Annacarenina (Q3) 738

ANNA CARENINA (phn 3) 1
http://ebooks.vdcmedia.com
Phn ba
1
Xergei Ivanovitr Coznusev quyt nh tm ngh cng vic tr c;
nhng ng l ra nc ngoi nh thng l, th n cui thng nm
ng li ti nh Levin. Theo ng, khng g tt bng sng nng thn.
ng n nh em trai hng th cuc sng . Conxtantin Levin
cng ly lm vui thch v h nm , chng khng cn hy vng ng
anh Nicolai n na. Nhng, mc du qu trng Xergei Ivanovitr,
Conxtantin Levin vn khng thoi mi khi c mt ng Pocrovxcoie.
Chng kh chu, thm ch cn kh tm, v ci cch ng ta hiu nng
thn. i vi Conxtantin Levin, nng thn chnh l sn khu ca
cuc i chng, ngha l ca nhng vui sng, au kh v cng vic;
i vi Xergei Ivanovitr th mt mt n l chn ngh ngi, mt khc
li l liu thuc gii c thn hiu chng s i try th thnh, mt
liu thuc gii c ng vui lng ung v bit n hiu nghim. i vi
Conxtantin Levin, nng thn p chnh v n to a bn hot ng
cho nhng vic lm r rng l hu ch; i vi Xergei Ivanovitr, nng
thn p chnh v ngi ta c th khng lm v khng cn phi
lm vic g. Hn na, thi Xergei i x vi nng dn cng lm
Conxtantin hi bc mnh. Xergei Ivanovitr cho l mnh yu mn v
hiu bit m bnh dn; ng lun lun tr chuyn vi b con mugich,
khng c v g ngng ngng hoc v vnh c, v sau mi cuc ni
chuyn, li rt ra nhng kt lun chung c li cho m bnh dn v
chng t ng hiu bit h. Conxtantin Levin khng a thi . i
vi chng, bnh dn ch l tr th ch yu trong lao ng chung v
mc du va knh trng va yu thng ngi mugich vi mi tnh
m chng c quyt hp th cng vi dng sa ca ngi v nui
nng dn, mc du i khi cm thy thn phc sc mnh, tnh n
ho, thng thn ca h, chng vn thng tc gin v tnh ba bi,
LEV. Tolxtoi 2
bn thu, ru ch, di tr ca h mi khi cng vic chung i hi
phi c nhng c tnh khc. Nu ai hi Conxtantin Levin rng
chng c yu bnh dn khng th qu chng khng bit tr li ra sao.
i vi h cng nh vi mi ngi khc, chng va c thin cm, li
va c c cm. Nhng vn l ngi trung thc, chng thng thy
nhiu thin cm hn l c cm vi mi ngi; cho nn chng i vi
nng dn cng nh vy. Nhng tnh cm chng i vi bnh dn li
c mt tnh cht ring bit. Khng nhng chng sng vi bnh dn,
khng nhng tt c quyn li ca h v ca chng gn b vi nhau,
m chng cn t cho mnh l mt b phn khng kht ca bnh dn,
cho nn chng khng th nhn thy khuyt im ln u im ca
nng dn cng nh khng th nhn thy u, khuyt ca chnh bn
thn mnh. Ngoi ra, tuy bao lu sng gia mugich vi quan h
rt mt thit, va l ch in va l trng ti v nht l c vn na
(ngi mugich, vn tin chng, c khi i hng bn chc dm ng n
xin chng ch bo), chng vn khng c nim g r rng v bnh dn
v nu ai hi chng c hiu bit m bnh dn khng, th chng
cng s tr li rt lng tng, khng khc g khi h hi chng c yu
bnh dn khng. i vi chng, ni mnh hiu bit bnh dn cng ta
nh ni l hiu bit mi ngi. Chng lun quan st v bit mi
hng ngi, trong c c nhng mugich m chng cho l tt v th
v; chng lun lun pht hin h nhng nt mi lm thay i nim
trc kia ca chng i vi h. i vi Xergei Ivanovitr th li hon
ton ngc li. ng a thch v tn dng cuc sng thn d th no,
tng phn vi li sng m ng khng a thch, th ng cng a thch
m bnh dn nh vy, tng phn vi lp ngi ng khng a thch,
v ng thy bnh dn l hng ngi tng phn vi mi ngi ni
chung. u c khun php ca ng hnh thnh nhng quan im
rnh mch v cuc sng nng thn; s d ng c nhng quan im ,
phn no nh quan st ngay bn thn cuc sng nng dn, nhng
chnh l nh quan st nhng vic ngc li. ng khng bao gi thay
i kin v bnh dn cng nh thi thin cm i vi h.
Trong nhng cuc tranh lun xy ra gia hai anh em, phn thng
bao gi cng v thuc Xergei Ivanovitr, chnh v ng c quan nim
rnh mch v bnh dn, v tnh cht, c im v s thch ca h, cn
Conxtantin Levin th li khng c nim g r rng c; cho nn trong
nhng cuc bn ci , chng thng mu thun vi chnh mnh.
Xergei Ivanovitr vn coi em l mt chng trai u t, c tri tim
t ng ch
(1)
, tr tu tuy sc so nhng b nhng n tng nht thi
chi phi qu nhiu v do y mu thun. Vi thi chiu c k
c, i khi ng ging gii ngha cc s vic cho chng nghe, nhng
khng thy hng th g trong tranh lun v ng thng dn chng
ui l qu d dng.
Conxtantin Levin vn coi anh mnh l ngi thng minh v kin
thc rng, phm cht cao thng vi tt c ngha cao qu nht ca
ch , v sn kh nng hot ng v li ch cng cng. Nhng tui
cng ln chng cng hiu ng anh hn, trong thm tm, chng cng
hay ngh kh nng hot ng v li ch cng cng , m chng hon
ton khng thy c mnh, c l khng phi l mt c tnh m tri
li cn l thiu st, khng phi l thiu nhng c vng v s thch
cao thng, thng thn v lnh mnh, m ni cho ng l thiu sinh
lc, thiu ci ngi ta gi l tri tim, thiu nim kht vng n bt
buc ta phi chn ly mt trong nhng con ng m thi. Cng
hiu ng anh hn chng cng thy rng, cng nh bao ngi khc
hot ng v li ch cng cng, Xergei Ivanovitr yu mn li ch chung
khng phi do tri tim thc y; l tr n thun vch cho h thy
quan tm n vic l tt v l ng c duy nht. iu phng
on li cng chc chn khi Levin thy, i vi nhng vn
thuc li ch cng cng v s bt dit ca linh hn, ng anh mnh
cng chng quan tm g hn l i vi mt vn c hoc s cu to ti
tnh ca mt kiu my mi.
Conxtantin Levin thy kh chu khi sng nng thn vi ng anh
cn v l do khc: trn tri p ca mnh, nht l trong v h, Levin
lun bn bu v lm khng ht vic d ngy c di my i na, cn
Xergei Ivanovitr c ngh trn. Tuy ngh ngi, ngha l khng vit tc

(1)
Bien plac (ting Php trong nguyn bn).
LEV. Tolxtoi 4
phm, nhng v qu quen hot ng tr no, ng thch din t nhng
ngh ny ra trong u di hnh thc trang nh v c c, do ng
mun c ngi nghe mnh ni. Ci ngi nghe thng xuyn tt
nhin l ng em. V tuy quan h ca h vi nhau thn mt xu xo,
Knxtantin vn ngi ng anh phi li thi mt mnh. Xergei
Ivanovitr thch nm ngoi bi c di nh mt tri, va phi nng va
u oi tr chuyn.
- Chc ch khng th tng tng c cuc i nhn ri ny i
vi anh thch th bit bao, - ng ni vi em trai. - u c ta rng
khng, chng suy ngh g c.
Nhng phi ngi nghe ng ta ni mi cng ngy, nht l khi
Conxtantin Levin bit rng, trong lc vng mt mnh, ngi lm
ang xe phn bn ra cnh ng cha cy v v nu chng khng
mt ti th c tri bit l h s nh ng ra sao ngoi , d thng
h cn khng vn cht ging cy v tho tung ra ri sau bo cy
mi ch l th pht minh v l, "th c dng cy c cn hn", v.v...
- Tri nng th ny, ch chy i chy li va thi, - Xergei
Ivanovitr bo chng.
- Khng, em ch n bung giy mt lt thi, - Levin ni v chy
tt ra ng.
2
u thng su, b v gi hin lnh kim qun gia Agafia
Mikhailovna, khi ct h nm va mui xong xung di hm, b trt
chn ng v tro c tay. Thy thuc ca hi ng t tr a phng,
mt sinh vin tr, ba hoa, va tt nghip i hc, c mi n. Anh
ta khm tay, ni l khng b sai khp, ly lm vui sng c tip
chuyn nhn vt tr danh Xergei Ivanovitr Coznusev, v, by t
cho ng bit quan im sng sut ca mnh v mi vic, anh ta k li
cho ng nghe cc th chuyn lng nhng trong qun, v than phin
v tnh hnh ti t ca c quan hnh chnh tnh. Xergei Ivanovitr
chm ch nghe, hi han anh ta, v, hng ln v c thm thnh gi mi
ny, ng lin ni thao thao bt tuyt, im thm nhng nhn xt xc
ng v su sc, c v bc s tr knh cn tn thng, v ng bng
tr nn phn khi, ci v phn khi m em trai ng bit rt r,
thng thy sau mi ln ng ni chuyn sinh ng v xut sc. Khi
bc s i ri, ng nh ra ngi cu b sng. Xergei Ivanovitr thch
cu c v hnh nh hnh din l mnh c th a thch mt th tiu
khin ngu ngc n th.
Conxtantin Levin ang cn ra ch rung cy v ng c, bn mi
ng i bng xe nga.
Lc vo cui h: thi k vic gt hi trong nm nh liu
u vo y, bt u phi lo ging m cho nm sau v sp n v ct
c; thi k la lo mch xanh non ln ng v thn cy mng
manh ang l lt trc gi, ch i mu m bc ln; thi k la yn
mch xanh sm gieo mun ang hn n vt ln trn nhng bi c
vng; thi k la kiu mch sm mc che kn t; thi k cy
nhng tha rung hu canh c vt ng b hoang, tr tr di li
ba v rn anh li v sc vt xo ln; thi k hng ng phn bn
c ch ra rung, trn ln mi phn vi hng cy c; thi k cnh
ng c c chm sc, ang ch li hi, tri tm thm rm r im
nhng bi cy chua me sm en ct xong.
l thi k rnh rang ngn ngi xen vo gia cng vic ng ng
trc ma gt hng nm vn tr li v hng nm i hi tt c sc
lc ca nng dn. Ma mng ha hn tt p: ban ngy quang ng
v m p, tip theo nhng m ngn y sng sa.
Hai anh em phi qua mt khu rng mi ti c ng c. Xergei
Ivanovitr sut dc ng ngy ngt ngm khu rng cnh l um tm:
khi ng tr cho em trai mt cy b gi x rp bng rm, sc s
cung l vng v sp n hoa, lc li tr nhng chi cy non t mt
mu xanh cm thch lng ly. Conxtantin Levin khng thch ni m
LEV. Tolxtoi 6
cng chng thch nghe nhc n v p thin nhin. i vi chng,
ch ngha ch lm mt v p ca cnh vt. Chng h vi anh
nhng bt gic li ngh ti vic khc. Ra khi rng, chng ch mt
mc chm chm ch ch ngm tha rung hu canh trn i, ch
ph kn c vng a, ni vn ra tng tng, y th ri rc g ng, kia
li cy ba ri. Mt dy xe ti u dc theo m rung hu canh.
Levin m v vui thch thy s xe n y . Khi thy ng c,
chng lin ngh ti c kh. Vic hi c bao gi cng lm rung ng
mt si dy tm tnh c bit nhy cm trong chng. Ti ria ng c,
Levin lin dng nga li.
Sng sm vn ph khp bi c dy v Xergei Ivanovitr, khi
t chn, nh ch em nh xe a ng ti mt bi cy kim tc, gn
c th cu c c mng. Tuy xt rut v phi nt ng c,
Conxtantin Levin vn nh xe tin vo. C cao qun ly v nga v
bnh xe, vng vi ht vo nan hoa v trc xe m t.
ng anh ngi xung di bi cy sau khi tho cn cu; Levin
dt nga ra ch khc, buc li v i vo ng c im gi, bt ngt mt
mu xanh xm. nhng ch ngp nc, c ng mt mc cao xp x
ngang tht lng, ht gn chn.
Conxtantin i tt qua cnh ng c, ra ng ci v gp mt ng
lo mt hp hp mang ci r chp t ong.
- Th no, bt c ri ch, bc Fmich? - Levin hi ng gi.
- Bt c ri! Ch! Ti ch cu sao gi c ci g ca mnh m
thi. y l ln th hai, n ong b bay i... Va may cc chng trai
n kp thi. Chng ang cy rung ca ng: th l chng lin tho
nga ra v ui ngay theo sau...
- Bc Fmich, bc thy th no? Gi nn hi c cha hay l hy
ch ?
- Bit tha vi ng th no y? Chng ti th ch n ngy l
Thnh Pie kia, nhng cn ng th bao gi ng cng hi sm hn. Nu
Cha thng th c s tt y. Gia sc cng c ci m n.
- Bc c cho l s p tri khng?
- Ci cn nh lng Cha. May ra th c th y.
Levin quay li ch ng anh.
C khng cn cu, nhng Xergei Ivanovitr khng cht chn nn
v xem chng cn rt vui l khc. Levin thy ng ang bc v cuc tr
chuyn vi bc s, vn cn hng ni. Ngc li, Levin mun v nh
ngay sai ngi i gi th hi ngy mai n v quyt nh v vn
hi c vn canh cnh trong lng.
- Ta v thi, - chng ni.
- Lm g m vi th? Hy li lt na no. Ch t ht ri!
Chng cu c con no nhng y, anh rt d chu. Mi th sn
bn, cu c u c ci tt l c tip xc vi thin nhin. Ln nc
long lanh mi p lm sao! - ng ni. Nhng b nc trong ng c
ny lm anh nh ti mt cu , - ng ni tip. - Ch c bit khng?
C ni vi nc: "Chng ti ong a, chng ti ong a".
- Em khng bit cu , - Levin tr li, ging u t.
3
- Ch , anh ang ngh v ch, - Xergei Ivanovitr ni. - C theo li
bc s ni vi anh th nhng cng vic xy ra qun ch tht khng ra
th no. Ci anh chng , n khng ngc t no u. Anh ni iu
vi ch ri v anh cn nhc li: ch khng i hp v ni chung ch
xa lnh hi ng t tr a phng l sai lm. Nu ngi ng n m
lng trn c vo mt x th mi ci s hng bt. Chng ta b tin ra
LEV. Tolxtoi 8
nhng tin ca chng ta bin thnh lng bng ht; ri chng c
trng hc, chng c nh phu thut, n h sinh, nh bo ch; chng
c g ht.
- Ti cng th ri, - Levin kh tr li min cng. - Ti khng
lm ni! Bit lm th no?
- Nhng ti sao ch khng lm ni? Th thc anh khng hiu y.
Anh khng ngh l ch th hay bt lc: th th c l ch v li bing
chng?
- Mi ci u khng phi. Ti th ri v nhn thy khng
th lm c g, - Levin ni.
Chng khng my n li ng anh ni. Nhn sang tha rung
cy bn kia sng, chng thy mt chm en nhng khng nhn ra
l vin qun l ang phi nga ti hay ch l con vt khng ngi ci.
- Ti sao ch khng th lm c g? Ch th mt ln m ln
y, theo ch, l tht bi, nn ch nh cam chu ? Ch khng bit
t i ?
- T i ? Anh ni g ti khng hiu, - Levin ni, cay c v nhng
li ng anh. - Nu trng i hc, ngi ta bo ti khng hiu g v
tch phn hc, trong khi mi ngi khc u hiu, chc ti s t i
y. Nhng trong trng hp ny, trc tin phi tin rng mnh c
kh nng no i vi loi cng vic ny v nht l phi tin rng mi
cng vic u rt quan trng.
- Th th sao? Chng ng l nh th ? - Xergei Ivanovitr ni,
n lt ng cay c v em trai cho vic ng quan tm l ph phim v
nht l v r rng hn ch l ng nghe mnh.
- Khng, ci i vi ti khng c g quan trng c, n khng lm
ti quan tm th anh bo sao? - Levin tr li, lc ny chng on
ra ci chm en l ngi qun l v hnh nh y ang cho nng dn
v nh. H quay ngc ba. "H lm xong ri kia ?", chng thm
ngh.
- D sao ch c nghe anh , - ng anh ni, b mt thng minh
tun t ca ng sa sm, - ci g cng c gii hn. Lm ngi c o,
chn thc v ght di tr l rt tt; anh hiu mi ci lm; nhng
ci iu ch ni, hoc l khng c ngha g, hoc c th hiu theo
xu. Th no, ch cho l khng quan trng khi m bnh dn, m ch
vn ni l ch yu mn...
"Mnh khng h ni th bao gi", Levin thm ngh.
-... Cht khng ai cu vt? Khi nhng b vng v lm cht tr
s sinh, khi m bnh dn ngp ln trong dt nt v l thuc vo bt
c tn nha li no? Ch c phng tin b khuyt tnh trng
nhng ch khng h can thip, v cho l khng quan trng!
V Xergei Ivanovitr dn chng n ch phi nhn mt trong hai
iu, hoc l s pht trin tr lc khng y nn chng khng
nhn thy tt c nhng ci c th lm c, hoc l chng khng
mun hy sinh cuc sng yn n, lng t i, hoc ci g y...
Conxtantin Levin cm thy ch cn c cch khut phc hoc th
nhn mnh lng khng i vi li ch cng cng. M iu khin
chng va kh chu va bun phin.
- C th ny ln th kia, - chng ni, ging dt khot. - Ti thy
ngi ta khng th...
- Th no? Nu em tin ra phn phi tt hn, ngi ta khng t
chc ni mt trm y t hay sao?
- Khng, ti khng tin l c th lm c... Trn bn nghn vcxt
t ai ca qun chng ta, vi nhng vng t trng m thp, nhng
bo tp, cng vic ng ng, ti thy khng th t chc c mt trm
y t. V li, ti cng khng tin vo y hc.
- Nhng, xin li ch, th l khng ng... Ti c th k ch nghe
hng ngn th d khc... Cn trng hc th sao?
- Trng hc , lm g kia ch?
LEV. Tolxtoi 10
- Ch ni ci g m l th! Li c th nghi ng c li ch ca gio
dc hay sao? Nu n c ch cho ch th cng c ch cho mi ngi ch!
Conxtantin Levin cm thy, v phng din tinh thn, chng b
dn vo ch b nn pht khng v bt gic but ming ni ra l do
chnh v s dng dng ca mnh i vi li ch cng cng.
- Tt c nhng ci c l u ng; nhng ti sao ti li phi lo
lng n chuyn xy dng trm y t m chng bao gi ti c nh v
g, xy dng trng m khng bao gi ti cho con ci n hc, v ngay
c nng dn cng khng mun cho con h n, v ti cng cha chc
c tht cn thit phi cho chng n trng hay khng? - chng ni.
Xergei Ivanovitr lc u hi bi ri v cch nhn nhn vn bt
ng nh vy; nhng sau , ng lp tc b tr mt k hoch tn cng
mi.
ng nn lng, git mt cn cu ln, ri li qung xung v mm
ci quay v pha em trai:
- Xin li... Trc ht, s cn thit ca trm y t c chng minh
ri y. Chng ta cho mi bc s hi ng t tr a phng n
cha cho Agafia Mikhailovna.
- Phi, nhng ti e bn tay v y vn tro nh c.
- ri xem sao ... Sau na, mt mugich, mt ngi th bit c
bit vit i vi ch cng qu gi, cng c li ch hn...
- Khng, anh c hi bt c ai m xem, - Conxtantin Levin tr li,
ging qu quyt: - mt ngi bit c bit vit, m li l th na, cng
trm ln t hi hn. Hn ta s khng mun i sa ng na; nu
cho i xy cu th hn ta s n cp vt liu.
- Tm li, - Xergei Ivanovitr cau my ni, ng vn khng a li ni
nng mu thun v nht l c lun lun nhy t vn ny sang
vn khc, vi nhng l l mi chng dnh dng g vi nhau, lm
ngi ta khng bit u m tr li, - tm li, vn khng phi l
. Th ch c tha nhn gio dc l vic hu ch i vi bnh dn
khng?
- C ch, - Levin v tnh but ming tr li v lp tc nhn thy l
khng ni ng nh mnh ngh. Chng thy mt khi mnh tha
nhn nh vy, ng anh s chng minh l chng ni qung xin
chng u vo u. Chng khng hiu ng ta s chng minh bng
cch no, nhng bit trc iu chc chn s c chng minh hp
l v chng ch i.
L l tht n gin hn nhiu so vi d on ca Conxtantin Levin.
- Nu ch tha nhn l vic hu ch th vi t cch l mt
ngi trung thc, ch khng th t chi khng quan tm sn sc v
sau hp tc vo mt cng cuc nh vy, - Xergei Ivanovitr ni.
- Nhng ti vn cha tin chc cng cuc l tt, - Conxtantin Levin
mt ni.
- Sao h? Nhng ch va mi ni l...
- Tm li, ti vn cha bit cng cuc c tt khng v c th lm
c khng...
- Ch cha c lm theo hng th ch cha c th bit c.
- C cho l nh th, - Levin ni, mc du tuyt nhin khng tha
nhn iu , - th c cho l nh th i; nhng ti vn cha r ti sao
ti phi lo lng n vic kia ch.
- Th l th no?
- Ny, nu cht bn n y ri, anh c th trnh by quan im
trit hc ca anh cho ti xem, - Levin ni.
- Anh khng hiu trit hc c dnh dng g n chuyn ny, Xergei
Ivanovitr ni bng mt ging ng khng tha nhn ch em c
quyn tranh lun v trit hc (t ra cng l cm tng ca Levin).
iu lm Levin bc bi.
LEV. Tolxtoi 12
- C ch! - chng si tit ni. - Ti cho rng ng c mi hnh ng
ca chng ta chung quy cng ch v hnh phc c nhn m thi. Ngy
nay, trong cc c quan hng tnh, vi t cch l ngi qu tc, ti
khng thy ci g c th gp phn ci thin i sng ca ti. ng s
th khng tt hn m cng khng lm sao c th tt hn c; v li
c i ng xu th nga cng vn a ti i yn lnh nh thng.
Ti khng cn n bc s m cng chng cn n trm y t. Ti li
cng hon ton khng cn n thm phn ha gii; ti khng bao gi
c vic g phi tip xc vi ng ta c v ti mong sau ny cng c nh
th. Trng hc th khng nhng khng gip ch g cho ti m cn c
hi na, nh ti ni vi anh ri. i vi ti, cc c quan hng tnh
ch l s bt buc phi ng mi tm kpch tin thu cho mi mu
t, phi ra tnh v ng chung vi rp, phi nghe h tun ra nhng
li ngu ngc v mt, cn li ch c nhn ca ti th khng lin can
g vo y c.
- Xin li ch, - Xergei Ivanovitr mm ci ngt li, - khng phi li
ch c nhn thc y ta hot ng gii phng nng n; tuy
nhin, ta cng tc vo vic y.
- Khng! - Levin ngt li ng v cng ni nng hn. - Gii phng
nng n, li l chuyn khc. Chng ta c quyn li c nhn .
Tt c nhng ngi chnh trc u mun r ci ch vn ln ngi
h. Nhng lm i biu ngh vin bn bc v s lng phu
thng v k hoch cng rnh ca mt thnh ph ti khng ; lm bi
thm v x n mt lo mugich n cp ci chn gi sy, ngi lin
su ting ng h nghe bn thy ci v bin l tun ra hng trng
nhng li ng ngn, nghe vin chnh n hi lo gi khn kh rng:
"Tha ng b co, ng c nhn l n cp mt chic chn gi sy
khng?", anh cho nh th l th v ?
V Conxtantin Levin, theo cu chuyn, lm iu b din li
cnh gia vin chnh n v lo mugich ng nghch, cho th l pht
trin lp lun ca mnh.
Xergei Ivanovitr nhn vai.
- ch mun i n kt lun g?
- Ti mun ni bao gi ti cng ht sc bo v n li ch c nhn
ca ti; khi h n khm xt nh ta, hi ti cn l sinh vin, v khi
cnh st c th ca chng ti, ti sn sng em ht sc mnh ra
bo v nhng quyn hc tp v t do. Ti tha nhn ch qun dch
v n dnh dng n vn mnh con ci anh em v c bn thn ti na;
ti sn sng bn bc v tt c nhng g c lin quan n ti; cn nh
bn bc v vic s dng bn vn rp nh th no hoc x n mt lo
mugich n n th ti khng thy ch li g c v ti cng khng
thy sc lm.
Conxtantin Levin ni, dng l lun tro ln nh nc v b. Xergei
Ivanovitr mm ci.
- Th nu ngy mai ch c vic kin tng, ch c ng to n
hnh s c xt x khng?
- Ti s khng kin tng g c. Ti khng c nh ct c ai v
khng my may cn thit mi ci . Tm li, - chng tip tc ni,
chuyn sang nhng kin thuc loi khc hn, - cc c quan hng
tnh ca ta lm ti ngh ti nhng cy bch dng non ta cm xung
t trong dp l H trn tng trng mt khu rng, trong khi bn
chu u khng cn c chng ta, rng vn c mc. Ti khng th no
thnh tm ti nc cho nhng cy bch dng non v cng khng
th tin chng c.
Xergei Ivanovitr ch nhn vai, t ngc nhin v ci kin a
nhng cy bch dng non xen vo cuc tranh ci, tuy ng hiu ngay
em trai mun m ch ci g.
- Xin li ch, nhng khng th l lun nh th c, - ng nhn
xt.
Nhng Conxtantin Levin mun thanh minh v ci khuyt im
m chnh chng cng t nhn thy: s lnh m i vi li ch cng
cng. Cho nn chng tip tc ni:
LEV. Tolxtoi 14
- Ti ngh khng c hot ng no c th xc lp c nu khng
da trn li ch ring. l mt chn l ph bin, trit hc, - chng
ni, v nhc li mt cch qu quyt ch "trit hc", nh t ra mnh
cng c quyn bn trit hc nh bt c ai.
Xergei Ivanovitr ln na li mm ci. "C n na, n cng c mt
th trit hc phc v cho khuynh hng ring", ng ngh thm.
- Thi ng bn n trit hc na, - ng ni. - Nhim v ch yu
ca trit hc qua mi th k chnh l tm ra mi lin h cn thit vn
tn ti gia li ch chung v li ch ring. Nhng ci khng dnh
dng g n y c. Tri li, anh cn ci chnh s so snh ca ch.
Nhng cy bch dng ch va ni khng phi l c cm xung
t, m c cy c trng, c cy c gieo; phi nng nh chm sc
nhng cy . Ch c dn tc no thy tm quan trng v gi tr ca
cc thit ch v coi trng n, mi c tng lai; l nhng dn tc duy
nht c th gi l c lch s.
Th l Xergei Ivanovitr chuyn vn sang lnh vc trit hc
lch s m Conxtantin khng sao hiu ni, v chng minh r tt c
sai lm trong quan im ca chng.
- Cn nh ni ch khng thch vic , th xin li ch, ch l thi
li bing ca ngi Nga chng ta, ci thi quen c kiu i lnh cha;
anh tin ch s ngh li v s sai lm nht thi ny.
Conxtantin nn lng. Chng cm thy mnh b nh bi tan tnh,
nhng ng thi cng cm thy ng anh khng hiu ng chng. V
chng cng khng hiu ti sao ng ta li khng hiu mnh: v chng
khng bit din t r rng iu mun ni hay v ng anh khng mun
hoc khng bit cch hiu chng Chng khng o su ngh , v
khng tr li ng anh, chng li mi m theo ui nhng suy tng
lin quan n vn khc.
Xergei Ivanovitr cun dy chic cu cui cng li tho nga ra v
c hai ln ng v.
4
Ni lo lng ring lm bn lng Levin sut cuc ni chuyn vi anh
l nh sau: nm ngoi, mt hm i trng nom vic ct c, chng
ni nng vi qun l v phi dng n mt phng php quen thuc
t lm ngui gin l: cm ly hi ca nng dn v t tay ct c.
Cng vic khin Levin thch th n ni v sau chng li lm
nhiu ln na; chng pht ht cnh ng c chy di trc nh v
ngay t ma xun nm nay, chng d nh cng nng dn ct c
sut my ngy lin. T khi ng anh v y, chng t hi c nn
thc hin k hoch hay khng. Chng y ny phi anh nh
mt mnh sut ngy v s Xergei Ivanovitr s ci mnh. Nhng lc
i ngang qua ng c, chng sc nh li nhng cm gic khi ct c v
hu nh dt khot quyt nh nm nay li s tham gia na. Sau cuc
tranh ci ng bc ny, nh tr li trong u c chng.
"Mnh cn phi hot ng th lc, ko ri m xu tnh hon ton
mt thi". Chng ngh thm v quyt nh c ct c d c ngng vi
anh v ngi khc cng c.
Chiu hm y, Conxtantin Levin n bung giy, sp t cng vic
v sai ngi vo lng gi ngi i ct c cnh ng p nht v ln
nht: cnh ng c Kalinvi.
- em ci hi ca ti n cho Tito bo mi sc ri ngy mai mang
ra cho ti: c l ti s cng i ct c vi mi ngi, - chng ni, c giu
v ngng ngng.
- Tha ng vng , - vin qun l mm ci ni.
Bui ti ung tr, Levin ni vi anh:
- Chc l sp p tri y. Ngy mai, ti bt u ct c.
- Anh rt thch cng vic ny, - Xergei Ivanovitr ni.
LEV. Tolxtoi 16
- Ti cng th, thch v cng. Thnh thong ti cng ct c vi
nng dn v ngy mai ti nh lm vic vi h sut ngy.
Xergei Ivanovitr ngng u v ngc nhin nhn em.
- Sao h? Sut c ngy ngoi vi nng dn, nh mt ngi
trong bn y ?
- Vng, th v lm, - Levin ni.
- l mn th dc rt tt, nhng e ch khng chu ng ni, -
Xergei Ivanovitr ni, khng cht giu ct.
- Ti th ri. Lc u cng vt v y, nhng ri sau quen dn.
Ti hy vng khng n ni tt li sau.
- Tt lm! Th nhng ch cho anh bit kin bn mugich nhn s
vic ny bng con mt nh th no? Chc h bun ci v cho ng
ch l con ngi k cc nh.
- Khng, ti khng tin th, cng vic ny va vui li va rt kh
nhc, thnh th ch cn u c no m ngh ngi na.
- Ch lm th no m n tra vi h c? Ch l li mang ra y
cho ch chai vang Sato Lafit v con g quay th bt tin qu!
- Tt nhin: khi h ngh th ti v nh.
Sng hm sau, Conxtantin Levin dy sm hn thng l, nhng
phi nn li ct t cng vic, v khi chng ra n ng c th mi
ngi pht xong lung u.
T trn dc, chng trng thy pha di chn i mt khong
ng ct c, y bng rm, vi nhng b c mu xm v nhng o
khoc ca nng dn ci ra cht thnh tng ng en nho nh ch h
bt u lung th nht.
Cng li gn, chng cng nhn r m nng dn ang ni ui
nhau thnh hng dc i ln, ngi mc o khoc, k mc s mi, vung
hi mi ngi mt kiu. Chng m c bn mi hai ngi.
H t t tin trn mt thung gp ghnh ca cnh ng c; do trc
y l mt h nc. Levin nhn ra mt vi nng dn ca mnh. c
lo EcMill mc s mi trng rt di, ang ci xung ung a li hi, c
g thanh nin Vaxca, ngy trc lm x ch cho Levin, ang vung rng
cnh tay pht c. c c Tito, mt nng dn nh b khng kheo,
tng dy Levin ct c. Anh ta tin ln, ngi khng ci, vung rng li
hi pht d nh bn.
Levin xung nga v sau khi buc nga gn ng hm, chng
n ch Tito ang i ly chic hi th hai sau bi rm v cha cho
chng.
- Tha ng, hi mi xong ri y ; sc nh dao co, ct c i
phng phng, - Tito ni, va ng m cho v mm ci a dng c
cho chng.
Levin cm ly hi v ct th. Ct xong mt lung, m mugich
m a m hi ngng tay, v mt my hn h, ht ngi n n
ngi kia ti ci cho ng ch. Mi ngi u nhn chng, nhng
khng ai ni g, mi n khi mt ng gi cao ln, mt nhn nheo v
nhn nhi, mc o da cu, quay li bo Levin:
- ng ch , ng nn cn thn, m lao th phi theo lao y, - ng
lo ni v Levin nghe thy ting ci c nn li trong m th ct c.
- Ti s c khng tt li sau, - chng ni, ng vo sau Tito v ch
lc bt u.
- Cn thn y nh, - ng lo nhc li.
Tito tin ln v Levin ni gt theo sau. C gn ng mc thp
v Levin, bng i mt do khng lm vic ny, thy lng tng v
nhng con mt m m nhn mnh. Lc u, chng ct km, mc
du mnh tay hi. Chng nghe thy li nhn xt sau lng.
LEV. Tolxtoi 18
- Li hi ng chui hng ri, ch tay cm cao qu, trng xem ng
ta phi ci xung th kia ka, - mt ngi ni.
- Phi n mnh gt li hi xung na, ngi khc ni.
- Khng n ni no, kh lm, ng ta s quen thi, - ng lo xen
vo. ng ta dn ln ri kia ka... ng a li hi pht rng qu, th
s chng mt. .. Ch trch c ngi ta l ch, ngi ta lm cho
ngi ta m! ng b st nhiu qu! Ngy xa bn ti m lm n nh
th ny th c gi l nh n.
C mm hn v Levin lng lng nghe theo li h, khng p li,
c lm cho tht tt v bc theo sau Tito. H i c trm bc, Tito
vn tin ln khng ngng v khng t cht g mt mi; nhng Levin bt
u lo khng ng ni na v qu mt.
Chng cm thy mnh kit sc v nh bo Tito dng li. Nhng
va vn lc , Tito ngng hi; anh ta ci xung, v mt nm c, lau
sch li hi v bt u mi. Levin n thng lng v th pho, lic
nhn xung quanh. Mt g mugich theo sau chng; r rng anh ta
cng mt, v cha bt kp Levin m anh ta dng li v mi li
hi. Tito mi sc li hi ca mnh v ca Levin, ri h li tip tc
lm.
n t th hai, li vn th. Tito sau mi nht hi li tin ln,
khng dng bc v cng khng mt mi. Levin bc theo sau, gng
khng b b cch nhng mi lc cng thy kh khn hn n ni
chng cm thy khng sao c c na; th va vn ng lc . Tito
li dng bc v mi li hi.
C th, h ct xong lung c th nht, c bit kh nhc i vi
Levin; nhng khi h i ti cui lung v Tito vc li hi ln vai,
quay tr li xo ln vt chn c cn hn trn vt ng c pht quang
v Levin cng lm nh vy, th mc du m hi long lanh trn khun
mt, ang t mi nh xung v lng t m a, chng vn cm
thy rt sung sng. iu khin chng vui nht l bit chc by gi
mnh s ng ni.
Tuy nhin, nim vui thch cng gim st do ngh vic mnh
lm cn km. "Mnh phi bt vung cnh tay m xoay ngi nhiu
hn", chng t nh, va so snh vt c do Tito hi thng tp nh k
ch vi vt c ca mnh t qung v lm chm nh rng ca.
Levin nhn thy Tito ct lung c th nht rt nhanh chc th
thch ng ch, m lung c li c bit di. V sau, cng vic d
hn nhng Levin vn phi dc ton lc khi tt li sau.
Chng khng ngh ngi, khng mong mun g, ch ct sao khi b
b cch v lm xong vic mt cch m mn nht. Chng ch nghe
thy ting li hi rt ln v nhn thy trc mt ci bng en thng
n ca Tito xa dn, mt cnh ng hnh bn nguyt, m c v hoa
t t un mnh ng xung cnh li hi v xa hn na l cui bi,
n s c ngh ngi.
ang gia lc lm vic, chng bng thy mt cm gic mt ri
khoan khoi trn i vai nng bng v m a m hi m khng
hiu l ci g v t u li. Chng ngc nhn ln tri trong khi
mi ngi mi li hi. Mt m my en nng n l l bay ti v
tri ma ro. Vi g mugich i ly o khoc mc; nhng ngi
khc cng Levin thch th so i vai di nhng tia nc mt.
Nhng lung c ni tip nhau. Lung di, lung ngn, c ch tt
ch xu. Levin hon ton mt ht thc v thi gian v khng bit
lc l sm hay mun. Trong cng vic lm, gi y len vo mt
s bin i khin chng tht s vui sng. Gia lc mi m lao
ng, c hn nhng giy pht di chng khng nh mnh ang lm
g; chng khoan khoi, v trong giy pht , lung c chng ct
cng u n v hon ho nh ca Tito. Nhng h nh ra mnh
ang lm g v bt u c lm tt hn th lp tc chng cm thy
cng vic ht sc nng n v kt qu li ti hn.
n cui lung, chng mun quay tr li ln na, nhng Tito
dng bc, n gn v th thm ni nh vi ng lo. C hai cng nhn
mt tri. "Khng bit h ni g vi nhau m li khng tip tc lm
LEV. Tolxtoi 20
na?" Levin t hi, khng ngh ra l m mugich lm lin bn
ting ng h v n lc n sng.
- ng ch , ta i n thi, - ng gi ni.
- n gi ri ? c.
Levin a hi cho Tito v bc n gn nga, cng vi m
mugich ang i ly bnh n vt qua khong ng c rng ln pht
quang ni b t ma. V mi lc , chng mi nhn ra mnh on
sai thi tit v trn ma lm t c.
- C n thi mt, - chng ni.
- Tha ng ch, khng vic g u . Ct c gp ma, phi kh gp
nng, - ng gi ni.
Levin tho nga v quay v nh n sng.
Xergei Ivanovitr va thc dy. Levin ung xong c ph v quay
ngay li ch ct c trc khi ng anh kp mc qun o v sang bung
n.
5
Sau ba sng, Levin b ch c, n ng gia ng gi hay bng
a mi chng n cnh, v mt g mugich tr tui, ly v t ma
thu nm ngoi v h nm nay mi i ct c ln u.
ng gi, ngi thng un, a i bn chn ch bt bc tng
bc di u n tin ln, v, bng mt ng tc chnh xc, chng
mc, ta h cng thoi mi nh ta va i va ve vy tay, ng nh
nhng pht lung c cao u. Tng nh li hi t n pht bng c
rm.
ng sau Levin l g Misca tr tui. u qun vng c ti tt li
gi mi tc, khun mt ti tn v nim n ca anh ta rm li v
c gng; nhng khi c ngi nhn, anh ta li mm ci. R rng cu
cu sn sng th cht cn hn phi th nhn l cng vic vt v.
Levin i gia hai ngi. Vo lc nng bc nht, chng li thy
cng vic c v bt kh nhc. M hi m a lm chng thy mt
du v mt tri hun chy lng, mt v hai cnh tay trn n
khuu lm chng cng tng thm ngh lc v sc mnh. Nhng giy
pht v thc khng my may ngh n cng vic ang lm, n vi
chng mi lc mt nhiu hn. Li hi c t ng a i. l
nhng khonh khc hnh phc. Chng li cng vui sng hn, khi
n gn con sng gip cnh ng c, ng gi v mt nm c t lau
li hi, nhng n xung dng nc mt lnh v mc nc vo ng b
a cho Levin.
- ng ch, mi ng nm th mn ru kvat ca ti! Ngon tuyt,
phi khng? - ng gi nhy mt ni vi chng.
V qu thc Levin cha bao gi ung th ru ngt no c th snh
vi th nc m m ny, lnh bnh nhng c v m mi g ng b st
ty. Ngay sau , h do bc thung dung v khoan khoi, tay xch hi,
va i va lau m hi rng rng chy, th cng lng ngc v a mt
nhn sut dy di th hi cng nhng vic ang din ra xung quanh,
trong rng v ngoi ng.
Levin cng ct c cng lun cm thy nhng pht qun lng trong
khng phi tay chng iu khin chic hi na, m hnh nh
chnh chic hi cun tt c con ngi c thc v tm thn trn y
sinh lc ca chng: cng vic c t ng tin hnh chnh xc v u
n nh c php tin, tuy chng khng g n n. l nhng
pht v cng hnh phc.
Ch lc no phi ngng ng tc tr thnh v thc y v phi
suy ngh, chng mi thy vt v hoc lc phi i vng mt m t
hay mt bi chua me cha ry. ng gi lm gn nhng vic rt
thoi mi. Mi khi gp mt m t, ng lin chuyn ng tc v khi
LEV. Tolxtoi 22
dng gt li hi, lc dng mi, cng mt lc xn tng nht nh hai
bn m t. Va lm ng gi va quan st tt c nhng g by ra
trc mt: khi ng bt mt tri cy nhm nhp hoc mi Levin n,
khi dng hi gt mt cnh cy ra, khi ngm mt cun ct m con
chim ci va kp bay ln thot khi li hi, khi bt mt con rn c
gp ngang ng, ly mi hi xin nh xin bng inh ba vung ln
cao a cho Levin xem v qung n ra xa.
Nhng i vi Levin v g trai tr i sau, tht kh m lm c
nhiu ng tc nh vy. Cun theo nhp hot ng nh ci my, gia
lc hng say lm vic, h khng sc ngt on nhp iu
ng thi quan st nhng g by ra trc mt.
Levin khng cm thy thi gi tri qua. Nu ai hi chng ct c
t bao lu ri, chng s tr li l mi c na gi, m thc ra th
gn ti ba tra. Khi cui cnh ng c quay li, ng gi lu
Levin ti nhng em b trai gi gn nh khut sau m c cao ang
t nhiu ng chy n m th hi, tay tru xung v nhng ti
ng bnh v nhng v ru kvat nt gi.
- n rui con n kia ri, - ng gi va ch l tr va ni, v
khum tay che ngang mt nhn v pha mt tri.
H ct thm hai lung c na, ri ng gi dng li.
- Thi, ng ch , ta phi n i thi, - ng ni, ging dt khot.
Ti b sng, m th hi lin i n ch o chong, bn tr
mang ba n ang ch cnh y. Mi ngi quy qun li, tp ra
cnh nhng c xe nga, tp ngi ngay di bi kim tc, y c
nh thnh ng.
Levin ngi xung cnh h; chng khng mun b i. Khng ai cm
thy g b trc mt chng na. m mugich sa son n tra.
Ngi th ra ry, bn trai tr tm di sng, k th dn ch ng
tra, m ti bnh, m nt v ru kvat ra. ng gi b vn bnh
trong chic bt, dng cn tha nghin nt, ly nc ng trong ng b
ri ln, ct thm vi khoanh bnh, trn tt c vi nc v quay mt
v phng ng bt u cu nguyn.
- Ny, ng ch, mi ng li y nm th mn xp m ca lo, - ng
gi ni v qu xung chic bt.
Mn xp ngon n ni Levin khng mun v nh n tra na.
Chng n chung vi ng gi v cng bn bc v cng vic gia nh
ng ta m chng t ra ht sc quan tm. Cn v phn mnh, chng
cng k cho ng nghe nhng d nh vi mi chi tit c th lm ng
ta ch . Chng thy gn gi ng gi hn vi anh mnh v bt gic
mm ci v mi thin cm ca mnh i vi ng. Ri ng gi ng
dy, cu nguyn v n nm di bi cy sau khi v c lt u;
Levin cng lm nh vy v mc du rui bu nhng nhng cng b
ry b li ti b bun bun trn mt, trn mnh m a m hi, chng
vn ng ngay v mi khi mt tri ng bn kia bi cy chiu ti ch
nm, chng mi thc gic. ng gi dy t lu: ng ang ngi mi
li hi ca m th bn tr.
Levin nhn quanh v khng nhn ra y l u na: tt c u
bin i. Mt khong ng c rng ln pht xong v rc ln mt
th nh sng c bit, mi m, vi nhng lung c thm hng
di nng xin khoai ca mt tri x t. C nhng ng c nm bn
b sng, c con sng va ny khng trng thy, gi y lp lnh sng
nh thp ch ln khc, c nhng ngi i ra ch lm hoc ang
ng dy, c n diu hu bay ln trn ng c tr tri, tt thy
u hon ton mi m. Sau khi tnh hn, Levin nhm tnh s lng
c ct c v cng vic cn c th lm thm trong ngy.
Bn mi hai ngi lm c mt khi lng cng vic to ln.
C cnh ng c rng, m di thi nng n phi ba mi ngi lm
qun qut sut hai ngy mi xu, c ct hi xong. Ch cn
nhng m nh st li trong gc. Nhng Levin mun lm n mc
ti a trong hm v chng bc mnh v mt tri ln qu sm.
Chng khng thy mt cht no: chng ch c mt mong mun: lm
mi lc mt nhanh hn v cng nhiu cng tt.
LEV. Tolxtoi 24
- Hay ta ct thm c i Masca na, bc thy th no? chng ni
vi ng gi.
- Ci cn tu Cha: mt tri khng cn cao na u. Chc ng
s i bn trai t ru na?
n ba chiu, khi mi ngi ngi xung v cnh nghin thuc
chm iu ht, ng gi lin bo cho bit nu h ct c thm i
Masca th s c ru vtka ung.
- Ti sao li khng ct kia ch? Tito, tin ln trc i! Ch trong
nhy mt l ta s ct xong ch ny thi! n ti ri s n. Dn bn ti
ra lm lun i thi! - nhng ging ni vang ln, v n xong bnh m,
m th hi lin bt tay vo vic.
- No, cc ch, c ln! Tito ni v ro bc i trc gn nh
chy.
- i, i thi! - ng gi ni, vi ui theo sau v d dng bt kp anh
ta. - Cn thn y! Lo s cho anh bit li hi ca lo!
Gi v tr, mnh ai ngi ny hi. Nhng d vi n u, h cng
khng lm hng c, v nhng lung c vn ng xung mt v u
nh thng. Trong vng dm pht h ct xong m c cn li. S
ngi cui cng ct nt lung ca mnh, trong khi nhng ngi ng
trc khoc o ln vai v vt qua ng ci i v pha i Masca.
Sau mt pht ngt ngi bn bc xem nn ct theo chiu dc hay
chiu ngang, Prkhor Ecmilin, mt th hi ni ting, mt nng dn
rt cao ln, tc di v ru en nhnh, i ln trc. Anh ta ct lung
c th nht ri quay gt tr li; lc mi ngi mi theo vt chn
anh ta i xung khe, ri li tro ln i, n tn ven rng. Mt tri
khut sau rng cy. Sng xung. nh nng ch cn chiu sng
nh i, di khe sng m dng ln v sn i bn kia, m
th hi tin ln trong bng ti lnh v m t. Cng vic ang dn
dp. C thm ngai ngi t trn cao, ng xung st sot m nh ru.
m th hi tin thnh hng dc c phn qu st nhau; ng b ku
long xong, li hi chm nhau hoc ku rt di hn mi v mi
ngi i vui v gi nhau, thc gic nhau.
Levin vn i gia g trai tr v ng gi. ng gi mc o lng
cu, vn lun lun vui v, bn ct v thoi mi. Trong rng, gia m
c xanh tt, chc chc li thy nhng chic nm mng mng b li
hi pht bng. Nhng mi ln thy nm, ng gi li ci xung ngt
v nht vo trong o s mi. "Li thm t qu mn cho b lo", ng gi
ni, gi l gii thch.
C non mm v m t d ct, nhng ln xung b khe dc ng
th tht vt v. Ci cng khng cn tr ng gi. ng vn u tay
a ngang li hi, tro ln dc tng bc ngn, vng chi trn i
chn i dp bng v cy bch dng. Mc du ngi run ry, qun tr
xung di s mi, nhng trn ng i, ng vn khng h b st mt
nhnh c, mt chic nm no v tip tc bng a vi Levin cng
m mugich. Levin i sau ng gi, lun lun tng nh sp ng ln
ra khi phi va vung hi va tin ln ngn i dc n ni tro khng
cng vt v, nhng chng vn tip tc i ln v lm nhng vic
phi lm. Chng cm thy c mt sc mnh bn ngoi nng mnh.
6
Ct xong m c cui cng i Masca, mi ngi mc o khoc
v vui v tr li nh. Levin ln nga v tr v sau khu lu luyn chia
tay vi m mugich. Trn nh i, chng quay nhn li pha sau: mi
ngi khut trong lp sng m ang t y khe dng ln; ch cn
nghe ting ni vui v v th kch, ting ci v ting hi chm nhau
long xong.
Xergei Ivanovitr n chiu xong t lu, ang ung nc chanh p
lnh trong bung mnh v c nhng nht bo v tp ch va nhn
LEV. Tolxtoi 26
c, th Levin, tc ri b m m hi bt vo trn, lng v ngc t
m, vui v chy a vo bung.
- Anh bit khng, chng ti ct xong c cnh ng c! A! Tht
tuyt, tht l k diu! Th cn anh, anh lm c g ri? chng ni.
Chng hon ton qun bng cu chuyn bc mnh hm qua.
- Tri! Trng ch hay khng ka! - Xergei Ivanovitr ni, thot tin
nhn em trai t u n chn, v khng bng lng. Cn ci ca kia
na, khp ngay li! - ng ht ln. - Nht nh ch li hng t rui
lt vo ri.
Xergei Ivanovitr rt s rui: ng ch m ca s vo ban m v
thng ng ca ra vo rt cn thn.
- Khng u! M nu c con no lt vo th em s bt ngay. Anh
khng th bit l em ang vui n th no u! Th cn anh hm nay
ra sao?
- Tt lm. Nhng ch khng ct c sut c ngy y ch? Chc ch
i meo ri. Kuzma sa son cho ch sn sng c ri y.
- Khng, em khng i. Em n ngoi y ri. Nhng em phi i
tm ra .
- i, i tm ra i, anh s ra gp ch ngay, - Xergei Ivanovitr ni v
lc u nhn em. - i, i tm i, m nhanh ln nh, - ng mm ci
ni thm, v, sau khi thu dn sch bo, ng sa son ra khi bung.
t nhin, ng thy vui v v khng mun ri em trai na. - Lc
ma, ch u?
- Ma u m ma! Ch lc c vi git thi. Anh ch nh, em tr
li ngay. Th no, anh va lng v ngy hm nay ch? Tt lm, - v
Levin i thay qun o.
Nm pht sau, hai anh em gp nhau trong phng n, Levin tng
khng i v ch nh ngi vo bn n khi pht lng Kuzma,
nhng khi bt u n, chng thy c bit ngon ming. Xergei
Ivanovitr mm ci nhn chng:
- phi, c th gi cho ch y, - ng ni. - Kuzma, anh lm n
xung nh ly cho ti. V nh ng ca li nh.
Th ca Oblonxki. Levin c to bc th Oblonxki vit t
Peterburg: "Mnh va nhn c th ca Doli hin ang
Ergusovoi: mi s u nt bt. Cu lm n qua v khuyn
bo gip v mnh, cu vn thng hiu mi iu. V mnh chc s rt
sung sng c gp cu. Ti nghip, c ta ch c c mt mnh thi.
B nhc mnh v mi ngi hin hy cn nc ngoi".
- ! c lm. Chc chn em s i, - Levin ni. - Anh phi cng i
vi em y. B ta l mt ph n rt tt. Phi khng?
- H cch xa y khng?
- Khong chng ba mi vecxt, c l n bn mi y. Nhng
ng tt lm. s l cuc du ngon rt th v.
- Rt vui lng. - Xergei Ivanovitr ni, ming vn mm ci.
Nhn thy em trai l ng vui ri.
- Ch hu i gh th! - ng ni, nhn vo b mt v ci c rm
nng ng ca Levin ci xung a thc n.
- Ngon tuyt! Anh khng th ng c l ch sinh hot ny c
hiu qu n th no chng mi th tm by u. Em mun lm giu
cho y hc mt danh t mi: Lao ng tr liu
(1)
.
- Nhng anh ngh hnh nh ch khng cn n ci .
- Khng, nhng ci c th cha mt s chng bnh thn kinh.

