You are on page 1of 32

1

M M U U
I- a cht cng trnh hc
1- Khi nim:
CCT l khoa hc ng dng cc tri thc a cht phc v cc cng tc xy
dng khc nhau: Quy hoch, thit k, thi cng, khai thc v bo v CTXD.
2- i tng nghin cu:
t xy dng, bao gm:
- t lm nn cho CTXD;
- t lm mi trng cho CTXD;
- t lm VLXD.
Ngoi ra, cn nghin cu nc trong t v s tc ng qua li ca t
v nc.
Cc loi i tng nghin cu rt a dng v lun bin i theo khng gian v
thi gian.
M M U U
II- Nhim v nghin cu
1- Xc nh, nh gi iu kin a cht cng trnh:
- iu kin a mo;
- iu kin a tng;
- iu kin a cht thu vn;
- Cc hin tng, qu trnh a cht ng lc cng trnh.
2- D bo cc hin tng, qu trnh a cht ng lc bt li.
3- xut cc bin php nhm phng nga v ci to iu kin CCT bt
li.
4- Xc nh kh nng cung cp VLXD t nhin, xut bin php khai
thc.
Iii- Ni dung nghin cu
1- iu kin a tng.
2- iu kin a cht thu vn.
3- Cc hin tng v qu trnh a cht ng lc.
4- Cc phng php thm d v kho st a cht cng trnh.
M M U U
IV- Cc phng php nghin cu
1- Phng php a cht hc (phng php thc a)
L phng php quan trng nht c tin hnh ngoi hin trng (khoan,
o thm d, cc th nghim hin trng khc )
2- Phng php trong phng
2.1. Phng php phn tch: Quang hc, nhum mu, phn tch.
2.2. Phng php tng t a cht:
Da vo s hiu bit rt k mt vng nghin cu nhn bit cho vng
c cu trc, kin to tng t.
2.3. Phng php m hnh ho:
S dng vt liu c tnh cht tng t vi i tng ta nghin cu hin
trng nhng c kch thc nh hn nhiu nghin cu.
2.4. Phng php tnh ton l thuyt:
S dng cc cng thc ton hc, cc phng trnh ton hc.
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
I. Khong vt
1- Khi nim
1.1. nh ngha:
Khong vt l nhng cht thin nhin ng nht theo thnh phn v cu to
c to thnh sau nhng qu trnh l, ho hc khc nhau xy ra trong hoc
trn v qu t.
C th ch do 1 hoc nhiu nguyn t ha hc to thnh.
1.2. Trng thi khong vt: Kh (Mtan), lng (thy ngn, du m), rn.
1.3. S lng: khong 2.800;
- Khong vt to t (thng gp trong thnh phn t ): 50
1.4. Bin th khong vt: khong 4.000
2- Qu trnh thnh to:
2.1. Qu trnh ni ng lc.
2.2. Qu trnh ngoi ng lc.
2.3. Qu trnh bin cht.
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
3- Cu trc khong vt
3.1. Khi nim:
Cu trc khong vt l s sp xp, phn b mt cch c quy lut trong khng
gian cc ion, nguyn t hoc phn t to nn chng.
a b
Hnh 1.1. Cu trc than ch (a) v kim cng (b)
3.2. Vai tr ca yu t cu trc i vi tnh cht ca khong vt.
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
4- Thnh phn ho hc ca khong vt
4.1. Cc nguyn t t sinh
4.2. Cc hp cht ho hc
5- Mt s tnh cht l hc ca khong vt
5.1. cng
- cng tng i (bng 1)
- cng tuyt i: Tank - 2,4; Kim cng - 10.060 KG/mm
2
Bng 1- Bng cng khong vt Mosh
5.2. T trng: ph thuc vo thnh phn ha hc v cu trc tinh th
- Giao ng: 0,6 19 - Trung bnh: 2,5 4,0
10 Kim cng 5 Apatit
9 Corion 4 Fluorit
8 Topaz 3 Canxit
7 Thch anh 2 Thch cao
6 Octoclaz 1 Tank
cng Khong vt cng Khong vt
2
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
6- Phn loi khong vt theo thnh phn ho hc
6.1. Lp Silicat: Khong 800 khong vt, chim 75% khi lng v qu t, l
thnh phn ch yu ca macma, bin cht v t st, nh: Thch anh
SiO
2
, Fenspat- (Na,K)[AlSi
3
O
8
], Caolinhit-Al
4
[Si
4
O
10
][OH]
6
. cng:1-6,5;
khng c tnh ho tan.
6.2. Lp Cacbonat: Khong 80 khong vt, nh Canxit-CaCO
3
, Dolomit-
CaCO
3
.MgCO
3
, thnh phn chnh ca vi, lmit. cng:3-4; c kh
nng ho tan trong nc.
6.3. Lp Sunfat: Khong 260 khong vt, nh Anhidrit-CaSO
4
, Thch cao-
CaSO
4
.nH
2
O. cng:2-3; d kt hp v d mt nc.
6.4. Lp Oxyt: Khong 200 khong vt,nh: Hematit-Fe
2
O
3
, Manhtit Fe
3
O
4
.
cng:5-7; khng c kh nng ho tan trong nc.
6.5. Lp Sunfua: Khong 200 khong vt, nh Pyrit FeS
2
, chancopyrit-
CuFeS2, thn sa-HgS. cng:6-6,5; d b xy ho.
6.6. Lp Halogen: Khong 100 khong vt, nh Halit- NaCl. cng: 2-2,5; d
ho tan .
6.7. Cc lp khc:
Hp cht hu c (CH
4
); Nguyn t t sinh ( C,Cu, Pb); Hp cht volfram
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
II. t
1- Khi nim
1.1. nh ngha:
t l t hp mt lng khong vt c cht lng, cu trc, tnh cht l hc
v iu kin thnh to nht nh.
1.2. t :
t n khong (1 loi kv), t a khong (nhiu loi kv).
1.3. t-, , t:
: th a cht c lin kt rn chc (ion, ha tr, keo t) c bin dng gin,
bin dng n hi ln.
t: lin kt ri rc hoc mm dnh (phn t, tnh in, keo nc), l cc
lin kt yu, bin dng nhiu, bn chng ct thp hn .
2- Phn loi theo ngun gc thnh to
2.1. macma
2.2. t trm tch
2.3. bin cht
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
3- Thnh phn ca t : Gm 3 pha (hnh 1.3)
Hnh 1.3: M hnh 3 pha ca t
Ht t
(Solid)
Kh
Air
Nc
Water
RN
NC
KH
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
3.1. Pha rn : Gm cc khong vt trng thi rn.
3.2. Pha lng (ch yu l nc): theo trng thi tn ti chia ra:
* Nc trng thi hi:
* Nc trng thi lng: ty mc nh hng lc ht cc ht t:
- Nc t do: khng hoc t chu nh hng ca lc ht ht, ty v tr:
+ Nc trng lc: nm ngoi lp nc mao dn, chu tc dng hon ton trng
lc. Chng phn b ch yu trong cc l rng ln t, c th vn ng do
trng lc v gradien p lc. Khi vn ng c kh nng ho tan, truyn p lc
thu tnh, gy tc dng c hc.
+ Nc mao dn: nm khong trung gian gia nc kt hp vi nc trng
lc. N khng hon ton t do nh nc trng lc m n c th b nh hng
lc ht cc ht t m trong iu kin nht nh n gy ra hin tng mao
dn.
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
- Nc lin kt (kt hp):
+ Nc lin kt vt l: bm b mt vt rn, chu tc dng ca lc ht phn t
tnh in v lc Vandervan cc ht rn vi cc phn t nc.
-- Nc lin kt cht (nc hp ph): chiu dy 11 23 phn t, chim ti
a 518% khi lng t.
-- Nc lin kt yu (nc mng mng): chim ti a 7 40 % khi lng
t.
+ Nc lin kt ho hc: loi nc di dng ion, phn t tham gia vo thnh
phn cu trc mng tinh th ca khong vt.
-- Nc kt tinh: Di dng nH
2
O cha trong mng tinh th khong vt,
nh: CaSO
4
.nH
2
O, SiO
2
.nH
2
O;
-- Nc kt cu: Di dng H
3
O
+
, OH
-
trong mng tinh th khong vt,
nh: Ca(OH)
2
,Al(OH)
3
...
* Nc trng thi rn (nc ):
3.3. Pha kh: CO
2
, CO, O
2
, N
2
, CH
4
, H
2
S...
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
4- Kin trc ca t .
4.1. Khi nim:
Kin trc ca t l khi nim tng hp v cc yu t khc nhau, nh: Mc
lin kt, kt tinh, hnh dng, kch thc ca cc thnh phn khong vt to
nn t .
4.2. Cc kiu kin trc c trng:
- Kin trc ri rc: c trng cho t ht ri (ct, cui, si...), c = 0
- Kin trc dnh kt: c trng cho t mm dnh (st, st pha, ct pha), c > 0,
ht lin kt vi nhau yu bng mi lin kt vt l.
- Kin trc gn kt: c trng cho , c >>0, cc ht lin kt vi nhau bng
mi lin kt ho hc.
3
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
5- Cu to:
5.1. Khi nim:
Cu to ca t l khi nim v s phn b tng i gia cc thnh
phn khong vt c trong t .
5.2. Cc kiu cu to c trng:
Hnh 1.5. Mt s kiu cu to c trng
a- Cu to c xt; b- Cu to dng di;
c- Cu to phin; d- Cu to rng; e- Cu to mt
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
6- Th nm ca t
6.1. Khi nim:
Th nm ca t l khi nim v hnh dng, kch thc, v tr phn b trong
khng gian v quan h tip xc ca t vi mi trng xung quanh.
6.2. Cc kiu th nm c trng: ty iu kin thnh to v bin i
Hnh 1.6- Cc kiu th nm ca t
a- Kiu khi; b- Kiu phn lp; c- Kiu thu knh
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
III. macma
1- Qu trnh thnh to: T s ngui lnh v ng cng ca cc khi silicat
nng chy c nhit 2000-30000.
2- Phn loi theo iu kin thnh to:
2.1. macma xm nhp.
2.2. macma phn xut.
3- c tnh chung:
3.1. Thnh phn khong vt: pha rn, gm cc khong vt c cng ln
chim u th:
- Fenspat- (Ca, K, Na) (Al Si
3
O
8
): cng 6-6,5/10, hm lng 60% ;
- Thch anh: SiO
2
, cng 7/10, hm lng 12%;
- Amphibol v Pirocxen: Ca (Mg, Fe,Al) [(Si, Al)
2
O
6
], C 5,5-6/10,17% ;
- Mica: 2[AlSi
3
O
10
](OH)
2
, cng 2-3/10, hm lng 4%.
3.2. Kin trc: c trng bi kiu kin trc gn kt.
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
3.3. Cu to: Ch yu c cu to c xt, ch c mt s macma phn xut c
cu to rng.
3.4. Th nm: Khi macma c th c cc dng th nm khc nhau
Hnh 1.6- S cc dng th nm ca macma
a- bin cht v trm tch; b- Macma xm nhp; c- Mama phn xut.
1- Dng nn; 2- Dng bu; 3- Dng nm; 4- Dng mch;
5- Dng vm; 6- Dng lp ph; 7- Dng dng chy.
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
4- Tnh nng xy dng
4.1- macma cha b phong ho:
Dung trng 2,65 - 3 g/cm
3
, rng khng ng k, hu ht khng thm nc,
khng cha nc, khng b nc tc dng, cng rt cao, kh nng chu
ti rt ln( 500 3.800 KG/cm
2
). y l nn l tng cho tt c cc CTXD.
4.2- macma phong ho:
Dung trng 2,2 - 2,65 g/cm
3
, rng trn 10 - 15%, c kh nng thm nc
v cha nc, c kh nng nn ln di tc dng ca ti trng cng trnh.
Tnh nng xy dng ph thuc mc phong ho ca .
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
IV. t trm tch
1- Thnh to: T s trm ng v bin i tip theo ca cc trm tch khc
nhau: c hc, ho hc, sinh hc.
2- Phn loi theo iu kin thnh to:
2.1. Trm tch c hc.
2.2. Trm tch ho hc.
2.3. Trm tch hu c.
2.4. Trm tch hn hp.
3- c tnh chung
3.1. Thnh phn: a dng v phc tp
- Pha rn: ngoi cc khong vt ca macma cn c nhiu khong vt
khc, trong c cc khong vt d b nc tc dng.
- Pha nc: c th c 6 dng nc khc nhau.
- Pha kh: c th cha mt lng kh ln.
4
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
3.2. Kin trc: C cc kiu kin trc khc nhau:
- Kin trc ri rc: c trng cho t ht ri;
- Kin trc dnh kt: c trng cho t mm dnh;
- Kin trc gn kt: :c trng cho trm tch.
3.3. Cu to: C th c cc kiu cu to khc nhau: rng, di, c xt... Nhng
cu to rng l cu to c trng cho t trmtch.
3.4. Th nm: c trng bi kiu th nm phn lp v thu knh.
4- trm tch ho hc
4.1. Thnh to: do s kt ta cc hp cht ho hc t cc phn ng ho hc
hoc t dung dch nc.
Ca(HCO
3
)
2
= H
2
O + CO
2
+ CaCO
3
4.2. Phn loi theo thnh phn ho hc
- cacbonat: vi (CaCO
3
,...), olomit (CaCO
3
.MgCO
3
)
- sunfat: Anhirit ( CaSO
4
), thch cao (CaSO
4
.nH
2
O)
- Clorua: Halit (NaCl).
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
4.3. Tnh nng xy dng:
Mc d c mt s c cng kh cao nhng do c kh nng ho tan
trong nc nn trong chng thng gp hin tng cct.
5- t trm tch c hc
5.1. Thnh to:
T s lng ng v bin i tip theo ca cc mnh vn c hc.
5.2. Phn loi:
Theo cc yu t nh hng n tnh nng xy dng ca chng, nh: kch
thc, hnh dng v mc gn kt cc ht. (bng 2, 3)
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
Ct kt
Bt kt
Cui,si,dm,sn kt
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
6- t trm tch sinh hc
6.1. Qu trnh thnh to: t tn tch thc v ng vt.
6.2. Phn loi:
- Trm tch ng vt: vi v s, san h, phn...
- Trm tch thc vt: vi t to, than bn, than ...
6.3. Tnh nng xy dng
7- t trm tch hn hp
7.1. Qu trnh thnh to: c thnh to t s kt hp cc trm tch c ngun
gc khc nhau.
7.2. Mt s ph bin: mcn (vi st), vi ct.
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
V. bin cht
1- Thnh to: Do tc ng ca qu trnh bin cht (nhit ln, p sut cao)
vo t c t trc.
2- Phn loi theo iu kin thnh to
2.1. bin cht tip xc (hnh 1.7)
2.2. bin cht khu vc (hnh 1.8)
5
Ch Ch ng ng I I kh kh i i ni ni m m v v Kho Kho ng ng v v t t v v t t
2.3. bin cht ng lc
3- c tnh
3.1. Thnh phn khong vt: ch yu tan, mica, thch anh, fenspat. Trong
cc khong vt c cng nh c th chim t l ln.
3.2. Kin trc: c trng bi kiu kin trc gn kt.
3.3. Cu to: gm cu to phin, gnai, c xt. Trong cu to phin l cu
to c trng cho bin cht.
4- Tnh nng xy dng: ch yu ph thuc vo cu to ca
4.1. cu to c st: sng, quacdit, hoa
4.2. cu to di: gnai,...
4.3. cu to phin: phin, ...
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
I. Mt s tnh cht vt l
1 11 1- -- - Tnh Tnh Tnh Tnh r rr r ng ng ng ng x xx x p pp p
1.1. 1.1. 1.1. 1.1. Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m: tnh cht gy nn do s c mt cc l rng trong t .
1.2. 1.2. 1.2. 1.2. C CC C c cc c ch ch ch ch ti ti ti ti u uu u c cc c tr tr tr tr ng ng ng ng
- rng, n : (%) (1)
Trong : V
r
- Th tch l rng trong t; V= V
r
+ V
h
;
V
h
- Th tch ht.
- H s rng, e: (2)
- Lin h gia n v e: ; (3)
1.3. 1.3. 1.3. 1.3. C CC C c cc c yu yu yu yu t tt t nh nh nh nh h hh h ng ng ng ng: :: : kch thc, cht, s phn b cc ht (hnh
2.1),...
- rng trung bnh cui si: 25 35 %; ct 35 45%; st 45 55 %
V
V
n
r
=
n - 1
n
e =
h
r
V
V
e =
e 1
e
n
+
=
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
Hnh 2.1- nh hng ca s phn b cc ht i vi rng
a-Cu trc km cht nht, n = 47,6 %;
b- Cu trc cht nht, n = 26,2%;
c- Cu trc cht trung bnh, n = 37%
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
1.4. 1.4. 1.4. 1.4. Ph Ph Ph Ph ng ng ng ng ph ph ph ph p pp p x xx x c cc c nh nh nh nh
t ht th: c th s dng phng php bo ho nc.
t ht mn: da vo cc i lng vt l khc
(%) (4)
(%) (5)
Trong :
- ,
k
,
h
: Dung trng t, dung trng kh, dung trng ht ca t;
- W: m ca t.
h
k

