Trêng THPT chuyªn tØnh Lµo cai

§Ò thi häc sinh giái c©p trêng N¨m häc:2005-2006.

M«n ho¸ häc :Thêi gian-180 phót.

C©u 1(3®): Hoµ tan hoµn toµn hçn hîp FeS vµ FeCO3 b»ng dung dÞch HNO3 thu ®îc hçn
hîp khÝ A gåm 2 khÝ X, Y cã tØ khèi so víi hi®ro b»ng 22,909.
1. TÝnh phÇn tr¨m khèi lîng cña muèi trong hçn hîp ®Çu
2. Lµm l¹nh hçn hîp khÝ A xuèng nhiÖt ®é thÊp h¬n thu ®îc hçn hîp khÝ B gåm 3 khÝ
X, Y, Z cã tØ khèi so víi hi®ro b»ng 31,5. TÝnh phÇn tr¨m khÝ X bÞ chuyÓn ho¸
thµnh Z
3. NÕu thªm khÝ Y vµo hçn hîp B th× mµu s¾c cña B biÕn ®æi nh thÕ nµo? V× sao?
C©u 2 (1,75®): ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng hoµn thµnh s¬ ®å biÕn ho¸ sau. BiÕt S lµ lu
huúnh:
1) S + A  X 5) X + D + E  U + V
2) S + B  Y 6) Y + D + E  U + V
3) Y + A  X + E 7) Z + E  U + V
4) X + D  Z
C©u 3(2,5®): Mét ph¶n øng quan träng t¹o nªn “mï” g©y « nhiÔm m«i trêng lµ:
O3 (k) + NO (k) O2 (k) + NO2 (k) cã KC = 6.1034
a) NÕu nång ®é ban ®Çu lµ: O3 : 10-6 M ; NO: 10-5 M; NO2 : 2,5.10-4M vµ O2 : 8,2.10-3
th× ph¶n øng cã ë vÞ trÝ c©n b»ng kh«ng? NÕu kh«ng th× nã ®ang diÔn biÕn theo chiÒu
nµo? TÝnh nång ®é cña c¸c chÊt khi ë tr¹ng th¸i c©n b»ng.
b) Trong nh÷ng ngµy nãng nùc th× tÇng ozon bÞ ph¸ huû nhiÒu hay Ýt h¬n so víi nh÷ng
0 0
ngµy m¸t mÎ. BiÕt  H tt ( O ) = 142,7 kJ/mol;  H tt ( NO ) = 90,25 kJ/mol;  H tt ( NO ) = 33,18
0
3 2

kJ/mol
C©u 4(2®): Mét pin ®iÖn gåm ®iÖn cùc lµ mét sîi d©y b¹c nhóng vµo dung dÞch
AgNO3 vµ ®iÖn cùc kia lµ than ch× nhóng vµo dung dÞch muèi Fe2+ vµ Fe3+.
a) ViÕt s¬ ®å pin vµ ph¬ng tr×nh ph¶n øng khi pin ho¹t ®éng.
b) TÝnh søc ®iÖn ®éng cña pin
c) NÕu [Ag+] = 0,1M nhng [Fe2+] = [Fe3+] = 1M th× ph¶n øng cã diÔn biÕn nh ë phÇn a
kh«ng? H·y rót ra kÕt luËn vÒ ¶nh hëng cña nång ®é cña c¸c chÊt ®Õn chiÒu híng
x¶y ra ph¶n øng
BiÕt nhiÖt ®é x¶y ra ph¶n øng lµ 250C; E0 Ag / Ag = 0,8V; E0 Fe / Fe = 0,77 V
 3 2

C©u 5(2,25®): Cho ph¶n øng sau: IO3- + 5I- + 6H+  3I2 + 3H2O
VËn tèc cña ph¶n øng ®o ë 250C theo b¶ng sau:
ThÝ nghiÖm [I-] M [IO3-] M [H+] M v (mol/l.s)
1 0,01 0,1 0,01 0,6
2 0,04 0,1 0,01 2,4
3 0,01 0,3 0,01 5,4
4 0,01 0,1 0,02 2,4

