|

|
4


OSHO






Ngn tay
ch trng


Bi ni v Adhyatma Upanishad












H NI - 12/2010
OSHO





Finger pointing
to the
moon
Discourses on the Adhyatma Upanishad












|
|
4



Mc lc




Gii thiu i
1. iu thing ling l bn....................................................................1
2. Chng ta trong ci ! ....................................................................23
3. Nhn chng v o tng...............................................................49
4. Phn chiu trong gng ................................................................85
5. Bung b v bay ...........................................................................113
6. Cuc sng l c hi ......................................................................143
7. Bn l ci nt .................................................................................179
8. Hiu qu.........................................................................................213
9. Ci - tn gio v tr.................................................................249
10. Bn bc .....................................................................................281
11. Cn kht ca linh hn ................................................................321
12. Cht cho tng lai ......................................................................361
13. Qu ngt ......................................................................................399
14. Bay l quyn tp m ca bn....................................................435
15. Tnh dy i! y l m ...............................................................463
16. Ch ci ny hin hu...................................................................505
17. Ti l iu ny .............................................................................541
V Osho .............................................................................................573
|
|
08/12/2010 - 4
i

ii



Gii thiu



T upanishad ngha l ht mm - ht mm ca khoa hc/
ngh thut phng ng c i v hc quan st tm tr v
cc qu trnh ca n mt cch thnh thi v khng phn xt,
do vy to kh nng cho ngi ta siu vit ln trn cuc sng
n l vo cc gic quan v tm thy cm nhn v sng t ca
t nhn bit.
Trong mi by bi ni ny, Osho dng tr hu c i
ca Adhyatma Upanishad nh bn p cho thng ip ca
ng gi ti nhn loi ang chuyn ng ngy cng nhanh
hn hng ti ngi bit mi iu, vo bui bnh minh ca
th k hai mi mt. "...Ln u tin Upanishad dng
ngn ng khoa hc v gt sang bn ngn ng trung tm
ca con ngi."
Cc bn kinh c thng c trnh by di dng i
thoi thy- t. Adhyatma Upanishad thay i cch thc
ny cho bn thn t ni vi mnh v t hiu bit v lm
chi tit cch hiu ca mnh v cc bc trn con ng ti
chng ng.
Osho ni, theo cch ni ca ngi tm kim v danh,
"y l l do ti sao ti chn Upanishad ny. Upanishad
l cuc sc trc tip vi tm linh. Khng c hc thuyt
trong n; ch c kinh nghim ca ngi c hon
thnh... Trong n khng c tho lun v ci c sinh ra t
t m hay thc mch, khng; trong n c nhng hng dn
cho nhng ngi y khao kht gii thot t nhng ngi
t ti gii thot..."
"Ti s ch ni iu ti bit, iu ti sng. Nu bn
ng t cc tt c, bt k ci g l kinh nghim ca ti
cng c th tr thnh kinh nghim ca bn. Kinh nghim
khng thuc vo bt k ai; chng n vi bt k ngi no
sn sng n nhn chng. Khng ai c c quyn v chn l;
bt k ngi no sn lng tan bin u k tha n. Chn l
thuc v ngi biu hin s sn sng hi v n - ngi m
cnh ca tri tim h v mi n n...
"Ti s ni vi bn ch nhng iu ti bit, bi v ch
trong vic ni mi c gi tr no ; bi v ch c nhng
iu ti bit mi c th, nu bn sn lng, lm rung ng tri
tim bn qua tc ng sng ca n."
Khi no cu hi, "Phi c ci g nhiu hn th ny
ch?" ny sinh trong lng bn, bn tr thnh ngi tm kim.
Cun sch ny l cu chuyn v mt trong nhng ngi tm
kim nh th v con ng ca ngi , rn rng vi bi ca
trong tim v nhy ma theo bn th ca ngi: "Ti l ci ti
tng tm kim, ti l iu ti thng, iu thing ling."
iu v ny, bi ca ny cng l quyn tp m ca bn.

Ma Kamaal

|
|
1

2

1
iu thing ling l
bn





Triu thnh

Om, cu thn mt tri ging phc cho chng con,
Cu thn Varuna, thn nc ban phc cho chng con,
Cu thn Aryama, Indra, Brahaspati
v Vishnu ban phc cho chng con

Xin cho Brahman, thc ti tuyt i.
Hi Vayu, thn khng kh, li cho c bit gi ti ngi,
v ngi l biu hin ca Brahman.
Con s gi ngi l biu hin duy nht cho Brahman.
Con cng s gi ngi l chn l, gi ngi l rit - lut.

Cu cc thn bo v con. Cu cc thn bo v ngi ni
Xin bo v con. Xin bo v ngi ni -
Om, an bnh, an bnh, an bnh.



Ti s ch ni iu ti bit. Ti s ch ni iu bn cng
c th bit. Vi bit ti ng sng vi n. Ngi ta c th
bit mc du khng sng n, nhng tri thc nh th l gnh
nng; ngi ta c th chm v n, nhng ngi ta khng th
c n cu. Bit cng c th l sng ng na. Vic bit
nh vy em li cho chng ta v trng lng - nh n mc
chng ta c th bay trn tri. Ch khi vic bit tr thnh sng
ng, cnh pht trin, xing xch bung ra v cnh ca ti
iu v hn tr nn rng m.
Nhng vic bit l kh y; tch lu tri thc l d. Tm
tr chn ci d v trnh ci kh. Nhng ngi trnh ci kh
s l lun c tn gio na. Ngi mun trnh khng ch ci
kh m c ci khng th na s khng bao gi n gn c
tn gio.
Tn gio ch dnh cho nhng ngi sn sng i vo ci
khng c th. Tn gio dnh cho nhng ngi liu lnh,
khng dnh cho cc ch hiu. Tn gio khng phi l giao
dch kinh doanh cng khng l tho hip. Tn gio l t
cc. K nh bc t cc ca ci ca mnh; ngi tn gio
t cc chnh bn thn mnh bi v l ca ci ti thng.
Ngi khng sn sng t cc chnh cuc i mnh s
khng bao gi c kh nng bit c b n giu kn ca cuc
i. Nhng b mt khng c sn vi gi r u. Tri thc
c sn vi gi r; tri thc y ry trong sch v, trong kinh
sch, trong gio dc, vi cc thy gio. Tri thc c sn gn
nh cho khng; bn khng phi tr g c n. Trong tn
gio bn phi tr nhiu lm. Ni tr nhiu lm cng cha
ng, bi v ch khi ai t cc mi th th cnh ca ti
cuc sng mi m. Cnh ca ti cuc sng ch m cho
nhng ngi t cc cuc i ny. t cc cuc i ny
|
|
3

4

l cha kho duy nht cho cnh ca ca cuc i . Nhng
tri thc rt r, cho nn tm tr chn cch d hn v r hn.
Chng ta hc mi th - t ng, hc thuyt - v ngh rng
chng ta bit. Tri thc nh vy ch l dt nt nng cao.
Ngi dt nt t nht bit rng ngi khng bit; t
nht ngi cng c chn l ti chng ny. Nhng ngi ta
khng th tm c nhng ngi gi di nhiu hn nhng
ngi chng ta gi l thng thi. H thm ch khng bit
rng h khng bit. Ci g c nghe, ci g c giao
cho tr nh la di h trong vic ngh h cng bit.
Ti s ni vi bn ch iu ti bit, bi v ch trong vic
ni c gi tr no ; bi v ch iu m ti c th bit,
nu bn sn lng, mi lm rung ng si dy tri tim bn
cng vi tc ng sng ca n.
iu m bn thn ti khng bit v iu ch su nh lp
da trong ti, khng th i su hn chng y vo bn c.
Ch nhng ci i su vo tim ti mi c kh nng ; nu
bn hp tc, n c th t ti tim bn. Ngay c th th hp
tc ca bn cng l iu phi c, bi v nu tri tim bn ng
kn, khng c cch no p buc chn l vo trong . V
cng l tt n l nh vy, bi v nu chn l b p buc ln
bn, n khng th tr thnh t do ca bn c, n ch c th
tr thnh n l ca bn. Mi cng bch u tr thnh n l.
Cho nn trong th gii ny, mi th u c th trao cho
bn thng qua sc mnh; ch chn l l khng th c, bi
v chn l cha bao gi tr thnh n l c. Chnh bn cht ca
chn l l t do. Cho nn chn l l ci duy nht trong th gii
ny khng ai c th trao cho bn bng sc mnh, ci khng
ai c th tng vo bn, ci khng th chong vo bn t bn
ngoi nh qun o; vi ci iu tin quyt l s sn lng,
ci m, d cm nhn, mi cho, tri tim trn y lng bit n
ca bn. Nu tri tim bn tr thnh ta t kh trc ma
ma khi n kht nc, nt n di ci nng ma h nh
nung nh nu - dng nh n cong mi y ngng ch
cn ma - th th chn l i vo bn. Bng khng, chn l
quay lng ngay t chnh ngng ca ca bn. Nhiu ln n
quay i, trong nhiu, nhiu kip.
Bn khng phi l mi - khng c g mi trn th gian
ny c; tt c cc bn u rt c. Bn ngi di chn Pht
v nghe ng y, bn tng thy Krishna, bn cng tng
vy quanh Jesus, nhng du vy bn l, bi v tri tim bn
cha bao gi sn sng. Cc con sng ca Pht v Mahavira
chy qua bn, nhng bn vn cn kht.
Ngy Pht sp ri b thn th mnh, Ananda khc v
m ngc trong mi tuyt vng. Pht hi ng ta, Sao ng
khc? Ta gn ng lu ri... bn mi nm! V nu
iu y thm ch cn cha xy ra trong bn mi nm y th
phng c ch g m khc by gi? V ti sao ng cm thy
phin mun n th v ci cht ca ta?
Ananda tr li, Ti au bun qu bi v ti khng th
no m ng vic tan bin trong khi thy cn y. Nu
nh ti tan bin th thy c th bc vo ti. Trong
sut bn mi nm sng chy qua bn ti m ti vn cn
kht. By gi ti khc bi v ti khng bit khi no v n
kip no ti mi c th gp li c dng sng ny.
Bn u c mi. Bn ho tng cc v pht, bn ho
tng Mahavira - Jesus, Krishna v mi ngi; bn ang sng
sau khi ho tng tt c h. H thua trn chin vi bn.
Bn rt c. Bn tng y t khi c cuc sng.
tng l cuc hnh trnh v tn. Chng ta ang l u? y
ch l v bn cn cha m, bn ng y thi.
Ti s ni cho bn ch nhng iu ti bit. Nu bn c
|
|
5

6

th lm cho bn thn mnh ci m ra, bn cng s bit iu
. V khng phi l c ci g kh khn gh lm trong .
Ch c mi mt kh khn thi, v l bn.
Mt s ngi i ch v t m, ht nh tr nh hi trong
khi chng ang bc, Tn ca cy ny l g ? V nu bn
khng tr li, chng lp tc qun ngay rng chng va hi
iu g v chng li bt u hi ci g khc: Ti sao
hn ny li nm y th nh? Chng hi ch vi mc
ch hi ch khng phi bit. Chng khng hi bit,
chng hi v chng khng th vn cn khng hi.
Nhng ngi ang sng t t m vn l tr con. Nu bn
hi, Thng l g? ngu nhin ht nh a tr s hi khi
thy hiu chi bn ng, chi ny l g? bn vn
cn l tr con. V tr con c th c tha th, nhng bn th
khng.
T m s khng c c tc dng. Tn gio khng phi l
tr chi tr con. Cho d bn c c trao cho cu tr li, n
cng khng phc v cho mc ch g. Vui a ca tr con l
trong vic hi. N c th hi, l vui a ca n. Cho d
bn cho n cu tr li, n cng khng quan tm my n cu
tr li . C vn g?
Cc nh tm l ni rng khi tr con hc ni, ln u tin
chng ch thc hnh vic ni bng cch hi, khi a tr ln
u tin hc i, n th mi lc ng dy v bc. Cho
nn tr con c lp i lp li cng mt cu bi v chng thu
c kinh nghim mi, chiu hng mi qua vic ni. Cho
nn trong chiu hng mi chng tri ni v din tp;
l l do ti sao chng c hi mi th, chng ni mi th.
Trong th gii tn gio, nu bn cng hi mi th,
ni mi th, ngh mi th m khng c ham mun su
sc no bit - ch t t m - th th bn s vn ho thiu
nhiu v pht; th th ai bit bao nhiu v pht na s vn
phi lm vic vt v v bn?
Chn l khng quan h g vi t m c.
Mt s ngi tng thm cht t tnh t m v tr thnh
hay hi. Cng c mt cht t su sc hn trong hay hi,
nhng ch cht xu thm thi. Hay hi khng phi l rt su
sc, n l nng, v n ch l tr nng. Tr nng ht nh bnh
gh l: nu gi mt cht, bn cm thy d chu. Cho nn tr
nng c tip tc gy nga: c Thng khng? C linh hn
khng? C cu ri linh hn khng? Thin l g? - khng phi
l bn mun lm vic . Thng l g? - khng phi bn
mun bit v iu , nhng ch tho lun, ch ni
chuyn. y l bi tp tm tr, gii tr tr nng. Cho nn mi
ngi ch ni ln, h cha bao gi t cc iu g. D
Thng c hay khng, y khng phi l mi quan tm
thc s ca h; v h vn cn khng bin i d Thng
c hay khng.
y l iu rt hay: ngi ny tin c Thng , ngi
kia tin khng c Thng , v cuc sng ca c hai l ht
nhau. Nu ai b lng m th ngi tin vo c Thng
cu m ngi tin vo khng c Thng cng cu. i khi
iu xy ra l ngi tin vo c Thng cu hn. Ngi
tin khng c Thng , ngi c th lm n u vi
bn? Nhiu nht ngi c th lng m bn p li,
nh bn hay git bn. Nhng ngi tin c Thng c th
tng c bn cho cht dn mn trong au n ca a ngc.
Ngi c nhiu cch hn tr nn gin d.
Nu vic tin vo Thng hay khng tin vo Thng
khng em li thay i g trong cuc sng ngi ta, iu
ch c ngha l n khng c quan h g n Thng c,
n ch l ni chuyn tr nng thi. Vic hay hi nh th lm
|
|
7

8

cho con ngi thnh trit gia. Ngi lin tc suy ngm v
cn nhc, ngi hc kinh sch, tch lu qu nhiu hc
thuyt, c kh nng ngh v mi ci ng h, ci chng i,
tham d tranh ci, nhng ngi cha bao gi sng c.
Nu bn cng ch ton hay hi s khng c cuc hnh
trnh no c. Ngi y cu hi l nhng ngi ngi cnh
ct cy s v hi, ch l g? ch cn bao xa na? H
tip tc hi iu ny nhng h khng bao gi ng dy v
bt u bc.
Bn bit nhiu th! Ci g c b thiu trong vic bit
ca bn? Bn bit gn nh mi th - bt k ci g Pht bit
hay Mahavira hay Krishna bit, bn cng bit. Trong khi c
Gita, bn khng cm thy bn bit tt c nhng iu ny
sao? C y, bn cng bit, nhng y tt c ch trong u
bn. Ht mm cn cha t ti tim bn. V nhng tng
ny, ch trong tm tr, ging nh ht mm nm trn . Ht
mm c y, nm trn , nhng n khng th ny mm
c. ny mm, ht mm s phi ri ra khi tng v
tm ti t. V mt t cng cha ph hp, v cn cn c hi
nc m na. Cho nn n phi chui xung di mt t ti
ch c nc, ni c nc tinh tu chy qua.
Ht mm vn cn trong tm tr ta nh ht mm nm
trn . Chng no n cn cha ri vo trong tim th t t
vn cn cha c sn. Trong tim nc tinh tu chy, tnh yu
no ; c nc . Nu ht mm ri vo , n s ny
mm.
Ngi hay hi c rt nhiu iu bn trong h; mi th
u c y, nhng n cng ta nh ht mm nm trn .
t khng xa lm, nhng thm ch cuc hnh trnh nh b
ny cng li l kh khn ln i vi h. H khng thch di
chuyn, cho nn ht mm vn cn trn tng . Cuc hnh
trnh nh ny s phi c tin hnh - l vic ht mm ri
ra khi vo t, tm mt ch trong t, tm ra mt cht
m t, v n mnh mt cht bn trong t.
Nh ly, bt k ci g c sinh ra trong th gii ny u
cn im lng su sc, cn tnh mch v bng ti. Nhng ci
c gi trong tm tr l ci c gi ni nh sng m.
Vic ny mm khng th c . Tim l mnh t t n
bn trong bn. Ci g c th ny mm y.
Do nhng ngi sng ch vi vic hay hi tr thnh
hc gi v bc hc; thng thi, nhng khng c g ny mm
c bn trong h c - khng sinh thnh mi, khng cuc
sng mi, khng hoa mi, khng ci g c.
C mt chiu ca vic tm kim: chng ta gi n l
mumuksha, kht khao su sc v gii thot. Ti y khng c
mi quan tm v vic bit, mi quan tm l v hin hu. Ti
y khng c mi quan tm v hiu bit, mi quan tm l v
con ngi. Cu hi khng phi l liu c Thng hay
khng, cu hi l liu ti c th l Thng hay khng. C
th c Thng , nhng nu ti khng th tr thnh
Thng th phng c ch g trong . Cu hi khng phi
l liu c gii thot hay khng, cu hi l liu ti c th cng
c gii thot hay khng. Nu khng c kh nng no
ti tr nn c gii thot th cho d c gii thot u
n cng l v ngha i vi ti. Vn khng phi l liu c
linh hn bn trong hay khng - c th c, c th khng c -
vn thc l liu ti c th tr thnh linh hn hay khng.
Mumuksha, kht khao v gii thot, l tm kim hin
hu. V khi ngi ta mun hin hu, ngi ta phi t cc
chnh bn thn mnh. y l l do ti sao ti ni tn gio l
chuyn ca nhng k liu lnh.
Ti s ch ni iu ti bit, iu ti sng. Nu bn
|
|
9

10

ng t cc tt c, bt k ci g l kinh nghim ca ti
cng u tr thnh ca bn. Kinh nghim khng thuc v bt
k ai; bt k ai sn sng n nhn chng, chng n vi ngi
. Khng ai c bt k quyn g v chn l, bt k ai sn sng
bin mt u tha k n. Chn l thuc v ngi biu hin s
sn sng hi n n - ngi m cnh ca tri tim mnh v
mi gi n vo.
l l do ti sao ti chn Upanishad ny. Upanishad
ny l ng u trc tip vi tm linh. Khng c siddhants,
hc thuyt, trong n; trong n ch c kinh nghim ca
siddhas, ngi c hon thnh. Trong n khng c tho
lun v iu c sinh ra t t m hoc hay hi, khng;
trong n c hng dn cho nhng ngi trn y khao kht
v gii thot bi nhng ngi t ti gii thot.
C mt s ngi cn cha t ti, h cha th no vt
b c vic thch th hng dn ngi khc. Cho s hng
dn l iu rt thch th. Trn ton th gii, ci c em
cho nhiu nht l hng dn v ci c nhn t nht cng l
hng dn. Mi ngi u cho, khng ai nhn.
Bt k khi no bn c c hi nu cho ai li khuyn,
bn u c l dp . Khng cn l bn c kh nng a
ra li khuyn ny; khng nht thit bt k ci g bn ni cng
l vic bit ca bn, nhng khi nu ra li khuyn, cm d ca
nim vui c lm thy l rt kh vt qua.
Nim vui c lm thy l g? Bn bng nhin, chng
mt chi ph no, pha cao hn cn ngi kia th pha thp
hn. Nu ai ti bn xin tng, bn thy kh khn lm
sao khi phi cho i mt xu! Kh khn l ch bn phi cho
ci g t ci bn c. Nhng trong khi cho li hng dn
bn u c kh khn, bi v c kh khn g khi bn em
cho ci m bn khng c? Bn ch mt g c. Ngc li, bn
thu c ci g : bn thu c vui v, bn thu c vic
lm tng bn ng. Hm nay bn v tr hng dn, v ngi
kia u nhn. Bn l trn nh, ngi kia di.
l l do ti sao ti ni rng, trong Upanishad ny,
khng c vui thch ca vic cho bt k li khuyn hay hng
dn no; thay v th c ni au ln, bi v iu m ngi
thy ca Upanishad ny ang cho, ngi cho sau khi bit
n. Ngi chia s ci g rt thn thit, rt bn trong.
Hng dn l ngn gn nhng su sc. C nh rt t
nhng cht ngi. V, nu bn sn sng, mi tn s xuyn
thng vo tim bn v s khng bn sng na. N s git
cht bn. Do , nhn bit v tnh to i, bi v chnh vic
ny l nguy him. Bn s phi mt ci bn ngh bn ang l.
Trong n, khng c cch no t ti m khng mt bn thn
bn. y ch nhng ngi mt mi l ngi t ti.
y cng l l do ti sao ti chn Upanishad ny.
Thc t ti c th ni thng vi bn, khng c l do g
em Upanishad vo - nhng ti s dng n nh ci c, ch
np. Nu bn bn mt mi tn trc tip, ngi ta c th
thot; nhng nu n sau Upanishad th t c c may bn bn
trt. Ti chn Upanishad cho bn c th khng bit
rng ti ang nhm thng vo bn. Theo cch ny c hi trn
thot b ti thiu ho. Mi th sn u bit rng vic i sn
thun li hn nu c thc hin ni c ch n np.
Upanishad ny l ni n np duy nht.
Ti s ch ni iu ti bit, nhng th th khng c
khc bit gia ci v Upanishad, v bt k ci g ngi
thy ca Upanishad ny tng ni, ng ta cng bit n.
Upanishad ny l biu hin ca nhng b n tinh t nht
v tm linh. Nhng nu ti c tip tc ch ni v Upanishad,
c ni s l vic ni chuyn vn n thun l ni chuyn.
|
|
11

12

Cho nn ni chuyn s ch l bi cnh, v cng vi n s c
cc thc nghim. Bt k iu g c ni ra, bt k iu g
ngi thy thy, hay bt k iu g ti ni, v ti thy -
u s c nhng n lc lm quay mt bn ra, nng mt
bn ln hng v iu . N lc nng tm mt bn ln
hng v iu s l iu chnh; vic ni chuyn v
Upanishad s ch to ra ni chn. Nhng rung ng nh
vy c th c to ra khp xung quanh bn cho bn qun
mt th k hai mi v hng ti th gii ca ngi thy ca
Upanishad, sao cho th gii ny, ci tr thnh m xn v
xu x n th, c th bin mt i v k c c th ny sinh v
nhng ngy m ngi thy ny sng. Bu khng kh, ni
chn - Upanishad ch l dnh cho iu . Nhng iu
vn cha ; n l cn, nhng khng .
Cho nn bt k iu g ti ni, nu bn ch dng nghe v
n ti s bit ngay bn khng nghe n cht no c. Bt k ai
khng bt u khi hnh cuc hnh trnh sau khi nghe v
iu ny, ti u tin l ngi khng nghe. Nu bn
ngh bn hiu ch bi vic nghe... ng vi v nh th!
Nu c th hiu c iu g ch bng vic nghe, chng ta
hiu c t lu ri. Nu nh c th hiu c iu g
ch bng vic nghe th khng thiu nhng ngi hiu
trong th gii ny v kh m tm thy ngi dt nt. Nhng
nh n vy, th gii ton nhng ngi dt nt.
Khng c g c hiu ch bng vic nghe. Bng vic
nghe chng ta ch sit nm tay gi ly li. Khng phi bi
vic nghe m bi vic lm, ngi ta mi hiu. Cho nn nghe
tm ra cch lm, khng phi hiu. Nghe lm, lm
hiu. ng i ti kt lun rng ch c bng cchg nghe bn
hiu; mi ni trung gian ca vic lm l cn thit.
Khng c cch khc. Nhng tm tr chng ta ni, Ti
nm c iu y; by gi cn g lm?
ch c t ti bng vic i ti chng. Bn c th
hiu mi th, ton b con ng ca cuc hnh trnh ca bn
c th c bn ghi nh, bn c th c bn chi tit
trong ti; du th, khng i khng ai bao gi ti c
ch ca mnh. Nhng c th m ti ch. Mt ngi c
th ng ngay y v c th m ti u ... Tm tr l
chuyn gia v m.
ng ngh rng ch bn mi thy nhng gic m nh
vy; ngay c nhng ngi bn gi l rt thng minh cng
vn c c nhng gic m ny. Cc thnh nhn, cc s v
sannyasin - nhng ngi tng tm kim nhiu nm tri -
vn cn cha n gn thm cho d mt li ti bt k u. H
vn cn cha bt u cuc hnh trnh cht no v h tm
kim trong nhiu nm rng r! Ton b tm kim ca h
l vng trn. Trong tm tr vng trn c to ra - mt
loi xoy nc. V trong xoy nc h c i vng trn v
vng trn, v cui cng mi th u mt i. Mi Veda,
Upanishad, Koran, Kinh Thnh - mi th u mt i, nhng
thm ch khng c ly mt li chuyn ng.
Chng ta s tho lun v Upanishad khng phi lm
cho bn hiu v Upanishad m cho bn tr thnh
Upanishad. Nu bng vic nghe bn ghi nh iu g v
bt u lp li n, iu c ngha l ti lm hi bn; ti
khng chng t l ngi bn ca bn. Vic lp li ca bn
v iu bn nghe l khng c gi tr g. Khi ti c th thy
rng cng mt iu xy ra cho bn nh xy ra cho ti,
rng mt bn cng m ra, ch th th bn mi tr thnh
Upanishad.
Hiu iu theo cch ny: nh th ca ln bi ca v o
hoa. C th c du ngt ln, c nhp iu v m nhc trong
bi ca ny - bi ca c ci p ca ring n - nhng d bi ca
|
|
13

14

c th ht v o hoa nhiu th no, vy m bi ca cng vn
ch l bi ca, n khng th l o hoa c, n khng phi l
hng hoa. V nu bn c tho mn ch vi bi ca , th
th bn i lc li.
Upanishad l bi ca v o hoa m bn cha tng thy.
Bi ca ny tht k diu: ca s thy o hoa . Nhng
ng tho mn vi bi ca, bi ca khng phi l hoa.
i khi s vic xy ra l bn cng ti gn vi hoa - ch
i khi thi. i khi bn cng c thong nhn v hoa - ngu
nhin, bt cht - bi v hoa khng xa l vi bn, n chnh l
bn tnh ca bn. N rt gn bn, ch ngay bn cnh bn. i
khi n chm vo bn, khng m xa ti bn. i khi hoa
cho bn thong nhn, thong nhn ta nh chp lo. Trong
mt khonh khc no n bt ng lt vo kinh nghim ca
bn: bn cm thy rng c ci g nhiu hn trong th gii
ny, rng th gii ny, m bn bit, khng phi l n cht
no. Trong th gii cng nh ny c ci g khc khng
phi l m l hoa, sinh ng v n r. V nu bn thy
n trong gic m no , hay tia chp lo trong bng ti ca
m... Bn thy ci g v n bin mt i - do vy thnh
thong n xut hin trong cuc sng ca bn. iu thng
hay xy ra trong cuc sng ca nh th, iu thng hay xy
ra trong cuc sng ca ho s, l thong nhn v hoa ti gn
cnh k.
Vy m d c gn ti o hoa, d thong nhn bn c
ln n u, tnh gn gi ny cng vn l khong cch. Hoa
c ti gn bn n u i chng na cng khng thnh vn
, khong cch vn cn . V ngay c nu ti thc t c
th chm tay vo o hoa, du vy vn khng chc chn rng
kinh nghim ti c l kinh nghim v hoa, bi v thng ip
ti qua tay ti. Tay c th cho thng ip sai. Khng c g
chc chn v vic tay ti cho thng ip ng c: khng c l
do no hon ton tin cy vo tay ti c. Li na, thng
ip m tay cho thng s t phn v hoa m li nhiu phn
v bn thn n.
Nu hoa c cm thy l lnh, khng nht thit l hoa
ang lnh; c th tay ti ang st v l l do ti sao hoa
c cm thy l lnh. Thng ip vy l nhiu phn v tay
hn, v bt k khi no thng ip ti qua trung gian th n
bao gi cng tng i. Ngi ta khng th tuyt i chc
chn v n c.
Ti c hi k do Popov vit. Popov l ngi tm
kim, mt ngi tm kim hng hi. C y thc hnh k
lut tm linh vi Piotr Dimitrovich Ouspensky. C ln c
ang ngi vi Ouspensky, mt qu ng ti v hi ng y liu
c Thng hay khng. Ouspensky ku ln, Thng ?
Khng, khng c Thng . Ouspensky dng li mt cht
ri ni, Nhng ti khng th ni vi bo m no c, v
bt k iu g ti bit u l thng qua trung gian. i khi ti
thy qua mt, nhng mt khng th c tin cy. i khi
ti nghe qua tai, nhng tai cng c th sai. i khi ti chm
bng tay, nhng chm cng khng th no tin cy c. Ti
gi ti khng thy mt cch trc tip, ti cha bao gi
tng mt i mt c. Do ti khng th ni vi m bo
no. Bt k iu g ti bit cho ti gi u khng cho ti
kinh nghim no v Thng . Nhng iu y cng khng
chng t rng khng c Thng , n ch bo cho ng v
kinh nghim ca ti l g. Cho nn ti khng th nu cho ng
bt k m bo no rng Thng l khng c. Nhng
ng vt b tm kim ca ng v tin ti i, ng c tip tc
tm kim cho chnh ng i.
Bt k khi no ci g xy ra qua trung gian cng u
|
|
15

16

khng ng tin cy c. Cho d chng ta c n rt gn hoa,
y cng vn ch l mt thy, tay s, v mi thu ly hng
thm. Tt c nhng ci ny u l kinh nghim qua gic
quan ca chng ta. Vy n l ci m i khi nh th ti gn
vi o hoa ti thng n mc ting vng ca n chong
xung i vo trong bi ca ca ng ta. Nhng du vy ng ta
khng phi l Pht, khng phi l Mahavira.
Pht l ai? Mahavira l ai? Pht l tm thc , ci tr
thnh bn thn o hoa ; ngay c khong cch chng
, khong cch ca vic thy o hoa, cng khng tn ti.
Tm thc tr thnh o hoa.
Ch tr thnh o hoa ngi ta mi hiu bit y ci
g c .
y l nhng pht biu ca ngi thy ca Upanishad.
N ta nh bi ca v o hoa no . Tip tc r ro v n i
- c rt nhiu v ngt ngo v mi v tuyt vi trong ,
nhng n khng phi l o hoa, n ch l bi ca. Nu bn
lm n lc, i khi bn s thy o hoa.
Mi ngi n ti v ni, C nh sng ln trong thin,
nhng ti li lm mt n. nh sng v hn c y, nhng n
li bin mt i. C phc lc mnh mng, nhng by gi n i
u ri? By gi h i tm n ln na nhng khng th tm
thy n.
Thong nhn ngha l bn ti gn. Nhng thong nhn
nht nh s b mt. Nhiu nht thin c th cho ch thong
nhn. Nhng ng dng ; ng b mc kt vo vic tm
i tm li cng ci thong nhn . Mc ch duy nht ca
thin l ch ngi ta c c thong nhn. Ri ngi ta
phi tin ln trc, i vo samadhi, vo trong chng ng,
cho ngi ta tr thnh chnh o hoa.
Trong thin l thong nhn; samadhi l vic l chnh n.
ng dng li thong nhn. Chng rt ng yu: ton
th gii bt u trng nht nho - ch mt thong nhn v o
hoa sng , vic n hoa bn trong, v ton b th gii
tr thnh v v v v ngha. Nhng th ri ngi no nm
bt cc thong nhn v bt u lp li chng v ngh mi s
xy ra. Khng, chng no bn thn bn cn cha l iu
thing ling, ng tin rng l Thng .
Bn c th l n, v bn l n. Bn ch phi ci m ra
mt cht, m ra mt cht. Bn ang hin din ti y v
by gi, ch ang n np. Ch c vi tng qun o bao ph
ly bn - v chng na cng rt mng - cho nn nu bn ham
mun th, bn c th vt b chng ngay by gi, thot khi
chng v tr thnh iu thing ling. Nhng nu bm ca bn
l rt mnh; mc d qun o mng, nm gi ca bn li rt
cht. Ti sao nm gi ny mnh n th? Nm gi mnh n
th bi v chng ta ngh rng qun o ny l con ngi chng
ta, rng y l chnh chng ta. Bn cnh chng ta khng
bit g v bt k s tn ti no khc.
Trong Upanishad ny s c cc hng dn v s tn ti
nm ngoi nhng ci che ph ny. V cng vi
Upanishad ny chng ta s thin, vy chng ta c th thu
c thong nhn. V chng ta s hi vng v samadhi, chng
ng, cho chng ta tr thnh khng c n th cng khng
c mn nguyn, khng an bnh v khng chn l.
Upanishad bt u vi li cu nguyn. Li cu nguyn
gi ti ton th v tr.

Om, cu thn mt tri ging phc cho chng con,
Cu thn Varuna, thn nc ban phc cho chng con,
Cu thn Aryama, Indra, Brahaspati
|
|
17

18

v Vishnu ban phc cho chng con
Xin cho Brahman, thc ti tuyt i.
Hi Vayu, thn khng kh, li cho c bit gi ti ngi,
v ngi l biu hin ca Brahman.
Con s gi ngi l biu hin duy nht cho Brahman.
Con cng s gi ngi l chn l, gi ngi l rit - lut.
Cu cc thn bo v con. Cu cc thn bo v ngi ni
Xin bo v con. Xin bo v ngi ni -
v thy con.

Upanishad bt u vi li cu nguyn ny. Cuc hnh
trnh tn gio bt u vi li cu nguyn. N phi l nh
vy. Li cu nguyn c ngha l tin cy v hi vng. Li cu
nguyn c ngha l tnh cm ca chng ta v vic l mt vi
ton th v tr. Li cu nguyn ngha l, Lm sao ti c th
xoay x c mt mnh?
Nu nh c kh nng mt mnh bn c th lm cho iu
ny xy ra, chc n xy ra t lu ri. Nhng vi bn thn
bn thm ch iu tm thng cng khng th c t ti.
Bn ham mun tin bc, bn khng th no t ti c
ngay c iu . Bn c ao a v, bn khng th xoay
x c ngay c vi iu . Bn c loi c mun, ln
c nh c, nhng khng ci no c hon thnh. Mt mnh
bn thm ch khng th m ng c c th gian: cuc
hnh trnh v i i tm chn l ny liu c th c ring bn
thn bn tin hnh khng? Vi ring bn thn mnh, bn
thm ch tht bi ngay trong th gian.
Mi ngi u b tht bi trong th gian ny. Ngay c
nhng ngi dng nh l chin thng cng b tht bi. H
ch dng nh l chin thng vi ngi khc; trong bn thn
mnh h b tht bi hon ton. Bn vi bn thn mnh cng
dng nh b tht bi, nhng vi ngi khc bn dng nh
chin thng. C nhng ngi ng sau bn, ngi cm thy
rng bn t ti, rng bn thng trong trn chin th
gian. Nhng nu chng ta nhn vo trong con ngi, mi
ngi u tht bi.
Th gii ny l cu chuyn di nhng tht bi. y
thng li khng xy ra, y thng li khng th xy ra
c; n khng phi l bn cht ca th gii. Tht bi l nh
mnh y. Tht bi khng phi ca bt k c nhn no,
khng phi ca bt k ngi no, nhng nh mnh lm
ngi trong th gian ny l tht bi ri. Bn s phi chp
nhn tht bi . Khng ai bao gi thng c .
Chng ta khng th thng trong th gii ny ni mi
quan tm duy nht l vi nhng iu nh b, ni n ch l
m - Shankara gi n l maya, o vng. Khi m chng ta b
tht bi ngay trong o vng , trong vic xy ra ta m, th
th lm sao chng ta c th hi vng chin thng theo cch
ring ca mnh trong th gii ca chn l?
Li cu nguyn ngha l nhn bit ca ngi b tht
bi trong th gian. Khi thm ch sau khi th trong ht kip n
n kip kia ngi u b tht bi trong nhng ci tm
thng, ngi c th thnh cu kh nng no thy v
iu linh thing v iu tuyt i?
Do c li cu nguyn. Do ngi thy khn cu
ton th v tr ti gip ngi . Ngi khn cu mt
tri, ngi khn cu Varuna. Tt c nhng ci tn ny
u l biu tng ca quyn nng ca v tr. Mt tri c
khn cu trc nht bi v mt tri l cuc sng ca chng
ta. Khng c mt tri khng c chng ta. Bn trong chng ta
l mt tri sng, nng bng. Nu mt tri tt ng kia,
chng ta cng tt y. Mt tri l cuc sng chng ta, do
|
|
19

20

ngi c khn cu ti.
Ngi thy ni: Xin cho Vayu, thn khng kh - Vayu
c c bit cho mng trong li cu nguyn ny - v
ngi l biu hin ca Brahman. iu ny c hi l mt cht.
Ngh mt cht m xem. iu ny rt hay, bi v Vayu tuyt
i khng biu hin; mi th khc u biu hin. Nu nh
ngi thy ni vi mt tri, Ngi l biu hin ca
Brahman - to sng, chy bng, nng rc, sng - iu
chc c th hiu c. Nhng ngi thy khng gi mt
tri l biu hin ca Brahman; ng ta ni iu cho
Vayu, ngi chng ta khng thy g ht c, ngi thc s l
khng biu hin.
Biu hin ca Vayu u? Chng ta ch suy din ra n
l vy, chng ta ch cm thy rng n l vy, nhng n
khng th thy c. N sn c u cho mt thy c?
Biu hin c ngha l ci c th thy c bng mt. By
gi, Vayu khng c sn cht no cho mt thy. , ni,
chng tt c l thy c, nhng Vayu th khng.
Nhng ngi thy ni: Hi Vayu, li cho c bit gi
ti ngi, v ngi l biu hin ca Brahman. ng ta ni nh
vy v Vayu, khng kh, l khng thy c nhng vn c
y; l khng thy c bng mt, du vy n vn ang
chm vo mt tng khonh khc - v cng iu l tnh
hung vi chn l ti thng. N khng thy c nhng n
ang chm vo chng ta mi khonh khc.
Vayu l khng thy c bi v chng ta khng c mt
thy n. Vayu n gin c . Khng c Vayu chng ta
khng th tn ti c. Vayu l trong hi th chng ta, bo
v chng ta, v chnh cuc sng chng ta ph thuc vo vic
ht vo th ra n. Ci g gn gi chng ta th, chnh l
nhp th ca ta, chng ta khng th thy c bi v mt
chng ta rt th. Bt k ci g rt th l ci ta thy. Bt k
ci g tinh t chng ta u khng th no thy c.
Vayu, khng kh, l rt tinh t. N hin din trc chng
ta; n bn trong v bn ngoi chng ta. N hin din trong
tng t bo ca thn th chng ta, nhng khng thy c.
l l do ti sao ngi ta ni: Ngi l biu hin ca
Brahman - ngi ht nh Brahman.
Brahman hin din y nhng khng thy c. V n
ang hin din trong tng th tht ca chng ta; thc t, n l
tng th tht v vy m chng ta khng thy du vt no ca
n. l l do ti sao Vayu c cho - v chng ta bit
ti Vayu nhng khng bit ti Brahman. Si ch quan h
c th lp, rng Brahman l ht nh Vayu, khng kh.
Con s gi ngi l biu hin ca Brahman, ngi thy
ni, con cng s t tn ngi l chn l v rit, lut, v ngi
ging ht nh ci ang v khng c bit i vi chng
con; ngi l bn thn chng con v vy m chng con
khng bit l ai; ai ang ti y v by gi t vnh hng v
khng c chng con bit. Nhng vic tm kim ny c th
c hon thnh, nu tt c cc thn bo v chng con.
iu c ng bi cc thn l v s cc lc sng t
vnh hng. V cuc sng l mng li mnh mng ca v s
lc. S tn ti ca bn cng l mt mng li mnh mng
ca v s sc mnh ny. Bn trong bn gp mt tri, Varuna,
Indra, Vayu; Agni, la; Prithvi, t; Akash, bu tri - tt c
chng u gp nhau. Nu chng ta c th bit mt c nhn
trong tnh ton b ca ngi , chng ta cng bit n ci
ton th ca s tn ti di dng ht mm. Mi th u c
y trong tng c nhn, mi th u thng nht trong ngi
, v trong s gp g ca chng c nhn tn ti.
Cho nn li cu nguyn l cu s gip t tt c nhng
|
|
21

22

iu ny. Nhng mt tri c gip khng? Cu hi qu c
ny sinh. Cho d li cu nguyn c thc hin, mt tri c
gip hay Vayu c gip hay t c gip khng? Vn khng
phi l s gip ca t hay ca mt tri, nhng iu bn
cu nguyn - l s gip ln nht! iu ny c
hiu ng.
Khng mt tri no n gip bn c, nhng bn cu
nguyn v iu s nh hng ti bn, khng phi mt
tri, bi v tm tr cu nguyn tr nn khim tn, tm tr cu
nguyn tr nn khng t lc c, tm tr cu nguyn chp
nhn s kin rng mt mnh n khng th hon thnh c
bt k ci g; tm tr cu nguyn sn sng tan bin v t b
bn ng ca n v cm thy rng n c th lm c vic .
V nhng iu ny em li kt qu. Ton b kt qu ca li
cu nguyn l vo bn. Li cu nguyn khng lm thay i
mt tri, nhng lm thay i bn. V khonh khc bn thay
i, bn i vo th gii khc.
Thng thng, khi bn cu nguyn, bn ngh rng ai
s lm iu g cho bn, v l l do ti sao bn cu
nguyn. Khng, li cu nguyn ch l phng tin. Chc
chn bn chp tay trong li cu nguyn hng ti ai
khc, nhng hu qu ca n xy ra bn trong bn - trong
ngi chp tay cu nguyn.
Vy c nhng kh khn trong vic hiu n. Nu bn cu
nguyn trong s hin din ca nh khoa hc, Xin mt tri
gip con! nh khoa hc s ni, V ngha lm sao! Lm sao
mt tri li c th gip anh c? bao gi mt tri gip
c ngi no cha? Hay bn cu nguyn, Cu Indra
ma xung! v ngi s ni, Anh c in khng y?
bao gi ma ri xung bi li cu nguyn cha? Nh
khoa hc cng ng.
C mt tri ln my ln gi u khng nghe bn u.
Khng ai nghe bn c. Nhng s kin l bn ku cu s
lm bin i bn. Bn cng ku cu mnh lit cng to ra s
mnh lit su sc bn trong bn. Nu ton th con ngi bn
ku cu, bn s tr thnh ngi hon ton khc.
y chnh l iu li cu nguyn lm g.
cho hm nay.


|
|
23

24


2

Chng ta trong ci !




Trong khoang tim, nm bn trong thn th, nhng kip
sng vnh hng khng sinh.
t l thn th ca n, n c ng trong t nhng t
khng bit v n.
Nc l thn th ca n, n c ng trong nc nhng
nc khng bit v n.
nh sng l thn th ca n, n c ng trong nh sng
nhng nh sng khng bit v n.
Khng kh l thn th ca n, n c ng trong khng kh
nhng khng kh khng bit v n.
Bu tri l thn th ca n, n c ng trong bu tri
nhng bu tri khng bit v n.
Tm tr l thn th ca n, n c ng trong tm tr nhng
tm tr khng bit v n.
Tr nng l thn th ca n, n c ng trong tr nng
nhng tr nng khng bit v n.
Bn ng l thn th ca n, n c ng trong bn ng
nhng bn ng khng bit v n.
Tm tr l tr l thn th ca n, n c ng trong tm tr
l tr nhng tm tr l tr khng bit v n.

Ci khng biu hin l thn th ca n, n c ng trong
ci khng biu hin nhng ci khng biu hin khng
bit v n.
Ci khng hu dit c l thn th ca n, n c ng
trong ci khng hu dit c nhng ci khng hu dit
c khng bit v n.
Ci cht l thn th ca n, n c ng trong ci cht
nhng ci cht khng bit v n.
N l ci ta bn trong nht ca tt c nhng yu t ny,
mi ti li ca n u b tiu hu, v n l mt thng
thing ling Narayana - ngi nng cho mi con
ngi.
Thn th, gic quan, vn vn, l vt cht v linh hn, v
cm gic v ci ti v chng l adhyas - o tng.
Do , ngi thng minh nn vt b o tng ny qua
trung thnh vi Brahman - thc ti tuyt i



C trong bin vn cn l k xa l vi bin c, khng phi
bi v bin xa vi c m bi v bin qu gn. Bt k ci g
khong cch xa u c thy nhng ci rt gn tr thnh
v hnh vi mt. Khng kh bit khong cch, kh bit ci
gn. V khng th no bit c rng ci no l ci gn nht
ca ci gn. cho iu ny c hiu ng i, bi v n l
ci g phi c bit cho cuc hnh trnh bn trong.
Mi ngi hi tm Thng u. H hi, Lm sao
chng ta qun rng ci no ang b che giu bn trong? Lm
sao ci b tch ra gn chng ta hn l nhp tim chng ta,
gn ta hn nhp th ca chng ta? Lm sao ci b qun
lng l bn thn ti? V cu hi ca h dng nh l logic.
|
|
25

26

Dng nh l iu h ang hi c tnh hp l v rng iu
khng nn xy ra ging th ny.
Nu ti khng th no bit ngay c ci ang b giu kn
trong ti, nu ngay c iu ti vn cn cha bit, th th
chng ta s bit ai khc, chng ta s nhn ra ai khc? Khi
ngay c iu gn gi cng cn trt khi tay th lm sao
chng ta c th t ti ci xa c? V khng phi n ch
ti gn vi chng ta hm nay; n bao gi cng gn chng
ta, t thi v tn. Thm ch chng ta cha tng tch bit hay
xa ri khi n d ch mt khonh khc. D chng ta i u
n cng i cng chng ta; bt k ch no chng ta i, n u
i cng chng ta. N du hnh cng chng ta ti a ngc
cng nh ti ci tri; n bn chng ta trong ti li cng nh
trong c hnh. Ni rng n bn ta cng cha ng, v ngay
c bn ta cng vn cn c khong cch. Thc ti bn th
chng ta v bn th ca n l mt v cng mt th.
Nu iu ny ng, th th chnh php mu ln lao trn
th gian l chng ta nh mt ci ta ring ca mnh - iu
dng nh l khng th c c. Lm sao ngi ta c th
nh mt ci ta ring ca mnh c? Khng th nh mt
c ngay c ci bng ca mnh, v chng ta nh mt
linh hn mnh. Lm sao iu ny c th c? Nhng iu
ny xy ra. Cch thc vic mt ny v ci ta xy ra, l
tinh hoa ca kinh ny. Trc khi chng ta i vo trong kinh,
chng ta cn hiu nhng nn tng c s ca n.
Mt c gii hn v tm nhn, mt min. Nu mt vt bn
ngoi min mt khng th thy c. Nu mt vt nm
bn trong min nhng qu xa v c hai pha, th na mt
cng khng th thy c n. Mt c min nhn. Mt vt
c a ti qu gn mt khng th c thy v nu n b
em ra qu xa n cng khng c nhn thy. Bn ngoi c
hai pha ca min nhn no , mt khng th thy c, th
th chng l m. By gi, bn ang gn vi bn thn bn n
mc bn khng ch gn vi mt m bn cn ng sau
chng - v l vn .
Chng ta hiu iu theo cch ny. Nu bn ang ng
trc mt tm gng, mt khong cch no hnh nh
bn rt r. Nu bn i qu xa khi gng, s khng c hnh
nh na. Nu bn li qu gn gng, gn n mc bn chm
mt vo n, th th bn khng th thy c hnh nh mnh
cht no. Nhng y tnh hung l ch bn ang ng
ng sau gng; do vy khng c kh nng c bt k hnh
nh no ca bn trong gng - mt ngay pha trc v bn
sau chng.
Mt thy ci trc chng. Lm sao mt thy c ci
sau chng c? Tai nghe thy ci bn ngoi tai. Lm sao
tai nghe c ci bn trong tai? Mt m hng ra ngoi,
tai cng m hng ra ngoi. Ti c th chm vo bn, nhng
lm sao ti c th chm vo ti c? V cho d ti c kh
nng chm vo thn th ti th y cng ch v ti khng l
thn th - thn th na cng l ci khc, do ti mi c th
chm vo n. Nhng lm sao ti c th chm ti mt ngi
m l ti, mt ngi ang chm? Ti c th chm vo bng
ci g?
Do tay chm vo mi th nhng khng th chm vo
bn thn chng. Mt nhn mi th nhng khng th nhn
c bn thn chng. i vi ci ta ring ca chng ta,
chng ta m; khng mt gic quan no m chng ta bit
c th dng c vo y. Chng no mt s gic quan khc
cn cha khai m - con mt no c th nhn vo bn
trong, nhn ra ng sau, theo chiu ngc li, hay tai no
c th nghe c m thanh bn trong - chng y vn khng
|
|
27

28

c cch no cho chng ta c th thy v nghe v bit bn
thn mnh. Cho n khi iu xy ra th khng c cch no
chm vo bn thn chng ta. Ci gn b b l; ci gn
nht trong tt c l khng th no c bit. y l l do ti
sao c khng c kh nng bit bin.
iu th hai: c c sinh ra trong bin, n sng trong
bin; bin l thc n ca n, bin l nc ung ca n, bin
l cuc sng ca n, bin l mi th ca n. Th ri n cht
v tan bin trong bin, nhng n khng bao gi c c c
hi bit bin v n khng c bt k khong cch no vi
bin. Tuy nhin, c i ti bit bin l g nu ai ti v vt
n ra khi bin. y l iu rt mu thun: c i ti bit bin
khi n xa khi bin - khi n ang giy da sng cn trn
ct di ci nng mt tri, th th n bit bin l g. bit,
khong cch nh th l cn thit.
Lm sao chng ta c th bit c ci mt, ci tn ti
ngay trc khi chng ta c sinh ra v ci s cn li ngay
c sau khi chng ta cht? Lm sao chng ta c th bit ci
mt trong chng ta c sinh ra v trong chng ta s
tan bin i? bit, phn cch no l iu phi c. l
l do ti sao c khng bit ti bin; ch khi ai nm n ln
b th n mi nhn ra c.
Con ngi ang trong kh khn ln hn. iu thing
ling l i dng bao quanh chng ta. N khng c b ni
bn c th b vt ln, ni bn c th bt u qun qui vi
ni au nh con c. Vn s rt d dng nu c mt b nh
th, nhng khng c b nh th. Thng l i dng.
y l l do ti sao nhng ngi i tm Thng nh b
khng bao gi c kh nng tm c ngi. B c sn ch i
vi nhng ngi sn sng m chm trong i dng ca
iu thing ling.
n thun khng c b no cho nn khng c cch no
tm thy n. Lm sao c th c c b? Mi th khc
u c th c b; ci ton th khng th c b - v ci g
khc c cn ti to nn b. B sng c to nn t ci
g khc hn sng. B ca bin c to nn t ci g
khc hn bin. Nhng khng c g khc hn Thng
c th to nn b.
Chnh ngha ca Thng l ch khng tn ti ci
g khc hn n. Thng khng c ngha l ai ngi
u trn tri v cai qun th gii t . Khng, y ch l
chuyn cho tr con. iu c ng qua Thng l ch
phn t khc hn Thng l khng tn ti. y l nh
ngha khoa hc v Thng .
Thng c ngha l ci ton th, ci ton b, mi th -
bt k ci g ang c. Ci m khng th c b, v khng cn
g khc hn to nn b. Do Thng l mi ni;
khng c b. Ngi sn sng chm l c cu. Ngi c
gng c cu, b chm.
Chng ta trong n. Chng ta ang trong ci chng ta
ang c tm ra.
Khng cn phi cu ti ngi chng ta vn cu, bi v
thm ch khng c l hng no ngi ta phi cu. l l
do ti sao Kabir hi, Thng ca ng c b ic khng
m ng phi ku ajan to th? Thng gn n mc
thm ch khng cn phi cu gi ngi. Cho d c im lng bn
trong, iu na cng s c ngi nghe thy - ngi gn
th. Nu bn phi cu ngi khc, bn phi ni. Nhng
cu bn thn mnh, cn g phi ni? Ngi ta c th nghe
ngi khc ch khi li ni c pht ra, nhng ngay c im
lng ca ring ngi ta cng c nghe thy.
gn th l kh khn. iu ny c hiu cho ng:
|
|
29

30

chng ta b l chn l bi v chng ta c sinh ra trong
n. Tht chng ta, tu chng ta, xng chng ta, ton b thn
th u c lm t n. N l hi th ca chng ta, cuc
sng chng ta, mi th. Theo nhiu cch thc, qua nhiu
cnh ca, chng ta l t hp t n - chng ta l tr chi ca
n. Khng c l lng cht no, do khng c k c; do
vic hi tng v n tr thnh khng th c. Do chng
ta thy th gii, nhng chn l khng c thy cht no.
Th gii l khong cch, c l hng gia hai iu ny;
l l do ti sao am m v th gii ny sinh.
Ngha ca am m l g? am m ngha l nh khp
li khong cch gia bn v i th m t bn c cm
gic v khong cch. Khng c am m v Thng bi v
khng c khong cch gia bn v Thng . Hay ngay c
ai dng nh i tm Thng , y c v l mt am m
gi. Ngi dng nh i tm ci g khc nhn danh
Thng . Ngi lm Thng tr thnh ci c nhng
ngi mun ci g khc. C th ngi mun quyn
lc, c th ngi mun danh vng, ca ci, a v hay ci
g khc.
Mt ngi bn ti v bo ti, T lc ti bt u cun
ht bn thn mnh vo kinh nghim thin trong tri ca thy,
ti c li nhiu lm.
Ti hi, Bn c li g?
Anh ta tr li, Li ch tm linh khng c u nhng li
ch ti chnh bt u!
Rt tt! u cn hp tp v tm linh? - n c th hon
li dp khc. Li ch tin bc l nhu cu tc khc!
Chng ta tm kim ci g trong khi chng ta gi n l
ci g khc. Bt k u chng ta t nhn Thng
ln, nu chng ta x b ci nhn i chng ta s thy ci g
khc n bn di. Chng ta mun ci g khc. Ngi
mun ci g khc nhn danh Thng l ngi km
trung thc hn ngi cng khai tm kim hoan lc trn th.
Ch t cn c trung thc, ch thc. Ngi ny ni, Ti
mun tin bc, ngi kia ni, Ti mun hoan lc dc, ri
ngi khc li ni, Ti mun a v, ti mun p ng bn
ng, v cn c ngi ni, Ti mun Thng , nhng
trong ham mun ny v Thng cn c c cm gic ca
ngi rng mt ngy no ngi s chng t cho th
gii rng Thng na cng l trong nm tay ngi .
Do , quan st ngi tm kim Thng mt cch cn
thn vo. Nu bn ng ca ngi tng ln, hiu rng vic
tm kim ca ngi v ci g khc; nu bn ng ca
ngi gim i, tan tnh, bin mt th vic tm kim ca
ngi mi thc s l v Thng .
Tnh t ph ca sannyasin v ci gi l cc thnh nhn
ca bn c bit r; thm ch tnh t ph ca chnh khch
ln cng khng c ch ng no so vi n. t nht chnh vic
tm kim ca chnh khch l dnh cho ci t ph , cho
nn n l tho ng; n l mt vn dt khot, khng c g
gi trong c. Tr vui v vic l ci g c bit l ton
b tr chi vi h. Nhng vi thnh nhn vn li khc.
ng ta ni rng ng ta ang tm kim vic l ci khng... v
th ri ng ta c tr thnh ci g . Nu hai thnh nhn gp
nhau, h khng th c ngi cng mt bc bi v s c
vn ai ngi u, cao hn hay thp hn. Cho nn thng
thng cc thnh nhn n thun khng gp ln nhau, v
nhiu vn ny sinh.
C mt ngi bn hi cht lp d - lp d theo ngha l
ngi c gng thu xp cho cc thnh nhn gp ln nhau.
|
|
31

32

Mt ln ngi bo ti rng c nhng vn ln ni ln
b mt. Ngay c vn nh ai nn a tay ra trc cho
n cng pht sinh. Mt tnh hung kh khn. Ngay c phm
nhn cng khng c v trn tc n th. H c th khng
mun n cho ai bng vic chp tay, vy m h c lm
iu . Trong tm tr, h c th ngh rng gi m ngi kia
chp tay trc th tt hn, nhng h che giu cm gic ;
n c v khng ho hip. Vi mt s thnh nhn iu y
dng nh l khng ho hip - nhng thnh nhn thm
ch cn khng p ng vi vic cho n, h dng ngay
vic thu xp gp g. H ch ban n hu.
Ngi bn rt bn thu xp cuc gp g cho thnh
nhn n vi thnh nhn kia. Thnh nhn kia ni, Mi th
khc u tt c, nhng nu ti khng n cho ng ta v ng
ta lp tc li ban cho ti n hu th iu s lm hng mi
th.
Tm kim ca chng ta l v ci g khc, n chng
lin quan g ti tn gio hay vi iu thing ling. Chng ta
ham mun ci g khc, chng ta yu cu iu g khc,
nhng chng ta khng trung thc v chng ta che ph bn
thn mnh bng nhng yu sch khc. Lm sao vic tm kim
Thng bt u c? - bi v khng c khong cch.
Nu c khong cch, am m ny sinh. Nu c khong cch,
ngi ta cm thy thch chy. Nu c khong cch, ham
mun ny sinh thng. Nu c kh khn, bn ng tr nn
quan tm ti tht bi, ti thng li. Nhng chng no c lin
quan ti Thng , khng c khong cch. Tnh hung l
ch Thng cng chng ta.
Khi Tensing v Hillary tro ln nh Everest, nim vui
ca h l g? H l ngi u tin trong lch s nhn loi
ng trn nh ni cao nht. Khng c g khc trn Everest.
Nhng ngi u tin trn nh Everest! - lch s c
to ra; bn ng tm thy s quan trng trong hnh ng ny.
By gi chng no cn Everest trn th gii th chng y tn
ca Hillary v Tensing khng th b xo i.
C bit bao cnh tranh ln ti mt trng cho mi ti
gn y. iu rt th v l bit chng ta li g trn mt
trng. Nhng ngi ln n mt trng u l ngi Ki t
gio, nhng h khng li bc tng ca Jesus , h
li l c M. Ngh m xem: c l thc, Jesus khng thc!
Ngay c tng ny cng khng thong qua tm tr ngi
M mang t nht mt bc tng nh ca Jesus. H
mang l c! L c l bn ng thc ca con ngi. V nu tn
ca Jesus i khi cn c nh ti, iu cng c ngha l
mt loi l c, n khng c ngha g khc. Khi y l vn
chin u, vn ging cao l c, vo thi Jesus,
Rama, Krishna, Pht u c ghi nh; nhng vic dng h
th khng nhiu hn vic dng l c. H cng l mt l c
trn bn ng con ngi.
Trn mt trng chng ta li sau cc l c. Con
ngi bn bu ham mun tm ra ci g m ch ngi
mi c th lm cho bn ng ngi thu c tm quan
trng. Nhng nu nh bn c sinh ra trn nh Everest bn
s gp kh khn ln v cn u ko c na.
Con ngi c sinh ra trong Thng ; ch ngi hin
hu. Bn y, bn cha bao gi i xa. l mnh t
ca bn m trn bn ng. Do , trong vic t ti
Thng khng c c hi cho bt k bn ng no. Bn ng
khng c quan tm ti trong iu . Th th lm sao khao
kht v c ao ny sinh c khi khng c ham mun v
Thng ?
Khao kht v iu thing ling ny sinh theo cch rt k
|
|
33

34

l. Hiu iu ny cho ng, bi v khng c cch no khc
hn cch ny. Kht khao v th gii ny sinh bi v khong
cch. Nu khong cch l khng th vt qua c, hp dn
tr nn cc k ln. V y l l do ti sao, trong th gii, bt
k khi no mi th c t ti mi quan tm ca ngi ta
u mt i, bi v khong cch b vt qua ri. Bn
ham mun ngi n b, bn tm thy c ta; bn ham
mun xy nh, bn xy n; bn ham mun chp vng
trn nh mnh v bn t n - ci g tip?
Cho nn bt k ci g c t ti, th th n tr thnh v
gi tr v n ti gn bn, n khng cn khong cch na.
Nu n xa v c kh khn theo cch khng ai t ti c
n, ch th th bn mi cm thy xc ng, thy vui v n.
Vui v giu c khng c trong bn thn s giu c, n l
trong ci ngho ca nhiu ngi khc. Nu mi ngi u
tr thnh giu, ton b mi s b hng. y l vn M:
vui ca vic thnh giu ang tr nn ngy cng t i. Ngi
ngho ang mc cng kiu qun o nh ngi giu, li cng
kiu xe t, sng trong nhng ngi nh tng t. Khng c
khc bit c bn nhiu my gia ngi giu v ngi ngho.
Ci vui ca ngi giu ang b mt i. Ngi giu ang cm
thy b bi ri do iu ; h ang tm nhng tr mi m ch
c h mi c kh nng hng th.
Chng ta l trong Thng , do khng c vic cu
gi, khng li mi trong cho bn ng; khng c thch
thc, khng c ng c cho bn ng. Vy th lm sao kht
khao v iu thing ling c th ny sinh c? Kht khao
v nhng th trn th ny sinh l do khong cch ca chng
v do s thch thc v mi gi ca chng. Kht khao v
Thng ny sinh t tht bi ca nhng iu trn tc.
iu ny c hiu. Khi bn chy theo mi hng v
u cng tht bi; khi bn t c mi th v tt c
u chng t v gi tr; khi tm kim ca bn v mi th
hon thnh, v vi hon thnh ny ny sinh tiu cc, mi th
tr thnh con s khng; ch th th mi ny sinh khao kht v
Thng . Mi th dng nh vng t ni xa nhng tt c
chng li chng t l ng bn khi chng lt vo tay bn.
Khong cch cng xa, vng cng nguyn cht. Khi n bt
u li gn hn, n cng bt u tr nn km nguyn cht i.
Gn hn na n bt u bin thnh t st.
C cu chuyn v vua Midas Hi lp - c tro phng ln
trong . Midas c n hu c mt quyn nng siu nhin;
mn qu ca thn l ch bt k ci g ng ta s vo u tr
thnh vng. Tt c chng ta l iu ngc ca Midas: bt k
ci g chng ta m tay vo u tr thnh ng bn!
Nhng iu rt th v... Ngay c Midas cng trong rc
ri ln - lm sao c th c bt k kt thc no cho rc ri ca
chng ta? Bt k ci g Midas s vo u tr thnh vng. ng
ta chm vo v, b y tr thnh vng. ng ta chm vo thc
n, n thnh vng. ng ta cm cc nc, trc khi n ti
mi ng ta, n thnh vng. Midas ng thng! ng ta
trong kh khn ln. Bn khng th no lm du cn kht ca
mnh bng vng c. Chng ta c ni nhiu n u v
mt thn th ta nh vng lp lnh, cng khng thnh vn
, khng c s tho mn no ny sinh t thn th nh th.
Ngi yu c th ca tng thn th ca ngi mnh yu nh
mt tm thn vng n u i chng na th cng khng
thnh vn , ngi s hiu iu g xy ra nu tm thn
thc s tr thnh vng. Ngi s phi p u mnh
nu nh iu nh th xy ra. Ngi s cm thy rng tm
thn trc cn tt hn.
Cho nn Midas gp kh khn ln. ng ta b vng
|
|
35

36

hp dn bi vic ni chuyn vi cc nh th. By gi sao?
Mi th u thnh vng - v, nc, thc n! Mi ngi bt
u chy trn khi ng ta. Con ring ca ng ta cng bt u
gi khong cch vi ng ta - ai bit c khi no ng y c
th chm phi bn! Khng bn b no dm li gn ng ta.
Midas tr nn rt n c. ng ta l vua, v ng ta tr nn
n c. Cc quan thng th s khng ti qu gn ng ta;
h gi mt khong cch an ton t xa cho h c th chy
trn nu cn. Midas bt u cht i. ng ta khng th n
thc n no, ng ta khng th ung nc. ng ta bt u la
ht v ku to, i, ly tri, xin ngi rt li mn qu ny i!
Tt hn c l con vn nh trc! n hu ny thnh tai
ho.
Midas trong trng thi - mi th m ng ta s ti
u bin thnh vng. Hnh dung xem hon cnh ca chng ta
s nh th no nu bt k ci g chng ta ng ti cng u
bin thnh ng t st. V dng nh p v nh vng
khi c y xa xa; ci ngy hn nhn xy ra, c y bt u
bin thnh t en. Trong bn hay nm nm c y tr thnh
nh bn. Mi th u bin thnh bn.
Ci ngy bn nhn ra rng mi chy ua u tr thnh v
tch s, bn i n mt ci dng cht d ngay ni Thng
hin hu. Ci ngy bn i ti bit rng bn khng thu
c g bi vic chy ua, bn s khng chy ua thm na.
V bi v bn khng chy ua, by gi bn thy iu m
trc y khng thy c bi v chy ua.
Khi tm tr m mi trong chy ua, mi th tng xa
u c thy. Khi chy ua tr thnh v dng, mt tr li
khung cnh gn hn. V nu chy ua dng li ton b, mt
bt u nhn theo chiu ngc. Mi cho n nay chng
ch nhn bn ngoi, by gi chng bt u nhn bn trong.
Gng thc hin vic quay ngc li. Th th bn khng tm
th g ng nhn trong th gii na, hay ng kim v ng
tm trong th gii na. By gi th gii khng cn l ham
mun cht no na. l l do ti sao Pht, Mahavira v
Upanishad t nhiu nhn mnh th vo s kin l v ham
mun l cnh ca.
Ham mun l cnh ca i ra xa; v ham mun l cnh
ca v li gn.
By gi chng ta hiu cu kinh ny: Bn trong thn th
n giu ci khng sinh v vnh hng.
N cha bao gi sinh ra, n c mi mi. Ci vnh
hng v khng sinh ang n bn trong thn th nhng thn
th khng bit v n. Thn th l mt phn ca t; n b che
giu bn trong t nhng t khng bit v n. Trong kinh
ny cng iu c lp li t nhng gc khc nhau.
Ci khng sinh v vnh hng b n giu trong la, nhng
la khng bit n. N c n giu mi ni, nhng ngi
ng sau ci b che giu khng bit n n bi v ngi
ng sau ci b che giu ang chy ua bn ngoi. Bn
bao gi nhn ra iu ny cha? Nu bn c th kinh nghim
c vic chy ua bn trong ca thn th bn, bn s t ti
samadhi. Bn kinh nghim mi vic chy ua bn ngoi
ca thn th - mt thn th p c thy v xc ng chy
qua thn th bn; mi t bo thn th bn bt u chy ua
theo n. Mt o hoa p c thy v mt bt u chy
ua. Mt giai iu du dng c nghe thy v tai bt u
chy ua.
Thn th bao gi cng chy ua bn ngoi. Bn bao
gi kinh nghim thn th chy ua bn trong cha? Khng,
bn cha kinh nghim u. Th th lm sao thn th ng
thng ny bit c ai ang n nu bn trong? Ni thn th
|
|
37

38

cha bao gi i, ni thn th cha bao gi ng ti, cha bao
gi nghe thy, cha bao gi thm him... lm sao thn th c
th bit c ci g c bn trong? Do thn th vn cn
l k xa l vi ngi s hu thn th . Tt c chy ua u
hng theo bn ngoi, do dt nt trn ngp bn trong.
Kinh ny l vic lp li cho cng mt th nhng t nhng
cnh ca khc nhau.
Ci n kn bn trong khng kh, khng kh khng bit.
Tm tr khng bit v ngi s hu thn th . Bn ng
khng hay v ngi s hu thn th . Tm tr l tr, ci bt
dit, ci khng biu hin - tt c chng u khng bit n
ngi c thn th chnh l chng v ngi n kn bn trong
chng. Ngay c ci cht cng vn cn khng quen bit vi
ngi c ci cht xy ra. Pht biu ny c i cht k l: ci
cht vn cn khng quen bit vi ngi cht. Khng c g
cht khi ngi ta cht c.
Khi ci cht xy ra, ai thc s cht? Khng ai c. Thn
th khng cht, bi v n bao gi cng cht ri; khng c
vn v vic cht ca n. Ngi n kn bn trong thn th
l bt t vnh vin; khng c vn v vic cht ca ngi
. Ch mi quan h tan v. Trong ci cht mi quan h gia
ngi cht v ngi bt t tan v. Nhng bn thn ci cht,
cho d sau khi ti gn n th, cng vn cn khng bit g v
ngi bt t.
Bao nhiu ln chng ta cht, vy m chng ta vn
cha i ti bit ngi bt t bn trong chng ta. Chnh tnh
hung ny c ngha l ngay c trong khi ti gn chng ta vn
khng c kh nng nhn vo trong; ci nhn ca chng ta tip
tc hi t bn thn n ra ngoi. Nhn mt ngi ang nm
trn ging cht: ngi vn c nhn ra ngoi. Thm ch
by gi ngi khng cm thy thch nhn vo bn trong.
Ci cht ang ko v li ngi khi thn th, nhng
ngi vn nu bm ly thn th - nu bm cn mnh hn,
mnh hn hn trc .
y l l do ti sao ngi gi tr nn xu cn ngi tr
trng p. Nu chng ta nhn iu su sc, l do cho iu
ny khng phi l mt mnh thn th. Ngi tr khng nu
bm ly thn th, ngi vn cn tin tng vo n. Ngi
gi bt u nu bm ly thn th; v bi v nu bm m
mi th xu sinh ra. Ngi gi bt u s hi: ci cht n
y... by gi ci cht ti... ci cht cnh k. Ngi gi
cng s cht cng nu bm mnh hn vo cuc sng. V
ngi cng nu bm mnh hn vo cuc sng, ngi cng
tr nn xu hn.
Tr con trng ng yu lm sao! Chng n gin khng
nu bm cht no. Chng khng c tng rng ci cht tn
ti. Nhn chim chc v mung th m xem: chng gi n
u chng trng cng vn th. Ti ang ni v nhng con
vt v nhng con chim cn cha b h hng qua vic ng
hnh cng con ngi. Con ngi ch lm hng mi th. Cho
nn iu dng nh rt l l trong rng hoang chim chc v
mung th c v khng b gi i. Kiu tui gi bt gi con
ngi dng nh khng bt gi chim chc v mung th.
Chng vn cn ging nh tr con. Theo mt ngha su sc
no chng khng nhn bit cht no rng ci cht s ti,
do khng c nu bm vo thn th.
Tnh ti tn tr con bi v cuc sng l t nhin,
khng c s cht. iu tr thnh kh khn cho tui gi;
ci cht tr nn r rng hn. Cuc sng l n lc by gi,
ngi gi sng bng n lc. Mi li ca cuc hnh trnh
ngi u thc ti ci cht by gi. iu to ra bt
nh; cng thng tng ln bn trong ngi v lo u cng
|
|
39

40

bun kh bt gi ngi thng xuyn, v iu lm cho
tm tr thnh xu.
Bn thn ci cht khng i ti bit ngi bt t n bn
trong thn th. L do duy nht cho iu ny l ch hin
tng nhn vo trong ch xy ra khi vic nhn ra ngoi tr
thnh v tch s v v ngha. iu ny c hiu ng.
N dng nh tr thnh v ngha nhiu ln ri, nhng
vn cha tr thnh thc s nh vy. Khng phi l ci v
ngha khng bng dy trong bn - n c bng dy trong
bn y. Bn ngh v vic mua mt chic xe ri bn mua
n. Khi bn cha mua n, bn m v n trong m. Vo ci
m trc hm n c giao cho bn, thm ch bn cn
khng ng c ngon - c m rng!
Ai vit v ngi bn mnh, ngi mua mt chic
xe rt p, chic Ferarri. N l chic xe rt t. Trong chnh
ngy u tin ngi li n, chic xe b xc mt cht
xu.
Ngi bn khng cn l a tr na, ng ta nm
mi tui; v ng ta cng khng phi l ngi thiu hc vn,
ng ta l mt gio s i hc - gio s trit hc hn hoi.
Nhng ngi ta thy ng y khc hm , gc u vo
vai m mnh. Ch bi v chic Ferarri b xc! Chic xe t
th. ng ta m c bit bao v n. Vt xc ca chic
xe hn phi n su vo ng ta, vo chnh linh hn ng ta;
y l l do ti sao ng ta khc.
Khc th tt c cc bn u lm. Ngi n ng phi
l mt ngi chn tht hn. Trn con ng thong ng,
gc u vo vai m, ng ta bt u khc. Nhng trng thi
ny ko di c bao lu? Trong vi ngy chic Ferarri s
tr nn c. Sau mt hay hai thng ngi ny s ngi trong
cng chic xe nhng ng ta thm ch s khng cm thy
mnh ang ngi trong chic xe no na. ng ta s chn vi
chic xe ny - nhng cha chn vi xe. M c v mt chic
xe khc no s bt gi ng ta. By gi ng ta c th ngh
ti vic lm ch chic Rolls Royce, hay chic xe khc no
. Tm tr s chn vi mt ngi n b hay mt ngi n
ng, nhng n s khng chn vi n b nh vy hay n
ng nh vy.
Tt c chng ta u thy chn, nhng ci chn ca chng
ta vn cn gn vi nhng th c bit. Cn chnh thc ti
ca vic chn ny khng tr thnh mt phn ca kinh
nghim ca chng ta. Khi chng ta mt mi v th ny,
chng ta chn th khc cng kiu, v qu trnh ny c tip
tc mi. y l khc bit duy nht gia bn v v pht.
Bn chn vi mt ngi n b nhng mi quan tm ca
bn vn tip tc trong ngi n b khc. Nu bn chn vi
v mnh, mi quan tm ca bn tip tc v ca ai khc.
Bt k ci g gn gi v c sn u tr thnh v dng, nhng
ci xa duy tr mi quan tm ca bn. Ci xa ri cng
s tr thnh v dng vo ngy mai khi n li gn bn. Nhng
khng th no mi th u c th li gn ngi ta c. Mt
s th vn tip tc cn xa; do vy mi quan tm vn tip
din, ham mun vn c chy ua.
Chn mt n b, v pht chn lun vi mi n b.
Sng trong mt lu i, v pht sng trong mi lu i.
Vi v pht, ch mt vic xy ra l . y l cch tip cn
khoa hc. Nu mt git nc c bit, th th ton b
bin c c bit. ng y s l nh khoa hc in khng
nu c tip tc kim th mi i dng v ni, Khi ti hon
thnh vic kim th mi git nc ca mi i dng, ti s
tuyn b rng nc c to nn t hidro v oxi. Chng ta
ang trong mt loi in khng tng t. Nh khoa hc kim
|
|
41

42

th mt git nc, pht hin ra rng nc c to nn t
cc nguyn t hidro v oxi, v rng H
2
O l phng trnh cho
cc thnh t ca nc, v th l vn xong vi ng ta. Mi
nc trong mi bin by gi u c bit. Bt k ni u c
nc, ngay c trn bt k hnh tinh khc no - v cc nh
khoa hc ni c t nht nm mi ngn tri t tng t nh
tri t ca chng ta - hay bt k u trong v tr, n u
c to nn t vic b tr ca cc nguyn t: H
2
O.
Mi nc c bit bng vic bit mt git nc.
Vi vic hiu mu hnh v hnh vi ca mt ham mun,
ngi i ti bit ton th bn cht ca mi ham mun v
tr thnh v pht. Bit mt ham mun, ngi , ngi thy
c ci v tch s ca n - ci ph phim ph cp - v ci
tht bi khng trnh khi ca n, ham mun ca ngi
n gin rng i. Ham mun rng i ta nh ci nng ca
ngi qu bt thn ri xung. Ngi bc i vi tr
gip ca ci nng; ngi khng c chn bc,
ngi c chn g. Bng nhin chic nng ri ra v
ngi qu sp xung. iu tng t cng xy ra khi ci
nng ham mun ri rng i. Khng c chn thc bc
trong cuc sng trn gian; chng l nhn to, cng , c
lm bng nhng ham mun. Ham mun ri i chnh l chic
nng ri i, v ngi ta bng nhin thy bn thn mnh
- t ni m ngi cha bao gi i, ni ngi bao gi
cng y, trong bn tnh thc ca mnh. l Thng ,
l linh hn.
on cui ca kinh gii thch iu ny:

Ci cht l thn th ca n, n c ng trong ci cht
nhng ci cht khng bit v n.
N l ci ta bn trong nht ca tt c nhng yu t ny,
mi ti li ca n u b tiu hu, v n l thin thn
thing ling Narayana
Thn th, gic quan, vn vn, l vt cht v linh hn, v
cm gic v ci ti v chng l adhyas - o tng.
Do , ngi thng minh nn vt b o tng ny qua s
trung thnh vi Brahman - thc ti tuyt i

iu cui cng l kinh ny. Cuc chy ua theo cc ham
mun l do s kin rng m no bao gi cng c v gn
t ti hon thnh u ni xa xa. Ngi trong sa mc
nhn thy mt h nc gn chn tri, chy li ly nc, v
khi ti pht hin ra rng khng c nc, rng khng c g
ngoi ct v ct. Nhng ri ci h li xut hin u khc.
iu ny c gi l o cnh.
Khi tia sng mt tri tr nn nng v c phn x trn
ct th cc tia sng rung rinh to ra o cnh v gn sng v
sng. Gn sng v sng ln tn c lin tc lan rng, vic
phn x tri trn b mt xut hin. Nu c cy ci gn , c
cy cng c phn x ln b mt , b mt c tc dng
ta nh chic gng. Khi t mt khong cch xa bn thy
khng ch c nc m cn c phn x ca m my bay qua
in trn nc, lm sao bn khng tin c? Nu c c phn x
ca n chim bay trn tri trong ci gi l nc , v nu
cy ci gn cng c phn x vo trong nc, nim tin
ca bn vo s tn ti ca nc li cng c xc nhn.
Khng ch sng nc c trng thy, ngay c nhng phn
x trong nc cng c thy. Nhng khi bn li gn hn,
phn x dng xut hin, v khi tin li ch y bn khng tm
thy g ngoi ct.
Adhyas, hay o tng, ngha l thy ci khng c .
|
|
43

44

Shankara yu t ny lm, v vi Upanishad n l chnh nn
tng. Adhyas ngha l phng chiu, thy ci khng c : ci
c thy khng thc c , bn ang phng chiu n t bn
trong. Bn l nguyn nhn ca vic phng chiu.
Mt khun mt dng nh p vi bn: liu ci p
ang c hay bn ang phng chiu v n?... v ngy mai
cng cng khun mt li c th t ra xu vi bn. C th
n khng c v p vi bn ngy hm qua. Hm nay
bng nhin con mt thing ling ca bn m ra v khun
mt ny bt u trng p vi bn. Vi bn b ca bn n
vn trng khng p.
Ngi ta ni rng Laila khng p, ch c Majnu mi
trng c y l p. C lng u kh x, v mi ngi c
gng thuyt phc Majnu: Cu ngy th lm. C bao nhiu
gi p trong lng; cu c b m nh khng cn thit vi
Laila lm g. Majnu tr li, Nu bc mun thy Laila, bc
phi c con mt ca Majnu. y l adhyas, o tng. Vn
khng phi l Laila m vn l con mt ca Majnu. Vn
khng phi l ci c thy m vn l ngi ang thy
c y. Cho nn Majnu ni, Thy bng mt ti y ny, th
th bc s c th thy c Laila. Khng hoi nghi g rng
di con mt ca Majnu th c y s trng p. Nu nh c
th mn c cp mt ca Majnu th Laila s thnh p i
vi bn nh c y p i vi Majnu.
Mt cng c mt kiu knh. Mu ca knh phng chiu
ln vt c thy. Tt c cc gic quan bn u ang phng
chiu. Bn ang to ra mt th gii khp quanh bn. Tm tr
bn khng ch l ngi nhn, n l ng sng to na. Bn
ang sng to ra mt th gii quanh bn - v ci p, v
hng thm, th ny, th n.
Th gii ny khng phi nh bn thy n. N tu thuc
vo bn. Nu bn thay i, th gii cng thay i theo.
Thanh nin nhn thy th gii ny, ngi gi thy th gii
khc, v tr con li thy th gii khc na. Ci g to ra khc
bit ny? Th gii vn nh vy thi. Nhng tr con khng c
cng con mt nh thanh nin. Tr con vn cn quan tm ti
vic nht v si - ch mu sc ca mi th l . Thanh
nin ni, Vt quch nhng th y i! C g trong no?
Chng c gi tr g no? Vi thanh nin tin bc tr nn
gi tr. Ngi bt u hiu gi tr ca tin. By gi nht
si khng c tc dng. By gi chng ch g m ui theo
bm c.
Tr con bt bm; bm trng nh ci tri vi chng.
Thanh nin coi tr con l dt nt, nhng khi ngi ny gi i,
cc gic quan ngi cng mt mi; kinh nghim ca
ngi chuyn thnh chua cht v cay ng v ngi
cm thy dng nh mm y mt kiu v v. By gi ngay
c thanh nin cng dng nh l ging tr con i vi ngi
ny. Vi ngi , thanh nin ang ui theo cc loi bm
bm khc. Ch c loi bm l thay i, nhng khng phi
l con bm.
Ngi gi c hay ni nng, gii thch, rng y l bm,
nhng khng thanh nin no chu nghe h. Bn thn h
khng nghe b h v ng h. C l do khng nghe, v
l vic h c con mt khc. Nu thanh nin c i mt ca
ngi gi, ngi s thy cng mt s vic. V nh ly,
iu th v l ch nu ngi gi c th c c i mt ca
thanh nin ln na, ngi s qun mi kinh nghim ny.
Ngi s qun mi khn ngoan m ngi ang th
hin; th gii mt ln na li s tr thnh y mu sc vi
ngi .
Ti tng nghe: mt chnh n ca To Thng thm
|
|
45

46

M ti Paris khi ng ta cn tr v xy dng gia nh.
Sau ba mi nm, khi ng y gi, v sau khi con ng y
cng xy dng gia nh v gh thm Paris, v chnh n li
tr li Paris cng vi v. Tn ng ta l Peare. ng y nhn
Paris, v ni vi v, y khng cn l cng Paris na.
Mu sc ca n phi phai ri. Ci p l nhng ngy
khi chng ta ti Paris ln u tin. Mi th u khng th so
snh c; Paris khc ri!
V ng tr li, Xin li ng, ng qun mt ri. Ln u
tin chng ta ti th Peare l con ngi khc; Paris vn th.
Nu ng c th thy c Paris bng con mt ca thanh nin
th n vn th. Lm sao Paris thay i c? Mi ngi
thay i v ci nhn ca h thay i.
Nu th gii dng nh b thay i vi thay i trong ci
nhn ca bn, hiu cho r rng ci bn thy v ngh n
ch l adhyas, o tng thi. N c to ra bi phng
chiu ca bn, n khng phi l th gii nh n ang y.
Liu c cch no th gii c thy khng c phng
chiu ca bn khng? Nu c, ch c th ngi ta mi thy
c th gii nh n ang y.
Phng chiu l o tng. Do , nh ly, thy khng c
ngha l ch nhn bng mt. Thy ngha l trng thi m tt c
nhng phng chiu ca bn u dng li, khi bn khng c
quan im no. Khi bn khng c con mt c nhn ring
p t cc iu kin, khi bn khng c xc ng v ham
mun phng chiu, th th vic thy xy ra.
Nhn sa mc khi bn khng kht: th th sa mc khng
th la bn. La di xy ra bi v cn kht. Bn cn nc, v
khi bn khng c nc, ham mun tr thnh ngy mt mnh
hn. V khi ham mun tr nn qu mnh, tm tr bn pht r
v n mun tin ngay c nhng ci m thc t khng c .
Nhng c mt trng thi mi ci nhn u dng v vic
thy ny sinh. Khi no th ci nhn dng li? Ci nhn dng
li ch khi mi ham mun dng li, bi v mi ci nhn u l
tr chi ca ham mun ca bn, s m rng ca cc ham
mun ca bn.
Kinh ni:

Thn th, gic quan, vn vn, l vt cht v linh hn, v
cm gic v ci ti v chng l adhyas - o tng.
Do , ngi thng minh nn vt b o tng ny qua s
trung thnh vi Brahman - thc ti tuyt i

Qua s trung thnh vi Brahman - trung thnh vi ci ta.
Trung thnh ca chng ta bao gi cng l vi ngi
khc, vi ai khc, khng phi vi ci ta ring ca chng
ta. Chng ta chy theo nhng th khc, khng hng v
trung tm ring ca mnh. Chng ta bao gi cng i u
khc, n trnh ngi bn trong.
Trung thnh vi Brahman ngha l cuc ua ca cc ham
mun qua ri, ngi ta t ti ci ta ca mnh. Ngi
ta phi i ti ch khng c tm tr na, khng gic quan,
khng thn th, nhng ch cn tm thc thun khit. Trong
vic c bt r vo , mi o tng u lp tc tan tnh;
th th khng cn th gii m ch c Brahman, thc ti tuyt
i.

Khi ti ang ni ting Hindu - nhiu ngi khng hiu
ting Hindu nhng h cng c th dng c c hi ny.
Nhng ngi khng hiu ting Hindu nn nhm mt li v
lng nghe ch m thanh. H nn ngi im lng dng nh
|
|
47

48

trong thin. V nhiu ln chn l m ngi ta khng hiu qua
li ngi ta i ti hiu n thun bi vic lng nghe m
thanh.
Khi ti ni ting Anh, nhng bn khng hiu ting Anh
khng nn ngh rng iu ny v dng cho h. H nn nhm
mt li v thin theo m thanh ca li ti m khng d nh
hiu ngn ng. Khng cn c hiu ngn ng m bn khng
bit. Ngi im lng, tr thnh ging nh ngi dt nt, v
thin v tc ng ca m thanh. Ch lng nghe. Lng nghe
s tr thnh thin v n s c ch li.
Vn thc s khng phi l vic hiu, m l tr nn im
lng. Nghe khng phi l vn , tr nn im lng mi l vn
. Bit bao nhiu ln iu xy ra l ci bn hiu tr thnh
ro chn, v iu tt l lng nghe ci g bn khng hiu
cht no; th th suy ngh khng th can nhiu c. Khi ci
g khng c hiu, khng c cch no cho suy ngh
chuyn ng; chng n gin dng li.
Do , i khi lng nghe ting gi xo xc trong lm
cy, nghe ting chim ht, ting nc chy, cn tt hn l
lng nghe ngi thy v hin nhn. Upanishad thc ang
tun chy , nhng bn s khng hiu chng. V nu bn
hiu v bn c th lng nghe, tr nng ca bn s khng my
chc m lng xung bi v n khng c cn na. V khi
tr nng ca bn lng yn, bn c a ln ch bn ang
tm kim.
cho hm nay.
|
|
49

50


3


Nhn chng v o
tng



Bit bn thn mnh l sakshi pratyagatma, linh hn
chng kin bn trong v tr nng ca ngi ta v tt c
nhng khuynh hng ca n, v thu c khuynh hng
rng Ci l ti, t b i hi ca ti vi mi vt.

T b theo ui lok, x hi, ngi t b theo ui c
thn th. T b theo ui kinh sch, ngi t b o
tng c v linh hn.

c bt r vo linh hn mnh, v thng qua cc k
thut, thng qua vic lng nghe v thng qua t kinh
nghim, nh yoga nhn ra bn thn mnh l linh hn ca
tt c v tm tr ca ngi b trit tiu.

Khng trao c hi cho vic ng, cho chuyn tr ca x
hi, cho m thanh, ng chm, hnh dng, v v mi - cc
i tng ca gic quan - v s qun lng ca linh hn,
suy t v linh hn bn trong.

Lm sao ngi ta c th i vo trong chn l ti cao ,
lm sao ngi ta c th bit rng b n ti cao gn n th
v vn cn cha c bit ti? - ci no l vnh vin vi
chng ta v vy m b mt? Lm sao chng ta t ti n?
Lm sao c ai bao gi t c ti n? Trong nhng
kinh ny l gii thch v khoa hc , qu trnh ca con
ng .
Trc ht chng ta hiu i iu v o tng. o tng
c ngha l thy khi n khng c. Chn l c ngha l thy
khi n c. Bt k ci g chng ta thy u l o gic, bi v
chng ta a c bn thn mnh vo trong vic thy ca mnh;
kinh nghim ca chng ta khng cn khch quan, n tr
thnh ch quan. Bt k ci g ang c ngoi kia, n khng
ti chng ta nh n vy. Tm tr chng ta bp mo n, t v
n, trang im cho n, ta tt n, lm cho n ln hn hay nh
hn v thay i n thnh nhiu, nhiu dng.
Thay i ln nht, la di su sc nht, l ch chng ta
lin kt bn thn mnh vi mi th, m thc t chng ta
khng c lin kt cht no. Ngay khi chng ta c lin
kt thc ti b mt v phng chiu m bt u dng nh
tht. Chng hn, chng ta gi mt th l ca ti - nh ca
ti... ngi nh c khi chng ta cn cha c v n s
cn khi chng ta khng cn na. Ci g c th hin
hu trc khi ti hin hu, v s tip tc sau khi ti khng
hin hu, ci khng bin mt cng vi s bin mt ca ti -
lm sao m n c th l ca ti c? Nu ti cht vo
khonh khc ny, ngi nh ca ti u c sp hay bin
mt; thc t n thm ch s khng bit rng ti cht. Th
th loi lin kt no c th c gia bn thn ti v ngi
nh ? Mi quan h l g? Ngy mai ai khc s sng
trong cng ngi nh v gi n l ca ti. Hm qua ai
|
|
51

52

khc sng trong n v ngi gi n l 'ca ti'. Ai
bit c bao nhiu ngi mc ci ti ca h vo ngi
nh , v qua i ri? Nhng ci ti khng bao gi
dn c ln ngi ny, v ngi nh cng khng thuc v
ai c; ngi nh thuc v bn thn n.
Trong th gii ny mi th u thuc v ci ta ring ca
n. Nu chng ta c th hiu c iu ny ng n chng
ta s c th lm tan v cc o tng mt cch d dng.
C mt mnh t. Bn gi n l cnh ng ca ti, hay
khu vn ca ti. Nu khng phi hm nay, ngy mai s c
li i hi a ra v mt trng - M s ni y l ca chng
ti, Nga s ni y l ca chng ti. Cho n hm qua mt
trng khng thuc v ai c; n n gin c , n n
gin thuc v bn thn n. Nhng by gi ngi ny hay
ngi n s i hi s hu mt trng v sm hay mun s c
tranh u v ng u. Cho ti tn by gi mt tri vn
thuc v chnh n, nhng ngy mai mt tri cng c th b
i hi thuc ai .
C ni u con ngi t chn ti con ngi u gn
lun ci nhn cho n l ci ti ca ngi . T nhin
khng chp nhn ci nhn ca ngi , nhng nhng ngi
khc phi chp nhn, nu khng th s c ng u. Ngi
khc phi chp nhn cc ci nhn bi v h mun t nhn
ca ring h vo mi th. Cho nn nh tr thnh ca ai v
mnh t tr thnh ca ai khc. Ti sao chng ta nn
nng mun dn ci nhn ti ny vo u vy? Nn nng
l bi v cng nhiu ch v vt m chng ta dn c nhn
ny ln, hay k tn vo , ci vng ca ti cng ln hn v
ci 'ti cng pht trin ln hn bn trong chng ta.
Ti ln nh s lng nhng vt mang nhn ca n.
Nu ai ni rng ngi c mt so t th lm sao ci
'ti ca ngi ln bng ci 'ti ca ngi khc, ngi
ni, Ti c mt nghn so t c?
Vi s bnh trng ca ci ca ti, ci 'ti cm thy
dng nh n ang tng trng ln hn. Nu bnh trng
ca ci 'ca ti gim i, ci 'ti cng co li. Cho nn mi
hn gch ca 'ti u c lm t ci ca ti. Vy ti c
th ni 'ca ti' cng nhiu cch, lu i ca ci 'ti' cng
vn ln cao hn. Do trong ton b cuc i mnh, chng
ta vn cn ch trong mt cuc ua: bao nhiu th chng ta c
th dn nhn ca mnh ln v ni, y l ca ti. Trong
khi lm nh vy, trong khi chng ta tip tc gn nhn cho
mi th, mt hm no chng ta cht, v bt k ch no
chng ta t nhn ca mnh, ai khc bt u dn nhn
ca ngi y vo mi th chng ta gi l ca ti.
Mi th u thuc v bn thn chng, khng thuc v
ngi no c. Chng c th c dng, nhng khng th c
ch s hu. Ch s hu l o tng, v trong khi chng ta
dng chng, chng ta nn c cm gic bit n bi v chng
ta ang dng ci g khng thuc v mnh. Nhng khi
chng ta ni ca ti, mi cm gic v bit n u bin mt
v th gii mi v ci ca ti c to ra. Ci bao gm
tin bc, a v, danh vng, gio dc v mi th. Vi
nhng th ny iu c th l c, nhng iu ng ngc
nhin hn l ch nhng ci khng lin can g ti 'ti cng
c bao hm. Chng ta ni: tn gio ca ti, thng ca
ti, thin thn ca ti, n i ca ti - vi c nhng ngi
m ti chng c quan h g vi bt k ci g. V nu iu
l c th, th th khng c kh nng no gii phng bn thn
ngi ta khi th gii. Nu tn gio cng c th l ca ti
hay ca anh, nu Thng cng c th l ca ti hay ca
anh, th th khng c hi vng no c. Th th chng ta s tm
con ng ra khi ci ca ti u? Nu Thng cng
|
|
53

54

ri vo trong phm vi quyn lc ca mnh, th th khng cn
li ch no cho ci ti i u c. Nhng chng ta t ci
nhn ca ti vo n i v nh th v vo c Thng
na.
Bt k ni u con ngi ti, ngi cng em ti y
c ci ca ti. C hiu ng ny. Ti thc t tr nn ln
hn qua ca ti, nhng ci ca ti cng bnh trng hn,
bt hnh cng ln hn. Tng trong 'ti l tng ca bt hnh,
bi v ti l vt thng. V ci ti cng ln, vng nhy
cm au cng ln, cho nn nhiu vt thng hn c th pht
tc trn n. Cng ta nh ai c mt vt thng th cht
ln lun d gy ra au n mi lc; bt k mt c ng
ngi thc hin v iu gy au. Vt thng ln, tri
trn vng rng, mt ci chm kh l gy au. Ci ti
cng ln, vt thng cng ln v ci au cng cng ln.
Vi vic bnh trng ca ci ca ti, ci ti bnh
trng. Khi ci ti tng ln, au cng tng ln. Mt mt
ngi ta cm thy rng hnh phc ang tng ln, mt khc
bt hnh cng tng ln. Chng ta cng lm tng hnh phc
ny, cng nhiu bt hnh c tng ln - v gia hai iu ny
o tng c mang theo. Ni khng c kh nng no ni
ci ca ti th th na chng ta vn tip tc ni ca ti
mt cch gi di, v ngha l. Tay ny bn gi l ca ti,
thn th ny bn gi l ca ti, u khng phi l ca bn.
Khi bn khng c, ngay c th th xng, da, mu ca tay
ny vn tn ti u ; v chng vn tn ti ngay c sau
bn. Xng bn trong thn th bn, chng tng l xng
trong bit bao nhiu thn th khc trc y. Mu trong thn
th bn chy trong thn th ca con vt no hm qua
v trong cy ci no hm kia. Ai bit c bao lu, bao
nhiu t, t t nm ri cuc hnh trnh din ra? Ngay c khi
bn s khng c , khng mt ht ca thn th bn b trit
tiu. N tt c s tn ti. N s tri vo trong thn th khc
no .
Hiu iu theo cch ny: hi th bn va th xong,
khonh khc trc n bn trong ngi ngi cnh bn.
Khonh khc trc ngi gi n l hi th ca ti, v
khonh khc sau n khng cn thuc vo ngi cht no
na, n tr thnh ca ai khc.
Cuc sng khng chp nhn i hi ca bt k ai v n
v c chy i tng khonh khc. Nhng chng ta c i hi.
o tng ny v i hi, y l o tng su sc nht ca
con ngi.
Cho nn bt k khi no mt ngi ni ca ti, ngi
ri vo trong dt nt. Kinh ny l ph v chnh o tng
ny. Khng ch t khng phi l ca ti, nh khng phi l
ca ti, tin bc khng phi l ca ti - ngay c thn th ny
cng khng phi l ca ti nt. Thn th bn c to nn t
cc nguyn t ca b m bn. Cc nguyn t tn ti trc
khi c bn, v chng n vi bn sau cuc hnh trnh di.
Trc b m bn, chng trong thn th b m h.
Nhng nguyn t ny c cuc hnh trnh di hng triu
nm; by gi chng thit lp nn thn th bn. Thn th
na cng l cnh ng, mnh t m bn c bt r vo,
nhng bn khng phi l n. Bn khng phi l thn th, bn
tch bit khi n.
Kinh ny ni mt ngi khng ch khng l thn th, n
thm ch cn i su hn v ni con ngi thm ch khng
phi l tm tr, bi v tm tr cng l mt th tch lu.
Bn c mt ngh no m c th l ca bn khng, m
bn c th ni l ca bn khng? Chng c ngh no c.
Mt s ngh n t truyn thng, mt s t kinh sch, mt
s t nghe ai , mt s th t vic c sch bo - chng
|
|
55

56

n t mt hay nhiu ngun ngoi khc. Nu bn tm kim
s sinh ca tng ngh ring l, nu bn nhn vo cuc
hnh trnh ca tng ngh ring l, bn s thy bn khng c
mt ngh ring no ca mnh c, tt c chng u l vay
mn; chng n vi bn t u .
Khng mt ngh no bao gi l nguyn bn, mi
ngh u l vay mn. Nhng chng ta c cho l ngay c
mt ngh cng l ca ti.
Nh ly, ngay c mt hi th cng khng th gi l ca
ti c; ngh l vt cht tinh t hn nhiu. i ngy cng
su hn vo trong phn tch ny, ngi ta ti u?
Upanishad i n u? Pht i ti u? Mahavira ti
u? Tip tc phn tch ny, dng kiu ph nh, Ti khng
l ci ny, ti khng l ci ny; khi cui cng khng cn li
ci g b ph nh, khi khng cn g v ci ti thm ch c
th ngh liu n l ca ti hay khng, ci cn li ngay c
th... Khi khng g cn li ct b, khi tt c cc quan h
u b ph v v khng c g cn li m c th cn b p ra
na, ci thm ch cn li nh th chnh l iu Upanishad
gi l sakshi, nhn chng.
C mt th gii ln quanh ti - n khng phi l ca ti.
Co li, ti ti gn hn - thn th ny khng phi l ca ti.
H su hn vo trong n - tm tr ny khng phi l ca ti.
Th th ai c ci ngi ti c th gi l ti? Hay khng
c g trong ti m ti c th gi l ti. Ti c hay ti khng
c? Ct b ci ca ti i trong s ton b ca n, ci g
thun khit nht cn li bn trong? Ch c mt iu cn li
m khng b i c; khng c cch no b n i c.
phng Ty c mt nh trit hc tn l Descartes -
mt nh t tng su sc. ng y quyt nh khng chp
nhn bt k ci g chng no ng y cn cha tm ra chn l
khng th b hoi nghi, cho nn ng y bt u suy ngm.
ng y lao ng cn c v ng y cm thy mi th u
ng hoi nghi. Ngi ta c th ni, C Thng , nhng
ri hoi nghi c th ny sinh v iu . C th c m cng
c th khng c Thng , nhng hoi nghi bao gi cng
c to ra. C ci tri, C gii thot - tt c iu
u c th b hoi nghi. Descartes ni, Ti s ch tin vo
iu khng th hoi nghi c, khng phi ci g m c
th chng minh hay bin lun c v n, khng. Ci g
khng th hoi nghi c, ci g khng trnh khi, khng
th nghi ng c... ch th th ti mi chp nhn n.
ng y tm kim v tm kim. Tuy nhin ng y cng
dng ti mt im. ng y ph nhn Thng , ci tri,
a ngc, v mi th khc, nhng ng y mc kt vo mt
im: Ti c hay ti khng c?
Descartes ni, iu ny khng th hoi nghi c, bi
v cho d ti ni Ti khng c, th th na ti vn cn phi
c c th ni iu ny. Cng ta nh mt ngi ang
trong nh v tr li ngi gi, Ti i ra ngoi, hay
Ngay by gi ti khng nh. Cht na hy ti v th th
ti c th gp anh bi lc ti s v nh. Chnh vic ni
iu ny ca ngi s l bng chng cho vic ngi
ang nh. Cho nn s kin v con ngi ti l khng th
hoi nghi c. n chng ny l r rng, rng ti c, mc
du ti l g th khng c r nh th. Ti c l thn th
khng, c l tm tr khng, hay l g? - iu ny khng c
r rng n th.
y chnh l iu Upanishad ang tm kim. Ht ci n
n ci kia b vt b, ht nh ngi ta bc ht lp n n lp
kia ca c hnh. Nu bn c bc mi mt c hnh, cui cng
khng cn li g ca c hnh trong tay bn c. C hnh
|
|
57

58

khng l g khc hn nhng tng tng lp lp v - qun o
trn qun o - v chng c g c tm thy nu bn c ci
mi n ra. Dng nh ai c th lm mt con bp b
vi v chng ta b dn tng lp vi. Tng th nht c ci
b, tng th hai l ra; tng th hai c ci b, tng th ba
l ra; v c nh th cho n khi mi tng vi cui cng
c vt b ht, v khng cn li con bp b na, ch ci
khng trong tay bn.
Cho nn tm kim ln nht ca con ngi l tm ra liu
ngi na khng l g ngoi tch lu ca nhiu, nhiu
tng m ta c th c bc dn v n cng chng c g trong
tay c. Nu chng ta c ph nhn v ni, Ti khng phi l
thn th, ti khng phi l tm tr, ti khng phi l ci ny,
ti khng phi ci n, iu y c th bin thnh cu chuyn
c hnh, v chung cuc khng cn li g v ci m ngi ta
c th ni rng y l ti.
Nhng Upanishad ni rng cho d c th i chng na,
vn cn bit chn l; cho d ng l khng c g bn trong,
vn ng bit n n, v kt qu ca vic bit v chn l l rt
c ngha. Tuy nhin, khi tm kim su sc, cui cng ngi
ta li thy rng khng, con ngi khng ch l tch lu ca
cc lp qun o, con ngi khng ch l tng n ph ln tng
kia; cn c ci g bn trong cc tng khc nhau. Nhng
chng ta ch i ti bit iu khi, bng cch vt b mi
tng, chng ta i vo bn trong bn thn mnh. Phn t ,
ci vn cn n cui cng, c Upanishad gi l sakshi,
nhn chng.
T sakshi ny rt hay v rt c gi tr. Ton b trit l,
thin ti v tr hu ca phng ng u c bao hm
trong t nh b ny. Phng ng khng c ng gp t
no quan trng hn sakshi, nhn chng, cho th gii.
Sakshi ngha l g? Sakshi ngha l ngi thy, nhn
chng. y l ai, ngi ang kinh nghim rng Ti khng
phi l thn th? y l ai, ngi ang kinh nghim rng
Ti khng phi l tm tr? y l ai, ngi c lin tc ph
nhn rng Ti khng l ci ny, ti khng l ci ny? C
mt yu t ca vic nhn, ca vic quan st, ca ngi quan
st bn trong chng ta, ngi thy, ngi quan st mi th.
Ngi thy ny chnh l sakshi, nhn chng. Ci c
thy chnh l th gii. Ngi ang thy chnh l ngi ti
ang l, v ci ang c thy l th gii. Adhyas, o tng,
ngha l ngi ang thy hiu lm bn thn mnh l tt c
nhng ci c thy. y l o tng.
C vin kim cng trong tay ti: ti ang thy n. Nu
ti bt u ni rng ti l vin kim cng, l o tng. o
tng ny phi b tan v v ngi ta cui cng phi i ti
phn t thun khit ci bao gi cng l ngi thy v
khng bao gi l ci c thy. iu ny c i cht kh
khn. Ngi m l ngi thy khng bao gi c th c
thy, bi v iu s c thy bi ai? Bn c th thy mi
th trong th gii ngoi tr bn thn bn. Lm sao bn thy
c bn thn mnh? - bi v hai iu s c cn ti cho
vic thy: mt l ngi thy v iu kia l ci c thy.
Chng ta c th kp mi th vi mt ci kp ngoi tr bn
thn ci kp . N lc s tht bi. Chng ta c th thy
thch l trong khi ci kp cp c mi th, ti sao chng
khng th kp c bn thn chng?
Chng ta thy mi th, nhng chng ta khng c kh
nng thy bn thn mnh. V chng ta s khng bao gi c
kh nng lm c nh vy. Bt k ci g bn c th thy,
bit r rng ci khng phi l bn. Vy mt iu chc
chn, rng bt k ci g bn c kh nng thy u khng phi
|
|
59

60

l bn. Nu bn c kh nng thy Thng , th th mt
iu tr thnh chc chn, rng bn khng phi l Thng
. Nu bn thy nh sng bn trong bn, mt iu xc
quyt l bn khng phi l nh sng . Nu bn c kinh
nghim v phc lc bn trong mnh, mt iu dt khot l
bn khng phi l phc lc . Bt k ci g c kinh
nghim, bn u khng l ci . Bn l ci ang kinh
nghim.
Cho nn bt k ci g tr thnh kinh nghim ca bn, bn
bn ngoi n c. Do s c ch hiu mt im kh
khn y: tm linh khng phi l kinh nghim. Mi th
trong th gii ny u l kinh nghim, nhng khng phi l
tm linh. Tm linh vn ti ci kinh nghim tt c, nhng
bn thn n khng bao gi tr thnh kinh nghim. N bao
gi cng cn l ngi kinh nghim, nhn chng, ngi thy.
Ti nhn bn: bn pha ny, ti pha kia. Bn ,
ngi c nhn; ti y, ngi ang nhn. C hai thc
th. Khng c cch no phn chia bn thn ngi ta thnh
hai cho mt phn nhn v phn kia c nhn. Ngay c
nu c kh nng phn chia, th th phn s thy l bn thn
ti, phn s c thy s khng phi l bn thn ti. Vn
kt thc.
y l ton b qu trnh hay phng php lun ca
Upanishad: neti, neti - khng ci ny khng ci kia. Bt k
ci g c th c thy, ni rng bn khng phi l ci .
Bt k ci g c th c kinh nghim, ni rng bn khng
phi l ci . Bn c th c bc li mi cho n khi chng
ci g cn li m c th b ph nhn hay kh b. Mt khonh
khc ti khi tt c cnh u mt. Mt khonh khc ti khi
mi kinh nghim u b vt b - tt c!
Nh ly, tt c! Kinh nghim v dc tt nhin b vt b,
kinh nghim v thin cng b vt b. Kinh nghim v th
gii, v yu v ght b vt b, kinh nghim v phc lc v
chng ng cng b vt b. Ch ngi thy thun khit cn
li. Khng cn g c thy na, ch trng rng cn
li khp xung quanh. Ch c ngi quan st cn li, v bu
tri trng rng khp xung quanh. ng gia l ngi thy,
ngi quan st, ngi thy ci khng, v mi th b ph
nhn v kh b l ci c th c thy. By gi ngi
kinh nghim ci khng. Ngi vt b mi kinh
nghim khi con ng ca mnh. By gi ngi cn li
mt mnh, ngi ang kinh nghim.
Khi khng c kinh nghim, khng c vic thy; khng
c g c thy v khng c i th c thy, v nhn
chng mt mnh cn li. Rt kh din t trong ngn ng ci
g thc s xy ra, bi v chng ta khng c t no khc ngoi
tr t kinh nghim trong ngn ng ca mnh; do chng
ta gi n l t kinh nghim hay t nhn ra. T kinh
nghim khng ng. Chng ta ni kinh nghim v tm
thc hay kinh nghim v Brahman, ci tuyt i, nhng
khng mt cch din t no l ng, v t kinh nghim
thuc v cng th gii m chng ta kh b. T kinh
nghim qu c ngha trong th gii nh nguyn, ni c c
ci kia na. Ti y n khng c ngha cht no. Ti y
ch c ngi kinh nghim cn li, nhn chng cn li.
Tm kim v nhn chng ny chnh l tm linh.
Nh ly: tm kim v Thng khng phi l tm linh.
Trong kinh yoga c i Thng khng c bn ti, thm
ch khng c nhc ti; khng cn. Sau ny, ngay c khi
kinh c nhc ti Thng , h gi Thng l phng
tin trong cuc hnh trnh tm linh v khng phi l mc
ch. Ngi ta ni rng Thng l c ch trong thc hnh
|
|
61

62

tm linh, trong tm kim tm linh, do chp nhn Thng
cng tt; nhng y ch l phng tin, phng sch, c
vy thi.
Pht v Mahavira cng ph nhn Thng . H pht
minh ra mt phng sch mi. Phng sch ny l khng
c cn ti, h ni. Nu Thng khng l g ngoi
phng sch, th th cc phng sch khc cng s phc v
cho mc ch c. Nhng c Pht ln Mahavira u
khng th ph nhn sakshi, nhn chng. H c th ph nhn
Thng , h c th ph nhn mi th khc, nhng khi i
ti sakshi, y l tn gio. Nu khng ni g n nhn chng,
hiu r rng ton b vn khng c lin quan g ti tn
gio c. Mi th khc u l ph. Mi th khc c th hu
dng, c th khng hu dng; c th c khc bit kin v
mi th khc, nhng khng c khc bit v nhn chng.
Do , nu mt ngy no trong th gii ny khoa hc
v tn gio c to ra, s khng c vic nhc ti Thng
, linh hn hay Brahman. y ton l nhng vn cc b
- mt s tn gio tin vo chng, s khc khng tin - nhng
sakshi chc chn s c nhc ti bi v n khng phi l
vn cc b.
Khng th c c tn gio m khng c nhn chng.
Cho nn mt mnh nhn chng l c s khoa hc cho mi
kinh nghim tn gio - cho mi tm kim v hnh trnh tn
gio. V chnh trn iu ny v xung quanh sakshi ny m
tt c Upanishad xoay trn. Mi nguyn l v mi ch bo
u ch tr ti nhn chng.
Chng ta c hiu iu ny thm cht na. Khng kh
hiu ngha ca t nhn chng, nhng trong thc hnh thc
t th n l iu phc tp.
Tm tr chng ta ta nh mi tn, sc nhn mt u. Bn
c th tng thy mi tn: n khng th c bn i t c
hai u, mi tn s ch i theo mt hng. N khng th i
theo hng i lp ng thi c, n s ch i ti mc tiu
theo mt hng. Cho nn, khi mi tn ln cung v ri
c bn i, c hai kha cnh cn c xem xt - khi n ri
khi cung ni n c t ln, n bt u bay i khi
cung; v n bt u ti gn hn hng ti mc tiu, ni n
cha trc y. Mt trng thi l ch mi tn ang
trn cung, v xa trn cy l con chim u. Mi tn vn cn
trn cung v cha xuyn vo con chim. Th ri mi tn ri
khi cung, bt u i xa cung v li gn con chim hn. V
ri n trng thi mi tn xuyn vo con chim; cung vn cn
tr khc khng tn m tn th ang trong lng ngc chim.
y l iu chng ta ang lm vi nhn bit ca mnh
trong ton b thi gian. Bt k khi no mi tn ca nhn bit
ca chng ta ri khi chng ta, cnh cung bn trong tr
thnh trng khng v mi tn, khi t ti i th, b gn vo
n. Mt khun mt trng p vi bn, mi tn nhn bit ca
bn c bung ra. V mi tn khng bn trong bn,
nhn bit khng bn trong bn. Nhn bit rt i v
gn bn thn n vo khun mt p.
C vin kim cng nm trn ng; mi tn c
bung ra t cnh cung. By gi nhn bit ny khng bn
trong bn, by gi nhn bit di chuyn v, t ti vin kim
cng, xuyn vo trung tm n. By gi nhn bit ca bn l
vi vin kim cng v khng cn bn trong bn na. By
gi nhn bit ang u khc. Cho nn mi mi tn ca
nhn bit ca bn u i ra ngoi v xuyn vo u khc -
v u khc, v u khc. Bn khng c nhn bit bn
trong na, n bao gi cng ra i. Mi tn ch c th i theo
mt hng, nhng nhn bit c th i theo hai hng - v
khi iu xy ra nhn chng c kinh nghim. Mi tn
|
|
63

64

ca nhn bit c th i theo c hai hng; n c th c hai
u.
Khi nhn bit ca bn b ko ra u , nu bn c th
qun l c chng ny thi, th th mt ngy no nhn
chng s xy ra bn trong bn. Khi ch ca bn b ko ra
ngoi - chng hn mt c gi tr p i qua hay mt chng
trai tr p i qua, nhn bit ca bn b bt theo v by
gi bn hon ton qun mt bn thn mnh. Nhn bit khng
cn bn trong na. By gi bn khng thc: by gi bn
tr thnh v thc, bi v tm thc ca bn i ti ai
khc. By gi tm thc ca bn tr thnh ci bng ca
ngi hay vt - by gi bn khng cn thc na.
By gi, nu bn c th lm c mt iu ny... Bn
thy ai p, nhn bit ca bn b ko ra . Nu trong
cng khonh khc bn c th nhn bit v cnh cung bn
trong m t mi tn c bn ra, nu bn c th ng thi
thy c chng c hai - ngun gc t nhn bit c bn
ra v i th m nhn bit ang i ti - nu chng c hai u
n trong ch ca bn mt cch ng thi, th th ln u
tin bn s kinh nghim ci c ng l nhn chng. T
ni nhn bit ny sinh, t ni nhn thc ang bn i - ngun
phi c tm thy.
Chng ta thy cy ci - chng ta thy cnh cy, tn l, l
cy v hoa, qu, nhng chng ta khng th no thy c r
cy. R n kn di t ti. Nhng cy ang ht cht dinh
dng t r. Nhn bit ca bn m rng v i khp xung
quanh; cy ln v th gii c to ra, nhng ci ngun t
nhn bit to ra, tm thc i dng , vn cn cha
c ch ti. iu c cn l ch r cng ng thi
c thy, c r v cy ng thi c thy.
Hiu iu theo cch ny: khi ti ang ni, nhn bit
ca bn l trn li ti. Lm iu ny thnh mi tn nhm hai
im... iu c th tr thnh ng ngay by gi, chnh
khonh khc ny. Khi ti ang ni, ng ch lng nghe iu
ti ang ni, duy tr c nhn bit ng thi rng bn ang
lng nghe. Din gi l ai khc, ngi ang ni; ti l
thnh gi, ti ang nghe. Nu cho d ch mt khonh khc,
by gi, y, bn c th xoay x c hai iu ng thi -
lng nghe cng nh lun nh ti thnh gi, vic ghi nh ny
bn trong rng, ti ang lng nghe - th th khng cn
phi lp li li ny. Nu bn lp li li ny, ti ang lng
nghe, bn s khng c kh nng lng nghe c ng thi
na, bn s l mt iu ti ni. Khng cn phi hnh thnh
li ni bn trong, Ti ang lng nghe, ti ang lng nghe.
Nu bn lm vic bn s thnh ic vi nhng iu ti
ang ni trong khong thi gian . Trong khonh khc
khi bn nghe ting ni ring ca mnh rng, Ti ang lng
nghe, bn s khng nghe iu ti ang ni.
l kinh nghim ng thi lng nghe iu ti ang ni
v cng nhn bit rng bn ang nghe. Cm gic, vic nhn
ra, kinh nghim rng bn l thnh gi, l kha cnh th hai.
Vic t ti nhn bit ca kha cnh th hai l kh khn. Nu
bn c th xoay x c vic , tr nn nhn bit v kha
cnh th ba l rt d dng.
Kha cnh th ba l th ny: nu din gi l A, thnh gi
l B, th th ai l ngi ang kinh nghim c hai, c din gi
cng nh thnh gi? Ngi l ngi th ba, v im th
ba ny l nhn chng. Bn khng th i ra ngoi ngi th
ba ny. Ngi th ba ny l im cui cng. V tt c ba
ngi ny l ba im ca tam gic cuc sng: hai im l i
th v ch th, cn im th ba l nhn chng ca hai im
ny, ngi kinh nghim cho hai im ny, ngi thy hai
im ny.
|
|
65

66

By gi chng ta c th hiu kinh.

Bit bn thn mnh l sakshi pratyagatma, linh hn
chng kin bn trong v tr nng ngi ta v tt c
nhng khuynh hng ca n, v thu c khuynh hng
rng Ci l ti, t b i hi ca ti vi mi vt.

Ngi tm kim, ngi thm him chn l ny, ngi
khao kht v gii thot, kinh nghim rng Ti l nhn
chng v cha bao gi l ngi lm, rng Ti vn l nhn
chng v cha bao gi l ngi am m, b i cm gic v
ci ca ti v ham mun v mi th. Ngi c li xa
dn vo bn trong ti im vt ra ngoi m khng th no
li xa hn c na.

T b theo ui lok, x hi...

Ngi nh vy dng vic theo ui x hi. T lok c
ngha l x hi, vn ho, vn minh, nhng ngi xung quanh
bn, m ng. T b theo ui x hi trc khi bn c kinh
nghim v nhn chng cng l iu nguy him, bi v vi x
hi c lin kt o c, lut l, qui nh, gii hn, t chc v
k lut. Cho nn x hi chc chn s tr thnh ch cho nhng
ngi cha phi l ch ca chnh mnh. Ai phi kim sot
ngi cn cha l ch ca ring mnh; k lut no l cn
thit, nu khng th mi h thng s ni lon, s tr thnh v
chnh ph. Nhng ngi kinh nghim bn th ring ca
mnh, ngi kinh nghim vic chng kin ca mnh, bn
thn ngi l ngi ch ca ring mnh trong th gii
ny.
iu rt th v l ngi vt b mi vic lm ch trn mi
th tr thnh ngi ch ca ring mnh; cn ngi c tch
lu mi kiu lm ch, ngi ch chng t rng ngi
cn cha lm ch c ci ta ring ca mnh. iu ny ngha
l ngi ang bn bu c gng c thm nh ca, t ai,
vng quc, ci ny ci n - mt iu l chc chn, rng
ngi cn cha thuc v bn thn mnh, bi v vi ngi
thu c vng quc bn trong ca mnh, mi vng
quc khc u tr thnh v v v v gi tr.
Ngi thu c vng quc bn trong ca mnh
khng cn c bt k ham mun no vi bt k vng quc
no khc. Cho d ngi c vng quc bn ngoi, n
cng tr thnh v gi tr. Nu ham mun ca ngi v
vng quc bn ngoi cn mnh m, iu ch chng t
rng ngi cn cha c tng cht no v lm ch bn
trong, v nhn chng; ngi ang c gng thay th cho
n. Khng c ngi ch bn trong, cho nn qua vic thu
c quyn lm ch vi mi th, ngi ang c gng t
thuyt phc bn thn mnh rng ngi l ch: Trng
y! Ta c bit bao t ai, bit bao tin bc, bit bao ca
ci! Bng cch lm nh vy ngi ang c gng to ra
tin tng bn trong bn thn mnh rng, Ai ni ta khng
phi l ch? Ta l ch ca nhiu th ch! Ci lm ch ny
l gi, bi v khng ai bao gi l ch mi th trong th
gii ny.
Bhartrihari t b vng quc ca mnh: ng y b li
vng quc, i vo rng v bt u thin su sc. Sau ny,
mt bin c rt th v xy ra. ng y ang ngi gn ca
ng; bng nhin mt k s trn ng xa phng n trc
ng. Gn nh ng thi mt k s khc cng xut hin t
pha kia, gm tt trn sn sng cho trn chin quyt t.
Bhartrihari khng th hiu c iu xy ra bt thnh lnh
ny. Khi h tr kim v mt vt no trn ng,
|
|
67

68

Bhartrihari thy rng c mt vin kim cng . K s th
nht ni rng mnh thy vin kim cng trc, do n
l ca ngi . K s th hai ni, Mi c thy s sc bn ca
li kim ta khng? Mi c thy sc mnh cnh tay ta khng?
Ai trng thy n trc phng c ngha l g? Bt k ai xng
ng l ngi ch th mi l ngi ch . L t nhin, ta l
ngi ch!
Mt trn chin quyt t xy ra v trong thong chc u
ca c hai k s ln trn t; c hai thn th m mu nm
trn t, cn vin kim cng lp lnh vn nm ni h thy
n.
Bhartrihari ngh s vic ny tht k cc qu! Vin kim
cng m c hai k s u tranh quyn lm ch v cht v
n s khng bao gi bit iu g xy ra quanh n, bi v
n. V ai bit ci g khc c th xy ra trong qu kh
quanh vin kim cng ny? Cn vin kim cng th vn nm
. Nhiu ngi na c th cht v n trong tng lai, v
vin kim cng th vn nm , v tnh.
N lc lm ch mi th l mt ch dn rng ngi ang
n lc khng lm ch g trn bn thn mnh c. Bt k khi
no mt ngi bt u kinh nghim nhn chng, ngi
u tr thnh ngi ch ring ca mnh. Ham mun v vic
lm ch b vt b; ngi khng cn mun tr thnh ch
ca bt k ai hay bt k ci g khc, bi v by gi ngi
bit rng n gin khng c cch no tr thnh ch ca
ngi khc. ti nhc li n: Khng c cch no tr thnh
ngi ch ca ngi khc.
Nu chng ngh anh ta l ch ca v, anh ta in. Nu v
nghg c ta l ch ca chng, tm tr c ta cn c iu tr
thuc men. Khng ai c th l ch ca bt k ai, bi v mi
ngi u c sinh ra nh ngi ch ca ring mnh. Trong
chnh bn cht ca mi th, vic lm ch ca mi ngi u
b n kn bn trong bn thn ngi ta. Khng v mt l do g
m iu c th b hu b. V chng no n cn cha b
hu b, lm sao bt k ai khc c th tr thnh ngi ch ca
n?
Do , mt iu rt th v xy ra. Chng ngh, Ti l
ch. V ci khy bn trong v c y bit, Ti mi l
ch. l l do ti sao li c va chm hai mi bn ting
mt ngy. Va chm l bi chnh l do ny, rng tng
khonh khc cn phi quyt nh ai l ch, ai nm quyn.
Khng c chc chn. Khng bao gi c chc chn c. V
khng c chc chn ngay c trong mi quan h vi cc vt,
tuyt i khng th c chc chn trong mi quan h vi cc
c nhn. Khng th c lm ch ngay c trn mt vin kim
cng, lm sao c th c lm ch trn mt c nhn ang
sng c?
Ngi l nhn chng vt b mi loi lm ch, bi v
ngi tr thnh ngi ch ring ca mnh. Vic lm
ch c th c c, n tr thnh ca ngi ; vic lm ch
khng th c c - ngi khng bn tm ri vo ci in
khng . Trong trng thi nh vy ngi vt b bn tm
v x hi; ngi vt b n bi v by gi khng cn kim
sot no trn ngi , ngi l ngi kim sot ring
ca mnh. By gi ngi c th bc i trn chn ring
ca mnh, by gi ngi c th bc trong nh sng ring
ca mnh, by gi ngi khng cn bt k nh sng vay
mn no na.

T b theo ui lok, x hi, ngi t b theo ui c
thn th.

|
|
69

70

Ngi khng ch dng i theo ngi khc, khi vic
nhn ra nhn chng su sc hn, ngi vt b c s n l
vo thn th na. Th th ngi khng lm cc iu v
thn th ni vy, by gi ngi lm iu ngi mun
v thn th tun theo ngi nh ci bng.
Ngay by gi thn th bn khng tun theo bn nh ci
bng u; ngc li, bn tun theo thn th ta nh ci bng
ca n. Thn th ch o bn lm mi th hay khng lm
mi th, v bn phi hnh ng tng ng. Thn th l
ngi ch, v n c nhng ch bo ring ca n kim sot
bn.
N nht nh l nh vy, v bt k ai khng phi l ngi
ch ring ca mnh, x hi s l ngi ch ca ngi ,
sinh hc ca ngi s l ngi ch ca ngi . X hi
l mt nhm ngi quanh chng ta, v thn th chng ta
c ni vi t, vi t nhin. Ngi tr thnh ngi ch
ca ring mnh tr nn t do vi h thng x hi v cng t
do vi sinh hc ca mnh. Th th thn th khng bo c
ngi , Lm ci ny i; th th ngi i theo cch
ring ca mnh v thn th i theo.
Hin tng thn th i theo bn l rt c gi tr. Chng ta
thm ch khng th quan nim c lm sao thn th c th
i theo c. Ch khi thn th i... cho d y l thn th
ca mt Mahavira, ng y na cng s cm thy i ch khi
thn th i trc ht; v ch khi thn th bo hiu ci i
ca n Mahavira mi i tm thc n, xin thc n. Cho nn
lm sao thn th tun theo ngi ta c? iu liu c
ngha l t nhin Mahavira s ni, Ti i, v thn th s
tr nn i khng?
Ngha ca vic thn th tun theo l g? l thut gi
kim su sc. Chc chn thn th s khng i chng no
Mahavira khng ng . Bt k ci g xy ra cho thn th, bt
k ci g n cm thy, n s c kh nng truyn t iu
cho Mahavira ch khi ng y sn sng lng nghe. Chnh
Mahavira l ngi quyt nh rng ng y s nhn n trong
mt thng. Nu bn quyt nh rng bn s nhn n trong mt
ngy, trong hai mi t gi bn s c n thc n trong tm
tr, bi v thn th s phn i, Ai l ch? Khng t vn ta...
m nhn n sao? Ta s xem iu ! Thn th s c gi
thng ip trong c ngy: i, i, i; v ton th tm thc
ca bn s b bao ph bi ci i. Thng thng thn th s
khng gy rc ri cho bn nhiu lm nu bn khng th n
c, cho d y l c ngy, nhng bn quyt nh vo
mt sng rng bn s khng n ngy hm , v...!
iu rt th v xy ra ng ch . Nu bn vn n hng
ngy vo mt gi tra, thng thng thn th bn s khng
bo co v ci i cho ti mt gi. Nhng nu mt sng bn
dy lc su gi v quyt nh rng hm nay bn s nhn, tm
tr bn s bt u c ba tra ngay t su gi ngy hm .
Thn th ng phi i t nht n mt gi ch! Nhng
khng, thn th nhn c hng dn rng bn ang c
thit lp quyn lm ch. Mt gi l vn cn xa; thn th
bn s bt u sch nhiu ngay t sng. iu y cha bao
gi xy ra trc y nh th ny - bn quen cm thy i
qung mt gi, nhng hm nay n s bt u xy ra ngay t
sng.
Vic lm ch ca thn th l iu c xa, hng nghn
hng nghn kip sng. V bt k ai l ch, khng ai mun t
b quyn lm ch mt cch d dng n th.
Nu Mahavira ni ng y s nhn n mt thng, thn th
tr nn im lng trong mt thng; n khng trao i bt k
thng ip i no trong thi hn . Thn th tun theo,
|
|
71

72

iu c ngha l n khng bo co. N s bo co ch sau
mt thng liu n c i hay l khng; trong c thng n s
cn im lng. Nhng iu ny ngha l g? N c xy ra qua
thc hnh c khng? Nu bn c thc hnh hng ngy -
ch nh ngi ta tp th dc hng ngy, tng t nu bn c
thc hnh nhn i hng ngy - th th thi quen s dn hnh
thnh khng? Khng, ng ri vo o tng ny. Vn
khng phi l vic thc hnh v thi quen, y l vn ca
vic kinh nghim nhn chng.
Nu vic kinh nghim nhn chng c , nu Mahavira
quyt nh nhn khng ch mt thng m thm ch c nm...
Thn th c th tr nn ch cn l b xng v cht v b kt
thc, nhng n s khng cn gi bt k thng ip no cho
Mahavira. N s khng dm trao i thng ip cho
Mahavira rng n ang i. Gi thng ip khng phi l
vic ca thn th. y l vn gii quyt mt ln cho mi
ln ai l ch. Chng no m thn th bit rng n cn l ch,
n vn thc thi quyn lm ch, nhng mt khi nhn chng
c kinh nghim, quyn lm ch ca thn th lp tc
mt i. Lut bn trong n gin thay i. Thn th bt u
tun theo bn. V th th c nhng kinh nghim duy nht.
Sau Mahavira hng nghn ngi nhn n - bit bao
nhiu s Jaina ang tham d nhn n - nhng vic nhn n
ca Mahavira l duy nht. Bn bao gi nhn thn th
Mahavira cha, tng ca ng y? Nu bn t thn th ca
cc s Jaina trc tng ca Mahavira bn s bit iu ti
ng . Khc bit l u? Thn th cc s lin tc bo co
i, khng ch cho h m thm ch cho c bn na. Thn th
ca Mahavira khng bo co v i no - khng bo co cho
Mahavira m cng khng bo co cho bn.
Rt kh tm thy mt thn th p nh thn th ca
Mahavira. Thn th p trai ang ni rng by gi ai
tr thnh ngi ch bn trong v thn th khng c nng
lc no quy ry. By gi thn th khng th ni bt k iu
g nh Lm ci ny i, hay ng lm ci . By gi
khng cn mi bn tm v thn th na; by gi mi th l
trong tay ngi bit bn trong. By gi bt k iu g ngi
quyt nh, bt k cch no ngi quyt nh, ngi
u c th lm; quyt nh l trong tay ngi . Ngi
c th sng nu ngi chn sng, ngi c th cht
nu ngi chn cht, nhng thn th khng th can thip
vo c. Thn th s ch tun theo nh ci bng.

