You are on page 1of 96

3

8
5
Wszelkie prawa
zastrzeone.
Zmiany zastrzeone.
Copyright
AUDI AG
I/VK-35
Service.training@audi.de
Faks +49-841/89-36367
AUDI AG
D-85045 Ingolstadt
Stan techniczny 12/08
Printed in Polen

Automatyczne skrzynie 6-biegowe
09L / 0AT / 0B6 / 0BQ / 09E
Zeszyt do samodzielnego
ksztacenia nr 385
Przewaga dziki technice www.audi.de Service Training
Skrzynia 0AT jest montowana tylko w Audi
Q7 (typ 4L) od roku modelowego 07
(w poczeniu z silnikiem 3,6 l FSI).
Skrzynia 0B6 jest montowana w Audi A4 08 (typ 8K),
Audi A5 08 (typ 8T) (typoszereg B8) i w Audi Q7 USA.
2006
skrzynia
0AT
385_001
2007/2008
skrzynia 0B6
Rozwj konstrukcji skrzy biegw nabra ostatnio tempa.
Powstay nowe koncepcje, takie jak zautomatyzowane
skrzynie rczne, bezstopniowe skrzynie automatyczne czy
wreszcie skrzynie dwusprzgowe (preselekcyjne), ktre
walcz o miejsce na rynku z tradycyjnymi automatami
stopniowymi.
Jednak stopniowa skrzynia automatyczna jest wci
chtnie stosowana, zwaszcza w poczeniu z silnikami
duej mocy. Szczeglnie najnowsze konstrukcje takie
jak np. skrzynia 0B6 wyranie pokazuj potencja tkwi-
cy w konwencjonalnych, stopniowych skrzyniach bie-
gw. Ciekawy? Wicej informacji od str. 26.
Ten zeszyt jest powicony automatycznym skrzyniom 6-biegowym 09E, 09L, 0AT, 0B6 i 0BQ.
Nale one do grupy konwencjonalnych, stopniowych skrzy automatycznych z przekadni hydrokinetyczn. W ich bu-
dowie wykorzystano te same rozwizania techniczne i funkcjonalne. Wszystkie wymienione skrzynie pochodz z oferty
firmy ZF-Getriebe GmbH, uznanego dostawcy systemowych rozwiza dla motoryzacji. Jako pierwsz wprowadzono
skrzyni 09E w Audi A8 03 (typ 4E).
Skrzynia 09E zostaa ju szczegowo opisana w zeszytach
nr 283 i 284. Te dwa zeszyty stanowi baz, pozwalajc
zrozumie niniejszy zeszyt. Tam, gdzie rozwizania tech-
niczne si nie zmieniy, podajemy wic tylko odnonik do
zeszytu 283 lub 284.
Jednak take skrzyni 09E powicono w tym zeszycie
jeden rozdzia. Omwiono tam zmiany i nowoci, ktre
wprowadzono od chwili jej pojawienia si na rynku.
Historia automatycznych skrzy 6-biegowych firmy
ZF Getriebe GmbH w AUDI
385_005
Pierwotnie skrzynia 09E bya przeznaczona tylko dla Audi A8 '03 (typ 4E, typoszereg
D3). Pniej, odpowiednio dostosowana, trafia rwnie do Audi S6 i Audi RS6 '08
(typoszereg C6).
Skrzyni 09L po raz pierwszy zastosowano w Audi
A6 05 (typ 4F, typoszereg C6).
Dzisiaj mona j znale w nastpujcych modelach:
Audi A4 (B6, B7)
Audi A6 (C6)
Audi A8 (D3)
Skrzynia 0BQ jest montowana tylko w Audi
Q7 (typ 4L) od roku modelowego 09.
2002
skrzynia 09E
2004
skrzynia 09L
2008
skrzynia 0BQ
4
Spis treci
Skrzynie 09L, 0AT, 0B6, 0BQ i 09E zagadnienia oglne
Dane techniczne 8
Przekadnia hydrokinetyczna opis odpowiedniej skrzyni
Sprzgo ryglujce zeszyt nr 283, str. 34
Sterowanie sprzgem ryglujcym zeszyt nr 283, str. 36
Zasilanie przekadni hydrokinetycznej olejem zeszyt nr 283, str. 37
Dziaanie sprzga ryglujcego zeszyt nr 283, str. 38
Obieg oleju / smarowanie opis odpowiedniej skrzyni
Pompa ATF zeszyt nr 283, str. 41
Chodzenie ATF patrz opis odpowiedniej skrzyni
Elementy zaczajce zeszyt nr 283, str. 48
Dynamiczna kompensacja cinienia zeszyt nr 283, str. 50
Przeczanie z przekryciem / sterowanie zeszyt nr 283, str. 48
Przekadnia planetarna zeszyt nr 283, str. 54
Opis biegw zeszyt nr 283, str. 56
Logika zaczania 60
Przeniesienie napdu/napd na wszystkie
koa zeszyt nr 283, str. 67
Modu mechatroniczny zeszyt nr 284, str. 4
opis odpowiedniej skrzyni
Rozadowanie elektrostatyczne zeszyt nr 284, str. 6
Sterownik hydrauliczny zeszyt nr 284, str. 8
Opis zaworw zeszyt nr 284, str. 10
Modu elektroniczny zeszyt nr 284, str. 12
Sterownik J217 zeszyt nr 284, str. 13
Kontrola temperatury zeszyt nr 284, str. 13
Kontrola temperatury oleju zeszyt nr 284, str. 14
Opis czujnikw zeszyt nr 284, str. 15
Czujnik wejciowej prdkoci obrotowej G182 zeszyt nr 284, str. 16
Wskazwka
Ten zeszyt opisuje automatyczne skrzynie 6-biegowe 09E, 09L, 0AT, 0B6 i 0BQ.
Wszystkie one wywodz si ze skrzyni 09E. Skrzynia 09E bya pierwsz automatyczn skrzyni 6-biegow
tej konstrukcji w AUDI. Zostaa dokadnie opisana w zeszytach nr 283 i 284.
Tam, gdzie rozwizania techniczne si nie zmieniy, podajemy wic tylko odnonik do zeszytu 283 lub
284.
Na koniec omwiono zmiany i nowoci, ktre wprowadzono w skrzyni 09E od chwili jej pojawienia si na
rynku.
5
Zeszyt do samodzielnego ksztacenia informuje o podstawach budowy i dziaania
nowych modeli samochodw,
i nowych podzespow oraz o nowych rozwizaniach technicznych.
Zeszyt do samodzielnego ksztacenia nie jest instrukcj naprawy!
Podawane tutaj wartoci maj jedynie pomc w zrozumieniu treci i dotycz wersji programowych,
aktualnych w chwili tworzenia zeszytu.
Obsug techniczn oraz naprawy naley przeprowadza wycznie na podstawie
aktualnej literatury serwisowej.
Wskazwka Odnonik
Czujnik wyjciowej prdkoci obrotowej G195 zeszyt nr 284, str. 17
Czujnik pooenia dwigni sterujcej F125 zeszyt nr 284, str. 20
Czujnik temperatury oleju G93 zeszyt nr 284, str. 21
Przecznik trybu tiptronic F189 rozdzia Urzdzenia peryferyjne
Opis wanych informacji zeszyt nr 284, str. 22
Informacja hamulec wcinity zeszyt nr 284, str. 22
Informacja kick-down zeszyt nr 284, str. 23
Informacja pooenie pedau gazu zeszyt nr 284, str. 23
Informacja moment obrotowy silnika zeszyt nr 284, str. 24
Informacja prdko obrotowa silnika zeszyt nr 284, str. 24
Interfejsy / sygnay dodatkowe zeszyt nr 284, str. 25
Schemat funkcjonalny / schemat ukadu
sterowania 18
Wymiana informacji poprzez magistrale CAN zeszyt nr 284, str. 28
Funkcje zeszyt nr 284, str. 30
Wpyw na moment obrotowy silnika zeszyt nr 284, str. 31
wiata cofania zeszyt nr 284, str. 32
Programy awaryjne zeszyt nr 284, str. 34
Dynamiczny program zmiany biegw zeszyt nr 284, str. 36
Holowanie zeszyt nr 284, str. 49
385_001
6
Spis treci
Skrzynia 09L
Skrzynia 09L ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Sterowanie elektrohydrauliczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Przekrj skrzyni 09L. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Samoblokujcy midzyosiowy mechanizm rnicowy 40:60. . . . . . . . . . . . . . . 13
Obieg oleju i smarowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Przekadnia hydrokinetyczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Chodzenie oleju ATF. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Termostat pynu chodzcego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Schemat funkcjonalny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Dynamiczny program zmiany biegw DSP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Modu mechatroniczny. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
Skrzynia 0AT
Skrzynia 0AT ... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Przekrj skrzyni 0AT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Chodzenie oleju ATF (w Audi Q7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Termostat oleju. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Skrzynia 0B6
Skrzynia 0B6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Przekrj skrzyni 0B6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Przekadnia hydrokinetyczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Przekadnia z podwjnym tumikiem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Otwr serwisowy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
ruby z aluminium. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Obieg oleju i uszczelnienie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Chodzenie oleju ATF. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
Odpowietrzenie obiegu ATF (odpowietrzenie skrzyni biegw) . . . . . . . . . . . . . . 33
Miska oleju ATF. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Modu mechatroniczny. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Rozczenie napdu na postoju . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Skrzynia 0BQ
Skrzynia 0BQ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Przekrj skrzyni 0BQ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Chodzenie oleju ATF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
Regulacja temperatury oleju ATF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
7
Skrzynia 09E
Zmiany i nowoci w skrzyni 09E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Chodzenie skrzyni poczone i rozdzielone obiegi oleju. . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Cechy szczeglne skrzyni do Audi RS6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
Immobiliser
Immobiliser w sterowniku skrzyni biegw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
Adaptacja skrzyni biegw
Wprowadzenie podstawy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
Odczytywanie, ocena i kasowanie wartoci adaptacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . 58
Rodzaje adaptacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Cykle adaptacyjne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Jazda adaptacyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Urzdzenia peryferyjne
Wprowadzenie (mechanizm zmiany biegw i blokada wyjcia kluczyka) 74
Mechanizm zmiany biegw w Audi A4 Audi Cabrio (typ B6_B7 stary/nowy) 75
Blokada wyjcia kluczyka zaponu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75
Mechanizm zmiany biegw w Audi A4 / A5 (B8) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
Audi drive select . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77
Blokada wyjcia kluczyka zaponu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77
Czujnik pooenia P 78
Blokady dwigni sterujcej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79
Odblokowanie awaryjne 81
Sterownik czujnikw dwigni sterujcej J587 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82
Sygna P/R/N/D/S. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83
Przecznik trybu tiptronic F189 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84
Sygna tiptronic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85
Wywietlacz pooenia dwigni sterujcej Y26 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86
Mechanizm zmiany biegw w Audi A6 (4F) i Audi Q7 (4L) . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Blokady dwigni sterujcej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90
Odblokowanie awaryjne 92
Blokada wyjcia kluczyka zaponu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93
Czujnik pooenia P. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93
Sterownik czujnikw dwigni sterujcej J587 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94
Przecznik trybu tiptronic F189 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95
Wywietlacz pooenia dwigni sterujcej Y26 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95
8
Dane techniczne
Budowa
konstruktor, wytwrca
typ (oznaczenie serwisowe)
oznaczenie ZF
oznaczenie AUDI
typ skrzyni
sterowanie
budowa
rozdzia momentu przd / ty
masa z olejem
przeoenia
rozpito przeoe
maks. moment obrotowy
Automatycznie skrzynie 6-biegowe 09E, 09L, 0AT, 0B6 i 0BQ maj
nastpujce wsplne cechy:
przekadnia hydrokinetyczna ze sprzgem ryglujcym
przekadnia planetarna w ukadzie Lepelletier
(pozwala uzyska 6 biegw w przd i 1 bieg w ty za pomoc
tylko 5 elementw zaczajcych)
sterowanie elektrohydrauliczne za pomoc moduu mecha-
tronicznego, umieszczonego w skrzyni biegw
rozpito przeoe i przeoenia poszczeglnych biegw
zawsze napd na wszystkie koa
dynamiczny program zmiany biegw DSP
funkcja tiptronic i program sportowy
skrzynia 09E
385_073
skrzynia 09L
385_074
385_076
skrzynia 0AT
9
385_002
09E 09L 0AT 0B6 0BQ
09E
6HP-26 A61
AL600-6Q
09L
6HP-19A
AL420-6Q
0AT
6HP-19X
AL420-6A
0B6
6HP-28AF
AL651-6Q
0BQ
6HP-32X
AL950-6A
elektrohydraulicznie sterowana 6-biegowa przekadnia planetarna w ukadzie Lepelletier
przekadnia hydrokinetyczna z bezstopniowo regulowanym sprzgem ryglujcym
modu mechatroniczny (poczenie sterownika hydraulicznego i sterowania elektrycznego w jeden podzesp)
dynamiczny program zmiany biegw z osobnym programem sportowym
oraz funkcj tiptronic, pozwalajc zmienia biegi rcznie
skrzynia do zabudowy
wzdunej i napdu na
wszystkie koa,
wbudowany midzy-
osiowy mechanizm
rnicowy oraz prze-
kadnia przedniej osi
(umieszczona przed
przekadni hydro-
kinetyczn)
skrzynia do zabudowy
wzdunej i napdu
na wszystkie koa,
wbudowany
midzyosiowy
mechanizm rni-
cowy oraz przekadnia
przedniej osi
skrzynia do zabudowy
wzdunej w poczeniu
ze skrzynk rozdzielcz
skrzynia do zabudowy
wzdunej i napdu na
wszystkie koa,
wbudowany midzy-
osiowy mechanizm
rnicowy oraz
przekadnia przedniej
osi (umieszczona
przed przekadni
hydrokinetyczn)
skrzynia do zabudowy
wzdunej w
poczeniu ze
skrzynk rozdzielcz
samoblokujcy midzyosiowy mechanizm
rnicowy ze zmiennym rozdziaem
momentu
(zalenie od wersji z podziaem
podstawowym 50:50 lub 40:60, patrz
str. 13)
--------- ---------
samoblokujcy
midzyosiowy
mechanizm rnicowy z
asymetrycznym,
zmiennym rozdziaem
momentu 40:60
136 kg - 143 kg ok. 109 kg - 114 kg
1. bieg 4,171, 2. bieg 2,340, 3. bieg 1,521, 4. bieg 1,143, 5. bieg 0,867, 6. bieg 0,691, bieg R 3,403
6,04
do 360 Nm do 500 Nm do 700 Nm do 700 Nm do 1000 Nm
ZF-Getriebe GmbH Saarbrcken
ok. 76 kg ok. 136 kg ok. 103 kg
skrzynia 0B6
385_075
skrzynia 0BQ
385_077
10
Skrzynia 09L
... zastpuje skrzynie 5-biegowe 01V i 01L w przypadku
silnikw o momencie obrotowym do 450 Nm.
Od skrzyni 09E rni si przede wszystkim lejsz bu-
dow poszczeglnych elementw, wynikajc z mniej-
szego momentu obrotowego, ktra skrzynia 09L moe
przenosi.
Przekadnia przedniej osi (mechanizm rnicowy) znaj-
duje si tak jak w poprzednich typach za przekadni
hydrokinetyczn.
Skrzynia 09L ...
W celu zwikszenia szybkoci zmiany biegw (a zwaszcza
redukcji) wprowadzono nie tylko optymalizacj sterowa-
nia zmian, ale rwnie nowe sposoby wsppracy ze ste-
rownikiem silnika.
Redukcja wielokrotna odbywa si z przeplotem, co
rwnie znacznie zwiksza spontaniczno dziaania.
Redukcja z przeplotem przebiega w ten sposb, e ju
podczas pierwszej redukcji biegu sterownik przygotowuje
elektrycznie i hydraulicznie kolejny bieg, tak by potem
mg go bez zwoki zaczy.
Redukcja biegw podczas hamowania silnikiem zostaa
skrcona o ok. 50 % dziki wprowadzeniu aktywnego mi-
dzygazu. Umoliwia to bardziej dynamiczn, ywioow ja-
zd.
Rwnie redukcja biegu w czasie zwalniania ze zredukowa-
nym gazem (a wic bez maksymalnego hamowania silni-
kiem) odbywa si dziki tej metodzie szybciej, co wyrane
zwiksza spontaniczno dziaania skrzyni.
W porwnaniu do dotychczasowych automatycznych
skrzy 5-biegowych, skrzynia 09L ma nastpujce zalety
i usprawnienia:
6 biegw do przodu,
wiksz rozpito przeoe,
wikszy maksymalny moment obrotowy,
mniejsz mas o ok. 14 kg
(w stosunku do skrzyni 01V),
wiksz sprawno,
lepsz jako zmiany biegw,
szybsz zmian biegw,
udoskonalony program DSP
(dynamiczny program zmiany biegw).
Sterowanie elektrohydrauliczne
Odnonik
Od roku modelowego '06 istnieje w skrzyniach
09E i 09L moliwo odczytania testerem okre-
lonych wartoci adaptacyjnych oraz ich ska-
sowania. W skrzyniach 0AT, 0B6 i 0BQ taka
moliwo istnieje od chwili ich wprowadzenia
na rynek.
Wicej informacji na ten temat podano na str.
54 i nastpnych.
Wraz z pojawieniem si modelu Audi A6 Avant
(model '05) po raz pierwszy wczono stero-
wnik skrzyni biegw do systemu immobilisera.
Wicej informacji na ten temat podano na str.
52 i nastpnych.
11
09L 01V
przeoenie przeoenie
1. bieg 4,171 3,665
2. bieg 2,340 1,999
3. bieg 1,521 1,407
4. bieg 1,143 1,000
5. bieg 0,867 0,742
6. bieg 0,691
bieg wsteczny 3,403 4,096
rozpito
przeoe
6,04 4,94
Porwnanie przeoe w skrzyniach 09L i 01V
Przeoenia
W stosunku do skrzyni 01V zwikszono rozpito prze-
oe o 22%.
Wikszo tego wzrostu przypada na nisze biegi, co
poprawio dynamik ruszania.
Wiksza rozpito przeoe ma dwie zalety. Po pier-
wsze na niskich biegach jest przekazywany wikszy
moment na koa, co daje lepsze przyspieszenie podczas
ruszania. Po drugie podczas jazdy autostrad silnik pra-
cuje z mniejsz prdkoci obrotow, dziki czemu
zmniejsza si haas i zuycie paliwa.
Dopasowanie skrzyni biegw do maksymalnej prdkoci
jazdy odbywa si przez dobr przeoenia przekadni
gwnej (przekadni osi), ktre jest inne w silnikach ben-
zynowych i wysokoprnych.
W przypadku silnikw Diesla maksymalna prdko
jazdy jest osigana na 6. biegu.
W silnikach benzynowych maksymalna prdko jazdy
jest osigana na 5. biegu.
Jeeli silnik ma dostatecznie du moc, prdko ma-
ksymaln mona osign zarwno na 5., jak i na 6.
biegu.
12
Skrzynia 09L
385_093
przekadnia
wstpna
samoblokujcy midzyosiowy
mechanizm rnicowy
50/50 lub 40/60
przekadnia walcowa
przedniej osi z zbami
typu Beveloid*
korek wlewowy
i kontrolny ATF
modu
mechatroniczny
magnes trway filtr ATF
wtrny zesp planetarny
(w ukadzie Ravigneaux)
lewy waek
konierzowy
2 dwustronne piercienie
uszczelniajce
pompa ATF
pierwotny zesp
planetarny (pojedynczy)
lewy waek
konierzowy
dwustronny piercie uszczelniajcy
przekadnia walcowa
przedniej osi
Przekrj skrzyni 09L
prawy waek konierzowy
wa napdowy
przekadnia hydrokinetyczna
w rnych odmianach
patrz str. 15
* Zby typu Beveloid maj specjalny stokowy ksztat, ktry pozwala na
skony przebieg wau napdowego.
kana drenaowy
elementy hydrauliczne, sterowanie
hydrauliczne, kanay i przewody ATF
elementy zespow planetarnych
waki, koa zbate, piercienie
zabezpieczajce, pozostae elementy wirujce
elementy elektroniczne, sterownik
sprzga wielopytkowe, oyska,
podkadki
czci z tworzyw sztucznych, uszczelki,
czci gumowe, podkadki
elementy zaczajce, cylindry, toki, tarcze
spitrzajce, piercienie uszczelniajce,
podkadki regulacyjne
obudowa, ruby, sworznie, spryny, podkadki
13
mechanizm rnicowy przedniej osi
lewy waek
konierzowy
prawy waek
konierzowy
385_097
Samoblokujcy midzyosiowy mechanizm rnicowy 40:60
W Audi A6 od roku modelowego 09 jest stosowany nowy midzyosiowy mechanizm rnicowy typu C. Typ C to
samoblokujcy mechanizm rnicowy z asymetrycznym, zmiennym rozdziaem momentu. Podstawowy podzia mo-
mentu pomidzy osie wynosi 40:60 (przd:ty).
Opis tego mechanizmu mona znale w zeszycie nr 363 od str. 18.
Mechanizm takiej konstrukcji jest rwnie stosowany w Audi S6 i Audi RS6 (skrzynia 09E).
Informacje na temat samoblokujcego mechanizmu rnicowego 50:50 podano w zeszycie nr 76.
325_179B
14
Skrzynia 09L
Obieg oleju i smarowanie
Hydraulika (smarowanie)
Znaczne zmniejszenie przeciekw w ukadzie hydra-
ulicznym gwnie dziki nowemu regulatorowi cinie-
nia pozwolio zastosowa mniejsz pomp oleju.
Pompa oleju skrzyni 09L zuywa tylko poow mocy,
potrzebnej do napdu pompy w skrzyni 01V.
Ponadto w skrzyni 09L stosuje si olej ATF o mniejszej
lepkoci (podobnie jak w skrzyni 09E). Dziki temu
zmniejszya si strata momentu, szczeglnie przy ni-
skiej temperaturze.
Obie te modyfikacje nie tylko zmniejszaj zuycie pa-
liwa, ale i pozwalaj osign wiksz prdko ma-
ksymaln.
* Informacja na temat ATF:
W skrzyni 09L stosuje si olej ATF
dwch gatunkw. Od lutego 2005
wprowadzono nowy olej ATF.
** Informacja na temat oleju
przekadniowego:
STURACO to dodatek do oleju prze-
kadniowego, zmniejszajcy napre-
nia w midzyosiowym mechanizmie r-
nicowym i zwikszajcy tym samym
komfort jazdy.
Ten dodatek nie jest przeznaczony do
przekadni przedniej osi i nie moe by
tam stosowany!
*/** Z tego powodu naley dokadnie
przestrzega przyporzdkowania po-
szczeglnych gatunkw oleju, poda-
nego w ETKA.
325_147
kana drenaowy
dwustronny piercie
uszczelniajcy
dwustronne piercienie
uszczelniajce (2x)
kana drenaowy
(w dolnej czci skrzyni)
olej przekadniowy
ATF
Do rozdzielenia ssiednich obiegw oleju (wypenionych olejami rnych gatunkw) su dwustronne piercienie
uszczelniajce. W razie nieszczelnoci takiego piercienia olej wypywa na zewntrz odpowiednim kanaem drenaowym.
