Hakim Bey - T.a.Z. (Ontolojik Anarşi, Şiirsel Terörizm)

HAKM
BEY
T.A.Z.
GEC OTONOM BLGE,
ONTOLOJK ANAR,
RSEL TERRZM
Copy / Paste
Copy/Paste e-kitap serisi, yazarlar tarafndan eitli zamanlarda,
eitli mecralarda yaynlanm yazlarn bir araya getirilerek,
meraklsna derli toplu bir kaynak oluturmak adna gerekletirilen
bir projedir.
Elbette bu yazlarn kitaplatrlma niyetiyle ortaya kldnda
zamana gre yeniden ele alnmalar, gncellemelerinin yaplmas gibi
gerekliliklerin farkndayz. Copy/Paste, yazarnn kaleminden km
ve hedef kitlesiyle zaten bulumu yazlarn, yeniden ambalajlanarak
ticariletirilmesi ahlakna kar bir ahlakn rn. Bu nedenle
Copy-paste serisinde yer alan yazlar, yeni okuyucusuna yaynland
gn her naslsa o halleriyle ulaacaklar.
Daha ak anlatmla, bu Copy/Paste iin tek bir ama sz konusu: o
da benzer konuda yaplan ve a ierisinde dalm yazlarn bir araya
getirilerek kullanma sunulmas.
Bu metinleri istediiniz gibi kopyalayabilir, oaltabilirsiniz. Kaynak
gstermek sizin ahlaki deerlerinize kalm olup, gstermediiniz
takdirde, serinin doas gerei a sizi affetmeyecektir.
Copy/Paste retilmi her ey, hepimiz iindir anlayyla
oluturduumuz, tamamen cretsiz bir yayn a. Yazarnn iznini
almak kouluyla, evrenizdeki kiilerin yazlarn veya kendi
yazlarnz Copy/Paste logosu altnda ayn formatta yaynlamamz
iin bize gnderebilirsiniz.
yi okumalar dileriz
T. A. Z.
Geici Otonom Blge,
Ontolojik Anari,
iirsel Terrizm
Hakim Bey
ALTIKIRKBE YAYIN tarafndan 2009 senesinde
, Umut Matbaasnda 3000- Bin- adet baslm
ve 5 farkl kapak versionuyla sata kmtr.
ALTIIKIRKBE YAYIN
Anti Copyright Dizisi
Hakim Bey-T.A.Z
1.bask: ubat 2009
Trkesi: nan Mays Aru
Yayn Ynetmeni
Kaan aydaml
Editr
enol Erdoan
Kapak Tasarm
Erol Egemen
Hakim Bey
Peter Lamborn Wilson nam- dier Hakim Bey
Olu diye bir ey yok, ne de devrim, mcadele ya da yol; hlihazrda
sen kendi teninin ahsn inenmesi mmkn olmayan zgrln
tamamlanmak iin yalnzca dier ahlarn sevgisini bekliyor: bir rya
politikas, gn mavilii kadar ivedi.
zbe bir New York fakirhanesinde 130 kiloluk bir dev, saksafonuyla bir
ilahinin son namelerini ttrr. Masada mam Gazalinin Kimya el
Saadetinden ak bir sayfa, tuvaletin karolarnda bir serum hortumu
ve bir ine. Amerika Maribi Ortodoks Kilisesi (Moorish Orthodox
Churchof America MOC) vaizi, canki cazc Warren Tartaglia (a.k.a.
Walid el Taha), New York beat sahnesinin Muhammed meleklerini
salta arr.
Pek ounun adn bile asla bilmeyeceimiz, pop ikonlarna
dnmemi, kimi Brooklyn kprs altnda son vuruunu akan,
kimiyse kitaplarna gmlm okuyan okuyan okuyan ve sonra tm
kitaplarn Nile boca edip, hakikatin peinde yryen yryen yryen
derviler gibi imanl serserilerden biridir Peter Lamborn Wilson (a.k.a.
Hakim Bey). Dorudur serserilerin ekseriyeti mm olur, kitapszdrlar
ve lkin vecd denizinin sularna ilimle cezb olunanlar da yok deildir.
Maribi Ortodoks Kilisesi, adnn tm armlarnn aksine aslnda
ne ortodokstur ne de bir kilise. Kimilerinin bir ahir zaman peygamberi
sayd yarm kan Maribi ve yarm kan Cherokee, ingene seyyahlarn
yolda, demiryolu bekisi, sirk sihirbaz, mistik Nobel Drew Alinin
1913te Yeni Dnyada Afrikal Amerikallarn aslen Maribi ve
dolaysyla Mslman olduklar iddiasyla kurduu Amerika Maribi
lim Mabedinin (Moorish Science Temple of America) bir uzants olan
MOC, 1964te Beatnikler ve Maribi Sufler tarafndan kurulmutur
ve smaililik, itiye ve Bektailik miraslarn sahiplenerek bunlar
Tantra ve Tao felsefesiyle badatrr. Wilson, 60larda vaiz Walid
el Taha araclyla Kiliseyle tanr ve bugn kendisi de Maribi
Ortodoks Kilisesinin nemli vaizlerindendir. MOC geleneine
uyarak kendine yeni bir isim seer, Hakim: ki bu isim mlhit Fatmi-
Nizari halifesi Hakim Billaha dayanr ve bugn yasama srecinin
hkmedicisi anlamna gelen yaygn kullanmnn aksine hkm
veren deil hikmet sahibi, bilge kii manasndadr ve gene MOC
geleneince adnn sonuna eitli Orta Asya-Trk boylarnda kabile
lideri manasnda kullanlan Bey sfatn alarak kendi kendinin ah,
kendi varoluunun ve arzularnn biricik hkmdar olduunu ilan
eder.
Bizler Nizar-smail Btnileriz; yani manevi silsilemizi Alamutun
yedinci ve son Piri, Kak III. Aleddin Muhammed zerinden (ve
kesinlikle Aa hanlar zerinden deil) Hasan Sabbaha dayandran ii
mlhitler ve fanatikleriz. Radikal vahdetilii ve saf ahlak kurallar
kartln benimsiyoruz ve tm yasa ve otorite biimlerine Kaos
adna kar kyoruz.
Kolombiya niversitesinden mezun olan Hakim Bey, 60larn sonunda
Trkiye, ran, Pakistan, Afganistan Hindistan ve Javay iine alan
uzun bir seyahate kar. Bat Bengalde Gane Babayla tanr ve
Kali mritlerini, mlhit Mslman mistikleri, anaristleri ve ar
solcular bir arada bnyesinde barndran Bengal Terrist Partisinin
eski bir yesi olan Sri Kamanaransan Biswasla Tantra retisi alr.
Kanunsuz dervilerin piri Lal ahbaz Kalender de dahil olmak zere
sz konusu corafyadaki pek ok suf trbesini ziyaret eder.
Javada bulunduu yllarda henz Vahabilerin kat snneti
gelenei slam corafyasn bsbtn ele geirmemitir. Hakim
Bey, Muhammed Pasifk adalarnn balta girmemi ormanlarnda
davullarla yaplan namaz ars da dahil olmak zere nk plak
insan sesi l iindir, ormanda tam-tamlar daha makbul saylr
slam uygulamasnn ok sesliliine pek ok farkl rnekle ahit
olur. Bugnse maalesef tm dnyada minareler teknolojinin irkin
hoparlrleriyle sslenmitir ve eski bir dostun bir mantar sabahnda
akn baklarla ne diyeceini bilemeyen bir ihvana syledii gibi
o czrtl tehizatn ierisinde hoca efendi deil, eytan konuuyor
ihtimali de hi yabana atlr gibi deildir.
1974ten Ayetullah Devrimine dek randa bulunan Hakim Bey, Seyyid
Hseyin Nasrn kurucusu olduu ran Kraliyet Felsefe Akademisinde
dilbilim almalar yrtr. Akademinin ngilizce yayn ynetmeni
veSophia Perennisin editrdr. Seyyid Hseyin Nasr, Toshiko Izutsu,
Henri Corbin ve daha pek ok baka isimle beraber alr. 1980de ah
devrilip de mollalar devrimin dier glerini, sufleri, sosyalistleri,
mcahidan, Ali eriati yandalarn tasfye etmeye baladnda o da
randan ayrlarak Amerikaya dner.
1980lerde Guenoncu neo-tradisyonalizmden uzaklaarak anarist
ve sitasyonist dncenin heterodoks slam ve neo-paganizmle
harmanlanmasndan mteekkil bir dnce sistemine ular:
Ontolojik Anarizm.
Bir bak asna gre ontolojik anarizm alabildiine yalndr,
tm niteliklerden ve iyeliklerden arnm, KAOSun kendisi kadar
fakir ama baka bir adan bakacak olursak Katmandunun Siki-
Mabetleri ya da bir simya alametler kitab gibi atafatl bir biimde fliz
vermektedir.
Ontolojik Anarizm, anarizmi bir ideoloji ya da ulalacak bir ideal
olarak deil bir mevcudiyet olarak ele alma abasdr. Buras deilse
neresi, imdi deilse ne zamandr? Byk iktidar yaplar ve sylemleri
iinde boulan gndelik hayatta, z-iktidar yahut muktedir nefs yahut
hr kral olarak anaristin varlna iaret eder: ocuk oyunlarnda,
bir ayaklanmada, bir partide, bir igal evinde, bir yemek kolektifnde,
ehrin sokaklarn avare dolarken ve neo-gebe cemaatlerin zgn
bulumalarnda. Anari, dorudan ve dolaysz bir hayatn tecellisidir;
yol olmayan bir yol, geitsiz bir geit. Ve kimilerinin yaam tarz
anarizmi ithamlarna ramen Beyin ars gayet aktr: Bir yaam
edinin, yaam tarz deil.
80lerin ortasnda bir grup yazarizer taifesiyle beraber Autonomedia
yayn kolektifni kurarlar ve anarizm, otonomcu Marksizm, siber-
feminizm gibi konularda pek ok nemli kitap yaynlarlar. Bey, uzun bir
sre New Yorkta bir yandan yayn kolektif faaliyetleriyle urarken
bir yandan da Central Parkta Serbest Krsde hafta sonlar halka
ak vaazlar vermeyi srdrmtr.
Nasr Hsrevden, Fahruddini Irakiden, eitli Nimetullahi tarikat
ve Pers suf airlerinden yapt evirilerin yan sra mlhit slam
gelenei, Kelt kltr, korsan topyalar, sanr uyandrc maddelerin
kullanm, gizemci kltler, Nietzsche ve Stirner, 19. yzyl anarizmi,
Fourier ve topyac sosyalizm gibi eitli konularda kaleme ald
makalelerinden oluan yirmiyi akn kitap yazm olmasna ramen
90l yllarda kaleme ald TAZ (Temporary Autonomus Zone Geici
Otonom Blge) Hakim Beyin en ok bilinen ve en ok tartlan
almas olmutur.
Hakim Bey, TAZda Ontolojik Anari kuramna dayanarak anarinin
eitli otonom blgeler dahilinde hlihazrda tezahr ettiini ne
srer. Babil Kulesi atlaklara doludur ve bu atlaklarn, boluklarn
ierisinde zgrln ve anarinin tecrbe edilebilecei snaklar
yaratmak pekl mmkndr ve hatta mmkn olmann da tesinde
bunlar mevcuttur. Mesele bunlarn z-farkndalk kazanarak kendi
aralarnda yeni bir a oluturmas ve younlaarak iddetlenmesidir.
Yeterli younlua ulatnda tan ierisine skm bir damla su
koca bir kayay boydan boya yarabilir.
Bey, TAZ iin model olarak Net (ebeke) ve Web(A)i gsterir. 90larda
internet kltr hayatmza yeni yeni girerken Hakim Bey bunlarn
zgrlk potansiyellerinin farkna varm ve bunu sanal olmayan
uzamda bir model olarak kullanmay nerirken sanal uzamda da
bu zgrlk adacklarnn a rntsnn nasl oluturulabilecei
ve younlama ve iddetin nasl tatbik edilebileceini sorgulamtr.
Ancak, potansiyel risklerin de farkndadr ve TAZ bir yanyla
ebekedeki korsanlara dzlen bir methiyeyken bir yanyla da onlara
ak bir meydan okuma ve kkrtmadr.
Diyelim ki hem politik hem de kiisel gerekelerle iyi yemek
istiyorum, Kapitalizmden alabileceimden daha iyisini halen daha
gl ve doal tatlarla kutsanm temiz yemek. Oyunu biraz daha
karmaklatrmak iin diyelim ki aln ektiim yemek yasad
olsun belki i st ya da Kbann enfes meyvesi mamey, ki tohumlar
halisnojen olduu iin taze olarak A.B.D.ye ithal edilemiyor (ya da
ben yle duydum). Bir ifti deilim. Diyelim ki ben nadir parfmler
ve afrodizyaklar ithalatsym ve stokumun ounu yasad mallarn
oluturduunu varsayarak oyunu biraz daha zorlatralm. Ya da belki
de sadece organik algam karlnda kelime ilem hizmeti takas
etmek istiyorum ama bu ilemi Ulusal Vergi Servisine rapor etmeyi
(ister inann ister inanmayn yasada byle yazyor) reddediyorum. Ya
da belki de baka insanlarla mterek ama yasad karlkl haz iin
bulumak istiyorum (bu aslnda denendi ama tm sert cinsellik BBSleri
tevkif edildi peki alak gvenlikli bir yer alt neye yarar ki?). Ksacas,
diyelim ki, sadece istihbarattan, makinenin iindeki hayaletten bktm
usandm. Dediklerinize bakacak olursak, bilgisayarlar zaten benim
yemek, uyuturucu, cinsellik, vergi karma arzularma da olanak
salayacak yeterlilikte olmal. yleyse sorun ne? Bu neden olmuyor?
imdi hackerlarn hakl olduumu, sezgilerimin doru olduunu
kantlamasn bekliyorum. algamlarm nerde?
TAZn yaynlanmasndan sonra Hakim Bey bir yandan gndelik
hayatn ierisinde bu otonom blgeleri yaratmaya alan pek ok grup
tarafndan (bilhassa Raveciler ve Reclaim The Streets oluumlar,
Squatlar ve Food Not Bombs gibi yemek kolektiferi) sahiplenilirken
bir yandan da sanal uzamda karebekenin, An yaratlmas iin
mcadele eden internet kurtlarnn Avrupa ve Amerikada dzenledii
pek ok konferansa konumac olarak davet edilmitir. Tuhaftr ki bu
toplantlardaki konumaclar arasnda bir bilgisayar sahibi olmayan
yegne kii belki de Beyin kendisidir ve makalelerinin ouna
internette cretsiz ulamak mmkn olsa da Beye netten ulamay
umanlar bugn de hayal krklna urayacaktr. algamlarn asla
alamam olacak ki Hakim Bey, sanal uzam konusunda eletirel
yaklamn halen daha koruyor.
Zaten TAZ ve Ontolojik Anari kuramlarnn en nemli ayaklarndan
birini de Immediatism (Dolayszlk) yaklam oluturmakta ve Hakim
Bey ikinci el, yabanclam, soyutlanm tm ilikilerin yerine
dorudan, dolaysz ilikileri koymay savunmaktadr.
KAOS ASLA LMED!
nan Mays Aru
indekiler
TEEKKRLER ________________________________________ 12
KAOS: ONTOLOJK ANARZM NSHALARI __________________ 14
Kaos
iirsel Terrizm
Amour Fou
Yaban ocuklar
Paganizm
Sanat Sabotaj
Suikastlar
Havai Fiekilik
Kaos Mitleri
Pornograf
Su
Byclk
Reklam
ONTOLOJK ANAR TRAK TEBLLER ___________________ 34
1. TEBL (BAHAR 1986):
I. Metro Grafftisi ve Dier Amalar iin Sloganlar ve
Vecizeler
II. Maalesef Hl Kavramsal Sanat Dnyasnda
Srnp Duran Baz iirsel Terrist Fikirler
2. TEBL : Kallikak Abidevi Bolosu ve Kaos Aram: Bir
Teklif
3. TEBL: Haymarket Mevzuu
4. TEBL: Dnyann Sonu
5. TEBL: Entelektel S/M
[35]
Seksenlerin Faizmidir
Avangart Bok Yer ve Buna Baylr
6. TEBL:
I. Salon Kyameti: Gizli Tiyatro
II. Cinayet Sava Ktlk Tamah
7. TEBL: Ruhani Paleolitizm ve Yksek Teknoloji: Bir
Yazl Gr
8. TEBL: Kaos Teorisi ve ekirdek Aile
9.TEBL: ifte Katmerli Knamalar
I. Hristiyanlk
II. Krtaj yanllar ve Krtaj Kartlar
10. Tebli: Genel Kurul Yeni thamlarda Bulunuyor Tas-
fyeler Bekleniyor
11. Tebli: zel Tatil Sezonu Gda Meselesi Vaveylas: Light
Sndrn!
ZEL CADILAR BAYRAMI TEBL: Devrimci Eylem Olarak
Kara By
ZEL TEBL: Anarist Ontoloji tiraki Kaos Hareketi
indeki Tasfyeleri Duyuruyor
ANARZM SONRASI ANAR
KARA TA VE KARA GL: Anarko-Monarizm ve Anarko-
Mistisizm
KAL YUGA YNERGELER
LMN YENDEN RETLMESNE KARI
SRREALZMN INLAYAN THAMI
UCUBE DNLER KONGRES N
BO YERKRE
NETZSCHE VE DERVLER
90LI YILLAR NERGES: POLS KLTRNE BOYKOT!!!
GEC OTONOM BLGE _________________________________ 86
Korsan topyalar
Devrimi Beklerken
Gndelik Hayatn Psikotopolojisi
ebeke ve A
Croatana Gittik
Bir rgtlenme lkesi Olarak Mzik
Gzden Kaybolma Olarak G stenci
Enformasyon Babilinde San Delikleri
Ek A. Kaos Dilbilimi ___________________________________ 118
Ek B. Uygulamal Hazbilim ______________________________ 120
Ek C. lave Alntlar____________________________________ 122
Notlar _____________________________________________ 126
12 13
Hakim Bey T.A.Z. Copy / Paste
TEEKKRLER
KAOS: ONTOLOJK ANARZM NSHALARI, ilk olarak 1985'te New
Jerseydeki Grim Reaper Press of Weehawken tarafndan baslmt;
Providence, Rhode Islandta bir yeniden basm yapld ve bu bask
Boulder, Coloradoda korsan olarak oaltld. 1990da Providenceta
Verlag Golem baka bir basksn kard ve Santa Cruz, Kaliforniyada
We Press tarafndan bunun da korsan basld. Geici Otonom Blge,
1990 ylnda Boulderda Jack Kerouac Ruhani iir Sanat Okulunda ve
New Yorktaki WBAI-FMde sahnelendi.
Bu yazlarn yaynland, kimi halen mevcut kimiyse artk var
olmayan, aadaki yaynlara teekkr ederim (phesiz ounu da
ya kaybettim ya da hatrlamyorum zgnm!): KAOS (Londra);
Ganymede(Londra); Pan (Amsterdam); Popular Reality; Exquisite
Corpse (ayrcaStiffest of the Corpse, City Lights); Anarchy (Columbia,
MO); Factsheet Five; Dharma Combat; OVO; City Lights Review; Rants
and Incendiary Tracts (Amok); Apocalypse Culture (Amok); Mondo
2000; The Sporadical;Black Eye; Moorish Science Monitor; FEH!;
Fag Rag; The Storm!; Panic(Chicago); Bolo Log (Zrih); Anathema;
Seditious Delicious; Minor Problems (Londra); AQUA; Prakilpana.
Ayrca aadaki ahslara da teekkr bor bilirim: Jim Fleming;
James Koehnline; Sue Ann Harkey; Sharon Gannon; Dave Mandl; Bob
Black; Robert Anton Wilson; William Burroughs; P.M.; Joel Birroco;
Adam Parfrey; Brett Rutherford; Jake Rabinowitz; Allen Ginsberg;
Anne Waldman; Frank Torey; Andr Codrescu; Dave Crowbar; Ivan
Stang; Nathaniel Tarn; Chris Funkhauser; Steve Englander; Alex
Trotter.
Mart 1991
14 15
KAOS: ONTOLOJK ANARZM NSHALARI
(stad Mahmud Ali Abdlkebire ithaf olunmutur)
Kaos
KAOS ASLA LMED. Balangta var olan yekpare ktle, taplacak
biricik canavar, duraan ve kendiliinden, herhangi bir mitolojiden
daha kzltesi (Babilin nndeki glgeler gibi), varln zgn,
ayrmlamam birlii, hl daha sknetle n sayor Suikastlarn
kara sancaklar gibi, geliigzel ve ebediyen sarho.
Kaos, tm dzen ve entropi ilkelerinden nce gelir, o ne bir tanrdr
ne de bir sinek kurdu, onun ahmaka tutkular olas her koreografyi
kuatp tanmlar, manasz tm eterleri ve flojistonlar
[1]
: maskeleri
kendi ehresizliinin kristallemeleridir, tpk bulutlar gibi.
Doadaki her ey mkemmel bir biimde gerektir bilin de dahil,
kesinlikle dert edecek hibir ey yok. Yasann boyunduruu krlmakla
kalmad, asla var olmad da; iblisler asla yldzlara bekilik etmedi,
mparatorluk hi balamad, Eros asla sakal brakmad.
Yo, dinle, gerekte olan uydu: sana yalan sylediler, iyi ve ktye
dair fkirlerini sana yutturdular, bedeninden phe etmeni ve kaos
peygamberliinden utan duyman saladlar, molekler akn iin
tiksindirici szckler icat edip, seni ihmalle afsunladlar, uygarlk ve
onun tefeci duygularyla iini sktlar.
Olu diye bir ey yok, ne de devrim, mcadele ya da yol; hlihazrda
sen kendi teninin ahsn inenmesi mmkn olmayan zgrln
tamamlanmak iin yalnzca dier ahlarn sevgisini bekliyor: bir rya
politikas, gn mavilii kadar ivedi.
Tarihin tm aldatc gerekleri ve tereddtlerini aydnla karmak
iin efsanevi bir Ta Devri ekonomisi gerekiyor rahipler yerine
amanlar, lordlar yerine ozanlar, polis yerine avclar, yontma ta devri
miskinliinin toplayclar, kan gibi zarif, bir alamet peinde anadan
ryan yahut kular gibi boyal, dengelenmi aikr varln dalgas
stnde, saatsiz an- daimde.
Kaosun temsilcileri iinde bulunduklar hale, lux et voluptas
[2]
atelerine tanklk etmeye muktedir her eye ve herkese yakc baklar
atarlar. Ancak terr noktasna varana dek sevdiim ve arzuladm
eylerle aym geri kalan her ne varsa kefenli mobilyalardr,
gndelik anestezidir, beynin bokudur, totaliter rejimlerin alt-srngen
can skntsdr, basmakalp sansr ve beyhude acdr.
Kaosun avatarlar tpk casuslar, sabotajclar, amor fou
[3]
sulular gibi
hareket ederler, ne kendilerini dnmeden ne de kendi karlarna;
ocuk gibi kandrlabilir, barbarlar gibi terbiyesiz, takntlarla
yaralanm, isiz, duygusal adan dengesiz, kurtmelekler, tefekkr
aynalar, gzleri iekler gibi, tm alamet ve manalarn korsanlar.
16 17
te burada emekliyoruz kilisenin, devletin, okulun ve fabrikann,
tm paranoyak yekpare ta duvarlar arasndaki atlaklarda. Yabanl
hasretle kabileden balarmz kesilmi, kayp szcklerin, farazi
bombalarn peinde tnel kazyoruz.
Olas son amel bizleri balayan grnmez altn bir sicim olan algnn
kendisini tanmlayandr: adliye koridorlarnda gayr-meru bir dans.
urackta seni pecek olsaydm buna terr eylemi derlerdi yleyse
altpatlarlarmz yatamza alalm ve bir vaveylayla kaos tadnn
mesajn kutlayan sarho haydutlar gibi gece yars ehri uyandralm.
iirsel Terrizm
ACAYP DANSLAR ETMEK GECE BOYU AIK bilgisayar bankacl
lobilerinde. Yetkisiz havai fek gsterileri. Devlet Parklarna yaylm
tuhaf yabanc yapntlar olarak toprak-sanat, yeryz-eserleri. Evlere
kanunsuz olarak girin ama hrszlk yapmak yerine iirsel-Terrist
nesneler brakn. Birilerini karn ve onlar mutlu edin. Rastgele
birilerini sein ve onlar muazzam, faydasz ve hayretler iinde brakan
bir ksmete konduklarna ikna edin rnein Antarktika da 5 hektar
arazi ya da kocam bir sirk fli ya da Bombayda bir yetimhane ya da
bir simya elyazmalar koleksiyonu. Daha sonra bir anlna da olsa
sra d bir eye inandklarn fark edeceklerdir ve belki bunun sonucu
olarak daha youn bir varolu halinin peine deceklerdir.
Bir ilham ya da bilhassa tatminkr bir cinsel deneyim yaadnz
yerlere (kamusal olsun zel olsun) pirinten an tabelalar akn.
Bir alamet peinde anadan ryan kaln.
Okulunuzda ya da iyerinizde tembellik ve manevi gzellik ihtiyacnzn
karlanmad iddiasyla grev rgtleyin.
Graftti sanat irkin metrolara ve kmltsz kamusal antlara bir zarafet
dn verdi iirsel Terrizm sanat da pekl kamusal alanlarda
tatbik edilebilir: adliye lavabolarna iziktirilen iirler, parklarda ve
lokantalarda terk edilen kk fetiler, park edilmi arabalarn cam
silecekleri altna sktrlm fotokopi sanat, okul bahesi duvarlarna
yaptrlm Byk Harfi Sloganlar, geliigzel ya da belli alclara
gnderilen imzasz mektuplar (mektup sahtekarl), korsan radyo
yaynlar, slak imento
Tnin yarataca seyirci tepkisi ya da estetik ok en azndan terr hissi
kadar kuvvetli olmaldr youn tiksinti, cinsel uyar, batl bir huu, ani
sezgisel krlma, dadaesk endie T ister tek bir insana ister birden
fazlasna ynelik olsun, ister imzal ister imzasz olsun sanatnn
kendisinden baka birinin hayatn deitirmiyorsa uvallamtr.
T, sahnesi, oturma yerleri, biletleri ve duvarlar olmayan bir Vahet
Tiyatrosunda sahenelenen bir oyundur. Bir ie yarar olmas iin
Tnin tm basmakalp sanat tketimi biimlerinden (galeriler,
yaynlar, medya) kategorik olarak ayrlm olmas gerek. Artk sokak
tiyatrosunun gerilla Situasyonist taktikleri bile ok iyi biliniyor ve
bekleniyor olabilir.
Yalnzca karlkl tatmin amac gtmeyip taammden gzel bir hayatn
bilinli bir eylemi olan zarif bir batan karma iirsel Terrizmin nihai
noktas olabilir. iirsel Terrist para deil KUR peinde olan bir gven
madrabaz gibi davranr.
Tyi dier sanatlar iin yapmayn, yaptnzn (bir sreliine de
olsa) sanat olduunun bile farkna varmayacak insanlar iin yapn.
Tanmlanabilir sanat kategorilerinden saknn, politikadan saknn,
tartmak zere etrafta dolanmayn, duygusal olmayn; amansz olun,
risk aln, yalnzca tahrif edilmesi gerekeni krp dkn, ocuklarn
mrleri boyu unutmayaca bir ey yapn ancak T lham Perisi size
hakim olmad srece doalama taklmayn.
Giyinip kuann. Sahte bir ad brakn. Efsanevi olun. En iyi T yasaya
kar yaplandr ama yakalanmayn. Su olarak sanat; sanat olarak
su.
Amour Fou
[4]
AMOUR FOU bir Sosyal Demokrasi deil, ki Kiilik Bir Meclistir.
Gizli toplant zabtlar nesir iin ziyadesiyle byk ama yine de hayet
yerinde anlamlarla urar. Ne yledir ne byle Alameti Farikalar
Kitab titrer ellerinde.
Elbette okul mdrlerine ve polise sar svar ama kurtuluulara ve
ideologlara da alayc gller atmaktan geri durmaz temiz, aydnlk
bir oda olduu sanlmasn. Koridorlarn ve terk edilmi parklarn,
prl prl siyaha ve zarms cart krmzya boyal pusu dekorunu
topolojik bir arlatan dzenlemitir.
Her birimiz yarm bir haritaya sahibiz iki Rnesans hkmdar gibi
bedenlerimizin aforoz edilmi katmyla, svlarn bileimiyle yeni bir
kltr tarif ediyoruz ehir-devletimizin Farazi diki yerleri terimizle
lekeleniyor.
Ontolojik anarizm son balk avndan asla geri dnmedi. Kimse FBIa
tmedii srece, uygarln gelecei KAOSun umurunda bile deil.
Amour fou ancak kazara soy sop verir temel hedef Galaksiyi mideye
indirmektir. Bir dnm komplosu.
18 19
Aileyle tek alakas ensest ihtimalinde yatar (Kendi bana yeti! Her
insan bir Firavun!) Ah, en samimi okurlarm, suretim, biraderim/
kz kardeim! ve bir ocuun otuz birinde gizlenmi (tpk bir origami
iei gibi) Devletin k imgesini grr.
Kelimeler onlar kullananlara aittir ta ki bir bakas onlar geri
arana dek. Srrealistler amour fouyu Soyutlamann hayalet
makinesine satarak kendilerini kk drdler
[5]
bilinaltlarnda
tek aradklar bakalar stnde iktidar kurmakt ve bu ite de Saden
takipisiydiler (o da sadece yetikin beyaz adam iin zgrlk isterdi
ki kadnlarn ve ocuklarn barsaklarn deebilsin).
Amour fou kendi estetiine doymutur, snrlarna dek kendini kendi
yrngeleriyle doldurur, meleklerin saatine gre iler, komiserlere
ve dkkn sahiplerine uygun bir kader deildir. Tutkunun karlkl
oluunda nefsi uar gider, takntnn bencilliinde komnal ruhu
yitiverir.
Nasl ki byc sra d bilince gereksinim duyarsa Amour fou da
sra d cinsellii gerektirir. Anglo- sakson, post-Protestan dnya
tm bastrlm tenselliini reklamcla aktr ve kendini arpan
kalabalklara bler: iffetlilik taslayan histeriklere kar nne gelenle
yatan amipler ve eski bekrlar. Amour Fou kimsenin ordusuna
katlmak istemez, Cinsiyet Savalarnda saf tutmaz, eit istihdam
frsat canna tak etmitir (aslna bakarsanz hayatn srdrmek iin
almay reddeder), yaknmaz, aklama yapmaz, asla oy kullanmaz
ve vergi demez.
Amour Fou her piin (ak ocuunun) yldzyla barp, dnyaya
geldiini grmek ister AF anti- entropik aralarla serpilip geliir
AF ocuklar tarafndan taciz edilmeye baylr AF duadan yedir,
deli goncadan
[6]
evl AF her nereye giderse kendi palmiyeleri ve ay
n da oraya gtrr. AF, tropikalizmi, sabotaj, break dans, Leyla
ve Mecnunu, barut ve sperm kokusunu takdir eder.
AF daima gayr merudur, ister evlilikle ister izci oymayla
maskelenmi olsun daima sarhotur, gerek kendi salglarnn
arabyla gerek kendi ok biimli erdemlerinin dumanyla. Duygularn
dengesizlii deil tanrsallatrlmasdr zgrln sonucu deil
daha ziyade nkouludur. Lux et voluptas.
Yaban ocuklar
DOLUNAYIN SIRRINA ERLMEZ nuru neredeyse hi corafyas
olmayacak denli iki boyutlu, Benle balayan bir Devlette Mays ortas
gece yars huzmeleri ylesine kanlmaz ve somut ki kelimelerle
dnebilmek iin tl perdeleri ekmek zaruri.
Yaban ocuklara yazmak sz konusu bile edilemez. Onlar imgelerle
dnr nesir onlar iin henz tam hazmedilip kemiklememi bir
koddur, bizim iin de asla tam gvenilir olmad gibi.
Onlar hakknda yazabilirsin ki bylece gmi silsileyi yitirenler
takip edebilsin. Yahut onlar iin yazabilirsin, MENKIBE ve ALAMET
FARKAdan kendi paleolitik anlarnn batan karma srecini,
barbarca bir hrriyet ayartmasn retirsin (KAOSun tahayylndeki
kaos).
Bu baka-dnyal tr ya da nc cinsiyet iin, les enfants
sauvagesiin, imgelem ve Faraziye hl birbirinden kopmamtr.
Dizginlenmemi OYUN: Sanatmzn ve tm soyumuzun en nadide
erosunun apansz kayna.
Hem slubumuzun ve ehvet ykl ambarmzn memba, hem de
yabanc ve doast uygarlmzn, suikast estetiimizin, kak
casusluumuzun esas olan kargaay kucaklamak ister bir nevi
sanat olalm ister on ya da on yanda bir yeniyetme, eylemimiz
budur ite (bununla yzleelim).
Arnm duyularyla kendilerini gzelim hazzn parltl byclnn
kucana atveren ocuklar gerekliin kendi doasna has yabani ve
mstehcen bir eyler aksettirir: doal ontolojik anaristler, kaosun
melekleri almlar ve vcut kokular etrafarna bir mevcudiyet
cangl yayn yapar; ylanlarla, Ninja silahlaryla, kaplumbaalarla,
ftrist amanizmle, muazzam pislikle, ile, hayaletlerle, gnyla,
otuz birle, ku yuvalar ve yumurtalaryla eksiksiz bir nsezi orman
ne Tanrnn ykc tecellilerini ne de krlgan ama ay ikiye blecek denli
keskin antikalar grnmndeki yaratm iine alamayacak kadar
gsz, Alt Safhalarn yeti-kinlerine kar en akrak bir hcum.
Ve bu be para etmez boyutlarn sakinleri itenlikle inanrlar Yaban
ocuklarn kaderine hkmettiklerine ve burada aada bu pespaye
inanlar gerekten de tesadfn zn yontup biimlendirir.
Bu yabanl frarilerin ya da reit olmayan gerillalarn afacan
kaderine hkmetmektense gerekten de onu paylamay dileyen
yegne kimseler, barna basmakla salvermenin znde bir ve
ayn olduunu anlayabilen yegne kimseler onlar sanatlardr,
anaristler, sapknlar, mlhitler, ayr dm bir ete (hem dnyadan
hem de birbirlerinden) ya da ancak yaban ocuklar gibi bulumay
becerebilenler; yetikinler maskeler ardnda anlamsz lakrdlar
ederken yemek masasnda gzlerini birbirlerine dikenler.
20 21
Harley chopperlar iin fazlasyla gen tasdikname alanlar, break-
danslar, dzayak yitik demiryolu kasabalarnn ty yeni bitmi
airleri Rimbaud ve Mowglinin havai feklerinden den milyon
tane kvlcm atafatl bombalar biimden biime giren aktan
ve popler kltrn kymetli mlek krklarndan maml nazik
terristler kulaklarn deldirmeyi dnen silahl punk soyguncular,
tesadf ieklerin Refah sokaklarnda kalayl gn batmlarnda
szlen animist bisikletiler mevsimsiz ingene anadan ryan
yzcler, glmseyen, yan yan bakan g totemi, bozuk para ve
sustal hrszlar duyumsuyoruz onlar her bir yerde kendi lux et
gaudium yozlamamz onlarn mkemmel nazenin pislikleriyle takas
etmek iin bu ada yaynlyoruz.
Buyurun buradan yakn: bizim gereklememiz, bizim
hrriyetimizonlarnkine bal Aileyi, banal bir gelecei rehin
alm o ak pintilerini taklit ettiimizden deil; ne de usandrc bir
fayda ufkunun dibine batmamz iin bizi tedrisattan geiren Devleti,
yok hayr lakinbiz ve onlar, yabanlar, yansmas olduumuzdan
birbirimizin, tenselliin, gnahn ve hayal gcnn snrn izen o
gm zincirle balanm ve snrlanmz.
Dmanlarmz ayn ve muzaffer kamzn aralar da yle: hezeyan
halinde ve takntl bir oyun, gcn kurtlarn ve ocuklarnn
hayaletimsi grkeminden alan.
Paganizm
RUHUN YELKENLSN yzdrmek iin takmyldzlar. Mslmanlar
slam anlasayd putperest olurlard.Mahmud ebisteri Eleggua,
kafasnda bir kanca ve gz yerine deniz kabuklaryla, kara Santeria
[7]
purosu ve bir kadeh romla irkin kapc ba tpk Gane gibi, fare
srcs fl bal dobikosu Bidayetlerin
[8]
. Duyularla akl almaz
dumurlar alglayan uzuv. Bereketi hissedemeyenler dnyann
okamasn ne bilsin.
Hermes Poimandres retti eidolonlarn
[9]
dirimini, ikonlarn
meskeninde ruhlarn sihrini ama bu besmeleyi kendi zerlerinde
ve maddi varln tm cismani dokusunda icra etmeyenlerin miras
hzn, cruf ve rmeden ibaret olacaktr.
Pagan beden, bu mekn bizzat bu orman cennet olarak alglayan
bir Melekler Meclisine dnr (Cennet diye bir ey varsa,
phesizburasdr! bir Mughal bahesi kaps stndeki kitabe)
Ama ontolojik anarizm ahret ilmi iin fazlasyla paleolitik kaar
ayniyat hakikidir, byclk i grr, al ruhlar mgelemle bir ve
ayndr, lm naho bir belirsizliktir Ovidin Dnmlerindeki tema
bir deikenlik destan. Kiisel d uzam.
Paganizm henz yasalar icat etmi deildir yalnzca faziletler
vardr. Papazlk yok, ne de ilahiyat, metafzik ya da ahlak yalnzca,
bir vizyonu olmakszn kimsenin hakiki bir insanla nail olamad
evrensel bir amanizm.
Yemek para seks uyku gne kum ve deli gonca ak hakikat huzur
zgrlk ve adalet. Gzellik. Dionysos, bir panterin srtna binmi
sarho olan kokumu delikanl teri Pan, keiadam canhra
iniyor kaskat topran iine beline dek sanrsn denizin iinde, derisi
kabuk balam yosun ve likenlerle Eros kopyalyor kendini bir
dzine pastoral plak Iowal iftlik olan suretine ayaklar amur
iinde ve uyluklarnda kp gletin.
Kuzgun, potla dzenbaz, kimi zaman bir olan kimi yal bir kadn,
Ay alan ku, bir gletin stnde yzen am ineleri, Heckle/
Jeckle
[10]
kutup bal totem, odun steri stnde dans eden gm gzl
kargalar korosu tpk Java devriminin kambur, albino, hermafrodit,
glge oyunu velinimeti Semar gibi.
Yemaya, mavi yldzl deniz tanras ve ibnelerin velinimeti tpk
Tara gibi, Kalinin kuruni vehesi, kurukafalardan kolyesi, ivann
l lingam stnde dans eden, bir yardalk diliyle muson bulutlarn
yalayan tpk Loro Kidul gibi, sihirli kuleler ve maaralarda tantrik
iliki yoluyla sultanlara lmezolu gc baheden yeim renkli Java
deniz tanras.
Bir bak asna gre ontolojik anarizm alabildiine yalndr, tm
niteliklerden ve iyeliklerden arnm, KAOSun kendisi kadar fakir
ama baka bir adan bakacak olursak Katmandunun Siki-
Mabetleri ya da bir simya alametler kitab gibi atafatl bir biimde
fliz vermektedir.
Korsan gemilerinin gvdeleri verniklenmi siyahtr, yelkenleri kzl ve
kara bayraklarnda kanatl bir kum saati armas.
Zihnin Gney in Denizi; palmiyelerle, bilinmeyen mahlkat
tanrlarnn rm altn mabetleriyle dolu orman kakn bir sahilin
anda, adalar adalarca, plak tende nemli sar bir ipek gibi meltem,
panteist yldzlarla dmen tutarak, tezahrler tezahrlerce, aydnlk
ve kaotik bir karanla kar klar klarca.
Sanat Sabotaj
SANAT SABOTAJI mkemmel bir rnek tekil etmek iin yanp tutuur
ama te yandan bir anlalmazlk esini de yitirmemeye urar
22 23
propagandadan ziyade estetik ok muazzam biimde dorudan ama
yine de ince bir ayla mecazi eylem.
Sanat Sabotaj, iirsel Terrizmin karanlk yzdr ykmla gelen
yaratm ama hibir Partiye hizmet edemez, ne de hibir trl
nihilizme ve dahi sanatn bizzat kendisine. Nasl ki yanlsamann
defedilmesi farkndal arttrrsa estetik kemekein tahribi de ayn
ekilde sylem aleminin, teki alemin havasn yumuatr. Sanat
Sabotaj yalnzca farkndala, dikkate, uyankla hizmet eder.
Sanat Sabotaj paranoyann tesine geer, ykmn tesine mutlak
eletiri iren sanata yaplan fziksel saldr estetik cihat. En ufak
bir nefs-aniyet hatta kiisel zevk lekesi dahi salnn iine edip
gcn geeriz klar. Sanat Sabotaj asla iktidar peinde olamaz
yalnzca iktidar koyverebilir.
Bireysel sanat eserleri (en berbat bile) genelde nemsizdir
Sanat Sabotaj bilinci azaltarak yanlsamadan kr elde etmek iin
sanattan istifade eden kurumlara zarar verme peindedir. u ya
da bu air ya da ressam vizyon yoksunluuyla sulanamaz ancak
meydana getirdikleri yapntlar araclyla habis Fikirlere taarruz
edilebilir. MUZAK
[11
] hipnotize etmek ve denetim altnda tutmak iin
tasarlanmtr mekanizmas parampara edilebilir.
Kamusal alanda kitap yakmak bu silah neden yobazlarla Gmrk
grevlilerinin eline braklsn ki? Cinlere karm ocuklara dair
romanlar; New York Times ok satanlar listesindekiler; pornograf
kart feminist brorler; okul kitaplar (bilhassa Sosyal Bilgiler,
Yurttalk Bilgisi ve Salk kitaplar); New York Post, Village Voice ve
dier spermarket gazetesi balyalar; Hristiyan yaynclardan seme
derlemeler; birka Harlequin Ak Roman bir enlik havas, duru bir
gz ikindisinde elden ele dolaan arap ieleri ve cgaralklar.
Borsada tutup para savurmak gayet yerinde bir iirsel Terrizmdi
paray imha etmekse sk bir Sanat Sabotaj olurdu. TV yaynna szp
birka dakikalna kkrtc korsan Kaos sanat yaynlamak bir iirsel
Terrizm mahareti olurdu verici kulesini havaya uuruvermekse
kusursuz bir Sanat Sabotaj. Kimi galeri ve mzeler ara sra
pencerelerinden ieri girecek bir tulay hak ediyorsa ykm deil, bir
memnuniyet sarsnts BANKALARA ne demeli? Galeriler gzellii
metaya evirirler bankalarsa Hayal Gcn dk ve borca. Titreyen
her bankayla dnyann gzelliine gzellik katlm olmaz m yahut
yklan? Peki ama nasl? Sanat Sabotaj muhtemelen politikadan uzak
durmaldr (nk ok skc) ama bankalardan deil.
Grev gzcl yapmayn krp dkn. Protesto etmeyin tahrif edin.
irkinlik, kt tasarm ve sama sapan crufa maruz kaldnzda,
Luddite[
12]
e dnn, pabucunuzu tezgaha frlatn, misillemede
bulunun. mparatorluun sembollerini parampara edin yalnzca
yreinizin zarafet zlemi adna.
Suikastlar
ln parltsnn tesinde ve ok renkli dalarn iine doru , kel , pas
sars , meneke , boz ve ombra renklerde kuru mavi vadinin tepesinde
yolcular yapay bir vaha , sakl bir baheyi iine alan Sryani tarz ,
takviye edilmi bir kale bulurlar.
Dan Yal Adam Hasan Sabbahn konuklar olarak tatan oyma
merdivenlerden kaleye trmanrlar. Burada Dirili Gn[
13]
oktan
gelip atmtr ieridekiler hanerleri ve zehirleriyle uzak tuttuklar
kfr Zamann dnda yaar.
