu din thng qua chi s nng sut lao
dng va chi s lao dng sng thi ta co th vit:
L w
C
Z
I x I
I
I =
Trong biu thuc nay su thay di cua gia thanh phu thuc vao ba nhn t: chi phi SXKD,
nng sut lao dng va s luong lao dng.
Vi du trong ky bao cao trong doanh nghip BCVT chi phi SXKD tng 4 , NSLD tng
8, con s lao dng giam 3 thi gia thanh san phm thay di la:
I
Z
1,04/ 1,08. 0,97 0,99, tuc la giam 1.
Khi phn tich va tim nhn t gy anh huong dn su thay di cua gia thanh, du tin la
phai chu y dn nhung khoan muc chi co ty trong lon trong gia thanh san phm va co
luong thay di tuyt di lon nht. Di voi doanh nghip BCVT thi chi phi tin luong va
khu hao TSCD co ty trong lon nht.
138THNG K BCVT
Mong mun giam chi luong trong mt don vi san phm khng co nghia la giam luong
cua nguoi lao dng BCVT. Chi phi nhn cng truc tip cn duoc giam do tc d tng
nng sut lao dng lon hon tc d tng tin luong. Chung ta bit rng chi phi tin luong
cho mt don vi san phm phu thuc vao NSLD va muc luong(theo qu luong). nh
huong cua cac nhn t nay la khac nhau. Tng NSLD dn toi giam gia thanh, con tng
muc luong s dn toi tng gia thanh.
D co th phn tich anh huong cua cac nhn t nay dn su thay di cua gia thanh san
phm cn phn tich chi s chi phi tin luong cho mt don vi san phm, nghia la chi s
ham luong chi phi tin luong
0
1
k
k
I
k
= , trong do k
0,
k
1
- chi tiu ham luong (sut) chi phi
tin luong ky gc va ky bao cao.
Ham luong chi phi tin luong trong mt don vi san phm phu thuc vao muc luong
binh qun va muc nng sut lao dng:
w
TL
k = .
Suy ra:
0
0
1
1
w
:
w
TL TL
I
k
= hay
w
TL
k
I
I
TL
TL
I = =
0
1
0
1
w
w
:
Giam chi phi tin luong cho mt don vi san phm cho phep giam gia thanh san phm.
Nu ty trong cua chi phi tin luong trong gia thanh san phm la d
TL
thi co th xac
dinh duoc phn trm thay di gia thanh san phm, dich vu do su thay di chi phi tin
luong;
0 .
w
) (
I
1
TL
TL
TL Z
d
I
I
|
|
.
|
\
|
= A
Trong do: I
w
- Chi s NSLD;
TL
I - Chi s chi phi tin luong;
d
TL.0
- ty trong chi phi tin luong trong gia thanh san phm ky gc.
Nhu vy vic giam gia thanh san phm, dich vu theo khoan muc chi phi tin luong chu
yu la do tng nng sut lao dng. Tng NSLD trong doanh nghip BCVT truoc ht la
do thanh qua ung dung k thut, cng ngh moi. Muc d tng cuong trang bi k thut
moi cua doanh nghip BCVT duoc th hin qua trong gia thanh san phm qua cac
khoan chi khu hao, chi nhin liu, vt liu, nng luong.
Khi phn tich su thay di cua gia thanh theo khoan muc chi" Khu hao TSCD" cn co
cac du liu v khi luong san phm, dich vu. Khi luong san phm, dich vu anh huong
truc tip dn khoan muc chi phi nay.
Khi ap dung k thut moi thi chi khu hao TSCD s tng ln v s luong tuyt di trong
chi phi san xut kinh doanh cua don vi, doanh nghip. Song khoan chi nay cn phai tng
v s luong tuyt di nho hon luong giam tuyt di v chi phi tin luong, boi vi thit bi
k thut moi bao gio cng co nng sut cao hon nng sut cua thit bi c. Khi su dung
thit bi moi co nng sut cao hon thi khng nhung co th giam duoc chi phi tin luong
cho mt don vi san phm ma con giam duoc chi phi khu hao, va cui cung la giam gia
THNG K BCVT139
thanh san phm. Anh huong cua su thay di khu hao dn gia thanh san phm duoc
xac dinh theo cng thuc:
0
Q
) (
I
1
A
A
A Z
d
I
I
|
|
.
|
\
|
= A
Trong do:
) ( A Z
I A - Ty l phn trm thay di gia thanh do thay di chi khu hao.