Skrzynia 09L ma trzy oddzielne obiegi oleju z trzema rnymi gatunkami oleju:
obieg oleju ATF, obejmujcy przekadni planetarn, sterowanie hydrauliczne i przekadni hydrokinetyczn *,
obieg oleju, obejmujcy skrzynk rozdzielcz (olej przekadniowy z dodatkiem STURACO**),
obieg oleju, obejmujcy przekadni przedniej osi (olej przekadniowy bez dodatku STURACO**).
15
Przekadnia hydrokinetyczna
Zalenie od silnika, stosuje si dwie rne przekadnie hydrokinetyczne. S one dostosowane do rnych typw
silnika, majcych rne charakterystyki mocy i momentu obrotowego. Przekadnie hydrokinetyczne s oznaczane
literami. Przyporzdkowanie przekadni do okrelonej skrzyni biegw podano w instrukcji naprawy.
Uwaga na temat wymiany przekadni
hydrokinetycznej
Wymieniajc przekadni hydrokinetyczn
lub skrzynie biegw naley uwaa na pra-
widowe przyporzdkowanie tych elemen-
tw (patrz Instrukcja naprawy, rozdzia
Oznaczenia literowe i przyporzdkowanie
podzespow).
325_180
sprzgo ryglujce
z 4 okadzinami ciernymi
Rnice w budowie przekadni hydrokinetycznych:
Przekadnia hydrokinetyczna z rozczonym (otwartym)
sprzgem ryglujcym doskonale tumi drgania skr-
tne, wytwarzane przez silnik.
Jednak przy zaczonym sprzgle ten efekt znika. Aby
take w tej fazie pracy przekadni uzyska wystarczajce
tumienie drga skrtnych, przekadnia skrzyni 09L dla
silnikw 4- i 6-cylindrowych ma tzw. turbinowy tumik
drga skrtnych (TTD).
Silniki V8 pracuj duo spokojniej i dla nich nie trzeba
stosowa tego rozwizania. Tutaj stosuje si klasyczny
tumik drga skrtnych (TD) lub w ogle rezygnuje z tu-
mika.
W przypadku turbinowego tumika drga skrtnych
tumik ten jest umieszczony za turbin przekadni hy-
drokinetycznej.
W zwizku z tym turbina stanowi cz masy pierwot-
nej tumika i jest odizolowana od waka wejciowego
skrzyni.
W przypadku klasycznego tumika drga skrtnych
tumik ten jest umieszczony przed turbin przekadni
hydrokinetycznej. Turbina stanowi wtedy cz masy
wtrnej tumika i drga razem z wakiem wejciowym.
W ten sposb dziki przesuniciu czci masy na
stron pierwotn lub wtrn tumika uzyskuje si wa-
ciwoci tumice optymalne dla danej kombinacji
silnika i skrzyni biegw.
Sprzgo ryglujce przekadni hydrokinetycznej
W skrzyni 09L zastosowano sprzgo ryglujce o 4 oka-
dzinach ciernych, co zwikszyo moc, ktr moe prze-
nosi to sprzgo.
Pozwolio to znacznie rozszerzy zakres, w ktrym
sprzgo jest regulowane (pracuje z polizgiem). Efek-
tem jest wzrost sprawnoci caego ukadu nap-
dowego.
Aby sprzgo nie ulegao uszkodzeniu przy dugo-
trwaym obcieniu, w skrzyni musi si znajdowa od-
powiedni olej ATF. Jest to specjalnie opracowany olej,
dostosowany do tych wysokich wymaga.
Odnonik
Informacje i wskazwki montaowe do-
tyczce przekadni hydrokinetycznej mo-
na te znale w zeszycie nr 367 (od str.
10) i w instrukcji naprawy.
16
Skrzynia 09L
Chodzenie oleju ATF
385_011
chodnica ATF wbudowana
w chodnic silnika
powrt
dopyw
Chodzenie oleju ATF w Audi A4/A6 (wersja
standardowa)
Wskazwka
Naley zwrci uwag na prawidowe za-
montowanie termostatu (kierunek ozna-
czony strzak). Termostat zamontowany
odwrotnie pracuje nieprawidowo.
385_012
dopyw wody
odpyw
wody
termostat
chodnica
ATF
Chodzenie oleju ATF w Audi A8 silnik 3,0 l V6 TDI
W Audi A8 chodnica oleju ATF jest osobnym ele-
mentem, wczonym w ukad chodzenia silnika. Cho-
dzenie oleju ATF jest tu sterowane zalenie od tem-
peratury, by skrci faz nagrzewania silnika. W tym
celu w ukadzie chodzenia silnika jest dodatkowy
termostat, ktry otwiera przepyw pynu chodzcego
przez chodnic ATF dopiero wtedy, gdy temperatura
pynu osignie 80C.
W Audi A4 i Audi A6 chodnica oleju ATF jest wbu-
dowana w chodnic pynu chodzcego, a zatem
bezporednio wczona w ukad chodzenia silnika
(wersja standardowa). Dziki temu zimny ATF jest
dodatkowo ogrzewany przez silnik i szybciej osiga
temperatur robocz.
17
Termostat pynu chodzcego
Zastosowano tu termostat woskowy z wewntrznym
kanaem obejciowym.
Rowek obejciowy w gniedzie zaworu tworzy kana,
przez ktry cay czas przepywa niewielki strumie py-
nu. Ten przepyw jest konieczny, by termostat mg si
nagrzewa i regulowa temperatur. Termostat jest
umieszczony w przewodzie, ktrym pyn chodzcy po-
wraca z chodnicy ATF.
385_013
chodnica ATF
termostat
Chodzenie oleju ATF w Audi A8 silniki
benzynowe V6 i V8
Wskazwka
Poniewa rowek obejciowy jest sto-
sunkowo may (ok. 2 mm x 0,7 mm), mo-
e zosta zapchany przez zanieczysz-
czenia znajdujce si w pynie chodz-
cym. W takim przypadku regulacja tem-
peratury nie dziaa, gdy brak cyrkulacji
pynu sprawia, e termostat si nie na-
grzewa.
W razie stwierdzenia przegrzewania si
pynu ATF naley sprawdzi przepyw
oleju i pynu chodzcego przez cho-
dnic oraz dziaanie termostatu.
Wskazwka
Naley pamita, e zanieczyszczenia oleju ATF (np. produkty cierania, opiki, emulsja) gromadz si
w chodnicy ATF i w przewodach oleju. Z tego powodu, przed zamontowaniem nowej lub naprawionej
skrzyni, naley chodnic i przewody bardzo dokadnie przepuka.
Do pukania trzeba odczy przewody oleju od chodnicy. Naley si upewni, e wszystkie za-
nieczyszczenia zostay wypukane. Czci, co do ktrych s wtpliwoci (np. chodnica ATF), naley wy-
mieni. Pozostawione zanieczyszczenia powoduj ponowne reklamacje i uszkodzenie skrzyni biegw!
385_068
rowek obejciowy
temperatura pynu chodzcego < 80C
temperatura pynu chodzcego ok. 90C;
pocztek otwarcia przy ok. 80C, przy 90C skok
ok. 5 mm
18
Skrzynia 09L
Opis
F125 czujnik pooenia dwigni sterujcej
F189 przecznik trybu tiptronic
F305 czujnik pooenia P
G93 czujnik temperatury oleju w skrzyni biegw
G182 czujnik wejciowej prdkoci obrotowej
G195 czujnik wyjciowej prdkoci obrotowej
J217 sterownik automatycznej skrzyni biegw
J587 sterownik czujnikw dwigni sterujcej
N88 zawr elektromagnetyczny 1 (nie w skrzyni 0B6)
N110 elektromagnes blokady dwigni sterujcej
N215 elektryczny zawr regulacji cinienia -1-
N216 elektryczny zawr regulacji cinienia -2-
N217 elektryczny zawr regulacji cinienia -3-
N218 elektryczny zawr regulacji cinienia -4-
N233 elektryczny zawr regulacji cinienia -5-
N371 elektryczny zawr regulacji cinienia -6-
N443 elektryczny zawr regulacji cinienia -7-
(tylko w skrzyni 0B6, zamiast zaworu N88)
Y26 wywietlacz pooenia dwigni sterujcej
P sygna P do wcznika zezwolenia na dostp
i uruchomienie silnika E415
(na potrzeby blokady wyjcia kluczyka)
P-N sygna P/N do sterownika zezwolenia na dostp
i uruchomienie silnika J518
(na potrzeby sterowania rozruchem)
K dwukierunkowy przewd diagnostyczny K
385_110
czujnik
temperatury sterownika
CAN diagnozy
CAN napdu
modu
* patrz Wskazwka
Schemat funkcjonalny (oglny*)
* Informacje oglne na temat schematu funkcjonalnego
Schemat funkcjonalny moduu mechatronicznego w skrzyniach 09E, 09L, 0AT i 0BQ jest identyczny.
Schemat funkcjonalny moduu mechatronicznego skrzyni 0B6 rni si tylko zastosowaniem 7 zaworw
sterujcych cinieniem oraz brakiem zaworu N88. Zewntrzne mechanizmy zmiany biegw rni si,
zalenie od modelu samochodu i roku produkcji. Wicej informacji na ten temat podano na str. 74 i
nastpnych.
19
Dynamiczny program zmiany biegw DSP
Aby jeszcze bardziej podkreli sportowy charakter
samochodw Audi, udoskonalono strategi zmiany
biegw.
Zarwno w trybie D, jak i w trybie S stosowane s rne
programy zmiany biegw, zalene od sposobu ope-
rowania pedaem gazu oraz od przyspiesze wzdu-
nych i poprzecznych samochodu. Efektem jest uni-
kanie niepotrzebnej zmiany biegu na wyszy podczas
sportowej jazdy, np. podczas jazdy na zakrcie.
Ponadto w obu trybach D i S oceniany jest ju sposb
pierwszego ruszania, by jak najszybciej rozpozna typ
kierowcy. Dziki temu sterownik jeszcze szybciej
dostosowuje prac skrzyni do charakteru kierowcy,
wybierajc odpowiedni program zmiany biegw.
Aby speni wymagania kierowcw Audi take w spra-
wie komfortu, przypisano trybom D, S i tiptronic rne
parametry sterowania sprzgem ryglujcym. W trybach
S i tiptronic biegi s zmieniane wg bardziej ywioowej
charakterystyki, co powoduje skrcenie czasu prze-
czania.
Natomiast w trybie D gwny nacisk pooono na kom-
fort, dlatego czas zmiany biegu jest nieco duszy.
20
Skrzynia 09L
385_100
Modu mechatroniczny skrzy 09L i 09E bez immobilisera
F125 przecznik wielofunkcyjny
EDS 6
N371 zaw. reg. cinienia 6
MV1
N88 zaw. elektromagn. 1
EDS 4
N218 zaw. reg. cinienia 4
EDS 5
N233 zaw. reg. cinienia 5
EDS 3
N217 zaw. reg. cinienia 3
EDS 2
N216 zaw. reg. cinienia 2
EDS 1
N215 zaw. reg. cinienia 1
385_107
MV1
EDS 1, 3 i 6
(* z immobiliserem dodatkowo EDS 2 i 4)
EDS 2, 4, i 5 (** z immobiliserem tylko EDS 5)
Zawr N88 jest zaworem elektromagnetycznym. Jest to zawr typu 3/2 (trzydrony,
dwupooeniowy), co oznacza, e ma trzy przycza hydrauliczne i moe zajmowa jedno z
dwch pooe.
N88 jest sterowany przez sterownik skrzyni biegw i suy do odpowiedniego przeczenia
zaworw hydraulicznych.
cinienie 0 do 4,6 bar
napicie robocze 12 V
oporno przy 20C 5,05 om
charakterystyka rosnca
cinienie 4,6 do 0 bar
napicie robocze 12 V
oporno przy 20C 5,05 om
charakterystyka malejca
**EDS 5 (N233) regulacja cinienia gwnego
(systemowego)
zawory o charakterystyce
rosncej w module
z immobiliserem
P = cinienie
I = prd
EDS 1 (N215) zawr sprzga sprzgo A
EDS 3 (N217) zawr sprzga hamulec C
EDS 6 (N371) sprzgo ryglujce przekadni
*EDS 2 (N216) zawr sprzga sprzgo B
*EDS 4 (N218) zawr sprzga sprzgo D
i sprzgo E
Modu mechatroniczny
Jak ju wspomniano na str. 10, wraz z wprowadzeniem
skrzyni 09L dokonano zmian w module mechatro-
nicznym.
Istotn zmian jest wczenie sterownika skrzyni
biegw do systemu immobilisera (patrz str. 52).
Wymagao to zmian zarwno w czci hydraulicznej,
jak i elektronicznej.
Modu z immobiliserem i bez immobilisera mona z ze-
wntrz rozrni po rodzaju zastosowanych zaworw
sterujcych cinieniem.
Te zmiany zostay te wprowadzone do skrzyni 09E.
Skrzynie 0AT i 0BQ maj zawsze modu mechatroniczny
z immobiliserem.
21
385_101
Modu mechatroniczny skrzy 09L, 09E, 0AT i 0BQ z immobiliserem
W module mechatronicznym z immobiliserem zawory EDS 2 i EDS 4 o charakterystyce
malejcej zastpiono zaworami o charakterystyce rosncej. Dziki temu zawory
niezasilane ustawiaj elementy sterownika hydraulicznego w takim
pooeniu, e niemoliwe jest zaczenie adnego biegu.
EDS 6
N371 zaw. reg. cinienia 6
MV1
N88 zaw. elektromagn. 1
EDS 4
N218 zaw. reg. cinienia 4
EDS 5
N233 zaw. reg. cinienia 5
EDS 3
N217 zaw. reg. cinienia 3
EDS 2
N216 zaw. reg. cinienia 2
EDS 1
N215 zaw. reg. cinienia 1
385_102
Modu mechatroniczny skrzy 09L, 09E, 0AT i 0BQ
bez immobilisera i z immobiliserem
G195 czujnik
wyjciowej prdkoci obrotowej
G182 czujnik
wejciowej prdkoci obrotowej
do chodnicy ATF
zaczanie sprzga
ryglujcego
rozczanie sprzga
ryglujcego
kana cinieniowy z
pompy ATF (cinienie
systemowe)
kana ssawny pompy
ATF z zaworu
cinienia
systemowego
sprzgo E
sprzgo A
modu hydrauliczny
modu
elektroniczny
sterownik
automatycznej
skrzyni biegw J217
Elementy i przycza hydrauliczne
hamulec C
hamulec D1
hamulec D2
sprzgo B
Zauwa!
Skrzynia biegw z wbudowanym immobiliserem
nie ma hydrauliczno-mechanicznego trybu awa-
ryjnego (patrz te str. 52).
Odnonik
Wicej informacji na temat moduu me-
chatronicznego oraz czujnikw i ele-
mentw wykonawczych podano w ze-
szycie nr 284.
22
363_041
Skrzynia 0AT
... wywodzi si ze skrzyni 09L. Zostaa opracowana spe-
cjalnie dla Audi Q7, pocztkowo dla silnika 3,6 l FSI.
Skrzynia OAT stanowi samodzielny zesp. Oznacza to,
e przekadnia przedniej osi i skrzynka rozdzielcza nie
s wbudowane w skrzyni biegw, jak to zazwyczaj jest
w Audi.
Rozdzia napdu pomidzy przedni i tyln o odbywa
si w skrzynce rozdzielczej 0AQ, zawierajcej samoblo-
kujcy mechanizm rnicowy z asymetrycznym, zmien-
nym rozdziaem momentu.
Odnonik
Skrzynia biegw 0AT jest wczona w system immobilisera. Wicej informacji na ten temat podano na
str. 52 i nastpnych.
W skrzyni 0AT istnieje moliwo odczytania testerem okrelonych wartoci adaptacyjnych oraz ich
skasowania. Wicej informacji na ten temat podano na str. 54 i nastpnych.
Skrzynia biegw 0AT ...
Odnonik
Informacje na temat ukadu napdowego Audi Q7
i skrzynki rozdzielczej 0AQ mona znale w ze-
szycie nr 363.
Szczegy, dostosowujce skrzyni do jazdy terenowej
Nisko pooony punkt zasysania oleju ATF oraz dua
ilo tego oleju w ukadzie zapewniaj poprawne za-
silanie olejem podczas jazdy w terenie (patrz str. 23).
Dua chodnica ATF utrzymuje temperatur oleju na
bezpiecznym poziomie (patrz str. 24).
Wysoko pooone i zakoczone wykiem odpo-
wietrzenie skrzyni zapobiega wnikaniu wody pod-
czas jazdy w trudnych warunkach.
Dua przekadnia hydrokinetyczna ze sprzgem ry-
glujcym ogranicza nagrzewanie oleju ATF i pozwala
na bezporednie przekazywanie napdu.
23
385_094
pompa ATF
pierwotny zesp planetarny
(pojedynczy)
wtrny zesp planetarny (w ukadzie Ravigneaux)
blokada
postojowa
modu
mechatroniczny
(patrz str. 20.)
Nisko pooony punkt zasysania oleju ATF oraz dua
ilo tego oleju wukadzie zapewniaj poprawne zasilanie
olejem podczas jazdy w terenie.
filtr ATF
przekadnia hydrokinetyczna ze sprzgemryglujcym
i turbinowym tumikiem drga skrtnych (TTD) patrz str. 15
elementy hydrauliczne, sterowanie hydrauliczne, kanay i przewody ATF
elementy zespow planetarnych
waki, koa zbate, piercienie zabezpieczajce, pozostae elementy wirujce
elementy elektroniczne, sterownik
sprzga wielopytkowe, oyska, podkadki
czci z tworzyw sztucznych, uszczelki, czci gumowe, podkadki
elementy zaczajce, cylindry, toki, tarcze spitrzajce,
piercienie uszczelniajce, podkadki regulacyjne
obudowa, ruby, sworznie, spryny, podkadki
Przekrj skrzyni 0AT
24
Skrzynia 0AT
Chodzenie oleju ATF (w Audi Q7)
Aby przyspieszy rozgrzewanie skrzyni biegw, zastosowano regulowany ukad chodzenia oleju ATF.
Chodnica ATF w Audi Q7 to chodnica typu olej-powietrze, sterowana termostatem.
Chodnica ATF znajduje si przed chodnic silnika i przed skraplaczem klimatyzacji (patrzc w kierunku jazdy).
385_078
powrt oleju z chodnicy
dopyw oleju do chodnicy
chodnica ATF
termostat oleju
Termostat oleju
Termostat oleju jest wczony w oba przewody olejowe, czce skrzyni z chodnic.
Jest to termostat woskowy z wewntrznym kanaem obejciowym.
Wskazwka
Naley pamita, e zanieczyszczenia oleju ATF (np. produkty cierania, opiki, emulsja) gromadz si w uka-
dzie chodzenia ATF. Z tego powodu, przed zamontowaniem nowej lub naprawionej skrzyni, naley ukad
chodzenia ATF bardzo dokadnie przepuka.
W tym celu trzeba odczy przewody od termostatu i od chodnicy, a potem wypuka osobno kady
element.
Naley si upewni, e wszystkie zanieczyszczenia zostay wypukane.
Czci, co do ktrych s wtpliwoci (np. chodnica ATF, termostat), naley wymieni.
Pozostawione zanieczyszczenia powoduj ponowne reklamacje i uszkodzenie skrzyni biegw!
25
367_013
G
G
K
K
woskowy element
rozszerzalny
kana obejciowy
G = poczenie ze skrzyni biegw (Getriebe)
K = poczenie z chodnic (Khler)
Termostat zamknity
Woskowy element rozszerzalny jest rwnoczenie su-
wakiem zaworu i steruje przepywem oleju do cho-
dnicy. Gdy termostat jest zamknity, niewielki strumie
oleju ATF przepywa kanaem obejciowym i ogrzewa
element rozszerzalny.
Od temperatury ok. 75C popychacz zaczyna si wy-
suwa, przesuwajc element rozszerzalny w d i ci-
skajc spryn. W ten sposb termostat otwiera prze-
pyw oleju do chodnicy (patrz nastpny rysunek).
Termostat otwarty
Od temperatury ok. 90C termostat jest cakowicie
otwarty.
Wskazwka
Gdy podczas naprawy ukad chodzenia ATF zostanie otwarty a chodnica ATF oprniona, trzeba po
naprawie wykona jazd prbn i rozgrza ATF do temperatury co najmniej 90C.
Spowoduje to otwarcie termostatu i napenienie chodnicy. Dopiero potem naley schodzi ATF do
temperatury kontrolnej i sprawdzi (ewentualnie skorygowa) poziom ATF w skrzyni (patrz instrukcja
naprawy).
Wskazwka
Zanieczyszczenia mog zapcha kana obejciowy termostatu, co nie pozwoli mu prawidowo dziaa.
Efektem moe by przegrzanie skrzyni biegw! Podczas normalnej jazdy i przy temperaturze otoczenia
25C temperatura ATF prawie nigdy nie przekracza 110C.
367_014
zalepka
popychacz
G
G
K
K
26
Skrzynia 0B6
Zastosowanie przekadni hydrokinetycznej z turbi-
nowym tumikiem drga skrtnych oraz przekadni
hydrokinetycznej z podwjnym tumikiem (w sil-
nikach wysokoprnych) pozwala na wczeniejsze
zamykanie sprzga ryglujcego. Zmniejsza to zu-
ycie paliwa i daje kierowcy bardziej bezporednie,
sportowe wraenia z jazdy.
Do zwikszenia komfortu i zmniejszenia zuycia
paliwa przyczynia si te funkcja rozczania na-
pdu na postoju (patrz str. 36).
W stosunku do swoich poprzedniczek, ta skrzynia
ogranicza zuycie paliwa o 3 % w silnikach benzy-
nowych i o 6 % w silnikach wysokoprnych.
Na wykresie 385_018 wida popraw zuycia paliwa
od automatycznych skrzy 3-biegowych do dzisiej-
szych skrzy 6-biegowych 2. generacji.
ms
385_017
w gr, napd
tiptronic
w d, napd
tiptronic
wielokrotna w d,
napd
w d,
hamowanie
tiptronic
1. generacja
2. generacja (0B6, 09E w RS6)
napd = przy obcionym silniku
hamowanie = przy hamowaniu
silnikiem
Czasy reakcji rnych skrzy 6-biegowych
385_018
3-biegowa 4-biegowa 5-biegowa 6-biegowa
A
6-biegowa
B
6-biegowa
C
Oszczdno paliwa w stosunku do poprzednich skrzy automatycznych firmy ZF
A = 1. generacja
B = 2. generacja, silnik benzynowy
C = 2. generacja, silnik wysokoprny
Skrzynia 0B6 ...
... wywodzi si z typoszeregu nowych 6-biegowych
skrzy 2. generacji, produkowanych przez ZF-Ge-
triebe GmbH.
Skrzynie biegw 2. generacji wyrniaj si m.in. na-
dzwyczaj krtkimi czasami reakcji. Szybko zmiany
biegw poprawiono o ok. 50 %, co znaczco popra-
wia dynamik jazdy.
Skrcenie czasu reakcji podczas rnych typw
zmiany biegw w stosunku do skrzy. 1 generacji
pokazano na wykresie patrz rys. 385_017.
Zmiany w ukadzie hydraulicznym i sterowaniu ele-
ktronicznym po raz pierwszy pozwoliy na redukcj
wielokrotn bez straty czasu.