a) LËp biÓu thøc tÝnh tèc ®é cña ph¶n øng, tÝnh bËc cña ph¶n øng
b) TÝnh h»ng sè tèc ®é cña ph¶n øng vµ x¸c ®Þnh ®¬n vÞ cña h»ng sè tèc ®é ®ã
c) N¨ng lîng ho¹t hãa cña ph¶n øng E = 84 kJ/mol ë 250C. Tèc ®é cña ph¶n øng thay ®æi
nh thÕ nµo nÕu gi¶m n¨ng lîng ho¹t ho¸ ®i 10kJ/mol?
C©u 6(3®): Cho mét luång khÝ 8,064 lit CO thiÕu ®i qua hçn hîp X gåm 0,1 mol Fe2O3 vµ
0,1 mol Fe3O4 ®un nãng, sau khi ph¶n øng kÕt thóc thu ®îc phÇn r¾n A vµ khÝ CO2. LÊy
phÇn r¾n A cho t¸c dông víi dung dÞch HCl d thu ®îc 3,60912 lit khÝ H2 vµ dung dÞch B.
Dung dÞch B lµm mÊt mµu hµn toµn dung dÞch chøa 8,4372 gam KMnO4.
a) X¸c ®Þnh sè mol mçi chÊt trong A biÕt r»ng trong A sè mol Fe3O4 b»ng sè mol cña
FeO
b) DÉn mét luång khÝ clo d vµo dung dÞch B thu ®îc dung dÞch Y. Cho toµn bé dung
dÞch Y t¸c dông hÕt víi dung dÞch Ba(OH)2 thu ®îc kÕt tña Z. Nung Z tíi khèi lîng
kh«ng ®æi ®îc chÊt r¾n G. TÝnh khèi lîng cña G.
BiÕt c¸c khÝ ®o ë 54,60C vµ 0,5 atm

C©u 7(3®): ChÊt A cã cÊu t¹o nh sau:

- CH2-CO-CBr-CH2CH=CCl-CH2OH
|
CH3
1) ChÊt A cã ®ång ph©n cÊu h×nh kh«ng? Lo¹i nµo? sè lîng bao nhiªu? ViÕt cÊu
h×nh cña c¸c ®ång ph©n ®ã.
2) Cho A t¸c dông víi c¸c chÊt sau:
- H2 (d) t¹o chÊt B
- Brom (CCl4) t¹o chÊt C
- KOH/etanol (tØ lÖ 1:1 vÒ sè mol) t¹o ra chÊt D
a) ViÕt CTCT c¸c s¶n phÈm B, C, D
b) ChÊt B, C, D cã ®ång ph©n cÊu h×nh kh«ng? Lo¹i nµo? Sè lîng bao nhiªu?
c) H·y chän cho A cÊu h×nh tuú ý råi viÕt c¬ chÕ t¹o thµnh C
C©u 8(2,5®):
1. H·y ph©n biÖt c¸c chÊt láng ®ùng trong c¸c èng nghiÖm riªng rÏ b»ng ph¬ng ph¸p
hãa häc: CH3(CH2)4CH3 (A) ; CH3(CH2)4CCH (B) ; CH3-CH=CHCl (C) ; CH2=CH-
CH2Cl (D); CH3CH2CH2Cl (E)
2. H·y t¸ch riªng c¸c chÊt sau ra khái hçn hîp láng cña chóng: C6H5CH2OH (X); C6H5Cl
(Y) ; C6H5COOH (Z); p-CH3-C6H4OH (T)
 Híng dÉn chÊm

C©u Néi dung §iÓm

1 1. M A = 2.22,909 = 45,818  1 khÝ ph¶i cã khèi lîng ph©n tö > 0,25
(3®) 45,818 vµ 1 khÝ cã khèi lîng ph©n tö < 45,818. Trong A ch¾c ch¾n
ph¶i cã CO2 (M = 44 < 45,818)  khÝ cßn l¹i ph¶i cã khèi lîng ph©n
tö > 45,818 vµ lµ mét s¶n phÈm khÝ cã chøa N  chØ cã NO2 tho¶
m·n
C¸c ph¶n øng: 0,75
FeS + 10H+ + 9NO3-  Fe3+ + SO42- + 9NO2 + 5H2O
FeCO3 + 4H+ + NO3-  Fe3+ + CO2  + NO2  + 2H2O
Gäi sè mol cña FeS, FeCO3 trong hçn hîp ®Çu lµ: x, y (x, y >0)
 sè mol CO2: y; sè mol NO2: 9x + y 0,25
46(9 x  y )  44 y
 MA = 45,818 = 4x  2 y x=y
Do ®ã: %FeS = 43,14%; %FeCO3 = 56,86% 0,5
2. Sè mol cña mçi chÊt trong A lµ: nCO 2 = x; nNO 2 = 10 x
Gäi a lµ sè mol NO2 chuyÓn ho¸ thµnh N2O4 : 2 NO2 N2O4 0,75
44 x  46(10 x  a )  92.(a / 2)
 MB = 11 x 
a = 31,5.2 = 63  a = 0,6x
2
 %NO2 chuyÓn ho¸: 60%
3. Khi thªm khÝ CO2 vµo kh«ng x¶y ra ph¶n øng víi N 2O4 hay NO2
nhng lµm cho ¸p suÊt cña b×nh t¨ng  c©n b»ng cña ph¶n øng 0,5
chuyÓn dÞch theo chiÒu lµm gi¶m sè ph©n tö khÝ  c©n b»ng
chuyÓn dÞch theo chiÒu thuËn  mµu cña B nh¹t dÇn

