N -Acetylglucosamine (GlcNAc) l mt monosaccharide thng polymerizes tuyn

tnh thng qua (1,)-!-li"n #t$ GlcNAc l %n & monomeric ca chitin polymer,
car'ohydrate nhiu th hai sau cellulose$ Ngoi &ic phc & nh mt thnh phn ca
polysaccharide %ng nht ny, GlcNAc c(ng l mt thnh phn c 'n ca a)it
hyaluronic & #eratin sul*ate tr"n ' mt t 'o$ +rong 'i &it ny, ch,ng ti tho
lun & sn )ut cng nghip ca GlcNAc, s dng nh mt cht chitin, 'ng h-a cht,
enzyme & chuyn dng sinh hc phng ph.p$ Ngoi ra, phng ph.p mi %c ph.t
trin % c- %c GlcNAc s dng glucose nh mt cht trong &i sinh &t 'in %i gen
%c gii thiu$ /n na, GlcNAc %0 to ra li ch #hng ch nh mt ngun ti
nguy"n s dng %,ng mc m c1n l mt &t liu chc n2ng mi c- tim n2ng cao
trong c.c l3nh &c #h.c nhau$ %4y ch,ng ti c(ng c- mt c.i nh5n s4u hn & c.c
ng dng hin ti ca GlcNAc, & mt s phng ph.p tip cn mi & ct cnh trong
l3nh &c hp dn ny s %c tho lun # lng$
T kha: N-Acetylglucosamine, chitin, car'ohydrate
1. Gii thiu
6ar'ohydrate, &i cng thc chung 6 m (/ 7 8) n , l nhng hp cht hu c c- nhiu
nht trong c th sng$ 61n %c gi l saccharides, car'ohydrate %c tham gia &o
mt lot c.c s #in sinh hc$ 9 d, h %m nhim nh l ngun chnh & h5nh thc
lu tr n2ng lng c(ng nh thnh phn cu tr,c$:onosacarit, c.c monome
car'ohydrate, nh l ngun n2ng lng chnh cho s trao %i cht (& d nh glucose)
& %c s dng trong sinh tng hp ; 1 <$ 6.c dn )ut ca h c(ng l nhng thnh
phn quan trng ca coenzyme & l )ng sng (tru cot) ca c.c ph4n t di
truyn$ /n na, car'ohydrate l rt cn thit trong tng t.c t 'o ; 7 <, truyn tn
hiu ; = , <, nhn #h.ng th ; > <, #hi u di c2n ; ?<, #ch thch t (hoocmon) ; @ < &
c )ng sinh lA ; B , C <$
N -Acetylglucosamine (GlcNAc), 7-acetamino-7-deo)y-!- D -glucose hoc 7 -
(acetylamino)-7-deo)y- D-glucose, l mt dn )ut monosaccharide glucose & %c
ph4n phi rng r0i tr"n ton th gii$ 6ng thc ph4n t ca amino monosaccharide
ny l 6 B / 1> N8 ? , & trng lng ph4n t ca n- l 771,71$N-i chung, n- l mt loi
't mu trng c- & hi ngt, n-ng chy o 771 E 6$ F tan ca GlcNAc l 7>G trong
nc, & 1G dung dch nc #hng mu & rH rng$
GlcNAc trIng hp theo dng thng &i (1,)-!-li"n #t & l %n & monomeric ca
chitin polymer, car'ohydrate nhiu th hai sau cellulose$ 6hitin c- trong nhn, thnh
t 'o nm nht, ' )ng ngoi ca cn trIng, &o ca %ng &t gi.p ).c & c.c '
phn ca %ng &t ; 1J , 11 <$ N- c(ng c- mt nh l mt polymer ngoi 'o ca mt s
9K9$ 6hitin c lp tn ti nh hai d hinh (allomorphs), c th l L-chitin & !-
chitin$ L-chitin l phong ph, nht cho %n nay & c- mt trong tm & &o cua$ /im
hn !-chitin %c t5m thy trong ',t mc & thng mi %t tin hn$ 6ho %n nay,
cha th c- %c !-chitin hoc tu gii ph.p hoc sinh tng hp trong ng nghim $
Ngoi &ic l mt thnh phn cu tr,c ca polysaccharides %ng nht nh chitin,
GlcNAc c(ng l mt thnh phn ca polysaccharides #hng %ng nht, chng hn nh
murein & acid hyaluronic (c1n gi l hyaluronan hay hyaluronate, /A)$ :urein l
thnh phn c 'n ca t 'o &i #hun & 'ao gm c.c chui peptide #t ngang &i lp
%i lp li GlcNAc & acid muramic$ /A l mt heteropolysaccharide mch thng gm
nhng D acid glucuronic & cn GlcNAc$ Ngay tu n2m 1C=, /A %0 %c ph.t hin
trong mt '1, & thiu n- g4y ra 'nh$ +rong thc t, n- l thnh phn chnh ca cht
nn ngoi 'o & %c ph4n phi rng r0i trong li"n #t, 'iu m & m thn #inh$ /a
thc hin nhiu &ai tr1 trong s &n %ng ca t 'o, &i"m & di c2n ung th$ Ngoi
nhng %-ng g-p ca n- trong sinh &t nh4n chun, /A c(ng l mt thnh phn ca
lp ph t bao trong mt s &i #hun$ /A c- th %c sn )ut 'oi c.c # thut sinh
h-a$
6hondroitin l mt glycosaminoglycan %c to thanh (composed) c- lp %i lp li
ging nh /A nhng sul*ate o & tr 6- hoc 6-? ca d lng N -
acetylgalactosamine$ N- c(ng c- nhiu trong c.c m li"n #t, %c 'it l trong c.c
mch m.u, )ng & sn$ +rong thc t, GlcNAc & sun*at GlcNAc c- th %c ph4n
lp tu heparin hoc sul*ate #eratin$ /eparin, %c sn )ut 'oi 'asophils & t 'o
mast, 'ao gm mt %n & disaccharide lp %i lp li & hot %ng nh mt cht chng
%ng m.u &aria'ly-sul*ate$ 6.c %n & ln lp %i lp li ca disaccharide sul*ate
#eratin, c1n %c gi l #eratosul*ate, 'ao gm galactose & sun*at GlcNAc$ Kul*ate
#eratin %c ph4n phi trong gi.c mc, sn & )ng & thng hot %ng nh mt
%m o c.c #hp % gim sc c$
/n na, c.c ph4n t #h.c nhau &i GlcNAc thay th nh-m chc n2ng %m nhim nh
l thnh phn trang tr ( decoration) ' mt t 'o & M hoc trc tip tham gia tng
t.c t 'o$ +ht &y, c.c car'ohydrate c- th lm t2ng tnh %c hiu & lc tng t.c
gia c.c t 'o$ 9 d, nh-m m.u thng ph thuc &o c.c oligosaccharides hin ti
ca ' mt ca hng cu trong con ngi, & GlcNAc dng nh l yu t c 'n ca
#h.ng nguy"n / trong nh-m m.u AN8$ GlcNAc c(ng %0 %c ).c %nh trong hai
epitope Kialy-OePis Q & Kialy-OePis A$ 6h,ng l c.c phi t m selectin thu h,t
(capture) cho % '.m dnh, nhng ch,ng c(ng g-p phn %.ng # &o di c2n$
Ngoi ra, c.c glycoprotein c- cha GlcNAc c- th %c t5m thy trong mng nhy ca
%ng ti"u h-a$+uy nhi"n, %iu chnh loi saccharide c- th th,c %y t.c nh4n g4y
'nh$ 9 d, GlcNAc-!-(1-)-GlcNAc c- mt trong protein mng t 'o ca c.c t 'o
n0o &i mch m.u ni m (N:R6s) & hot %ng nh c.c phi t cho S1 trc khun E.
