You are on page 1of 74

2004

Cc Nguyn tc
Qun tr Cng ty
ca OECD
Bcn gcc cc OLCD xUcl ccn ccng l|eng /nh vc l|eng Phcp vc| l|eU ce:
OLCD Pr|nc|p|e cf Ccrpcrcle Gcverncnce 24 Lc|l|cn
Pr|nc|p|e ce gcUvernemenl cenlrepr|e ce |OCDL Lc|l|cn 24
24 OLCD
Bcn Uyen lcc phcm cUcc ccc hc.
2T fc chUc fc| ch|nh CUcc le lc| V|el Ncm (llC) g|U ccn Uyen ccn
c|ch l|eng V|el.
XUcl ccn lhec lhcc lhUcn vc| OLCD, Pcr|.
fc chUc fc| ch|nh CUcc le lc| V|el Ncm ch|U lrcch nh|em ve chcl |Ucng
cUc ccn c|ch l|eng V|el
CC NGUYN TC QUN TR
CNG TY CA OECD
T CHC HP TC V PHT TRIN KINH T
2004
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
2
T chc Hp tc v Pht trin Kinh t
iu 1 ca Hip c k ti Pa-ri ngy 14 thng 12 nm 1960, c hiu lc
t ngy 30 thng 9 nm 1961 quy nh T chc Hp tc v Pht trin Kinh
t (OECD) s thc y vic xy dng cc chnh sch nhm:
- t c s tng trng kinh t v vic lm bn vng nht, nng cao
mc sng cc quc gia thnh vin, ng thi duy tr n nh ti
chnh, qua ng gp cho s pht trin ca nn kinh t th gii.
- ng gp cho s pht trin vng chc v kinh t cc quc gia thnh
vin v khng thnh vin trong qu trnh pht trin kinh t; v
- ng gp cho s m rng ca thng mi th gii trn c s a
phng, khng phn bit i x theo cc cam kt quc t.
Cc quc gia thnh vin u tin ca OECD l o, B, Ca Na a, an
Mch, Php, c, Hy Lp, Ai X Len, Ai Len, , Luych Xm Bua, H
Lan, Na Uy, B o Nha, Ty Ban Nha, Thy in, Thy S, Th Nh
K, Anh v M. Ln lt cc quc gia sau tr thnh thnh vin OECD vo
nhng ngy thng ghi sau y: Nht Bn (ngy 28 thng 4 nm 1964), Phn
Lan (ngy 28 thng 1 nm 1969), c (ngy 7 thng 6 nm 1971), Niu Di
Ln (ngy 29 thng 5 nm 1973), M Xi C (ngy 18 thng 5 nm 1994),
Cng Ha Sc (ngy 21 thng 12 nm 1995), Hungary (ngy 7 thng 5 nm
1996), Ba Lan (ngy 22 thng 11 nm 1996), Hn Quc (ngy 12 thng 12
nm 1996) v Cng ha Slovakia (ngy 14 thng 12 nm 2000). y ban
Cng ng Chu u tham gia vo cng vic ca OECD (iu 13 ca Hip
c OECD).
3
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
Li ni u
B Nguyn tc Qun tr Cng ty ca OECD c Hi ng B trng
OECD ph chun ln u vo nm 1999 v t tr thnh chun mc
quc t cho cc nh hoch nh chnh sch, nh u t, cng ty v cc
bn c quyn li lin quan khc trn ton th gii. B Nguyn tc y
mnh tm quan trng ca qun tr cng ty v cung cp hng dn c th
cho cc sng kin php l v qun l cc quc gia thuc ln khng thuc
OECD. Din n n nh Ti chnh ch r b Nguyn tc l mt trong 12
tiu chun then cht i vi cc h thng ti chnh vng mnh. B Nguyn
tc cng l nn tng cho chng trnh m rng hot ng gia cc quc
gia thuc v khng thuc OECD v cng c phn qun tr cng ty ca cc
Bo co ca Ngn hng Th gii/Qu Tin t Quc t v Tnh hnh Tun
th cc Tiu chun v Chun mc (ROSC).
B Nguyn tc c r sot li k cng cp nht nhng din bin
v kinh nghim gn y cc quc gia thnh vin v khng thnh vin
ca OECD. Cc nh hoch nh chnh sch hin nay nhn thc r hn v
s ng gp ca qun tr cng ty tt i vi s n nh ca th trng ti
chnh, u t v pht trin kinh t. Cc cng ty hiu r hn qun tr cng
ty tt ng gp cho li th cnh tranh ca h nh th no. Nh u t - c
bit l cc t chc u t tp th v qu hu tr - nhn ra h ng mt vai
tr trong vic m bo cc thng l kinh doanh tt, qua cng c gi tr
cc khon u t ca h. Trong cc nn kinh th hin nay, s quan tm ti
qun tr cng ty vt ra ngoi khun kh quan tm ca c ng i vi
hiu qu ca tng cng ty. Khi cc cng ty ng vai tr nng ct trong nn
kinh t v dn chng ngy cng ph thuc vo cc cng ty t nhn qun
l cc khon tit kim c nhn v m bo thu nhp khi v hu th qun
tr cng ty tt ngy cng c tm quan trng c bit i vi mt b phn
ln dn s.
Vic sa i b Nguyn tc c thc hin bi y ban Ch o v Qun tr
Cng ty di s y nhim ca Hi ng B trng OECD nm 2002. Vic
sa i ny c h tr bi mt cuc kho st ton din v cch thc cc
quc gia thnh vin gii quyt cc vn trong qun tr cng ty m h gp
phi. Vic sa i cng s dng kinh nghim ca cc nn kinh t ngoi khu
vc OECD, ni OECD hp tc cng Ngn hng Th gii v cc nh ti tr
khc t chc cc Hi ngh Bn trn v Qun tr Cng ty Khu vc nhm h
tr cc n lc ci cch trong khu vc.
4
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
Qu trnh sa i c s ng gp t nhiu pha, trong c s tham gia
tch cc ca cc t chc quc t ln. Tham vn kin c t chc rng
ri vi khi t nhn, ngi lao ng, cc t chc x hi dn s v i din
cc quc gia khng thuc OECD. Qu trnh ny cng nhn c s tr
gip, ng gp kin ca cc chuyn gia c quc t cng nhn, nhng
ngi tham gia hai cuc hp cp cao khng chnh thc m ti triu tp.
Cui cng, d tho ca b Nguyn tc nhn c nhiu ng gp xy dng
khi a ln mng internet ly kin cng chng.
B Nguyn tc ny l mt ti liu sng cung cp cc tiu chun khng bt
buc v thng l tt cng nh hng dn thc hin cc tiu chun v thng
l ny, c th iu chnh cho ph hp vi hon cnh c th ca tng quc
gia v khu vc. OECD cung cp mt din n cho vic i thoi v trao
i kinh nghim lin tc gia cc quc gia thnh vin v khng thnh vin.
theo kp s thay i lin tc ca th trng, OECD s theo di cht ch
cc din bin trong qun tr cng ty, nhn dng cc xu th v tm kim gii
php cho nhng thch thc mi.
B Nguyn tc Sa i s tng cng hn na s ng gp v cam kt
ca OECD i vi cc n lc tp th nhm y mnh c cu qun tr
cng ty trn ton th gii trong nhng nm tip theo. Cng trnh ny s
khng loi tr c tn gc hot ng ti phm, nhng cc hot ng
ny s kh khn hn khi lut l c quy nh v thc hin theo ng b
Nguyn tc.
Quan trng l n lc ca chng ta cng gp phn pht trin mt vn ha
gi tr cho cc hnh vi ngh nghip v o c lm nn tng cho th trng
vn hnh tt. Lng tin v s chnh trc ng vai tr thit yu trong i sng
kinh t, v v li ch kinh doanh cng nh s thnh vng trong tng lai
chng ta phi m bo rng cc n lc c n p xng ng.

Donald J. Johnson
Tng th k OECD
5
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
LI CM N
Ti mun gi li cm n ti cc thnh vin ca y ban Ch o v Qun
tr Cng ty v Ch tch y ban, b Veronique Ingram, v s tn ty v
chuyn nghip ca h trong vic hon thin v sa i mt cch hiu
qu B Nguyn tc Qun tr Cng ty trong mt thi gian ngn. Ti cng
mun cm n tt c cc quan chc v chuyn gia trn khp th gii
tham gia cc bui tham vn, ng gp kin hoc gp phn m bo s
ph hp ca B Nguyn tc Qun tr Cng ty ca OECD trong giai on
pht trin kinh t mi.
Li cm n c bit c gi ti Ira Millstein v ngi Adrian Cadbury,
nhng ngi ng gp rt nhiu k t khi cng trnh qun tr cng ty
ca OECD mi bt u, v ti tt c nhng ngi tham gia hai cuc hp
khng chnh thc cp cao m ti triu tp ti Pa-ri v cc chuyn gia u t
khc ng gp cho vic sa i, bao gm: Susan Bies, Susan Bray, Ron
Blackwell, Alain-Xavier Briatte, David Brown, Luiz Cantidiano, Maria
Livanos Cattaui, Peter Clifford, Andrew Crockett, Stephen Davis, Peter
Dey, Carmine Di Noia, John Evans, Jeffrey Garten, Leo Goldschmidt,
James Grant, Gerd Husler, Tom Jones, Stephen Joynt, Erich Kandler,
Michael Klein, Igor Kostikov, Daniel Lebegue, Jean-Franois Lepetit,
Claudine Malone, Teruo Masaki, Il-Chong Nam, Taiji Okusu, Michel
Pebereau, Caroline Phillips, Patricia Peter, John Plender, Michel Prada,
Iain Richards, Alastair Ross Goobey, Albrecht Schfer, Christian Schricke,
Fernando Teixeira dos Santos, Christian Strenger, Barbara Thomas, Jean-
Claude Trichet, Tom Vant, Graham Ward, Edwin Williamson, Martin
Wassell, Peter Woicke, David Wright v Eddy Wymeersch.