(1)
Arbeitskur (ting c trong nguyn vn).
LEV. Tolxtoi 28
- Ci cn th nghim xem sao. Ch bit khng, anh nh i
xem ch ct c, nhng tri oi bc qu anh khng th vt qu khu
rng. Anh ngh li mt lt y ri i tt rng vo lng v gp v
nui ca ch y, anh c d hi b ta v d lun mugich i vi ch.
Theo anh hiu th h khng tn thnh ch. B ta ni: " khng phi
l cng vic ca cc ng ch". Anh c cm tng l bnh dn c nim
rt dt khot v hot ng ca cc "ng ch". V h khng chp nhn
cho nhng ng ch vt qu ci gii hn h xc nh.
- C th nh th, nhng y l thch th ln nht em tng cm
thy trong i. M ci cng khng hi g c, phi khng? - Levin
ni. - Nu h khng thch th th mc h! V li, em ngh ci cng
khng quan trng. C phi kin anh cng nh vy khng?
- Tm li, anh thy ch va lng v ngy hm nay lm, Xergei
Ivanovitr ni.
- Thch v cng, bn em ct xong c cnh ng c. V em li kt
bn vi mt ng lo rt th v! Anh khng th tng tng ng ta c
duyn n th no!
- Phi. Cn anh, anh cng hi lng. Trc tin, anh gii c
hai th c, trong c mt th rt hay: tin cng bng nhng con tt,
ri anh s by cho ch xem. V sau na l... anh ngh ti cu chuyn
gia chng ta hm qua.
- Ci g? Cu chuyn no kia? - Levin ni, lim dim mt, khoi tr
n ngi ra ngh sau khi n ung xong v thc tnh khng sc
nh li l chuyn g.
- Anh thy ch cng c l phn no. kin chng ta khc nhau
ch ch ly li ch c nhn lm ng c, cn anh li ngh bt c ngi
no c trnh hc thc nht nh u phi quan tm n li ch
cng cng. C th ch cng c l khi ni nn ch n nhng hot
ng lin quan n li ch vt cht c nhn. Tm li, ch l ngi bn
cht qu bng bt
(1)
, nh ngi Php thng ni; ch thch hot ng
say m, kin quyt hoc khng lm g c.
Levin lng nghe v khng hiu t g v iu ng anh ni; chng
cng khng mun tm hiu na. Chng ch lo ng anh li hi mt cu
no lm l ra l mnh khng nghe g c.
- C phi th khng, anh bn? - Xergei Ivanovitr v vai chng hi.
- Vng, tt nhin nh th. Vi li, em c ci c u, - Levin tr li
vi n ci ca a tr nhn mnh c li. "Khng bit chng ta c th
tranh ci vi nhau v chuyn g kia ch? chng t nh. Tt nhin
mnh c l, anh y cng c l, th l n c. Nhng mnh phi v
bung giy ct t cng vic y". Chng ng dy v mm ci
vn vai.
Xergei Ivanovitr cng mm ci.
- Nu ch mun th ta cng i do mt vng, - ng ni; ng khng
mun ri ngi em trn tr hng phn v ti mt. Hoc ch cn th
ta sang bung giy.
- A! Ly Cha! - Levin ku to lm Xergei Ivanovitr m hong.
- Sao? Ch lm sao th h?
- Khng bit bn tay Agafia Mikhailovna ra sao ri, - Levin v
trn ni. - Em qun bng i mt.
- Kh hn nhiu ri.
- Th th tt, nhng em cng phi chy n thm b ta. Em s tr
li ngay trc khi anh i xong m.
V chng lao nh gi xung cu thang, gt giy g vang.

(1)
Prime sautir (ting Php trong nguyn bn).
LEV. Tolxtoi 30
7
Xtepan Arcaditr n Peterburg hon thnh ci nhim v tt
yu i vi cc vin chc v cn thit theo ui cng danh, mc
du nhng ai khng l vin chc th khng sao hiu ni: nhc nh
ngi thng th nh ti mnh. ng mang theo gn ht s tin chi tiu
ca gia nh v sng vui th trng ua nga hoc nhng bit th
vng ln cn. Cn Doli, b cng n con nh v nng thn c rt
bt chi tiu xung mc ti thiu. B n Ergusovoi, vng t ai
dnh cho b lm ca hi mn v c khu rng bn i do ma
xun. Tri p ny cch Pocrovxcoie nm mi vecxt.
To nh c Ergusovoi b ph t lu v n thi lo qun cng
mi xy li v m rng thm mt bn chi. Hai mi lm nm trc
y, hi Doli cn nh, to nh ny rng ri v tin li, mc du quay
mt cho ra li cng v hng v Nam. Nhng gi n ti tn v
nt. Do ma xun, khi Xtepan Arcaditr v bn rng, Doli bo
ng gh thm nh v cho sa cha nhng ch cn thit. Nh mi ng
chng lm li, Xtepan Arcaditr lo lng n tin nghi cho v, ch
thn xem xt mi ch, v cn dn nhng iu cn thit. Theo ng,
cn bc li vi gai tt c c, mc rm ca, dy c vn, xy ci
cu nh cnh ao v trng hoa; nhng ng qun mt s ln vic lt
vt cn thit m thiu nhng ci s rt ry r cho Daria
Alecxandrovna.
Tuy Xtepan Arcaditr ht sc c gng l ngi cha v ngi
chng chu o, ng vn lun qun mnh c v con. ng c nhng
s thch ca trai cha v v ch lm theo s thch thi. Khi tr v
Moxcva, ng hnh din bo cho v bit mi ci sn sng, ngi nh
s p nh trang sc v si ni khuyn v nn v . Vic v v
nng thn , thun li cho Xtepan Arcaditr v mi phng din: con
ci khe mnh, chi tiu bt tn km v ng c t do hn. Cn Daria
Alecxandrovna, b thy vic di chuyn ny l cn cho l tr, c bit
cho a con gi chm bnh phc sau trn st pht ban v sau cng l
thot khi nhng chuyn nhc nh tn mn, nhng mn n vt vnh
ca hng ci, hng c v hng giy, lm b kh tm. Ngoi ra, b cn
thch v qu v hy vng s ko c c em Kitti cng v ci dinh c
thn d , c ta hin ang theo s ch dn iu tr ti sui nc
khong v gia h ny s nc ngoi v. T sui nc, Kitti vit th
cho ch ni mnh khng c g vui hn l c ngh h cng Doli
Ergusovoi, ni cha cht bao k nim th u ca c hai ngi.
Nhng ngy u n Ergusovoi rt vt v i vi Doli. B
sng y hi nh v vn gi ci n tng thn qu l phng thuc
tr mi phin phc ca thnh th, v cuc sng y tuy khng ho
nhong bng (ci Doli d dng cam chu) nhng li tin li hn v
t . thn qu s c mi th gi r, v l tr s y mi b.
Nhng khi v n qu vi t cch l ch gia nh, b thy mi ci u
khc xa nhng iu b tng tng.
Va bc chn n ni th m sau tri ma ro, nc ma dt
xung hnh lang v bung tr, th l phi khing nhng ging con
sang phng khch. Khng mn c ngi nu n cho y t; trong
chn con b sa, theo li ch chn b, con th cha, con th va con
b u lng xong, con ny gi qu, con khc li teo v; th l thiu b
v sa cho tr. Trng cng khng c. Khng sao tm ra ly mt con g
mi; nh quay v nu canh tht g trng gi va dai va tm ngt.
Khng c ai lau sn: tt c ph n u bn ngoi rung khoai. Khng
th i chi bng xe v mt con nga bt kham c lng ln gia i
cng. Khng c ch tm: sc vt gim nt c b sng, hn na ch y
li l liu qu; mun do chi cng khng c nt v gia sc c chui
qua hng ro chy vo vn v trong by gia sc li c mt con b
mng gm ghic lc no cng rng ln v rt c th hc ngi. Khng
c t m xp qun o, c my ci th ca u hng cht ng, h ngi
i qua l li t ng bt ra. Khng c ni, khng c chu snh, khng
c thng nu qun o trong bung git, m cng chng c vn bn
hu gi l qun o na!
ng l c sng yn n v ngh ngi th trong thi gian u,
ng trc tai ha , Daria Alecxandrovna tht vng; sau nhiu
ln xoay x, b thy tht b tc v lc no cng phi nn cho nc
LEV. Tolxtoi 32
mt khi tro ra. Vin qun gia nguyn l g chy giy c, Xtepan
Arcaditr thch thi l php v m ngoi p ca hn nn a
t chn gc cng ln lm qun gia, hn khng h chia s ni khn
kh ca Daria Alecxandrovna m ch cung knh ni: "Khng lm cch
no c vi bn ngi nh th", v khng h tm cch gip b.
Tnh cnh dng nh khng c li thot. Nhng trong nh
Oblonxki cng nh trong mi gia nh khc, c mt nhn vt lu m
nhng rt quan trng v rt c ch: Matriona Filimonovna. B ta an
i b ch, c quyt mi ci ri s n ( l ch ca b ta m Matvei
hc mt c) v b ta c thng thng khng nn nng, bt tay vo
vic.
B nhanh chng lm quen vi v vin qun l; ngay hm u, b
ngi ung tr vi m ta cng lo chng di cy d hp v im
qua tnh hnh mi vic. Chng bao lu, mt cu lc b c thnh lp
di gc cy d hp gm v vin qun l, ng x trng v ng th
k; nh cu lc b ny, mi kh khn ca cuc sng dn dn dp bt;
trong vng mt tun l, mi s qu hon ton n. cha xong
mi nh, tm c ngi nu n, vn l m u ca x trng, g
mi cng mua c, bt u vt c sa b, hng ro ngoi vn
c ro li bng so, th mc dng xong bung git, t c mc v
khng cn bt cht m tung ra na, vn l qun o ph mt tm d
lnh c k mt u ln t o, mt u ln tay gh bnh v mi bn
l st nng to ra khp phng bn hu gi.
- B thy khng! Th m cha chi b nn! - Matriona
Filimonovna ch tm vn ni.
H cn dng c c phng tm bng lip rm. Lili bt u c
tm v iu Daria Alecxandrovna hy vng: c sng nu khng yn
n th t ra cng c tin nghi, phn no c thc hin. Yn n, vi
su a con, ci khng th c i vi Daria Alecxandrovna. a ny
ln ra m, a kia c th ly bnh truyn nhim, a thiu ci ny,
a li l triu chng h hng v.v... Ha hon lm b mi c thi k
yn n ngn ngi. Nhng nhng bn khon lo lng l hnh phc
duy nht m Daria Alecxandrovna c th t c. Nu khng c ci
, b s phi n c vi ngh l chng khng yu mnh na. Hn
na, mi lo lng v bnh tt, ri chnh ci chng bnh , v ni bun
phin v thy xut hin nhng nt xu l con, mi ci i vi
ngi m d kh tm n u chng na vn em li vi nim vui nh
b n b li. Nim vui mng manh n ni mt tm nh vng ln
trong ct; trong lc khn kh, b ch cn thy ton ct; nhng cng c
lc vui sng v lc b ch thy ton vng.
Gi y, trong cnh c n thn qu, b cng hay cm thy nim
vui sng . Nhiu khi nhn n con, b ht sc c t bo rng
mnh lm, mnh qu thin v, nhng vn khng th khng ngh tht
t thy c su a tr khu khnh nh th, mi a mt v. Lc b
tht sung sng v t ho.
8
n cui thng nm, khi mi vic tm tm u vo y ri, b
nhn c th chng tr li bc th b phn nn v chuyn nh ca
lung tung. ng xin li khng lo liu ht mi vic v ha c dp s
v ngay. Dp khng n v Doli sng thui thi mt mnh n ht
thng su.
Mt ngy ch nht trong k chay l Thnh Pie, Daria
Alecxandrovna dt tt c cc con i chu l ban thnh th. Trong
nhng bui m o thn mt vi em gi, vi m, vi bn b, Daria
Alecxandrovna thng vn lm h ngc nhin v thi c lp ca
b i vi tn gio. B vng tin vo thuyt lun hi v rt t quan
tm n gio l ca Gio hi. Nhng trong gia nh, b vn nghim
chnh tun theo mi li rn ca Gio hi (khng phi ch ct lm
gng, m thnh thc t y lng). B bn khon v l con gn
mt nm nay cha c i chu l ban thnh th, v vi s tn thnh
LEV. Tolxtoi 34
trit ca Matriona Filimonovna, b nh hon thnh bn phn
trong dp h ny.
Trc my ngy, b lo lng qun o cho l tr. Nhng o di
may xong, sa sang, git sch. ng vin c tho ra, ri nh
thm np, tha khuy, dy n. Chic o di ca Tania, do c gia s
ngi Anh lo, lm Daria Alecxandrovna rt bc mnh. Vai o cao
qu, np o li khu sai ch; trng Tania tht thm hi v vai o c
b li. Matriona Filimonovna ny ra kin l khu thm vi ming
l sen v may thm ci o mng t nh. Nhng ch hng c sa li,
nhng sut xy ra bt ha vi c gia s. Tuy nhin, sng hm sau tt
c n nh, v n chn gi (h mi cha o li sau bui l), l
tr vui mng hn h, qun o bnh bao, ng trc chic xe u gn
thm ch m.
Nh c Matriona Filimonovna can thip, h thay con nga bt
kham mu en bng con nga mu nu ca vin qun l. Daria
Alecxandrovna, bn sa son trang phc, by gi mi ra khi nh,
mnh mc o sa trng.
Daria Alecxandrovna ch trng chi u v mc qun o tht
tm tt, lng y xc ng. Ngy xa, b din l v mnh, cho
xinh p v d a; gi y mi tui mt gi, nhng khi mc qun o
p, b cng thm kh tm v thy r mnh xu i. Nhng t lu nay,
b li thch din. B trang im khng phi v bn thn, khng phi
lm p, m khi lm gim st n tng ca mi ngi v
mnh, vi t cch l m l tr khu khnh ny. Sau khi soi gng ln
cui, b ly lm mn v mnh. B vn cn p, mc d khng c
nh ngy xa na, nhng cng p t c mc ch t ra.
Khng c ai trong nh th, ngoi m mugich, bn gia nhn v v
h. Nhng Daria Alecxandrovna trng thy hoc tng nh trng
thy v khm phc khi b v l tr i qua. L tr xinh xn trong b
qun o ngy l, t ra rt chng chc. Thc tnh, c ch Aliosa cng
ng ch trch; n c lun ngoi li xem ci c vt o vt n din
nh th no, nhng d sao n cng rt ngoan. Tania i ng nh
mt c gi ln v trng nom cc em. Cn c b t Lili tht dng yu
vi ci v ng ngng ngy th trc bt c ci g p vo mt v tht
kh nhn c ci, lc n ni vi cha, sau khi chu l ban thnh th:
"Xin cha thm t na"
(1)
.
Khi v nh, l tr rt ngoan v cm thy mt s vic trng th va
c hon thnh.
Cho n ba sng, mi s u tt p, nhng khi ngi vo bn n,
Grisa li hut so v t nht l khng nghe li c gia s ngi Anh;
c lin pht n khng c n im tm. Nu Daria Alecxandrovna
cng c mt y, chc b s khng nghim tr trong mt ngy nh
th; nhng v phi gi uy tn cho c gia s, nn b vn duy tr hnh
pht . Vic lm cho nim vui chung hi b gim st.
Grisa khc v ni Nicolai cng hut so m khng b pht, n khc
khng phi v khng c n bnh ngt, ci n khng cn, m v c
gio bt cng vi n. Tht ng thng qu; Daria Alecxandrovna
nh n xin c gia s tha li cho Grisa v i v pha bung c ta.
Nhng lc i qua hnh lang, b chng kin mt cnh tng lm lng
b vui sng n chy nc mt v v t tha li cho ch b
phm ti.
Ch b ang ngi bn ca s mt gc hnh lang; Tania cm a
ng cnh. N mn c bn n cho bp b xin php c gia s mang
phn bnh ngt ca n vo phng tr v a cho em trai vn ang
khc v b pht bt cng, ch b va n bnh va nc n ni: "n i,
ch cng n i... c hai ch em... c hai ch em mnh cng n no".
Tania rt thng em v bit mnh lm mt vic cao thng,
cng rng rng nc mt; mc du th c b vn nhn li mi ca
ch em v chn phn bnh ca mnh.

