Professional Documents
Culture Documents
Khi tui con bng 1/4 hiu s tui ca b v con th tui con l : 24 x 1/4 = 6
(tui).
Lc tui b l : 6 + 24 = 30 (tui).
Bi 14 : Hoa c mt si dy di 16 mt. By gi Hoa cn ct on dy
c on dy di 10 mt m trong tay Hoa ch c mt ci ko. Cc bn c bit
Hoa ct th no khng ?
Bi gii : Xin nu 2 cch ct nh sau :
Cch 1 : Gp i si dy lin tip 3 ln, khi si dy s c chia thnh 8 phn
bng nhau.
di mi phn chia l : 16 : 8 = 2 (m)
Ct i 3 phn bng nhau th cn li 5 phn.
Khi di on dy cn li l : 2 x 5 = 10 (m)
Cch 2 : Gp i si dy lin tip 2 ln, khi si dy s c chia thnh 4 phn
bng nhau.
di mi phn chia l : 16 : 4 = 4 (m)
nh du mt phn chia mt u dy, phn on dy cn li c gp i li,
ct i mt phn u bn kia th di on dy ct i l : (16 - 4) : 2 = 6 (m)
Do di on dy cn li l : 16 - 6 = 10 (m)
Bi gii : Din tch mnh trng ng gp 6 ln din tch mnh trng rau m hai
mnh c chung mt cnh nn cnh cn li ca mnh trng ng gp 6 ln cnh cn
li ca mnh trng rau. Gi cnh cn li ca mnh trng rau l a th cnh cn li
ca mnh trng ng l a x 6. V chu vi mnh trng ng (P 1) gp 4 ln chu vi mnh
trng rau (P2) nn na chu vi mnh trng ng gp 4 ln na chu vi mnh trng
rau.
Na chu vi mnh trng ng hn na chu vi mnh trng rau l : a x 6 + 5 - (a + 5)
= 5 x a.
Ta c s :
CC BI TON TIU HC CHN LC
= 45 / 270 = 1/6.
a) gi tr ca phn s khng i th ta phi xa nhng s mu m tng ca
n gp 6 ln tng ca nhng s xa i t. Khi tng cc s cn li mu
cng gp 6 ln tng cc s cn li t. V vy i vai tr cc s b xa vi cc s
cn li t v mu th ta s c thm phng n xa. C nhiu cch xa, xin gii
thiu mt s cch (s cc s b xa mu tng dn v tng chia ht cho 6) : mu
xa 12 th t xa 2 ; mu xa 18 th t xa 3 hoc xa 1, 2 ; mu xa 24 hoc xa
11, 13 th t xa 4 hoc xa 1, 3 ; mu xa 12, 18 hoc 13, 17 hoc 14, 16 th t
xa 5 hoc 2, 3 hoc 1, 4 ; mu xa 12, 24 hoc 11, 25 hoc 13, 23 hoc 14, 22
hoc 15, 21 hoc 16, 20 hoc 17, 19 th t xa 6 hoc 1, 5 hoc 2, 4 hoc 1, 2, 3 ;
mu xa 18, 24 hoc 17, 25 hoc 19, 23 hoc 20, 22 hoc 11, 13, 18 hoc 12, 13,
17 hoc 11, 14, 17 hoc 11, 15, 16 hoc 12, 14, 16 hoc 13, 14, 15 th t xa 7
hoc 1, 6 hoc 2, 5 hoc 3, 4 hoc 1, 2, 4 ; ...
Cc bn hy k tip th xem c bao nhiu cch na ?
b) gi tr phn s khng i, ta thm mt s no vo t bng 1/6 s thm
vo mu. Vy nu thm 2004 vo mu th s phi thm vo t l :
2004 : 6 = 334.
Bi 18 : Ngi ta ly tch cc s t nhin lin tip t 1 n 30 chia cho
1000000. Bn hy cho bit :
1) Php chia c d khng ?
2) Thng l mt s t nhin c ch s tn cng l bao nhiu ?
Bi gii :
Xt tch A = 1 x 2 x 3 x ... x 29 x 30, trong cc tha s chia ht cho 5 l 5, 10,
15, 20, 25, 30 ; m 25 = 5 x 5 do c th coi l c 7 tha s chia ht cho 5. Mi
tha s ny nhn vi mt s chn cho ta mt s c tn cng l s 0. Trong tch A
c cc tha s l s chn v khng chia ht cho 5 l : 2, 4, 6, 8, 12, . . . , 26, 28
(c 12 s). Nh vt trong tch A c t nht 7 cp s c tch tn cng l 0, do
tch A c tn cng l 7 ch s 0.
S 1 000 000 c tn cng l 6 ch s 0 nn A chia ht cho 1 000 000 v thng l
s t nhin c tn cng l ch s 0.
Bi 19 : Ba bn Ton, Tui v Th c mt s v. Nu ly 40% s v ca Ton
chia u cho Tui v Th th s v ca ba bn bng nhau. Nhng nu Ton
bt i 5 quyn th s v ca Ton bng tng s v ca Tui v Th. Hi mi
bn c bao nhiu quyn v ?
Bi gii : i 40% = 2/5.
Nu ly 2/5 s v ca Ton chia u cho Tui v Th th mi bn Tui hay Th
u c thm 2/5 : 2 = 1/5 (s v ca Ton)
S v cn li ca Ton sau khi cho l :
1 - 2/5 = 3/5 (s v ca Ton)
CC BI TON TIU HC CHN LC
Do lc u Tui hay Th c s v l :
3/5 - 1/5 = 2/5 (s v ca Ton)
Tng s v ca Tui v Th lc u l :
2/5 x 2 = 4/5 (s v ca Ton)
Mt khc theo bi nu Ton bt i 5 quyn th s v ca Ton bng tng s v
ca Tui v Th, do 5 quyn ng vi : 1 - 4/5 = 1/5 (s v ca Ton)
S v ca Ton l : 5 : 1/5 = 25 (quyn)
S v ca Tui hay Th l : 25 x 2/5 = 10 (quyn)
Bi 20 : Hai s t nhin A v B, bit A < B v hai s c chung nhng c
im sau :
- L s c 2 ch s.