coli mng ngoi protein A (8mpA) lm trung gian &n chuyn &i #hun qua hng ro
m.u -n0o o tre s sinh$
N-i chung, %iu chnh loi oligosaccharide %c % ngh %-ng mt &ai tr1 trong n
%nh cu tr,c & tng t.c &i c.c ph4n t #h.c$ Fc 'it, O -GlcNAcylation nh
hong %n hiu sut, 'ao gm c hot tnh, n %nh & M hoc %nh v$ O li"n #t
GlcNAc thng %i protein rH rng nhanh ch-ng$ +uy nhi"n, 'ng en - zim loi b
phn t glu - c ra khi glu - c - zt tiu th.
thc vt, GlcNAc %0 %c t5m thy trong 'romelain, agglutinin ricin
& abrus agglutinin$ ngi, GlcNAc thng quan s.t thy trong c.c glycoprotein,
nh l cht #ch hot m$ N- c(ng %c ph.t hin trong c.c cht #ch thch t2ng
trong o %ng &t c- &, & ho-c - mn, trong %- c- hormone #ch thch nang trng
(TK/), hormone luteinizing (O/), ho-c - mn #ch thch tuyn sinh dc o ngi m0n
#inh (/:U), %ang mang thai gonadotropin huyt thanh nga, hooc mon #ch thch
tuyn gi.p (+K/) & #ch thch t %c tit ra tu nhau thai ngi (h6G)$
Gn %4y, GlcNAc & dn )ut ca n- %c s dng trong thc phm chc nng & ph.t
trin tr liu$ +h nghim %c tnh cho thy GlcNAc l #hng %c hi, h tr c.c &n %
an ton cn thit, & chu #V '.n r0 GlcNAc &i 7J g ti"m t3nh mch l 77J ph,t$+rong
#hi BJJ mg administrated per os, nng % trung '5nh ti %a (6 ma) ) ca GlcNAc trong
huyt tng l 1?7,@ W 17>,7 ng M ml & thi gian cho nng % ti %a (+ ma) ) l 1,>? W
1,7= h$ N- %c tip tc chng minh rng >G glucosamine phn phi (GlcN) %c
'i tit &o trong nc tiu trong mt ngy, cho 'it chui phn ng ho. sinh thanh
thi ca GlcNAc$ Do %-, GlcNAc c- th %c s dng trong nhiu ng dng quan
trng$
2. Sn xut N -Acetyl-d-glucosamine
Fng &t c- &,, GlcNAc & GlcN l nhng thnh phn ca glycoprotein, proteoglycan,
glycosaminoglycans (GAGs) & #hi )4y dng m li"n #t #h.c$ :c dI l mt #hi
)4y dng ca 'iomacromolecules, GlcNAc him #hi tn ti o dng t do, ngoi tru sa
me (ti ?JJ-1$>JJ mg M ml)$ 95 GlcNAc #hng ch %-ng &ai tr1 trong to c quan thc
&t & %ng &t #hng )ng sng m c1n c- tim n2ng %iu tr trong %iu tr nhiu
loi 'nh, c.c quy tr5nh hiu qu cao cho sn )ut GlcNAc %ang #hn trng cn thit
trong ngnh cng nghip$ :i n2m, c- #hong 1JJ ty tn chitin %c sn )ut trong
t nhi"n, lm cho chitin mt ngun ti nguy"n sinh #hi thch hp cho &ic sn )ut
c.c GlcNAc$ Using chitin as feed-stock, GlcNAc c- th %c chun ' thng qua
mt qu. tr5nh %c da tr"n qu. tr5nh thy ph4n chitin$ /5nh 1t-m tt c.c quy tr5nh
sn )ut GlcNAc cho %n nay$
/5nh 1
Kn )ut chitin GlcNAc s dng nh mt cht nn$ ( 1 ) phng ph.p h-a hcX ( 2 )
phng ph.p enzymeX ( 3 ) N4ng cao cht lng phng ph.p enzymeX & ( 4 ) c.c
phng ph.p 'in %i sinh hc$
2.1. Phng h! h"a h#c $% sn xut Glc&Ac
GlcNAc c- lch s %c chun ' & mt thng mi ca mt s cng ty thng qua mt
qu. tr5nh da tr"n qu. tr5nh thy ph4n acid ca chitin th$ N-i chung, s suy tho.i
h-a hc ca chitin c- th %c thc hin thng qua qu. tr5nh thy ph4n 'ng a)it
mnh, nh /6l$ Nhit % ch 'in & nng % a)it n"n %c la chn cn thn$ 6.c
thng s ny phi % cao % % lm suy gim chitin nhng #hng qu. cao m c.c sn
phm GlcNAc ' ph. hy$ Fiu #in phn ng thch hp 'ao gm 1>-=?G /6l &
#hong J-BJ E 6$ +rong th tc ny, l"n %n ?,7 g M O GlcNAc c- th %c sn )ut
trong 1 gi$ +uy nhi"n, dng nh c- mt s &n % trong sn )ut GlcNAc do thy
ph4n a)it trc tip ca chitin, trong %- c- chi ph cao, n2ng sut thp (di ?>G) &
c.c cht thi c- tnh a)it %c to ra 'oi &ic s dng /6l$
:t qu. tr5nh thay th li"n quan %n &ic s dng c.c GlcN$ 6hitin c- th %c h1a
tan trong /6l %m %c & %un n-ng trong nc si #hong = gi$ +rong %iu #in
mnh m nh &y, nh-m acetyl ca GlcNAc %c ly ra$ +h"m N -acetyl h-a phn ng
sau %- phi %c thc hin % sn )ut GlcNAc$+rong mt s chun ' %in h5nh,
GlcN %c h1a tan trong 1JG methanol & N -acetyl h-a &i acetic anhydride trong s
