Boi Duong Hoc Sinh Gioi Toan Lop 5

TNG HP N THI HC SINH GII 5
BI 1. CC DNG TON THNG GP .

I. MC TIU TIT DY :
- HS nm c dng ton v cc bc gii dng ton ny.
- Lm c mt s bi tp nng cao.
- Rn k nng tnh ton cho hc sinh .
II. CHUN B
- Cu hi v bi tp thuc dng va hc.
- Cc kin thc c lin quan.
III. CC HOT NG DY HC
1/ n nh t chc lp.
2/ Kim tra bi c.
Gi hc sinh lm bi tp v nh gi trc, GV sa cha.
3/ Ging bi mi.
Dng 1 : S chn, s l, bi ton xt ch s tn cng ca mt s
* Kin thc cn nh :
- Ch s tn cng ca 1 tng bng ch s tn cng ca tng cc ch s hng n v ca cc s hng trong tng y.
- Ch s tn cng ca 1 tch bng ch s tn cng ca tch cc ch s hng n v ca cc tha s trong tch y.
- Tng 1 + 2 + 3 + 4 + ...... + 9 c ch s tn cng bng 5.
- Tch 1 x 3 x 5 x 7 x 9 c ch s tn cng bng 5.
- Tch a a khng th c tn cng bng 2, 3, 7 hoc 8.
* Bi tp vn dng :
Bi 1:
a) Nu tng ca 2 s t nhin l 1 s l, th tch ca chng c th l 1 s l c khng?
b) Nu tch ca 2 s t nhin l 1 s l, th tng ca chng c th l 1 s l c khng?
c) Tng v hiu hai s t nhin c th l s chn, v s kia l l c khng?
Gii :
a) Tng hai s t nhin l mt s l, nh vy tng gm 1 s chn v 1 s l, do tch ca chng phi l 1 s chn
(Khng th l mt s l c).
b) Tch hai s t nhin l 1 s l, nh vy tch gm 2 tha s u l s l, do tng ca chng phi l 1 s chn(Khng
th l mt s l c).
c) Ly Tng cng vi hiu ta c 2 ln s ln, tc l c 1 s chn. Vy tng v hiu phi l 2 s cng chn hoc
cng l (Khng th 1 s l chn, s kia l l c).
Bi ton 2 : Khng cn lm tnh, kim tra kt qu ca php tnh sau y ng hay sai?
a, 1783 + 9789 + 375 + 8001 + 2797 = 22744
b, 1872 + 786 + 3748 + 3718 = 10115.
c, 5674 x 163 = 610783
Gii :
a, Kt qu trn l sai v tng ca 5 s l l 1 s l.
b, Kt qu trn l sai v tng ca cc s chn l 1 s chn.
c, Kt qu trn l sai v tch ca 1s chn vi bt k 1 s no cng l mt s chn.
Bi 3 : Tm 4 s t nhin lin tip c tch bng 24 024
Gii :
Ta thy trong 4 s t nhin lin tip th khng c tha s no c ch s tn cng l 0; 5 v nh th tch s tn cng l ch
s 0 (tri vi bi ton)
Do 4 s phi tm ch c th c ch s tn cng lin tip l 1, 2, 3, 4 v 6, 7, 8, 9
Ta c :
24 024 > 10 000 = 10 x 10 x 10 x 10
24 024 < 160 000 = 20 x 20 x 20 x 20
Nn tch ca 4 s l :
11 x 12 x 13 x 14 hoc
16 x 17 x 18 x 19
C : 11 x 12 x 13 x 14 = 24 024
16 x 17 x 18 x 19 = 93 024.
Vy 4 s phi tm l : 11, 12, 13, 14.
Bi 4 : C th tm c 2 s t nhin sao cho hiu ca chng nhn vi 18 c 1989 khng?
Gii :
Ta thy s no nhn vi s chn tch cng l 1 s chn. 18 l s chn m 1989 l s l.
V vy khng th tm c 2 s t nhin m hiu ca chng nhn vi 18 c 1989.
Bi 5 : C th tm c 1 s t nhin no nhn vi chnh n ri tr i 2 hay 3 hay 7, 8 li c 1 s trn chc hay khng.
Gii :
S tr i 2,3 hay 7,8 l s trn chc th phi c ch s tn cng l 2,3 hay 7 hoc 8.
M cc s t nhin nhn vi chnh n c cc ch s tn cng l 0 ,1, 4, 5, 6, 9.
V : 1 x 1 = 1
4 x 4 = 16
7 x 7 = 49
2x2=4
5 x 5 = 25
8 x 8 = 64
3 x3 = 9
6 x6 = 36
9 x 9 = 81
10 x10 = 100
Do vy khng th tm c s t nhin nh th .
Bi 6: C s t nhin no nhn vi chnh n c kt qu l mt s vit bi 6 ch s 1 khng?
Gii :
Gi s phi tm l A (A > 0 )
Ta c :
A x A = 111 111
V 1 + 1 +1 + 1+ 1+ 1+ = 6 chia ht cho 3 nn 111 111 chia ht cho 3.
Do vy A chia ht cho 3, m A chia ht cho 3 nn A A chia ht cho 9 nhng 111 111 khng chia ht cho 9.
Vy khng c s no nh th .
Bi 7:
a, S 1990 c th l tch ca 3 s t nhin lin tip c khng?
Gii :
Tch ca 3 s t nhin lin tip th chia ht cho 3 v trong 3 s lun c 1 s chia ht cho 3 nn 1990 khng l tch ca
3 s t nhin lin tip v :
1 + 9 + 9 + 0 = 19 khng chia ht cho 3.
b, S 1995 c th l tch ca 3 s t nhin lin tip khng?
3 s t nhin lin tip th bao gi cng c 1 s chn v vy m tch ca chng l 1 s chn m 1995 l 1 s l do vy
khng phi l tch ca 3 s t nhin lin tip.
c, S 1993 c phi l tng ca 3 s t nhin lin tip khng?
Tng ca 3 s t nhin lin tip th s bng 3 ln s gia do s ny phi chia ht cho 3.
M 1993 = 1 + 9 + 9 + 3 = 22 Khng chia ht cho 3
Nn s 1993 khng l tng ca 3 s t nhin lin tip.
Bi 8 : Tnh 1 x 2 x 3 x 4 x 5 x ............ x 48 x 49 tn cng l bao nhiu ch s 0?
Gii :
Trong tch c cc tha s chia ht cho 5 l :
5, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45.
Hay 5 = 1 x 5 ; 10 = 2 x 5 ; 15 = 3 x 5; ........; 45 = 9 x 5.
Mi tha s 5 nhn vi 1 s chn cho ta 1 s trn chc. m tch trn c 10 tha s 5 nn tch tn cng bng 10 ch s 0.
Bi 9 : Bn Ton tnh tng cc chn trong phm vi t 20 n 98 c 2025. Khng thc hin tnh tng em cho bit Ton tnh
ng hay sai?
Gii :
Tng cc s chn l 1 s chn, kt qu ton tnh c 2025 l s l do vy ton tnh sai.
Bi 10 : Tng tnh tng ca cc s l t 21 n 99 c 2025. Khng tnh tng em cho bit Tng tnh ng hay sai?
Gii :
T 1 n 99 c 50 s l
M t 1 n 19 c 10 s l. Do vy Tng tnh tng ca s lng cc s l l : 50 10 = 40 (s)
Ta bit tng ca s lng chn cc s l l 1 s chn m 2025 l s l nn Tng tnh sai.
Bi 11 : Tch sau tn cng bng my ch s 0?
20 x 21 x 22 x 23 x . . . x 28 x 29
Gii :
Tch trn c 1 s trn chc l 20 nn tch tn cng bng 1 ch s 0
Ta li c 25 = 5 x 5 nn 2 tha s 5 ny khi nhn vi 2 s chn cho tch tn cng bng 2 ch s 0
Vy tch trn tn cng bng 3 ch s 0.
Bi 12 : Tin lm php chia 1935 : 9 c thng l 216 v kghng cn d. Khng thc hin cho bit Tin lm ng hay sai.
Gii :
V 1935 v 9 u l s l, thng gia 2 s l l 1 s l. Thng Tin tm c l 216 l 1 s chn nn sai
Bi 13 : Hu tnh tch :
2 x 3 x 5 x 7 x 11 x 13 x 17 x 19 x 23 x 29 x 31 x 37 = 3 999
Khng tnh tch em cho bit Hu tnh ng hay sai?
Gii : Trong tch trn c 1 tha s l 5 v 1 tha s chn nn tch phi tn cng bng ch s 0. V vy Hu tnh sai.
Bi 14 : Tch sau tn cng bng bao nhiu ch s 0 :
13 x 14 x 15 x . . . x 22
Gii :
Trong tch trn c tha s 20 l s trn chc nn tch tn cng bng 1 ch s 0. Tha s 15 khi nhn vi 1 s chn cho 1
ch s 0 na tch.
Vy tch trn c 2 ch s 0.
* BI TP V NH :
Bi 1/ Khng lm php tnh hy cho bit kt qu ca mi php tnh sau c tn cng bng ch s no?
a, (1 999 + 2 378 + 4 545 + 7 956) (315 + 598 + 736 + 89)
b, 1 x 3 x 5 x 7 x 9 x . . . x 99
c, 6 x 16 x 116 x 1 216 x 11 996
d, 31 x 41 x 51 x 61 x 71 x 81 x 91
e, 56 x 66 x 76 x 86 - 51 x 61 x 71 x 81
Bi 2/ Tch sau tn cng bng bao nhiu ch s 0
a, 1 x 2 x 3 x . . . x 99 x 100
b, 85 x 86 x 87 x . . . x 94
c, 11 x 12 x 13 x . . . x 62
Bi 3/ Khng lm tnh xt xem kt qu sau ng hay sai? Gii thch ti sao?
a, 136 x 136 - 41 = 1960
b, ab x ab - 8557 = 0
Bi 4/ C s no chia cho 15 d 8 v chia cho 18 d 9 hay khng?
Bi 5/ Cho s a = 1234567891011121314. . . c vit bi cc s t nhin lin tip. S a c tn cng l ch s no? bit s a c
100 ch s.
Bi 6/ C th tm c s t nhin A v B sao cho :
(A + B) (A B) = 2002.
Dng 2: K thut tnh v quan h gia cc thnh phn ca php tnh
* Cc bi tp.
Bi 1: Khi cng mt s t nhin c 4 ch s vi mt s t nhin c 2 ch s, do s sut mt hc sinh t php tnh nh sau :
abcd
+ eg
Hy cho bit kt qu ca php tnh thay i nh th no .
Gii :
Khi t php tnh nh vy th s hng th hai tng gp 100 ln .Ta c :
Tng mi = SH1 + 100 x SH2
= SH1 + SH2 + 99 x SH2
=Tng c + 99 x SH2
Vy tng mi tng thm 99 ln s hng th hai.
Bi 2 : Khi nhn 1 s t nhin vi 6789, bn Mn t tt c cc tch ring thng ct vi nhau nh trong php cng nn c
kt qu l 296 280. Hy tm tch ng ca php nhn .
Gii :Khi t cc tch ring thng ct vi nhau nh trong php cng tc l bn Mn ly tha s th nht ln lt
nhn vi 9, 8, 7 v 6 ri cng kt qu li. Do
9 + 8 + 7 + 6 = 30
nn tch sai lc ny bng 30 ln tha s th nht. Vy tha s th nht l :
296 280 : 30 = 9 876
Tch ng l :
9 876 x 6789 = 67 048 164
Bi 3 : Khi chia 1 s t nhin cho 41, mt hc sinh chp nhm ch s hng trm ca s b chia l 3 thnh 8 v ch s hng
n v l 8 thnh 3 nn c thng l 155, d 3. Tm thng ng v s d trong php chia .
Gii :
S b chia trong php chia sai l :
41x 155 + 3 = 6358
S b chia ca php chia ng l : 6853
Php chia ng l :
6853 : 41 = 167 d 6
Bi 4 : Hiu ca 2 s l 33, ly s ln chia cho s nh c thng l 3 v s d l 3. Tm 2 s
Gii :
Theo bi ra ta c
S nh :
|
|
3
S ln :
|
|
|
| |
33
S nh l :
(33 - 3) : 2 = 15
S ln l :
33 + 15 = 48
p s 15 v 48.
Bi 5 : Hai s thp phn c tng bng 55,22; Nu di du phy ca s b sang tri 1 hng ri ly hiu gia s ln v n ta c
37, 07. Tm 2 s .
Gii :
Khi di du phy ca s b sang tri 1 hng tc l ta gim s b i 10 ln
Theo bi ra ta c s :
37,07
S ln : | |
|
55,22
S b : | | | | | | | | | | |
Nhn vo s ta thy :
11 ln s b mi l :
55,22 - 37,07 = 18,15
S b l :
18,15 : 11 x 10 = 16,5
S ln l :
55,22 - 16,5 = 38,2
p s : SL : 38,2; SB : 16,5.
Bi 6 : Hai s thp phn c hiu l 5,37 nu di du phy ca s ln sang tri 1 hng ri cng vi s b ta c 11,955. Tm 2 s
.
Gii:
Khi di du phy ca s ln sang tri 1 hng tc l ta gim s i 10 ln
Ta c s :
S ln : | | | | | | | | | | |
S b : | | |
1/10 s ln + s b = 11,955 m s ln - s b = 5,37.
Do 11 ln ca 1/10 s ln l : 11,955 + 5,37 = 17,325
S ln l : 17,325 : 11 x 10 = 15,75
S b l : 15,75 - 5,37 = 10, 38
p s : SL : 15,75 ; SB : 10, 38.
Bi 7 : C gio cho hc sinh lm php tr mt s c 3 ch s vi mt s c 2 ch s, mt hc sinh ng tr vit s tr di
ct hng trm ca s b tr nn tm ra hiu l 486. Tm hai s , bit hiu ng l 783.
Gii :
Khi t nh vy tc l bn hc sinh tng s tr ln 10 ln. Do vy hiu gim i 9 ln s tr.
S tr l :
(783 - 486) : 9 = 33
S b tr l :
783 + 33 = 816
p s : S tr : 33
S b tr : 816
Bi 8 : Hiu 2 s t nhin l 134. Vit thm 1 ch s no vo bn phi s b tr v gi nguyn s tr, ta c hiu mi l 2297.
Tm 2 s cho.
Gii :
S b tr tng ln 10 ln cng thm ch s vit thm a, th hiu mi so vi hiu c tng thm 9 ln cng vi s a.
9 ln s b tr + a = 2297 - 134 = 2163 (n v)
Suy ra (2163 - a) chia ht cho 9
2163 chia cho 9 c 24 d 3 nn a = 3 (0 a 9)
Vy ch s vit thm l 3
S b tr l :
(2163 - 3) : 9 = 240
S tr l :
240 - 134 = 106
Th li : 2403 - 106 = 2297
p s : SBT : 240; ST : 106.
Bi 9 : Tng ca 1 s t nhin v 1 s thp phn l 62,42. Khi cng hai s ny 1 bn qun mt du phy s thp phn v t
tnh cng nh s t nhin nn kt qu sai l 3569.
Tm s thp phn v s t nhin cho.
Gii :
S thp phn c 2 ch s phn thp phn nn qun du phy tc l tng s ln 100 ln. Nh vy tng tng 99
ln s . Suy ra s thp phn l :
(3569 62,42) : 99 = 35,42
S t nhin l : 62,42 - 35,42 = 27

p s : S thp phn :35,42 ; S t nhin : 27.
Bi 10 : Khi nhn 254 vi 1 s c 2 ch s ging nhau, bn Hoa t cc tch ring thng ct nh trong php cng nn tm ra
kt qu so vi tch ng gim i 16002 n v.
Hy tm s c hai ch s .
Gii :
Gi tha s th hai l aa
Khi nhn ng ta c 254 x aa hay 254 x a x 11
Khi t sai tch ring tc l ly 254 x a + 254 x a = 254 x a x 2
Vy tch gim i 254 x a x 9
Suy ra : 254 x 9 x a = 16002
a = 16002 : (254 x 9) = 7
Vy tha s th hai l 77.
Bi 11 : Khi nhn 1 s vi 235 1 hc sinh s t tch ring th 2 v 3 thng ct vi nhau nn tm ra kt qu l 10285.
Hy tm tch ng.
Gii :
Khi nhn mt s A vi 235, hc sinh t 2 tch ring cui thng ct nh trong php cng, tc l em ln lt
nhn A vi 5, vi 30, vi 20 ri cng ba kt qu li .
Vy : A x 5 x A x 30 x A x 20 = 10 285
A x 55 = 10 285
A = 10 285 : 55 = 187
Vy tch ng l:
187 x 235 = 43 945
Bi 12: Tm ba s bit hiu ca s ln nht v s b nht l 1,875 v khi nhn mi s ln lt vi 8, 10,14 th c ba tch bng
nhau.
Gii:
V tch ca s ln nht vi 8 bng tch ca s b nht vi 14 nn ta c s
S ln nht : | | | | | | | | | | | | | | |
S b nht : | | | | | | | | |
S ln nht l :
1,875 : ( 14 - 8 ) x 14 = 4,375
S b nht l :
4,375 - 1,875 = 2,5
S gia l :
2,5 14 : 10 = 3,5
p s : 2,5 ; 3,5 ; 4,375.
*Bi tp v nh:
Bi 1 : Khi cng 1 s t nhin vi 107, 1 hc sinh chp nhm s hng th 2 thnh 1007 nn c kt qu l 1996. Tm tng
ng ca 2 s .
Bi 2 : Khi nhn 1 s t nhin vi 5 423, 1 hc sinh t cc tch ring thng ct vi nhau nh trong php cng nn c kt
qu l 27 944. Tm tch ng ca php nhn .
Bi 3 : Khi chia 1 s t nhin cho 101, 1 hc sinh i ch ch s hng trm v hng n v ca s b chia, nn nhn c
thng l 65 v d 100.
Tm thng v s d ca php chia .
Bi 4 : Cho 2 s, nu ly s ln chia cho s nh c thng l 7 v s d ln nht c th c c l 48. Tm 2 s .
Bi 5 : Hai s thp phn c tng l 15,88. Nu di du phy ca s b sang phi 1 hng, ri tr i s ln th c 0,12. Tm 2 s
.
Bi 6 : Mt php chia c thng l 6 v s d l 3. Tng ca s b chia, s chia v s d bng 195. Tm s b chia v s chia.
Bi 7 : Tng ca 2 s thp phn l 16,26. Nu ta tng s th nht ln 5 ln v s th hai ln 2 ln th c 2 s c tng l 43,2.
Tm 2 s.
Bi 8 : So snh tch : 1,993 199,9 vi tch 19,96 19,96
Bi 9 : Mt hc sinh khi nhn 1 s vi 207 qun mt ch s 0 ca s 207 nn kt qu so vi tch ng gim 6 120 n v.
Tm tha s .
Bi 10 : Ly 1 s em chia cho 72 th c s d l 28. Cng s em chia cho 75 th c s d l 7 thng ca 2 php chia
l nh nhau. Hy tm s .
Dng 3 : Bi ton lin quan n iu kin chia ht.
* Bi tp vn dng
a.Loi ton vit s t nhin theo du hiu chia ht
Bi 1 : Hy thit lp cc s c 3 ch s khc nhau t 4 ch s 0, 4, 5, 9 tho mn iu kin
a, Chia ht cho 2
b, Chia ht cho 4
c, Chia ht cho 2 v 5
Gii :
a, Cc s chia ht cho 2 c tn cng bng 0 hoc 4. Mt khc mi s u c cc ch s khc nhau, nn cc s thit lp c l
540; 504
940; 904
450; 954
950; 594
490
590
b, Ta c cc s c 3 ch s chia ht cho 4 c vit t 4 ch s cho l :
540; 504; 940; 904
c, S chia ht cho 2 v 5 phi c tn cng 0. Vy cc s cn tm l
540; 450;490
940; 950; 590 .
Bi 2: Vi cc ch s 1, 2, 3, 4, 5 ta lp c bao nhiu s c 4 ch s chia ht cho 5?
Gii:
Mt s chia ht cho 5 khi tn cng l 0 hoc 5.
Vi cc s 1, 2, 3, 4, ta vit c 4 x 4 x 4 = 64s c 3 ch s
Vy vi cc s 1, 2, 3, 4, 5 ta vit c 64 s c 5 ch s (C tn cng l 5)
b, Loi ton dng du hiu chia ht in vo ch s cha bit .
dng ny: -Nu s phi tm chia ht cho 2 hoc 5 th trc ht da vo du hiu chia ht xc nh ch s tn cng .
-Dng phng php th chn kt hp vi cc du hiu chia ht cn li ca s phi tm xc nh cc
ch s cn li .
Bi 3:Thay x v y vo 1996 xy c s chia ht cho 2, 5, 9.
Gii :
S phi tm chia ht cho 5 vy y phi bng 0 hoc 5.
S phi tm chia ht cho 2 nn y phi l s chn
T suy ra y = 0 . S phi tm c dng 1996 0.
S phi tm chia ht cho 9 vy (1 +9 + 9+ 6 + x )chia ht cho 9 hay (25 + x) chia ht cho 9 .Suy ra x = 2.
S phi tm l : 199620.
Bi 4: Cho n = a 378 b l s t nhin c 5 ch s khc nhau. Tm tt c cc ch s a v b thay vo ta dc s n chia ht cho 3
v 4 .
Gii :
- n chia ht cho 4 th 8b phi chia ht cho 4. Vy b = 0, 4 hoc 8
- n c 5 ch s khc nhau nn b = 0 hoc 4
- Thay b = 0 th n = a3780
+ S a3780 chia ht cho 3 th a = 3, 6 hoc 9
+ S n c 5 ch s khc nhau nn a = 6 hoc 9
Ta c cc s 63 780 v 930780 tho mn iu kin ca bi
- Thay b = 4 th n = a3784
+ S a3784 chia ht cho 3 th a = 2, 5 hoc 8
+ S n c 5 ch s khc nhau nn a = 2 hoc 5. Ta c cc s 23784 v 53 784 tho mn iu kin bi
Cc s phi tm 63 780; 93 780; 23 784; 53 784.
c.Cc bi ton v vn dng tnh cht chia ht ca mt tng v mt hiu .
- Cc tnh cht thng s dng trong loi ny l :
. Nu mi s hng ca tng u chia ht cho 2 th tng ca chng cng
chia ht cho 2
. Nu SBT v ST u chia ht cho 2 th hiu ca chng cng chia ht cho 2
. Mt s hng khng chia ht cho 2, cc s hng cn li chia ht cho 2 th tng khng chia ht cho 2
. Hiu ca 1 s chia ht cho 2 v 1 s khng chia ht cho 2 l 1 s khng chia ht cho 2.
(Tnh cht ny tng t i vi cc trng hp chia ht khc)
Bi 5 : Khng lm php tnh xt xem cc tng v hiu di y c chia ht cho 3 hay khng .
a, 459 + 690 1 236
b, 2 454 - 374
Gii :
a, 459, 690, 1 236 u l s chia ht cho 3 nn 459 + 690 + 1 236 chia ht cho 3
b, 2454 chia ht cho 3 v 374 khng chia ht cho 3 nn 2454 - 374 khng chia ht cho 3.
Bi 6 : Tng kt nm hc 2001- 2002 mt trng tiu hc c 462 hc sinh tin tin v 195 hc sinh xut sc. Nh trng d
nh thng cho hc sinh xut sc nhiu hn hc sinh tin tin 2 quyn v 1 em. C vn th tnh phi mua 1996 quyn th va
pht thng. Hi c vn th tnh ng hay sai ? v sao?
Gii :
Ta thy s HS tin tin v s HS xut sc u l nhng s chia ht cho 3 v vy s v thng cho mi loi HS phi l 1
s chia ht cho 3. Suy ra tng s v pht thng cng l 1 s chia ht cho 3, m 1996 khng chia ht cho 3 > Vy c vn th
tnh sai.
d. Cc bi ton v php chia c d
loi ny cn lu :
- Nu a : 2 d 1 th ch s tn cng ca a l 1, 3, 5, 7, 9
- Nu a : 5 d 1 th ch s tn cng ca a phi l 1 hoc 6 ; a : 5 d 2 th ch s tn cng phi l 2 hoc 7 . . .
- Nu a v b c cng s d khi chia cho 2 th hiu ca chng cng chia ht cho 2
- Nu a : b d b - 1 th a + 1 chia ht cho b
- Nu a : b d 1 th a - 1 chia ht cho b
Bi 7 : Cho a = x459y. Hy thay x, y bi nhng ch s thch hp khi chia a cho 2, 5, 9 u d 1
Gii :
Ta nhn thy :
- a : 5 d 1 nn y bng 1 hoc 6
- Mt khc a : 2 d 1 nn y phi bng 1. S phi tm c dng a= x4591
- x4591 chia cho 9 d1 nn x + 4 + 5 + 9 + 1 chia cho 9 d 1. vy x chia ht cho 9 suy ra x = 0 hoc 9. M x l ch s u tin
ca 1 s nn khng th bng 0 vy x = 9
S phi tm l : 94591
Bi 8 : Tm s t nhin nh nht sao cho khi chia s cho 2 d 1, cho 3 d 2, cho 4 d 3, cho 5 d 4, cho 6 d 5, cho 7 d 6
Gii :
Gi s phi tm l a th a + 1 chia ht cho 2, 3, 4, 5, 6 v 7 nh vy a + 1 c tn cng l ch s 0
a + 1 khng l s c 1 ch s. Nu a + 1 c 2 ch s th a + 1 tn cng l ch s 0 li chia ht cho 7 nn a + 1 = 70 (loi
v 70 khng chia ht cho 3)
Trng hp a + 1 c 3 ch s th c dng xy0
. S xy0 chia ht cho 4 nn y phi bng 0, 2, 4, 6 hoc 8
. S xy0 chia ht cho 7 nn xy bng 14; 21; 28; 35; 42; 49; 56; 63; 70; 77; 84; 91 hoc 98
. S xy0 chia ht cho 3 th x + y + 0 chia ht cho 3
Kt hp cc iu kin trn th a + 1 = 420 vy a = 419
p s : 419.
e. Vn dng tnh cht chia ht v chia cn d gii ton c li vn
Bi 9 : Tng s HS khi 1 ca mt trng tiu hc l 1 s c 3 ch s v ch s hng trm l 3. Nu xp hng 10 v hng 12
u d 8, m xp hng 8 th khng cn d. Tnh s HS khi 1 cua trng .
Gii :
Theo bi th s HS khi 1 c dng 3ab. Cc em xp hng 10 d 8 vy b = 8. Thay vo ta c s 3a8. Mt khc,
cc em xp hng 12 d 8 nn 3a8 - 8 = 3a0 phi chia ht cho 12 suy ra 3a0 chi ht cho 3. suy ra a = 0, 3, 6 hoc 9. Ta c cc s
330; 390 khng chia ht cho 12 v vy s HS khi 1 l 308 hoc 368 em. s 308 khng chia ht cho 8 vy s HS khi 1 ca
trng l 368 em.
* Bi tp v nh :
Bi 1 : Cho 4 ch s 0, 1, 5 v 8. Hy lp cc s c 3 ch s khc nhau tho mn iu kin
a, Chia ht cho 6
b, Chia ht cho 15
Bi 2 : Hy xc nh cc ch s ab khi thay vo s 6a49b ta c s chia ht cho :
a, 2, 5 v 9
b, 2 v 9
Bi 3 : Khng lm php tnh xt xem cc tng v hiu i y c chia ht cho 3 hay khng
a, 1 236 + 2 155 + 42 702
b, 92 616 - 48 372
Bi 4 : Tm s t nhin nh nht sao cho khi chia s cho 3, 4, 5 u d 1 v chia cho 7 th khng d.
Bi 5 : Mt cng ty c s cng hng mc lng 360 000. S khc hng mc 495 000, s cn li hng 672 000/ thng.
Sau khi pht lng thng 7 cho cng nhn c k ton cng ht 273 815 000. Hi c k ton tnh ng hay sai? ti sao?
Bi 6 : Lp 5A xp hng 2, hng 3, hng 4 c mt s hng khng tha bn no. Nu ly tng cc hng xp c th c
39 hng. Hi lp 5A c bao nhiu bn.
Dng 4 : Biu thc v php tnh lin quan n tnh gi tr biu thc
*Bi tp vn dng
Bi 1 : Cho hai biu thc :
A = (700 4 + 800) : 1,6
B = (350 8 + 800) : 3,2
Khng tnh ton c th, hy gii thch xem gi tr biu thc no ln hn v ln hn my ln?
Gii :
Xt A c 700 x 4 = 700 : 2 x 2 x 4 = 350 x 8 nn b chia ca c hai biu thc A v B ging nhau nhng s chia gp
i nhau (3,2 : 1,6 = 2) nn A c gi tr gp i B.
Bi 2 : Tnh gi tr ca cc biu thc sau bng cch thch hp
a, 17,58 x 43 + 57 x 17,58
b, 43,57 x 2,6 x (630 315 x 2)
c,
d,
45 16 17
45 15 28
0,18 1230 0,9 4567 2 3 5310 0,6
1 4 7 10 ... 52 55 414
e, 9,8 + 8,7 + 7,6 + . ..+2,1 1,2 2,3 3,4 - . . .- 8,9

Gii :
a, 17,58 x 43 + 57 x 17,58
= 17,58 x 43 + 17,58 x 57 (tnh giao hon)
= 17,58 x (43 + 57) = 17,58 x 100 = 1758 (nhn 1 s vi 1 tng)
b, 43,57 x 2,6 x (630 315 x 2)
= 43,57 x 2,6 x (630 630)
= 43,57 x 2,6 x 0 = 0
c,
d,
45 16 17 45 (15 1) 17
=
45 15 26
45 15 28
45 15 45 17 45 15 28 A
=
=
=
=1
45 15 28
45 15 28 A
0,18 1230 0,9 4567 2 3 5310 0,6
1 4 7 10 ... 52 55 414
0,18 123 (0,9 2) 4567 (3 0,6) 5310
=
(1 55) 19 414
2
1,8 123 1,8 4567 1,8 5310
=
28 19 414
1,8 x (123 4567 5310)
=
18
=
1,8 x10000
= 1000
18
s chia, t 1 ti 55 l cc s m 2 s lin tip hn km nhau 3 n v nn t 1 n 55 c (55 1) :3 + 1 = 19 s).

c, 9,8 + 8,7 + 7,6 + . . . + 2,1 1,2 2,3 3,4 - . . . 8,9
= (19,8 8,9) + (8,7 7,8) + . . . +(2,1 1,2)
= 0,9 + 0,9 + 0,9 + 0,9 + 0,9
= 0,9 x 5 = 4,5.
Bi 3 :Tm X :
a,(X + 1) + (X + 4) + (X +7) +(X + 10) + . . . + (X + 28) = 155
Gii :
(X + 1) + ( X + 4) + ( X + 7) + ... +(X + 28) = 155
Ta nhn thy 2 s hnh lin tip ca tng hn km nhau 3 n v nn tng c vit y s c 10 s hng
(28 1) : 3 + 1 = 10)
(X + 1 + X + 28) x 10 : 2 = 155
(X x 2 + 29) x 10 = 155 x 2 = 310 (Tm s b chia)
X x 2 + 29 = 310 : 10 = 31 (Tm tha s trong 1 tch)
X x 2 = 31 29 = 2 (Tm s hng trong 1 tng)
X = 2 : 2 = 1 ( Tm tha s trong 1 tch).
Bi 4 : Vit cc tng sau thnh tch ca 2 tha s :
a, 132 + 77 + 198
b, 5555 + 6767 + 7878
c, 1997, 1997 + 1998, 1998 + 1999, 1999
Gii :
a, 132 + 77 + 198
= 11 x 12 + 11 x 7 + 11 x 18
= 11 x (12 + 7 + 18) ( nhn 1 s vi 1 tng)
= 11 x 37
b, 5555 + 6767 + 7878
= 55 x 101 + 67 x 101 + 78 x 101
= (55 + 67 + 78) x 101
= 200 x 101
c, 1997, 1997 + 1998, 1998 + 1999, 1999
= 1997 x 1,0001 + 1998 x 1,0001 + 1999 x 1,0001
= (1997 + 1998 + 1999) x 1,0001
= 5994 x 1,0001 ( nhn 1 tng vi 1 s)
Bi 5 : Tm gi tr s t nhin ca a biu thc sau c gi tr ln nht, gi tr ln nht
l bao nhiu?
B = 1990 + 720 : (a 6)
Gii :
Xt B = 1990 + 720 : (a 6)
B ln nht khi thng ca 720 : (a 6) ln nht.
Khi s chia phi nh nht, v s chia khc 0 nn a 6 = 1 (l nh nht)
Suy ra : a = 7
Vi a = 7 th gi tr ln nht ca B l :
1990 + 720 : 1 = 2710.
* Bi tp v nh
Bi 1 : Thm du php tnh v du ngoc n vo 5 ch s 3 c kt qu ln lt l : 1, 2, 3, 4, 5.
Bi 2 : Tm X :
a, X x 1999 = 1999 x 199,8
b, (X x 0,25 + 1999) x 2000 = ((53 + 1999) x 2000
c, 71 + 65 x 4 =
X 140
+ 260
X
Bi 3 : Tm gi tr s ca biu thc sau :

A = a + a + a + a + . . . + a 99 (c 99 s a)
Vi a = 1001.
Bi 4 : Tm gi tr s t nhin a biu thc sau c gi tr ln nht, gi tr nh nht l bao nhiu?
C = (a 30) x (a 29) x . . . x (a 1)
Dng 5 : Cc bi ton v in ch s vo php tnh
* Bi tp vn dng
Bi 1: in ch s thch hp vo du * trong php tnh sau :
a)
432
b) * * * * *
**
**
**2
**
30**
***
***
***
1****
0
Gii :
Trc ht ta xc nh ch s hng n v ca s nhn :
* x 432 = 30**.
Nu * = 6 th 6 x 432 = 2 592 < 30**
Nu * = 8 th 8 x 432 = 3 456 > 30**
Vy * = 7
tip theo ta xc nh ch s hng chc ca s nhn :
* x 432 = ***. Vy * = 1 hoc 2.
- Nu * = 1 thay vo ta c php nhn khng th c kt qu l mt s c 5 ch s. Vy * = 2, thay vo ta c php nhn :
432
27
3024
864
11664
b) Trc ht ta xt tch ring 2 x * * = * * *
T y ta suy ra ch s hng trm ca tch ring phi bng 1 v ch s hng chc ca s chia ln hn hoc bng 5. Thay
vo ta c php tnh :
***** **
**
**2
1**
1**
Ta xt s d ca php chia th nht :
***-**=1
Vy php tr phi l 100 99 = 1.
Thay vo ta c :
100**
**
99
**2
1**
100
0
Xt tch ring th nht * x * * = 99 m ch s hng chc ca s chia phi ln hn hoc bng 5, nn s chia l 99. Suy
ra tch ring cui cng l
2 x 99 = 198 v s b chia l 1 0098. Thay vo ta c php chia :
1 0098 99
99
102
198
198
0
Bi ton 2 : Thay mi ch s bng cc ch s thch hp trong php tnh sau :
a) 30ab c: abc = 241
b) aba + ab = 1326
Gii :
a) Ta vit lai thnh php nhn :
30abc = 241 x abc
30000 + abc = 241 x abc
30000 = 241 x abc abc
30000 = (241 1) x abc
30000 = 240 x abc
abc = 30000 : 240
abc = 125
b) Ta c : abab = 101 x ab
101 x ab + ab = 1326
102 x ab = 1326
ab = 13
Bi 3 : Tm ch s a v b
1ab x 126 = 201ab
Gii :
1ab x ( 25 + 1) = 2000 + 1ab ( cu to s)
1ab x 125 + 1ab = 2000 + 1ab (nhn 1s vi 1 tng)
1ab x 125 = 2000 (hai tng bng nhau cng bt i 1 s hng nh nhau)
1ab = 2000 : 125 = 160
160 x 125 = 20160
Vy a = 6; b = 0
Bi 4 : in cc ch s vo du hi v vo cc ch trong biu thc sau :
a, (? ? x ? + a) x a = 123
b, (? ? x ? b) x b = 201
Gii :
a, V 123 = 1 x 123 = 3 x 41 nn a =1 hay = 3
- Nu a =1 ta c
(? ? x ? + 1) x 1 = 123
Hay ?? x ? = 123 : 1 1 = 122
122 bng 61 x 2. Vy ta c
(61 x 2 + 1) x 1 = 123 (1)
- Nu a = 3. Ta c
10
(?? x ? + 3) x 3 = 123
Hay ?? x ? = 123 : 3 3 = 38
38 = 1 x 38 hay = 2 x 19
Vy ta c : (38 + 1 + 3) x 3 = 123 (2)
Hoc : (19 x 2 + 3) = 123 (3).
Vy, Bi ton c 3 p s (1), (2), (3).
b, V 201 =1 x 201 = 3 x 67, nn b =1 hay 3
- Nu b = 1 ta c : (?? x ? 1) x 1 = 201
Nn khng tm c cc gi tr thch hp cho ?? x ?
- Nu b = 3. Ta c (?? x ? 3) x 3 = 201
Hay ?? x ? = 201 : 3 + 3 = 70
70 = 1 x 70 = 2 x 35 = 5 x 14 = 7 x 10
Nnc cc kt qu :
(70 x1 3) x 3 = 2001
(35 x 2 3) x 3 = 2001
(14 x 5 3) x 3 = 2001
(70 x 7 3) x 3 =2001.
Bi 5 : Tm ch sa, b, c trong php nhn cc s thp phn :
a,b x a,b = c,ab
Gii :
a,b x a,b = c,ab
a,b x 10 x a,b x 10 = c,ab x 10 x 10 (Gp 100 ln)
ab x ab = cab
ab x ab = c x 100 + ab 9 (cu to s)
ab x ab ab = c x 100 (Tm s hng trong 1 tng)
ab x (ab 1) = c x 4 x 25
ab 1 hay ab : 25 v nh hn 30 cab l s c 3 ch s
Vy ab hoc ab 1 l 25
Hn na ab 1 v ab l 2 s t nhin lin tip nn :
Xt : 24 x 25 v 25 x 26
Loi 25 x 26 v c = 26 x 25 : 100 = 6,5 (khng c)
Vi ab 1 = 24, ab = 25 th php tnh l:
2,5 x 2,5 = 6,25
Vy : a = 2, b = 5 v c = 6.
* Bi tp v nh
Bi 1 : Tm ch s a, b, c, d :
ab x cd = bbb
Bi 2 : Tm cc ch s a, b, c :
abc cb = ac
Bi 3 : in ch s vo cc ch v du hi :
abcd x dcba = ?????000
Bi 4 : Tm cc ch s a, b, c, d, y :
a,b x c,d = y,yy
Dng 6 : Cc bi ton v in du php tnh
*Trongdng ton ny ngi ta thng cho mt dy ch s, ta phi in du ca 4 php tnh ( +,- ,x hoc : )v du ngoc
xen gia cc ch s c php tnh c kt qu cho trc.
Bi 1: Hy in thm du php tnh vo dy s sau:
6 6 6 6 6
cbiu thc c gi tr ln lt bng : 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6
Gii:
a, Bng 0 :
( 6 6 ) x ( 6 + 6 +6 )
(6 6 ) : ( 6 + 6 + 6 )
...
b, Bng 1 :
6 + 6 66 : 6
6 ( 66 : 6 6 )
...
c, Bng 2 :
(6+6):66:6
(6x6:6+6):6
6 : (6 6 : ( 6 + 6 ))
...
d, Bng 3 :
11
6:6+(6+6):6
6:(6:6+6:6)
...
6(6:6+6:6)
(6 + 6 + 6 + 6 ) : 6
...
66:6x6:6
6 6 6 : 6: 6
...
e, Bng 4 :
g, Bng 5 :
h, Bng 6 :
66 66 + 6
6:66:6+6
666x6+6
...
Dng 7: Vn dng tnh cht ca cc php tnh tm nhanh kt qu ca dy tnh .
Lu : -T/c giao hon : a + b = b + a v a x b = b x a
- T/c kt hp : ( a + b )+ c = a + ( b + c )
v :( a x b ) x c = a x ( b x c )
- Nhn vi 1 v chia cho 1
a x 1 = a ; a : a = 1 v a : 1 = a
- Cng v nhn vi 0 :
a + 0 = a v a x 0 = 0
- Nhn 1 s vi 1 tng v 1 hiu :
a x (b + c) = a x b + a x c
a x (b c) = a x b a x c
* Bi tp vn dng :
Bi 1 : Thc hin cc php tnh sau bng cch nhanh nht
a, 1996 + 3992 + 5988 +7948;
b, 2 x 3 x 4 x 8 x 50 x 25 x 125;
c, (45 x 46 + 47 x 48) x (51 x 52 - 49 x 48) x (45 x 128 - 90 x 64) x (1995 x 1996 + 1997 x 1998);
d,
1998 x1996 1997 x11 1985

1997 x1996 1995 x1996
Gii :
a, Ta c :
1996 + 3992 + 5988 + 7984
= 1 x 1996 + 2 x 1996 + 3 x 1996 + 4 x 1996
= (1 + 2 + 3 + 4) x 1996
= 10 x 1996
= 19960
b, 2 x 3 x 4 x 8 x 50 x 25 x 125
= 3 x 2 x 4 x 50 x 8 x 25 x 125
= 3 x (2 x 50) x (4 x 25) x (8 x 125)
= 30 000 000.
c, Ta nhn thy :
45 x 128 90 x 64 = 45 x (2 x 64) 90 x 64
= (45 x 2) x 64 90 x 64
= 90 x 64 90 = 0
Trong 1 tch c 1 tha s bng 0. Vy tch bng 0, tc l :
(45 x 46 + 47 x 48) x (51 x 52 49 x 48) x (45 x 128 90 x 64) x (1995 x 1996 + 1997 x 1998) = 0
d,
1988 x1996 1997 x11 1985

1997 x1996 1995 x1996
=
1988 x1996 (1996 1) x11 1985

1996 x(1997 1995)
1988 x1996 1996 x11 11 1985

1996 x 2
1999 x1996 1996
=
2 x1996
=
12
(1999 1) x1996
2 x1996
2000 x1996
= 1000
2 x1996
*Bi tp v nh :
Bi 1 : Hy in thm du cng (+) xen gia cc ch s
8 8 8 8 8 8 8 8. c dy tnh c kt qu bng :
a, 208
b, 1000
Bi 2 : Hy in thm du cc php tnh vo mi dy s sau c dy tnh c kt qu ln lt l 1, 2, 3, 4, 5 :
a, 3 3 3 3 3
b, 4 4 4 4 4
c, 5 5 5 5 5
Bi 3 : Thc hin cc php tnh sau bng cch nhanh nht :
a,
9975 11970 13965 15960 17955 19950

1995 3990 5985 7980 9975
b, 1234 x 5678 x (630 315) : 1996
319 x 45 55 x399
;
1995 x1996 1991x1995
1996 x1995 996
d,
;
1000 1996 x1994
c,
e,
(1 2 4 8 ... 512) x(101x102 101x101 50 51)

;
2 4 8 16 ... 1024 2048
BI 2:
SUY LUN L GC
I. MC TIU TIT DY :
- HS nm c dng ton v nhng bi ton gii c nh c s phn on, suy lun.
- Bit cch suy lun tm li gii cho bi ton
II. CHUN B
1/ n nh t chc lp.
2/ Kim tra bi c.
3/ Ging bi mi.
I/ PHNG PHP LP BNG :
Cc bi ton gii bng phng php lp bng thng xut hin hai nhm i tng (chng hn tn ngi v ngh
nghip, hoc vn ng vin v gii thng, hoc tn sch v mu ba, ... ). Khi gii ta thit lp 1 bng gm cc hng v cc ct.
Cc ct ta lit k cc i tng thuc nhm th nht, cn cc hng ta lit k cc i tng thuc nhm th hai.
Da vo iu kin trong bi ta loi b n (Ghi s 0) cc (l giao ca mi hng v mi ct). Nhng cn li
(khng b loi b) l kt qu ca bi ton.
* Bi tp vn dng :
Bi 1 : Trong 1 bui hc n cng ba bn Cc, o, Hng lm 3 bng hoa cc, o, hng. Bn lm hoa hng ni vi cc : Th l
trong chng ta chng ai lm loi hoa trng vi tn mnh c! Hi ai lm hoa no?
Gii :
Ta c bng chn l sau :
cc
o
hng
Cc
khng
c
khng
o
khng
c
Hng
c
khng
Nhn vo bng ta thy : Cc lm hoa o
13
o lm hoa hng
Hng lm hoa cc.
Bi 2 : Ba ngi th hn, th tin, th in ang ngi tr chuyn trong gi gii lao. Ngi th hn nhn xt :
Ba ta lm ngh trng vi tn ca 3 chng ta nhng khng ai lm ngh trng vi tn ca mnh c.
Bc in hng ng : Bc ni ng.
Em cho bit tn v ngh nghip ca mi ngi th .
Gii :
Ngh
hn
tin
in
Tn
Hn
0
x
Tin
x
0
in
0
x
0
Bc in hng ng li bc th hn nn bc in khng lm th hn
Bc in lm th tin.
Bc Hn phi lm th in.
Bc in phi lm th hn.
Bi 3 : Nm ngi th tn l : Da, in, Hn, Tin v Sn lm 5 ngh khc nhau trng vi tn ca tn ca 5 ngi nhng
khng c ai tn trng vi ngh ca mnh. Tn ca bc th da trng vi ngh ca anh v mnh v v bc ch c 2 anh em. Bc
tin khng lm th sn m li l em r ca bc th hn. Bc th sn v bc th da l 2 anh em cng h. Em cho bit bc da v
bc tin lm ngh g?
Gii :
Da
in
Hn
Tin
Sn
Tn
Ngh
da
0
0
in
0
0
x
hn
x
0
0
tin
0
sn
0
0
0
Bc Tin khng lm th sn. Bc Tin l em r ca bc th hn nn bc Tin khng lm th hn Bc Tin ch c th
l th da hoc th in.
Nu bc Tin lm th da th bc Da l th in. Nh vy bc Tin va l em r ca bc th tin va l em r ca bc th
hn m v bc Tin ch c 2 anh em. iu ny v l.
Bc Tin l th in
Bc Da v bc th sn l 2 anh em cng h nn bc Da khng phi l th sn. Theo lp lun trn bc Da khng l
th tin Bc Da l th hn.
Bi 4 : Trn bn l 3 cun sch gio khoa : Vn, Ton v a l c bc 3 mu khc nhau : Xanh, , vng. Cho bit cun bc
ba mu t gia 2 cun Vn v a l, cun a l v cun mu xanh mua cng 1 ngy. Bn hy xc nh mi cun sch
bc ba mu g?
Gii :
Ta c bng sau :
Tn sch
Vn
Ton
a
Mu ba
Xanh
vng
0
1
2
x
3
0
6
x
7
8
9
Theo bi Cun ba mu t gia 2 cun Vn v a l . Vy cun sch Vn v a l u khng t mu
cho nn cun ton phi bc mu . Ta ghi s 0 vo 4 v 6, nh du x vo 5.
Mt khc, Cun a l v cun mu xanh mua cng ngy. iu c ngha rng cun a l khng bc mu xanh. Ta
ghi s 0 vo 3.
- Nhn vo ct th 4 ta thy cun a l khng bc mu xanh, cng khng bc mu . Vy cun a l bc mu vng. Ta nh
du x vo 9.
- Nhn vo ct 2 v 9 ta thy cun Vn khng bc mu , cng khng bc mu vng. Vy cun Vn bc mu xanh. Ta nh
du x vo 1.
Kt lun : Cun Vn bc mu xanmh, cun Ton bc mu , cun a l bc mu vng.
14
*Bi tp v nh :
Bi 1 : Gi Vn c gio tr bi kim tra. Bn bn Tun, Hng, Lan, Qun ngi cng bn u t im 8 tr ln. Gi ra chi
Phng hi im ca 4 bn, Tun tr li :
- Lan khng t im 10, mnh v Qun khng t im 9 cn Hng khng t im 8.
Hng th ni :
- Mnh khng t im 10, Lan khng t im 9 cn Tun v Qun u khng t im 8.
Bn hy cho bit mi ngi t my iom?.
Bi 2 : 3 gc vn trng cy cnh ca ng ni trng 4 khm hoa cc, hu, hng v dn. Bit rng hai gc vn pha ty v
pha bc khng trng hu. Khm hu trng gia khm cc v gc vn pha nam, cn khm dn th trng gia khm hng v
gc vn pha bc.
Bn hy cho bit mi gc vn ng ni trng hoa g?
Bi 3 : Ba thy gio dy 3 mnvn, ton, l tr chuyn vi nhau. Thy dy l nhn xt : Ba chng mnh c tn trng vi 3 mn
chng ta dy, nhng khng ai c tn trng vi mn mnh dy. Thy dy ton hng ng : Anh ni ng.
Em hy cho bit mi thy dy mn g?
Bi 4 : Trong m d hi ngoi ng, 3 c gio dy ting Nga, ting Anh v ting Nht c giao ph trch. C Nga ni vi cc
em : Ba c dy 3 th ting trng vi tn ca cc c, nhng ch c 1 c c tn trng vi th ting mnh dy. C dy ting Nht
ni thm : C Nga ni ng ri ch vo c Nga ni tip : Rt tic c tn l Nga m li khng dy ting Nga. Em hy cho
bit mi c gio dy ting g?
Bi 5 : Ba thy gio Vn, S, Ho dy 3 mn vn, s, ho trong ch c 1 thy c tn trng vi mn mnh dy. Hi mi thy
dy mn g, bit thy dy mn ho t tui hn thy v thy s.
II/ PHNG PHP LA CHN TNH HUNG
* Bi tp vn dng :
Bi 1 : Trong k thi HS gii tnh c 4 bn Phng, Dng, Hiu, Hng tham gia. c hi qu mi ngi u ta nhn c
cc cu tr li sau :
Phng : Dng Thng Long cn ti Quang Trung
Dng : Ti cng Quang Trung cn Hiu Thng Long
Hiu : Khng, ti Phc Thnh cn Hng Hip Ho
Hng : Trong cc cu tr li trn u c 1 phn ng 1 phn sai.
Em hy xc nh qu ca mi bn.
Gii :
V trong mi cu tr li u c 1 phn ng v 1 phn sai nn c cc trng hp :
- Gi s Dng Thng Long l ng Phng Quang Trung l sai
Hiu Thng Long l ng
iu ny v l v Dng v Hiu cng Thng Long.
- Gi s Dng Thng Long l sai Phng Quang Trung v do Dng Quang Trung l sai Hiu Thng
Long
Hiu Phc Thnh l sai Hng Hip Ho
Cn li Dng Phc Thnh.
Bi 2 : Nm bn Anh, Bnh, Cc, Doan, An qu 5 tnh : Bc Ninh, H Ty, Cn Th, Ngh An, Tin Giang. Khi c hi
qu tnh no, cc bn tr li nh sau :
Anh : Ti qu Bc Ninh cn Doan Ngh An
Bnh : Ti cng qu Bc Ninh cn Cc Tin Giang
Cc : Ti cng qu Bc Ninh cn Doan H Ty
Doan : Ti qu Ngh An cn An Cn Th
An : Ti qu Cn Th cn Anh H Ty
Nu mi cu tr li u c 1 phn ng v 1 phhn sai th qu mi bn u?
Gii :
V mi cu tr li c 1 phn ng v 1 phn sai nn c cc trng hp :
- Nu Anh Bc Ninh l ng Doan khng Ngh An . Bnh v Cc Bc Ninh l sai Cc Tin Giang v
Doan H Ty.
Doan Ngh An l sai An Cn Th v Anh H Ty l sai.
Cn bn Bnh Ngh An (V 4 bn qu 4 tnh ri)
- Nu Anh Bc Ninh l sai Doan Ngh An
Doan H Ty l sai Cc Bc Ninh. T Bnh Bc Ninh phi sai
Cc Tin Giang
iu ny v l v cc va Bc Ninh va Tin Giang (loi)
Vy : Anh Bc Ninh; Cc Tin Giang; Doan H Ty; An Cn Th v Bnh Ngh An.
Bi 3 : Cp Tiger 98 c 4 i lt vo vng bn kt : Vit Nam, Singapor, Thi Lan v Innxia. Trc khi vo u vng bn kt
ba bn Dng, Quang, Tun d on nh sau
15
Dng : Singapor nh, cn Thi Lan ba.