- Hai ch s trong mi s ging nhau.
- Khng chia ht cho 2 ; 3 v 5.
a) Tm 2 s .
b) Tng ca 2 s chia ht cho s t nhin no ?
Bi gii : V A v B u khng chia ht cho 2 v 5 nn A v B ch c th c tn
cng l 1 ; 3 ; 7 ; 9. V 3 + 3 = 6 v 9 + 9 = 18 l 2 s chia ht cho 3 nn loi tr
s 33 v 99. A < B nn A = 11 v B = 77.
b) Tng ca hai s l : 11 + 77 = 88.
Ta c :
88 = 1 x 88 = 2 x 44 = 4 x 22 = 8 x 11.
Vy tng 2 s chia ht cho cc s : 1 ; 2 ; 4 ; 8 ; 11 ; 22 ; 44 ; 88.
Bi 21 : Cho mnh ba hnh vung ABCD. Hy ct t mnh ba mt hnh
vung sao cho din tch cn li bng din tch ca mnh ba cho.
Ta c AN = AB + KN + BK v AB + KN = 120 : 2 = 60 (m) ; BK = 10 m nn AN
= 70 m. Vy din tch phn mi m thm l : 70 x 10 = 700 (m2)
Bi 25 : Bao nhiu gi ?
Khi i gp nc ngc dng
Kh khn n bn mt tong tm gi
Khi v t lc xung
n khi cp bn bn gi nh veo
Hi rng ring mt khm bo
Bao nhiu gi tri theo ta v ?
Bi gii :
Cch 1 : V i ngc dng n bn mt 8 gi nn trong 1 gi i c 1/8
qung sng . i xui dng tr v mt 4 gi nn trong 1 gi i c 1/4
qung sng . Vn tc xui dng hn vn tc ngc dng l : 1/4 - 1/8 =
1/8 (qung sng ).
V hiu vn tc xui dng v vn tc ngc dng chnh l 2 ln vn tc
dng nc nn mt gi khm bo tri c l : 1/8 : 2 = 1/16 (qung sng ).
Thi gian khm bo tri theo v l : 1 : 1/16 = 16 (gi).
Cch 2 : T s gia thi gian xui dng v thi gian ngc dng l :4 : 8 =
1/2. Trn cng mt qung ng th vn tc v thi gian ca mt chuyn ng t
l nghch vi nhau nn t s vn tc xui dng v vn tc ngc dng l 2.
Vn tc xui dng hn vn tc ngc dng chnh l 2 ln vn tc dng
nc. Ta c s :
Do 45 m ng vi s phn l :
16 - 1 = 15 (phn)
Chiu rng ban u l :
45 : 15 = 3 (m)
Chiu di ban u l : 3 x 4 = 12 (m)
Din tch hnh ch nht ban u l :
3 x 12 = 36 (m2)
Bi 27: Bn An c mt s bi kim tra, bn tnh rng : Nu c thm
ba im 10 v ba im 9 na th im trung bnh ca tt c cc bi s l 8.
Nu c thm mt im 9 v hai im 10 na th im trung bnh ca tt
c cc bi l 7,5. Hi bn An c tt c my bi kim tra ?
Bi gii :
Nu c thm ba im 10 v ba im 9 na th s im c thm l :
10 x 3 + 9 x 3 = 57 (im)
c im trung bnh ca tt c cc bi l 8 th s im phi b thm vo cho
cc bi kim tra l :
57 - 8 x (3 + 3) = 9 (im)
Nu c thm mt im 9 v hai im 10 na th s im c thm l :
9 x 1 + 10 x 2 = 28 (im)
c im trung bnh ca tt c cc bi l 7,5 th s im phi b thm vo
cho cc bi kim tra l :
29 - 7,5 x (1 + 2) = 6,5 (im)
Nh vy khi tng im trung bnh ca tt c cc bi t 7,5 ln 8 th tng s im
ca cc bi kim tra s tng ln l :
9 - 6,5 = 2,5 (im)
Hiu hai im trung bnh l :
8 - 7,5 = 0,5 (im)
Vy s bi kim tra ca bn An l :
2,5 : 0,5 = 5 (bi)
Bi 28 : Bn hy ct mt hnh vung c din tch bng 5 / 8 din tch ca mt
tm ba hnh vung cho trc.
Bi gii :
Chia cnh tm ba hnh vung cho trc lm 4 phn bng nhau (bng cch gp
i lin tip). Sau ct theo cc ng AB, BC, CD, DA. Cc ming ba AMB,
8
CC BI TON TIU HC CHN LC
Bi gii : Hai hnh ch nht AMOP v MBQO c chiu rng bng nhau v c
din tch hnh MBQO gp 3 ln din tch hnh AMOP (24 : 8 = 3 (ln)), do
chiu di hnh ch nht MBQO gp 3 ln chiu di hnh ch nht AMOP
(OQ = PO x 3). (1)
Hai hnh ch nht POND v OQCN c chiu rng bng nhau v c chiu di hnh
OQCN gp 3 ln chiu di hnh POND (1). Do din tch hnh OQCN gp 3 ln
din tch hnh POND.
Vy din tch hnh ch nht OQCD l : 16 x 3 = 48 (cm2).
Bi 30 : Cho A = 2004 x 2004 x ... x 2004 (A gm 2003 tha s) v B = 2003 x
2003 x ... x 2003 (B gm 2004 tha s). Hy cho bit A + B c chia ht cho 5
hay khng ? V sao ?
