TaI ban co sua chua, b sung NguoI fhuc hIn: PTS. Pham ngoc fhanh PTS. NGUYN VN DNG 4 hffp://obooks.vdcmodIa.com M!C I!C IOI NHA X!T AN.................................................................................................................... 7 1. CH! NCHIA XA HOI KHONC T!ONC A RA OI NH! TH NAO VA CAC CIAI OAN PHAT TRIN CH! Y! C!A NO7................................................................................. 8 2. ! IA CIA TRI IICH S! C!A CH! NCHIA XA HOI KHONC T!ONC - PH PHAN ! TH KY XIX7........................................................................................................................ 9 3. ! IA S! RA OI VA CAC CIAI OAN PHAT TRIN CH! Y! C!A CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC7 .................................................................................................................. 11 4. ! IA OI T!ONC VA PH!ONC PHAP NCHIN C!! C!A CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC7................................................................................................................................. 15 5. ! IA CO SO KHACH Q!AN Q!Y INH S! MNH IICH S! C!A CIAI CP CONC NHN7 IIN H VOI CIAI CP CONC NHN VIT NAM7 ................................................ 16 6. V SAO NOI ANC CONC SAN IA NHN TO AO AM CHO CIAI CP CONC NHN TH!C HIN THNC IOI S! MNH IICH S! C!A MNH7................................................ 19 7. TAI SAO NOI CACH MANC XA HOI CH! NCHIA IA CON !ONC TT Y! C!A Q!A TRNH TH!C HIN S! MNH IICH S! C!A CIAI CP CONC NHN7 ................ 21 8. CACH MANC XA HOI CH! NCHIA CO NH!NC C IM C7.................................... 22 9. IY I!N CACH MANC KHONC NC!NC C!A CH! NCHIA MAC - ININ CO NOI !NC C7 ANC CONC SAN VIT NAM A VN !NC IY I!N O VAO Q!A TRNH CACH MANC N!OC TA NH! TH NAO7 ................................................................. 23 10. ! IA TNH TT Y! C!A XA HOI XA HOI CH! NCHIA VA NH!NC C TR!NC CO AN C!A NO7....................................................................................................................... 26 11. ! IA TNH TT Y!, TH!C CHT VA C IM C!A THOI KY Q!A O IN CH! NCHIA XA HOI7 ................................................................................................................ 27 12. TAI SAO NOI Q!A O IN CH! NCHIA XA HOI O VIT NAM IA MOT TT Y! IICH S!7...................................................................................................................................... 29 H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 5 hffp://obooks.vdcmodIa.com 13. HAY TRNH AY NH!NC M!C TI! VA PH!ONC H!ONC CO AN C!A THOI KY Q!A O IN CH! NCHIA XA HOI O VIT NAM IA C7 .................................................... 30 14. H THONC CHNH TRI XA HOI CH! NCHIA IA C7 AN CHT C!A H THONC O7................................................................................................................................................ 33 15. CAC TO CH!C CHNH TRI TRONC H THONC CHNH TRI XA HOI CH! NCHIA CO VAI TRO NH! TH NAO7 ......................................................................................................... 34 16. ! IA S! KHAC NHA! V CHT CI!A H THONC CHNH TRI XA HOI CH! NCHIA VOI H THONC CHNH TRI TON TAI TRONC CAC XA HOI TR!OC O7 ......... 35 17. TH NAO IA N CH! VA N CH! XA HOI CH! NCHIA7 AN CHT N CH! XA HOI CH! NCHIA IA C7..................................................................................................... 37 18. NOI !NC OI MOI H THONC CHNH TRI VA N CH! XA HOI O N!OC TA TRONC CIAI OAN HIN NAY IA C7................................................................................... 39 19. TH NAO IA CO C! CIAI CP C!A XA HOI VA VI TR C!A NO7 X! H!ONC PHAT TRIN C!A CO C! CIAI CP TRONC THOI KY Q!A O IN CH! NCHIA XA HOI O N!OC TA IA C7 ............................................................................................................ 41 20. TNH TT Y!, NOI !NC C!A IIN MINH CI!A CIAI CP CONC NHN VOI CIAI CP NONC N VA TNC IOP TR TH!C O VIT NAM TRONC CIAI OAN HIN NAY IA C7.................................................................................................................................. 42 21. C!ONC IINH V VN N TOC C!A CH! NCHIA MAC - ININ CO NOI !NC C7 PH!ONC H!ONC CO AN C!NC CO VA TNC C!ONC KHOI AI OAN KT N TOC O N!OC TA TRONC CIAI OAN HIN NAY IA C7 .......................................... 45 22. ! IA AN CHT, NC!ON COC VA TNH CHT C!A TON CIAO7 NH!NC Q!AN IM CHI AO TRONC VIC CIAI Q!YT VN TON CIAO VA NHIM V! CONC TAC TON CIAO O N!OC TA TRONC CIAI OAN HIN NAY IA C7................................ 48 23. CIA NH CO VAI TRO NH! TH NAO TRONC XA HOI7 ! IA NH!NC CH!C NNC C!A CIA NH TRONC THOI KY Q!A O IN CH! NCHIA XA HOI7............... 51 24. ! IA CO SO C!A CH O HON NHN VA CIA NH MOI TRONC CH! NCHIA XA HOI7........................................................................................................................................ 54 25. V SAO PHAI PHAT H!Y NHN TO CON NC!OI TRONC Q!A TRNH XY !NC CH! NCHIA XA HOI7 ................................................................................................................ 56 PTS. NGUYN VN DNG 6 hffp://obooks.vdcmodIa.com 26. ! IA NH!NC PH!ONC H!ONC CH! Y! NHM PHAT H!Y NHN TO CON NC!OI TRONC S! NCHIP OI MOI O N!OC TA HIN NAY7........................................ 58 27. !A TRN CO SO NAO PHN CHIA IICH S! IOAI NC!OI THANH CAC THOI AI KHAC NHA!7 THOI AI NCAY NAY IA C7 ................................................................. 61 28. ! IA NOI !NC CO AN C!A THOI AI VA C IM NOI T C!A NO TRONC CIAI OAN HIN NAY7.............................................................................................. 62
H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 7 hffp://obooks.vdcmodIa.com IOI NHA X!T AN phu c vu vI c gIa ng day va hoc fp cac b mn Iy Iun chinh fr Ma c InIn frong h fh ng fruo ng a I ho c, cao da ng va frung ho c chuyn nghI p. Nha xu f ban a I ho c qu c gIa Ha N I faI ba n, co sua chua va b sung cu n Huo ng d n n fhI mn chu nghIa xa h I khoa ho c. Sach do Trung fm I duong can b gIang day Iy Iun Mac - InIn va fu fuong H Chi MInh, Nha xuf ban Tu fuong - Van hoa fruoc dy f chuc bIn soan va Nha xuf ban Chinh fr quc gIa faI ban. Sach duoc frnh bay duoI dang hoI - dap voI nI dung dam bao finh h fhng, co frong dIm, saf yu cu cua chuong frnh b mn Chu nghIa xa hI khoa hoc. Chung fI rf mong nhn duoc y kIn ph bnh cua ban doc d nng cao chf Iuong sach.
Thang 3 nam 2000 NHA X!T AN AI HOC Q!OC CIA HA NOI
PTS. NGUYN VN DNG 8 hffp://obooks.vdcmodIa.com 1. Chu nghIa xa hI khng fuong da ra doI nhu fh nao va cac gIaI doan phaf frIn chu yu cua no7 a) Chu nghIa xa hI khng fuong Ia nhung fu fuong, nhung hoc fhuyf bIu hIn duoI dang chua dy du, chua chin muI nhung nguyn vong cua qun chung nhn dn mun xoa bo ap buc, boc If va moI bf cng cua xa hI, mong mun xy dung mf xa hI cng bang, bnh dang, bac aI, moI nguoI sng fu do, hanh phuc. Nhung fu fuong du fIn cua chu nghIa xa hI khng fuong xuf hIn fu fhoI c daI phan anh su phn uf cua qun chung dI voI nhung hanh vI ap buc, boc If cua gIaI cp fhng fr va mo uoc cua ho v mf xa hI cng bang, ff dop hon. Chu nghIa xa hI khng fuong voI finh cach Ia mf hoc fhuyf ra doI vao fhoI ky hnh fhanh chu nghIa fu ban, ph phan xa hI duong fhoI va huong foI mf xa hI cng bang khng co ap buc, boc If. b) Chu nghIa xa hI khng fuong da fraI qua cac gIaI doan chu yu sau: - CIaI doan hnh fhanh nhung fu fuong du fIn cua cac hoc fhuyf v xa hI koo daI fu fho I ky chIm huu n I dn hf fhoI frung c |khoang fu fh ky V fruoc cng nguyn dn fh ky XV). + ThoI ky chIm huu n I fu fh ky V fruoc cng nguyn dn fh ky V sau cng nguyn xuf hIn nhung fruyn fhuyf, huyn fhoaI dn gIan noI In fm frang bf bnh cua qun chung nhn dn voI ch d duong fhoI va fhI v hoa nhung ao vong v qua khu cua "ky nguyn hoang kIm", da qua - fhoI daI cng san nguyn fhuy. + ThoI ky frung c fu khoang fh ky V dn fh ky XV: fhoI ky nay da baf du hnh fhanh nn kInh f hang hoa va fIn f, dac bIf Ia sau fh ky X da xuf hIn nhung frung fm cng nghIp, fhu cng nghIp va fhuong nghIp. Xuf hIn nhung fu fuong ph phan xa hI duong fhoI va nu In nhung bf bnh cua qun chung H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 9 hffp://obooks.vdcmodIa.com nhn dn voI xa hI Iuc do. Nhung nhung fu fuong xa hI chu nghIa Iuc y vn mang nang fh gIoI quan fn gIao. - CIaI doan fu fh ky XVI dn fh ky XVIII: chu nghIa fu ban ra doI va phaf frIn manh, danh du mf buoc fIn quan frong frong Ich su xa hI IoaI nguoI nhung dng fhoI cung do ra nhung bf cng xa hI va nhung hnh fhuc boc If moI, nang n va fan bao hon so voI fruoc. Xuf hIn mf Ioaf cac hoc fhuyf xa hI phan anh nguyn vong cua nhn dn, mo uoc dn mf xa hI nhn dao hon, con nguoI duoc fn frong hon, mf xa hI Iy fuong ma o do khng co su bf cng v.v.. Nhung nha fu fuong fIu bIu cua gIaI doan nay Ia: Tmaf Moro |1478-1535) nguoI Anh, Tmad CampanonIa |1568-1639) nguoI IfaIIa va Crac abop |1760- 1779) nguoI Phap... - Chu nghIa xa hI khng fuong - ph phan fh ky XIX u fh ky XIX o cac nuoc Ty u, chu nghIa fu ban da daf duoc nhung buoc phaf frIn moI. ThoI ky nay chu nghIa xa hI khng fuong daf foI dInh cao v maf Iy Iun, mang finh ph phan su sac va chua dung nhIu du kIn fhIn faI v mf xa hI fuong IaI. Nhung daI bIu xuf sac cua chu nghIa xa hI khng fuong cua fhoI ky na y Ia C.H. Xanh XImng |1760 - 1825) nguoI Phap, S. PhurI |1772-1837) nguoI Phap va R.Ooon |1771-1858) nguoI Anh. - Tu gIua fh ky XIX khI hoc fhuyf cua C.Mac va Ph.ngghon xuf hIn, nhu Mac va ngghon da nhn xof rang, y nghIa Ich su cua chu nghIa xa hI khng fuong Ia fy I nghch voI su phaf frIn cua Ich su nhn IoaI. 2. u Ia gIa fr Ich su cua chu nghIa xa hI khng fuong - ph phan du fh ky XIX7 u fh ky XIX xuf hIn ba nha xa hI khng fuong - ph phan vI daI o chu u: C.H. Xanh XImng |1760-1825). S. PhurI |1772- 1837) o Phap va R.Ooon |1771-1858) o Anh. - CIa fr Ich su va cng hIn Ion Iao cua cac nha khng fuong - PTS. NGUYN VN DNG 10 hffp://obooks.vdcmodIa.com ph phan Ia o ch: + Ho da nghIm khac In an su bf cng va vach ra nhung fI ac do chu nghIa fu ban gy ra. + Cac nha xa hI khng fuong - ph phan da d xuf vIc xy dung mf xa hI moI fhuc su cng bang va fIn doan mf cach fhIn faI nhIu chn Iy ma finh dung dan cua no da duoc Mac va ngghon chung mInh bang khoa hoc. o Ia: xoa bo nan nguoI boc If nguoI, In an ch d fu huu |Ooon), bIn nha nuoc fhanh co quan fhun fuy quan Iy san xuf va phaf frIn san xuf fhoo mf k hoach hop Iy , Iam haI hoa cac quan h xa hI, fao dIu kIn cho con nguoI phaf frIn foan dIn, xoa bo su dI Ip gIua fhanh fh va nng fhn, gIaI phong phu nu. + Nhn chung, fu fuong cua cac nha xa hI chu nghIa khng fuong va nhf Ia khng fuong - ph phan du fh ky XIX da mang nhung yu f cua chu nghIa nhn dao co fac dung fhuc fInh y fhuc du franh cua qun chung Iao dng frong mf fhoI ky Ich su nhf dnh. - n canh nhung cng hIn Io n Iao, cac nha xa hI chu nghIa khng fuong - ph phan con co nhung han ch Ich su nhf dnh: + Tuy co ph phan gay gaf chu nghIa fu ban nhung ho da khng vach ra duoc ban chf va cac quy Iuf vn dng cua no. + Khng fhy duoc Iuc Iuong xa hI co kha nang xoa bo chu nghIa fu ban va xy dung chu nghIa cng san Ia gIaI cp cng nhn hIn daI. + Con duong caI fao xa hI fu ban chu nghIa, xy dung ch d xa hI moI cua ho mang finh chf caI Iuong, ao fuong, bang fuyn fruyn, fhuyf phuc hoac bang fhuc nghIm xa hI. - Nguyn nhn cua nhung han ch Ich su do Ia do: + ThoI ky y phuong fhuc san xuf fu ban chu nghIa chua phaf frIn dn d chin muI, do do, chua bc I hf nhung maf ban chf H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 11 hffp://obooks.vdcmodIa.com su xa va nhung mu fhun vn co cua no. + CIaI cp cng nhn hIn daI chua phaf frIn voI fu cach Ia mf gIaI cp da fruong fhanh, cuc du franh cua ho con o frnh d fu phaf. + Cac nha khng fuong nay du xuf fhn fu fng Iop frn, chua fhoaf khoI h fu fuong fu san. Tuy con co nhung han ch, nhung chu nghIa xa hI khng fuong - ph phan fh ky XIX vn duoc fhua nhn Ia ngun gc Iy Iun cua chu nghIa xa hI khoa hoc do Mac va ngghon sang Ip. Chu nghIa xa hI khoa hoc ra doI va fro fhanh vu khi Iy Iun cua gIaI cp cng nhn frong cuc du franh chng gIaI cp fu san. Tu do v sau moI su fuyn fruyn chu nghIa xa hI mang finh chf khng fuong du fro fhanh Iac hu, fhm chi Ia phan dng dI voI phong frao du franh cua gIaI cp cng nhn chng IaI su fhng fr va boc If cua gIaI cp fu san. 3. u Ia su ra doI va cac gIaI doan phaf frIn chu yu cua chu nghIa xa hI khoa hoc7 a) Nhung dIu kIn va fIn d ra doI cua chu nghIa xa hI khoa hoc. Chu nghIa Mac noI chung va chu nghIa xa hI khoa ho c noI rIng ra doI frn nhung fIn d va dIu kIn sau: - Nhung fIn d kInh f - xa hI quyf dnh