Quang : Vit Nam nh, cn Thi Lan t.
Tun : Singapor nht v Innxia nh.
Kt qu mi bm d on ng mt i v sai mt i. Hi mi i t gii my ?
Gii :
- Nu Singapo rt gii nh th Singapo r khng t gii nht.Vy theo Tun th Inn xia t gii nh. iu ny v l, v hai i
u t gii nh .
- Nu Singap rkhng t gii nh th theo Dng, Thi Lan t gii ba. Nh vy Thi Lan khng t gii t. Theo Quang, Vit
Nam t gii nh.Th th Inn xiakhng t gii nh. Vy theo Tun,Singapo r t gii nht, cui cng cn i Inn xia t
gii t.
Kt lun : Th t gii ca cc i trong cp Tiger 98 l :
Nht : Singapor ;
Nh : Vit Nam.
Ba : Thi Lan ;
T : Innxia
Bi 4 : Gia nh Lan c 5 ngi :ng ni, b, m, Lan v em Hong. Sng ch nht c nh thch i xem xic nhng ch mua
c 2 v. Mi ngi trong gia nh xut 5 kin : Hong v Lan i
B v m i
ng v b i
M v Hong i
Hong v b i.
Cui cng mi ngi ng vi ngh ca Lan v theo ngh th mi ngh ca 4 ngi cn li trong gia nh
u c tho mn 1 phn. Bn hy cho bit ai i xem xic hm .
Gii :
Ta nhn xt :
- Nu chn ngh th nht th ngh th hai b bc b hon ton. Vy khng th chn ngh th nht.
- Nu chn ngh th hai th ngh th nht b bc b hon ton. Vy khng th chn ngh th hai.
- Nu chn ngh th ba th ngh th t b bc b hon ton. Vy khng th chn ngh th ba.
- Nu chn ngh th t th ngh th ba b bc b hon ton. Vy khng th chn ngh th t.
- Nu chn ngh th nm th c 4 ngh trn u tho mn mt phn v bc b mt phn. Vy sng hm Hong
v b i xem xic.
*Bi tp v nh :
Bi 1 : Trong 1 cuc chy thi 4 bn An, Bnh, Cng, Dng t 4 gii : nht, nh, ba, t. Khi c hi : Bn Dng t gii my
th 4 bn tr li :
An : Ti nh, Bnh nht.
Bnh : Ti cng nh, Dng ba.
Cng : Ti mi nh, Dng t.
Dng : 3 bn ni c 1 ng 1 sai.
Em cho bit mi bn t my?
Bi 2 : T ton ca 1 trng ph thng trung hcc 5 ngi : Thy Hng, thy Qun, c Vn, c Hnh v c Cc. K ngh h c
t c 2 phiu i ngh mt. Mi ngi u nhng nhau, thy hiu trng ngh mi ngi xut 1 kin. Kt qu nh sau
:
1. Thy Hng v thy Qun i.
2. Thy Hng v c Vn i
3. Thy Qun v c Hnh i.
4. C Cc v c Hnh i.
5. Thy Hng v c Hnh i.
Cui cng thy hiu trng quyt nh chn ngh ca c Cc, v theo ngh th mi ngh u tho mn 1 phn v
bc b 1 phn.
Bn hy cho bit ai i ngh mt trong k ngh h ?
Bi 3 : Ba bn Qun, Hng v Mnh va t gii nht, nh v ba trong k thi ton quc t. Bit rng :
1. Khng c hc sinh trng chuyn no t gii cao hn Qun.
2. Nu Qun t gii thp hn mt bn no th Qun khng phi l
hc sinh trng chuyn.
3. Ch c ng 1 bn khng phi l hc sinh trng chuyn
4. Nu Hng v Mnh t gii nh th mnh t gii cao hn bn qu
Hi Phng.
Bn hy cho bit mi bn t gii no? bn no khng hc trng chuyn v bn no qu Hi Phng.
Bi 4 : Thy Nghim c nh trng c a 4 hc sinh L, Huy, Hong, Tin i thi u in kinh. Kt qu c 3 em t gii
nht, nh, ba v 1 em khng t gii. Khi v trng mi ngi hi kt qu cc em tr li nh sau :
L : Mnh t gii nh hoc ba.
Huy : Mnh t gii nht.
16
Hong : Mnh t gii nht.

Tin : Mnh khng t gii.
Nghe xong thy Nghim mm ci v ni : Ch c 3 bn ni tht, cn 1 bn ni a.
Bn hy cho bit hc sinh no ni a, ai t gii nht v ai khng t gii.
Bi 5 : Cp Euro 96 c 4 i lt vo vng bn kt : c, Cng ho Sc, Anh v Php. Trc khi thi u 3 bn Hng, Trung
vc d on nh sau :
Hng : c nht v Php nh
Trung : c nh v Anh ba
c : Cng ho Sc nh v Anh t.
Kt qu mi bnd on mt i ng, mt i sai. Hi mi i t gii my?
III/ GII BNG BIU VEN
Trong khi gii bi ton, ngi ta thng dng nhng ng cong kn m t mi quan h gia cc i lng trong bi
ton. Nh s m t ny m ta gii c bi ton 1 cch thun li. Nhng ng cong nh th gi l biu ven.
Bi 1 : phc v cho hi ngh quc t, ban t chc huy ng 30 cn b phin dch ting Anh, 25 cn b phin dch ting
Php, trong 12 cn b phin dch c c 2 th ting Anh v Php. Hi :
a, Ban t chc huy ng tt c bao nhiu cn b phin dch cho hi ngh .
b, C bao nhiu cn b ch dch c ting Anh, ch dch c ting Php?
Gii :
S lng cn b phin dch c ban t chc huy ng cho hi ngh ta m t bng s ven.
Ting Php
Ting Anh
Nhn vo s ta c :
S cn b ch phin dch c ting Anh l :
30 12 = 18 (ngi)
S cn b ch phin dch c ting Php l :
25 12 = 13 (ngi)
S cn b phin dch c ban t chc huy ng l :
30 + 13 = 43 (ngi)
p s : 43; 18; 13 ngi.
Bi 2 : Lp 9A c 30 em tham gia d hi ting Anh v ting Trung, trong c 25 em ni c ting Anh v 18 em ni c
ting trung. Hi c bao nhiu bn ni c c 2
th ting?
Gii :
Cc em lp 9A tham gia d
Ting Trung
Ting Anh
hi c m t bng s
18
25
ven.
S hc sinh ch ni c ting Trung l :30 25 = 5 (em)

S hc sinh ch ni c ting Anh l : 30 18 = 12 (em)
S em ni c c 2 th ting l :30 (5 + 12) = 13 (em)
p s : 13 em.
Bi 3 : C 200 hc sinh trng chuyn ng tham gia d hi ting Nga, Trung v Anh. C 60 bn ch ni c ting Anh, 80 bn
ni c ting Nga, 90 bn ni c ting Trung. C 20 bn ni c 2 th ting Nga v Trung. Hi c bao nhiu bn ni c
3 th ting?
Gii :
Ting Anh
60
Ting Nga
80
Ting Trung 90
17
S hc sinh ni c ting Nga hc ting Trung l :

200 60 = 140 (bn)
S hc sinh ni c 2 th ting Nga v Trung l :
(90 + 80) 140 = 30 (bn)
S hc sinh ni c c 3 th ting l :
30 20 = 10 (bn)
p s : 10 bn.
Bi 4 : Trong 1 hi ngh c 100 i biu tham d, mi i biu ni c mt hoc hai trong ba th ting : Nga, Anh hoc Php.
C 39 i biu ch ni c ting Anh, 35 i biu ni c ting Php, 8 i biy ni c c ting Anh v ting Nga. Hi c
bao nhiu i biu ch ni c ting Nga?
Anh 39
Php 35
Nga
S i biu ni c ting Php hoc Nga l :

100 39 = 61 (i biu)
S i biu ni c ting Nga nhng khng ni c ting Php l :
61 35 = 26 (i biu)
S i biu ch ni c ting Nga l :
26 8 = 18 (i biu)
p s : 18 i biu.
*Bi tp v nh :
Bi 1 : Lp 5A c 15 ban ng k hc ngoi kho mn Vn, 12 bn ng k hc ngoi kho mn Ton, trong c 7 bn ng k
hc c Vn v Ton . Hi
a, C bao nhiu bn ng k hc Vn hoc Ton?
b, C bao nhiu bn ch ng k hc Vn? ch ng k hc Ton?
Bi 2 : Trn 1 hi ngh cc i biu s dng mt hoc hai trong 3 th ting : Nga, Anh hoc Php. C 30 i biu ni c ting
Php, 35 i biu ch ni c ting Anh, 20 i biu ch ni c ting Nga v 15 i biu ni c c ting Anh v ting Nga.
Hi hi ngh c bao nhiu i biu tham d?
Bi 3 : Bn mi em hc sinh ca trng X d thi 3 mn : nm t, chy v cu. Trong i c 8 em ch thi nm t, 20 em thi
chy v 18 em thi cu. Hi c bao nhiu em va thi chy va thi cu?
Bi 4 : i tuyn thi hc sinh gii ca tnh X c 25 em thi Vn v 27 em thi ton, trong c 18 em va thi Vn va thi ton.
Hi i tuyn hc sinh gii 2 mn Vn v Ton ca tnh X c bao nhiu em?
IV/ PHNG PHP SUY LUN N GIN
* Bi tp vn dng :
Bi 1 : Trong 1 ngi n c 3 v thn ngi cnh nhau. Thn tht th (lun lun ni tht) ; Thn di tr (lun ni di) ; Thn khn
ngoan (lc ni tht, lc ni di). Mt nh ton hc hi 1 v thn bn tri : Ai ngi cnh ngi?
- Thn tht th.
Nh ton hc hi ngi gia :
- Ngi l ai?
- L thn khn ngoan.
Nh ton hc hi ngi bn phi
- Ai ngi cnh ngi?
- Thn di tr.
Hy xc nh tn ca cc v thn.
Gii :
C 3 cu hi ca nh ton hc u nhm xc nh 1 thng tin : Thn ngi gia l thn g? Kt qu c 3 cu tr li khc
nhau.
Ta thy thn ngi bn tri khng phi l thn tht th v ngi ni ngi ngi gia l thn tht th.
Thn ngi gia cng khng phi l thn tht th v ngi ni : Ti l thn khn ngoan Thn ngi bn phi l thn tht
th gia l thn di tr
bn tri l thn khn ngoan.
Bi 2 : Mt hm anh Quang mang quyn Album ra gii thiu vi mi ngi. Cng ch vo n ng trong nh v hi anh
Quang : Ngi n ng ny c quan h th no vi anh? Anh Quang bn tr li : B ni ca ch gi v anh y l ch gi ca b
ni v ti.
Bn cho bit anh Quang v ngi n ng y quan h vi nhau nh th no?
Gii :
18
B ni ca ch gi v anh y cng chnh l b ni ca v anh y. B ni ca v anh y l ch gi ca b ni v anh

Quang. V anh y v v anh Quang l ch em con d con gi. Do vy anh Quang v ngi n ng y l 2 anh em r h.
Bi 3 : C 1 thng ng 12 lt du ho. Bng 1 can 9 lt v 1can 5 lt lm th no ly ra c 6 lt du t thng :
Gii :
Ln
Can 9 lt
Can 5 lt
Thng 12 lt
1
0
5
7
2
5
0
7
3
5
5
2
4
9
1
2
5
0
1
11
6
1
0
11
7
1
5
6
Bi 4 : 1 x X c 2 lng : Dn lng A chuyn ni tht, cn dn lng B chuyn ni di. Dn 2 lng thng qua li thm nhau.
Mt chng thanh nin n v thm bn lng A. Va bc vo x X, dang ng ngc cha bit y l lng no, chng thanh nin
gp ngay mt c gi v anh ta hi ngi ny mt cu. Sau khi nghe tr li chng thanh nin bn quay ra (v bit chc mnh ang
lng B) v sang tm bn lng bn cnh.
Bn hy cho bit cu hi th no v ccu tr li ra sao m chng thanh nin li khng nh chc chn nh vy
phn tch :
nge xong cu tr li ngi thanh nin c th khng nh mnh ang ng trong lng A hay lng B th anh ta phi
ngh ra 1 cu hi sao cho cu tr li ca c gi ch ph thuc vo h ang ng trong lng no. C th hn : cn t cu hi
c gi tr li l phi, nu h ang ng trong lng A v khng phi, nu h ang ng trong lng B.
Gii :
Cu hi ca ngi thanh nin l : C phi ch ngi lng ny khng?.
Trng hp 1 : H ang ng trong lng A : Nu c gi l ngi lng A th cu tr li l phi (v dn lng A chuyn ni
tht) ; Nu c gi l ngi lng B th cu tr li cng l phi (v dn lng ni di).
Trng hp 2 : H ang ng trong lng B : Nu c gi l ngi lng A th cu tr li l : khng phi ; Nu c gi l ngi
lng B th cu tr li cng l : khng phi.
Nh vy, Nu h ang ng trong lng A th cu tr li ch c th l phi, cn nu h ang ng trong lng B th cu
tr li ch c th l khng phi.
Ngi thanh nin quyt nh quay ra, v anh nghe cu tr li l khng phi.
* Bi tp v nh
Bi1 : Nm vn ng vin Tun, T, K, Anh, Hp chy thi. Kt qu khng c 2 bn no v ch cng 1 lc. Tun v ch trc
T nhng sau hp. Cn Hp v K khng v ch lin k nhau. Anh khng v ch lin k vi Hp, Tun v K.
Bn hy xc nh th t v ch ca 5 vn ng vin ni trn.
Bi 2 : Hong nc n m cuc thi ti kn ph m. Giai on cui ca cuc thi, hong chn c 3 chng trai u
thng minh. Nh vua ang phn vn khng bit chn ai th cng cha a ra 1 sng kin : Ly 5 chic m, 3 chic mu v 2
chic mu vng trn bn ri giao hn : By gi c 3 chng u bt mt li, ti i ln u mi ngi 1 chic m v 2 m
cn li ti s ct i. Khi b bng bt mt ra , ai l ngi u tin ni ng mnh ang i m g th s c kn lm ph m
Va b bng bt mt, 3 chng trai im lng quan st ln nhau, lt sau hong t nc B ni to ln rng : Ti i m mu
. Th l chng c cng cha kn lm chng.
Bn hy cho bit hong t nc B suy lun nh th no?
Bi 3 : Lp 12A c 3 bn Hnh, c, Vinh i thi hc sinh gii 6 mn Vn, Ton, L, Ho, Sinh vt v Ngoi ng cp thnh ph,
mi bn d thi 2 mn. Nh trng cho bit v cc em nh sau :
(1) Hai bn thi V v Sinh vt l ngi cng ph.
(2) Hnh l hc sinh tr nht trong i tuyn.
(3) Bn c, bn d thi mn L v bn thi Sinh vt thng hc nhm vi
nhau.
(4) Bn d thi mn L nhiu tui hn bn thi mn Ton.
(5) Bn thi Ngoi ng, bn thi Ton v Hnh thng t kt qu cao trong
cc vng thi tuyn.
Bn hy xc nh mi hc sinh c c i d thi nhng mn g?
Bi 4 : 1 doanh nghip n ngi ta cn chn 4 ngi vo hi ng qun tr (HQT) vi cc chc v : ch tch, ph ch tch,
k ton v th qu. Su ngi c c la chn vo cc chc v trn l : c, Su, Hng, Vinh Mnh v c.
Khi tm hiu, cc c vin c nhng nguyn vng sau :
(1) c khng mun vo HQT nu khng c su. Nhng d c Su anh cng khng mun lm ph chr tch.
(2) Su khng mun nhn chc ph ch tch v th k.
(3) Hng khng mun cng tc vi Su, nu c khng tham gia.
(4) Nu trong HQT c Vinh hoc c th Mnh kin quyt khng tham gia HQT
(5) Vinh cng t chi,nu HQT c mt c c v c.
19
(6) Ch c c ng lm ch tch vi iu kin Hng khng lm ph ch tch.

Ngi ta phi chon ai trong s 6 c vin tho mn nguyn vng ring ca cc c vin.
BI 3 :S, CH S, DY S
I. MC TIU TIT DY :
- HS nm c dng ton v cc tnh cht c bn ca s
- Nm c cu to thp phn ca s.
II. CHUN B
1/ n nh t chc lp.
2/ Kim tra bi c.
3/ Ging bi mi.
I/S V CH S
1. Nhng kin thc cn lu
a, C mi ch s l 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9. Khi vit 1 s t nhin ta s dng mi ch s trn. ch s u tin k t bn tri
ca 1 s t nhin phi khc 0.
b, Phn tch cu to ca mt s t nhin :
ab = a x 10 + b
abc = a x 100 + b x 10 + c = ab x 10 + c
abcd = a x 1000 + b x 100 + c x 10 + d = abc x 10 + d = ab x 100 + cd
c, Quy tc so snh hai s t nhin :
c.1- Trong 2 s t nhin, s no c ch s nhiu hn th s ln hn.
c.2- Nu 2 s c cng ch s th s no c ch s u tin k t tri sang philn hn s ln hn.
d, S t nhin c tn cng bng 0, 2, 4, 6, 8 l cc s chn. S chn c tn cng bng 0, 2, 4, 6, 8.
e, S t nhin c tn cng bng 1, 3, 5, 7, 9 l cc s l. S l c tn cng bng 1, 3, 5, 7, 9.
g, Hai s t nhin lin tip hn (km) nhau 1 n v. Hai s hn (km) nhau 1n v l hai s t nhin lin tip.
h, Hai s chn lin tip hn (km) nhau 2 n v. Hai s chn hn (km) nhau2 n v l 2 s chn lin tip.
i, Hai s l lin tip hn (km) nhau 2 n v. Hai s l hn (km) nhau2 n v l 2 s l lin tip.
k, Khi phi vit s c nhiu ch s ging nhau ngi ta thng ch vit 2 ch s u ri ... sau vit ch s cui bn di ghi
s lng ch s ging nhau
10 . . . 0
8ch s 0
2. Cc dng ton
2.1. Dng 1 : S dng cu to thp phn ca s .
dng ny ta thng gp cc loi ton sau:
Loi 1: Vit thm 1hay nhiu ch s vo bn phi, bn tri hoc xen gia mt s t nhin.
Bi 1: Tm mt s t nhin c hai ch s,bit rng nu vit thm ch s 9 vo bn tri s ta c mt s ln gp 13 ln s
cho .
Gii :
Gi s phi tm l ab. Vit thm ch s 9 vo bn tri ta dc s 9ab. Theo bi ra ta c :
9ab = ab x 13
900 + ab = ab x 13
900 = ab x 13 ab
900 = ab x ( 13 1 )
900 = ab x 12
ab = 900 : 12
ab = 75
Bi 2 : Tm mt s c 3 ch s, bit rng khi vit thm ch s 5 vo bn phi s th n tng thm 1 112 n v .
Gii :
Gi s phi tm l abc. Khi vit thm ch s 5 vo bn phi ta dc s abc5.
Theo bi ra ta c :
abc5 = abc + 1 112
10 x abc + 5 = abc + 1 112
10 x abc = abc + 1 112 5
20
10 x abc = abc + 1 107

10 x abc abc = 1 107
( 10 1 ) x abc = 1 107
9 x abc = 1 107
abc = 123
Bi 3: Tm mt s t nhin c 2 ch s, bit rng nu vit ch s 0 xen gia ch s hng chc v hng n v ca s ta c
s ln gp 10 ln s cho, nu vit thm ch s 1 vo bn tri s va nhn dc th s li tng ln 3 ln.
Gii:
Gi s phi tm l ab. Vit thm ch s 0xen gia ch s hng chc v hng n v ta c s a0b. Theo bi ra ta c :
ab x 10 = a0b
Vy b = 0 v s phi tm c dng a00. Vit thm ch s 1 vo bn tri s a00 ta c s 1a00. Theo bi ra ta c :
1a00 = 3 x a00
Gii ra ta c a = 5 .S phi tm l 50
Loi 2 : Xo bt mt ch s ca mt s t nhin
Bi 1: Cho s c 4 ch s . Nu ta xo i ch s hng chc v hng n v th s gim i 4455 n v. Tm s .
Gii :
Gi s phi tm l abcd. Xo i ch s hng chc v hng n v ta c s ab.
Theo bi ta c
abcd ab = 4455
100 x ab + cd ab = 4455
cd + 100 x ab ab = 4455
cd + 99 x ab = 4455
cd = 99 x (45 ab)
Ta nhn xt tch ca 99 vi 1 s t nhin l 1 s t nhin nh hn 100. Cho nn 45 ab phi bng 0 hoc 1.
- Nu 45 ab = 0 th ab = 45 v cd = 0.
- Nu 45 ab = 1 th ab = 44 v cd = 99.
S phi tm l 4500 hoc 4499.
Loi 3 : S t nhin v tng, hiu, tch cc ch s ca n
Bi 1 : Tm mt s c 2 ch s, bit rng s gp 5 ln tng cc ch s ca n.
Gii :
Cch 1 :
Gi s phi tm l ab. Theo bi ra ta c
ab = 5 x (a + b)
10 x a + b = 5 x a + 5 x b
10 x a 5 x a = 5 x b b
(10 5) x a = (5 1) x b
5xa=4xb
T y suy ra b chia ht cho 5. Vy b bng 0 hoc 5.
+ Nu b = 0 th a = 0 (loi)
+ Nu b = 5 th 5 x a = 20, vy a = 4.
S phi tm l 45.
Cch 2 :
Theo bi ra ta c
ab = 5 x ( a + b)
V 5 x (a + b) c tn cng bng 0 hoc 5 nn b bng 0 hoc 5.
+ Nu b = 0 thay vo ta c :
a5 = 5 x (a + 5)
10 x a + 5 = 5 x a + 25
Tnh ra ta c a = 4.
Th li : 45 : (4 + 5) = 5 . Vy s phi tm l 45.
Bi 2 : Tm mt s c 2 ch s, bit rng s chia cho hiu cc ch s ca n c thng l 28 v d 1
Gii :
Gi s phi tm l ab v hiu cc ch s ca n bng c.
Theo bi ra ta c :
ab = c x 28 + 1, vy c bng 1, 2 hoc 3.
+ Nu c = 1 th ab = 29.
Th li : 9 2 = 7 1 (loi)
+ Nu c = 2 th ab = 57.
Th li : 7 5 = 2 ; 57 : 2 = 28 (d 1)
21
+ Nu c= 3 th ab = 58.
Th li : 8 5 = 3 ; 85 : 3 = 28 (d 1)
Vy s phi tm l 85 v 57.
Bi 3 : Tm mt s t nhin c 3 ch s, bit rng s gp 5 ln tch cc ch s ca n.
Gii :
Cch 1 :
Gi s phi tm l abc. Theo bi ra ta c
abc = 5 x a x b x c.
V a x 5 x b x c chia ht cho 5 nn abc chia ht cho 5. Vy c = 0 hoc 5, nhng c khng th bng 0, vy c = 5. S phi
tm c dng ab5. Thay vo ta c.
100 x a + 10 x b + 5 = 25 x a x b.
20 x a + 2 x b +1 = 5 x a x b.
V a x 5 x b chia ht cho 5 nn 2 x b + 1 chia ht cho 5. Vy 2 x b c tn cng bng 4 hoc 9, nhng 2 x b l s chn nn
b = 2 hoc 7.
- Trng hp b = 2 ta c a25 = 5 x a x 2. V tri l s l m v phi l s chn. Vy trng hp b = 2 b loi.
- Trng hp b = 7 ta c 20 x a + 15 = 35 x a. Tnh ra ta c a = 1.
Th li :
175 = 5 x 7 x 5.
Vy s phi tm l 175.
Cch 2 :
Tng t cach 1 ta c :
ab5 = 25 x a x b
Vy ab5 chia ht cho 25, suy ra b = 2 hoc 7. Mt khc, ab5 l s l cho nna, b phi l s l suy ra b = 7. Tip theo
tng t cch 1 ta tm c a = 1. S phi tm l 175.
Loi 4 : So snh tng hoc in du
Bi 1 : Cho A = abc + ab + 1997
B = 1ab9 + 9ac + 9b
So snh A v B
Gii :
Ta thy : B = 1009 + ab0 + 900 + ac + 90 + b
= 1999 + ab0 + a0 + c + b
= 1999 + abc + ab
. . . a > B
Bi 2 : So snh tng A v B.
A = abc +de + 1992
B = 19bc + d1 + a9e
Gii :
Ta thy : B = 1900 + bc + d0 + 1 + a00 + e + 90
= abc + de + 1991
T ta suy ra A > B.
bi 3 : in du
1a26 + 4b4 +5bc abc + 1997
abc + m000 m0bc + a00
x5 + 5x xx +56
2.2. Dng 2 : K thut tnh v quan h gia cc php tnh.
Bi 1 : Tng ca hai s gp i s th nht. Tm thng ca 2 s .
Gii :
Ta c : STN + ST2 = Tng. M tng gp i STN nn STN = ST2 suy ra thng ca 2 s bng 1.
Bi 2 : Mt php chia c thng l 6 v s d l 3, tng ca s b chia, s chia v s d bng 195. Tm s b chia v s chia.
Gii :
Gi s b chia l A, s chia l B
Ta c : A : B = 6 (d 3) hay A = B x 6 + 3
V : A + B + 3 = 195
A + B = 1995 3 = 1992.
3
A:
|
|
|
|
|
| | | |
192
B:
|
|
B = (1992 3) : (6 + 1) = 27
A = 27 x 6 + 3 = 165.
Bi 3 : Hiu ca 2 s l 33, ly s ln chia cho s nh c thng l 3 v s d l 3. Tm 2 s .
Gii :
3
22
S ln : |
| |
33
S b : |
|
S b l :
(33 3) : 2 = 15
S ln l :
33 + 15 = 48
p s : SL 48 ; SB 15.
* Bi tp v nh :
Bi 1 : Tm 1 s c 2 ch s, bit rng khi vit thm s 21 vo bn tri s ta c 1 s ln gp 31 ln s phi tm.
Bi 2 : Tm 1 s c 3 ch s, bit rng khi vit thm ch s 9 vo bn tri s ta c s ln gp 26 ln s phi tm.
Bi 3 : Tm 1s c 2 ch s, bit rng khi vit thm ch s 5 vo bn phi s ta c s ln hn s phi tm 230 n v.
Bi 4 : Cho s c 3 ch s, nu ta xo ch s hng trm th s gim i 5 ln. Tm s .
Bi 5 : tm mt s t nhin c hai ch s, bit rng s ln gp ba ln tch cc ch s ca n .
Bi 6 : Cho A = abcde + abc + 2001
B = ab56e + 1cd8 + a9c + 7b5
So snh A v B
Bi 7 : Cho hai s, nu ly s ln chia cho s nh ta c thng l 7 v s d ln nht c th c c l 48. Tm hai s .
Bi 8 : Tm s c hai ch s bit tng cc ch s ca s bng s l nh nht c hai ch s, cn ch s hng n v ln hn
ch s hng chc 3 n v
2.3. Dng 3 : Thnh lp s v tnh tng.
Bi 1 : Cho 4 ch s 0, 3, 8 v 9.
a, Vit c tt c bao nhiu s c 4 ch s khc nhau t 4 ch s cho.
b, Tm s ln nht, s nh nht c 4 ch s khc nhau c vit t 4 ch s cho.
c, Tm s l ln nht, s chn nh nht c 4 ch s khc nhau c vit t 4 ch s cho.
Gii :
Chn 3 lm ch s hng nghn, ta c cc s :
8 9 : 3089
0
9 8 : 3098
0 9 : 3809
3
8
9 0 : 3890
0 8 : 3908
8 0 : 3980
23
Nhn vo s trn ta thy : T 4 ch s cho ta vit c 6 s c ch s hng nghn bng 3 tho mn iu kin ca
bi.
Ch s 0 khng th ng v tr hng nghn. Vy s cc s tho mn iu kin ca bi l:
6 x 3 = 18 (s)
Cch 2 :
Ln lt chn cc ch s hng nghn, hng trm, hng chc v hng n v nh sau :
- c 3 cch chn ch s hng nghn ca s tho mn iu kin bi (v s 0 khng th ng v tr hng nghn).
- C 3 cch chn ch s hng trm ( l 3 ch s cn li khc ch s hng nghn)
- C 2 cch chn ch s hng chc ( l 2 ch s cn li khc ch s hng nghn v hng trm).
- C 1 cch chn ch s hng n v ( l ch s cn li khc hng nghn, hng trm v hng chc).
Vy cc s vit c l :
3 x 3 x 2 x 1 = 18 (s)
b, S ln nht c 4 ch s khc nhau c vit t 4 ch s cho phi c ch s hng nghn l ch s ln nht (Trong 4 ch s
cho). Vy ch s hng nghn ca s phi tm bng 9.
Ch s hng trm phi l ch s ln nht trong 3 ch s cn li. Vy ch s hng trm bng 8.
Ch s hng chc l ch s ln trong 2 ch s cn li. Vy ch s hng chc l 3.
S phi tm l 9830.
Tng t phn trn ta nhn c s b nht tho mn iu kin ca bi l 3089.
c, S l ln nht tho mn iu kin ca bi phi c ch s hng nghn l s ln nht trong 4 ch s cho. Vy ch s hng
nghn ca s phi tm bng 9.
S phi tm c ch s hng nghn bng 9 v l s l nn ch s hng n v phi bng 3.
Ch s hng trm phi l ch s ln nht trong hai ch s cn li, nn ch s hng trm phi bng 8.
Vy s phi tm l 9830.
Tng t s chn nh nht l 3098.
Bi 2 : Vit lin tip 15 s l u tien c mt s t nhin. Hy xo i 15 ch s ca s t nhin va nhn c m vn gi
nguyn th t cc ch s cn li e c :
a, S ln nht.
b, S nh nht.
Vit cc s .
Gii :
Vit 15 s l u tin lin tip ta c s t nhin :
1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29
sau khi xo 15 ch s ta nhn c s ln nht th ch s gi li u tin k t bn tri phi l ch s 9. Vy trc
ht ta xo 4 ch s u tin ca dy 1, 3, 5, 7. S cn li l :
9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29
Ta phi xo tip 15 4 = 11 ch s cn li c s ln nht. sau khi xo nhn c s ln nht th ch s th hai
k t bn tri phi l ch s 9. Vy tip theo ta phi xo tip nhng ch s vit gia hai ch s 9 trong dy, l 11 13 15 17 1.
S cn li l :
992 123 252 729.
Ta phi xo tip 11 9 = 2 ch s t s cn li c s ln nht. Ch s th ba cn li k t bn tri phi l 2, vy
c s ln nht sau khi xo 2 ch s ta phi xo s 12 hoc 21. Vy s ln nht phi l
9 923 252 729.
b, Lp lun tng t cu a. s phi tm l 1 111 111 122
Bi 3 : Cho 3 ch s 2, 3 v 5. Hy lp tt c cc s c 3 ch s m mi s c 3 ch s cho. Hi :
a, Lp c my s nh th
b, Mi ch s ng mi hng my ln?
c, Tnh tng cc s.
Gii :
a, Ta lp c 6 s sau
235
325
523
253
352
532
b, Mi ch s ng mi hng 2 ln.
c, Tng cc s l :
(2 + 3 + 5) x 2 x 100 + (2 + 3 + 5) x 2 x 10 + (2 + 3 + 5) x 1
= 10 x 2 x (100 + 10 + 1)
= 10 x 2 x 111
= 2220
Bi 4 : Cho 4 ch s 1, 2, 3, 4. Hy lp tt c cc s c 4 ch s m mi s c 4 ch s cho. Tnh tng cc s .
Gii :
Chn ch s 1 hng nghn ta lp c 6 s sau :
24
1234
1324
1423
1243
1342
1432
Ta thy mi ch s ng mi hng 6 ln. Vy tng cc s lp c :
(1 + 2 + 3 + 4) x 1000 x 6 + (1 + 2 + 3 + 4) x 100 x 6 + (1 + 2 + 3 + 4) x 10 x 6 + (1 + 2 + 3 + 4) x 1 x 6
= 10 x 6 x (1000 + 100 + 10 + 1)
= 60 x 1111
= 66660.
Bi 5 : Cho 5 ch s 1, 2, 3, 4, 5. Hy lp tt c cc s c 5 ch s m mi s c 5 ch s cho. Tnh tng
Gii :
Chn ch s 1 hng chc nghn ta lp c 24 s
Tng t nn ta lp c
24 x 5 = 120 (s)
Tng l :
(1 + 2 + 3 + 4 + 5) x 10000 x 24 + (1 + 2 + 3 + 4 + 5) x 1000 x 24 + (1 + 2 + + 3 + 4 + 5) x 100 x 24 + (1 + 2 + 3 + 4 + 5) x
10 x 24 + (1 + 2 + 3 + 4 + 5) x x 1 x 24
= (1 + 2 + 3 + 4 + 5) x 24 x 11111
= 15 x 24 x 11111
= 3999960
Bi 6 : Cho 3 ch s 3, 3, 4. Hy lp tt c cc s c 3 ch s m mi s c 3 ch s cho m mi ch s trn ch vit 1 ln.
Tnh tng cc s .
Gii :
Ta lp c 3 s 334, 343, 433
Tng cc s :
(3 + 3 + 4) x 100 x 1 + (3 + 3 + 4) x 10 + (3 + 3 + 4) x 1
= 10 x (10 + 10 + 1)
= 10 x 111
= 1110.
Bi 7 : Cho 4 ch s : 2, 2, 5, 1.
Hy lp tt c cc s c 4 ch s m mi s c 4 ch s cho. Tnh tng
Gii :
- Chn ch s 1 hng nghn ta lp c cc s :
1225
1522
1252
- Chn ch s 5 hng nghn ta cng lp c 3 s.
- Chn ch s 2 hng nghn ta lp c 6 s
2152
2251
2512
2125
2215
2521
Vy ta lp c 12 s.
Tng l :
(1 + 2 + 2 + 5) x 1000 x 3 + (1 + 2 + 2 + 5) x 100 x 3 + (1+ 2 + 2 + 5) x 1 x 3
= (1 + 2 + 2 + 5) x 3 x 1111
= 10 x 3 x 1111
= 33330
Bi 8 : Cho 3 ch s 0, 3, 7. Hy lp tt cc cc s c 3 ch s sao cho mi s c 3 ch s cho. Tnh tng cc s va lp
Gii :
Ta lp c 4 s
307
703
370
730
Tng
(3 + 7) x 100 x 2 + (3 + 7) x 10 + (3 + 7) x 1
= 10 x 100 x 2 + 10 x 10 + 10 x 1
= 20 x 100 + 100 + 10
= 2110.
* Bi tp v nh :
Bi 1 : Cho 4 ch s : 0, 2, 3, 5. Hy lp tt c cc s m mi s c 4 ch s cho. Tnh tng.
Bi 2 : Cho 4 ch s : 1, 3, 3, 4. Hy lp tt c cc s c 4 ch s m mi s c 4 ch s cho. Tnh tng.
Bi 3 : Cho 5 ch s : 0, 1, 3, 2, 4. Hy lp tt c cc s c 5 ch s m mi s c 5 ch s cho. Tnh tng.
Bi 4 : Cho 5 ch s 0, 1, 2, 3, 4.
a, C th vit cbao nhiu s c 4 ch s khc nhau t 5 ch s cho? Trong cc s vit c c bao nhiu s chn?
b, Tm s chn ln nht, s l nh nht c 4 ch s khc nhau c vit t 5 ch s cho
25
Bi 5 : C th vit c bao nhiu s c 3 ch s khc nhau, bit rng :

a, Cc ch s ca chng u l nhng s l?
b, Cc ch s ca chng u l nhng s chn?
Bi 6 :
a, Tm s t nhin nh nht c 5 ch s c vit t 3 ch s khc nhau.
b, Tm s t nhin ln nht c 5 ch s c vit t 3 ch s khc nhau.
Bi 7 : Vit lin tip cc s t nhin t 1 n 15 c 1 s t nhin. Hy xo i 10 ch s va nhn c m vn gi nguyn
th t ca cc ch s cn li c :
a, S ln nht;
b, S nh nht;
Vit cc s .
Bi 8 : Vit lin tip 10 s chn khc 0 u tin c mt s t nhin. Hy xo i 10 ch s ca s va nhn c m vn
gi nguyn th t ca cc ch s cn li c :
a, S chn ln nht;
b, S l nh nht.
II DY S
Dng 1 . Quy lut vit dy s.
* Kin thc cn lu (cch gii) :
Trc ht ta cn xc nh quy lut ca dy s.
Nhng quy lut thng gp l :
+ Mi s hng (k t s hng th hai) bng s hng ng trc n cng (hoc tr) vi 1 s t nhin d ;
+ Mi s hng (k t s hng th hai) bng s hng ng trc n nhn (hoc chia) vi 1 s t nhin q khc 0 ;
+ Mi s hng (k t s hng th ba) bng tng hai s hng ng trc n ;
+ Mi s hng (k t s hng th t) bng tng ca s hng ng trc n cng vi s t nhin d cng vi s th t
ca s hng y ;
+ s hng ng sau bng s hng ng trc nhn vi s th t ;
v...v
Loi 1: Dy s cch u
Bi 1 : Vit tip 3 s :
a, 5, 10, 15, ...
b, 3, 7, 11, ...
Gii :
a, V : 10 5 = 5
15 10 = 5
Dy s trn 2 s hng lin nhau hn km nhau 5 n v. Vy 3 s tip theo l :
15 + 5 = 20
20 + 5 = 25
25 + 5 = 30
Dy s mi l :
5, 10, 15, 20, 25, 30.
b,
73=4
11 7 = 4
Dy s trn 2 s hng lin nhau hn km nhau 4 n v. Vy 3 s tip theo l :
11 + 4 = 15
15 + 4 = 19
19 + 4 = 23
Dy s mi l :
3, 7, 11, 15, 19, 23.
Dy s cch u th hiu ca mi s hng vi s lin trc lun bng nhau
Loi 2 : Dy s khc
Bi 1 : Vit tip 3 s hng vo dy s sau :
a, 1, 3, 4, 7, 11, 18, ...
b, 0, 2, 4, 6, 12, 22, ...
c, 0, 3, 7, 12, ...
d, 1, 2, 6, 24, ...
Gii
a, Ta nhn xt :
4=1+3
7=3+4
11 = 4 + 7
26
18 = 7 + 11
...
T rt ra quy lut ca dy s l : Mi s hng (K t s hng th ba) bng tng ca hai s hng ng trc n . Vit
tip ba s hng, ta c dy s sau :
1, 3, 4, 7, 11, 18, 29, 47, 76,...
b, Tng t bi a, ta tm ra quy lut ca dy s l : Mi s hng (k t s hng th t) bng tng ca 3 s hng ng trc n.
Vit tip ba s hng, ta c dy s sau.
0, 2, 4, 6, 12, 22, 40, 74, 136, ...
c, ta nhn xt :
S hng th hai l :
3=0+1+2
S hng th ba l :
7=3+1+3
S hng th t l :
12 = 7 + 1 + 4
T rt ra quy lut ca dy l : Mi s hng (k t s hng th hai) bng tng ca s hng ng trc n cng vi 1
v cng vi s th t ca s hng y .
Vit tip ba s hng ta c dy s sau.
0, 3, 7, 12, 18, 25, 33, ...
d, Ta nhn xt :
S hng th hai l
2=1x2
S hng th ba l
6=2x3
s hng th t l
24 = 6 x 4
...
T rt ra quy lut ca dy s l : Mi s hng (k t s hng th hai) bng tch ca s hng ng lin trc n nhn
vi s th t ca s hng y.
Vit tip ba s hng ta c dy s sau :
1, 2, 6, 24, 120, 720, 5040, ...
Bi 2 : Tm s hng u tin ca cc dy s sau :
a, . . ., 17, 19, 21
b, . . . , 64, 81, 100
Bit rng mi dy c 10 s hng.
Gii :
a, Ta nhn xt :
S hng th mi l
21 = 2 x 10 + 1
S hng th chn l :
19 = 2 x 9 + 1
S hng th tm l :
17 = 2 x 8 + 1
...
T suy ra quy lut ca dy s trn l : Mi s hng ca dy bng 2 x th t ca s hng trong dy ri cng vi 1.
Vy s hng u tin ca dy l
2x1+1=3
b, Tng t nh trn ta rt ra quy lut ca dy l : Mi s hng bng s th t nhn s th t ca s hng .
Vy s hng u tin ca dy l :
1x1=1
Bi 3 : Lc 7 gi sng, Mt ngi xut pht t A, i xe p v B. n 11 gi tra ngi dng li ngh n tra mt ting, sau
li i tip v 3 gi chiu th v n B. Do ngc gi, cho nen tc ca ngi sau mi gi li gim i 2 km. Tm tc
ca ngi khi xut pht, bit rng tc i trong ting cui qung ng l 10 km/ gi.
Gii :
Thi gian ngi i trn ng l :
(11 7) + (15 12) = 7 (gi)
Ta nhn xt :
Tc ngi i trong ting th 7 l :
10 (km/gi) = 10 + 2 x 0
27
12 (km/gi) = 10 + 2 x 1
14 (km/gi) = 10 + 2 x 2
...
T rt ra tc ngi lc xut pht (trong ting th nht) l :
10 + 2 x 6 = 22 (km/gi)
Bi 4 :in cc s thch hp vo trng, sao cho tng cc s 3 lin tip u bng 1996 :
496
996
Gii :
Ta nh s cc theo th t nh sau
496
996
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Theo iu kin ca u bi ta c :
496 + 7 + 8 = 1996
7 + 8 + 9 = 1996
Vy 9 = 496. T ta tnh c
8 = 5 = 2 = 1996 (496 + 996) = 504;
7 = 4 = 1 = 996 v 3 = 6 = 496
in vo ta c dy s :
996
504
496
996
504
496
996
504
496
996
Dng 2 : Xc nh s a c thuc dy cho hay khng
Cch gii :
- Xc nh quy lut ca dy.
- Kim tra s a c tho mn quy lut hay khng.
Bi tp : Em hy cho bit :
a, Cc s 50 v 133 c thuc dy 90, 95, 100, ... hay khng?
b, S 1996 thuc dy 3, 6, 8, 11, ... hay khng?
c, S no trong cc s 666, 1000, 9999 thuc dy 3, 6, 12, 24, ... ?
Gii thch ti sao?
Gii :
a, C 2 s 50 v 133 u khng thuc dy cho v
- Cc s hng ca dy cho u ln hn 50 ;
- Cc s hng ca dy cho u chia ht cho 5 m 133 khng chia ht cho 5.
b, S 1996 khng thuc dy cho, V mi s hng ca dy khi chia cho u d 2 m 1996 : 3 th d 1.
c, C 3 s 666, 1000, 9999 u khng thuc dy 3, 6, 12, 24, ... , v
- Mi shng ca dy (k t s hng th 2) bng s hng lin trc nhn vi 2. Cho nn cc s hng (k t s hng th
3) c s hng ng lin trc l s chn m 666 : 2 = 333 l s l.
- Cc s hng ca dy u chia ht cho 3 m 1000 khng chia ht cho 3
- Cc s hng ca dy (k t s hng th hai) u chn m 9999 l s l.
* Bi tp v nh
Bi 1 : Vit tip hai s hng ca dy s sau :
a, 100 ; 93 ; 85 ; 76 ; ...
b, 10 ; 13 ; 18 ; 26 ; ...
c, 0 ; 1 ; 2 ; 4 ; 7 ; 12 ; ...
d, 0 ; 1 ; 4 ; 9 ; 18 ; ...
e, 5 ; 6 ; 8 ; 10 ; ...
f, 1 ; 6 ; 54 ; 648 ; ...
g, 1 ; 3 ; 3 ; 9 ; 27 ; ...
h, 1 ; 1 ; 3 ; 5 ; 17 ; ...
Bi 2 : in thm 7 s hng vo tng sau sao cho mi s hng trong tng u ln hn s hng ng trc n :
49 + ... ... = 420.
Gii thch cch tm.
Bi 3 : Tm hai s hng u ca cc dy sau :
a, . . . , 39, 42, 45 ;
b, . . . , 4, 2, 0 ;
c, . . . , 23, 25, 27, 29 ;
Bit rng mi dy c 15 s hng.
Bi 4 :
a, in cc s thch hp vo cc trng, sao cho tch cc s ca 3 lin tip u bng 2000
50
2
28
b, Cho 9 s : 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 v 9. Hy in mi s vo 1 trn sao cho tng ca 3 s 3 thng hng nhau u chia ht