(1)
Please, some more (ting Anh trong nguyn bn).
LEV. Tolxtoi 36
Thy m, chng hong s, nhng trng mt m, chng hiu mnh
lm ng v cng ci. Chng ly ngn tay lau ming nhm
nhom y bnh v bi c nc mt ln ng mt ln b bt c mt.
- Tri i! Cn g l o di trng na, Tania! Grisa! - b m ni, c
gi cho qun o chng khi giy bn, nhng b li rng rng nc
mt, mm ci sung sng v t ho.
Ngi ta ct qun o mi ca l tr, cho con gi mc o chong,
con trai mc o vt c v cho thng nga vo xe (h li thng con
nga nu vo xe lm vin qun l rt bc) i hi nm v tm.
Gian bung tr vang ln ting h ht vui thch mi ti lc i.
C nh hi c y mt gi nm; v Lili cng tm c mt ci.
Trc y, phi c c Hal ch cho thy nhng hm nay, mnh n tm
ra ci nm hng to v mi ngi vui sng reo ln; "Lili tm thy ci
nm hng!".
Sau , quay ra sng. H cho nga dng li di rng bch dng
ri i tm. G x ch Terenti, sau khi buc vo gc cy my con nga
ang phe phy ui xua rui hai bn sn, nm di ra bi c di
bng bch dng v chm tu thuc; ting h ht vui sng ca l tr
t bung tm vng n tai g.
Mc du b u coi sc l tr, ngn khng cho chng nghch by
v vt v lm mi khi ln ln c mt m bt tt, qun o giy dp
mi c khc nhau, ht tho n, ci khuy li tht vo, Daria
Alecxandrovna vn cm thy mt nim vui khng g snh kp khi
tm vi tt c l con nh th ny, mt cng vic b vn thch xa nay
v cho l cn thit. X bt tt cho tt c nhng cng chn nh b
mm mm , m nhng tm thn mnh d trn trung ngm xung
nc v nghe ting la ht vui sng hoc s hi, nhn nhng b mt
hng ho va khip s va thch th ca by tin ng trong khi
chng t nc ln nhau, tht l nim sung sng tt cng i vi b.
ang mc d qun o cho l tr, th c my ph n nng dn n
vn tm tt, i hi cy i kch v l cha bnh au khp, rt r
n gn bung tm. Matriona Filimonovna gi mt b li nh phi
h chic chn n v s mi va ri xung nc, th l Daria
Alecxandrovna lin bt chuyn vi h. Thot tin, h cn ly tay che
ming ci, khng hiu b ta nh hi g, nhng ri chng my chc
cng mnh dn ln v chim c cm tnh ca Daria
Alecxandrovna, do v thnh thc thn phc l tr m h ch tr cho
nhau thy.
- Hy nhn c b kia ka, sao m khu th nh! Trng nh trng g
bc y! - mt b ngm Tania, ni. - Nhng phi ci hi gy, - b ta lc
u ni thm.
- Phi, chu va m khi.
- Cn ch b ny, b cng tm c cho em ? - mt b khc ch a
b cn m nga, ni.
- Khng, chu mi c ba thng, - Daria Alecxandrovna hnh
din tr li.
- Th ?
- Th cn ch, ch c my chu ri?
- Ti sinh c bn a, nhng ch nui c hai; mt trai mt gi.
Ti va cai sa cho chu gi ngay trc tun chay.
- Chu c my tui ri?
- Gn hai nm.
- Sao ch cho b lu th?
- l thi quen y! Ba tun chay...
V cu chuyn chuyn sang nhng vn Daria Alecxandrovna quan
tm nhiu nht: B ta sinh n c d dng khng? L tr mc
nhng bnh g? Chng b ta u? ng ta c hay n thm khng?
LEV. Tolxtoi 38
Daria Alecxandrovna khng sao dt khi cu chuyn, b m ra
thch ni chuyn vi nhng ngi n b ny v nhn thy h cng
quan tm n nhng vn ging nhau. iu lm b cm ng nht
l thy c bn h u ngy ngt v l con ng c v xinh p ca
b. Cc b nng dn khin Daria Alecxandrovna hoan h, nhng li
lm c gia s ngi Anh pht v thy mnh tr thnh tr ci m
khng hiu nguyn nhn thc s v u. Mt thn n tr ngm
ngha c gia s mc qun o sau rt; khi c ta x chic vy th ba, c
thn n lin but ming ni:
- Sao m lm th, sao m mc lm th, mc mi khng ht!
Tt c lin ph ln ci m v b i.
9
Daria Alecxandrovna, u cht khn, ngi gia bn tr va tm
xong tc cn t, sp v ti nh th g x ch cht ni:
- C ai ang ti kia ka; chc l ng khch Pocrovxcoie.
Daria Alecxandrovna nhn v pha trc v vui sng nhn ra ci
bng dng quen thuc ca Levin, mc o chong v i m mu
xm, ang i li. Ln no gp chng, b cng sung sng, nhng
gia lc ny, b cng vui thch c ra mt vi tt c ho quang ca
mnh. Khng ai hiu ni v cao p ca b hn Levin.
Nhn thy b, Levin tng nh ang ng trc cnh hnh phc
gia nh tng lai chng hng m tng.
- Ch qu ng l g mi m, Daria Alecxandrovna .
- Chao! Ti rt sung sng li c gp anh! - b ni v cha tay
cho chng bt.
- Th m ch khng bo tin cho ti bit ch v y! ng anh ti
hin ang nh ti. Chnh Xtiva vit th bo ti bit ch ang y.
- Xtiva ? - Daria Alecxandrovna ngc nhin hi.
- Phi, anh y vit th bo ch v qu v cho rng ch s
bng lng ti gip trong iu kin c th, - Levin ni. Va dt
li, chng bng lng tng v nn bt, va tip tc lng l i cnh xe,
va bt nhng chi b a ln ming nhm nhp. Chng ngh
Daria Alecxandrovna t kh tm khi phi nh ngi khc gip
nhng vic ng l l phn s ca chng. Qu thc Doli khng a
ci thi Xtepan Arcaditr hay trch nhim gia nh ln u ngi
khc. V b on ngay Levin cng hiu iu . B thm cm n
thi t nh v trc gic ca chng.
- Ti hiu l cch anh y nhn rng ch ang mun gp ti v
ti rt ly lm sung sng. Nhng ti chc ch th no cng b ng
chn nng thn ny; nu cn, ti xin sn sng gip ch, - Levin ni.
- , khng, - Doli ni. - Thi gian u th cng c kh khn y,
nhng by gi, nh v gi nn mi vic u vo y ri, - b va ni
va ch Matriona Filimonovna, v hiu h ang nhc n mnh v vui
v, thn mt mm ci vi Levin. B lo bit chng, hiu y l m
tt cho c ch v c ao m ci s thnh.
- Anh ln y no, ngi cht li mt t thi, - b bo chng.
- Khng, ti thch i b. Ny, cc chu, c a no mun chy ua
vi nga khng no?
L tr khng quen Levin my; chng khng nh gp chng ln
no cha, nhng trc mt chng, chng t ra khng h c ci cm
gic k l va rt r va ght s thng thy tr con i vi nhng
ngi ln gi nhn gi ngha, khin cho chng thng b nghim
pht. Thi o c gi c th nh la ngi tinh khn v sc so
nht, nhng a tr km thng minh nht li nhn ra ngay v n
trnh, d n c c che y kho lo n u chng na. Levin c
LEV. Tolxtoi 40
tnh xu g khng bit, nhng chng khng h o c gi, cho nn
chng lin bc l vi chng cng mt mi thin cm chng nhn thy
trn nt mt m. Nghe chng r, hai a ln lp tc nhy tt xung
xe v chy ngay bn cnh chng, cng t nhin nh chy vi v nui,
vi c Hal hoc m. Lili cng i chy theo v Doli b n a cho
Levin. Chng cho n ngi ln vai v lao i.
- Daria Alecxandrovna, ch ng s, - chng mm ci vui v ni
vi ngi m. - Ti khng nh ng n u.
V nhn nhng ng tc ca chng, thn trng v kho lo, ngi
m lin yn tm v vui v mm ci ng tnh.
Gia cnh thn d, bn l tr v Daria Alecxandrovna y thin
cm i vi mnh, Levin tr li ci tm trng h hi v tr th thng
thy chng m Daria Alecxandrovna c bit thch. Chng chy
ua vi l tr, dy chng tp th dc, ni mt th ting Anh c c
lm c Hal ph ci v k cho Daria Alecxandrovna nghe v cng vic
ca mnh.
Sau ba tra, Daria Alecxandrovna ngi mt mnh vi chng
ngoi bao ln, ln la nhc n chuyn Kitti.
- Anh bit khng, Kitti sp v ngh h y vi ti y.
- Tht ?- chng mt ni, v li sang chuyn khc, lp tc
ni thm: - Vy ti s a sang cho ch hai con b sa nh? Nu ch
c khng khng i tr tin th mi thng cho ti nm rp, tr phi
ch bit ngng v cch x s nh vy.
- Khng, cm n. Chng ti thu xp xong c ri.
- Thi c, nhng ti phi i thm b ca ch v nu ch bng
lng, ti s ch dn v vn c n. Tt c l trng vo c.
V ct dn cu chuyn sang vn khc, Levin ging cho
Daria Alecxandrovna i cht v l thuyt chn nui b sa nhm
lm con b tr thnh ci my n gin chuyn bin c thnh sa v.v...
Trong khi ni, chng va tha thit mun bit tin Kitti li va s.
Chng s mt ci th thng bng tinh thn phi cht vt bit bao mi
t c.
- Vng, nhng phi trng nom tt c nhng vic , m bit ly ai
lm cho? - Daria Alecxandrovna tr li, khng ly g lm st sng.
Gi y nh Matriona Filimonovna gip , b thu dn c ngi
ngn np ri, nn khng mun thay i g na; v li, b cng
khng tin tng g ci vn khoa hc ca Levin v phng din chn
nui. Quan nim coi con b nh ci my sn xut sa, i vi b, cn
ng nghi ng lm. B ngh mi vic tht gin d hn nhiu; theo
li Matriona Filimonovna ging gii, ch cn cho con Bch, con m
n thm c v ch ng anh bp ly nc ra bt em i cho b
ca ch th git. Ni th mi r. Ch cn nhng li bn ho v cch
nui bng thc n c cht bt v c th kh tin lm. V nht l b li
ang mun ni chuyn v Kitti.
10
- Kitti vit th ni n khng mun g hn l c sng yn tnh v
ngh ngi, - Doli li ni sau mt lc im lng.
- C y c khe hn khng? - Levin xc ng hi.
- i n Cha, em n khi hn ri. Ti khng bao gi tin l em n
mc bnh phi.
- , th th ti rt mng! - Levin ni, trong khi y Doli nh thy
mt v au kh ti ti trn nt mt chng, v chng nn lng nhn b.
- Ny, Conxtantin Dimitrievitr, ti sao anh gin Kitti? - Daria
Alecxandrovna hi vi mt n ci hin hu im cht giu ct.
- Ti y ? Ti... c gin c y u, - Levin ni.
LEV. Tolxtoi 42
- C, c, anh c gin n. Ti sao khi n Moxcva, anh khng n
chi chng ti m cng khng n thm ba m chng ti?
- Daria Alecxandrovna, - chng ni v mt bng n tn chn
tc, - ti ly lm l th sao ch tt bng th m khng thng cm cho.
Ti sao ch khng thng ti mt cht khi bit rng...
- Bit ci g kia ch?
- ... Khi ch bit ti cu hn v b c tuyt, - Levin ni; v tt c
lng tru mn, trc y mt pht chng cn cm thy i vi Kitti,
gi nhng ch cho on gin trong tm hn.
- Sao anh li cho l ti bit chuyn ?
- V mi ngi u bit.
- Chnh anh lm im y y: ti khng bit chuyn , nhng
cng ng ng.
- Nu th by gi ch bit ri y.
- Ti ch bit c mt ci g xy ra giy v n gh gm v n van
ti ng bao gi nhc n na. Nu n khng th l vi ti, tc l
cng cha h ni chuyn vi ai. Th c chuyn g gia hai ngi
vy? Anh ni cho ti bit i.
- Ti ni vi ch ri y.
- Hi no?
- Ci ln cui ti n thm nh ta.
- Ti cn ni vi anh iu ny: ti thng n v cng, - Daria
Alecxandrovna ni. Anh th ch b tn thng n t i thi.
- C th nh vy, - Levin ni, nhng...
B ngt li chng:
- Nhng con b ti nghip th lm ti thng hi v cng. By gi
ti bit r tt c ri.
- Daria Alecxandrovna, ch tha li, - chng ni v ng dy. - Ti
phi v y. Cho ch.
- Khng, anh hy li , - b ni v ni tay o chng. - Anh hy
li, ngi xung y .
- Ti xin ch, ti xin ch, ng nhc n chuyn y na, - chng ni,
ngi xung ng thi cm thy mi hy vng tng chn cht nay
li tri dy v sng li trong lng.
- Nu trc y ti cha qu mn anh, - Daria Alecxandrovna ni v
rm rm nc mt, - nu trc y ti cha hiu anh nh by gi...
Tnh cm tng cht nay sng li mnh lit v trn ngp tm
hn Levin.
- Phi, by gi, ti hiu c ri, - Daria Alecxandrovna ni tip. -
Cc anh th khng th hiu c; n ng cc anh, cc anh i vi t
do, cc anh c quyn kn chn, cc anh nhn thy r cc anh yu
ai. Nhng con gi th phi ch i, phi gi gn t, mt c gi ch
nhn thy cc anh t xa th ci g cng tin ngay lm thc. i khi,
ngay bn thn c ta cng khng phn bit ni tnh cm mnh na.
- Phi, nu lng c ta khng rung ng...
- C ch, lng c ta c rung ng y, nhng anh th ngm m
xem: cc anh mt ti mt c gi, cc anh ti nh cha m c ta, cc
anh lm quen, cc anh quan st c ta, cc anh ch i tm thy c ta
nhng ci cc anh yu qu v khi cc anh chc chn yu ri, cc
anh lin cu hn...
- Khng, chuyn xy ra khng hon ton nh vy.
- iu khng quan trng; cc anh ch cu hn khi no tnh yu
chn mui hoc gia hai b kn chn, mt bn thng th.
LEV. Tolxtoi 44
Nhng ngi ta li khng hi kin c gi. Ngi ta mun c ta t
la chn ly, m c ta th khng lm ni. C ta ch c th tr li "c"
hoc "khng".
" l chuyn kn chn gia Vronxki v mnh y", Levin thm
ngh v ci tnh cm chn su va sng li trong y lng li cht
i ln th hai, tan nt tri tim chng.
- Daria Alecxandrovna , - chng ni, - ngi ta la chn ci o
hoc mn hng nhng khng th la chn tnh yu. Vic la chn
dt khot ri, v th cng tt... khng th lm li c.
- i! T i, bao gi cng vn t i! - Daria Alecxandrovna ni, l v
khinh b i vi tnh cm ti tin , so vi th tnh cm khc m ch
ring gii ph n mi hiu ni. - Khi anh n cu hn, chnh Kitti
ang trong tnh th khng bit tr li ra sao. N phn vn. N
lng l gia anh v Vronxki. Ngy no n cng gp hn ta, cn anh
th lu chng thy n. Nu n ln tui hn... Nh ti chng hn,
ti s khng n o mt giy no c. Ti xa nay vn c cm vi hn
ta.
Levin nh li cu tr li ca Kitti. Nng ni: "Khng, Khng
th c..."
- Daria Alecxandrovna, - chng lnh lng ni, - ti qu trng lng
tin cy ca ch i vi ti nhng ti ngh ch lm. D ng hay sai,
lng t i, m ch rt khinh b, cng buc ti khng c, phi, tuyt
i khng c ngh ti Ecaterina Alecxandrovna... ch hiu ch?
- Ti mun ni vi anh iu ny na: y l ti ang ni chuyn
vi anh v em gi ti, ti yu qu n nh a con rt rut ca ti. Ti
khng ni l n yu anh, ti ch mun ni vic n t chi vo lc
khng c ngha g c.
- Ti khng hiu ch c bit ch lm kh ti n th no khng? -
Levin ni v t nhin vng dy. - C khc g con ch cht m ngi
ta c n ni vi ch: n c th tr nn th ny, th n, n c th sng
mi v em ngun vui cho ch. Nhng n cht ri, cht ri, cht
ri...
- Anh tht k l! - Daria Alecxandrovna ni, mm ci bun ru
trc v xc ng ca Levin. - Phi, mi lc ti mt hiu hn, b ni
thm, t l. - Th bao gi Kitti v y , anh s khng li thm chng
ti na ?
- Phi. Tt nhin, ti khng ln trn Ecaterina Alecxandrovna, nhng
mi ln c th c, ti s ht sc trnh cho c y khi kh chu v c
mt ti.
- Anh bun ci tht, - Daria Alecxandrovna nhc li, du dng
nhn chng. - Thi c, c coi nh chng ta cha ni chuyn g vi
nhau. Tania, con n y lm g? - b ni bng ting Php vi c b
ang i vo.
- Ci xng ca con u h m?
- M ni vi con bng ting Php, con cng phi tr li bng ting
Php.
C b mun vng li m nhng qun khng bit gi "ci xng"
bng ting Php l g; b m nhc, ri vn dng ting Php, bo cho
n bit ch xng. Vic lm Levin kh chu.
Gi y, tt c: cn nh, l tr, i vi chng u khng c v
thch th nh trc na.
"Ti sao ch y li phi ni ting Php vi l tr? Chng thm
ngh. Tht gi di v gng go! Chnh bn thn l tr cng thy
th. Ngi ta dy chng bit ting Php, nhng li lm chng qun
mt tnh thnh thc", chng t bo, khng bit rng Daria
Alecxandrovna suy i tnh li vn n hng hai mi ln
v cui cng xt thy d c nh hng xu n tnh thnh thc th
cng c phi dy ting nc ngoi bng cch cho l tr.
- Anh i u m vi! Hy ngi nn li lt na no.
LEV. Tolxtoi 46
Levin li n ba tr, nhng chng ht hng th v cm thy
mt thoi mi.
Sau ba tr, chng ra phng ch sai thng nga vo xe. Khi tr
li, chng thy Daria Alecxandrovna nhn nhc, mt ti nht v nc
mt gin gia. Trong lc vng mt Levin, xy ra mt vic khin i
vi Alecxandrovna pht chc thy sp c nim hnh phc ngy
hm v nim kiu hnh l tr mang li cho b: Grisa v Tania
nh nhau v tranh ginh qu bng. Daria Anna nghe ting chng ku
ht, bn chy vo phng tr v thy chng tht gm ghic: Tania ang
tm tc Grisa, cn ch b mt mi hm hm gin d, thi ly thi
ch. Cnh tng ny lm tan v mt ci g trong lng Daria
Alecxandrovna. Bng ti nh trn vo i b; b hiu ra rng l tr
ny, nim t ho ca b, khng nhng ch l nhng a bnh thng
nht m cn c c, mt dy, tnh nt cc cn v tn bo.
Khng cn bng d no ngh v bn bc nhng chuyn khc, b
ch cn cch k l ni kh tm cho Levin nghe.
Levin thy b au kh nh vy, lin c an i: chng ni ci
khng c g ng lo ngi, tr con a no ch nh nhau; nhng va
ni Levin va ngh trong thm tm: "Khng, mnh s khng hoi cng
i ni ting Php vi con ci, con mnh s khc hn, ch cn ng
nung chiu, ng lm mo m tr con cho chng c v ng yu.
Phi, con mnh s khc hn".
Chng co t v ra v; b ta cng khng gi chng li na.
11
Khong trung tun thng by, vin x trng lng b ch Levin
cch Pocrovxcoie chng hai mi vecxt, n bo cho chng bit v
tnh hnh sn xut v v ct c. Ngun li tc ch yu ca khong
t ny l nhng ng c ngp lt trong ma xun. Nhng nm
trc, nng dn thu mi mu ng c l hai mi rp. Khi bt tay
vo trng nom tri p, Levin i kim tra nhng cnh ng c , v
thy ng gi t hn nn nng gi l hai mi lm rp mt mu.
m mugich t chi gi mi v ng nh Levin e ngi, h cn dm
pha nhng ngi mua khc. Cho nn Levin ch thn n thng
v cho ct c, mt phn thu cng nht, mt phn ct r. Nng dn
dng mi cch chng li s cch tn ny; tuy nhin, cng vic vn
lm xong v ngay nm u, thu hoch cnh ng c tng gp
i. Hai nm sau, Levin vn gp sc phn khng v c li ct v
trong nhng iu kin nh trc. Nm nay, m mugich nhn ct c
cnh ng c ly r mt phn ba v hm nay, x trng n bo c
ct xong: v s tri ma nn y mi th k k ton n chng kin
vic chia c: h dnh ring mi mt ng c cho phn ch. Nhng
cu tr li lng tng ca x trng khi chng hi n s lng c ct
c trn cnh ng ln, vic chia c vi v khi cha c php, tt c
thi lm Levin bit chc c iu m mui g y v chng quyt
nh s t mnh lm sng t vic ny.
Chng v n lng vo gi n tra, nga nh chng b v nui
ca anh chng v ra ni t t ong gp ng lo hi vi chi tit v v
ct c. Pacmnich, ngi p lo, mm ming bo lo, vui v cho
Levin, ch cho xem tt c c ngi ca mnh, k l di dng v chuyn
ong cng by n nm nay; nhng khi Levin hi n v ct c th lo
tr li thoi thc, v min cng. iu cng lm Levin xc nh mi
nghi hoc ca mnh l ng. Chng ra ng v xem xt cc ng c.
Mi ng khng th nm mi xe; mun lm m mugich b mt,
Levin sai nh ra ngay ti ch mt chic xe, cho cht c ln v ch v
kho. ng c ch cht ba mi hai xe. Mc cho x trng bin bch
l c nh ng tt phi xp xung, v vch tri ch t th mi s
u c tin hnh mt cch lng thin, Levin vn gi nguyn
kin: chng ni c c chia trc khi c lnh v do , chng
khng tha nhn mi ng c nm mi xe. Sau mt hi lu bn
ci, mi ngi quyt nh l m mugich s nhn mi mt ng c
v phn mnh v chia li phn mi cho ch. Vic thng lng v chia
c ko di n tn gi n chiu. Khi s c cn li c chia xong,
LEV. Tolxtoi 48
Levin giao nhng vic tn ti cho th k trng nom, n ngi trn mt
ng c b c nh du bng mt cnh kim tc v thch th ngm
cnh ng c ng nght ngi. Trc mt chng, khuu sng sau
cnh ng ly, mt dy ph n nhng qun o sc s i ln, ting ni
lanh lnh vang di c khng trung v m c kh c h co xi tri
ra sau lng thnh tng ln sng un khc mt mu xanh nht. Theo
sau m ph n, nhng nng dn cm chng nng nh c kh thnh
tng ng nh trn trn. Bn tri, trn cnh ng c ct xong, xe nga
lc cc chy; nhng ng c ln lt vi i tng b ln ri bin mt v
thay vo ch c l hng dy xe nng tru c kh thm nc y trn ra
st mng nga.
- Thi tit th ny, c s tt lm y, - mt ng gi n ngi cnh
Levin ni. - Tht l ch ch khng phi c kh na. Thu hoch d
nh thc cho vt n! - ng ni thm, v ch nhng ng c kh cht
y xe. - T lc n tra n gi ch v c gi mt na ri.
Chuyn cui cng y phi khng? - ng gi ku to, hi mt thanh
nin ng git i dy cng bng gai, ng trc mt chic xe i qua
mt h.
- Tha b, vng! - g trai ghm nga v tr li: anh ta mm ci
ngoi li nhn mt thn n nt mt hn h v nc da hng ho ngi
trong xe, cng ang tm tm ci; anh ta ra roi qut nga tip tc i.
- Con trai c y ? - Levin hi.
- Thng con t ti y, - ng gi ni, mm ci tru mn.
- Bnh trai nh!
- Ch n ni no.
- Ly v cha?
- Ri, ti ngy l Thnh Filip
(1)
th c hai nm.

(1)
Theo lch Nga c l ngy 14 thng 11.
- C con cha?
- , con cng c ri! Sut mt nm, n lm ra b khng bit g
c... ch l chng ti lm n thn m... - ng gi tr li. - C tuyt
qu! Kh nh nh ch y! - ng gi nhc li, mun li sang chuyn
khc.
Levin nhn hai v chng Vanya Pacmenov k hn. H ang
cht c ln xe cch y khng xa. Ivan Pacmenov ng trn xe, n
ly ri san u v gim xung nhng b c to tng do c v tr xinh
p a ln, u tin dng tay m, ri sau xin bng u chng nng.
Thiu ph lm vic thoi mi v vui v. Chng nng lc u khng
xin c vo ng c kh nn cht. Ch g ti n ra, xc chng nng
vo ri bng mt c ch mm mi v nhanh nhn, dng sc nng c
ngi n xung; sau , lp tc, ch ci khom xung, dn ln v n
b ngc rn chc mc s mi trng tht dy lng , dng hai tay kho
lo nm cht ly chng nng v ht b rm kh vo trong xe. Ivan r
rng mun trnh cho v khng hao ph pht lao ng tha no nn
dang rng hai tay n ly b rm v a cho v san u ra trong xe.
Co sch m c cui cng, thiu ph gt nhng nhnh c lt trong c
ra v buc li chic khn vung tt xung vng trn trng mut,
ri chui xung gm xe buc cht ng c kh. Ivan bo v cch
buc thng v ph ln ci khi c ta ni mt cu g . V mt h
biu l mt tnh yu mnh lit, tr trung, va mi chm.
12
Xe c kh buc cht. Ivan nhy xung t v cm cng con
nga lc lng, bo tt. C v vt co ln xe v vung vy tay nhanh
nhn bc theo, nhp bn vi m ph n. Ivan ra n ng ci,
lin ngi vo xe. Cc thn n, vc co ln vai, qun o sc s v i
sau on xe chuyn tr vui v. Mt ging th ct ln lnh xng mt
LEV. Tolxtoi 50
bi ht v c ti ip khc li c chng nm mi ging lanh lnh
bt vo, ting trm khn xen ln ting trong du.
m ph n va ht va li gn Levin; chng c cm tng mt
m my hoan lc nh v bo ang tin li. m my ui kp
chng, bao bc ly chng, v th l ng rm chng ang nm, cng
nhng ng rm khc, cng nhng xe nga, cng tt c cnh ng c
vi nhng tha rung xa xa, tt c u nh linh hot ln v lc l
theo nhp iu bi ht man di, vui ti xen ln ting i gi nhau,
ting h ht v hut so. Levin thy thm khng kh hoan h ;
chng mun tham gia, cng vi h bc l lng yu i y. Nhng
khng c, chng nh nm di m ngm nhn v lng nghe. Khi
m ca ht i khut v ting ht tt dn, Levin cm thy lng tru
nng mt cm gic c n, v cng ri ngh v hn hc vi c th gian
ny.
My ngi mugich va ny tranh ci gay gt nht vi chng v
vic chia c kh, hoc b chng lm nhc hoc nh la di chng, gi
y li vui v cho chng v r rng khng cn cht gin hn hoc
hi hn no: h cng khng cn nh nh la di chng na. Mi
ci u chm vo nim vui lao ng chung. Cha ban cho h
nh ngy v th lc. C hai ci u dng vo lao ng v c n
b ngay trong lao ng. Nhng h lm vic cho ai? Kt qu lao ng
s ra sao? ch l nhng nim ph phim v khng quan trng.
Levin vn thng khm phc cuc sng v ghen vi nhng
ngi tham d vo , nhng hm nay, vi n tng Ivan Pacmenov
v c v tr gy cho chng, ln u tin Levin ngh rng: nu mun
em cuc sng c nhn, gi to v trng rng ang khin mnh phin
no i ly cuc sng lao ng chung xit bao bc trong sch v quyn
r kia, ci hon ton tu chng thi.
ng gi ngi ban ny ni chuyn vi chng v nh t lu; mi
ngi i mi ng. Nhng ngi quanh y th v nh, nhng ngi
xa ti th thu dn ng li m v sa son nu n ti. Levin ln n
nm di trn ng c kh, ngm nhn, nghe ngng, suy ngh. m
nng dn li hu nh khng ng t no trong ci m h ngn ngi
ny. Trong ba n ti, ch nghe thy ting ni, ting ci vui v, ri
ting ht v sau li ting ci.
Ngy lao ng di dc khng li du vt g khc ngoi nim vui.
Trc rng ng mt lt, tt c chm vo yn lng. Ch cn nghe ting
ch nhi ku ran di m ly v n nga th ph ph trong ng c
gia sng m dng ln trc sng. Levin bng tnh, ng dy, v,
nhn tri cao, chng bit m tn.
"No, lm g y? Lm cch no y?", chng t nh, c din t
tt c nhng cm ngh trong ci m ngn ngi va qua. Tt c
nhng iu chng suy ngh v cm thy, chia lm ba dng. Dng th
nht l t b cuc sng d vng v vn hc vn v dng. S khc t
ny hin nhin a n nim vui sng tht s v khng kh khn g
i vi chng. Mt s ngh khc lin quan n cuc i chng nh
sng t nay. Chng cm thy su sc s gin d, trong sch, chnh
ng ca cuc sng v chng bit chc s tm thy s mn
nguyn, yn n v nhn phm m chng au xt cm thy mnh ang
thiu. Nhng loi t tng th ba li xoay quanh cch chuyn t cuc
sng c sang cuc sng mi nh th no. V v iu ny, chng khng
thy c sn mt bin php no r rng "Ly v. Tm vic lm, t
mnh vo th b buc phi lm vic. Ri Pocrovxcoie? Mua mt
khonh t? Tr thnh u vin hi ng x? Ly mt c nng dn?
Lm cch no y? Chng li t hi ln na m vn khng tm c
cu tr li. "V li, sut m khng chp mt, mnh khng th suy
ngh cho minh mn c, chng t nh. sau ny s hay. C iu
chc chn l: m nay quyt nh s phn mnh. Tt c mng
tng c v hnh phc v chng ch l chuyn ngu xun, vn
khng phi nh th. C th ny li gin d v hon ho hn nhiu...".
"p qu! Chng thm ngh, nhn ln m my trng nh ngay
trn u vn v gia bu tri thnh hnh v hn mu x c. Mi vt
sao m tuyt diu trong ci m tuyt diu ny! Ci v hn kia thnh
hnh t lc no m nhanh th nh? Mnh va nhn ln tri ch thy c
LEV. Tolxtoi 52
hai di my trng bay ngang. Phi, nim ca mnh v cuc sng c
bin i lc no khng bit, theo cch nh th y!".
Chng ri cnh ng c v i ra ng v lng. Gi hiu hiu thi, mi
vt nhum mt mu xm xn. l giy pht m m thng thy
trc bnh minh, lc nh dng chin thng m ti.
Levin co ro c ngi v lnh, va vi v bc nhanh va nhn
xung t. "Ci g vy? Ai n y nh?", chng ngh thm khi nghe
thy ting nhc nga v ngng u ln. Cch khong bn mi
bc, trn ng ci ln ln phn c, mt c xe du lch bn nga
ang chy ngc li pha chng. n nga np st cng xe trnh
mt g, nhng g x ch kho lo, ngi chch mt bn gh,
hng cng xe vo ngay g nn bnh xe vn chy trn t bng.
Levin khng thy g khc v cng khng t hi xem ai ang n,
ch l ng nhn vo xe.
Mt b gi ng g ng gt trong gc xe, nhng ngi st cnh ca
l mt thiu n, r rng va tnh gic, hai tay cm di bng chic m
i m. Nt mt bnh thn v t l, phn nh mt i sng ni tm
thanh tao, phc tp v xa l vi Levin, nng m m nhn pha mt
tri mc, trn nh u chng.
ng lc hnh nh bin mt th cp mt trong veo dng li
nhn chng. Nng nhn ra chng v mt nng ngi ln mt v ngc
nhin vui sng.
Chng khng th lm c. i mt l duy nht trn i ny,
i vi chng ch c mt ngi trn i ny c th thu tm tt c
nh sng v ngha cuc sng. l nng. l Kitti. Chng bit
nng t ga xe la ti v v Ergusovoi. V tt c nhng g khuy
ng Levin trong ci m trng va qua, tt c nhng quyt nh
chng sp sn, trong nhy mt bng tan thnh my khi. Chng
gh s nh li ci nh ly mt c nng dn. Kia, trong chic xe ang
vn vt bon xa v chy sang bn kia ng ci, kia cng l cu tr
li duy nht c th gii p iu b n vn giy v chng trong thi gian
gn y.
Nng khng l mt ra na. Ting l xo khng nghe r na, ch cn
vng vng ting nhc nga. Ting ch sa lm Levin bit xe chy
qua lng... ch cn li cnh ng hoang vng bn b, xm lng mi xa
xa v ring mnh chng, c n, xa l vi ht thy, mt mnh thui
thi i trn ng ci ln vng tanh.
Chng nhn bu tri, hy vng thy li chic v hn ngm ban
ny, n nh th hin mi din bin t tng v tnh cm trong m
qua. Vm tri chng cn ci g ging v hn c. Trn kia, trong
khong cao xanh v tn, mt bin ha thn b din ra. Khng cn
thy du vt v hn, ch c tm thm phng l nhng m my xm
xp mi lc mt nh hn, tri sut na bu tri. Bu tri cng xanh
hn, cng sng hn v cu tr li n em li cho ci nhn d hi ca
Levin vn du dng nhng vn b him nh trc.
"Khng, chng t nh, cuc sng lao ng bnh d ny d p n
th no chng na, mnh cng khng th quay v vi n c. Mnh
yu nng".
13
Tr nhng ngi thn cn, khng ai ng Alecxei Alecxandrovitr, b
ngoi c v lnh lng v mc thc n th, li mc mt nhc im
tri hn vi bn tnh: ng khng th dng dng nhn n b hoc
tr con khc lc. Thy nc mt l ng bi ri khng cn lm g c
na. Chnh vn phng v th k ca ng bit r nhc im ,
thng cn dn nhng b n cu cnh ng c khc, nu h khng
mun lm l vic. "ng y s cu v khng nghe cc b ni na
u", hai ngi thng bo h nh vy. Thc vy, s bi ri ca
Alecxei Alecxandrovitr khi thy nc mt thng biu hin bng
LEV. Tolxtoi 54
gin d. "Ti khng th gip g c. Xin mi b i ra!", ng thng
qut ln trong nhng trng hp tng t.
trng ua nga v, khi Anna th nhn dan du vi Vronxki,
v ngay sau ly tay che mt khc o ln, mc du cm ght v,
Alecxei Alecxandrovitr vn cm thy bi ri nh mi ln nhn thy
nc mt. Bit th v hiu rng biu hin tnh cm lc s m ra
lc lng, ng c nn khng t v g. Do , mt ng c ci v cng
nh xc cht lm Anna rt kinh ngc.
Khi v ti trc ca nh, ng nng xung xe v gng kim ch
mnh. ng co t vi v lch thip thng ngy v ni vi cu lng l
khng ha hn g. ng ni ngy mai s bo cho bit quyt nh ca
mnh.
Nhng li v ni xc nhn mi nghi ng t hi ca ng l ng v
khin ng v cng au n. Ni au kh y cng tng thm do ci cm
gic thng hi k l v mt th xc khi nhn thy v khc. Nhng khi
cn mt mnh trong xe, Alecxei Alecxandrovitr ngc nhin v vui sng
thy mnh hon ton dt b c c lng thng hi ln nhng
nghi ng v au kh v ghen tung vn giy v ng thi gian gn y.
ng c ci cm gic ca mt ngi va nh c ci rng su t
lu. Sau pht au but gh gm, tng nh b nh hm ra mt ci
g s, to hn c u mnh, ngi bnh, - tuy cha dm tin hn vo
nim hnh phc , - t nhin cm thy ci vt by lu vn u c
i mnh, thu ht tt c s ch ca mnh, nay khng cn na, v
anh ta li c th sng, suy ngh v quan tm n chuyn khc ngoi
ci rng au. chnh l cm gic ca Alecxei Alecxandrovitr. Ni
au n tht k l v gh gm, nhng gi tiu tan; ng thy li c
th tip tc sng v suy ngh nhng ci khc ngoi v mnh.
" l mt ph n h hng, v lim s, v lng tm, v o! Xa
nay ta vn bit, vn thy r iu , nhng v thng hi c ta m
phi c t di mnh", ng t nh. V ng thnh thc tng xa nay
vn thy r iu : ng nh li mi chi tit trong qung i qua,
nhng chi tit xa kia ng thy c v v ti; gi y nhng chi tit
li bc l r rng l v ng xa nay vn h hng sn. "Ta mc sai
lm em gn b i mnh vi c ta, nhng sai lm ny khng c g
ng ch trch, cho nn ta khng th au kh c. Khng phi ta
phm ti m chnh c y, ng t nh. Ta khng vic g phi bn tm
v c y. i vi ta, c y khng cn na".
Tt c nhng g dnh dng n v, n con trai (i vi n, tnh
cm ng ng thi cng thay i) u khng lm ng quan tm na.
Vic duy nht lm ng lo lng l tm cch tt nht, thch hp, tin
li nht v do , ng n nht, ra vt bn nh do ngi v sa
ng vy ln v tip tc cuc sng hu ch, hot ng v lng
thin.
"Ta khng th au kh v vic lm nh nhuc ca mt ngi n
b ng khinh; ta ch cn tm li thot tt nht cho hon cnh oi
om ny m c y dn ta vo. V ta s tm thy li thot , ng t
nh, mt mi lc mt sa sm. Ta khng phi ngi u tin v cng
khng phi k cui cng". V ngoi nhng th d lch s, nh cu
chuyn "Nng Helen xinh p, v g Menelax xu s
(1)
, va c gi
li trong tr nh mi ngi
(2)
, Alecxei Alecxandrovitr nh ti hng lot
ng chng trong x hi thng lu c v bi bc: "Darialov,
Pontavxki, hong thn Caribanov, b tc Paxcudin, Dram... Phi, c
Dram na... mt ngi c nng lc v chnh trc nh th, Xemionov,
Tsaghin, Xigonin... C cho l h mc vo mt ci l bch
(3)
phi l,
nhng v phn ta, bao gi ta cng coi l ni bt hnh ng
thng", Alecxei Alecxandrovitr t nh; thc ra u phi th, cha
bao gi ng thng xt cho nhng ni bt hnh tng t, v trc
y, cng thy nhiu gng xu v ph bc chng, ng cng t nh
gi mnh cao hn. " l iu bt hnh m ai cng c th gp. By
gi n lt ta. Vn hin nay l tm cch tt nht i ph vi tnh

(1)
"La Belle Hlne", kch ca Jacques Offenbach (1819 - 1880), ni v mt ngi n b ngoi tnh. V
ny hi ang thnh hnh Mc-t-khoa v Peterburg.
(2)
ni: va c din li.
(3)
Ridicule (ting Php trong nguyn bn).
LEV. Tolxtoi 56
cnh ny". V ng im li thi nhng ngi lm vo hon
cnh tng t nh mnh...
"Darialov u sng..."
Hi cn tr, nhng cuc u sng rt li cun Alecxei
Alecxandrovitr, chnh v, v mt th cht, ng vn nht v bit r
iu . Alecxei Alecxandrovitr khng th hnh dung mt khu sng
lc cha vo mnh m khng khip s, v sut i ng cha h dng
bt c th v kh no. Ni s thng khin ng ngh ti chuyn
u sng v tnh trc nhng trng hp ngu nhin c th buc ng
phi liu mng mt keo. T khi thnh t v cng c c a v chc
chn, ng qun bng cm gic : nhng thi quen li ngc u dy
v ni s v tnh nht nht ca chnh mnh hm nay bng ln mnh
lit n ni Alecxei Alecxandrovitr phi hnh dung mt cuc u sng
di mi kha cnh v mn trn gi nh trong u, mc du
bit trc l bt c trong trng hp no, ng cng khng dm
sc.
"R rng x hi ta cn qu d man (ch khng nh bn Anh) nn
cn nhiu ngi (trong c c nhng ngi rt c ng coi trng
kin) tn thnh vic u sng; nhng hu qu ra sao? C gi d ta
thch hn u sng; Alecxei Alecxandrovitr ngh thm, v mng
tng thy r rng ci m thao thc sau lc thch u v khu
sng lc cha vo mnh, ng run bn ngi v bit chc s khng bao
gi lm nh vy. C gi d ta thch hn u sng. Gi d c ngi
dy ta ngm, ta bp c v git cht hn, ng nhm mt thm ngh.
ng lc u xua ui ngh ngu ngc . Mun bit phi x s vi
ngi v ti li v a con ta nh th no, m li i git ngi th
hi cn c ngha l g? Sau , ta vn phi quyt nh cch i x vi
v. V - iu ny d xy ra hn v c th ni l chc chn na - nu
chnh ta b git hoc b thng ? Th li cng phi l! Hn na, v
pha ta, thch u nh vy l mt hnh ng khng trung thc. Ta
h li khng bit bn b s khng i no cho php ta u sng hay
sao? H khng cho php mt chnh khch hu ch cho nc Nga th
mng nh vy. Th th sao? Bit trc vic nht nh khng
thnh, ta c thch u th cng ch l mun t t im bng nh ho
quang gi di thi! Nh th l khng trung thc, gi o c, l la
di mnh v la di ngi khc. Nht thit khng th u sng v
cng khng ai mong ta lm vic . Mc ch ca ta l bo ton
thanh danh cn thit cho ta tip tc s nghip khng tr ngi". Cng
vic quc gia m lc no ng cng coi trng, gi y trc mt
Alecxei Alecxandrovitr li cng c ngha ln lao hn.
Sau khi cp v loi tr chuyn u sng, Alecxei Alecxandrovitr ngh
n chuyn ly hn, mt gii php khc c mt s ng chng va
im ti, la chn. Nh li tt c nhng v ly hn ni ting (vn rt
nhiu trong x hi thng lu), Alecxei Alecxandrovitr khng thy
trng hp no c mc ch ging nh mc ch ng ra. Trong mi
trng hp , ngi chng hoc nhng hoc bn v i, v nh
ngi v ti li mt quyn kt hn c th n vi mt ngi coi nh
l chng trong mt cuc hn nhn coi nh chnh thc. Cn vic ly hn
hp php a n kt qu thng tay gt phng ngi v ph bc,
Alecxei Alecxandrovitr thy khng th dng cch . Hon cnh sng
phc tp ca ng khng cho php vin ra nhng chng c th b theo
yu cu ca php lut xc minh ti li v; m d c chng na, s
lc li ni ting ca x hi ny cng ngn ng s dng chng c ,
cha k n s lm d lun qun chng nh gi ng ti t hn v
(1)
.
Vic yu cu ly hn ch dn n kin co im nhc, to c hi
thun tin cho nhng k knh ch li dng ph bng v h thp a
v ng trong x hi. Thnh th mc ch chnh ca ng: gii quyt
hon cnh mnh sao cho phin phc, cng s khng t c bng
ly hn. Ngoi ra nu ng ly hn, hoc ch cn pht n t tng ly hn
l chc chn v ng s ct t mi quan h vi chng v sng lun vi
tnh nhn. Vy m, mc du tng hon ton khinh b v khng
thit v, trong thm tm Alecxei Alecxandrovitr vn cn mt th tnh
cm: ng s rng v mnh c th ng hong n vi Vronxki v ti
li m c li cho nng. Ch ring ngh cng khin Alecxei

