Tp ch Khoa hc HQGHN, Kinh t v Kinh doanh, Tp 29, S 3 (2013) 53-60

53
Qun tr ri ro ti chnh trong
cc doanh nghip Vit Nam hin nay
V Minh
*
Khoa Qun tr Kinh doanh, i hc Quc gia H Ni,
144 Xun Thy, Cu Giy, H Ni, Vit Nam
Nhn ngy 15 thng 7 nm 2013
Chnh sa ngy 29 thng 8 nm 2013; chp nhn ng ngy 12 thng 10 nm 2013
Tm tt: Qun tr ri ro ti chnh l mt vn c cp nhiu trong gii khoa hc Vit
Nam, nhng vic nhn thc tm quan trng ca n vn cn rt s si trong doanh nghip nc ta.
Nghin cu cc mc ri ro ti chnh bao gm ri ro th trng, tn dng, hot ng v ri ro
thanh khon vn cn nhiu iu cha c lng tnh ht v cha c cc cng c y cho php
thc hin nhng bc i u tin . V vy, vic a ra nhng quyt nh qun tr ri ro nhm
gim thiu nhng tn tht tim n l cn thit. Bi vit h thng li mt cch c bn cc khi nim
lin quan n ri ro ti chnh v mc ri ro tim nng ti th trng Vit Nam, ng thi l gii
s th hoc s si trong cch thc qun tr ri ro trong doanh nghip. Ngoi ra, mt vi quy
chun cng c cp nhm gip ngi qun l c s chun b tt hn trong cng tc qun tr.
T kha: Qun tr ri ro ti chnh, ri ro th trng, ri ro tn dng, cng c ti chnh phi sinh.
H thng l thuyt v qun tr ri ro ti chnh
cho b phn doanh nghip thc t c pht
trin tng i y v a dng, xt ngay ti
Vit Nam. iu ny bt ngun t ba thc t c
th bao gm s nng ng v bin i a dng
ca cc iu kin ti chnh, kinh t trong sut
hn ba thp k va qua, th hai l tin b trong
vic xy dng cc hc thuyt ti chnh kinh t
ni chung, v nguyn nhn cui cng chnh l s
pht trin ca sc mnh cng ngh, cho php
gii quyt cc m hnh ton hc s dng nhiu
bin s phc tp, phc v hot ng qun tr.
*

Vit Nam, khng kh tm ra cc bi
vit c tnh h thng l thuyt hoc gii thiu
______
*
T: (84) 983621000
Email: minhvu@kpmg.com.vn
cc m hnh ton hc lin quan n qun tr ri
ro, cc th trng phi sinh, hay gi tr chu ri ro
(VaR), tuy nhin s p dng trong thc tin cc
doanh nghip hin nay, tnh n ngy 31/3/2013,
thi im a phn cc doanh nghip phi np
bo co ti chnh nm 2012 cho B Ti chnh,
cn rt hn ch. S hn ch y khng ch th
hin s thiu ht nhn s hay cc k nng cn
thit lin quan n tng th cc mt ca qun tr
ri ro m nm ngay trong t duy ca ngi qun
l - cha c mt t duy v mt vn ha qun tr
ri ro trong doanh nghip ca mnh.
Bi vit h thng li mt cch c bn cc vn
trong qun tr ti chnh, nh gi cc ri ro c
th trong mi trng hin nay, v l gii phn
no s thiu kinh nghim v t duy trong qun
tr doanh nghip Vit Nam hin nay.