cho 5. Hy gii thch cch lm.
O
O
O
O
O
O
O
O
c, Hy in s vo cc trn sao cho tng ca 3 lin tip u bng nhau. Gii thch cch lm.?
Dng 3 : Tm s s hng ca dy s .
* Lu :
- dng ny thng s dng phng php gii ton khong cch (trng cy).Ta c cng thc sau:
S s hng ca dy = S khong cch + 1
- Nu quy lut ca dy l : s ng sau bng s hng lin trc cng vi s khng i th :
S cc s hng ca dy = (S cui s u) : K/c + 1
*Bi tp vn dng :
Bi 1: Vit cc s l lin tip t 211. S cui cng l 971. Hi vit c bao nhiu s ?
Gii:
Hai s l lin tip hn km nhau 2 n v
S cui hn s u s n v l :
971 211 = 760 (n v)
760 n v c s khong cch l :
760 : 2 = 380 (K/ c)
Dy s trn c s s hng l :
380 +1 = 381 (s)
p s :381 s hng
Bi 2: Cho dy s 11, 14, 17, ... , 68.
a, Hy xc nh dy trn c bao nhiu s hng ?
b, Nu ta tip tc ko di cc s hng ca dy s th s hng th 1 996 l s my ?
Gii :
a,Ta c : 14 11 = 3
17 14 = 3
Vy quy lut ca dy l : mi s hng ng sau bng s hng ng trc cng vi 3 .
S cc s hng ca dy l :
( 68 11 ) : 3 + 1 = 20 (s hng)
b, Ta nhn xt :
S hng th hai : 14 = 11 + 3 = 11 + (2 1) x 3
S hng th ba : 17 = 11 + 6 = 11 + (3 1) x 3
S hng th t : 20 = 11 + 9 = 11 + (4 1) x 3
Vy s hng th 1 996 l : 11 + (1 996 1) x 3 = 5 996
p s : 20 s hng ; 5 996
Bi 3: Trong cc s c ba ch s, c bao nhiu s chia ht cho 4 ?
Gii :
29
Ta c nhn xt :s nh nht c ba ch s chia ht cho 4l 100 v s ln nht c ba ch s chia ht cho 4 l 996. Nh vy cc s

c ba ch s chia ht cho 4 lp thnh mt dy s c s hng u l 100, s hng cui l 996 v mi s hng ca dy (K t s
hng th hai) bng s hng ng k trc cng vi 4.
Vy cc s c 3 ch s chia ht cho 4 l :
(996 100) : 4 + 1 = 225 (s)
p s : 225 s
Dng 4 : Tm tng cc s hng ca dy s
* Cch gii
Nu cc s hng ca dy s cch u nhau th tng ca 2 s hng cch u s hng u v s hng cui trong dy
bng nhau. V vy :
Tng cc s hng ca dy = tng ca 1 cp 2 s hng cch u s hng u v cui x s hng ca dy : 2
* Bi tp vn dng :
Bi 1 : Tnh tng ca 100 s l u tin.
Gii :
Dy ca 100 s l u tin l :
1 + 3 + 5 + 7 + 9 + . . . + 197 + 199.
Ta c : 1 + 199 = 200
3 + 197 = 200
5 + 195 = 200
...
Vy tng phi tm l :
200 x 100 : 2 = 10 000
p s 10 000.
Bi 2 : Cho 1 s t nhin gm cc s t nhin lin tip t 1 n 1983 c vit theo th t lin nhau nh sau :
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 . . . 1980 1981 1982 1983
Hy tnh tng tt c cc ch s ca s .
( thi hc sinh gii ton quc nm 1983)
Gii :
Cch 1. Ta nhn xt :
* cc cp s :
- 0 v 1999 c tng cc ch s l :
0 + 1 + 9 + 9 + 9 = 28
- 1 v 1998 c tng cc ch s l :
1 + 1 + 9 + 9 + 8 = 28
- 2 v 1997 c tng cc ch s l :
2 + 1 + 9 + 9 + 7 = 28
- 998 v 1001 c tng cc ch s l :
9 + 9 + 8 + 1 + 1 = 28
- 999 v 1000 c tng cc ch s l :
9 + 9 + 9 + 1 = 28
Nh vy trong dy s
0, 1, 2, 3, 4, 5, . . . , 1997, 1998, 1999
Hai s hng cch u s hng u v s hng cui u c tng bng 28. C 1000 cp nh vy, do tng cc ch s to nn dy
s trn l :
28 x 1000 = 28 000
* S t nhin c to thnh bng cch vit lin tip cc s t nhin t 1984 n 1999 l
(1 + 9 + 8 + 4) + (1 + 9 + 8 + 5) +... +(1 + 9 + 8 + 9) + (1 + 9 + 9 + 0) + ... +
22
23
27
19
(1 + 9 + 9 + 8) + (1 + 9 + 9 + 9) = 382
27
28
* Vy tng cc ch s ca s t nhin cho l :
28 000 382 = 27 618.
Bi 3 : Vit cc s chn lin tip :
2, 4, 6, 8, . . . , 2000
Tnh tng ca dy s trn
Gii :
Dy s trn 2 s chn lin tip hn km nhau 2 n v.
Dy s trn c s s hng l :
(2000 2) : 2 + 1 = 1000 (s)
30
1000 s c s cp s l :
1000 : 2 = 500 (cp)
Tng 1 cp l :
2 + 2000 = 2002
Tng ca dy s l :
2002 x 500 = 100100.
* Bi tp v nh
Bi 1 : Tnh tng :
a, 6 + 8 + 10 + ... + 1999.
b, 11 + 13 + 15 + ... + 147 + 150
c, 3 + 6 + 9 + ... + 147 + 150.
Bi 2 : Vit 80 s chn lin tip bt u t 72. S cui cng l s no?
Bi 3 : C bao nhiu s :
a, C 3 ch s khi chia cho 5 d 1? d 2?
b, C 4 ch s chia ht cho 3?
c, C 3 ch s nh hn 500 m chia ht cho 4?
Bi 4 : Khi nh s th t cc dy nh trn mt ng ph, ngi ta dng cc s l lin tip 1, 3, 5, 7, ... nh s dy th nht
v cc s chn lin tip 2, 4, 6, 8, ... nh s dy th hai. Hi nh cui cng trong dy chn ca ng ph l s my, nu
khi nh s dy ny ngi ta dng 769 ch c thy?
Bi 5 : Cho dy cc s chn lin tip 2, 4, 6, 8, ... Hi s 1996 l s hng th my ca dy ny? Gii thch cch tm.
Bi 6 : Tm tng ca :
a, Cc s c hai ch s chia ht cho 3 ;
b, Cc s c hai ch s chia cho 4 d 1 ;
c, 100 s chn u tin ;
d, 10 s l khc nhau ln hn 20 v nh hn 40.
Dng 5 : Tm s hng th n
* Bi tp vn dng
Bi 1 : Cho dy s : 1, 3, 5, 7, ...
Hi s hng th 20 ca dy l s no?
Gii :
Dy cho l dy s l nn cc s lin tip trong dy cch nhau 1 khong cch l 2 n v.
20 s hng th c s khong cch l :
20 1 = 19 khong cch)
19 s c s n v l :
19 x 2 = 38 (n v)
S cui cng l :
1 + 38 = 39
p s : S hng th 20 ca dy l 39
Bi 2 : Vit 20 s l, s cui cng l 2001. S u tin l s no?
Gii :
2 s l lin tip hn km nhau 2 n v
20 s l c s khong cch l :
20 1 = 19 (khong cch)
19 khong cch c s n v l :
19 x 2 = 38 (n v)
S u tin l :
2001 38 = 1963
p s : s u tin l 1963.
Cng thc :
a, Cui dy : n = S u + khong cch x (n 1)
b, u dy : n = S cui khong cch x (n 1)
* Bi tp v nh :
Bi 1 : Vit cc s chn bt u t 2. S cui cng l 938. Dy s c bao nhiu s?
Bi 2 : Tnh :
2 + 4 + 6 + ... + 2000.
Bi 3 : Cho dy s : 4, 8, 12, ...
Tm s hng 50 ca dy s .
Bi 4 : Vit 25 s l lin tip s cui cng l 2001. Hi s u tin l s no?
Bi 5 : Tnh tng :
a, 6 + 8 + 10 + ... + 2000
b, 11 + 13 + 15 + ... + 1999.
31
c, 3 + 6 + 9 + ... + 147 + 150.

Bi 6 : Vit 80 s chn lin tip bt u t 72. Hi s cui cng l s no?
Bi 7 : Cho dy s gm 25 s hng :
. . ., 146, 150, 154.
Hi s u tin l s no?
Dng 6 : Tm s ch s bit s s hng
* Bi tp vn dng
Bi 1 : Cho dy s 1, 2, 3, 4, ..., 150.
Dy ny c bao nhiu ch s
Gii :
Dy s 1, 2, 3, ..., 150 c 150 s.
Trong 150 s c
+ 9 s c 1 ch s
+ 90 s c 2 ch s
+ Cc s c 3 ch s l : 150 9 90 = 51 (ch s)
Dy ny c s ch s l :
1 x 9 + 2 x 90 + 3 x 51 = 342 (ch s)
p s 342 ch s
Bi 2 : Vit cc s chn lin tip t 2 n 1998 th phi vit bao nhiu ch s?
Gii :
Dy s : 2, 4, ..., 1998 c s s hng l :
(1998 2) : 2 + 1 = 999 (s)
Trong 999 s c :
4 s chn c 1 ch s
45 s chn c 2 ch s
450 s chn c 3 ch s
Cc s chn c 4 ch s l :
999 4 45 450 = 500 (s)
S lng ch s phi vit l :
1 x 4 + 2 x 45 + 3 x 450 + 4 x 500 = 3444 (ch s)
p s : 3444 ch s
Ghi nh :
tm s ch s ta :
+ Tm xem trong dy s c bao nhiu s s hng
+ Trong s cc s c bao nhiu s c 1, 2, 3, 4, ... ch s
Dng 7 :Tm s s hng bit s ch s
* Bi tp vn dng
Bi 1 : Mt quyn sch coc 435 ch s. Hi quyn sch c bao nhiu trang?
Gii :
nh s trang sch ngi ta bt u nh t trang s 1. Ta thy nh s trang c 1 ch s ngi ta nh mt 9 s
v mt :
1 x 9 = 9 (ch s)
S trang sch c 2 ch s l 90 nn nh 90 trang ny mt :
2 x 90 = 180 (ch s)
nh quyn sch c 435 ch s nh vy ch n s trang c 3 ch s. S ch s nh s trang sch c 3 ch s l:
435 9 180 = 246 (ch s)
246 ch s th nh c s trang c 3 ch s l :
246 : 3 = 82 (trang)
Quyn sch c s trang l :
9 + 90 + 82 = 181 (trang)
p s 181 trang.
Bi 2 : Vit cc s l lin tip bt u t s 87. Hi nu phi vit tt c 3156 ch s th vit n s no?
Gii :
T 87 n 99 c cc s l l :
(99 87) : 2 + 1 = 7 (s)
vit 7 s l cn :
2 x 7 = 14 (ch s)
C 450 s l c 3 ch s nn cn :
3 x 450 = 1350 (ch s)
S ch s dng vit cc s l c 4 ch s l :
3156 14 1350 = 1792 (ch s)
32
Vit c cc s c 4 ch s l :
1792 : 4 = 448 (s)
Vit n s :
999 + (448 1) x 2 = 1893
Dng 8 : vit lin tip mt nhm ch s hoc ch ci
Bi 1 : Vit lin tip cc ch ci A, N, L, , U thnh dy AN LU, AN LU, ... Ch ci th 1998 l ch ci g?
Gii :
vit 1 nhm AN LU ngi ta phi vit 5 ch ci A, N, L, , U.
Nu xp 5 ch ci y vo 1 nhm ta c :
Chia cho 5 khng d l ch ci U
Chia cho 5 d 1 l ch ci A
Chia cho 5 d 2 l ch ci N
Chia cho 5 d 3 l ch ci L
Chia cho 5 d 4 l ch ci
M : 1998 : 5 = 339 (nhm) d 3
Vy ch ci th 1998 l ch ci L ca nhm th 400
Bi 2 : Mt ngi vit lin tip nhm ch T quc vit nam thnh dy
T quc vit nam T quc vit nam ...
a, Ch ci th 1996 trong dy l ch g?
b, Ngi ta m c trong dy c 50 ch T th dy c bao nhiu ch ? bao nhiu ch I
c, Bn An m c trong dy c 1995 ch . Hi bn y m ng hay sai? Gii thch ti sao?
d, Ngi ta t mu cc ch ci trong dy theo th t : Xanh, , tm, vng. xanh, , ... Hi ch ci th 1995 trong dy t mu
g?
Gii :
a, Nhm ch T QUC VIT NAM c 13 ch ci. M 1996 : 13 = 153 (nhm) d 7.
Nh vy k t ch ci u tin n ch ci th 1996 trong dy ngi ta vit 153 ln nhm ch T QUC VIT
NAM v 7 ch ci tip theo l : T QUC V. Ch ci th 1996 trong dy l ch V.
b, Mi nhm ch T QUC VIT NAM c 2 ch T v cng c 2 ch v 1 ch I. v vy, nu ngi ta m c trong dy c
50 ch T th dy cng phi c 50 ch v c 25 ch I.
c, Bn m sai, v s ch trong dy phi l s chn
d, Ta nhn xt : cc mu Xanh, , tm, vng gm c 4 mu.
M 1995 : 4 = 498 (nhm) d 3.
Nhng ch ci trong dy c s th t l s chia cho 4 d 3 th c t mu tm
Vy ch ci th 1995 trong dy c t mu tm.
* Bi tp v nh :
Bi 1 : Dy s l t 9 n 1999 c bao nhiu ch s
Bi 2 : Vit cc s chn lin tip bt u t 60. Hi nu vit 2590 ch s th vit n s no?
Bi 3 : Ngi ta vit TON TUI TH thnh dy mi ch s vit 1 mu theo th t xanh, , vng. Hi ch th 2000 l ch
g, mu g?
Bi 4 : Mt ngi vit lin tip nhm ch CHM HC CHM LM thnh dy CHM HC CHM LM CHM HC
CHM LM ...
a, Ch ci th 1000 trong dy l ch g?
b, Nu ngi ta m c trong dy c 1200 ch H th m c ch A?
c, Mt ngi m c trong dy c 1996 ch C. Hi ngi m ng hay sai? Gii thch ti sao?
Bi 5 :
a, C bao nhiu s chn c4 ch s?
b, C bao nhiu s c 3 ch s u l?
c, C bao nhiu s c 5 ch s m trong c t nht hai ch s ging nhau?
Bi 6 : cho dy s t nhin lin tip : 1, 2, 3, 4, 5, ..., 1999
Hi dy s c bao nhiu ch s?
Bi 7 : Cho dy s t nhin lin tip: 1, 2, 3, 4, 5, ..., x.
Tm x bit dy s c 1989 ch s
Bi 8 : Cho dy s chn lin tip :
2, 4, 6, 8, 10, ..., 2468.
a, Hi dy c bao nhiu ch s?
b, Tm ch s th 2000 ca dy .
Bi 9 : Cho dy s 1,1; 2,2; 3,3; ...; 108,9; 110,0
a, Dy s ny c bao nhiu s hng?
b, S hng th 50 ca dy l s hng no?
Bi 10 : Cho dy 3, 18, 48, 93, 153, ...
33
a, Tm s hng th 100 ca dy.

b, S 11703 l s hng th bao nhiu ca dy
BI 4
CNG VIC CHUNG
I. MC TIU TIT DY :
- HS nm c cch gii cc bi ton trong dng ny
- Rn k nng gii ton cho hc sinh .
II. CHUN B
Cu hi v bi tp thuc dng va hc.
1/ n nh t chc lp.
2/ Kim tra bi c.
3/ Ging bi mi.
3.1 Kin thc cn nh.
a. Loi ton ny cng th hin r mi quan h i lng t l thun v t l nghch trong cc tnh hung phc tp hn bi ton v
quy tc tam sut.
b. ch :
- Ta c th hiu 1 cng vic nh l 1 n v. Do c th biu th 1 cng vic thnh nhiu phn bng nhau (ph hp vi cc
iu kin ca bi ton) thun tin cho vic tnh ton.
- S dng phn s c coi l thng ca php chia hai s t nhin.
- Bi ton nythng c i lng thi gian. Cn phi bit chuyn i v s dng cc n v o thi gian thch hp cho vic tnh
ton.
3.2 Bi tp vn dng.
Bi 1 : An v Bnh nhn lm chung mt cng vic. Nu mt mnh An lm th sau 3 gi s xong vic, cn nu Bnh lm mt
mnh th sau 6 gi s xong vic . Hi c 2 ngi cng lm th sau my gi s xong vic ?
Gii :
Cch 1 :
Biu th cng vic thnh 6 phn bng nhau th sau 1 gi An lm c 2 phn v Bnh lm c 1 phn . Do , sau 1
gi c 2 ngi cng lm c
2 + 1 = 3 (phn)
1 gi
|
|
|
|
|
|
I
II
Thi gian 2 ngi cng ln xong vic l :
6 ; 3 = 2 (gi)
p s 2 gi
Cch 2 :
|
Nu An lm mt mnh th sau 1 gi lm c
1
1
cng vic, nu Bnh lm 1 mnh th sau 1 gi lm c
cng vic.
3
6
Do , Nu c 2 ngi cng lm th sau 1 gi s lm c s phn cng vic l :
1 1 1
+
=
(cng vic)
3 6 2
Thi gian 2 ngi cng lm xong vic l :
1:
1
= 2 (gi)
2
p s 2 gi.
Bi 2 : Ba ngi cng lm mt cng vic. Ngi th nht c th hon thnh trong 3 tun; ngi th hai c th hon thnh mt
cng vic nhiu gp ba ln cng vic trong 8 tun; ngi th ba c th hon thnh mt cng vic nhiu gp 5 cng vic
trong 12 tun. Hi nu c ba ngi cng lm cng vic ban u th s hon thnh trong bao nhiu gi? nu mi tun lm 45 gi?
Gii:
Theo bi ra ta c :
Ngi th hai lm xong cng vic ban u trong:
34
8:3=
8
(tun)
3
Ngi th ba lm xong cng vic ban u trong :

12 : 5 =
12
(tun)
5
1
5
cng vic, ngi th hai lm c 3/8 cng vic, ngi th ba lm dc
3
12
1 3 5 9
cng vic . Vy c ba ngi trong mt tun s lm c:
+ +
=
(cng vic)
3 8 12 8
Trong mt tun ngi th nht lm c
Thi gian c ba ngi lm xong cng vic l:

1:
9
8
=
(tun)
8
9
S gi c ba ngi lm xong cng vic l:

45 x
8
= 40 (gi)
9
p s : 40 gi
Bi 3 : Hai vi nc cng chy vo b th sau 1 gi 12 pht s y b. Nu mt mnh vi th nht chy th sau 2 gi s y b.
Hi mt mnh vi th hai chy th my gi s y b?
Gii :
i : 1 gi 12 pht = 72 pht
2 gi = 120 pht
Cch 1:
Biu th lng nc y b l 360 phn bng nhau th sau mt pht c hai vi cng chy c s phn l :
360 : 72 = 5 (phn)
Mi pht vi th nht chy c s phn l:
360 : 120 = 3 (phn)
Do mi pht vi th hai chy c s phn l:
5 3 = 2 (phn)
Thi gian vi th hai chy c y b l :
360 : 2 = 180 (pht) = 3 gi
Cch 2 :
Mt pht c hai vi chy c
1
(b nc)
72
Mt pht mt mnh vi th nht chy c
1
b nc.
120
Do mt pht vi th hai chy mt mnh c :
1
1
1
=
(b nc)
72 120 180
Thi gian vi th hai chy mt mnh y b l:
1:
1
= 180 (pht)
180
= 3 gi
p s : 3 gi
Bi 4 : Kin v Hin cng lm mt cng vic c th hon thnh trong 10 ngy. Sau 7 ngy cng lm th Kin ngh vic. Hin
phi lm nt phn vic cn li trong 9 ngy. Hi nu lm ring th mi ngi lm trong bao lu ?
Gii :
Cch 1: Kin v Hin cng lm 1 ngy c
1
cng vic
10
Sau 7 ngy cng lm hai ngi lm c s phn cng vic l :
1
7
x7=
(cng vic)
10
10
Phn vic cn li l :
1
7
3
=
(cng vic)
10 10
35
Mi ngy Hin lm c :
3
1
:9=
(cng vic)
10
30
S ngy Hin lm mt mnh xong cng vic l:
1:
1
= 30 (ngy)
30
Mi ngy Kin lm c :
1
1
1
=
(cng vic)
10 30 15
S ngy Kin lm mt mnh xong cng vic l:
1:
1
= 15 (ngy)
15
p s : Kin 15 ngy
Hin 30 ngy
4. Bi tp v nh :
Bi 1 :Ba vi nc cng chy vo b th sau 1 gi 20 pht s y b. Nu ring vi th nht chy th sau 6 gi s y b, ring
vi th hai chy th sau 4 gi s y b. Hi ring vi th ba chy th sau my gi s y b?
Bi 2: My cy th nht cn 9 gi cy xong din tch cnh ng, my cy th hai cn 15 gi cy xong din tch cnh ng
y . Ngi ta cho my cy th nht lm vic trong 6 gi ri ngh my cy th hai lm tip cho n khi cy xong din tch
cnh ng ny. Hi my cy th 2 lm trong bao lu?
Bi 3 : Hai vi nc cng chy vo b bi sau 48 pht s y b. Mt mnh vi th nht chy 2 gi s y b. Hy tnh xem b
bi ny cha c bao nhiu mt khi nc, bit rng mi pht vi th hai chy nhiu hn vi th nht 50 m 3 nc.
Bi 4: Ba ngi th cng lm mt cng vic . Nu ngi th nht lm mt mnh th sau 8 gi s xong cng vic ; nu ngi th
ba lm mt mnh th sau 6 gi s xong vic ;nu ngi th hai lm mt mnh th sau 3 gi s xong vic . Hi c ba ngi
cng lm th sau bao lu s xong cng vic ny ?
Bi 5: C mt cng vic m Hong lm mt mnh th sau 10 ngy s xong vic, Minh lm mt mnh th sau 15 gi s xong vic
. Anh lm mt mnh phi cn s ngy gp 5 ln s ngy ca Hong v Minh cng lm xong vic . Hi nu c ba ngi
cng lm th sau bao lu s xong vic ny ?
Bi 6:C ba vi nc chy vo mt ci b cn nc . Nu mt vi th nht v vi th hai cng chy trong 9 gi th c
b .Nu m vi th hai v vi th ba cng chy trong 5 gi th c
c
3
4
7
b .Nu vi th nht v vi th ba chy trong 6 gi th
12
3
b.
5
Nu m c ba vi cng chy th sau bao lu b s y ?

BI 5
T S V T S PHN TRM.
I. MC TIU TIT DY :
- HS nm c cch gii cc bi ton v t s phn trm.
- Rn k nng gii ton cho hc sinh .
II. CHUN B
Cu hi v bi tp thuc dng va hc.
1/ n nh t chc lp.
2/ Kim tra bi c.
3/ Ging bi mi.
* Bi tp vn dng
Bi 1 : Mt lp c 22 n sinh v 18 nam sinh. Hy tnh t s phn trm ca n sinh so vi tng s hc sinh c lp, t s phn
trm ca nam sinh so vi tng s hc sinh ca c lp.
Gii :
Tng s hc sinh ca lp l :
22 + 18 = 40 (hc sinh)
T s hc sinh n so vi hc sinh ca lp l :
36
22 : 40 = 0,55 = 55% (
22
55
=
= 55% )
40 100
T s hc sinh nam so vi hc sinh ca lp l :

18 : 40 = 0,45 = 45%
p s : 55% v 45%
Bi 2 : Mt s sau khi gim i 20% th phi tng thm bao nhiu phn trm s mi li c s c.
Gii :
Mt s gim i 20% tc l gim i
S c :
S mi :
|
|
|
|
|
|
1
gi tr ca s .
5
|
|
Vy phi tng s mi thm
|
|
1
ca n tc l 25% th c s ban u.
4
Bi 3 : Mt s tng thm 25% th phi gim i bao nhiu phn trm li c s c.

Gii :
Mt s tng thm 25% tc l tng thm
S c :
S mi :
|
|
|
|
|
|
Vy s mi phi gim i
|
|
1
ca n
4
|
|
1
gi tr ca n tc l 20% ca n th lai c s ban u.
5
Bi 4 : Lng nc trong c ti l 55%, trong c kh l 10%. Hi phi 100 kg c ti ta c bao nhiu ki l gam c kh.
Gii :
Lng c c trong c ti l :
100 55 = 45%
Hay 100 kg c ti c 45 kg c.
Nhng trong c kh cn c 10% nc. Nn 45 kg c l 90% khi lng trong c kh.
Vy 100 kg c ti thu c s c kh l :
45x100
= 50 (kg)
90
p s 50 kg.
Bi 5 : Nc bin cha 4% mui. Cn thm bao nhiu gam nc l vo 400 gam nc bin t l mui trong dung dch l
2%.
Gii :
Lng nc mui c trong 400g nc bin l :
400 x 4 : 100 = 16 (g)
Dung dch cha 2 % mui l :
C c 100 g nc th c 2 g mui
16 g mui cn s lng nc l :
100 : 2 x 16 = 800 (g)
Lng nc phi thm l :
800 400 = 400 (g)
p s 400 g.
Bi 6 : Din tch ca 1 hnh ch nht s thay i th no nu tng chiu di ca n ln 10 % v bt chiu rng ca n i 10 %
Gii :
Gi s o chiu di l 100 x a
S o chiu rng l 100 x b
S o din tch l : 10 000 x a x b
S o chiu di mi l : 110 x a
s o chiu rng mi l : 90 x b
S o din tch mi l : 9900 x a x b
S o din tch mi km s o din tch c l :
10 000 x a x b 9 900 x a x b = 100 x a x b
Tc l km din tch c l :
Bi 7
100 xaxb
= 10%
10000 xaxb
: Lng nc trong ht ti l 20%. C 200 kg ht ti sau khi phi kh nh i 30 kg.

Tnh t s % nc trong ht phi kh.
Gii :
37
Bi 8
Lng nc ban u cha trong 200 g ht ti l :

200 : 100 x 20 = 40 (kg)
S lng ht phi kh cn :
200 30 = 170 (kg)
Lng nc cn li trong 170 kg ht phi kh l :
40 30 = 10 (kg)
T s % nc cha trong ht phi kh l :
10 : 170 = 5,88%
p s 5,88 %
: Gi hoa ngy tt tng 20% so vi thng 11. Thng ging gi hoa li h 20%. Hi
Gi hoa thng ging so vi gi hoa thng 11 th thng no t hn v t hn bao nhiu phn trm.
Gii :
Gi hoa ngy tt so vi thng 11 l :
100 + 20 = 120 (%)
Gi hoa sau tt cn l : 100 20 = 80 (%
hoa sau tt so vi thng 11 l :
120 x
100
80 = 96 (%)
100
Gi hoa sau tt so vi thng 11 l :

100 96 = 4 (%)
p s 4 %
Bi 9 : Mt ngi mua mt k phiu loi 3 thng vi li xut 1,9% 1 thng v gi tr k phiu 6000 000 ng. Hi sau 3 thng
ngi lnh v bao nhiu tin c vn ln li. Bit rng, tin vn thng trc nhp thnh vn ca thng sau.
Gii :
Vn ca thng sau so vi thng lin trc l :
100 + 1,9 = 101,9 (%)
Tin vn u thng th hai l :
6000000x101,9
= 6 114 0000 ()
100
Tin vn u thng th 3 l :
6114000 x101,9
= 6230 166 ()
100
Tin vn v li sau 3 thng l :
6230166x101,9
= 6348539,154 ()
100
p s 6348539,154 ng
Bi 10 : Gi cc loi rau thng 3 thng t hn thng hai l 10%. Gi rau thng 4 li r hn thng 3 l 10%. Gi rau thng 2 t
hay r hn gi rau thng 4?
Gii :
Nu gi rau thng 2 l 100%
Nh vy gi rau thng 3 l :
100 + 10 = 110 (%) Gi rau thng 2
Gi rau thng 4 l :
100 10 = 90 (%) gi rau thng 3 v bng :
110
90
+
= 99% gi rau thng 2
100 100
Nh vy rau thng t r hn rau thng hai.
* Bi tp v nh :
Bi 1 : Mt ca sch, h gi 10% gi sch nhn ngy 1/6 tuy vy ca hng vn cn li 8%.
Hi : Ngy thng th ca hng c li bao nhiu phn trm.
Bi 2 : Mt ngi bn hng c li 15% gi bn. Hi ngi y c li bao nhiu phn trm gi mua?
Bi 3 : Mt ca hng bn go c li 25% gi mua. Hi ca hng c li bao nhiu phn trm gi bn.
Bi 4 : Cui nm hc, mt ca hng h gi bn v 20%. Hi vi cng mt s tin nh c, mt hc sinh s mua thm c bao
nhiu phn trm s v.
Bi 5 : Tm din tch hnh ch nht, bit rng nu chiu di tng 20% s o v chiu rng gim 20% s o th din tch b gim
i 30m2
Bi 6 : Sn lng la ca khu vc A hn khu vc B l 26% mc d din tch ca khu
vc A ch ln hn khu vc B l 5 %. Hi nng sut thu hoch ca khu vc A nhiu hn khu vc B l my phn trm?
38
Bi 7 : Khi lng cng vic tng 80%. Hi phi tng s ngi lao ng thm bao nhiu phn trm nng sut lao ng tng
20%?
Bi 8 : Mc lng ca cng nhn tng 20%, gi hng gim 20%. Hi vi mc lng mi ny th lng hng mi s mua c
nhiu hn hng c bao nhiu phn trm?
BI 6
HNH HC
A/ CC BI TON V NHN DNG CC HNH
I. MC TIU TIT DY :
- HS nm c mt s tnh cht ca cc hnh hc
- Nhn dng c cc hnh v gii c cc bi ton c lin quan
- Rn k nng gii ton, quan st, tnh ton cho hc sinh .
II. CHUN B
1/ n nh t chc lp.
2/ Kim tra bi c.
3/ Ging bi mi.
3.1 Cc kin thc cn nh :
A
- Ni hai im A, B ta c on thng AB
|
B
|
A
- Hnh tam gic c 3 nh, 3 cnh v 3 gc.

. Hnh tam gic ABC c 3 nh l A, B, C ;
C 3 cnh l AB, BC v CA; C 3 gc l gc A,
gc B v gc C.
B
- Hnh t gic c 4 nh, 4 cnh v 4 gc.

B
T gic ABCD c 4 nh l A, B, C v D ;
C 4 cnh l AB, BC, CD v DA ; C 4 gc l
gc A, gc B v gc D
- Hnh vung c 4 gc vung v c 4 cnh bng A
nhau.
D
- Hnh ch nht ABCD c 4 gc
vung ; Hai cnh AD v BC l
chiu di, hai cnh AB v CD
l chiu rng.
A
D
3.2) Bi tp vn dng
Bi 1 : Cho tam gic ABC. Trn cnh BC ta ly 6 im. Ni nh A vi mi im va chn. Hi m c bao nhiu hnh tam
gic.
Gii :
A
A
1
3
E
39
B
D
E
P
G
H
I
C
Ta nhn xt :
- khi ly 1 im th to thnh 2 tam gic n ABD v ADC. S tam gic m c l 3 : ABC, ADB v ADC. Ta c :
1 + 2
= 3 (tam gic)
- khi ly 2 im th to thnh 3 tam gic n v s tam gic m c l 6 :
ABC, ABD, ADE, ABE, ADC v AEC. Ta c : 1+ 2 + 3 = 6 (tam gic)
Vy khi ly 6 im ta s c 7 tam gic n c to thnh v s tam gic m c l : 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 = 28
(tam gic)
Cch 2 :- Ni A vi mi im D, E, , C ta c mt tam gic c cnh AD. C 6 im nh vy nn c 6 tam gic chung cnh
AD (khng k tam gic ADB v tnh ri)
Lp lun tng t nh trn theo th t ta c 5, 4, 3, 2, 1 tam gic chung cnh AE, AP, , AI.
Vy s tam gic to thnh l :
7 + 6 + 5 + 4 +3 +2 + 1 = 28 (tam gic).
Bi tp 2 : Cho hnh ch nht ABCD. Chia mi cnh AD v BC thnh 4 phn bng nhau, AB v CD thnh 3 phn bng nhau, ri
ni cc im chia nh hnh v.
Ta m cbao nhiu hnh ch nht trn hnh v?
B
C
M
E
N
P
A
D
Gii :
Trc ht Ta xt cc hnh ch nht to bi hai on AD, EP v cc on ni cc im trn hai cnh AD v BC. Bng
cch tng t nh tronh v d 1 ta tnh c 10 hnh.
Tng t ta tnh c s hnh ch nht to thnh do hai on EP v MN, do MN v BC u bng 10.
Tip theo ta tnh s hnh ch nht to thnh do hai on AD v MN, EP v BC vi cc on ni cc im trn hai cnh
AD v BC u bng 10.
V vy :
S hnh ch nht m c trn hnh v l :
10 + 10 + 10 + 10 + 10 + 10 = 60 (hnh)
p s 60 hnh.
Bi tp 3 :Cn t nht bao nhiu im khi ni li ta c 5 hnh t gic ?
Gii :
E
Nu ta ch c 4 im ( trong lhng c
*
3 im no cng nm trn 1 on thng)
A
B
th ni li ch c 1 hnh t gic.
*
*
- Nu ta chn 5 im, chng hn
A, B, C, D, E (trong khng c 3 im
no nm trn cng mt on thng) th :
- Nu ta chn A l 1 nh th khi
*
*
chn thm 3 trong s 4 im cn li
D
C
B, C, D, E v ni li ta s c mt t gic
c mt nh l A. C 4 cch chn 3 im trong s 4 im B, C, D, E ghp vi A. Vy c 4 t gic nh A.
- C 1 t gic khng nhn A lm nh, d l BCDE. T kt qu trn y ta suy ra
Khi c 5 im ta c 5 t gic.
Vy c 5 hnh t gic ta cn t nht 5 im khc nhau (trong khng c 3 im no nm trn cng mt on thng)
Bi 4 : Cho 5 im A, B, C, D, E trong khng c 3 im no nm trn cng mt on thng. Hi khi ni cc im trn ta
c bao nhiu on thng?
Cng hi nh th khi c 6 im, 10 im.
Bi 5 : c 10 on thng ta cn t nht bao nhiu im ?
4/ Bi tp v nh
Bi 1 : Cho tam gic ABC. Trn cnh BC ta ly :
a) 5 im ;
b) 10 im ;
c) 100 im .
40
Hi c bao nhiu tam gic c hnh thnh ?

Bi 2 : Cn t nmht bao nhiu im ni lai ta c :
a) 4 hnh tam gic ?
b) 5 hnh tam gic
Bi 3 : cho hnh ch nht ABCD. Trn cnh AB ly 5 im v trn cnh CD ly 6 im. Ni nh C v nh D vi mi im
thuc cnh AB. Ni nh A v nh B vi mi im thuc cnh CD. Hi c bao nhiu tam gic c cc nh nm trn cc cnh
ca hnh ch
nht c to thnh ?
Bi 4 : Cho hnh thang ABCD.
Chia cnh y AB v CD thnh
A
C
3 phn bng nhau v cc cnh
bn AB, CD thnh 4 phn bng
nhau nh hnh v.
Ta m c bao nhiu hnh
thang trn hnh v ?
A
D
Bi 5 : Cho tam gic ABC. Trn mi cnh ca tam gic ta ly mt im ri ni 3 im vi nhau. Trn cc cnh ca mi tam
gic va to thnh ta li ly mt im ri ni 3 im vi nhau. Tip tc nh th 3 ln th dng li. Hi khi ta m c tt
c bao nhiu tam gic ?
BI 7
CC BI TON V DIN TCH CC HNH
I - HNH TAM GIC
I. MC TIU TIT DY :
- HS nm c mt s tnh cht ca hnh tam gic
- Gii c cc bi ton v din tch hnh tam gic
II. CHUN B
1/ n nh t chc lp.
2/ Kim tra bi c.
3/ Ging bi mi.
3.1 Kin thc cn nh.
- Hnh tam gic c 3 cnh, 3 nh. nh l im 2 cnh tip gip nhau. C 3 cnh u c th ly lm y.
- Chiu cao ca hnh tam gic l on thng h t nh xung y v vung gc vi y. Nh vy mi tam gic c 3
chiu cao.
Cng thc tnh :
S = (a x h) : 2
h=sx2:a
a=sx2:h
- Hai tam gic c din tch bng nhau khi chng c y bng nhau (hoc y chung), chiu cao bng nhau (hoc chung
chiu cao).
- Hai tam gic c din tch bng nhau th chiu cao ca 2 tam gic ng vi 2 cnh y bng nhau cng bng nhau.
Hai tam gic c din tch bng nhau khi y tam gic P gp y tam gic Q gp chiu cao tam gic P by nhiu ln.
Bi tp ng dng
Bi 1 : Cho tam gic ABC c din tch l 150 cm 2. Nu ko di y BC (v pha B) 5 cm th din tch s tng thm 37,5 cm 2 .
Tnh y BC ca tam gic.
Gii :
A
B
H
C 5 cm D
41
Cch 1 : T A k ng cao AH ca ABC th AH cng l ng cao ca

ABD
ng cao AH l :
37,5 x 2 : 5 = 15 (cm)
y BC l :
150 x 2 : 15 = 20 (cm)
p s 20 cm.
Cch 2 :
T A h ng cao AH vung gc vi BC . ng cao AH l ng cao chung ca hai tam gic ABC v ABD . M : T
s 2 din tch tam gic l :
S ABC
150
=
=4
S ABD
37,5
Hai tam gic c t s din tch l 4 m chng c chung ng cao,nn t s 2 y cng l 4. Vy y BC l :
5 x 4 = 20 (cm)
p s 20 cm.
Bi 2 : Cho tam gic ABC vung A c cnh AB di 24 cm, cnh AC di 32 cm. im M nm trn cnh AC. T M k ng
song song vi cnh AB ct BC ti N. on MN di 16 cm. Tnh on MA.
Gii :
Ni AN. Ta c tam gic NCA c NM l
ng cao v MN AB nn MN cng
CA
C
Din tch tam gic NCA l
32 x 16 : 2 = 256 (cm2)
Din tch tam gic ABC l :
24 x 32 : 2 = 348 (cm2)
Din tch tam gic NAB l
M
N
384 256 = 128 (cm2)
Chiu cao NK h t N xung AB l :
128 x 2 : 24 = 10
2
(cm)
3
V MN || AB nn t gic MNBA l hnh thang vung. Do vy MA cng bng 10

p s 10
2
cm
3
2
cm
3
Bi 3 : Cho tam gic ABC vung A. Cnh AB di 28 cm, cnh AC di 36 cm M l mt im trn AC v cch A l 9 cm. T M
k ng song song vi AB v ng ny ct cnh BC ti N. Tnh on MN.
Gii :
C
V MN || AB nn MN AC
ti M. T gicMNAB l hnh
thang vung. Ni NA.
T N h NH AB th NH l
chiu cao ca tam gic NBA
M
v ca hnh thang MNBA nn

NH = MA v l 9 cm.
A
H
B
Din tch tam gic NBA l :
28 x 9 : 2 = 126 (cm2)
Din tch tam gic ABC l :
36 x 28 : 2 = 504 (cm2)
Din tch tam gic NAC l :
504 126 = 378 (cm2)
on MN di l :
378 x 2 : 36 = 21 (cm)
Bi 4 : Tam gic ABC c din tch l 90 cm 2, D l im chnh gia AB. Trn AC ly im E sao cho AE gp i EC. Tnh din
tch AED.
42
Gii :
+ Ni DC ta c
- SCAD =
1
SCAB
2
(v cng chiu cao h t C xung

AB v y DB = DA
= 90 : 2 = 45 cm2)
E
B
2
SDAE = 3 SADC (V cng chiu cao h t D xung AC v y
E=
2
45x 2
AC) =
= 30 (cm2)
3
3
p s SAED = 30 cm2
Bi 5 : Cho tam gic ABC, trn AB ly im D, E sao cho AD = DE = EB. Trn AC ly im H, K sao cho AK = HK = KC.
Trn BC ly im M, N sao cho BM = MC = NC.
Tnh din tch DEMNKH? Bit din tch tam gic ABC l 270 cm2.
Gii :
A
D
H
K
1
B
2
M
+ SABC (S1 + S2 + S3) = SDEMNHK

- Ni C vi E, ta tnh c :
SCEB =
1
1
SCAB (V cng chiu cao h t C xung AB, y BE =
BC).
3
3
1
Hay S1 = SABC .
9
+ Tng t ta tnh :
1
S1 = S2 = S3 = SABC v bng 270 : 9 = 30 (cm2)
9
+ T ta tnh c :
SDEMNKH = 180 (cm2)
p s 180 cm2
Bi 6 : Cho tam gic ABC, c BC = 60 cm, ng cao AH = 30 cm. Trn AB ly im E v D sao cho AE = ED = DB. Trn AC
ly im G v K sao cho AG = GK = KC. Tnh din tch hnh DEGK?
Gii :
A
Ni BK ta c :
E
G
- SABC = 60 x 30 : 2 = 900 (cm2)
D
K
2
SBAC (V cng chiu cao h
3
2
t B xung AC v y KA = AC)
3
- SBKA =
SBKA = 900 : 3 x 2 = 600 (cm2)

Ni EK ta c :
- SEAG = SKDB (v cng chiu cao h t E xung AH. y GA- GK)
-VSKED = SKDB (V cng chiu cao h t K xung EB v y DE=DB).
43
- Do SEGK + SKED = SEAG + SKDB =
1
SBAK
2
- Vy SEGK + SKED = 600 : 2 = 300 (cm2)

Hay SEGKD = 300cm2
p s SEGKA = 300 cm2
Bi 7 : Cho tam gic MNP, F l im chnh gia cnh NP. E l im chnh gia cnh MN. Hai on MF v PE ct nhau ti I.
Hy tnh din tch tam gic IMN? Bit SMNP = 180 cm2 .
Gii :
M
Ni NI, ta c :
1. - SPME = SPNE (V c cng chiu cao h t P
xung MN, y EM = EN)
- SIME = SINE (v c cng chiu cao h t I
xung MN, y EM = EN)
E
- Do SIMP = SINP
I
(Hiu hai din tch bng nhau)
2. SMNE = SPMF (V c cng chiu
cao h t M xung NP,
N
P
y FN = FP
F
m SINF = SIFP (v c cng chiu cao h t I xung NP, y FN = FP)
Do SIMN = SIMP (Gii thch nh trn).
Kt hp (1) v (2) ta c :
SIMP = SINP = SIMN = SABC : 3 =
1
SABC = 180 : 3 = 60 (cm2)
3
Bi 8 : Cho tam gic ABC. im M l im chnh gia cnh AB. Trn cnh AC ly AN bng 1/2 NC. Hai on thng BN v
CM ct nhau ti K. Hy tnh din tch tam gic AKC? Bit din tch tam gic KAB bng 42 dm 2.
Gii :
A
Ni AK, ta c
H
+ SCAM = SCMB (v c cng chiu cao
N
h t C xung AB, y MA = MB)
M
I
- M SKAM = SKBM (v c cng
K
chiu cao h t K xung AB,
y MA = MB)
B
- Vy SAKC = SBKC (v cng l hiu ca hai tam gic c din tch bng nhau)
+ SKAN =
1
1
SKCN (v cng chiu cao h t K xung AC, y AN = NC)
2
2
Nu coi A, C l nh th 2 tam gic c din tch gp i m chung y (AK) vy chiu cao cng phi gp i nhau. Do
:
AI =
1
CH.
2
- SAKB = SCKB (chung y BK, chiu cao AI =
1
CH)
2
Vy SAKC = SBKC = SABK x 2 = 42 x 2 = 84 (dm2)