Bi gii :
A = (2004 x 2004 x ... x 2004) x 2004 = C x 2004 (C c 2002 tha s 2004). C c
tn cng l 6 nhn vi 2004 nn A c tn cng l 4 (v 6 x 4 = 24).
B = 2003 x 2003 x ... x 2003 (gm 2004 tha s) = (2003 x 2003 x 2003 x
2003) x ... x (2003 x 2003 x 2003 x 2003). V 2004 : 4 = 501 (nhm) nn B c
501 nhm, mi nhm gm 4 tha s 2003. Tn cng ca mi nhm l 1 (v 3 x 3
= 9 ; 9 x 3 = 27 ; 27 x 3 = 81). Vy tn cng ca A + B l 4 + 1 = 5. Do A + B
chia ht cho 5.
Bi 31 : Bit rng s A ch vit bi cc ch s 9. Hy tm s t nhin nh nht
m cng s ny vi A ta c s chia ht cho 45.
Bi gii :
CC BI TON TIU HC CHN LC
10
Bit rng tng ca ba s ba lin tip lun bng 428. Tnh tng ca cc
ch s trn bng giy .
Bi gii : Ta chia cc thnh cc nhm 3 , mi nhm nh s th t nh sau :
Tng cc ch s ca mi nhm 3 l :
2 + 1 + 5 + 1 + 1 + 2 + 1 + 0 + 1 = 14.
C tt c 4 nhm 3 v mt s s 1 nn tng cc ch s trn bng giy l : 14
x 4 + 2 + 1 + 5 = 64.
Bi 35 : Tui ca em ti hin nay bng 4 ln tui ca n khi tui ca anh ti
bng tui ca em ti hin nay. n khi tui ca em ti bng tui ca anh ti
hin nay th tng s tui ca hai anh em l 51. Hi hin nay anh ti, em ti
bao nhiu tui ?
Bi gii : Hiu s tui ca hai anh em l mt s khng i.
Ta c s biu din s tui ca hai anh em cc thi im : Trc y (T),
hin nay (HN), sau ny (SN) :
Gi tr mt phn l :
51 : (7 + 10) = 3 (tui)
Tui em hin nay l :
3 x 4 = 12 (tui)
Tui anh hin nay l :
3 x 7 = 21 (tui)
Bi 36 : Tham gia SEA Games 22 mn bng nam vng loi bng B c
bn i thi u theo th thc u vng trn mt lt v tnh im theo quy
nh hin hnh. Kt thc vng loi, tng s im cc i bng B l 17 im.
Hi bng B mn bng nam c my trn ha ?
Bi gii :
Bng B c 4 i thi u vng trn nn s trn u l : 4 x 3 : 2 = 6 (trn)
12
13
giy. Bn hy cho
Bi gii :
giy (!).
14
thnh 16 hnh:
Bn hy ni r cch ct nh !
Bi gii : Tng s vung l :
8 x 8 = 64 ()
Khi ta ct hnh vung ban u thnh cc phn nh (hnh ch T), mi phn gm 4
vung th s c s hnh l : 64 : 4 = 16 (hnh)
Ta c th ct theo nhiu cch khc nhau. Xin nu mt cch ct nh sau :
15
16
bit ting Nga v ting Anh, c 75 ngi bit ting Nga v 83 ngi bit Ting Anh.
Hi trong hi ngh c bao nhiu ngi bit c 2 th ting Nga v Anh ?
Bi gii : Cch 1 : S ngi bit t nht 1 trong 2 th ting Nga v Anh l :
100 - 10 = 90 (ngi).
S ngi ch bit ting Anh l :
90 - 75 = 15 (ngi)
S ngi bit c ting Nga v ting Anh l :
83 - 15 = 68 (ngi)
Cch 2 : S ngi bit t nht mt trong 2 th ting l :
100 - 10 = 90 (ngi).
S ngi ch bit ting Nga l :
90 - 83 = 7 (ngi).
S ngi ch bit ting Anh l :
90 - 75 = 15 (ngi).
CC BI TON TIU HC CHN LC
17
18
20
S to loi 2 cn li l :
120 : (2 + 1) = 40 (qu)
Vy ngi y cn li gi ng 40 qu chnh l s to loi 2 cn li.
p s : 40 qu
Bi 53 : Khng c thay i v tr ca cc ch s vit trn bng : 8 7 6 5 4 3 2 1
m ch c vit thm cc du cng (+), bn c th cho c kt qu ca dy php
tnh l 90 c khng ?
Bi gii : C hai cch in :
8 + 7 + 65 + 4 + 3 + 2 + 1 = 90
8 + 7 + 6 + 5 + 43 + 21 = 90
tm c hai cch in ny ta c th c nhn xt sau :
Tng 8 + 7 + 6 + 5 + 4 + 3 + 2 + 1 = 36 ; 90 - 36 = 54.
Nh vy mun c tng 90 th trong cc s hng phi c mt hoc hai s l s c hai ch
s. Nu s c hai ch s l 87 hoc 76 m 87 > 54, 76 > 54 nn khng th c. Nu
s c hai ch s l 65 ; 65 + 36 - 6 - 5 = 90, ta c th in :
8 + 7 + 65 + 4 + 3 + 2 + 1 - 90.
Nu s c hai ch s l 54 th cng khng th c tng l 90 c v 54 + 36 - 5 - 4 < 90.
Nu s c hai ch s l 43 ; 43 < 54 nn cng khng th c. Nu trong tng c 2 s
c hai ch s l 43 v 21 th ta c 43 + 21 - (4 + 3 + 2 + 1) = 54. Nh vy ta c th
in :
8 + 7 + 6 + 5 + 43 + 21 = 90.
Bi 54 : Cho phn s
M = (1 + 2 +... + 9)/(11 + 12 +... +19).
Hy bt mt s hng t s v mt s hng mu s sao cho gi tr phn s
khng thay i.
