Professional Documents
Culture Documents
0
Chng 1
Tng quan v thit k v ci t mng
Mc ch
Chng ny nhm gii thiu cho ngi c nhng vn sau :
Cc bc cn phi thc hin xy dng mt mng my tnh v cc vn
lin quan
Nhc li m hnh OSI
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
1
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
1.1 Tin trnh xy dng mng
Ngy nay, mng my tnh tr thnh mt h tng c s quan trng ca tt c cc
c quan x nghip. N tr thnh mt knh trao i thng tin khng th thiu c trong
thi i cng ngh thng tin. Vi xu th gi thnh ngy cng h ca cc thit b in t,
kinh ph u t cho vic xy dng mt h thng mng khng vt ra ngoi kh nng ca
cc cng ty x nghip. Tuy nhin, vic khai thc mt h thng mng mt cch hiu qu
h tr cho cng tc nghip v ca cc c quan x nghip th cn nhiu vn cn bn lun.
Hu ht ngi ta ch ch trng n vic mua phn cng mng m khng quan tm n yu
cu khai thc s dng mng v sau. iu ny c th dn n hai trng hp: lng ph trong
u t hoc mng khng p ng cho nhu cu s dng.
C th trnh c iu ny nu ta c k hoch xy dng v khai thc mng mt
cch r rng. Thc t, tin trnh xy dng mng cng tri qua cc giai on nh vic xy
dng v pht trin mt phn mm. N cng gm cc giai on nh: Thu thp yu cu ca
khch hng (cng ty, x nghip c yu cu xy dng mng), Phn tch yu cu, Thit k
gii php mng, Ci t mng, Kim th v cui cng l Bo tr mng.
Phn ny s gii thiu s lc v nhim v ca tng giai on ta c th hnh
dung c tt c cc vn c lin quan trong tin trnh xy dng mng.
1.1.1 Thu thp yu cu ca khch hng
Mc ch ca giai on ny l nhm xc nh mong mun ca khch hng trn
mng m chng ta sp xy dng. Nhng cu hi cn c tr li trong giai on ny l:
Bn thit lp mng lm g? s dng n cho mc ch g?
Cc my tnh no s c ni mng?
Nhng ngi no s c s dng mng, mc khai thc s dng mng
ca tng ngi / nhm ngi ra sao?
Trong vng 3-5 nm ti bn c ni thm my tnh vo mng khng, nu c
u, s lng bao nhiu ?
Phng php thc hin ca giai on ny l bn phi phng vn khch hng, nhn
vin cc phng mng c my tnh s ni mng. Thng thng cc i tng m bn
phng vn khng c chuyn mn su hoc khng c chuyn mn v mng. Cho nn bn
nn trnh s dng nhng thut ng chuyn mn trao i vi h. Chng hn nn hi
khch hng Bn c mun ngi trong c quan bn gi mail c cho nhau khng?, hn
l hi Bn c mun ci t Mail server cho mng khng? . Nhng cu tr li ca khch
hng thng khng c cu trc, rt ln xn, n xut pht t gc nhn ca ngi s dng,
khng phi l gc nhn ca k s mng. Ngi thc hin phng vn phi c k nng v
kinh nghim trong lnh vc ny. Phi bit cch t cu hi v tng hp thng tin.
Mt cng vic cng ht sc quan trng trong giai on ny l Quan st thc a
xc nh nhng ni mng s i qua, khong cch xa nht gia hai my tnh trong mng,
d kin ng i ca dy mng, quan st hin trng cng trnh kin trc ni mng s i
qua. Thc a ng vai tr quan trng trong vic chn cng ngh v nh hng ln n chi
ph mng. Ch n rng buc v mt thm m cho cc cng trnh kin trc khi chng ta
trin khai ng dy mng bn trong n. Gii php ni kt mng cho 2 ta nh tch ri
nhau bng mt khong khng phi c bit lu . Sau khi kho st thc a, cn v li thc
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
2
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
a hoc yu cu khch hng cung cp cho chng ta s thit k ca cng trnh kin trc
m mng i qua.
Trong qu trnh phng vn v kho st thc a, ng thi ta cng cn tm hiu yu
cu trao i thng tin gia cc phng ban, b phn trong c quan khch hng, mc
thng xuyn v lng thng tin trao i. iu ny gip ch ta trong vic chn bng thng
cn thit cho cc nhnh mng sau ny.
1.1.2 Phn tch yu cu
Khi c c yu cu ca khch hng, bc k tip l ta i phn tch yu cu
xy dng bng c t yu cu h thng mng, trong xc nh r nhng vn sau:
Nhng dch v mng no cn phi c trn mng ? (Dch v chia s tp tin, chia
s my in, Dch v web, Dch v th in t, Truy cp Internet hay khng?, ...)
M hnh mng l g? (Workgoup hay Client / Server? ...)
Mc yu cu an ton mng.
Rng buc v bng thng ti thiu trn mng.
1.1.3 Thit k gii php
Bc k tip trong tin trnh xy dng mng l thit k gii php tha mn
nhng yu cu t ra trong bng c t yu cu h thng mng. Vic chn la gii php
cho mt h thng mng ph thuc vo nhiu yu t, c th lit k nh sau:
Kinh ph dnh cho h thng mng.
