You are on page 1of 13

I/ phÇn më ®Çu

Lịch sử nhân loại cũng như mỗi dân tộc phát triển theo một dòng chảy liên
tục, với nhiều thế hệ nối tiếp nhau. Đó là một qui luật, các dân tộc,các giai cấp, các
lực lượng chính trị trong xã hội muốn duy trì và phát triển lực lượng của mình, phải
nhận thức đầy đủ qui luật đó. Và người con yêu nước nồng nàn _ Nguyễn Ái Quốc
đã nhận ra được đâu là con đường dẫn tới thành công của cách mạng bấy giờ.
Người đi theo cách mạng vô sản và đây là con đường duy nhất dẫn tới thành công
và giải phóng được sự áp bức bóc lột cho mọi giai tầng khổ cực trong xã hội.
Tư tưởng Hồ Chí Minh là sản phẩm của sự kết hợp chủ nghĩa yêu nước,
truyền thống văn hóa, nhân nghĩa và thực tiễn cách mạng Việt Nam với tinh hoa
văn hóa nhân loại, được nâng lên tầm cao mới dưới ánh sáng của chủ nghĩa Mác
Lênin. Ngoài những luận điểm của tư tưởng HCM về vấn đề xây dựng nhà nước
của dân, do dân và vì dân, về đạo đức, về Đảng và về mối quan hệ với dân … thì tư
tưởng HCM về vấn đề dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc cũng là một bộ
phận trong di sản tư tưởng của Người và trở thành ngọn đuốc soi đường cho cách
mạng Việt Nam đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác,
Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhà tư tưởng vĩ đại, nhà lí luận thiên tài của cách
mạnh ViệtNam. Người đã nêu một tấm gương sáng trong việc tiếp thu và vận dụng
chủ nghĩa Mác Lênin trên tinh thần độc lập, tự chủ và sáng tạo. Người đã ”nắm bắt
sâu sắc bản chất cách mạng và khoa học, tinh thần biện chứng và nhân đạo của học
thuyết Mác Lênin, vận dụng một cách sáng tạo học thuyết ấy phù hợp với hoàn
cảnh nước ta; đồng thời, Người đã kế thừa, phát huy chủ nghĩa yêu nước truyền
thống tốt đẹp của dân tộc và tinh hoa của nhân loại. Tư tưởng HCM được hình
thành từ những nguồn gốc đó. Và chủ nghĩa Mác Lênin là nền tảng, nòng cốt, tư
tưởng HCM được hinh thành trên cơ sở đó, sự kết hợp chủ nghĩa mác lênin và tư
tưởng HCM là nền tảng tư tưởng của Đảng và kim chỉ nam cho hành động là một
bước phát triển hết sức quan trọng trong nhận thức và tư duy lí luận của Đảng”.
II/ Nội dung
Cuộc cách mạng giải phóng dân tộc là cuộc cách mạng nhằm thủ tiêu
sự thống trị của nước ngoài, giành độc lập dân tộc, thực hiện quyền dân tộc
tự quyết và thành lập nhà nước dân tộc.
Trước chủ nghĩa tư bản, phong trào giải phóng dân tộc là phong trào
đấu tranh của các dân tộc chống lại sự thống trị của nước ngoài. Trong các
thế kỉ 16 - 19, cùng với sự ra đời của chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa thực dân
thi hành chính sách bành trướng, áp bức và bóc lột các thuộc địa, điều đó
thúc đẩy sự thức tỉnh ý thức dân tộc. Mâu thuẫn giữa chủ nghĩa thực dân và
các dân tộc bị thống trị càng thêm gay gắt. Phong trào dân tộc có tính quần
chúng rộng lớn. Nhiều dân tộc bị áp bức ở Châu Mĩ giành được độc lập từ
đầu thế kỉ 19.
Từ cuối thế kỉ 19 đến đầu thế kỉ 20, chủ nghĩa đế quốc bành trướng
với quy mô chưa từng có, hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc hết sức
rộng lớn. Phong trào dân tộc và CMGPDT phát triển mạnh mẽ ở Châu Á,
Châu Phi và Mĩ Latinh. Tuy nhiên, phải đến sau Chiến tranh thế giới II
(1939 - 45), do sự suy yếu của chủ nghĩa thực dân, tác động mạnh mẽ của hệ
thống xã hội chủ nghĩa và do cuộc đấu tranh kiên cường của nhiều dân tộc bị
áp bức, hàng trăm nước vốn là thuộc địa và phụ thuộc đã được giải phóng,
trở thành nước độc lập. Sau khi giành được độc lập, các dân tộc phải tiếp tục
cuộc đấu tranh gay go, phức tạp và lâu dài để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ và
phát triển đất nước.
LuËn c−¬ng cña V.I.Lªnin ®· chØ râ: trong thêi ®¹i ®Õ
quèc chñ nghÜa, c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc lμ mét bé
phËn cña c¸ch m¹ng v« s¶n vμ nh÷ng ng−êi céng s¶n cã
nhiÖm vô ph¶i gióp ®ì phong trμo gi¶i phãng d©n téc.
ChÝnh Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· tiÕp thô, vËn dông vμ ph¸t
triÓn s¸ng t¹o luËn ®iÓm nμy cña V.I.Lªnin. Trong Lêi ph¸t
biÓu t¹i §¹i héi toμn quèc lÇn thø XVIII §¶ng X· héi Ph¸p, n¨m
1920, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· kiªn quyÕt ®Êu tranh cho t−
t−ëng nμy cña V.I. Lªnin ®−îc thùc hiÖn trong thùc tÕ.