* Bi tp v nh
Bi 1 : Mt tha t hnh tam gic c chiu cao l 10 m. Hi nu ko di y thm 4 m th din tch s tng thm bao nhiu m 2?
Bi 2 : Mt tha t hnh tam gic c y l 25 m. Nu ko di y thm 5 m th din tch s tng thm l 50 m 2. Tnh din tch
mnh t khi cha m rng.
Bi 3 : Cho tam gic ABC vung A, cnh AB di 54 cm, cnh AC di 60 m. im M trn AB cch A l 10 m. T M k ng
song song vi AC ct cnh BC ti N. Tnh on MN.
Bi 4 : Cho tam gic ABC c BC = 6 cm. Ly D l im chnh gia ca AC, ko di AB mt on BE = AB. Ni D vi E, DE
ct BC M. Tnh BM?
Bi 5 : Cho tam gic ABC, c AB = 6 cm. Trn AC ly im D sao cho AD gp i DC. Trn BC ly im E sao cho BE = 1/2
EC, Ko di DE v AB ct nhau G. Tnh BG?
Bi 6 : Cho tam gic ABC, im D nm trn cnh AC, im E nm trn cnh BC sao cho : AD = DC, BE = 3/2 EC. Cc on
thng AE v BD ct nhau K.
a) BK gp my ln KD?
b) Bit din tch tam gic ABC bng 80 m2. Tnh din tch hnh DKEC?
44
II - HNH THANG
I. MC TIU TIT DY :
- HS nm c mt s tnh cht ca hnh thang
- Gii c cc bi ton v din tch hnh thang
II. CHUN B
1/ n nh t chc lp.
2/ Kim tra bi c.
3/ Ging bi mi.
3.1 Kin thc cn nh.
- Mt t gic c hai cnh y ln, y b song song vi nhau gi l hnh thang (Hnh vung, hnh ch nht cng coi l dng
hnh thang c bit)
- on thng gia hai y ca hnh thang v vung gc vi hai y l ng cao ca hnh thang. Mi chiu cao ca hnh thang
u bng nhau.
+ Cc loi hnh thang
- Hnh thang vung c mt cnh bn vung gc vi hai y ca hnh thang. Hnh thang vung c hai gc vung.
- Hnh thang cn c 2 cnh bn bng nhau.
- Cc hnh thang khng c iu c bit trn gi l hnh thang thng
CNG THC
S = (a + b) x h : 2
h = S x 2 : (a + b)
3.2 Bi tp vn dng
a+b=Sx2:h
Bi 1 :Cho hnh thang ABCD. Hai ng cho AC v BD ct nhau ti I. Tm cc cp tam gic c din tch bng nhau.
Ta c 3 cap tam gic c din tch bng nhau l
S ADB = SABC
(v cng y AB x chiu cao chia 2)
SACD = SBCD
SAID = SIBC
V chng u l phn din tch cn li ca 2
tam gic c din tch bng nhau v c chung 1
phn din tch. (Tam gic ICD hoc AIB)
B
I
Bi 2 : Cho hnh thang ABCD c y nh AB l 27 cm, y ln CD l 48 cm. Nu ko di y nh thm 5 cm th din tch ca

hnh tng 40 cm2. Tnh din tch hnh thang cho.
Gii :
cch1
A 27
B 5 E
CBE c :
y BE = 5 cm, chiu cao l chiu
40
cm2
cao ca hnh thang ABCD .
Vy chiu cao ca hnh thang ABCD
l : 40 x 2 : 5 = 16 (cm)
Din tch hnh thang ABCD l :
48
(27 + 48) x 16 : 2 = 600 (cm2)

Cch 2 :
Tng hai y hnh thang gp y BE l : (27 + 48) : 5 = 15 (ln)
45
Hai hnh (thang v tam gic) c chiu cao chung nn din tch hnh thang gp 15 ln din tch BCE
Din tch tam gic BCE l : 40 x 15 = 600 (cm2)
Bi 3 : Cho hnh thang ABCD c y ln CD l 20 cm, y nh AB l 15 cm. M l mt im trn AB cch B l 5 cm. Ni M vi
C. Tnh din tch hnh thang mi AMCD. Bit din tch tam gic MBC l 280 cm 2.
Gii :
A
M
B
y mi AM l :
15 5 = 10 (cm)
Tng hai y AM v CD l :
10 + 20 = 30 (cm)
A
M
B
Chiu cao hnh thang ABCD l :
280 x 2 : 5 = 112 (cm)
D
C
30 x 112 : 2 = 1680 (cm2)
Cch 2
Ni A vi C
Ta c on AM l : 15 5 = 10 (cm)
Din tch tam gic ACM gp 2 ln in tch tam gic MCB Din tch tam gic ACM = 280 x 2 = 560 (cm 2) (v AM gp BM
hai ln v ng cao hai tam gic bng nhau)
DAC v MCB c :
DC gp MB l
20 : 5 = 4 ( ln)
ng cao chung nn din tch tam gic DAC gp din tch tam gic
MCB 4 ln.
Din tch tam gic ADC l :
280 x 4 = 1120 (cm2)
Bi 4 : Mt tha rung hnh thang c din tch l 361,8 m 2. y ln hn y nh l 13,5 m. Hy tnh di ca mi y, bit
rng nu tng y ln thm 5,6 m th din tch tha rung s tng thm 3,6 m2.
Gii :
Chiu cao ca hnh thang l :
A
B
33,6 x 2 : 5,6 = 12 (m)
Tng hai y hnh thang l :
361,8 x2 : 12 = 60,3 (m)
y nh ca hnh thang l :
(60,3 13,5) : 2 = 23,4 (m)
y ln ca hnh thang l :
33,6 m2
23,4 + 13,5 = 36,9 (m).
E
D
H
C
Bi 5 : Mt hnh thang c chiu cao l 10 m, hiu 2 y l 22 m. Ko di y nh bng y ln hnh cho thnh hnh ch
nht c chiu daid bng y ln, chiu rng bng chiu cao hnh thang. Din tch c m rng thm bng 1/7 din tch hnh
thang c. Phn m rng v pha tay phi c din tch l 90 m 2. Tnh y ln ca hnh thang ban u.
Gii :
E
A
B
G
y BG ca CBG l :
90 x 2 : 10 = 18 (m)
90 cm 2
y EA ca DAE l :
22 18 = 4 (m)
Din tch 2 phn m rng l :
20 + 90 = 110 (m2)
110 x 7 = 770 (m2)
D
C
Tng hai y AB v CD l :
770 x 2 : 10 = 154 (m)
y CD l : (154 + 22) : 2 = 88 (m)
Bi 6 : Cho hnh thang vung ABCD, c y nh AB l 40 m. Ly E trn AD, G trn BC sao cho EG chia hnh thang ABCD lm
hai hnh thang c ng cao AE l 30 m v ED l 10 m. Tnh din tch hnh thangABGE v EGCD.
Gii :
Ni G vi A, G vi D
A
40 m B
Din tch ABCD l :
46
(40 60) x 40
= 2000 (m2)
2
Din tch GBA l :
40 m
(40 x 30) : 2 = 600 (m2)
Din tich GDC l :
G
60 x 10 : 2 = 300 (m2)
10 m
Din tch AGD l :
D
C
2000 (600+300) = 1100 (m2)
60 m
Vy EG l: 1100 x 2 : 40 = 55 (m )
Din tch ABGE l : (55 + 40 ) x 30 : 2 = 1425 (m2)
Din tch EGCD l: ( 60 + 55) x 10 : 2 = 575 (m2)
Bi 6: Cho hnh thang ABCD c din tch l 60m2 , im M, N, P, Q l im chnh gia ca cc cnh AB, BC, CD, DA
Tnh din tch t gic MNPQ.
Gii : MQ ko di ct DC ti F; MN ko di ct DC ti E
Ta c din tch hnh thang ABCD bng din tch tam gic FME
Din tch MPF =din tch MPE
(y bng nhau, ng cao chung)
Din tch MNP = din tch NPE
A
M B
(y MN = NE, ng cao chung)
Din tch PMQ = din tch PQF
(y QM= QF, ng cao chung)
Q
N
Nn din tch MNPQ = 1/2 din tch
FME . Hay din tch MNPQ =1/2
din tch hnh thangABCD v bng
F
E
60 : 2 = 30 (cm2)
D
P
C
p s: 30 cm2
Bi 7: Tm din tch ca mt hnh thangbit rng nu ko di y b 2m v mt pha th ta c hnh vung c chu vi 24m. Gii:
Theo bi ra hnh thang vung. y
A
B 2m
M
ln bng cnh hnh vung AMCD
v chiu cao hnh thang cng bng
cnh hnh vung.
Cnh hnh vung AMCD l:
24 : 4 =6 (m)
y b hnh thang ABCDl:
6 2 = 4(m)
Din tch hnh thang ABCD l:
D
C
(6 4) x6
= 30 (m2)
2
p s :30m2
Bi 8 : Cho hnh thang ABCD c y b AB bng 18 cm, y ln CD bng 3/2 y b AB. Trn AB ly im M sao cho AM
= 12 cm. Ni M vi C. Tm din tch hnh thang AMCD, bit din tch hnh thang ABCD hn din tch hnh thang AMCD l 42
cm2.
Gii :
y ln hnh thang ABCD l :
18 x
3
= 27 (cm)
2
di on MB l :
18 12 = 6 (cm)
MB chnh l y ca MBC,
chiu cao ca MBC ( cng l chiu
cao ca hnh thang AMCD)
42x 2
= 14 (cm)
6
Din tch hnh thang AMCD l :
(12 27) x14

= 273 (cm2)
2
p s 273 cm2
4.Bi tp v nh
47
Bi 1 : Mt tha rung hnh thang c trung bnh cng 2 y l 32 m. Nu y ln tng 16 m, y nh tng 10 m th din tch
tha rung s tng thm 130 m2. Tnh din tch tha rung .
Bi 2 : Cho hnh thang ABCD c y nh AB. Hai ng cho AC, BD ct nhau ti 0. Tnh din tch hnh thang bit din tch
hnh tam gicAOB l 15 cm2, din tch tam gic BOC l 30 cm2.
Bi 3 : Mt ming t hnh thang c din tch 705,5 m 2, y ln hn y b 8 m, nu y ln c tng thm 6 m th ming t
c din tch bng 756,5 m2. Tnh di mi y hnh thang.
Bi 4 : Trung bnh cng hai y ca mt tha rung hnh thang bng 34 m. Nu tng y b thm 12 m th din tch tha rung
tng thm 114 m2. Hy tm din tch tha rung.
Bi 5 : Cho hnh thang ABCD y AB = 30 cm v CD = 45 cm. AC v BD ct nhau ti O. Cho bit din tch tam gic OAB l
180 cm2. Hy tnh din tch hnh thang.
Bi 6 : Cho hnh thang ABCD, hai y AB v CD. Cc cnh bn AD v BC ko di ct nhau K. Cho bit din tch tam gic
KCD gp 1,5 ln din tch tam gic KAC. Tnh cc cnh y ca hnh thang nu bit din tch ca hnh thang l 375 cm 2 v
chiu cao ca n l 10 cm.
III - CC BI TON V CT GHP HNH
I. MC TIU TIT DY :
- HS nm c mt s tnh cht ca hnh thang
- Gii c cc bi ton v din tch hnh thang
II. CHUN B
1/ n nh t chc lp.
2/ Kim tra bi c.
3/ Ging bi mi.
3.1. Lu
Cc bi ton v ct ghp hnh thng gp di hai dng :
1) Bng mt s nt k hy chia mt hnh cho trc ra thnh nhng phn c din tch t l vi cc s cho trc.
2) Bng mt s nht ct hy chia mt hnh cho trc thnh hng mnh nh ghp li ta c mt hnh c hnh dng
cho trc.
Phng php chung gii cc bi ton ny, ta s minh ho bng cc v d c th di y.
3.2. Bi tp vn dng
Bi 1 : Hy chia mt hnh ch nht thnh 4 hnh tam gic c din tch bng nhau ?
Gii :
Xut pht t nhn xt :
- Hai tam gic c cng chiu cao v s o ca y bng nhau th bng nhau.
- Hai tam gic c chung y v s o ca ng cao bng nhau th din tch bng nhau.
A
B
Ta gii bi ton trn .
Trc ht ta k ng cho AC hnh
ch nht thnh hai tam gic cdin tch
bng nhau.
C
D
By gi ta chia mi tam gic ABC v ADC thnh hai tam gic c din tch bng nhau. Nh vy ta c mt li gii ca bi ton.
Cch 1
Chn AC lm y chung ca 2 tam
gic s chia ra. Nh vy c 2 tam
A
B
gic bng nhau c cng ng cao h
t B (v t D) xung AC th phi chia
y AC thnh 2 phn bng nhau bi
O
im O. Ni BO v DO ta c cc tam
gic ABO, BOC, COD v DOA tho
C
D
mn cc iu kin ca bi.
Cch 2
Chn 2 cnh BC v AD lm y ca 2 tam gic s chia ra.
M
Nh vy cc tam gic c chia ra t tam gic ABC c
B
C
chung ng cao AB cho nn ta phi chia y BC thnh 2
phn c s o bng nhau bi im M.Tng t chia AD
bi im N. Ni AM, CN ta c 4 tam gic ABM, AMC,
CAN v CND tho
48
A
mn iu kin ca bi
Cch 3
Chn hai cnh AB v CD lm y ca tam gic s chia ra.
Nh vy cc tam gic c chia t tam gic ABC c
chung ng cao CB thnh 2 phn c s o bng nhau
bi im P. Tng t ta chia CD thnh 2 phn bi im
H. Ni CP v AH ta c 4 tam gic ACP, CPB, ADH, v
AHC tho mn iu kin bi.
Cch 4
Phi hp cch 1 v cch 2 nh hnh v
Ngoi ra cn c th chia theo cc cch khc.

Bi 2 : Cho mnh ba hnh t gic ABCD. Bng mt ln ct (khng nhc ko) hy chia mnh ba thnh hai phn c din tch
bng nhau.
Gii :
K ng cho BD. Bng lp lun nh trong v d
C
8, chn im gia O ca BD. Ni AO, CO. Ta ct
B
mnh ba theo nt v chiu mi tn s c 2 mnh
ba ABCO v ADCO tho mn iu kin ca bi.
O
A
D
4. Bi tp v nh
Bi 1 : Cho 1 mnh ba hnh ch nht c chiu di 9 cm v chiu rng 4 cm. bng 1 nht ct (khng nhc ko) hy chia mnh
ba thnh 2 mnh ghp li c mt hnh vung c cng din tch.
Bi 2 : Hy ct mt mnh ba hnh ch nht thnh hai mnh ghp li ta c mt hnh thang c :
a) y ln gp 3 ln y nh ;
b) y ln gp 5 ln y nh.
Bi 3 : Hy ct mt mnh ba hnh thang thnh cc mnh nh ghp li ta c :
a) Mt tam gic
b) Mt hnh thang
c) Mt hnh ch nht
Bi 4 : Cho hai mnh ba hnh vung. Hy ct hai mnh ba thnh cc mnh nh ghp li ta c mt hnh vung.
Bi 5 : Cho mt ming tn hnh ch nht c chiu di gp hai ln chiu rng. hy ct ming tn ghp li c mt ming
tn hnh vung.
IV - HNH TRN
I. MC TIU TIT DY :
- HS nm c cch tnh din tch hnh trn v cc yu t c lin quan
- Gii c cc bi ton v hnh trn
II. CHUN B
1/ n nh t chc lp.
2/ Kim tra bi c.
3/ Ging bi mi.
3.1. Kin thc cn nh :
- Cc cng thc :
C = d x 3,14
C = r x 2 x 3,14
S = r x r x 3,14
r = C : 3,14 : 2
- Hai hnh trn c bn knh (hoc ng knh) gp nhau bao nhiu ln th chu vi ca chng cng gp nhau bao nhiu ln.
- Hai hnh trn c t s chu vi l k th t s bn knh (hoc ng knh) bng k th t s din tch ca chng l k x k
3.2 Bi tp vn dng
49
Bi 1 : Tm din tch hnh vung bit din tch hnh trn l 50,24 cm2.
Gi r l bn knh ca hnh trn
Din tch ca hnh trn l :
A
r x r x 3,14
Theo bi ra ta c :
r x r x 3,14 = 50,24
r x r = 16
rxr=4x4
D
r=4
S o on thng BD l :
4 x 2 = 8 (cm)
Din tch tam gic ABD l :
8x 4
= 16 (cm2)
2
Din tch hnh vung ABCD l : 16 x 2 = 32 (cm2)

Bi 2 : Mt ming ba hnh trn c chu vi 37,68 cm. tnh din tch ming ba :
Gii :
Bn knh ming ba l :
37,68 : 3,14 : 2 = 6 (cm)
Din tch ming ba l :
6 x 6 x 3,14 = 113,04 (cm2)
p s 113,04 cm2
Bi 3 : Hnh trn A c chu vi 219,8 cm, hnh trn B c din tch 113,04 cm2. Hnh trn no c bn knh ln hn?
Gii :
Bn knh hnh trn A l :
219,8 : 3,14 : 2 = 35 (cm) = 3,5 dm.
Gi r l bn knh hnh trn B ta c :
r x r = 113,04 : 3,14 = 36 (dm)
r = 6 dm
V 6 > 3,5 nn bn knh hnh trn B ln hn bn knh hnh trn A
Bi 4 : Bit t s bn knh ca 2 hnh trn l 3/4.Hy tnh t s 2 chu vi, 2 din tch ca 2 hnh trn .
Gii :
Gi r1 l bn knh ca hnh trn th nht, r2 l bn knh ca hnh trn th hai
Gi C1 v S1 l chu vi v din tch ca hnh trn th nht
Gi C2 v S2 l chu vi v din tch ca hnh trn th hai
th :
3,14 xr1x 2
C1
r1 3
=
=
=
C 2 3,14 x 2 xr 2 xr 2 r 2 4
T s chu vi hai ng trn bng 3/4
3,14 xr1xr 2
S1
r1 r1 3 3
9
=
=
x
=
x
=
S 2 3,14 xr 2 xr 2 r 2 r 2 4 4 16
4. Bi tp v nh
Bi 1 : Cho hai hnh trn ng tm, hnh trn th nht cp chu vi 18,84 cm ; Hnh trn th hai c chu vi 31,2 cm. Hy tnh din
tch hnh vnh khuyn do hai hnh trn to thnh.
Bi 2 : Din tch ca 1 hnh trn s thay i nh th no nu ta tng bn knh ca n ln 3 ln.
Bi 3 : Hai hnh trn c hiu hai chu vi bng 6,908 dm. Tm hiu 2 bn knh ca hai hnh trn .
V -DIN TCH XUNG QUANH, DIN TCH TON PHN, TH TCH
HNH HP CH NHT, HNH LP PHNG, HNH TR
I. MC TIU TIT DY :
- HS nm c cch tnh din tch xung quanh, din tch ton phn v th
tch ca cc hnh : hnh hp ch nht, lp phng, hnh tr.
- Vn dng lm c cc bi tp.
II. CHUN B
1/ n nh t chc lp.
50
2/ Kim tra bi c.
3/ Ging bi mi.
3.1. Kin thc cn nh :
A Hnh hp ch nht :
Hnh hp ch nht c 6 mt l cc hnh ch nht, c 3 kch thc l chiu di a, chiu rng b, chiu cao c.
Sxq = Pm x h = (a + b) x 2 x c
STP = Sxq + S2 = Sxq + a + b x 2
V=axbxc
B Hnh lp phng
Hnh lp phng c 6 mt l cc hnh vung bng nhau. Tt c cc cnh ca hnh lp phng u bng nhau.
Sxq = a x a x 4
STP = a x a x 6
V=axaxa
C Hnh tr
hnh tr c hai y l hai hnh trn bng nhau
Sxq = r x 2 x 3,14 x h
STP = Sxq + r x r x 3,14 x 2
V = r x r x 3,14 x h
3.2. Bi tp vn dng
Bi 1 : C 8 hnh lp phng, mi hnh c cnh bng 2 cm. Xp 8 hnh thnh 1 hnh lp phng ln. Tm din tch xung
quanh, dion tch ton phn v th tch ca hnh lp phng ln.
Gii :
8 hnh lp phng ta xp thnh hnh lp phng ln bao gm c 2 tng mi tng c 4 hnh lp phng
nh
Cnh ca hnh lp phng nh l 2 nn cnh ca hnh lp phng ln l :
2 x 2 = 4 (cm)
Din tch xung quanh l :
4 x 4 x 4 = 64 (cm2)
Din tch ton phn l :
4 x 4 x 6 = 96 (cm2)
Th tch l :
4 x 4 x 4 = 64 (cm2)
Bi 2 : C 27 hnh lp phng, mi hnh c th tch 8 cm 3. Xp 27 hnh thnh mt hnh lp phng ln. hi hnh lp
phng ln c cnh l bao nhiu?
Gii :
Ta c :
8=2x2x2
Vy mi hnh lp phng nh c y bng 2 cm.
Xp 27 hnh lp phng nh thnh mt hnh lp phng ln c 3 tng mi tng c 3 hng, mi hng c 3 hnh lp
phng nh.
Nn cnh ca hnh lp phng ln l :
2 x 3 = 6 (cm)
p s 6 cm
Bi 3 : Mt hnh lp phng c din tch xung quanh bng 64 cm2. Tnh th tch ca hnh lp phng .
Gii :
Din tch mt mt ca hnh lp phng l :
64 : 4 = 16 (cm2)
Ta thy 16 = 4 x 4 cnh ca hnh lp phng l 4
Th tch ca hnh lp phng l :
4 x 4 x 4 = 64 (cm3)
p s 64 cm3
Bi 4 : Mt b cha nc hnh hp ch nht, o trong lng b thy chiu di bng 2,5 m ; chiu rng bng 1,4 m ; chiu cao
gp 1,5 ln chiu rng. Hi b cha y nc th c bao nhiu lt.
Gii :
Chiu cao ca b nc l :
1,4 x 1,5 = 2,1 (m)
Th tch b nc l :
2,5 x 1,4 x 2,1 = 7,35 (m3)
3
ta c : 7,35 m = 7350 dm3 = 7350 lt
51
p s 7350 lt
Bi 5 : Mt ci thng hnh hp ch nht c y l hnh vung c chu vi l 20 dm. Ngi ta vo thng 150 lt du. Hi chiu
cao ca du trong thng l bao nhiu?
Gii :
Cnh ca y thng l :
20 : 4 = 5 (dm)
Din tch y thng l :
5 x 5 = 25 (dm2)
Ta c : 150 lt = 150 dm3
Chiu cao ca du trong thng l :
150 : 25 = 6 (dm)
p s 6 dm.
Bi 6 : Mt phin hnh hp ch nht c chu vi y bng 60 dm, chiu di bng 3/2 chiu rng v chiu cao bng 1/2 chiu
di. Phin cn nng4471,2 kg. Hi 1 dm3 nng bao nhiu ki l gam?
Gii :
Na chu vi phin l :
60 : 2 = 30 (dm)
Chiu di ca phin l :
30 : (3 + 2) x 3 = 18 (dm)
Chiu rng ca phin l :
30 18 = 12 (dm)
Chiu cao ca phin l :
18 : 2 = 9 (dm)
Th tch ca phin l :
18 x 12 x 9 = 1944 (dm3)
3
1 dm nng l :
4471,2 : 1944 = 2,3 (kg)
p s 2,3 kg
Bi 7: Mt hnh ch nht c chiu cao 6 dm. Nu tng chiu cao thm 2 dm th th tch hp tng thm 96 dm 3. Tnh th tch hp.
Gii :
Din tch y ca hp ch nht l :
96 : 2 = 48 (dm2)
Th tch hp ch nht l :
48 x 6 = 228 (dm3)
Cch 2
6 dm so vi 2 dm th gp :
6 : 2 = 3 (ln)
Phn tng thm v hnh hp ch nht c chung din tch y v chiu cao hnh hp ch nht gp 3 lan phn tng thm
nn th tch hnh hp ch nht cng phi gp 3 ln th tch tng thm.
vy th tch hnh hp ch nht l :
96 x 3 = 288 (dm3)
p s : 288 dm3
Bi 8 : Mt cn phng di 8 m, rng 6 m cao 5 m. Ngi ta mun qut vi trn nh v 4 mt tng trong phng. Trn 4 mt
tng c 2 ca ra vo mi ca rng 1,6 m cao 2,2 m v 4 ca s, mi ca s rng 1,2 m cao 1,5 m. Tin thu qut vi 1 mt
vung ht 1500 ng. Hi tin cng qut vi cn phng ht bao nhiu ?
Gii :
Din tch 4 mt tng ca cn phng l :
(9 + 6) x 2 x 5 = 150 (m2)
Din tch trn nh l :
9 x 6m = 54 (m2)
Din tch 4 ca s l :
1,2 x 1,5 x 4 = 7,2 (m2)
Din tch 2 ca ra vo l :
2,2 x 1,6 x 2 = 7,04 (m2)
Din tch cn qut vi l :
(150 + 54) (7,2 + 7,04) = 189,76 (m2)
Tin cng mn qut vi l :
1500 x 189,76 = 284640 (ng)
p s 284640 ng
52
Bi 9 : Mt phng hp di 8 m, rng 5 m, cao 4 m. Hi phi m rng chiu di ra thm bao nhiu phgng hp c th cha
c 60 ngi v mi ngi c 4,5 m2 khng kh m bo sc kho ?
Gii :
Th tch ca hi trng sau khi m rng l :
4,5 x 60 = 270 (m3)
Din tch mt bn ca hi trng l :
5 x 4 = 20 (m2)
Chiu di ca hi trng sau khi m rng l :
270 : 20 = 13,5 (m)
Chiu di phi m rng thm l :
13,5 8 = 5,5(m)
p s 5,5 m
Bi 10 : Ci b cha nc nh em c hnh ch nht, o trong lng b c chiu di 1,5 m, chiu rng l 1,2 m v chiu cao l
0,9 m. B ht nc, ch em va vo b 30 gnh nc mi gnh 45 lt. Hi mt nc cn cch ming b bao nhiu v cn
thm bao nhiu gnh nc na y b ?
Gii :
S lt nc vo b l :
45 x 30 = 1350 (lt)
= 1350 dm3 = m1,35 m3
Din tch y b l :
1,5 x 1,2 = 1,8 (m2)
Mt nc cch y b l :
1,35 : 1,8 = 0,75 (m)
Mt nc trong b cch ming b l :
0,9 0,75 = 0,15 (m)
Th tch b l :
1,8 x 0,9 = 1,62 (m3) = 1620 lt
S gnh nc cn y b l :
1620 : 45 = 36 (gnh)
y b cn thm l :
36 30 = 6 (gnh)
p s 0,15 m v 6 gnh.
Bi 11 : Xp 8 hnh lp phng nh c cnh 4 cm thnh mt hnh lp phng ln ri sn tt c cc cnh ca hnh lp phng
ln. Hi mi hnh lp phng nh c my mt c sn v din tch c sn ca mi HLP nh l bao nhiu?
Gii :
Xp 8 HLP nh thnh 1 HLP ln gm 2 tng, mi tng gm 4 hnh lp phng nh, v th mi HLP nh u c 3 mt
c ghp vi cc hnh lp phng khc. Cc mt c ghp khng c sn. V HLP c 6 mt nn s mt c sn l :
6 3 = 3 (mt)
Din tch mt mt ca HLP nh l :
4 x 4 = 16 (cm2)
Din tch mi HLP nh c sn l :
16 x 3 = 48 (cm2)
p s 48 cm2
Bi 12 : Ngi ta x 1 khc g hnh tr di 5 m c ng knh y 0,6 m thnh 1 khi hnh hp ch nht c y l hnh vung
v ng cho ca y bng ng knh ca khc g. Tnh th tch ca 4 tm ba g c x ra?
Gii :
Ta chia y ca khc g HHCN thnh 2 tam gic c din tch bng nhau. Mi tam gic c mt cnh y bng ng
knh ca khc g v chiu cao ca tam gic ng vi cnh y bng
0,6 : 2 = o,3 (m)
Din tch tam gic l :
0,6 x0,3
= 0,09 (m2)
2
Din tch ca khc g HHCN l :
0,09 x 2 = 0,18 (m2)
Th tch khi g HHCN l :
0,18 x 5 = 0,9 (m3)
Th tch khc g hnh tr l :
0,3 x 0,3 x 3,14 x 5 = 1,413 (m3)
Th tch 4 tm c x ra l :
1,413 0,9 = 0,513 (m3)
53
p s 0,513 m3
Bi 13 : Din tch ton phn 1 ci hp khng c np hnh lp phng l 500 cm 2. Tnh cnh ci hp . Nu tng cnh hp ny
ln 2 ln th din tch ton phn tng ln my ln ?
Gii :
Din tch 1 mt l :
500 : 5 = 100 (cm2)
V 100 = 10 x 10 nn cnh HLP l 10 cm :
Cnh hp khi tng ln 2 ln l : 10 x 2 = 20 (cm)
Din tch ton phn ca hp mi l :
(20 x 20) x 5 = 2000 (cm2)
So vi trc din tch ton phn tng s ln l :
2000 : 500 = 4 (ln)
p s 4 ln.
Bi 14 : Tnh th tch hnh lp phng bit din tch ton phn v din tch xung quanh ca hnh l 128 cm 2.
Gii :
Hiu din tch ton phn v din tch xung quanh bng 2 ln din tch y.
Vy din tch y l: 128 : 2 = 64 (cm2)
V 64 = 8 x 8 cnh HLP l 8 cm :
Th tch hnh lp phng l :
8 x 8 x 8 = 512 (cm3)
p s 512 cm3
4/ Bi tp v nh :
Bi 1 : Mt HLP c din tch ton phn bng 384 cm2. Tnh din tch xung quanh v th tch ca hnh lp phng .
Bi 2 : Mt ci b HHCN cha 1500 lt nc th y b, bit y b c chu vi 8 m, chiu di bng 5/3 chiu rng. Tnh chiu
cao ca b?
Bi 3 : Ngi ta o mt ci ging hnh tr su 6 m c chu vi y bng 6,28 m, phn t ly ln t ging ngi ta em p vo
mt ci sn hnh ch nht c chiu di 8 m, rng 5 m. Hi sn c p thm 1 lp t dy bao nhiu?
Bi 4 : Phi xp bao nhiu hnh lp phng cnh 1 cm c 1 hnh lp phng c din tch ton phn l 150 m 2
Bi 5 : Mt khc g hnh hp ch nht c kch thc : di 3 dm, rng 2,5 dm, cao 2 dm c sn c 6 mt v em ct thnh cc
khi hp nh c kch thc bng di 3 cm, rng 2,5 cm, cao 2 cm lm chi cho tr em. Hi : Ct c bao nhiu khi hp
nh (mch ct khng ng k).
Bi 6 : Hai vt th c hnh lp phng v cng cht liu nhng kch thc gp nhau 3 ln. Tng khi lng ca 2 vt th l 21
kg. Tnh khi lng mi vt th .
CC BI TON CHN LC TIU HC

Bi 1 : Ngy 8 thng 3 nm 2004 l th ba. Hi sau 60 nm na th ngy 8 thng 3 l th my ?
Bi gii : Nm thng c 365 ngy (thng hai c 28 ngy) ; nm nhun c 366 ngy (thng hai c 29 ngy).
K t 8 thng 3 nm 2004 th sau 60 nm l 8 thng 3 nm 2064. C 4 nm th c mt nm nhun. Nm 2004
l nm nhun, nm 2064 cng l nm nhun. Trong 60 nm ny c s nm nhun l 60 : 4 + 1 = 16 (nm).
Nhng v qua thng hai ca nm 2004 nn t 8 thng 3 nm 2004 n 8 thng 3 nm 2064 c 15 nm c
366 ngy v 45 nm c 365 ngy. V th 60 nm c s ngy l : 366 x 15 + 365 x 45 = 21915 (ngy). Mi tun
l c 7 ngy nn ta c 21915 : 7 = 3130 (tun) v d 5 ngy. V 8 thng 3 nm 2004 l th ba nn 8 thng 3
nm 2064 l ch nht.
Bi 2 : Cho tng : 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + ... + 49 + 50.
Liu c th lin tc thay hai s bt k bng hiu ca chng cho ti khi c kt qu l 0 hay khng ?
Bi gii : Ta t A = 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + ... + 49 + 50.
Dy s t nhin lin tip t 1 n 50 c 50 s, trong s cc s l bng s cc s chn nn c 50 : 2 = 25 (s
l). Vy A l mt s l. Gi a v b l hai s bt k ca A, khi thay tng a + b bng hiu a - b th A gim i : (a +
b) - (a - b) = 2 x b tc l gim i mt s chn. Hiu ca mt s l v mt s chn lun l mt s l nn sau mi
ln thay, tng mi vn l mt s l. V vy khng bao gi nhn c kt qu l 0.
Bi 3 : Vit lin tip cc s t tri sang phi theo cch sau : S u tin l 1, s th hai l 2, s th ba l
ch s tn cng ca tng s th nht v s th hai, s th t l ch s tn cng ca tng s th hai v
s th ba. C tip tc nh th ta c dy cc s nh sau : 1235831459437......
Trong dy trn c xut hin s 2005 hay khng ?
54
Bi gii : Gi s trong s to bi cch vit nh trn c xut hin nhm ch 2005 th ta c : 2 + 0 l s c ch

s tn cng l 0 (v l).
Vy trong dy trn khng th xut hin s 2005.
Bi 4 : C 5 i tham gia d thi ton ng i. Tng s im ca c 5 i l 144 im v tht th v l c
5 i u t mt trong ba gii : nht (30 im) ; nh (29 im) ; ba (28 im).
Chng minh s i t gii ba hn s i t gii nht ng mt i.
Bi gii : Ta thy trung bnh cng im ca mt i gii nht v mt i gii ba chnh l s im ca mt i
gii nh.
Nu s i t gii nht bng s i t gii ba th tng s im ca c 5 i l : 29 x 5 = 145 (im) > 144
im, khng tha mn.
Nu s i gii nht nhiu hn s i gii ba th tng im 5 i ln hn 145, cng khng tha mn.
Do s i gii nht phi t hn s i gii ba. Khi ta xp mt i gii nht v mt i gii ba lm thnh
mt cp th cp ny s c tng s im bng hai i gii nh. S i gii ba tha ra (khng c xp cp vi
mt i gii nht) chnh l s im m tng im ca 5 i nh hn 145. V vy s i gii ba nhiu hn s
i gii nht bao nhiu th tng im ca 5 i s nh hn 145 by nhiu.
V tng s im ca c 5 i l 144 im nn s i gii ba nhiu hn s i gii nht l 145 - 144 = 1.
Bi 5 : Mt ngi mang cam i i ly to v l. C 9 qu cam th i c 2 qu to v 1 qu l, 5 qu
to th i c 2 qu l. Nu ngi i ht s cam mang i th c 17 qu to v 13 qu l. Hi
ngi mang i bao nhiu qu cam ?
Bi gii : 9 qu cam i c 2 qu to v 1 qu l nn 18 qu cam i c 4 qu to v 2 qu l. V 5 qu
to i c 2 qu l nn 18 qu cam i c : 4 + 5 = 9 (qu to). Do 2 qu cam i c 1 qu to. C
5 qu to i c 2 qu l nn 10 qu cam i c 2 qu l. Vy 5 qu cam i c 1 qu l. S cam
ngi mang i i c 17 qu to v 13 qu l l : 2 x 17 + 5 x 13 = 99 (qu).
Nhn xt : Bi ny c nhiu cch chng hn tm xem 1 qu l i c bao nhiu qu to ri tm xem bao
nhiu qu to i c t s cam ngi mang i. T s to bit suy ra s cam ngi mang i.
Bi 6 : Tm mt s t nhin sao cho khi ly 1/3 s chia cho 1/17 s th c d l 100.
Bi gii : V 17 x 3 = 51 nn d l lun, ta gi s s t nhin cn tm c chia ra thnh 51 phn bng nhau.
Khi y 1/3 s l 51 : 3 = 17 (phn) ; 1/17 s l 51 : 17 = 3 (phn).
V 17 : 3 = 5 (d 2) nn 2 phn ca s c gi tr l 100 suy ra s l :
100 : 2 x 51 = 2550.
Bi 7 : Tui ca con hin nay bng 1/2 hiu tui ca b v tui con. Bn nm trc, tui con bng 1/3
hiu tui ca b v tui con. Hi khi tui con bng 1/4 hiu tui ca b v tui ca con th tui ca mi
ngi l bao nhiu ?
Bi gii : Hiu s tui ca b v con khng i. Trc y 4 nm tui con bng 1/3 hiu ny, do 4 nm
chnh l : 1/2 - 1/3 = 1/6 (hiu s tui ca b v con).
S tui b hn con l : 4 : 1/6 = 24 (tui).
Khi tui con bng 1/4 hiu s tui ca b v con th tui con l : 24 x 1/4 = 6 (tui).
Lc tui b l : 6 + 24 = 30 (tui).
Nhn xt : C th gii theo nhiu cch khc. Chng hn : gi s hiu s gia tui b v tui con l 12 phn th
trc y 4 nm tui con gm 4 phn (12 x 1/3 = 4) v hin nay tui con gm 6 phn (12 x 1/2 = 6). S phn
tng thm l : 6 - 4 = 2 (phn) chnh l do con tng 4 tui. T suy ra b hn con s tui l : (4 : 2) x 12 =
24 (tui).
Bi 8 : Hoa c mt si dy di 16 mt. By gi Hoa cn ct on dy c on dy di 10 mt m
trong tay Hoa ch c mt ci ko. Cc bn c bit Hoa ct th no khng ?
55
Bi gii : Xin nu 2 cch ct nh sau :

Cch 1 : Gp i si dy lin tip 3 ln, khi si dy s c chia thnh 8 phn bng nhau.
di mi phn chia l : 16 : 8 = 2 (m)
Ct i 3 phn bng nhau th cn li 5 phn.
Khi di on dy cn li l : 2 x 5 = 10 (m)
di mi phn chia l : 16 : 4 = 4 (m)
nh du mt phn chia mt u dy, phn on dy cn li c gp i li, ct i mt phn u bn kia
th di on dy ct i l : (16 - 4) : 2 = 6 (m)
Do di on dy cn li l : 16 - 6 = 10 (m).
Bi 9 : Ti i b t trng v nh vi vn tc 5 km/gi. V n nh lp tc ti p xe n bu in vi
vn tc 15 km/gi. Bit rng qung ng t nh ti trng ngn hn qung ng t nh n bu
in 3 km. Tng thi gian ti i t trng v nh v t nh n bu in l 1 gi 32 pht. Bn hy tnh
qung ng t nh ti n trng.
Bi gii : Thi gian i 3 km bng xe p l : 3 : 15 = 0,2 (gi)
i : 0,2 gi = 12 pht.
Nu bt 3 km qung ng t nh n bu in th thi gian i c hai qung ng t nh n trng v t
nh n bu in ( bt 3 km) l :
1 gi 32 pht - 12 pht = 1 gi 20 pht = 80 pht.
Vn tc i xe p gp vn tc i b l : 15 : 5 = 3 (ln)
Khi qung ng khng i, vn tc t l nghch vi thi gian nn thi gian i t nh n trng gp 3 ln
thi gian i t nh n th vin (khi bt i 3 km). Vy :
Thi gian i t nh n trng l : 80 : (1 + 3) x 3 = 60 (pht) ;
60 pht = 1 gi
Qung ng t nh n trng l : 1 x 5 = 5 (km).
Bi 10 : Ngi ta ly tch cc s t nhin lin tip t 1 n 30 chia cho 1000000. Bn hy cho bit :
1) Php chia c d khng ?
2) Thng l mt s t nhin c ch s tn cng l bao nhiu ?
Bi gii :
Xt tch A = 1 x 2 x 3 x ... x 29 x 30, trong cc tha s chia ht cho 5 l 5, 10, 15, 20, 25, 30 ; m 25 = 5 x 5
do c th coi l c 7 tha s chia ht cho 5. Mi tha s ny nhn vi mt s chn cho ta mt s c tn
cng l s 0. Trong tch A c cc tha s l s chn v khng chia ht cho 5 l : 2, 4, 6, 8, 12, . . . , 26, 28 (c
12 s). Nh vt trong tch A c t nht 7 cp s c tch tn cng l 0, do tch A c tn cng l 7 ch s 0.
S 1 000 000 c tn cng l 6 ch s 0 nn A chia ht cho 1 000 000 v thng l s t nhin c tn cng l
ch s 0.
Bi 11 : Ba bn Ton, Tui v Th c mt s v. Nu ly 40% s v ca Ton chia u cho Tui v Th
th s v ca ba bn bng nhau. Nhng nu Ton bt i 5 quyn th s v ca Ton bng tng s v ca
Tui v Th. Hi mi bn c bao nhiu quyn v ?
Bi gii : i 40% = 2/5.
Nu ly 2/5 s v ca Ton chia u cho Tui v Th th mi bn Tui hay Th u c thm 2/5 : 2 = 1/5
(s v ca Ton)
S v cn li ca Ton sau khi cho l :
1 - 2/5 = 3/5 (s v ca Ton)
Do lc u Tui hay Th c s v l :
3/5 - 1/5 = 2/5 (s v ca Ton)
Tng s v ca Tui v Th lc u l :
2/5 x 2 = 4/5 (s v ca Ton)
Mt khc theo bi nu Ton bt i 5 quyn th s v ca Ton bng tng s v ca Tui v Th, do 5
quyn ng vi : 1 - 4/5 = 1/5 (s v ca Ton)
56
S v ca Ton l : 5 : 1/5 = 25 (quyn)

S v ca Tui hay Th l : 25 x 2/5 = 10 (quyn).
Bi 12 : Hai s t nhin A v B, bit A < B v hai s c chung nhng c im sau :
- L s c 2 ch s.
- Hai ch s trong mi s ging nhau.
- Khng chia ht cho 2 ; 3 v 5.
a) Tm 2 s .
b) Tng ca 2 s chia ht cho s t nhin no ?
Bi gii : V A v B u khng chia ht cho 2 v 5 nn A v B ch c th c tn cng l 1 ; 3 ; 7 ; 9. V 3 + 3 =
6 v 9 + 9 = 18 l 2 s chia ht cho 3 nn loi tr s 33 v 99. A < B nn A = 11 v B = 77.
b) Tng ca hai s l : 11 + 77 = 88.
Ta c :
88 = 1 x 88 = 2 x 44 = 4 x 22 = 8 x 11.
Vy tng 2 s chia ht cho cc s : 1 ; 2 ; 4 ; 8 ; 11 ; 22 ; 44 ; 88.
Bi 13 : Hai bn Xun v H cng mt lc ri nh ca mnh i n nh bn. H gp nhau ti mt im
cch nh Xun 50 m. Bit rng Xun i t nh mnh n nh H mt 12 pht cn H i n nh Xun
ch mt 10 pht. Hy tnh qung ng gia nh hai bn.
Bi gii : Trn cng mt qung ng th t s thi gian i ca Xun v H l : 12 : 10 = 6/5.
Thi gian t l nghch vi vn tc nn t s vn tc ca Xun v H l 5/6. Nh vy Xun v H cng xut
pht th n khi gp nhau th qung ng Xun i c bng 5/6 qung ng H i c.
Do qung ng H i c l :
50 : 5/6 = 60 (m).
Qung ng gia nh Xun v H l : 50 + 60 = 110 (m).
Bi 14 : A l s t nhin c 2004 ch s. A l s chia ht cho 9 ; B l tng cc ch s ca A ; C l tng cc
ch s ca B ; D l tng cc ch s ca C. Tm D.
Bi gii : V A l s chia ht cho 9 m B l tng cc ch s ca A nn B chia ht cho 9. Tng t ta c C, D
cng chia ht cho 9 v ng nhin khc 0. V A gm 2004 ch s m mi ch s khng vt qu 9 nn B
khng vt qu 9 x 2004 = 18036. Do B c khng qu 5 ch s v C < 9 x 5 = 45. Nhng C l s chia ht
cho 9 v khc 0 nn C ch c th l 9 ; 18 ; 27 ; 36. D trng hp no xy ra th ta cng c D = 9.
Bi 15 : Bao nhiu gi ?
Khi i gp nc ngc dng
Kh khn n bn mt tong tm gi
Khi v t lc xung
n khi cp bn bn gi nh veo
Hi rng ring mt khm bo
Bao nhiu gi tri theo ta v ?
Bi gii : V i ngc dng n bn mt 8 gi nn trong 1 gi i c 1/8 qung sng . i xui
dng tr v mt 4 gi nn trong 1 gi i c 1/4 qung sng . Vn tc xui dng hn vn tc
ngc dng l : 1/4 - 1/8 = 1/8 (qung sng ).
V hiu vn tc xui dng v vn tc ngc dng chnh l 2 ln vn tc dng nc nn mt gi khm
bo tri c l : 1/8 : 2 = 1/16 (qung sng ).
Thi gian khm bo tri theo v l : 1 : 1/16 = 16 (gi).
Bi 16: Bn An c mt s bi kim tra, bn tnh rng : Nu c thm ba im 10 v ba im 9
na th im trung bnh ca tt c cc bi s l 8. Nu c thm mt im 9 v hai im 10 na th
im trung bnh ca tt c cc bi l 7,5. Hi bn An c tt c my bi kim tra ?
57
Bi gii :
Nu c thm ba im 10 v ba im 9 na th s im c thm l :
10 x 3 + 9 x 3 = 57 (im)
c im trung bnh ca tt c cc bi l 8 th s im phi b thm vo cho cc bi kim tra l :
57 - 8 x (3 + 3) = 9 (im)
Nu c thm mt im 9 v hai im 10 na th s im c thm l :
9 x 1 + 10 x 2 = 28 (im)
c im trung bnh ca tt c cc bi l 7,5 th s im phi b thm vo cho cc bi kim tra l :
29 - 7,5 x (1 + 2) = 6,5 (im)
Nh vy khi tng im trung bnh ca tt c cc bi t 7,5 ln 8 th tng s im ca cc bi kim tra s
tng ln l :
9 - 6,5 = 2,5 (im)
Hiu hai im trung bnh l :
8 - 7,5 = 0,5 (im)
Vy s bi kim tra ca bn An l :
2,5 : 0,5 = 5 (bi).
Bi 17 : Cho A = 2004 x 2004 x ... x 2004 (A gm 2003 tha s) v B = 2003 x 2003 x ... x 2003 (B gm
2004 tha s). Hy cho bit A + B c chia ht cho 5 hay khng ? V sao ?
Bi gii :
A = (2004 x 2004 x ... x 2004) x 2004 = C x 2004 (C c 2002 tha s 2004). C c tn cng l 6 nhn vi 2004
nn A c tn cng l 4 (v 6 x 4 = 24).
B = 2003 x 2003 x ... x 2003 (gm 2004 tha s) = (2003 x 2003 x 2003 x 2003) x ... x (2003 x 2003 x 2003 x
2003). V 2004 : 4 = 501 (nhm) nn B c 501 nhm, mi nhm gm 4 tha s 2003. Tn cng ca mi nhm
l 1 (v 3 x 3 = 9 ; 9 x 3 = 27 ; 27 x 3 = 81). Vy tn cng ca A + B l 4 + 1 = 5. Do A + B chia ht cho 5.
Bi 18 : Tham gia SEA Games 22 mn bng nam vng loi bng B c bn i thi u theo th thc
u vng trn mt lt v tnh im theo quy nh hin hnh. Kt thc vng loi, tng s im cc i
bng B l 17 im. Hi bng B mn bng nam c my trn ha ?
Bi gii :
Bng B c 4 i thi u vng trn nn s trn u l : 4 x 3 : 2 = 6 (trn)
Mi trn thng th i thng c 3 im i thua th c 0 im nn tng s im l : 3 + 0 = 3 (im). Mi
trn ha th mi i c 1 im nn tng s im l : 1 + 1 = 2 (im).
Cch 1 : Gi s 6 trn u thng th tng s im l : 6 x 3 = 18 (im). S im di ra l : 18 - 17 = 1 (im).
S d di ra 1 im l v mt trn thng hn mt trn ha l : 3 - 2 = 1 (im). Vy s trn ha l : 1 : 1 = 1
(trn)
Cch 2 : Gi s 6 trn u ha th s im bng B l : 6 x 2 = 12 (im). S im bng B b ht i : 17 12 = 5 (im). S d b ht i 5 im l v mi trn ha km mi trn thng l : 3 - 2 = 1 (im). Vy s trn
thng l : 5 : 1 = 5 (trn). S trn ha l : 6 - 5 = 1 (trn).
Bi 19 : Mt ca hng c ba thng A, B, C ng du. Trong thng A ng y du cn thng B
v C th ang khng. Nu du thng A vo y thng B th thng A cn 2/5 thng. Nu du
thng A vo y thng C th thng A cn 5/9 thng. Mun du thng A vo y c thng B v
thng C th phi thm 4 lt na. Hi mi thng cha bao nhiu lt du ?
Bi gii :
So vi thng A th thng B c th cha c s du l :
1 - 2/5 = 3/5 (thng A).
Thng C c th cha c s du l :
1 - 5/9 = 4/9 (thng A).
C 2 thng c th cha c s du nhiu hn thng A l :
(3/5 + 4/9) - 1 = 2/45 (thng A).
2/45 s du thng A chnh l 4 lt du.
58
Do s du thng A l :
4 : 2/45 = 90 (lt).
Thng B c th cha c l :
90 x 3/5 = 54 (lt).
Thng C c th cha c l :
90 x 4/9 = 40 (lt).
Bi 20 : S ch s dng nh s trang ca mt quyn sch bng ng 2 ln s trang ca cun sch
. Hi cun sch c bao nhiu trang ?
Bi gii : s ch s bng ng 2 ln s trang quyn sch th trung bnh mi trang phi dng hai ch s. T
trang 1 n trang 9 c 9 trang gm mt ch s, nn cn thiu 9 ch s. T trang 10 n trang 99 c 90 trang,
mi trang hai ch s. T trang 100 tr i mi trang c 3 ch s, mi trang tha mt ch s, nn phi c 9
trang b cho 9 trang gm mt ch s. Vy quyn sch c s trang l :
9 + 90 + 9 = 108 (trang).
Bi 21 : Trong mt hi ngh c 100 ngi tham d, trong c 10 ngi khng bit ting Nga v ting
Anh, c 75 ngi bit ting Nga v 83 ngi bit Ting Anh. Hi trong hi ngh c bao nhiu ngi bit
c 2 th ting Nga v Anh ?
Bi gii : Cch 1 : S ngi bit t nht 1 trong 2 th ting Nga v Anh l :
100 - 10 = 90 (ngi).
S ngi ch bit ting Anh l :
90 - 75 = 15 (ngi)
S ngi bit c ting Nga v ting Anh l :
83 - 15 = 68 (ngi)
Cch 2 : S ngi bit t nht mt trong 2 th ting l :
100 - 10 = 90 (ngi).
S ngi ch bit ting Nga l :
90 - 83 = 7 (ngi).
90 - 75 = 15 (ngi).
S ngi bit c 2 th ting Nga v Anh l :
90 - (7 + 15) = 68 (ngi)
Bi 22 : Cho bit : 4 x 396 x 0,25 : (x + 0,75) = 1,32.
Hy tm cch t thm mt du phy vo ch no trong ng thc trn gi tr ca x gim 297 n
v.
Bi gii :
Theo bi : 4 x 396 x 0,25 : (x + 0,75) = 1,32 ; v 4 x 0,25 = 1 nn ta c :
396 : (x + 0,75) = 1,32 hay x + 0,75 = 396 : 1,32 = 300.
Khi x gim i 297 n v th tng x + 0,75 cng gim i 297 n v, tc l x + 0,75 = 300 - 297 = 3 hay x = 3
- 0,75 = 2,25. Trong ng thc x + 0,75 = 396 : 1,32 ; x = 2,25 th phi thm du phy vo s 396 c s
3,96.
Nh vy cn t thm du phy vo gia ch s 3 v 9 ca s 396 x gim i 297 n v. Cc bn c th th
li.
Bi 23 : Tnh tui ca ng bit: Thi nin thiu chim 1/5 qung i ca ng, 1/8 qung i cn li l
tui sinh vin, 1/7 s tui cn li ng c hc trng qun i. Tip theo ng c rn luyn 7 nm
lin v sau c vinh d trc tip nh M. Nh vy thi gian nh M va trn 1/2 qung i ca
ng.
Bi gii : Phn s ch s tui cn li sau thi nin thiu ca ng l : 1- 1/5 = 1/4 (s tui ng)
Thi sinh vin ca ng c s nm l :
59
4/5 x 1/8 = 1/10 (s tui ng)