1 n =
W) (1
1 n
h
+
=


Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
1.5. 1.5. 1.5. 1.5. ng ng ng ng dng dng dng dng : n, e c xc nh nh gi cht ca t v tnh
ton mt s ch tiu khc.
cht ca t c xc nh da trc tip vo h s rng, e hoc da
vo cht tng i, D:
(6)
Phn loi trng thi cht ca t ct theo D (Bng 1.2)
Bng 1.2- Phn loi trng thi cht ca t ct
min max
0 max
e e
e e
D

=
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
2 22 2- -- - Tnh Tnh Tnh Tnh n nn n t tt t n nn n c cc c a aa a t t t t
2.1. 2.1. 2.1. 2.1. Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m: :: : tnh cht gy ra do s c mt cc khe rnh trong t .
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. C CC C c cc c d dd d ng ng ng ng n nn n t tt t n nn n c cc c a aa a : :: :
- Nt n kin to: do qu trnh vn ng kin to;
- Nt n phong ho: do qu trnh phong ha;
- Nt n to : do qu trnh to .
2.3. 2.3. 2.3. 2.3. Ch Ch Ch Ch ti ti ti ti u u u u c cc c tr tr tr tr ng ng ng ng: : : :
- H s nt n: (7)
Trong : F
n
- Din tch cc khe nt trn b mt ;
F - Din tch ton b b mt .
2.4. X 2.4. X 2.4. X 2.4. X c c c c nh nh nh nh: Xc nh trn b mt c din tch: F= 5-8 m
2
(8)
Trong : a
i
, b
i
- Chiu rng v chiu di khe nt th i
(%)
F
F
K
n
n
=
i
n
1 i
i n
b a F

=
=
6
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
2.5. 2.5. 2.5. 2.5. ng ng ng ng dng dng dng dng: :: :
K
n
c xc nh nh gi mc nt n ca (bng 2.2)
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
3 33 3- -- - Kh Kh Kh Kh i ii i l ll l ng ng ng ng th th th th tch tch tch tch n n n n v v v v
3.1. 3.1. 3.1. 3.1. Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m: :: : l khi lng 1 n v th tch t .
(g/cm
3
, t/m
3
) (9)
3.2. 3.2. 3.2. 3.2. C CC C c cc c d dd d ng ng ng ng kh kh kh kh i ii i l ll l ng ng ng ng n n n n v v v v th th th th tch tch tch tch: :: :
- Khi lng n v th tch t: (10)
- Khi lng n v th tch kh: (11)
- Khi lng n v th tch ht: (12)
- Khi lng n v th tch chm di nc (y ni):
(13)
3.3. 3.3. 3.3. 3.3. X XX X c cc c nh nh nh nh: :: :
3.4. 3.4. 3.4. 3.4. ng ng ng ng dng dng dng dng: :: : tnh ton mt s ch tiu c, l quan trng lin quan
V
m
=
r h
n h
V V
m m

+
+
=
V
m

h
k
=
h
h
h
V
m
=
n) )(1 (
n h dn
=
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
4 44 4- -- -Tr Tr Tr Tr ng ng ng ng l ll l ng ng ng ng n n n n v v v v c cc c a aa a t t t t
4.1. 4.1. 4.1. 4.1. Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m: :: : l tch s gia khi lng n v th tch ca t vi gia tc
trng trng.
= .g (G/cm
3
, KN/m
3
) (14)
Trong : g - Gia tc trng trng: g = 9,8 m/s
2
10 m/s
2
4.2. 4.2. 4.2. 4.2. C CC C c cc c d dd d ng ng ng ng tr tr tr tr ng ng ng ng l ll l ng ng ng ng n n n n v v v v
- Trng lng n v t: = .g (15)
- Trng lng n v kh:
k
=
k.
g (16)
- Trng lng n v ht:
h
=
h
.g (17)
- Trng lng n v y ni:
dn
=
dn
.g (18)
4.3. 4.3. 4.3. 4.3. ng ng ng ng dng dng dng dng: :: :
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
5 55 5- -- - T TT T tr tr tr tr ng ng ng ng: :: :
L t s gia khi lng ht t vi khi lng ca nc c cng th tch.
(19)
- Nc:
n
= 0,981 g/cm
3
1 g/cm
3
=
h
- t : = 2,3 3,1 (phn ln 2,60 2,75)
n
h
n
h
m
m

= =
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
II. Mt s tnh cht nc (thu tnh) ca t
1 11 1- -- - Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m: :: : L nhng tnh cht sinh ra khi t tip xc vi nc.
2 22 2- -- - Tnh Tnh Tnh Tnh m mm m t tt t
2.1. 2.1. 2.1. 2.1. Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m: :: : l tnh cht sinh ra khi t cha gi mt lng nc nht
nh.
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. Ch Ch Ch Ch ti ti ti ti u uu u c cc c tr tr tr tr ng ng ng ng:
- m: (%) (20)
2.3. 2.3. 2.3. 2.3. Ph Ph Ph Ph ng ng ng ng ph ph ph ph p pp p x xx x c cc c nh nh nh nh
2.4. 2.4. 2.4. 2.4. ng ng ng ng dng dng dng dng: W c xc nh nh gi trng thi m ca t v
tnh ton mt s ch tiu c, l khc lin quan.
3 33 3- -- - Tnh Tnh Tnh Tnh thm thm thm thm n nn n c cc c
3.1. 3.1. 3.1. 3.1. Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m: :: : l tnh cht sinh ra khi t nc vn ng qua cc l
rng v khe rnh trong chng.
h
n
m
m
W =
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
3.2. 3.2. 3.2. 3.2. Ch Ch Ch Ch ti ti ti ti u uu u c cc c tr tr tr tr ng ng ng ng : H s thm, , m/ng, cm/s (21)
Trong : V- vn tc thm; I- dc thu lc dng thm.
3.3. 3.3. 3.3. 3.3. C CC C c cc c yu yu yu yu t tt t nh nh nh nh h hh h ng ng ng ng: Kch thc ht, cht, mc nt n,...
Bng 2.3. H s thm ca t trm tch
I
V
K =
7
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
3.3. 3.3. 3.3. 3.3. Ph Ph Ph Ph ng ng ng ng ph ph ph ph p pp p x xx x c cc c nh nh nh nh: :: : xc nh ngoi hin trng hoc trong phng
th nghim.
3.4. 3.4. 3.4. 3.4. ng ng ng ng dng dng dng dng: nh gi kh nng thm ca t , tnh vn tc, lu
lng, tr lng dng thm.
4 44 4- -- - Tnh Tnh Tnh Tnh b bb b o oo o ho ho ho ho
4.1. 4.1. 4.1. 4.1. Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m: :: : l tnh cht khi mt phn l rng, khe rnh ca t cha
y nc.
4.2. 4.2. 4.2. 4.2. Ch Ch Ch Ch ti ti ti ti u uu u c cc c tr tr tr tr ng ng ng ng: bo ho, G:
(22)
Trong : V
n
- Th tch nc cha trong cc l rng, khe rnh ca
t .
4.3. 4.3. 4.3. 4.3. Ph Ph Ph Ph ng ng ng ng ph ph ph ph p pp p x xx x c cc c nh nh nh nh: Da vo vic xc nh cc i lng khc
(23)
(%)
V
V
G
r
n
=
n
h
e
G

=
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
4.4. 4.4. 4.4. 4.4. ng ng ng ng dng dng dng dng: :: :
nh gi trng thi m(bng 2.4) v tnh ton cc ch tiu khc lin
quan.
Bng 2.4- nh gi trng thi mca t theo G
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
5 55 5- -- - Tnh Tnh Tnh Tnh mao mao mao mao d dd d n nn n
5.1. 5.1. 5.1. 5.1. Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m: :: : l tnh cht sinh ra khi cc khe l mao dn ca t tip
xc vi nc.
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
5.2. 5.2. 5.2. 5.2. Ch Ch Ch Ch ti ti ti ti u uu u c cc c tr tr tr tr ng ng ng ng: : : :
Chiu cao mao dn, (24)
Trong :
T - Sc cng b mt gia nc v khng kh( lc mao dn)
- Gc thmt
r- Bn knh khe mao dn

n
- Dung trng nc
g- Gia tc trng trng
5.3 5.3 5.3 5.3- -- - X XX X c cc c nh nh nh nh: :: :
5.4. 5.4. 5.4. 5.4. ng ng ng ng dng dng dng dng: :: :
g r
cos 2
H
n
m


=
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
III. Mt s tnh cht ha l ca t
1 11 1- -- - Tnh Tnh Tnh Tnh d dd d o oo o
1.1. 1.1. 1.1. 1.1. Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m: :: : l tnh cht ca t loi st thay i hnh dng di tc dng
ca ngoi lc m khng lm mt i tnh nguyn khi, lin tc v vn gi
nguyn hnh dng sau khi chmdt ngoi lc tc dng ln chng.
1.2. 1.2. 1.2. 1.2. Ch Ch Ch Ch ti ti ti ti u uu u c cc c tr tr tr tr ng ng ng ng: :: :
Ch s do, I
d
: I
d
= W
c
- W
d
(25)
Trong : W
d
- m gii hn do ( mlm cho t chuyn
t trng thi rn qua trng thi do);
W
c
- mgii hn chy ( mlmcho t chuyn
t trng thi do qua trng thi chy).
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
Bng 2.6- Ch s do ca t loi st
1.3. 1.3. 1.3. 1.3. C CC C c cc c yu yu yu yu t tt t nh nh nh nh h hh h ng ng ng ng: :: :
- Hm lng ht st,
- Thnh phn khong vt st,
- Kch thc ht,...
1.4. 1.4. 1.4. 1.4. X XX X c cc c nh nh nh nh: :: : Da vo vic xc nh
- mgii hn do quy c, W
d
- mgii hn chy quy c, W
c
8
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
1.5. 1.5. 1.5. 1.5. ng ng ng ng dng dng dng dng: :: :
- Ch s do, I
d
xc nh phn loi t loi st;
- Ch s st, I
s
xc nh phn loi trng thi t loi st:
Ch s st: (26)
Trong : W- mt nhin ca t.
d c
d
s
W W
W W
I


= == =
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
2 22 2- -- - Tnh Tnh Tnh Tnh tr tr tr tr ng ng ng ng n nn n v vv v co co co co ngt ngt ngt ngt c cc c a aa a t t t t
2.1. 2.1. 2.1. 2.1. Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m: :: : l tnh cht t tng th tch khi hp ph nc v gim
th tch khi b mt nc.
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. Ch Ch Ch Ch ti ti ti ti u uu u c cc c tr tr tr tr ng ng ng ng
- Tr s trng n: = , (%) (22)
Trong : V
0
,V
t
- Th tch t trc v sau khi trng n;
h
0
,h
t
- Chiu cao t trc v sau khi trng n.
- p lc trng n, P
t
: p lc t trng n tc ng vo mi trng xung
quanh.
2.3. 2.3. 2.3. 2.3. C CC C c cc c yu yu yu yu t tt t nh nh nh nh h hh h ng ng ng ng: :: :
- Thnh phn khong vt;
- Hm lng ht st;
- Kch thc ht;
- m...
0
0 t
t
V
V V
R

= == =
0
0 t
h
h h
Ch Ch ng ng Ii Ii M M t t s s tnh tnh cht cht v v t t l l, , n n c c, ,
ho ho l l c c a a t t
2.4. 2.4. 2.4. 2.4. X XX X c cc c nh nh nh nh
2.5. 2.5. 2.5. 2.5. ng ng ng ng dng dng dng dng: :: :
Xc nh nh gi kh nng trng n ca t .
Bng 11- Phn loi t trng n
Ch Ch ng ng IiI IiI tnh tnh cht cht c c h h c c c c a a t t
I. Khi nim
1. 1. 1. 1. nh nh nh nh ngh ngh ngh ngh a aa a: : : : L tnh cht sinh ra trong t khi c ngoi lc tc dng ln
chng.
2. 2. 2. 2. C CC C c cc c tnh tnh tnh tnh cht cht cht cht c cc c h hh h c cc c c cc c tr tr tr tr ng ng ng ng c cc c a aa a t t t t : :: :
2.1. 2.1. 2.1. 2.1. Tnh Tnh Tnh Tnh bin bin bin bin d dd d ng: ng: ng: ng:
P
kt
< P < P
th
(hnh 3.1b)
Trong : P
kt
- Lc lin kt cu trc gia cc thnh phn to nn
khong vt;
P
th
- Ngoi lc lmcho t chuyn t trng thi bin
dng qua trng thi ph hoi.
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. Tnh Tnh Tnh Tnh bn bn bn bn: :: :
P P
th
(hnh 3.1c)
Ch Ch ng ng IiI IiI tnh tnh cht cht c c h h c c c c a a t t
Hnh 3.1- S cc trng thi t di tc dng ngoi lc
3. 3. 3. 3. Nguy Nguy Nguy Nguy n nn n nh nh nh nh n nn n ph ph ph ph t tt t sinh sinh sinh sinh tnh tnh tnh tnh cht cht cht cht c cc c h hh h c cc c c cc c a aa a t t t t
3.1. 3.1. 3.1. 3.1. M MM M i ii i li li li li n nn n kt kt kt kt cu cu cu cu tr tr tr tr c cc c gi gi gi gi a aa a c cc c c cc c ph ph ph ph n nn n t tt t kho kho kho kho ng ng ng ng v vv v t tt t t tt t o o o o ra ra ra ra t t t t ; ;; ;
3.2. 3.2. 3.2. 3.2. L LL L c cc c li li li li n n n n kt kt kt kt gi gi gi gi a c a c a c a c c h c h c h c h t tt t ; ; ; ;
3.3. 3.3. 3.3. 3.3. L LL L c cc c ma s ma s ma s ma s t khi c t khi c t khi c t khi c c h c h c h c h t t t t dch dch dch dch chuy chuy chuy chuy n nn n. .. .
Ch Ch ng ng IiI IiI tnh tnh cht cht c c h h c c c c a a t t
4 44 4- -- - Tr Tr Tr Tr ng ng ng ng th th th th i ii i ng ng ng ng sut sut sut sut c cc c a aa a t t t t : :: :
Trong iu kin t nhin, cng nh di tc ng ca ti trng cng
trnh t trng thi ng sut 3 hng.
Hnh 3.2- S ng sut trong t
Trng thi ng sut ba hng; b- ng ng sut
9
Ch Ch ng ng IiI IiI tnh tnh cht cht c c h h c c c c a a t t
II. Tnh bin dng ca t
1 11 1- -- -Kh Kh Kh Kh i i i i ni ni ni ni m mm m: :: :
L tnh cht t thay i hnh dng, kch thc di tc dng ca ngoi
lc P, khi: P< P
th
.
2 22 2- -- - C CC C c cc c yu yu yu yu t tt t nh nh nh nh h hh h ng ng ng ng: :: :
- Kch thc ht;
- m;
- Trng thi;
- Thnh phn khong vt;
- Mc bo ho nc;
- c tnh ngoi lc,...
Ch Ch ng ng IiI IiI tnh tnh cht cht c c h h c c c c a a t t
3 33 3- -- -Tnh Tnh Tnh Tnh bin bin bin bin d dd d ng ng ng ng c cc c a aa a c cc c c cc c nhm nhm nhm nhm t t t t
3.1. 3.1. 3.1. 3.1. t t t t h hh h t t t t ri ri ri ri: yu t nh hng ch o l c tnh ti trng
- Ti trng tnh: tnh bin dng hu nh khng ph thuc vo m;
di tc dng ca ti trng cng trnh i lng nn ln nh, thi gian nn
ln nhanh.
- Ti trng ng: Tnh bin dng ph thuc nhiu vo cc yu t nu
trn, c th t mc ln.
3.2. 3.2. 3.2. 3.2. t t t t mm mm mm mm dnh dnh dnh dnh: Tnh bin dng ph thuc vo cc yu t khc nhau, c
th t mc ln.
3.3. 3.3. 3.3. 3.3. c cc c ng ng ng ng ch ch ch ch a a a a b b b b phong phong phong phong ho ho ho ho : :: :
- Bin dng c tnh cht n hi;
- Bin dng tng qut: bin dng n hi + bin dng d; i lng bin
dng d nh.
- Di tc dng ca ti trng cng trnh hu nh khng b bin dng.
3.4. 3.4. 3.4. 3.4. phong phong phong phong ho ho ho ho : : : : Tnh bin dng ph thuc vo mc phong ho; vt
cht lp nht cc khe rnh v thnh phn khong vt ca .
Ch Ch ng ng IiI IiI tnh tnh cht cht c c h h c c c c a a t t
4 44 4- -- - C CC C c cc c ch ch ch ch ti ti ti ti u uu u c cc c tr tr tr tr ng ng ng ng: : : :
4.1. H 4.1. H 4.1. H 4.1. H s ss s nn nn nn nn l ll l n nn n, a , a , a , a:
cm
2
/KG (3.1)
Hnh 3.3- ng cong nn ca t di tc dng ca ti trng ngoi
1-ng cong nn; 2- ng cong d ti
1 2
2 1
2 - 1
P P
e e
a