Ng−êi ®Ò nghÞ: "§¶ng ph¶i tuyªn truyÒn chñ nghÜa x· héi
trong tÊt c¶ c¸c n−íc thuéc ®Þa". Trªn c¬ së ph©n tÝch
nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö - x· héi cña ph−¬ng §«ng, Chñ
tÞch Hå ChÝ Minh ®· kh¼ng ®Þnh: chÕ ®é céng s¶n hoμn
toμn cã thÓ thùc hiÖn ®−îc ë ch©u ¸, vμ ®iÒu ®ã cßn dÔ
h¬n ë ch©u ¢u.
Ở một nước thuộc địa, nửa phong kiến như Việt Nam, giải quyết mối
quan hệ giải phóng dân tộc và giải phóng giai cấp là một vấn đề lớn, đầy khó
khăn phức tạp. Với sự nhạy cảm đặc biệt về chính trị, với sức sáng tạo tuyệt
vời, tinh tế, Hồ Chí Minh đã khéo chèo lái con thuyền cách mạng Việt Nam,
đưa ra một mẫu hình chuẩn mực trong việc xử lý mối quan hệ giữa nhiệm vụ
giải phóng dân tộc và giải phóng giai cấp trong tiến trình cách mạng vô
sản.Chủ tịch Hồ Chí Minh coi chủ nghĩa Mác - Lênin là cái cẩm nang thần
kỳ vì nó chứa đựng những lập trường, quan điểm và phương pháp cách
mạng giúp những người cách mạng nhận thức tình hình và hành động một
cách đúng đắn. "Ðối với công việc, phải thấy trước, lo trước, tính trước. Phải
cân nhắc kỹ những điều thuận lợi và khó khăn, để kiên quyết vượt qua mọi
khó khăn, phát triển mọi thuận lợi, bất kỳ việc to, việc nhỏ, đều phải rất cẩn
thận. Không hấp tấp, không rụt rè. Bại không nản, thắng không kiêu. Tuyệt
đối tránh chủ quan, nóng vội".
“Bây giờ học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều, nhưng chân chính nhất,chắc
chắn nhất,cách mạng nhất là chủ nghĩa Lênin”. Thật vậy, nhờ ánh sáng tư
tưởng Lênin chỉ lối soi đường, cách mạng nước ta mới thoát khỏi cuộc
khủng hoảng sâu sắc về đường lối kéo dài trong hai phần ba thế kỷ, khiến
cho nhân dân ta phải hao tổn biết bao tâm lực và máu xương, làm day dứt
nhiều thế hệ người Việt Nam yêu nước. Như ánh sáng mặt trời xua tan bóng
tối, trong “Luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa”, Lênin đã chỉ cho
nhân dân ta thấy rõ: Trong thời đại ngày nay, muốn đánh đổ chủ nghĩa tư
bản và đưa loài người tiến lên chủ nghĩa xã hội chỉ có thể giành được thắng
lợi bằng sự kết hợp thành một trào lưu chung cuộc đấu tranh của giai cấp vô
sản tất cả các nước với cuộc đấu tranh của nhân dân các thuộc địa chống chủ
nghĩa đế quốc. Và sự nghiệp giải phóng dân tộc của nhân dân các nước
thuộc địa chỉ có thể đi đến thắng lợi triệt để khi nó trở thành bộ phận khăng
khít của cách mạng thế giới. Khẩu hiệu chiến đấu vĩ đại của Lênin “Vô sản
tất cả các nước và các dân tộc bị áp bức đoàn kết lại!” vang lên như hồi kèn
xung trận, đã cổ vũ mạnh mẽ nhân dân ta nắm chắc vũ khí tư tưởng xông lên
cùng với nhân dân các nước “chính quốc” chặt đứt “hai cái vòi của con đỉa”
thực dân hút máu tanh hôi. Tư tưởng quân sự của Lênin đã trang bị cho
chúng ta những nguyên lý cơ bản và bài học kinh nghiệm quý báu về việc
vận dụng nghệ thuật đấu tranh vũ trang để giành chính quyền, giữ vững và
bảo vệ những thành quả vĩ đại của cách mạng. Trên cơ sở kế thừa và phát
huy tài thao lược của tổ tiên và dày công tổng kết những bài học kinh
nghiệm sáng tạo vô cùng phong phú trong cuộc chiến tranh nhân dân, Đảng
ta cũng đã góp phần làm giàu thêm kho tàng lý luận quân sự của chủ nghĩa
Mác - Lênin.
Chñ nghÜa max lª nãi vÒ c¸ch m¹ng: c¸ch m¹gn v« s¶n
hiÖn thêi chØ cã thÓ s¶y ra ë c¸c níc t b¶n ph¸t triÓn ë
ch©u ¢u.
HCM víi nh·n quan tinh têng vµ lµ 1 häc gi¶ cña lªnin
cïng víi thùc tÕ ë VN ngêi cho r»ng c¸ch m¹ng v« s¶n
hiÖn thêi cã thÓ s¶y ra ë c¸c níc d©n téc rhuéc ®Þa
bÞ ¸p bøc ë Ch©u ¸, thËm chÝ nã cßn cã thÓ næ ra sím
h¬n so víi GCVS ë chÝnh quèc.ss
CNXH theo quan ®iÓm M¸c lµ sù kÕt hîp cña CmVS vµ
giai cÊp c«ng nh©n. ë ®©y gccn lµ nßng cèt chÝnh,
hä ra ®êi trong sù ph¸t triÓn cao cña nÒn ®¹i c«ng
nghiÖp. Víi t¸c phong cã kØ luËt, kØ c¬ng trong c«ng
viÖc hä ®· liªn kÕt víi nhau ®Ó chèng l¹i chÝnh GCTS
®· sinh ra hä.