Tm tt bi gii :
M = (1 + 2 +... + 9)/(11 + 12 +... +19) = 45/135 = 1/3.
Theo tnh cht ca hai t s bng nhau th 45/135 = (45 - k)/(135 - kx3)(k l s t nhin
nh hn 45). Do t s ca M bt i 4 ; 5 ; 6 th tng ng mu s phi bt i 12 ;
15 ; 18.
Bi 55 :
Ch c mt chic ca
ng y va mt lt
CC BI TON TIU HC CHN LC
21
22
ct 1, c A + D : H = 6, nn H ch c th ln nht l 2.
Ct 5 c C + G : M = 5 nn M ch c th ln nht l 3.
* Nu H = 1 th A + D = 6 = 2 + 4, do M = 3 v H + K = 2 x 3 = 6 = 1 + 5.
K = 5 th B x E = 4 + 5 = 9, nh th ch c th B hoc E bng 1, iu chng t H
khng th bng 1.
* Nu H = 2 th M phi bng 1 hoc 3; nu M = 1 th H + K = 2, nh vy
CC BI TON TIU HC CHN LC
23
K = 0, iu ny cng khng th c.
Vy M = 3 ; H + K = 6 th K = 4.
H = 2 th A + D = 12 = 5 + 7 ; nh vy A = 5, D = 7 hoc D = 5, A = 7.
K = 4 th B x E = 4 + 4 = 8 = 1 x 8 ; nh vy B = 1, E = 8 hoc E = 1, B = 8.
M = 3 th C + G = 15 = 6 + 9 ; nh vy C = 6, G = 9 hoc G = 6, C = 9 ; G ch c th
bng 9 v nu G = 6 th D + E = 10, m trong cc s 1, 5, 7, 8 khng c hai s no c
tng bng 10. Vy C = 6 v A + B = 8, nh vy B ch c th bng 1, A = 7 th D = 5 v
E = 8.
Cc s in vo bng nh hnh sau.
Bi 59 : S = 1/2 + 1/3 + 1/4 + 1/5 + 1/6 + 1/7 + 1/8 c phi l s t nhin khng ? V
sao ?
Bi gii : Cc bn gii theo 3 hng sau y :
Hng 1 : Tnh S = 1 201/280
Hng 2 : Khi qui ng mu s tnh S th mu s chung l s chn. Vi mu s
chung ny th 1/2 ; 1/3 ; 1/4 ; 1/5 ; 1/6 ; 1/7 s tr thnh cc phn s m t s l s chn,
ch c 1/8 l tr thnh phn s m t s l s l. Vy S l mt phn s c t s l s l
v mu s l s chn nn S khng phi l s t nhin.
Hng 3 : Chng minh 5/4 < S < 2
Tht vy 1/3 + 1/4 + 1/5 + 1/6 + 1/7 + 1/8 > 6 x 1/8 = 3/4
nn S > 3/4 + 1/2 = 5/4
Mt khc : 1/4 + 1/5 + 1/6 + 1/7 < 4 x 1/4 = 1
nn S < 1 + 1/2 + 1/3 + 1/8 = 1 + 1/2 + 11/24 <2
V 5/4 < S < 2 nn S khng phi l s t nhin.
Bi 60 : Cho hai hnh vung ABCD v MNPQ nh trong hnh v. Bit BD = 12 cm.
Hy tnh din tch phn gch cho.
Bi gii : Din tch tam gic ABD l :
(12 x (12 : 2))/2 = 36 (cm2)
Din tch hnh vung ABCD l :
36 x 2 = 72 (cm2)
Din tch hnh vung AEOK l :
24
72 : 4 = 18 (cm2)
Do : OE x OK = 18 (cm2)
r x r = 18 (cm2)
Din tch hnh trn tm O l :
18 x 3,14 = 56,92 (cm2)
Din tch tam gic MON = r x r : 2 = 18 : 2 = 9 (cm2)
Din tch hnh vung MNPQ l :
9 x 4 = 36 (cm2)
Vy din tch phn gch cho l :
56,52 - 36 = 20,52 (cm2)
Bi 61 : Bn Ton nhn mt s vi 2002 nhng ng tr qun vit 2 ch s 0 ca
s 2002 nn kt qu b gim i 3965940 n v. Ton nh nhn s no vi
2002 ?
Bi gii : V "ng tr" nn bn Ton nhn nhm s vi 22.
Tha s th hai b gim i s n v l : 2002 - 22 = 1980 (n v).
Do kt qu b gim i 1980 ln tha s th nht, v bng 3965940 n v.
Vy tha s th nht l : 3965940 : 1980 = 2003.
Bi 62 : Ngi ta cng 5 s v chia cho 5 th c 138. Nu xp cc s theo th t
ln dn th cng 3 s u tin v chia cho 3 s c 127, cng 3 s cui v chia cho
3 s c 148. Bn c bit s ng gia theo th t trn l s no khng ?
Bi gii : 138 l trung bnh cng ca 5 s, nn tng 5 s l : 138 x 5 = 690.
Tng ca ba s u tin l : 127 x 3 = 381.
Tng ca ba s cui cng l : 148 x 3 = 444.
Tng ca hai s u tin l : 690 - 444 = 246.
S gia l s ng th ba, nn s gia l : 381 - 246 = 135.
Bi 63 : Cho bng vung gm 10 dng v 10 ct. Hai bn Tn v Nhi t mu cc
, mi mt mu trong 3 mu : xanh, , tm. Bn Tn bo : "Ln no t xong ht
cc cng c 2 dng m trn 2 dng c mt mu t s dng ny bng t s
CC BI TON TIU HC CHN LC
25
15 = 1 + 2 + 3 + 9 (1)
= 1 + 2 + 4 + 8 (2)
= 1 + 2 + 5 + 7 (3)
= 1 + 3 + 4 + 7 (4)
= 1 + 3 + 5 + 7 (5)
= 2 + 3 + 4 + 6 (6)
T mi trng hp ny c th to nn nhiu cch sp xp cc s khc nhau.