(1)
Theo php lut nc Nga c, ngi phm li trong ly hn khng c php kt hn na v mun ly hn
phi c chng c c th bt qu tang thng dm.
LEV. Tolxtoi 58
Alecxandrovitr tc gin n pht rn ln v au kh, lm ng phi
ng dy i ch ngi trong xe v cau my chm ch hi lu bc i
chn run ry, gy g vo tm chn mm.
Ngoi ly hn, cn c th lm nh Caribanov, Paxcudin v Dram,
con ngi n hu: sng ring r, ng ngh tip khi ngui ngui:
nhng gii php ny cng c iu bt tin nh ly hn v nht l n
s y v ng vo trong tay Vronxki. "Khng, dt khot khng th
c! Khng th c! ng ni to v li qun cht chn vo chn. Ta
khng th au kh nh nhng c v ta ln hn cng khng c
php sung sng!".
Mu ghen vn giy v ng kh s trong thi gian cn nghi hoc,
nay bin mt cng ni au khi chic rng nh, khi Anna th nhn.
Nhng mu ghen nhng ch cho mt tnh cm khc: ng mun
chng nhng v khng ginh c phn thng m cn phi n ti.
iu , ng khng dm th nhn vi bn thn, nhng trong thm
tm, ng mun nng phi au kh v ti ph hoi yn n v danh d
ca ng. Sau khi duyt li mi kha cnh ca vic u sng, ly hn,
sng ring r, v gt b mi vic , Alecxei Alecxandrovitr hiu rng
ch cn li thot duy nht: gi v li, giu khng cho mi ngi bit
chuyn xy ra, dng mi bin php trong phm vi quyn hn mnh
ct t quan h bt chnh , v nht l (ng cng khng dm th
nhn vi bn thn iu ny) trng pht nng. "Ta phi bo cho c y
bit quyt nh ca ta: ni cho c y bit l sau khi suy ngh v hon
cnh ch m c y y gia nh lm vo, mi li thot khc ngoi
vic gi nguyn hin trng
(1)
u tai hi cho c hai bn v ta sn sng
duy tr hin trng vi iu kin nghim ngt l c y phi chiu
theo mun ca ta, ngha l chm dt mi s i li vi tnh nhn".
cng c quyt nh m ng dt khot chn, Alecxei
Alecxandrovitr a thm mt lp lun khc: "Ch c cch mi l
hnh ng ng gio l, ng t nh, nh th ta khng rung b
ngi n b ti li, m cn to cho nng kh nng hi ci, thm ch

(1)
Statu quo (ting La tinh trong nguyn bn).
cn hin mt phn sc lc chuc ti v cu vt c y, d iu
lm ta rt kh tm.
Mc du Alecxei Alecxandrovitr bit mnh khng th c cht nh
hng no vi v, mi d nh ch dn n di tr, mc du trong
nhng giy pht au n , ng khng h lc no ngh n chuyn
tm ch da tn gio, gi y, khi cm thy quyt nh ca mnh
ph hp vi i hi gio l - t nht cng l theo quan nim ca ng -
n cng lm ng hon ton mn v phn no yn tm. ng khoan
khoi ngh rng ngay c trong trng hp nghim trng nh th ny,
cng khng ai c th trch ng khng hnh ng ph hp vi quy tc
ca th tn gio vn c ng ging cao c gia s th v lnh
m ca mi ngi. Ngh th, Alecxei Alecxandrovitr cng thy
khng c l g quan h ca ng vi v li khng th gi gn nguyn
nh c. Tt nhin khng bao gi ng qu trng nng na nhng cng
khng c v khng th c l do no khin ng phi o ln cuc sng
v au kh v v bi bc.
"Phi, thi gian qua i s an bi tt c, quan h v chng ca ta s
tr li nh xa. Ngha l sao cho ta cm thy ry r trong cuc
sng. Chnh c ta phi au kh, cn ta, ta khng gy ra ti, cho nn
khng vic g m au kh".
14
Khi n gn Peterburg, Alecxei Alecxandrovitr khng nhng nht
quyt nh vy, m cn tho sn trong u mt bc th cho v. Trong
bung ngi gc cng, ng lt qua th t, bo ch, cng vn t B
mang li v sai ngi a ln phng lm vic ca mnh.
- Cho tho nga v khng tip ai c, - ng tr li cu hi ca g
gc cng, nhn mnh mt cch kh thch th vo ch "ai", chng t
ng ang vui.
LEV. Tolxtoi 60
Alecxei Alecxandrovitr i bch b hai ln trong phng lm vic, v
dng li trc bn giy s trn g hu phng thp sn su
ngn nn, ng b khc ngn tay, ngi xung v ly ra mi th cn
thit vit th. ng chng khuu tay ln bn nghing u sang
bn, suy ngh mt lt v bt u vit mt mch. ng vit cho Anna
bng ting Php, khng gi tn, m dng i t "c" lnh nht hn
trong ting Nga.
Trong ln ni chuyn va ri, ti pht biu nh s bo cho
c bit quyt nh ca ti v vn bn bc. Sau khi suy ngh k,
gi y ti vit th ny cho c nhm gi trn li ha. Quyt nh ca
ti nh sau: bt k t cch c th no, ti t thy khng c quyn ct
t si dy lin h m mt quyn nng ti cao rng buc ta vi
nhau. Gia nh khng th tan v v thi ngng cung, phng tng
hay thm ch ti li ca v hoc chng, v cuc sng chng ta vn
phi tip tc nh c. iu cn cho ti, cho c, cho con chng ta.
Ti tin rng c hi li v hin ang n nn v s vic buc ti
phi vit th ny, v tin rng c s gip ti loi tr tn gc r nguyn
nhn bt ha v qun hn d vng. Trong trng hp ngc li, t c
cng c th on trc nhng iu ch i c v con c y. Ti hy
vng s c dp bn k hn vn ny trong cuc gp sau. V ngh h
sp ht, ti mi c v ngay Peterburg cng sm cng hay, chm nht
l th ba ny. Mi s cn thit s c chun b c dn nh. Mong
c ch l ti c bit coi trng vic c ng thc hin li yu cu
ca ti.
A. Carenin
T.B. - Km theo l s tin c c th cn n.
ng hi lng c li th v mn nht l ngh n vic gi
tin km theo; khng mt li tn t, khng mt li trch mng,
nhng cng khng h khoan nhng. V nht l ng to cho
nng mt ci cu bng vng quay li. ng gp th, ly con dao
rc giy ln bng ng mit cho xp np, b vo phong b cng s
tin, v, vi nim vui thch thng cm thy khi thy dng c vn
phng ngn np gn gng, ng lc chung.
- Anh cm th ny bo tn chy giy mai a cho b Anna
Arcadievna ngoi bit th, - ng ni v ng dy.
- Tha quan ln, vng. Ti c phi bng tr ra hu ngi khng?
Alecxei Alecxandrovitr sai bng tr vo phng lm vic v tay mn
m con dao rc giy, ng bc li gh bnh, cnh c sn n v
quyn sch ting Php c d vit v nn vn t tng hnh Ai Cp.
Mt bc chn dung p ca Anna, tc phm ca ha s tr danh, lng
trong khung bu dc thip vng, treo pha trn gh bnh. Alecxei
Alecxandrovitr ngm tranh. i mt b n m m nhn ng nho
bng v hn xc, y nh ti va ri khi nng ni r mi chuyn vi
ng. Chic khn ren en c ngh s th hin tuyt vi, mi tc en
v bn tay xinh p trng mut vi ngn th t eo nhn, mi ci u
hn xc v thch thc i vi Alecxei Alecxandrovitr. Sau khi dng
li gn mt pht ngm bc chn dung, Alecxei Alecxandrovitr run bn
ngi, n ni mi bt ln mt ting rn v ng quay i. ng vi ngi
xung gh bnh v m sch ra. ng th c nhng khng sao tm li
c nim thch th rt si ni i vi nn vn t tng hnh Ai Cp
nh trc. ng nhn vo sch nhng li ngh ti vic khc. ng khng
ngh ti v na, m ngh ti mt vic rc ri xy ra gn y trong cng
v, hin tr thnh iu quan tm chnh. ng cm thy r hn bao
gi ht mnh i su vo trung tm vn phc tp v vn
dng tr tu ngh ra (ng c th ni vy m khng s lm, kin c
bn c th dn xp ton b vn , lm ng c th thng mt cp mi
trn bc ng hon l, lm nhng k knh ch phi chng hng, v
do gp phn v i cng hin cho quc gia. Khi ngi hu mang tr
ra khi phng, Alecxei Alecxandrovitr lin ng dy v i ti bn
giy. ng ko h s ng cng vn hng ngy ra, cm bt ch, v
thong mm ci mn nguyn, vi u c nhng ti liu lin quan
n vic rc ri ng d kin trc. Vic rc ri nh sau: vi t
cch l chnh khch, Alecxei Alecxandrovitr cng nh tt c cc quan
li ang lm nn, c mt s c tnh gp phn cng lng tham vng
LEV. Tolxtoi 62
dai dng, s d dt, chnh trc v t tin, gip ng thnh t trn
ng cng danh; l: s khinh mit mi giy t hnh chnh, khuynh
hng gim bt th t cng vn, i thng vo cng vic thc t v
c tit kim. Ci tiu ban ni ting lp ngy mng 2 thng 6 bn
n vic dn thy nhp in cho t ai cy cy ca tnh Zaraixc, cng
trnh ny, do B ca Alecxei Alecxandrovitr qun l, cung cp mt
th d rt r v t lng ph quan liu. Cng vic do ngi tin nhim
ca ngi tin nhim ca Alecxei Alecxandrovitr khi s. V qu thc,
ngi ta tiu tn rt nhiu tin v ch v sng kin hnh nh
khng a n kt qu g. Lc mi nhn chc, Alecxei Alecxandrovitr
hiu ngay iu v nh t mnh bt tay vo trng nom; nhng ng
cm thy a v cha vng vng, vn li dnh dng qu nhiu n
quyn li ngi khc, lm nh vy s t ra khng bit iu, sau y
bn vn khc, ng qun bng vn rung t Zaraixc, chuyn
cng nh mi vic khc c theo lut qun tnh m t ng tin hnh.
(Nhiu ngi sng nh vo , v c bit l mt gia nh rt gia gio
v rt gii nhc c bn con gi u chi n dy. Alecxei
Alecxandrovitr quen gia nh v tng lm ch hn cho m ci
mt c ln). Alecxei Alecxandrovitr cho ci B knh ch nu vn ln
l hnh ng bt lng, v mi B u che giu nhng vic cn gai
gc hn, m v lch thip nn khng ai vch ra. Nhng v h khiu
khch, nn ng mnh dn nhn thch thc v yu cu ch nh mt
tiu ban dn thy nhp in cho t ai cy cy ca tnh Zaraixc,
ng thi cng khng tha g cc v kia. ng yu cu ch nh mt tiu
ban c bit mi na trng coi vic t chc cc d tc. Vn t
chc cc d tc ngu nhin c nu ln ti y hi ngy mng 2
thng 6 v c Alecxei Alecxandrovitr kin quyt ng h vi l do
tnh hnh ca nhng d tc bi t, khng th chm tr pht no. Vn
gy ra tranh lun gia cc B. B knh ch vi Alecxei
Alecxandrovitr chng minh tnh hnh nhng d tc rt phn vinh v
nhng ngh ci cch c th lm hi n s thnh vng ca h, v
mt khc, nu c iu g ng phn nn th ch l do B ca Alecxei
Alecxandrovitr sao lng khng chp hnh nhng bin php do lut
php quy nh. Gi y, Alecxei Alecxandrovitr mun:
1. Yu cu thnh lp mt tiu ban mi c nhim v iu tra tnh
hnh cc d tc;
2. Nu tnh hnh cc d tc qu thc ng nh s liu chnh thc
m y hi nm trong tay, s i ch nh mt tiu ban nghin cu
tm nguyn nhn tnh hnh bi t ca cc d tc v cc phng din:
a) chnh tr, b) hnh chnh, c) kinh t, d) dn tc, ) vt cht v e) tn
gio;
3. Yu sch B i ch phi cung cp: a) bo co c th nhng bin
php mi nm qua do chnh B tin hnh ci thin hon
cnh bi t ca cc d tc; b) gii thch ti sao hnh ng hon ton
tri ngc vi o lut cn bn ca ch, trang 18 quyn... v ch
thch trang 36, v chng minh iu , cn c ti liu s 17015 v
18308 ngy 5 thng 12 nm 1863 v ngy 7 thng 6 nm 1864 trong s
ti liu gi n u hi.
Mt Alecxei Alecxandrovitr hng ln khi ghi tm tt nhng ngh
. Sau khi vit kn c trang giy, ng ng dy, lc chung, sai
mang mt mnh giy n trng phng, yu cu cung cp t ti liu.
Lc i qua phng, ng li lic nhn bc chn dung ln na, cau my
v mm ci khinh b. ng c vi trang sch vit v vn t hnh
tng Ai cp, li thy hng th nh trc v n mi mt gi th i
ng. Nm vo ging, ng nh li cu chuyn lc c gia hai v
chng: n hin ln trc mt vi mu sc bt u m i nhiu.
15
Mc du Anna tc ti khng khng ci li khi Vronxki ni hon
cnh nng khng th ko di na, trong thm tm, nng vn cho cuc
sng tht gian di, bt lng v rt mun i i. Khi trng ua
v cng chng, trong pht xc ng, nng ni ht vi ng ta v mc
du au kh, nng vn hi lng. Sau , khi chng i ri, nng t nh
LEV. Tolxtoi 64
th l mnh tho mn, gi y mi ci u minh bch v t nht
nng khng cn sng trong di tr na. Nng tin chc tnh th r
rng dt khot. Hon cnh mi c l s gay go hn, nhng khng cn
lp l v gi di na. Nng thm ngh ni au kh nng gy ra cho
chnh mnh v cho chng khi th nhn chuyn , s c n b bng
s phn t rnh rt ny. Ngay ti , nng gp Vronxki, nhng khng
ni cho bit vic xy ra gia hai v chng; tuy nhin, l ra nng nn
ni cho chng bit, s th c phn minh.
Sng sau tnh dy, ngh u tin ca nng l nh ti nhng li
ni vi chng: nng thy nhng li khng khip n ni m
ngc nhin khng hiu sao mnh li dm quyt nh ni nhng cu
k quc v l mng n th, v khng hnh dung c kt qu s ra
sao. Nhng nng cht ni mt ri v Alecxei Alecxandrovitr b i,
khng tr li g ht. "Mnh gp Vronxki m khng ni cho chng
bit. Khi chng sp ra v, mnh toan gi li k chuyn y, nhng
ri li thay i kin v e chng thc mc ti sao mnh khng ni
ngay t u. Ti sao mnh im lng nh th nh?". p li cu hi ny,
mt nng bng h thn. Nng bit r chnh s h thn ghm
nng li. Ti qua, tnh cnh nng hnh nh c v u vo y, by gi
khng nhng khng r rng na m cn khng li thot. Nng s
danh, ci iu t trc n nay nng cha h ngh ti. Ch cn ngh
ti iu chng c th lm, l nhng linh cm khng khip nht
xm chim ly nng. Nng tng nh vin qun gia trong pht chc
s ti ui mnh i v ton th gii u bit ni im nhc ca mnh.
Nng t hi s i u khi b ui khi nh v khng tm ra cu tr
li.
Ngh ti Vronxki, nng tng tng chng thi khng yu mnh,
bt u chn mnh ri, nng khng th bt chng phi ngh ti mnh
na v m gin chng. Nng tng nh nhng li nng th vi
chng v hin vn thm n li , nng ni ra trc ton th gii
v ton th gii nghe thy. Nng khng cn dm nhn thng vo
mt nhng ngi cng sng trong nh. Nng khng dm lc chung
gi ch hu phng v cng khng dm xung nh gp con trai v c
gia s.
C hu phng, nhiu ln n nghe ngng ca bung, lin bc
vo khng i gi. Anna nhn c ta, d hi v bng mt, khip hi.
C hu xin li cht vo v ni tng nghe thy chung gi. C ta
mang vo chic o di v mt l th. l th ca Betxi. B ta nhc
Anna, sng nay, Liza Mercalova v nam tc phu nhn Stonde s
cng cc hip s h tng l Calujxki v tn ng Xtremov ti nh mnh
nh qun. "t nht ch cng ti mt lt, d ch nghin cu
nhn tnh th thi. Ti ch ch", b ta kt thc. Anna c th v th
di.
- Ti khng cn g, - nng ni vi Annusca ang sp xp li chai l
v bn chi trn bn trang im. - Ra i, ti mc qun o ngay y v
s ra sau. Ti khng cn g c.
Annusca ra ri, Anna vn cha mc qun o vi. Nng ngi
nguyn nh c, u ci gc xung, hai cnh tay thng tht v ton
thn thnh thong li run bn ln: nng mun c ng, ni mt cu g
, nhng li n ra. Nng lun ming nhc "Tri i! Tri i!",
nhng hai ch khng c ngha g i vi nng ht. Mc d khng
bao gi nghi ng tn gio m nng c th hun t nh, ngh tm
s cu chuc , i vi nng, cng vin vng nh cu cu Alecxei
Alecxandrovitr. Nng bit trc ch c cch khc t iu tr
thnh tt c l sng ca mnh, nng mi hng c tn gio cu gip.
Nng khng nhng bun kh m cn khip s trc mt trng thi
tm hn xa nay cha tng thy. Nng cm thy trong ngi, t ni
su kn nht, mi ci u nhn i, nh vt thnh thong cng
chp i trc nhng cp mt mt mi. C lc nng khng bit mnh
s g v mun g. Hin ti hay tng lai? Nng cng khng bit na.
"i! Mnh lm g th ny!". Nng t nh v t nhin au nhi hai
bn u. Nng nh thn v nhn ra mnh ang nm cht tc hai
bn thi dng. Nng vng ng ln v i bch b quanh phng.
LEV. Tolxtoi 66
- C ph pha xong. C
(1)
v Xerioja ang ch b y . - Annusca ni,
ln th hai bc vo phng v thy Anna vn trong trng thi c.
- Xerioja ? N ang lm g y? - Anna hi, t nhin hot bt
hn ln khi nh ra trn i cn c con trai.
- Hnh nh ch y nghch by! - Annusca mm ci tr li.
- Nghch g?
- Ch y n vng o trong phng khch.
Nh n con, Anna t nhin thot khi ci m bng bong nng
ang mc vo. Nng nh ti nhim v ngi m sng v con c phn
thnh thc nhng hi qu ng m nng gnh vc nhng nm qua, v
thy trong hon cnh hin nay, vn cn mt lnh vc m quan h gia
nng vi chng v vi Vronxki khng th xm phm ti: a con. D
c b dn n bc cng cc th no chng na, cng khng bao gi
nng chu b con. Chng c th biu riu, xua ui, Vronxki c th
lnh nht v tr li cuc sng c lp c (mt ln na nng li hn on
ngh ti chng) nhng nng khng th b con. Nng vn cn mt mc
ch. V nng phi hnh ng, hnh ng bo v v tr ca nng i
vi a tr. Khng th h git n khi tay mnh. Thm ch phi
hnh ng nhanh, tht nhanh na, trc khi h cp n. Phi mang
con i. Nng cn trn tnh li v thot khi tm trng bt nh, qun
qui ny. Ngh n hnh ng trc tip lin quan n con, ngh n
vic b i tc khc, nng thy thanh thn.
Nng vi mc qun o, xung nh v nh c bc vo bung n,
Xergei v c gia s, theo thng l, ang ch nng cng n sng.
Xergei, qun o trng tot, ng trc bn di tm gng: u v
lng ci xung, vi v cng thng nng bit r v do nom cng
ging b, n ang sa li nhng bng hoa n em vo.

(1)
Mamzelle (ting Php trong nguyn bn) tc l "Made-moiselle" pht m mt cch thng tc, bnh
dn (y l ch c gia s).
C gia s coi b c bit nghim khc. Xerioja ku the th:
- A! M i! - ri dng li, lng l: khng bit nn chy n cho
m v b hoa li , hay gi cho xong vng hoa a biu m?
Sau khi cho Anna, c gia s lin k di dng v t m v li
Xerioja mc phi, nhng Anna khng nghe; nng t hi c nn
a c ta theo khng. "Khng, nng quyt nh. Mnh s i mt mnh
vi con".
- Phi, th l xu lm, - Anna ni v m vai con, nng nhn n vi
mt v rt r hn l nghim khc lm thng b va bi ri va phn
khi, ri hn n. - C n cho ti, - nng bo c gia s ang ngc
nhin, v khng bung tay con, nng ngi xung cnh bn by thc
n gc phng bn kia.
- M i, con... con... khng..., - n ni, nhn mt m c on xem
mnh s b x tr ra sao v chuyn n vng o.
- Xerioja , - nng ni khi c gia s ra khi phng, - th l
khng tt, nhng con khng lm nh vy na ch?... Con c yu m
khng?
Nng thy rng rng nc mt. "Lm sao mnh khng yu n c?
Nng thm nh, m m nhn cp mt va s hi va vui sng ca
con. Chc n s khng v ha vi b m trng pht mnh! N s
thng mnh!". Nc mt chy xung mt; che giu, nng vi ng
dy v gn nh chy ra sn thng.
Sau nhng trn ma dng my ngy qua, tri quang ng v tr
rt. Khng kh gi lnh mc du nh nng rc r vn lun qua k l
sch lng.
Nng run ln v rt v s hi: ngoi tri thong ng, nhng lo
u li xm chim nng d di khc thng.
- Con ra vi c Mariet i, - nng bo Xerioja toan theo m ri i i
li li trn chic chiu tri sn thng. - L no ng ta li khng
LEV. Tolxtoi 68
tha th cho mnh, l no ng ta li khng hiu iu l tt yu? -
nng t hi.
Nng dng bc, ngc nhn ngn cy hon dip liu ang ung
a theo chiu gi, l cy bng lng di nh nng, v hiu rng ng
ta s khng tha th cho mnh, gi y ton th gii s tn nhn nh
bu tri ny, rng cy ny. Mt ln na nng cm thy l trong lng,
mi ci li bt u lng ho. "Khng, ng c ngh ngi g, nng t
nh. Mnh s i chun b hnh l. i u? Bao gi i? em ai i theo?
Phi, i Moxcva, i chuyn tu ti nay. i vi Annusca v Xerioja v
ch mang theo dng cn thit. Nhng trc phi vit th cho c
hai ngi". Nng vi v bc vo nh, v phng giy, ngi xung
trc bn v vit th cho chng:
"Sau cu chuyn va xy ra, ti khng th li nh ng c na.
Ti ra i v em theo con trai ti. Ti khng hiu theo lut php, th
n phi vi ai trong hai chng ta, nhng ti em n i v ti khng
th sng thiu n. Mong ng rng lng v n cho ti".
Cho ti ch , nng vit nhanh chng d dng, nhng ngh n
nc phi ku gi s lng (nng khng cng nhn chng c c
tnh y) v phi kt thc bng mt cu xc ng, nng lin dng
bt.
"Ti khng th ni ti li lm v n nn c, v..."
Nng li dng bt v t mt mch suy ngh. "Khng, v ch",
nng t nh, x l th ri vit li, ln ny khng nhc g n s
lng v dn phong b. Phi vit th cho Vronxki. "Em th nhn
vi chng ri...", nng vit v ngi lng hi lu khng sc tip
tc. Tht qu th kch, chng c v g ph n c. "V li, mnh bit
vit cho chng ci g kia ch?", nng t nh. Mt ln na, mt nng
li bng v h thn, nh li cnh yn tnh trc y, v mt ni
hn gin khin nng x vn t giy mi bt u vit. "Mi ci u
v ch", nng ngh. Nng gp tp giy thm li, ln gc v bo cho c
gia s cng bn y t bit l ngay ti , nng s i Moxcva, nng
lp tc sa son hnh l.
16
Ngi gc cng, ngi lm vn v cc gia nhn khc khing vc
c i ra i vo khp mi cn phng to bit th. T ng v t
ngn u m toang; hai ln phi i mua thm dy gai; bo ch vt
ba bi di sn. Hai chic rng, nhng ti xch v bc chn xp
ngoi phng ch. Chic xe nh v hai xe thu ch ngoi thm. Mi
chun b hnh l qun bng nhng lo lng, Anna ang ng trc
bn trong phng giy v xp dng vo ti du lch con th Annusca
nhc nng c ting xe ang li gn. Anna a mt nhn qua ca s v
thy g chy giy ca Alecxei Alecxandrovitr git chung ngoi ca.
- Ra xem ci g th, - nng ni v sn sng ch mi s xy ra, bnh
tnh ngi xung gh bnh, tay b gi. G y t em vo mt gi to,
a ch do chnh tay Alecxei Alecxandrovitr vit.
- Bc chy giy ch tr li y , - hn ni.
- c, - nng ni; hn ra ri, nng a ngn tay run run x giy
gi. Mt tp giy bc mi tinh cn phong kn tut ra. Nng m th v
c lun vo nhng dng cui. "Mi s cn thit s c chun b
c dn nh. Ti c bit coi trng vic c ng thc hin li yu cu
ca ti", nng c. Nng c ngc ln, c tt c v c li t u
n cui th mt ln na. c xong nng lnh tot ngi: mt tai ha
cn khng khip hn d on sp xung u nng.
Bui sng, nng hi hn cht ni ra vi chng v c g nhng
li cha h c tht ra. Th y bc th ny coi nh khng h c
nhng li v em n iu nng mong c. Nhng lc ny, i vi
nng nhng dng th cn kinh khng hn tt c nhng g nng c
th tng tng.
"Lo ta c l! Lo ta c l! Nng t nh. Tt nhin, bao gi lo ta
ch c l, lo ta l ngi ngoan o, cao thng m! Tht l mt con
ngi tin v b i! V iu , ngoi mnh ra, khng ai hiu v
sau ny cng s khng ai hiu m chnh mnh li khng th ni ra
LEV. Tolxtoi 70
c. H bo lo y l ngi thng minh, m o, c hnh, hin
lng; nhng h khng nhn thy iu mnh thy. H khng bit
l rng r tm nm nay, lo y p bc, bp nght tt c nhng g
sng thc trong mnh, khng bao gi lo y ngh mnh l mt ngi
n b ang sng, mnh cn c tnh yu. H khng bit trong mi
bc i, lo u lm mnh kh nhc v lo mn nguyn v vic .
Mnh chng ht sc c bo cha cho thi c x ca lo sao?
Mnh chng c yu lo, yu con mnh trong khi mnh khng th
yu chng c na sao? Nhng n lc mnh hiu rng khng
th t la mnh c na, rng sng khng phi l ti c, rng Cha
to ra mnh l ngi nh vy, mnh cn sng v yu. V by gi
th sao? Gi lo git mnh i, gi lo git chng i, mnh c th cam
chu, mnh s tha th cho lo, nhng khng, lo li...
"Sao mnh li khng on c iu lo s lm nh? Lo ch c th
lm nhng vic ph hp vi tnh kh ti tin ca lo. Lo vn c quyn
chnh ng, cn mnh, mnh sa ng ri, lo cn dm mnh xung t
en na..." "T c cng c th on trc nhng iu ch i c v
con c y", nng nh ti cu . Lo do s bt con mnh. C theo
lut php ngu xun ca h th chc c th xy ra nh vy. Nhng
mnh tha bit ti sao lo li ni nh vy. Thm ch lo khng tin l
mnh yu con, hoc lo kinh mit tnh cm (lo ch vn nho bng
tnh cm l g); nhng lo bit mnh s khng b con, mnh khng
th b con c, khng c n th d bn ngi yu, mnh cng khng
sng ni, v nu t b v trn trnh n th mnh s hnh ng nh
ngi n b tin v n mt nht: lo bit th v cng bit khng
bao gi mnh sc hnh ng nh vy".
"Cuc sng chng ta vn phi tip tc nh c", nng li nh ti
mt cu khc trong th. "Nhng cuc sng trc y l cc
hnh ri, v thi gian gn y, n cng khng khip. Gi y n s
nh th no?".
"Lo bit tt c ci , lo bit mnh khng th n nn v cht
th ht, cht yu; lo bit ci ch l di tr v o c gi; nhng
lo cn tip tc hnh h mnh. Mnh tha hiu con ngi lo, bit
lo bi trong di tr nh c bi trong nc v lo cn ly th lm
khoi tr. Nhng khng, mnh khng lo vui sng nh th c;
mnh s x tan ci mn di tr l mun bao bc mnh; ci phi xy
n t s n. Mun g cng cn hn l gio quyt".
"Nhng bit lm g y? Tri i! Tri i! C ai kh nh ti
khng?...".
- Phi, mnh s ct t, mnh s ct t! - nng tht ln, t
nhin ng dy v c cm nc mt. V nng n bn giy vit
th th hai cho chng. Nhng trong thm tm, nng cm thy
mnh khng sc ct t, s khng bao gi sc thot khi hon
cnh ny, d n c di tr v bt lng n u chng na.
Nng ngi trc bn, nhng ng vit th th li gc u t ln i
tay khoanh li v o khc nh a tr, lng ngc php phng nc n.
Nng khc cho ni m c mt tnh trng minh bch nay vnh vin
tan v. Nng bit trc tt c s li y nguyn nh c v s cn t hi
hn trc na. Nng cm thy vn mun bm vo a v mnh trong
x hi, m trc mt lt nng rt coi r, v nng khng sc
nh i n ly a v nhc nh ca ngi n b b chng b con i
theo tnh nhn; nng thy d c gng n u nng vn khng vt
ni bn thn mnh. Nng s khng bao gi c bit th no l tnh
yu trong t do, s mi mi ch l ngi n b ti li, lun lun c
nguy c b chng khp vo ti la di, i dan du nhc nh vi mt
ngi xa l, mt ngi n ng khng b rng buc g m nng khng
th chung sng. Nng bit s vic s nh th, ng thi thy n kinh
khng n ni khng hnh dung ni ri y s kt thc ra sao. V
nng mc sc khc, khng cn nn li, y nh a tr b pht.
Nng trn tnh li khi nghe ting chn g y t v giu mt i v
nh ang vit.
- Bc chy giy hi xin th tr li y , - g y t ni...
- Th tr li ? c, bo anh ta i y, - Anna ni. - Ti s git
chung gi.
LEV. Tolxtoi 72
"Bit vit g y? Nng thm ngh. Mt mnh mnh lm sao m
quyt nh c? Mnh cn bit ci g na? Mnh mun g? Thch g?".
Mt ln na nng li cm thy mi ci bt u lng ha trong tm
hn. Nng li hi hng nh hi ny v bu vu ngay vo ci c u
tin n vi mnh hot ng ng hu lng i khng ngh n mnh
na. "Mnh phi i gp Alecxei (nng thng gi Vronxki nh vy khi
ngh ti chng), ch chng mi c th bo cho mnh bit phi lm g.
Mnh s n nh Betxi, may ra s gp chng ", nng t nh, hon
ton qun bng l va mi hm qua, khi nng ng khng mun li
nh qun cha Tecxkaia, chng tr li nu vy chng cng s
khng n. Nng tr li bn v vit cho chng:
"Ti nhn c th ng. A.".
Sau , nng git chung v trao th cho tn hu phng.
- Chng ta khng i na, Nng ni vi Annusca va bc vo.
- Khng i na ?
- Khng; t gi n mai, ng tho hnh l ra vi v cng ng
tr xe nga. Ti n nh qun cha y.
- Ti phi sa son chic o no cho b y ?
17
Gii thng lu n d cuc nh qun m qun cha Tverxcaia
mi Anna ti, gm hai v phu nhn v nhng k ngp ngh h. Hai
v phu nhn l nhn vt ni nht trong nhm qu phi mi ca
Peterburg, c mnh danh bt chc theo mt s bt chc l: "By
k quan ca th gii"
(1)
. Mc du l tinh hoa trong x hi thng lu

(1)
Les sept merveilles du monde (ting Php trong nguyn bn).
u t, nhm li i ch vi nhm Anna thng lui ti. Hn na,
tn ng Xtremov, mt trong nhng ngi c th lc nht Peterburg,
k vn tn th Liza Mercalova, li l knh ch ca Alecxei
Alecxandrovitr. V tt c l do trn, Anna khng mun n v cu
nhn mnh trong th ca qun cha Tverxcaia cng l phng
nng t chi. Nhng by gi, vi hy vng gp Vronxki , Anna li
mun n. Nng ti nh qun cha Tverxcaia trc c cc quan
khch khc. Nng va bc vo th g hu phng ca Vronxki vi
hai chm ru m chi mt, trng ging nh quan ni gim, cng
sp bc qua ngng ca. Hn dng li nhng bc v ng m
li trai ra cho. Anna nhn ra hn ta v lc mi sc nh hm
qua Vronxki bo mnh l chng s khng n. Chc chng cho
ngi n t li.
Trong khi ci o ngoi phng ch, nng nghe thy g ngi hu
ni vi cch pht m iu iu kiu cc quan ni gim khng nhn
ch r: "Ca b tc ti knh gi qun cha", v hn trao bc th
(1)
.
Nng mun hi g hu phng xem ch hn u. Nng nh quay
gt li v gi mt bc th nhn chng ti nh nng hoc t nng s
n tm. Nhng mun ri: ting chung bo nng n vang ln v
g hu phng ca qun cha ng n trc cnh ca m, ang ch
nng i vo.
- Tha phu nhn, qun cha ang ngoi vn, s c ngi i bo
ngay cho qun cha bit, tr phi phu nhn cng mun ra gp qun
cha, - mt g hu phng th hai trong gian bung th hai tha vi
nng.
Nng li cm thy do d v bi ri nh lc nh; thm ch cn t
hn, v khng lm g c: nng khng c gp Vronxki m cn phi
nn li y gia m ngi xa l rt khc bit vi tm trng mnh;
nhng nng bit mnh ang mc b qun o rt hp; nng khng n

(1)
on ny bn ca Sylvie luneau dch st, v do , khng c trong bn dch ting Vit in ln th
nht. Ln ny, chng ti i chiu nguyn bn dch thm vo.
LEV. Tolxtoi 74
c; nng c bao bc trong ci cnh tr nhn h trang trng rt
quen thuc v cm thy y cn thoi mi hn nh; nng khng
cn buc phi suy ngh v nhng vic s phi lm. C cho mi s
xoay vn.
Thy Betxi mc o di trng, rt trang nh, i li gp mnh, Anna
mm ci vi b ta nh khng h c chuyn g xy ra. Theo sau qun
cha Tverxcaia l Tuscievitr v mt c em h tr tnh nh v y
ngh h ti nh v qun cha ni ting, iu lm b m c ta rt vui
sng.
R rng Anna c v g k l, v Betxi lp tc thy ngay.
- Ti b mt ng, - Anna tr li, lic nhn ngi hu m nng on
l cm th ca Vronxki li.
- Ti tht vui sng thy ch qu b ti y, - Betxi ni. - Ti mt
qu v ang thm ung chn tr trc khi h n. Cn anh, - b quay
li bo Tuscievitr, - anh nn cng Masa i ra th ci sn qun
(1)
, ch
bi h xn c ri y. Ta cn thi gi ni chuyn thong th vi
nhau trong lc ung tr; ta s chuyn gu mt lt cho vui
(2)
, phi
khng? i vi b ni v bt tay Anna ang cm d.
- Rt vui lng, nht l ti khng th nn li y lu, v cn phi
n thm b c Vrege. Ti ha ti thm b c t lu lm ri, - Anna
ni, v tnh di tr vn tri ngc vi bn cht nng, khng nhng
tr thnh gin d v t nhin trong chn giao du, m cn th v na.
Ti sao nng li ni nh vy, trong khi trc mt giy cha h
ngh th? Nng khng ct ngha c. Nng ni vy v Vronxki khng
ti, nng phi m bo t do tm cch gp chng bng cch ny
hoc cch khc. Nhng ti sao nng li nhc ch danh b mnh ph
gi , trong khi cn cn n thm bao nhiu ngi khc? Nng
khng gii thch ni. Nhng mi vic sau y chng t nng khng
th tm cch no kho hn th gp Vronxki.

