Baøi giaûng Coâng Ngheä 8 – Baøi 38

ÑOÀ DUØNG LOAÏI ÑIEÄN –

QUANG
ÑEØN SÔÏI ÑOÁT
 ÑOÀ DUØNG LOAÏI ÑIEÄN –
QUANG
ÑEØN SÔÏI ÑOÁT
 Lòch söû hình thaønh vaø
phaùt minh ra ñeøn sôïi ñoát:

Vaøo naêm 1879, nhaø baùc hoïc ngöôøi Myõ

Thomas Edison ñaõ phaùt minh ra ñeøn sôïi
ñoát ñaàu tieân. Maõi ñeán naêm 1939 ñeøn
huyønh quang môùi xuaát hieän. Töø ñoù
loaøi ngöôøi bieát duøng caùc loaïi ñeøn
ñieän ñeå chieáu saùng.
 ÑOÀ DUØNG LOAÏI ÑIEÄN –
QUANG
ÑEØN SÔÏI ÑOÁT
Vaäy naêng löôïng ñaàu vaøo vaø ñaàu ra
cuûa ñeøn sôïi ñoát laø gì? Caáu taïo vaø
nguyeân lí laøm vieäc nhö theá naøo? Ñaëc
ñieåm vaø coâng duïng ra sao?

Ñeå tìm hieåu caùc vaán ñeà ñoù, chuùng

ta ñi vaøo noäi dung chính cuûa baøi.
 ÑOÀ DUØNG LOAÏI ÑIEÄN –
QUANG
ÑEØN SÔÏI ÑOÁT

I. PHAÂN LOAÏI ÑEØN ÑIEÄN.

II. ÑEØN SÔÏI ÑOÁT.

 I. PHAÂN LOAÏI ÑEØN
ÑIEÄN:
 Caùc em haõy quan saùt caùc hình sau ñaây,
vaø cho bieát ñeøn ñieän ñöôïc söû duïng ñeå
chieáu saùng ôû ñaâu?

a b c
 I. PHAÂN LOAÏI ÑEØN
ÑIEÄN:

a b c
Traû lôøi:
 Hình a: Söû duïng ôû treân baøn.

 Hình b: Söû duïng trong xöôûng saûn suaát.

 Hình c: Söû duïng treân ñöôøng phoá.

 I. PHAÂN LOAÏI ÑEØN
ÑIEÄN:

a b c
 Caùc ñeøn ñöôïc söû duïng trong hình veõ treân coù
teân goïi laø gì? Chuùng coù maáy loaïi chính?
 Traû lôøi:
Hình a: ñeøn sôïi ñoát; Hình b: ñeøn huyønh quang;
Hình c: Ñeøn phoùng ñieän.
Ñeøn ñieän coù 3 loaïi chính.
I. PHAÂN LOAÏI ÑEØN
ÑIEÄN:

 Keát luaän:
Ñeøn ñieän coù 3 loaïi chính:
 Ñeøn sôïi ñoát.

 Ñeøn huyønh quang.

 Ñeøn phoùng ñieän (ñeøn cao aùp).

II. ÑEØN SÔÏI ÑOÁT:

 Ñeøn sôïi ñoát coøn goïi laø ñeøn daây toùc.

 Ñeøn sôïi ñoát coù caáu taïo nhö theá naøo?
Nguyeân lí laøm vieäc, ñaëc ñieåm, soá
lieäu kó thuaät vaø coâng duïng ra sao?
 II. ÑEØN SÔÏI
ÑOÁT:

1. Caáu taïo:
 Quan saùt hình veõ sau vaø cho bieát caùc boä

phaän chính cuûa ñeøn sôïi ñoát laø gì?

 Haõy ñieàn teân caùc boä phaän chính cuûa

ñeøn vaøo choã troáng (...) ôû caùc caâu sau:

 II. ÑEØN SÔÏI
ÑOÁT:

1. Caáu taïo:

1. 2. 3.
 II. ÑEØN SÔÏI ÑOÁT:
1. Caáu taïo:

 Keát luaän:
Caáu taïo goàm 3 boä phaän chính laø:
1. Boùng thuûy tinh 2. Sôïi ñoát 3. Ñuoâi ñeøn
 II. ÑEØN SÔÏI ÑOÁT:
1. Caáu taïo:
a. Sôïi ñoát (daây toùc):
 Caùc nhoùm traû lôøi caâu hoûi:

- Cho bieát caáu taïo, hình daïng vaø ñaëc

ñieåm cuûa sôïi ñoát?
- Vì sao sôïi ñoát ñöôïc laøm baèng daây
vonfram?
 II. ÑEØN SÔÏI ÑOÁT:
1. Caáu taïo:
a. Sôïi ñoát (daây toùc):
 Traû lôøi:

- Sôïi ñoát laø daây kim loaïi coù daïng loø xo

xoaén, laø phaàn töû quan troïng cuûa ñeøn,
ôû ñoù ñieän naêng ñöôïc bieán thaønh
quang naêng.
- Vì daây vonfram chòu ñoát noùng ôû nhieät
ñoä cao.
 II. ÑEØN SÔÏI ÑOÁT:
1. Caáu taïo:
b. Boùng thuûy tinh:
 Caùc nhoùm traû lôøi caâu hoûi:

- Cho bieát caáu taïo, ñaëc ñieåm cuûa boùng thuûy

tinh?
- Taïi sao kích thöôùc cuûa boùng thuûy tinh phaûi
ñuû lôùn?
- Boùng thuûy tinh coù maáy loaïi? Coâng duïng cuûa
töøng loaïi?
- Vì sao phaûi huùt heát khoâng khí vaø bôm khí trô
vaøo boùng?
 II. ÑEØN SÔÏI ÑOÁT:
1. Caáu taïo:
b. Boùng thuûy tinh:
 Traû lôøi:

- Laøm baèng thuûy tinh chòu nhieät, ñaõ huùt heát

khoâng khí.
- Kích thöôùc ñuû lôùn ñeå khoâng bò noùng noå.
- Boùng thuûy tinh coù 2 loaïi. Boùng saùng duøng
ñeå chieáu saùng, boùng môø ñeå giaûm ñoä
choùi.
- Ñeå laøm taêng tuoåi thoï cuûa sôïi ñoát.
 II. ÑEØN SÔÏI ÑOÁT:
1. Caáu taïo:
c. Ñuoâi ñeøn:
 Caùc nhoùm traû lôøi caâu hoûi:

- Cho bieát caáu taïo vaø ñaëc ñieåm cuûa ñuoâi

ñeøn?
- Ñuoâi ñeøn coù maáy loaïi? Goàm nhöõng loaïi
naøo?
 II. ÑEØN SÔÏI ÑOÁT:
1. Caáu taïo:
c. Ñuoâi ñeøn:
 Traû lôøi:

- Ñuoâi ñeøn laøm baèng ñoàng hoaëc saét traùng

keõm, treân ñuoâi coù hai cöïc tieáp xuùc.
- Ñuoâi ñeøn coù hai kieåu: ñuoâi xoaùy vaø ñuoâi
ngaïnh.
Nguyeân lí laøm vieäc cuûa
ñeøn nhö theá naøo?
 II. ÑEØN SÔÏI
ÑOÁT:
2. Nuyeân lí laøm vieäc:
 Quan saùt sô ñoà nguyeân lí sau vaø cho bieát

ñöôøng ñi cuûa doøng ñieän qua daây toùc

ñeøn? Sau khi doøng ñieän ñi qua thì ñeøn seõ
nhö theá naøo?
 II. ÑEØN SÔÏI
ÑOÁT:
2. Nuyeân lí laøm vieäc:
 Traû lôøi:

Doøng ñieän ñi töø daây pha (A), qua coâng taéc

K, qua daây toùc ñeøn, veà daây trung tính
(O), kín maïch --> ñeøn saùng.
 II. ÑEØN SÔÏI
ÑOÁT:
2. Nuyeân lí laøm vieäc:
 Döïa vaøo caáu taïo cuûa ñeøn, em haõy neâu

nguyeân lí laøm vieäc cuûa ñeøn sôïi ñoát?

 Keát luaän:
Khi ñoùng ñieän, doøng ñieän chaïy trong daây toùc,
ñoát noùng daây toùc ñeán nhieät ñoä cao, daây toùc
ñeøn phaùt saùng.
 II. ÑEØN SÔÏI ÑOÁT:
3. Ñaëc ñieåm:
 Caùc nhoùm traû lôøi caâu hoûi:

- Ñeøn phaùt ra aùnh saùng nhö theá naøo? Hieäu

suaát phaùt quang ra sao?
- Ñieän naêng tieâu thuï cuûa ñeøn ñöôïc chuyeån
thaønh caùc daïng naêng löôïng naøo?
- Khi söû duïng, neáu chaïm tay vaøo boùng coù
caûm giaùc gì?
- Tuoåi thoï cuûa ñeøn nhö theá naøo? Thôøi gian söû
duïng bao laâu?
 II. ÑEØN SÔÏI
ÑOÁT:
3. Ñaëc ñieåm:
 Traû lôøi:

- Ñeøn phaùt ra aùnh saùng lieân tuïc.Hieäu suaát

phaùt quang thaáp.
- Ñieän naêng tieâu thuï cuûa ñeøn ñöôïc chuyeån
thaønh quang naêng, nhieät naêng,…...
- Khi söû duïng, neáu chaïm tay vaøo boùng coù
caûm giaùc noùng.
- Tuoåi thoï ñeøn thaáp, khoaûng 1.000 giôø.
 II. ÑEØN SÔÏI
ÑOÁT:
Ñeåñieåm:
3. Ñaëc taêng tuoåi thoï vaø hieäu
 suaát phaùt quang ngöôøi ta
Môû roäng:
theâm vaøo boùng ñeøn caùc
thaønh phaàn halogen (ioât
hoaëc broâm).
 II. ÑEØN SÔÏI
ÑOÁT:
3. Ñaëc ñieåm:
 Keát luaän:
- Ñeøn phaùt ra aùnh saùng lieân tuïc.
- Hieäu suaát phaùt quang thaáp.
- Tuoåi thoï thaáp, khoaûng 1.000 giôø.
 II. ÑEØN SÔÏI
ÑOÁT:
4. Soá lieäu kó thuaät:
 Soá lieäu kó thuaät goàm nhöõng ñaïi löôïng
naøo?
 Soá lieäu kó thuaät goàm nhöõng ñaïi löôïng:
- Ñieän aùp ñònh möùc: 110V, 220V,...
- Coâng suaát ñònh möùc: 15W, 25W, 40W,
60W, 100W,...
 II. ÑEØN SÔÏI
ÑOÁT:
4. Soá lieäu kó thuaät:
220V
 Em haõy giaûi thích yù 60W
nghóa caùc ñaïi löôïng ghi
treân boùng ñeøn sau:

 Boùng ñeøn coù ñieän aùp aùp

ñònh möùc laø 220V, coâng suaát
ñònh möùc laø 60W.
 II. ÑEØN SÔÏI
ÑOÁT:
4. Soá lieäu kó thuaät:
 Keát luaän:
Soá lieäu kó thuaät goàm:
 Ñieän aùp ñònh möùc: 110V, 127V,
220V,...
 Coâng suaát ñònh möùc:20W, 40W,
60W, 100W,...
 II. ÑEØN SÔÏI
ÑOÁT:
5. Söû duïng:
- Ñeøn sôïi ñoát duøng ñeå laøm gì?
 Ñeøn sôïi ñoát duøng ñeå chieáu saùng.
- Söû duïng ñeøn sôïi ñoát coù tieát kieäm ñieän
naêng khoâng? Vì sao?
 Söû duïng ñeøn sôïi ñoát khoâng tieát
kieäm ñieän naêng vì hieäu suaát phaùt
quang thaáp.
 II. ÑEØN SÔÏI ÑOÁT:

5. Söû duïng:

 Keát luaän:

Söû duïng ñeøn sôïi ñoát ñeå chieáu saùng

seõ khoâng tieát kieäm ñieän naêng.
 Cuûng coá baøi:
 Môøi caùc em ñoïc phaàn ghi nhôù saùch giaùo khoa.
 Haõy traû lôøi caùc caâu hoûi sau:
 Ñeøn sôïi ñoát coù maáy loaïi? Goàm nhöõng loaïi naøo?

 Caáu taïo cuûa ñeøn sôïi ñoát goàm coù maáy phaàn?
Goàm nhöõng phaàn naøo?
 Haõy phaùt bieåu nguyeân lí laøm vieäc cuûa ñeøn?
 Neâu caùc ñaëc ñieåm cuûa ñeøn sôïi ñoát?
 Söû duïng ñeøn sôïi ñoát ñeå chieáu saùng seõ nhö theá
naøo?
 Lieân heä thöïc teá
 Ñeå tieát kieäm ñieän naêng chuùng ta neân söû
duïng loaïi ñeøn ñieän naøo ñeå chieáu saùng?
Ñeå tieát kieäm ñieän naêng chuùng ta neân söû
duïng loaïi ñeøn: huyønh quang hoaëc compac
huyønh quang ñeå chieáu saùng.
 Lieân heä thöïc teá
 Trong tình hình thieáu ñieän nhö hieän nay, chuùng
ta neân haïn cheá söû duïng caùc loaïi ñoà duøng
ñieän coù coâng suaát lôùn, nhö thay boùng ñeøn
sôïi ñoát baèng ñeøn huyønh quang hay ñeøn
compac huyønh quang ñeå tieát kieäm ñieän naêng.

 Vaäy ñeøn huyønh quang hay compac huyønh quang

coù nhöõng ñaëc ñieåm gì khaùc so vôùi ñeøn sôïi
ñoát?
Ñeå bieát ñöôïc vaán ñeà ñoù caùc em seõ ñöôïc tìm
hieåu ôû noäi dung baøi sau.
 Daën doø hoïc sinh:
 Veà nhaø tìm hieåu kó hôn veà caùc soá lieäu kó
thuaät vaø coâng duïng cuûa ñeøn sôïi ñoát.
 Hoïc baøi vaø traû lôøi caùc caâu hoûi cuoái baøi
trong saùch giaùo khoa.
 Ñoïc vaø tìm hieåu tröôùc noäi dung baøi 39:
“Ñeøn huyønh quang” saùch giaùo khoa.
Noäi dung baøi giaûng ñeán ñaây xin
keát thuùc!
Trong quaù trình thöïc hieän khoâng traùnh khoûi
sai soùt, mong ñöôïc söï ñoùng goùp yù kieán
cuûa quí thaày coâ, caùc baïn ñoàng nghieäp
ñeå saûn phaåm ñöôïc hoaøn thieän hôn.
Xin chaân thaønh caûm ôn.
Chôï Laùch, thaùng 07/2008
NGÖÔØI Thöïc
Hieän
LEÂ COÂNG CHAÙNH
GV: Tröôøng THCS Phuù Phuïng
Huyeän Chôï Laùch