Mazgall siperlerin ve pencereleri yar aralk kulelerin ardnda alimler
ve fedailer dar yekpare tatan hcrelerde uyanrlar . Sabah gneinin
nlarnda yldz haritalar , usturlaplar , imbikler ve damtclar , ak
kitap ynlar knndan ekilmi bir pala.
Kendi benliinin mam diyarna girenlerden her biri tersyz edilmi
vahyin sultan, fesih ve dinden dnmenin ah olur. Ikl deniz
kabuklaryla ssl ve arabesk goblenlere kapl merkezi bir salonda
sedirlere uzanrlar ve afyon ve amberle harmanlanm uzun hai
ubuklarn tttrrler.
Onlarn nezdinde oluun hiyerarisi gerein boyutsuz bir beneinde
younlamtr onlarn nezdinde Yasann boyunduruu krlmtr
orularn arapla noktalarlar. Onlarn nezdinde her eyin ii d
birdir, hakiki yz dorudan ldar. Ancak bahenin kaplar terrizm,
aynalar, suikast sylentileri, gz boyama ve efsanelerle kamufe
edilmitir.
Nar, dut, hurma, servinin erotik melankolisi, uuk pembe iraz glleri,
Mekke sarsabr ve aselbent klhanlar, Osmanl lalelerinin sert
saplar, gerek imenlerin zerine hayali bahelerdeki gibi yaylm
kilimler, hat mozaiiyle bezeli bir ota bir st , yan banda
sutereleriyle bir dere altnda geometrik biimlerle billurlaan bir
kaynak ykanan cariyelerin, yapraklar arasnda saklamba oynayan
slak, yaz sakilerin metafzik skandal su, yeillikler, gzel
yzler.
[14]
Geceleyin Hasan Sabbah sarkl uygar bir kurt gibi bahenin zerinde
bir balkon duvarnda gerinir ve ge diker gzn, buyruunda
mlhitliin yldz kmeleri, dncesiz serin l ikliminde. Dorudur,
bu mitte baz hevesli mezlere kendilerini surlardan karanla
frlatmalar buyrulmu olabilir ancak onlarn bazlarnn bycler
24 25
gibi umay renecei de dorudur.
Alamutun amblemi zihinde sakldr, tarih iin kayp ama bilince
yerlemi ya da nakedilmi bir mandala ya da byl ember. Yal
Adam bir hayalet gibi girer krallarn adrlarna ve ilahiyatlarn
yatak odalarna, tm kilitleri ve bekileri geer unutulmu Mslman/
Ninja teknikleriyle, geride kt ryalar, yastklarn zerinde kamalar,
kudretli rvetler brakr gider.
Propagandasnn tr ontolojik anarizmin sabkal dlerine szar,
takntlarmzn hanedan armacl Suikastlarn nurlu, kara, yasad
sancaklarn aar hepsi de Farazi Msrn, hala dlenmemi
zgrlklerce tketilen oklt bir zaman/k srekliliinin tahtnda
hak iddia eder.
Havai Fiekilik
N CADI ama kesinlikle sava iin gelitirilmemi sk bir iirsel
Terrizm rnei ldrmeye deil estetik oku tetiklemeye yarayan
bir silah inliler savatan nefret ederlerdi ve ordular toplandnda
matem elbiselerine brnrlerdi ifritleri karmak, ocuklar
enlendirmek, havay cesaret ve tehlike kokan pusa brmek iin
barut ok daha elveriliydi.
Guangdongtan C Snf Gk Bombalar, ie roketleri, kelebekler,
M-80ler, gnebakanlar, Bir Bahar Orman devrim iklimi sigaran
cayr cayr bir Haymarket kara bombas fnyesiyle yak havann
lamialar
[15]
ve succubuslarla,
[16]
zalim ruhlarla, hayalet polislerle
dolup tatn dle. Elinde iin iin yanan bir kav ya da mutfak kibriti
olan bir velede seslen yaz barutu kumpaslarnn aman havarisi
para para et ar geceyi snk yldzlarla ve de parlayan yldzlarla,
arsenik ve antimonla, sodyum ve kalomelle, potasn keskin pikrat ve
bir magnezyum hava hcumuyla.
Kvlcm (lamba isi ve gherile), fnye ve demir tala saldrn yerel
bankanza ya da menfur kiliseye roma mumlar ve erguvan-altuni
havai feklerle, apansz ve anonim (belki pikabnzn kasasndan
ateleyerek)
Sigorta binalarnn ya da okullarn tepesini mahyalarla donatn
sodyum oksalat sars zemin zerine baryum yeili reklenmi bir
kundalini ylan ya da Kaos ejderi stme Basma ya da bir Baptist
ihtiyar delikanllar evinde meni atei atmklar yadran iftleen
canavarlar.
Bulut heykeli, duman heykeli ve famalar = Hava Sanat. Hafriyat.
elaleler = Su Sanat. Ve Havai Fiek Gsterisi. Rockefeller onay
ve polis izniyle kltr-sevicisi seyirciler iin icra etmeyin. Gzden
kaybolup giden kundak zeka-bombalar, k banliy gecelerinde
alevleniveren korkun mandalalar, lazerli feux dartifcein
[17]
orgon
mavisi vajra
[18]
-nlaryla patlatlan duygusal vebann uzayl yeil
frtna bulutlar.
Hai ve radyoaktif kmr kokusuyla patlayan kuyruklu yldzlar
kamusal parklar mesken tutan bataklk ecinnileri ve gulyabaniler
burjuva mimarisi zerinde alevlenen sahte St. Elmo atei
[19]
Millet
Meclisi zeminine den kzkaranlar semender doa gleri,
mehur ahlak reformcularna saldryor.
Alev alm gomalak, st ekeri, stronsiyum, zift, reine suyu, in
atei maytaplar ksa bir an da olsa havada ozon keskinlii kesif
kokulu ejder/anka dumannda opal bir bulut srklenir. Bir anlna
mparatorluk ker, prens ve valileri domuz ahrlarna snr ve onlar
geri ekilirken elf alev- makinelerinden atlan slfr bulutlar
buuk atan klarn yakar. Suikast-ocuk, ate ruhu, hkm srer
ksack bir akyldz gecesinin scaklnda.
Kaos Mitleri
Grlmemi Kaos (po-te-kitea)
Sahipsiz, Bitimsiz
Mutlak karanln Kaosu
El dememi ve dokunulmaz
Maori Ezgisi
Kaos semavi bir dada oturur: sar bir boha ya da kzl
bir alev topu gibi koca bir ku, alt bacakl ve drt kanatl
yz yoktur ama dans edip ark syler.
Yahut kaos uzun tyl kara bir kpektir, kr ve sar, i
organlar olmayan.
Kaos Abis en bata gelir sonra Yeryz/Gaia, sonra
Tutku/Eros. Bunlardan trer iki ift Erebus ve yal
Gece, Aether ve Gn. Ne Varlk ne de Yokluk ne hava
ne toprak ne de uzay:
neydi muhtevi olan? nerede? kimin himayesinde?
Neydi su, derin, dipsiz?
Ne lm ne lmszlk, ne gn ne de gece ama
Yekta
[20]
kendi bana nefes alan rzgr falan olmadan.
Sadece o. Karanlkla kuatlm karanlk, ab- esrar.
Yekta, bolukla gizlenmi, snn teekkln hissetti,
vcut buldu, Tutku olarak, Zekann ilk tohumu Var
26 27
myd aas yukars?
Tohum saanlar vard, kudretler vard:
aas enerji, yukars drt. Ama kim emin olabilir ki?
Rig Veda
Kaos Okyanusu Tiamat, usulca damlar rahminden Alvyon ve Balk,
Ufuklar, Gk ve sulak Bilgelik. Bu piler yaygarac ve ukala olurlar
onlar yok etmeyi dnr.
Ama Babilin sava tanrs, htiyar Cadya kar ayaklanr ve onun
Kaos-canavarlarna, khtonik
[21]
totemlere kar Kurtuk, Dii Ogre,
Yce Aslan, lgn Kpek, Akrep Adam, Uluyan Kasrga tanrlar gibi
ihtiamlarn kuanm ejderhalar ve Tiamatn kendisi koca bir
deniz ylan.
Marduk onu oullarn babalarna kar ayaklandrmakla sular
Kaos, karmaann ilkeleri olan Sis ve Bulutu sever. lk hkmeden,
devleti icat eden Marduk olacaktr. Savata Tiamat kltan geirir ve
onun bedeninden maddi dnyay tertip eder. Babil mparatorluunu
merasimle aar ve sonra Tiamatn ensestten olma olunun
sakatatlar ve kanl barsaklarndan insan soyunu yaratr sonsuza
dek tanrlarn ve yce rahiplerinin ve kutsanm krallarnn rahat iin
hizmet etsinler diye.
Baba Zeus ve Olimpos tanrlar Anne Gaia ve Titanlara sava aar, u
Kaos partizanlarna, eski usul avclk ve toplayclk, avare dolamak,
adrojenlik ve mahlukat icazeti partizanlarna.
Amon-Ra (Varlk) balangta var olan NUNun Kaos Okyanusunda bir
bana otururken tm dier tanrlar otuz bir ekerek yaratr ancak
Kaos ayn zamanda Firavunun sa salim hkmedebilmesi iin Rann
yok etmesi gereken (ki onunla beraber ihtiamn, glgesini ve sihrini
de yok etmelidir) Apophis ejderi olarak da ortaya kar Devletin,
kozmik Dzenin dmanlarn bozguna uratmak iin mparatorluk
mabetlerinde her gn trensel bir biimde yeniden yaratlan bir zafer.
Kaos, Hun Tundur, Merkezin mparatoru. Bir gn Gney Denizi,
mparator Shu ve Kuzey Denizi, mparator Hu (shu hu = yldrm)
kendilerine daima iyi davranan Hun Tunu ziyarete gittiler. Onun
ltufarn geri deme niyetiyle dediler ki Tm varlklarn grmek,
iitmek, yemek, smak ve saire iin yedi delii var ama gariban
ihtiyar Hun Tunun hi yok. Haydi Ona da delikler aalm! Ve yle de
yaptlar her gn bir delik ta ki yedinci gne dek, yedinci gn ld
Kaos.
Ama Kaos ayn zamanda devasa bir tavuk yumurtasdr da. inde,
Pan-Ku domu ve bymektedir 18.000 yl boyunca ve sonunda
yumurta atlar, iki yarsndan biri yer biri gk, biri yin biri yang. imdi
Pan-Ku evreni tutan bir stuna dnr yahut da evrenin kendisiolur
(nefesi rzgar, gzleri gne ve ay, kan ve salglar rmaklar ve
denizler, sa ve kirpikleri yldzlar ve gezegenler, spermi inciler,
ilii yeim ta, pireleri insanlar ve bu byle srer gider.)
Yahut da insan/canavar Sar mparator olur. Yahut da Tao peygamberi
Lao Tzu. Aslnda, gariban ihtiyar Hun Tun, Taonun bizzat kendisidir.
Doann mzii eylerin dnda bir varolua sahip deildir. Trl
eit delikler, kavallar, ftler, tm canl varlklar doay oluturur
hep beraber. Ben, eyleri var edemez ve eyler de kendinden
menkul Beni var edemez. Her ey, baka bir eyin neden olmad,
kendiliinden olageldii eydir. Her ey doaldr ve bilmezler neden
byledir bu. 10.000 eyin 10.000 farkl hali vardr, hepsi de devingen
sanki artlarnda onlar devindiren bir Kadir-i Mutlak varm gibi ama
bu Kadir-i Mutlakn bir ispatn aramaya kalksak bulamayz. (Kuo
Hsiang)
Farkna varlan her bilin, biricik hkmetme biimi doann Taonun
kendiliindenliine mdahale edecek hibir ey yapmamak olan bir
imparatordur. Bilge, Kaosun kendisi deil daha ziyade sadk bir
evlddr Pan-Kunun pirelerinden biri, Tiamatn azman olunun
etinden bir para. Yer ve Gk, der Chuang Tzu, benimle ayn
zamanda dodu ve 10.000 ey birdir benle.
Ontolojik Anarizm, Taocularn yalnzca mutlak dinginciliine itiraz
etme eilimindedir. Bizim dnyamzda Kaos daha gen tanrlar,
ahlklar, sikokratlar, banker-rahipler, serfere layk efendiler
tarafndan yerinden edilmitir. syann imknsz olduu ortaya ksa
bile en azndan gizli kapakl bir manevi cihat balatlabilir. Dalgalansn
anarist kara ejderin, Tiamatn, Hun Tunun sava sancaklar.
Kaos asla lmedi.
28 29
Pornograf
FARS LNDE GRDM K iir mzie balamak ve mrldanmak ya da
ark olarak sylenmek iin tasarlanr tek bir nedenle nk byle
i grr
mge ve ezginin doru bir bileimi seyirciyi bir hle sokar (duygusal/
estetik ruh haliyle ar farkndaln vecdi arasnda bir ey), feryat
fgan iniltiler, dans nbetleri sanata verilen llebilir fziksel tepki.
Bizim iinse iir ve beden arasndaki balant ozanlar anda ld
bizler Kartezyen bir anestezi gaz etkisi altnda okuruz.
Kuzey Hindistanda mzikal olmayan okumalar bile grlt ve
devinimi tetikler, her bir gzel beyit alklanr, zarif el rpmalara elik
eden Ya! Ya!lar, yuvarlanan rupiler bizse iiri sanki bir kavanozdaki
bilim kurgusal bir beyinmiiz gibi dinleriz en iyi ihtimalle ereti bir
kkrdama ya da yz buruturma, maymunumsu bir azn kulaklara
varma kalnts bedenin geri kalanysa baka bir gezegende.
Douda airler kimi zaman hapse atlr bir nevi iltifattr bu nk
yazarn en azndan hrszlk, tecavz ya da devrim kadar esasl bir ey
yaptn ima eder. Burada airler her halt yaynlayabilir gerekte bir
tr cezadr bu, duvarlarn, yanklarn, cismani bir varoluun olmad
bir hapishane matbuatn ya da soyut dncenin glge-diyar riskin
ya da erosun olmad bir dnya.
yleyse iir lmtr yeniden ve cesedinin mumyas baz ifa
zelliklerine sahipse de kendiliinden yeniden dirili bunlardan biri
deildir.
ayet yneticiler iirleri su unsuru olarak deerlendirmeyi
reddediyorsa o halde birileri iirin ilevini alacak sular ilemelidir
ya da terrn yanksna sahip metinler. Her ne pahasna olursa olsun
iiri bedene yeniden ilitirmeli. Bedenlere ynelik deil Fikirlere (ve
cismani Fikirlere) ynelik lmcl ve boucu sular. Sersemce bir
sefahat deil rnek tekil edecek sular, estetik sular, ak sular.
ngilterede baz pornografk kitaplar hl daha yasakl. Pornograf
okurlar zerinde llebilir bir fziksel etkiye sahip. Propaganda
gibi o da kimi zaman yaamlar deitirebilir nk gerek tutkular
ortaya serer.
Kltrmz kendi pornosunun nemli bir ksmn beden-
dmanlndan retiyor kendi iinde erotik sanatsa varln/
farkndaln/keyfn arttrlmas iin daha elverili bir aratr kimi
ark eserlerinde olduu gibi. Bir nevi Western tantrik pornosu, cesedi
canlandrmaya, biraz su cazibesiyle parldatmaya yardmc olabilir.
Amerikada ifade zgrl olmasnn sebebi tm szcklerin
edeerde yavan olduunun dnlmesidir. Sadece imgelerin kymet-i
harbiyesi vardr sansrcler ipak lmlere ve sakatlamalara
baylrlar ama mastrbasyon yapan bir velet grdklerinde dehetle
geri ekilirler phesiz bunu kendi varolusal meruiyetlerinin,
mparatorluk ve onun en incelikli jestleriyle zdelemelerinin bir
istilas olarak tecrbe ederler.
Elbette en airane porno bile suretsiz cesedi dans edip ark sylemek
zere (tpk inin Kaos-kuu gibi) diriltemez ama dakikalk
bir flm senaryosu dnn eski kale harabelerini mesken tutmu
ya da totem kulbeleri ve pten derlenmi aiyanlar ina etmi
frari ocuklarn efsanevi adasnda geen animasyon, zel efektler,
bilgisayar grafkleri ve renkli ekim karm bir ey bir fastfood
reklam kadar sk kurgulanm olsun
ama ucubik ve plak, tyler ve kemiklerle, kristalden dokunmu
adrlarla, kara kpekler, gvercin kan arafara dolanm kehribar
kollar ve bacaklarn ani grnts yldzl maskeler iinde yzler
pyor tenin yumuak kvrmlarn androjen korsanlar, uyluk beyaz
iekler zerinde uyuyan kazazede mini etekli dans kzlarn yzleri
edepsiz amatac sidikli akalar, yere dklm st ien evcil kelerler
anadan ryan break dans Viktorya dneminden kalma kvetlerde
lastik rdekler ve pembe boneler esrarla dumanlanan Alice
Gamelan
[22]
, sentzer, saksafon ve davullar iin yazlm atonal
punk reggae semavi ocuk korosu tarafndan seslendirilen elektrik
boogie lirikleri Hafz ve Pancho Villa, Li Po ve Bakunin, Kabir ve
Tzara arasnda geili ontolojik anarist lirikler ad da KAOS Rock
Videosu! olsun.
Yo muhtemelen sadece bir d. Yapm ok maliyetli ve te yandan
kim izleyecek ki? Ayartmaya niyetlendiimiz ocuklar olmad kesin.
Korsan TV beyhude bir fantezi, rocksa sadece baka bir meta kue
kada gesamtkunstwerki
[23]
unut gitsin, yleyse. Bir oyun parknda
tahrik edici mstehcen tefrikalar datn Tutkuyu zincirlerinden
boaltmak zere porno-propaganda, zirzop samizdat
[24]
.
Su
HBR YASANIN hkm altnda adalet salanamaz kendiliinden
doayla uyumlu amel, adil amel, dogmayla tarif edilemez. Bu
dosyalarda savunulan sular benlie ya da tekine kar deil ancak
Fikirlerin zehirli Taht ve Talar biimindeki dokunakl billurlamalarna
kar ilenebilir.
Yani, doaya ya da insanla kar ilenmi sular deil yasann
hkmne gre sulardr. Nefsin/doann peesinin alp ortaya
karlmas bir insan er ya da ge bir hayduda dntrecektir
30 31
baka bir dnyaya adm atp bir hain, mlhit, srgn ilan edildiini
grmek zere mevcut olana geri dnmek gibi. Yasa FDA
[25]
-onayl
mor mhrl standart l etten farkl bir ruha bir olu haline denk
dmenizi bekler ve siz doayla uyum iinde davranmaya balar
balamaz Yasa boaznza kp sizi boar o halde mbarek liberal
orta snf ehidini oynamay kesin bir sulu olduunuzu kabul edin ve
yleymi gibi davranmaya hazrlkl olun.
Paradoks: Kaosu kucaklamak entropiye meyletmek deil yldzlar
misali bir enerjiye, tez elden bir zarafet motifne zuhur etmektir
sultanlarn, mftlerin, kadlarn ve srtp duran cellatlarn le kokan
piramitlerinden alabildiine farkl kendiliinden bir organik nizam.
Kaosun ardndan Eros gelir mutlak Birin hiliinde malum olan
temel nizam. Ak yapdr, sistemdir, kleliin ve uyuturulmu uykunun
lekesini tamayan yegane kanundur. Onun manevi gzelliini bir gizli
kapakllk fsusunda, bir tevatr bahesinde muhafaza etmek iin
dzenbaz ve madrabaz olmalyz.
Birilerinin yapaca devrimle zihinleriniz durulana dek sa kalp
beklemeyin, anoreksi ve blumia ordularna yazlmayn halihazrda
zgrmsnz gibi davrann, olaslklar hesaplayn, ortaya kn,
Dello Yasasn hatrlayn Ot Tttrn/Tavuk Yiyin/ay in. Her
insan kendi asma ve incir aacna sahiptir (Yedinci ember Kuran,
Noble Drew Ali) Maribi pasaportunuzu gururla tayn, apraz ate
arasnda kalmayn, srtnz salama aln ama risk aln, eklemleriniz
kirelenmeden dans etmeye balayn.
Ontolojik anarizmin doal modeli ocuk etesi ya da banka
soyguncular etesidir. Para bir aldatmacadan ibaret bu macera
onsuz da mmkn yama ve ganimet toz olup gitmeden harcanmal.
Gn, Kyamet Gndr gzellie harcanan para simyayla iksire
dntrlecek. Melvin amcamn dedii gibi, arlan karpuz daha
lezzetli olur. Dnya imdiden gnln arzusuna gre yeniden ina
edilmitir ama tm kira kontratlar uygarln elinde ve silahlarn
ou da yle. Yabani meleklerimiz yasay ihll etmemizi talep ediyor
nk ancak yasak alanda ortaya kyorlar. Ekya. reklik yogas,
yldrm akn, defne hazz.
Byclk
EVREN OYUN OYNAMAK STYOR. Kuru manevi agzllk uruna
reddedip saf tefekkr seenler insanlklarn yitirir fersiz hicran
uruna reddedenler, duraksayanlar ilahilik anslarn yitirir kendileri
iin Fikirlerin kr maskelerini kalba dkp kendi metanetlerinin delili
peinde koturup duranlar bir lnn gzleriyle grmeye mahkum
olur.
Byclk: arttrlm bilincin ya da sra d farkndaln sistemli
hasad ve arzulanan sonular elde etmek zere bunun nesneler ve
ameller dnyasna yaylm.
Azar azar oalan alg geileri sahte benlikleri, kakafonik
hayaletlerimizi bir bir defeder kskanlk ve kan davasnn kara
bys geri teper nk Tutku zorlanamaz. Gzellik ilmimizin ludus
naturaeyle
[26]
bulutuu yerde byclk balar.
Yo, kak bkme ya da falclk deil, ne de Altn afak ya da yapmack
amanizm, astral seyahat ya da Satanist Ayin hokus pokus aryorsanz
gerek zrvalara bakn, bankacla, politikaya, sosyal bilimlere o
ucuz Blavatsky vr zvrna deil.
Byclk kendi etrafnda manevi/fziksel bir uzay ya da kstlanmam
bir ifadeler uzayna alan kaplar yaratmaya abalar gndelik
mekann meleklere zg semya dnm. Sembollerin (ki ayn
zamanda nesnelerdir) ve insanlarn (ki ayn zamanda semboliktirler)
ilenmesi de buna dahildir arketipler, bu ilem iin bir kelime
haznesi salar ve bu nedenle hem gerekmi hem de deilmi gibi ele
alnrlar, tpk szckler gibi. Hayali Yoga.
Byc, Basit Bir Gerekidir: Dnya gerek ama o zaman bilin de
gerek olmal nk etkileri son derece somut. Ahmaklar arab bile
tatsz bulur ama byc srf suyun nazaryla bile sarho olabilir. Algnn
kalitesi sarholuu tanmlar ama onu srdrmek ve bakalarn
da buna dahil edecek ekilde geniletmek iin gereken belli bir
edim vardr byclk. Byclk hibir doa kanunu inemez
nk Doa Kanunu diye bir ey yoktur, sadece natura naturansn
kendiliindenlii olan tao vardr. Byclk bu ak boyunduruk altna
almayan alan kanunlar iner rahipler, krallar, hiyerofanlar,
mistikler, bilim adamlar ve esnaf, hepsi de maskaralklarnn gcn,
efsuncu alarnn gerilme direncini tehdit eden bycye dman
damgas vururlar.
Bir iir bir by ilevi grebilir ve tersi de geerlidir ama byclk
srf edebiyat iin bir metafor olmay reddeder sembollerin kiisel
tezahrlere olduu kadar olaylara da yol amas gerektiinde
srarcdr. Bir eletiri deil tekrar yapmdr. Tm ahret ilmini ve
ruhlara yol verme metafziini, tm sulu gzl nostaljileri ve crlak
ftrizmleri, bir mevcudiyet feveran ya da nbeti adna reddeder.
Tts ve kristal, haner ve kl, denek, cppeler, rom, purolar,
mumlar, kurutulmu dler gibi bitkiler bir mrekkep ksesine
gzn dikmi bir olan arap ve esrar, et, yantralar ve jestler
haz ayinleri, huri ve sakilerin baheleri byc bu ylanlara ve
merdivenlere trmanr kendi rengine doymu bir an gelip atncaya
dek, dalarn da olduu ve aalarn aa, bedenin tm zaman
32 33
olduu, sevgilinin tm uzay.
Ontolojik anarizmin taktikleri bu gizli Sanatta kk bulur ontolojik
anarizmin hedeferi onun tomurcuklanmasnda. Kaos dmanlarn
afsunlar ve zahitleriniyse dllendirir bu tuhaf sararan risale,
takma adla yazlm ve toz lekeleri iinde, ortaya seriyor hepsini
postalanm sonsuzluktan bir lahzada.
Reklam
BURADA SZE ANLATILAN EY nesir deil. Pekala panoya aslabilir
ama yine de kpr kpr ve canl kalr. Ar gen ve alml deilseniz
sizi batan kartmaya almaz (yakn tarihte ekilmi bir fotoraf
ekleyin).
Sahibinin gazetesinden ve czrtl Pekin Operas yaynndan ban
kaldrmadan yukar kmanz iaret ettii hrpani bir in otelinde yaar,
Hakim Bey. Tavandaki vantilatr miskin bir dervi misali dnmektedir
sayfaya ter damlar airin kaftan eprimitir, ovallerinden halya kl
dklr monologlar ipe sapa gelmez ve hafften tekinsiz grnr
panjurlu pencerelerin ardnda kenar mahalle, palmiye aalarna,
naif mavi okyanusa, tropikalizm felsefesine gmlr.
Baltimoreun dousunda bir yerlerde bir otobanda bir Airstream
karavann yanndan geersiniz; ayrda kocaman bir SPRTEL
YORUMLAR tabelas ve krmz bir arka kapak zerindeki kaba siyah
bir elin resmi vardr. eride tehir edilmi rya-kitaplar, rakam-
kitaplar, HooDoo
[27]
ve Santeria risaleleri, tozlanm eski ndist
dergiler, birBoys Life dergisi yn, dv horozlar stne tezler
grrsnz ve bir de bu kitap, Kaos. Bir ryada sylenen kelimeler
gibi tekinsiz ve fani; kokulara, kulara, renklere, unutulmu bir
mzie dnp duran.
Bu kitap yzeyinin kaytszlyla, adeta cam gibi oluuyla, dierlerinden
ayrlr. Kuyruk sallamaz ya da hrlamaz bilakis mobilyalar dileyip
becerir. Bir ISBN numaras yoktur ve mridi olmanz falan da
beklemez ama ocuklarnz karabilir.
Bu kitap kahve ya da stma gibi sinirlidir kendisi ve okurlar arasnda
bir detraplar
[28]
a oluturur ama ylesine yzsz ve hayal gc
yoksunudur ki pratikte kendi kendini ifreler baylana dek kendi
tozunu tttrr.
Bir maske, bir z-mitoloji, yer isimleri olmayan bir harita bir msr
freski kadar souk ama yine debirinin yzn okamak iin uzanr
ve aniden kendini sokakta buluverir, bir bedende, kla cisimlenmi,
yryen, uyank, neredeyse tatmin olmu.
NYC, 1 Mays 4 Temmuz , 1984
34 35
ONTOLOJK ANAR TRAK TEBLLER
1. TEBL (BAHAR 1986):
I. Metro Grafftisi ve Dier Amalar iin
Sloganlar ve Vecizeler
KKSZ KOZMOPOLTLK RSEL TERRZM
(reklamlarn zerine karalanmak ya da kaelenmek zere:)
TE GEREK TUTKUN MARKSZM-STiRNERiZM
TEMBELLK VE MANEV GZELLK GREV UFAK VELETLERN
AYAKLARI GZELDR YASANIN BOYUNDURUU KIRILDI TANTRK
PORNOGRAF
RADKAL ARSTOKRAS
OCUK ZGRL EHR GERLLALARI HAYAL FANATKLER
BOLOBOLO
GAY SYONZM
(LUT EHLNN SODOMU) KORSAN TOPYALAR KAOS ASLA LMED
Bunlardan bazlar Anarist Ontoloji tirakinin samimi sloganlardr
dierleriyse kamusal kayg ve endie uyandrmay amalar ama
hangisinin hangisi olduundan biz de emin deiliz. Staline, mzasza,
Bob Blacke, Pir Hasana (selam zerine olsun), F. Nietzscheye, Hank
Purcell Jre., P. M.e, & Maribi Dagon Tapnandan Ebu Cihat el-
Salah Biradere teekkrler.
II. Maalesef Hl Kavramsal Sanat Dnyasnda
Srnp Duran Baz iirsel Terrist Fikirler
1. Citibank ya da Chembank bilgisayarl mteri hizmetleri blmne
youn bir i saatinde girin, yere sn ve kn.
2. Chicago 1986 1 Mays: Haymarket ehitleri iin dini tren
organize edin duygusal portreler ieren dev pankartlar, elenklenmi
ve telli duvakl, KKKatolik tarz kukuletal kara cppeler iinde
nedametle tanyor terbiyesiz pespaye TV rahipleri kalabala tts
ve kutsal su serpiyor yzleri kl ve su iinde anaristler kk kam
ve krbalarla kendilerini dvyorlar kara cbbeli bir Papa, alayan
punklar tarafndan saygyla tanan minik sembolik tabutlar takdis
ediyor. Bylesi bir gsteri nerdeyse herkesi rahatsz etmeli.
3. Kamusal alanlara bir fotokopi fyer yaptrn, on iki yalarnda
gzel bir olan resmi, plak ve mastrbasyon yapyor, ak bir balk:
TANRININ SURET.
4. Politikalar ya da maneviyatlar ya da fziksel gzellikleri ya da su
dnyasndaki baarlar nedeniyle gpta ettiiniz insanlara imzasz
olarakayrntl ve incelikle ilenmi byl hayr dualar postalayn.
Aada Blm 5te zetlenen genel usul takip edin ama kendinize
has bir iyi talih, mutluluk ya da ak estetiinden yararlann.
5. New York Post ya da MUZAK irketi gibi ktcl bir kuruma korkun
36 37
bir beddua yollayn. Malezyal byclerden uyarlanm bir teknik:
irkete iinde mantarl ve siyah mumla mhrlenmi bir ie olan
bir paket gnderin. indekiler: l bcekler, akrepler, kertenkele
ve benzerleri; mezarlk pislii (Amerikan HooDoo terminolojisinde
gris-gris) ve baka muzr maddelerle dolu bir poet; demir iviler
ve raptiyelerle delinmi bir yumurta; zerinde bir arma ilenmi bir
parmen.
(Bu yantra
[29]
ya da veve
[30]
Kara Cini, Nefsin karanlk glgesini
yardma arr. Tam detaylar Anarist Ontoloji tirakinden
edinilebilir.) Yanna ilitirilen bir notta efsunun kiilere deil kuruma
ynelik gnderildiini ancak kurum ktcllnden vazgemedii
mddete, lanetin (bir ayna etkisiyle) bina ve mtemilata kt
talih ve bir olumsuzluk atmosferi yaymaya balayacan aklayn.
Laneti anlatan bir basn aklamas dzenleyin ve bunu Amerikan
iir Topluluu adna stlenin. Bu metnin kopyalarn tm kurum
alanlarna ve setiiniz yayn organlarna yollayn. Bu mektuplar
sahiplerine varmadan nceki gece kurum binalarnda ertesi gn
ie gelecek tm alanlarn grecei yerlere Kara Cin armasnn
fotokopilerini asn.
(Bir kez daha Ebu Cihata teekkrler ve de Sri Anamandaya
Belvedere Meteoroloji Kulesinin Maribi Kale Kumandan ve Central
Park Otonom Blgesi ve Brooklyn 1 Numaral Tapnandan dier
yoldalara da)
2. TEBL : Kallikak Abidevi Bolosu ve Kaos Aram: Bir
Teklif
Airstream karavanlara o klasik minyatr tekerlekli zeplinlere kafay
takmak ve bir de New Jersey am Kumsallarna, kumlu dereler ve
katran amlaryla, yaban mersini bataklklaryla ve hayalet kasabalarla
dolu o kocaman, kayp, cra topraklara; kilometrekare bana 6 kiilik
nfus, ereltiotlaryla kapl tozlu yollar, kamburu km kabinler ve
yaltlm pasl mobil evlerle n bahelerde hurdaya km arabalar
mitsel Kallikaklarn 1920'lerde krsal yoksullarn ksrlatrlmasn
hakl karmak iin rk slahatlarnn zerlerinde aratrmalar
yrtt Piney ailelerinin diyar. Baz Kallikaklar iyi genleri sayesinde
dzgn, baarl ve cilal burjuvalarla evlendiler ne var ki dierleri
asla gerek ierde almayp ormanlarda yaadlar ensest, livata,
gani gani zihinsel yetersizlik onlar bn ve moron gstermek zere
rtulanm fotorafar namussuz Hintlilerin, Hesseli
[31]
paral
askerlerin, rom kaaklarnn, frarilerin torunlar Lovecraftiyen
soyu bozuklar
bir daha dnnce, Kallikaklar pekl gizli Kaos bycleri, nc
cinsel radikaller, Hi-almama peygamberleri yetitirmi olabilirler.
Dier tek dze manzaralar gibi (l, deniz, bataklk), Kumsallar
da erotik bir gle dolu gibidir vril[32] ya da orgondan[33] ziyade
gevek bir dzensizlik, neredeyse bir Doa srtkl, sanki topran
ve suyun ta kendisi cinsel organlardan, zarlardan, sngersi ereksiyon
dokusundan oluuyormu gibi. Oray igal etmek istiyoruz, belki eski
bir odun sobas ve bahesinde tuvaleti olan terk edilmi bir avc/balk
kulbesi ya da artk kullanlmayan bir Eyalet Otobannda ryen
Tatil Kabinleri ya da sadece 2-3 tane Airstream karavanmz bir dere
boyu ya da bir elale gleti yaknlarndaki amlarn ardnda gizleyerek
park ettiimiz ufak bir orman arazisi. Acaba Kallikaklar gzel bir
eyler mi kefetmiti? reneceiz
olanlarn kendilerini ailelerinden kurtarmak zere dnya d
varlklarn gelmesini ve belki kurtarma ilemi esnasnda bir uzayl
nyla ailelerini buharlatrmalarn dledikleri bir yer. Oh ne l.
Uzayl ocuk Karma Komplosu Aa karld Uzayl Maskesinin
Altndan ii Fanatii O Biim air kt am Kumsallar zerinde
UFOlar grld Szde Kaos Peygamberi Kayp ocuklar Arzdan
Ayrlacak Dedi
frari ocuklar, karmaa ve dzensizlik, esrime ve miskinlik, anadan
ryan yzmek, daimi isyan olarak ocukluk kurbaa, salyangoz
ve yaprak koleksiyonlar ay nda iemek 11, 12, 13 kendi
tarihini ailesinin, okulun, Sosyal Yardmn, televizyonun ellerinden
geri alacak kadar bykler Gelip bizimle Kumsallarda yaayn
lks ihtiyalarmz fnanse etmek iin yerel markal dlsz bir ba
ve yaz simyas tefekkr yetitireceiz aksi takdirde iirsel Terrizm
yapntlar ve haz yadigrlarndan baka bir ey retmeyeceiz
eski pikabn kasasnda avare gezintiler, balk tutmak ve toplayclk,
bir glgeye uzanp izgi roman okumak ve zm yemek ite bizim
ekonomimiz Yasann boyunduruundan kurtulduklarnda eylerin
ylecelii, dikkatle izleyen bir bilin iin her molekl bir orkide,
her atom bir inci ite bizim mezhebimiz. Airstream karavan Acem
hallaryla rtl, ayrda srsne bereket memnuniyet iinde yaban
otlar
Temmuzun ve gece yarsnn plaklnda aa ev tahtadan bir
uzay gemisine dnr; yldzlara yar- ak, Epikrc terle snm,
amlarn nefesiyle alelacele ve sonra da suspus. (Sevgili Bolo Gnl:
Pratik ve uygulanabilir bir topya istemitin buyur bakalm, srf bir
felaket sonras fantezisi deil, ne de Jpiterin uydusunda kaleler
falan hemen yarn balayabileceimiz bir proje ne var ki her
ynyle bir yasay iniyor, A.B.D. toplumunun mutlak tabularndan
bazlarn ifa ediyor, vesaire vesairenin tam da zn tehdit ediyor
Ne fena. te bizim gerek arzumuz ve buna erimek iin sadece saf
sanattan ibaret deil ayn zamanda saf sutan, saf isyandan oluan
38 39
bir hayat tasarlamalyz. Amin.)
(Zalim Orakya ve YALU, GANO, SLA ve fkirler iin Si Fan lahi Takdir
Tapnann dier yelerine teekkrler.)
3. TEBL: Haymarket Mevzuu
SIRASI GELMKEN BELRTMELYM K Japonyadaki nkleer kaos
kay koparttktan sonra popler Godzilla flm serilerinde Yaynbal
geleneinin acayip bir yeniden ortaya k sz konusudur. Aslnda
Godzilla flmlerinin popler kltr bilimindeki simgesel ayrntlarnn
evrimi olduka artc biimde elikili duygular tayan bir kaos
yaratnn (flmlerden bazlar, rnein Mothra gibi, dorudan kadim
kozmik yumurta/sukaba/koza motiferine gndermeler yapyor)
medeni dzenin giriimleri fyaskoyla sonulandktan sonra ocuklarn
kendilerine zg ve dolayl aracl sayesinde evcilletirildii,
geleneksel Japon-in mitolojik ve folklorik dv temalaryla rl
flm serileriyle paralellik gsteriyor. Girardot, Erken Taoculukta Mit
ve Anlam: Kaos Temas (hun-tun)
Bir arkadam eski bir Maribi Bilim Tapnanda (Chicago ya da
Baltimorede) gizli bir sunakta apraz aslm bir ift altpatlar (kadife
kapl bir kutuda) ve kara bir fes grdn iddia etmiti. Gya i
halkaya kabul edilmek iin acemi Maribinin en azndan bir polise
suikast dzenlemesi gerekiyormu. /// Peki ya Louis Lingge ne
demeli? Kendisi bir Ontolojik Anarizm ncs myd? Sizi hakir
gryorum bylesi bir mtalaa takdir edilmez de ne yaplr. Ama
adam 22 yanda daraacndan kurtulmak iin kendini dinamitlemiti
bu kesinlikle bizim setiimiz yol deil. /// POLS FKRYATI bir hidra
gibi kesilen her ba yerine 100 tane yeni ba karyor ve bunlarn
her biricanl polisler. Kafalar bimek bize hibir ey kazandrmyor
oysa bizi yutana dek canavarn gcne g katm oluyor. /// nce
FKRYATI ldrmeli iimizdeki abideyi havaya uurmal ve ancak
ondan sonra belki gler dengesi yer deitirebilir.
Beynimizdeki son polis de son tatmin olmam arzumuzla mhlandnda
belki de etrafmzdaki manzara dahi deimeye balayacaktr///
iirsel Terrizm bu arketipler sabotajn gnmzde uygulanabilecek
yegane isyan taktii olarak neriyor. Ama ii Radikaller her ne
ekilde olursa olsun tm polisi, Ayetullahlar, bankaclar, cellatlar,
rahipleri vs. balarndan atmaya can att takdirde radikal arcln
fyaskolarna dahi sayg duyma seeneimizi sakl tutuyoruz.
/// Yalan mparatorluunun boyunduruundan kurtulmu olarak
geirilen birka gn bile bir hayli kurbana deer; gl bir farkndaln
bir an bile mikrosefalik sknt ve ile geen koca bir mre bedeldir.
/// Ancak bu an bizim olmal ve onun btnselliini korumak adna
intihar etmemiz ona sahip oluumuzdan verilen ciddi bir tavizdir. O
halde saygmz ironiyle harmanlayalm nerdiimiz ey ehitlik
deil dinamitinin cesaretidir, bir Kaos canavarnn nefs-cinnetidir,
kriminal ve gayr-meru hazlarn elde edilmesidir.
4. TEBL: Dnyann Sonu
ANARST ONTOLOJ TRAK resmen Dnyann Sonundan
bunaldn beyan ediyor. 1945ten bu yana kanonik trevi bizleri
Karlkl Muhakkak mha korkusuyla sindirmekte ve sper kahraman
politikaclarmz (lmcl Yeil Kriptonitle ba edebilecek yegne
kiiler) karsnda alayp szlanan kleliimiz iin kullanlageldi.
Yeryzndeki tm yaam yok edebilecek bir yol icat etmi olmamzn
anlam ne? Pek bir ey deil. Bunu kendi bireysel lmlerimizi
mahede etmekten kaabilmek iin dledik. Iskartaya karlm bir
lmszln ikiz grnts ilevi grecek bir simge yarattk. atlak
diktatrler gibi kendimizle beraber her eyi Abisin derinliklerine
gtrme fkrine baylyoruz.
Kyametin gayr-resmi versiyonu, Sona ve de Sa Kalanlarn (ya
daVahyin 144.000 Seilmi kiisinin) kilik histerisi sefahatlerinde,
batan karc eytanla sonsuz nihai yzlemelerde, kendilerini
tatmin edecekleri Felaket sonras bir rem bana duyulan ehvet
dolu bir zlem ieriyor.
Rene Guenonun hayaletini grdk, kadavrams ve banda bir
fesle (Mumyadaki Ardis Bey rolndeki Boris Karloff gibi) Kltr ve
Kozmosun lm iin yksek sesle vzldayan karasinek arklar
alan bir No Wave Endstriyel-Noise Rock cenaze grubunun banda:
patetik nihilistlerin elitist fetiizmi, cinsellik- sonras entellerinin
z-tiksintileri.
Her hoparlrden yaylan bu kasvetli baladlar, Konsenss dnyasndaki
her okul kitab ve televizyondan paranoyak beyin dalgalar gibi hcum
eden Geliim ve Gelecek hakkndaki yalanlar ve beylik szlerin ikiz
grntsnden baka ne ki? Modern Binylclarn lm igds,
Tketici ve i Cennetlerinin sahte shhatinden cerahat gibi akyor.
Tarihi beyninin iki yarm kresiyle de okuyabilen herkes bilir ki an be
an bir dnya sona ermektedir zamann dalgalar artlarnda yalnzca
zaten lmekte ve yaprak dkmnde olan kusurlu bir hafzann,
kapanp talam bir gemiin ii bitik kuru anlarn brakr. Ve an
be an bir dnya domaktadr bedenleri hissizlemi felsefecilerin
ve bilim adamlarnn bahane retip durmalarna ramen tm
olanakszlklarn onarld, pimanlk ve nsezinin halihazrdaki tek
bir holografk psikometrik jestte yoklua gmld bir imdide.
Evrenin normatif gemii ya da gelecein sl-lmnn bizim iin
40 41
anlam en fazla Gayri Saf Milli Hasla ya da Devletin ortadan kalkmas
kadar olabilir. Tm deal gemiler, henz gereklememi olan tm
gelecekler sadece tamamen canl mevcudiyetimizin farkndaln
engeller.
Kimi tarikatlar dnyann (ya da bir dnyann) zaten sona ermi
olduuna inanyor. Yehova ahitleri iin bu 1914te gerekleti
(evet dostlar, u anda Vahiy Kitabnda yayoruz). Kimi arkiyat
gizemcilere gre bu, 1962deki Gezegenlerin Byk Kesiimi
esnasnda gerekleti. Fioreli Joachim nc a, Babann ve
Oulun alarnn yerini alan Kutsal Ruhun an ilan etmiti.
Alamuttan II. Hasan, Byk Dirilii (Kyamet), ahirin zahir oluunu,
yeryz cennetini ilan etmiti. Kafr zaman Orta an sonlarnda
sona erdi. O zamandan beri meleklere zg zamanda yayoruz pek
oumuz bundan haberdar deil, o kadar.
Daha radikal bir Vahdeti duru alacak olursak: Zaman aslnda hi
balamad. Kaos asla lmedi. mparatorluk asla kurulmad. Ne imdi
ne de hibir zaman gemiin kleleri ya da gelecein teminat olmadk.