26
Vy s l c trong cn phng c th t 6 n 12 l c.
Bi 66: L Lem chia mt qu da (da ) thnh 9 phn cho 9 c gi.
Nhng khi cc c n xong, L Lem thy c 10 ming v da. L Lem chia
da kiu g y nh ?
Bi gii: C nhiu cch b da, Lo Lem b da nh sau:
CC BI TON TIU HC CHN LC
27
28
4 x 1 - 1 x 4 = 0 (im).
V 51 : 5 = 10 (d 1) nn phi c t nht 11 bn c s im bng nhau.
Bi 69:
V Hu cng vi Lng Th Vinh
Hai nh ton hc, mt nm sinh
Thc hnh, tnh ton u thng tho
V vang dn tc nc non mnh
Nm sinh ca hai ng l mt s c bn ch s, tng cc ch s bng 10. Nu
vit nm sinh theo th t ngc li th nm sinh khng i. Bn bit nm
sinh ca hai ng cha?
Bi gii: Gi nm sinh ca hai ng l abba (a 0, a < 3, b <10).
Ta c: a + b + b + a = 10 hay (a + b) x 2 = 10. Do a + b = 5.
V a 0 v a < 3 nn a = 1 hoc 2.
* Nu a = 1 th b = 5 - 1 = 4. Khi nm sinh ca hai ng l 1441 (ng).
* Nu a = 2 th b = 5 - 2 = 3. Khi nm sinh ca hai ng l 2332 (loi).
Vy hai ng V Hu v Lng Th Vinh sinh nm 1441.
Bi 70: Tm gip bn cam trong ba ngy, Ngy th hai: s cam bn c
tng 10% so vi ngy th nht. Ngy th ba: s cam bn c gim 10% so
vi ngy th hai. Bn c bit trong ngy th nht v ngy th ba th ngy
no Tm bn c nhiu cam hn khng ?
Bi gii: Biu th s cam bn ngy th nht l 100% th s bn ngy th hai l:
100% + 10% = 110% (s cam ngy th nht)
Biu th s cam bn ngy th hai l 100% th s bn ngy th hai l:
100% - 10% = 90% (s cam ngy th hai)
So vi ngy th nht th s cam ngy th ba bn l:
110% x 90% = 99% (s cam ngy th nht)
V 100% > 99% nn ngy th nht bn c nhiu cam hn ngy th ba.
Bi 71: Cu T chn 4 ch s lin tip nhau v dng 4 ch s ny vit ra 3
s gm 4 ch s khc nhau. Bit rng s th nht vit cc ch s theo th t
tng dn, s th hai vit cc ch s theo th t gim dn v s th ba vit
cc ch s theo th t no . Khi cng ba s va vit th c tng l
12300. Bn hy cho bit cc s m cu T vit.
Bi gii : Gi 4 s t nhin lin tip t nh n ln l a, b, c, d.
S th nht cu T vit l abcd, s th hai cu T vit l dcba.
Ta xt cc ch s hng nghn ca ba s c tng l 12300:
a l s ln hn 1 v nu a = 1 th d = 4, khi s th ba c ch s hng nghn ln
nht l 4 v tng ca ba ch s ny ln nht l:
1 + 4 + 4 = 9 < 12; nh vy tng ca ba s nh hn 12300.
CC BI TON TIU HC CHN LC
29
30
31
32
2) Tng ca 4 s l 14. Ta c:
14 = 1 + 2 + 3 + 8 = 1 + 2 + 4 + 7 = 1 + 3 + 4 + 6 = 2 + 3 + 4 + 5.
Do tng ca mi hng (hay mi ct) l: (78 + 14) : 4 = 23.
Xin nu ra mt cch in nh hnh sau:
33
34
Bi 81: 20 Gi da hu
Tr v Dng gip b m xp 65 qu da hu mi qu nng 1kg, 35 qu da
hu mi qu nng 2kg v 15 qu da hu mi qu nng 3kg vo trong 20 gi.
Mi ngi cng ang lm vic, Tr chy n bn hc ly giy bt ra ghi... ghi
v Tr la ln: C xp th no i chng na, chng ta lun tm c 2 gi
trong 20 gi ny c khi lng bng nhau.
Cc bn hy chng t l Tr ni ng.
Bi gii:
Tng khi lng da l:
1 x 65 + 2 x 35 + 3 x 15 = 180 (kg).
Gi s khi lng da mi gi khc nhau th tng khi lng da 20 gi b
nht l:
1 + 2 + 3 + ... + 19 + 20 = 210 (kg).
V 210 kg > 180 kg nn chc chn phi c t nht 2 gi trong 20 gi c khi
lng bng nhau. Vy Tr ni ng.
Bi 82:
Hong mua 6 quyn v, Hng mua 3 quyn v. Hai bn gp s v ca mnh
vi s v ca bn Sn, ri chia u cho nhau. Sn tnh rng mnh phi tr cc
bn ng 800 ng.
Tnh gi tin 1 quyn v, bit rng c ba bn u mua cng mt loi v.
Bi gii:
35
Bi gii: t cc ch ci vo cc trng:
36
* Nu e = 8 th g = 9 v h = 1. Do a = i - k = 7 - 5 = 2 (ng). Khi : b = 6 v
c = 3.
Kt qu:
37
Vy bi ton c 24 p s nh trn.
38
39
(9 - 8) + 0 - 8 : 8 = 0
8:8+8+0+0=9....
* Bin s 52N 8233. Xin nu ra mt s cch:
5x2-8+3-3=2
8 : (5 x 2 - 3 - 3) = 2
[(23 - 3) : 5] x 2 = 8
(5 + 2 + 2) - (3 : 3) = 8
(8 : 2 - 3) x (3 + 2) = 5
[(8 + 2) x 3 : 3] : 2 = 5
(5 x 2 + 3 + 3) : 2 = 8
3x3-5+2+2=8....