I
A
- Chi s khu hao;
I
q
- Chi s khi luong san phm;
d
A0
- Ty trong chi khu hao trong gia thanh san phm ky gc.
Su thay di cua gia thanh do anh huong cua cac khoan muc chi khac duoc thuc hin
tuong tu nhu trn. Chi cn thay di chi s chi phi khu hao bng chi s chi nguyn liu,
nhin liu, vt liu.
Khi nghin cuu mi lin h cua gia thanh san phm voi mt hay nhiu nhn t thuong
su dung phuong phap hi quy va tuong quan. Vi du mi lin h giua gia thanh san
phm, dich vu va nng sut lao dng co th duoc biu din bng phuong trinh sau:
v
x
a b. lnx
6.3. TMG K MIJL QL S ALT KIM OM OM
GMIJP HC!T
Hiu qua san xut kinh doanh la mt vn d kha phuc tap, nn vic nghin cuu phai
thng qua h thng chi tiu. H thng nay la mt tp hop cac chi tiu phan anh hiu
qua tu cac goc d va khia canh khac nhau, trong pham vi nghin cuu khac nhau, theo
vai tro cua cac nhn t san xut khac nhau. Chung co lin quan toi nhau va tt ca phai
phan anh tinh hinh chung v hiu qua san xut kinh doanh cua nganh(doanh nghip)
trong mt thoi ky.
Trong doanh nghip Buu chinh-Vin thng thng k hiu qua san xut kinh doanh bao
gm cac chi tiu:
1. Li nhun: Phan anh kt qua hoat dng san xut kinh doanh Buu chinh vin
thng cui cung cua doanh nghip. Chi tiu loi nhun duoc thng k trong bang bao
cao kt qua san xut kinh doanh.
L
ln
D - C
Trong do: D - Doanh thu hoat dng kinh doanh
C - Tng chi phi hoat dng kinh doanh.
Loi nhun cua doanh nghip co th tng do tng doanh thu hoc tit kim chi phi lao
dng va chi phi vt cht.
Cng thuc tinh loi nhun trn co th duoc biu din nhu sau:
L
ln
D - C

+ + +
=
) , (
1
CK JL CA KH CL q p
n
i
i i
Tu cng thuc trn ta thy san luong dich vu co cuoc anh huong truoc ht dn loi nhun
cua doanh nghip(don vi) BCVT.
140THNG K BCVT
Loi nhun con phu thuc vao kha nng tit kim chi phi san xut kinh doanh: Chi phi
tin luong, chi khu hao, chi din nuoc, nguyn, vt liu, dung cu, chi phi dich vu mua
ngoai, chi phi san xut chung.
Theo lut cua nuoc ta mt phn loi nhun cua doanh nghip duoc np vao Ngn sach
nha nuoc (thu thu nhp doanh nghip), phn con lai do doanh nghip toan quyn su
dung va phn b vao cac qu cua doanh nghip.
Ji du. Loi nhun thuc hin tp trung cua doanh nghip BCVT sau khi np thu Thu
nhp doanh nghip duoc phn phi theo trinh tu sau:
2. Fhn phi li nhun:
1. Loi nhun thuc hin cua cng ty sau khi bu dp l nm truoc theo quy dinh cua Lut
thu thu nhp doanh nghip va np thu thu nhp doanh nghip duoc phn phi nhu
sau:
a) Chia li cho cac thanh vin gop vn lin kt theo quy dinh cua hop dng
(nu co).
b) Bu dp khoan l cua cac nm truoc d ht thoi han duoc tru vao loi nhun truoc
thu.
c) Trich 10 vao qy du phong tai chinh; khi s du qu bng 25 vn diu l thi
khng trich nua.
d) Trich lp cac qu dc bit tu loi nhun sau thu theo ty l d duoc nha nuoc quy
dinh di voi cng ty dc thu ma phap lut quy dinh phai trich lp.
e) S con lai sau khi lp cac qu quy dinh tai dim a, b, c, d khoan nay duoc phn
phi theo ty l giua vn nha nuoc du tu tai cng ty va vn cng ty tu huy dng
binh qun trong nm.