Skrzynia 0B6 jest przeznaczona do modeli samo-
chodw z nowym uoeniem zespou napdowego
i osi k.
Nowe uoenie zespou napdowego i osi k po-
lega na przeniesieniu mechanizmu rnicowego
przedniej osi przed przekadni hydrokinetyczn.
Pierwszymi modelami korzystajcymi z zalet ta-
kiego uoenia zespou napdowego s Audi A5
Coup i Audi A4 B8 (typ 8T i 8K).
Skrzynia 0B6 wywodzi si konstrukcyjnie ze skrzyni
09E, ktra ma ju przedni mechanizm rnicowy
umieszczony przed przekadni hydrokinetyczn.
W skrzyni 09E zmniejszono odlego osi wakw
konierzowych od paszczyzny podziau silnik-
skrzynia do 61 mm.
W skrzyni 0B6 ta odlego jest jeszcze mniejsza
wynosi tylko 43 mm.
Ponadto waki konierzowe przesunito o 30 mm
w gr, co dao dodatkowe miejsce dla przekadni
kierowniczej.
385_019
43 mm
Skrzynia 0B6
61 mm
385_016
Skrzynia 09E
27
Cechy charakterystyczne w skrcie
385_006
Przekadnia hydrokinetyczna
z turbinowym tumikiem drga
skrtnych (silniki benzynowe);
przekadnia hydrokinetyczna
z podwjnym tumikiem (silniki
Diesla) patrz str. 30.
Nowy modu mechatroniczny i zmiany
w caym ukadzie hydraulicznym
pozwoliy uzyska nadzwyczaj krtkie
czasy reakcji patrz rys. 385_017.
Nowy sterownik skrzyni biegw ze
zwikszon moc obliczeniow i no-
wym protokoem diagnostycznym
patrz str. 35.
Otwr serwisowy patrz str. 31.
385_007
Skrzynia 0B6 jest przewidziana tylko do
napdu na wszystkie koa quattro.
Wymuszone smarowanie skrzynki
rozdzielczej z osobn pomp oleju.
Uzbienie o specjalnym zarysie
w przekadni czoowej i przekadni
stokowej pozwala na skone (w dwch
paszczyznach) uoenie wau napdo-
wego przedniej osi. Dziki temu wa ten
nie ma dodatkowych przegubw. Cao
jest mniejsza i lejsza patrz te rysunek
z przekrojem skrzyni.
Przedni mechanizm rnicowy przed
przekadni hydrokinetyczn.
Spawane koo talerzowe o spe-
cjalnym uzbieniu (z powodu
skonego przebiegu wau
napdowego).
Samoblokujcy midzyosiowy mechanizm
rnicowy z asymetrycznym,
dynamicznym rozdziaem momentu
(podzia podstawowy 40/60).
Odnonik
Powody zmiany uoenia zespou napdowego
i wynikajce z tego korzyci wyjaniono w ze-
szycie nr 392 od str. 30 i w zeszycie nr 409 od
str. 24.
Informacje na temat uoenia zespou nap-
dowego mona te znale w zeszycie nr 283
od str 10.
28
Skrzynia 0B6
385_095
dwustronny piercie
uszczelniajcy
pierwotny zesp planetarny
(pojedynczy)
korek wlewowy i
kontrolny ATF
samoblokujcy midzyosiowy mechanizm
rnicowy z dynamicznym,
niesymetrycznym podziaem momentu
napdowego patrz zeszyt nr 363 od str. 18
modu
mechatroniczny
przekadnia hydrokinetyczna w
rnych odmianach patrz str. 30
wtrny zesp planetarny
(w ukadzie Ravigneaux)
osona waka napdu
przedniej osi
wa
napdowy
pompa ATF
dwustronny piercie
uszczelniajcy
pompa oleju skrzynki rozdzielczej
patrz zeszyt nr 283 od str. 70
Pamitaj o nowej koncepcji montau wau
napdowego patrz zeszyt nr 409 od str. 30.
przekadnia walcowa napdu przedniej osi
(zazbienie typu Beveloid)
Zby typu Beveloid maj specjalny
stokowy ksztat, ktry pozwala na
przebieg wau napdowego skonie w
dwch paszczyznach (na bok i w gr).
filtr ATF
lewy waek
konierzowy
Przekrj skrzyni 0B6
przekadnia wstpna
29
Wskazwka
Nowe uoenie zespou napdowego wymaga
innego postpowania podczas naprawy, co
omwiono w instrukcji naprawy.
elementy hydrauliczne, sterowanie hydrauliczne, kanay i przewody ATF
elementy zespow planetarnych
waki, koa zbate, piercienie zabezpieczajce, pozostae elementy wirujce
elementy elektroniczne, sterownik
sprzga wielopytkowe, oyska, podkadki
czci z tworzyw sztucznych, uszczelki, czci gumowe, podkadki
elementy zaczajce, cylindry, toki, tarcze spitrzajce,
piercienie uszczelniajce, podkadki regulacyjne
obudowa, ruby, sworznie, spryny, podkadki
409_144
Wskazwka
W samochodach typoszeregu B8 (A4, A5 i Q5)
wprowadzono now koncepcj poczenia i usz-
czelnienia wau napdowego. Zmiany om-
wiono w zeszycie nr 409 od str. 30.
Naley przestrzega informacji i wskazwek,
zawartych w instrukcji naprawy.
30
Skrzynia 0B6
Przekadnia hydrokinetyczna
385_021
Tarcza zabierakowa (przykrcona do wau korbowego)
czop centrujcy
przekadni
Przekadnia z podwjnym
tumikiem
To stosunkowo nowe rozwizanie charakteryzuje si
szerokim zakresem tumionych drga i pozwala na
bardzo wczesne zaczanie sprzga ryglujcego take
w silnikach wysokoprnych. Zakres, w ktrym sprzgo
jest regulowane (pracuje z polizgiem), ograniczono do
minimum. Zmniejsza to zuycie paliwa i pozwala kie-
rowcy bardziej bezporednio odbiera wraenia z jazdy.
Kolejn korzyci jest mniejsze obcienie sprzga
ryglujcego i oleju ATF.
Jak sugeruje nazwa, przekadnia z podwjnym tu-
mikiem ma dwa tumiki drga skrtnych. Oba tumiki s
poczone szeregowo (a wic jeden za drugim w kie-
runku przenoszenia napdu) i maj rne charakte-
rystyki. Dziki temu moliwe jest tumienie drga w du-
ym zakresie prdkoci obrotowej. Sprzgo ryglujce
mona zacza przy jeszcze niszej prdkoci obro-
towej ni dotychczas.
W silnikach benzynowych zastosowano przekadni
hydrokinetyczn z turbinowym tumikiem drga skrt-
nych. Wicej informacji na ten temat podano na str. 15.
W przypadku silnikw wysokoprnych montuje si
przekadni z podwjnym tumikiem.
385_022
Wprowadzenie zoptymalizowanego systemu tumienia
drga skrtnych pozwolio na jeszcze skuteczniejsze
wytumienie drga generowanych przez silnik. Dziki
temu mona byo jeszcze bardziej zmniejszy obszar,
w ktrym przekadnia hydrokinetyczna pracuje z poli-
zgiem. W przypadku silnikw wysokoprnych daje to
o 6 % mniejsze zuycie paliwa w stosunku do skrzy
6-biegowych 1. generacji.
Odnonik
Informacje i wskazwki montaowe dotyczce
przekadni hydrokinetycznej mona te znale
w zeszycie nr 367 (od str. 10) i w instrukcji na-
prawy.
31
385_023
pokrywa
otwr
serwisowy
obudowa skrzyni biegw
kadub silnika
Przed wymontowaniem skrzyni bie-
gw trzeba odkrci przekadni hy-
drokinetyczn do tarczy zabierakowej,
podobnie jak w innych skrzyniach
automatycznych. To poczenie jest
teraz tak rozwizane, e ruby mo-
cujce przekadni s wkrcane od
strony skrzyni biegw.
Dobry dostp do tych rub zapewnia
otwr serwisowy, Dziki nowemu ro-
zwizaniu nie trzeba odkrca rozru-
sznika i caa czynno jest atwiejsza.
Otwr serwisowy jest zamknity po-
kryw z tworzywa sztucznego.
ruba aluminiowa AL9
Otwr serwisowy
ruby aluminiowe
W kadym miejscu take w skrzyni 0B6 zastosowanie
aluminium przyczynia si do zmniejszenia masy
samochodu. Z tego wzgldu coraz czciej stosuje si
aluminiowe ruby. Takie ruby nadaj si szczeglnie
do czenia elementw wykonanych rwnie z alu-
minium.
Gdy ruby oraz czone elementy wykonane s z alu-
minium, wszystkie elementy poczenia maj tak sam
rozszerzalno ciepln. Oznacza to, e naprenia
rozcigajce w rubie pozostaj stae take podczas
rozgrzewania elementw. Ta okoliczno pozwala
stosowa ruby aluminiowe o takiej samej rednicy,
jak miay dotychczasowe ruby stalowe.
ruby aluminiowe maj specjaln ochron anty-
korozyjn oraz powok lizgow, ktra zapobiega
zacieraniu si ruby podczas dokrcania i odkrcania.
Typowym sposobem dokrcania rub aluminiowych jest
dokrcanie momentem i ktem. ruby wymienia si
po kadym uyciu.
W skrzyni 0B6 zastosowano ruby aluminiowe w na-
stpujcych miejscach:
poczenie skrzyni biegw z silnikiem
mocowanie miski olejowej ATF (patrz str. 33)
niektre poczenia obudowy skrzyni
Poczenie skrzyni biegw z silnikiem
Cech szczegln jest poczenie skrzyni z silnikiem za
pomoc rub aluminiowych. ruby te dokrca si za
pomoc momentu i kta.
rub aluminiowych wolno uy powtrnie tylko jeden
raz. Oznacza to, e now rub mona zastosowa
cznie dwa razy. rub dokrcan powtrnie (np. po
wymontowaniu i zamontowaniu skrzyni) naley ozna-
czy na bie znakiem X (patrz instrukcja naprawy).
32
Skrzynia 0B6
Skrzynia 0B6 ma trzy oddzielne obiegi oleju z trzema
rnymi gatunkami oleju:
Obieg oleju i uszczelnienie
* STURACO to dodatek do oleju przekadniowego,
zmniejszajcy naprenia w midzyosiowym mecha-
nizmie rnicowym i zwikszajcy tym samym komfort
jazdy.
Ten dodatek nie jest przeznaczony do przekadni prze-
dniej osi i nie moe by tam stosowany!
Dokadne informacje na temat przeznaczenia po-
szczeglnych gatunkw oleju oraz ich numery ka-
talogowe mona znale w elektronicznym katalogu
czci zamiennych (ETKA).
korek spustowy oleju
dla skrzynki rozdzielczej
zalepka
dwustronny piercie
uszczelniajcy
odpowietrzenie
skrzynki
rozdzielczej
korek wlewowy i kontrolny
oleju dla skrzynki rozdzielczej
Obieg oleju ATF jest oddzielony od
obiegu oleju w skrzynce rozdzielczej
za pomoc dwustronnego piercienia
uszczelniajcego oraz zalepki.
pompa oleju
w skrzynce
rozdzielczej
385_092
odpowietrzenie
skrzynki rozdzielczej
Chodzenie oleju ATF
Chodzenie oleju ATF w skrzyni 0B6 (modele typosze-
regu B8) odbywa si w chodnicy, wbudowanej w cho-
dnic silnika.
Odpowiada to koncepcji, pokazanej na rysunku 385_011
(strona 16).
kana drenaowy
boczny korek wlewowy ATF
obieg oleju ATF, obejmujcy przekadni
planetarn, sterowanie hydrauliczne i prze-
kadni hydrokinetyczn
obieg oleju, obejmujcy skrzynk roz-
dzielcz (olej przekadniowy z dodatkiem
STURACO*)
obieg oleju, obejmujcy przekadni prze-
dniej osi (olej przekadniowy bez dodatku
STURACO*)
33
osona waka
napdu przedniej osi
kana drenaowy
(bezporednio pod spodem
patrz rys. 385_105 na str. 35)
osona waka napdu
przedniej osi
dwustronny piercie uszczelniajcy
385_090
Obiegi oleju w skrzynce rozdzielczej i w przekadni
tylnej osi s rozdzielone dwustronnym pier-
cieniem uszczelniajcym.
Miska oleju ATF
Miska oleju ATF w skrzyni 0B6 jest wykonana z aluminium. Miska ma metalowo-elastomerow uszczelk. Uszczelka
skada si z aluminiowego szkieletu oraz zwulkanizowanej z nim gumowej (elastomerowej) wargi uszczelniajcej
Zalet takiej uszczelki jest brak osiadania, co daje du trwao uszczelnienia.
Aby uszczelka prawidowo speniaa swoje zadanie, musi by dokadnie ustawiona za pomoc czterech trzpieni
prowadzcych (narzdzie specjalne). Miska oleju ATF jest zamocowana rubami aluminiowymi. Te ruby naley
dokrca metod momentu i kta, zachowujc odpowiedni kolejno dokrcania patrz instrukcja naprawy!
385_091
odpowietrzenie
przekadni przedniej
osi
Odpowietrzenie obiegu ATF
Do odpowietrzenia obiegu ATF suy kana w obudowie
skrzyni, koczcy si w osonie przekadni hydroki-
netycznej.
34
Skrzynia 0B6
Modu mechatroniczny
385_103
F125 przecznik wielofunkcyjny
EDS 6
N371 zaw. reg. cinienia 6
EDS 7
N443 zaw. reg. cinienia 7
EDS 4
N218 zaw. reg. cinienia 4
EDS 5
N233 zaw. reg. cinienia 5
EDS 3
N217 zaw. reg. cinienia 3
EDS 2
N216 zaw. reg. cinienia 2
EDS 1
N215 zaw. reg. cinienia 1
EDS = elektryczny zawr regulacji
cinienia
385_029
EDS 1 i 2
EDS 4, 5 i 6
EDS 3 i 7
cinienie 0 do 4,6 bar
napicie robocze 12 V
oporno przy 20C 5,05 om
charakterystyka rosnca
cinienie 4,6 do 0 bar
napicie robocze 12 V
oporno przy 20C 5,05 om
charakterystyka malejca
EDS 4 (N218) zawr sprzga sprzgo E
EDS 5 (N233) zawr sprzga hamulec C
EDS 6 (N371) zawr sprzga hamulec D
EDS 3 (N217) zawr sprzga sprzgo B
EDS 7 (N443) regulacja cinienia systemowego
cinienie 0 do 4,7 bar
napicie robocze 12 V
oporno przy 20C 5,05 om
charakterystyka rosnca
EDS 1 (N215) zawr sprzga sprzgo A
EDS 2 (N216) sprzgo ryglujce przekadni
Zadania poszczeglnych zaworw regulacji cinienia
P = cinienie
I = prd
Sterowanie elektrohydrauliczne (modu mechatro-
niczny) skrzyni 0B6 ulego powanym modyfikacjom.
Wraz ze zmianami w caym ukadzie hydraulicznym
dao to nadzwyczaj krtkie czasy przeczania. Pod
wzgldem dynamiki zmiany biegw skrzynia 0B6
wyznacza nowe standardy dla stopniowych skrzy
automatycznych.
Nowy modu mechatroniczny mona rozpozna po
nowych zaworach regulacji cinienia, oznaczonych na
pomaraczowo.
Do sterowania su wycznie zawory regulacji
cinienia. Kade sprzgo i kady hamulec ma jeden
taki zawr.
Poniewa modu mechatroniczny jest wczony w sy-
stem immobilisera, skrzynia biegw nie ma hydrau-
liczno-mechanicznego trybu pracy awaryjnej (patrz
str. 52).
Wicej informacji na temat moduu mechatroniczne-
go oraz czujnikw i elementw wykonawczych podano
w zeszycie nr 284.
Schemat funkcjonalny moduu zamieszczono na str. 18.
35
385_104
G195 czujnik wyjciowej
prdkoci obrotowej
G182 czujnik wejciowej
prdkoci obrotowej
sterownik automatycznej
skrzyni biegw J217
Poza zmianami w ukadzie hydraulicznym zastosowano te sterownik nowej
generacji ze zwikszon moc obliczeniow i nowym protokoem dia-
gnostycznym tzw. protokoem UDS (patrz zeszyt nr 392 na str. 90). Aby tester
mg komunikowa si ze sterownikiem skrzyni, musi mie wgran pyt
bazow 11.XX (lub wysz) i odpowiedni pyt markow Audi.
Z punktu widzenia diagnosty wprowadzono nastpujce zmiany:
W funkcji Odczyt blokw wartoci mierzonych mona wybiera pojedyncze
wartoci; wartoci s opisane tekstem. Nie ma ju blokw, grupujcych po
cztery wartoci mierzone.
Pamici bdw sterownika skrzyni biegw nie mona skasowa osobno, lecz
tylko razem z pamiciami pozostaych sterownikw OBD II.
Aktualizacja oprogramowania sterownika skrzyni jest moliwa tylko online,
przy uyciu systemu SVM (Software Versions-Management).
Moliwe jest rwnie kodowanie za pomoc Diagnozy wasnej, lecz taki kod
jest zmieniany przez system SVM (funkcja porwnania wersji zadanej i ist-
niejcej). Specjalne kodowanie sterownika musi by w takim przypadku
wpisane na nowo.
385_105
do chodnicy ATF
kana cinieniowy
z pompy ATF
(cinienie systemowe)
Przycza hydrauliczne skrzyni 0B6
zacz. sprzga rygl.
hamulec C
hamulec D1
hamulec D2
sprzgo B
z chodnicy ATF
rozcz. sprzga rygl.
kana ssawny
pompy ATF z zaworu
cinienia systemowego
kana ssawny
pompy ATF
z filtra ATF
sprzgo E
sprzgo A
kana drenaowy
36
Skrzynia 0B6
Gdy samochd stoi, silnik pracuje na biegu jaowym
a dwignia sterujca jest w pooeniu jazdy, prze-
kadnia hydrokinetyczna przenosi okrelony moment
obrotowy. Po zwolnieniu hamulca powoduje to pe-
znicie samochodu. Natomiast wcinicie hamulca
powoduje tracenie tego momentu w przekadni.
Sterownik silnika musi zwikszy moment obrotowy
biegu jaowego, by utrzyma prdko obrotow na
staym poziomie. Wzrasta wtedy zuycie paliwa. Po-
nadto silnik pracuje goniej i z wikszymi wibra-
cjami, a kierowca musi wciska okrelon si ha-
mulec, by utrzyma samochd w miejscu. Wszystko
to zmniejsza komfort jady samochodem.
Z tego powodu w skrzyni 0B6 wprowadzono funkcj
rozczania napdu na postoju, ktra w takich
warunkach (bieg jaowy + postj + dwignia w po-
oeniu jazdy) zmniejsza moment tracony w prze-
kadni hydrokinetycznej.
Rozczanie napdu na postoju ma nastpujce
zalety:
Wikszy komfort dziki spokojniejszej pracy
silnika i zmniejszeniu siy potrzebnej do wci-
skania pedau hamulca.
Mniejsze zuycie paliwa na biegu jaowym (przy
dwigni w pooeniu jazdy) spadek o ok. 15 %.
Jak dziaa rozczanie napdu na postoju
Gdy rozczanie napdu na postoju jest nieaktywne,
polizg pomidzy silnikiem a turbin wynosi 100 %.
Oznacza to, e silnik pracuje z prdkoci biegu jao-
wego a turbina jest nieruchoma. Prdko obrotowa
wau turbiny jest wejciow prdkoci obrotow skrzy-
ni biegw.
Gdy rozczanie napdu na postoju jest aktywne,
sterownik tak steruje sprzgem Aby uzyska okrelony
polizg pomidzy prdkoci obrotow silnika a wej-
ciow prdkoci obrotow skrzyni. Regulacja sprzga
odbywa si na podstawie porwnania prdkoci silnika
(czyli wejciowej prdkoci przekadni) i wejciowej
prdkoci skrzyni biegw. Polizg w przekadni hydro-
kinetycznej mona zmniejszy a o 90 % ** (silnik i skrzy-
nia ciepe). Na przekadni planetarn jest przeka-
zywany tylko niewielki moment. Z powodu mniejszego
obcienia silnik pracuje spokojniej i zuywa mniej
paliwa.
Gdy sterownik rozpozna ruszanie (na podstawie
zwolnienia hamulca lub dodania gazu), zacza szybko
sprzgo A, przywracajc w ten sposb normalne prze-
noszenie napdu.
Gdy funkcja rozczania napdu na postoju jest ak-
tywna, sprzgo A pracuje z polizgiem. Nie jest ca-
kowicie rozczone, co pozwala na szybkie i pozba-
wione szarpni ruszenie z miejsca.
Aby sprzgo A wytrzymao zwikszone obcienie wy-
nikajce z polizgu, zmieniono jego konstrukcj. Dziki
temu nie szkodzi mu nawet dugotrwaa praca z po-
lizgiem.
Rozczanie napdu na postoju
385_071
Rozczanie napdu na postoju nieaktywne
Odczyt bloku wartoci mierzonych
Warto pomiaru
liczba obrotw wejciowych skrzyni
liczba obrotw wyjciowych skrzyni
liczba obrotw silnika
pooenie dwigni przeczania
polizg sprzga mostkujcego
temperatura oleju w skrzyni biegw
status sygnau hamowania / wcznik
wiate hamowania
0.00 1/min
0.00 1/min
823.00 1/min
D
-819 rpm
83 C
nie uruchomiony
Wynik
W ten sposb mona sprawdzi dziaanie
rozczania napdu na postoju (zacign
hamulec rczny, by samochd si nie stoczy).
385_070
Rozczanie napdu na postoju nieaktywne *
sprzgo A i hamulec D
s w 100 % zaczone
obudowa przekadni/wirnik pompy
(prdko biegu jaowego 823 1/min*)
100 % polizgu w
przekadni hydrokin.
wa turbiny / waek
wejciowy skrzyni
i wszystkie inne waki
nie obracaj si
* Przykad: Audi A4 z silnikiem 2,0 TFSI
37
Pierwsze skrzynie 0B6 nie miay funkcji rozczania
napdu na postoju. Ponisze zestawienie pokazuje, od
kiedy ta funkcja si pojawia:
silnik 3,2 FSI od roku modelowego 09
silnik 4,2 FSI od roku modelowego 09
silnik 2,0 TFSI od wprowadzenia do sprzeday
silnik 3,0 TDI od wprowadzenia do sprzeday
Zachowanie si na wzniesieniach (ewentualne cofnicie
si samochodu po zwolnieniu hamulca) pozostaje
niezmienione. Utrzymanie samochodu nieruchomo bez
uycia hamulcw nadal zaley od momentu prze-
noszonego przez przekadni hydrokinetyczn gdy sil-
nik pracuje na biegu jaowym, od kta wzniesienia i od
masy samochodu.