Bi 90: Mt chic ng h ang hot ng bnh thng, hin ti kim gi v
kim pht ang khng trng nhau. Hi sau ng 24 gi (tc 1 ngy m), hai
kim trng nhau bao nhiu ln? Hy lp lun lm ng sng t kt qu
.
Li gii: Vi mt chic ng h ang hot ng bnh thng, c mi gi tri qua
th kim pht quay c mt vng, cn kim gi quay c 1/12 vng.
Hiu vn tc ca kim pht v kim gi l:
1 - 1/12 = 11/12 (vng/gi)
Thi gian hai kim trng nhau mt ln l:
1 : 11/12 = 12/11 (gi)
Vy sau 24 gi hai kim s trng nhau s ln l :
24 : 12/11 = 22 (ln).
Bi 91: C ba ngi dng chung mt kt tin. Hi phi lm cho ci kt t
nht bao nhiu kho v bao nhiu cha kt ch m c nu c mt t
nht hai ngi?
Li gii:
V kt ch m c nu c mt t nht hai ngi, nn s kho phi ln hn hoc
bng 2.
a) Lm 2 kho.
+ Nu lm 3 cha th s c hai ngi c cng mt loi cha; hai ngi ny khng
m c kt.
+ Nu lm nhiu hn 3 cha th t nht c mt ngi cm 2 cha khc loi; ch cn
mt ngi ny m c kt.
Vy khng th lm 2 kho.
b) Lm 3 kho
+ Nu lm 3 cha th cn phi c ba ngi mi m c kt.
+ Nu lm 4 cha hoc 5 cha th t nht c hai ngi khng m c kt.
+ Nu lm 6 cha (mi kho 2 cha) th mi ngi cm hai cha khc nhau th ch
cn hai ngi bt k l m c kt.
Vy t nht phi lm 3 kho v mi kho lm 2 cha.
CC BI TON TIU HC CHN LC
40
S ngi t 30 tui tr ln l:
25 - 20 = 5 (ngi)
S ngi t 20 tui tr xung l:
25 - 15 = 10 (ngi)
S ngi t hn 30 tui l:
10 + 10 = 20 (ngi)
S ngi nhiu hn 20 tui l:
10 + 5 = 15 (ngi)
41
Bi gii:
cho gn, ta k hiu cc s trn nhng trn theo bng sau:
42
Ly A chia cho K: 72 : 9 =
Ly G chia cho C: 8 : 1 =
Ly B chia cho H: 16 : 2 =
Ly E chia cho D: 24 : 3 = u cho cng mt kt qu . Vy (?) l 8.
Bi 97: C gio yu cu: Cc con ly 6 im trn mt ng trn, ni cc
im bi cc on thng t bi mc xanh hoc mc .
Bn lp trng tp hp cc hnh v li v xem, bn tht ln: Bn no cng
v c 1 tam gic m 3 cnh cng mu mc! Bn hy th lm li xem. Ai
c th lp lun lm r tnh cht ny?
Bi gii: C nhiu cch gii, y l mt trong cc cch gii bi ny: Ta gi 6
im nm trn ng trn l A1, A2, A3, A4, A5, A6. Bng bt xanh v ta ni A1
vi 5 im cn li ta c 5 on thng c hai mu xanh hoc .
43
44
Tt c cc nh A, B, C, D, E u ni vi nh F nn nh F phi t mu khc vi
cc nh cn li. Vi 5 nh cn li th A v C t cng mt mu. B v D t cng
mt mu, E t ring mt mu, nh vy cn t nht 3 mu t 5 nh sao cho 2
nh c ni bi mt cnh c t bi 2 mu khc nhau. Vy cn t nht 4 mu
t 6 nh ca hnh theo yu cu ca bi.
Bi 102: in s trn ng trn in 6 s chn t 2 n 12 vo cc chm
trn 3 vng trn sao cho tng 3 s nm trn mi vng trn u bng 18.
Bi gii: Su s chn l:
2, 4, 6, 8, 10, 12.
Ta c:
18 = 2 + 4 + 12
18 = 2 + 6 + 10
18 = 4 + 6 + 8
Trn hnh v ta thy c hai ng trn li c mt im chung. Nh vy s no
in vo im chung s thuc hai tng cho. Ta thy s 2, s 4, s 6 u
45
46
chu vi phn t lm nh bng 2/3 chu vi mnh t. Tnh din tch mnh t
ca bc.
Bi gii : C hai cch chia mnh t hnh ch nht thnh hai phn c din tch
bng nhau.
Cch chia 1 : nh hnh 1.
Hnh 1
Gi mnh t hnh ch nht l ABCD v phn t lm nh l AMND.
V din tch phn t lm nh bng na din tch mnh t nn M, N ln lt l
im chnh gia ca AB v CD. Do AM = MB = CN = ND.
Chu vi ca phn t lm nh l : (AM + AD) x 2 = (AM + 8) x 2 = = AM x 2 + 8
x 2 = AB + 16.
Chu vi ca mnh t l : (AB + AD) 2 = (AB + 8) x 2 = = AB x 2 + 8 x 2 = AB x
2 + 16.
Hiu chu vi mnh t v chu vi phn t lm nh l : (AB x 2 + 16) - (AB + 16) =
AB.
Hiu ny so vi chu vi mnh t th chim : 1 - 2/3 = 1/3 (chu vi mnh t)
Do ta c : AB x 3 = AB x 2 + 16
AB x 3 - AB x 2 = 16
AB x (3 - 2) = 16
AB = 16 (m).
Vy din tch mnh t l : 16 x 8 = 128 (m2)
Cch chia 2 : nh hnh 2.