(1)
Crockel-ground (ting Anh trong nguyn bn).
(2)
We'll have a cosy chat (ting Anh trong nguyn bn).
- Khng, ti khng ch i u, - Betxi tr li, chm ch nhn
Anna. - Thc tnh, nu khng qu mn ch, th ti gin ri y. Hnh
nh ch s gii giao du ca ti lm ch mang ting y. Pha tr ngoi
phng khch nh y nh, - b ni, lim dim mt nh thng l mi khi
ni vi y t.
B cm th v c.
- Alecxei sai hn ri, - b ni bng ting Php; - anh y cho bit
khng n c, - b ni thm, ging rt gin d v t nhin, ta h
cha bao gi b ngh Vronxki c th l g khc i vi Anna ngoi t
cch l bn cng nh qun. Anna bit chc Betxi thu sut mi
chuyn, nhng mi ln nghe b ta nhc ti Vronxki trc mt mnh,
nng vn lun t hi mt lt xem c thc b ta bit r chuyn khng.
- ! - Anna lnh lng ni, lm nh rt t quan tm n vic v
tip tc mm ci: - gii giao du ca ch lm sao li c th khin ngi
ta mang ting c?
Cch chi ch ny, che giu iu b mt, rt hp dn i vi
Anna cng nh i vi mi ngi ph n khc. V khng phi s cn
thit che giu, cng chng phi ci ch cn t ti, m chnh bn
thn phng php lm nng thch th.
- Ti khng th ngoan o hn c gio hong, - nng ni. - Xtremov v
Liza Mercalova l tinh hoa ca x hi thng lu. Hn na, u h
cng c tip n, cn ti (nng nhn mnh vo ch ti), ti cha
bao gi nghim khc v c chp c. Ti khng c thi gi.
- Phi, nhng c l ch khng mun gp Xerioja? C mc ng ta v
Alecxei Alecxandrovitr cng kch ln nhau u hi, ci khng dnh
lu g n ta c. Nhng chn giao du, l con ngi ha nh nht
m ti c bit, v cn l ngi say m chi qun vt. Ri ch s
thy. V mc du vai tr chng si gi theo ui Liza c l bch tht,
cng phi cng nhn ng ta sm vai tht tuyt vi! ng ta rt d
thng. Ch khng quen Xapho Stond ? Ti tn bc nht y.
LEV. Tolxtoi 76
Trong khi Betxi ni, nhn khe mt thng minh v lanh li ca b
ta, Anna thy b on bit hon cnh nng v ang tm cch gii
quyt. C hai ang phng khch nh.
- Nhng phi tr li cho Alecxei ch, - Betxi ni; b ngi vo bn,
vit vi ch v b vo phong b. - Ti vit th mi anh y li n tra.
Ti c b khch cha c nam gii tip. Ch xem xem, th thuyt
phc cha? Xin li, ch ngi y mt lt nh. Ch lm n dn gip
phong b li v cho em i, ti cn phi sai bo vi vic, - b ra n
ca v ni.
Khng ngh ngi mt giy, Anna ngi vo bn v chng cn c
th, vit thm lun: "Em rt cn gp anh. Anh n vn nh Vrege.
Em s hi su gi". Nng dn th v Betxi quay tr li, lin
a th cho tn y t ngay trc mt nng.
Qu thc hai b chuyn gu vui v
(1)
, nh li qun cha
Tverxcaia ha, trong khi ung tr by trn chic bn con trong phng
khch nh mt m. H bn v nhng khch h ang ch v cui cng
cu chuyn xoay quanh Liza Mercalova.
- Ch y rt ng yu v ti bao gi cng c thin cm vi ch y, -
Anna ni.
- Ch mn ch y l phi. Cn ch y th tn sng ch. Hm qua, ch
y n gp ti sau cuc ua nga v tht vng v khng gp ch. Ch
y ni ch ch thc l nhn vt tiu thuyt, v nu l n ng th ch
y s sn sng lm mi chuyn liu lnh v ch. Xtremov lin bo c
nh th ch y cng liu lnh ri.
- Nhng xin ch cho bit, - Anna ni, sau mt lt im lng v bng
mt ging chng t r rng khng phi nng bng qu, m cu hi ,
i vi nng, cn quan trng hn ngi ta tng, - ch ni cho bit, ti
khng sao hiu ni quan h gia ch y v hong thn Calujxki,

(1)
Cosy chat (ting Anh trong nguyn bn).
thng gi l "Misca", l nh th no? Ti ha hon mi gp h. Gia
h vi nhau c g vy?
Betxi nheo mt ci v chm ch nhn Anna.
- l mt mi, - b ta ni. - Tt c cc b u theo mt . H
bt chp mi d ngh. Nhng c nhiu cch khc nhau.
- Phi, nhng quan h ca ch y vi Calujxki l th no?
Betxi khng nhn c, ph ln ci, iu him thy b ta.
- Ch ln sang a ht ca qun cha Myagkaia mt ri. Tht l
cu hi ca a tr bt tr! - V Betxi tuy c gng vn khng nn
c ci ngt, ci ci d ly ca ngi khng hay ci. - Phi hi h
ch, - b ni thm, ci chy nc mt.
- Khng, - Anna ni, bt gic ly ci vui ca Betxi, - ch ci th,
nhng ti vn khng hiu. Th vai tr ngi chng y l th no?
- Ngi chng ? ng chng Liza Mercalova thng mang o
chong cho ch ta v lc no cng sn sng phc tng. Cn thc cht
vn l g th khng ai cn bit. Ch cng r, trong x hi thng
lu, khng ai bn n chi tit gia gim; thm ch cng khng ngh ti
na. Nhng vn ny th cng nh vy.
- Ch c n d tic nh Rlanaki khng? - Anna hi li sang
chuyn khc.
- Ti khng nh i, - Betxi tr li, v khng nhn bn, b thn
trng rt tr thm phc ra chn trong sut. B a mt chn cho
Anna, ri rt mt iu thuc cun bng giy ng, cm vo bt bng
bc v chm ht. - Ch thy ti ang trong hon cnh may mn, - b
ni tip, ln ny khng ci na, chic chn trong tay. - Ti hiu ch v
ti hiu Liza. Liza l mt ngi trong trng, ging nh a tr, khng
bit ci g tt v ci g xu, t ra, cng l trong thi k nin thiu. V
by gi, ch ta thy s ngy th hp vi mnh nn c l c tnh lm
ra khng hiu, - Betxi ni, mm ci ranh mnh. - D sao chng na,
LEV. Tolxtoi 78
ci cng hp vi ch ta. Ch thy khng, vn cng mt hon cnh
ngi ta c th nhn bng con mt bi thm v ly lm au kh,
ng thi cng c th nhn mt cch gin n, thm ch vui v na.
Hnh nh ch c xu hng nhn s vt bng con mt qu bi thm.
- c g ti hiu ngi khc nh hiu mnh, - Anna nghim trang
ni, ging t l. - Ti xu hay tt hn ngi khc? Ti ngh c l mnh
xu hn.
- Tht l a tr bt tr, bt tr! Nhng ka h n.
18
H nghe thy ting chn, mt ging n ng, ri mt ging n b,
ting ci v ngay sau , cc v khch h ang ch bc vo: Xapho
Stond v mt chng thanh nin trn tr sc lc tn gi Vaxca. R
rng ch n ung vi cc mn tht ti, nm hng v ru vang
Buorgonh rt c hiu qu vi anh ta. Vaxca ci cho cc phu nhn v
lic nhn h, thong trong mt giy. Anh ta bm sau Xaph, bc vo
phng khch v nh b buc cht vo b ta: i mt anh long lanh
nhn chm chm nh mun nut chng b ta. Xapho Stond l mt
ph n tc vng, mt en. nh c trn i giy cao gt, b bc vo
tng bc tht ngn, v bt tay cc phu nhn mnh m nh nam gii.
Anna cha bao gi gp nhn vt tr danh mi ny v phi ngc
nhin v sc p v trang phc cng c ch to tn ca b ta. Trn
u b, sng sng c mt dn do tc tht v gi vng ng mt.
Thnh th u b cng s ngang b ngc y ngn ngn v h
phanh. B i dng hm h n ni mi c ch u lm hn r di
chic o di hnh khi i u gi hoc i chn, v ngi ta bt gic
t hi, di ci ni phc trang gi nng nnh kia, n u th thc s
chm dt tm thn mnh d v thanh lch pha trn phi ra m ng
sau v pha di li che kn nh vy.
Betxi vi gii thiu b ta vi Anna.
- Cc b c bit l sut na chng ti cht phi hai ngi lnh, - b
lp tc ni ngay, va nhy mt v mm ci, va ht ra sau ci ui
o di b lch sang bn do mt c ng qu mnh. - Ti ngi cng xe
vi Vaxca... A, phi ri, cc ng b cha bit nhau nh. - B gii thiu
chng thanh nin, gi bng tn tc, ri mt v bt ci v l
ming gi anh ta bng Vaxca
(1)
trc mt ngi khng quen. Vaxca
cho Anna ln na nhng khng ni g. Anh ta quay li pha Xaph.
- B thua cuc ri. Chng ta l nhng ngi n u tin. B tr
n i, - anh chng mm ci ni.
Xaph cng ci vui v hn.
- Cha tr by gi c, - b ni.
- Khng sao c, b s tr sau vy.
- Thi c, thi c! A! Phi ri, - b t nhin ku to vi n ch
nhn, - ti thc hay... Ti qun bng i mt... Ti dn n cho b mt
v khch. ng y y.
V khch bt ng m Xaph qun bng l mt nhn vt quan
trng n ni c hai phu nhn u ng dy n tip mc du ng ta
cn tr.
y li thm mt ngi tnh si ca Xaph. Gi y ng ta cng
nh Vaxca, bm st b.
Sau mt lt, hong thn Kakujxki v Liza Mercalova n, theo
sau l Xtremov. Liza Mercalova tc nu, ngi mnh khnh theo
kiu ng v iu b u oi, c i mt p m ai cng bo l "b
n", b trang phc sm mu (Anna nhn thy ngay v ly lm a
thch) rt hp vi loi sc p ca nng. Xaph bp chp v dt khot
bao nhiu th Liza du dng v thoi mi by nhiu.

(1)
Vaxca l tn gi thn mt ca Vaxili (cn gi l Vaxya). Thng thng, ngi ta ch dng cch gi ny
vi cc em nh hoc nu p dng vi ngi ln th ch trong nhng quan h rt thn thit.
LEV. Tolxtoi 80
Nhng theo s thch Anna th Liza quyn r hn nhiu. Betxi c
ni vi Anna rng Liza lm ra v tr nh ngy th; khi thy nng,
Anna cm thy khng ng. Nng ngy th thc s; quen c nung
chiu, nhng ng yu v v trch nhim. nh rng nng cng theo
cng mt "mt" nh Xaph: hai chng hm m, mt tr, mt gi, bm
theo sau nh b khu lin vo vy v nghin ngu nhn nng; nhng
nng c ci g cao qu hn nhng th vy quanh: ci nh sng ca
ht kim cng gia nhng thu tinh. nh to ra t i mt
p, ng l b n. Ci nhn mt mi ng thi li m ui ca i
mt qung thm qu l k l vi v v cng chn thc ca n. Nhn
thy cp mt , ai ny u c cm gic nh hiu nng hon ton,
v mt khi hiu th khng th khng mn nng. Nhn thy Anna,
c khun mt nng ngi ln mt n ci vui v.
- Chao! Ti rt vui sng c gp b! - nng ni v bc li gn
Anna. - Ti nh gp b ngay sau cuc ua, nhng b i ri. Ti
rt mong c gp b, nht l hm qua. Tht khng khip, phi
khng? - nng ni v nhn Anna nh mun bc l ht tm hn mnh.
- Vng, ti khng ng vic li c th xo ng n nh vy, -
Anna mt ni.
Lc , mi ngi ng dy ra vn.
- Ti khng ra ngoi y u, - Liza ni, mm ci ngi xung cnh
Anna. - C b cng khng ra ch? Khng hiu nh qun th thch
th g kia ch!
- C ch, ti rt thch chi ci , - Anna ni.
- Thc ? B bo cho ti bit, b lm cch no khi bun? C
nhn thy b l thy vui ri. B ang sng; cn ti th chn chng.
- B m chn chng ? Nhng nh b c coi l ni vui nht
Peterburg kia m, - Anna ni.
- Th th nhng ngi t lui ti c l cn chn ngn hn; nhng
chng ti cng chng vui v g, t nht cng l v phn ti: ti bun
gh lm.
Xaph chm thuc l ht v ra vn cng hai chng thanh nin.
Betxi v Xtremov ngi li ung tr.
- Th no, ch bun lm ? - Betxi hi. - Xaph ni hm qua nh
ch vui lm kia m.
- ! Bun cht i c! - Liza Mercalova ni. - Sau cuc ua, mi
ngi v nh ti. Vn nhng b mt y, vn ci tr y! Mi ngi
nm n trn i vng sut bui ti. Tht chng c g l th! Phi,
nh vy lm sao khi bun chn c? - nng ni v li quay sang
Anna. - Ch cn trng b cng bit d sung sng hay kh s, b
cng khng bao gi bun chn c. B cho bit b lm cch no th?
- Ti chng lm cch no c, - Anna tr li, mt v cu hi gng
.
- chnh l cch tt nht, - Xtremov ni chm vo.
Xtremov trc ng tun, tc hoa rm, nhng cn khe mnh, c c
tnh v thng minh tuy rt xu. Liza Mercalova l chu v ng v ng
lun cnh nng trong mi lc ri. L knh ch ca Alecxei
Alecxandrovitr, nhng lch thip v thng minh, ng c t ra c bit
nim n vi Carenin.
- Phi, - ng nhn mnh vi mt n ci tinh t, - l cch tt
nht. Ti nhc c iu t lu ri, - ng ni v quay sang Liza
Mercalova: - mun khi bun chn th khng nn ngh mnh s bun
chn. Cng nh s mt ng th ng nn lo l mnh khng ng c.
chnh l iu Anna Arcadievna mun ni y.
- Ti s sung sng nu ni c cu v khng nhng n tr tu
m cn ng na, - Anna mm ci ni.
LEV. Tolxtoi 82
- Phi, nhng hy bo cho ti bit ti sao mun khng bun cng
kh nh mun ng vy.
- V mun ng th phi lm vic , v mun vui chi th cng
phi th.
- Ti sao ti phi lm vic nu ti lm khng c ch cho ai c? Cn
nh gi v th ti khng bit cch v cng khng thch.
- C tht bt tr, - Xtremov ni, khng nhn nng v tip tc ni
chuyn vi Anna.
ng ta ha hon mi gp Anna nn ch c th ni chuyn khch
so thi, nhng khi hi nng bao gi v Peterburg, khen ngi tnh
bn ca Lidia Ivanovna vi nng, ng bit lm ra v ht sc thnh
tm mun lm va lng v knh trng nng, thm ch cn hn th
na.
Tuscievitr vo bo l mi ngi ang ch h ra nh qun.
- Khng, xin b ng i vi, - Liza Mercalova ni khi thy Anna
nh ng dy v. Xtremov cng ph ha theo.
- Gia b bn y v nh b c Vrege l c mt s tri ngc rt
ln, - ng ta ni. - Hn na, b s l ci c b c gim pha, cn nh
y b ch gi ln nhng tnh cm tt p nht, hon ton tri ngc
vi thi gim pha, - ng ta ni vi nng.
Anna nh thay i kin. Nhng li ni bi tai ca con ngi
thng minh ny, mi thin cm ngy th v tr con ca Liza
Mercalova i vi nng, ci cnh tr qu phi v thn thuc, mi ci
tht nh nhm, cn vic sp phi lm li kh khn n ni khin
nng do d giy lt: ti sao khng li, khng tm hon gi pht gii
t nng n ? Nhng ngh ti nhng g ch i lc v v mt mnh
mt bng nh, nu khng dm quyt nh hn mt ng, nh ti
lc a hai tay nm ly u tc, c ch m ch ngh ti cng thy
khip s, nng bn co t v ra v.
19
Vronxki, tuy sng phng ng vi v ngoi ph phim, vn ght s
ba bi. Hi cn tr, trng Hong tc thiu sinh qun, mt hm
tng tin phi i hi vay, chng tri mt phen nhc nh v b t
chi v t , chng c lm sao khng bao gi lm vo cnh na.
thu xp cng vic u vo y, mi nm bn, nm bn,
nhiu hay t cn tu hon cnh, chng ng kn ca ngi tnh ton
tin nong, hoc nh chng gi, git gi
(1)
.
Hm sau ngy ua nga, Vronxki ng dy mun, khng co mt
v cng chng tm ra, khoc chic o qun phc trng v xp tin
nong, s sch, th t ln bn, ri bt u lm vic. Pet'rixki thc
dy, thy bn ang ngi bn giy, bit chng rt d cu vo lc
ny, nn lng l mc qun o v i ra ngoi khi lm phin.
Tt c nhng k nhn r mi chi tit ca hon cnh phc tp
quanh mnh, thng v tnh cho rng s phc tp ca hon cnh
cng ni kh khn trong vic g mi, ch l chuyn c bit v ngu
nhin ca ring mnh ch khng h ngh ngi khc cng phi i
ph vi hon cnh phc tp ca mnh. Vronxki cng cm thy th.
Chng khng khi hnh din v chng phi h khi ngh rng
ngi khc hn s gc ng trc kh khn nh vy. Nhng hn bao
gi ht, chng thy cn lm sng t hon cnh ca mnh khi b
kt.
Trc tin - v y l vic d nht - chng xem xt cng vic tin
nong. Bng kiu ch nh nhn ca mnh, chng ghi ln mt t giy
vit th tt c s tin n v cng li; chng thy mnh mc n mi
by nghn rp v vi trm l tm b qua cho d tnh. Chng m tin
mt, xem li s ngn phiu v thy ch cn mt nghn tm trm rp
v t nay n cui nm, chng thy trc cha c khon thu nhp

(1)
Faire la lessive (ting Php trong nguyn bn).
LEV. Tolxtoi 84
no c. Sau khi c li bn k n, Vronxki chp li v chia lm ba
loi. Loi th nht, gm cc mn phi tr ngay hoc lc no cng
phi chun b sn tin phng khi bt buc thanh ton th c ci
trang tri. Nhng mn ln ti chng bn nghn rp: mt nghn
ri tr tin nga v hai nghn ri tr cho tn bp c bc ngi
bn tr Venevxki ngay trc mt Vronxki v c chng m bo tr
thay. Vronxki nh tr ngay lp tc (hm chng ang sn tin
nh), nhng Venevxki v Yasvin khng khng i tr ly v Vronxki
khng d canh bc . nh rng mi iu u tt p, nhng
Vronxki bit khi dnh lu vo vic rc ri ny, d ch ng ra bo
m cho Venevxki, chng vn phi gi sn hai nghn ri rp
qung vo mt thng n cp v khi phi h li vi n na. Nh th
l chng cn c bn nghn rp cho loi n u tin quan trng nht.
Loi n th hai: tm nghn rp th s ln chi cho chung nga ua: n
g bn c v la mch, n g ngi Anh, n ngi bn nga: v
khon ny chng cng phi tiu hai nghn rp th mi hon ton
m thm. Loi cui cng l n cc ca hng, tim n v th may: ci
th khng cn bn tm. Nh th, t nht phi c su nghn rp
chi dng trc mt m hin chng ch c nghn tm. Mt ngi m
thin h cho l c ti mi vn rp thu nhp, l no li tng thiu,
nhng thc ra Vronxki cn lu mi c c mi vn rp y. Ti sn
kch s ca b, hng nm ring n thu li hai mi vn rp, vn
cha c chia. Khi ng anh c, n nn ngp n c, ci qun cha
Varya Tsickva, con gi mt ng vin Thng Chp, khng c cht
ti sn no, Alecxei nhng cho anh tt c s thu nhp rung t
ca b v ch dnh li phn mnh c hai vn ri rp. Lc , Alecxei
bo anh l s tin cho chng chi dng ti khi ly v, ci vic c
l khng bao gi xy ra. V ng anh vn ch huy mt trung on vo
loi tn km nht, li va ly v xong, khng th khng nhn mn
qu . M Vronxki c ti sn ring, hng nm ngoi s tin hai vn
ri rp quy nh, cn cho thm con trai hai vn rp m Alecxei
tiu nhn n ng cui cng. Gn y, b xch mch vi chng v
chuyn chng dan du vi Anna v b i Moxcva, nn khng gi cho
s tin na. V Vronxki, vn quen sng vi bn vn ri rp, nm
nay ch nhn c c hai vn ri thi, nn m tng. Chng khng
th hi xin tin m c. L th cui nhn c hm qua lm chng
rt bc v b t sn sng gip chng t thng li trong gii x giao
v trn ng cng danh s nghip ch khng phi sng mt cuc
i lm danh c x hi thng lu. nh mua chuc lm tn
thng nng n lng t i ca Vronxki v khin chng cng thm
lnh m vi m. Nhng chng cng khng th nut li ha ho
phng vi anh, mc d by gi ngh ti nhng hu qu bt ng c th
xy ti do vic dan du vi Anna, chng mi thy mnh nh d ha
hn, v tuy cha c v, mi vn rp thu nhp ca chng vn c th
rt ch li. Nhng chng khng th thay i kin c na. Ch cn
ngh ti b ch du Varya hin tho, ng yu, lun lun nhc li
rng b khng qun v bit nh gi ng tm lng rng ri ca
chng, l chng hiu khng th i li ci cho. Khng th lm
th cng nh khng th nh ph n, khng th n cp hoc ni di.
Gii php duy nht m Vronxki quyt nh ngay khng cht chn
ch, l i mn mt vn rp ca mt tn cho vay nng li, (vic
khng c g kh khn), ri gim bt chi tiu v bn n nga thi. Sau
khi quyt nh nh vy, Vronxki vit ngay my ch cho Rlanaki,
ngi nhiu ln hi mua nga ca chng. Sau , chng cho i tm
g ngi Anh cng ngi cho vay n li v chia s tin cn li ra,
trang tri cc khon n khc. Lm xong vic , chng vit mt bc
th lnh nht v cc lc cho m. Ri chng ly trong v ra ba l th
ca Anna, c li v t i: nh li cuc gp g gia hai ngi hm
qua, chng bng trin min suy ngh.
20
Cuc sng Vronxki c may mn l c chi phi bi mt b lut
gm nhng nguyn tc quy nh chnh xc tt c nhng g nn lm
v khng nn lm. B lut ch gm mt s rt t trng hp, nhng
tri li, nhng nguyn tc l tuyt i v Vronxki khng vt khi
phm vi cht hp , bao gi cng rm rp lm trn bn phn mnh,
LEV. Tolxtoi 86
khng do d mt giy. Nhng nguyn tc nh sau: mc n thua
bc mt tn bp th phi tr ngay nhng khng cn thanh ton cho
th may vi; khng nn ni di, tuy nhin, c php ni di ph n;
khng la di ai, tr phi l mt ng chng; bn thn mnh c th
xc phm k khc nhng trong bt k trng hp no cng khng
tha th nhng xc phm n mnh, v.v... Nhng nguyn tc tuy
hon ton v l v sai tri nhng l tuyt i v trong khi tun theo
chng, Vronxki thy yn tm v c th ct cao u. Mi gn y, vic
dan du vi Anna mi lm chng nhn ra b lut cha bao qut tt
c mi trng hp ca cuc sng, v ri y s c th xut hin nhng
kh khn, nghi hoc m chng khng tm c cch gii quyt.
Quan h ca chng vi Anna v chng nng, cho n nay, tht n
gin v r rng. N ph hp vi nhng nguyn tc hng dn thi
c x ca chng. Anna l mt ngi n b trung thc hin dng
tnh yu cho chng, chng cng yu nng, cho nn, nng xng ng
c chng knh trng nh v chnh thc hay hn th na. Chng th
cht tay mnh ch khng th m ming, d l bng gi xa xi, xc
phm n nng hoc thm ch ch t v thiu s tn trng cn phi
gi i vi ph n cng khng dm.
Quan h ca chng vi gii x giao cng n gin. Ai cng bit,
cng on thy vic dan du ca chng, nhng khng ai dm nhc
n chuyn . Gp trng hp ngc li, chng sn sng buc k ba
hoa phi cm mm v knh trng danh d ngi chng yu, tuy chnh
chng lm tiu tan danh d .
Quan h ca chng vi ngi chng cng r rng hn na. K t
khi Anna yu Vronxki, chng cho mnh l ngi duy nht c quyn
hn bt kh xm phm i vi nng. ng chng ch l ngi tha v
tr ngi. Tt nhin, ng ta ang lm vo tnh th ng thng, nhng
bit lm th no. Quyn duy nht ca ngi chng l dng v kh
i bi thng danh d v Vronxki sn sng nhn li ng ta ngay t
pht u.
Nhng nhng tun l gn y, quan h ca chng vi v chng
Carenin thay i t bn trong, v s mp m ca quan h
khin Vronxki lo ngi. Hm qua, Anna bo cho chng bit nng c
mang. V chng cm thy tin ny cng iu Anna ch i chng,
i hi chng phi c mt thi khng d kin sn trong ci b lut
chi phi i chng. V thc tnh, chng b dn vo th bt ng: ngay
pht u, tri tim xui chng yu cu nng b chng. Chng ni
iu vi nng. Gi y, suy ngh li, chng thy r l nn trnh
gii php on tuyt , nhng ng thi li s h.
"Buc nng b chng, tc l gn b i nng vo i mnh, vy
mnh chun b sn sng cha, lm th no c th cp nng i khi
cha c tin? C gi d mnh xoay c tin... Liu c th mang nng
i trong khi mnh cn ti ng? Nhng trt ni vi nng th ri,
mnh phi sn sng phng nga mi bt trc, ngha l c sn tin v
xin gii ng".
Chng ngm ngh. Nn gii ng hay khng, iu ny lm chng
lin tng ti mi bn khon su kn ch mnh bit vi mnh, c l l
mi quan tm tha thit nht i vn p tn y lng chng.
Lng ham danh vng vn l m c ca chng t thi th u v
thi thanh nin, mt c m chng khng th nhn vi chnh mnh,
nhng mnh lit n ni gi y nim say m vn tranh chp vi
tnh yu. Nhng bc u tin trong gii x giao v trong qun ng
thnh cng, nhng hai nm trc, chng mc mt sai lm ngu
ngc: mun t ra t lp v mun thng chc, chng t chi mt
a v dnh cho chng, hy vng s t chi s lm cho mnh cao gi
thm; nhng chng i qu, thnh th khng c dm ng n
na; d mun hay khng, by gi chng vn phi eo ng tnh trng
t lp t to cho mnh, ra v ngi ti tr khng h on gin ai,
khng h cho l mnh b bc i v ch yu cu mnh c yn
thn chi bi. Nhng, t sau ngy n Moxcva hi nm ngoi ti
nay, chng khng chi bi na. Chng thy ci danh ting l ngi
ti nng xa lnh mi danh vng, bt u lu m v nhiu ngi bt
u ngh chng chng qua ch l mt g tt bng v trung thc m
LEV. Tolxtoi 88
thi. Chuyn dan du vi Carenin gy tai ting m lm mi ngi
ch ti, t im thm cho chng mt nh ho quang mi v tm
thi dp bt ci tham vng vn gm nhm lng chng, nhng trc
y tm hm, n li ni dy mnh lit gp bi. Mt ngi bn thi
nin thiu, cng nhm v cng gii qu phi, cng vo hc v tt
nghip trng Hong tc thiu sinh qun vi chng, k i th trong
lp hc, trong th thao, trong cc ngn chi ngng cung hoc trong
m c cng danh, l Xerpukhovxkoe, my hm trc va Trung
v vi cp bc tng v mt hun chng t khi thy ban thng cho
mt ngi tr nh vy.
ng ta va n Peterburg c mi ngi nhc ti nh mt ngi
sao mi mc. Cng tui v cng kha vi Vronxki, ng ta l tng
v ch i b nhim mt chc v khin ng ta c th nh hng n c
vic iu hnh cng vic quc gia, cn Vronxki, tuy t do, xut sc,
c mt ngi n b p yu, vn ch l vin i u tm thng m
ngi ta cho php mun t lp n bao gi tu thch. "ng nhin,
mnh khng h ghen t v khng th ghen t vi Xerpukhovxkoe c;
nhng s thng chc ca hn chng minh rng mt ngi nh mnh
ch cn gp thi l c th tin rt nhanh trn ng s nghip. Mi
y ba nm, hn cn mt a v nh mnh. Gii ng by gi tc l t
trit ng. Cn lu li qun ng th chng mt g. Chnh nng cng
ni khng mun thay i hon cnh ca nng. Mnh c nng yu,
mnh khng cn ghen t vi Xerpukhovxkoe". V chng thong th xon
ria mp, ng dy, i bch b quanh phng. i mt sng ln mt nh
c bit, chng ang trong trng thi tinh thn cng quyt, bnh
tnh v vui sng, thng cm thy sau khi lm sng t hon cnh ca
mnh. Mi ci u sng sa v r rng nh mi ln thanh ton xong
cng n. Chng co mt, tm nc lnh, mc qun o v ra i.
21
- Mnh n tm cu. Hm nay cu git gi lu nh, - Pet'rixki ni
vi chng. Xong ri ch?
- , - Vronxki tr li, nheo mt ci v khe kh xon ui i ria
mp tng nh ch mt c ng v tnh nh nht cng c th lm o
ln cng vic ca chng.
- Sau ci vic , bao gi cu cng c v nh va tm xong, -
Pet'rixki ni. - Mnh va nh Gritxta v ( l bit hiu vin i t),
h ang ch cu.
Vronxki nhn bn khng tr li. Chng ang ngh n vic khc.
- , ting nhc nh ng ta y phi khng? - chng ni, lng
nghe m thanh quen thuc ca dn qun nhc c nhng v khc
ponka v vanx t xa vng ti. - C tic y ?
- n Xerpukhovxkoe y.
- ! - Vronxki ni. - Mnh cha bit g c.
V i mt nheo nheo ci ca chng li ngi ln long lanh sng
hn.
Gi y, khi khng nh mnh tht s sung sng vi mi tnh
v n m chng hy sinh c tham vng (hoc t ra, gi y chng cng
ng vai tr ), Vronxki khng cn ghen t vi Xerpukhovxkoe, cng
khng gin ng ta khng n thm mnh trc. Xerpukhovxkoe l
mt ngi bn tt v chng sung sng c gp li ng ta.
- Phi, mnh rt hi lng.
i t DoMil mt to nh ln rt vng. Tt c quan khch
u hi hp ngoi sn thng. T trong sn, Vronxki thot tin
nhn thy nhng ca s ca trung on mc qun phc h vy quanh
mt thng ru vtka v vc ngi lc lng ca vin i t ng
LEV. Tolxtoi 90
gia m s quan; ng ta bc xung bc thm th nht ca sn
thng v ku to t c ting nhc ang do mt v khc i din ca
Offenbach
(1)
, khot rng tay ra lnh cho ton lnh cch mt t.
Ton lnh, ngi lin lc v vi h s quan khc bc li gn sn
thng cng lc vi Vronxki. Vin i t quay v gn bn, li tr ra
ngoi thm vi cc ru sm banh v ct ting oang oang mi chm
cc: "Chc mng sc khe ngi bn c ca chng ta, v tng qun
anh dng, hong thn Xerpukhovxkoe. Ura!".
ng sau i t, Xerpukhovxkoe, tay cm cc sm banh, ti ci
xut hin. - Bondarenco, anh cng ngy cng tr ra, ng ta ni vi
vin thng s khinh k, mt g khe mnh m hng ti ng
v ang ng nghim trc mt ng cng nh khc g.
Vronxki t ba nm nay cha gp Xerpukhovxkoe. ng ta ru
m, do c v hng dng hn, nhng vn cn i nh xa, ni bt v
din mo, vc dng tao nh v quyn qu hn l v p. S thay i
duy nht Vronxki nhn thy ng ta l v rng r im m thng
in trn b mt nhng ngi thnh t v bit r mi ngi u cng
nhn s thnh t ca mnh. V rng r , Vronxki tng tri nn
nhn ra ngay Xerpukhovxkoe.
Khi xung cu thang, Xerpukhovxkoe trng thy Vronxki. Mt
ng sng ln mt n ci hn h. ng ta gt u vi chng, gi cao
cc sm banh, nh mun ni mnh khng th l i khng chm cc
trc vi g thng s khinh k ang ng nghim, i mi khp li
ch ci hn ca quan trn.
- ! Anh ta y ri! - i t reo ln. - Th m Yasvin bo ti l anh
ang u phin.
Xerpukhovxkoe hn i mi t v ti tn ca g thng s khinh
k p trai, v ly mi soa lau mm, bc li gn Vronxki.

