Chuyen de VATLY Hat Nhan.15869

1.
C u h t nhn nguyn t : H t nhn c c u t o b i hai lo i h t s c p g i l nucln g m:

1.1.

K

hi

u

h

t

nhn:
Z
X

+
+

V

d

:

+

Bn

knh

h

t

nhn
1
H

H:

R

=

1,2.10

m

27
2

2

3
1
. .
12 6,0221.10
23

4. Kh i l ng v nng l ng: H th c Anhxtanh gi a nng l ng v kh i l ng: E = mc => m =
=> kh i l ng c th o b ng n v nng l ng chia cho c : eV/c hay MeV/c .
c
2

Chuyn : V T L H T NHN N THI H-C Su t m v ch nh l : on Vn L ng
CHNG V T L H T NHN
A: TM T T L THUY T
1.C U T O C A H T NHN NGUYN T - H T KH I
I. C U T O C A H T NHN NGUYN T

A

- A = s nuctrn : s kh i
- Z = s prtn = i n tch h t nhn (nguyn t s )
-
+
-
-

- N = A Z : s ntrn
1
1.2.

Bn

knh

h

t

nhn

nguyn

t

:

R
=1,2.10
15

A
3
(m) Nguyn t Hidr, H t nhn
1 -15 c 1 nucln l prtn

H t nhn Hli c 4 nucln:
2 prtn v 2 ntrn

+

Bn

knh

h

t

nhn
13
Al

Al:

R

=

3,6.10
-15
m

2. ng v l nh ng nguyn t c cng s prtn ( Z ), nhng khc s ntrn (N) hay khc s nucln (A).
V

d

:

Hidr

c

ba

ng

v

:
1
H

;
1
H

(
1
D)

;
1
H

(

3
T

)

+ ng v b n : trong thin nhin c kho ng 300 ng v .
+ ng v phng x ( khng b n): c kho ng vi nghn ng v phng x t nhin v nhn t o .
3. n v kh i l ng nguyn t
-

u

:

c

gi

tr

b

ng

1

/12

kh

i

l

ng

ng

v

cacbon
126
C

- 1u =
1 12 1 12
g =
12

N
A
g H1,66055 .10
27
kg = 931,5 MeV / c
2
; 1MeV = 1,6 .10
13
J

2 2 2
2 E
c
2

-Theo Anhxtanh, m t v t c kh i l ng m0 khi tr ng thi ngh th khi chuy n ng v i t c v, kh i
l ng s tng ln thnh m v i: m =
m
0
trong m0 g i l kh i l ng ngh v m g i l kh i l ng ng.
1
v
2

5.M t s cc h t th ng g p:

Email: doanvluong@gmail.com; doanvluong@yahoo.com T : 0915718188 - 0906848238 Trang 1
Tn g i K hi u Cng th c Ghi ch
prtn p
1 1
1
H

hay
1
p
hi r nh
teri D
2 2
1
H

hay
1
D
hi r n ng
triti T
3 3
1
H

hay
1
T
hi r siu n ng
anpha
4
2
He
H t Nhn Hli
bta tr
-

0
1
e
electron
bta c ng
+

0
+1
e
Pzitn (ph n electron)
ntron n
1
0
n
khng mang i n
ntrin khng mang i n, m0 = 0, v c
H t s c p
(nuclon)
Ki hi u Kh i l ng theo kg Kh i l ng theo u
-27
1u =1,66055.10 kg
i n tch
Prtn:
1
p=
1
H

27
mp = 1,67262.10 kg
mp =1,00728u +e
Ntrn:
1
n

=
0
n

27
mn =1,67493.10 kg
mn =1,00866u khng mang i n tch
Kh

i

l

ng

h

t

nhn

m
hn
lun

nh

hn

t

ng

kh

i

l

ng

cc

nucln

t

o

thnh

h

t

nhn

m

t

l

ng

m

:

3. Nng l ng lin k t
W
lk
Z
c a h t nhn
A
X

A
.

A
=8,8

(MeV/nucln)

56
+ X X + X
X
1 2 3 4
hay

A

+

B

C

+

D.

Ch

:

Cc

h

t

th

ng

g

p

trong

ph

n

ng

h

t

nhn:
1
p

=
1
H

;
0
n

;
2
4
He

=
(
;

=
1
0
e;

+

=
+1
0
e

t
W = mc
2
+ mv
2

-

Lin

h

gi

a

ng

l

ng

v

ng

nng

P

=

2mW
d
W

=

(m
0

m)c

=

(m

m
0
)c

2

(J)

II. H T KH I NNG L NG LIN K T C A H T NHN
1. L c h t nhn
- L c h t nhn l l c tng tc gi a cc nucln, bn knh tng tc kho ng 10
15
m .
- L c h t nhn khng cng b n ch t v i l c h p d n hay l c tnh i n; n l l c m i truy n tng tc gi a cc
nucln trong h t nhn g i l tng tc m nh.
2. h t kh i m c a h t nhn
A
Z
X

- Nng lin kt l nng l ng t a ra khi t o thnh m t h t nhn (hay nng l ng thu vo ph v m t h t nhn
thnh cc nucln ring bi t).
-

Cng

th

c

:W
lk
= m.c
2

Hay :
W
lk
=

Z.m
p
+

N.m
n
m
hn
.

c

2

4.Nng l ng lin k t ring c a h t nhn
A
Z
X

- Nng l ng lin k t ring l nng l ng lin k t tnh trn m t nucln
- H t nhn c nng l ng lin k t ring cng l n th cng b n v ng.
W
lk

-

V

d

:
28
Fe

c

nng

l

ng

lin

k

t

ring

l

n

W
lk

2. PH N NG H T NHN
I. PH N NG H T NHN
- Ph n ng h t nhn l m i qu trnh d n t i s bi n i s bi n i c a h t nhn.

A
1
Z
1
A
2
A
3
A
4
Z
2
Z
3
Z
4
- C hai lo i ph n ng h t nhn
+ Ph n ng t phn r c a m t h t nhn khng b n thnh cc h t nhn khc (phng x )
+ Ph n ng tng tc gi a cc h t nhn v i nhau d n n s bi n i thnh cc h t nhn khc.
1 1 1
II. CC NH LU T B O TON TRONG PH N NG H T NHN

1. nh lu t b o ton s nucln (s kh i A)
2. nh lu t b o ton i n tch (nguyn t s Z)
3. nh lu t b o ton ng l ng:
4. nh lu t b o ton nng l ng ton ph n
A
1
+

A
2
=

A
3
+

A
4
Z
1
+

Z
2
=

Z
3
+

Z
4

P

=

Ps

W
t
=

Ws

Ch :-Nng l ng ton ph n c a h t nhn: g m nng l ng ngh v nng l ng thng th ng( ng nng):
1
2
- nh lu t b o ton nng l ng ton ph n c th vi t:W 1 + W 2 + m1.c
2
+ m2.c
2
= W

3

+ W 4 + m3.c
2
+ m4.c
2

2

hay

W
d
=

P
2

2 m
III.NNG L NG TRONG PH N NG H T NHN: m0 = m1+m2 v m = m3 + m4
- Trong tr ng h p m (kg) ; W (J ) :
- Trong tr ng h p m (u) ; W (MeV ) :
2

W

=

(m
0

m)931,5

=

(m

m
0
)931,5

o N u m0 > m: W > 0 : ph n ng t a nng l ng
o N u m0 < m : W < 0 : ph n ng thu nng l ng
Kh i l ng h t nhn Kh i l ng Z Prtn Kh i l ng N Ntrn
h t kh i m
mhn Zmp (A Z)mn m = Zmp + (A Z)mn mhn
Hay:
4
4
Z 2
-

Phng

x

(
1
0
e):

h

t

nhn

con

ti

n

m

t

so

v

i

h

t

nhn

m

trong

b

ng

tu

n

hon:
Z
X

1
e+
Z+1
Y

0
0
0
1
X

*

0
+

1.2. B n ch t v tnh ch t c a cc lo i tia phng x
3. nh lu t phng x :

3. PHNG X
I. PHNG X :
Phng x l hi n t ng h t nhn khng b n v ng t phn r, pht ra cc tia phng x v bi n i thnh cc h t
nhn khc.
II. CC TIA PHNG X
1.1 Cc phng trnh phng x :
-

Phng

x
(
(
2
He)

:

h

t

nhn

con

li

hai

so

v

i

h

t

nhn

m

trong

b

ng

tu

n

hon:

A
Z
X

2
He

+

A
4
Y

A A

-

Phng

x

+

(
+1
e):

h

t

nhn

con

li

m

t

so

v

i

h

t

nhn

m

trong

b

ng

tu

n

hon:

A
Z
X

+1
e

+
Z
A
Y

- Phng x : Sng i n t c b c sng r t ng n:
A
Z

A
Z
X

III. CC NH LU T PHNG X
1. Chu k bn r c a ch t phng x (T)
Chu k bn r l th i gian m t n a s h t nhn hi n c c a m t l ng ch t phng x b phn r, bi n i thnh
h t nhn khc.
2. H ng s phng x :

ln 2
= ( c trng cho t ng lo i ch t phng x )
T

Theo s h t (N) Theo kh i l ng (m)
10
phng x (H) (1Ci = 3, 7.10 Bq)
Trong qu trnh phn r, s h t
nhn phng x gi m theo th i gian
:
Trong qu trnh phn r, kh i
l ng h t nhn phng x gi m theo
th i gian :
- i l ng c trng cho tnh phng x
m nh hay y u c a ch t phng x .
- S phn r trong m t giy.
t
T
t
N
(t)
=

N
0
.2

=

N
0
.e

t
T
t
m
(t)
=

m
0
.2

=

m
0
.e

t
T
t
H
(t)
=

H
0
.2

=

H
0
.e

H = N
N
0
:

s

h

t

nhn

phng

x

th

i

i m ban u.
N
(t)
:

s

h

t

nhn

phng

x

cn

l i sau th i gian t .
m
0
:

kh

i

l

ng

phng

x

th

i

i m ban u.
m
(t)
:

kh

i

l

ng

phng

x

cn

l

i

sau th i gian t .
H
0
:

phng

x

th

i

i

m

ban

u.

H
(t)
:

phng

x

cn

l

i

sau

th

i

gian

t

Lo i Tia B n Ch t Tnh Ch t
(()
4
-L

dng

h

t

nhn

nguyn

t

Heli

(
2
He

),

chuy

n

7
ng v i v n t c c 2.10 m/s.
-Ion ho r t m nh.
- m xuyn y u.
-
( )
0
-L

dng

h

t

lectron

(
1
e)

,

v

n

t

c

H

c

-Ion ho y u hn nhng m xuyn m nh
hn tia (.
+
( )
-L dng h t lectron dng (cn g i l pozitron)
0
(
+1
e)

,

v

n

t

c

H

c

.

()
-L b c x i n t c b c sng r t ng n (d i 10
-11

m), l h t phtn c nng l ng r t cao
-Ion ho y u nh t, m xuyn m nh nh t.
i l ng Cn l i sau th i gian t B phn r sau th i gian t N/N0 hay
m/m0
(N0 N)/N0 ;
(m0 m)/m0
Theo s h t N t
-t
T
N(t)=

N0
e

;

N(t)

=

N0 2
-t
N0 N = N0(1- e )
t
2
T
-t
(1- e )
Theo kh i l ng
(m)
t
-t
T
m

=

m0
e

;

m(t)

=

m0 2
-t
m0 m = m0(1- e )
t
2
T
-t
(1- e )
=
N

=

N
0 2
T

=
N
0
e
-t

hay

H

=

H
0 2
T

=

H
0
e
-t

.

92
U

+
0
1
n

U
1
H

+
1 2 0
1
n

+

3,25

Mev
H H +
92
* phng x : c a m t l ng ch t phng x c trng cho tnh phng x m nh hay y u c a n, c xc nh

b i s h t nhn b phn r trong 1 giy: H = -
N
t
t t
n v o phng x l becren (Bq): 1 Bq = 1 phn r/giy.
Th c t cn dng n v curi (Ci): 1 Ci = 3,7.10
10
Bq, x p x b ng phng x c a m t gam ra i.

IV. NG D NG C A CC NG V PHNG X
- Theo di qu trnh v n chuy n ch t trong cy b ng phng php nguyn t nh d u.
- Dng phng x tm khuy t t t trong s n ph m c, b o qu n th c ph m, ch a b nh ung th
- Xc nh tu i c v t.

4. PH N NG PHN H CH - PH N NG NHI T H CH
I. PH N NG PHN H CH
1. Ph n ng phn h ch: l m t h t nhn r t n ng nh Urani (
235
U ) h p th m t ntrn ch m s v thnh hai h t
nhn trung bnh, cng v i m t vi ntrn m i sinh ra.

235
92
236
92
A
1
Z
1
X +
A
2
Z
2
X

+

k
0
n

+

200MeV

2. Ph n ng phn h ch dy chuy n: N u s phn h ch ti p di n thnh m t dy chuy n th ta c ph n ng phn
h ch dy chuy n, khi s phn h ch tng ln nhanh trong m t th i gian ng n v c nng l ng r t l n c t a ra.
i u ki n x y ra ph n ng dy chuy n: xt s ntrn trung bnh k sinh ra sau m i ph n ng phn h ch ( k l h s
nhn ntrn).
- N u k < 1 : th ph n ng dy chuy n khng th x y ra.
- N u k = 1 : th ph n ng dy chuy n s x y ra v i u khi n c.
- N u k > 1 : th ph n ng dy chuy n x y ra khng i u khi n c.
-

Ngoi

ra

kh

i

l

ng

235
U

ph

i

t

t

i

gi

tr

t

i

thi

u

g

i

l

kh

i

l

ng

t

i

h

n

m
th
.

3. Nh my i n h t nhn (nguyn t )
B ph n chnh c a nh my i n h t nhn l l ph n ng h t nhn PWR.
(Xem sch GK C B N trang 199 nh XB-GD 2007, ho c SGK NC trang 285-287 Nh XB-GD-2007)
II. PH N NG NHI T H CH
1. Ph n ng nhi t h ch
Ph n ng nhi t h ch l ph n ng k t h p hai h t nhn nh thnh m t h t nhn n ng hn.
2 2 3
1
2. i u ki n x y ra ph n ng nhi t h ch
- Nhi t cao kho ng t 50 tri u t i 100 tri u .
- H n h p nhin li u ph i giam hm trong m t kho ng khng gian r t nh .
3. Nng l ng nhi t h ch
- Tuy m t ph n ng nhi t h ch t a nng l ng t hn m t ph n ng phn h ch nhng n u tnh theo kh i
l ng nhin li u th ph n ng nhi t h ch t a ra nng l ng l n hn.
- Nhin li u nhi t h ch l v t n trong thin nhin: l teri, triti r t nhi u trong n c sng v bi n.
- V m t sinh thi, ph n ng nhi t h ch s ch hn so v i ph n ng phn h ch v khng c b c x hay c n b
phng x lm nhi m mi tr ng.

Nguyn t c thnh cng: Suy ngh tch c c; C m nh n am m; Hnh ng kin tr !
Chc cc em h c sinh THNH CNG trong h c t p!
Su t m v ch nh l: GV: on Vn L ng
Email: doanvluong@yahoo.com ; doanvluong@gmail.com;
T: 0915718188 0906848238

B. CC H NG S V T L v I N V V T L :
1.Cc h ng s v t l :
+V i my tnh c m tay, ngoi cc ti n ch nh tnh ton thu n l i, th c hi n cc php tnh nhanh, n gi n v chnh xc
th ph i k t i ti n ch tra c u m t s h ng s v t l v im ts n v trong v t l. Cc h ng s v t l c ci s n
trong b nh c a my tnh v i n v trong h n v SI.
+Cc h ng s c ci s n trong my tinh c m tay Fx570MS; Fx570ES; 570ES Plus b ng cc l nh: [CONST]
Number [0 <40] ( xem cc m l nh trn n p c a my tnh c m tay ).

2.Lu : Khi tnh ton dng my tnh c m tay, ty theo yu c u bi c th nh p tr c ti p cc h ng s t
bi cho , ho c n u mu n k t qu chnh xc hn th nn nh p cc h ng s thng qua cc m l nh CONST
[0< 40] c ci t s n trong my tinh! (Xem thm b ng H NG S V T L d i y)
Cc h ng s th ng dng l:

+ i n v ( khng c n thi t l m):V i cc m l nh ta c th tra b ng in n p c a my tnh.
+ i n v : 1eV =1,6.10
-19
J. 1MeV=1,6.10
-13
J.
+ i n v t uc
2
sang MeV: 1uc
2
= 931,5MeV
- My 570ES b m Shift 8 Conv [m s ] =
-V d : T 36 km/h sang ? m/s , b m: 36 Shift 8 [Conv] 19 = Mn hnh hi n th : 10m/s
My 570MS b m Shift Const Conv [m s ] =




T: 0915718188 0906848238

H ng s v t l M s Cch nh p my :
My 570MS b m: CONST 0< 40 =
My 570ES b m: SHIFT 7 0< 40 =
Gi tr hi n th
Kh i l ng prton (mp) 01 Const [01] =
-27
1,67262158.10 (kg)
Kh i l ng ntron (mn) 02 Const [02] =
-27
1,67492716.10 (kg)
Kh i l ng lectron (me) 03 Const [03] =
-31
9,10938188.10 (kg)
Kh i l ng 1u (u) 17 Const [17] =
-27
1,66053873.10 (kg)
H ng s Fara y (F) 22 Const [22] = 96485,3415 (mol/C)
i n tch lectron (e) 23 Const [23] =
-19
1,602176462.10 (C)
S Avga r (NA) 24 Const [24] =
23 -1
6,02214199.10 (mol )
T c nh sng trong chn
khng (C0) hay c
28 Const [28] = 299792458 (m/s)
a.Phng Php:
T

k

hi

u

h

t

nhn
Z
X

A,

Z

,

N

=

A-Z

23

4
92
92
U

:

92

prtn

;

146

ntron

92
23 23
4 23
Z
Cu

3:

Xc

nh

s

h

t

proton

v

notron

c

a

h

t

nhn
7
N

92
92 92
92
92
Cu

8.

Cho

h

t

nhn
5
X

.

Hy

tm

pht

bi

u

sai.

Cu

11:

(C

-2011)

H

t

nhn
17
Cl

c:

29 40
C: CC D NG BI T P
I.C U T O H T NHN- H T KH I V NNG L NG LIN K T:
D ng 1 : Xc nh c u t o h t nhn:
A

b.Bi t p
Bi 1:

Xc

nh

c

u

t

o

h

t

nhn

238
U

,
11
Na

,
2
He

(

Tm

s

Z

prtn

v

s

N

ntron)

+

238
U

c

c

u

t

o

g

m:

Z=92

,

A

=

238

N

=

A

Z

=

146.

p

n:

238

+
11
Na

g

m

:

Z=

11

,

A

=

23

N

=

A

Z

=

12

p

n:
11
Na : 11 prtn ; 12 ntron

+
2
He

g

m

:

Z=

2

,

A

=

4

N

=

A

Z

=

2

p

n:
11
Na : 2 prtn ; 2 ntron

c.Tr c nghi m:
Cu 1. Pht bi u no sau y l ng?
A. H t nhn nguyn t
A
X c c u t o g m Z ntron v A prton.

B. H t nhn nguyn t
C. H t nhn nguyn t
D. H t nhn nguyn t
A
Z
A
Z
A
Z
X
X
X
c c u t o g m Z prton v A ntron.
c c u t o g m Z prton v (A Z) ntron.
c c u t o g m Z ntron v (A + Z) prton.
Cu 2. H t nhn
60
27
Co c c u t o g m:
A. 33 prton v 27 ntron B. 27 prton v 60 ntron C. 27 prton v 33 ntron D. 33 prton v 27 ntron
14
A. 07 proton v 14 notron B. 07 proton v 07 notron C. 14 proton v 07 notron D. 21 proton v 07 notron
Cu 4: Trong nguyn t ng v phng x
235
U c:
A. 92 electron v t ng s proton v electron l 235 B. 92 proton v t ng s proton v electron l 235
C. 92 proton v t ng s proton v ntron l 235 D. 92 proton v t ng s ntron l 235
Cu 5: Nhn Uranium c 92 proton v 143 notron k hi u nhn l
A.
327
U B.
235
U C.
235
U

D.
143
U
Cu 6: Tm pht bi u sai v h t nhn nguyn t Al
A. S prtn l 13. B. H t nhn Al c 13 nucln. C. S nucln l 27. D. S ntrn l 14.
Cu 7: Trong v t l h t nhn, b t ng th c no l ng khi so snh kh i l ng prtn (mP), ntrn (mn) v n v kh i
l ng nguyn t u.
A. mP > u > mn B. mn < mP < u C. mn > mP > u D. mn = mP > u
11
A. H t nhn c 6 ntrn. B. H t nhn c 11 nucln.
C. i n tch h t nhn l 6e. D. Kh i l ng h t nhn x p x b ng 11u.
Cu 9( H2007): Pht bi u no l sai?
A. Cc ng v phng x u khng b n.
B. Cc nguyn t m h t nhn c cng s prtn nhng c s ntrn (ntron) khc nhau g i l ng v .
C. Cc ng v c a cng m t nguyn t c s ntrn khc nhau nn tnh ch t ha h c khc nhau.
D. Cc ng v c a cng m t nguyn t c cng v tr trong b ng h th ng tu n hon.
Cu

10.(

H

C

-2010

)

So

v

i

h

t

nhn
14
Si

,

h

t

nhn
20
Ca

c

nhi

u

hn

A. 11 ntrn v 6 prtn. B. 5 ntrn v 6 prtn. C. 6 ntrn v 5 prtn. D. 5 ntrn v 12 prtn.
35
A. 35 ntron B. 35 nucln C. 17 ntron D. 18 proton.


MeV/nuclon. Hay = +Nng l ng lin k t ring: =
4
4
Be

l

bao

nhiu?

4

1
D

?

Cho

m
p
=

1,0073u,

m
n
=

1,0087u,

m
D
=

2,0136u;

1u

=

931

MeV/c
2
.

4
,
,
4
Be

c

kh

i

l

ng

10,0135u.

Kh

i

l

ng

c

a

ntrn

(ntron)

m
n
=

1,0087u,

kh

i

l

ng

c

a

prtn

-Suy

ra

nng

l

ng

lin

k

t

ring

c

a

h

t

nhn
104
Be

:

A
=

=

6,

325

MeV/nucln.Ch

n

p

n:

C.

D ng 2 : Xc nh h t kh i, nng l ng lin k t h t nhn, nng l ng lin k t ring:
a.Phng Php:

+S

d

ng

cng

th

c

h

t

kh

i:

m

=

m

m
0
;

m

=

Zm
p
+

Nm
n

+Nng l ng lin k t: W
lk
=

Z.m
p
+

N.m
n

m
hn
.

c
2

=

m

.

c
2

W
lk
A
+Chuy n i n v t uc
2
sang MeV: 1uc
2
= 931,5MeV
E
A
=
mc
2

A
Ch :+ So snh : H t nhn c nng l ng lin k t ring cng l n th cng b n v ng .
+ H t nhn c s kh i t 50 70 trong b ng HTTH th ng b n hn cc nguyn t c a cc h t nhn cn l i .
b.Bi t p
Bi 1 : Kh i l ng c a h t
10
Be l mBe = 10,01134u, kh i l ng c a ntron l mN = 1,0087u, kh i l ng c a proton l

mP = 1,0073u. Tnh h t kh i c a h t nhn
10

HD gi i-Xc nh c u t o h t nhn
10
Be c Z = 4proton, N= A-Z = 10-4= 6 notron
-

h

t

kh

i:

m

=

Z.m
p
+

(

A

Z

).m
N

m
hn
=

4.1,0073u

+

6.1,0087u

10,01134u

m = 0,069u . p n: m = 0,069u
Bi 2: Tnh nng l ng lin k t h t nhn tri
2
A. 2,431 MeV. B. 1,122 MeV. C. 1,243 MeV. D. 2,234MeV.
HD Gi i : h t kh i c a h t nhn D : m = mp + mn mD = 1.mp +1.mn mD = 0,0024 u
Nng l ng lin k t c a h t nhn D : Wlk = m.c
2
= 0,0024.uc
2
= 2,234 MeV .
Ch n D.

Bi 3.

Xc

nh

s

Nuclon

c

a

h

t

nhn:
2
He

.

Tnh

nng

l

ng

lin

k

t

ring.

Bi

t

m
n
=

1,00866u;

m
p
=

1,00728u;

mHe = 4,0015u
N = A Z
HD

gi

i

:

T
4
2
He

N

=

4

2

=

2

.

Ta

c

m

=

2(m
p
+

m
n
)

4,0015

=

0,03038

u

E = 0,03038uc
2
= 0,03038.931 5MeV = 28,29MeV

=
28, 29
4
= 7,07MeV

Bi 4. Cho
56
26
Fe . Tnh nng l ng lin k t ring. Bi t mn = 1,00866u; mp = 1,00728u; mFe = 55,9349u
HD

gi

i:

+

Ta

c

m

=

26m
p
+

30m
n

55,9349

=

0,50866u

E = 0,50866uc
2
= 0,50866.9315MeV = 473,8MeV

=

473,8
56

= 8,46MeV
Bi 5: H t nhn
10

(prton)

m
P
=

1,0073u,

1u

=

931

MeV/c
2
.