385_069
Rozczanie napdu na postoju aktywne
Odczyt bloku wartoci mierzonych
Warto pomiaru
liczba obrotw wejciowych skrzyni
liczba obrotw wyjciowych skrzyni
liczba obrotw silnika
pooenie dwigni przeczania
polizg sprzga mostkujcego
temperatura oleju w skrzyni biegw
status sygnau hamowania / wcznik
wiate hamowania
0.00 1/min
737.00 1/min
824.00 1/min
D
-80 rpm **
82C **
uruchomiony
Wynik
0.00 1/min
733.00 1/min
817.00 1/min
D
-84 rpm **
57C **
uruchomiony
Wynik
0.00 1/min
595.00 1/min
749.00 1/min
D
-157 rpm **
34C **
uruchomiony
Wynik
0.00 1/min
582.00 1/min
746.00 1/min
D
-177 rpm **
28C **
uruchomiony
Wynik
** Polizg w przekadni hydrokinetycznej jest regulowany w zalenoci
od temperatury ATF. Przy niszej temperaturze ATF polizg jest
wikszy ni przy temperaturze wyszej.
* Przykad: Audi A4 z silnikiem 2,0 TFSI
Odnonik
Wyjanienia dotyczce schematu budowy skrzy-
ni biegw podano w zeszycie nr 283 od str. 55.
385_072
Rozczanie napdu na postoju
aktywne *
Czci zaznaczone na czarno s
nieruchome.
obudowa przekadni / wirnik pompy
(prdko biegu jaowego 824 1/min*)
10 % polizgu w
przekadni hydrokin.
wa turbiny/waek wejciowy
skrzyni obraca si z prdkoci
737 obr/min, wic rnica w
stosunku do prdkoci silnika
wynosi ok. 80 obr/min (polizg
sprzga ryglujcego
przekadni)
sprzgo A pracuje z polizgiem
(rnica prdkoci obrot. ok. 485 obr/min*)
Do wczenia funkcji rozczania napdu na postoju
musz by spenione nastpujce warunki:
temperatura ATF pomidzy 20C*** a 110C
dwignia sterujca w pooeniu D, S lub tiptronic
prdko jazdy 0 km/h
peda gazu zwolniony
hamulec wcinity
okrelone cinienie hamowania
bieg jaowy silnika
*** Zakres temperatur moe si zmienia, zalenie od
silnika.
Szczeglne sytuacje, ktre powoduj wyczenie funkcji
rozczania napdu na postoju lub nie pozwalaj na jej
wczenie:
rozpoznana jazda z przyczep
aktywna funkcja wspomagania ruszania (Audi hold
assist)
rozpoznane wzniesienie wiksze ni 4 (ok. 7 %)
38
Skrzynia 0BQ
..... wywodzi si z typoszeregu 6HP-32 firmy ZF GmbH.
W koncernie VW bya ona stosowana w VW Phaetonie
w wersji do napdu na wszystkie koa oznaczenie 09F
(6HP-32A).
Skrzynia zostaa specjalnie dopasowana do Audi Q7
z silnikiem V12 6,0 l TDI. Skrzynia OBQ stanowi sa-
modzielny zesp. Oznacza to, e przekadnia prze-
dniej osi i skrzynka rozdzielcza nie s wbudowane
w skrzyni biegw, jak to zazwyczaj jest w Audi z na-
pdem quattro i silnikiem umieszczonym wzdunie.
Rozdzia napdu pomidzy przedni i tyln o odbywa
si w skrzynce rozdzielczej 0AQ, zawierajcej samo-
blokujcy mechanizm rnicowy z asymetrycznym,
zmiennym rozdziaem momentu.
Skrzynia biegw 0BQ moe przenosi moment do
1000 Nm i jest najmocniejsz skrzyni tego typo-
szeregu.
Skrzynia 0BQ ...
Odnonik
Informacje na temat ukadu napdowego Audi Q7
i skrzynki rozdzielczej 0AQ mona znale w ze-
szycie nr 363.
385_106
Dane techniczne podano na str. 8.
dwignia przeczajca
tabliczka
znamionowa
przycza chodnicy ATF
patrz str. 42
przekadnia hydrokinetyczna
z tumikiem drga skrtnych
i sprzgem ryglujcym
przewd odpowietrzenia
obiegu ATF
koczy si w osonie
przekadni hydrokinetycznej
39
385_098
boczny korek wlewowy i kontrolny ATF
miska oleju ATF z metalowo-
elastomerow uszczelk patrz str. 33
zcze elektryczne moduu
mechatronicznego
Skrzynia biegw 0B6 jest wczona w system im-
mobilisera. Wicej informacji na ten temat podano na
str. 52 i nastpnych.
W skrzyni 0BQ istnieje moliwo odczytania testerem okrelonych wartoci adaptacyjnych oraz ich skasowania.
Wicej informacji na ten temat podano na str. 54 i nastpnych.
40
Skrzynia 0BQ
pierwotny zesp planetarny
(pojedynczy)
przekadnia hydrokinetyczna ze
sprzgem ryglujcym i klasycznym
tumikiem drga skrtnych (TD)
pompa ATF
filtr ATF
Przekrj skrzyni 0BQ
41
385_096
modu
mechatroniczny
(patrz str. 18/20)
wtrny zesp planetarny (w ukadzie
Ravigneaux)
blokada
postojowa
Nisko pooony punkt zasysania oleju ATF
oraz dua ilo tego oleju w ukadzie
zapewniaj poprawne zasilanie olejem
podczas jazdy w terenie.
elementy hydrauliczne, sterowanie hydrauliczne, kanay i przewody ATF
elementy zespow planetarnych
waki, koa zbate, piercienie zabezpieczajce, pozostae elementy wirujce
elementy elektroniczne, sterownik
sprzga wielopytkowe, oyska, podkadki
czci z tworzyw sztucznych, uszczelki, czci gumowe, podkadki
elementy zaczajce, cylindry, toki, tarcze spitrzajce,
piercienie uszczelniajce, podkadki regulacyjne
obudowa, ruby, sworznie, spryny, podkadki
42
Skrzynia 0BQ
Chodzenie oleju ATF
termostat oleju (opis i informacje
na stronie 24)
chodnica ATF
(olej-powietrze)
chodnica
dwuczciowa
chodnica oleju silnikowego
(olej-powietrze)
Chodzenie ATF (Audi Q7 V12 TDI ze skrzyni 0BQ)
z nagrzewnicy
do nagrzewnicy
W Audi Q7 z silnikiem 6,0 V12 TDI ze wzgldu na moc
silnika ukad chodzenia ATF musi speni specjalne
wymagania. Nawet w ekstremalnych warunkach eks-
ploatacji ukad chodzenia musi zapewni utrzymanie
temperatury ATF na bezpiecznym poziomie.
Sytuacj mona wyjani, analizujc dwa przykady:
Sytuacja 1: W czasie wolnej jazdy z duym obcie-
niem (np. podjazd pod gr) brak jest p-
du powietrza.
Sytuacja 2: Podczas jazdy z du prdkoci wyst-
puje silny pd powietrza.
Aby w obu tych sytuacjach ukad chodzenia pracowa
prawidowo, zastosowano w nim dwie chodnice: cho-
dnic olej-woda oraz chodnic olej-powietrze.
W sytuacji 1 ATF jest wystarczajco chodzony w cho-
dnicy olej-woda. Ciepo wytwarzane w skrzyni biegw
jest wtedy przekazywane do ukadu chodzenia silnika.
Ukad chodzenia silnika ma wystarczajc rezerw wy-
dajnoci, by chodzi rwnie olej ATF. Poniewa w tej
sytuacji nie ma pdu powietrza a chodnica ATF typu
olej-powietrze ley poza strumieniem powietrza wytwa-
rzanym przez wentylator chodnicy, chodnica ta nie
moe prawidowo chodzi oleju ATF.
W sytuacji 2 istnieje silny pd powietrza i chodnica
olej-powietrze moe wydajnie chodzi ATF. Rwno-
czenie silnik wytwarza duo ciepa i jego ukad cho-
dzenia jest mocno obciony. W takiej sytuacji cho-
dnica olej-powietrza odcia ukad chodzenia silnika.
Obie chodnice ATF s poczone szeregowo.
Chodnica typu olej-powietrze jest
chodnic dwuczciow. Tworz j
poczone chodnice oleju silni-
kowego i oleju ATF. U gry znajduje
si chodnica ATF, a u dou cho-
dnica oleju silnikowego.
43
Aby przyspieszy rozgrzewanie silnika, zastosowano
regulowany ukad chodzenia oleju ATF z dwoma ter-
mostatami. Pierwszy termostat umieszczono w obiegu
pynu chodzcego. Steruje on przepywem pynu przez
chodnic ATF typu olej-woda. Dziaanie tego ter-
mostatu opisano na str. 17.
Regulacja temperatury ATF
Drugi termostat znajduje si w przewodach czcych
skrzyni biegw z chodnic ATF (olej-powietrze). Ten
termostat steruje przepywem oleju ATF przez cho-
dnic. Dziaanie tego termostatu opisano na str. 24.
385_032
chodnica ATF
(olej-woda)
termostat pynu chodzcego (opis
i informacje na stronie 17)
z silnika
do silnika
Widok z dou od prawej
385_089
44
Skrzynia 09E
Zmiany i nowoci w skrzyni 09E
Od chwili pojawienia si na rynku skrzyni 09E wprowadzono w niej wiele zmian i nowych rozwiza. Ten zeszyt
omawia wspomniane nowoci. Baz jest wiedza zawarta w zeszytach nr 283 i 284.
Rezygnacja z rozczania napdu na postoju
Zrezygnowano z funkcji rozczania napdu na po-
stoju, opisanej w zeszycie nr 284 na str. 30. Dziaanie
tej funkcji powodowao reklamacje kierowcw, zwi-
zane z opnionym ruszaniem z miejsca.
Rezygnacja z zaworu odcinajcego N82
Zawr odcinajcy N82, opisany w zeszycie nr 283 na
str. 44, zastpiono prostszym i mniej podatnym na
zakcenia termostatem. Nowy termostat ma we-
wntrzny kana obejciowy; takie termostaty s sto-
pniowo wprowadzane do wszystkich silnikw. Dzia-
anie termostatu wyjaniono na str. 17 oraz przy opisie
chodzenia oleju w poszczeglnych skrzyniach biegw.
Odpowietrzenie skrzyni biegw
Wraz z wprowadzeniem poczonych obiegw oleju
zmieniono odpowietrzenia poszczeglnych obiegw.
Wicej informacji na ten temat podano na str. 46.
Immobiliser w sterowniku skrzyni biegw
Od roku modelowego 2006 sterownik skrzyni 09E jest
wczony w system immobilisera. Szczegowe infor-
macje na ten temat podano od str. 52.
Adaptacja skrzyni biegw
Odczytywanie, ocena i kasowanie wartoci
adaptacyjnych
Od roku modelowego 2006 w skrzyni 09E istnieje
moliwo odczytania i skasowania wartoci ada-
ptacyjnych za pomoc testera. Szczegowe infor-
macje na ten temat podano od str. 54.
Modu mechatroniczny
Wiele zmian, takich jak immobiliser, odczytywanie i ka-
sowanie wartoci adaptacyjnych czy udoskonalony
sposb zmiany biegw, jest zwizanych z modyfikacj
moduu mechatronicznego patrz str. 20.
Cechy szczeglne skrzyni do Audi S6
Odnonie chodzenia skrzyni patrz tabela na nast-
pnej stronie.
Audi S6 (podobnie jak RS6) ma nowy samoblokujcy
midzyosiowy mechanizm rnicowy z asymetrycznym,
zmiennym podziaem momentu 40/60 patrz str. 51.
Cechy szczeglne skrzyni do Audi RS6
Patrz tabela na nastpnej stronie i na str. 50.
Audi RS6 ma nowy samoblokujcy midzyosiowy me-
chanizm rnicowy z asymetrycznym, zmiennym po-
dziaem momentu 40/60 patrz str. 51.
385_003
45
Chodzenie skrzyni poczone i rozdzielone obiegi oleju
Od chwili debiutu skrzyni 09E na rynku pojawiay si coraz mocniejsze silniki. W zwizku z tym rosy wymagania
dotyczce chodzenia skrzyni biegw. Chodzio przy tym nie tylko o popraw chodzenia oleju ATF. Powstaa
konieczno chodzenia oleju w skrzynce rozdzielczej i w przekadni przedniej osi. W zwizku z tym z dwch
oddzielnych obiegw (skrzynki rozdzielczej i przekadni przedniej osi) stworzono jeden poczony obieg oleju.
Przestrzenie (obiegi oleju) skrzynki rozdzielczej i prze-
kadni przedniej osi s rozdzielone. Skrzynia biegw
ma trzy obiegi oleju: w przekadni planetarnej (ATF),
w skrzynce rozdzielczej (olej przekadniowy) i w prze-
kadni przedniej osi (olej przekadniowy).
Przestrzenie (obiegi oleju) skrzynki rozdzielczej i prze-
kadni przedniej osi s poczone. Skrzynia biegw ma
dwa obiegi oleju: w przekadni planetarnej (ATF) oraz
wsplny w skrzynce rozdzielczej i w przekadni prze-
dniej osi (olej przekadniowy).
Wskazwka
S rne gatunki oleju ATF i oleju przekad-
niowego. Prawidowy olej mona znale w ka-
talogu czci zamiennych, na podstawie ozna-
czenia literowego silnika i skrzyni biegw.
Obieg oleju Chodzenie skrzyni
Model Silnik rozdzielone poczone chodzenie ATF chodz. oleju przekadn.
(chodz. oleju w skrzyni)
A6 S6 V10 FSI
5,2 l
X z termostatem
wczone w ukad
chodzenia silnika
zalenie od oznaczenia
skrzyni z chodnic oleju
przekadn. lub z rurk
czc
A6 RS6 V10 TFSI
5,0 l
X z termostatem, osobn
chodnic wody i wasn
elektryczn pomp wody
z chodnic oleju
przekadniowego
A8 V8 MPI/FSI
3,7 l / 4,2 l
X pocztkowo bez
termostatu, pniej z nim brak
A8 V8 TDI
4,0 l / 4,2 l
X z termostatem
wczone w ukad
chodzenia silnika
brak
A8 S8 V10 FSI
5,2 l
X z termostatem
wczone w ukad
chodzenia silnika
zalenie od oznaczenia
skrzyni z chodnic oleju
przekadn. lub z rurk
czc
A8 W12 6.0 l X z termostatem
wczone w ukad
chodzenia silnika
zalenie od oznaczenia
skrzyni z chodnic oleju
przekadn. lub z rurk
czc
385_080
przekadnia przedniej osi
przekadnia planetarna
skrzynka rozdzielcza
Rozdzielone obiegi oleju
385_079
Poczone obiegi oleju
olej przekadniowy
ATF
bez oleju
Warianty obiegw oleju i chodzenia skrzyni
46
385_079a
odpowietrzenie
poczonych obiegw oleju
odpowietrzenie przekadni
planetarnej *
oring
chodnica oleju przekadn.**
zamknita osona walka napdowego
oring
olej przekadniowy
ATF
bez oleju
Poczone obiegi oleju
Skrzynia 09E
Poczone obiegi oleju budowa
Prosz porwna rysunek 385_079a (poczone obiegi
oleju) z rysunkiem 385_080a (rozdzielone obiegi oleju).
Nie ma ju obu piercieni uszczelniajcych, ktre
wczeniej oddzielay skrzynk rozdzielcz i przekadni
przedniej osi od waka napdowego. Osona waka
napdowego jest zamknita, a jej poczenia z obu
obudowami s uszczelnione oringami.
W ten sposb nastpio poczenie obu obiegw oleju.
Do odpowietrzenia poczonego obiegu oleju suy
w, prowadzcy ze skrzynki rozdzielczej do komory
silnika. Przekadnia przedniej osi nie ma ju wasnego
odpowietrzenia.
** W niektrych modelach z okrelonymi silnikami moe wystpowa skrzynia z poczonymi obiegami oleju, lecz
bez chodnicy oleju przekadniowego.
Patrz nastpna strona i tabela na str. 45.
385_080a
odpowietrzenie przekadni
przedniej osi w osonie
przekadni hydrokinetycznej
odpowietrzenie przekadni planetarnej
(starsze modele) nowsze patrz *
piercie
uszczelniajcy
otwarta osona waka
napdowego
piercie
uszczelniajcy
odpowietrzenie skrzynki
rozdzielczej
Rozdzielone obiegi oleju
* Odpowietrzenie przekadni planetarnej (obiegu ATF) obywa si przez kana, koczcy si w osonie przekadni
hydrokinetycznej. Jest on z zewntrz niewidoczny.
Ta zmiana zostaa wprowadzona take do skrzy z rozdzielonymi obiegami oleju.
47
385_081
dopyw
chodnica oleju
przekadn.**
chodnica
ATF
powrt
pompa oleju skrzynki
rozdzielczej
A
Obieg oleju przekadniowego zasada dziaania
Pompa toczy olej do chodnicy (dopyw). Za chodnic
strumie oleju dzieli si na dwie czci. Jedna cz
pynie bezporednio do przekadni przedniej osi. Druga
cz pynie przewodem powrotnym do skrzynki
rozdzielczej. Nastpnie olej z przekadni przedniej osi
powraca przez oson waka napdowego do skrzynki
rozdzielczej.
Wskazwka
Poczone obiegi oleju wymagaj spe-
cjalnego sposobu postpowania podczas
wlewania oleju i sprawdzania jego pozio-
mu. Zalenie od warunkw jazdy, w obiegu
moe si ustali rny poziom oleju.
Sprawdzajc poziom oleju, trzeba ustali
jego poziom zawsze w dwch punktach
kontrolnych.
Szczegy opisano w instrukcji naprawy!
Po naprawach, ktre wymagay oprnienia
chodnicy oleju przekadniowego, trzeba
si upewni, e chodnica zostaa ponownie
napeniona. Dopiero potem mona spraw-
dza poziom oleju. Poniewa pompa oleju
w skrzynce rozdzielczej pracuje tylko pod-
czas jazdy, do napenienia chodnicy konie-
czne jest przejechanie pewnego odcinka.
Odnonik
Dalszy obieg oleju w skrzynce rozdzielczej
opisano w zeszycie nr 283 od str. 69.
Wskazwka
Naley rwnie przestrzega wskazwek na
temat zanieczyszczenia chodnicy oleju
wskutek uszkodzenia skrzyni biegw
patrz str. 17.
385_082
Widok A
przekadnia przedniej
osi
chodnica ATF
chodnica oleju przekadn.**
Poczone obiegi oleju obieg oleju przekadniowego
48
385_083
Odmiana z rurk czc
(patrz tabela na str. 45)
rurka czca
Skrzynia 09E
385_084
rurka czca
Rurka czca suy tylko do zamknicia obiegu.
Olej kry tak samo, jak w odmianie z chodnic.
Poczone obiegi oleju bez chodnicy
Zalenie od modelu samochodu i zastosowanego silni-
ka, olej przekadniowy jest chodzony lub kry w obie-
gu bez chodzenia.
W samochodach bez chodzenia oleju chodnica jest
zastpiona rurk czc. W takim przypadku samo
poczenie obiegw oleju i krenie oleju wystarcza, by
temperatura oleju utrzymywaa si na waciwym
poziomie.
49
dodatkowa pompa
wody V51
chodnica ATF
chodnica oleju
przekadniowego
385_085
Wskazwka
Stosowany pocztkowo elektryczny zawr
odcinajcy (patrz zeszyt nr 283, str. 44)
zosta zastpiony termostatem z kanaem
obejciowym.
385_086
chodnica ATF
chodnica oleju
przekadniowego
Wskazwka
Naley zwrci uwag na prawidowe zamon-
towanie termostatu (kierunek oznaczony
strzak). Termostat zamontowany odwrotnie
pracuje nieprawidowo.
Chodzenie skrzyni biegw obieg wody
Chodnica ATF i chodnica oleju przekadniowego s
wczone rwnolegle w obieg chodzenia silnika. Aby
skrci faz nagrzewania silnika, we wsplnym prze-
wodzie powrotnym umieszczono termostat, ktry za-
czyna si otwiera w temperaturze ok. 80C.
Informacje na temat termostatu podano od str. 17.
Przykad:
A8 z silnikiem W12
Dodatkowa pompa wody V51 nie tylko wspomaga
chodzenie silnika, ale rwnie zwiksza wydajno cho-
dzenia skrzyni biegw. Obok typowych warunkw w-
czenia pompy przez sterownik silnika istnieje warunek
dodatkowy: pompa pracuje, gdy temperatura ATF prze-
kracza ok. 120C.
50
Skrzynia 09E
chodnica wody (chodnica
skrzyni biegw)
gwna chodnica wody (chodnica silnika)
termostat (patrz str.17) UWAGA! Zwrci uwag
na poprawne zamontowanie (strzaka pokazuje
kierunek przepywu).
punkt czerpania
pynu chodzcego
do silnika
pompa wody silnik
pompa obiegowa 2, V403
Cechy szczeglne skrzyni do Audi RS6
Wsppraca z silnikiem 5,0 l V10 TFSI w Audi RS6 (typ 4F) wymaga szczeglnych rozwiza chodzenia skrzyni
biegw. Obok chodzenia oleju ATF, konieczne jest te chodzenie oleju przekadniowego z poczonych obiegw
skrzynki rozdzielczej i przekadni przedniej osi.
Patrz temat Poczone obiegi oleju od str. 45.
Do chodzenia oleju przekadniowego suy dodatkowy
obieg pynu chodzcego z osobn chodnic wody i ele-
ktryczn pomp wody (pompa obiegowa 2 V403).
Obwd chodzenia skrzyni jest poczony rwnolegle z obwodem chodzenia silnika. Obie chodnice skrzyni
chodnica ATF i chodnica oleju przekadniowego s poczone ze sob szeregowo. Aby skrci faz nagrzewania
silnika, w przewodzie powrotnym umieszczono termostat, ktry zaczyna si otwiera w temperaturze ok. 80C.
Informacje na temat termostatu podano od str. 17.
Pompa obiegowa 2 V403 zaczyna pracowa przy temperaturze ATF ok. 110C. Pompa obiegowa wspiera pomp
mechaniczn (napdzana przez silnik), zwikszajc strumie wody pyncej przez chodnice skrzyni i zwikszajc
w ten sposb wydajno ukadu chodzenia.
51
385_088
zasilanie z przekanika zasilania
sterownika Motronic J271
(zacisk 87)
wysterowanie mas ze
sterownika silnika 2 J624
(slave, styk B33)
przekanik dodatkowej pompy wody
pompa obiegowa 2
Sterowanie pompy obiegowej 2 V403
Pompa obiegowa 2 jest zaczana przez przekanik
J496. Sterownik silnika 2 (slave) wysterowuje przekanik
J496 mas na podstawie informacji o temperaturze ATF.
wczenie pompy temperatura ATF ok. 110C
wyczenie pompy temperatura ATF ok. 95C
Gdy samochd jest eksploatowany tylko na krtkich
odcinkach, ATF nigdy nie nagrzewa si do temperatury
wczenia pompy. Aby w takich warunkach pompa nie
ulega zablokowaniu, sterownik uruchamia j na krtko
po kadym rozruchu zimnego silnika. Pozwala to
rwnie sterownikowi zdiagnozowa obwd sterujcy
przekanika J496 i w razie usterki zapisa odpowiedni
bd. Obwd roboczy przekanika i sam fakt uru-
chomienia pompy lub jej uszkodzenia nie jest dia-
gnozowany przez sterownik.
Nie ma wartoci pomiarowej, mwicej o wysterowaniu
pompy V403. Pompa musi by sprawdzona tradycyjnymi
metodami (kontrola suchowa i wzrokowa, pomiar
napicia itd.).