V. Minh / Tp ch Khoa hc HQGHN, Kinh t v Kinh doanh, Tp 29, S 3 (2013) 53-60


54
Trc ht, phi thng nht rng, ri ro khng
ch bt ngun t s khng chc chn [1] m cn
t mt hp phn th hai l ng x ca tng b
phn chu tc ng trc nhng s khng chc
chn . kha cnh th nht, vic phn loi ri
ro, hay c th gi l nhng s khng chc chn
gy ra nhng ri ro trong qun tr bao gm ri ro
v mt th trng (bao hm nhng tn tht tim
nng do nhng bin ng bt li ca cc yu t
trn th trng ti chnh, bao gm t gi hi oi,
mc li sut, th trng vn, gi c hng ha) -
nhng tc ng ny c th l trc tip (thng vo
doanh thu) hoc gin tip (sau mt qu trnh chu
nh hng t cnh tranh trc tip, t nh cung
ng v c th t b phn khch hng).
Th hai, ri ro v tn dng. Ri ro v mt tn
dng c th hiu n gin l kh nng chu tn
tht do pha cc i tc tr chm hoc mt kh
nng chi tr cc khon vay n hoc cc khon
phi thu. Thng thng, phng php qun tr,
c bit i vi cc ngn hng bao gm hng lot
cc th tc nh gi, r sot thng tin i tc vay
n, hoc c cam kt hp tc mua bn. Cc th tc
ny gip doanh nghip vch ra cc hn mc ri ro
nhm trnh vic tch t cng n qu ln vo mt
vi i tc. Ngoi ra, i vi c ri ro v th
trng ti chnh, cng nh cc ri ro v mt tn
dng u c th c hn ch bi cc cng c ti
chnh phi sinh (bao gm hp ng tng lai,
quyn la chn, hp ng hon i) (Bng 1).
Dy
Bng 1: Tm lc cc cng c ti chnh phi sinh
Xc nh cc cng c ti chnh phi sinh [2]
Hp ng k hn (Forward Contracts)
L nhng tha thun mua hoc bn mt loi ti sn
mt thi im xc nh trong tng lai vi mc gi
nht nh.y l nhng tha thun c nhn (qua th
trng phi tp trung) gia hai t chc ti chnh hoc
gia mt t chc ti chnh v khch hng l cng ty.
V vy, hp ng k hn khng theo tiu chun ca th
trng ring bit. Ngy giao hng trong hp ng c
th l bt k ngy no thun tin cho hai bn. Gi
trong hp ng k hn l gi thanh ton thi im k
kt hp ng, gi thanh ton c xc nh gi tr
hp ng ca hai bn bng khng. iu ny c ngha
l khng c chi ph khi mua, bn hp ng.
Hp ng tng lai (Future Contracts)
Hp ng Future l mt s cam kt (agreement) gia 2
bn - bn mua (long party) v bn bn (short party)
mua mt sn phm (underlying) m vic giao hng
(delivery) s xy ra mt thi im c nh trong
tng lai vi mt gi tha thun t trc.
Hp ng quyn chn (options)
Mt dng hp ng gia hai bn, theo mt bn
(ngi mua) c quyn mua (call option) hoc bn (put
option) mt ti sn vi mt mc gi nht nh trong
mt khong thi gian nht nh.
Hp ng hon i (swap contracts)
Mt dng hp ng gia hai bn cho php cc bn chi
tr ln nhau mt vi khon mc trong dng tin ca
nhau trong mt qung thi gian c th.
ho
Th ba, trong phn loi ti chnh bao gm
cc ri ro trong hot ng sn xut, y, chng
ta cp n nhng ri ro xy ra thun ty do
nhng nhm ln ca con ngi, ca h thng
V. Minh / Tp ch Khoa hc HQGHN, Kinh t v Kinh doanh, Tp 29, S 3 (2013) 53-60


55
phn mm, hoc nhng th tc qun l ni b
cha chun gy ra nhng mt mt hoc tn tht
bt ng. Trong tt c cc ngun ri ro ti chnh,
thc cht y l mt vn kh nan gii v mt
ra gii php v c nh tnh v nh lng, v
hu ht u da vo cc quy trnh qun tr ni b,
da vo s tinh t ca ngi qun l c kh nng
hnh dung cc tnh hung bt ng c kh nng xy
ra v cui cng l da vo quy trnh gim st cht
ch, u n.