Cách mạng giải phóng dân tộc của toàn thể nhân dân lao động Việt
Nam là cuộc cách mạng toàn dân toàn diện lâu dài tự lực cánh sinh và trên tất
cả các lĩnh vực: kinh tế, chính trị, xã hội, văn hóa, tư tưởng, …
Tư tưởng Hồ Chí Minh về giải phóng dân tộc có thể tóm tắt thành một
hệ thống luận điểm sau đây:
Một là, cách mạng giải phóng dân tộc muốn thắng lợi phải đi theo con
đường của cách mạng vô sản. Từ đầu những năm 20 thế kỷ XX, Nguyễn Ái
Quốc đã chỉ rõ: Chủ nghĩa đế quốc là một con đỉa hai vòi, một vòi bám vào
chính quốc, một vòi bám vào thuộc địa. Muốn đánh bại chủ nghĩa đế quốc,
phải đồng thời cắt cả hai cái vòi của nó đi, tức là phải kết hợp cách mạng vô
sản ở chính quốc với cách mạng giải phóng dân tộc ở thuộc địa; phải xem
cách mạng ở thuộc địa như là "một trong những cái cánh của cách mạng vô
sản"; mặt khác, cách mạng giải phóng dân tộc muốn thắng lợi phải đi theo
con đường cách mạng vô sản.
Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· sím nhËn thøc ®−îc xu h−íng
ph¸t triÓn cña thêi ®¹i, tõ mét ng−êi yªu n−íc nång nhiÖt,
Ng−êi ®· b¾t gÆp chñ nghÜa M¸c - Lªnin, trë thμnh ng−êi
céng s¶n.Tõ ®ã, Ng−êi rót ra kÕt luËn: "Muèn cøu n−íc vμ
gi¶i phãng d©n téc kh«ngcã con ®−êng nμo kh¸c con
®−êng c¸ch m¹ng v« s¶n". §ã lμ con ®−êng c¸ch m¹ng d©n
chñ t− s¶n kiÓu míi do §¶ng tiªn phong cña giai cÊp c«ng
nh©n l·nh ®¹o nh»m ®¸nh ®æ ®Õ quèc vμ phong kiÕn tay
sai, giμnh ®éc lËp d©n téc, thùc hiÖn ng−êi cμy cã ruéng,
sau ®ã tiÕn lªn lμm c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa, thùc hiÖn
chñ nghÜa x· héi vμ chñ nghÜa céng s¶n ë ViÖt Nam. §ã lμ
®−êng lèi gi−¬ng cao ngän cê ®éc lËp d©n téc vμ chñ
nghÜa x· héi, kÕt hîp chñ nghÜa yªu n−íc vμ chñ nghÜa
quèc tÕ cña giai cÊp c«ng nh©n, kÕt hîp søc m¹nh d©n téc
vμ søc m¹nh thêi ®¹i nh»m ®i tíi môc tiªu cao c¶ lμgi¶i
phãng d©n téc, gi¶i phãng x· héi vμ gi¶i phãng con ng−êi.
§ã còng lμ néi dung tæng qu¸t cña t− t−ëng Hå ChÝ Minh.

Hai là, cách mạng giải phóng dân tộc muốn thắng lợi phải do Đảng
của giai cấp công nhân lãnh đạo.
Nguyễn Ái Quốc đã sớm khẳng định: muốn giải phóng dân tộc thành
công "trước hết phải có đảng cách mệnh", "Đảng có vững cách mệnh mới
thành công", "Đảng muốn vững thì phải có chủ nghĩa làm cốt" - đó là chủ
nghĩa Lênin.
T− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ ®éc lËp d©n téc g¾n liÒn
víi chñ nghÜa x· héi lμ tæng hîp nh÷ng quan ®iÓm chiÕn
l−îc cã ý nghÜa chØ ®¹o lín vÒ chÝnh trÞ vμ lý luËn, vÒ
nhËn thøc vμ hμnh ®éng cña toμn §¶ng, toμn d©n ta trong
toμn bé tiÕn tr×nh c¸ch m¹ng ViÖt Nam. N¾m ®−îc néi
dung t− t−ëng Êy, qu¸n triÖt ®óng nguyªn t¾c chiÕn l−îc
Êy cña t− t−ëng Hå ChÝ Minh lμ c¬ së ph−¬ng ph¸p luËn
®Ó hiÓu ®−îc con ®−êng ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng n−íc ta,
®ång thêi gióp hiÓu râ nh÷ng nguyªn nh©n s©u xa vμ diÔn
biÕn phøc t¹p cña t×nh h×nh thÕ giíi hiÖn nay. Còng trªn c¬
së Êy hiÓu râ v× sao §¶ng ta l¹i kÕt hîp ®−îc vμ kÕt hîp tèt
søc m¹nh cña d©n téc ta vμ søc m¹nh cña thêi ®¹i trong qu¸
tr×nh x©y dùng vμ b¶o vÖ Tæ quèc ta. Ch©n lý ®éc lËp
d©n téc vμ chñ nghÜa x· héi kh«ng thÓ t¸ch rêi nhau trong
t− t−ëng Hå ChÝ Minh ®−îc c¸ch m¹ng ViÖt Nam vËn dông
thμnh c«ng ®· kh¼ng ®Þnh ®ã còng lμ ch©n lý lín cña thêi
®¹i. Nh− vËy, t− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ ®éc l©p d©n téc
g¾n liÒn víi chñ nghÜa x· héi, lμ mét ®ãng gãp cña c¸ch
m¹ng ViÖt Nam vμo kho tμng cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin, vμo
lý luËn c¸ch m¹ng x· héi trong thêi ®¹i hiÖn nay.
Ba là, cách mạng giải phóng dân tộc là sự nghiệp đoàn kết của toàn
dân trên cơ sở liên minh công-nông. Hồ Chí Minh cho rằng, cách mạng giải
phóng dân tộc "là việc chung cả dân chúng chứ không phải việc một, hai
người", vì vậy phải đoàn kết toàn dân, "sĩ, nông, công, thương đều nhất trí
chống lại cường quyền". Nhưng trong sự tập hợp đó, phải nhớ "công-nông là
người chủ cách mệnh"... "công-nông là gốc cách mệnh".