Ngoi cc thnh vin t tt c cc quc gia OECD, y ban Ch o v
Qun tr Cng ty cn c cc quan st vin t Ngn hng Th gii, Qu
Tin t Quc t (IMF) v Ngn hng Thanh ton Quc t (BIS). V mc
ch sa i b Nguyn tc, Din n n nh Ti chnh (FSF), y ban
Basel v Gim st Ngn hng, v T chc Quc t cc y ban Chng
khon (IOSCO) c mi lm cc quan st vin c bit.
Ti cng hn hnh cm n nhng ng gp xy dng ca y ban T vn
Kinh doanh v Cng Nghip (BIAC) ca OECD v y ban T vn Nghip
on (TUAC) m i din ca h tham gia tch cc trong sut qu trnh
sa i, bao gm cc cuc hp thng xuyn ca y ban Ch o.
Cui cng, ti xin cm n cc nhn vin ca Ban Th k OECD trong
Ban Qun l cc Vn Ti chnh v Doanh nghip dnh nhiu thi
gian phc v y ban Thng trc vi s tn ty v chuyn nghip ca
mnh: William Witherell, Rainer Geiger, Rinaldo Pecchioli, Robert Ley,
Mats Isaksson, Grant Kirkpatrick, Alessandro Goglio, Laura Holliday, v
cc thnh vin khc ca Ban Cc vn Doanh nghip.
7
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
Mc lc
Li gii thiu........................................................................................... 11
Phn mt
Cc Nguyn tc Qun tr Cng ty ca OECD
I. m bo C s cho mt Khun kh Qun tr Cng ty Hiu qu . 17
II. Quyn ca C ng v cc Chc nng S hu C bn ............... 18
III. i x Bnh ng i vi C ng .............................................. 20
IV. Vai tr ca cc Bn c Quyn li lin quan trong Qun tr Cng ty ..... 21
V. Cng b Thng tin v Tnh minh bch ......................................... 22
VI. Trch nhim ca Hi ng Qun tr ............................................. 24
Phn hai
Hng dn chi tit cc Nguyn tc Qun tr Cng ty ca OECD
I. m bo C s cho mt Khun kh Qun tr Cng ty Hiu qu . 29
II. Quyn ca C ng v cc Chc nng S hu C bn ............... 33
III. i x Bnh ng i vi C ng ............................................... 41
IV. Vai tr ca cc Bn c Quyn li Lin quan trong Qun tr Cng ty .....48
V. Cng b Thng tin v Tnh minh bch ......................................... 51
VI. Trch nhim ca Hi ng Qun tr ............................................. 61
9
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
Cc Nguyn Tc Qun tr Cng ty ca OECD
B Nguyn Tc Qun tr Cng ty ca OECD ban u c xy dng nhm
p ng li ku gi ca Hi ngh cp B trng OECD ngy 27-28 thng
4 nm 1998 pht trin mt b tiu chun v hng dn chung v qun tr
cng ty cng vi cc chnh ph, cc t chc quc t v khi t nhn. K
t khi c ph chun nm 1999, b Nguyn tc tr thnh nn tng cho
cc sng kin qun tr cng ty cc quc gia thnh vin v khng thnh
vin ca OECD. B Nguyn tc ny cng c Din n n nh Ti
chnh s dng nh mt trong Mi hai Tiu chun Ch cht i vi H
thng Ti chnh Vng mnh. Do , cc nguyn tc ny c s dng lm
nn tng cho phn qun tr cng ty ca cc Bo co ca Ngn hng Th
gii/Qu Tin t Quc t v Tnh hnh Tun th cc Tiu chun v Chun
mc (ROSC).
Hi ngh cp B trng OECD nm 2002 tha thun tin hnh kho st
cc quc gia thuc OECD v nh gi b Nguyn tc theo s pht trin ca
qun tr cng ty. Nhim v ny c giao cho y ban Ch o v Qun tr
Cng ty ca OECD, bao gm i din t cc quc gia thuc OECD. Ngoi
ra, Ngn hng Th gii, Ngn hng Thanh ton Quc t (BIS), v Qu Tin
t Quc t (IMF) tham gia vi t cch l cc quan st vin cho y ban.
nh gi, y ban cng mi Din n n nh Ti chnh, y ban Basel,
v T chc Quc t cc y ban Chng khon (IOSCO) lm quan st vin
c bit.
Trong khi sa i b Nguyn tc, y ban Ch o tin hnh cc cuc
tham vn ton din v thc hin cuc Kho st Qun tr Cng ty ti cc
Quc gia thuc OECD vi s gip ca cc thnh vin. Chuyn gia t
nhiu quc gia trn th gii tham gia ng gp kin cho b Nguyn
tc v tham d cc Hi ngh Bn trn v Qun tr Cng ty Khu vc m
OECD, phi hp vi Ngn hng Th gii v cc quc gia khc khng
thuc OECD, t chc Nga, Chu , ng Nam u, Chu M La Tinh v
tiu vng -u vi s h tr ca Din n Qun tr Cng ty Ton cu v
cc t chc khc. Ngoi ra, y ban Ch o cng tham vn mt s lng
ln cc bn c lin quan nh khi doanh nghip, nh u t, cc t chc
ngh nghip quc gia v quc t, cc nghip on, t chc x hi v cc
c quan hoch nh tiu chun quc t. Bn d tho b Nguyn tc c
ng ti trn trang web ca OECD ly kin cng chng rng ri v thu
c mt s lng ln phn hi. Cc kin ny c cng b cng khai
trn trang web ca OECD.
10
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
Trn c s cc cuc tho lun trong y ban Ch o, cuc Kho st v
kin ng gp nhn c trong cc cuc tham vn trn din rng, kt lun
c a ra l b Nguyn tc nm 1999 cn c sa i bao qut cc
din bin v vn mi. Vic sa i cn khuyn khch duy tr cch tip
cn da trn nguyn tc khng bt buc, tha nhn yu cu thc t l vic
thc hin cc nguyn tc ny phi c vn dng ph hp vi hon cnh
kinh t v vn ha ring bit ca tng nc. V vy, b Nguyn tc sa i
trnh by trong ti liu ny c xy dng da trn cc kinh nghim thu
thp c khng ch cc quc gia thnh vin ca OECD m cn cc
quc gia khng phi thnh vin ca OECD.
11
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
Li gii thiu
B Nguyn tc Qun tr Cng ty ny nhm gip chnh ph cc nc thnh
vin v khng thnh vin ca OECD nh gi v hon thin khun kh
php l, t chc v qun l cho qun tr cng ty quc gia h v cung cp
cc hng dn v khuyn ngh cho th trng chng khon, nh u t,
cng ty v cc bn khc c vai tr trong qu trnh pht trin qun tr cng
ty tt. B Nguyn tc ny tp trung vo cc cng ty c phn i chng
trong lnh vc ti chnh v phi ti chnh. Tuy nhin, trong phm vi c th,
b Nguyn tc cng l cng c hu ch nng cao qun tr cng ty cc
cng ty khng phi l cng ty c phn nh doanh nghip t nhn v cng
ty nh nc. B Nguyn tc l c s chung m cc quc gia thnh vin
ca OECD coi l thit yu cho s pht trin cc thng l qun tr cng ty
tt. Chng ti c gng xy dng b Nguyn tc chnh xc, d hiu cng
ng quc t c th s dng c. B Nguyn tc khng nhm thay th cc
sng kin ca chnh ph, cc t chc bn cng hay khu vc t nhn trong
vic pht trin thng l tt nht trong qun tr cng ty.
OECD v chnh ph cc nc thnh vin ngy cng nhn ra s h tr ln
nhau gia kinh t v m v cc chnh sch c cu kinh t trong vic t
c cc mc tiu chnh sch cn bn. Qun tr cng ty l mt yu t then
cht y mnh hiu qu th trng, pht trin kinh t cng nh tng
cng lng tin ca nh u t. Qun tr cng ty lin quan ti mt tp hp
cc mi quan h gia Ban Gim c, Hi ng Qun tr, c ng v cc
bn c quyn li lin quan khc. Qun tr cng ty cng thit lp c cu qua
gip xy dng mc tiu ca cng ty, xc nh phng tin t c
cc mc tiu , v gim st hiu qu thc hin mc tiu. Qun tr cng ty
tt cn to c s khuyn khch i vi Hi ng Qun tr v Ban Gim
c thc hin cc mc tiu v li ch cng ty v c ng, v phi to
iu kin gim st hiu qu. S tn ti ca h thng qun tr cng ty hiu
qu trong phm vi mt cng ty v trong c nn kinh t ni chung gp phn
to ra mc tin tng l nn tng cho s vn hnh ca kinh t th trng.
Nh , chi ph vn thp hn v cng ty c khuyn khch s dng cc
ngun lc hiu qu hn, v v th cng c s pht trin.
Qun tr cng ty ch l mt phn ca bi cnh kinh t rng ln hn trong
cng ty hot ng, bao gm cc chnh sch kinh t v m, mc cnh
tranh trong th trng sn phm v th trng t liu sn xut v..v. Khun
kh qun tr cng ty cng ph thuc vo mi trng php l, qun l v t
12
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
chc. Ngoi ra, cc yu t nh o c kinh doanh v thc ca cng ty v
cc li ch mi trng v x hi ca cng ng ni cng ty hot ng cng
c th nh hng ti danh ting v s thnh cng lu di ca cng ty.
Trong khi c v s cc yu t nh hng ti qun tr v qu trnh ra quyt
nh cng nh gi vai tr quan trng i vi thnh cng lu di ca cng
ty, b Nguyn tc ny tp trung vo cc vn qun tr bt ngun t vic
tch ri quyn s hu v quyn kim sot. Tuy nhin, iu ny khng n
thun l vn v mi quan h gia c ng v ban lnh o, mc d y
thc t l yu t ch yu. mt s quc gia, cc vn qun tr cng ny
sinh t quyn lc ca mt s c ng nm quyn kim sot no i vi
c ng thiu s. cc quc gia khc, ngi lao ng c quyn lc quan
trng c php lut cng nhn bt k quyn s hu ca h. V vy, b
Nguyn tc ny cn b sung cho mt cch tip cn rng ln hn i vi s
vn hnh ca c ch kim sot v cn bng quyn lc. Mt s vn khc
lin quan ti qu trnh ra quyt nh ca cng ty, chng hn cc vn mi
trng, chng tham nhng hay o c, cng c quan tm nhng c
cp chi tit hn trong mt s vn kin khc ca OECD (bao gm b Cc
Nguyn tc Ch o i vi Cng ty a Quc gia v Hip nh Chng Hi
l Cng chc Nc ngoi trong Giao dch Quc t) v vn kin ca cc t
chc quc t khc.