Cui cng, ng th t trong bng phn loi
ri ro ti chnh l ri ro trong kh nng thanh
khon. Khc vi ri ro tn dng, ri ro thanh
khon cp ti nhng tn tht khi doanh
nghip tin hnh chuyn i ti sn thnh cc
cng c ti chnh da trn nh gi ca th
trng. Vic chuyn i ny c th l mt quyt
nh bn ti sn c nh, hoc s dng ti sn c
nh vo cc hp ng th chp cho cc khon
vay t ngn hng. Ri ro thanh khon trong cc
quyt nh ti chnh ny phn ln pht sinh t s
thiu nm bt v th trng, hoc t nhng bin
ng c tnh t gy trn th trng.
Hin nay, a phn cc phng php qun tr
ri ro ti chnh u da trn cc h thng m
hnh nh lng kh phc tp, c th c thc
hin thng qua vic thu ngoi dch v ca cc
cng ty t vn ti chnh ln (PWC hay
McKenzie) theo cc chun mc c th (Basel II)
- ch yu l cc cng tc lin quan n nh gi
cng c ti chnh, qun l cc qu phng nga
ri ro hoc thit lp cc h thng theo di gim
st ri ro. Trong qun tr ri ro hin i, h thng
l thuyt ang dn hnh thnh mt khi nim
mi l ri ro m hnh - mt khi nim mang tnh
tng hp cc ngun ri ro, theo , n cp ti
cc tn tht pht sinh do m hnh qun tr khng
c p dng trit , p dng sai m hnh, hoc
n gin nht l m hnh xut cho cc cng
tc qun tr l sai. T , ngi qun l khng c
c s khoa hc a ra quyt nh dn ti
nhng tn tht nht nh.
Vit Nam, hin nay, gii nghin cu lun
c gng va ch ra cc ri ro c trng i vi
th trng trong nc, va xc nh cp ri
ro. Tuy nhin, vic tm ra mt phng thc qun
tr ri ro nhm hn ch ti a nhng tn tht do
cc vn nu trn gy ra vn cha c tnh thc
tin cao, ng thi mt phn do t duy qun l
ca doanh nghip cn kh mi m vi vic s
dng cc cng c ton hc cng nh cha hnh
thnh c mt vn ha qun tr ri ro mt cch
y .
Nhn t u tin gy ra ri ro th trng ti
chnh Vit Nam l mc lm pht. Sau thi
k khng hong 2007-2009, lm pht vn duy tr
mc cao trong nm 2011 (18%). Nm 2012,
lm pht gim xung cn 6,8%
(1)
. Chnh sch
tin t ca Chnh ph c tc ng phn no,
tuy nhin iu ng ni l hng tn kho ti rt
nhiu doanh nghip ni a li tng mt cch bt
thng. Ch s tn kho bnh qun c nc duy tr
mc cao ti nhiu thi im trong nm. iu
ny cho thy sc mua trung bnh c nc st
gim ng k ch khng hn chnh sch tin t l
nguyn nhn chnh kim ch lm pht. Ngoi ra,
vic kim ch lm pht t mt mc cao xung
mt mc thp bt thng trong thi ngn cha
hn l mt hin tng tch cc v n gy ra
nhng t gy bt thng trong qun l dng
tin, th hin tnh ngn hn trong cc gii php
c s dng.
Thc t cho thy ch s CPI nm 2012 t
mc 18%, nhng trong 5 thng u nm 2013,
c thi im 3 thng lin tc duy tr mc m;
ch trong thng 6 va qua, cc thnh ph ln,
CPI ca mt vi ngnh hng mi tng nh tr li.
Ngoi ra GDP vn m bo mc tng trng
______
(1)
Thng co bo ch tnh hnh kinh t - x hi 6 thng
u nm 2013, Tng cc Thng k (2013).