Cng ngh ph bin trn th trng.
Thi quen v cng ngh ca khch hng.
Yu cu v tnh n nh v bng thng ca h thng mng.
Rng buc v php l.
Ty thuc vo mi khch hng c th m th t u tin, s chi phi ca cc yu t
s khc nhau dn n gii php thit k s khc nhau. Tuy nhin cc cng vic m giai
on thit k phi lm th ging nhau. Chng c m t nh sau:
1.1.3.1 Thit k s mng mc lun l
Thit k s mng mc lun l lin quan n vic chn la m hnh mng, giao
thc mng v thit t cc cu hnh cho cc thnh phn nhn dng mng.
M hnh mng c chn phi h tr c tt c cc dch v c m t trong
bng c t yu cu h thng mng. M hnh mng c th chn l Workgroup hay
Domain (Client / Server) i km vi giao thc TCP/IP, NETBEUI hay IPX/SPX.
V d:
Mt h thng mng ch cn c dch v chia s my in v th mc gia nhng
ngi dng trong mng cc b v khng t nng vn an ton mng th ta
c th chn M hnh Workgroup.
Mt h thng mng ch cn c dch v chia s my in v th mc gia nhng
ngi dng trong mng cc b nhng c yu cu qun l ngi dng trn
mng th phi chn M hnh Domain.
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
3
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
Nu hai mng trn cn c dch v mail hoc kch thc mng c m rng,
s lng my tnh trong mng ln th cn lu thm v giao thc s dng
cho mng phi l TCP/IP.
Mi m hnh mng c yu cu thit t cu hnh ring. Nhng vn chung nht
khi thit t cu hnh cho m hnh mng l:
nh v cc thnh phn nhn dng mng, bao gm vic t tn cho Domain,
Workgroup, my tnh, nh a ch IP cho cc my, nh cng cho tng dch v.
Phn chia mng con, thc hin vch ng i cho thng tin trn mng.
1.1.3.2 Xy dng chin lc khai thc v qun l ti nguyn mng
Chin lc ny nhm xc nh ai c quyn lm g trn h thng mng. Thng
thng, ngi dng trong mng c nhm li thnh tng nhm v vic phn quyn c
thc hin trn cc nhm ngi dng.
1.1.3.3 Thit k s mng vt l
Cn c vo s thit k mng mc lun l, kt hp vi kt qu kho st thc a
bc k tip ta tin hnh thit k mng mc vt l. S mng mc vt l m t chi
tit v v tr i dy mng thc a, v tr ca cc thit b ni kt mng nh Hub, Switch,
Router, v tr cc my ch v cc my trm. T a ra c mt bng d tr cc thit b
mng cn mua. Trong mi thit b cn nu r: Tn thit b, thng s k thut, n v
tnh, n gi,
1.1.3.4 Chn h iu hnh mng v cc phn mm ng dng
Mt m hnh mng c th c ci t di nhiu h iu hnh khc nhau. Chng
hn vi m hnh Domain, ta c nhiu la chn nh: Windows NT, Windows 2000,
Netware, Unix, Linux,... Tng t, cc giao thc thng dng nh TCP/IP, NETBEUI,
IPX/SPX cng c h tr trong hu ht cc h iu hnh. Chnh v th ta c mt phm vi
chn la rt ln. Quyt nh chn la h iu hnh mng thng thng da vo cc yu t
nh:
Gi thnh phn mm ca gii php.
S quen thuc ca khch hng i vi phn mm.
S quen thuc ca ngi xy dng mng i vi phn mm.
H iu hnh l nn tng cho cc phn mm sau vn hnh trn n. Gi thnh
phn mm ca gii php khng phi ch c gi thnh ca h iu hnh c chn m n
cn bao gm c gi thnh ca cc phm mm ng dng chy trn n. Hin nay c 2 xu
hng chn la h iu hnh mng: cc h iu hnh mng ca Microsoft Windows hoc
cc phin bn ca Linux.
Sau khi chn h iu hnh mng, bc k tip l tin hnh chn cc phn mm
ng dng cho tng dch v. Cc phn mm ny phi tng thch vi h iu hnh
chn.
1.1.4 Ci t mng
Khi bn thit k c thm nh, bc k tip l tin hnh lp t phn cng v
ci t phn mm mng theo thit k.
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
4
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
1.1.4.1 Lp t phn cng
Ci t phn cng lin quan n vic i dy mng v lp t cc thit b ni kt
mng (Hub, Switch, Router) vo ng v tr nh trong thit k mng mc vt l m
t.
1.1.4.2 Ci t v cu hnh phn mm
Tin trnh ci t phn mm bao gm:
Ci t h iu hnh mng cho cc server, cc my trm
Ci t v cu hnh cc dch v mng.
To ngi dng, phn quyn s dng mng cho ngi dng.
Tin trnh ci t v cu hnh phn mm phi tun th theo s thit k mng
mc lun l m t. Vic phn quyn cho ngi dng pheo theo ng chin lc khai
thc v qun l ti nguyn mng.
Nu trong mng c s dng router hay phn nhnh mng con th cn thit phi thc
hin bc xy dng bng chn ng trn cc router v trn cc my tnh.