Nng

l

ng

lin

k

t

ring

c

a

h

t

nhn

l
104
Be

A. 0,632 MeV. B. 63,215MeV. C. 6,325 MeV. D. 632,153 MeV.
HD Gi i :
-Nng

l

ng

lin

k

t

c

a

h

t

nhn
104
Be

:

W
lk
=

m.c
2

=

(4.m
P
+6.m
n

m
Be
).c
2

=

0,0679.c
2

=

63,249

MeV.

W
lk
63,125

10
Bi 6. H t nhn heli c kh i l ng 4,0015 u. Tnh nng l ng lin k t ring c a h t nhn hli. Tnh nng l ng t a ra khi
t o thnh 1 gam hli. Cho bi t kh i l ng c a prton v ntron l mp = 1,007276 u v mn = 1,008665 u; 1 u = 931,5
MeV/c
2
; s avga r l NA = 6,022.10
23
mol
-1
.

HD Gi i: He =
W
lk
A
=
(Z.m
p
+

(

A

Z

)m
n

m
He
).c
2

A
=
( 2 .(1, 007276 +1, 008685) 4, 0015). 931,5
4
= 7,0752 MeV;
W=
m
M
.NA.Wlk =
1
4,0015
.6,022.10
23
.7,0752.4 = 42,59.10
23
MeV = 26,62.10
10
J.

Bi

7.

Tnh

nng

l

ng

lin

k

t

ring

c

a

hai

h

t

nhn
11
Na

v
26
Fe

.

H

t

nhn

no

b

n

v

ng

hn?

,
4

rr
0
A

/

3

4

rr
0
4
6
C

4 4 4 4
23
56

Cho: mNa = 22,983734u; mFe = 55,9207u; mn = 1,008665 u; mp = 1,007276 u; 1u = 931,5 MeV/c
2
.

HD Gi i. Na =
W
lk
A
=
(Z.m
p
+

(

A

Z)m
n

m
He
).c
2

A
=
(11. 1,007276+12. 1,008685 22,983734).931 5
23
= 8,1114 MeV;
Fe =
( 26 . 1, 007276 + 30 . 1, 008685 55,9207 ). 931,5
56
= 8,7898 MeV;
Fe > Na nn h t nhn Fe b n v ng hn h t nhn Na.

Bi 8. Tm nng l ng to ra khi m t h t nhn urani
234
U phng x tia ( t o thnh ng v thori
l ng lin k t ring c a h t ( l 7,10 MeV; c a
234
U l 7,63 MeV; c a
230
Th l 7,70 MeV.

230
Th. Cho cc nng
HD Gi i . Ta c: W = 230.Th + 4.He - 234.U = 13,98 MeV.

Bi 9
. Kh i l ng nguyn t c a ra i Ra226 l m = 226,0254 u .
a/ Hy ch ra thnh ph n c u t o h t nhn Ra i ?
b/ Tnh ra kg c a 1 mol nguyn t Ra i , kh i l ng 1 h t nhn , 1 mol h t nhn Ra i?
c/ Tm kh i l ng ring c a h t nhn nguyn t cho bi t bn knh h t nhn c tnh theo cng th c :
r = r0.A
1/3
. v i r0 = 1,4.10
15
m , A l s kh i .
d/ Tnh nng l ng lin k t c a h t nhn , nng l ng lin k t ring , bi t mp = 1,007276u ,
mn = 1.008665u ; me = 0,00549u ; 1u = 931MeV/c
2
.
HD Gi i :
a/ Ra i h t nhn c 88 prton , N = A- Z = 226 88 = 138 ntron
b/ m = 226,0254u.1,66055.10
27
= 375,7.10
27
kg
Kh i l ng m t mol : mmol = mNA = 375,7.10
27
.6,022.10
23
= 226,17.10
3
kg = 226,17g
Kh i l ng m t h t nhn : mhn = m Zme = 259,977u = 3,7524.10
25
kg
Kh i l ng 1mol h t nhn : mmolhn = mnh.NA = 0,22589kg
c/ Th tch h t nhn : V = 4r
3
/3 = 4r03A/ 3 .
Kh i l ng ring c a h t nhn : D =
m
V
=
Am
p
3
=
3m
p
3
H 1,45.10
17

kg
m
3

d/ Tnh nng l ng lin k t c a h t nhn : E = mc
2
= {Zmp + (A Z)mn m}c
2
= 1,8197u
E = 1,8107.931 = 1685 MeV
Nng l ng lin k t ring : = E/A = 7,4557 MeV.
Bi 10:

Bi

t

kh

i

l

ng

c

a

cc

h

t

nhn

m
C
=

12,000u;

m
(
=

4,0015u;

m
p
=

1,0073u;

m
n
1,0087u

v

1u

=

931

Mev

/

c

2

.

Nng

l

ng

c

n

thi

t

t

i

thi

u

chia

h

t

nhn
126
C

thnh

ba

h

t
(
theo

n

v

Jun

l

A. 6,7.10
-13
J B. 6,7.10
-15
J C. 6,7.10
-17
J D. 6,7.10
-19
J
HD Gi i:
C12 3 He
Nng l ng ph v m t h t C12 thnh 3 h t He: W = ( mr i - mhn )c
2
= (3.4,0015 12). 931= 4.1895MeV
Theo n v Jun l: W = 4,1895. 1,6.10
-13
= 6,7032.10
-13
J; Ch n p n A
Bi 11

:

Cho

bi

t

m

=

4,0015u;

m
O
=

15,999

u;

m
p
=

1,007276u

,

m
n
=

1,008667u

.

Hy

s

p

x

p

cc

h

t

nhn
2
He

,

12
,
168
O

theo

th

t

tng

d

n

b

n

v

ng

.

Cu

tr

l

i

ng

l:

A.
126
C

,

2

He,
168
O

.

B.
126
C

,
168
O

,

2

He,

C.

2

He,
126
C

,
168
O

.

D.

2

He,
168
O,
126
C

.

HD Gi i: bi khng cho kh i l ng c a
12
C nhng ch y dng n v u, theo nh ngha on v u b ng 1/12
kh i l ng ng v
12
C do c th l y kh i l ng
12
C l 12 u.
--Suy ra nng l ng lin k t ring c a t ng h t nhn l :
He : Wlk = (2.mp + 2.mn m )c
2
= 28,289366 MeV
Wlk ring = 7,0723 MeV / nuclon.

C : Wlk = (6.mp + 6.mn mC )c
2
= 89,057598 MeV
Wlkring = 7,4215 MeV/ nuclon.

O : Wlk = (8.mp + 8.mn mO )c
2
= 119,674464 meV
Wlk ring = 7,4797 MeV/ nuclon.

-H t nhn c nng l ng lin k t ring cng l n th cng b n v ng. V y chi u b n v ng h t nhn tng d n l :
He < C < O. Ch n p n C.

Cu

2:

ng

v

phng

x

cban
27
Co

pht

ra

tia

v

tia

.

Bi

t

m
Co n
=

1,

008665u;

m
p
=1,007276u

.
= 55,940u;m
60
A. E = 6, 766.10 J B. E = 3, 766.10 J C. E = 5, 766.10 J D. E = 7, 766.10 J
Cu

4:

H

t

nhn
27
Co

c

kh

i

l

ng

l

55,940u.

Bi

t

kh

i

l

ng

c

a

prton

l

1,0073u

v

kh

i

l

ng

c

a

ntron

l

Cu

5:

Kh

i

l

ng

c

a

h

t

nhn
4
Be

l

10,0113u;

kh

i

l

ng

c

a

prtn

m
p
=

1,0072u,

c

a

ntron

m
n
=

1,0086;

1u

=

Cu

6:

H

t

nhn
10
Ne

c

kh

i

l

ng

m
Ne
=

19,986950u

.

Cho

bi

t

m
p
n
=

1,

008665u;=

1,

00726u;m

92
60
Cu

7:

Tnh

nng

l

ng

lin

k

t

ring

c

a

h

t

nhn
17
Cl

.

Cho

bi

t:

mp

=

1,0087u;

mn

=

1,00867u;

mCl

=

36,95655u;

Cu

8.

H

t

nhn

hli

(
2
He)

c

nng

l

ng

lin

k

t

l

28,4MeV;

h

t

nhn

liti

(
3
Li)

c

nng

l

ng

lin

k

t

l

39,2MeV;

Cu 9. H t ( c kh i l ng 4,0015u, bi t s Avga r NA = 6,02.10 mol , 1u = 931MeV/c
2
. Cc nucln k t h p v i
Cu

13(C

-

2009):

Bi

t

kh

i

l

ng

c

a

prtn;

ntron;

h

t

nhn
8
O

l

n

l

t

l

1,0073

u;

1,0087

u;

15,9904

u

v

1u

=

Cu

14.

(

H-

C

-

2010)Cho

kh

i

l

ng

c

a

prtn;

ntron;
18
Ar

;
3
Li

l

n

l

t

l:

1,0073u;

1,0087u;

39,9525u;

6,0145

18
Ar

c.Tr c nghi m:
Cu 1: H t nhn
60
27
Co c kh i l ng l 55,940u. Bi t kh i l ng c a prton l 1,0073u v kh i l ng c a ntron l

1,0087u.

h

t

kh

i

c

a

h

t

nhn
27
Co

l

A. 4,544u B. 4,536u C. 3,154u D. 3,637u
60 -
Nng l ng lin k t c a h t nhn cban l bao nhiu?
10 10 10 10

Cu 3: Bi t kh i l ng c a h t nhn U238 l 238,00028u, kh i l ng c a prtn v ntron l mP=1.007276U; mn =
1,008665u; 1u = 931 MeV/ c
2
. Nng l ng lin k t c a Urani
238
U l bao nhiu?
A. 1400,47 MeV B. 1740,04 MeV C.1800,74 MeV D. 1874 MeV
60

1,0087u.

Nng

l

ng

lin

k

t

ring

c

a

h

t

nhn
27
Co

l

A. 70,5MeV B. 70,4MeV C. 48,9MeV D. 54,4MeV
10

931 MeV/c
2
. Nng l ng lin k t ring c a h t nhn ny l bao nhiu?
A. 6,43 MeV B. 6,43 MeV C. 0,643 MeV D. M t gi tr khc
20

1u = 931,5MeV / c
2
. Nng l ng lin k t ring c a
20
10
Ne c gi tr l bao nhiu?
A. 5,66625eV B. 6,626245MeV C. 7,66225eV D. 8,02487MeV
37
1u = 931MeV/c
2

A. 8,16MeV B. 5,82 MeV C. 8,57MeV D. 9,38MeV
4 7

h

t

nhn

tri

(
21
D)

c

nng

l

ng

lin

k

t

l

2,24MeV.

Hy

s

p

theo

th

t

tng

d

n

v

tnh

b

n

v

ng

c

a

chng:

A. liti, hli, tri. B. tri, hli, liti. C. hli, liti, tri. D. tri, liti, hli.
23 -1
nhau t o thnh h t (, nng l ng t a ra khi t o thnh 1mol kh Hli l
A. 2,7.10
12
J B. 3,5. 10
12
J C. 2,7.10
10
J D. 3,5. 10
10
J
Cu 10( H2007): Cho: mC = 12,00000 u; mp = 1,00728 u; mn = 1,00867 u; 1u = 1,66058.10
-27
kg; 1eV = 1,6.10
-19
J ; c
= 3.10
8
m/s. Nng l ng t i thi u tch h t nhn C 126 thnh cc nucln ring bi t b ng
A. 72,7 MeV. B. 89,4 MeV. C. 44,7 MeV. D. 8,94 MeV.
Cu 11(C -2008): H t nhn Cl1737 c kh i l ng ngh b ng 36,956563u. Bi t kh i l ng c a ntrn (ntron)
l1,008670u, kh i l ng c a prtn (prton) l 1,007276u v u = 931 MeV/c
2
. Nng l ng lin k t ring c a h t nhn
Cl1737 b ng
Cu 12(H 2008):

H

t

nhn
104
Be

c

kh

i

l

ng

10,0135u.

Kh

i

l

ng

c

a

ntrn

(ntron)

mn

=

1,0087u,

kh

i

l

ng

c

a

prtn

(prton)

mP

=

1,0073u,

1u

=

931

MeV/c
2
.

Nng

l

ng

lin

k

t

ring

c

a

h

t

nhn
104
Be

l

16

931,5

MeV/c
2
.

Nng

l

ng

lin

k

t

c

a

h

t

nhn
168
O

x

p

x

b

ng

40 6

u

v

1u

=

931,5

MeV/c
2
.

So

v

i

nng

l

ng

lin

k

t

ring

c

a

h

t

nhn
63
Li

th

nng

l

ng

lin

k

t

ring

c

a

h

t

nhn

40
A. l n hn m t l ng l 5,20 MeV. B. l n hn m t l ng l 3,42 MeV.
C. nh hn m t l ng l 3,42 MeV. D. nh hn m t l ng l 5,20 MeV.

Z
92
U

92
U

92
U

92
52
A. 2,38.10 . B. 2,20.10 . C. 1,19.10
25
. D. 9,21.10
24
.
Cu 2(C 2008): Bi t s Avga r NA = 6,02.10 h t/mol v kh i l ng c a h t nhn b ng s kh i c a n. S prtn
92
D ng 3: Tnh s h t nhn nguyn t v s ntron, prtn c trong l ng ch t h t nhn .
a.PHNG PHP:
Cho kh i l ng m ho c s mol c a h t nhn
A
X . Tm s h t p , n c trong m u h t nhn .

N u c kh i l ng m suy ra s h t h t nhn X l : N =
m
A
.N
A
(h

t)

.

S mol : n =
m
A
=
N
N
A
=

V
22,4
. H ng S : NA = 6,023.10
23
nguyn t /mol

N u c s mol suy ra s h t h t nhn X l : N = n.NA (h t). Khi : 1 h t h t nhn X c Z h t p v (A Z ) h t
n => Trong N h t h t nhn X c : N.Z h t proton v (A-Z). N h t notron.

b.BI T P
Bi 1: Bi t s Avga r l 6,02.10
23
mol
-1
, kh i l ng mol c a h t nhn urani
238
l 238 gam / mol.

S ntron trong 119 gam urani
238
l :

A. 2,2.10
25
h t B. 1,2.10
25
h t C 8,8.10
25
h t D. 4,4.10
25
h t
HD Gi i: S h t nhn c trong 119 gam urani
238
l : N =
m
A
.N
A
=
119
238
.6,02.10
23
= 3.01.10
23
h t
Suy ra s h t ntron c trong N h t nhn urani
238
U l :
(A-Z). N = ( 238 92 ).3,01.10
23
= 4,4.10
25
h t p n : D

Bi 2. Cho s Avga r l 6,02.10
23
mol-1. S h t nhn nguyn t c trong 100 g I t
131
I l :
A. 3,952.10
23
h t B. 4,595.10
23
h t C.4.952.10
23
h t D.5,925.10
23
h t
HD Gi i : S h t nhn nguyn t c trong 100 g h t nhn I l : N =
m
A
.N
A
=

100
131
.6,02.10
23
h t. Ch n B.

*D ng : Cho t ng s h t c b n v hi u s h t mang i n trong nguyn t ( H t mang
i n g m Prtn v Electrn).
G i t ng s h t mang i n l S, hi u l a, ta d dng c cng th c sau: Z = (S + a) : 4
Cn c vo Z ta s xc nh c nguyn t l thu c nguyn t ha h c no (cng th c r t d ch ng minh).

VD1: T ng s h t c b n c a 1 nguyn t X l 82, trong t ng s h t mang i n nhi u hn s h t khng
mang i n l 22. V y X l
L i gi i: Ta c: Z = (82 + 22) : 4 = 26 => Fe
VD2: T ng s h t c b n trong nguyn t Y l 52, trong t ng s h t mang i n nhi u hn s h t khng
mang i n l 16. Y l
L i gi i: Ta c: Z = (52 + 16) : 4 = 17 => Y l Clo (Cl)
VD3: T ng s h t c b n trong nguyn t Y l 18, trong t ng s h t mang i n nhi u hn s h t khng
mang i n l 6. Y l
L i gi i: Ta c: Z = (18 + 6) : 4 = 6 => Y l Cacbon C

c. TR C NGHI M:
Cu 1 (C - 2009): Bi t NA = 6,02.10
23
mol
-1
. Trong 59,50g
238
U c s ntron x p x l
23 25
23
(prton) c trong 0,27 gam Al1327 l
A. 6,826.10
22
. B. 8,826.10
22
. C. 9,826.10
22
. D. 7,826.10
22
.

H
0 H
N =

H
0

.2

T

hay

H

=

0
t
=

H

0

.e

t

2
t e
Cc tr ng h p c bi t, h c sinh c n nh gi i nhanh cc cu h i tr c nghi m:
Hay:
53
53
II. NH LU T PHNG X - PHNG X
D ng 1: Xc nh l ng ch t cn l i (N hay m), phng x :
a.Phng php: V n d ng cng th c:

-Kh

i

l

ng

cn

l

i

c

a

X

sau

th

i

gian

t

:

m

=

m
0
.2

t
T
=

m
0
.e

.t

.

-S

h

t

nhn

X

cn

l

i

sau

th

i

gian

t

:

N

=

.

N
0
.2

t
T

=

N
0
.e
.t

-Cng th c tm s mol : n =
N
N
A
=

m
A

t

-

phng

x

:

H
tb
=

;

H

=
t
T
-Ch : + t v T ph i a v cng n v .
+ m v m0 cng n v v khng c n i n v

b.
B
i t
p:
Bi
1:
Ch
t I t
ph
ng x
131
I dng trong y t c chu k bn r 8 ngy m. N u nh n c 100g ch t ny th sau 8 tu n
l c
n
bao
nhi
u?
A
. O,
87g B. 0,78g C. 7,8g D. 8,7g
HD Gi i : t = 8 tu n = 56 ngy = 7.T .Suy ra sau th i gian t th kh i l ng ch t phng x
131
I cn l i l :

m

=

m
0
.2

t
T

= 100 .2
7
= 0,78 gam . Ch n p n B.
Bi 2:

M

t

l

ng

ch

t

phng

x

c

kh

i

l

ng

ban

u

l

m
0
.

Sau

5

chu

k

bn

r

kh

i

l

ng

ch

t

phng

x

cn

l

i

l

bao nhiu?
t
t
Cn

l

i

N=

N0

2
T
T s N/N0
B phn r N0 N T s
(N0- N)/N0
T s
(N0- N)/N
t =T
1
N

=

N
0 2
=

N
0
/2

1/2 hay ( 50%) N0/2 hay ( 50%) 1/2 1
t =2T
2
N

=

N
0 2
=

N
0
/4

1/4 hay (25%) 3N0/4 hay (75%) 3/4 3
t =3T
3
N

=

N
0 2
=

N
0
/8

1/8 hay (12,5%) 7N0/8 hay (87,5%) 7/8 7
t =4T
4
N

=

N
0 2
=

N
0
/16

1/16 hay (6,25%) 15N0/16 hay (93,75%) 15/16 15
t =5T
5
N

=

N
0 2
=

N
0
/32

1/32 hay (3,125%) 31N0/32 hay (96,875%) 31/32 31
t =6T
6
N

=

N
0 2
=

N
0
/64

1/64 hay (1,5625%) 63N0/64 hay (98,4375%) 63/64 63
t =7T
7
N

=

N
0 2
=

N
0
/128

1/128 hay (0,78125%) 127N0/128 hay (99,21875%) 127/128 127
t =8T
8
N

=

N
0 2
=

N
0
/256

1/256 hay (0,390625%) 255N0/256 hay (99,609375%) 255/256 255
t =9T ................. ----------- ---------- ------- -------
Th i gian t T 2T 3T 4T 5T 6T 7T
Cn l i: N/N0 hay m/m0 1/2 1/2
2
1/2
3
1/2
4
1/2
5
1/2
6
1/2
7

r: (N0 N)/N0 1/2 3/4 7/8 15/16 31/32 63/64 ?
T l % r 50% 75% 87,5% 93,75% 96,875% 98,4375% ?
T l ( t s ) h t r v cn l i 1 3 7 15 31 63 ?
T l ( t s ) h t cn l i v b
phn r
1 1/3 1/7 1/15 1/31 1/63 ?
= 2
T

m
= 2
3
=
1
= 12,5% Ch n p n : C.
=

t

T

=
1
=
1
. Ho c N =
N
1
=
N
0
=
N
0
Ch n: C

3 9 3 3
2
9
Bi

5:
86
Rn

l

ch

t

phng

x

c

chu

k

bn

r

T=3,8

ngy.

Ban

u

c

2g.

Hy

tnh

A
.

D

d

ng

tnh

c

N0=5,42.10
21

h

t

=1,91.10 h t
c)

p

d

ng

cng

th

c:

H

=

H
0
.2

=

H
0
.e
t

=

N

m

=

T
.N

V

i

N=

+

Ta

c

phng

trnh

phn

r:
84
Po

2
He

+
Z
X

82
t
m

=

m
0
.2

T

N = .N
A
m

=

m
0
.2

k

H =
A.m= m0/5 B.m = m0/8 C. m = m0/32 D. m = m0/10
HD Gi i : t = 5T. Sau t = 5T th kh i l ng ch t phng x cn l i l:

m

=

m
0
.2

t
T
=

m
0
.2

5

=

m
0
32

p

n:

C

:

m
0
/32

Bi 3 : M t ch t phng x c chu k bn r l 3,8 ngy. Sau th i gian 11,4 ngy th phng x (ho t phng x ) c a
l ng ch t phng x cn l i b ng bao nhiu ph n trm so v i phng x c a l ng ch t phng x ban u?
A. 25%. B. 75%. C. 12,5%. D. 87,5%.
HD Gi i : T = 3,8 ngy ; t = 11,4 = 3T ngy . Do ta a v hm m gi i nhanh nh sau :

m

=

m
0
.2

t
T

m
m
0

t

m
0
8

Bi 4 ( H -2009): M t ch t phng x ban u c N h t nhn. Sau 1 nm, cn l i m t ph n ba s h t nhn ban u cha
0
phn r. Sau 1 nm n a, s h t nhn cn l i cha phn r c a ch t phng x l
A. N0 /6 B. N0 /16. C. N0 /9. D. N0 /4.
HD Gi i : t1 = 1nm th s h t nhn cha phn r (cn l i ) l :
N
1
N
0
1
=
t
=

2
T

1
3
Sau 1nm n a t c l t2 = 2t1 nm th s h t nhn cn l i cha phn r l :

N
2
N
0
1 1
=
t2
=
2t1

2
T
2
T

N
2
N
0
1

2

2

2
2
222

a) S nguyn t ban u
b) S nguyn t cn l i sau kho ng th i gian t= 5,7 ngy
c) phng x c a l ng Rn ni trn.
Hd gi i: a) p d ng N0 =
m
0
.N
A

N
o
21
b) : t=5,7=1,5T nn N=
t
2
T
t

T

D dng tnh c: H= 4,05.10
15
(Bq) =1,1.10
5
(Ci)

0, 693
T

Nn: H=
0,

693

m.N
A
A
Bi 6: Plni l nguyn t phng x ( , n phng ra m t h t ( v bi n i thnh h t nhn con X. Chu k bn r c a
Plni l T = 138 ngy.
1. Xc nh c u t o, tn g i c a h t nhn con X.
2. Ban u c 0,01g. Tnh phng x c a m u phng x sau 3chu k bn r.
HD Gi i:
1. Xc nh h t nhn con X
210 4 A

+ Theo cc LBT ta c:
210

=

4

+

A

84 = 2 +
Z

A = 206

Z
= 82
X :
206
Pb

2.T H = N
m
A

A

mN
A

H =

0,693.m
0
N
A
.2

k

T .A

= 2,08.10
11
Bq

(
P
)

15
P

cn

l

i

l

2,5g.

Tnh

kh

i

l

ng

ban

u

c

a

n.

P
0
e + S H t nhn lu hunh

16
S

g

m

16

prtn

v

16

ntrn

ln 2 t
e
T

=

m
o
2

( ) 11
= = = 4 = 2
2
= 2 t = 2T = 2x15x30 gi .
.

.N
A
Thay

s

:

H

=

ln 2 3x6, 022x10
23

= 9, 66x10 Bq = 2, 61x10 Ci
= e
.t
; Suy ra t = 1, do t = =
Cu

2:

Chu

k

bn

r

c

a
27
Co

b

ng

g

n

5

nm.

Sau

10

nm,

t

m

t

ngu

n
27
Co

c

kh

i

l

ng

1g

s

cn

l

i

Cu

4:

Ban

u

c

5

gam

ch

t

phng

x

radon
86
Rn

v

i

chu

k

bn

r

3,8

ngy.