V. Minh / Tp ch Khoa hc HQGHN, Kinh t v Kinh doanh, Tp 29, S 3 (2013) 53-60


56
trung bnh trong 10 nm tr li y l 7,3%, tuy
nhin t trng u t x hi so vi GDP li st
gim mnh, khong 25% trong khong thi gian
hn 2 nm (nm 2010 t 42%, nm 2011 t
34,6%, nm 2012 chm y 33%) [3]. Thiu
tin thc cht l nguyn nhn chnh ch cha
phi l cc chnh sch kim ch lm pht c
tc dng ton din.
Tip theo, vn t gi ca mt nn kinh t
ang ngy cng b la ha nh Vit Nam l ht
sc nan gii. Bo co ti chnh doanh nghip
cng nh cng tc nh gi li t gi hng nm
c yu cu s dng t gi lin ngn hng do
Ngn hng Nh nc cng b (cc ngn hng
thng mi cng phi nim yt theo mc gi
ny). y c coi l knh chnh thc cho vic
tham chiu t gi ngoi hi, nhng doanh nghip
v ngi dn rt kh tip cn, a phn phi s
dng t gi trn th trng t do, thng l cao
hn. Thm vo , t gi so vi ng USD vn
duy tr mc cao u trong sut nm 2012
(20,828 VND/USD) gy ra nhiu kh khn i
vi cc doanh nghip xut khu ti ch.
Bn cnh lm pht v t gi, vn li sut
cng l mt thnh t c bn trong nhng quyt
nh ti chnh - mt c s c lng mc
ri ro trong cc quyt nh huy ng vn hoc
u t. Trong sut 5 nm tr li y, bi ton
va duy tr sc p tng trng kinh t ng thi
phi kim ch lm pht, chnh sch kinh t v m
phi da vo nhng bin php khc nh quy
nh trn li sut hoc cho php s dng li sut
tha thun. Li sut c bn trong thi gian gn
y t nhiu ang b lu m di t cch l mt
cng c iu tit nn kinh t.
Bn cnh nhng bin ng ngy cng bt
thng ca th trng ti chnh, cc vn khc
nh n xu, mt kh nng thanh khon i vi
cc khon n u ang nhng mc tng
i tiu cc. Chnh sch kinh t hn ch tng
trng tn dng, mc d li sut c bn duy tr
mc va phi, khin cho vic tip cn ngun vn
gi r thc cht li khng n gin vi cc doanh
nghip. Do thiu mt s lin tc v mt chin
lc trong mt thi gian, nn d cui nm 2012
v u nm 2013, tn dng tng gn 9%, doanh
nghip nhn chung cng khng c chun b
hp th mt cch tt nht.
Trc thc t ri ro v th trng ti chnh
rt bt thng, cng nh cc ri ro v thanh
khon v tn dng, doanh nghip Vit Nam khi
c hi v vn qun tr ri ro, th a phn c
tm l n gin, li cho kh khn chung,
m khng c s gii thch mang tnh khoa hc
hoc chun ha v vic khng t c cc mc
tiu ra. R rng doanh nghip trong nc
ang thiu mt quy trnh chnh thc v chun
mc cho vic nh gi, bo co v kim sot
qun l ri ro. Vic thu ngoi cc cng ty t
vn ti chnh ln (s dng cc chun Basel)
(2)

gp mt kh khn l chi ph kh cao, ng thi
cng do cch suy ngh quan ngi rng thc t
qun l doanh nghip Vit Nam khng th p
dng nhng chun mc chung ca quc t. iu
ny c chia s bi khng t khch hng ln
ca cc cng ty kim ton v t vn thu c lp
nh PwC hay KPMG.
Nm 2009, B Ti chnh ra Thng t
210/2009/TT-BTC yu cu doanh nghip phi
cng b thuyt minh bo co v qun tr ri ro.