= == =
Ch Ch ng ng IiI IiI tnh tnh cht cht c c h h c c c c a a t t
Bng 3.1- Phn loi t theo h s nn a
4.2. Mo 4.2. Mo 4.2. Mo 4.2. Mo un un un un bin bin bin bin d dd d ng ng ng ng: :: :
, KG /cm
2
(3.2)
Trong : - : H s Poisson, ; e
0
- H s rng t nhin
- : Bin dng tng i theo phng ngang;
- : Bin dng tng i theo phng thng ng.
2 - 1
0
2
2 - 1
a
e 1
)
1
2
(1 E
+

=
z
x

=
o
x
d
d
=
o
z
h
h
=
Ch Ch ng ng IiI IiI tnh tnh cht cht c c h h c c c c a a t t
Bng 3.2- H s Poisson ca cc loi t
Modun bin dng ca cc nhm t :
- cng : E > 100.000 KG/cm
2
- na cng: E < 100.000 KG/cm
2
- t ht ri : E = 50 1.000 KG/ cm
2
- t mmdnh : E = 20 100KG/cm
2
5 55 5- -- - Ph Ph Ph Ph ng ng ng ng ph ph ph ph p pp p x xx x c cc c nh nh nh nh. .. .
Ch Ch ng ng IiI IiI tnh tnh cht cht c c h h c c c c a a t t
III. Tnh bn
1. 1. 1. 1.Kh Kh Kh Kh i i i i ni ni ni ni m mm m: :: :
L tnh cht ca t chng li s ph hoi di tc dng ca ngoi lc P,
khi P P
th
.
10
Ch Ch ng ng IiI IiI tnh tnh cht cht c c h h c c c c a a t t
P- Trng lc ca M
- Lc php tuyn
s- Lc trt (ct)
- Lc chng trt (ct)
trng thi cn bng : = s = . tg (3.3)
tg = = f : H s ma st trong ; - gc ma st trong ;

Ch Ch ng ng IiI IiI tnh tnh cht cht c c h h c c c c a a t t


2 22 2- -- - Tnh Tnh Tnh Tnh bn bn bn bn c cc c a aa a c cc c c c c c nhm nhm nhm nhm t t t t
2.1. 2.1. 2.1. 2.1. c cc c ng ng ng ng: :: : Lc chng ct t 5 -10 n 20 - 30 KG/cm
2
hoc ln hn.
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. t t t t ri ri ri ri r rr r c: c: c: c:
- Lc chng ct ca t ht ri c xc nh bi (3.3):
= .tg
- Cc yu t nh hng: kch thc, mi mn, thnh phn ht,
m, cht...
Hnh 26- th quan h gia lc chng ct v lc php tuyn
1- t mmdnh ; 2- t ht ri
Ch Ch ng ng IiI IiI tnh tnh cht cht c c h h c c c c a a t t
Bng 3.3- Tnh chng ct ca ct c kch thc
thnh phn khong vt v hnh dng ht khc nhau
Ch Ch ng ng IiI IiI tnh tnh cht cht c c h h c c c c a a t t
2.3. 2.3. 2.3. 2.3. t t t t mm mm mm mm dnh dnh dnh dnh: : : : Sc chng ct c xc nh theo cng thc
= tg + c (3.4)
- Cc yu t nh hng: ngoi cc yu t nu trn cn c thnh phn cation
trao i (Ca++, Na+), mui ca t v nc.
3 33 3- -- -C CC C c c c c ch ch ch ch ti ti ti ti u uu u c cc c tr tr tr tr ng ng ng ng: : : : , c, , c, , c, , c,
4 44 4- -- - Ph Ph Ph Ph ng ng ng ng ph ph ph ph p pp p x xx x c cc c nh nh nh nh
Ch Ch ng ng IV IV ph ph n n lo lo i i t t x x y y d d ng ng
I. Khi nim
1 11 1- -- - Mc Mc Mc Mc ch ch ch ch ph ph ph ph n nn n lo lo lo lo i ii i: phc v cho xy dng.
2 22 2- -- - Nguy Nguy Nguy Nguy n nn n t tt t c c c c ph ph ph ph n nn n lo lo lo lo i ii i: Da vo tnh nng xy dng cc loi t .
3 33 3- -- - Ti Ti Ti Ti u uu u ch ch ch ch ph ph ph ph n nn n lo lo lo lo i: i: i: i:
- Tnh cht c, l, nc
- Thnh phn kch thc ht;
- Trng thi v hmlng vt cht hu c ca t .
4 44 4- -- - T TT T ng ng ng ng quan quan quan quan ph ph ph ph n nn n lo lo lo lo i i i i t t t t x xx x y yy y d dd d ng ng ng ng: :: :
4.1 4.1 4.1 4.1- -- - Ph Ph Ph Ph n nn n lo lo lo lo i i i i t tt t ng ng ng ng qu qu qu qu t tt t: :: :
- i tng phn loi bao gmt v ;
- Tiu ch phn loi: Tnh cht vt l, nc, c hc ca t .
4.2 4.2 4.2 4.2- -- - Ph Ph Ph Ph n nn n lo lo lo lo i chi i chi i chi i chi tit tit tit tit: :: :
- i tng phn loi: Ch phn loi ring t hoc trong
tng bng phn loi.
- Phn loi t v theo cc tiu ch khc nhau.
Ch Ch ng ng IV IV ph ph n n lo lo i i t t x x y y d d ng ng
II. Phn loi tng qut t xy dng
1 11 1- -- - Nhm Nhm Nhm Nhm c cc c ng ng ng ng: :: : macma, bin cht, trm tch gn kt chc
cha b phong ho.
2 22 2- -- - Nhm Nhm Nhm Nhm n nn n a aa a c cc c ng ng ng ng: :: : Gm cc trn b phong ho v trm
tch gn kt yu( Thch cao, anhidrit, phn,
vi v s...).
3 33 3- -- - t t t t h hh h t t t t ri ri ri ri: :: : Cui, si, dm, sn, ct.
4 44 4- -- - t t t t mm mm mm mm dnh dnh dnh dnh: :: : Bt, ct pha, st pha, st.
5 55 5- -- - t t t t c cc c bi bi bi bi t tt t: :: : t c thnh phn, tnh cht, trng thi c bit (bn,
bn hu c, than bn, t chy, t mui ho, th
nhng).
11
Bng 3.4- Phn loi tng qut t xy dng
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
I. Ngun gc ca nc di t
1 11 1- -- - Ngu Ngu Ngu Ngu n nn n g gg g c cc c kh kh kh kh quy quy quy quy n nn n ( (( (thm thm thm thm) )) )
2 22 2- -- - Ngu Ngu Ngu Ngu n nn n g gg g c cc c bi bi bi bi n nn n ( (( (tr tr tr tr m mm m tch tch tch tch) )) )
3 33 3- -- - Ngu Ngu Ngu Ngu n nn n g gg g c cc c macma macma macma macma ( (( (nguy nguy nguy nguy n nn n sinh sinh sinh sinh) )) )
4 44 4- -- - Ngu Ngu Ngu Ngu n nn n g gg g c cc c bin bin bin bin cht cht cht cht ( (( (th th th th sinh sinh sinh sinh) )) )
II. Mt s c tnh ho hc nc di t
1 11 1- -- - kho kho kho kho ng ng ng ng ho ho ho ho n nn n c cc c d dd d i ii i t t t t
1.1. 1.1. 1.1. 1.1. nh nh nh nh ngh ngh ngh ngh a aa a: :: :
L tng lng khong cht c trong nc di t.
1.2. 1.2. 1.2. 1.2. X XX X c cc c nh nh nh nh: :: :
1.3. 1.3. 1.3. 1.3. Ph Ph Ph Ph n nn n lo lo lo lo i i i i n nn n c cc c d dd d i ii i t t t t theo theo theo theo kho kho kho kho ng ng ng ng ho ho ho ho (bng 5.1)
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
Bng 5.1- Phn loi nc di t theo khong ho
1.4 1.4 1.4 1.4- -- - ng ng ng ng dng dng dng dng: :: : Xc nh nh gi cht lng nc di t.
- Nc dng cho cc mc ch xy dng c M 1g/l
(Vng himnc 3g/l ).
- Nc cng c M cao cng lmgim bn ca t v VLXD.
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
2 22 2- -- - pH pH pH pH
2.1. 2.1. 2.1. 2.1. nh nh nh nh ngh ngh ngh ngh a aa a: :: : Biu din nng ion hydro c trong trong nc.
H
2
0 = OH
-
+ H
+
pH = -lgH
+
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. X XX X c cc c nh nh nh nh: :: :
2.3. 2.3. 2.3. 2.3. Ph Ph Ph Ph n nn n lo lo lo lo i i i i n nn n c cc c d dd d i ii i t t t t theo theo theo theo pH pH pH pH (bng 5.2)
Bng 5.2- Phn loi nc di t theo pH
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
2.4. 2.4. 2.4. 2.4. ng ng ng ng dng dng dng dng: : : :
Xc nh nh gi cht lng nc di t.
- Nc dng cho cc mc ch xy dng c pH= 6,5-8,5.
- Nc siu axit, siu baz c tnh n mn kim loi, ph hoi b tng
rt nhiu.
3 33 3- -- - c cc c ng ng ng ng
3.1. 3.1. 3.1. 3.1. nh nh nh nh ngh ngh ngh ngh a aa a: :: :
Gy nn do s c mt cc ion canxi v magie c trong nc.
3.2. 3.2. 3.2. 3.2. C CC C c cc c d dd d ng ng ng ng c cc c ng ng ng ng: :: :
- cng ton phn;
- cng tm thi;
- cng vnh cu.
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
3.3. 3.3. 3.3. 3.3. Ph Ph Ph Ph n nn n lo lo lo lo i i i i n nn n c cc c d dd d i ii i t t t t theo theo theo theo c cc c ng ng ng ng
Bng 5.3- Phn loi nc di t theo cng
- cng nc dng cho cc mc ch khc nhau < 7 mg-dl/ l
4 44 4- -- - Tnh Tnh Tnh Tnh x xx x m mm m th th th th c cc c c cc c a aa a n nn n c cc c d dd d i ii i t t t t
4.1. 4.1. 4.1. 4.1. nh nh nh nh ngh ngh ngh ngh a aa a: :: : L tnh cht ph hoi b tng, kim loi ca nc di t
do mt s c tnh ho hc ca chng.
12
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
4.2. 4.2. 4.2. 4.2. Tnh Tnh Tnh Tnh x xx x m mm m th th th th c cc c b bb b t tt t ng ng ng ng
Bng 5.4- c tnh ho hc nc di t c tnh ph hoi b tng
4.3. 4.3. 4.3. 4.3. Tnh Tnh Tnh Tnh x xx x m mm m th th th th c cc c kim kim kim kim lo lo lo lo i ii i
Bng 5.5- c tnh ho hc nc di t c tnh xm thc kim loi
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
III. Phn loi nc di t theo iu kin tng tr
1 11 1- -- - Kh Kh Kh Kh i i i i ni ni ni ni m mm m v v v v iu iu iu iu ki ki ki ki n nn n t tt t ng ng ng ng tr tr tr tr n nn n c cc c d dd d i ii i t t t t
Gm: iu kin mi trng cha nc v iu kin phn b nc di
t trong t .
1.1. 1.1. 1.1. 1.1. iu iu iu iu ki ki ki ki n nn n m mm m i ii i tr tr tr tr ng ng ng ng ch ch ch ch a aa a n nn n c cc c: : : :
- Mi trng t rng, ch yu l t.
- Mi trng nt n.
- Mi trng cast ho.
1.2. 1.2. 1.2. 1.2. iu iu iu iu ki ki ki ki n nn n ph ph ph ph n nn n b bb b n nn n c cc c d dd d i ii i t t t t: :: :
L cc iu kin v v tr v quan h tip xc gia nc di t vi mi
trng xung quanh.
2 22 2- -- - Ph Ph Ph Ph n nn n lo lo lo lo i i i i n nn n c cc c d dd d i ii i t t t t theo theo theo theo iu iu iu iu ki ki ki ki n nn n t tt t ng ng ng ng tr tr tr tr
2.1. 2.1. 2.1. 2.1. Ph Ph Ph Ph n nn n lo lo lo lo i i i i theo theo theo theo m mm m i ii i tr tr tr tr ng ng ng ng ch ch ch ch a aa a n nn n c cc c ( (( (b bb b ng ng ng ng 5.6) 5.6) 5.6) 5.6)
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
- Nc l rng: l nc cha trong mi trng rng (hnh 5.1).
Hnh 5.1- S tng tr nc ngm trong mi trng l rng
1-Mc nc; 2- Ct pha, st pha xen k; 3- Ct; 4- Si cui, ct th;
5- Trm tch gn kt khng cha nc 6- Mcma nt n, phong ho;
7- St kt; 8- St.
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
- Nc khe nt: nc cha trong mi trng nt n (hnh 5.2).
Hnh 5.2- S tng tr nc trong nt n.
1- Ging khoan; 2- nt n cha nc; 3- nt n khng cha nc
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
- Nc cast: Nc cha trong mi trng cast ho (hnh 5.3)
Hnh 5.3 - S tng tr nc trong cast ho
1. Mc nc cast; 2. i cast bo ho nc
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. Ph Ph Ph Ph n nn n lo lo lo lo i i i i theo theo theo theo iu iu iu iu ki ki ki ki n nn n ph ph ph ph n nn n b bb b ( (( (h hh h nh nh nh nh 5.4) 5.4) 5.4) 5.4)
- Nc trong i thng kh:
+ Nc th nhng (a);
+ Nc ly (b);
+ Nc trn thu knh cch nc (c);
- Nc trong i bo ho:
+ Nc ngm c mt thong (d);
+ Nc gia va khng p (e);
+ Nc gia va c p (f)
13
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
Hnh 5.4- S iu kin phn b nc di t
1- Ct; 2- Ct cha nc; 3- St pha; 4- St; 5- Mc nc trn thu knh cch
nc; 6- Mc nc ngm c mt thong; 7- Mc nc gia va khng p; 8-
Mc nc c p; 9- Mch nc; 10- Hng nc chy; 11- Ging khoan; 12-
Ct nc p lc .
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
IV. c tnh cc loi nc di t
1- Nc trong i thng kh
1.1. Khi nim: gm cc loi nc trong i thng kh: Nc th nhng,
nc trn thu knh cch nc, nc ly.
1.2. c tnh:
- Tr lng nh;
- Cht lng km, rt d b nhim bn;
- ng thi (s giao ng mc nc, vn tc, lu lng, thnh phn ha hc
ca nc di t theo thi gian ph thuc trc tip vo cc yu t thu vn,
kh tng, nhn to, thay i rt mnh lit theo ma.
- Mi trng tn ti: t rng xp.
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
2. Nc ngmc mt thong t do
2.1. Khi nim: l nc cha trong tng cha nc thng xuyn th nht tnh
t mt t trn y cch nc. (hnh 5.4)
2.2. c tnh:
- p lc thu tnh ti bin trn tng cha nc, P: P = 0 (nc khng p).
- Tr lng, cht lng rt khc nhau, ph thuc vo ngun cp nc, t
cha nc, d b nhimbn.
- ng thi ph thuc trc tip vo cc yu t thu vn, kh tng, nhn to,
thay i mnh lit theo ma.
- Mi trng tn ti: trong c 3 mi trng t cha nc di cc dng:
+ Dng nc ngm: V > 0 ; Tr lng gm tr lng tnh v tr lng
ng.
+ Bn nc ngm: V = 0; Ch c tr lng tnh.
+ Dng - bn nc ngm
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
Hnh 5.5- S cc dng th nmnc ngm c mt thong t do
2.3. Bn thu ng cao: Bn th hin mt nc ngm bng cc ng
thu ng cao.
- ng thu ng cao: ng ni cc dim c cng cao tuyt i ca
mc nc ngmkhng p.
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
Hnh 5.6- Bn thu ng cao
ng thu ng cao; ng ng mc a hnh;
hng dng thm.
3. Nc gia va c p (nc p)
3.1. Khi nim: Nc cha trong tng cha nc gia cc va cch nc c ct nc
p lc trn tng cha nc.
3.2. c tnh:
- p lc thu tnh ti bin trn tng cha nc, p: p > 0.
- Tr lng c th rt ln ph thuc vo dng tng cha nc.
- Cht lng ph thuc vo ngun gc, quan h vi mi trng xung quanh; kh b
nhimbn
- Mi trng tn ti: C th tn ti trong c 3 mi trng cha nc di dng bn
nc p (H.5.7) v dc nc p (H.5.8).
Hnh.5.7- S bn nc gia va c p
a) Min cung cp v to p b) min phn b p lc; c) min thot nc;
1- Mc nc khng p; 2- Mc nc p; 3- Tng cha nc; 4- t cch nc; 5-
H khoan.
14
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
Hnh5.8- S dc nc p
1- Tng cha nc; 2- t cch nc; 3,4- Mc nc p.
3.3. Bn thu ng p:
Biu din mc nc p bng cc ng thu ng p.
Ch Ch ng ng V V Ngu Ngu n n g g c c v v c c tnh tnh n n c c d d i i t t
4. Nc gia va khng p
4.1. Khi nim: Nc cha trong tng cha nc gia cc va cch nc
khng c ct nc p lc trn tng cha nc.
4.2. c tnh:
- p lc thu tnh ti bin trn tng cha nc, p: p=0.
- Mi trng tn ti: thng trong t rng xp (hnh 5.9)
Hnh 5.9- S tng tr nc gia va khng p
1- ct; 2- ct cha nc; 3- st; 4- mc nc gia va khng p
Sng
1 2 3 4
Ch Ch ng ng VI VI C C s s ng ng l l c c n n c c d d i i t t
I. Mt s khi nim c bn
1 11 1- -- - T TT T ng ng ng ng ch ch ch ch a aa a n nn n c cc c
1.1. 1.1. 1.1. 1.1. Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m: :: : l tng t thm nc, bo ho nc trng lc.
1.2. 1.2. 1.2. 1.2. Ph Ph Ph Ph n nn n lo lo lo lo i: i: i: i:
- Theo mc ng nht v h s thm:
+ Tng cha ng nht, K = const (hnh 6.1)
Hnh 6.1- S tng cha nc ng nht
Ch Ch ng ng VI VI C C s s ng ng l l c c n n c c d d i i t t
+ Tng cha khng ng nht, K const (hnh 6.2)
Hnh 6.2 - S tng cha nc khng ng nht gm hai lp
- Theo c tnh thu lc:
+ Tng cha nc khng p.
+ Tng cha nc c p.
Ch Ch ng ng VI VI C C s s ng ng l l c c n n c c d d i i t t
2 22 2- -- - D DD D ng ng ng ng thm thm thm thm n nn n c cc c d dd d i ii i t t t t
2.1. 2.1. 2.1. 2.1. Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m d dd d ng ng ng ng thm thm thm thm: Dng nc di t vn ng qua cc l rng v
khe rnh ca t .
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. C CC C c cc c d dd d ng ng ng ng d dd d ng ng ng ng thm thm thm thm: c phn theo cc yu t khc nhau.
- Theo s n nh ca dng thm theo thi gian:
+ Dng thm n nh: H (V, Q) = f (x, y, z)
+ Dng thm khng n nh: H (V, Q) = f (x,y,z,t)
- Theo c tnh ng dng:
+ Dng thm phng (H.6.3a)
+ Dng thm to tia (H.6.3b)
+ Dng thm hi t (H.6.3c)
Ch Ch ng ng VI VI C C s s ng ng l l c c n n c c d d i i t t
Hnh 6.3 - S cc yu t v cc dng dng thmnc di t
1- ng ng p; 2- ng dng .
a- Dng thm phng; b- Dng thm to tia; c- Dng thm hi t
- Theo vn tc dng thm:
+ Thm tng: Vn tc thm,V nh: V < V
th
+ Thm ri: Vn tc thmln: V V
th
15
Ch Ch ng ng VI VI C C s s ng ng l l c c n n c c d d i i t t
3. 3. 3. 3. C CC C t tt t n nn n c cc c p p p p l ll l c cc c
3.1. 3.1. 3.1. 3.1. p p p p l ll l c cc c thu thu thu thu t tt t nh nh nh nh, P , P , P , P: gy nn bi ct nc ti y ct nc .
P = h
p
.
n
= h
p
.
n
.g (1)
3.2. 3.2. 3.2. 3.2. C CC C t tt t n nn n c cc c p p p p l ll l c cc c thu thu thu thu t tt t nh nh nh nh, H: , H: , H: , H: Ct nc tnh t mt phng chun 0-0 n
mc nc khi dng thm c V = 0 (hnh 6.4 )
Hnh 6.4 - S ct nc p lc thu tnh
1- Ging khoan; 2- mc nc thu tnh; 3- mt phng so snh
z
g
P
z h H
n
p
+ ++ + = == = + ++ + = == =