Qun tr cng ty chu s nh hng ca cc mi quan h gia cc bn tham
gia vo h thng qun tr. C ng nm quyn kim sot, c th l cc c
nhn, s hu gia nh, khi lin minh, hay cc cng ty khc hot ng
thng qua mt tp on hoc s hu c phn cho, c th c nh hng
ln ti hot ng cng ty. Vi t cch l ngi s hu c phn, nh u t
t chc ngy cng i hi c ting ni trong qun tr cng ty mt s th
trng. C nhn tng c ng thng khng c gng thc hin quyn qun
tr nhng c th rt quan tm ti vic c c ng nm quyn kim sot
v ban lnh o i x cng bng. Ch n ng vai tr quan trng trong
mt s h thng qun tr v c th gi vai tr nh ngi gim st t bn
ngoi i vi hiu qu ca cng ty. Ngi lao ng v cc bn c quyn li
lin quan khc c vai tr quan trng, ng gp cho s thnh cng v hiu
qu lu di ca cng ty, trong khi chnh ph thit lp khun kh t chc v
php l chung cho qun tr cng ty. Vai tr ca cc bn c quyn li lin
quan ny v s tng tc ca h khc bit rt ln gia cc quc gia thuc
OECD cng nh gia cc quc gia khng thuc OECD. Cc mi quan h
ny ty thuc mt phn vo lut l, mt phn vo s iu chnh t nguyn,
v quan trng nht l vo tc ng ca th trng.
13
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
Mc cng ty tun th cc nguyn tc c bn v qun tr cng ty tt
ngy cng l yu t quan trng cho cc quyt nh kinh doanh. c bit
l mi quan h gia cc thng l qun tr cng ty v c im ngy cng
mang tnh quc t ca u t. Cc dng vn t nc ngoi gip cng ty
c kh nng tip cn ngun ti chnh t nhiu nh u t quc t. Nu cc
quc gia mun c hng li ch y ca th trng vn ton cu v
nu h mun thu ht ngun vn lu di th cc hot ng qun tr cng ty
phi ng tin cy, c hiu r c trong ln ngoi nc v tn trng cc
nguyn tc c quc t cng nhn. Ngay c khi cng ty khng ph thuc
vo cc ngun vn nc ngoi th vic tn trng cc thng l qun tr cng
ty tt s gp phn nng cao lng tin ca nh u t trong nc, gim chi
ph vn, cng c s vn hnh tt ca th trng ti chnh, v cui cng l
em li ngun ti chnh n nh hn.
Khng c m hnh qun tr cng ty tt duy nht. Tuy nhin, kinh nghim
c cc quc gia thuc v khng thuc OECD xc nh mt s yu t
chung lm nn tng cho qun tr cng ty tt. B Nguyn tc da trn cc
yu t chung ny v c pht trin bao qut cc m hnh khc nhau
ang tn ti. V d, b Nguyn tc khng c bit ng h mt c cu Hi
ng Qun tr nht nh no v thut ng Hi ng Qun tr s dng
trong ti liu ny nhm bao qut cc m hnh Hi ng Qun tr khc nhau
cc quc gia thuc v khng thuc OECD. h thng Hi ng Qun tr
hai cp tiu biu tn ti mt s quc gia, thut ng Hi ng Qun tr
s dng trong b Nguyn tc dng ch Ban Kim sot trong khi cn
b qun l ch cht ch Ban Gim c. h thng Hi ng Qun tr
thng nht mt cp do c quan kim ton ni b gim st, cc nguyn tc
p dng cho Hi ng Qun tr, vi nhng sa i ph hp, cng c th
s dng c.
B Nguyn tc ny khng mang tnh bt buc v khng nhm vo cc quy
nh chi tit ca lut php quc gia. B Nguyn tc c gng xc nh cc
mc tiu v gi cc cch khc nhau t c chng. Mc ch ca B
nguyn tc l ng vai tr tham kho. Chng c th c s dng bi cc
nh hoch nh chnh sch khi xem xt v pht trin khun kh php l v
qun l cho qun tr cng ty, phn nh tnh hnh kinh t, x hi, lut php
v vn ha nc h, cng nh bi cc bn tham gia th trng khi h pht
trin thng l th trng ca mnh.
B Nguyn tc ny v bn cht lun pht trin v cn c xem xt li khi
tnh hnh c s thay i quan trng. duy tr cnh tranh trong mt th
14
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
gii bin ng, cc cng ty phi ci cch v iu chnh thng l qun tr
cng ty ca h chng c th p ng c cc yu cu mi v ginh
c cc c hi mi. Tng t nh vy, chnh ph c trch nhim quan
trng trong vic pht trin mt khun kh qun l hiu qu v linh hot
cho php th trng hot ng hiu qu, v p ng c s mong i ca
c ng v cc bn c quyn li lin quan. Quyt nh p dng b Nguyn
tc ny pht trin khun kh qun tr cng ty ca chnh mnh nh th
no ph thuc vo chnh ph v cc bn tham gia th trng, c cn nhc
n chi ph v li ch.
Ti liu sau y c chia thnh hai phn. Cc Nguyn tc c trnh by
trong phn u ca ti liu bao qut cc lnh vc sau: I) m bo c s cho
mt khun kh qun tr cng ty hiu qu; II) Quyn ca c ng v cc
chc nng s hu chnh; III) i x bnh ng i vi c ng; IV) Vai
tr ca cc bn c quyn li lin quan; V) Cng b thng tin v tnh minh
bch; v VI) Trch nhim ca Hi ng Qun tr. Mi phn c m u
bng mt Nguyn tc di dng ch in nghing m v theo sau l mt
s tiu nguyn tc b tr. phn hai ca ti liu, cc Nguyn tc c b
sung bng nhng hng dn chi tit bao gm phn dn gii cc Nguyn tc
nhm gip ngi c hiu c s cn bn ca cc Nguyn tc. Phn dn gii
cng bao gm s m t cc xu th quan trng v a ra cc phng php
thc hin thay th v cc v d hu ch khi p dng cc Nguyn tc.
15
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
Phn mt
Cc Nguyn tc Qun tr
Cng ty ca OECD
17
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
I. m bo C s cho mt Khun kh Qun tr
Cng ty Hiu qu
Khun kh qun tr cng ty cn thc y tnh minh bch v hiu qu ca
th trng, ph hp vi quy nh ca php lut, v phn nh r rng
trch nhim gia cc c quan gim st, qun l v cng ch thc thi.
A. Khun kh qun tr cng ty cn c pht trin da trn quan im
v tc ng ca n i vi hiu qu kinh t ni chung, tnh ton vn
ca th trng v cc c ch khuyn khch m khun kh ny to ra
cho cc bn tham gia th trng, v s thc y th trng minh bch
v hiu qu.
B. Cc quy nh php l v qun l tc ng ti thng l qun tr cng
ty cn ph hp vi quy nh ca php lut, minh bch v c kh nng
cng ch thc thi.
C. Vic phn nh trch nhim gia cc c quan qun l khc nhau phi
c quy nh r rng v m bo phc v li ch ca cng chng.
D. Cc c quan gim st, qun l v cng ch thc thi phi lim chnh,
c thm quyn, v ngun lc hon thnh chc nng ca mnh
mt cch chuyn nghip v khch quan. Hn na, cc quyt nh
ca nhng c quan ny phi kp thi, minh bch v c gii thch
y .
18
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
II. Quyn ca C ng v cc
Chc nng S hu C bn
Khun kh qun tr cng ty phi bo v v to iu kin thc hin quyn
ca c ng.
A. Cc quyn c bn ca c ng bao gm quyn c: 1) m bo cc
phng thc ng k quyn s hu; 2) Chuyn nhng c phn; 3)
Tip cn cc thng tin lin quan v quan trng v cng ty mt cch kp
thi v thng xuyn; 4) Tham gia v biu quyt ti i hi ng c
ng; 5) Bu v bi min cc thnh vin Hi ng Qun tr; 6) Hng
li nhun ca cng ty.
B. C ng phi c quyn tham gia v c cung cp y thng tin v
cc quyt nh lin quan ti nhng thay i c bn ca cng ty, v d:
1) Sa i cc quy nh hay iu l ca cng ty hay cc vn bn qun
tr tng ng ca cng ty; 2) Cho php pht hnh thm c phiu; 3)
Cc giao dch bt thng, bao gm vic chuyn nhng tt c hay mt
phn ln ti sn ca cng ty, dn n vic bn cng ty.
C. C ng phi c c hi tham gia mt cch hiu qu v biu quyt ti
i hi ng c ng, v phi c thng tin v quy nh hp i hi
ng c ng, bao gm c th tc biu quyt:
1. C ng cn c thng tin y v kp thi v thi gian, a
im v chng trnh ca cc i hi ng c ng cng nh thng
tin y v kp thi v cc vn phi c thng qua ti cc i
hi ny.
2. C ng phi c c hi t cu hi cho Hi ng Qun tr, k c cu
hi lin quan ti kim ton c lp hng nm, kin ngh cc vn
a vo chng trnh ngh s ca i hi ng c ng, v xut
cc gii php trong gii hn hp l.
3. Phi to iu kin cho c ng tham gia hiu qu vo vic ra quyt
nh qun tr cng ty v d vic c v bu chn thnh vin Hi
ng Qun tr. C ng c th a ra quan im ca mnh i vi
chnh sch th lao cho thnh vin Hi ng Qun tr v cn b qun
l ch cht. Thng c phiu hay quyn mua c phiu trong k
hoch th lao cho thnh vin Hi ng Qun tr v ngi lao ng
phi c s chp thun ca c ng.
19
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
4. C ng c th biu quyt trc tip hay vng mt v vic biu quyt
trc tip hay vng mt u c hiu lc ngang nhau.