Chi tit bao gm c ch qun tr ri ro ca doanh
nghip, ri ro tn dng (th hin chi tit s d ti
khon tin mt v cc u ti khon phi thu v
bo co tui n ca cc khon phi thu), ri ro
thanh khon yu cu th hin cc s d phi tr,
cng nh cc khon vay ngn hn di dng
______
(2)
H thng chun mc Basel II nhn mnh bng c s
nh lng i vi lng vn d tr bt buc, cng c
hoch nh chnh sch ngn hng, bao gm c cc hot
ng gim st v cui cng l mc cng khai thng tin.
V. Minh / Tp ch Khoa hc HQGHN, Kinh t v Kinh doanh, Tp 29, S 3 (2013) 53-60


57
thc dng tin rng buc hp ng, ri ro th
trng ti chnh (li sut, t gi v gi tr th
trng) [4]. Tuy vy, sau 2 nm, rt nhiu doanh
nghip thc cht khng th t tnh ton v a ra
cc con s cho thuyt minh m phn nhiu da
vo dch v kim ton v t vn bn ngoi.
Nhiu doanh nghip cn cha hiu ht v
ngha ca thuyt minh bo co hoc t ra khng
quan ngi vi l do rng cc nh u t khng
quan tm n vn ny. y l mt kt lun
c tnh h thng ca cc tp on t vn ti
chnh c lp, s dng chun mc quc t trong
cng tc t vn.
Theo mt cuc iu tra kho st chi tit v
thc cng nh vic c tnh ton s dng cc
cng c kim sot ri ro ti chnh v cc cng c
phi sinh cho thy nhng du hiu khng thc s
kh quan
(3)
.
Bng 2: Quy m thc hin kho st
(4)

Ch tiu S lng
S bng hi pht ra
250
S bng hi nhn v
153
S bng cu hi chun
102
S doanh nghip ti chnh tr li
27
S doanh nghip xut nhp khu
46
S doanh nghip c CFO
27
Kt qu kho st cho thy li sut v t gi l
hai yu t c doanh nghip quan tm nhiu
nht v iu cng ph hp vi tnh hnh kinh
t hin nay. Trn thang im 5 (vi 1 l thp
nht v 5 l mc nh hng cao nht), hn
80% phiu tr li nh gi mc im trong phm
vi 2,5 n 3, trung bnh l 2,8. i vi cc doanh
______
(3)(4)(5)
Theo s liu iu tra kho st theo phng
php Wharton (1998-1999) ca PGS. TS. Nguyn Th
Ngc Trang v qun tr ri ro ti chnh doanh nghip.
nghip xut nhp khu, im nh gi trung bnh
cao hn kh r rt do thc v vic mua v nhp
khu nguyn vt liu.
Tuy nhin, s doanh nghip s dng cng c
qun tr ri ro ti chnh, c th l cc cng c
phi sinh nh hp ng k hn, quyn chn v
giao sau, ch khong 27/102, tng ng
khong 26% v thc cht theo tr li ca s
lng doanh nghip c hi, h tng s dng
ch 1-2 ln, cn li l khng s dng. Ngoi ra,
do ch yu s dng hp ng k hn nn mc
thnh cng, xt trn kha cnh ng gp vo
li nhun, ch l 3,21.
C th thy vic am hiu v mt cng c ph
bin trong qun tr ri ro ti chnh ca gii doanh
nghip l khng cao, ngay c i vi nhng
doanh nghip phn no c thc trong vic
qun tr.
Mt hm ca vic nghin cu thng k cn
cho thy vic s dng sn phm phi sinh ngoi
nhng hiu bit k thut v cng c cn vic
hiu qu thc tin em li ca vic s dng nhng
cng c qua mt khong thi gian nht nh.