cho su ra doI cua chu nghIa xa hI khoa hoc Ia su phaf frIn cua phuong fhuc san xuf fu ban chu nghIa va su fruong fhanh cua gIaI cp cng nhn. + Vao nhung nam 40 cua fh ky XIX, nn daI cng nghIp o nhIu nuoc fu ban chu nghIa da phaf frIn manh, chu nghIa fu ban da bc I ro ban chf va nhung mu fhun vn co cua no. o Ia mu fhun gIua Iuc Iuong san xuf da duoc xa hI hoa cao voI ch d chIm huu fu nhn fu ban chu nghIa v fu IIu san xuf. Mu fhun do ngay cang fro nn khng dIu hoa va duoc bIu hIn ra ngoaI xa hI Ia PTS. NGUYN VN DNG 12 hffp://obooks.vdcmodIa.com mu fhun gIua gIaI cp cng nhn va gIaI cp fu san ngay cang gay gaf. + Trong fho I ky na y, gIaI c p v san da fruo ng fha nh va buoc In vu daI vo I fu ca ch Ia mf Iu c Iuo ng chinh fr dc I p frong cu c d u franh ch ng gIaI c p fu sa n. TIu bI u Ia nhung cu c kho I nghIa cua cng nhn IIng o Phap nam 1831-1834, cng nhn df XIIdI o u c nam 1844 va da c bIf Ia phong frao HI n chuong o Anh |1838-1848) Ia phong frao ca ch ma ng fo Io n d u fIn, fh f su co finh chf qun chung va co hnh fhuc chinh fr. Nhung phong frao do da cung cp nhung baI hoc cho su khaI quaf Iy Iun, dng fhoI cung daf ra yu cu buc fhIf phaI xy dung mf h fhng Iy Iun khoa hoc, cach mang d soI duong cho su phaf frIn cua phong frao. - TIn d fu fuong - Iy Iun: a frao Iuu fu fuong xuf hIn vao fh ky XIX nhu frIf hoc c dIn uc, kInh f chinh fr hoc Anh va chu nghIa xa hI khng fuong - ph phan Phap Ia nhung fIn d Iy Iun cho su ra doI cua chu nghIa Mac. Mac va ngghon da fIp fhu mf cach co ph phan cac Iy Iun nay, khac phuc nhung han ch cua chung va chung mInh bang khoa hoc cac fIn doan fhIn faI cua cac v fIn bI. - TIn d khoa hoc: nhung phaf kIn v khoa hoc fu nhIn, dac bIf Ia hoc fhuyf v f bao, dnh Iuf bao foan va chuyn hoa nang Iuong, fhuyf fIn hoa cua acuyn da cung cp nhung co so khoa hoc d khang dnh fhm nhung nguyn Iy cua chu nghIa duy vf bIn chung va chu nghIa duy vf Ich su. - NgoaI nhung fIn d khach quan, chu nghIa xa hI khoa hoc ra doI con do cng Iao cng hIn cua Mac va ngghon. VoI quan nIm duy vf v Ich su va hoc fhuyf gIa fr fhang du cua Mac, chu nghIa xa hI da fu khng fuong fro fhanh khoa hoc. Nhung fu fuong co ban cua chu nghIa xa hI khoa hoc da duoc Mac va ngghon frnh bay frong "Tuyn ngn cua ang cng san" H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 13 hffp://obooks.vdcmodIa.com - van kIn co finh chf cuong IInh du fIn cua phong frao cng san va cng nhn quc f. b) Nhung gIaI doan phaf frIn chu yu cua chu nghIa xa hI khoa hoc. Chu nghIa xa hI khoa hoc phaf frIn qua ba gIaI doan chu yu sau dy: - CIaI doan Mac - ngghon |fu gIua nhung nam 40 dn 1894): + HaI ng da daf nn mong va phaf frIn nhung nguyn Iy co ban cua chu nghIa xa hI khoa hoc: Iy Iun v su mnh Ich su cua gIaI cp v san, v v cach mang xa hI chu nghIa, v chuyn chinh v san, v cac gIaI doan cua hnh fhaI kInh f - xa hI cng san chu nghIa, v v n d dn fc, fn gIao...Nho cng Iao cua haI ng, chu nghIa xa hI khoa hoc da xm nhp vao phong frao cng nhn, dua dn su ra doI cua Quc f I |1864 - 1876), Quc f II |1889 - 1914), cac dang cng san va cng nhn o cac nuoc fu ban chu nghIa - haf nhn Ianh dao phong frao cach mang o cac nuoc va phong frao cach mang quc f. - CIaI doan InIn |1894 - 1924): ThoI ky nay, chu nghIa fu ban da phaf frIn sang gIaI doan d quc chu nghIa. + InIn, mf ma f, d u franh khng khoan nhuo ng ch ng Ia I mo I chu nghIa co h I va xo f Ia I, ma f kha c, phaf frI n nhI u Iun dI m cua Mac frong dI u kI n Ich su moI. o Ia Iy Iu n v cach ma ng xa h I chu nghIa frong fho I daI d qu c chu nghIa, v cach ma ng khng ngu ng, nhung v n d v chI n Iuo c, sa ch Iuo c ca ch ma ng cu a phong frao c ng san va cng nhn qu c f . + Sau Cach mang Thang MuoI, InIn phaf frIn Iy Iun v fhoI ky qua d, nhung nguyn Iy v caI fao va xy dung chu nghIa xa hI, hoc fhuyf v xy dung dang kIu moI, Iy Iun v nha nuoc xa hI chu nghIa va dn chu xa hI chu nghIa. Cng hIn cua InIn frong vIc phaf frIn Iy Iun cung nhu bIn PTS. NGUYN VN DNG 14 hffp://obooks.vdcmodIa.com no fhanh hIn fhuc duoc fhua nhn nhu mf buoc phaf frIn moI cua chu nghIa xa hI khoa hoc. - CIaI doan fu sau khI InIn mf cho dn nay: + Trong gIaI doan nay, cac dang cng san va cng nhn, phong frao cach mang cua gIaI cp cng nhn o cac nuoc fu ban chu nghIa va phong frao gIaI phong dn fc da phaf frIn rng raI, chu nghIa xa hI da vuof ra khoI pham vI mf nuoc va fro fhanh hIn fhuc o chu u, A, PhI va My IafInh. Iy Iun chu nghIa xa hI khoa hoc fIp fuc duoc b sung, phaf frIn va vn dung vao dIu kIn cu fh fung nuoc frong qua frnh du franh cach mang va xy dung chu nghIa xa hI. + Nhung, do bnh chu quan duy y chi, khng bI f k fhu a nhu ng fha nh fu u fI n b ma nhn Ioa I da fao ra frong fho I da I fu ba n khng fn fro ng quy Iuf khach quan, mu n df cha y gIaI doa n phaf frI n, nn vI c cu fh hoa va dua Iy Iu n cua chu nghIa xa h I khoa ho c vao cuc s ng khng pha n a nh du ng nhu ng fu fuong cua Ma c, ngghon va InIn. V v y da fao nn nhu ng m hnh chu nghIa xa hI hI n fhu c mang na ng finh quan IIu, bao cp, f p frung cu ng nha c koo da I nhI u nam. ng fhoI Iy Iu n chu nghIa xa hI khoa ho c cu ng khng duo c phaf frI n kp vo I su fhay d I nhanh cho ng va ngay cang phuc fap cua fnh hnh fh gIoI va su phaf frIn cua fho I da I. o chinh Ia nguyn nhn su xa dn dn su khung hoang, koo daI d cuI cung dn dn su sup d o mf s nuoc xa hI chu nghIa nhu IIn X nhung nuoc xa hI chu nghIa o ng ! frong nhung nam 80 fh ky XX. Ngay nay frong gIaI doan cach mang fh gIoI fam fhoI o fhoI ky fhoaI frao, chu nghIa xa hI dang dung fruoc nhung kho khan, fhu fhach gay gaf, fnh hnh do doI hoI cac dang cng san va gIaI cp cng nhn mI nuoc phaI fu dI moI, khng ngung nng cao frnh d Iy Iun, nam vung phuong phap Iun va vn dung sang fao H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 15 hffp://obooks.vdcmodIa.com nhung Iun dIm co ban cua chu nghIa Mac-InIn vao fhuc fIn d gIaI quyf nhung nhIm vu dang daf ra cua cach mang nuoc mnh. 4. u Ia dI fuong va phuong phap nghIn cuu cua chu nghIa xa hI khoa hoc7 a) Chu nghIa Mac-InIn bao gm ba b phn hop fhanh: frIf hoc Mac - InIn, kInh f chinh fr Mac-InIn va chu nghIa xa hI khoa hoc. TrIf hoc va kInh f chinh fr hoc Ia co so Iy Iun cua chu nghIa xa hI khoa hoc, con chu nghIa xa hI khoa hoc Ia su phaf frIn ff yu, hop Igic cua haI b phn frn. + Im chu yu nhf cua chu nghIa xa hI khoa hoc Ia Iam sang ro vaI fro Ich su cua gIaI cp cng nhn. + V finh fhng nhf cua ba b phn cu fhanh cua chu nghIa Mac-InIn: finh fhng nhf fh hIn o haf nhn cua chu nghIa Mac- InIn Ia phop bIn chung duy vf, o finh fhng nhf v muc dich du nham Iun chung foan dIn cho vaI fro Ich su cua gIaI cp cng nhn. + Cac b phn co finh dc Ip fuong dI, mI b phn co dI fuong nghIn cuu, phuong phap nghIn cuu cac pham fru, quy Iuf rIng cua mnh. b) I fuong nghIn cuu cua chu nghIa xa hI khoa hoc. - Phn bIf dI fuong nghIn cuu cua mn chu nghIa xa hI khoa hoc voI nhung mn khoa hoc khac. + Chu nghIa duy vf Ich su nghIn cuu nhung quy Iuf chung cua xa hI IoaI nguoI va nhung bIu hIn cua chung o nhung hnh fhaI kInh f - xa hI khac nhau. Con chu nghIa xa hI khoa hoc chI fp frung nghIn cuu nhung quy Iuf chinh fr - xa hI cua rIng hnh fhaI - kInh f cng san chu nghIa. + KInh f chinh fr hoc Mac - InIn va chu nghIa xa hI khoa hoc du nghIn cuu qua frnh phaf sInh, hnh fhanh va phaf frIn cua hnh fhaI kInh f - xa hI cng san chu nghIa, nhung kInh f chinh fr hoc nghIn cuu nhung quy Iuf kInh f, con chu nghIa xa hI PTS. NGUYN VN DNG 16 hffp://obooks.vdcmodIa.com khoa hoc nghIn cuu nhung quy Iuf chinh fr - xa hI. + Cac khoa hoc chuyn nganh khac nghIn cuu nhung maf rIng Io cua hnh fhaI kInh f - xa hI cng san chu nghIa, con chu nghIa xa hI khoa hoc nghIn cuu nhung quy Iuf chinh fr - xa hI mang finh fng quaf, do vy no Ia co so phuong phap Iun cho cac khoa hoc chuyn nganh. - I fuong nghIn cuu cua chu nghIa xa hI khoa hoc Ia nhung quy Iuf va finh quy Iuf cua cuc du franh gIaI cp cua gIaI cp cng nhn nham gIanh chinh quyn va xy dung chu nghIa xa hI, Ia nhung quy Iuf chinh fr - xa hI cua qua frnh phaf sInh, hnh fhanh va phaf frIn cua hnh fhaI kInh f - xa hI cng san chu nghIa. c) Phuong phap nghIn cuu cua chu nghIa xa hI khoa hoc. + TrIf hoc Mac - InIn Ia co so phuong phap Iun cua chu nghIa xa hI khoa hoc. + Phuong phap fng hop: su Iun chung foan dIn v frIf hoc, kInh f hoc va chinh fr hoc nham Iam sang fo vaI fro Ich su cua cp cng nhn; fu nhung hIn fuong, qua frnh... duoc fng hop IaI va khaI quaf fhanh Iy Iun. + Kf hop Igic va Ich su, su dung rng raI cac phuong phap xa hI hoc. 5. u Ia co so khach quan quy dnh su mnh Ich su cua gIaI cp cng nhn7 IIn h voI gIaI cp cng nhn VIf Nam7 a) CIaI cp cng nhn frong chu nghIa fu ban Ia gIaI cp co ban dI Ip voI gIaI cp fu san; ho khng co fu IIu san xuf, phaI ban suc Iao dng cho nha fu ban d kIm sng; ho daI dIn cho Iuc Iuong san xuf fIn fIn cua xa hI. - KhI nghIn cuu xa hI fu ban C.Mac va Ph.ngghon da vach ro mu fhun co ban cua xa hI fu ban gan IIn voI phuong fhuc san xuf fu ban chu nghIa. Mu fhun ff yu dn dn cach mang xa hI H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 17 hffp://obooks.vdcmodIa.com chu nghIa, fhIf Ip phuong fhuc san xuf cng san chu nghIa. O dy gIaI cp cng nhn Ia nguoI fhuc hIn su mnh Ich su y. Su mnh do Ia If d gIaI cp fu san, fhu fIu ch d fu ban chu nghIa, xoa bo ch d nguoI boc If nguoI, xy dung xa hI cng san chu nghIa frn pham vI mf nuoc cung nhu frn pham vI foan fh gIoI. - hoan fhanh su mnh Ich su y, gIaI cp cng nhn phaI fIn hanh cach mang fhng qua cac gIaI doan sau: + CIaI cp cng nhn phaI fu f chuc ra chinh dang cua mnh, If d su fhng fr cua gIaI cp fu san, gIanh Iy chinh quyn, fhIf Ip chuyn chinh v san. + TIn hanh cng cuc caI fao xa hI cu va xy dung xa hI moI fhoo nhung nguyn fac cua chu nghIa xa hI va chu nghIa cng san. b) V sao gIaI cp cng nhn hIn daI co fh fhuc hIn su mnh Ich su y7 - CIaI cp cng nhn hIn daI co fh fhuc hIn fhang IoI su mnh Ich su y cua mnh Ia do da v kInh f - xa hI cua no quy dnh. + Su phaf frIn cua phuong fhuc san xuf fu ban chu nghIa Iam xuf hIn dI ngu gIaI cp cng nhn, ho daI dIn cho Iuc Iuong san xuf fIn fIn cua xa hI va Ia nhn f quyf dnh frong vIc fhu fIu quan h san xuf fu ban chu nghIa. + Trong xa hI fu ban chu nghIa, gIaI cp cng nhn khng co fu IIu san xuf, ho phaI ban suc Iao dng, b boc If nang n, nhung ho Ia Iuc Iuong xa hI ngay cang Ion manh v s Iuong va chf Iuong. Ho Ia dIu kIn fn faI cua gIaI cp fu san va xa hI fu ban. + CIaI cp cng nhn co IoI ich co ban nhf fri voI IoI ich cua foan fh nhn dn Iao dng nn co fh fhu huf duoc dng dao qun chung nhn dn frong qua frnh fhuc hIn su mnh Ich su cua mnh. - a v kInh f - xa hI cua gIaI cp cng nhn quy dnh mf cach khach quan nhung dac dIm nI bf cua gIaI cp cng nhn hIn daI. PTS. NGUYN VN DNG 18 hffp://obooks.vdcmodIa.com Nhung dac dIm do Ia: + CIaI cp cng nhn hIn daI Ia gIaI cp fIn fIn nhf + Ia gIaI cp co fInh fhn frIf d cach mang + Ia gIaI cp co finh f chuc va ky Iuf cao + Ia gIaI cp co ban chf quc f. c) IIn h voI gIaI cp cng nhn VIf Nam - CIaI cp cng nhn VIf Nam fuy moI ra doI, con non fro, nhung da som fro fhanh Iuc Iuong chinh fr - xa hI dc Ip, fhng nhf v fu fuong va f chuc, do do, som gIanh duoc v fri Ianh dao frong phong frao du franh cach mang cua foan dn fc. CIaI cp cng nhn VIf Nam co duoc vaI fro nhu vy Ia do ho da co nhung dac dIm cu a gIaI cp cng nhn quc f, ngoaI ra, ho con mang nhung dac dIm rIng nhu gIaI cp cng nhn VIf Nam k fhua duoc fruyn fhng yu nuoc; som f chuc ra chinh dang cua mnh; gan bo mf fhIf voI gIaI cp nng dn va fng Iop fri fhuc, hnh fhanh khI IIn mInh vung chac gIua gIaI cp cng nhn voI gIaI cp nng dn va fng Iop fri fhuc: gIaI cp cng nhn VIf Nam gan bo mf fhIf voI cuc du franh cua gIaI cp cng nhn quc f va da nhn duoc su gIup do moI maf cua gIaI cp cng nhn quc f. Qua khao nghIm ff ca cac phong frao yu nuoc da dIn ra vao cuI fh ky 19 va du fh ky 20 o VIf Nam, chung fa co fh ruf ra kf Iun; chI co duong II cuu nuoc fhoo Ip fruong cua gIaI cp cng nhn duoI su Ianh dao cua ang cng san VIf Nam moI dua cuc du franh gIaI phong dn fc khoI ach ap buc boc If fhuc da cua fhuc dn Phap dn fhanh cng. - CIaI cp cng nhn VIf Nam fu khI ra doI, nhf Ia fu khI co chinh dang cua mnh da fro fhanh Iuc Iuong chinh fr fIn phong dI du frong cuc du franh gIanh dc Ip dn fc va xy dung chu nghIa xa hI. Trong gIaI doan cach mang hIn nay, gIaI cp cng nhn da va dang vuon In d dap ung nhung yu cu cua su nghIp H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 19 hffp://obooks.vdcmodIa.com dI moI fhoo con duong xa hI chu nghIa, fruoc hf, phaI fung buoc phaf frIn ca s Iuong va chf Iuong, khac phuc nhung han ch do dIu kIn va hoan canh Ich su d IaI nhu kom phaf frIn v kInh f, frnh d chua cao v van hoa, khoa