hin din ca D8YRQ 1 (h5nh thc cac'onat)$ Kau #hi lc & #t tinh, qu. tr5nh ny
c- th to ra mt n2ng sut tng th ca =G GlcNAc$ :t ci thin N -acetyl h-a th
tc %c m t 'oi Zhan (7JJ@)$ GlcN l N -acetyl h-a s dng pyridin nh mt dung
mi trong s hin din ca tri'utylamine & acetic anhydride$ Kau mt lot c.c th tc
thanh lc, [ CCG GlcNAc tinh #hit c- th thu %c$ N2ng sut ca phng ph.p ny
%0 %c '.o c.o l cao hn @JG$
:c dI sn )ut 'ng phng ph.p h-a hc GlcNAc %c c tnh l % #inh t, sn
phm #hng %c coi l &t liu t nhi"n do 'in %i h-a hc ca n-$ Ngoi N -acetyl
h-a sn phm, hm lng caO -acetyl h-a & c.c sn phm di-acetyl h-a c(ng %0
%c ph.t hin 'oi O6-:K$ /n na, dung mi & tri'utylamine c- mt trong c.c sn
phm, %c ).c %nh 'ng phng ph.p G6-:K (d liu cha %c cng ')$ Nh &y,
sn )ut h-a hc thng c- & %ng GlcNAc do c.c cht c1n li$
Nhiu n lc %0 %c thc hin % ci thin % tinh #hit ca GlcNAc sn )ut 'oi
phng ph.p h-a hc$\yosu#e et al. (7JJJ) #t hp qu. tr5nh thy ph4n acid ca
chitin & trao %i ion %in mng % chun ' t nhi"n GlcNAc$ Zhan (7JJ@) thnh lp
mt thanh lc & #t tinh li th tc mi % chun ' GlcNAc &i % tinh #hit cao hn
CC,C>G$ Ngoi ra, ) lA ozone %0 %c ph.t trin$ Do %-, n- s c- th s dng GlcNAc
'in %i h-a hc nh mt ngun ti nguy"n gi. re trong ph gia thc phm, m phm
& dc phm trong tng lai$
2.2. Phng h! en'yme $% sn xut Glc&Ac
GlcNAc sn )ut 'ng phng ph.p h-a hc #hng %c thng mi h-a rng r0i,
#hng ch &5 lA do # thut m c1n &5 mi quan t4m mi trng$ K lng ln c.c cht
thi h-a hc do qu. tr5nh h-a hc #hng th4n thin &i mi trng$ +uy nhi"n, qu.
tr5nh thy ph4n enzyme ca chitin c- th sn )ut GlcNAc trong %iu #in nhe$
6.c enzym lm gim chitin, chitinases, ph4n phi trong c.c sinh &t #h.c nhau$ /
li"n quan %n &ic trong c.c chc n2ng sinh lA & 'nh lA$ ]un th ca c.c enzym
chitinolytic c- th cha endochitinases (R6 =$7$1$1), e)ochitinases (R6 =$7$1$>7),
chito'iosidases (R6 =$7$1$=J) & N -acetylglucosaminidases (NAGases) (R6 =$7$1$C?)
%c sn )ut & tit ra tu mt trong hai mt pro#aryote hoc nh4n %in h5nh sinh
&t$ +hng thng, c.c &i #hun trong endochitinases t.ch chitin ngu nhi"n ti c.c
%a %im ni ' & tr.i phiu glycosidic gia d lng GlcNAc, & nh &y to ra c.c
oligosaccharides trng lng ph4n t h1a tan & thp (& d, tetramers, trimer & cht
nh trIng)$F t2ng h1a tan ca chitin l %iu cn thit nh l 'c %u ti"n$ Kau %-,
e)ochitinases hoc chito'iosidases trong mt s sinh &t ),c t.c cho &ic ph.t hnh
tin ' ca nh trIng, 't %u tu cui #hng gim ca chitin$ 6ui cIng, NAGases t.ch
nhng oligome & cht nh trIng, %c sn )ut 'oi endochitinases & e)ochitinases,
% to ra GlcNAc$ :t s enzyme th %c ph4n lp tuTrichoderma
viride , Aspergillus niger , arcica !u ! O$ & Aeromonium %0 %c t5m thy % lm
gim !-chitin & % sn )ut GlcNAc hiu qu$ Ngc li, mt s &i #hun #h.c, chng
hn nhTrichoderma hamatum AN1J7B7 c2ng thng (TR\: NU-1J?7=)
hoc Trichoderma harzianumAN1J7B= c2ng thng (TR\: NU-1J?7), sn )ut
GlcNAc trong mi trng m #hng c- s hin din ca chitin hoc c.c dn )ut
chitin$
Fi &i sn )ut cng nghip ca GlcNAc, mt s lng ln c.c enzyme c- th %c
tinh ch tu sn )ut hng lot ca c.c &i #hun hoc &i sinh &t 'in %i gen$ +uy
nhi"n, do ni dung sinh lA thp ca chitinase trong sinh &t, thanh lc trc tip ca
chitinase, thm ch tu nc dIng l"n men ca &i #hun 'in %i gen, l tn #^m$ :t
s, cha c th, c.c enzym th thng mi, & d nh )enluloza, lysozyme, papain &
lipase, c(ng lm suy gim chitin do s hin din ca endo-& e)ochitinase trong ch
phm enzyme th ; ?C - @1 <$ 6.c enzyme #h.c thng l #hng tn #^m, & mt
lng ln trong s h c- th d dng thu %c thng mi h-a$
Nhiu qu. tr5nh enzym c- th %c thc hin % sn )ut GlcNAc$ KashiPa et