Bng 3: Thng k mc s dng phi sinh
qua kho st
(5)

Ch tiu S lng Trung bnh
Hp ng k hn
Khng s dng 74 2,4
C s dng 28 2,8
Hp ng giao sau
Khng s dng 74 2,4
C s dng 28 2,7
Quyn chn
Khng s dng 74 2,4
C s dng 28 2,7
S khc bit gia doanh nghip s dng v
khng s dng cng c ti chnh phi sinh l kh
thp, iu ny hm rng cha hn vic am hiu
V. Minh / Tp ch Khoa hc HQGHN, Kinh t v Kinh doanh, Tp 29, S 3 (2013) 53-60


58
ca cc doanh nghip c s dng cng c l
hon ton ng n.
Do khng c mt thi ng mc cng
nh kin thc cn thit v cc vn qun tr ri
ro, doanh nghip gp phi nhng tn thng,
mt mt khng nh trong quy trnh qun l. S
th trc ri ro ti chnh cng bt ngun t l
do t mn, l nhiu doanh nghip ch quan
cho rng quy m ca mnh qu ln hoc qu nh
nn c kh nng bo v trong trng hp
ri ro xy ra. D c xy dng mt vi quy trnh
nh gi ri ro nht nh (theo di t gi, li sut
hng thng, thc hin so snh cn i pht sinh
s sch vi thc t theo chu k dy hn) trong
cng ty, cc quy trnh vn ch dng mc nhn
dng ri ro ch khng c cc phn tch nh
lng bng cc m hnh chun nhn nhn tc
ng ton cc n cc chin lc kinh doanh.
Mt s quy trnh thm ch cn lc bt cc yu
t d dng hn cho vic theo di dn n b
st. Trong trng hp chin lc kinh doanh b
li thi, hoc khng ng hng vi s bin
ng chung, hu qu cng khng c mt c s
no c th c lng c.
Mt yu t na c th gii thch thi th
ca doanh nghip trc thc trng cn yu km
trong qun tr ri ro ti chnh l vic tp trung
ngy cng nhiu cc mc tiu ngn hn, d t
c hn l mt chin lc ng di. Cc
chin lc ngn hn thng cho php tp trung
ngun vn u t va phi, cng nh t chu tn
tht t nhng ri ro ti chnh i vi dng tin.
Trong nm 2012, ngoi nhng doanh nghip ln
nh Ha Pht hay Trn Anh, a phn doanh
nghip u thiu cc tng hoc k hoch m
rng chin lc pht trin lu di, v chnh tm
l n trnh y khin cc doanh nghip khng
ch khng gim thiu ri ro m cn ct i rt
nhiu yu t tch cc trong c hi pht trin.
Cui cng, a phn cc nh gi ri ro v ti
chnh Vit Nam ch thun ty mang tnh nh
tnh nng v kinh nghim, da vo nhng th
sn c, ng thi tnh minh bch trong cc bo
co ti chnh vn cn l thch thc rt ln, iu
khin cc chuyn gia hay nh qun l kh c
th p dng cc m hnh, s dng cc cng c
tnh ton a ra mt bo co qun tr ri ro ti
chnh doanh nghip mt cch y .
Vi nhng l do nh trn, chng ta hiu
rng, trc khi gii thch hay o to cc phng
php nh lng phc tp trong qun tr ri ro
cho doanh nghip, b phn qun tr cn c
nng cao nhn thc v cc ri ro ti chnh v cc
tc ng ca n. Qun tr ri ro ti chnh cn
phi c hnh thnh nh mt thi quen, nh
mt dng thc vn ha trong cc quyt nh
qun tr. Hin ti rt nhiu c s o to c uy
tn, thm ch cc cng ty t vn ln khng thiu
cc chng trnh o to v t vn doanh
nghip, tuy nhin cc khung chng trnh a ra
cha gn lin vi thc tin qun l, cha ch ra
c li ch hay mt quy trnh chun cho doanh
nghip, m vn nng v cc kinh nghim thc
tin ca c nhn ngi t vn.