hoc, ky fhuf; fac phong, fp quan, fhoI quon, fm Iy con chu anh huong kha nang cua nguoI san xuf nho. 6. V sao noI ang cng san Ia nhn f bao dam cho gIaI cp cng nhn fhuc hIn fhang IoI su mnh Ich su cua mnh7 a) Quy Iuf ra doI cua ang cng san7 - ang c ng san Ia san phm cua su kf hop chu nghIa Mac voI phong frao cng nhn. + Tu khI hnh fhanh, gIaI cp cng nhn da fIn hanh cuc du franh quyf IIf chng IaI gIaI cp fu san, nhung Iuc du cuc du franh y cung fraI qua nhung fn fhf hoac chua daf duoc muc dich d ra cua gIaI cp cng nhn. Mf frong nhung nguyn nhn cua nhung fhf baI do Ia khng co mf hoc fhuyf cach mang dn duong. + Chu nghIa Mac ra doI da dap ung duoc yu cu va nguyn vong cua cuc du franh y, v vy no duoc gIaI cp cng nhn fIp fhu va nhanh chong fro fhanh h fu fuong va vu khi Iy Iun cua gIaI cp cng nhn, dam bao cho cuc du franh cua gIaI cp cng nhn phaf frIn nhay vof v chf. Su kf hop chu nghIa Mac voI phong frao cng nhn dn dn su ra doI cua dang cng san - chinh dang cach mang cua gIaI cp cng nhn. - O nuoc fa, su ra doI cua ang cng san Ia san phm cua su kf hop gIua chu nghIa Mac - InIn voI phong frao cng nhn va phong frao yu nuoc VIf Nam. b) ang Cng san - nhn f dam bao cho gIaI cp cng nhn fhuc hIn fhang IoI su mnh Ich su cua mnh. PTS. NGUYN VN DNG 20 hffp://obooks.vdcmodIa.com - Chinh dang cua gIaI cp cng nhn Ia f chuc va Ia f chuc cao nhf cua gIaI cp cng nhn, Ia dI fIn phong cua gIaI cp cng nhn. ang Iy chu nghIa Mac - InIn Iam nn fang fu fuong, kIm chI nam cho hanh dng cua mnh. Khang dnh ban chf gIaI cp cng nhn cua dang khng co nghIa Ia fach roI dang, gIaI cp voI cac fng Iop nhn dn Iao dng, voI foan fh dn fc. ang cng san Ia b fham muu chIn du cua gIaI cp cng nhn, dang daI bIu frung fhanh cho IoI ich cua gIaI cp cng nhn, cua nhn dn Iao dng va cua ca dn fc. - ang gIu vaI fro fIn phong frong chinh fr cung nhu frong Iy Iun va frong hanh dng, co nhIm vu d ra muc fIu, phuong huong, duong II dung dan phu hop voI yu cu phaf frIn khach quan cua df nuoc va phn du, hy sInh cho muc fIu do. ng fhoI, ang co vaI fro gIao duc, f chuc, Ianh dao gIaI cp, foan dn fc du franh cho su nghIp gIaI phong gIaI cp, gIaI phong dn fc, xy dung xa hI moI. ang Cng san VIf Nam Ia dI fIn phong chinh fr cua gIaI cp cng nhn VIf Nam, daI bIu frung fhanh IoI ich cua gIaI cp cng nhn, nhn dn Iao dng va ca dn fc. ang Iy chu nghIa Mac - InIn va fu fuong H Chi MInh Iam nn fang fu fuong, kIm chI nam cho hanh dng, Iy fp frung dn chu Iam nguyn fac f chuc co ban cua ang, Iy ph bnh va fu ph bnh Iam quy Iuf phaf frIn cua ang. Ngay fu khI ra doI, ang Cng san VIf Nam da fhuc hIn vaI fro Ianh dao voI fInh fhn frach nhIm cao fruoc gIaI cp va dn fc. ang da Ianh dao nhn dn fa hoan fhanh cuc cach mang dn fc dn chu nhn dn, dua ca nuoc qua d In chu nghIa xa hI. Ngay nay, ang dang Ianh dao nhn dn fa fung buoc fhuc hIn fhang IoI cng cuc dI moI, dI fhoo cuong IInh do ang vach ra, xy dung df nuoc fa fro fhanh mf nuoc xa hI chu nghIa phn H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 21 hffp://obooks.vdcmodIa.com vInh. 7. TaI sao noI cach mang xa hI chu nghIa Ia con duong ff yu cua qua frnh fhuc hIn su mnh Ich su cua gIaI cp cng nhn7 - Cach mang xa hI chu nghIa Ia su caI bIn xa hI mf cach can ban, danh du buoc chuyn fu chu nghIa fu ban In chu nghIa xa hI, Ia con duong phaf frIn ff yu cua qua frnh fhuc hIn su mnh Ich su cua gIaI cp cng nhn. - Cach mang xa hI chu nghIa Ia mf ff yu khach quan baf ngun fu su vn dng cua nhung mu fhun co ban frong phuong fhuc san xuf fu ba n chu nghIa, frong xa hI fu ban chu nghIa. Mu fhun co ban cua phuong fhuc san xuf fu ban chu nghIa Ia mu fhun gIua Iuc Iuong san xuf mang finh chf xa hI hoa cao voI quan h san xuf mang finh chf fu nhn fu ban chu nghIa v fu IIu san xuf km ham su phaf frIn cua no. y Ia mu fhun khng fh dIu hoa. Iuc Iuong san xuf cang phaf frIn fh finh chf xa hI hoa cua no ngay cang cao va do do cang mu fhun gay gaf voI quan h san xuf fu ban chu nghIa. Chinh finh chf xa hI hoa ngay cang cao cua Iuc Iuong san xuf doI hoI phaI xoa bo so huu fu nhn fu ban chu nghIa, fhIf Ip so huu cng cng v fu IIu san xuf duoI nhIu hnh fhuc va buoc dI d fao da ban cho Iuc Iuong san xuf fIp fuc phaf frIn fung buoc fu fhp dn cao. - Mu fhun co ban frong phuong fhuc san xuf fu ban chu nghIa bIu hIn ra v maf xa hI Ia mu fhun gIua gIaI cp fu san va gIaI cp v san. y Ia mu fhun dI khang khng fh dIu hoa, v gIaI cp v san Ia Iuc Iuong san xuf chu yu cua xa hI fu ban, san xuf ra phn Ion cua caI vf ch f cho xa hI, nhung IaI b gIaI cp fu san boc If va fuoc mf quyn su dung va kIm soaf vIc su dung ngun cua caI do chinh ho Iam ra. Su vn dng cua nhung mu fhun co ban frong phuong fhuc san xuf fu ban chu nghIa va xa hI fu ban chu nghIa dn mf Iuc PTS. NGUYN VN DNG 22 hffp://obooks.vdcmodIa.com nao do ff yu so n ra cach mang xa hI chu nghIa, ma gIaI cp cng nhn, do da v kInh f - xa hI cua mnh, so Ia dng Iuc chinh va Ia nguoI Ianh dao cuc cach mang do. - HIn nay, chu nghIa fu ban con co fIm nang phaf frIn kInh f nho ung dung nhung fhanh fuu moI cua khoa hoc va cng ngh, caI fIn phuong phap quan Iy, fhay dI co cu san xuf, dIu chInh cac hnh fhuc so huu va chinh sach xa hI. Song, nhung mu fhun co ban cua no vn fn faI va ngay cang fro nn gay gaf. Su phaf frIn cua nhung mu fhun do ff so dn Iuc chin muI va chI co fh gIaI quyf duoc no bang mf cuc cach mang xa hI duoc chinh chu nghIa fu ban chun b mf cach hop quy Iuf. - Tuy nhIn, cach mang xa hI chu nghIa khng fh dIn ra mf cach fu phaf, no Ia kf qua cua qua frnh du franh Iu daI, gIan kh cua gIaI cp v san va nhn dn Iao dng chng IaI su fhng fr cua gIaI cp fu san. No chI co fh n ra va gIanh fhang IoI khI co du fnh fh, fhoI co va dIu kIn chin muI cua cach mang. CIaI cp cng nhn khng fh fhuc hIn duoc su mnh Ich su cua mnh bang con duong caI Iuong. - O nhu ng nuo c chua qua ch d fu ba n chu nghIa fh qua frnh fhu c hI n su m nh Ich su cua gIaI cp cng nhn duo c dI n ra qua haI gIaI doan: gIaI doa n ca ch mang dn fc dn chu va gIaI doan ca ch ma ng xa h I chu nghIa fhoo Iy Iu n ca ch mang khng ngu ng cu a chu nghIa Ma c - InIn, frong do cu c ca ch ma ng fruo c Ia fIn d va dIu kIn cho cuc cach mang sau va gIua haI cuc cach mang y khng h co buc fuong nao ngan cach ca. 8. Cach mang xa hI chu nghIa co nhung dac dIm g7 Cach mang xa hI chu nghIa co nhung dac dIm nI bf khac han cac cuc cach mang xa hI da fung dIn ra frong Ich su. Thu nhf, cac cuc cach mang xa hI fruoc dy chI dn dn vIc H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 23 hffp://obooks.vdcmodIa.com fhay fh ch d fu huu nay bang ch d fu huu khac, hnh fhuc ap buc, boc If nay bang hnh fhuc ap buc, boc If khac. TraI IaI, cach mang xa hI chu nghIa do ch co muc fIu cuI cung Ia xoa bo ch d fu huu, xac Ip ch d cng huu v fu IIu san xuf chu yu chm duf moI hnh fhuc boc If, moI ch d boc If nguoI, gIaI phong con nguoI khoI fnh frang phn chIa gIaI cp va ap buc, boc If gIaI cp. V vy, no cung Ia cuc ca ch mang su sac nhf frong Ich su xa hI IoaI nguoI. + Thu haI, cach mang xa hI chu nghIa Ia cuc cach mang nhn dn su sac nhf frong Ich su. Cac cuc cach mang xa hI fruoc dy muu IoI chu yu cho mf fhIu s, va sau khI gIanh duoc chinh quyn, gIaI cp boc If fhng fr Ip fuc phan bI IaI nhn dn. Cach mang xa hI chu nghIa muu IoI cho daI da s nhn dn Iao dng, II cun da s nhn dn fham gIa va dI cung nhn dn cho dn khI gIaI phong Iao dng va gIaI phong nhn IoaI mf cach frIf d. Iu do co fh fhuc hIn duoc do IoI ich cua gIaI cp cng nhn - gIaI cp Ianh dao cach mang - v co ban fhng nhf voI IoI ich cua da s nhn dn Iao dng. + Thu ba, cach mang xa hI chu nghIa Ia cuc cach mang gay go, phuc fap va Iu daI, phaI fraI qua nhIu gIaI doan moI daf duoc muc dich cuI cung cua no Ia chu nghIa cng san. Con cac cuc cach mang xa hI fruoc dy, v co ban, hoan fhanh sau khI gIanh duoc chinh quyn v phuong fhuc san xuf moI |cung dua frn ch d fu huu) da hnh fhanh kha vung chac frong Iong xa h I cu. 9. Iy Iun cach mang khng ngung cua chu nghIa Mac - InIn co nI dung g7 ang Cng san VIf Nam da vn dung Iy Iun do vao qua frnh cach mang nuoc fa nhu fh nao7 a) NI dung Iy Iun cach mang khng ngung cua chu nghIa Mac - InIn. - Tu fuong cach mang khng ngung cua C. Mac va Ph. ngghon: PTS. NGUYN VN DNG 24 hffp://obooks.vdcmodIa.com + Xuf phaf fu muc fIu cach mang cua gIaI cp cng nhn Ia xoa bo gIaI cp, C. Mac va Ph. ngghon chI ra rang, do Ia qua frnh du franh gIaI cp quyf IIf fraI qua nhIu gIaI doan, mI gIaI doan co yu cu va nI dung cu fh, sau mI gIaI doan, fuy fhoo dIu kIn va kha nang cua mnh fhuc hIn nhung nhIm vu cua gIaI doan k fIp. + Tu fuong cach mang khng ngung cua C. Mac va Ph. ngghon, mf maf, fh hIn finh gIaI doan va finh IIn fuc cua qua frnh cach mang cua gIaI cp cng nhn. Truoc hf, do Ia vIc gIaI cp cng nhn voI finh cach Ia Iuc Iuong chinh fr dc Ip fham gIa va o cuc cach mang dn chu fu san, sau do, fIn hanh du franh chng IaI gIaI cp fu san, fhuc hIn nhIm vu cua cuc cach mang xa hI chu nghIa; maf khac, fu fuong cach mang khng ngung con fh hIn o ch, cuc cach mang cua gIaI cp cng nhn phaI phaf frIn cho foI khI "su IIn hIp cua nhung nguoI v san khng nhung o frong mf nuoc ma ca o frong ff ca cac nuoc chIm da v fhng fr frn fh gIoI" |C. Mac). + C. Mac con nu dIu kIn d fhuc hIn cach mang khng ngung Ia phaI kf hop chaf cho phong frao v san va phong frao nng dn. - V.I. InIn phaf frIn Iy Iun cach mang khng ngung. + CuI fh ky XIX du fh ky XX, chu nghIa fu ban chuyn sang gIaI doan d quc chu nghIa, gIaI cp fu san da fro fhanh Iuc Iuong km ham su phaf frIn cua xa hI, gIaI cp cng nhn fro fhanh Iuc Iuong chinh fr manh mo. + InIn da phaf frIn fu fuong cach mang khng ngung cua Mac, ngghon va sang fao ra Iy Iun cach mang dn chu fu san kIu moI. Trong cuc cach mang nay, do finh chf cua no, gIaI cp cng nhn khng chI fham gIa vao qua frnh cach mang y ma con Ia Iuc Iuo ng Ianh dao cach mang fu san kIu moI. Sau khI cach mang fu san kIu moI fhanh cng, gIaI cp cng nhn phaI chuyn ngay sang fhuc H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 25 hffp://obooks.vdcmodIa.com hIn nhung nhIm vu cua cach mang xa hI chu nghIa ma duf khoaf khng "dung IaI o nua duong", InIn chI ro mI quan h gIua cach mang dn chu fu san kIu moI va cach mang xa hI chu nghIa. Thoo InIn, gIua haI cuc cach mang do co mI quan h chaf cho va khng co buc fuong nao ngan cach ca, do Ia haI gIaI doan, fuy nI dung va muc dich khac nhau, cua vIc fhuc hIn su mnh Ich su cua gIaI cp cng nhn. + InIn con nu ra cac dIu kIn d fhuc hIn qua frnh chuyn fu cach mang dn chu fu san kIu moI sang cach mang xa hI chu nghIa Ia : phaI fhuc hIn quyn Ianh dao cua gIaI cp cng nhn: fhuc hIn su IIn mInh chaf cho voI gIaI cp nng dn: chinh quyn cng - nng phaI chun b moI dIu kIn d fhuc hIn nhIm vu cua chuyn chinh v san. Trong do, InIn dac bIf nhn manh dIu kIn fIn quyf d fhuc hIn qua frnh cach mang khng ngung Ia gIaI cp cng nhn, fhng qua chinh dang cua mnh, phaI gIu vung vaI fro Ianh dao cach mang. + InIn da kIn quyf chng IaI muu foan fhu fIu Iy Iun cach mang khng ngung |nhu fu fuong cach mang fhuong fruc cua Trfxky). Va chinh fu fuong cach mang khng ngung da dua cach mang Nga dn fhang IoI. b) Su vn dung Iy Iun cach mang khng ngung cua ang fa. - Tu khI ra doI, frong "Iun cuong" nam 1930. ang fa da xac dnh cach mang VIf Nam phaI fraI qua haI gIaI doan: cach mang fu san dn quyn va fIn In cach mang xa hI chu nghIa. - KhI nua nuoc duoc gIaI phong |1954), ang fa da fIn hanh cach mang xa hI chu nghIa o mIn ac va fhuc hIn cach mang dn fc dn chu nhn dn o mIn Nam. - Sau khI ca nuoc fhng nhf |1975), fhuc hIn cach mang xa hI chu nghIa frn pham vI ca nuoc. - aI hoc xuyn suf qua frnh Ianh dao cach mang cua ang fa PTS. NGUYN VN DNG 26 hffp://obooks.vdcmodIa.com Ia: Nam vung ngon co dc Ip dn fc va chu nghIa xa hI, fh hIn quy Iuf vn dng cua cach mang VIf Nam frong fhoI daI ngay nay. 10. u Ia finh ff yu cua xa hI xa hI chu nghIa va nhung dac frung co ban cua no7 - Su phaf frIn cua xa hI IoaI nguoI Ia mf qua frnh Ich su - fu nhIn. Su ra doI va fn faI cua mf ch d xa hI frong mf gIaI doan Ich su nhf dnh Ia do su fac d ng cua cac quy Iuf khach quan. Su fhay fh xa hI nay bang mf xa hI khac van mInh va fIn b hon cung Ia mf ff yu Ich su. - Su ra doI cua chu nghIa xa hI khng phaI Ia mf hIn fuong fu phaf, ngu nhIn, ma co ngun gc kInh f xa hI su xa cua no. o Ia mu fhun gIua Iuc Iuong san xuf xa hI hoa cao voI quan h chIm huu fu nhn fu ban chu nghIa v fu IIu san xuf. Iu hIn v maf xa hI Ia mu fhun gIua gIaI cp cng nhn voI gIaI cp fu sa n ngay cang phaf frIn. Cuc du franh cua gIaI cp cng nhn chng gIaI cp fu san phaf frIn dn muc cao Ia cach mang xa hI n ra. Ch d xa hI moI ra doI - do Ia ch d xa hI chu nghIa, mf xa hI van mInh va fIn b hon xa hI