T b theo ui lok, x hi, ngi t b theo ui c
thn th. T b theo ui kinh sch, ngi t b o
tng c v linh hn.

Vy ngi ta c t b: x hi, thn th, tun theo kinh
sch. Vi ngi l nhn chng, mi kinh sch u tr nn v
ngha. iu ny c i cht phc tp. Chng ta c th ni
iu ny theo cch i lp li na, rng vi ngi l nhn
chng, kinh sch cng tr nn c ngha. V iu ny l nh
nhau. L do n l nh nhau l ch chng no bn cn cha
tr thnh nhn chng, khng kinh sch no c th c ngha
cho bn. Bn c th hc thuc lng chng, bn c th thuc
lng mi kinh Veda, nhng chng cng khng c ngha bi
v ngha khng nm trong li m trong kinh nghim. Kinh
nghim ny khng phi l ca ring bn. Bn c th c lp
li t nhn chng nh vt, nhng thm ch trong khi bn lm
nhm n, khng c nhn chng no bn trong, ngi c th
lng nghe n.
Chng no bn cha l nhn chng mi kinh sch u v
dng. Nhng chng s dng nh c ngha cho ti khi bn
|
|
73

74

c ci bit ca ring mnh. Ci ngy bn c ci bit ca ring
mnh, bn thn bn tr thnh kinh sch. Khi bn thn bn
tr thnh kinh sch, by gi bn cn dng g kinh sch na?
Vy ci ngy kinh sch tr nn c ngha chng cng tr nn
v dng na. By gi bn bit iu kinh sch din t. By
gi kinh sch c gi tr g? Bn ti ch; cuc hnh trnh
hon thnh, cho nn cn dng g ti bn m bn
mang cho ti gi? By gi bn c th vt bn i. Bn s
lm g vi n by gi?
Pht hay ni rng khi ai i qua sng trn mt chic
thuyn, lc ngi qua sng ri thuyn khng c ch
na. Ngi y b li chic thuyn v i tip. Nhng
Pht k li mt cu chuyn: C ln xy ra chuyn bn
chng ngc qua sng trn mt chic thuyn. Qua sng xong
h lt p chic thuyn v bt u vc trn u. Mi ngi
trong lng ni vi h, Chng ti tng thy rt nhiu
ngi i qua sng ny, nhng tt c h u b li thuyn
ti sng. Cc anh lm ci g th ny?
H tr li, Lm sao chng ti c th b li chic thuyn
tng c ch th? Chng ti u c l k n.
By gi h b mc kt. Thuyn gip h vt qua
sng, nhng by gi lm sao vt qua chic thuyn? Cho
nn h bt u mang chic thuyn n mi ni h ti. By
gi s vic tr thnh khng th b c chic thuyn.
Bn ng cho rng nhng ngi nh th ch tn ti trong
qu kh. H c th cht, nhng con chu h vn cn
v h vn tip tc mang chic thuyn. H ni, B chng ta
mang cng nhng kinh sch ny v chng ta cng s
mang chng. B ca b chng ta cng lm cng vic ; cho
nn chng ta c th lm g by gi? - chng ta bt lc.
Nhng iu ny bao gi cng c t trn u ng cha
chng ta, cho nn chng ta na cng s gi n trn u
mnh. Hn na, kinh sch ny cng l mt loi thuyn, v
bao nhiu hin nhn tng c kh nng sang qua nh
nhng chic thuyn ny!
Ci ngy ngi ta kinh nghim bn thn mnh, khng c
g cn li m hc t kinh sch c - v iu ny cng ng,
rng ngy kinh sch cng tr thnh c ngha. Th th y
l iu chng ta i ti bit rng nhng ci c vit trong
kinh sch l ng. iu ny s dng nh l pht biu ngc
i: ngy bn bit mt thy tai nghe rng iu m kinh sch
ni l ng, t ngy tr i kinh sch tr thnh v dng, v
ngi ta vt b n i. Ngi l hnh tm linh thc vt b tt
c cc kinh sch.
V iu cui cng c ni trong Upanishad l huyn
diu. Ch Pht mi c c dng cm n th v ni, Ta
khng phi l linh hn. Kinh ny ca Upanishad tht k
diu. N cha ton b tinh tu ca iu Pht ni. Cui
cng:

T b theo ui kinh sch, ngi t b o tng c v
linh hn.

Th th ngi thm ch khng ni, Ti l linh hn.
Ti khng l x hi, y l ch s vic bt u. N i
su hn khi n ni, Ti khng l thn th, ti khng l tm
tr. By gi y l bc nhy cui cng: Ti khng l ngay
c linh hn. iu ny ngha l g? iu ny ngha l by gi
to ra bt k bin gii no cho bn thn ti s l ngu xun v
phn ti.
Khi chng ta ni Ti l linh hn, linh hn ti v linh
hn bn tr thnh cc thc th khc nhau. Khi ti ni Ti l
|
|
75

76

linh hn, ti tr thnh mt c nhn, v ton th v tr tr
thnh tch bit vi ti. o tng cui cng ny cng tan bin
i, rng ti l tch bit, ti l mt c nhn. Th th mi
khong cch v mi bin gii gia ti v v tr bin mt.
Git nc tr thnh i dng. Lm sao git nc thm ch
c th ni Ti l git nc c? Git nc tr thnh
i dng.
n cui cng, khi mi th bin mt, thm ch c
tng rng ti l linh hn cng b vt b - v iu ny
ngha l g? iu ny khng c ngha l khng c linh hn.
N c ngha l Ta l Thng . L mt linh hn vn cha
! y l mt tuyn b rt kh khn. Bt k khi no tuyn
b ny c nu ra, rc ri ny sinh.
Al-Hilaj Mansoor tuyn b vi ngi M ha mt
gio, Ta l Thng . H lp tc git cht ng. H ni,
ng ni iu ti li lm sao. ng phm phi ti li lm sao!
ng m l Thng ! D ng c t cao n u, d ng c
tr thnh mt siddha v i n u, ngi c hon thnh,
ng khng th l Thng c, v l Thng c ngha
l iu cui cng. Con ngi c lm bng t... v
Mansoor li ang ni v s bay bng cao ngt n th.
Khng, iu y l khng th c.
Cho nn h cht Mansoor tng chi mt. Trong khi
Mansoor b cht ra ng y ci. Ai trong m ng hi
ng, Sao ng ci? Mansoor p, Ta ci v ta ni ri,
ngay t u, rng ta khng phi l ci m nhng ngi ny
ang cht ra. H ngh h ang cht ai? Ta ni ri, i
my cu ngc i, ta u c phi l ci m cc cu ang cht.
Ch c khi ta c th ni nh th, ta mwois i ti bit rng ta
l Thng . Cho n hi th cui cng, t mm ca
Mansoor vn c nhng li, Anal haq, anal haq, ngha l,
Ta l Thng , ta l chn l, vn vng ra trong ton b
bu khng kh.
C mt thy tu kh hnh fakir tn l Sarmad. ng y
c ngi theo Sufi rt knh trng. ng y l mt trong s
t nhng ngi c la chn, c th m trn u ngn tay.
Aurangzeb, vua Moghul ca n , nghe thy i iu phn
nn v Sarmad, rng ng y ni nhng iu k l. C mt cu
mt ch ca ngi M ha mt gio, Khng c Thng
tr mi Allah, ch c mt Allah duy nht. Nhng Sarmad
ch lp li na cu mt ch, Khng c Thng , khng c
Thng . By gi iu ny lm thay i ton b
ngha. N ngha l khng c Allah. y qu l mt vic ht
sc nghim trng!
Aurangzeb triu Sarmad n v ni, ng t cho mnh l
thy tu fakir, ngi yu Thng ! Ri ng c lp li
Khng c Allah. Th th qu qut lm.
Sarmad p, Ti mi t ti xa ny thi. Ti cn
cha du hnh ht phn cn li ca lnh th ny. B h ang
ni ton b cu mt ch Khng c Thng tr mi
Allah, ch c mt Allah m thi. Ti cn cha t ti kinh
nghim v cu mt ch y ch ny. Xin ti i thm
na; dn dn, dn dn, c l thi c th t ti. Nhng ti
gi ti ch c th ni c ngn y thi. V ti khng sn
sng ni di. Mi ti gi ti mi ch bit ngn ny, Khng
c Thng . Phn cn li - tr mi Allah, ch c mt
Allah duy nht - ti vn cn cha hiu c. Xin i cho
mt cht, ti ang lm vic theo hng . Nu b h
hiu c cu mt ch ny mt cch y , xin ni nh
th.
Khng hoi nghi g na y l ti li... v ngi ny
l k v thn. Cn bao nhiu ngi na s b ng ta lm h
|
|
77

78

hng? Sarmad c danh ting ln Delhi. Hng triu ngi
n chm vo chn ngi ny, ngi ni, Khng c
Thng . iu ny c gi l php mu - khi ai ni,
Khng c Allah, v hng triu ngi thy Allah trong ng
y!
iu xy ra nh vy; iu xy ra nh vy
vi Pht, n xy ra vi Mahavira, n xy ra nh vy
vi Sarmad. Mahavira qu quyt, Khng c Thng , v
hng triu ngi gi ng y l bhagwan, ngi c n hu.
Pht ni, Khng c Thng ln linh hn, v hng triu
ngi ci u di chn ng y v yu cu ng y ch cho
con ng v cch thc t ti ch khng c c linh hn v
Thng .
Sarmad c Aurangzeb cho ba ngy sa li sai lm
ca mnh v bt u lp li y pht biu v cu mt ch;
nu khng ng y s b cht u.
Sarmad ni, Ci g l ci m bo ca ba ngy? Ti c
th sng, ti c th khng sng, v b h c th b mt mt
c hi cht u ti. Cng khng c g chc chn rng trong
thi gian ba ngy ti s c th t ti c hon ton cu
mt ch - chng no m t ti cn cha t ti chn l ca
ton b cu mt ch, ti khng nh lp li n theo cch b
h mun. Ti s ni iu g ch nu n l kinh nghim ca
ti. Cho nn tt hn c l b h c cht u ti ngay by gi
i.
Tng truyn Sarmad cn ni thm, Cng c th l khi
b cht u cuc hnh trnh cn li ca ti c th c hon
tt, phn cui m ti khng th no bit c cho ti tn by
gi. C l ci u ti l vt cn tr.
Ngi ta cng hoi nghi rng Aurangzeb hiu c
mt ch. Hong v thng minh khng c quan h vi
nhau g my. Aurangzeb cht u Sarmad ngay ngy hm
. Ti Jama Masjid, ti Delhi, Sarmad b cht u. V
khi u ng y ri trn cc bc ca Jama Masjid v bt u
ln xung cc bc thm th ngi ta nghe thy n ni,
Khng c Thng tr mi Allah, ch c mt Allah m
thi. Hng nghn, hng nghn ngi chng kin nghe thy
iu .
Aurangzeb hi hn lm, nhng qu tr. Khi ng ta hi
t ca Sarmad, h ci v ni, Sarmad ni cho chng
ti, Chng no ta cn sng, cho d theo cch nh b nht,
lm sao c th c vic ni g v phn th hai ca cu mt ch
c? Allah s c trong ngy ta khng c. Ci u ny l
chng ngi nh. Nu n b ct b i th cng l tt. N l
chnh kiu ca Aurangzeb m ng ta ang ct b n i. Ta
chc s t xoay x iu , nhng iu phi mt thi
gian. Aurangzeb lm cho cng vic c lm nhanh hn.
Khi mt ngi lm tan bin bn thn mnh hon ton,
ngi thm ch khng ni rng ngi c linh hn. Th
th ngay c o tng cui cng cng b vt b. Chng no
m bn cha bit rng bn l Thng , bit r rng o
tng vn cn y. Chng no bn cha c chnh kinh
nghim, Ta l Brahman, ci ti thng, hiu cho r rng
dt nt vn cn thnh hnh - v c vt b n. Tr nn t do
vi x hi, tr nn t do vi thn th, tr nn t do vi kinh
sch, v cui cng tr nn t do vi chnh ci ta ring ca
bn na.

c bt r vo linh hn mnh, v thng qua cc k
thut, thng qua vic lng nghe v thng qua t kinh
nghim, nh yoga nhn ra bn thn mnh l linh hn ca
tt c v tm tr ca ngi b trit tiu.

|
|
79

80

Tm tr c th b km nn - mc du y l kh khn.
Tm tr c th b che giu - mc du y l kh khn. Nhng
trit tiu tm tr - y l iu cui cng c th c qun l.
Cho d tm tr bn tr nn tnh lng, n li tr nn bn
chn vo ngy hm sau. N ny sinh tr li mi, n sng li
mi; n mc ra mi - bng cch no ht mm ca n vn
cn. D chng ta c th thin nhiu, cu nguyn v tng
nh tn Thng , khonh khc ny chng ta cm thy rng
mi th n tho c ri, khonh khc sau chng ta li cm
thy rng mi th ln nho c; i khi chng ta cm thy
rng ch ti, y l ch y, ri mi th li mt sch.
Ton th tr chi ny c v ging tr con rn v chic
thang m tr con vn chi. C c rn v thang trong . Bn
tro ln thang v ri bng nhin bn i ti mm con rn no
v lp tc bn tt xung mc thp hn. iu ny c th
xy ra - tro ln, tt xung. Vic tng t din ra cho tm tr.
i khi ngi ta cm thy rng mnh tro ln, mi th
u xun s, hon ton tt; ngi ta cm thy ti ni,
Vy y l iu cc thnh nhn tng ni ti - y chnh
l ch y, y chnh l trng thi y - v mi ti gi mnh
mi c c n! Nhng ngay khi bn nh ti cc thnh
nhn, bn ri vo mm con rn v tt xung pht hin ra
rng bn ln na li tr li ni bn bt u. Bn cm thy
nhng thnh nhn ny chc hn phi ni di, hay C l
mnh b o gic; mnh tng tng ra mi th u n,
nhng thc t mi th u sai c.
Quanh ti nhiu ngi tro ln thang v tt xung qua
mm con rn. Mt hm h ti v bo cho ti, Tht l tuyt
diu, phi thng bit bao! By gi thc s khng cn li g
phi lm na. Ri sng hm sau h quay li, chn nn, qu
hn. Li thang v rn vn ang i bn.
Nhiu ln bn cm thy tm tr ra i n tho, v n li
quay li ln na. Bn s c c nhng thong nhn. Cho d
n bin i ch mt thong chc, bn cng s c thong nhn
nh bn ngoi tm tr. Cho d n i xa khi con ng ca
bn trong mt chc, khng gian c to ra; bu tri quang
ng, ca s m ra v bn thy sao trn tri. Nhng iu
ny khng ko di lu. Nh yoga tr thnh siddha, ngi
chng ng, khi tm tr b trit tiu. Tm tr b trit tiu khi
ngi ta kinh nghim rng, Ti thm ch khng l linh
hn.
Chng no ti cm thy rng, ng, ti khng phi l
thn th, ti khng phi l tm tr, nhng ti l linh hn,
chng no cn c bt k h tr cn li cho ci ti ca ti,
tm tr ti vn cn sng st di dng ht mm ca n.
Chng no vn cn h tr cho bt k ci g cn li, k c
l linh hn, tm tr ti s vn cn di dng ht mm ca n.
Bt k khi no mt git ma ti, ht mm s v tung ra,
mc ln v bt u pht trin thnh cy.
Ch khi ti khng cn na tm tr mi dng li. D dng
t b tin bc, d dng t b a v, d dng t b gn b vi
thn th, d dng t b gn b vi tm tr, nhng nhim v
kh nht l ph v gn b vi chnh ci ta ca mnh, vi
chnh c nhn mnh, vi chnh s tn ti ca mnh. Nhng
ngay khi iu ny b ph v, tm tr b trit tiu.
Sariputta n Pht. ng ta hi Pht, Lm sao ti c th
c gii thot? Pht ni, ng ti ta, i ch khc i - v
ta khng th gii thot cho ng c, ta ch c th gii thot
cho ng khi ci ng ny thi. Pht ni thm, Ci ti
khng bao gi c gii thot. Ngi ta c gii thot khi
ci ti. Cho nn nu ng ang tm kim gii thot ca ng,
i u khc i. Nhng c, nu ng mun gii thot khi
|
|
81

82

bn thn mnh, ng n ng ch. Ta s lm cho ng
c t do khi chnh mnh. Vy ng hi bng cch no
ng s c gii thot. ng s khng tn ti trong gii thot
ca mnh. ng nn hi cch c t do khi ci ti ny -
cch c gii thot khi ci ti ny."
Do Pht khng chn t moksha, gii thot, ng y
chn t nit bn, nirvana. Vi t moksha cn c cm gic
v ca ti. Ch t n chng ny vn cn li, linh hn s
vn cn li - v ngi trn siddhashila, ch ca ngi gii
thot, ngi ta s tn hng vic gii thot. Cng ngi ,
cng ngi ang qun l mt ca tim y, by gi ngi
vo ch ca ngi c gii thot trong th gii ca gii
thot, ang tn hng !
Mi quan tm ny vn cn n np trong tm tr bn, rng
bn s cn li. Nhng ci g c trong bn ng gi li? V
ci g c trong bn ng phi gi? Bn bao gi ngh v
n cha? Bn bao gi xem xt ci bn c m ng gi gn
vnh vin khng? Loi hng thm no bn c m bn c th
ni rng n nn cn li mi mi? Loi giai iu no bn c
m bn mun lm cho n thnh bt t? Ci g c trong
tnh cch ca bn m bn mun cn li mi mi? Dng nh
khng c g thuc loi nh th bn trong bn c.
Pht ni, iu ny na cng l mt loi ham mun,
thm kht cuc sng - rng ngi ta nn tn ti, khng v l
do no ht c. Dng nh khng c l do no ti sao ng nn
tn ti. Ci g trong ng m, nu c gi li, c th c ch
cho th gii? Khng c g c.
Cho nn Pht ni, Khng, t gii thot ny khng
ng; v ng y chn t nit bn.
Kinh ny l kinh v nit bn. Nit bn c ngha l vic
tt i ca chic n. Khi chic n b tt, bn c bit ngn
la i u khng? Ngn la khng i u c, n n gin
dng hin hu; n bin mt, n n gin hi nhp. By gi
bn s khng c kh nng tm thy ngn la tt y u
na. Khng c u trong mi th gii, khng c u trong
ci v hn mnh mng ny, m bn c kh nng nh v
ngn la tt . N hi nhp, n hi nhp mt cch
ton b n n khng th no c gi li t ci v hn
. N i su vo trong ci v hnh n mc n khng th
ly bt k hnh dng no na. N b trit tiu.
Cho nn Pht ni rng bn cng s b trit tiu i, ht
nh chic n b tt. Do ng y chn t nit bn. ng
y ni, ng s t ti nit bn - khng phi l moksha, gii
thot, m l nit bn. Ngn la bp bng m nht trong ng
s tt ngm.
iu ny dng nh c v l vic rt ng s. Th th ci
g l mc ch ca tt c nhng iu ny? thm du vo
n ca bn v gi cho ngn la chy mi chng? Ci g
thc s l iu bn cht? Nhng Pht ni rng khi bn b
trit tiu, ch th th bn mi bit bn l g. V khi bn
bin mt, ch th th bn mi bit rng bn khng b mt; bn
thu c tt c, bn tr thnh tt c.
Cho nn linh hn cng b vt b.

Khng trao c hi - ti bt k im no - cho vic ng,
cho chuyn tr ca x hi, cho m thanh, ng chm,
hnh dng, v v mi - cc i tng ca gic quan - v
s qun lng v linh hn, suy t v linh hn bn trong
ng.

Mi th c b vt b dn. Ng b vt b, v thc b vt
b. Chng ta qun ci ta ca mnh - iu ny Upanishad
|
|
83

84

gi l ng. Vic qun lng ny v ci ta ring ca chng ta,
chng ta l ai, vic khng bit g v chn l rng Ta l
Thng - iu ny Upanishad gi l ng. Ci ngy gic
ng ny khng chim lnh chng ta d ch mt khonh khc
th ngy khng cn cch no v thc nm quyn na.
Khi khi ny khng cn bao quanh chng ta na, nhng m
my ny khng cn l lng treo quanh v bu tri tr thnh
khng t vt v trong sng v bng ti do nhng m my
ny gy ra khng bao gi h xung, th th c hi tng
thng xuyn.
Hi tng cng khng phi l t ng. Mi t u sai
din t ci Upanishad mun ni. Nhng ngi ta khng bt
lc - khng c cch no khc ngoi vic dng t.
Ni l hi tng l khng ng, bi v t hi tng
ng ci g trong qu kh v cng b qun. Hi tng
thng xuyn ng ci g cha bao gi b qun lng.
Ngy xa c chuyn ny: C mt nh huyn mn
Ty Tng tn l Naropa. Nhiu ngi hay ti ng y v h
rt ly lm phn vn, bi v ngi ta bit qu r rng ng y
hon ton c hi nhp vo iu thing ling v h cha
tng nghe Naropa bao gi nh n tn Thng . t
ca ng y thng hi Naropa, Mi ngi ni rng thy
hi nhp vo iu thing ling, nhng sao khng bao gi
thy nh ti Thng ? Tng truyn Naropa p li,
Lm sao ta nh khi ta cha bao gi qun? V ci ngy ta
bt u nh Thng , bit rng Naropa mt. Ci ngy ta
nh, ci ngy ta gi tn Thng , ng cng c th hiu
rng Naropa mt, rng ng ta qun lng v ri vo
trong gic ng. Khi ta khng ri vo trong gic ng, khi ta
khng bao gi qun Thng , lm sao ta nh c?
Trong trng thi nh th tc l i vo trong ci hang b
mt tuyt i bn trong tt c chng ta.
cho hm nay.
|
|
85

86


4


Phn chiu trong
gng



Thn th ny c lm t cht tit ra ca m v cha v
y nhng cht bi tit v tht. Do , bng cch i khi
n nh t mt chandra, tin dn thp km, v tr thnh
Brahman, thc ti tuyt i, l c hon thnh. Hi
ngi tm kim chn l! Bng cch bit ci mt ca linh
hn v linh hn ti cao, ging ht nh ci mt ca
ghatakash, bu tri bn trong ci bnh, v mahakash,
bu tri bn ngoi ci bnh, mt cch khng phn chia
c bao gi cng l an bnh.

Vic tr thnh ci h tr t to sng, t to ca tt c
linh hn v linh hn vnh cu, Brahman, thc ti tuyt
i, l vt b cm gic v thn th ng v c thn v tr,
dng nh y ch l bnh cha cht bi tit.
Lm cho cm gic bn ng, m kim sot thn th, tr
thnh ci ta thc phc lc, t b thn th th kch v
thnh linh hn n c bt t ca ng.

Hi ngi hn nhin! Nh thnh ph c th c nhn
c phn x trong gng, Ta l Brahman , thc ti
tuyt i, trong ngi m vic phn x th gii ny c
thy - bit iu ny, hi ngi hn nhin, l c hon
thnh.


Chng ta bit thn th ch t bn ngoi. Nh mt ngi
c th i quanh lu i, nhn hnh dng bn ngoi v ci p
ca cc bc tng ca n ri kt lun rng y l ton b lu
i, tng t nh chng ta thy thn th ch t bn ngoi.
Thn th khng ch l ci c thy c t bn ngoi.
Thy c thn th t bn trong, ngi ta lp tc c t do
vi n. Hnh dng ca thn th thy c t bn ngoi ch li
ci che ph. Thc ti ca thn th c thy t bn trong,
cch thn th thc s hin hu.
Pht hay phi cc t ca mnh ti ch ho thiu
xem cc xc cht, nhn xng, nhn s. l cch thn
th hin hu: mi th u c bao ph bi tng da, ngoi
th y ra bn s thy gh tm n v s khng th no thm
kht n qu, gn b vi n qu, v cm thy ci ca ti v
n. i khi th qun tng thn th t bn trong m xem;
th th bn s c kh nng hiu c kinh ny. i khi i n
bnh vin; xem bc s phu thut tin hnh ca m trong
phng m. iu bn s thy bn trong thn th, y l thc
ti.
Kinh ny rt c ch cho thin. n rt r rng cho bn
rng khng c kt n v thn th trong kinh ny. Tn gio
khng quan tm ti vic kt n bt k th g, hay trong vic
ca tng bt k th g. Tn gio ch quan tm ti vic bit ci
|
|
87

88

ang hin hu.
Cho nn khi c ni rng thn th l ng tht, xng,
mu, tu, cht bi tit, vn vn, nh ly khng c nh kt
n cht no. Khng h c nh rung b thn th; thn th
ch l nh vy thi. Ton b s vic ch l vic tit l s kin
cch thc thn th l vy, khng g khc.
Kinh ny ni:

Thn th ny c lm t cht tit ra ca m v cha v
y nhng cht bi tit v tht... Bng cch i khi n
nh t mt chandal, tin dn bc thp, v tr thnh
Brahman, thc ti tuyt i, l c hon thnh.

Cc t chandal v sudra l rt c gi tr. Tm l hc n
c i ni rng bt k ai tin tng mnh l thn th u l
sudra; sudra ngha l ngi tin bn thn mnh l thn th.
Brahmin ngha l ngi bit bn thn mnh l Brahman,
ci tuyt i. Ngi ta khng phi l brahmin ch bi c
sinh ra trong mt gia nh brahmin, ngi ta khng l sudra
ch bi c sinh ra trong gia nh sudra. Tnh cht sudra
hay brahmin khng c lin quan g ti nh ca hay gia nh,
sudra l trng thi ca con ngi, v brahmin cng vy.
Mi ngi sinh ra u nh sudra, ch mt vi ngi cht
i nh brahmin. Ton th gii u l sudra. Sudra ngha l,
tt c nhng ngi trn th gii sng vi vic tin rng bn
thn h l thn th. Rt kh tm c brahmin. Khng kh
nhn vic sinh ra trong nh ca brahmin, nhng l
brahmin l kh.
Ti tng nghe, Uddalaka ni vi con mnh Svetketu,
n o trng ca ngi thy v quay v sau khi tr
thnh brahmin.
Svetketu ni, Nhng con l brahmin, con l con ca
mt brahmin.
Th ri Uddalaka ni vi con mt cch qu quyt nhng
y yu thng, Cha bao gi xy ra vic ch bi c sinh
ra trong nh chng ta mt ngi tr thnh brahmin. Chng ta
thc ti tr thnh brahmin. Cho nn con ti o trng ca
thy v quay v khi tr thnh mt brahmin. C u trn
th gii m phm cht brahmin c nhn c t ngi b?
N c nhn c t thy ch! V trong gia nh chng ta
cha bao gi c brahmin danh hiu, chng ta bao gi cng
thc s tr thnh brahmin. Con i i v quay v khi con
tr thnh mt brahmin.
Kinh ny ni: i ra khi thn th bn dng nh bn
ang i ra khi chandal hay tin dn. Khng phi l ngi ta
phi i xa; khonh khc ngi ta hiu, n l rc ri tanh
hi, n l cht bi tit, n l tht, mu v tu - ngay khi iu
ny c nhn ra, vic ri xa bt u theo cch ring ca n.
Chng ta b hp dn, chng ta b li ko n ni chng ta
ngh l ngt hng. Chng ta bt u ri i, chng ta b y
i khi ni chng ta cm thy hi hm. Thin v ca chng ta
v thn th l bi v dt nt ca mnh v n. Chng ta khng
c tng g v vic thn th chng ta thc ti l g.
Cho nn qun tng ci bn trong thn th bn i. Tr
thnh bc s gii phu ca ring bn v m thn th ring ca
bn ra. Da khng dy lm u, n mng thi. Chng ta
pht trin qu nhiu gn b vi mi th b giu kn ng sau
ln da ny, v chng ta bt u sng dng nh l tt c
nhng ci c cho con ngi chng ta. Cho nn chng ta gn
b vi n, buc vo n.
Nu bn bt u nhn ra thc ti ch xc ca thn th
mnh, bn s thy rng vic ri xa bt u; bn khng
|
|
89

90

phi ri i xa, vic ri i t n bt u theo cch ring ca
n. Th th nu chng ta phi ng nht li vi thn th iu
s phi cn ti n lc. Nhng vic b b gn b vi thn
th ca chng ta ch ng mt iu, v iu l vic chng
ta cha bao gi nhn vo thn th t bn trong ca n.
Chng ta bit ti thn th mnh bi vic thy n trong
gng - nhng ci c thy trong gng ch l lp che ph
b ngoi ca thn th. S rt tt nu mt ngy no khoa
hc pht minh ra my - kiu nh my tia x - m nu ngi ta
ng trc n, n s phi by mi th bn trong thn th ra
nh ng cch n l vy: xng, tht, tu, cht bi tit v
mi th. Ci my nh th s rt hu dng.
Mt khi bn i ti bit tnh hung thc ca ci bn trong
thn th mnh, bn lp tc s thy rng mt khong cch
pht trin gia thn th v bn thn bn; mi nhp cu ni
s sp , mi ng nht s bin mt v l hng s bt u
tng ln. Nhng ngi thy ca Upanishad c to ra con
mt qua n bn c th c thong nhn vo trong - ng
sau ln da, ng sau lp da ring ca bn.
Chn l gii thot. Nu chng ta i ti bit chn l v thn
th mnh, tm tr chng ta bt u tr nn t do vi n. Thiu
chn l l t tng. Bt k iu g chng ta khng bit trong
thc ti ca n u tr thnh t tng.

Hi ngi tm kim chn l! Bng cch bit ci mt ca
linh hn v linh hn ti cao, ging ht nh ci mt ca
ghatakash, bu tri bn trong ci bnh, v mahakash,
bu tri bn ngoi ci bnh, mt cch khng phn chia
bao gi cng an bnh.

Khi ci v tch s ca thn th c thy v ci v gi tr
ca thn th c nhn ra, thn th ch cn l cm gic v
ng rc ri v mu m. V khi khong cch t thn th bt
u tng ln, ch th th s gn gi vi Thng bt u
pht trin. Ngi ta cng gn vi thn th, cng xa vi
Thng ; cng xa vi thn th, ngi ta cng gn vi
Thng . Rng buc vi thn th ca chng ta cng mnh,
khong cch ti tm thc v thn th cng ln. Khi rng
buc ny tr nn km i v khi khong cch vi thn th bt
u tng ln, iu ny ch c mt ngha - rng s gn gi vi
linh hn ang tng ln.
Linh hn l mt cc v thn th l cc kia: chng ta
gia hai cc. Khi chng ta qu gn vi thn th, chng ta
xa linh hn; khi chng ta bt u ri xa khi thn th, chng
ta ang ti gn hn vi linh hn. y l l do ti sao hnh
ng ri xa khi thn th c ly nh qu trnh thin.
iu ny cng b hiu sai rt nhiu na.
Khi cc kinh sch n ln u tin c dch sang
ting phng Ty, mi ngi ngh rng nhng kinh sch ny
l k th ca thn th. Nhng n khng phi nh vy. Chng
ch l phng sch thi. Bit v thc ti thn th, tm thc
chng ta lp tc i vo cuc hnh trnh vo trong. Nhn ra
chn l thc ti v thn th, mi ni vi thn th lng ra.
lm lng mi ni , cn phi lm mnh vic nhn ra ny.
Suy ngm v ci cht, suy t v thc ti ca thn th, m
ra thc ti ca thn th v thy chng mt cch r rng - y
l nhng phng php ca thin. Thng qua chng ngi ta
bt u i vo bn trong. V vic i d dng xy ra,
khng cn n lc cho iu . Nu bn mun i vo bn
trong m khng hiu v thn th iu s rt kh khn, bi
v tm tr s vn cn quan tm v b buc vo thn th.
Mt kht s bhikkhus ca Pht i ngang qua mt thn
|
|
91

92

lng. ng ta rt p trai, v thin tng thm chn gi tr,
v duyn dng cho ci p ca ng y. Im lng kt tinh
bn trong ng ta v tia sng ca n to ra t i mt v
khun mt ca ng ta. Ho quang nh sng lm duyn dng
cho ng ta. Mt gi mi dm rt ni ting thy ng v phi
lng ng. Rabindranath Tagore vit mt bi th hay v s
kin ny.
C mi dm ti ng ta v ngh kht s ngh li mt
m trong lu i ca c y. Kht s p, Khng c gii lut
no v iu ny cho nn ta s khng t chi li mi ca c.
Ta s ti, nhng thi gian cn cha ng. Khi thc ti thc
t ca thn th c c l ra cho c, l lc ta s ti. Ngay
by gi c cn ang lm ln. Ci ngy c thc tnh v thc
ti ca n, ta s ti.
C mi dm khng th hiu c iu ny. Chnh
ngha ca mi dm l ngi khng hiu bt k ngn ng no
khc ngoi ngn ng thn th. Cho nn ng ngh rng ch
bi v ngi n b l v ai m c y khng phi l mi
dm. Nu c y ch hiu ngn ng ca thn th, c y l mi
dm. Chng no ngn ng ca linh hn cn cha c hiu,
khng ai c th vt ln trn vic mi dm c.
V cng ng ngh rng t mi dm ch p dng cho n
b; khng, n p dng cho c n ng na. Ch ngn ng ca
thn th l c hiu; mi giao tc u c thc hin trn
mc thn th. Ton th tm tr b tp trung ch vo thn th,
bn thn thn th l vic bun bn - y l mi iu c
ng bi t mi dm ny.
Kht s ni, Ta chc chn s n, nhng ch khi thc ti
ca thn th c c l ra cho c.
C mi dm ni, ng c in khng y? y l lc
cho ng ti - trong khi ti cn tr v nh sc p ca ti.
Thn th ti s khng bao gi trong hon cnh tt hn na.
Kht s p, Mi quan tm khng phi l ci tt hn,
mi quan tm l ci thc. Khi thn th c biu hin thc ti
ca n, th th ta s ti.
C mi dm ni, Ti khng th no hiu c li ng
ni. Xin lm n r hn cho ti.
Kht s ni, Khi khng ai n vi c na th th ta s
n, bi v n lc thn th c s biu hin thc ti ca
n. Th th thn th s trng ging nhau c t bn ngoi cng
nh n thc bn trong. Ngay by gi th bn ngoi trng
khng ging nh n thc bn trong. Cho nn khi khng ai ti
c na, ta s ti.
Nhiu nm qua i, v c mi dm tr nn gi, bnh hi
lan khp thn th c, cc chi bt u teo li, v ngi
ta tng c ra khi lng.
y l cng nhng ngi quen dp dn quanh ca
nh c! y l cng nhng ngi xin cht vo trong
lu i ca c, nhng ngi quen coi h l may mn v c
dim phc cho d ch c thong nhn xa xm ca c. Cng
nhng ngi tng c ra khi lng.
y l mt m em kt khng trng. C y au n v
kht. Khng c ngi no d ch cho c y mt cc nc.
m kht s ti; ng ta t tay ln u c v ni, Ta
ti y. By gi thn th c trong hon cnh thc ca n,
by gi khng ai li gn c. By gi thn th bn ngoi
tr thnh ht nh n bn trong. By gi khong cch gia
bn ngoi v bn trong bin mt, o tng rng ln da ny
cn duy tr khng cn na. By gi rc ri v mu m
bn trong cng biu hin ra bn ngoi; by gi c l nh
nhau bn trong v bn ngoi. By gi ta ti. y l ci
|
|
93

94

ngy ta ha ta s ti khi ta ni rng khi khng ai khc ti
c, ta s ti.
Kht s cn ni thm, Nh ta quan ngi trc, ngay
ti ln gp g u tin ta c th thy trong c iu by gi
biu hin ra. Vng, th nhng c u c th thy c n. Ta
c th tr thnh khch ca c ngay trong ngy , chng
c g kh khn, nhng o tng ca c chc s tng ln:
By gi ngay c kht s cng bt u tr thnh khch ca
mnh. Ta th khng c kh khn g, ta c th n ngay ngy
u tin , bi v ta c th thy thn th c nh n hm nay.
iu c lng by gi c th thy ta thy t ngy ri.
Nhng c mi dm , by gi nm ngoi lng,
khng nhn vo thn th mnh. Vi mt nhm, c y vn nh
li nhng ngy khi c cn c thn hnh p , khi c cn
danh gi v sng t ho trong lng.
Ngay c trong tui gi mi ngi vn ngh v nhng
ngy tui tr ca mnh. Khi thn th biu hin chnh n di
dng ng ca n, h vn tip tc che y n bng tm tr
mnh. Khi thm ch ln da khng th che giu c tui gi
ca h, h nhm mt li v sung sng trong suy t v qu
kh.
Khi ngi gi tm thy ngun cm khoi trong suy ngh
v tui tr ca mnh, ngi s cht l mt sudra. V khi
mt thanh nin thy tui gi trong thn th mnh trc khi n
thc t xut hin, ngi s cht l mt brahmin. Khi mt
ngi ang hp hi cn mang thm kht v cuc sng, bit
r rng ngi l mt sudra. Khi ngay c ti nh thanh
xun, ai bt u thy ci cht ca mnh, hiu rng
brahmin ang c sinh ra trong ngi . V iu cn thit
l chng ta thy c thc ti ny ca thn th, sao cho dy
buc b chng ra v chng ta c th hng ti ni tm thc
hin hu.

Hi ngi tm kim chn l! Bng cch bit ci mt ca
linh hn v linh hn ti cao, ging ht nh ci mt ca
ghatakash, bu tri bn trong ci bnh, v mahakash,
bu tri bn ngoi ci bnh, mt cch khng phn chia
bao gi cng an bnh.

Ch quay lng khi thn th v nhn vo ci mahakash
thi. Mahakash , s tn ti mnh mng , l rt gn.
Nu mt ci bnh t trn mt t v chng ta ln
ngc n, t p n xung, v th ri nu ci bnh nhn ln,
n s ch thy ci thn bng t ca n, khng thy bu tri.
bnh ln ngc p xung t, cho d ci bnh c nhn ln,
n s thy g? Tt c nhng ci n c th thy ch l ci y
bnh, tng bn ca ring n - thn th n - nhng khng thy
bu tri. Ri chng ta t ci bnh thng ng li, ming
bnh hng ln tri. Th th khi n nhn ln tri n s c kh
nng thy, ta khng phi l thn th. By gi ci bnh cng
c kh nng thy, Bu tri nh bn trong ta cng cng l
bu tri bn ngoi; v gia hai bu tri ca chng ta
khng ch no c l hng no, chng ta l khng tch bit.
Chnh ta l ngi m rng vo trong bu tri bn trn, v
chnh bu tri bn trn l ni mi con ng i xung
theo mi ng vo trong ta; khng u c bt k chng
ngi, bt k bin gii, bt k bc tng no gia.
iu tng t cng xy ra khi bn nhn vo thn th
mnh; bn ging nh ci bnh b ln ngc - bn ch thy
thn th. Khi bn ri xa khi thn th mnh, bn tr thnh
ging nh ci bnh c dng thng - by gi bn i din
vi bu tri. Khi mt ngi ri xa khi thn th, lp tc
|
|
95

96

ngi c tp trung vo bu tri v ln u tin thy
rng khng c n mt ht sn khc bit no gia ngi
v s tn ti bao la ny ang tri rng khp xung quanh.
Ngi tr thnh s tn ti bao la, s tn ti bao la
vn ti ngi .

Hi ngi tm kim chn l! Bng cch bit ci mt ca
linh hn v linh hn ti cao, ging ht nh ci mt ca
ghatakash, bu tri bn trong ci bnh, v mahakash,
bu tri bn ngoi ci bnh, mt cch khng phn chia
bao gi cng an bnh.

Ngay khi s thng nht ny c nhn thy, an bnh xy
ra.
Thc t, bt n l g? Bt n ca chng ta l g? Bt n
ca ta l ch chng ta qu ln v b cm t trong ci t
hon. Bt n ca chng ta ging nh bt n ca ngi b
nht vo b qun o tr con v khng th c ng t do
c, ngi cm thy rt g b. V thm na, nu nhng
qun o ny c lm bng st, kh khn cn ln n u?
Kh khn ca chng ta l tng t.
Chng ta ln - khng ch ln m cn bao la - v chng ta
b cm t trong thn th nh. Ngi nh nh m c dn rt
ln. Cm gic bt tin khp mi pha; mi ni u dng
nh l ng bin v mi ni u bt tin. Dng nh l
khng c ch no ngi ta c th chui ra. V kh khn cn
nhn ln gp bi bi v iu chng ta ngh l ngi nh ca
mnh li l nh t ca chng ta. Chng ta bn bu trang tr
n, by bin c v pht trin n. Chng ta thu xp
trang hong vng bc bn trong nh t, chng ta lm p v
trang im cc bc tng nh t - v y cng chnh l nh
t m chng ta b mc by vo. Chng ta i din vi cc
bc tng, khng hng ra ca.
N s l vy, bi v bn quay sang ci hp dn bn. Mt
ang hng v ni c hp dn v lng th hng v ni c
kinh tm. Chng no bn cn ng nht vi thn th, bn s
cn i din vi bc tng. V khonh khc c kinh tm
hng v thn th, bn tm thy cnh ca.
Trong thn th bn na cng c ca. Nhng ca s
ch c thy khi hp dn ca bn vo thn th bin mt.
Ca trong thn th c gi l tm. y khng phi l
tri tim thc m bn vn gi l tim; ci bn gi l tim ch
l mt c quan vn p gn phi. Khng c ca u,
y ch l vic b tr cho vic bm mu thi. y khng phi
l tm.
Tm, theo ngn ng yoga, l tn ca cnh ca ni bn
bng nhin thy bn thn mnh ng khi bn ri xa khi thn
th, khi bn khng cn mi quan tm no ngay c trong vic
nhn vo thn th - khi khng cn hp dn g vi thn th v
ci v hn c sinh trong bn. Chnh y l ca - ni ci
bnh m ra hng ti bu tri.
C nhiu kiu ca trong thn th bn, nhng bn i ti
bit chng ch khi bn t ti chng, khng trc iu .
Nhn a tr nh: tr con khng bit rng c ca dc
trong thn th n. Nhng khi tr con ln ln v tr thnh
thanh nin, bng nhin mt ngy no n s tr nn nhn
bit v ca . Qua ca dc n c th i vo trong th
gii; y na cng l mt ca i ra khi thn th. V nh
ly, y l l do ti sao c nhiu ao c n th v dc. V n
m chng ta c kh nng chy ra khi thn th mnh trong
thong chc, nhng ch thong chc thi. Trong thong chc
thn th b qun lng i v chng ta m chm trong t
|
|
97

98

nhin.
Mt trong nhng ca ca con ngi hng ra t nhin -
hng xung - v ca na hng ti tnh thng - hng
ln. Khi tm tr chng ta cht y nhng ham mun dc th
chng ta gn vi thn th nht. V khi chng ta gn vi thn
th nht, th th ca m qua chng ta i vo trong th gii
ca thn th khc. Khi chng ta dng dng v ri xa thn
th, th th ca m qua chng ta i vo trong th gii ca
linh hn. C hai ca ny u c trong thn th.
Trong thn th c ca dn ti vt cht, v cng trong
thn th c ca dn ti tnh thng . Nhng vic khng
quan tm vo thn th s khng xy ra ch bi suy ngh nh
vy. Nu bn c ngh rng thn th ch l tht, xng, tu v
khng c g khc, iu ny khng ch li g c; suy ngh ch
ni ln rng bn khng bit - v l l do ti sao bn ang
ngh.
Nhiu ngi t c nh mi trong nhiu kip, C g
trong thn th? Nhng h bit rng c ci g trong thn
th, nu khng ti sao cn ti li t k m th ny? nu khng
cn g lp li li gi ny cho chnh bn? H ang d nh
thuyt phc chnh mnh, tm tr mnh, ng v iu thn
th ni bi v khng c g trong n c. Nhng tm tr ny l
ai m dnh lu vo trong thn th ny? - y chnh l bn thn
h. V mi quan tm ca tm tr vo thn th vn cn bn
vng, l l do ti sao iu cn c thuyt phc.
Kinh ny khng ng thuyt phc. ng lp li n;
ng bt u tng n khi ngi nhm mt. Kinh ny l khi
l. Vi vic hiu kinh ny, bng mt nhm, c tm kim bn
trong thn th bn xem liu c ng khng, nh kinh ni,
rng thn th ny khng l g ngoi xng, tht v tu.
ng ch tin vo n. Vic tin vo n s nguy him bi v
bn s bt u lp li n. Khng, thm him n i, tm kim
n i. C th ngi thy n gin a, c th ng ta ni di.
Bt k ci g ngi thy ni u khng phi cho bn
tin, m bit qua tm kim ring ca bn.
Tm kim bn trong bn thn bn i. D dm bn trong
v xng bn. n ngn tay vo tht v cm. S vo s v
cm xem ci g c . Th tr nn quen thuc vi thn th
bn t mi pha. Ci ngy quen thuc ny c hon chnh...
V sao tr hon? - n c th xy ra hm nay. Bn c
trao cho thn th mnh, nhng bn cha bao gi bn tm
thm him n, bn cha bao gi bn tm xem xt n. Nhng
hnh vi ca con ngi khng th tin c n mc c l bn
c th c tha th.
Ti bit nhiu bc s c hc hnh v nghin cu v
xng, tht v tu, nhng h qu m m nh nhau vi thn
th. Bc s m m vi thn th l php mu! iu c
ngha l m qung ca h l v song v khng th gii thch
ni. L bc s gii phu, h ca ct, m x thn th trn bn
m, vy m, ging Majnu, h c ht mi bi ca ngi v
Laila. y l php mu thc; to ra ba h mng, vn vn t
khng kh bi Satya Sai Baba chng phi l php mu cht
no. Php mu l ch bc s, ngi ngy no cng ct m
thn th v bit mi iu v tht, tu v cht bi tit, ngi
bt mi li cho mi hi thi t bn trong thn th khng
th i vo hi th ng ta, ngi quen thuc vi tng khc
xng v tng mch mu trong thn th v bit khng c g
trong thn th m c th gi l p c, cng tr nn in
khng vi ham mun v thn th ai .
iu rt th v xy ra... Ti ni tt c nhng iu
ny cho mt bc s - ng ta l bn ti. ng ta ni, By gi,
trong khi ng ang k cho ti iu ny, ti nh li mt tai
|
|
99

100

nn. C ln ti m bng mt ngi n b. Khi m bng
ra, ti b nn v tt c nhng g ti thy y; n o ln ht
c. Trong khi tt c nhng iu ny xy ra, ng bc s k
cho ti - ng ta l mt ngi tht th - ng cnh nhau, s
hp dn vo c y t p ang ng cnh ti t khng nh
n. Ci d dy m ra ang , v ti ngh lm sao hon
thnh tht sm ca m v sau ti nh i xem phim vi c y
t ny.
By gi y l cch thc ca tm tr con ngi! Chng ta
u kho lo trong vic la di chnh mnh. Con ngi ny
na cng lm cng iu nh th. Chng my chc ng ta s
ra khi phng m, ng ta s cm tay c y t v qun hon
ton, thc ra, ci tay l g.
Cho nn ngi trung bnh c th c tha th - nhng
ti ang ni nh vy ch so snh vi v bc s ny. Bng
khng th khng ngi no c th c tha th c, v chng
ta c thn th ring ca mnh v chng ta khng c kh nng
t mnh quen c vi vi thn th y. V mi ngi bt u
ln ng i tm linh hn ca h! Thm ch khng c kh
nng t mnh lm quen c vi thn th mnh, h vn ln
ng i tm linh hn.
Mi ngi hi ti, Lm sao t ti linh hn? Xin bn
lng tt trc ht bit r v thn th. Trc ht lm
quen vi ci gn gi vi bn n th . V lm quen vi n
tr thnh ci thang vn ln linh hn, v bt k ai tr nn
quen thuc vi thn th u khng ng nht vi n; v bt
k ai ri xa khi thn th u i din vi linh hn - li m
ca ngi hng ti linh hn. V khi bu tri gp vi
ghatakash ny, bu tri nh b bn trong ci bnh, th th
iu xy ra c gi l an bnh.
Vn cn b cm t trong thn th l nguyn nhn cho bt
n, v kinh nghim l mt vi khng gian bao la, trn ngp
khp bn ngoi nh t thn th, l i ti an bnh. Khng c
gp g vi ci ti thng, khng ai bao gi tr nn an
bnh. Do , mi n lc khc tr nn an bnh s tht bi.
Nhiu nht ch c th c t nhiu bt n hn thi. i khi cn
nhiu bt n hn, i khi t hn, tt c ch c vy. iu bn
gi l an bnh khng l g ngoi t bt n, khng g nhiu hn
th ny - ch l bt n thng thng. Khi c bt n thng
thng, ngi ta ni mi th l an bnh, mi th u tt! Khi
bt n tng ln mt cht, ngi ta cm thy rc ri.
Cc nh tm thn ni rng ton b cng vic ca h l
gi cho mi ngi bt thng mt cch bnh thng, in
khng mt cch bnh thng. C hai kiu ngi in trn th
gii - thc ra ch c hai kiu ngi th ny: mt, ngi in
bt thng, h phi b gi trong nh thng in; v ngi
in bnh thng, h ngi nh, vn phng v ca tim mi
ni. Khc bit gia hai kiu ngi ny ch l mc in.
Bt k ngi no thuc kiu th hai vo bt k lc no cng
u c th t nhin nhy t ca tim vo nh thng in.
Khng kh khn g trong iu , y ch l vn ny sinh
theo mc .
V nhiu ln hng ngy bn ti rt gn nh thng
in. Khi bn trn y tc gin, ch vi khonh khc bn
tr thnh in. Vo lc khng c g khc bit gia bn v
ngi in. Bn s lm cng nhng vic m ngi in lm.
Khc bit duy nht l ch iu ny thnh thong xy ra cho
bn, tnh in khng ny ca bn ch thnh thong xy ra,
trong khi tnh in khng ca ai khc yn v; n khng
ri b h, n tr thnh tnh ti. Bn c cht t tnh lng trong
ci in khng ca mnh, n gi cho bn thn n tun chy.
Ai khc ng c trong n, ng cng trong n nh
bng.
|
|
101

102

Cc nh gia tm thn ni rng ton th cng vic ca h
l ko li nhng ngi i xa hn mt cht trong ci in
ca h v em h tr li cng vi m ng in thng. H
ni h khng th lm c g nhiu hn th; rng bng cch
no , qua thuyt phc v d d, cha tr v liu php, c
th trong mt hay hai nm, nhiu nht chng ta c th a h
tr li vi ca tim hay vn phng ni h t ti. H
c php in n mc khng lm nh hng n cng
vic hng ngy m h ang lm.
Bt n tr thnh bn tnh ca chng ta. V iu t
nhin duy nht l nh vy bi v ch c mt ngha cho vic
trong an bnh: khi con sng cuc i bn ri vo trong i
dng cuc sng, trong khonh khc gp g c an bnh.
Khng gp c cuc sng v tr, khng c an bnh.

Vic tr thnh ci h tr t to sng, t to ca tt c
linh hn v linh hn vnh cu, Brahman, thc ti tuyt
i, l vt b cm gic v thn th ng v c thn v tr,
dng nh y ch l bnh cha cht bi tit.

Khng ch c thn th ny phi t b, m thn th bao la
ny ta thy nh v tr cng phi b t b. Con ngi l dng
thu nh ca v tr. C thn th ny bao quanh bn, v bn
trong n bn l ngn la bt t ca linh hn. Tng t, thn
th ca ci ton th l v tr ny, v bn trong n l n giu
Brahman, linh hn v tr. Gic quan ca thn th ny cng
phi b t b, nhng ngay c gic quan ca thn v tr bao la
ny tri khp mi ni c c t b i chng na - iu
cng tr thnh v ngha.
Khi mt ngi khng ng nht vi thn th mnh,
ngi kinh nghim linh hn mnh. C hiu iu ny cho
r rng. Khi mt ngi vt b gn b vi thn th mnh, th
th chi sng ti t i mt ngi ln u tin l chi sng
ca ngn la ring ca ngi , linh hn ring ca ngi
; chnh l chi sng ca ghatakash - bu tri bn trong
ci bnh. V khi ai tr nn t do ngay c vi thn th v
tr ca ci ton th, th th iu ngi kinh nghim l
chi sng ca ngn la Brahman, ci tuyt i.
y l khc bit duy nht gia linh hn v linh hn v
tr. Linh hn ngha l bn kinh nghim ch ngn la t hon.
Linh hn v tr ngha l by gi bn ang ng trc siu
mt tri. c t do khi thn th ring ca ngi ta, ngi
ta kinh nghim linh hn ny, c t do khi thn th v tr
ngi ta kinh nghim linh hn v tr. Nhng khc bit ch
mc . Cho nn vi mt ngi t ti linh hn, khng
cn chng ngi, khng cn cn tr; ngi cng c th d
dng thc hin bc nhy th hai.

Lm cho cm gic bn ng, m kim sot thn th, tr
thnh ci ta thc phc lc, t b thn th th kch v
thnh linh hn n c bt t ca ng

ngha ca sannyas l ch khun mt chng ta thng
xuyn hng ln bu tri. Grihastha, ch h, thnh thong c
c thong nhn v bu tri thng qua n lc, nhng li
sm tr v nh mnh, thn th.
c r rng v ngha ca grihastha i; grihastha ngha
l ngi gi vic tr v thn th mnh. T griha, ngi nh,
khng ni ti ngi nh bn trong u, n ni ti ngi
nh - thn th - ni bn c sinh ra. V ngi tr nn
yn v trong ngi nh ny l grihastha. i khi ngi c
thong nhn v bu tri na, nhng ngi gi vic quay
|
|
103

104

tr v thn th. i khi ming bnh quay ln tri, nhng ri
n li nhanh chng quay ngc xung - li mc kt. Vn cn
quay ngc xung tr thnh thi quen ca n. V bi v
thi quen ny, vic quay ngc xung to ra cm gic l iu
ng - v thi quen ny, thi quen lu di.
Nu mt ngi b lm cho u quay xung t ngay t
lc sinh ra v ln ln vn trong cng t th y, th th nu
mt ngy no ngi c yu cu ng thng dy -
trn i chn mnh - ngi s hi ti sao ngi b lm
cho ng sai i th ny! Cng l t nhin, bi v by gi
ngi quen ng u quay xung t.
Ti tng nghe... C mt b lc nh ti Nam M; l
mt b lc qung ba trm ngi sng trn mt nh ni nh,
v trn ni c mt kiu rui t lm cho ngi ta m. Tt
c ba trm ngi ca b lc u m. Tt c tr con sinh ra
u c kh nng nhn nhng ri chng b m trong vng ba
thng, v vo lc rui t chng. Do khng ngi
no trong b lc nhn bit rng c ci g nh kh nng
nhn. Lm sao a tr ba thng c th bit c v mt?
Trc khi n ln hn ba thng n m. V tt c nhng
ngi khc cng u m c.
By gi nu do may mn mt a tr ln ln v th lc
vn cn nguyn, cc ng lang ca b lc chc chn s lit
chng l a tr bt thng v phi m mt cho n. Cuc m
nh th ph hu mt dng nh l iu hon ton bnh
thng phi lm. H s ni, Li c nhng th nh mt sao?
ai c mt cha? Khng c ai c. Trng hp ny chc
chn l sai lm no ca t nhin! Vic ph hu mt qua
m s tr thnh tuyt i cn thit. M l t nhin i vi
h; n tr thnh thi quen.
iu chng ta ang l thng thng, dng nh l t
nhin. Nhng khng cn iu l t nhin. C hiu iu
ny. Thi quen c th dng nh l bn tnh ca bn, nhng
thi quen khng phi l bn tnh. Ci g l khc bit gia hai
iu ny? Thi quen c ngha l ci chng ta tng lm v
do chng ta tip tc lm n. Bn tnh ngha l ci s tip
tc xy ra cho d chng ta vt b mi vic lm ca mnh; n
l ci g khng cn phi lm.
Chnh thi quen ca chng ta ht kip n n kip kia l
b gn vo thn th, thi quen ca v lng kip; n khng
phi l bn tnh ca chng ta. Cho nn mt khi bn c
kinh nghim ng v bn tnh ng n, thi quen ny s tan
v. Ngi ta c th vn c thong nhn, nhng iu
khng to ra khc bit g. Thong nhn ta nh tia st t
nhin xy ra, v th ri bng ti khp li, th ri chng ta li
yn v trong thi quen c.
Sannyasin l ngi quyt nh, By gi ta s ph v
s ng nht ca tm tr vi ngi nh, thn th, v ta s tip
tc gi nhn bit v bu tri rng m. V n lc ca ta s
tip tc khng dng - ngi, i, bc v ngay c trong ng
na - cho chng no ta c th m ng c, ta s nhn
bit rng tm tr mnh khng ng nht bn thn mnh vi
thn th, rng linh hn ta vn gi vic chy vo i dng
bao la ca ci ton th.
V khi ti ni gi tun chy, ti khng ch dng li
ni. Khi bn lm thc nghim ny, bn s kinh nghim rng
bn thc ti l lung chy thng xuyn. Khi bn s i din
vi linh hn, bn s cm thy rng bn lin tc c lm
trng rng, rng ging nh sng Hng bn ang ri vo
trong i dng. Ghi nh ny nn cn lin tc.

|
|
105

106

Hi ngi hn nhin! Nh thnh ph c th c thy
c phn x trong gng, Ta l Brahman , thc ti
tuyt i, trong ngi m vic phn x th gii ny thnh
thy c - bit c iu ny, hi ngi mt hn nhin,
l c hon thnh.
Ht nh phn chiu c thy trong gng... Nhng
phn chiu c thy trong gng khng phi l thc ti;
thc ti l gng m trong vic phn chiu c thy.
Bn c nhn bit rng khi bn nhn vo trong gng, bn
thy s phn chiu v khng thy gng khng? Khi bn
ng trc gng, bn c bao gi thy bn thn mnh ang
nhn gng khng? Khng, bn bao gi cng thy khun
mt mnh, khng thy gng. V khun mt, khng c
trong gng c thy gng c l khng c thy.
Nu gng c th c lm ra m trong phn chiu
ca khun mt bn khng th c thy, th th bn s khng
ch cht no rng c gng . Bi v khun mt bn
c thy, bn suy din rng c gng. Gng ch c suy
ra bi v bn c kh nng thy khun mt mnh; cho nn ch
khun mt c thy, khng phi gng. Vng, nu c
khim khuyt no trong gng, l vn khc. Gng
cng khng khim khuyt, gng cng thun khit, n s
cng t c nhn ti. Nu chng ta c th lm ra mt chic
gng hon ho khng khuyt tt, n s khng c thy
cht no.
Ton b cu chuyn v Mahbharata xy ra bi v vic
ch to ra chic gng khng khim khuyt nh th. y ch
l chuyn a, nhng chuyn a ny chng t rt t gi.
Duryodhana v tt c anh em ng ta u l con ca mt
ngi m, cho nn chuyn a l v h. Du sao chuyn a
ny cng khng c hng v tt lnh, bi v chuyn a m
c th lm tn thng ai l nhiu bo hnh hn l tr a.
Pandavas xy dng mt lu i mi v mi ngi
anh h ti thm n. Nhng gng tuyt i khng khim
khuyt c lp vo ngi nh ; cc gng khng li
n chng khng thy c nh l gng. Cho nn nu
mt gng c lp i din vi ca ra vo, ca dng nh
trong gng cn bn thn gng khng th c ch ti.
ng Duryodhana ng thng, trong khi c gng i qua
nhng cnh ca nh th, va u vo gng v ng ln.
Draupadi thy iu ny v ph ln ci: ci ci sinh ra
ton b Mahabharata. l s tr th cho ci ci .
Theo mt cch no , y khng phi l iu g nghim
trng cho lm, nhng i khi ngay c mt ci ci kh cng
c th em ra bit bao bo hnh! iu ma mai ng sau ci
ci l thm: ng l con k m, cho nn t nhin lm sao
ng c th thy c? N nht nh l nh vy ri, v ng l
con k m m. Do ci ci: ng nht nh phi ng,
ng con k m i - ng thy ca ch khng c ca!
Gng hon ton khng khim khuyt c dng, do vy
phn x trong gng l c thy nhng gng khng thy
c.
Ngi thy ni:

Hi ngi hn nhin! Nh thnh ph c th c thy
qua phn x trong gng, Ta l Brahman , thc ti
tuyt i, trong ngi m vic phn x th gii ny l
thy c - bit c iu ny, hi ngi hn nhin, l
c hon thnh.
Linh hn bn trong chng ta l gng sch bong, khng
khim khuyt; ton th th gii c thy c c phn
x trong n. Cho nn chng ta chy ui tm bt th gii
|
|
107

108

nhng chng ta khng thy gng trong th gii c
thy c phn x.
Nu vin kim cng c thy, vin Kohinoor, bn chy
theo n. Tuy nhin, bn thm ch khng xem xt tm ra y
l ai trong ngi m kim cng c phn x, ngi ang
thy n. Ci g l ci gng bn trong ti m phn x vin
kim cng ngay vo chiu su bn trong? Trng c thy
trn tri. Ai c bn trong ang phn x trng?
C mt ci gng xoay trn bn trong chng ta c phn
x ton th th gii trong n. Chng no bn cn chy ui
bt th gii, bn vn cn ang c gng bt ci phn x. Ngy
bn bt u nhn bit v gng bn i vo th gii ca
chn l. V ngi thy gng khng tr nn m m ci
phn x. iu khng c ngha l s khng cn phn x
trong gng; khng, chng s hnh thnh, nhng khng
khng bt chng b vt b.
V gng khng bao gi b nhim bi phn x. Khng
thnh vn bn c th vn v lang thang qua bao nhiu
th gii, gng ca bn bao gi cng vn thun khit v hn
nhin. Hiu iu ny cho ng. y l l do ti sao trong
kinh li ni: Hi ngi hn nhin! N ni vi bn y,
Hi ngi hn nhin! Ngay c bn cng hoi nghi rng
ngi thy c l sai lm no trong vic ni vi bn.
V ti sao? Gi ti l hn nhin sao? Nhng khng, iu
c ni c l do y. D bao nhiu li lm c xy ra
cng khng thnh vn , gng bao gi cng vn cn thun
khit v hn nhin.
Bn c th t bt k ci g pha trc gng - ngay c
nhng cht bi tit hi hm - n s phn x c. Nhng
bn c cho rng gng b nhim bi th hi hm y
khng? Khng, dp b nhng cht bi tit bn t trc
n, v gng li vn nh trc y; s khng c du vt no
ca rc ri cn li ng sau trong gng.
Cho nn nhiu iu xy ra pha trc gng ca bn,
nhng n ch xy ra trc gng thi, khng ci g i vo
bn trong n. Khng ci g c th i vo trong n. y l l
do ti sao ngi ta ni: Hi ngi hn nhin.
y l khc bit rt c bn gia Ki t gio v Hindu
gio. Ki t gio i hi bn phi chm dt phm ti, t
tng Hindu yu cu bn bit rng bn hn nhin. Ki t
gio ni, Xo sch mi ti li, vt b mi vic lm sai tri;
t tng Hindu ni, Ci g c b xo? Bn l gng;
ch cn bit ngn ny v mi th c xo ht - th th
bn thun khit v hn nhin.
y l mt v cng iu. Cho d ngi ta c tham gia
vo vic xo i mi th, theo thi gian mi sai tri b xo
i trc gng, gng s trng thun khit - n th ri.
Cho nn n c th bt u t u ny na.
Cng c cng khc bit gia t tng Jaina v Hindu
na. y l iu rt th v. Nhn mnh ca Jaina cng nm
vic b i ti li: vt b mi ti li, sao cho khi tt c ti li
b vt b, bn s c th thy gng thun khit - mc du
gng thun khit ngay ch u tin. T tng Hindu
nhn mnh: Ti sao phi lm nhng n lc v ngha trong
vic vt b ti li lm g? Ch nhn ra chn l, rng bn l
gng; th th cho d ti li tip tc cn trc gng, bn
vn l hn nhin, v ti. Do c Jaina ln Ki t gio bao
gi cng cm thy rng t tng Hindu c i cht nguy
him; n khng dnh nhiu ch cho khi nim ca bn v
o c v ti li v c hnh.
N l nguy him. Chn l cng su sc, n cng nguy
him, v chn l cng su sc, n cng tr nn mnh hn. V
|
|
109

110

trong sc mnh c nguy him. Nu n ri vo tay nhng
ngi sai tri, th th c nguy hin ln. Thng nhng ngi
sai i tm sc mnh, cho nn n li ri vo tay h. Nhng t
tng Hindu rt, rt su sc. Ton b vn l ch tm
thc bn trong ca bn ch l gng. Bt k ci g bn c bn
trong, n u bn ngoi tm thc bn. Khng ci g bao
gi i vo c bn trong tm thc bn, mc du ngi ta
cm thy rng dng nh iu ny xy ra.
Nu bn t ci g trc gng, n xut hin su bn
trong gng c nh l n xa gng. y ch l lut n
gin ca tia sng v t l ca chng: vt cng xa gng, n
xut hin cng su hn bn trong gng. Cho nn ch n
mt nguyn l rt hay: ci g dng nh cng su bn
trong bn, bit rng n cng xa bn. Nu ci g dng
nh hon ton bn trong, bn c th tuyt i chc chn rng
khng c th c ci g ngoi hn n. Nh thng hay xy
ra, mi ngi ni, Tnh yu ny rt su trong ti. iu
c ngha n l ci g xa hn bn. Khi bn ni rng tnh
yu ca ai i vo rt su trong tim bn, bn phi bit
rng bn ang nh chm ti ci g xa hn khi bn.
iu c ngha l ai xa hn bn v do c thy
nh su bn trong gng ca bn.
Mi th gn hn dng nh nng hn, v nhng th
xa hn dng nh su hn trong gng. Ln na khng nht
thit l nu mt vt dng nh su trong gng, bn thn
gng phi thc s su bn trong. Ngay c mt chic h nh
m mt trng cng dng nh su bn trong h c nh l n
xa trn tri, cn h th khng su c n nh th. Gng
ca bn su th no? t mt gng trn t v mt trng s
xut hin trong n su nh khong cch ca n xa trn tri.
Vic phn x c th i vo bn trong su n u, chng
thc ti khng bao gi xuyn thu vo c. Khng ci g c
th i vo bn trong bn c, n khng th i vo c. N
ch dng nh l i vo bn trong bi v c gng bn trong.
Tm thc chng ta l gng, gng thun khit nht, thun
khit n mc... V d knh c thun khit n u cng
khng thnh vn , n vn c l knh; vt cht chng y vn
c . Nhng tm thc thun khit nht...!
Cho d chng ta c lm ra gng bng khng kh, iu
na cng khng th thun khit nh gng tm thc. Nu
chng ta lm gng khng kh, v ci g c phn x
trong n, chng ta s ln ng tm kim ci phn x qua
gng, v gng s khng cn tr ta theo mi cch. N l
gng khng kh; bn s i qua n.
Gng tm thc thun khit hn nhiu, v tm thc l
hin tng tinh t nht trong th gii. N l nng lng vi t
nht. Ton b th gii u c phn x trong n.
Ngi thy ni, Hi ngi hn nhin! Ht nh s phn
x thy c qua gng, th gii ny cng xut hin trong
ng nh qua gng. Bit c iu ny - tha nhn rng Ta
l Brahman, rng ta l gng, khng phi l ci c phn
x m l ci trong mi vt c phn x - l c hon
thnh.
n gin khng c s hon thnh no khc hn iu
ny. Chng no ngi ta cn cha nhn ra s thun khit ca
tm thc mnh, ngi ta vn cn cha hon thnh. Ngi
c th c lm bt k ci g, ngi c th c t ti mi
th, nhng tt c nhng thnh tu s u v dng. Tt c
nhng ci c lm s b hon tc li; mi vic chy quanh
cng ch nh v ng trn nc - chng bin mt ngay
trc khi ngi ta kt thc vic v chng. Ngi ta c th c
v mi nhng ng ny, nhng chng s ch bin i hoi.
|
|
111

112

n cui i, vo khonh khc cht, mi ngi tm
kim nhng ci phn x mi nhn ra rng h v cc
ng trn nc. Mi th bin mt: mi knh trng, mi a
v, mi ca ci, mi tch lu - mi th u bin mt. Ngi
ta pht hin ra vo lc cht rng l sai lm ln, rng ngi
ta v nhng ng dng nh trn nhng thc ti
ngi ta v trn nc. Nhng iu ch c pht hin ra
khi khng ci g c th c lm v n.
Nhng nu n c th c bit hm nay, nu n c th
c bit by gi, th th ci g l c th; vic v trn
nc c th i ti chm dt. V ngi chn dng vic v
trn nc i vo mt th gii khc, mt th gii trong
khng ci g cht.
C mt th gii ca ci cht, c mt th gii khc ca
ci bt t. Bt k ai ri khi ci cht u t ti ci bt t.
cho hm nay.

|
|
113

114


5


Bung b v bay



Ch ngi t do khi nm gi vo bn ng mi t ti t
tnh. Do , tr nn trong sch khng t vt ta nh
trng trn, ngi ta tr nn cc lc v t to sng.

Dng cm gic lm, mi lo u dng. Dng lo u, mi
ham mun dng. Dng cc ham mun l gii phng - v
iu ny c gi l jivanamukti, gii thot trong khi
sng.

Thy tt c, mi ni, theo mi hng, nh Brahman,
thc ti tuyt i - vi chn mui ca cm gic thin ch
nh th m ham mun dng li. Ch bao gi lng qun
lng trung thnh ca ng vi Brahman, thc ti tuyt
i, bi v l ci cht duy nht, nhng ngi bt r
chc vo Brahman ni.

D c b gt sang bn, to vn khng mt thi gian
ph kn li mt nc. Tng t, nu ngi tr hu i
chch lng trung thnh vi Brahman d ch mt thong
chc, o gic bao ph ngi .

Trong kinh ny nhiu iu qu gi c ni ln - khng
ch qu gi m cn nguyn bn na.

Ch ngi t do khi nm gi vo bn ng mi t ti t
tnh.
Chn l rt su sc c khi l trong iu ny. Bn ng
khng bt gi bn, chnh bn bt gi bn ng. Th gii
khng bt gi bn, chnh bn bt gi th gii. au kh
khng nu bm ly bn, chng l chnh sng to ring ca
bn. au kh khng sn ui bn, chng khng ly quyt
tm no gy cho bn rc ri; chng n vi bn ch do li
mi ca bn.
Thng thng chng ta khng ngh theo cch ny.
Chng ta ngh: Sao c nhng au kh ny? Sao c nhng
thng kh trn gian ny? Sao c vng sinh t? Ti sao bn
ng ny dn vt ti? Lm sao c t do vi n? Thng
xuyn ngh ny chy bn trong chng ta: Lm sao c t
do vi n? Lc ny lc khc tt c cc bn tng ng
u vi cu hi ny - lm sao c t do vi n? - bng
khng th khng th no c kh nng cho bn n y.
Nhng bn kinh ny cn lm bn tht vng nhiu hn,
bi v n ni chnh cu hi tr nn t do khng ny sinh bi
v bn ng khng nu bm bn, th gian khng ngn tr bn
theo bt k cch no; sinh thnh ca bn khng gi ti bn,
n tt c l do ch ca ring bn. Cho nn hi Lm sao
thot khi mi th ny? l sai. iu ng cn phi hi l,
"Lm th no, theo cch thc no v vi th thut no m ti
vn ang nu bm vo mi khn kh v rc ri ny?
Nhng kinh ny s lm bn tht vng ln, bi v n ni
chnh cu hi tr thnh t do khng ny sinh bi v bn ng
khng nm gi bn, th gii khng dng bn li theo bt k
|
|
115

116

cch no; vic sinh ca bn khng cu khn ti bn, n tt
c u do ch ring ca bn. Cho nn hi, "Lm sao c
t do vi mi iu ny?" l sai. iu ng phi hi l, "Lm
sao, bng cch no v vi th thut no, ti ang m gi tt
c nhng kh cc v rc ri ny?"
Ngi ta khng nn nu ra cu hi v vic tr nn t do
vi mi iu ny. Cu hi nn l: Phng php lun ca
chng ta l g, mu hnh no m theo chng ta c m gi
ly au kh? Chng ta c bt gi au kh, v vi tay ring
ca mnh, chng ta c p t ln bn thn mnh nhiu th
gian hn, nhiu sinh thnh hn, nhiu ti sinh hn. Cu hi
nn l: Ti sao chng ta c to ra nhng m rng mi v bu
tri cc ham mun? y l iu cn c hiu.
iu ny c nhiu ngha c ng . Mt ngha s l
ch gii thot khng phi l thnh t no cn c t
ti. Th gian chc chn s mt i, nhng gii thot khng
c t ti. Nu bn sn sng vt b th gian, th th bn s
thy rng gii thot ca bn l hon cnh ri. Bn t
do, nhng bn xoay x vn cn trong t tng qua vic
t la mnh.
Nu bn thy cch vt b bt trong rng bn s hiu. Mt
chic dy thng c buc qua hai cc . Khonh khc vt
bay ti v u ln dy thng, n lp tc b treo ln ngc bi
v dy thng xoay do sc nng ca n. By gi con vt
cm thy rng n b bt. Con vt b treo ln ngc cm thy
rng n b bt, b bt tht ti t; chn n qup vo dy, by
gi khng cn cch no thot na. Chnh con vt cng bm
cht vo si dy, dy khng gi n cht no. Nhng ci m
vt cm thy cng dng nh logic: Dy treo ngc mnh
th chc phi gi cht mnh ri, n phi gi chc mnh!
Cho nn vt ta c th m b treo . N c gng
mi cch ng thng dy c th bay c, nhng n
khng th no xoay x lm iu c bi v si dy rt
nh so vi trng lng con vt - cho nn d n c gng n
u, n bao gi cng ung a li v tr ln ngc. Do vy,
n cng c gng, n cng b thuyt phc l n khng cn
cch no thot c.
Nu con vt c th hiu, n c th khng gi dy na v
bay ngay cng khonh khc . Nhng trc ht n c c
ngoi v v tr thng ng. Thm ch nu n b vic gi dy
trong trng thi ln ngc, n c th bay xa bi v dy u
c bt gi n. Nhng con vt cha bao gi bay v tr u
ln ngc xung t; bt k khi no bay n u bay v tr
ng thng. N ch bit mi mt cch bay. N ngh rng c
l vic bay c mi ni khng trnh khi no vi vic
ng thng trn hai chn.
Lm sao con vt b treo ngc y hiu rng n cng
c th bay c ngay y v by gi, v rng n khng b
bt cht no? Nhng bi v n ang b treo ngc nn n s
rng nu n b si dy, n s b ng xung t v cht. Cho
nn n bm cht vo si dy. V ri d mi lu sau ngi
by vt mi ti, ngi s thy con vt ang b treo .
Tn thc con ngi t nhiu trong cng tnh hung ny.
Khng ai bt gi bn. Ai quan tm ti vic bt gi bn? Th
gian ny khng quan tm g ti vic nm gi bn u. Ci g
c th l mc ch, iu th gian ny thnh t c qua vic
nm gi bn? Khng, khng ai quan tm ti vic nm gi
bn c. Bn nm gi bn thn mnh. Nhng c nhng o
tng cho bn tng rng bn b ngi khc nm gi.
o tng ln nht l ch bn ngh bn thn mnh gi
tr n mc ton th gii u quan tm ti vic bt gi bn.
y l tnh cht bn ng cm thy rng mi kh u ang
|
|
117

118

dn v mi bn; rng bit bao nhiu kh ch th ti bn;
rng mi a ngc u c to ra cho bn - chng tt c ch
dnh cho bn, v bn ngi trung tm! Dng nh ton b
b tr v tr ny vn hnh v bn - v bn khng l g ngoi
con vt b treo ngc trn dy! Nhng l do cho vic to ra
o tng ny t nhiu cng ging nh l do cho con vt.
Ngay khi a tr con ngi c sinh ra, nhiu bin c
bi kch xy ra bn cnh. Chng l cn thit, l l do ti
sao chng xy ra. a tr con ngi c sinh ra l k
khng t lo liu c nht trong tt c cc con vt trong th
gii ny. Con ca loi vt khc c sinh ra du t lo liu
c cho chng. Con ca cc loi vt khc u c th bc
i, chy v c th bt u i tm thc n ngay khi chng
c sinh ra, nhng con ca con ngi s cn hai mi
nhm nm sau khi sinh mi sn sng i tm thc n ring.
Nhng hai mi nhm nm!
Con ca con ngi l yu ui nht trong tt c cc loi
vt. Cc nh sinh vt ni rng ci g sai u . H
ni rng c sinh thnh chn mui, con ca con ngi nn
cn trong bng m hai mi mt thng. Nhng ph n con
ngi li yu ui, c y khng th gi c a tr lu n
th trong bng. Do vy theo mt s nh sinh vt, ton b loi
ngi u b non. Khng a tr con ngi no c sinh
ra pht trin y , tt c u mi pht trin c mt
phn. Ngc li, con ca mi loi vt khc sinh ra u pht
trin y .
Nhng vi a tr con ngi, vic sinh ra mi pht trin
mt phn ny va l n hu m cng va l tai ng. Trong
th gii ny chng ci g l mt mt, bao gi cng c hai mt
cho mi th. iu khng may l a tr con ngi yu ui,
nhng y cng l n hu bi v do ci yu ui m con
ngi tr thnh cao siu hn mi con vt khc. C mt s l
do su sc cho iu . Bi v a con ca con ngi c
sinh ra rt yu t - n cn c tr gip ln lao, bng khng n
khng th tn ti c - ch cung cp s tr gip m
n v gia nh i vo s tn ti; bng khng th khng cn
n gia nh lm g. Trong loi vt khng c i sng gia
nh bi v iu khng cn thit. a tr con ngi s
cht nu khng c gia nh; do phi c ngi m, ngi
b ri c th ch thing ling v gia nh. Tt c nhng iu
c sinh ra do ci yu ui ca a tr.
Trn c s gia nh, x hi, dn tc, ton b mng li
nn vn minh cng ra i. V bi v a tr con ngi c
sinh ra khng t lo liu ly cho mnh c, cho nn n
khng c bn nng c bn. Con ca cc loi vt c sinh v
n ti vi thng minh - cho n sng cuc i n. Nhng
con ca con ngi khng ti vi thng minh nh th; nu
chng ta b mc n khng ti n s cht. Khng c
cch no cho n sng st. y l l do ti sao a tr con
ngi phi c hun luyn.
Khng con ca loi vt no cn hun luyn. a tr con
ngi cn dy d. N khng ti m c chun b vi ci g,
mi th u phi c dy. Do c trng ph thng, cao
ng v i hc. y l nhng th ch c sinh ra l do ci
yu t ca con ngi. Chng ta phi truyn t tt c qua
gio dc, mi th; ht th n n th kia cn c dy. N
lc ln c thc hin, vy m vn khng c chc chn l
a tr s hc! Do vy mi thu xp v gio dc v c nh
c pht trin bi v ci yu t ny ca a tr con
ngi. Kinh ny c mi quan h no vi thc ti ny.
Bi v a tr khng t lo liu c, b m phi ch
nhiu ti n. Bi v ch ny a tr cm thy, mnh l
|
|
119

120

trung tm ca th gii, ton th gii xoay quanh mnh. a
tr khc mt cht v m n chy ti. a tr hi m v b
n lp tc chm sc cng vi bc s. a nh bit rng mi
th u chuyn ng vi mnh lnh cht xu ca n. Hi
cht ting ng, hi ku khc, hi t ra trc trc l li ko
c nh vo phc v n. V vi a tr, gia nh l c th
gii; n khng bit th gii khc. Cho nn mt o tng t
nhin c to ra trong tm tr ca a tr rng, mnh l
trung tm ca th gii, mi thu xp u ch l cho mnh; mi
th ang xy ra ch l cho mnh, mi ngi u quan tm ti
mnh.
o tng ny lng su trong chng ta, v th th vi
phn cn li cuc mnh chng ta c sng vi gi nh rng
chng ta l trung tm. iu ny a n au n cc k ln;
l l do ti sao bn ng tn thng - bi v iu khng
ng, bn khng l trung tm ca th gii. Th gii din ra
rt hnh phc khng c bn. N khng gp chng ngi cht
no bi v s vng mt ca bn. Nhng u , trong mt
gc no ca tm tr bn, bn vn c cm thy, mnh l
trung tm. V bn bao gi cng ch i cho th gii chp
nhn rng bn l trung tm. y chnh l tm kim ca bn
ng.
Kinh ny ni: Ch ngi t do khi nm gi vo bn
ng... ngi c chun b t b khi nim bn ng iu
ln ln v n su t thi tr th... t ti t tnh.
iu ny l khng trnh khi; vic to ra bn ng ngay
t lc sinh ca a tr l iu khng trnh khi. y l iu
xu khng trnh khi. Nhng b mc kt v khng i
tip s ph hu ton th cuc i chng ta, bi v th th
chng ta vn cn b tc ot vic bit thc th ang n kn
bn trong chng ta. Chng ta s c kh nng bit c n ch
khi chng ta vt b bn ng ca mnh. Ti sao? Ti sao trong
tn gio c nhn mnh nhiu n th vo vic vt b bn
ng? Nhn mnh l bi v ngi cm thy rng mnh l trung
tm ca th gii vn cn b tc ot vic bit v trung tm
ring ca mnh. Ngi sng vi vic tin vo mt trung
tm gi l trung tm ca mnh. Ngi tin rng mnh l trung
tm trong con mt ca ngi khc khng bao gi bn tm ti
vic tm kim xem liu ngi thc ra c bt k trung tm
no ca ring mnh khng, v do vy mt trung tm gi c
sinh ra. Trung tm gi ny ph thuc vo ngi khc, v do
ngi ta ch thu c bt hnh t bn ng.
Khi bn ni, Bn l ngi tt, bn ang lm tng
cng bn ng ca ti. Ngy mai nu bn ni, Khng, iu
y l sai lm, bn khng phi l ngi tt, th th bn va
rt i vin gch bn cho bn ng ti mn m ti xy
dng lu i t vin gch ; th th n i ti b sp .
Bn ng c to ra qua mt k khc, qua tng ca
ngi khc; bn ng l ph thuc vo ngi khc. V nh
ly, bt k ci g ph thuc vo ngi khc u khng th l
trung tm ca bn c. Cho nn chng ta lo lng qu nhiu
v ai ni g, ai ni iu tt v chng ta v ai ni iu xu v
chng ta.
Mt ngi bn va ti ti ni, y l vn ca ti...
ngi ang hin din y. Ngi ni, y l chnh
vn ca ti, rng ai ni iu g , mt iu nh nht,
mt iu hon ton khng c ngha, v ti b tn thng
ti mc ti khng th ng c c m. Chng hn, ngi
ni, Ti mi ra tim mua vi th . Ti mun mua mt
th no , nhng ti khng thch ci m ngi ch tim ch
cho ti. Ngi ch tim ni, B li ci i. Ti bit khi
ln u tin ti nhn khun mt anh l anh s khng mua th
|
|
121

122

g u. Ti khng th ng c c m , c gng tm ra
ti sao ngi ch tim ni nh th.
Bn ng chng ta ph thuc vo iu ngi khc ni.
Mi ngi xung quanh chng ta hoc ng gp cho bn ng
ca chng ta hoc h ly i ci g t n. y l l do ti
sao ton b thi gian chng ta ch bn tm ti iu mi
ngi ni hay ngh v chng ta. y l vn ca chng ta.
Thu thp kin ngi khc ng gp cho t ho ca ta -
nhng ci g l tnh tin cy trong kin ngi khc? kin
ca h l trong tay h. Hm nay h c th nghing v thin
cm vi chng ta, ngy mai h c th khng. Hm nay h c
th c kin tt v chng ta, ngy mai h li c th c kin
xu - v h c ng c ring ca h.
Ngi ch tim kia c ng c ring ca ng ta. ng ta
nh vo bn ng. By gi hai iu c th xy ra qua n.
Mt l ch ngi n ng ny c th mua hng, ch gi
th din ch khng v ci g khc. V nh th th s tt hn
nu ngi mua hng bi v t nht th ngi cng cu
mnh khi c m mt ng. Nhng ri lo u khc li nm bt
tm tr: Sao mnh mua qun o m mnh khng thch? V
tt c cc bn u mua nhiu th m bn chng bao gi
mun mua, nhng nhiu c hi bn ng ca bn thc gic
bn mua.
phng Ty, anh bn hng ang dn b thay th trong
cc ca hng bi c bn hng. By gi khng cn anh bn
hng na, ch cn c bn hng! By gi khng cn ngha
g my khi gi vic dng t anh bn hng. Khi mt khch
hng nam vo tim mua i giy v mt c bn hng xinh
p tin li gn anh ta, th i i giy vo chn anh ta bng
chnh tay c y, buc dy giy cn thn v mm ci ni
thm, p qu! i ny trng p trn chn anh th, by
gi d i giy c b chn th no anh ta cng buc phi
mua chng. Anh ta s phi mua chng. By gi khng cn l
vn ca giy na, by gi bn ang mua ci g khc,
giy ch l ci c.
Tt c chng ta u mua nhiu th m chng ta cha
bao gi mun. Ton b cuc i ta cng ta nh b su tp
nhng th , v bn ng chnh l tng tp ca nhng ci
ny. Chng ta nh cp nh mt ca ngi khc, gn tt
c li v ci tr thnh nh sng lp lo ca mnh. Nhng
ngi khc bao gi cng l ch, bt k ngy no h mun h
u c th ko li s h tr .
Ngay c ngi lnh o ln nht cng khng ln hn
nhng ngi i theo ngi . Ngi khng th ln hn
c, bi v ton b quyn lnh o ca ngi l trong
tay ca ngi khc. Hm nay h cho n, ngy mai h c th
ly n i.
Do , ngi lnh o d c th ln n u, ngi
vn l ngi theo sau ca nhng ngi theo sau mnh. Ngi
phi theo sau h. Ngi phi quan st xem nhng
ngi theo sau ang nh i hng no, th ri ngi
chy ra v ng trc h. Ngi phi nh du hng
gi, hng ca nhng ngi i theo mnh, v ton th tri
thc chuyn gia ca ngi l chy ngay v ng trc.
V y l l do ti sao, mi lc, mi ngy, ngi lnh o c
thay i tuyn b ca mnh. Ngi phi thay i. l
iu c gi l tm nim v quan im ca ngi theo sau.
Bn nhn c bn ng ca mnh t h. Danh vng, a v
ca bn, mi th bn u nhn c t h - tt c n u
c vay mn. V bt k ci g l ca vay mn, n khng
phi l bn. Bn c trc khi tt c nhng iu ny
c nhn. Khi ci cht chp ly mi th ny khi bn, bn
|
|
123

124

vn s c .
Bn to ra mt trung tm gi, v nu bn coi bn
thn mnh l trung tm ny, th th ti sao bn i tm trung
tm thc ca mnh? Bn coi l ng nhin rng y l
trung tm thc.
Ci g l hnh nh ca bn trong con mt ring ca mnh?
N l hnh nh c to ra bi ngi khc. Chnh ngi
khc to ra n - ai cho n mu sc, ai v mt
ca n, ai v chn, v l tt c nhng ci g bn l.
Nhng y ch l hnh nh trn giy, mt cn ma ro nh s
xo sch mi mu sc ca n. Nhng tnh hung ny sinh ra
t ci khng trnh khi ca cuc sng.
Cc nh tm l ni rng a tr u tin tr nn nhn bit
v ngi khc, khng phi v bn thn n. Mt cch t
nhin, khi a tr m mt, n thy m n. Lm sao n c th
thy bn thn n c? Ngi khc, bn, c thy, khng
phi ci ti. Dn dn hiu bit ca n rng ra. N thy b
n, anh n, ch n v gia nh, v theo cch ny n dn dn
hc cch kinh nghim ngi khc. V chnh trong tng
phn v mi quan h vi ngi khc ny m n bt u kinh
nghim ci ti ca n.
iu rt th v cn lu l vic kinh nghim ci ti
khng phi l u tin. Ti hin hu, nhng ti khng kinh
nghim bn thn ti trc ht, ti kinh nghim ngi khc
trc ht. Mt cch t nhin khi ti kinh nghim ngi khc
trc ht, th th ci ti m ti s to ra s phi da trn
kin ca nhng ngi khc ny.
Do , cc nh tm l ni, a tr nhn c tnh yu
t ngi m v ngi b v nhn c cch ca ngi ca
gia nh th cng c cm gic v t i. Nhng mt a tr
khng nhn c tnh yu no t b m, khng nhn c ca
ngi t gia nh - mt loi nhn cch ng khinh s pht
trin trong n, bi v nu mi ngi m qua h a tr trc
ht tr nn nhn bit v ci ti ca mnh khng din t vui
v v hnh phc v n, ci ti ca a tr tr nn ngho
nn v thiu thn mi mi. N khng nhn c cht nui
dng.
Cc nh tm l ni rng ci g b mt i trong a
tr ln ln thiu vng ngi m, v iu ny c th khng
bao gi b p c bi v chnh kinh nghim u tin ca
a tr v ci ti vn cn b qu qut. Ngi m t ngi
ci hiu u tin v ti l ai c sinh ra, ci bn m
t ngi ln u tin thong nhn v ci ti xy ti
khng bao gi c cho nhng ci thong nhn ny.
Ngi khng bao gi c phn nh nhng kinh
nghim v nhn phm, knh trng, t ho, danh d v tnh
yu.
Nu ngi m khng hn h trong bn thn mnh khi
sinh n a con, nu ngi m khng trn ngp trong vui v
v nu ton b con ngi ca ngi m khng rung ln v
xc ng th th ci ti ca a tr c bit s vn cn
b qu qut mi mi. N s au kh nhiu. N s phi tm
nng. N s gp rt kh khn.
Chng ta thu c kinh nghim u tin v ci ti t
ngi khc, v chng ta tip tc nhn c n t ngi khc
t u ti cui. Dn dn, dn dn chng ta tch lu kin,
chp thun, chng nhn, quan im ca ngi khc, uy tn
v knh trng t x hi. Trn trung tm gi ny chng ta vn
cn treo y, trong khi trung tm thc ca chng ta b n kn
ng sau n.
Ci bn khng th l ci u tin, ci ti mi l ci
u tin - l vn khc m chng ta i ti bit n mi v
|
|
125

126

sau. Khi a tr c sinh ra, n c sinh ra vi ci ti
ca n, vi linh hn ca n. Nhng trung tm vn cn b
giu kn v mt trung tm mi khc c to ra. Th ri
chng ta bm vo trung tm mi ny. Chng ta lm nh vy
bi v chng ta khng bit bt k trung tm no khc, v
chng ta s rng nu chng ta bung b trung tm ny,
chng ta c th b treo l lng trong khng trung, v nu
chng ta khng chm nom chng ta c th b mt. Chng ta
s rng mi th c th b o ln, hn n. Do chng ta
nm gi chc vo n ta nh con vt bm cht vo si dy
thng, bi v n s rng n c th b ng xung v b thng.
Chng ta cng c bm vo ci ti ny bi v chng ta
khng thy bt k ci g khc c th c gi cho ta.
Chng ta i da trn h tr ca n v gi cht n khng
tut khi bm gi ca chng ta. iu ny em n kh s
bi v n khng phi l trung tm thc.
Tnh hung ny ca chng ta ta nh mt ngi c
sinh ra vi mt kho bu, nhng ngh lm l kho bu b chn
vi trong mng v c th m o bi tm kim n mt cch
khng kt qu. Trung tm thc ca chng ta l hong ;
linh hn ca chng ta l phc lc cc k v l kho bu.
Nhng ci ti ny l con mng gi m, d chng ta c
o bao nhiu i chng na, chng ta cng khng tm thy
kho bu u c. o bi chng ta khng bao gi t
ti t tnh ca mnh. Do kinh ny ni:

Ch ngi t do khi nm gi vo bn ng mi t ti t
tnh.

Th th ci g cn c lm?
Gurdjieff l mt nh huyn mn xut chng. Khi b ca
ng y ang trn ging ch cht ng y hi b y, B
c kinh nghim sng no v kt lun no m b coi l ng
truyn cho chu khng?
Th ri b ca ng y ni mt iu rt l vi ng y. B
ni, Nu chu c th nh c mt iu trong sut cuc i
chu iu s c tc dng. l: ng bao gi lm bt k
ci g nh ngi khc lm n - ng bao gi lm bt k vic
g nh ngi khc lm n, bao gi cng c lm n theo cch
khc. Gurdjieff sau pht trin c mt trit l xoay
quanh iu ny v pht biu lut ca ci ngc li - bao
gi cng lm nhng vic khc vi ngi khc.
Gurdjieff lm n lc ln p dng li khuyn ny
v mt con ngi duy nht c sinh ra trong ng y, bi
v khng lm bt k iu g nh ngi khc lm em li v
vn kt qu. Kt qu u tin l ch, v bn ng ca ngi
ta ch c nui dng khi ngi ta lm mi vic theo cch
ngi khc lm chng, mt cch t nhin s khng c g
nui dng cho bn ng ca bn. Ngc li, mi ngi s
ci bn.
Gurdjieff ni, B ti bo ti, B gn cht ri v
b s khng bao gi bit c liu chu c theo li khuyn
ca b hay khng. Cho nn chu lm th cho b xem trc
khi b cht. V qu to c ngay gn ging b; b a
qu to cho ti v bo ti n n, nhng phi chc rng ti
khng n n theo cch nh mi ngi vn lm.
a tr Gurdjieff ny phi thy bn thn mnh trong
kh khn ln: phi lm g? Nhng tr con y sng to. Nu
b m khng git cht tnh sng to ca chng hon ton, s
c nhiu nh pht minh trn th gii. Nhng pht minh
dng nh nguy him, bi v bt k ci g mi u em n
khng d chu.
|
|
127

128

Gurdjieff cm ly qu to v a n ln gn tai, trc ht
cu c gng nghe n, ri a n li gn mt nhn, cu hn
n v chm vo n bng i mt nhm kn, ri nhy ma
trong khi vn gi qu to trong tay, nhy nht v chy, v ri
cu n qu to. B ca cu ni, B hi lng lm.
Sau , Gurdjieff ni, iu ny tr thnh mt nguyn
tc trong i ti - khng lm bt k iu g theo cch nh
ngi khc lm m em ci c o no ca ring ti vo
n. Mi ngi hay ci ng y v gi ng y l in. H s
ni, Khng bit loi ngi g th ny? ng ta lm g y -
nghe qu to bng tai sao?
Gurdjieff ni, Ti khng nhn ra iu u, nhng
kt qu khc l ch ti khng cn lo ngh v ngi khc
na. iu ngi khc ni hay kin ca h v ti th no,
hay h ngh g v ti - mi bn tm ny n gin b vt b.
Ti tr thnh mt mnh, tuyt i mt mnh trn th gian
ny. Bi iu ny, Gurdjieff vit thm, ti khng phi
tri qua au kh m mi ngi khc tri qua. Khng trung
tm gi no bao gi c to ra trong ti v ti cha bao
gi phi lm n lc no ph hu bn ng ca mnh. N
cha bao gi hnh thnh ngay ch u tin.
Ci g cn c lm? Vt b bn tm v ngi khc. Ti
quan st cc bn sng nay khi cc bn thin. Cc bn thin,
nhng mt tng vn cn ln qut, Ai phi ang quan
st mnh... ngi khc s ni g?
Mi hm nay mt ngi bn ti ti. Ngi ni, Bt
k iu g thy ni, ti s lm n mt mnh. Nhng lm y
trc bao nhiu ngi th ny... S khng ch li g m lm
n mt mnh u. S khng ch li g u, bi v ch li ca
thin l a chiu. Dng cm ca bn pht in trc bao
nhin ngi th ny n thun nh gc bn ng bn. Hnh
vi kiu tr con ca bn trc bao nhiu ngi th ny bng
nhin loi b bn ra khi bn ng ca mnh v nm bn v
trung tm ca bn. iu ny s khng xy ra trong s mt
mnh ca bn. Trong mt mnh, mi ngi u l ca s trong
bung tm v mi ngi u c th lm v mt trong
gng trong tnh mt mnh ca bung tm nh bn - khng
ch c tr con m c ngi trng thnh na. Nhng cu
chuyn nh th may mn l khng b gng k li. Nhng
nhng iu ny khng c gi tr g, v cng khng ch li g -
khng ch li cht no.
B lo ngh v ngi khc i, dng suy ngh v kin ca
ngi khc; bt u gim bt thm mun c ngi khc
ch ti. Vic tm kim ch ca ngi khc l thc n cho
bn ng. Ch ca ngi khc l thc n, bn ng c nui
dng t n. Do , ngi ta cng ch n bn, bn ng
cng cm thy l th hn, bn cng cm thy mnh l ci g
. Nhng nu khng ai ch n bn, bn nh v khng
ai thm nhm ng n bn m xem...
Gurdjieff lm thc nghim vi t ca mnh. ng
y v ba mi t sng trong mt ngi nh ln, v ng y
bo h sng theo cch dng nh hai mi chn ngi
kia khng tn ti. H khng c ni vi bt k ai, khng
c lm du hiu no, khng c lm c ch no c th
to ra bt k trao i no. Cho d mt ngi i qua ai ,
ngi cng phi nh rng anh l mt mnh hon ton
, khng ai khc c trong ngi nh. C hay khng c
, khng iu g c lm bi bt k ai m c th ch ra s
hin din ca ngi khc. Nu ai dm ln ngn chn ca
ai khc, ngi khng c xin li, v khng c ai khc
c hin din . Cho d v sai lm ca ai m mt cc
than hng trong l ri vo tay ngi no , khng ai c
hi xin li - v khng c ai khc c hin din . Khng
|
|
129

130

ai thm ch c by t qua nh mt, Ti xin li.
Gurdjieff yu cu ba mi t ny phi sng
trong ba thng. Hai mi by t bin mt sau mt khong
thi gian; ch cn li ba ngi cho ti cui, nhng ba ngi
c bin i thnh nhng ngi hon ton khc.
Ci g l mc ch ca thc nghim ny? Chng ta hy
hiu v n. Rt d khng ch g n ngi khc, hay khng
xin li, cho d bn ai ! iu ny rt d dng, khng c
kh khn g trong c. y l cch chng ta bao gi cng
mun n l vy. Nhng iu ny khng phi l vn c
ngha. Vy thc nghim ny mang li ngha g?
Nh ly, ngha ca n l su sc v giu kn. Gurdjieff
yu cu bn khng c ch ti s kin rng c ai
khc ang hin din, nhng th th cng phi hiu cho r
rng ngi khc cng s khng ch g ti bn c. chnh
l ni t by. Bn s khng ch ti ngi khc, bn mt
mnh; ngi khc s khng ch n bn, c hai mi chn
ngi. Bn s khng nhn c s ch ca hai mi chn
ngi khc, trong sut ba thng tri, tt c c vy!
Mi giao dch u l ln nhau. Ti cho bn s ch , bn
cho ti s ch . y l kinh doanh. Ti p ng bn ng
bn, bn p ng bn ng ti. Nhng trong thc nghim ny
trao i s dng li ti c hai u. Ci g l l do cho hai
mi by t ny chy mt? Nhiu ngi trong h v sau
ni, Chng ti cm thy dng nh chng ti b ngt, rng
chng ti s cht, rng chng ti b nght.
Thc ti c hng h u c b nght, y l c hng ca
bn ng ca h b nght. H ngh, Nhng ba thng! V
s khng c thc n cho bn ng ca mnh! n lc chng ta
ra khi ch ny, chng ta s thnh trng rng. Ba t
dng cm ny, ngi cn li, sau ba thng i ra nh nhng
ngi hon ton khc. iu g thay i trong h?
Ouspensky l mt trong ba t , ngi tr li qua
sut thc nghim . Sau ny ng y ni, ng Gurdjieff
ny tht bun ci, v trong ba thng... V chng ti khng
c tng rng y l phng cch git cht bn ng ca
chng ti. Chng ti ngh rng thc nghim ny c tin
hnh em li an bnh v tnh lng cho tm tr chng ti.
Chng ti thm ch khng c bo rng bn ng ca chng
ti s b git cht. Sau ba thng chng ti tr thnh dng
nh l chng ti khng tn ti na; ch bn th chng ti l
cn li. Khng cn m iu ca ci ti ny sinh bt k
u trong chng ti na.
Ci ngy khng ci ti no ny sinh bn trong bn,
ngy bn ang ng trn ci ti thc ca mnh. Ci ti
thc c gi l linh hn. V mt cch t nhin th th
tnh c nhn ca bn tr thnh sch khng t vt ta nh
trng trn - y phc lc v t to sng.
nh sng tn ti , phc lc tn ti ; ch cn
mi vn v mt bc nhy nh t ci ti ca bn sang
linh hn. Sch s khng t vt c ri, n cha bao gi
b quy ri.
Mt kinh quan trng khc, cng hay v nguyn bn
tng ng. Nhiu ln t ng che giu ngha tht v n
khng c thy. V bi v nhng t ng l quen thuc
nn kh chm su vo chng. Tt c cc bn hn phi
nghe thy nhng t ny trc y; khng mt t no l
khng quen thuc c, nhng vic b tr chng y li hon
ton khng quen thuc.

Dng cm gic lm, mi lo u dng. Dng lo u, mi
ham mun dng. Dng cc ham mun l gii phng - v
|
|
131

132

iu ny c gi l jivanamukti, gii thot trong khi
sng.
Dng cm gic lm, mi lo u dng... Tt c chng ta
u mun ph hu lo u. Ai l ngi khng mun c t do
khi lo u? Nhng chng ta khng mun t do khi l ngi
lm. Chng ta mun t do khi lo u nhng chng ta khng
mun t do khi vic l ngi lm - v lo u l hnh bng
ca ngi lm. Ngi ngh, ti ang lm ci ny, khng
th cu bn thn mnh khi lo u c. Lo u s c chng
cht ln ngi . Ngi cng ngh, ti ang lm,
ngi s cng tr nn lo u nhiu hn.
Ngi phng ng pht minh ra nhiu phng sch
ti tnh. Mt trong nhng phng sch l cm thy, ti
khng lm, Thng lm. y l mt k thut thin. K
thut ny l: Thm ch chic l trn cy cng khng lay
ng nu khng c php ca Thng . Trong thc ti
khng c g ging nh th c. Nu Thng phi cho php
tng ci l, n gi chc ngi pht in ri. Hnh dung
phi bo cho mi ci l, By gi lay ng i, by gi dng
li!
Khng, khng c Thng nh vy u c cho
php tng ci l c lay ng hay dng li. Nhng pht
biu ny khng lin quan g n Thng theo bt k cch
no, n n gin l mt k thut thin, mt phng sch, bi
v mt ngi tin rng cho n mt ci l cng khng lay
ng c nu khng c php ca Thng dn d bt u
vt b khi nim v ti lm. Ngi l ngi lm, ngi
nh th tin; ti khng l ci g c. Nhiu nht ti c th l
cng c. Nu ngi lm cho ti i, ti i; nu ngi lm cho ti
bc, ti bc; nu ngi lm cho ti dy, ti dy.
Vic ngh rng mi th u xy ra thng qua Thng
v chng ta ch l con ri trong tay ngi cho php mt
hin tng v i xy ra trong th gii ny; ngi phng
ng tr thnh hon ton thot khi lo u. Thi i v lo
u m phng ng bit th khng c ni no khc trn
th gii ny bit ti, cn thi i nng tru lo u m phng
Ty hin ti ang kinh qua th trc y cng cha ni no
bit ti c. Nhng nguyn nhn pht xut t cng mt
ngun. phng Ty Thng tr thnh mt thc th
ng hoi nghi, khi nim v nh mnh mt ht ngha.
Ti khng ni rng khi nim v nh mnh l ng,
nhng ni v phng sch trong khi nim nh mnh -
Mi th ang xy ra nh theo nh mnh - kt thc
phng Ty. C Thng ln s mnh ln nh mnh u
khng tn ti; ton b trch nhim dn vo con ngi. Ti
lm. Bt k iu g ti lm, ti ang lm y. Ci ti cn
li, bi v khng cn cch no ph nhn n.
Khng c g khc bit liu Thng c tn ti hay
khng, nhng nu bn c th gt ngi lm ca mnh sang
bn v Thng - cho d c ngi hay khng - iu cng
bt u c tc dng ln bn: bn tr nn thot khi lo u.
phng Ty, lo u thnh su sc. Cc nh tm l
hc M ni rng c ba trong bn ngi l b m yu tinh
thn... ba trong bn! Ngi th t c th cn khng b nh
hng bi ba ngi kia c bao lu na? Ba ngi ny
ang c bng mi cch c th nhn chm ngi th t.
y l mt con s ln nu ba trong bn ngi tr nn b
ri lon v m yu tinh thn. L do l g? Phng ng cha
bao gi to ra lm ngi in n th nh phng Ty.
phng Ty bnh in c tng ln v dn dn, dn dn
c coi l ng nhin. Ngay c Freud cui cng cng
chp nhn sau c i nghin cu v tm tr rng khng c
|
|
133

134

cch no cha c cho con ngi; con ngi s cn in t
hay nhiu. ng ta chp nhn bt lc ca mnh. V nu Freud
chp nhn bt lc ca mnh, iu rt c ngha, bi v
con ngi ny dnh nm mi nm cuc i mnh
thm him tm tr con ngi v ng ta lm mt s nghin
cu su sc. ng ta ni khng c cch no lm cho con
ngi hon ton mnh kho c.
Nhng Freud khng nhn bit rng ngi hon ton lnh
mnh sng trn th gian ny v x hi hon ton lnh
mnh cng tn ti. Nhng nhng x hi c cc quan
nim rt khc bit. Quan nim su sc nht trong nhng quan
nim ny l, ti khng phi l ngi lm. H tm ra
phng sch: ngi lm l Thng , s mnh, nh mnh -
ai khc. Ti ch l cng c v ging nh chic l - lay
ng khi b lay ng, khng lay ng khi khng b lay ng,
thng hay thua khi c lm cho thng hay thua. Ti khng
c u trong c.
iu ny c hiu qu kp. Mt l ch khi bn khng l
ngi lm, th th khng ny sinh l do no lo lng v bt
k ci g. Th th tht bi c chp nhn nh thng li. Khi
thng li khng phi do vic lm ca bn, n khng to ra
bn ng; v v tht bi cng khng phi do vic lm ca bn,
n khng gy ra nhng m mt ng, lo u khng chim lnh
ngi ta, khng lm cho ngi ta au tim. V iu khc th
v hn cng xy ra: nu ai thng, khng c ghen t trong
tm tr bn v iu , bi v nu ngi thng, y cng
khng phi l thnh tu ca ngi , y l ch ca
Thng cho s vic phi xy ra theo cch . Ngi
khng ln hn v ngi thng, chng ta khng nh
hn v chng ta thua. Tt c y l ch ca Thng .
Trng thi tinh thn rt an bnh pht trin nu cm gic
v ngi lm b vt b. Khng nht thit ngi ta phi tin
vo Thng v iu ny. Pht vt b n m khng tin
vo Thng , Mahavira vt b n m khng tin vo
Thng . iu ny c kh khn hn cht t. Nu ngi ta
phi vt b ngi lm m khng tin vo Thng , ngi ta
phi lm su sc hn vic chng kin ca mnh rt nhiu.
Vn cn l ngi quan st; d bt k ci g ang xy ra, vn
cn l ngi quan st. Nu c tht bi, quan st rng bn
ang chng kin tht bi; nu c thng li, quan st rng bn
ang chng kin thng li. Bn khng thua bn khng thng,
bn ch l nhn chng. Khi l bui sng, bn chng kin
bui sng ti; khi l bui ti, bn chng kin bui ti
ti. Khi bng ti ca m t hi li, bn chng kin rng
bng ti ti. Khi mt tri ln v c nh sng, bn chng
kin rng nh sng ti.
Bn vn cn l ngi quan st ti ch ca mnh - d
l ngy hay l m, d l hnh phc hay bt hnh, d
l tht bi hay thng li. Vy khi mt ngi lng ng trong
vic chng kin ngi lm tan bin; vic lm khng cn l
ca bn na. Bn khng cn l trung tm ca vic lm, bn
tr thnh trung tm ca vic thy, chng kin, bit. Vic lm
c xy ra xung quanh bn trong s tn ti.
Mahavira ni, D dy ti i, ti quan st n; gai m
vo chn ti v chn au, ti quan st n; thn th b m, m
ti, ti quan st n. Ngay c vo lc cht, Mahavira cng
s c quan st thn th ang cht. Bn s khng c kh nng
quan st rng thn th ang cht; bn s cm thy rng bn
sp cht. Nu bn tng l ngi lm trong c i mnh,
th th bn cng s phi lm vic cht. Khi bn lm mi
iu, bn c th li hnh ng cht cho ai c? Ngi
chi b cuc sng th cng chi b c ci cht na. Ngi
gi quan st cuc sng nh mt nhn chng th cng quan
|
|
135

136

st ci cht nh mt nhn chng.
Nu vic lm cht i, ni cch khc nu ngi lm bin
mt, lo u cht. Pht biu th hai l chn l thm ch su sc
hn iu ny:

Dng lo u, mi ham mun dng.
Dng nh l c sai st no trong kinh ny. Trong
kinh sch bao gi cng ni: khi ham mun cht, mi lo u
cht. V y l iu bn cng c th tng nghe, rng nu
khng c ham mun, khng c lo u. Kinh ny ang ni
chnh iu i lp li. N ni: nu lo u dng li, ham mun
dng li. Vi ci cht ca vic lm, lo u cht, v vi ci
cht ca lo u, ham mun cht. Ti sao?
Bn bao gi quan st cha? - khi bn cng nhiu lo
u, bn cng nhiu ham mun, khi bn cng nhiu cng
thng, ham mun dc cng ny sinh nhiu trong bn, bi v
vi dc, cng thng c th c du bt v ngi ta c th
tr nn nh nhng hn. Khi tm tr bn ang trong gin d
th th na ham mun dc cng ny sinh nhiu hn trong
bn. Khi tm tr bn trong trng thi vui v, phc lc, ham
mun dc t i. Nu tm tr l ton b v thng xuyn trong
trng thi phc lc, n gin s khng c ham mun dc. C
l do cho iu ny. Khi tm tr t ti mt gii hn cng
thng no do bt k ci g, trung tm dc vn hnh ta
nh ci van an ton; n l van an ton. Khi lo u ca bn
tng ln v tr thnh qu nhiu, khi bn khng c kh nng
dung th n v nhiu nng lng ang chy quanh trong
thn th bn n mc lm cho bn kh chu, thn th bn tm
cch tng bt nng lng ra.
Trung tm dc l ci van an ton. Bt k ch no c nng
lng ang vn hnh, van an ton cng phi c . T nhin
lm cng vic nh th.
Nu bn un nng bp l hi du la, thu xp no
phi c cho nu bn bm qu nhiu hi, lng d tha
s c thot ra. Khi bn c in c lp rp trong nh,
cu ch phi c cung cp cho nu dng in qu mc
chy trong mch in, cu ch s chy, ngt lung in. Cu
ch khng cho php qu mt khi lng nng lng no
chy qua n. Ngay khi dng in qu ln chy qua, cu ch
s chy v qu mc nng lng nh chy qua, v mi th s
li an ton.
Thn th c van an ton sinh hc qua trung tm dc. Bt
k khi no nng lng qu mc tch lu trong thn th bn v
trng thi bt rt pht trin, lo u thu bm gi bn, c vt ln
bn trong bn; th th iu cn thit l hoc bn tr thnh
nhn chng v tt c nhng rc ri ny s gim i, hoc kh
nng th hai l ch nng lng chy ra khi c th bn v
bn tr nn yu. Th th di nh hng ca yu ui
mi rc ri ngui i - v ngi ta cn sc mnh ngay c
cho cc rc ri tip tc.
Do trng hp hay xy ra l ngi yu l ngi tt.
iu khng c ngha l h thc ra l ngi tt, mi iu
n ng l ch h khng c nhiu nng lng cn thit
lm iu c.
Bn bao gi quan st rng ngi bo thng vui a,
rt thn thin v thng khng hay ci nhau. Sao vy? Nu
bn hi nh tm l, ng y s ni rng ngi bo khng th
nh nhau c; nu ngi nh nhau ngi s b
nh; do ngi tr thnh thn thin n th, bi v
ngi khng th m ng c chuyn nh nhau. Nu
ngi c nh nh nhau chc chn ngi s b nh.
Cho nn h bao gi cng mm ci. N ci ny ngha l
|
|
137

138

xin ng nh nhau; mi th u n tho c, khng cn phi
lao vo nh nhau.
Ngi bo khng th chy c. V trong nh nhau ch
c hai cch: hoc bn nh hoc bn chy - m ngi th
khng lm c c hai. Cho nn ngi tr thnh ngi
khng ci nhau. Nhng iu khng c ngha l ngi
vt cao hn vic nh nhau. Khng, trong con ngi mi
th u nm su bn trong, v iu hu dng l tr nn nhn
bit v nhng iu ny.
Cho nn bt k khi no bn y lo u, bt hnh v kh,
ham mun s ny sinh trong tm tr bn. Hoc bn tr thnh
nhn chng, trong trng hp nng lng b vng trong
lo u s c thot ra v, ci ln n, bn s ln ng theo
cuc hnh trnh i ln... Hoc, nu bn khng th tr thnh
nhn chng c, nng lng ang lm cho bn bt n, ci
to ra ri lon xoy lc trong bn, s c x ra qua van
an ton ca trung tm dc; bn s tr nn yu v bn s cm
thy bn ang tr nn nh hn, c gim nh.
Freud m t dc nh thuc an thn t nhin, liu
thuc m du. Con ngi tr v nh mt mi v mn mi sau
c ngy ton nhng vn thuc mi loi v b nhn
chm trong lo u. Nu ngi c kh nng x ra nng
lng qua dc, ngi ri vo gic ng mt cch an bnh
trong m.
y l l do ti sao n b khng quan tm my n dc,
bi v h nhanh chng nhn ra rng h ang vn hnh ch
nh ci van an ton cho n ng. H sm pht hin ra rng
khng c tnh yu hay th g i loi nh th trong dc c,
y tt c ch l cng c. H sm i ti nhn ra rng dn dn,
dn dn h tr thnh cng c cho ngi n ng ny
qua ngi x nng lng ca mnh v chm vo gic
ng. V iu thng hay xy ra l sau khi giao hp ngi
n ng quay mnh v chm vo gic ng, trong khi ngi
n b vn cn khc bi v i vi c y khng c g xc
phm ln hn l b dng nh mt vt.
Mt s khng k xit n b n v ni vi ti rng h
khng quan tm cht no ti dc c. L do cho iu ny
khng phi v h thiu quan tm v n, ton b l do l ch
n ng dng h nh vt v mi quan tm ca h b
ln men. Thc ra thc ti chnh l iu ngc li: n b
nhiu dc nhiu hn n ng, h c nhiu nng lng dc
hn. Nhng h khng t ra hng dc, thay v th h t ra
lnh m vi dc. Thi ca h i vi n ng dng nh
l, Thi c, c lm ci anh thch v c tho mn vi
n i. K vn cho ti! Nhng h dng nh khng c
nhiu quan tm hn iu ny. L do cho iu ny khng phi
l ch h khng c cht no ham mun dc bn trong,
nhng bi v h c cm gic b tn thng l b s dng nh
vt. H phin lng khi b i x ging nh vt m
khng nh mt c nhn. Nhng tt c nhng iu ny em
ti kt qu khc.
n ng c kh nng gii to nng lng ca mnh qua
dc, nhng n b gii to nh th no? Th l n b quay
sang hay ci ln, cn nhn, c on. H nm nng lng
ca h qua nhng tuyn khc ny hai mi bn gi mt
ngy, bi v thit b van an ton dc khng vn hnh i vi
h, v h i ti coi thit b ny ch dnh cho n ng.
By gi y l iu rt ngc i. n b ng phi du
dng hn, nhng iu ny khng xy ra theo cch ; h nn
tt bng hn, nhng iu ny khng xy ra theo cch ; h
nn hi ho hn, nhng iu ny khng xy ra theo cch .
Vn l g? Ti u sai lm no ang xy ra trong s
|
|
139

140

thu xp t nhin. V sai lm l ch ci c th l u ra
t nhin cho nng lng ca h b kho tri v h mt quan
tm n n. Tr thnh nhn chng l gay go, cho nn tt c
nhng nng lng ny c tip tc lun qun bn trong v
chng i ra di nhiu dng khc nhau.
n b s nm dng nu bp ang cm trong tay -
thng thng n phi l s, cho nn n ri v v tan.
Trong vic ph v ny, nng lng ca c y tm c li ra.
Bn c th chun b mt s y v nhng s kin nh
vy tm ra cho bn thn mnh khi no nhng iu nh th
xy ra nhiu trong gia nh bn. V bn tt yu s pht hin
ra rng h p ph nhiu hn trong nhng ngy khi nng
lng ca ngi n b khng c gii to - th th qua
nhiu phng php nh gin d, cng thng vn vn n b
s trt nng lng ca c y ra.
Khi c lo u ln ca tm tr, n chy v cc ham mun
m mui. Do , kinh ny ni rng vi ci cht ca lo u,
mi ham mun cht.
y l bn kinh c i v duy nht. V ch n by gi
cc nh tm l mi ang pht hin ra iu ny. Nu bn tr
nn thot khi lo u, ham mun ca bn s tr nn rt yu.
Nu bn tr nn hon ton thot khi lo u, tm tr bn s
thm ch khng chuyn hng v ham mun na. Ham mun
tr nn khng trnh khi x ra cn bo khi n ny sinh
bn trong bn vt ra ngoi mt gii hn no . Khi khng
c bo t v s dn dp , ham mun tr nn rt yu.
Nhng nng lng khng b yu i; ham mun yu, nhng
nng lng c tch lu.
Mi th s ti lc bin i ti mt gii hn no . Nc
bin thnh hi khi c un nng ti mt trm . Khi tch
lu nhit ln n mt trm th th nc tr thnh hi. Khi
tinh trng ca bn, nng lng ca bn, tip tc c tch
lu bn trong ti mt im no - khng c bt k cn bo
no xy ra v khng cn ny sinh vic vt b v ch nng
lng ra ngoi - th th bng nhin, khi vic tch lu nng
lng t ti mt mc no , ta nh im mt trm , n
bt u bay ln thay v chy trn xung.
Bn c quan st khng: nc chy xung cn hi nc
bay ln. Nc c bn tnh chy xung, bng nhin ti mt
trm tr thnh hi v bt u bay ln, hng ln tri.
y l hin tng xy ra bn trong bn na: c mt
im, mt mc, im bay hi, ti vic bay hi xy ra. Khi
nng lng tch lu ti im , bng nhin bn thy rng
ci thng chy ra bt u chy vo trong, ci m mi tn
ti hm qua vn cn l ti li bin thnh c hnh, cn
ci trng nh k th ngy hm qua, nay khng c ngi bn
no ln hn c n - tt c nhng iu ny u i n c
nhn ra.

Dng cc ham mun l gii phng
Khi khng c ham mun bn c gii thot. V ngi
ta c th c gii thot trong khi sng, khng c nhu cu
c gii thot sau khi cht. Ngi khng c kh nng c
gii thot trong khi sng ng hi vng rng ngi s t
ti n trong ci cht, bi v ngi ta cht theo cng cch
thc nh ngi ta sng. Nh bn sng, vy bn s cht;
khng g khc xy ra trong khi cht c. Cht l cao tro ti
thng ca sng. Ch c jivanamukta, ngi bit ti gii
thot by gi v y, ci cht tr thnh gii thot trong khi
sng na.

|
|
141

142

Thy tt c, mi ni, theo mi hng, nh Brahman,
thc ti tuyt i - trn s chn mui ca cm gic thin
ch nh th m ham mun dng li. ng bao gi lng
qun lng trung thnh ca bn vi Brahman, thc ti
tuyt i, bi v l ci cht duy nht, nhng ngi
bt r vo Brahman ni th.

Cho d b gt sang bn, to khng mt thi gian ph
kn li mt nc. Tng t, nu mt ngi tr hu i
chch lng trung thnh vi Brahman d ch mt thong
chc, o tng s bao ph ngi .

Cho nn cn phi thng xuyn gi vng nhn bit. Mt
nhn bit d ch mt khonh khc s khng c tc dng.
Vic cn nhn bit l cn thit cho ti thi im m khng
cn thm ch mt lng to hay c nh nht bn trong. Khi
tt c to v c u b thiu chy trong chnh dng ht mm
ca chng, th th khng cn phi duy tr nhn bit na, v
nhn bit ti giai on ny tr thnh chnh bn tnh ca bn.
cho hm nay.


|
|
143

144


6

Cuc sng l c hi





Ngi t ti ci mt vi Brahman, thc ti tuyt i,
trong khi sng, s vn cn nh vy ngay c sau khi ri
b thn th. Do , hi ngi hn nhin! tr nn tnh
thc trnh mi chn la nh nguyn.

Khi ngi ta thy linh hn bt nh qua nirvikalpa
samadhi - thc tnh v chn la - l khonh khc khi
ci nt dt nt trong tim tan bin hon ton.

Cng c ci ta, vt b ci ti, vn vn, tn ti cng dng
dng vi chng, ging nh m nc v qun o, vn
vn. Mi danh hiu - t Brahma, ng sng to, ti tng
- u l gi. Do , ch bt r trong linh hn, thy
linh hn ring ca mnh mi ni.

Bn thn ti l Brahman - ng sng to; bn thn ti l
Vishnu - ng duy tr; bn thn ti l Shiva - ng hu
dit; bn thn ti l Indra - th lnh ca tt c cc thn;
bn thn ti l v tr ny, v bn thn ti l tt c.
Khng c g khc hn bn thn ti.

Bt k ci g ng t ti trong cuc i u c th t
c ch trong cuc sng. Nhng nhiu ngi c i cho
n sau ci cht. Nhiu ngi ngh rng lm sao c th t
ti c chn l, iu thing ling, gii thot trong khi vn
cn trong thn th, trong cuc sng, trong th gii ny? Tuy
nhin, iu khng th t ti c trong cuc sng chng lc
no c th t ti c.
Sng l c hi t ti, d bn dng n cho vic nht
si hay t ti iu thing ling. Sng l c hi hon
ton trung lp. Sng khng bo bn phi t ti ci g. Nu
bn nht si , tch lu nhng th v gi tr, hay ph hoi
cuc i mnh trong vic lm tng thm v thi phng bn
ng, cuc sng khng ngn cn bn lm iu nh vy. Hay
bn c th cng hin c i t ti chn l, ci ta v chiu
su ti thng ca cuc i; nh th na cuc sng cng
khng phn i vic lm ca bn nh vy.
Cuc sng n thun l c hi trung lp - bn c th
dng n tu thch. Nhng nhiu ngi thu xp t la
di mnh. H ngh, Sng l dnh cho nhng hoan lc trn
th. H to ra nhng phn chia th ny: Sng l dnh
cho bhoga, m m. Nhng th ri duy nht cht cn li
cho yoga, hp nht vi iu thing ling. Nhng cht khng
phi l c hi. iu ny c hiu ng. Cht l chm
dt mi c hi.
Ngha ca cht l g? Ngha ca n l ch by gi
khng cn c hi no na. Sng l c hi, cht l chm dt
c hi. Cho nn khng c g t c qua cht, bi v t
ti c ci g , phi c qung cch c hi.
Nhng chng ta phn chia: chng ta ni sng l
dnh cho m m. Nhng khi cuc sng cn kit i th
|
|
145

146

sao?... th th yoga. Chng ta to ra loi chuyn rng
bn c th th tho vo tai ngi hp hi vo thi im cht -
khi ngi thm ch khng c kh nng nghe. Khi ngi
sng khng nghe, lm sao ngi cht hay hp hi nghe c
cu mt ch gayatri, hay trch dn tn iu thing ling, hay
tng Rama, Rama?
Ngi khng th nghe c cu mt ch gayatri trong
c i mnh, v cho d ngi c nghe ngi cng
khng lng nghe, v thm ch nu ngi c lng nghe th
ngi cng khng hiu thu c... Ngi vo thi
im cht - khi tt c cc gic quan u sp ; khi mt s
khng thy, tai s khng nghe, tay s khng s c; khi
cuc sng ang bin vo ci ngun ca ca n - s c kh
nng nghe c gayatri sao? Khng, ngi s khng c
kh nng nghe u. Nhng th th ti sao ngi ta c th tho
mi nhng iu nh th vo tai ngi ? C b mt trong
. Ngi ang hp hi khng c kh nng nghe thy
iu g, nhng ngi ang sng, ngi ang th tho iu
vo tai ngi , di bo m rng vo thi im cht
ca h ai s th tho iu cho h, v mc ch s c
t ti. Cho nn h ba ra nhng cu chuyn loi ny.
Nhng ngi khng trung thc ny ba ra cc cu
chuyn. Ngi ta k: mt ngi sp cht v ngi c a
con c tn l Narayana, mt trong cc tn ca thn, v ngi
ro to Narayana gi n. Nghe thy iu ny, thn
Narayana, ang trn tri, b lm tng. ng ta ngh rng ng
ta c nh ti. Ngi sp cht gi con mnh, c l
khuyn a con trong nhng khonh khc cui cng cch
bun bn ch en hay cch tng gp i s tin! Nhng v
hiu lm ca thn Narayana nn ngi cht c ln tri.
Bn thn ngi cng ngc nhin lm sao mnh li ti
c y. Nhng vic ngi tht ra tn ca Narayana vo
thi im cht to ra php mu. Khng, nhng iu nh
th khng th c xoay x r rng n th. V mt
Narayana d dng b la di n th th cng ch l mt
Narayana h huyn m thi.
La di khng c tc dng trong cuc sng thc; y l
mt vn khc m bn c th an i cho tm tr mnh vi
nhng tng nh th.
Cht l kt thc ca c hi. Hiu ngha ny cho ng.
Cht khng phi l c hi khc lm ci g .
Cht l kt thc ca mi c hi; bn s khng c kh
nng lm g na. n gin l khng c cch no lm bt
k ci g trong ci cht. Lm ngha l sng, cho nn bt k ci
g d nh lm u phi c lm trong cuc sng.
Trong kinh ny mt s t hay c dng.