Dnyann Sonunu emrivaki olarak gereklemi ilan etmeyi
neriyoruz; tam tarihi mhim deil. 1650 ylnda Ranterlar Binyln
[34]
kendi nefsine, kendi merkeziyetine ve tanrsallna uyanan her
bir ruha imdi geldiini biliyorlard. Neelen, hemcinsim, diye
selamlarlard. Her ey bizim!
Baka trl bir Dnyann Sonunun zerresini dahi istemem. Bir olan
sokakta bana glmser. Kara bir karga pembe bir manolya aacnda
oturur, orgon bir lahzada ehrin stnde birikip boalrken gaklar
yaz balar. Anz olabilirim ama Binylnza tkreyim.
5. TEBL: Entelektel S/M
[35]
Seksenlerin Faizmidir
Avangart Bok Yer ve Buna Baylr
YOLDALAR!
Son zamanlarda, alma isteiyle yanp tutuan kimi evreler
Anarist Ontoloji tirakinde Kaos zerine bir kafa karkl
salgnna yol aarak polemii kmseyen bizleri nihayet tm
yetkileri haiz, cehennem gibi uursuz aleni sulamalar yapmak zere
bir Genel Kurulla itigal etmeye zorlad; yzlerimiz retorikle yanp
tutuuyor, azmzdan salyalar sayoruz, boyun damarlarmz krs
hararetiyle iiyor. Sonunda ii fkeli sloganlar tayan (1930larn
yaz karakterleriyle) famalarla Ontolojik Anarinin ne olmadn
aklamaya kadar vardrmak zorunda kalacaz.
Unutmayn, yalnzca Klasik Fizikte Kaosun entropiyle, sl-lmle
ya da rmeyle bir alkas olabilir. Bizim fziimizdeyse (Kaos
Teorisi) Kaos Taoyla zdetir, hem entropi olarak yinin hem de enerji
olarak yangn tesinde, her trl nihilden daha temel bir daimi
yaratm ilkesidir,potentia anlamnda boluktur, tkenme deil. (Tm
dzenlerin toplam olarak Kaos.)
Bu simyadan bir estetik teorisi yetkinletiriyoruz. Kaos by
sanat dehetengiz biimde ileyebilir, bir grand guignol
[36]
bile
sahneye koyabilir ama asla kokumu olumsuzlamaya, lm
igdsne,schadenfreudeye (bakalarnn mutsuzluundan mutlu
olmaya), Nazi hatratn mrldanp durmaya ve seri cinayetlere
batrlmay kabul etmez. Ontolojik Anari snuff flm toplamaz ve
Fransz felsefesi nutuklar atan hanm aalar canna tak etmitir.
(Her ey beyhude ve ben bunu senden nce biliyordum, kmn
kenar. Nyahh!)
Wilhelm Reich hafften kafay yemi ve Duygusal Veba ajanlar
tarafndan ldrlmt; almalarnn neredeyse yars katksz
paranoyadan beslenmi olabilir (UFO komplolar, homofobi, ve hatta
orgazm teorisi bile) AMA bir noktada tm kalbimizle ona katlyoruz
sekspol: cinselliin bastrlmas lm takntsna yol aar ve bu
da bizikt politikaya gtrr. Avangart sanatn hatr saylr bir
ksm azna kadar lmcl Orgon Inlaryla (DOR) dolu. Ontolojik
Anarizm, bu aralar albenili, modern, yeni ve modaya uygun saylan
entelektel sado-mazoizmin kt havasn datmak zere estetik
bulut-avclar (OR-silahlar) ina etmeyi amalar. Kendi kendilerini
sakat brakan performans sanatlar bizde bayalk ve aptallk
etkisi yaratyor sanatlar herkesi daha mutsuz klyor. Ne biim bir
be para etmez, su ortakl yapan bok uvallar bunlar byle ne
biim hamambcei beyinli Sanat srngenleri piirdi bu kyamet
trlsn?
Elbette avangart zeki grnecektir Marinetti ve Ftristler de
yleydi, Pound ve Celine de yleydi. Bylesi bir zekdansa biz hakiki
aptall, pastoral Yeni a kafas gzel sama sapanln yeleriz
lm ucubesi olacamza kubeyinli olalm daha iyi. Ama neyse ki
kendi o biim satori tarzmz elde etmek iin beyinlerimizi aldrmaya
ihtiyacmz yok. Tm yetiler, tm duyumlar kendi z mlkmz olarak
bizim kalp ve kafa, zeka ve ruh, beden ve can. Bizimkisi bir ktrm
etme sanat deil ifrat, ganilik ve hayret sanat.
Anlamsz kasvet tedarikileri ada estetiin lm Tugaylardr
ve bizse gzden kaybolanlarz. Onlarn hayal rn 3. Reich oklt
vr zvrlar ve ocuk cinayetleri balo salonu Gsteri dalaverecilerini
cezbeder televizyonda lm hayatta olduundan daha k durur
ve isyankar bir haz vaaz eden biz Kaos bycleri ise yava yava
sessizlie itiliriz.
42 43
Kilise-Devletin tm sansrn reddettiimizi sylemeye bile gerek
yok ama devrimden sonra tm lm Tugay snuff sanat pisliini
yakmak ve onlar demiryolu stnde kasabadan kovalamak iin her
trl bireysel ve ahsi sorumluluu almaya da can atyor olacaz.
(Anarist balamda eletiri, dorudan eylem haline gelir.) Benim
alanmda ne sa ve onun sineklerin efendilerine ne de Chas. Manson
ve onun edebi hayranlarna yer yok. Hibir dnyevi polis istemiyorum
Hibir kozmik baltal katil de istemiyorum; ne televizyonda elektrikli
testere katliamlar ne de l sevicilik stne duyarl post-yapsalc
romanlar.
Grnen o ki Anarist Ontoloji tirakinin, Devlete ve onun hayalet
devrelerinin boucu mekanizmalarna sabotaj dzenlemesi ok zor
ama yine de Aa Dou Yakasnn ve dier Sanat kalpazanlarnn
Ceset- Yiyicileri gibi daha ufak DOR salgn tezahrleriyle ilgili bir
eyler yapmamz gerekebilir. Dehetengiz maddeleri daha yksek
bir ama iin kullanan sanatlar destekliyoruz ne kadar arpc
ya da gayr meru olursa olsun ak/cinsellik malzemelerini sevenleri
fkelerini ve tiksintilerini ve gerek arzularn nefs-farkndal
ve gzellik ve maceraya doru g bela ilerlemek iin kullananlar.
Toplumsal Nihilizm, evet ama gnostik z-tiksintinin l nihilizmi
deil. iddetli ve rahatsz edici dahi olsa ilevini yitirmi bir nc
gze sahip olan herkes hayatn tarafn tutan devrimci sanatla lmn
tarafn tutan gerici sanat arasndaki farklar grebilir. DOR le kokar
ve kaos bycsnn burnu onu tespit edebilir nasl ki baka ne
kadar karanlk koku tarafndan rtlm olursa olsun manevi/cinsel
hazzn ho kokusunu tanyabilirse. Radikal Sa bile ten ve duygulara
kar tm korkusuna ramen arada bir de olsa bir alg ve farkndalk
art tecrbe eder lm Taburlarysa modaya uygun devrimci
soyutlamalara dair onca dil dkmelerine ramen bize en ok FBI, FDA
ya da ifte katmerli Baptistlerin sunduu kadar bir zgrlk enerji
sunarlar.
En kymetli metalarnn reklamn lm ve sakat brakma imgeleriyle
yaparken bunlar alfa dalgas reten kanserojen gereklik arptc
aletler araclyla dorudan milyonlarn srngen art-beyinlerine
gnderen bir toplumda yayoruz te yandan hayata dair baka
imgelerse (rnein bizim gzdemiz olan, mastrbasyon yapan bir
ocuk) akl almaz bir gaddarlkla yasaklanp cezalandrlr. Bir
Sanat Sadisti olmak pek de yrek istemez, ne de olsa ehvetli lm,
Konsenss Paradigmamzn estetik temelinde yatar. Giyinip kuanp
Polis-Kurban oyunu oynayan Solcular, acmasz fotorafar
karsnda otuz bir ekenler, yavak sanat ve atafatl mitsizlik ve
modaya uygun gulyabanilik ve bakalarnn sefaleti zerine dnp
entelektel inciler dktrmeye baylan insanlar byle sanatlar
iktidardan- yoksun polisten baka bir ey deildir (pek ok
devrimciye de cuk oturacak bir tanm). Bu estetik faistler iin kara
bir bombamz var sperm ve hava feklerle, yakksz ayrk otlar
ve korsanlk, acayip ia sapknlklar ve kpren cennet emeleri,
karmak ritimler, yaamn nabz atlar, tm biimsizlik ve zarafetle
inflk eder.
Uyan! Nefes al! Dnyann nefesini teninde hisset! Gn yakala! Nefes
al! Nefes al!
(J. Manderin Televizyonun Ortadan Kaldrlmas in Drt
Argmanna; Adam Exite ve Williamsburg Maribi Kozmopolitine
teekkrler)
6. TEBL:
I. Salon Kyameti: Gizli Tiyatro
ENSEMZDE BR STALN soluyup durmad srece, neden bir eylere
hizmet eden bir sanat yaplmasn ki mesela bir isyana?
mknsz olmasn dert etmeyin. mknszdan baka neyi
elde etmeyi umabiliriz ki? Baka birisinin gerek arzumuzu aa
karmasn m bekleyelim?
Eer sanat lmse ya da seyirci kaybolup gitmise o zaman iki l
arlktan kurtulmuuz demektir. Potansiyel olarak, imdi herkes bir
eit sanatdr ve potansiyel olarak her seyirci masumiyetini, tecrbe
ettii sanat olma yeteneini geri kazanmtr.
imizde tayp durduumuz mzelerden kaabilirsek, kendi
kafataslarmzn iindeki galeriler iin kendimize bilet satmay
kesersek bycnn hedefni yeniden yaratan bir sanat tahayyl
edebiliriz: hayat dolu sembollerin ilenmesiyle gerekliin yapsn
deitirmek (u anda, bu salonu hazrlayanlar tarafndan bize verilen
imgeler cinayet, sava, ktlk ve tamah).
imdi, bir nebze terrizm (ya da Artaudnun dedii gibi vahet) tns
tayan, insanlardan ziyade soyutlamalarn imhasn, iktidardan ziyade
zgrl, krdan ziyade hazz, korkudan ziyade neeyi amalayan,
estetik eylemler tahayyl edebiliriz. iirsel Terrizm. Setiimiz
imgelerde karanln kuvveti var ama tm imgeler maskelerdir ve bu
maskelerin ardnda a ve hazza yneltebileceimiz enerjiler yatar.
rnein, aikidoyu icat eden adam sonradan pasifst olup Japon
emperyalizmi iin savamay reddeden bir samurayd. nzivaya ekilip,
bir dada bir aacn altnda oturarak yaamaya balad
Bir gn eski dostu olan bir subay onu ziyarete gelip ihanet, dleklik
vesaireyle sulad. Mnzevi hibir ey demeden oturmaya devam etti
ve subay fkeye kaplp klcn ekti ve saldrd. Aniden silahsz stat
44 45
subayn elinden silahn alverdi ve ona geri uzatt. Subay bildii tm
ustaca katalar
[37]
kullanarak onu ldrmeyi tekrar tekrar denedi
ama mnzevi her defasnda bo zihniyle onu silahsz brakacak yeni
bir yol icat etti.
Tabii ki subay onun ilk rencisi olmutu. Daha sonra kurunlardan
syrlmay rendiler. Yepyeni bir sanat, tamamen iddetsiz bir sava
yolunu cinayetsiz bir sava, lm deil hayat klc ortaya karan
bu performansn tadn yakalamay amalayan bir st-kurmaca
(metadrama) biimi tahayyl edebiliriz.
Herhangi bir kak bombac kadar anonim ama iddetten ziyade
karlksz bir cmertlik sahneye koymay amalayan kyametten
ziyade bir binyl amalayan ya da daha iyisi farkndalk ve
zgrlemenin hizmetinde bir estetik ok imdisini.
Sanat, gerekleen muhteem yalanlar syler. Hem sanatnn hem de
seyircinin, srf yaam ve sanatn bir ve ayn ey, saf bir armaanlama
olduu baka bir dzlemde yeniden ortaya kmak zere tamamen
kaybolduu bir GZL TYATRO yaratmak mmkn m?
(Not: Salon Kyameti Sharon Gannon tarafndan Temmuz 1986da
dzenlendi.)
II. Cinayet Sava Ktlk Tamah
MANCLER VE KATHARLAR bedenin tinselletirilebileceine
inanrd ya da daha ziyade bedenin saf ruhu kirletmekten baka
bir ey yapmadna ve btnyle reddedilmesi gerektiine.
Gnostikperfectiler
[38]
(radikal dalistler) bedenden kamak ve saf
nurun kemaline dnmek iin lene dekkendilerini a brakrlard.
Yani: tenin cinayetin, savan, ktln ve tamahn ktlklerinden
saknmak iin paradoksal biimde tek bir yol kalr: kendi bedeninin
katli, tene alan sava, lmne ktlk, kurtulu tamah.
Radikal tevhitilerse (smailler, Ranterlar, Ahlk Kurallarna Kar
Gelenler) beden ve ruhun bir ve ayn olduunu, kara bir ta saran
ruhun tene de nurunu aladn, her eyin yaadn ve her eyin
yaam olduunu dnrler.
eyler kendiliklerinden neyseler odurlar her ey doaldr hepsi
de devingen sanki artlarnda onlar devindiren bir Kadir-i Mutlak
varm gibi ama bu Kadir-i Mutlakn bir ispatn aramaya kalksak
bulamayz. (Kuo Hsiang)
Paradoksal bir biimde, tevhit yolu da bir nevi cinayet, sava, ktlk,
tamah yolu olmakszn izlenemez: lmn hayata dnm (gda,
olumsuz entropi) Yalan mparatorluuna kar sava ruhun
orucu ya da Yalandan, yaamn dndaki her eyden feragat ve
yaamn kendisine tamah, arzunun mutlak gc.
Ve dahas: karanln hikmeti olmadan (ehevi bilgi) nurun hikmeti
de var olamaz (irfan). Bu iki bilgi sadece birbirini btnlemekle
kalmaz: Daha ziyade zdetirler, tpk farkl oktavlardan alnan tek
bir nota gibi. Heraklit, gerekliin bir sava halinde srar ettiini
ne srer. Ancak arpan notalar bir ahenk meydana getirebilir.
(Kaos tm dzenlerin toplamdr.) Bu terimlerin her birine farkl bir
dil maskesi takn ( Erinylere
[39]
Mfk Hanmlar denmesi sadece
hsn kelam deil ayn zamanda daha baka bir anlamn da aa
karlmasdr). Maskelenmi, ayinsellemi, sanatla gereklenmi
olduklarnda szckler kara gzelliklerini Siyah Nurlarn giyinirler.
Cinayet yerine av deyin, tm arkaik ve otoritesiz kabile toplumlarnn
saf paleolitik ekonomisi avclk; hem et yemek manasnda hem de
Vensn arzunun yolunu izlemek manasnda. Sava yerine isyandeyin,
snfarn ve iktidarlarn devrimi deil sonsuz bakaldr, ortaya
karan karanlk. Tamah yerine zlem deyin, fethedilemez arzu, kara
sevda. Ve bir eit sakat brakma olan ktlk yerine btnlkten,
bolluktan, ganilikten ve tekine doru dalga dalga byyen nefsin
cmertliinden bahsedin.
Bu maskeli dans olmadan hibir ey yaratlamayacak. En eski mitoloji
Erosu Kaosun ilk ocuu sayar. Eros, evcilletiren vahi; sanatnn,
Kaosa, Tevhide dnecei ve sonra beraberinde bir gzellik motifyle
geri dnecei kapdr. Sanat, avc, sava: hem tutkulu hem de dengeli
olan, hem tamahkr hem de alabildiine zgeci olan. Bizi kendimizden
kurtaran tm kurtululardan kurtulmalyz; hayvanmzdan kurtaran
ki kendisi yaam enerjimiz olan animamzdr ve hayat veren z-
yetkemiz ki hem fke hem de tamah olarak tezahr edebilir kendisi.
BABL, tenimizin mundar olduunu syledi bu yolla ve kurtulu
vaadiyle bizleri kleletirdi. Ama ten halihazrda kurtulmusa,
zatennursa hatta bilin de bir eit tense, elle tutulur ve ezamanl
canl bir lokmanruhuysa o halde bizim iin araclk edecek hibir
gce ihtiyacmz yok. Yabanllk, merin de dedii gibi, halihazrda
cennettir.
Cinayetin gerek aidiyeti mparatorluktadr, nk biricik zgrlk
katksz yaamdr. Sava da Babilindir hibir zgr insan
bakasnn itibarn arttrmak iin lmez. Ktlk ancak ve ancak
kurtarclarn, rahip- krallarn uygarlnda varlk bulur Firavuna
tahl speklasyonu yapmay tleyen Yusuf deilmiydi? Tamah
topraa, sembolik refaha, bakalarnn ruhlarn ve bedenlerini kendi
kurtulular adna biimsizletirme gcne tamah da Doann
doasndan deil mparatorluun htiam iin tm enerjilere set
ekilip, bunlarn ynlendirilmesinden kaynaklanr. Tm bunlara kar
sanat, maskelerin dansna, dilin topyekn radikalletirilmesine,
canl varlklara deil ktcl fkirlere, arzularmzn tabut kapa
46 47
zerindeki l yklere saldracak bir iirsel Terrizm icadna
sahiptir. Bunalt ve felcin mimarisi, ancak karanlk da dahil her eyi
topyekn kutlamamzlahavaya uurulacak.
Yaz Gndnm, 1986
7. TEBL: Ruhani Paleolitizm ve Yksek Teknoloji: Bir
Yazl Gr
ANARST ONTOLOJ TRAK SREKL Paleolitizmden sz ediyor diye
sakn kendimizi Ta Devrine geri postalamak istediimiz sanlmasn.
Anlamaya bok eeleyen bir iftinin skc hayat da dahilse topraa
dnmek zerre ilgimizi ekmiyor beraberinde tabular, fetiler ve
yetersiz beslenme de gelecekse kabile hayat falan istemiyoruz.
Bizim kltr mefhumuyla bir derdimiz yok teknolojiyle de yle; bizim
iin sorun uygarlkla balyor.
Paleolitik yaamn sevdiimiz tarafar antropolojinin Otoritesiz
Halklar Okulu tarafndan zetlenmiti: avc/toplayc toplumun sekin
tembellii, gnde iki saat almak, sanat, dans, iir ve akanelik
taknts, amanizmin demokratiklemesi, alg retimi ksaca
kltr.
Uygarln nesini sevmediimizse aadaki geliimden karsanabilir:
Tarm Devrimi; kastlarn ortaya k; ehir ve onun ruhban
denetimi (Babil); klelik; dogma; emperyalizm (Roma). yerinde
cinselliin otorite adna bask altna alnmas. mparatorluk asla
sona ermedi.
Yksek teknolojiye dayal ruhani bir paleolitizm tarm sonras,
endstri sonras, Sfr-alma, gebe (ya da Kksz Kozmopolit)
bir Kuantum Paradigmas Toplumu ite hem Kaos Teorisinin hem de
Ftrolojinin (Robert Anton Wilson ve T. Learynin kulland manda)
ideal gelecek imgelemi.
Bugne dnecek olursak: Anoreksi ve Blumia Uygarlyla, strap
iinde olmamaktan utan duyarak kendilerine ve bakalarna
kldan gmlekler icat edenlerle yahut da amanszca tknp sonra da
bastrlm sululuk duygularnn kusmuunu muazzam mazoist kou
ve diyet nbetleriyle boaltanlarla her trl ibirliini reddediyoruz.
Tm hazlarmz ve nefs disiplinlerimiz Doann rzasyla bize aittir
asla kendimizi inkr etmeyiz, asla hibir eyi brakmayz; ancak bazen
baz eyler bizi brakr giderler nk artk onlara bir gmlek byk
geliriz. Hem maara adamym hem yldz gezgini bir mutant, hem bir
gven madrabaz hem de zgr bir prens. Bir gn bir Kzlderili ef,
Beyaz Sarayda bir ziyafete davet edilmiti. Yemek servisi yaplrken
ef taban tepeleme doldurdu, hem de bir kez deil tam kere.
Sonunda yannda oturan beyaz adam dayanamayp ef, hehe, sence
de bu biraz fazla deil mi? dedi. Ugh dedi ef, biraz fazla ef iin
tam karardr!
Yine de tabii Ftrolojinin kimi retilerini sorunlu buluyoruz.
rnein televizyon, bilgisayarlar, robotlar, Uzay keiferi vs. gibi yeni
teknolojilerin zgrletirici potansiyelini kabul etsek de ihtimal ve
hakikat arasnda ak bir fark olduunun farkndayz. Televizyonun
bayalatrcl, bilgisayarlarn yuppieletirilmesi ve Uzayn
militarize edilmesi bu teknolojilerin kendi balarna muayyen bir
zgrletirme garantisi tamadn ortaya koyuyor.
Dikkatimizi gerek sorunlara vermemiz iin tasarlanm Grkemli
Yanltmacann bir paras olarak NkleerFelaketi reddetsek de
Karlkl mha Garantisi ve Katksz Savan hl daha leri
Teknoloji Serveninin kimi zelliklerine duyduumuz hevesi krmaya
hizmet ettiini de kabul etmeliyiz. Ontolojik Anari bir taktik olarak
Luddizme muhabbet duyar: potansiyel olarak (gelecek iin) ne kadar
takdire ayan olursa olsun eer belli bir teknoloji burada ve imdi
bana bask yapmak zere kullanlyorsa ya sabotaj silahn kuanmam
gerek ya da retim aralarn ele geirmem (ya da belki de daha
nemlisi iletiim aralarn ele geirmektir). Techne olmadan insanlk
olamaz ama hibir technede insanlmdan daha deerli olamaz.
Tepkisel Teknoloji kart anarizme kapy gsteriyoruz en azndan
kendi admza (iftilikten holananlar da yok deil, kulamza geldii
kadaryla) te yandan Teknolojik Islahat mefhumunu da reddediyoruz.
Bizim nezdimizde her trl gerekircilik ayn lde yavandr biz ne
genlerimizin klesiyiz ne de makinelerin. Her nedleyip yaratyorsak
o doaldr. Doann Yasalar yoktur yalnzca alkanlklar vardr.
Bize gre hayat ne Gemie dairdir u nl hayaletlerin mezar
eyalarn istifedikleri diyar ne de ampul beyinli Mutant yurttalarnn
lmszln, ktan hzl seyahatin, tasarmc genlerin ve Devletin
snmlemesinin srlarna alabildiine hasetle bekilik ettikleri
bir Geleceke dairdir. Aut nunc aut nihil.
[40]
Her an, iine iyice nfuz
edilecek bir sonsuzluk barndrr oysa biz cesetlerin gzlerinden
grdmz hayallerde ya da henz domam mkemmeliyetlere
duyduumuz zlemde kendimizi kaybediyoruz.
Atalarmn ve torunlarmn baarlar benim iin retici ya da
elendirici bir masaldan baka bir ey deil
onlar asla kendimden stn saymayacam, kendi aczimi mazur
grmek iin bile. Onlardan her ne istiyorsam ruhani paleolitizm ya
da yksek teknoloji hatta bizzat uygarln muhteem dknts, Gizli
statlarn srlar, haffmerep asaletin hazlar ve la vie boheme
[41]

48 49
alabilmek iin kendime bir lisans kardm.
La decadence, mamafh Nietzscheye ramen, Ontolojik Anari iin
salk kadar temel bir unsurdur her birinden canmzn ektiini alrz.
Dekadant estetikiler ahmaka savalara girmez ne de bilinlerini
mikrosefalik hrs ve gareze batrrlar. Bakalarnn sefaletinde deil
sanatsal yenilik ve sra d cinsellikte serven arayna girerler.
Anarist Ontoloji tiraki onlarn miskinliini, normalliin ahmakln
kmseyilerini, aristokrat hassasiyeti istimlk edilerini takdir
eder ve onlara yknr. Bizim nezdimizde bu nitelikler Eski Ta
Devrinin nitelikleri ve bereketli shhatiyle, hiyerarinin grmezden
gelinmesiyle,Yasa yerine erdem gelitirilmesiyle padoksal bir biimde
uyum iindedir. Hastalksz bir rme ve can skntsz bir shhat talep
ediyoruz!
Bu suretle Anarist Ontoloji tiraki tm yerli halklara ve kabilelere
tam zerklik mcadelelerinde koulsuz destek verir ve ayn
zamanda Ftrologlarn en vahi, en uar kuram ve taleplerine de
yle. Biz mutantlar iin, halihazrda var olan gelecein paleolitizmine
byk apta ulamak ancak kitlesel bir Hayal gc teknolojisiyle ve
Kuantum Mekaniinin tesine geerek Kaos Teorisi ve Kuramsal
Kurgu sanrlar diyarna ulaan bilimsel bir paradigmayla mmkn.
Kksz Kozmopolitler olarak gemiin, dounun, kabile toplumunun
tm gzelliklerine sahip kyoruz tm bunlar bizim olmal ve olabilir,
hatta mparatorluun hazineleri bile: paylamak zere bizimdir.
Ve ayn zamanda tarm, endstriyi hatta elektriin ezamanlln
dahi aan bir teknoloji talep ediyoruz, bilincin slak yazlmyla
kesien, kuarklarn, zamanda geriye doru yolculuk eden zerrelerin,
kuasarlarn ve paralel evrenlerin gcn kapsayan bir donanm.
Anarizm ve zgrlkln didiip duran ideologlarnn her biri
kendi trl eitli odaklanm grlerine denk den bir topya
reetesi hazrlyor; bu reeteler ky komnnden L-5 Uzay ehrine
dek deikenlik gsteriyor. Bizse brakn bin iek asn diyoruz
ahlaki ya da slahat bir emaya gre ayrklar ve sporlar ayklayacak
bir bahvan olmakszn. Tek hakiki kartlk zorbann yetkesi ve
kendinin farkna varan nefsin yetkesi arasndaki elikidir geri kalan
her ey yanlsamadr, psikolojik izdmdr, beyhude laf kalabaldr.
Bir bakma Gaiann oullar ve kzlar paleolitii asla terk etmediler;
bir baka bakmdansa gelecein tm mkemmellikleri halihazrda
bizim. Bu paradoksu ancak isyan zebilir ancak hem kendimizde
hem de bakalarndaki hatal bilince kar ayaklanma, basknn
teknolojisini ve Gsterinin sefaletini silip sprebilir. Bu kavgada
boyal bir maske ya da aman ngra da bir iletiim uydusunu ya da
gizli bir bilgisayar an ele geirmek kadar hayat olabilir.
Bir silah ya da arac deerlendirirken bizim yegne ltmz
gzellik. Kesinlikle aralar zaten amatrlar; isyan halihazrdaki
servenimizdir; Olu Varlktr. Gemi ve gelecek bizim iimizde ve
bizim iin var olur, alfa ve omega. nmzde ya da ardmzda baka
tanrlar yok. ZAMANda zgrz ve MEKANda da zgr olacaz.
(Howth ve Civarnn Bilgesi Hagbard Celinee teekkrler)
8. TEBL: Kaos Teorisi ve ekirdek Aile
RIVERSIDE PARKINDA PAZAR GN. Babalar oullarn olduklar yere
sabitliyor, onlar byl bir biimde uysal ahbapln efsunlu meum
baklaryla imene iviliyor ve saatlerce beysbol topu atp tutmaya
zorluyorlar. Sanrsnz ki olanlar can skntsnn oklaryla delik deik
edilmi kk birer Aziz Sebastian.
Aile elencesinin kendini beenmi ritelleri her nemli Yaz ayrn bir
Elence Parkna eviriyor, her bir oul Babann refahnn kastsz bir
kinayesi, gereklikten 2 ya da 3 kat kopuk soluk bir temsil: unun ya
da bunun metaforu olarak ocuk.
Ve ite ben kageliyorum alacakaranlk kerken, mantar tozuyla
umu, bu yzlerce atebceinin kendi bilincimin rn olduuna
kanaat getirmi vaziyette Bunca yldr nerdeydiler peki? Neden byle
birdenbire bu denli kalabalklar? her biri kendi akkorluk anlarnda
ykselen ve dldeki enerjinin soyut grafklerine benzer seri kavisler
izen.
Aileler! Sevgi pintileri! Nasl da nefret ediyorum onlardan! Akam
yldznn nda amaszca beysbol toplar uuuyor, tutular
skalanyor, huysuz bitkinlik sesleri ykseliyor. ocuklar sadaka
olarak verilen zgrln son saatlerinin de gnbatm tarafndan
yutulduunu hissediyor ama Babalar ataerkil fedakrlklarnn
kmltsz uzatmalarn akam yemeine dek oynamakta srarc, ta ki
glgeler imeni yiyip bitirene dek.
Bu orta tabaka olanlardan biri bir anlna gzlerini bana dikiyor
telepatik olarak ona tatl msaadenin imgesini aktaryorum; okulun,
mzik derslerinin, yaz kamplarnn, televizyon karsnda geirilen
aile akamlarnn, Babayla Parkta geirilen Pazar gnlerinin tm
parmaklklarndan kurtarlm ZAMANn kokusu otantik zaman,
kaotik zaman.
Aile imdi Parktan ayrlyor, minik bir doyumsuzluk mfrezesi. Ama
o ocuk arkasn dnp bana su ortaklyla glmsyor Mesaj
Alnd ve benim arzumla neelenen bir atebceinin peinde dans
ediyor. Baba, benim gcm datan bir mantra nlyor.
50 51
An geip gidiyor. Olan haftann motif iinde yenip yutuluyor
baldr plak bir korsan ya da misyonerler tarafndan esir alnm
bir Kzlderili gibi gzden yitiyor. Park benim kim olduumu biliyor,
gece tefekkr iin uyanmak zere olan dev bir jaguar gibi altmda
kprdanyor. Hzn onu zapt ediyor ama derinliklerinde gene de
evcillememi olarak kalyor: ehir gecesinin kalbinde muazzam bir
kargaa.
9.TEBL: ifte Katmerli Knamalar
I. Hristiyanlk
BIKIP USANMADAN, poz kesen cesedin nihayet son garez dolu i
ekiiyle can verdiini ve nihai yce balkaba mertebesine doru demir
aldn umuyoruz. Bkp usanmadan, hepimizin oturma odalarna
ivilenmi mstehcen, derisi yzlm, lm yolculuu gulyabanisinin
gnahlarmzdan tr bizlere bir daha asla szlanmayacak ekilde
bozguna uradn dlyoruz
o ise bkp usanmadan yeniden diriliyor ve n snf bulak bir snuff
porno flmin kt adam gibi Yaayan llerin Gecesinin on bininci
yeniden yapm gibi alayp szlanan bir rezaletten ibaret smkl
bcek gzergahnda seyrederek srne srne bamza musallat
olmaya geliyor tam da siz bilinaltnzda emniyete alndn
sanrken SA akna JAWS. Dikkat! etin Ceviz Elektrikli Testere
Baptisleri!
ve diyalektik cennetlerinin Omega Noktasnn hasretini eken
Solcular kokumu itikadn her galvanize diriliini keyifi cvltlarla
karlyor: Haydi tm u Latin Amerikal marksist rahiplerle tango
yapalm Polonyal dindar liman iileri iin bir ballad mrldanalm
ncil Kemerinden medet uman en son afro- Metodist bakanlna
ilahiler dzelim
Anarist Ontoloji tiraki, Kurtulu Teolojisinin bir Stalinist rahibeler
komplosu olduunu ifa eder Babil Orospusunun tropik kuakta kzl
faizmle gizli yezit mukavelesi. Solidarnosc
[42]
mu? Bizzat Papann
Sendikas AFL/CIO, Vatikan Bankas, Farmason Locas Propaganda
Due ve Mafya tarafndan himaye ediliyor. Oy kullanacak olsaydk bile
rk ya da rengi ne olursa olsun bu beyhude jesti asla bir Hristiyan iti
iin arur etmezdik.
Ne de gerek Hristiyanlara; o kendi kendilerine lobotomi yapm
yine-bezgin banazlara; o Mormon bebek katillerine; o Kle Ahlaknn
Yldz Savalarna; televizyon misyoneri kara gmleklilere; Bronx
zerinde seyreden pembe bir buluttan ocuk cinselliine, hamile gen
kzlara ve ibnelere nefret, aforoz ve kusmuk glleri fkrtan Kutsal
Bakire Meryemin zombi mfrezelerine
Ne de hakiki lm-tapclarna, ritel yamyamlarna, Maher
ucubelerine Hristiyan Sana tek yapabileceimiz ESRMENN
GELMES ve onlar araba direksiyonlarnn ardnda, lkayt gsteri
oyunlarnda ve iffetli yataklarnda yakalayverip hepsini cennete
gndermesi ve bizim deinsan hayatna devam etmemize izin vermesi
iin dua etmekten ibaret.
II. Krtaj yanllar ve Krtaj Kartlar
KRTAJ KLNKLERN BOMBALAYAN MUHAFAZAKARLAR bir yandan
Bartan dem vurup bir yandan da tm insan cinselliini knayan
rahiplerin vahim aptallyla ayn grotesk kategoride yer alrlar.
Doann yasalar yoktur (sadece alkanlklar vardr) ve tm yasalar
doaddr. Her ey ahsi/dsel ahlak kresine dahildir cinayet
bile.
Ne var ki Kaos Teorisine gre bu cinayeti sevmek ve onaylamak
zorunda olduumuz anlamna gelmez ya da krtaj. Kaos her bir ak
piine gebeliin srdrlp ocuun dnyaya geldiini grmekten haz
duyar; dl ve yumurta tek balarna ak salglarndan baka bir ey
deildir ama DNA olarak bir araya geldiklerinde bir bilin, negentropi
ve haz ihtimali olurlar.
Veganlarn iddia ettii zere et cinayetse bi zahmet syleyiverin
peki krtaj nedir? Avladklar hayvanlarn etrafnda dans eden, canl
yemekleriyle bir olmak ve onun trajedisini paylamak zere tefekkre
dalan totemciler bile ortalama bir Kadnn kendi bedeni zerinde
hakk akaks feministimsi liberalden daha fazla insani deere
sahiptir.
Gsterinin model kitabndaki mnazaralar iin uydurulmu her
bir konunun her iki taraf da phesiz boazna dek boka batmtr.
Krtaj konusu da istisna tekil etmez..
10. Tebli: Genel Kurul Yeni thamlarda Bulunuyor
Tasfyeler Bekleniyor
HIRSTYANLARA VE DER DNYANIN SONU SRNGENLERNE
(bkz. son say) kar gerekletirdiimiz minber tekmeleme
vaazmz sayesinde kazanm olabileceimiz herhangi bir yapkan
karmay dengelemek ve sadece eksik kalm gerekleri aklamak
zere: Anarist Ontoloji tiraki ayn zamanda tm yeniden domu
tepkiselateistleri ve onlarn kf kokulu ge dnem Viktoryen bilimsel
kaba materyalizm yklerini de itham eder.
Hristiyanlk kart tm hassasiyetleri ayakta alklyoruz ve elbette
52 53
tmrgtl dinlere yaplan tm saldrlar da. Ama baz anarist
konumalara kulak kabartnca insan sanki altmlar hi olmam ve
kimse LSD yalamam sanyor.
Bilim adamlarnn kendilerine gelince, Kuantum ve Kaos Teorisinin
Alice-vari lgnl zaten en iyilerini Taoizm ve Vedantaya doru itti
(daday sylemiyorum bile) ve yine de tabii eer Eleme ya da
zgrlk okuduunuzda bilimin Prens Kropotkinle mumyalandn
dleyebilirsiniz ve elbette dinin de Rahip Ussherla.
Elbette Kova Burcu kahverengi gmlekliler
[43]
, New York Timesda
Byk e katklarndan dolay methiyeler dzlen tipte gurular,
imtiyaz bahedicisi yuppie zombi tarikatlar, Yeni a bayalnn
anoreksiye yakalanm metafzii hor grlecektir ama BZM
batniliimiz bu alelade para tacirleri ve onlarn l-beyinli emir erleri
tarafndan lekelenmemitir.
arkn ve Garbn mlhit ve ahlak kurallarn tanmayan mistikleri
isel zgrlemeye dayal sistemler gelitirmilerdir. Bu sistemlerin
kimisi dini mistisizm ve hatta toplumsal tepkiyle lekelenmi olabilir
dierleriyse daha saf bir biimde radikal ve psikolojiktir ve hatta
kimileri de devrimci anlarda billurluk kazanrlar (binylc Levellerlar,
Suikastiler, Sar Trbanl Taocular vs.) Tm kusurlar bir yana onlar
anarizmin feci biimde yoksun olduu baz sihirli silahlara sahipler:
(1) Bir meta- rasyonel (metanoia)
[44]
idrak, katmanl dnmenin
tesine geen akc (ya da gebe yahut da kaotik) dnme ve
alg yollar; (2) kendinin farkna varan ya da zgrlne kavumu
bir bilincin gncel bir tanm, bunun yaps ve buna yaklam
tekniklerinin mspet bir tanm; (3) tutarl bir arketipsel epistemoloji
gr yani, anlamrglerini ortaya karmak zere hermnotik
fenomenolojiden faydalanan bir bilme yntemi (Srrealistlerin
Paranoyak Eletirisi gibi bir ey); (4) srf kendinden menkul olarak
deil ayn zamanda artrlm bir farkndalk ya da zgrleme
arac olarak nefsin inkrna deil hazza itibar eden bir cinsellik reti
(envai eit Yolun tantrik veheleriyle); (5) Yldnm konsepti
olarak adlandrlabilecek bir bayram havas, ruhani borcun hakikatin
doasndan gelen bir cmertlikle feshedilmesi; (6) biliin be
vehesine hayat katp temas edecek bir dil (jestleri, riteli ve niyetlilii
de ieren); ve (7) bir sessizlik.
Bir sr anaristin eski Katolik olduunu, makamndan edilmi
rahip ve rahibeler olduklarn, eski papaz yaverleri olduklarn,
vecibelerini bolayan yeniden domu Baptistler ve hatta eski ii
fanatikler olduklarn kefetmek hi de artc deil. Anarizm,
hortlaklarla dolu tm beyinleri ritelsizletirmek zere kara(ve kzl)
bir Aai Rabbani Ayiniyle kagelir ama sonra Etik Hmanizm, zgr
Dnce, Kasl Ateizm ve kaba Kktenci Kartezyen Mantk ayla sarp
sarmalanm kendine ait bir Yce Kilise uyduruvererek kendi kendine
ihanet eder.
Yirmi yl kadar nce (Blakein de uyard gibi) bakalarnn klesi
olmayalm diye, tm kabilelerin, kltrlerin ve uygarlklarn (bizimki
de dahil) erpn kalburdan geirerek hayat dolu krntlar bulmaya
ve bu mlek krnts ynndan kendimize ait canl bir sistem
sentezlemeye kararl Kksz Kozmopolitler olma projemize baladk.
Kendi ila kesem iin ihtiyacm olan ok kymetli bir parann Javal bir
bycde ya da Kuzey Amerikal bir amanda olduunu rendiimde
alayc bir glmsemeyle Bakuninin bankerin barsaklaryla rahip
asma szn m alntlamam doru olur yoksa anarinin hibir dogma
tanmadn, Kaosun haritasnn karlamayacan anmsayp
mutlak surette hkme balanmam bir eyden mi medet ummalym?
lk anari tanmlarna Chuang Tzu ve baka Taocu metinlerde
rastlanr; mistik anarizm Greko- Rasyonalist trevinden
daha yal ve saygdeer bir soya sahip olmakla vnr. Nietzsche
Hyperboreallardan bahsettiinde sanrm Tanrnn lmnn ve
Tanrann yeniden doumunun tesine geip ruh ve maddenin bir
olduu bir diyara ulaan bizleri haber veriyordu. Bu kutsal evliliin
her bir tezahr, her maddi ey ve her can, srf kendi bana kutsal
olmakla kalmaz ayn zamanda kendi ilahi zn de simgeler.
Ateizm Kitlelerin (ya da daha ziyade onlarn kendi kendini tayin etmi
mdaflerinin) afyonundan baka bir ey deildir ve hi renkli ya
da seksi bir uyuturucu da saylmaz. Baudelairein dn tutup
her daim sarho olacaksak, Anarist Ontoloji tiraki daha ziyade
mantarlar tercih eder, teekkrler. Kaos tm tanrlarn en yalsdr
ve Kaos asla lmedi.
11. Tebli: zel Tatil Sezonu Gda Meselesi Vaveylas:
Light Sndrn!
ONTOLOJK ANAR TRAK, Light ad altnda satlan tm rnleri
boykot etme arsnda bulunuyor bira, et, dk kalorili ekerler,
kozmetik rnler, mzik, paketlenmi hayat tarzlar ve daha nicesi.
Light mefhumu (Situasyonist jargonda) Gsterinin arzuyu
metalatrmasna duyulan tm tepkiyi telaf etmeyi umduu bir
sembolizm kompleksini gzler nne sermekte. Doal, organik,
salkl rnler, lml bir gelecek-oku yaayan ve hafften
otantikliin scak kucana zlem duyan az biraz tatminsiz tketiciler
iin tasarlanm bir pazarlama birimidir. Sizler iin sadelikle,
temizlikle, incelikle, ilecilik ve kendini inkr atlmyla yumuaka
aydnlatlm, bir mevki hazrland. Elbette birazck daha pahal ne
de olsa Lightlk, hl daha yemei bir dekor deil de bir besin sanan
54 55
a, sefl ilkeller iin tasarlanmad. Daha pahal olmal aksi halde onu
satn almazsnz.
Amerikan Orta Snf (kl krk yarmayn, ne kastettiimi
anlyorsunuz) doal olarak bunun tam zddnda yer alan ama bir
yandan da btnleyicisi olan hizipte yer alyor: Anoreksi ve Blumia
Ordular. Bu hastala yakalanan klinik vakalar derinlemesine
yaylm ve byk lde bilinsiz bir kltrel patoloji dalgasnn
stndeki psikosomatik bir kpkten ibaret. Bulimia hastalar u
margaritalar ve VCRleri gtren sonra da Light yemekle, kouyla
ya da (an)aerobik hareketleriyle arnmaya alan yuppielemi st
tabakadr. Anoreksiye yakalananlarsa yaam tarz asileri, ultra-
yemek-dknleri, yosun yiyiciler, neesiz, ruhsuz, betsiz kimseler
ama banaz hevesleriyle ve kldan gmlek tasarmlaryla gurur
duyarlar. Grotesk abur cubur sadece hortlaks salkl gdann B
yzn temsil eder: hibirinin tad talatan ve katk maddesinden
baka bir boka benzemez ya bayadr ya da kanserojen ya da
ikisi birden ve hepsi de alabildiine aptalcadr.
Pimi olsun i olsun yemek sembolizmden kurtulamaz. Neyse
odur ve ezamanl olarak neyse onu temsil eder. Tm gdalar
ruhun gdasdr; baka trlym gibi davranmaksa hem kronik
hem metafizik manada hazmszla davetiye karmak demektir.
Ama neredeyse her deneyimin dolayl olduu, gerekliin mterek
algnn lmcl imbiinden damtld havasz mahzenimizde
bir besinolarak yemekle temasmz yitirip rnlere zgnlk
hasretimizin izdmleri muamelesi yaparak kendimiz iin
tkettiimiz eyler zerine kurulu kiilikler ina ediyoruz.
Anarist Ontoloji tiraki bazen KAOSu srekli yaradln bereket
boynuzu olarak gznn nne getirir, kozmik cmertliin bir nevi
gayzeri gibi; u halde zel bir beslenme rejimini savunmaktan
kanmalyz ki Kutsal eitlilik ve lahi znellie kar su ilemi
olmayalm. Size baka bir tane daha Yeni a kusursuz salk
reetesi (kusursuz biimde salkl olanlar yalnzca llerdir)
pazarlayacak deiliz; biz yaam peindeyiz, yaam tarzlar
deil.
Hakiki hafiflie baylrz ve yeri geldiinde dolgun arlk da
houmuza gider. Arlk bizi kusursuzlua yarar klar, lllkse
bizi honut eder ve biliyoruz ki tm baharatlarn en gzeli alktr.
Her ey hafiftirve en gr iekler helann evresinde yetienlerdir.