fu ban chu nghIa. No dap ung duoc uoc mo va nguyn vong chinh dang cua nhn dn Iao dng, mong mun xoa bo moI ap buc, bf cng, gIaI phong xa hI, gIaI phong con nguoI. Mun co chu nghIa xa hI ff yu phaI fraI qua mf fhoI ky qua d Iu daI d xy dung ca co so ha fng In kIn fruc fhuong fng moI ma frong fm Ia xy dung co so vf chf - ky fhuf cua chu nghIa xa hI. - Chu nghIa xa hI fhay fh chu nghIa fu ban co nhung dac frung co ban sau: + Xoa bo ch d chIm huu fu nhn v fu IIu san xuf, fhIf Ip H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 27 hffp://obooks.vdcmodIa.com ch d so huu cng cng v fu IIu san xuf chu yu. + Phaf frIn nn san xuf xa hI voI fc d cao, fao ra nhIu cua caI co fh fhoa man nhu cu ngay cang fang cua xa hI. + Thuc hIn nguyn fac Iam fhoo nang Iuc, huong fhoo Iao dng. + Con nguoI duoc phaf frIn foan dIn. + Phaf frIn co k hoach dnh huong nn kInh f, van hoa xa hI. Chu nghIa xa hI Ia gIaI doan du cua mf xa hI van mInh. - Vn dung nhung fu fuong frn cua chu nghIa Mac, ang fa xac dnh xa hI xa hI chu nghIa ma nhn dn fa xy dung Ia xa hI: + o nhn dn Iao dng Iam chu. + Co mf nn kInh f phaf frIn cao dua frn Iuc Iuong san xuf hIn daI va ch d cng huu v fu IIu san xuf chu yu. + Co nn van hoa fIn fIn, dm da ban sac dn fc. + Con nguoI duoc gIaI phong khoI ap buc, boc If, bf cng, Iam fhoo nang Iuc, huong fhoo Iao dng, co cuc sng m no, fu do, hanh phuc, co dIu kIn phaf frIn foan dIn ca nhn. + Cac dn fc frong nuoc bnh dang, doan kf va gIup do In nhau cung fIn b. + Co quan h huu ngh va hop fac voI nhn dn ff ca cac nuoc frn fh gIoI. 11. u Ia finh ff yu, fhuc chf va dac dIm cua fhoI ky qua d In chu nghIa xa hI7 a) Qua d In chu nghIa xa hI Ia mf ff yu Ich su. o Ia mf fhoI ky caI bIn cach mang fu xa hI no sang xa hI kIa; Ia mf fhoI ky "sInh do" koo daI va dau don. ThoI ky do baf du fu sau khI cach mang v san fhanh cng, gIaI cp cng nhn gIanh duoc chinh quyn nha nuoc va kf fhuc khI xy dung xong co so vf chf - ky fhuf cua chu nghIa xa hI. PTS. NGUYN VN DNG 28 hffp://obooks.vdcmodIa.com Cac nha sang Ip chu nghIa xa hI khoa hoc da nu ra haI kIu qua d In chu nghIa xa hI: Qua d fruc fIp fu chu nghIa fu ban In chu nghIa xa hI va qua d gIan fIp fu nhung xa hI fIn fu ban chu nghIa In chu nghIa xa hI. u Ia fruc fIp hay gIan fIp du phaI fraI qua mf qua frnh gay go, phuc fap va Iu daI. O mI nuoc do nhung dIu kIn Ich su, kInh f, xa hI khac nhau ma d daI, ngan cua fhoI ky qua d co khac nhau. Cn phaI co mf fhoI ky qua d Iu daI d dI moI nn san xuf xa hI. Cn co fhoI gIan moI fhay dI can ban frong moI IInh vuc cua doI sng xa hI va phaI fraI qua mf cuc du franh quyf IIf moI co fh fhang duoc suc manh fo Ion cua fhoI quon quan Iy fhoo kIu fIu fu san va fu san. b) Thuc chf cua fhoI ky qua d In chu nghIa xa hI Ia fhoI ky du franh quyf IIf gIua mf bn Ia gIaI cp cng nhn IIn mInh voI cac fng Iop nhn dn Iao dng khac |chu yu Ia nng dn va fng Iop fri fhuc) d gIanh chinh quyn, dua d f nuoc qua d In chu nghIa xa hI: voI mf bn Ia cac gIaI cp boc If va cac fh Iuc phan dng moI b danh d, nhung chua hoan foan b xoa bo v maf gIaI cp dang duoc bon d quc va cac fh Iuc phan dng quc f gIup do. Chung dang hy vong gIanh IaI "caI fhIn duong" da mf. O nhung nuoc kom phaf frIn, frong fhoI ky qua d In chu nghIa xa hI, finh chf quyf IIf cua cuc du franh gIaI cp con duoc bIu hIn cu fh duoI dang cuc du franh daI dang va quyf IIf gIua haI con duong phaf frIn: con duong phaf frIn In chu nghIa xa hI voI con duong phaf frIn fhoo chu nghIa fu ban. c) ac dIm nI bf cua fhoI ky qua d In chu nghIa xa hI Ia nhung nhn f cua xa hI moI va nhung fan du cua xa hI cu fn faI dan xon In nhau va du franh voI nhau frn cac IInh vuc kInh f, chinh fr, van hoa, fu fuong va phong fuc fp quan. H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 29 hffp://obooks.vdcmodIa.com + V maf kInh f: Ia nn kInh f hang hoa nhIu fhanh phn. + Can IIn voI cac fhanh phn kInh f Ia co cu xa hI con nhIu gIaI cp va fng Iop xa hI co IoI ich can ban khac nhau. + V maf xa hI, con co su khac bIf co ban gIua fhanh fh va nng fhn, dng bang va mIn nuI, Iao dng fri oc va Iao dng chn fay, vn d bnh dang va cng bang xa hI cn phaI duoc xac Ip dn dn. + V maf van hoa, fu fuong: bn canh nn van hoa moI, II sng mo I vua xy dung, con fn faI nhung fan fich cua nn van hoa cu, II sng cu, fu fuong cu Iac hu, fhm chi phan dng, gy can fro khng nho cho con duong dI In chu nghIa xa hI cua cac dn fc sau khI moI duoc gIaI phong. 12. TaI sao noI qua d In chu nghIa xa hI o VIf Nam Ia mf ff yu Ich su7 a) V.I. InIn vIf: ff ca cac dn fc du so dI In chu nghIa xa hI, do Ia dIu khng franh khoI, nhung cac dn fc fIn foI chu nghIa xa hI khng phaI hoan foan gIng nhau. - Chinh Mac, ngghon va InIn du cho rang cac nuoc Iac hu v kInh f vn co kha nang fIn fhang In chu nghIa xa hI ma khng phaI fraI qua ch d fu ban chu nghIa. - Ich su fh gIoI cung da co nhIu fruong hop bo qua mf hnh fhaI kInh f - xa hI II fhoI d fIn fhang In hnh fhaI kInh f - xa hI fIn b hon. Nhu vy, vIc nuoc fa fIn fhang In chu nghIa xa hI bo qua ch d fu ban chu nghIa, mac du Ia mf fruong hop dac bIf, vn Ia mf hIn fuong phu hop voI quy Iuf phaf frIn Ich su. b) ThoI daI ngay nay Ia fhoI daI qua d fu chu nghIa fu ban In chu nghIa xa hI frn pham vI fh gIoI. VIf Nam Iua chon con duong xa hI chu nghIa Ia phu hop voI xu fh fIn b cua fhoI daI. PTS. NGUYN VN DNG 30 hffp://obooks.vdcmodIa.com - ThoI daI ngay nay daf ra nhung fhach fhuc fo Ion dI voI cac nuoc Iac hu v kInh f, dng fhoI IaI fao ra nhung co hI Ion Iao dI voI nhung nuoc va vung Ianh fh nay. aI Ioan, XIngapo, Hng Cng, Han Quc Ia nhung fhi du v su phaf frIn nhay vof frong IInh vuc kInh f va cng ngh. c) Trong su nghIp gIaI phong dn fc, chinh Ich su da Iua chon ang Cng san VIf Nam Iam nguoI daI dIn cho dn fc, Ianh dao cach mang gIaI phong dn fc; do vy, dnh huong xa hI chu nghIa da duoc fhua nhn ngay fu cuc cach mang dn fc dn chu. - Cuc cach mang dn fc dn chu nhn dn do ang Cng san VIf Nam Ianh dao gIanh duoc fhang IoI da fao ra nhung fIn d khach quan cho su qua d In chu nghIa xa hI. - an fhn nhn dn Iao dng VIf Nam da co kInh nghIm va hIu bIf su sac v ch d fhuc dn fu ba n voI nhung f nan xu xa cua no frong vIc ap buc boc If qun chung va ho fu chI con duong fu ban chu nghIa, dI fhoo con duong xa hI chu nghIa. Nhu vy, nuoc fa qua d In chu nghIa xa hI khng qua ch d fu ban chu nghIa Ia su Iua chon co finh Ich su phu hop voI IoI ich cua dn fc va nhn dn, phu hop voI xu fh phaf frIn fIn b cua fhoI daI. d) Trong fnh hnh fh gIoI hIn nay, frong khI danh gIa dy du nhung kho khan dang gap phaI, nuoc fa vn kIn fr con duong xa hI chu nghIa va fhuc hIn cng cuc dI mo I foan dIn su nghIp xy dung df nuoc. uong II dI moI cua aI hI VI, aI hI VII va aI hI VIII cua ang Cng san VIf Nam. HIn phap 1992 cua nuoc fa da fh hIn su sac y chi do cua foan ang, foan dn fc frong su nghIp phaf frIn df nuoc. 13. Hay frnh bay nhung muc fIu va phuong huong co ban cua fhoI ky qua d In chu nghIa xa hI o VIf Nam Ia g7 - VIf Nam fIn In chu nghIa xa hI bo qua ch d fu ban chu H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 31 hffp://obooks.vdcmodIa.com nghIa, fu mf xa hI vn Ia fhuc da nua phong kIn, Iuc Iuong san xuf phaf frIn rf fhp nu khng duoc nhanh chong khac phuc so kho duI kp frnh d chung fhm chi d b fuf hu. f nuoc fraI qua hang chuc nam chIn franh fan pha nang n. Nhung fan du cua chu nghIa fhuc dn, phong kIn con nhIu. Chu nghIa xa hI fh gIoI dang Im vao cuc khung hoang nghIm frong. Trong khI fhuc dy xy dung va phaf frIn kInh f fhoo co ch fh fruong, fang cuong gIao Iuu va hI nhp voI kInh f khu vuc va fh gIoI fh IaI d phong nguy co dI ch ch fhoo con duong fu ban chu nghIa va nhung f nan fham nhung, fha hoa, bIn chf gan IIn voI maf fraI cua co ch fh fruong. Khng nhung fh cac fh Iuc fhu dch IaI fhuong xuyn fm cach pha hoaI ch d xa hI chu nghIa va nn dc Ip cua nhn dn fa. ang nhIu fhu doan frong do co fhu doan dIn bIn hoa bnh. o Ia nhung kho khan Ion. - Song, chung fa cung co nhung fhun IoI co ban. Chinh quyn nhn dn ngay cang duoc cung c va fang cuong. Ch d chinh fr n dnh. n fc fa anh hung va sang fao. Cuc cach mang khoa hoc va cng ngh hIn daI cung voI xu fh quc f hoa doI sng kInh f fh gIoI dang fao ra fhoI co fo Ion cho dn fc fa phaf frIn. - Muc fIu fng quaf phaI daf foI khI kf fhuc fhoI ky qua d Ia "xy dung xong v co ban nhung co so kInh f cua chu nghIa xa hI, voI kIn fruc fhuong fng v chinh fr va fu fuong, van hoa phu hop, Iam cho df nuoc fa fro fhanh mf nuoc xa hI chu nghIa phn vInh". - Qua d In chu nghIa xa hI o nuoc fa Ia qua frnh Iu daI, qua nhIu chang duong. Muc fIu cua chang duong du Ia: "Thng qua dI moI foan dIn, xa hI daf foI frang fhaI n dnh vung chac, fao fh phaf frIn nhanh o chang sau. fhuc hIn muc fIu dn gIau, nuoc manh, fhoo con duong xa hI chu nghIa, dIu quan frong nhf Ia phaI caI bIn can ban fnh frang kInh f - xa hI kom phaf frIn, chIn fhang nhung Iuc Iuong PTS. NGUYN VN DNG 32 hffp://obooks.vdcmodIa.com can fro vIc fhuc hIn muc fIu do, fruoc hf Ia cac fh Iuc fhu dch chng dc Ip dn fc va chu nghIa xa hI. - Phuong huong co ban d daf foI muc fIu fng quaf noI frn Ia: Mf Ia, xy dung nha nuoc phap quyn xa hI chu nghIa, nha nuoc cua dn, do dn va v dn, Iy IIn mInh gIaI cp cng nhn voI gIaI cp nng dn va fng Iop fri fhuc Iam nn fang, do ang cng san Ianh dao, fhuc hIn dy du quyn dn chu cua nhn dn, gIu nghIm ky cuong xa hI, chuyn chinh voI moI hanh dng xm pham IoI ich cua T quc va nhn dn. HaI Ia, phaf frIn Iuc Iuo ng san xuf, cng nghIp hoa df nuoc fhoo huong hIn daI, gan IIn voI phaf frIn mf nn nng nghIp foan dIn Ia nhIm vu frung fm, nham fung buoc xy dung co so vf chf - ky fhuf cua chu nghIa xa hI, khng ngung nng cao nang suf Iao dng xa hI va caI fhIn doI sng nhn dn. a Ia, phu hop voI su phaf frIn cua Iuc Iuong san xuf fhIf Ip fung buoc quan h san xuf xa hI chu nghIa fu fhp dn cao, voI su da dang v hnh fhuc so huu. Phaf frIn nn kInh f hang hoa nhIu fhanh phn, fhoo dnh huong xa hI chu nghIa, v n hanh fhoo co ch fh fruong, co su quan Iy cua Nha nuoc. n Ia, fIn hanh cach mang xa hI chu nghIa frn IInh vuc fu fuong va van hoa, Iam cho fh gIoI quan Mac - InIn, fu fuong va dao duc H Chi MInh gIu v fri chI dao frong doI sng fInh fhn cua nhn dn, k fhua va phaf huy fruyn fhng van hoa ff dop cua ff ca cac dn fc frong nuoc, fIp fhu nhung fInh hoa van hoa nhn IoaI, xy dung mf xa hI dn chu, van mInh v IoI ich chn chinh va phm gIa con nguoI voI frnh d frI fhuc, dao duc, fh Iuc va fhm my ngay cang cao. Nam Ia, fhuc hIn chinh sach daI doan kf dn fc, cung c va mo rng maf frn fhng nhf, fp hop moI Iuc Iuong phn du v su nghIp dn gIau, nuoc manh. Thuc hIn chinh sach dI ngoaI hoa H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 33 hffp://obooks.vdcmodIa.com bnh hop fac huu ngh dI voI ff ca cac nuoc, frung fhanh voI chu nghIa quc f cua gIaI cp cng nhn. Sau Ia, xy dung chu nghIa xa hI va bao v T quc Ia haI nhIm vu chIn Iuoc cua cach mang VIf Nam. ay Ia, xy dung ang frong sach, vung manh v chinh fr, fu fuong va f chuc ngang fm nhIm vu, bao dam cho ang Iam fron frach nhIm Ianh dao su nghIp dI moI fhang IoI. 14. H fhng chinh fr xa hI chu nghIa Ia g7 an chf cua h fhng do7 a) Thoo nghIa hop, h fhng chinh fr Ia cac f chuc chinh fr xa hI nhu cac dang chinh fr, nha nuoc, cac f chuc xa hI - chinh fr khac, cac phong frao xa hI - chinh fr co mI IIn h fruc fIp hay gIan fIp voI quyn Iuc chinh fr. - H fhng chinh fr xa hI chu nghIa Ia mf co cu xa hI bao gm ang cng san, nha nuoc, cac doan fh va cac f chuc xa hI - chinh fr hoaf dng duoI su Ianh dao cua ang cng san, nham fhuc hIn quyn Iuc cua nhn dn d xy dung chu nghIa xa hI. - H fhng chinh fr xa hI chu nghIa baf du duoc hnh fhanh ngay sau fhang IoI cua cach mang xa hI chu nghIa va no dn dn phaf frIn, hoan fhIn frn co so hnh fhanh va phaf frIn phuong fhuc san xuf xa hI chu nghIa. - H fhng chinh fr xa hI chu nghIa Ia khaI nIm rng hon "h fhng chuyn chinh v san". H fhng chuyn chinh v san chI bao gm nhung f chuc co ban nhf cua h fhng chinh fr xa hI chu nghIa. b) an chf cua mf h fhng chinh fr duoc quy dnh boI haI yu f co ban nhf Ia: quan h san xuf nao dac frung cho xa hI va gIaI cp nao Ia gIaI cp cm quyn. - Trong chu nghIa xa hI, quan b san xuf xa hI chu nghIa dong vaI fro chu dao va gIaI cp cng nhn Ia gIaI cp cm quyn. Iu do PTS. NGUYN VN DNG 34 hffp://obooks.vdcmodIa.com quy dnh ban chf cua h fhng chinh fr xa hI chu nghIa va ban chf do fh hIn frn nhung maf chu yu nhu sau: Mf Ia, ban chf gIaI cp cua h fhng chinh fr xa hI chu nghIa fh hIn ban chf cua gIaI cp cng nhn. HaI Ia, ban chf dn chu cua h fhng chinh fr xa hI chu nghIa Ia su fhng fr cua da s nhn dn Iao dng dI voI fhIu s boc If. a Ia, ban chf fhng nhf, khng dI khang cua h fhng chinh fr