(1)
Jacques Offenbach (1819 - 1880) nhc s Php, gc c, tc gi nhiu v nhc kch ni ting.
- Ti rt sung sng c gp anh, - ng ta ni, bt tay chng v
ko ring ra mt ch.
- Anh tip anh y nh! - vin i t ch Vronxki, ku to bo Yasvin
v i xung gp ton lnh.
- Sao hm qua anh khng n trng ua? Ti tng gp anh
. - Vronxki ni v ngm nhn Xerpukhovxkoe.
- Ti c n, nhng mun qu. Xin li, - ng ni thm v quay li
vin s quan ph cn. - Xin ng thay mt ti phn pht ci ny cho
h.
ng ta vi rt trong v ra ba t mt trm rp v mt.
- Vronxki! Cu n ung mt cht nh? - Yasvin hi. - Ny, bng
mn n ra cho b tc. Trong khi ch i, cu hy ung ci ny .
Ba tic ko di kh lu trong nh vin i t.
Quan khch ung ru lu b. H nng bng Xerpukhovxkoe, nh
a v tung ln cao. n lt vin i t cng vy. Sau , i t
cng Pet'rixki nhy trc mt cc ca s. Ri i t, hi mt, ngi
xung mt chic gh di trong sn, v bt u chng minh cho
Yasvin thy nc Nga hn hn nc Ph, nht l v mt xung kch
k binh; s huyn no tm ngng mt lt. Xerpukhovxkoe vo nh
ra tay v gp Vronxki bung ra mt; Vronxki ang gii nc.
Chng ci o qun phc v nc tia xung ci gy rm tc, ng
ri k c v mt. Ra xong, chng n gp Xerpukhovxkoe. C hai
ngi xung chic i vng nh v bt u ho hng ni chuyn.
- Nh ti k li mi hnh ng v c ch ca anh, - Xerpukhovxkoe ni.
- Ti rt vui lng l anh thng n thm nh ti.
- Ch y l bn ca Varya v l nhng ph n duy nht
Peterburg m ti thch c gp mt, - Vronxki mm ci tr li.
Chng mm ci v nhn thy trc u cu chuyn v iu lm
chng thch th.
LEV. Tolxtoi 92
- Nhng ngi duy nht ? - Xerpukhovxkoe mm ci hi.
- Cn ti, ti cng c bit tin tc ca anh, nhng khng phi ch
qua ch y, - Vronxki ni, chn ngay cu ni bng gi v lm b
mt nghim trang. - Ti rt sung sng v thnh cng ca anh, ti
khng ngc nhin cht no. Thm ch ti cn ch i nhiu hn na
kia.
Xerpukhovxkoe mm ci. R rng ng khoi tr vi nhn nh
nh vy v mnh v thy khng cn giu gim iu .
- Cn ti, tri li, th thc vi anh l ti khng hy vng c nh
vy. Nhng ti mn nguyn, rt mn nguyn. Ti vn nhiu tham
vng, l nhc im ca ti v ti khng chi ci.
- Nu khng thnh t th cha chc anh tha nhn nh vy, -
Vronxki ni.
- Ti khng ngh th, - Xerpukhovxkoe li mm ci v ni. - Ti
khng ni cuc i khng c tham vng l khng ng sng, nhng
nh vy s chn pho. C th l ti nhm, nhng ti t cm thy c
mt s nng lc trong phm vi hot ng la chn v bt k quyn
binh no trao vo tay ti cng u ng ch hn l trao cho nhiu
ngi khc m ti quen bit, - Xerpukhovxkoe ni, y t tin. - Cho
nn, cng tin gn quyn binh, ti cng mn nguyn.
- iu ng vi anh c th khng ng vi ngi khc. Trc y
ti cng ngh nh anh, nhng ti sng v ti thy tham vng
khng phi l iu duy nht lm nn gi tr cuc i, - Vronxki ni.
- ng th y, ng th y! - Xerpukhovxkoe ci ni. - Ngay t
u, ti ni l ti c nghe k v anh, ti bit anh t chi...
Tt nhin, ti tn thnh. Nhng d sao cng cn ch n thi x
s. Ti ngh anh hnh ng rt ng nhng khng ng cch thc
phi lm.
- Vic qua coi nh xong ri; v anh cng bit ti khng bao gi
nut li. V li, ti sng th ny l tt lm ri.
- Hin nay th th y, nhng anh khng th ch dng li . Ti
khng ni vy v ng anh ca anh. ng ta l mt... a tr ng yu,
ht nh ch nhn y. Anh c nghe thy ting hn khng? - ng ta
ni thm v lng nghe nhng ting "Ura" vang ln. - Hn ang vui
chi... Nhng anh, ci khng th lm anh mn nguyn.
- Ti c ni l ti mn nguyn u.
- Phi, th cha . Nhng ngi nh anh l cn thit.
- Cn thit cho ai?
- Cho ai ? Cho x hi, cho nc Nga. Nc Nga ang cn ngi,
ang cn mt chnh ng. Nu khng, tt c s tan hoang ht.
- Ngha l th no? Cn n chnh ng ca Bectniep chng
li bn cng sn Nga ?
- Khng, - Xerpukhovxkoe ni v cau my bc bi khi thy bn
ng mnh c kin ngu xun nh vy. Mi ci ch l chuyn to
lao
(1)
. Chuyn trc y v sau ny vn th. Khng h c bn cng
sn. Bn mu bao gi cng cn ba t ra mt ng phi c hi,
nguy him. l ci tr c rch. Khng, chng ta cn mt ng gm
nhng ngi c lp nh anh v ti.
- Th ti sao (Vronxki nhc tn mt s nhn vt c th lc), ti sao
h khng phi l nhng ngi c lp?
- Bi v hin nay h khng c hoc t khi sinh ra khng c ti
sn c lp, nht h khng sinh trng nh chng ta trong nhng ni
gn mt tri. Ngi ta c th mua chuc h bng tin bc hoc phnh
nnh. V duy tr a v, h phi t by ra mt phng hng. H
theo ui mt phng hng no , mt phng hng tai hi m
chnh h cng khng tin; phng hng ch l k sinh nhai, nh
ca, lng bng u trng vo Nh nc i ng. Th cng ch tinh

(1)
Tout ca c'est une blague (ting Php trong nguyn bn).
LEV. Tolxtoi 94
ranh g lm u
(2)
, c xt k mnh kho ca h th r. C th l ti
xu xa hoc ngu ngc hn h, mc du ti khng hiu ti sao li th.
Anh v ti c mt im cn bn thun li hn h: chng ta kh b
mua chuc hn. Nhng ngi nh chng ta lc ny cng cn thit
hn bao gi ht.
Vronxki chm ch nghe; chng ch khng phi v ni dung li l
m v quan im ca Xerpukhovxkoe, ng ta ngh n chuyn bt
u u tranh ginh quyn hnh v mang sn nhng thin cm
hay c cm gia mi trng , trong khi nhng quan tm ca chng
cha vt ra ngoi quyn li i k binh. Vronxki cng hiu
Xerpukhovxkoe c th tr nn rt c th lc nh kh nng nhn thc
suy xt ton din khng th chi ci ca ng v nh tr thng minh
cng ti hng bin, vn rt him trong mi trng ng ang sng. V
chng ghen vi bn, mc du h thn v iu .
- ng th, nhng lm vic , ti thiu mt c tnh ch yu:
l lng khao kht quyn hnh, - chng tr li. - Trc ti tng c
kht vng , nay th ht ri.
- Anh tha li, khng ng th u, - Xerpukhovxkoe mm ci
ni.
- Khng, ng, ng ch... thc tnh m ni, hin nay ng l th,
- Vronxki ni thm.
- Phi, hin nay, li l chuyn khc... ci hin nay khng phi
s ko di mi mi.
- C th nh vy, - Vronxki tr li.
- Anh ni l c th nh vy, - Xerpukhovxkoe ni tip, nh
on c bn, cn ti, ti ni vi anh l chc chn nh vy. V th
m ti mun gp anh. Anh hnh ng nh th l phi. Ti hiu
anh, nhng anh khng nn khng khng nh vy mi. Ti ch yu

(2)
Cela ne' est pas plus fin que ca (ting Php trong nguyn bn).
cu anh trao ton quyn hnh ng
(1)
cho ti thi. Ti khng mun
ng vai ngi che ch anh... mc du thc tnh ti khng hiu ti
sao ti li khng ng vai tr : chnh anh tng che ch cho ti bit
bao ln!
Ti mong tnh bn chng ta ng trn mi ci . Phi, - ng ni,
mm ci vi chng u ym nh n b, - anh c trao cho ti ton
quyn hnh ng. Hy ra khi trung on v ti s ko anh n ch
ti khng cht l liu.
- Nhng anh hiu cho l ti khng cn g c, m ch cn mi iu
c y nguyn nh hin nay, - Vronxki ni.
Xerpukhovxkoe ng dy v ng trc mt chng.
- Anh ni vy, ti hiu anh ri. Anh , chng ta cng mt tui
vi nhau, c th l anh quen bit nhiu ph n hn ti, - n ci v
c ch ca Xerpukhovxkoe nh bo Vronxki khng vic g m s, ng
ch thn trng v t nh chm kh n ch him ca chng thi. -
Nhng ti c v v anh nn tin ti: ti khng nh l ai ni: mt
ngi ch bit v yu v mnh thi, cng vn hiu n b hn l k
quen hng nghn n b.
- Chng ti s ra ngay! - Vronxki ni to vi vin s quan ang l
u ca ra vo, - bo vi h l i t mi ra.
By gi Vronxki mun nghe Xerpukhovxkoe ni ra ht xem ng
ta nh i n u.
- kin ca ti l th ny. n b l vt chng ngi ch yu ca
n ng trn ng s nghip. Tht kh m va yu mt ngi n
b va lm bt c vic g khc. Ch c mt cch hng th khoi lc
tnh yu m khng n bin thnh tr ngi: l kt hn. Bit ct
ngha th no, th no, cho anh hiu ngh ca ti nh? -
Xerpukhovxkoe ni, vn thch dng th d. - , th ny! Phi, ngi

(1)
Carte blanche (ting Php trong nguyn bn).
LEV. Tolxtoi 96
ta ch c th va mang mt gnh nng
(1)
va dng tay lm vic
khc bng cch buc gnh nng ln lng... v l hn nhn.
l iu ti cm thy, khi kt hn. t nhin, tay ti tr nn t do.
Nhng nu ko l gnh nng ngoi vng hn nhn, i tay ta s
vng mc khng lm g c. Anh c xem Mazancov, Crupov y. V
n b m h lm hng c s nghip.
- n b nh th th tht tuyt! - Vronxki ni, ngh ti c o ht
v ngi ph n Php m hai ngi kia ang tng tu.
- a v ngi n b trong x hi cng vng chc th vn li
cng nghim trng. Nh th khng cn l t mang ly gnh nng, m
l ging ly ca k khc.
- Anh cha bao gi yu c, - Vronxki kh p, va nhn thng
trc mt va ngh ti Anna.
- C th nh vy. Nhng hy nh ly nhng iu ti ni vi
anh. Cn iu ny na: n b bao gi cng v thc hn n ng.
Chng ta coi tnh yu l mt ci g cao c, cn h, h bao gi cng rt
trn tc
(1)
.
- Chng ti ra ngay, ra ngay y! - Chng ni vi tn hu phng
ang i vo. Nhng hn n khng phi gi m mang th ti cho
Vronxki.
- Qun cha Tverxcaia sai mang th ny n hu ng. - Vronxki bc
th ra xem v bng mt ln.
- Ti b nhc u, ti phi v nh thi, - chng bo Xerpukhovxkoe.
- Thi c, tm bit anh. Anh trao cho ti ton quyn
(2)
ch?
- Chng ta s bn li chuyn sau. Ti s gp anh Peterburg.

(1)
Fareau (ting Php trong nguyn bn).
(1)
Terre--terre (ting Php trong nguyn bn).
(2)
Carte balanche (ting Php trong nguyn bn).
22
qu nm gi: n kp gi hn v khi phi i bng nga
ring ca chng m mi ngi u bit, Vronxki ngi vo xe nga
thu ca Yasvin v sai x ch cho chy ht sc nhanh. Chic xe c
bn ch ngi, rt rng. Chng ngi vo gc, gc chn ln gh di trc
mt v suy ngh.
thc m h l mnh thu xp xong cng n, k c l m v tnh
bn v nhng li phnh nnh ca Xerpukhovxkoe coi mnh nh mt
nhn ti cn thit v nht l s ch i gp mt ngi yu, tt c ha
chung thnh mt cm gic yu i. Tnh cm mnh lit n ni
chng bt gic mm ci. Chng t chn xung sn xe, gc cho
khoeo, ly tay nn bng chn ny ny, bm tm v ng nga hm qua
v ng ngi ra sau, ht th lun my hi cng lng ngc.
"Tt, tt lm!", chng t nh. Chng nhiu ln cm thy ci
thc th v nh vy v thn th, nhng cha bao gi t yu mnh, yu
thn th mnh nh hm nay. Chng khoan khoi vi cm gic hi au
cng chn, vi s chuyn ng ca bp tht lng ngc khi th. Cng
ci ngy thng tm quang ng v lnh gi ny, i vi Anna sao m
nng n tm ti, nhng i vi chng li y ho hng. Mt v c
chng va ny nng bng v c ra gi mt du hn i. Mi sp bi ria
lm chng c bit thch th trong khng kh thong ng. Mi ci
nhn thy qua tm knh, mi ci trong bu khng kh tinh khit v
lnh gi, trong anh chiu t bng bc, u ti mt, vui v v cng
trng nh bn thn chng: c nhng mi nh sng ngi di nh
nng, c nhng ng vin r nt ca hng ro v gc nh, c nhng
bng b hnh v xe nga thnh thong gp trn ng, c nhng rng
cy, bi c xanh im phng phc, nhng cnh ng vi lung khoai u
n, c nhng bng rm nghing t nh v hng cy, bi rm v
lung khoai, mi ci u p nh bc tranh phong cnh tinh t va v
v quang du xong.
LEV. Tolxtoi 98
- Nhanh ln, nhanh na ln! - chng th u ra ngoi ca xe bo
x ch v rt trong ti ra mt t ba rp a cho hn ang quay li
pha chng. G x ch t tay vo mt ci g cnh n xe, qut roi vun
vt v c xe phng rt nhanh trn ng ci bng phng.
"Mnh ch cn g c, khng cn g ngoi hnh phc ny, chng ngh
thm, nhn ci nt git chung bng xng treo gia hai ming knh
ca v hnh dung Anna ht nh ln gp va ri. Cng ngy mnh cng
yu nng hn. Vn nh Vrege kia ri. Nng hin ang u? u
nh? Lm th no tm c nng? Ti sao nng hn mnh y v li
vit thm mt cu vo th ca Betxi?", ln u tin, chng t hi nh
vy. Nhng chng khng thi gi ngh ti vic na. Chng bo
x ch dng xe trc khi ti ph, m ca nhy xung lc xe cn ang
chy v i ngc ln theo con ng dn ti ngi nh. Ph vng tanh
khng c ai, nhng a mt nhn sang phi, chng lin thy nng.
Mc du mt nng che mng, chng vui sng nhn ngay ra nng qua
dng i c bit, ng cong i vai, t th u v cm thy nh c
mt lung in truyn khp c th. Chng li thy tro ln mnh lit
hn ci thc v s tn ti bn th, k t nhng c ng mm mi ca
i chn cho ti s chuyn ng ca lng ngc khi ht th v chng
thy nga ran mi.
Khi chng n bn, nng rit cht tay chng.
- Anh khng gin em nhn anh n y ch? Em rt cn gp
anh, - nng ni; v np mi nng mm li trang trng, nghim khc
m chng thong thy qua chic mng, lp tc lm gn tm trng vui
sng ca Vronxki.
- Anh m gin em y ? Nhng em i bng g n y, ti sao li
n y?
- iu khng quan trng, - nng ni v khoc tay chng, - ta i
i, em c chuyn cn ni vi anh.
Chng hiu l c ci g xy ra v cu chuyn ln ny hn khng
vui. ng trc Anna, chng m mt t ch: cha hiu r duyn c,
chng thy mi lo ngi ca nng xm chim mnh.
- C g th em? - chng hi, gh cht cnh tay nng vo ngi v c
on qua nt mt xem Anna ngh g.
Nng lng l bc vi bc, tp trung ht can m, v t
nhin dng li.
- Hm qua, em cha ni vi anh, - nng hn hn ni, - l khi tr v
nh vi Alecxei Alecxandrovitr, em bo cho ng ta bit... em khng
cn l v ng ta na v... v em ni ht.
Nghe nng ni, chng bt gic ci xung, nh mun gim nh hon
cnh no n ca nng. Nhng, khi nng ni xong, chng bng thng
ngi ln, b mt l v kiu hnh v nghim trang.
- Phi, phi, th tt hn, mt nghn ln tt hn! Anh hiu vic
i vi em tht kh tm, chng ni. Nhng nng khng nghe chng
ni; nng c ngh ca Vronxki trn nt mt. Nng khng th bit
v mt Vronxki phn nh ngh u tin ny ra trong u chng:
th l phi u sng thi, khng trnh c. Nng khng bao gi
ngh n chuyn u sng nn din gii v mt nghim trang thong
qua mt cch khc.
T khi nhn c th chng, thm tm nng cm thy l mi s
s gi nguyn nh c, nng s khng dm t b a v ca mnh v xa
la con gn b cuc i vi ngi yu. Bui sng ngi chi nh
qun cha Tverxcaia cng khin nng tin chc nh vy. Nhng d
sao, i vi nng, cuc gp mt ny cng v cng quan trng. Nng
hy vng n s lm thay i tnh th v cu nng. Nu nh nghe tin
, chng khng mt pht do d, say m ni lun: "Em hy t b tt
c v i theo anh", th c l nng s xa la con v i ngay vi chng
y. Nhng tin khng tc ng n chng nh nng mong i:
chng hnh nh ch thy bc mnh.
LEV. Tolxtoi 100
- C g m kh tm. Vic c t nhin din ra th thi, - nng ni,
ging m c; - y, anh xem. - Nng rt trong gng tay ra bc th
ca chng.
- Anh hiu ri, anh hiu ri, - chng ngt li, cm l th nhng
khng c v c an i nng; - anh ch yu cu, anh ch mong mun c
th thi: ph tan tnh cnh ny cng hin i anh cho hnh phc
ca em.
- Ti sao anh phi ni vi em nh vy? - nng ni. - L no em li
nghi ng anh? Nu em m nghi ng...
- C ngi n kia ka! - Vronxki bng ni v ch hai ph n ang
i ti. - C th h quen bit chng mnh, v chng vi ko nng tt
vo mt ng ngang.
- ! Em cn g! - nng ni. Mi nng run bn bt, Vronxki nh
thy nng nhn mnh qua chic mng y mt v hn hc k l. -
Phi, vn khng phi , em khng nghi ng g anh; nhng ng
ta vit cho em th ny y, anh c i. - Nng li ngng bt.
Lc c th, cng nh hi ny khi bit nng b chng, Vronxki
bt gic li t bung th theo ci cm gic t nhin xut pht t
quan h gia chng vi ngi chng b xc phm. Gi y, cm l th
ny trong tay, chng bt gic ngh c l ni nht hm nay hoc ngy
mai s nhn c nh li thch u v ngh lun ti cuc u sng
: chng s bn ch thin v vn vi v lnh lng, nghim trang
ang l trn nt mt lc ny, chng s ch ngi chng b xc phm
bn mnh... V lp tc, chng ngh ti li Xerpukhovxkoe va ni v
nhng iu bn thn chng suy ngh sng nay; tt hn ht l khng
nn gn b vi nhau. Nhng chng bit khng th ni iu ra vi
Anna.
c xong th, chng ngc mt nhn nng: ci nhn c v thiu
cng quyt. Nng hiu ngay chng suy ngh mi l. Nng bit, d
c ni g vi nng, chng cng s khng bc l ht ngh ca mnh.
V nng hiu hy vng cui cng tan v. y khng phi iu nng
mong i.
- Anh thy ng ta l hng ngi th no cha? - nng ni ging
run run. - ng ta...
- Em tha li, nhng anh li vui sng v vic , - Vronxki ngt
li. - Ly Cha lng lnh, xin em anh ni ht , - chng ni tip
v i mt nh cu khn nng cho chng c thi gi phn trn.
- Anh vui sng v theo ng ta gi nh, tnh hnh khng th gi
nguyn nh c na.
- Ti sao li khng? - Anna c cm nc mt v ni. R rng nng
khng m xa n li chng ni na. Nng cm thy s phn mnh
quyt nh ri.
Vronxki mun ni sau cuc u sng m chng cho l tt yu, tnh
trng s khng th ko di, nhng chng li ni khc i.
- Tnh hnh khng th tip tc c na. Anh hy vng l by
gi em s b ng ta. Anh hy vng (chng bi ri v mt) l em cho
php anh c ngh ti vic t chc cuc sng ca chng ta. Ngy
mai...
Nng khng chng ni ht li.
- Th cn con em? - nng ku ln. - Anh xem ng ta vit y: bt
buc b n m em th khng th v khng mun b n.
- Nhng m, ly Cha ti, ng no hn: con li hay l tip
tc sng trong tnh cnh nhc nh ?
- Nhc nh cho ai kia ch?
- Cho tt c chng ta v nht l cho em.
- Nhc nh!... Anh ng ni th. Nhng ch khng c ngha
g vi em c, - nng ni ging run run. Nng khng mun chng ni
di. Nng ch cn c c mi tnh ca Vronxki v nng mun c yu
LEV. Tolxtoi 102
chng. - Anh hy hiu t ngy em yu anh, mi ci u thay i.
i vi em, ch c mi tnh ca anh l ng k m thi. Vi mi tnh
, em thy mnh cao qu n ni khng c g l nhc nh c. Em t
ho v tnh cnh ca mnh, bi v... em t ho v... em t ho... - nng
khng ni ht cu. Nhng git nc mt h thn v tuyt vng lm c
hng nng nghn li. Nng dng li nc n khc.
Chng cng thy mt ci g chn ly hng, nga ngy mi v ln
u tin trong i, chng tng sp pht khc. Chng khng th ni
ch xc ci g lm mnh xc ng: chng thng nng, thy mnh
khng gip c nng, v ng thi bit chnh mnh l nguyn
nhn ni bt hnh ca nng, bit mnh hnh ng xu xa.
- Chng l khng ly hn c sao? - chng ni ging yu t. Nng
lc u khng tr li. - Em c th b ng ta v gi ly con em c
khng?
- c ch, nhng ci cn tu ng ta. By gi em phi n
gp ng ta, - nng lnh lng ni. Linh tnh qu khng la di nng:
mi ci s gi nguyn nh c.
- Th ba ny anh s n Peterburg, ri ta s quyt nh sau.
- Vng, - nng ni. Nhng thi ng ni n chuyn na.
Xe ca Anna (nng cho nh v v sai n nng hng ro vn
nh Vrege) tin li gn. Anna cho Vronxki v tr v nh.
23
Tiu ban mng 2 thng 6 thng hp vo th hai. Alecxei
Alecxandrovitr bc vo phng hp, nh thng l cho nhng u
vin v ch tch, ri ngi vo ch, t tay ln tp h s chun b sn
sng trc mt. Trong h s c ghi nhng tnh hnh ng cn bit v
tm tt bi tham lun ng nh pht biu. V li, ng cng khng cn
n ti liu tham kho. ng nh tt c v xt thy khng cn nhm
li trong u nhng iu s ni. ng bit l n lc , khi thy
trc mt b mt k ch ang c gng v ch lm ra v th , th bi
din vn s t ng tun ra cn hng hn hn tt c nhng iu
chun b sn. ng thy ni dung bi tham lun ca mnh thm thu
n ni mi ch u c hiu lc. Tuy nhin, khi nghe bn bo co
thng k, ng c v rt hn nhin v rt hin lnh. Nhn i bn tay
trng ni gn xanh xo nhng ngn di nh nhng vut mp t giy
trng t trc mt v ci u mt mi nghing nghing sang bn,
hn khng ai ng i mi ng sp sa tht ra nhng li pht biu c
th dy ln mt cn dng t kinh khng, buc nhng u vin ca tiu
ban phi go tht, tranh cp li nhau v v ch tch phi yu cu
mi ngi gi trt t.
Nghe xong bo co, Alecxei Alecxandrovitr du dng v nh nh
tuyn b ng mun pht biu vi hi ngh mt vi nhn xt v vic t
chc cc d tc. Mi s ch u dn v pha ng. Alecxei
Alecxandrovitr kh hng ging v khng ngc mt nhn ch th,
m li lm nh mi ln c din vn, tc l chm ch nhn vo khun
mt u tin no trc mt (c th l b mt ng gi b nh, v
hin lnh, khng c vai v g trong tiu ban), ng bt u trnh by
cc quan im. Khi cp ti cc lut l c bn v t chc, ch th
ca ng lin chm ln v bt u phn i. Bn thn Xtremov cng l
u vin ca tiu ban, b chm nc, mun thanh minh. Cuc hp tht
no ng. Nhng Alecxei Alecxandrovitr chin thng v n ca
ng c chp thun. H quyt nh thnh lp ba tiu ban mi v
ngy hm sau, trong vi gii Ptecbua, ch nghe bn n phin hp
. Thng li ca Alecxei Alecxandrovitr cn ln hn c ng mong
mun.
Sng hm sau, th ba, khi tnh dy, Alecxei Alecxandrovitr vui
thch nh ti thng li hm trc v mc du mun t ra th , ng
vn khng th khng mm ci khi nghe vin chnh vn phng phnh
nnh thut li nhng li n i vang ti tai hn v nhng vic
xy ra tiu ban.
LEV. Tolxtoi 104
Trong khi lm vic vi chnh vn phng, Alecxei Alecxandrovitr hon
ton qun bng hm l th ba, ngy quy nh cho Anna
Arcadievna tr v, cho nn ng ngc nhin mt cch kh chu khi
thy mt tn y t n bo nng v.
Anna v ti Peterburg t sng sm; nng nh in nhc cho
xe ra n, nh vy chng khng th khng bit nng v. Nhng
khi nng ti ni, ng li khng ra n. Gia nhn tha l ng cha ra
khi nh v ang bn vic vi chnh vn phng. Nng sai ngi bo
cho chng bit mnh v, sang phng giy ring v mi mit thu
dn c, ch ng n gp. Mt gi qua i m vn cha thy mt
ng. Nng sang phng n, mn c sai bo ngi lm v ch tm ni
to, nh ting cho chng ch ti; nhng ng ta vn khng n, mc
du nng nghe thy ng tin chnh vn phng ra tn ca bung.
Nng bit sau ng s n ngay B v nng mun gp ng trc
xc nh quan h gia hai ngi t nay v sau.
Nng i qua phng khch ln v ti bung chng, bc chn qu
quyt. Khi nng bc vo bung giy, ng mc triu phc, ngi t
khuu tay xung bn con bn cnh, r rng sp sa i v nhn thng
ng trc, mt bun ru. Nng thy ng trc khi ng thy nng v
nng on ng ang ngh ti mnh.
Thy nng i vo, ng toan ng ln ri li lng l, mt ln,
mt iu cha bao gi xy ra, v cui cng hp tp ng dy, ra n
v, khng nhn vo mt m nhn cao hn, vo trn v tc nng. ng
bc li, bt tay v mi nng ngi.
- Ti rt bng lng mnh tr v, - ng ni v ngi xung cnh, r
rng nh ni thm ci g ; - ng khng ni tip c na. Nhiu
ln, ng nh ni ri li nn bt. Mc du chun b sn sng trt
ht khinh b v li ln u ng, nng vn khng bit nn ni nng
ra sao. Nng thng hi ng ta. Im lng ko di kh lu.
- Xerioja khe ch? - ng hi v khng i tr li ng ni thm: -
hm nay ti khng n nh; ti phi i ngay by gi.
- Ti nh i Moxcva, - nng ni.
- Khng, mnh tr v nh th l rt phi, - ng ni v li nn
lng.
Thy ng khng ngh lc ni ra, nng bn ch ng khi
chuyn.
- Alecxei Alecxandrovitr, - nng ni, chm ch nhn ng v khng
h cp mt xung trc ci nhn trn trn vo tc nng, - ti l k
phm ti, mt ngi n b xu xa, nhng trc sau ti vn nh th,
vn y nguyn l con ngi nh hm n ti th nhn v ti n ni
cho ng bit ti khng thay i c.
- Ti khng hi c vic , - ng ni, t nhin nhn vo mt nng,
v hn th v kin quyt, - tht ng nh ti d on. - R rng
cn gin khin ng ta ly li c t ch hon ton. - Ti ni v
vit th cho c, v ti xin nhc li iu , - ng ni, ging nh nh v
sc, - ti khng cn bit . Ti mun ng n i. Khng phi ngi n
b no cng c nh nh c st sng bo cho chng bit mt ci tin
th v n th (ng nhn mnh vo ch "th v"). Ti s ng vic i
chng no mi ngi cn cha bit chuyn, chng no tn tui ti cn
cha b bi nh. Cho nn, ti bo trc cho c bit l nhng quan h
ca chng ta vn phi gi nguyn nh t trc n nay v ch trong
trng hp c t lm danh th ti mi dng n nhng bin php
bo ton danh d ca ti.
- Nhng quan h ca chng ta khng th gi nguyn nh xa
c, - Anna rt r ni v s hi nhn ng ta.
Khi thy li c ch bnh tnh , ci ging the th nh tr con v
nho bng , lng thng hi lin tiu tan trc ni gh tm nng
cm thy i vi ng. Nng ch cn s hi, nhng mun ra sao th
ra, nng vn cn xc nh rnh rt quan h ca h.
- Ti khng th l v ng khi ti... - nng bt u ni.
ng ci lnh lng v him c.
LEV. Tolxtoi 106
- R rng li sng c la chn phn nh vo cch nhn ca c.
Nhng v ti qu knh trng d vng ca c v qu coi khinh ci hin
ti, nn li ti ni khng th hiu theo ci ngha c gn cho n.
Anna th di v ci u.
- V li, ti thc khng hiu, - ng hng ln ni tip, - ti sao mt
ngi n b c lp nh c, khng ngn ngi bo cho chng bit r
mnh bi bc v khng h thy l ti li, li y ny v chuyn lm
trn bn phn vi chng.
- Alecxei Alecxandrovitr! ng mun g ti kia ch?
- Ti mun khng bao gi gp g n ng y. Ti mun c x
s th no c ngoi x hi ln bn y t u khng th d ngh v
c... Ti yu cu c khng c gp hn na. Ti tng th cng
khng phi l i hi qu ng. b li, c c th hng quyn li
ca mt ngi v lng thin m khng phi lm ngha v ca
mnh. iu ti cn ni vi c tm li ch c th thi. By gi n lc
ti phi i ri. Ti khng n nh.
ng ng dy v ra ca. Anna cng ng dy theo. ng nghing
mnh khng ni g v nhng nng ra trc.
24
Ci m nm ng trn ng c kh l m quyt nh i vi
Levin. Chng chn ght ci trang tri mnh ang qun l v chng
thit g n na. Mc du ma mng tt p, cha bao gi chng gp
ri ro v kh khn vi nng dn nhiu nh nm nay (t ra cng l
cm tng ca chng) v nguyn nhn ca nhng tht bi v s i
ch gi y sng t. Ni thch th tm thy ngay trong lao
ng, s gn gi do lao ng to nn gia chng v nng dn, s ghen
t v lng thm mun sng cuc i ca h, trong m khng
nhng biu hin bng gic m m cn bng mt k hoch hnh
ng c nghin cu t m, mi ci khin chng thay i quan im
n ni khng cn hng th nh xa trong vic canh tc, v khng
th lm ng trc nhng tranh chp lm nn cho cuc sng ca
chng. Mt n b sa ging, nh con Pava, mt khong t ai c
chm bn v cy ba, chn cnh ng rung nh nhau c hng ro
bao bc, chn mi mu rung bn phn mu m, nhng my gieo
kiu mu v.v... mi ci s rt tt p nu chng lm vic mt mnh
hoc cng vi nhng ngi bn ng tnh. Nhng by gi chng thy
r (cun sch nghin cu v kinh t nng thn, trong chng chng
minh nhn t ch yu ca sn xut l ngi th, gp phn soi
sng cho chng rt nhiu) s kinh doanh ch l cuc u tranh tn
khc, gay gt gia chng v cng nhn: mt pha (pha chng) l s
n lc khng ngng ginh nhng kiu mu hon ho; cn pha bn
kia l trt t t nhin ca s vt. V trong cuc u tranh , chng
thy d pha chng c rng ht sc nhng pha kia vn c hon ton
th , th chng i n kt qu no khc ngoi vic lng ph nng c,
sc vt v t ai ho hng. V nht l, khng nhng chng hoi
cng ph sc m by gi, khi nhng o tng v tm quan trng ca
vic mnh lm tiu tan, chng khng th khng thy mc ch
theo ui tht chng b cng. Thc ra, chng tranh u lm g?
Chng quyt lit bo v ti sn ca mnh (m cng khng lm cch
no khc c, v nu l l th chng s khng tin tr cng th),
cn nng dn th ch mong tip tc lm vic nhn nha v thoi mi
nh thi quen sn c. Quyn li chng yu cu mi ngi lm cng
phi lm vic nhiu nht, khng mt thi gi, i hi h c ng
lm gy my gieo, ba, my p, i hi h phi suy ngh trong cng
vic mnh lm; nhng pha ngi lm cng th ch thch lm vic
thoi mi nht, i lc dng li ngh ngi, v nht l khng phi suy
ngh hoc lo lng g c. Ma h nm , mi bc Levin u vp phi
tr ngi . Chng sai h gt nhng cnh ng c tam ip xu b c
di trn ln, khng gieo ging c, lm thc n cho gia sc, h li
vin vo lnh ca qun l i ct c tam ip lm ging tt nht ri la
li an i chng bng cch bo m l gia sc n c kh rt tuyt;
nhng chng bit nguyn do ch v cnh ng d ct hn. Chng
LEV. Tolxtoi 108
va mua ci my o c, th lp tc b nh gy, v g mugich chn
ngy khng mun ngi trn gh trong khi cnh qut my c quay
trn u hn. V h ni: "ng ng lo, bn n b s o c kh ngay
thi". Cy m mt tc dng v cng nhn khng bun n cho li cy
ngp su nn lc b hao, lm mt nga v hng t; th m h cn
bo Levin ng lo! Nga gim nt c rung la, v khng ai chu canh
m; nng dn by ra cch gc lun phin, mc du c lnh cm lm
nh vy v Vanka, sau khi lm vic c ngy mt nhoi ln ra ng
mt. Hn ch co li bng mt cu gn ln: "ng mun lm g ti th
lm!". Ba con b ci tt nht ln ra cht v b th vo ng c tam
ip mi dm li, m khng cho nc ung; chng ai chu tin l c
tam ip lm chng cht trng, tri li an i Levin, h k l mt
ngi lng ging, trong c ba hm, cht mt trm mi hai con. Tt
c nhng ci khng do c m ra. Tri li, Levin bit h yu
chng, h thy chng gin d ( l li khen qu bu nht); nhng ch
v nng dn mun lm vic vui v, v t l v cng v quyn li ca
ch chng nhng hon ton xa l, khng th hiu c, m cn khng
trnh khi i lp vi quyn li ring ca h. T lu, Levin cm
thy mi ngi khng bng lng cch qun l sn xut ca mnh.
Chng cm thy thuyn m dn m khng tm ra nc r vo ch
no, c l v chng c c t di mnh (nu mt ht o tng th chng
s khng cn g). Gi y, chng khng th t huyn hoc mnh na.
Cng vic canh tc do chng qun l khng nhng ht thch th, m
cn lm chng chn ght v khng cn cht nhit tnh lm vic no
na.
Thm vo , cn c Kitti Tsecbatxkaia cch ba mi vecxt,
chng rt mun n thm nhng cha dm quyt nh. Ba n
thm Daria Alecxandrovna, b ta c mi chng bn sau li n chi:
n cu hn em gi b ln na, ng mun bo gi y chc nng
s nhn li. Khi gp li Kitti, chnh Levin cng hiu mnh vn khng
ngui yu nng; nhng chng khng th n nh Oblonxki khi bit c
nng . Vic chng cu hn b Kitti c tuyt dng ln gia h
mt hng ro khng th vt qua. "Mnh ch mt mi no m hi
nng lm v v ci l do duy nht l nng khng ly c ngi
nng ng , chng t nh. ngh lm chng cm thy lnh lng
v on hn Kitti. Mnh s khng sc ni m khng hn on, nhn
nng m khng gin di v nh th nng s cng ght hn. V li,
by gi, sau khi nghe Daria Alecxandrovna ni nh vy, n chi h,
mnh bit x s ra sao y? Mnh gi tng nh khng nghe thy li
b ta ni vi mnh chng? V mnh s mang tm lng y c
khoan dung n tha th cho nng! Trc mt nng, mnh s ng
vai con ngi cao thng b qua mi chuyn v c ban cho nng tnh
yu! Ti sao Daria Alecxandrovna li ni th vi mnh? Gi ngu
nhin gp nng, mi ci khc t khc s n, nhng by gi th
khng th c, khng th c!".
Daria Alecxandrovna vit th cho chng hi mn h Kitti
chic yn nga ph n. "Ti nghe ni anh c yn nga, b vit. Ti
mong anh s thn hnh mang n".
Tht qu ng, lm chng chu khng ni. Ti sao mt ph n
thng minh v t nh li c th lm nhc em gi mnh nh vy?
Chng vit ri li x n mi bc th, v cui cng gi yn i, khng
tr li. Khng th vit l mnh s n chi v iu khng lm c;
vin c bn vic hoc phi i xa t chi li cng d. Chng nh
gi yn i khng c th km, v vi cm gic mnh lm iu tht
th, ngay hm sau, chng lin giao cho qun l trng nom ci tri p
tr nn ng ght v n mt qun xa, ti nh ng bn Xerioja
va mi vit th mi chng n sn d giun. Nhng m ly nhiu
mung th qun Xurp t lu vn hp dn Levin, nhng mi n
nay, chng c b cng vic gi rt khng i c. By gi, tri li,
chng vui lng xa lnh ci chn ln cn vi gia nh Serbatxki v
nht l xa lnh tri p ca chng. Vic sn bn bao gi cng l
phng thuc tt nht gii su cho chng.
LEV. Tolxtoi 110
25
Trong qun Xurp, khng c ng xe la cng chng c ng xe
th, nn Levin phi i bng xe ti do nga ca mnh ko ly. Ti na
ng, chng dng li ngh nh mt ph nng. l mt ng gi
hi trn, cn khe, c chm ru di hung m bc gn m, lo
m cng v ng np vo bn cnh cng chic xe ba nga chy vo.
Lo gi tr cho x ch di mi hin cnh ng cy b chy, trong
mt ci sn mi, rng ri, sch s v mi Levin vo nh. Mt thiu
ph n vn tm tt, chn trn i giy cao su, ang lau sn li ra
vo. Ch hong s khi thy con ch theo Levin chy vo nh v ku
tht ln, nhng ngay sau li ci v trt ht hong, khi bit con
ch khng ng n mnh. Ch ta gi cnh tay trn ti khuu tr
cho Levin ca phng chnh v li ci xung sn, giu khun mt xinh
p, tip tc lm.
- C phi un tr khng ? - ch ta hi.
- Vng, xin ch gip cho.
Cn phng rng ri, c mt ho l kiu H Lan v mt bc vch
ngn i. Di nhng bc tranh thnh l mt chic bn c hnh v
trang tr, mt gh di con v hai gh ta. Cnh li ra vo c mt t
con ng bt a. Ca s ng kn khng lt mt con rui v mi
ci u sch bng, n ni Levin c s con Laxca lm lp v chy trn
ng v vy di ao, kho lm bn sn nh mt: chng tr cho n
nm vo mt ch trong gc nh, gn ca ra vo. Sau khi nhn quanh
gian phng mt lt, Levin ra sn sau. Ngi thiu ph duyn dng
i giy cao su, ung a n gnh quy i thng khng trn vai, i
qua cnh chng v ra ging mc nc.
- Nhanh ln! - lo gi vui v ku to bo thiu ph v n ch Levin. -
Tha ngi, th ra ngi n nh Nicolai Ivanovitr Xvyajxki ? ng ta
cng thng ti nh ti, - lo gi bt chuyn, khuu tay t ln lan can
bao quanh thm.
ng gi ang k v quan h ca mnh vi Xvyajxki th chic cng
li rt ln v nhng ngi lm bc vo sn, mang cy v ba t
ngoi ng v. Nga ca h khe mnh v no bo. m th r rng l
ngi trong gia nh: hai g trai tr mc o cc vi hoa, i m li
trai; hai ngi kia: mt tr mt gi, mc o cc vi th, l ngi lm
mn.
Lo gi bc xung thm, i v pha n nga v tho ging.
- H cy g y? - Levin hi.
- Cy rung khoai ty, nh ti cng c khonh t nh. Fr, anh
buc con nga thin ra gn mng nc, ta ng con khc vo xe.
- Ny, cha i, con bo i ly li cy, khng bit h mang li
cha? - mt g cao ln lc lng, c l l con trai c, hi.
- Li cy trong xe trt y, - lo gi tr li, tay cun dy cng
va tho v vt xung t. - Thu dn ci ny cho xong trc ba n
y.
Thiu ph gnh i thng y nc ku kt trn vai tr li nh.
Nhiu ph n khc xut hin: c ngi tr v p, c ngi gi hoc
ng tui v xu, k c con, k cha.
m un tr ro si; ngi lm v ngi nh cng i n, sau khi
nh nga vo chung. Levin ly thc n trong xe v mi lo gi
cng ung tr.
- y ti va mi ung xong, - lo gi ni, rt vui thch nhn li
mi. - Thi, cng xin ngi tip ngi vy.
Trong khi ung tr, Levin c bit ton b tnh hnh sn xut
ca ng gi. Mi nm trc, lo lnh canh ca mt phu nhn trong
vng mt trm hai mi mu t; nm ngoi, lo mua c m t
v cn thu thm ba trm mu ca mt in ch lng ging. Mt
phn rung t, m xu nht, c cho thu li v ng gi cy cy
m cn li, khong bn mi mu, vi gia nh v hai ngi lm
LEV. Tolxtoi 112
thu. ng gi than phin v thu hoch km. Nhng Levin hiu lo
than phin hon ton ch l ly l, v tri li, vic canh tc ca lo
rt thnh vng. Nu lm n khng ra g, lo chng mua t vi
gi trm nm mi rp mt mu, ci v cho ba con trai v mt a
chu, xy li nh hai ln b chy v mi ln xy li u to hn trc.
Mc du ng gi than vn, ngi ta vn thy r lo c l do hnh
din v i sng sung tc, v l con trai, v a chu, v cc nng
du, v n nga, v n b sa v nht l v s thnh vng ca c
ngi lo. Trong khi tr chuyn, Levin c bit lo cng khng chng
i nhng s cch tn. ng lo trng rt nhiu khoai ty, v nh
Levin thy khi n y, khoai ty ca lo ra c trong khi khoai
ty ca Levin mi bt u ra hoa. Lo cy rung bng my cy mn
ca a ch. Lo gieo tiu mch. Lo lm c cho lo mch v
dng c nui nga: ci chi tit nh lm Levin sng s. bao
ln chng mun thu hoch mn c nui sc vt rt tt m khng
thnh! Vic y ng lo mugich thc hin c v rt ly lm hnh
din.
- Bn n b chng phi lm g c! H mang c xp xung v
ng v c xe n ch i.
- Cn chng ti th gp nhiu chuyn tht rc ri vi th, - Levin ni
v a chn tr mi ng gi.
- Cm n ngi, - ng gi ni. Lo cm chn tr, nhng t chi khng
ly ng, v gi ming ng nhm nhp cn li. - Nhng ngi trng
vo th th lm sao m hy vng cng vic chu ton c? Lm th th
ch t tan hoang thi. Ngi c xem Xvyajxki . Chng ti bit rung
t ca ng ta, tht tt nh bnh thnh, y th nhng thu hoch
cng chng gh gm g. Tt c ch do thiu trng nom m ra!
- Nhng c ch thu th l g y?
- ! Chng ti cng cnh mugich vi nhau c. Chng ti t trng
nom ly nhau. a no lm khng tt th tng c i; l con trai ti
cng sc lm ly.
- Cha i, Finghen hi xin nha y, - thiu ph i giy cao su
bc vo v ni.
- M phi, nh th y, ngi ! - lo gi ng dy v ni. ng ta
lm du thnh gi nhiu ln, cm n Levin v i ra.
Khi Levin bc vo cn bung chung gi x ch, chng thy mi
ngi trong gia nh ang ngi bn n. m ph n vn ng tip
thc n cho h. Mt thanh nin p trai, ming y cho c, ang k
mt cu chuyn g d dm v mi ngi ci vang: ngi vui nht l
thiu ph i giy cao su ang mc y bt xp rau.
B mt duyn dng ca thiu ph i giy cao su hn gp phn
ln to nn ci n tng m m thun ha m gia nh nng dn ny
li trong Levin, nhng n tng mnh n ni chng khng sao
qun c. Cho ti khi n nh Xvyajxki, chng vn khng ngng
ngh ti gia nh , nh th n buc chng phi c bit ch ti
vy.
26
Xvyajxki l i biu qu tc ca qun. ng ta hn Levin nm tui
v ly v t lu. Cng mt nh cn c em v, mt thiu n rt d
thng. Levin bit hai v chng Xvyajxki rt mun g c ta cho
chng. Chng bit chc iu cng nh mi chng trai tr n tui
ly v u bit vy, tuy cha ai dm ni vi chng, nhng chng cng
li bit, mc du chng mun ly v v mi s u chng t c gi
xinh p c th l ngi v hon ho, chng vn khng th ly c
ta (d chng khng yu Kitti Tsecbatxkaia chng na) cng nh
khng th bay ln tri, v iu phn no lm gim nim vui thch
chng hy vng tm thy khi n thm Xvyajxki.
Khi nhn c th bn mi n i sn, Levin ngh ngay ti iu
, nhng chng t nh rng vic Xvyajxki mt ti ch l gi thit
LEV. Tolxtoi 114
v cn c v th l chng c i. Ngoi ra, trong thm tm, chng
cng mun t th thch qua vic tip xc vi c gi. Cuc sng gia
nh Xvyajxki rt d chu v c bn thn Xvyajxki cng l mt kiu
mu quan cai tr hng tnh l th nht m Levin tng quen bit.
Xvyajxki thuc loi ngi lun lun lm Levin ngc nhin: t
tng ng ta, hon ton lgich mc du khng c g c o, hng
theo mt pha trong khi cuc sng ng ta, c xc nh theo nhng
quy tc rt r rng, li i theo hng khc, hon ton c lp v gn
nh lun lun i lp vi t tng y. Xvyajxki l ngi rt t do ch
ngha. ng khinh mit qu tc v cho rng a s gii qu tc u
chng vic gii phng nng n m khng dm th nhn. Theo ng,
nc Nga l mt x lc hu, vo loi nh Th Nh K, cn chnh ph
Nga th i bi n ni ng khng thm h mnh m thng thn ch
trch na. Mt khc, ng li l i biu qu tc gng mu v khng
bao gi i xa m khng i m li trai c huy hiu v vin . ng
qu quyt ch c th sng d chu nc ngoi v qu thc mi ln c
dp l ng u ra nc ngoi . Nhng nc Nga, ng li iu khin
mt cng vic kinh doanh rt phc tp, rt hon thin v rt quan
tm theo di mi tin b v bit mi ci xy ra nc Nga. i vi
ng, nng dn Nga i din cho mt th qu gia ngi v vn,
nhng trong dp bu c, ng vui lng bt tay m mugich hn c v
thch th lng nghe h nht. ng khng tin thn thnh m cng
chng tin ma qu, nhng rt lo lng nng cao i sng ca gio s v
gim bt s lng nh th, ng thi li c vn ng gi li ci nh
th lng ng.
ng l ngi ch trng ph n hon ton t do v c bit
bo v quyn tham gia lao ng ca h; ai cng phi khm phc s
ha thun gia hai v chng ng (h khng c con), tuy nhin ng
t chc cuc sng ca v sao cho b ta khng phi lm g v khng
th lm g c, ngoi vic bn ci vi chng v cch sng sao cho vui
v nht.
Nu Levin khng c c tnh l tm hiu mi ngi kha cnh
tt, th tnh cht Xvyajxki t khng lm chng bi ri cht no; chng
s t nh: " l mt thng ngc hoc mt thng u", v mi ci s
r rng. Nhng chng khng th ni l mt thng ngc v r rng
Xvyajxki khng nhng rt thng minh m cn rt hc thc v tuy hc
thc nh vy vn rt gin d. Khng c vn g m ng khng bit,
nhng ch khi no bt buc, ng mi trnh by kin thc. Levin cng
khng th ni l mt thng u, v khng nghi ng g, Xvyajxki
qu l ngi c nng lc, t t v hin lnh, ang vui v hon thnh
n ni n chn mt cng vic c mi ngi xung quanh nh gi
rt cao, v chc chn ng ta cha bao gi v cng khng bao gi c
phm bt c hnh vi xu xa no.
C tm hiu m khng c, Levin nh coi bn mnh v cuc i
ng ta nh mt b n sng.
V chi thn vi nhau nn Levin tng mnh dn hi Xvyajxki,
th tm hiu chnh c s nhn sinh quan ca ng ta: nhng vic
ch ph cng v ch. Mi ln mu toan i su vo qu phm vi "phng
tip tn" rng m n mi ngi ca tm tng Xvyajxki, Levin u
nhn thy Xvyajxki hi tng tng; mt ng thong lo s, nh e Levin
hiu r v ng lin nh trng lng bng mt cu ng i thn i v
vui v.
Sau khi tan v mi o tng, Levin c bit sung sng c n
chi nh Xvyajxki t lu. Ngoi nim vui thch chng cm thy trc
cnh uyn ng hnh phc, mn nguyn v mnh v mi ngi, trc
cnh ngi nh
(1)
y tin nghi, gi y, rt bt mn v cuc i
mnh, chng cn mun i su vo ci b quyt gip Xvyajxki gi
c cuc sng phn minh, dt khot v vui ti n th. Ngoi ra,
Levin bit nhng a ch ln cn cng thng n nh Xvyajxki v
chng thch tranh lun, nht l lc ny, v mi vn : thu hoch
ma mng, thu mn th, v.v... nhng vn m chng bit rng
theo m tc, ch nn coi l chuyn rt tm thng, nhng gi y,
chng li thy l duy nht quan trng. "C th vic khng quan
trng di thi nng n hoc khng quan trng bn nc Anh. Trong