al. (7JJ7) m t &ic sn )ut hiu qu ca GlcNAc tu loi *la#e L-chitin 'oi c.c
enzyme th c- ngun gc tu Aeromonas h"drophila /7==J ; @7 <$ +rong nghi"n cu
ny, &ic sn )ut c- chn lc c.c GlcNAc tu L-chitin %0 %t %c &i sn lng l"n %n
@@G trong 1J ngy$ :c dI n2ng sut cao & % tinh #hit %t %c, n2ng sut thp l
#him #huyt quan trng ca phng ph.p ny$ :t qu. tr5nh %0 %c m t 'oi
Uichyang#ura et al. (7JJ7), trong %- chitinases th tu #acillus licheni$ormis KS-1 %0
%c s dng % ti"u h-a 't L-chitin % sn )ut GlcNAc$ +uy nhi"n, ch c- mt sn
lng 1G GlcNAc %0 %t %c cIng &i &ic sn )ut chito'iose ; @= <$
Kn lng #^m %0 %c '.o c.o trong c.c nghi"n cu s dng L-chitin nh mt cht
nn$ 6.c tro ngi chnh ca qu. tr5nh thy ph4n enzyme l nhy cm & cIng thp t
nhi"n L-chitin do tinh cao ca n-$+rong mt th nghim #h.c, c.c thy ph4n !-chitin,
trong %- cho thy tnh cht sng tt so &i L-chitin, %c thc hin 'oi c.c enzyme
th (& d, cellulose + & A), & sn lng gn 1JJG %0 %t %c ; @ <$N- %.ng ch, A
l phn & %nh h5nh ca chitin c- th d dng thy ph4n, & s c1n li chitin %-ng g-i
cht ch %c thy ph4n tu tu$
Gn nh 1JJG nguy"n cht GlcNAc %c sn )ut s dng c.c enzyme th
tu A. h"drophila /7==J ; @7<, trong #hi chito'iose %c sn )ut 'ng c.ch s dng
hip %ng #acillus chitinases ; @= <$ Uh.t hin ny cho thy rng endochitinase,
e)ochitinase & Nagase l cn thit cho qu. tr5nh ti"u h-a hon ton ca chitin, &
Nagase #t qu hot %ng cao hn trong mt % tinh #hit cao hn GlcNAc$ Nh &y,
cu tr,c tinh th chitin & thnh phn enzyme ca phn ng l hai yu t rt quan
trng trong &ic sn )ut GlcNAc thng qua phng ph.p enzyme$
2.(. Phng h! en'yme $)c ci thin $% sn xut Glc&Ac
Sh n2ng ca chitin % hot %ng nh mt cht nn cho qu. tr5nh thy ph4n enzyme
c- th %c ci thin 'ng phng ph.p %iu tr dn %n decrystallization ca n-$ :t
s quy tr5nh sn )ut %0 %c s dng % ci thin % tinh #hit & n2ng sut ca
GlcNAc$ /u ht c.c qu. tr5nh ny tp trung &o &ic sa %i c.c cu tr,c tinh th
chitin &5 chitins decrystallized d ' thy ph4n enzyme hn chitin t nhi"n$
6.c thng s tinh th ca chitin tit l rng c- hai ph4n t chng song song tr"n mt
%n & t 'o trong L-chitin, trong #hi ch c- mt hin din trong !-chitin$ 6u tr,c
tinh th % )ut ca L-chitin & !-chitin %c t chc thnh tm %c t chc cht ch
'oi mt s li"n #t hydro ni t$ Ngoi ra, mt s li"n #t hydro li"n tm c(ng c- mt
trong L-chitin nhng #hng phi trong !-chitin$ Do %-, L-chitin l nhit %ng n %nh
hn !-chitin ; @> <$ Shi c.c tinh th !-chitin ' ph. hy trong qu. tr5nh sng acid, tinh
th mi ca L-chitin %c sn )ut trong thi gian t.i #t tinh$ 6.c tinh cht chitin
#h.c nhau c- th %c ph.t hin 'oi di**ractograms Q-quang ; @? <$ ]u. tr5nh thy
ph4n enzyme hn ch & chitin t nhi"n c- th %c quy cho mt #h n2ng tip cn
hn ch tr.i phiu !-glycosidic trong ni tht ca cu tr,c tinh th chitin$ Do %-, !-
chitin l suy tho.i nhiu d dng hn L-chitin do lc gia yu ca n- ; @@ <$ KashiPaet
al. (7JJ1) thu %c GlcNAc tu 1G !-chitin 'ng c.ch thy ph4n 'ng enzyme thng
mi #h.c nhau, & d nh )enluloza, hemi)enlulaza, papain, lipase & pectinase$ N2ng
sut cao nht ([ @?G) %t %c sau t.m ngy ca thy ph4n &i 7J mg M ml cellulose
; >1 <$
6hitin ) lA nhit trong mt dung mi #y nc hoc ' mt %c % ngh % lm suy
yu li"n #t hydro hoc tng t.c #y nc ca cu tr,c tinh th, & do %-, to thun li
cho hot %ng ca c.c enzyme ph4n hy cho$ 6hitin colloidized l tip cn tt hn cho
c.c enzyme ti"u h-a ; @B <$ SaPasa#i et al. ) lA chitin s dng hydrocar'on thng
chui, ' mt (& d, +riton Q-1JJ hay +Peen 7J) & ur" % ni long c.c cu tr,c
chitin & sau %- nc n-ng hoc ultrasonicated hn hp$ 6.c phng ph.p %iu tr
t2ng ty l chuyn %i ca chitin ; @C <$
N- c(ng c- th ph4n hy chitin hiu qu 'ng c.ch phi 'y n- &i c.c hp cht ph.