Ngi t ti ci mt vi Brahman, thc ti tuyt i,
trong khi cn sng, s vn cn nh vy sau khi ri khi
thn th.
Ch ngi no bit bn thn mnh trong cuc sng s
cn nh Brahman, ngi ti thng, khi thn th ngi b
vt b. Ai tin tng trong c i rng ngi l thn
th u s tr thnh v thc khi cht i - ngi s ra i
hon ton v thc. Rt t ngi cht c thc. Cht xy ra
trong mt kiu gic ng, trong trng thi v thc. Bn
khng thc trong khi cht, bng khng bn s c kh nng
nh c ln cht trc ca mnh. Bt k ci g xy ra trong
v thc u khng cn li trong k c. l l do ti sao mi
ngi khng bit rng h tng c sinh ra nhiu ln v
h cht i nhiu ln, bi v bt k khi no h cht h u
v thc. V bt k ai cht trong v thc c sinh ra trong
|
|
147

148

v thc, bi v sinh v t l hai cc ca cng mt iu. Mt
ngi cht y, l mt u ca hin tng; th ri cng
ngi i vo bng m u , l u kia. Cht v
sinh l hai mt ca cng mt ng tin.
Ngi cht v thc c sinh ra v thc. Do bn
thm ch khng bit rng bn cht trc y. Bn cng
khng bit v sinh ca bn. Tin tc v sinh ca bn c
trao cho bn qua ngi khc. Nu khng ai ni cho bn rng
bn c sinh ra, bn s khng c hi tng g ca ring
bn v vic bn c sinh ra. iu rt th v. iu bn
c sinh ra l xc nh - bn c th cht trc hay
khng, nhng s kin l by gi bn c sinh ra l xc
nh. Nhng bn thm ch khng c bt k k c g v iu
ny. C iu ny na bn cng c nghe t b m bn, t
ngi khc.
Tin tc v s ra i ca ring bn l tin n ti bn, bn
khng c bt k bng chng no v n. Khng c k c no
v n trong thc ca bn. Ci g c th l l do cho iu
? Bn c sinh ra; vic sinh l bin c ln, v bn
khng c tri thc no v bin c ln lao ny c.
Nh ly, ngi khng bit g v sinh thnh ca mnh s
gp kh khn ln bit v ci cht ca ngi trong khi
ang hp hi. Chng c lin ni. Cht xy ra nhiu ln,
nhng bn cht trong v thc. Gt ci cht sang mt bn
; bn ngy no cng ng, hin tng ng xy ra hng
ngy, nhng bn c bit rng ngay trc khi gic ng ko
n bn ang mt dn thc ca mnh khng? Bn c nhn
bit g v vic ng u vi gic ng khng? Khi gic ng
h xung, bn c kh nng thy n h xung khng? Cho ti
im ng bn cn c kh nng ch n bt k iu g; bn
vn cn tnh thc, gic ng cha bung xung. V khonh
khc gic ng chong xung bn mt. Chnh lc gic ng h
xung bn mt thc.
Khi bn khng c kh nng nhn bit ngay trong gic
ng, lm sao bn s cn nhn bit trong cht? Cht l gic
ng rt su, gic ng say nht: rt kh vn cn nhn bit
trong n. Bn s cht v thc. V trong v thc , bt k
ai c li cu mt ch gayatri, bt k ai tng cu Rama,
Rama, bn s khng bit g v iu y c. V v thc ny
thc ra l cn thit.
Ngi c t do khi v thc ny ch l ngi tr
nn t do khi ng nht mnh vi thn th. Ti sao? Nu
bc s phu thut ang m d dy cho bn, ng ta s phi lm
cho bn thnh v thc bi v nu bn cn thc th s thy
rt au n mc bn khng th chu ng ni. Bn s ku
tht, la ht v vng vy, v nh th th khng th no tin
hnh ca m c. Ci au s nhiu n mc bn thm ch
pht in, tm tr bn s khng bao gi tr li bnh thng
na. l l do ti sao bc s phu thut phi cho gy m
trc v lm cho bn v thc, ri mi tin hnh phu thut.
C th bn b m ra, nhng ri bn u c bit. V bi v
bn khng bit, bn khng cm thy au.
Hiu iu ny cho ng. au khng c kinh nghim
thy bi v ci au, n c kinh nghim thy bi v vic
bit. Khi bc s phu thut tin hnh ca m, au c , nhng
khc bit duy nht l ch bn khng bit v n. Bc s
phu thut s m bn ra v ct b i nhng b phn khng
cn thit, nhng bn s khng bit v n. Bn s bit v ci
au ch khi bn thu li c thc. V khi bn bit, bn s
kinh nghim thy ci au xy ra. Trong v thc, thm ch
nu ht chi n n chi kia b ct i - bn b ct thnh tng
mnh - bn s khng bit.
|
|
149

150

Tuy nhin, bc s gii phu tin hnh ca m nh, trong
khi cht l ca m rt ln. Khng ca m no ln hn ci cht.
Bc s gii phu n thun ct i mt hay hai chi, nhng ci
cht phi ct i v phn tch bn vi thn th bn. Bn
khng th c c thc trong ca m ln n th, do ci
cht mi mi dng cn m t nhin. Ngay khi ci cht li
gn bn ri vo v thc. Trong v thc , cuc gii
phu ln nht th gii xy ra, vic phn tch thn th bn
khi linh hn bn.
Nhng mt ngi c th cht m khng tr nn v
thc. T nhin cho php mt ngi cht c thc, ngi
i ti bit rng mnh khng phi l thn th. Ti sao? - bi
v, khi thn th bi ct ri, ngi khng ng nht vi thn
th. Ngi tip tc theo di t mt khong cch. Ngi
c th theo di t mt khong cch bi v ngi bit
rng ci g khc ang b ct: mnh khng b ct, mnh
ang theo di n, mnh ch l nhn chng. Bt k khi no
nhn bit nh vy tr nn c kt tinh, t nhin trao cho
ngi c hi c cht c thc. Nhng iu ny xy ra
giai on mun hn nhiu. Trc ht ngi ta phi hc
ng c thc, v iu cng n sau; trc na ngi ta
phi hc c thc trong khi cn tnh thc.
Ngi c thc trong khi tnh thc dn s hc cch ng
c thc. Ngi sng c thc mt ngy no cht c
thc. Ngi cht c thc c kh nng bit rng ngi
tr thnh mt vi Brahman, thc ti ti thng. Nhng
trc ht ngi ta phi bit iu ny trong thc n nu bn
trong thn th ring ca mnh. Th th mt ngy no ci
bnh bn ngoi cng v v bu tri bn trong hi nhp vi
bu tri bao la.
Ngi cht c thc s tri qua nhng kinh nghim
tuyt diu. Cht dng nh khng phi l k th vi ngi
, cht ta nh bn ngi . Cht dng nh l thng nht
v i vi iu thing ling, vi ci bao la. Ngi cht c
thc cng c th nhn sinh thnh mi mt cch c thc.
Ngi c sinh ra c thc, cuc sng ca ngi hon
ton khc bi v ngi khng lp li cng nhng vic m
ngi lp i lp li nhiu ln trc y. Tt c nhng
ci tr thnh ng ngn v v ngha i vi ngi .
Cuc sng ngi tr thnh ci g mi m, cuc sng
ngi i vo chiu hng mi. V chng kin ca ngi
vn tip tc; ngi l nhn chng vo lc sinh thnh,
ngi l nhn chng vo lc cht trc y, ngi vn
cn l nhn chng trong sut cuc i mnh.
Vy ch trong mt ln cht bn c th cht hon ton c
thc, v ch trong mt ln sinh bn c th hon ton c
thc; t sau vng sinh t dng li. T sau bn s bin
mt khi th gii thn th. Bi hin tng bin mt ny m
n chng ta pht minh ra mt t rt hay: kaivalya.
y l mt t k diu. Kaivalya ngha l Ti mt mnh. Ch
ti v khng c g khc; ch ti, ch tm thc, ch linh hn
ny, khng g khc; ch c ngi quan st, ch c nhn
chng, khng g khc. Tt c nhng ci khc ch l tr chi,
tt c nhng ci khc ch l m. Chn l duy nht l tm thc
chng kin. Ngi thy duy nht l chn l, ci c thy
khng phi l chn l. Kaivalya l tn t cho kinh nghim
ny.
Hiu iu ny thm mt cht. Bn l a tr, th ri bn
tr thnh thanh nin, v th ri bn tr thnh gi. Tui th
tri qua v tui thanh xun ti, tui thanh xun qua i v tui
gi ti. iu ny c ngha l bn khng g ngoi s thay i
thng xuyn. Tui th, tui thanh xun, tui gi u khng
cn li - mi th u thay i. Nhng c ci g bn trong
|
|
151

152

bn khng thay i khng? Bn kh, th ri bn tr nn hnh
phc; bn hnh phc th ri bn tr nn kh; bn an bnh th
ri bn bt n; bn bt n th ri bn tr nn an bnh - mi
th u thay i. Bn giu, bn tr thnh ngho; bn ngho,
bn tr thnh giu - mi th u thay i. Nhng c mt ci
g bn trong bn khng thay i khng?
Nu khng c ci nh vy bn trong bn, th th bn n
gin khng c cht no. Th th ci g l ngha ca hin
hu ca bn ? Vy th th ai s xu chui tui th ca
bn, tui thanh xun ca bn v tui gi ca bn, ging nh
dy ht cm? Vng ht cm l mt vng c ch khi cc
ht cm ca n c xu chui vi nhau. Nu khng c si
dy bn trong xu chui chng li m ch c cc ht cm
thi, th th khng ch khng c vng ht m mi ht cm
cng tn mt ht.
Tui th ca bn c ta nh mt ht cm, tui thanh
xun ca bn c nh mt ht cm, tui gi ca bn c
nh mt ht cm - nhng si dy xu chui chng li
vi nhau u? Nhn t lin tc u? V nhn t lin tc
l chn l. Tt c nhng ci khc u thay i. nh ngha
ca n l ch bt k ci g thay i, chng ta u gi
n l m. iu ny c hiu ng.
Chng ta c nh ngha ring ca mnh v t m. Bt k
ci g thay i, chng ta gi n l m, cn ci g khng bao
gi thay i, chng ta gi n l chn l. Cho nn tui th tri
qua ta m; tui thanh xun tri qua ta m; hnh phc ti
ri i, bt hnh ti ri i; ht nh m tan bin, mi th c
bin mt. Do nhng ngi thy ca n ni, l m
bao la tri khp quanh bn.
C hai kiu m. Mt kiu l m c nhn ca bn, m
bn thy khi ng trong m. Kiu kia l m chung bn thy
trong khi ang tnh thc ban ngy. Nhng khng c khc
bit gia hai kiu ny, bi v chng c hai u vn ang thay
i. M ban m b thnh gi bi sng hm sau, cn m
cuc i b thnh gi bi ci cht. Mt thi im ti khi tt
c nhng ci c chng kin tr thnh v dng. Th th
c chn l no khng? Nhng ngay c tn ti m hn phi
c c s ca chn l. Ngay c c thay i cng phi c c
s no khng thay i; bng khng th khng th c thay
i c. C s l u? N nm bn trong chng ta.
Kinh ca hin nhn ny ni: chng kin l c s.
Bn thy tui th ca mnh; tui th thay i
nhng ngi thy bn trong bn l khng i. Th ri tui
thanh xun ti v bn thy n; th ri tui thanh xun cng
qua i nhng ngi thy n l khng i. chnh l cng
ngi thy ngi thy tui th, ngi thy tui thanh
xun, ngi thy tui gi; ngi thy vic sinh, ngi
thy ci cht; ngi thy hnh phc, ngi thy bt
hnh; ngi thy thnh cng v tht bi. Mi th u thay
i, duy nht mt ngi c thy, ngi c kinh nghim mi
th l khng thay i. Chnh ngi thy ny l ci chng ta
gi l linh hn; l chn l. Bit c ngi ny, ci khng
thay i, chnh l kaivalya.
Kaivalya c kinh nghim vo ngy mt ngi, vi
vic tch bn thn mnh ra khi mi m, tch bn thn ngi
ra khi mi ht cm, i ti bit bn thn mnh l si dy
lun qua tt c chng. Ci ngy ngi i ti bit rng,
Tm thc khng ngng ny, tm linh chng kin ny, y
l iu ti l; ti ch l tm thc ny... khi vic nhn ra nh
th tr thnh kinh nghim c kt tinh - khng phi l
ngh m l kinh nghim, khng phi l li ni m l nhn ra -
chng ta gi ngi nh th l ngi t ti kaivalaya.
Ngi bit ci mt ng bit, ngi t ti ci
|
|
153

154

mt ng t ti. V trong vic t ti ci mt mt mnh
ngi ta t ti mi th; v trong khi nh mt ci mt mt
mnh , ngi ta nh mt mi th.
Chng ta c gng nm bt cc gic m, nhng ngay
trc khi ta nm c chng, chng b mt i v nm tay ca
chng ta cn trng rng. Trong m chng ta thy rng
mnh l hong ; sng hm sau tay chng ta trng rng.
Trong cuc i chng ta thy mnh tr thnh ci ny,
chng ta thy mnh tr thnh ci kia; vo lc cht tay chng
ta trng rng. Bt k ai ta nm gi nh ca ring mnh -
bt k ai ta nm gi trong nm tay mnh - h u bin mt
ta nh khng kh trong nm tay vy. Tay nm li v khng
kh bin mt khi nm tay. Mi th u chng t l m.
Nh ly, chnh ngha ca chng ta v m ch l th
ny, rng bt k khi no c thay i u khng c chn l.
Ci g l ci khng thay i v thng nht? Bn c i tm
trong th gii ny v bn s thy rng khng u c chn l
khng thay i, thng nht c. Ch khi bn tm kim vo bn
trong bn thn mnh bn s thy trong ngi quan st ci lin
tc , ci ton vn m l thng nht. Ci c gi l
kaivalya. Nu bn bit ci mt trong khi sng, th th vo
lc cht, lc vt b thn th, ci mt vi Brahman, thc ti
tuyt i, c kinh nghim.

Do , hi ngi hn nhin! tr nn tnh thc trnh tt
c nhng chn la nh nguyn.
Lm sao chng ta s c kh nng bit v ci mt ny?
Qu trnh l: trnh mi vikalpa, mi chn la trong nh
nguyn. T vikalpa ny cng ng hiu. Vikalpa ngha l
mi th c ci i lp ca chng - mi ci i lp l
vikalpa. Chng hn, hnh phc: i lp ca n l bt hnh.
Nu bn mun hnh phc, bn cng s nhn bt hnh. Bn s
phi mang n. l ci gi ngi ta phi tr v hnh phc.
Nu bn mun yu, bn cng s phi ng u vi ght
na, l ci gi. Nu bn mun thnh cng, tht bi cng
s n trn con ng ca bn; n l ci bng ca thnh
cng, n i cng vi thnh cng. Vikalpa ngha l th gii
nh nguyn, ni mi th u c hai phn; bn ham mun
phn ny v bn nht nh b vng vo phn kia na.
Khng c cch no c cu khi tnh hung ny.
Cch duy nht c cu khi n l vt b c hai, tr
thnh v chn la. iu ngha l bt k khi no c nh
nguyn, ng chn la, b mi chn la. Hiu iu ny thm
cht na, bi v chnh vn ny a ngi ta i rt su. Bt
k khi no c kh nng ca hai - bt k khi no ...! Nu bn
mun an bnh, bn s tip tc b mc vo bt n. iu ny c
cht kh hiu. Chng ta c th hiu c tnh nh nguyn
ca hnh phc v bt hnh, thnh cng v tht bi, knh
trng v bt knh; nhng ti ni c an bnh v bt n na. N
l cng mt s vt, vn nh nguyn. Khng ch iu ny:
nu bn mun gii thot bn s c ri vo t tng bi v nh
nguyn l nh nhau y na, cc ci i lp ang i din
vi nhau y na; kh nng chn la l nh nhau. Cho nn
mt ngi ni ngi mun gii thot, ngi s b sp
by.
Gii thot n vi ngi khng chn la gia nhng ci
nh nguyn; an bnh thuc v ngi khng chn la gia
nhng ci nh nguyn - ngi khng yu cu an bnh. Ngi
ni, An bnh hay ri lon, ti khng nh chn gia hai th
ny - ngi nh vy tr thnh an bnh. Hoa ca tnh yu n
trong cuc i ca ngi khng chn la yu chng li ght,
ngi ni, Ti khng mun c yu ln ght, ti dng dng
vi c hai; ti xin c tha th cho c hai, ti khng mun
|
|
155

156

xen vo ci no trong hai iu ny. Hoa ca tnh yu n
trong cuc i ca ngi nh vy.
Bt k khi no c nh nguyn, bt k khi no c vikalpa -
tu chn - bt k khi no c kh nng chn la, ng chn.
Nhng chng ta bao gi cng chn! V chng ta khng c
kh nng hiu c rng chn la ca chng ta chnh l
vng mc. Khi bn chn hnh phc, bn cng chn bt
hnh ri, bt hnh ti ri, bt hnh cng bc vo ca
nh bn ri. Ti sao?
Hiu qu trnh ny i. Ti ham mun hnh phc - ham
mun ny ng nhiu iu. Mt, n ng rng by gi ti
bt hnh. Ch ngi bt hnh mi mun hnh phc. Ti sao
ngi hnh phc ham mun hnh phc? Chng ta ch i hi
ci m chng ta khng c, chng ta khng i hi ci chng
ta c. l l do ti sao khng ai i hi bt hnh, bi v
mi ngi u c n. Ngi ta i hi hnh phc bi v
ngi ta khng c n. Cho nn ngy bn ni bn mun hnh
phc t nht bn lm mt iu r rng - rng bn ang bt
hnh.
Th hai l, vi bt k hnh phc no bn ang i hi,
nu bn khng t c n, bn s trt su thm vo bt
hnh - v khng c g m bo t c hnh phc ny. V
nu bn qu c t c n, du vy bn vn s trt vo
trong bt hnh bi v by gi bn i ti bit bao nhiu m
c bn dng ln xung quanh n m chng ci no trong
chng c p ng.
Mi hnh phc u dng nh xa xa, trong tng lai,
nhng khi bn ti gn hn n bin mt. Chng no m hnh
phc cn cha l ca bn, n cn l hnh phc; khi n tr
thnh ca bn, n bin thnh bt hnh. Hnh phc l ni xa
xa. Hnh phc khng c trong cc vt, n trong khong
cch, n trong hi vng ca bn, n trong ch i ca bn.
Khi n ti, hay khi n ti gn hn, n bt u bin mt, v
ngay lc n trong tay bn, n tr thnh bt hnh.
Khng hnh phc khng bt hnh no l c c hu trong
bt k ci g. Khong cch cng ln, hnh phc dng nh
cng ln; khi n li gn hn, bt hnh ln hn. y l ci
by rt phc tp. Bt k ci g chng ta em li gn, bt hnh
bt u trn lan ra t n. Chng ta cng i hi hnh phc...
Mt, bn s khng nhn c n, bi v chng c g c
nhn bng vic i hi; v khi bn khng nhn c n, bn
s tht vng. Hai, cho d bn c nhn c n, bn cng s
ng u vi tht bi, v trng rng s bao quanh bn, rng
mi n lc ca bn bin thnh v tch s, khng c g
thc s c t ti; ngi ta hi h, lao ng vt v v tt
c nhng ci nhn c l nh th ny sao? Ci dng nh
lp lnh th t khong cch xa... Bt k m nhc no nghe t
xa u c v tinh t.
Nu bn chn la bn s tr nn dnh lu trong th gian.
Th gian l trong chn la, gii thot l trong v chn la.
Ch ng chn thi! Khi hnh phc n, chp nhn n; khi
bt hnh n, chp nhn n. Nhng ng c chn la no
bn trong rng, Ti mun ci ny. Ngi khng a ra
bt k nhu cu no trong th gii ny s tr thnh t do vi
th gii ny. iu ny chm su hn mt cht vo bn i.
Ngi khng yu cu iu g t th gii ny khng th b
mc by bi th gii. Nu bn yu cu bt k iu g t th
gii ny, bn s b mc by. Nu bn nhn c iu bn
yu cu t th gii, bn b mc by. Nu bn khng nhn n,
th na bn cng b mc by. Bn b mc by bi chnh vic
hi; iu khng lin quan n vic c n hay khng
c n.
|
|
157

158

Ngi cu c gn mi vo li cu. Ch vi iu c
s thy an ton vi li cu m thng n khng h mm
cht no. C h mm l b mc cu. C h mm v mi;
khng c no ngu n h mm v li cu. Mi c s h
mm v mi, v l l do ti sao ngi cu c ch ngi i
sau khi th cn cu xung nc. C b mc by bi mi.
Mi ngi u mun hnh phc, v li cu ca bt
hnh i ra t hnh phc. Mi ngi u ham mun knh
trng, v li cu ca bt knh xut hin ra t chnh s knh
trng. Mi ngi u mun c an bnh, v chnh an bnh
tr thnh ri lon. Ngh v con c khng chn la ci g
trong hai iu - mi v li cu; n ch dng dng bi qua
mi ny. Khng th no bt c con c ny.
Sng trong th gii ging nh con c ny khng chn
la, khng i hi g. Th th khng th c t tng cho bn
c, bn khng th b mc by c.
Tr thnh sannyasin c ngha l t b mi chn la cc
tu chn. Cho nn nh ly, tnh cht sannyas khng phi l
chn la chng li th gii. V nhng ngi cho sannyas
ngha chng li th gii s vn cn b vng mc trong th
gii.
C nhng ngi ni, Sannyas l chng li th gii; v
chng ti ang trong th gii - lm sao chng ti c th nhn
tnh cht sannyas c? Chng ti s nhn tnh cht sannyas
khi chng ti t b th gii ny. Sannyas ca h cng l nh
nguyn. Sannyas v th gii i vi h l hai pha, i lp.
H ni rng nu h chn th gii, lm sao h c th chn
tnh cht sannyas c? Hay nu h chn tnh cht sannyas,
lm sao h cng c th chn th gii c? Nu tnh cht
sannyas l nh nguyn, th th mi ngha ca sannyas u
mt. Chnh ngha ca sannyas l tr thnh bt nh. By gi
chng ta khng chn la! Bt k ci g xy ra u c chp
nhn, ci g khng xy ra l khng c yu cu. Trng thi
con ngi nh th l sannyas. Th th bn c th l mt
sannyasin bt k u. Th th sannyas l trng thi con
ngi, khng phi l mt chn la phng n.
Bn kinh ny ni:

Do , hi ngi hn nhin! tnh thc trnh tt c
chn la nh nguyn.
Tnh thc ch xy ra khi ngi ta tr nn trnh mi chn
la trong nh nguyn:

Khi ngi ta thy linh hn bt nh qua chng ng
nirvikalpa - tnh thc v chn la - l khonh khc
ci nt dt nt trong tim tan bin hon ton.
C hai kiu tnh thc. Mt l savikalpa samadhi, tnh
thc c chn la. l tnh thc nhn danh. Savikalpa
samadhi - tnh thc c chn la - ngha l ai chn tr nn
an bnh. Hiu iu ny cho ng.
Thng y l iu mi ngi chn la trc ht. Khi
ngi ta qu b tn thng bi th gii h tr nn ri tr, bt
n v th ri h ngh t ti an bnh qua thin. H chn an
bnh chng li ri lon. H bt u tm an bnh qua thin,
nhng su bn trong an bnh ny vn cn che giu khun mt
ca bt n. Phng n bao gi cng hin din y, bi v
ngay ch u tin bn chn an bnh chng li ri lon.
Bn khng th t do vi ci i lp ca ci bn chn; n
s vn cn hin din. Nhiu nht iu c th xy ra l ch
pha bn chn c th tro ln nh cn pha bn khng
chn c th vn cn ti y - nhng n khng th b ph hu.
|
|
159

160

Chn la khng bao gi c th a ngi ta ra khi nh
nguyn; nh nguyn vn cn . Bn c th chn, nhng bi
v chnh s kin chn la ci i lp ca n vn cn hin
din. Cho nn bn thm ch c th tr nn an bnh, nhng an
bnh ca bn s ch trn b mt. Vic an bnh ca bn s ch
trn b mt v ri lon s vn cn n kn bn trong. V bn
bao gi cng s s hi ri lon bng pht vo bt k khonh
khc no. Ht mm ca ri lon vn cn y v ni s vic
nh ra ca n ra cng s vn cn.
y l l do ti sao mi ngi chy khi th gii, bi v
trong th gii h s ri lon vn ang cn n kn bn trong
h, iu rt c th bng pht vo bt k khonh khc no nu
ai gi n ra mt cht. Ngi trn chy hng v rng su
khng phi l chy khi bn u, ngi ang chy khi
ri lon n kn bn trong bn thn mnh. Nu ngi
dng nh chy xa khi bn, y ch l v ni s rng bn c
th khi ra tng ri lon bn trong ca ngi . Chng trn
vo rng su khng phi l trn khi v mnh m l
trn khi v dc m ngi p t ln bn thn mnh.
Dc tnh vn cn n nu bn trong ngi , bi v bt k ai
hiu v v dc l chng li dc tnh u khng th c t
do vi ht mm ca dc tnh. Ngi chn la s vn cn b
buc vo ci i lp.
Chnh ngha ca chn la l ch chng ta ang chn
chng li ci g . V bt k ci g chng ta chn chng
li s tip tc theo ui chng ta. Bt k ci g chng ta b
tr trn b mt, pha di n vn hin din ci chng li ci
chng ta chn - bi v ci na cng l mt phn ca
n.
Thc ra chng ta phn chia cuc sng ra lm hai phn
- mt phn chng ta chn, phn kia chng ta khng chn -
trong khi chng c hai l nhng phn ton vn. Phn chng
ta khng chn s i u? N vn cn li vi chng ta. V th
ri bn s s rng nu bn cng vi mi ngi, nu bn c
gia nh, c doanh nghip, v trong ch, phn ang n kn
trong bn s bt ra ngay khi ai hi m vo. Do , chy
i! Chy tht xa ti ch khng ai c th lm cho bn thy
iu ang n kn bn trong. Nhng iu s khng ph hu
n. Ngi ta c th sng trn Himalaya hng nghn nm,
nhng ngy ngi quay li ch ngi s thy rng c
nghn nm b ph hoi. Ph ch li s gi ra iu b
giu kn bn trong v n s i ra ch trng.
Tnh thc chn la ngha l bn tr thnh im lng
bng chn la.
Tnh thc v chn la ngha l bn vt b mi chn
la. Ch tnh thc v chn la - iu c ngha l bn khng
phn chia mi s vt thnh hai phn - l tnh thc. Tnh thc
c chn la khng g khc hn l la di v tnh thc.
Nhng ngi ta trc ht n vi tnh thc c chn la;
ngi ta chn sannyas v b tht vng bi th gii. iu l
t nhin, v b au kh bi th gii m ngi ta chn tnh
cht sannyas.
iu th hai s xy ra ch khi ngi ta tr nn mt mi
v tnh cht sannyas, khi ngi ta s kinh nghim rng ging
nh bt k hai iu i lp no, sannyas v th gii cng l
hai phn ca cng mt bn giao hng. Ci ngy m m
ngi ta s vt b chn la l nh vy. Ngy sannyas
thc s n hoa. Ngy ngi ta s khng chn la. Ngy
ngi ta s vt b chn la nh vy. Ngy ngi ta s
hiu, Trong chn la l th gii, v do ti khng chn
thm na. By gi bt k ci g xy ra, ti chp nhn n; bt
k ci g khng xy ra, ti khng bn tm v n. By gi ti
|
|
161

162

sn lng - trong bt k cch thc no s tn ti chm nom ti
ti, ti u sn lng... By gi khng cn ting ni ca ti v
bt k ci g ngc vi s tn ti. By gi nu bt hnh ti,
iu ng ang xy ra. Nu hnh phc ti, iu ng ang
xy ra. By gi ti khng tch bn thn mnh v ni rng n
phi xy ra ch theo cch no . By gi ti khng c mong
i, i hi v phn nn ca ring ti. Ti t b phn
nn.
Ci ngy ngi ta t b phn nn tnh thc v chn la
xy ra. Ngy s khng cn t tng cho bn trong th gii
ny. Cho d ton b th gii tr thnh giam cm v n thit
cht bn thn n xung quanh c th bn ta nh con bch
tuc, s khng c t tng, bi v bn chp nhn c iu y;
n l c.
Nu ai t cm vo tay ti, nh ci cm khng
phi l xing xch bi v ngi t n vo tay ti tin n l
vy; n l t tng ch nu ti tin n l t tng. N c th l t
tng ch nu ti tin n l nh vy - iu tt c tu thuc
vo nim tin ca ti. Ti c th a tay ra v yu cu t
cm vo tay ti.
C mt bin c rt th v v p trong cuc i ca
Ramakrishna. T ngay tui th Ramakrishna l ngi c
tm tr hng v iu thing ling. Cu b kh v c nh
nu phi i ngang qua ngi n. N s nhy ma , nm
di trn bc thm ngi n, v nu ai tht ra tn ca
Rama, n s vo trng thi kiu nh m. Cho nn mi ngi
trong gia nh u ngh rng a tr ny s khng sng c
cuc sng trn tc, khng c hi vng no nh th c.
Tuy nhin, trch nhim ca b m l khi cu b n tui
phi hi n liu n c mun ly v khng. H hi cu thanh
nin, Rama - tn tht, tn cng cm ca cu l Gadadhar -
con s ly v ch? H c tng rng Ramakrishna s t
chi. Nhng Ramakrishna sung sng vi cu hi v ni,
Ly v l g v n ging ci g vy? Con chc chn s lm
iu ! B m sng st git li. H c tng rng a con
mang bn tnh ca mt sannyasin v rng n s khng mun
ly v, nhng ci g th ny? H bt u i tm c du.
Mt c du c chn; c ta tht tr theo tui, c y
cn tr hn Ramakrishna tm n mi tui. Ramakrishna
ti gp c gi v mi ngi trong gia nh cng i cng. M
Ramakrishna t ba ru pi trong ti cu phng khi cu
cn ti cho vic g , mc du lng ca c du cng khng
xa lm. Ramakrishna c cho mc qun o mi v t chnh
cho c hi ny. Khi ti lng c du, cu thy c gi; c y rt
ng yu. Ramakrishna t ba ng ru pi ln chn c gi v
chm vo chn c. Mi ngi thy iu xy ra u rt ly
lm bi ri v ni, Chu in hay sao? C y sp lm v
chu, m chu chm chn c y! M ti sao chu a cho
c y ba ng ru pi kia?
Ramkrishna ni, C y trng ng yu nh m chu.
Ramakrishna ch bit mt tnh yu, tnh yu ca ngi m.
Cu ta ni, C y ng yu n th, ht nh m chu! Chu
s gi c y l m. C g khc bit nu c y cng l ngi
v?
Sau ny khi h ci nhau, nhng Ramakrishna bao
gi cng gi Sharda l M v ng y vn tip tc chm vo
chn c y. V khi ngy k nim n thn c m Kali ti,
Ramakrishna s t Sharda ln ngai v th c y. ng y s
ni, Khi c mt ngi m sng, cn g thn tng. C v
khng phi l t tng; ng y khng bao gi nhn c y nh
t tng. ng y cha tay ra v nhn ly ci cm.
Mi th u ph thuc vo thi ca bn. Bt hnh l
|
|
163

164

bt hnh bi v bn bc b n v bn ham mun hnh phc.
Bt hnh l v bn ham mun ci i lp ca n, bng khng
bt hnh l g? Bt hnh b che giu trong i hi ca bn v
ci i lp. Bt n l g? Bt n l v bn ham mun an bnh.
Th gii ca chng ta nm trong chn la ca chng ta.
Kinh ny ni: Bt k ai tr thnh v chn la u thy
linh hn bt nh bi v ngi khng chn la trong th gii
bn ngoi - khng hnh phc khng bt hnh, khng yu
khng ght, khng th gii khng gii thot, khng vt cht
khng Thng - ngi n gin khng chn la, ngi
m mi chn la dng li, ngi lp tc t ti bn
trong bn thn mnh.
Ngi t ti v chn la thy c linh hn, v th th
ci nt dt nt trong tim hon ton b ph hu.

Cng c ci ta, vt b ci ng, vn vn, tn ti cng
dng dng vi chng, nh bnh v qun o, vn vn.
Hiu t udasin ny i, dng dng. Udasin, dng dng,
khng c ngha l udas, bun. Udasin ngha l sng khng
bn tm, sng khng mc ch. T udasin gy nhiu tai
hi. C mt phi nhng sannyasin dng dng, h vn cn
trong ci bun t p t bi v h ngh udasinata, dng
dng, ngha l udasi, bun.
Dng dng khng c lin quan g ti bun; mi quan h
ch m thanh ca cc t. Dng dng ngha l, Ti gi
khng chn la. Bt k ci g xy ra, cho n xy ra.
Khng phi l udasi, bun, m l udasinata, dng dng. Tt
c u tt, bt k ci g xy ra cng u tt c. Cng ta nh
ngi ta sng trong mt ngi nh - th d ly trong kinh ny
l bnh, qun o, ca ci, vn vn trong ngi nh - v ngi
ta c i vo i ra thoi mi trong nh. Nu ci bnh nm u
n nm u , ngi ta khng cn ch ti n. Nu
qun o ang treo trong nh, chng c vic treo ; ngi
ta i qua nhng th , ngi ta khng cn c bit n
chng.
Tng t, bn trong chng ta bn ng ca chng ta treo
, cng vi bt hnh, hnh phc, au kh v lo u, k c v
hnh phc v bt hnh - tt c chng u nm bn trong
ta. Nhng th ny ging nh vt trong nh - bnh, xoong
ni, qun o, vn vn. i qua chng theo cch tt c u tt
p; bt k ci g c u tt. Khng cn n chng,
khng cn chn la t chng, khng cn b hp dn vo iu
ny v b y ra t iu khc - y l ngha ca dng dng.
Ngi dng dng rt vui nhn, khng bun. Nhng nh
trong tm ngha ca vui nhn. Vui nhn ngha l by gi
khng c g quy ri ngi , v do o hoa bn trong
bt u n; by gi khng ci g lm bn tm ngi , do
ngi cn trong phc lc bn trong bn thn mnh.
Nu bn buc p t bun ln chnh mnh, bn s khng
bao gi c kh nng vui nhn c. Ngi ta phi tr nn
dng dng. Th iu bng cch thc nghim...
Bn ang bc i trn ng: quyt nh vn cn dng
dng vi mi th bn bt gp trong nm pht. Th th ngi
nh no p, ngi nh no khng p, tt c u nh nhau.
Th th bt k ai i ngang qua - d ngi y l giu c hay
ngho kh, ngi y l ngi ng knh hay bt ho, ngi
y l ngi lnh o chnh tr hay k cp - d ngi y l bt
k ai, bn khng lin quan g ti iu . n b p i
ngang qua, n ng p trai i ngang qua, b qun o ca ai
thanh nh - bn khng quan tm ti ci g trong nhng
chuyn ny. Bc i trn ng trong nm pht dng nh
n l trng rng ton b, hoc bn i qua khu rng rm v
|
|
165

166

khng c g hp dn bn. Th iu ny i - vn cn dng
dng - v bn s lp tc rng con ng mt ht mi
ngha. Ngha ca n l trong gn b bn trong ca bn.
Trong mt k s Vidyasagar vit ng y ni rng
mt bui ti ng y i do v thy mt qu ng M ha mt
gio ang bc pha trc mnh. ng ny na ngy no cng
i do. Bng nhin mt ngi hu chy ti - Vidyasagar
ang bc ngay ng sau - v ni vi ng bn M ha mt
gio, Tha ng Sahib! Nh ng b chy, xin ng v nhanh.
Mir Sahib p, "Ti ang v y." Nhng ng ta vn bc i
theo nhp c; cng chuyn ng chn, cng cc bc thong
th - khng c g thay i trong ng ta. Nghe tin chy nh,
ngay c tc i ca Vidyasagar cng thay i, nhp th ca
ng y tr nn nhanh hn. Nhng Mir Sahib vn tip tc
bc theo cng cch dng dng.
Ngi hu cm thy phn vn, ngi li ni to hn
mt cht, ng khng nghe thy ? Nh ng chy y! Mir
Sahib ni, Ti nghe ri, v ng ta li tip tc bc theo
cng cch thc h hng.
Vidyasagar i ln trc v ni, ng ang lm g vy?
ng c hiu iu ngi hu ni khng, rng nh ng b chy
y? Mir Sahib ni vi Vidyasagar, c thi, nhng ti
lm c g by gi sau khi nh b chy? Ti sao ti phi
lm hng cuc i do ca mnh? V ti c mt c hi ny -
nu ti c th tin hnh cuc i do khng b ngn cn bi s
kin nh ti chy, ti s c hng v ca dng dng. Ngi
nh ang chy, c ri, nhng ti s bc theo cng cch
nh ti bc trc khi ngi nh b chy. Nu ti i dng
i d ch hi cht, s l thay i trong tm thc ti... cho
nn iu l n tho. V Mir Sahib vn tip tc bc
theo cng cch.
Vidyasagar vit thm rng ng y v ngi hu ca
ng Sahib chy v pha ngi nh chy, b mc ng Sahib vi
vic i do ca ng y. Chng ti thy rt kh chu v khi
ti nh chng ti gip dp tt ngn la. V Vidyasagar
ni ng y khng th no ng ngon c m hm .
Nhng vi thi bnh thn ca Mir Sahib m ng y
thy ngy hm , rt r rng l Mir Sahib phi ng an bnh
m y na. c khc bit no y? Mt ngi c bc
i khng khc bit - lm sao c th c khc bit no trong
gic ng ca ng y c?
Dng dng ngha l thi trung lp. Bt k ci g ang
xy ra cng u c, u c chp nhn; c trng thi ca
nh vy, khng c chn la bt k kiu no. Bt n khng b
sinh ra bi s kin rng ngi nh b chy. C hiu iu :
bt n sinh ra bi mong i rng, Nh mnh ng khng b
chy c. C mong i n kn rng nh ca bn phi
khng b chy. Bn thm ch c th khng bit v n, n b
giu kn trong tm tr v thc rng nh bn phi khng b
chy. Cho nn khi ngi nh b chy, mong i bn trong
b tan tnh v iu lm o ln bc i ca bn, iu
lm o ln tm thc ca bn. Nhng nhng ngi khng c
mong i v bt k loi no, v bt k iu g xy ra h
khng c thi v s nht quyt chng li n, tm thc ca
h khng b o ln. S khng dao ng ca tm thc ny
chnh l udasinata, dng dng.

Mi danh hiu - t Brahma, ng sng to, ti tng -
u l gi. Do , c bt r ch trong linh hn, thy
linh hn ring ca ng mi ni.

Mi chc v, mi danh hiu v mi danh ting u l gi
v nhn to. D y l tng nm trn v ng hay
|
|
167

168

thng c chng ta t ln tri, tt c u v dng.
Vn cn ch ch ti ci mt khng l gi, vn cn b
cun ht vo mt mnh vic chng kin . Cho nn cho d
bn l tng , vn cn b hp thu vo trong cng vic chng
kin, v cho d bn l Brahman, ng sng to, vn cn b
cun ht vo trong cng vic chng kin. Th th khng
chn la s l cn gia vic tr thnh tng hay Brahman,
bi v vic chng kin l mt v nh nhau. Nu bn ngho,
vn cn b cun ht vo trong vic chng kin; nu bn tr
nn giu, vn cn b cun ht vo vic chng kin. Th th
ngho kh v giu c s khng to khc bit no cho bn,
bi v bn trong bn cng dng sui chng kin s tun
chy.
Mi danh hiu u v tch s. Tt c nhng ci c
nhn t bn ngoi u v tch s. Ch ci c t ti t bn
trong l c ngha. Nhng khng ci g khc hn tm thc
chng kin c t ti t bn trong. Trong mi hon cnh,
trong mi tnh hung, c thy linh hn c tr bn trong.

Bn thn ti l Brahman - ng sng to; bn thn ti l
Vishnu - ng duy tr; bn thn ti l Shiva -ng hu
dit; bn thn ti l Indra - th lnh ca tt c cc thn;
bn thn ti l v tr ny, v bn thn ti l tt c.
Khng c g khc hn bn thn ti.

Cng mt thi kaivalya - ngi kinh nghim tm thc
ny, ngi bit v vic chng kin ny, ngi kia bin mt
khi ngi . Ngi kia khng cn c , ch ti hin hu;
mi th u l s m rng ring ca ti. Bi v ci ngy ti
i ti bit tm thc ca ring mnh, ti cng i ti bit rng
tm thc ca bn khng tch bit vi tm thc ca ti.
Chng no ti ch bit thn th ti, bn l tch bit vi ti,
bi v thn th ti l tch bit v thn th bn l tch bit.
Hiu iu theo cch ny. C mt chic n t ang
chy, c mt chic n bc khc ang chy, v c mt chic
n vng th ba ang chy. By gi nu c ba chic n ny
nhn vo thn th chng, bng t st, bng bc v bng
vng, th th c ba chng l khc nhau. Chic n bc s nhn
xung chic n t v chic n vng nhn xung chic n
bc v chic n t. Nhng bt k mt trong ba chic n
ny u kinh nghim ngn la - Ta l ngn la - chic n
liu c th ni vi cc chic n khc, Bn khc ti!
c khng? Khng, bi v by gi n s thy nhng chic
n khc nh ngn la na. By gi vi ci n ny thn th
tr thnh v ngha, d chng bng t st, bc hay vng.
By gi ch c ngn la l cn c ngha, m y khng
phi l t st, khng phi bc, khng phi vng, ch n
thun l ngn la. Vi chic n kinh nghim rng n l
ngn la, mi chic n ca th gii cng u tr thnh mt
vi n: By gi u c la, y l ti.
Chng no chng ta nhn thn th, chng ta l tch bit.
Nhng khi chng ta thy nhn chng bn trong, chnh l
ngn la vnh hng ca mnh, tt c chng ta u tr thnh
mt v khng tch ri. Th th nhn chng n bn trong con
chim ang bay gn cy kia, ci na cng l ti. V nhn
chng n bn trong Brahman, ng sng to th gii v ng
kim sot th gii, ci na cng l ti. Th th ngi n
xin trn ph cng l ti v hong ngi trn ngai vng cng
l ti. Mt khi kinh nghim v ngn la bn trong bt
u, hnh dng tr thnh v ngha; th th thn th, vt cht,
tr thnh v ngha, ch c ngn la tr nn c ngha.
Mt iu th v na l ch d chic n c lm bng
|
|
169

170

t st hay bng vng, khng c khc bit trong ngn la.
Liu ci n t c ngn la t cn n vng c ngn la
vng khng? Khng, khng c khc bit - ngn la l ngn
la, nh nhau mi ni. Thn th khng to ra khc bit cho
ngn la. Cng ngn la chiu sng trong ngi dt nt nht
nh trong Pht. Nhng Pht bit iu cn ngi dt nt
khng bit. V ci g thc s l khc bit trong vic bit?
Pht dng bn tm v hnh dng bn ngoi ca chic n
v pht hin ra ngn la bn trong; ngi dt nt vn b
nh hng bi hnh dng bn ngoi - trong thn th t st,
bc hay vng - v cn cha c kh nng bit ngn la bn
trong. Nhng ngn la vn c y.
y l ci ti tri rng ra tt c - vic nhn ra nh vy
l adhyatma, tm linh.
C hai hay ba iu quan trng cn nhc ti. Ngay ngy
u tin ti yu cu bn phi vn cn vui nhn, hn hoan,
hnh phc v ti ci; ci ht mc c th c - thm ch
khng cn l do no. Nhng mt iu ti ch b ra. Ti
khng yu cu bn khng ci khng cn l do no trong
khi ti ang ni. Phn ny ti ch b li. Ti mun pht
hin ra ba hay bn ci gi l ngi thng minh, nhng ngi
chc chn phi ti y - h s ci ngay c trong khi ti
ang ni! V do ci ci ca h m h s mt i vic hiu
iu ti ang ni v s gy cn tr cho ngi khc na. V
suy lun ca ti khng phi l khng ng.
Ba hay bn ngi 'thng minh' ang y - mt hay hai
ngi trong h ti t Punjab. Ti thng nghe ni rng
nhng ngi Punjab c cht t thng minh thm, nhng ti
cha bao gi tin vo iu . Ngay c by gi ti cng
khng tin vo iu , mc du hai ngi bn Punjab ny
ang c gng vt v lm cho ti tin vo iu ! c
thi, nhng ti cha bao gi ngh rng trong nhm ca h
hai hay ba ngi Gujaratis cng lm cng iu ! Khng c
hi vng v nhiu thng minh t nhng ngi Gujaratis,
nhng h vn ganh ua vi ngi Punjab.
Thm ch trong ngu si cng c ganh ua! V nh ly,
bao gi cng d dng i ti cc oan, nhng vn l duy
tr gia. Hoc l mi ngi s ngi gi cho khun mt
v nt mt nh xc cht, hoc h s bt u din t vui
nhn mt cch ngu ngc. iu na cng khng l vui
nhn.
Nu bn lm m thanh to m khng c l do g trong khi
ti ang ni, bn khng c tng g v iu bn ang lm.
Bn ch ang hp dn s ch ca mi ngi, bo h rng
bn cng ang y. y khng phi l biu hin cho khn
ngoan v n s khng ch li cho vic thin ca bn theo bt
k cch no. Khi ti ang ni, y l lc nn tr nn im lng
v yn lng, gt sang bn mi hot ng ca tm tr bn
cho iu ti ang ni c th thm nhun vo bn. Nu ti
ang ni iu g cn bn ci khanh khch m khng c
l do g, th th bt k ci g i vo s b y ra bi sc mnh
ca ci ci ca bn. Bn nm n ra. Cho nn hnh ng c
suy ngh mt cht i. Nu bn khng hnh ng c suy ngh,
bn s khng bao gi c kh nng i su hn c.
iu th hai: hm qua ti a ra mt hng dn rng
ch trong khi thin bui sng bn c th ci b trang phc
hon ton nu bn cm thy thch iu - n l hu dng.
Nhng n khng hu dng cht no trong bui l kirtan bui
chiu, ht v ma cu nguyn, v thin bui m. i vi
ti, c mc qun o ln trn u khng c ngha g - ch
n iu . Nhiu ln iu b hiu sai. Nhiu ln ngi
ta cm thy rng c l ti ang ni rng nu bn trn, bn
|
|
171

172

t ti gii thot. S vic khng d dng n th, bng khng
th mi chim chc v con vt c gii thot ht ti gi.
V nu gii thot ch b ngn cn bi vic mc qun o, th
th chng c my kh khn trong vic lm cho ton b th
gii c gii thot bng cch lm cho mi ngi trn ht.
Khng, vn khng d dng v khng r rng n th u.
Khi ti ni rng trong mt khonh khc no trong
thin, nu bn cm thy rng qun o lm vng vu bn -
trong chuyn ng ca thn th bn, trong cch din t - b
qun o i; th th trn s c ch. Nhng c th c vi k
ngu, thc ra c y ... Mt s k ngu nu bm vo qun o,
v mt s k ngu bt u bm vo vic trn. H ngh rng
v h ang trn nn khng c g khc phi c lm. Cho
nn ti thy c mt hay hai ngi, ngi khng tin c
bc no v thin, ch c ngi trn ra y - v h ngh th
ny l .
Khng ci g s xy ra ch bi vic trn. V ti khng
nhn mnh vo vic trn - c hai vic nhn mnh l nh
nhau. Mt s ngi ngh rng nu bn vt b tt c qun o
khi thn th bn, cuc sng bn b kt thc; v mt s ngh
rng nu bn vt b mi qun o, bn t ti mi iu - tm
tr ca h cng gn gi tr ln cho vic mc qun o. Hai
kiu ny l tng t nhau. Ngi c che ph bi qun o
v s trn - h l tng t nhau, tm tr ca h l nh
nhau, khng c khc bit ln gia hai kiu ny. C hai u
tin rng qun o l quan trng.
Ti khng bo bn b qun o bi v vi vic trn bn
s t ti gii thot. trn bn vy ri - di qun o bn
trn. C khc bit g khi bn trn khng qun o hay bn
trn bn trong qun o? Khi ti cho php bn ci qun o,
iu c ngha l nu v khi, trong lc thin, bn cm thy
hu dng ca vic b qun o, khi nng lng thn th bn
thc dy, khi nng lng sinh hc thc dy do vic g ba
su t vic th ca bn v bn cm thy rng qun o cn tr
bn theo mi cch, ch th th ci qun o ra; bng khng th
khng c ngha g khi lm nh th. V cng khng cn ci
b qun o cht no vo bui l kirtan bui chiu, cng
khng cn phi lm nh th trong khi thin bui m. V
nu bt k ai c khng khng phi trn trong bui kirtan
bui chiu hay thin bui m, chng ta s loi ngi ra
khi o trng.
Trong thin sng iu c c s khoa hc. Khi th su
v nng lng thn th bt u thc dy mnh m, qun o
c th to ra cn tr. Th th b qun o ca bn ra l tt. V
th ri trong bc th hai ca vic thin ny, lc ti ang
bo bn b mi loi c ch v ng km hm bt k ci g m
thn tm bn cm thy thch lm, th th nu n cm thy
thch ci b qun o, lm vy i. Nhng khng c nhu cu
trong bui kirtan hay trong bui thin m.
ng lm trn thnh hc thuyt; trn l phng sch
thi.
iu th ba: mt s sannyasin n ng v n b phng
Ty c th tm trung ti ging, th ri mt s bn n bu
li xem h. ng ngu xun th. Nu bn mun tm trung,
lm vy i. Nhng khi ai khc ang tm trung v bn ti
xem h, bn ch chng t thi bnh hon v b c ch ca
mnh m thi.
C hai kiu ngi in. Mt kiu ngi in c to
nn t nhng ngi mun xem ngi khc tm trung; v
cng c mt kiu ngi khc mun trng by mnh trung.
Tm l hc c nhng tn khc nhau cho ci m yu ca tt c
nhng ngi in ny. phng Ty c nhiu v a ra to
|
|
173

174

n chng li nhng ngi nh vy, nhng ngi bng nhin
ph by bn thn mnh ra cho ai . H c gi l nhng
ngi theo ch ngha ph by. Hai hay ba ngi bn nh vy
ti y; ton b nim vui ca h dng nh l ch
ngi khc nn nhn vo thn th h. V thng thng y l
nhng ngi c thn th chng ng xem. Nu h l ngi
c thn th ng xem, mi ngi s n h chim ngng
thn th h. Nhng ngi c thn th khng ng xem l
nhng ngi ang ng trn gia m ng; khng ai ti
xem h c, nhng h ngh t nht theo cch ny ai c th
xem h. Nhng ngi nh th vi bnh hon nh th khng
c l do g y c.
V ri c mt s ngi tham gia vo vic xem ngi
khc trung. H cng bnh hon nt! Nu bn thch ai ,
nu bn ang yu ai v c thn mt gn gi n th, th
th qun o t b theo cch ring ca chng v h trung.
Nhng trong tnh yu h khng cm thy trung, h
cm thy gn gi hn; chng ngi ca qun o b vt b.
Nhng ch ti v xem ai trung m bn khng c tnh
cm thn thit yu thng l rt bn thu v hn h v ch ni
n bnh hon n nu bn trong bn.
Trong khi ti ti y, trong xe ti cn c mt c
sannyasin ngi Anh, Vivek. Khi t dng li ti mt gc,
bn hay nm k n ti v ng cnh xe. Ti hi Vivek liu
Anh c k n ln hn nhng k ang ng y khng
hay h cng nh nhng ngi ny? C y tr li, Hi ln
hn. Ti khng ni g na vi c y, bi v ti ch a.
Nhng ri hm qua ti c bo rng mi ngi ang t tp
trong mt m ng gn ging xem ngi tm. Cho nn
hm nay ti nh ni vi c y rng c y lm, kh m tranh
ua c vi n ; k n l ln hn n .
iu th t: sau ba mi pht thin, khi ti yu cu bn
yn tnh, im lng, th th nu bn khng c kh nng tr nn
yn tnh v im lng c, iu y ch c ngha l bn khng
lm vic thin no, bn ch cung lon. Hiu khc bit ny
cho r rng. Khi ti ni, Th nhanh v mnh lit trong mi
pht, bn phi l ngi ch ring ca mnh v c kh nng
lm nh vy. Khi ti ni, Pht in ln trong mi pht,
bn cng phi c quyn lm ch pht in - bn in dt
khot, vic in khng chim quyn bn. Bn ang tng ra
km nn t bn trong bn thn mnh, theo ch ca bn. V
khi ti ni, lm m thanh g ba ca ting hu - hu trong
mi pht, bn ang lm vic y - n phi khng bt gi
bn, bng khng bn tr thnh n l. V th ri khi ti
ni, Dng hon ton! ngi khng th dng c l cung
lon. iu c ngha l vn khng cn di kim sot
ca ngi , by gi ngi khng c kh nng dng n;
ngi c go ln, ngi c khc. iu c ngha l
vic khc ch ng ngi .
iu ny s khng c tc dng. Ngi nh th l ngi
bnh hon, ngi khng thin.
Thin ngha l bn nh thit lp vic lm ch ca mnh.
V nu vic lm ch ny khng th c thit lp th th s
chng c g khc bit gia cung lon v thin. Cho nn khi
ti ni Dng li! bn phi dng ngay lp tc. Ngay c
chm tr mt khonh khc trong ch ra rng bn mt
quyn lm ch ca mnh, v bt k iu g bn ang lm
trong khonh khc u tr thnh ch. Nu bn ang ht
ln, n bt gi bn v bn khng c kh nng dng c
n. Nu vic la ht bt bn v bn khng c kh nng vt b
n, th th bn s khng th no i vo trong an bnh c.
Lm ch dn bn vo an bnh.
|
|
175

176

C ba hay bn ngi ngi n gin khng dng li
c thm ch sau c khi ti yu cu mi ngi dng li.
H ngh rng h vo su th trong thin, by gi lm sao
h c th dng li c? Bn cha i vo thin u! V nu
iu ny c lm ln na hm nay, ti s yu cu h phi b
loi ra, bi v h cn iu tr thuc men, khng phi l thin.
V sau ba mi pht, khi bn ngh rng by gi cn ho n
hay ci g khc ta nh th, xin ng b ln ln. Ho l hin
tng ly nhim. Mt ngi ho, v th ri nm cho ti mi
k ngc theo ngi . Cn ho ca ngi u tin c th l
tht, nhng nm cho ti mi ngi n gin ch theo sau
ngi . Bn c ch m qua khng vic ho cng
dng sao? By gi lm sao iu ny xy ra? Khi ti yu cu
bn thm ch khng ho, lm sao no dng li? Bi v n l
gi.
Ho cng khng c php. Th thc nghim vi n m
xem; bn s khng cht bi vic khng ho trong mi pht.
Bn khng c tng no v vic tm tr bn gi bao nhiu
th on. Tm tr ni, Ho ang p t theo cch ca n thc
s t, mnh s ho khe kh vy. Bn thnh cng trong vic
cn tr n hi cht, nhng bn ho. Bn ngh, Nhng mnh
c th lm c g? - ho l b p buc. Khng, n khng
phi l iu p buc.
Bn c ch rng khi ti ni y lin mt gi ri bn
thm ch khng ho ly mt ting, v khi ti yu cu bn yn
tnh trong mi pht, bn t nhin b ch ng bi cn ho
khng? Nu cn ho l tht, n phi hin din trong cng t l
qua sut mt thi k. Nhng n khng nh vy. Bn ang
ngi trong rp chiu bng, v khng c ho trong ba gi. iu
g thc s xy ra? Th ri bn vo ngi n v ho nm
quyn! C vi khun ho no ang ngi trong n hay ci g?
Ho trong rp chiu bng c th hiu c, chc chn c
vi khun trong ch ng ngi. Nhng ho xy ra trong ngi
n, ni mi th u sch s tinh tm.
L do l tm l. Cn ho ny ko n cho bn khng mang
tnh th cht, n l tinh thn. Dng n li! Dng n li tuyt
i! Ci g c th thc s i sai trong mi pht? V nhiu
nht bn c th cht... mc du cha bao gi nghe thy ni
v ai khng ho c trong mi pht v cht bi v n.
Ngi ta c th cht bi v ho trong mi pht, nhng cha
bao gi v khng ho trong mi pht. Xin hy t t, dng n
hon ton i. Ch l ci xc trong mi pht .
Khi ti ni, Dng li! dng hon ton; ng cng li.
Bng khng tt c l v dng. Nng lng ny sinh nhng
n khng c c hi lm vic trn bn; cn bn, sau khi
tiu tn n mt cch sung sng trong cn ho v nhng ci
i loi nh th, tr v nh. Th ri bn n bo ti rng
chng c g xy ra c! Bn ho - th chng xy ra
sao? H n bo ti rng thin khng xy ra cho h, v ti
bit rng h ho sut c thi gian. By gi thm ch vic
thin ng thng cng b trch c!
Thit lp mt cht lm ch i. Khi ti ni, Yn tnh,
th th phi c im lng y n mt ting kim ri cng
nghe thy c, dng nh khng mt ngi y, dng
nh tt c bin mt. Ch th th kt qu...
Cng vy, khi ti bt u ni ting Anh bn ng ng
dy. C ngi ch bn ang y. C x t nht cng vi
hiu bit no i. Khi ti ni ting Hindu, nhng ngi
khng hiu ting Hindu vn ngi an bnh. Cn khi ti bt u
ni ting Anh, nhng ngi khng hiu ting Anh n gin
ng dy v b i. iu ny ch ra s thiu kin nhn v ngu
si ln.
C khong nm chc bn phng Ty y. H cng
|
|
177

178

y ngi v lng nghe. Nhn vo khun mt h. Khi ti ang
ni ting Hindu, nhn vo khun mt h. H dng nh hiu
thm ch cn su sc hn cc bn hiu. Ti sao? H khng
hiu ngn ng cht no, nhng h c kin nhn ngn ny -
Chng ti c th khng c kh nng hiu, nhng ci g
c ngha ang c ni ra; cho nn chng ti ngi yn
lng v lng nghe n. H khng c kh nng hiu, nhng
im lng ny trong mt gi dt khot s c li. H s khng
c kh nng hiu, vy m kin nhn trong mt gi khng l
g ngoi thin. Nhng ri ngay khi ti bt u ni ting Anh,
cc bn ng dy v i. iu ngha l bn khng c kin
nhn no, khng ch i im lng no xy ra, bn cng khng
quan tm cht no ti phin nhiu gy cho ngi khc. Xin
ngh li cho!
Mt ngi bn nh th ca ti, mt nh th ngi Urdu,
tng Thu in. ng ta k vi ti rng khi ng y
trch dn th ca mnh trong ting Urdu khng ai hiu c,
nhng c nghn ngi vn ngi im lng. ng y bo ti, Ti
rt ly lm ngc nhin. Ti c tng rng khng ai ti nghe
ti, hay nu h ti, h s sm ra v. Cho nn ng y hi h,
Cc bn khng hiu c ngn ng, vy lm sao cc bn c
th ngi yn lng n th khi ti ang trch dn th? H
p, ng l chng ti khng hiu c iu ng ang ni,
nhng khi ng ang trch dn th vi tnh cm nh th chng
ti hiu c mt ng, c ch ca ng, chuyn ng ca tay
ng, v chng ti bit rng ci g rt c ngha v su sc
ang c ni ra. t nht chng ti c th biu hin lch s
n mc khng quy ri ng trong tnh cm , trng thi
ca ng.
Cho nn iu ny s khng c tc dng! Ban m, ti
thy vi ngi ngoi li y, v khonh khc ti bt u ni
ting Anh, h bt u b i. m nay khng ai s c php
b i ging iu . Nu ai ng dy ri gn bn, lp tc
yu cu ngi ngi xung. V nu h vn b i, t m
mai tr i ti s khng cho php h y. Ti s tuyn b
trc khi ti bt u ni ting Hindu rng nhng ngi
mun b i trong phn ni ting Anh nn b i ngay t by
gi.
Cuc sng cn phi c k lut, trt t, bng khng chng
ci g s xy ra.
cho hm nay.
|
|
179

180


7
Bn l ci nt




o tng v mi th trong linh hn ngi ta l hin
tng b p t. Vt b n, ngi ta l bn thn
Brahman hon ho, bt nh v v hnh ng - thc ti
tuyt i.

Th gii, ci dng nh l mt iu khc i vi linh
hn, gn nh khng thc. Phn chia u trong thc th
v hnh dng v v t chc, thun khit? Linh hn- thc
l t do vi cc nim ca ngi thy, vic thy v ci
c thy, vn vn. N l min nhim v trn y ta
i dng vo lc i hng thu.

Ngay c bng ti cng tan bin trong nh sng, nguyn
nhn ca o tng tan bin trong thc ti tuyt i v
song vn khng c t chc - cho nn phn chia trong n
l u?

Thc ti ti cao l ci mt k d; lm sao c th c phn
chia trong n c? Trng thi sushupti - ng say,
khng m - l phc lc; ai thy phn chia trong ?


Cu hi rt quan trng c nu ra trong kinh ny.
Cu hi ny tng ny sinh trong tm tr con ngi trong
nhiu th k, k t lc bt u thi i: lm sao c t do
khi th gii ny ci chng ta tr nn b bao quanh bi
bun v kh? V th gii ny l thc ti g v ci g l bn
cht ca bng ti ny m trong chng ta b nhm chm v
b lc?... bi v khng bit v bn cht ca n, khng th c
cch t do vi n.
Bt k ci g ngi ta mun t do vi n, ngi ta s phi
bit r v n. T tng c to ra bi do dt nt ca chng ta
to ra. Cho nn nu t tng c m ra v lm lng i, n
ch thng qua vic bit rng cc nt c th c tho ra.
Mt hm, khi Pht n gia cc t, ng y cm
trong tay mt chic khn tay bng la. Cc t ngc nhin,
v Pht cha bao gi cm ci g trong tay khi ng y n ni
chuyn vi t. Th ri ng y ngi trc h v buc mt
nt trn chic khn tay, th ri nt th hai, th ri nt th ba
- nm nt c thy, nt n trn nt kia. Th ri ng y hi cc
t, Khi ta n y vi chic khn tay ny cha c nt
no trn , cn by gi c nm nt. By gi ta hi cc
ng liu c g thay i trong chic khn tay khng hay n
vn cn l chic khn tay khi ta em ti?
Chc chn cc t phi trong kh khn. Ni rng
chic khn thay i th khng ng, v chic khn vn cn
y ht nh c. Tht cc nt trn chic khn khng lm khc
bit cht xu g trong bn cht ca chic khn - n ln th
no v n lm bng g th vn nh c. Nhng ni chic khn
khng thay i g th cng khng phi, bi v trc y n l
chic khn m cn by gi n y nhng nt. Thay i
ngn y chc chn xy ra.
|
|
181

182

Mt t ng dy v ni, Thy hi mt cu rt kh.
Ci khn gn nh thay i.
Hiu iu ny mt cht i, bi v t gn nh ny khng
my chc s ti trong kinh ny v th th bn s bt buc
phi hiu n. gn nh thay i - iu c ngha l n
thay i v n cng khng thay i. N thay i nu
chng ta nhn vo thn th ca chic khn, v n khng thay
i nu ta nhn vo bn cht ca chic khn. N thay i
nu chng ta nhn vo thn th n. N khng thay i nu
chng ta nhn vo linh hn n. Thay i xy ra bn ngoi
bi v cc nt, nhng n khng b thay i bn trong. Hnh
dng v dng v thay i. N khng b thay i nu ta
nhn vo bn cht thc ca n, nhng n b thay i nu ta
nhn vo thc ti ca n, bi v chic khn m c th
c dng nh chic khn tay, nhng chic khn c nm nt
trong n khng th dng c nh chic khn tay. N thm
ch khng cn c th c gi l khn na, v khn l tn
ca mt vt dng c.
Nh ly, khi chng ta t tn cho ci g , thc ra l
vic t tn cho mt vt dng c. l vic lm dng
ngn ng dng cng tn ngay c khi vt dng c khng
c . Chng hn, ci qut: khi ngi ta dng n qut trong
thi tit nng, n c gi l chic qut; nhng khi chic
qut khng c s dng v em ct i, n khng nn c
gi l qut na. Ci qut ngha l ci g c dng
qut, ci hin ti vn hnh nh ci qut. Nhng khi n nm
khng y, khi n khng qut khng kh th n khng nn
c gi l qut.
Chn l ci g bn bc. Nhng khi bn khng
bc, chng khng nn c gi l chn. Tn nn l chc
nng, l hnh ng. Nhng ngn ng s tr nn qu kh -
mt tn tch bit cho chn ang bc, mt tn tch bit cho
chn ngh - iu tt c thnh qu phc tp; cho nn bng
cch no chng ta dng mt tn thi.
Vy t qut c hai ngha ng . Mt, chic qut ang
qut khng kh; v th hai, chic qut c th qut khng kh,
c tim nng qut khng kh. Chng ta dng cng mt t
theo c hai ngha. C cc cch dng vi chic khn: ci g
c th c buc trong n. Nhng chic khn t n c
buc li, by gi chng ci g c th c buc trong n.
Pht ni, Ta mun hi thm mt cu hi na, v l,
nu ta mun g chic khn ny, ta s phi lm g? Ni iu
ny, Pht bt u ko chic khn t c hai u; cc nt tr
nn nh hn v cht hn.
Mt t ku ln, Tha thy, nhng iu thy ang
lm s lm cho cc nt thm ch cht hn v lm cho vic
tho ra tr thnh gn nh khng th c na.
Pht ni, Mt iu by gi r rng, l chic khn khng
th c m ra bng cch lm bt k iu g. Ta ang lm
iu g , nhng cc ng ni rng iu ny lm cho tnh th
ti t hn. Vy ci g s phi c lm m chic khn
ra?
Mt t tr li, Trc ht chng ti s phi bit cch
cc nt c buc li. Chng no m bn cht ca cc nt
cn khng c hiu, khng th no g c chng ra. Cho
nn trc ht chng ti s phi xem nt c buc li nh
th no. Cch g nt ra ch l lm ngc li vi cch buc
nt. Chng no chng ti cha bit cch thc nt c buc
li, khng lm g l tt hn lm ci g , bi v lm ci g
phc tp c th cn tng ln v nt c th cn cht hn, lm
cho gii php thm phn rc ri.
|
|
183

184

Trong tm thc chng ta cng c cc ci nt. V tnh
hung cng ht nh vy: chng ta khng thay i cht no
vy m chng ta cng thay i. Bn cht ca chng ta
ch xc ht nh bn cht ca Brahman ti thng, nhng c
mt s nt trong chng ta. Chng no nhng nt ny khng
c g ra, chng ta khng th l bn tnh ti thng khng
c nt.
Ngi Jaina t tn cho Mahavira, mt ci tn rt
ng yu. Ci tn l: Nirgrantha, ngi v nt. Bt k khi
no Pht ni ti Mahavira ng y u gi ng ny l
Nirgrantha Natputta, tc l a con ca gia nh Natha, tc
l a con trai c sinh ra trong cng ng Natha, ngi
tr thnh v nt; cc nt ca ngi u c ct ht, m
ht.
T nirgrantha rt c gi tr. Brahman, ci tuyt i, l v
nt, cn chng ta y nhng nt - y l khc bit duy nht.
Nhng lm sao cc ci nt b buc li v chng l g? Cn
hiu bn cht ca chng. Kinh ny l v bn cht ca nt.
chng ta hiu kinh ny, c mt vi hng dn rt c gi tr
trong .

o tng v mi th trong linh hn ngi ta l hin
tng b p t. Vt b n, ngi ta l bn thn
Brahman hon ho, bt nh v v hnh ng - thc ti
tuyt i.

Khi ci nt c to ra trong chic khn tay, n khng
h tch bit khi khn tay. Bn bao gi thy ring ci nt
m khng c khn tay cha? Bn bao gi thy ci nt
ring khng c dy no khng? Bn bao gi thy ci nt
thun tu - ci nt tt c ch n thi cha? Bt k khi no c
nt, n s trong ci g , n khng bao gi c th l tt c
ch n. iu ny ch ra mt s kin r rng, rng nt khng
th tch ri khi ci kt cu nn n. Khi n khng th tn ti
ch bi bn thn n, lm sao n c th b p t t bn ngoi
c?
Khng, nt khng n t bn ngoi. V ngay c trong
chic khn nt cng cha c chng no khn cn cha b
buc li. Cho nn y l mt vn rt th v. Nt khng th
ti t bn ngoi c - khng ai bao gi thy ci nt
ring mnh n, khng c loi nh th tn ti. N bao gi
cng nm trong ci g , cha bao gi mt mnh c. V bn
thn chic khn l v nt mi khonh khc trc, n
khng mang bt k nt no. Th th nt t u ti? N c ti
t bn trong chic khn khng? Lm sao nt c th ti t bn
trong chic khn khi khng c du vt no v nt trong chic
khn t khonh khc trc ? Nt khng n t bn ngoi,
bi v bn ngoi chng tm thy nt u c. Nt khng
ti t bn ngoi, khng ti t bn trong; chic khn p t
nt ln bn thn n, chic khn to ra nt. to ra
ngha l n khng c trong bn cht ca chic khn, n
t ti iu .
Th gii l thnh tu ca chng ta; chng ta to ra n
bng n lc ln, qua nhiu phng sch. Nt khng tn ti
sn u trong s tn ti, chic khn p t nt ln
chnh n bng n lc ln.
Bt k iu g dng nh trong tm thc cng u s p
t. Bt k ci g ti c kinh nghim bn trong, n tt c
u l p t.
Nh chng ta tho lun trc y, mi th n trc
gng v chng c phn x trong . Nu nh gng
phm phi cng sai lm m chng ta phm phi, ngh rng
|
|
185

186

n chnh l ci phn x , n s trong cng rc ri nh
chng ta vy. Nhng gng khng phm phi sai lm nh
vy, mc du mt s vt ta gng khc th c th - nh tm
km chp nh hay phim chp nh - c phm phi nhng sai
lm nh vy.
Phim c giu kn bn trong my nh v gng l
tng t nhau. Hnh nh hnh thnh trong gng cng nh
trong phim trong my nh, nhng gng khng bt gi hnh
nh, trong khi phim bt gi hnh nh. Vy, bt k hnh nh
no to ra trn phim u b n gi li, v bi v vic bt gi
ny phim tr thnh v dng. By gi khng hnh nh no
khc c th hnh thnh trn b mt ca n c na, n y
ri.
Gng khng bao gi y. Tuy nhin nhiu hnh nh c
th hnh thnh trong n, n bao gi cng cn trng rng.
Hnh nh ti ri i, gng c bung b chng. T b ca
gng l lin tc. N c bung b am m, n khng bao
gi bm gi vo chng. Khun mt bn c thy trong
gng, v n bung b khun mt . Ngay khi bn ri bc
i l gng qun bn ri, dng nh bn cha bao gi ti
trc n c.
Tm thc ca con ngi ging ht gng v tm tr ca
con ngi ta nh phim chp nh. Tm thc bn trong ca
con ngi ta nh gng, khng ci g bm vo c.
Nhng con ngi c c ch khc tn l tm tr. Tm tr ta
nh phim: bt k ci g c phn chiu trong n u b n
gi li.
Thc ra nu tm tr khng nm gi mi th n mt tnh
tin dng ca n. l l do ti sao chng ta ni rng tr nh
tt l iu c gi tr. X hi, gio dc, tt c u da trn h
thng tr nh tt. Tr nh tt thuc v ai? N thuc v tm
tr nm gi cc vt.
Tm tr l c ch ta nh phim. N c gi li ta nh
phim; bt k ci g n trc n, n gi li. Bt k ci g
khng dng cng c gi li; bt k ci g v dng, rc ri
v v ngha, cng c gi li. Ci khng c cn cht no
cng c gi li. Phim khng th chn c. Bt k ci g
c phi ra trc n - n khng th chn ci g gi li, ci
g khng gi li. Bt k ci g ti trc n u b n bt gi.
Tm tr bn c nm gi mi th: bn khng c tng
bn tch lu bao nhiu th hu ln trong ngy. Cc nh tm l
by gi ni rng tm tr bn khng ch nm bt nhng ci
bn nhn bit, n cng nm bt c nhng ci bn khng nhn
bit. Chng hn, chng ta ang ngi c y; ti ni v cc
bn nghe ti. Bn thm ch khng nhn bit rng chim lu
lo v bay mt, rng c ting ci t trn ng - bn khng
c tng no v tt c nhng iu ny, nhng tm tr ang
nm bt tt c nhng th ny na. Nu sau ny ngi ta hi
bn liu chim c bay qua khng khi bn ang lng nghe bi
ni, bn c th ni bn khng nh iu ny cht no. Tuy
nhin, nu bn b thi min v th ri c hi nhng ci g
khc xy ra, bn s tha nhn c hai: chim bay qua v
ci t vang trn ng.
Cc nh tm l gi iu l k c tim thc. n ng
sau tm tr c thc l tm tr tim thc ghi nhn mi vic
trong ton b thi gian - ngay c nhng ci bn khng nhn
bit. Trong khi bn ang ng ban m, th th na tm tr
tim thc ca bn cng vn ang hp thu; n c hp thu
ngay c iu ang xy ra bn ngoi.
Bn s ngc nhin m bit rng nhng khm ph khoa
hc mi nht l ra rng tr con thu thp k c ngay t khi
cn trong bng m. a tr c thu thp n tng v bt k
|
|
187

188

iu g ang xy ra bn ngoi. Yoga tha nhn iu ny
t thi c i, rng bt k ci g xy ra bn trong ngi m,
hay xung quanh ngi m, a tr u nm bt n v trng
thnh ca n b nh hng bi iu . V khoa hc ca
phng Ty ang ti gn hn tha nhn iu ny by gi.
Khi hiu bit ca chng ta pht trin, mi th u tr
thnh phc tp hn. By gi cc nh tm l ni rng n bn
tui a tr thu thp c nm mi phn trm tri thc
ca n. Nm mi phn trm! Ton b tri thc n s c khi
n cht tui tm mi, nm mi phn trm ca lng
n thu thp trong bn nm u tin; nm mi phn
trm cn li c thu thp v sau. Theo quan im ca tri
thc, bn hon thnh mt na cuc i trong vng bn
nm; bn tr thnh gi mt na! Nhng yoga ni rng khi
chng ta hiu iu tr con thu thp khi cn trong bng m th
c l tnh hung cn k l hn: c l a tr t n thu thp
mt s phn trm ln hn trong bn thn bng m. Nhng
bn thn a tr khng c k c, mi th u l tim thc;
tim thc c trong tm tr n.
Cc chnh ph phng Ty rt quan tm ti iu , v
thng tin b tm tr tim thc nm bt v hin tng ny c
th c khai thc, v khai thc mt cch nguy him. Cc
qung co trong phim ni v ht mt iu x g no , hay
dng mt loi x phng no , hay lm ci ny, ci kia - tt
c nhng iu ny vn cn c hin th trn mn hnh.
Trong vic hin th ny, vn c chng i tinh t. Bi v bn
bit y l qung co nn bn khng b nh hng nhiu nh
n c kh nng gy nh hng. Mt ph n p ang cm
bnh x phng trong tay v bo vi bn rng b mt ca ci
p to sng nm trong bnh x phng ny - by gi mi
ngi u bit rng chng c ci g c tin. Du vy,
qua lp li n c tc dng, n bt ly tm tr bn.
Nhng by gi ngi ta pht hin ra cch qung co
tim thc. By gi, Dng x phng tm Lux, s khng
thy trn mn hnh na. Phim bn xem vn tip tc ti
mt im no trong n, trong mt chp lo, trong mt
phn nghn giy, qung co cho x phng tm Lux s tri
qua. Mt bn khng th no bt c n v n tri qua qu
nhanh, nhng tm tr ca bn s bt n.
iu ny l nguy him. Chnh ph ca nhiu nc ang
ngh ti vic ra lnh cm nhng iu nh th, v n qu nguy
him. Bn thm ch khng nhn bit c v n, bn khng
c kh nng thm ch c n, bn thm ch khng cm gic
thy rng ci g khc xy ra gia cc hnh nh phim.
Bn ang bn rn theo di phim, v trong gia hai cnh
phim l mt qung co tri qua trong chp nhong.
Sau nhiu iu tra ngi ta thit lp c rng mt
trong mt nghn ngi s c nghi ngi m nht rng iu g
xy ra, rng ci g khc c gia - nhng
ngi cng khng rt chc chn lm v n. Chn trm
chn mi chn ngi cn li khng c tng g v n c;
h s hnh phc trong ch ca mnh v tm tr tim
thc ca h s nm bt iu . iu ny l nguy him.
iu ny c ngha l ai c th ua tranh mt gh
trong cuc bu c v qung co ca ngi c th c
nhong theo kiu ny trong phim - v bn s i v bu cho
ngi m thm ch khng nhn ra ti sao bn lm nh
vy. iu ny l nguy him. iu ny c th b lm dng.
Cc chnh ph c ti c th lm dng n mt cch ti t bi
v bn c th b thnh nn nhn d dng n vy.
Nhng tm tr ang nm bt mi vt trong ton b thi
gian, nm bt mi th. Hng nghn gi ang b nm bt
tng khonh khc, chng ang tch lu li. Tm tr ta nh
|
|
189

190

cun phim, hay ging nh bng trong my ghi m; n c tch
lu mi th. V trong c mi ngi u c qung by mi
triu t bo, mi t bo c th nh hng triu hng triu n
v thng tin. Mt ngi, nu sng lu, c th ghi nh tt
c cc cun sch trong mi th vin trn th gii. Vn l
cuc sng di thi; v phn tm tr khng c vn g c.
Tm tr c cun phim di, chnh cuc i l ngn. Nu
mt ngi c mt trm hay hai trm nghn nm sng,
trong hp s t hon ny mi th vin ca th gii c th c
cha vo.
Tm tr tch lu. N l k thu thp. Khng c k tch tr
no ln hn tm tr. Mi kt st u qu nh v mi ngi
giu u l ngho nu so vi vic tch lu m tm tr c th
c.
n kn ng sau tm tr ny l tm thc. Tm thc
sch bong khng t vt ta nh gng, n khng nm gi ci
g c. Bt k ci g n trc n, n thy ci ; khi i
tng di i, n ht lun - gng mt ln na li trong sng
v trng rng. D l mt trng c phn nh trong tm
thc, hay chic gai hay o hoa, d l khun mt p i
din n hay mt bin c xu, iu c thy trong tm
thc ch trong nhng khonh khc khi iu i din
vi n. Ngay khi iu di i n bin mt khi tm thc.
Tm tr l ci my. Bn khng phi l tm tr, bn l tm
thc. Nhng tt c chng ta u tin bn thn mnh l tm tr.
Chng ta khng c bt k tng no v gng , ci vn
sch bng khng t vt v thun khit.
Kinh ny ni:

o tng v mi th trong linh hn ngi ta l hin
tng b p t. Vt b n, ngi ta l bn thn
Brahman hon ho, bt nh v v hnh ng - thc ti
tuyt i.

Khng ci g phi c lm, bn l Brahman - y
chnh l iu Vedanta tuyn b. Bn khng phi tr thnh
Brahman, bn l Brahman. Bn khng phi i u t
ti chn l, n bao gi cng cng bn. Th th ci g i
sai? Tm tr trc tm thc, cho nn bt k ci g c tch
lu vo tm tr, tt c nhng tch lu c lung linh trong
tm thc.
chng ta hiu iu theo cch ny. Mt trng ln v
c phn x trong h. Th th, khi trng ln, vic phn x
cng bin mt khi mt h - v n c thy trong h chng
no n cn trn tri. Khi n khng trn tri, n cng bin
mt khi h. By gi nu chng ta treo mt mt trng nhn
to trn tri cho n khng bao gi ri i u, th th phn
x ca n bao gi cng vn c trong h. N s khng bao
gi bin mt khi h, bi v chng no mt trng khng
chuyn i u, phn x ca n trong h s khng di i.
C hiu iu ny i. N l tinh t, v vic hiu hon ton
v c ch bn trong ca con ngi l cn thit.
Nu tnh hung ny tip tc mt thi gian di, bn thn
h c th bt u nghi ng rng hnh nh ny l ca ring n
v khng phi l phn x ca mt trng, v n khng bao gi
bin mt. Mt tri mc bui sng mi ngy v mt trng mc
trong m, nhng chng cng ln v phn x ca chng tiu
tan trong h, li h trng rng. Vy c mt khong thi
gian hng ngy, v h c th i ti nh rng mt tri ti
v n i ri, mt trng ti v n i ri, v rng Ti
n thun l gng, ci h.
Tm thc su bn trong bn; pha trc n l tm tr v
|
|
191

192

trc tm tr l th gii. Trong th gii mi th u thay i,
thay i mi khonh khc. Trong tm tr khng c g thay
i; tm tr mang tnh nh chp, tnh ti. Cho nn bt k tm
nh no t th gii cng u in du vo tm tr, n vn cn
mc kt trong tm tr mi mi. Bc nh mc kt dng
nh cng b mc vo tm thc - n bao gi cng c . iu
ny to ra o tng rng tm thc v tm tr l mt v nh
nhau. C hai chng dng nh l mt, v khng c khong
cch gia hai iu ny l thy c. Bt k ci g c thy
trong tm tr, n cng c thy trong tm thc; dng nh
khng c ng bin gia hai iu ny. Do c o tng
ny: th gii dng nh c chng cht trong tm thc, v
dng nh l th gii i vo trong linh hn.
Khng ci g bao gi i vo trong tm thc, mi th
i vo trong tm tr. Cho nn chng no chng ta cn cha
hc c ngh thut vt b tm tr gia cho tm thc v
th gii c th ti i din khng c tm tr ti nh k
trung gian, cho th gii ca tm tr khng chen vo gia,
cho nhng phng chiu ca tm tr khng c - chng
no cn cha c nh th, chng ta s khng i ti bit
rng mi th b p t t bn ngoi. Ti l Brahman,
khng phi l th gii, v ti l tm thc, khng phi l thn
th. Ch dng nh l ti l thn th thi bi v bc tranh
c in vo trong tm tr rng ti l thn th. Cng bc
tranh ny phn x trong tm thc. Thc ra khng c tham,
hay gin hay dc trong tm thc. Tt c nhng ci ny
trong tm tr v mi hnh nh trong tm tr ang phn x bn
trong, v chng phn x lu, vnh hng ti mc iu t
nhin l ri vo o tng rng n khng phi l phn x hay
hnh nh, rng n chnh l bn cht ca bn.
Nh ly, thn th bn b ph hu trong mi kip sng.
Nhng tm tr th sao? Tm tr khng b ph hu, v tm tr
ca bn u thai t kip n sang kip kia. Khi bn cht thn
th bn b b li sau, nhng khng b tm tr. Tm tr b b
ch khi bn c chng ng.
Ngay c cht cng khng c kh nng ph hu c tm
tr; cht ch ph hu thn th, khng tm tr. Tm tr cng i
ra ngoi ci cht. Ch samadhi, chng ng, c kh nng ph
hu tm tr. Do nhng ngi bit gi l samadhi l ci
cht ln, v trong ci cht ch thn th cht, nhng trong
samadhi c thn th ln tm tr u cht v ch cn ci mt
tn ti - l ci bt t v khng th cht c.
Vy tm tr c hnh thnh, tch lu v tng ln qua
khong thi v hn, v vo mi thi, d c thn th hay
khng c thn th, tm tr bao gi cng vn cn gn vi linh
hn. Ci bng ca tm tr vn cn thng xuyn vi linh
hn. V dn dn, dn dn linh hn cng bt u cm thy,
Bt k ci g c y trong tm tr u l ci iu ta ang l.
y l th gii ca chng ta, y l ci nt ca chng ta.
Cch duy nht tho g ci nt ny l hin hu khng c
tm tr trong mt thong chc; y tm tr sang bn v i ti
i din vi th gii - khng cn c k mi gii, ngi trung
gian gia.
Nu chng ta c th c cho d mt thong nhn trc tip
vo th gii, khng c s hin din ca tm tr gia, chng
ta s i ti nh li r rng rng khng ci g i vo tm
thc c, rng gng bn trong bao gi cng sch bng v
khng t vt, rng khng hnh nh no bao gi mc kt
vo n. Mi hnh nh u n ri i; cc bin c ca ht kip
n n kip kia tng xy ra, nhng khng du vt, khng
mt vt xc no bao gi c li trn tm thc.
Kinh nghim v bn cht khng t vt chnh l Param
Brahman, thc ti ti thng ti cao. Khi Brahman, thc ti
|
|
193

194

ti thng, lin kt vi tm tr n tr thnh th gii; khi
Brahman phn tch khi tm tr n tr thnh Param
Brahman, thc ti ti thng ti cao. V khi linh hn lin kt
vi tm tr thn th tr thnh iu khng trnh khi, bi v
vic tho mn cc am m ca tm tr khng th c c nu
khng c thn th. Tm tr thc p v kch ng am m,
nhng chng khng th c p ng nu khng c thn th.
Bn c th nghe, v by gi iu ang nhanh
chng tr thnh thc ti khoa hc, rng ma no i vo
thn th ca mt ngi. Mt s ngi s gi iu l m
tn, mt s s gi l bnh hon, mt s li gi l th
ny hay th khc, nhng bn c th cha tng bao gi ngh
rng cho d ma c , ti sao chng i vo trong thn th
ngi khc? Bn c th ngh c l c th l k th c no
i vo hnh h ngi . Bn c th ngh c l y
l vn bo th, hu qu ca nghip, ca hnh ng qu
kh, mt cch gii quyt ca hnh vi qu kh. Khng, khng
c nhng iu nh th u.
Ma l tm thc c thn th b vt b nhng tm tr
cha b vt b. V tm tr i hi thn th, v mi ham mun
v am m ca tm tr ch c th c p ng ch qua thn
th. Tm tr ca n mun s vo thn th yu mn no ,
nhng ma khng th s c v n khng c tay; tm tr ca
n mun nm mn n ngon... Ma vn c tm tr ham mun
nm mi th, nhng n khng c li. Cho nn vn ca
ma l ch n c tm tr, nhng khng c gic quan qua
p ng cho cc ham mun ny. Ton b phc hp ham
mun vn cn nguyn, nhng tt c phng tin p ng
cho ham mun li thiu.
Ton b ngha ca hn-ma l ngi cha nhn c
thn th. C hai kiu hn gp kh khn khi nhn thn th.
Ngi bnh thng nhn thn th mi mt cch d dng; mt
ngi cht i y v c thai nghn kia, khng c l
hng. i khi cng c l hng nhiu nht qung mt pht,
hai pht hay nm pht. Thng thng bn cht ni y v
c thai nghn lp tc ni kia. Nhng cc linh hn cc
oan, linh hn k xu nht hay linh hn cao qu nht khng
d dng tm thy ni thai nghn v h cn bng m thch
hp. Nu mt Hitler cht, s khng d dng g cho ng ta tm
c b m, v cho ng ta vic sinh cn phi c b m
c c tng ng. Cho nn trong nhiu nm, i khi vi
th k, h phi i. Kh khn ny tng t cho cc linh hn
cao qu.
Cc linh hn cao qu vn v khng thn th chng ta gi
l devas, thn; cn cc linh hn c c vn v khng thn th
chng ta gi l pretas, ma.
Bt k khi no c mt khonh khc khi mt ngi yu
n mc linh hn ngi co li trong thn th, ma no
i vo ngi - khng phi quy ri ngi hay hnh
h ngi , m l tho mn ham mun ca ring n qua
thn th ngi ny.
Nu bn yu v khng c ch no, mt s ma c th
chen ln vo bn trong bn, v n khng c thn th v ham
mun ca n ang bng chy. Con ma s s mt ngi
n b no qua tay bn, s nm thc n no qua li
bn, s nhn ci p qua mt bn v s nghe nhc no qua
tai bn. Chnh v nhng l do ny m ma i vo thn th ca
ai , khng quy nhiu ngi . Bn b quy nhiu
trong qu trnh ny, nhng y l sn phm ph, khng phi
l ng c ca ma. Nhng chc chn khi hai linh hn cng
c ng trong mt thn th th rc ri v quy nhiu nht nh
c .
|
|
195

196

Quy nhiu ny cng ta nh l khch n nh ai
chi ri li lun, thm ch khng ngh ti vic ra i. Dn
dn khch bt u bnh trng lnh th trong nh v ngi
ch ca ngi nh bt u co li trong mt gc; ri dn dn,
dn dn n lc khng cn r rt ai l khch ai l ch trong
nh. Cn khch th sao? Tnh kiu ngo ca ngi c
dng ln bi v ngi ch phc v ngi , v ngi l
khch v khch l Thng . Th l khch ri vo o
tng rng ngi l ngi ch; v mt ngy no ngi
s yu cu ngi ch thc ti ca ngi nh phi ra i, v
ngi trong ngi nh qu lu ri. Tnh hung au
kh c th pht sinh. Tm tr lp tc yu cu thn th sau ci
cht, do c sinh thnh mi. Hn c lin kt vi tm tr
v tm tr c lin kt vi thn th.
C hai kiu b mn tm linh. Mt l phn tch thn th
khi tm tr, iu chng ta thng gi l ch ngha kh hnh.
y l cuc hnh trnh rt di, gian trun v kt qu bt nh.
Kiu kia l tch tm tr khi tm thc, iu chng ta gi l
vedanta, cn ng ca tri thc. Nu chng ta mun gn
ng tn chng s l: tch tm tr khi thn th mang tn l
yoga, v tch tm tr khi linh hn mang tn sankhya, tri
thc. Ch c hai b mn .
Sankhya ngha l mt mnh tri thc l , khng ci g
khc c yu cu c thc hin; v yoga ngha l,
nhiu iu phi c lm, v ch th th ci g s l c th.
Kinh ny ni v sankhya, tri thc. N ni,

o tng v mi th trong linh hn ngi ta l hin
tng b p t. Vt b n, ngi ta l bn thn
Brahman hon ho, bt nh v v hnh ng - thc ti
tuyt i.

Khng ci g khc cn c lm c.

Th gii, ci dng nh l mt iu khc i vi linh
hn, gn nh khng thc.

Do ti ni rng s ny ni vi Pht rng chic
khn gn nh thay i. Kinh ny ni rng ton b th gii
ca phn chia ny, ci c thy, l gn nh khng ng.
Bi v...

Phn chia u - v lm sao c th c c - trong
thc th v hnh dng v v t chc, thun khit?

Gn nh khng ng - y l mt khi nim trit hc rt
c gi tr. V cn hiu n mt cht, bi v gn nh khng
ng ngha l g? Ci g c th khng ng, iu ny c
th hiu c. Nhng gn nh khng ng ngha l g? Ci
g l ng, iu ny c th hiu c, nhng khi ai ni
gn nh ng, iu s ngha l g? Ci gn nh ny
ph ri mi th. Cng ta nh bn ni vi ai , Anh gn
nh yu em. By gi iu ny s ph ri mi th. Nu c
yu, ni, ng, c yu, nu khng, ni, Khng yu,
nhng gn nh trong tnh yu ny l g? Phi gi n l g:
yu, khng yu hay ci g? Nu bn ni ngi no l gn
nh thnh nhn, iu ngha l g?
T gn nh ny l qu gi v c gi tr trong trit hc n
. n to ra mt phn loi mi, mt mc t duy
mi. Trong trit hc ca ton th gii c hai loi t tng:
chn l v phi chn l. Trong trit hc n c ba loi t
tng: v chn l, v phi chn l v gn nh chn l - loi th
|
|
197

198

ba, loi gia. Ci gn nh ng hay gn nh khng
ng chng ta gi l maya, o vng, hay mithya, ci gi.
Vy chng ta to ra ba t: satya, chn l, asatya, phi chn
l, v mithya, ci gi. By gi, mithya ny c ng g?
Thng thng, mi ngi hiu rng mithya ngha l phi chn
l, di tr. Khng, mithya khng c ngha l phi chn l; n
ngha l ci g gia chn l v phi chn l. gia chn l
v phi chn l ? iu ngha l ci phi chn l nhng
dng nh chn l.
Tri ti v c si dy thng nm trn ng v vi bn
n dng nh l con rn. Trong bng ti bn mt mi dng
cm. Bn chy, m hi tot ra, tim p thnh thch. Ri ai
ni, Bn hong s v lo lng khng cn thit. Cm ly ci
n ny v quay li t mnh xem; khng c rn, n ch l si
dy thng nm . Th ri trong nh n bn nhn n v
thy n l si dy thng. By gi bn s gi con rn m
bn thy l g? N chc chn khng phi l con rn tht,
nhng bn khng th no gi n l khng tht, bi v n
trng dng nh l tht. Bn chy khi n theo ht cch bn
chy xa khi con rn tht; bn tot m hi, v vic tot m
hi l thc - v iu c gy ra bi con rn khng thc!
Nhp tim bn tng ln v c s au tim. au tim l rt c th,
v bn c th cht. V iu ny l thch : lm sao cn au
tim thc xy ra do con rn khng thc? Nhng cn au tim
thc c th xy ra do con rn khng thc. Trit hc n
khng c chun b gi con rn l khng tht khc.
Con rn dt khot l khng thc, v khi iu tra ngi ta
pht hin ra rng y l si dy thng nm . Nhng n
cng khng phi l khng thc, v n em ti cng kt qu
nh con rn thc em li. iu ny n gi l gn nh
khng ng, hay gn nh ng; mithya - gi, maya - o
vng. y l loi th ba, loi gia. Kh dch c n sang
ting Anh, kh tm c t ch loi ny trong cc ngn ng
khc. Bt k vic dch no c thc hin u chuyn ngha
ca asatya - phi chn l, khng phi l mithya - ci gi.
Mithya l thun tu t ca n .
Lu ti ngha ca mithya i. N c ngha l ci
khng c nhng dng nh n c. Cho nn, n ni, cn
phi to ra loi th ba cho nhng vic nh th.
Th gii gi ny... Bn phi nghe thy vedanta m t
th gii ny l gi bao nhiu ln ri. Upanishad gi n l gi,
Shankara gi n l gi sut t sng ti ti trong mi pht
biu ca ng. Cho nn chng ta i ti ngh rng tt c h u
ni rng th gii ny l khng tht. Khng, h khng gi n
l khng tht; h ni rng n ging nh thy con rn trong
si dy. Th gii ny khng xut hin nh ci n ang th
m xut hin nh ci n khng th. l o tng th gic,
khim khuyt ca ci nhn.
iu ging nh nhn trng sau khi n tay vo mt v
do vy thy hai mt trng. Khng c mt trng th hai.
Nhng nu bn c hi trong khi mt bn ang trong iu
kin , trng no l tht v trng no khng tht, bn s
khng c kh nng tr li ng. C hai dng nh ng.
Nhng c hai u khng ng, v nu bn dng n tay vo
mt, bn s thy ch mt mt trng, mt trng th hai bin
mt. Mt trng kia l g? Sau rt, n c thy bng mt.
Nu c cch no gi mt ai thng xuyn b n theo
kiu ny, ngi bao gi cng s thy hai mt trng.
Ci nhn ca chng ta b p di kinh nghim, hnh nh
v tch lu ca tm tr mi lc. Cho nn chng ta thy ci m
tm tr by t cho chng ta.
Hnh dung mt cht rng bn l c dn ca mt nc
khng c rn. Bn cha bao gi thy rn, hay hnh nh v
|
|
199

200

rn - bn n gin khng bit v t rn. By gi liu bn c
th thy rn trong si dy thng c khng? Khng th
c. Lm sao bn c th thy rn c? Nu bn khng c
kinh nghim v rn, dy thng c th nm nhng lm sao
bn c th thy c rn trong n?
Ngi ta thy rn trong si dy thng bi v tm tr c
lin kt vi rn, mt hnh nh, mt n tng v rn; tm tr
thy rn. Bn c th thy rn trong tranh, hay thy
thc, hay vi ngi d rn - nhng thy n u .
Hnh nh l trong tm tr bn; n n np bn trong tm tr
bn.
Si dy thng nm trong bng ti; bt cht c thy,
si dy to ra nhiu o tng. Bng ti to ra s. Vi s ny
gi ra s khc c lin kt m ny sinh khi thy rn, rng
n c th cn bn. Vi tt c iu ny bn bt u thy trong
si dy thm ch mt mu hnh un o ca thn rn. S hi,
s rn, ci tng t vi mu hnh un o... con rn bn trong
tm tr bn c phng chiu ln si dy. Bn chy trn. Si
dy thng thm ch khng nhn bit v iu xy ra. iu
g lm cho bn phi chy trn, v ti sao?
C ln nhiu nm trc y, chuyn xy ra vi ti.
Ti quen dy qung 3 gi sng v i do. l mt m
ng yu v l ng c ph dy bi cc cm trc. Ti
mt im c ch hi quang ng, cn cc ch khc trc che
ph dc con ng. Ti quen chy thng t u n n u
kia ca con ng ri chy git li theo chiu kia. Trong mt
gi, t 3 n 4 gi sng - ti tp th dc nh th . Mt
hm mt iu k l xy ra. Trong khi ti ang chy git
li v vn trong bng lm trc th mt ngi - mt ngi
a sa - tin li gn ti vi nhng bnh cha rng, ngi
ang i ly sa hng ngy t xng lm sa. Th ri t
nhin ti nh ra khi khu vc bng cy - l m c trng -
ngi c th thy ti bt thnh lnh. Khong khc trc
ti l khng thy c, th ri bt thnh lnh... m li chy
git li na! Ngi ta bit ch ma mi chy git li!
Ngi a sa qung lun cc thng rng v t
chy bin. C ci g k l v cch ngi chy trn. Ti
khng c tng no l ngi tr nn s ti n th,
cho nn ti ui theo ngi gip . By gi ngi
chy bn sng bn cht! Ti cng ui theo nhanh hn, vi
mi quan tm bo ngi dng li, ngi li cng chy
nhanh hn. Trc y ti cha h thy ai chy c nh th!
Th ri ti c nim m h rng c l ti l ngi duy nht
quanh v ngi tr nn s ti.
Nghe thy ting thng cha ri v ting bc chn chy,
mt ngi trong khch sn gn thc dy. Ti ti ngi
v hi ngi xem ngi c bit iu g xy ra
khng. Ngi p, Nu bc hi ti, ti bit rng bc
hng ngy vn chy git li y, nhng i khi ti vn s.
Ngi chc phi l ngi mi trn con ng ny.
Ti ni, Bc gi ly bnh cha ny, c th ngi y s
quay li vo bui sng. Cho n tn by gi ngi cng
khng quay li! C khi no ti i qua khch sn l ti li
hi xem liu ngi quay li cha. Ngi khng bao
gi quay li na.
By gi khng c cch no ni cho ngi rng iu
ngi thy l gn nh gi. Khng c ma no c,
nhng ngi xoay x thy c n! Vi ngi ma
l thc ti hon ton, bng khng th ngi khng bin
mt trong thi gian lu n th. Ngi phi c mt
kinh nghim qu kh no m ngi p vo cnh ny.
Ci thc c y khng phi l ci chng ta ang thy
|
|
201

202

u; chng ta ang thy ci m mt cho hin ln cho chng
ta thi. Tm tr chng ta ang p t mi th tng khonh
khc v chng ta ang thy ngi bit ci g, v iu chc
chn khng c trong th gii.
Ton b th gii ny l s m rng ca tm tr chng ta.
Ci chng ta thy c chng ta phng chiu ra. u tin
chng ta phng chiu v th ri chng ta thy. u tin
chng ta phng chiu ra con rn trong si dy thng, th ri
chng ta thy rn v b chy. Ton th gii ny u ging
iu . Bn thn chng ta cho ai l p, th ri chng ta
tr nn m tt v ngi v th ri c ngn ng in khng
v iu .
Ngi thy ca Upanishad ni rng ton th gii ny
c con ngi thy l gn nh gi. Trong khi ni gn
nh mt iu rt hay c ni. iu c ni l ch
n khng hon ton sai, bng khng lm sao bao nhiu ngi
b rc ri v n th? Thc ti no c trong n. N l si
dy thng, chng y l ng; n khng phi l rn, chng y
l sai. Si dy ging nh con rn mc no , iu
na cng ng; nhng si dy l si dy v n khng tr
thnh rn, iu na cng ng. V th gii s hi ny
sinh gia hai iu ny, th gii ca vic thy con rn trong
si dy - l sai, l o tng.
Chng no tm tr cha b vt b ton b v chng ta
cn cha c kh nng thy th gii mt cch trc tip, chng
ta s khng th no thy c chn l ca th gii. Khi ngi
ta thy ra chn l ca th gii, th gii bin mt v ch cn
thc ti tuyt i cn li. Khonh khc ny thc ti tuyt i
c thy b phn chia. u thc ti tuyt i l tng ,
u l cy ci, u n l n ng v u l n b -
thc ti tuyt i c thy b phn chia. Nu ton b thu
xp phng chiu ng sau con mt b vt b, th th ton b
th gii ny tr thnh tm thc thun khit, mt i dng.
Mi phn chia sp .

Linh hn- thc l t do vi cc nim ca ngi thy,
vic thy v ci c thy, vn vn. N l min nhim v
trn y ta i dng vo lc i hng thu.

Ni c nhn chng bn trong - linh hn-tm thc
c t do khi tm tr v tr thnh trng rng - khng c
phn chia. Vic thy, ci c thy, mi nim ny bin
mt. Khng c ngi thy, khng c g thy: mi nh
nguyn bin mt. Ch cn duy nht mt m rng ca tm
thc . V m rng mt cch v von hay c dng
y, ni rng:

N l min nhim v trn y ta i dng vo lc i
hng thu.

i dng ca chng ta, d c th ln n u, vn b
gii hn, v d n c m rng n u i chng na, n vn
c b. Bt k ai hay bt k ci g c bin gii u khng y
, v n b chn. Ao nh c bin gii nh, i dng ln c
bin gii ln. Ci g l khc bit gia bin gii nh v bin
gii ln? Bin gii l bin gii. Bn ang b cm t trong
mt ni nh hp hay trong mt ni rt ln. iu c to
nn khc bit g khng? - nh t l nh t!
Do v d ny khng ni, ta i dng, n ni...
ta i dng vo lc i hng thu.
i hng thu, Pralaya kal, l mt l thuyt huyn thoi
rng khi s sng to ny, th gii ny tan bin, n s b bao
|
|
203

204

ph trong nc - ton th s sng to. Khng mt li t no
cn li bt k u. Cho nn hon cnh ca i dng vo
lc i hng thu l ch s khng cn bin gii na, khng
cn b cho chng... v chnh ngha ca b l ch vn cn
mnh t no cn li lm b cho i dng, v mnh
t tr thnh bin gii ca n.
Tm thc chng kin cng ta nh i dng vo lc i
hng thu. N khng c ng b cn li quanh n; n tuyt
i y - khng c bin gii bt k u, n l v gii hn.
Nhng iu ny l ng ch khi phn chia b vt b.
Chng no phn chia c , c gii hn.

Ngay c bng ti cng tan bin trong nh sng...
iu phi thng c ni y:
...nguyn nhn ca o tng tan bin trong thc ti tuyt
i v song vn khng c t chc - cho nn phn chia
trong n l u?

Ngay c bng ti cng tan bin trong nh sng... Sng
sut rt c o. C bng ti trong nh v bn thp n ln -
bn bao gi ngh bng ti i u khng?
Khi bn thp n, bng ti i u? N c i ra khi nh
khng? Vy lm mt vic ny: trc ht thp vi ngn n
bn ngoi nh ri vi ngi canh chng. Ri thp n
trong vng ti trong nh. Nu bng ti i ra ngoi, ngi
ngi ngoi s thy n i ra khi nh. Khng, bng ti khng
ra khi nh. Th th bng ti i u?
Chnh iu rt hay m Upanishad ang ni, rng bng ti
ho vo trong nh sng. iu ny s kh hiu, v chng ta
coi nh sng v bng ti l k th. Lm sao chng c th ho
vo nhau c? V chng ta tin l chng l i lp. C tranh
u v xung t gia hai iu ny v chng ta mun b bng
ti v gi nh sng.
Cho nn s rt kh cho chng ta tin rng bng ti ho
vo trong nh sng. Ni s ca chng ta s l ch nu bng
ti ho vo nh sng, mi nh sng s thnh bng ti. Chng
hn, mc en ho vo trong vi trng: iu y thc ra ngha
l g? N s khng c ngha l mc en s bin mt trong vi
trng, n s c ngha l vi trng s bin mt trong mc en.
Lm thc nghim ny v xem. Ho mc en vo vi trng v
xem. Th th bn s thy rng chnh vi trng bin mt,
khng phi mc en.
Bng ti tan bin trong nh sng. Nhiu im khc ny
sinh t s kin ny. Trc ht, iu c ngha l khng c
th ch gia bng ti v nh sng. iu ny ngha l g?
iu ny ngha l khng c th ch gia th gii v chng
ng, v rng th gii ho vo trong chng ng. iu ny
ngha l khng c i lp gia sai v ng, v c ngha l sai
ho vo trong ng.
Bng ti ho vo trong nh sng - dng nh l bng ti
ch i nh sng ti cho n c th ho vo . Bn bao
gi thy bng ti ngn ngi cha? Khi bn thp n bng ti
c ngh xem nn ho vo hay khng ho vo? - ti ngh
mt cht? Hay, Mai ti s quay li sau khi ngh c nn
nhn tnh cht sannyas hay khng. Hay, Bng ti nn trn
vo hay khng? ti suy ngh v cn nhc . Khng, n
khng ngh. Dng nh l n sn sng v ch i, i rng,
Bn s xut hin v ti s ho vo trong bn. N khng
chm tr mt li lai, thm ch khng mt khonh khc. Xut
hin ca nh sng v ho vi bng ti xy ra ng thi.
Ci g l ng ca n trong tm linh?
|
|
205

206

Ng ca n l ch ngay khi nh sng ny sinh bn
trong, tm tr v nhng o tng ca n, mang mi tnh
hung ca chng vi chng, ho nhp ton b vo trong nh
sng . Chng khng tn ti, chng khng th c tm
thy bt k u cho d vi vic tm kim ln lao. Thm ch
iu tr thnh kh quan nim lm sao hm qua chng
c y. Khi bn thy si dy thng trong si dy thng, bn
s c kh khn trong vic hiu lm sao ngay khonh khc
c rn trong si dy v by gi n i u. Bn thn bn bt
u hoi nghi v bn thn mnh: bn c ri vo mt loi o
tng no i vo ngh rng n c khng?... lm
sao n c th th c?
Nhng ngi tnh thc u thy kh khn thm ch
ngh rng c hay c th c th gii.
Mi sng nay ti ni chuyn vi mt sannyasin. C
y ti v c y hi khi no c y c th gt b tt c nhng
kh v lo ny: i khi dng nh l n xy ra, nhng
th ri ti tr li cng kh c.
Ti bo c y rng ti cng ang kh khn. Dn dn, dn
dn vn cng tr nn rt kh khn cho ti ngay c hiu
lm sao kh tr thnh c th, lm c kh nng kh xut
hin. Khng phi l ti khng bao gi kh. Ti kh,
nhng by gi ti thy kh hiu.
Dng nh l u xa xi trong qu kh ngi ta
tng thy rn trong si dy thng v by gi, khi nh li,
ngi ta thy kh hiu ni lm sao thm ch c kh nng
nhn ra rn khi l si dy thng. V nu ai vn cn
thy rn, iu tr thnh tnh hung rt kh khn cho ti.
Kh khn l ch iu ang xy ra cho bn ging nh mt
vn ln th khng cn l vn cht no vi ti c, v c
cm gic l bn ang mang mi loi iu v ngha cng bn.
Nhng ni nh th cng cm thy sai, v ngi ang au
kh, ang chy nhanh; ngi vn ang thy rn. Nu bn
ni vi mt ngi ang chy nhanh trong s hi, tim ang
rung ln v tht li, Sao bn chy v ni nhng iu v
ngha ny, y ch l si dy thng v khng phi l rn,
ngi s tr nn rt gin.
Nh ly, bn khng c tng g v kh khn ca mt
Pht, mt Mahavira, mt Krishna v mt Christ trong vic
dy cho bn, bi v h phi trao cho bn cch tr liu mt
chng bnh m thc s khng tn ti cht no. Chng bnh
ny n gin khng c , nhng bnh nhn ang run ry;
bnh nhn ang ku rng mnh sp cht.
Trong y hc c t thuc trn an. Tn ny c dng cho
mt loi thuc gn nh l thuc. Thuc trn an c ngha l
y khng phi l thuc cht no; n tc ng ln mt bnh
m thc ti khng phi l bnh. N gn nh l thuc tr cho
gn nh l bnh. N c tc dng - n ch l vin ng.
Thuc vi lng t nhiu cng l mt thuc trn an, chng
khng phi l thuc hn nh th. Nhng chng c tc dng,
v u l bnh tht? Khng c vn g - thuc khng c
cn ti ngay t u. Thuc thc c cn ti ch nu c bnh
thc, v chn mi trong s mt trm bnh l khng thc -
k c cc bnh thng thng. V iu nguy him l em
thuc thc cho bnh khng thc v th th thuc s em li
hiu qu c hi.
Cn bnh tm linh ny, cn bnh kh v phin no ny,
cn bnh trn gian ny, mt trm phn trm l khng tht.
Nhng gi n l mt trm phn trm khng tht l khng
ng - nu Pht ni iu hay Ahankara ni iu , th
y l pht biu ng v phn h, nhng do t bi i vi
hng triu v hng triu ngi ang au kh bi cn bnh
|
|
207

208

ny h phi ni gn nh. Nhng ngi ny b d d, b
thuyt phc: th thuc ny i, nhm cu mt ch ny, tng
bn kinh ny, lm th ny, lm th n. Ung thuc lin tc,
c l bn s qun bnh ny. Hay ung thuc lin tc c l
bn s tr nn chn ngy n mc bn nm c chai thuc ln
bnh tt i. Hay ung thuc lin tc, c l bn s tr nn
chn ngn ti mc bn qung c thuc ln bnh i. Hay ung
thuc lin tc bn s ni, lm ri, th l c ung
mi mt loi thuc ht kip n n kip kia, ti s khng
ung thuc na, by gi ti chp nhn bnh tt. Nu bt k
ci g ging th ny xy ra bn s thy rng khng c bnh
cht no; k th m bn tranh u lin tc khng c
cht no c - n gn nh c, n ch dng nh c thi.
Do mi tn gio u pht trin nhng phng sch
gi, v kh tm ra k ni di no ln hn Pht, Mahavira,
Krishna v Christ! L do cho iu ny khng phi l ch h
l k ni di - cha bao gi c ngi no ni tht hn nhng
ngi ny - nhng bi v mi bnh tt ca bn u l gi c.
V nhng ngi phi lm vic x l cho nhng ngi
bnh tt gi ny, h bit iu h phi lm.
Tt c cc trit hc ln c to ra bi nhng ngi tr
hu ny u gi c. Gi c ngha l gn nh sai. Chng ch
l nhng phng sch ct i bnh tt ca bn.
Chng hn, bn chy trn khi si dy thng v tin n
l con rn. By gi ti c th ni mt triu ln rng y
khng phi l rn m l si dy thng, nhng y ch l li
ni thi v bn s ni, Lm sao ti c th tin c vo iu
thy ni? Ai bit c, y c th l kinh nghim ca thy,
n cng c th khng phi! Cho d thy c kinh nghim ,
n c th l mt loi dy thng khc, mt loi rn khc. Ai
m bit c liu y l rn ny hay dy ny?
Thay v gii thch cho bn, tt hn c l ti buc mt
chic ba h mng vo bn v ni, y l rn, khng phi
l dy thng, nhng y, eo ly ba h mng ny vo -
khng rn no trn ton th gii dm i din vi l ba
ny. iu ny s hiu qu hn. Thay v gii thch rng y
l si dy v khng phi l rn, eo l ba h mng ny vo.
Khng c con rn thc no , ng, nhng y na
cng khng c l ba thc. Nhng l ba ny s cho bn sc
mnh, nim tin s ny sinh trong bn rng y l ci g
thc.
V nu php mu ny cng c th c dn cnh, rng
dy thng c t trong bng ti ca ngi nh v bn eo
ba h mng, v t khong cch xa bn thy n l rn nhng
khi li gn hn n ho ra si dy, th th mi iu u c
gii quyt - ba h mng c tc dng! Th th bn c th i
bt k u trn th gii, v c th i ti mt trng thi m
ngay c rn tht cng dng nh l si dy - ba h mng
m!
Tm tr con ngi to ra o tng. Nhng o tng ny
u do t m th. Tt c nhng o tng ny u ho trong
chn l ti thng. Khonh khc vic chng kin c kinh
nghim, ton th gii, ton th khung cnh phng chiu ca
chng ta, co li v ho vo trong vic chng kin - trong i
dng bt tn, v bin.

Thc ti ti cao l ci mt k d; lm sao c th c phn
chia trong n c? Trng thi sushupti - ng say,
khng m - l phc lc; ai thy phn chia trong ?

Hiu iu cui cng trong kinh ny: trng thi ca
sushupti, ng say, khng m. Nhng ngi tm kim
|
|
209

210

trong cc tng bn trong u chp nhn ba trng thi tm
thc con ngi. Mt trng thi chng ta gi l trng thi
thc, chim u th t lc ta thc dy vo bui sng. Trng
thi th hai chng ta gi l trng thi m, chim u th trong
gic ng khi chng ta thy cc hnh nh v mi th. V trng
thi th ba i khi n trong gic ng mt qung ngn khi
khng c m khng thc m ch l gic ng say - sushuptu -
cn li. Sushupti ngha l gic ng say thm ch khng c
m.
Upanishad tin - khng, ngi ta nn ni l bit - rng
khng c phn chia trong trng thi sushupti. Chng khng
th cn li bi v chnh tm tr t chng ny sinh... Khi
bn thc, phn chia c . y l ngi nh ca bn, nh ca
hng xm khng phi l ca bn; bn ngho, hng xm bn
giu; bn da en, hng xm bn da trng - c nghn phn
chia, tt c chng cn li . Nhng phn chia ny do tm tr
to ra. Bn c th quan st mt s kin rt th v - rng phn
chia cn trong trng thi m nhng ng phn chia bin
mt.
Hiu iu ny mt cht. Trong trng thi thc, phn chia
c v bin gii phn chia c . C bn, c th; bn l
bn, th l th; trong trng thi thc A l A v B l B. Tuy
nhin, trong trng thi m phn chia c nhng bin gii
phn chia gia b mt. Phn chia khng cn rn chc,
chng tr thnh lng. Bn ang thy rng mt ngi bn tin
ti v bng nhin ngi bin thnh k th! V bn thm
ch khng c hoi nghi, trong gic m bn thm ch khng
hi lm sao iu ny c th c c! Bn ang ni vi mt
ngi, ri bng nhin ngi bin thnh con nga. Bn
vn khng hoi nghi trong m rng mt ngi c th bng
nhin bin thnh nga.
ng bin chia khng cn. Phn chia vn cn - ngi
l ngi, nga l nga - nhng ng bin gii khng cn.
Mi th tr thnh lng, mi th u b trn ln dng nh
tm tr b lay ng. Trong trng thi thc mi th u tch
bch r rng, logic, hp l v phn bit. Trong trng thi m
tm tr tr nn khng n nh. Dng nh l phn chiu ca
trng c trong nc, th ri ai khuy nc v phn
chiu b phn chia thnh nghn mnh v trng tri ra khp
mt nc. nh trng vn cn nhng khng c trng; n b
tan v thnh nhiu mnh. Theo cng cch tm tr b lay
ng trong trng thi m. Vy b lay ng v khng n nh,
mi ng bin mt i. Mi th trn ln nhau. Khng ci g
r rng na nh ci g l ci g, A l g v B l g, khi th A
bin thnh B v khng c logic g theo sau.
M khng tin cht no vo logic c, chng din ra theo
cch thc khng th no hiu ni. Bt k ci g ln vo bt
ci g, v bn khng th ni ti sao n xy ra ging th ny.
Khng c qui tc no trong trng thi m. Qui tc ca trng
thi thc khng vn hnh y.
Trng thi th ba l sushupti, ng say, khng m. Ngay
c m cng khng cn y. V nh ly, ni m dng, tm
tr cng dng. Ni khng c ngh, khng th c tm tr.
Trong trng thi thc tm tr l rn, trong trng thi m
n thnh lng, cn trong trng thi ng say n bin mt ta
hi. y l ba trng thi ca mi vt cht m khoa hc tha
nhn. n tha nhn ba trng thi ny cho c tm tr.
Khoa hc ni c ba trng thi ca vt cht: rn, lng v
hi. Nu bn lm nc ng bng, n tr thnh rn; nu bn
lm n bc hi, n thnh hi nc. Cho nn nc c ba
trng thi: hi nc, nc v bng. Mi vt cht trong th
gii u c ba trng thi. Nhng n ni tm tr cng l
|
|
211

212

vt cht v n cng c ba trng thi. Thc l trng thi rn,
m l trng thi lng v ng say l trng thi hi - tm tr
n gin bay hi, n n gin khng c . Trong gic ng
say khng cn cm gic v ci g cn li. Khng cm gic
no cn li, v khng cn cm bin. Ton th gii tr thnh
mt.
Trong sushupti bn t ti cng ch cc hin nhn t ti
trong samadhi, tnh thc ti cao. Khc bit duy nht l ch
hin nhn thc y trong khi bn v thc. Trng thi
ng say v samadhi l nh nhau, ch hi khc nhau, nhng
y l khc bit ln. Hin nhn t ti sushupti tnh thc y
v trn y thc - th th n tr thnh samadhi, tnh thc
ti cao. Ng say cng vi nhn bit tng ng vi
samadhi.
Bn cng t ti hng ngy. Bn bo co iu khi
bn tnh dy bui sng m ni, Ti c gic ng say rt d
chu. Nu nh m xy ra sut m, bn s khng bao gi
ni rng bn c gic ng say d chu. Th th bn s ni,
Ti tri qua mt m bt n; ton nhng m l m, ti
khng ng c cht no. Khi m dng, bn c gic ng d
chu. Nhng khi bn thc t c gic ng say bn khng nhn
bit rng n l d chu v tt, bi v nhng iu nh th
khng th c cm thy trong khi ng trong v thc. Ch
sau khi tnh dy bui sng bn cn li vi mt cm gic d
chu, kho khon - dng nh c ci bng m nht, xa xm
nhng l ting vng di li ca s hi lng b rt li sau.
iu rt th v cn lu l khng ai ni li, ngay khi
tnh dy, rng ngi c gic ng say khng thoi mi.
Nu bn c kinh nghim v n, rng c gic m v c
mng v... th th y khng phi l gic ng say. Th th
gic ng say khng bao gi ti vi bn c. Trong c lch s
loi ngi khng ai bo co, Ti c gic ng say n th
trong m vi bit bao c mng! Khng ai tng ni nh
th c, iu n gin khng bao gi xy ra. Lm sao ai c
th ni c nh th? Gic ng say l gic ng d chu;
khng bt hnh no c th tn to c.
Do chng ta khng th gi ci d chu l d chu
c, chng ta gi n l phc lc, bi v hi lng c ci i
lp c gi l bun ru, nhng phc lc khng c ci i
lp vi n. Do trng thi ng say l phc lc. Ch cn li
mt cm gic - cm gic ca phc lc khng c phn chia
no. Nh trng thi ng say l iu k d, tng t vic kinh
nghim v nhn chng l iu k d. Ch phc li cn li
. V ging nh i dng trn y hon ton ca Pralaya
kal - thi k ca i hng thu, tan bin ca v tr - l v
gii hn, v bin, khng bn b, phc lc cng vy khng c
bt k phn chia no.
cho hm nay.
|
|
213

214


8
Hiu qu



Gc r ca phn chia ny l tm tr.
Nu khng c tm tr, khng c phn chia.
Do , tp trung tm tr ng vo tm thc v tr ci l
lnh th ca ng.

Bit rng ng l linh hn phc lc hon ton, bao gi
cng hn hoan trong phc lc ny, bn trong v bn
ngoi chnh linh hn ng.

Qu ca tch ri l tri thc,
qu ca tri thc l thnh thi,
v an bnh h xung t vic kinh nghim t phc lc
chnh l qu ca thnh thi.

Nu tng iu ni trn khng xy ra k tip, bit rng
iu trc khng cho qu. Thiu vng i tng
cm gic l trong chnh bn thn s mn nguyn ti cao
v phc lc v song




Gc r ca phn chia ny l tm tr.
Nu khng c tm tr, khng c phn chia.
Do , tp trung tm tr ng vo tm thc v tr.