1.1.5 Kim th mng
Sau khi ci t xong phn cng v cc my tnh c ni vo mng. Bc k
tip l kim tra s vn hnh ca mng.
Trc tin, kim tra s ni kt gia cc my tnh vi nhau. Sau , kim tra hot
ng ca cc dch v, kh nng truy cp ca ngi dng vo cc dch v v mc an
ton ca h thng.
Ni dung kim th da vo bng c t yu cu mng c xc nh lc u.
1.1.6 Bo tr h thng
Mng sau khi ci t xong cn c bo tr mt khong thi gian nht nh
khc phc nhng vn pht sinh xy trong tin trnh thit k v ci t mng.
1.2 Ni dung ca gio trnh
Trong su giai on cn thc hin trong tin trnh xy dng mng trn, gio trnh
ny ch yu gii thiu nhng vn lin quan n giai on thit k mng mc lun l
v vt l. y chnh l hai ni dung quan trng trong tin trnh xy dng mng. Cc vn
khc c th tm hiu trong cc mn hc Mng my tnh, Thc tp mng my tnh.
1.3 M hnh OSI.
d dng cho vic ni kt v trao i thng tin gia cc my tnh vi nhau, vo
nm 1983, T chc tiu chun th gii ISO pht trin mt m hnh cho php hai my
tnh c th gi v nhn d liu cho nhau. M hnh ny da trn tip cn phn tng (lp),
vi mi tng m nhim mt s cc chc nng c bn no .
hai my tnh c th trao i thng tin c vi nhau cn c rt nhiu vn lin
quan. V d nh cn c Card mng, dy cp mng, in th tn hiu trn cp mng, cch
thc ng gi d liu, iu khin li ng truyn vv... Bng cch phn chia cc chc
nng ny vo nhng tng ring bit nhau, vic vit cc phn mm thc hin chng tr
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
5
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
nn d dng hn. M hnh OSI gip ng nht cc h thng my tnh khc bit nhau khi
chng trao i thng tin. M hnh ny gm c 7 tng:
Tng 1: Tng vt k (Physical Layer)
iu khin vic truyn ti tht s cc bit trn ng truyn vt l. N nh
ngha cc thuc tnh v c, in, qui nh cc loi u ni, ngha cc pin trong u
ni, qui nh cc mc in th cho cc bit 0,1,.
Tng 2: Tng lin kt d liu (Data-Link Layer)
Tng ny m bo truyn ti cc khung d liu (Frame) gia hai my tnh c
ng truyn vt l ni trc tip vi nhau. N ci t c ch pht hin v x l li
d liu nhn.
Tng 3: Tng mng (Network Layer)
Tng ny m bo cc gi tin d liu (Packet) c th truyn t my tnh ny
n my tnh kia cho d khng c ng truyn vt l trc tip gia chng. N
nhn nhim v tm ng i cho d liu n cc ch khc nhau trong mng.
Tng 4: Tng vn chuyn (Transport Layer)
Tng ny m bo truyn ti d liu gia cc qu trnh. D liu gi i c
m bo khng c li, theo ng trnh t, khng b mt mt, trng lp. i vi cc
gi tin c kch thc ln, tng ny s phn chia chng thnh cc phn nh trc khi
gi i, cng nh tp hp li chng khi nhn c.
Tng 5: Tng giao dch (Session Layer)
Tng ny cho php cc ng dng thit lp, s dng v xa cc knh giao tip
gia chng (c gi l giao dch). N cung cp c ch cho vic nhn bit tn v
cc chc nng v bo mt thng tin khi truyn qua mng.
Tng 6: Tng trnh by (Presentation Layer)
Tng ny m bo cc my tnh c kiu nh dng d liu khc nhau vn c
th trao i thng tin cho nhau. Thng thng cc my tnh s thng nht vi nhau
v mt kiu nh dng d liu trung gian trao i thng tin gia cc my tnh.
Mt d liu cn gi i s c tng trnh by chuyn sang nh dng trung gian
trc khi n c truyn ln mng. Ngc li, khi nhn d liu t mng, tng trnh
by s chuyn d liu sang nh dng ring ca n.
Tng 7: Tng ng dng (Application Layer)
y l tng trn cng, cung cp cc ng dng truy xut n cc dch v
mng. N bao gm cc ng dng ca ngi dng, v d nh cc Web Browser
(Netscape Navigator, Internet Explorer), cc Mail User Agent (Outlook Express,
Netscape Messenger, ...) hay cc chng trnh lm server cung cp cc dch v
mng nh cc Web Server (Netscape Enterprise, Internet Information Service,
Apache, ...), Cc FTP Server, cc Mail server (Send mail, MDeamon). Ngi dng
mng giao tip trc tip vi tng ny.
V nguyn tc, tng n ca mt h thng ch giao tip, trao i thng tin vi tng n
ca h thng khc. Mi tng s c cc n v truyn d liu ring:
Tng vt l: bit
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
6
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
Tng lin kt d liu: Khung (Frame)
Tng Mng: Gi tin (Packet)
Tng vn chuyn: on (Segment)
Trong thc t, d liu c gi i t tng trn xung tng di cho n tng thp
nht ca my tnh gi. , d liu s c truyn i trn ng truyn vt l. Mi khi
d liu c truyn xung tng pha di th n b "gi" li trong n v d liu ca tng
di. Ti bn nhn, d liu s c truyn ngc ln cc tng cao dn. Mi ln qua mt
tng, n v d liu tng ng s c tho ra.
n v d liu ca mi tng s c
mt tiu (header) ring.