Sterowanie skrzyni biegw modu mechatroniczny
Specjalnie dla Audi RS6 zastosowano w skrzyni 09E
najnowoczeniejszy sterownik. Jest to modu mechatroniczny
2. generacji (taki jak w skrzyni 0B6 w typoszeregu B8).
Rwnoczenie wprowadzono rne zmiany w ukadzie
hydraulicznym. Modu mechatroniczny 2. generacji wyrnia
si m.in. nadzwyczaj krtkimi czasami reakcji. Zmiana biegw
jest szybsza o 50 %, co znaczco poprawia dynamik pracy
skrzyni i podkrela sportowy charakter Audi RS6 (patrz str. 26).
Ukad napdowy midzyosiowy mechanizm rnicowy
Sportowy charakter Audi RS6 podkrela take samoblokujcy
midzyosiowy mechanizm rnicowy z asymetrycznym,
zmiennym podziaem momentu 40/60 (przd/ty). Opis tego
mechanizmu mona znale w zeszycie nr 363 od str. 18.
Patrz te przekrj skrzyni 09L na str. 13.
385_087
52
Immobiliser
Immobiliser w sterowniku skrzyni biegw
Wraz z wprowadzeniem Audi A6 Avant (02/05*)
wczono sterownik skrzyni biegw do systemu
immobilisera. Najpierw dotyczyo to skrzy 09L oraz 01J
(multitronic).
Od 22/05 (rok modelowy 2006) doczyy do tego gro-
na modele A6 limuzyna oraz A8 ze skrzyniami 09E, 09L
i 01J.
Skrzynie 0AT, 0B6, 0BQ i 0AW s wczone w system
immobilisera od pocztku swojej produkcji.
Wszystkie wymienione rodzaje skrzy biegw maj
wbudowany sterownik modu mechatroniczny. Sto-
sunkowo trudny dostp do tego sterownika oraz
zaleno przenoszenia napdu od sterownika skrzyni
powoduje, e jest to najlepszy sposb realizacji funkcji
immobilisera.
*02/05 oznacza 2 tydzie 2005 roku

Wskazwka
W nastpujcych modelach (oraz star-
szych) sterownik skrzyni biegw nie jest
wczony w system immobilisera:
Audi A3
Audi TT / TTR
Audi A4 (typoszeregi B6 i B7)
Audi Cabrio (typoszeregi B6 i B7)
Audi Q7 ze skrzyni 09D
stan: marzec 2008
385_034
01J / 0AN / 0AW
09L / 09E / 0AT / 0B6 / 0BQ
poczenie online
z baz danych AUDI
baza danych FAZIT
Skrzynie 01J, 0AN i 0AW (multitronic)
Skrzynie multitronic nigdy nie miay mechanicznego
trybu awaryjnego. Zmiany po wprowadzeniu im-
mobilisera dotyczyy tylko oprogramowania i ukadw
elektronicznych sterownika.
Skrzynie 09E i 09L
Oprcz zmian programowych i sprztowych w ste-
rowniku wprowadzono te modyfikacje w sterowaniu
hydraulicznym. Dziki temu skrzynia nie przenosi
napdu, gdy nie jest zasilana. W tym celu odwrcono
charakterystyki niektrych zaworw sterujcych ci-
nieniem.
Blisze informacje podano w rozdziale Modu me-
chatroniczny skrzyni 09L str. 21.
53
Wprowadzenie immobilisera do sterownika skrzyni biegw spowodowao nastpujce zmiany i nowoci:
Sterownik niedopasowany (np. nowy z magazynu)
ma funkcj awaryjn, pozwalajc na jazd z prd-
koci do ok. 25 km/h. Po osigniciu przez samo-
chd tej prdkoci sterownik silnika odpowiednio
zmniejsza moment obrotowy. Ta funkcja uatwia
prac w serwisie, gdy take samochd z niedo-
pasowanym sterownikiem skrzyni moe porusza
si po warsztacie.
Sterownik skrzyni biegw trzeba dopasowa do
immobilisera. W zwizku z tym w Poszukiwaniu
usterek pojawi si punkt J217 Sterownik skrzyni
biegw, zezwolenie immobilisera.
Skrzynie biegw, ktre s wczone w system
immobilisera, nie maj mechanicznego trybu awa-
ryjnego.
Przeoenie uywanego sterownika skrzyni (moduu
mechatronicznego) jest moliwe tylko w obrbie
jednego modelu samochodu (np. z samochodu 4F
do 4F).
385_035
sterowniki i podzespoy, wczone w system immobilisera
sterowniki i podzespoy, nie wczone w system immobilisera
sterownik
automatycznej
skrzyni biegw
J217
sterownik silnika
J623
zamek zaponu
E415*
gateway
J533
sterownik zezwolenia na
wejcie i uruchomienie
silnika
J518
(sterownik master
immobilisera)
baza danych FAZIT
C
A
N

d
i
a
g
n
o
z
y
CAN komfortu
CAN napdu
poczenie online (sie
informatyczna)
* (wcznik zezwolenia na
wejcie i uruchomienie
silnika)
kluczyk zaponu
dwukierunkowy
sygna cyfrowy
AUDI AG
Ingolstadt
poczenie radiowe
Podzespoy wchodzce w skad immobilisera (na przykadzie Audi A6 05)
Odnonik
Informacje na temat immobilisera i bazy danych
FAZIT mona znale w zeszycie nr 294 i w ze-
szytach powiconych poszczeglnym modelom
samochodw (np. w zeszycie 326 Audi A6 `05
ukady elektryczne).
54
Adaptacja skrzyni biegw
385_036
granice adaptacji
zakres adaptacji
Przykad adaptacji
warto adaptacji (korekcja lub offset) -30 mbar
nowo wyliczona warto wysterowania 570 mbar
warto podstawowa (staa) wysterowania 600 mbar
Wprowadzenie
Decydujcym warunkiem dobrej i niezmiennej jakoci
zmiany biegw jest nie tylko konstrukcja skrzyni, ale
i dokadno sterowania elementami wykonawczymi.
Aby przez ca ywotno skrzyni jako zmiany biegw
pozostawaa na tym samym wysokim poziomie,
sterownik musi cigle dopasowywa rne parametry
regulacji i zapamitywa uzyskane wartoci dopa-
sowania. To dopasowywanie (wyuczanie) jest okrelane
jako adaptacja.
Celem adaptacji skrzyni biegw jest kompensowanie
odchyek wykonawczych poszczeglnych elementw
oraz zmiany ich waciwoci podczas eksploatacji
skrzyni.
Wartoci adaptacyjne su jako wartoci korygujce,
ktre s dodawane do wartoci na stae wpisanych do
sterownika (wartoci podstawowych) lub odejmowane
od nich. Warto adaptacyjna jest te okrelana jako
offset.
Rysunek pokazuje ide adaptacji. W tym przypadku
podczas adaptacji sterownik ustali, e wpisana w nim
na stae podstawowa warto wysterowania jest zbyt
dua.
Wyliczy zatem warto adaptacji (korekcj) i odj j od
wartoci podstawowej. W rezultacie powstaa nowa
warto suca do wysterowania sprzga.
Wskazwka
Temat adaptacji skrzyni biegw jest bardzo
wany i wci zyskuje na znaczeniu ze
wzgldu na rosnce wymagania odnonie
komfortu. Z tego wzgldu jest szczegowo
omawiany podczas odpowiednich szkole
eksperckich.
55
Czynniki mechaniczne i hydrauliczne, wpywajce na
regulacj
Elementy wykonawcze (przeczajce) s poruszane
hydraulicznie. Sterownik musi wic uwzgldnia cha-
rakterystyki elektrycznych i mechanicznych zaworw
sterujcych. Naley pokona opory wynikajce z tarcia
w elementach oraz z obecnoci spryn odwodzcych
toki. Ponadto trzeba bra pod uwag napenienie
wszystkich kanaw, przewodw i siownikw oraz skok
jaowy sprzgie. To wszystko ma wpyw na przebieg
zmiany biegu. Do tego dochodz parametry poszcze-
glnych elementw zaczajcych, od ktrych zaley
moment przenoszony przez sprzgo (M
K
).
Parametry elementw zaczajcych
budowa
sia docisku (cinienie sprzga)
wspczynnik tarcia
Budowa okrela rednic rodka powierzchni ciernej
(d
m
) oraz liczb powierzchni ciernych (n). Te parametry
s okrelone na etapie budowy i pozostaj stae.
Sia docisku (F
N
) zaley od cinienia sprzga. Cinienie
sprzga jest zmiennym parametrem, poprzez ktry
sterownik okrela moment przenoszony przez sprzgo.
Wspczynnik tarcia () jest parametrem, ktry cigle
zmienia si podczas jazdy i wraz z upywem czasu. Jest
to zatem parametr zmienny, ktrego warto zaley od
nastpujcych czynnikw:
od okadzin ciernych (materia, wykonanie, jako,
starzenie, zuycie)
od oleju ATF (gatunek, jako, starzenie, zuycie)
od temperatury oleju ATF
od temperatury sprzga
od polizgu sprzga
Do zachowania niezmiennej jakoci regulacji sprzgie
w kadych warunkach jazdy i przez cay okres
eksploatacji skrzyni konieczna jest ciga kompensacja
wymienionych tu parametrw. Szczeglnie wana jest
kompensacja zmian wspczynnika tarcia.
Najwiksze znaczenie ma sterowanie cinieniem
sprzga, gdy przez jego dopasowanie (adaptacj)
mona skompensowa zmiany parametrw.
Cinienie sprzga
Cinienie sprzga pozostaje w okrelonym stosunku do
prdu sterujcego odpowiednim zaworem regulacji
cinienia (EDS).
Zaleno pomidzy prdem sterujcym a cinieniem
sprzga jest okrelona konstrukcyjnie przez cha-
rakterystyk elektrycznego zaworu regulacji cinienia
(EDS) oraz podlegego mu zaworu hydraulicznego
(suwaka).
Zwr uwag!
Zawr EDS przetwarza okrelony prd sterujcy na
odpowiadajce mu cinienie sterujce. To cinienie
sterujce dziaa na suwak, ktry na tej podstawie ustala
cinienie sterujce sprzgem (cinienie sprzga).
Wreszcie od cinienia sprzga zaley moment
przenoszony przez sprzgo.
Aby sterownik potrafi cay czas tak samo dokadnie
sterowa momentem przenoszonym przez sprzgo,
musi wci uczy si (adaptowa) zalenoci pomidzy
prdem sterujcym a tym momentem.
Moment przenoszony przez sprzgo jest ustalany na
podstawie informacji o momencie obrotowym silnika
(informacja ze sterownika silnika) oraz o polizgu
sprzga (czujnik wejciowej prdkoci obrotowej
G182).
385_037
moment przenoszony przez sprzgo
sia docisku
wspczynnik tarcia
budowa
Zwr uwag!
Aby sprzgo przenosio okrelony moment, pa-
rametry (sia docisku, wspczynnik tarcia i bu-
dowa) musz wci by w ustalonym stosunku.
Ten podstawowy zwizek wyraa si wzorem
zamieszczonym obok.
56
Adaptacja skrzyni biegw
385_038
Opis
n_mot = prdko obrotowa silnika
n_t = prdko obrotowa turbiny
m_mot = moment obrotowy silnika
P_zu = cinienie sprzga zaczanego
P_ab = cinienie sprzga rozczanego
t = czas
A, B, C = fazy adaptacji
Przebieg zmiany biegu w gr pod obcieniem
sprzgo ryglujce otwarte
sprzgo ryglujce zamknite
A
napenianie
wstpne
B
przekrycie
C
faza podtrzymania
czas szybkiego
napeniania
(szybkie
napenianie)
cinienie
napeniania
Przebieg zmiany biegu
Aby lepiej zrozumie adaptacj, trzeba wpierw do-
kadnie pozna przebieg zmiany biegu. W zwizku z tym
przyjrzyjmy si typowej zmianie biegu w gr pod
obcieniem.
Na rysunku 385_038 wida tak zmian, typow dla
wszystkich biegw. Jest to tzw. zmiana biegu z prze-
kryciem.
Zmiana z przekryciem oznacza, e sprzgo rozczane
przenosi napd (przy zmniejszajcym si cinieniu)
jeszcze tak dugo, a nie zacznie go przenosi sprzgo
zaczane.
Aby ta zmiana przebiegaa jak najbardziej komfortowo
a sprzga byy chronione przed przecieniem, na ten
czas zmniejszany jest moment obrotowy silnika oraz
rozczane jest sprzgo ryglujce przekadni hydro-
kinetycznej.
Na rysunku 385_038 zaznaczono trzy fazy A, B i C, w kt-
rych odbywa si adaptacja.
A W fazie napeniania wstpnego odbywa si ada-
ptacja czasu szybkiego napeniania i cinienia
napeniania.
B W fazie przekrycia odbywa si adaptacja cinienia
zaczajcego.
C W fazie podtrzymania odbywa si adaptacja cinie-
nia podtrzymania.
Wyjanienia i definicje poj:
Napenianie wstpne przygotowuje sprzgo do maj-
cego nastpi zaczenia i ma due znaczenie dla dobrej
jakoci zmiany biegu.
Napenianie wstpne jest okrelone przez czas szyb-
kiego napeniania i cinienie napeniania. Kasuje ono
skok jaowy (luz) sprzga i podatno elementw za-
czajcych. Efektem jest wiksza precyzja zaczania
sprzga i wiksza spontaniczno zmiany biegu.
Czas szybkiego napeniania (szybkie napenianie) jest
pierwszym etapem zmiany biegu. W tym czasie,
bezporednio poprzedzajcym waciw zmian biegu,
elementy zaczajce s przez krtki czas (ok. 100 - 150
ms) napeniane pod wysokim cinieniem. Powoduje to
szybkie napenienie kanaw hydraulicznych i cylindra
(siownika) danego sprzga.
Cinienie napeniania to cinienie, ktre dosuwa pytki
sprzga do siebie na tyle, e zaczynaj si styka, ale
sprzgo nie przenosi jeszcze adnego istotnego
momentu. Cinienie napeniania powinno przygotowa
sprzgo do tego, by kade kolejne zwikszenie ci-
nienia powodowao natychmiastowy wzrost przeno-
szonego momentu. Cinienie napeniania jest podstaw
dla wszystkich innych cinie, panujcych podczas
zmiany biegu. Prawidowe cinienie napeniania jest
szczeglnie wane podczas zmiany biegu przy maym
obcieniu silnika.
Cinienie zaczajce jest to cinienie panujce podczas
przekrycia (fazy polizgu).
Cinienie podtrzymania jest to cinienie potrzebne do
utrzymania sprzga w stanie zaczonym (zamknitym).
57
Zalenie od rodzaju adaptacji i od adaptowanego ele-
mentu zaczajcego, musz by spenione rne wa-
runki, zwizane ze stanem pojazdu i z warunkami jazdy.
W zwizku z tym dla kadej adaptacji s okrelone tzw.
warunki adaptacji.
Tylko wtedy, gdy warunki te s spenione, sterownik
przeprowadza odpowiedni adaptacj.
Poniej przegld warunkw, ktre musz by spenione
podczas adaptacji*:
Temperatura ATF musi lee w zadanym zakresie.
Okrelony bieg lub zmiana biegu.
Obcienie silnika w zadanym zakresie. Najczciej
wymagane jest mae obcienie silnika lub maa
warto pedau gazu.
Brak zapisw w pamici bdw sterownika skrzyni
biegw.
Okrelone warunki jazdy np. napd lub hamo-
wanie silnikiem, staa prdko jazdy, bieg jaowy
silnika na postoju itd.
Dobra droga: dobry stan nawierzchni, brak wi-
kszych wzniesie lub spadkw, droga moliwie
paska.
* Dokadniejsze informacje na temat warunkw podano
przy opisie poszczeglnych adaptacji.
Adaptacja napeniania wstpnego ...
... (cinienia napeniania i czasu szybkiego napeniania)
polega na rozpoznaniu skoku jaowego sprzga oraz
oporu, jaki stawia sprzgo a do chwili, gdy jego pytki
ju zetkn si ze sob, lecz sprzgo nie przenosi
jeszcze adnego istotnego momentu.
... moe zosta sprawdzona i oceniona za pomoc
testera patrz od str. 60.
... odbywa si jako tzw. adaptacja impulsowa patrz
str. 68.
Adaptacja cinienia zaczajcego ...
... opiera si na obserwacji zmiany wejciowej prdkoci
obrotowej skrzyni podczas zmiany biegu. Przykad: Gdy
zmiana biegu jest zbyt twarda (niekomfortowa), prd-
ko obrotowa opada zbyt szybko. Adaptacja rozpo-
znaje t zbyt szybk zmian prdkoci obrotowej i przy
nastpnej zmianie biegu zmniejsza cinienie sprzga
o okrelon warto (warto adaptacji). Ten rodzaj ada-
ptacji ma miejsce gwnie podczas adaptacji wstpnej
patrz str. 70.
Adaptacja cinienia podtrzymania...
... opiera si na wyliczeniach, wykonywanych podczas
adaptacji cinienia napeniania i cinienia zacza-
jcego.
Wskazwka:
Adaptacji cinienia zaczajcego i cinienia podtrzy-
mania nie mona odczyta testerem. Z tego wzgldu
nie bdziemy ich dalej omawia. Podczas kasowania
wartoci adaptacyjnych te adaptacje s rwnie
kasowane.
Szczeglne cechy adaptacji
Skrzynia osiga prawidowy stan adaptacji dopiero po duszym przebiegu.
Kolejn wan cech jest zmienna czstotliwo adaptacji. W skrzyni, w ktrej tylko niewiele adaptacji zostao
wykonanych (np. z powodu maego przebiegu lub po skasowaniu wartoci adaptacyjnych), czstotliwo adaptacji
jest bardzo dua. Natomiast w skrzyni o wielu wykonanych adaptacjach (np. w skrzyni o duym przebiegu) dalsza
adaptacja odbywa si tylko w duych odstpach czasu. Wicej na ten temat przy omawianiu cykli adaptacji na str. 71.
Zwr uwag!
Gdy warunki adaptacji nie bd spenione np. kierowca wci uytkuje samochd w warunkach innych ni
opisano skrzynia biegw nie bdzie si moga prawidowo zaadaptowa.
Niewystarczajca adaptacja moe by powodem reklamacji dotyczcych jakoci zmiany biegw. Takie
reklamacje mog dotyczy tylko wczania okrelonego biegu albo zmiany rnych biegw.
Adaptacja ma stosunkowo duy wpyw na przebieg zmiany biegw przy maym obcieniu silnika, podczas
hamowania silnikiem oraz podczas wybiegu.
58
Adaptacja skrzyni biegw
Wskazwka
Przed skasowaniem wartoci adaptacyj-
nych naley zawsze odczyta i zanotowa
dotychczasowe wartoci. Dotychczasowe
wartoci mog da pogld na stan
poszczeglnych sprzgie i bardzo pomc
w decyzji o dalszym sposobie post-
powania. Udokumentowane wartoci
adaptacyjne uatwiaj ustalenie przyczy-
ny reklamacji.
Po skasowaniu wartoci adaptacyjnych
naley wykona jazd adaptacyjn,
posugujc si procedurami Prowadzo-
nych funkcji lub Poszukiwania usterek.
Jeeli z jakich powodw nie mona
wykona jazdy adaptacyjnej, trzeba prze-
prowadzi dusz i zrnicowan jazd
prbn.
Podczas jazdy naley stara si speni jak
najwicej warunkw adaptacji (patrz str.
67) oraz oceni jako poszczeglnych
zmian biegu. Gdy jako zmiany niekt-
rych biegw jest gorsza, mona celowo
adaptowa odpowiednie elementy za-
czajce.
Przy wyszukiwaniu odpowiednich ele-
mentw zaczajcych mona si posu-
y tablic logiki zaczania na str. 60.
Kiedy trzeba odczytywa, ocenia lub kasowa
wartoci adaptacyjne i przeprowadza jazd adapta-
cyjn?
przy reklamacjach dotyczcych komfortu zmiany
biegw
po naprawach skrzyni biegw np. regulacji lub
wymianie sprzgie albo elementw sterujcych
sprzgami
po wymianie skrzyni biegw
po wymianie oleju ATF
po wymianie moduu mechatronicznego
po aktualizacji oprogramowania (update)
po niektrych naprawach silnika (np. po wymianie
przepywomierza powietrza)
Wskazwka
W samochodach do roku modelowego
2005 wcznie nie mona ani odczyta,
ani skasowa wartoci adaptacyjnych. Aby
w takim samochodzie dao si skasowa
wartoci adaptacyjne, trzeba wykona
update oprogramowania sterownika
skrzyni biegw. Gdy takiej aktualizacji
programu nie ma, naley si skonta-
ktowa z opiekunem produktu (zgo-
szenie DISS). Jeeli take t drog nie
mona otrzyma odpowiedniego opro-
gramowania, trzeba wymieni modu me-
chatroniczny. W nowym module mecha-
tronicznym wartoci adaptacyjne s za-
wsze skasowane.
Wartoci adaptacyjne s zapisywane w pa-
mici nieulotnej i nie ulegaj skasowaniu
po odczeniu sterownika skrzyni od za-
silania.
Odczytywanie, ocena i kasowanie wartoci adaptacyjnych
385_065
Od roku modelowego '06 istnieje w skrzyniach 09E i 09L
moliwo odczytania testerem wartoci adaptacyj-
nych oraz ich skasowania. Natomiast w skrzyniach 0AT,
0B6 i 0BQ jest to moliwe zawsze, gdy pojawiy si one
dopiero po roku modelowym 2006.
Poniej opisano podstawy adaptacji skrzyni biegw
oraz podano informacje, przybliajce nastpujce
zagadnienia:
odczytywanie, ocen i kasowanie wartoci adap-
tacyjnych
oddziaywanie wartoci adaptacyjnych
podstawowe zasady adaptacji
warunki adaptacji
cykle adaptacji
graniczne wartoci adaptacji i interpretacja
jazda adaptacyjna
59
Odczytywanie wartoci adaptacyjnych
S dwie moliwoci odczytania wartoci adaptacyjnych:
1 Za pomoc Prowadzonych funkcji lub Poszukiwania usterek pod Wybr funkcji / elementu > J217
sterownik automatycznej skrzyni biegw, funkcje > Jazda adaptacyjna.
2 Za pomoc Diagnozy wasnej patrz nastpna strona.
385_039
Prowadzone funkcje
Sprawdzanie dziaania
Jazda adaptacyjna AL651
Audi_Testpublikation V86.99.00 30/01/2
Audi A5 2008>
2008 (8)
Coup
CALA 3,2l FSI /195 kW
Ktr czynno wykona?
a) Prowadzona jazda adaptacyjna, dotychczasowe wartoci
adaptacji zostaj najpierw skasowane.
b) Celowa adaptacja poszczeglnych sprzgie.
Dotychczasowe wartoci adaptacji zostan zachowane.
c) Oceni wartoci adaptacji poszczeglnych sprzgie.
d) Cofanie lub kasowanie wartoci adaptacji.
e) Przerwanie programu.
a)
b)
d)
e) Przerwa
c)
1) Opis funkcji
Tryb pracy Przejcie
Skrcony opis funkcji a), b), c) i d):
Funkcja a)
to automatycznie prowadzony proces od odczytania
wartoci adaptacyjnych a do do kompletnej adaptacji
skrzyni.
