1

CHNG III: SN XUT HNG HA V CC QUY LUT KINH T CA SN

XUT HNG HA.

Bi 1: Trong 8 gi cng nhn sn xut c 16 sn phm c tng gi tr l 80 la.
Hi: gi tr tng sn phm lm ra trong ngy v gi tr ca 1 sn phm l bao nhiu, nu:
a. Nng sut lao ng tng ln 2 ln
b. Cng lao ng tng ln 1.5 ln.
Tr li:
a. Gi tr tng sn phm trong ngy khng thay i; Gi tr ca 1 sn phm s h t
5 xung cn 2,5 la.
b. Gi tr tng sn phm trong ngy l 120 la; Gi tr ca 1 sn phm khng i.

CHNG IV: SN XUT GI TR THNG D - QUI LUT KINH T C BN CA CNTB

Bi 2: Trong qu trnh sn xut sn phm, hao mn thit b v my mc l 100.000 la. Chi
ph nguyn liu, vt liu v nhin liu l 300.000 la.
Hy xc nh chi ph t bn kh bin nu bit rng gi tr ca 1 sn phm l 1.000000 la
v trnh bc lt l 200%.
Tr li: 200.000 la.

Bi 3: C 100 cng nhn lm thu, sn xut 1 thng c 12.500 n v sn phm vi chi ph t
bn bt bin l 250.000 la. Gi tr sc lao ng 1 thng ca 1 cng nhn l 250 la,
m = 300%.
Hy xc nh gi tr ca 1 n v sn phm v kt cu ca n.
Tr li: 28 la; (20 c + 2v + 6m)

Bi 4: Nm 1923, tin lng trung bnh ca 1 cng nhn cng nghip ch bin M l 1.238
la/nm, cn gi tr thng d do 1 cng nhn to ra l 2.134 la. n nm 1973, nhng ch
tiu trn tng ln tng ng l 1.520 la v 5.138 la.
Hy xc nh trong nhng nm thi gian ca ngi cng nhn lao ng cho mnh v
cho nh t bn thay i nh th no, nu ngy lm vic 8 gi ?
Tr li: - Thi gian lao ng cn thit gim t 2,94 gi xung 1,83 gi
- Thi gian lao ng thng d tng t 5,06 gi ln 6,17 gi

Bi 5: T bn u t 900. 000 la, trong b vo t liu sn xut l 780.000 la. S cng
nhn lm thu thu ht vo sn xut l 400 ngi.
Hy xc nh khi lng gi tr mi do 1 cng nhn to ra, bit rng t sut gi tr thng
d l 200%.
Tr li: 900 la.

Bi 6: C 200 cng nhn lm vic trong 1 nh my. C 1 gi lao ng, 1 cng nhn to ra
lng gi tr mi l 5 la, m= 300%. Gi tr sc lao ng mi ngy ca 1 cng nhn l
10 la.
Hy xc nh di ca ngy lao ng. Nu gi tr sc lao ng khng i v trnh bc
lt tng ln 1/3 th khi lng gi tr thng d m nh t bn chim ot trong 1 ngy tng
ln bao nhiu?
Tr li: 8 gi ; M tng ln 2000 la.
2

Bi 7: T bn ng ra 1.000000 la, trong 700.000 la b vo my mc v thit b,
200.000 la b vo nguyn liu, m= 200%.
Hy xc nh: S lng ngi lao ng s gim xung bao nhiu % nu: Khi lng gi
tr thng d khng i, tin lng cng nhn khng i, m tng ln l 250%.
Tr li: 20%

Bi 8: Ngy lm vic 8 gi, m = 300%. Sau nh t bn ko di ngy lao ng ln 10 gi.
Trnh bc lt sc lao ng trong x nghip thay i nh th no nu gi tr sc lao ng
khng i. Nh t bn tng thm gi tr thng d bng phng php no.
Tr li: m tng n 400% ; phng php sn xut gi tr thng d tuyt i.

Bi 9: C 400 cng nhn lm thu. Thot u ngy lm vic l 10 gi, trong thi gian mi
cng nhn to ra gi tr mi l 30 la, m = 200%.
Khi lng v t sut gi tr thng d ngy thay i nh th no nu ngy lao ng gim 1
gi nhng cng lao ng tng 50%, tin lng vn gi nguyn? Nh t bn tng thm
gi tr thng d bng phng php no ?
Tr li: M tng t 8.000 n 12.200 la ; m = 305% ; Phng php bc lt gi tr
thng d tuyt i.