OSI ch l m hnh tham kho, mi
nh sn xut khi pht minh ra h thng
mng ca mnh s thc hin cc chc nng
tng tng theo nhng cch thc ring.
Cc cch thc ny thng c m t di
dng cc chun mng hay cc giao thc
mng. Nh vy dn n trng hp cng
mt chc nng nhng hai h thng mng
khc nhau s khng tng tc c vi
nhau. Hnh di s so snh kin trc ca
cc h iu hnh mng thng dng vi m
hnh OSI.
Hnh 1.2 - Kin trc ca mt s h iu hnh mng thng dng
thc hin cc chc nng tng 3 v tng 4 trong m hnh OSI, mi h thng
mng s c cc protocol ring:
Hnh 1.1 - X l d liu qua cc tng
UNIX: Tng 3 dng giao thc IP, tng 4 giao thc TCP/UDP
Netware: Tng 3 dng giao thc IPX, tng 4 giao thc SPX
Giao thc NETBEUI ca Microsoft ci t chc nng ca c hai tng 3 v 4
Nu ch dng li y th cc my tnh UNIX, Netware, NT s khng trao i
thng tin c vi nhau. Vi s ln mnh ca mng Internet, cc my tnh ci t cc h
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
7
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
iu hnh khc nhau i hi phi giao tip c vi nhau, tc phi s dng chung mt
giao thc. chnh l b giao thc TCP/IP, giao thc ca mng Internet.
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
8
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
Chng 2
Cc chun mng cc b
Mc ch
Chng ny nhm gii thiu cho ngi c nhng vn sau :
Cch phn loi mng chuyn mch v mng qung b
c im ca mng cc b
nh ngha giao thc iu khin truy cp ng truyn
Cc s ni kt mng LAN
Cc loi thit b s dng trong mng LAN
Cc t chc chun ha v mng
Mt s chun mng cc b ph bin hin nay nh:
Ethernet: 10 BASE-5, 10BASE-2, 10 BASE-T
FAST Ethernet:100 BASE-TX, 100 BASE-T4,100BASE-FX
Token Ring
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
9
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
2.1 Phn loi mng
Mng cc b (LAN - Local Area Network) thng c bit n nh mt mng
truyn d liu tc cao trin khai trong mt phm vi nh nh mt phng, mt ta nh
hay mt khu vc. Trong khi mng din rng (WAN Wide Area Network) c phm vi ln
hn, c th tri di trn mt quc gia, mt chu lc hay thm ch c hnh tinh. y l cch
phn loi mng da trn tiu chun phn loi l phm vi a l. Ngoi ra, ta c th phn
loi mng da vo k thut truyn ti thng tin s dng trong mng.
Mng LAN s dng k thut mng qung b (Broadcast network), trong cc
thit b cng chia s mt knh truyn chung. Khi mt my tnh truyn tin, cc my tnh
khc u nhn c thng tin. Ngc li, mng WAN s dng k thut Mng chuyn
mch (Switching Network), c nhiu ng ni kt cc thit b mng li vi nhau. Thng
tin trao i gia hai im trn mng c th i theo nhiu ng khc nhau. Chnh v th
cn phi c cc thit b c bit nh ng i cho cc gi tin, cc thit b ny c gi
l b chuyn mch hay b chn ng (router). Ngoi ra gim bt s lng ng ni
kt vt l, trong mng WAN cn s dng cc k thut a hp v phn hp.
Chng ny tp trung gii thiu nhng vn lin quan n mng cc b.
2.2 Mng cc b v giao thc iu khin truy cp ng
truyn
V ch c mt ng truyn vt l trong mng LAN, ti mt thi im no LAN
ch cho php mt thit b c s dng ng truyn truyn tin. Nu c hai my tnh
cng gi d liu ti mt thi im s dn n tnh trng ua tranh. D liu ca hai thit
b ny s b ph lp ln nhau, khng s dng c. V th cn c mt c ch gii quyt
s cnh tranh ng truyn gia cc thit b. Ngi ta gi phng php gii quyt cnh
tranh ng truyn gia cc thit b trong mt mng cc b l Giao thc iu khin truy
cp ng truyn (Media Access Control Protocol hay MAC Protocol). C hai giao thc
chnh thng c dng trong cc mng cc b l: Giao thc CSMA/CD (Carrier Sense
Multiple Access with Collision Detection) v Token Passing.
Trong cc mng s dng giao thc CSMA/CD nh Ethernet chng hn, cc thit b
mng tranh nhau s dng ng truyn. Khi mt thit b mun truyn tin, n phi lng
nghe xem c thit b no ang s dng ng truyn hay khng. Nu ng truyn ang
rnh, n s truyn d liu ln ng truyn. Trong qu trnh truyn ti, n ng thi lng
nghe, nhn li cc d liu m n gi i xem c s ng vi d liu ca cc thit
b khc hay khng. Mt cuc ng xy ra nu c hai thit b cng truyn d liu mt
cch ng thi. Khi ng xy ra, mi thit b s tm dng mt khon thi gian ngu
nhin no trc khi thc hin truyn li d liu b ng . Khi mng cng bn rn th
tn sut ng cng cao. Hiu sut ca mng gim i mt cch nhanh chng khi s
lng cc thit b ni kt vo mng tng ln.