D. C cu vn v cc tha c cho php mt s c ng nm gi quyn
kim sot khng tng ng vi t l c phn m h s hu phi c
cng b cng khai.
E. Th trng giao dch thu tm cng ty phi c php hot ng mt
cch hiu qu v minh bch.
1. Quy nh v th tc i vi vic thu tm cng ty trong th trng
vn v cc giao dch bt thng nh sp nhp v bn phn ln ti
sn ca cng ty phi c quy nh v cng b r rng cc nh
u t hiu c quyn v s tr gip i vi mnh. Cc giao dch
phi din ra vi mc gi minh bch, trong iu kin cng bng, bo
v quyn li ca tt c cc c ng theo loi ca h.
2. Khng c s dng cc cng c chng thu tm bo v Ban
Gim c v Hi ng Qun tr khi trch nhim ca h.
F. Cn to iu kin thc hin quyn s hu cho mi c ng, bao gm
c cc nh u t t chc.
1. Cc nh u t t chc, hot ng y thc cn cng b thng tin
v qun tr cng ty v chnh sch biu quyt i vi cc khon u
t ca h, bao gm c th tc quyt nh vic s dng quyn biu
quyt.
2. Cc nh u t t chc hot ng y thc cn cng b cch thc
qun l cc xung t li ch quan trng c th nh hng ti vic
thc hin cc quyn s hu c bn lin quan ti cc khon u t
ca h.
G. C ng, bao gm c c ng t chc, phi c trao i vi nhau
v cc vn lin quan ti quyn c ng c bn nh nu trong b
Nguyn tc Qun tr Cng ty ny, tr trng hp ngoi l nhm ngn
nga lm dng.
20
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
III. i x Bnh ng i vi C ng
Khun kh qun tr cng ty cn m bo s i x bnh ng i vi
mi c ng, trong c c ng thiu s v c ng nc ngoi. Mi c
ng phi c c hi khiu ni hiu qu khi quyn ca h b vi phm.
A. Tt c cc c ng cng loi cn c i x bnh ng nh nhau.
1. Mi c phiu cng loi v cng mt t pht hnh u c quyn
nh nhau. Nh u t trc khi mua cn c cung cp thng tin
y v cc quyn gn lin vi tt c cc t pht hnh v loi c
phiu. Bt c thay i no v quyn biu quyt phi c s thng
qua ca cc c ng s hu loi c phiu b nh hng bt li bi
s thay i .
2. C ng thiu s phi c bo v khi cc hnh ng lm dng
trc tip hoc gin tip bi hoc v li ch ca cc c ng nm
quyn kim sot v h cn c cc phng tin khiu ni hiu qu.
3. Cc t chc lu k hoc c ch nh i din cho c ng phi
biu quyt theo cch tha thun vi c ng m h i din.
4. Nhng tr ngi i vi biu quyt t nc ngoi cn c loi b.
5. Cc quy trnh v th tc ca i hi ng c ng phi m bo
s i x bnh ng vi mi c ng. Cc th tc ca cng ty
khng c gy kh d hoc pht sinh chi ph khng cn thit
khi biu quyt.
B. Cn ngn cm giao dch ni gin v lm dng mua bn t li c nhn.
C. Thnh vin Hi ng qun tr v cn b qun l cp cao phi cng khai
cho Hi ng Qun tr bit h c li ch ng k no trong bt k mt
giao dch hay vn g nh hng trc tip ti cng ty hay khng, cho
d l trc tip, gin tip hay thay mt cho bn th ba.
21
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
IV. Vai tr ca cc Bn c Quyn li Lin quan
trong Qun tr Cng ty
Khun kh qun tr cng ty phi cng nhn quyn ca cc bn c quyn
li lin quan c php lut hay quan h hp ng quy nh v phi
khuyn khch s hp tc tch cc gia cng ty v cc bn c quyn li
lin quan trong vic to dng ti sn, vic lm v n nh ti chnh cho
doanh nghip.
A. Quyn ca cc bn c quyn li lin quan c php lut quy nh
hoc theo cc tha thun song phng phi c tn trng.
B. Khi li ch ca cc bn c quyn li lin quan c php lut bo v,
cc bn c quyn li lin quan phi c c hi c khiu ni hiu qu
khi quyn li ca h b vi phm.
C. Cn xy dng cc c ch nng cao hiu qu tham gia ca ngi lao
ng.
D. Khi cc bn c quyn li lin quan tham gia vo qu trnh qun tr cng
ty, h phi c tip cn vi thng tin ph hp, y v ng tin cy
mt cch kp thi v thng xuyn.
E. Cc bn c quyn li lin quan, bao gm c ngi lao ng v t chc
i din cho h, phi c t do truyn t nhng mi quan ngi ca
h v nhng vic lm khng hp php hoc khng ph hp o c
ln Hi ng Qun tr v vic ny khng c php nh hng ti
quyn ca h.
F. Khun kh qun tr cng ty cn c h tr bng mt khun kh v
ph sn hiu qu v thc thi hiu qu quyn ca ch n.
22
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
V. Cng b Tng tin v Tnh minh bch
Khun kh qun tr cng ty phi m bo vic cng b thng tin kp thi
v chnh xc v mi vn quan trng lin quan n cng ty, bao gm
tnh hnh ti chnh, tnh hnh hot ng, s hu v qun tr cng ty.
A. Cng b thng tin phi bao gm, nhng khng hn ch, cc thng tin
quan trng v:
1. Kt qu ti chnh v hot ng ca cng ty.
2. Mc tiu ca cng ty.
3. S hu c phn a s v quyn biu quyt.
4. Chnh sch th lao cho thnh vin Hi ng Qun tr v cn b qun
l cp cao, bao gm trnh , quy trnh tuyn chn, cc v tr ang
nm gi ti cng ty khc v liu h c c Hi ng Qun tr coi
l c lp hay khng.
5. Cc giao dch vi cc bn lin quan.
6. Cc yu t ri ro c th tin liu.
7. Cc vn lin quan n ngi lao ng v cc bn c quyn li
lin quan khc.
8. C cu v chnh sch qun tr, c th l ni dung ca bt k quy tc
hoc chnh sch qun tr no v quy trnh thc hin n.
B. Thng tin phi c chun b v cng b ph hp vi cc tiu chun cht
lng cao v cng b thng tin k ton, ti chnh v phi ti chnh.
C. Kim ton hng nm phi c tin hnh bi mt n v kim ton c
lp, nng lc v c cht lng cao nhm cung cp kin nh gi
c lp v khch quan cho Hi ng Qun tr v cc c ng, m bo
rng cc bo co ti chnh th hin mt cch trung thc tnh hnh ti
chnh v hot ng ca cng ty v mi mt ch cht.
D. n v kim ton c lp phi chu trch nhim i vi c ng v c
trch nhim thc hin cng tc kim ton mt cch chuyn nghip i
vi cng ty.
E. Cc knh ph bin thng tin phi to iu kin tip cn thng tin bnh
ng, kp thi v hiu qu chi ph cho ngi s dng.
23
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
F. Khun kh qun tr cng ty phi c b sung bng cc bin php thc
y s pht trin ca cc dch v phn tch hay t vn do cc t chc
phn tch, mi gii chng khon, nh mc tn nhim v...v cung cp.
Cc phn tch, t vn c lin quan ti quyt nh ca nh u t ny
phi khng b nh hng bi nhng xung t li ch quan trng c th
tc ng n tnh trung thc ca kin phn tch hoc t vn ca h.
24
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
VI. Trch nhim ca Hi ng Qun tr
Khun kh qun tr cng ty cn m bo nh hng chin lc ca
cng ty, gim st c hiu qu cng tc qun l ca Hi ng Qun tr v
trch nhim ca Hi ng Qun tr i vi cng ty v c ng.
A. Thnh vin Hi ng Qun tr phi lm vic vi thng tin y , tin
cy, sing nng v cn trng, v v li ch cao nht ca cng ty v c
ng.
B. Khi quyt nh ca Hi ng Qun tr c th nh hng ti cc nhm
c ng khc nhau theo cc cch khc nhau th Hi ng Qun tr phi
i x bnh ng vi mi c ng.
C. Hi ng Qun tr phi p dng cc tiu chun o c cao, phi quan
tm ti li ch ca c ng.
D. Hi ng Qun tr phi thc hin cc chc nng ch yu bao gm:
1. Xem xt v nh hng chin lc cng ty, cc k hoch hot ng
c bn, chnh sch ri ro, ngn sch v k hoch kinh doanh hng
nm; t ra cc mc tiu hot ng, theo di vic thc hin mc
tiu v hot ng ca cng ty; gim st cc hot ng u t vn,
thu tm v thoi vn ch yu.
2. Gim st hiu qu thc tin qun tr cng ty v thc hin cc thay
i khi cn thit.
3. La chn, tr lng, gim st v thay th cc cn b qun l ch
cht khi cn thit v gim st k hoch chn ngi k nhim.
4. Gn mc th lao ca cn b qun l cp cao v Hi ng Qun tr
vi li ch lu di ca cng ty v c ng.
5. m bo s nghim tc v minh bch ca quy trnh c v bu
chn Hi ng Qun tr.
6. Gim st v x l cc xung t li ch tim n ca Ban Gim c,
Hi ng Qun tr v c ng, bao gm vic s dng ti sn cng
ty sai mc ch v li dng cc giao dch vi bn c lin quan.
7. m bo tnh trung thc ca h thng bo co k ton v ti chnh
ca cng ty, k c bo co kim ton c lp, v bo m rng cc
25
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
h thng kim sot ph hp lun hot ng, c bit l cc h thng
qun l ri ro, kim sot ti chnh v hot ng, tun th theo php
lut v cc tiu chun lin quan.
8. Gim st quy trnh cng b thng tin v truyn t thng tin.
E. Hi ng Qun tr phi c kh nng a ra phn quyt c lp, khch
quan v cc vn ca cng ty.
1. Hi ng Qun tr phi xem xt vic b nhim mt s lng cc
thnh vin Hi ng Qun tr khng iu hnh c kh nng a ra
phn quyt c lp i vi cc vn khi tim n xung t v li
ch. V d v cc trch nhim ch cht ca Hi ng qun tr l m
bo tnh trung thc ca cc bo co ti chnh v phi ti chnh, xem
xt li cc giao dch vi cc bn c lin quan, c thnh vin Hi
ng Qun tr v cn b qun l ch cht v th lao cho Hi ng
Qun tr.