S nm cn li sau thi sinh vin ca ng l : 4/5 - 1/10 = 7/10 (s tui ng) S nm hc trng qun i
ca ng l : 7/10 x 1/7 = 1/10 (s tui ng)
Do : 7 nm rn luyn ca ng l : 1 - (1/5 + 1/10 + 1/10 + 1/2) = 1/10 (s tui ng) Suy ra s tui ca ng l
: 7: 1/10 = 70 (tui).
Bi 24 : Tm 4 s t nhin c tng bng 2003. Bit rng nu xa b ch s hng n v ca s th nht
ta c s th hai. Nu xa b ch s hng n v ca s th hai ta c s th ba. Nu xa b ch s
hng n v ca s th ba ta c s th t.
Bi gii : S th nht khng th nhiu hn 4 ch s v tng 4 s bng 2003. Nu s th nht c t hn 4 ch
s th s khng tn ti s th t. Vy s th nht phi c 4 ch s.
Gi s th nht l abcd (a > 0, a, b, c, d < 10). S th hai, s th ba, s th t ln lt s l : abc ; ab ; a. Theo
bi ra ta c php tnh :
abcd + abc + ab + a = 2003.
Theo phn tch cu to s ta c : aaaa + bbb + cc + d = 2003 (*)
T php tnh (*) ta c a < 2, nn a = 1. Thay a = 1 vo (*) ta c :
1111 + bbb + cc + d = 2003.
bbb + cc + d = 2003 - 1111
bbb + cc + d = 892 (**)
b > 7 v nu b nh hn hoc bng 7 th bbb + cc + d nh hn 892 ; b < 9 v nu b = 9 th bbb = 999 > 892. Suy
ra b ch c th bng 8.
Thay b = 8 vo (**) ta c :
888 + cc + d = 892
cc + d = 892 - 888
cc + d = 4
T y suy ra c ch c th bng 0 v d = 4.
Vy s th nht l 1804, s th hai l 180, s th ba l 18 v s th t l 1.
Th li : 1804 + 180 + 18 + 1 = 2003 (ng).
Bi 25 : Mt ngi mang ra ch 5 gi to gm hai loi. S to trong mi gi ln lt l : 20 ; 25 ; 30 ; 35 v 40.
Mi gi ch ng mt loi to. Sau khi bn ht mt gi to no , ngi y thy rng : S to loi 2 cn li
ng bng na s to loi 1. Hi s to loi 2 cn li l bao nhiu ?
Bi gii : S to ngi mang ra ch l :
20 + 25 + 30 + 35 + 40 = 150 (qu)
V s to loi 2 cn li ng bng na s to loi 1 nn sau khi bn, s to cn li phi chia ht cho 3.
V tng s to mang ra ch l 150 qu chia ht cho 3 nn s to bn phi chia ht cho 3. Trong cc s 20, 25, 30,
35, 40 ch c 30 chia ht cho 3. Do vy ngi y bn gi to ng 30 qu.
Tng s to cn li l :
150 - 30 = 120 (qu)
S to loi 2 cn li l :
120 : (2 + 1) = 40 (qu)
Vy ngi y cn li gi ng 40 qu chnh l s to loi 2 cn li.
p s : 40 qu.
Bi 26 : Khng c thay i v tr ca cc ch s vit trn bng : 8 7 6 5 4 3 2 1 m ch c vit
thm cc du cng (+), bn c th cho c kt qu ca dy php tnh l 90 c khng ?
Bi gii : C hai cch in :
8 + 7 + 65 + 4 + 3 + 2 + 1 = 90
60
8 + 7 + 6 + 5 + 43 + 21 = 90
tm c hai cch in ny ta c th c nhn xt sau :
Tng 8 + 7 + 6 + 5 + 4 + 3 + 2 + 1 = 36 ; 90 - 36 = 54.
Nh vy mun c tng 90 th trong cc s hng phi c mt hoc hai s l s c hai ch s. Nu s c hai ch
s l 87 hoc 76 m 87 > 54, 76 > 54 nn khng th c. Nu s c hai ch s l 65 ; 65 + 36 - 6 - 5 = 90,
ta c th in :
8 + 7 + 65 + 4 + 3 + 2 + 1 - 90.
Nu s c hai ch s l 54 th cng khng th c tng l 90 c v 54 + 36 - 5 - 4 < 90.
Nu s c hai ch s l 43 ; 43 < 54 nn cng khng th c. Nu trong tng c 2 s c hai ch s l 43 v
21 th ta c 43 + 21 - (4 + 3 + 2 + 1) = 54. Nh vy ta c th in :
8 + 7 + 6 + 5 + 43 + 21 = 90.
Bi 27 : Cho phn s
M = (1 + 2 +... + 9)/(11 + 12 +... +19).
Hy bt mt s hng t s v mt s hng mu s sao cho gi tr phn s khng thay i.
Tm tt bi gii :
M = (1 + 2 +... + 9)/(11 + 12 +... +19) = 45/135 = 1/3.
Theo tnh cht ca hai t s bng nhau th 45/135 = (45 - k)/(135 - kx3)(k l s t nhin nh hn 45). Do
t s ca M bt i 4 ; 5 ; 6 th tng ng mu s phi bt i 12 ; 15 ; 18.
Bi 28 :
Ch c mt chic ca
ng y va mt lt
Bn hy mau cho bit
ong na lt th no ?
Bi gii :
Ai kho tay tinh mt
Nghing ca nh hnh trn
S t yu cu lin
Trong ca : ng na lt !
Bi 29 : S = 1/2 + 1/3 + 1/4 + 1/5 + 1/6 + 1/7 + 1/8 c phi l s t nhin khng ? V sao ?
Bi gii : Cc bn gii theo 3 hng sau y :
Hng 1 : Tnh S = 1 201/280
Hng 2 : Khi qui ng mu s tnh S th mu s chung l s chn. Vi mu s chung ny th 1/2 ; 1/3 ;
1/4 ; 1/5 ; 1/6 ; 1/7 s tr thnh cc phn s m t s l s chn, ch c 1/8 l tr thnh phn s m t s l s
l. Vy S l mt phn s c t s l s l v mu s l s chn nn S khng phi l s t nhin.
Hng 3 : Chng minh 5/4 < S < 2
Tht vy 1/3 + 1/4 + 1/5 + 1/6 + 1/7 + 1/8 > 6 x 1/8 = 3/4
nn S > 3/4 + 1/2 = 5/4
Mt khc : 1/4 + 1/5 + 1/6 + 1/7 < 4 x 1/4 = 1
nn S < 1 + 1/2 + 1/3 + 1/8 = 1 + 1/2 + 11/24 <2
V 5/4 < S < 2 nn S khng phi l s t nhin.
Bi 30 : Bn Ton nhn mt s vi 2002 nhng ng tr qun vit 2 ch s 0 ca s 2002 nn kt qu
b gim i 3965940 n v. Ton nh nhn s no vi 2002 ?
Bi gii : V "ng tr" nn bn Ton nhn nhm s vi 22.
Tha s th hai b gim i s n v l : 2002 - 22 = 1980 (n v).
Do kt qu b gim i 1980 ln tha s th nht, v bng 3965940 n v.
Vy tha s th nht l : 3965940 : 1980 = 2003.
61
Bi 31 : Ngi ta cng 5 s v chia cho 5 th c 138. Nu xp cc s theo th t ln dn th cng 3 s

u tin v chia cho 3 s c 127, cng 3 s cui v chia cho 3 s c 148. Bn c bit s ng gia
theo th t trn l s no khng ?
Bi gii : 138 l trung bnh cng ca 5 s, nn tng 5 s l : 138 x 5 = 690.
Tng ca ba s u tin l : 127 x 3 = 381.
Tng ca ba s cui cng l : 148 x 3 = 444.
Tng ca hai s u tin l : 690 - 444 = 246.
S gia l s ng th ba, nn s gia l : 381 - 246 = 135.
Bi 32 : Cho bng vung gm 10 dng v 10 ct. Hai bn Tn v Nhi t mu cc , mi mt mu
trong 3 mu : xanh, , tm. Bn Tn bo : "Ln no t xong ht cc cng c 2 dng m trn 2 dng
c mt mu t s dng ny bng t s dng kia". Bn Nhi bo : "T pht hin ra bao gi cng c 2
ct c t nh th".
No, bn hy cho bit ai ng, ai sai ?
Bi gii : Gi s s t mu tt c cc dng u khc nhau m mi dng c 10 nn s c t mu
t nht l :
0 + 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8 + 9 = 45 ().
L lun tng t vi mu xanh, mu tm ta cng c kt qu nh vy.
Do bng s c t nht 45 + 45 + 45 = 135 (). iu ny mu thun vi bng ch c 100 .
Chng t t nht phi c 2 dng m s t bi cng mt mu l nh nhau.
i vi cc ct, ta cng lp lun tng t nh trn. Do c hai bn u ni ng.
Bi 33: Trong mt cuc thi ti Ton Tui th c 51 bn tham d. Lut cho im nh sau:
+ Mi bi lm ng c 4 im.
+ Mi bi lm sai hoc khng lm s b tr 1 im.
Bn chng t rng tm c 11 bn c s im bng nhau.
Bi gii: Thi ti gii Ton Tui th c 5 bi. S im ca 51 bn thi c th xp theo 5 loi im sau y:
+ Lm ng 5 bi c:
4 x 5 = 20 (im).
+ Lm ng 4 bi c:
4 x 4 - 1 x 1 = 15 (im).
+ Lm ng 3 bi c:
4 x 3 - 1 x 2 = 10 (im).
+ Lm ng 2 bi c:
4 x 2 - 1 x 3 = 5 (im).
+ Lm ng 1 bi c:
4 x 1 - 1 x 4 = 0 (im).
V 51 : 5 = 10 (d 1) nn phi c t nht 11 bn c s im bng nhau.
Bi 34:
V Hu cng vi Lng Th Vinh
Hai nh ton hc, mt nm sinh
Thc hnh, tnh ton u thng tho
V vang dn tc nc non mnh
Nm sinh ca hai ng l mt s c bn ch s, tng cc ch s bng 10. Nu vit nm sinh theo th t
ngc li th nm sinh khng i. Bn bit nm sinh ca hai ng cha?
Bi gii: Gi nm sinh ca hai ng l abba (a 0, a < 3, b <10).
Ta c: a + b + b + a = 10 hay (a + b) x 2 = 10. Do a + b = 5.
V a 0 v a < 3 nn a = 1 hoc 2.
62
* Nu a = 1 th b = 5 - 1 = 4. Khi nm sinh ca hai ng l 1441 (ng).

* Nu a = 2 th b = 5 - 2 = 3. Khi nm sinh ca hai ng l 2332 (loi).
Vy hai ng V Hu v Lng Th Vinh sinh nm 1441.
Bi 35: Tm gip bn cam trong ba ngy, Ngy th hai: s cam bn c tng 10% so vi ngy th
nht. Ngy th ba: s cam bn c gim 10% so vi ngy th hai. Bn c bit trong ngy th nht v
ngy th ba th ngy no Tm bn c nhiu cam hn khng?
Bi gii: Biu th s cam bn ngy th nht l 100% th s bn ngy th hai l: 100% + 10% = 110% (s cam
ngy th nht)
Biu th s cam bn ngy th hai l 100% th s bn ngy th hai l:
100% - 10% = 90% (s cam ngy th hai)
So vi ngy th nht th s cam ngy th ba bn l:
110% x 90% = 99% (s cam ngy th nht)
V 100% > 99% nn ngy th nht bn c nhiu cam hn ngy th ba.
Bi 36: Cu T chn 4 ch s lin tip nhau v dng 4 ch s ny vit ra 3 s gm 4 ch s khc nhau.
Bit rng s th nht vit cc ch s theo th t tng dn, s th hai vit cc ch s theo th t gim
dn v s th ba vit cc ch s theo th t no . Khi cng ba s va vit th c tng l 12300. Bn
hy cho bit cc s m cu T vit.
Bi gii : Gi 4 s t nhin lin tip t nh n ln l a, b, c, d.
S th nht cu T vit l abcd, s th hai cu T vit l dcba.
Ta xt cc ch s hng nghn ca ba s c tng l 12300:
a l s ln hn 1 v nu a = 1 th d = 4, khi s th ba c ch s hng nghn ln nht l 4 v tng ca ba ch
s ny ln nht l:
1 + 4 + 4 = 9 < 12; nh vy tng ca ba s nh hn 12300.
a l s nh hn 5 v nu a = 5 th d = 8 v a + d = 13 > 12; nh vy tng ca ba s ln hn 12300.
a ch c th nhn 3 gi tr l 2, 3, 4.
- Nu a = 2 th s th nht l 2345, s th hai l 5432. S th ba l: 12300 - (2345 + 5432) = 4523 (ng, v s
ny c cc ch s l 2, 3, 4, 5).
- Nu a = 3 th s th nht l 3456, s th hai l 6543.
S th ba l :
12300 - (3456 + 6543) = 2301 (loi, v s ny c cc ch s khc vi 3, 4, 5, 6).
- Nu a = 4 th s th nht l 4567, s th hai l 7654. S th ba l:
12300 - (4567 + 7654) = 79 (loi).
Vy cc s m cu T vit l : 2345, 5432, 4523.
Bi 37: C 7 thng ng y du, 7 thng ch cn na thng du v 7 v thng. Lm sao c th chia
cho 3 ngi mi ngi u c lng du nh nhau v s thng nh nhau ?
Bi gii: Gi thng y du l A, thng c na thng du l B, thng khng c du l C.
Cch 1: Khng phi du t thng ny sang thng kia.
Ngi th nht nhn: 3A, 1B, 3C.
Ngi th hai nhn: 2A, 3B, 2C.
Ngi th ba nhn: 2A, 3B, 2C.
Cch 3: du t thng ny sang thng kia.
Ly 4 thng cha na thng du (4B) y sang 2 thng khng (2C) c 2 thng y du (2A). Khi
c 9A, 3B, 9C v mi ngi s nhn c nh nhau l 3A, 1B, 3C.
63
Bi 38: Mi nh ca mt tm ba hnh tam gic c nh s ln lt l 1; 2; 3. Ngi ta chng cc

tam gic ny ln nhau sao cho khng c ch s no b che lp. Mt bn cng tt c cc ch s nhn thy
th c kt qu l 2002. Liu bn c tnh nhm khng ?
Bi gii: Tng cc s trn ba nh ca mi hnh tam gic l 1 + 2 + 3 = 6. Tng ny l mt s chia ht cho 6.
Khi chng cc hnh tam gic ny ln nhau sao cho khng c ch s no b che lp, ri tnh tng tt c cc ch
s nhn thy c phi c kt qu l s chia ht cho 6. V s 2002 khng chia ht cho 6 nn bn tnh sai.
Bi 39: Mt i tuyn tham d k thi hc sinh gii 3 mn Vn, Ton, Ngoi ng do thnh ph t chc
t c 15 gii. Hi i tuyn hc sinh gii c bao nhiu hc sinh? Bit rng:
Hc sinh no cng c gii.
Bt k mn no cng c t nht 1 hc sinh ch t 1 gii.
Bt k hai mn no cng c t nht 1 hc sinh t gii c hai mn.
C t nht 1 hc sinh t gii c 3 mn.
Tng s hc sinh t 3 gii, 2 gii, 1 gii tng dn.
Bi gii:
Gi s hc sinh t gii c 3 mn l a (hc sinh)
Gi s hc sinh t gii c 2 mn l b (hc sinh)
Gi s hc sinh ch t gii 1 mn l c (hc sinh)
Tng s gii t c l:
3 x a + 2 x b + c = 15 (gii).
V tng s hc sinh t 3 gii, 2 gii, 1 gii tng dn nn a < b < c.
V bt k 2 mn no cng c t nht 1 hc sinh t gii c 2 mn nn:
- C t nht 1 hc sinh t gii c 2 mn Vn v Ton.
- C t nht 1 hc sinh t gii c 2 mn Ton v Ngoi Ng.
- C t nht 1 hc sinh t gii c 2 mn Vn v Ngoi Ng.
Do vy b= 3.
Gi s a = 2 th b b nht l 3, c b nht l 4; do tng s gii b nht l:
3 x 2 + 2 x 3 + 4 = 16 > 15 (loi). Do a < 2, nn a = 1.
Ta c: 3 x 1 + 2 x b + c = 15 suy ra: 2 x b + c = 12.
Nu b = 3 th c = 12 - 2 x 3 = 6 (ng).
Nu b = 4 th c = 12 - 2 x 4 = 4 (loi v tri vi iu kin b < c)
Vy c 1 bn t 3 gii, 3 bn t 2 gii, 6 bn t 1 gii.
i tuyn c s hc sinh l:
1 + 3 + 6 = 10 (bn).
Bi 40: 20 Gi da hu
Tr v Dng gip b m xp 65 qu da hu mi qu nng 1kg, 35 qu da hu mi qu nng 2kg v 15
qu da hu mi qu nng 3kg vo trong 20 gi. Mi ngi cng ang lm vic, Tr chy n bn hc ly
giy bt ra ghi... ghi v Tr la ln: C xp th no i chng na, chng ta lun tm c 2 gi trong 20
gi ny c khi lng bng nhau.
Cc bn hy chng t l Tr ni ng.
Bi gii:
Tng khi lng da l:
1 x 65 + 2 x 35 + 3 x 15 = 180 (kg).
Gi s khi lng da mi gi khc nhau th tng khi lng da 20 gi b nht l:
1 + 2 + 3 + ... + 19 + 20 = 210 (kg).
V 210 kg > 180 kg nn chc chn phi c t nht 2 gi trong 20 gi c khi lng bng nhau. Vy Tr ni
ng.
64
Bi 41: Hong mua 6 quyn v, Hng mua 3 quyn v. Hai bn gp s v ca mnh vi s v ca bn Sn,
ri chia u cho nhau. Sn tnh rng mnh phi tr cc bn ng 800 ng.
Tnh gi tin 1 quyn v, bit rng c ba bn u mua cng mt loi v.
Bi gii:
V Hong v Hng gp s v ca mnh vi s v ca Sn, ri chia u cho nhau, nn tng s v ca ba bn l
mt s chia ht cho 3. S v ca Hong v Hng u chia ht cho 3 nn s v ca Sn cng l s chia ht cho
3.
S v ca Sn phi t hn 6 v nu s v ca Sn bng hoc nhiu hn s v ca Hong (6 quyn) th sau khi
gp v li chia u Sn s khng phi tr thm 800 ng. S v ca Sn khc 0 (Sn phi c v ca mnh th
mi gp chung vi cc bn c ch!), nh hn 6 v chia ht cho 3 nn Sn c 3 quyn v.
S v ca mi bn sau khi chia u l: (6 + 3 + 3) : 3 = 4 (quyn)
Nh vy Sn c cc bn a thm: 4 - 3 = 1 (quyn)
Gi tin mt quyn v l 800 ng.
Bi 42: Hai bn Huy v Nam i mua 18 gi bnh v 12 gi ko n lp lin hoan. Huy a cho c
bn hng 2 t 100000 ng v c tr li 72000 ng. Nam ni: C tnh sai ri. Bn hy cho bit
Nam ni ng hay sai ? Gii thch ti sao ?
Bi gii:
V s 18 v s 12 u chia ht cho 3, nn tng s tin mua 18 gi bnh v 12 gi ko phi l s chia ht cho 3.
V Huy a cho c bn hng 2 t 100000 ng v c tr li 72000 ng, nn s tin mua 18 gi bnh v 12
gi ko l:
100000 x 2 - 72000 = 128000 (ng).
V s 128000 khng chia ht cho 3, nn bn Nam ni C tnh sai ri l ng.
Bi 43: C hai ci ng h ct 4 pht v 7 pht. C th dng hai ci ng h ny o thi gian 9 pht
c khng ?
Bi gii:
C nhiu cch o c 9 pht: Bn c th cho c 2 ci ng h ct cng chy mt lc v chy ht ct 3 ln.
Khi ng h 4 pht chy ht ct 3 ln (4 x 3 = 12(pht)) th bn bt u tnh thi gian, t lc n khi ng
h 7 pht chy ht ct 3 ln th va ng c 9 pht (7 x 3 - 12 = 9(pht)); hoc cho c hai ng h cng
chy mt lc, ng h 7 pht chy ht ct mt ln (7 pht), ng h 4 pht chy ht ct 4 ln (16 pht). Khi
ng h 7 pht chy ht ct ta bt u tnh thi gian, t lc n lc ng h 4 pht chy ht ct 4 ln l va
ng 9 pht (16 - 7 = 9 (pht)); ...
Bi 44: S dng cc con s trong mi bin s xe t 39A 0452, 38B 0088, 52N 8233 cng cc du +, -,
x, : v du ngoc ( ), [ ] lm thnh mt php tnh ng.
Li gii:
* Bin s 39A 0452. Xin nu ra mt s cch:
(4 x 2 - 5 + 0) x 3 = 9
5x2-4+3+0=9
45 : 9 - 3 - 2 = 0
(9 + 2 - 3) x 5 = 40
(4 + 5) : 9 + 2 + 0 = 3
9 : 3 - ( 5 - 4 + 2) = 0
3 - 9 : (4 + 5) - 0 = 2
9 : (4 + 5) + 2 + 0 = 3
(9 + 5) : 2 - 4 + 0 = 3
9 + 3 : (5 - 2) + 0 = 4
5+2-9:3-0=4
(9 : 3 + 0) + 4 - 2 = 5
(9 + 3) : 4 + 0 + 2 = 5 . . . .
65
* Bin s 38B 0088. C nhiu li gii da vo tnh cht nhn mt s vi s 0

38 x 88 x 0 = 0
hoc tnh cht chia s 0 cho mt s khc 0
0 : (38 + 88) = 0
Mt vi cch khc:
(9 - 8) + 0 - 8 : 8 = 0
8:8+8+0+0=9....
* Bin s 52N 8233. Xin nu ra mt s cch:
5x2-8+3-3=2
8 : (5 x 2 - 3 - 3) = 2
[(23 - 3) : 5] x 2 = 8
(5 + 2 + 2) - (3 : 3) = 8
(8 : 2 - 3) x (3 + 2) = 5
[(8 + 2) x 3 : 3] : 2 = 5
(5 x 2 + 3 + 3) : 2 = 8
3x3-5+2+2=8....
Bi 45: Mt chic ng h ang hot ng bnh thng, hin ti kim gi v kim pht ang khng trng
nhau. Hi sau ng 24 gi (tc 1 ngy m), hai kim trng nhau bao nhiu ln? Hy lp lun lm
ng sng t kt qu .
Li gii: Vi mt chic ng h ang hot ng bnh thng, c mi gi tri qua th kim pht quay c mt
vng, cn kim gi quay c 1/12 vng.
Hiu vn tc ca kim pht v kim gi l:
1 - 1/12 = 11/12 (vng/gi)
Thi gian hai kim trng nhau mt ln l:
1 : 11/12 = 12/11 (gi)
Vy sau 24 gi hai kim s trng nhau s ln l :
24 : 12/11 = 22 (ln).
Bi 46: C ba ngi dng chung mt kt tin. Hi phi lm cho ci kt t nht bao nhiu kho v bao
nhiu cha kt ch m c nu c mt t nht hai ngi ?
Li gii:
V kt ch m c nu c mt t nht hai ngi, nn s kho phi ln hn hoc bng 2.
a) Lm 2 kho.
+ Nu lm 3 cha th s c hai ngi c cng mt loi cha; hai ngi ny khng m c kt.
+ Nu lm nhiu hn 3 cha th t nht c mt ngi cm 2 cha khc loi; ch cn mt ngi ny m c
kt.
Vy khng th lm 2 kho.
b) Lm 3 kho
+ Nu lm 3 cha th cn phi c ba ngi mi m c kt.
+ Nu lm 4 cha hoc 5 cha th t nht c hai ngi khng m c kt.
+ Nu lm 6 cha (mi kho 2 cha) th mi ngi cm hai cha khc nhau th ch cn hai ngi bt k l m
c kt.
Vy t nht phi lm 3 kho v mi kho lm 2 cha.
Bi 47: Mt phn xng c 25 ngi. Hi rng trong phn xng c th c 20 ngi t hn 30 tui v
15 ngi nhiu hn 20 tui c khng ?
Bi gii:
V ch c 25 ngi, m trong c 20 t hn 30 tui v 15 ngi nhiu hn 25 tui, nn s ngi c im 2
ln l:
(20 + 15) - 25 = 10 (ngi)
y chnh l s ngi c tui t hn 30 tui v nhiu hn 20 tui (t 21 tui n 29 tui).
66
S ngi t 30 tui tr ln l:
25 - 20 = 5 (ngi)
S ngi t 20 tui tr xung l:
25 - 15 = 10 (ngi)
S ngi t hn 30 tui l:
10 + 10 = 20 (ngi)
S ngi nhiu hn 20 tui l:
10 + 5 = 15 (ngi)
Vy c th c 20 ngi di 30 tui v 15 ngi trn 20 tui; trong t 21 n 29 tui t nht c hai ngi
cng tui.
Bi 48: Tm 4 s t nhin lin tip c tch l 3024

Bi gii: Gi s c 4 s u l 10 th tch l 10 x 10 x 10 x 10 = 10000 m 10000 > 3024 nn c 4 s t nhin
lin tip phi b hn 10.
V 3024 c tn cng l 4 nn c 4 s phi tm khng th c tn cng l 5. Do c 4 s phi hoc cng b hn
5, hoc cng ln hn 5.
Nu 4 s phi tm l 1; 2; 3; 4 th:
1 x 2 x 3 x 4 = 24 < 3024 (loi)
Nu 4 s phi tm l 6; 7; 8; 9 th:
6 x 7 x 8 x 9 = 3024 (ng)
Vy 4 s phi tm l 6; 7; 8; 9.
Bi 49: C 3 loi que vi s lng v cc di nh sau:

- 16 que c di 1 cm
- 20 que c di 2 cm
- 25 que c di 3 cm
Hi c th xp tt c cc que thnh mt hnh ch nht c khng ?
Bi gii:
Mt hnh ch nht c chiu di (a) v chiu rng (b) u l s t nhin (cng mt n v o) th chu vi (P) ca
hnh phi l s chn:
P = (a + b) x 2
Tng di ca tt c cc que l:
1 x 16 + 2 x 20 + 3 x 25 = 131 (cm)
V 131 l s l nn khng th xp tt c cc que thnh mt hnh ch nht c.
Bi 50: Thi bn sng
Hm nay Dng i thi bn sng. Dng bn gii lm, Dng bn hn 11 vin, vin no cng trng bia
v u trng cc vng 8;9;10 im. Kt thc cuc thi, Dng c 100 im. Dng vui lm. Cn cc bn
c bit Dng bn bao nhiu vin v kt qu bn vo cc vng ra sao khng ?
Bi gii: S vin n Dng bn phi t hn 13 vin (v nu Dng bn 13 vin th Dng c s im t nht
l: 8 x 11 + 9 x 1 + 10 x 1 = 107 (im) > 100 im, iu ny v l).
Theo bi Dng bn hn 11 vin nn s vin n Dng bn l 12 vin.
Mt khc 12 vin u trng vo cc vng 8, 9, 10 im nn t nht c 10 vin vo vng 8 im, 1 vin vo
vng 9 im, 1 vin vo vng 10 im.
Do s im Dng bn c t nht l:
8 x 10 + 9 x 1 + 10 x 1 = 99 (im)
67
S im ht i so vi thc t l:
100 - 99 = 1 (im)
Nh vy s c 1 vin khng bn vo vng 8 im m bn vo vng 9 im; hoc c 1 vin khng bn vo
vng 9 im m bn vo vng 10 im.
Nu c 1 vin Dng khng bn vo vng 9 im m bn vo vng 10 im th tng cng s c 10 vin vo
vng 8 im v 2 vin vo vng 10 im (loi v khng c vin no bn vo vng 9 im).
Vy s c 1 vin khng bn vo vng 8 im m bn vo vng 9 im, tc l c 9 vin vo vng 8 im, 2
vin vo vng 9 im v 1 vin vo vng 10 im.
Bi 51: Ai xem ca nhc?
Mt gia nh c nm ngi: b ni, b, m v hai bn Chi, Bo. Mt hm gia nh c tng 2 v mi
xem ca nhc. Nm kin ca nm ngi nh sau:
a) B ni v m i
b) B v m i
c) B v b ni i
d) B ni v Chi i
e) B v Bo i
Sau cng, mi ngi theo kin ca b ni v nh vy trong kin ca mi ngi khc u c mt
phn ng.
B ni ni cu no ?
Bi gii: Mt bi ton lgc c bn v kh, sau y l li gii.
Ta k hiu theo th t i xem ca nhc: n (B ni), m (m), b (B), C (Chi) v B (Bo) v nm ngi trn khi
h khng i l n, m, b, C v B.
Nh vy theo kin ca nm ngi l:
a) n v m
b) b v m
c) b v n
d) n v C
e) b v B.
C l cn phi nhn mnh rng: Mi trong nm trn u c mt phn ng v mt phn sai (tr ca b!).
Cu m b ni ni l ng vi c nm trn.
- Nu chn cu a) th khng c e tc b v B.
- Nu chn cu b) th khng c d tc n v C.
- Nu chn cu c) th cc kin khc c mt phn ng. B ni ni cu c)
Nu hc sinh thch th lgc Ton th cn tm thm c nhiu cch gii khc.
Bi 52: Chi bc dim
Trn mt bn c 18 que dim. Hai ngi tham gia cuc chi: Mi ngi ln lt n phin mnh ly ra
mt s que dim. Mi ln, mi ngi ly ra khng qu 4 que. Ngi no ly c s que cui cng th
ngi thng. Nu bn c bc trc, bn c chc chn thng c khng ?
Bi gii: Gi s rng A v B tham gia cuc chi m A ly dim trc. chc thng th trc ln cui cng A
phi li 5 que dim, trc A phi li 10 que dim v ln bc u tin A li 15 que dim, khi d
B c bc bao nhiu que th vn cn li s que A ch cn bc mt ln l ht.Mun vy th ln trc A
phi li 10 que dim , khi d B bc bao nhiu que vn cn li s que m A c th bc cn li 5 que .
Tng t nh th th ln bc u tin A phi li 15 que dim . Vi " chin lc" ny bao gi A cng l
ngi thng cuc.
Bi 53 : Tm hai s bit rng tng ca chng gp 5 ln hiu ca chng v tch ca chng gp 4008 ln
hiu ca chng.
68
Bi gii : Coi hiu ca hai s l 1 phn th tng ca chng l 5 phn. Do s ln l (5 + 1) : 2 = 3 (phn). S

b l : 3 - 1 = 2 (phn). Tch ca hai s l : 2 x 3 = 6 (phn), m tch hai s l 4008 nn gi tr mt phn l :
4008 : 6 = 668. S b l : 668 x 2 = 1336 ; s ln l : 668 x 3 = 2004.
Bi 54 : Trong kho ca mt n v dn cng cn li ng mt bao go cha 39 kg go. Bc cp dng
cn ly ra 11/13 s go . Hi ch vi mt chic cn loi cn a v mt qu cn 1 kg, bc cp dng
phi lm th no ch sau 3 ln cn ly ra s go cn dng.
Bi gii : S go bc cp dng cn ly ra l : 39 x 11/13 = 33 (kg)
S go cn li sau khi bc cp dng ly l : 39 - 33 = 6 (kg)
Cch thc hin cn nh sau :
Ln 1 : t qu cn ln mt a cn, go vo a cn bn kia n khi cn thng bng, c 1 kg go.
Ln 2 : t qu cn sang a c 1 kg go va cn c ri go vo a cn trng n khi cn thng bng,
c 2 kg go.
Ln 3 : t c 3 kg go cn c hai ln trn vo mt a cn, a cn kia go vo cho n khi cn thng
bng, c mi bn 3 kg go.
Nh vy s go c c sau ba ln cn l 6 kg. S go cn li trong bao chnh l s go m bc cp dng
cn dng.
Bi 55 : S to ca An, Bnh v Chi l nh nhau. An cho i 17 qu, Bnh cho i 19 qu th lc ny s to
ca Chi gp 5 ln tng s to cn li ca An v Bnh. Hi lc u mi bn c bao nhiu qu to ?
Bi gii : Nu coi s to ca Chi gm 5 phn th tng s to ca An v Bnh l 10 phn. S to m An v Bnh
cho i l : 17 + 19 = 36 (qu)
V s to ca Chi gp 5 ln tng s to cn li ca An v Bnh nn s to cn li ca hai bn gm 1 phn. Nh
vy An v Bnh cho i s phn l : 10 - 1 = 9 (phn)
Vy s to ca Chi l : (36 : 9) x 5 = 20 (qu)
V ba bn c s to bng nhau nn mi bn lc u c 20 qu.
Bi 56 : Nu m cc ch s ghi tt c cc ngy trong nm 2004 trn t lch treo tng th s c kt
qu l bao nhiu ?
Bi gii : Nm 2004 l nm nhun c 366 ngy.
Mt nm c 12 thng, mi thng c 9 ngy t mng 1 n mng 9 l nhng ngy c vit bng cc s c 1
ch s. Nh vy s ngy c vit bng s c 1 ch s l : 9 x 12 = 108 (ngy).
S ngy cn li trong nm c vit bng s c 2 ch s l : 366 - 108 = 258 (ngy).
Vy m cc ch s ghi tt c cc ngy ca nm 2004 trn t lch th ta c :
1 x 108 + 2 x 258 = 624 (ch s).
Bi 57 : Cho mt s t nhin, nu vit thm mt ch s vo bn phi s ta c s mi hn s cho
ng 2004 n v. Tm s cho v ch s vit thm.
Bi gii :
Gi s t nhin cho l A ch s vit thm l x th s mi l Ax.
Ta c Ax - A = 2004
A x 10 + x - A = 2004 (phn tch s)
A x 10 - A + x = 2004
A x (10 - 1) + x = 2004 (mt s nhn vi mt tng)
A x 9 + x = 2004
V A x 9 chia ht cho 9 ; 2004 chia 9 d 6 nn x chia cho 9 phi d 6. V x l ch s nn x = 6. Ta c :
A x 9 + 6 = 2004
A x 9 = 2004 - 6
A x 9 = 1998
A = 1998 : 9
69
A = 222.
Vy s t nhin cho l 222 ; ch s vit thm l 6.
Bi 58 : Trong t trng cy u nm, lp 5A c mt s bn i trng cy v trng c 180 cy, mi
hc sinh trng c 8 hoc 9 cy. Tnh s hc sinh tham gia trng cy, bit s hc sinh tham gia l mt
s chia ht cho 3.
Bi gii : Nu mi bn trng 9 cy th s ngi tham gia s t nht v chnh l : 180 : 9 = 20 (ngi).
V 180 : 8 = 22 (d 4) nn s ngi tham gia nhiu nht l 22 ngi v khi c 4 ngi trng 9 cy, cn li
mi ngi trng 8 cy.
Theo u bi s ngi tham gia l mt s chia ht cho 3 nn c 21 bn tham gia.
Bi 59 : Cha hin nay 43 tui. Nu tnh sang nm th tui cha va gp 4 tui con hin nay. Hi lc con
my tui th tui cha gp 5 ln tui con ? C bao gi tui cha gp 4 ln tui con khng ? V sao ?
Bi gii : Tui ca cha sang nm l :
43 + 1 = 44 (tui)
Tui ca con hin nay l :
44 : 4 = 11 (tui)
Tui cha hn tui con l :
43 - 11 = 32 (tui)
Khi tui cha gp 5 ln tui con th cha vn hn con 32 tui.
Tui con khi l : 32 : (5 - 1) = 8 (tui)
Nu tui cha gp 4 ln tui con, khi tui con l 1 phn th tui cha l 4 phn nh th. Tui cha hn tui con
s phn l : 4 - 1 = 3 (phn), khi cha cng vn hn con 32 tui ; 32 khng chia ht cho 3 nn khng bao gi
tui cha gp 4 ln tui con (v ta coi tui con hng nm l mt s t nhin).
Bi 60 : Mt on tu ha di 200 m lt qua mt ngi i xe p ngc chiu vi tu ht 12 giy. Tnh
vn tc ca tu, bit vn tc ca ngi i xe p l 18 km/gi.
Bi gii : on tu ha di 200 m lt qua ngi i xe p ht 12 giy, c ngha l sau 12 giy tng qung
ng tu ha v xe p i l 200 m. Nh vy tng vn tc ca tu ha v xe p l :
200 : 12 = 50/3(m/giy),
50/3 m/giy = 60 km/gi.
Vn tc ca xe p l 18 km/gi, th vn tc ca tu ha l :
60 - 18 = 42 (km/gi).
Bi 61. Chng t rng kt qu ca php nhn sau
3 x 3 x 3 x ... x 3
(2000 tha s 3) l s c t hn 1001 ch s.
Li gii. Trong tch s A = 3 x 3 x 3 x ... x 3 gm 2000 tha s 3, kt hp tng cp s 3 c A = (3 x 3) (3 x
3) ... (3 x 3) = 9 x 9 x ... x 9 gm 1000 tha s 9.
Xt s B = 9 x 10 x ...x 10 tha s 10 nn s B = 90...0 c 999 ch s 0 v 1 ch s 9, ngha l c 1000 ch
s.
V 9 < 10 nn A = 9 x 9 x ... x 9 < B = 9 x10 x ... x 10
Vy s A c t hn 1001 ch s.
Bi 62. Nu trong mt thng no m c 3 ngy th by u l cc ngy chn th ngy 25 ca thng
s l ngy th my ?
Li gii.
70
Cch 1. Trong mt thng no c ba ngy th by l ngy chn th chc chn cn c hai ngy th By l
ngy l. Nm ngy th By sp xp nh sau :
Th By (1) chn Th By (2) l
Th By (3) chn Th By (4) l Th By (5) chn
S ngy nhiu nht trong mt thng l 31 ngy. Thng ny c 4 tun v 3 ngy. Nu th by u tin l ngy
mng 4 th thng s c s ngy l: 4 + 7 x 4 = 32 (ngy) ; tri vi lch thng thng.
V th th by u tin (1) phi l ngy mng 2 ; th 7 th t s l ngy: 2 + 7 x 3 = 23
Vy ngy 25 ca thng l ngy th hai.
Cch 2. Lp bng theo tun l :
1
8
15
22
29
2
9
16
23
30
3
10
17
24
31
4
11
18
25
5
12
19
26
6
13
20
27
7
14
21
28
Trong 3 ct u tin ch c ct 2 thch hp vi u bi ton. Ct ny c 5 ngy th by. V ngy 23 l th by,

nn ngy 25 l th hai.
Bi 63. Bn bn Xun, H, Thu, ng c tt c 61 vin bi. Xun c s bi t nht, ng c s bi nhiu
nht v l s l, Thu c s bi gp 9 ln s bi ca H. Hy cho bit mi bn c bao nhiu vin bi ?
Li gii.
+ S bi ca Thu gp 9 ln s bi ca H nn tng s bi ca Thu v H l mt s chn. Tng s bi ca bn bn
l s l, s bi ca ng l s l, tng s bi ca H v Thu l s l ; do s bi ca Xun phi l s chn.
+ S bi ca H phi l s b hn 4 v nu s l 4 th s bi ca Thu l 4 x 9 = 36. Khi t nht ng c s
bi l 37 th ch ring tng s bi ca Thu v ng vt qu tng s bi ca bn bn (36 + 37 = 73 > 61).
+ Nu s bi ca Xun l 2 th s bi ca H l 3, s bi ca Thu l 27
(3 x 9 = 27)
S bi ca ng l :
61 - (2 + 3 + 27) = 29 (vin).
Bi 64. Thay cc ch ci di y bi cc ch s (ch ci khc nhau th thay bi cc ch s khc nhau)
sao cho kt qu cc php tnh di y t gi tr ln nht.
CHUC + MUNG + THAY + CO + NHAN + NGAY - 20 - 11
Li gii. V N xut hin nhng hng cao nht v nhiu ln nht nn N phi bng 9 kt qu ln nht. Tip
C xut hin hng cao nht cn li ging M v T nhng C cn hai hng khc na nn C bng 8. Nu M
l 7 th T l 6 v ngc li, kt qu ca php ton khng thay i. Vi lp lun nh trn th H bng 5, U bng
4 v G l 3. T A bng 2, Y bng 1 v O l 0.
Vy ta c 2 p s :
8548 + 6493 + 7521 + 80 + 9529 + 9321 - 20 - 11 = 41461
v 8548 + 7493 + 6521 + 80 + 9529 + 9321 - 20 - 11 = 41461.
Bi 65 : Thng Long bit c s hc sinh ca trng Thng cui nm hc va ri c bao nhiu hc
sinh c nhn thng ? Bit rng s hc sinh c nhn thng l s c ba ch s v rt th v l ch
s hng trm, ch s hng n v ging nhau. Nu nhn s ny vi 6 th c tch l s cng c ba ch
s v trong tch c mt ch s 2.
Bi gii : Gi s phi tm l aba(a khc b;a ; b nh hoc bng 9). Theo u bi ta c:
aba x 6 = deg (d khc 0 ; d; e; g nh hn hoc bng 9).
Nu a ln hn hoc bng 2 th tch nhiu hn 3 ch s.Vy a = 1. Ta c 1b1x 6 = deg ( deg c mt ch s 2).
Do : g = 1 x 6 = 6 v d ln hn hoc bng 6. V th : e = 2
71
V b x 6 = nn b = 2 hoc b = 7.
Nu b = 2 th 121 x 6 = 726 (ng)
Nu b = 7 th 171 x 6 = 1026 (Loi)
Vy s hc snh nhn thng l 121 bn.
Bi 66 : Mt bn chn hai s t nhin tu , tnh tng ca chng ri ly tng nhn vi chnh n. Bn y
cng lm tng t i vi hiu ca hai s m mnh chn . Cui cng cng hai tch tm c vi nhau. Hi
rng tng ca hai tch l s chn hay s l ? V sao ?
Bi gii : S xy ra mt trong hai trng hp : C hai s u chn (hoc u l) ; mt s chn v mt s l.
a) Hai s chn (hoc hai s l). Tng, hiu ca hai s l s chn. S chn nhn vi chnh n c s chn. Do
cng hai tch (l hai s chn) phi c s chn.
b) Mt s chn v mt s l. Tng, hiu ca chng u l s l. S l nhn vi chnh n c s l. Do cng hai
tch (l hai s l) phi c s chn.
Vy theo iu kin ca bi ton th kt qu ca bi ton phi l s chn.
Bi 67 : a) Hy phn tch 20 thnh tng cc s t nhin sao cho tch cc s t nhin y cng bng 20.
b) Bn c th lm nh th vi bt k s t nhin no c khng ?
Bi gii : Phn tch 20 thnh tch cc s t nhin khc 1.
20 = 2 x 2 x 5 = 4 x 5 = 10 x 2
Trng hp : 2 x 2 x 5 = 20 th tng ca chng l : 2+ 2 + 5 = 9. Vy tng bng 20 th phi thm vo : 20 - 9 = 11,
ta thay 11 bng tng ca 11 s 1 khi tch s khng thay i.
L lun tng t vi cc trng hp : 20 = 4 x 5 v 20 = 10 x 2. Ta c 3 cch phn tch nh sau :
Cch 1 :
20 = 2 x 2 x 5 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1.
20 = 2 + 2 + 5 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1.
Cch 2 :
20 = 4 x 5 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1.
20 = 4 + 5 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1.
Cch 3 :
20 = 10 x 2 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1.
20 = 10 + 2 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1.
b) Mt s chia ht cho 1 v chnh n s khng lm c nh trn v tch ca 1vi chnh n lun nh hn tng ca 1
vi chnh n.
Bi 68 : Tm s t nhin a nh nht sao cho a chia cho 2 d 1, chia cho 5 d 1, chia cho 7 d 3 v chia ht cho
9.
Bi gii : V a chia cho 2 d 1 nn a l s l.
V a chia cho 5 d 1 nn a c tn cng l 1 hoc 6.
Do a phi c tn cng l 1.
- Nu a l s c hai ch s th do a chia ht cho 9 nn a = 81, loi v 81 : 7 = 11 d 4 (tri vi iu kin ca bi).
- Nu a l s c ba ch s th a nh nht th ch s hng trm phi l 1. Khi a chia ht cho 9 th theo du hiu
chia ht cho 9 ta c ch s hng chc phi l 7 ( 1 + 7 + 1 = 9 9).
V 171 : 7 = 24 d 3 nn a = 171.
Vy s phi tm nh nht tha mn iu kin ca bi l 171.
Bi 69 : S ny nm trong phm vi cc s t nhin t 1 n 58. Khi vit "n" khng s dng cc ch s 1 ; 2 ;
3. Ngoi ra "n" l s l v khng chia ht cho cc s 3 ; 5 ; 7. Vy "n" l s no ?
Bi gii : N l s l nm trong phm vi cc s t nhin t 1 n 58, khi vit n khng s dng cc ch s 1 ; 2 ; 3
nn n c th l : 5 ; 7 ; 9 ; 45 ; 47 ; 49 ; 55 ; 57 ; 59.
72
Nhng n khng chia ht cho 3 ; 5 ; 7 nn trong cc s trn ch c s 47 l tha mn.