S

nguyn

t

radon

cn

l

i

sau

9,5

53
32
32

N u tr c nghi m c n nh : H =
0,693.m
0
N
A
.2

k

T.A
= 2,08.10
11
Bq

Bi 7: Ph t pho
32
15
phng x
-
v i chu k bn r T = 14,2 ngy v bi n i thnh lu hunh (S). Vi t phng trnh

c a s phng x v nu c u t o c a h t nhn lu hunh. Sau 42,6 ngy k t th i i m ban u, kh i l ng c a m t
kh i ch t phng x
32

HD Gi i : Phng trnh c a s pht x :
32

15

1 16
32 32

T nh lu t phng x ta c:

m

=

m
o
e

t

=

m
o
t
T

Suy ra kh i l ng ban u:

m
o
=

m2

t
T

= 2,5.2
3
= 20g
Bi 8: Natri
24
Na l ch t phng x
-
v i chu k bn r T = 15 gi . Ban u c 12g Na. H i sau bao lu ch cn l i 3g
ch t phng x trn? Tnh phng x c a 3g natri ny. Cho s Avga r NA = 6,022 x 10
23
mol
-1

HD

Gi

i

:

Ta

c

m

=

m
o
e

t

=

m
o
t
2
T

2
t
T
m
0
12

t

m 3 T

phng x : H = N =
ln 2 m
T N
x
15x3600 24
17 6
Bi 9: G i t l kho ng th i gian s h t nhn c a m t l ng ch t phng x gi m i e l n (e l c s c a loga t nhin
v i lne = 1). T l chu k bn r c a ch t phng x . Ch ng minh r ng t =
phng x cn l i bao nhiu ph n trm l ng ban u? Cho bi t e
-0,51
= 0,6
T
ln 2
. H i sau kho ng th i gian 0,15t ch t
HD

Gi

i

:

S

h

t

nhn

c

a

ch

t

phng

x

N

gi

m

v

i

th

i

gian

t

theo

cng

th

c

N

=

N
o
e
t

,

v

i

l

h

ng

s

ph

n

x

,

N0 l s h t nhn ban ut it=0
Theo i u ki n u bi: e =
N
o
N
1 T
ln 2
L ng ch t cn l i sau th i gian 0,15t t l thu n v i s h t:
N
N
o
= e
0,15t
= e
0,15
= 0, 6 = 60%
c.Tr c nghi m:
Cu 1: C 100g ch t phng x v i chu k bn r l 7 ngy m. Sau 28 ngy m kh i l ng ch t phng x cn l i l
A. 93,75g. B. 87,5g. C. 12,5g. D. 6,25g.
60 60
A. g n 0,75g. B. hn 0,75g m t l ng nh .
C. g n 0,25g. D. hn 0,25g m t l ng nh .
Cu

3:

C

100g

it

phng

x

131

I

v

i

chu

k

bn

r

l

8

ngy

m.

Tnh

kh

i

l

ng

ch

t

it

cn

l

i

sau

8

tu

n

l

.

A. 8,7g. B. 7,8g. C. 0,87g. D. 0,78g.
222
ngy l
A. 23,9.10
21
. B. 2,39.10
21
. C. 3,29.10
21
. D. 32,9.10
21
.
Cu

5:

Ph

t

pho
15
P

phng

x

-

v

i

chu

k

bn

r

T

=

14,2

ngy.

Sau

42,6

ngy

k

t

th

i

i

m

ban

u,

kh

i

l

ng

c

a

m

t

kh

i

ch

t

phng

x
15
P

cn

l

i

l

2,5g.

Tnh

kh

i

l

ng

ban

u

c

a

n.

A. 15g. B. 20g. C. 25g. D. 30g.
Cu 6: Ch t phng x 210Po ban u c 200 g; Chu k bn r c a Po l 138 ngy . kh i l ng Po cn l i sau th i gian
690 ngy l:
A. 6,25g B. 62,5g C. 0,625g D. 50g
sau 9.10 nm.
92 92
0
0
A. 4
1
B. 4
2
C. 3
2
D. 3
1

Cu 7: G i t l kho ng th i gian s h t nhn c a m t l ng ch t phng x gi m i e l n (e l c s c a lga t
nhin v i lne = 1), T l chu k bn r c a ch t phng x . H i sau kho ng th i gian 0,51t ch t phng x cn l i bao nhiu
ph n trm l ng ban u?
A. 40%. B. 50%. C. 60%. D. 70%.
Cu 8: Cng th c no d i y khng ph i l cng th c tnh phng x ?

A.

H
(t )
=

dN
(t )
dt

B.

H
(t)
=

dN
(t )
dt

C.

H
(t )
=

N
(t )

D.

H
(t )
=

H
0
2

t
T
Cu 9: M t l ng ch t phng x
222
86
Rn ban u c kh i l ng 1mg. Sau 15,2 ngy phng x gi m 93,75%.
phng x c a l ng Rn cn l i l
A. 3,40.10
11
Bq B. 3,88.10
11
Bq C. 3,58.10
11
Bq D. 5,03.10
11
Bq
Cu 10: Chu k bn r c a
238
U l 4,5.10
9
nm. Lc u c 1g
238
U nguyn ch t. Tnh phng x c a m u ch t
9
A. 3,087.10
3
Bq. B. 30,87.10
3
Bq. C. 3,087.10
5
Bq. D . 30,87.10
5
Bq.
Cu 11: M t ngu n phng x c chu k bn r T v t i th i i m ban u c 32N0 h t nhn. Sau cc kho ng th i gian
T/2, 2T v 3T, s h t nhn cn l i l n l t b ng bao nhiu?
A.

24N
0
,12N
0
,6N

B.

16

2N
0
,8N
0
,

4N
0
C.

16N
0
,8N
0
,

4N

D.

16

2N
0
,8

2N
0
,

4

2N
0
Cu 12: M t ngu n phng x c chu k bn r T v t i th i i m ban u c 48No h t nhn. H i sau kho ng th i gian 3T,
s h t nhn cn l i l bao nhiu?
A. 4N0 B. 6N0 C. 8N0 D. 16N0
Cu 13: ( H-C -2010). Ban u c N0 h t nhn c a m t m u ch t phng x nguyn ch t c chu k bn r T. Sau kho ng
th i gian t = 0,5T, k t th i i m ban u, s h t nhn cha b phn r c a m u ch t phng x ny l
A.
N
0
2
. B.
N
0
2
. C.
N
0
4
. D. N0 2 .
Cu 14(C - 2009): G i ( l kho ng th i gian s h t nhn c a m t ng v phng x gi m i b n l n. Sau th i gian 2(
s h t nhn cn l i c a ng v b ng bao nhiu ph n trm s h t nhn ban u?
A. 25,25%. B. 93,75%. C. 6,25%. D. 13,5%.
Cu 15(H2008): Pht bi u no sao y l sai khi ni v phng x (ho t phng x )?
A. phng x l i l ng c trng cho tnh phng x m nh hay y u c a m t l ng ch t phng x .
B. n v o phng x l becren.
C. V i m i l ng ch t phng x xc nh th phng x t l v i s nguyn t c a l ng ch t .
D. phng x c a m t l ng ch t phng x ph thu c nhi t c a l ng ch t .
Cu 16(C - 2008): Ban u c 20 gam ch t phng x X c chu k bn r T. Kh i l ng c a ch t X cn l i sau kho ng
th i gian 3T, k t th i i m ban u b ng
A. 3,2 gam. B. 2,5 gam. C. 4,5 gam. D. 1,5 gam.
Cu 17(H 2008): M t ch t phng x c chu k bn r l 3,8 ngy. Sau th i gian 11,4 ngy th phng x (ho t
phng x ) c a l ng ch t phng x cn l i b ng bao nhiu ph n trm so v i phng x c a l ng ch t phng x ban
u?
A. 25%. B. 75%. C. 12,5%. D. 87,5%.
Cu 18(H 2008) : H t nhn
A
1
Z
1
X phng x v bi n thnh m t h t nhn
A
2
Z
2
Y b n. Coi kh i l ng c a h t nhn X, Y
b ng s kh i c a chng tnh theo n v u. Bi t ch t phng x
A
1
Z
1
X c chu k bn r l T. Ban u c m t kh i l ng
ch t
A
1
Z
1
X, sau 2 chu k bn r th t s gi a kh i l ng c a ch t Y v kh i l ng c a ch t X l
A
A
2
A
A
1
A
A
1
A
A
2
Cu 19(C 2007): Ban u m t m u ch t phng x nguyn ch t c kh i l ng m0 , chu k bn r c a ch t ny l 3,8
ngy. Sau 15,2 ngy kh i l ng c a ch t phng x cn l i l 2,24 g. Kh i l ng m0 l
A.5,60 g. B. 35,84 g. C. 17,92 g. D. 8,96 g.
84 82
)

=

2,6646.10

1

2

2
Bi

4:

ng

v

phng

x

Cban
27
Co

pht

ra

tia

v

v

i

chu

k

bn

r

T

=

71,3

ngy.

Trong

365

ngy,

ph

n

trm

ch

t

,
D ng 2: Xc nh l ng ch t b phn r :
a.Phng php:
- Cho kh i l ng h t nhn ban u m0 ( ho c s h t nhn ban u N0 ) v T . Tm kh i l ng h t nhn ho c s h t
nhn b phn r trong th i gian t ?

-Kh

i

l

ng

h

t

nhn

b

phn

r:

m

=

m
0

m

=

m
0
(1

2

t
T
)

=

m
0
(1

.t

)

-S

h

t

nhn

b

phn

r

l

:

N

=

N
0

N

=

N
0
(1

2

t
T

)

=

N
0
(1

.t

)

-Ch : l khng c p d ng nh lu t b o ton kh i lng nh trong ph n ng ho h c.

b. Bi t p:
A -> B + C . Th: mA mB + mC
Bi 1. Ch t phng x
210
Po phng ra tia ( thnh ch
206
Pb .
a/ Trong 0,168g Plni c bao nhiu nguyn t b phn d trong 414 ngy m , xc nh l ng ch t o thnh trong
th i gian trn ?
b/ Bao nhiu lu l ng Plni cn 10,5mg ? Cho chu k bn d c a Plni l 138 ngy m .
HDGi i :
a/ S nguyn t Plni lc u : N0 = m0NA/A , v i m0 = 0,168g , A = 210 , NA = 6,022.10
23

Ta th y t/T = 414/138 = 3 nn p d ng cng th c : N = N02
t/T
= N02
3
= N0/8 .
S nguyn t b phn d l : N = N0 N = N0(1 2
t/T
) = 7N0/8 = 4,214.10
20
nguyn t .
S nguyn t ch t o thnh b ng s nguyn t Plni phn r trong cng th i gian trn .
V v y th i gian trn kh i l ng ch l : m2 = N.A2/NA , v i A2 = 206 . Thay s m2 = 0,144g .
b/ Ta c : m0/m = 0,168/0,0105 = 16 = 2
4
. T cng th c m = m02
t/T
=> m0/m = 2
t/T
= 2
4

Suy ra t = 4T = 4.138 = 552 ngy m.

Bi 2: Tnh s h t nhn b phn r sau 1s trong 1g Ra i
226
Ra . Cho bi t chu k bn r c a
226
Ra l 1580 nm. S
Avga r l NA = 6,02.10
23
mol
-1
.
A. 3,55.10
10
h t. B. 3,40.10
10
h t. C. 3,75.10
10
h t. D..3,70.10
10
h t.
HD Gi i:
- S h t nhn nguyn t c trong 1 gam
226
Ra l : N0 =
m
A
.N
A
=

1
226
.6,022.10
23
= 2,6646.10
21
h t .
- Suy ra s h t nhn nguyn t Ra phn r sau 1 s l :

N

=

N
0
(1

2

t
T

21

1

1580.365.86400
= 3,70.10
10

h t. Ch n p n D.
Bi 3: M t ch t phng x c chu k bn ra T. Sau th i gian t = 3T k t th i i n ban u, t s gi a s h t nhn b phn
r thnh h t nhn c a nguyn t khc v i s h t nhn c a ch t phng x cn l i
A. 7 B. 3 C. 1/3 D. 1/7

HD Gi i :Th i gian phn r t = 3T; S h t nhn cn l i :

N =
N
0
3

=
1
8

N

=

N
0

N

=

7
8

N
N

= 7
60
Cban ny b phn r b ng
A. 97,12% B. 80,09% C. 31,17% D. 65,94%
HD Gi i: % l ng ch t
60
Co b phn r sau 365 ngy :

m

=

m
0

m

=

m
0
(1

e

.t

)

m
m0

=1 e

365.ln2
713

= 97,12% .

1 2
2
27
Co

l

ch

t

phng

x

Cu

2:

Cban
27
Co

l

ch

t

phng

x

v

i

chu

k

bn

r

kh

i

l

ng
27
Co

b

phn

r

l

Cu

3:

Chu

k

bn

r
84
Po

l

318

ngy

m.

Khi

phng

x

tia

(,

plni

bi

n

thnh

ch.

C

bao

nhiu

nguyn

t

plni

84
Bi t s Avgadr NA = 6,02.10 h t/mol.
38
29

Ho

c

m

=

m
0

m

=

m
0
(1

2

t
T

)

m
m
0

=

t
T
t
T

=
97,12% Ch n p n A.

Bi 5: M t ch t phng x c chu k bn r l 20 pht. Ban u m t m u ch t c kh i l ng l 2g. Sau 1h40pht,
l ng ch t phn r c gi tr no?
A: 1,9375 g B: 0,0625g C: 1,25 g D: m t p n khc

HD

Gi

i:

S

l

ng

ch

t

phn

r

m

=

m
0
.(1

2

t
T

) =1,9375 g

c. TR C NGHI M:
Cu 1: ng v
60

v i chu k bn r T = 5,33 nm, ban u m t l ng Co c kh i l ng m0.

Sau m t nm l ng Co trn b phn r bao nhiu ph n trm?
A. 12,2% B. 27,8% C. 30,2% D. 42,7%
60 16
3
nm. N u lc u c 1kg ch t phng x ny th sau 16 nm
60
A. 875g. B. 125g. C. 500g. D. 250g.
210

b phn r sau 276 ngy trong 100mg
210
Po ?

A. 0, 215.10
20
B. 2,15.10
20
C. 0, 215.10
20
D. 1, 25.10
20

Cu 4. Chu k bn r c a U 238 l 4,5.10
9
nm. S nguyn t b phn r sau 10
6
nm t 1 gam U 238 ban u l bao nhiu?
23
A. 2,529.10
21
B. 2,529.10
18
C. 3,896.10
14
D. 3,896.10
17

Cu 5: Chu k bn r c a ch t phng x
90
Sr l 20 nm. Sau 80 nm c bao nhiu ph n trm ch t phng x phn r
thnh ch t khc ?
A. 6,25%. B. 12,5%. C. 87,5%. D. 93,75%.
Cu 6: ng v phng x
66
Cu c chu k bn r 4,3 pht. Sau kho ng th i gian t = 12,9 pht, phng x c a ng v
ny gi m xu ng bao nhiu :
A. 85 % B. 87,5 % C. 82, 5 % D. 80 %




T: 0915718188 0906848238

Z Z
A
1
=

1

0

(1

e
t

)

=

1

m
0
(1

e
t

)

Bi 1: ng v
24
Na l ch t phng x
-
t o thnh h t nhn magi
12
Mg.

Ban

u

c

12gam

Na

v

chu

k

bn

r

l

15

m
me
.A
con
10,5

,
84
88
88 86 88
86
Rn

c

t

o

thnh:

m
Rn
=

m
Ra
.

D ng 3 : Xc nh kh i l ng c a h t nhn con :
a.Phng php:
-

Cho

phn

r

:

A

X

B
'
Y

+

tia

phng

x

.

Bi

t

m0
,

T

c

a

h

t

nhn

m

.

Ta c : 1 h t nhn m phn r th s c 1 h t nhn con tao thnh.
Do : NX (phng x ) = NY (t o thnh)
-S

mol

ch

t

b

phn

r

b

ng

s

mol

ch

t

t

o

thnh

n
X
=

m
X
A
=

n
Y

-Kh i l ng ch t t o thnh l
m
Y
=

m
X
.B

A

. T ng qut : mcon =
m
me
A
me

.A
con
-Hay Kh i l ng ch t m i c t o thnh sau th i gian t

m
1
=

N AN A
N
A
N
A
A

Trong : A, A1 l s kh i c a ch t phng x ban u v c a ch t m i c t o thnh
NA = 6,022.10
-23
mol
-1
l s Avga r.
-Lu : Ttrong phn r : kh i l ng h t nhn con hnh thnh b ng kh i l ng h t nhn m b phn r
(Tr ng h p phng x
+
,
-
th A = A1
m1 = m )

b. Bi t p:
11
24
gi . Sau 45 h th kh i l ng Mg t o thnh l :
A. 10,5g B. 5,16 g C. 51,6g D. 0,516g
HD Gi i: Nh n xt : t = 3.T nn ta dng hm m 2 gi i cho nhanh bi ton :

-

Kh

i

l

ng

Na

b

phn

r

sau

45

=

3T

gi

:

m

=

m
0
(1

2

t
T

) = 12 (1 2

1
3

) m = 10,5 g .

-Suy ra kh i l ng c a mg t o thnh : mcon =

Bi 2 : Ch t phng x Poloni
210
Po c chu k bn r T = 138 ngy phng ra tia ( v bi n thnh ng v ch
u c 0,168g poloni . H i sau 414 ngy m c :
a. Bao nhiu nguyn t poloni b phn r?
b. Tim kh i l ng ch hnh thnh trong th i gian
HD Gi i : t = 414 ngy = 3T
a.S nguyn t b phn r sau 3 chu ki:
206
82
Pb ,ban
N

=

N
0

N

=

N
0

N
0
2
3

=

7
8
N
0
hay

kh

i

l

ng

ch

t

b

phn

r

m

=

7
8
m
0
=

0,147g

N =
7m
0
8A
N
A
=

7 . 0,168
8.210
.6,023.10
23
= 4,214.10
20
nguyn t
b.Kh i l ng ch hnh thnh trong 414 ngy m: mcon =
m
me
A
me

.A
con
=

0,147
210
.206 = 0,144g ]
Bi 3 : H t nhn
226
Ra c chu k bn r 1570 nm phn r thnh 1 h t ( v bi n i thnh h t nhn X. Tnh s h t nhn
X c t o thnh trong nm th 786. Bi t lc u c 2,26 gam radi. Coi kh i l ng c a h t nhn tnh theo u x p x b ng
s kh i c a chng v NA = 6,02.10
23
mol
-1
.
HD

Gi

i

3.

Phng

trnh

ph

n

ng:

226

Ra

42
He

+

222

Rn.

Trong

nm

th

786:

kh

i

l

ng

226

Ra

b

phn

r

l:

mRa = m0( 2

785
1570

- 2

786
1570

) = 7.10
-4
g; kh i l ng
222 A
Rn
A
Ra

= 6,93g;

86
84
HD

Gi

i

5.

1)

Phng

trnh

phn

r

235

U

2 Z
Th

( +
V

y

phng

trnh

ph

n

ng:

235

U

2 90
Th

( +
Cu

1:

Urani

(
92
U

)

c

chu

k

bn

r

l

4,5.10
9
nm.

Khi

phng

x

(,

urani

bi

n

thnh

thri

(
90
Th

).

Kh

i

l

ng

thri

Cu

2:

Chu

k

bn

r
84
Po

l

138

ngy.

Ban

u

c

1mmg
84
Po

.

Sau

276

ngy,

kh

i

l

ng

211
Po

b

phn

r

l:

Cu

4

:

phng

x

ban

u

c

a
84
Po

nh

n

gi

tr

no

?

A. 6,9.10 Bq B. 6,9.10
12
Bq C. 9,6.10
12
Bq D. 9,6.10
16
Bq
92
82
90
84

s

h

t

nhn

222

Rn

c

t

o

thnh

l:

N
Rn
=

m
Rn
A
Rn
.NA = 1,88.10
18
h t.
Bi 4 :

Plni

210

Po

l

m

t

ch

t

phng

x

c

chu

k

bn

r

140

ngy

m.

H

t

nhn

plni

phng

x

s

bi

n

thnh

h

t

nhn ch (Pb) v km theo m t h t (. Ban u c 42 mg ch t phng x plni. Tnh kh i l ng ch sinh ra sau 280 ngy
m.
HD Gi i 4. Ta c: mPb = m0.
A
Pb
A
Po
t
(1 - 2
T
) = 31,1 mg.
Bi

5

:

ng

v

235

U

phn

r

(

thnh

h

t

nhn
AZ
Th

.

1) Vi t y phng trnh phn r trn. Nu r c u t o c a h t nhn c t o thnh.
2) Chu i phng x trn cn ti p t c cho n h t nhn con l ng v b n
207
Pb . H i c bao nhiu h t nhn Hli v h t
nhn i n t c t o thnh trong qu trnh phn r .
4 A
92
T nh lu t b o ton s kh i: 235 = 4 + A => A = 231.
T nh lu t b o ton i n tch: 92 = 2 + Z => Z = 90.
4 231
92
C u t o h t nhn
231
Th g m 231 h t nuclen v i 90 h t prtn v 231 90 = 141 h t ntrn.
2) G i x l s phn r (, y l s phn r .
T nh lu t b o ton s kh i: 235 = 207 + 4x + 0y -> x = 7
T nh lu t b o ton i n tch: 90 = 82 + 2x y -> y = 4
M i h phn r ( s t o ra m t h t nhn Hli, m i phn r s t o ra m t h t i n t .
V y c 7 h t nhn Hli v 4 h t i n t c t o thnh.

c. TR C NGHI M:
238 234
t o thnh trong 23,8 g urani sau 9.10
9
nm l bao nhiu?
A. 17,55g B. 18,66g C. 19,77g D. Phng n khc
211 211
84
A. 0,25mmg B. 0,50mmg C. 0,75mmg D. p n khc
*

Ch

t

phng

x

210

Po

c

chu

k

bn

r

140

ngy,

bi

n

thnh

h

t

nhn

ch(Pb).

Ban

u

c

42mg.

Tr

l

i

cc

cu

3,4,5
Cu 3 : S prtn v ntron c a Pb nh n gi tr no sau y.
A. 80notron v 130 proton B. 84 notron v 126 proton
C. 84notron v 124 proton D. 82 notron v 124 proton
210
16
Cu 5 : Sau 280 ngy m phng x , kh i l ng ch trong m u l ?
A. 10,5mg B. 21mg C. 30,9mg D. 28mg

T: 0915718188 0906848238

ln
m
0
N
=

2
x

=>

x

=
m
=

2
x

=>

x

=

2
=

log

2

=

log

2

T=.

=

log

2

T=.

ln(1
N
1
(t
2

t
1
)

ln

2

ln
N
1
=
n
=

=
4
D ng 4: Xc nh chu k bn r T, th i gian phng x t:
a.Phng php:
1) Cho m & m0 ( ho c N & N0) hay H&H0 :
- Bi t sau th i gian t th m u v t c t l m/m0 ( hay N/N0 ) . Tm chu k bn r T c a m u v t ?
a) T s s nguyn t ban u v s nguyn t cn l i sau th i gian phng x t
N=N0 e
.t
=> T=
t ln 2
N
0
N
.Ho c m=m0 e
.t
=> T=
t

ln

2

ln
m
N u
N
0
t
T
Ho

c:

m
0
t
T
N u
m
m
0
=
N
N
0
=
1
n
(v i n N
*
)
t
T
= n. T =
t
n

N ut s :
m
m
0

=
N
N
0

khng p th: m

=

m
0
.2

t
T

2

t
T

=
m
m
0

t
T
m

m
0

T=.

Tng t cho s nguyn t v phng x :

N

=

N
0
.2

t
T

2

t
T

=
N
N
0

t
T
N

N
0

H

=

H
0
.2

t
T

2

t
T

=
H
H
0

t
T
H

H
0
b)T s s nguyn t ban u v s nguyn t b phn r sau th i gian phng x t
N= N0(1- e
.t
) =>
N
N
0
=1- e
.t
=>T= -
t.ln 2
N
N
0

)
2)Tm chu k bn r khi bi t s h t nhn cc th i i m t1 v t2
N1= N0 e
.t
1
;N2=N0 e
.t
2
; = e
.(t
2

t
1)
=>T =
N
2
N
1
N
2
3)Tm chu k bn khi bi t s h t nhn b phn r trong hai th i gian khc nhau
N
1
l

s

h

t

nhn

b

phn

r

trong

th

i

gian

t
1
Sau

t

(s)

:

N
2
l

s

h

t

nhn

b

phn

r

trong

th

i

gian

t
2
=t
1
-Ban u : H0=
N
1
t
1
; -Sau t(s) H=
N
2
t
2
m H=H0 e
.t
=> T=
t.ln 2
ln
N
2
b. Bi t p:
Bi 1 : M t l ng ch t phng x sau 12 nm th cn l i 1/16 kh i l ng ban u c a n. Chu k bn r c a ch t l
A. 3 nm B. 4,5 nm C. 9 nm D. 48 nm
HD Gi i : Ta c
m
m
0
1
2
1
16
1
2

t
T
= n. T =
t
n
=
12
4
= 3 nm . Chon p n A. 3 nm

Bi 2: Sau th i gian t, phng x c a m t ch t phng x
-
gi m 128 l n. Chu k bn r c a ch t phng x l

A. 128t. B.
t
128
. C.
t
7
. D. 128 t.

=
n
=

=
7

= 87,5%
Ta

c

:

m
0
=

100

=

8

m

=

phng

x

t

o

thnh

h

t

nhn

con

l
12
24

m
0
=

2

n=2

=>

T=

n
=

84 Z
T . ln 138 . ln
1,8.10 Bq .
31 31
ln ln

HD Gi i: Ta c
H
H
0
1
2
1
128
1
2
t
T
= 7 T =
t
7
p n C
Bi 3: Sau kho ng th i gian 1 ngy m 87,5% kh i l ng ban u c a m t ch t phng x b phn r thnh ch t khc.
Chu k bn r c a ch t phng x l
A. 12 gi . B. 8 gi . C. 6 gi . D. 4 gi .
Tm t t Gi i :
m
m
0
t = 24h

m 87 , 5 7

7

m
0
8

m =

m
0
8

=

1
2
3

T = ?