Ch Ch ng ng VI VI C C s s ng ng l l c c n n c c d d i i t t
3.3. 3.3. 3.3. 3.3. C CC C t tt t n nn n c cc c p p p p l ll l c cc c thu thu thu thu ng ng ng ng, , , , H HH H
d dd d
: :: : Ct nc tnh t mt phng chun 0-0 n
mc nc khi dng thm c V > 0
Theo chiu dng thmct nc thu ng gimdn: H
d1
> H
d2
4 44 4- -- - d dd d c cc c thu thu thu thu l ll l c cc c d dd d ng ng ng ng thm thm thm thm n nn n c cc c d dd d i ii i t t t t
Hnh 6.4- Mt ct dng thm Hnh 6.5- th ng cong mc nc
nc di t
2g
V
z
g
P
H H H
2
n
v d
+ + = + =

Ch Ch ng ng VI VI C C s s ng ng l l c c n n c c d d i i t t
- dc dng thmtrong on AB: (3)
- Do nh nn: sin tg hay
- Trn ton b ng cong mc nc dc dng thm:
- (4)
x 0
- Theo chiu dng thm khi x tng gi tr y gim, nn:
(5)
Trong : H - Mc nc so vi mt phng chun
sin
AB
AC
AB
AC
I = = =
x
y
BC
AC
I = =
dx
dy
x
y
lim I = =

dx
dH
I =
Ch Ch ng ng VI VI C C s s ng ng l l c c n n c c d d i i t t
5 55 5- -- - iu iu iu iu ki ki ki ki n nn n bi bi bi bi n nn n d dd d ng ng ng ng th th th thm mm m n nn n c cc c d dd d i ii i t t t t
5.1. 5.1. 5.1. 5.1. Bi Bi Bi Bi n nn n theo theo theo theo chiu chiu chiu chiu th th th th ng ng ng ng ng ng ng ng ( (( (h hh h nh nh nh nh 6.7) 6.7) 6.7) 6.7)
- Dng thmnc ngm khng p
- Dng thmnc p
Hnh 6.7- iu kin bin theo phng thng ng
1- Tng nc khng p; 2- t na cch nc; 3- t cch nc;
4- Tng cha nc p; 5- Mc nc ngm khng p; 6- Mc nc p;
7- Hng nc thm.
Ch Ch ng ng VI VI C C s s ng ng l l c c n n c c d d i i t t
5.2. 5.2. 5.2. 5.2. Bi Bi Bi Bi n nn n theo theo theo theo ph ph ph ph ng ng ng ng ngang ngang ngang ngang
- Dng thm khng gii hn
- Dng thmgii hn
Hnh 6.8- Dng thm khng gii hn Hnh 6.9- Dng thm gii hn
vo ging khoan bi bin cp nc (sng) v bin
H
t
- Mc nc tnh; H

- Mc nc ng cch nc ( khng thm)


Ch Ch ng ng VI VI C C s s ng ng l l c c n n c c d d i i t t
II. nh lut thm tuyn tnh c bn Dacxi
1 11 1- -- - Th Th Th Th nghi nghi nghi nghi m mm m thm thm thm thm Dacxi Dacxi Dacxi Dacxi ( (( (h hh h nh nh nh nh 6.10) 6.10) 6.10) 6.10)
Hnh 6.10- S th nghimthmDacxi
H1
H2
H
L
I
II
1
2
3
16
Ch Ch ng ng VI VI C C s s ng ng l l c c n n c c d d i i t t
2. 2. 2. 2. nh nh nh nh lu lu lu lu t tt t thm thm thm thm Dacxy Dacxy Dacxy Dacxy: :: :
- Cng thc Dacxy: (6)
Trong :
+ Q: lu lng dng thm(m
3
/ng, l/s) ;
+ K: H s t l, ph thuc vo tnh cht vt l ca t v
nc (m/ng, cm/s);
+ F= F
h
+ F
r
: Din tch tit din ngang dng thm.
+ Q / F = V (7)
y:
* V: Vn tc dng thm(lu lng dng thm qua 1
n v tit din ngang dng thm)
- nh lut thm tuyn tnh Dacxy: V= K.I (8)
K.I.F F
L
H H
K Q
2 1
= == =

= == =
Ch Ch ng ng VI VI C C s s ng ng l l c c n n c c d d i i t t
- Vn tc thm thc, U: Lu lng dng thm qua 1 n v din tch cc
khe l t .
U = Q / F
r
= Q/ F.n = V/n (9)
U = (3-4).V (10)
Trong : F
r
- Din tch cc khe l trn tit din ngang ca dng thm;
n- rng ca t .
Ch Ch ng ng VI VI C C s s ng ng l l c c n n c c d d i i t t
4. 4. 4. 4. Thm Thm Thm Thm trong trong trong trong t t t t st st st st
Vn tc thmV trong t st c xc nh:
V = (I - I
th
)K = (I I
0
)K (11)
I
0
= 1 30
5. 5. 5. 5. Ph Ph Ph Ph m vi m vi m vi m vi s ss s dng dng dng dng
nh lut thm Dacxy c s dng cho dng thmtng, n nh.
3
4
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
I. dng thm phng, n nh trong tng cha nc ng nht
1. 1. 1. 1. T TT T ng ch ng ch ng ch ng ch a n a n a n a n c ng c ng c ng c ng m c m c m c m c y c y c y c y c ch n ch n ch n ch n c ph c ph c ph c ph ng n ng n ng n ng n m ngang. m ngang. m ngang. m ngang.
1.1. L 1.1. L 1.1. L 1.1. L u u u u l ll l ng ng ng ng d dd d ng ng ng ng thm thm thm thm
1.2. 1.2. 1.2. 1.2. X XX X c cc c nh nh nh nh m mm m c cc c n nn n c cc c
Hnh 7.1
x
h
0
h1 hx
h2
k
x 1 2
x1
x2
L
a
2L
h h
k.B. Q
2
2
2
1

= == =
a
L
h h
h h
2
2
2
1
2
1 x

= == =
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
2. T 2. T 2. T 2. T ng ch ng ch ng ch ng ch a n a n a n a n c ng c ng c ng c ng m c m c m c m c y c y c y c y c ch n ch n ch n ch n c ph c ph c ph c ph ng n ng n ng n ng n m nghi m nghi m nghi m nghi ng. ng. ng. ng.
2.1. L 2.1. L 2.1. L 2.1. L u u u u l ll l ng ng ng ng n n n n v v v v d dd d ng ng ng ng thm thm thm thm
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. X XX X c cc c nh nh nh nh m mm m c cc c n nn n c cc c
Hnh 7.2
L
H H
2
h h
k q
2 1 2 1
+ ++ +
= == =
= == =

+ ++ +
L
H H
) h (h
2 1
2 1
a
H H
) Z H (h
x 1
x x 1

+ ++ + = == =
a
L
x2
x1
2 1 x
K
H2 Hx H1
0
Mc nc ngm
H
x
h1
hx
h2
Zx
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
3. T 3. T 3. T 3. T ng ch ng ch ng ch ng ch a n a n a n a n c c c c p. p. p. p.
3.1. 3.1. 3.1. 3.1. d dd d y kh y kh y kh y kh ng ng ng ng i (m = const) i (m = const) i (m = const) i (m = const)
3.1.1. Lu lng n v dng thm
3.1.2. Xc nh mc nc
Hnh 7.3
L
H H
k.m q
2 1

= == =
x
L
) H (H
H H
2 1
1 x

= == =
H
0
x
1
2
H1
H2
m
K
L x1
x2
17
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
3. T 3. T 3. T 3. T ng ch ng ch ng ch ng ch a n a n a n a n c c c c p. p. p. p.
3.2. 3.2. 3.2. 3.2. d dd d y thay y thay y thay y thay i (m i (m i (m i (m const) const) const) const)
3.2.1. Lu lng n v dng thm
- Cng thc Camenski
- Cng thc Bindeman
3.2.2. Xc nh mc nc
Hnh 7.4
L
H H
2
m m
k q
2 1 2 1
+ ++ +
= == =
L
H H
m
m
ln
m m
k q
2 1
1
2
1 2

= == =
x
L
) H (H
m
m
ln
m
m
ln
m m
m m
H H
2 1
1
2
1
x
1 x
1 2
1 x



= == =
L
K m1
H2
H1
2
1
x
m2
x
Hx
mx
x
H
0
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
II. dng thm phng vn ng n nh trong tng cha nc
khng ng nht
1. 1. 1. 1. T TT T ng ng ng ng ch ch ch ch a aa a n nn n c cc c g gg g m mm m hai hai hai hai l ll l p pp p t t t t c c c c thm thm thm thm n nn n c cc c kh kh kh kh c cc c nhau nhau nhau nhau
1.1. 1.1. 1.1. 1.1. D DD D ng ng ng ng thm thm thm thm song song song song song song song song v vv v i ii i m mm m t tt t ph ph ph ph n nn n l ll l p pp p
1.1.1. L 1.1.1. L 1.1.1. L 1.1.1. L u u u u l ll l ng ng ng ng n n n n v v v v d dd d ng ng ng ng thm thm thm thm: :: :
1.1.2. 1.1.2. 1.1.2. 1.1.2. X XX X c cc c nh nh nh nh m mm m c cc c n nn n c cc c: :: :
Hnh 7.5
L
H H
.m. k
2L
h h
k q
2 1
2
2
2
2
1
1

+ ++ +

= == =
1 2
k1
k2
Sng
H1
h1
H2
h2
L
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
1.2. 1.2. 1.2. 1.2. D DD D ng ng ng ng thm thm thm thm vu vu vu vu ng ng ng ng gc gc gc gc v vv v i ii i m mm m t tt t ph ph ph ph n nn n l ll l p pp p
1.2.1. L 1.2.1. L 1.2.1. L 1.2.1. L u u u u l ll l ng ng ng ng n n n n v v v v d dd d ng ng ng ng thm thm thm thm: :: :
1.2.2. 1.2.2. 1.2.2. 1.2.2. X XX X c cc c nh nh nh nh m mm m c cc c n nn n c cc c: :: :
Hnh 7.6
)
k
L
k
L
2(
h h
q
2
2
1
1
2
2
2
1
+ ++ +

= == =
1 2 2 1
2
2 1 2
2
1 2 1
s
L k L k
h L k h L k
h
+ ++ +
+ ++ +
= == =
L1
h2
hs
h1
Sng
k1
2
1
s
L2
k2
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
2. 2. 2. 2. T TT T ng ng ng ng ch ch ch ch a aa a n nn n c cc c g gg g m mm m nhiu nhiu nhiu nhiu l ll l p pp p t t t t c c c c thm thm thm thm n nn n c cc c kh kh kh kh c cc c nhau nhau nhau nhau
2.1. 2.1. 2.1. 2.1. D DD D ng ng ng ng thm thm thm thm song song song song song song song song v vv v i ii i m mm m t tt t ph ph ph ph n nn n l ll l p pp p
V VV V i ii i: :: :
Hnh 7.7