2. Khi cc y ban ca Hi ng Qun tr c thnh lp, thm quyn,
thnh phn v quy trnh hot ng ca cc y ban phi c Hi
ng Qun tr quy nh v cng b r rng.
3. Thnh vin Hi ng Qun tr phi cam kt thc hin cc trch
nhim ca mnh mt cch hiu qu.
F. thc hin trch nhim ca mnh, thnh vin Hi ng Qun tr phi
c tip cn vi thng tin chnh xc, ph hp v kp thi.
27
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
Phn hai
Hng dn chi tit cc Nguyn tc
Qun tr Cng ty ca OECD
29
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
I. m bo C s cho mt Khun kh Qun tr
Cng ty Hiu qu
Khun kh qun tr cng ty cn thc y tnh minh bch v hiu qu ca
th trng, ph hp vi quy nh ca php lut, v phn nh r rng
trch nhim gia cc c quan gim st, qun l v cng ch thc thi.
m bo c c mt khun kh qun tr cng ty hiu qu, cn thit
lp mt nn tng php l, qun l v th ch ph hp v hiu qu cc
bn tham gia th trng c th da vo thit lp cc quan h hp ng
c nhn ca mnh. Khun kh qun tr cng ty thng bao gm cc yu t
lut l, tha c t iu tit, cam kt t nguyn v thng l kinh doanh, l
kt qu ca tnh hnh c th, lch s v truyn thng ca mi quc gia. S
kt hp gia cc yu t ny trong lnh vc qun tr cng ty thng khc
nhau gia cc quc gia. Khi c thm b dy kinh nghim cng nh khi tnh
hnh kinh doanh thay i, ni dung v c cu ca khun kh ny c th
phi thay i.
Cc quc gia n lc thc thi b Nguyn tc ny cn gim st khun kh
qun tr cng ty ca mnh, bao gm cc quy nh v qun l, nim yt v
cc thng l kinh doanh, vi mc tiu duy tr v tng cng s ng gp
ca khun kh ny vo tnh ton vn v hiu qu ca th trng. Mt phn
ca cng vic ny l ch trng n s tng tc v kt hp gia cc yu t
ca khun kh qun tr cng ty, v kh nng ca khun kh trong vic
thc y cc thng l qun tr cng ty c o c, trch nhim v minh
bch. Vic phn tch nh vy cn c coi l cng c quan trng trong qu
trnh pht trin khun kh qun tr cng ty hiu qu. t c mc tiu
ny th vic tham vn rng ri, hiu qu v lin tc l mt vic lm cn
thit, c coi l thng l tt. Ngoi ra, khi pht trin khun kh qun tr
cng ty, cc c quan lp php v qun l cn quan tm mt cch ng n
n vic i thoi v hp tc quc t. Nu cc iu kin ny c p ng,
h thng qun tr cng ty s trnh c vic qun l qu mc, h tr hot
ng ca doanh nghip v hn ch cc nguy c xung t li ch c hi cho
c khi t nhn ln cc t chc ca nh nc.
A. Khun kh qun tr cng ty cn c pht trin da trn quan
im v tc ng ca n i vi hiu qu kinh t ni chung, tnh
ton vn ca th trng v cc c ch khuyn khch m khun
30
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
kh ny to ra cho cc bn tham gia th trng, v s thc y th
trng minh bch v hiu qu.
Vic t chc hot ng kinh th theo m hnh cng ty l ng lc pht trin
mnh m. V vy mi trng qun l v php l ni cc cng ty hot ng
c vai tr quan trng thit yu i vi hiu qu kinh t ni chung. C quan
hoch nh chnh sch c trch nhim xy dng mt khun kh linh
hot p ng yu cu ca cc cng ty hot ng trong nhng iu kin
khc nhau, to iu kin thun li cho cng ty pht trin v s dng ngun
lc mt cch hiu qu nht. t c mc tiu ny, c quan hoch nh
chnh sch cn tp trung vo hiu qu kinh t cui cng v khi xem xt cc
la chn chnh sch cn phi phn tch tc ng ca chng i vi nhng
yu t chnh nh hng ti hot ng ca th trng nh cc c ch u i,
hiu qu ca cc h thng t iu tit, v gii quyt cc xung t li ch h
thng. Th trng minh bch v hiu qu c vai tr kim sot cc bn tham
gia th trng v nng cao tinh thn trch nhim ca h.
B. Cc quy nh php l v qun l tc ng ti thng l qun tr cng
ty cn ph hp vi quy nh ca php lut, minh bch v c kh
nng cng ch thc thi.
Nu cn thit phi c lut v quy nh mi, chng hn gii quyt cc
trng hp khng hon ho ca th trng, th cc lut v quy nh cn
phi c xy dng theo mt cch no c th ban hnh v cng ch
thc thi mt cch hiu qu v cng bng i vi tt c cc bn. Vic chnh
ph v c quan qun l tham vn rng ri cc cng ty, t chc, hip hi
doanh nghip v cc bn c lin quan khc l mt cch hiu qu thc
hin mc tiu trn. Cc th ch cc bn bo v quyn ca h cng cn
c thit lp. trnh cc vn nh qun l qu mc, lut l khng th
cng ch thc thi, hay cc h qu khng mong mun c th cn tr hoc
bp mo ng lc kinh doanh, khi xy dng cc bin php chnh sch cn
phi tnh n nhng ci c v mt chung. Cc nh gi nh vy phi
quan tm ti nhu cu cng ch thc thi hiu qu, bao gm kh nng cc
c quan ngn chn hnh vi thiu trung thc v thc thi cc bin php trng
pht vi phm mt cch hiu qu.
Cc mc tiu qun tr cng ty cng c xy dng trong cc quy ch v
tiu chun t nguyn khng c tnh lut nh. Mc d cc quy ch nh vy
ng vai tr quan trng trong vic ci tin thc tin qun tr cng ty, cc
quy ch ny c th khin c ng v cc bn c quyn li lin quan cm
thy khng chc chn v vai tr cng nh tnh thc thi ca cc quy ch .
31
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
Khi cc quy ch v nguyn tc c s dng nh mt tiu chun quc gia
hoc nh mt s thay th r rng cho cc iu khon php l v qun l
th c c lng tin ca th trng cn phi xc nh r vai tr ca cc
quy ch v nguyn tc v phm vi nh hng, thc hin, tun th v cc
bin php trng pht.
C. Vic phn nh trch nhim gia cc c quan qun l khc nhau
phi c quy nh r rng v m bo phc v li ch ca cng
chng.
Cc yu cu v thc tin qun tr cng ty thng b chi phi bi mt lot
cc vn bn php l nh lut cng ty, lut chng khon, tiu chun k ton
v kim ton, lut ph sn, lut hp ng, lut lao ng v lut thu. Do
vy s ny sinh nguy c quy nh ca cc lut ny chng cho v thm ch
mu thun nhau. iu ny c th lm v hiu kh nng thc hin cc mc
tiu ca qun tr cng ty. Vic cc nh hoch nh chnh sch nhn bit v
tin hnh cc bin php hn ch nguy c ny l rt quan trng. Cng
ch thc thi hiu qu cng i hi phi phn nh trch nhim r rng gia
cc c quan qun l khc nhau cc c quan ny c th hot ng v h
tr nhau hiu qu nht. Cc quy nh chng cho v c th mu thun nhau
ca cc lut l lin quan n qun tr cng ty cng l mt vn cn c
kim sot khng mt khong khng php l no c php hnh thnh
(c ngha l c vn xy ra m khng mt c quan chc nng no chu
trch nhim r rng), v gim thiu chi ph tun th ca cng ty.
Khi trch nhim php l hoc gim st c y thc cho cc t chc
khng phi ca nh nc th nn phn tch r rng ti sao v trong trng
hp no th vic y thc nh vy l nn lm. C cu qun tr ca bt k
t chc c y thc no cng cn phi minh bch v phc v li ch ca
cng chng.
D. Cc c quan gim st, qun l v cng ch thc thi phi lim
chnh, c thm quyn, v ngun lc hon thnh chc nng
ca mnh mt cch chuyn nghip v khch quan. Hn na, cc
quyt nh ca nhng c quan ny phi kp thi, minh bch v
c gii thch y .
Trch nhim php l cn c giao cho nhng c quan c th thc hin
c chc nng ca mnh m khng c xung t v li ch v c gim
st bi php lut. Khi s lng cc cng ty i chng, cc s kin cng ty
v mc cng b thng tin tng ln th cc c quan gim st, qun l v
32
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
cng ch thc thi c th phi chu nhiu p lc v ngun lc. theo kp
s pht trin ca th trng, cc c quan ny s c nhu cu ln v nhn lc
c trnh c th thc hin hiu qu cng tc iu tra v gim st. Do
h cn c cp kinh ph y . Kh nng thu ht nhn lc trn c s
cnh tranh s tng cng cht lng v s c lp gia gim st v cng
ch thc thi.
33
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
II. Quyn ca C ng v cc
Chc nng S hu C bn
Khun kh qun tr cng ty phi bo v v to iu kin thc hin quyn
ca c ng.
Cc nh u t c phiu c cc quyn nht nh. V d, c phn trong mt
cng ty c phn c th c mua, bn hoc chuyn nhng. C phn cng
gip cho nh u t c th c hng li nhun ca cng ty vi trch
nhim hu hn i vi khon u t. Ngoi ra, vic s hu c phn cng
gip nh u t c quyn c cung cp thng tin v cng ty v quyn nh
hng ti hot ng ca cng ty, ch yu bng cch tham gia vo i hi
ng c ng v biu quyt.
Tuy nhin, trn thc t, cng ty khng th b iu hnh bi vic trng cu
kin c ng. C ng bao gm cc c nhn v t chc c li ch, mc tiu,
hng u t v kh nng khc nhau. Hn na, Ban Gim c cng ty phi
c kh nng a ra quyt nh kinh doanh nhanh chng. Do nhng thc
tin ny v s phc tp ca vic iu hnh cng ty trong mt th trng y
bin ng, c ng khng c trch nhim iu hnh hot ng ca cng
ty. Trch nhim i vi chin lc v hot ng ca cng ty c t vo
tay Hi ng Qun tr v Ban Gim c do Hi ng Qun tr la chn,
khuyn khch v khi cn thit c th b Hi ng Qun tr thay th.