Hnh 2
Lp lun tng t trng hp trn, ta tm c AB = 4 m. iu ny v l v AB l
chiu di ca mnh t hnh ch nht, ng nhin phi ln hn 8 m. Do
trng hp ny b loi.
48
49
Bi gii :
50
Hy so snh S v 1/2.
Bi gii :
51
Bi gii :
Cch 1 : Khi vit thm mt ch s no vo bn phi mt s t nhin cho ta
c s mi bng 10 ln s t nhin cng thm chnh ch s vit thm. Gi
ch s vit thm l a, ta c s :
9 ln s cho l : 2004 - a.
S cho l : (2004 - a) : 9.
V s cho l s t nhin nn 2004 - a phi chia ht cho 9, s 2004 chia 9 d 6
nn a chia cho 9 phi d 6, m a l ch s nn a = 6. S t nhin cho l (2004
- 6) : 9 = 222.
Cch 2 : Gi s t nhin cho l A ch s vit thm l x th s mi l .
Ta c - A = 2004
A x 10 + x - A = 2004 (phn tch s)
A x 10 - A + x = 2004
A x (10 - 1) + x = 2004 (mt s nhn vi mt tng)
A x 9 + x = 2004
V A x 9 chia ht cho 9 ; 2004 chia 9 d 6 nn x chia cho 9 phi d 6. V x l ch
s nn x = 6. Ta c :
A x 9 + 6 = 2004
A x 9 = 2004 - 6
A x 9 = 1998
A = 1998 : 9
A = 222.
Vy s t nhin cho l 222 ; ch s vit thm l 6.
Bi 118 : Mt t giy hnh vung c din tch l 72 cm2 th ng cho ca t
giy di bao nhiu ?
Bi gii : Gi t giy hnh vung l ABCD. Ni hai ng cho AC v BD ct
nhau ti O (hnh v).
Hnh vung c chia thnh 4 tam gic vung nh c din tch bng nhau.
Din tch tam gic AOB l : 72 : 4 = 18 (cm2).
V din tch tam gic AOB bng (OA x OB) : 2, do (OA x OB) : 2 = 18 (cm 2).
Suy ra OA x OB = 36 (cm2).
V OA = OB m 36 = 6 x 6 nn OA = 6 (cm).
CC BI TON TIU HC CHN LC
52
53
Nhn vo s ta thy :
Tui con khi l : 32 : (5 - 1) = 8 (tui)
Nu tui cha gp 4 ln tui con, khi tui con l 1 phn th tui cha l 4 phn
nh th. Tui cha hn tui con s phn l : 4 - 1 = 3 (phn), khi cha cng vn
hn con 32 tui ; 32 khng chia ht cho 3 nn khng bao gi tui cha gp 4 ln
tui con (v ta coi tui con hng nm l mt s t nhin).
Bi 123 : C 4 bnh (nh s l 1, 2, 3, 4) ng s lng cc hn bi bng
nhau. Ly ra t bnh th nht mt s vin bi, ly gp i s t bnh th
hai, ly gp ba s t bnh th ba v cui cng ly gp bn s t bnh
th t. Khi tng s bi cn li trong c bn bnh l 40 vin v bnh th t
cn li ng 1 vin bi. Hi ban u s lng bi trong bn bnh l bao nhiu ?
Bi gii :
54
S bi ly ra t bnh 1 l :
(40 - 1 x 4) : (3 + 2 + 1) = 6 (vin).
Lc u s lng bi trong bn bnh l : (6 x 4 + 1) x 4 = 100 (vin).
Bi 124 : T mt t giy k vung, bn Khang ct ra mt hnh sao bn
cnh nh hnh bn. Hnh sao ny c din tch bng my vung ?
Bi gii : C nhiu cch lm, xin gii thiu 2 cch cc bn tham kho.
Cch 1 : Din tch hnh sao ng bng din tch hnh vung gm 16 vung tr
i din tch bn hnh tam gic bng nhau. Mi tam gic ny c din tch l 2
vung. Do din tch hnh sao l : 16 - 2 x 4 = 8 ( vung).
55
Ba ln s cy ca lp 5C l :
43 - (3 + 3 + 1) = 36 (cy)
S cy ca lp 5C l :
36 : 3 = 12 (cy).
S cy ca lp 5A l :
12 + 3 = 15 (cy).
S cy ca lp 5B l :
15 + 1 = 16 (cy).
Cch 2 : Hai ln tng s cy ca 3 lp l : 43 x 2 = 86 (cy).
Ta c s :
S cy ca lp 5A v 5C trng c l :
(86 - 3 - 1 - 1) : 3 = 27 (cy).
S cy ca lp 5B l :
43 - 27 = 16 (cy).
S cy ca lp 5B v 5C l :
27 + 1 = 28 (cy).
S cy ca lp 5C l :
28 - 16 = 12 (cy).
S cy ca lp 5A l :
43 - 28 = 15 (cy).
Bi 128 : Mt dy c 7 vung gm 3 en v 4 trng c sp xp nh
hnh v.
CC BI TON TIU HC CHN LC
56
Do vy din tch tam gic t mu bng 3/8 din tch hnh ch nht ban u, hay
3/8 din tch hnh ch nht ban u bng 18 cm2.
Vy din tch hnh ch nht ban u l :
18 : 3/8 = 48 (cm2)
Bi 130. Chng t rng kt qu ca php nhn sau
3 x 3 x 3 x ... x 3
(2000 tha s 3) l s c t hn 1001 ch s.
Li gii. Trong tch s A = 3 x 3 x 3 x ... x 3 gm 2000 tha s 3, kt hp tng
cp s 3 c A = (3 x 3) (3 x 3) ... (3 x 3) = 9 x 9 x ... x 9 gm 1000 tha s 9.