Trong cc mng s dng giao thc Token-passing nh Token Ring hay FDDI, mt
gi tin c bit c tn l th bi (Token) c chuyn vng quanh mng t thit b ny n
thit b kia. Khi mt thit b mun truyn ti thng tin, n phi i cho n khi c c
token. Khi vic truyn ti d liu hon thnh, token c chuyn sang cho thit b k tip.
Nh ng truyn c th c s dng bi cc thit b khc. Tin li ln nht ca
mng Token-passing l ta c th xc nh c khon thi gian ti a mt thit b phi ch
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
10
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
c c ng truyn v gi d liu. Chnh v th mng Token-passing thng c s
dng trong cc mi trng thi gian thc, nh iu khin thit b cng nghip, ni m thi
gian t lc pht ra mt tn hiu iu khin cho n khi thit b nhn c tn hiu lun
m bo phi nh hn mt hng s cho trc.
2.3 Cc s ni kt mng LAN (LAN Topologies)
LAN topology nh ngha cch thc m cc thit b mng c t chc sp
xp. C ba s ni kt mng LAN ph bin l: dng thng (Bus), dng hnh sao (Star) v
dng hng vng (ring).
o Bus topology l mt mng vi kin trc tuyn tnh trong d liu truyn ti
ca mt trm s c lan truyn trn sut chiu di ca ng truyn v c
nhn bi tt c cc thit b khc.
o Star topology l mt kin trc mng trong cc my trm c ni kt vo
mt b tp trung ni kt, gi l HUB
o Ring topology l mt kin trc mng m n bao gm mt lot cc thit b c
ni li vi nhau trn mt knh truyn c hng theo dng vng.
Bus topology Star topology Ring topology
Hnh 2.1 Topology thng s dng cho mng LAN
2.4 Cc loi thit b s dng trong mng LAN
xy dng mng LAN, ngi ta thng dng cc thit b sau:
Card giao tip mng (NIC- Network Interface Card)
Dy cp mng (Cable)
B khuych i (Repeater)
B tp trung ni kt (HUB)
Cu ni (Brigde)
B chuyn mch (Switch)
B chn ng (Router)
2.5 Cc t chc chun ha v mng
cc thit b phn cng mng ca nhiu nh sn xut khc nhau c th u ni,
trao i thng tin c vi nhau trong mt mng cc b th chng phi c sn xut theo
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
11
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
cng mt chun. Di y l mt s t chc chun ha quan trng lin quan n cc thit
b mng:
EIA (Electronic Industry Association)
TIA (Telecom Industry Association)
ISO (International Standard Organization)
ANSI (American National Standard Institute)
IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers)
Trong hai t chc TIA v EIA kt hp vi nhau a ra nhiu c t cho cc
thit b truyn dn cng nh a ra nhiu s ni dy.
IEEE c nhiu tiu ban (Committee). Trong Tiu ban 802 ph trch v cc
chun cho mng cc b. Mt s chun mng cc b quan trng do tiu ban ny a ra
nh:
802.3: Chun cho mng Ethernet
802.4: Chun cho mng Token-Bus
802.5: Chun mng Token-Ring
802.11: Chun mng khng dy.
....
Cc chun do IEEE 802 nh ngha thc hin chc nng ca tng 2 trong m hnh
tham kho OSI. Tuy nhin, chng chia tng 2 thnh hai tng con (sublayer) l Tng con
iu khin ni kt lun l (LLC - Logical Link Control) v Tng con iu khin truy cp
ng truyn (MAC Medium Access Control).
Tng con iu khin truy cp ng truyn m bo cung cp dch truyn nhn
thng tin theo kiu khng ni kt. Trong khi tng con iu khin ni kt lun l cung cp
dch v truyn ti thng tin theo kiu nh hng ni kt.
Hnh 2.2 Kin trc mng cc b theo IEEE 802
2.6 Mng Ethernet
Thut ng Ethernet dng ch n h mng cc b c xy dng theo chun
IEEE 802.3 s dng giao thc CSMA/CD chia s ng truyn chung. Ethernet c
xem nh l k thut mng cc b ch o trn th trng ni kt cc my tnh c nhn li
vi nhau (chim khong 85% th trng) bi v giao thc ca n c cc c tnh sau:
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
12
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
D hiu, d ci t, qun tr v bo tr
Cho php chi ph xy dng mng thp
Cung cp nhiu s ni kt mm do trong ci t
m bo thnh cng vic lin ni kt mng v vn hnh ca mng cho d cc
thit b c cung cp bi nhiu nh sn xut khc nhau.
2.6.1 Lch s hnh thnh
Mng Ethernet u tin c pht trin vo nm 1970 bi cng ty Xerox l mt
mng th nghim, s dng dy cp ng trc vi tc truyn ti d liu 3 Mbps. Mng
s dng giao thc CSMA/CD.