Zaczyna si od wykonania nastpujcych czynnoci:
zapisania dotychczasowych wartoci adaptacyj-
nych w protokole diagnozy;
skasowania wartoci adaptacyjnych.
Nastpnie pojawiaj si instrukcje, ktre krok po kroku
prowadz przez ca jazd adaptacyjn. Celem tych
instrukcji jest takie przeprowadzenie jazdy, by zostay
spenione wszystkie warunki adaptacji patrz od str. 67.
Niektre warunki jazdy naley powtrzy kilka razy. Jak
tylko osignita zostanie maksymalna liczba powtrze
lub odpowiednie sprzgo zostanie raz zaadaptowane,
program przejdzie do nastpnego punktu. W celu
kontroli wynikw, po kadym punkcie program
wywietla i zapisuje wartoci adaptacyjne. Jeeli po
przejciu wszystkich punktw pozostan jeszcze
sprzga, ktre ani razu nie zostay zaadaptowane,
istnieje moliwo powtrzenia punktw dotyczcych
tych sprzgie. Po zakoczeniu programu kada ada-
ptacja sprzga powinna by wykonana przynajmniej
jeden raz. Na koniec naley sprawdzi jako zmiany
biegw patrz str. 72.
Funkcja b)
suy do wymuszonej adaptacji konkretnych sprzgie
bez kasowania dotychczasowych wartoci adaptacyj-
nych. Ta funkcja jest przydatna np. wtedy, gdy reklamo-
wana twarda zmiana biegw daje si powiza z nie-
wystarczajc adaptacj jednego ze sprzgie. W tym
celu naley przeanalizowa wartoci adaptacyjne (szcze-
glnie stan licznika adaptacji). Nastpnie w tablicy logiki
zaczania trzeba sprawdzi, ktre sprzgo odpowiada
za reklamowan zmian biegu.
Wicej informacji w punkcie Interpretacja wartoci
adaptacyjnych na str. 62 i w przykadzie na str. 61.
Funkcja c)
pozwala oceni wartoci adaptacyjne napeniania wst-
pnego patrz str. 57.
Funkcja d)
suy do skasowania wartoci adaptacyjnych. Do-
tychczasowe wartoci adaptacyjne nie s w aden
sposb zapisywane!
W zwizku z tym naley pamita o wskazwce na
str. 58.
60
Adaptacja skrzyni biegw
385_040
Diagnoza wasna
08 - Odczyt bloku wartoci mierzonych
Odczyt bloku wartoci mierzonych
02 - Elektronika skrzyni biegw
4F1910156R 09L927156A
AG6 09L 2.7 TDI 132 H01 0050
Kod 2
Numer serwisu 02325
warto 1 -120 mbar
warto 2 2
warto 3 0 ms
warto 4 2 Grupa
wskaza
Grupa
wskaza
Grupa
wskaza
Grupa
wskaza
Grupa
wskaza
-230 mbar
10
-4 ms
10
-20 mbar
8
-4 ms
7
-30 mbar
26
0 ms
0
-300 mbar
2
0 ms
0
sprzgo A
sprzgo B
sprzgo C
sprzgo D
sprzgo E
385_041
Blok element
zaczajcy
warto 1 warto 2 warto 3 warto 4
73
74
75
76
77
A
B
C
D
E
warto adaptacji
cinienia napeniania
w mbar
stan licznika
cykli adaptacji
cinienia napeniania
warto adaptacji
czasu szybkiego
napen. w ms
stan licznika
cykli adaptacji
czasu szybkiego
napeniania
brak adaptacji*
(zawsze 0)
brak adaptacji*
(zawsze 0)
warto adaptacji
cinienia napeniania
w mbar
stan licznika
cykli adaptacji
cinienia napeniania
* W skrzyni 0B6 oraz w skrzyni 09E w Audi RS6 czas szybkiego napeniania take podlega adaptacji.
Odczytywanie wartoci adaptacyjnych w Diagnozie wasnej skrzynie 09E, 09L, 0AT i 0BQ.
W blokach wartoci 73 do 77 widoczne s wartoci adaptacyjne napeniania wstpnego.
385_042
Logika zaczania
A B C D E
P/N
elem. zacz.
bieg
wsteczny
1. bieg
2. bieg
3. bieg
4. bieg
5. bieg
6. bieg
element zaczajcy sprzga
element zaczajcy hamulce
Logika zaczania w skrzyniach 09E, 09L, 0AT, 0B6 i 0BQ
Tablica logiki zaczania wyjania, ktre elementy za-
czajce bior udzia (bd nie) w zaczaniu konkretnych
biegw.
61
Odczytywanie wartoci adaptacyjnych w Diagnozie wasnej skrzynia 0B6
W skrzyni 0B6 zastosowano nowy
protok przesyania danych. W zwizku
z tym nie ma ju typowych blokw
wartoci pomiarowych. Zamiast tego
istnieje lista z penymi nazwami war-
toci pomiarowych, uporzdkowanymi
alfabetycznie. Z tej listy mona wybie-
ra pojedyncze wartoci, zestawiajc
grup wg wasnych potrzeb.
Wartoci adaptacyjne s okrelane
terminem analiza. Ponisze zestawie-
nie pokazuje przyporzdkowanie posz-
czeglnych wartoci adaptacyjnych.
385_043
Diagnoza wasna
011 - Wartoci pomiaru
Przyporzdkowanie wartoci
pomiarowych
02 - Elektronika skrzyni
biegw
EV_TCMAL651_A01
Diagnoza wasna
011 - Wartoci pomiarowe
Przyporzdkowanie wartoci
pomiarowych
02 - Elektronika skrzyni
biegw
EV_TCMAL651_A01
Wart. pom.
Ulubione
Sortowanie
Alfabet
Dodaj do
ulubionych
Usu
ulubione
Diagnoza wasna
011 - Wartoci pomiarowe
Przyporzdkowanie wartoci
pomiarowych
02 - Elektronika skrzyni
biegw
EV_TCMAL651_A01
385_048
Nazwa Warto
Przykad uycia tablicy logiki zaczania:
Klient reklamuje nieprzyjemn redukcj biegw. Podczas jazdy prbnej stwierdzono, e problem dotyczy redukcji 3-2
pod obcieniem. Z tablicy logiki zaczania wynika, e podczas redukcji 3-2 rozcza si sprzgo B i zacza hamulec
C (z przekryciem). Teraz naley oceni wartoci adaptacyjne elementw zaczajcych B i C. Przyczyn moe by np.
niewystarczajca adaptacja hamulca C, co mona rozpozna po maej liczbie wykonanych adaptacji (maa warto
licznika) patrz nastpna strona.
Wskazwka: Najczciej przyczyn jest to sprzgo (lub hamulec), ktre jest zaczane.
Pozostamy przy tym przykadzie. Naley teraz skasowa wartoci adaptacyjne, a potem wykona jazd adaptacyjn,
by na nowo wykona adaptacj elementu zaczajcego. W ten sposb mona usun reklamowane zjawisko. Inn
moliwoci byaby wymuszona adaptacja odpowiedniego elementu zaczajcego (bez kasowania wartoci
wyuczonych).
Analiza 2-5 sprzgo A
2 wart. adapt. cin. napen. (mbar)
3 stan licznika cin. napen.
4 wart. adapt. czas szybkiego napen. (ms)
5 stan licznika czas szybkiego napen.
Analiza 6-9 sprzgo B
6 wart. adapt. cin. napen. (mbar)
7 stan licznika cin. napen.
8 wart. adapt. czas szybkiego napen. (ms)
9 stan licznika czas szybkiego napeniania
Analiza 10-13 sprzgo C
10 wart. adapt. cin. napeniania (mbar)
11 stan licznika cin. napen.
12 wart. adapt. czas szybkiego napen. (ms)
13 stan licznika czas szybkiego napen.
Analiza 14-17 sprzgo D
14 wart. adapt. cin. napen. (mbar)
15 stan licznika cin. napen.
16 wart. adapt. czas szybkiego napen. (ms)
17 stan licznika czas szybkiego napen.
Analiza 18-21 sprzgo E
18 wart. adapt. cin. napen. (mbar)
19 stan licznika cin. napen.
20 wart. adapt. czas szybkiego napen. (ms)
21 stan licznika czas szybkiego napen.
62
Adaptacja skrzyni biegw
Interpretacja wartoci adaptacyjnych
Oceniajc wartoci adaptacyjne, naley zwrci szcze-
gln uwag na liczb cykli adaptacji (stan licznika
adaptacji). Niski stan licznika (w skrajnym przypadku 0)
oznacza, e dane sprzgo nie zostao jeszcze wy-
starczajco zaadaptowane.
Jeeli jakie sprzgo nie jest wystarczajco zaada-
ptowane a z tablicy logiki zaczania wynika, e bierze
ono udzia w reklamowanej zmianie biegu, to ta niedo-
koczona adaptacja jest bardzo prawdopodobn przy-
czyn zgaszanej reklamacji.
Natomiast przyczyn niewystarczajcej adaptacji jest
najczciej sposb jazdy kierowcy. Gdy kierowca
preferuje bardzo dynamiczny styl jazdy albo te warunki
drogowe s bardzo niekorzystne, adaptacja odbywa si
rzadko lub wcale, gdy nie s spenione warunki do jej
przeprowadzenia (patrz od str. 67).
Niekorzystne warunki drogowe, utrudniajce adaptacj,
to:
grzysty teren (mao drg o poziomym przebiegu),
ciga jazda w korkach (stop and go).
Granice adaptacji
W poniszej tabeli podano przykadowe granice adaptacji. Nie mona dokadnie poda uniwersalnych wartoci
granicznych, gdy s one bardzo rne w rnych odmianach skrzyni biegw (rne oznaczenia literowe).
Przekroczenie granicy adaptacji moe negatywnie wpywa na jako zmiany biegu. Jeeli jednak kierowca nie
reklamuje jakoci zmiany biegw, samo przekroczenie granic adaptacji nie jest powodem do podejmowania
jakichkolwiek napraw. Ponadto w niektrych typach skrzy wysokie wartoci adaptacyjne s zjawiskiem nor-
malnym.
W przypadkach wtpliwych, gdy granice s znacznie przekroczone, najlepiej zasign porady specjalisty. Naley
wtedy zebra odczytane wartoci i szczegowe dane skrzyni biegw, a potem zwrci si do opiekuna produktu.
Przyczyn podejrzanych wartoci adaptacyjnych mog by:
znaczne zuycie elementu zaczajcego *
nieszczelnoci w elementach zaczajcych lub w ukadzie ich sterowania *
uszkodzone lub le zamontowane czci mechaniczne elementw zaczajcych *
zanieczyszczony, zuyty lub nieprawidowy olej ATF **
wartoci adaptacyjne zbliaj si do granicy adaptacji (czsto z niewyjanionych przyczyn) *
usterka w sterowniku elektronicznym (programowa lub sprztowa) *
* = dotyczy pojedynczego sprzga
** = moe dotyczy wikszej liczby lub wszystkich sprzgie
Element
zaczajcy
Granice adaptacji
cinienia napeniania
Granice adaptacji
czasu szybkiego napeniania
A ok. - 400 mbar do +350 mbar ok. -40 ms do 120 ms
B ok. - 400 mbar do +350 mbar ok. -60 ms do 100 ms
C ok. - 400 mbar do +350 mbar ok. -50 ms do 120 ms
D ok. -300 mbar do +200 mbar ok. -300 ms do +200 ms
E ok. -300 mbar do +300 mbar ------
63
W normalnym przypadku wartoci adaptacyjne kasuje si za pomoc Prowadzonych funkcji lub Poszukiwania
usterek.
Jeeli jednak z jakich przyczyn te procedury s niedostpne, mona to zrobi tak, jak opisano poniej.
Kasowanie wartoci adaptacyjnych w Diagnozie wasnej skrzynie 09E, 09L, 0AT i 0BQ
385_066
Diagnoza wasna
Obsugiwane funkcje
Wybr funkcji diagnostycznej
02 - Elektronika skrzyni biegw
4F2910156T
AG6 09L 3,0 TDI RdW
Kod 1
Numer serwisu 02325
09L927156C ?
H04 0020
001 - Identyfikacja (usuga S1A)
004 - Zawarto pamici usterek
005 - Sprawdz. dzia. elem. wykonawczych
007 - Kodowanie (usuga S1A)
011 - Wartoci pomiaru
012 - Dopasowanie
015 - Zezwolenie na dostp
017 - Bezpieczestwo
020 - Funkcja specjalna
022 - Zakoczenie wydawania
polecenia
Wskaza wszystkie funkcje diagnozy
Diagnoza wasna
012 - Dopasowanie
Wprowadzanie numeru kanau
maks. warto wprowadzenia =
255
02 - Elektronika skrzyni biegw
4F2910156T
AG6 09L 3,0 TDI RdW
Kod 1
Numer serwisu 02325
Diagnoza wasna
012 - Dopasowanie
Kana 1
odczyt i test
02 - Elektronika skrzyni biegw
4F2910156T
AG6 09L 3,0 TDI RdW
Kod 1
Numer serwisu 02325
09L927156C ?
H04 0020
Diagnoza wasna
012 - Dopasowanie
Kana 1 zapisywanie
02 - Elektronika skrzyni biegw
4F2910156T
AG6 09L 3,0 TDI RdW
Kod 1
Numer serwisu 02325
09L927156C ?
H04 0020
Diagnoza wasna
012 - Dopasowanie
Kana 1 zapisywanie
Warto 0 zapisana
1 4
2 3
warto pierwotna 0
nowa warto 0
Przejmij
Klawiatura Zapisz
Grupa
wskaza
Sprawdzi w blokach pomia-
rowych 73 do 77, czy wartoci
adaptacyjne zostay skasowa-
ne (wszystkie wartoci musz
wynosi 0).
0 mbar
0
0 ms
0
09L927156C ?
H04 0020
Naley jednak pamita o wskazwkach na str. 58.
64
Adaptacja skrzyni biegw
385_067
Diagnoza wasna
Obsugiwane funkcje
Wybr funkcji diagnostycznej
02 - Elektronika skrzyni biegw
EV_TCMAL651_A01
003 - Identyfikacja
004 - Zawarto pamici usterek
005 - Sprawdz. dzia. elem.wykonawczych
006 - Nastawy podstawowe
009 - Kodowanie
011 - Wartoci pomiaru
016 - Zezwolenie na dostp
019 - Programowanie Update
Diagnoza wasna
006 - Nastawy podstawowe
Wybr funkcji diagnostycznej
02 - Elektronika skrzyni biegw
EV_TCMAL651_A01
Diagnoza wasna
006 - Nastawy podstawowe
Skasowa systemowe wartoci
adaptacyjne
Start moliwy
02 - Elektronika skrzyni biegw
EV_TCMAL651_A01
Diagnoza wasna
006 - Nastawy podstawowe
Skasowa systemowe wartoci
adaptacyjne
Nastawy podstawowe zakoczone
02 - Elektronika skrzyni biegw
EV_TCMAL651_A01
Diagnoza wasna
011 - Wartoci pomiaru
02 - Elektronika skrzyni biegw
EV_TCMAL651_A01
Poka
parametry
Poka
parametry
Nazwa Warto
Skasowa licznik jazd
Skasowa wszystkie wartoci wyuczone
Skasowa systemowe wartoci adaptacyjne
Sprawdzi wartoci pomiarowe w ana-
lizach 2 do 21, czy wartoci adap-
tacyjne zostay skasowane (wszystkie
wartoci musz wynosi 0).
Kasowanie wartoci adaptacyjnych w Diagnozie wasnej
skrzynia 0B6
Poniewa sterownik skrzyni 0B6 ma inny protok
przesyania danych (patrz str. 35), sposb postpowania
przy kasowaniu wartoci adaptacyjnych jest odmienny.
W normalnym przypadku wartoci adaptacyjne kasuje si
za pomoc Prowadzonych funkcji lub Poszukiwania
usterek. Jeeli jednak z jakich przyczyn te procedury s
niedostpne, mona to zrobi tak, jak opisano poniej.
Naley jednak pamita o wskazwkach na str. 58.
65
Notatki
66
Adaptacja skrzyni biegw
Sposoby adaptacji
Wykorzystywane s nastpujce sposoby adaptacji:
adaptacja zaczania (podczas zmiany biegu w gr i w d)
adaptacja polizgu (w czasie postoju na biegu jaowym)
adaptacja impulsowa (gdy nie odbywa si zmiana biegu)
385_044
zmiana prdkoci obrotowej przy
zbyt niskim cinieniu sprzga
powolny spadek prdkoci
zaczenie zbyt mikkie
prawidowa (zadana) zmiana
prdkoci
optymalne zaczenie biegu
zmiana prdkoci obrotowej przy za
duym cinieniu sprzga
zbyt gwatowny spadek prdkoci
twarde zaczenie
Przykadowe zmiany prdkoci obrotowej podczas zmiany biegu na wyszy, wyjaniajce
zasad adaptacji zaczania.
czas
n_t
Adaptacja zaczania ...
... opiera si na obserwacji zmiany wejciowej prdkoci obrotowej skrzyni podczas zmiany biegu.
Przykad:
Gdy zmiana biegu jest zbyt twarda (niekomfortowa),
prdko obrotowa opada zbyt szybko.
Adaptacja rozpoznaje t zbyt szybk zmian prdkoci
obrotowej i przy nastpnej zmianie biegu zmniejsza
cinienie sprzga o okrelon warto (warto
adaptacji).
Ten sposb adaptacji jest wykorzystywany gwnie
podczas adaptacji wstpnej. Patrz punkt Adaptacja
wstpna adaptacja pocztkowa na str. 70.
67
Gdy warunki adaptacji s spenione, sterownik sto-
pniowo rozcza sprzgo D a do wystpienia okre-
lonego polizgu, a potem znw je zacza. Polizg
sprzga jest dokadnie ustalany na podstawie prd-
koci obrotowej turbiny (czujnik wejciowej prdkoci
obrotowej G182).
Warunki adaptacji polizgu sprzga D:
temperatura ATF pomidzy 75C a 100C,
silnik pracuje na biegu jaowym,
dwignia sterujca w pooeniu D,
hamulec wcinity,
postj (prdko jazdy 0 km/h przez ponad 6 sekund),
brak zapisw w pamici bdw.
385_045
n_mot = prdko obrotowa silnika
n_t = prdko obrotowa turbiny
p_k = cinienie sprzga D
wzrost prdkoci obrotowej turbiny
polizg sprzga
turbina nieruchoma
prdko biegu jaowego silnika
0 obr/min
ciga redukcja cinienia a do chwili,
gdy prdko obrotowa turbiny
wzronie
czas
n_t
Adaptacja polizgu ...
... z przyczyn technicznych jest przeprowadzana tylko dla sprzga D.
Prd sterujcy, cinienie sprzga i moment przeno-
szony przez sprzgo pozostaj w okrelonym stosunku
i su do wyznaczenia wartoci adaptacji.
68
Adaptacja skrzyni biegw
Adaptacja impulsowa jest przeprowadzana dla tych
elementw zaczajcych, ktre akurat nie s aktywne,
tzn. nie bior udziau w przenoszeniu napdu. Dzieje si
to wtedy, gdy s spenione odpowiednie warunki jazdy
(patrz tabela).
Gdy warunki adaptacji impulsowej s spenione,
adaptowany element jest impulsowo (rytmicznie)
wysterowywany coraz wyszym cinieniem lub z coraz
duszym czasem szybkiego napeniania. Powtarza si
to tak dugo, a element ten nie zacznie przenosi
niewielkiego momentu.
Adaptacja impulsowa ...
... jest najnowoczeniejszym sposobem adaptacji, dajcym bardzo dokadne wyniki, konieczne do uzyskania
doskonaej jakoci zmiany biegu.
Wskazwka
Wszelkie adaptacje odbywaj si w tle i kierowca w normalnej sytuacji nie zauwaa ich. Jednak w po-
jedynczych przypadkach uwany kierowca moe zwrci uwag na pewne nieregularnoci w pracy
skrzyni.
W praktyce nie daje si tego zjawiska wywoa powtrnie. Wystpuje ono bardzo rzadko i ma minimalny
wpyw na komfort jazdy.
wyjciowa prdko
obrotowa
prdko obrotowa
turbiny
wysterowanie
sprzga D
czas
385_046
Prowadzi to do niewielkiego naprenia w skrzyni
biegw, co mona rozpozna po zmianie prdkoci
obrotowej turbiny oraz zmianie wyjciowej prdkoci
obrotowej. Prd sterujcy, cinienie sprzga i moment
przenoszony przez sprzgo pozostaj w okrelonym
stosunku i su do wyznaczenia wartoci adaptacji.
Do przeprowadzenia adaptacji impulsowej musz by spenione odpowiednie warunki:
temperatura ATF w zakresie 70C - 95C,
dobra przyczepno nawierzchni drogi,
brak zapisw w pamici bdw,
okrelony bieg (patrz tabela),
okrelony moment obrotowy silnika (patrz tabela),
okrelony zakres prdkoci obrotowej silnika (patrz tabela).
69
385_047
5. bieg, hamow.
siln.
moment silnika
-110 Nm do -25 Nm
obroty turbiny
1100 2000 obr/min
5. bieg, hamow. siln.
moment silnika
-100 Nm do -53 Nm
obroty turbiny*
1400 3000 obr/min
redukcja z 5 na 4
moment silnika
-30 Nm do 8 Nm
obroty turbiny*
550 1100 obr/min
5. bieg, hamow. siln.
moment silnika
-140 Nm do -25 Nm
obroty turbiny*
1300 2200 obr/min
6. bieg, napd
moment silnika
50 Nm do 130 Nm
obroty turbiny*
1600 2800 obr/
min
6. bieg, napd
moment silnika
35 Nm do 200 Nm
obroty turbiny*
1100 3000/min
redukcja z 6 na 5
moment silnika
-30 Nm do 8 Nm
obroty turbiny*
550 1200 obr/min
6. bieg, napd
moment silnika
50 Nm do 140 Nm
obroty turbiny*
1500 2700 obr/
min
5. bieg, napd
moment silnika
60 Nm do 120 Nm
obroty turbiny*
1500 2800 obr/
min
5. bieg, napd
moment silnika
35 Nm do 200 Nm
obroty turbiny*
1100 3000/min
5. bieg, napd
moment silnika
40 Nm do 120 Nm
obroty turbiny*
1200 2500 obr/
min
5. bieg, napd
moment silnika
40 Nm do 120 Nm
obroty turbiny*
1500 2700 obr/
min
patrz opis adaptacji
polizgu
3. bieg, napd
moment silnika
35 Nm do 80 Nm
obroty turbiny*
1100 2300/min
nie jest
adaptowane
3. bieg, napd
moment silnika
40 Nm do 100 Nm
obroty turbiny*
1300 2500 obr/
min
3. bieg, napd
moment silnika
40 Nm do 90 Nm
obroty turbiny*
1400 2500 obr/
min
A
blok
73
B***
blok
74
C***
blok
75
D
blok
76
E***
blok
77
Element
zaczajcy
Skrzynia 09L Skrzynia 09E Skrzynia 0B6
Audi A4
3.2 FSI
Audi A6
3.0 TDI
Audi A8
6.0 MPI
wszystkie silniki
stan 02/2008
patrz opis adaptacji
polizgu
patrz opis adaptacji
polizgu
patrz opis adaptacji
polizgu
adaptacja zaczania
adaptacja impulsowa
adaptacja polizgu
* obroty turbiny = wejciowa prdko obrotowa skrzyni
(z G182)
** W kadym przypadku naley te zwrci uwag na
oglne warunki adaptacji. Dokadniejsze informacje
podano przy opisie poszczeglnych sposobw adaptacji.