Quyn ca c ng nh hng ti cng ty tp trung vo mt s vn c
bn nh bu cc thnh vin ca Hi ng Qun tr hoc cc cch thc khc
nh hng ti vic thnh lp Hi ng Qun tr, sa i cc ti liu ch
cht ca cng ty, ph chun cc giao dch bt thng, v cc vn c bn
khc c quy nh trong lut cng ty hay trong quy ch ni b ca cng
ty. Phn ny c th c coi l bn tuyn b cc quyn c bn nht ca c
ng, c lut php hu ht cc quc gia thuc OECD cng nhn. Cc
quyn b sung nh chp thun hoc bu chn kim ton vin, c trc
tip thnh vin Hi ng Qun tr, kh nng th chp c phn, ph chun
phng n phn phi li nhun v..v c th tm thy trong lut l mt s
quc gia khc nhau.
A. Cc quyn c bn ca c ng bao gm quyn c: 1) m bo
cc phng thc ng k quyn s hu; 2) chuyn nhng c
phn; 3) tip cn cc thng tin lin quan v quan trng v cng ty
34
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
mt cch kp thi v thng xuyn; 4) tham gia v biu quyt ti
i hi ng c ng; 5) bu v bi min cc thnh vin Hi ng
Qun tr; v 6) hng li nhun ca cng ty.
B. C ng phi c quyn tham gia v c cung cp y thng
tin v cc quyt nh lin quan ti nhng thay i c bn ca cng
ty, v d: 1) sa i cc quy nh, iu l ca cng ty hay cc vn
bn qun tr tng ng ca cng ty; 2) cho php pht hnh
thm c phiu; 3) cc giao dch bt thng, bao gm vic chuyn
nhng tt c hay mt phn ln ti sn ca cng ty, dn n vic
bn cng ty.
Kh nng thnh lp cng ty con v chuyn ti sn hot ng, doanh thu,
quyn v ngha v khc cho cng ty con l rt quan trng i vi s linh
hot kinh doanh v phn giao trch nhim trong cc t chc kinh doanh
phc hp. iu ny cng cho php mt cng ty chuyn giao ht ti sn
hot ng v tr thnh mt cng ty m khng trc tip kinh doanh m ch
nm quyn s hu cc cng ty con. Tuy nhin, nu khng c c ch kim
sot v cn bng ph hp th cc kh nng trn cng c th b lm dng.
C. C ng phi c c hi tham gia mt cch hiu qu v biu quyt
ti i hi ng c ng, v phi c thng tin v quy nh hp
i hi ng c ng, bao gm c th tc biu quyt:
1. C ng cn c thng tin y v kp thi v thi gian, a
im v chng trnh ca cc i hi ng c ng cng nh
thng tin y v kp thi v cc vn cn c thng qua
ti cc i hi ny.
2. C ng phi c c hi t cu hi cho Hi ng Qun tr, k
c cu hi lin quan ti kim ton c lp hng nm, kin ngh
cc vn a vo chng trnh ngh s ca i hi ng c
ng, v xut cc gii php trong gii hn hp l.
khuyn khch vic tham gia ca c ng vo i hi ng c ng, mt
s cng ty to thun li hn cho c ng trong vic kin ngh cc vn
a vo chng trnh ngh s bng cch n gin ha th tc trnh
sa i v xut gii php. Cc ci tin khc cng c thc hin nhm
gip cho c ng d dng hn trong vic gi cu hi trc khi i hi
ng c ng c tin hnh v nhn c cu tr li t Ban Gim c v
thnh vin Hi ng Qun tr. C ng phi c t cu hi lin quan n
35
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
bo co kim ton c lp. Tuy nhin cng ty cng c th p dng nhng
bin php thch hp m bo cc quyn ny khng b lm dng. V d,
s l hp l khi quy nh xut gii php ca c ng ch c a vo
chng trnh ngh s khi gii php c s ng h ca c ng nm
gi mt phn gi tr th trng nht nh, hoc mt t l phn trm c phn
hoc quyn biu quyt nht nh.
Khi xc nh cc ngng ny cn xem xt mc tp trung s hu m
bo rng c ng thiu s thc t khng b ngn cn khi xut cc vn
a vo chng trnh ngh s. Hi ng Qun tr phi thc thi cc Ngh
quyt ca c ng c thng qua trong thm quyn ca i hi ng c
ng.
3. Phi to iu kin cho c ng tham gia hiu qu vo vic ra quyt
nh qun tr cng ty, v d vic c v bu chn thnh vin Hi
ng Qun tr. C ng c th a ra quan im ca mnh i vi
chnh sch th lao cho thnh vin Hi ng Qun tr v cn b
qun l ch cht. Thng c phiu hoc quyn mua c phiu trong
k hoch th lao cho thnh vin Hi ng Qun tr v ngi lao
ng phi c s chp thun ca c ng.
Bu thnh vin Hi ng Qun tr l quyn c ng c bn. qu trnh
bu c c hiu qu, c ng cn c tham gia vo vic c thnh vin
Hi ng Qun tr v biu quyt cho tng ng c vin hoc cc danh sch
ng c vin khc nhau. thc hin iu ny, mt s quc gia, c ng
c tip cn cc ti liu y quyn ca cng ty gi cho cho c ng, mc
d i khi cng t ra mt s iu kin nht nh ngn nga lm dng.
i vi vic c ng vin, Hi ng Qun tr ca nhiu cng ty thnh
lp y ban c m bo tun th cc th tc c c xy dng
v to iu kin thun li v t chc hiu qu vic tm kim mt Hi
ng Qun tr cn bng v c trnh . nhiu quc gia vic thnh vin
Hi ng Qun tr c lp c vai tr then cht trong y ban ny ngy cng
c coi l mt thng l tt. ci tin qu trnh bu c hn na, Nguyn
tc Qun tr Cng ty OECD cng i hi phi cng b y kinh nghim
v lai lch ca cc ng c vin Hi ng Qun tr v quy trnh c. Vic
ny s gip cung cp y thng tin cho vic nh gi nng lc v s ph
hp ca tng ng c vin.
Nguyn tc Qun tr Cng ty OECD i hi Hi ng Qun tr phi cng
b thng tin v chnh sch th lao. c bit, vic c ng bit mi lin
h gia mc th lao v hiu qu ca cng ty khi h nh gi nng lc
36
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
ca Hi ng Qun tr v cc phm cht h cn trong ng c vin Hi
ng Qun tr l rt quan trng. Mc d hp ng ca Hi ng Qun tr
v Ban Gim c khng phi l vn i hi ng c ng thng
qua nhng cn phi c phng thc c ng th hin quan im ca
h. Mt s quc gia a ra phiu bu t vn th hin cng v sc
thi tnh cm ca c ng ln Hi ng Qun tr m khng nh hng
ti hp ng lao ng. i vi cc chng trnh thng c phiu hoc
quyn mua c phiu, do chng c kh nng pha long c phiu cng ty v
l mt cng c qun l c tc ng mnh m, nn cc chng trnh ny
cn c c ng chp thun, i vi tng c nhn hoc i vi ton b
chng trnh. Ngy cng c nhiu nc quy nh bt k mt s thay i
quan trng no trong chng trnh thng lin quan n c phiu phi
c c ng chp thun.
4. C ng c th biu quyt trc tip hay vng mt v vic biu quyt
trc tip hay vng mt u c hiu lc ngang nhau.
Nguyn tc Qun tr Cng ty OECD khuyn ngh chp thun biu quyt
qua i din c y quyn. Trn thc t, vic nh u t c th tin tng
biu quyt qua i din y quyn do h ch nh l rt quan trng i vi
vic nng cao v bo v quyn c ng. Khun kh qun tr cng ty cn
m bo rng i din c y quyn phi biu quyt theo ng hng dn
ca ngi y quyn. Khi i din y quyn c php biu quyt khng
cn hng dn ca c ng th cch thc tin hnh vic biu quyt ny nh
th no phi c cng b cng khai. Ti cc nc m cng ty c php
i din y quyn cho c ng, vic cng b thng tin v cch thc Ch ta
cuc hp (l ngi thng tip nhn y quyn ca c ng thay mt cng
ty) s thc thi quyn biu quyt vi t cch l i din y quyn khng cn
hng dn ca c ng l rt quan trng. Trng hp Hi ng Qun tr
hoc Ban Gim c l ngi c y quyn i vi qu hu tr ca cng
ty v Chng trnh c phiu thng ca ngi lao ng th hng dn ch
o biu quyt cn c cng b cng khai.
Vi mc tiu to iu kin thun li cho s tham gia ca c ng, cng
ty cn s dng rng ri cng ngh thng tin trong biu quyt, k c biu
quyt in t.
37
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
D. C cu vn v cc tha c cho php mt s c ng nm gi
quyn kim sot khng tng ng vi t l c phn m h s hu
phi c cng b cng khai.
Mt s c cu vn cho php c ng nm gi quyn kim sot khng
tng ng vi t l c phn m h s hu. Cc c cu kim t thp, s hu
c phn cho v c phn vi quyn biu quyt c gii hn hoc c phn vi
nhiu quyn biu quyt c th c s dng gim bt kh nng tc ng
ti chnh sch cng ty ca cc c ng khng c quyn kim sot.
Ngoi quan h s hu, cn c cc cng c khc c th nh hng ti vic
kim sot cng ty. Tha c c ng thng l cch ph bin gip cc
nhm c ng, m tng c nhn c th ch nm gi mt phn nh c phn,
hot ng phi hp to thnh mt a s c nh hng ln hoc t nht
l khi c ng ring l ln nht. Tha c c ng thng em li cho
ngi tham gia tha c quyn u i mua c phiu nu c ng khc
trong tha c mun bn. Cc tha c ny cng c th bao gm cc iu
khon yu cu ngi tham gia khng bn c phn trong mt khong thi
gian nht nh. Tha c c ng c th bao hm cc vn nh cch thc
bu chn Hi ng Qun tr hoc Ch tch Hi ng Qun tr. Tha c
cng c th bt buc ngi tham gia phi biu quyt theo c khi. Mt s
quc gia nhn thy cn phi gim st cht ch nhng tha c ny v gii
hn thi gian ca cc tha c.