Vn do cng ty tu huy dng la s tin cng ty huy dng do phat hanh trai phiu, tin
phiu, vay cua cac t chuc, ca nhn trong va ngoai nuoc trn co so cng ty tu chiu trach
nhim hoan tra ca gc va li cho nguoi cho vay theo cam kt, tru cc khoan vay co bao
lnh cua Chinh phu, B Tai chinh, cac khoan vay duoc h tro li sut.
2. Phn loi nhun duoc chia theo vn nha nuoc du tu duoc dung d tai du tu b sung
vn nha nuoc tai cng ty nha nuoc, dai din chu so huu quyt dinh diu dng v qu tp
trung d du tu vao cac cng ty khac. Thu tuong Chinh phu quyt dinh thanh lp
qu nay.
3. Loi nhun duoc chia theo vn tu huy dng duoc phn phi nhu sau:
a) Trich ti thiu 30 vao qu du tu phat trin cng ty;
b) Trich ti da 5 lp qu thuong Ban quan ly diu hanh cng ty. Muc trich mt
nm khng vuot qua 500 triu dng (di voi cng ty co Hi dng quan tri), 200
triu dng (di voi cng ty khng co Hi dng quan tri) voi diu kin ty sut loi
nhun thuc hin truoc thu trn vn nha nuoc tai cng ty phai bng hoc lon hon
ty sut loi nhun k hoach;
c) S loi nhun con lai duoc phn phi vao qu khen thuong, phuc loi cua cng ty.
Muc trich vao mi qu do Hi dng quan tri hoc Giam dc cng ty khng co
Hi dng quan tri quyt dinh sau khi tham khao y kin Ban Chp hanh Cng
doan cng ty.
THNG K BCVT141
4. Dai din chu so huu quyt dinh ty l trich cu th vao cac qu du tu phat trin va qu
khen thuong Ban quan ly diu hanh cng ty trn co so d nghi cua Hi dng quan tri
(di voi cng ty co Hi dng quan tri) hoc Giam dc (di voi cng ty khng co Hi
dng quan tri).
5. Di voi nhung cng ty nha nuoc hoat dng trong linh vuc dc quyn duoc trich ti da
khng qua 3 thang luong thuc hin cho 2 qu khen thuong va phuc loi. S loi nhun
con lai sau khi trich qu khen thuong, phuc loi duoc b sung vao qu du tu phat trin
cng ty.
6. Di voi cng ty du tu thanh lp moi trong 2 nm lin k tu khi co li nu phn phi
loi nhun nhu trn ma 2 qu khen thuong, phuc loi khng dat 2 thang luong thuc t thi
cng ty duoc giam phn trich qu du tu phat trin d dam bao du 2 thang luong cho 2
qu nay. Muc giam ti da bng toan b s trich qu du tu phat trin trong ky phn phi
loi nhun nm do.
7. Di voi Cng ty nha nuoc duoc thit k va thuc t thuong xuyn, n dinh cung cp
san phm, dich vu cng ich do nha nuoc dt hang hoc giao k hoach khi phn phi loi
nhun nhu trn ma khng du trich qu khen thuong va phuc loi theo muc 2 thang luong,
thuc hin nhu sau:
a) Truong hop li it cng ty duoc giam trich qu du tu phat trin, giam phn loi
nhun duoc chia theo vn nha nuoc d bu cho du 2 thang luong cho 2 qu. Nu
giam toan b s tin trn ma vn chua du 2 thang luong cho qu thi s duoc Nha
nuoc tro cp cho du;
b) Truong hop khng co li thi Nha nuoc s tro cp du d trich lp 2 qu khen
thuong, phuc loi bng 2 thang luong.