(1)
Home (ting Anh trong nguyn bn).
LEV. Tolxtoi 116
c hai trng hp , tnh hnh u n nh u vo y; nhng
nc ta, khi mi s cn ang hn n v mi bt u vo nn np,
vic n nh tnh hnh li l vn quan trng duy nht ca nc
Nga", Levin thm ngh.
Vic sn bn lm Levin tht vng. m ly kh cn v chim d
giun th him. i sut c ngy, chng ch xch v c ba con chim,
nhng rt ho ming mun n, tm trng vui v v tinh thn phn
khi nh thng thy sau khi vn ng thn th. Gia lc i sn,
khi tng mnh khng suy ngh g, t nhin chng li nh ti ng
gi cng gia nh ng v hi tng khng nhng lm bn tm m
cn nu ln mt vn lin quan ti chng.
Bui ti, trong khi ung tr, trc mt hai in ch n bn v
vn quyn gim h, cu chuyn l th m Levin ch i bt u.
Levin ngi bn tr cnh b ch nh v ang tip chuyn b ta
cng c em ngi trc mt chng. B ch ngi nh b, tc vng,
mt trn trnh, m lm ng tin, lun lun hn h ti ci. Levin
nh thng qua b ta tm li gii p iu b n ng chng, nhng
u c chng khng hon ton thoi mi: chng cm thy rt g b.
Ni bi ri chnh l c em v tr tui ngi ngay trc mt, mc
mt chic o k d (v chng m c ta mc o , chng ngh) h ngc
thnh hnh thang; ci o h ngc thnh hnh t gic ny, mc du
b ngc l ra rt trng hoc chnh v n rt trng, lm Levin mt c
t do suy ngh. Chng tng tng - c l chng lm - chnh v chng
m o c ct h ngc, chng khng cho php mnh c quyn ng
mt vo v c khng nhn; nhng chng vn cm thy ti mnh n
chi nn mi c ci o h ngc . Chng thy nh mnh la di
ai, chng cn gii thch vi li g nhng khng th c; chng
lun lun mt cm thy bn chn, kh s. Ni ngng ngng lan
c sang c em v xinh p ca ch nhn. B ch hnh nh khng
nhn thy g v cn c li ko c em gp chuyn.
- Anh bo nh ti khng oi hoi n tt c nhng g l Nga , -
b tip tc ni. - Tri li, nh ti khi nc ngoi tuy c vui v,
nhng khng bao gi li vui bng y. y, nh ti cm thy
ng mi trng ca mnh. Nh ti c nhiu vic phi lm v c kh
nng quan tm n tt c mi vic. , anh cha i thm trng hc
ca chng ti nh?
- C, ti c thm ri... Ci nh con ph y dy leo y phi
khng?
- Vng, l cng trnh ca Naxtya, - b ta ni v ch c em.
- Chnh c dy hc y ? - Levin hi, c trnh khng nhn vo c
o h ngc, nhng li cm thy nu cn nhn v pha th khng th
lt mt c.
- Vng, nhng chng ti c mt c gio rt gii. Chng ti dy c
th dc na.
- Thi, xin cm n, ti khng ung tr na u, - Levin ni v tuy
cm thy bt lch s, nhng khng sc ko di cuc ni chuyn
na, bn mt ng dy. - Ti nghe thy h ang bn mt chuyn
rt l th, - chng ni thm v n gn u bn bn kia, ch ng ch
nh ang ngi cng hai in ch. Xvyajxki ngi nghing ngi, mt
tay mn m chn tr, mt tay nm ru, vt ngc ln tn mi, ri li
bung xung, nh mun ht mi ru. i mt nh en lnh ca ng
nhn chm chm mt ng khch c ria mp hoa rm, ang ni rt
hng v r rng ng khoi tr nghe chuyn ng ny. Ngi in ch
ang phn nn v nng dn. Levin thy r Xvyajxki sp sn cu
tr li, c th bc b ngay tt c l l ca v khch, nhng a v ch
nhn buc ng ta nn lng v khng phi l khng thch th lng
nghe nhng li than vn tc ci ca v in ch.
Nh a ch qu tc gi ria mp hoa rm r rng l mt
phn t ngoan c ng h ch nng n, say sa vi ngh nng.
Levin on bit iu qua cch n mc ti tn ca ng ta (mt o
ui tm c c l ha hon mi mc), qua cp lng my nhu li, qua
i mt thng minh, qua li ni kiu cch, qua ging hch dch r
LEV. Tolxtoi 118
rng lu ngy tr thnh thi quen v qua c ch khot t, kin
quyt ca i bn tay rm nng eo chic nhn ci c ngn th t.
27
- Nu khng luyn tic v b d cng vic mi bt u lm... bao
nhiu tm huyt b ra... th ti vt quch mi ci y, ti s
bn ht v ging nh Nicolai Ivanovitr, ti s b i... nghe nhc kch
"Nng Hlen xinh p", - v qu tc gi ni, b mt thng minh mm
ci rng r.
- Phi, nhng ng khng vt b g c, - Nicolai Ivanovitr
Xvyajxki ni, nh th ngha l ng vn cn quan tm.
- Ti quan tm v ti ang sng nh ti, v ngi ta bao gi cng
hy vng ci to c con ngi. Nhng ton l cnh ru ch be bt,
linh tinh khng tng tng c! C bn dn bn mn mi, bn
nng dn chng cn ly mt con nga hoc mt con b no. H ang
cht i ln ra y; nhng nu ng tuyn vo lm, h s khng ngn
ngi g m khng ph ri lung tung v cn i tha kin ln thm
phn ha gii l ng khc.
- Nhng chnh ng, ng cng c th n khiu t vi thm phn
ha gii c ch, - Xvyajxki ni.
- Ti y ? Khng i no! Lm th ch dn n chuyn phim lng
nhng! ng hy xem xng y, cng nhn ly tin lng ng trc
ri chun thng. Thm phn ha gii lm g? Hn ta tha bng cho
h. Ch c to n hng tng v x trng l tr c nn . y,
ngi ta ly roi pht cho mt trn nh trong ci thi tt p xa kia.
Nu khng th th n phi chy trn n tn cng th gii mt!
Lo a ch ni iu r rng ct tru chc Xvyajxki nhng ng
ta chng nhng khng h tc gin m cn ly lm th v.
- Tuy nhin, c ti, ln Levin, ln ng y, - ng ta ni v tr v
khch kia, - chng ta khng ai phi dng n phng php nh vy
c.
- Phi, nhng ng hy hi Mikhain Pet'rovitr xem ng ta lm n
ra sao. c phi l phng thc canh tc hp l khng? - lo a ch
ni, hnh din dng c ch "hp l".
- i n Cha, i vi ti th rt gin n thi, - Mikhain Pet'rovitr
ni. - Tt c vn l lm sao ma thu ny kim ra tin ng thu.
m mugich n ni: "ng ch i, cu gip chng ti vi!". H ton
l lng ging nn ti cng thng hi. Ti ng trc mt phn ba
tin. Nhng phi bo h l: "Cc ngi i, cc ngi nn nh l nay ta
gip cc ngi, khi no cn thit, n lt cc ngi cng phi gip
ta mt tay, gieo yn mch, hi c kh v gt la y nh. Cn cng
n th ta s tnh ton ring vi nhau cho n tho". nh rng trong
bn h cng c ngi khng c lng tm tht y.
Levin t lu cng bit nhng phng php gia trng ri,
chng a mt trao i vi Xvyajxki v ngt li Mikhain Pet'rovitr,
quay li ni vi lo a ch ria mp hoa rm.
- Theo ng th by gi phi iu khin vic canh tc nh th no?
- chng hi.
- Nh Mikhain Pet'rovitr y: hoc cy r chia i hoc pht canh
thu t cho nng dn, vic c th lm c nhng chnh nhng
phng php li a t nc n ch ln bi. nhng ni m
di thi k nng n, nh qun l tt, rung t vn mt li chn, th
by gi ch vn mt li ba. Vic gii phng nng n lm hi nc
Nga!
Xvyajxki nheo mt ci nhn Levin v cn phc c mt c ch giu
ct na; nhng Levin thy li khng c g bun ci c, v thng
cm hn Xvyajxki. Thm ch chng cn thy nhng lp lun tip theo
ca v , chng minh vic gii phng nng n ph sn nc Nga,
l rt ng, mi m v khng th bc b. V in ch r rng trnh
LEV. Tolxtoi 120
by kin ca ring mnh, l iu rt him. ng ta i n ngh
, khng phi v mun bi vic cho ci u c nhn ri ca mnh
phi bn rn, m n ny sinh ngay trong hon cnh sng n dt ca
ng nng thn v sau khi c nghin ngm k.
- Hn ng cng nhn thy tin b bao gi cng phi dng uy lc
mi thc hin c, - ng ni, mun t ra mnh khng phi ngi tht
hc. - Hy xem nhng cuc ci cch ca Piot'r, ca Ecaterina, ca
Alecxandr. Hy xem lch s chu u . i vi ci cch nng nghip
th li cng ng hn. Ngay n khoai ty cng phi dng uy lc mi
em vo trng nc ta c. Trc y, khng phi bao gi ta cng
cy bng cy. Ngi ta cng phi cng bch mi ngi dng n, c l
t thi phong in thi p, nhng chc chn l phi dng uy lc.
Di thi nng n, ta ci tin phng php canh tc: bao gi cng
phi dng quyn lc bt buc p dng nhng my hong phi, my
sng sy, s vn chuyn phn bn v mi my nng c khc; lc u,
bn mugich cn phn i ri sau mi chp nhn nhng phng php
ca chng ta. Gi y, khi ch nng n b bi b v quyn lc
ca chng ta b tc ot, nn nng nghip m i ch t ti mc
pht trin rt cao, li ri tr li hnh thc th l nguyn thu. t nht
cng l quan im ca ring ti.
- Ti sao li nh th c? Nu vic canh tc ca ng hp l
ho, ng c th da vo vic thu mn nhn cng ch,- Xvyajxki
ni.
- Ti khng cn uy quyn g na. Ti xin hi, ai s gip ti c
no?
"Vn l : ngi th lm mn l nhn t ch yu ca nn
kinh t nng thn", Levin thm ngh.
- Th s gip ng.
- Bn th khng ng lm vic n ni n chn v nht l cng
khng mun dng my mc. Th ca chng ta ch bit c mi mt
vic: nc ru say nh ln. V khi say th giao cho ci g l ph
hng ci . Hn s lm m nga v cho n ung nc khng phi lc,
ph hi c b thng i mi, i vnh ai st bnh xe ly ru
ung, nht cht vo my p la lm h i. Hn chn ght tt c
nhng g khng phi ca hn. V th trnh nn nng nghip chng
ta ch st km i thi. Rung t th b hoang, c di mc lan hoc
em phn pht cho mugich, v ch trc kia sn xut c hng
triu u th nay ch sn xut chng vn u thi, ti sn cng cng
gim st. Nu h cng thc hin ci cch nh vy nhng thn trng
hn. ..
V ng trnh by mt k hoch gii phng nng n c th trnh
c nguy hi .
Levin khng quan tm n vic , nhng khi ng ta dt li,
chng lin tr li lun im u tin ca mnh v quay sang ni vi
Xvyajxki, c moi cho ra kin su kn ca ng:
- R rng trnh nn nng nghip ca ta st km v cn c vo
quan h hin nay gia chng ta vi nng dn th khng th p dng
nhng phng php hp l vo sn xut c.
- Ti thy khng phi nh vy, - Xvyajxki ci li, ln ny c v
nghim tc. Ti ch thy mi mt iu l chng ta khng nng lc
iu khin sn xut v di thi nng n, ta cn lc hu hn na. Ta
khng c my mc, khng c gia sc, khng c c mt s qun l xng
ng vi ci tn . Ngay n tnh ton, chng ta cng khng bit
nt. Hy hi mt in ch m xem, ng ta khng hiu l li do u
m ra.
- Phng php k ton kp nh ca ngi ch g! - nh a ch
qu tc, v giu ct. - ng c tha h tnh ton, nhng nu h lm
hng ht, ng s khng tm u ra li c.
- Khng th no lm hng ht c! H c th pht chc lm xc
xch mt my p la kiu Nga c r, nhng khng th trong nhy
mt lm hng mt my p la chy hi nc c. H c th lm
mt mt con ngho cm ui ko i khng c. Nhng hy dng
LEV. Tolxtoi 122
nga ging Php hoc nga th na, chng s dai sc hn. Mi ci
khc cng vy. Chng ta phi nng cao trnh nng nghip ln.
- Nhng phi c phng tin th mi lm c ch. Nicolai
Ivanovitr ; ng th mun ni sao ch c; cn ti, ti phi lo tin
hc cho thng con c i hc, nhng a b hn Trung hc, ti
khng ly u ra tin mua nga ging Php.
- c ngn hng cho vay.
- ri ngi ta em ti sn ca ti ra bn u gi y ! Thi, xin
cm n!
- Ti khng tin vic nng cao trnh nng nghip ln na l cn
thit v c th lm c, - Levin ni. - Ti lm vic , ti cng c
phng tin lm nhng ri khng i n u c. Ti khng bit
ngn hng phc v cho ai. Cn v phn ti, bao nhiu tin b vo sn
xut u mt tong: gia sc: mt sch; my mc: mt sch.
- ng th, - lo a ch ria mp hoa rm tn thnh v ci c
.
- M khng phi ch c mnh ti, - Levin ni tip; - ti c th dn
chng tt c nhng ai th hp l ha phng thc canh tc: tr
vi trng hp c bit, tt c u phi b tin ti ra b. Chnh anh,
liu anh c th ni ci c nghip ca anh sinh li khng? - Levin
ni v thy ngay trong mt Xvyajxki ci v hong ht thong qua
chng vn bt gp khi mun i su vo qu "phng tip tn" ca tm
tng Xvyajxki.
V li Levin khng phi hon ton c thin khi t cu hi .
Trong lc ung tr, b ch nh va ni cho chng bit l ma h nm
, h c mi Moxcva v mt chuyn vin k ton ngi c, vi
tin cng nm trm rp, hn tnh xong cc khon thu chi trong
sn nghip ca h v thy l vn ba nghn rp c l. B ta khng nh
ch xc l bao nhiu, nhng vin k ton tnh cho b n tng
ng xu b lm t.
Lo a ch mm ci khi nghe m ch n mc thu hoch ca sn
nghip Xvyajxki. R rng ng ta tha bit v i biu qu tc lng
ging ca mnh c th thu c rung t bao nhiu li tc.
- C l cng khng ly g lm kh lm, - Xvyajxki tr li, nhng
cng lm ch chng t ti l mt nh nng tm thng hoc ti b vn
ra l gia tng a t.
- ! a t, - Levin ht hong ku ln. - C th l chu u, ni m
lao ng lm cho rung t tt hn ln, th cn c chuyn a t y,
nhng cn nc ta, cng trng trt rung t cng xu i. Trong iu
kin nh vy, khng th c a t c.
- Sao li khng c a t? D sao cng thnh lut php.
- Vy th chng ta l ngoi l: i vi chng ta, a t khng gii
thch c g c, n ch lm rc ri thm vn . Khng, anh bo lm
sao m ci l thuyt v a t li c th...
- Cc ng c dng sa chua khng ? Masa, mnh cho mang sa
chua hoc phc bn t ra y nh, - Xvyajxki bo v. - L tht, sao
nm nay ma phc bn t li ko di n th.
V Xvyajxki ng ln, v rt hoan h, v lng i, coi nh cu
chuyn kt thc, trong khi Levin cho l va mi bt u m thi.
Mt ngi tip chuyn, Levin tip tc ni vi lo a ch, c trnh
by cho ng ta thy mi kh khn l ch khng tm hiu c tnh v
tp qun ca ngi lm mn; nhng cng nh tt c nhng ngi
quen c lp suy ngh, lo a ch qu tc rt kh tip nhn kin
ngi khc v li rt say sa vi kin ca mnh. ng ta khng
khng cho rng nng dn Nga l con ln ch thch c i x nh
ln, ch c th li ko h ra khi tnh trng bng uy lc, gi y
mt, hoc bng roi vt, nhng ngi ta tr nn t do ch ngha n
ni thay th ci roi vt nghn i bng nhng tr lut s v
ngh nh, tha nhn cho m h lu hi thi ci quyn c nhi
LEV. Tolxtoi 124
nht mn xp ngon lnh v cn dnh cho chng bao nhiu thc khi
khng kh na.
- Ti sao ng li cho l khng th c quan h nh vy i vi ngi
th khin lao ng sinh li, - Levin ni, c ko cu chuyn tr li
vn c.
- Khng bao gi t ti lao ng sinh li nc Nga c, v thiu uy
quyn, - v in ch tr li.
- Th hi ta th tm ra iu kin lao ng mi u? - Xvyajxki
ni, sau khi n sa chua v ht thuc, tr li tham gia tranh lun.
Tt c nhng quan h kh hu vi th u c xc nh v nghin
cu, - ng ni. - Cn ci tn tch man r ny: cng x nguyn thy vi
s lin i bo lnh, cng t n tan r thi. Ch nng n b bi b,
ch cn li lao ng t do v nhng hnh thc ca n c xc nh:
l lao cng, ngi lm cng nht, t in; cc ng khng thot khi
phm vi .
- Nhng chu u khng bng lng vi nhng hnh thc .
- Phi, chu u ang tm nhng hnh thc mi. V rt c th h s
tm thy.
- chnh l iu ti mun ni, - Levin tr li. - Ti sao v pha ta,
ta li khng t tm kim?
- Bi v th c khc no ta tm kim phng php xy dng ng
st. Nhng phng php c sn ri.
- Nhng nu n khng thch hp vi nc ta, n v l th sao? -
Levin ni.
Chng li pht hin thy nh kinh hi trong kho mt Xvyajxki.
- A phi, ra th y: chng ta thng li d nh bn, chng ta
tm thy iu chu u ang my m ch g! Ti tha bit mi lun
iu , nhng xin li, anh c bit tt c nhng g chu u lm v
vn cng nhn khng?
- Rt t.
- Vn ngy nay ang lm nhng u c li lc nht quan
tm ti. C khuynh hng ca Sunx lits...
(1)
. Ri c man no l
sch bo trong nhng xu hng t do nht l do Laxan
(2)
khi
mo... C nghip on Mulud
(3)
... l vic hin nhin, hn anh
nghe ni v nhng ci .
- Rt m h thi.
- Khng, anh ni th, nhng chc chn anh cng hiu mi iu
nh ti. Tt nhin, ti khng phi l gio s x hi hc, nhng ci
lm ti ch v nu anh thit tha vi vn th anh cn ch tm
nghin cu.
- Nhng h t n ci g?
- Xin li...
Cc a ch qu tc ng dy v Xvyajxki tin khch ra v, mt
ln na li chn ng cuc thm him ca Levin nh t nhp vo
tm tng ng.
28
Ti , Levin ht sc bun chn phi ngi tip chuyn cc b; hn
bao gi ht, chng khc khoi vi ngh l s bt mn chng cm
thy hin nay khng phi ch hon ton do hon cnh ca chng, m