Hay .
t
T
= 3 T =
t
3
=
24
3
= 8h Ch n p n B
Bi 4. M t m u
24
11
Na t i t=0 c kh i l ng 48g. Sau th i gian t=30 gi , m u
24
11
Na cn l i 12g. Bi t
24
11
Na l ch t
-
Mg .Chu k bn r c a
24
11
Na l
A: 15h B: 15ngy C: 15pht D: 15giy
Hd gi i: p d ng: m=m0.2
-n
( n=
t
T
) 2
-n
=
m

1
4
1 1
4
t
n
=

15h

.(Ch

n

A)

Bi 5. Phng trnh phng x c a Plni c d ng:
210
Po
A
Pb + ( .Cho chu k bn r c a Plni T=138 ngy.Kh i
l ng ban u m0=1g. H i sau bao lu kh i l ng Plni ch cn 0,707g?
A: 69 ngy B: 138 ngy C: 97,57 ngy D: 195,19 ngy

Hd gi i: Tnh t:

m
m
0

= e

.t

=> t=
m
0
m
ln 2

=
1
0,707
= 69 ngy (Ch n A)
ln 2

Bi 6. Vo u nm 1985 phng th nghi m nhn m u qu ng ch a ch t phng x
5
a/ Tnh kh i l ng Cs trong qu ng bi t chu k bn d c a Cs l 30 nm .
b/ Tm phng x vo u nm 1985.
c/ Vo th i gian no phng x cn 3,6.10
4
Bq .
173
55
Cs khi phng x l : H0 =
HD Gi i : a/ Ta bi t H0 = N0 , v i N0 =
mN
A
A
=> m =
H
0
A

.N
A
=
H
0
AT

0,693.N
A
Thay s m = 5,6.10
8
g

b/

Sau

10

nm

:

H

=

H0 e
t

;

t

=

0, 693 . 10
30
= 0,231 => H = 1,4.10
5
Bq .
c/ H = 3,6.10
4
Bq =>
H
0
H
= 5 => t = ln5 =
0, 693 .t
T
=> t =
T ln 5
0,693
= 69 nm .

Bi 7.

Silic
14
Si

l

ch

t

phng

x

,

pht

ra

h

t

v

bi

n

thnh

h

t

nhn

X.

M

t

m

u

phng

x
14
Si

ban

u

trong

th

i

gian 5 pht c 190 nguyn t b phn r, nhng sau 3 gi cng trong th i gian 5 pht ch c 85 nguyn t b phn r.
Hy xc nh chu k bn r c a ch t phng x .
HD Gi i: -Ban u: Trong th i gian 5 pht c 190 nguyn t b phn r
H0=190phn r/5pht
-Sau t=3 gi :Trong th i gian 5 pht c 85 nguyn t b phn r.
H=85phn r /5pht H=H0 e
.t
=>T=
t.ln 2
H
0
H
=
3 . ln 2
190
85
= 2,585 gi

=x>0 X +x-1,3= 0 => T= 4,71 h
N
A
m
0
e

m
Pb
.A

14
6
C

trong

m

u

cn

l

i

0.5

x

10

g

.

Tnh

chu

k

bn

r

c

a

cacbon
6
C

.

6 1 7
7
m
o
-

Ta

c:

m

=

m
o
2

T

=

2
T

m
o
2

10
3

(2) T (1) v (2) = 2 T = = = 5600 nm
T .ln
2 =

1

2

t1

2

t

+100

t
1
27 27
Bi 8. o chu k c a m t ch t phng x ng i ta cho my m xung b t u m t th i i m t0=0. n th i i m
t1=2 gi , my m c n1 xung, n th i i m t2=3t1, my m c n2 xung, v i n2=2,3n1. Xc nh chu k bn r c a
ch t phng x ny.
HD Gi i: -S xung m c chnh l s h t nhn b phn r: N=N0(1- e
.t
)
-T i th i i m t1: N1= N0(1- e
.t1
)=n1
-T i th i i m t2 : N2= N0(1- e
.t2
)=n2=2,3n1
1- e
.t2
=2,3(1- e
.t1
) 1-
e
3.t1
=2,3(1- e
.t1
) 1 +
e
.t1
+ e
2.t1
=2,3

e
2.t1
+ e
.t1
-1,3=0 => e
.t1 2
Bi 9. H t nhn Plni l ch t phng x ( ,sau khi phng x n tr thnh h t nhn ch b n .Dng m t m u Po no
,sau 30 ngy ,ng i ta th y t s kh i l ng c a ch v Po trong m u b ng 0,1595.Tnh chu k bn r c a Po
HD Gi i: Tnh chu k bn r c a Po:
m
Pb
m
Po
=
m'
m
=
N
0.
(1

.t

)

A'

.t
=
A'
A
(1- e
.t
)
T=-
t. ln 2
ln(1
m
Po
.A'

)
=

ln(1
30 . ln 2
0 ,1595 . 210
206

)
= 138 ngy
Bi

10.

ng

v

Cacbon
146
C

phng

x

v

bi

n

thnh

nito

(N).

Vi

t

phng

trnh

c

a

s

phng

x

.

N

u

c

u

t

o

c

a

h

t

nhn

nito.

M

u

ch

t

ban

u

c

2x10
-3

g

Cacban
146
C

.

Sau

kho

ng

th

i

gian

11200

nm.

Kh

i

l

ng

c

a

Cacbon

-3 14

HD

Gi i:

Phng

trnh

c

a

s

phng

x

:

14

C

o

e

+

14

N

-H t nhn nit
14
N g m Z = 7 prtn V N = A Z = 14 7 = 7 ntrn

t t

m

(1)

Theo bi: = = 4 = 2
2

m
0.510
3

t t 11200
T 2 2
Bi 11. H t nhn
14
6
C l ch t phng x
-
c chu k bn r l 5730 nm. Sau bao lu l ng ch t phng x c a m t m u
ch cn b ng
1
8
l ng ch t phng x ban u c a m u .

HD

gi

i

.

Ta

c:

N

=

N
0 2

t
T

N
N
0

=
2

t
T

ln

N
N
0

=-

t
T

ln2 t=
N
N
0
ln 2

= 17190 nm.

Bi 12. Ban u (t = 0) c m t m u ch t phng x X nguyn ch t. th i i m t1 m u ch t phng x X cn l i 20% h t
nhn cha b phn r. n th i i m t2 = t1 + 100 (s) s h t nhn X cha b phn r ch cn 5% so v i s h t nhn ban
u. Tnh chu k bn r c a ch t phng x .

HD gi i . . Ta c: N = N0 2

t
T

t
T
N
N
0
t
. Theo bi ra: 2
T
=
N
1
N
0
t
= 20% = 0,2 (1); 2
T
=
N
2
N
0
= 5% = 0,05 (2).

T (1) v (2) suy ra:
2

2

T
t
T

= 2
t2 t1
T

=
0,2
0,05

= 4 = 2
2

t
2

t
1
T

=2 T=
t
2

t
1
2

=
1

2

= 50 s.
Bi 13. ng v coban
60
Co l ch t phng x
-
; h t nhn con l niken (Ni). phng x c a 0.2g
60
Co l H = 225
Ci.
a.Hy vi t phng trnh c a phng x v nu r thnh ph n c u t o c a h t nhn con.

a) Phng trnh c a s phng x :
60
C o +
60
N i
b)

phng

x

:

H

=

H
0 0
.e
t

;

v

i

N
0
=

=

=

2.0073x10
21

h

t.
.e
t
= H
27 27
28
A
ln2
N
0
ln

2

2.0073x10

ln

2

T
=>

T

=

=

=

1.67x10

s

=

5.3

nm.
H
0
225x3.7x10
2
t

m
0 0 m
suy ra 2
T
= = = 4 = 2
2

( )
Bi

14.

Cban
27
Co

phng

x

-

v

i

chu

k

bn

r

T

=

5,27

nm

v

bi

n

i

thnh

niken

(Ni).

60
HD

Cch

1:

a.Phng

trnh

phn

r:
27
Co

0

m

1

m
0
m
0
m
0

m'

2
2 =
H
0
H
0 t
= 8 = 2
3
HD gi i . Ta c: H = H0. 2 2
T
= = =3 t = 3T = 17190 (nm).
H T
2
m
0
N
A
.0,693.t

Bi

18.

I

t

(
53
I)

phng

x

-

v

i

chu

k

bn

r

T.

Ban

u

c

1,83g

i

t

(
53
I)

.

Sau

48,24

ngy,

kh

i

l

ng

c

a

n

b.Tm chu k bn r c a
60
Co v tm th i gian c 75%
60
Co b phn r. Bi t s NA = 6.032 x 10
23
mol
-1
.
HD gi i .
-
27 28
Thnh ph n c a h t nhn
60
Ni l: 28 proton v 60 28 = 32 neutron.
m
0
N

0.2x

6.022x10
23

M 60

T

(1)

suy

ra:

H
0
=

l.N
0
=

N
0
.

21
10
8

Theo

nh

lu

t

phng

x

:

m

=

m
0
.e
lt

=

m
0
T
t

m

(1

0.75)m
0
t = 2T = 2 x 5.3 = 10.6
nm.

60

a.Vi t phng trnh phn r v nu c u t o c a h t nhn con.
b.H i sau th i gian bao lu th 75% kh i l ng c a m t kh i t o ch t phng x
(
27

Co
)
phn

r

h

t?

60

1
e +
60
28
Ni . H t nhn Ni c 28 prtn v 32 ntrn

b.L ng ch t phng x cn l i so v i ban u: 100% - 75% = 25% =1/4 Hay

m
0

4

m

= <=> = 4

nh

lu

t

phng

x

:

m

=

m
0
.e

t

=

m
0
ln 2
e
T

.t

=

m
0
t
2
T

t
Hay 2
T

= = 4 t = 2T = 10,54 nm
m

HD Cch 2 . Ta c: m = m0 - m = m0 2

t
T

t=
T .ln
m
0
ln 2

= 10,54 nm.
Bi 15. . M t m u phng x
31
14
Si
ban

u

trong

5

pht

c

196

nguyn

t

b

phn

r,

nhng

sau

5,2

gi

(k

t

lc

t

=

0) cng trong 5 pht ch c 49 nguyn t b phn r. Tnh chu k bn r c a
31
14
Si
.

HD gi i . Ta c: H = H0 2

t
T
H
0
t
T
t
T
H
0
H
= 4 = 2
2

t
T
=2 T=
t
2
= 2,6 gi .

Bi 16.

Bi

t

ng

v

phng

x
146
C

c

chu

k

bn

r

5730

nm.

Gi

s

m

t

m

u

g

c

c

phng

x

200

phn

r/pht

v

m t m u g khc cng lo i, cng kh i l ng v i m u g c , l y t cy m i ch t, c phng x 1600 phn r/pht. Tnh
tu i c a m u g c .
t t

T
t
T
Bi 17. 0,2mg Ra226 phng ra 4,35.10
8
h t ( trong 1 pht. Tnh chu k bn r c a Ra i .(cho th i gian quan st t << T) .
HD

Gi

i

:

S

h

t

anpha

phng

x

c

tr

s

b

ng

s

nguyn

t

b

phn

d

:

N

=

N0

N

=

N0(1-
e
t

)

.

V t << T nn N = N0t = N0.0,693t/T ; v i N0 = m0NA/A .
V yT= . Thay s : m0 = 0,2mg = 2.10
4
g , t = 60s , N = 4,35.10
8
, A = 226
N.A
NA = 6,023.10
23
ta c T = 5,1.10
10
s H 169 nm.
131 131
gi m i 64 l n. Xc nh T. Tnh s h t
-
c sinh ra khi kh i l ng c a i t cn l i 0,52g. Cho s Avoga r NA =
6,022.10
23
mol
-1

m
0
m
=

64

=

2
6

.

Suy

ra:
T 6 6
=

6

T

=

=

=

8,

04

ngy

.N
A
=

=

x6,

022x10
23

=

6,

022x10
21

h

t
S h t nhn i t b phn r l: N =
=

1

k
=

0.75

k
=

86

84
Po

pht

ra

tia

(

v

bi

n

i

thnh

206

Pb

.

Chu

k

bn

r

c

a

Po

l

138

ngy.

Ban

u

c

100g

. D. 128 t. A. 128t. B. . C.
31
31

HD

Gi

i

:

Theo

nh

lu

t

phng

x

,

ta

c:

m

=

m
0
t
2
T

t
= 2
T

m
Theo bi:
m
0
t t 48, 24

Kh

i

l

ng

i

t

b

phn

r

l:

m
=

m
0

m

=

1,83

0,52

=

1,31g

m 1,31
N 131
M t h t nhn phn r, phng x 1 h t
-
nn s h t
-
c phng x cng l N = 6,022 x 10
21
h t.

Bi 19. (C -2011) : Trong kho ng th i gian 4h c 75% s h t nhn ban uc am t ng v phng x b phn r. Chu k
bn r c a ng v l:
A. 1h B. 3h C. 4h D. 2h
HD:
N
N
0
1 1
2 2
1
4
k = 2 =
t
T
T =
t
2
= 2h

c. TR C NGHI M:
Cu 1: M t l ng ch t phng x
222
Rn ban u c kh i l ng 1mg. Sau 15,2 ngy phng x gi m 93,75%. Chu k
bn r c a Rn l
A. 4,0 ngy B. 3,8 ngy C. 3,5 ngy D. 2,7 ngy
Cu 2: Ch t phng x
210
82
Po th sau bao lu l ng Po ch cn 1g?
Cu 3: ng v Na 24 phng x
v i chu k T = 15 gi , t o thnh h t nhn con l Mg. Khi nghin c u m t m u ch t

ng i ta th y th i i m b t u kh o st th t s kh i l ng Mg24 v Na 24 l 0.25, sau m t th i gian t th t s y
b ng 9. Tm t ?
A. t =4,83 gi B. t =49,83 gi C. t =54,66 gi D. t = 45,00 gi
Cu 4: Sau th i gian t, phng x c a m t ch t phng x
-
gi m 128 l n. Chu k bn r c a ch t phng x l
t t
128 7
Cu 5: Sau kho ng th i gian 1 ngy m 87,5% kh i l ng ban u c a m t ch t phng x b phn r thnh ch t khc.
Chu k bn r c a ch t phng x l
A. 12 gi . B. 8 gi . C. 6 gi . D. 4 gi .
Cu 6: M t gam ch t phng x trong 1s pht ra 4,2.10
13
h t. Kh i l ng nguyn t c a ch t phng x ny 58,933 u; lu =
1,66.10
-27
kg. Chu k bn r c a ch t phng x ny l:
A. 1,78.10
8
s. B.1,68.10
8
s. C.1,86.10
8
s. D.1,87.10
8
s.
Cu

7:

M

t

m

u

phng

x
14 Si
ban

u

trong

5

pht

c

196

nguyn

t

b

phn

r,

nhng

sau

5,2

gi

(K

t

t

=

0)

cng

trong

5

pht

ch

c

49

nguyn

t

b

phn

r.

Chu

k

bn

r

c

a
14 Si
l

A. 2,6 gi B. 3,3 gi C. 4,8 gi D. 5,2 gi
Cu 8: M t ch t phng x pht ra tia , c m t h t nhn b phn r cho m t h t . Trong th i gian 1 pht u ch t
phng x pht ra 360 h t , nhng 6 gi sau, k t lc b t u o l n th nh t, trong 1 pht ch t phng x ch pht ra 45
h t . Chu k bn r c a ch t phng x ny l:
A. 1 gi B. 2 gi C. 3 gi D. 4 gi
Cu 9: ng v Na l ch t phng x v t o thnh ng v c a magi. Sau 105 gi , phng x c a Na gi m i 128 l n.
Chu k bn r c a Na b ng
A. 17,5h B. 21h C. 45h D. 15h
Cu 10 ( H C -2010)Ban u (t = 0) c m t m u ch t phng x X nguyn ch t. th i i m t1 m u ch t phng x X
cn l i 20% h t nhn cha b phn r. n th i i m t2 = t1 + 100 (s) s h t nhn X cha b phn r ch cn 5% so v i s
h t nhn ban u. Chu k bn r c a ch t phng x l
A. 50 s. B. 25 s. C. 400 s. D. 200 s.

ln

=

log
2
H
H
0
trn l 9,25.10 Bq. Tim chu ki bn r c a poloni
84
Po
t1 : H1 = 3,7.10 Bq
H
Ta

c

H

=

H
0
.2
2 =
= 2
T = = 138 ngy
=

log
2
H
H
0
27
t1 : H1 = 2,4.10 Bq
t2 : H2 = 8.10 Bq
ln 2 ln 2
.N

=

H
0

H

88
*Dng my o xung phng x pht ra:
a.Phng php:
- M t m u v t ch t ch a phng x . t i th i i m t1 my o c H1 xung phng x v sau 1 kho ng t t i t2 o c
H2 xung phng x . Tm chu k bn r c a ng v phng x l ?
Ch n th i i m ban u t i t1. Khi : t0 t1 c H0 H1 v t t2 c H H2 .Suy ra c :
H

=

H
0
.e

.t

.t

=

H
H
0
T =

t

.

ln

2

H

H
0

Ho

c

H

=

H
0
.2

t
T
2

t
T
=
H
H
0

t
T

b. Bi t p:
Bi 1: T i th i i m t1, phng c a
210
Po l H1 = 3,7.10
10
Bq. Sau kho ng th i gian 276 ngy phng x c a m u ch t
9
Tm t t: Gi i
210
84
10
t = 276 ngy
t2 : H2 = 9,25.10
9
Bq
T=?

t H1 = H0 v H2 = H
t = t =276 ngy
t t

T T
H
0
t t
T 2

t
T

Bi 2

:

Magi
12
Mg

phng

x

v

i

chu

k

bn

r

l

T,

lc

t
1
phng

x

c

a

m

t

m

u

magie

l

2,4.10
6
Bq.

Vo

lc

t
2
phng x c a m u magi l 8.10
5
Bq. S h t nhn b phn r t th i i m t1 n th i i m t2 l 13,85.10
8
h t nhn. Tim
chu k bn r T
A. T = 12 pht B. T = 15 pht C. T = 10 pht D.T = 16 pht
Tm t t

5
N= 13,85.10
8

T=?

6
Gi i
H0 = H1 = N0
H2 = H = N
H1 H2 = H0 H = (N0 N)
T = .N = 600s = 10 pht
T

H
0

H

c. TR C NGHI M:
Cu 1: M t h t b i
226
Ra c kh i l ng 1,8.10
8
(g) n m cch mn hunh quang 1cm. Mn c di n tch 0,03cm
2
. H i
sau 1 pht c bao nhiu ch m sng trn mn, bi t chu k bn r c a Ra l 1590 nm:
A.50. B.95. C.100. D.150.

T: 0915718188 0906848238

ln
0
hay t = ln
T T m
ln
0
.
ln 2
=
5

Bi

3:

Lc

u

m

t

m

u

Plni
84
Po

nguyn

ch

t,

c

kh

i

l

ng

2g,

ch

t

phng

x

ny

pht

ra

h

t

(

v

bi

n

thnh

Gi

i

a)

Vi

t

phng

trnh

:
84 2 Z
A

X
Po He +
V

y
84 2 82
Pb

.

H

t

nhn
84
210

Po

c

c

u

t

o

t

82

prtn

v

124

ntrn
Po He +
-S

h

t

Plni

b

phn

r

:

N

=

N
o

N

;

N

=

N
o
(1

e

)

;-

S

h

t

ch

sinh

ra

:

N
Pb o
(1

e

)
= N = N
(
1
)

m
Pb

m

N
A o
e

A

e
t
.m
t

206 (
1

e

D ng 5: Xc nh th i gian phng x , tu i th v t ch t.
a.Phng php:
Tng t nh d ng 4 :
Lu : cc i l ng m & m0 , N & N0 , H &H0 ph i cng n v ..
Tu i c a v t c : t = =
ln 2 N m
1

ln
N
0
N
=
1

m
m
b. Bi t p:
Bi 1: M t ng v phng x c chu k bn r T. C sau m t kho ng th i gian b ng bao nhiu th s h t nhn b phn r
trong kho ng th i gian b ng ba l n s h t nhn cn l i c a ng v y?
A. 2T. B. 3T. C. 0,5T. D. T.
Tm t t Gi i

m=3m Theo , ta c :

m
m

=

m
0
(1

2

t

m
0
.2

T

t
T
)

= 3

t t
t = ?T

2
T
1 = 3

2
T
= 4 t = 2T. Ch n p n : A

Bi 2: M t ch t phng x c chu k bn r l 360 gi . Sau bao lu th kh i l ng c a n ch cn 1/32 kh i l ng ban u
:
A. 75 ngy B. 11,25 gi C. 11,25 ngy D. 480 ngy
Gi i
T = 360h Ta c
m
m
0
=
1
32
1
2
t
T
= 5
t = 5T
m
m
0
=
1
32
t? t = 1800 gi = 75 ngy. Ch n p n A.
210
h t nhn X.
a) Vi t phng trnh ph n ng. Nu c u t o h t nhn X.
b) T i th i i m kh o st, ng i ta bi t c t s gi a kh i l ng X v kh i l ng Plni cn l i trong m u v t l 0,6.
Tnh tu i c a m u v t. Cho bi t chu k bn r c a Plni l T = 138 ngy, NA = 6,023 x 10
23
h t/mol.
210 1
Ap d ng nh lu t b o ton s kh i : 210 = 4 + A A = 206
Ap d ng nh lu t b o ton i n tch : 84 = 2 + Z Z = 82
210 1 206

b)

Ta

c

:

-

S

h

t

Plni

ban

u

:

N
o
=

m
o
N
A
A
;

-

S

Plni

cn

l

i

:

N

=

N
o
.e
t

t t

-

Kh

i

l

ng

ch

t

o

thnh

:

m
Pb
=

N
Pb
.A
Pb
N
A
(1);

-

Kh

i

Plni

cn

l

i

:

m

=

m
o
e
t
(
2
)
N
Pb
.A
Pb
A
Pb
(
1

e
t
)
= =
(
2
)

t

210 e
t

)
= 0, 6

e
t

=

0,

62

t

H

95,19
(
ngay
)

= 2
T
= 0,8
Po

2 Z
A

X

.
He +
84
Gi

i

:

1)

Vi

t

phng

trnh

ph

n

ng:
84 2 Z
A
X
Po He +
V

y

X

l

Pb.
82
Pb

c

82

h

t

prtn

v

206

82

=

124

h

t

ntrn

Z 82
2
1
2
Tm

N
o

N

N
A
N
o

N

206

N
o

N

N
o
85,56

= = = 0, 406 = 1=
.210
N
o
N
o T 138
= = 2
2
t = = = 69 ngy
Gi

i

:

S

h

t

U

238

b

phn

r

hi

n

nay

b

ng

s

h

t

ch

pb

206

c

t

o

thnh:

N

=

N
o o
(1

e

)
N = N
N
o
(1

e

)

;

Kh

i

l

ng

U

238:

m
(U)
=

= 32, 025 (1 e )32,025.e
t
= 1 e
t
= = 1,031
4,6 10
9
H 210 nam
t = ln1, 031 H 0.03 t =
Bi 4: phng x c a m t t ng g b ng 0,8 l n phng x c a m u g cng lo i cng kh i l ng v a m i ch t. Bi t
chu k c a
14
C l 5600 nm. Tu i c a t ng g l :
A. 1900 nm B. 2016 nm C. 1802 nm D. 1890 nm
Tm t t Gi i
m nh nhau Theo ta c :
H
H
0

t
t
T

=

log
2
0,8

=

0,32

.

H= 0,8H0
t = 0,32T = 0,32.5600 = 1802 nm
Ch n p n C
t=?
Bi 5:

Plni

210

Po

l

ch

t

phng

x

(

t

o

thnh

h

t

nhn
AZ
X

b

n

theo

ph

n

ng:

210 4
84
1)

Xc

nh

tn

g

i

v

c

u

t

o

h

t

nhn
AZ
X

.