2. Mc doanh li: La chi tiu danh gia tng hop kt qua hoat dng kinh doanh
cua doanh nghip trong mt thoi ky nao do. Chi tiu nay bao gm:
Ty sut loi nhun trn vn kinh doanh:
quan binh doanh kinh \on
thuan nhuan Loi
doanh kinh von li sinh Suc =
H s suc sinh loi cua vn noi ln mt dng vn kinh doanh su dung trong ky s
mang lai bao nhiu dng loi nhun.
Ty sut loi nhun trn doanh thu:
Ty sut loi nhun trn doanh thu th hin trong 1 dng doanh thu co bao nhiu
dng loi nhun. Cng thuc xac dinh:
thuan thu Doanh
thuan nhuan Loi
doanh kinh n tre nhuan loi suat Iy =
Ty sut loi nhun trn vn chu so huu:
quan binh huu so chu \on
thue sau nhuan Loi
(ROE) huu so chu von n tre nhuan loi suat Iy =
Loi nhun sau thu
142THNG K BCVT
Chi tiu nay cho bit mt dng vn chu so huu binh qun su dung trong ky mang lai
bao nhiu dng loi nhun.
Ty sut loi nhun trn chi phi
Ty sut loi nhun trn chi phi phan anh doanh nghip bo ra mt dng chi phi s tao ra
duoc bao nhiu dng loi nhun. Cng thuc xac dinh:
doanh kinh xuat n sa phi chi Iong
thuan nhuan Loi
phi chi n tre nhuan loi suat Iy =
Khi nghin cuu tinh hinh bin dng hiu qua san xut kinh doanh co th su dung
phuong phap so sanh di chiu, phuong phap chi s hoc phuong phap dy s thoi gian.
D thun tin cho vic nghin cuu co th lp bang phn tich sau:
So sanh
Chi tiu
Ky
gc
Ky phn
tich
Tuyt
di
Tuong
di
- Ty sut loi nhun trn vn kinh doanh
- Ty sut loi nhun trn doanh thu
- Ty sut loi nhun trn chi phi
-....
- Suc sinh loi cua mt lao dng
Cu hoi n tp
Chuong 6. Thng k doanh thu, chi ph, gi thnh v hiu qua san
xut kinh doanh buu chnh vin thng?
1. Ni dung thng k doanh thu cua doanh nghip BCVT?
2. Ni dung thng k chi phi va gia thanh san phm dich vu buu chinh
vin thng?
3. Thng k hiu qua san xut kinh doanh doanh nghip BCVT?
THNG K BCVT143
TI LIJU THAM KHAO
|1| TS. NGUYN DNG QUANG
Bai giang Thng k Buu chinh Vin thng,
Truong Dai hoc giao thng vn tai. Ha Ni , 2004.
|2| PGS. TS BUI XUN PHONG, TS NGUYN DNG QUANG
Thng k va ung dung
Nha xut ban Thng k, 2001.
|3| Phap lnh Buu chinh Vin thng, 2002.
|4| Quyt dinh cua B Truong B Buu chinh Vin thng s 33/2004/QD-BBCVT
ngay 29/7/2004 v vic ban hanh tiu chun nganh.
144THNG K BCVT
|5| Nghi dinh cua Chinh phu s 55/2001/ND-CP v quan ly, cung cp va su dung dich
vu Internet.
|6| Quyt dinh s
58/2004/QD - BBCVT ngay 29/11/2004 cua B truong B Buu chinh
Vin thng v vic ban hanh Biu mu thng k trong hoat dng buu chinh va chuyn
phat thu.
|7| Lut thng k ngay 17/6/2003.
|8| Nghi dinh s 157/2004/ND-CP ngay 18/8/2004 quy dinh chi tit mt s diu cua
Phap lnh Buu chinh Vin thng.
|9| Tng cng ty Buu chinh Vin thng Vit Nam.