§Æc biÖt, Ng−êi th−êng xuyªn nh¾c nhë ph¶i ®Ò
phßng c¸ch lμm rËp khu«n, gi¸o ®iÒu; cÇn xuÊt ph¸t tõ thùc
tÕ ®Ó t×m ra con ®−êng ®i riªng phï hîp víi t×nh h×nh vμ
®Æc ®iÓm cña n−íc ta. Ng−êi nãi: "HiÖn nay, ®øng vÒ
mÆt x©y dùng chñ nghÜa x· héi, tuy chóng ta ®· cã nh÷ng
kinh nghiÖm dåi dμo cña c¸c n−íc anh em, nh−ng chóng ta
còng kh«ng thÓ ¸p dông nh÷ng kinh nghiÖm ®ã mét c¸ch
m¸y mãc, bëi v× n−íc ta cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng cña ta".

Bốn là, cách mạng giải phóng dân tộc cần được tiến hành chủ động,
sáng tạo và có khả năng giành thắng lợi trước cách mạng vô sản ở chính
quốc. Đây là một luận điểm mới và sáng tạo của Hồ Chí Minh. Trong phong
trào cộng sản quốc tế lúc bấy giờ đã từng tồn tại quan điểm xem thắng lợi
của cách mạng thuộc địa phụ thuộc trực tiếp vào thắng lợi của cách mạng vô
sản chính quốc. Do nhận thức được thuộc địa là một khâu yếu trong hệ
thống của chủ nghĩa đế quốc, do đánh giá đúng đắn sức mạnh của chủ nghĩa
yêu nước và tinh thần dân tộc, ngay từ năm 1924, Người đã sớm cho rằng
cách mạng thuộc địa không những không phụ thuộc vào cách mạng vô sản ở
chính quốc mà có thể giành thắng lợi trước. Đây là một cống hiến rất quan
trọng vào kho tàng lý luận Mác - Lênin, đã được thắng lợi của cách mạng
Việt Nam chứng minh là hoàn toàn đúng đắn.
T− t−ëng "Kh«ng cã g× quý h¬n ®éc lËp, tù do" lμ
®iÓm xuÊt ph¸t cña t− t−ëng Hå ChÝ Minh. Tõ mét thanh
niªn thuéc ®Þa, mÊt n−íc, ra ®i t×m ®−êng cøu n−íc, môc
tiªu tr−íc m¾t cña Ng−êi lμ gi¶i phãng d©n téc. VÊn ®Ò
®Æt ra lμ trong ®iÒu kiÖn chñ nghÜa ®Õ quèc ®· trë thμnh
mét hÖ thèng thÕ giíi, c¸c d©n téc thuéc ®Þa cã thÓ b»ng
con ®−êng nμo ®Ó giμnh th¾ng lîi ? D−íi ¸nh s¸ng LuËn
c−¬ng vÒ vÊn ®Ò d©n téc vμ vÊn ®Ò thuéc ®Þa cña V.I.
Lªnin vμ tÊm g−¬ng C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi Nga, Ng−êi ®·
t×m ra con ®−êng gi¶i phãng cho d©n téc m×nh vμ cho tÊt
c¶ c¸c d©n téc thuéc ®Þa. Ng−êi kh¼ng ®Þnh: "chØ cã chñ
nghÜa x· héi vμ chñ nghÜa céng s¶n míi gi¶i phãng ®−îc c¸c
d©n téc bÞ ¸p bøc vμ giai cÊp c«ng nh©n toμn thÕ giíi"1).
Ng−êi ®−a ra h×nh ¶nh so s¸nh næi tiÕng: Chñ nghÜa ®Õ
quèc lμ "con ®Øa hai vßi", do ®ã c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n
téc muèn th¾ng lîi ph¶i thùc hiÖn ®−îc sù liªn minh chiÕn
®Êu gi÷a v« s¶n ë thuéc ®Þa víi v« s¶n ë chÝnh quèc nhÞp
nhμng nh− hai c¸nh cña mét con chim. V× bãc lét thuéc
®Þa lμ mét trong hai nguån sèng cña chñ nghÜa t− b¶n, cho
nªn muèn ®¸nh ®æ chñ nghÜa ®Õ quèc, tr−íc hÕt ph¶i xo¸
bá thuéc ®Þa cña chóng ®i. Do ®ã, c¸ch m¹ng thuéc ®Þa
kh«ng chØ tr«ng chê vμo kÕt qu¶ cña c¸ch m¹ng v« s¶n ë
chÝnh quèc mμ ph¶i tiÕn hμnh song song víi c¸ch m¹ng ë
chÝnh quèc, h¬n n÷a nã cÇn ph¶i chñ ®éng vμ cã thÓ giμnh
th¾ng lîi tr−íc, vμ b»ng th¾ng lîi cña m×nh nã cã thÓ ®ãng
gãp vμo sù nghiÖp gi¶i phãng anh em v« s¶n ë ph−¬ng
T©y. Ng−êi viÕt: "Ngμy mμ hμng tr¨m triÖu nh©n d©n
ch©u ¸ bÞ tμn s¸t vμ ¸p bøc thøc tØnh ®Ó g¹t bá sù bãc lét
®ª tiÖn cña mét bän thùc d©n lßng tham kh«ng ®¸y, hä sÏ
h×nh thμnh mét lùc l−îng khæng lå, vμ trong khi thñ tiªu
mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tån t¹i cña chñ nghÜa t− b¶n lμ
chñ nghÜa ®Õ quèc, hä cã thÓ gióp
®ì nh÷ng ng−êi anh em m×nh ë ph−¬ng T©y trong nhiÖm
vô gi¶i phãng hoμn toμn".