= == =
= == =
n
1 i
i TB
h .I. k q


= == =
= == =
= == =
+ ++ + + ++ + + ++ +
+ ++ + + ++ + + ++ +
= == =
n
1 i
i
n
1 i
i i
n 2 1
n n 2 2 1 1
TB
h
h k
h ..... h h
h k ..... h k h k
k
1 k1,h1
k2,h2 2
k3,h3 3
kn,hn n
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. D DD D ng ng ng ng thm thm thm thm vu vu vu vu ng ng ng ng gc gc gc gc v vv v i ii i m mm m t tt t ph ph ph ph n nn n l ll l p pp p
V VV V i ii i: :: :
Hnh 7.8

= == =
= == =
n
1 i
i TB
h .I. k q


= == =
= == =
= == =
+ ++ + + ++ + + ++ + + ++ +
+ ++ + + ++ + + ++ + + ++ +
= == =
n
1 i i
i
n
1 i
i
1
1
3
3
2
2
1
1
n 3 2 1
TB
k
h
h
k
h
.....
k
h
k
h
k
h
h ..... h h h
k
k1,h1
k2,h2
k3,h3
kn,hn
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
III. dng thm vn ng n nh n knh, mng, ng hm
thot nc.
C c tnh rt khc nhau, ph thuc vo iu kin a cht thu vn, kt
cu v hnh dng ca cc cng trnh ny.
+ Cng trnh hon chnh: y cng trnh c su n y cch nc ca
tng cha nc.
+ Cng trnh khng hon chnh: y cng trnh khng o su n y
cch nc ca tng cha nc.
Hnh 7.8 Hnh 7.9
Knh
Sng
Sng
+79,0
+80.0
+81.0
18
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
1. 1. 1. 1. D DD D ng ng ng ng thm thm thm thm n nn n c cc c d dd d i ii i t t t t n n n n c cc c ng ng ng ng tr tr tr tr nh nh nh nh ho ho ho ho n nn n ch ch ch ch nh nh nh nh
1.1. 1.1. 1.1. 1.1. D DD D ng ng ng ng thm thm thm thm ph ph ph ph ng: ng: ng: ng:
Hnh 7.10
h0
H H
k
R R
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
1.1.1. L 1.1.1. L 1.1.1. L 1.1.1. L u u u u l ll l ng ng ng ng n n n n v v v v: :: :
Trong :
+ H: mc nc tnh;
+ R: khong nh hng - khong cch t knh n bin cp
nc cho knh;
+ h
0
: mc nc trong knh.
1.1.2. 1.1.2. 1.1.2. 1.1.2. T TT T ng ng ng ng l ll l u uu u l ll l ng ng ng ng: : : :
Vi chiu di knh l L, ta c:
Hay:
R
h H
k q
2
0
2

=
R
h H
k.L. Q
2
0
2

=
) h k.L.I(H Q
0
+ =
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
1.2. 1.2. 1.2. 1.2. D DD D ng ng ng ng thm thm thm thm tia tia tia tia: :: :
C th xc nh bng phng php phn dng. Lc , dng thm vo
mng, knh s c chia thnh cc bng dng khc nhau v lu lng dng
thm n v q s l:
Trong :
- q
i
: lu lng bng dng th i. Nu tng cha c y cch nc phng th
q
i
c th c xc nh theo cng thc sau:
Vi:
+ k
i
: h s thm bng dng th i;
+ b
1
, b
2
: chiu rng bng dng th i mt ct 1 v 2;
+ h
1
, h
2
: chiu dy tng cha nc mt ct 1 v 2;
+ L: khong cch gia 2 mt ct 1 v 2.

=
=
n
1 i
i
q q
2L
h h
lnb lnb
b b
k q
2
2
2
1
1 2
1 2
i i

=
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
2. 2. 2. 2. D DD D ng ng ng ng thm thm thm thm n nn n c cc c d dd d i ii i t t t t n n n n k kk k nh nh nh nh kh kh kh kh ng ng ng ng ho ho ho ho n nn n ch ch ch ch nh nh nh nh
2.1. 2.1. 2.1. 2.1. D DD D ng ng ng ng thm thm thm thm ph ph ph ph ng: ng: ng: ng:
+ H
0
: Khong cch t mc nc tnh n su knh chu nh hng
+ t: ct nc trong knh
+ s: h thp mc nc ngm ti knh.
t) (s
3
4
+ =
Hnh 7.11
R R
k
H0 H0
h0
s
t
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
2.1.1. L 2.1.1. L 2.1.1. L 2.1.1. L u u u u l ll l ng ng ng ng n n n n v v v v: :: :
Trong :
+ R: khong nh hng - khong cch t knh n bin cp
nc cho knh;
2.1.2. 2.1.2. 2.1.2. 2.1.2. T TT T ng ng ng ng l ll l u uu u l ll l ng ng ng ng: : : :
Vi chiu di knh l L, ta c:
Hay:
R
h H
k q
2
0
2
0

=
R
h H
k.L. Q
2
0
2
0

=
) h k.L.I(H Q
0 0
+ =
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. D DD D ng ng ng ng thm thm thm thm tia tia tia tia: :: :
C th xc nh bng phng php phn dng nh trong trng hp cng
trnh hon chnh v lu lng dng thmn v q s l:
Trong :
- q
i
: lu lng bng dng th i, c th xc nh theo cng thc:
Vi:
+ k
i
: h s thm bng dng th i;
+ b
1
, b
2
: chiu rng bng dng th i mt ct 1 v 2;
+ h
1
, h
2
: chiu dy tng cha nc mt ct 1 v 2;
+ L: khong cch gia 2 mt ct 1 v 2.

=
=
n
1 i
i
q q
2L
h H
lnb lnb
b b
k q
2
0
2
0
1 2
1 2
i i

=
19
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
3. 3. 3. 3. D DD D ng ng ng ng thm thm thm thm ch ch ch ch y yy y v vv v o oo o h hh h mng mng mng mng
3.1. 3.1. 3.1. 3.1. H HH H mng mng mng mng c c c c a >> b a >> b a >> b a >> b
3.2. 3.2. 3.2. 3.2. H HH H mng mng mng mng c cc c c cc c h hh h nh nh nh nh d dd d ng ng ng ng kh kh kh kh c cc c ( (( (h hh h nh nh nh nh 64): 64): 64): 64):
H mng c coi nh mt "ging ln" c bn knh r =
(F- din tch vng trn ngoi tip y h mng).
Hnh 7.12- S dng thm hi t vo h mng

F
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
IV. Ging khoan v dng thm vo ging khoan
1. Cu to ging khoan
1. ng chng: bo v
khng cho t sp lp
ging khoan.
2. ng lc: nc thm
vo ging khoan.
3. ng lng: t theo
nc di t thm vo
trong ging khoan s lng
b phn ny.
4. Mc nc tnh
5. ng dng thm
Hnh 7.13- S cu to ging khoan
1
2
3
4
5
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
2. 2. 2. 2. C CC C c d c d c d c d ng ging khoan: ng ging khoan: ng ging khoan: ng ging khoan:
Ph thuc vo quan h gia ng lc vi phn cha nc ca tng cha
nc khi n hot ng chia thnh 2 dng:
2.1. Ging khoan ho 2.1. Ging khoan ho 2.1. Ging khoan ho 2.1. Ging khoan ho n ch n ch n ch n ch nh nh nh nh
Ging khoan hon chnh l ging khoan c phn ng lc chim ton b
phn cha nc ca tng cha ti ging khoan khi n hot ng.
Hnh 7.14- Ging khoan Hnh 7.15- Ging khoan
nc ngm hon chnh nc p hon chnh
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
2.2. Ging khoan kh 2.2. Ging khoan kh 2.2. Ging khoan kh 2.2. Ging khoan kh ng ho ng ho ng ho ng ho n ch n ch n ch n ch nh nh nh nh
Ging khoan c phn ng lc ch chim mt phn ca phn cha nc
tng cha nc khi n hot ng. Nc thm vo trong ging khoan qua din
tch xung quanh ca ng lc v c th qua c y.
Hnh 7.16- Ging khoan Hnh 7.17- Ging khoan
nc ngmkhng hon chnh nc p khng hon chnh
R R
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
Hnh 7.18- Ging khoan nc p khng hon chnh
R
3. 3. 3. 3. S SS S h hh h nh nh nh nh th th th th nh nh nh nh d dd d ng ng ng ng thm thm thm thm v vv v o oo o ging ging ging ging khoan khoan khoan khoan
Bm ht nc mc nc h xung dng thm. Mt nc to thnh mt
hnh phu. Bn knh ca y phu (R) s l bn knh vng cp nc cho ging
khoan v c gi l bn knh nh hng.
Khi mc nc di t nm ngang, dng thm gn ging l dng thm hi t
v i xng qua trc ging.
R
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
Bn knh nh hng ph thuc iu kin bin ca tng cha nc, s
lng ging khoan v c xc nh bng cc cng thc khc nhau.
- Vn ng n nh:
+ Theo I.P Cuxakin: (m) (khng p)
+ Theo Dikhart: (m) (c p)
Vi: H: dy tng cha nc (m);
k: h s thm(m/ng);
S: Mc h thp mc nc ti ging khoan bm ht (m)
Quan h gia lu lng ging khoan nc khng p vi bn knh nh
hng c phn nh trong cng thc Coden:
H.k 2.S R =
k 10S R =

Qk

12t
R =
: h s nh nc ca t cha nc
t: thi gian bm ht (h)
Q: lu lng ging khoan (m
3
/h)
20
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
S dng cng thc Diupi tnh ton ( cp c th chng sau).
Tm li, cc cng thc ch mang tnh gn ng v R ph thuc vo nhiu
thng s v c bit l iu kin bin v thi gian ht.
- Khi dng thm vn ng khng n nh th c th xc nh bn knh
nh hng theo cng thc sau:
Trong :
+ a: h s dn mc nc (nc khng p) v h s dn p
(nc p) (m
2
/ng);
+ t: thi gian bmht nc th nghim (ng).
at 1,5 R =
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
V. Dng thm khng gii hn vo ging khoan nc khng p
hon chnh
1. 1. 1. 1. X XX X c cc c nh nh nh nh l ll l u uu u l ll l ng ng ng ng d dd d ng ng ng ng thm thm thm thm
Hay:

Hnh 7.19
lnr lnR
h H
.k. Q
2
k
2


= == =
lgr lgR
s) s(2H
1,366.k. Q


= == =
s)s (2H
lgr lgR
0,732Q k


= == =
lgr
Q
s)s 1,366k(2H
lgR + ++ +

= == =
2r
R
k
H
h2
hk
s
Q
y
R
h1
x2 x1
0
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
- Da vo ti liu bm ht nc
- C th xc nh mc h thp mc
nc trong ging khoan vi lu lng
tng ng hoc c th xc nh c
lu lng ging khoan khi bit mc h
thp mc nc tng ng.
- Khi s = H = s
max
th lu lng dng
thm nc di t t gi tr ti a

2. 2. 2. 2. Quan Quan Quan Quan h hh h gi gi gi gi a aa a l ll l u uu u l ll l ng ng ng ng ging ging ging ging khoan khoan khoan khoan v vv v i ii i h hh h thp thp thp thp m mm m c cc c n nn n c cc c
s
Q
s
smax
Qs Qmax
Hnh 7.20
s)s (2H
s
Q
lgr lgR
s
1,366.k. Q
2
max
2
max
max

=
2
max
TK TK
max TK
s
)s s (2H
Q Q

=
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
VI. Dng thm khng gii hn vo ging khoan nc p hon
chnh
1. 1. 1. 1. X XX X c cc c nh nh nh nh l ll l u uu u l ll l ng ng ng ng d dd d ng ng ng ng thm thm thm thm
Hay:

Hnh 7.21
0
x1
x2
y2
R
y
Q
s
Hk
m
H
k
R
2r
y1
lnr lnR
H H
.m.k 2. Q
k


= == =
lgr lgR
s
2,73.m.k Q

= == =
m.s
lgr lgR
0,366Q k

= == =
lgr
Q
2,73.k.m.s
lgR + ++ + = == =
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
- Khi s nh: coi R = const q = Q/s = const
gia Q v s l quan h tuyn tnh.
- Khi s ln: s = .Q + .Q
2
Trong : , l cc h s ph thuc vo
sc cn khi nc vn ng qua t v ng
lc vo ging khoan.

2. 2. 2. 2. Quan Quan Quan Quan h hh h gi gi gi gi a aa a l ll l u uu u l ll l ng ng ng ng ging ging ging ging khoan khoan khoan khoan v vv v i ii i h hh h thp thp thp thp m mm m c cc c n nn n c cc c
Hnh 7.22
Q
s
) Q (Q
Q Q
s s
1 2
1 2
1 2
+

=
1 2
2
1
2
2
1 2
Q Q
1

Q Q
s s


2
s 4
Q
2
+
=
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
VII. Dng thm khng gii hn vo ging khoan khng hon
chnh
1. 1. 1. 1. Ph Ph Ph Ph ng ng ng ng ph ph ph ph p pp p Focgeimer Focgeimer Focgeimer Focgeimer
1.1. 1.1. 1.1. 1.1. Ging Ging Ging Ging n nn n c cc c ng ng ng ng m mm m kh kh kh kh ng ng ng ng p pp p
(c y khng thm)
(c y thm)
+ h: mc nc ng trong ging khoan tnh n y cch nc ca tng
cha nc;
+ t: ct nc trong ging khoan khng hon chnh tnh n y ging
khoan;
+ r: bn knh y ging khoan.
Hnh 7.23
2r
t
s
H
h
Q
4
KHC
t 2h
h
t
h
Q
Q

=
4
KHC
t 2h
h
0,5r t
h
Q
Q
+
=
21
Ch Ch ng ng VII VII M M t t s s tnh tnh to to n n CTV c CTV c b b n n
1. 1. 1. 1. Ph Ph Ph Ph ng ng ng ng ph ph ph ph p pp p Focgeimer Focgeimer Focgeimer Focgeimer
1.2. 1.2. 1.2. 1.2. Ging Ging Ging Ging n nn n c cc c p pp p
- C y khng thm
- C y thm:
4
KHC
t 2m
m
t
m
Q
Q