'Tm tr' v 'tp trung', hai im ny cn phi c hiu
su sc. Tm tr l ci phi c cho cuc sng. Tm tr ngha
l lung ngh, v mi lc tm tr bn u tun chy bn
trong bn.
Lu n im th nht, rng tm tr khng phi l vt.
Tm tr l lung, khng phi l vt. V phn bit ny l c
ngha. Hn nm , y l vt; thc nc tun chy, y
l lung. Vt nm l tnh ti; ci l lung l thay i mi
khonh khc.
Tm tr khng phi l vt m l lung, cho nn tm tr
thay i vo mi khonh khc. N cha bao gi nh trc
ngay c cho mt khonh khc. N ta nh dng sng thay
i.
Heraclitus ni, ng khng th tm hai ln trn cng
mt dng sng, v khi bn xung tm trong con sng ln
th hai, nc m bn bc vo trong ln u phi chy i
rt xa ri. Tng t, cng mt tm tr khng th c thy
li - ci chy qua ri l chy qua ri. Trong ton th
thi gian lung chy c tun chy bn trong, v ng ng
sau lung ny chng ta nhn th gii.
Vy ci bng ca tm tr ri vo mi th chng ta thy.
V tm tr thay i, tm tr b chia thnh nghn mnh, cng
phn chia ton th th gii na.
Cho nn, iu u tin, tm tr l lung thay i mi lc.
Do qua tm tr khng th no bit c ci mt khng
|
|
215

216

bao gi thay i. Nu ci trung gian ca vic bit ang thay
i vo mi lc, chng ta khng th bit ci khng bao gi
thay i. Bt k ci g bit c qua trung gian thay i cng
s b xem nh thay i. Dng nh bn ang eo knh i
mu c i t sang lc, t lc sang vng, t vng sang
trng. Mu ca mi th m bn ang thy cng s c thay
i tng ng bi v ci trung gian c dng thy b p
t ln mi ci c thy.
Tm tr chng ta thay i mi khonh khc. Cho nn
chng ta ch c th bit qua tm tr ci cng thay i; chng
ta khng bao gi bit c qua tm tr ci khng thay i.
V chn l ti thng n kn ca cuc sng th khng i, n
l vnh hng, n khng bao gi thay i, cho nn tm tr
khng phi l ci trung gian bit n.
Mi vt cht trong th gii u c thay i, n c thay
i ta tm tr. Cho nn qua tm tr vt cht ca th gii c
th c bit, nhng linh hn v tr n kn bn trong th gii
khng th c bit. Chng hn, khoa hc dng tm tr
khm ph; khoa hc nghin cu th gii qua tm tr. Khoa
hc s khng bao gi c kh nng ni c linh hn v tr, n
bao gi cng ni ch c vt cht. Nhn ra linh hn v tr s
khng bao gi c sn cho khoa hc. Khng phi bi v
khng c linh hn v tr, nhng bi v ci trung gian m
khoa hc dng bit ch c kh nng bit ci thay i, n
s khng bao gi c kh nng bit n ci khng thay i.
Hiu iu theo cch ny. Nu nhc ang c chi v
bn c nghe qua i mt, bn s khng bao gi c kh nng
nghe n - thc ra bn s khng nhn bit v chnh s hin
din ca n. Mt c th nhn, cho nn qua mt bn c th
bit hnh dng; nhng mt khng th nghe cho nn bn
khng th bit v m thanh qua chng. Tai c th nghe
nhng khng th nhn. Nhng nu ai c nhn qua tai,
ngi s ni, Khng c hnh dng trong th gii. Tai
ch c th bt c m thanh. Ci trung gian ch c th bit
ci n nhy cm vi.
Tm tr l thay i. Bn cht ca tm tr l thay i,
lung. Tm tr c th n di dng ci thay i nhng n
khng bao gi c kh nng bit ci khng i. Cho nn
nhng ngi bt u tm kim linh hn v tr qua tm tr
chng chng th chy u bin thnh k v thn. Nu h
khng tr thnh k v thn, iu ch c ngha l h khng
dng cm chp nhn hon ton iu tm tr ang ni
cho h. Nhng ngi lm vic qua tm tr khng th l
ngi hu thn c. Hu thn ca ngi s l gi nh
vic ni ngi ic nghe thy nhc qua i mt, hay nh
vic ni ngi m thy c ci p hay nh sng qua i
tai. Hu thn ca mt ngi vn hnh qua tm tr s gi nh
nhng iu .
Cho nn c bit bao nhiu ngi hu thn trn th gii
nhng rt kh tm ra ngi hu thn thc s. Bn na, nu
bn xoay x em ti tin cy, n ti qua tm tr bn; bn ang
em n qua suy ngh tnh ton. Qua suy ngh, khng ai
bao gi c th l ngi hu thn; v nu ngi l ngi
hu thn, ngi s l ngi hu thn gi .
Nu ngi ta mun tr thnh ngi hu thn qua suy
ngh, ch v thn ti. C gng ht sc hiu iu ny i - bi
v chnh ci trung gian tm tr khng c kh nng hiu thu
ci khng th thay i. T la di mnh l vn khc. Ngh
v thuyt hu thn ca bn i! Bn tin vo Thng ,
nhng y l mt thc th c tnh ton, n c a ra t
logic ca bn, t phng on, suy ngh, kinh sch, tn
ngng v hc thuyt. Thng nh th l khng tht v
|
|
217

218

thng nh th ch ni v ci khng trung thc ca bn,
bi v Thng khng bao gi c th c sinh ra t tm
tr.
Trong th gii ny, chn mi chn phn trm mi ngi
c gi l hu thn u l v thn giu mt. Khng c sc
mnh trong ch ngha hu thn ca h, y l yu ui, y
l bt lc. Ch kh chm l ch ngha hu thn ca h kh
ho i. N khng c gc r bn trong. Ngi ta tr thnh
hu thn ch nu ngi ta nhn th gii mt cch trc tip,
gt tm tr sang mt bn. Th th khng phi th gii l c
thy, bi v vi vic vt b tm tr, ci ang thay i khng
th c thy. Khi vt b tm tr, tm thc thy th gii, n
c th k li ch nhng ci khng i.
Tm thc l vnh hng, n khng thay i. Tm thc ch
ri vo ho hp vi ci vnh hng. Ci c thy khi vt b
tm tr l ci ta ti thng; ci thy c khi em tm tr vo
l th gii. chng ta nh ngha n theo cch ny - rng
nhng ngi bit ti s tn ti khng qua tm tr ni,
Khng c g ngoi ci ta ti thng. Cn nhng ngi
bit ti s tn ti qua tm tr ni, C mi th ngoi tr
ci ta ti thng.
Cho nn qua tm tr bn s khng bao gi c kh nng
bit c. Vng, bn s c kh nng bit th gii - th gii
thc ra s c bit ch qua tm tr - nhng khng phi l
chn l. V bt k ci g c bit qua tm tr u l nhng
th s thay i mi khonh khc. y l l do ti sao khoa
hc khng bao gi n nh. Khoa hc s khng bao gi n
nh, khoa hc s khng bao gi c kh nng ni rng chn l
nh th v nh th l thng hng. Khoa hc s ch c kh
nng ni, Khng dt khot u, tm thi thi, t tt c
nhng iu chng ta bit n gi, y l chn l. Ci g s
l kt qu ca iu chng ta s bit ngy mai cn cha th
ni c. Khoa hc thay i hng ngy. Tt c nhng ci l
ng hm qua tr thnh sai hm nay.
Kh khn by gi l ti mc bt k khoa hc no c
dy trong trng ph thng v i hc, phn ln trong chng
tr nn gn nh sai, bi v phi mt hai mi nm mi
a c nhng khm ph mi xung mc trng ph
thng. Trong hai mi nm n tr nn khng ng.
Ngy nay khng cun sch ln no c th c vit v khoa
hc bi v, nu ai vit ra mt cun sch mt nghn trang,
vo lc n c vit, c in v xut bn, nhiu iu
c chng t l sai. Cho nn khoa hc dn dn i xung
nhng cun sch nh hn. Thc ti ngay c nhng cun sch
nh cng khng c vit ra na, ch nhng on nh v bi
bo, bi v chng c th c vit ra ngay lp tc v khng
s b lc hu trc lc chng c xut bn.
Khoa hc nht nh thay i, bi v khng ci g c
khm ph ra qua tm tr c th l vnh vin. Cho nn cc nh
t tng phng Ty thy kh hiu c lm sao iu g
Mahavira ni ra hai nghn nm trm nm trc y, hay
nhng iu c ngi thy ca Upanishad ni ra nm
nghn nm trc y, vn cn ng. Nm nghn nm! Khi
ngay c nhng iu mi ch c ni nm nm trc y
tr thnh lc hu v khng ng, th nhng iu c ni
nm nghn nm trc y phi tr nn khng ng t lu ri.
iu h ni dng nh l hp l, bi v khi mi iu
c ni thm ch nm nm trc by gi ng ng, iu
t nhin duy nht l nhng iu c ni nm nghn nm
trc y nn b coi l ng ng.
Nhng khng, iu Upanishad ni vn cn ng -
chng ng hm nay v s cn ng ngy mai. By gi iu
|
|
219

220

ny c th mang hai ngha. Mt, rng thng minh ca n
tr nn n v khng pht trin thm na, rng n
tr thnh tnh ti mt im nm nghn nm trc y v
vn cn ngi , bm cht vo bt k ci g c pht hin
ra t hi . N khng di chuyn thm cht no t ;
bng khng mi th s tr thnh sai by gi.
Ngay c n ngy nay, nhng ngi lm bt k suy
ngh no - v rt t ngi lm - h hu nh vay mn suy
ngh t hay nhiu l ci bng ca cch suy ngh phng Ty.
Cho nn d phng Ty hay n , theo cch suy ngh
ca khoa hc ngy nay dng nh nhng pht biu c l
hng nghn nm ny ca n phi tr thnh khng
ng t lu ri. Bi v n dng suy ngh thm n
khng c kh nng lm tu chnh g thm, v do mi th
vn cn li ni chng tng . V vi nhng ngi ngh
qua tm tr, iu h ni cng ng.
S kin l ch nhng chn l ny khng th c
t ti qua tm tr. Chng c t ti nm nghn hay
nm mi nghn nm trc y, chng c th c t ti
nm nghn hay nm mi nghn nm sau y - v vic t ti
ny khng qua tm tr. iu khng c t ti qua tm tr l
khng thay i. Khng c cch no cho n thay i, bi v
ngay khi tm tr b vt b th th ngi ta bc vo mt th
gii vnh hng, phi thi gian; ni khng ci g thay i, ni
mi th u khng i; ni thi gian dng li, ni khng
c chuyn ng trong thi gian, ni thi gian ng cng.
Nhng chn l ny bao gi cng vn cn l chn l. Khi
chng c nhn ra trong trng thi bn ngoi tm tr,
khng thay i no ca th gii ny c th em n bt k
thay i no trong chng. Vng, nu nhng iu ny c
nhn ra bn trong phm vi ca tm tr, nhng thay i trong
th gii s c em n nhng thay i trong chng.
y l khm ph nguyn bn ca n , rng s tn ti
cng c th c bit ti khng bng tm tr. y l khc
bit gia khoa hc v tn gio. Khoa hc ni rng bt k ci
g c th c bit, ch c th c bit qua tm tr. Tn gio
ni rng bt k ci g c bit qua tm tr u l thc dng,
n l gn nh ng, nhng chn l l ci c bit bng
cch i ra ngoi tm tr. V ch bn ngoi ngoi tm tr m
vic bit thc l c th.
Cho nn lm sao vt b c tm tr? Lm sao lm yn
tnh hay trng vng tm tr? Kinh ny ni rng nu bn c
th tp trung tm tr, n s yn tnh i, n s tr thnh trng
vng.
y l iu th hai cn c hiu: chnh bn cht ca
tm tr l khng tp trung. Nu bn c tp trung n cho d
mt khonh khc, n s khng tp trung, n s tm cch chy
i.
Nu ti yu cu bn tp trung tm tr vo Rama, bn s
thy rng ngay khi bn ngh v Rama, ton b dy chuyn
cc bin c trong cuc i ca Rama cng s bt u ti tm
tr bn. Sita s i vo t ca sau, Hanuman s bt u l vo,
v ton b ng ln xn s c y. Vi vic tp trung tm
tr bn vo Ram, Dasharatha s ti, Ravana s ti, tt c h
s ti. C th c mt Rama xem - khng Dasharatha, khng
Ravana, khng Sita, khng Hanuman, khng Lakshamana,
khng c ai c - tng c c l y i, ch mt mnh Rama thi;
th th tm tr s trong kh khn!
Nhng th ri c cch khc thot ra khi tm tr, chia
Rama thnh nhiu phn: chng hn, bt u t bn chn.
Trc ht nhn chn Rama, ri nhn thn th ng, ri nhn
khun mt ri nhn mt; iu ny s lm nh bt cho tm tr
bi v lung chy bt u li. Nu bn ch chn mt ca
|
|
221

222

Rama, tm tr s c chuyn t mt ny sang mt kia. Cho
nn chn ch mt mt, chn Rama na m ch c mt mt.
By gi khi bn tp trung tm tr ch vo mt mt, suy ngh
s bt u v mt v vn hnh ca n.
Lung chy l bn cht ca tm tr. Cho nn chng thnh
vn bn lm g, tm tr s khm ph ra mt knh cho n
chy. N ngay lp tc s khm ph ra mt knh v bt u
suy ngh. y l khc bit gia thin v suy ngh. Thin
ngha l dng suy ngh, dng lung chy. Tp trung ngha l
ch c mt im cn li, khng c suy ngh g v n.
Th th iu g s xy ra? iu ny l chng li bn cht
ca tm tr. Khng c kh nng no cho tm tr cn li theo
cch ny. Nu bn c nht quyt v th iu khng th c
ch c mt cch: trc ht tm tr s ging co vt v, v
n s th theo mi cch thuyt phc bn, khuyn
nh bn, by mo cho bn suy ngh. N s ni, Khng c
vn g, ta ngh v Rama; iu l tt, ngh v Rama l
hnh ng tn gio. N s ni, c, nu mnh khng
mun ngh v Rama th mnh tng vy: Rama, Rama, Rama,
Rama. Nhng Rama, Rama, Rama, Rama, v lung chy
bt u. Rama th nht, Rama th hai, v lung bt
u, tm tr tm ra chuyn ng, n bt u chuyn
ng.
Ban u tm tr s n lc tm ra knh chy theo , v
y l bn cht ca n. Nhng nu bn nht quyt v duy tr
tnh thc v bn ni, Mnh s khng cho php bt k dng
chy cht no, mnh s bm ly ch mt im, mnh s khng
i t n theo cch ny hay cch khc" - v nu bn tip tc
s nht quyt ca mnh, khng cho tm tr di chuyn theo
mi hng d bt k ci g, th th cch th hai cho tm tr l
n s vt b, bi v tp trung n gin khng th c c
cho tm tr.
C l bn s thy k l m bit rng tm tr n thun
khng th tp trung c. y l l do ti sao bn c yu
cu phi tp trung, v nu bn tr nn tp trung tm tr bn s
dng. Tp trung l khng th c i vi tm tr. Khi bn
c tp trung khng c tm tr. Chng no tm tr c ,
bn khng tp trung.
Tp trung c ngha l dng li, ngng mi lung chy,
chm dt mi thi gian, bin mt mi chuyn ng.
Nu bn tip tc khng ngng n lc ca mnh tp
trung v vn cn nhn bit v quan st rng tm tr khng
tm kim mo c th ly c lung chy, mt khonh khc ti
khi, do n lc tp trung, tm tr dng li. Bi v n lc tp
trung, tm tr khng tp trung m dng li; n yn tnh, n
bin mt. Khi bn khng nghe v vn cn tham d vo n
lc tp trung n, tm tr b vt b.
Vic dng ca tm tr l trong vic tr nn c tp
trung, cho nn khi chng ta ni, Tp trung tm tr, tc l
chng ta ang ni mt iu khng ng. y l l do ti sao
ti ni rng Pht v Mahavira u ni mi th gn nh sai.
H phi ni vy. Khi chng ta ni, Tp trung tm tr,
chng ta a ra mt pht biu khng ng bi v tm tr
khng th tr nn c tp trung, v nu n tp trung tm tr
s khng cn na.
Tp trung v tm tr l nhng hin tng i lp nhau.
Trong n lc v ci i lp, tm tr cht. Nhng y l iu
rt kh khn... kh bi v cn phi hiu c tp trung. Tp
trung ngha l khng cho php lung chy c sinh ra. Suy
ngh l lung chy, thin l dng lung chy. Sng lun
chy. Nu n ng cng thnh bng cho mi lung chy
u dng, khng c chuyn ng na. Tng t, nu tm tr
|
|
223

224

dng cho mi lung chy u dng, n ng cng ta
bng, th th chnh khonh khc khng c tm tr, tm tr
bin mt - v th th ci cn li l tm thc.
Kinh ny ni:

Gc r ca phn chia ny l tm tr.
Nu khng c tm tr, khng c phn chia.
Do , tp trung tm tr ng vo tm thc v tr ci l
lnh th ca ng.


Chng ta khng bit chnh xc liu c linh hn v tr
no khng. Nhng khng cn bit n iu . Cu hi ln
khng phi l liu c linh hn v tr hay khng, cu hi ln
l tp trung tm tr. Tp trung vo bt k ci g i, cho d bn
c th tp trung vo mt vt tng tng cng c tc dng.
Cho nn cu hi khng phi l ch vn s c gii quyt
ch nu bn tp trung vo ci g thc. Kinh ny khng yu
cu bn trc ht phi tm ra linh hn v tr v th ri mi
tp trung. N ni, cho d bn c cm thy rng linh hn v
tr l i th tng tng, ng bn khon v iu ; v
nu tm tr c th tp trung ngay c vo mt i th tng
tng n s bin mt. V ngay khi tm tr bin mt, ngi ta
bt u thy ci l thc. Cho nn khng hi g trong vic i
cng vi mt vt to nim tin.
Linh hn v tr hay Thng l mt gi thit cho
thin. Vi nhng ngi tm kim, linh hn v tr khng phi
l ci g m tin, n l mt im tng tng tp
trung tm tr. V khi ti ni v mt im tng tng, ng
ngh rng ti ni khng c linh hn v tr. N ch cha c
cho bn thi. Bn ch mi ang tp trung ch ca mnh vo
mt im tng tng. im c th l bt k ci g, n c
th c bt k hnh dng no. Tn n c th l Ram hay
Krishna hay Allah, bt k tn g cng c, iu khng
to ra phn bit g. Khng quan trng vic bn tp trung vo
ci g, iu quan trng l ch bn tp trung. Cho nn mi
tn gio trn th gii u phc v cho mc ch ny. Nu c
khc bit trong hc thuyt ca h, n khng gy khc bit
cho ngi tm kim. Tt c nhng khc bit u dnh cho
cc hc gi, cho nhng ngi phi m m vo nhng tho
lun v tch s. Vi ngi tm kim, nhng iu ny khng
to ra khc bit; Allah, Rama hay Jehovah - mi tn u
c.
Khoa hc ca tn gio, qu trnh ca tn gio, khng gn
thm bt k gi tr no vo ci bn tp trung vo - n l
khng lin quan. iu quan trng l ch bn tp trung. N
c th l bt k ci g. A, B, C, D hay bt k ci g, nhng bn
ang tp trung. Trong chnh qu trnh tp trung, tm tr dng
li. V ci c bit ti sau ci cht ca tm tr - tn ca n
khng phi l Allah, hay Rama hay Krishna. N khng c
tn. Mi tn u l tng tng. Chng ch l tin ch, chng
l ba h mng, chng c tc dng, v khi hiu bit bng
ln, chng c th b vt i. Th th chng khng c cn ti
thm na.
y l ngh rt cch mng. Ngi tn gio thng
thng thy kh quan nim c rng Rama ca mnh,
Krishana ca mnh, n i ca mnh v nhng thn tng
trong , tt c u l tng tng. Tng tng khng c
ngha l gi, n c ngha l gi thit. Chng c th c
dng; cuc hnh trnh c th c bt u t chng, ti cui
cuc hnh trnh ngi ta khm ph ra rng cuc hnh trnh
c th c hon thnh cho d khng c chng. Cng cui
cuc hnh trnh ngi ta thy rng n c th c thc hin
|
|
225

226

hnh trnh vi bt k tn no khc. Nhng iu khng th
c bit vo lc u ca cuc hnh trnh m cng khng
cn phi bit n. C ngi Hindu tin hnh nh ngi
Hindu, ngi M ha mt gio tin hnh nh ngi M ha
mt gio v ngi Ki t gio tin hnh nh ngi Ki t
gio. Khi t ti ch ngi ta s bit rng Hindu gio, M
ha mt gio, Ki t gio - tt c nhng tn ny ch l th tin
dng, v khng c quan h g vi chn l ti thng thc ti
c.
Nhng phn chia ny c quan h vi dt nt ca chng
ta, khng phi vi tri thc ca chng ta. Chng c ci g
lin quan vi vic lm cho chng ta bt u cuc hnh trnh
t ni chng ta ang ng trong th gii ny, nhng khng
c lin quan g vi ch chng ta t ti. Sau khi t ti,
khng ai cn l ngi Hindu gio, ngi Ki t gio hay
ngi M ha mt gio; khi t ti, ngi ta ch cn tnh tn
gio.
Cho nn nh ly, chng no bn cn l ngi Ki t gio,
ngi Hindu hay ngi M ha mt gio, bit r rng bn
khng mang tnh tn gio. y ch l bt u ca cuc hnh
trnh hng ti tn gio.
Gurdjieff ni mt iu rt c gi tr. Bt k khi no ai
ti v hi, Con ng ti chn l l g? Gurdjieff s ni,
ng ni iu to ln. Ti ch c th ch ra nhng cch thc
tm ra con ng. Sau l tu ca bn. Ngay by gi
bn ln u tin tm con ng th l . ng hi con
ng l g, trc ht hi hng c th a bn ti con
ng. Trc ht quan tm ti vic tm ra con ng .
Nh ly, Hindu gio, M ha mt gio, Ki t gio, vn
vn u l nhng ng mn nh t ti con ng.
Khng ci no trong chng l con ng; tn gio bn thn
n l con ng. Hindu l mt li nh, M ha mt gio l
mt li nh. Ki t gio l mt li nh. Tn gio l con
ng. Mt khi bn t ti con ng, mi li mn nh u
bin mt.
c tp trung l c gi tr, v n lc tr thnh tp
trung l chng li tm tr. Nhng cn phi rt cn thn, bi v
c hai cch chch hng trong khi tr thnh tp trung. Mt,
bn c th thch to ra chui cc ngh; v mt khi suy ngh
bt u, ton b mi th tr thnh v ngha. Kh khn th
hai l, nu chui suy ngh khng xy ra, bn c th ng ngay.
Bn c th quan st rng trong vi m, nu c qu
nhiu ngh trong u, bn khng th no ng c. Mt s
ngh c din ra trong tm tr bn - c lo lu no , lung
hot ng no trong tm tr bn - v vic ng tr thnh
khng th no c c bi v nhng ngh ny ang cn tr
vic ng. V ban m khi khng c suy ngh, khng c
ngh trong tm tr, tm tr trng rng - th th bn ri vo
gic ng say ngay lp tc. Ngay khi bn nm xung, gic
ng trm ln bn.
Ngi lm thu, nng dn c gic ng say. L do cho
iu ny l ch cng vic ca ngi khng lin quan g
ti suy ngh, lo lng, qu trnh suy ngh hay luyn tp tinh
thn. Ngi khng cn ti chng. Ngi o h hay
lm vic trn ng. y l cng vic thng l, khng suy
ngh no c cn ti. Bui ti ngi v nh mt mi v
t ti, v ngi gieo mnh vo ging; ngh vng lng,
v ngi ri ngay vo gic ng say.
Nhng vi ngi c cng vic ch yu l tinh thn, mt
ng tr thnh au kh chnh ca h. Nhng ngi bn bu
suy ngh v cn nhc mi lc, vic suy ngh ca h tip tc
khng dng ngay c ban m v h khng th no ng c.
|
|
227

228

Ti ni tt c nhng iu ny cho ci i lp ca n
cng tr nn r rng cho bn.
Trong khi thc nghim vi tm tr v vic tp trung,
nguy him th hai l ch ban u tm tr s c gng thuyt
phc suy ngh - ci thun tin cho n, l bn tnh ca n;
nhng nu iu ny khng xy ra v bn vn cn nht quyt
tp trung, iu th hai c th xy ra l ch, trong thiu
vng suy ngh, thay v i vo trong thin bn ri vo gic
ng, bi v ngay khi suy ngh dng, thi quen c l chng ta
ri vo gic ng.
Cho nn nhiu ngi, nhn danh thin, c ng v hng
th gic ng ngn. Vn ngi trong n h c g g. y
khng phi l li ca h; h khng bit iu ang xy ra. H
ang c tp trung v trong n lc tp trung, hai iu khng
may c th xy ra: hoc l suy ngh c th bt u, hoc l
nu n khng xy ra th gic ng c th bt u.
Cho nn ngi ta phi trnh c ngh ln ng. l hai
ci rnh v gia hai ci rnh l thin.
Trong thin vin, cc thin s bao gi cng c mt s i
i li li vi chic gy trong tay trong khi ngi khc ang
thin. Khonh khc ngi thy thin nhn no bt u
ng gt, ngi g nh vo u ngi ny.
Chng ta cng s lm thu xp ny sm thi. V khng
phi l tt c nhng iu u v dng. Khng, n rt hu
dng, bi v ng gt bt thn b ngt qung. Suy ngh li din
ra - suy ngh dng li v ng gt bt u. Bn trnh rnh ny
v ri vo rnh kia. Ng gt bt u ch khi lung suy ngh
b t on.
V ri s ny ti cho mt ci g ln u. Lung suy ngh
dng li, ng gt len ra; s g mt ci vo u bn - ng
gt b ph v trong chc lt. Trong mt khonh khc
thong nhn v thin xy ra. V cho d thong nhn ca
khonh khc xy ra, l h tr ln lao cho thin ca bn
ri. Ngi ta bt u cm thy rng khng c bng ti ni h
ang i, mi th u sng t .
iu i khi xy ra bi v c bit bao thin nhn cho
nn khng d g cho thy thc s thy c tng khonh
khc ai ng gt v ai khng ng gt. Cho nn c thu xp
trong thin rng nu bt k thin nhn no cm thy ngi
sp ng gt, ngi a c hai tay ln ngang ngc. Vy
thy c th d dng thy rng trong ngi ang sp ny
sinh nguy c ri vo gic ng. C ch ny l li mi cho ci
g; rng, Ng gt ang sp bt u, ln sng ng bt u
chm vo ti ta lng chim; ln sng ny ang p o ti v
ti s rng by gi ti s mt trong gic ng.
Nu suy ngh khng bt u v ng gt khng xy ra
thin s xy ra. Thin c ngha l thiu vng ca ngh v ng.
Th th bn s c trong thin.
Nh k hai iu ny trong tm tr, bt k ci g cng c
th l im tp trung.

Bit rng ng l linh hn phc lc hon ton, bao gi
cng hn hoan trong phc lc ny, bn trong v bn
ngoi chnh linh hn ng.

iu th hai ny cng rt c gi tr. Chng ta hn hoan,
nhng khng bao gi trong chnh mnh, ch trong ngi
khc. S kin rt k cc l chng ta thy vui sng, chng ta
thch th, i khi chng ta cn c cht t hnh phc - nhng
bao gi cng trong ngi khc. Bn bao gi hn hoan
trong bn thn mnh cha? Bn chc cha bao gi lm iu
|
|
229

230

c. Chng ta n gin khng ch g ti bn thn mnh.
Kinh ny ni rng ngi tm kim nn dn dn t b hn
hoan trong ngi khc v bt u hn hoan trong bn thn
mnh. Bn ang ngi rnh ri v cm thy bt hnh: bn ngh
rng nu ngi bn no ti th th c th c vui a; nu
c bu bn no ko n th th c th c vui v v vui a.
Mt mnh, bn bt u bun. Mt mnh bn khng hnh
phc. Trong mt mnh, chn chng ny sinh, chn t ci ta
ring ca ngi ta.
Khng ai thch bn thn mnh! iu th v l ch mi
ngi u mun ngi khc thch mnh, v bn thn bn
khng thch bn thn mnh. Bn thy chn vi bn thn mnh
v bn mun ngi khc rt hi lng khi h gp bn. Lm
sao iu ny xy ra c? iu y l khng th c. Bn
ngh v vic em cho ngi khc hnh phc ln. Bn khng
th em hnh phc cho ci ra ring ca mnh, lm sao bn c
th em n cho ngi khc c? V ci bn khng c cho
bn thn mnh, bn khng th cho c; khng c cch no
em n cho ngi khc c.
Kinh ny ni, hn hoan trong ci ta ring ca bn i. Bn
ang ngi mt mnh, vui i. Trng thi ny c cc fakir
m t l masti, cc lc. Dng nh khng c l do bn ngoi
no c nhng ngi ta n gin say sa vi vui v, dng
nh dng sui vui v ang tun chy bn trong theo cch
ring ca n. Ngi ta ang t mnh tn hng, khng c
trung gian ca ngi khc.
C nhiu b mn tm linh khc nhau dng cc lc. Sufi
dng v nh gi cao vic thc hnh tm linh v cc lc.
Nguyn l c bn ca h l ch bn khng lm cho hnh
phc ca mnh ph thuc vo ngi khc. Bt k ai lin kt
hnh phc ca ngi vi ngi khc, ni bun ca ngi
cng c lin kt vi ngi khc.
ng lin kt hnh phc ca bn vi ngi khc, lin kt
n vi ci ta ring bn thn bn i. Bn ang ngi rnh ri
di gc cy - hnh phc i. iu y dng nh kh khn:
lm sao hnh phc c, khi khng c l do g hnh phc?
Chng ta thng ch tr nn hnh phc vi l do no ...
mt ngi bn sp ti - bn cha gp anh y lu ri, cho
nn bn hnh phc. Chng ta bao gi cng hnh phc v l do
no .
Hnh phc m khng v l do g l masti, cc lc. Khng
c nguyn nhn thy c cho hnh phc ny, ngi ta hn
hoan trong ci g t bn trong. i khi vic nh vy xy
ra cho ngi in, cho nn i khi kh phn bit gia ngi
in v ngi masta, ngi cc lc. Nhng ngi m chng
ta gi l masta, nhiu ngi trong s h... phng Ty ch
xc cng kiu ngi ny b tng vo nh thng in, bi v
khng c cch no phn bit h. Phng Ty khng c
tng no v cch phn bit gia ngi cc lc masta v
ngi in. i vi h nhng ngi ny dng nh in c.
phng Ty h lm thnh nh ngha v lnh mnh l
nu ai vui v t l do no , tm tr ngi l n tho,
nhng nu ngi ta vui v khng l do g, ngi l in.
Lm sao c th c hnh phc m khng l do g?
Truyn thng ca nhng ngi cc lc masta ni rng
hnh phc ch c th c m khng vi l do g: khng bao
gi c hnh phc bi v l do no . By gi y l mt pht
biu kh kh! Truyn thng ca ngi cc lc ni rng
khng bao gi c hnh phc bi v l do no - ch c khi
nim gi v hnh phc thi. T cc l do ch c au kh pht
sinh. iu ny c hiu r - n c tm l hon ton ca
ring n.
|
|
231

232

Khi bn tm kim hnh phc v mt l do - ai , trong
ci g , trong bin c no - kt qu cui cng khng bao
gi l ci g ngoi bt hnh c. au kh tip ni au kh. V
tm kim hnh phc t chng, m tm kim hnh phc t
con, b tm kim hnh phc t con trai, t con gi. Hnh
phc bao gi cng c tm t u khc - trong cc mi
quan h, trong tin bc, trong a v, trong danh vng, nhng
bao gi cng t u khc. Tt c chng ta u tm kim
hnh phc mi ni ngoi tr bn trong ci ta ring ca
mnh. V iu bun ci l ch bn thn ngi khc cng
ang tm kim hnh phc u khc. Dng nh l
chng ta ang o m m chng ta ngh y l m kim
cng, v bn thn m i mt trong vic tm kim cng;
v bn thn kim cng t ci gi l m y vn i tm kim
u khc.
Chng ta ging nh mt bc th khng dn tem khng
c a ch trn . Cho nn vic tm kim c tip din.
Chng ta khng c tng no v vic chng ta ang tm ai,
v ln na chng ta cng khng hi v ngi c a im ta
ang i ti, liu bn thn ngi c i u trong vic
tm kim tng t khng!
Mi ngi u ang u , cho nn gp g khng bao
gi xy ra vi bt k ai. Bn ti nh ca bt k ai m ngi y
khng c . Bn cm tay bt k ai trong tay mnh, m ngi
khng c . Bn m bt k ai m ngi khng c ,
ngi ang u khc.
Mi ngi u i u khc, cho nn khng ai c th
gp c bt k ai - khng ai bao gi c kh nng gp
c. Cho nn bt k ai ang tm kim hnh phc theo mt l
do no s c ri vo trong kh ngy cng su, bi v mi
lc u c hi vng rng l do c bit ny s em li hnh
phc, v khi n c t ti hi vng s tan v.
Kinh sch ca gio phi cc lc masta ni rng ch c
ni bun n t ngi khc, khng bao gi l hnh phc;
hnh phc bao gi cng n t ci ta ring ca ngi ta. V
bt k khi no c cm gic dng nh n n t ngi khc,
tn ngng ca ngi cc lc ni rng ngi khc khng
phi l nguyn nhn, m l bn.
Hiu iu ny thm mt cht i. Bn cm thy rng bn
ang trong tnh yu vi ai . S hin din ca ngi em
li cm gic d chu. C ng s hin din ca ngi khc
cho bn hnh phc khng? Hay chnh tng ca bn rng
bn ang trong tnh yu, v rng s hin din ca ngi yu
em li cho bn hnh phc? By gi ci no em li cho bn
hnh phc?
Nu chnh do s hin din ca ngi em n cho
bn hnh phc, th th s hin din ca ngi cng phi
em li hnh phc cho mi ngi. Nhng iu khng xy
ra. S hin din ca cng ngi c th em li bt hnh
cho ai khc. Nu nc lm du cn kht th n phi lm
du cn kht cho mi ngi. Nu bn ni rng nc ny ch
lm du cn kht cho ring ti thi, th th y l ci g
phi gii quyt cho bn, khng phi cho nc.
Ngi ta nn hc phn bit gia chn l ch quan v
chn l khch quan. Nu nc l nc, n s lm du cn
kht ca ti, n s lm du cn kht ca bn, n s lm du
cn kht ca bt k ai. N s lm du cn kht, n khng lin
quan g vi nhng ngi khc nhau; bt k ai kht n s u
lm du cn kht ca h.
Ci p ca ai lm ti thch th nhng khng lm cho
ai khc thch th. Nu n l p, th th bt k ai ang tm
kim ci p, c kht khao v ci p, cng phi c hnh
|
|
233

234

phc t n. Nhng iu ny khng xy ra. Ci p ny
xuyn ri vo ai ta nh gai v h mun chy khi n,
trong khi cng ci p cho bn hnh phc. Ngi th thy
bt hnh; ngi th dng nh khng ch rng c ci p
no c; ngi n thun ch ci v ni rng bn ang mt
ht cm gic, thy ci p ni khng c g c!
Tt c nhng iu ngha l g? N ngha l ci p m
bn ang thy mang thuc tnh ca bn. Khng c g c
- bn l nguyn nhn ca n. V l l do ti sao c th c
vic t cng mt ci p , bn thy hnh phc vo bui
sng, bn c th thy bt hnh vo bui tra v bui ti bn
li thy hnh phc. Hay hm nay bn thy hnh phc, ngy
mai bn bt u thy bt hnh.
Mt vic th v xy ra. Mt n ngh s in nh n
ti v ni, Ti ang rt kh khn v do vy ti ti tm li
khuyn ca thy. Kh khn ca ti l ch ti c cuc
hn nhn v tnh, nhng trong vng mt hay hai nm ti cm
thy rng y l sai lm v khng c g khc ngoi ci c v
au kh trong i ti. Tuy nhin, ti vn chu ng trong
mi nm, nhng ci c v a ngc c ngy cng su thm
v khng cn li ngha g hay thm ch kh nng no
chu ng thm na.
C y rt lng tng, bi v chng c y yu c y v
ra to vi c y vi nhn ni ln, nhng ri chng c y
cng tr nn rt mt mi v ton b cu chuyn. Cho nn sau
mi nm h li d, v by gi mi nm sau li d. H c
mt a con gi, by gi ln v gn y ly chng.
l lc ngi chng v ngi v gp li nhau - nhn c hi
m ci ca a con gi. N ngh s in nh n k
cho ti rng chng c y ln na li thy yu c y v
ngh rng h nn ci nhau ln na. By gi c y nn lm
g?
C kh khn. R rng l khng ai yu bt k ai; ngi
khc ch l mn nh v, khi thy hnh nh chnh mnh trong
h, chng ta c sa vo tnh yu. Khi chng ta cm thy rng
chng ta ang c c hnh phc t ngi khc, th na y
cng khng l g khc ngoi o tng ring ca chng ta.
Chng ta cng i su hn, cng r ra l s xut hin hnh
phc ch l phng chiu ca ring chng ta. V bi v chng
ta tin rng hnh phc l trong ngi khc, v v khng
hnh phc no n t ngi khc, chng ta kh.
Ngi pht hin ra rng ngun gc hnh phc ca
mnh l bn trong bn thn mnh khng i u khc tm n;
ngi bt u kinh nghim bn thn mnh ngp chm
trong hnh phc. Ngi nhy ma khng phi bi v bt
k nguyn nhn no bn ngoi m bi v s tn ti ring ca
ngi . S tn ti ca ring ngi ta l vui mng, s
tn ti ring ca ngi ta l phc lc; khng cn tm kim
v bt k nguyn nhn g khc. Vic th xy ra, ngay c iu
ny cng l phc lc ti cao; tim ang p, ngay c iu ny
cng l phc lc ti cao.
Thc nghim vi iu ny mt cht... Ngi di gc cy
mt mnh v ri vo trong tnh yu vi ci ta ring ca bn
ln u tin; qun th gii, ch trong tnh yu vi ci ta ring
ca bn.
Tm kim tm linh thc ra l tm kim ri vo tnh
yu vi ci ta ring ca ngi ta.
Th gii l cuc hnh trnh ri vo tnh yu vi ngi
khc, tm linh l cuc hnh trnh ri vo tnh yu vi c ta
ring ca ngi ta. Tm linh rt v k. N l vic tm kim
ci ta ring ca ngi ta, vic tm kim ngha ca ci ta ca
ngi ta. N l hn hoan trong ci ta ring ca bn, n l c
|
|
235

236

hng v ci ta ring ca bn. V khi hng v ny bt u
xy ra bn trong... i mt cht, tm kim mt cht. Cm
thy ci duy nht ca bn, vui mng trong s tn ti ring
ca bn - bi v, Ti c th lm c g nu nh ti
khng c sinh ra? Lm sao ti c th phn nn - v phn
nn vi ai - nu nh ti khng c y?
Bn trong s tn ti ny; ngay c s kin ny, ngay c
tm thc chng ny, nhn thc chng ny rng, ti y,
chnh kh nng ca thong nhn vo trong phc lc - hn
hoan trong tt c nhng iu ny mt cht i. cho hng
v ca tt c nhng iu ny ngm vo tng l chn lng.
Cho php bn thn bn c lt i trong cn xc ng v
n. Bt u ma nu bn cm thy thch ma, bt u ci
nu bn cm thy thch ci, bt u ht bi ht nu bn cm
thy thch ht, nhng nh tt c bn thn bn vn cn tm
im ca n v cho dng sui hnh phc chy t bn
trong bn, khng phi l t bn ngoi. Dn dn, dn dn iu
ny s i su vo bn trong kinh nghim bn, v trng thi
m n em li chnh l trng thi ca masta, ca ngi cc
lc. Masta c ngha l ngi tr nn cc lc trong bn
thn ngi .
Kinh ny l kinh nn tng ca masta.

Bit rng ng l linh hn phc lc hon ton, bao gi
cng hn hoan trong phc lc ny, bn trong v bn
ngoi chnh linh hn ng.

Qu ca tch ri l tri thc...

Kinh ny rt c gi tr.

Qu ca tch ri l tri thc,
qu ca tri thc l thnh thi,
v an bnh h xung t vic kinh nghim t phc lc
chnh l qu ca thnh thi.
Nu tng iu ni trn khng xy ra k tip, bit rng
iu trc khng cho qu. Thiu vng i tng
cm gic l trong chnh bn thn s mn nguyn ti cao
v phc lc v song

C hiu tng bc. Vi ngi tm kim tng bc u
ng ghi nh trong tm tr v xem xt li thng xuyn. y
l hn th.

Qu ca tch ri l tri thc...

Nh ti ni trc y, nhn ra ci v ngha ca thn
th. Nu bn nhn vi con mt xuyn ri, bn s i ti bit
rng thn th l v ngha. i ti nhn bit r rng v su sc
rng th gii ny khng th cho bt k hnh phc no. V
khng c ci ngn tr; iu s tr nn r rng nu bn tm
kim bi v n l vy. Cng ht nh l yu cu mt ngi
ang nhm mt m mt ra v thy rng nh sng c . Tt
c nhng iu ny n gin nh iu . y chnh l
trng hp y. Khng c hnh phc qua th gii, khng c
hnh phc qua thn th, khng c an bnh qua ngi khc -
y chnh l trng hp ny, y ch l vn thy vi mt
m. V s vic i ti bit chn l ny m chng ta nhm
mt ht kip n n kip kia. Vic nhm mt ca chng ta l
c mc ch. Chng ta s.
Mt ngi bn n ti. Anh ta mun ci v v anh ta
ang yu ai . Ti hi anh ta, Bn c thc s yu khng?
|
|
237

238

Ngh li iu thm mt cht na.
Anh ta ni, Ngh sao? Ci g c g m ngh khi tnh
yu ang c ?
Ti vn ni, Th hi g? Thay v ngh sau, tt hn c l
ngh trc i. M vi g? i thm na thng na .
Anh ta c v hi bn chn v bt n.
Ti ni, Nu tnh yu thc s c , chc chn n s
ko di thm mi lm ngy na. Vic g phi bn chn?
Anh ta i thm hai tun. Ti bo anh ta quay li sau
hai tun, v ngh trong thi k ny nu anh ta thc s ang
yu.
Sau mi lm ngy anh ta quay li v ni vi ti, Thy
lm ti ln ln. Tm tr ti ri vo bt nh ln. Mi lm
ngy trc y ti rt r rng v chc chn trong tm tr.
Thy lm g vi ti vy? Ti n thy nhn c n
hu ca thy cho hn nhn v tnh ca ti c th thnh
cng c.
Ti bo anh ta, V bn n nhn n hu ca ti -
l v s - ti yu cu bn ngh li. Ngi ta i tm kim n
hu ch khi ngi ta khng chc chn v bn thn mnh. Cho
nn nu bn khng yu cu n hu ti, ti s khng ni g
c. Bn khng chc chn bn trong bn thn mnh rng bn
s hnh phc, cho nn bn yu cu n hu ca ti cho
trch nhim dch chuyn sang ai , cho bn khng cn
c trch nhim na. Bn nh by ti; bn ang yu v
bn nh by ti. By gi bn ngh thm mt cht i, v nu
bn vn cn ln ln, i thm na thng na.
Anh ta ni, Ti khng th i lu thm na, bi v nu
ti i thm na thng na th s c li d trc khi hn nhn
xy ra.
Tt c chng ta u s hi. Chng ta khng m mt ra v
nhn xung quanh xem vn l g, bi v chng ta
trong ni s rng iu chng ta thy khng phi l tht .
Chng ta che giu vt thng ca mnh. Nu chng ta m
chng ra v nhn, th th chng ta s bit rng c vt thng.
Cho nn chng ta che giu vt thng v ph vng vng
ln trn n. Vng vng c thy, khng phi l vt thng.
V khi thy vng vng chng ta ngh rng mi th u n
tho. Nhng vng vng c bao gi cha lnh c vt
thng no u? Vt thng c pht trin ngy cng ln
hn bn trong, cho n khi n tr thnh ung th.
Ton b cuc i chng ta l s t la di trong
khng c g ng gi c. Chng ta cng cm thy rng chng
c g, nhng chng ta cng s rng chng ta ang sng ch
vi s gip ca nhng o tng ny v nu chng ta m
mt ra v thy rng nhng ci na cng khng tn ti, th
th lm sao chng ta s sng c?
Kh khn ny ny sinh phng Ty. C hiu iu
ny i.
Trong ba trm nm li y, phng Ty c gng
nhn mi th nh n vy. By gi phng Ty lm vo kh
khn. Kh khn l ch c gng ny thnh cng trong
vic ch ra rng khng c g trong mi th. Lm g by gi?
By gi ch cn mt cm gic lan trn phng Ty, rng
mi th tr thnh trng rng v v dng, dng nh
khng c ngha g. Lm g by gi?
Trong sut ba trm nm ny, phng Ty ngh nhiu
v mi mi quan h trong cuc sng, v kt qu l ch tt
c cc quan h ny u tr nn ng ng. Ngy nay khng
ngi yu no phng Ty c th bo dn ni vi
|
|
239

240

ngi mnh yu rng tnh yu ca ngi l vnh vin,
vnh hng. Ni nh vy tr nn khng th c, bi v
cng nhiu nghin cu c tin hnh v tnh yu, vn
cng r ra rng khng c g nht thi hn tnh yu. y ch
l li ca nh th v ngi m, nhng ngi hay ni tnh
yu ca h l vnh vin.
Cn mt m trc khi ngi ta c th ni rng tnh yu
l vnh vin. Vn dng nh vy nhng trong thc ti th
khng phi nh vy. Khi bn ang yu ai , dng nh l
tnh yu ny s ko di mi mi v khng sc mnh no trn
tri t ny c th ph v n c. Bn ang trong o tng
ln. Khng cn ti sc mnh no ln c, thc ra khng sc
mnh bn ngoi c cn tt cht no; bn s ch thn lm
vic ph v n, mt mnh bn l cho n.
Tnh yu l ph du. Khi hoa n bui sng, ai c th tin
c rng n s tn phai trong vi gi? Vic n hoa ca n
la di v lm cho ngi ta cm thy rng n s cn mi
mi, nhng s vic khng xy ra theo cch . Bt k ci g
n hoa s phi phai. Khi tnh yu n hoa, ci na cng
l o hoa v n s phi phai.
Phng Ty i ti bit r iu ny, i ti hiu r
iu ny, v lm vo kh khn ln: yu tr thnh kh
khn, bi v yu, o tng v ci vnh vin ca n l cn
thit. Khng c o tng khng th c tnh yu. Nu o
tng b tan v, tnh yu cng sp .
Cho nn ch dc cn li phng Ty. Dng nh
khng th c tnh yu, bn nng dc cn li. Nhng rt kh
cho cuc sng chiu su da trn nn tng dc. V rt kh
to ra gia nh da trn c s bn nng dc. V nu bn
nng dc l thc ti duy nht, th th khng ng tri qua
nhiu rc ri n th, nhiu trch nhim th ca h thng gia
nh.
phng Ty, chng v v ang mt dn, bn trai v
bn gi ang tng ln. Mi quan h chng-v thi l iu
quan trng. Bn trai v bn gi - iu ngha l mi quan
h vn cn tt v sinh ng. Nu ngy mai n thay i th
th khng c au u php l no. Nhng th th trng rng
s bt u. Tnh yu b bt gc r, v nu thin khng c
lm thnh sn c s c rc ri nghim trng. Nng lng
c thot ra v khng c con ng khc cho n i. l l
do ti sao ngi ta c nhm mt li v cm thy rng ni h
ang bc l ci tri - ngay c trong a ngc. Khi mt m
ra, a ngc c thy lin. Bn cng bt gp cc c hi
hng ngy, ni bn thy a ngc. Cuc sng l ti mc bn
s chn vic tch ri theo cch ring ca bn.
Cuc sng ti mc tch ri nht nh xy ra, khng phi
l bn phi n lc khng mt mi v n. Thc ra bn ang n
lc khng mt mi cho tch ri khng ny sinh. Ngh m
xem, nhn li cuc i bn, ly ci nhn mt chim v bn s
thy rng ton b cuc sng u dn bn ti tch ri. Ton
th thng ip ca cuc sng l tch ri, ton th dng chy
cuc sng u hng v tch ri. Cuc sng em n cho
bn ni bun t mi hng nhng du vy tch ri vn
khng ny sinh trong bn. Cuc sng lm tht vng bn
trong mi kha cnh, ph tan bn, x bn thnh tng mnh,
nhng tch ri vn khng ny sinh trong bn - y l php
mu! Bng khng, dng chy t nhin ca cuc sng l
hng ti tch ri.
Trong gn b l vic sinh thnh ca cuc sng, cn tch
ri l kt qu cui cng. Chng ta c sinh ra t gn b,
nhng nu chng ta cht cng trong gn b iu ch c
ngha l chng ta khng hiu c thng ip ca cuc sng.
|
|
241

242

Tch ri l ngn ng ca cuc sng. Nu bn tm kim,
nu bn khng t la di mnh th tt c u c ch - c bn
b ln k th; ngi gn gi v thn thit cng nh ngi xa
cch, tt c u c ch trong vic a bn hng ti tch ri.

Qu ca tch ri l tri thc...

Ngy bn ng vng chc trong tch ri v bn khng
cn ham mun no v th gii ny, bn khng cn nhu cu
no t th gii ny, v ci v tch s ca th gii ny c l
ra cho bn - kt qu l hiu bit. Th th bn trn y tr hu;
th th ln u tin tr hu ny sinh trong bn v ngn n
c thp sng bn trong bn.
Trong trng thi ca tch ri ngn n ca tr hu bng
chy. Nu ngn n ca tri thc khng bng chy, hiu r
rng tch ri l gi. y l phn th hai ca kinh. Nu bc
th hai khng theo sau, th th bc th nht l gi; n
chng t khng kt qu g. Trong nc ta khng thiu nhng
ngi t b gn b - nhng ngi ny vn ang ngi
trong mi n i v tu vin - nhng kh m tm thy ngi
tr hu.
Ti tng gp khng bit bao nhiu l sadhu - thnh
nhn - v sannyasin. H chy trn nhiu nm trc y,
nhng h ni, Khng c g xy ra ti gi, tri thc khng
xy ra. Nhng ngay c h cng khng sn sng chp
nhn rng tch ri ca h l gi v l l do ti sao tri thc
khng xy ra cho h. H tin rng tch ri ca h l y
; mi tri thc khng xy ra. Nu tri thc khng xy
ra, th th bc th nht i sai, tch ri ca bn l gi.
y khng phi l sn phm ca gn b chn mui, n khng
bt ngun t gn b chn mui; bn thot li khi th gii
mt cch vi v, bn chy trn m khng m mt ra -
iu ny c ghi nh.
C mt ngi ang bc i trong a ngc vi mt nhm
nghin v p nhng gic m trong ngi ang trn
ci tri. Ngi khng m mt ra khi trng thy a
ngc. Ngi nghe thy nhng pht biu ca ngi thy v
hin nhn rng th gii l a ngc; bn thn ngi cm
thy bn trong rng c th l nh vy v ngi s m mt
ra. Hay i khi khi mt ngi m ra trong mt bin c
ngu nhin no ngi thy a ngc, v iu m ngi
thy v hin nhn ang ni t ra l ng. Nhng ngi
khng gi cho mt m, ngi c tr nn bn chn hn,
v ting ni ca ngi thy v hin nhn c tip tc n su
hn trong ngi . Ngi bt u cm thy t bn trong
rng mi th l sai v ngi chy trn khi th gii.
Nhng ngi chy trn vi i mt vn nhm nghin.
Ngi i vo tch ri, nhng ngi khng nhn vo
gn b bng mt m. Vi mt nhm ngi trong gn
b; vi mt nhm ngi i vo tch ri.
iu ny s khng em li kt qu ca tri thc, bi v
khng c thay i g trong trng thi tm tr ca ngi ny -
mt ngi vn nhm. Cho n hm qua ngi bc
i ta ngi m trong gn b; hm nay ngi ang bc
i ta ngi m trong tch ri.
Tch ri, ci xy ra bi vic m mt ca ngi ta bn
trong gn b, l tch ri chn chn, chn mui. Chnh
trong chn mui ny m ngn n tri thc c thp sng.

qu ca tri thc l thnh thi.

Khi ngn n ca tri thc c thp sng kt qu l g?
|
|
243

244

Kt qu l thnh thi, tnh lng. Tm tr, tm thc, thn th,
bn th - mi th u t ti thnh thi. Khng c n lc b
b li bt k u; khng c cng thng, khng dn nn,
thm ch khng mt du vt ca bt k nhng iu ny cn
li bt k u trong con ngi . Tnh lng, thnh thi xy
ra.
Nu tri thc khng em n thnh thi, hiu r rng tri
thc y l gi. Th th mi bc k tip phi l gi nt. Nu
ngi c tri thc trng cng thng, nu ngi c tri thc
khng thnh thi, nu ngi c tri thc phi p t k lut ln
chnh mnh, th th bit rng tri thc phi n t kinh
sch, khng phi l qua kinh nghim ring ca ngi .
Ngi c th t ti tri thc bng cch lng nghe
ngi khc nhng khng qua vic bit ring ca ngi .
Trong trng hp nh th, tri thc c th tt trong tr nng
nhng n cn cha i vo bn th. Tri thc nh th l gnh
nng trn u, n khng tr thnh i cnh m nh ngi
ta c th bay trn tri.
Qu ca tri thc l thnh thi, ti mc khng cn n lc
cht no bn trong ngi ta. Khng cn n lc thuc bt k
loi g, ngi ta tr thnh v n lc. Bt k ci g xy ra cng
u ng - trng thi ca iu nh th thnh hnh, thnh thi
xy ra. Bt k ci g hin hu u ng. Khng c n lc no
t ti bt k iu g, khng c s hi b mt bt k ci g.
Khng s no nm gi bn rng ci g c th i sai, khng
kh chu no ln vn rng sai lm no c th xy ra,
khng cng thng l bn c th l, bn c th ng, bn c th
i lc li - iu ny gi l uparati, thnh thi.
Uparati, thnh thi, l iu rt su sc. Bn s bt gp
hng triu ngi v gn b, nhng khng ai c thong nhn
v tri thc trong h. Bn s bt gp hng nghn ngi c tri
thc na, nhng khng c thong nhn v thnh thi trong
h. Khng thiu cc hc gi uyn thm hay ngi thng thi.
Nhng iu rt th v cn lu l i khi ngi dt nt
v ngi khng c tri thc dng nh nhiu thnh thi hn
ngi c tri thc. Nu b c ca hc gi uyn thm v b c
ca ngi dt nt c em ra kim tra th b c ca ngi
dt nt s thy trong thnh thi, cn b c ca hc gi s
thy trong ri lon ln. Tt c dng nh i vo trong ln
ngc. Ngay c dt nt cng tt hn tnh hung ny bi v t
nht dt nt cng l ca bn. Tri thc ny c vay mn v
do l gnh nng. Ci g ca ring ngi ta mi lm cho
ngi ta nh nhng, cn ci g vay mn u lm cho ngi
ta nng gnh. Ci g ca ring ngi ta bao gi cng mang
n n hoa, ci g ca ngi khc nghin nt ngi ta.
Qu ca tri thc l thnh thi v qu ca thnh thi l an
bnh. Ngi t ti thnh thi dn dn, dn dn s m
chm su hn v su hn v su hn trong n, ngi t
ti trung tm tng c gi l an bnh.
Khi mt ngi ang bi, ngi s trn b mt nc.
Bi l n lc, vic lm. Nhng ngi khc, ngi bn
thn mnh mt i v thnh thi, ngi khng bi m ch ni
v n lc, cun i theo dng sng n bt k u n a ti -
i vi ngi sng a ngi n u cng tt, v nu
sng khng a ngi n u c th th na cng tt -
ngi nh th t ti thnh thi. Ngi nh th, ngi
nm v n lc s dn dn, dn dn chm vo trong sng;
ngi s tip tc chm cho ti khi ti su ti thng,
cho ti khi ngi chm vo di y sng - hn
y sng mang tn an bnh.
Tri thc n qua tch ri... nu tch ri l thc, tri thc
nht nh theo sau. Nu tri thc l ng, thnh thi nht nh
|
|
245

246

s theo sau. Nu thnh thi l thc, an bnh bao gi cng s
theo sau. V nu an bnh khng ny sinh t thnh thi ca
bn, bit r rng thnh thi ca bn l th b p t.
phng Ty nhiu sch c vit mang nhng ci tn
k l nh, Bn phi thnh thi. By gi tiu ca cun sch
ny l ng ngn. Trong chnh t phi l c cng thng
ri. By gi bn phi ny s tr thnh vn , n s khng
bn thnh thi na. Ngi ta nm di trn ging c
nhng cun sch nh th v th mi t th. Cun sch
ni ngi ta phi thnh thi, cho nn h ang thnh thi!
H c th thm ch p t thnh thi ln bn thn mnh,
h thm ch c th nm trn ging cng nh ci xc,
nhng cng thng vn tip tc bn trong h bi v by gi h
phi ngh c v thnh thi na. Nu bn phi ngh v thnh
thi ca mnh, iu y na s i hi n lc, ngh lc. V
nh, nu bn phi lm iu ny, bn s ra khi n thm ch
cn kit lc hn, bi v n lc chnh l ci lm cho ngi
ta mt mi. Bn ang tp trung vo Ti ang ngh ngi, ti
khng lm bt k n lc no cht no. Ci ti khng lm
bt k n lc no cht no by gi tr thnh n lc.
Khng an bnh no s c t ti thng qua vic thnh
thi nh th. Thnh thi l vic xy ra mang tnh tn ti.
Thnh thi ngha l tm thc bn khng c g ng phi t
ti, tm thc bn khng c nhu cu thuc bt k loi g v
khng ham mun tr thnh ci g - khng ham mun
thm ch tr thnh c thnh thi; khng c khng
khng ngay c thnh thi ti. Nu n ti th tt, nu n
khng ti th cng tt tng ng.
Bn c th tng nghe nhng thy tu kh hnh M ha
mt gio trn ng ni, Cu cho ngi cho c hnh
phc, cu cho ngi khng cho c hnh phc. K n xin
bnh thng cng lp li iu ny, nhng pht biu ny l t
ngi Sufi. K n xin thng lp li iu ny mt cch di
tr. Khi ngi ni, Cu cho ngi cho c hnh phc,
lo sng trong mt ca ngi rt khc thng, cn khi
ngi ni, Cu cho ngi khng cho c hnh phc,
khng c lo sng trong mt cht no. Bn s i ti bit
khc bit bng cch cho ngi v quan st, v bng
cch khng cho ngi v quan st.
C mt thy tu kh hnh Sufi tn l Bayazid. ng ta c
thay i i cht trong pht biu ny. ng ta hay ni, Cu
cho ngi cho c hnh phc v cu cho ngi khng cho
thm ch cn hnh phc hn. Ai hi Bayazid, T trc
ti gi chng ti ch nghe thy Cu cho ngi cho c
hnh phc v cu cho ngi khng cho c hnh phc,'
nhng vic ni thm ny ngha l g?
Bayazid tr li, Khi ai cho, ti hi lng, nhng khi ai
khng cho, ti thm ch cn hi lng hn. Cm gic ca
ti v lng bit n cn mnh m hn. Khi ai cho, iu y
l phi, ti hi lng; nhng khi ai khng cho, th th hi
lng bn trong vn cn. Ti cm thy mun ci mnh vi
ngi y. Ti cm thy rng nu ngi y cho, ti s mt i
c hi vn cn hnh phc khi khng nhn c. y l l do
ti sao ti ni, Cu cho ngi cho c hnh phc v cu
cho ngi khng cho cn hnh phc hn. Ngi l loi
ngi cho ti thm mt c hi thy dng sui hnh phc
ca mnh c cn lin tc khng khi khng nhn c g.
Thnh thi n t bn trong, n khng c c qua n
lc. Cho nn ton b qu trnh ny l theo tng bc. V gn
b l bc u tin hng ti yn tnh. Mi ngi u mun
thnh thi, nhng tch ri n trc - l bc u tin
hng ti thnh thi. Nhng Upanishad p t cc iu kin
|
|
247

248

v lm cho mi th thnh kh khn. Ai c m khng
mun thnh thi? Mi ngi u tm kim thnh thi, mi
ngi u tm kim an bnh. Nhng th th ton b khoa hc
ca n cng phi c tun theo. Bn mun hoa nhng
khng gieo ht. Bn gieo ht nhng bn khng ti nc cho
chng. Hay nu bn ti nc cho chng, bn khng lm
hng ro bo v cy khi th n. Khng, ngi ta phi i
qua tng bc mt.
Tch ri c ngha l vt b khi tm tr ngi ta mi loi
ham mun. Khi tm tr c vt b i cc ham mun, nng
lng m b tiu ph cho vic chy theo mi ham mun
ny s c tit kim v n tr thnh ngn la.

... qu ca tri thc l thnh thi...

Ngi i n bit khng cn ngun cng thng no
na. Ngi i n bit cng khng c l do no lo lng
bn khon. Khng c g trong th gii ny m ngi ta phi
bn khon v n c.

... qu ca tri thc l thnh thi,
v an bnh h xung t vic kinh nghim t phc lc
chnh l qu ca thnh thi.

Nu tng iu ni trn khng xy ra k tip, bit rng
iu trc khng cho qu. Thiu vng i tng
cm gic l trong chnh bn thn s mn nguyn ti cao
v phc lc v song

cho hm nay.

|
|
249

250


9
Ci - tn gio v tr






Ngi mang thuc tnh l hin thn ca o vng, o
tng, ngi l ci ngun ca v tr, ngi c c trng
ton thc, vn vn, v l hin thn ca gin tip, tnh
nhiu v chn l, vn vn, u c bit ti bi t tat -
ci .

Ngi dng nh l h tr ca ci ti nh kinh nghim
cng nh l mt t v ngi c kinh nghim nh tch
bit khi thc, c gi bi t tvam - ngi.

C hai thuc tnh: maya, o tng, cho linh hn v tr,
v avidya, dt nt, cho linh hn c hin thn. Khi b
hai ci , ci c thy chnh l Param Brahman phc
lc, hon ton ng n, thc - thc ti ti cao ti
thng.

Thng c cp ti bi nhiu ci tn. Con
ngi lp ra a dng quan h vi Thng . u ngi
l b, u l m, u l ngi yu, u l ngi
c yu, u l ngi bn v u l ci g khc.
Theo cch ny con ngi c gng thit lp nhiu, nhiu
mi quan h khc nhau vi chn l ti thng. Nhng
Upanishad mi mt mnh trn th gii ny gi Thng
ch l ci , tat, v do vy khng thit lp ra mi quan h
thuc bt k loi no.
iu ny cn c hiu cho ng. y l sng sut rt
su sc. T tnh yu chng ta c th gi Thng l b
hay m, nhng trong khi lm nh vy t c hiu bit v
phn nhiu mang tnh ngu xun. Mi quan h no chng ta
thit lp vi Thng l khng quan trng g, l ngu
xun. Ti sao? - v c mt nhn t khng trnh khi trong
mi quan h: phi c s hin din ca hai ngi. Mi quan
h khng th c thit lp m khng c hai i tng. Ti
c v b ti c - c hai u cn; ti c v m ti c
- c hai u cn. Quan h nh th vi Thng l khng
ng m cng khng th c ni chng ta c th t quan
h bng cch vn cn l hai. Vi Thng , ch c th t
quan h qua vic nh mt bn thn chng ta, khng phi
qua vic vn cn nh cc thc th tch bit.
Mi quan h trong th gii ny u c duy tr ch bng
cch gi cc thc th tch bit. Mi quan h vi Thng
c thit lp ch bng cch ho trn vi Thng , bng
cch nh mt bn thn ngi ta trong Thng , bng cch
l mt vi Thng . y l iu phc tp ln. Vi mi
quan h cn c hai, cho nn chng ta thm ch c th ni
rng khng bao gi c mi quan h no c thit lp vi
Thng c. Nu ci hai l phi c cho mt quan h th th
|
|
251

252

khng quan h no c th thit lp c vi Thng bi
v chnh gp g vi Thng l c th ch khi ci hai bin
mt v ci mt cn li.
Kabir ni, Ti bt u tm kim bn nhng ti
khng th no tm thy bn. Ti bin mt trong chnh vic
tm kim, th th bn c tm thy. Ngi bt u tm
kim bn... chng no ngi vn cn , khng c gp g
vi bn; khi trong qu trnh tm kim bn khng c tm
thy m ngi tm kim bin mt, th th gp g xy ra.
iu ch c ngha l con ngi khng bao gi gp
Thng , bi v chng no con ngi cn , khng c
Thng ; v khi c Thng , con ngi khng c .
Ci hai cha bao gi gp nhau.
Cho nn khng mi quan h no ca th gii l p dng
c cho vic gp g vi Thng . Chng ta phm sai
lm bng vic ngh theo cch ny.
B c th c gp m khng lm mt bn thn chng
ta; lm mt bn thn ngi ta khng phi l iu kin cho
gp g. M c th c gp m khng lm mt bn thn
chng ta; lm mt bn thn mnh khng phi l iu kin cho
gp g. Nhng lm mt bn thn ngi ta l iu kin c bn
gp Thng . Mi quan h xy ra gia hai ngi nhng
mi quan h vi Thng ch xy ra ni c mt, khng
c hai. Cho nn mi quan h ny l ci i lp.
Upanishad khng cp ti Thng nh b hay
nh m - h khng thit lp bt k mi quan h con ngi
no. Cc nh x hi hc ni rng vic thit lp mi mi quan
h con ngi l ly con ngi trung tm, trng tm con
ngi. Con ngi c p t bn thn mnh ln mi th.
Chng ta hiu cch nhn ny v vic ly con ngi trung
tm, bi v tm l hc v x hi hc hin i chu nh hng
cao bi t ny v gn gi tr ln cho n.
Bt k ci g con ngi thy, ngi phng chiu bn
thn mnh vo trong . Nu trng b my che, chng ta ni,
Mt trng b khut sau tm mng. Khng c khun mt
no m cng khng c tm mng no c. Nhng con
ngi, theo bn tnh, phng chiu kinh nghim ca mnh ln
mi th. Nu c nguyt thc chng ta ni, K th Rahu v
Ketu ca trng nut trng, chng sau trng.
Con ngi ch c th ngh theo ngn ng ca con ngi.
Chng ta cng c phng chiu bn thn mnh ln mi th
chng ta thy xung quanh. Chng ta ni tri t l m, y l
phng chiu. Chng ta ni bu tri l cha; y l phng
chiu. Nu chng ta nhn su hn, chng ta s thy rng bt
k mi quan h no con ngi c vi v tr, con ngi p
t hnh nh v cu trc ring ca mnh ln mi th.
Freud ni rng ton th vn v Thng thc ra l
ci thay th cho ngi b.
Khi a tr c sinh ra, n l k bt lc, yu ui v
bp bnh; ngi b bo v n v nui n khn ln. a tr
nh ln ln trong bng hnh ngi b, n coi b nh siu
cng; khng ci g ln hn b n trong th gii ny. Cho
nn tr nh thng hay c thy tho lun gia chng xem
b ai mnh hn. Mi a tr u i b n l ln nht, v
mi a tr u cm thy theo cch ny - rng ci g c th
ln hn v mnh hn b n c? Mi sc mnh u nm
trong tay b n.
Trong thi th u, a tr ly h tr ca b n trng
thnh. Nim tin ca n, tin cy, knh trng, mi iu u dn
vo b n. Nu trong khi nm tay n, b n bc qua la,
a tr s i cng v ci vang, bi v bt k ch no b n
i u khng th c nguy him g cho n c. Khng c cht
|
|
253

254

no hoi nghi hay khng tin ny sinh trong tm tr a tr.
B n vn tuyt i ng tin cy. Nhng khi a tr ln ln,
tin cy ny s bt u ri rng i. Dn dn nhng yu km
ca b n s tr thnh thy c vi n.
Khi a tr ln ln n s c kh nng hiu c mt
cht, v chnh ci yu km u tin n s i ti thy l ch
trong chn mi ca mt trm trng hp, m mnh hn b,
t chn mi n chn mi chn trng hp trong mt trm
trng hp. Tt c nhng ph trng v o mo ca b n,
tt c oai v ca ng y u ch bn ngoi ngi nh n -
ng ta vo nh vi mt cht t s hi, cht t nhu m. y s
l rn nt u tin trong tin cy ca a tr. Khi n ln ln
v bt u hiu mi iu, n thy rng b n cng c mt b
ch v rng b n cng run ry trc m n.
Tin cy ny, m c p t ln ngi b t tha
thiu thi by gi dch xa khi ngi b, li l hng.
Chnh cng cng tin cy , theo Freud, ngi ta p t ln
Thng - ngi b tng tng - cho tm tr khng c
l hng. Cho nn con ngi gi Thng l cha, cha ti
cao, ngi quyn nng nht trong mi ngi.
Nh ly, bt k phm cht no m a tr m t cho b
n cng u ch xc cng nhng phm cht m nhng
ngi tn gio m t cho Thng . V ht nh ti tr nh
ln ln nhau gii quyt vic b ai v i hn, ngi
Hindu, M ha mt gio v Ki t gio nh nhau chng t
thng ca h l v i hn. By gi, lm sao thng
c th l v i hn? y ton l tng tr con. Nhng
chnh tr bp v cng v ngi b cho ti khi nim v
Thng l u tr; n c sinh ra t tm tr tr con.
Cho nn Freud i kh xa khi ni rng chng no tr
con cn c nui dng cng b n rt kh cho h gt b
Thng . Thng khng l g ngoi hnh dng khc ca
ngi b. Dng nh c chn l no trong , bi v trong
cc x hi mu h, ni ngi m l ti cao v ngi b l th
yu, Thng khng c cp ti nh ngi b m nh
ngi m. iu l chn l ca vn . Chng hn,
nhng ngi tn th n thn m Kali chp nhn Thng
di dng ngi m, khng phi di dng ngi b. Nhng
ngi tn th Kali ny u t x hi mu h ni ngi m l
ch yu cn ngi b l th yu. Nhng x hi nh th gi
vn cn tn ti trn tri t, v trong nhng x hi ny khi
nim v Thng l khi nim v ngi m, khng phi
ngi b.
iu ny h tr cho tng ca Freud thm mt cht
rng cc khi nim c hnh thnh t thi th u - v
nhng khonh khc nin thiu l c gi tr, bi v vi bt k
mu hnh no c hnh thnh trong tm tr trong thi k ,
nu c mt mt v chng bt k lc no, ngi ta u cm
thy bt n. Ngi ta thy cn phi b p li mt mt .
V con ngi tip tc c gng c i hon chnh cc mu
hnh c to ra trong thi th u ca mnh.
T iu ny bn nn lu n mt iu th v na.
Trong cc x hi m h thng gia nh b bt r - chng
hn, nh xy ra M, ni r ca h thng gia nh b
nh ra, ni vic chm sc tr con khng phi ca c b ln
m na, c b ln m u khng chm sc nhiu lm ti tr
con; ni mi quan h gia cc thnh vin gia nh tr nn
yu - trong nhng x hi khi nim v Thng cng
tr nn yu.
Ni m h thng gia nh lung lay Thng cng lung
lay; ti v thn bnh trng. Trong nhng x hi m
quyn lc ca ngi b l rt mnh v ni mnh lnh ca
|
|
255

256

ngi b l ti cao v k lut c m bo, v thn khng
sinh ra c. V kt lun m Freud suy dn ra t tt c
nhng iu ny u ng, nhng ch mt na. C chn l
trong kt lun ca ng y rng vic thy ngi b trong
Thng l c gng ca con ngi lp ch trng tm l.
Nhng khi Freud ni rng Thng khng l g hn iu
ny, y l ch ng y b sai lm.
Con ngi c th gi t l m - y l iu g va
con ngi, nhng bi v iu ny t khng dng l iu n
ang l. Con ngi c th gi Thng l b, m hay bt
k ci g khc. iu ny c th l vic m rng ca gia nh
ngi , thi th u ca ngi hay tm tr ca ngi ,
nhng Thng , m vic m rng ny c thc hin cho
ngi, khng tr thnh iu la di bi v iu . Ci tn no
chng ta t cho n ph thuc vo chng ta, nhng s tn ti
ca n khng ph thuc vo chng ta.
Gi m Freud bit c v Upanishad ng y chc s
trong kh khn, v Upanishad khng to ra bt k mi quan
h no vi Thng . Nu nh Freud c Upanishad,
cu chuyn ca tm l hc hin i chc khc. Nhng
Freud l ngi chn tht. Gi nh ng y ch hi c nim
rng c mt truyn thng t tng, trit hc, kinh nghim m
khng thit lp bt k loi quan h no vi Thng v
truyn thng dng mt t v nhn tnh nht tat, ci -
ni Thng l ci , v khng th c c bt k cch
cp v nhn tnh no khc - th Freud chc chn phi sng
st lm. Ci ngha l khng c tn no c t ra, ch
l hng dn. Ci khng phi l tn, n ch l ch dn,
ngn tay tr ti.
Chc chn ci tat ny khng th sinh ra c t bt k
khan him no ca tui th. Ngi ta c th ngh ti m,
ngi ta c th ngh ti b - nhng ci sao? N khng
lin quan g ti tm l ca tui th c. Thc ra n chng lin
quan g vi tm l nh vy. N phi lin quan ti kinh
nghim ca nhng ngi vt ra ngoi tm tr, ngi
vt ra ngoi con ngi.
Nhng t ny manushya v mun, con ngi v tm tr,
cng nn c hiu. nc ny chng ta gi con ngi l
manushya. Con ngi c gi nh vy bi v ngi b
bao quanh bi mun, tm tr, bi v ngi ang sng trong
tm tr, bi v ngi hon ton hng tm tr v nhn
c nui dng t tm tr. T ting Anh, man, cng c
dn ra t t ting Phn mun, ngha l tm tr.
Mun, tm tr, l con ngi. Ni tm tr c siu vit
ln, nhn tnh cng c siu vit ln. y l nhng pht
biu ca nhng ngi vt ln trn con ngi, ngi
vt ln trn mun, tm tr, v gi v ci . Nhng c vi
iu trong ng xem xt. Ngi b c th c tn th,
nhng lm sao bn tn th ci ? n cho ngi b c
th c dng, n cho ngi m c th c dng, nhng
lm sao bn xy dng ngi n cho ci ? Lm sao bn c
th lm c ngi n v ci ? hay bn c th lm c?
Ngi ta c th lm thn tng v n ng, n b, m, b,
nhng lm sao thn tng v ci c lm? Khng c
kinh sch no ph chp hn Upanishad, mc du khng mt
li c ni ra trong chng chng li vic tn th thn.
iu ny na cng ng hiu.
Ngi M ha mt gio tng bn rn p ph thn
tng ch bi v Mohammed ni, Khng th c thn
tng v ci . Pht biu ca Mohammed tng t nh
pht biu ca Upanishad, rng khng th c thn tng v
ci . Ngi M ha mt gio dng nh tin rng thn
|
|
257

258

tng v ci khng th c lm ra nhng tin rng c
thn tng v ci c th b ph hu! Lm sao ci c th
b ph khng th c lm ra ngay ch u tin? Cho nn
mt nhm ngi in ang bn rn lm ra thn tng v mt
nhm ngi in khc bn rn i p ph thn tng.
iu rt th v l thy rng nhng ngi bi tr cng
khng l g ngoi nhng ngi tn th thn tng. Ngi i
ph thn tng cng l ngi tin vo thn tng - t nht
ngi tin chng ng gi nhn rc ri v vic p ph.
Ngi tin vo thn tng t nht cng nhiu nh vy. Khc
bit l g? Ngi ny i cng dng hoa ln u thn tng,
ngi kia i p u thn tng bng ba.
Chnh vi ba v chng m thn tng c lm ra v
cng vi ba v chng m thn tng b p ph. Khng c
g khc nhau my gia nim tin ca c hai - c hai u tin
rng c quan trng no trong thn tng. Ngi tn th
thn tng tin n l quan trng, ngi bi tr tin n l quan
trng. i khi ngi bi tr cn gn tm quan trng hn, bi
v trong khi ngi tn th thn tng cha bao gi liu mng
mnh trong vic lm ra thn tng, ngi bi tr liu c i
mnh ph n. Ngi bi tr t cc tnh mng mnh vo
nguy him ca vic ph hu thn tng khi Koran ni,
Khng th c thn tng v ci . Th th bn ang ph
thn tng ca ai?
Upanishad khng tn th thn tng khng bi tr thn
tng. Ci nhn ca Upanishad vt xa ra ngoi hnh
tng, din mo v thn tng. y l l do ti sao h ni,
tat, ci . Thn tng no c th c lm v ci ?
Khng, khng thn tng no c th c lm v ci .
Ci khng l hnh dng. Liu c hnh hay dng no ca
ci khng? Ci khng l hnh dng, ci l v
hnh. Ngay c t ci cng v hnh. Nu bt k ai mun
cho ci hnh dng, iu khng th c thc hin.
Tat, ci l g vy? N ch l ch dn, dng nh ai tr
ngn tay v ni ci !
Wittgenstein l mt nh t tng hin i ng kinh
ngc. ng y l mt trong nhng ngi cho sinh thnh
nn logic v i nht ca th k ny. Wittgenstein, trong cun
sch quan trng ca mnh Tractatus Logicus, l mt trong ba
hay bn cun sch quan trng nht c vit ra trong th k
ny, vit rng c nhng iu khng th ni ra c nhng
vn c th ch ra c. Khng ci g c th c ni v
chng nhng chng c th c ch ra.
Upanishad ch hng v Thng , chng khng ni g
c. Ci ch l mt ch dn. C nhiu iu c ng
trong ch dn ny, lu n s kin ny. Mt ch dn l
ch khng c mi quan h no c thit lp vi ci .
y l l do ti sao Upanishad khng gi n l ngi, bi
v vi ngi c th thit lp mi quan h vi ci ti.
Bt k ni no c ngi cng s c ti. Ngi khng
th tn ti khng c ti. Ngay khi ti gi ai l ngi, ci
ti bc vo, ci ti to nn s hin din ca n
y. Chnh trong tham chiu n ci ti m ai l ngi,
v chnh trong vic tham chiu n ngi m ti l ti. Ti
v ngi tn ti ng thi. Ci l mt mnh. Khng cn
phi c ci khc tn ti cng vi ci . Ci khng to
ra bt k ch dn g v s hin din ca ai khc.
Bt k khi no chng ta ni ngi, th th bt k ai
c ni ti s n vi cng mc nh chng ta ang vy.
Ti v ngi ng cnh nhau. Khi chng ta ni ci ,
khng mi quan h no c to nn mc chng ta.
Ci u? Liu n trn, di hay trong chng ta,
|
|
259

260

khng c g thuc loi c l ra c. Vi sng sut su
lng Upanishad gi Thng l ci .
By gi chng ta hiu kinh ny.

Ngi mang thuc tnh l hin thn ca o vng, o
tng, ngi l ci ngun ca v tr, ngi c c trng
ton thc, vn vn, v l hin thn ca gin tip, tnh
nhiu v chn l, vn vn, u c bit ti bi t tat -
ci .

Ngi dng nh l h tr cho ci ti nh mt kinh
nghim cng nh l mt t v ngi c kinh nghim
nh tch bit khi thc, c gi bi t tvam - ngi.

Tvam, ngi, bn... Ngay khi chng ta gi bt k ai l
ngi, tvam hay bn, chng ta chp nhn bin gii. Ngi
khc ny chng ta thy nh mt thc th tch bit. Thc th
ny c hnh dng, thn th; bn khng th gi mt thc th
v thn th l ngi. Bn khng th nhn ln bu tri v gi
n l ngi, iu khng ng g c. Lm sao bn c th
gi bu tri l ngi c? Khng quan h no i ti hin
hu. C s m rng nh th, khng gii hn; dng nh
khng c quan h g vi ngi ny sinh. Mi quan h vi
ngi ny sinh ch ni c hnh dng no . Nhng
Thng thm ch cn m rng hn bu tri; bn thn bu
tri ch l mt bin c trong Thng . Vi mt Thng
nh th th mi quan h ca ngi l khng kh thi, bi v
trong khi ng trc Thng khng c vic nh ti ci
ti, rng ti y. Mt ngi vn cm thy rng ti tn ti
s khng c kh nng thy Thng . Chnh ci ti l tr
ngi, l tm mng.
Chng no m cn ci ti, ti s thy mi ni ch
ngi. Bt k quan h no vi ci v hnh dng u khng
th c; quan h ch c th vi ci c hnh dng.
Nh ly, iu ny l nguyn tc nn tng. Ti l g,
ti th no, ti u - mi quan h ca ti ch c th c
trong nhng hon cnh ny. Nu ti tin rng ti l thn th,
bt k quan h no cng s xy ra ch vi nhng ngi cng
tin h l thn th. Nu ti tin rng ti l tm tr, mi quan h
ca ti s xy ra ch vi nhng ngi cng tin rng h l tm
tr. Nu ti tin rng ti l tm thc, mi quan h ca ti s
ch c th c vi nhng ngi cng tin h l tm thc. Nu
ti mun thit lp mi quan h vi Thng , ti cng phi
tr thnh v hnh dng v trng rng nh Thng , ni
thm ch khng c c du vt ca ci ti, bi v ci ti qui
v hnh dng. Ch khi tt c u trng rng trong ti, ti s
c kh nng kt ni vi ci trng rng. Ch khi ti tr thnh
v hnh dng bn trong ti s c kh nng kt ni vi ci v
hnh dng bn ngoi.
Khng c cch no khc ngoi vic phi tr thnh ging
nh ngi m chng ta mun kt ni vi. Khng c cch no
khc ngoi vic phi tr thnh ging nh ngi chng ta
ang tm kim.
C hai t, ci v ngi. Linh hn hin thn chng ta
gi l ngi - tm thc b giam hm trong thn th, ci b
gii hn bi thn th. V tm thc , ci trn ngp tt c -
bn ngoi tt c cc gii hn l v gii hn - chng ta gi l
ci . Vi git sng chng ta ni bn v vi i dng
chng ta ni ni ci . Vi nguyn t, vi nguyn t t xu
chng ta ni bn v vi ci ton th chng ta ni ci .
Ti sao c nhiu s nht quyt n th ca Upanishad v
tat, ci ? Upanishad khng c mong i v bn s bt
|
|
261

262

u tn th v cu nguyn Thng . H cng khng mong
i bn l ngi sng knh Thng . Upanishad trng i
chnh bn thn bn tr thnh Thng . khc bit ny
c hiu ng.
Tham vng ca Upanishad l ti thng, tuyt i;
khng tham vng no cao hn tham vng ny tng c
sinh ra trn th gii. Upanishad khng c tho mn ch bi
tn th, cu nguyn hay sng knh ca bn vi Thng .
H ni rng chng no bn cn cha tr thnh Thng ,
chn l ti thng cn khng c cm nhn. H ni rng
chng no bn cha tr thnh Thng nh mnh ca bn
khng c hon thnh.
Ci ngha l chng ta khng nh thit lp mi quan
h v tn th hay sng knh vi Thng - khng mi
quan h no c th c thit lp vi ci theo bt k
cch no - chng ta nh b mi quan h. n cui chng ta
cng s vt b chnh mnh, cho khng cn li ai m quan
h v do khng quan h no c th c. Chung cuc chng
ta s tr thnh duy nht ci m ta tng cp ti l ci
.
Vn qu tr thnh kh hiu, bi v thng thng khi
nim ca chng ta v tn gio l tn th v cu khn, knh
trng v sng knh. Khi nim ca Upanishad v tn gio
khng phi l tn th, sng knh v cu khn m v vic
m v hin l ca ci , ci c n kn bn trong mi c
nhn.
Upanishad l khoa hc v tn gio. Ht nh khoa hc
tm kim chn l n bn trong vt cht, ht nh khoa hc ph
v vt cht, ch nh n thnh nguyn t v c gng pht hin
ra nng lng n bn trong n v nhng lut cai qun n,
theo cng cch Upanishad i vo trong mi nguyn t ca
tm thc v khm ph ci g l lut cu tm thc, cch tm
thc chuyn ng trong th gii v cch n tnh ti, cch tm
thc b che giu v cch n biu hin.
Upanishad ny ang dng ngn ng ca khoa hc. Nu
nh khoa hc khm ph ra nng lng nguyn t, ng ta
khng ni rng nng lng nguyn t ny l b hay m ng
ta, ng ta khng thit lp mi quan h vi n. l mt lut
ng ta pht hin ra, khng c vn thit lp mi quan h
vi n. ng ta khng pht trin ngn ng ca gn b xung
quanh n. V nu khoa hc m pht trin ngn ng ca gn
b, n s dng l khoa hc. Gn b, quan h l phi khoa hc
v chng s xuyn tc chn l. Cho nn nh khoa hc s phi
nhn vo chn l trong khi vn duy tr khong cch v trung
lp ca mnh; y khng phi l vn to ra mi quan h c
nhn gn gi.
Upanishad cng ni theo ngn ng khoa hc: h ni ci
. H khng thit lp quan h, h gi cho bn thn h tch
bit v ring ra. Khi Upanishad ni ci chng ta thm
ch khng ai ang ni. Khi ai ni, Thng l
ngi cha ti cao, chng ta bit ai ang ni iu - ngi
no c ham mun v ngi b vn cn cha c tho
mn, ngi no c thi tr th cn cha y , ngi
no cn cha nhn c tnh yu ca b hay m, hay
ngi no nhn c nhiu tnh yu n mc gy ra
khng tiu ho ni. Nhng chc chn ngi ang ni iu
ny l ngi chu ng mt loi bt thng no trong
mi quan h vi b ngi . Nhng khi ngi ta ni ci
, khng c g c lu v ngi ni, khng c g c
l ra v ngi ni.
Ch dn l v nhn tnh nht v do rt c gi tr. V
khonh khc chng ta gi n l ci , mi tranh ci chm
|
|
263

264

dt.
y l iu rt th v: nu chng ta gi Thng l ci
, lm sao ngi Hindu v ngi M ha mt gio nh
nhau c? Khc bit g c th c gia ci ca ngi Ki
t gio v ngi Hindu? Nu ngi Ki t gio, ngi M ha
mt gio v Hindu u gi Thng l ci khng th
no c nh nhau gia ba loi ngi ny. T no c dng
cho ci khng thnh vn - tat hay ci , khng to ra
khc bit g - vn khng th c nh nhau c. Nhng khi
ngi M ha mt gio gi n l iu ny, ngi Hindu gi
n l ci g khc, ngi Ki t gio gi n l ci g
khc, hay khi h gi n l cha, khi nim lp tc thay i v
thch ng cho tng ngi.
y l vn ng suy ngh tip. Freud ni rng khi
mt ngi gi Thng l cha, nu ngi tm kim bn
trong mnh ngi s thy hnh nh ca ngi b mnh
trong khi nim ca ngi v Thng . Ngi nht
nh tm thy n. Khi bn gi Thng l m, m bn s
xut hin. Khi nim m ca bn l g? Vi mt cht t lm
mn, thun khit, lau sch, sn v cho n, bn c th bin
khi nim ca mnh v ngi m thnh Thng .
Diderot, nh trit hc ngi Php, ba ra cu chuyn
a tinh t. ng ta ni rng nu nh nga m quan nim v
Thng ca chng th ngi phi trng nh nga! Khng
con nga no c th quan nim Thng ca chng li c
khun mt ngi - iu ny l chc chn, iu ny chng ta
bit. Khi ngi da en v tranh Thng , ngi s c tc
rm ngn - n phi nh th ch! Mi ngi s ging nh mi
ngi da en, cn ln da s sm mu, en. Khi ngi Trung
quc v khun mt ca Thng th n s c xng g m
cao, v Thng ca chng ta m khng ging ngi
Trung quc - lm sao iu c th c?
N l khi nim ca chng ta m chng ta s phng
chiu ra. Ngi Anh c th quan nim v thng da en
khng? Khng c kh nng no nh th c. Bn c thy
tng tng ca ngi Hindu trong cc thng ca h
khng? Rama, Krishna... tt c u ngm ngm en. Vi tm
tr Hindu mu ngm ngm en l biu tng ca ci p ln
- tt nhin n s l nh vy! Bn c thy bc tranh ca h
khng? Khi nim v ci p m tm tr ngi Hindu c nht
nh c phng chiu ln Ram v Krishna. N phi l nh
vy.
Bn c th quan st rng tai ca Rama, Krishna,
Christ v Mohammed u khng ln lm, chng nh c.
Nhng nu bn thy cc bc tng ca Pht v Mahavira,
bn s thy rng tai di th, chm vai. Pht t v ngi Jaina
tin rng cc tirthankara u c tai di chm vai. Ton b l
do cho iu ny dng nh l c l tai ca tirthankara u
tin ca ngi Jaina c th rt di, chm vai - v iu
tr thnh mt khi nim lin tc.
Khng c l do no tin rng tt c hai mi bn
tirthankara u c tai di chm vai. Nhng mt khi mt khi
nim bt r, cc bc tng u c lm tng ng theo
khi nim v khng tng ng vi tng c nhn c tc
tng. Nu bn thy nhng bc tng ca c hai mi bn
tirthankara bn s khng c kh nng ni c ci no l ca
Mahavira, ci no l ca Parshvanatha v ci no l ca
Neminatha. Tt c hai mi bn tng u trng ging nhau.
Chng ch c th c nhn din bng cch xem biu tng
c bit c khc chn ca tng tng.
Mt khi nim c nht tr v ri chng ta di chuyn v
sng theo khi nim . Tt c cc thng u c to
|
|
265

266

ra t khi nim ca chng ta, nhng c th khng c khi
nim no c to ra v ci . Cho nn ci ngy c mt
tn gio ph dng trn th gii, ngy ln u tin
Upanishad s c hiu ng. Ngy chng ta s hiu rng
Upanishad, ln u tin, dng ngn ng khoa hc v
gt sang bn ci li ca ngn ng coi con ngi l trung
tm ca con ngi.

C hai thuc tnh: maya, o tng, cho linh hn v tr,
v avidya, dt nt, cho linh hn hin thn. Khi b hai ci
, ci c thy chnh l Param Brahman phc lc,
hon ton ng n, thc - thc ti ti cao ti thng.

Kinh ny l hi kh. Thng c thuc tnh o tng
v linh hn hin thn c thuc tnh dt nt. Gi n l thuc
tnh hay gi n l bnh tt.
Thng c thuc tnh o tng. Chng ta cn
xuyn thu vo hiu bit ny. iu ny kh phc tp v tinh
t; chng ta c gng hiu n. C nhiu, nhiu cch lnh hi
trong tm tr con ngi. Chng ta hy hiu mt s cch lnh
hi, v th ri chng ta c th i vo kinh c.
Mt kh khn bao gi cng c cho bt k ai hay suy
ngh l ch nu mt ngi chp nhn Thng , s tr
nn rt kh chp nhn th gii ny; nu chng ta chp nhn
Thng , s tr nn rt kh gii thch c th gii ny.
Chng hn, nu Thng to ra th gii ny ti sao n
y nhng bnh, kh, au v ti th? Nu Thng to
ra th gii ny, cn g y con ngi vo dt nt n th?
Con ngi khng th chu trch nhim cho tt c nhng iu
ny, ch Thng phi chu trch nhim.
Vi ngy trc y mt linh mc Ki t gio n gp ti.
Ti hi ng ta rng ng ta ang tham gia vo vic g. ng ta
tr li, Chng ti ang bn chin u vi ti li. Ti ni,
Ti li ! Ti li n t u vy? ng ta ni, N do Qu
to ra.
n y ng ta vn cn cm thy d chu. Thng thng
khng ai hi su thm vo nhng vn nh vy, bi v nu
lm nh th th tnh trng lng tng s ny sinh. Ti hi ng
ta, Ai to ra Qu? Th l ng ta cm thy hi kh chu, bi
v by gi s vic thnh c vn . ng ta s rng nu ng ta
ni rng Thng to ra Qu th th iu tr nn kh
khn, v nu Thng to ra Qu, v Qu to ra ti li,
tt c ng ln xn lun qun ny l g? Khng l Thng
khng c thng minh ng to ra Qu ? V cho d
Thng c lm l to ra Qu, u l kh khn nu bn v
ti l phm phi ti li? V nu ti li c Qu to ra, v
Qu c Thng to ra, cn chng ta phm ti, ai chu
trch nhim?
Chng ta ch l nn nhn, b trng pht khng cn thit.
Chng ta khng lin quan g n n c. Thng to ra
chng ta, Thng to ra Qu, Qu to ra ti li, chng ta
phm ti - trong ton b ci vng ny chng ta tr nn c
trch nhim u? Chng ta khng to ra Thng , chng
ta khng to ra Qu, chng ta khng to ra ti li - v chng
ta au kh khng cn thit trong ng ln xn ny.
ng linh mc tr nn hi bt n. Ki t gio khng c cu
tr li cho n. Kh m tm c cu tr li vi bt k nhng
ngi ny v n c qu nhiu vn . Hay ai ... chng hn,
ngi Zarathustra tin, nh Zarathustra ni, rng Thng
v Qu l hai phn t. Khng ai to ra ai, c hai u vnh
vin. By gi trong nim tin ny nguy him thm ch cn ln
hn, bi v nu c hai u vnh vin th th khng ai trong
|
|
267

268

hai ngi ny c th thng hay thua. Thng v Qu s c
nh nhau hoi. V bn l ai - bn l chin trng ni h
nh nhau chng? Khng ai trong c hai c th thng hay
thua v c hai u vnh vin.
Ngi Zarasthustra cng trong kh khn nu h khng
tin c hai u vnh vin v ni rng Qu c th b nh bi,
bi v th th cu hi li ny sinh: Lm sao n vn cha b
nh bi cho n gi? Bao nhiu th k qua m n vn
cha b nh bi. V u l m bo cho tht bi ca n
trong tng lai? Thc ra, tnh hung dng nh l iu i
lp - rng Qu ang thng. Vi n b tht bi l mt gic m
xa xi; Qu dng nh ngy no cng thng.
Bn s ngc nhin khi bit rng gn y, nm 1970,
California, M, mt nh th mi dc ng k di ci tn
Nh th u tin v Qu. N c tn v tng gim mc, v
h in kinh thnh ca ring h v cng b, Chng ta c
thi gian kinh nghim rng Thng ang b tht bi
v Qu ang thng.
iu c ni dng nh ng. Nu chng ta nhn vo
th gii, pht biu ca h dng nh khng sai. Tn ca
Qu thng v tn ca Thng b tht bi. Tn ca
Qu chim a v cao, v tn ca Thng vn v y
.
Bn c th t mnh th - by gi ngay c tn ca
Thng cng hc c th on ny. H vn tng
nim tn ca Thng , nhng nhn cc th qua Qu; h
hiu ai thc s thng. Trong tnh ton cui cng chnh Qu
thng. Nhng s vn cn ln khut trong tm tr rng c l,
bi sai lm no , Thng c th thng! Cho nn h
cng gi tng nim tn Thng : Rama, Rama, Rama. H
vn c ngi trong c hai con thuyn - mi ngi thn trng
u ging th. Khi c nhu cu, h nhn cng vic t Qu, cn
khi khng c nhu cu v h c thi gian ri, h quay sang
trng ht cu nguyn lm vui lng Thng . Mt loi
tho hip c duy tr, mt loi cn bng. V th na ai bit
c n cui cng ai s thng?
Nu th gii cho bt k ch dn no, y l thng li ca
Qu. Thng li ca Thng khng c thy u c.
Vic tt dng nh khng tng ln m vic xu dng nh
khng gim i. nh sng dng nh khng tng ln m
bng ti dng nh khng gim i.
Cho nn c rc ri trong vic tin Qu l vnh vin. V
nu ngi ta tin rng n khng l vnh vin, rng Qu chung
cuc s b tht bi - khng thnh vn vic n thng n
u trong thi k gia, rng n cui n s b tht bi - ci
g l m bo cho iu ? u l m bo cho nhng vic
nh th xy ra? Ngi ang thng by gi - sao phi b tht
bi v cui? Dng nh khng c nht qun hay logic trong
nim tin rng ngi ang thng s t nhin b tht bi v
cui.
iu ny vn cn l cu hi kso di mu cho loi ngi.
Cc tn gio khc nhau d kin nhng phng php khc
nhau gii quyt vn nh nguyn ny, nhng chng ci
g c gii quyt c. Quan nim ca Upanishad dng nh
t sai lm hn c khi so snh vi tt c cc phng php -
ch sai lm t nht, nhng khng hon ton ng. Nhng nu
n c cn nhc so vi tt c cc quan nim khc, tng
ca Upanishad dng nh l ng n nht - khng hon
ton ng, ch l ng nht.
Upanishad ni rng khng c i lp gia Thng v
th gii: khng c Qu, v khng c quyn nng no i lp
Thng . Th th th gii ny c to ra nh th no?
|
|
269

270

Upanishad ni rng Thng khng to ra th gii ny
bng cch to ra mt thnh phn i lp no lm cng
vic . Trong chnh hin hu ca Thng , trong chnh
s rc r ca Thng - ci m h gi l o vng, o tng
- trong chnh bng hnh ca Thng - ci m h cng gi
l o vng, o tng - th gii c y, ht nh mt ngi
ng y v bng ngi t nhin hnh thnh. Khng c
s tn ti rn chc ca ci bng: li gm khng th chm
t n, la khng th t chy n, nc khng th nhn
chm n. Th tu bn, n vn tn ti. N khng c tn ti
thc, vy m ci bng vn c. N bc sau bn; nu bn
chy, n chy theo bn, nu bn dng, n dng.
Upanishad ni rng bt k khi no ci g tn ti, n
cng c ci bng ca n. V nhng nghin cu mi nht
trong khoa hc v tm l cng ng h cho s kin ny.
iu ny c hiu. Khng ci g tn ti m khng c bng.
Bt k ci g c , n to ra ci bng ca n. Nu c
Brahman, thc ti tuyt i, n s phi c ci bng ca n.
Ci bng h gi l o vng, o tng. Ci bng ca thc
ti tuyt i l th gii ny.
Jung, mt nh tm l hc ln, nghin cu rt nhiu v
thc ti ny t mt chiu hng khc v ng y thy rng
mi ngi cng c s tn ti hnh bng, nhn cch hnh
bng. Bn cng nn hiu iu ny bi v c bn na cng c
s tn ti hnh bng ca mnh.
Bn l ngi tt, an bnh v kin nhn, v bn khng tr
nn gin d. Nhng mt hm bng nhin, vi mt vic cn
con, bn tr nn gin d thi qu n mc n vt ra ngoi
hiu bit ring ca bn, bn khng bit vic g ang xy ra
v ai ang lm vic ny. Bn thn vn u c nghim
trng n mc sinh ra bt k gin d no, m bn th cng
khng phi l ngi thng tr nn gin d - bn khng tr
nn gin d ngay c vi nhng vn ln, nghim trng!
Nhng hm nay, vi vic cn con ny, bn pht r.
l l do ti sao sau ngi ta thng hay ni, S
vic xy ra bt chp c ti. Ti u c ch nh m n c
xy ra. Ti sao? Lm sao iu xy ra? Bn u c
nh lm vic , th th lm sao n xy ra?
i khi bn khng nh ni iu g v n but ra t
mm bn. Bn n gin khng mun ni iu cn n li
phun ra t mm bn. Sau bn hi hn rng, Mnh cha
bao gi ngh mnh s ni iu ; mnh quyt nh khng
ni n, th m mnh li but mn ni n ra!
Jung ni rng bn c nhn cch hnh bng ca ring bn
trong mi iu m bn chi b bn trong bn c tch lu
n. i khi tm ra mt c hi no , trong khonh khc yu
ui no n tm ra mt khe nt trong h thng, th l
nhn cch hnh bng biu hin chnh n.
V nhn cch hnh bng ny, mt bnh nghim trng
c bit ti vi tn nhn cch chia ch, thnh ch
nghin cu trong tm l hc. Mt ngi b phn lm hai
phn. i khi s vic xy ra ti mc tr thnh c hai nhn
cch phn bit trong ngi ny - dng nh l c hai ngi
bn trong mt ngi. Ngi ny ni iu ny v lm iu
khc, khng c phi hp; ngi l ngi ny vo bui
sng v l ngi khc vo bui ti. Li ni ca ngi ,
con ngi ngi - khng ci g hon ton tin cy c.
Bn thn ngi s iu ngi lm v iu ngi
ni, n gin khng c hi ho. C dng nh l c hai
ngi bn trong ngi . i khi ngi rt an bnh, i
khi rt khuy ng; i khi yn lng, i khi huyn thuyn -
ngi ch phn chia ra lm hai phn.
|
|
271

272

C hng nghn nhng ngi in nh th trong hng
nghn nh thng in. Bnh tt ca h l ch bng nhin
h hon ton mt mt nhn cch v tr thnh ngi khc
hn. Mi hm qua ngi l Rama, ri bng nhin iu g
xy ra - mt tai nn, hay ngi b ng v b thng
u - v ngi tr thnh Rahim. By gi ngi n
gin khng nh rng ngi l Rama; ngi khng
nhn ra b mnh, m mnh hay v mnh. By gi ngi
tuyn b ngi l Rahim v a ra mt gii thch hon
ton khc v cuc i mnh m khng c g lin quan ti gia
nh ny c - thm ch khng quen bit g.
iu g xy ra? Trong tai nn nhn cch chnh ca
ngi ny b y vo hu cnh do c sc ca tc ng v
nhn cch hnh bng tr nn hot ng, cho nn ngi
thay i tn mnh v mi th khc.
Vic mang nhn cch hnh bng ny cng b o ngc
li bi cch tr liu gy sc. Thnh thong khi ngi ny
c cha khi th ngi li tr thnh Rama, con ngi
trc y, v ton b hnh vi ca ngi thay i tr li
nhn cch nguyn gc.
Nhn cch hnh bng ny n kn trong mi ngi. Nu
chng ta m t iu ny theo ngn ng Upanishad, l dt
nt, avidya, ci b gn vo mi ngi - l nhn cch hnh
bng ca ngi . Ging nh l o tng, o vng c
gn vo Brahman, thc ti ti cao - l nhn cch hnh
bng ca n. o tng ny khng i lp vi Brahman, n
chnh l ci bng, mt phn bn cht ca s hin hu ca n.
Th gii ny khng phi l k th ca Brahman, n ch l ci
bng ca chnh s tn ti ca Brahman. Nu chng ta c
hiu iu ny theo ngn ng khoa hc c th tr nn d nm
bt hn, bng khng th khng d g hiu thu c ht c.
Nm 1960, mt nh khoa hc c gii thng Nobel
v pht minh ra phn vt cht. y l mt t rt l: phn vt
cht. Pht minh ca ngi ny l ch trong th gii ny c
vt cht v cng c ci i lp ca n, phn vt cht.
Mi th u c ci i lp ca n. Khng ci g trong th
gii ny tn ti m khng c ci i lp n c. Chng hn,
nu c nh sng, c bng ti; nu c sng, c cht; nu c
nng, c lnh; nu c n ng, c n b. Ton b th gii
u tn ti thng qua nh nguyn. Bn c th quan nim
c mt th gii ch c n b v khng c n ng khng?
iu y khng th c. Bn c th quan nim v mt th
gii ch c n ng m khng c n b khng? iu y
khng th c. S phi hp l su sc n mc khi tr con
c sinh ra, mt trm mi lm a con trai sinh ra v ch
c mt trm a con gi sinh ra; nhng n tui mi
lm, mi lm a con trai cht v t l con trai v con
gi l bng nhau.
Cc nh sinh vt ni rng bi v con trai yu hn con gi
nn t nhin phi cho sinh ra nhiu con trai hn, bi v n
trc tui mi lm, tui hn nhn c, th mi lm
a con trai s cht.
Bn c th ngc nhin m bit rng theo sinh hc n b
kho hn n ng. Sc mnh ca n ng l c bp; anh ta
c th mang tng ln hn nhng anh ta khng th mang
ni au ln hn. Sc mnh ca n b l sc chu ng
ca c y, cho nn n b c kh nng chng vi bnh tt
tt hn. V iu l cn thit, bi v cn c sc chu ng
ln nht sinh con, v c y cn mang a tr trong chn
thng.
Nu n ng phi sinh con anh ta chc t t t lu ri.
Bn s khng tm c mt ngi n ng no trn th gii.
|
|
273

274

Cu mang a tr trong chn thng bn trong bn - c th
mang trn vai mt a tr trong chn ngy, thm ch ch chn
gi thi, thm ch chn pht thi, m xem! y l vic kh
khn. V ri cn au , ci au sinh n! T nhin lm cho
ngi n b c kh nng chu ng nhng ci au nh th.
C y mnh kho, vng chc. Sc mnh ca c y thuc vo
kiu khc. C y khng th nh nhau, c y khng th chy
tht nhanh, nhng bi v iu ny khng nn coi c y l
yu. Chiu hng sc mnh ca c y l khc. C y c kh
nng ln.
Cho nn trc tui mi lm, t l con trai v con gi
l ngang nhau. T l ny c duy tr trn ton th gii.
Trong chin tranh, nhiu con trai b git cht - chc chn, v
con trai ra chin trng. Vy s phn trm n b tng ln.
V sau thi gian chin tranh t l sinh con trai tng ln v t
l con gi gim i. Ai c th lp k hoch cho mi iu ny?
V lm sao mi iu ny xy ti?
Trong chin tranh th gii th nht hng trm nghn
ngi b git. Trong hai n ba nm ca thi k hu chin,
t l sinh con trai tng ln ng lu v t l con gi gim i.
V sau t s ca t l sinh lng xung v bnh thng. iu
ny ly c cho suy ngh no . Cng iu ny c lp li
ln na sau chin tranh th gii th hai. Th th ngi ta
nhn ra rng t nhin gi cn bng cc pha i lp t bn
trong.
Bn khng bao gi cn ngh rng mt ngy no trn
tri t ny s ch c nh sng m khng c bng ti. iu
ny khng th xy ra c. Bng ti v nh sng bao gi
cng cn c gi cn bng.
Vic khm ph ra phn vt cht da trn cng nguyn l
ny rng th gii l cn bng gia cc pha i lp. Cho nn
nu c vt cht, ci i lp ca n l g? V khi nim ca
cc nh vt l l rt phc tp. Chng hn, nu mt hn
c gi trn bn, chng ta thy n. Khi n b ly i, chng
ta khng thy g trong ch ca n na.
By gi hnh dung rng trn bn c mt khng gian
hng ht nh hnh dng ca hn . Khi hn b ly i,
khng gian hng vn cn y v khng gian hng l
phn vt cht. Ti gi khng ai thy n, tr ngi nhn
gii thng Nobel. V l do ng ta c th nhn c gii
thng Nobel l ch ng ta khng th b chng minh l sai,
bi v khi mi th trong th gii ny u c pha i lp ca
n, iu cn thit l vt cht cng phi c ci i lp ca n,
ci c th b che giu u gn n. N c th c thy, n
c th khng c thy, nhng v nguyn tc khng c
phng n no khc ngoi vic chp nhn n.
o vng l hnh bng ca Brahman. Brahman khng th
c nu khng c o vng, o vng khng th c nu
khng c Brahman. V chnh trn qui m bao la m o vng
l hnh bng ca Brahman. Bn c th gi n l phn-
Brahman. Trn qui m nh hn ca con ngi, dt nt l ci
bng. Dt nt l o vng trn qui m con ngi.
Xung quanh bn dt nt tn ti. By gi ci g c th
c lm v n? N c cng vi con ngi. Lm sao t
b dt nt? V nu y l nh mnh, nu c thu xp trong
v tr ci i lp s c v nu thm ch Brahman
khng c kh nng vt b o vng, nu thm ch s tn ti
ti cao b bao bc bi o vng, lm sao chng ta, nhng c
nhn nh b t hon ny, c th vt b c dt nt? Brahman
khng c kh nng vt b o vng, vy lm sao chng ta c
kh nng vt b c dt nt? V nu chng ta khng c kh
nng vt b c dt nt, th th tt c nhng n lc ca tn
|
|
275

276

gio u tr thnh v ngha.
Khng, chng ta c th vt b dt nt ch, nhng qu
trnh ny c hiu. Chng ta c th vt b dt nt khi
chng ta sn lng bin mt. Nu chng ta khng sn lng
bin mt, dt nt khng th bin mt; nh nguyn s tip tc.
Hoc c hai s cng cn hoc c hai s cng ra i. Nu ti
ni rng ti mun tn ti nhng ti cng mun ph hu dt
nt, th th dt nt s khng bao gi b ph hu, n l ci
bng ca bn. iu cng ging nh ni rng ti mun
cn li nhng ti mun ci bng ca ti bin mt. N s
khng bao gi bin mt c.
Ch c mt cch v l ti c th bin mt cho ci
bng bin mt. Do c bit bao nhn mnh vo vic xo b
bn ng. Nu ti bin mt ci bng ca ti s bin mt. Khi
ti bin mt ci bng ca ti cng bin mt, v ti ho hp
v tr thnh mt vi Brahman - khng nh ci ti m nh
ci trng rng. iu g c th xy ra cho dt nt ca ti? Khi
ti bin mt, khi ti ho vo Brahman, dt nt ca ti ho
vo o vng. Ti bin mt trong Brahman, dt nt bin mt
trong o vng. Bt k khi no ti c to ra, ti ni ra t
Brahman, v dt nt ni ra t o vng. Dt nt l phn o
vng chung nh b ca chng ta c trao cho chng ta,
phn nh b ca mnh t o vng c phn cho ta.
o vng, dt nt, em li kh v au. y l l do ti sao
chng ta mun gt b n. Phi chng n khng gy ra au
n cho Brahman? Phi chng Brahman khng mun gt b
n? Bi Brahman khng c ng l ngi m l s tn ti
bao la, v hn ny. Phi chng n khng au n? Phi
chng n khng mun gt b ci ? Chng ta cm thy au,
chng ta mun gt b n i; Brahman khng mun gt b n
i sao?
mc Brahman c chp nhn ton b. mc
Brahman s tn ti ca o vng c chp nhn, khng c
vic chi b n. Khng c vic chi b n cho nn khng c
au. mc chng ta c au; nu chng ta cng chp
nhn, khng c au.
Khi ti lm au tay ti, ci au khng phi do vic lm
au m do tng ca ti rng au ng ra khng nn n
vi ti. Nu ti chp nhn rng ti phi b au, rng vic au
nht nh xy ra, rng b au l nh mnh ca ngi ta,
th th s khng c au. au l pha i lp, trong vic
khng chp nhn. au l bi v chng ta khng th no chp
nhn c n. Mt s ngi trong chng ta dm chp nhn -
nh mt Janaka, hay mt Krishna - h chp nhn. Krishna
chp nhn mi th. V vi vic chp nhn, khng lm iu
g, dt nt tr thnh o vng, Krishna tr thnh Brahman.
y l khc bit gia con ng ca Krishna v Pht
hay Krishna v Mahavira. Mahavira ph hu bn thn mnh
cho dt nt cng b ph hu. Krishna khng ph hu bn
thn ng y khng ph hu dt nt, ng y ch n gin chp
nhn. Mahavira ph hu dt nt bng cch ph hu bn thn
ng y; Krishna tr thnh chnh Brahman thng qua vic
chp nhn, ngay lp tc, v khi Brahman khng ph hu o
vng v chp nhn n, Krishna cng chp nhn n.
Bi nhng l do ny chng ta gi Krishna l ho thn
ton b. Khng c vic khng chp nhn v do c
tnh ton b. Ngay c mt khng chp nhn nh nht nht v
khng c tnh ton b.
y l l do ti sao chng ta cha bao gi gi Rama l
ho thn ton b. Chng ta khng th gi th c, bi v
trong tm tr ca Rama c nhiu ci khng chp nhn, nhiu
gii hn, nhiu khi nim hn ch. Trong cu chuyn v
|
|
277

278

Ramayana mt th git ni rng ngi hoi nghi o c
ca Sita bi v c y ln i vi Ravana. Rama nghe thy iu
ny v khng th no chu ng ni vic nghi vn v o
c ca v mnh... ngi th git, v nghi vn v tnh cch
ca v ng ta? Liu c thiu k n trong th gii ny
khng? Bt k ai cng c th ni bt k ci g. V khng c g
chc chn rng nhng ngi th git trong thi ca Rama l
nhng ngi rt khn ngoan.
Nhng nu ngay c mt ngi th git cng c th ni,
Ti c hoi nghi v Sita, v c th ni vi v ngi ,
Em i sut c m do anh s khng cho php em
c vo nh - anh khng ging Rama... V bao nhiu ngy
Sita b buc phi ti lu i ca Ravana trc khi Rama
nh bi ngi v em c y v nh. Li ch nho ca
ngi th git, Anh ngh ti l loi ngi g? Ti khng
ging Rama, c ni cho Rama v iu lm tn
thng ng y su sc, to ra mt chic gai trong tim ng
y.
Rama khng c chp nhn ton b v mi vic. ng y
khng th chu ng c tng v vic c vt nh trn
tn mnh, trn tnh cch mnh. ng y c th t b Sita, ng
y c th tng c y ra, bi v ng y khng th chp nhn
iu s nhc ny. Cho nn tm tr ngi Hindu cha bao gi
gi Rama l ho thn ton b. ng y c gi l Maryada
Purushottam, siu nhn o c; trong loi ngi cha bao
gi c ngi no c o c ln lao hn.
Nhng nh ly, siu nhn o c... trong con ngi!
Nhng c gii hn! ng y rt thun khit, nhng nhn
mnh vo thun khit nhiu n mc c s v u. Nhng
Krishna l mt kiu ngi khc; ng ta khng s bt k ph
bng no v bt k ci g. C dng nh l ng ta lm n lc
th v tr thnh ngy cng b ph bng hn. Khc bit c
th l g?
Khng c s khng chp nhn trong Krishna. Bt k ci
g c u tt. Cho nn nhiu hin tng l thng xy ra
trong cuc i Krishna. ch xc cng hin tng ny
xy ra ang xy ra v hn gia Brahman v o vng -
dng nh ci v hn ging xung mt dng nh hn trn
su khu nh hn ca con ngi, v bao quanh n v kch
nh hn ca o vng xy ra. Trong Krishna c chp nhn
ton b.
Khi dt nt c chp nhn, khng cn ph hu n.
Nhng ni khng c chp nhn, dt nt s phi b ph hu.
Nhng ch c mt cch ph hu n v l bng cch ph
hu ci ta ring ca ngi ta. Ch th th n s b ph hu.
Cho nn con ng ca Mahavira v Pht l gian trun.
N l ct b, p tan, ph hu bn ng. Mi th u phi b
p tan, ph hu, tng cht mt, t tn gc r; ch th th ci
bng s b ph hu v ngi ta s gt b n.
Con ng ca Krishna l con ng ca chp nhn.
Khng ci g b ph hu bt k u. Nhng con ng ny
khng phi l d dng. N c v d, nhng tm kim su c
l n cn t ra thm ch kh hn, bi v tm tr khng bao
gi ng chp nhn. Tm tr ni, iu ny phi l vy,
iu kia khng th th - tm tr ch tip tc tn gu v ci g
nn th, ci g khng nn th. Tm tr c phn chia.
Ch c hai con ng trn th gii. Con ng ny l
ph hu c hai v con ng kia l chp nhn c hai. Gii
thot n t c hai con ng.

C hai thuc tnh: maya, o tng, cho linh hn v tr,
v avidya, dt nt cho linh hn hin thn. Khi b hai ci
|
|
279

280

, ci c thy chnh l Param Brahman phc lc,
hon ton ng n, thc - thc ti ti cao ti thng.

Khi b hai ci ... Ti bo bn c hai con ng t
b. Mt con ng l: bn dng, dt nt dng. Con ng
th hai l: ng , chp nhn, vt b tng i ra ngoi ci
hin c - khng ngh ti vic lm d mt thay i nh nht
trong n nh n hin th. Th na ci cn li l thc ti ti
cao, phc lc, thc, ng hon ton.
cho hm nay.

|
|
281

282


10
Bn bc




Vy, qua cc pht biu nh Tattvamasi, Ci l ngi,
theo ui cc ngha nh tnh m ca jiva, linh hn hin
thn, v Brahman, thc ti tuyt i, l shravana, lng
nghe. V theo ui hp l ngha ca bt k ci g
c nghe chnh l manan, suy t.

Vic thit lp tm tr ng trong ngha khng th nghi
ng c t ti c qua vic lng nghe v suy t ny,
vic lm ho hp vi n l nididhyasan, hp thu.

Vt b thin nhn v vic thin tng ng, khi ci c
thin, mc ch, vn cn l mc tiu duy nht v tm tr
tr thnh tnh lng nh ngn la n ni khng gi -
iu ny c gi l samadhi, chng ng.
Bn t c dng trong on kinh ny. Mi t l mt
th gii bn trong bn thn n. Bn t l: shravana, lng
nghe, manan, suy t, nididhyasan, hp thu, v samadhi,
chng ng. Trong bn t ny ton b cuc hnh trnh ti
chn l c bao hm. Vi ngi c th hon thnh c
ng bn bc ny, khng ci g cn li c lm. Chnh
xoay quanh bn t ny m ton k lut tm linh c pht
trin, cho nn vic hiu r tng t trong bn t ny, vi
mi s tinh t ca chng, l rt c ch.
T th nht l shravana, lng nghe.
Lng nghe khng c ngha n thun nghe. Tt c chng
ta u c th nghe, c tai l nghe c. Nghe l hin
tng c gii. C m thanh, n lt vo tai bn v bn nghe
thy n. Nhng lng nghe khng ch l iu ny. Lng nghe
ngha l n khng ch c nghe bng tai, rung ng ny
thm vo tm thc su bn trong bn. C hiu iu ny
mt cht.
Bn ang i dc con ng, nh ca bn ang bc chy
v bn chy v pha n. Ngi no i ngang qua ng
ln ting cho bn. Tai bn s nghe thy li nhng bn s
khng nghe. Hm sau bn s khng c kh nng ngay c nh
c rng ai cho bn trn ng. Khi nh bn ang b
chy, nu ai ang ht trn ng, tai bn s nghe nhng
bn khng nghe.
Nghe bng tai khng phi l lng nghe bi bn. Khng
nht thit l nu tai bn nghe, bn cng lng nghe. Tai l cn
cho vic nghe nhng cha ; ci g thm na l c
cn ti bn trong. Khi nh bn b chy, li cho vi bn
khng c bn nghe thy. Ti sao? C ch ca tai bn
khng thay i nhng ch ti tai b ph v t bn trong.
Ch l vi nh ang chy. Tai ang nghe, nhng cy cu
|
|
283

284

ca ch cn a ni dung ln thc b mt, cy cu
b loi b. N ang c dng cho ngi nh b chy. Cho
nn tai c kh nng nghe nhng bn khng. Lin h, cy cu
ch gia bn v tai, b gy.
Lng nghe ngha l c bn v tai bn u hin din, c
ni - th th vic lng nghe xy ra. l vn kh khn.
To ra lin h vi tai l vn ca n lc tm linh.
Lng nghe c ngha l khi bn nghe, ton b thc ca
bn tr thnh vic nghe; ch c vic nghe cn li, khng c
ci g khc na. Khng suy ngh no thong qua bn trong,
bi v nu c ngh thong qua bn trong bn, ch ca bn
b phn tn vo trong vic suy ngh v ri b tai.
Ch l iu rt tinh t v nhy cm. Ch thong suy
ngh vng vn bn trong l ch i sang n. Bn ang lng
nghe ti v mt con kin cn chn bn - khng cn n vic
nh bn b chy - th th trong mt khong thi gian bn tr
nn nhn bit v con kin cn, vic lng nghe ca bn b mt.
Vic nghe ca bn vn tip tc nhng ch b phn tn.
Vn khc vi ch l ch n khng th ng thi
trn hai iu mt lc, n bao gi cng ch trn mt i tng
mi lc. Khi n chuyn sang i tng kia, lp tc n b b
khi i tng u. N c th nhy t s vt n sang s vt
kia - v y chnh l iu chng ta vn lm. Kin cn chn,
ch chuyn ngay xung ; ch tr li v bn lng nghe.
Bn cm thy nga, ch ca bn nhy ti n; sau n
quay li vi vic nghe ln na. Cho nn c l hng trong
vic lng nghe khi ch chuyn i u khc, v do
khng my sng t trong ngha c th c thy t iu bn
nghe v nhiu th b mt. Nhiu ln ngha c bn suy
din ra theo ring ca mnh, bi v nhiu th b mt; v
iu bn kt lun sau khi lp vo l hng hon ton l ca
ring bn.
Ti c mt cun sch do mt n t ca
Ouspensky vit. C y vit: "Khi ti bt u lm vic vi
Ouspensky v k lut tm linh, ti thy rt kh hiu bi mt
iu l ng y hay nhn mnh lp i lp li, v ti khng th
no thy c vn bi v dng nh l khng c g trong
n ng nhn mnh c. Ti cng khng th no hiu c ti
sao mt ngi nh Ouspensky li nhn mnh nhiu n th
vo mt vic nh nhoi nh th ny. Con ngi ny tuyt vi
n nu ng y nhn mnh v iu g , hn phi c
ngha no ng sau. Nhng tr nng ca ti khng th no
hiu thu c ngha . V ng y s lp li iu ny nm
mi ln mt ngy."
Mt t c th tham chiu iu g Ouspensky ni
ngy hm trc, chng hn, 'Hm qua thy ni th ny v
th ny,' v Ouspensky lp tc chn ngi li v bo
ngi ng ni iu ny; nhiu nht ngi c th ni
rng y l iu ngi hiu thy ni hm trc.
'ng ni rng y l iu c ni.' ng y s a ra li
lu ny cho mi pht biu - ng bao gi ni "Thy ni
th,' m phi ni, 'Ti hiu iu ny t iu thy ni!'"
t ny vit, "Chng ti hay b bi ri. Phi ni
trc mi cu, 'y l iu ti hiu; y l iu ti
hiu t iu thy ni.' Cn g phi lm nh vy? Ti sao
khng n gin ni rng thy ni th, v vn xong."
Dn d c y i ti hiu rng c hai iu phn bit trong .
Ch nhng ngi t ti ngh thut lng nghe mi c
th hiu c iu va c ni. Nu bn ch l vic nghe,
bn s hiu ch iu bn c th hiu v khng hiu nhng
iu c ni, bi v nhiu th s b mt gia. V ci b
|
|
285

286

mt i s c bn t lp y bng kin ca mnh - v
khng gian trng rng bao gi cng b lp y.
Bn nghe, nhng gia chng nghe, khi ch ca bn di
i, ai s lp vo khng gian trng rng ny? Bn s lm iu
. Tm tr bn, k c bn, thng tin ca bn, tri thc ca
bn, kinh nghim ca bn s trn vo nhng l hng . V
bn s l ngi sng to ra hnh dng cui cng, iu khng
phi l iu c ni ng n. Ngi ni iu tn ci
ngun khng chu trch nhim v n.
Lng nghe ngha l tm thc dch chuyn v ngay tai,
khng suy ngh, khng l tr hay tranh ci bn trong. iu
ny khng c ngha l bn chp nhn mi th c ni m
khng hiu. Nhng chp nhn khng c vai tr g trong qu
trnh lng nghe c. Lng nghe ng ch l lng nghe thi;
chp nhn hay khng chp nhn l vn v sau - khng cn
phi vi vng.
Chng ta ang lm g? Chng ta ang nghe v ng thi
chng ta c chp nhn hay bc b. u chng ta tip tc gt
ng hay lc khng ng . Ngi ta c ni, 'ng, iu
y hon ton ng." Ai khc ni, "Khng, iu y khng
hp dn ti." Bn thn h khng nhn bit v s gt u lin
tc ny v qu trnh tm tr lin tc, nhng ti c th quan
st c n.
iu ngha l khi ti ni iu g , trong khi nghe n
bn cng c quyt nh v n bn trong. Trong lc bn
ang quyt nh, vic lng nghe b l. Bn thn bn khng
nhn bit c rng u bn gt, nhng bn trong bn
ng vi ci g , do c gt u. Khi ti ni iu g
khng hp dn bn, u bn c lc ph nhn, "Khng, iu
y khng hp dn ti." y khng phi l chuyn ng ca
u bn, y l ch bn trong ca bn di chuyn. Chnh bi
v ch di chuyn m u cng di chuyn theo. Trong
chuyn dch nh b m vic lng nghe ca bn b mt.
Khi ngi ta ni rng bn khng nn ngh trong khi lng
nghe, iu khng c ngha l bn chp nhn mi th mt
cch m qung. Khng, ti im ny khng c vn chp
nhn hay bc b, ti im ny ngi ta ch phi lng nghe
cho r iu c ni ra. Bn phi lng nghe ch xc iu
c ni; ch sau bn s c kh nng quyt nh liu
nn chp nhn hay bc b.
em qu trnh chp nhn hay bc b vo trong vic nghe
l b l vic lng nghe. Nghe ngha l ch nghe thi.
Ngay by gi chng ta ang lng nghe. Ngay by gi
chng ta s khng c suy ngh ng thi na. Tm tr khng
th lm hai vic mt lc; hoc bn nghe hoc bn ngh.
Nhng ngi ngh khng c kh nng lng nghe, cn nhng
ngi lng nghe khng c cch no ngh ng thi. Nhng
chng vi vng g - suy ngh c th c thc hin mun v
sau. iu phi v ng l trc ht ngi ta lng nghe th ri
ngi ta ngh... bi v bn s ngh v ci g? Nu bn khng
nghe ng, hay nu bn thm ci g ca ring bn vo
iu bn nghe, hay nu c l hng trong iu bn va nghe,
bn s ngh v ci g? Bt k iu g bn ngh, n khng c
gi tr. Nu ci g khng c nghe ng, vic suy ngh
v n l v tch s. Cho nn bc u tin ngi thy ni,
l shravana, lng nghe.
Khi ai ti Pht hay khi ai ti Mahavira, h thng
hay hi v ngi u tin tr thnh shravaka, ngi lng
nghe. Tr thnh mt shravaka c ngha l tr thnh ngi
lng nghe. Tn n by gi ngi Jainas vn tip tc phn
loi theo cng cch thc: sadhu-sadhvi v shravaka-
shravika. Nhng thc s khng c shravaka hay shravika
|
|
287

288

no, bi v nhng thut ng ny ng lng nghe. Mt
shravika l ngi t ti ngh thut lng nghe. Nhng
thc ra khng c c shravaka ln shravika - ngi lng nghe
- m by gi cng khng c ai ng lng nghe na.
Bn i v nhn cc shravaka v shravika trong cc n
i m xem. Thng bn s thy h ng - lng nghe cn xa
xi lm. Mt mi v kit lc sau c ngy lm vic, h ngh
v ng . Cho d h khng ng i chng na, h chc
chn cng khng lng nghe. H ang bn rn vi nhng no
ng tinh thn v ngh ring ca h.
Tm tr bn nn hon ton dng li, chuyn ng ca n
nn dng li; ch th th lng nghe xy ra. Lng nghe l bc
u tin. V vn c tho lun cng c ngha, lng
nghe cng phi su sc hn, ch th th n mi c th c
hiu. Cho nn kinh ni:

Vy, qua cc pht biu nh Tattvamasi, Ci l ngi,
theo ui cc ngha nh tnh m ca jiva, linh hn hin
thn, v Brahman, thc ti tuyt i,l shravana, lng
nghe.