2 X¸c ®Þnh A (O2) , B(H2) , D (Cl2), E (H2O), X(SO2), Y (H2S), 7x0,25

(1,75® U(H2SO4), V(HCl), Z(SO2Cl2)
) 7ptr
1) S + O2  SO2
2) H2 + S  H2S
3) H2S + O2  SO2 + H2O
4) SO2 + Cl2  SO2Cl2
5) SO2 + Cl2 + H2O  H2SO4 + HCl
6) H2S + Cl2 + H2O  H2SO4 + HCl
7) SO2Cl2 + H2O  H2SO4 + HCl
3 a)XÐt tØ sè nång ®é c¸c chÊt : 0,5
(2,5®) C O2 .C NO2
C O3 .C NO
= 2,1 . 10 5 < KC  Ph¶n øng diÔn biÕn theo chiÒu
thuËn cho ®Õn khi ®¹t ®îc gi¸ trÞ KC ( nång ®é cña O2, NO2
t¨ng; nång ®é cña O3, NO gi¶m)
O3 (k) + NO (k) O2 (k) + NO2 (k) 0,5
-6 -5 -3
C 10 10 8,2.10 2,5.10-4
p/ 10-6-x 10-6-x
[] x 0,99.10 -5+x 8,2.10-3 +10-6- x 2,5.10-4 +10-6-
x 0,5
 V× K rÊt lín nªn gi¶ sö x << 10-6M
8,201.10 3.2,51.10 4
 x.0,99.10 5
= 6.1034  x = 3,4.10-36 <<10-6
VËy [O3] = 3,4.10-36M; [NO] = 9,9.10-6M; [O2] = 8,201.10-3M; 0,25
[NO2] = 2,51.10-4M
b) HiÖu øng nhiÖt cña ph¶n øng:  H0 = 0 + 33,18 – 142,7 – 0,25
90,25
= - 199,77 kJ < 0
 Ph¶n øng to¶ nhiÖt
 Khi nhiÖt ®é kh«ng khÝ t¨ng lªn c©n b»ng chuyÓn dÞch 0,5
theo chiÒu nghÞch
 TÇng ozon bÞ ph¸ huû Ýt h¬n so víi ngµy m¸t mÎ

4 a) S¬ ®å pin: 0,25
(2®) C(than ch×)|Fe2+, Fe3+|| Ag+| Ag
Ptr t¹i c¸c ®iÖn cùc:
(+) Cat«t : Ag+ + 1e  Ag 0,25
(-) An«t: Fe2+ - 1e  Fe3+
Khi pin ho¹t ®éng: Fe2+ + Ag+  Ag + Fe3+ 0,25
b) Søc ®iÖn ®éng cña pin:
0,5
E0pin = E0 Ag / Ag - E0 Fe / Fe = 0,8 – 0,77 = 0,03 (V)
 3 2

c) NÕu [Ag+] = 0,1; [Fe2+] = [Fe3+] = 1M

0,25
E Ag / Ag = E0 Ag / Ag + 0,059lg[Ag+] = E0 Fe / Fe + 0,059 lg10-1
  3 2

[ Fe 3 ]
0 Fe 3  / Fe 2 
E Fe 3
/ Fe 2
=E + 0,059lg [ Fe 2 ] = E0 Fe 3
/ Fe 2 

 Epin = E0pin – 0,059 = - 0,029 (V) <0 0,25

Ph¶n øng kh«ng diÔn ra theo chiÒu thuËn nh ë phÇn a mµ x¶y ra
theo chiÒu ngîc l¹i 0,25
 Khi lµm thay ®æi nång ®é cña c¸c chÊt th× cã thÓ lµm thay
®æi c¶ chiÒu cña ph¶n øng
5 a) v = k.[I-]x.[IO3-]y.[H+]z
(2,25® ThiÕt lËp biÓu thøc tÝnh tèc ®é ph¶n øng ë c¸c thÝ nghiÖm 0,125x4=0,5
) kh¸c nhau
4 ptr 0,25x3=0,75
 x = 1; y = 2; z = 2  bËc cña ph¶n øng lµ bËc 5
v = k.[I-].[IO3-]2.[H+]2 0,5
-7 -4 -1
b) k = 6.10 (mol/l) .s
c) k = A.k
 E1
; k = A.k
 E2
 k = 56,6k  v = 56,6 v  0,5
1 RT 2 RT 2 1 2 1