=
4
KHC
t 2m
m
0,5r t
m
Q
Q
+
=
Ch Ch ng ng VIII : VIII : C C c qu c qu tr tr nh li nh li n quan v n quan v i ho i ho t t ng ng
a cht c a cht c a n a n c m c m a v a v n n c m c m t t
I- Hot ng a cht ca ma v nc mt
1. 1. 1. 1. T TT T c cc c dng dng dng dng a a a a cht cht cht cht c cc c a aa a m mm m a v a v a v a v n nn n c cc c m mm m t tt t
1.1. Ph 1.1. Ph 1.1. Ph 1.1. Ph h hh h y yy y t t t t , , , , a a a a h hh h nh nh nh nh
1.2. 1.2. 1.2. 1.2. V VV V n nn n chuy chuy chuy chuy n nn n t t t t
1.3. 1.3. 1.3. 1.3. Tch Tch Tch Tch t t t t, , , , tr tr tr tr m mm m ng ng ng ng t t t t
Hnh 8.1- S hot ng a cht ca ma v dng chy tm thi
1- gc; 2- v phong ho; 3- sn tch; 4- l tch; 5- ma;
6- dng chy mt.
Ch Ch ng ng VIII : VIII : C C c qu c qu tr tr nh li nh li n quan v n quan v i ho i ho t t ng ng
a cht c a cht c a n a n c m c m a v a v n n c m c m t t
2 22 2- -- - C CC C c cc c qu qu qu qu tr tr tr tr nh nh nh nh a a a a cht cht cht cht do ho do ho do ho do ho t t t t ng ng ng ng a a a a cht cht cht cht c cc c a aa a m mm m a, a, a, a, n nn n c cc c m mm m t tt t
2.1. 2.1. 2.1. 2.1. Xi Xi Xi Xi m mm m n nn n, , , , r rr r a aa a tr tr tr tr i ii i b b b b m mm m t tt t a a a a h hh h nh nh nh nh, , , , th th th th nh nh nh nh t tt t o o o o s ss s n n n n tch tch tch tch, , , , l l l l tch tch tch tch. .. .
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. Th Th Th Th nh nh nh nh t tt t o o o o m mm m ng ng ng ng xi. xi. xi. xi.(h (h (h (h nh nh nh nh nh nh nh nh) )) )
2.3. 2.3. 2.3. 2.3. Th Th Th Th nh nh nh nh t tt t o o o o l l l l b bb b n nn n ( v = 2 ( v = 2 ( v = 2 ( v = 2 - -- - 8m/s) 8m/s) 8m/s) 8m/s)
2.4. 2.4. 2.4. 2.4. X XX X m mm m th th th th c cc c, , , , b bb b i ii i l ll l ng ng ng ng b b b b. .. . (t (t (t (t li li li li u uu u) )) )
3 33 3- -- - Bi Bi Bi Bi n nn n ph ph ph ph p pp p ph ph ph ph ng ng ng ng ch ch ch ch ng ng ng ng
3.1 3.1 3.1 3.1- -- - Quy Quy Quy Quy ho ho ho ho ch, ch, ch, ch, x xx x y yy y d dd d ng ng ng ng h hh h p pp p l l l l; ;; ;
3.2 3.2 3.2 3.2- -- - iu iu iu iu tit tit tit tit d dd d ng ng ng ng ch ch ch ch y yy y t tt t m m m m thi thi thi thi do m do m do m do m a, a, a, a, n nn n c cc c m mm m t tt t b bb b ng ng ng ng c cc c c cc c bi bi bi bi n nn n ph ph ph ph p pp p
c cc c ng ng ng ng tr tr tr tr nh nh nh nh, , , , tr tr tr tr ng ng ng ng c cc c y yy y g gg g y yy y rng rng rng rng; ;; ;
3.2 3.2 3.2 3.2- -- - Gia Gia Gia Gia c cc c , , , , b bb b o oo o v vv v b b b b b bb b ng ng ng ng k k k k ch ch ch ch n,... n,... n,... n,...
Ch Ch ng ng iX iX : : C C c qu c qu tr tr nh, hi nh, hi n t n t ng li ng li n quan v n quan v i i
ho ho t t ng ng a cht c a cht c a n a n c d c d i i t t
I. Hin tng cact
1 11 1- -- - Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m: :: :
L hin tng ho tan, ra la t c tnh ho tan to ra cc hnh
thi cact trong chng.
2 22 2- -- - iu iu iu iu ki ki ki ki n nn n ph ph ph ph t t t t sinh sinh sinh sinh, , , , ph ph ph ph t t t t tri tri tri tri n nn n hi hi hi hi n nn n t tt t ng ng ng ng c cc c ct ct ct ct
2.1 2.1 2.1 2.1- -- - t t t t c c c c tnh tnh tnh tnh ho ho ho ho tan tan tan tan v vv v n nn n t tt t n nn n ; ;; ;
2.2 2.2 2.2 2.2- -- - N NN N c cc c c c c c tnh tnh tnh tnh ho ho ho ho tan tan tan tan v vv v v vv v n nn n ng ng ng ng. .. .
3 33 3- -- - Ph Ph Ph Ph n nn n i ii i cact cact cact cact
I: i thng kh
II: i dao ng mc nc
theo ma
III: i bo ha hon ton
IV: i ngng tr
Ch Ch ng ng iX iX : : C C c qu c qu tr tr nh, hi nh, hi n t n t ng li ng li n quan v n quan v i i
ho ho t t ng ng a cht c a cht c a n a n c d c d i i t t
4 44 4- -- - Bi Bi Bi Bi n nn n ph ph ph ph p pp p ph ph ph ph ng ng ng ng ch ch ch ch ng ng ng ng: :: :
4.1 4.1 4.1 4.1- -- - i ii i v vv v i ii i t t t t : :: :
- Cc bin php nhm gim thiu hoc trit tiu tnh nt n ca v
tng bn ca chng;
- Cc bin php nhmcch ly t vi nc mt v nc di t;
4.2 4.2 4.2 4.2- -- - i ii i v vv v i ii i n nn n c cc c: :: : Cc bin php nhm gim thiu, trit tiu kh nng vn
ng ca nc di t.
Ch Ch ng ng iX iX : : C C c qu c qu tr tr nh, hi nh, hi n t n t ng li ng li n quan v n quan v i i
ho ho t t ng ng a cht c a cht c a n a n c d c d i i t t
II. Hin tng t chy
1 11 1- -- - Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m: :: :
L hin tng t bo ho nc t chy vo cc cng trnh khai o.
2 22 2- -- - C CC C c c c c lo lo lo lo i i i i t t t t ch ch ch ch y yy y
2.1. 2.1. 2.1. 2.1. t t t t ch ch ch ch y gi y gi y gi y gi : :: : t ht ri khng c lin kt cu trc, ch yu l ct. t
ny ch chy khi p lc thu ng, P ca dng thm:
P > P
th
I > I
th
.
- p lc thu ng P l p lc dng thm tc ng ln 1 n v th tch ht
t :
P =
n
. I (1)
- Khi trong nc ht t c trng lng n v y ni
dn
,:

dn
= (
h
-
n
)(1-n) (2)
22
Ch Ch ng ng iX iX : : C C c qu c qu tr tr nh, hi nh, hi n t n t ng li ng li n quan v n quan v i i
ho ho t t ng ng a cht c a cht c a n a n c d c d i i t t
- Khi ht t trng thi l lng (cn bng) p lc thu ng dng thm cn
bng vi trng lng n v y ni. p lc thu ng c gi l p lc
thu ng ti hn, P
th
:
P
th
=
n
. I
th
(3)

n
. I
th
= (
h
-
n
) (1 - n) (4)
I
th
= (
h
/
n
- 1)(1 - n) (5)
I
th
= ( - 1)(1-n) (6)
I
th
= ( - 1)/(1+e) (7)
- Khi dng thm c: I > I
th
t chy (8)
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. t t t t ch ch ch ch y y y y th th th th t tt t: :: : St pha, ct pha, ct ht mn cha 8-13% st
monmorolonit v keo sinh vt. Tnh cht chy khng ph thuc vo p lc
thu ng ca dng thm.
Ch Ch ng ng iX iX : : C C c qu c qu tr tr nh, hi nh, hi n t n t ng li ng li n quan v n quan v i i
ho ho t t ng ng a cht c a cht c a n a n c d c d i i t t
3 33 3- -- - Ph Ph Ph Ph n n n n bi bi bi bi t tt t t t t t ch ch ch ch y gi y gi y gi y gi , , , , t t t t ch ch ch ch y y y y th th th th t tt t
Hnh 8.4- Xc nh dng ct chy
Ct chy gi; b- Ct chy tht
Cc du hiu phn bit :
- Hnh dng khi t ;
- nhn bng ca khi t ;
- Lng nc thot ;
- c ca nc .
Ch Ch ng ng iX iX : : C C c qu c qu tr tr nh, hi nh, hi n t n t ng li ng li n quan v n quan v i i
ho ho t t ng ng a cht c a cht c a n a n c d c d i i t t
4. 4. 4. 4. Bi Bi Bi Bi n nn n ph ph ph ph p pp p x xx x l l l l
- Tho kh t chy, gimp lc thu ng dng thm;
- Ngn t chy bng tng vy cc vn, ging chm,...
- Gia c t chy bng cc phng php khc nhau (Pht silict, ximng,
in thm, in ho, ng lnh,...)
Ch Ch ng ng iX iX : : C C c qu c qu tr tr nh, hi nh, hi n t n t ng li ng li n quan v n quan v i i
ho ho t t ng ng a cht c a cht c a n a n c d c d i i t t
III. Hin tng xi ngm
1 11 1- -- - Kh Kh Kh Kh i i i i ni ni ni ni m mm m : :: :
L hin tng cc ht t b nc thm cun i, lm cho t rng xp
hoc to thnh cc hang hc trong chng.
Hnh 8.6- Hin tng Xi ngmtrong t
1- Hang hc thnh to trong qu trnh xi ngm; 2- i sp; 3- 4- t hong
th; 5- Dng chy nc ngm; 6- t st; 7- vi.
Ch Ch ng ng iX iX : : C C c qu c qu tr tr nh, hi nh, hi n t n t ng li ng li n quan v n quan v i i
ho ho t t ng ng a cht c a cht c a n a n c d c d i i t t
2 22 2- -- - iu iu iu iu ki ki ki ki n nn n chung chung chung chung ph ph ph ph t tt t sinh sinh sinh sinh xi xi xi xi ng ng ng ng m mm m
2.1. 2.1. 2.1. 2.1. Th Th Th Th nh nh nh nh ph ph ph ph n nn n h hh h t t t t c cc c a aa a t t t t: khng ng nht;
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. p p p p l ll l c cc c thu thu thu thu ng ng ng ng d dd d ng ng ng ng thm thm thm thm, P: P > P
th
2.3 2.3 2.3 2.3. T TT T n nn n t tt t i 1 i 1 i 1 i 1 min min min min x xx x v vv v t tt t li li li li u uu u xi xi xi xi ng ng ng ng m mm m. .. .
3 33 3- -- - M MM M t tt t s ss s ti ti ti ti u uu u chu chu chu chu n nn n nh nh nh nh gi gi gi gi xi xi xi xi ng ng ng ng m mm m
3.1. Theo 3.1. Theo 3.1. Theo 3.1. Theo V.C.Istomina V.C.Istomina V.C.Istomina V.C.Istomina: :: :
- t khng ng nht, khng phn lp c:
- I > 5;
- Tn ti 1 min x.
20
d
d
10
60
> >> >
Ch Ch ng ng iX iX : : C C c qu c qu tr tr nh, hi nh, hi n t n t ng li ng li n quan v n quan v i i
ho ho t t ng ng a cht c a cht c a n a n c d c d i i t t
2.2. Theo 2.2. Theo 2.2. Theo 2.2. Theo E.A.Jamarin E.A.Jamarin E.A.Jamarin E.A.Jamarin: :: :
- Ct khng ng nht, khng phn lp;
- I > I
th
: I
th
= ( - 1)(1- n) + 0,5n ;
- Tn ti 1 min x.
2.3. 2.3. 2.3. 2.3. Theo Theo Theo Theo L.I.Kazlova L.I.Kazlova L.I.Kazlova L.I.Kazlova: :: :
- Tng t khng ng nht
- V > V
th:
(cm/s)
- Tn ti 1 min x.
3. 3. 3. 3. Bi Bi Bi Bi n nn n ph ph ph ph p pp p x xx x l l l l
- i vi t: Cc bin php nhm tng cht, mc lin kt ca t(
m ln, pht xi mng, silict,...)
- i vi nc: Cc bin php nhm gim thiu, trit tiu p lc thu ng
ca dng thm.
- Cc bin php nhmtrit tiu min x.
)
D
d
1000 (1 0,26d V
2
60
2
60
60 th
+ ++ + = == =
2
23
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
I. Qu trnh phong ha
1 11 1- -- - Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m: :: :
L qu trnh bin i, ph hu t di tc dng ca cc nhn t l hc,
ho hc, sinh hc.
2 22 2- -- - C CC C c cc c d dd d ng ng ng ng phong phong phong phong ho ho ho ho : :: : ph thuc vo nhn t gy nn phong ho v sn
phm phong ho chia ra:
2.1. 2.1. 2.1. 2.1. Phong Phong Phong Phong ho ho ho ho v vv v t tt t l l l l: :: : do tc ng ca t
o
, P vo t .
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. Phong Phong Phong Phong ho ho ho ho ho ho ho ho h hh h c cc c: : : : do tc ng ca cc qu trnh ho hc
- Ho tan: CaCO
3
+ H
2
O + CO
2
Ca(HCO
3
)
2
(1)
- Thu ho: CaSO
4
+ 2H
2
O CaSO
4
.2H
2
O (2)
- xy ho: FeS
2
+ O
2
+ H
2
O FeSO
4
+ H
2
SO
4
(3)
FeSO
4
Fe
2
(SO
4
)
3
Fe
2
O
3
.nH
2
O (4)
- Thu phn: K
2
O Al
2
O
3
.6SiO
2
+ H
2
O + CO
2
SiO
2
.nH
2
O + K
2
CO
3
+
Al
2
O
3
.2SiO
2
.2H
2
O (5)
2.3. 2.3. 2.3. 2.3. Phong Phong Phong Phong ho ho ho ho sinh sinh sinh sinh h hh h c cc c: : : : do tc ng ca thc vt, ng vt, vi sinh.
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
3 33 3- -- - S SS S n nn n ph ph ph ph m mm m phong phong phong phong ho ho ho ho
3.1. 3.1. 3.1. 3.1. Eluvi Eluvi Eluvi Eluvi ( (( (t tt t n nn n tch tch tch tch): ): ): ): L sn phmca qu trnh phong ho.
3.2. 3.2. 3.2. 3.2. V VV V phong phong phong phong ho ho ho ho : :: : Tn tch ph trn b mt gc b phong ho.
- Cu to v phong ho:
+ i th nhng ;
+ i v mn ;
+ i v nh ;
+ i nguyn khi ;
+ i nguyn th
Hnh 10.1 - S cu to v phong ho
1- V phong ho vi cc mc phong ho
khc nhau theo chiu su.
2- gc cha b phong ho.
o2
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
3.3 3.3 3.3 3.3- -- - Ch Ch Ch Ch ti ti ti ti u uu u c cc c tr tr tr tr ng ng ng ng: :: :
H s phong ho:
- Phn loi t theo mc phong ho:
Bng 10.1 - Phn loi theo mc phong ho
4 44 4- -- - Bi Bi Bi Bi n nn n ph ph ph ph p pp p ph ph ph ph ng ng ng ng ch ch ch ch ng ng ng ng
- Cch ly t khi cc nhn t gy ra phong ho (ph t bng cc vt
liu st, bitum, b tng).
- Gia c t bng cc vt liu khc nhau (pht silicat, bitum, st).
- V hiu ho cc nhn t nc mt, nc di t gy nn phong ho bng
cc cng trnh thot nc.
.100% K
p
p

=
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
II. Hin tng trt
1 11 1- -- - Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m: : : :
L hin tng chuyn di t xung pha di sn, mi dc di tc
dng trng lc bn thn v nc di t.
2. 2. 2. 2. C CC C c cc c d dd d ng ng ng ng tr tr tr tr t tt t: :: :
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
3 33 3- -- - S SS S n nn n nh nh nh nh c cc c a aa a s ss s n n n n, , , , m mm m i ii i d dd d c cc c
3.1. H 3.1. H 3.1. H 3.1. H s ss s n nn n nh nh nh nh s ss s n n n n, , , , m mm m i ii i d dd d c cc c
Hnh.10.3 - S khi trt
1- Khi trt; 2- v tr sn dc lc
cha xy ra trt; 3- mt trt ABCD;
4- t gc
Hnh.10.4- S phn b lc trong mt
phn t trt
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
- Phng trnh cn bng ti hn:
+ i vi 1 phn t trt: S = T (6)
Trong S = Psin (7)
T = N. tg +C = Pcos .tg + C (8)
(6) Psin = Pcos .tg + C (9)
+ i vi c khi trt: S = T (10)
Hay: Psin = Pcos .tg + CF (11)
- H s nh: (12)
= 1 sn, mi dc trng thi cn bng;
> 1 sn, mi dc trng thi n nh;
< 1 sn, mi dc trt.