Ban

u

c

1gPlni,

h

i

sau

bao

lu

th

kh

i

l

ng

Plni

ch

cn

l

i

0,125g? Cho chu k bn r c a Plni T = 138 ngy.
2)

Sau

th

i

gian

t

b

ng

bao

nhiu

th

t

l

kh

i

l

ng

gi

a
AZ
X

v

Plni

l

0,406?

L

y

210 4
2 = 1,4138 .

2
0
6
210 = 4 + A A = 206
Ap d ng nh lu t b o ton i n tch v s kh i ta c:

84 = 2 + Z Z = 82

A
X =
206
Pb .

Theo nh lu t phng x ta c: m =
m
o
t
T
t mo t
= = 8 hay 2
T
= 2
3
t = 3T = 3 x 138 = 414 ngy 2)
0,125

G i No l s h t ban u, N l s h t Plni th i i m t, ta c N = No - N l s h t Plni b phn r b ng s
h t ch t o ra

Theo bi:

m
Pb
m
Po

N
N
210
N N
206
N
A
.206

=1+ 0, 4138 =1, 4138 = 2
N

V y 2
1 1
T
N 2 2
Bi 6: Ch t phng x urani 238 sau m t lo t phng x ( v th bi n thnh ch 206. Chu k bn r c a s bi n i t ng
h p ny l 4,6 x 10
9
nm. Gi s ban u m t lo i ch ch a urani khng ch a ch. N u hi n nay t l cc kh i l ng
c a urani v ch trong l
m
u
m
(Pb)
= 37 th tu i c a l bao nhiu?

t

Kh

i

l

ng

Pb

206:

m
(Pb)
=

A
(Pb)
N
A
t
A
(U)
N
A

.N

=

A
(U)
.

N
o
e
t

N
A

Gi thi t
m
(U)
m
pb

= 37
e
t

1 e
t

=
37 206
238
t
33, 025

32, 025

0.03
8
0.693
Bi 7: Tnh tu i c a m t ci t ng c b ng g , bi t r ng phng x c a C14 trong t ng g b ng 0.707 l n phng
1 T
x trong khc g c cng kh i l ng v a m i ch t. Bi t chu k bn r C14 l 5600 nm.
Gi i : Kh i l ng c a g (m i ch t) b ng kh i l ng c a t ng g nn phng x c a C14 trong khc g m i ch t hi n
nay l Ho.Do ta c
H
(t )
H
o
t
= e
t
= 2
T
= 0, 707 =
t

2 2
= 2800 nm.
trI t m i hnh thnh t l 2 ng v ny l 1:1. Xc nh tu i c a tri t. Chu k bn r c a U238 l T1= 4,5.10 nm.
Cu

8.

(

H-2011):

Ch

t

phng

x

poolooni
84
Po

pht

ra

tia

(

v

bi

n

i

thnh

ch

206

Pb

.

Cho

chu

k

c

a

210

Po

l

84
84 82
N
0
(1

2

N
0
(1

2
1 2
c. TR C NGHI M:
Cu 1

:

Trong

qu

ng

urani

t

nhin

hi

n

nay

g

m

hai

ng

v

U238

v

U235.

U235

chi

m

t

l

7,143

0
00
.

Gi

s

lc

u

9
Chu k bn r c a U235 l T2= 0,713.10
9
nm
A: 6,04 t nm B: 6,04 tri u nm C: 604 t nm D: 60,4 t nm

Gi i S h t U235 v U238 khi tri t m i hnh thnh l N0 . S h t U238 by gi

N
1
=

N
0
.2

t
T
1

S

h

t

U235

by

gi

N
2
=

N
0
.2

t
T
2

=>

N
1
N
2

=
7 ,143
1000

t = 6,04.10
9
(nm)= 6,04 t nm
Cu 2: o phng x c a m t m u t ng c b ng g kh i l ng M l 8Bq. o phng x c a m u g kh i l ng
1,5M m i ch t l 15 Bq. Xc nh tu i c a b c t ng c . Bi t chu k bn r c a C14 l T= 5600 nm
A 1800 nm B 2600 nm C 5400 nm D 5600 nm
Cu 3: C hai m u ch t phng x A v B thu c cng m t ch t c chu k bn r T = 138,2 ngy v c kh i l ng ban u

nh nhau . T i th i i m quan st , t s s h t nhn hai m u ch t
N
B
N
A
= 2, 72 .Tu i c a m u A nhi u hn m u B l
Cu 4: ng v phng x c chu k bn r 14,3 ngy c t o thnh trong l ph n ng h t nhn v i t c khng i
q=2,7.10
9
h t/s.H i k t lc b t u t o thnh P32, sau bao lu th t c t o thnh h t nhn c a h t nhn con t gi tr
N= 10
9
h t/s (h t nhn con khng phng x )
A: 9,5 ngy B: 5,9 ngy C: 3,9 ngy D: M t gi tr khc

Gi i Cu 4:

T

c

phn

r

trong

th

i

gian

t

l:

N
1
=

N
0
.2

t
T

; T c t o thnh trong th i gian t l N0= q.t

T

c

t

o

thnh

h

t

nhn

trong

th

i

gian

t

l

N

=

N
0
(1

2

t
T
) =10
9

.
Thu c t 0,667.T=9,5 ngy
*

Poloni

210
Po

phng

x
(
bi

n

thnh

h

t

nhn

Pb

v

i

chu

k

bn

r

138

ngy.

Lc

u

c

1g

Po

cho

NA=

6,02.10
23

h t. Tr l i cc cu 5,6, .
Cu 5 : Tm tu i c a m u ch t trn bi t r ng th i i m kh o st t s gi a kh i l ng Pb v Po l 0,6.
A. 95 ngy B. 110 ngy C. 85 ngy D. 105 ngy
Cu 6: Sau 2 nm th tch kh He c gi i phng KTC .
A. 95cm
3
B. 103,94 cm
3
C. 115 cm
3
D.112,6 cm
3

Cu 7.(

H-

C

-2010)Bi

t

ng

v

phng

x
146
C

c

chu

k

bn

r

5730

nm.

Gi

s

m

t

m

u

g

c

c

phng

x

200

phn r/pht v m t m u g khc cng lo i, cng kh i l ng v i m u g c , l y t cy m i ch t, c phng x 1600 phn
r/pht. Tu i c a m u g c cho l
A. 1910 nm. B. 2865 nm. C. 11460 nm. D. 17190 nm.
210
82 84
138 ngy. Ban u (t = 0) c m t m u plni nguyn ch t. T i th i i m t1, t s gi a s h t nhn plni v s h t nhn
ch trong m u l
1
3
. T i th i i m t2 = t1 + 276 ngy, t s gi a s h t nhn plni v s h t nhn ch trong m u l
A.
1
9
. B.
1
16
. C.
1
15
. D.
1
25
.
HD:

Phng

trnh

phng

x

:

210

Po

(

+

206

Pb

.S

h

t

nhn

ch

sinh

ra

b

ng

s

h

t

Poloni

b

phn

r:

N
pb
=

N
Po

th i i m t1:
N
1Po
N
1Pb
=
N
1
N
1
=
N
1
N
0

N
1
=
N
0
.2
k1

k1

)
=
1
3

k
1
=

2

t
1
=

2T

=

276

ngy

th i i m t2 = t1 + 276 = 552 ngy
k2 = 4

N
2Po
N
2Pb
=
N
2
N
2
=
N
2
N
0

N
2
=
N
0
.2
k

2

k 2

)
=
2
4

4
=
1
15

Z
4
K
X
=

m
x
v
x
2

l

ng

nng

chuy

n

ng

c

a

h

t

X

-

M

i

quan

h

gi

a

ng

l

ng

pX
v

ng

nng

KX
c

a

h

t

X

l:

p
X X X
=
2m K
p

=

p

+

p

+

2

p
1
p
2
cos

Tr

ng

h

p

c

bi

t:

p
1 2

p

=

p

+

p

p
K
1
v
1
m
2
A

+

Trong

ph

n

ng

h

t

nhn

Z
1
1

A

+

Z
2
2

B

Z
3
3
C

+

Z
4
4

D

A
III. PH N NG H T NHN:

1. Phng trnh ph n ng:
A1
Z
1
A
+

A2
Z
2
B

A
3
Z
3
C
+

A4
Z
4
D

Tr ng h p phng x :
A1
Z
1
A

A
3
Z
3
C
+

A
4
D
A l h t nhn m , C l h t nhn con, D l h t ( ho c
+ Cc nh lu t b o ton
- B o ton s nucln (s kh i): A1 + A2 = A3 + A4
- B o ton i n tch (nguyn t s ): Z1 + Z2 = Z3 + Z4
-

B

o

ton

ng

l

ng:

p
1
+

p
2
=

p
3
+

p
4
hay

m
1
v
1
+

m
2
v
2
=

m
4
v
3
+

m
4
v
4
-

B

o

ton

nng

l

ng:

K
X1
+

K
X2
+

E

=

K
X3
+

K
X4
;

Trong

:

E

l

nng

l

ng

ph

n

ng

h

t

nhn

1
2
Lu : - Khng c nh lu t b o ton kh i l ng.
2
- Khi tnh v n t c v hay ng nng K th ng p d ng quy t c hnh bnh hnh

V

d

:

p

=

p
1
+

p
2
bi

t

=

p
1
,

p
2
2 2 2
1 2
p
1
hay

(mv)
2

=

(m
1
v
1
)
2

+

(m
2
v
2
)
2

+

2m
1
m
2
v
1
v
2
cos

hay

mK

=

m
1
K
1
+

m
2
K
2
+

2

m
1
m
2
K
1
K
2
cos

p

Tng

t

khi

bi

t

1
=

p
1
,

p

ho

c

2
=

p
2
,

p

2 2 2
1 2
Tng

t

khi

p
1

p

ho

c

p
2

p

p
2

v = 0 (p = 0)
p1 = p2

= =
2

K
2
v
2
m
1
A
1
Tng t v1 = 0 ho c v2 = 0.

2. Nng l ng ph n ng h t nhn: E = (M0 - M)c
2

Trong

:

M
0
=

m
A
+

m
B
l

t

ng

kh

i

l

ng

cc

h

t

nhn

tr

c

ph

n

ng.

E
0
=

m
0
c
2

M

=

m
X3
+

m
X4
l

t

ng

kh

i

l

ng

cc

h

t

nhn

sau

ph

n

ng.

E

=

mc
2

Lu : - N u M0 > M th ph n ng to nng l ng |E| = |E0-E| d i d ng ng nng c a cc h t C, D ho c
phtn . Cc h t sinh ra c h t kh i l n hn nn b n v ng hn.
- N u M0 < M th ph n ng thu nng l ng ,E, =|E0-E| d i d ng ng nng c a cc h t A, B ho c
phtn . Cc h t sinh ra c h t kh i nh hn nn km b n v ng.

A A A

Cc h t nhn A, B, C, D c:
-Nng l ng lin k t ring tng ng l 1, 2, 3, 4.
-Nng l ng lin k t tng ng l E1, E2, E3, E4
- h t kh i tng ng l m1, m2, m3, m4
-Nng l ng c a ph n ng h t nhn
E = A33 +A44 - A11 - A22
E = E3 + E4 E1 E2
E = (m3 + m4 - m1 - m2)c
2

H

t

2
He

,

h

t

ntron

0
n

,

h

t

proton

11
p

,

tia

01
e

,

tia

0
.1+
e

,

tia

c

b

n

ch

t

l

sng

i

n

t

.

4
Z
4
Z 2
1
Z
0

A

1
Z
0

A

Z
3. Quy t c d ch chuy n c a s phng x
+

Phng

x

(

(
2
He

):

A

X

2
He

+

A
4
Y

So v i h t nhn m , h t nhn con li 2 trong b ng tu n hon v c s kh i gi m 4 n v .
+

Phng

x

-

(

0
e

):

A

X

1
e

+
Z+1
Y

So v i h t nhn m , h t nhn con ti n 1 trong b ng tu n hon v c cng s kh i.
Th c ch t c a phng x
-
l m t h t ntrn bi n thnh m t h t prtn, m t h t electrn v m t h t ntrin:
n
p
+
e

+
v
Lu : - B n ch t (th c ch t) c a tia phng x
-
l h t electrn (e
-
)
- H t ntrin (v) khng mang i n, khng kh i l ng (ho c r t nh ) chuy n ng v i v n t c c a nh
sng v h u nh khng tng tc v i v t ch t.
+

Phng

x

+

(

+
0
e

):

A

X

+1
e

+
Z1
Y

So v i h t nhn m , h t nhn con li 1 trong b ng tu n hon v c cng s kh i.
Th c ch t c a phng x
+
l m t h t prtn bi n thnh m t h t ntrn, m t h t pzitrn v m t h t ntrin:
p
n
+
e
+

+
v
Lu : B n ch t (th c ch t) c a tia phng x
+
l h t pzitrn (e
+
)
+ Phng x (h t phtn)
H t nhn con sinh ra tr ng thi kch thch c m c nng l ng E1 chuy n xu ng m c nng l ng E2 ng
th i phng ra m t phtn c nng l ng
hc

=

hf

=

=

E
1

E
2

Lu : Trong phng x khng c s bi n i h t nhn phng x th ng i km theo phng x ( v .
4. Cc h ng s v n v th ng s d ng
+ S Avga r: NA = 6,022.10
23
mol
-1

+ n v nng l ng: 1eV = 1,6.10
-19
J; 1MeV = 1,6.10
-13
J
+ n v kh i l ng nguyn t ( n v Cacbon): 1u = 1,66055.10
-27
kg = 931,5 MeV/c
2

+ i n tch nguyn t : ,e, = 1,6.10
-19
C
+ Kh i l ng prtn: mp = 1,0073u
+ Kh i l ng ntrn: mn = 1,0087u
+ Kh i l ng electrn: me = 9,1.10
-31
kg = 0,0005u

D ng 1: Xc nh h t nhn cha bi t v s h t (tia phng x ) trong ph n ng h t nhn.
a.Phng php:
a) Xc nh tn h t nhn cha bi t (
A
X cn thi u) :
- p d ng nh lu t b o ton s kh i v i n tch .
Ch : nn h c thu c m t vi ch t c s i n tch Z th ng g p trong ph n ng h t nhn (khng c n quan tm ns
kh i v nguyn t lo i no ch ph thu c vo Z : s th t trong b ng HTTH
- M t vi lo i h t phng x v c trng v i n tch, s kh i c a chng :
4 1

b) Xc nh s cc h t ( tia ) phng x pht ra c a m t ph n ng :
- Thng th ng th lo i bi t p ny thu c ph n ng phn r h t nhn . Khi h t nhn m sau nhi u l n phng x t o ra x
h t v y h t ( ch l cc ph n ng ch y u t o lo i
v ngu n phng x
+
l r t hi m ) . Do khi gi i bi t p lo i
ny c cho l
, n u gi i h hai n khng c nghi m th m i gi i v i

+

- Vi c gi i s h t hai lo i tia phng x th d a trn bi t p d ng a) trn.

5
8
1

1
1
92
95
57
1
1
11
11
12
206
82
Pb

+

x
2
He

+

y
1
. y co gia tr l :
92

90
90
1
b. Bi t p:
Bi 1

:

Tm

h

t

nhn

X

trong

ph

n

ng

h

t

nhn

sau

:

10

Bo

+

A
Z
X

+
4
Be

A.
31
T

B.
21
D

C.
0
n

D.
11
p

Gi

i:

Xc

nh

h

t

c

Z=

?

v

A=

?

.

42
He

p d ng nh lu t b o ton s kh i v i n tch.
Khi suy ra : X c i n tch Z = 2+ 4 5 =1 v s kh i A = 4 + 8 10 = 2.
V

y

X

l

h

t

nhn

2

D

ng

v

phng

x

c

a

H.

Ch

n

p

n

B.

Bi 2.

Trong

ph

n

ng

sau

y

:

n

+

235

U

42
Mo

+

139

La

+

2X

+

7

;

h

t

X

l

A. Electron B. Proton C. Hli D. Ntron
Gi

i

:

Ta

ph

i

xc

nh

c

i

n

tch

v

s

kh

i

c

a

cc

tia

&

h

t

cn

l

i

trong

ph

n

ng

:
0
n

;

p d ng nh lu t b o ton i n tch v s kh i ta c : 2 h t X c
2Z = 0+92 42 57 7.(-1) = 0
2A = 1 + 235 95 139 7.0 = 2 .
V

y

suy

ra

X

c

Z

=

0

v

A

=

1.

l

h

t

ntron
0
n

.

Ch

n

p

n

:

D

Bi 3

.

H

t

nhn

24

Na

phn

r

v

bi

n

thnh

h

t

nhn

X

.

S

kh

i

A

v

nguyn

t

s

Z

c

gi

tr

0

A. A = 24 ; Z =10 B. A = 23 ; Z = 12 C. A = 24 ; Z =12 D. A = 24 ; Z = 11
Gi i :
-

T

bi,

ta

c

di

n

bi

n

c

a

ph

n

ng

trn

l

:

24

Na

X

+
01

.

- p d ng nh lu t b o ton i n tch v s kh i , ta c : X c Z = 11 (-1) = 12.
v

s

kh

i

A

=

24

0

=

24

(

ni

thm

X

chnh

l

24

Mg

).

Ch

n

p

n

C.

Bi 4. Urani 238 sau mot loat phong xa va bien thanh ch. Phng trnh cua phan ng la:
238
U
4

A. y = 4 B. y = 5 C. y = 6 D. y = 8
Gi i:
- Bi t p ny chnh l lo i ton gi i phng trnh hai n , nhng ch l h t
c s kh i A = 0 , do phng trnh
b o ton s kh i ch c n x c a h t . Sau thay gi tr x tm c vo phng trnh b o ton i n tch ta tm
c y.
- Chi ti t bi gi i nh sau :
4x

+

0.y

=

238

206

=

32

2x + (1).y = 92 82 = 10
x = 8

2x y = 10
x = 8

y = 6
. gi tr y = 6. Ch n : C

Bi 5.

Sau

bao

nhiu

l

n

phng

x

v

bao

nhiu

l

n

phng

x

th

h

t

nhn

232

Th

bi

n

i

thnh

h

t

nhn

208

Pb

?

A. 4 l n phng x ; 6 l n phng x
B. 6 l n phng x ; 8 l n phng x

C. 8 l n phng x ; 6 l n phng x
D. 6 l n phng x ; 4 l n phng x

Gi i .
-

Theo

ta

c

qu

trnh

ph

n

ng

:

232

Th

208

Pb

+

x
42
He

+

y
01

.

- p d ng nh lu t b o ton i n tch v s kh i , ta c :
4x + 0.y = 232 208 = 24

2x + (1).y = 90 82 = 8
x = 6

2x y = 8
x = 6

y = 4
.
V y c 6 h t v 4 h t
. Ch n p n : D.
Bi 6. Cho ph n ng h t nhn : T + X + n . X l h t nhn .
A. ntron B. proton C. Triti D. tri
Gi i:
-

Ta

ph

i

bi

t

c

u

t

o

c

a

cc

h

t

khc

trong

ph

n

ng

:
31
T

,

42
He

,
0
n

.

- p d ng nh lu t b o ton i n tch v s kh i , ta c :
X

c

i

n

tch

Z

=

2

+

0

1

=

1

&

s

kh

i

A

=

4

+

1

3

=

2

.

V

y

X

l
21
D

Ch

n

:

D

Cu 1. Cho ph n ng h t nhn
9

F

+

p

8
O

+

X
, h t nhn X l h t no sau y?
12

Mg

+

X

11
Na

+
( , h t nhn X l h t nhn no sau y?
A. ; B.
1
T
; C.
1
D
; D. P.
Cl

+

X

Ar

+

n
, h t nhn X l h t nhn no sau y?
A.
1

H
; B.
1
D
; C.
1
T
; D.
2

He
.
1
T

+

X

(
+

n
, h t nhn X l h t nhn no sau y?
A.
1

H
; B.
1
D
; C.
1
T
; D.
2

He
.
U sau m t chu i phng x ( v
bi n i thnh
A. ( v . B. . C. (. D.
+

Bi

1:

235

U

+
0
1

n

42
Mo

+

139

La

+2
0
1

n

+

7e
-

l

m

t

ph

n

ng

phn

h

ch

c

a

Urani

235.

Bi

t

kh

i

l

ng

h

t

.6,02.10
23
= 2,5617.10
21
h t . mMo = 94,88 u N =
.N
A
=

46.10
6

H

1919

kg.

c. TR C NGHI M:
19 16
A. ; B.
-
; C.
+
; D. N.
25 22

3 2

37 37
17 18
1 2 3 4

3

1 2 3 4

Cu 5. Trong dy phn r phng x
235
92
X
20782
Y

c

bao

nhiu

h

t

(

v

c

pht

ra?

A. 3( v 7. B. 4( v 7. C. 4( v 8. D. 7( v 4

Cu 6. ng v
234
92
206
82
Pb . S phng x ( v
trong chu i l

A. 7 phng x (, 4 phng x
; B. 5 phng x (, 5 phng x

C. 10 phng x (, 8 phng x
; D. 16 phng x (, 12 phng x

Cu 7. H t nhn
226
88
Ra bi n i thnh h t nhn
222
86
Rn do phng x
- -
Cu 8.
Cu 9.

D ng 2: Tm nng l ng to ra c a ph n ng phn h ch, nhi t h ch khi bi t kh i l ng
v tnh nng l ng cho nh my h t nhn ho c nng l ng thay th :
a.Phng php:
- Lu ph n ng nhi t h ch hay ph n ng phn h ch l cc ph n ng t a nng l ng
- Cho kh i l ng c a cc h t nhn tr c v sau ph n ng : M0 v M . Tm nng l ng to ra khi x y 1 ph n ng:
Nng l ng to ra : E = ( M0 M ).c
2
MeV.
-Suy ra nng l ng to ra trong m gam phn h ch (hay nhi t h ch ) : E = Q.N = Q.
m
A
.N
A
MeV

b. Bi t p:
95
92 57
nhn : mU = 234,99 u ; mMo = 94,88 u ; mLa = 138,87 u ; mn = 1,0087 u.Cho nng su t to nhi t c a xng l 46.106 J/kg .
Kh i l ng xng c n dng c th to nng l ng tng ng v i 1 gam U phn h ch ?
A. 1616 kg B. 1717 kg C.1818 kg D.1919 kg
Tm t t Gi i
mU = 234,99 u S h t nhn nguyn t
235
U trong 1 gam v t ch t U l :
m 1
A 235
mLa = 138,87 u Nng l ng to ra khi gi i phng hon ton 1 h t nhn
235
U mn = 1,0087 u
phn h ch l: E = ( M0 M ).c
2
= ( mU + mn mMo mLa 2mn ).c
2
= 215,3403 MeV
q = 46.106 J/kg Nng l ng khi 1 gam U ph n ng phn h ch :
E = E.N = 5,5164.10
23
MeV = 5,5164.10
23
.1,6.10
3
J = 8,8262 J
Kh i l ng xng m? Kh i l ng xng c n dng c nng l ng tng ng Q = E =>

m =
Q
Ch n p n D

0,009106 u; 0,002491 u; 0,030382 u v 1u = 931,5 MeV/c . Nng l ng t a ra c a ph n ng x p x b ng :
1u

=

931,5

MeV/c

2

H

t

nhn

X

l

0
n

l

ntron

nn

c

m

=

0.

2 4
92
2 2 4 1 2
4
2 4 1
1
0,002491 u; 0,030382 u v 1u = 931,5 MeV/c . Tnh nng l ng t a ra c a ph n ng.
1 1
Bi 2

:

Cho

ph

n

ng

h

t

nhn:
1
D+
31
T

2
He

+

X

.

L

y

h

t

kh

i

c

a

h

t

nhn

T,

h

t

nhn

D,

h

t

nhn

He

l

n

l

t

l

2
Tm t t Gi i
T= 0,009106 u y l ph n ng nhi t h ch to nng l ng c tnh theo D= 0,002491 u
h t kh i c a cc ch t.
He = 0,030382 u Ph i xc nh y h t kh i cc ch t tr c v sau ph n ng.
1
E ? E = ( m sau m tr c)c
2
= (mHe + mn mH + mT ).c
2
= 17,498 MeV
Ch n p n : B
Bi 3:

Tm

nng

l

ng

t

a

ra

khi

m

t

h

t

nhn

234

U

phng

x

tia

v

t

o

thnh

ng

v

Thri
23090
Th

.

Cho

cc

nng

l ng lin k t ring c a h t l 7,1 MeV, c a
234
U l 7,63 MeV, c a
230
Th l 7,7 MeV.
Tm t t Gi i
Wr( = 7,1 MeV y l bi ton tnh nng l ng to ra c a m t phn r
WrU = 7,63 MeV phng x khi bi t Wlk c a cc h t nhn trong ph n ng .
WrTh = 7,7 MeV. Nn ph i xc nh c Wlk t d ki n Wlk ring c a bi.
E ? Wlk U = 7,63.234 = 1785,42 MeV ,
Wlk Th = 7,7.230 = 1771 MeV ,
Wlk = 7,1.4= 28,4 MeV
E = Wlk sau Wlk tr c = Wlk Th + Wlk Wlk U = 13,98 MeV
Ch n p n : B
Bi 4:

Cho

ph

n

ng

h

t

nhn

sau:
1
H

+
1
H

2
He+
0
n

+

3,25

MeV

.