hy cu tr,c tinh th ca n-$ +uy nhi"n, li"n #t hydro & tng t.c #y nc n-i chung
l cn thit % duy tr5 cu tr,c 'a chiu ca enzym l tt$ Do %-, c.c enzym chitin-
)ung cp c- th ' 't hot trong c.c %iu #in nghi"m ngt$ Uhn ng enzyme phi
%c thc hin trong %iu #in c.c hot %ng ),c t.c ca h &n c1n, chng hn nh
&i nng % thp ca c.c cht h-a hc$ Gn %4y, mt s tiu thuyt natri dodecyl
sul*ate (KDK) chng endochitinases & chitinases chu nhit %c t5m thy trong nc
dIng l"n men ca &i #hun ; BJ- B7 <$ 6.c enzyme c- th %c .p dng % ci thin
hiu qu thy ph4n chitin trong tng lai$
6.c ngun ph 'in nht ca chitin % sn )ut sinh #hi GlcNAc l %ng &t c-
&o$ +uy nhi"n, ngun cung tm & cua &o ph thuc rt nhiu &o c.c yu t theo mIa
& mi trng, dn %n nhng hn ch #hng th %o.n trc & n2ng lc sn )ut$ :t
tIy chn #h.c % n %nh ngun chitin % sn )ut GlcNAc l s dng mt ngun
chitin #hng %ng &t c- &o$ +rong mt s loi nm %in h5nh, t nht 1>G ca chitin
tn ti trong t 'o ca h$ 6hen et al. thnh lp mt phng ph.p % sn )ut chitin
'oi nui mt tai%anensis Actinomucor nm$ N2ng sut cao nht ca chitin %0 %t
%c 1,> g M O s dng phng ph.p l"n men ca h ; B= <$ 6u tr,c tinh th ca chitin
nm cha %c %c trng, mc dI n- %c %a ra gi thuyt l rt d ' suy tho.i
enzym$
GlcNAc c- th %c sn )ut 'ng c.ch s dng sinh #hi nm nh mt cht
nn$ Nohlman et al. (7JJ) thu %c GlcNAc c- % tinh #hit cao 'ng c.ch lm gim
chitin nm 'ng c.ch s dng a)it hoc enzym$ Nng % GlcNAc thu %c 'ng c.ch
suy tho.i a)it l ?,7 mg M ml, trong #hi %- thu %c 'ng c.ch %iu tr enzym l ,J
mg M ml ; >J , B <$ \aetz et al. (1CCB) so &i mt s chitins tu c.c ngun #h.c nhau
& th nghim tnh nhy cm &i c.c enzyme ph4n lp tu &enicillium
'anthinellum UC$ St qu ca h c(ng ).c nhn rng chitin nm c- tnh nhy cm cao
hn % thy ph4n hn %ng &t ch4n %t chitin ; B> <$
:t h thng sn )ut li"n tc %c s dng % c- %c GlcNAc tu chitin %c m t
'oi Oouise et al $ / thng ny 'ao gm n2m hot %ng %n & thit yu_ (1) %n & l"n
men, %- l cn thit cho c hai nn &2n h-a t 'o & sn )ut c.c enzyme
chitinolyticX (7) c.c %n & phc hi enzymeX (=) tin ) lA ' mt chitinX () hai giai
%on chitin-thy ph4n l1 phn ngX & (>) c.c %n & tinh ch cui cIng % c- %c
GlcNAc ; B? <$
+rong %n & %u ti"n, (erratia marcescens ]: N1?? %c s dng % sn )ut
enzyme cm chitinolytic$ Kau #hi cm ng cho -? ngy, c.c hot %ng chitinase
trong mi trng &t qu. 1J> ` M ml, & c.c hot %ng Nagase trong mi trng l
hai ln cao hn so &i chitinase$ +rong %n & th hai, cm cng enzyme chitinolytic
tp trung s dng hp ph chitin #eo hoc si"u lc$ +rong %n & th 'a, phng ph.p
c hc, chng hn nh )ay ).t '-ng & ',a phay, %c s dng % t2ng din tch '
mt ca chitin$ Uhng ph.p &t lA-h-a hc, chng hn nh ni hp & hi n tung,
sau %- %c s dng % sng l"n c.c ht chitin, & %iu tr &i dimethyl acetimide &
cosol&ents yu %c #h.m ph. % ph. & c.c li"n #t hydro li"n chui chitin$
+rong %n & th t, mt cun tiu thuyt hai giai %on chitin-thy ph4n phn ng
sinh hc %c thit # % duy tr5 tc % cao ca chitin thy ph4n & sn )ut
GlcNAc$ 6u h5nh ca l1 phn ng %c minh ha trong h5nh 7 $ Rnzyme cm %c
'm &o l1 phn ng %u ti"n, trong %- c- ht chitin ) lA trc nh mt chic ging
%-ng g-i hoc tng si$ 6hitinases %c hp ph tr"n ht chitin, & c.c ht ny %c
thy ph4n %u %n$ Nagase, %- #hng phi l hp ph tr"n c.c ht chitin, & c.c phn
ph4n %on h1a tan hip lc %c ph.t hnh &o l1 phn ng #huy %ng th hai$ Ni
dung rn %c t.i ch tro li l1 phn ng %u ti"n$ 6.c phn ph4n %on h1a tan hon
ton thy ph4n 'oi Nagase, lm cho GlcNAc sn phm %ng ca l1 phn ng hai giai
%on$ D1ng enzyme ),c t.c li"n tc t.i ch &o l1 phn ng sau #hi g 'o GlcNAc
'ng c.ch lc qua d1ng chy$
/5nh 7
/ai giai %on chitin-hydrolyss phn ng sinh hc$
+rong %n & th n2m, mt cross-d1ng di %ng si"u lc li"n tc %c s dng % ph4n
t.ch c.c sn phm GlcNAc tu enzyme qun chitinolytic$ GlcNAc, &i % tinh #hit ln
hn CBG, %c t5m thy trong dch lc, & #hng c- cht g4y nhim %c ph.t hin
protein$ +uy nhi"n, c.c cht g4y nhim oligosaccharide chnh trong sn phm l
chito'iose, nh ph.t hin 'oi /UO6$ +h tc thanh lc hn na l cn thit % phc
hi GlcNAc tu dch lc$
/ thng sn )ut li"n tc ny c- #h n2ng sn )ut GlcNAc ti n2ng sut '5nh qu4n
@B g M O M h$ 6.c phn ng sinh hc hai giai %on %c &n hnh li"n tc trong #hong
thi gian 1J ngy, %t mc sn )ut n %nh sau 7B h, & h thng ny %c c tnh l
mt qu. tr5nh #inh t % sn )ut GlcNAc$
2.*. Sn xut Glc&Ac +,i +i-n $.i sinh h#c
:c dI qu. tr5nh #inh t % sn )ut GlcNAc 'ng c.ch thy ph4n enzyme %0 %c
thnh lp, s cn thit phi sp )p rt nhiu %n & l mt yu t hn ch$ Nhng n