Thng thng, vic xc nh ri ro ti chnh
Vit Nam vn c t chc di dng phn
chia cho tng b phn m thiu tnh thng nht
trong ton doanh nghip v thiu quy trnh xem
xt thng xuyn. V th, d c ch ra c ri
ro, vic o lng tnh ton cc kh nng l gn
nh khng c. iu ny phi c khc phc
sao cho st vi m hnh v nhu cu kinh doanh
ca doanh nghip. M hnh qun l bng cc c
s khoa hc c ra nhng vn cn c
gim st vi s tham gia ca b phn qun l cp
cao. Thm ch, v mt nhn lc, nn c cc b
phn ring c chc danh v trch nhim ph
trch chnh v qun tr ri ro ti chnh doanh
nghip (CRO)
(6)
.
______
(6)
CRO l v tr chu trch nhim chnh trong qun tr
ri ro doanh nghip ln nhiu doanh nghip trn th gii
V. Minh / Tp ch Khoa hc HQGHN, Kinh t v Kinh doanh, Tp 29, S 3 (2013) 53-60


59
Trc khi bn n vic s dng m hnh tnh
ton no c lng ri ro, cc doanh nghip
Vit Nam cn phi khai thc trit s kt hp
gia qun tr ri ro v kim ton ni b m
bo tnh lin tc trong cc nh gi v bo co
ri ro. Khi c c mt tng hp s liu v th
trng, v cc ngun tn dng, cc phn tch tnh
hung c th, vic p dng cc cng thc nh
lng to ra c s khoa hc cho vic qun tr
mi c th thc s pht huy hiu qu.
Hin nay, x l d liu bng nh lng
nhm tnh ton v o lng ri ro ti chnh gm
c phn tch GAP, phn tch Duration, phn tch
trin vng, phng php VaR
(7)
, hoc s dng
lch chun, l thuyt cn bin, m hnh ly
ARCH lm gc
(8)
. Vi mt bng chung trnh
qun l ca cc doanh nghip Vit Nam hin
nay, nu khng thu ngoi, vic s dng lch
chun
(9)
s l mt phng php ph hp nhng
ch mang tnh tm thi. Vic s dng lch
chun yu cu phi c mt khi lng d liu rt
ln trong qu kh, v phi thu thp trong thi
gian di th tnh chnh xc mi c m bo.
Hn na, ri ro ti chnh n t nhiu ngun
khc nhau v c nhng s nng ng nht nh
trong cc tro lu bin i, vic ch thun ty
da vo cc s liu trong qu kh c lng
ri ro tng lai, rt nhiu yu t mi gy tc
ng s b b qua. Hn na, lch chun l
mt bin s thay i theo thi gian, iu ny
khin vic xc nh lch chun xc cho cc ti
sn ti chnh tr thnh mt thch thc ln i
vi cc nh qun l.

v thc t n tr nn ph bin nh cc quy nh ca b
lut Basel I.
(7)
Phng php gi tr chu ri ro gip tnh ton lng
vn tch tr ti thiu v cch phn b hp l cho danh mc
u t da trn mt mc tin cy nht nh.
(8)
Autoregressive Conditional Heterokedasticity l mt
phng php kinh t lng s dng theo di dng thi
gian ca cc yu t ti chnh (s dao ng ca cc nhn t
to nn ri ro th trng hay tn dng l mt v d).
(9)
lch chun k hiu l sigma s dng o lng
phn trm bin ng ca t sut sinh li ti sn so vi gi
tr trung bnh trong mt thi k.
Khi c th c lng mc chu ri ro,
doanh nghip c th da vo th trng ti chnh
xy dng nhng m hnh u t d phng ri
ro hoc tham gia cc hp ng bo him vn l
cc c trng truyn thng trong vic chia s
gnh nng chu ri ro vi mt bn th hai. Tuy
nhin, trong nhng nm gn y, cc doanh
nghip Vit Nam bt u thc nhiu hn v
vic s dng cc cng c ti chnh phi sinh
v ang tr thnh mt b phn ch o cho vic
qun tr ri ro ti chnh.