+ ++ +
= == = = == =

Psin
CF tg Pcos
S
T
Slide 134
o2 du vt, vt tch ca ci c cn st li
GCEI, 10/28/2009
24
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
4 44 4- -- - C CC C c cc c bi bi bi bi n nn n ph ph ph ph p pp p ph ph ph ph ng ng ng ng ch ch ch ch ng ng ng ng
4.1. 4.1. 4.1. 4.1. iu iu iu iu tit tit tit tit d dd d ng ng ng ng m mm m t tt t, , , , n nn n c cc c m mm m a aa a
4.2. 4.2. 4.2. 4.2. Th Th Th Th o oo o kh kh kh kh t t t t
4.3. 4.3. 4.3. 4.3. Ph Ph Ph Ph n nn n b bb b l ll l i i i i kh kh kh kh i ii i t t t t
4.4. 4.4. 4.4. 4.4. Gia Gia Gia Gia c cc c b bb b ng ng ng ng c cc c ng ng ng ng tr tr tr tr nh nh nh nh ch ch ch ch n n n n , neo , neo , neo , neo gi gi gi gi
4.5. T 4.5. T 4.5. T 4.5. T o o o o b bb b , , , , b bb b ph ph ph ph n n n n p p p p
4.6. 4.6. 4.6. 4.6. Gia Gia Gia Gia c cc c , , , , c cc c i ii i t tt t o o o o t t t t
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
III. Vn ng kin to v qu t
1 11 1- -- - Kh Kh Kh Kh i i i i ni ni ni ni m mm m
1.1. 1.1. 1.1. 1.1. nh nh nh nh ngh ngh ngh ngh a aa a
1.2. C 1.2. C 1.2. C 1.2. C c d c d c d c d ng ng ng ng v vv v n nn n ng ng ng ng kin kin kin kin t tt t o oo o
- Vn ng thng ng (dao ng)
- Vn ng ngang (un np)
- Vn ng t gy
2 22 2- -- - C CC C c cc c d dd d ng ng ng ng bin bin bin bin v v v v t t t t
2.1. 2.1. 2.1. 2.1. nh nh nh nh ngh ngh ngh ngh a aa a
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. C CC C c cc c d dd d ng ng ng ng bin bin bin bin v v v v
- Bin v un np
Hnh 10.5- Cc dng bin v un np
a- n nghing; b- Np on; c- Np li; d- Np lm
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
- Bin v t gy
Hnh 10.6- Cc dng bin v t gy.
a) Phay thun; b- Phay thun bc thang; c- Phay nghch;
d- Phay nghch chm; e- a ho; f- a lu.
: chiu vn ng ca t .
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
3 33 3- -- - nh nh nh nh h hh h ng ng ng ng v vv v n nn n ng ng ng ng kin kin kin kin t tt t o o o o d dd d i ii i v vv v i ii i iu iu iu iu ki ki ki ki n nn n x xx x y yy y d dd d ng ng ng ng
3.1. 3.1. 3.1. 3.1. nh nh nh nh h hh h ng ng ng ng tr tr tr tr c cc c tip tip tip tip: :: : Gy ng t
3.2. 3.2. 3.2. 3.2. nh nh nh nh h hh h ng ng ng ng gi gi gi gi n nn n tip tip tip tip: :: : cu trc, trng thi, tnh nng xy dng ca t
b bin i.
Hnh 10.7- S cu to a cht cc khu vc xy dng
1-Thun li nht; 2- thun li; 3- t thun li; 4- khng thun li;
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
IV. Hin tng a chn
1. 1. 1. 1. Kh Kh Kh Kh i i i i ni ni ni ni m mm m: :: : L hin tng chn ng v qu t do nhng nguyn nhn
khc nhau
2. 2. 2. 2. Nguy Nguy Nguy Nguy n n n n nh nh nh nh n n n n a a a a chn chn chn chn : :: :
- Ni sinh: Hot ng ca ni la, vn ng kin to, hot ng t
gy
- Ngoi sinh: thin thch va chm vo Tri t, trt l t
- Nhn sinh:
3. 3. 3. 3. ng ng ng ng t t t t
3.1. T 3.1. T 3.1. T 3.1. T m m m m ng ng ng ng t t t t
- Tm trong
- Tm ngoi
Hnh 10.8- S tm v sng ng t
a- Tm trong; b- Tmngoi
1- Sng dc; 2- Sng ngang; 3- Sng b mt
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
3.2. 3.2. 3.2. 3.2. Sng Sng Sng Sng a a a a chn chn chn chn: :: :
- Sng dc: ln hn sng ngang 1,7 ln (Vn tc n hng trm hng ngn
m/s), gy nn s co dn t theo hng vn ng ca chng.
- Sng ngang gy nn bin dng trt t theo phng vung gc vi
phng truyn sng.
- Sng trng lc truyn ngay trn b mt a hnh.
3.3. 3.3. 3.3. 3.3. C CC C c cc c yu yu yu yu t tt t chnh chnh chnh chnh nh nh nh nh h hh h ng ng ng ng n n n n kh kh kh kh n nn n ng ng ng ng ph ph ph ph ho ho ho ho i i i i c cc c a aa a ng ng ng ng t t t t
- a tng;
- Nc di t;
- Mc phc tp v iu kin a cht.
3.4 3.4 3.4 3.4- -- -Ph Ph Ph Ph n n n n cp cp cp cp ng ng ng ng t t t t
Theo mc nh hng ca ng t i vi cm nhn ca con ngi v
CTXD (thang 12 cp). Theo bin sng n hi c ghi ti trm a chn
(thang Richter).
25
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
4 44 4- -- -Bi Bi Bi Bi n n n n ph ph ph ph p pp p ph ph ph ph ng ng ng ng ch ch ch ch ng ng ng ng
4.1. 4.1. 4.1. 4.1. Ch Ch Ch Ch n nn n v v v v tr tr tr tr x xx x y yy y d dd d ng ng ng ng n nn n nh nh nh nh; ;; ;
4.2. 4.2. 4.2. 4.2. V VV V t tt t li li li li u uu u x xx x y yy y d dd d ng ng ng ng ph ph ph ph h hh h p pp p; ;; ;
4.3. 4.3. 4.3. 4.3. Kt Kt Kt Kt cu cu cu cu c cc c ng ng ng ng tr tr tr tr nh nh nh nh h hh h p pp p l l l l; ;; ;
4.4. 4.4. 4.4. 4.4. Gi Gi Gi Gi i ii i ph ph ph ph p pp p c cc c ng ng ng ng ngh ngh ngh ngh t tt t i ii i u. u. u. u.
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
V. Hin tng bin dng t nn cng trnh xy dng
1 11 1- -- - Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m
1.1. 1.1. 1.1. 1.1. S SS S p p p p co, co, co, co, p p p p ph ph ph ph t t t t nn nn nn nn x xx x y yy y d dd d ng ng ng ng
- S p co t .
- S p ph t.
1.2. C 1.2. C 1.2. C 1.2. C c d c d c d c d ng ng ng ng l ll l n nn n c cc c ng ng ng ng tr tr tr tr nh nh nh nh x xx x y y y y d dd d ng ng ng ng
- Ln CTXD : S dch chuyn thng ng CTXD gy nn do s p co, p
ph t di tc dng ca ti trng cng trnh.
- Cc dng ln CTXD : Ln u v ln khng u.
2 22 2- -- -C CC C c c c c yu yu yu yu t tt t nh nh nh nh h hh h ng ng ng ng
2.1. 2.1. 2.1. 2.1. iu iu iu iu ki ki ki ki n nn n a a a a t tt t ng ng ng ng ; ;; ;
2.2. Ngo 2.2. Ngo 2.2. Ngo 2.2. Ngo i i i i l ll l c cc c ( (( (t tt t i ii i tr tr tr tr ng ng ng ng c cc c ng ng ng ng tr tr tr tr nh nh nh nh x xx x y yy y d dd d ng ng ng ng); ); ); );
2.3. Lo 2.3. Lo 2.3. Lo 2.3. Lo i, i, i, i, kch kch kch kch th th th th c cc c, , , , h hh h nh nh nh nh d dd d ng ng ng ng mng mng mng mng c cc c ng ng ng ng tr tr tr tr nh nh nh nh x xx x y yy y d dd d ng ng ng ng . .. .
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
Hnh 10.9- Phn b ng ng sut trong i bin dng nn CTXD
a- Mng cng tuyt i; b- Mng mmtuyt i;
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
Hnh 10.11- nh hng kch thc v loi mng i vi i nh hng
P- Ti trng tnh; 0,2P- Gi tr ng ng sut;
Bng 10.1 - i nh hng cc dng mng cng trnh xy dng
3 33 3- -- - Bi Bi Bi Bi n nn n ph ph ph ph p pp p ph ph ph ph ng ng ng ng ch ch ch ch ng ng ng ng
3.1. 3.1. 3.1. 3.1. Ph Ph Ph Ph ng ng ng ng:
- Kho st k, xc nh chnh xc cc yu t nh hng n s bin
dng nn CTXD v p lc ti hn ca nn;
- Chn kt cu mng thch hp vi nn t;
- Chn nn t thch hp.
3.2. 3.2. 3.2. 3.2. Ch Ch Ch Ch ng ng ng ng
- Gia c nn bng cc bin php khc nhau;
- Phn b ti trng u trn nn ng nht;
- To ti trng khng u t i lng ln u trn nn khng ng
nht.
26
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
VI. Cc qu trnh CL lin quan vi vic tho kh t
1 11 1- -- - Kh Kh Kh Kh i ii i ni ni ni ni m mm m
2 22 2- -- - S SS S thay thay thay thay i ii i iu iu iu iu ki ki ki ki n nn n a a a a cht cht cht cht thu thu thu thu v vv v n nn n do do do do qu qu qu qu tr tr tr tr nh nh nh nh th th th th o oo o kh kh kh kh t t t t
- Mc ND h thp;
- Hng dng thm thay i;
- Thay i iu kin cp thot ND;
- Thay i: I, V, Q, P ca dng thm.
3 33 3- -- - C CC C c cc c hi hi hi hi n nn n t tt t ng ng ng ng v vv v qu qu qu qu tr tr tr tr nh nh nh nh a a a a cht cht cht cht ng ng ng ng l ll l c cc c ph ph ph ph t tt t sinh sinh sinh sinh li li li li n nn n quan quan quan quan
3.1. 3.1. 3.1. 3.1. Nn Nn Nn Nn t t t t b b b b nn nn nn nn ch ch ch ch t tt t do do do do p p p p l ll l c cc c n nn n c cc c l ll l r rr r ng ng ng ng gi gi gi gi m mm m, , , , t tt t ng ng ng ng ng ng ng ng sut sut sut sut hi hi hi hi u uu u qu qu qu qu
trong trong trong trong t t t t. . . . = + u
Trong : - ng sut tng (khng i); - ng sut hiu qu (ng sut
truyn ln kt cu t qua ch tip xc cc ht); u - p lc nc l rng.
3.2. 3.2. 3.2. 3.2. St St St St l ll l n nn n b b b b m mm m t tt t a a a a h hh h nh nh nh nh( Tokio ( Tokio ( Tokio ( Tokio- -- -7m;Mexico:9m;Mockva:0,35m;...) 7m;Mexico:9m;Mockva:0,35m;...) 7m;Mexico:9m;Mockva:0,35m;...) 7m;Mexico:9m;Mockva:0,35m;...)
3.3. 3.3. 3.3. 3.3. Ph Ph Ph Ph t t t t sinh sinh sinh sinh cast cast cast cast , , , , xi xi xi xi ng ng ng ng m mm m, , , , t t t t ch ch ch ch y. y. y. y.
Hnh 10.11- S thay i iu kin CTV trc & sau khi tho kh t
1- Mc nc trc khi tho kh; 2- Mc nc sau khi tho kh;
3,4- nh phn thu trc v sau khi tho kh; Hng nc thm;
Ch Ch ng ng X : X : C C c c hi hi n n t t ng ng qu qu tr tr nh nh
a a cht cht n n i i ngo ngo i i ng ng l l c c kh kh c c
4 44 4- -- - Bi Bi Bi Bi n nn n ph ph ph ph p pp p ph ph ph ph ng ng ng ng ch ch ch ch ng ng ng ng
- Hn ch bmht nc di t;
- Bm ht nc vi gimmc nc ti u;
- Chm dt bmht nhng ni mc nc h thp hn mc nc h thp
cho php;
- Quy hoch mng li cc ging khoan ti u.
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
I. Khi nim
1 11 1- -- - Mc Mc Mc Mc ch ch ch ch c cc c a aa a c cc c ng ng ng ng t tt t c cc c kh kh kh kh o oo o s ss s t tt t CCT: CCT: CCT: CCT:
Nhm nh gi iu kin CCT phc v cho cc mc ch xy dng.
2 22 2- -- - Nhi Nhi Nhi Nhi m mm m v v v v c cc c a aa a c cc c ng ng ng ng t tt t c cc c kh kh kh kh o oo o s ss s t tt t CCT: CCT: CCT: CCT:
2.1.X 2.1.X 2.1.X 2.1.X c c c c nh nh nh nh c cc c c cc c iu iu iu iu ki ki ki ki n nn n CCT; CCT; CCT; CCT;
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. D DD D b bb b o oo o c cc c c cc c hi hi hi hi n nn n t tt t ng ng ng ng, , , , qu qu qu qu tr tr tr tr nh nh nh nh CCT CCT CCT CCT bt bt bt bt l ll l i ii i; ;; ;
2.3. 2.3. 2.3. 2.3. xut xut xut xut c cc c c cc c bi bi bi bi n nn n ph ph ph ph p pp p nh nh nh nh m mm m x xx x l l l l, , , , c cc c i ii i t tt t o o o o iu iu iu iu ki ki ki ki n nn n CCT CCT CCT CCT bt bt bt bt l ll l i ii i; ;; ;
2.4. 2.4. 2.4. 2.4. Th Th Th Th m mm m d dd d VLXD VLXD VLXD VLXD t tt t nhi nhi nhi nhi n nn n v vv v xut xut xut xut bi bi bi bi n nn n ph ph ph ph p pp p khai khai khai khai th th th th c cc c. .. .
3 33 3- -- - Nguy Nguy Nguy Nguy n nn n l l l l th th th th c cc c hi hi hi hi n nn n c cc c ng ng ng ng t tt t c cc c kh kh kh kh o oo o s ss s t tt t CCT: CCT: CCT: CCT:
3.1. 3.1. 3.1. 3.1. Nguy Nguy Nguy Nguy n nn n l l l l k k k k tha tha tha tha; ;; ;
3.2. 3.2. 3.2. 3.2. Nguy Nguy Nguy Nguy n nn n l l l l giai giai giai giai o oo o n; n; n; n;
3.3. 3.3. 3.3. 3.3. Nguy Nguy Nguy Nguy n nn n l l l l kt kt kt kt h hh h p pp p; ;; ;
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
4 44 4- -- - Ph Ph Ph Ph m vi m vi m vi m vi kh kh kh kh o oo o s ss s t tt t CCT CCT CCT CCT
4.1. Ph 4.1. Ph 4.1. Ph 4.1. Ph m vi m vi m vi m vi kh kh kh kh o oo o s ss s t tt t CCT: CCT: CCT: CCT:
Bao qut phm vi i nh hng ca mng CTXD v mi trng a cht
c th nh hng n CTXD.
4.2. 4.2. 4.2. 4.2. C CC C c cc c yu yu yu yu t tt t nh nh nh nh h hh h ng ng ng ng ph ph ph ph m vi m vi m vi m vi kh kh kh kh o oo o s ss s t tt t CCT: CCT: CCT: CCT:
- iu kin CCT;
- Dng, loi CTXD;
- Kt cu CTXD.
4.3. 4.3. 4.3. 4.3. Chiu Chiu Chiu Chiu s ss s u uu u kh kh kh kh o oo o s ss s t tt t CCT CCT CCT CCT:
Ph thuc loi t v xc nh da vo chiu su i nh hng.
- Chiu su kho st ti thiu bng 1,5b;
- Gp t yu: thng khoan ht chiu dy lp t yu;
- Gp : Khoan vo khng b phong ho t nht 1,5m.
4.4. 4.4. 4.4. 4.4. Kho Kho Kho Kho ng ng ng ng c cc c ch ch ch ch gi gi gi gi a aa a c cc c c cc c c cc c ng ng ng ng tr tr tr tr nh nh nh nh kh kh kh kh o oo o s ss s t tt t: :: : ~ 5m - 100m.
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
5 55 5- -- - C CC C c cc c yu yu yu yu t tt t nh nh nh nh h hh h ng ng ng ng n n n n kh kh kh kh i ii i l ll l ng ng ng ng kh kh kh kh o oo o s ss s t tt t CCT: CCT: CCT: CCT:
5.1. 5.1. 5.1. 5.1. Giai Giai Giai Giai o oo o n n n n thit thit thit thit k k k k CTXD; CTXD; CTXD; CTXD;
5.2. 5.2. 5.2. 5.2. M MM M c cc c nghi nghi nghi nghi n nn n c cc c u uu u, , , , kh kh kh kh o oo o s ss s t tt t c cc c a aa a khu khu khu khu v vv v c cc c kh kh kh kh o oo o s ss s t tt t; ;; ;
5.3. 5.3. 5.3. 5.3. M MM M c cc c ph ph ph ph c cc c t tt t p p p p v v v v iu iu iu iu ki ki ki ki n nn n CCT; CCT; CCT; CCT;
5.4. D 5.4. D 5.4. D 5.4. D ng, lo ng, lo ng, lo ng, lo i, i, i, i, kt kt kt kt cu cu cu cu CTXD; CTXD; CTXD; CTXD;
5.5. 5.5. 5.5. 5.5. V VV V n nn n u uu u t tt t . .. .