Akam yemei iin toplanan her bir enlikli kolektifin bir Brillat-
Savarin (u eni ermii) kiisel dehasn paylat falanster
masalar ve bolobolo kafeleri dlyoruz.
eyh Ebu Seyyid asla para biriktirmez ya da bir geceliine de olsa
saklamazd bu nedenle, ne zaman bir mdavim misafirhanesine
kabark bir czdan balasa derviler bir gurme ziyafetiyle
kutlama yaparlard ve geri kalan gnlerdeyse hep birden a
kalrlard. Ama her iki halden de haz almakt, hem tokluk hem
alk
Light manevi alk ve aydnlanmann parodisidir, McDonalds ise
tokluk ve kutlama betimlemelerinin bir hicvi. nsan ruhu (alk bir
yana) tm bu fetiizmin stesinden gelip bunlar aabilir haz
Burger Kingte bile patlak verebilir ve hatta Light Bira bile iinde
bir doz Dionysos barndrabilir. Ama hemen imdi kendi asma ve
incir aalarmzn altnda cennet arabndan imek varken neden
bu ucuz, be para etmez veresiye gdann erp dalgasna kar
mcadele etmek zorunda kalalm ki?
Gda gndelik yaam alanna aittir; tm isyanc z-
yetkelendirmenin, tm manevi z-artn, tm hazzn yeniden
ele geirilmesinin, Gezegensel Makinesine ve onun sahte
arzularna kar yrtlen tm isyann gerekletii temel alana.
Onu dogmalatrmaktan uzak duralm; Kzlderili avc mutluluunu
kzarm bir sincapla ikmal ederken, anarko-taocu bir avu
kuru eftaliyi tercih edebilir. Tibetli Milarepa on yl boyunca
srgan orbas itikten sonra bir gn tereyal bir kek yemi ve
aydnlanmaya ulamt. Sersemin teki iyi bir ampanyada bile
erosu gremezken byc bir bardak suyla bile sarho olabilir.
Kendi zehirleriyle boulmakta olan kltrmz (lmek zere
olan Goethe gibi) Daha fazla Light diye yakarmaktadr sanki
bu poliansature akntlar bir ekilde sefaletimizi dindirecekmi
gibi, sanki onlarn saman gibi, arlksz, tatsz kiiliksizlikleri
bizi younlaan karanlktan koruyabilecekmi gibi.
Yo! Bu son yanlsama bize en nihayetinde alabildiine zalimce
saldryor. Tm miskin eilimlerimize karn ayaa kalkp itiraz
etmek zorunda hissediyoruz. Boykot! Boykot! LIGHTI SNDRN!
Ek: Anarist Bir Kara Ziyafet Mens (hem veganlar hem de vegan
olmayanlar iin)
Havyar ve blini
[45]
; Yzyllk yumurtalar; mrekkeple piirilmi
kalamar ve pirin; kabuklaryla piirilmi patlcanlar ve siyah
sarmsak turusu; siyah cevizli ve kara mantarl yabani pirin;
esmer tereyanda piirilmi Kuzugbei mantarlar; porto
arabyla salamura yaplm, kmr mangalnda zgara yaplm
, dilimlenmi avdar ekmei ve frnda kestaneyle servis edilen
Geyik eti. Black Russianlar
[46]
; Guinness ve ampanya; siyah in
ay. Siyah ikolata kremas, Trk kahvesi, siyah zm, erik, kiraz
vs.
56 57
ZEL CADILAR BAYRAMI TEBL: Devrimci Eylem Olarak
Kara By
Hakiki saf safran glsuyuyla kartrarak bir mrekkep hazrlayn,
mmknse biraz da siyah bir horoz kan ekleyin. Sessiz sakin
bir odada bir mrekkep hokkas, bir divit, yedi siyah mum, bir
buhurdanlk ve biraz aselbentle bir sunak hazrlayn. Muska ham
kada ya da parmene yazlabilir. Bir aramba gn, leden
sonra 4'te, yznz Kuzeye dnerek diyagram izin. 7-bal
diyagram kalemi kattan kaldrmakszn, tek bir akc hareketle,
nefesinizi tutarak ve dilinizi damanza dayayarak izin. Bu Barisan
Laksamana ya da Cinlerin ahdr. Sonra Sleyman Mhrn (5-
bal bir cini temsil eden bir yldz) ve diyagramn dier blmlerini
izin. Sleymann Mhr zerine lanetlenecek kii ya da kurumun
adn yazn. imdi kad aselbent dumanna tutarak kendi iinizdeki
ak ve kara cinleri arn:
Bismillah ir-Rahman ir-Rahim es-selam aleykm
Ah Beyaz Cin, Nuru Muhammedin
ah tm ruhlarn iimdeki
Ah Kara Cin, glgesi nefsimin
GDN yok edin hasmm
ve ayet siz bunu yapmazsanz ihanet etmi saylacaksnz
Allaha
bu muskann gcyle
La ilahe illAllah
Muhammed er-Resul Allah
Eer lanet tekil bir zalime gnderilecekse, mumdan bir bebek
hazrlanp muska bunun iine yerletirilebilir (resme baknz).
Daha sonra ban tepesine, sa ve sol koltuk altlarna, sa ve sol
kalalara ve dudaklara ya da burun deliklerine olmak zere yedi
ine saplanr. Bebei beyaz bir kefene sarn ve sonra hasmnzn
stnden geeceini bildiiniz bir yerde topraa gmn, bir yandan
da blgedeki yeryz ruhlarn yardma arn:
Bismillah ir-Rahman ir-Rahim
Ah Yeryz Cini, Toprak-ruhu
Ah Kara Cin yeraltnda yaayan
dinle, topran vampiri
Sana emrediyorum bulman ve yok etmeni
______________in bedenini ve ruhunu
Kulak ver emirlerime
nk ben gerek ve hakiki bycym
bu muskann gcyle
la ilahe illAllah
Muhammed er-Resul Allah
Ancak lanet bir kurum ya da irkete ynelikse o zaman aadaki
nesneleri de bulundurun: yi kaynam bir yumurta, demir bir ivi
ve 3 adet demir ine (ivi ve ineleri yumurtaya saplayn); kurumu
akrep, kertenkele ve/veya bcekler; iinde mezarlk topra,
manyetize olmu demir tala, adrua otu ve slfr bulunan
ve krmz bir kurdeleyle balanm ufak gderi bir anta. Muskay
sar ipee nakedin ve krmz mumla mhrleyin. Btn bunlar
geni boyunlu bir ieye yerletirin, tpasn takn ve de mumla
mhrleyin.
ie artk zenle paketlenip postayla hedef kuruma yollanabilir
rnein Hristiyan televizyon misyoneri ovlar, New York Post,
MUZAK irketi, bir okul ya da kolej yanna da aadaki aklamay
eklemeyi unutmayn (irket alanlarna ilave kopyalar yollanabilir
ve/veya gizlice irket binalarna braklabilir):
Malaya Kara Cin Laneti
Bu irket binalar kara byyle lanetlendi. Lanet doru riteller
uygulanarak uyandrld. Bu kurum Hayal gcn bask altna ald
ve Zihni bozduu, sanat sersemlemeye, manevi klelie, Devlet
ve Sermaye propagandasna, banaz tepkiye, haksz kazanca,
yalanlara ve estetik ykma indirgedii gerekesiyle lanetlenmitir.
Bu kurum alanlarn artk byk bir tehlike bekliyor. Hi kimse
bireysel olarak lanetlenmese de meknn kendisine kt talih ve
ktcllk bulamtr. Uyanp da istifa etmeyen ya da iyerini
sabote etmeye balamayanlar giderek bu bynn etkilerine
maruz kalacaklar. By nesnelerini atmak ya da yok etmek bir
ie yaramaz. Bu meknda grldler ve artk buras lanetli.
nsanlnz geri kazann ve Hayal gc adna isyan edin ya da bu
muskann aynasnda insan rknn bir dman olarak yarglanmaya
hazr olun.
Bu eylemi baka bir saldrgan kltr kurumu adna stlenmenizi
neririz; rnein Amerikan iir Cemiyeti ya da Anti-Porno Kadn
Hallar gibi (tam adres veriniz).
Ayrca kiisel kara cininizi arm olmann etkilerini dengelemek
zere sevdiiniz ve/veya takdir ettiiniz birine ya da bir gruba
sihirli bir kutsama gndermenizi de tavsiye ederiz. Bunu imzasz
olarak yapn ve hazrladnz hediye gzel olsun. zel bir ritel
uygulanmasna gerek yok ama sezgisel/kendiliinden bir tefekkr
hali iindeyken imgelemin bilin kuyusundan akmasna msaade
edin. Ho buhurlar, krmz- beyaz mumlar, ekerlemeler, arap,
iekler vs. kullann. Mmknse hediyenin iine gerek gm,
altn ya da mcevherler koyun.
Bu Malaya Kara Cin Laneti stne uygulamal klavuz HMOCA
58 59
(nc Cennet) manevi statlar Odasnn Kltrel Terrizm
Komitesi tarafndan zgn ve tam ritele uygun biimde
hazrlanmtr. Bizler Nizari-smaili Batnileriz; yani manevi
silsilemizi Alamutun yedinci ve son Piri, Kak III. Alaeddin
Muhammed zerinden(ve kesinlikle Aa hanlar zerinden deil)
Hasan Sabbaha dayandran ii mlhitler ve fanatikleriz. Radikal
vahdetilii ve saf ahlak kurallar kartln benimsiyoruz ve tm
yasa ve otorite biimlerine Kaos adna kar kyoruz.
u anda, taktik nedenlerle, bireylere kar iddet ve byclk
uygulamay savunmuyoruz. Kurumlara ve fikirlere kar eylem
arsnda bulunuyoruz sanat-sabotaj, el altndan propaganda
(trensel by ve tantrik pornografi de dahil) ve bilhassa
da Yalan mparatorluunun zehirli medyasna kar. Kara Cin
Laneti, baka daha az incelikli isyan biimlerine nayak olacana
inandmz iirsel Terrizm kampanyasnn ilk admn temsil
ediyor.
ZEL TEBL: Anarist Ontoloji tiraki Kaos Hareketi
indeki Tasfyeleri Duyuruyor
KAOS TEORS ELBETTE cenabetle akmal. Tembel ifti dknt
sabanyla toprak sryor. Billurlam bir ideoloji keltisi
yaratmaya ynelik her giriim defolu deimezlere, fosillemelere,
zrhlanmalara ve kuraklklara yol aar ki tm bunlarla beraber
saflktan da vazgemeye razyz. Evet, Kaos, alkanlklar
krdklar ve deikenlii ortaya serdikleri iin sevdiimiz eylerin
erotik edepsizliine hi de ters dmeyen ahlaksz bir biimsizlik
karsnda mest olur. Yine de bu geveklik, Kaos Teorisinin kutsal
zarlarmza yapmaya kalkan her asala kabul etmesi gerektii
anlamna gelmez. Baz Kaos tanmlamalar ve deformasyonlar
ifa edilmeyi hak ediyor ve ilahi dzensizlie olan adanmlmz
bizi modaya uygun olduu izlenimiyle Kaos etrafnda cirit atan
hainlerin ve yamac sanatlarn ve manevi vampirlerin canna
okumaktan alkoymamal. Kendi tanmlamalarmzadna bir
Engizisyon giriimi deil, bir dello, bir dala, bir iddet ya da
duygusal tiksinti eylemi, bir eytan karma neriyoruz. ncelikle
hasmlarmz tanmlayalm hatta isimlerini aklayalm: (1)
Kaosu srf sefaletle, olumsuzlukla ve keyifsiz bir sahte sefahatle
ilikilendiren tm kurukafalar ve ktrmlk sanatlar iyinin
ve ktnn tesindeyi kt davranmak sananlar Sado-mazoist
entelekteller, kyamet gazelhanlar yeni Gnostik ikiciler,
dnyadan nefret edenler ve iren nihilistler. (2) Kaosu bir ykm
gc (rn. parack-nm silahlar) ya da istatistik sosyoloji ve
kitle denetiminde Kaos matematiinden faydalanlmasnda olduu
gibi dzeni salamaya ynelik bir mekanizma olarak pazarlayan
tm bilim adamlar. Bu kategoride yer alanlarn isim ve adreslerini
tespit etme giriiminde bulunulacak. (3) Bir Yeni a dolandrcl
adna Kaosu kendilerine mal edenler. Elbette tm paranz bize
vermenize hibir itirazmz olmaz ama batan syleyelim: hepsini
afyon almak ya da Fasa umak iin kullanrz. Derenin yanbanda
su satamazsnz; simyaclarn szn ettii ve alelade bir gbre
ynnda dahi bulunabilecek olsa da aptallarn altndan bile deerli
sayd o cevher Kaostur. Bu kategorideki ba hasmmz, estin
kurucusu ve u anda Kaosu ieleyip Yuppiemsilere pazarlamaya
alan Werner Erhardttr. Ve de, Kaos Teorisinde houmuza giden
birbirinden tamamen farkl eilimlere dair bir fikir vermek zere
baz dostlarmz sralayacaz: Kaotika, Feral Faun (a.k.a. Feral
Ranter) tarafndan kefedilen hayali otonom blge; Tundra Rzgar
Kaotik Sanatlar Akademisi; Joel Brinoconun dergisi KAOS; nde
gelen bir Kaos bilim adam olan Ralph Abrahamn almalaryla
balantl bir blten olan Chaos Inc.; Eris Kilisesi; Diskordiyen Zen;
Maribi Ortodoks Kilisesi; AltDeha Kilisesinin kimi kmelenmeleri;
Daimi Kaos Meryem Anamzn Kutsal Cihad; 3. tr anarizmle
ilikili yazarlar ve Popular Reality gibi dergiler; vs. Muharebe
snrlar izildi. Kaos entropi deildir, Kaos lm deildir, Kaos
meta deildir. Kaos daimi yaratmdr. Kaos asla lmedi.
ANARZM SONRASI ANAR
ONTOLOJK ANAR TRAK kardinaller meclisi, kara sarklar ve l
l cbbeler iinde iraz hallarna uzanp ac kahve yudumlayarak
ve uzun ubuklar ve sipsiler tttrerek topland. GNDEM: Tm bu
anarizm ilticalar ve firarlar (bilhassa Kaliforniya Diyarndaki)
konusundaki tutumumuz ne olacak: knama m gz yummam
m? Tasfiye mi etmeli yoksa nc-kuvvet olarak selamlamal m?
Gnostik sekinler mi hainler mi?
Esasen, firarilere ve onlarn trl eit anarZM eletirilerine
bir hayli sempati duyuyoruz. Sinbad ve Korkun htiyar Adam
gibi anarizm de efsunlu bir biimde omuzlarna yapm bir
ehitin cesediyle etrafta yalpalayp duruyor fiyasko ve devrimci
mazoizmin miras yakasn brakmyor kayp tarihin durgun
sular.
Trajik Gemi ve imkansz Gelecek arasnda anarizm imdiden
mahrum kalm grnyor sanki kendine imdi ve burada,
GEREK ARZULARIM NELERi sormaktan korkar gibi ve de i iten
gemeden ne YAPabilirimi Evet, meum bakl bir bycyle
kar karya kaldnz dnn ve size soruyor Gerek Arzun
Nedir? Kem km edip, kekeleyerek ideolojik basmakalplara m
snrsnz? Hem Hayalgcne hem de stene sahip misiniz,
bir yandan dlerken bir yandan cret edebilir misiniz yoksa
iktidarsz bir dlemin enayisi misiniz?
60 61
Aynaya bakp deneyin (nk maskelerinizden biri de bycnn
suretidir)
Bugn anarist hareket ierisinde fiili olarak hibir Siyah, Hispanik,
Kzlderili ya da ocuk yer almyor her ne kadar teoride bu
gerekten bask altnda tutulan gruplar anti-otoriter isyandan en
ok istifade edecek olanlar olsa da. Acaba bunun nedeni anarZMin
gerekten yoksun kalm olanlarn gerek ihtiyalarn ve arzularn
tatmin etmelerine (ya da hi deilse tatmin etmek zere gereki
bir mcadele srdrmelerine) yarayacak somut bir program ne
srmemesi mi?
Eer yleyse, bu baarszlk sadece anarizmin fakir ve marjinal
kesimleri cezbetmedeki yetersizliini deil kendi saflarndaki
honutsuzluk ve firarlar da aklayabilir. Gsteriler, grev gzcl
ve 19. yzyl klasiklerinin yeni basmlar hayati nem tayan
ve cretkr bir kendini zgrletirme komplosuna hibir ey
kazandrmaz. Hareketin klmesini deil bymesini istiyorsak
bir hayli safra atmamz ve baz tehlikeli fikirlere kucak amamz
gerek.
Potansiyel mevcut. ok gemeden bir sr Amerikal kendilerine
zorla bir ton banaz, baya, histerik, yapay-tatlandrcl bok
psryedirildiini fark edecektir. Devasa inilti, rt ve kusma
korolar alveri merkezlerinde gezinirken krp dken ve
yamalayan kitleler ve saire. Kara Bayrak fkeye bir odak
kazandrp onu bir Hayal gc isyanna yneltebilir. 68de
Situasyonistlerin ve yetmilerde Otonomcularn brakt yerden
mcadeleyi devralabilir ve bir sonraki aamaya tayabiliriz. Kendi
zamanlarmzda bakaldrabilir ve bu arada Gerek Arzularmz,
zl bir Korsan topyasn, eski Uzay/Zaman sreklisinde bir
serbest-blge sapmasn ksa bir mevsim boyunca srecek olsa
bile gerekletirebiliriz.
Anarist Ontoloji tiraki hareketle ilikisini srdryorsa bunun
nedeni srf mitsiz vakalara duyduumuz romantik bir tercih
deildir ya da btnyle yle deildir. Tm politik sistemler
iinde anarizm (tm eksiklerine ramen ve aslnda ne politik
olduu ne de bir sistem olduu iin) bizim hakikat, ontoloji,
varln doas anlaymza en yakn dendir. Firarilere geline
eletirilerine katlyoruz ama onlarn da hibir yeni muktedir
olaslk ne srmedikleri gzmzden kamyor. O zaman bu
artlar altnda anarizmin ieriden deiimine odaklanmay tercih
ediyoruz. te programmz, yoldalar:
1- Toplumumuzun en iren ynlerinden biri olan aleni
ayrmcln yerinimanevi rkla braktnn fark
edilmesi zerine almak. Baka kltrlerle bilhassa
da birlikte yaadklarmzla hayal gc ibirlii.
2- Tm ideolojik arlktan arnn. 3. Tr anarizmi
benimseyin (Bob Blackin geici sloganyla): ne kolektivist
ne de bireyci. Mabedinizi size bir yarar salamayan
putlardan temizleyin, Korkun Yal Adamdan, kutsal
emanetlerden ve ehitlerinizden kurtulun.
3- alma kart ya da Sfr-i hareketi son derece
nemli; eitim ve ocuklarn kleletirilmesine kar
radikal ve belki de iddetli bir saldr ieriyor.
4- Amerikan yer alt gazeteleri an gelitirin, hkm
kalmam yaynclk/propaganda taktiklerinin yerlerine
yenilerini koyun. Radikal yeniden eitim aralar olarak
pornografi ve popler elence.
5- Mzikte 2/4 ve 4/4 egemenliine son verilmeli. Bize
yeni bir mzik gerek; tamamen kak ama hayat dolu,
ritmik adan zarif ama kuvvetli ve bu HEMEN MD
gerekli.
6- Anarizm kendini Protestan materyalizminden ve
baya, iki boyutlu 19. yzyl biliminden uzak tutmal.
Yksek farkndalk durumlar eytani rahipler
tarafndan icat edilmi HORTLAKLARdan ibaret deil.
Dou kltrleri, gizemci kltrler ve kabile kltrleri
hakiki bir anarist slba mal edilebilecek teknikler
barndryor. Yksek farkndalk durumlar olmayan
bir anarizm kendini bir sefalet, szlanan bir ikayet
hali iinde bulur. Bize gereken tm Yeni a zrvas
ve cilasndan arnm, kanlmaz olarak mlhit ve
ruhbanlk kart olan tm yeni farkndalk ve ihtida
teknolojilerine ak bir mistik anarizm esrik ve
dingin, demokratiklemi bir amanizm.
7- Cinsellik taarruz altnda, belirgin biimde San
taarruzu ve daha rtk olarak avant-ukala cinsellik-
sonras hareketin ve daha da rtk olarak medya
ve reklamclktaki Temaa Saaltmnn. SexPol
farkndalna, ok biimli erosun patlamaya hazr ayaa
kalkna doru (hatta ve bilhassa veba ve kasvet
karsnda bile) byk bir adm, duyularn kelimenin
tam anlamyla yceltilmesi, bir honutluk retisi.
Dnyaya kar tm tiksintiyi ve utanc terk edin.
8- Solun hkm kalmam tm yklerinden kurtulmak
iin yeni taktikler deneyin. Radikal a kurulumunun
62 63
tm pratik, maddi ve kiisel faydalarna vurgu yapn.
iddete ya da militanla elverili bir zamanda deiliz
ama phesiz bir para sabotaj ve yaratc aksaklk
asla yersiz olmaz. Kumpas kurup entrika evirin, drdr
edip szlanmayn. zellikle Sanat Dnyasna bir para
iirsel Terrizm gerek.
9- Sanayi sonras toplumlarn yersizyurdsuzlamasnn
kimi avantajlar yok deil (rn. bilgisayar alar) ama bu
ayn zamanda bir bask biimi olarak da aa kabilir
(evsizlik, kentsel dnm, mimari gayr- insanileme,
Doann kknn kaznmas vs.). Altmlarn komnleri
bu glerin stesinden gelmeyi denediler ama baarsz
oldular. Topraksorunu ortadan kalkmay reddediyor.
Uzam mefhumunu denetimmekanizmasndan nasl muaf
tutacaz? Blgesel gangsterler, Ulus/Devletler tm
haritay igal etti. Kim bizim iin bir otonomi kartografisi
icat edecek, arzularmz ieren bir haritay kim izebilir?
AnarZM eninde sonunda anari demektir ve anari kaostur. Kaos
daimi yaratm ilkesidir ve Kaos asla lmedi.
Anarist Ontoloji tiraki Genel Kurulu
Mart 87, NYC
KARA TA VE KARA GL: Anarko-Monarizm ve Anarko-
Mistisizm
Uykudayken sadece iki hkmet biimi dleriz anari ve
monari. lksel kk bilin politikadan anlamaz ve oyunu kurallarna
gre oynamaz. Demokratik bir rya? sosyalist bir rya? mknsz.
Ya REMlerim dey kehanetimsi vizyonlar ya da sadece Viyanaya
zg arzu tatminleri sunuyor; gecelerimi sadece krallar ve vahi
insanlar sslyor. Monadlar ve nomadlar.
Solgun gn (hibir eyin kendi yla parldamad) sinsice
sokulur, aktrmadan yaklar ve hznl ve feri gitmi gereklikle
uzlamamz nerir. Ama dlerde ak ve byclk dnda hibir
eyle ynetilemeyiz ki bunlar da kaos byclerinin ve sultanlarn
maharetleridir.
Yaratmayan ve oynayamayan, yalnzca alabilen bir toplumda
sanatya da anari ve monari dnda bir seenek kalmaz. Tpk
ryac gibi onlar da kendi alglarna sahip kmal ve hkmetmelidir
ve bunun iin alelade toplumsal zalim bir Mze kurban
etmelidirler. Adilne bir muamele grdnde sanat lr. Ya
bir maara adamnn vahetini tatmal ya da bir prens tarafndan
arlnca altna boulmaldr. Brokratlar ve sat elemanlar
onu zehirler, profesrler azlarnda geveler ve filozoflar da
tkrp atar. Sanat sadece asillere ve kfirlere yakan bir Bizans
barbarldr. Rveti, yozlam, dkn, beceriksiz ve ahmak bir
Paa ya da Emir, bir Kaar ah, bir Kral Faruk, bir Pers Melikesinin
hkm altnda yaayan bir airin hayatnn holuklarndan haberiniz
olsayd bunun her anaristin istei olmas gerektiini bilirdiniz. O
alabildiine atafatl sersemler nasl da severdi iirleri, resimleri,
nasl da zmserlerdi tm glleri ve serin meltemleri, lale ve
utlar. Zalimliklerinden ve kaprislerinden nefret edelim evet
ama hi deilse insand onlar. Oysa zihnin eperlerini kokusuz bir
pislie bulayan ylesine kibar ylesine gemutlich
[47]
manevi
atmosferi hissizlikle kirleten brokratlar onlar nefret etmeye bile
demezler. Handiyse hizmet ettikleri kan ekilmi Fikirler dnda
bir mevcudiyetleri bile yoktur.
Ve beri yandan: ryac, sanat, anarist bunlar en nemrut
Moghullarn
[48]
zalim kaprislerinden birer emare tamyor mu?
Biraz ahmaklk, biraz arlk, biraz Herakliti kavga nbeti
olmadan hakiki bir yaam vuku bulabilir mi? Hkmetmiyoruz ama
hkmedilemeyiz vehkmedilmeyeceiz de.
Rusyada Narodnik-Anaristler bazen ar adna bir ukase ya da
bildiri uydururlard; bildiride Otokrat, tamahkr lordlarn ve kalpsiz
memurlarn onu sarayna kapatp sevgili halkndan ayrdndan
yaknrd. Serfliin sonunun geldiini duyurur ve kyllerle iileri
ar adna hkmete kar ayaklanmaya arrd.
Bu dalavere defalarca ayaklanma kvlcmn atelemeyi baarmtr.
Peki nasl? nk tek mutlak hkmdar mecazi olarak benliin
esiz ve tam mutlaklna ayna tutar. Her kyl, aynadaki bu
efsaneye baktnda kendi zgrln gryordu bir yanlsama
ama sihrini ryann mantndan alan bir yanlsama.
17. yzyl Ranterlarn, Antinomyenlerini
[49]
ve Beinci Monari
Yanllarnn tm limane entrikalar ve kanla yazlm komplolaryla
Kralc standartlara akn etmeye tevik eden de benzer bir mit
olmal. Radikal mistikler nce Cromwellin sonra da Restorasyonun
ihanetine uramt sonunda Albion
[50]
tahtna gizemci bir mesih
karmak zere arsz valyeler ve zppe kontlara, Glhalara ve
sko Tren Masonlarna neden katlmasnlard ki?
Bir ahn olmad bir insan toplumunu akl almayan bir halkn
iinde radikallerin arzular da ancak monarik szcklerle ifade
bulabilir. Bir dinin olmad bir insan toplumunu akl almayan bir
halkn iinde radikal arzular da ancak mlhit szcklerle ifade
bulabilir.
Taoizm, Konfiys brokrasiyi tamamen reddetmiti ama
64 65
kesinlikle hibir ey yapmayarak hayrl bir ynetim srdrmek
zere tahtnda sessizce oturan Bilge-Hkmdar imgesini alkoydu.
slam ierisinde smaililer Ehlibeyt mam fikrini alp onu kendi
kendinin mamna dntrdler tm Yasa ve kurallarn tesinde
olan, Yektayla bir olan kemale ermi bir nefs. Ve bu reti onlar
slama kar ayaklanmaya, saf bir nefs-kurtuluu ve topyekn
farkndalk adna terr ve suikasta gtrd.
19. yzyl klasik anarizmi kendini tahta ve kiliseye kar yrtlen
bir mcadelenin iinde tanmlamt ve bu yzden uyan safhasnda
kendini eitliki ve ateist sayyordu. Ne var ki bu retorik gerekte
olan eyin stn rtyor: kral, anarist olur, rahipse
mlhit. Bu tuhaf deikenlik detinde, politikacnn, demokratn,
sosyalistin, aklc ideologun yeri yoktur; onlarn kulaklar mzie
tkal, duyular ritimden yoksundur. Terrist ve ah arketiplerdir;
dierleriyse sadece grevliler.
Birbirinin boazna yapan anark ve kral bir lm valsi yaparlar
grkemli bir sava. Ne var ki imdi her ikisi de tarihin plne
atldlar Nuh-u nebiden kalmalar, telasz ve daha bayndr bir
gemiin tuhaflklar. yle hzl dnyorlar ki birbirlerinin iine
gemi gibiler acaba bunlar terk bir ey mi, bir Siyam ikizi, bir
Janus, ucube bir birlik mi? Akln uykusu ah! en ok arzu edilen
ve en arzulu canavarlar!
Ontolojik Anari ak ak, dobraca ve neredeyse ahmaka beyan
ediyor: evet, bu ikisi artk bir. Tek bir varlk olarak anark/kral imdi
yeniden dodu; her birimiz kendi tenimizin, kendi yaratlarmzn
ve ele geirip elde tutabildiimiz her ne varsa onun hkmdaryz.
Eylemlerimiz fermanlarla savunulur ve ilikilerimiz dier otarklarla
yaptmz anlamalarla biimlenir. Kendi memleketimizin
yasalarn kendimiz yaparz ve yasann boyunduruu krlmtr.
u anda belki sadece Talip olarak mevcudiyet gsterebiliriz ama
hal byleyken bile kendi mutlak istencimizi, kendi kraliyetimizi
dayatabileceimiz birka lahza, birka metrekare gereklik ele
geirmemiz de olasdr. Letat, cest moi
[51]
.
Herhangi bir etik ya da ahlk tanyacaksak bu kendi dlediimiz
bir tane olmal; banazlarn ve hmanistlerin ahlak asitlerinden
hayret verici biimde daha cokun ve zgrletirici bir etik. Tanrlar
gibisiniz Sen Osun.
Burada monarizm ve mistisizm szckleri bir yere kadar srf
her nevi tantana ve hurafe seyyar satcl karsnda sofuca bir
korkuyla tepki veren eitliki-ateist anaristleri ok etmek iin
kullanlmtr. Onlaraampanya devrimi falan yok!
Bizim otorite kartl tarzmzsa barok paradoksla serpilip byr;
bilin, duygu ve estetik hallerini tm ideoloji ve dogmalarn stnde
tutar; oulluklar kucaklar ve tezatlarn keyfini srer. Ontolojik
Anari BYK zihinlerin muzip cinidir. Max Stirnerin ba yaptnn
adnn (ve anahtar kavram) Ego ve Kendisi
[52]
olarak evrilmesi
bireycilikin rtk bir yanl okumasna yol amtr. ngilizce-
Latince ego szc Freudyen ve Protestan safrayla ykldr.
Stirner zerine yaplacak dikkatli bir okuma Biricik ve Kendilii
eklinde bir evirinin Stirnerin niyetini daha iyi yanstacan ortaya
koyar nk Stirner egoyu asla libido ya da idinkart olarak ya da
ruh ve cann kart olarak tanmlamaz. Biricik (der Einzige) en
iyi bireysel benlik olarak evrilebilir.
Stirner, metafizie bulamaz ama yine de Biricike kesin bir
mutlaklk atfeder. Peki bu Einzigenin Nefsten ya da Advaita
Vedantadan ne fark var? Tat tvam asi: Sen (cz-i Nefs) Osun
(kll-i Nefs).
Pek ok kii mistisizmin egoyu yok ettiine inanr. Zrvalk. Bunu
bir tek lm yapar (ya da en azndan bizim Saduki
[53]
varsaymmz
byle). Mistisizm ehevi ya da hayvani nefsi de yok etmez ki bu
intiharla edeer saylr. Mistisizmin gerekten alt etmeye alt
ey hatal bilin, yanlsama, Mterek Gereklik ve benliin bu
illetlere elik eden tm kusurlardr. Hakiki mistisizm huzurlu bir
nefs, muktedir bir benlik yaratmaya alr. Metafiziin en nemli
vazifesi (bn Arabi, Boehme, Ramana Maharishinin muvaffak
olduu zere) bir nevi z-imhadr; metafizik ve fizii, akn ve
ikini BR olarak tanmaktr. Bazradikal vahdetiler bu retiyi
srf panteizm ya da dini mistisizmin tesine tamtr. Varln
ikin bir birlik olarak kavran atalarmz olarak grdmz kimi
ahlak kurallarn hie sayan ilhadlara (Ranterlar, Suikastlar) esin
kaynakl etmitir.
Stirner kendisi Bireyciliin olas manevi yanklarna kar
kulaklarn tkam gibidir ve bu bakmdan 19. yzyla aittir:
Hristiyanlkn sulanmasndan ok sonra ama arkn ve Bat
simyasndaki gizli illuminist
[54]
gelenein, devrimci ilhadlarn ve
gizemci aktivizmin kefinden ok nce domutu. Stirner gayet
hakl olarak mistisizm diye bildii eyi hor grmt; z-inkr
ve dnyaya kar tiksintiye dayal sofuca bir duyarllk. Nietzsche,
birka yl sonra Tanrnn tabutu stne kapa akmt. O gnden
beri kim Bireycilik ve mistisizmin uzlatrlp sentezlenebileceini
ne srmeye cret etti ki?
Stirnerdeki eksik unsur (Nietzsche buna daha ok yaklamt)
ileyen bir sra d bilin mefhumudur. Biricik benliin (ya da
ubermenschin) idraki, dalgalar ya da spiraller yahut da mzik
gibi hakikatin kendisinin biricikliinin dorudan deneyimi ya da
66 67
sezgisel algsn kapsayacak ekilde yansmal ve yaylmaldr. Bu
idrak tm ikilii, ikiye blnmeyi ve diyalektii yutup temizler. Bir
elektrik arj, arpc ve kelimeye smaz bir deer hissiyat gibi
kendi kendini tar: benlii ilahiletirir.
Varlk/bilin/keyif (satchitananda) srf baka bir Stirnerci hortlak
ya da kafadaki ark olarak harcanveremez. Einzigenin kendi-
liini kurban etmesi gereken yalnzca akn olan hibir ilkeye
bavurmaz. Yapt ey varoluun youn farkndalnn bizzat
keyifle ya da daha az ykl bir dil kullanacak olursak, deersel
bilinle sonulanacan ifade etmektir. Biriciin amac en
nihayetinde her eye sahip olmaktr; radikal vahdeti bunu kendini
algyla zdeletirerek yapar, tpk bambu olup da kendi kendini
boyayan inli hattat gibi.
Stirnerin Biricik-ler birliine dair verdii gizemli ipularna
ve Nietzschenin ebedi Yinelemesine ve hayat yceltmesine
ramen onlarn Bireycilikleri her naslsa bir ekilde tekine
kar soukluk zerine ekillendirilmi gibi durur. Ksmen 19.
yzyln ar duygusall ve zgeciliinin scaklnda boulmaya
kar zindelik veren ve arndran bir serinlik gelitirmilerdir;
birilerinin (Mencken miydi?) Homo Boobensis
[55]
adn verdii
eyi kmsemilerdir.
Ve yine de buz ktlesinin ardna ve altna baknca ateli bir
retinin izleri aa kyor Gaston Bachelard buna bir teki
Poetii adn verirdi herhalde. Einzigenin tekiyle ilikisi hibir
kurum ya da fikir tarafndan tanmlanamaz ya da snrlanamaz. Ve
yine phesiz, her ne kadar paradoksal olsa da Biricik, tekiyle
olan btnlne tabidir ve yakc bir yaltlmlk iinde kendini
gerekletirmesi mmkn deildir.
Kurt ocuk ya da enfants sauvages rnekleri, uzun bir sre
boyunca insan topluluundan uzak kalan insan yavrularnn asla
bilinli bir insanlk kazanmayacan asla bir dil edinmeyeceini
ortaya koyuyor. Yaban ocuk belki Biricik iin iirsel bir mecaz
sunar ve ayn zamanda Biricik ve tekinin buluaca, kaynaaca
ve btnleecei aksi takdirdeyse edinip sahip olabilecekleri her
eyi kaybedecekleri mutlak noktay iaret eder. teki, Benlie ayna
tutandr teki ahidimizdir. teki, Benlii tamamlar teki bize
varln birlii algsnn anahtarn sunar. Varlktan ve bilinten sz
ettiimizde, Benlie iaret ediyoruz; keyiften sz ettiimizdeyse
tekini iin iine sokuyoruz.
Dilin kazanlmasnn altnda Erosun imzas vardr tm iletiim
esasen erotiktir, tm ilikiler erotiktir. bn Sina ve Dante yldzlar
ve gezegenleri yrngelerinde devindiren eyin ak olduunu
syler hem Rig Veda hem de Hesiodosun Theogonisi Kaostan
sonra ilk doan tanrnn Ak olduunu ne srer. Eilimler,
yaknlklar, estetik alglar, gzel yaratmlar, enlik Biricikin en
deerli sahipliklerinin hepsi de Benliin ve tekinin Arzunun
takmyldzndaki kavumalarndan doar.
Burada yine, Bireycilikle balayan proje biraz mistisizm asyla
evrilip dirilebilir bilhassa da tantrayla. Ortodoks Hinduizmden
ayrlm ezoterik bir teknik olarak tantra cinsel hazzn ve sra d
bilincin tehisi iin sembolik bir iskelet (Mcevherat A) salar.
Avrupadaki Ak Aileleri ve Hr Biraderler ve Ademilerden tutun
da rann kulampara sufilerine ve inin Taocu simyaclarna dek
ahlak kurallarn hie sayan tm tarikatlar tantrik bir nitelik
ierir. Klasik anarizm de kendi tantrik zamanlarn yaad:
Fourierin Falansterleri; G. vanov ve dier yzyl sonu Rus
sembolistlerinin Mistik Anarizmi; ArzibashaevinSanineindeki
ensestvari erotizm; Bengal Terrist Partisine (tantrik gurum Sri
Kamanaransan Biswas da bu partinin mensubu olma onuruna
sahipti) ilham kaynakl eden acayip bir Nihilizm ve Kali-tapnm
birleimi Ancak biz bunlarn her birinden daha derinlikli bir
anari ve tantra badam neriyoruz. Aslnda, Bireyci Anarizm
ve Radikal Vahdetiliin bundan byle bir ve ayn hareket olarak
grlmesi gerektiini ne srmekten baka bir ey yapmyoruz.
Bu meleze manevi materyalizm denmiti; tm metafizii ruh ve
maddenin birliinin ateinde yakveren bir ifade. Bizzat varln
kendisinin, tm ihtimallere ak, daimi yaratm halinde ilahi
bir Kaos durumunda bulunduunu ne srd iin Ontolojik
Anariyi de seviyoruz.
Bu akta sadece jiva mukti ya da hr birey kendini gereklemitir
ve bu nedenle kendi alglarnn ve ilikilerinin ah ya da sahibidir.
Bu kesintisiz seyelanda bir dzen ilkesi nerebilecek tek ey
arzudur ve bu nedenle mmkn olan yegane cemiyet de (Fourierin
anlad zere) aklarn cemiyetidir.
Anarizm ld, yaasn anari! Artk devrimci mazoizm ya da
idealist kendini kurban etme safrasna yahut da enlii, bir arada
yaamkmseyen Bireyciliin souk nevaleliine ya da 19.
yzyl ateizmi, bilimselcilii ve gelimeciliinin hoyrat hurafelerine
ihtiyacmz yok. Tm o cansz ykler! Hrpani proleter antalar,
eek ls burjuva bavullar, skc felsefi portmantolar hepsini
at gitsin!
Bu sistemlerden tek istediimiz onlarn canllklar, yaam gleri,
cretleri, inatlklar, hiddetleri, gafletleri gleri, aktileri.
Tm bu erp ve heybeleri bamzdan savmadan nce bagajdaki
czdanlar, altpatlarlar, mcevherleri, uyuturucular ve dier ie
yarar eyleri yamalayacaz elbette houmuza gidenleri saklayp
68 69
gerisini atacaz. Neden olmasn? Kutsal emanetlere arklar
syleyip ehitlerimizin ardndan atlar yakacak bir mezhebin
rahipleri miyiz ki?
Monarizmde de istediimiz bir eyler var bir zarafet, bir konfor,
bir gurur, bir gnen. Bunlar alacaz ve sonra da otorite ve zulmn
tm ahn vahn tarihin plne boaltacaz. Mistisizmde de bize
gereken bir eyler var kendini amak, artrlm farkndalk,
ruhani g hazneleri. syanmz adna bunlara el koyacaz ve
ahlakn ve dinin tm ahn vahn ryp gitmeye brakacaz.
Ranterlarn kraldan yankesiciye dek tm hemcinslerini
selamlarken dedikleri gibi en ol! Her ey bizim!
KAL YUGA YNERGELER
KAL YUGA
[56]
, DAHA 200.000 yl falan devam edecek KAOS
mdafileri ve tecellileri iin iyi haber, Brahminler, Yahveciler,
brokrat-tanrlar ve onlarn sadk kpekleri iin kt haber.
Dorje ling Yldrm ehri adn duyar duymaz Darjeelingin benim
iin bireyler sakladndan emindim. 1969da musonlarn hemen
ncesinde vardm. Eski ngiliz yaylas, Bengal Hkmetinin yazlk
ynetim merkezi ylankavi tahta merdivenler biiminde sokaklar,
Sikkim ve Katchenhunga Da manzaral bir alveri merkezi
Tibet mabetleri ve snaklar Lepchalar ad verilen gzelim sar-
porselen bir halk (hakiki yerliler) Hindular, Mslmanlar, Nepalli
ve Bhutanl Budistler ve 47de eve dn yolunu yitirmi, hl daha
khnemi bankalarn ve ay dkkanlarn ileten giderek azalan
ngilizler.
Gane Babayla tanmtm; iko, ak sakall, kusursuz Oxford
aksanyla konuan saddhu hi byle ganja
[57]
ien birini
grmemitim, chillum
[58]
stne chillum ve sonra kar sokaklarda
dolardk, o avaz avaz baran veletlerle top oynar Pazar yerinde
kavgaya karr, dehete dm tezgahtarlar emsiyesiyle kovalar
ve sonra da kahkahay koyverirdi.
Beni Sri Kamanaransan Biswasla tantrmt; pejmrde bir takm
giymi, sska, elimsiz, orta yal ve bana Tantra retmeyi neren
bir Bengal hkmet katibi. Bay Biswas am aalaryla kapl,
puslu, sarp bir tepenin yamacna kondurulmu ufak bir bungalovda
yaard; orada kendisini her gn puja
[59]
ve kafa ekmek iin
yarmlk bir ucuz brendi iesiyle ziyaret ederdim o da beni
konumalarmz esnasnda flemeye tevik ederdi, ne de olsa ganja
da Kali iin kutsald.
Bay Biswas genliinde, Kali mritlerini, mlhit Mslman
mistikleri, anaristleri ve ar solcular bir arada bnyesinde
barndran Bengal Terrist Partisinin bir yesiymi. Gane
Baba, grnteki paspal ve zayf haline ramen bunu adeta Bay
Biswasn gizli tantrik gcnn bir iareti sayyormu gibi bu gizli
gemii onaylyor grnrd.
Her gn leden sonralar Sir John Woodruffe (Arthur Avalon)
okumalarm zerine tartrdk, souk yaz sisleri arasnda
yrylere kardm, sislerin ve sedir aalarnn arasndan slak
meltemde sallanan Tibet ruh-kapanlar belli belirsiz grnrd.
Tara-mantra ve Tara-mudra (ya da Yoni-mudra) uygulamalar
yapar ve by amacyla Tara-yantra emas stnde alrdk. Bir
keresinde Hindularn Marsnn (tpk bizimki gibi hem gezegen
hem de sava-tanrs) mabedini ziyaret etmitik de orada demir
bir at nalndan yaplm bir yzk satn alarak bana vermiti. Yine
brendi ve ganja.
Tara: Kalinin biimlerinden biri, nitelikleri ok benziyor: ccemsi,
plak, drt kolunda silahlar, l ivann stnde dans ediyor,
kurukafa ya da kesik balardan bir kolye, dilinden kan damlyor, teni
derin bir mavi gri renkte, muson bulutlarnn rengi. Her gn daha
ok yamur yollar tkayan amur heyelanlar. Snr Blgesi zinim
bitiyor. Bay Biswas ve ben slak ve kaygan Himalayalardan aaya
cip ve trenle inerek onun atalarnn Ganjn srlsklam, yeilimtrak
bir deltada kollara ayrld dmdz Bengal ovalarndaki ehrine,
Siliguriye varyoruz.