Trong Chánh cương, sách lược vắn tắt do mình khởi thảo và được Hội
ghị thành lập Đảng 3/2/1930 thông qua, Hồ Chí Minh đã vạch những vấn đề
hết sức cơ bản về con đường, chiến lược, sách lược cho cách mạng Việt
Nam. Những nội dung cụ thể của chính cương sách lược đã thể hiện sự sáng
tạo rất lớn và rất tinh tế của Hồ Chí Minh trong việc xử lý mối quan hệ giữa
chỉ đạo của Quốc tế Cộng sản với điều kiện thực tiễn cụ thể ở Việt Nam.
Chánh cương do Hồ Chí Minh trình bày có đoạn: “a) Đánh đổ đế quốc chủ
nghĩa Pháp và bọn phong kiến. b) Làm cho nước Nam được hoàn toàn độc
lập. c) Dựng ra chính phủ công nông binh. d) Tổ chức ra quân đội công
nông”. Hồ Chí Minh nhận định: ở Việt Nam bọn tư bản Pháp đã thâu tóm
toàn bộ nền kinh tế, nên “... tư bản bản xứ không có thế lực gì, ta không nên
nới cho họ đi về phe đế quốc được. Chỉ có bọn đại địa chủ mới có thế lực và
đứng hẳn về phe đế quốc chủ nghĩa”. Như vậy trong tư duy của Hồ Chí
Minh để tập trung phân hoá, cô lập kẻ thù, huy động lực lượng ở mức tối đa
Người không xếp nhiệm vụ chống giai cấp địa chủ, đưa lại ruộng đất cho
nông dân ngang hàng với nhiệm vụ chống đế quốc và bọn đại địa chủ tay
sai. Người quan niệm: đánh đổ sự thống trị của đế quốc thực dân Pháp và bè
lũ tay sai, giải phóng dân tộc tức là đã thực hiện một phần rất quan trọng
cuộc đấu tranh giải phóng giai cấp. Coi cách mạng Việt Nam là một bộ phận
không tách rời phong trào cách mạng của thế giới, Người chỉ rõ: “... trong
khi tuyên truyền khẩu hiệu An Nam độc lập, phải đồng tuyên truyền và thực
hành liên lạc với bị áp bức dân tộc và vô sản giai cấp thế giới, nhất và vô sản
giai cÊp Ph¸p”.
“Trong thế giới bây giờ chỉ có kách mệnh Nga là thành công và thành
công đến rồi, nghĩa là dân chúng được hưởng cái hạnh phúc, tự do bình đẳng
thật sự. Kách mệnh Nga đã đuổi được vua, tư bản, địa chủ, rồi lại ra sức cho
công nông các nước và các dân tộc bị áp bức, các thuộc địa làm kách mệnh
để lật đổ tất cả đế quốc và tư bản chủ nghĩa trên thế giới”.
Lập trường của Người đứng hẳn về chủ nghĩa Mác-Lê Nin được ghi rõ:
“Bây giờ học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều, nhưng chủ nghĩa chân chính
nhất, kách mệnh nhất là chủ nghĩa Mác-Lê Nin”.
Lập trường dứt khoát đứng hẳn về Quốc tế Cộng sản cũng được Người
ghi rõ: “Việt Nam muốn kách mệnh thành công thì phải gia nhập Đệ tam
Quốc tế”.
Với lập trường yêu nước đúng đắn, Người đã vạch ra chân lý sáng ngời
cho dân tộc Việt Nam: “Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con
đường nào khác con đường cách mạng vô sản”. Người còn chỉ rõ: “Chỉ có
chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa Cộng sản mới giải phóng được các dân tộc bị áp
bức”.
Công lao vĩ đại của Bác Hồ không những chỉ rõ sự nghiệp giải phóng
dân tộc đi liền với cách mạng xã hội chủ nghĩa, mà Người còn biết gắn
phong trào cách mạng Việt Nam với cách mạng thế giới. Người đã đi nối
quan hệ giữa cách mạng thuộc địa với cách mạng vô sản ở các nước như hai
cánh của con chim”. Cách mạng Việt Nam là một bộ phận của cách mạng
thế giới.
§ã lμ mét luËn ®iÓm s¸ng t¹o mμ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh
®· cèng hiÕn
vμo sù ph¸t triÓn lý luËn cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin vÒ c¸ch
m¹ng gi¶i phãng d©n téc ë thuéc ®Þa. Trªn nÒn t¶ng lý luËn
®ã, Ng−êi ®· cïng víi §¶ng ta ®Ò ra vμ gi¶i quyÕt ®óng
®¾n nhiÒu vÊn ®Ò vÒ chiÕn l−îc vμ s¸ch l−îc, dÉn ®Õn
th¾ng lîi lÞch sö cña cuéc C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m. T− t−ëng
Hå ChÝ Minh vÒ gi¶i phãng d©n téc g¾n bã thèng nhÊt víi
t− t−ëng cña Ng−êi vÒ chñ nghÜa x· héi. V× c¸ch m¹ng gi¶i
phãng d©n téc muèn th¾ng lîi ph¶i ®i theo con ®−êng
c¸ch m¹ng v« s¶n, do §¶ng cña giai cÊp c«ng nh©n l·nh ®¹o,
cho nªn con ®−êng ph¸t triÓn tÊt yÕu cña c¸ch m¹ng gi¶i
phãng d©n téc sÏ lμ tiÕn lªn c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa.
Ng−êi kh¼ng ®Þnh: "C¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc ph¶i
ph¸t triÓn thμnh c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa th× míi giμnh
®−îc th¾ng lîi hoμn toμn".

Năm là, cách mạng giải phóng dân tộc phải được thực hiện bằng con
đường bạo lực, kết hợp lực lượng chính trị của quần chúng với lực lượng vũ
trang của nhân dân. Ngay từ năm 1924, trong Báo cáo về Bắc kỳ, Trung kỳ
và Nam kỳ, Nguyễn Ái Quốc đã nói đến khả năng khởi nghĩa vũ trang ở
Đông Dương. Theo Người, "Để có cơ thắng lợi, một cuộc khởi nghĩa vũ
trang ở Đông Dương... phải có tính chất một cuộc khởi nghĩa quần chúng...".