xa hI chu nghIa co co so Ia ch d cng huu xa hI chu nghIa v fu IIu san xuf chu yu va su fhng nhf v IoI ich co ban cua da s nhn dn Iao dng. - VoI ban chf do, h fhng chinh fr xa hI chu nghIa Ia buoc qua d chinh fr fIn foI xa hI cng san chu nghIa hoan foan. 15. Cac f chuc chinh fr frong h fhng chinh fr xa hI chu nghIa co vaI fro nhu fh nao7 Trong cac nuoc khac nhau, cac f chuc chinh fr fham gIa vao h fhng chinh fr xa hI chu nghIa cung khac nhau. Cac f chuc chinh fr chu yu frong h fhng chinh fr xa hI chu nghIa Ia: ang cng san, nha nuoc va cac f chuc xa hI - chinh fr khac. - ang cng san Ia mf b phn cua h fhng chinh fr nhung IaI Ia haf nhn Ianh dao cua foan h fhng chinh fr. VaI fro Ianh dao cua ang cng san fh hIn frn cac maf chu yu Ia: + ra cuong IInh, duong II, chIn Iuoc, chinh sach va f chuc fhuc hIn. + ang fhuc hIn su Ianh dao fhng qua nha nuoc va cac doan fh, fhng qua hoaf dng cua cac dang vIn. - Nha nuoc Ia co quan quyn Iuc, fhuc hIn quyn Iuc cua nhn dn. o Ia nha nuoc cua dn, do dn, v dn, do ang cng san Ianh dao. + Thng qua nha nuoc ma ang cng san fhuc hIn duoc su Ianh H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 35 hffp://obooks.vdcmodIa.com dao dI voI foan xa hI. + Nha nuoc Ia co quan quan Iy xa hI bang HIn phap va phap Iuf; no chu su gIam saf cua cac doan fh, cac f chuc qun chung. + Nha nuoc xa hI chu nghIa fhuc hIn haI chuc nang co ban: dI nI va dI ngoaI. Nha nuoc xa hI chu nghIa fp frung va fhng nhf cac quyn Iuc nhung co su phn cng ro rang cac quyn Ip phap, hanh phap va fu phap. - Cac f chuc xa hI - chinh fr cua qun chung hoaf dng fhoo nguyn fac fu nguyn, fu quan, fuy fhoo nhung dac dIm khac nhau v gIoI, Iua fuI, ngh nghIp + Cac f chuc nay fao nn co so chinh fr - xa hI cua nha nuoc va gop phn fang cuong vaI fro Ianh dao cua ang cng san dI voI qun chung. + Cac f chuc nay co hnh fhuc, phuong fhuc cng fac rf da dang. Co ch hoaf dng cua h fhng chinh fr xa hI chu nghIa Ia: ang Ianh dao foan dIn h fhng chinh fr nhn dn Iao dng fhuc hIn quyn Iam chu bang nha nuoc va cac f chuc chinh fr - xa hI cua mnh. 16. u Ia su khac nhau v chf gIu a h fhng chinh fr xa hI chu nghIa voI h fhng chinh fr fn faI frong cac xa hI fruoc do7 Su ra doI cua ch d xa hI chu nghIa va h fhng chinh fr xa hI chu nghIa danh du su fhay dI fo Ion frong fIn frnh phaf frIn cua xa hI IoaI nguoI. - Cac ch d xa hI fruoc - fu ch d chIm huu n I dn phong kIn va fu ban chu nghIa, fuy Ia cac ch d xa hI rf khac nhau v muc d va frnh d phaf frIn, Ia nhung nc fhang khac nhau cua fIn b xa hI, nhung du co chung mf ban chf Ia duy fr ch d ap buc, boc If cua mf fhIu s dI voI da s. V ban chf kInh f, nhung ch d xa hI nay Ia nhung hnh fhaI Ich su khac nhau cua PTS. NGUYN VN DNG 36 hffp://obooks.vdcmodIa.com ch d chIm huu fu nhn v fu IIu san xuf cua xa hI. oc If v kInh f va n dch v chinh fr, van hoa, fInh fhn Ia h qua ff yu phaf sInh fu can nguyn kInh f. No bIu hIn fhanh mu fhun dI khang frong cac quan h gIaI cp cua xa hI. o do h fhng chinh fr frong cac xa hI nay vn dng frong finh dI Ip va phn cuc. Quyn Iuc kInh f va chinh fr cua gIaI cp fhng fr duoc fhuc hIn frn co so xung df va IoaI fru quyn Iuc cua da s nguoI Iao dng. Trong mf s fruong hop va o nhung fhoI dIm nhf dnh, nu xa hI daf duoc mf s fIn b nao do v quyn IoI co y nghIa dI voI nhn dn fh dIu do chu yu Ia kf qua du franh cua qun chung dom IaI. Cuc du franh v dn chu, v hoa bnh va cac muc fIu khac cua gIaI cp cng nhn va nhn dn Iao dng frong xa hI fu ban buc gIaI cp fu san phaI co nhung nhuong b, dIu chInh frong chinh sach va phap Iuf Ia mf vi du fIu bIu. Tuy vy, v co ban, nhung quyn IoI va IoI ich cua nhn dn frong cac ch d xa hI fruoc dy du da b caf xon va hnh fhuc hoa. o chinh Ia han ch ph bIn cua ff ca cac ch d xa hI fruoc chu nghIa xa hI, khI ma nhn dn chua fro fhanh chu fh quyn Iuc xa hI. - Su ra doI cua ch d xa hI chu nghIa da mo ra kha nang khac phuc frIf d nhung han ch do bang cach xoa bo fnh frang boc If va ap buc dua frn ch d chIm huu fu nhn v fu IIu san xuf, xac Ip ch d cng huu. o Ia fIn d kInh f dam bao cho qun chung Iao dng nam Iy quy n Iuc xa hI, fhuc hIn muc fIu gIaI phong nguoI Iao dng Iam cho ho fro fhanh nguoI chu fhuc su cua xa hI xa hI chu nghIa. Tuy nhIn, su phaf sInh va hoan fhIn cua cac quan h kInh f, cac quan h xa hI mang finh chf xa hI chu nghIa dIn ra frong qua frnh Ich su Iu daI cho nn frong mf fhoI gIan nhf dnh, h fhng chinh fr xa hI chu nghIa chua bc I dy du ban chf cua no, fhm chi con bc I nhung maf non yu fraI voI ban chf vn co cua no. H fhng chinh fr xa hI chu nghIa fuy H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 37 hffp://obooks.vdcmodIa.com duoc hnh fhanh ngay sau fhang IoI cua cuc cach mang chinh fr cua gIaI cp cng nhn, nham xac Ip vaI fro Ianh dao cua dang cng san, nhung no chI duoc hoan fhIn dn frong qua frnh xy dung chu nghIa xa hI. Tu phn fich su khac nhau v chf cua h fhng chinh fr xa hI chu nghIa voI cac h fhng chinh fr fn faI frong cac xa hI fruoc do, chung fa co fh ruf ra my nhn xof: - H fhng chinh fr xa hI chu nghIa chI co fh phaf huy duoc suc manh cua mnh frn co so fang cuong su Ianh dao cua dang va hoaf dng cua ff ca cac fhanh f, cac f chu c frong h fhng fhoo nhung chuc nang dac fhu cua no, nham mf muc dich chung v IoI ich cua gIaI cp cng nhn va cung v IoI ich chung cua xa hI. - am bao quyn dn chu va Iam chu cua nhn dn Iao dng, fIn foI nn dn chu xa hI chu nghIa phaf frIn va hoan fhIn no v moI maf Ia muc fIu fruc fIp cua h fhng chinh fr xa hI chu nghIa. - H fhng chinh fr xa hI phaI duoc xy dung va fhuong xuyn dI moI bao dam hoaf dng co hIu qua, co kha nang dIu chInh va fu dIu chInh d khac phuc su fr fr va nhung nhuoc dIm khng dang co, phaf huy ban chf ff dop vn co cua no. 17. Th nao Ia dn chu va dn chu xa hI chu nghIa7 an chf dn chu xa hI chu nghIa Ia g7 a) n chu - n chu, fruoc hf, Ia mf pham fru chinh fr IIn quan dn quyn Iuc cua nhn dn, quyn fu do va bnh dang cua cng dn. |n chu, fhoo fIng Hy Iap, gm haI fu ghop IaI: domos - nhn dn va krafos - suc manh, quyn Iuc). - n chu voI fu cach Ia ch d nha nuoc, Ia san phm cua quan h gIaI cp va du franh gIaI cp, phan anh ban chf cua gIaI cp cm quyn va b quy dnh boI quan h san xuf dac frung cho xa hI do. Vn d dn chu bao gIo cung duoc daf ra Ia: dn chu voI gIaI cp nao, PTS. NGUYN VN DNG 38 hffp://obooks.vdcmodIa.com fng Iop nao va chuyn chinh voI aI, voI gIaI cp nao. - NhIu fhanh qua dn chu ma nhn IoaI daf duoc fro fhanh nhung gIa fr nhn van chung cua qua frnh gIaI phong con nguoI va fIn b xa hI. o Ia nhung nI dung chu yu cua khaI nIm "dn chu" o gIac d cua mn hoc. b) n chu xa hI chu nghIa - n chu xa hI chu nghIa ra doI nhu Ia kf qua ff yu cua Ich su du franh Iu daI cua nhn dn Iaodng v su nghIp gIaI phong foan fh nhn dn Iao dng. In du fIn frong Ich su, nn dn chu cho daI da s nhn dn Iao dng da duoc hnh fhanh. - n chu xa hI chu nghIa Ia nn dn chu ma frong do moI quyn Iuc fhuc v nhn dn, fruoc hf Ia nhn dn Iao dng: xa hI duoc quan Iy boI nhn dn va v nhn dn fhng qua nha nuoc xa hI chu nghIa do chinh nhn dn Ip ra; moI nguoI du duoc bao dam frn fhuc f quyn fu do, bnh dang va cac quyn co ban khac. c) an chf cua dn chu xa hI chu nghIa an chf cua dn chu xa hI chu nghIa fh hIn frn cac khia canh sau: - n chu xa hI chu nghIa Ia ch d dn chu rng raI nhf frong Ich su nhung no vn Ia nn dn chu mang finh gIaI cp - do Ia finh gIaI cp cng nhn, dn chu dI dI voI fp frung, voI ky cuong, ky Iuf, frach nhIm cua cng dn fruoc phap Iuf. - n chu xa hI chu nghIa co co so kInh f - xa hI bao dam, frong do ch d so huu cng cng v fu IIu san xuf dam bao su fhng nhf IoI ich co ban gIua cac gIaI cp, fng Iop, ca nhn voI xa hI. Trong cac IInh vuc cua dn chu xa hI chu nghIa fh dn chu frong IInh vuc kInh f co y nghIa co ban. - n chu xa hI chu nghIa phaf huy cao d finh fu gIac va nang H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 39 hffp://obooks.vdcmodIa.com Iuc sang fao cua qun chung frong su nghIp xy dung chu nghIa xa hI va bao v T quc. n chu xa hI chu nghIa khng dng nhf voI co ch chinh fr da nguyn, da dang dI Ip: ch d mf dang hay nhIu dang Ia san phm cua nhung dIu kIn Ich su cu fh cua fung nuoc. 18. NI dung dI moI h fhng chinh fr va dn chu xa hI o nuoc fa frong gIaI doan hIn nay Ia g7 a) I moI h fhng chinh fr va dn chu hoa doI sng xa hI Ia mf frong nhung nI dung quan frong cua Cuong IInh xy dung df nuoc frong fhoI ky qua d o nuoc fa. fhu c hIn dI moI h fhng chinh fr va dn chu hoa doI sng xa hI cn chu y nhung vn d sau dy: - Cng cuc dI moI o nuoc fa noI chung va dI moI h fhng chinh fr noI rIng dIn ra frong bI canh quc f v cung phuc fap. - I moI h fhng chinh fr o nuoc fa Ia mf yu cu khach quan. Nhung dI moI h fhng chinh fr o nuoc fa khng phaI Ia fhay dI ch d chinh fr, Ia phu nhn nhung nguyn Iy macxif v h fhng chinh fr, Ia chay fhoo co ch chinh fr fu san. I moI h fhng chinh fr phaI dam bao fhn frong, fung buoc vung chac, khng gy rI Ioan va fn haI dn ch d xa hI chu nghIa. I moI h fhng chinh fr phaI frn co so dI moI co hIu qua v kInh f, gop phn fich cuc n dnh doI sng chinh fr - xa hI. I moI h fhng chinh fr Ia dI moI nI dung, phuong phap hoaf dng cua cac b phn hop fhanh; Ia dI moI f chuc, can b; Ia xac Ip va phn dnh hop Iy chuc nang, nhIm vu, mI quan h gIua dang, nha nuoc, cac doan fh nhn dn, dI moI phuong fhuc Ianh dao cua ang dI voI nha nuoc va cac f chuc qun chung, dI voI moI hoaf dng xa hI nham daf hIu qua ff nhf, nhIu nhf. b) Nhung nhIm vu cu fh cn fhuc hIn d dI moI h fhng chinh fr va dn chu hoa o nuoc fa hIn nay Ia: PTS. NGUYN VN DNG 40 hffp://obooks.vdcmodIa.com - PhaI f chuc, xy dung haf nhn Ianh dao cua h fhng chinh fr o nuoc fa ngang fm voI nhIm vu moI. ang phaI fu dI moI, nng cao frnh d fri fu, frnh d Ianh dao va nang Iuc f chuc cua mnh. - Xy dung va kIn foan b may nha nuoc Iam cho nha nuoc fhuc su Ia cng cu quyn Iuc cua nhn dn, bao dam Nha nuoc Ia cua dn, do dn, v dn. - Maf frn T quc va cac doan fh nhn dn cn duoc dI moI f chuc va phuong fhuc hoaf dng d fhuc su gop phn fhuc hI n dn chu va dI moI doI sng xa hI, cham Io va bao v IoI ich chinh dang cua nhn dn, fham gIa cac cng vIc quan Iy nha nuoc, quan Iy xa hI, gIu vung va fang cuong mI IIn h gIua ang va cac f chuc, cac doan fh nhn dn. - Iam cho foan ang, foan dn nhf Ia nhung can b Ianh dao, can b quan Iy cac cp hIu va fhuc hIn dung np sInh hoaf dn chu. Xy dung n np, quy fac sInh hoaf dn chu nham mo rng quyn Iam chu cua moI cng dn, gIaI quyf dung dan mI quan h gIua dn chu va fp frung, dn chu voI phap ch, ky cuong, chng khuynh huong fu do fuy fIn, v chinh phu, cuc b, ban v. Tom IaI, dI moI h fhng chinh fr o nuoc fa Ia nham xy dung va phaf huy nn dn chu xa hI chu nghIa, nng cao vaI fro Ianh dao cua ang, fang cuong hIu Iuc quan Iy cua Nha nuoc, phaf huy quyn Iam chu va nang Iuc sang fao cua nhn dn. Muc fIu co ban nhf cua dI moI h fhng chinh fr va fang cuong dn chu Ia o ch fao ra dng Iuc fng hop cho su nghIp xy dung df nuoc frong fhoI ky qua d In chu nghIa xa hI. H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 41 hffp://obooks.vdcmodIa.com 19. Th nao Ia co cu gIaI cp cua xa hI va v fri cua no7 Xu huong phaf frIn cua co cu gIaI cp frong fhoI ky qua d In chu nghIa xa hI o nuoc fa Ia g7 a) Co cu gIaI cp cua xa hI Ia co cu xa hI bao gm cac gIaI cp, fng Iop duoc hnh fhanh frong qua frnh Ich su va mI quan h gIua cac gIaI cp, fng Iop do frong moI IInh vuc cua doI sng xa hI. + Co cu kInh f cua mf xa hI nhf dnh quyf dnh co cu gIaI cp cua xa hI do. + Co cu gIaI cp co finh dc Ip fuong dI, do do su bIn dI cua no khng phaI bao gIo cung dng nhf voI nhung bIn dI frong co cu kInh f. + Cn co quan dIm Ich su - cu fh khI xom xof vn d co cu gIaI cp. b) Trong co cu xa hI fh co cu gIaI cp, fuc Ia h fhng cac gIaI cp, cac fng Iop va cac mI quan h gIua chung, co v fri quan frong nhf v: - Thoo InIn, caI chu yu frong su phn chIa xa hI Ia "su phn chIa gIaI cp". - Co cu gIaI cp IIn quan fruc fIp dn quan h so huu v fu IIu san xuf, dn da v xa hI cua mI nguoI, quy dnh fruc fIp cac quan h xa hI, chinh fr, kInh f phap Iy, dao duc v.v.. Ia yu f dac frung cho su khac nhau v chf gIua xa hI nay voI xa hI khac, Ia cf IoI cua foan b f chuc xa hI. - Quan h gIaI cp bao gIo cung mang finh chf chinh fr, fuc Ia no phan anh mI quan h IoI ich khac nhau cua cac gIaI cp, cac Iuc Iuong xa hI. c) O nuoc fa frong fhoI ky qua d In chu nghIa xa hI, nn kInh f hang hoa nhIu fhanh phn dang vn dng fhoo dnh huong dI In chu nghIa xa hI nn cac gIaI cp, cac fng Iop phaf frIn da dang va phuc fap. Su n dnh dn cua kInh f - xa hI so fao dIu kIn cho PTS. NGUYN VN DNG 42 hffp://obooks.vdcmodIa.com vIc fung buoc hnh fhanh co cu gIaI cp frong fhoI ky qua d. n gIaI doan cuI cua fhoI ky qua d, cac gIaI cp, cac fng Iop so xich IaI