Hastanede Bay Biswasn eini ziyaret ediyoruz. Geen yl Siliguriyi
vuran sel on binlerce kiinin lmne yol am. Kolera salgn
balam, ehir bir enkaza dnm, yosunlarla kaplanm ve harap
olmu, hastanenin koridorlarnda balk, kan, kusmuk ve lm
svlar kabuk balam. Bay Biswasn ei yatanda sessizce
oturup gzn krpmadan korkun yazglar seyrediyor. Tanrann
karanlk yz. Bay Biswas bana mucizevi bir biimde suyun
yzeyinde kalp kurtulan renkli bir Tara tabasmas veriyor.
O gece yerel Kali mabedinde bir trene katlyoruz; mtevazi, yar-
harabe bir trbe tek k kayna mealeler tuhaf ve neredeyse
Afrika senkoplu davullar eliinde ilahiler okunuyor, tamamen
klasik-d, ilksel ve yine de delicesine karmak. iyoruz ve
flyoruz. Kabristanda bir bama, yars yanm bir cesedin
yannda Tara Tantraya irat ediliyorum. Ertesi gn, heyecanl
ve umu bir vaziyette vedalap Assam yoluna koyuluyorum;
aktinin Gauhatideki yonisinin olduu byk tapnaa doru, tam
da yllk festival zamannda Assam yasak blge ve benim de izin
belgem yok. Gauhatide gece yars trenden svyorum, yamur ve
dizlerime dek amur ve alabildiine karanlk iinde patikadan geri
70 71
yryorum sonunda ehre dyorum ve tahtakurusuyla dolu bir
otel buluyorum. Bu esnada it gibi hastaym. Hi uyumamm.
Sabahleyin, bir otobse atlayp civardaki bir dada bulunan
tapnaa kyorum. Devasa kuleler, topraktan fkran ilahlar,
avlular, ek binalar yz binlerce hac buz maaralarndan kap
gelmi acayip saddhular kaplan derileri stne km ilahiler
okuyorlar. Binlerce insan koyun ve gvercin katlediyor, gerek bir
toplu katliam (etrafta benden baka beyaz bir sahip yok) su
oluklarnda kar boyu kan akyor kavisli Kali kllar doradka
doruyor, kaygan kaldrm talarna l balar dyor.
iva, aktiyi 53 paraya dorayp tm Ganj yatana satnda,
am buraya dm. Dost canls baz rahipler benimle ngilizce
konuarak Yoninin sergilendii maaray bulmama yardm
ediyorlar. Bu esnada ciddi biimde hastalandmn farkndaym
ama riteli tamamlamaya da kararlym. Bir hac srs (hepsi
de benden en az bir kar ksa) kumsaldaki bir dip aknts
dalgas gibi beni kelimenin tam anlamyla yutuyor ve ba aa
asl vaziyette boucu ylankavi maara adam merdivenlerden
klostrofobik rahim- maaraya frlatyor ve ben orada midem
bulanm ve halisnasyonlar grerek yzyllarn hayvansal yana
ve aboyasna bulanm biimsiz konik bir meteora doru fr
dnyorum. Sr bana yol ap yoninin stne bir yasemin elengi
frlatmama msaade ediyor.
Bir hafta sonra Katmanduda Alman Misyoner Hastanesine sarlk
tehisiyle yatyorum (bir ay boyunca). Tm bu bilgi iin denen ufak
bir kefaret bir Kipling yksnn emekli bir albaynn karacieri!
ama imdi onu tanyorum, Kaliyi tanyorum. Evet muhakkak
tm o dehetin bir arketipi ama yine de kendisini tanyanlar iin
rahman bir anne. Daha sonra Rishikish srtlarndaki bir ormanda,
bir maarada gnlerce Tara stne tefekkre dalm (mantrayla,
yantrayla, mudrayla, tts ve ieklerle) ve Darjeelingin
sknetine, onun iyiliksever grmlerine dnmtm
Onun a dehetlerle dolu olmak zorunda nk oumuz onu
anlayamyor ve kurukafa kolyenin tesine geip yasemin elengine
varamyoruz, bunlarn hangi manada ayn olduunu bilemiyoruz.
KAOSun iinden gemek, onu bir kaplanmasna srmek, onu
kucaklamak (cinsel olarak da) ve onun aktisinin, yaam-suyunun
bir parasn zmsemek ite Kali Yuga Yolu budur. Yaratc
nihilizm. Onu takip edenlere aydnlanma ve hatta servet vaat eder,
kendi dnyevigcnden bir hisse.
Cinsellik ve iddet, Hayal-gc araclyla dorudan bilin zerinde
etki eden bir iirdeki mecazlar grevini grr ya da uygun artlar
altnda, kendinden geme ve araptan tutun da p ve cesetlere
dek her eyinkutsal olduu hissiyat telkin edilmi olarak aka
uygulanlrlar ve tatlarna varlr.
Onu gz ard edenler ya da kendilerinin dnda grenler tahribat
gze almal. Ona ishta-devata ya da ilahi benlik olarak ibadet
edenlerse onun mevcudiyetinin simyasn bilerek Demir an
altnmasna yaarlar.
LMN YENDEN RETLMESNE KARI
PEK OK KNN BEKLED Son Gnn alametlerinden biri de, o
Gnn en olumsuz ve nefret uyandran molozlarnn tmne duyulan
cazibe olabilir; tam da bizi uyardklar szde kyamet hakknda kendini
pek kavrayl bulan dnrler snfnn kapld bir cazibe. ok iyi
tandm kimselerden bahsediyorum u ruhani sada yer alanlar
(rnein k alametlerine takntl yeni-Guenoncular gibi) ve de
u felsefe sonras sol, lmn tarafsz makalecileri, ktrm brakma
sanat erbab.
Bu iki grup iin de bu dnyadaki tm olas edimler tek bir seviyedeki bir
dzleme salmtr hepsi de ayn derecede anlamszdr. Gelenekiler
iin ruhu lme hazrlamann dndaki her ey nemsizdir (sadece
kendininkine deil tm dnyannkine de). Kltr eletirmeni iinse
mitsizlik iin bir baka neden daha tespit etmek, onu tahlil etmek ve
kataloga eklemek dnda hibir eyin nemi yoktur.
Lkin, Dnyann Sonu bir soyutlamadan baka bir ey deildir nk
imdiye dek asla gereklemedi. Gerek dnyada bir mevcudiyeti
yok. Ancak gerekletiinde ayet gerekleirse bir soyutlama
olmaktan kabilir. (Benim bu konuda Tanrnn zihnini okumak gibi
bir iddiam yok ne de henz var olmayan bir gelecee dair herhangi
bir bilimsel bilgiye sahibim). Benim tek grdm zihinsel bir imge
ve onun duygusal dallanp budaklanmalar; bu haliyle ben bunu
ruhani bir virs, zerine titreyip yz vermektense def etmem gereken
kendimdeki bir cin arpmas sayyorum. Din, devlet ve kltr evreleri
tarafndan hibir ey yapmamann bahanesi olarak bamn stne
yerletirilmi ideolojik bir put olan Dnyann Sonuna tenezzl
etmeme noktasna vardm.
Din ve politik iktidarlarn neden arklarmn iinde tir tir titrememi
istediklerini biliyorum. nk ancak, onlar Ragnaroktan
[60]
kanmak
iin ufack olsun bir ans sunduklarnda (duayla, demokrasiyle,
komnizmle vesaire) koyun gibi her ne buyururlarsa peleri sra
gideceim ve kendi adma hibir eye cret edemeyeceim. Aydn
entelektellerin durumuysa ilk bakta daha kafa kartrc. Korku
ve kasvet, sadizm ve nefreti tespih etmekten ne gibi bir iktidar elde
ediyorlar?
72 73
Esasen zekilik kazanyorlar. Onlara ynelik her saldr aptalca
grnmek zorunda nk bir tek onlar hakikati tanyacak kadar izan
sahibi, bir tek onlar kaba, bok-uval sansrcleri ve liberal psrklar
korumak adnaher eyi izah etme cretine sahip. Eer onlara tam
da nesnel olarak tarttklarn iddia ettikleri problemin bir paras
olarak saldrrsam bir ahmak, bir ahlk budalas, bir Polyanna gibi
grlrm. Onlarn algsnnyapntlarna (kitaplar, sanat eserleri,
performanslar) ynelik nefretimi kabul edersem sadece kl krk yaran
(ve tabii dolaysyla psikolojik olarak ezik) biri ya da en haff manada
ciddiyet yoksunu saylveririm.
Pek ok kii zaman zaman kendimi anarist bir olanc olarak
ifade ettiim iin seri ocuk cinayetleri, faist ideoloji ya da Joel
P. Witkinin fotorafar gibi dier ultra post-modern fkirlerle de
ilgilenmem gerektiini varsayyor. Her konunun sadece iki yn
olduunu varsayyorlar modaya uygun yn ve modas gemi yn.
Bu lm tapncna gelime kart olarak bakan bir marksist de bunun
ahlaka aykr olduuna inanan Hristiyan bir kktenci gibi aptal olarak
grlecektir. Bense (genelde yaptm gibi) bu konunun sadece iki
deil pek ok yn olduunu ne sryorum. ki ynl konularn
(yaradla kar Darwinizm, krtaj hakkna kar yaam hakk vs.)
istisnasz hepsi de yanlglardr, seyirlik yalanlar.
Benim konumumsa u: Eylemin nne geen zekann pekl
farkndaym. Kendim de ziyadesiyle buna sahibim. Ne var ki elime
geen her frsatta yaamm deitirmeye alacak kadar aptalmm
gibi davranabilmeyi baardm. Bazen din, esrar, kaos, olanclk gibi
tehlikeli aptallatrclara bavurdum. be seferinde bir nebze
de olsa baar bile saladm ve bunu vnmek iin deil ahitlik
etmek iin sylyorum. Dnyann Sonu ve tm dnyevi uralarn
Beyhudeliinin isel putlarndan kurtularak (nadiren de olsa) bildiim
dier her eyle karlatrldnda salka dair gibi grnen bir hale
intikal ettim. Sanatlarmz ve entelektellerimizi cezbeden lmn
ve ktrm brakmann imgeleri bana bu deneyimlerin hatrmda
kalan sayesinde varoluun hakiki potansiyeli ve varolua dair
sylem iin feci biimde yakksz grnyor.
Varoluun kendisi hibir anlama sahip olmayan dipsiz bir boluk
olarak grlebilir. Ben bunu ktmser bir ifade olarak okumam. Eer
bu doruysa, bunda hayal gcm ve istencim ve de bunlarn varolua
anlam bahetmek zere tasavvur edebilecekleri en gzel eylem iin
bir zerklik beyanndan baka bir ey grmem mmkn deil.
Neden bu zgrl cinayet gibi bir eylemle (varoluularn yapt
zere) ya da seksenlerin gulyabani tatlaryla temsil edeyim ki? lm
beni ancak bir kez ldrebilir o gne dekse (elimden geldiince)
kendine deer veren zirve deneyimleri ve (kendi dln kendi
iinde barndran) enlik zerine kurulu bir hayat ve sanat ifade ve
tecrbe etmekte zgrm.
lm-imgeleminin takntl tpkbasm (ve bunun yeniden retilmesi
ve hatta metalatrlmas) en az sansr ya da medyan beyin ykamas
kadar bu projenin nne gemektedir. Bu olumsuz geri besleme
dmleri oluturur bu da kt jujudur
[61]
. Bu, kimsenin lm
korkusunu fethetmesine yardmc olmaz bilakis sadece, her duyarl
varln kendi lmllklerinin kokusu karsnda duyduklar salkl
korku yerine marazl bir korkuyu telkin eder.
Bu, dnyay irkinliklerinden aklayp paklamak deildir, ne de iinde
gerekten de korkun eylerin var olduunun inkr. Ama bunlarn
bazlarnn stesinden gelmek mmkn ancak ve ancak korku
stne deil alt etme stne bir estetik ina edersek.
Geenlerde tavizsiz biimde modaya uygun bir gay dans/iir
performansna gitmitim: kumpanyadaki tek siyah dans l bir
koyunu beceriyormu gibi yapmak durumundayd.
tiraf etmeliyim ki kendi kendini tevik eden aptallklarmdan biri
de sanatn beni ve dierlerini deitirebileceine inanmak (ve hatta
bunu hissetmek). Bu yzden pornograf ve propaganda yazyorum
deiimeyol amak iin. Sanat asla bir gnl ilikisinin ya da bir
isyann yerini tutmayabilir. Ama bir yere kadar.. i grr.
Tm vecd beklentisine ramen bir ekilde sanattan tm midimi
kessem bile srf kendi sefaletimi azdran ya da schadenfreude, yani
bakalarnn sefaletinden zevk almakla itigal eden bir sanata gz
yummay reddederdim. Bir arkadann cesedinden uluyarak kaan
bir it gibi, belli bir sanat biimine srt eviriyorum. Bunu tarafsz bir
merakla srf endstri sonras rmenin bir baka rnei olarak
koklamama msaade eden bir entellektellikten feragat etmeyi
yelerim.
Gerekten zeki olanlar gerekten sk olanlar yalnzca llerdir. Hibir
ey onlara iliemez. Ne var ki, hl daha hayattayken eli ayana
dolanan, dertli, arpk bir yaamn yannda saf tutuyorum, skntdan
ziyadeyle fkeyle, tatl ehvetle, alk ve aldrmazlkla buz gibi nc-
bekiye ve onun son moda mezarlk nsezilerine kar.
SRREALZMN INLAYAN THAMI
(Harry Smithe)
SRREALST FLM GSTERMnde biri Stan Barkhagee srrealizmin
medya (MTV, vs.) tarafndan kullanlmas hakknda bir soru sormutu
ve o da bunun kahrolas bir ayp olduunu sylemiti. Pekl, yle
ya da deil (popler kltr, ipso facto
[62]
olarak her trl esinden
yoksun mudur?) ama medyann srrealizmi kendine mal etmesinin
74 75
kahrolas bir ayp olduunu bir dzeye kadar kabul etsek de acaba
bu hrszln meydana gelmesinde srrealizmin hibir kabahati
olmadna m inanacaz?
Ezilenlerin geri dn paleolitiin geri dn demektir Eski Ta
Devrine bir dn deil daha ziyade arkn yeni bir boyutu ekseninde bir
dn. (Ne de olsa insan deneyiminin 99.9999%u avclk/toplayclktan
ibaret, tarm ve sanayi ise tarih-dnn derin kuyusunda yzeydeki bir
ya birikintisinden baka bir ey deil.) Paleolitik, alma-ncesiyle
edeerdir (hakiki bo zaman toplumu). alma-sonras (Sfr-i)
ise Manevi Paleolitizmle edeerdir.
Arzunun zgrlemesine (Srrealizm) ynelik alma matrisinde
tuzaa drlm vaziyetteki tm projeler ancak arzunun
metalatrlmasna hizmet ederler. Neolitik, metaya olan arzuyla balar
(tarmsal art deer), arzunun retimiyle devam eder (sanayi) ve arzu
inflakyla son bulur (reklamclk). Arzunun Srrealist zgrlemesi,
tm estetik becerilerine karn bir retim altkmesi olmann tesine
geemez ve dolaysyla da Srrealizmin Komnist Partiye ve
alma ideolojisine satlmasnn (kadn dmanl ve homofobiyi
belirtmeye gerek bile yok). Modern bo zamansa, sras geldiinde,
sadece almann bir alt- kmesidir (dolaysyla metalatrmann
da) bu nedenle Srrealizm dkkan kapadnda kelepir sattaki tek
mterilerinin reklam yneticileri olmas hi de tesadf deil.
Srrealizmin arzu yaratmak zere bilinaltn smrgeletirmesini
kullanan reklamclk, Srrealizmin nihai inflakna yol aar. Bu sadece
kahrolas bir ayp ve yz karas deildir, sz konusu olan basit bir
i etme durumu deil. Srrealizm reklamclk iin, metalatrma
iinyaplmt. Srrealizm aslnda arzuya kar yaplan bir ihanettir.
Ve yine de bu dipsiz anlam boluundan, arzu gene ayaa kalkar,
yumurtadan yeni km bir Anka gibi. Sanat-nesnesinin geri dnn
reddeden erken dnem Berlin dadas tm hatalarna karn toplumsal
patlamayla ilgilenmek zere Srrealizmin yapabileceinden ok
daha iyi bir model sunar anarist bir model ya da belki (antropoloji
jargonunda) otoriter olmayan bir model, tm ideolojinin, yasann tm
boyunduruklarnn ykm. alma/Bo zaman yaps bolukta dalp
gittiinde, tm denetim biimleri anlamn dalyla beraber kayplara
kartnda Neolitik de tm mabetleri, tahl ambarlar ve polisiyle yok
olmaya ve yerini manevi dzeyde bir avc/toplaycln dnne bir
yeniden gebelemeye brakmaya mahkumdur. Her ey inflak edip
kaybolmakta dipal aile, eitim ve hatta (Andr Codrescunun dedii
zere) bilinaltnn kendisi bile. Bunu Maherle kartrmayalm
(kyametin batan karmasna, ahret ilmi yutturmacasna direnelim)
dnya sona eriyor falan deil sadece toplumsaln bo kabuu alev
alp ortadan kayboluyor.
Tarm rahiplii ve yavan kontrol sistemlerinin tm dier gzel vr
zvryla beraber Srrealizm de p boylamal. Kimse neyin gelmekte
olduunu bilmiyor, nasl bir sefalet, nasl bir yaban ruh, nasl bir haz
ama yolculuumuzda son ihtiya duyacamz ey baka bir komiserler
zmresi dlerimizin papalar babacklar. Srrealizmin can
cehenneme
Naropa, Temmuz 9, 1988
UCUBE DNLER KONGRES N
OLMAK FLNE VE DIR EKNE gvensizlii rendik yle diyelim:
SATOR kavram ve GNDELK HAYATTA DEVRM kavram arasndaki
arpc bezerlie dikkat edin her iki durum iin de bilin ve eylemde
sra d sonular veren bir sradanlk algs sz konusu. Gibi
szn azmza alamayz nk her iki kavram da (her kavram gibi,
hatta her szck gibi) kendi tortularyla ykl olarak gelir her biri
kendi psiko-kltrel ykn tar, tpk hafta sonu ziyareti iin kukulu
bir biimde ziyadesiyle donanml gelmi misafrler gibi.
O zaman izninizle satoriyi eski moda Beat-Zen tarznda kullanacam
ve bir yandan da Situasyonist sloganda dile getirildii zere bunun
diyalektik kklerinin dada ve Srrealizmin srf bayalktan,
soyutlama ve yabanclamann sefaletlerinden boulmu bir
yaamdan (ya da yaama) taan bir olaanst kavramnda izinin
srlebileceini vurgulayacam. Ben kendi szcklerimi daha
belirsiz klarak tarif ediyorum ve bunun temel sebebi Budizm ve
Sitasyonizmin ortodoksluklarndan saknmak, onlarn ideolojik-
semantik tuzaklarndan u bozuk dil makinelerinden kanmak.
Ben daha ziyade
bunlar parampara etmeyi neriyorum, kltrel bir brikolaj.
[63]
Devrim sadece manivelann bir turu daha anlamna geliyor ne
de olsa her ne trden olurlarsa olsunlar dini Ortodoksluklar mantk
gerei hakiki bir manivelalar hkmetine yol aarlar. Satoriyi mistik
rahiplerin tekelinde ya da herhangi bir ahlak kuralna bal grerek
putlatrmayalm ve 68 Solculuunu da fetiletirmektense srf otorite
deiikliinin tm imalarndan uzak durarak Stirnerci isyan ya da
ayaklanma terimini kullanalm.
Bu kavramlardan oluan takmyldz, smarlama algnn kurallarn
krarak dorudan deneyime ulamay ierir; bir ekilde kaosun
kendiliinden fraktal non-lineer dizilere dnt sreci andrr
ya da yabani yaratc enerjinin oyun ve poesise dnme biimini.
Kaostan gelen kendiliinden dzense Chuang Tzunun anarist
Taoizmini artrr. Zen, satorinin devrimci imalarnn farknda
olmamakla sulanabilir te yandan Situasyonistlerse davalarnn
76 77
gerei olan kendini gerekletirme ve enlikte ikin olan maneviyat
inkr ettikleri iin eletirilebilir. Satoriyi gndelik hayatn devrimiyle
zdeletirerek en az Srrealistlerin emsiye ve diki makinesinin
ya da o ey her ne haltsa mehur iftlemesi kadar dikkate deer
bir pnii evlilik tertip ediyoruz. Melezleme. Hi phe yok ki yarm-
kanlarn cinsel cazibesinden etkilenmi olan Nietzsche tarafndan
savunulan rk karm.
Satorinin olu halini gndelik hayatn devrimiyle aklamaya
tavlanyorum ama beceremiyorum. Ya da baka bir ekilde syleyecek
olursak: neredeyse yazdm her ey bu tema etrafnda dnp duruyor;
srf bu noktay akla kavuturmak zere neredeyse her eyi tekrar
etmeye mecbur kalabilirim. Bunun yerine, ilaveten, 2 terimin acayip
bir tesadf ya da tercmesini neriyorum; biri yine Sitasyonizmden
dieriyse bu kez sufzmden. Deriv ya da srklenme gndelik
yaamda kastl devrimin bir pratii olarak tasarlanmt ehir
sokaklarnda amaszca dolanma, doa olarak kltre akl
ieren hayalperest bir kent gebelii (eer fkri doru kaptysam)
ki bu da srf kendi sremiyle avarelere mucizevi olan deneyimleme
eilimi alayacakt; belki daima en hayrsever biimiyle deil ama
inallah daima ister mimari olsun ister erotik, ister serven, iki ve
uyuturucular, tehlike, ilham ya da her ne halt olursa olsun dolaysz
alg ve deneyimin younluuna gtren bir kavray verimliliiyle.
Sufzmdeki paralel szck en uzak ufuklara seyahat ya da sadece
seyahattir; slamn kentli ve gebe enerjilerini tek bir gzerghta
birletiren, kimi zaman Yaz Kervan ad verilen manevi bir pratik.
Dervi belli bir sratte gitme and ier, belki bir ehirde en ok 7 gece
ya da 40 gece geirmek gibi, nne ne karsa kabul eder, iaretler ya
da tesadfer yahut da srf hevesi nereye gtryorsa oraya gider, g
noktasndan g noktasna doru hareket eder, kutsal corafyann,
anlam olarak yolculuun ve simgebilim olarak topolojinin bilincindedir.
te baka bir takm yldz: bn Haldun, Yolda (hem Jack Kerouacun
hem de Jack Londonunki), genel olarak haydutluk roman biimi,
Baron Munchausen, wanderjahr
[64]
, Marco Polo, kenar mahallenin yaz
ormanndaki olanlar, bela peinde
koan Arthur valyeleri, olan avna km ibneler, Melville, Poe,
Baudelairele bardan bara dolanmak ya da Thoreauyla Mainede
kanoya binmek turizmin anti-tezi olarak seyahat, zamandan ziyade
uzay. Sanat projesi: kefe klan arazinin 1:1 orannda bir haritasn
karmak. Politik proje: grnmez bir gebe a ierisinde (Rainbow
Bulumas gibi) yer deitiren otonom blgeler inas. Manevi proje:
trbe kavramnn yerini zirve deneyimi kavramna brakt (ya da
onda batnlat) haclarn yaratlmas ya da kefedilmesi.
Burada yapmaya altm ey (genelde olduu zere) Hr Dinler
dediim ey iin salam bir mantkd temel salamak, dilerseniz
tuhaf bir felsefe deyin: Sanr uyandrc ve Diskordiyen akmlar,
hiyerarik olmayan neo-paganlk, ahlak kurallarn tanmayan
ilhadlar, kaos ve Kaos Bycl, devrimci HooDoo, kilisesiz ve
anarist Hristiyanlar, By Yahudilii, Maribi Ortodoks Kilisesi,
AltDeha Kilisesi, Periler, radikal Taocular, bira mistikleri, Ot halk vs.
vs.
19. yzyl radikallerinin beklentilerinin aksine din yok olup gitmedi
belki gitseydi ok daha iyi olurdu tam aksine grne baklrsa
teknoloji ve aklc denetim alemindeki kresel arta oranla kuvvet
kazand. Ama hem kktencilik hem de Yeni a, gndelik yaamn
tm mucizevilik algsna kar ileyen Sisteme ister Babil adn verin
ister Gsteri, Sermaye ya da mparatorluk, Simlasyon Toplumu ya
da ruhsuz mekanizma kar kkl ve geni apl honutsuzluktan
g alyor. Ama bu iki dinsel g de zgnlk arzusunu tahakkmc
ve baskc yeni soyutlamalara (kktencilik iin ahlk, Yeni a iin
metalatrma) evriltiyor ve bu nedenle gayet hakl olarak gerici
olarak adlandrlabilirler.
Nasl ki kltrel radikaller popler medyaya gizlice szp tahrip
etmeye alrsa ve politik radikaller , Aile ve dier toplumsal
rgtlenmelerde benzeri ilevler stlenirse ayn ekilde radikallerin
ateist materyalizmin 19. yzyldan kalma beylik lafarn azlarnda
geveleyip durmaktansa bizzat din kurumuna szmas bir ihtiyatr. Bu
her halkrda olacak en iyisi buna bilinlice yaklamak, zarafet ve
slupla.
Bir zamanlar Dnya Kiliseler Konseyi Genel Merkezi yaknlarnda
yaam biri olarak bir Hr Kiliseler parodi yorumu olasl olduka
houma gidiyor parodi ba stratejilerimizden biri (ya da isterseniz
buna detournement (apartma) ya da yapbozum yahut da yaratc
ykm deyin) acayip kltlerden ve birbirine sohbet ve hizmet sunan
bireylerden oluan ve Kktencileri ve Yani aclar hatta Ayetullahlar
ve Papal manen tahrip edebilecek kadar gl bir ynelim,
eilim ya da akma (bysel anlamda) neden olabilecek, birbirimize
katlmadmz ama gene de neeyle beklediimiz byk partiler ya
da kardinal meclisleri ya da kilise uralar ya da Dnya Kongreleri
dzenleyebileceimiz denli enlikli bir eit gevek ebeke yaps (bu
szc sevmiyorum; una a yaps diyelim).
Hr Dinler, televizyon misyoneri baskn birlikleri ve ku beyinli kristal
kanalclara (kurumsallam dinlerin szn bile etmiyorum) kar
olas manevi alternatiferden birini sunabilir ve bylece mucizevi olann
gndelik olana tamas talebinin en ok ses getiren, en dokunakl ve
en kargaal politik taleplerden biri olaca bir gelecekte giderek daha
nemli ve daha yaamsal bir hale gelecektir balamak zere olan bir
gelecek (bir dakika, saatime bir bakaym) 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1 MD.
78 79
BO YERKRE
KITANIN YER ALTI BLGELER; Tepegz maaralar, fraktal katedral
mekn alar, labirent gibi Gargantua tnelleri, usul kara yeralt
nehirleri, saf ve belli belirsiz k saan devinimsiz Styx glleri, suyla
anm kayalardan den clz elaler, maara kaif- hayretlere
dren kr-balk karmakl ve akl sr ermez enginlik ire ta
kesilmi damlata ve stalagmit ormanlar boyunca alayanPoe
tarafndan, baz paranoyak Alman gizemciler tarafndan Shaverci
UFO kaklar tarafndan ngrlen bu buz altndaki ii bo kreyi
kim kazd? Yeryz Gondwana ya da MU zamannda bir Atalar Soyu
tarafndan smrgeletirilmi miydi? onlarn srngen iskeletleri hl
daha maara sisteminin labirentlerinin derinliklerinde ryor mu?
Ar ar akan dingin sular, kmaz kanallar, Kk Amerika, Nakliye
ehri ya da Nan Chi Han gibi uygarlk merkezlerinden ok uzakta,
Antarktik maaralarn, mantarlarn ve albino ereltiotlarnn karanlk
kovuklarnda ve taralarnda kmltsz gletler. Bunlarn mutasyonlar
olduklarndan pheleniyoruz, amfbi a parmakllar, yozlam
yaam biimleri i Bo Yerkrenin Kallikaklar, Lovecraftvari
dnekler, mnzeviler, korkak ensest kaaklar, frari sulular, Entropi
Savalarndan sonra saklanmak zorunda kalm anaristler, Genetik
Banazlk mltecileri, muhalif in Tonglar ve Sar Sarkl fanatikler,
Hintli maara korsanlar, Thwaites Tongue
[65]
ve Walgreen Sahili ve
Edsel-Ford-Land evresindeki sanayi kubbelerinin proleter tavan
allarndaki solgun, miskin, beyaz zenciler Troglar
[66]
, Otonom
Blgenin halk-hafzasn, bir gn yeniden ortaya kaca mitini, 200
yl boyunca canl tuttular Taoizm, sefahat felsefesi, Endonezya
bycl, kimi alimler tarafndan Javann deniz/ay tanras Loro
Kidulla dierleri tarafndan Gney Kutup Yldz Tarikatnn daha alt
dzey bir ilahyla, Tanra Jadele zdeletirilen Maara Anas (ya
da Analar) klt (derin maaralarn tarzancas olan Bahasa nglise
yazlm) el yazmalar Nietzsche ve Chuang Tzudan bakmsz
alntlar ierir
Ticaret, ara sra bulunan nadir deerli talar ve beyaz afyon kltr,
mantarlar, bir dzinenin stnde sihirli mantar eidinden ibarettir
evresi 5 mil tutan, ereltiotu, Japon sarma ve kara cce amlarla
dolu dikit adacklarla bezeli, kimi zaman kendi iklimini yaratabilecek
denli usuz bucaksz bir maarada sakl S Erebus Gl Kasaba
resm olarak Kk Amerikaya ait ama sakinlerinin ou Miskin
Maayla geinen Troglardan oluuyor ve derin maara kabile lkesi
Gln evresine yaylm durumda. Ayaktakm, sanatlar, uyuturucu
mptelalar, bycler, kaaklar, posta ekleriyle yaayanlar ve
sapklar gl banda soluk yeil asmalarla yar yarya kaplanm
dklen bazalt ve sentetik-plastik otellerde yaar, sefl kafelerle dolu
bir cadde, silahl Ninjalar tarafndan korunan mcevher pazar, in
kril- eritesi dkkanlar, yava fzyon-gamelan danslar iin kristal
pullu bir dans salonu, synthgong ve metalafonlarn dalgalanmnda
mahmur elektronik lacivert le sonralarnda mudralarn alan
olanlar ve mendirein ardnda kara kumsal boyunca bir ka
maymun itahl yzc; mantar salyasyla kendinden gemi, gzlerini
yuvarlayan hakiki dk bteli turistler; ar tts kokularn ilerine
eken, beti benzi atm yal Trog pamonglar
[67]
, her ey birdenbire
tehditkarca aydnlanyor, ehemmiyetle titreiyor birka a parmakl
vakas mevcut ama ayinsel nne gelenle yatma rivayetleri alabildiine
doru. Erebus glnn etrafnda bir Trog balk kynde yem
dkkannn stndeki kiralk bir odada kalyordum krsal miskinlik
ve yoz batl ehvet taknl trenleri, ayaklar altnda inenen
ktonik mutant Troglarn larvasal ve salksz gizemleri, tembel,
miskin, bilinsiz hdkler Kk Amerika, ylesine Hristiyan ve
mutasyondan azade, genetik slah ve nizami, herkesin kadim yazlm
ve holografnin tensiz diyarna jaklanm yaad, alabildiine kliti,
Newtoncu, temiz ve vatansever L.A. bu masum mstehcenlii asla
anlamayacak byclk, bu manevi materyalizm, bu dinamo
ereksiyonlarla fkran, kalpleri yay gibi gerilmi saf bir yaam halinde
arpan, kahkaha atan iekler gibi gizli maara-olan etelerinin
volkanik arzularna klelik ve de suyun kokusu, gl-kp, gece aan
beyaz iekler, yasemin ve boru otu, sidik, ocuklarn slak salar, dl
ve amur maara ruhlar belki de imdi uzun zaman nce yitirdikleri
ten ve madde hazlarnn peine dm ifritler olarak dolanan kadim
uzayllarn hayaletleri tarafndan ele geirilmi. Yahut da Blge
halihazrda yeniden domutur, imdiden bir zerklik rabtasdr,
en cokun el alt biiminde yaylan bir kaos virs, Trog olanlarn
karanlkta otuz bir ektii noktalarda biten beyaz zehirli mantarlar
NETZSCHE VE DERVLER
RNTLER, KML KLER.! Sufler yakalanmadan gizlice arap
iebilecek kemale sahip kiileri iaret etmek iin teknik bir
terim olanrind szcn kullanrd (sfat rindne, oul rindan):
Hogrlebilir kiyzllkn (takiye, ki bunun sayesinde iann
idamdan kurtulmak ve propagandalarn yrtmek iin gerek
balantlar hakknda yalan sylemesine msaade edilirdi) dervi
yorumu.
Yol dzleminde rind, manevi durumunu (hl) gizler ki onu zapt
edebilsin ve stnde simya almalarn yrterek arttrabilsin. Her
ne kadar dervilerin pek ou gerek anlamda slamn kurallarn
(eriat) inese de, gelenee (snnet) kar gelse de ve toplumlarnn
trelerini kmsese de ki tm bunlar gerek gizlilie zemin sunar
bu kemal Tarikatlarn gizliliini byk lde aklamaktadr.
Suflii ya da kendi bana suflik deil de dervi-lii, ki bu szck
Pers diyarnda neredeyse rahat davranmakla ve dahas toplumsal bir
geveklikle, gler yzl ve fakir ama sekin bir ahlakszlk tarzyla
bir tutulur bir maske olarak kullanan suluyu gz ard ettiimiz
80 81
vakit yukardaki tanm bugn de hem mecazi hem de aslna uygun
ekilde deerlendirilebilir. Yani: baz sufler Yasann var olmasna ve
var olmaya devam etmesine msaade ederek Yasay iner ve bunu
manevi gdlerle, bir isten (himmet) pratii olarak yaparlar.
Nietzsche de bir yerlerde zgr bir ruhun kanunlarn kaldrlmas hatta
dzeltilmesini kkrtmayacan nk ancak kanunlar ineyerek
g istencini gerekletirebileceini syler. Kii (baka kimseye
deilse de kendine) srnn kurallarnn stesinden gelebilme, kendi
yasasn yapabilme ve HER toplumda yasay ve treyi tanmlayan baya
ruhlarn kin ve hnlarna kurban gitmeme becerisini kantlamak
zorundadr. Kii, aslnda, zgr ruh olmay baarmak iin savan
bireysel bir dengine ihtiya duyar kii, kendi hareketini ve zeksn
lebilecei atl bir aptalla ihtiya duyar.
Anaristler bazen yasann olmad ideal bir toplum varsayarlar.
Ksa sreliine baar salam be anarist deney (Mahnovistler,
Katalonya) bata varlklarna msaade eden sava koullar ierisinde
hayatta kalmay beceremediler yleyse ampirik olarak bylesi bir
deneyin bar balangcnda sa kalp kalamayacan bilmemizin de
imkn yok.
Baz anaristlerse, rnein eski dostumuz talyan Stirnercisi Brand
gibi, her trden ayaklanma ve devrime bulamtr, hatta komnist ve
sosyalist olanlarna bile, nk ayaklanma annda tam da aradklar
cinsten bir zgrl bulmulardr. Nitekim, topyaclk daima
baarsz olurken bireyci ya da varoluu anaristlerse savata g
istenlerini gerekletirdikleri lde (her ne kadar ksa bir sre iin
de olsa) baarl olmulardr.
Nietzschenin anaristlere ynelik tenkitleri daima, idealizmlerini
Hristiyanlk sonras ahlakln baka bir yadigr olarak grd
eitliki-komnist Narodnik ehit tiplerine yneliktir her ne kadar
bazen onlar hi olmazsa ounluun otoritesine isyan etme cesaretini
gsterdikleri iin vse de. Stirneri asla anmaz ama inanyorum ki
Bireyci asiyi, takntlar ve belki de gizli alma drtleri tarafndan
trajik biimde sakatlanm olsalar da srden ok daha stn
insanlar temsil etiine inand (Dostoyevski iin de bu byledir) st
dzey sulular arasnda snfandrrd.
Nietzscheci st-insan, eer yle bir ey varsa, tm takntlarnn ve
saplantlarnn stesinden gelmi olsa bile srf kendi yasas asla
kitlelerin, devletin ve toplumun yasasyla uyumayaca iin bu
sululuu bir yere kadar paylamak zorundadr. Sava ihtiyac
(ister gerek olsun ister mecaz), ister bir isyan biiminde olsun isterse
de srf gururlu bir bohemlik biiminde, kendisini bir ayaklanmann
paras olmaya tevik eder.
Onun iin yasasz bir toplumun ancak dierlerinin buyurganlna,
kskanlk ve nefretlerine kar kendi zgrln lebildii srece
bir deeri olabilir. Madagaskar ve Karayiplerin yasasz ve ksa mrl
korsan topyalar, DAnnunzionun Fiume Cumhuriyeti, Ukrayna ve
Barselona bunlarn onu ekmesinin nedeni bir varolu hengmesi ve
hatta kusursuz (ve dolaysyla da l) bir anarist toplumun pastoral
uyuukluundan ziyade bir fyasko vaat etmi olmalardr.
Byle frsatlarn yokluunda zgr ruh, reform kkrtclna,
protestoya, hayalperest dlemlere, her trden devrimci ehitlike
ksacas pek ok ada anarist eylemlilie vakit harcamay
kmser.Rindane olmak, gizlice arap iip yakalanmamak, kurallar
inemek zere kabul etmek ve bylelikle manevi ykselme ya da
tehlike ve macerann enerji- aknn kazanmak, tm dsal otoriteyi
oyuna getirirken iindeki polisi alt etmenin zel tecellisi byle bir ruh
iin byle bir ama deerli olabilir ve onun su tanm da bu olabilir.
(Laf arasnda, bu okumann Nnin MASKE konusundaki, Kaufman
gibi zeki ama bir ekilde liberal eletirmenleri rahatsz eden proto
st-insann doasndaki gizlilik konusundaki srarn aklamaya da
yardm ettiini dnyorum. Sanatlar, her ne kadar N onlar ok
sevse de,srlar ifa etmekle eletirilir. Belki de gzden kard ey
A. Ginsbergten alntlayacak olursak bunun bizim ulu olma
yolumuz olduudur; ve de Yeatsten bir alntyla en doru sr bile
yine bir maskeye dnr.)
Gnmz anarist hareketine gelince: yasalarn feshedildii ve
son rahibin de son brokratn barsaklaryla asld yerde bir kez
daha durmak istemez miyiz? steriz tabii. Ama nefeslerimizi tutup
beklediimiz falan da yok. Yeniden Niten alntlayacak olursak,
srf dmanlarnn katksz yavanlndan dolay kiinin pek de
vazgeemeyecei baz davalar vardr. Oscar Wilde pekla yle ya da
byle anarist olmakszn insann asla bir beyefendi olamayacan
sylemi olabilir elzem bir paradoks, tpk Nnin radikal
aristokrasisi gibi.
Bu sadece manevi bir zppelik meselesi deil ayn zamanda altta yatan
kendiliindenlie, felsef bir taoya varolusal bir adanmlk. Tm
enerji sarfyatyla, tm biimsizliiyle beraber, tm ZMler arasnda
bugn bizi ilgilendirebilecek biricik biime, o tuhaf ekiciye (son bir
alntyla) kiinin dans eden bir yldza hayat verebilmesi iin kendi
iinde tamas gereken o kaos biimine en ok yaklaabileni sadece
anarizmdir.
Yaz Gndnm, 1989
82 83
90LI YILLAR NERGES: POLS KLTRNE BOYKOT!!!
SEKSENLERN POP KLTRNE egemen olan tek bir kurgusal
karakter dnecek olursak, bu Polistir. Her nereye dnsen lanet
polis, gerek hayattan bile bin beter. Ne akl almaz bir sknt.
Gl Polisler nsan Haklar Beyannamesinin neredeyse yarm
dzine maddesi pahasna uysal ve zayf insanlar koruyorlar Kirli
Harry. nsann sapklyla uraan, acsyla tatlsyla grnen, ho
insan polisler, bilirsiniz ite, hrn ve ok bilmi ama gene de ieride
yumuak Hill Street Blues tarihin en kt televizyon ovu. Hdk
beyaz polislere hazrcevap rk yorumlar yapan ukala dmbelek
siyah polisler ki birbirlerini asla sevemezler Snfna hanet Eden
Eddie Murphy. Mazoist rperti hissi iin elimizde Giger tarafndan
tasarlanm tenyalar gibi Konforlu Mterek Gerekliimizi ieriden
darmaduman etmekle tehdit eden kt sk polislerimiz de var ama
doal olarak Son Drst Polis, protez ve ar duyarlln ideal alam
Robocop, tarafndan son dakikada ileri bitiriliyor.
Ta bandan beri polislere takntlyz ama eski zaman aynaszlar
beceriksiz ahmaklar oynuyordu, Keystone Cops, Car 54 Where
Are You, Fatty Arbuckle ya da Buster Keatonun ezip gemeleri iin
hazrlanm Avanak Avniler. Ama seksenlerin ideal dramasnda, bir
zamanlar, masumca bir sigara yakmak iin kulland anaristlerin
bombasyla yzlerce aynasz darmaduman eden kk adam,
Serseri, saf kalbin ani kudretiyle dolu kurban, anlatnn merkezinde
kendine bir yer bulamaz. Bir zamanlar biz o hoboyduk
[68]
, hor
grlen ve alakasz bir Dzenin komik emir erlerini wu-weile
[69]
alt eden o szmona-srrealist kaos bycs kahramandk.
Oysa imdi biz iktidarszkurbanlar konumuna indirgendik, aksi
taktirde ise sulularz. O merkezdeki rol artk bizim deil, artk
kendi hikayelerimizin kahramanlar deiliz; teki yani Polis bizi
marjinalletirip yerimize kondu.
u halde Polis ovunun sadece karakteri var kurban, sulu ve
polis ama ilk ikisi tam insan saylmyor yalnzca domuz gerek. in
garibi, seksenlerde insan toplumu da (dier kitle iletiim aralarnda
grld zere) bazen sanki ayn klie/arketipten ibaretmi
gibi grnyordu. Bata kurbanlar, haklar hakknda yaknan,
mzrdanp duran aznlklar ve bi zahmet syleyiverin seksenlerde
kim bir aznlk grubuna ait deildi ki? Lanet olsun, polisler bile
haklarnn inenmesinden yaknp duruyordu. Ve sonra sulular:
ou beyaz olmayan (medyann zorunlu ve evhaml btnlemesine
ramen), ou fakir (ya da mstehcen bir biimde zengin ve dolaysyla
daha da yabanc), ou sapk (bizim arzularmzn yasaklanm
aynalar gibi). Duyduuma gre her yl Amerikadaki her drt evden
biri soyuluyormu ve gene her yl yarm milyon kii srf ot itii iin
tutuklanyormu. Bu istatistikler karsnda (bunlarn lanet yalanlar
olduunu farz etsek bile) insan, u bilincin polis devletinde kurban
ya da sulu olmayan biri var m acaba diye sormadan edemiyor.
Aynaszlar hepimiz iin araclk etmeli, arayz ne kadar bulank olursa
olsun onlar sava rahiplerden baka bir ey deil, her ne kadar
kfr olsalar da.Amerikann En ok Aranan seksenlerin en baarl
televizyon ovu imdiye dek sadece orta snf kin ve intikamna dair
bir medya fantezisi olan Amatr Polis olma kapsn hepimize at.
Doal olarak gerek hayatta Polis hi kimseden, mahalle milisinden
ettii kadar nefret etmez Brooklynde ta
[70]
satan tm torbaclar
ortadan kaldrmaya alan Mslmanlar gibi fakir ve/veya beyaz
olmayan mahalle koruma gruplarna ne olduuna bir bakn: polisler
Mslmanlar tutuklad, torbaclarsa serbest kald. Gerek milisler,
infaz tekelini lse majesti
[71]
tehdit eder, ensestten de cinayetten
de beterdir. Ama medya milisleri, Polis Devlet iinde ilevlerini
mkemmel bir biimde yerine getirir; aslnda bunlarn cretsiz
(ufak bir seyahat antas bile yok!) muhbirler olarak grmek daha
yerinde olurdu: telemetrik ispiyoncular, elektro-gammazlar, gndelik
mzevirler.