Vy n l s 47.
Bi 70 : Bn Tn thc hin php chia mt s cho 12 th d 1 v chia s cho 14 th d 2. Bn hy chng t
Tn lm sai t nht mt php tnh.
Bi gii : A = 12 x p + 1 = 14 x q + 2 (vi p ; q l s t nhin)
Ta thy : 12 x p l s chn nn A = 12 x p + 1 l s l.
14 x q l s chn nn A = 14 x q + 2 l s chn.
A khng th va l va chn nn chc chn c t nht mt php tnh sai.
Bi 1 : Ngy 8 thng 3 nm 2004 l th ba. Hi sau 60 nm na th ngy 8 thng 3 l th my ?

Bi gii : Nm thng c 365 ngy (thng hai c 28 ngy) ; nm nhun c 366 ngy (thng hai c 29 ngy).
K t 8 thng 3 nm 2004 th sau 60 nm l 8 thng 3 nm 2064. C 4 nm th c mt nm nhun. Nm 2004
l nm nhun, nm 2064 cng l nm nhun. Trong 60 nm ny c s nm nhun l 60 : 4 + 1 = 16 (nm).
Nhng v qua thng hai ca nm 2004 nn t 8 thng 3 nm 2004 n 8 thng 3 nm 2064 c 15 nm c
366 ngy v 45 nm c 365 ngy. V th 60 nm c s ngy l : 366 x 15 + 365 x 45 = 21915 (ngy). Mi tun
l c 7 ngy nn ta c 21915 : 7 = 3130 (tun) v d 5 ngy. V 8 thng 3 nm 2004 l th ba nn 8 thng 3
nm 2064 l ch nht.
Bi 2 : T c mt s bi khng qu 80 vin, trong s bi gp 5 ln s bi xanh. Nu T c thm 3 vin
bi xanh na th s bi gp 4 ln s bi xanh. Hi lc u T c my vin bi , my vin bi xanh ?
Bi gii : Bi ny c nhiu cch gii khc nhau, xin nu mt cch gii nh sau
Ta thy : S bi xanh lc u bng 1/5 s bi .
Sau khi T c thm 3 vin bi xanh na th s bi xanh lc bng 1/4 s bi .
Do 3 vin bi ng vi s phn ca s bi l :
Vy s bi ca T lc u l :
S bi xanh ca T lc u l : 60 : 5 = 12 (vin)
Vy lc u T c 60 vin bi v 12 vin bi xanh.
V 60 + 12 = 72 nn kt qu ny tha mn gi thit v s bi ca T khng c qu 80 vin.
Bi 3 : Cho tng : 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + ... + 49 + 50.
Liu c th lin tc thay hai s bt k bng hiu ca chng cho ti khi c kt qu l 0 hay khng ?
Bi gii : Ta t A = 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + ... + 49 + 50.
Dy s t nhin lin tip t 1 n 50 c 50 s, trong s cc s l bng s cc s chn nn c 50 : 2 = 25 (s
l). Vy A l mt s l. Gi a v b l hai s bt k ca A, khi thay tng a + b bng hiu a - b th A gim i : (a +
b) - (a - b) = 2 x b tc l gim i mt s chn. Hiu ca mt s l v mt s chn lun l mt s l nn sau mi
ln thay, tng mi vn l mt s l. V vy khng bao gi nhn c kt qu l 0.
Bi 4 : Bc H c hai tm knh hnh ch nht. Chiu rng ca mi tm knh bng 1/2 chiu di ca n
v chiu di ca tm knh nh ng bng chiu rng ca tm knh to. Bc ghp hai tm knh st vo
nhau v t ln
73
bn c din tch 90 dm2 th va kht. Hy tnh kch thc ca mi tm knh .

Bi gii : Theo u bi, coi chiu rng ca tm knh nh l 1 on th chiu di ca n l 2 on nh vy v
chiu rng ca tm knh to cng l 2 on, khi chiu di ca tm knh to l 4 on nh vy. Nu bc H
ghp kht hai tm knh li vi nhau s c hnh ch nht ABCD (hnh v), trong AMND l tm knh nh,
MBCN l tm knh to. Din tch ABCD l 90 dm 2. Chia hnh ch nht ABCD thnh 10 hnh vung nh, mi
cnh l chiu rng ca tm knh nh th din tch ca mi hnh vung nh l 90 : 10 = 9 (dm2).
Ta c 9 = 3 x 3, do cnh hnh vung l 3 dm. Tm knh nh c chiu rng 3 dm, chiu di l 3 x 2 = 6

(dm). Tm knh to c chiu rng l 6 dm, chiu di l 6 x 2 = 12 (dm).
Bi 5 : Cho 7 phn s :
Thng chn c hai phn s m tng c gi tr ln nht. Long chn hai phn s m tng c gi tr nh
nht. Tnh tng 4 s m Thng v Long chn.
Bi gii :
Vy ta sp xp c cc phn s nh sau :
Tng hai phn s c gi tr ln nht l :
Tng hai phn s c gi tr nh nht l :
Do tng bn phn s m Thng v Long chn l :
Bi 6 : Tm cc ch s a v b tha mn :
Bi gii :
74
V 1/3 l phn s ti gin nn a chia ht cho 3 hoc b chia ht cho 3.

Gi s a chia ht cho 3, v 1/a < 1/3 nn a > 3 m a < 10 do a = 6 ; 9.
Vy a = b = 6.
Bi 7 : Vit lin tip cc s t tri sang phi theo cch sau : S u tin l 1, s th hai l 2, s th ba l
ch s tn cng ca tng s th nht v s th hai, s th t l ch s tn cng ca tng s th hai v
s th ba. C tip tc nh th ta c dy cc s nh sau : 1235831459437......
Trong dy trn c xut hin s 2005 hay khng ?
Bi gii : Gi s trong s to bi cch vit nh trn c xut hin nhm ch 2005 th ta c : 2 + 0 l s c ch
s tn cng l 0 (v l).
Vy trong dy trn khng th xut hin s 2005.
Bi 8 : C 5 i tham gia d thi ton ng i. Tng s im ca c 5 i l 144 im v tht th v l c
5 i u t mt trong ba gii : nht (30 im) ; nh (29 im) ; ba (28 im).
Chng minh s i t gii ba hn s i t gii nht ng mt i.
Bi gii : Ta thy trung bnh cng im ca mt i gii nht v mt i gii ba chnh l s im ca mt i
gii nh.
Nu s i t gii nht bng s i t gii ba th tng s im ca c 5 i l : 29 x 5 = 145 (im) > 144
im, khng tha mn.
Nu s i gii nht nhiu hn s i gii ba th tng im 5 i ln hn 145, cng khng tha mn.
Do s i gii nht phi t hn s i gii ba. Khi ta xp mt i gii nht v mt i gii ba lm thnh
mt cp th cp ny s c tng s im bng hai i gii nh. S i gii ba tha ra (khng c xp cp vi
mt i gii nht) chnh l s im m tng im ca 5 i nh hn 145. V vy s i gii ba nhiu hn s
i gii nht bao nhiu th tng im ca 5 i s nh hn 145 by nhiu.
V tng s im ca c 5 i l 144 im nn s i gii ba nhiu hn s i gii nht l 145 - 144 = 1.

Bi 9 : Cho (1), (2), (3), (4) l cc hnh thang vung c kch thc bng nhau. Bit rng PQ = 4 cm. Tnh
din tch hnh ch nht ABCD.
Bi gii : V cc hnh thang vung PQMA, QMBC, QPNC, PNDA bng nhau nn : MQ = NP = QP = 4 cm v
CN = AD.
75
Mt khc AD = NP + QM = 4 + 4 = 8 (cm)
Do : CN = AD = 8 cm.
Din tch hnh thang vung PQCN l : (CN + PQ) x NP : 2 = (8 + 4) x 4 : 2 = 24 (cm2)
Suy ra : Din tch hnh ch nht ABCD l : 24 x 4 = 96 (cm2)
Bi 10 : Tch sau y c tn cng bng ch s no ?
Bi gii : Tch ca bn tha s 2 l 2 x 2 x 2 x 2 = 16 v 2003 : 4 = 500 (d 3) nn ta c th vit tch ca 2003

tha s 2 di dng tch ca 500 nhm (mi nhm l tch ca bn tha s 2) v tch ca ba tha s 2 cn li.
V tch ca cc tha s c tn cng l 6 cng l s c tn cng bng 6 nn tch ca 500 nhm trn c tn cng
l 6.
Do 2 x 2 x 2 = 8 nn khi nhn s c tn cng bng 6 vi 8 th ta c s c tn cng bng 8 (v 6 x 8 = 48).
Vy tch ca 2003 tha s 2 s l s c tn cng bng 8.
Bi 11 : Mt ngi mang cam i i ly to v l. C 9 qu cam th i c 2 qu to v 1 qu l, 5
qu to th i c 2 qu l. Nu ngi i ht s cam mang i th c 17 qu to v 13 qu l.
Hi ngi mang i bao nhiu qu cam ?
Bi gii : 9 qu cam i c 2 qu to v 1 qu l nn 18 qu cam i c 4 qu to v 2 qu l. V 5 qu
to i c 2 qu l nn 18 qu cam i c : 4 + 5 = 9 (qu to). Do 2 qu cam i c 1 qu to. C
5 qu to i
c 2 qu l nn 10 qu cam i c 2 qu l. Vy 5 qu cam i c 1 qu l. S cam ngi mang i
i c 17 qu to v 13 qu l l : 2 x 17 + 5 x 13 = 99 (qu).
Bi 12 : Tm mt s t nhin sao cho khi ly 1/3 s chia cho 1/17 s th c d l 100.
Bi gii : V 17 x 3 = 51 nn d l lun, ta gi s s t nhin cn tm c chia ra thnh 51 phn bng nhau.
Khi y 1/3 s l 51 : 3 = 17 (phn) ; 1/17 s l 51 : 17 = 3 (phn).
V 17 : 3 = 5 (d 2) nn 2 phn ca s c gi tr l 100 suy ra s l :
100 : 2 x 51 = 2550.
Bi 13 : Tui ca con hin nay bng 1/2 hiu tui ca b v tui con. Bn nm trc, tui con bng 1/3
hiu tui ca b v tui con. Hi khi tui con bng 1/4 hiu tui ca b v tui ca con th tui ca mi
ngi l bao nhiu ?
Bi gii : Hiu s tui ca b v con khng i. Trc y 4 nm tui con bng 1/3 hiu ny, do 4 nm
chnh l : 1/2 - 1/3 = 1/6 (hiu s tui ca b v con).
S tui b hn con l : 4 : 1/6 = 24 (tui).
Khi tui con bng 1/4 hiu s tui ca b v con th tui con l : 24 x 1/4 = 6 (tui).
Lc tui b l : 6 + 24 = 30 (tui).
Bi 14 : Hoa c mt si dy di 16 mt. By gi Hoa cn ct on dy c on dy di 10 mt m
trong tay Hoa ch c mt ci ko. Cc bn c bit Hoa ct th no khng ?
Bi gii : Xin nu 2 cch ct nh sau :
di mi phn chia l : 16 : 8 = 2 (m)
Ct i 3 phn bng nhau th cn li 5 phn.
Khi di on dy cn li l : 2 x 5 = 10 (m)
76
di mi phn chia l : 16 : 4 = 4 (m)

nh du mt phn chia mt u dy, phn on dy cn li c gp i li, ct i mt phn u bn kia
th di on dy ct i l : (16 - 4) : 2 = 6 (m)
Do di on dy cn li l : 16 - 6 = 10 (m)
Bi 15 : Mt tha rung hnh ch nht c chia thnh 2 mnh, mt mnh nh trng rau v mnh cn
li trng ng (hnh v). Din tch ca mnh trng ng gp 6 ln din tch ca mnh trng rau. Chu vi
mnh trng ng gp 4 ln chu vi mnh trng rau. Tnh din tch tha rung ban u, bit chiu rng
ca n l 5 mt.
Bi gii : Din tch mnh trng ng gp 6 ln din tch mnh trng rau m hai mnh c chung mt cnh nn
cnh cn li ca mnh trng ng gp 6 ln cnh cn li ca mnh trng rau. Gi cnh cn li ca mnh trng
rau l a th cnh cn li ca mnh trng ng l a x 6. V chu vi mnh trng ng (P 1) gp 4 ln chu vi mnh
trng rau (P2) nn na chu vi mnh trng ng gp 4 ln na chu vi mnh trng rau.
Na chu vi mnh trng ng hn na chu vi mnh trng rau l : a x 6 + 5 - (a + 5) = 5 x a.
Ta c s :
di cnh cn li ca mnh trng rau l : 5 x 3 : (5 x a - 3 x a) = 7,5 (m)

di cnh cn li ca mnh trng ng l : 7,5 x 6 = 45 (m)
Din tch tha rung ban u l : (7,5 + 4,5) x 5 = 262,5 (m2)
Bi 16 : Ti i b t trng v nh vi vn tc 5 km/gi. V n nh lp tc ti p xe n bu in vi
vn tc 15 km/gi. Bit rng qung ng t nh ti trng ngn hn qung ng t nh n bu
in 3 km. Tng thi gian ti i t trng v nh v t nh n bu in l 1 gi 32 pht. Bn hy tnh
qung ng t nh ti n trng.
Bi gii : Thi gian i 3 km bng xe p l : 3 : 15 = 0,2 (gi)
i : 0,2 gi = 12 pht.
Nu bt 3 km qung ng t nh n bu in th thi gian i c hai qung ng t nh n trng v t
nh n bu in ( bt 3 km) l :
1 gi 32 pht - 12 pht = 1 gi 20 pht = 80 pht.
Vn tc i xe p gp vn tc i b l : 15 : 5 = 3 (ln)
Khi qung ng khng i, vn tc t l nghch vi thi gian nn thi gian i t nh n trng gp 3 ln

thi gian i t nh n th vin (khi bt i 3 km). Vy :
Thi gian i t nh n trng l : 80 : (1 + 3) x 3 = 60 (pht) ;
60 pht = 1 gi
Qung ng t nh n trng l : 1 x 5 = 5 (km)
77
Bi 17 : Cho phn s :
a) C th xa i trong t s v mu s nhng s no m gi tr ca phn s vn khng thay i khng ?

b) Nu ta thm s 2004 vo mu s th phi thm s t nhin no vo t s phn s khng i ?
Bi gii :
= 45 / 270 = 1/6.
a) gi tr ca phn s khng i th ta phi xa nhng s mu m tng ca n gp 6 ln tng ca nhng
s xa i t. Khi tng cc s cn li mu cng gp 6 ln tng cc s cn li t. V vy i vai tr cc
s b xa vi cc s cn li t v mu th ta s c thm phng n xa. C nhiu cch xa, xin gii thiu
mt s cch (s cc s b xa mu tng dn v tng chia ht cho 6) : mu xa 12 th t xa 2 ; mu xa 18
th t xa 3 hoc xa 1, 2 ; mu xa 24 hoc xa 11, 13 th t xa 4 hoc xa 1, 3 ; mu xa 12, 18 hoc 13,
17 hoc 14, 16 th t xa 5 hoc 2, 3 hoc 1, 4 ; mu xa 12, 24 hoc 11, 25 hoc 13, 23 hoc 14, 22 hoc 15,
21 hoc 16, 20 hoc 17, 19 th t xa 6 hoc 1, 5 hoc 2, 4 hoc 1, 2, 3 ; mu xa 18, 24 hoc 17, 25 hoc 19,
23 hoc 20, 22 hoc 11, 13, 18 hoc 12, 13, 17 hoc 11, 14, 17 hoc 11, 15, 16 hoc 12, 14, 16 hoc 13, 14, 15
th t xa 7 hoc 1, 6 hoc 2, 5 hoc 3, 4 hoc 1, 2, 4 ; ...
Cc bn hy k tip th xem c bao nhiu cch na ?
b) gi tr phn s khng i, ta thm mt s no vo t bng 1/6 s thm vo mu. Vy nu thm 2004
vo mu th s phi thm vo t l :
2004 : 6 = 334.
Bi 18 : Ngi ta ly tch cc s t nhin lin tip t 1 n 30 chia cho 1000000. Bn hy cho bit :
1) Php chia c d khng ?
2) Thng l mt s t nhin c ch s tn cng l bao nhiu ?
Bi gii :
Xt tch A = 1 x 2 x 3 x ... x 29 x 30, trong cc tha s chia ht cho 5 l 5, 10, 15, 20, 25, 30 ; m 25 = 5 x 5
do c th coi l c 7 tha s chia ht cho 5. Mi tha s ny nhn vi mt s chn cho ta mt s c tn
cng l s 0. Trong tch A c cc tha s l s chn v khng chia ht cho 5 l : 2, 4, 6, 8, 12, . . . , 26, 28 (c
12 s). Nh vt trong tch A c t nht 7 cp s c tch tn cng l 0, do tch A c tn cng l 7 ch s 0.
S 1 000 000 c tn cng l 6 ch s 0 nn A chia ht cho 1 000 000 v thng l s t nhin c tn cng l
ch s 0.
Bi 19 : Ba bn Ton, Tui v Th c mt s v. Nu ly 40% s v ca Ton chia u cho Tui v Th
th s v ca ba bn bng nhau. Nhng nu Ton bt i 5 quyn th s v ca Ton bng tng s v ca
Tui v Th. Hi mi bn c bao nhiu quyn v ?
Bi gii : i 40% = 2/5.
Nu ly 2/5 s v ca Ton chia u cho Tui v Th th mi bn Tui hay Th u c thm 2/5 : 2 = 1/5
(s v ca Ton)
S v cn li ca Ton sau khi cho l :
1 - 2/5 = 3/5 (s v ca Ton)
Do lc u Tui hay Th c s v l :
78
3/5 - 1/5 = 2/5 (s v ca Ton)

Tng s v ca Tui v Th lc u l :
2/5 x 2 = 4/5 (s v ca Ton)
Mt khc theo bi nu Ton bt i 5 quyn th s v ca Ton bng tng s v ca Tui v Th, do 5
quyn ng vi : 1 - 4/5 = 1/5 (s v ca Ton)
S v ca Ton l : 5 : 1/5 = 25 (quyn)
S v ca Tui hay Th l : 25 x 2/5 = 10 (quyn)
Bi 20 : Hai s t nhin A v B, bit A < B v hai s c chung nhng c im sau :
- L s c 2 ch s.
- Hai ch s trong mi s ging nhau.
- Khng chia ht cho 2 ; 3 v 5.
a) Tm 2 s .
b) Tng ca 2 s chia ht cho s t nhin no ?
Bi gii : V A v B u khng chia ht cho 2 v 5 nn A v B ch c th c tn cng l 1 ; 3 ; 7 ; 9. V 3 + 3 =
6 v 9 + 9 = 18 l 2 s chia ht cho 3 nn loi tr s 33 v 99. A < B nn A = 11 v B = 77.
b) Tng ca hai s l : 11 + 77 = 88.
Ta c :
88 = 1 x 88 = 2 x 44 = 4 x 22 = 8 x 11.
Vy tng 2 s chia ht cho cc s : 1 ; 2 ; 4 ; 8 ; 11 ; 22 ; 44 ; 88.
Bi 21 : Cho mnh ba hnh vung ABCD. Hy ct t mnh ba mt hnh vung sao cho din tch cn
li bng din tch ca mnh ba cho.
Bi gii : Theo u bi th hnh vung ABCD c ghp bi 2 hnh vung nh v 4 tam gic (trong c 2
tam gic to, 2 tam gic con). Ta thy c th ghp 4 tam gic con c tam gic to ng thi cng ghp 4
tam gic con c 1 hnh vung nh. Vy din tch ca hnh vung ABCD chnh l din tch ca 2 + 2 x 4
+ 2 x 4 = 18 (tam gic con). Do din tch ca hnh vung ABCD l :
18 x (10 x 10) / 2 = 900 (cm2)
Bi 22 : Hai bn Xun v H cng mt lc ri nh ca mnh i n nh bn. H gp nhau ti mt im
cch nh Xun 50 m. Bit rng Xun i t nh mnh n nh H mt 12 pht cn H i n nh Xun
ch mt 10 pht. Hy tnh qung ng gia nh hai bn.
Bi gii : Trn cng mt qung ng th t s thi gian i ca Xun v H l : 12 : 10 = 6/5.
Thi gian t l nghch vi vn tc nn t s vn tc ca Xun v H l 5/6. Nh vy Xun v H cng xut
pht th n khi gp nhau th qung ng Xun i c bng 5/6 qung ng H i c.
Do qung ng H i c l :
50 : 5/6 = 60 (m).
Qung ng gia nh Xun v H l : 50 + 60 = 110 (m).
79
Bi 23 : A l s t nhin c 2004 ch s. A l s chia ht cho 9 ; B l tng cc ch s ca A ; C l tng cc

ch s ca B ; D l tng cc ch s ca C. Tm D.
Bi gii : V A l s chia ht cho 9 m B l tng cc ch s ca A nn B chia ht cho 9. Tng t ta c C, D
cng chia ht cho 9 v ng nhin khc 0. V A gm 2004 ch s m mi ch s khng vt qu 9 nn B
khng vt qu 9
x 2004 = 18036. Do B c khng qu 5 ch s v C < 9 x 5 = 45. Nhng C l s chia ht cho 9 v khc 0
nn C ch c th l 9 ; 18 ; 27 ; 36. D trng hp no xy ra th ta cng c D = 9.
Bi 24 : Mt khu vn hnh ch nht c chu vi 120 m. Ngi ta m rng khu vn nh hnh v c
mt vn hnh ch nht ln hn. Tnh din tch phn mi m thm.
Bi gii : Nu ta dch chuyn khu vn c ABCD vo mt gc ca khu vn mi EFHD ta c hnh v

bn. Ko di EF v pha F ly M sao cho FM = BC th din tch hnh ch nht BKHC ng bng din tch
hnh ch nht FMNK. Do phn din tch mi m thm chnh l din tch hnh ch nht EMNA.
Ta c AN = AB + KN + BK v AB + KN = 120 : 2 = 60 (m) ; BK = 10 m nn AN = 70 m. Vy din tch phn
mi m thm l : 70 x 10 = 700 (m2)
Bi 25 : Bao nhiu gi ?
Khi i gp nc ngc dng
Kh khn n bn mt tong tm gi
Khi v t lc xung
n khi cp bn bn gi nh veo
Hi rng ring mt khm bo
Bao nhiu gi tri theo ta v ?
Bi gii :
Cch 1 : V i ngc dng n bn mt 8 gi nn trong 1 gi i c 1/8 qung sng . i xui
dng tr v mt 4 gi nn trong 1 gi i c 1/4 qung sng . Vn tc xui dng hn vn tc
ngc dng l : 1/4 - 1/8 = 1/8 (qung sng ).
V hiu vn tc xui dng v vn tc ngc dng chnh l 2 ln vn tc dng nc nn mt gi khm
bo tri c l : 1/8 : 2 = 1/16 (qung sng ).
Thi gian khm bo tri theo v l : 1 : 1/16 = 16 (gi).
Cch 2 : T s gia thi gian xui dng v thi gian ngc dng l :4 : 8 = 1/2 Trn cng mt qung
ng th vn tc v thi gian ca mt chuyn
ng t l nghch vi nhau nn t s vn tc xui dng v vn tc ngc dng l 2. Vn tc xui dng

hn vn tc ngc dng chnh l 2 ln vn tc dng nc. Ta c s :
80
Theo s ta c vn tc ngc dng gp 2 ln vn tc dng nc nn thi gian cm bo tri theo v

gp 2 ln thi gian ngc dng. Vy thi gian cm bo tri theo v l : 8 x 2 = 16 (gi).
Bi 26 : Mt hnh ch nht c chiu di gp 4 ln chiu rng. Nu tng chiu rng thm 45 m th c
hnh ch nht mi c chiu di vn gp 4 ln chiu rng. Tnh din tch hnh ch nht ban u.
Bi gii : Khi tng chiu rng thm 45 m th khi chiu rng s tr thnh chiu di ca hnh ch nht mi,
cn chiu di ban u s tr thnh chiu rng ca hnh ch nht mi. Theo bi ta c s :
Do 45 m ng vi s phn l :
16 - 1 = 15 (phn)
Chiu rng ban u l :
45 : 15 = 3 (m)
Chiu di ban u l : 3 x 4 = 12 (m)
Din tch hnh ch nht ban u l :
3 x 12 = 36 (m2)
Bi 27: Bn An c mt s bi kim tra, bn tnh rng : Nu c thm ba im 10 v ba im 9
na th im trung bnh ca tt c cc bi s l 8. Nu c thm mt im 9 v hai im 10 na th
im trung bnh ca tt c cc bi l 7,5. Hi bn An c tt c my bi kim tra ?
Bi gii :
Nu c thm ba im 10 v ba im 9 na th s im c thm l :
10 x 3 + 9 x 3 = 57 (im)
c im trung bnh ca tt c cc bi l 8 th s im phi b thm vo cho cc bi kim tra l :
57 - 8 x (3 + 3) = 9 (im)
Nu c thm mt im 9 v hai im 10 na th s im c thm l :
9 x 1 + 10 x 2 = 28 (im)
c im trung bnh ca tt c cc bi l 7,5 th s im phi b thm vo cho cc bi kim tra l :
29 - 7,5 x (1 + 2) = 6,5 (im)
Nh vy khi tng im trung bnh ca tt c cc bi t 7,5 ln 8 th tng s im ca cc bi kim tra s
tng ln l :
9 - 6,5 = 2,5 (im)
Hiu hai im trung bnh l :
8 - 7,5 = 0,5 (im)
Vy s bi kim tra ca bn An l :
2,5 : 0,5 = 5 (bi)
Bi 28 : Bn hy ct mt hnh vung c din tch bng 5 / 8 din tch ca mt tm ba hnh vung cho
trc.
Bi gii :
81
Chia cnh tm ba hnh vung cho trc lm 4 phn bng nhau (bng cch gp i lin tip). Sau ct theo
cc ng AB, BC, CD, DA. Cc ming ba AMB, BNC, CPD, DQA xp trng kht ln nhau nn AB = BC =
CD = DA (c th kim tra bng thc o). Dng ke kim tra cc gc ca tm ba ABCD ta thy cc gc l
vung.
Nu k bng bt ch cc ng chia tm ba ban u thnh nhng vung nh hnh v th ta c th thy :
+ Din tch tm ba MNPQ l 16 vung (ghp 2 hnh tam gic vi nhau th c hnh ch nht gm 3 hnh
vung).
Do din tch hnh vung ABCD l 16 6 = 10 ( vung) nn din tch vung ABCD bng 10 / 16 = 5 / 8
din tch tm ba ban u.
Bi 29 : Mt mnh t hnh ch nht c chia thnh 4 hnh ch nht nh hn c din tch c ghi
nh hnh v. Bn c bit din tch hnh ch nht cn li c din tch l bao nhiu hay khng ?
Bi gii : Hai hnh ch nht AMOP v MBQO c chiu rng bng nhau v c din tch hnh MBQO gp 3 ln
din tch hnh AMOP (24 : 8 = 3 (ln)), do chiu di hnh ch nht MBQO gp 3 ln chiu di hnh ch
nht AMOP
(OQ = PO x 3). (1)
Hai hnh ch nht POND v OQCN c chiu rng bng nhau v c chiu di hnh OQCN gp 3 ln chiu di
hnh POND (1). Do din tch hnh OQCN gp 3 ln din tch hnh POND.
Vy din tch hnh ch nht OQCD l : 16 x 3 = 48 (cm2).
Bi 30 : Cho A = 2004 x 2004 x ... x 2004 (A gm 2003 tha s) v B = 2003 x 2003 x ... x 2003 (B gm
2004 tha s). Hy cho bit A + B c chia ht cho 5 hay khng ? V sao ?
Bi gii :
A = (2004 x 2004 x ... x 2004) x 2004 = C x 2004 (C c 2002 tha s 2004). C c tn cng l 6 nhn vi 2004
nn A c tn cng l 4 (v 6 x 4 = 24).
B = 2003 x 2003 x ... x 2003 (gm 2004 tha s) = (2003 x 2003 x 2003 x 2003) x ... x (2003 x 2003 x 2003
x 2003). V 2004 : 4 = 501 (nhm) nn B c 501 nhm, mi nhm gm 4 tha s 2003. Tn cng ca mi
nhm l 1 (v 3 x 3 = 9 ; 9 x 3 = 27 ; 27 x 3 = 81). Vy tn cng ca A + B l 4 + 1 = 5. Do A + B chia ht
cho 5.
Bi 31 : Bit rng s A ch vit bi cc ch s 9. Hy tm s t nhin nh nht m cng s ny vi A ta
c s chia ht cho 45.
Bi gii :
Cch 1 : A ch vit bi cc ch s 9 nn:
Vy A chia cho 45 d 9. Mt s nh nht m cng vi A c s chia ht cho 45 th s cng vi 9 phi
bng 45.
82
Vy s l : 45 - 9 = 36.
Cch 2 : Gi s t nhin nh nht cng vo A l m. Ta c A + m l s chia ht cho 45 hay chia ht cho 5 v 9
(v 5 x 9 = 45 ; 5 v 9 khng cng chia ht cho mt s s no khc 1). V A vit bi cc ch s 9 nn A chia
ht cho 9, do m chia ht cho 9. A + m chia ht cho 5 khi A + m c tn cng l 0 hoc 5 m A c tn cng l
9 nn m c tn cng l 1 hoc 6. S nh nht c tn cng l 1 hoc 6 m chia ht cho 9 l 36.
Vy m = 36.
Bi 32 : Cho mt hnh thang vung c y ln bng 3 m, y nh v chiu cao bng 2 m. Hy chia hnh
thang thnh 5 hnh tam gic c din tch bng nhau. Hy tm cc kiu chia khc nhau sao cho s o
chiu cao cng nh s o y ca tam gic u l nhng s t nhin.
Bi gii : Din tch hnh thang l :

(3 + 2) x 2 : 2 = 5 (m2)
Chia hnh thang thnh 5 tam gic c din tch bng nhau th din tch mt tam gic l : 5 : 5 = 1 (m 2). Cc
tam gic ny c chiu cao v s o y l s t nhin nn nu chiu cao l 1m th y l 2 m. Nu chiu cao l
2 m th y l 1 m. C nhiu cch chia, TTT ch nu mt s cch chia sau :
Bi 33 : Bn hy tnh chu vi ca hnh c t mt hnh vung b ct mt i mt phn bi mt ng gp

khc gm cc on song song vi cnh hnh vung.
Bi gii : Ta k hiu cc im nh hnh v sau :
83
Nhn hnh v ta thy :

CE + GH + KL + MD = CE + EI = CI.
EG + HK + LM + DA = ID + DA = IA.
T chu vi ca hnh t mu chnh l :
AB + BC + CE + EG + GH + HK + KL + LM + MD + DA = AB + BC + (CE + GH + KL + MD) + (EG + HK
+ LM + DA) = AB + BC + CI + IA = AB x 4.
Vy chu vi ca hnh t mu l :
10 x 4 = 40 (cm).
Bi 34 : Cho bng giy gm 13 vi s th hai l 112 v s th by l 215.
Bit rng tng ca ba s ba lin tip lun bng 428. Tnh tng ca cc ch s trn bng giy .
Bi gii : Ta chia cc thnh cc nhm 3 , mi nhm nh s th t nh sau :
Tng cc s ca mi nhm 3 lin tip l 428. Nh vy ta thy cc s vit s 1 l 215, s 2 l 112,

s 3 l :
428 - (215 + 112) = 101.
Ta c bng giy ghi s nh sau :
Tng cc ch s ca mi nhm 3 l :
2 + 1 + 5 + 1 + 1 + 2 + 1 + 0 + 1 = 14.
C tt c 4 nhm 3 v mt s s 1 nn tng cc ch s trn bng giy l : 14 x 4 + 2 + 1 + 5 = 64.
Bi 35 : Tui ca em ti hin nay bng 4 ln tui ca n khi tui ca anh ti bng tui ca em ti hin
nay. n khi tui ca em ti bng tui ca anh ti hin nay th tng s tui ca hai anh em l 51. Hi
hin nay anh ti, em ti bao nhiu tui ?
Bi gii : Hiu s tui ca hai anh em l mt s khng i.
Ta c s biu din s tui ca hai anh em cc thi im : Trc y (T), hin nay (HN), sau ny (SN) :
84
Gi tr mt phn l :
51 : (7 + 10) = 3 (tui)
Tui em hin nay l :
3 x 4 = 12 (tui)
Tui anh hin nay l :
3 x 7 = 21 (tui)
Bi 36 : Tham gia SEA Games 22 mn bng nam vng loi bng B c bn i thi u theo th thc
u vng trn mt lt v tnh im theo quy nh hin hnh. Kt thc vng loi, tng s im cc i
bng B l 17 im. Hi bng B mn bng nam c my trn ha ?
Bi gii :
Bng B c 4 i thi u vng trn nn s trn u l : 4 x 3 : 2 = 6 (trn)
Mi trn thng th i thng c 3 im i thua th c 0 im nn tng s im l : 3 + 0 = 3 (im). Mi
trn ha th mi i c 1 im nn tng s im l : 1 + 1 = 2 (im).
Cch 1 : Gi s 6 trn u thng th tng s im l : 6 x 3 = 18 (im). S im di ra l : 18 - 17 = 1 (im).
S d di ra 1 im l v mt trn thng hn mt trn ha l : 3 - 2 = 1 (im). Vy s trn ha l : 1 : 1 = 1
(trn)
Cch 2 : Gi s 6 trn u ha th s im bng B l : 6 x 2 = 12 (im). S im bng B b ht i : 17 12 = 5 (im). S d b ht i 5 im l v mi trn ha km mi trn thng l : 3 - 2 = 1 (im). Vy s trn
thng l : 5 : 1 = 5 (trn). S trn ha l : 6 - 5 = 1 (trn).
Bi 37 : Mt ca hng c ba thng A, B, C ng du. Trong thng A ng y du cn thng B
v C th ang khng. Nu du thng A vo y thng B th thng A cn 2/5 thng. Nu du
thng A vo y thng C th thng A cn 5/9 thng. Mun du thng A vo y c thng B v
thng C th phi thm 4 lt na. Hi mi thng cha bao nhiu lt du ?
Bi gii :
So vi thng A th thng B c th cha c s du l :
1 - 2/5 = 3/5 (thng A).
Thng C c th cha c s du l :
1 - 5/9 = 4/9 (thng A).
C 2 thng c th cha c s du nhiu hn thng A l :
(3/5 + 4/9) - 1 = 2/45 (thng A).
2/45 s du thng A chnh l 4 lt du.
Do s du thng A l :
4 : 2/45 = 90 (lt).
Thng B c th cha c l :
90 x 3/5 = 54 (lt).
Thng C c th cha c l :
90 x 4/9 = 40 (lt).
85
Bi 38 : Hi hi Dng : Anh phi hn 30 tui phi khng ?. Anh Dng ni : Sao gi th ! Nu tui
ca anh nhn vi 6 th c s c ba ch s, hai ch s cui chnh l tui anh. Cc bn cng Hi tnh
tui ca anh Dng nh.
Bi gii :
Cch 1 : Tui ca anh Dng khng qu 30, khi nhn vi 6 s l s c 3 ch s. Vy ch s hng trm ca
tch l 1. Hai ch s cui ca s c 3 ch s chnh l tui anh. Vy tui anh Dng khi nhn vi 6 hn tui
anh Dng l 100 tui. Ta c s :
Tui ca anh Dng l :

100 : (6 - 1) = 20 (tui)
Cch 2 : Gi tui ca anh Dng l (a > 0, a, b l ch s)
V khng qu 30 nn khi nhn vi 6 s c s c ba ch s m ch s hng trm l 1. Ta c php tnh :
Vy tui ca anh Dng l 20.

Bi 39 : SEA Games 22 va qua, ch Nguyn Th Tnh ginh Huy chng vng c li 200 m. Bit
rng ch chy 200 m ch mt
giy. Bn hy cho bit ch chy 400 m ht bao nhiu giy ?
Bi gii :
Kt qu thi u SEA Games 22 cho bit : Ch Nguyn Th Tnh chy c li 400 m vi thi gian l 51 giy
82.
Nhn xt : Dng ca ngi ra l mun cc bn gii ton lu n tnh thc t ca ton. ton c
ln c nh l loi ton v tng quan t l thun. a s cc bn u tng nh vy nn gii sai, ra p s l
giy (!).
Bi 40 : Hy khm ph b mt ca hnh vung ri in nt bn s t nhin cn thiu vo trng.
Bi gii : B mt ca hnh vung l tng cc s hng ngang, hng dc v ng cho ca hnh vung u
bng 34 (cc bn t kim tra li).
Gi cc s cn tm 4 gc ca hnh vung l a, b, c, d. hng ngang u tin, ta c : a + 3 + 2 + b = 34, t
a + b = 34 - 5 = 29 (1).
ct dc u tin ta c : a + 5 + 9 + d = 34, t a + d = 34 - 14 = 20 (2).
T (1) v (2) ta c : a + b - (a + d) = 29 - 20 = 9 hay b - d = 9 (3).
86
mt ng cho, ta li c : b + 6 + 11 + d = 34, t b + d = 34 - 17 = 17 (4).

T (3) v (4) ta c : (b - d) + (b + d) = 9 + 17 hay b + b = 26 ; b = 13.
V b + d = 17 nn d = 17 - 13 = 4.
V a + b = 29 nn a = 29 - 13 = 16.
ng cho th hai, ta c a + 10 + 7 + c = 34 hay a + c = 34 - 17 = 17.
T c = 17 - 16 = 1. Thay a, b, c, d bng cc s va tm c ta c hnh vung sau :
Nhn xt : Hnh vung trn gi l hnh vung k o (hoc ma phng) cp 4. Ngi ta nhn thy n ln u tin
trong bn khc ca ha s uy-r nm 1514. Cc bn c th thy : Tng bn s trong bn bn gc cng bng 34.
Bi 41 : Bn c th ct hnh ny :
thnh 16 hnh:
Bn hy ni r cch ct nh !
Bi gii : Tng s vung l :
8 x 8 = 64 ()
Khi ta ct hnh vung ban u thnh cc phn nh (hnh ch T), mi phn gm 4 vung th s c s hnh
l : 64 : 4 = 16 (hnh)
Ta c th ct theo nhiu cch khc nhau. Xin nu mt cch ct nh sau :
Bi 42 : Cho hnh vung nh hnh v. Em hy thay cc ch bi cc s thch hp sao cho tng

cc s cc thuc hng ngang, ct dc, ng cho u bng nhau.
87
Bi gii : V tng cc s hng ngang, ct dc, ng cho u bng nhau nn ta c :

a + 35 + b = a + 9 + d hay 26 + b = d (cng tr 2 v i a v 9). Do d - b = 26. b + g + d = 35 + g +
13 hay b + d = 48. Vy b = (48 - 26 ) : 2 = 11, d = 48 - 11 = 37. d + 13 + c = d + 9 + a hay 4 + c = a
(cng tr 2 v i d v 9). Do a - c = 4, a + g + c = 9 + g +39 hay a + c = 9 + 39 (cng tr 2 v i
g), do a + c = 48. Vy c = (48 - 4) : 2 = 22, a = 22 + 4 = 26. 35 + g + 13 = a + 35 + b = 26 + 35 +
11 = 72. Do 48 + g = 72 ; g = 72 - 48 = 24. Thay a = 26, b = 11, c = 22, d =37 , g = 24 vo hnh v
ta c :
Bi 43 : S ch s dng nh s trang ca mt quyn sch bng ng 2 ln s trang ca cun sch . Hi

cun sch c bao nhiu trang ?
Bi gii : s ch s bng ng 2 ln s trang quyn sch th trung bnh mi trang phi dng hai ch s. T trang 1
n trang 9 c 9 trang gm mt ch s, nn cn thiu 9 ch s. T trang 10 n trang 99 c 90 trang, mi trang hai
ch s. T trang 100 tr i mi trang c 3 ch s, mi trang tha mt ch s, nn phi c 9 trang b cho 9
trang gm mt ch s.
Vy quyn sch c s trang l :

9 + 90 + 9 = 108 (trang).
Bi 44 : Ngi ta ngn tha t hnh ch nht thnh 2 mnh, mt mnh hnh vung, mt
mnh hnh ch nht. Bit chu vi ban u hn chu vi mnh t hnh vung l 28 m. Din tch
ca tha t ban u hn din tch hnh vung l 224 m2. Tnh din tch tha t ban u.
Bi gii :
Na chu vi hnh ABCD hn na chu vi hnh AMND l :

28 : 2 = 14 (m).
88
Na chu vi hnh ABCD l AD + AB.

Na chu vi hnh AMND l AD + AM.
Do : MB = AB - AM = 14 (m).
Chiu rng BC ca hnh ABCD l :
224 : 14 = 16 (m)
Chiu di AB ca hnh ABCD l :
16 + 14 = 30 (m)
Din tch hnh ABCD l :
30 x 16 = 480 (m2).
Bi 45 : Trong mt hi ngh c 100 ngi tham d, trong c 10 ngi khng
bit ting Nga v ting Anh, c 75 ngi bit ting Nga v 83 ngi bit Ting Anh. Hi trong
hi ngh c bao nhiu ngi bit c 2 th ting Nga v Anh ?
Bi gii : Cch 1 : S ngi bit t nht 1 trong 2 th ting Nga v Anh l :
100 - 10 = 90 (ngi).
90 - 75 = 15 (ngi)
S ngi bit c ting Nga v ting Anh l :
83 - 15 = 68 (ngi)
Cch 2 : S ngi bit t nht mt trong 2 th ting l :
100 - 10 = 90 (ngi).
S ngi ch bit ting Nga l :
90 - 83 = 7 (ngi).
90 - 75 = 15 (ngi).
S ngi bit c 2 th ting Nga v Anh l :
90 - (7 + 15) = 68 (ngi)
Bi 46 : Mt hnh ch nht b ct i mt hnh vung mt gc. Ch cn mt nht ct thng,
bn hy chia phn cn li thnh 2 phn c din tch bng nhau.
Gii : Ch cn cc bn bit c tnh cht: Mi ng thng i qua tm ca hnh ch nht chia

hnh
ch
nht
thnh
hai
hnh
c
din
tch
bng
nhau.
C th chia c bng nhiu cch:
89
Bi 47 : Cho bit : 4 x 396 x 0,25 : (x + 0,75) = 1,32.