27
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
II. Khi nim v Cc cng tc kho st a cht cng trnh
1 11 1- -- - C CC C ng ng ng ng t tt t c c c c thu thu thu thu th th th th p pp p, , , , ph ph ph ph n n n n tch tch tch tch, , , , t tt t ng ng ng ng h hh h p pp p c cc c c c c c t tt t i ii i li li li li u uu u nguy nguy nguy nguy n n n n thu thu thu thu
1.1. 1.1. 1.1. 1.1. Mc Mc Mc Mc ch ch ch ch:
Nhm da vo kt qu nghin cu v kho st trc y nh gi
s b iu kin t nhin, iu kin CCT, iu kin XD ca khu vc.
Cng tc ny ch yu phc v cho lp phng n KS CCT.
1.2. 1.2. 1.2. 1.2. N NN N i ii i dung dung dung dung :
- Thu thp ti liu nguyn thu
- Phn tch ti liu nguyn thu;
- Tng hp ti liu nguyn thu nh gi s b iu kin CCT.
2 22 2- -- - C CC C ng ng ng ng t tt t c cc c kh kh kh kh o oo o s ss s t tt t kh kh kh kh i ii i qu qu qu qu t tt t ngo ngo ngo ngo i ii i hi hi hi hi n nn n tr tr tr tr ng ng ng ng
2.1. 2.1. 2.1. 2.1. Mc Mc Mc Mc ch ch ch ch: :: :
Nhm nh gi s b iu kin t nhin, iu kin CCT, iu kin XD
ca khu vc da vo trc quan kho st s b ngoi hin trng.
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
2.2. 2.2. 2.2. 2.2. N NN N i ii i dung: dung: dung: dung:
- Trc quan kho st iu kin t nhin, iu kin CCT, iu kin XD ca
khu vc;
- Trng hp cn thit c th phi s dng mt s phng php thm d
nhanh, n gin, gn nh.
3 33 3- -- - C CC C ng ng ng ng t tt t c c c c o o o o v vv v CCT CCT CCT CCT
3.1. 3.1. 3.1. 3.1. Mc Mc Mc Mc ch ch ch ch: :: : Nhm nh gi tng hp iu kin CCT theo cc l trnh
kho st ngoi hin trng.
3.2. 3.2. 3.2. 3.2. N NN N i ii i dung dung dung dung: :: : Quan st, m t, o v iu kin a mo, a tng, a cht
thu vn, cc hin tng, qu trnh CL theo l trnh kho st.
Trong trng hp khu vc xy dng c iu kin CCT phc tp v cn
thit cng tc o v CCT c th phi tin hnh cc cng tc khc, nh:
khoan o, ly mu, th nghim... nhng bng cc phng php nhanh, gn,
nh vi khi lng hn ch.
Kt qu cng tc o v a cht cng trnh c th hin bng cc bn
, mt ct a cht cng trnh vi cc t l ph hp vi t l o v.
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
4 44 4- -- - C CC C ng ng ng ng t tt t c cc c khoan khoan khoan khoan, , , , o o o o th th th th m mm m d dd d
4.1. 4.1. 4.1. 4.1. Mc Mc Mc Mc ch ch ch ch: :: :
- Phn tng t ;
- Ly mu;
- Th nghim ngoi hin trng;
- Quan trc mc nc nc di t,...
4.2. 4.2. 4.2. 4.2. N NN N i ii i dung dung dung dung
4.2.1. 4.2.1. 4.2.1. 4.2.1. C CC C ng ng ng ng t tt t c cc c o o o o h hh h , , , , h hh h o oo o, , , , h hh h m mm m, , , , ging ging ging ging th th th th m mm m d dd d
4.2.2 4.2.2 4.2.2 4.2.2- -- - C CC C ng ng ng ng t tt t c cc c khoan khoan khoan khoan
- Phng php khoan th cng
- Phng php khoan my:
+ Khoan xoay;
+ Khoan p;
+ Khoan xoay-p.
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
4.3 4.3 4.3 4.3- -- - L LL L p pp p t tt t i ii i li li li li u uu u c cc c ng ng ng ng t tt t c cc c khoan khoan khoan khoan o oo o
- Nht k
- Ct a tng l khoan
- Mt ct a cht
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
5 55 5- -- - C CC C ng ng ng ng t tt t c c c c ly ly ly ly m mm m u uu u
5.1 5.1 5.1 5.1- -- - Mc Mc Mc Mc ch ch ch ch: : : :
- Phn tng t , th nghim trong phng xc nh cc tnh cht, thnh
phn, trng thi t .
5.2 5.2 5.2 5.2- -- - N NN N i ii i dung dung dung dung: :: : Ly mu theo ng quy cch, kch thc, cht lng.
- Ly mu t : Mu nguyn dng, mu ph hoi.
- Ly mu nc
6 66 6- -- - C CC C ng ng ng ng t tt t c c c c a a a a v vv v t tt t l l l l
6.1. 6.1. 6.1. 6.1. Mc Mc Mc Mc ch ch ch ch: :: :
xc nh loi, trng thi, iu kin phn b t , vn ng nc di
t v mt s hin tng, qu trnh a cht.
6.2 6.2 6.2 6.2 Nguy Nguy Nguy Nguy n n n n l l l l: :: :
Da vo vic xc nh mt s tnh cht vt l ca t bng cc thit b
a vt l.
28
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
6.3. 6.3. 6.3. 6.3. C CC C c cc c ph ph ph ph ng ng ng ng ph ph ph ph p pp p: :: :
6.3.1. 6.3.1. 6.3.1. 6.3.1. Ph Ph Ph Ph ng ng ng ng ph ph ph ph p pp p th th th th m mm m d dd d i ii i n nn n: :: :
Da vo vic xc nh in tr sut v in trng t nhin ca t .
Bng 11.1- Gi tr in tr sut ca mt s t
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
6.3.2. 6.3.2. 6.3.2. 6.3.2. Ph Ph Ph Ph ng ng ng ng ph ph ph ph p pp p th th th th m mm m d dd d a a a a chn chn chn chn: :: :
Da vo vic xc nh vn tc truyn sng a chn trong t do thit
b a chn to ra.
Bng 11.2- Vn tc truyn sng a chn in hnh ca t
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
6.3.3. 6.3.3. 6.3.3. 6.3.3. Ph Ph Ph Ph ng ng ng ng ph ph ph ph p pp p th th th th m mm m d dd d phng phng phng phng x xx x : :: : Da vo vic xc nh cng
truyn cc tia phng x Gama v Ntron ca t xc nh m v
dung trng t nhin ca chng.
H.11.18- Xc nh dung trng v m bng phng php phng x
a- Thm d trn mt; b- Thm d su bng my thm n;
c-Thm d su bng my thm kp; d- Thm d trong h khoan;
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
7 77 7- -- - C CC C c cc c ph ph ph ph ng ng ng ng ph ph ph ph p pp p th th th th nghi nghi nghi nghi m mm m ngo ngo ngo ngo i ii i hi hi hi hi n nn n tr tr tr tr ng ng ng ng
7.1. 7.1. 7.1. 7.1. Th Th Th Th nghi nghi nghi nghi m mm m x xx x c cc c nh nh nh nh dung dung dung dung tr tr tr tr ng ng ng ng t t t t
- Phng php dao ai: Xc nh dung trng t nhin hay dung trng
c mcht ca t mm dnh: = m/ V
- Phng php rt ct: Xc nh dung trng ca t ri rc bng cch o 1
h nh c d = 100mm, h 150mm:
V = V
cat
= m
cat
/
cat
= m/V
Hnh 11.19- Dng c ct li v
chp bo v
Hnh 11.20- ng tr rt ct
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
7.2. 7.2. 7.2. 7.2. Th Th Th Th nghi nghi nghi nghi m mm m xuy xuy xuy xuy n nn n t tt t nh nh nh nh (CPT : Cone Penetration Test) (CPT : Cone Penetration Test) (CPT : Cone Penetration Test) (CPT : Cone Penetration Test)
7.2.1. Mc ch th nghim:
- xc nh phn lc ca t vo u mi xuyn tnh xuyn vo t.
7.2.2. Thit b xuyn tnh:
- Thng s dng l thit b vi mi xuyn hnh nn (CPT- The Cone
Penetration Test).
+ Thit b xuyn c (MCPT- The Michanical Cone Penetration Test)
+ Thit b xuyn in (ECPT- The Electric Cone Penetration Test)
- S nguyn l thit b xuyn CPT:
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
7.2.3. Quy trnh th nghim
- Th nghim xuyn MCPT cho mi xuyn khng c o ma st:
+ 1 hip xuyn vo t 20cm
+ 4cm u xuyn mi xuyn vo t o sc khng vo u mi xuyn, Q
c
;
Sc khng n v vo u mi xuyn, q
c
: q
c
= Q
c
/ F
c
+ 16cm tip theo xuyn c mi xuyn v cn xuyn vo t xc nh sc
khng tng vo mi xuyn v cn xuyn, Q.
Sc khng ma st thnh, Q
s
: Q
s
= Q - Q
c
;
Sc khng ma thnh n v : f
s
= Q
s
/ F
s
- Th nghim xuyn ECPT:
Xuyn v o lin tc cc i lng q
c
, f
s
, u ( p lc nc l rng).
29
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
7.2.4. Din dch v ng dng kt qu th nghim
Da vo kt qu th nghim: q
c
, f
s
, F
r
(t sc khng, F
r
= f
s
/q
c
) xc nh:
+ cht ca ct;
+ st ca t loi st ;
+ Gc ma st trong, ca ct ;
+ Modun bin dng, E ca t ct, st.
Bng 11.3- st ca t loi st theo q
c
Cng
Na cng
Do cng
Do mm do chy
> 50
30 50
10 30
< 10
st Gi tr sc khng xuyn q
c
(KG/cm
2
)
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
Bng 11.4- cht ca t ct theo gi tr q
c
(CH 44872)
Cht
Cht va
Xp ri
> 70
20 70
< 20
Ht mn no nc
Cht
Cht va
Xp ri
> 100
30 100
< 30
Ht mn t m
Cht
Cht va
Xp ri
> 120
40 120
< 40
Ht th
Cht
Cht va
Xp va
> 150
50 150
< 50
Ht to v va
cht kt cu Gi tr q
c
Loi ct, trng thi
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
Bng 11.5- Gc ma st trong ca ct xc nh theo q
c
38 39 40 300
36 37 38 200
34 35 36 120
32 33 34 70
30 21 32 40
28 29 30 20
26 27 28 10
> 5 2 5 < 2
Gc ng vi su xuyn (m) l q
c
(KG/cm
2
)
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
Bng 11.6- M un bin dng, E ca ct xc nh theo q
c
E = 7 q
c
E = 3,5 q
c
E = 5 q
c
E = 2,5 q
c
Ct qu c kt
Ct c kt
thng thng
Loi mng
Mng bng hoc hnh
ch nht
Mng hnh vung
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
7.3. 7.3. 7.3. 7.3. Th Th Th Th nghi nghi nghi nghi m mm m xuy xuy xuy xuy n nn n ng ng ng ng
7.3.1. Mc ch th nghim:
xc nh phn lc ca t vo u mi xuyn ng xuyn vo t.
7.3.2-Thit b xuyn ng:
C nhiu loi khc nhau.
Thng s dng thit b xuyn tiu chun (thit b SPT-The Standard
Penetration Test).
- S nguyn l thit b SPT:
7.3.3. Quy trnh th nghim xuyn tiu chun (SPT)
- c thc hin trong h khoan n su cn th nghim
- 1 hip xuyn vo t 45 cm
+ 15 cm u nh v mi xuyn;
+ 30 cm tip theo xc nh s ln ba ng tiu chun, N (Sc
khng xuyn tiu chun).
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
7.3.4. Din dch v ng dng kt qu th nghim xuyn SPT
- Hiu chnh N: S ln ba ng tiu chun, N ph thuc vo iu kin th
nghimc th c hiu chnh, v d khi ng di mc nc ngm:
N
h
= 15 +(N-15)/2
- Da vo kt qu th nghim, N
h
(N), cng thc thc nghim, bng tin
nh xc nh:
+ cht tng i, D v gc ma st trong, ca t ht ri;
+ st ca t mm dnh ;
+ Modun bin dng ca t ;
+ nh gi sc chu ti cho php ca nn t .
30
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
Ph lc Din dch kt qu xuyn SPT theo TCXDVN 226-1999
Cng thc thc nghimxc nh modun bin dng E:
E= + (N+6)
Trong : - H s thc nghim: =0 khi N<15; =40 khi N 15;
- H s ph thuc vo loi t:
Bng 11.6- Quan h N vi D v ca t ht ri (Tezaghi v Peck)
Rt cht 40-45 >80 >50
Cht 32,5-40 60-80 30-50
Cht va 30-32,5 30-60 10-30
Xp 25-30 <30 0-10
Trng thi t ,
0
D, % N
12 10 7 4,5 3,5 3
Sn, si
ln ct
ct ln
sn, si
ct th ct trung
ct mn,
nh
t loi st Loi t
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
Ph lc Din dch kt qu xuyn SPT theo TCXDVN 226-1999
Bng 11.7- Quan h N vi trng thi st v bn nn n hng ca t
mmdnh
< 0,25
0,25-0,5
0,5-1,0
1,0-2,0
2,0-4,0
>4,0
Chy
do- chy
do mm
do cng
na cng
Cng
< 2
2 4
4 8
8 15
15-30
>30
bn nn n hng,
KG/cm
2
st
Gi tr N ca
SPT
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
7.4. 7.4. 7.4. 7.4. Th Th Th Th nghi nghi nghi nghi m mm m nn nn nn nn t tt t nh nh nh nh b bb b ng ng ng ng b bb b n nn n nn nn nn nn t tt t i i i i hi hi hi hi n nn n tr tr tr tr ng ng ng ng. .. .
7.4.1. Mc ch th nghim :
xc nh c tnh bin dng v kh nng chu ti ca nn t di tc
dng ca ti trng ngoi.
7.4.2. Thit b th nghim
S nguyn l:
- Bn nn kimloi : Hnh trn hoc vung, F=600-5000cm
2
(1);
- Kch thu lc (2):
- Dm, neo nh v (3,4).
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
7.4.4. Din dch v ng dng kt qu th nghim nn tnh.
- Lp bng kt qu th nghim
- Lp biu S = f(P)
- Tnh: E = (1 -
2
). .d . (P/S)
+ d: ng knh(cnh) bn nn;
+ : H s t l ph thuc vo dng bn nn, = 0,79.
+ P = P
c
- P
1
;
+ S =S
c
- S
1
;
P
c
,S
c
: Xc nh theo 2 cch:
+ Ly trn ng thng trung bnh ca biu S = f(P);
+ Ly theo gi tr P
i-1
,S
i-1
vi i tho mn 2 iu kin:
i 2;
2 S
i-1
S
i
S
i + 1
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
7.4. 7.4. 7.4. 7.4. Th Th Th Th nghi nghi nghi nghi m mm m c cc c t t t t c cc c nh nh nh nh (VST) (VST) (VST) (VST)
7.4.1. Nguyn l th nghim
* Cm vo trong t cnh ch thp bng thp. Xoay
trn cnh quanh trc t b ct khi phn cn li
theo mt tr trn m ng sinh l nhng cnh bin
ca cnh. o gi tr mmen ln nht lm t chun b
ct v o gi tr mmen khi tr t thc s b ct.
- bn ct t trong trng hp ny l bn ct
khng thot nc c
u
.
7.4.2. Trnh t th nghim
- To l n su cn TN.
- n thng mi dn hng kim tra d vt.
- a mi dn hng ln, tho ra, lp cnh ct vo.
h = 2d
Cn xon
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
- a cnh ct n su cn TN, quay
tay quay vi tc
12/pht lm xoay cnh ct n khi
mu b ct, c M
max
.
- Lp li TN tng t ti cc su khc
nhau.
7.4.3. Kt qu th nghim
c
u
= k.M
max
+ k: h s ca cc loi cnh ct
+ Sc khng mt bn ca t thun dnh
thng c ly bng 1/2 c
u
.
+ Sc khng mi ca cc ly bng 9c
u
.
31
Ch Ch ng ng Xi : Xi : c c ng ng t t c c kh kh o o s s t t CCT CCT
8 88 8- -- - C CC C ng ng ng ng t tt t c cc c quan quan quan quan tr tr tr tr c c c c th th th th ng ng ng ng xuy xuy xuy xuy n nn n
9 99 9- -- - C CC C ng ng ng ng t tt t c cc c th th th th nghi nghi nghi nghi m mm m trong trong trong trong ph ph ph ph ng ng ng ng
10 10 10 10- -- - C CC C ng ng ng ng t tt t c cc c ch ch ch ch nh nh nh nh l l l l, , , , th th th th nh nh nh nh l ll l p pp p b bb b o oo o c cc c o oo o kh kh kh kh o oo o s ss s t tt t a a a a cht cht cht cht c cc c ng ng ng ng tr tr tr tr nh nh nh nh

You might also like