Đến tháng 5-1941, Hội nghị Trung ương 8 do Người chủ trì đã đưa ra
nhận định: "Cuộc cách mạng Đông Dương phải kết liễu bằng một cuộc khởi
nghĩa võ trang".
Phương pháp của người là sự vận dụng một cách sáng tạo phương
pháp luận phổ biến của chủ nghĩa Mác-Lênin vào hoàn cảnh và điều kiện cụ
thể của cách mạng nước ta để tìm ra những con đường, hình thức, biện pháp,
… nhằm thực mục tiêu. Đó cũng là sự kế thừa có chọn lọc và áp dụng sáng
tạo vào điều kiện hiện đại những phương pháp suy nghĩ và hành động của
các nhà tư tưởng, chính trị, quân sự Việt Nam trong lịch sử, là sự tổng kết từ
thực tiễn và các phong trào cách mạng trong nước và trên thế giới
Phương pháp cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh là môt hệ thống
được thể hiện đa dạng và phong phú ở các thời kì, các giai đoạn khác nhau.
Trên tinh thần “ dĩ bất biến, ứng vạn biến” , lấy mục tiêu không thay đổi là
độc lập, thống nhất tổ quốc, tự do, hanh phúc, của nhân dân làm gốc, tùy
hoàn cảnh và điều kiện cụ thể, tùy lĩnh vực và đối tượng cụ thể, tùy lĩnh vực
và đối tượng cụ thể mà có sự vậ dụng linh hoạt, uyển chuyển những phương
pháp khác nhau.
Tóm lại, Hồ Chí Minh đã vận dụng sáng tạo và phát triển học thuyết
của Lênin về cách mạng thuộc địa thành một hệ thống luận điểm mới mẻ,
sáng tạo, bao gồm cả đường lối chiến lược, sách lược và phương pháp tiến
hành cách mạng giải phóng dân tộc ở thuộc địa.
Tư tưởng Hồ Chí Minh, như các văn kiện của Đảng đã nêu lên, là sản phẩm của sự kết
hợp chủ nghĩa Mác - Lê-nin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước Việt
Nam; là kết quả sự vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lê-nin vào giải
quyết những vấn đề của cách mạng Việt Nam. Đó là lý luận về cách mạng giải phóng
dân tộc, và tiến lên chủ nghĩa xã hội ở các nước thuộc địa; là tư tưởng giải phóng dân
tộc, giải phóng xã hội, giải phóng con người, mà hạt nhân trung tâm là độc lập dân tộc
gắn liền với chủ nghĩa xã hội.
Ở đây, tôi chỉ đề cập những tư tưởng cốt lõi, có tính sáng tạo của Hồ Chí Minh trong
cách mạng giải phóng dân tộc. Về phương diện này có thể nêu lên 5 điểm quan trọng:
Một là, Hồ Chí Minh đã phân tích, phê phán, lên án một cách sâu sắc, toàn diện và cụ
thể chủ nghĩa đế quốc, thực dân, chế độ áp bức, bóc lột tàn bạo của nó đối với các nước
thuộc địa. C.Mác và Ph.Ăng-ghen (thời đó, thuộc địa chưa là hiện tượng phổ biến, điển
hình) đã có những công trình phê phán sâu sắc chính sách thực dân của giai cấp tư sản
Anh ở Ái Nhĩ Lan, Ấn Độ v.v.. V.I. Lê-nin đã có một loạt các tác phẩm lớn về chủ
nghĩa đế quốc, chủ nghĩa thực dân, về quyền dân tộc tự quyết, về mối quan hệ giữa
cách mạng vô sản với phong trào giải phóng dân tộc, và theo đánh giá của Hồ Chí
Minh - "Lê-nin là người đầu tiên đã đặt cơ sở cho một thời đại mới, thật sự cách mạng
trong các nước thuộc địa" (1).
Tuy nhiên, ba nhà sáng lập chủ nghĩa cộng sản, trong điều kiện lịch sử lúc bấy giờ, chủ
yếu mới đứng ở giác độ người cộng sản ở các chính quốc để luận giải vấn đề thuộc địa.
Còn Hồ Chí Minh đã bổ sung cho lý luận của ba ông bằng cái nhìn từ phía dân tộc bị
áp bức mà mình là một đại diện trực tiếp. Hình ảnh "con đỉa hai vòi" mà Hồ Chí Minh
nêu lên, đơn giản, dễ hiểu, nhưng thể hiện cực kỳ sâu sắc và chính xác nhận thức Hồ
Chí Minh về bản chất chủ nghĩa thực dân đế quốc. Những hệ luận từ đó có thể rút ra có
ý nghĩa đặc biệt to lớn đối với phong trào giải phóng dân tộc và cả đối với cách mạng
vô sản ở chính quốc, điều này sẽ được nói tới bên dưới.
Hai là, vấn đề hàng đầu trong tư tưởng Hồ Chí Minh là vấn đề giải phóng dân tộc, là
độc lập cho dân tộc. Cả cuộc đời Hồ Chí Minh và cả lịch sử cách mạng hiện đại Việt
Nam chứng minh rõ điều ấy.
Từ tuổi thanh niên, Nguyễn Sinh Cung đã là một trong những người con yêu nước ưu
tú nhất, tiêu biểu cho dân tộc. Tất cả ý nghĩa cuộc sống đối với Nguyễn Sinh Cung lúc
đó là cứu nước, giải phóng dân tộc, cứu đồng bào khỏi kiếp đọa đày đau khổ. Người
coi đấy là lẽ sống thiêng liêng nhất. "Tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi,
đấy là tất cả những điều tôi muốn, đấy là tất cả những điều tôi hiểu". Đối với Người, tất
cả mọi kế sách đều vô nghĩa nếu không nhằm độc lập cho dân tộc, tự do cho đồng bào.