Amerikann en ok arad ey ne? Bu ifade sulular iin mi
kullanlyor yoksa sular iin mi, gerek varlklaryla, temsilsiz,
dolaysz, kelimenin tam anlamyla alnm ve i edilmi arzu
nesneleri iin mi kullanlyor? Amerikann en ok istedii ey ii
siktir etmek, karsn defetmek, uyuturucu kullanmak (nk sadece
uyuturucu sizi televizyon reklamlarndaki insanlarn grnd
kadar iyi hissettirebilir), tertaze gzellerle sevimek, olanclk,
hrszlk, evet cehennem. Hangi dolaysz hazlar yasad DEL ki?
Bugnlerde bahede mangal yapmak bile duman ynetmeliklerini
ihlal ediyor. En basit hazlar bile bizi bir yasann karsna karyor; ve
nihayet hazzn kendisi bir stres kaynana dnyor ve geriye sadece
televizyon kalyor ve intikamn, vekaleten ihanetin, gammazln
hasta heyecannn hazz. Amerika en ok istedii eye ulaamyor
ite bu yzden deAmerikann En ok Arananlar kyor. Okul bahesi
kabadaylarna ya eken bir okul bahesi dalkavuklar ulusu.
Elbette program hl birka ufak tefek teknik gereklik hatasndan
mustarip: rnein, canlandrma sahneleri aktrler tarafndan sinema
gerekiliiyle oynanyor; baz izleyiciler ylesine aptal ki gerek su
ekimlerini grdklerini sanyorlar. Bu yzden oyuncular srekli
taciz ediliyor ve hatta tm ksa dokmanlardan sonra sabka kayd
fotorafar st ste tekrarlanan gerek sulularla beraber (ya da
onlarn yerine) tutuklanyorlar. Antikaln bylesi Kimse gerekte
hibir ey tecrbe etmiyor herkes hayalet konumuna indirgenmi
gndelik hayatla kurulan her trl gerek temastan kopup ayrlm
medya imgeleri Telefon Seksi Siber Seks. Bedenin nihai aknl:
sibergnosis
[72]
.
Medya polisleri tpk televizyon misyoneri mjdeciler gibi bizi polis
devletinin ortaya kna, nihai tecellisine ya da Cennetlik oluuna
84
Hakim Bey T.A.Z.
hazrlyor: seks ve uyuturuculara kar Sava: tm ierikten
tamamen damtlm mutlak denetim; bilinen hibir uzamda hibir
koordinat olmayan bir harita; saf Gsterinin de tesi; katksz
esrime (beden-d-deneyim); mstehcen temsil; ynetimin
son ilkesi konumuna ykseltilmi anlamsz iddetli kaslmalar.
Kendinden nefretin ve yanp kl olmu, kirletilmi, bo, ssz, gerek
d bir metruk manzarann arsklet ampiyonasnda birbiriyle
dven benliin blnm, izoit paralar; Sper Ego ve d ocuk
arasndaki msabakann imgeleriyle tketilmi bir lkenin imgesi.
Nasl cinayet roman daima bir sadizm talimiyse polisiye roman da
daima bir denetimtefekkrn ierir. Mfetti ya da dedektif imgesi
bizim zerk cismimizin yokluunun, otoritenin nazar karsndaki
saydamlmzn imgesini tartar. Sapklmz, biareliimiz. Onlar
ister iyi ister kt olarak hayal edelim, Polis hayaletlerini takntl
bir biimde uyandrmamz onlarn sembolize ettikleri Manici
[73]

dnya grn nereye kadar kabul ettiimizi ortaya koymaktadr.
Milyonlarca mini mini aynasz her yeri dolduruyor, klifotlar
[74]
, a
hayalet larvalar gibi ekran kaplyorlar, Keatonun mehur ift-
makarasnda olduu gibi, n plan ele geiriyorlar, tekinsiz mavi
penguenler dnda hibir eyin kmldamad bir Antarktika.
Srrealist Mort aux vaches!
[75]
slogannn batni hermnotik bir
yorumunu neriyoruz. Bunu tek tek polislerin (dnemin argosuyla
ineklerin) lm anlamnda kullanmyoruz katksz solcu intikam
fantezisi dar kafal sadizm geri tepmesi biz bununla daha
ziyadeaynasz imgesinin, isel Denetim ve bunun medyann Yersiz
Meknndaki Burroughsun deyiiyle gri oda saysz izdmnn
lmn kastediyoruz. Oto-sansr, kiinin kendi arzularndan
korkusu, mterek otoritenin isellemi sesi olarak vicdan. Bu
gvenlik glerine suikast dzenlemek ehevi enerji sellerini de
serbest brakr ama Yasa ve Dzen kuramnda ngrld gibi vahi
bir amok kousu biiminde deil.
Nietzscheci kendini ama mefhumu, hr ruhlarn rgtlenmesinin
(ve ayn zamanda anarist bir toplumun da, en azndan teoride) temel
ilkesidir. Polis-devleti kiiliinde, ehevi enerjiye set ekilir ve kendi
kendini bastrmaya sevk edilir; Denetime ynelik her tehdit iddet
kaslmalaryla sonulanr. Hr ruh kiiliindeyse, enerji engelsiz akar
ve bu nedenle alkantl ama zarif bir biimde onun kaosu kendi tuhaf
ekicilerini bularak yeni kendiliinden dzenlerin ortaya kmasna
olanak salar.
Bu balamda, u halde, Polis imgesinin boykot edilmesi ve bunun
sanatsal retiminin ambargosu iin arda bulunuyoruz. Bu
balamda
MORT AUX VACHES!
86 87
GEC OTONOM BLGE
ne var ki bu kez dnyay bir bayram haline getirecek muzaffer
Dionysos olarak geliyorum Lkin ok vaktim yok
- Nietzsche (Cosima Wagnere yazd son kak mektubundan)
Korsan topyalar
18. YZYILIN DENZ HARAMLER ve korsanlar tm yerkreyi
kapsayan bir istihbarat a oluturmulard: ilkel ve temelde
amansz iler iin tahsis edilmi olsa da a takdire ayan bir biimde
iliyordu. A boyunca serpilmi adalar, gemilerin su ve erzak ikmalinin
yaplaca, lks eyalar ve ihtiyalar karlnda ganimetin takas
edilebilecei snaklar serpitirilmiti. Bu adalarn bazlar irad
cemaatler, bilinli olarak yasann dnda yaayan ve ksa ama mutlu
bir hayat sresince bile olsa bunu srdrmeye kararl btnsel minik
toplumlar barndryordu.
Birka yl nce bu yerlekeler hakknda bir alma bulmak amacyla
bir yn ikinci el kayna aratrdm ama grne gre hibir tarihi
henz bunlar incelenmeye deer bulmamt. (William Burroughs ve
son dnem ngiliz anaristlerinden Larry Law konuyu ele almlard
ama hibir sistemli aratrma yrtlmedi.) Ben de birinci el
kaynaklara dndm ve bu makalede baz bakmlardan tartmaya
aacam kendi kuramm gelitirdim. Ben bu yerlekelere Korsan
topyalar adn verdim.
Ksa bir sre nce Siberpunk bilimkurgunun nde gelen isimlerinden
biri olan Bruce Sterling politik sistemlerin rmesinin gayr-merkez
yaam deneylerinin patlak vermesine yol aaca varsaymna dayal,
yakn gelecekte geen bir macera yaynlad: iilerin sahip olduu dev
irketler, veri korsanlna dayal bamsz yerlekeler, Yeil-Sosyal
Demokrat yerlekeler, Sfr-i yerlekeleri, anarist kurtarlm
blgeler vs. Bu eitlilii destekleyen istihbarat ekonomisine verilen
ad A, yerlekeler ise (ve de kitabn ad) Adaki Adalar.
Ortaa Suikastlar, aralarnda binlerce kilometrelik mesafe olan,
stratejik olarak istilaya dayankl, gizli ajanlarn istihbarat akyla
birbirine bal, tm hkmetlerle sava halinde ve sadece bilgiye
adanm, cra da vadileri ve kaleler andan ibaret bir Devlet
kurmulard. Casus uydularla doruk noktasna ulaan modern
teknoloji, byle bir otonomiyi romantik bir hayalden ibaret klyor.
Artk korsan adas falan yok! Gelecekte ayn teknoloji tm politik
denetimden kurtularak tm bir dnyann otonom blgelerden ibaret
olmasn mmkn klabilir. Ama imdilik bu mefhum tamamyla
bilimkurgu olarak kalyor saf varsaym.
imdiki zamanda yaayan bizlerin kaderi zerklii asla tecrbe
88 89
edememek mi, sadece zgrlkle hkmedilen bir parack toprakta
bir an olsun dikilememek mi? Ya gemie hasret ya da gelecee
zleme mahkum muyuz? Birimizin bile zgrln ne olduunu
bildiini iddia edebilmesi iin tm dnyann politik denetimden
kurtulmasn m beklemek zorundayz? Mantk ve duygu byle bir
sany knamak iin el ele veriyor. Akl, insann bilmedii bir ey iin
mcadele edemeyeceini sylyor ve gnlse insan soyu iinde srf
bizim neslimizin adaletsizliklerine bakarak bile bylesine zalim bir
evrene bakaldryor.
Tm insanlar (ya da tm duyarl varlklar) zgr olana dek ben
de zgr olmayacam demek bir eit Nirvana sersemliine
dmekten, insanlmzdan feragat etmekten, kendimizi kaybeden
olarak grmekten baka bir ey deildir.
nanyorum ki gemiteki ya da gelecekteki adaki adalar
hikayelerinden bir anlam kararak gnmzde de hr bir
yerlekenin sadece olas deil ayn zamanda mevcut da olduunu
ne srecek yeterli kant toplayabiliriz. Tm aratrmalarm ve
faraziyelerim GEC ZERK BLGE (bundan byle TAZ olarak
ksaltlacak) mefhumu evresinde belirginlik kazand. Kendi
dncem stndeki sentezleyici gcne ramen TAZn bir deneme
(teebbs), bir neri, neredeyse iirsel bir dlemden daha fazlas
olarak grlmesi niyetinde deilim. Ara sra Rantervari bir cokuya
sahip bir dil kullanmama ramen politik bir dogma ina etmeye
almyorum. Aslnda kastl olarak TAZ tanmlamaktan kandm
konunun etrafnda dolap keif klar ateliyorum. En nihayetinde
TAZ zaten neredeyse kendi kendini aklyor. fade kullanma girdiinde
hi zorluk ekilmeden anlalacaktr eylemde anlalacaktr.
Devrimi Beklerken
NASIL OLUYOR DA tepetaklak olan bir dnyada hep Sa taraf stte
kalyor? Neden Cehennemin mevsimleriymiesine devrimden sonra
hep irtica geliyor?
Ayaklanma ya da isyan tarihiler tarafndan fyaskoya uram
devrimleri tanmlamak iin kullanlan szckler beklenen eriyi,
herkese tasdik edilmi yrngeyi skalayan hareketler: devrim, irtica,
ihanet, daha gl ve de daha baskc bir Devletin kurulmas arkn
dn, tarihin en yksek biimine ulaasya dek sren tekerrr:
ilelebet insanln suratna patlayan postal.
Bu eriyi izlemeyi baaramayan ayak-lanma iten ie bir ksr
dngden baka bir ey olmayan u Hegelci geliim sarmalnn
dnda ve tesinde bir hareket olasl sunuyor. Surgo ayaklanma,
dalgalanma.Insurgo ayaklanma, kendini ykseltme. Bir kendi
bacandan aslma faaliyeti. Karmik dngnn sefl parodisine,
tarihsel devrimin beyhudeliine bir allahasmarladk. Devrim!
slogan bir tehlike anndan bir zehire dnt, habis bir sahte-
Gnostik kader a, ne kadar mcadele edersek edelim o eytani
Aeondan
[76]
kaamadmz bir kbus, Devletin karabasan, birbiri
ard sra gelen Devletler, her biri daha da eytani bir melek tarafndan
ynetilen gkler.
Eer Tarih iddia ettii gibi Zamansa, o halde ayaklanma Zamann
dnda bitiveren bir harekettir, Tarihin yasasn ihll eder. Eer
Devlet iddia ettii gibi Tarihse, o halde isyan yasaklanm andr,
diyalektiin balanamaz inkrdr adr direinin tepesine ve
baca deliinden dar doru, imknsz bir ayla evrene alan bir
amann manevrasdr. Tarih der ki; Devrim kalclk ya da hi deilse
sreklilik kazanr te yandan ayaklanma ise geicidir. Bu balamda
bir ayaklanma sradan bilin ve tecrbenin standard karsnda bir
zirve deneyimi gibidir. Tpk festivaller gibi, ayaklanmalar da her
Allahn gn olmaz aksi halde sra d olmazlard. Ama byle
younluklu anlar hayatn btnne biim ve anlam verir. aman geri
dner ilelebet atda kalamazsn ama her ey deimitir, ykselme
ve btnlemeler vuku bulmutur bir farkllk yaratlmtr.
Bunun bir mitsizlik sylevi olduunu ne srebilirsiniz. Peki ya
anarist rya ne olacak, Devletsiz durum, Komn, sreklilie sahip
otonom blge, zgr bir toplum, zgr bir kltr? Bu umudu yitirip
varoluu biracte gratuite
[77]
mi dneceiz? Derdimiz bilinci deil
dnyay deitirmek deil mi?.
Bunu hakl bir eletiri olarak gryorum. Ama iki cevabm olacak;
birincisi, devrim imdiye dek bu ryay gerekletirmeyi asla
baaramad. Ayaklanma annda bu tahayyl hayat buluyor ama
Devrim zafer kazanp da Devlet geri dner dnmez hem ryaya hem
de ideale halihazrda ihanet edilmi oluyor. Deiim umudundan ve
dahi beklentisinden vazgemi falan deilim ama Devrim szcne
gvenmiyorum. kincisi, devrimin yerine kendiliinden anarist bir
kltr iinde tomurcuklanan bir isyan kavramn koysak bile, kendi
ksm tarihsel konumumuz bylesine engin bir taahhde elverili deil.
lmcl Devletle, mega-irketsel enformasyon Devletiyle, Gsteri ve
Simlasyon imparatorluuyla kafa kafaya bir arpma beyhude bir
ehitlik dnda hibir netice vermez. Onlarn tm tfekleri stmze
evriliyken bizim kt silahlarmzn gecikmeli bir tepkimeden, kat bir
boluktan, enformayon ektoplazmasndaki her bir kvlcm bastrma
gcne sahip bir Hortlaktan, Polis imgesi ve Televizyon ekrannn
sourgan gz tarafndan ynetilen bir artl teslim toplumundan
baka hedef alaca bir ey yok.
Ksacas tm dier rgtlenme biimlerinin, taktiklerin ve
amalarn yerini alan kendi bana ayrcalkl bir ama olarak TAZ
90 91
rtkanl yaptmz falan yok. Bunu neriyoruz nk illa ki
iddete ya da ehitlie yol amakszn da ayaklanmaya bal bir
oalma nitelii salayabilir. TAZ dorudan Devletle arpmaya
girmeyen bir ayaklanma gibidir, bir alan (meknsal, zamansal ya
da dlemsel) zgrletiren ve sonra da Devlet onu ezmeden evvel
baka bir yerde/baka bir zamanda yeniden olumak zere kendini
fesheden bir gerilla operasyonu gibidir. Devlet cisimden ziyade
ncelikle Simlasyonla ilgilendii iin TAZ bu alanlar gizli sakl
igal edip grece bir huzur iinde hatr saylr bir sre iin kendi
enlikli amalarn srdrebilir. Belki fark edilmeden kaldklar
iin hayat boyu srm olan kk TAZlar da olabilir, da kyls
yerlekeleri gibi nk Gsteriyle asla kesimemilerdir, o
gerek hayatn dna karak Simlasyonun ajanlarnn gzne
asla grnmemilerdir.
Babil kendi soyutlamalarn gereklik olarak grr, tam da
bu hata payierisinde TAZ varolu bulabilir. TAZ balatmak
iddet ve savunma taktiklerini gerektirebilir ama onun esas
gc grnmezliinde yatar Devlet onu tanyamaz nk
Tarihin bunun iin bir tanm yoktur. TAZ isimlendirildii (temsil
edildii, dolaymland) anda ortadan kaybolmaldr, bir kez
daha Gsterinin terimleriyle tanmlanamayaca iin grnmez
olarak baka bir yerde yeniden bitivermek zere ardnda bo bir
kabuk brakarak kaybolacaktr. u halde Devletin her yerde hazr
ve nazr ve de kadir-i mutlak ve yine de ayn zamanda atlaklar
ve boluklarla kalbura dnm halde olduu bir a iin TAZ
mkemmel bir taktiktir. Ve TAZ zgr bir kltrn anarist
ryasnn mikrokozmosu olduu iin bu amaca doru giderken bir
yandan da onun nimetlerinden burada ve imdi istifade etmek iin
de daha iyi bir taktik dnemiyorum.
zetle, gerekilik sadece Devrimi beklemekten deil
ayn zamanda onu istemekten de vazgememizi gerektiriyor.
Ayaklanma, evetolabildiince sk ve hatta iddet riskini dahi
alarak. Simlasyon Devletinin kaslmas seyirlik olacak ama
pek ok durumda en iyi ve en radikal taktik gsterinin iddetine
dahil olmay reddetmek, simlasyon alanndan ekilmek, gzden
kaybolmak olacaktr.
TAZ bir gerilla ontologlar karargahdr: vur ve ka. Tm kabileyi
hareket halinde tut, bu Webteki tek bir veriden ibaret olsa bile.
TAZ kendini savunmaya muktedir olmal; ama eer mmknse
hem saldr hem de savunma, artk manidar bir iddet olmayan
Devletin iddetinden kanmal. Saldr denetim yaplarna, esasen
dncelere yaplr; savunma grnmezliktir, bir sava sanat
ve yaralanmazlktr sava sanatlarna dahil oklt bir sanat.
Gebe sava makinesi fark edilmeden fetheder ve harita yeniden
dzenlenmeden evvel yola koyulmu olur. Gelecee gelince
yalnzca zerk olan zerkliitasarlayabilir, onun iin rgtlenebilir
ve onu yaratabilir. Bu bir kendi bacandan aslma harekt. lk
adm az ok satoriye benzer TAZn gereklemesi basit bir
farkndalk edimiyle balar.
(Not: Bkz. Ek C, Renzo Novatore alnts)
Gndelik Hayatn Psikotopolojisi
TAZ KAVRAMI ncelikle bir Devrim eletirisinden ve bir syan
takdirinden doar. lki ikincisini bir baarszlk olarak yaftalar; ama
bizim iin bir zgrleme psikolojisi standard bakmndan ayaklanma
tm baarl burjuva, komnist, faist vs. devrimlerinden daha ilgin
bir olasl temsil eder.
TAZn ardnda yatan ikinci retici gse benim haritann kapan
adn verdiim tarihsel geliimden kaynaklanr. Her hangi bir ulus-
devletin stnde hak iddia etmedii son Yeryz paras da 1899da
yalanp yutuldu. Bizim yzylmz terra incognitasz
[78]
, hudutsuz
ilk yzyl. Dnya ynetiminin en yksek ilkesi milliyettir Gney
Denizinde tek bir ta paras bile, tek bir cra vadi bile, Ay ve gezegenler
bile akbraklamaz. Bu arazi gangsterliinin ilahlatrlmasdr.
Yeryznn tek bir santimetrekaresi bile garnizonsuz ya da vergisiz
braklamaz teoride. Harita politik bir soyut zgaradr, Uzman
Devletin dl/ceza koullandrmasyla dayatlan devasa bir kat,
ta ki oumuz iin harita arazinin ta kendisi oluncaya dek artk
Turtle Island diye bir ey yok sadece ABD var. Ve yine de harita bir
soyutlama olduu iin Yeryzn 1:1 kesinlikte kaplamas mmkn
deil. Fiili corafyann fraktal karmaklklar dahilinde harita ancak
leklendirilmi zgaralar grebilir. Gizlice katlanm enginlikler
lek ubuundan paay syrr. Harita kesinlik tamaz; harita kesin
olamaz.
yleyse Devrim kapaldr, isyansa ak. imdilik kalc zmlerle
uramaktan kanarak gcmz geici g dalgalanmalarna
younlatracaz.
Ve harita kapaldr ama otonom blge aktr. Mecazi olarak, Denetimin
haritacl iin grnmez kalan fraktal boyutlar dahilinde yaylr. Ve
burada Devletin lm ve haritaclk ve manevi emperyalizminin
bilimine alternatif olarak psikotopoloji (ve topograf) mefhumunu
takdim etmeliyiz. 1:1 lekli haritalar ancak psikotopograf izebilir
nk gerei rneklemeye yeterli bir karmakl ancak insan
zihni salayabilir. Ama 1:1 bir harita kendi arazisini denetim altna
alamaz nk filen kendi arazisiyle zdetir. Sadece belli zellikleri
nermek, bir bakma iaret etmek zere kullanlabilir. Otonom blge
olarak ieklenme potansiyeline sahip uzamlar (coraf, toplumsal,
92 93
kltrel, hayali) peindeyiz ve de ister Devletin ihmalinden dolay
olsun isterse de bir ekilde haritaclarn gznden kam olduu iin,
artk her ne nedenle olursa olsun bu uzamlarn grece ak olaca
zamanlar peindeyiz. Psikotopoloji, olas TAZlar iin bir yeralt suyu
bulma sanatdr.
Ancak Devrimin ve haritann kapanlar TAZ iin sadece olumsuz
kaynaklardr; olumlu esinler hakkndaysa daha sylenecek ok sz
var. Tepki, bir TAZ aikr klmak iin gerekli enerjiyi tek bana
salayamaz. Bir ayaklanma ayn zamanda bir eylerden yana da
olmal.
1. ncelikle, doal bir TAZ antropolojisinden bahsedebiliriz. ekirdek
aile mterek toplumun temel birimidir ama TAZn deil. (Aileler!
nasl da nefret ediyorum onlardan! Sevgi pintileri! Gide) Beraberinde
getirdii dipal sefaletlerle ekirdek aile Neolitik bir icat olsa gerek,
dayatlm ktlk ve dayatlm hiyerarisiyle tarm devrimine bir
yant. Paleolitik model hem daha ilkel hem de daha radikaldir: ete.
Tipik avc/toplayc gebe ya da yar-gebe ete yaklak 50 kiiden
oluur. Daha geni kabile toplumlar ierisinde ete yaps kabile
iindeki klanlarla ya da erginlenme cemiyetleri veya gizli cemiyetler, av
veya sava topluluklar, cinsiyet topluluklar, ocuk cumhuriyetleri
ve saireyle karlanr. ekirdek aile ktlk tarafndan retilmise (ve
cimrilikle sonulanyorsa), ete de bolluk tarafndan retilmitir
ve israfa sonulanr. Aile genetikle, erkein kadn ve ocuu mlk
edinmesiyle, tarm/sanayi toplumunun hiyerarik btnlyle
kapaldr. eteyse aktr elbette herkese deil bir uyum grubuna,
bir sevgi bana yeminle balanan erginlenmilere. ete daha byk
bir hiyerarinin bir paras deil daha ziyade yatay bir gelenek,
genileyen akrabalk, szleme ve ittifak, manevi yaknlklar ve saire
motifnin bir parasdr. (Kzlderili toplumu bugn bile bu yapnn belli
zelliklerini muhafaza eder.)
Gsteri-sonras Simlasyon Toplumumuzda ekirdek aileyi aamal
olarak bitirip eteyi geri getirmek zere byk oranda grnmez
olan pek ok g i bandadr. yapsndaki paralanmalar birim-ev
ve birim-ailenin paralanm istikrrnda yanklanr. Bugnlerde
insann etesi dostlarndan, eski eler ve sevgililerden, farkl ilerde
ve pow-wowlarda
[79]
, uyum gruplarnda, zel ilgi alarnda, posta
alarnda vesaire tant insanlardan oluur. ekirdek aile giderek
daha ak bir biimde bir tuzaa, kltrel bir suyutana
[80]
, blnm
atomlarn gizli bir nevrotik inflakna dnyor ve aikr olan kar
strateji de neredeyse bilinsizce etenin daha arkaik ve bir yandan da
daha sanayi sonras yeniden kefnde kendiliinden ortaya kyor.
2. Festival olarak TAZ. Stephen Pearl Andrews bir seferinde, tm
otorite yapsnn enlik ve kutlama ierisinde znd ziyafeti
anarist bir toplum imgesi olarak nermiti. Burada Fouriere ve onun
toplumsal oluun zemini olarak duyular yaklamna bavurabiliriz
temas kzmas (touchrut) ve gastrosof ve tabii koku ve tadn
ihmal edilmi ilanlarna okuduu zafer arksna. Kadim yldnm
ve Satrn bayram kavramlar, kimi olaylarn kafr zamann, Devlet
ve Tarihin l ubuunun kapsamnn dnda kald sezgisinden
trer. Bu bayramlar kelimenin tam anlamyla takvimdeki boluklar
igal eder takvimi tamamlamak iin eklenen faslalar. Ortaada
bir yln neredeyse te biri bayramlara ayrlyordu. Belki de
takvim slahna kar olan ayaklanmalar on bir kayp gnden
ziyade imparatorluk biliminin, halkn zgrlnn biriktii takvim
boluklarn doldurmaya ynelik bir komplo kurduu hissiyatndan
kaynaklanyordu bir hkmet darbesi, yln haritalanmas, bizzat
zamann gasp edilmesi, organik kinatn saat gibi ileyen bir evrene
dntrlmesi. Festivalin lm.
syana katlanlar, amaz bir biimde, silahl bir mcadelenin,
tehlikenin ve riskin tam ortasnda dahi olsa isyann enlikli ynlerine
dikkat ekiyor. Ayaklanma, takvimdeki boluu doldurma faslasndan
kayvermi (ya da belki kayplara karmaya zorlanm) bir Satrn
bayram gibidir ve artk her an heryerde ortaya kverme zgrlne
sahiptir. Zaman ve mekandan azadedir ama yine de durumlarn
olgunluunun kokusunu alr ve genius lociye
[81]
meyli vardr;
psikotopoloji bilimi zaman/mekana dayal olarak TAZ yerelletiren
ya da hi deilse onun lahza ve mahalle olan ilikisini tanmlamaya
yardmc olan (gizemci mecazlar dn alacak olursak) g aklar
ve erk noktalarna iaret eder.
Medya bizleri meta ve gsterinin dzmece birlemesiyle hayatmzn
nemli anlarn kutlamaya davet ediyor, saf temsilin mehur hsran.
Bu mstehcenlie cevaben bir elimizde (Situasyonistler, John
Zerzan, Bob Black ve dierleri tarafndan kayda geirilen) ret tayf
dierindeyse bo zamanlarmzn szmona yneticilerinden karlp
saklanm birbayram kltrnn oluumu var. Cmb hakk iin
sava aslnda radikal mcadelenin bir parodisi deil televizyon ve
telefonlar dier insanlara uzanp dokunma aralar, Orada Ol!ma
yollar olarak sunan bir aa uygun bir tecellisidir.
Pearl Andrews haklyd: ziyafet halihazrda eski kabuun iinde
vcut bulan yeni bir toplumun tohumudur (IWW nsz). Altmlar
tarznda kabile bulumas, eko-sabotajclarn orman meclisi,
neo- paganlarn kr Beltane, anarist konferanslar, ecinsel peri
emberleri yirmilerin kiralk Harlem cmbleri, gece kulpleri,
lenler, eski moda zgrlk piknikler tm bunlarn bir ekilde
zaten kurtarlm blgeler ya da hi deilse olas TAZlar olduunu
kavramalyz. ster bir akam yemei gibi be dosta ister bir Nmayi
gibi binlerce kutlamacya ak olsun, cmb her daim ak olur
nk smarlama deildir; planlanabilir ama gereklemedii
srece bir fyaskodur. Kendiliindenlik esi elzemdir.
94 95
Cmbn z: yz-yze, bir grup insan ister iyi bir yemek ve nevale
olsun ister dans, sohbet, yaam sanatlar olsun karlkl arzularn
gerekletirmek zere ortak aba harcarlar; hatta belki srf ehevi
haz iin ya da mterek bir sanat eseri yaratmak iin ya da srf keyfn
aktarmn salamak iin ksacas en yaln biimiyle (Stirnerin
dedii gibi) egoistler birlii ya da Kropotkinin ifadesiyle karlkl
yardmlamaya dnk basit bir biyolojik gd. (Burada Bataillein
ifrat ekonomisi ve potla kltr teorisini de anmadan geemeyiz.)
3. TAZ gerekliini biimlendirmede manevi gebelik (ya da
bizim akayla kark dediimiz zere kksz kozmopolitlik)
kavram hayati nem tayor. Bu olgu eitli veheleriyle Deleuze ve
GuattarininGebe Sava Makinesinde, Lyotardn Driftworksnde ve
Semiotext(e)in Oasis saysnda eitli yazarlarca tartld. Burada
kent gebelii, nomadoloji, srklenme (driftwork) vesaire
yerine manevi gebelik terimini kullanmamzn tek nedeni tm
bu kavramlar TAZn vcut buluu nda allacak tek bir gevek
yapda toparlamak. Tanrnn lm, kimi bakmlardan Avrupa
projesini merkezsizletirerek kksz bir biimde felsefeyle kabile
efsanesi, doa bilimleriyle Taoizm arasnda gidip gelebilecek ilk kez
her fsusu bambaka bir dnya manzarasn yanstan altn bir bcein
gzlerinden dnyay grebilecek ideoloji sonras ok perspektifi bir
dnya gr amtr.
Ancak bu vizyon, hz ve meta fetiizminin tm kltrel eitlilii ve
bireysellii bulandrmaya meyilli zalim bir sahte birlik yaratt bir
ada yaama pahasna kazanld, yle ki her yer bir dieri kadar
iyi. Bu paradoks ingeneleri, arzu ve meraklarnn peinden giden
manevi seyyahlar, hibir zaman ve mekna bal kalmayan, eitlilik
ve serven araynda olan sadakatleri s (aslnda tm cazibesini ve
hayatiyetini yitirmi Avrupa Projesine sadakati kalmam) gezginleri
yaratrBu tanm sadece X kua sanatlarn ve entelektellerini
deil ayn zamanda gmen iileri, mltecileri, evsizleri, turistleri,
Karavan ve gezer-ev kltrn de, odalarndan dar adm dahi
atmayp Nette seyahat eden (ya da Thoreua gibi Concordta
ok fazla seyahat eden) kiileri de iine alr ve nihayet herkesi,
hepimizi, otomobilleriyle yaayanlar, tatillerimizi, televizyonlarmz,
kitaplarmz, sinemalarmz, telefonlarmz, deiip duran ilerimizi,
deiip duran hayat tarzlarmz, dinlerimizi, diyetlerimizi ve saireyi
de kapsar.
Deleuze ve Guattarinin sava makinesi adn verdii bir taktik olarak
gebelik, bu paradoksu edilgenden etkin hatta belki de iddetli
bir biime tar. Tanrnn son kvranlar ve lm dei drdrlar
mesela Kapitalizm, Faizm ve Komnizm klnda ylesine
uzun sredir devam ediyor ki post-Bakuninci, post-Nietzscheci
komandolarn ya da khne Konsenssn apachelerinin (kelime
anlamyla dmanlar) yrtecekleri daha ok yaratc ykm var.
Bu gebelerapulculuu tatbik ediyor; onlar korsanlar, virsler;
TAZlara hem istek hem de ihtiya duyuyorlar, l yldzlar altnda
kara adr kamplar, ara blgeler, gizli kervan gzerghlarnda takviye
edilmi sakl vahalar, kurtarlm cangl ve kra arazi krntlar,
girilmez blgeler, karaborsalar ve yer alt pazarlar.
Bu gebeler gzerghlarn tuhaf yldzlara bakarak iziyorlar, siber
uzaydaki ltl veri demetleri yahut belki de halisnasyonlar. Bir arazi
haritasn yere serin; zerine bir politik deiim haritas deyin; onun
da stne bir A haritas, bilhassa da gizli istihbarat-ak ve lojistik
vurgusuyla kar-A ve en nihayetinde hepsinin de stne yaratc
dlemin, estetiin ve deerlerin 1:1 lekli bir haritasn deyin.
Ortaya kan ebeke, umulmadk anaforlar ve enerji dalgalaryla,
k phtlamalaryla, gizli tnellerle, srprizlerle canlanarak hayat
kazanr.
ebeke ve A
[82]
TAZA KATKISI OLAN bir sonraki e ylesine geni ve mulak ki kendi
bana bir blm hak ediyor.
Tm enformayon ve iletiim aktarmnn btn olarak
tanmlayabileceimiz ebekeden bahsetmitik. Bu aktarmlardan
bazlar ayrcalkl ve eitli sekinlerle snrl ve bu da ebekeye
hiyerarik bir nitelik kazandryor. Dier ilemlerse herkese ak
yani ebekenin yatay ya da hiyerarik olmayan bir nitelii de var.
Askeri ve stihbarat verileri hizmete zel, bankaclk ve dviz bilgileri
ve benzerleri de yle. Fakat telefon, posta sistemi, kamusal veri
bankalar vs. ekseriyetle herkese ak. u halde ebekenin ierisinde
bizim Aadn vereceimiz belli belirsiz bir kar-ebeke olumaya
balad(sanki ebeke bir balk aym da A da ebekedeki yrtk ve
kopuklar arasna dokunmu rmcek alarymasna). Genel olarak
Aszcn bilgi al veriinin birbirini izleyen, yatay, ak yapsna,
hiyerarik olmayan ebekeye atfta bulunmak iin kullanacaz ve
kar-ebeke szcn ise fili veri korsanl ve ebekenin bizzat
kendisini slk gibi emen dier biimler de dahil olmak zere An
gizli, yasad ve isyanc kullanmlar iin alkoyacaz. ebeke, A ve
kar-ebeke hepsi de ayn btnsel doku-karmann paralar
saysz noktada birbirlerinin iinde gzden yitiyorlar. Bu szckler
blgeleri tanmlama deil eilimlere iaret etme amac gder.
(Arasz: A ya da kar-ebekeyi asla gerek bir devrimci g
olamayacak olan parazitlikle sulamadan nce kendinize u
yaadmz Simlasyon anda retimin neyden olutuunu bir
sorun. Emeki snf kimdir? Belki de bu szcklerin tm anlamlarn
yitirdiklerini kabul etmek zorunda kalrsnz. Her halkrda bu
sorulara verilecek cevaplar yle karmak ki TAZ bunlar hepten yok
96 97
sayp sadece iine yarayacak eyleri seme eiliminde. Kltr bizim
Doamzdr ve bizler hrsz saksaanlarz ya da letiim Teknolojileri
dnyasnn avc/toplayclar.)
Gayr-resmi An mevcut biimleri, tahmin edilecei zere, hala daha
olduka ilkel: marjinal fanzin a yaps, BBS
[83]
a yaplar, korsan
yazlm, bilgisayar korsanl, telefon beleilii, matbuat ve radyo
zerindeki kimi etkiler, dier byk medyadaysa neredeyse koca bir
hi TV kanal yok, uydu yok, fber- optik yok, kablo yok vs. vs. Ne
var ki ebekenin kendisi, zneler (kullanclar) ve nesneler (veri)
arasnda deien/dnen bir iliki motif sergiliyor. Bu ilikilerin
doas McLuhandan Virilioya dek pek ok kii tarafndan etrafca
incelendi. imdiye dek herkesin bildii eyi ispat etmek sayfalar
tutar. Hepsini temcit pilav gibi stp yeniden sunmaktansa ben daha
ziyade bu dnen ilikilerin TAZn uygulamas iin nasl tarzlar
nerilebileceini aratrma derdindeyim.
TAZ zamanda da meknda da geici ancak fili bir konuma sahip.
Ama phesiz Ada da bir konuma sahip olmal ve bu konum farkl
trden bir konum olmal, flli deil sanal bir konum, dolaysz deil
apansz bir konum. A, TAZ iin lojistik destek salamakla kalmaz
ayn zamanda onun vcut bulmasna destek olur; kabaca syleyecek
olursak TAZ gerek dnyada olduu kadar enformasyon uzaynda
da var olur denebilir. A, sonsuz kk bir mekana, veri olarak
muazzam byklkte bir zaman sktrabilir. TAZ geici olduu iin,
belli bir sreve az ok sabit bir mahal tecrbe eden bir zgrln
kimi avantajlarndan ister istemez mahrum kalacan belirtmitik.
Ama A, bu sre ve mahali bir ekilde ikame edebilir daha batan,
TAZa, veri olarak seyreltilmi, byk miktarlarda sktrlm uzay
ve zamanla ilgili enformayon salayabilir.
An evriminde tam da bu esnada ve yzyzelik ve tensellik
taleplerimizi de gz nnde bulundurarak A temelde bir TAZdan
dierine malumat tamaya, TAZ savunmaya, onu koullarn gereine
gre ya grnmez ya da daha dili klmaya muktedir bir destek
sistemi olarak dnmeliyiz. Ama bu kadarla da kalmyor: Eer ki TAZ
bir gebe kampysa, o zaman A da kabilenin destanlarn, arklarn,
ecerelerini ve efsanelerini temin etmeye yarar; kabile ekonomisinin
ak hatlarn oluturan gizli kervan gzerghlar ve aknc yollarn
sunar; hatta kendi iinde takip edecekleri yollarn kimilerini, almet
ve delletler olarak grecekleri ryalarn kimilerini barndrr.
An varl bir bilgisayar teknolojisine bal deildir. Szl iletiim,
posta, marjinal fanzin a, telefon aalar ve benzerleri bir
enformayon a yaps ina etmek iin zaten kfdir. Kilit nokta kullanlan
teknolojinin tarz ya da dzeyi deil yapnn akl ve yatayldr.
Yine de, tm ebeke mefhumu bilgisayarlarn kullanm akla getirir.
Bilimkurgu tasavvurunda ebeke Siberuzay (Tron ve Neuromancerda
olduu zere) ve sanal gerekliin yalanc-telepatisi durumuna
uzanr. Bir Siberpunk hayran olarak TAZlarn oluumunda gereklik
korsanlnn temel bir rol oynayacan dnmeden edemiyorum.
Tpk Gibson ve Sterling gibi ben de resmi ebekenin A ya da kar-
ebekeyi kapatmay asla baaramayacan veri korsanlnn,
yetkisiz aktarmlarn ve istihbaratn serbest aknn asla
durdurulamayacan varsayyorum. (Aslnda, anladm kadaryla,
kaos teorisi evrensel bir Denetim sisteminin imkansz olduunu
ngryor.)
Ne var ki, gelecekle ilgili atp tutmay bir kenara brakp A ve ierdii
teknolojiyle ilgili ok ciddi bir meseleyle yzlemek zorundayz. TAZ
her eyden ok dolaymdan kanmay, varoluunu dolaysz olarak
tecrbe etmeyi arzular. likinin z suflerin de dedii gibi kalp
kalbedir, ya da yz yze. Ama, AMA: dolaym An tam da zn
oluturur. Makineler buradaki elilerimizdir ten, kelimenin tm
tekinsiz armlaryla beraber bir nihayet olmann dnda tamamen
konu ddr.
TAZn kendi uzamn bulmasnn belki de en iyi yolu Yksek Teknoloji ve
onun ilahlatrlmas olan ebekeye ynelik grnteki iki zt tavrn
tam ortasna dalmak olacaktr: (1) kendini dolaym ve ebekeye kar
makine krc bir sav olarak koyan Fifth Estate/Yeni-Paleolitik, Post-
Situ, Ultra-Yeil diyebileceimiz tutum ve (2) Siberpunk topyaclar,
ftro-liberterler, Gereklik Korsanlar ve onlarn ebekeyi evrimde
ileriye dnk bir adm olarak gren ve dolaymn her trl yan
etkisinin stesinden gelinebileceini en azndan, retim aralarn
zgrletirdiimiz srece varsayan mttefkleri.
TAZ bilgisayar korsanlaryla mutabk kalr nk ksmen de olsa
ebekede vcut bulmak ister, bu ebekenin dolaymyla bile olsa.
Ama yeillerle de mutabktr nk bir beden olarak kendisinin son
derece farkndadr ve Siber rfana, bedeni apanszlk ve simlasyon
araclyla ama giriimine kar yalnzca tiksinti duyar. TAZ, pek ok
ikilik gibi Teknoloji/anti-Teknoloji ikiliini de grnteki kartlarn
aslnda anlambilimin yol at tahrifatlar ve hatta halisnasyonlar
haline geldii gz boyamalar olarak grme eilimindedir. Yani bu
TAZn bu dnyada yaamak istedii anlamna gelir, baka bir dnya
tahayylnde deil, olmayacak duaya edilen bir amenna olduu (ya
da Alicein ifade ettii gibi Dnn reeli ya da yarnn reeli ama asla
bugnn reeli deil) ortaya kacak olan dzmece bir birlikten doan
(alabildiine yeil VEYAalabildiine metal) hayal rn bir dnyada
deil.
TAZ gndelik hayatn younlamas tahayyl ya da Srrealistlerin
demi olabilecei gibi, Olaanstnn hayata nfuz etmesi bakmndan
topyacdr. Ama szcn hakiki anlamyla yani hibiryer ya da
Yok Yer anlamnda topyac olamaz. TAZ bir yerdedir. Grnte kel
98 99
alka duran arazi, manzara, hava akm, su ve hayvanlarn ierisinde
mahir kiinin seebildii gizemli enerji hatlarnn kavanda yer
alan baz pagan g noktalar gibi pek ok gcn kesiim noktasnda
yatar. Ama artk bu hatlarn tm de zaman ve uzayda iz brakmaz.
Bunlarn bazlar, gerek zaman ve mekanlarla kesiseler dahi sadece
A dahilinde varlk gsterirler. Belki de bu hatlarn bazlar onlarn
niceliini belirtecek hibir akit olmamas bakmndan sra-d
saylabilir. Bu hatlar sosyoloji, istatistik, ekonomi ve saireden ziyade
kaos bilimi nda incelenmeye daha msaittir. TAZa mevcudiyet
kazandran g motiferi tabiri caizse boyutlar arasnda var olan
kaotik Tuhaf ekicilerle ortak bir eyler paylamaktadr.
TAZ doas gerei kendini gerekletirebilecei kullanl her yola
bavurur ister bir maarada olsun isterse bir L-5 Uzay ehrinde,
TAZ hayata geecektir ama her eyden de te ne kadar pheli
veya khne bir biimde olursa olsun, ideolojiye ve hatta anti-
ideolojiye bile itibar etmeden hemen imdi, olabildiince abuk
hayat bulacaktr. Bilgisayar kullanacaktr nk bilgisayar var ama
ayn zamanda yabanclama ve simlasyonla alabildiine alakasz
gleri de kullanacaktr ki bunlar TAZa belli bir manevi paleolitizm
vaat ederler, bizzat ebekenin kendisine dahi bulaacak ilksel
bir amanik ruh (benim nezdimde Siberpunkn gerek manas
budur). TAZ bir younlama, bir art deer, bir ifrat, bir potla, srf
sa kalmaya(seksenlerin o alamakl parolas) deil bizzat hayata
adanm bir hayat olduu iin ne Teknolojiyle ne de anti-Teknolojiyle
tanmlanamaz. Tpk ifritleri aalarmasna kendini yalanlar, nk
her ne pahasna olursa olsun mkemmellie, sonun sabitliine,
zarar vererek var olmay ister.
Mandelbrot Kmesinde
[84]
ve onun bilgisayar grafi
gerekletirmesinde fraktal bir evrende hesap gcnn snrlarna
varana dek harita iine gmlm ve aslnda gizlenmi harita iinde
harita iinde haritalar grrz. Fraktal bir boyutla bir bakma 1:1
lekli bir bant gsteren bu harita ne ie yarar peki? Sanrsal
zarafetini takdir etmek dnda insan bununla ne yapabilir ki?
Bir enformasyon haritas ebekenin btnyle kartografk
bir izdm dleyecek olsaydk, mesela karmak kout
ilem altrmada, telekomnikasyonlarda, elektronik para
aktarmlarnda, virslerde, gerilla bilgisayar korsanlnda ve sairede
halihazrda ortaya kmaya balam olan kaos unsurlarn da dahil
etmek zorunda kalrdk.