*** Patrz punkt Adaptacja wstpna adaptacja
pocztkowa na str. 70.
Przykad: zestawienie sposobw adaptacji
Prawie kady rodzaj skrzyni biegw na wasne sposoby
i warunki adaptacji. Dlatego ponisza tabela suy tylko
do pokazania, jak zoony jest ten temat. Podczas pro-
wadzonej jazdy adaptacyjnej i podczas wymuszonej ada-
ptacji poszczeglnych sprzgie tester da takich wa-
runkw jazdy, by jak najwicej warunkw adaptacji
zostao spenionych. Jednak czasami moe si zdarzy,
e pomimo zrnicowanej jazdy adaptacyjnej jeden z ele-
mentw nie zostanie zaadaptowany.
Naley wtedy sprawdzi, czy spenione s oglne
warunki adaptacji, takie jak np. dobra przyczepno
nawierzchni, sprawny wcznik wiate hamowania,
brak bdw w pamici sterownika skrzyni itd.
Sposoby i warunki adaptacji **
70
Adaptacja skrzyni biegw
Aby adaptacja przebiegaa jak najszybciej, w przypadku
sprzgie B, C i E pierwsze adaptacje cinienia na-
peniania s wykonywane metod adaptacji zaczania.
Jest to okrelane jako adaptacja wstpna lub te ada-
ptacja pocztkowa.
Minimalna temperatura ATF konieczna do tej adaptacji
to tylko ok. 40C. Rwnie pozostae warunki adaptacji
s mocno ograniczone.
Adaptacja wstpna daje wprawdzie szybko wyniki
(wartoci adaptacji), ale jej dokadno jest zbyt maa
jak na wspczesne wymagania dotyczce komfortu
zmiany biegu. Jest to tylko adaptacja zgrubna, ktrej
celem jest jak najszybsze doprowadzenie skrzyni
biegw do stanu, w ktrym jako zmiany biegu daje si
zaakceptowa..
Warunki przeprowadzenia adaptacji wstpnej:
Sprzgo C
temperatura ATF > 40C
podczas zmiany biegu 1>2
moment obrot. silnika 60 Nm 100 Nm
(lekkie przyspieszanie)
prdko obrotowa turbiny do ok. 2100 obr/min
dwignia sterujca w pooeniu D
sprzgo B
temperatura ATF > 40C
podczas zmiany biegu 2>3
moment obrot. silnika 80 Nm 120 Nm
(lekkie przyspieszanie)
prdko obrotowa turbiny do ok. 2100 obr/min
dwignia sterujca w pooeniu D
Adaptacja wstpna adaptacja pocztkowa
Po kilku adaptacjach zaczania nastpuje precyzyjna
adaptacja sprzgie metod adaptacji impulsowej.
Po raz pierwszy zastosowano adaptacj wstpn w skrzy-
ni 09L (rok modelowy 2006) i to tylko w stosunku do
sprzga C. Nieco pniej wprowadzono ten rodzaj
adaptacji rwnie do skrzyni 09E.
Od roku modelowego 2007 (produkcja od 22. tygodnia
2006) take sprzga B i E s najpierw adaptowane tym
sposobem, a dopiero potem metod adaptacji
impulsowej.
sprzgo E
Jak sprzgo B, jednak podczas zmiany biegu 3>4.
Adaptacja wstpna odbywa si rwnolegle do innych
sposobw adaptacji. Oznacza to, e jak tylko zostan
spenione warunki pewnej adaptacji, adaptacja ta jest
natychmiast uruchamiana.
71
Cykle adaptacji
Adaptacja jest procesem nieustannym i odbywa si przez cay czas. Jednak s pewne rnice pomidzy po-
szczeglnymi sposobami adaptacji.
Adaptacja polizgu odbywa si podobnie jak ada-
ptacja impulsowa.
Na pocztku adaptacji wstpnej mog si oby
nawet cztery adaptacje podczas jednej zmiany
biegu (nie ma wtedy tak ostrych warunkw ada-
ptacji). Kolejne adaptacje wykonywane s metod
adaptacji impulsowej.
Adaptacja polizgu i adaptacja wstpna maj rwnie
licznik zacze i licznik adaptacji dla kadego sprzga.
Adaptacja podczas zmiany biegu (adaptacja za-
czania) jest wci aktywna nie dotyczy to
adaptacji wstpnej.
Adaptacja impulsowa ma dla kadego sprzga
licznik zacze i licznik adaptacji. Czsto wyko-
nywania adaptacji jest zmienna i spada wraz ze
wzrostem liczby wykonanych adaptacji. Oznacza to,
e w pocztkowym okresie (gdy licznik adaptacji ma
ma warto) sterownik prbuje wykona adaptacj
zawsze, gdy tylko pojawi si ku temu warunki.
Natomiast po wielu prawidowo wykonanych ada-
ptacjach spada czsto ich wykonywania, zgodnie z
zadan charakterystyk czstoci adaptacji. Wraz ze
wzrostem przebiegu skrzyni odstpy pomidzy
kolejnymi adaptacjami stale rosn. Dlatego w skrzy-
niach o duym przebiegu moe by koniecznych
kilka tysicy zmian biegu, nim nastpi kolejna
adaptacja.
Z tego powodu skrzynia nie moe si dopasowa
(zaadaptowa) do nowego oleju ATF w czasie
moliwym do zaakceptowania. Brak adaptacji objawia
si z jakoci zaczania i zmniejsz trwaoci
sprzgie. W takim przypadku konieczne jest skaso-
wanie wartoci adaptacyjnych i wykonanie jazdy ada-
ptacyjnej.
May przykad praktyczny:
Przy przebiegu 100.000 km wymieniono uszczelk miski
oleju ATF i wlano nowy olej. Nowy ATF powoduje
zmian wspczynnika tarcia w sprzgach, co wpywa
na sposb zaczania tych sprzgie i na zmian
biegw. Adaptacja dopasowaa ju sposb sterowania
sprzgami do warunkw tarcia, obowizujcych przy
starym oleju ATF. Ze wzgldu na duy przebieg kolejne
cykle adaptacji obywaj si bardzo rzadko.
72
Adaptacja skrzyni biegw
Poniszy opis jazdy adaptacyjnej, zaczerpnity z Po-
szukiwania usterek, pozwala zorientowa si, jak taka
jazda powinna przebiega. Naley wybra tak tras, na
ktrej bdzie mona speni dane warunki jazdy.
Jazda adaptacyjna
Zawsze naley zacz od kompletnej jazdy ada-
ptacyjnej, a dopiero potem wykonywa adaptacj
poszczeglnych sprzgie. Jest to zasada, pozwalajca
jak najszybciej zaadaptowa ca skrzyni biegw.
Punkt adaptacji jest przerywany (koczony), jak tylko
odpowiednie sprzgo zostanie cho raz zaadaptowane
lub te zostanie przekroczona maksymalna liczba prb.
Wskazwka
Naley pamita o dobrych warunkach
drogowych. Gdy droga jest bardzo nierwna,
adaptacja nie jest wykonywana a adaptacje
rozpoczte s przerywane.
Ocena jakoci zmiany biegw jest obowizkowa. Naley
sprawdzi j na postoju, a potem oceni zaczanie
wszystkich biegw podczas jazdy. W razie potrzeby
mona przej do punktu wymuszona adaptacja
poszczeglnych sprzgie i jeszcze raz zaadaptowa
odpowiednie sprzgo (sprzga) patrz tablica logiki
zaczania.
Koniec jazdy adaptacyjnej
Ten punkt mona te wykorzysta w sytuacji, gdy
niektre sprzga w ogle nie zostay zaadaptowane.
Nie naley wydawa klientowi samochodu, w ktrym
nie wszystkie sprzga zostay zaadaptowane.
73
W czci 1 (od temperatury ATF 40C)
wymuszana jest adaptacja wstpna sprzgie
B, C i E.
Przebieg czci 1
Ustawi dwigni sterujc w pooeniu D i bardzo a-
godnie ruszy z miejsca (moment obrotowy ok. 100 Nm),
a do zaczenia 4. biegu. Nastpnie bez uywania ha-
mulcw zwolni do 40 km/h (hamowanie silnikiem),
a potem agodnie zatrzyma samochd hamulcem. Po
zatrzymaniu odczeka 5 sekund.
Ta cz powtarza si maksymalnie 3 razy albo koczy
si przejciem do czci 2, gdy kade ze sprzgie B, C i E
zostanie cho raz zaadaptowane.
W czci 2 (od temperatury ATF 70C)
wymuszana jest adaptacja impulsowa
sprzgie B i C.
Przebieg czci 2
W trybie tiptronic wczy 5 bieg (rcznie) i jecha 3 4
km z momentem obrotowym ok. 100 Nm i prdkoci
obrotow 1600 2800 obr/min. Potem przyspieszy,
wczy rcznie 6. bieg i jecha 3 4 km z prdkoci
obrotow 1600 2800 obr/min.
W czci 3 wymuszana jest adaptacja imp-
ulsowa sprzgie A i C.
Przebieg czci 3
W trybie tiptronic jecha 1 minut na 5. biegu z pr-
dkoci obrotow 1400 2100 obr/min, a potem
wyhamowa silnikiem do 1400 obr/min.
Ta cz powtarza si maksymalnie 3 razy albo koczy
si przejciem do czci 4, gdy kade ze sprzgie A i C
zostanie cho raz zaadaptowane.
W czci 4 wymuszana jest adaptacja
impulsowa sprzga E oraz adaptacja polizgu
sprzga D (jeeli nie odbya si ona
wczeniej).
Przebieg czci 4
W trybie tiptronic jecha 1 minut na 3. biegu z mo-
mentem obrotowym 60 Nm i prdkoci obrotow 1400
2100 obr/min, a potem agodnie zatrzyma samochd
hamulcem. Po zatrzymaniu odczeka 5 sekund.
Ta cz powtarza si maksymalnie 3 razy albo te jazda
adaptacyjna koczy si, gdy kade ze sprzgie D i E
zostanie cho raz zaadaptowane.
74
Urzdzenia peryferyjne
Pod pojciem urzdze peryferyjnych skrzyni rozumie
si najczciej zewntrzny mechanizm zmiany biegw
(mechanizm sterujcy). Stanowi on poczenie
pomidzy kierowc a skrzyni biegw.
We wszystkich omawianych tu typach skrzyni istnieje
cigno, czce dwign sterujc ze sterownikiem
hydraulicznym (suwakiem wybierania) oraz z blokad
postojow.
Wprowadzenie
Informacje na temat obsugi oraz podstawowy opis
mona znale w zeszycie nr 283 oraz w instrukcji
obsugi samochodu.
Typoszereg Model Typ od roku modelowego
B6 Audi A4 8E 2001 (8E_000001)
B7 Audi A4 8E 2005 (8E_400001)
B8 Audi A4 8K 2008
B8 Audi A5 8T 2008
B8 Audi A5 Cabrio 8F 2009
-- Audi Q5 8R 2009
C6 Audi A6 4F 2005
-- Audi Q7 4L 2007
D3 Audi A8 4E 2003 patrz zeszyt 283 / 284
Poniej opiszemy nastpujce szczegy konstrukcyjne i funkcje, zwizane z zewntrznym mechanizmem zmiany
biegw:
blokad dwigni sterujcej* (blokada P i blokada
P/N),
blokad wyjcia kluczyka zaponu,
odblokowanie awaryjne,
przeczniki trybu tiptronic,
wywietlacz pooenia dwigni sterujcej.
* Mwic o blokadzie dwigni sterujcej, trzeba zawsze rozrnia dwie funkcje:
Blokada P ... jest to zablokowanie dwigni sterujcej w pooeniu P, gdy kluczyk zaponu jest wyjty.
Blokada P dziaa na zasadzie mechanicznej.
Blokada P/N ... oznacza zablokowanie dwigni sterujcej w pooeniach P i N podczas jazdy lub przy wczonym
zaponie. Blokada P/N jest realizowana przez elektromagnes blokady dwigni sterujcej N110.
75
385_050a
nowe Audi A4 (B7)
patrz poniej
Audi A6 (C6) do 11.2005
patrz od str. 88
Audi Q7
patrz od str. 88
385_050b
385_050d
385_050c
Audi A8
patrz zeszyt 283 / 284
385_108
Audi A4, A5, A5 Cabrio (B8) i Q5
Audi A6 (C6) od 11.2005
patrz od str. 76
Przegld mechanizmw zmiany biegw
385_049
385_050a
Typoszeregi B6 i B7 maj konwencjonalny mechanizm zmiany biegw z mechanicznie sterowan blokad P i blokad
wyjcia kluczyka. Tymi blokadami steruje cigno blokujce, czce mechanizm zmiany biegw z zamkiem zaponu.
W instrukcji naprawy s podane wane informacje na temat montau i regulacji cigna blokujcego.
Przecznik trybu tiptronic F189 znajduje si w prowadnicy dwigni sterujcej.
Dalsze informacje na ten temat podano w zeszycie nr 228 na str. 74.
W Audi A4 typ B7 od 47. tygodnia 2007 wprowadzono nowy mechanizm zmiany biegw. Podstawowa konstrukcja
tego mechanizmu jest taka sama, jak w typoszeregu B8 (patrz nastpna strona). Rwnie tutaj blokada P i blokada
wyjcia kluczyka s sterowane mechanicznie za pomoc cigna.
zamek zaponu
prowadnica dwigni
sterujcej
cigno
blokujce
cigno dwigni
sterujcej
cigno dwigni
sterujcej
Audi A4 (B7 nowe)
Audi A4 (B6, B7 stare)
Mechanizm zmiany biegw w Audi A4 Audi Cabrio
(typ B6_B7 stary/nowy)
76
czujniki dwigni sterujcej J587
z przecznikiem trybu tiptronic F189
zcze A
(10-stykowe, do wizki
samochodu i skrzyni biegw)
elektromagnes
blokady dwigni
sterujcej N110
czujnik pooenia P
dwigni sterujcej F305
zcze B
(4-stykowe, do wizki
samochodu i skrzyni
biegw)
zcze C
(10-stykowe,
do wywietlacza Y26)
otwarte
ucho
cigno dwigni
sterujcej
385_111
Urzdzenia peryferyjne
Mechanizm zmiany biegw Audi A4 / A5 (B8)*
Samochody typoszeregu B8 maj elektroniczny zamek
zaponu oraz elektromechaniczny zamek kierownicy.
Nie ma ju cigna blokujcego, czcego mechanizm
zmiany biegw z zamkiem zaponu. Z tego powodu
blokada wyjcia kluczyka i blokada dwigni sterujcej
dziaa na zupenie innej zasadzie.
Prawidowe rozpoznanie pooenia P dwigni sterujcej
jest warunkiem, pozwalajcym wyj kluczyk z zamka
zaponu. W zwizku z tym w mechanizmie zmiany
biegw znajduje si czujnik pooenia P dwigni ste-
rujcej F305.
Mechanizm takiego typu wprowadzono ju w Audi A6
stopniowo od poowy roku modelowego 2006 (od daty
produkcji 11.2005). W ten sposb typoszeregi B i C maj
teraz taki sam mechanizm.
Najwaniejszymi cechami tego mechanizmu s:
Obudowa dzielona wzdu, przy czym rozbieranie
mechanizmu nie jest przewidziane ani te konie-
czne do normalnych napraw.
Czujnik pooenia P F305 i elektromagnes blokady
dwigni sterujcej N110 s poczone w jeden ele-
ment. Jego wymontowanie jest bardzo atwe i nie
wymaga demontau mechanizmu.
atwe wymontowanie, zamontowanie i regulacja
cigna dwigni sterujcej.
Cigno dwigni sterujcej z otwartym uchem*
Wymontowanie, zamontowanie i regulacja cigna
dwigni sterujcej nie wymagaj skomplikowanego
demontau elementw. Regulacja jest prosta i odbywa
si przy uchu, od wntrza samochodu. Wicej
informacji w instrukcji naprawy.
* Wskazwka: Punkty oznaczone gwiazdk dotycz
rwnie Audi A6 (C6) od daty produkcji 11.2005.
77
409_151
zesp obsugowy Audi drive
select zesp przecznikw
Charisma E592
wywietlacz Y26
Audi drive select
Nowoci, ktra pojawia si w typoszeregu B8, jest
opcjonalny system Audi drive select. Audi drive select
pozwala kierowcy sterowa rnymi ustawieniami samo-
chodu. Program sportowy automatycznej skrzyni biegw
jest wybierany przez tryb jazdy DYNAMIC. W samochodach
z pakietem Audi drive select dwignia sterujca nie ma
pooenia S. Samochody bez pakietu Audi drive select
maj nadal dwigni sterujc z pooeniem S.
Wskazwka
Dalsze informacje na temat Audi drive
select mona znale w zeszycie nr 409,
od str. 56.
Blokada wyjcia kluczyka
zaponu
Warunkiem, pozwalajcym wyj kluczyk z zamka
zaponu, jest prawidowe rozpoznanie pooenia P
dwigni sterujcej. Jest to zadanie czujnika F305.
Czujnik F305 wysya sygna o pooeniu P dwigni
sterujcej do centralnego sterownika ukadu komfortu
J393.
Na tej podstawie sterownik J393 wysterowuje ele-
ktromagnes w zamku zaponu E415.
Wskazwka
Budowa i zasada dziaania blokady wy-
jcia kluczyka jest opisana w zeszycie 393
od str. 26.
78
Urzdzenia peryferyjne
Czujnik pooenia P dwigni sterujcej F305*
Czujnik F305 skada si z dwch zestykw herme-
tycznych, poczonych szeregowo z opornikiem. Do-
piero gdy oba zestyki s zwarte, centralny sterownik
ukadu komfortu J393 otrzymuje sygna masy.
Czujnik F305 jest diagnozowany przez sterownik J393.
Wczony szeregowo opornik suy do rozpoznania
zwarcia do masy.
Ponadto sterownik ocenia wiarygodno sygnau F305
przez porwnanie go z sygnaem przecznika wie-
lofunkcyjnego F125 (informacja przez CAN).
409_158
zestyk hermetyczny
rozwarty
F305-1
elektromagnes blokady dwigni
sterujcej N110
F305-2
zestyk hermetyczny zwarty
* patrz wskazwka na str. 76
Budowa i zasada dziaania *
385_051
sygna P dla blokady wyjcia
kluczyka, do centralnego
sterownika ukadu komfortu
J393
sygna P/N dla blokady
dwigni sterujcej, ze
sterownika skrzyni biegw
409_157
B2 B4
B1 B3
Zestyki hermetyczne s zwierane przez pole
magnetyczne. W tym celu na suwaku i dwigni blokady
umieszczono po jednym magnesie trwaym, ktre po
ustawieniu dwigni sterujcej w pooeniu P znajduj
si blisko zestykw.
Szczegy wida na rysunkach 409_161 i 409_162.
79
Rozrniamy dwie blokady dwigni sterujcej: blokad
P/N (blokuje dwigni podczas jazdy lub przy
wczonym zaponie) oraz blokad P (blokuje dwigni
w pooeniu P, gdy kluczyk zaponu jest wyjty).
Zapon wczony
dwignia sterujca w pooeniu P
hamulec wcinity,
N110 zasilany
suwak i dwignia sterujca odblokowane
Blokada P i sygna P dla blokady wyjcia kluczyka*
Gdy dwignia sterujca jest w pooeniu P, magnes
trway 1 (na suwaku) znajduje si przy zestyku her-
metycznym 1 (zestyk jest zwarty). Jak tylko dwignia
blokady znajdzie si w pooeniu spoczynkowym (N110
niezasilany), magnes trway 2 ustawia si przy zestyku
hermetycznym 2. Teraz oba zestyki s zwarte i do-
starczaj sygnau, wyczajcego blokad wyjcia
kluczyka.
Zapon wczony (lub wyczony)
dwignia sterujca w pooeniu P
hamulec nienacinity
N110 niezasilany
suwak i dwignia sterujca zablokowane
* patrz wskazwka na str. 76
409_161
409_162
dwignia
blokady
spryna
zapadka P
409_159
magnes 2
suwak
cigno dwigni
sterujcej
409_160
Mechanizm blokady jest tak zbudowany, e ele-
ktromagnes N110 spenia dwie funkcje: zasilany blokuje
dwigni sterujc w pooeniu N, a niezasilany blo-
kuje j w pooeniu P.
Blokady dwigni sterujcej (blokada P i blokada P/N)*
80
Urzdzenia peryferyjne
* patrz wskazwka na str. 76
Wskazwka
Czujnik F305 mona atwo sprawdzi testerem lub omomierzem. Tak jak ju wspomniano, wymiana
czujnika F305 jest bardzo atwa.
Naley jednak pamita o innej moliwoci: Jeeli odstp magnesu od jego zestyku hermetycznego jest
zbyt duy, lub jeli magnesu brakuje (np. wypad z mocowania), czujnik F305 te nie bdzie dziaa.
W takim przypadku trzeba jednak wymieni cay mechanizm zmiany biegw.
Blokada dwigni sterujcej N*
Zapon wczony
dwignia sterujca w pooeniu N
hamulec nienacinity
N110 zasilany
suwak i dwignia sterujca zablokowane
Zapon wczony (lub wyczony)
dwignia sterujca w pooeniu N
hamulec wcinity,
N110 niezasilany
suwak i dwignia sterujca odblokowane
409_163
409_164
dwignia
blokady
zapadka N
409_165
409_166
magnes 1
81
Odblokowanie awaryjne*
Poniewa wyczenie blokady P odbywa si przez
wysterowanie elektromagnesu N110, wszelkie za-
kcenia w jego dziaaniu (np. rozadowany akumulator,
uszkodzony elektromagnes itd.) sprawiaj, e dwignia
sterujca pozostaje zablokowana w pooeniu P.
Aby w takiej sytuacji dao si ruszy samochd z miej-
sca, trzeba odblokowa awaryjnie dwigni sterujc.
Odblokowanie awaryjne jest moliwe po wyjciu wkadu
popielniczki i umieszczonej za nim zalepki.
Potem mona wcisn rdze elektromagnesu N110
za pomoc odpowiedniego narzdzia (np. dugopisu)
i w ten sposb odblokowa dwigni. Rwnoczenie
trzeba nacisn przycisk na dwigni sterujcej i wtedy
mona pocign dwigni w ty.