Bi

t

h

t

kh

i

c

a
1
H

l

m
D
=

0,0024u

v

1u

=

931MeV

/

c

2

.

Nng

l

ng

lin

k

t

h

t

nhn
2
He

l

A. 7,7188 MeV B. 77,188 MeV C. 771,88 MeV D. 7,7188 eV
Tm t t: Gi i
m
D
=

0,0024u

2
1
H

+
1
H

2
He+
0
n

+

3,25

MeV

1u = 931MeV / c
2

W
lk(
Nng l ng t a ra c a ph n ng:
E = ( m sau m tr c)c
2
= Wlksau 2mDc
2

Wlk( = E +2mDc
2
= 7,7188MeVCh n p n A
Bi 5:

cho

ph

n

ng

h

t

nhn:
31
T

+
21
D

42
He

+

X

+17,6MeV

.

Tnh

nng

l

ng

to

ra

t

ph

n

ng

trn

khi

t

ng

h

p

c 2g Hli.
A. 52,976.10
23
MeV B. 5,2976.10
23
MeV C. 2,012.10
23
MeV D.2,012.10
24
MeV
Gi i:
- S nguyn t hli c trong 2g hli: N =
m.N
A
A
=
2.6,023.10
23

4
= 3,01.10
23
MeV
- Nng l ng to ra g p N l n nng l ng c a m t ph n ng nhi t h ch:
E = N.Q = 3,01.10
23
.17,6 = 52,976.10
23
MeV Ch n p n A.

Bi

6.

Cho

ph

n

ng

h

t

nhn
31
H

+
21
H

42
He

+
0
n

+

17,6

MeV.

Tnh

nng

l

ng

t

a

ra

khi

t

ng

h

p

c

1

gam

kh heli.
Gi i 6. Ta c: W =
m
A
.NA. W =
1
4
.6,02.10
23
.17,6.1,6.10
-13
= 4,24.10
11
(J).

Bi

7.

Cho

ph

n

ng

h

t

nhn:
31
T

+
21
D

42
He

+

X.

Cho

h

t

kh

i

c

a

h

t

nhn

T,

D

v

He

l

n

l

t

l

0,009106

u;

2
Gi

i

7.

Phng

trnh

ph

n

ng:
31
T

+
21
D

42
He

+
0
n.

V

h

t

ntron
0
n

khng

c

h

t

kh

i

nn

ta

c

nng

l

ng

t

a

ra l: W = (mHe mT mD)c
2
= 17,498 MeV.

17 18

17
1
18
84
V

y

h

t

X

l

h

t

ntron
0
1
n

.

E

=

N
A
17.6

=

105.95x10

MeV

1
4
Z
17 18

Z
1
1817

17 1 0 18
Ar

Cl + H n +
Bi 8. Cho ph n ng h t nhn
37
Cl + X n +
37
Ar. Hy cho bi t l ph n ng t a nng l ng hay thu nng l ng.
Xc nh nng l ng t a ra ho c thu vo. Bi t kh i l ng c a cc h t nhn: mAr = 36,956889 u; mCl = 36,956563 u;
mp = 1,007276 u; mn = 1,008665 u; u = 1,6605.10
-27
kg; c = 3.10
8
m/s.
Gi

i

8.

Phng

trnh

ph

n

ng:

37

Cl

+
11
p

0
+

37

Ar.

Ta c: m0 = mCl + mp = 37,963839u; m = mn + mAr = 37,965554u.
V m0 < m nn ph n ng thu nng l ng. Nng l ng thu vo:
W = (m m0).c
2
= (37,965554 37,963839).1,6605.10
-27
.(3.10
8
)
2
= 2,56298.10
-13
J = 1,602 MeV.

Bi

9.

Cho

ph

n

ng

h

t

nhn
94
Be

+
11
H

42
He

+
63
Li.

Hy

cho

bi

t

l

ph

n

ng

t

a

nng

l

ng

hay

thu

nng

l

ng.

Xc nh nng l ng t a ra ho c thu vo. Bi t mBe = 9,01219 u; mp = 1,00783 u; mLi = 6,01513 u; mX = 4,0026 u; 1u =
931 MeV/c
2
.
Gi i 9. Ta c: m0 = mBe + mp = 10,02002u; m = mX + MLi = 10,01773u. V m0 > m nn ph n ng t a nng l ng; nng
l ng t a ra: W = (m0 m).c
2
= (10,02002 10,01773).931 = 2,132MeV.

Bi 10: Ch t phng x
210
Po pht ra tia ( v bi n thnh
206
82
Pb

.

Bi

t

kh

i

l

ng

c

a

cc

h

t

l

m
Pb
=

205,9744

u

,

m
Po
=

209,

9828

u

,

m
(
=

4,

0026

u

.

Tnh

nng

l

ng

t

a

ra

khi

m

t

h

t

nhn

Po

phn

r.

p n: 5,4 MeV

Bi

11:

cho

ph

n

ng

h

t

nhn:

3
1
T

+

2

D

2
He

+

A

X

+

17,6MeV

.Hy

xc

nh

tn

h

t

nhn

X

(s

A,

s

Z

v

tn)

v tnh nng l ng to ra khi t ng h p c 1 mol He t ph n ng trn. Cho s Avga r: NA = 6,02x10
23
mol
-1

3 + 2 = 4 + A A = 1
Gi i : p d ng nh lu t bo ton s kh i v di n tch ta c:

11 = 2 + Z Z = 0
23

Bi 12: Cho ph n ng h t nhn:
37
Cl + X n +
37
Ar
1) Vi t phng trnh ph n ng y . Xc nh tn h t nhn X.
2) Ph n ng t a hay thu nng l ng. Tnh nng l ng t a (hay thu) ra n v MeV.
Cho

m
Cl
=

36,9566u;

m
Ar
=

36,9569u;

m
n
=

1,0087u;

m
X
=

1,0073u;1u

=

931

Gi

i

12:

1)

Ph

n

ng

h

t

nhn:

37

Cl

+

A

X

0
n

+

37

Ar

nh lu t b o ton s kh i: 37 + A = 1 + 37 => A = 1
nh lu t b o ton i n tch: 17 + Z = 0 + 18 => Z = 1
MeV
c
2

V

y

X

=
11
H

(Hi

r)

37 1 1 37

2)

Nng

l

ng

ph

n

ng:

T

ng

kh

i

l

ng

M
1
v

M
2
c

a

h

t

tr

c

v

sau

ph

n

ng

l

M
1
=

m
Cl
+

m
H
=

37,9639u

M
2
=

m
n
+

m
Ar
=

37,9656u

Ta

th

y

M
1
<

M
2
=>

ph

n

ng

thu

nng

l

ng

,

Nng

l

ng

thu

vo

E

=

(M
2

M
1
)c
2

Thay s E = 0,0017uc
2
= 0,0017 931MeV H 1,58MeV

C. To ra 2,562112.10 J. D. Thu vo 2,562112.10
-19
J.
Cu

7.

Ph

n

ng

h

t

nhn:
1
H+
2
T
1
H+
2
He

.

Bi

t

m
H
=

1,0073u;

m
D
=

2,0136u;

m
T
=

3,0149u;

m
He4
=

4,0015u,

1u

=

Cu

8.

Ph

n

ng

h

t

nhn:
3
Li +
1
H
2
He+
2
He

.

Bi

t

m
Li
=

6,0135u

;

m
D
=

2,0136u;

m
He4
=

4,0015u,

1u

=

931,5MeV/c . Nng l ng to ra trong ph n ng l:
Cu

9.

Ph

n

ng

h

t

nhn:
3
Li +
1
H
2
He+
2
He

.

Bi

t

m
Li
=

6,0135u;

m
H
=

1,0073u;

m
He3
=

3,0096u,

m
He4
=

4,0015u,

17 18
c. TR C NGHI M:
Cu 1. Ch t phng x
210
84
Po pht ra tia ( v bi n i thnh
206
82
Pb . Bi t kh i l ng cc h t l mPb = 205,9744u, mPo =
209,9828u, m( = 4,0026u. Nng l ng t a ra khi 10g Po phn r h t l
A. 2,2.10
10
J; B. 2,5.10
10
J; C. 2,7.10
10
J; D. 2,8.10
10
J
Cu

2.

Cho

ph

n

ng

h

t

nhn
31
H+
21
H

(

+

n

+

17,6MeV

,

bi

t

s

Avga

r

NA
=

6,02.10
23

.

Nng

l

ng

to

ra

khi

t ng h p c 1g kh hli l bao nhiu?
A. E = 423,808.10
3
J. B. E = 503,272.10
3
J.
C. E = 423,808.10
9
J. D. E = 503,272.10
9
J.
37
Cl + p
37
Ar + n , kh i l ng c a cc h t nhn l m(Ar) = 36,956889u, m(Cl) =
36,956563u, m(n) = 1,008670u, m(p) = 1,007276u, 1u = 931MeV/c
2
. Nng l ng m ph n ng ny to ra ho c thu vo l
bao nhiu?
A. To ra 1,60132MeV. B. Thu vo 1,60132MeV.
-19
Cu

4.

Nng

l

ng

t

i

thi

u

c

n

thi

t

chia

h

t

nhn
126
C

thnh

3

h

t

l

bao

nhiu?

(bi

t

mC
=

11,

9967u,

m

=

4,0015u).
A. E = 7,2618J. B. E = 7,2618MeV. C. E = 1,16189.10
-19
J. D. E = 1,16189.10
-13
MeV.
Cu 5. Trong ph n ng v h t nhn urani U235 nng l ng trung bnh to ra khi phn chia m t h t nhn l 200MeV. Khi
1kg U235 phn h ch hon ton th to ra nng l ng l:
A. 8,21.10
13
J; B. 4,11.10
13
J; C. 5,25.10
13
J; D. 6,23.10
21
J.
Cu

6.

Ph

n

ng

h

t

nhn:
73
Li +
11
H
42
He+
42
He

.

Bi

t

m
Li
=

7,0144u;

m
H
=

1,0073u;

m
He4
=

4,0015u,

1u

=

931,5MeV/c
2
. Nng l ng to ra trong ph n ng l:
A. 7,26MeV; B. 17,42MeV; C. 12,6MeV; D. 17,25MeV.
2 3 1 4
931,5MeV/c
2
6 2 4 4
2
6 1 3 4
1u = 931,5MeV/c
2
Cu 10. H t nhn triti (T) v teri (D) tham gia ph n ng nhi t h ch sinh ra h t ( v h t ntrn. Cho bi t h t kh i
c a h t nhn triti l mT = 0,0087u, c a h t nhn teri l mD = 0,0024u, c a h t nhn X l m( = 0,0305u; 1u =
931MeV/c
2
. Nng l ng to ra t ph n ng trn l.
A. E = 18,0614MeV. B. E = 38,7296MeV. C. E = 18,0614J. D. E = 38,7296J.
Cu 11. Trong ph n ng v h t nhn urani U235 nng l ng trung bnh to ra khi phn chia m t h t nhn l 200MeV.
M t nh my i n nguyn t dng nguyn li u u rani, c cng su t 500.000kW, hi u su t l 20%. L ng tiu th hng
nm nhin li u urani l:
A. 961kg; B. 1121kg; C. 1352,5kg; D. 1421kg.
Cu

12.

Trong

ph

n

ng

t

ng

h

p

hli:
73
Li +
11
H
42
He+
42
He

Bi

t

m
Li
=

7,0144u;

m
H
=

1,0073u;

m
He4
=

4,0015u,

1u

=

931,5MeV/c
2
. Nhi t dung ring c a n c l c = 4,19kJ/kg.k
-1
. N u t ng h p hli t 1g liti th nng l ng to ra c th un
si m t n c 0
0
C l:
A. 4,25.10
5
kg; B. 5,7.10
5
kg; C. 7,25. 10
5
kg; D. 9,1.10
5
kg.

11 10
17
Cl

+
1
H

18
Ar+
0
n

84
Gi

i

bi

3:

1)

Phng

trnh:

210

Po

4

He

+

A

X

trong

Z

=

84

-

2

=

82;

A

=

210

-4

=206

X

:
82
Pb

Phng

trnh

ph

n

ng:

210

Po

2 82
Pb

H

t

nhn

206

Pb

c

82

prtn

v

206

-82

=

124

ntrn.

4
He +
206

m
Pb Pb
m V
2
=
18
D ng 3: Xc nh ph n ng h t nhn t a ho c thu nng l ng
a.Phng php:
- Xt ph n ng h t nhn : A + B C + D .
- Khi : + M0 = mA + mB l t ng kh i l ng ngh c a cc h t nhn tr c ph n ng .
+ M = mC + mD l t ng kh i l ng ngh c a cc h t nhn sau ph n ng .
- Ta c nng l ng c a ph n ng c xc nh : E = ( M0 M)c
2

+ n u M0 > M E > 0 : ph n ng to nhi t .
+ n u M0 < M E < 0 : ph n ng thu nhi t .

b. Bi t p:
Bi 1 :Th

c

hi

n

ph

n

ng

h

t

nhn

sau

:

23

Na

+
21
D

42
He

+

20

Ne

.

Bi t mNa = 22,9327 u ; mHe = 4,0015 u ; mNe = 19,9870 u ; mD = 1,0073 u. Ph n ng trn to hay thu m t nng l ng
b ng bao nhiu J ?
A.thu 2,2375 MeV B. to 2,3275 MeV. C.thu 2,3275 MeV D. to 2,2375 MeV
Gi i
- Ta c nng l ng c a ph n ng h t nhn trn l :
E = ( M0 M ).c
2
= ( mNa + mHe mNe mD )c
2
= 2,3275 MeV> 0
y l ph n ng to nng l ng . Ch n p n B.

Bi 2 : Cho ph n ng h t nhn:
37 1 37 1
ph n ng trn t a hay thu bao nhiu nng l ng? Bi t mCl =
36,956563u, mH = 1,007276u, mAr =36,956889u, 1u = 931MeV/c
2

Tm t t Gi i:
Xc nh ph n ng Tnh E
t a hay thu nng l ng E= ( mCl + mH mAr mn ) 931= -1,6 MeV
mCl = 36,956563u Ph n ng thu nng l ng 1,6MeV
mH = 1,007276u, mAr =36,956889u
1u = 931MeV/c
2.
. E ?

Bi 3 : ng v Plni
210
Po l ch t phng x ( v t o thnh ch (Pb).
1) Vi t phng trnh phn r v nu thnh ph n c u t o c a h t nhn ch t o thnh.
2) Nng l ng t a ra trong ph n ng trn d i d ng ng nng c a h t ( v h t nhn ch. Tnh ng nng m i h t.
Gi thi t ban u h t nhn Plni ng yn. Cho kh i l ng h t nhn mPo = 209,9828u; mHe =4,0015u; mPb = 205,9744u;
1u = 931
MeV
c
2

.
206
84

84
82

2) Nng l ng t a ra trong m i ph n ng:
E

=

(M
o0

M)C
2

=

209,9828

4,

0015

205,9744)x931MeV

M

E

=

K
(
+

K
Pb

K
(
+

K
Pb
=

6,24MeV

Ap

d

ng

nh

lu

t

b

o

ton

ng

l

ng:

O

=

m
(
V
(
+

m
Pb
V
Pb

V
(
=

m
Pb
m
(

V
Pb
(1)

2
1 1 m
Hay

K
(
=
( (
m
(

V
Pb
=

K
Pb
=

51,5KPb

(2)

2

2

m
(
m
(
T (1) v (2) => KPb = 0,12MeV, K
(
=

6,12MeV

Bi 4 : Cho ph n ng h t nhn:
37
17
Cl + X n +
37
Ar
1) Vi t phng trnh ph n ng y . Xc nh tn h t nhn X.

17 Z
1
18

17 1 0 18
Ar

Cl + H n +
13 15
7
2 2
13 15
2) Ph n ng t a hay thu nng l ng. Tnh nng l ng t a (hay thu) ra n v MeV.
Cho

m
Cl
=

36,9566u;

m
Ar
=

36,9569u;

m
n
=

1,0087u;

m
X
=

1,0073u;1u

=

931

Gi i Bi 4
1)

Ph

n

ng

h

t

nhn:

37

Cl

+

A

X

0
n

+

37

Ar

nh lu t b o ton s kh i: 37 + A = 1 + 37 => A = 1
nh lu t b o ton i n tch: 17 + Z = 0 + 18 => Z = 1
MeV
c
2

V

y

X

=
11
H

(Hi

r)

37 1 1 37

2)

Nng

l

ng

ph

n

ng:

T

ng

kh

i

l

ng

M
1
v

M
2
c

a

h

t

tr

c

v

sau

ph

n

ng

l

M
1
=

m
Cl
+

m
H
=

37,9639u

M
2
=

m
n
+

m
Ar
=

37,9656u

Ta

th

y

M
1
<

M
2
=>

ph

n

ng

thu

nng

l

ng

;

Nng

l

ng

thu

vo

E

=

(M
2

M
1
)c
2

Thay s E = 0,0017uc
2
= 0,0017 931MeV H 1,58MeV
c. TR C NGHI M:
Cu 1. Cho ph n ng h t nhn (+
27
Al
30
P + n , kh i l ng c a cc h t nhn l m = 4,0015u, mAl = 26,97435u, mP =
29,97005u, mn = 1,008670u, 1u = 931Mev/c
2
. Nng l ng m ph n ng ny to ra ho c thu vo l bao nhiu?
A. To ra 4,275152MeV. B. Thu vo 2,67197MeV. C. To ra 4,275152.10
-13
J. D. Thu vo 2,67197.10
-13
J.
Cu

2.

Cho

h

t

prtn

c

ng

nng

K
P
=

1,8MeV

b

n

vo

h

t

nhn
3
Li

ng yn, sinh ra hai h t ( c cng l nv n
t c v khng sinh ra tia v nhi t nng. Cho bi t: mP = 1,0073u; m( = 4,0015u; mLi = 7,0144u; 1u = 931MeV/c
2
=
1,66.10
27
kg. Ph n ng ny thu hay to bao nhiu nng l ng?
A. To ra 17,4097MeV. B. Thu vo 17,4097MeV. C. To ra 2,7855.10
-19
J. D. Thu vo 2,7855.10
-19
J.

D ng 4. ng nng v v n t c c a cc h t trong ph n ng h t nhn .
a.Phng php:
a) Xt ph n ng h t nhn : A + B C + D . Hay:
A1
Z1
X1 +
A2
Z2
X2
A3
Z3
X3 +
A4
Z4
X4.
B o ton s nucln: A1 + A2 = A3 + A4.
B o ton i n tch: Z1 + Z2 = Z3 + Z4.

B

o

ton

ng

l

ng:

m
1
v
1
+

m
2
v
2
=

m
3
v
3
+

m
4
v
4
.

B o ton nng l ng: (m1 + m2)c
2
+
1
2

m
1
v
1
+

1
2

m
2
v
22
=

(m
3
+

m
4
)c
2

+

1
2

m
3
v
3
+

1
2

m
4
v
24
.

Lin h gi a ng l ng p = m v v ng nng W =
1
2
mv
2
: p
2
= 2mW .
b) Khi bi t kh i l ng y c a cc ch t tham gia ph n ng .
- Ta s p d ng nh lu t b o ton nng l ng :
M0c
2
+ KA +KB = Mc
2
+ KC +KD E = (M0 M )c
2

Nn: E + KA + KB = KC + KD
-D u c a E cho bi t ph n ng thu hay t a nng l ng
c) Khi bi t kh i l ng khng y v m t vi i u ki n v ng nng v v n t c c a h t nhn .
-

Ta

s

p

d

ng

nh

lu

t

b

o

ton

ng

l

ng

:

P
A
+

P
B
=

P
C
+

P
D

-
Lu : P
2
= 2mK K
=
P
2

2m
( K l ng nng c a cc h t )
b. Bi t p:
Bi 1: H t b n vo h t nhn Al ng yn gy ra ph n ng : +
27
Al
30
P + n. ph n ng ny thu nng l ng Q=
2,7 MeV. Bi t hai h t sinh ra c cng v n t c, tnh ng nng c a h t . ( coi kh i l ng h t nhn b ng s kh i c a
chng).
A. 1,3 MeV B. 13 MeV C. 3,1 MeV D. 31 MeV
= =30
Kp = 30 Kn M Q = K ( Kp + Kn ) (1)
1(m
(
v
(
)
2

m
P
+

m
n
m
(
v
(
m
P
+

m
n
(2)
2
=

10,05MeV

0
n+

6
3
Li

X+
2
He

.

-

p

d

ng

nh

lu

t

b

o

ton

ng

l

ng:

pn

=

p
He
+

p
X

P
n
2

=

P
He
+

P
X
2

2

90 88
2
Gi i

- Ta c
K
p
K
n
m
P
m
n

p d ng nh lu t b o ton ng l ng: m .v = ( mp + mn)v
v =
m
(
v
(
m
P
+

m
n

M t ng ng nng c a h hai h t : Kp + Kn =
1
2

=

(m
P
+

m
n
)v
2

=

=
2(m
P
+

m
n
)

2

m
(
K
(
m
P
+

m
n

2

Th (2) vo (1) ta c K( = 3,1MeV
Ch n p n C.

Bi 2: ng i ta dng h t prtn c ng nng Wp= 2,69 MeV b n vo h t nhn Liti ng yn thu c 2 h t c cng
ng nng . cho mp = 1,,0073u; mLi = 7,0144u; m =4,0015u ; 1u = 931 MeV/c
2
. tnh ng nng v v n t c c a m i h t
t o thnh?
A. 9,755 MeV ; 3,2.10
7
m/s B.10,55 MeV ; 2,2.10
7
m/s
C. 10,55 MeV ; 3,2.10
7
m/s D. 9,755.10
7
; 2,2.10
7
m/s.
Gi i
Nng l ng c a ph n ng h t nhn l : Q = ( M0 M ).c
2
= 0,0187uc
2
= 17,4097 MeV.
p d ng nh lu t b o ton nng l ng ta c Q +Wp= 2W
W =
Q

+

W
p

V n t c c a m i h t l: v = c
2W
(
931.4,0015
=2,2.10
7
m/s. Ch n p n B.

Bi 3: M t ntron c ng nng Wn = 1,1 MeV b n vo h t nhn Liti ng yn gy ra ph n ng:
1 4

Bi t h t nhn He bay ra vung gc v i h t nhn X. ng nng c a h t nhn X v He l n l t l :?
Cho mn = 1,00866 u;mx = 3,01600u ; mHe = 4,0016u; mLi = 6,00808u.
A.0,12 MeV & 0,18 MeV B.0,1 MeV & 0,2 MeV
C.0,18 MeV & 0,12 MeV D. 0,2 MeV & 0,1 MeV
Gi i
- Ta c nng l ng c a ph n ng l : Q = ( mn+ mLi m x m He).c
2
= - 0,8 MeV ( y l ph n ng thu nng l ng )

2mnWn= 2mHe .W He + 2mx Wx (1)

- p d ng nh lu t b o ton nng l ng :Q =Wx +W He Wn = -0,8 (2)
T (1),(2) ta c h phng trnh:
4W
H

e

+

3W
X

=

1,1

W
He
+

W
X
=

0,3

W
He
=

0,2

W
X
=

0,1

MeV Ch n p n B.

Bi 4.

Cho

ph

n

ng

h

t

nhn

230

Th

226

Ra

+
42
He

+

4,91

MeV.

Tnh

ng

nng

c

a

h

t

nhn

Ra.

Bi

t

h

t

nhn

Th

ng yn. L y kh i l ng g n ng c a cc h t nhn tnh b ng n v u c gi tr b ng s kh i c a chng.

1.

Theo

nh

lu

t

b

o

ton

ng

l

ng

ta

c:

p
Ra
+

p
He
=

0

p
Ra
=

p
He
=

p.

V

W

=

mv
2

2
=
p
2

2m
, do :
W=W Ra + W He =
p
2

2m
Ra
p
2

+ =
2m
He
p
2

2m
Ra
p
2

+ = 57,5
m
Ra
56,5
p
2

2m
Ra
= 57,5W Ra W Ra =
W
57,56
= 0,0853MeV.

Gi

i

5.

Phng

trnh

ph

n

ng:
1
p

+
73
Li

2
42
He.

7
8
O.

Gi

s

hai

7
2 2
2 2 2
m
X
v

2
X
=

2m
p
m
p
v

2
X
+

2m
(
m
(
v

2
X
hay

2m
X
W
X
=

2m
p
W
p
+

2m
(
W

90
Th

(khng

km

theo

tia

).

Tnh

ng

nng

c

a

h

t

92
(. Cho mU = 233,9904 u; mTh = 229,9737 u; m( = 4,0015 u v 1 u = 931,5 MeV/c .
m
Th
(m
U

m
Th

m
(
)
2
88
88 86
Bi 5.

Dng

h

t

prtn

c

ng

nng

1,6

MeV

b

n

vo

h

t

nhn

liti

(
3
Li

)

ng

yn.