gn nhau hon, IIn mInh voI nhau chaf cho va n dnh hon, frong do, IIn mInh cua gIaI cp cng nhn voI gIaI cp nng dn va fng Iop fri fhuc so Ia nn fang xa hI cua nha nuoc xa hI chu nghIa. - CIaI cp cng nhn ngay cang phaf frIn da dang ca v s Iuong va chf Iuong. Su phaf frIn da dang cua no Ia do finh chf cua nn kInh f san xuf hang hoa nhIu fhanh phn dang fham gIa vao qua frnh quc f hoa. Tuy hIn nay, v s Iuo ng chua nhIu va chf Iuong cung con han ch, nhung da v xa hI cua gIaI cp cng nhn ngay cang quan frong, Ia Iuc Iuong fIn phong Ianh dao dI voI foan xa hI frong su nghIp xy dung chu nghIa xa hI. - CIaI cp nng dn ngay cang gIam dI mf cach fuong dI frong co cu xa hI ngh nghIp, nhung v fri cua ho frong doI sng xa hI rf quan frong, ho Ia nguoI ban dng mInh chIn Iuoc cua gIaI cp cng nhn frong cach mang xa hI chu nghIa. - Tng Iop fri fhuc ngay cang co v fri quan frong frong co cu gIaI cp va cac fng Iop xa hI. Su phaf frIn ngay cang manh mo cua cuc cach mang khoa hoc va cng ngh doI hoI fng Iop fri fhuc fham gIa ngay cang nhIu vao qua frnh san xuf cua xa hI, v vy, ho phaI IIn mInh chaf cho voI cac gIaI cp co ban cua xa hI. - Cac gIaI cp va cac fng Iop khac fuy fhoo da v kInh f - xa hI cua ho ma bIn dI frong qua frnh xy dung chu nghIa xa hI fhoo xu huong han ch dn nhung maf fIu cuc cua ho va phaf huy ma f fich cuc phuc vu cho qua frnh xy dung df nuoc frong fhoI ky qua d. 20. Tinh ff yu, nI dung cua IIn mInh gIua gIaI cp cng nhn voI gIaI cp nng dn va fng Iop fri fhuc o VIf Nam frong gIaI doan hIn nay Ia g7 a) Tinh ff yu cua IIn mInh cng nhn - nng dn - fri fhuc. fhuc hIn fhanh cng su mnh Ich su cua mnh, gIaI cp cng H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 43 hffp://obooks.vdcmodIa.com nhn phaI fhuc hIn duong II IIn mInh gIaI cp. V vy, IIn mInh gIaI cp Ia vn d co y nghIa chIn Iuoc dI voI foan b fIn frnh cach mang cua gIaI cp cng nhn. Trong du franh cach mang, cung voI vIc xac dnh muc fIu dung dan fh vIc fp hop va mo rng Iuc Iuong cach mang co y nghIa cuc ky quan frong. o vy, frong IIn mInh cach mang fh khng chI co IIn mInh gIaI cp ma con IIn mInh xa hI, nham doan kf cac gIaI cp, cac fng Iop, cac ca nhn dI fhoo gIaI cp cng nhn. Trong gIaI doan hIn nay, ang fa nu In khng chI IIn mInh cng - nng ma con IIn mInh gIua gIaI cp cng nhn voI gIaI cp nng dn va fng Iop fri fhuc. So dI nhu vy Ia v: - Trong qua frnh cach mang o nuoc fa, vIc mo rng khI IIn mInh, dac bIf khI cach mang cang Ion manh, da duoc ang fa fng kf fhanh baI hoc co y nghIa Ich su. IIn mInh cng - nng - fri fhuc dam bao gIu vung vaI fro Ianh dao cua ang, dng fhoI vIc mo rng IIn mInh cach mang so gop phn Iam cho Iuc Iuong chu yu cua cach mang duoc fang cuong va cung c. - V fri, vaI fro cua fng Iop fri fhuc dI voI su phaf frIn cua xa hI ngay cang fo Ion. Cung voI su fruong fhanh cua gIaI cp cng nhn va nng dn frong co cu gIaI cp, fng Iop fri fhuc ngay cang phaf frIn v s Iuong va chf Iuong va gan bo mf fhIf voI gIaI cp cng nhn va nng dn. I ngu fri fhuc co co cu nganh ngh rf da dang, co frI fhuc khoa hoc frn ff ca cac IInh vuc va voI hnh fhuc Iao dng dac fhu: Iao dng fri oc, Iao dng sang fao. V vy ho Ia mf fhanh f quan frong frong co cu xa hI o nuoc fa. - Ngay nay, frong cuc cach mang khoa hoc va cng ngh, gIaI cp cng nhn, nng dn khng fh fhuc hIn duoc muc fIu cach mang cua mnh nu khng co dI ngu fri fhuc va ban fhn gIaI cp cng nhn va nng dn khng dn dn duoc fri fhuc hoa; maf khac, fng Iop fri fhuc chI co fh co dIu kIn phaf huy kha nang cua mnh khI ho phuc vu dac Iuc cho su nghIp cach mang cua gIaI PTS. NGUYN VN DNG 44 hffp://obooks.vdcmodIa.com cp cng nhn va nng dn dac bIf Ia su nghIp cng nghIp hoa, hIn daI hoa, dng fhoI co du dIu kIn vf chf d fhuc hIn uoc mo cua mnh. b) NI dung IIn mInh cng nhn - nng dn - fri fhuc IIn mInh cng - nng - fri fhuc Ia khI IIn mInh foan dIn frn ff ca cac IInh vuc cua doI sng xa hI. Cu fh Ia: - Trn IInh vuc chinh fr KhI IIn mInh cng nhn - nng dn - fri fhuc Ia co so vung chac cho khI daI doan kf dn fc, fao nn suc manh moI frong su nghIp xy dung va bao v T quc xa hI chu nghIa. IIn mInh frn IInh vuc chinh fr fh hIn fp frung nhf o nha nuoc cua gIaI cp cng nhn, IIn mInh nay nham gIu vung vaI fro Ianh dao cua gIaI cp cng nhn phaf huy cao d suc manh Iam chu cua nhn dn Iao dng ma nong cf Ia cng nhn, nng dn va fng Iop fri fhuc. - Trn IInh vuc kInh f + IIn mInh frn IInh vuc kInh f nham phaf huy cao d nhf kha nang cua cac gIaI cp, cac fng Iop frong IInh vuc san xuf cua caI vf chf cho xa hI. CIaI cp cng nhn va nng dn Ia nhung gIaI cp fruc fIp san xuf ra cua caI vf chf cho xa hI, bao dam dIu kIn vf chf cho cac fng Iop xa hI khac hoaf dng ngh nghIp cua mnh. Tng Iop fri fhuc Ia nguoI dom IaI nhung frI fhuc, fhanh fuu cua khoa hoc cho cac IInh vuc san xuf vf chf cung nhu fInh fhn cua xa hI. + cung c khI IIn mInh cng - nng - fri fhuc frn IInh vuc kInh f cn co chinh sach gIaI quyf fhoa dang IoI ich cua cac gIaI cp va fng Iop frong xa hI. + IIn mInh v kInh f con Ia co so d fhuc hIn IIn mInh frn cac IInh vuc khac. No co y nghIa quyf dnh cho su fhang IoI cua chu nghIa xa hI. H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 45 hffp://obooks.vdcmodIa.com - Trn IInh vuc van hoa - xa hI. IIn mInh frn IInh vuc nay nham xy dung mf nn van hoa va cac chun muc xa hI frn Ip fruong cua gIaI cp cng nhn, kf hop haI hoa ban sac dn fc voI finh fIn fIn va hIn daI. Trn IInh vuc van hoa - xa hI, fri fhuc co vaI fro fruc fIp frong vIc nng cao dn fri cho nhn dn Iao dng, fruoc hf Ia gIaI cp cng nhn va nng dn; dom IaI cho nguoI Iao dng nhung gIa fr cua van hoa fruyn fhng va fInh hoa van hoa fh gIoI. Tom IaI, IIn mInh gIua gIaI cp cng nhn voI gIaI cp nng dn va fng Iop fri fhuc vua Ia nguyn fac, vua Ia vn d co y nghIa chIn Iuoc frong duong II xy dung df nuoc va ba o v T quc xa hI chu nghIa o nuoc fa. 21. Cuong IInh v vn d dn fc cua chu nghIa Mac - InIn co nI dung g7 Phuong huong co ban d cung c va fang cuong khI daI doan kf dn fc o nuoc fa frong gIaI doan hIn nay Ia g7 a) NI dung cuong IInh cua chu nghIa Mac InIn v vn d dn fc. ua frn nhung quan dIm Mac-xif v vn d dn fc, dua frn su phn fich haI xu huong Ich su cua phong frao dn fc gan IIn voI qua frnh phaf frIn cua chu nghIa fu ban va dua vao su fng kf kInh nghIm cua phong frao cach mang fh gIoI va cach mang Nga frong vIc gIaI quyf vn d dn fc. InIn da dua ra cuong IInh dn fc voI nhung nI dung sau: - Cac dn fc hoan foan bnh dang + Cac dn fc hoan foan bnh dang co nghIa Ia cac dn fc du Ion hay nho |k ca b fc va chung fc), khng phn bIf frnh d phaf frIn cao hay fhp, du co nghIa vu va quyn IoI ngang nhau, khng mf dn fc nao duoc gIu dac quyn, dac IoI v da v kInh f, chinh fr, van hoa v.v., frong quan h xa hI cung nhu frong quan h quc f, khng mf dn fc nao co quyn dI ap buc, boc If dn fc khac. PTS. NGUYN VN DNG 46 hffp://obooks.vdcmodIa.com + y Ia quyn fhIng IIng cua cac dn fc, Ia muc fIu phn du cua cac dn fc, Ia co so d fhuc hIn quyn dn fc fu quyf va xy dung mI quan h huu ngh, hop fac gIua cac dn fc. + Trong quc gIa co nhIu fhanh phn dn fc, quyn bnh dang gIua cac dn fc khng nhung Ia vn d y fhuc fu fuong, ma con phaI duoc phap Iuf bao v va duoc fh hIn sInh dng frong moI IInh vuc cua doI sng xa hI, frong do vIc phn du d khac phuc su chnh Ich v frnh d phaf frIn kInh f, van hoa co y nghIa co ban. - Cac dn fc duoc quy n fu quyf + Quyn dn fc fu quyf fruoc hf Ia quyn fu quyf v chinh fr, Ia quyn fu quyf dnh fhanh Ip mf quc gIa dn fc dc Ip, khng phu fhuc vao quc gIa dn fc khac. + Quyn dn fc fu quyf con Ia quyn fu nguyn IIn hIp voI dn fc khac fhanh mf IIn bang cac dn fc fhng nhf frn co so hoan foan bnh dang ca v nghIa vu va quyn IoI. + y cung Ia quyn co ban, fhIng IIng cua cac dn fc. Thuc chf cua quyn dn fc fu quyf Ia fhuc hIn quyn Iam chu cua mI dn fc dI voI vn mnh cua mnh; Ia gIaI phong cho cac nuoc fhuc da va phu fhuc khoI ach fhng fr cua chu nghIa fhuc dn. + Cn phaI dung vung frn Ip fruong cua gIaI cp cng nhn d xom xof va gIaI quyf vn d quyn dn fc fu quyf; frIf d ung h cac phong frao dn fc fIn b; kIn quyf du franh chng moI m muu, fhu doan IoI dung chIu baI "dn fc fu quyf" d can fhIp vao cng vIc nI b cua cac nuoc, gIup do cac fh Iuc phan dng va dn fc chu nghIa |svanh, hop hoI). - IIn hIp cng nhn ff ca cac dn fc + y Ia nI dung quan frong frong cuong IInh v vn d dn fc cua chu nghIa Ma c - InIn, phan anh su fhng nhf v ban chf cua phong frao du franh gIaI phong dn fc va gIaI phong gIaI cp. + oan kf, IIn hIp cng nhn cac dn fc IaI Ia co so bao dam H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 47 hffp://obooks.vdcmodIa.com cho su doan kf nhn dn Iao dng cac nuoc, cac dn fc frong cuc du franh gIaI phong gIaI cp gIaI phong dn fc. + IIn hIp cng nhn cac dn fc IaI khng chI Ia khu hIu chIn Iuoc, ma con Ia muc fIu phn du d gIaI cp, cng nhn fh gIoI co du suc manh hoan fhanh su mnh Ich su cua mnh. b) Phuong huong co ban d cung c va fang cuong khI daI doan kf dn fc o nuoc fa frong gIaI doan hIn nay. - ua frn quan dIm cua chu nghIa Mac - InIn v vn d dn fc va fu fuong H Chi MInh v cach mang gIaI phong dn fc, fu fhuc fIn Ich su du franh xy dung va bao v T quc cu a cac dn fc VIf Nam, ang va Nha nuoc fa ngay fu du fhanh Ip da coI vn d dn fc va xy dung khI doan kf dn fc co fm quan frong hang du, da coI vIc gIaI quyf dung dan vn d dn fc Ia mf nhIm vu co finh chf chIn Iuoc cua cach mang VIf Nam. - ua va o quan dI m cua chu nghIa Mac - InIn va fu fuo ng H Chi MInh coI v n d quan fro ng nhf frong chinh sach dn fc Ia doan kf dn f c va nng cao do I s ng nhn dn, nh f Ia dI vo I nhn dn vu ng dn f c fhIu s, xuf phaf fu nhIm vu c p ba ch cua su nghIp dI mo I hIn nay, a ng va Nha nuoc fa chu fruong fao ra mf quan h moI gIua cac dn fc frong dI u kI n pha f frI n kInh f hang hoa song song vo I vI c phaf huy fI m Iuc kInh f vung dn fc va bao fn vn quy van hoa , dac fhu dn fc va fruyn fhng doan kf cua cac dn fc VIf Nam. Cu fh Ia: + TIp fuc phaf huy fruyn fhng doan kf va du franh cach mang kIn cuong, dung cam cua cac dn fc nham cung c khI doan kf cac dn fc phuc vu muc fIu xy dung df nuoc gIau manh. + O cac vung dn fc fhIu s, phaf frIn mI quan h ff dop, gan bo gIua cac dn fc va nguoI fu noI khac dn frn fInh fhn PTS. NGUYN VN DNG 48 hffp://obooks.vdcmodIa.com doan kf, bnh dang, gIup do In nhau cung phaf frIn kInh f, van hoa, xa hI. + Tang cuong du fu cua nha nuoc kf hop voI fInh fhn fu Iuc fu cuong cua nhn dn cac dn fc nham phaf huy fh manh cua kInh f vung dn fc fhIu s, uu fIn n dnh doI sng dng bao cac dn fc vung cao, bIn gIoI. + Tn frong fnh cam, fm Iy, IoI ich, fruyn fhng ff, van hoa, ngn ngu, fp quan fin nguong cua dng bao cac dn fc, phaf frIn ban sac dn fc, finh da dang van hoa cua cac dn fc fhIu s. + Tang cuong bI duong va dao fao dI ngu can b dn fc fhIu s. o Ia nhung phuong huong co ban nham fang cuong, cung c khI daI doan kf dn fc o nuoc fa frong gIaI doan hIn nay. o cung Ia nhung phuong huong nham gIup cac dn fc fhIu s nhanh chong khac phuc nhung kho khan frong cuc sng, fIn kp frnh d van mInh chung cua cng dng dn fc VIf Nam. 22. u Ia ban chf, ngun gc va finh chf cua fn gIao7 Nhung quan dIm chI dao frong vIc gIaI quyf vn d fn gIao va nhIm vu cng fac fn gIao o nuoc fa frong gIaI doan hIn nay Ia g7 a) an chf, ngun gc va finh chf cua fn gIao - an chf cua fn gIao: fn gIao Ia mf hnh fhaI y fhuc xa hI ra doI rf som frong Ich su, no Ia su phan anh hu ao vao frong du oc con nguoI nhung suc manh o bn ngoaI chI phI cuc sng hang ngay cua ho. Su phan anh ma cac Iuc Iuong o fh gIan mang mau sac sIu fh gIan. - Ngun gc fn gIao. Tn gIao ra doI do cac ngun gc sau: + Ngun gc nhn fhuc: do kha nang nhn fhuc cua con nguoI dI voI moI hIn fuong |fu nhIn va xa hI) rf han ch nn ho phan anh saI Iac ban ch f cac hIn fuong y, dI dn fhn fhanh hoa no. + Ngun gc xa hI: do Ia do finh fu phaf cua cac mI quan h xa H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 49 hffp://obooks.vdcmodIa.com hI cua con nguoI va ch d ap buc boc If nguoI. Tn gIao ra doI con co ngun gc fm Iy: fm Iy so sf, yu duI, fhIu suc manh cua Iy fri fao ra nhung xuc cam fIu cuc, fao dIu kIn nay sInh y fhuc fn gIao. - Tinh chf cua fn gIao + Tinh Ich su: Tn gIao Ia mf pham fru co finh Ich su, nghIa Ia no ra doI va fn faI frong mf gIaI doan Ich su nhf dnh. o do no fn faI va so mf dI frn co so dIu kIn sInh hoaf vf chf da phaf frIn o frnh d nhf dnh cua xa hI. + Tinh chinh fr: Trong xa hI co gIaI cp dI khang, mf maf, Ia su phan khang fIu cuc cua qun chung b ap buc boc If: maf khac, fn gIao b cac gIaI cp fhng fr IoI dung, chung bIn fn gIao fhanh cng cu fhng fr ap buc, boc If va m hoac qun chung. + Tinh qun chung: Tn gIao fhm nhp vao qun chung nhn dn va II koo mf b phn khng nho nhn dn vao cac fn gIao, bIn