Gii hn biu quyt hn ch s lng phiu bu ca mt c ng bt k s
lng c phn ngi c th thc s s hu. V vy gii hn biu quyt
phn chia li quyn kim sot v c th nh hng ti ng lc tham gia
i hi c ng ca cc c ng.
Do kh nng chi phi kh ln ca cc cng c phn chia li nh hng ca
c ng i vi chnh sch cng ty, c ng c l do yu cu cc c
cu vn v tha c nh vy phi c cng b.
E. Th trng giao dch thu tm cng ty phi c php hot ng
mt cch hiu qu v minh bch.
1. Cc quy nh v th tc i vi vic thu tm quyn kim sot
cng ty trong th trng vn v cc giao dch bt thng nh
sp nhp v bn phn ln ti sn ca cng ty phi c quy
nh v cng b r rng cc nh u t hiu c quyn v
s tr gip i vi mnh. Cc giao dch phi din ra vi mc gi
38
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
minh bch v trong iu kin cng bng, bo v quyn li ca
tt c cc c ng theo loi ca h.
2. Khng c s dng cc cng c chng thu tm bo v Ban
Gim c v Hi ng Qun tr khi trch nhim ca h.
mt s quc gia, cng ty c s dng cc cng c chng thu tm. Tuy
nhin, c nh u t v th trng chng khon u by t quan ngi v kh
nng s dng rng ri cc cng c chng thu tm c th l mt tr ngi
ln i vi chc nng ca th trng trong vic kim sot cng ty. Trong
mt s trng hp, cc cng c thu tm ch n thun l cng c bo v
Ban Gim c hoc Hi ng Qun tr khi s gim st ca c ng. Khi
thc hin bt k cng c chng thu tm no hoc khi i ph vi cc
xut thu tm, trch nhim ca Hi ng Qun tr i vi c ng v cng
ty vn phi l quan trng nht.
F. Cn to iu kin thc hin quyn s hu cho mi c ng, bao
gm c cc nh u t t chc.
V nh u t c th theo ui nhiu mc tiu u t khc nhau, b
Nguyn tc Qun tr Cng ty ny khng ng h bt k mt chin lc
u t c th no v khng quy nh mc ti u ca hot ng u
t. Tuy nhin, khi xem xt nhng ci c v mt khi thc hin quyn
s hu ca mnh, nhiu nh u t a ra kt lun rng c th t c
li ch kinh t v s pht trin tch cc bng vic phn tch hp l v s
dng quyn ca mnh.
1. Cc nh u t t chc hot ng y thc cn cng b thng tin
v qun tr cng ty v chnh sch biu quyt i vi cc khon
u t ca h, bao gm cc th tc quyt nh vic s dng
quyn biu quyt ca h.
Vic cc nh u t t chc nm gi c phn trong cc cng ty ngy cng
ph bin. V vy, hiu qu v tin cy ca ton b h thng qun tr cng
ty v gim st cng ty s ph thuc phn ln vo vic cc nh u t t
chc c th s dng quyn c ng v thc thi c hiu qu chc nng s
hu ca h trong cng ty m h u t n u. Nguyn tc ny khng quy
nh vic cc nh u t t chc biu quyt c phn ca h nh th no
nhng i hi phi cng b thng tin v cch thc h thc thi quyn s hu
c tnh n hiu qu chi ph. i vi t chc hot ng y thc nh qu
hu tr, cc chng trnh u t tp th v mt s hot ng ca cng ty
39
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
bo him, quyn biu quyt c th c coi l mt phn gi tr ca khon
u t c thc hin thay mt khch hng. Khng thc hin quyn s hu
c th gy thua l cho nh u t. V vy h cn c thng bo v chnh
sch m nh u t t chc s thc hin.
mt vi quc gia, yu cu cng b thng tin cho th trng v chnh
sch qun tr cng ty rt c th v bao gm quy nh phi c chin lc r
rng lin quan ti cc trng hp mt t chc s can thip vo mt cng
ty; phng thc h s dng thc hin nhng can thip nh vy; v h
s nh gi hiu qu ca chin lc nh th no. mt s quc gia,
cc nh u t t chc hoc c yu cu cng b h s biu quyt ca
h, hoc vic cng b nh vy c coi l mt thng l tt v c thc
hin trn c s p dng hoc gii trnh. Thng tin c cng b hoc cho
khch hng ca h (ch lin quan ti c phiu ca tng khch hng), hoc
trong trng hp cc nh t vn u t ca cng ty u t ng k th
thng tin c cng b cho th trng, v th tc ny s tn t chi ph hn.
Mt bin php b sung cho vic tham gia i hi c ng l t chc i
thoi thng xuyn vi cc cng ty trong danh mc u t. i thoi nh
vy gia nh u t t chc v cc cng ty cn c khuyn khch, c bit
bng cch g b cc ro cn qun l khng cn thit, mc d trch nhim
ca cng ty l i x bnh ng vi cc nh u t v khng tit l thng
tin cho nh u t t chc nu nh thng tin ny khng c cng b cng
lc cho th trng. V vy, thng tin b sung do cng ty cung cp thng
bao gm thng tin chung c bn v th trng trong cng ty hot ng
v gii thch thm v thng tin m th trng bit.
Khi cc nh u t t chc hot ng y thc xy dng v cng b mt
chnh sch qun tr cng ty, h cng phi dnh ngun nhn lc v ti chnh
hp l thc thi chnh sch hiu qu theo cch m ngi th hng
chnh sch v cng ty m h u t mong mun.
2. Cc nh u t t chc hot ng y thc cn cng b cch
thc qun l cc xung t li ch quan trng c th nh hng
ti vic thc hin cc quyn s hu c bn lin quan ti cc
khon u t ca h.
ng lc nh u t trung gian biu quyt v thc hin cc quyn s
hu c bn trong nhiu trng hp c th khc vi ch u t trc tip. S
khc bit ny i khi c th do l do thun ty thng mi nhng cng c
th ny sinh t xung t li ch c bit nghim trng khi t chc y thc
40
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
l mt chi nhnh hay cng ty con ca mt t chc ti chnh khc, c bit
l mt tp on ti chnh phc hp. Khi nhng xung t nh vy ny sinh
t cc quan h kinh doanh ch cht, v d thng qua mt hp ng qun l
qu cho cng ty m h u t, th chng cn c xc nh v cng b.
ng thi, cc nh u t t chc cng cn cng b cc bin php h ang
thc hin gim thiu tc ng tiu cc tim tng i vi kh nng thc
hin cc chc nng s hu c bn ca h. Nhng bin php nh vy c th
bao gm vic tch bch thng do qun l qu khi cc khon c lin quan
ti vic thu tm ngnh kinh doanh mi trong t chc.
G. C ng, bao gm c c ng t chc, phi c trao i vi nhau
v cc vn lin quan ti quyn c ng c bn nh nu trong b
Nguyn tc Qun tr Cng ty ny, tr trng hp ngoi l nhm
ngn nga lm dng.
T lu ngi ta nhn thy rng cc cng ty c s hu phn tn, s c
phn mt c ng s hu trong cng ty c th qu nh ngi u
t chi ph v thi gian vo gim st hot ng cng ty. Nu cc c ng
nh u t ngun lc vo cc hot ng nh vy th nhng c ng khc
cng c hng li m khng phi ng gp g (h l ngi ngi khng
hng li). Tc ng ny, c cho l lm gim ng c gim st, c th
khng nh hng lm ti vic cc t chc, c bit l t chc ti chnh
hot ng y thc, quyt nh c nn tng c phn nm gi ca h trong
mt cng ty ln v tr thnh mt c ng ln, hay l nn a dng ha danh
mc bng cch u t vo cng ty khc. Tuy nhin, cc chi ph khc lin
quan ti vic s hu mt s lng c phn ln trong mt cng ty c th
vn cao. Trong nhiu trng hp, nh u t t chc khng c lm iu
ny v n vt qu kh nng ca h hoc n i hi u t qu nhiu vn
vo mt cng ty hn v h cn thn trng. khc phc nhc im do
a dng ha u t ny, cc nh u t t chc cn c php, thm ch
khuyn khch hp tc v phi hp hot ng ca h trong vic c v
bu chn thnh vin Hi ng Qun tr, xut cc vn a vo chng
trnh ngh s v trao i trc tip vi cng ty nng cao cht lng qun
tr cng ty. Ni chung, c ng phi c php trao i vi nhau m khng
phi tun theo cc th tc php l v y quyn.
Tuy nhin cng phi tha nhn rng hp tc gia cc nh u t cng c
th c s dng gy nh hng ti th trng v ginh quyn kim
sot cng ty m khng phi tun th bt k quy nh thu tm no. Ngoi
41
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
ra, s hp tc cng c th nhm mc ch n trnh lut cnh tranh. V l do
ny mt s quc gia, kh nng nh u t t chc hp tc v chin lc
biu quyt thng b hn ch hoc cm. Tha c c ng cng c th b
gim st cht ch. Tuy nhin, nu hp tc khng lin quan ti cc vn
v quyn kim sot cng ty, hay khng gy tn hi ti hiu qu vn hnh
v cng bng ca th trng, th vic hp tc c th nng cao hiu qu
thc thi quyn s hu. Vic cng b thng tin v hp tc gia cc nh u
t t chc hoc nh u t khc c th phi i km vi cc iu khon ngn
chn vic mua bn trong mt khong thi gian trnh kh nng kim sot
th trng.
42
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
III. i x Bnh ng i vi C ng
Khun kh qun tr cng ty cn m bo s i x bnh ng i vi
mi c ng, trong c c ng thiu s v c ng nc ngoi. Mi c
ng phi c c hi khiu ni hiu qu khi quyn ca h b vi phm.