(1)
Herman Schulze Delitzsche (1808 - 1883), chnh khch c.
(2)
Ferdinand Lassalle (1825 - 1864), mt trong nhng ngi sng lp ra ch ngha x hi c.
(3)
Mulhouse, mt tnh Php.
LEV. Tolxtoi 126
cn do iu kin chung ca cuc sng nc Nga. S xc lp mt ch
lao ng c th khin cho th thuyn lm vic cng vui v nh lo
mugich hi sng, khng phi ch l mt c m m l mt vn phi
gii quyt. Chng thy c th gii quyt ni, v phi dc ton tm ton
vo vic .
Levin co t cc b v ha li ngy mai cng ch nhn ci
nga i xem ch st l k l xy ra khu rng nh. Trc khi i ng,
Levin bc vo bung giy ng ch ly vi quyn sch bn v vn
th thuyn m Xvyajxki gii thiu. Bung giy ca Xvyajxki rt
rng, xung quanh c t sch, vi hai ci bn: mt bn giy s k
gia phng v mt bn trn c nhng s nht bo v tp ch mi
nht, bng nhiu th ting khc nhau, by thnh hnh ngi sao
quanh chic n. Trn bn t mt gi sch c ngn ko m ch
vng.
Xvyajxki cm my cun sch v ngi xung gh xch u.
- Anh xem g th?- ng ta hi Levin ang ng gn bn trn, c
lt cc tp ch. - , phi! y c bi bo l th lm, Xvyajxki ni
khi nhn thy t tp ch trong tay Levin. - Hnh nh ngi chu trch
nhim chnh v vic phn chia nc Ba Lan li tuyt nhin khng
phi l Frrich nh, - ng vui v ni tip. Hnh nh l...
V, vi cch ni rnh rt thng l, ng k li tm tt nhng pht
hin mi m v rt l th . Mc du Levin ch quan tm nhiu
nht n vn nng nghip, khi nghe ch nh ni, chng cng phi
t hi: "Bng d anh ny ngh g nh? V ti sao anh ta li ch n
vic phn chia nc Ba Lan? ". Khi Xvyajxki dt li, Levin bt gic
hi: "Th ri sao?". Nhng ch c th thi. V Xvyajxki thy khng
cn thit gii thch ti sao li l th.
- Cn ti, iu ti thy l th li chnh l lo gi bn tnh n, -
Levin ni v th di. - ng ta l ngi thng minh; c rt nhiu ci
ng trong nhng iu ng ta ni.
- , thi i! ng ta cng nh tt c bn h ch l k i ch ngoan
c chng li vic gii phng nng n! - Xvyajxki ni.
- Tuy nhin anh li ng u bn h...
- Phi, nhng ti lnh o h i v hng khc, - Xvyajxki ci
ni.
- C mt iu lm ti ngc nhin, - Levin ni. - ng ta c l khi ni
nhng c m sn xut hp l ha ca ta khng th thc hin c.
Ngi ta ch c th thnh cng bng cch cho vay nng li, nh lo
gi b nh tm ngm tm ngm , hoc bng nhng phng php
gin n nht... Ai phi chu trch nhim v vic ?
- Tt nhin l chng ta thi. V li, khng phi l ta chng i n
u c. Vaxintsikp t c kt qu tt.
- ng ta c xng my...
- Tm li, ti cng khng hiu ci g lm anh phi kinh ngc.
Dn chng cn ang mt trnh pht trin rt thp v vt cht v
tinh thn, thnh th tt nhin h phi chng li mi ci cch. Bn
chu u, nn nng nghip hp l ha phn thnh v dn chng c hc
thc; cho nn trc tin chng ta phi gio dc dn chng, c th
thi.
- Nhng gio dc bng cch no?
- Mun gio dc dn chng, c ba ci cn thit: trng hc, trng
hc v trng hc na.
- Chnh anh va ni l v mt vt cht, dn chng cn qu lc
hu: trng hc liu c ch g kia ch?
- Anh , anh lm ti nh ti mt giai thoi: chuyn ngi ta
khuyn bnh nhn. "Anh phi ung thuc nhun trng. - Ti ung
ri, cng au tn. - Th th dng a vy. - Ti cng dng ri: li cng
au hn na. - Thi c anh ch cn c cch cu Cha. - Ti cng cu
LEV. Tolxtoi 128
th ri: li cng t hi hn c". i vi anh cng th. Ti ni chuyn
vi anh v kinh t chnh tr hc, ch ngha x hi, gio dc, anh tr
li: "ng ght".
- Nhng trng hc dng lm g kia ch?
- to ra nhng nhu cu mi.
- Ti khng bao gi hiu ni iu c, - Levin si ni ni. Trng
hc lm sao gip dn chng nng cao hon cnh vt cht ca h
ln c? Anh ni trng hc, gio dc s lm ny n nhng nhu cu
mi trong dn chng. Th li cng t hi hn, v h s khng sc
tho mn nhng nhu cu . Nh bit tnh cng, tnh tr v bit gio
l m h c th nng cao hon cnh vt cht ln hay sao? Ti khng
bao gi hiu ni chuyn . Ti hm kia, ti c gp mt b m con th
v ti hi b ta i u. B ta tr li: "Ti nh b lang v, chu n c
ku khc hoi, ti b n b ta cha cho n. - Th b lang cha
nh th no? - ti hi. - B y t chu ln ci gin trong chung g
v c my cu g y".
- y, chnh anh mang cu gii p cho ti ri ! Mun b ta
ng t a b ln gin chung g na th phi... - Xvyajxki vui v ni.
- khng, Levin tc gin ci li. Cc mn thuc ca anh cng
khng hay g hn mn thuc ca b lang. Dn chng ngho kh v
dt nt: chng ta nhn thy iu cng r rng nh b nng dn
nhn thy a con khc. Nhng lm sao trng hc c th cha khi
au kh , cha khi ngho nn v dt nt? iu cng kh hiu
nh vic dng chung g chy cha cho cn hn ca a tr. Ti cho
rng trc ht phi chy cha s lm than i .
- V im ny, anh nht tr vi Xpenx l ngi anh rt ght;
ng ta cng ni vn minh c th l kt qu ca i sng sung tc v
y tin nghi, ca vic tm ra thng xuyn, nh ng ta ni, ch
khng phi l do kh nng c v vit...
- Th ! Ti ly lm hn hnh, hoc bun phin th ng hn,
thy mnh ng vi Xpenx; nhng ti bit iu t lu ri.
Trng hc khng gip ch c t g ht; iu cn thit l mt c
cu kinh t c th lm tng s giu c ca dn chng, lm cho dn
chng c th nhn nh hn; lc ta s xy trng hc.
- Th nhng trng hc l iu bt buc phi c khp chu u.
- C anh na, anh cng ng vi Xpenx v im ny ? -
Levin hi.
Nhng ci nh khip hi li thong hin trong mt Xvyajxki v ng
mm ci ni:
- Cu chuyn v ngi n b nng dn tht tuyt! Chnh anh
nghe thy chuyn ?
Levin hiu s khng tm ra mi dy ni lin cuc sng v t tng
con ngi ny. R rng ng ta khng cn lun l phi dn n kt
qu ny hoc kt qu khc; ng ta ch cn bn thn s pht trin ca
lun l m thi. V ng kh chu l s pht trin li dn ng vo
ng ct. ng khng thch th v do lng trnh bt sang chuyn
khc vui v hn.
Tt c cm gic ngy hm , bt u t ci n tng nh ng
lo mugich n nh to thnh mt c s cho mi cm gic v t tng
ca chng lc ny, khin lng Levin xao ng mnh lit. ng bn
Xvyajxki ng yu ny, dnh t tng mnh dng cho x hi, cn
gi li nhng nguyn tc khc hn cho ring mnh v ng thi li
cng hng lot ngi khc hng dn d lun cng chng bng
nhng t tng xa l i vi ng; lo in ch bn tnh kia l lun th
xc ng, v l kt qu ca nhng kinh nghim chua cht, nhng
vic ng ta chng i c mt giai cp ca nc Nga, giai cp tt p
nht, li khng xc ng; s bt mn ca bn thn chng vi hot
ng ca mnh v hy vng tm ra mn thuc cho mi ci , tt c ha
tan vo mt cm gic bi hi v ch i gii php tng lai.
LEV. Tolxtoi 130
Cn li mt mnh trong cn phng dnh cho chng, nm di trn
m l xo m mi c ng li lm cho tay chn bt tung ln, Levin
mi khng sao nhm mt c. Chng khng thch th cuc tr
chuyn no vi Xvyajxki c, mc du khng thiu nhng cu thng
minh; nhng l l ca v a ch qu tc li ng suy ngh! Levin hi
tng li mi li ca ng ta v chnh n li trong tr tng tng
nhng cu chng tr li.
"Phi, ng l mnh phi ni nh sau: ng cho vic sn xut khng
tin hnh c tt v m mugich th ght mi ci tin v phi dng
n uy quyn buc h chp nhn; nu vic sn xut sinh li u
tht bi khp ni, th hn ng ni c l y; nhng n li c kt qu
tt ni no ngi th lm vic ph hp vi tp qun ca h, nh ti
nh ng gi ti va gh li dc ng. S bt mn ca ta chng t
chnh ta mi l th phm, ch khng phi l th. T bao nhiu nm
nay, chng ta vn lm theo mnh, theo li chu u, m khng h
m xa n tnh cht ca nhng con ngi lm vic cho chng ta. Ta
hy th xt lao ng lc khng phi l mt lc lng l tng, m l
ngi nng dn nga vi bn nng ca h v ta hy ci tin c s kinh
doanh theo nguyn tc . ng l mnh phi ni l: ng hy tng
tng vic sn xut ca ng pht trin nh ca ng gi n; ng s tm
cch lm cho th quan tm n nng sut lao ng v lm cho h tip
thu mt s ci cch; do , khng lm kit mu m rung t, ng
cng s thu hoch c gp i gp ba so vi trc kia. ng hy chia
i s thu hoch, dnh mt na cho nng dn: c hai bn u c li.
Mun c nh vy, phi h thp mc kinh doanh v lm cho th
ho hng mun thnh cng. Cch thc hin ra sao, ch l vn
chi tit: nhng chc chn c th lm c".
ngh lm cho Levin rt xc ng. Chng khng ng sut na
m, suy ngh v cch thc hin k hoch. Trc chng cha tnh
chuyn ra v ngay ngy mai, nhng by gi chng quyt nh s ln
ng t sng sm. Hn na c em v bn vi ci o h ngc gi
cho chng mt cm gic gn nh h thn v hi hn, ta h chng
phm mt hnh ng xu xa. V nht l chng phi v ngay khng
tr hon trnh by d nh mi cho m mugich bit trc v gieo
ht ma thu v t ton b h thng sn xut ca chng trn nhng
c s mi.
29
Vic thc hin k hoch ca Levin xem ra c nhiu kh khn;
song chng dc ht sc ra lm, nn tuy cha t kt qu mong
mun nhng c th vng tm l cng vic tht b cng. Mt
trong nhng kh khn ch yu l cng vic sn xut ang tin
hnh, chng khng th nh tt c khi s li t u: nh phi
va cho b my tip tc chy va thay i dn vy thi.
Ti hm v ti nh, lc chng cho vin qun l bit k hoch ca
mnh, y vui thch ra mt khi nghe n on chng chng minh tt c
nhng vic lm t trc n nay u v l v khng sinh li g c.
Vin qun l ni y vn thng nhn xt nh vy, nhng khng ai
thm nghe. Nhng n khi Levin ngh cng nng dn hp tc tham
gia mi mt sn xut, y lin t v rt b v ni ngay n s cn thit
ni ngy mai phi em nhng ng la lo mch cui cng v nh v
bt u cy lt th hai. Levin hiu chng khng chn ng lc
bn chuyn.
Khi ni cho nng dn bit d nh mi ca mnh, Levin li vp
phi mt tr ngi khc: h qu bn bu cng vic hng ngy nn
khng c thi gi cn nhc li hi ca cng cuc ny.
Mt nng dn cht phc, g chn cu Ivan, c v hon ton thng
cm Levin khi chng ngh g cng gia nh tham gia hng phn
li ca vic chn nui g vt v c cm tnh vi d nh . Nhng khi
Levin k ra mt lot li ch mai sau ca vic ny, Ivan m ht ra
mt v t tic khng th nghe chuyn chng n u n a: g
lp tc ngh ra mt cng vic cn lm gp; b thm c kh vo
chung, i ly nc hoc dn phn.
LEV. Tolxtoi 132
Mt tr ngi na l tnh hoi nghi khng khc phc ni ca nng
dn: h khng th tin ng ch li c d nh no khc ngoi vic c
bp nn h n cng. H inh ninh rng mc ch thc s ca ch
(d mun k l tri t g chng na) vn b mt vi h. Bn thn h,
khi by t kin, cng khng bao gi l r mc ch thc s ra. Ngoi
ra (Levin thy lo in ch bn tnh ni ng tht), iu kin trc
tin nng dn t ra l khng b b buc phi tun theo nhng
phng php canh tc mi v s dng my mc mi. H tha nhn
ci cy cy tt hn, my nh c lm vic rt tt, nhng h li tm ra
hng nghn l do khng bao gi dng n c cy ln my nh c,
v tuy Levin tin rng cn h thp trnh nng nghip xung, chng
vn luyn tic phi t b nhng ci cch m li ch tht qu r rng.
Mc du gp mi kh khn , chng vn t mc ch v n ma
thu th cng cuc ci cch bt u. Hay t nht cng l cm
tng ca chng.
Mi u, Levin nh trao ton b c s sn xut nguyn vn nh
th vo tay nng dn, th v qun l, nhng sau , chng thy ngay
l khng th c v quyt nh phn chia sn nghip ra. Sn chn
nui, vn cy, vn rau, ng c v rung t (c rung t cng
c phn chia) hp li thnh nhng khonh ring. G chn cu Ivan
c v hiu nh Levin hn mi ngi, thnh lp mt hp tc x
gm phn ln l ngi trong gia nh g v bt u chm lo n sn
chn nui. Mt cnh ng xa, b ha t tm nm nay, c chia cho
su gia nh nng dn, vi s gip ca bc th mc Rzunp, v g
mugich Suraiep m nhim cc vn rau. Phn sn nghip cn li vn
khai thc theo li c nhng ba khonh trn l xut pht im ca mt
t chc mi m: n thu ht tt c s ch ca Levin.
Thc tnh m ni, sn chn nui cng khng c chm nom tt
hn g trc kia, v Ivan khng khng khng chu cho b ci m v
lm b bng kem, vin c b ci chung lnh n tn c v lm
b bng sa chua li hn: g vn i tr tin lng nh thi c v
hnh nh hon ton khng m xa ti chuyn mn tin khng
phi l lng m ng trc phn li tc ca g.
T hp tc ca Fedor ch cy rung mt ln (ng l phi hai ln
nh tho thun) vin c thi gian gp rt qu. Mc du nhn
bt u lm vic trn nguyn tc mi, nng dn nhm ny vn inh
ninh l h lm rung r i: nhiu ln, vi Rzunp ng u, h
ngh tr tin thu rung cho Levin: "Nh th ng yn tm hn m
chng ti cng khi mang n", h ni vi chng. Vin vo nhiu c, h
tr hon xy dng chung b ln kho thc v dy da mi ti ma
ng.
Suraiep mun chia nh cc vn rau ra cho nng dn thu li. Bc
ta nh c tnh hiu lm nhng iu kin ch giao t ai cho bc.
Mi khi Levin bn bc vi mugich v trnh by tt c nhng li ch
ca k hoch, chng u cm thy h ch l ng nghe, lng nh lng
quyt khng mc by chng. Cm tng r nht khi chng ni
chuyn vi ngi thng minh nht trong bn l Rzunp, v nhn
thy trong i mt bc ta mt nh giu ct cng ci v tin chc nu c
ai b mc la, th ngi s khng phi l bc ta, l Rzunp u.
Bt k mi ci , Levin vn ngh s ci cch bt u, v bng
cch tnh ton st sao cng lng kin tr, ri ra chng cng s chng
minh cho nng dn thy li ch ca t chc ny: sau , vic sn xut
t khc s tin hnh tri chy.
Cng vic , cng vi vic qun l phn sn nghip cn li v vic
tm ti nghin cu vit quyn sch, lm Levin bn sut ma h v
ha hon chng mi c dp i sn. Cui thng tm, mt ngi n tr
c yn nga, cho chng bit gia nh Oblonxki v Moxcva. Chng
thy, do khng tr li th ca Daria Alecxandrovna (chng khng
khi mt h thn khi nh ti s tht l ), chng ct tuyt
ng lui ti v khng bao gi cn tr li nh h c na. Chng
cng x s ht nh th vi gia nh Xvyajxki bng cch ra v khng
mt li t bit. Chng khng bao gi c th n nh h na. Gi y,
chng khng cht bn tm v iu . S ci cch sn xut thu ht
tt c tm tr chng. Chng c sch do Xvyajxki a cho, tm thm
nhng quyn khc, ri c nhng tc phm kinh t - chnh tr v x
LEV. Tolxtoi 134
hi hc v vn ang quan tm; ng nh d on, chng khng
tm ra iu g lin quan ti cng cuc chng ang tin hnh. Trong
nhng tc phm kinh t chnh tr hc, chng hn nh Mill m chng
hm h c ngu nghin trc tin, vi hy vng tm c li gii p
cho nhng vn mnh quan tm, chng thy mt bi thuyt
trnh v quy lut rt ra t hon cnh kinh t nng thn chu u;
nhng chng tuyt nhin khng hiu ti sao nhng quy lut ,
khng th p dng Nga, m li gi l c tnh cht ph bin. i vi
nhng sch x hi hc cng vy: hoc l nhng iu khng tng p
khng th thc hin c hoc l nhng sa i p dng cho hon
cnh chu u vn khng c g ging nc Nga. Khoa kinh t chnh tr
hc khng nh rng nhng quy lut v ang chi phi s phn
thnh ca chu u, l nhng quy lut ph bin v tuyt i. Khoa x
hi hc li dy rng mt cuc tin trin tun theo quy lut ch dn
ti ph sn. V c hai chng nhng khng a ra li gii p no, m
cn khng h ng t g n cch thc m chng, Levin, tt c
nhng mugich v a ch Nga phi vn dng khai thc nhn cng
v mu t, gp phn nng cao i sng chung.
Gi y, khi bt tay lm nhim v y, chng thn trng c tt
c nhng g c lin quan v d nh ma thu sau s ra nc ngoi
nghin cu thm vn ti ch v khi mc li ci iu thng
xy n vi chng trong nhng vn khc. Mi khi chng bt u
hiu c t tng ngi tip chuyn v trnh by t tng ca mnh
th t nhin h li ni: "Th cn Kfman? Jn? uyboa? Misli? ng
cha c h . Vy ng hy c i: h nghin cu k vn ny
ri".
Gi y, chng thy r Kfman v Misli khng dy c chng g
c. Chng bit mnh mong mun ci g. Chng thy nc Nga c
nhng rung t tuyt diu cng nhng ngi th u t v trong mt
s trng hp, nh nh ng gi mugich chng gh li dc ng,
rung t v ngi lm mn sinh li rt nhiu, trong khi s dng
t bn nh chu u, th thng thng li sinh li t. n gin l
v, ch c theo cch thc ca h, ngi th mi mun lm vic v thc
s lm vic tt. S i lp vi nhng phng php mi khng phi
l ngu nhin m l thng xuyn v n c gc r ngay trong u c
dn chng. Chng ngh nhn dn Nga c thin hng s dng v
trng trt nhng vng t ai mnh mng n nay cn hoang vng,
h vn lun bm vo tp qun cn thit ti khi no tt c t ai
u s dng, v tp qun khng h xu nh ngi ta thng
ngh. Chng mun chng minh iu bng l thuyt trong quyn
sch chng vit v bng thc t trong vic sn xut ca mnh.
30
Vo cui thng chn, g c ch ti xy dng chung b trn
khonh t trao cho hp tc x, b em bn v li tc c chia
theo nh quy c. Vic lm thc t t kt qu tt, t nht cng l
theo ngh Levin. Nhng mun cho hot ng ca mnh c gii
thch bng l lun v mun hon thnh tc phm, m theo Levin m
c khng nhng n phi dn ti cch mng trong kinh t chnh tr
hc m cn tiu dit mn khoa hc v t nn mng cho mt khoa
hc mi v quan h gia rung t v nng dn, chng cn phi ra
ngoi quc v nghin cu ti ch tt c nhng g lm theo phng
hng v tm nhng l l chng minh rng tt c nhng iu
thc hin ni y u v ch. Levin ch ch bn xong la kiu mch
l i. Nhng tri bt u ma: khng kp thu hoch c la m ln
khoai ty cn li ngoi rung: iu lm ngng tr mi vic k c
vic gieo la kiu mch. ng s khng i li c, hai ci xay la b
nc l cun tri v thi tit ngy cng xu.
Sng ngy 30 thng chn, mt tri l ra v Levin li hy vng, bt
u chun b ln ng. Chng sai la m vo bao, phi qun gia
n nh li bun nhn tin v thn hnh i thm tri p dn d
ln cui nhng iu cn thit trc khi i.
Xong vic, Levin phn khi tr li nh, ngi t sng v mc
du mc o da vn b nc ma r vo c v ng. V chiu, ma ro
LEV. Tolxtoi 136
cng to hn: nhng tia nc ma qut vun vt xung con nga ca
Levin n ni n phi i n nghing, tai v c run bn bt. Nhng
Levin li rt thoi mi di chic m trm u v vui v a mt
khi nhn dng nc c ngu chy trong rnh bnh xe, khi nhn
nhng git ma l lng trn cnh cy tr tri, lc nhn mt bng
tuyt trng trng cha tan cn st li trn vn cu, hoc nhn ng
l du da cn ti ph mt lp dy quanh thn cy tr tri. Mc du
cnh vt bun b xung quanh, chng vn thy mnh trong tm
trng c bit ho hng. Nhng chuyn chng trao i vi m
mugich mt lng xa xi, chng t h bt u lm quen vi phng
php lao ng mi. ng gc gi m chng vo nh h kh qun
o, r rng tn thnh k hoch ca Levin v t ng xin gia nhp
tp on mua gia sc.
"Ch cn kin tr theo ui mc ch v mnh s thng, Levin ngh.
t nht, mnh cng lm vic cho mt ci g. khng phi v s an
lc ca ring mnh m v hnh phc chung. Tt c nn nng nghip
v nht l hon cnh sng ca dn chng phi c thay i v cn
bn. Thay vo cnh lm than, khp ni s giu c v sung tc. Thay
vo chng i, l s ha hp v thng nht quyn li. Tm li, mt
cuc cch mng khng mu, nhng l mt trong nhng cuc cch
mng v i nht, pht sinh t ci x b nh ca qun ta lan khp
tnh, khp nc Nga, ton th gii. Bi v mt t tng ng n
khng th khng m hoa kt qu. Phi, l mt mc ch xng
ng, b cng theo ui. V d mnh vn ch l g Conxtantin Levin
tng tht c vt en i khiu v, b Kitti Tsecbatxkaia c
tuyt, lun t xt mnh l thm hi v v v, iu cng chng sao.
Mnh tin chc Franklin, khi t xt v mi phng din, hn cng cm
thy kh s v t ng vc nh mnh thi. iu khng c ngha
g. Chc hn ng ta cng c mt b v Agafia Mikhailovna tm s
nhng ngh thm kn ca mnh".
Min man vi nhng ngh , Levin mi ti mt mi v ti nh.
Vin qun l tr v mang theo mt phn s tin bn la. Vic giao
c vi ng lo gc cng lm xong v dc ng, vin qun l c
bit l khp mi ni la vn cn y ng, cho nn mt trm su
mi ng la cha kp thu hoch v, tht khng thm vo u so vi
s mt mt ca ngi khc.
Sau ba n ti, Levin theo thng l cm sch ngi vo gh bnh,
va c, va tip tc suy ngh v cuc hnh trnh sp ti. Gi y,
chng thy r tt c tm quan trng ca vic mnh lm v tng on
vn di hnh thnh trong u, din t ni dung c bn ca t tng
chng. "Phi ghi li, chng t nh. N s thnh bi ta ngn m
trc y mnh vn cho l v ch". Chng ng dy ti bn giy.
Con ch Laxca nm di chn, cng rn mnh nhm dy v nhn
chng nh mun hi xem phi i u. Nhng chng khng kp ghi
nhng iu , v cc ton trng ti v Levin ra ca tip h.
Sau khi phn phi cng vic cho ngy mai v tip tt c nhng
mugich c vic cn gp chng, Levin tr v phng giy v ngi xung
lm vic. Laxca nm di gm bn; Agafia Mikhailovna cm bt tt,
li ngi vo ch quen thuc ca b.
Vit c mt lt, chng bng li nh Kitti da dit, nh n vic
nng c tuyt, nh cuc gp g cui cng ca hai ngi. Chng lin
ng dy v bt u i i li li trong phng.
- Vic g cu c phi lo bun th, - Agafia Mikhailovna ni. - Ti sao
cu c nh mi lm g? Nu cu nh i ngh sui nc nng th
phi i i thi.
- Th ngy kia ti i m, Agafia Mikhailovna . Ti cn c vic
phi lm cho xong.
- Vic g kia ch? Cu lo cho nng dn kh ri! Cu c bit
h ni g khng? "ng ch ca b sp c Nga hong ban khen y".
M ti sao cu c phi lo lng cho h nhiu th?
- Khng phi ti lo cho h u, ti lm cho ti thi.
Agafia Mikhailovna bit r k hoch Levin n tng chi tit.
Chng hay trnh by cho b bit nhng nh ca mnh v thng
LEV. Tolxtoi 138
thng h khng ng vi nhau. Nhng ln ny, b ta hiu hon
ton khc hn li chng ni.
- Tt nhin, trc tin phi ngh ti linh hn mnh , - b th di
ni. - Hy c xem Pacten nixych y: anh ta khng bit c bit
vit, th nhng anh ta cht tht m p. Anh ta chu l ban thnh
th v c ra ti lc lm chung.
- Ti c mun ni th u, - chng ni. - Ti mun ni l ti lm
nh vy ch v quyn li ca ring ti thi. Ti s c li nu mugich
lm vic tt hn.
- Ch, tha h cho cu lm th no th lm, nhng a li bao gi
cng ch tm cch sao cho nh thn nht thi. Ai c lng tm th lm
vic; ai khng c th chng lm g c.
- Th nhng chnh u cng ni Ivan chm nom gia sc kh hn y
thi.
- Ti ch ni c mt iu thi, - Agafia Mikhailovna tr li vi tinh
thn trit gi vng kin ca mnh: - l cu phi ly v i, c th
thi.
Li ni ng ti iu chng va suy ngh, lm Levin bun ru v
pht . Chng cau my v khng tr li ngi xung trc bn giy,
thm nhc i nhc li nhng suy ngh v tm quan trng ca vic
mnh lm. Thnh thong, chng lng nghe trong im lng ting kim
khu t tch ca Agafia Mikhailovna, v cht nh ti iu chng
mun gt khi k c, chng li cau my.
n chn gi, c ting nhc nga v ting xe p ln bnh trn
nn t ly li.
- C khch n y, cu khng cn phi bun na nh, - Agafia
Mikhailovna ni, ng dy v ra ca. Nhng Levin ra trc b ta.
Chng khng lm vic c nn vui lng tip khch, bt k ai.
31
Levin xung ti lng chng cu thang th nghe thy ting ho quen
thuc trong phng ch, nhng khng r lm, v b ln vo ting chn
chng, v chng hy vng mnh lm; lt sau chng trng thy ci bng
dng xng xu di lu u rt quen thuc vi chng. Xem ra khng
cn nghi ng g na. Tuy nhin, chng vn tip tc hy vng rng
mnh lm, rng ci g su vn cao ku ang va ho va ci o khoc
kia, khng phi l ng anh Nicolai.
Levin yu anh nhng bao gi cng thy kh s khi phi chung
ng vi anh. V gia lc ny, tm trng ang bi ri v tc ng
ca nhng k nim c tr li trong u v v cu ni ca Agafia
Mikhailovna, chng cng c bit kh tm phi i din vi anh.
ng l l mt ng khch vui v, khe mnh, khng h bit ni bi
ri ca chng v c th lm chng khuy kho, th ng ny, Levin
li phi chu ng s c mt ca ng anh vn hiu chng n chn
t k tc v c th khin chng bc l nhng t tng thm kn
nht. M chng li khng mun th.
Bt bnh v th tnh cm tin nh vy, Levin vi chy xung
phng ch; khi nhn gn ng anh, ni tht vng ca chng lp tc
bin mt, nhng ch cho lng thng xt. Trc kia v gy cm v
b ngoi m yu ca Nicolai ng s l th, nhng nay ng cn
hom hem hn v hu nh kit sc. Ch cn da bc xng.
ng ta ng ca ra vo v lc lc ci c run ry ci khn qung
ra. ng mm mt n ci k l v thiu no. Nhn thy n ci nhn
nhc v phc tng , Levin thy c hng se li.
- Th l ti v n y ri, - Nicolai ni, ging cm c, mt khng
ri khun mt em mt giy. - t lu ti mun v y nhng ln no
cng khng i c. By gi, ti hi phc ri, - ng ni v a bn tay
di xng xu ln vut ru.
LEV. Tolxtoi 140
- Vng, vng! - Levin tr li. V chng cng thm khip hi khi
t mi hn i m gy rc v khi nhn st vo i mt to long lanh
mt nh k l.
Vi tun l trc, Levin c vit th cho anh l sau khi bn mt
phn nh s ng sn cha phn chia ca h, ng s nhn c
khong hai nghn rp. Nicolai ni mnh s v lnh tin v nht l lu
li qu hng mt thi gian ngn, t chn ln t m , nh cc
anh hng trong thn thoi, thu ht sc lc trc khi hnh ng. Mc
du vai g, v gy g d s vi vc ngi cao ln, c ch ng vn t
ngt v nhanh nhn nh thng. Levin dn anh vo phng lm vic.
ng anh thay qun o rt cn thn, mt iu khc thng ng,
chi m tc tha v cng ri mm ci i ln gc.
ng ta ang trong mt tm trng vui v v nim n, nh Levin
tng bit hi ng cn nh. ng nhc c n Xergei Ivanovitr, khng
cht hn hc. Thy Agafia Mikhailovna, ng cn pha tr v hi thm
b tin tc nhng ngi c. Nghe tin Pacten nixych cht, ng rt
bun. Ni s hi hin trn v mt, nhng ng trn tnh ngay c.
- Bc ta cng gi ri, - ng ni v bn sang chuyn khc. - Phi, ti
nh li mt hai thng ti nh ch, ri s quay v Moxcva. Ch bit
khng, Myagkp dnh cho ti mt ch, ti s vo lm ti cng s. By
gi ti s sng khc hn. Nhn th ni cho ch bit l ti b m y
ri.
- Maria Nicolaiepna y ? Th no? Ti sao vy?
- ! N l mt con tin! N gy cho ti khng bit bao nhiu
chuyn bc mnh! - nhng ng khng ni chuyn bc mnh l
chuyn g. ng khng th ni ng ui Maria Nicolaiepna i ch v b
ta pha tr nht qu v nht l v b ta sn sc ng nh mt ngi
m. - Tm li, ti mun thay i hon ton li sng. Tt nhin, ti
lm nhng chuyn by b, nh tt c mi ngi, nhng ca ci l ci
tm thng nht, ti chng tic g n. iu quan trng, l sc
khe, v i n Cha, th l ti bnh phc ri.
Levin lng nghe anh v c tm chuyn ni nhng khng ngh
ra. Nicolai chc cng c cm gic nh vy; ng bn hi thm cng vic
ca em; Levin vui lng k chuyn mnh v chng c th ni m khng
phi mu m. Chng k cho anh nghe nhng k hoch v d nh ci
cch ca mnh.
ng nghe chng ni, nhng r rng vic khng lm ng quan
tm.
Hai con ngi ny thn thuc, gn gi n ni c th hiu nhau
qua mi c ch, mi cch un ging hn l qua mi li l di dng.
Lc ny, c hai u c chung ngh: bnh tt v ci cht sp ti
ca Nicolai, n trm ln mi ngh khc. C hai u khng dm
nhc ti chuyn , cho nn mi li h ni ra u gi di, v khng
din t iu h bn tm. Cha bao gi Levin hi lng v thy m
khuya v n gi i ng, bng lc ny. K c nhng ln tip khch xa
l hoc i thm long trng, cng cha bao gi chng gng go v v
vnh nh lc ny. Bit th v y ny v thi , chng cng n
thm. Chng mun khc ng anh sp cht nhng li phi nghe ng ta
ni v cuc i nh sng v tip chuyn ng.
V nh m v ch c mt bung c l si, Levin lin anh ngh
sau tm bnh phong ngn i phng ng ca chng.
ng anh nm vo ging. Khng bit c ng hay khng, nhng
ng tr mnh, ho hng nh ngi m v lc no khng khc m ra
c, ng li cu nhu mt mnh. i lc, ng th di thn tht v
ku: "i! Tri i!". Lc khc, khi nght th, ng li tc bc ku ln:
"Ma bt n i!". Levin lng nghe, hi lu khng ng c. Chng ngh
ngi rt lan man nhng rt li ch quy vo mt mi: ci cht.
Ci cht, s kt liu khng trnh khi ca mi sinh vt, ln u
tin hin ra trc mt chng vi mt sc mnh khng cng ni. V
ci cht kia, trong ngi ng anh thn yu ang rn r trong gic
ng v quen ming ku gi lung tung, lc ku tri, lc gi ma, chng
thy ci cht nh gn hn nhiu so vi trc. N cng ngay trong
LEV. Tolxtoi 142
ngi chng, chng cm thy th. Nu khng phi hm nay th ngy
mai, nu khng phi ngy mai th s l ba mi nm na; trc sau
cng th thi! V ci cht tt yu l th no, khng nhng chng
khng bit, khng nhng chng khng bao gi ngh ti, m chng
khng th v khng dm ngh ti.
"Mnh lm vic, mnh mun lm ci g v mnh qun rng tt
c u kt thc bng ci cht".
Chng ngi trn ging, trong bng ti, co qup ngi li, i tay
b gi, c nn hi th gp v cng thng v suy ngh. Nhng cng tp
trung t tng, chng cng thy s th ng l nh th, khng nghi
ng g na, v chng qun khng ch ti chi tit nh mn . Ci
cht s n, mi ci u kt liu, chng v chi mt cng lm bt c
vic g v khng ai thay i c g ht. Tht khng khip, nhng
ng nh vy.
"Nhng mnh vn ang sng kia m. Phi lm g, lm g by gi?",
chng tht vng ngh thm. Chng thp nn, thn trng ng dy,
n ngi trc gng v ngm ngha khun mt cng mi tc mnh.
y ny hai bn thi dng, c vi si tc bc. Chng h ming.
Nhng rng bn trong bt u hng. Chng xn o l i cnh tay
cun cun bp tht. Chng rt khe. Nhng Nicolai ang th vi phn
phi cn li, trc kai cng c mt tm thn cng trng y thi. V
bng nhin, chng nh li hi cn nh, hai a thng b p v ging
ng cng mt lc v ch ch Fedor Bganich ra khi phng l nm gi
vo u nhau ci khanh khch, ngay c ni s Fedor Bganich cng
khng th dp c nim vui sng trn tr v r r ... "Th m by
gi anh y ch cn ci lng ngc rng v lp kia... cn mnh, khng
hiu ri y mnh s ra sao..."
- Khoc! Khoc! Ma bt n i! Ch lm g m lc c th, sao
khng ng i? - anh trai chng ku ln.
- Em cng khng bit na. C l l chng mt ng.
- Ti th ng ngon lm, ti khng m hi trm na. Ch th li
s vo o s mi ca ti xem c t khng?
Levin s vo s mi ca anh, i ra sau bnh phong, tt nn, nhng
cn thc hi lu. Chng cha gii quyt xong vn cuc sng ca
mnh, th mt vn mi m, nan gii khc hin ra trc mt: ci
cht.
- Phi, anh y sp cht, anh y s cht vo ma xun ny. Mnh
phi lm cch no gip anh y y? Mnh bit ni g vi anh y?
Mnh th bit g v chuyn nh? Thm ch, mnh cn qun bng l
trn i c ci na".
32
T lu, Levin vn nhn thy l khi ta ngng ngng trc v tn
knh, khm nm qu ng ca mt s ngi no , th ch sau mt
thi gian rt nhanh, ta s phi chu ng nhng yu sch v tnh nt
bt thng ca h. Chng cm thy i vi anh ri cng s nh vy.
V qu thc, tnh ha nh ca ng anh Nicolai khng c lu. Ngay
sng hm sau, ng cu gt v kim chuyn vi em, c tnh ng
chm n ch d tn thng nht ca chng. Levin t cm thy mnh
c li nhng khng bit lm th no. Chng thy nu c hai ng
ng kch, m c ci m ni thc vi nhau mi ngh v cm gic th
mi c th nhn thng mt nhau c. Levin s ni: "Anh sp cht,
anh sp cht ri!". V Nicolai s tr li: "Anh bit anh sp cht,
nhng anh s, anh s lm!" v h s khng cn ni thm g nhiu
na, nu qu tnh h c m ni ht vi nhau. Nhng khng th
no sng nh th c, nn chng c lm ci vic th nghim sut
i khng thnh cng, ci vic m theo chng quan st, bit bao
ngi khc bit thc hin rt khn kho v khng c n th h
khng sng c: chng c ni nhng iu khc vi mnh nhng
LEV. Tolxtoi 144
lin cm thy gi di, cm thy ng anh nhn ra ngay v m bc
mnh.
Ti hm th ba, Nicolai khin em trai phi trnh by li k
hoch ca chng, v khng nhng ng ch trch m cn lm nh ln
ln n vi ch ngha cng sn.
- Ch ch lm ci vic ly kin ngi khc em bp mo i ri
em p dng vo ch khng th p dng c.
- Nhng ti ni vi anh l hai ci khng c g ging nhau. H
ln n ch t hu, t bn, di sn, nhng ti, ti li tha nhn l
"kch thch t ch yu" (Levin ght dng nhng ch nh vy, nhng
t khi vi u vo vit lch, v hnh chung cng ngy chng cng hay
dng nhng t xa l), ti ch mun iu chnh lao ng.
- ng nh th: ch i ly kin ngi khc, tc b i tt c
nhng g to nn sc mnh ca n v nh trnh by nh l mt ci g
mi m, - Nicolai ni v git git c vt, v gin d.
- Nhng kin ca ti khng c g ging nh vy.
- Nhng hc thuyt , - Nicolai Levin ni vi mt nh hung d
trong kho mt v mt n ci giu ct trn mi, - nhng hc thuyt
t nht cng cn c mt th tm gi l gi tr hnh hc, n sng
sa, dt khot. C th l khng tng. Nhng c cho rng ngi ta
c th san bng
(1)
tt c qu kh: khng cn t hu, khng cn gia
nh, vic cn c th dn ti ci cch lao ng. Cn ch, ch chng
c g c...
- Ti sao anh li ln ln nh th? Ti cha bao gi l cng sn c...
- Cn ti, ti tng l cng sn v ti thy cho d ch ngha cng
sn c non tr i na, n vn l gic. N c tng lai, ging nh o
Gia t vo nhng th k u tin.

(1)
Tabula rasa (ting La tinh trong nguyn bn).
- Ti ch mun ngi ta phi xem xt lao ng lc theo quan im
khoa hc t nhin, ni cch khc tc l nghin cu n, khm ph ra
bn cht ca n v...
- Nhng vic hon ton v ch. T bn thn ci lao ng lc ,
theo trnh pht trin ca n, thng vn tm ra mt phng thc
hot ng no . Trc y, u u cng l n l, ri n t in
(1)

ngay chng ta, chng ta cng c t in, th t do, ch cn mun g
na?
Levin t nhin pht cu khi nghe nhng li , v trong thm
tm, chng e c khi th m ng: c l qu thc chng ang i tm
cch dung ha ch ngha cng sn vi mt s hnh thc lao ng nht
nh v iu qu kh lng thc hin ni.
- Ti ang tm mt phng php khin lao ng sinh li nhiu hn
cho ti v cho nng dn. Ti mun ci cch... - chng si ni tr li.
- Ch chng mun ci cch g ht: ch ch mun t ra c o nh
sut i ch vn vy, t ra t nht ch chng bc lt th mt cch c
suy ngh.
- Thi c, tu anh; khng bn na! - Levin tr li, cm thy
bp tht m tri git git.
- Ch cha bao gi c v hin nay cng khng h c lp trng,
ch ch cn tho mn t i thi.
- Thi, c lm, vy anh hy ti yn thn.
- Th nht nh l ti s cho ch yn. Cng n lc ri y, ct
i cho rnh! Ti rt hi hn l v y.
Levin sau ht sc c lm anh ngui gin nhng Nicolai khng
thm nghe phi tri g ht. ng tuyn b th chia tay nhau i cn

(1)
Mtayers (ting Php trong nguyn bn).
LEV. Tolxtoi 146
hn v Conxtantin thy r anh mnh n lc khng chu ng ni
cuc sng na ri.
Nicolai sp sa ln ng th Conxtantin vo gp, v ging gng
go, cu xin ng tha li, nu chng l c iu g tht th.
- ! Cao c thay! - Nicolai ni v mm ci... - Nu ch mun c l
th ti c th lm vui lng ch. th ch ng, nhng d sao ti vn
c i!
Tuy nhin, trc lc ln ng, Nicolai vn m hn em ri t
nhin nhn chng nghim ngh l lng v ni;
- Coxtia, ch ng gin ti nh! - v ging ng run ln. l li
thnh tht duy nht c ni ra. Levin hiu iu ng : "Ch
cng thy v cng bit l ti m y! C th chng ta s khng gp
li nhau na". Levin hiu v rng rng nc mt. Chng m hn
anh ln na nhng khng th v khng bit ni g hn.
Ngy th ba sau hm ng anh ln ng, n lt Levin cng ra
nc ngoi. Chng gp Serbatxki, anh h ca Kitti trn tu v ng
ny ngc nhin thy chng rt bun.
- Anh sao th? - Serbatxki hi.
- Chng sao c, c iu l cuc i chng c g vui.
- Thi i! Anh nn i Pari vi ti cn hn n rc vo ci x
Mulud y. Anh s thy vui nh th no.
- Khng, i vi ti, u cng th ht. Ti ch cn c cht thi.
- Ni by cha ka! - Serbatxki ci ni. y th m ti mi bt u
chun b sng thi y!
- Chnh ti cch y khng lu cng ngh nh th, nhng by gi
ti bit mnh sp cht n ni ri.
iu Levin ni, thc tm chng ngh th t lu nay. u,
chng cng ch nhn thy ci cht hoc con ng dn ti ci cht. V
th chng cng quan tm n s nghip ca mnh hn. Phi sng cho
tht y trc khi ci cht p n. Vi chng, bng ti bao ph ht
thy ri; nhng chng cm thy si dy dn ng duy nht gia
cnh ti tm chnh l s nghip v chng dc ton tm ton lc ra
bm ly n.

Annacarenina (Q3) 738

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Annacarenina (Q3) 738

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ANNA CARENINA (phn 3) 1

You might also like