Bi 10: Ngy lm vic 8 gi, thi gian lao ng thng d l 4 gi. Sau , do tng nng sut lao
ng trong cc ngnh sn xut vt phm tiu dng nn hng ho nhng ngnh ny r hn
trc 2 ln. Trnh bc lt lao ng thay i nh th no, nu di ngy lao ng
khng i? Dng phng php bc lt gi tr thng d no?
Tr li: m tng t 100% ln 300% ; phng php bc lt gi tr thng d tng i.

Bi 11: Chi ph trung bnh v t bn bt bin cho 1 n v hng ho trong 1 ngnh l 90 la,
chi ph t bn kh bin l 10 la, m = 200%. Mt nh t bn sn xut trong 1 nm c
1000 n v hng ho. Sau khi p dng k thut mi, nng sut lao ng sng trong x
nghip ca nh t bn tng ln 2 ln. S lng hng ho sn xut cng tng ln tng
ng.
T sut gi tr thng d thay i nh th no trong x nghip ca nh t bn so vi t
sut gi tr thng d trung bnh ca ngnh. Nh t bn trong nm thu c bao nhiu gi
tr thng d siu ngch?
Tr li: m tng ln 500%, tng m siu ngch l 30.000 la.

B i 12: Trc kia sc lao ng bn theo gi tr. Sau tin lng danh ngha tng ln 2 ln, gi
c vt phm tiu dng tng 60%, c gi tr sc lao ng do cng lao ng tng v nh
hng ca cc yu t lch s, tnh thn tng 35%.
Hy tnh tin lng thc t tht s thay i nh th no?
Tr li: 92,6%

Bi 13: T bn ng trc 600.000 la, c :v = 4 :1, m 100%.
Hi sau bao nhiu nm trong iu kin ti sn xut gin n, t bn c bin thnh gi
tr thng d t bn ho?
Tr li: sau 5 nm.

3
Bi 14: Khi t chc sn xut, nh t bn kinh doanh ng trc 50 triu la, trong iu kin
cu to hu c ca t bn l 9 :1. Hy tnh t sut tch lu, nu bit rng mi nm 2,25
triu la gi tr thng d bin thnh t bn v trnh bc lt l 300%.
Tr li: 15%

Bi 15: T bn ng trc l 100.000 la, c :v = 4 :1, m = 100%, 50% gi tr thng d c t
bn ho. Hy xc nh lng gi tr thng d t bn ho tng ln bao nhiu, nu trnh
bc lt tng n 300%.
Tr li: Tng 20.000 la

Bi 16: T bn ng trc l 1.000000 la, c : v l 4 :1. S cng nhn lm thu l 2.000 ngi.
Sau t bn tng ln 1.800000 la, cu to hu c ca t bn tng ln l 9 :1.
Hi nhu cu sc lao ng thay i nh th no, nu tin lng ca mi cng nhn khng
thay i.
Tr li: gim 200 ngi.

CHNG V: VN NG CA T BN V TI SN XUT T BN X HI

Bi 17: T bn ng trc 500.000 la. Trong b vo nh xng 200.000 la, my mc,
thit b l 100.000 la. Gi tr ca nguyn liu, nhin liu v vt liu ph gp 3 ln gi tr
sc lao ng.
Hy xc nh tng s: t bn c nh, t bn lu ng, t bn bt bin, t bn kh bin.
Tr li:
Tng s t bn c nh l 300.000 la ; Tng s t bn lu ng l 200.000 la
Tng s t bn bt bin l 450.000 la ; Tng s t bn kh bin l 50.000 la.

Bi 18: Ton b t bn ng trc l 6 triu la, trong gi tr nguyn vt liu l 1,2 triu
la, nhin liu, in l 200.000 la, tin lng 600.000 la. Gi tr my mc v thit b
sn xut gp 3 ln gi tr nh xng v cng trnh. Thi gian hao mn hon ton ca chng
l 10 v 25 nm.
Hy tnh tng s tin khu hao sau 8 nm.
Tr li: 2,72 triu la.

Bi 19: Mt c my c gi tr 600.000 la, d tnh hao mn hu hnh trong 15 nm. Nhng
qua 4 nm hot ng gi tr ca cc my mi tng t gim i 25 %.
Hy xc nh s tn tht do hao mn v hnh ca c my .
Tr li: 110.000 la.