Gi

s

sau

ph

n

ng

thu

c

hai

h t gi ng nhau c cng ng nng v khng km theo tia . Bi t nng l ng t a ra c a ph n ng l 17,4 MeV. Vi t
phng trnh ph n ng v tnh ng nng c a m i h t sinh ra.
1

Theo nh lu t b o ton nng l ng ta c: W p + W = 2W He W He =
W
p
+W

2
= 9,5 MeV.

Bi 6.

B

n

h

t

(

c

ng

nng

4

MeV

vo

h

t

nhn

14

N

ng

yn

th

thu

c

m

t

prton

v

h

t

nhn

10
h t sinh ra c cng t c , tnh ng nng v t c c a prton. Cho: m( = 4,0015 u; mO = 16,9947 u; mN = 13,9992 u; mp
= 1,0073 u; 1u = 931 MeV/c
2
; c = 3.10
8
m/s.

Gi i 6. Theo LBT ng l ng ta c: m(v( = (mp + mX)v v
2
=
m
(
v
(
(m
p
+

m
X
)

2
=
2m
(
W
d(
(m
p
+

m
X
)
2

;

W p =
1
2
mpv
2
=
m
p
m
(
W
d(
(m
p
+m
X
)

2
= 12437,7.10
-6
W ( = 0,05MeV = 796.10
-17
J;

v=
2W
dp
m
p
=
2.796.10
17

1,0073.1,66055.1
0

27
= 30,85.10
5
m/s.

Bi 7.

Dng

m

t

prtn

c

ng

nng

5,45

MeV

b

n

vo

h

t

nhn
94 Be
ang

ng

yn.

Ph

n

ng

t

o

ra

h

t

nhn

X

v

h

t

.

H t bay ra theo phng vung gc v i phng t i c a prtn v c ng nng 4 MeV. Tnh ng nng c a h t nhn X v
nng l ng t a ra trong ph n ng ny. L y kh i l ng cc h t tnh theo n v kh i l ng nguyn t b ng s kh i c a
chng.

Gi

i

7.

Theo

nh

lu

t

b

o

ton

ng

l

ng

ta

c:

p
p
=

p
(
+

p
X
.

V

v

p

v
(

p
p

p
(
p
X
=

p
p
+

p
(

1 1 1
2mX ( W X =
2 2 2
Theo nh lu t b o ton nng l ng ta c: (mp + mBe)c
2
+ W p = (m( + mX)c
2
+ W ( + W X
Nng l ng t a ra: W = (mp + mBe - m( - mX)c
2
= W ( + W X - W p = 2,125 MeV.
W
p
+

4W
(
6
= 3,575 MeV.

Bi 8.

H

t

nhn

234

U

ng

yn

phng

x

pht

ra

h

t

(

v

h

t

nhn

con

230
2

Gi

i

8.

Theo

nh

lu

t

b

o

ton

ng

l

ng:

p
(
+

p
Th
=

0

p(

=

m(v(

=

pTh

=

mThvTh

2m(W(

=

2mThWTh

WTh =
m
(
m
Th
W(. Nng l ng t a ra trong ph n ng l: W = WTh + W( =
m
(
+

m
Th
m
Th
W( = (mU mTh - m()c
2
W( =

c = 0,01494 uc
2
= 13,92 MeV.
m
Th
+

m
(
Bi 9.

H

t

nhn

226

Ra

ng

yn

phn

r

thnh

h

t

(

v

h

t

nhn

X

(khng

km

theo

tia

).

Bi

t

nng

l

ng

m

ph

n

ng

t

a

ra l 3,6 MeV v kh i l ng c a cc h t g n b ng s kh i c a chng tnh ra n v u. Tnh ng nng c a h t ( v h t nhn X.
Gi

i

9.

Phng

trnh

ph

n

ng:

226

Ra

42
(

+

222

Rn.

Theo

nh

lu

t

b

o

ton

ng

l

ng:

p
(
+

p
X
=

0

p(

=

m(v(

=

pX

=

mXvX

2m(W(

=

2mXWX

WX =
m
(
m
X
W(. Nng l ng t a ra trong ph n ng l: W = WX + W( =
m
(
+

m
X
m
X
W(
W( =
m
X
W

m
(
+

m
X
= 3,536 MeV; WX =
m
(
m
X
W( = 0,064 MeV.

2 7 8
T
p

1.9v
0
2
M

T
P p 0 0 O 0
2
m (3V ) v T = m v
T
p

T
0
T
p

+

T
0

7,89

T
p
=

9

=

2,

73

MeV

T
0
=

17

=

5,16

MeV

1u

=

931MeV

/

c
2

,

N
A
=

6,

02x10

mol
1

.

2 7 8
E = m c
2
= 1,3x10
84
84
4
Z
Z = 82
V

y

h

t

nhn

A
Z
X

l
82
Pb


Bi 10. Ng i ta dng m t h t ( c ng nng 9,1 MeV b n ph h t nhn nguyn t N14 ng yn. Ph n ng sinh ra h t
phtn p v h t nhn nguyn t xy O17
1) H i ph n ng thu hay t a bao nhiu nng l ng (Tnh theo MeV)?
2) Gi s l n v n t c c a h t prtn l n g p 3 l n v n t c c a h t nhn xy. Tnh ng nng c a h t ?
Cho

bi

t

kh

i

l

ng

c

a

h

t

l

mN

=

13,9992u;

m
(

=

4,

0015u;

mp

=

110073u;

m
O
17
931MeV/C
2

Gi i 10. 1.Phng trnh phng x :
4
He +
14
N
1
H +
17
O
M = M0 M = mHe + mN mH - mO
M = 4,0015u + 13,9992u 1,0073u 16,9947y = -13 X 10
-3
u
M < 0: ph n ng thu nng l ng.
Nng l ng thu vo l: E = M c
2
= 1,310
3
931MeV
Hay E = 1,21MeV.
2.T ng ng nng c a prtn v h t nhn xy l: Tp + To = 9,1 1,21 = 7,89 MeV
= 16,9947u; 1u =

= =
T
0

v
0
9
17

=
1
2
1

2 2
= = =
9 17 9 +17 26
7,89
26
7,89
26
Bi 11.

B

n

h

t

vo

h

t

nhn
147
N

th

h

t

nhn

xy

v

h

t

prtn

sau

ph

n

ng.

Vi

t

phng

trnh

c

a

ph

n

ng

v

cho

bi t ph n ng l ph n ng t a hay thu nng l ng? Tnh nng l ng t a ra (hay thu vo) v hy cho bi t n u l nng
l ng t a ra th d i d ng no, n u l nng l ng thu th l y t u? Kh i l ng c a cc h t nhn:
m
(
=

4,

0015u;

m
N
=

13,9992u;

m
O
=

16,9947u;

m
P
=

1,

0073u;1u

=

931MeV

/

c
2

.

Gi

i

11.

Phng

trnh

ph

n

ng:

4

He

+

14

N

17
O

+
1
H

m

=

m
He
+

m
N

m
O

m
H
m = (4,0015 + 13,9992 16,9947 1,0073)u = -1,3 x 10
3
u<0
m < 0
ph n ng thu nng l ng.Nng l ng thu vo l:

3
x9,31 = 1,2103MeV .
Nng l ng thu vo l y t ng nng c a h t n.
Bi 12:

H

t

nhn

Plni

210

Po

ng

yn,

phng

x

chuy

n

thnh

h

t

nhn
AZ
X

.

Chu

k

bn

r

c

a

Plni

l

T

=

138

ngy.

M

t

m

u

Plni

nguyn

ch

t

c

kh

i

l

ng

ban

u

m
o
=

2g

.

a) Vi t phng trnh phng x . Tnh th tch kh Heli sinh ra i u ki n tiu chu n sau th i gian 276 ngy.
b) Tnh nng l ng t a ra khi l ng ch t phng x trn tan r h t.
c)

Tnh

ng

nng

c

a

h

t

.

Cho

bi

t

m
Po
=

209,9828u

,

m
(
=

4,0015u

,

m
X
=

205,9744u

,

23

Gi i 12. a) Phng trnh c a s phng x :
210

Po

2
He

+

A

X

Ta c
4 + A A = 206
84 = 2 + z

V

y

phng

trnh

phng

x

l:

210

Po

2 82
Pb
He +
206

4 206
84

2
N
o A
=

43x10
20

h

t.

N
o
3

3

m
o
Nng

l

ng

t

a

ra

khi

2g

Po

phn

r

h

t:

E

=

N
o
E

=

3,683x10

MeV

MeV

2 2
Thay

(2)

vo

(1)

ta

c:

E

=

K
( (

K
(
=

m
(
Bi

13.

Ng

i

ta

dng

prtn

c

ng

nng

WP

=

5,58MeV

b

n

ph

h

t

nhn
11
Na

ng

yn,

t

o

ra

ph

n

ng:

p

+
11
Na

A
N
Ne

+

(

3
2 2 2
2mW cos[ =
2m
p

p

4m
(( =
W

W


m
o
S

h

t

Plni

ban

u:

N
o
=

.N
A
m
Po
S

h

t

Plni

cn

l

i

th

i

i

m

t:

N
Po
=

N
o
e
t

=

N
o
2

=

N
4
S h t Hli sinh ra th i i m t b ng s h t Plni b phn r

N
He
=

N
o

N

=

N
o

4

4

4

m
P
o
= = .N
L ng kh Hei sinh ra i u ki n tiu chu n: V =
N
He
N
A
x22, 4 th s V = 0,16 lt
b) Nngl ng t a ra khi m t h t Po phn r:
E

=

mc
2

=
|
m
Po

m
(

m
Pb |
c
2

E

=
|
209,

9828

205,

9744

4,

0045
|
x

931

=

6,

424

MeV.

22
c) Tnh ng nng c a h t .Theo nh lu t b o ton nng l ng v ng l ng:
E

=

K
(
+

K
X
=

6,

424

(1)

P(

+

PX

=

0

P
(
=

P
X
2m
(
. K
(
=

2m
X
. K
X

K
X
=

m
(
m
X

K
(
(2)

m
X
+ K
m
X
.E

m
X
+

m
(

Thay

s

K
(
=

6,3

MeV.

23
23
1) Neu cac nh luat bao toan trong phan ng hat nhan va cau tao cua hat nhan Ne.
2) Biet ong nang cua hat a la Wa = 6,6 MeV, tnh ong nang cua hat nhan Ne. Cho mp = 1,0073u; mNa = 22,985u;
mNe = 19,9869u; m( = 4,9915; lu = 931MeV / c
2
.
Gi i 13. 1) Trong phan ng hat nhan so nucleon c bao toan
Trong phan ng hat nhan ien tch c bao toan
Trong phan ng hat nhan ong lng va nang lng c bao toan
Ta co: 1 + 23 = A + 4 A = 20
1 + 11 = Z + 2 Z = 10
Hat nhan Neon (Ne) co 10 proton va 10 ntron
1) Ta co ( mp + mNa )c
2
+ Wp = ( mNe + m()c
2
+ WNe + W(
WNe = (mp + mNa mNe - m()c

2
+ Wp W(.
The so: WNe = 39 x 10
-4
x 931 102= 3,63 1,02 = 2,61 MeV

Bi 14.

Cho

prtn

c

ng

nng

1,46

MeV

b

n

ph

h

t

nhn

7

Li

ang

ng

yn

sinh

ra

hai

h

t

(

c

cng

ng

nng.

Xc nh gc h p b i cc vc t v n t c c a hai h t ( sau ph n ng. Bi t mp = 1,0073 u; mLi = 7,0142 u; m( =
4,0015 u v 1 u = 931,5 MeV/c
2
.

Gi

i

14.

Theo

nh

lu

t

b

o

ton

ng

l

ng

ta

c:

p
p
=

p
(1
+

p
( 2
p
p
=

p
(1
+

p
( 2
+

2p(1p(2cos[.

V

p(1

=

p(2

=

p(

v

p
2

=

W W
4 m
(
W
(
m
p p

2m
((
2m
(
W
(
(1).
Theo nh lu t b o ton nng l ng: (mp +mLi)c
2
+Wp = 2m(c
2
+ 2W(

(m
p
+

m
Li

2m
(
)c
2

+

W
p
92
m
(
=

4,0015u;

u

=1,6605510

kg

=

931

U

2 Z
A
Th
He +
U

2 90
230
Th
He +
O

=

m
( (
+

m
X X
m
( (
W
( ( (
2

,

W
X X X
2

13 15
1

13
1
15

W( = = 9,3464 MeV. (2).
2
T (1) v (2) suy ra: cos[ = - 0,98 = cos168,5
0
[ = 168,5
0
.

Bi 15. H t nhn phng x
234
U pht ra h t (
a) Vi t phng trnh ph n ng
b) Tnh nng l ng to ra (d i d ng ng nng c a h t ( v h t nhn con). Tnh ng nng c a h t ( v h t
Cho

m
u
=

233,9904u;

m
x
=

229,9737u;

nhn con.
27 MeV
C
2

Gi i 15. a) Vi t phng trnh ph n ng:
234 4
92
nh lu t b o ton s kh i: 234 = 4 + A A = 230
nh lu t b o ton i n tch: 92=2+Z => Z = 90 V y

234 4
92

V V

b) p d ng nh lu t b o ton ng l ng:

V
X
=

V
m
X
(1)
-

p

d

ng

nh

lu

t

b

o

ton

nng

l

ng:

m
u
c
2

=

m
(
c
2

+

W
(
+

m
X
c
2

+

W
X
W

=

W
(
+

W
X
=

(m
u

m
(

m
X
)C
2

=14,15MeV

(0,25

iem)

1 1
= m V = m V
2 2
- Nng l ng to ra:

W
(
=

m
X
m
(
+

m
X
230
.W = 14,15=13,91MeV (0,25 iem)
234

W
X
=

m
(
m
(
+

m
X
.W = 0,24MeV (0,25 iem)

B i 16.
Bn

ht

anpha

c

ng

nng

E
(
=

4MeV

v

o

ht

nhn
2713
Al

ng

yn.

Sau

phn

ng

c

sut

hin ht nhn phtpho30.
a/ Vit phng trnh phn ng ht nhn ?
b/ Phn ng trn thu hay to nng lng ? tnh nng lng ?
c/ Bit ht nhn sinh ra cng v i phtpho sau phn ng chuyn ng theo phng vung gc v i phng ht anpha H y
tnh

ng

nng

ca

n

v

ng

nng

ca

phtpho

?

Cho

bit

khi

lng

ca

c c

ht

nhn

:

m
(
=

4,0015u

,

m
n
=

1,0087u

,

mP = 29,97005u , mAl = 26,97435u , 1u = 931MeV/c
2
.
Gii 16:
a/

Phng

trnh

phn

ng

ht

nhn

:
42
He+
27

Al
30

P+
AZ
X

.

+ Theo nh lut bo to n s khi : A = (4 + 27) 30 = 1 .
+ Theo nh lut bo to n nguyn t s : Z = (2 + 13) - 15 = 0

P
n

l

ntron
0
n

.

Phng

trnh

phn

ng

y

:
42
He+
27

Al
30

P+
0
n

v
(
Al
P
(

b/

M

=

M
0

M

=

(

m
(
+

m
Al
)

(m
P
+

m
n
)

=

0,0029u

<

0

=>

Phn ng thu nng lng . E = Mc
2
= 0,0029.931 = 2,7 MeV .
c/ p dng nh lut bo to n ng lng v nh lut bo to n nng lng to n phn :

P
P

p
(
=

p
n
+

p
P
(1)

;

E
(
+

(

m
(
+

m
Al
)c
2

=

(m
n
+

m
P
)c
2

+

E
n
+

E
P
(2)

Trong

hnh

v

p
(
;

p
n
;

p
P
ln

lt

l

c c

vc

t

ng

lng

ca

c c

ht

(

;

n

;

P

.

V

ht

nhn

p + pn2 = pp2 (3) . Gia ng lng v ng nng c mi lin h : p
2
= 2mE ,
7 4 4
N
0
(1

2

N
0
(1

2
1 2
nhm

ng

yn

nn

P
Al
=

0

v

E
Al
=

0

;

E
(
;

E
n
;

E
P
ln

lt

l

ng

nng

ca

c c

ht

anpha

,

ca

ntron v ca phtpho ( y c s bo to n nng lng to n phn bao gm c nng lng ngh v ng nng ca c c
ht)
Theo

b

i

ta

c

:

v
(
vung

gc

v i

v

ngha

l

p
n
vung

gc

v i

p
(
(Hnh

v)

nn

ta

c

:

2
(

Ta

vit

li

(3)

2

m
(
E
(
+

2m
n
E
n
=

2m
P
E
P
=>

E
P
=

m
(
m
P

.E
(
+

m
n
m
P

E
n
(4)

.

Thay

(4)

v

o

(2)

ch

E

=

[(

m
(
+

m
Al
)

(m
P
+

m
n
)]c
2

=

Mc
2

ta

c

:

E + (1 +
m
(
m
P

)

E
(
=

(1

+

m
n
m
P
)En rt ra : EP = 0,56 MeV ; En = 0,74 MeV ;

Gi

(

l

gc

gia

p
P
v

p
(
ta

c

:

tg(

=

p
n
p
(
=
m
n
E
n
m
(
E
(
= 0,575 => ( = 30
0
.
Do gc gia phng chuyn ng ca n v ht nhn P l : 90
0
+ 30
0
= 120
0
.

B i 17.
(

H

C

2011)

B

n

m

t

prtn

vo

h

t

nhn
73
Li

ng yn. Ph n ng t o ra hai h t nhn X gi ng nhau bay
ra v i cng t c v theo cc phng h p v i phng t i c a prtn cc gc b ng nhau l 60
0
. L y kh i l ng c a m i
h t nhn tnh theo n v u b ng s kh i c a n. T s gi a t c c a prtn v t c c a h t nhn X l
A. 4. B.
1
2
. C. 2. D.
1
4
. PHe
HD
Phng trnh ph n ng h t nhn

1
1

p+
3
Li
2
He+
2
He

60
0

Pp
p

d

ng

nh

lu

t

b

o

ton

ng

l

ng,

P
p
=

P
(
+

P
(
t

hnh

v

Pp

=

PHe

m
p
v
p
=

m
(
v
(

v
p
v
He
=
m
He
m
p
= 4 Ch n A

PHe

B i 18. (
H

C

2011)

:
Ch t phng x poolooni
210
84
Po pht ra tia ( v bi n i thnh ch
206
82
Pb . Cho chu k c a
210
84
Po l 138 ngy. Ban u (t = 0) c m t m u plni chuyn ch t. T i th i i m t1, t s gi a s h t nhn plni v s
h t nhn ch trong m u l
l
1
3
. T i th i i m t2 = t1 + 276 ngy, t s gi a s h t nhn plni v s h t nhn ch trong m u
A.
1
9
. B.
1
16
. C.
1
15
. D.
1
25
.
HD: Phng trnh phng x h t nhn
210
84
Po

(

+
20682
Pb

S

h

t

nhn

ch

sinh

ra

b

ng

s

h

t

Poloni

b

phn

r:

N
pb
=

N
Po

th i i m t1:
N
1Po
N
1Pb
=
N
1
N
1
=
N
1
N
0

N
1
=
N
0
.2
k1

k1

)
=
1
3

k
1
=

2

t
1
=

2T

=

276

ngy

th i i m t2 = t1 + 276 = 552 ngy
k2 = 4

N
2Po
N
2Pb
=
N
2
N
2
=
N
2
N
0

N
2
=
N
0
.2
k

2

k 2

)
=
2
4

4
=
1
15
Ch n C

B i 19. Nh my in nguyn t dng U235 c cng sut 600MW hot ng lin tc trong 1 nm . Cho bit 1 ht nhn b
phn hch to ra nng lng trung bnh l 200MeV , hiu sut nh my l 20% .
a/ Tnh lng nhin liu cn cung cp cho nh my trong 1 nm ?
b/ Tnh lng du cn cung cp cho nh my cng sut nh trn v c hiu sut l 75% . Bit nng sut to nhit ca
du l 3.10
7
J/kg . So snh lng du v i urani ?
Bi

t

r

ng

m
Po
=

209,9828u

;

m
He
=

4,

0015u

;

m
Pb
=

205,9744u

;

h

=

6,625x10

Js

;

c

=

3x10

m

/

s

;

84
Z

2 8284
.V m .V
2

m
He He Pb Pb
2 2

m
He
. K
He

=

m
Pb
. K
Pb

K
Pb
=

=

=

0,12

MeV

h

t

kh

i

m

=

m
Po ( Pb He )

E

=

m
Po

(
m
Pb

He

)

c
2

=

6,424

MeV

He
B c sng c a b c x : = = 10x10
12
= 10pm
0,124x10 x1,6x10
19

m((
=

(
mHo
)
V
V
=

m(V(
4
7 8
m((( Vm
1 1
K = = .K
((
Gii 19 :
a/ V H = 20% nn cng sut urani cn cung cp cho nh my l : Pn = 100.P/20 = 5P
Nng lng do nhin liu cung cp cho nh my trong 1 nm l :
W = Pn.t = 365.6.10
8
.24.3600 = 9,64.10
15
J
S ht nhn phn d c nng lng l : N = W/200.1,3.10
13
= 2,96.10
26
ht .
Khi lng U235 cung cp cho nh my l : m = N.A/NA = 1153,7 kg .
b/ V hiu sut nh my l 75% nn c cng sut 600MW du c cng sut pn/ = P/H = 4P/3 .
Nng lng du cung cp cho 1 nm l : W
/
= Pn/t = (4.6.10
8
/3).24.3600.356 = 2,53.10
15
J .
Lng du cn cung cp l : m
/
= W
/
/3.10
7
= 8,4.10
7
kg = 84 000 tn . Ta c : m
/
/m = 7,2.10
5
ln .

B i 20.
H

t

nhn

210

Po

ng

yn

phng

x

ra

m

t

h

t

,

bi

n

i

thnh

h

t

nhn
A
Pb

c

km

theo

m

t

photon

1) Vi t phng trnh ph n n, xc nh A,Z.
2) B ng th c nghi m, ng i ta o u c ng nng c a h t l 6,18 MeV. Tnh ng nng c a h t nhn Pb theo n
v MeV.
3) Tnh b c sng c a b c x .
34 8

1u = 931
MeV
c
2

.
Gi i 20 :1) Phng trnh phng x l:
210
Po
4
He +
206
Pb +
2)

Tnh

K
Pb
:

Theo

nh

lu

t

b

o

ton

ng

l

ng:

0

=

m
He
V
He
+

m
Pb
V
Pb
hay

m
He
V
He
+

m
Pb
V
Pb

m
He
.

2
=

m
Pb
.

m
He
. K

4x6,18

m
Pb
206

3) Tnh b c sng c a b
c x .

m + m + m

(0,25 i m)

Nng l ng c a phton : =
hc

=

E

(
K
Pb
+

K
He )
=

0,124

MeV

(0,25

i

m)

hc
6
Bi 21. B n h t vo h t Nito (147N) ng yn. Sau ph n ng sinh ra 1 h t proton v 1 h t nhn oxy. Cc h t sinh ra sau
ph n ng c cng vecto v n t c v cng phng v v n t c c a h t . Ph n ng trn thu nng l ng l1.21MeV. Tnh
ng nng c a h t , proton, v h t nhn oxy. Coi kh i l ng cc h t x p x s kh i.
Gi i 21

:

phng

trnh

ph

n

ng
2He
+

14
N
1H
+

17
O
v v n t c cc h t cng phng, nn theo nh lu t b o ton nng l ng ta c:

V
+
m
mH
+
mo
V i v l v n t c c u h t nhn H v O
T ng ng nng c u H v O l K=KH+Ko

K
=

4 2
K
1+17 9
Theo

inh

lu

t

b

o

ton

nng

lng:

E

=

K

K
(


1.21

=

K

K
(
=

1.21

K
(
=

=

1.56MeV

9 9
K
((

= = = =
84
C
;

N
A

=

6.032

1023

Gi

i

22

:

a)

Tnh

th

i

gian:

Phng

trnh

phng

x

:
84 2 82
Pb.
Po He +
.N
A
=
x6.023x10
23
= 60.23x10 hat .
S

h

t

b

phn

r

sau

th

i

gian

t:

N

=

N
o o
(1

e

),
N = N
e
t
=
= 2.7183 H e t = 1 t = = = 199.1 ngay.

PPo

=

0

nen

P
(
=

P
X
Hay

m
( (
=

m
x x

m
( (
2

=

m
x x
2

m
(
W
(
=

m
x x
v v v v W
m
(
W
(
4

ph

n

ng:
2 7 8 1
p

.