Tattvamasi l pht biu ti cao. Ch c ba hay bn pht
biu ti cao v chn l trong th gii nhng khng c pht
biu no cao qu hn pht biu ny. Tattvamasi ngha l, Ci
l ngi, bn l ci . 'Ci ', tat, chng ta tho lun
hm qua xem nh mt m t v Thng . l ngha
ca tattvamasi, rng 'ci ' khng l g bn ngoi v xa khi
bn, bn l ci . iu chng ta gi l tat, 'ci ', to ra n
tng v khong cch - 'ci ' l ch dn v khong cch.
Tattvamasi ngha l 'ci ' l bn, 'ci ' khng xa m rt
gn, gn hn bao gi ht. Chnh s tn ti ca bn l 'ci '.
y l pht biu ti cao. Pht biu ti cao ngha l nu ngi
ta khm ph n y , n s dn ngi ta ti trng thi ti
thng. y l l do ti sao chng c gi l cc pht biu
ti thng. Th th khng kinh sch khc c cn na -
khng Veda, khng Koran khng Kinh thnh - Tattvamasi l
.
Nu ngi ta thc s nghe ng, suy t, hp thu v kinh
nghim v mt pht biu ny, khng kinh sch no khc
c cn na.
Pht biu ti cao ngha l pht biu c ng bao qut ht
thy - ta nh cng thc trong ho hc, hay ta nh cng
thc tng i ca Einstein, trong mi iu u c gi
ghm trong hai hay ba t.
Pht biu ti cao ny l cng thc cho ho hc tm linh.
C ba iu trong : Tat - ci , tvam - ngi, asi - bn.
Chng l nh nhau, 'ci ' v 'ngi' l mt, y l tt c v
kinh ny. Nhng ton b Vedanta - trit l ca Veda - ton b
kinh nghim ca ngi thy c bao qut bi ba t . N
ging nh cng thc ton hc: 'ci ', s tn ti, Thng ,
v 'ngi', tm thc n bn trong bn, khng phi l hai iu,
chng l mt. V iu ny l tinh hoa ca tt c Veda, mi
th khc ch l vic m rng ca iu ny.
Cho nn trong Upanishad nhng pht biu nh vy c
m t l nhng pht biu ti cao. T mt pht biu ny, trit
hc, b mn tm linh v kinh nghim v ton b cuc sng
c suy ra.
Nhng pht biu nh th cn c nghe trong im lng
ton b. Nhng pht biu nh th khng nn nghe nh ngi
ta nghe bi ht. Phm cht ca vic nghe phi rt khc, ch
th th nhng pht biu ny mi c th i vo lng bn c.
|
|
289

290

Nhng pht biu ny khng th c nghe theo cch ngi
ta nghe mi th thong qua trn ng.
l l do ti sao trong hng nghn nm nhng ngi
thy n c nht quyt rng tri thc ti cao khng nn
c vit ra. Nht quyt ca h l c gi tr. Nhng khng
th tin hnh iu ny mi c, n phi c vit ra.
Nhng nht quyt khng vit ra tri thc ti thng vn c
cn dai dng ko qua hng nghn nm. Nhiu ngi, c bit
l cc nh ngn ng, ngh rng bi v khng c vn t,
khng c phng tin vit mi th ra, l l do ti sao
Veda v Upanishad khng c vit ra trong thi gian lu
n th. Nhng suy ngh ca h l sai... bi v dng nh l
khng th no c chuyn mt ngi c th t ti kinh
nghim tm c Tattvamasi, ngi c th a ra nhng pht
biu ti cao t kinh nghim sng ca mnh, khng c nng
lc pht minh ra c ngh thut vit. Vic nhng ngi c
thin ti chm ti nhng nh cao ngt nh th ca kinh
nghim m khng c kh nng pht minh ra c mt iu
tm thng nh ngh thut vit to ra mt cm gic khng
phi.
Ngh thut vit c , nhng h khng sn lng
dng n. Ti sao? - bi v nu nhng pht biu ti cao
c vit ra, bt k ai cng c th c chng trong mi iu
kin khng thch hp. V bng cch c chng, ngi ta c
th hnh thnh nn o tng l hiu c chng - bi v ai
cng c th c nhng pht biu ny m khng c loi
trng thi tm tr no cn thit cho vic c hay nghe
chng.
u l kh khn trong khi c 'Ci l ngi'? Ngay c
hc sinh lp mt cng c th c c n. V sau khi c
n, ngi s ri vo o tng hiu c n: "Tt thi,
mnh l ci . y l iu cu ny ng , v ci l ci
." Th ri ngi ghi nh iu , ri ngi c lp
li iu trong c i mnh - v ton th s vic b l. Ton
th mc ch ca pht biu ny b l, iu bn cht b mt.
Nhng pht biu ny xng ng c lng nghe ch
trong trng thi no ca tm tr, vi phm cht no ca
tm tr, ch no . Ch th th chng mi thm vo bn
th bn. C nguy him trong vic nghe n vo bt k lc no,
ti bt k u. Nguy him c hai phn: mt l, iu s
c ghi nh v ngi ta s cm thy rng ngi ta bit
v n. V nguy him th hai l ch do cm gic sai lm v
vic bit, ngi ta c l s khng bao gi c gng to ra
trng thi ca tm tr m nhng pht biu ny ng phi
c lng nghe trong trng thi .
C ma v, mt thi gian c bit, v mt khonh khc
thun li cho vic gieo ht. V y l ht mm phi thng -
khng th ch nm lung tung i khp mi ni. y l l do ti
sao thy thng th tho chng vo tai ca t. C hiu
iu ny i.
Tt c chng ta u nghe ni rng cc cu mt ch im
o thng phi c th tho vo tai ca ngi tm kim.
iu chng ta ngh l ch cc thy phi th tho nhng cu
mt ch no vo tai t. iu l v ngha.
Thy thng trao nhng ht mm ti thng ny cho
t ch khi t tr thnh ch l ci tai, khi ton b bn th
ca t sn sng nghe, khi ngi khng ch lng
nghe qua tai m bng mi th tht trong ngi, khi ton b
bn th ngi c t tp ng sau l tai, khi chnh linh
hn ca ngi , hon ton rt ra khi mi gic quan khc,
ang ho hp ng sau tai - th th thy s truyn iu
sang. Thy ni mi iu ny: Tattvamasi - 'Ci l ngi'.
|
|
291

292

T ng vn th, khng c g thay i trong t ng c, nhng
t ang ng trc thy, phm cht tm thc ca ngi
, nng lc ca tm thc ca ngi ...
V th tho cu mt ch vo tai nh th c ngha g
trong vic im o cho mi ngi? Cho n tn by gi,
khng bit c bao nhiu k kh vn c tip tc th tho cu
mt ch im o vo tai ca bit bao k kh khc. H
truyn nhng cu mt ch ny vo tai ca ai m khng h
bn tm thm ch khng h bit 'tai' ngha l g.
Khng c g lin qua n ci tai vn c gn vo hp s
bn. iu m ci tai y c ng l cch thc ca bn
th bn, s ci m trong bn th bn, s hin din ca mt
loi an bnh, sn sng lng nghe, khao kht no nc, nim
khao kht ni ton th bn th ngi ta sn sng lng nghe.
Th th thy n gin rt nhng pht biu ti cao vo tai.
V i khi vic xy ra l chnh vic xuyn thu ca li tht
ra ti cao nh th i vo trong t lp tc tr thnh bng
n ti thng ca chng ng.
C nhiu ngi t ti t chng ng ch bi vic lng
nghe. Ba bc kia khng c cn cho h. Bn s ngc
nhin m bit rng ba bc kia khng c cn na, rng ch
bng cch lng nghe m ngi ta tr nn chng ng.
Nhng vn khng d dng th u. Bn c th ngh,
"Nu c th tr nn chng ng ch bi vic lng nghe, th th
ti sao mnh phi bn tm lm ci g khc? Chng ti ang
y, ch cn thy tht ra iu cho chng ti v chng ti
s tr nn chng ng!"
Duy nht nhng ngi c th tr nn c chng ng
bng vic lng nghe l nhng ngi c tnh ton b c u
t vo vic lng nghe, khi thm ch khng cn mt phn ca
h b gi li, khi ngi nghe khng cn tn ti cht no v
ch c hnh ng nghe cn li; khi thm ch cm gic l 'ti
ang lng nghe' khng cn li, thm ch cm gic 'ti y'
khng cn c ; khi ngi ta tr thnh ch vic nghe...
Khi ch qu trnh lng nghe cn li, khi mi th khc bn
trong tr thnh hon ton yn lng, ci khng, trong ci
khng , ch tc ng ny - Tattvamasi, 'Ci l ngi' -
gy ra bng n ca bn th... ch tc ng ny!
Nhng mt iu na cng phi tm nim trong kt ni
ny - rng ton b s chun b v phn t hay ngi tm
kim l ch ngi phi l ci khng; nhng ng thi,
bt k ai n v tht ra Tattvamasi, 'Ci l ngi', vo tai
ngi s khng c tc dng. Bt k ai cng c th tht ra
iu ; thm ch khng cn n ngi lm iu , my
ghi m cng c th lm cng vic tht ra iu .
Nhng khng, iu ny s khng c tc dng. Li ni c
sc mnh, nhng sc mnh ph thuc vo ngi ni, n
khng trong li. N tt c ph thuc vo vic nhng ngn
t c pht ra t chiu su no, bao nhiu nng lng
sng c hm cha trong li , bao nhiu tinh hoa ca
kinh nghim trc tip c trong chng. V ngi ni ra nhng
li ny cng phi bin mt vo lc tht ra chng. Ngi
ni n gin phi khng c , ting vng phi ngn ln trc
tip t linh hn: Tattvamasi. V ngi nghe cng phi khng
c , ting vng phi i thng ti linh hn: Tattvamasi, 'Ci
l ngi'. Ti im ny ca gp g, cho d khng lm g
nhiu, th cng hon thnh mi vic... v cch mng xy
ra, bng n xy ra, v ngi l dt nt bng nhin tr
thnh ngi hiu bit.
c nhng s xy ra nh th trong lch s c ghi li,
khi n xy ra ch bng vic nghe. Chng ta thy kh tin
c, bi v ngay c vi rt nhiu n lc v vic lm iu y
|
|
293

294

khng xy ra cho chng ta; chng ta c gng theo nhiu
cch, nhng du vy vn cm thy rng khng ci g xy ra.
Khi gp g ca hai tm thc nh vy xy ra - ni ngi
ni khng c m ch li c hin l, v ni ngi nghe
khng c nhng vic nghe xy ra - lng nghe l khi
s cho cuc hnh trnh.
Nhng trng hp nh vy kh tm thy lm. Cho d
trng hp nh vy c tm thy, kh dng c n. Trng
hp nh th l chuyn rt tinh t. Cho nn t thng
gn thy trong nhiu nm ch i trng hp nh vy, khi
thi gian cho mt c hi nh th c th t n hin din v
khi ngi cng c th sn sng. Cho nn t phi cn
n nhiu nm theo ui k lut tm linh quen dn cch
gi yn tnh v im lng.
Svetketu ti sng vi thy. Trong nhiu nm thy
thm ch khng hi anh ta ti sao anh ta ti. Svetketu cng
cm thy rng khi ng thi im, thy s hi, cho nn
anh ta ch i. Thy khng hi anh ta trong nhiu nm. Cu
chuyn tht hay: yagyagui ca thy, ngn la thing ling
thng chy sut ngy m, v ci l gi ngn la thm
ch chng cng tr nn khng kin nhn c na... Cu
chuyn qu thc hay: Svetketu ti v thm ch
havankunda ci l cha ngn la thing cng bt u
thy i ngi cho Svetketu. Bao nhiu nm qua t khi anh
ta ti m thy vn khng h bn tm thm ch hi, iu g
khin con ti y?
Svetketu cht v em ci v, nhm la, vt sa b, nn
bp chn thy, v khi m xung anh ta ng di chn thy.
Tnh dy vo bui sng anh ta li bn rn vi hng m vic
thng ngy. Thm ch n ngn la thing chy sut hai
mi t gi mt ngy cng bt u cm thy thng hi:
iu g din ra y th nh? Svetketu khng ni li no v
phn mnh, ti sao anh ta ti cn Uddalaka, thy, khng
hi ti sao anh ta n.
Ch i nh vy, kin nhn nh vy, tnh lng nh vy
lm ngi ta t ng tr thnh ngi lng nghe. Dn dn,
dn dn khng ch c li ni ca thy m ngay c hi th ca
thy cng c th nghe thy c; ngay c nhp tim ca thy
cng c th nghe thy c trong ch i nh th v im lng
nh th. Khng cn thy phi ni na, ngay c di chuyn ca
thy cng c th nghe thy c. V khi ng khonh khc
ti, thy ni. Khi ng khonh khc ti, vic ni xy ra; thy
khng phi n lc g ni c, t cng khng phi c
gng g bit ci g. Ti ng khonh khc bin c xy ra.
Lng nghe l bc tin rt c gi tr. Bn c th nh
c hai hay ba iu ny: mt, l bn thn vic lng nghe
trong khi lng nghe; qun ngi nghe i, ch l tai thi
c m rng khp thn th bn - cho ton b thn th
bn tr thnh tai lng nghe t mi hng. iu na, c
vic khng suy ngh; tm tr b cun ht hon ton trong
vic lng nghe v khng ngh no thong qua.
Tt c chng ta u s rng nu chng ta khng ngh, c
l ai c th ci g sai vo tm tr chng ta. Ai bit
c, ngi no c th lm tan v nim tin ca chng ta.
Cho nn chng ta thng tham gia vo vic t bo v: mnh
ch nhng th c th hu dng cho mnh i vo; nu
chng khng hu dng cho mnh, mnh s khng cho chng
vo.
Bn s ngc nhin m bit rng cc nh tm l hc ni
rng nu mt trm th c ni cho bn, tm tr bn kh m
cho nm th trong chng c lt vo. Chn mi nhm
iu cn li tr ra, khng vo c. V ti sao? Bi v nim
|
|
295

296

tin ca bn da trn qu kh, chng c xc nh trc. Ai
l ngi M ha mt gio, ai l ngi Hindu gio, ai
l ngi Jaina gio v ai l ngi Ki t gio. y tt c
u bn trong bn, chnh tm tr bn c tch ly t qu
kh, ngi bn trong bn. Ton b thi gian n vn ang
theo di: nu c g hi ho vi mt s tng ca bn,
lm mnh cho chng th th n vo. Nu n khng thin
v tng ca bn, nu n khng lm mnh thm chng, th
th khng cho n vo; dng n ngay bn ngoi, hoc nghe n
theo cch dng nh bn khng nghe cht no; hay nu
bn nghe n, i lp n ngay lp tc v mnh lit n
khng th vo ni.
Ch mt cht ch ti tm tr mnh v bn s thy rng
bn c ni c hay khng bn trong vo mi lc. Ai l vic
ni c hay ni khng bn trong bn? y khng phi l bn,
y l tm tr m bn tch ly c t qu kh.
Cho nn tm tr chn ci tn thnh n v bc b ci
chng li n. l nhim v kh khn: y l tm tr ci cn
phi b vt b v y cng l tm tr ci chn nhng iu tn
thnh v chng iu khng tn thnh cho nn lm sao vic
vt b ny c hon thnh? y l tm tr ci l k th ca
bn v k kim sot bn, v y cng l tm tr bn bt u
vt b v nu bn bt u vt b n vi s gip ring
ca n, th th bn s khng bao gi c kh nng vt b n.
Ch mt cht xu lo lng, rng ci ny khng h m cho bn
vo nh sng ca nim tin ca bn, v lp tc tm tr bn
ng ngay cnh ca li. N ni, Khng nghe na, Vt
bng i, hay ng c chng bn trong y.
Chng ta thng hay lm vo vic t bo v mnh c
nh l trn chin no ang din ra. Trong trng hp
s khng c kh nng lng nghe no c, thay v th, xung t
c ly c. Nhng lng nghe khng c ngha l chp nhn
m qung. Lng nghe khng lin can g ti chp nhn c.
Lng nghe phi c lin quan vi vic nghe ng iu
c ni.
Bc th hai l manan, suy t - sau khi nghe iu
c ni, suy t v n. Suy t v iu c ni sau khi
nghe n trong tnh chn thc ca n l iu kin u tin cho
suy t. Nhng nu bn chn iu bn thch v suy t v ch
iu thi, y khng phi l suy t, y ch l la di.
Cho nn iu kin u tin cho suy t l ch bn nghe
m khng ni c hay khng khng ln n, khng ca ngi,
khng chp nhn, khng bc b, khng g c; khng bnh
phm, khng nh gi - khng ng h khng chng i. Bn
ch nghe mt cch yn lng v t nhin iu c ni, v
cho n chm vo trong gc su thm nht ca tri tim bn
cho c th c quen bit vi n, bi v suy t ch c th
xy ra vi ci m ngi ta quen thuc.
y l khc bit gia suy ngh v suy t. Suy ngh c
tin hnh v iu g m chng ta cn cha hon ton quen
thuc. Suy ngh l hot ng tr tu vi ci mi th dc tm
tr. Suy t l vic suy ngm v ci g c hp thu, ci
c a vo su bn trong ngi ta. C khc bit rt ln
gia hai iu ny. Suy ngh cha xung t bn trong bn
thn n, suy t cha thng cm. Trong suy ngh c ng
u, trong suy t c ngm ngh. V y l nhng khc bit
ln lao. Suy ngh c ngha l bn ang nh nhau vi ci g
. Nu bn khng c kh nng chin thng th th bn s
ng vi n, nhng s c au trong vic ng .
Khi bn tranh ci mt im vi ai , bn khng c kh
nng bin minh v mt logic quan im ca mnh v bn
phi nhn thua, bn c quan st ci au bn cm thy bn
|
|
297

298

trong mnh khng? Bn nhn thua bi v bn khng th ci
thm na... nhng bn trong th sao? Bn trong bn c cm
gic rng nu khng phi hm nay, th th ngy mai, cui
cng bn cng s lt bn chng li ngi v c th bc b
quan im ca h.
Vy khng th no bin i c bt k ai trong th gii
ny qua tranh bin, bi v tranh bin ng tht bi. Cho d
bn c kh nng chng minh ci g cho ngi kia qua
tranh bin, ngi s cm thy b thua khng c bin
i, m b thua. Ngi s kinh nghim thua bi: Thi
c, ta khng th p li ng hay tm ng lun c hm
nay, nhng mt ngy no ta c lun c ng v ta s ti
v gp anh. Ngi cm thy b thua.
V nh ly, ngi b thua khng phi l ngi c bin
i. Bn c th lm cho ai im lng qua tranh bin nhng
bn khng th bin i c ngi theo cch . V iu
cng ng, rng khng ai s tr nn c bin i qua
tranh bin, bi v khi hai ngi tranh ci iu g , iu
khng nht thit c ngha l ngi thua trong tranh ci l sai
hay ngi thng l ng. Tt c iu n ng l ngi thng
c th tranh bin tt hn cn ngi thua trong tranh ci
khng th bin minh tt c nh vy khng nhiu hn
iu ny c chng minh.
Cho nn iu t nhin l khng ai bao gi c bin
i v khng cuc cch mng no xy ra trong i ngi ta
bng tranh bin. Vic b thua v tranh bin ch lm au cho
bn ng ngi ta, v bn ng b tn thng ny mun bo
th. Tranh bin ch l cuc u.
Trong suy ngh c vt ln bn trong. Bt k ci g bn
ngh ti, bn ang nh nhau vi n; cuc vt ln bn trong
ang tip din. Bn ng vin tt c k c qu kh ca mnh
v mi ngh qu kh chng li n. Nu bn vn b thua
bn chp nhn, nhng trong chp nhn au n, cay ng,
gai m c kinh nghim. Chp nhn ny l do bt lc ca
bn. Khng c vui v xy ra trong chp nhn ny; o hoa
bn trong ca bn khng n do chp nhn ny, m kh ho
i. Cho nn, bi tt c nhng suy ngh m mi nh t tng
ang tin hnh trn khp th gii, bn s khng thy nim
vui ca v pht trn khun mt h.
Ti sao, khc bit l g?
Bn s khng tm thy nhn cch thoi mi ca
Mahavira trong nhng ngi suy ngh. Trn khun mt ca
ngi suy ngh bn s thy nhng np nhn lo u, khng
phi l hoa ca suy t. Trn trn ca ngi suy ngh nhng
np nhn s hn su thm theo thi gian. Mi np nhn trn
trn s c pht biu su sc sau tt c nhng g ngi
lm lng vt v trong c i. Nhng ci xy ra cho mt
Pht hay mt Mahavira, vic n hoa s khng c thy.
Suy ngh l gnh nng, bn b on lng mang n. Ngi suy
ngh trng lo u. Khng c khc bit v cht gia suy ngh
v lo lng. Mi suy ngh u l mt dng ca lo lng. Bt n
n giu ng sau n, cng thng, bi v c vt ln bn trong,
xung t, trn chin. Cho nn ngi suy ngh theo thi gian
ngi tr nn gi i, on lng bi sc nng, bi sc nng
v cng ca suy ngh ca ngi .
Hin tng ngc li xy ra vi Pht v Mahavira. Khi
h cng gi i, ci g bn trong h c tr nn tr trung
hn; ci nhn ti tn ca h tng ln.
y l khc bit gia suy ngh v suy t.
Suy ngh bt u vi logic, suy t bt u vi lng nghe.
Suy ngh bt u vi vt ln, suy t bt u vi lng nghe.
Lng nghe l cm nhn, ni khng c vt ln. y l khc
|
|
299

300

bit gia suy ngh v suy t. Suy ngh bt u vi xung t
bi v c s ca n l trong logic. Khng c thng cm ;
i lp, th ch, tranh bin l c s ca n. Chnh s kin
suy t bt u bng lng nghe ch ra thng cm l c s .
Thng cm ngha l g? - cn nhc ng cm. Bt k ci
g chng ta ang ngh, hay trong bt k kt ni no chng ta
ang ngh, chng ta lm nh vy vi tnh yu v ng cm
ln lao.
Ci g l khc bit v cht gia suy ngh v suy t? Khi
bn ang xem xt iu g vi ng cm, ton th c
mun bn trong ca bn l cm thy rng, Bt k iu g
mnh nghe u c th ng. V nu n ng, n c th c
ch cho mnh na ch? Cho nn trc ht bn c gng tm
nhng im ng. Khi bn suy ngh, bn bt u t nim tin
rng bt k iu g bn nghe u sai, cho nn trc ht bn
c tm ra nhng im sai.
Hiu iu theo cch ny. Mt ngi ang ng gn
mt lung hoa hng: nu ngi ang ngh, ngi trc
ht s m gai; nu ngi ang suy t, trc ht ngi
s m hoa hng. iu ny to nn khc bit nn tng - bn
bt u t u.
Mt ngi trc tin m gai, thi i lp ca ngi
l hin nhin. Ngi trc tin s m gai, v hng
nghn gai s c tm thy. V trong khi m gai, mt s gai
s m vo tay ngi , mu s chy ra. Vic b m bi
gai y, s gai v mu chy t tay ngi , tt c s tr thnh
c s cho s i lp vi hoa hng. V khi ngi m
hng nghn chic gai v c th mt hay hai hoa hng s c
thy, tm tr ngi s ni, Nhng hoa ny ch l la di,
chng khng tht, bi v ni c nhiu gai th, lm sao hoa c
th thanh tao c? y l o tng.
iu l t nhin, iu s cho cm gic ng. Ni
c nhiu gai th, gai c kh nng gy ra chy mu, lm sao
nhng hoa ny c th n y c? iu l khng th
c. V cho d ngi c ng rng qu l c hoa ,
ngi s ni, Chng khng c gi tr g; gia hng nghn
ci gai mt hai o hoa c gi tr g? Dng nh y l m
mu ca nhng chic gai, cho hng nghn ci gai vn cn
trong th gii vi ci c ch c mt o hoa. y l la
di. Hoa ny l mt n che cho gai. Hoa ny l k tham d
vo m mu ca chng.
Ngi bt u suy t v hoa trc ht s chm vo hoa.
Bn tay ngi trn y hng thm ca hoa, mt ngi
s c trn y mu sc ca hoa. V thanh tao ca hoa
s sawcn c cho ci chm ca ngi , ci p ca hoa s
vy quanh ngi t mi pha. Th ri ngi s tin ti
gai - sau khi thy hoa, sau khi bit v sng vi hoa,
ngi ri vo tnh yu. By gi khi ngi tin ti
gai, chng s c phm cht hon ton khc.
Ngi tip cn ti gai sau khi hiu hoa s hiu rng gai
l bo v hoa - chng khng phi l k th ca hoa, chng
khng chng li hoa. Cng dng nha cy chy ti hoa cng
chy ti gai. V gai l bo v hoa. Ngi thy c hoa,
ngi c kh nng thy c hoa mt cch ng n cho
d ch mt hoa... c nghn gai cng s mt tm quan trng
vi ngi , bi v s hin din ca mt hoa l a c
nghn gai thnh khng quan trng. V nu mt hoa c th n
gia bao nhiu l gai l php mu khng th c c; th
th iu khng th cng c th xy ra. V nu mt hoa c th
n gia bit bao nhiu gai nhn, ngi s thy mt im
l nu ngi nhn su hn, c l nhng gai cng c th
chng t khng g ngoi hoa.
|
|
301

302

Suy t bt u vi ng cm, suy ngh bt u vi i
lp. Nu hon cnh lng nghe c p ng ng cm c
ny sinh.
Nu ng cm c ny sinh, chnh dng suy ngh quay
mt trm tm mi v tr thnh suy t. Suy t khng c
ngha l chp nhn mt cch m qung. Cho nn ngi thy
ni: ... theo ui hp l ngha ca bt k ci g c
nghe chnh l manan, suy t.
Khng ai cn phi ngh rng suy t ngha l chp nhn
mt cch m qung. Lng nghe khng c ngha l chp nhn
m suy t khng c ngha l chp nhn, l tr phi c dng.
Nhng vic dng l tr cng thay i. L tr bn thn n l
trung lp. Chng hn, c mt li kim trong tay ti... By
gi li kim l trung lp: nu ti mun ti c th ly mng
ca ai hoc ti c th cu mng ai - li kim l trung
lp. L tr l trung lp, nhng c cc mu hnh khc, v tc
ng ca l tr c th thay i. Nu tm tr y nhng th
nghch, i lp v ng u, l tr tr thnh bo hnh. Nu
tm tr trn y ng cm, lng nghe, tnh yu, tm kim v
kht khao chn l, l tr tr thnh mt li kim bo v. L tr
trong n l khng xu.
Cho nn nc ny chng ta chp nhn hai kiu l tr:
mt, l tr tch cc; kiu kia, l tr tiu cc. L tr tiu cc
cng l l tr. i khi l tr tiu cc thm ch dng nh cn
logic hn l tr tch cc, bi v l tr tiu cc c gc cnh, gc
cnh sc nt, ci c kh nng ct t v git cht.
Cho nn l tr tiu cc i khi dng nh l logic su sc.
Lm sao bn phn bit c ci g l l tr tch cc v ci g
l l tr tiu cc? y l khc bit: rng nu l tr l trong vic
i tm ci thin v chn l - n y ng cm, bt u t hoa
v th ri chuyn ti gai...
Khi ti ni iu g vi bn, quan st t ch bn bt
u. Ti ngc nhin bao nhiu ln: ti ni lin mt gi, th
ri sau ai n vi ti v bt k iu g ti ni trong
gi ny khng ti c ngi , ngi b mc vo
trn chin chng li ch mt iu. Ngi v ly mt im
v i ti i lp vi n. Bt k ci g khc c ni trong
gi ny ngi u khng nh, ch qun quanh vi mt
iu t hon ny. V c iu y na ngi dt n ra ngoi
hon cnh ca n. N c ngha trong hon cnh ny; b dt
ra khi hon cnh n s mang mt ngha hon ton khc.
Nhng ngi ch nghe iu . Ngi phi sn
sng ch cho iu thi. Ngi phi chun b tm
ra ci g sai u .
Nu bn ang nghe ti ch tm ra ci g sai bn s
khng bao gi c kh nng chuyn vo trong suy t c.
Nh ly, d bn c th pht hin ra bao nhiu ci sai,
iu khng bao gi tr thnh s gip cho trng thnh
bn trong ca bn. Bn c th ch ra bao nhiu v tr ca mi
ci sai r rng th no cng khng thnh vn - bn c th
i ti bit mi ci sai trn ton th gii - vn khng trng
thnh bn trong no c th xy ra cho bn qua n.
Ngi ang tm kim v quan tm ti trng thnh ca
mnh khng bn tm ti vic tm ra ci g l sai, ngi
bn tm tm ra ci g l ng. Ngi bt u vi ci ng.
V ngi bt u vi ci ng mt ngy no c th t ti
im t ngi hiu ra rng ci dng nh sai cng c
ngha no , cng c gi tr no . Vy iu dng nh sai
trc y c th dng nh ng sau ny. Khc bit ch l
ch nhn mnh.
L tr tiu cc tm kim ci sai, n bt u cuc hnh
trnh t . L tr tch cc bt u vi ci ng.
|
|
303

304

Bn a Koran cho ai c; nu ngi l ngi
Hindu, ngi s khng thy g c ngha trong Koran,
mi th tri qua khng c ngi ch . Ngi s
gch di ngay mi ci khng ng theo ngi , ri em
on kinh n cho bn v ni, Trng y ny! Ti lun lun
ni rng Koran khng phi l kinh sch tn gio! Hay bn
a Gita cho ngi M ha mt gio, ngi cng s ch
ngay ch xc ci g l sai trong . V nu bn mun hc
ngh thut ny, hc n t nhm chnh thng Hindu, nhm
Arya Samajis. H l cc chuyn gia trong vic tm ra ci g
sai v sai u. Khng ngi no khc chuyn gia c nh
h. Gi tm tr ng tr thnh nh ngi Arya Samaji i, ch
th th suy t mi c th tr nn c th c. Bng khng
suy t l khng th c bi v bn vn ang tm kim ci
sai, v ci sai s c tm thy y. Sau rt, u l s him
hoi ca gai? Nhng gai phc v cho mc ch g? Bn c
nh chun b mt vng gai khng, v eo n quanh c mnh
khng?
Mc ch, mi quan tm l vi hoa, khng phi vi gai.
Cho nn nu c l tr tch cc, hoa s c lm lt t
Koran na - v nhng hoa ny khng thua km g hoa ca
Gita. Nu c l tr tch cc, hoa s c nht t trong Gita
na - v nhng hoa ny cng khng thua km g hoa trong
Koran hay Kinh thnh c.
Ngi suy t l ang tm kim hoa, ngi suy ngh ang
tm kim gai. Bn phi t mnh quyt nh. Nhng nh mt
iu, rng bn s tr nn b bao bc bi nhng ci bn ang
tm kim.
Nu bn tm gai, bn s c bao quanh bi gai, nu bn
tm hoa, bn s c bao quanh bi hoa.
Cho nn nh rng bng cch tm kim gai bn khng lm
hi bt k ai ngoi bn thn mnh, bi v bn s nhn c
iu bn tm kim. Cuc sng tr thnh a ngc bi v bn
b vy quanh bi mi ngi sai; khng ai dng nh l
ngi ng. V khng phi bi v khng c ngi ng m
bi v vic tm kim ca bn hng v nhng ngi sai.
Bn ni vi ai rng ngi no l ngi thi so k
ti. Ngi lin ni, N bit thi so g? N l thng n
cp, k bp bm. Lm sao n c th thi so c?
By gi mu thun no tn ti gia k n cp hay k bt
lng v ngi thi so? Ngi c th l bt lng,
nhng ai ni rng k bt lng khng hay khng th thi so
c? Ai to ra lin h ny? Trong k n cp, hoa thi so
cng c th n ch. Trm cp l gai, thi so s l hoa. Khi
hoa c th n gia gai, ti sao k cp khng th thi so
c?
Nhng khng, iu y lm hi ti vic chp nhn rng ai
c th lm iu g tt. Chng ta lp tc s kt n ngi
: N l k cp, k bt lng - lm sao n c th thi so
c?
Thi ca ngi ang suy t s khc. Nu bn ni vi
ngi rng mt ngi th n th kia l k bt lng v k
cp, ngi s ni, C th, nhng ngi l ngi thi
so cc hay.
y l khc bit ca chn la. V khi mt ngi thi so
tuyt vi n vy, ngay c vic l k cp hay l k bt lng
ca ngi bt u tr nn ng ng. Khi mt ngi l k
cp hay k bt lng nh th, kh nng thi so ca ngi
bt u tr nn ng ng. Bt k ci g chng ta bm cht
vo, n nh hng n th khc na.
|
|
305

306

Ci g l nhu cu xc nh xem mt ngi l bt lng
hay k cp? Nu chng ta mun hng xm mnh l k cp v
bt lng, th th chng ta s tm thy ngi l vy. Hay
nu chng ta mun hng xm mnh l ngi thi so gii,
chng ta nn nhn v iu . Trong cuc sng c hai iu
u c . m c , ngy cng c ; v ci tt c , ci
xu cng c .
ng ngh rng ci tri u bn ngoi tri t ny
hay rng a ngc l u xa xi vi tri t ny; n l
trong mt bn thi. Trn ngay chnh tri t ny mi ngi
sng trong ci tri, v cng ngay chnh trn tri t ny mi
ngi ang sng trong a ngc. iu bn tm kim tr thnh
th gii ca bn.
Suy t bt u cuc hnh trnh vi hoa - vi ng cm.
N khng vi v tn cng vo vo ci sai, trc ht n ng
ho ci ng. V khi ci ng c ng ho hon ton, ch
th th n phn nh iu dng nh l sai trong quan st
th nht.
V nh ly, khc bit thc ca bin chuyn ny trong
thi ch bt u c thy v sau. Ngi suy t trng
thnh dn, m chi dn; ng ho ci ng, bn thn ngi
tr thnh ng. V ngi thng xuyn tm kim ci sai,
thng xuyn ng ho ci sai, bn thn ngi tr thnh
sai. Ngi thy ch bt lng, trm cp v sai st ngi
khc khng th vn cn l ngi lng thin lu di c.
S thc l ch ngi nh vy khng th l ngi lng
thin ngay ch u tin.
Thc ti k cp khng th tin c ngi khc khng l
k cp - hay c th l k cp? Khng, ngi khng bao
gi tin ngi khc khng l k cp. Chnh mu hnh suy ngh
ca k cp tr thnh mu hnh k cp. Ngi lp tc tm
v thy phm cht k cp trong ngi khc na. K i bi
khng th tin c rng bt k ngi no c nhn cch.
Ngi khng th chp nhn c vic . Chnh kinh
nghim ca ngi tr thnh cn tr trong vic tin vo
iu .
y l iu rt th v: khng k i bi no c th tin
rng ai l v dc. Ngi n gin khng th tin c!
iu ny l phi thi, bi v nu ai thc s v dc, ngi
na cng khng th tin rng ai khc c th b i bi.
Nhng iu th v l ch khng ch ngi i bi khng
bao gi tin rng bt k ai l v dc, m ngi v dc cng
khng tin rng bt k ai l ngi v dc.
Th th y l s vic rt c vn . K i bi khng tin
rng bt k ai c th l v dc l iu logic, bi v Khi mnh
khng c kh nng l ngi nh th, lm sao bt k ai
khc c th nh th c? Nhng khi ngi v dc cng
khng sn sng tin rng ngi khc c th l v dc, tnh
hung ca ngi tr nn ng ng; th th ngi na
khng phi l v dc. Kinh nghim bn trong ring ca
ngi ch l ch mi ngi u ni chuyn v v dc,
vn vn nhng th nh th ch l hi ht, c i bi bn
trong. Ngi , do , khng tin na.
Nu bn bt gp bt k thnh nhn no, ngi coi nhng
ngi khc l phi thnh, bn c th chc chn rng bn thn
ngi cha c kh nng tr thnh thnh c. Chnh
ngha ca vic tr thnh thnh l ch, i vi ngi ,
ton b th gii u tr thnh thnh ngay lp tc. i vi
ngi ton b mi th thay i, bi v gc nhn ca
ngi thay i. Khi ngi ta tr thnh thnh nhn bn
trong, ti mi ni trn th gii ny ngi u thy tnh
|
|
307

308

thnh thin, tnh tt lnh, bi v ci bn trong l ci c
thy bn ngoi.
Nu bn ang ch thy ci xu trong mi ngi, nu
trong mi ngi bn thy k cp, s bt lng v c, th th
gt chng sang bn i v lo v bn thn bn ngay i. iu
c thy bn ngoi l bn trong bn y. l ci bn c
kh nng thy. l ci c thy ngay, bi v ci ri
vo ho iu vi ci bn trong ngay lp tc.
Suy t bt u vi pha sng ca cuc i. Suy ngh bt
u vi pha ti ca cuc i. Nu bn c th nh c iu
ny, l tr vy s l iu k diu; th th suy ngh v logic s
rt c ch. Th th l tr c th c dng ton tm ton . V
th th l tr s khng c hi, n tr thnh c ch, thn thin.

Vic thit lp tm tr ng trong ngha khng th nghi
ng c t ti c qua vic lng nghe v suy t ny,
vic lm ho hp vi n l nididhyasan, hp thu.

Bn lng nghe pht biu ti cao Ci l ngi, bn l
Brahman. Bn lng nghe n ton tm ton , th th vi ng
cm bn suy ngh v n, ngm ngh v n, tm kim ngha
ng n ca pht biu ny, nhiu, nhiu kt lun ca n.
Bn d tm chiu su c hu ca n t nhiu, nhiu gc
, chm chng, nm chng, m chm bn thn mnh trong
chng, suy t v th ri thy rng iu l ng.
N chc chn c thy l ng bi v nhng ngi
ni n u ni n sau khi t ti n. y khng phi l
kt lun c t ti bi nhng ngi suy ngh, y l li
ca nhng ngi tri nghim. y khng phi l pht
biu ca nhng ngi suy ngh v suy ngh v th ri
quyt nh n l nh vy, y l iu gi t nhng ngi
bit n, m chm trong n v tm ra.
H nht nh tm ra. Nu lng nghe v suy t k, h dt
khot s tm ra n l ng. Nu n ng, th th tr nn c
ho hp vi n l nididhyasan, hp thu. Nu ng l Ti l
Brahman, th th bt u sng nh Brahman l nididhyasan,
hp thu. Trong vic lm ca bn, trong hnh vi ca bn, tr
nn c ho hp t mi pha; th th lm n lc cho vn
cn khng phn tch gia bn v ci l ng, bi v nu pht
biu ny l ng, th th ti b sai lm.
Ch c hai kh nng: hoc bn ng, th th pht biu
ny l sai; hoc nu pht biu ny l ng th bn l sai. V
gi nh thng thng ca chng ta l g? C hiu iu ny
mt cht. Gi nh ca chng ta bao gi cng l mnh l
ng. y l vn ca chng ta. Ci rc ri, ci lo u, ci
bun kh ln nht ca cuc i chng ta l ch chng ta
hnh ng vi nim tin rng mnh l ng. y l im
bt u ca chng ta trong mi th, rng mnh l ng.
Chng ta kim tra mi th da trn c s ny. y l hn
th ca chng ta, rng mnh l ng. By gi bt k ci g
khng khp vi bn u l sai.
Vn ny phi c quyt nh, ngi tm kim phi
quyt nh rng ngh ngu xun ny mnh l ng khng
tr thnh bc khi u. Nu bn l ng, khng tm kim
no l cn.
iu ny rt th v. Mt ngi n b hm qua li ch
ti: c y bo ti rng qung hai mi nm trc y c y
c mt swami im o, rng lung ho x kundalini
cng thc tnh nhng khng c an bnh cht no, c y rt
bt n.
|
|
309

310

Nu lung ho x thc tnh, lm sao bt n ny c
c? V nu bt n c , xin chp nhn rng lung ho x
vn cn ang ng v khng thc tnh.
Nhng khng, ngi ta ng thi ni t hai pha. Nu
bn l ng, nu bn ngh bn bit, th th chng ci g cn
li tm kim, vn xong ri. Mi ngi u hnh ng
vi t ph rng mnh l ng, v ri ni, ti mun i tm
chn l. Nu mt ngi i tm chn l, quyt nh phi r
rng trc thc l ti khng bit. Ch nh th th mi c
th tm kim c. Khi ti khng bit, vic i vo chn l ca
ti mi l iu c th; nu ti bit t ngay ban u th bn
thn chn l s dng nh sai, bi v khi mt ngi bit nim
tin rng mnh bit, ngi khng bao gi thy c chn l
nh n vn c.
Chnh cch lm vic ca tm tr l ra i vi gi thit rng
mnh l ng - tng ca ti, quan im ca ti, tn gio
ti, kinh sch ca ti l ng. Nu bn bt u t mnh l
ng, th khng cn g phi bt u ht c; bn t ti
ch, bn khng cn to rc ri by gi na. M bn s tm
u ra c mc tiu? Bn ang ng trn mc tiu ri. Bn
l mc tiu.
iu ny phi c lm r ra: nu ci in khng v ti
bit tng chim lnh ngi ta, vn xong ri, khng
tm kim g cn c tin hnh.
Chnh ngha ca vic tm l ti khng bit. C kh
s, phin no, au n v cng thng: Ti ang c vn ,
b bnh, v b bao quanh bi bnh ca ti; ti khng l g
ngoi t hp ca tt c nhng bnh ny. Ra i vi nim tin
nh th l tm kim.
V y cng l thc ti na. Bn khng l g khc hn
mt t hp nhng bnh - mt bc cha loi bnh. V mi
ngi u l nh pht minh, ngi pht minh ra bnh
ring ca mnh. V ngay c bn trong nhng bnh ny, ngi
vn khng khng trong cm gic rng mnh l ng.
Hp thu ngha l: ngi ta thy rng pht biu ti cao
ny l ng. Ngi ta lng nghe, suy ngm v n v thy
rng n l ng. Tm tr thy ra s kin v ci ng ca
n, tm thc bt u nhn ra s kin v ci ng ca n;
by gi vic to khun bn thn bn theo iu chnh l
hp thu - bt u sng vi ci t ra l ng.
V nh ly, mt khi ci g c thy l ng, th th
khng c g kh khn trong vic sng n. Khonh khc n
c thy vic sng bt u. Ai a tay vo la mt cch c
ch ? Ch trong dt nt tay mi a vo la. Ai lm iu
xu mt cch c ch ? Ch trong dt nt iu xu mi c
lm. Ai mi cho iu in khng mt cch c ch ? Ch
trong dt nt in khng mi c mi vo. Mt khi bn bt
u thy c ci g l ng, chnh thong nhn s bt u
bin i bn t bn trong - mi rung ng ca bn s dn bt
u hi ho vi iu bn thy.
Ho iu ny, iu ho ny c gi l hp thu.
Ngay c sau iu ny, nu hi ho khng xy ra hay n
dng nh kh khn, ngi tm kim by gi bit rng kh
khn l thuc v phn mnh. Cho nn ngi lm tan chy
mnh thm na. Nu cuc hnh trnh dng nh l phc tp,
ngi bit rng y l ci phc tp ca mnh. Cho nn
ngi c gng g ri bn thn mnh.
Nhng nu ngi ny bt u vi khi nim v vic
mnh ng ly hai bc v khng thy kt qu g ti, ngi
ngh rng khi nim Ngi l ci bn thn n l sai...
cho nn t b n.
|
|
311

312

Mi ngi ti ti... hm qua mt ngi bn ti: anh ta
thin ln u tin ngy hm qua, v ngy hm qua anh ta ni
vi ti rng khng c g xy ra c.
C gii hn cho ngu xun ca con ngi khng? Trong
th gii ny ngu xun v Brahman l hai iu duy nht
dng nh v gii hn; dng nh khng c gii hn cho
chng.
Anh ta mi ch ti y hm qua, ln u tin. Bui sng
anh ta phi nhy ln nhy xung cht t, v bui tra anh
ta ti ti ni rng khng ci g xy ra ti lc . Anh ta
ni, Dng nh khng c bn cht g trong phng php
ny c. Khng ci g xy ra cho ti cho ti gi.
Ti hi anh ta rng anh ta thc hin phng php ny
c bao nhiu kip ri.
Ngi ni, Ti mi ti hm nay. Khng c vn
n cc kip khc.
Cho phng php ny t ra cng mt c hi nh lm
vic i. C cht t khoan dung v phng php i, cho n
mt c hi no .
Con ngi ra i vi gi nh bn thn mnh l ng. Cho
nn bt k ch no bt k kh khn no xut hin, ngi khc
phi sai. Ngi gi ci ng ca mnh khng suy suyn
v tin hnh cuc hnh trnh. Th th bn s phi lang thang
ht ln sinh ny n ln sinh khc; khng ci g s gn li vi
nhau, bi v ho hp l n lc ln. N s khng xy ra nh
vy, bi v nhng c nh ca kip n n kip kia trong
nn tng; bn s phi ph v chng. Cho d bn ti xem hm
nay - bng nhin, r rng, trong mt khonh khc - ci g l
ng, du vy chn bn vn a theo thi quen bc; thn
th bn c thi quen, tm tr bn c thi quen, c mng li
di nhng thi quen.
Mng li s khng b ph v t nhin hm nay u.
Ngi ta s phi lm vic vt v ph v mng li .
Vn khng phi l phng php, vn l v bn.
Bt k phng php no cng c tc dng, nhng bn... Ch
v n i, ton th cuc i chng ta l thi quen. T vic
nh cho ti vic ln, mi th u l thi quen. C mt hng
di nhng thi quen ny v thc ca chng ta c hun
luyn tri theo gn b vo v i theo cng li mn. Cho
d bng nhin hm nay chng ta thy rng con ng c l
sai, con ng mi phi c to ra i theo n. V nh
ly, bn s phi to ra li mn su hn li mn c cho dng
sui ly con ng mi, thay i sang con ng khc.
Nhng ch bng suy ngh ca bn rng iu g l ng,
khng ci g s c gii quyt.
Hp thu ngha l bt k ci g c lng nghe v c
hiu l ng, cuc i ngi ta cng phi c bin i
tng ng. S cn c thi gian hi ho vi n. Tm tr s
to ra cn tr, thn th s to ra chng ngi - tt c nhng
th ny s xy ra. Nhng mt khi con ng ng c
thy th th cn c dng cm nm bn thn bn hon ton,
theo mi kha cnh, vo cuc hnh trnh ny. Th th ngi li
s khng c tc dng.
Nu ngi sao dn ng c thy - d n c th xa
xi n u - nu ngi sao c thy, th th lao ti cuc
hnh trnh i. V ng bt u ngh rng by gi bn
bc mt bc v bn cn cha t ti c ngi sao, rng
bn bc hai bc v bn vn cha ti c ngi sao.
ng b bn tm. Cho d vi hai bc ny, bn cng ti
gn hn; hai bc ny bn qua khng phi l iu nh. C
|
|
313

314

nhiu ngi n gin ngi l y sut c i; h thm ch
cha bun ng dy, h n gin qun mt rng ngi ta
thm ch cn phi ng ln, rng ngi ta thm ch cn phi
bc.
Pht ni, c bc i. Khng c bn tm v nhng sai
lm bn c th phm phi. Rng bn bc i l . Bn
bc i, bn phm sai lm, chng ta s sa chng. Bn i
lc li - ng lo, t nht chn bn cng lm chuyn ng
no . Hm nay bn lc ng, ngy mai bn s quay li
theo ng ng. Pht ni, ch c mt sai lm v l vic
bn khng bc cht no m c tip tc ngi l y.
Mc du ngi ngi y khng bao gi phm phi sai
lm no. Lm sao ngi ta c th phm phi sai lm khi ch
ngi l mt ch? Trong th gii ny sai lm b mc phi bi
nhng ngi chuyn ng, nhng ngi lm ci g .
Lm sao nhng ngi khng lm g v nhng ngi ch
ngi y phm phi sai lm c? H l nhng ngi tuyt
i khng sai lm. Nhng ch c mt sai lm thc duy nht
trong th gii ny l c ngi yn mt ch.
ng dy v i vo cuc hnh trnh ca iu cm thy l
ng i. Cho d n t ra sai vo ngy mai, t nht vn c mt
iu li, l bn hc bc i. V mt khi bn hc bc
i, ngy mai hng ng cng c th c tm thy. Hng
i khng phi l iu thc, ci thc l kh nng i, nng lc
bc i.
Nididhyasan, hp thu, l n lc tr nn ho hp. N l
mt t k diu.

Vic thit lp tm tr ng trong ngha khng th nghi
ng c t ti c qua vic lng nghe v suy t ny,
vic lm ho hp vi n l nididhyasan, hp thu.

By gi tm tr chng ta nn tr nn ho hp vi bt k
ci g c hiu thng qua lng nghe. Khng nn vn cn
nh mt thong nhn, n nn tr thnh ton b tm tr ca
chng ta. N khng nn cn li l mt ngh trong nhiu
ngh, n nn tr thnh chnh tm tr chng ta.
Chng hn, mt ngi nhn tnh cht sannyas, ngi t
b. By gi tnh cht sannyas c th c nhn khi n l
quyt nh tr tu, tng; n dng nh ng, n c ngha
- cho nn ngi ta ly tnh cht sannyas. Nhng n vn ch l
mt ngh trong tm tr, cng nh c hng nghn ngh
khc, cho nn cha ho hp no s c sinh ra. Dn dn,
dn dn mu sc ca ci i vo ngi ta nh mt ngh
ring l s lan trn mi ngh.
iu c ng trong vic ni lan rng trn tt c cc
ngh l ch ngay c trong khi n ba n... cng phi c
khc bit ni bt gia mt sannyasin n v mt phm nhn
n. Ci m mu ca sannyas thm ch cn phi lan rng
trn hnh ng n. Sannyasin phi n theo cch dng nh
l ngi khng n, sannyasin phi bc i theo cch
dng nh ngi khng bc i, sannyasin phi ng
dy dng nh l ngi khng ng dy; ngi phi
vt b mi vic lm.
Mt dng ca tnh cht sannyas l iu c ly ra theo
con ng ca ngh, v mt dng khc l khi ton b cuc
i ngi ta tr nn ho hp vi n; th th chnh tm tr ny
tr thnh sannyasin.
Cho nn Pht ni, thm ch khi mt sannyasin ng...
ngi ta phi c kh nng phn bit c gia mt sannyasin
ng v mt phm nhn ng. Chnh phm cht, chnh cch
thc ca gic ng ca mt sannyasin phi thay i, bi v
|
|
315

316

tm tr ca bt k ai hon ton c chuyn ho, ci bng
ca n, ci m mu ca n, ci rung ng ca n phi lan
rng trn mi hnh ng ca ngi . N nht nh lan
rng.
Vy hp thu xut hin khng phi nh ngh m nh
ho hp. V...

Vt b thin nhn v vic thin tng ng, khi ci c
thin, mc ch, vn cn l mc tiu duy nht v tm tr
tr thnh tnh lng nh ngn la n ni khng gi -
iu ny c gi l samadhi, chng ng.

Samadhi l vic xy ra ti thng. Ba iu u tin l
cc bc hng ti n, bc th t l bn thn samadhi. Bn
ngoi iu th gii t ng khng tn ti. Bn ngoi iu
khng cn th gii li ni na. Ch ti samadhi khng ci
g c th c ni ra. Ci l ngoi li ni, khng ci g
bao gi c ni v n v khng ci g s bao gi c
ni v n.
Bt k ai ng ti ca ca samadhi u i ti thy ci l
v hnh, i ti bit ci l khng th bit c, gp ci m
khng c n cuc i l ton kh, ton au n, ton ti cc.
Ci l khng th bit c tr thnh c bit v ci l b n
c hin l ra v phi ra. Mi phc tp v tan, tm thc tr
thnh mt vi chn l trong bu tri m ca n.
Samadhi l ci g n sau hp thu i vi ngi
ho hp tm tr mnh vi nhng li pht biu ti cao nh
Tattvamasi, Ci l ngi, Aham Brahmasmi, ti l
Brahman, Soham, ta l ci . Ngi c tm tr v hnh vi
tr thnh s din t ca nhng li pht biu ny, ngi
trong nhng chuyn ng ca mnh c giai iu Ci l
ngi, ngi trong nhng chuyn ng ca mnh c c ch
v ch dn rng ngi ang i ti ho hp vi Brahman -
ngi nh vy c kh nng t ti samadhi.
Khi thin nhn v vic thin c hai u mt i, ch cn
ci c thin, mc tiu, cn li - y l samadhi.
chng ta hiu iu ny. C ba t: thin nhn, vic
thin v ci c thin - mc tiu. Chng hn, Ci l
ngi l mc ch, ci c thin. Chng ta ang c gng
lnh hi li pht biu ti cao ny. y l mc ch. iu ny
ng t ti, ch iu ny xng ng t ti. y l mc
ch, y l ch n cui cng. Th th ti, thin nhn, l
ngi ang ngh v mc tiu ny, l ngi ang suy t v
mc tiu ny, ngi ang khao kht mc tiu ny, ngi
ang kht khao mc tiu ny; ngi ang hm h t ti
mc ch ny... y l ti, thin nhn - tm thc chuyn
hng ti mc ch ny. V khi thin nhn chy x v mc
ch ny, khi tt c nhng vic chy ua khc u dng li
v ch mi vic chy ny ca tm thc hng ti mc ch
ny cn li, iu ny c gi l vic thin.
Khi mi lung tm thc bt u chy hng v mc ch
thng nht v khng chy tch bch thnh hng chc lung
na, khi chng c hi nhp thnh mt, khi tm thc tr
thnh mt lung duy nht v bt u chy hng v mc
ch, lin tc - bay thng ta mi tn - tm thc ny c gi
l vic thin.
Samadhi - Upanishad ni rng khi vic thin chm vo
trong mc ch khng li thm ch mt du vt ca nng
lng sng li sau, khi ton b nng lng v ton b tm
thc ca thin nhn tr thnh mt vi mc ch, khonh khc
ti khi thin nhn thm ch khng nhn bit rng ti y.
Mt khonh khc ti khi thin nhn thm ch khng nhn
|
|
317

318

bit rng vic thin c , rng ch c Tattvamasi, ch c
mc ch, l cn li. Trng thi c gi l samadhi, khi
c ba khng c - thin nhn, vic thin v ci c thin -
khi khng c c ba m ch ci mt cn li.
iu ny c hiu thm mt cht, bi v cc b mn
tm linh khc nhau chn la khc nhau v ci no trong
ba iu ny cui cng cn phi cn li.
Upanishad ni rng ci c thin, mc ch, nn cn
li; thin nhn v vic thin nn mt i. Mahavira ni rng
thin nhn nn cn li, vic thin v ci c thin nn mt
i; ch cn linh hn, ti thun khit nn cn li. iu y tt
c dng nh mu thun. Sankhya, con ng bt nh, ni c
thin nhn v ci c thin nn mt i; ch c vic thin l
nn cn li, ch c tm thc l nn cn li - ch nhn bit.
Dng nh l c ba cch quan nim ny l nhng pht
biu rt mu thun, nhng chng khng mu thun nhau cht
no c. Cc hc gi bao gi cng c nhng cuc tranh ci
ln, tranh ci bun ci. H tng tranh ci kch lit, v
nhng cuc tranh ci ny nht nh ny sinh. Nhng ngi
ch hiu li s tranh ci rng ba iu ny l nhng pht biu
mu thun nhau.
Upanishad ni rng ch ci c thin l nn cn li, ai
khc ni thin nhn nn cn li, v ri ngi na li ni
vic thin nn cn li. Th th thc s samadhi l g? C
samadhi ca ba loi khng? Hn na, nu samadhi l khi ch
c mc ch, ci c thin cn li, th th lm sao ci c
th l samadhi khi ch c thin nhn cn li? Cho nn iu
s phi c quyt nh xem ci no l samadhi ng.
Hai trong chng s sai, ch mt ci c th ng.
Hc gi sng theo li, khng theo kinh nghim. Kinh
nghim c hng v hon ton khc v n: tt c ba iu ny
l mt v cng mt. Ti sao? Bi v c mt iu rt th v v
ba iu ny, l khi bt k hai trong ba iu ny bin mt
v ch mt iu cn li, th th tn cho iu cn li l cht
liu b ngoi n mc bn c th tu t tn cho n.
Ngay by gi c ba iu ny - thin nhn, vic thin v
ci c thin. Vi ngi tm kim, vi ngi tm kim
ti trng thi hp thu, c ba iu ny. Khi ba iu ny bin
mt v ch mt iu cn li, th th ngi chn cho n bt
k mt ci tn no trong ba iu . Chn la ny hon ton
mang tnh c nhn, n khng to ra khc bit g v ci tn
no bn t ra cho n. Nu bn mun bn c th chn thm
ch ci tn th t cho n. Nhiu ngi theo Upanishad thc
ra cho n ci tn l ci th t; cho nn c ba iu trc
u mt, khng cn li g m tranh ci... Bi v nu bt k
mt trong ba iu c chn, nu hai iu b vt b ch
gi li mt iu, iu y c v c thin v, cho nn h
gi n l turiya, ci th t.
H khng t cho n mt ci tn no, ch gi n l ci
th t, cho nn khng cn tranh ci g ny sinh. Nhng
nhng ngi ang i tm tranh ci khng c vn , h ni
rng ch c ba iu ny, iu th t t u ti? Ci no l
iu th t ny? iu no trong ba iu ny l iu th t?
Hay tt c ba iu ny tan bin v ci th t ny l hon ton
khc vi chng, hay n l t hp ca c ba iu ny? iu
th t l g?
iu khng to ra khc bit g - nhng ngi mun
tranh ci, h ly ra bt k ci g bt u mt lun c.
Nhng ngi quan tm ti vic tm kim thc s, cuc hnh
trnh ca ngi l khc ton b.
T ba iu ny, Upanishad chn ci c thin l ci
cn li; Mahavira chn thin nhn l ci cn li; Sankhya,
|
|
319

320

con ng ca bt nh, ni l vic thin cn li. Nhng tt
c nhng iu ch l ci tn.
Mt iu l chc chn, rng ch mt trong ba l cn li.
Tn tt c u nhn to, bn c th cho n bt k ci tn no.
Ch nh mt iu, l khi ch c mt iu cn li, c samadhi,
chng ng. Chng no vn cn li hai iu bit r l c ba
iu vn cn , bi v chng no hai iu cn li, iu th
ba, gn vi chng gia, l iu phi c.
Mt mnh hai iu khng th cn li, hai bao gi cng c
ngha ba. Cho nn nhng ngi lun lun ngh theo kiu
ton hc khng gi th gii l dwaita, nh nguyn, h gi n
l traita, tam nguyn, bi v khi c hai iu th ba nht nh
c y, bng khng ai s kt hp hay phn tch hai iu ny?
iu th ba tr thnh khng th trnh khi khi c hai
iu. Ba l cch thc ca s tn ti.
y l l do ti sao chng ta to ra trimurti, bc tng
ba mt biu th cho Brahma, Vishnu v Mahesh: l ch
dn v b ba, rng th gii c to nn t ba. Nhng ba
khun mt l ca cng mt ngi, chnh l ci th t. Bn
i vo qua bt k mt trong ba khun mt ny v khi bn t
ti bn trong, ba khun mt ny khng cn na. Nhng
ngi tm kim s chim ngng khun mt qua ngi
vo. Mt s ngi tm kim c th i vo qua Brahman,
mt s qua Vishnu v mt s qua Mahesh; mi ngi s t
tn cho kinh nghim theo khun mt m ngi i vo.
Cho nn ngi s ni iu th t phi l Vishnu hay
Mahesh hay Brahma. Nhng sau khi t ti bn trong, tt c
ba khun mt u mt. Khng c ch bn trong, mi th
c l mt.
B ba ny khng ch l bc tng, n l kt lun ca n
lc ti thng ca chng ta trong vic tm kim.
Ba l ngay trc bc nhy chung cuc; chng vn
cn - thin nhn, vic thin v ci c thin. V t bt k
iu no trong ba iu ny u to nn bc nhy, m mt
cn li. Bt k ci tn no bn mun t cho n, y l tu
bn; tn khng to ra bt k ci g khc bit. Nu bn khng
mun t tn cho n, iu y l tu bn. Nu bn mun gi
n l ci th t, cng hay. Nu bn khng mun gi n l
g v bn cn im lng, iu l tt nht.
Nghe: bin nghe thnh lng nghe. Ngh: bin suy ngh
thnh suy t. Suy t: a n kt lun v cc kt lun tr
nn c hp thu, cho php ho hp.
V cho php ho hp khng n thun l ho hp,
cho n cui cng tr thnh ci mt.
Hiu khc bit ny. Ho hp c ngha l hai vn cn; qua
hi ho, ho hp xy ra gia hai iu, vy m hai vn cn
li. Ci mt ngha l hai mt i v ch hi ho cn li.
Ho hp l hp thu; ci mt l samadhi, tnh thc.
cho hm nay.
|
|
321

322


11
Cn kht ca linh hn

Trong samadhi, cc i tng ca kinh nghim khng
tch bit vi linh hn, do chng khng c kinh
nghim. Nhng kinh nghim vinh quang ny ca ngi
tm kim, ngi i ra t samadhi, c suy din thng
qua vic hi tng ca tm tr.

Trong th gii v thu ny, hng triu hng triu nghip,
du n hnh ng c tch lu. Tt c chng u b
samadhi ny ph hu v php thanh tnh, bn tnh t
nhin trng thnh.

Nhng ngi bit v yoga gi n l Dharmamegha - m
my ma php - samadhi, bi v n trt xung dng sui
cam l php, bn tnh t nhin, ta nh m my ma.
Trong samadhi ny, mng li ham mun tan bin hon
ton v nhng tng dy nghip tch t, d c hnh hay
ti li, u b nh bt mi gc r ti chnh ngn ngun
ca chng.

Ban u, pht biu v hn ny - Tattvamasi, Ci l
ngi - l ng, ch c nhn ra mt cch gin tip; th
ri tri thc trc tip, ta nh qu myrobalan trn lng
bn tay, c sinh ra.
Sng nay chng ta ni v lng nghe, suy t, hp thu v
samadhi. Samadhi, chng ng, l ch tn cng ca th gii
trong bn v l ch bt u ca chn l. Samadhi l ci cht
ca tm tr v ci sinh ca linh hn. Nhn t u ny samadhi
l bc cui cng, nhn t u kia samadhi l bc u tin.
Tm tr c tr nn b thu li v tan bin ngy cng nhiu
qua lng nghe, suy t v hp thu; trong samadhi, n b tan
bin hon ton. V khi tm tr hon ton tan bin, c bt
u kinh nghim v chng ta thc s l g. Kinh ny l v
samadhi . V trong kinh ny l mt s iu rt su sc cn
c hiu.

Trong samadhi, cc i tng ca kinh nghim khng
tch bit vi linh hn, do chng khng c kinh
nghim. Nhng kinh nghim vinh quang ny ca ngi
tm kim, ngi ti samadhi, c hm thng qua
vic hi tng ca tm tr

iu u tin ny c hiu bng s chm ch y
ca bn. Nu khng phi hm nay, th th ngy mai iu
s c ch cho nhng ngi ang thin. Khng c kinh
nghim trong samadhi. Bn s bn khon khi nghe iu ny.
Khng th c bt k kinh nghim no trong samadhi, v vy
m samadhi l kinh nghim ti thng. y l mt pht biu
ngc i; n c v mu thun, nhng c mt s l do cho
n. Trong samadhi phc lc ti thng c kinh nghim,
nhng ngi tm kim ngi ang trong samadhi khng i
ti bit n bi v ngi tm kim v phc lc tr thnh
mt, v khng c khong cch gia hai iu ny xy ra.
Chng ta i ti bit ch nhng iu tch bit vi chng
ta, mt khong cch no vi chng ta. Vic nhn ra,
|
|
323

324

kinh nghim v phc lc trong samadhi khng c cm
thy trong samadhi. Khi ngi tm kim i ra khi trng thi
samadhi, ngi suy din rng phc lc xy ra; y l
nhn thc mun mn rng phc lc ti thng xy ra,
rng nc cam l ma ro xung. Rng ngi ta sng
trong mt chiu khc, rng ngi ta kinh nghim trng
thi su sc hn no ca cuc sng - tt c nhng iu
ny ch c nh li v sau khi tm tr quay li.
Chng ta hy hiu iu y theo cch ny. Lng nghe, suy
t, hp thu v samadhi - y l bn bc. Chnh qua nhng
bc ny m ngi tm kim t ti cnh ca ca chng ng
v nhn ra. Nu ngi tm kim khng c kh nng bc ra
khi samadhi v vn cn trong n, ngi s khng bao
gi c c kh nng k li kinh nghim ca mnh cho bt k
ai. Th th n gin khng c cch no k li kinh nghim
ca ngi ta.
Nhng bt k ngi tm kim no t ti trng thi
samadhi khng bao gi tr li l cng ngi na; ngi
tr li l mt ngi hon ton mi. Khi quay tr li mi
mi quan h u thay i trong tm tr ngi ; tuy nhin,
ngi khng tr li trong tm tr. Trc y, khi ngi
quen sng trong tm tr, ngi l n l ca tm tr, ngi
khng lm ch bt k ci g; tm tr c kh nng bt ngi
lm bt k ci g n mun. Ngi phi ng vi bt
k ci g tm tr sai khin, ngi phi chy theo bt k ci
g tm tr lm cho ngi chy theo. l cnh n l cho
tm tr; tm tr cm cng linh hn trong tay n.
Khi ngi tm kim tr v t cnh ca ca samadhi vo
trong tm tr, ngi tr v nh ngi ch. By gi dy
cng l trong tay ngi . By gi ngi chuyn tm
tr n ni ngi mun chuyn n ti. Nu ngi
khng mun chuyn n i u, ngi khng chuyn n.
Nu ngi mun n hot ng, ngi lm cho n hot
ng, bng khng th thi. By gi tm tr khng c quyn
hnh ring ca n. Nhng ngi tm kim t ti samadhi
c th nh mi th ch sau khi ngi tr v tm tr - tt
nhin, nh ngi ch ca n ln ny. Bi v k c ch l kh
nng ca tm tr, l l do ti sao ngi c th nhn li
qua tm tr xem iu g xy ra.
iu ny c ngha l tm tr ghi khng ch cc s kin
ca cuc sng i thng m cn ghi li c iu ang xy ra
khi ngi tm kim bc vo samadhi. Tm tr l tm gng
hai pha. Trong n th gii bn ngoi c phn nh, trong
n th gii bn trong c phn nh. Cho nn ch khi ngi
tm kim tr v vi tm tr ngi c kh nng kinh
nghim iu xy ra. Nu ngi tr v qua cng ba
bc, ch th th ngi mi c th din t c n.
Trong khi tr v t samadhi, bc u tin ca ngi
tm kim s l hp thu. Chnh ti bc hp thu ngi s
bt u kinh nghim iu ngi bit trong samadhi
di dng vi diu, mc su sc, ti trung tm ti thng
ca ring mnh. Ngi s bt u thy n c phn nh
trong hnh vi ca ring mnh. Khi ngi nhc chn, s
cm thy dng nh n khng phi cng chn c na; chn
s c mt loi v iu ca n. Khi ngi ngc mt ln
v nhn, mt s cm thy dng nh chng khng cn l
cng mt c na m ti tn trong sng nh git sng sm.
Khi tnh dy ngi s cm thy dng nh phi trng
lng, dng nh ngi c th bay trn tri. Khi ngi
n ngi s thy rng thc n ang i vo thn th
mnh v bn thn ngi cha tng n.
|
|
325

326

By gi bt k ci g ngi tm kim va tr v t
samadhi lm trn bc u tin ca hp thu, s c phn nh
ca samadhi trong hnh vi ca ngi ; mi ni hnh vi
ca ngi s c duyn dng mi. Con ngi ca ngy
hm qua cht thi. Ngi khng cn l cng ngi c
trc samadhi, ng bn trong bin gii ca hp thu.
Bc ny l vn th, nhng ngi tro xung l khc. Ngi
tr v c vic bit v ci g , v ngi tr v
bng vic bit mt iu l ton b cuc i ngi c
bin i. V trong vic bit ny con ngi c cht v con
ngi mi c sinh ra.
Ti bc hp thu ngi s thy rng iu xy ra
trong samadhi c phn nh. Phn tinh tu chy bn trong
ngi s c thy chy ra theo mi hng trong hnh vi
ngi , t mi t bo ca ngi .
Mahakashyapa hay ti hi Pht khi no samadhi s xy
ra. Pht bo ng ta ng bn tm, v rng ng ta khng cn
n hi Pht khi no iu y xy ra. Khi n xy ra bn s
nhn ra n. V khng ch bn s nhn ra n, bt k ai gp bn
s nhn ra n nu cho d h c mt cht t kh nng thy,
bi v khi cuc cch mng xy ra bn trong, nhng tia
sng ca n s to sng ra, xuyn ri theo cch ca chng
qua thn th ngi ny, bn th v mi th.
Trong bc hp thu ngi tm kim bit rng mnh l
mt ngi khc, rng ngi l ngi mi, rng ngi
c sinh ra ln na. Ngi s bit rng mnh khng phi
l cng con ngi i vo samadhi, ai i vo, ai
khc i ra.
Bc tip di hp thu l suy t. Khi ngi tm kim i
vo trong tm tr su hn t hp thu, khonh khc ca suy t
s ny sinh. By gi ngi tm kim s c kh nng suy
ngh, nhn li v suy t v iu thc s xy ra: Mnh
thy g? Ci g l ci mnh i ti bit? Mnh sng ci
g? By gi ngi s c gng t kinh nghim ca mnh
vo trong ngh, li ni v khi nim.
Chnh nhng ngi c kh nng a kinh nghim ca
mnh vo trong li ni ti bc suy t l nhng ngi cho
sinh thnh nn Veda, Upanishad, Kinh Thnh v Koran.
Nhiu ngi t ti trng thi samadhi, nhng em iu
c bit vo bc suy t qu l nhim v kh khn.
Nh ly, cuc hnh trnh trc y hng ti samadhi
khng kh nh chng ta ngh n vy. Nu chng ta so snh
n vi cuc hnh trnh tr v n l rt d. Cuc hnh trnh
tr v rt kh. Hng nghn ngi t ti samadhi, nhng ch
rt t ngi trong h c kh nng quay li v t chn vo
bc hp thu. Cn t ngi hn na c kh nng h xung
bc suy t. V cn t ngi hn na lm n cho bc u
tin c tn lng nghe.
Tn ca bc ny b thay i theo cuc hnh trnh quay
li, v iu ti s ni vi bn sau. Hng nghn ngi t
ti trng thi samadhi, nhng him khi mt ngi trong h
tr thnh v pht. Pht ngha l ngi c kh nng i xung
c bn bc v em cho th gian iu ng y bit. Suy t
ngha l gn tt c nhng ci l v ngh thnh ngh trn
cuc hnh trnh quay v. Gn nhng ci khng th c ni
ra, khng th c ngh, vo bn trong bin gii ca t ng
l iu khng th c nht trong th gii ny.
Bn thy iu khi mt tri bui sng mc ln. Him
khi mt ho s c kh nng nm bt c kha cnh rng ln
ca mt tri trong bc tranh ca mnh. V mt tri khng
phi kh lm, bt k ho s no cng c th lm c iu
, nhng bt c kha cnh rng ln ca mt tri l kh.
|
|
327

328

Hin tng mt tri rng ln, phm cht ca vic pht
trin m vn tip tc pht trin - nu ci c v ra, sao
cho khi nhn vo bc tranh ngi ta cm thy rng mt tri
ang sp chuyn... by gi, by gi n ang ln, ln cao...
iu ny him khi xy ra. Bt c cy trong mt bc tranh
l khng kh, nhng bt c ci sng ng ca n l kh.
Nhn vo n ngi ta c th cm thy rng l n ang lay
ng vo mi khonh khc, ln gi nh thong qua v hoa s
rng xung. iu ny rt kh v - kh lm. V l khc
bit gia chp nh v v tranh. Bc nh chp d sc nt n
u cng khng thnh vn , n ch th hin kha cnh cht,
n khng ho c ci sng ng.
Tuy nhin mt tri, cy, hoa l kinh nghim ca cuc
sng bnh thng; chng c th c bt ly. Samadhi l
kinh nghim phi thng - n xy ra ch cho mt ngi trong
hng triu ngi. V iu xy ra y, mi gic quan u
tr nn khng c kh nng thng bo v n. Tai khng nghe
, mt khng khng th thy c , tay khng th s
c , v kinh nghim xy ra khng c gii hn. Sp
ln lao ca mi nh bn, hay ton b bu tri sp xung
mnh sn nh b ca bn, hn lon, cht lng s n vi bn
- ci g tng t nh iu ny xy ra trong khonh khc
ca samadhi. Khng gian c nhn nh nhoi ny ca tm
thc, v ton th i dng ging ln n.
Kabir ni rng ban u ng y hnh dung rng git
nc ri vo trong i dng. Nhng khi ng y tr li
cm nhn, ng y hiu rng tnh hung chnh l ci ngc
li: chnh i dng ri vo trong mt git nc. Cho nn
Kabir ni rng ban u ng y ngh rng ng y c th c
kh nng k iu g ny khc sau khi tr v - nhng iu
y t ra kh khn. N tht kh.
Li ca Kabir l:

Herat herat hey sakhi rahya Kabir herayi
Bunda samani samunda men so kat heri jayi.

Hi ngi bn! tm kim v d tm, Kabir b mt
dn. Git nc ri vo trong i dng, lm sao git nc
c th c tm li?
Git nc ri vo trong i dng, lm sao em n tr
ra ln na n c th thut li iu xy ra cho th gii?
iu ny l kh, nhng Kabir sau thay i cc dng
ca bi ca, hu b dng trc, v ni, l sai lm phm
phi bi hp tp. Kinh nghim ny l mi. Ti hon ton
khng th hiu ci g xy ra. T thi quen c ti thy cc
th xung quanh theo cch sai lm. Th ri ng y vit bi
th khc i:

Herat herat hey sakhi rahya Kabir herayi
Samunda samana bunda men so kat hera jayi.

Hi ngi bn! tm kim v d tm, Kabir ang mt
dn. i dng ri vo trong git nc, lm sao git nc
c th c tm li?
i dng ging vo trong git nc. Gi nh git
nc ri vo trong i dng, c l bng cch no ti
s tm li c n ra, nhng chnh iu i lp xy ra:
chnh ton th i dng ri vo trong git nc ny. By
gi cho d ti mun ti s khng bit tm u ra git nc
ny. By gi git nc no khng th no c tm ra.
Nhng phng tin to kh nng cho chng ta bit
c mi th m chng ta bit trong th gii ny u tr
|
|
329

330

thnh v dng trong vic bit iu xy ra vo khonh khc
ca samadhi. Bn thn chng ta tr thnh v dng. Chnh s
tn ti ca chng ta b tan tnh. S tn ti ln hn no ,
khng gii hn, bng ra trn chng ta - bt thn. Chng ta
cht trong qu trnh ny.
Samadhi l ci cht chung cuc, ln hn ci cht vt l;
bi v trong ci cht vt l ch thn th cht, tm tr vn tn
ti, trong khi trong samadhi tm tr cht. Ln u tin ton
b mi quan h ca chng ta vi tm tr v ra; ln u tin
tt c dy ni ca tm tr t ra, lm cho chng ta tch bit.
V ton th tri thc ca chng ta l ca tm tr. Cho nn
trong samadhi, ln u tin, chng ta ng hon ton dt nt.
ti nhc li n: trong samadhi tri thc ca chng ta
khng cn ch g, v tt c nhng tri thc c hc bi
tm tr, v tm tr b b li xa ng sau, xa xm. Chng ta
i ra ngoi tm tr. Ngi bit khng cn l ng hnh
na. Ngi hiu mi iu, ngi c tri thc v
mi li ni v hc thuyt, ngi tiu ho mi kinh sch,
b b li xa ng sau. Khng ch lp v bn ngoi, thn th,
b b li ng sau, m chnh tm tr b b li ng sau. Tt c
nhng ci tng l kinh nghim su sc nht ca chng ta
u b b li ng sau. Nhy t tm tr, ngi tm kim by
gi ng chnh ngng ca ca samadhi; by gi ngi
khng c cch no bit na.
Bt k ai i vo cnh ca ti samadhi u bng nhin
thnh hon ton dt nt. Khng c cch no bit bt
k iu g, khng h thng bit v bt k ci g, khng
phng tin bit bt k ci g; ch vic bit thun tu cn
li. Rt kh cho bt k thng tin no sau khi quay li. Ai c
cho thng tin? Ai c em n tin tc? Nhng
thng tin c trao. Mt s ngi n lc khng mt
mi lm vic ny.
H l nhng ngi t bi nht trong th gii ny, ngi
cho thng tin sau khi tr v t samadhi. Ti sao? Bi v
ngay c ham mun tr v t samadhi khng ny sinh. Tr v
t samadhi ta nh tr v t mt tnh hung ni bn t
c mi th bn mun, ni mi mong c c thc
hin, ni khng cn l do no cho d ch mt chuyn ng
nh nht, mt hnh ng nh nht nht tr v t ni nh
vy.
Tng truyn rng khi Pht t ti samadhi, ng y
khng ra khi n trong by ngy. y l cu chuyn hay.
Chuyn k rng tt c cc thn t tp di chn ng y, Indra
bt u khc cn Brahma th u di chn Pht, tt c h
u yu cu Pht ng vn cn nh th, Bi v, h ni,
ngay c ch thn chng ti cng mong mi kht khao v
thng ip m ngi tr v t samadhi trao cho. V bit bao
ngi trong bao nhiu kip sng ch i ai tr thnh pht
v chuyn giao thng ip sau khi tr v t samadhi, ni
v k v iu ngi bit. Cho nn xin ng vn cn im
lng, xin thy ni.
Nhng Pht ni, Khng ai cn li y ni, khng
c ham mun cn li ni. Hn th na, iu ta chng
kin - tht kh ngay c cho ta tin rng n c th c ni ra.
Th th c hi cho ngi nghe hiu n l u?
Khi ch thn khng ng , Pht ni thm, Nu cc ng
khng ng , ta s ni; nhng ta ni cho cc ng rng
nhng iu ta c th ni cho ai , t bn thn ta s khng
hiu nu nh c ai khc k chng cho ta trc vic nhn
ra ring ca ta. Cho nn lm sao bt k ai khc s hiu? Qua
kinh nghim ny ta cng i n vic hiu khc, rng nhng
|
|
331

332

ngi s c kh nng hiu iu ta phi ni cng c th t ti
khng cn ta; cn nhng ngi khng c kh nng hiu iu
ta phi ni - chng c ngha g nn c ngi ta ra trc
h.
Nhng ch thn a ra mt lun c rt ng yu. H ni,
Chng ti c hiu ch, nh thy ni ng, rng nhng
ngi c kh nng hiu l nhng ngi ang ng bn b
ca kinh nghim ny, ch mt bc na i t n thi; bng
cch no h cng c kh nng vt qua khong cch ny
na cho d khng c thy. Khng, chng ti khng yu cu
thy ni cho h. V iu ny na chng ti cng chp nhn,
rng c nhng ngi thm ch cn cha bc c bc no
trn con ng. Ting ni ca thy s khng ti nhng
ngi ny - h s khng hiu. Chng ti khng yu cu thy
ni cho h. Nhng c nhng ngi gia hai loi ngi ny
- nhng ngi c l s khng c kh nng hiu c nu
thy khng ni, nhng c l h c th hiu c nu thy
ni.
Tuy th ch thn nhn mnh vo c l. Nhng h cng
ni thm mt iu na vi Pht: Nhng ngi trong loi
c l ny, h c th hiu, h c th khng hiu. Nhng
ngay c mt ngi c th hiu cng s l bi v thy
khng ni... Thy ngh v iu i. y s l ni au cho
thy, y s l ni au trn thy. V iu nh vy ch pht
cha bao gi lm trc y. Th l Pht ni.
Vo khonh khc ca samadhi iu rt t nhin l cm
thy rng by gi tt c vic ni, k, gii thch u v dng.
K cho ai? Ni cho ai? Ai nghe? Nhng mc tt c nhng
iu , mt s ngi tr v t samadhi.
Quay v ti bc suy t, iu kh khn nht xy ra cho
nhng ngi nh vy. Do ngh s v i khng phi l
nhng ngi son ra bi ht hay bi th, khng phi l
nhng ngi to ra bc tranh hay bc iu khc, m ngh s
v i l nhng ngi ti bc suy t ny a ci tuyt i
v hnh v kinh nghim khng th cm nhn c ca
samadhi thnh thy c v nhng bc tranh li ni cm
nhn c. Ngh s v i l nhng ngi n lc bng
cch no , cho d vi hng dn c th c cho... ngi
to ra c mt s thit b, pht minh ra c h thng t
tng no , h qu no ca t tng t c bn
na cng c c t nht mt thong nhn nh, cm gic s
s, cht t xc ng v kinh nghim - cho d mc tinh
thn.
Nhiu ngi t ti bc suy t ny. Nhng bc cui
cng - iu c gi l shravana, lng nghe, bc u tin
khi i - cng bc by gi tr thnh pravachan, din
thuyt, khi tr v t chng ng. Bc ny l nh nhau -
nghe, ni. iu l shravana, nghe ng, trn ng hng
ti sammadhi tr thnh pravachan, ni ng, trn ng tr
v t samadhi.
V nh ly, trn bc u tin hng ti samadhi l
t, v trn bc cui cng trn ng tr v t samadhi l
thy, v cuc gp g xy ra gia hai ngi l upanishad.
Ni ngi nghe hin din ng v ni ngi ni hin din
ng, hin tng gp g gia hai ngi l upanishad.
T upanishad ngha l ci ngi ta bit khi gn thy,
ci ngi ta lng nghe khi ngi gn thy, ci i vo kinh
nghim ca ngi ta trong s hin din ca thy, ci c
vng li trong vic gn thy, ci c ng chm ti trong
s gn gi thy.
Upanishad ngha l ngi gn, gn, c s gn gi.
|
|
333

334

Cho nn cng vic ca t ch l lng nghe, cn thy
nn chuyn ch vo bi ni. Ngi nghe khng c , ngi
ni khng c ; y ch cn li bi ni, ch cn li kh
nng lng nghe, th th upanishad xy ra.
Kinh ni:

Trong samadhi, cc i tng ca kinh nghim khng
tch bit vi linh hn.

D l phc lc ang c kinh nghim, im lng ang
c kinh nghim, an bnh ang c kinh nghim, tnh
khng ang c kinh nghim hay gii phng ang c
kinh nghim, khng mt kinh nghim no trong nhng kinh
nghim ny c th c bt trong samadhi ... do chng
khng c kinh nghim. Nhng khuynh hng ny khng
c kinh nghim mt cch c thc.

Nhng kinh nghim vinh quang ny ca ngi tm kim,
ngi i ra t samadhi, c suy din thng qua vic
hi tng ca tm tr...

Cho nn ngay c Pht cng khng th ni rng n l nh
vy trong samadhi. ng y na cng ch ni chng ny, rng
chnh suy din ca ng y l n l nh vy trong samadhi.
Mahavira hay ni bt k ci g ch vi ch u c l c
thm vo. ng y s ni, C l c phc lc .
Khng ai nn suy lun t iu ny rng Mahavira khng
bit. Theo li ng y n dng nh vy - nu Mahavira ni
c l, th th dng nh l ng y cng c i cht hoi
nghi no . y khng phi l do bt k hoi nghi g m do
cc k trung thnh vi chn l m ng y ni nh vy. Trung
thnh ca Mahavira vi chn l khng h b u v trinh
bch n tht kh tm ra trung thnh n th vi chn
l u khc.
Cho nn iu Mahavira ang ni l ch tm tr m qua
ng y bit iu ny khng hin din vo lc kinh
nghim. Vi tm tr, y l tin tc nghe c t mt khong
cch; ni s vic xy ra, tm tr khng hin din. Tm tr
khng phi l nhn chng mt thy. Tm tr i mt. By
gi n phi suy ngh v dng suy din, nhng bin c xy
ra xa xm.
Dng nh l nu ngi y chng ta c th thy tuyt
ph trn nh Gourishankar - t y! Tm tr l xa v mt vt
l vi nh ni , v n ch cn suy din v ci lnh trn
ngp trn nh Gourishankar.
Do Mahavira dng t syat, c l. ng y ni rng c
l c phc lc ti cao . ng y ni nh vy bi v s cc
k trung thnh ca ng vi chn l, bi v sau ht y l suy
din ca tm tr. Mahavira bit, vi ng y n khng phi
l suy din. Nhng ngi bit tr thnh mt ngi bit nhiu
n vo khonh khc bit khng ci g c kinh nghim.
Khi Mahavira tr v trong tm tr, sau vic bit...
Chng ta hiu iu theo cch ny. Dng nh l bn
i ln nh Gourishankar v tr thnh mt vi ci lnh ,
bn thn bn tr thnh ci lnh. Hay bn tr thnh mt vi
tuyt , bn cng ng cng ta nh tuyt v do vy
khng c kinh nghim no bi v ngi kinh nghim khng
tch bit cht no na. Th ri bn i xung t nh v
sau khi ti vng t thp bn ly ng nhm v nhn li vo
Gourishankar qua chng. Kinh nghim ca iu c bit
vn cn di li bn trong. N gn gi ti mc bi v thiu
khong cch cn thit bit n khng th c bit. N
|
|
335

336

t ti ton quan bi v khong cch. By gi nng ng
nhm ca tm tr ngi ta nhn li. By gi ngi ta cm
thy qua suy din rng c ci lnh tt bc , c m rng
ca tuyt trng tuyt i khng t vt, n cao lm sao! Ngi
ta cm thy rng mi sc ht bin mt, dng nh ngi
ta t ti cnh v c th bay trn bu tri. Bu tri trong
vt lm sao! Ngi ta cm thy rng bu tri ton mu xanh
bic thm ch my cng b b xa pha di v ch bu tri
trng rng my cn li.
Nhng tt c nhng iu ny l ngh v sau khi ng
li trn t thp. Do kinh ni: ... c suy din thng qua
vic hi tng ca tm tr.

Trong th gii v thu, hng triu hng triu nghip, du
n hnh ng c tch lu. Tt c chng u b
samadhi ny ph hu v php thanh tnh, bn tnh t
nhin trng thnh.
Trong kinh th hai ny c hai t rt c gi tr: karma
(nghip) v dharma (php), hnh ng v tn gio. iu
chng ta lm l hnh ng v iu chng ta l l tn gio.
Tn gio ngha l t tnh ca chng ta v hnh ng ngha l
iu chng ta lm. Hnh ng ngha l t tnh ca chng ta
t ti bn ngoi. Hnh ng ngha l chng ta t ti bn
ngoi bn thn chng ta, vo trong th gii. Hnh ng ngha
l chng ta ni vi ai khc hn bn thn mnh. T tnh
ngha l tch bit khi ngi khc, khng c lin quan vi
th gii - ci ti y, bn th bn trong. N khng lin
quan g ti vic lm ca bn. N khng c to ra t iu
bn lm. N hin din trc mi vic lm ca bn. N l bn
tnh ca bn.
C th c sai lm trong nghip, vic lm; khng th c
sai lm trong php. Nh ly, t php khng c ngha tn gio
y. Php y ngha l phm cht - t tnh ca chng ta,
t tnh bn trong ca chng ta, bn th chng ta.
Cho nn vic lm cng nhiu, t tnh cng c b che ph.
Tt c nhng iu chng ta lm c chn vi bn th chng ta
bn di. V c nhiu tng vic lm ca chng ta n ni
dn dn, dn dn chng ta qun hon ton rng c bn th
no ca chng ta khc hn vi vic lm.
Nu ai hi bn, Bn l ai? - bt k cu tr li no
bn cho u l v vic lm ca bn, khng v bn th bn.
Bn ni bn l k s, bn ni bn l bc s, bn ni bn l
doanh nhn. Bn c nhn ra rng kinh doanh l vic lm
khng? Bn khng phi l doanh nhn, bn ang lm vic
kinh doanh. Lm sao mt ngi l bc s? Mt ngi c th
lm cng vic ca bc s. Lm sao mt ngi c th l k s?
Nu mt ngi c th tr thnh k s, ngi nh th s b
mt. Ngi c th lm cng vic ca k s. K ngh l
vic lm ca ngi , cng vic ca ngi , khng phi
l bn th ca ngi .
Bt k m t no bn nu cho mnh, nu bn nhn su vo
trong n bn s thy rng bn bao gi cng ni iu bn lm
v khng bao gi ni iu g v bn th bn. V bn khng
th ni c. Bn thn bn khng bit g v n, bn ch bit
iu bn lm. Bn hiu thu v phn vic lm - iu bn lm,
iu bn c th lm. Mi iu bn c kh nng ni l ci bn
lm trong qu kh v ci bn c th lm trong tng lai.
Tt c nhng chng ch bn mang theo u khng ni g
ngoi iu bn c th lm, khng phi l iu bn l g. Nu
bn ni bn l mt sadhu, ngi tm kim, iu c ngha
l bn l mt ngi lm vic tm kim. Nu ai ni ngi
|
|
337

338

l k cp, iu c ngha l cng vic ca ngi l
nh cp cc th. Hnh ng ca ngi ny l hnh ng tm
chn l, hnh ng ca ngi kia l hnh ng nh cp cc
th.
Nhng bn th ca bn l g? Ci g bn trong bn?
Khi bn cn cha c sinh ra t bng m, l mt sadhu, k
cp, k s hay bc s c ngha g? Nu ai hi bn trong
khi bn cn ang trong bng m rng bn l ai, s kh tr li,
bi v th th bn cha l k s, th th bn cha l bc s, bn
cha lm bt k vic kinh doanh no. Nu ai hi bn trong
bng m ca m bn, Ai trong ? khng cu tr li no l
c th c. Hay bn ngh iu l c th? Bn vn trong
bng m - khng cu tr li no c th ti c.
By gi nhiu phng php c khm ph ty
no. Bn ni bn l k s, nhng no bn c th b ty, v sau
vic ty no c thc hin ng, nu bn c hi, Bn l
ai? bn s ch cn li trng trn, bi v con ngi bn nh
mt k s ch c trong h thng k c ca bn. Bn hc
tp, c nhn chng ch, lm ci g , nhn c
cng lao hay lm li; tt c n trong k c ca bn, m by
gi b ty sch ri. By gi bn khng th a ra bt k
cu tr li no cho vic bn l ai. Nhng bn vn hin hu.
Bn th ca bn khng th b xo i bi vic ty xo k c
ca bn, nhng du n v cc hnh ng ca bn c th b
ty i.
Kinh ny ni:

Trong th gii v thu, hng triu hng triu
nghip, du n hnh ng c tch lu.
Mt cch t nhin, mi ngy, tng khonh khc, du n
hnh ng ang c tch lu li. Chng ta ang ngi, ng,
th - hnh ng ang xy ra. Chng ta ang ng, m - hnh
ng ang xy ra. Khng ai c th chy khi hnh ng, bi
v chy trn cng l hnh ng. Ngi ta s i u? Bn s
i v ngi trong rng su sao? Ngi cng l hnh ng. Bn
s nhm mt sao? Nhm mt cng l hnh ng. Bt k
ci g bn c th lm, u c bt k vic lm no u c
nghip, hnh ng.
Tng khonh khc bit bao nhiu hnh ng ang c
lm. Bng dng ca chng, k c ca chng, n tng ca
chng c t li bn trong chng ta. Bt k ci g bn ang
lm u c tch lu ln bn th bn. N ta nh ng
rnh c lm trn a ht. Khi bn nghe a, mi th c
lu gi trong nhng ng rnh ny tr nn sng ng v
bt u t biu hin n ln na. Tm tr bn cng ht nh
vy - mt tuyn tp ghi li tt c cc hnh ng ca bn, mi
th c tch lu li. Bt k ci g bn lm, cc ng
rnh c hnh thnh ln bn. V nhng ng rnh ny
l cc kip sng v tn ca bn. N l gnh nng ln. V bn
c lp i lp li gn nh cng nhng iu mi. Hon cnh
ca bn gn ging nh chic a ht c ni kim mc kt vo
cng mt rnh v bn c tip tc chi mi n - cng mt
ng lp li bn thn n ln na v ln na v ln na.
Bn ang lm g? Hm qua bn lm cng mt th,
hm kia bn lm cng mt th, hm nay bn ang lm
cng mt th, ngy mai bn cng s lm cng mt th - cng
gin d, cng tham lam, cng gn b, cng thm kht, mi
th nh c... bn ghi mn c. Chic kim b mc kt vo mt
rnh, khng c kh nng vt qua n, v to ra cng mt m
thanh c th lp li.
y l l do ti sao c nhiu chn th trong cuc i.
Nht nh l nh vy ri, bi v chng ci g mi xy ra.
|
|
339

340

Chic kim n gin khng tin thm. Nhn li ba mi, bn
mi nm cuc i bn m xem: Bn lm c g ri?
Bn vn ang chi cng mt bn nhc, cng s vic c lp
li hng ngy. y l iu nhng ngi thy n hay
gi l avagaman, vng sinh t. Cng mt iu lp li, cng
mt iu lp li; cng mt iu trong kip sng ny, cng
mt iu trong kip sng tip, cng mt iu trong kip sng
sau kip ny - cu chuyn ca qu kh l nh nhau, cu
chuyn ca tng lai cng l nh nhau. Cng ham mun
dc, cng gin, cng ght, cng tnh bn, cng th ch,
cng vic kim tin, cng vic lm nh - v sau khi lm tt
c nhng th ny mt hm ngi ta thy rng mt cn gi
mnh thi ti v ton th ngi nh giy sp.
Nhng ht nh a tr lp tc thu nht li giy vn v
bt u lm li ngi nh ln na, chng ta cng lp tc nhn
vic sinh mi v bn bu vi vic xy nh giy mi. Ln ny
chng ta c gng lm ngi nh mnh m hn; nhng k
hoch lm nh th vn nh c, cu trc ngi nh vn nh c -
tm tr vn nh c. Chng ta kt thc vic lm ht nh c v
c chm m theo cng cch c, ht ln ny n ln khc.
Khng ch mt tri ln mi chiu v li mc bui sng -
bn cng c ln v mc ra theo cng cch thc. N l vng
tun hon, chic bnh xe. T samsara (lun hi) c ngha l
chic bnh xe, c quay mi, trn cng mt trc.
Nghip v tn, du n hnh ng c tch lu, b ph
hu bi samadhi ny. iu ny ng hiu, bi v nhiu ngi
ngh rng nu du n hnh ng xu c tch lu, chng ta
phi ph hu n bng hnh ng tt. H lm. Du n hnh
ng xu khng th b ph hu bi du n hnh ng tt.
Du n hnh ng xu vn s cn khng b ng ti v hnh
ng tt s c tch lu - chnh l iu s xy ra nhiu
nht. Chng khng hu ln nhau. Khng c cch no
chng hu ln nhau c.
Mt ngi phm phi li lm n cp, th ri ngi n
nn v tr thnh sadhu, ngi tm kim, ngi tt. Bng
cch tr thnh sadhu, nhng du n hnh ng ca k cp
vn nm bn trong ngi khng b hu i. Khng c cch
no lm iu . Du n hnh ng tch bit, du n ca vic
l sadhu, hnh thnh. Du n hnh ng ca vic l sadhu
khng trng vi du n hnh ng ca vic l k cp. Sadhu
lm g vi k cp? Bn l k cp, bn v mt loi
rnh hnh ng trn tm tr. Th ri bn tr thnh sadhu. By
gi rnh hnh ng ca vic l sadhu khng c v ln
rnh hnh ng ca vic l k cp, bi v vic l sadhu l
vic xy ra ca phn khc ca tm tr bn so vi phn ca
vic l k cp.
Thay v th ci g xy ra?
Trn cc rnh hnh ng ca k cp, rnh hnh ng ca
sadhu c ln vo; khng ci g b hu c. Sadhu ci ln
trn k cp, l mi iu xy ra. iu ny ngha l mt
ngi khc, mt k cp-sadhu, c sinh ra. Ci tt ca vic
l sadhu khng th hu i ci xu ca vic n cp. K cp
tip tc vn cn bn trong, ch vic chng ln xy ra - n
thun mt ngi na ci ln chp ca n.
Cho nn cho d k cp yn v theo mt ng, cho d
sadhu yn v theo mt ng, nhng ci mn hu ln k cp
v sadhu c to ra y l rc ri ln. l xung t lin tc
bn trong, bi v k cp tip tc n lc ca n v sadhu tip
tc n lc ca mnh. V mt mnh Thng bit c bao
nhiu dng khc nhau chng ta tch lu bn trong mnh,
khng hu b ln nhau, c to ra tch bit v vn cn li
|
|
341

342

nh vy. Do kinh ny ni rng chng b ph hu tt c
qua samadhi.
Hnh ng khng hu b hnh ng. V hnh ng ph
hu hnh ng. Hiu iu ny cho ng: hnh ng khng
hu b hnh ng, hnh ng ch lm cho hnh ng thm
dy c. Ch v hnh ng hu b c hnh ng. V v
hnh ng c t ti trong samadhi, khi ngi lm khng
tn ti thm cht no na.
Khi chng ta t ti trng thi ca tm thc, ni ch
cn hin hu, khng c vic lm no c, ni thm ch khng
mt gn vic lm no ny sinh, ni ch c hin hu, s tn
ti bao gi cng cn li - hin hu, khng phi l vic lm -
trong khonh khc ca hin hu , ngi ta bng nhin
nhn ra rng tt c nhng hnh ng mnh tng lm trc
y khng phi do mnh lm. Mt s hnh ng do thn th
lm - thn th chu trch nhim v chng. Mt s hnh
ng do tm tr lm - tm tr chu trch nhim v chng.
Nhng bn khng lm bt k hnh ng no c.
ng thi vi vic nhn ra ny mng li tt c cc du
n hnh ng u b ph hu. Tnh linh hn l vic hu b
mi hnh ng. Chnh do mt tnh linh hn m o tng
rng, ti lm, c to ra.
Khi mt ngi n cp, iu y c kch hot hoc bi
thn th ngi hoc bi tm tr ngi . Thn th ai
n mt hon cnh m vic n cp phi c thc hin. Mt
ngi b i, thn th thc p ngi lm vic n cp. Linh
hn khng bao gi phm vo vic n cp. C ci i ca
thn th, ci au ca n, v ci kh ca n; hay con ca ai
sp cht v khng c tin thuc thang - ngi ta n cp. Tt
c nhng iu ny l vic n cp t thn th.
Cho n gi chng ta vn cha c kh nng phn bit
c gia n cp t thn th v n cp t tm tr. n cp t
thn th ngha l chnh x hi l ti phm. n cp t tm tr
ngha l bn thn ngi l ti phm - n cp do tm tr l
vn khc. Ngi khng cn th g, nh kt bc ngi
y p, nhng ngi thy mt xu nm trn ng v
ngi nht n nht vo ti. By gi, ngi ny l k cp
t tm tr. Khng phi v nhu cu ca th cht; thn th
ngi khng van ni ngi n cp, nhng do tnh tham
ca ngi. Mt xu ny thc s khng thm cho ca ci ngi
, nhng ci g s c thm vo, t nht cng l mt xu.
Ngi c th c hng triu ru pi, nhng nh nht
mt xu vn c - ngi ny l ti phm thc. Nhng ngi
khng bao gi b bt. Chnh k cp nh cp do nhu cu
thn th mi b bt. Th phm thc l k khc, bi v ngi
khng c l do no ht c - v mc thn th - n
cp, vy m ngi vn n cp. n cp l thi quen ca
n, ngi thu c tinh tu t vic n cp.
Tm l ni v mt loi bnh c tn l thi tt mt. y l
bnh ca tm tr. Hu ht mi ngi u chu loi bnh ny,
nhng ch mt s ngi, nhng ngi c bnh tr nn cp
tnh, mi i vo ch ca tm l.
Ti c quen bit mt gio s, mt ngi giu c, rt
phong lu, ngi c mi th m ngi ta phi thm mun,
nhng ng ta ch c mt a con v a con ny c thi tt
mt. N phi chu ng bnh n cp vt ny. N ly bt k
th g - chng thnh vn th l ci g. Nu n n nh
bn v thy mt ci khuy trn sn, n s lp tc nht ngay
vo ti qun. N khng dng g ci khuy c. Thm ch thy
cy kim khu nm u n cng cho lun vo ti n. N s
|
|
343

344

nhn vo cun sch ca bn ri x ra mt trang v nht vo
ti.
ng gio s ny c ln hi ti phi lm g vi n, bi v
n khng ly nhng th m bn cm thy n thc s n cp
v l k cp. N ch ton ly nhng th tm thng. a tr
ny hc n bc thc s. N thng minh. Ti pht trin
mt cht quan h vi n, cho nn n cho ti xem bung
ring ca n, ni n ct mi th n nh xoy. Tng th
u c dn nhn ch r ai b la v vic no , t nh
ai th khc no b loi ra, vn vn. N hng th vi s
kin rng cho ti nay khng ai c kh nng bit c ai
ly i th no v ly ra lm sao. Nu n ly mt ci
khuy t nh bn, trn nhn c vit, Ti mang i t nh
ngi n ngi kia, ngay trc mi h m h thm ch
khng my may nghi ng rng iu nh th xy ra.
By gi mi quan tm trong vic nh cp l mt kiu
khc. N khng c lin can g ti nhu cu thn th. K cp
hoc l t thn th hoc l t tm tr, khng c k cp t linh
hn. Cho nn ngy bn bc vo linh hn mnh, bn bng
nhin nhn ra, Mnh khng lm vic n cp , mnh
khng thc hin hnh ng ; mnh ch hin din trong
hnh ng . ng l nhng hnh ng khng th no
b phm phi m khng c mnh. Cng ng l mnh
khng phm vo nhng hnh ng .
Khoa hc hay dng mt t, rt gi tr v c ngha - cht
xc tc. Nu bn phn tch nc bn s thu c hir v
xi, khng g khc. H
2
O l cng thc - hai nguyn t hir v
mt nguyn t xi to thnh nc. Nhng nu bn trn ln
hai nguyn t hir vi mt nguyn t xi, bn khng thu
c nc.
iu ny rt th v. Khi bn phn chia nc, bn c
hai phn hir v mt phn xi. Mt cch t nhin, khi bn
trn hai phn ny theo cng mt t l bn ng phi thu c
nc. Nhng iu khng xy ra. C mt th na m s
hin din ca n c cn ti lm ra nc. N khng i
vo cng thc thc ti, nhng bn thn cng thc ch xy ra
trong s hin din ca n. Ci l in, trong trng hp
ny, v n c gi l cht xc tc. Trn tri, khi st xy ra,
n hnh ng nh tc nhn xc tc v nc c to nn t
xi v hir hin din trong khng trung. N khng lm g
c, n khng i vo trong nc, nhng s hin din ca n l
cn thit.
Nu bn ly hir v xi ri cho dng in chy qua
nc s c hnh thnh. Nhng nu bn phn chia nc
bn ch thu c hir v xi, khng c in. iu y c
ngha l in khng i vo trong nc nh mt thnh t ca
nc, nhng nc khng th c to ra nu thiu s hin
din ca n. Khoa hc gi hin tng c bit ny l tc
nhn xc tc.
Bn khng th phm li n cp bng khng c s hin
din ca linh hn. Linh hn ta nh tc nhn xc tc, s hin
din ca n l cn thit. Mt mnh thn th - ch mt mnh
thn th thi - khng bao gi phm vo bt k n cp no.
Cho d bn t tin vo ti ngi cht, iu s khng
c gi l k cp khi b pht hin. Ci xc phi xoay x th
no vi vic n cp? V l ci xc nn n khng th thc
hin c nhng hnh ng nh th.
Mt mnh tm tr cng khng th l k cp c. D cho
tm tr ngh g i chng na, n cng khng th mt mnh
phm phi ti n cp. Khng ch c iu , nu khng c
linh hn bn trong n thm ch cn khng th ngh c. S
|
|
345

346

hin din ca linh hn l cn thit, ch th th vic n cp xy
ra. Nhng du vy, ri mt ngy no ngi ta t ti linh
hn ngi ta thy rng vic n cp xy ra trong s hin
din ca linh hn nhng linh hn khng can d vo vic
n cp. Linh hn ch hin din. Hin din ca n mnh n
mc mi th bt u xy ra.
Mu nan chm ang nm kia; mt st b ht vo. C l
bn c th ngh rng nan chm ang ht chng - bn lm.
Chnh s hin din ca nan chm l . N khng phi ht,
n khng phi n lc g ht c. Nan chm khng phi co
bt k c bp no li ko mt st v n. Nam chm thm
ch khng bit rng n ang ht. Chnh s hin din ca nan
chm v mt st bt u b ht.
Chnh s hin din ca linh hn v hnh ng bt u
c; thn th c kch hot, tm tr c kch hot v hnh
ng bt u cuc hnh trnh ca n. Ci ngy bn vo li
linh hn ny, trong samadhi, bn c t do khi mi du n
hnh ng - khng phi bi v nhng hnh ng ny c cch
no bm vo bn m bi v chng cha bao gi bm vo
bn ngay ch u tin. Trc y bn cn cha bao gi t
ti ci ta bn trong ca mnh, ch m bn s hiu rng bn l
khng b gn vo u c.
Quan im ny ca Upanishad theo mt ngha no
chng li o c rt nhiu. Bi v iu ny c phn i
quyt lit i vi Upanishad su bn trong tm tr. Bt k ai
l ngi o c cng u yu cu bn hu b hnh ng
xu bng hnh ng tt, thc hin nhng hnh ng tt v
khng lm nhng hnh vi xu. Upanishad ni rng vic thc
hin nhng hnh vi nh vy l sai. D cho bn c thc hin
hnh vi tt hay hnh vi xu, y cng ch l iu th yu.
Khi nim ca bn v vic lm, rng bn l ngi lm - ci
l c.
c cng c hai kiu: c tt v c xu, nhng c hai u
l c c, v vic tin rng bn lm iu g l o tng. Bn
ch hin din v hnh ng xy ra; hnh ng xy ra ch
trong s hin din ca bn. Bn ch l nhn chng, khng
phi l ngi lm.
Ci ngy bn nm tri s hin din ny khng nh ngi
lm m nh nhn chng, bn s thy ra rng d bt k ci g
tng xy ra ch xy ra xung quanh bn; bt k iu g
tng xy ra bn khng lm, n ch xy ra xung quanh bn.
Cc s kin xy ra, xy ra ngay cnh bn, nhng bn vn
xa khi n.
Cng ht nh khi bn m ban m v bn tnh dy vo
bui sng v bn ni, Ti c gic m; bn vn cn tch
bit vi n. C th l bn phm ti n cp trong gic m, c
th l bn tr nn b t trong gic m, c th l bn t cu
c mnh khi b t bng cch hi l. Bt k ci g c th
xy ra trong gic m, nhng khi bn thc dy vo bui sng,
m bin mt hon ton - dng nh n cha bao gi xy ra
c. Sau khi thc dy vo bui sng bn khng t coi mnh l
k cp.
Nhng bao gi bn c ngh: m liu c th c
m khng c mnh khng? M c th xy ra bi v bn cn
c . Nu bn khng c ... m s khng xy ra cho xc
cht. M xy ra bi v bn c , s hin din ca bn l ci
cn phi c cho n xy ra. Vy m lc tnh dy vo bui
sng bn khng cm thy bn tm rng mnh phm ti n
cp. Lm g by gi b li iu ? Nhn n, trng pht,
lm t thin, t b? Lm g? Khng bn khng cm thy
|
|
347

348

phi lm g c. M thm ch cng khng cn li trong tr nh
qu hai pht sau khi thc. N bin mt ta nh ln khi.
Trong trng thi ca samadhi ng, ton b cuc sng
ta nh gic m, d ngi ta sng bt k ci g... khng
ch trong kip sng ny m trong v hn kip sng i ti
trng thi samadhi. Ging nh vo bui sng khi bn i ti
trng thi thc t gic ng, tng t nh vy, khi bn ti
trong samadhi t ci gi l trng thi thc, ton th ci vng
qu kh, mi cht liu m u tan bin ta khi.
Ngi t ti trong samadhi ln u tin bit rng,
Mnh ch hin hu; mi hnh ng xy ra gn mnh ta
nh m. V khng lo u hay nui tic g v chng cn li.
Khng cn li t ca ngi - Mnh lm hnh vi v i lm
sao - khng cn t kt n, Mnh lm hnh vi tm thng
lm sao. Khng, mi th u bin mt.
Trong m ca bn, d bn l hong , sannyasin v i,
k st nhn hay k cp - khng ngi no trong s lm
thay i hng v ca cc tr bui sng ca bn. Tt c ba
iu ny tr nn v ngha. Khng phi l nu bn l hong
trong m th th bui sng bn ung tr m v gic m,
hay nu bn l k cp, tn v li, tn st nhn trong m, th
th bn cm thy mc cm v chn tr mang v cht. Bn
khng b ung tr v bn l sadhu, hin nhn trong gic
m. Cng khng xy ra l bn ngh, Mnh tng l thnh
nhn c m di v by gi mnh ung tr vo bui sng sau
- hnh ng ng xu h lm sao. Khng, khi bn ung tr
bui sng mi gic m ca bn qua ri.
Ti tng nghe... Rinzai l mt thin s v i Nht,
v mt ln, khi ng y thc dy vo bui sng, ng y ni
vi t ang ng cnh , Ta s k li gic m m qua
nu ng gii thch cho ta.
t ca ng y ni, Xin thy i vi pht, trc ht
ti phi bng nc cho thy ra mt v ra tay .
t em nc ti. Rinzai ra mt v ra tay ri mm
ci. Vo lc mt t khc ti. Rinzai ni, m qua ta
c gic m. Ta ang nh k gic m cho t th
nht, yu cu anh ta xc nh n, nhng anh ta xc nh
n trc khi ta k cho anh ta. Vy th ng s xc nh n
ch? Ta s k n cho ng ch?" t kia n, Xin thy vui
lng i mt pht, ti mang cc tr ln cho thy ri
chng ta s xem.
Sau khi tr c em ln, Rinzai ci to v ni, Ta rt
hi lng, by gi khng cn k li gic m lm g. C mt
ngi na hin din theo di mi iu ny. Ngi ngh
tht qu khng c gii hn no cho xun ngc. Ngi ni,
C gii hn cho mi iu ch. Gic m thm ch cn cha
c k ra m vic xc nh lm xong ri, v mi th
c gii quyt. Ngi yu cu Rinzai t nht thut li
gic m cho ngi ta cn bit c gic m v g.
Rinzai ni, Ta th cc t ca ta y thi. Nu nh h
biu l bt k s sn sng xc nh ra gic m ta s tng c
h ra khi o trng. C cn phi xc nh gic m khng?
N l m, v s vic xong ri. Ngi th nht lm
iu ng. Ngi ni, Vn cn bng dng gic m lp l
cho nn xin thy ra mt bng nc lnh. Ngi th hai
cng lm iu ng: C l vic ra mt vn cha , m
vn cn phng pht trong tm tr, cho nn xin thy ung cc
tr nng v thc dy! - v l vic xc nh gic m. C
th c cch xc nh no khc v gic m khng? Ch thc
dy l gic m tr thnh v ngha. Ci g c m xc
nh trong n? Khng ai bn tm ti vic xc nh iu v
ngha.
|
|
349

350

iu chng ta gi l hnh vi ln, hnh vi nh, hnh vi
tt, hnh vi xu - bit bao phn chia m chng ta cn cha
lm na - o c, v o c, hnh kim tt, hnh kim
xu; tt c chng tr thnh v ngha, v tch s trong
samadhi. Khi thc tnh trong samadhi ngi ta thy ra rng
tt c ch l gic m di, v tn, v hn, v ngi ta ch hin
din . Bn cha bc vo n, bn vn ng bn ngoi.
y l l do ti sao mi du n hnh ng u b ph hu, v
php, t tnh, ny sinh. Khi mi du n hnh ng u b hu
b, khi mi th m chng ta can d vo u b hu b, chng
ta i ti bit ci chng ta ang l, ci l bn th ca chng ta,
t tnh ca chng ta. T tnh l php, tn gio.

Nhng ngi bit v yoga gi n l Dharmamegha - m
my ma php - samadhi, bi v n ma ro xung hng
nghn dng sui cam l php, bn tnh t nhin, ta nh
m my ma.

Dharmamegha l mt t hay. My chng ta thy. Khi
Ashadh, thng u tin ca ma ma ti, my t tp trn
bu tri. Nhng chng ta khng nhn bit v ton th hin
tng ny. Nhng m my t tp trn tri Ashadh, v
cng bt u ma. Nhng ng nt n ln ko di trn t
do ci nng ma h, dng nh l t h mi, nh l t m
ca mi pha ung tng git nc cho s tho mn ca
tri tim n. V cn kht m t phi i ch lu th, v cn
kht m cy ci phi b ph ta nh c b qung ln ct
kh. Th ri nhng m my ny t li trn tri v ma bt
u trt xung di bng ca my en, v iu v, mt bi
ca ging ra khp ni.
Dharmamegha l hin tng tng t nh vi Ashadh
xy ra bn trong bn. Dng nh l bn th bn kht nc
khng bit bao nhiu kip ri, nhng ng nt n xut
hin trong n, khng c du vt no ca nc bt k u
m c th lm du n. Bn ung nc, nhng iu y ch
lm tng thm cn kht ch khng lm du c n. Bn
ung bao nhiu kiu nc, i qua nhiu ngun nc, v ai
bit iu bn khng tm kim v nm gi. Nhng mi ln
hi vng bin thnh tht vng, khng ci g ti tay bn. Cn
kht ny v mnh t nt n ca ton th bn th bn, y
nhng khao kht... nhng m my ma ln u tin t tp
trn n vo khonh khc ca samadhi. Ashadh n bn
trong, v cn ma ro cam l - ch l biu tng - cn
ma ro cam l bt u xy ra ln u tin. Ln u tin, vo
nhng khonh khc ca samadhi, linh hn c tm tp v
nc cam l bt u trt xung t nhng m my trong
v hn nhng lung mch.
M t ny ch l biu tng. iu thc s xy ra cn ln
hn nhiu lm. Gi n l cam l thc t khng th cho chng
ta tng no v n. Nhng dy vy chng ta vn c c
ch dn no rng m my t tp trn tri... ma ro bt
u t chng v linh hn, cn kht i kip c tho mn.

Nhng ngi bit v yoga gi n l Dharmamegha - m
my ma php - samadhi, bi v n trt xung dng sui
cam l php, bn tnh t nhin, ta nh m my ma
ro.

Nhng ti sao n c gi l dharmamegha? Bi v ln
u tin t tnh trt xung ngi ta. Php ngha l t tnh.
Bt k iu g chng ta bit cho ti nay u l bn tnh
ca ngi khc. i khi ci p c thy l trong ai
khc. i khi tnh yu c nhn n l t ai khc. Hnh
|
|
351

352

phc c nhn, bt hnh c nhn. N bao gi cng t
ngi khc, mi thng tin u qua ngi khc; khng c
kinh nghim no ca ring ngi ta. Ai khc, ai khc,
ai khc - bao gi cng ngi khc, v ch ngi khc l
quan trng. By gi ln u tin ngi khc b vt b i v
ci ta bt u ma ro ln ci ta. iu ta nh chic l xo
ca chng ta bt tung ra, iu ta nh ngi ta tm
thy sui ngun ring ca mnh v ci ta bt u ma ro ln
ci ta.
Dharmamegha ngha l t tnh bt u ma ro
xung. Bn thn bn tr nn c tm trong n, c chm
ngp trong ; tr nn ti tn, tr nn mi m. Mi du n
hnh ng, mi bi bn, mi th ln xn trong cuc hnh
trnh v hn, mi rc ri t tp trn ngoi ta, tt c b
qut sch. Tt c nhng ci cn li l bn tnh, t pht; mi
ci cn li l bn thn ngi ta, khng g khc.
Theo mt ngha no chng ta c th gi n l phc lc
ti thng, theo mt ngha no chng ta c th ni y l
kho bu ti thng, v theo mt ngha no chng ta cng
c th ni y l ci ngho ti thng. Nu chng ta ngh v
iu thing ling, con ngi ny t ti ca ci ti
thng. chnh l dharmammegha samadhi ci Jesus gi l
Ngho ca tm linh. Khi ai t ti im ny, ngi
tr thnh ngho v mi phng din. By gi ngi
khng cn g ngoi bn thn ngi , khng ci g khc cn
li ngoi tr ci ta ring ca ngi ta. y l iu c gi
l ngho.
y l l do ti sao Pht gi sannyasin ca mnh l
bhikkhu kht s, khng l swami. l v dharmammegha
samadhi. Pht ni, Ta khng gi sannyasin ca ta l swami,
ta s gi h l bhikkhu. Nhng chng mang ngha cng mt
iu. Nu bn nhn t pha th gii, h tr thnh kht s -
bhikkhu, k n xin. Nu bn nhn t pha ca iu thing
ling, h tr thnh swami, ngi ch, hong .
Ngi Hindu dng t swami t kha cnh khc: sau
khi t ti samadhi, ln u tin ngi ta tr thnh hong ,
ngi ch. Cho n tn by gi ngi ta tng l k n
xin, n xin t phng, vi tay chp li v bt n xin cha ra.
Cho n tn by gi linh hn bn tng khng l g khc
hn ci bt n xin. Bt k mu vn bnh m ai nm vo
trong bt n xin l kho bu duy nht ca bn. n tha,
thc n i thiu, c mc, mu vn bnh ri xung t bn n -
bn k cp tt c v coi n nh kho bu ca mnh. Ngi
l k n xin mi ti gi.
Do ngi Hindu gi sannyasin - ngi t b - t
ti dharmammegha samadhi l swami. Nhng Pht ni, Bt
k ci g c cho ti lc ny - tt c giu c, quc, ton
b th gii - tt c b b li ng sau. Khng ci g ca
ngi khc cn li, ch mi ci ta. Ci ngho ti thng
xy ra. Khi bn mt mnh khng c bt k ci g khc, thm
ch khng qun o, thm ch khng nh ring ca mnh, thm
ch khng t ring ca mnh - khng ci g cn li l ca
ring bn m ch mi ci ta... ai c th ngho hn? Ngay c
k n xin cng c ci g khc hn ci ta ca ngi . N
c th nh, nhng n l ci g ; ci g khc hn ci ta
ca ngi . N c th ch l b lt, nhng ci na
cng l ca ci.
Ngay c k n xin cng cha l k n xin n mc ngi
l tt c mt mnh, khng ci g khc.
Pht ni vi cc kht s rng th gii s b vt b khi
h theo cch khng ci g cn li, theo cch thm ch mt
|
|
353

354

du vt ca th gian cng khng cn li. Bn tr thnh k n
xin ton b khi c lin quan ti th gian v mi ca ci.
Nhng hai iu ny l mt. Ngi tr thnh k n xin t
pha th gian tr thnh swami t pha linh hn. Ngi tr
thnh swami t pha linh hn tr thnh k n xin ca th
gian. l l do ti sao chng ta c nhiu knh trng n th
i vi kht s, nh cha bao gi c cho bt k ngi no c
ca ci. Chng ta tn phong kht s ln ngi m chng ta
cha bao gi tn phong cho hong . T kht s tr thnh
ng knh.
By gi ngha ca t kht s l k n xin, v nu bn gi
ai l kht s, ngi s mun nh bn. Nhng Pht gi
nhng t n hu nht ca mnh l kht s. Bt k ai c
ng y gi l kht s u tr nn c n hu. i khi nhng
ngi nh th to ra vn ngay c trong lnh vc ngn ng.
Nhng ngi nh Pht lm cho ngn ng b o ln. c
ngha r rng cho t kht s v ng y lm bin cht n. ng
y cho n mt ngha hon ton mi - kht s tr thnh hong
. Nu hong ci ly di chn kht s, iu ban cho
kht s danh gi ln lao.
Dharmammegha samadhi lm cho ngi ta l k n xin
bn ngoi nhng l hong bn trong.

Trong samadhi ny, mng li ham mun tan bin hon
ton v nhng tng dy nghip tch t, d c hnh hay
ti li, u b nh bt mi gc r ti chnh ngn ngun
ca chng.

Nh ly, c c hnh ln ti li. y l chiu su ca
suy ngh Upanishad. Bi rm c hnh v ti li, c hai; tt
c nhng iu tt bn lm, iu na, tt c nhng iu
xu bn lm, iu na... bi rm ca c hai b ph hu
tn gc r ca chng.
ng ngh rng khi bn t ti Thng bn s gi
bng k ngn hnh v c hnh ca bn cng bn - Con
lm nh tr cho ngi khc khng mt tin. Con xy
n cha. Con cho mt s ngi brahmin thc n. Ngi
c bn ghi v iu khng? Nu bn ti cng thin ng
vi bn k v nhng iu ny, ch thnh vn bin li
vo ghi 'Thin ng', bn trong bn s thy ch a ngc.
Theo ngn ng th gian, c hnh v ti li ng cao
ng thp. Ti li l xu cn c hnh l tt. iu ny c th
n tho theo ci nhn ca x hi, nhng trong ci nhn ti
thng ca php, c c hnh ln ti li u v ngha, bi v
l ngi lm tc l ti li v l ngi khng lm l c hnh.
C mt iu l r rng - ch ngi no l ngi khng lm,
ngi v ng, s c kh nng vo. Ch ngi s c kh
nng vo , ngi khng c - ngi bin mt v ang
sp sa l ci khng. Nu bn nh mt bn ng vn c d
ch hi cht con ng s rt hp v bn s khng c kh
nng vo c.
C mt pht biu ca Jesus cha bao gi c gii thch
ngha tm linh ca n. Thc ra, ngi phng Ty khng c
kh nng tm ra c ngha tm linh; do bt k ngha no
c suy din ra cng u bin thnh li trn tc.
Li ca Jesus l, Lc c th chui lt l trn kim
nhng k giu s khng bao gi c kh nng vo thin quc
c. Nhng sau hai nghn nm Ki t gio thm ch vn
cha ln no c ai din gii ng pht biu ny. Hai nghn
nm l mt khong thi gian di.
Ton th din gii c trao cho l ch ngi giu
khng th ln ci tri c. C kh nng lc chui qua
|
|
355

356

c l trn kim khng? iu y khng th c c. Lm
sao lc li chui qua c l trn kim? Nhng iu khng
th y, Jesus ni, bng cch no c th xy ra; th on
no c th c pht minh ra, cch thc no c th
c tm ra lc chui qua l trn kim. Nhng ngi
giu s khng c kh nng c vo qua cng ci tri.
Ngi Ki t gio ch hiu ngha nng ca n, nhng y
khng phi l ngha ng.
iu g c ng bi vic l ngi giu, ngi cm
thy thm ch hi cht rng mnh c ci g . Ngi giu l
ngi c khi nim v vic c ci g . Cho nn nu ai
cm thy mnh thu c c hnh, ngi l ngi giu.
Nu ai cm thy rng mnh l sadhu, gn gi vic t
kim sot, sm hi, ngi l ngi giu. Ngha ca ngi
giu l ai , ngi ni mnh c ci g v mnh ch khng
phi v bn thn ngi . y l ngi giu. Nu ngi
ni, Ti thc hin bit nhiu li cu nguyn, tin hnh
nhiu cuc nhn n, ng di nh nng mt tri trong
nhiu ngy. Trong nhiu nm ti ng trn i chn m
khng ngi xung. Ti lm bao nhiu vic phc v ngi
ngho, i thm nhiu bnh vin, lm iu ny, lm
iu n - nu ngi c ci g tuyn b th th ngi
ny l ngi giu .
By gi nghe li pht biu ca Jesus ln na: Lc c
th chui lt l trn kim nhng k giu s khng bao gi c
th lt vo thin quc c.
Ai l ngho? Ngi khng c g gii by khi ng
trc Thng . V nu mt ngi ni, Con thin, con
c hnh, con c tn gio th sao? Khng, ngi ng trng
khng trc Thng v ni, Con c ci khng, ch c
con thi. Bt k ci g con ang l u l mi th ngi cho
con, khng c tch lu g ca ring con; chnh bn th con l
mi th ca con, con thm ch khng tnh n c hnh ng
ca mnh... Ngi ng trc cnh ca vi ci trng
rng nh th l ngi ngho. Ngi l kht s ca Pht,
ngi ngho ca Jesus. Ngi nh th c kh nng vo
thin quc ca Thng .
Cho nn ngha ng ca vic l ngho l, ngi trng
rng. Ngi trng rng c kh nng i vo. V y l l do
ti sao Jesus ni v con lc . L trn kim rt nh - khng
c cch no lc chui qua c n. Ca vo thin quc
ca Thng thm ch cn nh hn l trn kim - ch ci
trng rng c th i qua c n. Cho d c mt cht xu ci
g cng bn, cho d mt cht xu ca ci ti, n s mc
kt li. Bn ang c i qua l trn kim cng vi con lc
ca mnh. iu l khng th c. B con lc i!
Nhng rt kh t b xe c ca chng ta, bi v trn xe
chng ta trng cao hn. y l cch Jesus phi ngh n
lc . Bt k ai ci trn bn ng ca mnh u ang ci
trn lc . V mi ngi bit ci lc kh chu th no.
Ci trn bn ng l ci lc vy. Ngi ta phi chu
nhng c xc ny ngi, nhng c nhy sut ng, n lin tc
ln ln xung xung. Tuy nhin ngi ta dng nh cao.
Ngi ta phi xung lc . Bt k ci g bn c, n ti
t vic lm ca bn - mi th, bt k ci g! Bt k ci g bn
c bi vic lm ca bn u b gii hn bi tm tr bn; tm
tr l bin gii ca n. Khng ci g t ti linh hn m ti
t vic lm ca bn.

... mng li ham mun tan bin hon ton... nghip -
du n hnh ng - c gi l c hnh hay ti li tt
c u b bt r ti chnh ci ngun ca chng. Th th
|
|
357

358

pht biu ny... Tattvamasi, Ci l ngi - l ng,
ch c nhn ra mt cch gin tip ...

Th th ln u tin iu m ngi thy ny ng c
kinh nghim - Tattvamasi l g, Ci l ngi. N ln u
tin c kinh nghim mt cch gin tip - mt cch gin
tip! Ngay by gi n khng c thy rt r rng. Ngay by
gi n ch cm thy nh vy, n mi ch c ng chm,
c suy din; n cn cha l kinh nghim trc tip. Khi
dharmamegha ny ma ro ln ngi ta, khi tm tr tr nn
tuyt i trng rng v ci ngho tr thnh ti thng v
ngi tm kim tr thnh khng l g ngoi trng rng bn
trong, th th ln u tin pht biu ti cao ny, Tattvamasi,
rng bn l Brahman, c kinh nghim mt cch gin tip.
Nhng ngi thy ny ca Upanishad l nhng ngi rt
tuyt diu. H vn ni rng y khng phi l mt kinh
nghim trc tip. iu y vn dng nh l chng ta ang
ngi vi i mt nhm, v ting bc chn ca ai c
nghe thy v chng ta cm thy rng ai n, nhng y
l gin tip. Tri rt ti v kh m thy c, v bng nhin
ting vng ca mt bi ca du dng lan rng v chng ta
cm thy rng ai ang ht. y l tri thc gin tip.
Gin tip ngha l, n gi khng c ng u mt i
mt, n gi n ch c cm thy. iu u tin xy ra sau
ma ro dharmamegha l kinh nghim gin tip v pht biu:
Tattvamasi - Ci l ngi - c ngi thy, Upanishad,
ni ra, l ng. Pht biu bn nghe thy - lng
nghe trong shravana, suy t trong manan, hp thu
trong nididhyasan, t ti tnh mt trong samadhi, by gi
trong ma ro ca dharmamegha samadhi nht nh l ng.
Khi bn hiu, Ci l ng, y l tri thc gin tip.
Nhng hm nay ngi ta i ti cm thy n, ngi ta nm
n - rng iu c ni ng.

... ch c hiu mt cch gin tip ...

Khi tri thc gin tip ny tr nn n nh v khi khng
cn d ch mt gn iu phn i thuc bt k loi g bt k
u, khi n lng ng khng hoi nghi, tr thnh tin cy
khng tng minh...

... ri tri thc trc tip, ta nh qu myrobalan trn lng
bn tay, c sinh ra.