Bi 20: T bn ng trc l 3,5 triu la, trong t bn c nh l 2,5 triu la, t bn kh
bin l 200.000 la. T bn c nh hao mn trung bnh trong 12,5 nm, nguyn nhin
vt liu 2 thng mua 1 ln, t bn kh bin quay 1 nm 10 ln.
Hy xc nh tc chu chuyn ca t bn.
Tr li: 0,5 nm.

Bi 21: Gi s gi tr ca nh xng, cng trnh sn xut l 300.000 la. Cng c, my mc,
thit b l 800.000 la, thi hn s dng trung bnh ca chng l 15 nm v 10 nm. Chi
4
ph 1 ln v nguyn liu, nhin liu, vt liu l 100.000 la, cn v sc lao ng l
50.000 la. Mi thng mua nguyn nhin vt liu 1 ln v tr tin thu cng nhn 2 ln.
Hy tnh : a. Thi gian chu chuyn ca t bn c nh
b. Thi gian chu chuyn ca t bn lu ng.
c. Thi gian chu chuyn trung bnh ca ton b t bn ng trc.
Tr li: 11 nm; 22,5 ngy; 6 thng.

Bi 22: T bn ng trc l 500.000 la. Cu to hu c ca t bn l 9 :1. T bn bt bin
hao mn dn trong 1 chu k sn xut l 1 nm, t bn kh bin quay 1 nm 12 vng, mi
vng to ra 100.000 la gi tr thng d. Hy xc nh khi lng gi tr thng d v t
sut gi tr thng d hng nm.
Tr li: M = 1,2 triu la ; m = 2.400%

Bi 23: T bn ng trc ca khu vc I l 100 t la, ca khu vc II l 42,5 t la. c :v v
m ca c 2 khu vc nh nhau l 4 :1 v 200%. khu vc I, 70% gi tr thng d c t
bn ho. Hy xc nh lng gi tr thng d m khu vc II cn phi b vo tch lu cui
chu k sn xut. Bit rng cu to hu c ca t bn trong x hi khng thay i.
Tr li: 4,5 t la

Bi 24: T bn ng trc trong khu vc II l 25 t la, theo cu to hu c ca t bn l 4 :1,
cui nm s gi tr thng d t bn ho l 2,4 t la vi c :v = 5 :1. khu vc I, chi ph
cho t bn kh bin l 10 t la. Gi tr tng sn phm x hi l 115 t la, trong
gi tr sn phm ca khu vc II l 35 t la. T sut gi tr thng d c 2 khu vc nh
nhau l 200%.
Xc nh t sut tch lu khu vc I, bit rng vic bin gi tr thng d thnh t bn
y xy ra vi c :v = 8 :1
Tr li: 45 %

CHNG VI : CC HNH THI T BN V CC HNH THC BIU HIN CA
GI TR THNG D.

Bi 25 :Trnh bc lt l 200% v cu to hu c ca t bn l 7 :1. Trong gi tr hng ho c
8.000 la gi tr thng d. Vi iu kin t bn bt bin hao mn hon ton trong 1 chu
k sn xut.
Hy xc nh: chi ph sn xut t bn v gi tr hng ho .
Tr li: 32.000 la ; 40.000 la
Bi 26: C s t bn l 100.000 la, vi cu tp hu c ca t bn l 4 :1. Qua 1 thi gian, t
bn tng ln 300.000 la v cu to hu c tng ln l 9 :1.
Tnh s thay i ca t sut li nhun nu trnh bc lt cng nhn trong thi k ny
tng t 100% ln 150%.
V sao t sut li nhun gim xung mc d trnh bc lt tng ln.
Tr li: Gim t 20% xung 15%; do nh hng ca cu to hu c ca t bn tng ln.
Bi 27:Tng s t bn cng nghip v t bn thng nghip l 800 n v, vi t sut li nhun
bnh qun l 15%, li nhun thng nghip l 108 n v.
Cc nh t bn thng nghip cn phi mua v bn sn phm theo gi bao nhiu h v
cc nh t bn cng nghip thu c li nhun bnh qun?
Tr li: 828 v 840 n v.
5
Bi 28: Tng t bn hot ng sn xut l 500 t la, trong 200 t l vn i vay.
Hy xc nh tng s thu nhp ca cc nh t bn cng nghip v li tc ca cc nh t
bn cho vay, nu t sut li nhun bnh qun l 12% v t sut li tc tin vay l 3% c
nm.
Tr li: 54 t la v 6 t la.