lc % sng lc c.c &i sinh &t 'n %a tu %t cho #h n2ng lm suy gim chitin %0 %c
thc hin$ Oi v) cng s $ (7JJ>) ph4n lp &i #hun, %c ).c %nh l Aeromonas
caviae Da`-N+, tu mt mu %t ti Fi Ooan$ +rong mt th nghim l"n men s
dng ht chitin nh mt cht nn, hot %ng chitinase cao (>BB$? ` M O) %0 %c ph.t
hin, & nng % %ng #h trong mi trng l J,BB g M O$ 6ht chnh trong thy
ph4n chitin l GlcNAc$ Kau #hi ti u h-a c.c qu. tr5nh l"n men, #hong @,B g M l
GlcNAc %c sn )ut 'ng c.ch s dng 7G chitin #eo nh mt cht nn$ St qu ny
ch ra rng n- c- th sn )ut GlcNAc s dng ton ' &i #hun ; B@ <$
:t loi &i #hun ph4n hy chitin cun tiu thuyt c- t"n hitinibacter
tainanensis %c ph4n lp tu mu %t %0 %c thu thp o min nam Fi Ooan & %0
%c chng minh % sn )ut GlcNAc ; BB <$N2ng sut GlcNAc l @>G s dng L-
chitin nh mt cht nn & ln hn CBG s dng !-chitin nh mt cht nn$ :t tinh
th #im nh %c sn )ut sau #hi nc tht %c tp trung & #t tinh, & % tinh
#hit ca sn phm %c ).c %nh l hn CCG$ F- l % ngh mt s yu t, %c gi l
c.c yu t chitin-)ung cp (6DT), c- th thy ph4n chitin & %c ph.t hnh trong s
gia t2ng ca . tainanensis trong s hin din ca chitin, &i &ic sn )ut %ng thi
cht chuyn h-a c- tnh a)it$ Fiu th, & l &i #hun ' git do %iu #in mi trng
a)it ca mi trng$ +uy nhi"n, &n c1n 6DT thy ph4n chitin, & sn phm cui
cIng, GlcNAc, tch t trong mi trng m #hng %c ti"u th 'oi c.c &i #hun 'oi &5
n- l cht ; BC <$
+ip tc nghi"n cu ch ra rng 6DT %c %t tr"n ' mt ca . tainanensis $ 95 &y,
ngay c #hi c.c &i #hun cht, 6DT &n neo %u tr"n c.c mnh & &i #hun & duy tr5
hot %ng chitinolytic ca h$ F ).c %nh nh th no 6DT thy ph4n chitin, c.c hot
%ng Nagase endochitinase ca h & %0 %c %o$ 6 hai hot %ng enzyme %c t5m
thy trong &i #hun sng & trong c.c mnh & t 'o cht$ 6.c hot %ng c th ca
Nagase l cao hn nhiu so &i endochitinase$ 95 &y, GlcNAc l sn phm duy nht
ca phng ph.p 'in %i sinh hc ny$ 6 ch 6DT l tng t nh ca cellulosome
tu &i #hun mesophilic ; CJ < & %c minh ha trong h5nh = $
/5nh =
Kn )ut GlcNAc 'oi 'in %i sinh hc$
:t c.ch #h.c % sn )ut GlcNAc l thng qua &ic sa %i di truyn ca &i sinh &t
s dng glucose nh mt cht nn$ Fng trao %i cht cho GlcN & GlcNAc tng hp
c- th %c thay %i 'ng # thut di truyn % t2ng hot tnh ca enzyme,
o&ere)press protein, lm gim s c ch sn phm & gia t2ng c.c mi quan h ca '
mt$ :t 'in %i gen *. coli chng %0 %c ph.t trin 'oi Den et al. ; C1 < trong %-
GlcN-?-U acetyltrans*erase, GlcN-?-U synthase & GlcN-1-U acetyltrans*erase %c
rng qu. mc, trong #hi GlcN-?-U & GlcNAc-1-U uridyltrans*erase %ang ' %n
.p$ 9i sinh &t ny c- nhng thay %i di truyn ' sung t2ng cng hot %ng
dehydrogenase ?-U phosphoglucoisomerase, glutamine synthetase & glucose & 't
hot phospho*ructo#inase & gien m0 h-a c.c enzyme chu tr.ch nhim tng hp
glycogen % #im so.t thng lng ca c.c cht chuyn h-a$ 95 glucose l cht nn ln
cho sn )ut GlcNAc, *ructose %c ' sung % duy tr5 &ic cung cp n2ng lng cho
s t2ng sinh ca &i #hun$+rong qu. tr5nh ny, nng % cao (tr"n 17J g M O) ca
GlcNAc thu %c sau #hi l"n men trong ?J h &, do %-, qu. tr5nh hiu qu nht cho
%n nay$
Ti:
(. /!c 0ng d1ng c2a Glc&Ac
GlcNAc thuc & mt lp ln c.c loi %ng amin phc & mt s chc n2ng & %c
%t tr"n ton h thng ca con ngi$ 9 d, GlcNAc & c.c cht tng t, chng hn
nh chitin & chitosan, %c gi l car'on & M hoc c.c ngun nit cho sinh
&t$ +rong thc t, h c(ng c- th %c s dng nh mt sinh #hi$ N- %0 %c ch ra
rng +hodotorula glutinis c- th chuyn %i GlcNAc nhi"n liu sinh hc
; C7 , C=<$ 6.c nhi"n liu sinh hc c- th %c mang li &i GlcNAc tu cht thi chitin
nh mt ngun car'on 6? ; C <$
GlcNAc c(ng l mt thnh phn ca glycoprotein, proteoglycan, GAGs & #hi )4y
dng m li"n #t #h.c ; 7 <$ GAGs & glycoprotein lm &t liu cht nn cho sa cha
m & phn ng chng &i"m ; C><$ Shi GlcNAc hin din trong c.c phng tin ca
c.c t 'o ni"m mc d dy ln, n- %c tch hp &o c.c glycoprotein trng lng
ph4n t cao ; C? <$ Ngoi ra, sau #hi 1?B h ung ca GlcNAc, #hong 7>G GlcNAc tch
t trong %ng &t th nghim ; C@ <$ Uh.t hin ny cho thy rng GlcNAc l mt thnh
phn quan trng ca tng hp 'iomacromolecular trong c th$
:t s 'nh )ut hin c- li"n quan %n nhng 't thng trong &ic h5nh thnh & s
dng c.c loi %ng amin$ :ng t 'o, dch gian 'o & t.i to t 'o %u c- th '
nh hong 'oi GlcNAc$ +rong nhng n2m gn %4y, GlcNAc %0 %c ph.t hin l mt
%i lA dc c- gi. tr trong %iu tr nhiu loi 'nh$
(.1. An to3n c2a Glc&Ac
:t liu ln GlcNAc (7J g) ti"m t3nh mch % ngi t5nh nguyn dn %n #hng %c
tnh c(ng #hng thay %i ca nng % glucose m.u ; 7 , = <$ +hiu #h.ng insulin