fn gIao fhanh duc fIn, II sng va Io sng cua mf b phn dn cu, fro fhanh nhu cu gIaI phong, nhu cu hanh phuc cua mf s nguoI. b) Nhung quan dIm chI dao frong vIc gIaI quyf vn d fn gIao - Trong chu nghIa xa hI, m f xa hI moI fhoaf fhaI fu chu nghIa fu ban, nhung nguyn nhn nay sInh va fn faI cua fn gIao chua co fh khac phuc duoc nn vn con Iy do d fn gIao fn faI. Cu fh Ia: + Trnh d van hoa, khoa hoc, ky fhuf cua con nguoI chua cho phop con nguoI co fh nam duoc va ch ngu cac Iuc Iuong cua fu nhIn va xa hI fac dng fhuong xuyn foI cuc sng cua con nguoI. + Cuc du franh gIaI cp, du franh dn fc con fIp fuc va gay gaf: nhung fan du cua ch d cu vn con fn faI: cac fh Iuc phan dng Iun m muu khuyn khich nhung fan du Iac hu, IoI dung fn gIao d chng IaI chu nghIa xa hI, dI nguoc IaI IoI ich cua nhn dn PTS. NGUYN VN DNG 50 hffp://obooks.vdcmodIa.com va cua dn fc. + Tn gIao Ia hnh fhaI y fhuc xa hI co finh chf bao fhu, do do, fn faI kha Iu ngay ca khI dIu kIn kInh f - xa hI da co nhIu bIn dI. - VIc gIaI quyf vn d fn gIao duoI chu nghIa xa hI cn quan frIf nhung quan dIm co ban sau: + Tn gIao va fin nguong con Ia nhu cu fInh fhn cua mf b phn qun chung nhn dn, do do, phaI fhuc su fn frong fu do fin nguong cua nhn dn, moI cng dn du bnh dang fruoc phap Iuf, fuyf dI khng xm pham dn fnh cam fn gIao cua cng dn, frung fr nhung ko dI If fn gIao d chng chu nghIa xa hI. Thuc hIn chinh sach doan kf dn fc, doan kf nhung nguoI fhoo hoac khng fhoo fn gIao nham fhuc hIn nhIm vu xy dung va bao v T quc. + Tn frong fu do fin nguong nhung kIn quyf baI fru, chng m fin d doan va chng cac Iuc Iuong IoI dung fn gIao, IoI dung m fin d doan d fuyn fruyn quan dIm fraI voI chu nghIa Mac - InIn. c) NhIm vu cng fac fn gIao o nuoc fa frong gIaI doan hIn nay - Khng ngung nng cao doI sng vf chf, fInh fhn va frnh d van hoa cua dng bao fhoo cac fn gIao. - Huong dn cac fn gIao hoaf dng fhoo dung HIn phap va phap Iuf, khuyn khich II sng "ff doI, dop dao", ung h va phaf huy nhung yu f fich cuc cua fn gIao frong dao duc va hanh vI huong fhIn, baI fru caI ac; xy dung khI daI doan kf dn fc, doan kf fn gIao. - Tang cuong canh gIac, kp fhoI chng IaI nhung m muu va hanh dng IoI dung fn gIao, chIa ro fn gIao, chIa ro khI daI doan kf dn fc. - Quan h quc f va dI ngoaI cua fn gIao phaI fhoo dung duong II va chinh sach dI ngoaI cua ang va Nha nuoc fa nham franh H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 51 hffp://obooks.vdcmodIa.com fhu cao nhf su gIup do cua ff ca cac nuoc, frn co so bnh dang, fn frong chu quyn va foan von Ianh fh dI voI qua frnh xy dung chu nghIa xa hI o nuoc fa. 23. CIa dnh co vaI fro nhu fh nao frong xa hI7 u Ia nhung chuc nang cua gIa dnh frong fhoI ky qua d In chu nghIa xa hI7 CIa dnh Ia f bao cua xa hI, Ia hnh fhuc cng dng xa hI du fIn cua con nguoI, frong do con nguoI gan bo voI nhau boI cac mI quan h hn nhn |vo chng) va huyf fhng |cha mo va con caI). a) CIa dnh co v fri va vaI fro rf quan frong dI voI su fn faI va phaf frIn cua xa hI. - f cu xa hI nao mun fn faI va phaf frIn du phaI cn dn haI IoaI san xuf: mf Ia, san xuf ra fhuc an, vf dung...va nhung cng cu cn fhIf d san xuf ra nhung fhu do; haI Ia, san xuf ra con nguoI d duy fr noI gIng va faI san xuf Iuc Iuong Iao dng cho xa hI. CIa dnh voI chuc nang faI fao ra con nguoI, faI fao ra suc Iao dng da fham gIa ngay fu du vao ca haI qua frnh san xuf do. - Su vn dng va phaf frIn cua moI xa hI, suy cho dn cung, Ia do su phaf frIn cua Iuc Iuong san xuf quyf dnh, frong do con nguoI Iao dng Ia Iuc Iuong san xuf dong vaI fro quyf dnh. CIa dnh voI chuc nang faI san xuf ra Iuc Iuong Iao dng cho xa hI, Ia caI nI nuI duong ca doI nguoI, Ia mI fruong quan frong gIao duc np sng va hnh fhanh nhn cach. V vy, gIa dnh co v fri va vaI fro quan frong dI voI su fn faI va phaf frIn cua xa hI. - Maf khac, hnh fhuc kf cu va finh chf cua gIa dnh cung Ia nhung nhn f fac dng dn su phaf frIn cua mI fhanh vIn frong gIa dnh, dn Iuc Iuong san xuf cua xa hI. o do, gIa dnh Ia mf nhn f fac dng quan frong dn su vn dng va phaf frIn cua xa hI. - Trong cac ch d xa hI khac nhau, v fri va vaI fro cua gIa dnh dI voI xa hI cung co su khac nhau. PTS. NGUYN VN DNG 52 hffp://obooks.vdcmodIa.com + uoI ch d chIm huu fu nhn v fu IIu san xuf, chuc nang quan frong cua gIa dnh Ia fich Iuy faI san va sInh ra nguoI fhua k faI san cua nguoI chu so huu |nguoI chng, nguoI cha). o vy, nof nI bf frong quan h gIa dnh frong cac ch d xa hI y Ia su bf bnh dang gIua vo va chng, gIua cha mo va cac con, gIua anh om voI nhau. Iu do da dn dn su ran nuf nhung mI quan h frong gIa dnh. Cung v vy ma nay sInh mu fhun gIua gIa dnh va xa hI, Iam han ch vaI fro cua gIa dnh dI voI su phaf frIn cua xa hI. + uoI ch xa hI chu nghIa bao gm ca fhoI ky qua d In chu nghIa xa hI, gIa dnh va cac mI quan h frong gIa dnh da co su fhay dI can ban: gIa dnh fhuc su Ia f bao cua xa hI va gan bo mf fhIf voI xa hI: moI nguoI frong gIa dnh du bnh dang, fn frong va fhuong yu nhau. Xa hI fhua nhn va bao v nhung quyn bnh dang do nham bao dam cho mI nguoI fu do va phaf frIn foan dIn. uoI chu nghIa xa hI, IoI ich cua mI nguoI, mI gIa dnh va xa hI Ia fhng nhf v co ban. Chu nghIa xa hI con fao ra nhung dIu kIn fhun Io I d mI gIa dnh hoan fhanh nhung nhIm vu dI voI xa hI, do vy da phaf huy duoc vaI fro fich cuc cua gIa dnh dI voI su phaf frIn cua xa hI. - VaI fro quan frong cua gIa dnh duoI chu nghIa xa hI con duoc fh hIn o nhung chuc nang cua no. b) Nhung chuc nang co ban cua gIa dnh frong fhoI ky qua d In chu nghIa xa hI: - Chuc nang faI san xuf ra con nguoI, faI fao va bao duong suc Iao dng cho xa hI. + y Ia chuc nang xa hI quan frong cua gIa dnh. Trong fhoI ky qua d In chu nghIa xa hI, vIc fhuc hIn chuc nang nay cua gIa dnh dIn ra fhoo huong ngay cang fang cuong su kf hop gIa dnh - xa hI fhoo su dnh huong cua xa hI nham bao dam cho mI gIa dnh co cuc sng m no, hanh phuc, fro om frong moI gIa dnh du H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 53 hffp://obooks.vdcmodIa.com duoc hoc hanh, va do do xa hI cung phaf frIn. + SInh do co k hoach dang Ia mf yu cu cua xa hI fa hIn nay, dng fhoI con Ia yu cu va fIn d d gIa dnh nuI duong con caI ngay cang ff hon. Thuc hIn ff vn d nay chinh Ia gIa dnh da dong gop mf phn quan frong Iam cho xa hI phaf frIn. + CIa dnh con Ia mI fruong fhun IoI nhf d f chuc nghI ngoI, gIaI fri bao dam faI fao, bao duong suc Iao dng xa hI cua cac fhanh vIn frong gIa dnh. + Cuc vn dng sInh do co k hoach va k hoach hoa gIa dnh o nuoc fa hIn nay chinh Ia nham gIup cho gIa dnh fhuc hIn ff chuc nang xa hI quan frong nay, dng fhoI co y nghIa quan frong dI voI su phaf frIn kInh f - xa hI. - Chuc nang kInh f. y cung Ia mf chuc nang quan frong cua gIa dnh frong fhoI ky qua d In chu nghIa xa hI. oI v fhuc hIn ff chuc nang nay, gIa dnh chang nhung co duoc nhung dIu kIn vf chf d f chuc ff doI sng, nuI day va gIao duc con caI ff hon, ma gIa dnh gop phn fo Ion vao su nghIp xy dung chu nghIa xa hI bang nhung vIc Iam cu fh. uoI ch d xa hI chu nghIa, ang, Nha nuoc rf quan fm dn vIc "xy dung gIa dnh m no, hoa fhun, fIn b". ap IaI su quan fm do, nhIu gIa dnh da fIn hanh cac hoaf dng san xuf, kInh doanh, dch vu d fang fhm ngun fhu nhp chinh dang cua gIa dnh va gop phn fhuc dy nn kInh f cua xa hI phaf frIn. - Chuc nang f chuc doI sng gIa dnh + y Ia mf chuc nang rf cn fhIf cua gIa dnh frong fhoI ky qua d In chu nghIa xa hI. ang va Nha nuoc fa rf quan fm fao dIu kIn d mI gIa dnh co fh f chuc ff doI sng gIa dnh frong nhung dIu kIn hIn co. o I v cuc sng gIa dnh duoc f chuc ff Ia dIu kIn quan frong d nguoI Iao dng yn fm Iam ff nhIm vu xa hI. PTS. NGUYN VN DNG 54 hffp://obooks.vdcmodIa.com + T chuc ff doI sng gIa dnh chinh Ia vIc su dung mf cach hop Iy cac khoan fhu nhp cua cac fhanh vIn frong gIa dnh va quy fhoI gIan nhan rI nham fao ra mf mI fruong van hoa Ianh manh frong gIa dnh, frong do fnh cam ruf fhf, quyn IoI vf chf cua mI fhanh vIn duoc bao dam. - Chuc nang bI duong gIao duc fh h con caI fhanh nhung cng dn ff cho xa hI. y cung Ia chuc nang xa hI vn co cua gIa dnh. uoI chu nghIa xa hI, IoI ich gIa dnh, v can ban, gan bo voI IoI ich xa hI, fro om fhuc su fro fhanh fuong IaI cua xa h I. o vy, cham Io bI duong, gIao duc con caI fro fhanh nhung cng dn ff cho xa hI khng chI Ia fnh cam ruf fhf, ma con Ia frach nhIm, nghIa vu cua gIa dnh dI voI xa hI. Iam ff chuc nang nay cung chinh Ia v hanh phuc cua moI gIa dnh, boI v, nhu Chu fch H Chi MInh noI: xa hI ff fh gIa dnh cang ff, gIa dnh ff fh xa hI moI ff. 24. u Ia co so cua ch d hn nhn va gIa dnh moI frong chu nghIa xa hI7 Hn nhn Ia fIn d cua gIa dnh. uoI chu nghIa xa hI, ch d hn nhn fu nguyn, fIn b, hn nhn mf vo mf chng, vo chng bnh dang Ia nhung co so d xy dung gIa dnh moI - gIa dnh xa hI chu nghIa. - Hn nhn fu nguyn, fIn b Ia hn nhn dua frn fnh yu chn chinh. + Tnh yu chn chinh Ia quan h fnh cam nay sInh frong qua frnh gap go hIu bIf va fhng cam voI nhau gIua nguoI nam va nguoI nu. Trong qua frnh gap go va hIu bIf do, ho fm fhy o nhau nhung dIm fuong dng co fh dam bao cho vIc xy dung cuc sng Iua dI bn vung, hanh phuc. Tu do, ho gan bo, quyn Iuyn yu fhuong nhau va dI dn kf hn voI nhau. Tnh yu chn chinh Ia co so cua hn nhn fu nguyn va fIn b. H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 55 hffp://obooks.vdcmodIa.com + Tnh yu chn chinh con Ia khaf vong cua con nguoI, no fao cho con nguoI suc manh d gIup nhau vuof qua nhung kho khan, fhu fhach frong cuc sng d cung nhau xy dung gIa dnh hanh phuc, bn vung. + Hn nhn fu nguyn Ia buoc phaf frIn fu nhIn cua fnh yu chn chinh, dng fhoI xuf phaf fu fInh fhn frach nhIm cao dI voI nguoI kf hn, dI voI vIc xy dung gIa dnh hanh phuc frong fuong IaI. Trong cuc sng gIa dnh, fnh yu duoc cung c frn co so vo chng bnh dang, fn frong va gIup do In nhau hoan fhanh nhung nhIm vu dI voI gIa dnh va dI voI xa hI. + Hn nhn fu nguyn khng chp nh n su op duyn gy ra fu phia b mo, hay fu bf ky mf phia nao khac. Thoo ngghon, phaI d cho nam nu co quyn fu do dnh doaf fuong IaI hanh phuc cua ho, co nhu vy ho moI co frach nhIm dy du voI nhau, franh duoc nhung dau kh cho ca haI nguoI, nhf Ia dI voI phu nu. + Hn nhn fu nguyn, fIn b doI hoI phaI duoc bao dam v maf phap Iy. Iu do khng chI Ia bIu hIn frach nhIm cua ca haI nguoI dI voI vIc kf hn, voI vIc xy dung gIa dnh fuong IaI cua mnh, va frach nhIm fruoc xa hI, ma con Ia yu cu cn fhIf bao dam cho vI c xy dung gIa dnh hanh phuc, ngan chan nhung ko xu IoI dung Iam haI nhung nguoI nho da, pha vo cuc sng hanh phuc cua nguoI khac. + Hn nhn fu nguyn, fIn b con bao ham ca quyn Iy hn voI nhung Iy do chinh dang. KhI fnh yu gIua vo va chng khng con nua, ca haI du nhn fhy khng fh chung sng hanh phuc va du fhun fnh Iy hn, fh Iy hn Ia dIu hay cho ca haI nguoI va xa hI. - Thuc hIn ch d hn nhn mf vo mf chng, vo chng bnh dang. + Hn nhn fu nguyn, dua frn fnh yu chn chinh fhoo ban chf cua no Ia hn nhn mf vo mf chng, vo chng bnh dang. PTS. NGUYN VN DNG 56 hffp://obooks.vdcmodIa.com + Hn nhn mf vo mf chng, vo chng bnh dang Ia phu hop voI quy Iuf phaf frIn fu nhIn, voI fm Iy, fnh cam va dao duc con nguoI, do vy Ia co so dam bao xy dung gIa dnh hanh phuc, bn vung. + uoI ch d nguoI boc If nguoI, hn nhn mf vo mf chng chI Ia hnh fhuc, fhuc chf Ia ch d nhIu vo cng khaI hoac cho gIu, do do, khng co su bnh dang va hanh phuc fhuc su. 25. V sao phaI phaf huy nhn f con nguoI frong qua frnh xy dung chu nghIa xa hI7 u Ia nhung dac frung co ban cua con nguoI xa hI chu nghIa7 a) Con nguoI va nhn f con nguoI - Chu nghIa Mac - InIn cho rang, con nguoI, mf maf, Ia san phm cua cac mI quan h xa hI: va maf khac, con nguoI con Ia chu fh cua ff ca cac mI quan h xa hI, fhng qua cac mI quan h y ma fh hIn ban chf xa hI cua mnh. - Nhn f con nguoI Ia foan b nhung du hIu dac fhu noI In vaI fro cua con nguoI frong h fhng cac mI quan h xa hI nhu Ia chu fh hoaf dng frong cac IInh vuc khac nhau cua doI sng xa hI. Thoo quan dIm macxif, nhn f con nguoI co cac nI dung sau: + Ia chu fh fng hop cua doI sng xa hI ma hoaf dng cua no nham fhuc dy fIn b xa hI. + NoI dn nhn f con nguoI Ia noI dn fIm nang cua con nguoI co fh khaI fhac, co fh su dung d phaf frIn xa hI IoaI nguoI - do Ia nhung chI fIu v s Iuong, chf Iuong, v nang Iuc cua con nguoI va cng dng nguoI. + Ia nhung fIu chi v nhn cach, v chuc nang xa hI cua con nguoI. b) V sao phaI phaf huy nhn f con nguoI frong chu nghIa xa hI7 - Xuf phaf fu quan dIm cua frIf hoc Mac InIn v vaI fro H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 57 hffp://obooks.vdcmodIa.com sang fao ra Ich su cua qun chung nhn dn frong moI hnh fhaI kInh f - xa hI, chu nghIa xa hI khoa hoc khang dnh vIc phaf huy nhn f con nguoI Ia yu f quyf dnh su fhang IoI cua qua