S thnh cng ca d n ny gy ch cho cc nh sn xut thit b in t thi
. Chnh v th m nm 1980, ba nh sn xut thit b in t hng u l Digital
Equipment Coperation, Intel Corporation v Xerox Corporation cng nhau pht trin
phin bn Ethernet 1.0 vi tc truyn ti d liu l 10 Mbps.
Nm 1983, chun mng IEEE 802.3 c son tho vi ni dung tng t nh
chun mng Ethernet phin bn 1.0. n nm 1985 th IEEE 802.3 c chun ha. Sau
nhiu chun mng cc b khc c pht trin da theo nguyn tc chia s ng
truyn chung ca giao thc CSMA/CD. C th lit k cc chun mng s dng giao thc
CSMA/CD nh sau:
Chun mng 802.3:
o C tn l mng Ethernet
o Tc truyn ti d liu l 10 Mbps
o H tr 4 chun vt l l 10Base-5 (cp ng trc bo), 10Base-2 (Cp
ng trc gy), 10Base-T (Cp xon i) v 10Base-F (Cp quang).
Chun mng 802.3u
o C tn l mng Fast Ethernet
o Tc truyn ti d liu l 100 Mbps
o H tr 3 chun vt l l 100Base-TX (Cp xon i), 100Base-T4 (Cp
xon i) v 100Base-FX (Cp quang).
Chun mng 802.3z:
o C tn l mng Giga Ethernet
o Tc truyn ti d liu l 1 Gbps
o H tr 3 chun vt l l 1000Base-LX, 1000Base-SX, 1000Base-CX.
1000Base-LX, 1000Base-SX s dng cp quang. 1000Base-CX s dng
dy cp ng bc kim.
Chun mng 802.3ab:
o C tn l mng Giga Ethernet over UTP
o Tc truyn ti d liu l 1 Gbps
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
13
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
o H tr chun vt l 1000Base-TX s dng dy cp xon i khng bc
kim.
2.6.2 Card giao tip mng (NIC-Network Interface Card)
Bi v cc chc nng ca mng Ethernet ch lin quan n tng mt v tng hai
trong m hnh tham kho OSI, cho nn chng thng thng c ci t trong Card giao
tip mng (NIC-Network Interface Card) c cm vo bn mch chnh (motherboard)
ca my tnh. Khi chn la mt card mng cn ch cc vn sau:
Chun khe cm (slot) thit b ngoi vi c h tr bi bn mch chnh: Cc my
tnh c nhn hin i thng thng h tr loi khe cm thit b ngoi vi theo
chun PCI. Cc my tnh i c c h tr chun ISA. Khe cm chun ISA di
hn so vi khe cm chun PCI. Card mng v th cng c hai loi. Khng th s
dng card mng chun PCI cm vo khe cm ISA v ngc li. Chnh v th
khi mua card mng cn lu n loi khe cm.
NIC theo chun PCI NIC theo chun ISA
Hnh 2.3 Mt s loi giao din mng
Loi u ni vo dy cp: Mi chun mng thng qui nh loi dy dn c
s dng. ni card mng vo dy dn cn c loi u ni ring ty thuc vo
tng loi dy dn. V d, ni vo dy cp ng trc gy trn card mng cn
c u ni BNC; ni vi dy cp xon i card mng cn c u ni UTP, ...
Cn chn card mng c u ni theo ng loi dy dn do chun mng qui nh.
Card mng l mt thit b ngoi vi, v th bn cn lu n cc thng s xc nh
a ch ca n nh s hiu ngt (Interrupt), s hiu cng (port) v a ch nn (Base
address). Cn phi t chng sao cho khng trng vi cc thit b khc c trn my
tnh. Thng thng c phn mm ci t (install/setup) i km vi card mng khi mua, cho
php kim tra trng thi ca card mng cng nh t li cc thng s trn.
Mi card mng c mt a ch vt l l mt dy s 48 bits (thng c vit di
dng 12 s thp lc phn), gi l a ch MAC. Mt mt card mng c a ch MAC ring,
khng trng lp ln nhau. Chng c cc nh sn xut ci vo khi sn xut.
2.6.3 Mt s chun mng Ethernet ph bin
2.6.3.1 Chun mng Ethernet 10BASE-5
y l chun mng Ethernet u tin c pht trin. N bao gm cc thng s k
thut sau:
S mng dng BUS
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
14
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
S dng dy cp ng trc bo (thich coaxial cable), chiu di ti a ca mi
on mng (network segment) l 500 mt.
Tc truyn d liu l 10 Mbps
Khong cch gn nht gia hai nt / my tnh trn mng l 2,5 mt
Ti a cho php 100 nt / my tnh trn mt on mng.
Card mng s dng u ni kiu AUI.
Chiu di dy dn ni my tnh vo dy cp ng trc di ti a 50 mt
S dng hai thit b u cui (Terminator) tr khng 50 gn vo mi u
ca dy cp. Mt trong hai u cui ny phi ni tip t vo v ca my tnh.
Th mnh ln nht ca chun mng ny l ng knh mng (khong cch gia hai
my tnh trong mng) ln. Tuy nhin vic thi cng mng kh phc tp, tc li khng
cao, gi thnh khng phi l thp so vi cc chun mng khc. Chnh v th m hin nay
n khng phi l chun mng c chn la khi xy dng cc mng LAN mi.