Cả cuộc đời, Người "chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước
ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn,
áo mặc, ai cũng được học hành" (2).
Năm 1911, Nguyễn Tất Thành ra đi mục đích cũng chỉ để tìm đường cứu nước.
Năm 1920, Nguyễn Ái Quốc đến với chủ nghĩa Lê-nin trước tiên cũng vì tìm thấy ở
"Luận cương của Lê-nin về các vấn đề dân tộc và thuộc địa" là "cái cần thiết cho chúng
ta, đây là con đường giải phóng chúng ta" (3).
Năm 1941, trong tình hình "nước sôi, lửa bỏng", dân ta "một cổ, ba tròng", Người vạch
rõ lúc này quyền lợi giải phóng dân tộc cao hơn tất thảy. Nếu không giải quyết được
vấn đề dân tộc, thì chẳng những toàn thể quốc gia, dân tộc còn chịu mãi kiếp ngựa trâu
mà quyền lợi bộ phận của giai cấp vạn năm cũng không đòi lại được.
Năm 1945, Tuyên ngôn độc lập trịnh trọng tuyên bố: "Nước Việt Nam có quyền hưởng
tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do độc lập. Toàn thể dân tộc Việt
Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền
tự do, độc lập ấy"(4).
Năm 1946, thực dân Pháp định cướp nước ta lần nữa, Hồ Chí Minh trong Lời kêu gọi
toàn quốc kháng chiến, đanh thép tuyên bố: "Không! Chúng ta thà hy sinh tất cả, chứ
nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ"(5).
"Không có gì quý hơn độc lập, tự do!". Đó là tuyên bố hùng hồn trước sự tàn bạo của
đế quốc Mỹ trong cuộc đụng đầu lịch sử, cũng là một đại tổng kết nổi tiếng của Hồ Chí
Minh, một đại tổng kết từ toàn bộ lịch sử dân tộc. Đó là nguyên lý đầu tiên, trước hết
và trên hết trong hệ thống phân tích khoa học những mâu thuẫn cơ bản và chủ yếu của
xã hội Việt Nam thuộc địa và nửa phong kiến, trong đó mâu thuẫn cơ bản và chủ yếu
nhất là mâu thuẫn giữa dân tộc Việt Nam với chủ nghĩa đế quốc xâm lược và bè lũ tay
sai.
Tư tưởng "không có gì quý hơn độc lập, tự do" đòi hỏi tất yếu ý chí tự lực tự cường,
tinh thần độc lập tự chủ và sáng tạo trong đường lối cũng như trong thực tiễn đấu tranh
cách mạng, không ỷ lại trông chờ bên ngoài, không rập khuôn sao chép.
Ba là, không có gì quý hơn độc lập, tự do, nhưng "Muốn cứu nước và giải phóng dân
tộc, không có con đường nào khác con đường cách mạng vô sản" (6), rằng "chỉ có chủ
nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới giải phóng được các dân tộc bị áp bức và những
người lao động trên thế giới khỏi ách nô lệ" (7). Như vậy, trong tư tưởng Hồ Chí Minh,
độc lập dân tộc tất yếu gắn với chủ nghĩa xã hội, giải phóng dân tộc được đặt trong quỹ
đạo thời đại quá độ lên chủ nghĩa xã hội, cách mạng Việt Nam là một bộ phận của cách
mạng thế giới. Điều cần đặc biệt nhấn mạnh là Hồ Chí Minh đã giải quyết một cách
đúng đắn những vấn đề then chốt đó trên cơ sở không chỉ là vận dụng sáng tạo mà có
sự phát triển lý luận mác-xít về mối quan hệ giữa cách mạng thuộc địa với cách mạng ở
chính quốc, giữa giai cấp và dân tộc, giữa quốc gia và quốc tế, giữa Việt Nam với thế
giới.
Bốn là, theo Hồ Chí Minh, cách mạng thuộc địa có vai trò cực kỳ quan trọng đối với
quá trình cách mạng thế giới. Nếu chủ nghĩa đế quốc là "con đỉa hai vòi", một vòi hút
máu giai cấp vô sản ở chính quốc, một vòi hút máu dân tộc thuộc địa; do đó nếu chỉ
chặt một vòi, con đỉa đế quốc vẫn sống, thì giữa cách mạng vô sản ở chính quốc với
cách mạng thuộc địa phải cùng sánh vai nhau như thể "con chim hai cánh", một cánh
không thể bay lên, cách mạng khó mà thắng lợi, cả ở chính quốc, cả ở thuộc địa.
Hơn nữa, theo Hồ Chí Minh, cách mạng thuộc địa, khi có thời cơ, có thể chủ động
giành thắng lợi trước cách mạng vô sản ở chính quốc và trong khi thủ tiêu một trong
những điều kiện sống còn của chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa đế quốc, họ có thể giúp đỡ
những người anh em mình ở phương Tây trong nhiệm vụ giải phóng hoàn toàn.
Năm là, có sự nhuần nhuyễn cao độ mối quan hệ giữa giai cấp và dân tộc, giữa dân
tộc và quốc tế. Đó là đặc trưng bản chất trong triết lý chính trị Hồ Chí Minh, trong tư
tưởng Hồ Chí Minh.
Khoảng cuối những năm 20 đầu 30 thế kỷ trước, có người cho rằng Nguyễn Ái Quốc là
người nặng về dân tộc, nhẹ về giai cấp, là người dân tộc chủ nghĩa chứ không phải
quốc tế chủ nghĩa. Lịch sử chứng minh hoàn toàn không phải như vậy. Lịch sử chứng
minh đường lối tả khuynh "giai cấp chống giai cấp" đơn thuần và trừu tượng của Đại
hội Quốc tế Cộng sản lần thứ 6 là sai và đã được Đại hội lần thứ 7 điều chỉnh. Trong
phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, phong trào giải phóng dân tộc, Hồ Chí Minh
được đánh giá là một lãnh tụ hiếm hoi đã giải quyết thành công những vấn đề rất phức
tạp về quan hệ giai cấp - dân tộc - quốc tế trong những bối cảnh đất nước và thế giới
cực kỳ phức tạp. Người đã giải quyết các vấn đề ấy một cách đúng đắn, khôn khéo và
thủy chung, xa lạ với chủ nghĩa dân tộc hẹp hòi, vị kỷ, với mọi màu sắc của chủ nghĩa
sô-vanh.