Bu kaos blgelerinin her biri, Mandelbrot Kmesine benzer
topografar temsil edilebilirdi, yle ki haritann iinde yarmadalar
yerletirilmi ya da gizlenmi olurdu yle ki gzden kaybolmu
gibi grnrlerdi. Ksmen kaybolan, ksmen kendini kaybettiren
bu yazm, halihazrda gizlilii ihll edilmi, kendi seyrinde
tamamlanmam, eninde sonunda Denetim-d olan ebekenin
ileyiinin ta kendini temsil eder. Baka bir deyile, M Kmesi ya da ona
benzer bir ey kaotik bir sre olarak, Prigoginein ifadesiyle yaratc
bir evrim olarak kar-ebekenin ortaya kn planlamakta
(kelimenin her anlamnda) gayet ie yarar olabilir. Baka hibir ie
yaramasa bile M Kmesi TAZn bir enformayson gzden yitimi olarak
ebekeyle arabiriminin haritasnn karlmasnda bir metafor
ilevi grebilir. ebekedeki her felaket A iin, kar-ebeke iin
bir g dmdr. ebeke kaos tarafndan tahrif edilirken A kaosla
serpilip geliecektir.
ster basit veri korsanl isterse de kaosla daha karmak bir fili
uyum geliimi eklinde olsun A korsan, TAZn sibernetikisi,
ebekedeki karklklar, kazalar ve kmelerden istifade etmenin
yollarn (entropi d enformayon retmenin yollarn) bulacaktr.
Bir zihnisinir, bir istihbarat krnts ps, kaak, antajc hatta
belki de bir siber terrist olarak TAZ korsan gizli fraktal balantlarn
evrimlemesi iin alacaktr. Bu balantlar ve onlar arasnda akan
farkl enformasyonlar TAZn kendisinin vcut bulmas iin g
prizleri oluturacaktr sanki biri igalciler iin tek edilmi bir evi
aydnlatmak iin enerji tekelinden elektrik alyormu gibi.
Bylece A, TAZa yardmc olacak durumlar reterek ebekede
asalaklk edecektir ancak bu stratejiyi alternatif ve otonom bir
ebekenin inasna ynelik bir giriim olarak da tasavvur edebiliriz;
zgr ve artk asalak olmayan, eskisinin kabuundan doacak
yeni bir dnyaya temel oluturacak bir ebeke. Kar-ebeke ve
TAZ, pratik olarak konuacak olursak, kendi balarna birer ama
olarak grlebilir ama teorik adansa farkl bir gereklie dnk
mcadele biimleri olarak da grlebilirler. Bunu sylediimiz halde
gene de bilgisayarlara dair baz endielerimiz, henz cevap bulmam
sorularmz olduunu kabul etmeliyiz, bilhassa da Kiisel Bilgisayara
(PC) dair.
Bilgisayar alar, BBSler ve elektro-demokrasiye dair daha nice baka
deneyin hikayesi imdiye dek ounlukla bir hobicilik hikayesiydi. Pek
ok anarist ve liberter PCnin bir zgrleme ve kendini zgrletirme
silah olduuna derin bir inan besliyor ama grnrde gerek bir
kazanm, elle tutulur bir zgrleme yok.
ok yaknda eitli irketler ve brokrasiler iin devasa bir ev ii retim
sanayiini ve para ba ileri yrtebilecek, farazi olarak gelimekte
olan giriimci bir kendi kendinin i vereni veri/bilgi ilemcisi snf zerre
ilgimi ekmiyor. Dahas bu snfn kendi altsnfn gelitireceini
ngrmek iin medyumlua falan da gerek yok bir nevi lmpen
yuppieterya: rnein, evlerini patronun bir bilgisayar a olduu
elektro- ecel tezghlarna, kk -tiranlklarna evirerek ailelerine
ek gelir salayan ev kadnlar.
100 101
Ne de ada radikal alarn sunduu istihbarat ya da hizmetlerden
bir para olsun etkileniyorum. Bir yerlerde deniyor ki bir
enformasyon ekonomisi varm. Belki de vardr; ama alternatif
BBSler zerinden takas edilen enformasyon grne gre laklak ve
tekno-gevezelikten ibaret. Bu bir ekonomi mi? yoksa hevesliler iin
bir megaleden baka bir ey deil mi? Pekala, PCler bir matbaa
devrimi daha yaratt tamam, marjinal alar geliiyor peki, imdi
ayn anda alt telefon konumas birden yapabiliyorum. Peki ama bu
benim gndelik hayatmda neyi deitirdi?
Akas, kitaplarla olsun, sinemalarla, televizyonla, tiyatroyla,
telefonlarla, A.B.D. Posta Servisiyle, deitirilmi bilin halleriyle ve
saireyle olsun algm geniletebileceim tonla veriye zaten sahiptim.
Buna benzer daha ok veri elde etmek iin gerekten de bir PCye
ihtiyacm var m ki? Bana gizli istihbarat sunuyor musunuz? Tamam
belki cezbolurum ama gene de muazzam srlar istiyorum, sar
sayfalara girmemi telefon numaralar ya da polislerle politikaclarn
zrvalarn deil. Her eyden te bilgisayarlarn bana gerek eyalarla
IWW Kurulu Metninde sylendii zere hayattaki gzel eylerle
balantl bir e salamasn istiyorum. Ve burada madem ki hackerlar
ve BBScileri sinir bozucu bir entelektel belirsizlikle itham ediyorum
o halde kendim de Teori ve Eletirinin barok bulutlarndan aa inip
gerek eyalarla ne demek istediimi aklamalym.
Diyelim ki hem politik hem de kiisel gerekelerle iyi yemek
istiyorum, Kapitalizmden alabileceimden daha iyisini halen daha
gl ve doal tatlarla kutsanm temiz yemek. Oyunu biraz daha
karmaklatrmak iin diyelim ki aln ektiim yemek yasad
olsun belki i st ya da Kbann enfes meyvesi mamey, ki tohumlar
halisnojen olduu iin taze olarak A.B.D.ye ithal edilemiyor (ya da
ben yle duydum). Bir ifti deilim. Diyelim ki ben nadir parfmler
ve afrodizyaklar ithalatsym ve stokumun ounu yasad mallarn
oluturduunu varsayarak oyunu biraz daha zorlatralm. Ya da belki
de sadece organik algam karlnda kelime ilem hizmeti takas
etmek istiyorum ama bu ilemi IRSye rapor etmeyi (ister inann
ister inanmayn yasada byle yazyor) reddediyorum. Ya da belki de
baka insanlarla mterek ama yasad karlkl haz iin bulumak
istiyorum (bu aslnda denendi ama tm sert cinsellik BBSleri tevkif
edildi pekialak gvenlikli bir yer alt neye yarar ki?). Ksacas,
diyelim ki, sadece enformasyondan, makinenin iindeki hayaletten
bktm usandm. Dediklerinize bakacak olursak, bilgisayarlar zaten
benim yemek, uyuturucu, cinsellik, vergi karma arzularma da
olanak salayacak yeterlilikte olmal. yleyse sorun ne? Bu neden
olmuyor?
TAZ bilgisayarlar olsa da olmasa da vuku buldu, buluyor ve bulacak.
Ama TAZn tam kapasitesine ulamas iin, bir iten yanma sorunu
olmaktan kp daha ok bir Adaki adalar sorunu olmas gerek.
ebeke ya da daha dorusu kar-ebeke, TAZn btnleyici bir
vehesinin, potansiyelini katlayacak bir katknn, karmaklk ve
anlamda bir kuantum sraynn (tuhaftr ki bu ifade byk bir
srama anlamna gelir oldu) vaadini stlenir. TAZ imdi saf bir
uzam dnyasnda, duyumlar dnyasnda var olmal. Bilin eiinde,
hatta unutulup gitmeye eilimli olan TAZ macerasn (oluunu)
tamamlamak, kendisini arzusunun snrlarna dek doldurmak, kendini
varoluuyla doyurmak zere enformasyon ve arzuyu birletirmelidir.
Amalarmz gerekletirilmeden nce tm yabanclama ve dolaym
biimlerinin yok edilmesi ya da lavedilmesi gerektiini syleyen
Neo-Paleolitik Ekol belki de hakldr ya da belki de hakiki anari,
kimi ftro-liberterlerin iddia ettii gibi ancak Uzay Boluunda
gerekletirilecektir. Ama TAZ, ne mii ne de eceki pek kafaya
takmaz. TAZ sonularla, mterek gereklie dzenlenen baarl
aknlarla, cepheyi yarp daha youn ve daha bereketli bir yaama
geilerle ilgilenir. ayet bu projede bilgisayar ie yaramazsa o
zaman bilgisayarn hakkndan gelmek gerekecektir. Ancak benim
sezgilerim, karebekenin halihazrda vcut bulduunu hatta belki
de imdiden var olduunu sylyor ama bunu kantlayamam. TAZ
teorisini byk lde bu sezgi temelinde oluturdum. Elbette A,
samizdat,
[85]
karaborsa vs. gibi bilgisayarlamam mbadele alarn
da ieriyor ama mantksal olarak hiyerarik olmayan enformasyon
ann tam potansiyeli fevkalade bir ara olarak bilgisayara varyor.
imdi hackerlarn hakl olduumu, sezgilerimin doru olduunu
kantlamasn bekliyorum. algamlarm nerde?
Croatana Gittik
TAZI TANIMLAMAYA YA DA onun nasl yaratlmas gerektiine dair
ayrntl dogmalar oluturmaya hi hevesimiz yok. Bizim iddiamz
daha ziyade onun zaten yaratlm olduu, yaratlaca ve halihazrda
yaratld ynnde. O halde gemiteki ve gnmzdeki baz
TAZlara gz atmak ve gelecekteki tecellileri hakknda tahminlerde
bulunmak phesiz daha deerli ve ilgin olacaktr; birka prototipi
hatrlatarak belki de bu karman potansiyel kapsamn lebilir
ve hatta bir arketip emaresi yakalayabiliriz. Ne eit olursa olsun
bir ansiklopedicilik giriiminden ziyade yaylm atei tekniini, anlk
baklardan oluan bir mozaii benimseyerek olduka keyf biimde
16-17. yzyllar arasnda Yeni Dnya yerleiminden balayacaz.
Yeni dnyann al ta bandan beri okltist bir tatbikat olarak
tasarland. Grne gre sihirli emperyalizm mefhumunu icat eden
ve tm bir nesle de bunu bulatran I. Elizabethin manevi danman,
mneccim John Deedir. Halkyut ve Raleigh onun bysne kapldlar
ve Raleigh keif, smrgeletirme ve haritalandrma davalarn daha
ileriye tamak iin Gece Okuluyla nc dnrler, aristokratlar
102 103
ve statlardan oluan bir hizip olan balantlarn kulland. Frtna
[86]
yeni ideolojinin propaganda eserlerinden biriydi ve Roanoke Kolonisi
de bunun vitrindeki ilk deneyiydi.
Yeni Dnyaya simyasal bak, onu temel maddeyle ya da heyulayla,
Doa durumuyla, masumiyetle ve her olasla aklkla (Virgin-ia),
stadn ellerinde altna yani maddi bolluun yan sra manevi yetkinlie
de dnebilecek olan kaos ya da blk prklklebadatryordu.
Ama ayn zamanda, blk prkle ynelik hakiki bir cazibe, ona
dnk sinsi bir sempati, Kzlderili semboln biimsiz biimine bir
odak olarak alan duyulan bir zlem duygusu de bu simyasal bakn
ksmen malumudur: hkmet tarafndan yozlatrlmam, doal
haliyle nsan. Caliban, Vahi Adam, tam da Oklt Emperyalizm
makinesinin iine bir virs gibi yerlemitir; orman/hayvan/insanlar
ta batan beri marjinalin, hor grlenin ve paryann sihirli gcyle
donatlmlardr. Bir yandan Caliban irkindir ve Doa da uluyan bir
vahettir te yandansa Caliban asil ve zincirlerinden boanmtr
ve Doa ise rembadr. Avrupa bilincindeki yarlma Romantik/Klasik
ikiliin ncesine der; kkleri Rnesans Yksek Sihrinde yatar.
Amerikann (Eldorado, Genlik Pnar) kef bunu billurlatrr; ve fili
smrgeletirme tasarlarna hz kazandran da budur.
lkokulda bize Roanokedeki ilk yerleimlerin baarszlkla
sonuland retilmiti; smrgeciler artlarnda yalnzca ifreli
bir Crotana gittik mesaj brakarak ortadan kaybolmulard. Daha
sonraki gri- gzl Kzlderililer hakkndaki raporlar tevatr saylarak
reddedilmiti. Ders kitaplarnda kast edilen gerekte Kzlderililerin
savunmasz yerleimcileri katlettiiydi. Ne var ki Croatan bir eit
Eldorado deildi; dostane bir komu Kzlderili kabilesinin ismiydi.
Belli ki yerleim sadece sahilden Byk Kasvet Bataklna tanm
ve kabilenin iinde zmsenmiti. Ve gri gzl Kzlderililer de gerekti
hl daha oradalarve kendilerine hl Croatanlar diyorlar.
Yani Yeni Dnyadaki ilk koloni Prosperoyla (Dee/Raleigh/
mparatorluk) olan anlamasn feshetmeyi ve Calibanla beraber
Vahi Adamlarn arasna gitmeyi tercih etmiti. Ayrlmlard.
Kzlderili olmu, ilkele dnmler, Londrann plutokratlar ve
entelektellerine serfik yapmann korkun sefaletine kar kaosu
yelemilerdi.
Bir zamanlar Turtle Islandn olduu yerde Amerika vcut bulurken,
Croatan kolektif ruhun iinde sakl kald. Hududun tesinde, Doa hali
(mesela Devletin yokluu) hl hkm sryordu ve yerleimcilerin
bilincinde yabanilik seenei daima pusuya yatm bekliyordu,
Kiliseden, iftilikten, okur yazarlktan, vergilerden uygarln
tm klfetlerinden vazgemenin ve u ya da bu ekilde Croatana
gitmenin ayartcl. Dahas, ngilteredeki Devrim nce Cromwell
sonra da Restorasyon tarafndan ihanete uradnda Protestan
radikaller dalga dalga Yeni Dnyaya katlar ya da nakledildiler (ki artk
buras birhapishane ya da srgn yerine dnmt). Antinomyenler,
Aileciler, ipsiz Quakerlar, Levellerlar, Diggerlar ve Ranterlara imdi
yabanlln oklt glgesi takdim edilmiti ve onlar da arabuk bunu
kucakladlar.
Antinomyenlerin en tannm (yani en st snftan olan) Anne
Hutchinson ve dostlaryd ki Bay Kolonisi politikalarna yakalanma
talihsizliine dtler ancak hareketin ok daha radikal bir kanad
da phesiz vard. Hawthorneun Neeli Dan Bahar Direinde
aktard olaylar tamamiyle tarihsel olaylardr: belli ki ar utakiler
Hristiyanl bsbtn brakarak paganizme dnme karar almt.
Kzlderili mttefkleriyle birlemeyi baarabilseydiler ortaya bir eit
17. yzyl Kuzey Amerika Santerias saylabilecek bir Antinomyen/
Keltik/Algonkin badamc dini kabilirdi.
Tarikatlar, hasm Avrupal kar gruplarnn pek ok aday ssz
ve hatta sahiplenilmemi brakt Karayiplerdeki daha gevek
ve yozlam ynetim altnda daha iyi serpilip geliebiliyordu.
Bilhassa Barbados ve Jamaikada pek ok ar u yanls yerlemi
olmal ve inanyorum ki Tortugadaki Korsan topyas Leveller ve
Ranter etkilerinden bir hayli nasibini alm olmal. Burada ilk kez,
Esquemelin
[87]
sa olsun, Yeni Dnyann baarl bir prototip TAZnn
derinliklerini biraz inceleyebiliriz. Emperyalizmin klelik, serfik,
rklk ve hogrszlk gibi iren ayrcalklarndan, zorla askere
alnma ikencelerinden ve plantasyonlarn diri diri lmnden kaan
Korsanlar, Kzlderili adetlerini benimsediler, Cariblerle
[88]
evlendiler,
siyahlar ve spanyollar eit saydlar, tm uluslar reddettiler,
kaptanlarn demokratik yollarla setiler ve Doa haline geri
dndler. Tm dnyaya sava atklarn ilan ederek, Szleme
ad verilen ve herkesin eit hisseye, Kaptannsa yalnzca drtte bir
ya da yarm hisse fazlasna sahip olaca kadar eitliki karlkl
mukaveleler altnda yamalamak zere denizlere yelken atlar.
Dayak ve cezalandrma yasakt mnakaalar oylama ya da dello
yasasyla zlyordu.
Kimi tarihilerin yapt gibi korsanlar deniz ekyalar ve hatta ilk
kapitalistler olarak yaftalamak kesinlikle yanl olacaktr. Her ne
kadar kk topluluklar geleneksel kyl toplumu deil neredeyse
kefedilmemi ktada hilikten yaratlm topyalar, haritadaki bo
alanlar igal eden mutlak zgrlk snaklar olsa da korsanlar bir
bakma toplumsal haydutlard. Tortuga dtkten sonra Korsan
ideali Korsanln Altn a (1660-1720) boyunca canlln srdrd
ve rnein Bucaneerlar tarafndan kurulan Belizedeki kara-yerleimi
gibi sonular verdi. Sonra, sahne halen daha imparatorluk iktidar
tarafndan stnde hak iddia edilmemi olan ve korsan mttefkler
iin can atan bir yerel krallar (efer) yamal bohas tarafndan
ynetilen Madagaskara kaydndaysa Korsan topyas en yksek
104 105
biimine ulat.
Defoenun Kaptan Mission ve Libertatiann kuruluu hakkndaki
aklamas kimi tarihilerin iddia ettii gibi radikal Whig
[89]
teorisinin
propagandasn yapmak zere hazrlanm edebi bir safsata olabilir
ama yine de pek ou hl daha doru ve kesin kabul edilenKorsanlarn
Genel Tarihinde (1724-28) yer alyordu. Dahas kitap yaynlandnda
ve Madagaskarn eski kurtlar hl daha hayattayken Kaptan
Missiounun hikayesine hibir eletiri yneltilmemiti. phesiz
Libertatiaya ok benzeyen korsan snaklarn kendileri de tecrbe
etmi olduklar iin buna inanm olsalar gerek. Bir kez daha,
kurtarlm kleler, yerliler ve hatta Portekizliler gibi geleneksel
dmanlar bile eit olarak katlmaya davet edilmiti. (Kle gemilerini
zgrletirmek nde gelen ilerden biriydi.) Toprak ortak mlkiyetti,
temsilciler ksa dnemler iin seiliyordu, ganimet paylalyordu;
zgrlk retileri Common Sensede
[90]
olduundan ok daha
radikal biimde vaaz ediliyordu.
Libertatia dayanmay umuyordu ve Mission onu savunurken lmt.
Ancak korsan topyalarnn ou geici olma niyetindeydi; aslnda
korsanlarn hakiki cumhuriyetleri, Szlemeler altnda yelken
aan gemileriydi. Liman yerleimlerinde aslnda hibir yasa hkm
srmyordu. Son klasik rnek, araba, kadnlara (ve Birgenin
Olanclk ve Korsanlkyla hkm verecek olursak olanlara da),
arklara (korsanlar mzie ar dknd ve tm seferler iin mzik
gruplar kiralyorlard) perian ifrata adanm barakalar ve adrlardan
oluan bir plaj mesiresi olan Bahamalardaki Nassau, Limanda ngiliz
donanmas belirdiinde bir gece iinde tarihe kart. Karasakal ve
Patiska Jack Rackham ve korsan kadnlardan oluan tayfas daha
vahi sahillere ve daha rezil kaderlere yelken aarken dierleri Genel
Aff uysalca kabul etti ve slah oldular. Ama Bucaneer gelenei hem
korsanlarn melez ocuklarnn kendi kraliyetlerini biimlendirmeye
balad Madagaskarda hem de kaan klelerle kark siyah/beyaz/
kzl derili gruplarn Maronlar olarak dalarda ve i kesimlerde
serpilmeye devam edebildii Karayiplerde srd. Jamaikadaki
Maron topluluu, Zora Neale Hurston blgeyi 1920'lerde ziyaret
ettiinde halen daha bir dereceye kadar zerkliini, eski gelenek ve
greneklerini koruyordu (bkz. Atma Anlat). Surinam Maronlar ise
hl Afrika paganizmini srdryorlar.
18. yzyl boyunca Kuzey Amerikada bir dizi frari -rkl yaltlm
cemaat redi. (Bu klinik tnlayan szck, bu topluluklar hakkndaki
ilk bilimsel almalar yrten Genetik Islah Hareketi tarafndan
icat edildi. Maalesef bilim sadece melezlenmi rklar ve fakirlere
ynelik nefret iin bir mazeret ilevi grd ve sorunun zm
genelde mecburi ksrlatrmayd. ekirdek grup amaz biimde kaak
kleler ve serferden, sululardan (yani en fakirler), fahielerden
(yani beyaz olmayanlarla evlenmi beyaz kadnlardan) ve eitli yerli
kabilelerin yelerinden oluuyordu. Seminole ve Cherokeelerde
olduu gibi kimi durumlarda geleneksel kabile yaps yeni gelenleri
zmsemiti; dier durumlarda ise yeni kabileler oluturulmutu.
Bylece 18. ve 19. yzyllar boyunca varln srdren, kaak kleleri
benimseyen, Yeralt Demiryolunda
[91]
bir durak ilevi gren ve
isyankr kleler iin din ve ideolojik bir merkez hizmeti veren Byk
Kasvet (Great Dismal) Batakl Maronlar ortaya kt. Dinleri Afrika,
yerli ve Hristiyan elerinin bir karm olan HooDooydu ve tarihi
H. Leaming Beye gre inan nderleri ve Byk Kasvet Maronlarnn
nderi Yedi Parmak Yksek Prlts olarak biliniyordu.
Kuzey New Jersey Ramapaughlar (yanl biimde Jackson Beyazlar
olarak bilinirler) baka bir romantik ve ilk rneksel ecereyi temsil
eder: Hollandal tabanszlarn zgrletirilmi kleleri, eitli
Delaware ve Algonkin klanlar, alldk fahieler, Hesseliler
(kayp ngiliz paral askerleri, frari Sadk Kullar ve saire iin kullanlan
bir ifade) ve Claudius Smithinki gibi yerel toplumsal haydut eteleri.
Delaware Maribileri ve 18. yzyln ortasnda Kentuckyden
Ohioya g eden Ben-i smailler gibi kimi gruplar bir Afrika-slam
kkenini sahipleniyordu. smailoullar ok eliydiler, asla alkol
almazlard, hayatlarn ozanlkla kazanrlard, Kzlderililerle evlilikler
gerekletirmi ve onlarn adetlerini benimsemilerdi ve gebelie
ylesine balydlar ki evlerini tekerlekler zerine ina etmilerdi.
Senelik glerinde Mekke ve Medine gibi isimler verdikleri snr
kasabalar arasnda genler iziyorlard. 19. yzylda aralarndan
bazlar anarist idealleri benimsedi ve Genetik Islahlar tarafndan
son derece berbat bir imha yoluyla, katliamla gnahlarndan
arndrlmak zere hedef gsterildiler. lk Genetik Islah yasalarndan
bazlar onlarn onuruna geirilmiti. Bir kabile olarak 1920lerde
gzden kayboldular ama muhtemelen Maribi lim Mabedi gibi kimi
Siyah slam tarikatlarnn safarn igal etmilerdir. Ben kendim
de yaknmzdaki New Jersey am Kumsallarndaki Kallikaklarn
efsaneleriyle bydm (ve tabi yaltlm topluluklarn cazibesine
kaplm, banaz bir rk olan Lovecraftla). Bu efsanelerin, A.B.D.
genel merkezleri Vineland, New Jerseyde bulunan ve Kumsallardaki
rklarn karmas ve geri zekalla kar olaan reformlara
(ki bunlar arasnda Kallikaklarn, kendilerini canavar ve hatal
evlilik mahsul olarak gstermek zere kabaca ve aikr biimde
rtulanm fotorafarnn yaynlanmas da var) girien Genetik
Islahlarn iftirac halk hikayeleri olduu ortaya kt.
Yaltlm cemaatler en azndan 20. yzyla dek kimliklerini
koruyabilmi olanlar ana-akm kltre ya da modern sosyologlarn
onlar snfandrmay tercih ettii siyah alt kltre dahil edilmeyi
srarla reddediyor. 1970lerde Amerikan Yerli rnesansndan ilham
alan bir dizi grup Maribiler ve Ramapaughlar da dahil B.I.A.ya
(Burreau of Indian Affairs Kzlderili likileri Brosu) Kzlderili
106 107
kabileleri olarak tannmak zere bavurdu. Yerli aktivistlerin desteini
aldklar halde resmi statleri verilmedi. Her eye ramen, kazanm
olsalard bu beyaz Peyoteciler ve hippilerden siyah milliyetilere,
arilere, anaristlere ve liberterlere varana dek her eit frariye
tehlikeli bir rnek tekil edebilirdi herkes iin bir rezervasyon!
Avrupa Projesi Yaban Adamn varln tanyamaz yeil kaos
imparatorluun dzen ryas iin hl daha byk bir tehdit olmay
srdryor.
Aslnda Maribiler ve Ramapaughlar kkenlerini artsremli ya
da tarihsel olarak aklamay, Kzlderililii benimseme mitine
dayanan bir ezamanl z-kimliklilik adna reddettiler. Ya da
baka bir deyile,kendilerini Kzlderili olarak adlandrdlar. Bir
dnn, Kzlderili olmak isteyen herkes bunu srf kendini byle
adlandrarak yapabilseydi Croatana doru nasl da bir g balard.
Bu eski oklt glge hl daha ormanlarmz mesken tutuyor (ki, bu
arada, o ormanlar 18.-19. yzyldan beri Kuzeydouda engin tarm
arazileri fundala dntke byk oranda artmtr. Thoreau lm
deinde Kzlderilerin ormanlarn geri dnn dlyordu:
bask altna alnmlarn geri dn).
Maribilerin ve Ramapaughlarn elbette kendilerini Kzlderili
saymak iin iyi maddi Gerekeleri vard ne de olsa Kzlderili
atalara sahiptiler ama onlarn kendilerini adlandrmalarn tarihsel
artlarn yan sra mitsel olarak da grrsek TAZ araymzla
ilikilerini daha iyi kavrayabiliriz. Kabile toplumlar arasnda
antropologlarnmannenbunden adn verdikleri bir olgu mevcuttur:
Biim deitirme, totem- hayvana dnme filinde (kurt adamlar,
jaguar amanlar, leopar adamlar, kedi cadlar vs.) Doa ile bir
zdelik kurmaya bal totem toplumlar. Tm bir smrge topluluu
balamnda (Taussiginamanizm, Smrgecilik ve Vahi Adamda
syledii zere) biim deitirme gc bir btn olarak yerli
kltrnn doasna ikin olarak grlmektedir bylece toplumun
en ok bask altnda tutulan kesimi smrgecinin hem korktuu
hem de arzulad kendi oklt bilgisinin miti sayesinde paradoksal
bir g kazanr. phesiz yerliler gerekten de baz oklt bilgilere
sahiptir; ama yerli kltrn manevi bir yaban(l)lk olarak gren
mparatorluk algsnn karsnda yerliler de kendilerini giderek daha
bilinli birbiimde bu rolde grmeye balar. Marjinalize edilirlerken
bile, Marjin bir sihir halesiyle evrilir. Beyaz adamdan nce, sadece
kabile halklarydlar imdiyse Doann bekileri, Doa halinin
sakinleri oldular. Nihayet bu mit smrgecinin kendisinin de
kanna girer. Ne zaman bir Amerikal frar etmek ya da Doaya
dnmek istese amaz bir biimde Kzlderili olur. ay Partisini
[92]
dzenleyen ve hkmetlerin lavedilebileceine kelimesi kelimesine
inanan (Berkshire blgesinin tamam Doa haline dndn ilan
etmiti!) Massachussets radikal demokratlar (radikal Protestanlarn
manevi varisleri) Mohawk klna girmilerdi. Kendilerini birden
bire doa anayla kar karya bulan smrgeciler marjinalize edilmi
yerliler roln benimseyerek bu mnasebetle (bir bakma) onlarn
oklt gcne, mitsel grkemlerine itirak etmeye alrlar. Da
Adamlarndan zci Olanlara dek Kzlderili olma d Amerikan
tarihi, kltr ve bilincinin pek ok hattnn altndan akmaktadr.
-rkl gruplarla ilikilendirilen cinsel imge de bu hipotezi kantlar
niteliktedir. Yerliler elbette daima ahlakszdr ama rksal dnekler
ve frariler dpedz polimorf sapklardr. Bucannerlar kulamparayd,
Maronlar ve Da Adamlar baka rklarla iftleiyordu, Jukelar
ve Kallikaklar zina ve enseste batmt (ki bu da polidaktili
[93]
gibi
mutasyonlara yol ayordu), ocuklar etrafta rlplak kouturuyor
ve aktan aa mastrbasyon yapyorlard vs. vs. Doa haline
dn paradoksal bir biimde doal olmayan her nevi filin
uygulanmasna msaade ediyordu; ya da Pritenlere ve Genetik
Islahlara inanacak olursak yle grnyordu. Ve bask altndaki
ahlak, rk toplumlardaki pek ok kii bu ehvetli filleri gizliden
gizliye arzuladndan bunlar marjinalize edilmilere atfediyorlar
ve bylelikle de kendi kendilerini medeni ve saf olduklarna ikna
ediyorlard. Ve aslnda baz marjinalize edilmi cemaatler mterek
ahlk hakikatten de reddediyordu korsanlar kesinlikle byle
yapyordu! ve phesiz medeniyetin bastrlm arzularndan
bazlarn da vuruyorlard. (Siz yapmaz mydnz?) Vahi olmak
daima erotik bir fil, bir plaklk edimidir.
-rkl yaltlmlar konusunu sonlandrmadan nce Nietzschenin
rklarn karmna duyduu muhabbeti de anmak isterim. Melez
kltrlerin kudreti ve gzelliinden etkilenen Nietzsche rklar aras
mnasebeti rk sorununun zm olarak nermekle kalmyor ayn
zamanda bunu etnik ve ulusal ovenizmden azade yeni bir insanln
ilkesi olarak da neriyordu belki de manevi gebenin bir
mjdecisi. Nietzschenin hayali bizim iin de ona olduu kadar uzak
grnyor. ovenizm hl hkmn sryor tamam. Kark kltrler
rtk kalyor. Ama Bucaneerlarn ve Maronlarn, smailoullar ve
Maribilerin, Ramapaughlar ve Kallikaklarn otonom blgeleri ya da
bunlarn hikayeleri hl daha Nietzschenin Gzden Kaybolma olarak
G stenci diyebilecei bir biimde sryor. Bu konuya yeniden
dnmeliyiz.
Bir rgtlenme lkesi Olarak Mzik
ANCAK BU ARADA TAZ mefhumu nda klasik anarizmin tarihine
geri dnelim.
Harita kapanmadan evvel Modern Zamanlar gibi ka
komnlerine, trl eit Falanstere ve saireye hatr saylr miktarda
anti-otoriter enerji sarf edildi. lgin biimde bunlarn bazlarnn
108 109
ilelebet deil proje tatminkr olduunu ispat edene dek srmesi
niyetlenmiti, Sosyalist/topyac standartlar asndan bu deneyler
fyaskoyla sonulandlar ve bu nedenle de bunlar hakknda ok az
ey biliyoruz.
Hududun tesine kamann imknsz olduu ortaya knca Avrupada
devrimci ehir Komnleri a balad. Paris, Lyon ve Marseilles
komnleri kalclk vasfar gsterebilecek kadar uzun srmedi ve
insan bunu amalayp amalamadklarn dnmeden de edemiyor.
Bizim bak amzdan balca cazibe konusu Komnlerin ruhudur. Bu
yllar boyunca ve sonrasnda anaristler ayaklanmadan ayaklanmaya
srklenerek, isyan annda tecrbe ettikleri ruhun younluunu
kendi ilerinde canl tutmaya alarak devrimci gebelik pratiine
koyuldular. Aslnda, Stirnerci/Nietzscheci kanattan gelen baz
anaristler bu etkinliin kendisini bal bana bir ama olarak
gryorlard; daima bir otonom blge igal etmenin bir yolu, sava
ve devrimin ortasnda ya da arifesinde geit veren bir ara blge
(bkz. Pynchonun Gravitys Rainbowdaki blgesi). Herhangi bir
sosyalist devrim baarl olduutakdirde, buna ilk kar kacaklarn
kendileri olduunu ilan etmilerdi. Evrensel anariye varana dek
durmaya niyetleri yoktu. 1917 Rusyasnda zgr Sovyetleri sevinle
karladlar: amalar buydu. Ama Bolevikler Devrime ihanet eder
etmez, kavgaya ilk geri dnenler bireyci anaristlerdi. Kronstadttan
sonra, tabii ki, tm anaristler Sovyetler Birliini (ifadesel bir
eliki) knad ve yeni isyanlar araynda yollarna devam ettiler.
Mahnonun Ukraynas ve anarist spanya sreklilie sahip olma
niyetindeydi ve srekli sava durumunun getirdii aciliyetlere ramen
her ikisi de belli bir yere kadar baarl oldular: uzun sre devam
ettiklerinden deil ancak baarl bir biimde rgtlenmilerdi ve
dardan saldr olmasayd sebat edebilirlerdi. Bu yzden, ben iki
Sava aras dnemdeki tecrbeler arasnda daha ziyade delifek
Fiume Cumhuriyetine odaklanacam ki bu hem daha az bilinmektedir
hem de kalc olma niyetinde deildi. Gabriele DAnnunzio, Dekadan
air, sanat, mzisyen, estet, zampara, nc cretkr balon pilotu,
kara byc, dahi ve aalk herif, 1. Dnya Savandan bir kahraman
olarak ktnda emrine amade ufak bir ordusu vard: Arditi. Macera
peinde ne yaptn bilmeden, Yugoslavyann Fiume ehrini zapt edip
talyayabalamaya karar verdi. Metresiyle Venedikte bir mezarlkta
gerekletirdii bir l arma ayininden sonra Fiumeyi fethetmek
zere yola koyuldu ve kayda deer bir glkle karlamadan bunu
baard da. Ama talya onun bu cmert teklifni geri evirdi; Babakan
onun budala olduunu syledi.
DAnnunzio, hmla, bamszlk ilan etmeye ve bunu nereye dek
srdrebileceini grmeye karar verdi. Anarist dostlarndan biriyle
beraber, mzii Devletin temel ilkesi olarak ilan ettikleri Anayasay
kaleme aldlar. Donanma (ki asker kaaklar ve Milanl anarist denizcilik
sendikaclardan oluuyordu) kendisini, bir zamanlar yerel ak deniz
adalarnda yaayan ve Venedik ve Osmanl gemilerini yamalayan,
uzun sredir kayplara karm korsanlara ithafen Uscochi olarak
adlandrd. Modern Uscochi, vahi hcumlarnda baarl oldu: pek ok
talyan ticaret gemisi birdenbire Cumhuriyete bir gelecek salam
oldu: sandklar dolusu para! Sanatlar, bohemler, maceraperestler,
anaristler (DAnnunzio Malatestayla mektuplayordu), mlteciler ve
Devletsiz muhacirler, homosekseller, askeri zppeler (niformalar
zerine korsan kuru kafas ve apraz kemik ilenmi siyah kumatand
daha sonra bu SSler tarafndan alnd) ve her nevi acayip reformcu
(Budistler, Teosofstler ve Vedantaclar da dahil) ynlar halinde
Fiumede boy gstermeye balad. Parti asla bitmiyordu. DAnnunzio
her sabah balkonundan iirler ve manifestolar okuyordu; her akam
bir konser veriliyordu ardndan da havai fek gsterileri. Hkmetin
btn faaliyeti bundan ibaretti. On sekiz ay sonra, arap ve para
suyunu ekip de talyan donanmas nihayet kageldiinde ve Belediye
Sarayna bir ka top at yaptnda kimsede direnecek takat yoktu.
DAnnunzio, pek ok baka talyan Anaristi gibi sonradan faizme
ark etti aslnda Mussolini (eski Sendikalist) bizzat kendisi airi
bu yolda ayartt. DAnnunzio hatasn fark ettiinde artk ok geti:
ok yalanmt ve hastayd. Ama Il Duce onu gene de ldrtt
bir balkondan iterek ve sonra da bir ehite dntrd.
Fiumeye gelince, her ne kadar zgr Ukrayna ya da Barselonann
ciddiyetindenyoksun olsa da bize araymzn baz veheleri hakknda
bir eyler retmesi muhtemeldir. Bir bakma bu, son korsan
topyasyd (ya da tek modern rnek) baka bir yndense, belki de
neredeyse ilk modern TAZd.
nanyorum ki Fiumeyi 1968 Paris ayaklanmasyla (ve de yetmilerin
balarndaki talyan kent isyanlaryla) ve Amerikan kar-kltr
komnleri ve bunlarn anarko-Yeni Sol etkilenimleriyle karlatrrsak
baz benzerliklerin farkna varabiliriz, rnein: estetik teorinin
nemi (bkz. Situasyonistler) ayrca korsan ekonomi denebilecek
bir durum, toplumsal ar retim fazlasnn alabildiine tesinde
yaamak ve hatta rengrenk askeri niformalarn poplerlii
ve de devrimci toplumsal deiim olarak mzik mefhumu - ve son
olarak paylatklar sreksizlik ve harekete, biim- deitirmeye,
baka evrenleri, da balarn, gettolar, fabrikalar, snaklar,
terk edilmi iftlikleri ve hatta baka gereklik dzlemlerini yeniden
mesken tutmaya hazr ve nazr olu. Ne Fiumede, ne Pariste,
ne de Millbrookta kimse yeni bir Devrimci Diktatrlk dayatmaya
almyordu. Dnya ister deisindi ister deimesin. Bu esnada
mhim olan harekete devam etmek vealabildiine yaamakt.
1919 Mnih Sovyeti (ya da Konsey Cumhuriyeti) baz TAZ zellikleri
gsteriyordu, her ne kadar pek ok devrim gibi beyan edilmi
amalar tam olarak geici olmasalar da. Kltr Bakan olarak
110 111
Gustav Landauerin ve Ekonomi Bakan olarak Silvio Gessellin ve
air/oyun yazar Erich Mhsam ve Ernst Toller, Ret Marutt (romanc B.
Traven) gibi baka anti-otoriterlerin ve ar zgrlk sosyalistlerin
katlm Sovyete bariz bir anarist hava katt. Senelerce kendini
yaltarak Nietzsche, Proudhon, Kropotkin, Stirner, Meister Eckhardt,
radikal mistikler ve Romantik halk flozofarnn muazzam bir sentezi
zerine alan Landauer daha batan Sovyetin kaderinin ne olacan
biliyordu; tek umudu anlalabilecek kadar uzun srebilmesiydi.
Sovyetin ehit dm kurucusu Kurt Eisner, airlerin ve iirin
devrimin temelini oluturmas gerektiine yrekten inanyordu.
Bavyerann byk bir ksmn anarko-sosyalist bir ekonomi ve topluluk
deneyi iin ayrma planlar yaplmt. Landauer, zgr Okul sistemi
ve Halk Tiyatrosu tekliferi kaleme almt. Sovyeti destekleyenler, az
ok ii snfnn en fakir kesimi ve Mnihin bohem mahalleleriyle ve
de Wandervogel (neo-Romantik genlik hareketi), Yahudi radikaller
(Buber gibi), Davurumcular ve dier marjinallerle snrl kalmt.
Bu nedenle tarihiler Sovyeti Kahvehane Cumhuriyeti saymakta ve
Almanyann Sava sonras devrim(ler)indeki Marksist ve Spartakist
katlma nazaran deerini kmsemektedirler. Komnistler
tarafndan alt edilen ve en nihayetinde oklt/faist Thule Cemiyeti
etkisi altnda kalan askerlerce katledilen Landauer bir aziz olarak
anlmay hak ediyor. Ne var ki bugnlerde anaristler bile onu yanl
anlayp sosyalist bir hkmete kendini satmakla sulama
eiliminde. Sovyet bir ylck bile srm olsayd onun gzelliinden
sz aldnda gz yalarmz tutamazdk ama o Baharn ilk
iekleri daha solmamken, iirin geisti ve ruhu hunharca ezildi ve
biz de onu unuttuk gitti. Kltr Bakan, ok yaknda okul ocuklarnn
Walt Whitmann eserlerini belleyecei kehanetinde bulunan bir
ehrin havasn solumu olmann nasl olabileceini bir dnverin.
Ah ki bir zaman makinemiz olsayd
Gzden Kaybolma Olarak G stenci
FOUCAULT, BAUDRILLARD VE DERLER gzden kaybolmann
eitli biimlerini etrafca tartmt. Bense burada TAZn bir
bakma birgzden kaybolma taktii olduunu ne srmek istiyorum.
Teorisyenler Toplumun gzden kayboluundan bahsettiklerinde
kastettikleri ksmen Toplumsal Devrimin imkanszl ve ksmen de
Devletin imkanszldr iktidarn dipsiz kuyusu, iktidar syleminin
sonu. Bu durumda anarist soru u olmal: Neden tm anlamn
yitirmi ve katksz Simlasyon haline gelmi bir iktidara kar
koyma zahmetinegirelim ki? Byle kar koyular ancak tm silah
fabrikalar ve hapishanelerin anahtarlarn miras alm bokafal-
bokkafallarn tehlikeli ve iren iddet spazmlaryla sonulanacaktr.
(Belki de bu ulvi ve mphem Franko-Germen Teorisinin kaba bir
Amerikan arptmasdr. yleyse de, olsun; bir fkirden istifade etmek
iin onu anlamakgerektiini de nereden karyoruz?)
Benim okumamda, gzden kaybolu bizim amz iin son derece
mantkl bir radikal seenek olarak grnyor, radikal projenin
felaketi ya da lm olarak falan deil. Teorinin marazi, lm kakn
nihilist yorumundansa benim okumam onun iinden daima sregelen
gndelik hayatn devrimi iin faydal stratejiler kazp karmay
amalyor: politik ya da toplumsal devrimin en son fyaskosuyla
bile sekteye urayamayacak bir mcadele nk dnyann sona
ermesinden baka hibir ey ne gndelik hayata ne de bizim iyi eylere,
Olaanstne duyduumuz zleme son veremez. Ve Nietzschenin
de dedii gibi, dnya sona erebilecek olsa mantk olarak bu olmu
olmalyd; olmadna gre olmuyor demektir. Ve ite bir sufnin
de dedii gibi haram badeden ka yudum iersek ielim bu fkeli
susuzluumuz ilelebet srecek.
Zerzan ve Black birbirinden bamsz olarak eitli Ret elerine
(Zerzann ifadesi) deindiler ki bunlar bir ekilde ksmen bilinsiz
ama ksmen de bilinli bir biimde herhangi bir solcu ya da anarist
fkirden kat be kat daha fazla tesiri olan radikal bir gzden kaybolu
kltrnn emareleri olarak grlebilir. Bu jestler kurumlara kar
yaplmtr ve bu bakmdan olumsuzdurlar ancak her olumsuz jest
ayn zamanda srf hor grlen kurumu reddetmekle kalmayp onun
yerini alacak olumlu bir taktik de nerir.
rnein eitime kar olumsuz jest gnll cehalettir. Toplumsal
iyileme adna liberal bir okur-yazarlk tapnmasn paylamadmdan
bu olgu karsnda her tarafta duyulan korku nbetlerini de
paylamam mmkn deil: Ben kitaplardaki tm erple beraber
kitaplarn kendini de reddeden ocuklara sempati duyuyorum. Ancak
ayn gzden kaybolu enerjisinden istifade edebileceimiz olumlu
alternatifer de yok deil. Evde eitim ya da zanaat rakl da tpk
okulu asmak gibi okul hapishanesinde bulunmamayla sonulanr.
Hack ise belli grnmezlik zellikleri olan baka bir eitim biimi
olabilir.