Bi

t

kh

i

l

ng

cc

h

t

trong

ph

n

ng

trn

l:

m
(
=

4,

0015

u;

m
N
=

13,9992

u;
( + N O +
2 7 9x1.21
7
V v n t c c a H v O b ng nhau ng nng t l v kh i l ng
K
H
K
o
K
H
+

K
o
K
H
K
o
K

m
H
m
o
m
H
+

m
o
1

17

18

Bi 22. M u ch t phng x Poloni
210
Po c kh i l ng m = 2.1g phng x chuy n thnh h t nhn X. Poloni c chu k
bn r T = 138 ngy.
a) Sau bao lu trong m u c 38.07310
20
h t X.
b) Ph n ng khng b c x i n t , h t, Po ng yn. Tnh ng nng c a h t X v h t .
Cho

m
Po
=

209.9373u;

m
u
=

205.9294u

;

m

=

4.0015u;

1u

=

931.5

MeV
2
hat
mol
.
210 4 206

S

h

t

t

i

th

i

i

m

t

=

0:

N
0
=

m 2.1
A 210
20
t

e
t
=
N
o

N

N
o
N
o
N
o

N

.

Thay s e
t
=
60.23x10
20

60.23x10
20
38.073x10
20

T 138
0.693 0.693
Sau 199.1 ngy c N h t nhn b phn r, c ng l s h t X c trong m u.
b) Tnh ng nng:Theo nh lu t b o ton ng l ng: PPo = P( + PX
H t Po ng yn
2 2

ng

nng

c

a

h

t

nhn

X:

W
x
=

=

W
(
m
x
206

Hay

W
x
=

0.01942W
(
Suy

ra:

W
(
=

5.848Mev;

W
x
=

5.9616

5.848

=

0.114Mev

Theo nh lu t b o ton nng l ng
m
Po
C
2

=
(
m
(
=

m
x )
c
2

+

W
(
+

W
x
W
(+
W
x
=

(m
Po

m
x

m
(
)c
2

= (209.373 4.0015 205.9294)x931.5
Hay

W
(
+

W
x
=

5.9616

Mev.

Suy

ra:

W
(
=

5.848

Mev;

W
x
=

5.9616

5.848

=

0.114

MeV

Bi 23 (C -2011) : Dng h t ( b n ph h t nhn nit ang ng yn th thu c m t h t proton v h t nhn xi theo
4 14 17 1

m
O
=

16,9947

u;

mp=

1,0073

u.

N

u

b

qua

ng

nng

c

a

cc

h

t

sinh

ra

th

ng

nng

t

i

thi

u

c

a

h

t

(

l

A. 1,503 MeV. B. 29,069 MeV. C. 1,211 MeV. D. 3,007 Mev.
HD: p d ng nh lu t b o ton nng l ng : W
(
+

m
0
c

2

=

mc
2

W
(
=

mc
2

m
0
c

2

=

1,211MeV

Bi 24( H-2011) : Gi s trong m t ph n ng h t nhn, t ng kh i l ng c a cc h t tr c ph n ng nh hn t ng kh i
l ng c a cc h t sau ph n ng l 0,02 u. Ph n ng h t nhn ny
A. t a nng l ng 1,863 MeV. B. t a nng l ng 18,63 MeV.
C. thu nng l ng 1,863 MeV. D. thu nng l ng 18,63 MeV.
HD:m0 < m : ph n ng thu nng l ng. Nng l ng ph n ng thu vo :W = ( m m0 ).c
2
|= 0,02.931,5 = 18,63MeV

Cu

2.

H

t

(

c

ng

nng

K(
=

3,1MeV

p

vo

h

t

nhn

nhm

gy

ra

ph

n

ng

(+
13
Al
30

P

+

n

,

kh

i

l

ng

c

a

cc

7
Cu 5. Cho h t prtn c ng nng KP = 1,8MeV b n vo h t nhn
3

Li
ng yn, sinh ra hai h t c cng l nv nt c
ph

n

ng:
2 7 8 1
1

p

.

Bi

t

kh

i

l

ng

cc

h

t

trong

ph

n

ng

trn

l:

m
(
=

4,

0015

u;

m
N
=

13,9992

u;
( + N O +
Cu

3.

H

t

nhn

plni
84
Po

c:

Cu

5.

Phng

trnh

phng

x

:
17
Cl

+
Z
X

n

+
18
Ar

.

Trong

Z,

A

l:

23
c. TR C NGHI M:
Cu 1. Ch t phng x
210
84
Po pht ra tia ( v bi n i thnh
206
82
Pb . Bi t kh i l ng cc h t l mPb = 205,9744u, mPo =
209,9828u, m( = 4,0026u. Gi s h t nhn m ban u ng yn v s phn r khng pht ra tia ( th ng nng c a h t
nhn con l
A. 0,1MeV; B. 0,1MeV; C. 0,1MeV; D. 0,2MeV
27
15
h t nhn l m( = 4,0015u, mAl = 26,97435u, mP = 29,97005u, mn = 1,008670u, 1u = 931Mev/c
2
. Gi s hai h t sinh ra c
cng v n t c. ng nng c a h t n l
A. Kn = 8,8716MeV. B. Kn = 8,9367MeV. C. Kn = 9,2367MeV. D. Kn = 10,4699MeV.
Cu

3.

Cho

h

t

prtn

c

ng

nng

K
P
=

1,8MeV

b

n

vo

h

t

nhn
73
Li

2
=
1,66.10
27
kg. ng nng c a m i h t m i sinh ra b ng bao nhiu?
A. K( = 8,70485MeV. B. K( = 9,60485MeV. C. K( = 0,90000MeV. D. K( = 7,80485MeV.
Cu

4.

Cho

h

t

prtn

c

ng

nng

K
P
=

1,8MeV

b

n

vo

h

t

nhn
3
Li

2
=
1,66.10
27
kg. l n v n t c c a cc h t m i sinh ra l:
A. v( = 2,18734615m/s. B. v( = 15207118,6m/s. C. v( = 21506212,4m/s. D. v( = 30414377,3m/s.
7
v khng sinh ra tia v nhi t nng. Cho bi t: mP = 1,0073u; m = 4,0015u; mLi = 7,0144u; 1u = 931MeV/c
2
= 1,66.10

27
kg. l n v n t c gc gi a v n t c cc h t l bao nhiu?
A. 83
0
45; B. 167
0
30; C. 88
0
15. D. 178
0
30.
Cu 6(C -2011) : Dng h t ( b n ph h t nhn nit ang ng yn th thu c m t h t proton v h t nhn xi theo
4 14 17

m
O
=

16,9947

u;

mp=

1,0073

u.

N

u

b

qua

ng

nng

c

a

cc

h

t

sinh

ra

th

ng

nng

t

i

thi

u

c

a

h

t

(

l

A. 1,503 MeV. B. 29,069 MeV. C. 1,211 MeV. D. 3,007 Mev.
HD: p d ng nh lu t b o ton nng l ng : W
(
+

m
0
c

2

=

mc
2

W
(
=

mc
2

m
0
c

2

=

1,211MeV

D. CC BI T P TR C NGHI M RN LUY N
Cu 1.Pht bi u no sau y l sai khi ni v h t nhn nguyn t ?
A. H t nhn c nguyn t s Z th ch a Z prtn. B. S nucln b ng s kh i A c a h t nhn.
C. S ntrn N b ng hi u s kh i A v s prtn Z. D. H t nhn trung ha v i n.
Cu 2.H t nhn nguyn t c u t o b i :
A. prtn, ntron v lectron. B. ntron v lectron.
C. prtn, ntron. D. prtn v lectron
210
A. 84 prton v 210 ntron B. 84 prton v 126 ntron
C. 84 ntron v 210 prton D. 84 nuclon v 210 ntron
Cu

4.

Nguyn

t
11
Na

g

m

A. 11 prtn v 23 n trn B. 12 prtn v 11 n trn
C. 12 n trn v 23 nucln D. 11 nucln v 12 n trn
37 A 37
A. Z = 1, A = 1. B. Z = 2, A = 3. C.Z = 1, A = 3. D. Z = 2, A = 4
Cu 6. n v kh i l ng nguyn t ( u ) c gi tr no sau y?
A . 1 u = 1,66 .10
-24
kg B . 1 u = 1,66 .10
-27
kg
C . 1 u = 1,6 .10
-21
kg D . 1 u = 9,1.10
-31
kg
Cu 7. Cc ng v c a Hidro l
A. Triti, tri v hidro th ng B. Heli, tri ti v tri
4
9
Cu

10.

Xc

nh

h

t

x

trong

ph

n

ng

sau

:
12 11
Na

+
( Mg + x
2 2 23 20
84

84
2
80

84
4
86
4
82 2 82
3
C. Tia g m cc electron c k hi u l
C. Hidro th ng, heli v liti D. heli, triti v liti
Cu
8.

Cho

ph

n

ng

h

t

nhn

sau:
2
He

+

14
7
N X+
1
1
H . H t nhn X l h t no sau y:
A.
17
8
O
. B.
19
10
Ne
. C.
4
3
Li

.

D.
4
He

.

Cu

9.

Trong

ph

n

ng

h

t

nhn:
1
D+
1
D

X

+

p

v
11
Na

+

p

Y

+
10
Ne

th

X

v

Y

l

n

l

t

l:

A. Triti v ( B. Prton v ( C. Triti v tri D. ( v triti
25 22
A. proton B. ntron C. electron D. pozitron
Cu 11. H t nhn phng x . H t nhn con sinh ra c
A. 5p v 6n. B. 6p v 7n. C. 7p v 7n. D. 7p v 6n.
Cu
12.

Ch

t

phng

x

c a qu trnh trn l :
209
Po l ch t phng x (. Ch t t o thnh sau phng x l Pb. Phng trnh phng x
A.

209

Po
4
He+

207
Pb

B.

209

Po+
2
He
213
Pb

209
C.
84

Po
2
He+

205
Pb

209
D.
84

Po
4
He+
205
Pb

Cu 13. L c h t nhn l
A. l c tnh i n . B. l c lin k t gi a cc ntron .
C. l c lin k t gi a cc prtn . D. l c lin k t gi a cc nucln .
Cu 14. B n ch t l c tng tc gi a cc nucln trong h t nhn l ?
A. l c tnh i n. B. L c h p d n.
CL c i nt . D. L c lng tc m nh.
Cu 15. h t kh i c a h t nhn l ( t N = A - Z) :
A. = Nmn - Zmp. B. = m - Nmp - Zmp.
C. = (Nmn + Zmp ) - m. D. = Zmp - Nmn
Cu 16. i l ng no c trng cho m c b n v ng c a m t h t nhn ?
A. Nng l ng lin k t. B. Nng l ng lin k t ring.
C. S h t prln. D. S h t nucln.
Cu 17. ng v l nh ng nguyn t m h t nhn:
A. c cng kh i l ng. B. cng s Z, khc s A.
C. cng s Z, cng s A. D. cng s A
Cu 18. H t nhn nguyn t cc ut ot
A. cc prtn B. cc ntron C. cc nucln D. cc lectrn
Cu 19. Cc h t nhn ng v c
A. cng s prtn nhng khc nhau s ntron . B. cng s ntron nhng khc nhau s prtn .
C. cng s prtn v cng s kh i. D. cng s kh i nhng khc nhau s ntron .
Cu 20. Hy ch n cu ng nh t v cc tia phng x
A.

Tia

(

g

m

cc

h

t

nhn

c

a

nguyn

t
2
He

B. Tia th c ch t l cc sng i n t c di
- 1
0
e D.

Tia

+

g

m

cc

pzitron

c

k

hi

u

l
01
e

Cu
21.

Phng

x

l

hi

n

t

ng

m

t

h

t

nhn

A. pht ra m t b c x i nt B. t pht ra cc tia (, , .
C. t pht ra tia phng x v bi n thnh m t h t nhn khc.
D. phng ra cc tia phng x , khi b b n ph b ng nh ng h t chuy n ng nhanh
Cu
22.

Phng

x

no

khng

c

s

thay

i

v

c

u

t

o

h

t

nhn?

A. Phng x B. Phng x
C. Phng x . D. Phng x
Cu 23. Trong qu trnh phng x c a m t ch t, s h t nhn phng x
A. gi m u theo th i gian. B. gi m theo ng hypebol.
C khng gi m. D. gi m theo quy lu t hm s m.
Cu 25. Trong phng x h t nhn con
92
A . ti n m t so v i h t nhn m trong b ng tu n hon.
B . ti n hai so v i h t nhn m trong b ng tu n hon.
C . li m t so v i h t nhn m trong b ng tu n hon.
D . khng thay i v tr so v i h t nhn m trong b ng tu n hon.
Cu 26. Ph n ng h t nhn khng tun theo nh lu t b o ton no sau y?
A. nh lu t b o ton i n tch B . nh lu t b o ton nng l ng
C. nh lu t b o ton s kh i D. nh lu t b o ton kh i l ng
Cu 27. nh lu t phng x c cho b i bi u th c no sau y?
A . N(t) = No e
-T
B . N(t) = No e
t
C . N(t) = No.e
-tln2/T
D . N(t) = No.2
t/T

Cu 28. Ch n cu sai v cc tia phng x
A . Khi vo t tr ng th tia
+
v tia
-
l ch v hai pha khc nhau .
B . Khi vo t tr ng th tia
+
v tia ( l ch v hai pha khc nhau .
C . Tia phng x qua t tr ng khng l ch l tia .
D . Khi vo t tr ng th tia
-
v tia ( l ch v hai pha khc nhau .
Cu 29. Phng x no sau y c h t nhn con ti n 1 so v i h t nhn m
A. Phng x ( B. Phng x
C. Phng x
+
D. Phng x
Cu
30.

M

t

l

ng

ch

t

phng

x

c

s

l

ng

h

t

nhn

ban

u

l

N
0
sau

2

chu

k

bn

r

,s

l

ng

h

t

nhn

phng x cn l i l
A. N0/2. B. N0/4. C. N0/8. D. m0/16
Cu 31. H ng s phng x v chu k bn r T lin h nhau b i h th c
A . . T = ln 2 B . = T.ln 2 C . = T / 0,693 D . = -
0,963
T
Cu

32.

H

t

nhn

Uran

238
U

phn

r

cho

h

t

nhn

con

l

Thori
23490
Th

.

Phn

r

ny

thu

c

lo

i

phng

x

no?

A . Phng x ( B . Phng x
-
C . Phng x
+
D . Phng x
Cu 33. Ph n ng t ng h p cc h t nhn nh x y ra :
A. Nhi t bnh th ng B. Nhi t th p
C. Nhi t r t cao D. p su t r t cao
Cu 34. Trong l ph n ng h t nhn c a nh my i n nguyn t h s nhn ntrn k ph i th a mn i u ki n
no?
A.k <1 B.k >1 C.k o 1 D.k=1
Cu 35. Trong m t ph n ng h t nhn t a nng l ng, i l ng no sau y c a cc h t sau ph n ng l n hn
so v i lc tr c ph n ng.
A. T ng kh i l ng c a cc h t. B. T ng h t kh i c a cc h t.
C. T ng s nuclon c a cc h t. D. T ng vect ng l ng c a cc h t.
Cu 36. S phn h ch l s v m t h t nhn n ng.
A. Thnh hai h t nhn nh hn, do h p th m t nowtron.
B. M t cch t pht thnh nhi u h t nhn nh hn.
C. Thnh hai h t nhn nh hn, m t cch t pht.
D. Thnh hai h t nhn nh hn v vi nowtron, sau khi h p th m t ntron ch m.
Cu 37. Ph n ng nhi t h ch l
A. K t h p hai h t nhn r t nh thnh m t h t nhn n ng hn trong i u ki n nhi t r t cao.
B. K t h p hai h t nhn c s kh i trung bnh thnh m t h t nhn r t n ng nhi t r t cao.
C. Phn chia m t h t nhn nh thnh hai h t nhn nh hn km theo s t a nhi t.
D. Phn chia m t h t nhn r t n ng thnh cc h t nhn nh hn.
Cu 38. Ph n ng nhi t h ch l ph n ng h t nhn
A. T a m t nhi t l ng l n. B. C n m t nhi t r t cao m i th c hi n c
C. H p th m t nhi t l ng l n.
D. Trong , h t nhn c a cc nguyn t nung ch y thnh cc nuclon.

Cu

41.

Kh

i

l

ng

c

a

h

t

nhn
3
Li

l

7,0160

(u),

kh

i

l

ng

c

a

prtn

l

1,0073(u),

kh

i

l

ng

c

a

ntron

Cu
44.

Cho

ph

n

ng

h

t

nhn
13
Al

+
(
15
P

+

n

.

Bi

t

kh

i

l

ng

m
Al
=

26,97u

;

m
(
=

4,0015u

;

m
n
=

Cu
45.

Cho

ph

n

ng

h

t

nhn

(+
13
Al
15
P

+

n

,

kh

i

l

ng

c

a

cc

h

t

nhn

l

m
=

4,0015u,

mAl
=

Cu 51. M t ngu n phng x c chu k bn r T v t i th i i m ban u c No = 2.10 h t nhn. Sau cc
A. , B. , C. , D. ,
Cu 52. M t ng v phng x A lc u c No = 2,86 .10 h t nhn. Trong gi u c 2,29 .10
15
h t nhn b
7
27
27
88
92
U

Th

Pa

Z
X


Cu 39. Kh i l ng c a h t nhn
10
4
Be l 10,031(u), kh i l ng c a prtn l 1,0072(u), kh i l ng c a ntron
l

1,0086(u).

h

t

kh

i

c

a

h

t

nhn
104
Be

l

A . 0,0561 (u) B. 0,0691 (u) C . 0,0811 (u) D . 0,0494 (u)
Cu

40.

Cho

nng

l

ng

lin

k

t

h

t

nhn
42
He

l

28,3MeV.

Nng

l

ng

lin

k

t

ring

c

a

h

t

nhn

l

A. 14,15 MeV/nuclon B. 14,15 eV/nuclon
C. 7,075 MeV/nuclon D. 4,72 MeV/nuclon
7

l

1,0087(u),

v

1u

=

931

MeV/e
2

.

Nng

lng

lin

k

t

c

a

h

t

nhn
3
Li

l

A . 37,9 (MeV) B . 3,79 (MeV) C . 0,379 (MeV) D . 379 (MeV)
Cu 42. H t nhn
60
Co c kh i l ng l 55,940 u. Bi t kh i l ng c a prtn l 1,0073 u v klho61i l ng c a
ntron l 1,0087 u. Nng l ng lin k t ring c a h t nhn
60
Co l
A. 70,5 MeV. B. 70,4MeV. C. 48,9 MeV. D. 54,4 MeV.
Cu
43.

h

t

kh

i

c

a

h

t

nhn

ddowterri

(D)

l

0,0024u.

Bi

t

m
n
=

1,0087u

;

m
p
=

1,0073u.

Kh

i

l

ng

c

a

m t h t ddowterri b ng.
A. 2,1360u B. 2,0136u C. 2,1236u D. 3,1036u
27 30

1,0087u ; mp = 1,0073u ; mP = 29,97u 1uc
2
= 931,5 MeV. B qua ng nng c a cc h t t o thnh. Nng l ng
t i thi u ph n ng x y ra l
A. 5,804 MeV B. 4,485 Mev C. 6,707 MeV D. 4,686 MeV
27 30
26,97435u, mP = 29,97005u, mn = 1,008670u, 1u = 931Mev/c
2
. Nng l ng m ph n ng ny to ra ho c thu
vo l bao nhiu?
A. To ra 4,275152MeV. B. Thu vo 2,67197MeV.
C. To ra 4,275152.10
-13
J. D. Thu vo 2,67197.10
-13
J.
Cu 46. Ph tpho c chu k bn r l 14ngy. Ban u c 300g ch t ph t pho sau 70 Ngy m, l ng ph t pho
cn l i:
A. 7.968g. B. 7,933g. C. 8,654g. D.9,735g.
Cu 47. M t ngu n phng x c chu k bn r T v t i th i i m ban u c No = 2.10
16
h t nhn. Sau cc
kho ng th i gian 2T s h t nhn cn l i l n l t l:
A. 5.10
16
h t nhn B. 5.10
15
h t nhn C. 2.10
16
h t nhn D. 2.10
15
h t nhn
Cu

48.

Chu

k

bn

r

c

a

226

Ra

l

1600

nm.

Th

i

gian

kh

i

l

ng

Radi

cn

l

i

b

ng

1/4

kh

i

l

ng

ban

u l
A. 6400 nm B. 3200 nm C. 4200 nm D. 4800 nm
Cu 49. Gi s sau 3 gi phng x (k t th i i m ban u), S h t nhn c a m t ng v phng x cn l i
b ng 25% s h t nhn ban u. Chu k bn r c a ng v l
A. 0,5 gi B. 2 gi C. 1 gi D. 1,5 gi
Cu 50. Chu k bn r c a ch t phng x l 2,5 nm. Sau m t nm, t s gi a s h t nhn cn l i v s h t nhn
ban u b ng bao nhiu?
A . 40% B . 24,2% C . 75,8% D. B, C u sai.
6
kho ng th i gian 2T, 3T s h t nhn cn l i l n l t l:
N
o
N
o
N
o
N
o
N
o
N
o
N
o
N
o
4 9 4 8 2 4 6 16
16
phn r . Chu k bn r c a ng v A b ng bao nhiu?
A . 8 gi B . 8 gi 30 pht C . 8 gi 15 pht D . A, B, C u sai.
Cu 53. Urain phn r theo chu i phng x
238 ( A
; Trong Z , A l :

C. Khi i qua i n tr ng gi a hai b n t h t v h t
b l ch v hai pha khc nhau.

Cu

59.

Ch

n

p

n

ng:

Trong

phng

x

h

t

nhn
Z
X

bi

n

i

thnh

h

t

nhn
Z
A
''
Y

th

86
86
2 2 3 1
2 3

92 Z
93

Z
A . Z = 90 ; A = 234 B . Z = 92 ; A = 234 C . Z = 90 ; A = 236 D . Z = 90 ; A = 238
Cu 54. T i th i i m ban u ng i ta c 1,2g
222
Rn . Radon l ch t phng x c chu k bn r T = 3,6 ngy.
Sau kho ng th i gian t = 1,4T s nguyn t
222
Rn cn l i l?
A. N = 1,874.10
18
B. N = 2,165.10
19
C. N = 1,2336.10
21
D. N = 2,465.10
20

Cu

55.

Cho

ph

n

ng

h

t

nhn

sau

:
1
H

+
1
H

2
He

+
0
n

+

3,25

MeV

Bi

t

h

t

kh

i

c

a
1
H

l

mD

=

0,0024

u

v

1u

=

931

MeV/e
2

.

Nng

l

ng

lin

k

t

c

a

h

t

nhn
2
He

l

A . 7,72 MeV B . 77,2 MeV C . 772 MeV D . 0,772 MeV
Cu 56. Pht bi u no sau y l khng ng?
A. H t
+
v h t
c kh i l ng b ng nhau.
B. H t
+
v h t
c phng ra t cng m t ng v phng x

+

D. H t
+
v h t
c phng ra c v n t c b ng nhau (g n b ng v n t c nh sng).

Cu 57. Bi t kh i l ng nguyn t l ng c a nit l 13,999 (u). Bi t 1u = 1,66 .10
-24
g S l ng phn t nit
c trong 1 gam kh nit l
A . 215.10
21
B . 215.10
20
C . 43.10
20
D . 43.10
21

Cu

58.

Phng

trnh

ph

n

ng

:

235
U

+

n

A
X

+
41
Nb

+

3n

+

7

Trong

Z

,

A

l

:

A . Z = 58 ; A = 143 B . Z = 44 ; A = 140 C . Z = 58 ; A = 140 D . Z = 58 ; A = 139
A
A. Z' = (Z + 1); A' = A B. Z' = (Z 1); A' = A
C. Z' = (Z + 1); A' = (A 1) D. Z' = (Z 1); A' = (A + 1)
Cu

60.

Ch

n

p

n

ng:

Trong

phng

x

+

h

t

nhn

A

X

bi

n

i

thnh

h

t

nhn
AZ''
Y

th

A. Z' = (Z 1); A' = A B. Z' = (Z 1); A' = (A + 1)
C. Z' = (Z + 1); A' = A D. Z' = (Z + 1); A' = (A 1)
Cu 61. Trong phng x
+
h t prton bi n i theo phng trnh no d i y?

A. p n + e
+
+ B. p n + e
+
C. n p + e
+ D. n p + e




T: 0915718188 0906848238


Chuyen de VATLY Hat Nhan.15869

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chuyen de VATLY Hat Nhan.15869

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1.

C u h t nhn nguyn t : H t nhn c c u t o b i hai lo i h t s c p g i l nucln g m:

Wlk ring = 7,0723 MeV / nuclon.

Wlkring = 7,4215 MeV/ nuclon.

Wlk ring = 7,4797 MeV/ nuclon.

v i chu k bn r T = 5,33 nm, ban u m t l ng Co c kh i l ng m0.

H=85phn r /5pht H=H0 e

v i chu k T = 15 gi , t o thnh h t nhn con l Mg. Khi nghin c u m t m u ch t

t = 0,32T = 0,32.5600 = 1802 nm

, n u gi i h hai n khng c nghi m th m i gi i v i

2mnWn= 2mHe .W He + 2mx Wx (1)

ph n ng thu nng l ng.Nng l ng thu vo l:

WNe = (mp + mNa mNe - m()c

b l ch v hai pha khc nhau.

c phng ra t cng m t ng v phng x

c phng ra c v n t c b ng nhau (g n b ng v n t c nh sng).

You might also like