Mc d trn th gii, th trng phi sinh c
trn 90% l giao dch cng c u t ti chnh
nhng xut pht im ca n vn l nhm bo h
gi, nhm gim thiu ri ro trong ti chnh. Vit
Nam, cc doanh nghip v gii hc thut ni
chung cng thc kh r v tm quan trng ny,
tuy nhin do thiu tnh cng khai nn vic a ra
cc hp ng k hn hay tng lai l rt kh.
iu ny khin cho ngi sn xut khng c kh
nng d on c chnh xc nhu cu ca th
trng dn n b ng v huy ng ngun vn,
v th trng. Tuy nhin, doanh nghip Vit
Nam c th s dng cc cng c ti chnh phi
sinh c hiu qu, ngi qun l cn phi ch i
rt nhiu v s kin ton h thng vn bn php
lut p dng cho qun l gim st, v thu, l ph
i vi cc hot ng trn th trng phi sinh
cng nh cc thng t hng dn i km.
Bn cnh nhng phc hi nht nh, thc t
bin ng ca nn kinh t Vit Nam ang c
nhng du hiu bt thng, iu ny t ra
nhng ri ro trong qun l ti chnh doanh
nghip ht sc phc tp, khng ch thun ty
da vo cc d liu ca qu kh hoc cc tri
nghim qun l, doanh nghip c th a ra
c nhng quyt nh phng trnh ri ro. Tt
yu phi c mt c s khoa hc cho vic nh
lng v gim st mt cch r rng v mt con
s vi tn tht do ri ro ti chnh gy ra v c
bit, trc khi tip cn cc phng php qun
tr ny, doanh nghip cn phi c mt t duy
V. Minh / Tp ch Khoa hc HQGHN, Kinh t v Kinh doanh, Tp 29, S 3 (2013) 53-60


60
sn sng v hiu c tm quan trng ca cc
phng php .
Ti liu tham kho
[1] Savage v Von Neuman - Morgenstern, The first
formalization of uncertainty in economics, Dreze
(1974).
[2] Francois-Serge Lhabitant v Oliver Tinguely,
Financial Risk Management: An Introduction,
Thunderbird International Business Review, Vol.
43(3) 343-363 (2001).
[3] Claudio Albanese, Giuseppe Campolieti, Derivatives
Pricing and Risk Mannagment, Elsevier, Inc (2006).
[4] Lam Phi Yn (HSBC), Vit Nam Economic Outlook
2012.
[5] Template BCTC ca cng ty trch nhim hu hn
KPMG, chuyn v kim ton, thu v t vn ti
chnh.
[6] Thng co bo ch tnh hnh kinh t - x hi 6 thng
u nm, Tng cc thng k (2013)
[7] Thng t 210/2009/TT-BTC ngy 06/01/2009.
Financial Risk Management in Vietnamese Enterprises
V Minh
VNU Hanoi School of Business,
144 Xun Thy Str., Cu Giy Dist., Hanoi, Vietnam
Abstract: Financial Risk Management is a subject much talked about among Vietnamese scientists,
but for the Vietnamese enterprises which are yet to be well aware of it. Studying the level of financial
risks that includes market risks, credit risks, operation risks and liquidity risks remains much left to be
desired and unforeseeable. On the other hand, there is yet to be any tool that could help carry out the first
steps. Thus, it is necessary to put forth the decisions on governing risks and minimizing the hidden
losses. This paper attempts to systemize again in a fundamental way the concepts relating to financial
risks and the degree of potential risks in the Vietnam market, at the same time interpret the negligence or
imperfectness in the way of governing risks among enterprises. Besides, a few standards and criteria
have also been touched upon in order to help the managers to prepare better in their managerial work.
Keywords: Financial risk management, market risks, credit risks, derivative financial instrument.