Hy tm cch t thm mt du phy vo ch no trong ng thc trn gi tr ca x gim
297 n v.
Bi gii :
Theo bi : 4 x 396 x 0,25 : (x + 0,75) = 1,32 ; v 4 x 0,25 = 1 nn ta c :
396 : (x + 0,75) = 1,32 hay x + 0,75 = 396 : 1,32 = 300.
Khi x gim i 297 n v th tng x + 0,75 cng gim i 297 n v, tc l x + 0,75 = 300 - 297 = 3
hay x = 3 - 0,75 = 2,25. Trong ng thc x + 0,75 = 396 : 1,32 ; x = 2,25 th phi thm du phy
vo s 396 c s 3,96.
Nh vy cn t thm du phy vo gia ch s 3 v 9 ca s 396 x gim i 297 n v. Cc bn
c th th li.
Bi 48 : in 9 ch s : 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 vo 9 trng sau c php tnh ng :
Bi gii : Bi ton ch c bn cch in nh sau :

2 x 78 = 156 = 39 x 4
4 x 39 = 156 = 78 x 2
3 x 58 = 174 = 29 x 6
6 x 29 = 174 = 58 x 3
Bi 49 : Tnh tui ca ng bit: Thi nin thiu chim 1/5 qung i ca ng, 1/8 qung i cn
li l tui sinh vin, 1/7 s tui cn li ng c hc trng qun i. Tip theo ng c rn
luyn 7 nm lin v sau c vinh d trc tip nh M. Nh vy thi gian nh M va
trn 1/2 qung i ca ng.
Bi gii : Phn s ch s tui cn li sau thi nin thiu ca ng l : 1- 1/5 = 1/4 (s tui ng)
Thi sinh vin ca ng c s nm l :
4/5 x 1/8 = 1/10 (s tui ng)
S nm cn li sau thi sinh vin ca ng l : 4/5 - 1/10 = 7/10 (s tui ng) S nm hc trng
qun i ca ng l : 7/10 x 1/7 = 1/10 (s tui ng)
90
Do : 7 nm rn luyn ca ng l : 1 - (1/5 + 1/10 + 1/10 + 1/2) = 1/10 (s tui ng) Suy ra s tui
ca ng l : 7: 1/10 = 70 (tui).
Bi 50 : Mt ming ba hnh ch nht, c chiu rng 30 cm, chiu di 40 cm. Ngi ta mun
ct i mt hnh ch nht nm chnh gia ming ba trn sao cho cnh ca hai hnh ch nht
song song v cch u nhau, ng thi din tch ct i bng 1/2 din tch ming ba ban u.
Hi hai cnh tng ng ca hai hnh ch nht ban u v ct i cch nhau bao nhiu ?
Bi gii : Chia ming ba ABCD thnh cc vung, mi vung c cnh l 5 cm. S vung ca
ming ba l : 8 x 6 = 48 ( vung).
S vung ca hnh ch nht MNPQ l : 6 x 4 = 24 ( vung)
V 48 : 24 = 2 (ln) nn hnh ch nht MNPQ c din tch ng bng din tch hnh ct i. Mt khc
cc cnh ca hnh ch nht MNPQ song song v cch u cc cnh tng ng ca ming ba ABCD.
V vy hnh MNPQ ng l hnh ch nht b ct i. Mi cp cnh tng ng ca hnh ABCD v
MNPQ cch nhau 5 cm.
Bi 51 : Tm 4 s t nhin c tng bng 2003. Bit rng nu xa b ch s hng n v ca s
th nht ta c s th hai. Nu xa b ch s hng n v ca s th hai ta c s th ba.
Nu xa b ch s hng n v ca s th ba ta c s th t.
Bi gii : S th nht khng th nhiu hn 4 ch s v tng 4 s bng 2003. Nu s th nht c t
hn 4 ch s th s khng tn ti s th t. Vy s th nht phi c 4 ch s.
Gi s th nht l abcd (a > 0, a, b, c, d < 10). S th hai, s th ba, s th t ln lt s l : abc ;
ab ; a. Theo bi ra ta c php tnh :
abcd + abc + ab + a = 2003.
Theo phn tch cu to s ta c : aaaa + bbb + cc + d = 2003 (*)
T php tnh (*) ta c a < 2, nn a = 1. Thay a = 1 vo (*) ta c :
1111 + bbb + cc + d = 2003.
bbb + cc + d = 2003 - 1111
bbb + cc + d = 892 (**)
b > 7 v nu b nh hn hoc bng 7 th bbb + cc + d nh hn 892 ; b < 9 v nu b = 9 th bbb = 999 >
892. Suy ra b ch c th bng 8.
Thay b = 8 vo (**) ta c :
91
888 + cc + d = 892
cc + d = 892 - 888
cc + d = 4
T y suy ra c ch c th bng 0 v d = 4.
Vy s th nht l 1804, s th hai l 180, s th ba l 18 v s th t l 1.
Th li : 1804 + 180 + 18 + 1 = 2003 (ng)
Bi 52 : Mt ngi mang ra ch 5 gi to gm hai loi. S to trong mi gi ln lt l : 20 ; 25
; 30 ; 35 v 40. Mi gi ch ng mt loi to. Sau khi bn ht mt gi to no , ngi y
thy rng : S to loi 2 cn li ng bng na s to loi 1. Hi s to loi 2 cn li l bao
nhiu ?
Bi gii : S to ngi mang ra ch l :
20 + 25 + 30 + 35 + 40 = 150 (qu)
V s to loi 2 cn li ng bng na s to loi 1 nn sau khi bn, s to cn li phi chia ht cho
3.
V tng s to mang ra ch l 150 qu chia ht cho 3 nn s to bn phi chia ht cho 3. Trong
cc s 20, 25, 30, 35, 40 ch c 30 chia ht cho 3. Do vy ngi y bn gi to ng 30 qu.
Tng s to cn li l :
150 - 30 = 120 (qu)
Ta c s biu din s to ca loi 1 v loi 2 cn li :
S to loi 2 cn li l :
120 : (2 + 1) = 40 (qu)
Vy ngi y cn li gi ng 40 qu chnh l s to loi 2 cn li.
p s : 40 qu
Bi 53 : Khng c thay i v tr ca cc ch s vit trn bng : 8 7 6 5 4 3 2 1 m ch
c vit thm cc du cng (+), bn c th cho c kt qu ca dy php tnh l 90 c
khng ?
Bi gii : C hai cch in :
8 + 7 + 65 + 4 + 3 + 2 + 1 = 90
8 + 7 + 6 + 5 + 43 + 21 = 90
tm c hai cch in ny ta c th c nhn xt sau :
Tng 8 + 7 + 6 + 5 + 4 + 3 + 2 + 1 = 36 ; 90 - 36 = 54.
Nh vy mun c tng 90 th trong cc s hng phi c mt hoc hai s l s c hai ch s. Nu s
c hai ch s l 87 hoc 76 m 87 > 54, 76 > 54 nn khng th c. Nu s c hai ch s l 65 ;
65 + 36 - 6 - 5 = 90, ta c th in :
8 + 7 + 65 + 4 + 3 + 2 + 1 - 90.
Nu s c hai ch s l 54 th cng khng th c tng l 90 c v 54 + 36 - 5 - 4 < 90.
92
Nu s c hai ch s l 43 ; 43 < 54 nn cng khng th c. Nu trong tng c 2 s c hai ch s

l 43 v 21 th ta c 43 + 21 - (4 + 3 + 2 + 1) = 54. Nh vy ta c th in :
8 + 7 + 6 + 5 + 43 + 21 = 90.
Bi 54 : Cho phn s
M = (1 + 2 +... + 9)/(11 + 12 +... +19).
Hy bt mt s hng t s v mt s hng mu s sao cho gi tr phn s khng thay i.
Tm tt bi gii :
M = (1 + 2 +... + 9)/(11 + 12 +... +19) = 45/135 = 1/3.
Theo tnh cht ca hai t s bng nhau th 45/135 = (45 - k)/(135 - kx3)(k l s t nhin nh hn 45).
Do t s ca M bt i 4 ; 5 ; 6 th tng ng mu s phi bt i 12 ; 15 ; 18.
Bi 55 :
Ch c mt chic ca
ng y va mt lt
Bn hy mau cho bit
ong na lt th no ?
Bi gii :
Ai kho tay tinh mt
Nghing ca nh hnh trn
S t yu cu lin
Trong ca : ng na lt !
Bi 56 : in s thch hp theo mu :
Bi gii : Bi ny c hai cch in :
Cch 1 : Theo hnh 1, ta c 4 l trung bnh cng ca 3 v 5 (v (3 + 5) : 2 = 4).

Khi hnh 2, gi A l s cn in, ta c A l trung bnh cng ca 5 v 13.
Do A = (5 + 13) : 2 = 9.
hnh 3, gi B l s cn in, ta c 15 l trung bnh cng ca 8 v B.
93
Do 8 + B = 15 x 2. T tm c B = 22.
Cch 2 : Theo hnh 1, ta c

3 x 3 + 4 x 4 = 5 x 5.
Khi hnh 2 ta c :
5 x 5 + A x A = 13 x 13.
suy ra A x A = 144. Vy A = 12 (v 12 x 12 = 144).
hnh 3 ta c : 8 x 8 + 15 x 15 = B x B.
suy ra B x B = 289. Vy B = 17 (v 17 x 17 = 289).
Bi 57 : C lp 4A phi lm mt bi kim tra ton gm c 3 bi ton. Gio vin ch nhim lp
bo co vi nh trng rng : c lp mi em u lm c t nht mt bi, trong lp c 20 em
gii c bi ton th nht, 14 em gii c bi ton th hai, 10 em gii c bi ton th ba,
5 em gii c bi ton th hai v th ba, 2 em gii c bi ton th nht v th hai, c mi
mt em c 10 im v gii c c ba bi. Hi rng lp hc c bao nhiu em tt c ?
Bi gii :
Mi hnh trn ghi s bn gii ng mt bi no . V ch c mt bn gii ng 3 bi nn in s

1 vo phn chung ca 3 hnh trn. S bn gii ng bi I v bi II l 2 nn phn chung ca hai hnh
trn ny m khng chung vi hnh trn cn li s c ghi s 1 (v 2 - 1 = 1). Tng t, ta ghi c
cc s vo cc phn cn li.
S hc sinh lp 4A chnh l tng cc s in vo cc phn :
13 + 5 + 1 + 1 + 4 + 8 + 0 = 32 (HS)
Bi 58 : Bn hy in cc s t 1 n 9 vo cc trng cc php tnh u thc hin ng (c
hng dc v hng ngang).
94
Bi gii : Ta t tn cho cc s phi tm nh trong bng. Cc s in vo trng l cc s c 1 ch

s nn tng cc s ln nht ch c th l 17.
ct 1, c A + D : H = 6, nn H ch c th ln nht l 2.
Ct 5 c C + G : M = 5 nn M ch c th ln nht l 3.
* Nu H = 1 th A + D = 6 = 2 + 4, do M = 3 v H + K = 2 x 3 = 6 = 1 + 5.
K = 5 th B x E = 4 + 5 = 9, nh th ch c th B hoc E bng 1, iu chng t H khng th bng
1.
* Nu H = 2 th M phi bng 1 hoc 3; nu M = 1 th H + K = 2, nh vy
K = 0, iu ny cng khng th c.
Vy M = 3 ; H + K = 6 th K = 4.
H = 2 th A + D = 12 = 5 + 7 ; nh vy A = 5, D = 7 hoc D = 5, A = 7.
K = 4 th B x E = 4 + 4 = 8 = 1 x 8 ; nh vy B = 1, E = 8 hoc E = 1, B = 8.
M = 3 th C + G = 15 = 6 + 9 ; nh vy C = 6, G = 9 hoc G = 6, C = 9 ; G ch c th bng 9 v nu
G = 6 th D + E = 10, m trong cc s 1, 5, 7, 8 khng c hai s no c tng bng 10. Vy C = 6 v A
+ B = 8, nh vy B ch c th bng 1, A = 7 th D = 5 v E = 8.
Cc s in vo bng nh hnh sau.
Bi 59 : S = 1/2 + 1/3 + 1/4 + 1/5 + 1/6 + 1/7 + 1/8 c phi l s t nhin khng ? V sao ?
Bi gii : Cc bn gii theo 3 hng sau y :
Hng 1 : Tnh S = 1 201/280
Hng 2 : Khi qui ng mu s tnh S th mu s chung l s chn. Vi mu s chung ny th
1/2 ; 1/3 ; 1/4 ; 1/5 ; 1/6 ; 1/7 s tr thnh cc phn s m t s l s chn, ch c 1/8 l tr thnh
phn s m t s l s l. Vy S l mt phn s c t s l s l v mu s l s chn nn S khng
phi l s t nhin.
Hng 3 : Chng minh 5/4 < S < 2
Tht vy 1/3 + 1/4 + 1/5 + 1/6 + 1/7 + 1/8 > 6 x 1/8 = 3/4
nn S > 3/4 + 1/2 = 5/4
Mt khc : 1/4 + 1/5 + 1/6 + 1/7 < 4 x 1/4 = 1
nn S < 1 + 1/2 + 1/3 + 1/8 = 1 + 1/2 + 11/24 <2
V 5/4 < S < 2 nn S khng phi l s t nhin.
95
Bi 60 : Cho hai hnh vung ABCD v MNPQ nh trong hnh v. Bit BD = 12 cm. Hy tnh
din tch phn gch cho.
Bi gii : Din tch tam gic ABD l :
(12 x (12 : 2))/2 = 36 (cm2)
Din tch hnh vung ABCD l :
36 x 2 = 72 (cm2)
Din tch hnh vung AEOK l :
72 : 4 = 18 (cm2)
Do : OE x OK = 18 (cm2)
r x r = 18 (cm2)
Din tch hnh trn tm O l :
18 x 3,14 = 56,92 (cm2)
Din tch tam gic MON = r x r : 2 = 18 : 2 = 9 (cm2)
Din tch hnh vung MNPQ l :
9 x 4 = 36 (cm2)
Vy din tch phn gch cho l :
56,52 - 36 = 20,52 (cm2)
Bi 61 : Bn Ton nhn mt s vi 2002 nhng ng tr qun vit 2 ch s 0 ca s 2002 nn kt qu b
gim i 3965940 n v. Ton nh nhn s no vi 2002 ?
Bi gii : V "ng tr" nn bn Ton nhn nhm s vi 22.
Tha s th hai b gim i s n v l : 2002 - 22 = 1980 (n v).
Do kt qu b gim i 1980 ln tha s th nht, v bng 3965940 n v.
Vy tha s th nht l : 3965940 : 1980 = 2003.
Bi 62 : Ngi ta cng 5 s v chia cho 5 th c 138. Nu xp cc s theo th t ln dn th cng 3 s u tin
v chia cho 3 s c 127, cng 3 s cui v chia cho 3 s c 148. Bn c bit s ng gia theo th t trn l
s no khng ?
Bi gii : 138 l trung bnh cng ca 5 s, nn tng 5 s l : 138 x 5 = 690.
Tng ca ba s u tin l : 127 x 3 = 381.
Tng ca ba s cui cng l : 148 x 3 = 444.
Tng ca hai s u tin l : 690 - 444 = 246.
S gia l s ng th ba, nn s gia l : 381 - 246 = 135.
96
Bi 63 : Cho bng vung gm 10 dng v 10 ct. Hai bn Tn v Nhi t mu cc , mi mt mu trong 3

mu : xanh, , tm. Bn Tn bo : "Ln no t xong ht cc cng c 2 dng m trn 2 dng c mt mu
t s dng ny bng t s dng kia". Bn Nhi bo : "T pht hin ra bao gi cng c 2 ct c t nh
th".
No, bn hy cho bit ai ng, ai sai ?
Bi gii : Gi s s t mu tt c cc dng u khc nhau m mi dng c 10 nn s c t mu t
nht l :
0 + 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8 + 9 = 45 ().
L lun tng t vi mu xanh, mu tm ta cng c kt qu nh vy.
Do bng s c t nht 45 + 45 + 45 = 135 (). iu ny mu thun vi bng ch c 100 .
Chng t t nht phi c 2 dng m s t bi cng mt mu l nh nhau.
i vi cc ct, ta cng lp lun tng t nh trn. Do c hai bn u ni ng.
Bi 64 : Bn hy in cc s t 1 n 14 vo cc vung sao cho tng 4 s mi hng ngang hay tng 5 s
mi ct dc u l 30.
Bi gii : Tng cc s t 1 n 14 l : (14 + 1) x 14 : 2 = 105.

Tng cc s ca 4 hng l : 30 x 4 = 120.
Tng bn s bn c du * l : 120 - 105 = 15.
Cp bn s bn c du * l mt trong cc trng hp sau :
15 = 1 + 2 + 3 + 9 (1)
= 1 + 2 + 4 + 8 (2)
= 1 + 2 + 5 + 7 (3)
= 1 + 3 + 4 + 7 (4)
= 1 + 3 + 5 + 7 (5)
= 2 + 3 + 4 + 6 (6)
T mi trng hp ny c th to nn nhiu cch sp xp cc s khc nhau.
97
Bi 65: Cn phng c 4 bc tng, trn mi bc tng treo 3 l c m khong cch gia 3 l c trn
mt bc tng l nh nhau. Bn c bit cn phng treo my l c khng ?
Bi gii: n gin, ta s treo tt c cc l c cao ngang nhau trn c 4 bc tng. Khi cch treo c
s ging nh bi ton trng cy. Ta c 5 cch trng ng vi s l c l 8, 9, 10, 11, 12 l c nh sau (coi mi
l c l mt im chm trn):
Nu cc l c c treo cao khc nhau trn mi bc tng th v tr 3 l c trn mt bc tng s to

thnh 3 nh ca mt hnh tam gic u. Khi ta s c cc cch treo khc ng vi s l c l 6,] 7, 8, 9, 10,
11, 12 l c. Xin nu ra 2 cch treo ng vi s l c l 6 l v 7 l nh sau:
Vy s l c trong cn phng c th t 6 n 12 l c.
Bi 66: L Lem chia mt qu da (da ) thnh 9 phn cho 9 c gi. Nhng khi cc c n xong, L
Lem thy c 10 ming v da. L Lem chia da kiu g y nh ?
Bi gii: C nhiu cch b da, Lo Lem b da nh sau:
Ct ngang qu da lm 3 phn, sau li b dc qu da lm 3 phn s c 9 ming da ( nh hnh v) chia
cho 9 c, sau khi n xong s c 10 ming v da. V ring ming s 5 c v 2 u, nn khi n xong s c 2
ming v.
Bi 67: Bn hy in cc s t 1 n 10 vo cc vung sao cho tng cc s nt dc (1 nt) cng

nh nt ngang (3 nt) u l 16.
98
Bi gii: Tt c cc bn u nhn ra mt phng n in s: a = 1; b = 9; c = 5; d = 4; e = 6; g = 10; h = 3; i =

1; k = 8; l = 7. T s c cc phng n khc bng cch:
1) i cc b v c.
2) i cc k v l.
3) i cc d v h.
4) i ng thi c 3 a, b, c cho 3 i, k, l.
Nh vy cc bn s c 16 cch in s khc nhau.
Bi 68: Trong mt cuc thi ti Ton Tui th c 51 bn tham d. Lut cho im nh sau:
+ Mi bi lm ng c 4 im.
+ Mi bi lm sai hoc khng lm s b tr 1 im.
Bn chng t rng tm c 11 bn c s im bng nhau.
Bi gii: Thi ti gii Ton Tui th c 5 bi. S im ca 51 bn thi c th xp theo 5 loi im sau y:
+ Lm ng 5 bi c:
4 x 5 = 20 (im).
+ Lm ng 4 bi c:
4 x 4 - 1 x 1 = 15 (im).
+ Lm ng 3 bi c:
4 x 3 - 1 x 2 = 10 (im).
+ Lm ng 2 bi c:
4 x 2 - 1 x 3 = 5 (im).
+ Lm ng 1 bi c:
4 x 1 - 1 x 4 = 0 (im).
V 51 : 5 = 10 (d 1) nn phi c t nht 11 bn c s im bng nhau.
Bi 69:
V Hu cng vi Lng Th Vinh
Hai nh ton hc, mt nm sinh
Thc hnh, tnh ton u thng tho
V vang dn tc nc non mnh
Nm sinh ca hai ng l mt s c bn ch s, tng cc ch s bng 10. Nu vit nm sinh theo th t
ngc li th nm sinh khng i. Bn bit nm sinh ca hai ng cha?
Bi gii: Gi nm sinh ca hai ng l abba (a 0, a < 3, b <10).
Ta c: a + b + b + a = 10 hay (a + b) x 2 = 10. Do a + b = 5.
V a 0 v a < 3 nn a = 1 hoc 2.
* Nu a = 1 th b = 5 - 1 = 4. Khi nm sinh ca hai ng l 1441 (ng).
* Nu a = 2 th b = 5 - 2 = 3. Khi nm sinh ca hai ng l 2332 (loi).
Vy hai ng V Hu v Lng Th Vinh sinh nm 1441.
Bi 70: Tm gip bn cam trong ba ngy, Ngy th hai: s cam bn c tng 10% so vi ngy th
nht. Ngy th ba: s cam bn c gim 10% so vi ngy th hai. Bn c bit trong ngy th nht v
ngy th ba th ngy no Tm bn c nhiu cam hn khng ?
Bi gii: Biu th s cam bn ngy th nht l 100% th s bn ngy th hai l: 100% + 10% = 110% (s cam
ngy th nht)
99
Biu th s cam bn ngy th hai l 100% th s bn ngy th hai l:

100% - 10% = 90% (s cam ngy th hai)
So vi ngy th nht th s cam ngy th ba bn l:
110% x 90% = 99% (s cam ngy th nht)
V 100% > 99% nn ngy th nht bn c nhiu cam hn ngy th ba.
Bi 71: Cu T chn 4 ch s lin tip nhau v dng 4 ch s ny vit ra 3 s gm 4 ch s khc nhau.
Bit rng s th nht vit cc ch s theo th t tng dn, s th hai vit cc ch s theo th t gim
dn v s th ba vit cc ch s theo th t no . Khi cng ba s va vit th c tng l 12300. Bn
hy cho bit cc s m cu T vit.
Bi gii : Gi 4 s t nhin lin tip t nh n ln l a, b, c, d.
S th nht cu T vit l abcd, s th hai cu T vit l dcba.
Ta xt cc ch s hng nghn ca ba s c tng l 12300:
a l s ln hn 1 v nu a = 1 th d = 4, khi s th ba c ch s hng nghn ln nht l 4 v tng ca ba ch
s ny ln nht l:
1 + 4 + 4 = 9 < 12; nh vy tng ca ba s nh hn 12300.
a l s nh hn 5 v nu a = 5 th d = 8 v a + d = 13 > 12; nh vy tng ca ba s ln hn 12300.
a ch c th nhn 3 gi tr l 2, 3, 4.
- Nu a = 2 th s th nht l 2345, s th hai l 5432. S th ba l: 12300 - (2345 + 5432) = 4523 (ng, v s
ny c cc ch s l 2, 3, 4, 5).
- Nu a = 3 th s th nht l 3456, s th hai l 6543.
S th ba l :
12300 - (3456 + 6543) = 2301 (loi, v s ny c cc ch s khc vi 3, 4, 5, 6).
- Nu a = 4 th s th nht l 4567, s th hai l 7654. S th ba l:
12300 - (4567 + 7654) = 79 (loi).
Vy cc s m cu T vit l : 2345, 5432, 4523.
Bi 72: Vi 4 ch s 2 v cc du php tnh bn c th vit c mt biu thc c kt qu l 9 c
khng? Ti c gng vit mt biu thc c kt qu l 7 nhng cha c. Cn bn? Bn th sc
xem no!
Bi gii: Vi bn ch s 2 ta vit c biu thc c gi tr bng 9 l:
22 : 2 - 2 = 9.
Khng th dng bn ch s 2 vit c biu thc c kt qu l 7.
Bi 73: Vi 36 que dim c xp nh hnh di.
1) Bn m c bao nhiu hnh vung?

2) Bn hy nhc ra 4 que dim ch cn 4 hnh vung c khng?
Bi gii :
1) Nhn vo hnh v, ta thy c 2 loi hnh vung, hnh vung c cnh l 1 que dim v hnh vung c cnh l
2 que dim.
Hnh vung c cnh l 1 que dim gm c 13 hnh, hnh vung c cnh l 2 que dim gm c 4 hnh. Vy c
tt c l 17 hnh vung.
2) Mi que dim c th nm trn cnh ca nhiu nht l 3 hnh vung, nu nht ra 4 que dim th ta bt i
nhiu nht l : 4 x 3 = 12 (hnh vung), cn li
100
17 - 12 = 5 (hnh vung). Nh vy khng th nht ra 4 que dim cn li 4 hnh vung c.

Bi 74: C 7 thng ng y du, 7 thng ch cn na thng du v 7 v thng. Lm sao c th chia
cho 3 ngi mi ngi u c lng du nh nhau v s thng nh nhau ?
Bi gii: Gi thng y du l A, thng c na thng du l B, thng khng c du l C.
Cch 3: du t thng ny sang thng kia.
Ly 4 thng cha na thng du (4B) y sang 2 thng khng (2C) c 2 thng y du (2A). Khi
c 9A, 3B, 9C v mi ngi s nhn c nh nhau l 3A, 1B, 3C.
Bi 75: Hy v 4 on thng i qua 9 im hnh bn m khng c nhc bt hay t li.
Bi gii:
Ci kh bi ton ny l ch c v 4 on thng v ch c v bng mt nt nn cn phi to thm hai
im bn ngoi 9 im th mi thc hin c yu cu ca bi.
Xin nu ra mt cch v vi hai ng i khc nhau (bt u t im 1 v kt thc im 2 vi ng i
theo chiu mi tn) nh sau:
Khi xoay hoc lt hai hnh trn ta s c cc cch v khc.

Bi 76:
Chic bnh trung thu
Nhn trn gia
Hy ct 4 ln
Thnh 12 ming
Nhng nh iu kin
Cc ming bng nhau
V ln ct no
Cng qua gia bnh
Bi gii: C nhiu cch ct c cc bn xut. Xin gii thiu 3 cch.
Cch 1: Nht th nht chia i theo b dy ca chic bnh v nguyn v tr ny ct thm 3 nht (nh hnh
v).
101
Lu l AM = BN = DQ = CP = 1/6 AB v IA = ID = KB = KC = 1/2 AB.

Cc bn c th d dng chng minh c 12 ming bnh l bng nhau v c 3 nht ct u i qua ng ... tm
bnh.
Cch 2: Ct 2 nht theo 2 ng cho c 4 ming ri chng 4 ming ny ln nhau ct 2 nht chia mi
ming thnh 3 phn bng nhau (lu : BM = MN = NC).
Cch 3: Nht th nht ct nh cch 1 v nguyn v tr ny ct thm 3 nht nh hnh v.

Lu : AN = AM = CQ = CP = 1/2 AB.
Bi 77: Mi nh ca mt tm ba hnh tam gic c nh s ln lt l 1; 2; 3. Ngi ta chng cc

tam gic ny ln nhau sao cho khng c ch s no b che lp. Mt bn cng tt c cc ch s nhn thy
th c kt qu l 2002. Liu bn c tnh nhm khng?
Bi gii: Tng cc s trn ba nh ca mi hnh tam gic l 1 + 2 + 3 = 6. Tng ny l mt s chia ht cho 6.
Khi chng cc hnh tam gic ny ln nhau sao cho khng c ch s no b che lp, ri tnh tng tt c cc ch
s nhn thy c phi c kt qu l s chia ht cho 6. V s 2002 khng chia ht cho 6 nn bn tnh sai.
Bi 78: Bn hy in 12 s t 1 n 12, mi s vo mt vung sao cho tng 4 s cng nm trn mt
ct hay mt hng u nh nhau.
Bi gii:
Tng cc s t 1 n 12 l: (12+1) x 12 : 2 = 78
V tng 4 s cng nm trn mt ct hay mt hng u nh nhau nn tng s ca 4 hng v ct phi l mt s
chia ht cho 4. t cc ch ci A, B, C, D vo cc vung gia (hnh v).
102
Khi tnh tng s ca 4 hng v ct th cc s cc A, B, C, D c tnh hai ln. Do tng 4 hng, ct

chia ht cho 4 th tng 4 s ca 4 A, B, C, D phi chia cho 4 d 2 (v 78 chia cho 4 d 2). Ta thy tng ca 4
s c th l: 10, 14, 18, 22, 26, 30, 34, 38, 42.
Ta xt mt vi trng hp:
1) Tng ca 4 s b nht l 10. Khi 4 s s l 1, 2, 3, 4. Do tng ca mi hng (hay mi ct) l: (78 +
10) : 4 = 22. Xin nu ra mt cch in nh hnh di:
2) Tng ca 4 s l 14. Ta c:
14 = 1 + 2 + 3 + 8 = 1 + 2 + 4 + 7 = 1 + 3 + 4 + 6 = 2 + 3 + 4 + 5.
Do tng ca mi hng (hay mi ct) l: (78 + 14) : 4 = 23.
Xin nu ra mt cch in nh hnh sau:
Cc trng hp cn li s cho ta kt qu mi hng (hay mi ct) ln lt l 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30. C rt
nhiu cch in y! Cc bn th tm tip xem sao?
Bi 79:
Mt i tuyn tham d k thi hc sinh gii 3 mn Vn, Ton, Ngoi ng do thnh ph t chc t c 15
gii. Hi i tuyn hc sinh gii c bao nhiu hc sinh? Bit rng:
Hc sinh no cng c gii.
Bt k mn no cng c t nht 1 hc sinh ch t 1 gii.
Bt k hai mn no cng c t nht 1 hc sinh t gii c hai mn.
C t nht 1 hc sinh t gii c 3 mn.
Tng s hc sinh t 3 gii, 2 gii, 1 gii tng dn.
Bi gii:
Gi s hc sinh t gii c 3 mn l a (hc sinh)
Gi s hc sinh t gii c 2 mn l b (hc sinh)
Gi s hc sinh ch t gii 1 mn l c (hc sinh)
Tng s gii t c l:
3 x a + 2 x b + c = 15 (gii).
V tng s hc sinh t 3 gii, 2 gii, 1 gii tng dn nn a < b < c.
V bt k 2 mn no cng c t nht 1 hc sinh t gii c 2 mn nn:
- C t nht 1 hc sinh t gii c 2 mn Vn v Ton.
- C t nht 1 hc sinh t gii c 2 mn Ton v Ngoi Ng.
- C t nht 1 hc sinh t gii c 2 mn Vn v Ngoi Ng.
Do vy b= 3.
Gi s a = 2 th b b nht l 3, c b nht l 4; do tng s gii b nht l:
3 x 2 + 2 x 3 + 4 = 16 > 15 (loi). Do a < 2, nn a = 1.
Ta c: 3 x 1 + 2 x b + c = 15 suy ra: 2 x b + c = 12.
Nu b = 3 th c = 12 - 2 x 3 = 6 (ng).
Nu b = 4 th c = 12 - 2 x 4 = 4 (loi v tri vi iu kin b < c)
Vy c 1 bn t 3 gii, 3 bn t 2 gii, 6 bn t 1 gii.
103
i tuyn c s hc sinh l:
1 + 3 + 6 = 10 (bn).
Bi 80: in s
S dng cc s 3, 5, 8, 10 v cc du +, - , x in vo mi cn trng bng sau:
( Ch c in mt du hoc mt s vo mi hng hoc mi ct. in t tri sang phi, t trn xung
di)
Bi gii: Bn c c th xt cc tng theo tng hng, tng ct v khng kh khn lm s c kt qu sau:
Bi 81: 20 Gi da hu
Tr v Dng gip b m xp 65 qu da hu mi qu nng 1kg, 35 qu da hu mi qu nng 2kg v 15
qu da hu mi qu nng 3kg vo trong 20 gi.
Mi ngi cng ang lm vic, Tr chy n bn hc ly giy bt ra ghi... ghi v Tr la ln: C xp th
no i chng na, chng ta lun tm c 2 gi trong 20 gi ny c khi lng bng nhau.
Cc bn hy chng t l Tr ni ng.
Bi gii:
Tng khi lng da l:
1 x 65 + 2 x 35 + 3 x 15 = 180 (kg).
Gi s khi lng da mi gi khc nhau th tng khi lng da 20 gi b nht l:
1 + 2 + 3 + ... + 19 + 20 = 210 (kg).
V 210 kg > 180 kg nn chc chn phi c t nht 2 gi trong 20 gi c khi lng bng nhau. Vy Tr ni
ng.
Bi 82:
Hong mua 6 quyn v, Hng mua 3 quyn v. Hai bn gp s v ca mnh vi s v ca bn Sn, ri
chia u cho nhau. Sn tnh rng mnh phi tr cc bn ng 800 ng.
Tnh gi tin 1 quyn v, bit rng c ba bn u mua cng mt loi v.
104
Bi gii:
V Hong v Hng gp s v ca mnh vi s v ca Sn, ri chia u cho nhau, nn tng s v ca ba bn l
mt s chia ht cho 3. S v ca Hong v Hng u chia ht cho 3 nn s v ca Sn cng l s chia ht cho
3.
S v ca Sn phi t hn 6 v nu s v ca Sn bng hoc nhiu hn s v ca Hong (6 quyn) th sau khi
gp v li chia u Sn s khng phi tr thm 800 ng. S v ca Sn khc 0 (Sn phi c v ca mnh th
mi gp chung vi cc bn c ch!), nh hn 6 v chia ht cho 3 nn Sn c 3 quyn v.
S v ca mi bn sau khi chia u l: (6 + 3 + 3) : 3 = 4 (quyn)
Nh vy Sn c cc bn a thm: 4 - 3 = 1 (quyn)
Gi tin mt quyn v l 800 ng.
Bi 83: Hy in cc s t 1 n 9 vo cc trng c cc php tnh ng
Bi gii: t cc ch ci vo cc trng:
Theo u bi ta c cc ch ci khc nhau biu th cc s khc nhau. Do : a 1; c 1; d 1; b > 1; e > 1. V

9 = 1 x 9 = 3 x 3 nn b 9 v e 9; v 7 = 1 x 7 nn b 7 v e 7.
Do : b = 6 v e = 8 hoc b = 8 v e = 6.
V 6 = 2 x 3 v 8 = 2 x 4 nn a = b : c = e : d = 2.
Trong cc trng a, b, c, d, e c cc s 2, 3, 4, 6, 8; do ch cn cc s 1, 5, 7, 9 in vo cc trng g, h,
i, k.
* Nu e = 6 th g = 7 v h = 1. Do a = i - k = 9 - 5 = 42 (loi).
* Nu e = 8 th g = 9 v h = 1. Do a = i - k = 7 - 5 = 2 (ng). Khi : b = 6 v c = 3.
Kt qu:
105
Bi 84: C 13 tm ba, mi tm ba c ghi mt ch s v xp theo th t sau:
Khng thay i th t cc tm ba, hy t gia chng du cc php tnh + , - , x v du ngoc nu cn,

sao cho kt qu l 2002.
Bi gii:
Bi ton c rt nhiu cch t du php tnh v du ngoc. Xin nu mt s cch:
Cch 1: (123 + 4 x 5) x (6 + 7 - 8 + 9 + 1 - 2 - 3 + 4) = 2002
Cch 2: (1 x 2 + 3 x 4) x (5 + 6) x [(7 + 8 + 9) - (1 + 2 x 3 + 4)] = 2002
Cch 3: (1 + 2 + 3 + 4 x 5) x (6 x 7 + 8 + 9 - 1 + 23 - 4) = 2002
Bi 85: Hai bn Huy v Nam i mua 18 gi bnh v 12 gi ko n lp lin hoan. Huy a cho c
bn hng 2 t 100000 ng v c tr li 72000 ng. Nam ni: C tnh sai ri. Bn hy cho bit
Nam ni ng hay sai? Gii thch ti sao?
Bi gii:
V s 18 v s 12 u chia ht cho 3, nn tng s tin mua 18 gi bnh v 12 gi ko phi l s chia ht cho 3.
V Huy a cho c bn hng 2 t 100000 ng v c tr li 72000 ng, nn s tin mua 18 gi bnh v 12
gi ko l:
100000 x 2 - 72000 = 128000 (ng).
V s 128000 khng chia ht cho 3, nn bn Nam ni C tnh sai ri l ng.
Bi 86: C hai ci ng h ct 4 pht v 7 pht. C th dng hai ci ng h ny o thi gian 9 pht
c khng?
Bi gii:
C nhiu cch o c 9 pht: Bn c th cho c 2 ci ng h ct cng chy mt lc v chy ht ct 3 ln.
Khi ng h 4 pht chy ht ct 3 ln (4 x 3 = 12(pht)) th bn bt u tnh thi gian, t lc n khi ng
h 7 pht chy ht ct 3 ln th va ng c 9 pht (7 x 3 - 12 = 9(pht)); hoc cho c hai ng h cng
chy mt lc, ng h 7 pht chy ht ct mt ln (7 pht), ng h 4 pht chy ht ct 4 ln (16 pht). Khi
ng h 7 pht chy ht ct ta bt u tnh thi gian, t lc n lc ng h 4 pht chy ht ct 4 ln l va
ng 9 pht (16 - 7 = 9 (pht)); ...
Bi 87:
Vui xun mi, cc bn cng lm php ton sau, nh rng cc ch ci khc nhau cn thay bng cc ch
s khc nhau, cc ch ci ging nhau thay bng cc ch s ging nhau.
NHAM + NGO = 2002
Bi gii:
106
- V AG m ch s hng chc ca tng l 0 nn php cng c nh 1 sang hng trm nn hng trm: H + N
+ 1 (nh) = 10; nh 1 sang hng nghn. Do H + N = 10 - 1 = 9.
- Php cng hng nghn: N + 1 (nh) = 2 nn N = 2 - 1 = 1.
Thay N = 1 ta c: H + 1 = 9 nn H = 9 - 1 = 8
- Php cng hng n v: C 2 trng hp xy ra:
* Trng hp 1: Php cng hng n v khng nh sang hng chc.
Khi : M + O = 0 v A + G = 10.
Ta c bng: (Lu 4 ch M, O, A, G phi khc nhau v khc 1; 8)
* Trng hp 2: Php cng hng n v c nh 1 sang hng chc.

Khi : M + O = 12 v A + G = 9. Ta c bng:
Vy bi ton c 24 p s nh trn.
Bi 88: Hy xp 8 qun min vo mt hnh vung 4x4 sao cho tng s chm trn cc hng ngang, dc,
cho ca hnh vung u bng 11.
Li gii: C ba cch gii c bn sau:
T ba cch gii c bn ny c th to nn nhiu phng n khc, chng hn:
107
Bi 89: S dng cc con s trong mi bin s xe t 39A 0452, 38B 0088, 52N 8233 cng cc du +, -,
x, : v du ngoc ( ), [ ] lm thnh mt php tnh ng.
Li gii:
* Bin s 39A 0452. Xin nu ra mt s cch:
(4 x 2 - 5 + 0) x 3 = 9
5x2-4+3+0=9
45 : 9 - 3 - 2 = 0
(9 + 2 - 3) x 5 = 40
(4 + 5) : 9 + 2 + 0 = 3
9 : 3 - ( 5 - 4 + 2) = 0
3 - 9 : (4 + 5) - 0 = 2
9 : (4 + 5) + 2 + 0 = 3
(9 + 5) : 2 - 4 + 0 = 3
9 + 3 : (5 - 2) + 0 = 4
5+2-9:3-0=4
(9 : 3 + 0) + 4 - 2 = 5
(9 + 3) : 4 + 0 + 2 = 5 . . . .
* Bin s 38B 0088. C nhiu li gii da vo tnh cht nhn mt s vi s 0
38 x 88 x 0 = 0
hoc tnh cht chia s 0 cho mt s khc 0
0 : (38 + 88) = 0
Mt vi cch khc:
(9 - 8) + 0 - 8 : 8 = 0
8:8+8+0+0=9....
* Bin s 52N 8233. Xin nu ra mt s cch:
5x2-8+3-3=2
8 : (5 x 2 - 3 - 3) = 2
[(23 - 3) : 5] x 2 = 8
(5 + 2 + 2) - (3 : 3) = 8
(8 : 2 - 3) x (3 + 2) = 5
[(8 + 2) x 3 : 3] : 2 = 5
(5 x 2 + 3 + 3) : 2 = 8
3x3-5+2+2=8....
Bi 90: Mt chic ng h ang hot ng bnh thng, hin ti kim gi v kim pht ang khng trng
nhau. Hi sau ng 24 gi (tc 1 ngy m), hai kim trng nhau bao nhiu ln? Hy lp lun lm
ng sng t kt qu .
Li gii: Vi mt chic ng h ang hot ng bnh thng, c mi gi tri qua th kim pht quay c mt
vng, cn kim gi quay c 1/12 vng.
Hiu vn tc ca kim pht v kim gi l:
1 - 1/12 = 11/12 (vng/gi)
Thi gian hai kim trng nhau mt ln l:
1 : 11/12 = 12/11 (gi)
Vy sau 24 gi hai kim s trng nhau s ln l :
24 : 12/11 = 22 (ln).
Bi 91: C ba ngi dng chung mt kt tin. Hi phi lm cho ci kt t nht bao nhiu kho v bao
nhiu cha kt ch m c nu c mt t nht hai ngi?
Li gii:
V kt ch m c nu c mt t nht hai ngi, nn s kho phi ln hn hoc bng 2.
a) Lm 2 kho.
+ Nu lm 3 cha th s c hai ngi c cng mt loi cha; hai ngi ny khng m c kt.
108
+ Nu lm nhiu hn 3 cha th t nht c mt ngi cm 2 cha khc loi; ch cn mt ngi ny m c

kt.
Vy khng th lm 2 kho.
b) Lm 3 kho
+ Nu lm 3 cha th cn phi c ba ngi mi m c kt.
+ Nu lm 4 cha hoc 5 cha th t nht c hai ngi khng m c kt.
+ Nu lm 6 cha (mi kho 2 cha) th mi ngi cm hai cha khc nhau th ch cn hai ngi bt k l m
c kt.
Vy t nht phi lm 3 kho v mi kho lm 2 cha.
Bi 92 : C 4 tm g di v 4 tm g hnh cung trn. Nu sp xp nh hnh bn th c 4 chung nht
4 ch th, nhng 1 ch li cha c chung. Bn hy xp li cc tm g c 5 chung cho mi ch
th c mt chung ring.
Bi gii : Bi ton c nhiu cch xp. Xin nu ra ba cch xp nh sau:
Bi 93: Mt phn xng c 25 ngi. Hi rng trong phn xng c th c 20 ngi t hn 30 tui v
15 ngi nhiu hn 20 tui c khng?
Bi gii:
V ch c 25 ngi, m trong c 20 t hn 30 tui v 15 ngi nhiu hn 25 tui, nn s ngi c im 2
ln l:
(20 + 15) - 25 = 10 (ngi)
y chnh l s ngi c tui t hn 30 tui v nhiu hn 20 tui (t 21 tui n 29 tui).
S ngi t 30 tui tr ln l:
25 - 20 = 5 (ngi)
S ngi t 20 tui tr xung l:
25 - 15 = 10 (ngi)
S ngi t hn 30 tui l:
10 + 10 = 20 (ngi)
S ngi nhiu hn 20 tui l:
10 + 5 = 15 (ngi)
109
Vy c th c 20 ngi di 30 tui v 15 ngi trn 20 tui; trong t 21 n 29 tui t nht c hai ngi
cng tui.
Bi 94: Tm 4 s t nhin lin tip c tch l 3024
Bi gii: Gi s c 4 s u l 10 th tch l 10 x 10 x 10 x 10 = 10000 m 10000 > 3024 nn c 4 s t nhin
lin tip phi b hn 10.
V 3024 c tn cng l 4 nn c 4 s phi tm khng th c tn cng l 5. Do c 4 s phi hoc cng b hn
5, hoc cng ln hn 5.
Nu 4 s phi tm l 1; 2; 3; 4 th:
1 x 2 x 3 x 4 = 24 < 3024 (loi)
Nu 4 s phi tm l 6; 7; 8; 9 th:
6 x 7 x 8 x 9 = 3024 (ng)
Vy 4 s phi tm l 6; 7; 8; 9.
Bi 95: C 3 loi que vi s lng v cc di nh sau:
- 16 que c di 1 cm
- 20 que c di 2 cm
- 25 que c di 3 cm
Hi c th xp tt c cc que thnh mt hnh ch nht c khng?
Bi gii:
Mt hnh ch nht c chiu di (a) v chiu rng (b) u l s t nhin (cng mt n v o) th chu vi (P) ca
hnh phi l s chn:
P = (a + b) x 2
Tng di ca tt c cc que l:
1 x 16 + 2 x 20 + 3 x 25 = 131 (cm)
V 131 l s l nn khng th xp tt c cc que thnh mt hnh ch nht c.
Bi 96: Hy pht hin ra mi lin h gia cc s ri s dng mi lin h in s hp l vo (?)
Bi gii:
cho gn, ta k hiu cc s trn nhng trn theo bng sau:
Ly A chia cho K: 72 : 9 =
Ly G chia cho C: 8 : 1 =
Ly B chia cho H: 16 : 2 =
Ly E chia cho D: 24 : 3 = u cho cng mt kt qu . Vy (?) l 8.
Bi 97: C gio yu cu: Cc con ly 6 im trn mt ng trn, ni cc im bi cc on thng
t bi mc xanh hoc mc .
110
Bn lp trng tp hp cc hnh v li v xem, bn tht ln: Bn no cng v c 1 tam gic m 3

cnh cng mu mc! Bn hy th lm li xem. Ai c th lp lun lm r tnh cht ny?
Bi gii: C nhiu cch gii, y l mt trong cc cch gii bi ny: Ta gi 6 im nm trn ng trn l A 1,
A2, A3, A4, A5, A6. Bng bt xanh v ta ni A1 vi 5 im cn li ta c 5 on thng c hai mu xanh
hoc .
Theo nguyn l irchl c t nht 3 on thng cng mu. Khng lm mt tnh tng qut, ta ni 3 on A1A2,
A1A3, A1A4 bng bt mu . Ta ni tip A2A4 v A2A3. tam gic A1A2A3 v tam gic A1A2A4 c 3 cnh
khng cng mu th A2A4 v A2A3 phi t mu xanh. By gi ta tip tc ni A3A4, ta thy A3A4 c t bng
bt k mu xanh hoc th ta cng c t nht mt tam gic c 3 cnh cng mu (hoc A1A3A4 c 3 cnh
hoc A2A3A4 c 3 cnh mu xanh).
Bi 98: Thi bn sng
Hm nay Dng i thi bn sng. Dng bn gii lm, Dng bn hn 11 vin, vin no cng trng bia
v u trng cc vng 8;9;10 im. Kt thc cuc thi, Dng c 100 im. Dng vui lm. Cn cc bn
c bit Dng bn bao nhiu vin v kt qu bn vo cc vng ra sao khng?
Bi gii: S vin n Dng bn phi t hn 13 vin (v nu Dng bn 13 vin th Dng c s im t nht
l: 8 x 11 + 9 x 1 + 10 x 1 = 107 (im) > 100 im, iu ny v l).
Theo bi Dng bn hn 11 vin nn s vin n Dng bn l 12 vin.
Mt khc 12 vin u trng vo cc vng 8, 9, 10 im nn t nht c 10 vin vo vng 8 im, 1 vin vo
vng 9 im, 1 vin vo vng 10 im.
Do s im Dng bn c t nht l:
8 x 10 + 9 x 1 + 10 x 1 = 99 (im)
S im ht i so vi thc t l:
100 - 99 = 1 (im)
Nh vy s c 1 vin khng bn vo vng 8 im m bn vo vng 9 im; hoc c 1 vin khng bn vo
vng 9 im m bn vo vng 10 im.
Nu c 1 vin Dng khng bn vo vng 9 im m bn vo vng 10 im th tng cng s c 10 vin vo
vng 8 im v 2 vin vo vng 10 im (loi v khng c vin no bn vo vng 9 im).
Vy s c 1 vin khng bn vo vng 8 im m bn vo vng 9 im, tc l c 9 vin vo vng 8 im, 2
vin vo vng 9 im v 1 vin vo vng 10 im.
Bi 99: Ai xem ca nhc?
Mt gia nh c nm ngi: b ni, b, m v hai bn Chi, Bo. Mt hm gia nh c tng 2 v mi
xem ca nhc. Nm kin ca nm ngi nh sau:
a) B ni v m i
b) B v m i
c) B v b ni i
d) B ni v Chi i
e) B v Bo i
Sau cng, mi ngi theo kin ca b ni v nh vy trong kin ca mi ngi khc u c mt
phn ng.
B ni ni cu no?
111
Bi gii: Mt bi ton lgc c bn v kh, sau y l li gii.