Khi tri thc gin tip ny tr nn hon ton n nh, khi
ton b bn th kinh nghim v ni rng ngi thy l ng
khi ni, Tattvamasi - Ci l ngi; khi khng cn mt
gn ca bt k loi phn i no bt k u, khi n cm
thy ton b chn l - mc du vn cn gin tip - th th kinh
nghim v Tattvamasi tr thnh trc tip v lp tc, dng
nh ai t mt qu myrobalan vo lng bn tay bn.
Th th mt ngi nh vy khng ni, iu ngi thy
ni l ng. Ngi nh vy ni, Tattvamasi by gi l
pht biu ca ti.
Vi tri thc gin tip, ngi ny ni, Bi v ngi thy
ni iu , ti c th ni rng n l ng. Trong tri thc
trc tip, ngi ny s ni, Ti ni iu l ng, do
ngi thy cng phi c quyn ni nh vy. C hiu khc
bit ny cho ng.
Trong tri thc gin tip, bng chng n t Veda, ngi
thy, kinh sch. l l do ti sao cuc hnh trnh bt u
vi shravana - lng nghe. Thy ni iu , cho nn n
|
|
359

360

phi ng - vic tm kim bt u trong tin cy ny. l
tri thc gin tip chng no bn cm thy, Thy ni iu
, cho nn n phi ng. V ngi bit thy chp nhn
mt cch khng nh rng thy phi ni iu ng.
Nu ai cng Pht v Pht ni, Tattvamasi - Ci
l ngi, th th ngi ny thm ch khng th quan nim
c ci g sai. Ngi khng c tng g v vic pht
biu ny l ng hay khng, nhng ngi bit Pht, cho
nn iu Pht ni tr thnh chn thc cho ngi . iu ci
g khng chn thc n t li ca Pht nm ngoi vn
vi ngi , ngi khng th quan nim c iu ny.
Vi ngi sng gn thy, bit thy, li thy l
bng chng cho ngi . Nhng, li thy l bng chng,
l tri thc gin tip, n n t ngi khc. y s l vic
nhn ra u tin. Khi mt t ca Pht t ti samadhi
ngi chp tay s ci xung chn Pht v ni, By gi
ti hiu rng iu thy ni l ng. Nhng khi vic nhn
ra ny su sc hn, ngi s chm su hn, tnh hung s
thay i hon ton. Th th ngi s ni, Ti bit iu
. V by gi ti ni rng kinh nghim ca ti l ch iu
ng; iu thy ni cng ng.
By gi bn thn ngi ny tr thnh bng chng, bn
thn ngi ny tr thnh kinh sch. Chnh ngi nh vy
chng ta gi l v pht, tirthankara, ho thn, mt ngi
m bn thn ngi l bng chng - ngi khng ni rng
bi v n c vit ra nh th trong Veda n l ng, nhng
l ngi ni rng bi v n c bit bi h l ng, n l
ng. V nu Veda cng ni cng nhng iu y th th theo
thm quyn ca vic bit ca h, Veda cng ng. V nu
Veda khng ni nh th, Veda l sai. By gi tiu chun l
kinh nghim ring ca ngi ta. By gi hn th ca
ring ngi ta c sn.
y l trng thi ca siddhas, ngi vin mn.
Khi samadhi t tri thc gin tip vo tri thc trc tip, n
tr thnh trng thi ca siddhas. Ch nu mt ngi t
ti trng thi nh th tr v qua samadhi, hp thu v suy t
cho ti bc thuyt ging, c th chng ta mi c c tin
tc ca th gii . Cho nn nu chng ta knh trng qu
nhiu vo kinh sch, y l v chng l li ca nhng ngi
c nghe bi nhng ngi sng gn vi h v ngi
thy rng bt k iu g ngi ni, ngi khng bao
gi ni ci g sai. Vy m ngi nh th khng yu cu
ngi ta phi tin vo iu h ni.
Pht ni, Suy ngh, ngm ngh, suy t, hp thu, thc
hnh, v nu n tr thnh kinh nghim ring ca ng, ch th
th chp nhn n. ng chp nhn ch bi v ta ni n, ng
chp nhn ch bi v Pht ni n, ng chp nhn bi v kinh
sch ni n. Khng, ng i tm v ng tm kim n, v khi
n tr thnh kinh nghim ring ca ng th th ng cng s
tr thnh nhn chng cho n.
Ngi t ti samadhi tr thnh nhn chng cho mi
kinh sch - khng phi l ngi bit v chng m l nhn
chng cho chng. Hc gi tr nn thng thi v chng,
ngi chng ng tr thnh nhn chng. Hc gi ni kinh
sch l ang ni v iu ng bi v n hp dn vi logic;
ngi chng ng ni kinh sch l ang ni v iu ng
bi v y l kinh nghim ca ti na.
cho hm nay.

|
|
361

362


12
Cht cho tng lai


Khi khng ham mun no ny sinh v mi vt ng c
tn hng, bit iu ny nh l gii hn ca v gn b.
Khi khng ci ti no ny sinh, bit iu ny nh gii
hn ca vic bit.
Khi ham mun tan bin khng ny sinh li na, y l
gii hn ca thnh thi, v mt sthitpragya nh th,
ngi tm kim, n nh trong tr hu, vn cn mi trong
phc lc.
Ngi c ci ta b hp thu ch vo Brahman, thc ti ti
thng, vn cn v ham mun v v hnh ng. Khi
c lm thun khit bi ci mt ca n vi Brahman v
c m chm trong s m li ci mt ny, cc hnh
ng ca tm tr l v chn la v ch cn nh tm thc,
th th iu c gi l pragya, tr hu. Ngi bao
gi cng c pragya nh vy, c gi l jivanamukta,
ngi c gii thot khi ang sng.
Ngi khng cn ci ti cho thn th mnh v gic quan
mnh, v khng cn ci ca ti v cc vt khc, l mt
jivanamukta, ngi c gii thot khi ang sng.
Khi khng ham mun ny sinh v mi vt ng c tn
hng, th th bit iu ny nh gii hn ca v gn b.
Khi khng ci ti no ny sinh, bit iu ny nh gii
hn ca vicbit.
Vairagya thng thng, ngha l v gn b, c hiu
bi nhng ngi l viraga, ngha l tch ri. Raga v viraga -
gn b v tch ri - l i lp nhau. Gn b ngha l ny sinh
ham mun m m khi thy mt i tng. Nu ci p
c thy, nu thc n ngon c thy, nu mt tnh hung
d chu c thy, th th ham mun, ci ny sinh ra tn
hng n, chm vo trong n, c mt i trong n, l
gn b.
Gn b ngha l ham mun tr nn b gn vo, ham
mun c chm ngp trong ci g bi vic nh mt i
ci ta ring ca ngi ta. Nu hoan lc c thy bn ngoi
bn thn ngi ta th th ham mun m chm bn thn
ngi ta vo trong hoan lc l gn b.
Tch ri c ngha l vic y ra ny sinh khi thy ci g
tn hng c; ham mun ny sinh thot khi n,
quay lng li n. Theo ngn ng, raga l gn vo, viraga l
y ra. Khi c ham mun hng v mt vt l gn b, khi
c ham mun ri xa mt vt l tch ri. Viraga ngha l
raga o ngc. Trong ngi ny chng ta b ko li gn,
trong ngi khc chng ta i ra xa. Viraga, tch ri, khng
phi l t do khi gn b, n ch l gn b o ngc.
Ai ham mun tin bc; nu ngi c c tin
ngi ngh ngi t c mi th. Ai khc
ngh rng nu ngi c th t b c tin bc ngi
c th t c mi th. Nhng h c hai u hi t vo tin
bc. Ai ngh c thch th trong ngi n ng hay ngi
n b, v ai khc ngh c thch th trong vic t b
ngi n ng hay n b. Nhng im trung tm cho c hai
ngi ny vn l ngi n ng hay n b. Ai ngh cuc
sng th gian ny l ci tri, ai khc ngh th gian ny l
a ngc, nhng ch ca c hai l vo th gian.
|
|
363

364

Theo quan im ngn ng, vairagya, tch ri, l ci i
lp ca raga, gn b, nhng vi ngi tm kim tm linh,
vairagya khng i lp vi raga, n l thiu vng raga. Xin
hiu khc bit ny cho ng. Nu bn nhn vo t in, tch
ri l ci i lp ca gn b, nhng nu bn chuyn vo
trong kinh nghim, tch ri khng phi l i lp ca gn b
m l thiu vng ca n. Khc bit l tinh t.
C hp dn ti n b; y l gn b. Nu n tr thnh
y ra i vi n b, s vic tr thnh rt kh chu ng
c ngi ng hnh , th th mt khuynh hng ny
sinh trong tm tr trnh xa n b. y l tch ri, theo
ngn ng v t in; nhng theo samadhi, thc tnh, n vn
l hp dn.
Theo quan im ca samadhi, tch ri l khi khng c c
hp dn vi n b ln y ra; khng ko khng y. y l
khi s c mt ca n b hay khng c mt ca c y l nh
nhau; y l khi s c mt ca n ng hay khng c mt
ca anh ta l nh nhau; khi ngho kh v giu c l nh
nhau. Khi khng c vic thu c ci g lm cho bn
hnh phc hay vic mt i ci g lm cho bn hnh phc,
khi hnh phc khng lin quan g ti vic c hay mt, khi
hnh phc tr thnh ca ring ngi ta, khng cn ti kch
thch t bn ngoi - khng c gp g ln khng gp g,
chng c hai u thnh v ngha - th th l vairagya,
ngha l v gn b.
V gn b ngha l chng ta n gin khng tm ci khc
na. Chng ta khng ng h khng chng i; khng trong
hp dn khng trong y ra
C th c hai kiu t tng vi ngi khc: khi chng ta
gp ngi bn, c hnh phc, khi chng ta gp k th, c bt
hnh; hay khi k th ri xa, c hnh phc, khi ngi bn ri
xa, c bt hnh.
Pht ni vi ma mai su sc, Th cho bt hnh, bn
b cng cho bt hnh; khi bn ri khi chng ta c bt hnh,
khi th gp chng ta th c bt hnh. Khc bit l g?
C gn b no vi k th cng nh vi ngi bn.
Nu k th ca bn cht, th th na ci g v bn
trong, mt ch ri vo trng rng bn trong. Nhiu ln ci
cht ca k th to ra trng rng ln hn trong bn so vi ci
cht ca ngi bn bi v cng c gn b vi k th na.
y l gn b o ngc; bn c lin quan c vi s hin
din ca n.
Ngi ta c lin quan ti bn b cng nh ti k th.
Cho nn bn c quan h c vi nhng vt v ngi m bn
chng i na.
V gn b ngha l khng c quan h vi bt k ci g;
bn tr thnh khng c quan h, mt mnh. Cho nn trong
kinh ny nh ngha v trng thi ti thng ca v gn b:
Khi khng cn ham mun v mi vt ng c tn hng.
Trong ngn ng, t viraga, tch ri, ngha l t b v
lnh xa khi i tng ca hng th. Bt k u vairagya,
v gn b, u c ngha l khng c ham mun ny sinh
tn hng mt i tng cho d n c th hin din; iu
ngha l cho d bn ang tn hng n, khng c ham mun
v n.
Vua Janaka, mt ngi chng ng c nhc ti trong
Ramayana, sng trong lu i ni mi th u sn c c th
c tn hng, nhng khng c ham mun tn hng. Bn
c th chn ri b v chy trn vo rng su ni khng c g
tn hng c, nhng ham mun ca bn tn hng
s bin bn thn n thnh m, s kch ng am m ca bn;
|
|
365

366

tm tr bn s v vn khp ni v li nhng ni c nhng
iu c tn hng.
Cho nn vn khng phi l hin din hay thiu vng
ca nhng iu thch th, vn l s tn ti ca nhng
ham mun . V iu rt th v ch l ni khng cn
i tng no ca hng th, ham mun c cm thy
thm ch mnh lit hn; n khng c cm thy mnh lit
th khi cc i tng ca hng th ang hin din. Trong
s khng c sn, ham mun sc bn hn.
Kinh ny ni rng cho d ai t b mi th du vy
y khng phi l gii hn ca v gn b. iu ny na cng
khng l dng ti thng ca v gn b, bi v c th l gn
b vn cn u su bn trong. Cng c th l vic chy
trn xa l mt dng ca gn b. Th th nh ngha ti
thng l g? - khi mi th thch th hin din nhng khng
c ham mun m m. Ai s quyt nh v n? Mi ngi
phi quyt nh n cho bn thn mnh. y khng phi l
vn cho ngi khc quyt nh; bn l quan to ring
ca mnh.
Khi khng ham mun no ny sinh bn trong, khi cc
i tng tn hng c c th hin din nhng khng ham
mun no ny sinh, khng ng h khng chng i, khi tm
tr n gin khng chy theo cch ny cch n v bn khng
dao ng theo bt k hng no; bn vn cn li ni bn hin
hu, dng nh l khng c g bn ngoi - i tng c th
c bn ngoi nhng suy ngh v n bn trong khng to ra
bt k hp dn hay y ra no - th th y l gii hn ca v
gn b.
iu ny c v l rt kh vi chng ta bi v ti gi
chng ta hiu tch ri l i lp ca gn b. Nu mt
ngi t b v con, gia nh v nh ca v chy mt, chng
ta gi ngi l viraga, ngha l ngi t b. Nhng chnh
trong s b trn ca mnh, ngi ch ra rng theo mt
cch no ngi vn cn b gn b. Khi ai b trn,
ngi khng trn v s v ngi nh mnh, ngi thc
ra ang trn khi ni s ca ham mun bn trong ca ring
ngi . Lm sao ngi nh c th lm cho ngi ta phi
chy xa c? V nu mt ngi nh c th lm cho ngi ta
chy xa, th th trng thi bn trong ca v gn b cn
cha c bn trong ngi u.
Ngi ny ang tm mua mt ngi nh; by gi ngi nh
lm cho ngi phi chy theo mt hng. Ngi khc th
trn ln rng su v s ngi nh mnh; y na cng chnh
ngi nh lm cho ngi phi chy, nhng theo hng
khc. Ngi quay lng v ngi nh nhng ngi vn
cn gn ni vi ngi nh. V ri cn c ngi khc... mi
th khng lm cho ngi phi chy. Ngi nh th khng
b nm bt bi mi th na.
Nhng th th v gn b ny s c ngha l trong ci ta,
c lng ng vo bn trong bn thn mnh. Khng ai trong
chng ta c lng vo bn trong bn thn mnh.
C mt ng vua m lc sng ca ng ta c gi bn
trong mt con vt. y l chuyn c tch c dng ln cho
tr con nhng loi tng tng ny c th vn xy ra y.
Bt k ai nh hi vua theo bt k cch no, vua s khng cht
chng no con vt kia cha b git cht. Linh hn ca vua n
trong con vt. Chng no m con vt khng cht, vua s
khng cht. y khng ch l chuyn k u - n ch ra rng
linh hn chng ta cng b cm t u , b nht trong
ci g khc. C th l linh hn bn khng b cm t trong
con vt nhng trong kt bc ca bn.
Trong nm 1930-31, khi t nhin c s suy thoi v
|
|
367

368

ng la M b mt gi, nhiu triu ph hng u ca Ph
Wall M t t. Cn suy thoi n mau l v sc bn n
qua m nhng k u c v triu ph tr thnh ngi
ngho. S d ngn hng ca h bng nhin bin mt. Nhiu
ngi trong s h t t ngay bng cch nhy xung t tng
th nm mi hay su mi ca to nh.
iu g xy ra cho nhng ngi ny? iu g xy
ra m bng nhin khng cn con ng no cho h ngoi
vic cht? Linh hn ca h b cm t trong cc kt bc
ca h. Khi kt bc cht, h cht. C nhy ny... khng ci g
khc xy ra, ton th gii khng i thay; ch c mi vi con
s trong s ci nh bng bin mt. Con s! Di tn ai
tng c mi con s, by gi ch cn li hai con s. Ni
tng c hng ch s di trong ti khon c ca ngi ,
by gi khng cn li g. Mi th ny xy ra trong ngn
hng, trn giy t, nhng linh hn ca h b cm t trong
nhng s ci nh bng . Nhng s ci l mng sng ca
h. Mi n lc trc tip git h s khng thnh cng,
nhng kt bc thnh trng rng v h n gin cht.
Ai ang yu ngi no . Th ri mt trong hai
ngi yu cht v cuc sng b kt thc cho ngi kia. Nu
tt c chng ta tm kim bn trong bn thn mnh, chng ta
s thy rng linh hn ca chng ta cng b cm t u
hay ai , trong con vt ny hay con vt khc. Chng no
linh hn bn cn b cm t u , bn khng lng ng
vo trong ci ta ca mnh. Th th cuc sng ca bn khng
hin din ch n ng phi hin din. N phi bn trong
bn thn bn - nhng n khng c , n u khc.
By gi vic u khc ny c th c nhiu kiu.
Ngi ny ngh rng thn th mnh l linh hn mnh; th th
ngi ny na cng u khc. Ngy mai ngi s
bt u gi i; th ri ngi s au n, ngi s cm
thy kh bi v thn th ang suy kit i, da d nhn nheo,
xu x, m yu v gi lo. Ngi nh th s cm thy bn
thn mnh cht trc ci cht thc s ca mnh bi v thn
th tr trung m ngi ang gi linh hn trong nay tn
phai dn.
C th c khc bit v ni bn cm t linh hn mnh,
nhng nu linh hn bn ngoi bn, bn ang sng trong
gn b. Gn b c ngha l linh hn bn khng ng ch
ca n, n u khc. Bn c th chy theo chiu ngc
li, nhng du vy linh hn s u khc.
nh ngha ca v gn b l ch linh hn bn nm bn
trong bn, lng ng trong bn thn bn; khng g li ko
c bn v cng khng g to ra bt k loi gn sng hay
cn sng no trong bn. Do v gn b l cnh ca i ti
phc lc, bi v vi ngi lng vo trong ci ta ca
mnh... khng c cch no lm cho ngi thnh bt hnh.
Nh ly, nhng cu chuyn cho tr con ang ni iu
ng. Ngi lng ng trong ci ta ca mnh, ngi c
linh hn tr v bn trong ci ta ca mnh - khng c cch
no git c ngi . Linh hn khng bao gi cht, ch c
con vt l cht thi. Bt k ch no bn t linh hn mnh
vo, nhng th tut i, chng cht. Do ngi ny bt
u cm thy bn thn mnh gn nh cht. Linh hn l bt
t, nhng chng ta gn n vi nhng th hu t. Nhng th
hu t ny nht nh s tan r - nu khng hm nay th ngy
mai. y l chnh bn cht ca chng. Khi nhng th tan
r bn s c n tng rng bn cht. Vic cht ny ca ci
ta l o tng c to ra t vic gn b bn thn bn vi ci
hu t.
V gn b l khi trong s tan v ca mi quan h ngi
|
|
369

370

ta i ti bit ci c lin quan - ci ta ring ca ngi ta.
Khi khng cn ham mun v cc i tng ng c
tn hng... V ham mun i lp ny sinh l c ch?
Khng, khi ham mun nh th khng ny sinh - ham mun
thuc bt k loi no - th th ... bit iu ny nh gii hn
ca v gn b.
Kinh ny ang c trao cho ci ta ring ca ngi ta -
ng i ra phn xt ngi khc vi n. Chng ta rt tinh
ranh: nu chng ta c trao cho cc nh ngha, th th
chng ta dng chng phn xt ngi khc: c,
chng ti xem liu nh th v nh th c thc s l v gn
b hay khng. y khng phi l vic ca bn. Bn chng
lin quan g n ngi khc. Nu ngi khc ang trong gn
b, ngi s chu bt hnh; nu ngi v gn b ngi
s tn hng phc lc. iu khng phi l quan tm
ca bn. Nhng chng ta tinh ranh n th trong vic la di
ci ta ring ca mnh rng nu chng ta c mt nh ngha,
mt hn th, chng ta lp tc bt u nh gi ngi khc
m khng bn tm nh gi ci ta ring ca chng ta.
Kim tra bn thn bn i; kinh ny dnh cho bn y.
Kinh ny khng nh lm bn ngh v ngi khc u - liu
Mahavira c l ngi v gn b hay khng, liu Krishna c
l ngi v gn b hay khng. H c th c hay c th
khng, bn chng lin quan g vi iu y c. y l vic
ca ring h. Nu h v gn b h s tn hng phc lc,
nu h khng th h s chu kh, nhng bn ng hnh dung
bt k u trong .
Nhiu ngi n ti v hi, Lm sao bit c rng
ngi th n th kia thc s l chng ng? u l s cn
thit cho bn bit liu mt ngi thc s chng ng hay
khng? Nu bn c th duy tr nhn bit liu bn c chng
ng hay khng, iu l . Cho d ngi khc tr nn
chng ng, iu ny trong bn thn n khng lm cho bn
chng ng u. Nu ngi khc khng tr nn chng ng,
iu ny khng em li bt k cn tr g cho chng ng ca
bn.
Nhng ti sao chng ta ngh theo cch ny? C l do cho
n. Chng ta mun chc chn rng khng ai t ti v gn
b. iu cho chng ta mt loi nh lng. Th th khng
c hi g... nu mnh khng t ti v gn b th th khng
hi g, khng ai khc t ti n u! iu ny an i cho
tm tr, h tr cho tm tr, rng ti n c nh ti ang y v
khng ai bao gi t ti c, v ti cng cha t ti
c.
y l l do ti sao tm tr khng bao gi sn lng chp
nhn rng bt k ai t ti v gn b. Chng ta c gng
tm ra mi k h ch ra rng ngi cn cha t ti
c. Nu ai t ti v gn b iu to ra khng
thoi mi bn trong chng ta. Ci khng thoi mi l
ch nu ai khc t ti c, iu ch c ngha l
ti cng c th t ti nhng ti khng th lm c nh th
- v iu ny to ra lo u v mc cm. Do khng ai trong
th gii ny chp nhn ngi khc l ng. iu khng
lin quan g ti ngi khc, nhng trong vic khng chp
nhn bt k ai l ng rt d dng tr nn chp nhn ring ci
xu ring ca ngi ta.
Nu ton th gii u l k cp, th th bn khng cm
thy mc cm trong vic bn thn bn l k cp. Nu ton
th gii l xu, th th con ngi bn xu ch l t nhin.
Nhng nu ton th gii tt, con ngi xu ca bn bt u
m vo bn ta chic gai. Th th dn ti vic t kt n
mnh, ni bun, cm gic mc cm, v ngi ta bt u cm
|
|
371

372

thy rng iu ng phi xy ra khng xy ra. V iu to
ra khng thoi mi ln trong cuc sng bn.
cho ci khng thoi mi ng sinh ra v chng ta
c th c ng k, chng ta khng bao gi nhn bt k ci tt
no ngi khc. Nu ai ti v bo bn rng ngi n
ngi kia t ti trng thi v gn b, bn s ni, Khng,
ngi cha t c u. Bn s c tm ra hng t l do
chng minh rng ngi cha t ti c. y l mt
phn ca m mu nm su trong tm tr chng ta. Cn tr
nn nhn bit v iu ny. Mi quan tm khng phi l vi
ngi khc cht no.
Mt ngi bn va n ti ba ngy trc y. Ngi
mun thi gian tha thi vi ti. Ngi ni, Vng, ti
mun nhn tnh cht sannyas nhng trc ti c vi cu
hi rt quan trng hi. Ti tng c th ngi c
nhng cu hi rt quan trng, nhng khng mt cu hi no
l quan trng hay cn thit c. Cu hi ton v ngi khc,
khng phi v bn thn ngi . Ngi y nhn
tnh cht sannyas, v cu hi l v ngi khc: Liu
Krishna c thc chng ng khng? Nu ng y c, ti sao
ngi Jaina tng ng y xung a ngc?
Ngi Jaina tng ng y vo a ngc trong kinh sch
ca h bi v h c nh ngha ring ca h v v gn b v
Krishna khng khp trong n. Ngi ta phi t b mi th
v trn khi th gii l nh ngha ca h. V Krishna khng
t b iu g i u c. y l vn .
Nhng nh ngha ring ca Krishna l ch nu bn t
b v chy trn, bn cha l ngi v gn b. y l l do ti
sao ngi Hindu khng nhc n tn Mahavira bt k
u trong kinh sch ca h. ng y khng c coi l ng
nhc ti. Nhng t nht ngi Jaina by t tnh yu no
hng ti Krishna, tng ng y vo a ngc! Ngi Hindu
thm ch khng nhc ti tn Mahavira. H thm ch khng
coi ng y ng nhc ti. Ngay c trong vic tng ai vo
a ngc ngi ta ang cho ngi vic xem xt no .
Ngi Jaina khng th b qua Krishna hon ton; mt pht
biu no v ng y c a ra, khng gian no
dnh cho ng y c ra - cho d n l a ngc,
khng thnh vn . Ngi Hindu khng quan tm ngay
c vic cho Mahavira vo ngc, h n gin vt b vn .
Nhng nu ai nu bm vo nh ngha ca Krishna v v
gn b, kh khn ny sinh.
Nh ly, mi nh ngha u dnh cho bn, ngi tm
kim, cho bn c tip tc i tm vo bn trong bn thn
bn, cho c mt tiu chun, mt hn th trong tay m
bn c th c kim tra bn thn mnh. Nhng chng ta tt c
u rt tinh ranh, chng ta c i kin tra ngi khc bng
hn th y. iu chng lin quan g vi ngi khc c;
nu Krishna trong a ngc, y l vic ca ng y. Bt k
ai khc phi lm g vi iu ? Bn c th sn sng th ch
ca Krishna trong a ngc v cho php ng y c i t
do. Nu Krishna c gii thot, iu khng to ra gii
thot ca bn.
Tt c nhng suy ngh ca bn v ngi khc u v
ngha.
Mt ngi bn khc ti v hi ti rng nu cuc gp g
gia ti v Krishnamurti c thu xp, ti c sn sng gp
ng y khng? y l vn gia ti v Krishnamurti.
Ngi lin quan g vi iu ? Th ri ngi cng
hi, Nu cuc gp ca hai thy xy ra th ai s khi u
cho n? By gi vic ny na l vn gia ti v
Krishnamurti.
|
|
373

374

Tm tr chng ta bn bu suy ngh v ngi khc v
khng ngh v bn thn chng ta cht no. Ngi tm kim
phi quyt nh rng mi suy ngh v ngi khc u v
dng, v, Khng ci g ngoi tr ti v s trng thnh bn
trong ca ti l c lin quan ti ti - mi th khc l v
ngha. ng mc vo nhng cu hi ny sinh t t m ca
bn v ngi khc. N s khng gip ch bn cht no trong
vic thay i cuc sng ca bn c.
Nh ly, nhng nh ngha ny c ng dnh cho
bn. Upanishad cho bn nhng chic gy o ny cho
bn c th tc ng vo bn thn mnh bn trong, cho nn
bn c th khng kh khn g trn cuc hnh trnh bn trong.
Gi qun xt bn trong bn thn mnh. Chng no c bt k
ham mun g ny sinh bn trong khi thy mi vt, hiu rng
v gn b cn cha c t ti. Hng tt c ngh lc ca
bn vo v gn b. Chng ta dn i ti tho lun v nhng
n lc ny.

Khi khng cn ci ti ny sinh, bit iu ny nh gii
hn ca vic bit.

Nhng ngi thy ny ca Upanishad l nhng ngi rt
k l. H khng ni rng khi bn thy Thng , bit
iu ny l vic bit ti thng. H xc nhn rng ngay c
vic thy Thng cng khng phi l gii hn ca vic
bit; rng khi tt c lun xa ca bn m, lung ho x
thc tnh v hoa sen mt ngn cnh n, bit iu ny nh
gii hn ca vic bit. Khng, h khng ni iu . H
cng khng ni rng khi bn i qua c by tng tri - v
ch tri mi bit c bao nhiu loi tnh ton nh th l
thng dng - hay khi bn hon tt cuc hnh trnh qua
mi bn ci gii v i vo sach khand, ci chn l... Khng,
Upanishad ni: nhng iu ny chng lin quan g vi vn
; tiu ch duy nht l ch ci ti khng ny sinh.
Lung ho x thm ch to ra vic dng ln ca bn ng.
Ngi tm kim cm thy rng by gi ngi khng phi
l ngi thng, lung ho x i ln. Ai cm thy rng
trung tm con mt th ba ca mnh thc tnh, ngi c
kh nng thy nh sng; by gi ngi khng cn l
ngi thng. Ai cm thy rng trung tm tri tim ca
ngi c thc tnh, vin kim cng xanh xut hin
trong tim, ngn la xanh c nhn thy; by gi ngi
c gii thot, by gi khng cn th gian cho ngi .
Nh ly, bt k iu g to ra ti vn bt ngun t dt
nt - d bn cho n ci tn m miu th no cng khng
thnh vn . Upanishad ni, chng no ci ti cn c
to ra - vi bt k nguyn nhn g cng khng thnh vn -
chng no m ngi ta cn cm thy rng ti tr thnh
ci g , th th vic bit cha c chn mui. Khng hoa
no n, khng bng n no xy ra.
Tiu chun duy nht c nu l ch khng c ci ti
no c to ra c. Cho nn cng c th l mt ngi ang
ngi trong ca tim ca mnh, lung ho x khng thc tnh,
ngi khng thy nh sng mu xanh, ngi khng du
hnh ti cc ci chn l - ngi khng lm g c, ngi
n gin lm vic trong ca hng ca mnh, nhng bn ng
ca ngi khng ny sinh - t ti gii hn ti thng ca
vic bit. Ngay c mt nh yoga v i ng trn nh cao
cht vt ca Himalayas, nu bn ng ca ng ta cng cao
nh nh Himalayas, nu ng ta ngh rng ch ng ta t
ti v khng ai khc, nu ng ta ngh rng ch ng ta t
ti v khng ai khc, th th hiu rng vic bit cha xy ra
cho ng ta u.
|
|
375

376

Ch c mt hn th - l mt trng thi c t ti
bn trong, ti khng c bt k ci g to ra bt k bn ng
no. Th th bt k ci g c th c xy ra - cho d chnh bn
thn Thng ti, cm gic vn khng ny sinh: Mnh
may mn lm sao, mnh t ti ngay c Thng ! Nhn
y, c Thng ang ng ngay trc ti v ti ang thy
ngi.
Khi chnh khuynh hng ca ti khng ny sinh bn
trong, th th bit iu y l gii hn ti thng ca vic bit.
Gi vic quan st bn trong bn, bng khng mi th to ra
kiu ngo - mi th. Tm tr rt tinh ranh, n tm ra bn ng
t bt k ci g. N tinh ranh n mc n c th tm ra bn
ng ngay c t khim tn, v mt ngi bt u ni, Khng
ai khim tn hn ta. Khng c ai khim tn hn ta c.
Nhng ci khng ai hn ta y vn cn y. N c th l
bt k ci g - n c th l ca ci, n c th l danh ting, n
c th l quyn lc, n c th l tri thc, n c th l gii
thot, n c th l khim tn, nhng ci khng ai hn ta
... ci ti vn c tn ti.
Cho nn c i tm kim bn trong, kim tra bn trong i,
bng khng thm ch vic tm kim tm linh c th bin
thnh vic tm kim trn tc. Khc bit gia tm kim tm
linh v tm kim trn tc khng phi l ch tm kim s vt
m l bn ng. Ngi ny tch lu s ln ca ci trong th
gian, iu y lm mnh cho bn ng ngi . Ngi khc t
b mi ca ci v lm mnh thm bn ng ca mnh bng t
b. C hai u trong hnh trnh trn gian.
Hnh trnh tm linh bt u vi vic vt b bn ng. Ch
c mt t b ng tin hnh v l t b ci ti. Mi t
b khc u v dng, bi v chng na ch lm phng ci
ti ca bn.
Mi hm qua mt ngi n ng ti gp ti. Ngi
bo ti, Ti cha tng n ly mt ht ng cc trong sut
mi bn nm qua. V t ho ca ngi cng ng
nhn. Mc kiu ngo c sinh ra trong ngi qua vic
khng n ng cc l khng th c c cho d qua vic n
ng cc. Vic khng n ng cc ny bin thnh cht c.
Ngi kiu ngo lm sao! Ngi khng n mt ht
ng cc no trong sut mi bn nm rng - kiu ngo nht
nh ny sinh. By gi bn l ai khi b bt buc khng n
ng cc? ng n chng nu bn khng mun n. Nhng
ngi i khp ni tuyn b rng, Trong mi bn nm
ti cha tng n mt ht ng cc - by gi iu ny tr
thnh bn ng ca ngi . Ngay c thc n ng cc cng
khng lp c bn ng nhiu nh khng ht ng cc no
lp vo n!
Mi ngi ti ti v ni, Ti ch ung sa trong
nhiu nm tri. Vi h iu ny dng nh tr thnh cht
c. H khng bc i trn t, bi v h ch ung sa!
Khc bit thc no bn ang em ti qua iu ny? Cuc
cch mng v i no ang xy ra qua vic ch ung sa ny?
Nhng c l do y. Nhng ngi nh th cm thy rng h
ang lm iu g c bit - iu m ngi khc khng
lm. Nhng khonh khc ngi ta ngh v l t bit bn ng
bt u dng ln - iu c bit c quan h ti ci g l
khng thnh vn . Bn c th to ra c th cho bn thn
mnh v bt k iu g, n ch to ra bn ng.
L ngi tm kim c ngha g? L ngi tm kim c
ngha l ngi ta dng vic to ra bt k c th no v bn
thn mnh t bn trong v dn dn, dn dn tr thnh khng
ngi. Ri dn dn, dn dn bn tr thnh bnh thng t
bn trong bn thn bn n mc thm ch cm gic khng
ny sinh rng bn l ci g , v bn tr thnh ci khng.
|
|
377

378

Ngy ngi tm kim tr thnh ci khng, gii hn ti
thng ca tri thc ti - khng phi qua vic tch lu tri
thc m bi vic vt b bn ng, khng phi thng qua vic
tch lu thng tin m bi vic cht ca ci ti.

Khi ham mun tan bin khng ny sinh li na, y l
gii hn ca thnh thi, v mt sthitpragya nh th,
ngi tm kim n nh trong tr hu, vn cn mi trong
phc lc.

Khi ham mun tan bin khng ny sinh li na... Nhiu
ln ham mun tan bin, nhng chng ch dng li mt chc
v c quay tr li mi. Hm ny bn cm thy rng tm tr
mnh tr nn hon ton an bnh, nhng ngy hm sau n
li tr nn bt n. Hm ny n cm thy rng bn ang trong
phc lc ln, nhng hm sau bn li b chm vo trong kh.
C mt s lut no ca tm tr cn c hiu. Mt
lut l ch tm tr khng bao gi cn li thng xuyn
cng mt trng thi; thay i l bn cht ca n. Cho nn an
bnh n ri i, hiu r rng n khng phi l an bnh tm
linh, n ch l ca tm tr thi. Phc lc ti v th ri mt,
hiu r rng n khng phi l phc lc tm linh, n l ca
tm tr. Bt k ci g n v i u l ca tm tr, nhng ci g
n mt ln v cn li mi mi, ci n v lng ng v
khng th i mt bi bt k phng tin g bt k ci g, ci
khng th b vt b ngay c vi n lc...
Nh ly khc bit ny. Nu an bnh ca bn l an bnh
ca tm tr, d bn c th c gng nhiu n u n s khng
cn li lu c, n s thay i. V nu an bnh tm linh ti,
bn c th c gng n u ph hu n, bn s khng c
kh nng lm nh vy c, n s cn li .
Tnh thng xuyn khng th c thm vo tm tr
ngay c vi n lc, v trong linh hn n khng th b ngt
qung ngay c vi n lc no.
Cho nn nu mt s ham mun dng pht sinh, ng hp
tp; ng kt lun rng bn t ti. C i v xem liu
chng c ny sinh ln na khng. Nu chng ny sinh ln
na, hiu rng mi th vn din ra mc tm tr. V ci
g l gi tr ca ci an bnh tm tr ny? Ci s ti v i v
bt n s li theo sau.
Vi tm tr, trong mi khonh khc c chuyn ng
hng ti ci i lp. Khi bn bt n tm tr bt u chuyn
ti an bnh, v khi bn ang an bnh th tm tr bt u
chuyn ti bt an. Tm tr l nh nguyn, do ci i lp
bao gi cng c v n s gi vic chuyn ng.
Lm sao bn bit rng ci ang xy ra l thuc v tm
tr? C mt khc bit c bn. Khi an bnh l ca tm tr v n
khng t ti cc tng su hn bn trong, th th ngay lp
tc trong lc tr nn an bnh mt ham mun s ny sinh rng
an bnh ny nn tip tc cn li, rng n khng nn i mt.
Nu ham mun ny ny sinh, coi n tt c u thuc vo tm
tr, bi v s mt l s ca tm tr. Nu an bnh ti v khng
s mt n i theo sau, hiu rng n khng thuc vo tm tr.
iu th hai: tm tr pht chn vi mi th - mi th. N
chn khng ch vi ci bt hnh, m c vi hnh phc. y
l lut khc ca tm tr, rng n tr nn chn vi mi th n
nh. Nu bn bt hnh, n tr nn chn vi iu v mun
hnh phc. iu bn khng bit l ch chnh lut ca tm
tr l nu n c hnh phc, n pht chn vi hnh phc
na, v th ri n bt u i tm bt hnh.
Ti thy iu ny thng xuyn, khi bao nhiu ngi
y ang lm vic thin: rng cho d hnh phc lng ng
|
|
379

380

vi h trong vi ngy h bt u thy khng thoi mi; an
bnh c vi h vi ngy v h bt u thy khng thoi
mi, bi v thm ch iu to ra chn.
Tm tr pht chn vi mi th. Tm tr bao gi cng i
hi ci mi, v mi rc ri u ny sinh t nhu cu v ci
mi. Khi bn vt ra ngoi tm tr khng c nhu cu v ci
mi, khng c cm gic chn vi ci c na; c nhiu tnh
mt vi ci ang n mc khng c nhu cu v bt k ci
g khc hn ci .
Kinh ny ni: Khi ham mun tan bin khng ny sinh li
na, th y l gii hn ca thnh thi. Ch th th bn c th
chp nhn rng bn t ti ngh ngi. Nu ham mun c
ny sinh i ny sinh li, hiu rng n tt c l by ca tm tr.
Ti sao? Ti sao cn hiu iu ny? - bi v mi quan h ca
chng ta vi tm tr su sc n chng ta coi an bnh ca
bn thn tm tr nh an bnh ca chng ta. iu em n
kh ln - v n bin mt.
Chng ta c th lm c g? iu c ch l dng
nguyn l ca vic chng kin kt ni ny. Do mt cch i
ra ngoi tm tr c to ra v thnh thi ti thng c t
ti. V chng ta thng lm ci g? Khi tm tr tr nn bt
n chng ta mun trn chy khi n, v khi tm tr tr nn
an bnh th chng ta mun nu bm ly n. Chng ta mun
gi ly an bnh l vt b bt n. Khi tm tr kh s chng ta
mun gt b n; khi tm tr trong hnh phc ta m chong n
v mun gi n vi chng ta. Bi lin tc tm ci i lp bn
s khng bao gi c kh nng t do khi tm tr, bi v y
chnh l chc nng ca tm tr: gt b bt hnh, bt gi hnh
phc.
Cch c t do khi tm tr l vn cn l nhn chng
khi tm tr ang em cho bn hnh phc, v khng c gi n.
Chng hn, bn ang thin y; bng nhin, i khi trong
thin, dng sui ca an bnh s ti. Th th ng m chong
ly n; gi quan st n, ng mt khong cch: An bnh
ang xy ra v mnh l nhn chng. Khi ngun phc lc
dng ln trong khonh khc no v trn ngp mi th tht
t bn trong, th th gi vic quan st iu na t mt
khong cch; khng m gi n vi ton lc ca bn, rng,
c ri, by gi gii thot ti. Khng, gi quan st
iu na nh mt nhn chng: Phc lc ang xy ra v
mnh s khng bt gi n.
iu ng quan tm l ch ngi khng m gi hnh
phc, bt hnh ca ngi tan bin; ngi khng m gi
an bnh, bt n ca ngi tan bin mi mi. Chnh trong
m gi an bnh m ht mm ca bt n c gieo, v m gi
hnh phc l vic sinh thnh ca bt hnh. n gin ng
nu bm! Nu bm l tm tr! ng nu bm vo bt k ci g.
Khong khc nm tay ca bn m ra bn s bn ngoi tm
tr v bn s vo ni ham mun khng ny sinh thm na -
tan bin ti thng ca chng xy ra. Tan bin ti thng
ny c gi l uparati, thnh thi.

mt sthitpragya nh vy, ngi tm kim, n nh trong
tr hu, cn li mi trong phc lc.

Sthitpragya l mt t rt hay. Ngha ca n l: ngi c
tr hu tr nn n nh trong bn thn mnh, ngi c tr
hu tr thnh t lp, ngi c tm thc khng ri b
ngi v khng i bt k u khc, ngi c tm thc
tr nn c n nh. Ngi tm kim nh th, sannyasin
nh th, bao gi cng t ti phc lc.
Mi nh nguyn c to ra bi tm tr: hnh phc v bt
|
|
381

382

hnh, an bnh v bt n, tt v xu, sinh v t. Khonh khc
tm tr rt i, c bt nh, phc lc. Khng c t i lp cho
phc lc; n bn ngoi nh nguyn. V ngi tm kim
bn ngoi nh nguyn bao gi cng t ti phc lc.
Chng ta c mt vn ln: vn ca chng ta l
ch chng ta rt mun t ti phc lc, v nghe thy loi
vic ny tham lam ca chng ta b khuy ln. Nu phc lc
vnh vin c th c, th th chng ta cng mun c n; nu ai
c th by cho ta cch thc chng ta na cng c th c
n vnh vin. Nhng nh ly, nh ngha ny l ch dn duy
nht v mt trng thi no . Nu n lm ny sinh ham
mun trong bn bn s khng bao gi c kh nng t ti
trng thi ny. C hiu khc bit ny cho r.
Mt ngi bn ti ti ni, Ti mun gii thot sm; ti
mun c thin su, samadhi, sm. Ti bo ngi rng
bn cng hp tp bn cng s lm cho mnh b chm tr, bi
v tm tr hp tp khng th tr nn an bnh c. Chnh bn
thn hp tp l bt n. V tt c chng ta u bit loi vn
no ny sinh khi chng ta ang vi v.
Chng ta n tu ho v do vy chng ta vi vng. By
gi nhng th thng thng c th c lm trong hai pht
mt n nm pht. Khuy trn o khoc b ci lch. Bn phi
ci chng ra, bn phi ci li ln na. Bn nht ly knh,
chng tut khi tay bn v v. Bn c gng kho va li, cha
kho c tut khi l kho. y l vi v... Hp tp bao gi
cng lm lng ph, bi v trong hp tp tm tr bn ri tinh v
bn nht nh phm sai lm. V nu hp tp to ra chm tr
trong nhng vic nh, n s to ra chm tr rt ln trong
nhng vic i i vi cuc hnh trnh n iu ti thng.
Ti bo ngi bn , ng vi v, bng khng mi s
s b chm li y. Trong khu vc ny, nu bn li vi thi
rng bt k khi no n c th xy ra bn u sn sng -
khng vi v - th th c th n s xy ra sm.
Ngi ni, , vy th sao? Vy nu ti sn sng i
mi mi, iu s lm cho n xy ra sm hn ch?
Nu bn sn sng ch i n s xy ra nhanh, nhng
ci nhanh l kt qu ca tm tr ch i. Nu bn ni bn
s i cho n c th xy ra nhanh chng, iu c ngha
l bn khng i cht no, v n s khng bao gi xy ra
nhanh chng c. Lm sao ch i c th bt ngun t ham
mun v vi v c?
y l mt vn thng ngy. Tt c chng ta u cm
thy rng chng ta mun phc lc, vy lm sao chng ta c
c iu ? Suy ngh v ham mun ny, Lm sao c
c phc lc? chnh l chng ngi cho phc lc. Phc lc
l kt qu. Xin ng lm n thnh ham mun - n s xy ra
theo cch ring ca n. C du hnh im lng v yn tnh - n
s xy ra theo cch ring ca n.
Vy mt kh khn ln c th ny sinh, rng lc c kinh
ny nhiu ngi s tr nn y ham mun v phc lc. Cho
nn bao nhiu ngi trong sut bao nhiu th k tr nn
y ham mun sau khi c nhng kinh nh th, v nhng
kinh ny l v t do khi ham mun. Thay v th mt ham
mun mi bt nm gi bn: Lm sao t ti phc lc? Lm
sao tr thnh sthitpragya, ngi n nh trong tr hu? Lm
sao t ti thnh thi? Lm sao t ti v gn b? V th ri
mi ngi c chy theo nhng ham mun nh th ht ln
sinh ny ti ln sinh khc v bin c ny khng xy ra trong
cuc i h cht no. Th ri h bt u t hi liu c th
chng nhng chuyn k ny u l ni di c, bi v h
c bo rng phc lc s xy ra m mi ti gi n khng
xy ra.
|
|
383

384

Ti mun bo bn mt iu na trong kt ni vi iu
ny. Chng ta thy rng tng ngy qua i th gii c tr nn
ngy cng phi tn gio hn; mi ngi mt dn nim tin vo
tn gio. Bn c bit l do cho iu ny khng? L do c
nu y trong kinh ny.
Tng ngi trong cc bn p ham mun ny trong
nhiu kip sng t ti phc lc, chng ng, Thng ;
nhng bn khng t ti phc lc, khng chng ng,
khng Thng . Kt qu n nht nh em li l . Kt
qu l ch bn mt ht nim tin trong nhng kinh nh
th v by gi bn cm thy rng y l nhng th khng
bao gi c th c t ti.
Loi ngi bit n nhng kinh ny trong sut mi
nghn nm qua. Trong mi nghn nm ny gn nh tt c
con ngi, m by gi trn th gian, i qua ham mun
v phc lc ny. Mt s ngi gn Pht, mt s gn
Krishna, mt s gn vi Jesus, mt s gn vi Mohammed,
v tt c n lc t ti n; khi th hnh thin, khi th
tp yoga, khi th cng phu mt tng, khi th dng mt ch, v
vn vn. Cc bn lm mi th.
Khi ti nhn vo mi ngi trn bnh din bn trong ca
h, ti khng thy mt ngi ring l no m khng c gng
lm nhng vic nh vy trong kip sng ny hay khc. Mi
ngi i trn con ng tm kim - nhng y ham mun.
Bi v nhng ham mun mi n lc tr thnh khng
kt qu, v tht bi ny tr nn n su vo tm thc bn.
y l l do ti sao phi tn gio dng nh li tng ln trn
ton th gii, bi v vi phn ln mi ngi tn gio tht
bi.
Bn thm ch khng nh, nhng bn lm cho tn gio
thnh tht bi bn trong bn. V bn l nguyn do cho iu
, bi v bn phm phi sai lm bng cch ham mun ci
g m khng th c ham mun. Cho nn y l kt qu.
Nhng nu bn i trn con ng tm linh nhng iu ny s
xy ra, bn khng phi bn tm v chng. Bn khng phi
suy ngh v chng, khng ham mun chng, khng hp tp
chng xy ra. Chnh v hp tp m mi th ri tung
ln.
Phi tn gio s cn c tng ln trong th gii ny chng
no chng ta cn to ra ham mun ngay c v tnh tn gio.
V bn khng mi, khng ai l mi trn tri t ny. Mi
ngi u gi c v c i. V tt c u bc i trn bao
nhiu cn ng v chng ng, khng gp thnh cng, h
mt mi hi vng. S nn lng lng su vo trong
bn th bn. Kh khn ln nht ngy nay l ph v s nn
lng . V nu ai mun ph v s nn lng ny, phng
php kh thi duy nht dng nh l phng php kch ng
ham mun ca bn mt ln na rt mnh v ni cho bn rng
iu ny s chuyn giao hng ho - ch th th bn mi thu
ly dng cm no . Nhng chnh vic , s ny sinh ca
ham mun, l cn nguyn ca mi rc ri ngay ch u tin.
Pht lm mt thc nghim duy nht. Trong thi ng
y nhng iu kin cng ging nh chng tr thnh trong
ngy nay. Chng bao gi cng ging nh th ny. Bt k khi
no nhng ngi nh Pht hay Mahavira c sinh vo th
gii ny mt loi thi k bng ti theo sau ci cht ca h
trong hng nghn nm. N nht nh l nh vy. Khi mt
ngi nh Pht hay Krishna c sinh ra, nhn ng y, hin
hu trong s hin din ca ng y, ch ng y, hng nghn
con ngi tr nn y ham mun v tn gio v h cm thy
rng iu cng l c th cho h. Nim tin ny sinh khi
nhn Pht: Nu iu y c th xy ra cho ng y, th th n
cng c th xy ra cho ti. V nu h phm phi sai lm khi
|
|
385

386

bin n thnh ham mun, th th nhng ngi ny b hnh h
bi ham mun v, chnh bi v ham mun , h tr
thnh phi tn gio trong hng nghn nm sau .
Hiu hon cnh ny. Phc lc c th c t ti, nhng
ng lm n thnh mc ch. An bnh ti thng l c th,
nhng ng lm n thnh mc ch. Ci khng phi l
mc ch. Lm tri thc v hiu bit l mc ch ca bn, lm
thin l mc ch ca bn, lm n nh bn trong bn l mc
ch ca bn, lm vic dng li tnh lng v i vo bn trong
bn thn bn l mc ch - v phc lc s theo sau nh kt
qu, n s theo sau mt cch t nhin. ng lm iu ngc
li, ng lm phc lc thnh mc ch. Ngi lm phc lc
thnh mc ch s n gin ri vo kh khn.
Kt qu l kt qu v khng l mc ch.
Ta hy hiu iu bng vic ly minh ho t cuc sng
i thng. Bn chi th thao - bng , hc cy, ten nt hay
bt k th g - v bn thy thch th ln trong n. By gi bn
k iu ny cho ai , rng trong khi chi nhng mn th
thao ny bn th lm. Ngi kia ni, Ti cng mun thch
th. Ngy mai ti s ti xem ti c th c thch th
khng. Ngi ny ti chi v thng xuyn quan st xem
liu thch th c ti hay khng. Bi v ham mun ny v
thch th, suy ngh thng xuyn v liu thch th c ti hay
khng, ngi s khng c kh nng b cun ht vo tr
chi c. Tr chi s tr thnh th yu v thch th s tr
thnh mi quan tm ch yu. Trong khi chi ngi s lin
tc tm kim bn trong xem liu c thch th g khng.
Ngi s cm thy rng ngi khng c thch th no,
rng thch th ng phi c kinh nghim thy ngay by
gi nu c trong tr chi. Ngi ny s b kit sc vo lc
cui ca tr chi v phn nn, Khng c thch th g y
c. Ci v ngha ny l g vy?
Ngi c i tm kim thch th trong tr chi s khng
ch khng thu c s thch th m ngi cn lm hng
c tr chi na. Thch th l sn phm ph. Nu bn tr nn
b cun ht hon ton vo tr chi, thch th xy ra. Nu
tng v thch th chi phi tm tr bn v bn khng c kh
nng b cun ht vo tr chi, lm sao thch th c th xy ra
c? C i bn ging nh vy . Trong cuc sng mi
th c ngha u l sn phm ph. Bt k ci g c ngha
u xy ra mt cch yn tnh. Bt k ci g l kinh nghim
su sc u khng c bin thnh mc ch. Chnh trong
vic lm ra mc ch t n, cc cnh ca ng li.
Phc lc xy ra mt cch v n lc, phc lc l vic xy
ra t pht. Nu ai ngi c thc c cm nhn n, trong
chnh vic ngi rt thc nhiu cng thng c sinh ra
ti mc cc cnh ca ng li; cng thng tr thnh ro chn
v phc lc khng xy ra.
Gi li kinh ny trong tm tr - y l kinh nguy him.
Kinh ny hin din trong mi cc kinh sch. V tt c nhng
ngi nghin cu kinh sch c ham mun ca mnh
ni ln v h i tm cch thu c gii thot. Khng, vic
t nhn ra khng th b chp ly: n c t ti qua vic
lm tan bin. Lm sao t ti phc lc? Khng, phc lc
khng c t ti c theo cch . Lm iu g m
bn b chm ngp trong n su n c bn khng c
nh ln phc lc khng c nh. V ri khi tnh dy bt
thn iu c tm ra l ch phc lc cn li; l iu bn
tm kim m khng thy u sau bao nhiu cng tm kim
vt v, c tm thy.
iu ny c th hin rt r trong cuc i Pht. Pht
khng ngng phn u trong su nm t ti vic t nhn
|
|
387

388

ra, t ti an bnh, t ti chn l. Nhng ng y khng th
t ti c. ng y ln theo chn ca mi thy; thm ch
thy cng phi pht mt v ng y bi v ng y l ngi tm
kim thc s, mt ngi cng quyt. Tnh bng bnh ca
ng y l ca mt kshatriya, mt chin binh, t ti mc
ch; bn ng ca ng y l bn ng ca mt kshatriya. l
thch thc cho ng y: Lm sao mt iu c th c m vn
khng c kh nng t ti c? Mt kshatriya khng bao
gi tin rng c ci g l khng th c - l iu c ng
bi vic l mt kshatriya.
Cho nn vi bt k thy no ng y ti, h tt c u gp
kh khn ln, bi v bt k iu g thy yu cu ng y lm,
ng y lm n ngay lp tc. D cho vic kh khn n u,
d cho ng y c th phi ng di ci nng mt tri hay
trong cn ma ro nh trt nc lu n u, d nhiu ln
nhn n phi c thc hin - bt k ci g c yu cu
ng y, ng y lm n ngay lp tc tho mn cho thy, v
khng ci g xy ra c. Thy cng pht mt. Thy ni,
Chng ta c th lm g c na?
Ci gi l thy khng bao gi b mt mi bi t
thng bi v t thng cha bao gi lm c y
nhng iu m thy yu cu lm. Do mt tnh hung
nh th cha bao gi ny sinh m thy c th phi ni, By
gi chng ta c th lm g? Bt k ci g chng ta c th lm
chng ta lm ri.
Khi ngi ta c mt t nh Pht kh khn ln ny
sinh, v bt k ci g thy yu cu, Pht s hon thnh ht.
Ngay c thy cng khng th tm ra li lm no vi n. V
vy m khng ci g xy ra. Cui cng thy s ni, Bt k
ci g ta c th lm, bt k ci g ta c th ch, ta ch ri.
By gi bn thn ta khng bit bn ngoi iu ny; by gi
ng s phi i sang u khc.
Tt c cc thy u mt mi v Pht. Cn Pht l ngi
thc s bng bnh. Trong su nm tri ng y lm mi
iu m bt k ai i hi - ng hay sai, d hp l hay bt
hp l - v vi s chn thnh ln lao. Thm ch khng mt
thy no c th ni rng iu khng xy ra bi v ng
y khng lm iu ng y c yu cu lm. ng y lm
mi th y v tt n mc bn thn cc thy phi xin tha
th v ni, Nu ci g hn na xy ra cho ng, thng bo
li cho chng ta, bi v chng ta ni mi iu cho ng m
chng ta bit.
Tuy th vn khng ci g xy ra c. Khng phi nhng
iu h thuyt ging cho Pht khng xy ra cho nhng
thy . Khng, n xy ra cho h qua hiu bit . V
Pht theo st cng k thut nh thy theo ui v t
ti. Cho nn thy cng thy bi ri rng Pht ny theo
cng k thut, thm ch chnh xc hn thy lm - V
thm ch ta khng lm c iu vi s chn thnh
n nh vy; th th ti sao n khng xy ra cho ng?
Nhng c mt l do. N c th xy ra cho thy bi v
thy lm k thut khng c trng i no hay nh kin
no. Trng i ca Pht l mnh lit. ng y lm n,
nhng mt ng y nhm vo mc ch: khi no th chn l,
phc lc, t nhn ra c t ti? Cho nn ng y chc
chn tun theo mi k thut mt cch y , nhng vic
hng mc ch l chng ngi.
Cui cng Pht cng tr nn mt mi. Sau su nm, mt
hm ng y bung b vic lm mi th. Th gii ng y
t b trc y ri - by gi ng y t b nt c tnh cht
sannyas. ng y b li mi loi hoan lc trc y v
ph hoi su nm trong thc hnh yoga; by gi ng y b
|
|
389

390

nt c ci na. Mt m ng y quyt nh rng ng y s
khng lm bt k ci g thm na v rng ng y s khng
tm kim thm na. ng y n gin hiu rng khng ci
g s c t ti.
ng y t ti cng thng ti a ca vic tm kim.
C gng ca ng y, n lc, t ti cc im. Cho nn
ng y vt b mi iu. m ng y i vo gic ng di
mt cy. l m u tin trong nhiu kip m Pht ng
theo cch dng nh khng ci g tn ti cn c lm vo
sng hm sau. V thc s khng ci g cn li c lm.
ng y ri b vng quc, gia nh v mi k hoch v
th gii; ng y bt u mt k hoch khc v cuc sng,
ci na tht bi. By gi khng c g lm. Nu ng
y thc dy sng mai, tt; nu ng y khng thc dy, iu
na cng tt. Nu ng y sng tip, iu khng to ra
khc bit g; nu ng y cht, iu cng khng to ra khc
bit g - tt c u nh nhau. Tuyt i khng c g cn li
c lm vo sng mai, n gin l ngy mai khng c
ngha g cho ng y na.
V khi ai i vo gic ng trong m theo cch m
khng c k hoch g cho ngy mai, samadhi xy ra.
Sushupti, gic ng say, tr thnh samadhi. Khng cn ham
mun v ngy mai, khng c mc ch cn li, khng c g
cn li c t ti, khng u i. Cu hi tng l,
Ta s lm g nu ta y vo ngy mai? Mi cho n gi
ch c lm v lm v lm, nhng by gi khng c g
c lm cht no. Pht ng m t do khi mi mc
ch ti mc khng c tng no v ng y s lm g nu
ng y tnh dy vo bui sng. Mt tri s ln, chim s ht,
nhng ng y s lm g? V c trng rng nh cu tr li.
Khi khng c mc ch tng lai cht, thi gian tr
thnh v ngha. Khi khng c mc ch mi k hoch u
tan thnh tng mnh vn v chuyn ng ca tm tr dng
li. Vi chuyn ng ca tm tr k hoch l cn thit, mc
ch l cn thit; vi chuyn ng ca tm tr ci g t
ti l cn thit, tng lai, thi gian no l cn thit. V tt
c nhng ci ny tan bin.
Pht i vo gic ng m dng nh ng y l
ngi cht i trong khi cn sng. ng y vn sng, vy
m ci cht xy ra. n sng qung 5 gi mt ng y m
ra. Pht ni, Ta khng m mt. ng y lm g bng vic
m mt? Khng cn ci g c nhn, khng c ci g
c nghe, khng c g cn c t ti; khng c l do g
m mt. Do Pht ni, Ta khng m mt, chng m
ra theo cch ring ca chng. Chng mt v nhm mi ri;
chng nhm c m v by gi ngh ngi l y v
trng mt m ra theo cch ring ca chng. Bn trong ng
y l s trng rng.
Khi khng c tng lai, bn trong bin thnh trng rng.
Trong trng rng nh th Pht thy ngi sao mai cui cng
ln xung, v trong vic thy ng y tr nn chng ng.
Cng vi ngi sao bin i ton b qu kh ca Pht bin
mt. Cng vi ngi sao bin i ton b cuc hnh trnh,
ton b vic tm kim bin mt.
Pht ni, Ln u tin ta thy mt ngi sao v mc
ch ln i trn bu tri - n khng yu cu mt mc ch.
Khng c mc ch trong n. V thy l tt nh khng thy
n s vn vy. Khng c vn v vic chn la ci no,
cch ny hay cch kia - mt m, cho nn sao c thy. Sao
ang ln, tip tc ln. ng kia sao ang ln, ng kia bu
tri tr nn trng rng sao; y ta l trng rng y bn
trong, hi ng ca hai bu tri trng rng xy ra. Pht
|
|
391

392

ni thm, iu ta khng th t ti thng qua tm kim
khng ngng c t ti m m khng c tm kim
g. iu khng th t ti c bng cch ui theo n, l
c t ti m ch bng cch ngi y, nm y. iu
khng th t c bng n lc c t ti m bng
ngh ngi.
Nhng ti sao ng y t ti vo thi im ? Bi v
phc lc l kt qu t nhin ca bn th bn trng rng bn
trong.
Khi bn chy theo phc lc, v bi vic lm nh vy l
khng c kh nng tr thnh trng rng, vic sn ui bn
thn phc l ro chn; bn khng c kh nng tr thnh trng
rng, do kt qu t nhin khng xy ra.

Ngi c ci ta b hp thu ch vo Brahman, thc ti ti
thng, vn cn v ham mun v v hnh ng. Khi
c lm thun khit bi ci mt ca n vi Brahman v
c m chm trong s m li ci mt ny, cc hnh
ng ca tm tr l v chn la v ch cn nh tm thc,
th th iu c gi l pragya, tr hu. Ngi bao
gi cng c pragya nh vy, c gi l jivanamukta,
ngi c gii thot khi ang sng.

Vy khi bu tri bn trong tr thnh mt vi bu tri bn
ngoi, khi ci trng rng bn trong hi nhp vi ci trng
rng bn ngoi, mi th tr thnh v ham mun v v hnh
ng. Ham mun khng th ny sinh m khng c ngh;
ngh l no ng ca tm tr. Nh ly, mt ngh ny sinh
ch bi v ngi ta mun lm ci g .
Mi ngi ti ti v bo ti h khng c kh nng c
t do vi ngh. Bn s khng t do vi ngh u; bn c
ham mun lm ci g . V khi bn mun lm ci g , lm
sao bn c th t do vi ngh c? Ham mun lm
ci g , chnh bn k hoch c suy ngh. Cho d bn
mun t do vi ngh bn s khng th t do c, bi v
ls c cc ngh tham d vo vic lp k hoch n. Mi
ngi bo ti rng h ngi v c gng vt v tr nn v
ngh. Nhng vic lp k hoch v ngh bn thn n l c
hi cho suy ngh. Cho nn tm tr c suy ngh, Lm sao tr
nn v ngh c? n tn by gi m mnh vn khng tr
nn v ngh c. Liu bao gi c kh nng cho mnh
c v ngh khng? Khi no?
Nh ly, chng no c bt k ham mun g - v thin
ng, v t nhn ra, gp Thng - ngh s tip din.
ngh khng phi l li. Mi iu c ng bi ngh l
ch bt k ci g bn ham mun, tm tr bn ngh cch t
ti n. Chng no cn bt k ci g ang b b li c t
ti, ngh s tip tc. Ngy bn sn lng chp nhn s kin
rng, Mnh khng mun t ti ci g, thm ch khng
mun c ci v ham mun, bng nhin bn s thy rng
ngh bt u bin mt; chng khng c cn thm na.
Khi mi th bn trong tr thnh trng rng, khi khng c
k hoch, khi khng ci g cn li c t ti v khng
cn ch no i, khi mi vic chy u tr thnh v ngha
v tm thc ng li trn l ng... vt b tt c mi quan
tm ti mc ch, mc ch c t ti.

Ngi c ci ta b hp thu ch vo Brahman, thc ti ti
thng, vn cn v ham mun v v hnh ng.

Ngi nh vy duy tr v ham mun v v hnh ng.
Khng ci g ny sinh trong ngi ; tm gng ca ngi
|
|
393

394

trng rng, khng c hnh nh trn n. V ngi vn
cn v hnh ng. Khng cn thc y no lm ci g.
iu khng c ngha l ngi c nm di nh ci xc.
Khng, hnh ng c xy ra, nhng khng c k hoch cho
chng. Hiu khc bit ny cho ng.
Ti n y, ti ang ni vi cc bn v kinh ny ca
Upanishad. Nu ti n sau khi lp k hoch cho n, suy
ngh v iu g cn c ni, iu g khng c ni, th th
s c chuyn ng ca ngh trong tm tr, n s b ri lon.
Tm tr s c lm vic. Nhng nu ti ch ti, nhn vo kinh
v bt u ni, v duy tr ni dung vi bt k ci g ngu
nhin ti ra t ming ti, th th hnh ng ni ca ti khng
phi l mt hnh ng. Nu ti ra i sau khi ni v trn
ng ti cm thy rng iu ti ni khng tt, ng ra n
s tt hn nu ti ni th ny hay th n, hay ng ra s tt
hn nu ti khng ni iu ny iu n, th th y ch l
nhim. Nhng nu khonh khc ti kt thc vic ni, khng
ci g cn li bn trong ti lin quan n iu ti va ni,
khng mch ngh no, th th y l v hnh ng.
Ti tng nghe v Lincoln. Mt m ng y tr v nh
cng v sau khi din thuyt. Khi v ti nh, cc con ng y
hi, Bi ni ca b th no? Lincoln ni, Bi ni no?
Bi ni b chun b trc khi ni hay bi ni b thc ra
ni, hay bi ni b ngh l b nn ni sau khi thc t ni
n? Cc con nh hi v bi ni no? B c ba bi ni -
mt bi b din tp trong tm tr trc khi ti , bi th
hai l bi b thc s ni, v bi th ba b n hn v sau ng
ra b phi ni th ny th n m b li qun ni iu ny,
vn vn.
By gi bi ni ny l hnh ng. Hnh ng khng c
trong vic ni bi ni, n l trong lp k hoch trc ca n.
Cho nn nu tm tr quyt nh trc, hay nu tm tr ngh v
n sau , l nhim ca tm tr. Nu hnh ng n
gin xy ra - khng c bt k lp k hoch trc hay suy ngh
li v sau - th th hnh ng ny bt ngun t v hnh
ng.
Hnh ng s tip tc. Pht tr thnh v pht, vy m
hnh ng s tip tc - nhng vi mt khc bit. Krishna tr
thnh mt Krishna, hnh ng s tip tc - nhng vi mt
khc bit.
Gita l c gi tr theo chnh kha cnh ny, rng bt k
iu g Krishna ni trong n hon ton l t pht. Khng
ai ra chin trng c chun b din thuyt ngay ch u
tin. Krishna thm ch khng bao gi ngh, ng y thm ch
khng bao gi tng tng rng ng y c yu cu lm
iu ny ti chin trng. iu y l khng th, ngay c
trong tr tng tng phong ph nht ca ng y. Chc chn
c th khng c lp k hoch trc v iu . Bng nhin,
bt thn, ngu nhin, vic xy ra v ngun chn l ca
Krishna pht ra.
y khng phi l bi ni, y l bi ni ti t v ni.
y khng phi l hnh ng, y l hnh ng sinh ra t v
hnh ng. y l l do ti sao Gita tr thnh gi tr th. Bi
v n ngu nhin th, n tr nn gi tr th. C nhiu bn
kinh trn th gii, nhng khng mt bn kinh no c sinh
thnh ngu nhin th nh Gita.
y l chin trng, li ku gi cho trn chin quyt t
c ban ra bi ting t v c; cc chin binh sn sng
tn cng dit k th hoc b dit... i thoi tn gio c
c chng? Dng nh khng lin quan. Gi m Gita xy
ra trong o trng, trong ni n c hay trong cng x ca
mt thy, iu chc to ra ngha. Nhng bi v n t
|
|
395

396

pht th, n i su vo chnh ct li ca n . N c
sinh ra t v hnh ng, n c sinh ra khng c k hoch
no. y l l do ti sao chng ta gi n l Bhagavadgita, Bi
ca ca iu thing ling. Trong n khng c k hoch con
ngi. Trong n Krishna n gin khng ng x nh con
ngi. y l thng ip pht ra t iu thing ling.
Khi tt c cc hnh ng c sinh ra t v hnh ng
bn trong ca ngi ta, v ngh ny sinh ra t v ngh
ca ngi ta, v li c sinh ra t im lng ca ngi ta,
ngi nh th c gi l jivanamukta - ngi c gii
thot ngay khi sng.
n c khi nim v hai kiu gii thot. Mt kiu
ngi gii thot l jivanamukta, ngi t do khi ang
sng. Ngi c gii thot kia l ngi c gii thot vo
lc cht ca ngi . C hai kiu gii thot ny u xy ra.
Mt ngi c i tm kim v tm kim c i - v th ri,
nh khi ti ni v Pht, ngi tm mi, tm mi ri mt
hm mt mi v tm kim, v iu xy ra.
i khi cng c chuyn xy ra l mt ngi tm kim c
i - khng ch c su nm nh Pht m c i ngi - v
khng mt mi. Ngi c tm kim v tm kim mi, v
ch n khi ci cht ca ngi ti ngi nhn ra rng
mi tm kim u v tch s v khng t n ci g - v nh
vy vo khonh khc cht mi tm kim ca ngi thnh
thnh thi. Nu ngay trc ci cht mi tm kim thnh thi
v mi k hoch u dng li, v khng cn tng lai na
th th iu xy ra cho Pht di gc cy b - cng
iu y xy ra di gc cy ca ci cht. Th th ci cht v
gii thot xy ra ng thi, bi v ci cht c th lm thnh
thi ngi ta rt su.
Nu tt c tm kim ca bn u tr thnh khng kt qu,
nu n tr thnh kinh nghim vng chc ca bn rng mi
tm kim u v dng, rng bn khng t c ci g ti
bt k u - c trong cuc sng trn gian ln trong n lc tm
linh - khng ci g c t ti... Ch th th nu iu ny
tr thnh tuyt i r rng cho bn v khng cn li nhu cu
thuc bt k loi no cho tng lai m bn vn mun t ti
ci g ... ch th th khi thm ch khng cn cm gic rng
nu bn khng cht by gi v bn sng thm vi ngy na
bn c th lm thm iu g , m thay v th bn chp nhn
ci cht tin ti...
Nu mi th u v tch s, con ngi chp nhn ci
cht. Ging nh Pht ng m - thm ch khng cu hi
cn li v ng y s lm g ngy hm sau. Tng t, nu ai
cht cho tng lai vo khonh khc cht m khng suy
ngh, By gi mnh sp cht v nhng iu no vn cn
khng hon chnh... C ci g cn c hon thnh nhng
c th khng c hon thnh; gi m mnh c c thm
vi ngy na mnh c th hon tt c n... Khi khng
cm gic no nh th cn li v ci cht bung xung mt
cch t nhin, nh cch mn m bung xung v con ngi
i vo gic ng, th th ci cht nh th cng tr thnh gii
thot. Mt ngi nh th c gi l ngi c gii thot.
Nhng vic xy ra ny thnh thong xy ra trong cuc
sng v ngi ny vn cn sng thm ch sau gii thot. S
sng st ny ph thuc vo cc yu t khc.
Khi bn c sinh ra, thn th bn c mt khong sng
c sn no trong mt s nm - by mi nm, tm mi
nm. By gi nu vic xy ra ny ca gii thot xy ra vo
tui bn mi, thn th nht nh hon thnh bn mi
nm cn li. Bn c th cht vo tui bn mi, nhng
thn th bn s cht ch sau khi hon thnh tm mi nm.
|
|
397

398

Bn nh mt bn ng khng cn na vo tui bn mi,
nhng thn th s ko di thm bn mi nm na. y l
k hoch nh sn ca ring n; n c cch thu xp ring ca
n cho cc nguyn t. Vo lc sinh thnh thn th ti vi
nng lc ring ca n ko di trong tm mi nm, v n
s ko di theo chiu di .
Cho nn Pht v Mahavira cht tui bn mi,
nhng thn th ca h tip tc thm bn mi nm na. Sau
khi cuc chy ua bn trong dng, nhng thn th tip tc
lm vic. Cng ta nh l ng h eo tay ca bn ln giy
cho chy by ngy v th ri bn i vo rng, b lc, ng
xung v cht; nhng ng h ca bn vn tip tc lm vic
trong by ngy na. ng h bn ln giy cho by ngy
v ci cht ca bn khng lm khc bit cho n; n vn c
chy trong by ngy - tch tc, tch tc, tch tc...
Thn th ca bn l ci my. Bn c th t ti thc tnh
ti thng hm nay, bn c th cht ngy hm nay, nhng
thn th bn s tip tc tch tc. Trng thi ny ca tm thc
bn trong, tr thnh dng nh n khng c, v ci tch tc
ca thn th vn tip tc, c gi l jivanamuka, gii thot
trong khi cn sng.

Khi c lm thun khit bi ci mt ca n vi
Brahman v c m chm trong s m li ci mt ny,
cc hnh ng ca tm tr l v chn la v ch cn nh
tm thc, th th iu c gi l pragya, tr hu.

Khi tr tu khng ngh v ngi khc, khng ngh cht
no v tr thnh v ngh, khi mi ngh b vt b v ch c
nng lc suy ngh cn li bn trong, khi tr tu khng lin kt
bn thn n vi bt k vt g v cn li thun khit - ta nh
mt ngn n n c chy trong ci khng trng rng chi
sng - vi trng thi tm thc nh vy t n l pragya,
tr hu. Th th bn thc s t ti ngn la tri thc ng
n. Ngi m trong ngi tr hu nh vy bao gi cng
l ngn la, l mt jivanamuta, ngi c gii thot trong
khi sng.

Ngi khng cn ci ti cho thn th mnh v gic quan
mnh, v khng cn ci ca ti v cc vt khc, l mt
jivanamukta, ngi c gii thot khi ang sng.

Nhng cm gic ny s chc chn vt b. Ca ti, ti
- nhng t ny vt b lu trc y ri. Chnh vo lc vt
b bn ng m chng ng xy ra. Vi ngi nh vy
khng c ci ti hay ca ti c lin kt vi bt k vt
g. Tm thc nh vy thm ch khng th ni rng ti l linh
hn. Ngi khng gn bt k ngha no ca ci ti cho
bt k ci g; ch c ci ang y cn li. Chng ta dng
cch din t ti y; ngi nh vy dng cch din t
y. Ci ti ca ngi b vt b, ch cn trng thi
ca ang y thun khit tn ti.
Ci ang y ny c gi l trng thi ca
jivanamukta. Khi ci ti cht i v ci ang y cn li,
bn t ti t nhn ra trong khi sng.
Nu n lc ca chng ta theo hng t do vi ham mun
vic xy ra ny c th xy ra ngay by gi. Nu ham mun
vn cn hin din, s cn thi gian.
cho hm nay.

|
|
399

400


13
Qu ngt


Ngi cha bao gi bit bt k khc bit no qua tr tu
gia jiva, linh hn hin thn, v Brahman, hay gia
Brahman v bn tnh, vic sng to, c gi l
jivanamukta, ngi c gii thot ngay khi sng.

c tn knh bi ngi tt hay b xc phm bi ngi
xu, ngi vn cn gi c im m c gi l
jivanamukta.

Vi ngi bit n tinh hoa Brahman, th gii ny
khng cn nh trc na. Nu n khng l vy, ngi
cha bit ti trng thi Brahma ca bn th v vn cn
l ngi hng ngoi.

Ngay khi nhng km theo hnh phc c kinh nghim,
n c gi l prarabdha, du n hnh ng qu kh
c tch lu; bi v vic ny sinh ca mi qu u l t
hnh ng trong qu kh. Khng c qu bt k u
khng c hnh ng.

Ging nh hot ng m dng li khi thc tnh, tng
t, hnh ng qu kh c tch lu qua hng t nin k
tan bin tc khc khi ngi ta bit Ta l Brahman.


Thm vi ch dn v trng thi bn trong ca
jivanamukta, ngi c gii thot khi ang sng.
Jivanamukta l mt ngi bit n ci cht trong khi
vn sng. Nh n vy, ci cht c mi ngi bit, nhng
ch vo thi im cht. iu na cng khng th c gi
l bit v ci cht bi v ngay trong khonh khc cht tm tr
tr thnh v thc. Cho nn chng ta khng bao gi bit c
ci cht ca ring mnh, chng ta bao gi cng ch bit v ci
cht ca ngi khc. Bn ch nhn thy ngi khc cht, bn
cha bao gi thy bn thn mnh cht. Vy tri thc ca
chng ta ngay c v ci cht l c vay mn. Khi ai
khc cht i th chng ta hc c g t iu ? Chng ta
bit rng ngi mt ting ni, mt khng thy c, mch
dng li v rng tim ngi dng p. Chng ta ch bit
rng b my thn th dng lm vic, nhng chng ta
khng bit g v iu xy ra cho ngi b giu kn ng
sau b my thn th, hay liu thc s c ci g n ng sau
hay khng, hay liu con ngi n kn c c cu hay
khng?
Ci cht xy ra bn trong, v tt c chng ta u c kh
nng thy cc triu chng ca n bn ngoi. Lm sao
ngi ta bit c ci cht bng vic thy ngi khc cht?
Chng ta na cng cht nhiu ln ri, nhng chng ta
cha bao gi c kh nng thy bn thn mnh cht, bi v
chng ta tr thnh v thc trc khi cht.
Cho nn bn c th thy nhiu ngi cht, nhng bn
cha bao gi i ti tin rng bn na sp cht. Bn bao gi
tin rng bn cng s cht khng? Nhiu ngi c th bt u
cht i mi ngy, ton th ngha a c th y h; bnh dch
|
|
401

402

no c th lan rng v bn s thy cc xc cht khp ni -
du vy ngi ta bao gi cng cm thy rng ch ngi khc
ang cht. Bn trong bn cha bao gi cm thy rng bn
cng ang cht i. Cho d nhn bit nh th v ci cht c
ti n vn cn trn b mt, n cha bao gi vo su bn
trong. Ti sao? Bi v chng ta cha bao gi thy ci cht
ca ring mnh, chng ta khng c kinh nghim v n, chng
ta khng c tr nh v ci cht. D chng ta c th ngh
ngc v qu kh chng ta cha bao gi i ti thy rng
chng ta tng cht trc y. Cho nn ci g cha bao
gi xy ra trong qu kh, lm sao n c th xy ra trong
tng lai?
Mi tnh ton ca tm tr u da trn qu kh. Ngay c
khi tm tr ngh ti tng lai n ch ngh theo ngn ng ca
qu kh. iu xy ra hm qua, mt mnh ci c th
xy ra ngy mai - vi cht t khc bit y . Nhng ci
cha bao gi xy ra trc y, lm sao ci c th xy ra
ngy mai c? y l l do ti sao tm tr cha bao gi c
kh nng tin vo ci cht. V khi ci cht thc t xy ra tm
tr thnh v thc ri.
Vy hai kinh nghim ln ca cuc sng, sinh v t,
chng ta khng bao gi tri nghim. Chng ta ly vic sinh
v chng ta cht, v nu chng ta khng c kh nng kinh
nghim hai bin c ln lao ny v sinh v t th th lm sao
chng ta c th tri nghim c cuc i tri qua gia hai
iu ? Ngi khng c kh nng bit bt u ca cuc i,
ngi khng c kh nng bit kt thc ca cuc i, lm sao
ngi c th bit c ch gia ca cuc i?
Lung chy gia sinh v t l cuc i. Chng ta khng
bit ci bt u khng bit ci kt thc; ch gia nht nh
cn l khng bit. C th c vic bit m h, l m no -
ta nh ci g nghe vng vng t xa, hay ta nh mt gic
m c thy. Nhng chng ta khng c tip xc trc tip
no vi cuc sng.
ngha ca jivanamukta l ngi bit ti ci cht
trong cuc sng bi thc dy, bi tr thnh c thc.
T jivanamukta tht tuyt diu. N mang nhiu ngha
khc nhau. Mt ngha c th l: ngi c gii thot trong
khi ang sng. Mt ngha khc c th l: ngi c gii
thot khi cuc sng. Ngha th hai l su sc hn. Thc ra
ngha th nht ch c dng sau khi ngha th hai c
bit. Ch ngi c gii thot khi cuc sng mi c th
c gii thot trong cuc sng.
Ai s c gii thot khi cuc sng?
Ch ngi bit rng ton b cuc sng l qu trnh
cht mi c th c gii thot; ngi thy rng iu
chng ta gi l cuc sng ch l cuc diu hnh di hng ti
ci cht.
Sau khi sinh chng ta khng lm g khc hn l cht i.
Chng ta c th lm bt k ci g - nhng cuc din hnh
hng v ci cht tip tc trong tng khonh khc. Ti ti
sau sng v chng ta cht hn mi hai ting ng h.
Th ri sng li ti ln na sau ti ny v chng ta s cht
trong mi hai ting na. Cuc sng c vt kit dn tng
git tng git mt; thi gian c lm trng rng bn thn n.
Cho nn iu chng ta gi l cuc sng thc ra l qu
trnh di ca vic cht. Sau khi sinh, d ngi ta lm bt k
ci g ngi ta dt khot ang lm mt iu - l cht dn,
tip tc cht. Ngay khi bn c sinh ra bn bt u cht.
Trong chnh hi th u tin ca a tr vic thu xp cho hi
th cui cng ca n c thc hin. By gi khng cn
|
|
403

404

cch no trnh c ci cht. Ngi c sinh ra s cht i
chng chng th chy; khc bit c th v thi gian, nhng
ci cht l chc chn.
Ngi nhn cuc sng nh qu trnh di ca ci cht...
ti ni nhn, khng phi l hiu. Bn cng c th hiu,
Vy y l cch thc n vy sao? - iu bn cng c
th hiu. Nhng bi hiu nh vy bn s khng l mt
jivanamukta. Khng, ngi nhn, ngi tr thnh nhn
chng cho n, mi l ngi thy rng mi khonh khc
ngi ang cht i.
Mt iu chng ta cha bao gi nhn ra l ch ti s
cht; bao gi cng l ngi khc cht. Th hai l, cho d
chng ta c phng on ra ci cht ca mnh t ci cht ca
ngi khc, th th na iu y cng l ci g s xy ra
trong tng lai; vi by gi n c th b tr hon. N khng
xy ra by gi, hm nay. Ngay c mt ngi ang nm trn
ging ch cht cng khng ngh rng ci cht ca mnh
ang xy ra hm nay, khonh khc ny. Ngi ny na cng
trnh n, tr hon - n mai. Trong trnh n ny chng ta cu
bn thn mnh. Vi chng ta cuc sng l by gi v ci cht
cn xa trong thi gian.
Ngi thy rng ton th cuc sng l qu trnh cht
cng thy rng ci cht khng phi l ngy mai m l by
gi, chnh khonh khc ny - ti cht i trong chnh
khonh khc ny. Lm sao thy, lm sao nhn ra vic
xy ra ci cht ca ti vo chnh khonh khc ny? Nu
ngi ta c kh nng thy, th th ngi ta khng thm kht
cuc sng. Pht ni rng ngi khng thm kht cuc
sng l jivanamukta. Ngi khng i hi rng ngi
phi c sng thm, ngi khng ham mun sng thm,
ngi khng c thm kht sng thm, ngi s chp nhn ci
cht mt cch duyn dng nu n ti, ngi s khng i hi
ci cht cho d ch mt khonh khc thm- i , ti
thu xp mi vic - ngi bao gi cng sn sng sng mi
khonh khc, ngi l jivanamukta.
Ngi c thm kht sng c kt thc c th c t
do vi cuc sng. Ngi tr thnh t do vi cuc sng tr
thnh mt jivanamukta - th th ngi c gii thot
trong khi sng. Th th y v by gi ngi vn sng
vi chng ta nhng ngi khng ging chng ta. Ngi
cng vn ngi, dy, n, ung, bc, ng, nhng chnh
phm cht ca mi hot ng ny c bin i. Lm mi
th nh chng ta lm, ngi vn khng lm iu chng ta
lm. Th gii ny nh chng ta thy n vn nh vy nhng
n trng khc vi ngi - gc cm nhn ca ngi
thay i; trung tm trong ngi m ang nhn thay i;
vi ngi ton th gii c bin i. nh ngha v
nhng ch dn v gii thot nh vy trong khi ang sng l
trong nhng cu cch ngn ny. Chng ta s c gng hiu
chng tng cu mt.

Ngi cha bao gi bit bt k khc bit no qua tr tu
gia jiva, linh hn hin thn, v Brahman...

... Vi ngi bn kia, ngi b nh hng ca cn ho
phi ri khi ni y ngay lp tc. Bng khng dng ho li
v ngi nguyn ti ch. Nhng c hai iu ny s khng
c.

Ngi cha bao gi bit bt k khc bit no qua tr tu
gia jiva, linh hn hin thn, v Brahman, hay gia
Brahman v bn tnh, vic sng to, c gi l
jivanamukta, ngi c gii thot ngay khi sng.
|
|
405

406


c trng u tin: ngi khng thy qua tr tu ca
mnh bt k khc bit no gia linh hn ci ang n kn bn
trong ngi ta v Brahma ci n kn bn trong vic sng to,
l jivanamukta.
C hai iu trong . Khng khc bit no c thy
qua tr tu. Mi khc bit u do tr tu, tm tr to ra. Tr
tu l c ch lm cho chng ta c kh nng thy mi vt
khc bit. Ht nh khi chng ta nhng mt chic a vo
nc a dng nh b cong - rt n ra khi nc, n li
trng thng. Nhng li vo nc, n li c v cong. a
khng b cong bi trong nc, n ch c v nh b cong bi
v ng i ca tia sng vo trong nc v bn ngoi nc l
khc nhau. Qua trung gian nc cc tia sng tr thnh b
cong v do vy a dng nh b cong.
Nhng bt k vt thng no vo nc v n s dng nh
cong. Bn thn cc vt khng tr nn cong, chng ch dng
nh cong thi. iu th v l ch bn nhn bit r rng mi
vt thc t khng cong - nhng du vy bn vn thy chng
cong. Bn c th lm thc nghim bao nhiu ln tu thch,
kt qu vn nh th. Cho tay vo nc v bn c th cm
thy rng vt vn thng. V vy l tay v mt bn u cho
nhng thng tin mu thun nhau. Mi trng khng kh v
mi trng nc lm thay i ng i ca tia sng.
Chng ta hiu iu ny theo cch khc. Bn c th
thy mt lng knh. Nu tia nng mt tri chiu qua lng
knh tia sng s c phn chia thnh by mu.
Bn c th thy cu vng. iu na l tr chi
theo nguyn l ca lng knh. iu g thc s xy ra khi bn
nhn cu vng? Cc tia nng mt tri bao gi cng chiu
xung t, nhng bt k khi no c nhng git nc nh li ti
trong kh quyn nhng git nc ny vn hnh nh lng knh
v phn chia tia sng mt tri thnh by mu v chng c
nhn thy nh cu vng. Cu vng khng l g ngoi tia sng
mt tri i qua nhng git nc nh. S khng c cu vng
nu khng c mt tri trn bu tri hay nu khng c my v
nhng git nc nh.
Lng knh, hay git nc, phn chia tia sng mt tri
thnh by mu; chng l trung gian. Nu bn thy tia sng
mt tri chiu qua git nc th bn s thy by mu. Nu
bn thy n khng c git nc n l trng, n khng c
mu. Trng khng phi l mu, n l vic thiu vng mu.
Tm tr, tr tu na l tng t, n vn hnh nh mt
trung gian. Khi mt s vt dng nh cong trong nc v
nh sng chiu qua mt lng knh t phn chia n thnh by
mu, tm tr, ngh, tng t l mt mi gii tinh vi. Bt k
ci g chng ta nhn ra qua n u b ch ra thnh hai, phn
chia c to ra.
Tr tu to ra phn chia. Nu bn nhn vo bt k th g
qua tr tu... chng hn, khi chng ta nhn vo nh sng tm
tr phn chia n ngay thnh hai phn: ti v sng. Thc ra
trong s tn ti khng c phn chia gia sng v ti; chng
l s m rng dn v thoi lui dn ca mt thc ti. l l
do ti sao mt s chim c kh nng nhn trong bng ti. Nu
bng ti l tuyt i ti, c s khng c kh nng thy. N
ch c th thy bi v trong bng ti na cng c nh sng
no . Ch c iu l mt ta khng c kh nng bt c
nh sng cn mt c bt c. Bng ti cng l nh sng
tinh t.
Nu c mt nh sng rt chi li mt chng ta khng th
thy c n. Mt chng ta c mt ph gii hn cho vic
thy; chng khng th thy c pha trn ph y, chng
|
|
407

408

khng th thy c pha di n. Bn ngoi gii hn trn
v di ny c bng ti cho mt chng ta. Bn bao gi
rng nu mt bn bng nhin phi trc din vi ngun sng
rt chi li mi th tr thnh ti trc bn khng? Mt
khng c kh nng nhn nh sng nhiu nh th.
Cho nn bng ti c hai kiu. iu ta thy l sng l khi
ph ca nng lc thy ca chng ta cho php. Trn iu
v di iu c ti. Nu nng lc ca mt chng ta b
gim i sng tr thnh ti; nu nng lc ca mt chng ta
c tng ln ti tr thnh sng. Ngi m khng c nng
lc cht no thy, cho nn mi th u l ti; khng c
nh sng cht no cho ngi . Nhng sng v ti l mt
trong trong s tn ti. Chnh v tr tu ca chng ta m chng
dng nh l hai.
Tr tu chia mi th thnh hai. Vi cch tr tu nhn vo
mi th, khng ci g c th cn li khng b phn chia. Tr
tu l phn tch, tr tu l bin bit, tr tu l phn chia. y
l l do ti sao sinh v t dng nh l hai vi chng ta bi
v vic thy ca chng ta l qua tr tu; bng khng chng
khng l hai. Sinh l bt u, t l kt thc; chng l hai u
cc ca cng mt th. Chng ta thy hnh phc v bt hnh
nh hai iu tch bit; y l v tr tu, bng khng chng
khng l hai. y l l do ti sao hnh phc c th bin thnh
bt hnh v bt hnh c th tr thnh hnh phc. iu dng
nh l hnh phc hm nay, n sng mai c th tr thnh bt
hnh. Ngy mai vn cn xa; iu dng nh hnh phc by
gi c th tr thnh bt hnh ngay khonh khc tip.
iu ny ng phi khng th c. Nu hnh phc v
bt hnh l hai vic, hai th tch bit, th th hnh phc phi
khng bao gi tr thnh bt hnh v bt hnh khng bao gi
c th tr thnh hnh phc. Nhng thay i ny tip din
tng khonh khc. By gi c yu, by gi n tr thnh ght.
Khonh khc trc c hp dn, by gi n tr thnh chn
ght. Khonh khc trc n c cm thy l tnh bn, by
gi n tr thnh th hn. y khng phi l hai iu, bng
khng thay i t ci ny sang ci kia s l khng th c.
Ngi sng trong khonh khc trc l cht by gi. Cho
nn sng v cht khng th l hai iu tch ri, bng khng
lm sao mt ngi ang sng cht c? Lm sao sng c
th bin thnh cht c?
Chnh li ca chng ta l chng ta phn chia mi th
thnh hai. Chnh cch nhn ca chng ta l ti mc mi th
u b chia thnh hai.
Khi ngi ta gt cch nhn ny sang bn, khi ngi ta
vt b tm tr khi pha trc con mt mnh v nhn vo th
gii khng c tm tr, mi phn chia bin mt. Kinh nghim
v bt nh, kinh nghim v vedanta trong bn cht, l kinh
nghim ca nhng ngi nhn vo th gii m gt tr tu
ca h sang bn. Th th th gii khng cn l th gii na,
n tr thnh Thng . Th th iu chng ta thy nh linh
hn hin thn bn trong chng ta v Thng ngoi kia,
chng na cng khng l g ngoi hai u ca cng mt thc
ti. Ci m ti ang y, bn trong, v ci ang tri rng
khp mi ni kia, khp thy, c hai chng u tr thnh mt:
Tattvamasi, Ci l ngi.
Th ri bn kinh nghim rng bn khng ch l mt trong
cc u ca ci . Cng bu tri ca s tn ti bao la ny
cng ang chm vo tay ti y. Cng s m rng ca
khng trung bao quanh ton th tri t cng ang i vo ti
nh hi th ca ti. Sinh lc ca ton b s tn ti ny
ang p rn rng v bi v iu m mi cuc sng hin
hu: sao di, v mt tri ln, v c nh sng t mt trng,
|
|
409

410

qu ti vi cy v chim chc ht lu lo, v con ngi sng.
Sinh lc ny n kn trong tt c - nhp p v i ny u
trung tm v tr v nhp p nh nhoi ny ca tri tim
trong thn th ti, nhng iu ny phi l hai u ca mt v
cng mt iu. Chng khng phi l hai.
Nhng iu ny c th c kinh nghim ch khi khng
c nhn qua tr tu. Rt kh nhn nhng gt tm tr sang
mt bn, v chng ta thng thng ch nhn qua tr tu. Thi
quen ca chng ta bm qu cht. Lm sao bn s thy
c khc hn l qua tr tu? Bt k ci g bn nhn, ngh s
ny sinh.
ng gn mt o hoa. Bn kh m thy hoa v tm tr
bn bt u nhc nh: y l hoa hng, n rt p.
hng thm ca n d chu lm sao. Bn thm ch cn cha
nhn r hoa, ting vng ca n cn cha chm ti con ngi
bn, v tr tu bt u np thng tin t kinh nghim qu
kh ca n v tr nh ca n: y l hoa hng, n thm v
p. Tm tr to ra nhng pht biu ny v n bt u bung
tm mn gia. Hoa vn cn bn ngoi, bn vn cn bn
trong, v tm mn ngh t tr tu ca bn cng kn
gia. Bn by gi thy mi hoa t sau tm mn . Mi s
thy ca chng ta u ging iu .
Cho nn n lc ln l cn vt ln tr tu ny v
nhn trc tip. Bn ang ngi gn mt o hoa: ng tr
tu chen vo gia. Nhn trc tip vo o hoa, ng ngay
c mt ngh ny sinh rng y l o hng, n p lm -
khng hnh thnh li cht no. Thnh thong th iu i,
v i khi bn s c thong nhn tm thi v tnh hung ti
bn s mt bn, hoa s bn kia, v gia hai i th
ny s khng c ngh no trong mt khonh khc. Th th
bn s c kh nng nhn mt th gii m trong c hoa bn
cha tng bao gi c bit ti trc y.
Tennyson ni, Nu ngi ta c th thy d ch mt
o hoa mt cch y , ngi thy ton b th gii.
Khng cn g na c xem. N l vy, bi v ton th
gii c cha trn trong mt o hoa. iu chng ta gi l
t hon l s m phng cho ci bao la. iu chng ta gi l
vi m khng l g ngoi mt dng nh hn ca ci v m.
Ging nh ton th bu tri c th c phn x trong
mt chic gng nh, ging nh hng triu ngi sao trn tri
c th chp lo qua mt con ngi, ton th v tr c th
c thy trong mt o hoa nh. Tuy nhin iu ny l c
th khi tr tu bn khng chen vo gia.
C thc hnh n i. Bn ang ngi gii tr, chim ang
ht: ng tm tr can thip vo - ch l ci tai, lng nghe
v khng ngh. Lc ban u iu s rt kh bi v thi
quen; ngoi ra khng c l do cho bt k kh khn no.
Nhng dn dn, dn dn nhng thong nhn s xy ra. Ri
mt ngy no chim s c ht, tr tu bn s khng ni
na; bn s c lng nghe v quan h trc tip gia bn v
chim s c thit lp - khng qua trung gian no. Th th
bn s rt ngc nhin; th th s rt kh khn cho bn
quyt nh xem liu bn ang ht hay chim ang ht, liu
bn ang nghe hay chim ang nghe.
Khonh khc tr tu ca bn i khi vic ch gia, bn
ting ht ca chim tr thnh hai u ca mt v cng mt
vt. Hng chim l u ny v tai bn l u kia v ting ht
tr thnh cu ni. Hoa ang n kia v tri tim bn trong
ny, tm thc bn trong, chng tr thnh mt phn ca mt
v cng mt hin tng v nhng rung ng ang chy gia
hai u tr thnh cy cu ni chng.
Th th ngi ta khng cm thy rng hoa ang n kia
|
|
411

412

t mt khong cch v bn ang nhn n ng y t mt
khong cch, th th ngi ta cm thy rng Mnh ang n
trong hoa v hoa ang ng v nhn t bn trong mnh.
Nhng ngay c iu ny na bng khng cm thy vo chnh
khonh khc , bn cm thy n ch khi bn ra khi
khonh khc . Trong khonh khc ngay c chng y
cng khng c lu n bi v thc th ch , suy ngh
v suy t - tm tr - b gt sang bn. Th th kinh nghim
trong tng khonh khc tr thnh kinh nghim v Brahman,
v thc ti ti thng.
Ai hi Bokoju, Kinh nghim ca thy v Thng
l g? Bokoju ni, Thng sao? Ti khng bit g v
Thng c.
Thy ang lm g, k lut tm linh ca thy l g?
ngi hi hi.
Bokoju ang ko nc ging ln vo thi im . Cho
nn ng y ni, Khi ti ko nc t ging ln ti hon ton
khng chc l liu ti c ko nc ging ln tht khng, hay
y l ging ang ko v ti l ging. V khi s nc sp
chm vo trong ging ti khng bit liu s i vo nc
cha hay ti i vo trong ging. V khi s y v n bt
u c i ln, tin ti i, ti khng r v ci g l ci g v
ci g ang xy ra. Nhng bi v ng hi ti, ti k li cho
ng sau khi ngh v n. Ch bi v ng hi, ti ngh v
n v k cho ng; bng khng ti khng cn na. Ti khng
c tng v Thng . Ti khng c tng no ngay c
v bn thn mnh.
Khi bn mt mi tng ngay c v bn l ai v bn
l g, th th ci c bit trong khonh khc nh th chnh
l iu Thng l g. Khi no ngi ta mt du vt v bn
thn mnh l ai? Khi tr tu ci gn ngh vo mi th khng
cn na vi bn. Chnh cng vic ca tr tu l gn ngh
vo, gn nhn cho mi th, cho li, tn v hnh dng cho mi
th.
Khi a tr c sinh ra v ln u tin n m mt, n
khng c tr tu no. Tr tu s pht trin dn v sau; n s
hnh thnh, c gio dc v c nh. Cc nh khoa hc ni
rng khi a tr ln u tin m mt ra n khng thy bt k
phn chia no. Mu trng vi a tr, nhng n khng
th kinh nghim rng y l bi v n cn phi hc t .
Mu lc s trng l lc i vi a tr bi v mt c th thy
mu cho nn mu lc s c thy, nhng n khng th ni
y l mu lc. Tr con thm ch khng th ni c y l
mu. Tr con cng khng th ni c mu kt thc
ch no v mu lc bt u u, bi v n cha c tri thc
v v lc.
Trong mt ca tr th th gii xut hin nh mt tng
th ton vn, ni mi th tt c u trn ln vo vi nhau v
khng ci g c th b tch ra. y l kinh nghim i dng,
khng phn chia c. Nhng iu ny na cng l suy din
ca chng ta - kh m ni c iu g xy ra cho a tr.
Ngi chng ng, ngi li tr thnh ta nh tr
con, ngi li tr thnh n gin nh h th khi khng
c tm tr, ngi by gi tr thnh hn nhin v n gin
nh khi h tng khi khng c tr tu, u c kinh nghim
nh vy ni m mi th u tr thnh mt. Ci th nht ni
vi ci th hai, ci th hai ni vi ci th ba v c th mi.
S tch ri ca mi th khng cn c thy, ch kt ni bn
trong gia chng l c thy.
Hon cnh ca chng ta l mc chng ta c kh nng
thy ch cc ht cm ca vng c; si dy xuyn qua chng
v ni chng vi nhau khng c thy. Tr tu ch thy cc
|
|
413

414

ht cm. Khi tr tu di xa tm thc bn trong, t do khi
tr tu, thy si dy n xuyn qua mi ht cm. N thy ci
mt bao hm mi th, ci kt ni mi th, ci n bn trong
mi th v l c s ca mi th.
Bt k khi no tr tu vn hnh, n phn chia. Khoa hc
l h thng ca tr tu, do khoa hc phn chia, phn tch.
Khoa hc i ti nguyn t sau khi phn chia ri phn chia
na. Khoa hc ch thy cc mnh mu, b phn; n khng
th thy c ci mt cht no.
Tn gio vt b tr tu v th th qu trnh o ngc bt
u: mi th c gn vi nhau v tr thnh mt.
Khoa hc i ti nguyn t, tn gio t ti Thng
. Tr tu c p v mi vt thnh cc cu phn ca chng.
Thng l tn cho ci ln nht m chng ta c th tng
hp c vi s thiu vng ca tr tu. Trong vic dng tr
tu ph v mi th ra, chng ta i ti nguyn t -
nguyn t l sc mnh ca khoa hc. Khi nhn khng qua tr
tu chng ta kinh nghim Thng - Thng l sc
mnh ca tn gio.
Do , nh ly, bt k tn gio no phn chia u khng
phi l tn gio - khng thnh vn n phn chia u,
phn chia theo mc no. Nu ngi Hindu tr nn tch
bit vi ngi M ha mt gio, hiu rng h n thun l
chnh tr ca hai kiu, khng phi tn gio. Nu ngi Jaina
dng nh tch bit vi ngi Hindu, hiu rng h n
thun l hai kiu h thng x hi, khng phi l tn gio.
Hiu rng ng sau tt c h l tr tu, ci ch c nng lc
phn chia, ang vn hnh. V ng sau h khng c kinh
nghim v tm thc, ci siu vit trn tr tu - ni mi th
tng hp li v tr thnh mt.

Ngi cha bao gi bit bt k khc bit no qua tr tu
gia jiva, linh hn hin thn, v Brahman, hay gia
Brahman v bn tnh, vic sng to, c gi l
jivanamukta, ngi c gii thot ngay khi sng.

c tn knh bi ngi tt hay b xc phm bi ngi
xu, ngi vn cn gi c im m c gi l
jivanamukta.

im m l iu u tin, bt nh l iu th hai. im
m l mt t hi kh hiu, bi v chng ta dng n lng lo
hm ti nhiu th.
Ngi ny c th xc phm bn v ngi khc c th ci
mnh trc bn. By gi chng ta ng g bi im m
trong quan h vi nhng ngi ny? N c ng rng bn
phi lm n lc v kim sot bn thn mnh ng gin vi
ngi xc phm bn v khng c hi lng vi ngi
knh trng bn khng? Khng, nu c bt k n lc hay kim
sot n khng phi l im m; n ch l t kim sot b p
t, n l t iu chnh, k lut. im m ngha l khng
cn phn ng cht no bn trong bn, d ngi ta xc phm
hay ngi ta knh trng bn - thiu vng ton b phn ng
bn trong. n gin khng c g khuy ng bn trong bn.
iu xc phm vn cn bn ngoi v s knh trng vn cn
bn ngoi; khng ci g bc vo bn trong c.
Khi no iu ny s xy ra? iu ny ch xy ra khi c
nhn chng bn trong.
Khi ai xc phm chng ta c phn ng. Nghe thy li
xc phm chng ta lp tc cm thy rng mnh b xc
phm, v kh bt u. Khi ai tn knh chng ta, chng ta
cm thy sng bi v n cho cm gic rng mnh c
|
|
415

416

knh trng. iu ngha l bt k ci g c lm cho bn
bn tr thnh b ng nht vi n. Chnh bi v iu ny m
au kh v hoan lc c to ra, mt hi ho c to ra, v
cn bng b mt.
Ngi o c cng c gng t ti im m, nhng
im m nh th l b p t, phi trau di. Ngi an i
bn thn mnh bng, iu g xy ra nu ai xc phm
mnh? Khng hi g. V nu ai knh trng ngi ,
ngi ngh, c, y l ham mun ca ngi kia.
Mnh s vn cn trong im m gia c hai. Loi im
m ny vn cn trn b mt, n khng i rt su, bi v
ngi ny khng c tip xc vi nhn chng ca mnh. im
m ca ngi l hng tnh cch. Cho nn i khi, trong
nhng khonh khc khng tht thc, ngi c th b
khu gi; i khi c th hi c nt rn trong tnh cch ca
ngi , ci khng hi ho bn trong ca ngi c th
tr nn biu hin.
Trong con mt ca Upanishad, im m hng tnh
cch khng c gi tr. Trong con mt ca Upanishad, duy
nht im m c dn ra t bn th mi c gi tr. im
m hng bn th ng l bt k ci g c th xy ra bn
ngoi, bn vn cn l nhn chng.
Mt s ngi xc phm v nm vo Ramateertha
khi ng y New York. Khi ng y v nh, ng y nhy
ma. Mt t hi, C chuyn g vy, sao thy hnh phc
th?
Ramateertha p, Chuyn vui m. Hm nay
Ramateertha trong kh khn ln. Vi ngi bt u
xc phm ng ta, bu riu ng ta, v mt s ngi bt u
nm vo ng ta. Tht l nhn lm khi nhn Ramateertha b
quy ri v b mc by. ng ta b by thm t!
t ca ng phn vn v h hi, Thy ang ni v ai
th ? Ai l Ramateertha ny?
Ramateertha p, khoanh tay trc ngc, Ramateertha
ny b sp by nng v ta quan st v tn hng xem ng
ta sp by. Ta thy nhng ngi xc phm ng ta v ta
cng thy rng ci ngi Ramateertha, ngi b sp by
v b xc phm . Ta gi vic quan st ton b cnh tr.
Khi bn t n cnh quan th ba ny, ch th th mi
c im m. Nu bn ch c trong hai cnh quan khng th
c bt k im m no; th th ch c ngi xc phm v k
b xc phm. Bn c th c gi hi ho - bi v y l tnh
cch ca ngi ang c gng l ngi tt - nhng y l
cch duy nht t an i bn thn mnh: Yn tm i, nu ai
xc phm mnh, iu y c hi g cho mnh? Nhng y
ch l t an i thi, v bn ang cm thy s xc phm, do
mi c vic t an i ny. Bn ni, Ngi y ang lm
hi chnh bn thn mnh bi vic dng nhng li l xc
phm; mnh c mt g u qua ton b vic ny! Nhng bn
mt ci g ri, do mi c vic t an i ny.
Ngi tt sng trong an i. Ngi ngh, c thi,
ngi xc phm mnh cho nn ngi ang to ra
nghip xu ring ca ngi , ngi s thu hoch kt
qu ca n. Ti sao mnh phi ni g? Ngi xc phm
mnh, ngi s chu au kh v i xung a ngc bi v
ngi phm ti. Ngi ny ang t an i bn thn
mnh. Bn thn ngi khng th to ra c a ngc cho
ngi xc phm cho nn ngi iu cho Thng
hon tt cng vic. Ngi s dng Thng phc v
cho mnh - nhng ngi ch t an i bn thn mnh thi.
Ngi ang ni rng nhng ngi gieo ht xu s thu
hoch v qu xu. Nhng ngi gieo ht tt s thu hoch
|
|
417

418

v nhng qu tt. V mnh s gieo ch nhng ht tt, cho
mnh thu hoch qu tt. Ngi ny ang gieo ht xu, cho
nn c cho ngi c qu xu. Ngi thm ch cn
c th i ti mc ni, Cho d ai c gieo gai cho ti, ti
s ch gieo hoa cho ngi , bi v trong tng lai ngi
kia s thu hoch v gai cn ti s thu hoch v hoa. Nhng
loi suy ngh ny ch phn nh tm tr kinh doanh tnh ton.
y l mt loi tm tr khn li, mc c, n khng phi l
im m.
im m u? im m ch c khi vt ra ngoi nh
nguyn, vt ra ngoi hai im i lp, cnh quan th ba bt
u c thy: y l ngi xc phm, y l thn th
mnh v ci tn ang b xc phm, cn y l mnh, phn th
ba, ngi quan st ton b s vic. Nu mnh ng cng
khong cch vi c ngi xc phm ln ngi b xc phm
th th c im m. Nu ch hi cht khc bit v khong
cch - nu ngi ang xc phm mnh dng nh khong
cch ln hn mnh, ngi b xc phm - im m b mt
ri; mt hi ho bt u.
im m ngha l chic cn c cn bng v bn tr
thnh bn th ba gia, ging nh kim ch ca cn: ng
yn chnh gia, khng nghing bn ny, bn kia; khng
nghing v ngi xc phm khng nghing v ngi b xc
phm, ng bn ngoi v ch quan st.
Vic chng kin ny l im m. V mt jivanamukta
s sng trong im m, bi v jivanamukta ny sinh t vic
chng kin.
Hiu cu kinh th hai ny cho r: qua t an i ngi tt
c sinh ra, qua vic chng kin thnh nhn c sinh ra.
V c khc bit ln gia thnh nhn v ngi tt. Ngi tt
l thnh nhn ch trn b mt, bn trong khng c khc bit
gia ngi v ngi xu. Ngi xu l xu c bn ngoi
ln bn trong. Ngi tt l tt bn ngoi v xu bn trong.
Cho nn c khc bit ln gia ngi tt v thnh nhn.
Theo mt ngha no , thnh nhn v ngi xu l
tng t. Ngi xu l xu c bn ngoi v bn trong. Ngi
tt l tt bn ngoi v xu bn trong, v thnh nhn l tt c
trong ln ngoi. Tng t l ch ngi xu l thng nht
c bn trong v bn ngoi v thnh nhn l thng nht c bn
trong v bn ngoi. Hnh thc ca h khc nhau nhng s
thng nht l nh nhau. V ngi tt treo l lng gia hai
loi ngi ny; do khng c chm dt kh ca ngi tt
bi v tm tr ngi ta nh tm tr ca ngi xu nhng
hnh vi ca ngi ta nh hnh vi ca thnh nhn. Do
ngi tt sng trong th kh x ln. Trong tm tr ngi
bao gi cng c nh nguyn.
Mi ngi ti ti v ni, Ti cha bao gi lm bt k
iu g sai tri, ti cha bao gi n cp hay la di bt k ai,
v ti chu kh nhiu th. Mt khc, nhng ngi phm
n cp v la di ngi khc c phong lu v tn hng
sung sng. Vy chng c cng bng trong th gii ny.
Hoc l ngi tt t an i bn thn mnh rng d hon cnh
ca ngi hin ti c th l bt k ci g, c lut thing
ling ng tr; c th c chm tr no trong n nhng lut
c .
Ngi t an i mnh, C chm cht t v by gi k
bt lng ang thnh cng, nhng n cui chnh mnh s
thnh cng. Ngi ang an i mnh rng c chm tr,
nhng khng thiu lut thing ling. Nhng mt im l r
rng, rng ngi ang kinh nghim s chm tr. V cng
c hoi nghi n np trong tm tr ngi : C th c ci g
khng ng v gi nh ca mnh v s tn ti ca lut
|
|
419

420

thing ling? Liu c th l mnh ang b l c hai u
khng, khng c li g v vt cht y m cng khng
t c mc tiu tm linh ng kia? Liu c th rng mnh
ang mt ca ci vt cht by gi ch sau ny pht hin ra
rng Thng n gin khng bao gi tn ti c? Rng
ngi thnh cng trong vic thu c ca ci vt cht
y phi chng n cng cng s thng?
iu hoi nghi nhm nhng ny l bn ng hnh
thng xuyn ca ngi tt. V trong hoi nghi nh vi ci
tt ca ngi ta r rng ch ng mt iu, rng ham mun
bn trong ca ngi ta l khng khc vi ham mun bn
trong ca ngi xu. Bn trong bn ham mun lm v c
cng nhng th m ngi xu ang lm v thu c, nhng
bn bng cch no vn duy tr hnh vi ca ngi tt.
Tham lam ca bn l gp i. Chic xe ca bn c b ko
c ng cng c hai u v b ko i theo hai hng.
Bn tham c tin v danh vng tho mn cho bn ng ca
mnh - tt c nhng tham lam ca ngi xu cng l tham
lam ca bn - v bn cng tham vic t ti Thng , linh
hn, gii thot, an bnh v phc lc na; mi tham lam ca
bt k thnh nhn no cng u l tham lam ca bn. Tham
lam ca bn l gp i v bn chu kh gia hai ci tham lam
y. V y l l do ti sao ngi tt thng thy t an bnh
hn bt k ai khc.
Nu ngi tt tr nn an bnh hn ngi tr thnh
thnh nhn. Nu ngi tt khng an bnh th th nu khng
hm nay, ngy mai ngi s tr thnh ngi xu. Ngi
khng th mang iu lu c. T v tr gia ngi
phi hoc ri xung hoc i ln, nhng khng c cch
cn li gia c.
Jivanamukta l mt thnh nhn. Ngi khng lm g
sai vi bt k ai, nhng khng phi bi v khng lm g sai s
em li kt qu ngc mong c cho ngi mt ngy no
; khng, ngi khng th lm bt k iu g sai bi v
ngi ang ng ti im th ba ni khng ci sai no
bao gi c lm.
Alexander i mun em mt sannyasin n v
nc ng y. Tn ca sannyasin l Dandami. Nhng
Dandami khng sn lng i. Alexander tut kim ra v e
do ng y ni rng, Ta s cht ng thnh tng mnh nu
ng khng ng . Ngay c Hiamlayas cng phi ti vi ta
nu ta ra lnh cho n.
Dandami ni, C th Himalayas s n vi ng, nhng
ng s khng c kh nng em ta i u.
Alexander khng th no hiu ni ngun gc sc mnh
ca ng thy tu kh hnh gy nhom ang ng trn tri trn
ct b sng v ni nhng li dng cm th. ng ta ra lnh
cho qun lnh, v bng nhin Dandami b bao vy khp xung
quanh bi hng kim tut trn. Dandami ci sng khoi vo
iu ny v ni, ng khng bao vy c ta u - ng ang
bao vy ci khng phi l ta. ng khng c nng lc no
bao vy ta c, bi v kch c ca ta tr thnh mt vi kch
c ca s tn ti bao la ny.
Alexander ni, Ta khng hiu li ni trit hc ny, ta
ch hiu ngn ng ca li kim, v khng my chc u
ng s ln trn t.
Dandami ni, iu y chc vui lm. ng s thy ci
u ln trn t v ta cng s thy n ln trn t - chng ta
c hai s thy cng mt bin c.
By gi y l cnh quan th ba: Ta cng s thy ci
u ln trn t.
|
|
421

422

Nu bn c th thy u ring ca mnh b cht t v
ln trn t iu c ngha rng bn khng c ng nht
bt k ci g vi thn th bn, rng bn tr thnh nhn
chng ca thn th bn, rng bn ang ng bn ngoi v xa
khi thn th ring ca mnh.
Ch ti im ny vic sinh ra ca tnh thnh nhn mi
hin hu, v ch ti im ny gii thot trong khi sng mi
hin hu.

Vi ngi bit n tinh hoa Brahman, th gii ny
khng cn nh trc na. Nu n khng l vy, ngi
cha bit ti trng thi Brahma ca bn th v vn cn
l ngi hng ngoi.

Th gii vn cn nh c. Vi vic tr thnh ca bn
thay i th gii s khng thay i u nhng bi thay i
ca bn, th gii ca bn s b thay i.
Nh ti ni trc y, tt c chng ta u c th gii
ring ca mnh. Nu ti dt nt ni Mount Abu vn c cn
nh c, v khi ti tr nn thc tnh th na ni Mount Abu
vn cn nh c. Bu tri vn cn nh c, mt trng vn cn
nh c, tri t vn cn nh c - ton th gii ny vn cn
nh c. Nhng khi ti dt nt, th th cch ti nhn th gii,
cch ti chn n hin hu cho ti, cch ti chn n xut
hin cho ti... Ti c th thch cm thy ni l ca ti; khi ti
dt nt ni khng ch l tri ni, n l ni ca ti. Nhng vo
khonh khc thc tnh, trong kinh nghim ca gii thot, ni
s ch l ni, n s khng l ca ti. Ci ca ti m tng
b p t ln n s bin mt. V vi s bin mt ca ci ti
, ci p v hng v ca ni s hin l y . Ci ti
ca ring ti, ci gn b ring ca ti l ci kh ca ti v ci
au ca ti. Chnh tr tu ring ca ti quen chen vo
gia. Cho nn bt k khi no ti nhn ln ni, ti u cm
thy, Ni ca mnh. Ci ti s chen vo gia v ti s
thy qua mn nh ny. By gi ni l tri ni v ti l ti.
Nht, cc thin s v mi bc tranh. Nhng bc
tranh c dng trong nhiu th k cho thin. Nhng
bc tranh ny rt ng hiu, chng s hu dng cho vic
hiu kinh ny.
Trong bc tranh th nht, khng ci g c th c thy,
nhng nhn k hn ngi ta c th thy trong n l ni, cy
v mt con tru lp l sau cy. Ch lng tru, hai chn v
ui ca n l c th thy c. Trong bc tranh th hai,
ngi ang i tm tru y cng xut hin trong cnh.
y l chiu ti, mn m ang bung xung, v ngi
khng th thy c r rng. Cy c y, mt loi cy leo c
y v tru th n ng sau n tt c; ch cht t ui v chn
sau c th thy c - c iu y na ngi ta cng ch thy
l m.
Trong bc tranh th ba, ngi c th thy tru r
rng. Trong bc tranh th hai ngi c v bun v mt
m y lo u tm kim, khng lo sng. Nhng by gi
ngi nhn thy tru, mt lo sng bng ln trong
mt ngi v chuyn ng ti vi chn ngi .
Trong bc tranh th t, ton th con tru c thy v
ngi tm tru th li gn tru. Trong bc tranh th nm
ngi tm c ui tru.
Trong bc tranh th su ngi nm c sng
tru. Trong bc tranh th by ngi la c tru
quay u v nh.
Trong bc tranh th tm ngi ci ln tru.
|
|
423

424

Trong bc tranh th chn ngi kim sot c
tru hon ton v ang tr v nh, v trong bc tranh th
mi chng c g - c tru c ngi ci, ngi ch tru, u
khng c . Rng vn c y, ni vn c y, nhng tru
v ngi ch c hai bin mt.
Mi bc tranh ny c dng cho thin theo truyn
thng thin. Chng l cc bc ho v vic tm kim linh hn,
ci ta. Trong bc ho th nht ngi tm kim khng c u
c thy. Trong bc ho th hai ngi tm kim c
nh thc, ham mun ny sinh bit v linh hn, tm
kim. Trong bc ho th ba thong nhn v linh hn bt
u xut hin. Trong bc ho th t linh hn c thy
trong ton cnh. Trong bc ho th nm khng ch ton cnh
linh hn c thy, m ui ca n cng c bt ly,
ngha l quyn lm ch c thit lp trong mt gc t
hon ca n.
Trong bc ho tip, ng u trc din xy ra, linh
hn b tm cht ti sng ca n. Trong bc ho sau
linh hn khng ch b bt gi ti sng m n cng b quay
v cuc hnh trnh v nh, hng ti Brahman. Trong hai
bc tranh tip , khng ch linh hn by gi c hng
v nh m ngi tm kim kim sot c bn thn mnh
- by gi ang ci tru - v bt u i v nh. V trong
bc ho cui c hai u mt; c ngi tm kim ln vic tm
kim u khng cn na, th gii tr thnh trng rng.
Ni vn ng , cy vn ng , nhng ngi tm kim v
vic tm kim c hai bin mt.
y l mt khm ph. Cch th gii ny xut hin hm
nay khi ngi ta t ra vic tm kim khng phi l cch n
xut hin sau khi thc tnh. Tt c ci ti s bin mt. Tt c
cc khi nim tch lu s bin mt. Mi phng chiu ca
ngi ta bn trong th gii s b ph hu; mi trng i ca
ngi ta v th gii s b vt b. Khng nhu cu no s cn
li; mi tng ca ngi ta v vic i tm hnh phc trong
th gii s tan bin, ngay c o tng rng th gii em li
bt hnh s b ph hu. Bt k cm gic rng ngi ta c bt
k giao dch no vi th gii cng s chm dt.
Cho nn kinh ny ni rng vi ngi bit v
Brahman, tinh hoa ti thng, th gii khng cn nh trc
na. Th gii vn cn, nhng khng ht nh trc. V nu
th gii vn cn nh trc, th th hiu rng Brahma cn
cha c bit ti cho bn. iu ny dnh cho php kim tra
ci ta ring ca ngi ta. Ngi ta phi c kim tra bn thn
mnh. C v... Mi ngi ti ti v ni, V c , con c
, gia nh, xung t, cng vic; khng ci g l c th
trong ci ng ln xn ny. Ti phi b mi th m chy
trn i chng?
Ti bo h, ng chy trn. Sau rt, bn s chy i
u? - th gii c mi ni. V nu bn vn cn nh bn
by gi, ai no khc s tr thnh v bn, ngi nh no
khc s c dng nn, mt kinh doanhc no khc s
c bt u. C nhng kinh doanh mi loi, thm ch c
c nhng loi kinh doanh tn gio: bn c th khng m ca
hng, c th bn s m tu vin; ci g ny khc nht nh
xy ra. Bn c th lm g? Nu ngi c ng bn trong bn
vn cn khng i, ngi nht nh lm ch nhng ci
ngi bit.
ng chy trn. Cn li ni bn ang v c lao su
hn v tm kim bn trong i. Ly vic tm kim lm y
ngy bn ang ngi trong ch, v ch c nhng n
khng cn l ch cho bn. V bn c th ngi gn bn -
trong tm tr c y s vn cn l v; c c y vy - nhng
|
|
425

426

vi bn c y khng nn cn l v bn na. Cm gic v
ci ca ti phi bin mt, ch ngi n b cn li.
V c y s xut hin nh ngi n b chng no cn
c ham mun dc. Khi thin i su, ham mun dc cng s
tan bin i; th th c y thm ch s khng cn l n b cho
bn na, c y s dng l thn th. Cng nh cm thy ci
ca ti bn trong bn c teo dn i, phng chiu bn ngoi
ca bn v ngi n b, cm gic ca bn v ngi n b
nh ngi v, nh ngi n b, cng s dn bin mt. Mt
ngy s ti khi, bt k ch no bn ngi, bn s tr thnh h
khng v trng rng. Mi th quanh bn th gii vn nh c,
nhng bn s khng cn nh c na. Ton th ci nhn ca
bn s c thay i.
Ngi ta phi thng xuyn i tm bn trong: Mi th
vn th vi ti nh n trc y khng? Mi th c xy ra
trong cuc i ti theo cng cch c khng? Tn c th
thay i, mi th c th thay i, nhng nu thi bn
trong ca ngi ta hng v mi th tip tc nh trc, v
mi th dng nh vn th nh trc, th th hiu rng
juvanamukta cn xa lm, thong nhn v chn l cn xa lm.
Chnh ngha ca thong nhn v chn l l ch mi
quan h gia bn v th gii ca bn c thay i. Th gii
vn cn nh c trc y, v mi quan h vi n s thay i
ch khi bn thay i.

Ngay khi nhng km theo hnh phc c kinh nghim,
n c gi l prarabdha, du n hnh ng qu kh
c tch lu; bi v vic ny sinh ca mi qu u l t
hnh ng trong qu kh. Khng c qu bt k u
khng c hnh ng.
Ging nh hot ng m dng li khi thc tnh, tng
t, hnh ng qu kh c tch lu qua hng t nin k
tan bin tc khc khi ngi ta bit Ta l Brahman.

Hnh phc v au kh xy ra l do hnh ng qu kh
ca chng ta. Cho nn ng ngh rng au kh th cht hay
hnh phc s khng xy ra cho nhng ngi c gii
thot trong khi sng.
Ramana Maharshi cht do ung th. N l rt au n,
cng t nhin. N l bnh nng - khng c cch no thot
khi n. Nhiu bc s ti, v h rt phn vn bi v ton
thn b v x bi au n th nhng khng c du hiu
no v bt k au n no trong mt ng y c. Mt ng y
vn cn ht nh mt h thanh thn. Qua mt ng ch c vic
chng kin ci ta ny sinh; chnh vic chng kin ci ta c
nhn, c quan st.
Bc s hi, ng chc phi au lm? Ramana s tr li,
C y, c au lm, nhng n khng xy ra cho ti. Ti l
nhn bit rng c ci au ang xy ra cho thn th; ti bit
rng c au d di ang xy ra. Ti ang nhn n, nhng n
khng xy ra cho ti.
Mt cu hi ny sinh trong tm tr ca nhiu ngi l
lm sao mt ngi nh Ramana, ngi c gii thot v
chng ng, b bnh nh ung th.
Kinh ny c cu tr li cho n. Sng v kh s xy ra
cho thn th, cho d ngi c gii thot trong khi
sng, bi v nhng iu ny c lin quan ti hnh ng qu
kh v du n ca chng, chng c lin quan ti bt k ci g
c lm trc khi tr nn thc tnh.
Hiu iu theo cch ny: nu ti gieo mt s ht
|
|
427

428

mm trn cnh ng v th ri ti tr nn thc tnh, nhng
ht mm nht nh m chi. Nu ti cn ang ng, th
th na ht mm s m chi, n hoa v kt qu. By gi
na chng s m chi, n hoa v i n kt qu. S ch c
mt khc bit: nu ti vn cn ng ti s ngh n l cy trng
ca ti v gi n gn ngc ti. Bi v ti thc tnh, ti s
hiu rng ht mm c gieo v by gi chng ang t
ti nh mnh ca chng; khng ci g ca n l ca ti, ti
s ch c chng kin. Nu ti vn cn ng ti chc thu
hoch cy trng v gn gi ht mm mi ti c th gieo
chng sang nm. Bi v ti tnh thc ti s c chng kin:
ht mm s m chi, hoa s ti, qu s chn, nhng ti s
khng thu thp chng. Nhng qu s chn v rng i theo
cch ring ca chng v cht. Mi quan h ca ti vi chng
s thong qua. Mi quan h ca ti vi chng trc y l
vic gieo chng - by gi ti s khng lm iu y ln na.
Vy khng c quan h thm na s c hnh thnh.
Cho nn sng v kh vn xy ti cho ngi chng
ng, nhng ngi nh th bit rng y l mt phn ca dy
chuyn hnh ng qu kh ca ngi v by gi ngi
khng lin quan g ti chng: ngi s ch c chng kin.
Khi ai ti v cng dng hoa di chn Ramana, ng
c quan st - n phi l mt phn ca dy chuyn cc hnh
ng qu kh no , iu nhc nh ngi ny cho ng y
hnh phc. Nhng Ramana khng nhn hnh phc ny;
ngi ny cho, nhng ng y khng nhn n. Nu ng y
nhn, cuc hnh trnh ca hnh ng mi s bt u. ng y
khng ngn cn ngi ny ti cng dng hoa - y ng
trao hnh phc cho ti, ng cng dng hoa cho ti, ng
chm chn ti - ng y khng ngn cn ngi , bi v
vic ngn cn na s l mt hnh ng v mt dy
chuyn hnh ng khc s bt u.
C hiu iu ny. Ngi ny ti cng dng hoa cho
Ramana; ngi t vng hoa quanh c ng y, ngi
ci u di chn ng y. V Raman lm g bn trong?
ng y quan st: Phi c mt giao tc qu kh no vi
ngi ny, mt phn du n hnh ng no ; ngi ny
by gi ang hon thnh nt n. Nhng by gi giao tc ny
phi i m chm dt, khng dy chuyn thm no phi
c to ra. Chuyn ny kt thc y, n s khng tip
tc.
Cho nn ng y s ngi y v s khng ngn cn ngi
lm bt k ci g... bi v ngn cn thc s ngha l g?
Trc ht n ng rng bn khng sn sng ly li hnh
ng qu kh m bn trao, v ci bn s phi nhn ly khi
ngn cn hnh ng ca ngi ny. V iu th hai, bn
ang to ra mt dy chuyn quan h khc vi ngi ny
bng cch yu cu ngi khng lm iu no . By gi
khi no mi quan h mi ny s kt thc? Bn ang to ra
hnh ng khc; bn ang phn ng.
Khng, Ramana s c theo di, liu mt ngi em hoa
ti ng y hay l ung th ti. ng y thm ch s quan st
ung th ang xy ra.
Ramakrishna cng cht v ung th. ng b ung th
hng. Ngay c nc cng khng th tri xung qua c
hng ng y; thc n khng th i xung qua hng. Th ri
mt hm Vivekananda hi Ramakrishna, Sao thy khng
bo m Kali? Vn ch l thy ni vi m v trong mt
khong khc hng ca thy s c cha. Ramakrishna ch
ci v khng ni g.
Mt hm, khi Vivekananda ni n nhiu qu, Rama-
krishna ni, ng khng hiu. Cn phi c kt thc vi
bt k ci g l vic lm ring ca ngi ta, bng khng
|
|
429

430

ngi ta s phi quay li ln na ch kt thc n. Cho nn
iu ng l cho php bt k ci g ang xy ra c xy ra;
iu khng ng l ngn cn n.
Th ri Vivekananda ni, Thi c, nu thy khng
mun hi xin c cha, t nht hi xin m rng chng no
thy vn ang cn trong thn th c hng rng cho
php nc v thc n qua. Bng khng chng con thy au
n khng th chu ni khi thy thy trong hon cnh nh
th.
Ramakrishna ng hi xin. Khi ng y tnh dy vo
sng hm sau ng ni, Tht l nc ci qu. Khi ti bo vi
m b y ni, Ci hng ny gi c quyn trong lm vic
ca con sao? Con c kh khn g khi n qua hng ngi
khc?
Ramakrishna ni thm, V nghe li khuyn ca ng, ta
hnh ng nh thng i ngu. ng quy ry ta mt cch
khng cn thit. V iu ny l ng - Ci hng ny c c
quyn no khng? Cho nn t hm nay tr i, khi ng n
thc n, hiu rng ta cng ang n qua hng ng .
Ramakrishna tip tc ci sut c ngy. Khi bc s ti
ng y ni, Sao ng ci? Thn th ang trong au n th,
khng c hon cnh no c th au hn iu ny.
Ramakrishna ni, Ti ci bi v ti khng bit ci g
xy ra cho tm tr ti n ni ti khng nh c rng
mi c hng u l ca ti, rng by gi ti c th n thc n
qua mi c hng. Sao b m nh v mt c hng ny?
Mt c nhn d c th t ti mt trng thi ti cao n
u, qu kh c gn vi thn th s hon thnh bn thn
n. Sng v kh s ti v s i, nhng ngi gii thot
s bit rng y ch l nhng hnh ng qu kh tch lu.
Bit nh th, ngi s ng xa khi chng na v vic
chng kin ca ngi s khng b nh hng bi chng
theo bt k cch no - vic chng kin ca ngi by gi
vng vng.

Ging nh hot ng m dng li khi thc tnh, tng
t, hnh ng qu kh c tch lu qua hng t nin k
tan bin tc khc khi ngi ta bit Ta l Brahman.

Chng ta tho lun iu ny trc y. Ngay khi thc
dy t gic ng, gic m bin mt, mt cch tng t mt
khi tnh thc thc s iu tr nn r rng l tt c mi iu
ngi ta lm trong qu kh, ngi ta khng lm trong
thc t - tt c nhng ci bin mt. Nhng ngay c sau khi
ti bit iu ny, thn th khng i ti bit n. Thn th tip
tc i mt cch my mc, n hon thnh nh mnh ca n.
Ging nh mi tn ri khi cnh cung khng th c
mang li, ging nh mt li but ra khi mi khng th
c ly li, theo cng cch m thn th ch l s thu xp
my mc. Bt k ci g xy ra qua n trong qu kh s
c hon tt. Chng no mi tn cn cha ti mc tiu ca
n, chng no li ni cn cha chm ti gii hn xa nht ca
bu tri, n khng b ph hu. Cho nn thn th s phi chu
ng v cam chu.
Ni thm vi bn mt iu trong mi quan h ny cng
hay. C th bn cng cm thy rng k l l Ramakrishna v
Ramana c hai u b ung th - mt bnh c tnh th.
Pht cht bi thc n c, mu ng y tr thnh y
cht c. Mahavira cht bi bnh l t vong - ng y phi
chu ng au bng khng th kham ni trong su thng
rng, khng th no cha khi. Cho nn ngi ta bt u hi
|
|
431

432

ti sao nhng bnh tt cht ngi nh vy bm gi nhng
linh hn thun khit nht . L do c th l g? Nu nhng
bnh tt mc vo chng ta, nhng k ti li, nhng ngi
dt nt, ngi ta c th hiu c rng, Vng, chng ta
ang thu hoch kt qu ca hnh ng sai tri ca mnh.
Nhng khi n xy ra cho Mahavira, cho Pht hay Ramana
hay Ramakrishna, chng ta bt u t hi vn l g.
Nhng n c l do y.
Ngi tr thnh mt jivanamukta, ngi c gii
thot trong khi sng, khng cn hnh trnh thm na; kip
sng ny l kip sng cui cng ca ngi . Nhng bn c
cuc hnh trnh di pha trc, bn vn c nhiu thi gian.
Bn c th kt thc tt c nhng au kh ca mnh trong
nhng liu nh, tng cht mt - bn c nhiu v nhiu thi
gian cho n. Pht, Mahavira hay Ramana khng c thi gian
cn li. H c th ch c mi, hai mi hay ba mi nm
i. Bn c th c ht kip ny n kip khc i.
Cho nn trong khong thi gian ngn th tt c nhng
hnh ng v du n qu kh c tch lu u kt li
mnh m v cho qu ca chng. Cho nn nhng bin c xy
ra theo cch thc gp i. Mt mt, Mahavira c vinh d v
knh trng ca tirthankara - ci na cng l mt kinh
nghim c kt li mnh m ca mi hnh phc tch lu.
V mt khc, ng y cng phi chu ci au khng k xit -
ci na cng l tc ng c kt li mnh m ca mi
au kh tch lu.
Hng nghn v hng nghn ngi c tn knh mnh mng
vi Ramana trong tim h; l tp hp ca mi hnh phc.
V th ri ng y mc bnh kiu ung th. y l tp hp ca
mi au kh. Thi gian cn rt ngn: mi th c hon
thnh trong tnh ton b ca n, vi s mnh lit y v
tc ln.Vy nhng ngi nh vy ng thi tri qua cc
kinh nghim cc k hnh phc v cc k au kh. Bi v
thiu thi gian, mi th tr thnh c tp trung v mnh
lit. Nhng chng phi b tri qua: khng c cch khc m
phi tri qua chng.