2.6.3.2 Chun mng Ethernet 10BASE-2
Chun 10Base-2 c cc thng s k thut sau:
S mng dng Bus
S dng dy cp ng trc gy (thin coaxial cable), chiu di ti a ca mi
on mng (network segment) l 185 mt.
Tc truyn d liu l 10 Mbps
Ti a cho php 30 nt / my tnh trn mt on mng.
Dy dn c ct thnh tng on nh ni hai my tnh k cn nhau vi
chiu di ti thiu l 0,5 mt. Mi u dy c mt u ni BNC bm vo.
Card mng s dng cn c u ni BNC gn u ni hnh ch T vo (T
connector).
S dng hai thit b u cui (Terminator) tr khng 50 gn vo u ni
hnh ch T ca hai my hai u dy mng. Mt trong hai u cui ny phi
ni tip t vo v ca my tnh.
Mng thit k theo chun 10Base-2 c gi thnh r nht khi so vi cc chun khc.
Tuy nhin tnh n nh ca n khng cao, cc im ni dy rt d b hng tip xc. Ch
cn mt im ni dy trong mng khng tip xc tt s lm cho cc my khc khng th
vo mng c.
Hnh 2.4 Yu im ca mng 10BASE-2
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
15
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
2.6.3.3 Chun mng Ethernet 10BASE-T
Vo nhng nm 1990, cu hnh mng hnh sao tr nn c u chung. Trong
mng s dng mt b khuch i nhiu cng (port), c hi l HUB hay cn gi l B
tp trung ni kt, ni cc my tnh li vi nhau.
Hnh 2.5 HUB v chun mng 10 BASE-T
Vi mt HUB, ngi ta quan tm n s lng cng ca n. Bi v mt cng cho
php ni mt my tnh vo mng. Mt HUB 24 cng s cho ni ti a 24 my tnh li vi
nhau. Trn th trng thng tm thy cc HUB 8,12,16, 24 cng.
Chun 10BASE-T s dng cp xon i (Twisted Pair Cable) ni my tnh vo
HUB. Cp xon i thng c hay loi l c v bc (STP - Shielded Twisted Pair) v loi
khng c v bc (UTP - Unshielded Twisted Pair).
Loi c v bc c tnh nng chng nhiu tt hn loi khng c v bc. N c s
dng trong nhng mi trng m c cc sng in t mnh (i pht thanh, pht
hnh, ...). Tuy nhin gi thnh t hn loi khng c v bc. a s cc mng cc b s
dng cho vn phng ngy nay s dng cp xon i khng bc kim (cp UTP).
Cp xon i c chia thnh nhiu chng loi (Caterogy), vit tt l CAT. Mi
chng loi c bng thng ti a khc nhau.
CAT 1:2Mbps
CAT 2:4 Mbps
CAT 3:16Mbps
CAT 4:20Mbps
CAT 5:100Mbps
CAT 5E: 1000Mbps
Hnh 2.6 - Cp xon i
CAT 6:1000Mbps
Chun 10 BASE-T c bng thng qui nh l 10 Mbps, v th phi s dng cp t
CAT 3 tr ln. Chiu di ti a ca mt si dy l 100 mt.
Cp xon i c 8 si, xon li vi nhau tng i mt to thnh 4 i vi bn mu
c trng: Cam (Orange), xanh dng (Blue), xanh l (Green) v nu (Brown). Mt i
gm mt si c ph mu hon ton v mt si mu trng c im vo cc m mu
tng ng.
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
16
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
c th ni my tnh vo HUB, mi u ca si cp xon i u phi c bm
u ni UTP (UTP Connector). Card mng trong trng hp ny cng phi h tr loi
u ni UTP.
Hnh 2.7 S dng u ni UTP vi dy cp xon i
u ni UTP c 8 pin tip xc vi 8 si ca dy cp xon i. Chun 10 BASE-
T ch s dng 4 trong 8 si ca cp xon i truyn d liu (Mt cp truyn, mt cp
nhn). Bn si cn li khng s dng. Tng ng trn u ni UTP, ch c 4 pin 1,2,3,6
c s dng, cc pin cn li khng dng n.
Cu hi k tip l si dy mu no ca cp xon i s i vi pin s my ca u
ni UTP. thng nht, EIA v TIA phi hp v a ra 2 chun bm u dy l
T568A v T568B
Chun T568A qui nh:
Pin 1: White Green / Tx+
Pin 2: Green / Tx-
Pin 3: White Orange / Rx+
Pin4: Blue
Pin5: White Blue
Pin 6: Orange / Rx-
Pin 7: White Brown
Pin 8: Brown
Chun T568B qui nh:
Pin 1: White Orange / Tx +
Pin 2: Orange / Tx-
Pin 3: White Green / Rx+
Pin4: Blue
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
17
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
Pin5: White Blue
Pin 6: Green / Rx-
Pin 7: White Brown
Pin 8: Brown
Nh vy, s dn n 2 s ni dy i vi mt si cp xon i:
S ni dy thng (Straight through): hai u ca mt si cp xon i u
c bm u UTP theo cng mt chun, tc hoc c hai cng bm theo
chun T568A hoc c hai cng bm theo chun T568B.