Ta k hiu theo th t i xem ca nhc: n (B ni), m (m), b (B), C (Chi) v B (Bo) v nm ngi trn khi
h khng i l n, m, b, C v B.
Nh vy theo kin ca nm ngi l:
a) n v m
b) b v m
c) b v n
d) n v C
e) b v B.
C l cn phi nhn mnh rng: Mi trong nm trn u c mt phn ng v mt phn sai (tr ca b!).
Cu m b ni ni l ng vi c nm trn.
- Nu chn cu a) th khng c e tc b v B.
- Nu chn cu b) th khng c d tc n v C.
- Nu chn cu c) th cc kin khc c mt phn ng. B ni ni cu c)
Nu hc sinh thch th lgc Ton th cn tm thm c nhiu cch gii khc.
Bi 100: Chi bc dim
Trn mt bn c 18 que dim. Hai ngi tham gia cuc chi: Mi ngi ln lt n phin mnh ly ra
mt s que dim. Mi ln, mi ngi ly ra khng qu 4 que. Ngi no ly c s que cui cng th
ngi thng. Nu bn c bc trc, bn c chc chn thng c khng?
Bi gii: Gi s rng A v B tham gia cuc chi m A ly dim trc. chc thng th trc ln cui cng A
phi li 5 que dim, trc A phi li 10 que dim v ln bc u tin A li 15 que dim, khi d
B c bc bao nhiu que th vn cn li s que A ch cn bc mt ln l ht.Mun vy th ln trc A
phi li 10 que dim , khi d B bc bao nhiu que vn cn li s que m A c th bc cn li 5 que .
Tng t nh th th ln bc u tin A phi li 15 que dim . Vi " chin lc" ny bao gi A cng l
ngi thng cuc.
Bi 101: T mu Hnh bn gm 6 nh A, B, C, D, E, F v cc cnh ni mt s nh vi nhau. Ta t mu
cc nh sao cho hai nh c ni bi mt cnh phi c t bi hai mu khc nhau. Hi phi cn t
nht l bao nhiu mu lm vic ?
Bi gii:
Tt c cc nh A, B, C, D, E u ni vi nh F nn nh F phi t mu khc vi cc nh cn li. Vi 5 nh

cn li th A v C t cng mt mu. B v D t cng mt mu, E t ring mt mu, nh vy cn t nht 3 mu
t 5 nh sao cho 2 nh c ni bi mt cnh c t bi 2 mu khc nhau. Vy cn t nht 4 mu t 6
nh ca hnh theo yu cu ca bi.
Bi 102: in s trn ng trn in 6 s chn t 2 n 12 vo cc chm trn 3 vng trn sao cho tng
3 s nm trn mi vng trn u bng 18.
112
Bi gii: Su s chn l:
2, 4, 6, 8, 10, 12.
Ta c:
18 = 2 + 4 + 12
18 = 2 + 6 + 10
18 = 4 + 6 + 8
Trn hnh v ta thy c hai ng trn li c mt im chung. Nh vy s no in vo im chung s
thuc hai tng cho. Ta thy s 2, s 4, s 6 u
lp li hai ln nn ba s c in vo ba im chung. Cc s cho c in vo hnh v nh sau:
Bi 103 : Tm hai s bit rng tng ca chng gp 5 ln hiu ca chng v tch ca chng gp 4008 ln
hiu ca chng.
Bi gii : Coi hiu ca hai s l 1 phn th tng ca chng l 5 phn. Do s ln l (5 + 1) : 2 = 3 (phn). S
b l : 3 - 1 = 2 (phn). Tch ca hai s l : 2 x 3 = 6 (phn), m tch hai s l 4008 nn gi tr mt phn l :
4008 : 6 = 668. S b l : 668 x 2 = 1336 ; s ln l : 668 x 3 = 2004.
Bi 104 : Trong kho ca mt n v dn cng cn li ng mt bao go cha 39 kg go. Bc cp dng
cn ly ra 11/13 s go . Hi ch vi mt chic cn loi cn a v mt qu cn 1 kg, bc cp dng
phi lm th no ch sau 3 ln cn ly ra s go cn dng.
Bi gii : S go bc cp dng cn ly ra l : 39 x 11/13 = 33 (kg)
S go cn li sau khi bc cp dng ly l : 39 - 33 = 6 (kg)
Cch thc hin cn nh sau :
Ln 1 : t qu cn ln mt a cn, go vo a cn bn kia n khi cn thng bng, c 1 kg go.
Ln 2 : t qu cn sang a c 1 kg go va cn c ri go vo a cn trng n khi cn thng bng,
c 2 kg go.
Ln 3 : t c 3 kg go cn c hai ln trn vo mt a cn, a cn kia go vo cho n khi cn thng
bng, c mi bn 3 kg go.
Nh vy s go c c sau ba ln cn l 6 kg. S go cn li trong bao chnh l s go m bc cp dng
cn dng.
Bi 105 : Lan ni mt s c 4 ch s bt k s bng 1/5 s vit theo th t ngc li. bn bit Lan ni
ng hay sai ?
Bi gii : Gi s l
(a > 0 ; a, b, c, d < 10). S vit theo th t ngc li l
Theo u bi ta c :
Nhng d x 5 c tn cng l 0 hoc 5 (khc 1) nn khng tm c gi tr ca a hoc d. Vy bn Lan ni sai.

Bi 106 : Bc Phong c mt mnh t hnh ch nht, chiu rng mnh t di 8 m. Bc ngn mnh
thnh hai phn, mt phn lm nh, phn cn li lm vn. Din tch phn t lm nh bng 1/2
113
din tch mnh t cn chu vi phn t lm nh bng 2/3 chu vi mnh t. Tnh din tch mnh t ca
bc.
Bi gii : C hai cch chia mnh t hnh ch nht thnh hai phn c din tch bng nhau.
Cch chia 1 : nh hnh 1.
Hnh 1
Gi mnh t hnh ch nht l ABCD v phn t lm nh l AMND.
V din tch phn t lm nh bng na din tch mnh t nn M, N ln lt l im chnh gia ca AB v
CD. Do AM = MB = CN = ND.
Chu vi ca phn t lm nh l : (AM + AD) x 2 = (AM + 8) x 2 = = AM x 2 + 8 x 2 = AB + 16.
Chu vi ca mnh t l : (AB + AD) 2 = (AB + 8) x 2 = = AB x 2 + 8 x 2 = AB x 2 + 16.
Hiu chu vi mnh t v chu vi phn t lm nh l : (AB x 2 + 16) - (AB + 16) = AB.
Hiu ny so vi chu vi mnh t th chim : 1 - 2/3 = 1/3 (chu vi mnh t)
Do ta c : AB x 3 = AB x 2 + 16
AB x 3 - AB x 2 = 16
AB x (3 - 2) = 16
AB = 16 (m).
Vy din tch mnh t l : 16 x 8 = 128 (m2)
Cch chia 2 : nh hnh 2.
Hnh 2
Lp lun tng t trng hp trn, ta tm c AB = 4 m. iu ny v l v AB l chiu di ca mnh t hnh
ch nht, ng nhin phi ln hn 8 m. Do trng hp ny b loi.
Bi 107 : Cho mt php chia hai s t nhin c d. Tng cc s : s b chia, s chia, s thng v s d
l 769. S thng l 15 v s d l s d ln nht c th c trong php chia . Hy tm s b chia v s
chia trong php chia.
Bi gii : S d trong php chia l s d ln nht nn km s chia 1 n v. Ta c s sau :
Theo s , nu gi s chia l 1 phn, thm 1 n v vo s d v s b chia th tng s phn ca s chia, s b

chia v s d (mi) gm : 15 + 1 + 1 + 1 = 18 (phn) nh vy. Khi tng ca s chia, s b chia v s d
(mi) l : 769 - 15 + 1 + 1 = 756.
S chia l : 756 : 18 = 42
114
S d l : 42 - 1 = 41
S b chia l : 42 x 15 + 41 = 671
Bi 108 : S to ca An, Bnh v Chi l nh nhau. An cho i 17 qu, Bnh cho i 19 qu th lc ny s
to ca Chi gp 5 ln tng s to cn li ca An v Bnh. Hi lc u mi bn c bao nhiu qu to ?
Bi gii : Nu coi s to ca Chi gm 5 phn th tng s to ca An v Bnh l 10 phn. S to m An v Bnh
cho i l : 17 + 19 = 36 (qu)
V s to ca Chi gp 5 ln tng s to cn li ca An v Bnh nn s to cn li ca hai bn gm 1 phn. Nh
vy An v Bnh cho i s phn l : 10 - 1 = 9 (phn)
Vy s to ca Chi l : (36 : 9) x 5 = 20 (qu)
V ba bn c s to bng nhau nn mi bn lc u c 20 qu.
Bi 109 : Con s no trong cc s 2, 3, 4, 5 cn thay vo du chm hi (?) hp lgic ?
Bi gii : Gi s thay vo hnh trn l a, s thay vo tam gic l b v s thay vo hnh vung l c, ta c : a + 3
x b = 22. V 3 x b chia ht cho 3 ; 22 chia cho 3 d 1 nn a chia cho 3 d 1 (*). Ta li c 2 x a + 2 x c = 10, c
nh nht l 2
nn a ln nht l (10 - 2 x 2) : 2 = 3 (**). T (*) v (**) ta c a = 1. Do 1 + 3 x b = 22 ; b = (22 - 1) : 3 = 7 ;
c = (10 - 2 x 1) : 2 = 4.
Vy s cn thay vo du chm hi hp lgic l s 4.
Bi 110 : Hy dng tt c cc ch s, mi ch s mt ln vit nm s t nhin, trong c mt s ln
lt bng 1/2 ; 1/3 ; 1/4 v 1/5 cc s cn li.
Bi gii : Gi 5 s t nhin xp theo th t t b n ln l A ; B ; C ; D ; E.
Nu A c 1 ch s th E khng vt qu 9 x 5 = 45. Nh th c 4 s c khng qu 2 ch s nn mi ch dng
khng qu 9 ch s (2 x 4 + 1 = 9). Vy A c nhiu hn 1 ch s. Nu E c 3 ch s th A c t nht 2 ch s
(v 100 : 5 = 20). Nh vy c 4 s c 2 ch s v 1 s c 3 ch s nn phi dng nhiu hn 10 ch s (2 x 4 +
3 = 11). Vy c 5 s phi l cc s c 2 ch s v E ln hn 45 chia ht cho 5. Vy E c th l : 95 ; 90 ; 85 ;
80 ; 75 ; 70 ; 65 ; 60 ; 55 ; 50. Ta c bng la chn sau :
S th nht l 18, s th hai l 36, s th ba l 54, s th t l 72 v s th 5 l 90.

Bi 111 : Bn hy xa nhng ch s no c php tnh ng : 151 x 375 = 450.
115
Bi gii : Hai tha s v tri ng thc ch c cc ch s l nn d xa cc ch s nh th no th kt qu

php nhn cng l mt s l. Vy v phi ch c th l 45 hoc 5.
Trng hp 1 : Kt qu php nhn l 45 ta c mt cch xa :
Trng hp 2 : Kt qu php nhn l 5 ta c hai cch xa :
Bi 112 : C hai tm ba hnh vung m s o cc cnh l s t nhin chia ht cho 3. t tm ba hnh

vung nh ln tm ba hnh vung ln th din tch phn tm ba khng b chng ln l 63 cm 2. Tm
cnh ca mi tm ba .
Bi gii :
Ta t tm ba hnh vung nh ln tm ba hnh vung ln sao cho cnh hnh vung nh trng kht vi cnh
hnh vung ln. Gi hai hnh vung l ABCD v AEGH. Din tch phn tm ba khng b chng ln bao gm
hai hnh ch nht BCKE v DKGH. Hai hnh ch nht ny c BE = DH (chnh l hiu s o cc cnh ca hai
hnh vung). Chuyn hnh ch nht BCKE xung bn cnh hnh ch nht DKGH ta c hnh ch nht
GKMN. Khi ta c din tch hnh ch nht HDMN l 63 cm 2. Ta thy hnh ch nht HDMN c chiu di v
chiu rng chnh l tng v hiu s o hai cnh hnh vung. V hai hnh vung u c s o cc cnh l s t
nhin chia ht cho 3, nn tng v hiu s o hai cnh hnh vung cng phi l s chia ht cho 3. Do chiu
di v chiu rng ca hnh ch nht HDMN u l s chia ht cho 3.
V 63 = 1 x 63 = 3 x 21 = 7 x 9 nn chiu di v chiu rng ca hnh ch nht HDMN phi l 21 cm v 3 cm.
Vy di cnh ca tm ba hnh vung nh l : (21 - 3) : 2 = 9 (cm)
di cnh ca tm ba hnh vung ln l : 9 + 3 = 12 (cm)
Bi 113 : So snh M v N bit :
Bi gii :
116
Bi 114 : Mt bng vung gm 3 dng v 8 ct nh hnh v. Trn mi dng ta in cc s t nhin lin

tip t 1 n 8 vo mi theo th t ty (mi mt s v mi s ch in mt ln) sao cho tng cc s
8 ct u
bng nhau. Bn Nhi cho rng c th lm c cn bn Tn khng nh khng in c. Hi ai ng, ai

sai ?
Bi gii : Gi s c th in c theo yu cu bi ton (Bn Nhi ni ng).

Tng cc s t nhin lin tip t 1 n 8 l : 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8 = 36.
Mi dng in cc s t nhin lin tip t 1 n 8 nn tng cc s trn 3 dng trong bng vung l : 36 x
3 = 108. V tng cc s 8 ct u bng nhau nn tng tt c cc s trong bng vung phi l mt s chia
ht cho 8. Nhng 108 khng chia ht cho 8 nn iu gi s trn l sai tc l bn Nhi ni sai v bn Tn ni
ng.
Bi 115 : Nu m cc ch s ghi tt c cc ngy trong nm 2004 trn t lch treo tng th s c kt
qu l bao nhiu ?
Bi gii : Nm 2004 l nm nhun c 366 ngy.
Mt nm c 12 thng, mi thng c 9 ngy t mng 1 n mng 9 l nhng ngy c vit bng cc s c 1
ch s. Nh vy s ngy c vit bng s c 1 ch s l : 9 x 12 = 108 (ngy).
S ngy cn li trong nm c vit bng s c 2 ch s l : 366 - 108 = 258 (ngy).
Vy m cc ch s ghi tt c cc ngy ca nm 2004 trn t lch th ta c :
1 x 108 + 2 x 258 = 624 (ch s).
Bi 116 : Cho :
Hy so snh S v 1/2.
Bi gii :
Bi 117 : Cho mt s t nhin, nu vit thm mt ch s vo bn phi s ta c s mi hn s

cho ng 2004 n v. Tm s cho v ch s vit thm.
Bi gii :
117
Cch 1 : Khi vit thm mt ch s no vo bn phi mt s t nhin cho ta c s mi bng 10 ln s

t nhin cng thm chnh ch s vit thm. Gi ch s vit thm l a, ta c s :
9 ln s cho l : 2004 - a.
S cho l : (2004 - a) : 9.
V s cho l s t nhin nn 2004 - a phi chia ht cho 9, s 2004 chia 9 d 6 nn a chia cho 9 phi d 6,
m a l ch s nn a = 6. S t nhin cho l (2004 - 6) : 9 = 222.
Cch 2 : Gi s t nhin cho l A ch s vit thm l x th s mi l
.
Ta c
- A = 2004
A x 10 + x - A = 2004 (phn tch s)
A x 10 - A + x = 2004
A x (10 - 1) + x = 2004 (mt s nhn vi mt tng)
A x 9 + x = 2004
V A x 9 chia ht cho 9 ; 2004 chia 9 d 6 nn x chia cho 9 phi d 6. V x l ch s nn x = 6. Ta c :
A x 9 + 6 = 2004
A x 9 = 2004 - 6
A x 9 = 1998
A = 1998 : 9
A = 222.
Vy s t nhin cho l 222 ; ch s vit thm l 6.
Bi 118 : Mt t giy hnh vung c din tch l 72 cm2 th ng cho ca t giy di bao nhiu ?
Bi gii : Gi t giy hnh vung l ABCD. Ni hai ng cho AC v BD ct nhau ti O (hnh v).
Hnh vung c chia thnh 4 tam gic vung nh c din tch bng nhau.
Din tch tam gic AOB l : 72 : 4 = 18 (cm2).
V din tch tam gic AOB bng (OA x OB) : 2, do (OA x OB) : 2 = 18 (cm2). Suy ra OA x OB = 36 (cm2).
V OA = OB m 36 = 6 x 6 nn OA = 6 (cm).
V AC = 2 x OA nn di ng cho ca t giy l : 6 x 2 = 12 (cm).
Bi 119 : Trong t trng cy u nm, lp 5A c mt s bn i trng cy v trng c 180 cy, mi
hc sinh trng c 8 hoc 9 cy. Tnh s hc sinh tham gia trng cy, bit s hc sinh tham gia l mt
s chia ht cho 3.
Bi gii : Nu mi bn trng 9 cy th s ngi tham gia s t nht v chnh l : 180 : 9 = 20 (ngi).
V 180 : 8 = 22 (d 4) nn s ngi tham gia nhiu nht l 22 ngi v khi c 4 ngi trng 9 cy, cn li
mi ngi trng 8 cy.
Theo u bi s ngi tham gia l mt s chia ht cho 3 nn c 21 bn tham gia.
Bi 120 : Chng minh rng khng th thay cc ch bng cc ch s c php tnh ng :
= 2004
Bi gii :
118
Cch 1 : t tnh :
Xt ch s hng n v : C 2 trng hp xy ra :
Trng hp 1 : I > C.
Khi php tr hng n v khng c nh sang hng chc.
ch s hng chc : U - O = 0 hay U = O.
ch s hng trm : V - H = 0 hay V = H.
Do
(v ch s hng nghn C < I).
Trng hp 2 : I < C.
Khi php tr hng n v c nh 1 sang hng chc.
Do hng chc : U - O - 1 = 0 hay U - O = 1 nn O < U. Php tr khng c nh sang hng trm. hng
trm : V - H = 0 hay V = H.
V th
(v ch s hng chc nghn O < U).
Vy ta khng th thay th cc ch bng cc ch s c php tnh nh cho.
Cch 2 : Dng tnh cht chia ht ca mt hiu :
Ta thy 2 s
v
c tng cc ch s bng nhau nn c 2 s s c cng s d khi chia cho 9, do
hiu ca hai s chc chn s chia ht cho 9.
M 2004 khng chia ht cho 9, do hiu ca hai s khng th bng 2004.
Ni cch khc ta khng th thay cc ch bng cc ch s c php tnh ng.
Bi 121 : S ch s dng nh s trang ca mt quyn sch l mt s chia ht cho s trang ca cun
sch . Bit rng cun sch trn 100 trang v t hn 500 trang. Hi cun sch c bao nhiu trang
?
Bi gii : V cun sch trn 100 trang v t hn 500 trang nn s trang ca cun sch l mt s c 3 ch
s.
Gi s trang ca cun sch l
vi a, b, c l cc ch s v a khc 0.
Cc s trang ca cun sch l cc s t nhin t 1 n
.
C 9 trang c 1 ch s nn cn 9 ch s nh s trang cho cc trang ny.
C 90 trang c 2 ch s nn cn 2 x 90 = 180 (ch s) nh s trang cho cc trang ny. S trang c 3 ch
s l
- 99 trang. S ch s dng nh s trang c 3 ch s l : 3 x (
- 99)
S ch s dng nh s trang ca cun sch l : 9 + 180 + 3 x (
- 99) = 189 + 3 x
- 297 = 3 x
- 180.
V s ch s dng nh s trang ca cun sch l s chia ht cho s trang ca cun sch nn
chia ht cho hay 108 chia ht cho . Suy ra chnh bng 108. Vy cun sch c 108 trang.
Bi 122 : Cha hin nay 43 tui. Nu tnh sang nm th tui cha va gp 4 tui con hin nay. Hi lc con
my tui th tui cha gp 5 ln tui con ? C bao gi tui cha gp 4 ln tui con khng ? V sao ?
Bi gii : Tui ca cha sang nm l :
43 + 1 = 44 (tui)
Tui ca con hin nay l :
44 : 4 = 11 (tui)
Tui cha hn tui con l :
43 - 11 = 32 (tui)
Khi tui cha gp 5 ln tui con th cha vn hn con 32 tui.
Ta c s khi tui cha gp 5 ln tui con nh sau :
Nhn vo s ta thy :
Tui con khi l : 32 : (5 - 1) = 8 (tui)
119
Nu tui cha gp 4 ln tui con, khi tui con l 1 phn th tui cha l 4 phn nh th. Tui cha hn tui con
s phn l : 4 - 1 = 3 (phn), khi cha cng vn hn con 32 tui ; 32 khng chia ht cho 3 nn khng bao gi
tui cha gp 4 ln tui con (v ta coi tui con hng nm l mt s t nhin).
Bi 123 : C 4 bnh (nh s l 1, 2, 3, 4) ng s lng cc hn bi bng nhau. Ly ra t bnh th nht
mt s vin bi, ly gp i s t bnh th hai, ly gp ba s t bnh th ba v cui cng ly gp
bn s t bnh th t. Khi tng s bi cn li trong c bn bnh l 40 vin v bnh th t cn li
ng 1 vin bi. Hi ban u s lng bi trong bn bnh l bao nhiu ?
Bi gii :
S bi ly ra t bnh 1 l :
(40 - 1 x 4) : (3 + 2 + 1) = 6 (vin).
Lc u s lng bi trong bn bnh l : (6 x 4 + 1) x 4 = 100 (vin).
Bi 124 : T mt t giy k vung, bn Khang ct ra mt hnh sao bn cnh nh hnh bn. Hnh sao
ny c din tch bng my vung ?
Bi gii : C nhiu cch lm, xin gii thiu 2 cch cc bn tham kho.
Cch 1 : Din tch hnh sao ng bng din tch hnh vung gm 16 vung tr i din tch bn hnh tam
gic bng nhau. Mi tam gic ny c din tch l 2 vung. Do din tch hnh sao l : 16 - 2 x 4 = 8 (
vung).
Cch 2 : Ct ghp t hnh sao ta c hnh mi m hnh ny din tch ng bng 8 vung.
Bi 125 : Mt on tu ha di 200 m lt qua mt ngi i xe p ngc chiu vi tu ht 12 giy.

Tnh vn tc ca tu, bit vn tc ca ngi i xe p l 18 km/gi.
Bi gii : on tu ha di 200 m lt qua ngi i xe p ht 12 giy, c ngha l sau 12 giy tng qung
ng tu ha v xe p i l 200 m. Nh vy tng vn tc ca tu ha v xe p l :
200 : 12 = 50/3(m/giy),
50/3 m/giy = 60 km/gi.
Vn tc ca xe p l 18 km/gi, th vn tc ca tu ha l :
60 - 18 = 42 (km/gi).
Bi 126 : Cho s gm bn ch s c ch s hng trm l 9 v ch s hng chc l 7. Tm s cho bit
s chia ht cho 5 v 27.
Bi gii : Gi s phi tm l
(a khc 0 ; a ; b <10)
120
chia ht cho 5 nn b = 0 hoc b = 5.
V
chia ht cho 27 nn
chia ht cho 9.
Thay b = 0 ta c
chia ht cho 9 nn a = 2. Th 2970 : 27 = 110 (ng).
Thay b = 5 ta c
chia ht cho 9 nn a = 6. Th 6975 : 27 = 258 (d 9) tri vi iu kin bi ton. Vy s
tm c l 2970.
Bi 127 : Ba lp 5A, 5B v 5C trng cy nhn dp u xun. Trong s cy ca lp 5A v lp 5B trng
c nhiu hn s cy ca 5B v 5C l 3 cy. S cy ca lp 5B v 5C trng c nhiu hn s cy ca
5A v 5C l 1 cy. Tnh s cy trng c ca mi lp. Bit rng tng s cy trng c ca ba lp l 43
cy.
Bi gii :
Cch 1 : V s cy lp 5A v lp 5B trng c nhiu hn s cy ca lp 5B v 5C l 3 cy nn s cy ca
lp 5A hn s cy ca lp 5C l 3 cy. S cy ca lp 5B v 5C trng c nhiu hn s cy ca lp 5A v
5C l 1 cy nn s cy ca lp 5B trng c nhiu hn s cy ca lp 5A l 1 cy.
Ta c s :
Ba ln s cy ca lp 5C l :
43 - (3 + 3 + 1) = 36 (cy)
S cy ca lp 5C l :
36 : 3 = 12 (cy).
S cy ca lp 5A l :
12 + 3 = 15 (cy).
S cy ca lp 5B l :
15 + 1 = 16 (cy).
Cch 2 : Hai ln tng s cy ca 3 lp l : 43 x 2 = 86 (cy).
Ta c s :
S cy ca lp 5A v 5C trng c l :
(86 - 3 - 1 - 1) : 3 = 27 (cy).
S cy ca lp 5B l :
43 - 27 = 16 (cy).
S cy ca lp 5B v 5C l :
27 + 1 = 28 (cy).
S cy ca lp 5C l :
28 - 16 = 12 (cy).
S cy ca lp 5A l :
43 - 28 = 15 (cy).
Bi 128 : Mt dy c 7 vung gm 3 en v 4 trng c sp xp nh hnh v.
121
Cho php mi ln chn hai ty v i mu chng (t en sang trng v t trng sang en). Hi rng
nu lm nh trn nhiu ln th c th nhn c dy vung c mu xen k nhau nh sau hay khng ?
Bi gii : Nhn vo hnh v ta thy hnh ban u c 3 en v 4 trng, cn hnh lc sau c 4 en v 3

trng.
Khi chn hai ty i mu ca chng (t en sang trng v t trng sang en) th c ba kh nng xy ra :
- Chn hai trng : Khi hai trng c chn s i thnh hai en, do s en tng ln 2 .
- Chn hai en : Khi hai en c chn s i thnh hai trng, do s en gim i 2 .
- Chn mt en v mt trng : Khi trng i thnh en v en i thnh trng, do s en
gi nguyn.
Do vy khi thc hin vic chn hai i mu ca chng th s lng en hoc tng ln 2 , hoc gim i
2 , hoc gi nguyn. iu c ngha l nu chn hai ty v i mu chng nhiu ln th s en vn
lun lun l mt s l.
V hnh sau c 4 en nn khng th thc hin c.
Bi 129 : Mt t giy hnh ch nht c gp theo ng cho nh hnh v. Din tch hnh nhn c
bng 5/8 din tch hnh ch nht ban u. Bit din tch phn t mu l 18 cm2. Tnh din tch t giy
ban u.
Bi gii : Khi gp t giy hnh ch nht theo ng cho (ng nt t) th phn hnh tam gic c t mu
b xp chng ln nhau. Do din tch hnh ch nht ban u ln hn din tch hnh nhn c chnh l din
tch tam gic c t mu.
Din tch hnh ch nht ban u gim i bng 1 - 5/8 = 3/8 din tch hnh ch nht ban u.
Do vy din tch tam gic t mu bng 3/8 din tch hnh ch nht ban u, hay 3/8 din tch hnh ch nht
ban u bng 18 cm2.
Vy din tch hnh ch nht ban u l :
18 : 3/8 = 48 (cm2)
Bi 130. Chng t rng kt qu ca php nhn sau
3 x 3 x 3 x ... x 3
(2000 tha s 3) l s c t hn 1001 ch s.
Li gii. Trong tch s A = 3 x 3 x 3 x ... x 3 gm 2000 tha s 3, kt hp tng cp s 3 c A = (3 x 3) (3 x
3) ... (3 x 3) = 9 x 9 x ... x 9 gm 1000 tha s 9.
Xt s B = 9 x 10 x ...x 10 tha s 10 nn s B = 90...0 c 999 ch s 0 v 1 ch s 9, ngha l c 1000 ch
s.
V 9 < 10 nn A = 9 x 9 x ... x 9 < B = 9 x10 x ... x 10
Vy s A c t hn 1001 ch s.
122
Bi 131. Tnh din tch hnh ch nht ABCD. Bit rng din tch phn mu vng l 20cm2 v I l im
chia AB thnh 2 phn bng nhau.
Li gii. K hiu S l din tch ca mt hnh. Ni D vi I. Qua I v C v cc ng thng IP v CQ vung gc
vi BD, IH vung gc vi DC.
Ta c SADB = SCDB = 1/2 SABCD SDIB = 1/2 SADB (v c chung ng cao DA, IB = 1/2 AB), SDIB = 1/2 SDBC.
M 2 tam gic ny c chung y DB
Nn IP = 1/2 CQ. SIDK = 1/2 SCDK (v c chung y DK v IP = 1/2 CQ) SCDI = SIDK + SDKC = 3SDIK.
Ta c :
SADI = 1/2 AD x AI, SDIC = 1/2 IH x DC
M IH = AD, AI = 1/2 DC, SDIC = 2SADI nn SADI = 3/2 SDIK
V AIKD l phn c t mu vng nn SAIKD = 20(cm2)
SDAI + SIDK = 20(cm2)
SDAI + 2/3 SADI = 20(cm2)
SDAI = (3 x 20)/5 = 12 (cm2)
Mt khc SDAI = 1/2 SDAB (cng chung chiu cao DA, AI = 1/2 AB)
= 1/4 SABCD suy ra SABCD = 4 x SDAI = 4 x 12 = 48 (cm2).
Bi 132. Nu trong mt thng no m c 3 ngy th by u l cc ngy chn th ngy 25 ca thng
s l ngy th my ?
Li gii.
Cch 1. Trong mt thng no c ba ngy th by l ngy chn th chc chn cn c hai ngy th By l
ngy l. Nm ngy th By sp xp nh sau :
Th By (1) chn Th By (2) l
Th By (3) chn Th By (4) l Th By (5) chn
S ngy nhiu nht trong mt thng l 31 ngy. Thng ny c 4 tun v 3 ngy. Nu th by u tin l ngy
mng 4 th thng s c s ngy l: 4 + 7 x 4 = 32 (ngy) ; tri vi lch thng thng.
V th th by u tin (1) phi l ngy mng 2 ; th 7 th t s l ngy: 2 + 7 x 3 = 23
Vy ngy 25 ca thng l ngy th hai.
Cch 2. Lp bng theo tun l :
1
8
15
22
29
2
9
16
23
30
3
10
17
24
31
4
11
18
25
5
12
19
26
6
13
20
27
7
14
21
28
Trong 3 ct u tin ch c ct 2 thch hp vi u bi ton. Ct ny c 5 ngy th by. V ngy 23 l th by,

nn ngy 25 l th hai.
123
Bi 133. Bn bn Xun, H, Thu, ng c tt c 61 vin bi. Xun c s bi t nht, ng c s bi nhiu

nht v l s l, Thu c s bi gp 9 ln s bi ca H. Hy cho bit mi bn c bao nhiu vin bi ?
Li gii.
+ S bi ca Thu gp 9 ln s bi ca H nn tng s bi ca Thu v H l mt s chn. Tng s bi ca bn bn
l s l, s bi ca ng l s l, tng s bi ca H v Thu l s l ; do s bi ca Xun phi l s chn.
+ S bi ca H phi l s b hn 4 v nu s l 4 th s bi ca Thu l 4 x 9 = 36. Khi t nht ng c s
bi l 37 th ch ring tng s bi ca Thu v ng vt qu tng s bi ca bn bn (36 + 37 = 73 > 61).
+ Nu s bi ca Xun l 2 th s bi ca H l 3, s bi ca Thu l 27
(3 x 9 = 27)
S bi ca ng l :
61 - (2 + 3 + 27) = 29 (vin).
Bi 134. Thay cc ch ci di y bi cc ch s (ch ci khc nhau th thay bi cc ch s khc
nhau) sao cho kt qu cc php tnh di y t gi tr ln nht.
CHUC + MUNG + THAY + CO + NHAN + NGAY - 20 - 11
Li gii. V N xut hin nhng hng cao nht v nhiu ln nht nn N phi bng 9 kt qu ln nht. Tip
C xut hin hng cao nht cn li ging M v T nhng C cn hai hng khc na nn C bng 8. Nu M
l 7 th T l 6 v ngc li, kt qu ca php ton khng thay i. Vi lp lun nh trn th H bng 5, U bng
4 v G l 3. T A bng 2, Y bng 1 v O l 0.
Vy ta c 2 p s :
8548 + 6493 + 7521 + 80 + 9529 + 9321 - 20 - 11 = 41461
v 8548 + 7493 + 6521 + 80 + 9529 + 9321 - 20 - 11 = 41461
Bi 135 : Thng Long bit c s hc sinh ca trng Thng cui nm hc va ri

c bao nhiu hc sinh c nhn thng ? Bit rng s hc sinh c nhn thng l s
c ba ch s v rt th v l ch s hng trm, ch s hng n v ging nhau. Nu nhn
s ny vi 6 th c tch l s cng c ba ch s v trong tch c mt ch s 2.
Bi gii : Gi s phi tm l aba(a khc b;a ; b nh hoc bng 9). Theo u bi ta c:
aba x 6 = deg (d khc 0 ; d; e; g nh hn hoc bng 9).
Nu a ln hn hoc bng 2 th tch nhiu hn 3 ch s.Vy a = 1. Ta c 1b1x 6 = deg ( deg c
mt ch s 2).
Do : g = 1 x 6 = 6 v d ln hn hoc bng 6. V th : e = 2
V b x 6 = nn b = 2 hoc b = 7.
Nu b = 2 th 121 x 6 = 726 (ng)
Nu b = 7 th 171 x 6 = 1026 (Loi)
Vy s hc snh nhn thng l 121 bn.
Bi 136 : Em hy di chuyn hai que dim li ng v tr kt qu php tnh l ng :
Bi gii :
Cch 1 : Ta chuyn que dim gia ch s 8 c ch s 0. Ly que dim
124
ghp vo ch s 5 ca s 502 c s 602. Ly 1 que dim ch s 3 ca s 2003 v t

vo v tr khc ca ch s 3 chuyn s 2003 thnh s 2002, ta c php tnh ng :
Cch 2 : Ta chuyn que dim gia s 8 c ch s 0. ly que dim ghp vo ch s 5
ca s 502 c s 602.
Ly 1 que dim ch s 2 ca s 602 v t vo v tr khc ca ch s 2 chuyn s 602
thnh s 603, ta c php tnh ng :
Bi 137 : Mt bn chn hai s t nhin tu , tnh tng ca chng ri ly tng nhn vi chnh n.
Bn y cng lm tng t i vi hiu ca hai s m mnh chn . Cui cng cng hai tch tm c
vi nhau. Hi rng tng ca hai tch l s chn hay s l ? V sao ?
Bi gii : S xy ra mt trong hai trng hp : C hai s u chn (hoc u l) ; mt s chn v mt s l.
a) Hai s chn (hoc hai s l). Tng, hiu ca hai s l s chn. S chn nhn vi chnh n c s chn.
Do cng hai tch (l hai s chn) phi c s chn.
b) Mt s chn v mt s l. Tng, hiu ca chng u l s l. S l nhn vi chnh n c s l. Do
cng hai tch (l hai s l) phi c s chn.
Vy theo iu kin ca bi ton th kt qu ca bi ton phi l s chn.
Bi 138 : a) Hy phn tch 20 thnh tng cc s t nhin sao cho tch cc s t nhin y cng bng 20.
b) Bn c th lm nh th vi bt k s t nhin no c khng ?
Bi gii : Phn tch 20 thnh tch cc s t nhin khc 1.
20 = 2 x 2 x 5 = 4 x 5 = 10 x 2
Trng hp : 2 x 2 x 5 = 20 th tng ca chng l : 2+ 2 + 5 = 9. Vy tng bng 20 th phi thm vo : 20 9 = 11, ta thay 11 bng tng ca 11 s 1 khi tch s khng thay i.
L lun tng t vi cc trng hp : 20 = 4 x 5 v 20 = 10 x 2. Ta c 3 cch phn tch nh sau :
Cch 1 :
20 = 2 x 2 x 5 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1.
20 = 2 + 2 + 5 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1.
Cch 2 :
20 = 4 x 5 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1.
20 = 4 + 5 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1.
Cch 3 :
20 = 10 x 2 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1.
20 = 10 + 2 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1.
b) Mt s chia ht cho 1 v chnh n s khng lm c nh trn v tch ca 1vi chnh n lun nh hn tng
ca 1 vi chnh n.
Bi 139 : Tm s t nhin a nh nht sao cho a chia cho 2 d 1, chia cho 5 d 1, chia cho 7 d 3 v chia
ht cho 9.
Bi gii : V a chia cho 2 d 1 nn a l s l.
V a chia cho 5 d 1 nn a c tn cng l 1 hoc 6.
Do a phi c tn cng l 1.
- Nu a l s c hai ch s th do a chia ht cho 9 nn a = 81, loi v 81 : 7 = 11 d 4 (tri vi iu kin ca
125
bi).
- Nu a l s c ba ch s th a nh nht th ch s hng trm phi l 1. Khi a chia ht cho 9 th theo
du hiu chia ht cho 9 ta c ch s hng chc phi l 7 ( 1 + 7 + 1 = 9 9).
V 171 : 7 = 24 d 3 nn a = 171.
Vy s phi tm nh nht tha mn iu kin ca bi l 171.
Bi 140 : S ny nm trong phm vi cc s t nhin t 1 n 58. Khi vit "n" khng s dng cc ch
s 1 ; 2 ; 3. Ngoi ra "n" l s l v khng chia ht cho cc s 3 ; 5 ; 7. Vy "n" l s no ?
Bi gii : N l s l nm trong phm vi cc s t nhin t 1 n 58, khi vit n khng s dng cc ch s 1 ;
2 ; 3 nn n c th l : 5 ; 7 ; 9 ; 45 ; 47 ; 49 ; 55 ; 57 ; 59.
Nhng n khng chia ht cho 3 ; 5 ; 7 nn trong cc s trn ch c s 47 l tha mn.
Vy n l s 47.
Bi 141 : Bn Tn thc hin php chia mt s cho 12 th d 1 v chia s cho 14 th d

2. Bn hy chng t Tn lm sai t nht mt php tnh.
Bi gii : A = 12 x p + 1 = 14 x q + 2 (vi p ; q l s t nhin)
Ta thy : 12 x p l s chn nn A = 12 x p + 1 l s l.
14 x q l s chn nn A = 14 x q + 2 l s chn.
A khng th va l va chn nn chc chn c t nht mt php tnh sai.
Bi 142 : Vn cy b Thc c s cy cha n 100 v c 4 loi cy : xoi, cam, mt,
bi. Trong s cy xoi chim 1/5 s cy, s cy cam chim 1/6 s cy, s cy bi
chim1/4 s cy v cn li l mt. Hy tnh xem mi loi c bao nhiu cy ?
Bi gii : S cy xoi chim 1/5 s cy, s cy cam chim 1/6 s cy, s cy bi chim 1/4
s cy nn s cy trong vn phi chia ht cho 4, 5, 6. M 6 = 2 x 3 nn s cy trong vn
phi chia ht cho 3, 4, 5. S nh hn 100 chia ht cho 3, 4, 5 l 60. Vy s cy trong vn l
60 cy.
S cy xoi trong vn l : 60 : 5 = 12 (cy)
S cy cam trong vn l : 60 : 6 = 10 (cy)
S cy bi trong vn l : 60 : 4 = 15 (cy)
S cy mt trong Vn l : 60 - (12 + 10 + 15) = 23 (cy)
p s : xoi : 12 cy ; cam : 10 cy ; bi : 15 cy ; mt : 23 cy
Bi 143 : Bn hy chia tm ba bn di thnh 6 phn ging ht nhau v hnh dng v
mi phn c mt bng hoa.
Bi gii : Ta chia tm ba thnh cc vung nh bng nhau nh trong hnh v sau :

126
Nhn hnh v ta thy tng s vung nh l 18 . Do khi chia tm ba thnh 6 phn ging
ht nhau v hnh dng th mi phn s c s l : 18 : 6 = 3 () v hnh dng mi phn phi c
dng hnh ch L.
Ta c cch chia nh sau : (ct theo ng mu)
Bi 144 : Cho dy cc s chn lin tip : 2 ; 4 ; 6 ; 8 ; ... ; 998 ; 1000.

Sau khi in thm cc du + hoc du - vo gia cc s theo mnh, bn Bnh thc hin php tnh c
kt qu l 2002 ; bn Minh thc hin php tnh c kt qu l 2006. Ai tnh ng ?
Bi gii : T 2 n 1000 c : (1000 - 2) : 2 + 1 = 500 (s chn)
Tng cc s : N = (1000 + 2) x 500 : 2 = 250500. S ny chia ht cho 4.
Khi thay + a thnh - a th N b gim i a x 2 cng l s chia ht cho 4. Do
kt qu cui cng phi l s chia ht cho 4. Bnh tnh c 2002, Minh tnh c 2006 u l s khng chia
ht cho 4. Vy c hai bn u tnh sai.
Bi 145 : Trng Tiu hc Xun nh tham gia hi khe Ph ng, c 11 hc sinh ot gii, trong c
6 em ginh t nht 2 gii, c 4 em ginh t nht 3 gii v c 2 em ginh mi ngi 4 gii. Hi trng
ginh c bao nhiu gii ?
Bi gii : C 11 em ot gii, trong c 6 em ginh t nht 2 gii nn s hc sinh ginh mi em 1 gii l : 11
- 6 = 5 (em). C 6 em ginh t nht 2 gii, trong c 4 em ginh t nht 3 gii nn s em ginh mi em 2 gii
l : 6 - 4 = 2 (em). C 4 em ginh t nht 3 gii trong c c 2 em ginh mi em 4 gii nn s em ginh mi
em 3 gii l : 4 - 2 = 2 (em). S em ginh t 1 n 4 gii l : 5 + 2 + 2 + 2 = 11 (em). Do khng c em no
ginh c nhiu hn 4 gii. Vy s gii m trng ginh c l : 1 x 5 + 2 x 2 + 3 x 2 + 4 x 2 = 23
(gii).
Bi 146 : Tnh nhanh tng sau :
Bi gii : t tng trn bng A ta c :
127
Bi 147 : Tm s t nhin a biu thc : A = 4010 - 2005 : (2006 - a) c gi tr nh nht.

Bi gii : A c gi tr nh nht th s tr 2005 : (2006 - a) c gi tr ln nht khng vt qu 4010.
2005 : (2006 - a) c gi tr ln nht th s chia (2006 - a) c gi tr nh nht ln hn 0.
Vy 2006 - a = 1
a = 2006 - 1
a = 2005.
Bi 148 : Mt lp c 29 hc sinh. Trong mt ln kim tra chnh t. bn Xun mc 9 li, cn cc bn
trong lp mc t li hn. Chng minh rng : Trong lp c t nht 4 bn c s li bng nhau (k c
trng hp s li bng 0).
Bi gii : V cc bn trong lp u c t li hn Xun, nn cc bn ch c s li t 0 n 8. Tr Xun ra th s
bn cn li l : 29 - 1 = 28 (bn). Nu chia cc bn
cn li thnh cc nhm theo s li th ti a c 9 nhm. Nu mi nhm c khng qu 3 bn th 9 nhm s c
khng qu 3 x 9 = 27 (bn). iu ny mu thun vi
s bn cn li l 28 bn. Chng t t nht phi c mt nhm c qu 3 bn tc l trong lp c t nht c 4 bn
c s li bng nhau.
Bi 149 : Hp tc x Ha Bnh d nh xy dng mt khu vui chi cho tr em trong x. V th h m
rng mt mnh t hnh ch nht din tch gp ba ln din tch ban u. Chiu rng mnh t ch
c th tng ln gp i nn phi m rng thm chiu di. Khi mnh t tr thnh hnh vung. Hy
tnh din tch khu vui chi . Bit rng chu vi mnh t ban u l 56 m.
Bi gii : Gi mnh t hnh ch nht lc u l ABCD, khi m rng mnh t hnh ch nht c mnh
t hnh vung APMN c cnh hnh vung gp 2 ln chiu rng mnh t hnh ch nht ABCD v din tch
gp 3 ln din tch mnh t hnh ch nht y. Khi din tch ca cc mnh t hnh ch nht ABCD,
DCHN, BPMH bng nhau.
Mnh t hnh ch nht BPMH c di cnh BH gp 2 ln di cnh AD nn
128
Na chu vi mnh t ban u l 56 m nn AD + AB = 56 : 2 = 28 (m).

Ta c : Chiu rng mnh t ban u (AD) l : 28 : (3 + 4) x 3 = 12 (m).
Cnh hnh vung APMN l : 12 x 2 = 24 (m).
Din tch khu vui chi l : 24 x 24 = 576 (m2).
129

Boi Duong Hoc Sinh Gioi Toan Lop 5

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Boi Duong Hoc Sinh Gioi Toan Lop 5

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TNG HP N THI HC SINH GII 5

BI 1. CC DNG TON THNG GP .

S t nhin l : 62,42 - 35,42 = 27

e, 9,8 + 8,7 + 7,6 + . ..+2,1 1,2 2,3 3,4 - . . .- 8,9

s chia, t 1 ti 55 l cc s m 2 s lin tip hn km nhau 3 n v nn t 1 n 55 c (55 1) :3 + 1 = 19 s).

Bi 3 : Tm gi tr s ca biu thc sau :

1998 x1996 1997 x11 1985

1988 x1996 1997 x11 1985

1988 x1996 (1996 1) x11 1985

1988 x1996 1996 x11 11 1985

9975 11970 13965 15960 17955 19950

b, 1234 x 5678 x (630 315) : 1996

(1 2 4 8 ... 512) x(101x102 101x101 50 51)

Dng : Singapor nh, cn Thi Lan ba.

Hong : Mnh t gii nht.

S hc sinh ch ni c ting Trung l :30 25 = 5 (em)

S hc sinh ni c ting Nga hc ting Trung l :

S i biu ni c ting Php hoc Nga l :

B ni ca ch gi v anh y cng chnh l b ni ca v anh y. B ni ca v anh y l ch gi ca b ni v anh

(6) Ch c c ng lm ch tch vi iu kin Hng khng lm ph ch tch.

10 x abc = abc + 1 107

Bi 5 : C th vit c bao nhiu s c 3 ch s khc nhau, bit rng :

b, Cho 9 s : 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 v 9. Hy in mi s vo 1 trn sao cho tng ca 3 s 3 thng hng nhau u chia ht

Ta c nhn xt :s nh nht c ba ch s chia ht cho 4l 100 v s ln nht c ba ch s chia ht cho 4 l 996. Nh vy cc s

c, 3 + 6 + 9 + ... + 147 + 150.

a, Tm s hng th 100 ca dy.

Do , Nu c 2 ngi cng lm th sau 1 gi s lm c s phn cng vic l :

Ngi th ba lm xong cng vic ban u trong :

Thi gian c ba ngi lm xong cng vic l:

S gi c ba ngi lm xong cng vic l:

Mt pht mt mnh vi th nht chy c

Do mt pht vi th hai chy mt mnh c :

Sau 7 ngy cng lm hai ngi lm c s phn cng vic l :

Nu m c ba vi cng chy th sau bao lu b s y ?

T s hc sinh nam so vi hc sinh ca lp l :

Vy phi tng s mi thm

Bi 3 : Mt s tng thm 25% th phi gim i bao nhiu phn trm li c s c.

: Lng nc trong ht ti l 20%. C 200 kg ht ti sau khi phi kh nh i 30 kg.

Lng nc ban u cha trong 200 g ht ti l :

Gi hoa sau tt so vi thng 11 l :

- Hnh tam gic c 3 nh, 3 cnh v 3 gc.

- Hnh t gic c 4 nh, 4 cnh v 4 gc.

Hi c bao nhiu tam gic c hnh thnh ?

Cch 1 : T A k ng cao AH ca ABC th AH cng l ng cao ca

V MN || AB nn t gic MNBA l hnh thang vung. Do vy MA cng bng 10

v ca hnh thang MNBA nn

(v cng chiu cao h t C xung

+ SABC (S1 + S2 + S3) = SDEMNHK

SBKA = 900 : 3 x 2 = 600 (cm2)

- Do SEGK + SKED = SEAG + SKDB =

- Vy SEGK + SKED = 600 : 2 = 300 (cm2)

Vy SAKC = SBKC = SABK x 2 = 42 x 2 = 84 (dm2)

Bi 2 : Cho hnh thang ABCD c y nh AB l 27 cm, y ln CD l 48 cm. Nu ko di y nh thm 5 cm th din tch ca

(27 + 48) x 16 : 2 = 600 (cm2)

Tng hai y hnh thang gp y BE l : (27 + 48) : 5 = 15 (ln)

Din tch hnh thang AMCD l :

(12 27) x14

Ngoi ra cn c th chia theo cc cch khc.

Din tch hnh vung ABCD l : 16 x 2 = 32 (cm2)

CC BI TON CHN LC TIU HC

Bi gii : Gi s trong s to bi cch vit nh trn c xut hin nhm ch 2005 th ta c : 2 + 0 l s c ch

Bi gii : Xin nu 2 cch ct nh sau :

S v ca Ton l : 5 : 1/5 = 25 (quyn)

4/5 x 1/8 = 1/10 (s tui ng)