Ma Anand Madhu bng nhin ng dy v hi: Liu ai
c nhiu thi gian hn c th hp thu nhng bnh tt
t h c hay khng? Nu c, phng php l g?

Khng, khng c phng php no v khng c cch
no, v h cng khng th chia s c, bi v nu bnh tt
c th c ngi khc chu ng h, iu s c ngha l
ai khc c th nhn qu ca vic lm ca ti. Th th s c
hn lon. V nu ai khc c th nhn qu ca vic lm
ca ti, th th s khng cn lut, khng cn rit - lut t
nhin. Th th t do ca ti cng c th c ai khc em
li, gii thot ca ti cng c th do ai khc em li. Hnh
phc ca ti, au kh ca ti, kinh nghim ca ti, vic bit
ca ti, phc lc ca ti - Bt k ci g cng tr thnh chuyn
trao c.
Khng, khng c g trong th gii ny c chuyn trao.
Khng c cch no cho n, n gin khng c cch no, v
iu ng duy nht l khng c cch no c. Vng, cm gic
chia s nh vy ny sinh trong tim ngi ta; iu na l
tt, iu na l ng. Ai yu Ramana c th ham
mun nhn bnh ung th ca ng y. Mong c ny to ra
hnh phc, v t mong c ny ngi s nhn c qu
tt lnh. iu ny tr thnh mt hnh ng tt c tch lu
v phn ngi ny. C hiu iu ny.
Ramana ang cht v ung th: ai c th cu nguyn
|
|
433

434

hon ton chn thnh v cm thy t trong tim rng mnh s
hp thu bnh tt ca Ramana. Du vy ngi khng th
lm c nh th, nhng chnh s kin l ngi cm
thy cch ny, cm thy thch nhn bnh ny v bn thn
ngi , tr thnh mt hnh ng, mt hnh vi tt, v ngi
s nhn c hnh phc v iu .
iu ny rt k l: ngi ny i hi kh, nhng
ngi ang lm mt hnh vi tuyt diu, c hnh. Ngi
s nhn c qu ca n v hnh phc, nhng khng ci
g ca bnh ca Ramana c th c truyn sang. Cm gic
m ngi c ang tr thnh du n hnh ng ring ca
ngi vi n ngi s c ch li.
Ai khc by gi ng dy v bt u hi: V
Arvind...
Khng. Madhu, bn to ra tin l xu ri. iu ny s c
hi.
nh ca bn l tt, nhng y c qu nhiu ngi
ang ngi... ng bt u bt k ci g nh th, n s lm
cho mi th thnh kh khn. N s gy ra mt trt t.
cho hm nay.
|
|
435

436


14

Bay l quyn tp m
ca bn

Bit bn thn mnh l v gn b v dng dng nh bu
tri, nh yoga khng b gn b cht no sau vo mi
hnh ng tng lai.

Cng ta nh bu tri hin din trong v y ru
khng b nhim bi mi ru, linh hn vn cn khng b
ng chm bi mi vic xy ra mc cho c hin din
trong tt c chng.

Ging nh mi tn c bung ra s khng dng trc
khi xuyn vo mc tiu, hnh ng c thc hin trc
khi xy ra chng ng s khng dng cho qu sau khi
chng ng xy ra.

Mi tn c th ra nhm vo mt con vt l h khng
th b dng li na chng nu sau hiu bit bng ln
rng con vt l b. Mi tn s m trng mc tiu vi
ton b sc mnh ca n. Tng t, hnh ng c
thc hin a ti kt qu cho d sau khi chng ng
xy ra.

Ngi hiu rng mnh l bt t v tr mi vn cn l mt
vi linh hn v khng c quan h g vi qu ca hnh
ng qu kh ca mnh.



Trong kinh ny mt vi hng dn su sc c cho lin
quan ti bn cht ca tm thc. Ch jivanamukta, ngi
c gii thot trong khi sng, tri qua nhng kinh nghim
nh th. Ch jivanamukta i ti tri nghim v kinh ny.
Chng ta khng c bt k kinh nghim trc tip no v tm
thc; bt k ci g chng ta bit v tm thc u l t phn
nh ca n trong tm tr. Trc tin iu ny c hiu
ng. Th ri chng ta s i vo kinh.
Tm tr l mt ci my tuyt diu. By gi cc nh khoa
hc cng xc nhn rng tm tr khng khc g hn mt ci
my. My tnh thm ch hiu qu hn tm tr. Khng cn a
ngi ln mt trng, thay vo my tnh c th c a
ln. Nc Nga a my tnh nh th ln mt trng v h
thu thp d liu v truyn n v trm mt t ca Nga.
Chng l my mc, nhng d tip thu v tinh t nh tm tr
chng ta, v bt k ci g xy ra quanh chng u c tch
lu v truyn i.
Trc y ti ni vi cc bn rng khi jivanamukta
tr v t samadhi, xy ra vic chng ng...
Mt ngi bn hi ti rng v khi tm thc i vo
kinh nghim samadhi tm tr b b li xa ng sau - v v ch
tm tr mi c th nh c - ai gi li nhng kinh nghim
xy ra cho tm thc? Chnh l tm thc i vo kinh
nghim , nhng tm thc khng gi li k c no m cng
|
|
437

438

khng cho php bt k du vt no ca k c c li trn
n; v tm tr khng i vo kinh nghim , n b b li
sau. Th th ai nh? Th th ai nhn vo kinh nghim ny
trong hi tng?
Vng, mc du tm tr khng i vo trong kinh
nghim ny v b b ng ca, n vn c kh nng chp
c thong nhn t cnh ca. N chp c ci thong nhn
v nhng bin c xy ra trong th gii bn ngoi cng nh
trong th gii bn trong. N quan st c hai pha bt k ci g
bn trong ngoi vi ca n. Khng nht thit bn thn tm tr
phi i vo trong kinh nghim ny. Nu mt my quay phim
c t qung cch xa u , n s c thu bt ly mi s
xy ra quanh y. Hoc nu mt my ghi m c t mt
khong cch u , n s c ghi li mi iu ti ang ni -
ting chim ht, ting gi xo xc qua cy ci, ting l kh
rng xung.
Hiu iu cho k rng tm tr ch l ci my; n khng
c linh hn ca n, n ch l ci my sinh hc do t nhin
dng ra. Tm tr l ci g nm gia linh hn chng ta v
th gii bn ngoi. Tm tr ghi li mi iu xy ra trong th
gii. lm iu n c nm gic quan xem nh cc cnh
ca ca n.
Gic quan l cnh ca ca tm tr. Chng hn chic
micr phn ny c t trc ti c th chuyn m thanh
sang my ghi bng c t cch xa n hng trm ki l mt.
Gic quan ca bn cng ta nh chic micr phn ny
chuyn ti nhiu kiu thng tin cho tm tr. Nm gic quan
ta nh nm cnh ca ca tm tr. chuyn ti bt k ci g
xy ra trong th gii bn ngoi di dng nh sng, mu sc
v hnh dng, tm tr c mt xem nh phn ko di ca n ra
ngoi thn th; chng c ghi li mi th nh my quay phim.
Bt k ci g xy ra trong th gii m thanh nh m nhc,
li ni hay yn lng, u c tai thu bt vo mi lc. V ci
c bt gi cng c chuyn tip ln tm tr cn tm tr
tch lu nhng thng tin ny. Tay s, li nm v mi ngi,
tt c nhng iu ny u c chuyn tip ln tm tr.
Tc c nm gic quan l tt c cc cnh ca ca tm tr.
Cn mt gic quan na, v l gic quan bn trong ca
bn. Gic quan ny bt gi bt k ci g xy ra bn trong bn.
N cng l gic quan. Bt k ci g xy ra bn trong bn,
chng hn trong trng thi chng ng, gic quan bn trong
ny c ghi li mi iu xy ra. An bnh? Im lng? Phc lc?
Nhn bit v Thng ? Bt k ci g xy ra, n gi li du
vt.
Gic quan bn trong ny ta nh chic micr phn
hng trc tip vo trong. N l s cm th v ci bn trong.
Bn trong, mt gic quan l , nm gic quan khng c
cn ti y. Bn ngoi, nm gic quan c cn ti bi v
c nm yu t c s v ghi tng phn t ny cn c tng
gic quan tch bit. Bn trong ch c mt Brahman - nm
gic quan khng c cn ti, ch mt gic quan l ghi li
kinh nghim bn trong.
Vy con ngi c su gic quan - nm hng ngoi v
mt hng ni - v tm tr l c ch gia ni vi tt c
chng. Ch mt nhnh ny i vo bn trong v thu bt mi
kinh nghim bn trong.
Bt k ci g xy ra bn trong u c truyn qua gic
quan bn trong ny ti tm tr. Tm tr khng cn i u c.
Do vy khi mt ngi tr v t samadhi bn thn tm tr
chuyn trao mi bn ghi cho ngi , rng nhng vic th
n th kia xy ra khi bn khng c .
Nu bn my ghi m y v b i, th th khi bn
|
|
439

440

quay v sau mt gi my ghi m s cho bn bn ghi y
v mi li c ni ra y v nhiu m thanh khc
xy ra. My ghi m khng cn phi c cuc sng. Tm tr
khng phi l tm thc; n l vt cht, v l ci my tinh vi.
Ci my ny c thu thp d liu t mi pha. Do ngi
tm kim tr v t samadhi suy din qua tm tr iu xy
ra.
Tm tr cng sng t, thng tin do n trao cho cng chn
thc. Tm tr cng ln ln, thng tin cng khng chnh xc.
Chng hn, nu my ghi m ca bn b hng, n c th ghi
li mi th nhng vic ghi s khng r. m thanh s b mo,
b ln tp m hay bin dng. Mt s phn c th r, mt s
phn khng r.
Do tm tr trc ht c lm thun khit qua vic
nghe ng, suy t ng v hp thu. Khi cm nhn ca tm
tr tr nn thun khit n mc n c th to ra bn sao chn
thc ca bt k ci g xy ra, ch th th vic i vo trong
samadhi mi xut hin.
Cho nn gic quan bn trong ghi li mi th. Nhng bi
v s trung thnh vi chn l ca h m nhng ngi thy
gi n l suy din ca tm tr, bi v tm tr khng hin din
v bt k ci g by gi n ni u l thng tin c
cung cp cho n bi gic quan bn trong ca n. V tm tr
nhn bit rng c kh nng thiu st trong thng tin .
Do c mt im th v cn c hiu ng. Khi mt
ngi Hindu tr v t samadhi, hay khi mt ngi M ha
mt gio hay Ki t gio hay Jaina tr v t samadhi, tm tr
ca h cho nhng phin bn hi khc nhau v thng tin
bi v c khc bit trong tnh cht ca cc thit b m chnh
l tm tr ca h. Kinh nghim v samadhi l mt, nhng
tnh cht ca tm tr l khc nhau.
Mt ngi c sinh ra trong mt gia nh Jaina c
lng tm c pht trin theo cch thc ca Jaina gio, v
vic l ngi Jaina ca ngi bc vo c ch ca tm
tr ngi . Ngay t thi tr th ngi nghe rng
khng c Thng , cho nn iu tr thnh mt qu
trnh c sn trong tm tr ngi rng khng c Thng
. Tm tr ngi cng tng nghe ni rng kinh
nghim ti thng l kinh nghim v linh hn ch khng
phi v Thng . Tm tr ny c ch tc v c nh,
cho nn khi samadhi xy ra chnh tm tr ny s ghi li bin
c .
Samadhi l nh nhau vi bt k ai n xy ra, nhng tm
tr chng ta l khc nhau - v chnh tm tr ny s ghi li kinh
nghim . Tm tr ngi Jaina bit rng khng c Thng
, kinh nghim ti thng l kinh nghim v linh hn,
khng cn kinh nghim no bn ngoi iu ; hay, bn thn
kinh nghim ny l Thng , khng c Thng no
khc hn bn thn kinh nghim ny. By gi mt tm tr nh
vy s lp tc ghi li kinh nghim samadhi l, Kinh nghim
ti thng v linh hn ang xy ra.
Ngi Hindu nghe ni v kinh nghim Thng v
c thng tin rng kinh nghim v Thng l iu kinh
nghim khi linh hn tan bin bn trong. Tm tr ca ngi
s ghi li, y l vic thy Thng . iu xy ra l nh
nhau, nhng trong trng hp ny chnh Thng ang
c kinh nghim.
Tm tr ca pht t, ngi khng tin vo c linh hn ln
Thng s khng ghi li c hai iu ny. Tm tr ngi
s ni, Nit bn xy ra, bn tr thnh ci trng rng,
ci khng,
y l l do lm cho kinh sch khc nhau, bi v kinh
|
|
441

442

sch l bn ghi ca cc tm tr khc nhau, khng phi ca
kinh nghim thc ti. y l l do ti sao s c khc bit gia
kinh sch Hindu, kinh sch Jaina v kinh sch Pht gio. i
khi khc bit thm ch cn c v mu thun, bi v tm tr b
gii hn bi t ng c sn v chng l iu c hc. Tm
tr l tri thc, iu c hc, iu c ch to.
Chng ta hiu iu theo cch ny, gt tn gio sang
mt bn. Chng ta ni bn hc ting Phn hay ting Hi
lp hay ting A rp, cho nn tm tr bn bit mt ngn
ng. By gi thm ch khng c vn v bt k ngn ng
no trong khi xy ra samadhi, nhng tm tr s ghi li kinh
nghim ny trong ngn ng n bit. Ngi bit ting A rp
khng bao gi ni rng l vic xy ra ca samadhi - chnh
t samadhi l khng c bit ti cho tm tr . Cho nn
ngi Sufi ni fana - ngi khng cn t khc. Nhng
ngha l nh nhau.
Bn nhn bit rng m ca mt sannyasin - c gi l
samadhi - bi cng l do. Khng phi m ca ai cng u
c gi l samadhi u, ch c m ca ngi nh vy ngi
trit tiu bn thn mnh thi. Ngi trit tiu c
bn ng ca mnh trong khi ang sng; khng cn li g
ci cht trit tiu na khi n ti, ngi ny trit tiu bn
thn mnh theo cch ring ca mnh.
Cho nn ngi Sufi s gi n l fana, ngi Hindu s gi
n l samadhi, v Pht t s gi n l nit bn. Nhng t ny
c trong tm tr. Cho nn bt k ci g s xy ra vi tm
tr, n lp tc s dch iu sang ngn ng ring ca n.
Chng ta thy kh hiu c cch thc mt ci my c th
dch. Nhng iu ny ch ni rng bn khng bit nhiu v
cc my mc.
Nhng pht kin mi nht trong my mc v dng c rt
ng ngc nhin. Tt c nhng iu tm tr c th lm c
cng c th c lm bng my. Khng c g tm tr lm
c m khng th c lm bng my mc. iu ny em
ti mt thi rt nguy him: nu my c th lm c mi
th m tm tr lm, th th tm tr cng khng l g ngoi ci
my. Cho nn vi nhng ngi tin rng khng cn g bn
ngoi tm tr, rng khng c linh hn, th th con ngi tr
thnh ci my, khng g khc cn li. Nu ng l khng c
linh hn, th th con ngi ch l ci my - v khng hiu
qu cho lm. C th c my c ch to ra hiu qu hn
con ngi.
Khng bao lu na cc bi ni s c dch tc thi.
Nu ti ang ni y bng ting Hindu, bi ni ca ti s
ng thi c dch sang nm th ting chnh. Khng cn
ngi phin dch no cho vic ny, ch c my. Khi ti ni t
prem trong ting Hindu, my dch ting Anh s lp tc dch
n thnh yu. Tc ng ca m thanh ca t prem ln my s
chuyn n thnh sng m khc v mt in t to ra m
thanh cho t yu.
Cho nn s c my ni, my tnh v my c b nh; my
bt u lm mi vic m tm tr con ngi c th lm
c. Khi nh yoga, tantrikas v Upanishad ln u tin ni
rng tm tr con ngi ht nh my, mi ngi trn ton th
gii khng hiu iu . By gi khoa hc pht minh
ra my lm c nhng vic tng t nh tm tr con ngi,
v khng cn vn g trong vic hiu iu y.
Tm tr con ngi ct gi d liu t c hai pha - t th
gii cng nh t samadhi. Chnh tm tr cung cp thng tin
v th gii cng nh v Brahman.
By gi chng ta s i vo kinh.
Khi ngi ta i n kinh nghim rng mi phn nh ch
|
|
443

444

to nn trong tm tr, v khi ngi ta chuyn su hn vo
trong mnh ti chnh trung tm ngi ta ti mc khng cn
n tng na, ti mc tt c cc c nh ch hnh thnh trn
tm tr, khng phi trn ci ta - ch th th kinh ny s c
hiu.

Bit bn thn mnh l v gn b v dng dng nh bu
tri, nh yoga khng b gn b cht no sau vo mi
hnh ng tng lai.

C nhiu iu cn phi hiu y. Bit bn thn mnh l
v gn b v dng dng nh bu tri... Chng ta thy bu
tri mi ngy. Chim bay trn tri nhng khng li du vt
no trn tri. Khi ngi ta bc i trn t, du chn cn
li pha sau. Nu t t vt chn hn su hn; nu t cng
vt chn rt m, nhng nu bn c chng c th c lm
cho su hn na. Nhng trn tri, khi mt con chim bay
qua, khng c du vt no li ng sau. Bu tri vn cn
nh trc khi chim bay qua. Khng c cch no bit c
t tri rng mt con chim bay qua n. My t tp trn
tri, chng ti v i; bu tri vn cn nh n vn th.
Khng c cch no lm u bu tri - in du n ln n,
nh du vo n. Chng ta c th v cc ng trn nc,
nhng ngay khi ng c to ra chng bin mt; vy m
ng c to ra trn ko di hng nghn nm. ng
khng th c v trn bu tri, cho nn khng c vn v
vic bin i ca chng.
Xin hiu khc bit ny. ng khng th c v trn
tri - ti c th chuyn ngn tay mnh ngang qua bu tri,
ngn tay i qua nhng ng khng c v ra v vn
bin mt ca ng n gin khng ny sinh ra. Ngy mt
ngi vt ra ngoi tm tr, khi tm thc siu vit ln trn
tm tr, ngi kinh nghim rng, ta nh bu tri, khng
c nh du hay ng no tng c v trn linh hn.
N l thun khit vnh vin, c chng ng vnh vin,
nhim cha bao gi xy ra cho n.
V gn b, asanga, ta bu tri... T asanga rt c gi
tr. Asanga ngha l mt ngi trong th gii nhng v gn
b, khng b nh hng bi bt k ci g. Bu tri hin din
khp xung quanh; n bao gm cy ci, n bao gm bn, n
bao gm c ngi ngoan o cng nh ngi nghch o; n
hin din ni hnh vi thin xy ra, n hin hu ni hnh vi
c xy ra. Bn phm ti hay bn thu c c hnh, bn
sng hay bn cht - bu tri hin din, nhng v gn b. N
hin din cng bn, nhng n khng l ngi ng hnh ca
bn. N khng to ra bt k quan h no vi bn. N hin
din nhng hin din ca n l v gn b. N bao gi cng
hin din, nhng khng tnh bn no c to ra vi bn,
khng quan h no c hnh thnh vi bn.
Asanga ngha l v quan h. N c y, nhng khng c
quan h. Nu bn bin mt bu tri thm ch khng rng
bn bin mt hay rng bn tng c . Bao nhiu tri
t xut hin v bin mt ln na, bao nhiu ngi
c sinh ra v cht i, bao nhiu lu i c xy dng v
sp li thnh bi - bao nhiu th xy ra di bu tri,
nhng bu tri gi bn k no. Bn hi v bu tri khng
gi lch s no; n trng rng. Bu tri hin hu dng nh
l khng ci g tng xy ra.
Bn c th nhn li hng triu nm - ngi ta ni rng
tri t chng ta c sinh ra qung bn t nm trc y.
Trong sut bn t nm ny bao nhiu iu xy ra trn tri
t nh ny - bao nhiu cuc chin, bao nhiu cuc tnh, bao
|
|
445

446

nhiu tnh bn, bao nhiu th ch, bao nhiu cuc chinh
phc, bao nhiu tht bi v bao nhiu ngi - nhng bu tri
khng c bn ghi no v bt k iu no ca . Dng nh
l khng ci g bao gi xy ra; khng du vt ca bt k
vic xy ra no cn li trn bu tri.
Ngi n cha bao gi quan tm ti lch s. Ngi
phng Ty ly lm l ti sao iu ny l nh vy, ti sao
ngi n khng c cm gic v lch s. Chng ta khng
bit ch xc khi no Rama sng, chng ta khng bit ch
xc ngy sinh ca Krishna. Khng c g chc chn c. Chng
ta c nhng chuyn huyn thoi v h, nhng khng c bn
ghi lch s.
Cng lao to ra lch s nh mt phn ca th gii loi
ngi thuc v Ki t gio. Theo ngha ny Jesus l lch s,
Pht, Krishna hay Parashuram khng. Vi Jesus, lch s loi
ngi c chia thnh hai phn: th gii trc Jesus Christ
c coi l khng quan trng v th gii sau Jesus Christ
c coi l quan trng. Do iu ng duy nht l phng
php ghi lch ngy thng theo Ki t gio ng phi tr nn
ph bin khp ni, bi v chnh vi Jesus m lch s i vo
th gii loi ngi. Cho nn chng ta ni trc cng nguyn
(trc Christ) v sau cng nguyn (sau Christ); mt ng
c vch ra.
n cha bao gi vit bt k lch s no; c l do cho
iu . L do nn tng l ch n cm thy rng, khi
chnh bu tri m trong mi iu u xy ra khng gi
bt k bn k no, ti sao chng ta phi gi bn k v dng
nh vy? Khi ci mt m trong mi iu xy ra khng
bn tm g ti vic lu gi bt k bn k no, ti sao chng ta
phi lu gi mt cch khng cn thit bn k v ai c sinh
ra khi no v ai cht khi no?
Cho nn chng ta khng vit lch s no, chng ta
to ra Puranas, huyn mn. Huyn mn l hin tng n
. N ngha l chng ta khng bn tm v ngy thng v
nm, ngy sinh v ngy cht, chng ta bn tm ti iu tinh
hoa - rng mt Rama c th xy ra. Chng ta khng bn tm
ti rng buc khi no ng y c sinh ra, vo ngy no nm
no, ng y i hc u, khi no ci v, vn vn, bi v
gi bn k v tt c nhng iu ny dng nh khng em
li h qu g. Nhng hin tng bn trong lm cho Rama l
Rama, s kin rng mt c nhn tr thnh mt Rama, rng
mt ngn n sng v c ngn la, l ng ghi nh.
Chng ta khng gi bt k bn k no v nhng iu xy
ra cho ci v ca ngi , thn th. Chng ta ch nh nhiu
v chng ny - rng mt ngn n tt c th c thp
sng ln; chng ta gi ghi chp ch chng ny, rng cuc i
con ngi khng ch c mi kh chu, hng thm cng c
th xy ra cho n. Tt c nhng chi tit v dng cn li b
b i.
Cho nn chng ta khng coi iu bn cht l gi nhng
bn ghi chp lch s chnh xc v Rama; iu khng c h
qu g. Mt Rama l c th - ch iu l . Hin tng l
mt Rama c th xy ra; ngn ny chng ta nn nh nhiu,
v vic ghi nh l . Mt Krishna l c th - liu ng y
c tn ti v mt lch s hay khng l iu th yu. Ngay c
khi chng ta gi ghi chp lch s v loi ngi ny n ch
nhc nh bn thn chng ta rng mt ngi nh th l c
th, rng mt o hoa nh th cng c th n bn trong
chng ta, rng mt dng sui phc lc nh th cng c th
tun tro bn trong chng ta.
Purana ngha l, ch ci l bn cht.
Khi i vo trong tm thc iu c pht hin ra rng
|
|
447

448

khng c ng, khng c du vt c v ra trn bu tri,
nhng ci l bn cht trong bn c b li ng sau trong
bu tri.
C hiu iu ny cho ng.
Khng du vt no c b li trn bu tri nhng
hng thm bn cht ca bn hin hu. V iu xy ra
bi v rng hng thm bn cht khng xa l vi bu tri
theo bt k cch no; n l bu tri bn trong bn. Khi bn
cht chnh bu tri bn trong bn c thot vo bu tri ny
- phn cn li ca bn mt i. Chng ta gi bu tri bn
ngoi l bu tri, nhng chng ta gi bu tri bn trong nht
ca mnh l linh hn.
C mt m rng bn ngoi v c mt m rng bn trong.
Trong bu tri bn ngoi my cng t tp v n tr thnh b
bao ph. Vo ma ma, cc bui chiu t thng by hay
thng tm, tt c b bao ph bi my v ngi ta thm ch
khng th quan nim c rng c thi c bu tri xanh,
khng th quan nim c rng ngi ta c kh nng thy
bu tri xanh ln na. Khi my en che ph bu tri tri
xanh khng th c thy, ch my c th c thy.
Tng t nh vy, ging nh my en bao ph bu tri
bn ngoi, bu tri bn trong cng b bao ph bi my. My
ca bu tri bn trong c gi l ngh, chn la, ham
mun - hay bt k ci g chng ta mun gi chng. Khi
nhng m my nh vy bao ph bu tri bn trong,
na ngi ta cm thy khng tn ti bu tri khng my
ng sau n. Vt b nhng m my bn trong ny v nhn
vo bu tri xanh bn trong l thin.
Nhn vo bu tri bn trong ny l t ti, s hon thnh
ti thng.
Kinh ny ni: Bit bn thn mnh l v gn b v dng
dng nh bu tri... Bu tri khng ci cng bn khng
khc cng bn. Khi bn cht bu tri khng ri l no; nu
bn sng v hn hoan bu tri khng i giy nhy vo chn
v nhy ma v vui v ca bn. Bu tri tuyt i dng dng.
N khng din t bt k kin no v iu ang xy ra. D
cho mt xc cht ang c a ti l ho tng, hay mt
bui l k nim ln ang c tin hnh mng s ra i ca
a tr mi, bu tri vn cn dng dng. D cho l ci
ang xy ra v nh c trang hong bng hoa v vng hoa,
hay d mt ngi yu va cht v vic sng thm dng nh
v ngha vi bn, bu tri vn cn dng dng. N chng lin
quan g vi bt k ci g ang xy ra.
Tng t, khi ngi ta i vo bu tri bn trong ngi
tr thnh dng dng. Ngi khng c bt k quan h
no vi bt k ci g xy ra; ngi bt u nhn th gii
ht nh bu tri nhn n.
Khi mt kinh nghim nh vy xy ra, bit rng bn
tr thnh mt jivanamukta, mt ngi c gii thot khi
sng. y l khi khng du vt no hnh thnh trong bu tri
bn trong ca bn, khi bt k ci g xy ra bn ngoi vn cn
l v kch vi bn, khi mi th xy ra ch trn chu vi v
trung tm ca bn vn cn khng b chm ti.
Khi tm tr b y sang bn, iu nh vy xy ra.

Bit bn thn mnh l v gn b v dng dng nh bu
tri, nh yoga khng b gn b cht no sau vo mi
hnh ng tng lai.

By gi phn th hai ca kinh ny: khi mt ngi i ti
bit rng khng hnh ng no ca ngi bao gi
|
|
449

450

chm ti ngi ... Nu ngi tht bi, linh hn ngi
khng tht bi, v nu ngi thng, linh hn
ngi khng thng; nu ngi c tn knh, linh
hn ngi khng c g c thm vo cho n, nu ngi
b xc phm, linh hn ngi chng c g b ly i khi
n - vi vic nhn ra nh th cc hnh ng tng lai t
nhin mt i s bn tm ca chng i vi ngi nh th.
Ngi bit rng nu hnh ng ca mnh trong qu kh
khng th chm c ti mnh, hnh ng ca ngi
trong tng lai cng s khng chm n ngi . Do
mi vic lp k hoch cho tng lai s dng li. Ngi
khng cn lo ngh liu ngi thnh cng hay tht bi, liu
danh ting ca ngi s chng cho mnh hay ai s
lm danh mnh. Vi ngi thy c ci ta ring ca
mnh, ton b qu kh ca ngi tr nn b ct ri khi
ngi v ton b tng lai ca ngi cng b ct ri
nh vy.
Tng lai ch l ko di ca qu kh. Bt k ci g chng
ta bit trong qu kh, hoc nh vui th hoc nh au n,
chng ta tip tc lp k hoch cng iu cho tng lai.
iu chng ta thy thoi mi, chng ta u c mun lp li
n trong tng lai; v iu chng ta thy khng thoi mi,
chng ta ham mun trnh trong tng lai.
Tng lai ca chng ta l g? N ch l phng chiu ca
qu kh chng ta, mt phin c ci tin cht t ca qu
kh. Hm qua chng ta lm iu g em li bt hnh -
chng ta khng mun lm iu ln na trong tng lai.
Hm qua chng ta lm iu g em li cho chng ta
hnh phc - chng ta mun lm iu ln na trong tng
lai.
Nu mt ngi thy rng trong ton b qu kh ca
mnh, vui th v au n ca n, iu tt v iu xu ca n,
khng ci g chm ti mnh, ngi vn cn trng rng
nh bu tri, hon ton trng rng, tng lai tr thnh v
ngha. Khng ci g li bt k du hiu no trn ngi
, ngi vn cn khng b c nh; by gi ton b
cuc hnh trnh ny c hon thnh v ngi vn cn
khng b ng chm v trinh bch bn trong, by gi ton
th tng lai tr thnh v ngha vi ngi .
Nh ly, vi mt jivanamukta khng c tng lai. Cho
d ch mt cht xu tng lai ca bn cn li, hiu rng bu
tri bn trong vn cn cha c kinh nghim u. Nu
thin nhn no vn cn ngh n cch t ti chng ng
hay cch gp Thng , hiu rng vic kinh nghim v bu
tri bn trong vn cn cha xy ra cho ngi . y vn l
cc k hoch cho tng lai; tng lai vn c . Ngay c mt
li ca tng lai cn li l . Ngay c mt li tng lai cn li
ch ra rng ngi ta cn cha kinh nghim rng khng hnh
ng no chm ti linh hn. C chng ng ln Thng
khng th chm c ti linh hn. Thc ra chnh tnh v
ng chm ny, tnh v ng chm vnh vin ny l thc ti.
Tm thc khng b ng chm, cn li vnh vin l tnh
thng , l Thng . Khng c ngha khc cho
Thng .
Nu chng ta gi Krishna hay Mahavira hay Pht l
bhagwan, ngi c phc lc, chng ta ng g cho iu
? Nu nh Pht to ra v tr ny - l l do ti sao
ng y l bhagwan chng? Ngha ca bhagwan l g? Pht
cng m, ng y gi i, ng y cht, thn th ng y i n
chm dt - ng y l loi bhagwan g? au n vn ti ng
y, m yu, tui gi v ci cht n vi ng y. Mt
bhagwan ng ra khng gi i, bhagwan ng ra khng b
bnh g, bhagwan ng ra khng cht. Pht cng tr nn i
|
|
451

452

v kht. Nu ngi ta ly dao xo thn th ng y mu s
chy ra - ng y l loi bhagwan g? L bhagwan c ngha
g?
iu ng trong bhagwan l ch tt c nhng iu ny
c th xy ra v ngi n bn trong thn th y bit rng
khng ci g ng chm ti n. Tt c nhng iu ny c th
xy ra: nu tay b t, dt khot mu s chy ra; thn th s
tr nn i v cm thy kht, tui gi s ti ri ci cht cng
vy; nhng bu tri bn trong ca v pht bn trong bit rng
khng ci g chm ti n. C cht ln sng u khng chm
ti n. Cuc sng tri qua, ci cht tri qua - tui thanh xun
cng nh tui gi - nhng trinh bch bn trong vn cn
khng b ng chm; khng c rn nt no trong n, ngay c
nhng tin tc v iu xy ra bn ngoi cng khng t ti n
c.
Tn ca kinh nghim ny l tnh thng .
Cho nn nu ai ang tm kim gp Thng ,
ngi c tng lai. Ngi , ngi c tng lai, khng
bao gi c gp g vi Thng . Tng lai ngha l th
gii. Tng lai ngha l chn l ca qu kh cn cha c
thy, ngha l vic ngi ta l ta nh bu tri cn cha
c kinh nghim.
Kinh ny ni rng vi mt nh yogin, mt thin nhn,
khng quan tm v bt k ci g cn li trong bt k hnh
ng tng lai no. Vi mt nh yogin khng tn ti ngy
mai, ch c hm nay. Thm ch hm nay l mt thi gian di;
ngi ta nn ni ch c khonh khc ny. y v by gi l
ton th s tn ti; khng ci g cn li trong ngi i ti
tng lai.

Cng ta nh bu tri hin din trong v y ru
khng b nhim bi mi ru, linh hn vn cn khng b
ng chm bi mi vic xy ra mc cho c hin din
trong tt c chng.

Khi mt v ru t st cha y ru, n b nhim mi
ru. t st ca v thc ra ung ru, tng l li ti u
thm ru. V nu mt ci v no c dng ng
ru kh lu th th ngi ta c th b say d ch nhai t st
ca v. t st ca v b nhim ru, tr nn b ngm y
ru. Ti sao? Bi v t st xp c l nh li ti.
C hiu iu ny. t st ca v c nhiu l, ru ngm
y nhng l ny v n . V t ung ru v tr thnh
k say ru... v b say. Nhng v cn y mt phn t na,
v l bu tri - ci trng rng ca v.
By gi iu ny rt th v. Ngi ta ang rt ru vo
ci trng rng ca v, khng phi vo t st ca v. Ru
dn t khng phi trong t st ca v m trong ci trng
rng - bu tri ca v. Chng ta c rt ru vo trong t st
ca v khng? Khng, t st c ch bao quanh ci
trng rng t mi pha. Bu tri rt ln, ru rt nh. Do
chng ta chn mt khu vc nh ca bu tri v bao quanh n
bng bc tng t st, kt thc vi mt bu tri nh bn
trong. Ri chng ta rt ru vo trong .
Vy ru c rt vo trong bu tri, khng phi vo
trong t st. Nhng iu th v cn l ch t st b
ngm ru v b say, v bu tri m ru thc ti c rt
vo vn cn khng b ru ng ti. Nu bn ru ra
khi v ci trng rng trong v vn khng c mi ru
nhng t st v c mi. t st b say do s gn gi - ch
satsang, trong nhm gn gi, em li kt qu - v mi th
|
|
453

454

thc ti c cha trong bu tri nhng bu tri vn cn
khng b chm ti.
Cho nn bt k iu g bn lm ch ng chm n
thn th bn, khng g khc. N i vo t st ca bn, thn
th, nhng n khng chm ti bu tri bn trong ca bn,
linh hn. Bn c th phm ti li hay lm nhng hnh vi
tt - iu tt hay iu xu; mi th u ng chm ti t st
ca bn, ti thn th.
Tm tr bn l t st v thn th bn cng l t st. Ci
trng rng, ci trng rng gia hai th ny l linh hn ca
bn - khng ci g bao gi t ti ch .
Bit c iu ny, kinh nghim c iu ny, l i ra
ngoi mi ri lon. Mi ri lon u l ca thn th v ca
tm tr, khng phi ca bn. Nhng bt k ci g m t st
hp thu, t st s phi sng vi n.
Ngay c thn th ca ngi chng ng s phi sng
vi mi ci c n hp thu. Ci tt, ci xu, ni bun; tt
c nhng g c lm v tt c nhng g xy ra - ton
th qu kh c trong tng t bo ca thn th. Cho nn
ngay c khi chng ng xy ra v ngi ny tnh thc v tr
thnh ta bu tri, bt k ci g xy ra cho thn th s
hon tt cuc hnh trnh ca n.
Dng nh l bn ang i xe p v bn mi dng p
bi v bn i ti nhn ra rng mi vic du hnh u v ch v
rng bn khng c u m i. Nhng xe p thu c .
Bn p xe i hng nghn ki l mt v n thu tp lc
ca ring n. Cho d bn dng p xe s khng dng li
ngay y . Ngay c khng p thm n s i mt khong
cch na, bi v xe p c .
Chng no cn cha tiu tan hon ton xe p s
tip tc tin ti. Khi ht xe s , nhng nu bn c thm
n s khng bao gi . Nu bn dng cung cp xe s
khng ngay, ch sau mt lc.
Chng ta i trong thn th v tm tr mnh trong v s
kip sng: nu chng ta tnh thc hm nay v tch bn thn
mnh ra khi thn th v tm tr chng s khng sp ngay.
Thn th v tm tr s phi dng ht chng thu c.

Ging nh mi tn c bung ra s khng dng trc
khi xuyn vo mc tiu, hnh ng c thc hin trc
khi xy ra chng ng s khng dng cho qu sau khi
chng ng xy ra.

Cho nn, d l Pht, d l Krishna hay d l ai
khc, bt k iu g c lm trong qu kh phi i ti
kt qu; mi tn s bay tm ca n.
iu ny c ngha l qu ca hnh ng trc phi
c ko di ngay c sau khi chng ng. Hnh ng qu kh
khng b ph hu bi chng ng.
Chng ng em n kinh nghim rng ngi ta khng l
ngi lm, nhng n khng ph hu hnh ng qu kh. Bt
k ci g c lm s i ti kt qu.
iu c th c gii thch qua v d v mi tn
c bung ra sau khi nhm. Sau khi mi tn c bung
ra, cho d ngi ta nhn ra rng mnh ang lm iu bo
hnh v rng ngi khng nn lm iu , khng ci g
c th c lm by gi, mi tn s hon tt cuc hnh trnh
ca n.
Ti tht l mt li, v ngay lp tc sau khi tht ra n ti
nhn ra rng ti khng nn tht ra iu , nhng by gi
|
|
455

456

qu tr ri, li ni s hon tt cuc hnh trnh ca n. m
li ny nhn c trong vic tht ra n s gi cho n
chuyn ng cho ti khi ny tiu tan.
Khi chng ta nm mt hn , chng ta trao cho hn
nng lng ca mnh; hn bay i trong khi nng lng
cn v th ri ri xung. Sau khi nm hn , cho d chng
ta nhn ra mnh khng nn nm hn , khng c cch no
gi hn quay li na.
Hnh ng ta nh mi tn bung ra t cnh cung. Mi
suy ngh sau u khng cn hu dng, mi tn s hon tt
cuc hnh trnh ca n. Chng no cuc hnh trnh ca tt c
cc hnh ng trc cn cha kt thc s ch c
jivanamukta, nit bn trong khi sng, nhng khng c
mahanirvada, hi nhp ti thng vi s tn ti.
C hiu iu ny. Mt jivanamukta s sng trong trng
thi gii thot, nhng xung quanh ngi cc hot ng
ca thn th v tm tr ngi s tip tc. Khng ci g mi
c a thm vo, nhng chng no nhng tnh cm c cn
cha ht, cc hot ng s tip tc.
Hiu iu theo cch ny. Gi s bn quyt nh b
thn th bng cch nhn n. Bn s khng cht ngay vo
ngy bn bt u nhn n, s phi mt t nht qung chn
mi ngy - thm ch c th cn lu hn na, nhng chn
mi ngy l ti thiu - trc khi ci cht c th xy ra.
Ti sao? Bn nhn hm nay, bn ng phi cht hm nay.
Nhng khng, thn th bn c tch lu tht t qu kh v n
s cn ti ba thng tht c tiu ht. n lc bn
s ch cn l b xng, mi tht trong thn th bn s b tiu
i. y l cch bn nhn n mt ngy bn gim trng lng
gn na cn.
Cho nn mt ngi cng bo, ngi cng phi ko di
nhn n lu hn, bi v ngi c tch lu lng m ln
hn. Vy mt ngi c gim na cn hay c nh vy hng
ngy, v bn s cha cht chng no kho tht tch lu vn
cn. S phi mt khong ba thng.
Tng t, khi tm thc trn y thc tnh, ngi ta ng
phi t ti mahanirvana, s hi nhp ti thng, ngay lp
tc. Nhng iu khng xy ra. Thnh thong iu
xy ra theo cch , nhng nhng bin c nh th l rt him
- hu nh khng c c - rng mt ngi cht ngay khi tr
nn chng ng. Dng nh l ai ch cn l b xng,
khng cn g tch lu li c, v ngi cht ngay ngy u
nhn n. iu ny s c ngha l mt ngi nh th ch sn
sng cht, ngi khng cn dnh ci g. Nhng kh
tm c ngi nh th lm; ngay c thn th ca mt ngi
n xin i cng cn gi dnh, mt ci kho tch lu cn
cho nhng trng hp khn cp.
S trng lp nh th i khi c th xy ra rng hnh
ng ca mt ngi cng i ti hon tt vo cng khonh
khc chng ng. Tuy nhin, l hin tng rt him.
Thng thng h phi i v sng nhiu nm sau chng ng
- l Pht hay Mahavira hay ai khc. Ci g l l do cho
vic tip tc sng? - bi v gii thot xy ra. N l gnh
nng ca hnh ng qu kh, ci ca qu kh, ci c y
thn th tin ln trn cuc hnh trnh mt thi gian na. Khi
tiu tan, jivanamukti, gii thot trong khi sng, s tr
thnh mahanirvana.
Nhng cng cn thit v c ch na nhng ngi nh
th sng sau khi chng ng, bi v nu h cht ngay khi
chng ng, bt k iu g h bit c h s khng c kh
nng k li cho chng ta. Mt ngi c gii thot trong
|
|
457

458

khi sng c kh nng k cho chng ta, chia s vi chng ta,
bi v c khong thi gian ny.
Pht sng bn mi nm sau khi chng ng ca ng
y, Mahavira cng sng bn mi nm sau chng ng ca
ng y. Chnh bn mi nm tr thnh hu dng cho
chng ta. Trong bn mi nm tm tr h c th trao i
vi chng ta bt k iu g h kinh nghim v bit.

Mi tn c th ra nhm vo mt con vt l h khng
th b dng li na chng nu sau hiu bit bng ln
rng con vt l b. Mi tn s m trng mc tiu vi
ton b sc mnh ca n. Tng t, hnh ng c
thc hin a ti kt qu cho d sau khi chng ng
xy ra.

Cho nn nu mt ngi chng ng c bn thy i khi
b au n, ng bn khon ti sao s tn ti tra tn mt con
ngi thun khit v an bnh nh th, mt con ngi chng
ng nh th. Khng ai tra tn bt k ai c. Mt ngi chng
ng c th l mt ngi v i n u, ngi ta vn c ng
sau mnh mt chng ng di dt nt. Chnh s kin l mt
ngi c chng ng c ngha l ngi i qua chng
ng di trong dt nt. Bt k bi ct no tng bm vo
trong cuc hnh trnh di s phi c r sch. Ngi
chng ng by gi sng trong cuc hnh trnh vi bn tnh
ta bu tri ca mnh. Nhng nhng ngi t tp xung
quanh ngi y c th khng c kh nng gii quyt iu
theo cng cch.
Khi Ramakrishna ang au n v ung th, Vivekananda
thng hay khc. Vivekananda cha t ti chng ng, bn
tnh bu tri ca ng y. Khi Ramana Maharshi b ung th,
mi ngi trong o trng ca ng y u bt hnh bi v
nhng ngi t tp xung quanh u cha bit n bn
tnh bu tri.
Vo lc ng y cht, gn nh khi ng y th hi cui
cng, ai hi Ramana, By gi ci g s xy ra cho chng
ti? Ramana p, Ci g s xy ra? Ta s y.
Nc mt mi ngi ngng chy. Li m bo a ra
rng ng y s cn li. H ngh ng y s khng cht - v
ng y cht! Mi ngi hiu nhm li pht biu ny.
Khi Ramana ni Ta s y, ng y ang ni n bu tri
m ng y l. Bu tri c th i u ngay c khi ci v b v?
Ch c ci v v thi. Ramana ang ni, Ta s y,
sao cc ng khc? Nhng y l li ni ca bu tri, khng
phi ca ci v. Nhng ngi xung quanh ng y hiu
rng nhng li l ci v, rng ci v s cn li, nhng th
ri ci v v. H ngh, Khng l Ramana la chng ta?
ng y ni mi iu an i chng ta sao? Khng l y
ch l li an i sao?
y khng phi l li an i, y l chn l. Nhng bn
khng c cch no kinh nghim Ramana nh bu tri chng
no bn cha kinh nghim bn thn mnh nh bu tri.
Chng no bn cn ngh bn thn mnh ch l ci v, vi bn
Ramana qua i.
Khi Ramakrishna ang hp hi, v ng y, Sharda, bt
u khc lc v rn r. Ramakrishna ni, Sao em li khc?
Em s khng tr thnh go ba u. V Ramakrishna cht -
li thng ip, Em s khng go ba u, v ngay ch
u tin lm sao anh c th cht c? Nhng Sharda
khng phi l ngi n b bnh thng. Ramakrishna cht,
thn th ng c ho thiu, nhng thm ch khng c ly
mt git nc mt trong mt b y. Mi ngi t tp v, theo
|
|
459

460

truyn thng Bengal, mun p v v loi b vng tay ca
Sharda. Nhng b y yu cu mi ngi ng lm th,
Bi v, b y ni, ti khng go ba. Mi ngi yu cu
b mc qun o truyn thng ca ngi go ba, nhng
Sharda yu cu h thm ch ng nhc n vic , rng b
y tin vo li Ramakrishna ni vi b y, rng nhng li
khng c ni vi b y nh li an i.
iu xy ra l mt cu chuyn rt cm ng. Shardra
sng kh lu sau ci cht ca ng y, b y cha bao gi
chp nhn ngay c trong gic m rng Ramakrishna cht.
Mi ngi t hi liu b y c in khng. Nhng b y
khng in, khng c du hiu g v in. Ngc li, chn l
ca vn l ch ngay t ngy Ramakrishna cht v
Sharda khng chp nhn rng ng y cht, bn thn b
y tr thnh bt t v ta bu tri.
Vi Sharda kinh nghim v ci cht ca Ramakrishna
ch l mt kinh nghim v ci cht ca ci v, thn th. V
cha bao gi c bt k giao tc no gia cc ci v - hn
nhn ca Ramakrishna v Sharda l hn nhn phi thng.
Trong cuc sng hn nhn ca h, cc ci v cha bao gi
gp g. Ramakrishna bao gi cng i x vi Sharda ta
nh m mnh; khng c giao tc thn th trong . Hn nhn
ca h khng l g ngoi s gp g ca hai bu tri.
y l mt cu chuyn c thc v rt hay, ng ngc
nhin. Sharda sng nhiu nm sau ci cht ca
Ramakrishna, nhng b y quen chun b cm nh b
lm trong qu kh v th ri li gn ging ca Ramakrishna
ni, Paramahansadeva, cm xong ri - tt c vn tip
tc nh n xy ra trc y. B y s chun b cm, li
gn ging - ni khng cn ai - v mi Ramakrishna nh
thng l.
Mi ngi ta hay nhn iu ny v khc cho hon cnh
ca b y. B y s gi ng y i n cm v thm ch cn i
nh thng l ng y dy, v th ri, khi ng y bt u
bc ra, b y s i theo ng y. Ch b y mi c th thy
c mi iu xy ra ny - khng ai khc thy c. B y
s mi ng y ngi n, b y s qut cho ng y trong khi
ng y n. B y s lm cho ng y ng ban m v nh
thc ng y vo sng sm. Mi s tip din nh thng l.
Ai hi Sharda b y nh thc ai vy v b y cho ai
n cm vy, b y a ai ln ging ng vy - ci g ang
xy ra? Sharda p rng y vn l cng ngi b y phc
v trc y. By gi, thn th i, nhng bu tri vn cn
li.
Sharda khng tr thnh go ba ngay c sau ci cht
ca chng b y. l mt kinh nghim duy nht cho bt k
ngi v no trong ton th lch s loi ngi. y l bin
c duy nht thuc kiu ny. Kh m tm c mt ngi n
b khc ging nh Sharda.
Hnh ng qu kh i ti vic hon thnh ca chng
ngay c sau chng ng, nhng sau kinh nghim ny v ci
trng rng bn trong, ngi ny quan st tt c nhng ci
ang xy ra nh mt nhn chng. Ngi khng c ham
mun, khng ch v ci g phi xy ra v ci g phi khng
xy ra. Ngi chp nhn bt k ci g xy ra.
Chng kin ngha l nh th. Bt k ci g xy ra hay
khng xy ra u tt. S tin cy bn trong vo kinh nghim
ny thng hin din, rng khng ci g bao gi xy ra
hay bao gi c th xy ra cho bu tri bn trong vy.

|
|
461

462

Ngi hiu rng mnh l bt t v tr mi vn cn l mt
vi linh hn v khng c quan h g vi qu ca hnh
ng qu kh ca mnh.

Hiu iu ny. Kinh ny dng nh c i cht mu
thun nhng n khng phi vy. Hnh ng qu kh tip tc,
nhng ngi chng ng vn cn khng c quan h vi
chng. Ngi chng ng i ti bit rng mnh l ta bu tri
- bt t, tr mi, v t l, v gn b, dng dng v trung lp.
Ngi bit, Mnh cha bao gi i ra ngoi bn thn
mnh, khng ci g bao gi i vo bn trong mnh, mnh
khng sinh khng dit; ch hin hu l trng thi ca mnh.
Vi mt ngi nh th hnh ng c xy ra bi dy chuyn
ca chng trong qu kh, nhng ngi ny khng c quan h
g vi chng. Khi bt hnh v au n hay tui gi ko n
cho thn th, ngi khng ng nht v ni, Ti ang
gi i, ngi ch ni rng ngi thy thn th ang
gi i, hay ngi thy thn th ang m, hay hnh phc
ti hay bt hnh ti.
Ngi , ngi c lng ng trong ci ta, khng
ng nht. V khi mt ngi khng ng nht, hnh ng
qu kh tan bin sau khi cn kit ca chng; thn th s b
vt b sau khi hon tt hnh trnh ca n, ham mun ca n
v thn th tiu hao, v nhn chng tr thnh mt vi bu
tri trng rng.
Chng no thn th cn , ch c jivanamukti, gii thot
trong cuc sng, v khi thn th cng b vt b, c
mahanirvana.
cho hm nay.
|
|
463

464


Chng 15
Tnh dy i! y l m


Nghip, hnh ng qu kh, mang ti qu ch khi chng
ta c cm gic v ci ca ti i vi thn th mnh. ng
bao gi ham mun c cm gic v ci ca ti i vi
thn th. Vy, bng cch t b cm gic v ci ca ti
i vi thn th ngi ta b c qu ca nghip qu
kh.

La di ny v vic thn th l bn thn mnh l nguyn
nhn to ra trong tr tng tng tng v hnh ng
qu kh. Nhng lm sao ci g c th ng m b p
t hay b tng tng v la di?

T u mt vt c th c sinh ra m ngay ch u tin
n l khng thc? Ci khng sinh, lm sao c th b
dit? Lm sao mt vt khng tht c th c hnh ng
qu kh?

Ci ca ti i vi thn th l kt qu ca dt nt ca
chng ta v n b ph hu ton b bi chng ng. Th th
lm sao thn th cn li? Chnh tho mn cho hoi
nghi ny ca dt nt m kinh sch cho tnh lin tc
ca thn th l do hnh ng qu kh t bn ngoi.


Mt hay hai cu hi c hi. Tt hn c l tho lun
chng trc ht.
Mt ngi bn ni rng iu ti ang ni c ngi
hiu, nhng du vy iu y vn cha c hiu. Cho
nn, ci g l iu ngi c gi nh lm v iu y.
Cu hi ny c gi tr. Mi ngi u phi cm thy
ging th ny, bi v vic hiu c hai mc. Mt mc l ch
iu ti ang ni c tr tu bn hiu; n dng nh logic
i vi tr tu bn v tr tu bn ngh iu ny phi l nh
vy. Hiu bit ny l hi ht. N khng th thm vo ct li
bn trong bn th bn. Hiu bit ny khng phi t bn th
bn - n khng bt ngun t linh hn bn. B ngoi dng
nh l bn hiu, v chng no bn cn ngi y lng nghe
ti bn cm thy bn hiu hon ton. Nhng th ri bn i
xa khi ch ny v vic hiu bt u phai nht i. iu ny
l nh vy bi v chng no bt k ci g c hiu m
cng khng c thc hnh, n khng th tr thnh mt
phn ca bn th bn. Bt k ci g c hiu, nu n
khng tr nn c hp thu vo mu, tht v xng bn, n
s phai nht i ging nh mu phai b mt bn ngoi.
Ton b hiu bit qu kh ca bn nm di ci m bn
nay hiu, v ngay khi bn i xa khi ni y n s bt u
to ra xung t vi nhng hiu bit mi. Hiu bit c s
tranh u vi n v y n i. T tng c s chng li vic
vo ca t tng mi, s lm mi s nho nho ln, s nu ra
c ngn hoi nghi v phn i. Nu bn tr nn b lc trong
nhng phn i v hoi nghi ny, thong nhn v hiu bit
mi s b ph hu.
Ch c mt cch duy nht - l bt k ci g c
hiu bng tr tu nn c chuyn ho vo sinh lc ca bn,
|
|
465

466

n nn c thc hnh. Hi ho nn c to ra vi n. N
khng nn vn cn l ngh, nhng su bn di n nn tr
thnh hnh ng ca bn na. V khng ch l hnh ng
ca bn, m ton b bn th bn trong ca bn cng nn
c n ti to li. Ch th th dn dn, dn dn iu t
ti trn b mt s i su hn vo trong bn v tr thnh mt
chn l c thc hnh m nhng t tung c ca bn s
khng c kh nng ph hu ni. Thay v th, bi s hin din
ca n, nhng t tng c s dn dn li xa v tan bin theo
cch ring ca chng.
Cho nn iu ny l phi - y l cu hi t nhin cho
ngi tm kim. Mc du chng ta hiu, chng ta vn cn
nh chng ta vy. V nu chng ta vn cn nh chng ta
vy, hiu bit mi ny s khng ko di lu lm u. Ch
no, trong khng gian no n c th li? Nu bn vn cn
l ngi c, mi hiu bit mi s b kh b, chng my chc
s b qun lng.
V y l cch thc bn hiu bao nhiu ln, y
khng phi l ln u. Nhiu ln bn quay li t chnh
ngng ca ca chn l. Nhiu ln bn tm thy cnh ca
v ch cn vic g ln cnh ca, bn li ri i hng ti bc
tng. y chnh l sai li b phm phi, rng bt k ci g
c hiu khng lp tc c chuyn vo cuc sng.
Trong hon cnh ny iu ng nh l nu ai ni vi
bn mt cch xc phm, lp tc bn tr nn gin d, nhng
nu ai trao cho bn hiu bit v chn l, bn khng bt u
thin ngay. Nu ci g sai tri cn c lm, chng ta lm n
ngay lp tc; nu ci g tt lnh cn c lm, chng ta
ngh v n. C hai iu ny u l th on rt tinh vi ca
tm tr, bi v bt k ci g cn lm u c th c lm ch
nu n c thc hin ngay lp tc - d l vn gin d
hay hnh thin, khng thnh vn . Chng ta mun din t
s gin d, do chng ta lm n ngay lp tc. Chng ta
thm ch khng i mt khonh khc, bi v nu i chng
ta s khng c kh nng thc hin iu .
Nu ai ni vi bn mt cch xc phm v bn bo
ngi rng bn s quay li v p li ngi trong
khong thi gian hai mi bn ting, bn s khng bao gi
c kh nng p li cht no. Hai mi bn ting l mt
khong thi gian di - cho d bn i cho hai mi bn
ting trong xem xt im lng, c l bn s khng cn bt k
ham mun no tr nn gin d. C l bn c th ci to;
c l bn c th thy ci ngu xun ca ngi ; hay c l
bn thm ch cn c th thy rng li xc phm m ngi
ni bn l ng. Cho nn bn ngh khng phi mt thi gian,
cn tr a ngay lp tc trong gin d khi li ni xc phm
but ra. Khi c lin quan n hi hn - bn s lm iu v
sau.
Bn c ch rng mi ngi gin d sau u hi hn
khng? H hi hn sau hnh ng gin d. Gi m h i
mt cht hi hn n trc gin d, v th th gin d s
khng bao gi xy ra. Ngi hi hn sau gin d s khng
bao gi c kh nng tr nn t do khi gin d c. Ch
ngi c hi hn n trc gin d mi c th tr nn t do
khi gin d, bi v bt k iu g xy ra u khng th
hon tc li c.
Nhng l hng u? ng kia bn ni li xc phm v
y ti tr nn gin d. u l l hng thi gian gia hai
vic ny cho ti c th ngh, xem xt v suy ngm, cho
ti c th nhn vo mi li th nguyn ti ni trong qu
kh khng gin d na, cho ti c th duyt tm trong qu
kh xem bao nhiu ln ti hi hn sau khi tr nn gin
|
|
467

468

d? Nhng cng khng c my c hi nh th, v c thi
gian ln khng gian. ng kia ai xc phm ti v y
ngn la gin d to ra.
To ra mt l hng nh v gin d s tr thnh kh
khn. Tuy nhin chng ta khng to ra l hng khi y l
vn gin d, m chng ta c to ra l hng khi n n t
thin. Cho nn thin tr thnh kh khn.
Khi c tc ng v ci g l ng v phi, chng ta
khng lp tc tham d vo vic thc hin n, chng ta i.
Khong thi gian lm hng mi th. Cn phi rn khi st
cn nng. Trong khi chng ta ang ngh v n, st lnh dn
v th th n khng em li kt qu g.
Hm nay mt ngi bn ti. Anh ta ni mun nhn tnh
cht sannyas, nhng anh ta cn mt s thi gian xem xt
vn . Ti hi anh ta c bao nhiu vn khc trong cuc
i m anh ta ngh trc khi hnh ng. Gi m anh ta
ngh trc cho cc vn khc th chuyn tnh cht sannyas
chc xy ra t lu trc y ri, bi v sannyas khng l
g khc ngoi kt qu cui cng ca suy ngh. Mi m m
trong cuc sng tr nn v ngha vi bt k ai suy ngh v
cn nhc.
Cho nn ti hi anh ta ngh ci g khc trc trong
cuc sng. Anh y lm bao nhiu iu khc sau khi ngh
v n? Hay y ch l vic anh ta mun suy ngh v cn nhc
v vic tr thnh sannyas thi? V sau ht chnh bn l ngi
cn nhc - bn c ngh bn s thng minh hn vo ngy mai
khng? Nhn li m xem: thng minh ca bn thm ch c
th li tr nn km sc bn hn, n chc chn dng nh
khng tng ln.
Cc nh khoa hc ni rng thng thng gia tui
mi bn v mi tm, thng minh ca ngi ta dng pht
trin. V ch trong trng hp nhng c nhn c bit thng
minh tng n tui mi tm, cn ngoi ra n dng tng sm
hn nhiu.
Trong cuc chin tranh th gii va qua, cc tn binh
c trc nghim v thng minh v tui trung bnh ca thng
minh c tm thy l mi ba tui ri. Sau mi ba tui
ri thng minh khng tip tc pht trin ngi trung bnh.
Bn c th ni rng iu dng nh khng ng bi
v bn cm thy rng bn dt khot tr nn thng minh hn
khi bn cn tr. Cho d bn khng cm thy theo cch ,
bn dt khot c lm cho con ca bn cm thy rng bn
thng minh hn. Bn l ngi gi, c kinh nghim... chc
chn bn thng minh hn.
Bn c th c nhiu kinh nghim hn, nhng bn khng
c nhiu thng minh hn bi tui tc bn. Kinh nghim ch
l tch lu thng tin. Thng minh l vic dng ci tch lu ,
v l hon ton khc.
a tr t c tch lu kinh nghim, bn c nhiu hn.
Nhng cch bn dng ci tch lu l thng minh. Thng
minh khng phi l kinh nghim. Cho nn c th l a tr
c nhiu thng minh hn ngi gi, nhng cha bao gi xy
ra vic a tr c nhiu kinh nghim hn ngi gi. a tr
nht nh t kinh nghim hn, nhng n c th c nhiu
thng minh hn. Ngi gi c nhiu kinh nghim hn.
Ti ni vi ngi bn , Bn c ngh rng ngy mai
hay ngy kia bn s c nhiu thng minh hn khng? Khng,
tt c nhng ci xy ra l ch ngay by gi mt thi
thc ny sinh trong bn trong bu khng kh ny, trong
ln sng thin bao quanh bn, di tc ng ca phc lc v
t do ca bao nhiu sannyasin ti y, nhng vo lc bn
xung ni Mount Abu - khi xe but ca bn i xung ng
|
|
469

470

bng - bn cng s h thp dn tng nhn tnh cht
sannyas. S l ng ngc nhin nu tng ny vn cn vi
bn cho ti ga xe la ng Abu ti chn ni Mount Abu.
Xung xe but ti ga xe la ny bn s ly hi th su, bnh
tnh ca s nh bt rng th cng tt cho bn l bn tr v
ht nh bn ra i, rng bn khng mt g y c, rng
bn khng phiu lu vo bt k ci g s to ra rc ri
khng cn thit. Sau mt thng bn thm ch s khng c kh
nng nh c n na.
Bu khng kh ny, s hin din ca bit bao ngi, n
lc tp th ca bao nhiu ngi, cng nng bn ln mt
cao khng quen bit. Bn ang nhy ma trong thin kirtan:
bn c chc bn s c kh nng nhy ma vi cng tnh ton
b v cng cm gic chm ngp tt c bi bn thn bn
khng? Bn ang nhy ma khng my, nhng vic nhy
ma ca bit bao nhiu ngi tr thnh ly nhim - n ng
chm ti bn. Rung ng ca h bt u kch thch tri tim
bn; chuyn ng ca h, nhp bc ca h to ra c hi cho
chuyn ng nhp bc ca bn na. V trn ht, mu hnh
t duy ca bn bao gi cng l mt vi ngi khc. Cho nn
ni tt c u nhy ma, mt iu chc chn l khng ai nh
ni iu g vi ngi ang nhy ma - nhng ai c th ni
iu g vi ngi ch ng cnh. Cho nn iu to ra
s kch thch; bn cm thy t do - th l phi, khng c vn
g, ngi ta c th nhy ma y.
Khi bn xung xe but trong m ng ca ch, thong
nhn ny m bn c ti cao no , ci nhy bn
thc hin iu nng tm mt bn ln tri, s phai m i.
By gi mt bn s li tp trung hng v tri t. Cho nn
ti sao bn hi vng rng ngy mai hay ngy kia bn s c kh
nng quyt nh c? Chnh bn l ngi phi quyt nh,
v iu c th c lm hm nay.
Nhng anh bn ni, Khng phi l ti cha lm n
lc no quyt nh. Chn mi chn phn trm tm tr ti
c quyt nh ri, vn ch cn li mt phn trm na
thi.
Ti hi anh ta, Bn cha bao gi lm iu g trong i
m chn mi chn phn trm tm tr sn sng v ch cn
mt phn trm cha sn sng sao? Trc y bn bao gi
khng quyt nh c ch v ci mt phn trm khng?
Ti cng hi ngi , Bn c hiu bn ang ni g khng?
Tm tr bn chn mi chn phn trm c quyt nh
tr thnh sannyas, ch cn mt phn trm l khng, v bn
ang quyt nh theo ci mt phn trm .
V ng ngh rng bn c th trnh vic quyt nh.
Khng c cch no trong th gii ny trnh vic ra quyt
nh. Bn c th quyt nh chng li, nhng th na cng l
quyt nh. Bn c th quyt nh tr hon n ti mai, iu
na l mt quyt nh. Trong th gii ny bn c t do
ra bt k quyt nh no, nhng bn khng c t do khng ra
quyt nh. iu l khng th c.
Ngi ta nht nh ra quyt nh. Nhng mt iu th v
l ch chng ta ngh quyt nh ca mnh khng lm ci g
khng phi l quyt nh. y l mt quan nim rt k
cc. Anh bn khng hiu thu rng nhn tnh cht
sannyas l mt quyt nh v khng nhn tnh cht sannyas
cng l mt quyt nh. Nu c hai u l quyt nh, th th
tm tr s rt k cc khi n nghing v mt phn trm v
khng c dng cm i vi chn mi chn phn trm.
Chng ta rt lu c trong vic t la mnh. Ngay c vic
hiu bit ch trn b mt, tm tr hiu tnh cht sannyas ngha
l g v chng ta s. Cho nn chng ta ngh nu bng cch
no thi gian no c th c thu ly... khng c thi
|
|
471

472

gian no no cho php rng ngi ta c th ra quyt nh tt
hn, nhng c thi gian cho tc ng phai m i cho nn
chn mi chn phn trm s bin thnh mt phn trm v
mt phn trm bin thnh chn mi chn phn trm... V khi
chn mi chn phn trm ng h v mt phn trm khng
quyt nh cho sannyas, bn ngh bn s quyt nh cho n
khi s thi thc ch cn l mt phn trm sao?
Hiu bit ca bn khng bao gi i su bi v bn khng
bao gi em iu vo trong cuc sng, bn cha bao gi
bin n thnh quyt nh.
Hiu iu ny cho ng. Nhiu ln bn lng nghe, bn
hiu, nhng bn vn cn ht nh bn tng l. Bin c ny
c ci nguy him ca ring n, v l: bt k khi no bn
nghe nhiu ln, hiu nhiu ln, nu bn vn cn nh bn
l, dn dn bn tr thnh ging nh mt ci bnh trn
tut. Cng nhiu th vo bn, b mt cng nhn thn.
Nhiu ngh tc ng ln bn, nhng bn vn cn nh bn
vy. Nhng ngh y trt qua v ri khi bn, cn bn,
ci v, vn ngi tr ra khng xao ng. Ci v tr nn
qu nhn bng.
Cho nn bn cng gi nguyn khng thay i sau khi
lng nghe, vic bin i ca bn cng tr nn kh, bi v nay
tc ng gn nh trt qua bn khi n chm ti bn. Ci
v tr nn nhn thn tuyt i; cch thc trt qua
pht trin khp n.
Tt hn c l bn khng ch lng nghe nhng iu hay
m khi bn lng nghe hy dng cm v quyt nh t bin
i mnh. Th th bn s thy rng hiu bit ca bn khng
cn ch trn b mt na, n tr thnh giai iu ca bn th
bn.
Nhng khi cha ti ngy hiu bit tr thnh chnh vic
th ca bn, n khng c gi tr g. N ch c mt gi tr - l
bn c th hc bn tn mt cch tinh ranh. Tt c chng ta
u bit v iu - t nc chng ta tinh khn n th
trong vic bn tn ngoan o. Chng ta u sn sng bn tn
v tm linh bt k lc no. Nhng y ch l bn tn thi,
khng i su hn th. Ngi ta c th hi bt k ai trn t
nc ny; mi ngi u c tri thc v Thng . Mi
ngi!
Hon cnh ca tm tr ca ton b t nc ny tr
thnh ta nh mt ci bnh trn nhn. Trong hng nghn nm
ch li duy nht m chng ta to ra v tirthankaras, cc
ng ho thn v hin nhn, l ch bng cch nghe h lp
i lp li chng ta tr thnh nhng ci v trn nhn.
Trong mt thnh ph ai ni vi ti rng n thc
s l mnh t thing ling bi v mi ng ho thn ca
thng , mi tirthankara v mi v pht u xy ra
y. Ti yu cu ngi xem xt li pht biu ca mnh.
n c thc s l mnh t thing ling khng, hay n ch
l mnh t ca nhng k ti li ng ngc nhin n mc
cho s tn to ca bao nhiu con ngi v i nh th h vn
c nguyn si khng i? Phi chng tt c cc ng ho thn
n ri li ra i m khng th no v ra d ch mt
ng k trn nhng ci v nhn bng ? Phi chng cc
tirthabkaras ti v chng ta ni, Thy c th ti ri i
nhng chng ti khng ngu n chng ti s b quy ri
bi li thy u.
Thc ra iu ny ngha l g? Nu tt c cc bc s trong
thnh ph ti thm mt ngi nh, iu s c ngha l ngi
nh ny c nhiu bnh nhn nht v l ngi nh bnh tt nht
trong mi ngi nh. Ht nh vy khi mi ho thn phi ho
thn y. V Krishna ni trong Gita, Bt k khi no tn
|
|
473

474

gio suy gim, ti li tng ln v k c ny sinh ra, ta s ti.
V tt c nhng ho thn ny ch ti y ti n . Vy
iu ngha l g? Liu n c ngha l y l mnh t
thing ling khng?
Nu pht biu ca Krishna l ng, ni ng y khng
c yu cu ho thn phi l mnh t thing ling. Nhng
mi ho thn ch xy ra y trn mnh t ny. Rt r rng
l linh hn ca t nc ny tr nn rt nhn bng. Chng
ta nghe nhng li p th t lu v t ru ng mnh
trong gic ng n mc m chng ta khng bao gi bn tm
lm bt k ci g.
Khng hiu bit no s y v su sc chng no n
cha thm nhun vo tn bn th bn trong ca bn. Ch khi
no bn ra quyt nh hiu bit mi thm vo bn th bn
trong ca bn. Quyt nh l cnh ca.
Thm ch nhng quyt nh nh l rt cch mng. iu
quan trng khng phi l iu bn quyt nh m l bn ra
quyt nh. Trong vic ra quyt nh bn th bn tr nn
c tch hp. Khonh khc bn ra quyt nh, bn tr thnh
mt ngi khc. Quyt nh c th rt tm thng.
Ti yu cu cc bn khng ho trong mi pht. iu y
dng nh rt khng tnh ngi: bn cm thy mun ho v
ti ngn cn bn khng lm nh vy. N c v ging nh
c c. Bn ang tham d cuc hp v ti bo bn khng
c ho cht no, dng n li. Nhng bn khng c tng
g... ngay c mt quyt nh nh b nh th v phn bn cho
sinh thnh ra linh hn bn trong bn. Nu bn quyt nh
khng ho trong mi pht, v nu bn thnh cng khng ho,
sng vui v trn khp thn th bn; bn i ti bit rng bn
c th mang mt quyt nh ti hon thnh.
Ht hi v ho l iu rt kh chu: nu bn c ngn cn
chng, chng cn dai dng vi lc mnh hn. Nu bn c
ngn cn chng, ton b ch ca bn tr nn nh tm vo
chng. Nu bn c ngn cn chng, chng ni lon. Chng
dng nh bo bn, Anh cha bao gi lm iu ny trc
y. Ci g l thch mi ny ra ny? C vn g? Cho ti
nay mi quan h ca chng ta vn l ch anh cha bao gi
ngn cn ti khi ti ti. Trc iu ny, ngay c nu ti
khng ti m ai khc ho, anh cng s bt u lm sch c.
Cho d anh khng ho, anh cng tr nn b ly nhim bi
ngi khc, c nh l anh b ho vy. By gi ci g xy
ra?
Nhng nu bn c th ngn cn cn ho ch mi pht
thi, mi quan h ca bn vi thn th bn bt u thay
i, vi quyt nh nh b ny.
Chng hn, ti gi bn: Dng li! Gurdjieff rt hay s
dng iu ny trong thin. ng y t cho n mt ci tn
ring: thin dng. Khi bn sn sng i ln chng ta s
tin hnh thc nghim y . Khi ti yu cu bn dng
li...
Trong vic dng ny ti khng im ny t nhiu p
lc ln bn. Gurdjieff cng thng ni, Dng li! nhng
iu c ngha l d t th no, tnh hung thn th ra
sao, phi duy tr n nguyn trng nh th. Nu bn ang
nhy ma, mt chn gi ln v chn kia trn sn, bn phi
dng ht nh vy. Hay nu c bn ang ngoo sang mt bn,
hay thn bn ang xoay li, phi gi nguyn t th y, khng
thay i hay iu chnh thn th no c thc hin cht t.
Thn th c th ng xung sn, nhng bn khng c lm
bt k thay i no cho t th ca n. V nu c chuyn xy
ra l mt chn hi xon v bn ng xung, bn dui thng
chn v th ri nm ra - khng, khng c thay i t th
|
|
475

476

ca n. Gurdjieff gi iu ny l thin dng. Hng nghn
ngi c kinh nghim su sc qua n.
y l mt thc nghim rt c gi tr, ch dng li bt
thn. V nu ngi ta la di, khng c vn v la bt k
ai, y thun tu l la ci ta ring ca bn. Nu mt chn
bn ang gi ln trong khng trung v bn nh nhng h n
xung, ai theo di bn? Khng ai theo di bt k ai c.
Nhng bn mt c hi. Khng c nhu cu; y l chn ca
bn, bn c th t n u tu thch. Nhng bn trong bn,
bn mt mt c hi. Ti y c th thay i c mi quan
h gia linh hn v thn th, ni linh hn c th thng c
thn th v xc nhn rng linh hn l ch. Nu bn cn thn
h chn xung v tr thoi mi v tuyn b vi th gii,
Nhn y, ti ang thc hin thin dng, th th bn khng
la di bt k ai khc c, thn th ring bn ang la di bn.
Nhng quyt nh nh, nhng quyt nh rt nh cng
c th em li kt qu ln. Vn khng phi l kch c, vn
l quyt nh ca bn, tnh quyt nh. Th th vic
hiu ca bn s dn d i su hn vo bn trong bn.
Cho nn bt k ci g ti ang ni vi bn, bn khng nn
ch lng nghe n m cn a vo trong thc hnh.
Upanishad l nhng bi hc rt thc t. Chng chng
lin quan g ti l thuyt, chng c lin quan ti thut gi kim
ca vic bin i bn. y l nhng kinh n gin v trc
tip c kh nng to ra con ngi mi t bn.
Nhng kh khn l ch khng ai khc c th to ra bn
bng ba v dao khc. Bn l nh iu khc, bn l hn ,
v bn l ba v dao khc. C ba th ny phi c bn lm.
Vi ba v dao khc ca quyt nh ring ca bn, vi sc
mnh ch ca ring bn, bn phi to hnh cho hn ca
ring bn. Bn phi khc ho bc tng ring ca mnh theo
hiu bit ca ring mnh. Ngay c mt khonh khc tr hon
tr thnh vic tr hon mi mi - ngi ni ngy mai mnh s
lm s tr hon mi mi. ng ra s tt hn nu ngi
ni ngi s khng bao gi lm n, bi v y s l mt
quyt nh.
Cho nn ti gi cho anh bn , ngi n t nht
ra quyt nh rng ngi s khng bao gi ly tnh
cht sannyas - khng bao gi. Th na ngi cng c
li. Nhng ngi ni ngi s ngh xem liu c ly
tnh cht sannyas hay khng - y l do d. Cho d ngi
ra quyt nh r rng l khng, t nht ngi ra quyt
nh. Hay nu ngi mun nhn tnh cht sannyas, ngi
phi r rng v iu , v th th ngi cng phi
quyt nh. Cm gic bn trong ca ngi l ch ngi
khng nn nhn tnh cht sannyas, nhng ngi khng
cho php iu ny l mt quyt nh r rng. V iu ny
na ngi ni, Khng, ti dt khot s nhn tnh cht
sannyas nhng ti yu cu mt s thi gian. Theo cch ny
ngi la di bn thn mnh.
L sannyas l mt quyt nh, mt gii php em li kt
qu. N c li. Mi ngi hi ti iu g s xy ra bi vic
chuyn sang mc qun o mu da cam. Ti ni, Nu bn
ngh khng c g s xy ra, th th mc chng trong ba thng
xem sao.
H ni, Mi ngi s ci chng ti.
Ti ni, Chc chn iu s xy ra. V nu bn c th
dung th ting ci ca h trong ba thng vi mt tm tr
bnh thn, nhiu iu s xy ra cho bn. ng bn tm v
vic ci ca ngi khc... v iu s ly c vic bt u
ca nhiu th.
Mi ngi hi ti, iu g s xy ra bi nhng thay i
|
|
477

478

bn ngoi ny? Xin ch cho chng ti cch bin i bn
trong c th xy ra.
Ti bo h, Bn khng c dng cm cho ngay c bin
i bn ngoi, v bn li dm ni v bin i bn trong sao?
Bn bt u cht, nh n th, khi ch c qun o bn phi
b thay i; s rt kh khn nu ti nh thay i da ca bn.
V bn ni v ci bn trong sao? Nhng chng ta u tinh
ranh trong vic t la di mnh. V mt ngi ang t di
bn thn mnh khng bao gi c th tr thnh tn gio c.
Nh ly, mt ngi la di ngi khc c th tr thnh
tn gio, nhng ngi t la di mnh khng bao gi c th
tr thnh ngi tn gio c bi v th th khng cn cch
no cho bin i.
Mt ngi bn khc hi, Thy ni cc hnh vi tt
khng tiu hu cc hnh vi xu, thay v th chng bao ph
ln nhau. Vy iu khng trnh khi l phi chu ng qu
ca hnh vi tt cng nh xu. Liu cc hnh vi tt v xu c
cho qu theo cng trt t nh khi chng xut hin khng?
Hay khng c th t no trong vic cho qu? Nu hnh vi
xu khng th b ph hu bi hnh vi tt, khng th c bt k
l do no trong vic lm hnh vi tt. Mt hc thuyt nh vy
c ch li cho x hi khng?
chng ta hiu iu ny. Nu hnh vi tt khng th
tiu hu c hnh vi xu, iu lm cho ngi bn ny lo u
- th th ti sao ngi ta phi lm hnh vi tt? iu ny thc
s to ra mi nguy him ln cho x hi.
Tnh hung l i lp li. Nu bn bit rng hnh vi xu
c th b ph hu bi hnh vi tt, bn s c lm hnh vi xu
m khng lo ngh g - v bt k lc no hnh vi tt cng c
th c lm v hnh vi xu c cn bng. Khi thuc c
cng vi bn, s bnh tt c u na? Chng ta s i v
tm thing ling trong sng Hng v mi ti li ca chng ta
s c gt sch. Chng ta s nhn c phc lc t thnh
nhn no v mi hnh vi xu s c chi i. Nu ti
n cp ti s lm iu t thin - t cng ng tin . Khc
hn th tin s n t u theo cch no?
K cp ln s tr thnh ngi cng tng ln. Ngi
s n cp mt trm nghn ru pi v em cng tng mi nghn
ru pi. Th th khng th c s vic n cp na, v bn c th
cng tng ph hu nh hng ca vic n cp. Bn c th
git ai ri sinh ra tr con. Bn ly i mng sng ri bn
tr li mt mng sng.
Th gii ny tr nn xu xa bi v bn ngh rng hnh
vi xu c th c trit tiu bi hnh vi tt. Khi ti ni rng
khng c cch no trit tiu hnh vi xu bng hnh vi tt, th
th bn s phi ngh gp i trc khi lm mt hnh vi xu.
Mi hnh vi s cho qu ca n, v bn s phi chu ng qu
, y l iu khng trnh khi; iu y khng th b trit
tiu. Khng c cch no trn thot; khng hnh vi tt no,
cng tng hay c hnh s c ch, khng vic hnh hng v
con sng Hng thing ling no, khng thy, khng thng
hay n hu s c ch g. iu c lm, qu ca n s
phi c chu ng.
Cho nn vo lc bn lm bt k vic g bn phi ngh cho
r rng, bi v vic lm ang b ng xi li v s khng c
cch no ra khi n. Khng phi l bn s ku khc trc
Thng , Ngi l cu tinh ca nhng k ti li, v chng
con l k ti li. By gi ngi lm iu g i. Nu ngi
khng lm, iu s khng hi cho chng con nhiu lm,
nhng tn ngi s b h hi bi v ngi l v cu tinh ca k
ti li. V chng con tng phm ti ch v ngi thi, v
chng no chng con khng lm iu , lm sao ngi cn
|
|
479

480

c th l v cu tinh ca k ti li c? Cho nn by gi xin
ngi chng minh tnh cu tinh ca ngi i.
Mt ngi n b n ti ngy hm kia. ang c mt
m ng rt ln v trong m ng c y bt ng ni,
Xin ban n hu cho con!
Ti ni, Tt.
Ngy hm sau c y quay li v hi, Liu n hu s n
ng ch? - v vic ban n hu ca thnh nhn tt s n
tht, v thy, ban n hu cho ti.
Ti ni, iu ny dng nh kh y. Dng nh l
bn ang li ti ra to n php lut nu chng khng n
ng! t nht ti c tng no v mi quan h no
m bn mun n hu ca ti n ng.
C y ni, Nhng thy phi bit rng bt k khi no mt
thnh nhn tt ban n hu cho ai , vic ban n hu qu c
n ng.
Ti ni vi c y, C mt li thot cho ti trong , tc
l t nht bn khng li c ti ra to n. Nu vic ban n
khng thc hin ci m bn mun n n thc s, bn c th
hiu rng ti khng tt m cng khng l thnh - v vn
xong. Vi cch ny bn to ra mt ng thot cho ti. By
gi ti thm ch khng mun bit ci g l ci bn mun t
n hu ca ti. Nu n khng n ng, bn c th hiu rng
ti khng tt m cng khng l thnh, v vn xong.
Chng ta gi iu ny l tnh tn gio! Ngi n b ny
tin c y c tnh tn gio.
Trong v tr ny c mt lut, mt k lut bn trong m
chng ta gi l rit trong Veda v Lo T gi l o. Khng
c ngoi l di lut . Bt k iu g bn lm, bn s phi
chu ng qu ca n. Nu hiu bit ny i su hn vo bn,
bn s phi thay i cch sng v hnh ng ca mnh. N l
chn l. V nu chn l ny tr nn r rng, n s tt cho x
hi. Bn tng thuyt ging iu ny cho nhau bao nhiu
lu ri nhng x hi dng nh khng thay i. Ngc li,
ti li ang tng ln, bi v chng ta nhn bit v k h, rng
c li thot ra. Nu ti phm ti, ngi nh ti li khng ch
c ca vo m cn c c ca ra na. C th chui ra c;
nn ngi ta khng cn phi s chui vo.
ngha ca iu ti va ni cho bn l ch khng c
li ra, bn s phi sng vi hu qu. Bn c th t do ch sau
khi sng ht hu qu. Khng c cch no trit tiu, vic sng
vi hu qu chnh l cch trit tiu. Ch c mt cch gt
sch, v l sng vi hu qu. Khng c cch no khc
thot khi n.
iu th hai ngi ni l - th th ci g l hp l khi
lm hnh vi tt? Rt r rng t chnh bn thn cu hi ca
ngi l, theo kin ngi , hnh vi tt c thc hin
ch trit tiu hnh vi xu. Ngi hi ni rng khi ti ni
khng th no trit tiu c hnh vi xu bng hnh vi tt,
ton b s hp l ca vic lm hnh vi tt b mt i, l do duy
nht cho vic lm hnh vi tt mt. Tm tr ngi cng
tin, nh r rng t cu hi ca ngi , rng hnh vi tt nh
lm t thin l c ch ch b li cho ti n cp phm
phi. Trong trng hp ny n cp tr thnh quan trng hn,
vic lm t thin l th yu. Nu khng c vic n cp trn
th gii ny lm t thin s khng th c c.
Mt ngi c mnh danh l nh t tng, Karapatri,
vit trong cun sch ca mnh rng nu ch ngha x hi
thnh cng, tnh tn gio s st gim - bi v nu khng ai
ngho, bn trao t thin cho ai? iu ngha l ngho
|
|
481

482

i phi c cn y cho t thin l c th, v khng c t
thin khng c li vo thin ng.
Bn c hiu ngha ny khng? N ngha l a ngc phi
c cn y v nhng ngi n xin i kht, trn tri trn
ng cng phi cn y... bi v nu khng cn ngi i
na, bn bit em thc n cho ai? V nu khng c ai nhn
thc n bn b th nh mt iu thin, bn gp rc ri; th th
lm sao bn ln c thin ng?
Cho nn theo bn, l do lm hnh vi tt b ph thuc
vo s tn ti ca hnh vi xu sao? iu ny s ngha l hnh
vi tt c li bi hnh vi xu, c ngha l mt ngi tt l
ngi ang khai thc ngi xu.
Khng, s hp l cho vic lm hnh vi tt khng phi
trit tiu hiu qu ca hnh vi xu. Hnh vi xu lm ny sinh
bt hnh cn hnh vi tt lm ny sinh hnh phc. Hnh vi tt
em li hnh phc - y l s hp l ca n. Ngi mun
hnh phc lm hnh vi tt. Ngi ngh ngi s t ti
hnh phc bng cch lm hnh vi xu l ngi ngu. Ngi
ang chng li lut v s phi chu au kh.
S hp l cho vic lm hnh vi tt l qu tt ca chng,
v hnh vi xu lm ny sinh qu ca chng. Lm sao tnh
hp l cho vic lm hnh vi tt nm hnh vi xu c?
Chng khng c quan h cht no.
Hnh vi tt em li qu ca n v y l hnh phc;
hnh vi xu em li qu ca n v l bt hnh. Nu chng
ta c th hiu iu ny ng, v nu vic hiu ny i su vo
tm tr, th th bt k ai ham mun hnh phc s phi lm
hnh vi tt, th th iu s c li cho x hi. Bt k ai lm
hnh vi xu s phi chu kt qu kh. Nu ngi ngh
rng bng vic lm nhng hnh vi tt sau c th xo i
hnh vi xu, ngi lm.
Bn c th hiu iu theo cch ny. Nu ti xc phm
bn, ti lm tn thng bn v lm bn bt hnh. Bt hnh
xy ra. Th ri v sau ti xin bn tha th v lm cho
bn hnh phc. Bn c ngh rng bi v cm gic tt v hnh
phc do by gi ti to ra bng yu cu c tha th, m ci
bt hnh trc y xy ra c th c coi nh l cha bao
gi xy ra khng? Khng, n xy ra ri; ci bt hnh
m ti gy ra cho bn xy ra ri. Vic bng b vt
thng ny, by gi bng vic em n hnh phc no ,
khng lm trit tiu c bt hnh xut hin trc y, n
ch em li mt cht xoa du thi.
Ti xc phm bn, ti lm hnh vi xu - ti chu
bt hnh n vi ti. Ti xin c tha th, ti lm hnh vi
tt - ti tn hng hnh phc n vi n.
Hnh vi xu dn ti bt hnh, hnh vi tt dn ti hnh
phc. Cng nhiu hnh vi tt, cng nhiu hnh phc pht
trin. Cng nhiu hnh vi xu, cng nhiu bt hnh pht
trin. Ngi mun vn cn c hnh phc phi dn dn vt
b cc hnh vi xu v lin tc lm hnh vi tt.
Nhng tn gio chng lin quan g ti hnh phc c bi
v, thng thng, trnh bt hnh l ham mun ca mi
ngi. Chng no bn cn y ham mun trnh bt hnh,
bn l ngi thng, khng phi l ngi tn gio. Cng vy
vi ham mun ca bn ch v hnh phc - y l s hp l
cho vic lm hnh vi tt. Bn nn c thi thc lm nhng
hnh vi tt; bn mun hnh phc, bn s c n. Bn khng
mun bt hnh; th th ng lm hnh vi xu bi v iu
em li bt hnh.
Nu s khng trnh khi ca mt hnh vi xu lm ny
sinh bt hnh m c thy r rng nh tay ngi ta b bng
khi cho vo la, mi ngi s dng vic cho tay vo la.
|
|
483

484

Nu iu khng trnh khi ca vic tr nn hnh phc v
lm hnh vi tt cng c nhn ra r rng nh khi tay ngi
ta ngt hng nu cm hoa, mi ngi s lm nhng hnh vi
tt.
Nhng tn gio chng lin quan g vi iu ny c; n
vn o c, n vn bnh din ca o c trong x hi.
Nhng mt ngi kinh nghim hnh phc dn dn i ti
nhn ra ci g mi, rng khng ch bt hnh l v ngha
m c hnh phc cng v ngha nt. Trong khi bt hnh qu
c lm cho ngi ta bt hnh, ngay c hnh phc sn y,
trn y bt u cho bt hnh. Hnh phc qu nhiu l thnh
chn. Bt hnh t hnh phc l ci chn.
Bn bao gi thy con vt no chn cha - mt con la
chn hay mt con tru chn? Tr mi con ngi, khng con
vt no trn tri t ny tr nn chn. Ti sao? Bi v c
ngy ca con vt c dnh cho vic p ng nhu cu sng
hng ngy ca n. N khng bao gi c kh nng tch lu
c hnh phc v thoi mi n n tr nn chn. Vic
chn ch ny sinh khi c hnh phc qu mc.
y l l do ti sao ngi ngho khng chn - ch ngi
giu. Nu bn nhn vo khun mt ca ngi giu n trng
chn chng, dng nh ang tuyn b rng khng c ngha
g c, rng ngi ta ang ko l nhng khng c mc ch g.
Chn ca ngi ngho c mt loi chuyn ng. Ngi
c th yu ui, mt mi v xanh xao, nhng chuyn
ng c . Ngi c mc ch no t ti; c hi
vng trong mt ngi rng ngy mai ngi s c nh,
hay ngy kia ngi s c ca hiu, rng con ngi s
c kh nng hon thnh gio dc ca n - ngi c ci
tri c phng chiu vo tng lai. Nhng nhng ngi c
con v nh c gio dc ng n, bit nhng iu xy
ra tip theo sau, cch ngi cng em li bt hnh na.
Nhng ngi c lu i ca h c xy dng i ti nhn ra
rng h tr thnh t nhn.
Khi mi hnh phc c t ti ln u tin ngi ta
nhn ra rng hnh phc na cng li to ra chn. Tm tr
chng ta pht chn c vi hnh phc na. Vy, Mahavira,
Krishna v Rama tt c u c sinh ra l con vua. Khng
th no tr thnh mt tirthankara hay mt ho thn ca
Thng bng vic sinh vo nh ngi ngho. L do l
ch khng c kh nng no b chn vi hnh phc.
Tt c hai mi bn tirthankara ca ngi Jaina u l
con vua. Pht, Rama, Krishna - tt c u l con vua. Chnh
trong sung tc ca cung in nh vua m ngi ta nhn ra
rng mi th u v ngha. Bn ch i ti nhn ra iu ny
nu bn c mi th bn mun; lm sao bn nhn ra c
iu ny t trc ? Khi Pht nhn ra rng khng c g gi
tr trong thn th n b, y l v b ng y tp trung gn
nh tt c m n ca vng quc v hu cung ca ng y.
Ch th th ng y mi nhn ra rng khng c g trong h c.
Bn thy mt vt v gi tr ch khi bn c nhiu v n.
y l l do ti sao M l nc chn nht trn th gii ngy
nay. V thanh nin nam n M ang chy khp th gii vi
hi vng r b c ci chn chng ny. Bng cch no
khng thnh vn - c th dng ma tu t cy du, dng
thuc phin, thuc chch hay bt k vic g - nhng ci chn
chng phi ra i.
Khi ngi ta tr nn chn vi hnh phc v ton b bn
th h trn ngp vi cuc truy tm vt ra ngoi hnh
phc, tn gio pht sinh.
Cho nn s hp l ca vic lm hnh vi tt c hai mt:
mt, ch li ca hnh vi tt l hnh phc. Cho nn nhng
|
|
485

486

ngi mun hnh phc - v mi ngi u ham mun, d h
l hu thn hay v thn, d l ngi Hindu hay ngi M ha
mt gio, d ngi l bt k ai - hp l cho vic lm hnh
vi tt l ch n em li hnh phc. Hp l th hai cho vic
lm hnh vi tt l ch mt khi hnh phc c t ti,
ci v tch s ca n cng c thy. V khi hnh phc tr
thnh v tch s, th th con ngi bt u cuc hnh trnh
hng ti tn gio.
Cuc hnh trnh hng ti tn gio c ngha l cch vt
ra ngoi hnh phc na. Cuc hnh trnh hng ti th gii
ngha l cch gt b bt hnh, v cuc hnh trnh hng ti
nit bn ngha l cch gt b c hnh phc na.
By gi chng ta vo kinh:

Nghip, hnh ng qu kh, mang ti qu ch khi chng
ta c cm gic v ci ca ti i vi thn th mnh. ng
bao gi ham mun c cm gic v ci ca ti i vi
thn th. Vy, bng cch t b cm gic v ci ca ti
i vi thn th ngi ta b c qu ca nghip qu
kh.

Hnh ng dnh vo chng ta ch khi chng ta cm thy
rng thn th ny l ca ti. Mi hnh ng u dnh vo
thn th, khng phi vo chng ta. Nhng khi chng ta nu
bm ly thn th mnh, hnh ng cng t nhin nu bm ly
chng ta. Hnh ng nu bm ly thn th t bn ngoi v
chng ta nu bm ly thn th t bn trong, do vy chng ta
tr nn b kt ni vi hnh ng.
Hnh ng khng th bm ly linh hn, chng bao gi
cng ch bm vo thn th. Cng ta nh ai mun ct vt
g bng dao; dao ch c th ct vt cht. Nu bn mun
ct bu tri bng dao iu l khng th c. Dao s thc
hin hnh ng ct nhng bu tri vn cn nguyn khng h
b ct.
Hiu qu ca hnh ng, hay kt qu ca hnh ng, hay
con dao ca hnh ng, ch c th ct c vt cht. Thn
th l vt cht, tm tr cng l vt cht. Vt cht c th ng
vi vt cht. Nhng tm thc bn trong bn, bu tri
trng rng bn trong bn, khng th b ct hay b chm ti
bi bt k hnh ng no. Nhng mt iu c th xy ra: nu
tm thc bn trong bn tin thn th l ca ti, m n t do
tin iu , th th mi au kh ca thn th s bt u xy
ra cho bn na.
chng ta hiu iu nh th ny. Ti tng nghe
rng c ln mt ngi nh b chy. Ngi ch ngi nh, khi
thy vic ny, bt u khc mt cch cay ng. Nhng mt
trong nhng ngi hng xm ca ng y bo ngi rng
ng y thy con ngi trong vn phng bo him ho
hon hm qua; ngi nh ny c bo him chy. Con
ngi u ri? Ngi con i ra ngoi lm vic g .
Nhng trong khi ngi b ht khc; bi v ngi nh
c bo him, khng cn l do g khc na.
Nc mt ngi ro honh - v ngi nh vn ang
chy, vn ngi nh y. Nhng bi v ngi ngh rng n
c bo him, mi quan h ca ci ca ti dch
chuyn t ngi nh sang tin bo him. Nhng th ri a
con chy v thy cnh v thy b mnh ang ng trc
ngi nh chy m ci to. Ngi con ni, Con chc chn
n vn phng bo him ho hon, nhng cha hon thnh
xong giao dch.
Lp tc ngi n ng li bt u khc cay ng, Ti b
ph sn ri, ti ht c ri! Ngi nh vn th, nhng iu g
|
|
487

488

xy ra gia? Ci ca ti b tch khi ngi nh v ri
n li gn vo ngi nh ln na.
Cm gic v ci ca ti vi thn th l nguyn nhn ca
mi au kh ca chng ta, hay mi hnh phc ca chng ta -
ca tt c qu ca nghip. Nu ci ca ti b vt b i,
hiu qu ca mi hnh ng ln thn th tr thnh khng cn
quan h g ti chng ta na.
Kinh ny ni rng vic gi cm gic v ci ca ti l
gip to ra qu trnh ca mi hnh ng, l hp tc vi qu
trnh ny. Khi cm gic v ci ca ti qua i, khi bn i
ti nhn ra rng bn l ai - rng bn khng phi l thn th -,
th th bn vn cn khng bn tm, ht nh cch thc ngi
ny vn cn khng bn tm ti ngi nh chy mt khi ngi
bit n khng phi l nh ca ngi . Pht v Mahavira
nhn ra rng thn th, nh ca, khng phi l ca h v h
tr thnh khng bn tm vi vic chy ca n. H i vo
bn trong. H i ti bit ngi sng trong ngi nh. H
i ti bit ngi chc chn sng trong ngi nh ny nhng
khng phi l bn thn ngi nh.
Vic bin mt ca ci ca ti l s t b qu ca mi
hnh ng qu kh. Th th hnh ng qu kh khng cn
hu qu na, vic t b xy ra.

La di ny v vic thn th l bn thn mnh l nguyn
nhn to ra trong tr tng tng tng v hnh ng
qu kh. Nhng lm sao ci g c th ng m b p
t hay b tng tng v la di?

Tt c nhng iu u b p t, tng tng; n ch
dng nh n l ca bn. C con ca bn - bn ang lm
mi th trong quyn lc ca mnh dy d n. Bn thm
ch cn sn sng t b cuc i mnh v a con. V th ri
mt hm bng nhin bn tm thy mt bc th n trong mt
cun sch c qua bn bit rng v bn c dan du vi mt
ngi khc. By gi iu ny to ra hoi nghi l liu a con
c ng l ca bn hay khng phi l ca bn, v mi th ri
tinh ln.
Ngi b bao gi cng cn i cht hoi nghi, bi v
ngi b l mt hin tng rt khng lin quan ti vic sinh
ra a con - khng quan trng lm. Ngi b khng quan
trng nhiu hn mt mi tim. Ch ngi m bit chc chn
rng a con l ca c y; ngi b bao gi cng c s hoi
nghi n kn, rng mnh khng phi l ngi b. Chnh l
gt b ci cm gic hoi nghi m chng ta to ra mt
h thng hn nhn cht ch sao cho mi cu hi hoi nghi
khng ny sinh ra, bng khng n s gy ra rc ri cho c
i ngi ta. Nu ngi ta vn cn hoi nghi liu tr con m
ngi ta phi lao ng vt v nui dng dy d chng c
phi ng l con mnh hay khng, s c hn n ln trong
cuc i. y l l do ti sao mt b lut hn nhn gia nh
rt cht ch c tho ra, v mi chuyn ng ca ngi
ph n u b tc i cho h khng vo tip xc vi
ngi n ng khc. Nu vic tip xc b ngn cn, th th
khng cn s na.
y cng l l do ti sao c nhiu n o v trinh bch ca
con gi - rng hn nhn phi ch vi gi trinh. V y cng
l l do ti sao nhng ngi cc k lo ngh v nhng vn
nh vy bt u to hn, cho n gin khng cn cch
no cho bt k s hi no: "iu chc chn l a tr l con
ti."
Nu a tr l ca ti, ci ca ti y d dng c phng
chiu ln; nu c bt k hoi nghi no, vic phng chiu tr
|
|
489

490

thnh kh khn. Bt k ch no c phng chiu ca ci ca
ti, ti li tr nn c ng nht v by gi ti c th lm
mi th v n, thm ch phi chu ng au n v n. Khi
vic phng chiu ca ci ca ti dch ra xa, ti tr thnh
khng b ng nht, c tch ra khi n.
Tt c cm gic ny v ci ca ti ch l phng chiu.
Trong th gii ny khng c ci g l ca ti c. Ngay c
thn th ti cng khng phi l ca ti. Ci na cng ti
t b m - v ci ca b m cng khng phi l ca h nt,
h nhn c t b m h. Nu chng ta i su hn trong
vic tm kim, nguyn t t hon, m t thn th chng ta
c to ra, c cuc hnh trnh hng t v nghn t nm
pha sau n. Xng khng phi ca bn m tht khng phi
ca bn m tu cng khng phi ca bn - khng mt th
no trong nhng ci ny l ca bn c, c tm tr cng khng
phi ca bn. Ch c bn l ca bn. Nhng bn khng c
nim m h no v ci bn .
Ai l ci bn trong ti, ci m ti gi l ca ti hay ti
vy? Nu bn c vt b tng ca mnh v ci ca ti,
vt n i, kh n i - Upanishad gi l qu trnh neti, neti:
Ti khng l ci ny, ti khng l ci kia... c lm vic
ny, ph v mi loi ci ca ti, th th bng nhin mt hm
bn s kinh nghim, ht nh ngn la n c th bng ln
trong bng ti, bn l ai.
Khi thot khi ci ca ti, ci ta c kinh nghim. Bi
vic tng s m rng ci ca ti, cm gic v ci ta c gim
i. Cho nn ci ca ti cng bnh trng ln hn, kinh
nghim v ci ta cng nh i.
y l l do ti sao Pht v Mahavira chy trn khi gia
nh v nh ca ca h. Rc ri khng phi l nh ca - h
c c vng quc m rng, h c nhiu th c th gi l ca
ti, nhng vic m rng ca ci ca ti bao la n mc ci ta
ca h b mt tm mt tch; h khng th tm ra du vt, Ta
l ai? Cho nn h chy xa khi ton b vng quc ca ci
ca ti.
Mahavira thc hin n lc cui cng theo cch chy
i ny. ng y thm ch cn vt b c qun o v tr nn
trn trung cho ng y khng cn g gi l ca ng y
na; by gi thm ch khng qun o ca ng y l 'ca ti'.
V ti sao? Bi v ch mt l do - rng trong s bnh
trng bao la ca ci ca ti, ci ta khng c kinh
nghim v khng c cm thy cht no, v nu ti trn
chy khi n v ch cn li mt mnh ton b, c l ti c th
bit c ti l ai.
D dng bit c ci ta khi bn ph v khi mi th
bn gi l ca ti. N c tr thnh kh khn hn cho bn
bit c ci ta khi bn thm nhiu ci bn gi l ca
ti. Cho nn bn tch lu cng nhiu th, vic s hu cng
tng thm, s bnh trng ca chng cng nhiu, trung tm
ca ci ta c cng bin i, b che ph i.
Ton b mng li ca ci ca ti l tng tng. Ci ta
l chn l, ci 'ca ti l phi chn l.

T u mt vt c th c sinh ra m ngay ch u tin
n l khng thc? Ci khng sinh, lm sao c th b
dit? Lm sao mt vt khng tht c th c hnh ng
qu kh?

Nhng iu rt gi suy ngh c ni trong kinh ny.
Ci khng thc... ci khng tn ti. T u m cm gic v
ci ca ti c sinh ra? Khi no n c sinh ra? Lm sao
n s i n kt thc? l vn kh khn, bi v chng ta
|
|
491

492

cm thy rng khi c ci ca ti ny, n phi c sinh
ra u , bng khng, lm sao n c th c ? V nu
ci g l ca ti, n cng phi cht i mt lc no ,
bng khng, lm sao ti s c t do khi n?
hiu iu ny, chng ta s phi quay ngc li phn
loi ca ci gn ng m ti tho thun vi bn trc
y. Hiu iu ny thm mt ln na.
C mt dy thng; n dng nh l con rn. Th ri bn
n gn hn nhn v pht hin ra y ch l dy thng, khng
phi rn. By gi vn l ch, v dy thng c nhn
nh rn, rn chc chn c sinh ra t dy thng - khng th
lm sao n c thy ti ? Nhng chng ta bit khng c
rn no c sinh ra c. Lm sao ci g khng c ,
ci gi, c sinh ra? Sau ht, khi bn li gn vi ngn n
sng, bn c th thy r rng rng khng c rn. Cho nn con
rn cht, nhng u l ci xc cht ca con rn ?
iu c thy nhng thc ra khng c , khng c
sinh khng c cht, n ch l o tng. Nhng o tng c
th xy ra, qu c xy ra. o tng l phng chiu. Trong
dy thng khng rn no bao gi c sinh ra; tm tr
ring ca bn phng chiu con rn ln si dy thng v
bn c kh nng thy n.
Khi bn ngi trong rp chiu bng bn khng bao gi
quay xung quanh nhn bt k ci g ng sau bn. Thc ra
khng c g xem. Mi th c thy u trn mn
nh pha trc bn. Lung mu sc, hnh dng, bi ht v m
nhc tt c u trn mn nh pha trc. Nhng s kin th
v l ch thc ra khng c g trn mn nh c; mn nh
trng rng, ch cc tia sng chiu nh sng v bng trn mn
nh. Mn nh bn thn n trng rng, mi th sau lng bn
ni my chiu.
T phng chiu ny rt hay. y l vic dch sang ting
Anh ca t ting Phn kalpit hay prakshepit, ngha l tng
tng hay phng chiu.
My chiu c t ng sau bn. T mi th c
phng chiu ln mn nh, v chng ta thy chng trn mn
nh ni thc ra chng khng c. V bn khng nhn vo ni
chng c, bn quay lng li chng.
Bn thy con rn trong dy thng, nhng dy thng ch
vn hnh nh mn nh; chnh tm tr bn phng chiu hnh
nh ca con rn ln si dy. V th ri bn chy trn khi
con rn .
Khi phim ba chiu ln u tin c to ra, nhiu iu
rt th v xy ra trn khp th gii. Ti London, trong mt
trong nhng bui chiu phim ba chiu u tin, c chiu mt
ngi ci nga ang phi ln trc v th ri ngi vung
chic gio di ra. Phim ba chiu cho thy mi vt di dng
y nh tht. Nu y l nga, n xut hin t nhin nh con
nga tht - tt c di dng ba chiu.
Con nga lao ln pha trc, ting v n tr nn to dn
v th ri k s vung chic gio ra... Tt c khn gi u rp
u v nghing sang mt bn trong n lc trnh mi gio lao
ti gn v nhng ng cho n. Nhng ting ku r s hi
c nghe thy v vi ph n b ngt xu.
iu g xy ra? Thc ra khng c gio no c. Nhng
trn mn nh n dng nh tht th. V hnh nh ba chiu,
dng nh l gio s xuyn vo h. Trong khong khc
vic ci mnh theo bn nng xy ra, bi v tm tr khng bit
liu gio l tht hay khng tht. N ch dng nh l tht,
nhng n khng tht. u rp sang bn theo thi quen bn
nng, cu bn thn h khi b thng. iu ny xy ra
trong thong chc - ngi ta khng cn thi gian suy
|
|
493

494

ngh. Sau ngi ta s ci chnh mnh: Mnh phi trng
nh thng in! Nhng iu xy ra.
Khi v pht tr nn chng ng, ng ta cng ci vo ci
in khng trc y ca mnh.
C mt cu chuyn v Rinzai. Khi ng y tr nn chng
ng ng y bt u ci to khoi tr. Khi cc t ca ng
y hi ng y ti sao ng y ci to th, ng y p rng ng
y tr nn chng ng. Cc t ngc nhin hi, Chng
ng sao? Chng ti cha bao gi nghe ni rng mt ngi
ci to nh th ny khi ngi chng ng. Ti sao thy
ci?
Rinzai ci ln ln rung ln bn bt v c gng ni vic
ng y xun ngc th no trc y - v iu na cng
v ngha. Khng c g c. iu ng y tng nm gi
khng c , v iu ng y tng c gng t b cng
khng c nt. Mt mnh ng y c . Dng nh l ng y
tng m gi ci g v ng y bt tay ring ca mnh.
i khi iu xy ra vo ban m l tay bn ln ngc
mnh v bn bt u m rng ai ang ngi ln ngc bn
bng v lc, v khi bn thc dy v m mt ra, bn run ry
v tot m hi ht t cn c mng ny.
Tay bn trn ngc v chnh sc nng ca chng
to ra gic m ny. Trong khi ng mi gic quan tr nn rt
nhy cm, do mt cht t trng lng cng cm thy rt
nng. Tay ca ring ngi ta... v iu y dng nh c ai
ngi ln trn ngc bn.
i khi bn c th th iu . Khi ai trong nh bn
ang ng, c nh mt cc nc vo lng bn chn h.
Khng my chc h s bt u c gic m, i khi ta nh
tro ln ni ph tuyt v b ng cng. N rt, rt lnh... mt
khng hong thc s s bt u vi ngi . Hay em ngn
la ca ngn n chy li gn lng bn chn v ngi s
bt u m v a ngc: ngn la hoang di, vc du si ln,
ri ngi b nhc ra ri li nm vo .
iu g ang xy ra bn trong? Tm tr c khi nim
v tng ca n: thm ch hi cht hng dn v n bt
u phng chiu chng... ging nh bt k mn nh no v
my chiu ca bn c bt ln.
Ngay c khi chng ta ang thc, iu chng ta lm l
cng mt th. Khi ai tr nn thc s thc tnh - khng
phi trng thi thc ca chng ta, m l thc tnh ca v pht
hay ca ngi thy ca Upanishad - ngi ci, v ci
ci l bi v ngi hiu ra ngi tng ngu xun
lm sao. Ngi tng thy iu cha bao gi c .
Ngi tng nu bm vo ci g m cha bao gi c
. Ngi tng c gng t b ci cha bao gi c .
V ton th tr chi ny l ba t ring ca ngi . y
ch l ngi - tm tr ngi - t mi pha. Nu bn
phn tch ng bt k bin c no ca cuc i bn, bn s i
ti kinh nghim chn l ca iu ti ang ni. Nu bn khng
phn tch, cc hot ng ca tm tr bn vn tip tc sau lng
bn; th gii vn cn nh mn nh v ton th tr chi vn
tip din - ci thy c trn mn nh.
Khng, o tng ny khng sinh m cng khng cht.
Ci sai khng sinh n cng khng cht.

Ci ca ti i vi thn th l kt qu ca dt nt ca
chng ta v n b ph hu ton b bi chng ng. Th th
lm sao thn th cn li? Chnh tho mn cho hoi
nghi ny ca dt nt m kinh sch cho tnh lin tc
ca thn th l do hnh ng qu kh t bn ngoi.
|
|
495

496


y l vn rt kh. V iu ti ni cho bn hai hay
ba ngy trc y s lm phc tp vn thm ch nhiu
hn cho bn. Ti ni vi bn rng Pht phi ni di,
Mahavira phi ni di, bi v bn, bi v bn ch hiu ngn
ng ca ni di, bn khng hiu ngn ng khc.
Kinh ny ni rng thc ra khng c thn th khng c
hnh ng qu kh. Thc ra chn l khng cha thn th ln
hnh ng qu kh trong n, khng hnh vi tt, khng hnh
vi xu trong n, khng hnh phc khng kh au trong n.
Thc ra, th gii khng c.
y l thc ti, nhng n khng th c ni ra. Kinh
ny ni rng n khng th c ni cho ngi dt nt. Nu
bn bo ngi dt nt rng bn khng l thn th, h s ni,
Ct ngay! Tm tr anh c bnh thng khng y? i m
ung thuc cho tm tr anh i!
Nu bn ni vi ngi dt nt rng khng c th gii, h
s cho bn vo nh thng in.
Ngi chng ng gia nhng ngi dt nt l trong
cng tnh hung nh ngi c mt trong x ngi m. Nu
ngi ni c nh sng chi, mi ngi m s ci ngi
. H s ni, Anh ang ni g th? Tm tr anh c bnh
thng khng y? nh sng l g? Ngi ni, Ti
ang thy nh sng, cn ngi m li ci v hi ngi
nh ng g v vic thy. H cha bao gi nghe ni v ci
vt nh vic thy. C ci vt nh vic thy khng? Mt vt
nh vic thy y cha bao gi xy ra cho b m h, cho ng
b h; chc chn ngi c mt ny mt tr ri.
Bn c hiu hon cnh ca ngi c mt trong x m s
nh th no khng? Nu ngi cn cht thng minh no,
ngi s thm ch khng phm sai lm ni v nhng iu
m ngi m khng th thy c. V nu ngi mun
em ngi m sang ng ca ngi sng, ngi s phi
to ra v dng nhiu phng cch. S khng tt cho ngi
ni trc tip vi h, Ti c mt cn anh m, v ti
ang nh cha tr mt anh. iu anh ngh l sai; c ci g
khc m ch c thy khi mt m - anh ang sng trong
mt loi sai lm.
Nu mt vic nh vy c tin hnh, thay v vic cha
tr ca ngi cho mt ca h, ngi m s mu
cha mt cho ngi . iu ny xy ra nhiu ln. Chng
ta ng inh Jesus, chng ta cht Mansoor thnh nhiu
mnh, chng ta u c Socrates. L do duy nht ti sao iu
ny c thc hin l ch nhng ngi ny bt u ni
chn l mt cch trc tip nhng h khng c hiu. Nu
chng ta theo iu h ni, chng ta khng th tn ti c
theo cch ca chng ta. Cho nn chng ta cng khng nhm
ln.
Bn s ngc nhin m bit rng n chng ta khng
ng inh Pht hay Mahavira hay Ramakrishna no. Jesus b
ng inh Jerusalem. Mansoor b ngi M ha mt gio
git. Socrates b ngi Hi lp u c. Trn t nc ny
chng ta khng git ngi, khng ng inh hay u c hay
treo bt k Pht, bt k Mahavira, bt k Krishna no.
Bn c bit l do khng? L do tht ng ngc nhin. L
do l ch Krishna, Pht v Mahavira tho hn Jesus v
Socrates trong vic ni vi ngi m. y l l do duy nht -
rng h tho hn. V cng c l do cho ci tho ny. Trong
hng nghn, hng nghn nm t nc ny, Pht v
Mahavira ni vi ngi m, cho nn h pht trin
nhng phng php v phng cch cho n.
|
|
497

498

Jesus trong kh khn ln. Ton b gio hun ca
Jesus xy ra n : ng y khng c nim m h no v
iu ng y bc vo khi quay v t y. Khi ng y quay
v v bt u ni Jerusalem, khng c ch cho ng y
trong nhng tn ngng . Jesus dng nh l mt ngi
hon ton xa l; iu ng y ni dng nh in khng.
Trong kinh Cu c c ni rng nu ai mc mt mt
bn, bn mc c hai mt ngi . y l ngn ng ca k
m. V Jesus ti bt u ni theo ngn ng ca ngi c
mt - hon ton bt cht, khng xut x, khng cu ni
gia. ng y ni, Nu ai tt vo m tri ng, cha m
phi ca ng ra cho h tt; nu ai ly o khoc ca ng,
cho ngi c o s mi na; nu ai yu cu ng mang
h hnh l i mt dm, mang h i hai dm - c th v xu h
m ngi ch yu cu ng mang c mt dm thi.
Ngn ng ny ca ngi c mt hon ton vt ra ngoi
hiu bit ni m qui tc l tr li cho hn gch bng hn
. Thc ti, Jesus phm mt sai lm bi vic ni thng
v trc tip v kinh nghim ca ngi c mt cho ngi m.
Pht v Mahavira cn tho hn. V khng th c g so
snh c vi h khi c lin quan ti ngh thut pht minh
gn nh chn l. V y l iu m kinh ny ca Upanishad
ang ni, rt r rng. N ni rng bn khng phi l thn th
ln khng h c bt k hnh ng qu kh no, nhng
tho mn cho nhng ngi dt nt, vic nhc ti thn v
hnh ng qu kh c thc hin b ngoi v hi ht. Thc
ra, khng c thn ln hnh ng qu kh.
By gi iu ny l rt kh. Tt c cc kinh sch c n
chn mi chn phn trm l khng ng. iu ny phi l
nh vy l v ngi m, gii thch mi th cho h. Bng
khng h khng hiu g v h s ch b ln ln thm nu
chn l c ni trc tip ra.
Cng ging nh khi chng ta dy tr con bng ch
chng ta cho chng lp li g, l god (thng ). Ch g
khng ch c tn cho thng ; g cng c th thay cho
goad (con d). Nhng v rng n tri qua trn tc ho,
ti nghe ni g vit tt cho d trong sch hc tr. Khi ti l
sinh vin th g vit tt cho thng ... d l con vt trn tc
hn. Thng thuc v tn gio no , d th khng; iu
c tm thy trong mi tn gio. K thut ny v nhn
mnh g trong tm tr tr con vi s tr gip ca bc tranh
con d l tt, nhng nu tr con b mc kt vi n v bao gi
cng tht ra t d bt k khi no c g, iu s to ra
vn .
Bc tranh v con d ch l tr gip hiu ci g
thm thu hn ta nh ch g. Bi v tr con c th hiu
d d dng nhng khng hiu ch g cho nn bc tranh v
con d c gn vi g. Bc tranh con d ch l biu tng.
Sau mt thi gian no biu tng s qua i, bc tranh s
qua i; a tr s bt u c ch g trc tip.
Vy, nu phi lm cho ngi dt nt hiu c, lc ban
u phi ni vi h theo ngn ng h hiu. Phi bo cho h,
y l hnh phc, kia l kh au. Nu bn mun hnh
phc, lm hnh vi tt; nu bn mun kh au, phi lm hnh
vi xu. Cho d bn khng mun kh au, hnh vi xu vn c
em n ti. Nu bn vt ln trn c hai, bn s khng thu
v qu no na. V khi bn khng thu v qu no, bn
c gii thot.
Trong ton b vn ny chng ta x l vi mt gi nh
rng mi th u thc. Nhng khi mt ngi tr nn thc
tnh, khi ngi thc hon ton, khi ngi khng
ng nht bn thn mnh vi thn th na v dt nt ca
|
|
499

500

ngi b ph hu, ngi khng th ng m khng
ci c. Ngi thy rng tt c ci b b li sau u
khng thc, m ch l mt gic m ln. V cc phng php
cng phng cch c trao cho ngi cng lc m
trong m m thi.
S d dng hn hiu iu theo cch ny.
Ramakrishna l ngi sng knh n thn m Kali, v ng y
cng rt khim tn. Nu bt k ai mun dy cho ng y con
ng no khc hn con ng ca sng knh, ng y
u sn sng hc v i theo.
Mt ln mt thy vedantin tn l Totapuri n thm ng
y. ng ta bt u hi Ramakrishna v ci nng cn ca vic
nhy v tng, ca cc bi ca sng knh. Ch ch li g, ng ta
ni. Nu Ramakrishna thc s mun bit v iu ti thng,
ng y nn tm kim ci mt tuyt i. Nh nguyn ny ca
ngi sng knh v v thn ca ng y l khng ng.
Ramakrishna l mt ngi rt khim tn v duy nht.
ng y lp tc ci u di chn Totapuri v yu cu ng
ny dy cho con ng bt nh. Th l Totapuri dy cho ng
y cch ngi thin. Ramakrishna ngi vi i mt nhm
nghin v khng my chc ng y cm thy rt phc lc.
Totapuri hi ng y iu g xy ra. ng y ni ng y
thy n thn m. Totapuri khng chp nhn iu ny l tht
bi. ng ta ni rng nu Ramakrishna m thy n thn Kali,
ci g c m vui v qu i v iu vy? Tt c nhng
iu ny l tng tng - m ny ri n thn ny - tt c iu
ny ch l phng chiu ring ca ng thi.
Ramakrishna ni, C th l nh th, nhng iu y tht
l phc lc mnh mng. Totapuri ni rng nu Ramakrishna
mun cn c tho mn vi phc lc ny, ng y s khng
bao gi bit ti phc lc ti thng c. Th ri Ramakrishna
hi xem ng y phi lm g. Totapuri gi rng c mt
phng php: Khi ng bt u thy Kali, ngay lp tc ly
kim v cht b ta ra lm hai mnh. Ramakrishna hi ng
y ly u ra kim.
iu t nhin l hi xem ngi ta t nhin ly u ra
kim bn trong. Cho d c mt chic kim , thc t n
n nm bn ngoi, lm sao c th cm n bn trong git
Kali khi ng y trng thy n thn? Totapuri ni rng tm tr
to ra Kali bn trong cng c th to ra kim: Khi ng
thnh cng trong vic to ra Kali bn trong ng, khng l
ng khng c kh nng to ra mt vt nh b nh chic kim
hay sao?
y l k thut m trong m. Bn c hiu ti khng?
Kali na cng l tng tng bn trong. Mt gic m cc
lc, nhng tng tng. N l phng chiu tinh thn ring
ca ngi ta, n l cm gic ring ca ngi ta ly hnh
dng; n l c mun ring ca ngi ta, mu sc ring ca
ngi ta m ngi ta tri ra bn trong. Kali ang ng
bn trong ng y v Ramakrishna ph phc di chn b
cng l bn trong bn thn ng y... iu th v l tt c
nhng ci ch l cm gic tng tng ring ca
Ramakrishna.
Cho nn Totapuri hi ngay ng y, Chic kim c phi
c ly t bn ngoi khi ng a Kali vo bn trong
khng? Khi ng to ra c Kali bn trong ng, ng
cng c th to ra c kim bn trong. V ng dng nh
rt tho v vic . Khi ng tr nn cc lc th khi thy Kali
bn trong ng, iu ch c ngha l ng to ra mt Kali
rt chc chn bn trong, chc n ng khng hoi nghi
cht no v vic b y l thc. Vy to ra mt th na i -
chic kim!
|
|
501

502

Ramakrishna tr nn rt bun: Lm sao iu ny xy ra
c, lm sao bn thn mnh git m Kali?
Totapuri ni, Nu kim khng th git Kali, chng ta s
ngh v ci g khc, nhng t nht hy c gng i.
Ramakrishna li t hi lm sao ng y c th xoay x
chm c Kali. Totapuri bn e do b i. ng phi chp
nhn hc theo con ng ca Vedanta, bt nh; ng phi thu
ly thm nhiu dng cm hn. Khc nh tr con phng c
ch g?
Totapuri em mt mnh thu tinh li v yu cu
Ramakrishna ngi thin. ng y ni, Khi ta cm thy rng
ng bt u thy c Kali bn trong, cho ng khi
qun - v nh b thi min khi ng tr thnh cng vi b
y ng s qun khng dng kim... Cho d ng nh, dng
nh l n g s khng c dng cm vung kim ln. ng
dng nh trn ngp tnh yu vi b y: lm sao ng cm
c kim ln? Ta hiu s kh khn cho ng, gn ging nh
mt ngi m phi cht con mnh ra. Cho nn ta s tr gip
cho ng, ng lo.
Khi ta cm thy rng ng bt u thy Kali bn
trong, ta s dng mnh thu tinh ny ca mt vt thng su
vo v tr con mt th ba ca ng. Ngay khi ng cm thy vt
ct v mu bt u chy ra v ng cm thy au - v ta s
tip tc ca bng mnh thu tinh ny - ngay khonh khc
ng cng phi thu ht dng cm v vung kim, cht Kali
thnh hai mnh.
iu y l phi. Nu vt ct c to ra v tr con mt
th ba bng mnh thu tinh t bn ngoi - v chnh l qua
con mt th ba m ngi ta thy linh nh ca Kali hay Rama
hay Krishna hay c th l bt k ai khc - v ng thi
ngi ta thu ly dng cm, th th vi kinh nghim ny ca
vic ct vo con mt th ba, bt k hnh nh bn trong d n
l g, cng tan thnh tng mnh.
Ramakrishna thu ly dng cm, v hnh nh bn trong
tan thnh tng mnh. Ramakrishna, sau khi ra khi kinh
nghim ca mnh, ni, Ro chn cui cng sp .
Nhng y tt c l phng cch. iu ti ang gii
thch l ch Kali mt iu khng tht bn trong v kim l
mt th khng tht khc bn trong - nhng mt th khng
tht chm vo mt th khng tht khc.
Tt c nhng ngi thy ca Upanishad u a ra
nhng phng cch ct b ci khng c, bi v chng ta
duy tr nim tin vo ci thc ra l khng c, c dng nh l
n c. Cho nn mt s phng cch c trao cho chng
c th ct b ci khng tn ti. Bnh gi i hi phng
thuc gi. Ton b th gii tm l ca chng ta l gi - y l
l do ti sao phi cn ti nhiu phng cch. V bi chnh l
do m mi phng cch u c hiu qu... bt k phng
cch no, vi gi nh bn c c mo v n.
C m bn trong m: m phi git m, khng c cch
no khc. Chn l th khng b git bng chn l - iu l
khng th c. Phi chn l cng khng th b git bng chn
l - iu na cng khng th c, bi v chn l v phi
chn l khng bao gi c th gp c nhau bt k u cho
nn lm sao ci n c th git c ci kia? Ch c phi chn
l git phi chn l. Phi chn l n git phi chn l kia, v khi
c hai u ng xung, ci cn li l chn l.
Hiu iu y theo cch ny: chn bn b gai m. Bn
nht mt chic gai khc trn t v dng n khu chic
gai trong chn ra. Xong ri bn vt c hai i.
Cho nn kinh ny ang ni, bn khng l thn th, khng
|
|
503

504

c nghip, hnh ng, khng nghip tch lu, hnh ng qu
kh - thc ra khng c th gii ny. Tuy nhin n khng yu
cu bn phi tin vo iu , bi v nu lm nh th bn s
ri vo kh khn - ngay by gi.
Khng, vi bn n vn c, v bn cha c. Bn cha bit
n chn l, do mi iu phi chn l u l chn l i vi
bn. Ci ngy m bn bit chn l ring ca mnh, mi iu
phi chn l s tan bin.
Vi vic bit v ci ta ring ca mnh, th gii tr thnh
gi. Chnh bi v chng ta khng bit bn thn mnh m th
gii gi dng nh l ng.
cho hm nay.

|
|
505

506


16
Ch ci ny hin hu



Khng phi gii thch cho ngi bit nhng tho
mn cho ngi dt nt kinh sch ni rng Nhng th
km theo thn th l ng, v rng c nghip tch lu,
c hnh ng qu kh.

Thc ti khng c g khc ngoi ci mt v Brahman bt
nh, ci vn hon ho, v thu v chung, khng o c,
khng thay i, ni c ng ca chn l, ni c ng ca
tm thc, ni c ng ca phc lc, vnh vin, bt kh
dit, ton din, u khp, ton th, v hn, vi u mi
hng, khng th b mt hay c tm thy, v h tr,
c lp, trng rng mi thuc tnh, v hnh ng, vi t,
v chn la, khng t vt, khng nh ngha c, bn
ngoi tm tr v li ni, thc s phong ph, hin nhin,
thun khit, c thc v khng ging mi th chng ta
bit.

Vy, vic bit qua kinh nghim ring ca ng rng linh
hn l khng th phn chia c, l c hon thnh v
c ng mt cch phc lc trong linh hn v thay i.

Khng phi gii thch cho ngi bit nhng tho
mn cho ngi dt nt kinh sch ni rng Nhng th
km theo thn th l ng, v rng c nghip tch lu,
c hnh ng qu kh.