c(ng %0 %c t5m thy sau #hi ung ca GlcNAc, ngay c o liu cao$ Sim tra %c tnh
h thng %0 %c thc hin tr"n %ng &t, 'ao gm c #im tra %c tnh cp, Ames
#im tra, th nghim &i nh4n ca chut c.c t 'o ty )ng, #im tra 't thng ca
tinh trIng chut, #im tra sai nhim sc th tinh hon chut, th nghim g4y cht
ngi m0n tnh, #im tra %c tnh ph m0n tnh (& CJ ngy) & #im tra 'in dng-
inducing truyn thng ;CB , CC <$ Nhng th nghim ny ch ra rng GlcNAc l mt
hp cht c- gi. tr &i % an ton cao trong s dng )4m chim, ung & 'i$ GlcNAc
%0 %c s dng rng r0i nh l mt ' sung dinh dng cho &ic s dng %iu tr$ N-
%c ph4n loi nh %c m t trong c.c phn sau$
(.2. Glc&Ac $)c s4 d1ng $% $i5u t67 t.n thng 8h
Kn #hp l mt ma trn ca proteoglycan, sn & collagen$ N- hp th sc tu lc
lng c #h & cung cp mt ' mt nhn % %u )ng c- th trt d dng tr"n
nhau$ Kn %c 'it l %-ng g-p &o s hot dch, m tm c.c sn #hp$ +hiu c.c tin
cht proteoglycan & dn cht long hot dch #him #huyt trong cu tr,c & chc
n2ng ca c.c #hp )ng & &i"m )ng #hp )y ra$ +y l t2ng theo % tui & %c
t5m thy trong hu ht mi ngi tr"n % tui ?> ; 1JJ , 1J1 <$
Nhiu th nghim l4m sng %0 %c thc hin % %iu tr 'nh nh4n ri lon #hp,
'ao gm c.c 'nh &i"m #hp, &i"m )ng #hp, &i"m #hp dng thp, tn thng
sn, tn thng #hp & 'nh tho.i h-a #hp (DbD)$ 6h phm c- cha GlcNAc %c
cung cp 'oi ti"m, ung, transmucosal & qun lA ti ch$6.c #t qu tu nhng &ic
giao hng ch ra rng GlcNAc t2ng cng %.ng # cng t.c ph1ng chng tn thng
#hp ; 1J7 - 1J@ <$ /n na, GlcNAc c(ng c ch hot %ng elastase & ph.t hnh
supero)ide tu 'ch cu %a nh4n trung tnh ca con ngi ; 1JB , 1JC <$
(.(. Glc&Ac l3 m9t 0ng c4 :i;n ti5m n<ng $% $i5u t67 +nh :i;m 6u9t =>?@A
:ng nhy ca ton ' %ng ti"u h-a 'ao gm c.c t 'o 'iu m, trong %- c- mt
ty l doanh thu cao$ +ng hp c.c glycoprotein & GAGs 'oi ni"m mc %c coi l
cung cp 'o & cho ni"m mc rut$cND l mt chn %o.n chung chung m 'ao gm
mt s 'nh %ng rut, 'ao gm ulceracolitis, proctitis m0n tnh & 'nh
6rohn$ cND c- th li"n quan %n s gi.n %on &i"m mch m.u & ma trn GAGs, &
hoi t #hi u L-yu t dng nh %-ng mt &ai tr1 quan trng trong &i"m
; 11J - 117 <$ K mt m.t ca c.c GAG tu #t qu thnh rut trong ) h-a ca
rut$ Shuyt tt m trong %ng ti"u h-a dn %n #hng dung np thc phm, trong
%- cht g4y d ng thc phm %c hp thu qua %ng ti"u h-a, tip theo l s ph.t
trin ca 'nh &y nn ; 11= , 11 <$
GlcNAc c- #h n2ng t2ng cng &ic ph.t hnh mucopolysaccharides acid nguy"n
'o si & #hi phc li s h5nh thnh ca cu tr,c 'o & %ng ti"u h-a
; 11> <$ Ngoi ra, GlcNAc lm t2ng tnh %n hi ca c.c m quanh mch, dn %n s
gia t2ng arterio-mao mch m.u lu thng$ GlcNAc hot %ng nh mt %i lA
cytoprotecti&e cho &ic #hi phc s ton &en & chc n2ng '5nh thng ca ni"m mc
o ngi ;11? , 11@ <$ :t th nghim l4m sng th %im %0 %c thc hin % ).c %nh
hiu qu %iu tr ca GlcNAc tr"n cND$ +re em ' 'nh c- triu chng 6rohn cho thy
ci thin rH rt sau #hi ung hoc %ng ung hoc %ng trc trng GlcNAc
; 11B <$ 95 &y, GlcNAc ha hen l mt %iu tr re tin & #hng %c hi cho m0n tnh
cND$ Gn %4y, mt th nghim l4m sng giai %on ccc &ua %c hon thnh ; = <$
(.*. Bng d1ng c2a Glc&Ac t6ong mC hDm
Da ngi cha tng lp sung & lp h '5 % 'o & c th #hoi c.c %iu #in mi
trng #hc nghit, chng hn nh #h & chiu ) tia cc tm$ +ng lp sung %-ng
mt &ai tr1 quan trng trong &ic duy tr5 % m & % s2n chc ca da$ N- 'ao gm c.c
t 'o cht phng, corneocytes & phc tp ca #hun lipid & c.c yu t % m t
nhi"n ; 11C <$ Op h '5, lp '"n trong ca da, 'ao gm collagen, elastin & GAGs,
%c to ra 'oi c.c nguy"n 'o si$ 6ollagen chu tr.ch nhim & #h n2ng phc hi,
sc mnh, % 'n, % %n hi, mm mi & %y %n )ut hin ca ln da #hoe
mnh$ :ucopolysaccharides, chng hn nh /A & proteoglycan, c- #h n2ng gi
nc cao & l thnh phn quan trng trong &ic duy tr5 % m cho da$
Shi lng mucopolysaccharides gim dn theo tui, gi nc & #h n2ng phc hi
ca da gim, & do %- lm cho da th & np nh2n$ : phm, c.c ch phm 'i
thng mi %0 %c thit # % t2ng % m ca da$ /u ht c.c m phm ch cung cp
mt ' sung ngn hn ca c.c thnh phn % m cung cp$+hnh phn ch2m s-c da
c- ngun gc tu c.c cht t nhi"n &i % an ton cao %c coi l c- li hn$
/A, %c sn )ut ch yu 'oi c.c nguy"n 'o si & t 'o sung, l mt thnh phn
c(ng %c 'it rng gi nc trong lp sung & lp h '5 ; 17J <$ Ni dung /A %c
'.o c.o gim theo tui t.c, c- th g-p phn &o &ic h5nh thnh np nh2n & gim %
%n hi ca da ; 171 <$ /A %c % ngh l mt thnh phn c- gi. tr trong m
phm$ +uy nhi"n, /A hp th #^m hiu qu ca chnh quyn hoc % hoc ung do
trng lng ph4n t cao$ N sung GlcNAc, l %n & )4y dng /A, &o trong