S ni dy cho (Cross over): hai u ca mt si cp xon i c bm
u UTP theo hai chun khc nhau, tc mt u bm theo chun T568A, u
cn li bm theo chun T568B.
Dy c bm theo s thng dng ni hai thit b khc loi li vi nhau. V
d ni my tnh v Hub,Switch, router. Ngc li, dy bm theo s cho dng ni
hai thit b cng loi, v d ni Hub vi Hub, ni my tnh vi my tnh, Hub vi Router.
So vi chun 10 BASE-2, chun 10 BASE-T t hn, nhng n c tnh n nh cao
hn: s c trn mt im ni dy khng nh hng n ton mng.
Hnh 2.8 Chun 10BASE-T khc phc nhc im ca 10BASE-2
2.6.3.4 Vn m rng mng
2.6.3.4.1 M rng mng 10 BASE-2
Chun 10BASE-2 rng buc s nt ti a trn mt nhnh mng (segment) l 30.
Nu mng c hn 30 my tnh th phi s dng t nht 2 nhnh mng v ni chng li vi
nhau bng mt b khuch i (Repeater).
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
18
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
Hnh 2.9 Lut 5-4-3 khi s dng Repeater hay HUB
Tuy nhin, m bo cc my tnh c th pht hin c ng khi truyn d
liu, s lng ti a cc nhnh mng c ni li vi nhau bng cc Repeater b gii hn
bi lut 5-4-3. Lut ny qui nh nh sau:
Ch c th ni ti a 5 nhnh mng li vi nhau bng cc Repeater
Ch c th s dng ti a 4 Repeater trong mt mng
Ch cho php ti a 3 nhnh mng c nhiu hn 3 nt (Mt nt c th l mt
my tnh hoc l mt Repeater)
2.6.3.4.2 M
s dng nhiu Hub v ni chng li vi nhau.
Di y ASE-T:
n th lut 5-4-3, m
o r
i
S dng mt Hub lm xng sng: S ny c s dng khi s lng Hub
nhiu hn 4
rng mng Ethernet
Mi cng trn Hub cho php ni mt my tnh vo mng. Thng s lng cng
trn Hub l 8, 12, 16, 24. Nu s lng my tnh cn ni mng vt qu s lng cng m
mt Hub c th cung cp, khi ta phi
l mt vi s thng c s dng m rng mng theo chun 10B
Ni lin tip cc Hub li vi nhau: Trong s ny cn tu
b ng tn hiu i t my tnh ny n my tnh kia trong mng khng i qua
nh u hn 4 HUB.
Hnh 2.10 S ni kt hai HUB
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
19
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
Hnh 2.11 S dng HUB ni nhiu HUB
S dng mt nhnh mng 10BASE-2 lm xng sng: Trng hp ny phi
chn cc Hub c mun m rng (Add- in module) 10BASE-2.
th ni cc nhnh mng 10Base-2 v 10Base-T theo s sau:
6.3.5 Mng Fast Ethernet
tng tc truyn d liu, chun mng Fast Ethernet c pht trin vi tc
tng gp 10 ln s vi chun mng Ethernet, tc 100 Mbps. V c bn Fast Ethernet
vn s ng giao thc CSMA/CD chia s ng truyn chung gia cc my tnh. Fast
Hnh 2.12 Ni kt cc HUB bng cp ng trc gy
2.6.3.4.3 S hn hp
C
Hnh 2.13 Ni mng 10BASE-2 v 10BASE-T li vi nhau
2.
d
Bin son : Th.s Ng B Hng 2005
20
i Hc Cn Th Khoa Cng Ngh Thng Tin Gio Trnh Thit K & Ci t Mng V1.0
Ethernet nh ngha 3 chun mng tng vt l l 100Base-Tx, 100Base-T4 v 100Base-
FX.
hun mng 100Base-TX v 100 Base-T4 s dng topology dng hnh sao, vi mt
Hub lm trung tm, cng cc loi u ni UTP tng t nh chun 10Base-T. Tuy nhin
chng
ng 100 BASE-T4
hiu di ti a si cp trong c hai chun vn l 100 mt.
Chun 100Base-FX c thit k ni kt vo ng truyn cp quang vi
chiu di ca si cp ln n 2000 mt, s dng loi u ni SC.
n Fast Ethernet c phn thnh 2 loi l Hub lp 1(Class 1) v
Hub l 2 (Class 2).
ub lp 2 ch cho php hai nhnh mng c cng kiu tn hiu giao tip vi nhau. V
d nh gia nhn ase-T4 v
100Ba ch ti a gia chng l
5m.
nhau. V d
php n
u na l card mng s dng cng phi chn loi h tr chun
Fast E
ng hp ng knh mng vt qu tm ca chun 100Base-TX (Trong
khong
C
c cc im khc nhau nh:
Chun 100Base-TX s dng dy cp xon i t CAT 5 tr ln, ch s dng
2 i v c s bm dy ging nh chun 10Base-T.
Chun 100Base-T4 s dng cp xon i t CAT 3 tr ln. iu ny cho
php s dng li h thng dy ca cc mng 10Base-T. Tuy nhin s u
dy trong chun ny c s khc bit. Dy phi c bm u RJ45 theo s
sau:
Hnh 2.14 S bm dy cho chun m
C