VËn tèc cña ph¶n øng t¨ng 56,6 lÇn

6 (3®) a) X¶y ra c¸c ph¶n øng: 3Fe2O3 + CO  3Fe3O4 + CO2 t0

(1) 0,5
Fe3O4 + CO  3FeO + CO2 (2)t0

FeO + CO  Fe + CO2 (3) t0

nCO = nCO 2 = 0,15 mol

mCO = 0,15.28 = 4,2 gam 0,5
mCO 2 = 6,6 gam
mX = 39,2 gam
 Theo ®Þnh luËt b¶o toµn khèi lîng: mX + mCO = mA + mCO 2 
mA = 36,8 gam
 Fe 2 O3 : amol

Trong A gåm cã: 

 Fe 3 O 4 , F eO :
 Fe : cmol

bmol

Cho A ph¶n øng víi HCl:

Fe2O3 + 6HCl = 2FeCl3 + 3H2O
Fe3O4 + 8HCl = 2 FeCl3 + FeCl2 + 4H2O
FeO + 2HCl = FeCl2 + H2O
Fe + 2 HCl = FeCl2 + H2 
0,5
c = nH 2 = 0,067 mol
Dung dÞch B: HCl d, FeCl2, FeCl3
T¸c dông víi dung dÞch KMnO4 chØ cã FeCl2 ph¶n øng
5 FeCl2 + KMnO4 + 8HCl  5 FeCl3 + MnCl2 + KCl + 4H2O
n KMnO = (2b + c)/5 = 0,0534  b = 0,1 mol
4
0,25
mA = 160a + 232.0,1+ 72.0,1 + 56.0,067 = 36,8  a = 0,01655
mol 0,25
b) C¸c ph¬ng tr×nh
1/2 Cl2 + FeCl2  FeCl3
2FeCl3 + 3 Ba(OH)2  2 Fe(OH)3  + 3BaCl2 0,5
2Fe(OH)3  Fe2O3 + 3H2O
t0

mG = 40 gam 0,5

7 1)A cã ®ång ph©n cÊu h×nh: 1 liªn kÕt  + 1 C* 0,5

(3®) ®ång ph©n h×nh häc + ®ång ph©n quang häc
4 ®p: cis-R, trans-R, cis-S, trans-S
BiÓu diÔn: 0,5
2)a) ViÕt 3 ptr vµ cÊu t¹o cña c¸c chÊt B, C, D 0,5
* * 0,25
b) B: C5H9 CH2-CO-CBr-CH2CH2CHCl-CH2OH
|
CH3
B cã ®ång ph©n quang häc: cã 2 C bÊt ®èi  cã 22 = 4 ®ång ph©n
RR, RS, SS, SR * * * 0,25
C: C5H9 CH2-CO-CBr-CH2CHBr- CBrCl-CH2OH
|
CH3
C cã 3 C bÊt ®èi  cã 23 = 8 ®ång ph©n: RRR, RRS, RSR, RSS,
SSS, SSR, SRS,SRR 0,25
D: C5H9 CH2-CO-C=CH- CH= CCl-CH2OH
|
CH3
D cã 2 liªn kÕt   cã 22 = 4 ®ång ph©n h×nh häc
cis-trans; cis-cis; trans-cis; trans-trans
d) C¬ chÕ céng AE 0,5
8 1) NhËn biÕt:
(2,75® - B1: Dïng Ag2O/NH3  nhËn biÕt ®îc B 0,25
) - B2: Br2 (CCl4)  2 nhãm:
+ Nhãm 1: A, E kh«ng lµm mÊt mµu brom
+ Nhãm 2: C, D lµm mÊt mµu brom 0,25
2 ptr
- B3: NhËn biÕt nhãm 1: ph¶n øng víi NaOH ®un nãng
A kh«ng cã ph¶n øng
E  CH3CH2CH2CH2OH
Chng cÊt, lµm kh« cho s¶n phÈm t¸c dông víi Na 0,5
+ cã khÝ tho¸t ra  rîu  E
+ kh«ngcã hiÖn tîng: A
- B4: NhËn biÕt nhãm 2: ph¶n øng víi NaOH, t0 vµ p cao
+ C  CH3CH2CHO
+ D  CH2=CH-CH2OH
NhËn biÕt s¶n phÈm: dïng níc brom hoÆc AgNO3/NH3 hoÆc Na 0,5
2) X, Y, Z, T + NaOH 
1,25