Quy dinh nghip vu chuyn tin. Ha Ni -2005.
|10| Quyt dinh s 33/2004/QD-BBCVT cua B truong B Buu chinh Vin thng
ngay 29/7/2004 v vic ban hanh Tiu chun Nganh
|11| Tng cng ty Buu chinh Vin thng Vit Nam. Quy dinh dich vu phat trong ngay.
Ha Ni -2003.
|12| Quyt dinh s 236/2005/QD-TTg cua Thu tuong Chinh phu ngay 26/9/2005 v
vic ph duyt quy hoach phat trin Buu chinh Vit Nam.
|13| TH.S NGUYN VN KHOA
Giai phap nng cao cht luong dich vu din thoai c dinh Buu din TP H Chi
Minh. Lun vn Thac s kinh t, 2005.
|14| GS. TS BUI XUN PHONG
Bai giang Thng k doanh nghip. Ha Ni , 2004
Chiu trach nhim xut ban
L TU GIANG
Bin tp
V VN BAI
THNG K BCVT145
Ch ban va sua bai
XUONG IN TRUNG DAI HOC GTVT
NH XUT BAN GIAO THNG VAN TAI
80B Trn Hung Dao Ha Ni
DT: 04. 9423345 Eax: 04. 8224784
07 171/03
04 CI\I
075(6\)
MS
In 620 cun, kh 19 x 27cm, tai Xuong in Truong Dai hoc GTVT. Quyt dinh xut ban
s: 1632007/CXB/17131205/GTVT, ngay 2/3/2007. In xong va np luu chiu quy II
nm 2007.
1. Thng tin v tc gia
Giao trinh : Thng k Buu chnh vin thng. Nha xut ban Giao thng vn tai
nm 2007.
Chu bin. PGS TS Nguyn Dng Quang
Email: quangnguyen66gmail.com
2. Cu hoi n tp
Chuong 1: Thng k mng buu chnh vin thng
1. Ni dung va phuong phap thng k co so ha tng mang buu chinh vin
thng?
2. Ni dung va phuong phap thng k danh gia phat trin mang luoi buu chinh
vin thng?
3. Ni dung va phuong phap thng k cht luong phuc vu mang buu chinh
vin thng?
Chuong 2. Thng k khi lung san phm buu chnh vin thng?
1. Trinh tu va phuong phap thng k san luong dich vu buu chinh vin thng?
2. Ni dung va phuong phap thng k doanh thu buu chinh vin thng?
3. Ni dung va phuong phap thng k thuc hin k hoach va bin dng san
luong, doanh thu buu chinh vin thng?
4. Cac chi tiu danh gia su khng dng du cua tai trong BCVT? Y nghia cua
vic nghin cuu su khng dng du cua tai trong?
5. Muc dich va nghia cua vic nghin cuu cu truc san phm dich vu BCVT?
Phuong phap nghin cuu cu truc san phm dich vu BCVT?
Chuong 3. Thng k cht lung d|ch v buu chnh vin thng
1. Khai nim cht luong dich vu BCVT? H thng chi tiu cht luong dich vu
BCVT?
2. Ni dung va phuong phap thng k cht luong dich vu buu chinh?
3. Ni dung va phuong phap thng k cht luong dich vu din thoai trn mang
vin thng c dinh mt dt?
4. Ni dung va phuong phap thng k cht luong dich vu din thoai trn mang
vin thng di dng mt dt?
5. Ni dung va phuong phat thng k cht luong dich vu Internet truc tip,
dich vu Internet ADSL?
Chuong 4. Thng k ti san c d|nh v ti san luu dng trong buu chnh
vin thng
1. Ni dung va phuong phap thng k s luong, gia tri va bin dng Tai san c
dinh trong BCVT?
2. Thng k hiu qua su dung tai san c dinh trong BCVT?
3. Ni dung va phuong phap thng k tai san luu dngtrong BCVT?
Chuong 5. Thng k lao dng v tin luong
1. Thng k s luong, co cu va bin dng lao dng trong doanh nghip
BCVT?