Xt s B = 9 x 10 x ...x 10 tha s 10 nn s B = 90...0 c 999 ch s 0 v 1 ch
s 9, ngha l c 1000 ch s.
V 9 < 10 nn A = 9 x 9 x ... x 9 < B = 9 x10 x ... x 10
Vy s A c t hn 1001 ch s.
Bi 131. Tnh din tch hnh ch nht ABCD. Bit rng din tch phn mu
vng l 20cm2 v I l im chia AB thnh 2 phn bng nhau.
Li gii. K hiu S l din tch ca mt hnh. Ni D vi I. Qua I v C v cc
ng thng IP v CQ vung gc vi BD, IH vung gc vi DC.
Ta c SADB = SCDB = 1/2 SABCD SDIB = 1/2 SADB (v c chung ng cao DA, IB =
1/2 AB), SDIB = 1/2 SDBC.
M 2 tam gic ny c chung y DB
Nn IP = 1/2 CQ. SIDK = 1/2 SCDK (v c chung y DK v IP = 1/2 CQ) S CDI =
SIDK + SDKC = 3SDIK.
Ta c :
SADI = 1/2 AD x AI, SDIC = 1/2 IH x DC
M IH = AD, AI = 1/2 DC, SDIC = 2SADI nn SADI = 3/2 SDIK
V AIKD l phn c t mu vng nn SAIKD = 20(cm2)
SDAI + SIDK = 20(cm2)
SDAI + 2/3 SADI = 20(cm2)
SDAI = (3 x 20)/5 = 12 (cm2)
Mt khc SDAI = 1/2 SDAB (cng chung chiu cao DA, AI = 1/2 AB)
= 1/4 SABCD suy ra SABCD = 4 x SDAI = 4 x 12 = 48 (cm2).
Bi 132. Nu trong mt thng no m c 3 ngy th by u l cc ngy
chn th ngy 25 ca thng s l ngy th my ?
CC BI TON TIU HC CHN LC
58
Li gii.
Cch 1. Trong mt thng no c ba ngy th by l ngy chn th chc chn
cn c hai ngy th By l ngy l. Nm ngy th By sp xp nh sau :
Th By (1)Th By (2)
chn
l
Th By (3)Th By (4) Th By (5)
chn
l
chn
S ngy nhiu nht trong mt thng l 31 ngy. Thng ny c 4 tun v 3 ngy.
Nu th by u tin l ngy mng 4 th thng s c s ngy l: 4 + 7 x 4 = 32
(ngy) ; tri vi lch thng thng.
V th th by u tin (1) phi l ngy mng 2 ; th 7 th t s l ngy: 2 + 7 x
3 = 23
Vy ngy 25 ca thng l ngy th hai.
Cch 2. Lp bng theo tun l :
1
8
15
22
29
2
9
16
23
30
3
10
17
24
31
4
11
18
25
5
12
19
26
6
13
20
27
7
14
21
28
59
Bi gii :
Cch 1 : Ta chuyn que dim gia ch s 8 c ch s 0. Ly que dim
61
62
63
65
Bi gii : V cc hnh thang vung PQMA, QMBC, QPNC, PNDA bng nhau
nn : MQ = NP = QP = 4 cm v CN = AD.
Mt khc AD = NP + QM = 4 + 4 = 8 (cm)
Do : CN = AD = 8 cm.
Din tch hnh thang vung PQCN l : (CN + PQ) x NP : 2 = (8 + 4) x 4 : 2 = 24
(cm2)
Suy ra : Din tch hnh ch nht ABCD l : 24 x 4 = 96 (cm2)
Bi 151 :
100 tru n c
Tru ng n 5
Tru nm n 3
L kh tru gi
3 con n 1 b
100 b c
n n no n
Sao hi ng ngh
S tru mi loi
Bi gii :
Cch 1:
Gi s sc n ca mi loi tru tng ln gp 3 ln: ng 15, nm 9, gi 1, s c
300
Gi s mi con n t hn 1 b c. Lc ny tru gi khng n, s c cn li: 300100=200
D x 14 + N x 8 = 200
Gi s mi tru(D v N) n gim 1/2 lng c:
7.D + 4.N = 100
(4.N lun chn nn D phi chn; D v N u>=1 nn D<14)
Nu:
D=12 th 84 + 4N = 100 => N=4
(12x15 + 4x9 + G = 300) => G = 84
D=10 th 70 + 4N = 100 => N=7,5 (loi)
D=8 th 56 + 4N = 100 => N=11
(8x15 + 11x9 + G =300) => G = 81
D=6 th 42 + 4N = 100 => N=14,5 (loi)
D=4 th 28 + 4N = 100 => N=18
(4x15 + 18x9 + G = 300) => G = 78
D=2 th 14 + 4N = 100 => N=21,6 (loi)
CC BI TON TIU HC CHN LC
66
p s:
Th li:
12+4+84=100 v 12.5+4.3+84/3=100
8+11+81=100 v 8.5+11.3+81/3=100
4+18+78=100 v 4.5+18.3+78/3=100
Cch 2 :
Gi s tru ng l x, nm l y, gi l z. (x,y,z thuc N*)
=> S tru l : x + y + z = 100 (1)
=> S b c : 5x + 3y + z/3 = 100 (2)
<=> 15x + 9x + z = 300
(1)(2) => 14x + 8y = 200
<=> 7x + 4y = 100
<=> 7x chia ht cho 4 v 4y v 200 chia ht cho 4.
<=> x chia ht cho 4 v (4;7) = 1 (3)
Li c x + y + z = 100 v x, y, z thuc N*
=> x < 100 => x < 100/7 (4)
T (3)(4) => x thuc { 4; 8; 12 }
Xt 3 trng hp :
- Nu x = 4 th tnh c y = 18, z = 78
- Nu x = 8 th y = 11, z = 81
- Nu x = 12 th y = 4, z = 84
Bi 152 :
67