Bt k iu g c ni ra u khng ch c lin quan ti
ngi ni m cng c lin quan ti ngi nghe. Thc ra
ngi m iu c ni cho l quan trng hn. N phi l
ci g m ngi c th hiu c, ci s khng trt
qua u ngi , ci s khng lm ngi ln ln m thay
v th em n sng t, ci s tr thnh con ng cho ngi
, khng phi l ri lon tm tr - ci g s khng tr
thnh ch nh mt cuc hnh trnh vo trong suy ngh m c
th tr thnh mt k lut bin i cuc sng ngi .
Kinh ny ni rng kinh sch ni cho ngi dt nt theo
mt ngn ng ny v ni cho ngi c hiu bit theo mt
ngn ng khc. Thc ti l ch ngi chng ng ni vi
mi c nhn theo mt ngn ng khc. y l l do ti sao bn
thy c nhiu s khng nht qun n th trong cc kinh
sch, bi v nhng pht biu c ni cho nhng c
nhn khc nhau. Pht ni iu ny hm nay, iu khc ngy
mai v iu th ba vo ngy kia - v iu tr nn kh hiu
lm sao cng mt ngi s ni c c ba iu ny va mu
thun va i lp nhau. Khng c bt nht u, nhng ngi
tin vo Pht c gng vt v nm c loi lin h no
trong chng sao cho Pht khng dng nh l bt nht.
Nhng s kin thc ra ch l th ny, rng ngi ni v tt c
nhng iu ch l mt nhng ngi nghe l khc nhau -
v nhng pht biu ny c a ra gi cho ngi
nghe c thy.
|
|
507

508

Bc s tr liu c th l mt nhng nu bnh nhn khc
nhau, thuc s khc nhau. Pht biu ca Pht, pht biu ca
ch pht khng phi l hc thuyt m l phng thuc. Do
bao gi cng cn bit li pht biu c dnh cho ai.
Kinh sch ni iu ny cho ngi dt nt v iu khc
cho ngi bit. i vi ngi bit n ni rng khng c g
nh thn th, ch bn hin hu; i vi ngi dt nt n ni
rng thn th c , nhng bn khng phi l thn th. By
gi nhng pht biu ny l mu thun. Nu khng c thn
th th th khng c thn th; n phi l nh vy d bn ni
cho ngi bit hay cho ngi dt. V nu c thn th, th th
c g khc bit khi ngi nghe l ngi bit hay ngi dt?
Chng ta i vo iu ny chi tit hn.
C nhng chn l l s kin khch quan, nh, y l
bui sng. D mt ngi l ngi bit hay ngi dt, iu
khng to ra khc bit; bui sng l bui sng cho c hai.
Hay nu mt tri ln v by gi l m, n l m cho c
ngi bit ln ngi dt.
Khoa hc khm ph s kin, do phi ni theo ngn
ng nht qun. Khoa hc x l vi nhng iu bn ngoi,
do c nht qun ln trong n. Tn gio l hin tng ch
quan. N dng mt ngn ng tng ng vi ci bn trong;
nhn mnh ca n nhiu vo tnh ch quan, t vo s kin.
Cho nn tu thuc vo ngi thy, khc bit ny sinh.
Khi ngi bit nhn, thn th khng c ngi nhn cht
no. Khi ngi dt nhn, linh hn khng c thy cht no.
Ngi dt nhn theo cch ngi ch thy thn th, ngi
bit nhn theo cch ngi ch thy linh hn. Vi ngi
bit khng th thy c thn th v i vi ngi dt khng
th thy c linh hn.
y l l do m cc hin nhn nh Shankara c th ni
rng th gii l gi, n khng c cht no... v cc nh
duy vt nh Brahaspati c th ni rng linh hn v Thng
l khng tht, ch vt cht l tn ti. Khng c nht qun
no gia hai loi ngi ny, bi v khng c nn tng gp g
cho h. y l hai pht biu c nhn qua cc cnh quan
khc nhau. Ton b cch nhn nhn cuc sng l khc nhau.
Khng th gii no c thy t im m Shankara nhn vo
n; ch c th gii c thy ti ch nh duy vt Charwak
nhn. y l s khc bit v cnh quan. y l nhng pht
biu ca nhng ngi nhn hon ton tch bit v c cch
nhn khc nhau.
N ta nh th ny: nu khu gic l phng thc pht
hin duy nht cho bn, nu bn ch c mi l c quan cm
gic... C nhng con vt, nh chim v cn trng ch sng
bng mi v, tm ng qua mi v. By gi nhng cn trng
nh vy, tm ra ng i bng cch ngi, khng c cch no
bit m thanh l g, m nhc l g, bi v khng c cch no
pht hin ra m nhc qua gic quan ngi. m nhc khng c
mi v g - nu nhc hay, n khng to hng thm cn nu
n ti, n khng hi. Mi khng lin quan g ti m thanh.
Cho nn ai ch c trang b h thng pht hin mi
s khng bit m thanh. Vi ngi m thanh khng tn
ti. Ci g ch tn ti trong th gii ca chng ta khi
chng ta c phng tin pht hin n.
Nh ly, chng ta c nm gic quan, do chng ta c
kh nng nhn bit nm yu t. Nu chng ta c mi gic
quan, chng ta s c kh nng nhn ra mi yu t. Di
con ngi trong bc thang tin ho l con vt; mt s con vt
c bn gic quan, mt s c ba gic quan v mt s ch c
hai. Th gii ca chng b gii hn bi s gic quan chng
c.
|
|
509

510

Vi con vt khng c tai, mc du n c th c cc gic
quan cn li, khng tn ti m thanh. Khng phi m thanh
khng c , nhng nu bn khng c phng tin thu nhn
m thanh, m thanh tr thnh khng tn ti vi bn, th gii
ny l v m thanh cho bn. Nu khng c mt, khng c
nh sng trn th gii. Cho nn bn s bit ch khi bn c
phng tin.
Th gii ca bn l phng tin ca bn.
Ngi dt tm kim thng qua phng tin thn th
mnh. y l l do ngi dt lun lun hi, Thng
u? Ch cho ti. iu ngi ang ni l, Chng no
mt ti cn cha thy, ti s khng ng . Khi bn ni
rng chng no bn cha trng thy Thng bng mt
ring ca mnh, bn s khng tin, ci g l iu bn thc s
ni? Bn ang ni rng chng no Thng cha tr thnh
mt vt m bn c th thy c, bn khng th ng v
s tn ti ca ngi. Nhng ai bo bn rng Thng l
mt vt cho mt thy c? V nu Thng khng
phi l mt vt c th thy c bng mt th th bn s
khng bao gi ng u vi ngi, bi v chnh s c chp
ca bn v vic thy c ngi qua mt nhn s tr thnh ro
chn.
Hnh dng l ci c thy bng mt, v tt c nhng
ngi bit u ni rng Thng l v hnh. Nhng bn
ni rng bn s tin ch sau khi thy c bng chnh mt
mnh. iu c ngha l bn quyt nh khng nhn
ngi. n gin khng c cch no bn c th thy c
ngi qua mt. Bi v lm sao bn c th thy hnh dng ca
ci, theo bn cht ca n, v hnh? V nh ly, nu bn qu
c thy c Thng trong hnh dng, bn s lp tc ni
rng y khng th l Thng c v cc kinh sch u
ni rng Thng l v hnh.
Marx khi hi ni rng ng y khng v khng th tin
c vo Thng bi v ng y ch tin c vo nhng
th c th chng minh c bng khoa hc. Nu ng y c
th thm tra c Thng trong mt ng nghim trong
phng th nghim, nu ng y c th m x Thng bng
cch t Thng ln bn th nghim, nu ng y c th
kho cu Thng t mi gc , ch th th ng y mi
tin vo s tn ti ca Thng . Nhng ng y lp tc to
ra mt tr a - rng nu Thng sai lm m vt cht ho
mnh trong mt ng nghim hay tr thnh sn sng c
xt nghim trn bn th nghim, ngi s dng l Thng .
Chc chn bt k ci g bn c th thu tm v c kh
nng xt nghim c trong ng nghim u s tr thnh
km hn bn. Ci bn c th m x v phn tch trong phng
th nghim s ch tr thnh vt cht, n khng th cn l
Thng na.
Cho nn yu cu ca chng ta ln ti mc c kh khn
nu n c p ng c v c kh khn nu n khng
c p ng. Mi ngi ni, Chng ti s khng tin vo
Thng chng no chng ti cha thy ngi ngay trc
mt chng ti. iu ny c ngha l h quyt nh rng
bt k ci g c sn trc mt h u l ton b th gii ca
h, v bt k ci g khng c trc mt h u khng tn ti.
Nhng th gii ny l bao la. Cho nn ngi bit c
gi nh lm g? Ngi , ngi thy ci khng thy
c bng mt, ngi nghe bng i tai bt kn ci khng
nghe c qua i tai m, ngi chm ti ct li bn
trong nht ca mnh, ci khng th c chm ti - ngi
s ni bng ngn ng no cho ngay c ngi dt cng c
th hiu c? Ngi s phi ni iu theo mt cch
|
|
511

512

no . Nu ngi ni cho ngi bit theo cng cch
thc, ngi bit s ci.
Mt thy tu kh hnh M ha mt gio, Sheikh Farid, v
Kabir c ln gp nhau. Khng c chuyn tr g gia h.
H vi nhau trong hai ngy, h ci, h m chong, h
ngi cng nhau hng gi, nhng khng mt li no. Mt
m ng ln nhng ngi sng knh ca c Farid v Kabir
v nhiu ngi t m khc t tp li. H ngh rng khi hai
thnh nhn li lc nh vy ti vi nhau s c i thoi rt gi
tr, h s c li t iu . Nhng hai ngy tri qua ht
nh vy. Th ri n lc h ra i. Mi ngi u rt tht
vng. Nhng ngi t tp nghe tr nn rt bun. H
khng th hiu vn l g. Hai ngi vi kinh nghim su
xa gp g; nu c i thoi xy ra gia h, iu s ch
li bit bao. Nhng khng ai c dng cm hi iu g
trong khi c s hin din ca c hai.
Khi Farid bt u ln ng, nhng ngi sng knh ca
ng y hi ng y ti sao h khng ni chuyn vi nhau.
Farid ni, Bt k ai ni cng u chng t l ngi dt. V
th ri ci g c ni? iu ti bit Kabir cng bit;
Kabir ang nhn i u, ti cng nhn i y.
Kabir cng c nhng ngi sng knh ca ng y,
nhng ngi thn thit ti o trng ca ng y hi. Kabir
p, Cc ng c in khng? Nhiu nht chng ta c th
ci vo s kin l hai ngi khng gp nhau; s kin hai
ngi gp nhau bn trong l vic gp g. Ngi ta ni
cho ngi no na?
Kabir gii thch v hin tng ni. Hai ngi dt ni
rt nhiu vi nhau, mc du chng ai trong hai ngi ny
hiu nhau cht no. Hai ngi dt tranh ci khng dng, v
tn, khng kt qu g - ch ton bin lun, khng kt lun,
khng ci g chung c.
Vic ni chuyn gia hai ngi dt l bng li, mc du
li khng a ngi ta n u c. Hai ngi chng ng
cng gp g nhng vic dng li tr thnh khng th c.
Gp g ca h xy ra trong im lng, khng li qua ting li,
bi v iu h thy l nh nhau, iu h bit v kinh
nghim l nh nhau. Ci g c ni?
Khi no vic ni c ngha xy ra? N xy ra khi mt
ngi chng ng v mt ngi cha chng ng gp g.
Th th ngi ny bit v ngi kia khng bit; c ngha no
trong vic ni. Khi c hai u bit, vic ni tr thnh v
ngha. Khi c hai u khng bit, vic ni khng th ngn li
c. Nhiu iu s c ni, nhng khng c ngha v mc
ch no.
y l ba kh nng duy nht.
Khi mt ngi bit gp mt ngi khng bit, ngi
s ni g? Mt cch l ngi c ni mi th ngi bit
m khng bn tm v ngi anh ta ang ni cho. Trong
trng hp ngi ang ni vi bc tng. Khng ai s
nghe, khng ai s hiu - ngi ta nhiu nht l hiu lm.
Chnh iu i lp li vi iu c ni s c hiu. N
s gy ra tc hi no . Tt hn c l vn cn im lng, hay
ch ni ci m ngi dt c th hiu c. Ngi dt s hiu
lm.
Th th c phng php no ni iu g theo cch
ngi dt c th c lm quay sang chn l khng? Tt c
nhng iu ny cn phi c nh trong tm tr. Khng c
thn th, nhng vi ngi dt, khng c g ngoi thn th.
Th th ci g cn c lm? Con ng gia phi c tm
ra, c pht minh ra cho ngi dt c th c bo,
Thn th c v bn cng c, nhng bn khng phi l thn
|
|
513

514

th v bn nn bt u ln ng tm ra chn l ny.
Nu bn bo ngi dt rng ngi khng l thn th,
vic tm kim ca ngi dng li. Ngi s ni, Thi
im i. Ti khng phi l thn th, anh ni y. Nhng ti
khng kinh nghim ci g khc ngoi thn th. Ti cm thy
rng ch c mi thn th thi, khng c g nh linh hn.
Ngi khng ni iu g sai, ngi ang ni v kinh
nghim ca mnh. Ngi bit ang ni v kinh nghim ca
mnh, ngi dt ang ni v kinh nghim ca mnh.
Bn bao gi bit bn thn mnh l ci g ngoi thn
th cha? Bn bao gi c thong nhn m c th lm cho
bn nhn ra rng bn khng phi l thn th khng? Bn c
hon ton chc rng nu u bn b cht la khi c, y
khng phi l bn b cht khng? Bn bao gi thm ch c
cht t hiu bit rng khi thn th bn b thiu trong gin ho
thiu, y khng phi l bn b thiu khng? Khng th
c! Bi v bt k khi no mt chic gai nh m vo chn,
n xuyn vo bn; nu tay b bng, bn cm thy bn b
bng, cho nn khi ton thn bn s chy, khng th hi vng
rng bn s cm thy rng bn khng chy. Khi ngay c ci
au nh nht, ngay c li xc phm nh nht xuyn vo bn
v nh hng ti bn, th th bn khng th ngh c rng
khi ci cht thm vo bn, bn s vn cn khng b nh
hng, khng b ng chm ti.
Bn khng c kinh nghim rng bn l ci g khc
hn thn th; kinh nghim duy nht ca bn l ch bn l
thn th. Vng, bn c th tin rng bn l linh hn v rng
bn s khng cht, nhng ch l nim tin ca bn - v mt
nim tin rt la di v nim tin l mt phn ca dt nt ca
chng ta.
Mi ngi u mun tin rng mnh s khng cht.
Khng ai mun cht. Ch ti iu n gin ny - rng
khng ai mun cht. V bt k ai khng mun cht u bit
chc chn rng ngi s phi cht; l l do ti sao cm
gic ny sinh ngay ch u tin rng ngi khng mun
cht.
Ngi bit mun cht, ngi dt khng mun cht.
Ngi bit mun cht bi v ngi bit rng khng c g
cht i trong ci cht. Ngi bit mun i vo ci cht bi v
ngi bit rng trn ng i vo ci cht ngi s c
kinh nghim thun khit nht v bt t.
Ni ci i lp hin din, vic kinh nghim tr nn d
dng hn. Bn v mt ng trng trn bng en: n chiu
sng r rng hn. Khi c my en v chp lo, chp trng r
rng hn. chp lo trong my trng ban ngy, bn c th
thm ch khng nhn thy n.
Ngi bit mun i vo ci cht - qu quyt, phc lc v
m hi - ti mc ng trng ca tnh bt t c che
giu bn trong c th lo sng r rng trn nn my en ca
ci cht ang ko ti bao quanh n, v cho kinh nghim
c tr thnh rt r rng rng ci cht bao gi cng xy ra
xung quanh ngi ta v cha bao gi bn trong ngi ta.
Ngi dt s i vo ci cht, bi v ngi b thuyt phc
rng ci cht c ngha l kt thc ca mi th, rng khng c
g s cn li.
By gi y l iu rt th v: ngi dt tin rng linh hn
l bt t cho nn ngi c th khng b trit tiu hon
ton. Nim tin ny khng phi bi v vic bit ca ngi
m bt ngun t ni s ca ngi .
y l l do cho thanh nin khng tin my vo vn
linh hn vn vn. Nhng khi ngi tr nn gi hn ngi
bt u tin vo n ngy cng nhiu hn, bi v ci cht ti
|
|
515

516

gn hn, ni s pht trin ln hn. Ngi nm trn ging
cht thng hay tr nn c tnh tn gio. Bt k ai vn cn l
phi tn gio ngay c trn ging cht u l ngi c can
m no . Ngay c ngi v thn v i nht cng tr nn
hi lung lay vo thi im cht v ngi nhn ra rng
ngi khng bit thc ti l g, v th ri s cht ti, s i
vo trong ci en ti . T s ngi ri tr li vo mi
nim tin v hc thuyt c xa.
Bn cng tin rng linh hn l bt t, mc du bn bit
rng bn khng l g nhiu hn thn th. Nhng ci g l linh
hn ny m bn ang ni l bt t, khi bn khng c kinh
nghim v n? Bn ni rng n l bt t, vy m n l ci g
m bn khng c kinh nghim g v n d bt k ci g.
Ni s ca bn tr thnh hc thuyt ca bn.
Ngi ta cng s hi, ngi ta cng tr thnh ngi tin
tng vo linh hn. y l l do ti sao hin tng ny c
thy ch n , rng c t nc u tin vo linh hn v
vy m mi ngi u s i vo bng ti. H tin tng mnh
m vo s tn ti ca linh hn. Ton b con ngi h run ry
v s cht v vy m h c nim tin vng chc vo s tn ti
ca linh hn.
t nc ny ca nhng ngi tin tng vo linh hn
vn cn trong n l hng nghn nm. Bt k mt cng ng
nh b bn ngoi no cng u c th cai tr trn ging ngi
tin tng vo linh hn ny. V nhng ngi tin tng vo
linh hn ny vn tip tc tin vo tnh bt t ca linh hn v
cng tip tc s chin tranh.
S hi, khng kinh nghim hay bit, nm bn trong
nn tng ca nim tin ca bn. Bng khng, s khng th no
bin mt ngi tin tng vo tnh bt t ca linh hn thnh
k n l. Ngi bit s khng s hi, v cnh n l ch ti t
ni s, rng, Nu chng ta khng tr thnh n l, chng ta
s b git. Vy nn ngi ta a thch cn sng ngay c vi
ci gi tr thnh n l.
Nu nh t nc ny tht s tin vo linh hn nh mi
ngi vn c tuyn b, n khng th no ri vo cnh n l
c. Ton b t nc ny c th th b git, v s trch dn
t kinh sch: Linh hn khng th b v kh xuyn qua hay
b la t - cho nn c cho chng git v t.
S khng th no t t nc ny vo cnh n l nu
nh n l ngi tin vo linh hn. Nhng t nc ny ton l
nhng ngi tin tng vo thn th, khng vo linh hn.
Chnh bi v s n m n c ni n tin vo linh hn.
Sc thuyt phc ca bn l ch bn l thn th, cn
vic nhn ra ca ngi bit l ch bn khng phi l thn
th. Cho nn u, trn nn tng no, vic gp g l c th
ni cc bn c th hiu c ngn ng ca nhau? Kinh sch
tm ra mt phng cch, mt k thut; cho nn ngay t
u ngi ta khng ph nhn bn hon ton v ni rng
khng c thn th cht no; ph nhn s ng sp cnh
ca ca bn v thm ch s tr nn kh hn cho bn hiu -
cho nn v bn h ni rng c thn th. iu ny lm cho
ngi dt c mt cht t m bo rng ngi khng hon
ton sai, rng thn th l c, v rng nim tin ca ngi
cng l ng. iu ny to ra mt tm trng c trong ngi
.
Mt nh t tng M, Dale Carnegie lm nhiu cng
trnh v tm trng c ny. N khng lin quan g ti tn gio,
ng ta l mt chuyn gia trong quan h bn hng: lm sao
bn c mi th tt hn, lm sao thu c tnh bn. Sch
ca ng ta, Cch thu phc bn b v gy nh hng vi mi
ngi, l cun tip theo cun Kinh thnh trong bun bn,
|
|
517

518

bn khp th gii. Lm sao thu phc c bn b v lm sao
cng nh hng ti ngi khc? y l mt cng thc b
mt to ra tm trng c trong ngi khc. Mt khi tm
trng c ny sinh, s ngy cng kh khn hn ni
khng.
Cho nn Dale Carnegie ni rng nu bn mun nh
hng ti ngi no , hay chuyn i hay thay i tm tr
ngi no , ng ni iu g ngay lc u m ngi kia c
th ph nhn thng cnh. Nu ngi ni khng v ci
g ngay t u, tm trng khng ca ngi tr nn
mnh m. Th th iu th hai c nhc ti, vi iu ny
ngi c th ni c m nu nh n c nhc ti trc
y, ngi s ch khng. Do , ngay lc u ni v mt
vi ch m t nhin ngi ni c v ch c th th mi
nu ra vn m thng thng ngi ni khng.
Sau khi ni c ba hay bn ln, cm gic ni khng tr
nn yu i. Mt khi chng ta ng v bn iu v ni
c, khuynh hng ny sinh l ni c cho bt k iu g ngi
kia ni v iu th nm. Nhng nu chng ta ni khng
cho bn iu u ngi ny nhc ti, cm gic ni khng
cho cho ln th nm cng tng ln mnh hn.
Dale Carnegie vit trong hi k rng c ln ng y
n mt thnh ph v li vi mt ngi bn vn l mt
nhn vin bo him. Ngi bn ni vi ng y: ng ni
v vit nhiu v cch gy nh hng n mi ngi v thu
phc bn b. C mt b gi trong thnh ph ny; nu ng c
th bn cho b ta mt chnh sch bo him, ti s ng vi
l thuyt ca ng, bng khng y tt c ch l ni m thi.
Dale Carnegie bt u iu tra v b gi . l mt
cng vic gay go, v rt kh thm ch vo vn phng b ta.
Ngay khi mt nhn vin ca b ta bit rng v khch l nhn
vin bo him, ngi s b tng c ra ngay. B gi l
mt qu ph tm mi tui, mt triu ph, c mi th
ngi ta c th ham mun, v b ta chng bo him n cht.
Vic vo ni kh th, vic nh hng ti b ta dng
nh l iu khng th lm c.
Dale Carnegie vit, Sau khi thu thp kh nhiu thng
tin v b gi ny, ti i do bui sng vo qung nm gi
gn bc tng khu vn nh b ta. B gi quen dy lc
su gi. B ra vn v thy ti ang ng gn vn nh b
ngm hoa, b hi, 'ng c phi l ngi yu hoa khng?' Ti
p, 'Ti khng ch l ngi yu hoa m ti cn l mt
chuyn gia. Ti tng thy nhiu hoa hng trn khp th
gii, nhng nhng o hoa hng ny c trong vn ca b,
khng ni u snh c.'
B gi bo ti vo bn trong nh qua ca. B y a ti
i vng quanh vn, ch tng kiu hoa. B y ch cho ti
xem g, chim b cu v cc con vt nui b y c trong
vn. Dale Carnegie xoay x to ra tm trng c trong
b ta.
iu ny tr thnh thng l vo mi sng. B gi s
ng ca sn sng n ng ta. Mt hm b y mi ng y
ung tr v n sng. Hm sau trong khi h ang ni chuyn
trong vn, b gi ni, ng dng nh l mt ngi n
ng rt thng minh v l mt chuyn gia v nhiu ch ,
anh ngh th no v bo him? Dn bo him c chy lng
xng quanh ti. Lm bo him l iu phi hay khng?
Th ri Dale Carnegie tho lun v ch ny vi b y,
nhng vn khng cho php b y bit rng ng ta l mt
nhn vin bo him bi v iu c th to ra trng thi
khng trong b ta. Vo ngy th by, Carnegie lm cho b y
c bo him.
|
|
519

520

Mt khi mi quan h ca ci c bt u vi mt ngi,
mt loi tin cy trong ngi bt u tng ln. Khi cm
gic v tin cy c to ra, vic ni khng i vi ngi
tr nn ngy cng kh hn. C th cm c c bn tay ch
sau khi cm c cc ngn tay.
Cho nn kinh sch ni cho ngi dt theo cch tm trng
c c to ra; ch th th mi c kh nng tin thm na.
Nu ngi ta c ni thng ra rng khng c thn th,
khng c bn, khng c th gii, ngi dt s ni, iu
ny ri! Khng c g ng tin trong iu ng ni.
y l l do ti sao kinh sch ni cho ngi dt rng
Nhng th km theo thn th l ng. Ngi dt lp tc
ng thng dy, tin tng rng mnh khng tuyt i sai v
rng ngi ny khng nguy him. Bt k ai cng u thy rt
au n khi bit rng mnh sai tuyt i. Ngi ta thch cm
thy rng ngi ta cng ng i cht. V chnh trn c s
ca ci ng cht xu ny m tin b thm trong cuc hnh
trnh l c th.
Nhng bn l tuyt i sai. Kinh nghim ca tt c
nhng ngi bit u l ch bn hon ton sai, mt trm
phn trm sai. Nhng vic ni iu ny cho bn ngha l
khng th c mi quan h thm no na vi bn; do
ngi bit ni rng bn l ng ti mc ln. Thn th c
, th gii c , mi th u c - bn khng sai cht
no. Vic hiu sai ch l hi hi, rng bn coi thn th l
linh hn.
Theo cch ny tm trng c c to ra trong ngi dt.
Ngi cm thy, Mnh cng ng ti mc ln. Khc bit
gia mnh v ngi bit l rt nh, v y l vic mnh
coi thn th l linh hn. V ngi dt cng mun rng
ngi khng nn hiu thn th l linh hn, bi v thn th
khng cho bt k ci g ngoi kh. V thn th cng phi
cht. Cho nn ngi cng mun tm hiu v bit ci no
khng phi l thn th cho ngi i ti bit c ci bt
t na. Th ri ngi hiu bit ni rng c phc lc ti
thng trong vic bit linh hn, ci khng phi l thn th.
Cho nn iu ny cng lm ny sinh tham lam trong ngi
dt. Ngi tr nn thit tha bit ti phc lc ti thng
- v do vy cuc hnh trnh bt u.
Nhng cuc hnh trnh i theo cch khi ngi dt tin
b, ngi nhn ra rng thn th c s tn ti m ngi
bit xc nhn trc y thc ra khng tn ti; th gii c
s tn ti m ngi bit tng xc nhn trc y, thc ra
khng tn ti. Khi ngi dt nt i su hn, ngi bit c
thm cc iu kin. Ngi ni rng nu bn tr nn tham
lam v phc lc, bn s khng bao gi c c n - mc du
ngay ch u tin ngi ny bt u cuc hnh trnh t
tham lam.
Nhng tt c nhng iu ny s ti sau, khi ngi ta
khi hnh trn cuc hnh trnh, khi ngi ta i c mt
khong cch v vic quay li tr thnh khng th c.
Con ng ny l con ng m vic quay li l khng th
c c; bt k ci g bn i ti bit trn con ng ny
u khng th c hon tc. Khng c vic quay li t tri
thc. Ch c th i ln trc t ni bn t ti, khng i
ngc li.
V iu th v nht l ch khi ngi dt nt tin ln
trc trn con ng ny, ngi ri vo vng rc ri
nhiu hn l trc y ngi tng gp, bi v bt k
ci g ngi bit trc y, u sai v tt c u phi
ct b. Khi ngi tin ln, mi tri thc trc y u tr
thnh m m v v tch s, v ngi l lng trong tnh
|
|
521

522

trng lp lng. Ngi khng th quay li c, khng c
cch no khc hn l tin ln trc; do bt k iu kin
no do ngi bit em li u phi c hon thnh. By gi
ngi bit ni phi vt b tham lam v s c phc lc, mc
du lc ban u ngi bit lm ny sinh tham lam ca
bn: C phc lc ti thng y. Sao bn c nm y trong
a ngc ny? Sao bn c phi chu ng kh s th? i
nc cam l gn u y thi - n i!
Cho nn trong hi vng gt b kh s, trong hi vng thu
c hnh phc, ngi hm h hnh phc i vo cuc
phiu lu. S c hnh phc ln - vi hi vng ny ngi
tin ln trc. By gi y l tham lam. Nhng ch sau
mt thi gian, ngi bit ni, B tham lam i. ng hi v
phc lc na, bng khng, ng s khng bao gi t c n
u. By gi ngi ta trong tnh th kh khn. Ngi ta
khng th quay lui c na. Tm tr ngh rng ngi ta s
khm kh hn vi hnh phc trc y - nhng by gi
ngi ta khng th thy bt k hnh phc no y c, bt
hnh ca tt c nhng ci tn ti trc y by gi thy
c r rng n th. Cho nn ci ang trong tay ngi b
vt b, v ci m ngi ang hi vng dng nh khng
i vo trong hiu thu ca ngi , v trn tt c nhng ci
, ngi bit by gi yu cu ngi thm ch cn vt b
c hi vng c c mi th. Ngi ta phi vt b n! Ngi
ta khng th quay lui, ngi ta ch phi vt b n.
Vy ngi bit lm tan tnh o tng gi ca bn tng li
mt v dn dn, dn dn a bn ti ni m, nu ngay t u
bn c yu cu phi i ti , bn s khng i.
Pht phm phi mt sai lm nh th. Rt t ngi c
th ni v chn l mt cch trc tip v n gin nh Pht.
y l l do ti sao Pht gio khng th sng st c n
. C l do cho iu ny, ch l do ny, rng Pht khng
chp nhn rng k nng phi c chp nhn khi gii quyt
vi ngi dt. Pht t ti kinh nghim v ng y din
t n di dng trc tip. V l do l, Pht khng c
sinh ra trong gia nh brahmin.
Brahmin l ngi thng minh c i nht, truyn thng
ngh nghip ca h l di - c nht. Trong th gii ny, t
thi thng c, h tng trong kinh doanh tri thc. H rt
kho lo v iu . H bit phi bt u vn t u. Pht
l con trai ca kshatriya, ng cp chin binh; t tin ca ng
y cha bao gi trong kinh doanh ny. ng y khng c tri
thc chuyn gia v iu , ng y mi vo kinh doanh ny.
y l mt ca hiu mi; ng y khng c tng t nht
phi ni g vi khch hng, cch thuyt phc khch hng.
Cho nn ng y ri vo rc ri. ng y ni chn l mt
cch thng thn v trc tip.
Bn c bit Pht ni g khng? Nu ai n vi Pht
v ni, Ti mun nhn ra linh hn,, Pht s ni, Khng c
linh hn, lm sao ng c th nhn ra n?
Ngi ny s chy mt. Ngi s t hi v ton b
tnh hung ny. Ch t linh hn phi c ch. Ngi ta c th
hiu nu c bo rng khng c thn th, nhng bn
ang ni thm ch khng c c linh hn!
Ai s ti Pht v ni, Phi c phc lc ln trong
chng ng. Pht s ni, Chng ng g? Phc lc g? Ch
ci khng cn li thi. Khng c phc lc v khng c chng
ng, v chng no ngi ta cn c kh nng kinh nghim
phc lc, au kh cng s vn cn. N phi c , bi v ch
vi ci tng phn m ngi ta tr nn nhn bit ti.
Cho nn Pht ni khng c phc lc . Vy ngi kia,
ngi n ti Pht vi tham lam no , hi vng no ,
|
|
523

524

hon ton b tan tnh ngay chnh ti bc ca. Ngi n
gin khng i vo bn trong. Ngi t nh, Khi thm ch
khng c phc lc , th th nhng hoan lc ngn ngi m
mnh c cng khng n ni t. Ti y khng c hnh phc
vnh cu nhng t nht mnh c nhng hoan lc ngn ngi
ny. Ngi bit bao gi cng d ngi t b hoan lc
ngn ngi c hnh phc vnh cu.
Pht ni n gin khng c hnh phc vnh cu.
Hnh phc nh th khng tn ti. C hnh phc ngn ngi
ln hnh phc vnh cu u khng c; bn ang trong o
tng v s tn ti ca chng. Ngi kia chc s phi xin li
v chc s ngh tt hn c l gi ly ci nh b ngi
ang c. Mt na bnh m y cn tt hn l c bnh
m trn ci tri: V th ri ng ni khng c ci tri ln
bnh m no c. Th th ti sao ti phi vt b na bnh m
ti ang c?
Mi ngi s ti Pht v hi liu h c t ti c
Thng khng. Pht s ni rng khng c Thng .
Khi Sariputta, con ca mt brahmin, ngi c hc v thng
thi, ti gp Pht ln u tin, ng y ni vi Pht, Nu
khng c g c, nu ch ton khng c g v khng c g, th
th chng ti phi c gng cu ly th gii m chng ti ang
c, ni m t nht chng ti cng c ci g . Thy ang ni
mt iu rt l lng. Thy mun ging ly mi th m khng
ha hn iu g. Ai s i vi thy?
Ngi con ca mt brahmin hi, Ai s n vi
thy? Thy mun chng ti t b mi th. V khi chng ti
hi chng ti s c li ci g, thy bo chng ti khng c
g c. Th th ai s t b mi th? Mi ngi t b ci
g trong s tham lam ca mnh thu c ci g khc
ch.
Pht ni, Ngi m t b c ci g khng t
b cht no. Ci g l ngha ca t b? Nu t b c tin
hnh thu c ci g , y l giao dch kinh doanh,
khng phi l t b. Mt ngi t b lu i ca mnh
cho ngi c th c c lu i trn ci tri - y l
chuyn kinh doanh. Mt ngi lm nhng hnh vi c
tr nn hnh phc - y cng l kinh doanh. Mt ngi lm
vic thin, lm dch v, tr thnh tn gio, ch trong hi vng
c c kip sng tt hn trong th gii no . y l kinh
doanh - t b u trong vic y? Pht ni, C t b ch
nu khng c trng i thu li c ci g.
Sariputta ni, C th iu y l nh vy, nhng thy s
tm u ra nhng ngi t b nh th?
Tt c chng ta u l ngi c tm tr kinh doanh. Ngay
c khi chng ta ham mun c quan h vi Thng , y l
kinh doanh. Ngi dt khng th lm bt k ci g khc.
Cho nn Pht gio khng th sng st c n . V
khi n khng th sng st c n , n cn c th sng
st c u khc na? N sng st cc nc khc,
nhng khi no? - khi nhng tn ca Pht hc c mi
mu mo m ngi brahmin bit, th th n sng st.
Bn c th ngc nhin m bit rng bn thn Pht l mt
kshatriya nhng tt c cc t cao cp ca ng y u l
brahmin... v h xoay x cho s sng cn. Nhng n
Pht lm hng vn ; n ng y ni mi
iu mt cch trc tip, cho nn ngay c cc t brahmin
cng khng th p t c iu g khc. Pht gio khng
th sng st c n . N sng st Sri lanka, Min
in, Nht Bn, Trung quc, Ty Tng, Thi Lan v Triu
tin - trong ton Chu - nhng khng n , bi v bn
thn Pht ni mi iu mt cch trc tip, rng khng c
|
|
525

526

g thu c. Do n rt kh lm sng li hi vng
thu c ci g . Nhng iu c th c xoay x bn
ngoi n .
Pht gio tn ti bn ngoi n l phin bn khc ca
Hindu gio. N khng phi l nhng li nguyn thu ca
Pht, n khng thc, l l do ti sao n sng st. Ni
n l thc n khng sng st c cht no. Bn bit rng
Mahavira l mt kshatriya, nhng tt c mi mt i t
ca ng y u l brahmin. H l nhng ngi chu trch
nhim cho s sng cn ca gio hun ca Mahavira. iu
bn ngoi nng lc ca Mahavira.
Kshatriya khng c tng no - y khng phi l
ngh chuyn mn ca ng ta. ng ta c th l gii trong
kim thut nhng th gii ny ca kinh sch, tr chi ch
ny... ng ta khng c b quyt trong khu vc ny. Cho nn
tt c mi mt t ca Mahavira, nhng ngi brahmin,
gip cho Jaina gio sng cn. V c mt l hng cho h.
ch thn Pht ni, cho nn khng th c chuyn ngay c
t ca ng lm hng iu . Mahavira khng ni, ng y
vn c im lng, ch cc i t ca ng y ni. iu ny
to ra l hng. Bi v bn thn Mahavira khng ni, bt k
ci g m cc i t ca ng y ni ra xem nh vic din
gii ci im lng ca ng y u c ly lm tn gio Jaina.
Vy tn gio ca Mahavira tn ti c mt cch no .
Nhng n dng nh khng c c c s rng ri no.
Ch c khong hai triu ri ngi theo Jaina gio, hai
mi nhm th k sau khi Mahavira cht. Cho d ch c hai
mi nhm ngi chu nh hng ca Mahavira v nu h
xy dng gia nh, h cng s nhn s ngi hin ti theo
o Jaina ln trong hai mi nhm th k. Cho nn con s
hin ti khng ni cao lm v s sng st ca n. Ci g l l
do cho iu ? Vn cng mt l do - rng kshatriya khng
bit ngn ng ng phi dng cho ngi dt. Phi mt hng
th k pht trin iu .
Kinh ny ni :

Khng phi gii thch cho ngi bit nhng tho
mn cho ngi dt nt kinh sch ni rng Nhng th
km theo thn th l ng, v rng c nghip tch lu,
c hnh ng qu kh.

Thc ti khng c g khc ngoi ci mt v Brahman bt
nh, ci vn hon ho, v thu v chung, khng o c,
khng thay i, ni c ng ca chn l, ni c ng ca
tm thc, ni c ng ca phc lc, vnh vin, bt kh
dit, ton din, u khp, ton th, v hn, vi u mi
hng, khng th b mt hay c tm thy, v h tr,
c lp, trng rng mi thuc tnh, v hnh ng, vi t,
v chn la, khng t vt, khng nh ngha c, bn
ngoi tm tr v li ni, thc s phong ph, hin nhin,
thun khit, c thc v khng ging bt k ci g chng
ta bit.

Mi th khc thc ra l khng thc. Chng ta thy mt
iu l ng ch bi v chng ta khng c mt c th thy
c chn l. Chng ta ch c tm tr lm pht sinh ci khng
tht. Chng ta c tm tr to ra gic m, nhng chng ta
khng c mt thy c chn l. Do chng ta c kh nng
thy ci g l gi v ci khng tn ti v chng ta b l ci
tn ti thc s. Lm sao sinh thnh nn con mt , con
mt th ba, qua chng ta c th thy c chn l?
C mt a tr nh: n sng trong th gii chi,
|
|
527

528

chi l thc ti i vi n. Do nu chn bp b b gy, n
khc c nh l mt ngi tht b gy chn. N khng th no
ng trong m nu bp b khng c vi n trong ging.
N cm thy cng s mt mt nh bt k ngi yu no mt
ngi mnh yu.
Vi a tr chi l thc ti. N s ci chnh n sau
khi tr thnh ngi ln v lm sao n ngu vy. Khi n ln
ln n s qun chng hon ton. Nhng chi c th
nm ln lc u trong gc vt v dng; thm ch khi
chng b vt i, n s khng khc v chng. iu g xy
ra? Nhng chi y vn th, nhng iu g xy ra cho
ngi ny? Thng minh ca ngi ny ln cao hn, ngi
ny tr nn c th thy c nhiu hn.
Nhng mt mnh iu ny s khng to ra my khc bit.
Nhng chi sng khc no s thay th cho nhng
chi ny, nhng con bp b. Trc y n m cht con bp
b trong lng khi ng, by gi ngi s ng m cht mt
ngi n b sng trong lng. Bp b s thay i, nhng tm
tr th sao? Nhng cng c nhng phng php vn ln trn
tm tr ny na. Rt t ngi trong chng ta lm iu . Mi
ngi ln ln t tui th sang tui thanh nin. Ti sao? Bi
v trng thnh vo tui thanh nin khng i hi bn phi
lm g c, y l trng thnh t nhin.
Nu iu cn thit cho bn l lm ci g ln ln ti
tui thanh nin ca bn, ch mt nhm ngi s t c
vic trn th gii ny, tt c nhng ngi khc vn cn
ch l tr con. Nhng bn khng phi lm g cho n; tui
thanh nin l iu khng trnh khi, bn ch c ln ln. Thc
ra bn khng th dng n li c, bn khng th ngn cn
c n - l l do ti sao bn t ti tui thanh nin.
Nhng tm thc tm linh, khng trng thnh theo cch ,
c trng thnh bn phi lm ci g . Trng thnh
ph thuc vo quyt nh ca bn. T nhin khng p t
trng thnh cho bn, iu c li cho t do v
chn la ring ca bn. Do ch c mt nhm nh nhng
ngi c kh nng tr thnh mt Pht, mt Krishna hay mt
Christ... bi v y l mt vn dao ng vt v v n lc.
Ci ngy bn nhn vi con mt thc tnh, ton th th
gii s xut hin cho bn ta nh tr chi tr con. Ti mc
chn mui , mi th ca qu kh tr thnh gi i vi
bn.
Kinh ny ni rng trong thc ti ch c mt Brahman. V
v Brahman ny c mt vi hng dn rt quan trng c
nu ra trong kinh. Nhiu trong s nhng thuc tnh l
quen thuc vi chng ta, v ti s khng tho lun v chng.
Hon ho, v thu v chung, khng o c, khng thay
i, ni c ng ca chn l, ni c ng ca tm thc, ni c
ng ca phc lc, vnh vin, bt kh dit, ton din, u
khp, ton th, v hn, vi u mi hng... y l nhng
t quen thuc chng ta dng cho Brahman. Nhng hai
hay ba t trong s c thuc tnh k diu. Khng th b mt
hay tm c... l mt pht biu rt quan trng. Ci g
khng th b vt b hay b nm gi: iu ny ngha l g?
Mi ngi ti ti v ni, Chng ti mun tm Thng
. Ti hi h, Cc bn lc Thng u v khi
no? Bi v bt k ci g b tht lc, u c th c tm li,
nhng nu ci g khng mt i cht no, y l vn
kh khn. H ni h khng bit liu Thng c b tht lc
khng v khi no, u. Ti yu cu h trc ht hy chc
chn xem liu h bao gi tht lc Thng cha, bi v
nu bn cha bao gi lm tht lc v ti bo bn cch tm
kim n, bn s trong kh khn hn. Bn s bt u cuc
|
|
529

530

hnh trnh tm ci m bn cha bao gi lm tht lc; lm sao
bn thnh cng c? Chnh vic tm kim ca bn s dn
bn lc li.
Thng l bn tnh ca chng ta - lm sao chng ta c
th lm mt ngi c? Chng ta c th qun ngi nhng
chng ta khng th mt ngi.
C hiu khc bit ny. C th bn qun - bn c th
khng ti ngi ang n bn trong mnh trong mt thi
gian di. N gn bn n mc c th khng c nhu cu
ti ngi bn trong . Tp trung ca ngi ta c th
dn vo nhng vt xa xa, qun mt ci bn trong. Tt c
nhng iu ny u c th, nhng tht lc ngi bn trong l
khng th c.
y l l do ti sao tt c cc thnh nhn u ni rng ch
cn nh li l , tm kim l khng cn thit. y l l do ti
sao Nanak, Kabir, Dadu, Raidas, tt c h u nhn mnh
vo nam smaran, nh li tn mnh. Nam smaran ch c ngha
l n gin khng ny sinh vn tm kim ci m cha bao
gi b mt, ch cn c gng nh li ngi. M thm ch cng
khng phi l nh li na, gn ging nh vic bn t lu tm
v ci bao gi cng c .
Kinh ny rt cch mng.

...khng th b mt hay tm c...

Ci khng bao gi mt i l bn tnh tinh tu ca chng
ta. Nu n c th b mt, n khng th l bn tnh tinh tu
ca chng ta c. Nu la c th mt tnh nng bng ca
n, tnh nhit ca n, th th n khng c bn tnh tinh tu
ca n. Nu la li lnh lo, y l ci g khc, khng
phi la.
Nng l bn tnh ca la. Trng rng l bn tnh ca bu
tri. Bn tnh l ci g khng th b tch ri khi chng ta,
d bt k ci g c th xy ra. Bt k ci g m chng ta c th
b tch ra khi n u khng phi l bn tnh ca ta. chn
l ny chm su vo trong bn.
Ci g , m chng ta c th c tch bch khi n,
khng phi l bn tnh ca chng ta. Ci g m chng ta
c th c hp nht vi n, khng phi l bn tnh ca ta.
Chng ta c th ph ra khi ci m chng ta c th c hp
nht vo. Chnh bn th ca chng ta l ch chng ta
khng th no c tch ra cng nh c hp nht vo.
Brahman l bn th chng ta. Khng c cch no thot khi
n, khng c cch no trnh n n, khng c cch no mt
n, khng c cch no tm thy n.
Nhng nu nhng iu nh vy c ni cho ngi dt,
ngi s ni, Thi c; th th cn g phi i tm ci m
khng bao gi mt c? V cn g phi i tm ci bao gi
cng c ? Thi c - th th c chng ti yn trong
cuc sng trn th ny. Cn g na no - ti sao th ci
tng k quc y?
Khng, khng th ni nh th cho ngi dt c.
Ngi dt s phi c bo, Bn nh mt ngi; bn
mt con ngi thc ca bn - tm li n i. Chng no bn
cn cha tm thy n, bn s vn cn trong au kh. Chng
no bn cn cha tm thy Thng , cuc sng ca bn s
khng l g ngoi ni thng kh, lo u v bi thm.
Ngi dt hiu ngn ng ny ca tm kim, ngi
cm thy tho ng vi n. Ngi tm kim mi th -
tin ti, a v, danh vng - cho nn ngi ni, Tt, t
nht, vic tm kim s tip tc; by gi mnh s tm kim tn
gio thay v tin ti.
|
|
531

532

Ngi dt hiu ngn ng ny. Qua cuc i mnh, thc
ra trong nhiu, nhiu kip, ngi lm ch mt vic -
tm kim. Ngi bit ch mt ngh: hm nay tm kim ci
ny, ngy mai tm kim ci kia. Cho nn ngi ni,
c thi: trc y ti tm kim tin ti, danh vng v
a v; v ng ni khng c hnh phc trong chng - v ti
cng kinh nghim rng khng c hnh phc trong chng -
cho nn by gi ti s tm kim Thng ca ng. N cng
hp thi.
Sau khi ngi bt u tm kim, th ri v sau
ngi s c bo thm, Thng khng th c t
ti u; chng no ng cn cha vt b mi vic tm kim,
ng khng th tm thy c Thng . By gi ngi
lm vo kh khn. Ngi vt b tm kim tin ti, a
v v danh vng v chng v tch s, v trong hi vng rng
by gi ngi ang tm kim ci g c ngha ngi
i vo vic tm kim Thng . V khi ngi i xa
trong vic tm kim v khng th quay li c - by gi
ngi khng th quay li tm kim tin ti na, ci
tr nn v ngha; thc ra y l l do ti sao ngi li
quay theo hng ca ci mi ny, c ngha ny - thy ngi
s bo ngi vt b mi vic tm kim.
u tin ngi t b tin bc, a v v danh vng,
nhng ngi vn gi li mt na ng tin - bn thn
vic tm kim. Ngi t b tin bc, nhng gi li vic
tm kim. Tin ti bn ngoi, tm kim bn trong. D
dng vt b ci bn ngoi, nhng by gi thy yu cu
ngi vt b mi tm kim, bi v, thy ni, iu ng
ang tm kim cho mnh, cha bao gi mt cht no.
Khi ai t b c vic tm kim na, ngi lp tc i
vo trong ci m ngi lun lun ti . Thng l
chnh hin hu ca bn. Do kinh ny l rt cch mng v
rt gi tr.

...khng th b mt hay tm c...

Khi Pht tr nn chng ng ai hi ng y, Thy
t ti ci g? Pht p, Ta khng t ti ci g c. Ta
ch i ti bit ci ta c. Ni cho bn, Ta khng t ti
ci g c, l mt sai lm ca Pht. Vi mt pht biu nh
th bn s lp tc phn ng li v ni, V thi, chng ti
quay v vi cng vic ring ca mnh i. Chng ti ph
hoi khng cn thit tm ngy vi ngi ny... v by gi,
ng ta ni ng ta khng t c ci g c khi ng ta tr nn
chng ng. Th th ti sao chng ti lm vic vt v ny, mi
th chy nhy v pht mt ln?... v ngi ny ni chng ci
g c t ti vo ch cui.
Pht ni, Ta khng t ti ci g. Ngi hi ni,
Thy khng t c g sao? Th th thy ang ging ci
g cho mi ngi? Pht p, Chnh vic ny y, vic m
ng i ti mt trng thi khng cn g cn c t ti hay
b mt v iu ny tr thnh kinh nghim ring ca ng -
rng khng ci g c th c t ti v khng cai g c th
b mt.
Nhng y l ci g ch c th c hiu bi ngi
bit.

v h tr, c lp, trng rng mi thuc tnh, v hnh
ng, vi t, v chn la, khng t vt, khng nh ngha
c, bn ngoi tm tr v li ni, thc s phong ph,
hin nhin, thun khit, c thc...

|
|
533

534

Cng c nhng t quen thuc vi chng ta. Khng ging
bt k ci g chng ta bit... N khng th c so snh vi
bt k ci g; n l duy nht, v song. Bt k so snh no
c a ra cng u l s b tr tm thi. Chng ta ni,
N trng rng ta nh bu tri. Nhng iu ny cng
khng ng, v bu tri cng b cha trong ngi. N cn ln
hn bu tri, thm ch n khng th c so snh vi bu
tri.
Chng ta ni, N to sng nh siu mt tri. Nhng
iu ny cng ch l vic ni nh, bi v thm ch siu mt
tri cng khng l g ngoi ngn n t hon trc n. N
khng th c so snh vi mt tri.
Chng ta ni, N l bn thn phc lc. Khi chng ta
ni iu ny u trong tm tr mnh chng ta ang o
lng n bng hnh phc. N khng lin quan g ti hnh
phc c. Chng ta ni, N l an bnh. Th th trong tm tr
chng ta c u mt tng v an bnh l ci g i
lp vi bt n. Khng, n cha bao gi kinh nghim bt n
c; do n khng c bt k tng no v an bnh ca
chng ta.
Mi so snh ca chng ta u v dng. Vi kinh nghim
mi s tng t u khng thch hp. Nhng ngi thy
m t n ch nh bn thn n - khng ging bt k ai hay
bt k ci g khc, ch ging bn thn n. Khng c cch no
m t n bng cch dng s tng t vi bt k ci g chng
ta bit. Nhng du vy n c m t cho ngi dt nt
rng n ging th ny th n. Ch n cui ca vic tm kim
m n c thy rng n khng ging bt k ci g.

Thc ti khng c g khc ngoi ci mt v Brahman bt
nh,
Vy, vic bit qua kinh nghim ring ca ng rng linh
hn l khng th phn chia c, l c hon thnh v
c ng mt cch phc lc trong linh hn v thay i.

Theo cch ny... vic bit qua kinh nghim ring ca ng
rng linh hn l khng th phn chia c, l c hon
thnh... iu s khng c tc dng bit kinh sch.
Kinh sch c th ni mi iu - iu s khng c tc
dng. Gii php s khng ti cho bn bi vic lng nghe
chng, khng ci g s xy ra. Bn phi c hon thnh qua
kinh nghim ring ca bn.
Ngi mn nguyn, siddha, l mt ngi m vi
ngi khng cn cuc hnh trnh na, khng cn chuyn
ng thm na - mt ngi m ci tri cui cng, ch n
cui cng ti. Mi con ng u kt thc y.
Ngi cha mn nguyn, asiddha, l ngi nh chng ta
by gi. Asiddha ngha l, ngi vn cn ci g na phi
lm, ci g cn cha xy ra cho ngi tr nn hnh
phc, ci g cn cha c t ti m m hnh phc c
mong i s theo sau n.
Hnh phc ca ngi cha mn nguyn ph thuc vo
ci g khc. Ngi phi gp ngi n b no ,
ngi n ng no ; phi s hu mt ngi nh no ,
mnh t no ; ngi phi c a v no , phi tr
thnh tng thng, th tng, hay thnh th ny th n. Hnh
phc ca ngi u trong ci g , trong vt no ,
v khi ci c t ti, ngi s c hnh phc.
Mt siddha, ngi mn nguyn, ngha l ngi ang
hnh phc trong hin hu ring ca ngi . D ngi
c ci g , d ngi khng c ci g , iu
khng thnh vn . D ci g n vi ngi hay ci g
|
|
535

536

b ly i khi ngi ... hnh phc ca ngi khng
ph thuc vo bt k ci g khc ngoi chnh hin hu ring
ca ngi : Ti y l . Khng c iu kin khc
thuc bt k loi g. Ngi c hnh phc v iu kin l mt
siddha. Hnh phc ca ngi l y v by gi.
Hnh phc ca bn bao gi lc no v u
trong tng lai; hnh phc ca bn khng bao gi y v
by gi. Bn bao gi thy mt ngi c th ni, Ti
ang hnh phc y v by gi khng? y v by gi
mi ngi u bt hnh, hnh phc ca h u trong
tng lai.
Ti c mt ngi bn l th trng ca mt bang. Anh ta
rt bt hnh. Ti hi, C vn g vi anh vy?
Anh ta ni, Chng no ti cha l b trng, ti khng
hnh phc c.
Sau mt thi gian anh ta tr thnh b trng. V sau
khi ti gp anh ta, anh ta vn khng hnh phc. Ti hi anh
ta, By gi vn l g? Anh tr thnh b trng ri;
by gi anh ng phi mn nguyn ch?
Anh ta ni, Mn nguyn sao? Chng no ti cha tr
thnh b trng ch cht, khng c hnh phc. Ti ang c
gng ht sc - i khi ti s t ti .
Ri anh ta cng tr thnh b trng ch cht. Ti li hi
anh ta liu by gi anh ta c mn nguyn cha. Anh ta
ni, Sao anh c theo ti mi th? Mn nguyn dng nh
chng c u xung quanh c. Ti tr thnh b trng ch
cht nhng chng ci g c gii quyt trong i ti c. V
ng thi by gi nhiu chc v hn li tr nn trong tm
thy; c l khi no ti t ti ...
Hnh phc bao gi cng c li xa khi bn. y l c
trng ca ngi cha mn nguyn. c trng ca ngi mn
nguyn l ch hnh phc l y v by gi. Khng c
vn v tnh hung, khng c vn ci g xy ra bn
ngoi, khng c g thay i trong lung chy ca sui ngun
hnh phc bn trong. V cng khng c iu kin no c
gn vi n. Bt k ai to ra iu kin u nht nh bt hnh.
Khng iu kin no bao gi c hon thnh. V cho d
nhng iu kin t ra c c hon thnh i chng na, ci
tm tr lun to iu kin y s lin to ra nhng iu kin
mi.
N ging nh l trn cy vy. L a rng xung - iu
khng to ra khc bit v l mi s ti. Thc ra, bi v l
mi mun ti, l a rng. L mi bt u y t bn trong
nh ra, v l a bt u rng. Ngay khi l a rng xung,
l mi nh ra. iu kin c ri rng i ch khi iu kin mi
bt u y t bn trong l ra b mt. Trn cy l mc;
trong tm tr con ngi cc iu kin pht trin.
Cuc sng ca bt k ai l c iu kin, bt hnh s l kt
qu. Cuc sng ca bt k ai l v iu kin, bt k ai ang
hnh phc y v by gi khng cn l do g - ngha l
hnh phc ca ngi khng ti t bn ngoi m t bn
trong, dng sui hnh phc ca ngi tun chy t bn
trong ci ta ring ca ngi - t ci ngun, tn i phun -
l ngi mn nguyn. N khng phi l ci g c cu
xin t ngi khc. Cho d ton b th gii ny c bin mt,
cho d tt c cc ngi sao v trng tan r ht, cho d ton b
loi ngi c chm dt, cng khng c thay i g trong
hnh phc ca mt ngi mn nguyn.
Nhng vi bn s khng c khc bit trong bt hnh ca
bn cho d ton b th gii c c to ra theo c mun
ca bn. C l bn s tr nn bt hnh hn. Khi mi nhu cu
|
|
537

538

ca ngi ta u c p ng, ngi ta i ti nhn ra... tt
c nhng lao ng , tt c nhng cng vic vt v v
thc s khng ci g c thu li. Ngi ta tr nn bt hnh
hn.
l mt ngi mn nguyn, kinh ny ni:

Vy, vic bit qua kinh nghim ring ca ng rng linh
hn l khng th phn chia c, l c hon thnh v
c ng mt cch phc lc trong linh hn v thay i.

trong n, vn cn trong , li trong n v c lng
ng trong n. L mt vi n. Khng nhn ra ngoi. Ch nh,
ng ln hay ngi xung, tm hnh phc v iu kin. i,
ng, bc, n v ung - d tnh hung c th l bt k ci g -
tm hnh phc v iu kin. C hnh phc i.
iu ny dng nh rt k l vi chng ta khi ni vi ai
, C hnh phc i. Ngi s hi, Lm sao hnh
phc c? Bi v tt c chng ta u c tng rng hnh
phc ti t bn ngoi. Hnh phc t bn trong i! - y l ci
g chng ta khng c kh nng hiu ni. Chng ta cha
bao gi bit ti hnh phc bn trong.
i tm n i. Bn trong bn y hnh phc. Thu ly dng
cm ri i vo trong. Vt b tm mn iu kin v bn s
thy rng bn tr thnh trn y vi hnh phc... nhiu n
nu bn mun bn c th trt y ton b th gii bng
hnh phc ca bn. N s tip tc lan to khp ni xung
quanh.
Chng ta bao gi cng i hi t ngi khc. Chng ta
ang i hi t nhng ngi m bn thn h ang i hi t
pha chng ta. y l mt m ng nhng k n xin, ng
trc nhau cha ra bt xin n vi hi vng rng ci g c
th c nhn - v tt c u ang n xin c. Bn bao gi
ngh rng ton th th gii ny l mt cng ng nhng k
n xin khng?
Ti n vi bn cho bn c th cho ti hnh phc no
, bn n vi ti cho ti c th cho bn hnh phc no
. Ti khng tm thy hnh phc no trong ti, bn khng
tm thy hnh phc no trong bn. Do mi quan h ca
chng ta ch cho bt hnh. Khng ai cho hnh phc - khng
ai c th cho - v lm sao bn c th cho ci g m bn
khng c c? Chng ta khng cho c ngi khc ci
m chng ta khng c.
B em li hnh phc cho con. V em hnh phc cho
chng. Con em hnh phc cho m. Trong c th gii ny
mi ngi u em hnh phc cho ngi khc v mi ngi
u cay ng than vn rng mnh bt hnh. Dng nh
khng c ai tr nn hnh phc. Bn thn bn khng c hnh
phc, v bn li nh i ban pht n cho ngi khc sao?
Trong th gii ny, ch c mt cch tr nn hnh phc v
y l ng i ti bt k ai hi iu . N khng c cng
nhng ngi khc, n bn trong bn. Bng cch vt b
mi i hi ca bn, bn dng tm kim n. Cho d bn ang
cm thy bt hnh bn dng li trong n i, bn i; ng i
xin t ngi khc. Ri mt hm no , bng nhin bn s
nhn ra rng v bn vt b thi quen n xin, hn bn
trong c vt b i v dng chy tro ra, trn y tng t
bo thn th bn bng hnh phc.
Hnh phc ny v nguyn nhn. Khng ai c th ly n
i khi bn, n ti t bn trong bn. V th ri c th l
ngi khc khi ti tip xc vi bn c th c chm ti
dng sui ngun hnh phc .
iu rt th v cn lu l chng ta ang i hi hnh
|
|
539

540

phc, v chng ta cng mun cho hnh phc. Chng ta
khng c kh nng cho hnh phc v chng ta khng c kh
nng nhn hnh phc. Mt ngi nh vy, ngi c sui
ngun hnh phc ring a ra, c ci ngun ring m
ra, khng cn i hi hnh phc t ngi khc na, ngi
cng khng ham mun cho ngi khc hnh phc; nhng t
ngi nh vy, hnh phc n gin c nhn bi nhiu
ngi.
Khng v pht no bao gi i cho hnh phc cho bt
k ai, nhng ch s hin din ca ng y... Hoa n trong
ngi , hong thm ca chng, i phun hnh phc m
ra bn trong ngi , m thanh r ro ca n - tt c nhng
ci m vang v vn ti bt k ai n gn ngi , ngi
ci m v khng ngi vi cnh ca tri tim ng kn.
V bt k ai ngi gn mt ngi nh Pht vi mt m to
cng c kh nng thy rng hnh phc ca Pht dng nh
khng ti t u bn ngoi, dng nh khng ph thuc
vo bt k ai, n dng nh tun chy t bn trong ci ta
ring ca ng y. Tia sng ca ngi khng phi l vay
mn, chng l ca ring ngi . Ngi khng ging
nh mt trng phn x tia sng mt tri; ngi ta nh
mt tri c nh sng ring ca mnh, tia sng ring ca ngi
to ra trc tip t ngi .
iu ny chng ta gi l satang. Ngi gn mt ngi
nh Pht l satang. C l iu ny s lm chn ng chng ta
ra khi ci ngu n, c l hn ngng cn chng ta c th
cng ti lc dch chuyn, c l khi thy rng ai c th
hnh phc trong bn thn ngi , o tng ca chng ta
rng ngi khc c th em li cho chng ta hnh phc s
tan tnh. Chng ta c i hi hnh phc t ngi khc v gi
mi o tng rng n s n mt ngy no - nu khng
phi hm nay, th th ngy mai, hay ngy kia - nhng n s
n t ngi khc.
Lm cho bn thn bn thnh v iu kin, b mi i
hi, t b mi hi vng rng hnh phc s ti vi bn t
ngi khc; th th mt ngy no hnh phc c t ti.
y l trng thi ca mt siddha, ngi mn nguyn, khi
sui ngun hnh phc ca ngi c t ti.
cho hm nay.
|
|
541

542


Chng 17
Ti l iu ny




Lng nghe nhng gio hun ny t thy, t tr nn
chng ng v bt u ni: Ti va thy th gii by gi,
n i u ri? Ai em n i mt? N tr nn
tan bin vo ci g? l iu ngc nhin ln lao! N
khng tn ti sao?

Trong i dng v i ca Brahman, y nhng cam l
ca phc lc v tn, by gi ti phi t b ci g v phi
ly ci g? By gi ci khc l ci g v ci phi thng l
ci g?

y ti khng thy g, ti khng nghe thy g v ti
khng bit g, bi v ti bao gi cng trong linh hn phc
lc ca ti v bn thn ti l bn tnh ring ca ti.

Ti v gn b, v thn th, v gii tnh, bn thn ti l
Thng ; ti l im lng tuyt i, ti l v hn, ti l
ci ton th v ci c i nht.

Ti khng l ngi lm, ti khng l ngi kh, ti
khng thay i v khng cn kit, ti l ch tr ng ca
tri thc thun khit, ti l mt mnh v ti l to ln vnh
hng.

Tri thc ny do thy trao cho Atpantaram, Atpantaram
trao n cho Brahma, Brahma trao n cho Ghorangiras,
Ghorangiras trao n cho Raikva, Raikva trao n cho
Rama v Rama trao n cho mi sinh linh. y l thng
ip ca nit bn v y l gio hun v k lut ca
Veda.

Do vy chm ht Upanishad ny.



Lng nghe nhng gio hun ny t thy, t tr nn
chng ng...

iu c pht biu trong kinh ny khng ch kh hiu,
n c th dng nh l khng th c vi chng ta. Lm
sao ngi ta c th tr nn chng ng ch bng vic lng
nghe? Tm tr logic ca chng ta khng th hiu c n.
Nu lng nghe thc s xy ra, iu khng phi l
khng th c, nhng bi v chng ta khng bit cch lng
nghe, dng nh l khng th c vic ch lng nghe t tr
nn chng ng.
u tin chng ta hy hiu iu ny trc khi i vo
kinh. C mt khc bit nn tng gia k nguyn hin thi ca
khoa hc v k nguyn khi Upanishad c sinh ra. Trong
nhng ngy khi Upanishad c sinh ra c s ca tm tr
|
|
543

544

l tin cy. By gi c s ca tm tr l hoi nghi. Trong
nhng ngy tin cy l t nhin nh hoi nghi l t
nhin ngy nay. Tm tr tri qua thay i cch mng. Vi
vic ra i ca khoa hc, hoi nghi thu c mt loi gi
tr no . Ti sao? V khoa hc c sinh ra t hoi nghi.
Khoa hc ch hoi nghi. Hoi nghi ng l cha kho
pht trin khoa hc. S kin khoa hc ch c th c khm
ph ra nu ngi ta c hoi nghi.
Hoi nghi l qu trnh khm ph chn l ca khoa hc.
Khi cc khm ph khoa hc bt u tr thnh hu dng cho
con ngi, khi n lan to t cy kim nh b nht cho ti bom
nguyn t, khoa hc bt u thu c uy tn. V khi n tr
thnh khng th c con ngi sng khng c khoa hc
v khoa hc bt u thng trong mi lnh vc v ngn c
thng li ca n bt u tung bay trong th gii vt cht, mt
cch t nhin hoi nghi cng thu c uy tn bi v khoa hc
c sinh ra t hoi nghi.
Khi khoa hc tr nn chin thng trong th gii vt cht,
hoi nghi cng thu c uy tn. Ngy nay trn ton th gii
bt k gio dc no chng ta truyn t u l gio dc v
hoi nghi. Ngay t bc u tin n bc cui cng ca i
hc chng ta dy hoi nghi, bi v khng c hoi nghi, khng
c suy ngh. Nu ngi ta phi ngh, ngi ta phi hoi nghi.
Suy ngh cng c lm sc bn, kha cnh hoi nghi c
yu cu cng sc bn.
Ton th cu trc ca th gii hin i c to ra xung
quanh khoa hc. Khoa hc i vo mi th - vic n ca
chng ta, ung, ngi, dy, i v sng. Nhng bi v khoa hc
tn ti ch trn nn tng ca hoi nghi, hoi nghi cng tr
thnh hn nn tng ca tm tr con ngi hin ti. Ngy
nay khng ai c th chp nhn bt k ci g mt cch yn tnh
na. Tin cy khng phi l li ni ca hm nay.
Khi Upanishad c vit ra, tin cy c cng uy tn nh
hoi nghi c ngy nay. Cng ht nh hoi nghi l c s cho
khoa hc, tin cy l c s cho tn gio. cho iu ny
c hiu ng. Ht nh suy ngh khng th tn ti m
khng c hoi nghi, trng thi v tr khng th ny sinh m
khng c tin cy.
Hoi nghi v tin cy l i lp nhau. Nu ngi ta mun
ngh, hoi nghi ng l cn thit. Th th ngi ta nn hoi
nghi mt cch dng cm, mi li trn t u phi t vo
kim th, v khng ci g c chp nhn m khng chuyn
n qua kim th ca logic. Bt k hu qu g, logic vn phi
cn l ch n nu duy nht v hoi nghi l con thuyn duy
nht nu ngi ta phi lm bt k tin b no trong qu trnh
suy ngh. V nu bt k kt lun no phi c t ti qua
ngh, hoi nghi l con ng.
Nhng tn gio khng lin can g ti suy ngh. Chnh
qu trnh tn gio l ci i lp. Tn gio ni ngi ta phi
vt ra ngoi ngh. V bi v ngi ta phi vt ra ngoi
ngh, khng c ch cho hoi nghi, khng dng ti hoi nghi;
con thuyn hoi nghi v dng y. Nu ngi ta nh vt
ra ngoi tm tr, s phi dng ti ci g i lp vi hoi
nghi, bi v hoi nghi l c s cho ngh.
Tin cy l i lp ca hoi nghi; n l chp chn, c tin.
y l hai con thuyn khc nhau, hnh trnh ca chng khc
nhau.
Nu ai mun tr thnh nh khoa hc, ngi khng
th lm nh vy qua tin cy. Nu ai mun tr thnh tn
gio, ngi khng th lm nh vy m khng c tin cy.
Ht nh ngy nay khoa hc ang nh cao v lan trn
trong ton b cuc i chng ta, tng t nh th, ngy xa,
|
|
545

546

tn gio nh cao v i vo tng t bo, th tht ca
cuc sng chng ta. Trong nhng ngy y t ti thnh cng
trong tn gio l mc ch. Trong nhng ngy y d ngi ta
c tr thnh nh khoa hc v i n u, cng vn khng c
sc quyn r mi ngi nh mt a v ng t ti. Thnh
tu ln nht trong nhng ngy y l thnh tu ca mt Pht,
mt Krishna, mt Angirasa, mt Raikva. Trong nhng ngy
y chng ta rt knh trng nhng ngi nh th. Ht nh
ngy nay khoa hc ang cc nh vinh quanh ca n, trong
nhng ngy y tn gio cc nh vinh quang ca n.
Khi khoa hc ang nh cao ca n, s vt tng ln,
s my mc tng ln, tnh hiu qu tng ln v phng tin
gii tr tng ln. Khi tn gio thnh cng, tm thc tng ln,
linh hn pht trin v b n duy nht ca v ham mun c
t ti. Khi khoa hc pht trin, cuc hnh trnh vo cc i
tng bn ngoi tng ln; khi tn gio pht trin cuc hnh
trnh bn trong tng ln. Hai iu ny l i lp, hng ca
chng l i lp. Trong nhng ngy xa y c nhng
ngn n hiu cao cp ca tn gio v tm tr ca ton b
qun chng b nh hng bi nhng ngn n ny. c
nhng trng, i hc, nhng i hc ca cc thy trong
rng - mi gio hun u v tin cy. Cho nn tin cy tun
chy trong mu chng ta. Chp nhn l t nhin, khng chp
nhn l rt kh khn. Ngi ta phi lm n lc ln trong vt
b ci g , nhng chp nhn l v n lc.
Ngy nay, tnh hung l s o ngc li. Ngy nay
khng cn n lc cht no bc b; y l khuynh hng
t nhin ca chng ta. chp nhn ci g ngi ta phi
n lc khng mt mi, v vy m vn cn iu g bn
trong bn c lin tc bo bn rng iu c th ng, iu
c th khng ng; n c th l th on, la di. Bn
thn mnh khng bit v n, ai khc bit v n, ai
bit c n ng th no?
Khi khoa hc thng, hoi nghi thng. y l l do ti sao
khoa hc khng th c sinh ra n c. N
khng th c c. Ni tin cy l su sc, khng th c c
bt k cuc hnh trnh no trong khoa hc. y l l do ti
sao nhng ngy ca Upanishad l nhng ngy ca khng
khoa hc; khng c pht trin ca khoa hc. iu ny
cng l l do ti sao khng th c bt k s pht trin no ca
tn gio phng Ty ngy nay, bi v khoa hc tr nn
thnh cng v hoi nghi thng. Hai cuc hnh trnh
l i lp.
Phng ng cho tn gio bi v n cho tm tr c
s ca s tin cy; phng Ty cho khoa hc, bi v n
cho tm tr c s ca hoi nghi. Ti khng ni rng hoi nghi
l sai, ti khng ni rng hoi nghi l ng. Ti khng ni
rng tin cy l ng, ti khng ni rng tin cy l sai. Hiu
quan im ca ti cho ng.
Nu ai dng tin cy cho khoa hc, iu l sai. Nu
ai dng hoi nghi cho tn gio, iu l sai. Nu ai
dng tin cy trong tn gio, iu l ng; nu ai dng
hoi nghi trong khoa hc, iu l ng. Hoi nghi c kh
nng ring ca n.
bit vt cht, hoi nghi c cch dng c chp nhn
ca n; bit bn thn ngi ta, n bt lc. Tin cy khng
c nng lc bit v vt cht, nhng bit v bn thn
ngi ta, mt mnh tin cy c nng lc. Khi chng ta c gng
dng mt phng tin t th gii ny vo th gii i lp,
chng ta gp kh khn. Khng cn phi lm iu nh th.
Nu ti mun i ra ngoi nh ti phi quay mt ra bn ngoi
nh v lng hng vo trong nh. Nu ti mun i vo nh,
mt ti phi hng vo nh v lng ti phi hng ra bn
|
|
547

548

ngoi.
Tin cy l quay mt hng vo nh, hoi nghi l quay
mt ra khi nh. Tin cy v hoi nghi l hai mt ca cng
mt ng tin, nhng vic dng chng l khc nhau v thnh
tu ca chng l khc nhau. Mt ngi ln ln v hai iu
ny ri vo kh khn.
Trong nhng ngy khi Upanishad c sinh ra, tin cy
l nn tng; iu c nghe, c hp thu lun. Tin cy
ngha l cm nhn, tin cy ngha l chp nhn yu mn.
Chp nhn ny l bn cht cho x hi. Khng phi l
ai tnh c ni iu g cho ai trong khi bc i trn
ng; ngi ta phi ngi cng thy trong nhiu nm tri.
Ngi ta phi nghe nh ung thy trong nhiu nm, ngi ta
phi sng cng thy trong nhiu nm. Dn dn, dn dn nhp
th ca thy s tr thnh nhp th ca t na. Dn dn,
dn dn vic ngi v ng dy ca thy, chuyn ng ca
thy s tr thnh vic ngi v ng dy ca t na. Dn
dn, dn dn ho hp, hi ho bn trong s c to ra gia
hai ngi, v th th t bit c t bn th bn trong nht
ca mnh rng thy l ng.
S tha nhn ny thng bt u chm ri. N khng
ging nh hi ai i qua ng, C Thng khng?
Ti bt gp nhng ngi nh vy. Ti ang n mt
chuyn tu ho v h dng ti ngay gia ng, ngay trn
sn ga v ni, Xin thy mt pht, c Thng tht
khng?
H ang thc s ni g vy? - dng nh cu tr li c
th c trao cho bn liu Thng c hay khng. Dng
nh khng cn bt k chun no nhn cu tr li cho cu
hi ny. Dng nh y l cu hi thng l v cch x l
hng ngy, ging nh hi ch qun, Bc c thuc l
khng?
C Thng khng? hi iu ny, nhiu nm ch
i l cn thit; hi iu ny mt loi va vn v thch
ng l cn thit. Mt loi tm tr ng phi c to ra
cho khi cu tr li ti, ngi ta c th c kh nng nghe thy
n, hiu n.
Bin c ny l vo thi m t thng ngi gn thy
trong nhiu nm. Ch ngi y, ch quan st thy... Nu thy
ni iu g , ngi lng nghe iu nhng khng hi.
Ngi s hi ch khi ngi c thuyt phc rng
ngi trong ho iu vi thy, khi ngi cm thy
rng mi quan h bn trong no gia h pht trin, khi
cy cu gia h c thit lp: Bt k iu g thy ni
by gi s khng dng tai ti, n s chm su vo bn
trong tri tim ti.
Chng no kt ni ny cn cha c thit lp vi tri
tim bn v tri tim thy, s khng c ngha g trong vic ni
bt k iu g cho bn. Nhng Upanishad phi c ni
trong khonh khc nh vy. y l l do ti sao kinh ny ni
thn thit vi thy c th tr thnh k lut tm linh. Nhng
ngy nay, chng ta khng nhn bit g v nhng iu nh
th. Ngy nay chng ta khng c s thn thit ngay c vi
nhng ngi m chng ta yu lm. Chng ta cm thy c
khong cch ngay c vi nhng ngi c th rt gn gi vi
chng ta. Ngy nay mi ngi u tr nn ng kn bn
trong bn thn h, v l do cho iu ny l hoi nghi. Lm
sao thn thit c th xy ra c vi nhng ngi m ngi
ta c hoi nghi? Thn thit c th xy ra ch vi nhng ngi
m ngi ta khng c hoi nghi thi. Hoi nghi ng sp
cnh ca, kho tri bn thn n bn trong; n cn an ninh.
|
|
549

550

Tin cy l khng an ninh. Tin cy khng cn ti an ninh.
Chnh ngha ca tin cy l: Nu bn y ti xung
mng, ti s hnh phc ng vo trong n. Nu bn nm ti
vo mng, phi c l do b mt no cho iu .
Vn khng phi ci mng m l ngi nm bn
vo . Nu thy y t vo mng, t trong nhng
ngy ca Upanishad n gin s chm chn thy v sung
sng ng vo trong . Vn khng phi l l ci
mng, vn l ai l ngi nm bn vo.
Nu ai ngi bn yu nhiu th, ngi m s thn
thit nh th xy ra, y bn vo mng, n phi l v c
li v tt lnh no cho bn: thi ny c gi l tin
cy. Khi ci g c lng nghe vi thi ny, n chm
vo bn th ct li bn trong nht ca ngi ta. V th th
khng k lut tm linh no khc l cn.
K lut tm linh thc ra l mt cch b li cho vic thiu
tin cy. Ci khng gian trng rng , ci c do thiu tin
cy, phi c rt y bng n lc tm linh. Chng l vt
thay th; bng khng chng l khng cn, bi v chnh quan
im ca Upanishad l ch bt k ci g nh c t ti
u c bn trong bn. Khng c vn tm kim v d
tm, khng n lc no l cn, v ci nh c t ti l
hon cnh ri - bn ch phi nhn hng v n thi.
Nu bn c tin cy su sc v nu bn sn sng m mt
nhn vo ci cha bit theo hng dn ca thy, mi vic
xong.
Marpa, mt nh s l thng Ty Tng, ni, Ti
khng bao gi thin, ti khng bao gi lm n lc no, ti
lm ch mi mt vic: ti tin cy vo thy mnh.
Cu chuyn v Marpa rt hay. Khi ng y ti gp thy
ng y ni, Ti n c chun b tin cy vo thy.
Thy hi ng ta, y c l tin cy ton b khng?
Marpa p, Ti cha bao gi nghe ni rng tin cy c
th l tng mnh - lm sao c th nh vy c?
Nu c tin cy n l ton b; bng khng n khng c
. iu ny c hiu ng.
Mt s ngi ni, Chng ti c cht t tin cy. H
khng bit iu h ang ni. Tin cy khng th b phn.
Nu bn ni vi ai , Ti c mt cht tnh yu vi bn -
iu ny ngha l g? Hay nu bn ni, Ti ni cht t s
tht - iu ngha l g? Cht t s tht thi sao?
Nhng iu ny l khng th phn chia c, khng ai
c th phn chia chng. Hoc l c tin cy hoc khng c.
Cht t ngha l khng c g. Nhng bn thm ch khng
trung thc chp nhn rng bn khng c tin cy cho nn
bn ni, Ti c cht t.
Marpa ni, Tin cy bao gi cng y . Ti cha tng
nghe thy tin cy khng y . Ti c tin cy.
Cho nn thy ng y ni, Th th nhy ngay khi mm
ny xung vc trc chng ta i.
Marpa lp tc chy v nhy xung vc. Thy tr nn rt
lo lng rng mt mng ngi b mt khng cn thit. ng ta
khng ngh rng Marpa s nhy. Thy v tt c cc t
chy xung vc v thy Marpa ang ngi thin su lng
ngay di y tng .
Ci vc ny rt su v ng s, v khng c kh nng
no sng st ni sau khi ng xung - vy m Marpa thm ch
li khng b xy st g thn th. Thy ngh rng chc hn
phi c s trng hp ngu nhin: php th khc s phi tin
|
|
551

552

hnh.
C mt ngi nh b chy v c lng chy ti n. Thy i
cng Marpa, v ng ta yu cu Marpa i vo trong m chy
d di . Marpa chy vo trong m chy, ng ta chy su
vo bn trong ngi nh v ngi trong thin. Ton th
ngi nh tr thnh ng tro tn. Thy v cc t ngh rng
Marpa cng chc phi chy thnh tro ri. Khi la tt h i
vo bn trong; Marpa vn ngi gia ng tro m . ng ta
khng b dnh t la no. Th ri thy hi ng ta, ng
gi th on g vy? ng c quyn nng g m c th lm
mi vic ny?
Marpa p, Quyn nng sao? Mi th ti c l tin cy
vo thy.
Th ri thy yu cu ng y i trn nc. ng y bc i
c trn nc na. Th ri thy ngh bng, Khi Marpa c th
lm c nhng vic k diu nh th nhn danh ta, cn c
ci g m ta khng th lm c? Cho nn thy th bc i
trn nc v bt u b chm nghm!
L thy khng phi l vn . Thy khng c tin cy
rng ngi ta c th bc i trn nc, rng ngi ta c th
t cu mnh trong la, rng ng xung vc s khng b au.
Bn thn thy lng tng khng hiu c lm sao mi
iu ny c th xy ra. ng ta ngh rng Marpa phi bit
th on no m ng ta khng nhn bit, bng khng, lm
sao ngi ta c th i trn nc c?
Ngay c sau khi thy Marpa bc i trn nc, thy
khng tin cy rng ai c th lm c vic ny. ng ta
cm thy rng phi c b n no , th on no m ng
ta cha bit: Marpa ch la di ta bng cch ni rng ng ta
ang lm mi th ch t tin cy ca ng ta. V nu c bt k
s tht no trong , rng ng ta c th bc i trn nc bi
v s tin cy ca ng ta vo ta, th th bn thn ta chc chn
phi c kh nng lm nh th.
l sai lm. Marpa bc i trn nc do tin cy ca
ng y. Tin cy t vo ai khng thnh vn - c tin
cy trong tri tim ng y. Mi iu ng y cm thy l nu
thy yu cu ng y bc i trn nc, ng y s c kh
nng lm - thm ch khng c ly my may hoi nghi v iu
. Nu nh hoi nghi bc vo d ch mt khonh khc,
Marpa b chm nghm.
Tin cy l chic thuyn, nhng nu c d ch mt l nh
trong , thuyn s chm. Thy th bc v ng ta bt
u chm. Th ri thy ni vi Marpa, ng la ta; ng chc
chn bit th on no . ng bc i trn nc nhn
danh ta v bn thn ta khng th lm c iu !
Marpa ni, By gi thy lm ngay c vic i trn nc
ca ti thnh ng ng. V ti thy thy chm, vn
xong ri, tin cy ca ti tan v. By gi ngay c bi lm
ln xin thy ng ra lnh cho ti lm iu nh th na, bi v
by gi ti s khng c kh nng thc hin c chng. Nu
ti lm, ti s khng th quay li cn sng c. Ti thy
thy chm, by gi s rt kh khn cho ti. Chic thuyn ti
i b v. T Marpa khng th no bc i trn nc
c na.
y l mt cu chuyn rt hay, v hu dng. Tin cy c
quyn nng ring ca n. Nu tin cy c y, k lut tm linh
l khng cn thit - tin cy l . Nu khng c tin cy, k
thut l tuyt i cn thit.
Mt iu rt th v xy ra... Vo thi Trung c, cc
thnh nhn n cm thy rng mi ngi ang tr nn
ngy mt v thn hn v do khng ai tr nn quan tm ti
tn gio. Khng ai mun tin hnh cng phu tm linh lu
|
|
553

554

di, thc hin bi tp kh hnh, luyn tp yoga hay tun theo
mt tng. H thy rng mi ngi ang ang tr nn khng
quan tm ti tn gio. Cho nn h ni rng, trong kaliyuga
ny, k nguyn ca en ti, vic tng tn ca Rama l . H
ngh rng trong k nguyn kaliyuga mi ngi t nht s lm
ngn y. Hnh ng ny khng tn km cho h ci g.
Nhng y l mt sai lm ln. Li khuyn ny chng li
khoa hc ca tn gio. Trong Kaliyuga, k lut tm linh c
cn nhiu nht v khng c tin cy.
Chng ta hy hiu iu ny, bi v iu ti ang ni cho
bn l mt pht biu rt mu thun. Ti ni rng trong
Kaliyuga ny vic thc hnh tm linh l cn thit nht; trong
Satyuga, k nguyn ca chn l, chng khng cn thit. V
by gi khng c tin cy, lm sao ngi ta c th b li cho
n? Tn ca Rama c th c tc dng nhng ch i vi
nhng ngi c tin cy. Cho nn tng tn ca Rama s l
iu ng trong Satyuga, nhng khng cho by gi.
Cho nn ti khng nh rng trong Kaliyuga ny khng
c g sp xy ra ch bi vic tng tn ca Rama, bi v tri
tim tin cy m c th c ch khng tn ti. By gi n lc ln
lao s phi c thc hin, by gi pcng phu tm linh
nghim ngt s phi c tri qua, nhiu n lc s phi c
t vo ; ch th th ci g c th xy ra. Ti sao? Bi v
ci g khc c th b p c cho vic thiu tin cy?
Tin cy c ngha l c tin vo ai khc: tin vo thy,
hay tin vo Thng hay vo ci g khc. Tin cy ngha
l mt c tin su sc n iu m ngi kia ni phi xy
ra. Khi khng c tin cy, ngi ta phi c c tin vo chnh
mnh.
N lc tm linh l vic t tin cy vo ci ta ring ca
ngi ta: Khng ci g s xy ra qua s gip ca ngi
khc. Ti s phi t lm n lc.
Trong Kaliyuga ny, thc hnh tm linh nghim ngt l
cn thit; khng ci g s xy ra qua vic tng nim tn ca
Rama. iu y xy ra trong Satyuga - th th n thun
gi tn Thng l . Tt c nhng iu ny l ci c, v
bt k c no cng c tc dng bi v ngi ta sn sng v
tin cy - ging nh mt tia la v thuc sng kh s bng n.
Bi v thuc sng kh ca tin cy khng c trong con
ngi cho tia la t tn ca Rama c th lm n n. By
gi ch c nc lnh ca hoi nghi bn trong con ngi. Ni
g n tia la - bn c th nm c qu bom ln vo v n
s b tt ngm trong nc y.
Kinh ny ng hiu.

Lng nghe nhng gio hun ny t thy, t tr nn
chng ng v bt u ni...

Bt k iu g thy ni tr thnh hin nhin cho
ngi . Bt k iu g thy ni u khng ch c
ngi nghe, m bt u c ngi kinh nghim
na. Bt k iu g thy ni, ngi khng suy ngh
hay ngm ngh, ngi bt u thy n nh vy. Ngi
bt u ni:

Ti va thy th gii by gi, n i u ri

Ngi nghe thy rng th gii l o tng, ngi
nghe thy rng ci p l phng chiu ring ca chng
ta, ngi nghe thy rng mi hp dn u l m ring
ca chng ta... Nhng nu ngi ta thc s nghe thy,
ngi ta lp tc s nhn ra rng bt k gic m no ngi ta
|
|
555

556

thy cho ti nay bin mt. Chng tan v.
M tan v vo khonh khc bn bit n l m. Cho d
bn c th nghe ai , ngi thc tnh ni vi bn rng n
l m, n s tan v. Thy ni rng th gii l o tng, gic
m; bn nghe iu y nhng ni, C n l vy i, ai
bit? Lm sao bn c th tin rng th gii ny l m, khi n
hin din r rng khp xung quanh? iu dng nh
khng thuyt phc c rng th gii l m. Cho d iu
dng nh c v ng thuyt phc, chng ta khng mun
tm tr ring ca mnh b thuyt phc bi v chng ta c u
t ln vo m ca mnh, chng ta u t mt gia ti vo
trong chng.
Mi hnh phc ca chng ta nm trong m ca chng ta.
Nu th gii l m, th th ci g s xy ra cho hnh phc ca
chng ta? V ci g s xy ra cho nhng u t c i ca
chng ta vo chng, vo hi vng rng mt ngy no
chng s tr thnh tht? Tt c nhng vn c u t s
tr thnh ph hoi. V bng nhin ai ang ni th gii ny
l m...
Chng hn, bn tr thnh hong trong gic m v
bn ang tn hng n v cng; bn ang ngi trn ngai
vng nm kim cng, ngc trai v kim cng bao quanh bn
tha thi. ng lc v bn bt u lay bn v bo bn
rng bn ang m. Bn bo c y im i, c y lm hng ht
c ton b vui th. Sau mt thi gian di th gic m ny
mi ti... Dng nh kh ph v gic m nh th.
Chng ta tt c u ang m. Thy c ni rng tt c
nhng iu ny l m, o tng. Nhng ai mun ng vi
iu ny? Ch ngi sn sng gt sang bn hnh phc v
bt hnh ca mnh, tham lam ca mnh v gn b ca mnh,
v th ri nhn vo trong chn l ny v hi xem liu n c
thc s nh vy khng. Th gii ny c thc khng l g
ngoi chic cu vng tan bin khi bn li gn n hn khng?
C phi chng ch t xa m n mi trng mu sc th, dng
nh n n trm tt c mu sc ca bm, dng nh n
nh cp mi mu sc ca bm cho chnh n, dng nh
mi bay trn hnh thnh nn cu vng ny? Nhng khi
bn li gn n hn, n khng c u c. Nu bn c gi n
trong tay, mi th bn c c l vi git nc - khng cha
mu sc no cng khng p g trong chng.
t ny nghe mi iu v bt u ni: Ti thy
th gii ht nh by gi... Ngi thy n trc khi
ngi nghe thy, ngi thy n trc khi ngi
gp thy. Ngi thy n nhiu n mc ngi
cm thy rng ngi phi c thy n nhiu hn na, hn
na... Mi th vn y cho ti by gi, by gi n i u
ri?
Pht biu ny rt su sc. t ny ang ni vi thy,
Thy lm g? Thy lm tan tnh mi th nh gic m.
Th gii i u ri, ci ti va thy ngay khonh khc
trc y thi, ci ti tin l vn c , ci ti ngh l
vn c ? Hm nay, bng nhin th gii tut khi tay
ti v ti tr thnh trng rng. Ai ly n i khi ti?
Trong cng c mt loi au - v vic b ly i ca n.
Trong cng c mt loi thc tnh - rng by gi ngi
s khng c n ln na. Mt hiu bit ln ln. Vic xy ra
xy ra.

V: ...N tr nn b tan bin vo ci g? l iu
ngc nhin ln lao! N khng tn ti sao?

Chc chn, ngc nhin no c th ln hn l bit rng bt
|
|
557

558

k iu g chng ta bit, bt k iu g chng ta sng v
bn rn trong , v bt k iu g chng ta p - mi m
c v hnh phc v ci tri - tt c u bng dng bin mt
c i th sao? l iu ngc nhin ln lao!... n n gin
khng tn ti sao?
t ny vn ang ng im gia. Th gii c
pha bn kia nay mt ri, v ngi vn cha hon ton
lng ng vi th gii mi. Cng ta nh l vic ti bt thn
ca nh sng v bin mt ca bng ti: bng ti b xua i
nhng mt vn cn cha iu chnh c vi nh sng -
chng lo i.
Khi th gii m tng c bit vi chng ta t ln
sinh n sang ln sinh kia bin mt trong chp nhong, th
gii mt i nhng chng ta cha thy Brahman. Cn phi c
mt cht thi gian; mt s phi c iu chnh thy nh
sng. Thi quen lu di ca chng ta v vic nhn bng ti
to ra cn tr cho vic thy nh sng - mt b lo. Bi l do
ny cng c tnh hu dng ca vic thc hnh tm linh,
trong nh sng c th ti dn dn cho mt khng b
lo.
Nu chn l ti trc tip trc bn, bn s m, bi v mt
khng th thy c chn l nh chng vy; chng s phi
pht trin nng lc thy chn l. Chnh trong bng n
mnh mng ca nh sng m i mt t hon ca bn s
khng c kh nng chu ng c n, chng s mt ci nhn
v tr thnh lo. Cng ta nh l tin gn mt tri vi mt
m.
t ny by gi c kh nng thy rng iu ngi
tin c bin mt, nhng ngi cn cha c kh
nng thy ci ng phi c thy ng ch ca n.
l iu ngc nhin ln lao! Lm sao mt sai lm ln
th tr thnh c th? Lm sao mt o tng ln th l c th,
rng ton th cuc sng ny khng l g ngoi m? Chng ta
cng s cm thy iu ny nu cng iu xy ra cho
chng ta mt ngy no , rng khng th c iu ngc
nhin no hn iu ny. Nhng n xy ra, n xy ra nhiu
ln ri, n xy ra cho nhiu ngi ri. Chnh trong thi
i hin nay m nhng s xy ra nh th tr nn ngy
cng t thng xuyn hn. C nhiu l do cho vic ny. Mt
l do l thiu cm gic ngc nhin. Nng lc ca chng ta
ngc nhin st gim i. iu na cng c l do.
Khoa hc m ra nhiu b n cho chng ta. V vi mi
b n c gii m, khng ch b n tr nn t hn, nhng
nng lc ca chng ta ngc nhin cng tr nn t i.
Tr con y ngc nhin. Mi th u trng k diu i
vi chng. Chng ta ry la chng v bo chng yn tnh v
ni rng bt k ci g chng hi u khng c g ngc nhin
ln trong . Chng ta gii thch mi th cho chng. Nhng
bn c nhn bit rng bi vic lm nh vy m bn ang li
chng ra khi th gii ngc nhin ca chng, ni mi th
nh b xy ra khng... Mt con bm nh bay qua gy cho
a tr hnh phc nhiu n mc sau ny thm ch ton th
th gii khoa hc ca bn khng th no cho c. Mt o
hoa nh n, hay mt ngi sao sa trn bu tri, rt y a tr
bng xc ng m v sau ton th ca ci ca ton th gii
c em cho n, hay thm ch nu n c lm thnh
ngi ch ca mi ngi sao, ci xc ng tui th y cng
khng th quay li c.
Mt a tr nhn mi th vi ngc nhin. Ti sao? V n
vn dt, n khng bit ci g c. Bi v khoa hc lm cho
bit bao nhiu iu c bit ti, bn c cm gic l bn bit
iu ny, iu kia v iu khc, v vic ny lm gim cm
|
|
559

560

gic ca bn v ngc nhin. Khng cn phi nh vy, nhng
khuy ng, v duy tr cm gic ca bn v ngc
nhin, bn s cn i rt su vo khoa hc - khng c con
ng no khc.
Vo lc cht Einstein ni, Ti ang cht nh mt
nh huyn mn. Ti ngh rng ti s c kh nng m kho
mi b n ca th gii. Ti m kho nhiu b n, nhng
mt khi m kho c tng b n, b n ln hn li i u
vi ti. Ht nh mt nh o thut ly mt hp ra t bn
trong mt hp khc, v c th ly ht hp n n hp kia - c
nhng b n bn trong nhng b n, nhng bit chng by
gi ngi ta s phi vt ra ngoi nhiu hp.
Khi thin ti ca mt Einstein bt u ct xuyn qua mi
hp, n thy b n khng h nh b i. Nhng chng ta,
nhng ngi tch lu mt i cht tri thc nh b, cm
gic ca chng ta v ngc nhin cht i. Chng ta bt u
gii thch mi th, chng ta ngh chng ta c mi cu tr li.
Khi mi th c xc nh v c trao cho mt
ngha, cm gic ca chng ta v ngc nhin st gim. V khi
cm gic ngc nhin km i, kh nng ca vic mang tnh
tn gio ca chng ta bin mt. Tn gio l b n, b n ti
thng; n l ngc nhin ti cao. Php mu v i nht c th
xy ra trong th gii ny l tr thnh c tnh tn gio. Ti
sao? Bi v khi tr thnh c tnh tn gio, ngi ta bt u
ni ta nh ngi t ny ngi ang ni: l iu
ngc nhin ln lao! Th gii mi y vi khonh khc
trc thi, th gii m ti bit mi vi khonh khc trc
y thi, khng cn sao? N i u ri? N tan bin
vo u ri?
Nhng ngay lp tc sau pht biu th hai ti. Pht
biu th nht l v ngc nhin, pht biu th hai l v phc
lc. Phc lc n np ngay sau ngc nhin. Ngi mt cm
gic ngc nhin s khng bao gi c kh nng t ti phc
lc, bi v ngc nhin l cnh ca ti phc lc. Ngi c
cnh ca ngc nhin b ng li s khng c kh nng i vo
trong lu i ca phc lc c. Pht biu th hai theo sau
ngay lp tc.

Trong i dng v i ca Brahman, y nhng cam l
ca phc lc v tn, by gi ti phi t b ci g v phi
ly ci g? By gi ci khc l ci g v ci phi thng l
ci g?

Nu ton th th gii bin thnh gi, th th ti khng
c g t b c. Bt k ci g c th c t b tan bin
c ri. By gi ti khng c g m m, v bt k ci g ti
c th m m cng bin mt. Khng ci g c bm
gi v khng ci g c t b. Khng ci g cn ly m
cng khng ci g cn b; ton th th gii ca m m v
t b bin mt.
kinh ny c hiu ng. ng ngh rng vi vic
bin mt ca th gii ch m m bin mt; t b cng bin
mt, bi v m m v t b u l hai phn ca th gii ,
ci khng cn na.
Ngi tch lu tin bc, ngi l k m m; ngi t
b tin bc, ngi l k t b - nhng vi ngi m bn
thn th gii bin mt, bn thn ca ci cng bin mt...
m m l g v t b l g? Do cc hin nhn ca
Upanishad khng phi l ngi t b theo nh ngha ca
bn; theo nh ngha ca bn h cng khng l m m. Cc
hin nhn ca Upanishad thuc mt loi ngi hon ton
khc, loi ngi th ba.
|
|
561

562

iu chng ta ng v ai t b ngy nay l i lp
vi ai m m. Cc hin nhn ca Upanishad, ngi
nu ra nhng pht biu ny khng phi l nhng ngi t
b v chy trn khi mi th, lang thang trn tri. H khng
vn v y . H khng phi l ngi t b m cng khng
l ngi m m, h l nhng ngi cc k bnh thng v
gin d, sng ht tr con. Vi h ton th gii ni t b v
m m cng xy ra nay bin mt. C hai chng u
khng c gi tr g.
Khi thc h t b tr nn ph cp trn t nc ny,
di nh hng ca Pht gio v Jaina gio, ngi ta i ti
hiu n nh ci i lp ca m m v dn dn, dn dn cc
hin nhn ca Upanishad bt u b phai m dn khi k c
ca chng ta, bi v h l mt loi ngi hon ton khc.
Chng ta khng th gi h l k m m, bi v h cha bao
gi hng hi h tch lu bt k th g; chng ta khng th gi
h l k t b, bi v h khng hng hi vt b ci g. Nu
bt k ai cho h th g, h s ly; nu ai ly bt k ci
g t h, h cng khng sn ui ngi y. Ti s k cho
bn mt giaiat hoi c th cho bn tng no ...

Kabir c mt ngi con tn l Kamaal. Kabir khng
nhn bt k qu tng hay tin bc no, trong khi Kamaal li
ging nh cc hin nhn ca Upanishad. t ca Kabir yu
cu ng y tng kh Kamaal ra khi v tr ca ngi . H
ni, Khi ai cng dng thy qu tng hay tin bc, thy
bo ngi rng thy khng cn n, c gi ci li cho
mnh, nhng Kamaal ny ngi ngoi v nhn mi th t
nhng ngi m thy t chi. Ngi ban phc cho h
v th ri gi li mi th. Cu chng l mt k rc ri.
Ti khng bit liu Kabir c ni cu ny khng - ti
khng tin Kabir c th ni iu , chc phi l mt tn
no ca Kabir, ngi cng quen bit vi Kamaal - pht
biu l: Mt a con tn l Kamaal c sinh ra v ton b
th ph nh Kabir b nhn chm mi mi. Pht biu ny
ngha l Kamaal con ca Kabir lm hoen tn tui ca
ton b gia nh anh ta.
Cho nn Kabir bo Kamaal iu mi ngi ni v anh
ta v hi anh ta ngh g v iu . Th ri Kamaal gi
rng anh ta s i v mt lu tch bit, iu khng c vn
g.
Kamaal chuyn ti mt ci lu tch bit. Vua ca vng
Kashi i ti bit iu ny. Nh vua cha bao gi cm thy
rng Kamaal l k m m. iu anh ta khng theo t b l
r rng, nhng nh vua cng hoi nghi rng anh ta l k m
m. Nh vua ngh rng tt hn c l nn kim tra li iu
, cho nn ng ta ti vi mt vin kim cng rt qu gi v
em tng n cho Kamaal. Kamaal ni, ng em loi qu
g n cho ti vy? Khng n m cng khng ung c
n.
Nh vua kinh ngc khi nghe ti li nhn xt ny. ng
nghe mi ngi ni rng Kamaal gi mi th c cng
dng cho anh ta, v y nh vua cho anh ta vin kim
cng ng gi hng triu ru pi v Kamaal ny gi n ch l
. Ngh rng bn tn ca mi ngi l khng ng v rng
Kamaal s khng ly mn qu, nh vua ly li vin kim
cng v bt u cho vo ti. Kamaal lin ngn nh vua li,
ni, ng c in khng y? Ban u ng mang gnh nng
ny ti y, ri by gi ng s mang n v sao? n y
i!
By gi nh vua tr nn rt nghi ng, ngh c iu g
m mui v con ngi ny. Nhng bn c thy cch thc
|
|
563

564

tm tr chng ta vn hnh khng? iu Kamaal lm l mt
iu hon ton logic: Nu n thc s ch l mt vin
thi, ng phi chu ng rc ri ca vic mang trng
lng ca n ti ch ny... vy m by gi ng mun mang
ci trng lng tr v na. Bung b n i thi.
Nhng tng u tin hp dn nh vua. Bt k
tng t b no bao gi cng hp dn k am m. Nhn xt
th hai ca Kamaal v vic bung b vin kim cng khng
hp dn ng ta cht no - by gi ng ta tr nn nghi ng.
Du vy nh vua vn hi, Ta s b n u?
Kamaal ni, By gi ng ang hi b n u - iu
c ngha l ng khng coi n l vin . Th th tt hn c
l ng ly li n i. Ti sao cu hi ny ny sinh b n
u? Sau ht n ch l mt hn - c b n bt k u
cng c.
kim tra s vic thm na nh vua ni, c ri.
Tp lu c lp bng mi rm cho nn nh vua n vin kim
cng vo trong mi v ni, Ta s n y.
Kamaal ni, Tt. ng lm tu thch, nhng ti khng
thy c g quan trng khi c gi mt vt nh vin y c.
Nh vua quay li sau mt thng. ng ta chc chn rng
ngay ngy hn sau vin kim cng s c em bn i hay
b giu ni no khc. Cho nn ng ta quay li sau mt
thng v hi Kamaal, Mt thng trc y ta b vin
kim cng y. N vn ch?
Kamaal ni, Ti ni vi ng lc y rng n ch l
vin thi. By gi ng ang gy ra kh khn. ng
n u? C th ai ly n i ri, c th n vn cn
- th tm xem sao.
Nh vua ngh Kamaal th t ra lu lnh khi ni C th
ai ly n i. Nhng khi nh vua thc s tm n vin
kim cng n vn ti cng ch, trong rm ca mi nh.
Cc hin nhn ca Upanishad ging iu . Vi h
c m m ln t b khng c ngha g. Tt c knh trng
cho t b c bi v m m ca ngi ta. y l l do ti
sao ngi t b c hp dn cao vi ngi m m - bi v
chnh ci i lp n hp dn. Ch ca ngi ta b ht v
n, ngi ta cm thy rng ngi ta khng th lm c iu
nh vy v con ngi ny ang lm iu .
Cho nn ngi m m chm chn ngi t b. V c l
do cho iu . H cm thy rng h khng th b qua ngay
c mt ba n v y c ngi ny nhn n c thng.
Ci mnh, ci mnh di chn ngi i. Chng ta khng
th t b c nh ca, v y ngi ny t b mi th.
Chng ta khng th khng mc qun o v y ngi ny
ng trn trn ng. Ci mnh trc ngi !
Nu ai lm iu chng ta khng th lm c, chng
ta cm thy ngi xng ng cho knh trng ca chng ta.
Tt c knh trng ca chng ta l bi v m m ca chng
ta. Do mt iu rt th v xy ra: x hi cng sung tc, x
hi cng m m, n cng knh trng ngi t b. Ngi
Jaina giu c, h c mi tin nghi cuc sng, cho nn h
trng i t cch t b rt nghim ngt t cc s. iu rt
th v l x hi ca nhng ngi m m, ca nhng ngi
phong lu, mong i t b cp cao t cc s, bng khng,
h khng th cho cc s s knh trng n th.
Ngi Hindu khng nhn mnh vo t b nhiu n th -
rng nhng ngi t b nn t b ngn ny, nn lm iu
ny, nn lm iu kia; do khng ngi t b ca Hindu
c c hi nu ngi c so snh vi ngi t b ca
Jaina. Ton b l do cho iu ny l ch x hi Hindu ch
|
|
565

566

yu khng phi l x hi giu c nh x hi Jaina. Mt cch
so snh n l mt nhm rt ngho, v x hi ngho khng
trng i cao lm v vic mc cao ca t b i vi
nhng ngi t b ca n.
Cho nn x hi cng sung tc, tiu chun v t b s
cng cao. Ch vi t b ln lao m x hi mi chp nhn
rng c, ngi ny lm vic g , ngi t b iu
g . Chng ta nh gi theo tm tr ring ca mnh.
Upanishad ni rng chng no c gi tr c t ln
vic t b, hiu r rng vn c gi tr c t ln m m
na. Chng no c knh trng vi t b, hiu r rng bn
cng c hp dn hng v m m. Knh trng ny ch l
phn x ca hp dn. Cc hin nhn ca Upanishad ni rng
vi ngi thc tnh, vi ngi c thc, ton b th gii
ny - c t b ln m m - bin mt.
t ny ni, Ti s t b ci g? Ti s ly ci g v
ti s b ci g? Ti chm m trong i dng phc lc
v hn.
iu xy ra ng thi: ngay khi th gii ny mt i
th gii bt t mi c t ti. iu ny xy ra trong cng
khonh khc, mc du l hng thi gian c th dng nh c
trong vic thy n.

y ti khng thy g, ti khng nghe thy g v ti
khng bit g,...

t ny ni, Trong i dng ca cam l phc lc v
hn ny m ti ang chm ngp, ti khng thy g c. Ti
khng thy g bi v ch nhng ci g tch khi ci ny mi
c th thy c. Ti khng nghe thy g bi v ch m thanh
ca ci khc mi c th c nghe thy. Ti khng bit g
bi v ngay c vic bit cng l t ngi khc. Ti ch kinh
nghim phc lc.

Ti bao gi cng trong linh hn phc lc...

Ti khng c tri thc khc, ti khng c bt k ci nhn
no, ti khng nghe thy g; khng mt gic quan no ca ti
hot ng thm na. By gi ch mt iu xy ra trong ti v
l, ti thng xuyn kinh nghim phc lc. V iu ang
c ti kinh nghim hm nay l duy nht v v song.
Khng c cch no khc, khng c biu tng no qua
gii thch hay xc nh n. Bn thn ti l bn tnh ring ca
ti.

Ti v gn b, v thn th, v gii tnh, bn thn ti l
Thng ; ti l im lng tuyt i, ti l v hn, ti l
ci ton th v ci c i nht.

t ny ang kinh nghim iu ny. Nhng kinh
nghim ny bt u vo khonh khc th gii bin mt.
Khonh khc vic m mng tan v v vic nhn ra chn l
ny bt u rng...

Ti v gn b, v thn th, v gii tnh, bn thn ti l
Thng ; ti l im lng tuyt i, ti l v hn, ti l
ci ton th v ci c i nht.

Ti khng l ngi lm, ti khng l ngi kh, ti
khng thay i v khng cn kit, ti l ch tr ng ca
tri thc thun khit, ti l mt mnh v ti l to ln vnh
hng.

|
|
567

568

Tuyn b ny l t t.
Thy ni nh vy, gii thch vi ngi rng n
ging th ny. t ny c th nhn n theo hai cch. Hoc
ngi s lm cho n thnh mt phn ca tri thc tr tu
ca mnh v ni, c thi, ti ng vi thy; bt k iu
g thy ni u c ngha cho tr tu ti, v th ri cho
nhng pht biu ny, Upanishad ny s tr thnh v dng.
Nhng li gii thch cng c th tr thnh kinh nghim ca
t ny v ngi ni, Bt k iu g thy ang ni cng
u c ti thy. Ti cng kinh nghim n. V t ny
cng b thm, Bn thn ti l Thng ; ti l c i nht
v ti l tnh thng vnh cu.

Tri thc ny do thy trao cho Atpantaram...

Tn ca thy khng c nhc ti. Tn ca ngi tm
kim u tin khng c nu ra. Ai l ngi u tin
bit iu ny l khng c bit.
y l iu rt hay v nn c hiu cho ng, bi v
tm linh khng phi l ci g mi. Tm linh l c i nht,
vnh hng. Tm linh c y t khi con ngi c y.
Chng ta khng th hnh dung c thi im m tm linh
c th khng c y. Chng ta c th tng tng c
thi im khng c khoa hc, chng ta cng c th tng
tng c thi im khng c hnh thi ngh thut no -
khi c nghn th khng c - nhng chng ta khng th
tng tng c mt thi im khi con ngi c th c
m khng c tm linh, bi v khao kht tm linh l c trng
c bn ca con ngi.
Cho d khng c khoa hc, con ngi c th l con
ngi. Cho d khng c tin, con ngi c th l con ngi;
cho d khng c gio dc con ngi c th l con ngi -
ngi v hc cng l ngi v ngi ca x hi khng khoa
hc cng l ngi - nhng nu khng c tm linh con ngi
khng l con ngi, con ngi tr thnh con vt. Tm linh l
c trng c bn ca con ngi.
Trong nh ngha con ngi, Aristotle ni, Con
ngi l sinh linh hp l. nh ngha ny khng ng vy
bi v, sau rt, ngay c mt ngi bt hp l cng s phi
c gi l mt ngi. Hp l khng phi l mt c trng
bt bin ca con ngi. Machiavelli ni, Con ngi l
sinh linh chnh tr. Nu ra nhn vo con ngi ngy nay,
pht biu ca ng y l ng; con ngi l mt sinh linh
chnh tr hon ton. Chnh tr l thc n ca ngi , chnh
tr l nc ung ca ngi ; bo ch l nhu cu u tin
ca ngi mi sng sm v tho lun v chnh tr mi
trong m l nhu cu cui cng ca ngi - chnh tr
dng nh l cuc i ngi . Nhng chnh tr cng
khng phi l c trng nn tng ca con ngi. Nghin cu
by gi ch ra rng chnh tr c tm thy ngay c trong kh
v ng vt hoang di. Ht nh c tng thng, th tng v
ni cc trong cc quc gia, tng t trong cc nhm kh cng
c k cm u, th tng v ni cc ca chng.
Khng c my khc bit gia cc chnh khch v kh.
Trong loi ngi, chnh nhng k c nhiu tnh kh hn tr
nn b hp dn v chnh tr.
Nhng con ngi l sinh linh tm linh. V l c
trng ng n ca con ngi.
Cho nn bt k ai khm ph ra tri thc ny ln u
tin, tn ngi khng c nu ra. V y l mt iu rt tt.
N c ngha l tri thc ny l c i, vnh cu n mc tn
ca ngi u tin tr thnh ngi bit n l khng c
|
|
569

570

bit ti. Ti v tr tn ca ngi u tin mi iu c bit
ti ch l th ny... Thy trao n cho Atpantaram.
Apantaram cng l mt t k diu. N c ngha l mt
t c tn khng c bit. Thy trao tri thc ny cho mt
t c tn khng c bit. Tn ca t u tin khng
c bit ti, do tn ca ngi ny trn danh ngha c
ly l Apantaram. Thy u tin i ti bit n iu ny l
khng c bit v t u tin ngi nghe c t thy
cng khng bit nt, bi v khi l ngi thy u tin,
t u tin cng khng bit rng mnh l t, hay ai l
thy. L thy v l t tt c l s pht trin mi v sau.
Khi ngi thy u tin i ti bit, ngi u tin ti
ng y phi l mt t. Chng ta c th gi ngi l
t, ch vi mc ch tn gi, nhng ngi chc
khng nhn bit v iu . Ngi phi n, ht nh b
ht vo thanh nam chm, v vic bit c truyn qua. Do
kinh ny ni:

Tri thc ny do thy trao cho Atpantaram, Atpantaram
trao n cho Brahma, ...

Brahma l ng sng to v tr. iu rt th v l ngi
sng to ra v tr cng l mt k dt, cng phi nhn tri
thc ny t ai . V kha cnh ny iu tr thnh kh
thm d c chiu su ca suy ngh ca ngi Hindu.
Chng ta gi Brahma l ng sng to nhng chng ta khng
coi ng y cng l ngi bit, bi v nu ng y l ngi
bit, ng y chc s khng to ra th gii m ny.
Nu th gii ny l m, ng sng to ca n khng th
l ngi bit. Cng trnh ca Brahma ch l pht trin th
gii m - ht nh lan to gic m.
y l l do ti sao chng ta khng xy nhiu n ca
Brahma; ch c mt n Brahma n . ng ra chng
phi c nhiu hn bt k n no khc, bi v ngi to ra
th gii ny ng phi c t trong nhiu n th tn
th hn bt k v thn no khc. Nhng ch c mt n. Ti
sao? - bi v chng ta i n hiu th gii ny l gic m, v
ngi to ra gic m ny khng xng ng c nhiu n.
Chng ta lm s ti a n ca Shiva, bi v ng y l
k ph hu th gii ny. Trong mi thnh ph, trong mi
thn lng bn s thy mt shivalinga - biu tng dng vt
ca Shiva - c t thc s di mi cy ci. Chng ta
lp y ton b mnh t ny bng Shiva, v c l do. Ti
sao nh ti Brahma? - ng y l ngi x y chng ta
vo rc ri ny mt cch khng cn thit. Chng ta nh ti
Shiva thng xuyn hn, v c mc ch, bi v ng y l
ngi ph hu, ng y s ph hu mi th.

...Atpantaram trao n cho Brahma, Brahma trao n cho
Ghorangiras, Ghorangiras trao n cho Raikva, Raikva
trao n cho Rama...

Vy trong dy chuyn c hng nghn ngi, nhng
vi ci tn quan trng c la ra. c hng nghn ci tn
thm ch khng c bit ti. Mt vi tn tui ni ting nht
c la ra y. Ghorangiras l mt trong nhng ngi
bit v i nht t thi Upanishad v ng y truyn tri
thc cho Raikva. Raikva na cng l mt hin nhn xut
chng: ng y trao n cho Rama, v n lt Rama trao n
cho mi sinh linh.
Qua Rama tri thc ny tr nn c ph cp, t ti
qun chng. Trc tri thc ny l b truyn v thy s ch
|
|
571

572

truyn n cho t trong b mt. Rama lm cho n thnh sn
c cho mi sinh linh. Trong tay ca Rama n khng cn l b
truyn na, n tr thnh cng khai cho mi ngi.

Rama trao n cho mi sinh linh. y l thng ip ca
nit bn...

Thng ip ca nit bn l ch tan bin ca ci ti.
Ht nh vic ngn n b tt i ci ti b tt i. Ngi tt
bn thn mnh t ti thc ti tuyt i, iu khng th b tt
i theo bt k cch no.
iu c th b tt i bn trong chng ta l bn ng ca
chng ta; iu khng th b tt i l Brahman bn trong
chng ta. Cho nn tt ci c th b lm tt cho ta ci
khng th tt c c th c kinh nghim.
y l gio hun ca Veda. y l tinh hoa ca mi
Veda. V y l k lut ca Veda.

Do vy kt thc Upanishad ny.

Upanishad ny kt thc mt cch rt c o. N khng
kt thc bng gio hun ca thy m kt thc bng vic t
ti ca t. N khng kt thc vi iu thy ni m n
kt thc bng iu xy ra cho t. Chng no m gio
hun cn cha tr thnh mt hin tng sng n khng c
gi tr. Chng no gio hun khng sng ng n ch l tr
chi tm tr.
Upanishad ny khng phi l tr chi tm tr, n l vic
bin i cuc sng.

Thy trao n... cho Atpantaram, Atpantaram trao n cho
Brahma, Brahma trao n cho Ghorangiras, Ghorangiras
trao n cho Raikva, Raikva trao n cho Rama v Rama
trao n cho mi sinh linh.

...V chng ta li c gng chn hng gio hun diu
k ny, vic kinh nghim ny v k thut tm linh ny bn
trong bn thn mnh. Chng ta khi li ngn la ny bng
cch chuyn chic bc.
Sau khi i t y, tip tc khi ngn la ny i. Mt
ngy no khonh khc dt khot s ti trong cuc i
bn khi bn cng c kh nng ni, Ti thy th gii ht
nh by gi, n i u ri?... N c n gin khng tn
ti khng? V ci ngy iu ny s c bn kinh nghim,
bn cng s c kh nng ni, Bn thn ti l Thng , ti
l tnh thng vnh cu, ti l v hn, ti l phc lc, ti
l Brahman
Chng no iu ny cn cha xy ra bn trong bn,
thng ip ny v nit bn phng c ch g, tinh hoa ny ca
Veda phng c ch g? V chng no cn cha nh th, mc
du Upanishad kt thc ti y, n cn cha kt thc cho
bn.
Cu mong s c mt ngy m bn cng c th ni, Gio
hun Upanishad kt thc y cho ti.
cho hm nay.
|
|
573

574

V Osho


Osho sinh ra ti Kuchwada, Madhya Pradesh, n ,
vo ngy 11 thng 12 nm 1931. T thiu thi ng l mt
tinh thn c lp v ni dy, nhn mnh ti chng nghim
chn l cho chnh mnh thay v thu nhn tri thc v nim tin
do ngi khc trao li.
Sau khi chng ng tui hai mi mt, Osho hon
thnh hc tp hn lm v dnh nhiu nm ging dy trit hc
ti i hc Jabalpur. ng thi, ng du hnh trong ton
n ni chuyn, thch thc cc nh lnh o tn gio
chnh thng trong cc cuc tranh lun cng khai, t cu hi
v nhng nim tin truyn thng v gp g mi ngi t mi
no ng cuc sng. ng c rt nhiu, mi th ng c th
tm thy m rng hiu bit ca mnh v h thng nim tin
v tm l ca con ngi hin i.
n cui nhng nm 1960 Osho bt u pht trin
cc k thut thin ng duy nht ca mnh. Con ngi hin
i, ng ni, b qu nng gnh vi nhng truyn thng lc
hu ca qu kh v nhng lo u ca cuc sng hin i n
mc ngi phi tri qua qu trnh ty ra su sc trc
khi ngi c th hi vng khm ph ra trng thi thnh
thi, v suy ngh ca thin.
Trong qu trnh lm vic ca mnh, Osho ni v mi
kha cnh thc ca vic pht trin tm thc con ngi. ng
c ng tinh hoa ca iu c ngha cho vic truy tm
tm linh ca con ngi hin i, da trn khng ch hiu bit
tr tu m c kim nghim li theo kinh nghim sng ca
ring ng.
ng khng thuc v tn ngng no c - Ti l ngi
bt u cho tm thc tn gio hon ton mi, ng ni. Xin
ng gn ti vi qu kh - iu thm ch chng ng
nh.
Bi ni ca ng cho cc t v ngi tm kim tm
linh c xut bn trong hn su trm nm mi tp, v
c dch sang hn bn mi ba th ting. V ng ni,
Thng ip ca ti khng phi l hc thuyt, khng phi l
trit l. Thng ip ca ti l gi kim thut no , khoa hc
v bin i, cho nn ch nhng ai sn sng cht nh h hin
ti v c sinh ra ln na trong ci g mi n mc h
khng th no hnh dung ra c iu ngay by gi... ch
vi ngi dng cm mi sn sng lng nghe, v lng nghe l
sp nguy him.
Lng nghe, bn bc i bc u tin hng ti ti
sinh. Cho nn y khng phi l trit l m bn c th ch
chong vo ngi v i khoc lc v n. y khng phi l
hc thuyt m bn c th tm ra khuy kho cho nhng cu
hi phin nhiu. Khng, thng ip ca ti khng phi l
truyn giao bng li no . N cn nguy him hn th
nhiu. N khng g khc hn l cht v ti sinh.
Osho ri khi thn th ngy 19 thng 01 nm 1990.
Cng x khng l ca ng n tip tc l trung tm
trng thnh tm linh ln nht trn th gii hp dn hng
nghn khch thm quc t, ngi ti tham d vo thin, tr
liu, cc chng trnh sng to, hay ch chng nghim bn
th trong pht trng.
|
|
575

576

Cng x Osho quc t

Pune, n
Cng x ny l trng phi k diu cho vic thm him
bn trong. l phiu lu ln lao nht c , v cng l l
hi ln nht.
Con ng bn phi i qua, bn s phi i mt mnh;
nhng bit rng bao nhiu ngi cng ang du hnh mt
mnh s em li cho bn ng vin ln lao.
Mt c o nh m trong cuc sng ang din ra vi
tm nhn hon ton khc; ni cuc sng din ra c mc ch,
ngha, ni cuc sng din ra c phng php, ni cuc
sng din ra trong tnh to, nhn bit, thc tnh; ni cuc
sng khng phi ch l iu ngu nhin, ni cuc sng bt
u tr thnh ngy mt trng thnh hn theo chiu hng
no .
V y khng phi l tu vin n ; y l cng x
quc t, ni gp g ca ng v Ty. Cng x ny i din
cho ton b loi ngi, khng phi v qu kh m l v
tng lai.
N lc ca chng ti l lm cho thin tr thnh c sn
cho tng ngi v mi ngi; bt k ai mun thin, thin u
sn c tng ng vi kiu ca ngi . Nu ngi cn
ngh ngi, ngh ngi cng nn l thin ca ngi . Ngi
im lng khng lm g, ri xun ti v c t n mc ln -
s l thin ca ngi . Chng ta phi tm ra tht nhiu
chiu hng cho thin, nhiu nh s ngi trn th gian ny.
V khun mu phi ng qu cng nhc, v chng c hai c
nhn no ging nhau c. y l cuc cch mng. C nhn
phi khng b g kht vo khun mu; nhng khun mu th
phi va vn vi c nhn. l l do ti sao bn thy c
nhiu cch thin th ang din ra y. Cch thc th c th
l tch cc hay th ng, cng chng thnh vn g, mc
tiu l mt: lm sao lm cho bn thnh im lng n mc tt
c mi suy ngh u bin mt v bn ch cn l tm gng,
phn chiu ci ang y.

a i hc Osho
Trong cng x ny c t nht nm mi nhm tr liu
ang tin hnh, bi nhng l do no . y ch l cch lm
cn bng li hng nghn nm km nn. y ch l em li
nh nhng cho tt c nhng ci bn km nn - nh ngi
Ki t gio, ngi Hindu gio, Pht t. N ch hon tc li ci
hi ca hng th k c k gy cho bn. Cc nhm tr liu
ny khng phi l cu cnh; chng ch chun b cho bn
thin, chng kin th ng v cc ngh, tnh cm v hnh
ng m khng nh gi hay ng nht.
S bng sng ca mi ngy l vic gp g vo bui ti:
mt bui l hai gi vi m nhc, nhy ma v thin im lng
theo di mt trong nhng bi ni ca Osho.
y khng phi l bi hc; y ch n thun l phng
tin lm cho bn thnh im lng, v nu yu cu bn phi
im lng khng n lc g, bn s thy rt kh khn. Ti ang
lm cho bn im lng m khng phi n lc g v phn bn
c. Vic ni ca ti trc ht l dng nh mt chin lc
to ra im lng trong bn.
|
|
577

578

bit thm thng tin
http://www.osho.com
Osho Commune International
17 Koregaon Park
Pune 411 011 (MS) India
Tel: + 91 (212) 628 562
Fax: + 91 (212) 624 181
Email: osho-commune@osho.com
Osho International
410 Park Avenue, 15th Floor,
New York, NY 10022
Tel. +1 212 231 8437
Fax. +1 212 658 9508
http://www.osho.com/oshointernational
Klau Steeg: klau.steeg@oshointernational.com
Montse Cortazar: montse.cortazar@oshointernational.com
Agent for Vietnam is Tuttle Mori Agency, Managing
Dirrector Pimolporn Yutisri : pimolporn@tuttlemori.co.th
Office email: oshointernational@oshointernational.com
Royalties: OshoOffice@oshointernational.com

xem tin tc, trao i ni chuyn, xem cc trch on
v ton vn bi ni ca Osho, cc bn c th gh thm trang
web
http://oshovietnam.net

xem mt s bn dch ting Vit ca sch Osho, cc
bn c th vo trang web:
http://oshovietnam.wordpress.com/

Li thy hm cha im lng quanh , li thy khng phi
l ting ng. Li thy c giai iu, c nhp iu, c m nhc
v ti chnh ct li ca li thy l im lng hon ton. Nu
bn c th hiu thu li thy, bn s i xuyn vo im lng v
hn ny. Nhng hiu thu li ca Pht, cch thc khng
phi l phn tch, cch thc khng phi l bin lun, cch
thc khng phi l tranh lun. Cch thc l chm vo quan
h vi thy, tr thnh ho hp vi thy, ng b vi thy.
Trong ho hp , trong s chn thnh , ngi ta i vo
trong chnh ct li li thy. V bn s khng tm thy
bt k m thanh no, bt k ting ng no; bn s thy
im lng tuyt i. V nm tri n l hiu thy.
Osho, Dhammapada: Con ng ca Pht, 5

T li ti bn c th bng chy, nhng bn s khng
th no tm ra bt k l thuyt, hc thuyt no. Bn c th tm
ra cch sng, nhng khng tm ra c gio l thuyt
gio. Bn c th tm ra tnh cch ni dy hay tim nhim
nhng bn s khng tm thy ch cch mng no c t
chc.
Li ti khng ch l ngn la. Ti ang t thuc n
y , chng s n tung trong nhiu th k. Ti ang t
nhiu hn l s cn thit - ti cha bao gi tnh ht c hi.
Gn nh tng cu u d nh to ra rc ri cho bt k ai
mun t chc tn gio quanh ti.
Osho, T c tnh ti c nhn
|
|
579

580

Sch Osho dch sang ting Vit

1. Con ng ti con ng ca my trng 1997
2. Bin chuyn Mt tng 1997
3. Ngn tay ch trng 1997
4. Thin l g? 1997
5. i tm iu huyn b, tp 2 1998
6. Thin: T do u tin v cui cng 1998
7. Kinh Kim Cng 1998
8. Ti l li cng 1998
9. Nhp p ca tuyt i 1998
10. Tm Kinh 1998
11. Ma ro khng my 1999
12. Nhc c trong rng thng 1999
13. Dhammapada: Con ng ca Pht, t. 1 1999
14. Con thuyn rng 1999
15. Tn Tm Minh: Sch v ci khng 1999
16. T dc ti Siu tm thc 1999
17. T Thuc ti Thin 1999
18. Cng lnh Thin: T do vi chnh mnh 2000
19. V tr: Hoa ca vnh hng 2000
20. B t ma: Thin s v i nht 2000
21. V hoa ma xung 2000
22. o: Ba kho bu, tp 1 2001
23. Kinh nghim Mt tng 2001
24. Bn kinh cui cng, tp 6 2001
25. Chiu bn kia ci bit 2001
26. K lut ca siu vit, tp 3 2002
27. Con ng bn ngoi mi con ng 2002
28. Khng nc khng trng 2002
29. Om Mani Padme Hum 2002
30. Nansen: im khi hnh 2003
31. Joshu: Ting gm ca s t 2003
32. M T: Tm gng trng rng 2003
33. Rinzai: Bc thy ca iu phi l 2003
34. Hyakujo: nh Everst ca Thin 2003
35. Isan: Khng du chn trn tri xanh 2003
36. Kyozan: Con ngi thc ca Thin 2004
37. Dogen Thin s: Tm kim v hon thnh 2004
38. Yakusan: Thng ti im chng ng 2004
39. i tm iu huyn b, tp 1 2004
40. Dhammapada: Con ng ca Pht, t. 2 2004
41. T Thuc ti Thin (chnh l) 2004
42. Trng thnh: Trch nhim l chnh mnh 2005
43. Sng to: Khi ngun sc mnh bn trong 2005
44. Dng cm: Vui sng him nguy 2005
45. Dc khoa cho linh hn 2005
46. Cn bng thn tm 2005
47. Ta l ci 2006
48. Tnh yu, t do, mt mnh 2006
49. Dhammapada: Con ng ca Pht, t.3 2006
50. K lut ca siu vit - tp 1 2006
51. K lut ca siu vit - tp 2 2006
52. K lut ca siu vit - tp 4 2007
53. Vui v: Hnh phc t bn trong 2007
54. Chuyn bay ca mt mnh ti mt mnh 2007
55. Nhn bit: Cha kho sng trong cn bng 2007
56. T do: Dng cm l bn thn mnh 2007
57. Dhammapada: Con ng ca Pht, t.4 2007
58. Trc gic: Vic bit bn ngoi logic 2007
59. Dhammapada: Con ng ca Pht, t.5 2008
60. Dhammapada: Con ng ca Pht, t.6 2008
61. Thn thit: Tin cy bn thn mnh v
ngi khc 2008
62. Dhammapada: Con ng ca Pht, t.7 2008
|
|
581

582

63. T bi: Vic n hoa ti thng ca tnh yu 2008
64. o: lch s v gio hun 2008
65. Dhammapada: Con ng ca Pht, t.8 2009
66. Dhammapada: Con ng ca Pht, t.9 2009
67. Cuc sng, tnh yu, ting ci 2009
68. Dhammapada: Con ng ca Pht, t.10 2009
69. Dhammapada: Con ng ca Pht, t.11 2009
70. Dhammapada: Con ng ca Pht, t.12 2009
71. o - Ba kho bu - tp 2 2010
72. o - Ba kho bu - tp 3 2010
73. o - Ba kho bu - tp 4 2010