frnh xy dung chu nghIa xa hI va chu nghIa cng san. Trong chu nghIa xa hI, con nguoI, mf maf, Ia san phm fng hop cua cac mI quan h xa hI, maf khac, con nguoI con Ia chu fh cua cac mI quan h y. o do, vIc phaf huy suc manh cua nhn f con nguoI frong vIc xy dung mf xa hI moI Ia yu f rf quan frong. - Trong chu nghIa xa hI, con nguoI duoc gIaI phong, kha nang nhn fhuc, vn dung cac quy Iuf khach quan ngay cang cao, con nguoI fham gIa vao qua frnh xy dung xa hI moI mf cach fu gIac, co y fhuc va frach nhIm dI voI T quc, co ky Iuf, co ky fhuf cao, nn vaI fro cua con nguoI co y nghIa ngay cang fo Ion dI voI su phaf frIn cua xa hI. - Phaf huy nhn f con nguoI frong chu nghIa xa hI con Ia qua frnh con nguoI fu dao fao, fu hoan fhIn d ngay cang fro fhanh chu fh cua cac qua frnh xy dung xa hI moI - xa hI xa hI chu nghIa. c) Nhung dac frung co ban cua con nguoI xa hI chu nghIa - Con nguoI xa hI chu nghIa Ia con nguoI co y fhuc va nang Iuc, frnh d Iam chu, co du dIu kIn d fhuc hIn nang Iuc Iam chu cu a mnh. V rang: - uoI ch d xa hI chu nghIa, con nguoI da duoc gIaI phong khoI ap buc, boc If, bf cng, cng bang xa hI ngay cang duoc bao dam. - Ch d xa hI chu nghIa duoc fhIf Ip frn co so bao dam su fhng nhf haI hoa gIua IoI ich ca nhn - fp fh - xa hI. - Con nguoI xa hI chu nghIa Ia con nguoI Iao dng moI. NghIa Ia: + Co suc khoo va Iao dng gIoI. PTS. NGUYN VN DNG 58 hffp://obooks.vdcmodIa.com + Co frI fhuc su sac v cng vIc cua mnh. + If cng hIn kha nang cao nhf cua mnh cho xa hI: bIf fu danh gIa chf Iuong Iao dng cua mnh va bIf huong fhu fhanh qua Iao dng cua mnh fuy fhoo kf qua Iao dng. - Con nguoI xa hI chu nghIa Ia con nguoI sng co van hoa va fnh nghIa: Con nguoI xa hI chu nghIa co doI sng phong phu; co kha nang va dIu kIn phaf frIn fu do, foan dIn ca v fh chf va fInh fhn; co frI fhuc v cac IInh vuc khac nhau frong xa hI, v fu do, ky Iuf va frach nhIm cua cng dn. - Con nguoI xa hI chu nghIa, mf maf, Ia con nguoI co Iong yu nuoc nng nan, bIf k fhua va phaf huy dy du fruyn fhng dn fc, maf khac, co kha nang fIp fhu nhung fhanh fuu cua van mInh nhn IoaI, co fInh fhn quc f cao ca. Nhung dac frung frn dy Ia mf chInh fh fhng nhf hop fhanh ban chf xa hI cua con nguoI xa hI chu nghIa. Nhung dac frung nay duoc hnh fhanh, hoan fhIn fung buoc, fhng qua qua frnh caI fao xa hI chu nghIa va xy dung chu nghIa xa hI. 26. u Ia nhung phuong huong chu yu nham phaf huy nhn f con nguoI frong su nghIp dI moI o nuoc fa hIn nay7 a) Trong gIaI doan cach mang hIn nay, vIc d ra va fhuc hIn cac phuong huong chu yu nham phaf huy nhn f con nguoI co y nghIa cp bach. Nhung phuong huong do phaI dua frn co so danh gIa dung fhuc frang, khoI dy nhung fIm nang fo Ion cua nhn f con nguoI, fao dIu kIn bao dam cho nhung fIm nang do fhanh hIn fhuc. Nhung phuong huong chu yu sau: - Hnh fhanh va fung buoc hoan chInh mf h fhng chinh sach xa hI phu hop Chinh sach xa hI dung dan nhf, xof cho cung Ia chinh sach Iy vIc phaf huy nhn f con nguoI, xy dung fung buoc con nguoI xa hI H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 59 hffp://obooks.vdcmodIa.com chu nghIa Iam frong fm. Trong vIc phaf huy nhn f con nguoI, chinh sach xa hI co vaI fro rf quan frong. + Chinh sach xa hI fao dIu kIn dIu chInh mI quan h gIua cac gIaI cp, fng Iop frong chu nghIa xa hI, bao dam su fac dng qua IaI, vn dng cua cac quan h do fhoo dnh huong v muc fIu cach mang cua gIaI cp cng nhn, frn nn fang IIn mInh cng - nng - fri fhuc. + Chinh sach xa hI fao kha nang va d ra nhung bIn phap cu fh d dIu chInh muc d phaf frIn dn s nng cao suc khoo, frnh d hoc vn - fri fu cua cac cng dng nguoI frong xa hI, fao ra fIm nang fo Ion cho moI nguoI fham gIa cng cuc xy dung chu nghIa xa hI. + Chinh sach xa hI fao ra kha nang bao dam frn fhuc f nhung dIu kIn d hnh fhanh o mI cng dn nhn cach cua con nguoI xa hI chu nghIa va fung buoc hoan fhIn nhn cach do. Nguoc IaI, nhn f con nguoI hoac phaf huy so fhuc dy fIn frnh cach mang. Nhu vy, vIc xy dung fung buoc con nguoI xa hI chu nghIa Ia dng Iuc cua vIc phaf huy nhn f con nguoI. - Tung buoc xy dung va hoan fhIn co ch quan Iy cua ch d xa hI moI VIc xy dung va hoan fhIn co ch quan Iy cac qua frnh xa hI xa hI chu nghIa Ia gIaI phap co y nghIa fhon chf bao dam cho nhung muc fIu cua chinh sach xa hI duoc fhuc hIn. Quan Iy cac qua frnh xa hI frong cng cuc xy dung chu nghIa xa hI Ia su fac dng co y fhuc, co dnh huong dn foan b h fhng cac quan h xa hI, dn foan b cac IInh vuc cua doI sng xa hI. VaI fro cua co ch quan Iy dI voI vIc phaf huy nhn f con nguoI fh hIn o nhung maf sau: + Cac f chuc, fhIf ch cua co ch quan Iy, do ban chf cu a no, Ia PTS. NGUYN VN DNG 60 hffp://obooks.vdcmodIa.com mf co ch dn chu - nha nuoc phaI fhuc su Ia cua dn - do dn - v dn. + ang cac cng cu quan Iy, cac fhIf ch, f chuc quan Iy co fac dung fo Ion frong vIc phaf huy nhn f con nguoI. VIc d ra va fung buoc hoan fhIn cac cng cu quan Iy, frong do chu yu Ia cng cu phap Iuf, co ch quan Iy co fac dung fo Ion frong vIc phaf huy nhn f con nguoI: dIu chInh cac quan h xa hI cho phu hop voI dnh huong xa hI chu nghIa; bI duong, phaf frIn ngun nhn Iuc cua df nuoc, hnh fhanh y fhuc chinh fr moI, nang Iuc, phm chf cua con nguoI xa hI chu nghIa... Trong mI fhoI ky cach mang, cac cng cu quan Iy cung phaI fhay dI, hoan fhIn cho phu hop. Chung nao cng vIc nay duoc fIn hanh nghIm fuc fh nhn f con nguoI duoc phaf huy, nu khng so fac dng nguoc IaI. - y manh cuc cach mang fu fuong - van hoa, fung buoc xy dung con nguoI xa hI chu nghIa. Cach mang fu fuong - van hoa Ia mf b phn hop fhanh cua foan b su nghIp cach mang xa hI chu nghIa. Cach mang fu fuong - van hoa fruc fIp fung buoc hnh fhanh fh gIoI quan va nhn sInh quan cng san chu nghIa o mI cng dn. Tung buoc dI dn xoa bo fu fuong - van hoa cu; nng cao frnh d van hoa, bI duong fnh cam dao duc con nguoI moI v.v.. VIc phaf huy nhn f con nguoI Ia dng Iuc cua cuc cach mang frn IInh vuc van hoa - fu fuong. Nguoc IaI, cuc cach mang do fao fIn d quan frong d phaf huy nhn f con nguoI, fung buoc xy dung con nguoI xa hI chu nghIa. O dy cn phaI hIu nhn f con nguoI voI fu cach vua Ia chu fh vua Ia khach fh cua cuc cach mang do, hon nua cua foan b su nghIp cach mang noI chung. Nhung phuong huong chu yu frn hnh fhanh mf h fhng va co quan h chaf cho. Chu nghIa xa hI Iy con nguoI Iam frung fm, v H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 61 hffp://obooks.vdcmodIa.com vy phaf huy nhn f con nguoI phaI fro fhanh mf frong nhung vn d frong fm cua foan b duong II, chuong frnh hoaf dng cua dang cng san va nha nuoc. 27. ua frn co so nao d phn chIa Ich su IoaI nguoI fhanh cac fhoI daI khac nhau7 ThoI daI ngay nay Ia g7 a) ThoI daI fhoo nghIa chung, Ia mf fhoI ky nhf dnh fuong dI daI frong Ich su phaf frIn cua xa hI IoaI nguoI, duoc danh du bang buoc ngoaf can ban frong su phaf frIn cua no va duoc dac frung bang nhung xu huong phaf frIn fuong dI n dnh. Chu nghIa xa hI khoa hoc phn dnh fhoI daI dua frn nhung co so sau: + Su xuf hIn mf hnh fhaI kInh f - xa hI moI fIn b hon nhung hnh fhaI kInh f - xa hI fruoc do. + Co mf gIaI cp nhf dnh daI dIn cho hnh fhaI kInh f - xa hI moI dung o v fri frung fm va gIu vaI fro fIn phong, quyf dnh su phaf frIn cua xa hI frong fhoI daI moI. - Su xuf hIn mf hnh fhaI kInh f - xa hI moI Ia su mo du cua mf fhoI daI moI. Trong cung mf fhoI daI, nhf Ia fhoI ky du fhuong bao gm ca su fhIf Ip hnh fhaI kInh f - xa hI moI va su fn faI o muc d nao do cua hnh fhaI kInh f - xa hI cu. Xof frn pham vI fh gIoI, co mf s nuoc dang vuon In xy dung xa hI moI va nhung nuoc con IaI dang frong qua frnh du franh xoa bo xa hI cu d vuon In xy dung xa hI moI. Cac hnh fhaI kInh f - xa hI y fn faI bn nhau frong cung mf fhoI daI va du franh voI nhau, cuI cung hnh fhaI kInh f - xa hI moI, fIu bIu cho xu huong phaf frIn cua Ich su, so chIn fhang. b) ThoI daI ngay nay Ia fhoI daI qua d fu chu nghIa fu ban In chu nghIa xa hI, mo du bang fhang IoI cua Cach mang xa hI chu nghIa Thang MuoI Nga vI daI. + Cach mang xa hI chu nghIa Thang MuoI Nga da mo du cho su PTS. NGUYN VN DNG 62 hffp://obooks.vdcmodIa.com ra doI mf hnh fhaI kInh f - xa hI moI - hnh fhaI kInh f -xa hI cng san chu nghIa fIn b hon hnh fhaI kInh f - xa hI fu ban chu nghIa. + CIaI cp daI dIn cho hnh fhaI kInh f - xa hI moI Ia gIaI cp cng nhn. Sau fhang IoI cua Cach mang Thang MuoI, gIaI cp cng nhn da fro fhanh gIaI cp gIu vaI fro fIn phong, quyf dnh xu huong phaf frIn cua nhn IoaI frong fhoI daI ngay nay. 28. u Ia nI dung co ban cua fhoI daI va dac dIm nI bf cua no frong gIaI doan hIn nay7 a) NI dung co ban cua fhoI daI ngay nay - NI dung co ban cua fhoI daI ngay nay Ia su qua d fu chu nghIa fu ban In chu nghIa xa hI frn pham vI foan fh gIoI. + Khang dnh nI dung co ban cua fhoI daI nhu vy cung fuc Ia vach ra chIu huong phaf frIn chu yu cua mf gIaI doan Ich su. + KhaI nIm "qua d" o dy phan anh frang fhaI dan xon frong suf fhoI ky daI su fn faI haI h fhng xa hI dI Ip - xa hI fu ban dang baf du b fhay fh dn bang xa hI moI - xa hI xa hI chu nghIa. + Cach mang Thang MuoI duoc coI Ia cf mc mo du fhoI daI moI. Trong nhIu fhp ky qua, su nghIp xy dung chu nghIa xa hI o nhI u nuoc frn fh gIoI da daf duoc nhung fhanh fuu fo Ion v nhIu maf, da Ia ch dua cho cach mang fh gIoI - phong frao gIaI phong dn fc phong frao du franh v hoa bnh, dc Ip dn fc, dn chu va fIn b xa hI, phong frao du franh cach mang cua gIaI cp cng nhn frong cac nuoc fu ban gop phn fo Ion vao vIc dy IuI nguy co chIn franh haf nhn. Chinh v fh, sau fhang IoI cua Cach mang Thang MuoI da co nhIu nuoc, nhIu dn fc dI fhoo con duong xa hI chu nghIa. Qua d In chu nghIa xa hI da fro fhanh xu fh cua fhoI daI. + Tuy nhIn, chu nghIa xa hI voI fu ca ch Ia mf hnh fhaI kInh f H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 63 hffp://obooks.vdcmodIa.com - xa hI ra doI sau Cach mang Thang MuoI Nga con rf moI mo va non fro, no fhf su cn nhIu fhoI gIan d khang dnh finh uu vIf cua mnh fruoc moI ch d xa hI cu. Nhung fn fhf o nhIu nuoc xa hI chu nghIa frong nhung nam gn dy Ia mf fhuc f, chung fa khng phu nhn. Nhung nhung fn fhf do hoan foan khng phaI Ia saI Im xuf phaf fu ban chf cua chu nghIa xa hI. + HIn nay, chu nghIa fu ban con fn faI va da co nhIu fhay dI nho ung dung nhung fhanh fuu khoa hoc va cng ngh moI. Nhung, nhung fhay dI do khng Iam fhay dI ban chf va nhung mu fhun vn co cua chu nghIa fu ban. b) ac dIm nI bf frong gIaI doan hIn nay cua fhoI daI Ia cuc du franh gIaI cp va dn fc cua nhn dn cac nuoc v hoa bnh, dc Ip dn fc, dn chu va fIn b xa hI dang dIn ra gay go, phuc fap, chu nghIa xa hI dang gap nhIu kho khan fhu fhach, dang khung hoang frm frong; Ich su fh gIoI dang fraI qua nhung buoc quanh co, nhung chu nghIa xa hI cuI cung nhf dnh fhang IoI. - Cac fh Iuc d quc, phan dng hIn nay dang IoI dung nhung saI Im, kho khan cua nhIu nuoc xa hI chu nghIa d dy manh cuc phan kich chng chu nghIa xa hI, pha hoaI khI doan kf fhng nhf cua phong frao cng nhn va phong frao cach mang cua nhn dn fh gIoI v hoa bnh, dc Ip dn fc, dn chu va fIn b xa hI. - Cuc cach mang khoa hoc va cng ngh dang dIn ra manh mo frn fh gIoI, no fac dng manh foI nhp d phaf frIn cua nhIu nuoc, dng fhoI cung daf ra nhung fhach fhuc gay go dI voI nhung nuoc Iac hu v kInh f. Tnh hnh do da dn dn mf fhuc f hIn nay Ia cac nuoc vua phaI du franh, vua hop fac voI nhau d phaf frIn kInh f. V fh, cuc du franh cua cac nuoc, cac dn fc v hoa bnh, dn chu va fIn b xa hI IaI cang fro nn phuc fap hon, gay go hon. - Su ra doI cua hon mf fram quc gIa dc Ip fro fuI cung da co anh huong rf Ion dn qua frnh chinh fr fh gIoI. Cac nuoc nay PTS. NGUYN VN DNG 64 hffp://obooks.vdcmodIa.com dang fIn hanh cuc du franh gay go, phuc fap chng nghoo nan va Iac hu, chng chu nghIa fhuc dn duoI moI hnh fhuc, chng su can fhIp va xm Iuoc cua chu nghIa d quc nham bao v dc Ip va chu quyn dn fc. - Su xuf hIn nhung vn d foan cu cp bach co IIn quan dn vn mnh IoaI nguoI nhu gIu gn hoa bnh, bao v mI fruong, dy IuI nguy co chIn franh, han ch su bung n dn s, phong ngua va dy IuI nhung can bnh hIm nghoo doI hoI cac quc gIa, cac dn fc, khng phn bIf ch d chinh fr xa hI, phI hop hanh dng chung voI fInh fhn frach nhIm cao, v IoI ich va su fn faI cua ca IoaI nguoI. Nhn fhuc nhung dac dIm frn dy cua fhoI daI ngay nay cung cp cho chung fa co so khoa hoc d Iun chung finh ff yu, hop quy Iuf cua dnh huong xa hI chu nghIa, dng fhoI gIup chung fa nhn nhn fhoI co va fhu fhach moI d fIn In xy dung fhanh cng mf nuoc xa hI chu nghIa phn vInh. H!ONC N ON THI MON CH! NCHIA XA HOI KHOA HOC 65 hffp://obooks.vdcmodIa.com
Chu frach nhIm xuf ban CIam dc NC!YN VN THOA Tng bIn fp NCHIM NH VY In fp va sua ban In: AN IN TP KHOA HOC XA HOI Trnh bay ba: NC!YN THI HOA