Năm 1941, sau khi Nhật vào Đông Dương và khi thời cơ giành độc lập đang đến gần.
Hồ Chí Minh nói "Trong lúc này quyền lợi dân tộc giải phóng cao hơn hết thảy" (8).
Phải có lập trường giai cấp vững chắc, thành thục, điêu luyện mới có được tư tưởng đó
- tư tưởng dân tộc nhất mà cũng là lập trường giai cấp cao nhất trong tình thế "nước sôi,
lửa bỏng" lúc bấy giờ, và vì có lập trường giai cấp vững chắc nên mới thể hiện được tư
tưởng dân tộc cao nhất . Cũng có thể hiểu trong tinh thần đó về sự nhuần nhuyễn quan
hệ giữa giai cấp và dân tộc, nhưng ở một tình thế khác, tình thế năm 1946, khi Hồ Chí
Minh tuyên bố "Đảng tự giải tán" (thực ra là vào hoạt động bí mật).
Có ý kiến cho rằng chủ nghĩa Mác - Lê-nin chú trọng giai cấp. Hồ Chí Minh chú trọng
dân tộc. Ý kiến này không đúng. Chủ nghĩa Mác - Lê-nin đâu chỉ biết giai cấp mà nó là
học thuyết cách mạng giải phóng toàn thể những người lao động bị bóc lột, giải phóng
cả dân tộc, cả xã hội, cả loài người và nếu không có chủ nghĩa Mác - Lê-nin thì đã
không có tư tưởng Hồ Chí Minh. Tư tưởng của Hồ Chí Minh sở dĩ trở thành tư tưởng
Hồ Chí Minh là bởi ở Hồ Chí Minh chủ nghĩa yêu nước cao độ đã bắt gặp học thuyết
cách mạng và khoa học nhất của thời đại là chủ nghĩa Mác - Lê-nin. Nhờ được vũ trang
bằng chủ nghĩa Mác - Lê-nin, Hồ Chí Minh đã vượt qua được những hạn chế của các
chí sĩ yêu nước đương thời như Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, mở ra trang sử mới
đầy thắng lợi vẻ vang cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc.
Phải thấy đầy đủ Hồ Chí Minh vừa là nhà mác-xít lê-nin-nít chân chính, vừa là người
cộng sản vĩ đại, vừa là nhà yêu nước vĩ đại, không những tuyệt đối trung thành với lý
tưởng yêu nước và cách mạng mà còn rất sáng tạo, đặc biệt trong việc giải quyết một
vấn đề cơ bản và phức tạp nhất của lý luận cách mạng là mối quan hệ giữa giai cấp và
dân tộc, dân tộc và quốc tế. Cho nên nếu đề cao tư tưởng Hồ Chí Minh bằng cách tách
rời, hạ thấp, thậm chí đối lập với chủ nghĩa Mác - Lê-nin, là - về khách quan - hạ thấp
chính Hồ Chí Minh và tư tưởng Hồ Chí Minh.
C/ kẾt luẬn
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin vào
điều kiện cụ thể của Việt Nam, đề ra đường lối đúng đắn đưa cách mạng
Việt Nam đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Người sáng lập ra Đảng
Mácxít-Lêninnít ở Việt Nam, sáng lập ra Mặt trận dân tộc thống nhất Việt
Nam, sáng lập ra các lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam và sáng lập ra
nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, góp phần tăng cường đoàn kết quốc tế.
Người là tấm gương sáng của tinh thần tập thể, ý thức tổ chức và đạo đức
cách mạng. Chủ tịch Hồ Chí Minh là người thầy vĩ đại của cách mạng Việt
Nam, lãnh tụ kính yêu của giai cấp công nhân và của cả dân tộc Việt Nam,
một chiến sĩ xuất sắc, một nhà hoạt động lỗi lạc của phong trào cộng sản
quốc tế và phong trào giải phóng dân tộc.

TÝnh khoa häc ®óng ®¾n vμ tÝnh c¸ch m¹ng s¸ng t¹o cña
t− t−ëng Hå ChÝ Minh ®· ®−îc lÞch sö kiÓm chøng. Tr¶i
qua nh÷ng biÕn ®éng cña thêi cuéc, t− t−ëng Hå ChÝ Minh
cμng chøng tá gi¸ trÞ vμ søc sèng m·nh liÖt cña nã. T−
t−ëng Hå ChÝ Minh lμ tinh hoa cña d©n téc ViÖt Nam, lμ
niÒm tù hμo v« h¹n cña mçi chóng ta. D−íi ¸nh s¸ng cña chñ
nghÜa M¸c - Lªnin vμ t− t−ëng Hå ChÝ Minh, toμn §¶ng, toμn
d©n ta cμng v÷ng tin vμo th¾ng lîi cña sù nghiÖp ®æi míi
do §¶ng ta khëi x−íng vμ l·nh ®¹o, theo môctiªu "d©n giμu
n−íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, v¨n minh". Mçi ng−êi ViÖt Nam
h·y häc tËp, vËn dông t− t−ëng Hå ChÝ Minh, ph¸t huy lßng
yªu n−íc, ý chÝ quËt c−êng bÊt khuÊt cña d©n téc ®Ó x©y
dùng mét n−íc ViÖt Nam míi, trong thêi ®¹i míi, s¸nh vai víi
c¸c n−íc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi.

You might also like