Politikaya kar kitlesel dzeydeki olumsuz jest oy kullanmamaktan
geer. Kaytszlk (yani yorucu Gsteriye kar salkl bir can
sknts) ulusun yardan fazlasn sandklardan uzak tutuyor; anarizm
asla bu kadarn baaramad! (Son Nfus Saym fyaskosunda da
anarizmin hibir rol yoktu.) Burada da olumlu paraleller mevcuttur:
toplumun pek ok kesiminde politikaya bir alternatif olarak a
kurma pratikleri geliiyor ve hiyerarik olmayan rgtlenme modeli
anarist hareket haricinde bile yaygn poplerlik kazand nk ie
yaryor. (ACT UP ve Earth First! bunun rneklerindendir. in garibi
Adsz Alkolikler de bir baka rnek.)
almann reddi devamszlk, iyerinde ayyalk, sabotaj ve bsbtn
ihmal gibi biimler alabilir ancak yeni isyan biimlerine yol
amas da muhtemeldir: daha fazla serbest alma, kara borsaya
112 113
katlm, sosyal yardm dolandrcl ve dier kriminal seenekler,
ot yetitiricilii ve saire genel grev gibi geleneksel solcu atma
taktiklerine nazaran az ok daha grnmez olan tm faaliyetler.
Kilisenin reddi mi dediniz? Pekala, burada muhtemelen olumsuz
jest televizyon izlemekten ibarettir. Ancak olumlu alternatifer
kilisesiz Hristiyanlktan neo-paganla dek tm otoriter olmayan
maneviyat biimlerini ierir. Benim tercihim ettiim adyla Hr Dinler
Diskordiyenlik ve Anarko-Taoculuk gibi akmlardan etkilenen kk,
kendinden menkul, yar ciddi/yar aka kltler marjinal Amerikann
her tarafna yaylm durumdalar ve ana akm kiliseler, televizyon
misyoneri yobazlar ve Yeni a yavanl ve tketicilii dnda gelien
bir drdnc yol sunuyorlar. te yandan Ortodoksluun temel reddi
Nietzscheci manada ahsi ahlaklarn inasyla mmkndr de
denebilir: hr ruhlarn maneviyat.
Evin olumsuz reddi, gebe ilmine zorlanmak istemeyen pek ok kii
tarafndan bir kurban edilme biimi olarak grlen evsizliktir. Ama
evsizlik bir bakma bir erdem, bir macera da olabilir en azndan
modern hobolarmz olan uluslar aras igal evi hareketindekilere
yle grnyor gibi.
Ailenin olumsuz reddi phesiz boanmadr ya da baka bir bozuma
emaresi. Olumlu alternatifse ekirdek ailenin olmad bir hayatn daha
mutlu olabileceinin fark edilmesinden flizlenir ki orada yz iek
aar tek ebeveynlilikten grup evliliine ya da erotik uyum grubuna
dek. Avrupa Projesi Ailenin korunmas adna esasl bir geri ekilme
arpmas srdryor dipal sefalet Denetimin kalbinde yatar.
Alternatifer yok deil ama bilhassa 80lerin ve 90larn Cinsellie
kar alan Savandan beri bunlarn gizli kalmas elzemdir.
Peki Sanatn reddi nasl olacak? Olumsuz jesti bir Sanat Grevinin
aptalca nihilizminde ya da mehur bir tablonun tahrifnde aramak
beyhude bakacamz yer daha sanat szn duyar duymaz pek ok
insann tylerini diken diken eden evrensel dzeyde bir bo bakl can
skntsdr. Peki ama bunun olumlu jesti ne ola ki? cretli olmayan,
kendini Tarihten ve hatta Piyasadan azade klabilen bir estetii
dlemek mmkn m? ya da hi deilse buna meyleden? temsilin
yerine mevcudiyeti koymak isteyen bir estetik? Temsil iinde (ya da
araclyla) dahi mevcudiyet nasl kendini var edebilir?
Kaos Dilbilimi tm dil ve anlam sistemi tertiplerinden daimi olarak
kaybolan bir mevcudiyetin izlerini srer; ele avuca smayan bir
mevcudiyet, fani, latif (nazik, g kavranr manasnda bir suf simya
terimi) kltrel genlerin kaotik bir biimde yeni ve kendiliinden
dzenler oluturarak etrafnda vuku bulduu Tuhaf ekici. Burada
kaos ve dzen arasndaki hudutta, snr izgisinde, sistemin knn
aydnlanmaya tekabl edebilecei afet blgesinde yer alan bir
estetie sahibiz. (Not: Kaos Dilbilimi aklamas iin ltfen Ek Aya
baknz ve sonra bu paragraf yeniden okuyunuz.)
Sanatnn gzden kayboluu Situasyonist ifadeyle sanatn
bastrlmas ve gerekletirilmesiDR. Peki ama nereden yok
olacaz? Ve hi yeniden grldk ya da duyulduk mu ki? Croatana
gidiyoruz peki akbetimiz ne olacak? Tm sanatmz tarihe bir veda
notundan ibaret Croatana Gittik peki oras nerde ve orada ne
yapacaz?
Birincisi: Burada kelimenin tam anlamyla dnyadan ve geleceinden
el etek ekmekten bahsetmiyoruz: paleolitik hakiki bo zaman
toplumuna zamanda bir geri ka falan yok ne de ebedi bir
topya, dan ardnda bir snak, bir ada ve ne de bir Devrim sonras
topyas aslna bakarsanz Devrim falan da mevzu bahis deil! ve
ne de VONU, anarist Uzay stasyonlar falan ne de ironik bir ar
refahn sessizliine gmlen Baudrillard bir gzden kayboluu
kabul ediyoruz. Sanattan kaarak bulabilecekleri bir Habeistana
snan hibir Rimbaudya itirazm olmaz. Ama asla geri dnmeme
fili zerine bir estetik, bu bir gzden kaybolu estetii bile olsa, ina
edemeyiz. Avangart olmadmz ve avangart diye bir eyin olmadn
syleyerek Croatana Gittik notumuzu yazm olduk o halde
mesele imdi Croatanda gndelik yaamn nasl olacan tasavvur
etmek bilhassa da Crotann Zaman (Ta Devri ya da Devrim Sonras)
veya Meknda ister bir topya ister unutulmu bir orta bat kasabas
ya da Habeistan olarak var olduunu iddia edemiyorsak. Dolaymsz
yaratcln dnyas nerede ve hangi zamanda? Eer var olabiliyorsa,
zaten vardr ama belki de henz alglamay renemediimiz bir
alternatif gereklik biimi olarak. Bu br dnyadan bizim dnyaya
gelen bu tohumlar, kaldrmlarmzdan srgn veren bu ayrk otlar
iin nereye bakmal? ipular, aramak iin doru istikametler? ay
iaret eden bir parmak?
nanyorum ya da iddia ediyorum ki Sanatn bastrlmas ve
gerekletirilmesinin yegane zm TAZn tezahr ediinde
yatmakta. TAZn kendisinin bir sanat eserinden baka bir ey
olmad eletirisini iddetle reddediyorum, her ne kadar o da ssl
koum takmlarndan bazlarna sahip olsa da. Ben, yaratc oyunun
saf hazz adna ve TAZn toparlanmas ve tezahr etmesine olanak
salayan glere fili bir katk olarak sanatn gerekleebilecei
yegane zaman ve mekann TAZ olduunu ne sryorum.
Sanat Camias iindeki Sanat bir meta haline geldi; ancak bundan daha
da derinde yeniden sunum (temsil) sorunu ve tm dolaymn reddi
meselesi yatyor. TAZ ierisinde meta olarak sanat aka imkansz
hale gelecektir; tam aksine bir hayat koulu olacaktr. Dolaymn
stesinden gelmekse daha g ancak sanatlar ve sanat tketicileri
arasndaki snrlarn kalkmas (A. K. Coomoraswamynin de tarif ettii
114 115
gibi) sanatnn zel bir insan tr olmad bilakis her insann zel
bir tr sanat olduu bir hale yz tutacaktr.
zetle: gzden kayboluun bir afet olmas art deil tabi
kelimenin matematikteki karl olan ani bir topolojik deiim
kast edilmiyorsa. Burada eskizi izilen tm olumlu jestler geleneksel
devrimci kar ktan ziyade muhtelif derecelerde grnmezlii
ihtiva ediyor gibi. Yeni Sol kendini Akam Haberlerinde grene dek
asla kendi varlna gerekten inanmad. Yeni Otonomi ise tam aksine
ya medyaya gizlice szarak onu ieriden kertecektir ya da asla
grlmemi olacaktr. TAZ sadece Denetimin dnda var olmakla
kalmaz ayn zamanda tarifn de, esir edici filler olarak gzn stne
dikme ve adlandrmann da, Devletin idrakinin de, Devletin grme
kabiliyetinin de dnda kalr.
Enformasyon Babilinde San Delikleri
BLNL BR RADKAL TAKTK OLARAK TAZ belli koullar altnda
tezahr edecektir.
1) Psikolojik zgrleme. Yani, zgrln yalnzca muhtemel olmakla
kalmayp mevcut da olduu anlar ve uzamlar gerekletirmeliyiz
(gerek klmalyz). Hangi yollarla gerekten bask altnda
tutulduumuzu ve ayn zamanda hangi yollarla kendimizi bask
altnda tuttuumuzu ya da fkirlerin bizi bask altnda tuttuu bir
hlyada kapana ksldmz bilmek zorundayz. ALIMA, rnein,
pek oumuz iin yasa yapc politikalardan ok daha hakiki bir sefalet
kayna. Yabanclama bizler iin tek dii kalm, zaman amna
uram, can veren ideolojilerden ok daha tehlikeli. deallere
duyduumuz zihinsel bamllk ki aslnda bu ideallerin hncmzn
ve kurban hissiyatmzn izdmnden baka bir ey olmad ortaya
kar projemizi asla ileri gtrmeyecektir. TAZ, ocuklarmzn bir
nebze olsun zgr bir hava solumalar iin bizim kendi hayatlarmz
feda edeceimiz bir Toplumsal topya dnn mjdecisi falan
deildir. TAZ mevcut zerkliimizin sahnesi olmal ama bu ancak
kendimizi zaten zgr varlklar olarak grdmz takdirde var
olabilir.
2) Kar-ebeke geniletilmeli. Halihazrda gereklikten ziyade
soyutlamay yanstyor. Fanzinler ve BBSler enformasyon alveriinde
bulunuyor ki bu da TAZn mecburi altyapsnn bir paras ama bu
enformasyonun ok az bir ksm otonom bir hayat iin gerekli somut
nesneler ve hizmetlerle ilgili. Siber Uzayda falan yaamyoruz; yle
olduunu dlemek Siber rfann, bedenin sahte aknlnn avucuna
dmek demektir. TAZ maddi bir yerdir ve onun ya iindeyizdir ya
dnda. Tm duyularmz buna dahil olmal. A bir bakma yeni bir
duyu gibidir ancak o da dierlerine eklenmeli korkun bir mistik
vecd parodisindeymiiz gibi dierleri ondan karsanmamal. A
olmakszn TAZ-kompleksinin tam olarak gerekletirilmesi imknsz
olurdu. Ama A kendi bana bir ama deildir. O bir silahtr.
3) Denetim aygt Devlet ayn anda hem svlap hem de talamaya
devam etmeli (ya da yle olduunu farz etmeliyiz), bir boluu, bir
iktidar yokluunu maskelemek zere histerik katln giderek daha
fazla artt seyrini srdrmeli. ktidar gzden kaybolduka bizim
g istencimiz de gzden kaybolu olmal.
TAZn srf bir sanat eseri olarak grlp grlemeyecei meselesini
zaten ele almtk. Ama bir yandan bunun Enformasyon Babilinde
zayf bir san delii ya da birbiriyle giderek daha fazla balantl hale
gelen ama korsan asalaklnn ekonomik kmazndan baka bir eye
adanmam tnellerden oluan bir labirent mi olduunu sormak da
hakknz. Benim buna yantmsa kafesteki bir sandansa duvardaki
bir san olmay tercih edeceim yolunda olur ama gene de TAZn bu
kategorileri at hususunda srarlym.
TAZn kk salmay baard bir dnya P.M.in dsel
romanboloboloda tahayyl edilen dnyaya benzerdi. Belki de
TAZ bir n-bolodur. Ama madem ki TAZ u anda mevcut, o halde
olumsuzlamann dnyeviliinden ve kar-kltrel frarilikten
daha fazlasn ifade ediyor olmal. Denetim altnda tutulamayan ve
kendiliinden bir z-buyrua sk skya bal olan ann bayram haline
ksaca da olsa deinmitik. Bu tecelliseldir bireysel dzeyde
olduu kadar toplumsal dzeyde de bir zirve deneyimi.
zgrleme mcadele iinde gerekletirilir Nietzscheci kendini
ama mefhumunun z budur. Mevcut tezimiz Nietzschenin
avareliinide bir alamet olarak alabilir. Bu Situasyonistlerin derive ve
Lyotardndriftwork tanm zerinden driftin
[94]
de ncldr. Kutsal
yerlerin yerini zirve deneyimlerine ve TAZlara brakt bir eit
hac haritas, tamamen yepyeni bir corafya ngrebiliriz: Hakiki bir
psikotopografya bilimi; belki de jeo-otonomi ya da anarkomani
denebilir.
TAZ bir eit yabanllk, evcillikten yabanilie doru bir gelime, ileri
doru atlm bir adm da saylabilecek bir geri dn barndrr.
Ayn zamanda karmak dinamizmin ierisinde bir kaos yogasna,
kaos dalga cephesinde srf yaparak ulalan bir daha yksek
dzenlemeler (bilincin ya da srf hayatn dzenlemeleri) projesi
de talep eder. TAZ srekli ayaklanma ierisinde geen bir yaam
sanatdr; vahi ama nazik tecavzc deil batan karc, kanl bir
korsan deil bir kaak, bir ahret bilimcisi deil bir dans.
Ksack bir gece iin de olsa grafftilenmi arzular cumhuriyetine
ulatmz partilere katlm olduumuzu kabul edelim. O gecenin
116
Hakim Bey T.A.Z.
politikasnn bizim iin mesela A.B.D. Hkmetinden daha fazla
bir gereklie ve gce sahip olduunu itiraf etmeyecek miyiz? Bu
bahsettiimiz partilerden bazlar iki yl srd. Bu dlemeye,
urunda dvmeye deer bir ey deil mi? Grnmezlik, a ileyii
ve manevi gebelik stne alalm nerelere varabileceimizi kim
bilebilir ki?
Bahar Gndnm, 1990
118 119
Ek A. Kaos Dilbilimi
HENZ BR BLM DEL bir teklif: Dili karmak bir dinamik sistem
ya da Kaos sahas olarak grmenin kimi dilbilim sorunlarna zm
getirebilecei nerisi.
Saussurein dilbilimine verilen tm yantlar arasnda burada
ikisi zellikle dikkatimizi ekiyor: birincisinin, anti-dilbilimin,
izleri modern dnemde Rimbaudnun Habeistana gidiinden
Nietzschenin Korkarm ki halen bir gramere sahipsek henz Tanry
ldrememiizdir, deyiine; oradan dadaya ve Korzybskinin Harita
Arazi deildir tespitine; oradan Burrouhsun cut-uplarna
[95]
ve Gri
Odada atlmlarna ve oradan Zerzann bir temsil ve dolaym olarak
bizzat dile ynelik saldrsna dek izlenebilir.
kincisi, evrensel gramere olan inanc ve aa emalaryla Chomskyci
Dilbilim, (bana kalrsa) baz bilim adamlarnn fzii kuantum
mekaniinin mantkszlndan kurtarmaya almalarna ok
benzer bir biimde gizli deimezler kefederek dili kurtarma
giriimini temsil eder. Her ne kadar Chomsky gibi bir anaristin
nihilistlerin yannda yer almas beklense de aslnda onun gzelim
teorisi anarizmden ziyade Platonculuk ve sufzmle ortaklklar
gsterir. Geleneksel metafzik, dili arketiplerin renkli merceinden
yansyan saf k olarak tasvir eder; Chomsky doutan gelen
gramerlerden bahseder. Kelimeler yapraklardr, cmleler dallar,
anadiller kaln dallar, dil aileleri gvdelerdir ve kklerse cennete
uzanr yahut da DNAya. Ben buna hermetik dilbilim diyorum
hermetik ve metafzik. Nihilizm (ya da Burroughsun erefne
ArMetadilbilim) bana kalrsa dili bir kmaz sokaa srklemi ve
imknsz klmakla tehdit etmitir (byk baar ama i karartc)
te yandan Chomsky ise bir son dakika ifas vaadi ve umudu tar
ki ben bunu da kabul etmeyi bir o kadar g buluyorum. Ben de dili
kurtarmak isterim ama Hortlaklara ya da Tanr, zarlar ve Evren
hakknda varsaymsal hkmlere bavurmadan.
Saussurea ve lmnden sonra yaynlanan Latin iirindeki
anagramlar zerine notlarna dnecek olursak bir ekilde iaret/
iaret eden dinamiinden syrlan bir ileyiin ipularn buluruz.
Saussure, dardan bir kategorik imperatif olarak dayatlmayp dilin
iindegerekleen bir eit meta-dilbilim nerisiyle kar karya
kalr. nceledii akrosti iirlerde olduu gibi dil oyun oynamaya
balar balamaz kendi kendini genileten bir karmaklk tns ortaya
kmaya balyor gibidir. Saussure anagramlar saysallatrmay
denemiti ama rakamlar bir trl ele avuca smyordu (sanki iin
iinde dorusal olmayan denklemler varm gibi). Ayrca, her yerde
anagramlar bulmaya balad, Latin dzyazlarnda bile. Acaba
halisnasyon mu gryorum diye dnmeye balamt yoksa
anagramlar parolann doal bilind ileyileri miydi? Projeden
vazgeti.
Merak ediyorum: eer bu trden yeterli veriyi bir bilgisayara yklesek
karmak dinamik sistemler olarak dili modellendirmeye balayabilir
miydik? O zaman gramerler doutan olmaz, Prigoginein yaratc
evrim anlayna gre tpk kendiliinden gelien yksek dzenler
gibi kaostan zuhur ederlerdi. Gramerler Tuhaf ekiciler olarak
dnlebilir, anagramlara yol aan sakl motifer gibi gerek
olan ama ancak ortaya koyduklar alt-motiferde varlk bulan
motifer. ayet anlam ele avuca smayan bir eyse, belki de bu bizzat
bilin yzndendir ve o halde dil de fraktaldir.
Ben bu teoriyi anti-dilbilim ya da Chomskycilikten ok daha tatminkr
bir biimde anarizan buluyorum. Bu, dilin temsili ve dolaym
aabileceini ne sryor, doutan geldii iin deil, kaos olduu
iin. Bu da ses iiri, jest, cut-up, hayvan dilleri vesaire gibi alanlarda
yrtlen tm Dadaist deneylerin (Feyerabend de kendi bilimsel
epistemoloji ekoln anarist dada olarak tarif etmiti) ne anlam
kefetmeye ne de yok etmeye ynelik olmadn, anlam yaratmaya
ynelik olduunu akla getirir. Nihilizm kasvetli bir biimde dilin keyf
olarak anlam yarattna iaret eder. Kaos Dilbilimi bunu neeyle
kabul eder ve lkin buna dilin dili alt edebileceini, dilin anlamsal
zorbaln kemekei ve yozluu dnda bir zgrlk yaratabileceini
de eklemeden gemez.
120
Hakim Bey T.A.Z.
Ek B. Uygulamal Hazbilim
BONNOT ETES vejetaryendi ve sadece su iiyorlard. Her ne kadar
pitoresk de olsa, kt bir akbetleri olmutur. Sebze ve su, kendi
balarna mkemmel eyler olsa da saf zenden ibaret ehitlik
mantyla deil bir tezahr olarak tketilmelidir. Radikal pratik
olarak nefsin inkr, Leveller drts, binylc bir kasvet tadnda
ve Soldaki bu eilim neo-priten kktencilik ve son on yln ahlak
tepkisiyle ayn tarihi membadan besleniyor. Yeni ilecilik, ister
anoreksiye yakalanm salk-hastalar, ister ince dudakl polis
sosyologlar, ister ehir merkezinin Yeilayc nihilistleri, ister kyl
hd faist baptistler, ister sosyalist torpidolar, ister uyuturucu
kart Cumhuriyetiler olsun her halkrda harekete geirici g
ayndr: hn.
ada sofuca ikiyzl anestezi karsnda koca bir atalar galerisi
ina edeceiz; kt bilince kar mcadele yrten ama nasl parti
yaplacan bilen kahramanlar, gler yzl bir gen havuzu, nadir
ve tanmlamas g bir kategori, srf Hakikat peinde deil hakiki
zevklerpeinde de koan byk zihinler, ciddi ama arbal deil,
gneli tavrlaryla miskinlememi bilakis keskinlemi, parlak zekl
ama arpk deil. Hazm sorunu ekmeyen bir Nietzsche dnn. Ne
ah gitmi vah kalm Epikrcler ne de iko Sibarisliler
[96]
. Kkleri
grkemli bir gereklik ibadullahnda yatan bir nevi manevi hazclk,
hakiki bir Zevk- Sefa Yolu, hem asil hem de mmkn bir iyi yaam
tahayyl.
Horasanl eyh Ebu Seyid
Charles Fourier
Brillat-Savarin
Rabelais
Ebu Nuwas
Aa Han III
R. Vaneigem
Oscar Wilde
mer Hayyam
Sir Richard Burton
Emma Goldman
ve kendi sevdikleriniz ekleyin
122 123
Ek C. lave Alntlar
Bizlere gelince, O bizi daimi isizlik iine tayin etti.
Hem almamz istemi olsayd
Hi yaratr myd bu arab
Alabildiine arabn varken
Efendi Koturacak msn hl para kazanmak iin?
Celaleddin Rumi, ems Divan
te Daln altnda bir Somun
Ekmek
Bir testi arap, Bir iir Kitab ve de
Sen
Yabanda yan bamda ark sylyorsun
Ve Cennettir imdi Yaban.
Ah, Sevgilim, doldur hadi kadehi silip gtren
Gemiin Pimanlklarn gelecein Korkularn bugnden
-Yarn m?
Yo, Yarn ben belki de Kendim olurum Dnn Yedi Bin Ylyla birlikte.
Ah, Ak! Sen ve ben ibirlii edebiliriz Kaderle
Bu
kederli eyler Dzeninin ele geirmek iin btnyle Parampara
etmez miydik onu
ve sonra
Yeniden kalba dkmez miydik Yrein Tutkusunun daha yaknnda!
mer FitzGerald
Tarih, materyalizm, tekilik, pozitivizm ve u dnyann tm izmleri
artk ihtiya duymadm ve umursamadm khne ve pas tutmu
aralar. Benim ilkem hayat, sonumsa lm. Hayatm youn bir
biimde yaamak istiyorum kucaklamak iin onu trajik bir biimde.
Devrimi mi bekliyorsunuz? Benimki balayal ok oldu! Siz de hazr
olduunuzda (Tanrm, ne bitmek bilmeyen bir bekleyi bu!) bir sre
size elik etmekten imtina etmem. Ama siz durduunuzda, ben hiin
yce ve asil fethine giden kak ve muzaffer yoluma devam edeceim!
Kuracanz her toplumun snrlar olacak. Ve her toplumun snrlar
dnda gezip tozacak kural tanmaz ve gz pek serseriler olacak
yabani ve bakir fkirleriyle her daim yeni ve tyler rpertici isyan
patlamalar tasarlamadan yaayamayanlar.
Onlarn arasnda olacam ben!
Ve benden sonra da, benden nce olduu gibi, yoldalarna yle
diyenler olacak: yleyse Tanrlarnza ya da putlarnza deil de
kendinize dnn yznz. inizde sakl olan bulun; onu aa
karn; kendinizi gsterin!
nk kendi maneviyatn aratrp orada esrarl bir biimde sakl
kalan dar karan her insan, bir glgedir gnein altnda var
olabilecek her nevi toplumu tutulmaya uratan. Aalayc serseriler
aristokrasisi, ele geirilemezler, biricikler, idealin hkmdarlar ve
hiin fatihleri tereddtsz ilerlediinde tm toplumlar tir tir titrer.
yleyse, haydi put krclar, ileri!
Felaketi nceden sezen gkyz imdiden kararp suskunlayor!
Renzo Novatore Arcola, Ocak, 1920
KORSAN LAKIRDISI
Kaptan Bellamy
Kaptan Charles Johnson mahlasyla yazan Daniel Defoe korsanlar
zerine ilk standart tarihsel metin olan Mehur Korsanlarn Soygun
ve Cinayetlerinin Genel Tarihini (A General History of the Robberies
and Murders of the Most Notorious Pirates) yazmt. Patrick
Pringlen Jolly Rogerna gre korsan toplama en ok isizler, kaak
kleler ve sevk edilen sulular arasnda etkiliydi. Ak denizler snf
eitsizliklerinin birdenbire ortadan kalkmasna olanak salyordu.
Defoe Kaptan Bellamy adnda bir korsann ganimet olarak ald bir
ticari teknenin kaptanna ynelik yapt u konumay aktaryor.
Ticari teknenin kaptan biraz nce korsanlara katlma arsn geri
evirmiti:
Yelkenlinizi geri almanza msaade etmeyecekleri iin zgnm,
nk bana bir faydas olmadan bakalarna ktlk yapmay kk
grrm; yelkenliye lanet olsun, onu batrmamz gerek ve sizin
iinize yarayabilirdi. Yine de siz sinsi bir eniksiniz ve zenginlerin kendi
gvenlikleri iin yapt yasalarla ynetilmeye boyun een herkes
de yle; nk dlek it spalarnn katla ele geirdii eyleri
baka trl koruyacak yrekleri yok; lanet olsun hepinize: kurnaz
alaklar srsne lanet olsun ve onlara hizmet eden sizin gibi tavan
yrekli mankafalarn alayna da. Bize iftira ediyorlar, alaklar, ki tek
farkmz u; onlar aslnda yasa kisvesi altnda fakiri soyuyorlar, bizse
kendi cesaretimize snarak zenginleri yamalyoruz. peinde bu
canilerin ard sra seirteceinize aramza katlsanz daha iyi olmaz
m?
Kaptan Tanrnn ve insann yasalarn inemeye vicdannn el
vermeyeceini sylediinde korsan Bellamy yle devam etti:
Sen iblis vicdanl aaln tekisin, bense hr bir prensim ve denizde
yz yelkenli gemisi ve karada 100.000 kiilik bir ordusu olan biri kadar
124
Hakim Bey T.A.Z.
tm dnyaya sava ama yetkisine sahibim; ve benim vicdanm da bana
yle diyor: stlerinin canlar istediinde klarn tekmelemelerine
izin veren byle mzldanan eniklerle tartacak bir eyim yok.
ZYAFET
Mevcut toplumsal dzende insan toplumu en yksek ifadesini salonda
bulur. Aristokrat snfarn k ve rafne toplantlarnda yasamann
mnasebetsiz mdahaleleri kendine yer bulamaz. Herkesin
Bireysellii btnyle kabul edilir. liki bu nedenle mkemmel bir
biimde hrdr. Sohbet srekli, parlak ve eitlidir. Gruplar ekicilik
ekseninde oluur. Ayn zarif ve her eye nfuz eden etkinin ileyiiyle
srekli paralanr ve yeniden oluurlar. Karlkl sayg tm snfara
sinmitir ve karmak insan ilikilerinde imdiye dek ulalm
en mkemmel uyum tam da Yasa Yapclar ve Devlet Adamlarnn
kanlmaz bir anari ve kargaann koullar olarak grd
bu koullar altnda galip gelir. Grg kurallar varsa bile bunlar
her bir bireysel zihnin kendi kabul ve muhakeme ettii ilkelerin
nerilmesinden baka bir ey deildir.
nsanln iinde bulunduumuz ada gzler nne serilen saysz
geliim eleri dnldnde gelecekteki tm ilerlemesi iinde,
genel olarak toplumun hem de tm ilikileri ierisinde, toplumun
belirli kesimlerinin, belirli zel ilikiler dahilinde imdiden ulam
olduu mkemmellik seviyesine ulaamayaca dnlebilir mi?
Salondaki ilikinin zel bir mevzuatla dzenlendiini dnn. Her
bir beyefendinin her bir hanmefendiyle konumasna msaade
edilecek zaman yasayla belirlenmi olsun; oturacaklar ya da ayakta
duracaklar konum tam olarak dzenlenmi olsun; konumalarna
izin verilecek konu ve her birine muamele edilecek ses tonlaryla
elik eden jestleri itinayla tanmlanm olsun, hepsi de dzensizlii
ve birbirlerinin imtiyazlar ile haklarna tecavz etmeyi nleme
bahanesi altnda olmu olsun; toplumsal ilikiyi tahamml edilemez
bir klelie ve mitsiz bir kargaaya dntrmek iin bundan daha iyi
hesaplanm ya da daha kesin bir ey tasarlanabilir mi ki?
S. Pearl Andrews, Toplum Bilimi (The Science of Society)
126 127
Notlar
[1] flojiston: Yunanca tutukan anlamnda, simya ilmine gre maddelerin yanmasna
neden olan ilke
[2] lux et voluptas: Latince k ve haz
[3] amor fou: Franszca kara sevda
[4] Amor fou: Franszca kara sevda
[5] Bretonun Amor Fou adl bir kitab da vardr
[6] Burada bahsi geen gonca sinsemilladr, tohumsuz bir ot cinsidir, bilen bilir, bulan
bulur
[7] Santeria: Katolik Azizleri ve Afrika pagan tanrlarnn bulutuu Gney Amerikaa ya
zg badamc bir inan sistemi
[8] Balang demek bizim dilimizde, unutmuuz yazk!
[9] Eidolon: Yunanca imge, glge gibi anlamlar var, ilahiyatta canl bir varln e
imgesi, astral ikizi anlamna gelir. Hermetizmin simulakr kuramdr bir nevi.
[10] Heckle ve Jeckle, Paul Terrynin yaratt, iki geveze kara saksaann maceralarnn
anlatld 1950lerde yaynlanan bir izgi dizi serisi
[11] MUZAK 1937 Warner Brothers tarafndan kurulan ve yaygn olarak asansr
mzii olarak bilinen havaalanlar, alveri merkezleri gibi kamusal alanlarda zorla
dinletilen ucube mziklerin reticisi frma
[12] Luddite: 19. yzylda makineleme ve sayailemenin geliimi karsnda direnen
kk atlye reticilerinin makinelere ynelik sabotaj eylemleriyle balayan makine
krcl. ok Yaa Ned Ludd!
[13] Kyamet, Yeniden Dirili anlamna gelir; kyam, l canlarn yeniden kalba
girmesidir
[14] Hadis-i erif: Bana dnyanzdan ey sevdirildi: su, yeillikler ve gzel bir yz.
[Zemaheri]
15] Lamia: Yunan mitolojisinde Zeusla sevitii iin Hera tarafndan lanetlenerek alt
taraf ylana ya da eee dntrlen gzel bir kadn. Hera her sevimesinden doan
ocuu ldrd iin o da geceleri baka kadnlarn ocuklarn karp ldrr ve
kanlarn iermi
[16] Succubus: Hristiyan mitolojisinde geceleri erkeklerin ryalarna girerek onlarla
sevien ve bu sevimeden minik iblisler douran dii eytan
[17] Feux de artifce: Franszca havai fek
[18] Vajra: Sanskrite imek ya da elmas manasna gelir
[19] St. Elmo atei: frtnalar esnasnda sivri ulu ve yksek iletkenlerin etrafnda
oluan bir plazma
[20] Yekta: tek, esiz, yalnz demektir dilimizde; the One.
[21] Khtonik: Yunan mitolojisinde yer alt dnyasna ait
[22] Gamelan: Endonezyaya zg, vurmal alglardan oluan bir orkestra
[23] Gesamtkunstwerk: Mziin, dramann, iirin ve sahnede bulunan hereyin ayn
dzlemde estetize edilmesiyle mkemmel ve tamamlanm sanat eserine ulalacan
savunan bir btnlkl sanat eseri teorisi
[24] Samizdat: Eski SSCB ve demir perde lkelerinde devlet tarafndan yasaklanan
neriyatn gizlice, el altndan basm ve datm, yer alt yayncln Rusas.
[25] FDA: U.S. Food and Drug Administration Amerikan Gda ve la Dairesi
[26] Ludus naturae: Latince doann oyunu/elencesi
[27] HooDoo: Afrika, Kzlderili ve baz Orta a Avrupas byclk geleneklerini
birletiren badamc bir inan ve by sistemi
[28] Detrap: Ajanlarn haberleme pusulalar, para ve dkmanlar braktklar gizli
yerler
[29] Yantra: Bir eit hint muskas
[30] Veve: Bir eit Voodoo muskas
[31] Hesseli: Amerikan Savanda ngilizlerin Almanyann Hesse blgesinden
destek kuvvet olarak ald lejyonerler. Bunlarn arasndan 5000 kadarnn frar ettii ve
Yeni Dnyaya yerletii sylenir.
[32] Vril: Sonsuz genlik, uzun yaam, stn zeka ve mistik gler de verdiine inanlan
mitolojik bir sonsuz enerji kayna
[33] Orgon: W. Reiche gre doada ve canllarda var olan, psiko-cinsel ilevin de temeli
olan hayat enerjisi.
[34] Binylclk (Millenerianism): Son Yarg Gnnden nce bin yl srecek mutlak bar
ve selametin hkm srecei bir zamann geleceini iddia eden ve pek ok farkl din
ierisinde farkl ifadeler bulan inan sistemi.
[35] Sado-Mazoizm
[36] Grand guignol: 19. y.y. sonunda Fransa popler tiyatrosunda ortaya kan, 1967de
kapanan, abartlm rktc cinayetler ve lm ykleri anlatan , gerek cinayet
olaylarndan etkilenen akm.
[37] Dv sanatlarnda eitli vuru tekniklerinin ardk seri hamleler eklinde
dzenlendii hareket dizisi
[38] Perfecti: Fransadaki Katharlarn yelerine Katolik Kilisenin verdii isim; perfect
hereticsten (kusursuz, tam sapkn)
[39] Erinyler (Kindly Ones): Uronosun kanndan yaratlm intikam tanralar.
[40] Latince Ya imdi ya da asla!
[41] Franszca bohem hayat
[42] 1980lerde henz komnist iktidar dnemindeyken Polonyada kurulan anti-
komnist sendika
[43] Kahverengi nifrmalar nedeniyle Nazi SAlarna verilen isim
[44] Yunanca fkir deitirme, pimanlk, tvbe
[45] Blini: Ruslarn iine trl eit malzeme koayarak bolca tkettikleri bir krep trevi
[46] Black Russian: kahve likr, votka ve buzdan maml bir kokteyl
[47] Gemutlich: Almancadan ngilizceye gemi ho, kibar, nazenin anlamlarna
gelebilecek bir sz
[48] Moghull: slam benimsemi ve Trkletirilmi olan Moollara verilen ad
[49] Antinomyenler: Her trl ahlak kuralna kar olan mlhid tarikatlara verilen ad
[50] Albion: Bugn ngiltere dediimiz adann en eski ad
[51] Franszca devlet benim, 14. Louisnin mehur laf
[52] Burada ngilizce eviri sz konusu edilmektedir, Stirnerin sz konusu eserinin pek
yaknda Trkede de yaynlanacana dair duyumlarmz yok deil
[53] Sadukilik: Tanrnn evreni yarattna ve sonra kendi haline braktna inanan,
128 129
ruhun lmszlne, llerin dirileceine ve meleklere inanmayan eski bir Yahudi
mezhebi
[54] Illuminatus: Aydnlanma dneminde Avrupada kurulan simya, mistisizm ve kadim
ilimleri modern felsefe ve bilimle birletiren Masonik bir gizli cemiyet
[55] Homo Dangalakus diye evrilebilir pekl
[56] Kali Yuga: Hint Zaman Anlayna gre manevi yozlamann dorua kt M..
3102de balayan ve 432.000 yl srecek olan zaman evresi
[57] Ganja: Latincesi Cannabis Indica olan, ottur gnah yoktur denen malum bitkinin
Sanskritesi
[58] Chillum: Hindistanda kilden, tahtadan veya camdan yaplan, bir nceki notta bahsi
geen bitkinin tttrlmesinde kullanlan bir eit pipo
[59] Puja: Hinduizmde tanrlara adaklar sunma biiminde bir dini ritel
[60] Ragnarok: skandinav mitolojisinde kyamet
[61] Juju: Sihirli bir cisim, tlsm veya feti diye aklanabilecek genel anlamda afrika
bysne verilen isim
[62] pso facto: Latince filen, tabiat gerei
[63] Brikolaj: Nesnelerin, gstergelerin ya da pratiklerin farkl anlam sistemlerine
ve kltrel ortamlara uyarland, dolaysyla yeniden gsterilen haline geldikleri bir
kltrel sre. Kavram fransz yapsal antropologlarn almalarndan kaynaklanmakla
birlikte daha yakn dnemlerdeki alt kltr ve yaam biimlerinin incelenmesinde
kullanlmaktadr. zellikle genlik alt kltrlerinin, gemiin kimi ulusal simgelerini,
nesnelerini zgn anlamnn dnda kullanmalar brikolaj rneidir.
[64] Wanderjahr: Zanaat okulu rencilerinin okulu bitirdikten sonra bilgi ve becerilerini
gelitirmek iin seyahatle geirdikleri bir yl
[65] Thwaites Tongue: Antarktikada Amundsen Denizinden dev bir buz da ktlesi
[66] Trog: Troglodytein ksaltlm, maara adam, mnzevi
[67] Pamong: Endonezya, Java kltrnde bir nevi ruhsal rehber, kadim bir psikanalist,
kelime anlam da rehberdir
[68] Hobo: Srtnda antas, iki para kyafeti, battaniyesiyle yollar arnlayan gzelim
berdular
[69] Wu-wei: Taoculuun kendiliindenlik ilkesi. Edimsizlik ya da ylecelik diye de
evrilir. Yaptn her eyi Taoyla uyum ierisinde, efor sarfetmeden, akla beraber
yapmak eklinde zetlenebilir.
[70] Argoda kristalize kokain iin kullanlr. Burununa kar yadnda, beynin souk
alr unutma A.G.
[71] Lese Majest: Krala ya da iktidara kar ilenmi su
[72] Siber-irfan diye evrilebilir
[73] Manicilik: .S. 3. yzylda randa Mani tarafndan kurulmu, her eyi iyi-kt, k-
karanlk gibi iftler zerinden tanmlayan ikici bir din.
[74] Klifotlar Kabala ve benzeri Yahudi mistisizmlerinde ktcl gleri temsil eder
[75] Mort aux vaches: Franszca neklere lm! nek, Fransz argosunda polise tekabl
eder
[76] Aeon: Latince a, Devir
[77] Acte gratuit: Franszca sebepsiz davran
[78] Terra incognita: Latince kefedilmemi topraklar
[79] Powwow: Kzlderililerin toplanp sohbet ve dans ettii enlikli ve riteller ieren
bir buluma, bir nevi cem ayini.
[80] Suyutan: Corafya terimi, ponor da denir, yzeyde biriken sular ekerek bir ekilde
derine aktaran bir nevi kuyu oluumu
[81] Genius loci: Roma mitolojisinde bir meknn koruyucu ruhu
[82] evirenin Okura Mdahalesi: Kitabn zgn dilinde bu szckler Net ve Web olarak
geiyor. Kitabn yazld dnemde henz nternet hayatmza byle girmemiti, daha
yeni emeklemeye balayan bi deneydi. TAZ her ne kadar, genelde Siber an teknolojik
kltrleri zerine bir manifesto olarak alglansa da Bey TAZ kuramyla aslnda gndelik
hayatta flizlenebilecek her trl a yaplanmasna iaret ediyordu. Bu balamda Neti
planlanarak denmi bir ebeke, rnein bir balk a olarak tasavvur ederken Webi
ise bu an eitli noktalarnda kendiliinden ortaya kabilecek ve daha karmak
yaplara sahip bir A rnein bir rmcek a olarak gryordu. Artk gndelik
hayatmza da sirayet etmi bu szckleri Net ve Web olarak brakmak yerine Beyin
bu kavramlarla yalnzca nternetteki yaplanmay deil gndelik hayatn her alannda
karmza kabilecek iki farkl a yaplanmasn iaret ettiini unutmayarak ebeke ve
A olarak karladm ancak bu durumda uyank okur nternetin de gndelik hayatn
bir paras olduunu ve sanalln da artk kendine has birgereklik tadn aklndan
karmayacaktr. Dilediiniz gibi okuyunuz
[83] BBS (Bullettin Board System): nternet olmadan nce dnyada yaygn olan modemle
ok kiili iletiim sistemlerinden biri
[84] Mandelbrot Kmesi: Sanal karmak saylarn kullanmyla elde edilen
fonksiyonlarn ekle dklmesi sonucunda kendini tekrarlayan sonsuz ekiller
vermekte olan,fraktal ekli oluturan snrlar belirleyen saylar kmesidir. Fraktallar
aalarn yapraklarnn diziliminde ve akcierlerin damarlarnn dallanmasnda olduu
gibi bir ok alanda doal olarak bulunur.
[85] Samizdat: Eski SSCB ve demir perde lkelerinde devlet tarafndan yasaklanan
neriyatn gizlice, el altndan basm ve datm.
[86] Frtna, William Shakesperae
[87] Alexandre Olivier Exquemelin (1645-1707): Ticaret iin Tortugaya gidip orada
korsanlara katlan bir Fransz. Sonra Hollandaya dnerek, korsanlar hakkndaki ilk
ve en kapsaml tarihsel hikayelerin anlatldThe Buccaneers of Americay yazm ve
muhtemel ki sonra da yeniden Karayiplere dnmtr.
[88] Caribler: Karayiplerin yerli halk. Dmanlarn ldrdkten sonra onlarn gcn
ve cesaretlerini almak iin etlerini yedikleri rivayet edilir.
[89] Whig: 17. 18. yzyllarda ngilterede etkili olan iki politik partiden biri. Dieri
(Torries) mutlak hakimiyeti savunurken Whigler anayasal monari yanlsydlar
[90] Common Sense: Thomas Paine tarafndan yazlan ve ngilterenin smrgelerdeki
adaletsiz ynetimini eletirerek Amerikan bamszlk arsn yapan makale
[91] Underground Railroad: 19. yzylda Amerika Birleik Devletlerindeki zenci
klelerin, kleliin olmad eyaletlere ya da Kanadaya karlmasnda kullanlan gizli
gzerghlar ve snaklardan oluan bir a.
[92] Boston ay Partisi:18. yzylda Amerikadaki ngiliz kolonilerinin Kraliyet tarafndan
uygulanan ar vergileri ve ngiliz ynetimini protesto etmek iin Boston Limannda
bilmem ka ton ay denize dktkleri hadise. Bamszlk sava ve Amerika Birleik
Devletlerinin kurulmasna nayak olmu olan bir dorudan eylem.
[93] Polidaktili: elde ve bazen ayakta, normalde olmas gerekenden daha fazla sayda
parmak bulunmas
130
Hakim Bey T.A.Z.
[94] Derive, driftwork ve drift hepsi de farkl jargonlarda bir srklenmeya, bota
gezerlie, akna gre gitmeye iaret eden ve (bu kitapta geen dier pek ok
dier kavram gibi ve haddini bilmez evirmenin tm abalarna ramen) bir dipnotun
snrlarn aan mefhumlardr.
[95] Cut-up: Kkleri Tristan Tazarann apkadan tavan karan bir sihirbaz gibi
rastgele ektii kelimelerle kurduu iirlerine ve Letristlere dek uzanan ancak Brion
Gysin ve Rahip William Burroughsun almalaryla nlenen ve varolan metinlerin
paralanmas ve szcklerin rastgele diziliiyle yeni metinler ortaya karlan bir nevi
edebi kolaj teknii
[96] Sibarisliler: Zevk ve sefaya dknlkleriyle mehur antik talyan halk. ngilizcede
Sybarite szc hovarda, sefa pezevengi manasnda kullanlr.
Copy / Paste
Copy / Paste
www.reportare.com

Hakim Bey - T.a.Z. (Ontolojik Anarşi, Şiirsel Terörizm)

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Hakim Bey - T.a.Z. (Ontolojik Anarşi, Şiirsel Terörizm)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

HAKM

You might also like