Dziaanie funkcji odblokowania awaryjnego*
409_167
odblokowanie
awaryjne
409_168
elektromagnes blokady
dwigni sterujcej N110
magnes 1
cigno dwigni sterujcej
magnes 2
dwignia
sterujca
sterownik czujnikw dwigni
sterujcej J587
z przecznikiem trybu tiptronic
F189
suwak
dwignia blokady
kulisa blokady dwigni sterujcej
mechanizm ustalajcy pooenia
dwigni sterujcej
trzpie
* patrz wskazwka na str. 76
82
Urzdzenia peryferyjne
* patrz wskazwka na str. 76
385_053
zcze C do wywietlacza Y26
zcze A
do skrzyni biegw
Sterownik czujnikw dwigni sterujcej J587 (bez pokrywy)
sterownik czujnikw dwigni
sterujcej J587
z przecznikiem trybu tiptronic F189
suwak z dwoma magnesami trwaymi
409_156
Opis stykw
w zczu C
styk 1 zacisk 31
styk 2 diody +/
styk 3 dioda P
styk 4 dioda R
styk 5 dioda N
styk 6 dioda D
styk 7 dioda S
styk 9 ----
styk 8 zacisk 58d
styk 10 ----
sygna P/R/N/D/S, ze
sterownika skrzyni
biegw*
styk 15
sygna tiptronic do
sterownika skrzyni
biegw*
styk 1
Schemat funkcjonalny
mechanizmu zmiany biegw
i wywietlacza Y26
sygna P dla blokady wyjcia
kluczyka, do centralnego
sterownika ukadu komfortu
J393
sygna P/N dla blokady dwigni
sterujcej, ze sterownika
skrzyni biegw
Rozkad stykw w zczu B
(zcze N110/F305)
B2 B4
B1 B3
409_157
A = zcze 10-stykowe, do wizek samochodu i skrzyni biegw
B = zcze 4-stykowe, do wizek samochodu i skrzyni biegw
C = zcze 10-stykowe, do wywietlacza Y26
Sterownik czujnikw dwigni
sterujcej J587*
Sterownik czujnikw dwigni sterujcej J587 generuje
sygna tiptronic i za pomoc tzw. sygnau P/R/N/D/S
steruje diodami w wywietlaczu pooenia dwigni
sterujcej Y26.
83
Sygna P/R/N/D/S*
Przecznik wielofunkcyjny F125 wysya do sterownika
skrzyni biegw informacje o pooeniach P/R/N/D/S
dwigni sterujcej. Na tej podstawie sterownik skrzyni
biegw generuje sygna prostoktny o odpowiednim
wypenieniu tzw. sygna P/R/N/D/S. W tym sygnale
kademu pooeniu dwigni sterujcej odpowiada
okrelony wspczynnik wypenienia, tzn stosunek
czasowy poziomu low do poziomu high (wida to na
oscylogramach).
Jak ju wspomniano, sterownik czujnikw dwigni
sterujcej J587 wykorzystuje ten sygna do sterowania
wywietlaczem Y26. Na podstawie wypenienia sygnau
sterownik J587 rozpoznaje, ktr diod naley wyste-
rowa.
* patrz wskazwka na str. 76
367_006
P
R
N
D
S
Oscylogramy sygnau P/R/N/D/S
Sposb podczenia oscyloskopu:
czarna kocwka pomiarowa
do styku 6**
czerwona kocwka pomiarowa
do styku 9**
** styk w zczu A lub w adapterze
pomiarowym V.A.G 1598/42
Przyrzdy pomiarowe:
V.A.G 1598/54 z
V.A.G 1598/42
VAS 5051
Warunki pomiaru:
zapon wczony
pooenia dwigni
sterujcej
84
Urzdzenia peryferyjne
Przecznik trybu tiptronic F189*
Informacji potrzebnych do dziaania trybu tiptronic
(dwignia w prowadnicy tiptronic, dwignia w pooeniu
tip+, dwignia w pooeniu tip-) dostarcza przecznik
trybu tiptronic F189. F189 skada si z trzech czujnikw
hallotronowych, znajdujcych si w sterowniku czuj-
nikw dwigni sterujcej J587. Dwa magnesy trwae
dziaaj zalenie od pooenia dwigni sterujcej na
czujniki hallotronowe, zmieniajc ich sygna.
Sterownik J587 wytwarza z tych informacji tzw. sygna
tiptronic i prowadzi cig diagnoz przecznika F189.
Z kolei sygna tiptronic jest diagnozowany przez ste-
rownik skrzyni biegw.
385_054
magnes 2
magnes 1
suwak
czujnik
hallotronowy tip-
czujnik hallotronowy
prowadnicy tiptronic
czujnik hallotronowy tip+
cieka czujnikw
cieka 0
Sterownik czujnikw dwigni sterujcej J587 z suwakiem
(widok od dou)
kierunek jazdy
P R N
D S
Magnes 1 suy do rozpoznawania pooe dwigni w try-
bie tiptronic. Znajduje si on na ciece czujnikw tylko
wtedy, gdy dwignia sterujca jest w prowadnicy tip-
tronic.
Magnes 2 suy do diagnozy przecznika F189. Diagnoza
ta jest moliwa take wtedy, gdy dwignia jest poza pro-
wadnic tiptronic.
Magnes 2 jest zawsze na ciece czujnikw, jest jednak
tak przesunity w ty, e dziaa na czujniki tylko w po-
oeniach P, R i N. Dziki temu podczas kadej jazdy (gdy
kierowca przesuwa dwigni z P do D), magnes przecza
wszystkie trzy czujniki i w ten sposb pozwala je zdia-
gnozowa. Poniewa w pooeniach P, R i N dwignia nie
moe znajdowa si w prowadnicy tiptronic, sterownik
skrzyni wie, e jest to diagnoza, a nie praca w trybie
tiptronic.
W ten sposb sterownik czujnikw dwigni sterujcej
prowadzi cig diagnoz przecznika F189 take wte-
dy, gdy dwignia jest poza prowadnic tiptronic.
Tak dokadna diagnoza jest konieczna z przyczyn bez-
pieczestwa. Poniewa tylko tryb tiptronic pozwala
zablokowa niepodan zmian biegu na wyszy (np.
podczas hamowania silnikiem w czasie jazdy w d),
prawidowe dziaanie tego trybu jest wane z punktu
widzenia bezpieczestwa jazdy. Dla porwnania: W star-
szych samochodach (np. A4 / B4 / B5) tak sam funkcj
speniay pooenia 4, 3 i 2 dwigni sterujcej.
Diagnoza czujnikw hallotronowych
385_055
cieka czujnikw
magnes 1
magnes 2
cieka 0
dwignia w prowadnicy tiptronic
dwignia poza prowadnic tiptronic
kierunek jazdy
(widok od dou)
* patrz wskazwka na str. 76
85
367_007
pooenia dwigni
sterujcej
P/R/N/D/S
prowadnica
tiptronic
tiptronic tip+
tiptronic tip-
Sygna tiptronic*
Na podstawie sygnaw czujnikw hallotronowych
sterownik J587 generuje sygna prostoktny o zmie-
nnym wypenieniu, tzw. sygna tiptronic. Patrz schemat
funkcjonalny na str. 82.
Sygna tiptronic jest wysyany osobnym przewodem do
sterownika skrzyni biegw.
Kademu pooeniu dwigni sterujcej odpowiada
sygna o okrelonym wypenieniu (patrz oscylogramy).
Sterownik skrzyni biegw rozpoznaje nieobecny lub
nieprawidowy sygna tiptronic i zapisuje w pamici
odpowiedni bd.
Sygnalizacja uszkodzenia F189 lub sygnau tiptronic polega na
podwietleniu (wywietleniu w negatywie) wskanika pooenia
dwigni sterujcej (nie dotyczy typoszeregu B8). W typoszeregu
B8 pojawia si komunikat na wywietlaczu FIS (wywietlacz
centralny zestawu wskanikw patrz instrukcja obsugi). Tryb
tiptronic mona wtedy obsugiwa tylko przecznikami w kie-
rownicy.
Oscylogramy sygnau tiptronic
Sposb podczenia oscyloskopu:
czarna kocwka pomiarowa
do styku 6**
czerwona kocwka pomiaro-
wa do styku 3**
** styk w zczu A lub w ada-
pterze pomiarowym
V.A.G. 1598/42
Przyrzdy pomiarowe:
V.A.G 1598/54 z
V.A.G 1598/42
VAS 5051
Warunki pomiaru:
zapon wczony
Skutki uszkodzonego czujnika F189 lub braku sygnau tiptronic
385_063
Sygnalizacja usterki
(podwietlenie na stae)
* patrz wskazwka na str. 76
86
Urzdzenia peryferyjne
Sterownik J587 zasila wywietlacz Y256, dostarczajc
do niego napicie i mas. Kademu pooeniu dwigni
sterujcej przypisana jest jedna dioda, wysterowywana
przez J587 odpowiednio do tego pooenia.
Wysterowanie diod odbywa si na dwa sposoby:
1 Podstawowa jasno wiecenia wszystkich diod
zaley od sygnau zacisku 58d (podwietlenie
wywietlaczy, sygna o zmiennym wypenieniu). Due
wypenienie sygnau (np. 90 %) oznacza du jasno
wiecenia.
Patrz oscylogram 1.
2 Natomiast wyrnienie waciwego pooenia
dwigni odbywa si przez zmian amplitudy
prostoktnego sygnau sterujcego odpowiedniej
diody.
Oznacza to, e dioda odpowiadajca aktualnemu
pooeniu dwigni jest zasilana wyszym napiciem
ni pozostae i w zwizku z tym wieci janiej. Patrz
oscylogram 2.
367_003
diody LED
367_112
wywietlacz Y26
sterownik czujnikw dwigni sterujcej J587
zcze C
385_056
przyciemnienie ok. 10 %
= ok. 90 % wypenienia sygnau
zakres przyciemniania ok. 90 % 0 %
(0 % = stae napicie akumulatora)
przyciemnienie ok. 90 %
= ok. 10 % wypenienia
sygnau
Technika
pomiarowa DSO
Oscylogram 1
Oscylogram sygnau 58s (podwietlenie)
0
385_057
dwignia poza pooeniem P
(przyciemnienie ok. 50 %)
dwignia w pooeniu P (przyciemnienie ok. 50 %)
dioda Pwieci janiej
zmiana amplitudy rnica
ok. 10 V
(przez sterowanie mas)
Technika pomiarowa
DSO
Oscylogram 2
Oscylogram wysterowania diody P
0
* patrz wskazwka na str. 76
Sposb podczenia oscyloskopu
oscylogram 1:
czarna kocwka pomiarowa C1
czerwona kocwka pomiarowa C8
Sposb podczenia oscyloskopu
oscylogram 2:
czarna kocwka pomiarowa C1
czerwona kocwka pomiarowa C3
(przykad dla diody P)
Przyrzdy pomiarowe: V.A.G 1598/54
- z V.A.G 1598/42
Warunki pomiaru: zapon wczony
Wywietlacz pooenia dwigni sterujcej Y26*
87
Notatki
88
Mechanizm zmiany biegw w Audi A6* (4F) i Audi Q7** (4L)
Audi A6 (typ 4F) i Audi Q7 (typ 4L) maj elektroniczny zamek zaponu oraz elektromechaniczny zamek kierownicy. Nie
ma ju cigna blokujcego, czcego mechanizm zmiany biegw z zamkiem zaponu. Z tego powodu blokada
wyjcia kluczyka i blokada dwigni sterujcej dziaa na zupenie innej zasadzie.
Mechanizm zmiany biegw jest odpowiedzialny za nastpujce funkcje:
Funkcje mechaniczne
sterowanie blokad postojow
poruszanie suwaka wybierania w sterowniku hy-
draulicznym
poruszanie przecznika wielofunkcyjnego w skrzyni
blokada P i blokada P/N (blokady dwigni sterujcej)
Funkcje elektryczne
sterowanie blokad P/N (patrz str. 90)
blokada wyjcia kluczyka (patrz str. 93)
sterowanie wywietlaczem pooenia dwigni
sterujcej (patrz str. 92, 94 i 95)
funkcja tiptronic (patrz str. 94 i 95)
367_101
suwak z magnesami trwaymi (2x)
sterownik czujnikw dwigni sterujcej J587
z przecznikiem trybu tiptronic F189
wywietlacz pooenia
dwigni sterujcej Y26
zcze C
(10-stykowe, do
wywietlacza
Y26)
zcze A
(10-stykowe,
do wizek samochodu i
skrzyni biegw)
* Audi A6 do 11.2005
** Audi Q7 patrz te zeszyt 367 od str. 60
Urzdzenia peryferyjne
89
367_100
sterownik czujnikw dwigni sterujcej
J587 z przecznikiem trybu tiptronic F189
elektromagnes
blokady dwigni
sterujcej N110
cigno dwigni
sterujcej
obudowa mechanizmu
zesp sterujcy
prowadnica z lejkiem
Lejek prowadnicy uatwia
awaryjne odryglowanie dwigni
sterujcej.
Mechanizm zmiany biegw
Audi Q7
Mechanizm zmiany biegw
Audi A6 do 11.2005
385_109
Odnonik
Patrz te program Audi iTV z 28.03.2007
Schaltbettigungen Automatikgetriebe
(mechanizm zmiany biegw w skrzyniach
automatycznych).
Wskazwka
Od 11.2005 stopniowo wprowadzano
w Audi A6 nowy mechanizm zmiany
biegw.
Jest to uniwersalny mechanizm,
wprowadzajcy unifikacj pomidzy
typoszeregami B i C.
Opis tego mechanizmu zaczyna si na
str. 76.
Budowa i zasada dziaania mechanizmu zmiany
biegw w Audi Q7 i Audi A6 do 11.2005 s prawie
identyczne.
Naley jednak wskaza dwie rnice:
1 W Audi Q7 mona wymontowa zesp sterujcy
od strony wntrza pojazdu. Zmniejsza to znacznie
nakad pracy, potrzebnej np. do wymiany
mikrowcznika F305. Wymieniajc w Audi Q7
zesp sterujcy, pozostawia si w samochodzie
star obudow mechanizmu, ktra moe by nadal
uywana.
2 W sterowniku czujnikw dwigni sterujcej J587
s inne sygnay wejciowe i wyjciowe. Patrz str.
94 i zeszyt nr 367 od str. 66.
90
367_103
dwignia blokady
dwignia odblokowania
awaryjnego
elektromagnes blokady dwigni
sterujcej N110
Widok od lewej
367_102
Wskazwka
Na rysunkach pokazano mechanizm Audi
Q7. Jego podstawowa budowa i zasada
dziaania jest taka sama, jak mechanizmu
Audi A6 do 11.2005.
Patrz te zeszyt nr 325 od str. 71.
Widok od prawej
Natomiast blokada P/N nie pozwala na przypadkowe
przestawienie dwigni z pooenia P lub N gdy pracuje
silnik (lub jest wczony zapon).
Blokada P unieruchamia dwigni sterujc w pooeniu
P, gdy kluczyk zaponu jest wyjty. Zapobiega to
zwolnieniu blokady postojowej przez osoby nie-
uprawnione. Blokada P dziaa czysto mechanicznie, jak
tylko dwignia znajdzie si w tym pooeniu.
Blokady dwigni sterujcej (blokada P i blokada P/N)
Urzdzenia peryferyjne
91
Blokada w pooeniu P
Blokada w pooeniu P dziaa automatycznie.
Gdy elektromagnes N110 nie jest zasilany, po prze-
stawieniu dwigni sterujcej do pooenia P dwignia
blokady wpada w zapadk P pod wpywem siy ci-
koci i siy spryny w N110.
Do odblokowania dwigni konieczne jest zasilenie
N110, co powoduje podniesienie dwigni z zapadki P.
Warunkiem jest wczenie zaponu i nacinicie ha-
mulca.
Gdy N110 jest uszkodzony lub brak zasilania, dwignia
pozostaje zablokowana. Dlatego przewidziano mo-
liwo odblokowania awaryjnego patrz opis pod tym
tytuem.
385_060
dwignia blokady
zapadka P
zacisk 31
N110
Blokada w pooeniu N
Gdy dwignia sterujca znajdzie si w pooeniu N,
sterownik wysterowuje elektromagnes N110. Elektro-
magnes tak obraca dwigni blokady, e jej grny palec
wsuwa si w zapadk N i blokuje ruch dwigni ste-
rujcej.
Do odblokowania dwigni konieczne jest przerwanie
zasilania elektromagnesu N110. Dwignia blokady
opada i pozwala na przestawienie dwigni sterujcej
(wczony zapon i nacinity hamulec lub wyczony
zapon).
385_061
zacisk 31
N110
zapadka N
napicie
z J217
92
Awaryjne odblokowanie blokady P w Audi A6* i Audi Q7
367_106
zalepka
popielniczka
wkad popielniczki
dwignia odblokowania
awaryjnego
Diody wywietlacza s zasilane przez sterownik J587
i wysterowywane odpowiednio do pooenia dwigni
sterujcej.
367_003
wywietlacz pooenia
dwigni sterujcej Y26
Odnonik
Blisze informacje mona znale na str. 86.
367_112
Wywietlacz pooenia dwigni sterujcej Y26
Urzdzenia peryferyjne
* Audi A6 do 11.2005
Odblokowanie awaryjne jest moliwe po wyjciu
wkadu popielniczki i umieszczonej za nim zalepki.
Potem mona nacisn dwigni odblokowania
awaryjnego (np. dugopisem). Rwnoczenie trzeba
nacisn przycisk na dwigni sterujcej i wtedy mona
pocign dwigni w ty.
Poniewa wyczenie blokady P odbywa si przez
wysterowanie elektromagnesu N110, wszelkie za-
kcenia w jego dziaaniu (np. rozadowany akumulator,
uszkodzony elektromagnes itd.) sprawiaj, e dwignia
sterujca pozostaje zablokowana w pooeniu P.
Aby w takiej sytuacji dao si ruszy samochd z miej-
sca, po lewej stronie dwigni blokady umieszczono
dwigni odblokowania awaryjnego.
93
Blokada wyjcia kluczyka w Audi A6 i Audi Q7
367_107
mikrowcznik 1
z opornikiem
sygna P
mikrowcznik 2
odblokowanie awaryjne
(patrz zeszyt nr 283, str. 31)
367_108
mikrowcznik 1 mikrowcznik 2
Odnonik
Podstawy budowy i dziaania blokady wyjcia
kluczyka s opisane w zeszycie 283 od str. 28.
Kluczyk woony do zamka zaponu E415 jest blo-
kowany automatycznie przez umieszczon tam me-
chaniczn blokad.
Odblokowanie kluczyka nastpuje przez chwilowe
wysterowanie elektromagnesu blokady N376. E415
potrzebuje do tego informacji o tym, e dwignia
sterujca jest w pooeniu P.
Takiej informacji dostarczaj dwa mikrowczniki F305.
Te mikrowczniki s poczone szeregowo i tworz
jeden element.
Gdy dwignia sterujca jest w pooeniu P, oba
mikrowczniki s zwarte i wysyaj sygna masy
bezporednio do E415.
Jeli ponadto jest wyczony zapon, E415 na chwil
zasila elektromagnes N376, co powoduje odblokowanie
mechanizmu blokady kluczyka.
Ze wzgldw bezpieczestwa zastosowano tu dwa
mikrowczniki:
Mikrowcznik 1 jest zwierany dopiero wtedy, gdy kie-
rowca w pooeniu P zwolni przycisk w dwigni
sterujcej.
Wczony szeregowo opornik pozwala na diagnoz
przewodu sygnaowego.
Mikrowcznik 2 jest zwierany dopiero wtedy, gdy
dwignia blokady P/N znajdzie si w pooeniu
podstawowym (patrz opis dziaania blokad dwigni
sterujcej).
Sygnalizuje on zatem, e dwignia blokady rzeczy-
wicie zablokowaa dwigni sterujc w pooeniu P.
94
325_088
zcze
do wywietlacza Y26
suwak
z magnesami
pokrywa
zcze
do wizki el.
samochodu
sterownik czujnikw
dwigni sterujcej
J587
przecznik
tiptronic F189
(pytka z czujnikami
hallotronowymi)
magnes 1
magnes 2
Odnonik
Informacje na temat sterownika czujnikw
dwigni sterujcej w Audi Q7 mona znale
w zeszycie nr 367 od str. 66.
385_059
*sygna prowadnicy
tiptronic
*P sygna dla
blokady wyjcia
kluczyka
(patrz str. 93)
*sygna tip+
*sygna tip-
*sygna P/N dla
blokady dwigni
sterujcej
* sygnay z lub do sterownika skrzyni biegw
Urzdzenia peryferyjne
Sterownik czujnikw dwigni sterujcej J587 w Audi A6
do 11.2005
Schemat funkcjonalny mechanizm zmiany biegw z wywietlaczem w Audi A6 do 11.2005
Sterownik czujnikw dwigni sterujcej J587 ma
nastpujce zadania:
1 Rozpoznawanie pooe P/R/N/D/S i sterowanie
wywietlaczem pooe dwigni sterujcej Y26:
- Pi czujnikw hallotronowych rozpoznaje poo-
enia P/R/N/D/S dwigni (patrz rys. 385_062). Na
tej podstawie J587 steruje wywietlaczem Y26
patrz rys. 385_062.
- Magnes 1 dziaa na czujniki hallotronowe w poo-
eniach P, R, N i D.
- Magnes 2 dziaa na czujnik hallotronowy w po-
oeniu S i pozwala na diagnoz czujnikw prze-
cznika tiptronic F189 wtedy, gdy dwignia jest
przestawiana z pooenia P do N patrz str. 84.
2 Rozpoznawanie pooenia dwigni sterujcej w try-
bie tiptronic:
- Trzy czujniki hallotronowe (tworzce przecznik
F189) rozpoznaj pooenia dwigni sterujcej
w trybie tiptronic. Na tej podstawie J587 generuje
sygna tiptronic dla sterownika skrzyni biegw.
- Magnes 1 dziaa na czujniki hallotronowe trybu
tiptronic (F189) patrz nastpna strona.
95
Wywietlacz w Audi A6 do 11.2005
Diody wywietlacza s zasilane przez sterownik J587
i wysterowywane odpowiednio do pooenia dwigni
sterujcej patrz str. 86.
367_003
385_062
magnes 2
magnes 1
zcze do
wywietlacza Y26
czujniki trybu tiptronic i ich
diagnoza
czujniki rozpoznajce pooenia dwigni w celu
sterowania wywietlaczem Y26
sterownik czujnikw dwigni sterujcej J587
Przecznik trybu tiptronic F189 Audi A6 do 11.2005
Informacji potrzebnych do dziaania trybu tiptronic
(dwignia w prowadnicy tiptronic, dwignia w po-
oeniu tip+, dwignia w pooeniu tip-) dostarcza
przecznik trybu tiptronic F189. F189 skada si z trzech
czujnikw hallotronowych, znajdujcych si w ste-
rowniku czujnikw dwigni sterujcej J587. Dwa
magnesy trwae dziaaj zalenie od pooenia dwi-
gni sterujcej na czujniki hallotronowe, zmieniajc ich
sygna.
Sterownik J587 wytwarza z tych informacji sygna
prostoktny o zmiennym wypenieniu i prowadzi cig
diagnoz przecznika F189.
Patrz str. 84 Diagnoza czujnikw hallotronowych.
Odnonik
Patrz te program Audi iTV z 28.03.2007
Schaltbettigungen Automatikgetriebe
(mechanizm zmiany biegw w skrzyniach
automatycznych).
3
8
5
Wszelkie prawa
zastrzeone.
Zmiany zastrzeone.
Copyright
AUDI AG
I/VK-35
Service.training@audi.de
Faks +49-841/89-36367
AUDI AG
D-85045 Ingolstadt
Stan techniczny 12/08
Printed in Polen

Automatyczne skrzynie 6-biegowe
09L / 0AT / 0B6 / 0BQ / 09E
Zeszyt do samodzielnego
ksztacenia nr 385
Przewaga dziki technice www.audi.de Service Training

You might also like