2. Ni dung va phuong phap thng k tinh hinh su dung thoi gian lao dng
cua doanh nghip BCVT?
3. Thng k nng sut lao dng trong doanh nghip BCVT?
4. Ni dung va phuong phap thng k tin luong trong doanh doanh nghip
BCVT?
Chuong 6. Thng k doanh thu, chi ph, gi thnh v hiu qua san xut
kinh doanh buu chnh vin thng?
1. Ni dung thng k doanh thu cua doanh nghip BCVT?
2. Ni dung thng k chi phi va gia thanh san phm dich vu buu chinh vin
thng?
3. Thng k hiu qua san xut kinh doanh doanh nghip BCVT?
3. Phm vi v di tuong su dng gio trnh
Giao trinh duoc su dung lam tai liu hoc tp va tham khao cho cac chuyn
nganh Kinh t BCVT, Quan tri kinh doanh vin thng, Quan tri kinh doanh buu
chinh
Cac tu khoa: San luong dich vu BCVT, doanh thu BCVT, cht luong dich
vu buu chinh vin thng, tai trong, lao dng, h s hp dn, gia thanh dich vu
Kin thuc yu cu cac mn hoc truoc: Nguyn ly thng k kinh t; xac
sut thng k; Kinh t BCVT; mang va dich vu buu chinh vin thng; quy trinh
khai thac dich vu BCVT
Tn nha xut ban: Nh xut ban giao thng vn tai.
4. T kha tra cu: Buu chinh vin thng; Mang luoi; San phm; Dich vu; Cht
luong; Tai san c dinh; Tai san luu dng; Lao dng; Nguoi lao dng
THNG K BCVT
JU THAM KHAO
|1| TS. NGUYN DNG QUANG
Bai giang Thng k Buu chinh Vin thng,
Truong Dai hoc giao thng vn tai. Ha Ni , 2004.
|2| PGS. TS BUI XUN PHONG, TS NGUYN DNG QUANG
Thng k va ung dung
Nha xut ban Thng k, 2001.
|3| Phap lnh Buu chinh Vin thng, 2002.
|4| Quyt dinh cua B Truong B Buu chinh Vin thng s 33/2004/QD-BBCVT
ngay 29/7/2004 v vic ban hanh tiu chun nganh.
|5| Nghi dinh cua Chinh phu s 55/2001/ND-CP v quan ly, cung cp va su dung dich
vu Internet.
|6| Quyt dinh s
58/2004/QD - BBCVT ngay 29/11/2004 cua B truong B Buu chinh
Vin thng v vic ban hanh Biu mu thng k trong hoat dng buu chinh va chuyn
phat thu.
|7| Lut thng k ngay 17/6/2003.
|8| Nghi dinh s 157/2004/ND-CP ngay 18/8/2004 quy dinh chi tit mt s diu cua
Phap lnh Buu chinh Vin thng.
|9| Tng cng ty Buu chinh Vin thng Vit Nam.
Quy dinh nghip vu chuyn tin. Ha Ni -2005.
|10| Quyt dinh s 33/2004/QD-BBCVT cua B truong B Buu chinh Vin thng
ngay 29/7/2004 v vic ban hanh Tiu chun Nganh
|11| Tng cng ty Buu chinh Vin thng Vit Nam. Quy dinh dich vu phat trong ngay.
Ha Ni -2003.
|12| Quyt dinh s 236/2005/QD-TTg cua Thu tuong Chinh phu ngay 26/9/2005 v
vic ph duyt quy hoach phat trin Buu chinh Vit Nam.
|13| TH.S NGUYN VN KHOA
Giai phap nng cao cht luong dich vu din thoai c dinh Buu din TP H Chi
Minh. Lun vn Thac s kinh t, 2005.
|14| GS. TS BUI XUN PHONG
Bai giang Thng k doanh nghip. Ha Ni , 2004
THNG K BCVT

Tke BCVT

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tke BCVT

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PGS.

Ji du. thanh ph X voi din tich 70 Km

Trong do: a va h la chiu dai cac canh hinh chu nht.

You might also like