#eratinocytes nui #t qu trong mt s gia t2ng ph thuc &o liu trong sn )ut /A
; 177 <, nhng #hng c- t.c dng tr"n /A sn )ut c.c nguy"n 'o si da$ +hay &o
%-, GlcNAc t2ng cng s ph.t trin & 'iu hin collagen ca nguy"n 'o si ; 17= <$
]un lA chuy"n % ca GlcNAc %c s dng % ci thin cht lng da$ GlcNAc %0
%c chng minh l mt thm thu da tt da tr"n in vitro t 'o th nghim
Tranz$ St qu ny phI hp &i gim %au hiu qu chung ca GlcNAc ca chnh quyn
% ; 1J? <$ Ngoi t.c dng gi m, GlcNAc %0 %c t5m thy % gim s )ut hin ca
t2ng sc t tr"n #hun mt trong B tun, th nghim l4m sng mI %i ; 17 <$ K
dng trong ng nghim th nghim di truyn, c ch m GlcNAc lm gim sn )ut
melanin %0 %c t5m thy li"n quan %n &ic lp %iu chnh ca mt s gen nh gen
doanh thu 'iu '5 & cht chng o)y h-a c- li"n quan %n gen, & %iu chnh )ung
c.c gen #hung t 'o tham gia &o melanosome giao thng &n ti$ Nhng thay %i
ny %c cho l c- li"n quan &i gim sc t ; 17> <$ Do c.c chc n2ng linh hot ca
GlcNAc, n- %c coi l mt thnh phn c- gi. tr trong m phm % ci thin np
nh2n da & mu sc ; 17? , 17@ <$ 95 GlcNAc th,c %y s gia t2ng ca t 'o sung &
nguy"n 'o si & lm t2ng sn )ut ca /A tr"n da, n- c(ng %0 %c s dng thnh
cng % cha lnh &t thng ; 17B , 17C <$
(.E. Glc&Ac $)c s4 d1ng nh m9t cht t6ong sn xut axit sialic
N a)it-Acetylneuraminic (Neu>Ac) l a)it sialic ph 'in nht & tn ti nhd J dn
)ut #t cu trong c.c loi %ng &t c- &, & gia cm ; 1=J <$ A)it sialic %c t5m thy o
hai %u )a ca glycoconeugates ' mt t 'o & l yu t quyt %nh quan trng ca s
cng nhn t 'o ; 1=1 <, phc & nh l th th &irus c,m ; 1=1 - 1== <$
Nhim ca t 'o &t ch ca &irus c,m 't %u &i s li"n #t ca hemagglutinin &
&irus %n cui chui %ng &o t 'o ch$ 9irus )4m nhp li"n tc t2ng nhanh trong
t 'o$ +i thi %im #hi &irus s %c ph.t hnh tu c.c t 'o, c.c neuraminidase
nm tr"n ' mt ca &irus thy ph4n & tr gn tr"n lp ' mt ca t 'o &t ch, &
&irus t do li"n #t &i c.c t 'o #hng ' nhim 'nh #h.c$ Fi lA dc phm mi
%c tng hp h-a hc tu Neu>Ac % sn )ut c.c cht c ch neuraminidase %c s
dng % %iu tr nhim c,m$ +ht &y, Zanami&ir, %o hm guanidyl ca Neu>Ac, %0
%c ph" duyt mt s chnh ph nh l mt phng thuc hiu qu % %iu tr 'nh
c,m ; 1=7 , 1== <$
95 ni dung Neu>Ac trong sn phm t nhi"n l qu. thp %i &i s c lp ca Neu>Ac
&i % phc hi & % tinh #hit, quy tr5nh mi %0 %c ph.t trin cho sn )ut cng
nghip ca hp cht ny$ +ng hp enzyme ca Neu>Ac tu N -acetylmannosamine
(:anNAc) & pyru&ate s dng Neu>Ac aldolase nh mt cht ),c t.c %0 %c '.o
c.o$ +uy nhi"n, do :anNAc l rt tn #^m, phng ph.p cho &ic chun ' :anNAc
tu re tin GlcNAc, s dng epimerization h-a hoc chuyn %i enzyme 'ng GlcNAc 7
epimerase, %0 %c ph.t trin ; 1= <$ Kn )ut %n gin & quy m ln ca Neu>Ac s
dng mt phn ng hai 'c %c thc hin 'oi :aru et al $, trong %- 7C #g Neu>Ac
%c thu thp tu 7@ #g GlcNAc, s dng GlcNAc t.i t hp 7-epimerase & Neu>Ac
lyase nh cht ),c t.c ; 1=> <$ Oee et al $ (7JJ@) c(ng %0 ph.t trin mt phng ph.p
% sn )ut Neu>Ac s dng ton ' t 'o t.i t hp th hin GlcNAc 7 epimerase &
t.i t hp Neu>Ac lyase ri"ng ; 1=? <$ +-m li, GlcNAc l mt cht nn quan trng %
sn )ut a)it sialic$
(.F. /!c 0ng d1ng 8h!c c2a Glc&Ac
:t ng dng GlcNAc tiu thuyt %0 %c ph.t trin 'oi Qu et al. Noi &5 GlcNAc l
mt hp cht tinh #hit &i mt mc % an ton cao, n- l mt ng c &i"n thch hp
cho nhiu ng dng, %c 'it l ph.t trin thuc$ F #im tra c.c chc n2ng %c 'it
ca GlcNAc, mt m h5nh sinh hc s-ng cun tiu thuyt %c thnh lp &i &ic s
dng &roteus mirabilis $ +rong m h5nh ny, c.c thuc %a 'y %n
ca&. mirabilis mo rng ra '"n ngoi, & &1ng tr1n %ng t4m %c h5nh thnh tr"n
mi trng thch trong &1ng = gi l #t qu ca s ph4n hy ca c.c cht chuyn h-a
; 1=@ <$ +rong s hin din ca GlcNAc, nhiu s-ng tt %c h5nh thnh trong mi
&1ng, ngoi c.c &1ng tr1n %ng t4m %in h5nh$ Nh &y, GlcNAc %0 %c th hin %
mi"u t mt %c tnh sinh hc s-ng tt hn so &i c.c hp cht #h.c$ /m s-ng th,c
%y %iu ny c- th gii thch c.c ng dng %c 'it ca GlcNAc m t trong N ng 1 $
:t lot c.c )^t nghim t 'o hc, #im tra %ng &t & th nghim l4m sng %0 %c
thc hin % ).c nhn c.c chc n2ng %c 'it ca GlcNAc$ :t s trng hp thnh
cng %0 %c np 'ng s.ng ch & %ang %c s dng trong &ic ph.t trin c.c loi
thuc mi$
N ng 1
6.c ng dng ca GlcNAc 't ngun tu m h5nh sinh hc s-ng
Ti:
*. G-t luHn
GlcNAc %c chun ' s dng nh mt cht chitin 'ng h-a cht, enzyme & chuyn
dng sinh hc phng ph.p$ Uhng ph.p mi s dng glucose nh mt cht nn
c(ng c- th %c .p dng % c- %c s dng c.c &i sinh &t GlcNAc 'in %i gen$ 6ui
cIng, c.c chc n2ng linh hot ca GlcNAc th,c %y &ic s dng n- nh mt ng c
&i"n mi cho ph.t trin thuc$