Lng tin ca nh u t rng phn vn gp ca h s c Ban Gim c,
thnh vin Hi ng Qun tr hay c ng nm quyn kim sot bo v,
khng b s dng sai hoc khng ph hp l mt yu t quan trng trong
th trng vn. Hi ng Qun tr, Ban Gim c cng ty v c ng nm
quyn kim sot c th c c hi thc hin cc hot ng lm tng li
nhun ca h m gy thit hi cho c ng khng c quyn kim sot.
bo v nh u t, quyn c ng thng c phn bit gia tin quyn
v hu quyn. V d, tin quyn l quyn c u tin mua c phn trc
v biu quyt a s cho mt s quyt nh no . Hu quyn cho php
khiu ni khi quyn c ng b xm phm. Khi vic cng ch thc thi
cc lut l v qun tr cng ty cn yu km th mt s quc gia nhn thy
nn tng cng tin quyn bng cch t ngng s hu c phn thp cho
vic kin ngh cc vn a vo chng trnh ngh s ca i hi c
ng, hay yu cu mt lng c ng rt ln biu quyt cho mt s vn
quan trng nht nh. B Nguyn tc ny ng h vic i x bnh ng
i vi c ng nc ngoi v c ng trong nc trong qun tr cng ty.
B Nguyn tc khng cp ti chnh sch qun l u t trc tip nc
ngoi ca chnh ph.
Mt trong nhng cch c ng c th thc hin quyn ca mnh l tin
hnh cc th tc php l v hnh chnh chng li Ban Gim c v thnh
vin Hi ng Qun tr. Kinh nghim cho thy yu t quan trng quyt
nh mc quyn c ng c bo v nh th no l s tn ti ca cc
bin php khiu ni hiu qu nhng bt bnh ca c ng vi chi ph hp
l v khng b tr hon qu mc. Lng tin ca c ng thiu s tng ln
khi h thng php l cung cp cc c ch gip h khiu kin khi h c c
s chnh ng tin rng quyn ca h b xm phm. Vic cung cp cc
c ch cng ch thc thi l trch nhim chnh ca cc c quan php l v
qun l.
Tuy nhin nu mt h thng php l cho php bt k nh u t no cng
c th a hot ng ca cng ty ra ta th s d dn n tnh trng t tng
qu mc. V vy nhiu h thng php l ban hnh cc iu khon bo
43
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
v Ban Gim c v thnh vin Hi ng Qun tr khi vic lm dng t
tng di dng kim tra mc y ca n kin ca c ng, c
gi l bn an ton cho hot ng ca Ban Gim c v thnh vin Hi
ng Qun tr, cng nh l bn an ton cho vic cng b thng tin. Cui
cng, vic cho php cc nh u t tin hnh khiu ni v quyn s hu
ca h b vi phm cn phi cn bng vi vic trnh t tng qu mc. Nhiu
quc gia nhn thy cc th tc xt x thay th nh phin ta hnh chnh
hoc phn x trng ti c t chc bi c quan qun l chng khon hay
cc c quan qun l khc l bin php hiu qu gii quyt tranh chp, t
nht l cp u tin.
A. Tt c cc c ng cng loi cn c i x bnh ng nh nhau.
1. Mi c phiu cng loi v cng t pht hnh u c quyn
nh nhau. Nh u t cn c cung cp y thng tin v
cc quyn gn lin vi tt c cc t pht hnh v loi c phiu
trc khi h mua. Bt c thay i no v quyn biu quyt phi
c s thng qua ca cc c ng s hu loi c phiu b nh
hng bt li bi s thay i .
C cu vn ti u nht ca cng ty c quyt nh tt nht bi Ban Gim
c v Hi ng Qun tr, vi s ng thun ca c ng. Mt s cng
ty pht hnh c phiu u i c quyn u tin lin quan ti li nhun ca
cng ty nhng thng khng c quyn biu quyt. Cc cng ty cng c th
pht hnh chng ch tham gia hay c phiu khng c quyn biu quyt, v
cc loi chng khon ny thng c giao dch vi gi khc vi gi ca
c phiu c quyn biu quyt. Tt c cc c cu ny c th hiu qu trong
vic phn b ri ro v mang li li ch nht nh cho cng ty vi chi ph ti
chnh thp. B Nguyn tc ny khng cp n khi nim mt c phiu
mt phiu bu. Tuy nhin, nhiu nh u t t chc v hip hi c ng
ng h khi nim ny.
Nh u t c th yu cu c cung cp thng tin v quyn biu quyt ca
h trc khi u t. Mt khi h u t th quyn ca h khng c thay
i tr phi h c c hi tham gia vo quyt nh thay i nhng quyn .
xut thay i quyn biu quyt ca cc t v loi c phiu khc nhau
cn c thng qua ti i hi ng c ng bng biu quyt a s tuyt
i ca cc c ng nm gi c phiu b nh hng .
2. C ng thiu s phi c bo v khi cc hnh ng lm
dng trc tip hoc gin tip bi hoc v li ch ca cc c ng
44
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
nm quyn kim sot v h cn c cc phng tin khiu ni
hiu qu.
Nhiu cng ty i chng c c ng ln nm quyn kim sot. Trong khi
s c mt ca c ng nm quyn kim sot c th gip gim st Ban Gim
c cht ch hn th nhng yu km trong khun kh php l v qun l
c th dn ti vic lm dng cc c ng khc trong cng ty. Kh nng lm
dng gia tng khi h thng php l cho php v th trng chp nhn c
ng nm quyn kim sot thc hin mc kim sot khng tng ng
vi mc ri ro m h gp phi vi t cch l ch s hu bng cch li
dng cc cng c php l tch quyn s hu khi quyn kim sot nh
c ch kim t thp v quyn a biu quyt. Vic li dng ny c th c
thc hin bng nhiu cch, bao gm vic bn rt li nhun c nhn trc
tip thng qua tr lng thng cao cho cc thnh vin gia nh v cng
s, giao dch vi bn c lin quan, thin kin c h thng trong vic a
ra cc quyt nh kinh doanh, v thay i c cu vn thng qua vic pht
hnh u i cc c phiu lm li cho c ng nm quyn kim sot.
Ngoi vic cng b thng tin, yu t then cht bo v quyn ca c ng
thiu s l trch nhim trung thnh ca thnh vin Hi ng Qun tr i
vi cng ty v tt c c ng. Trn thc t, vic lm dng c ng thiu s
c pht hin nhiu nht ti cc quc gia c khun kh php l v qun
l trong lnh vc ny cn yu km. Vn ny c bit ny sinh mt
s quc gia ni c nhiu tp on kinh t, v trch nhim trung thnh ca
thnh vin Hi ng Qun tr vi c ng c quy nh khng r rng v
thm ch c hiu l trch nhim i vi tp on. Trong trng hp ny
mt s quc gia ang chuyn sang kim sot cc tc ng tiu cc bng
cch quy nh giao dch c li cho cng ty khc trong tp on cn phi
c n b bng khon li nhun tng ng t cc cng ty khc ca tp
on.
Cc iu khon ph bin khc nhm bo v c ng thiu s c chng
minh l hiu qu bao gm quyn u tin mua trc c phiu, biu quyt a
s tuyt i vi mt s quyt nh nht nh ca c ng v kh nng s
dng bu dn phiu chn thnh vin Hi ng Qun tr. Trong mt s
trng hp c th, mt s quc gia quy nh hoc cho php c ng nm
quyn kim sot mua li tt c c phn ca cc c ng cn li vi mc
gi do mt c quan nh gi c lp xc nh. iu ny c bit quan trng
khi c ng nm quyn kim sot quyt nh khng nim yt cng ty na.
Cc bin php khc ci thin quyn ca c ng thiu s bao gm cc
45
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
hnh ng kin phi sinh v tp th. Vi mc ch chung l nng cao tin
cy ca th trng, vic la chn v xy dng tt nht cc iu khon khc
nhau bo v c ng thiu s cn da vo khun kh qun l chung v
h thng php l quc gia.
3. Cc t chc lu k hoc c ch nh phi biu quyt theo
cch m c ng tha thun.
Trc kia mt s quc gia thuc OECD cc t chc ti chnh gi c phn
thay cho cc nh u t thng b phiu cho nhng c phn . Cc t
chc lu k nh ngn hng v cng ty mi gii vi t cch l t chc c
ch nh gi c phiu cho khch hng i khi c yu cu biu quyt ng
h cc xut ca Ban Gim c tr phi c c ng yu cu lm khc.
Xu hng cc quc gia thuc OECD l xa b cc iu khon t ng
cho php cc t chc lu k biu quyt thay c ng. Mt vi quc gia
gn y sa i cc quy nh yu cu t chc lu k cung cp cho c ng
thng tin lin quan ti cc la chn ca h trong vic s dng quyn biu
quyt. C ng c th chn cch y quyn tt c quyn biu quyt cho t
chc lu k. Hoc l h c th chn cch da vo thng tin v tt c cc
phiu bu c ng sp ti v quyt nh biu quyt mt s v y nhim
mt s quyn biu quyt cho t chc lu k. Cn c s cn bng hp l
gia vic m bo rng biu quyt c ng do t chc lu k thc hin
phi theo mun ca c ng v vic khng t gnh nng qu ln ln t
chc lu k phi c c s chp thun ca c ng trc khi biu quyt.
Thng bo cho c ng bit rng nu khng nhn c ch dn tri ngc
no khc th t chc lu k s biu quyt c phn theo hng c li cho
c ng l .
Cn lu rng nguyn tc ny khng p dng cho vic thc hin quyn
biu quyt bi ngi c y thc qun l ti sn hoc c nhn khc hot
ng theo nhng ch nh php l c bit (v d, ngi tip qun cng ty
ph sn hay ngi c ch nh qun l ti sn cng ty).
Ngi nm gi chng ch lu k cng phi c cc quyn tng t v c c
hi thc t tham gia vo qun tr cng ty ging nh mt c ng. Khi
ngi nm gi chng ch lu k mun s dng i din y quyn th ngn
hng lu k, vn phng y thc hay t chc tng ng cn cung cp kp
thi i din y quyn cho ngi nm gi chng ch lu k. Ngi nm
gi chng ch lu k phi c quyn ban hnh hng dn biu quyt i vi
c phiu m t chc lu k hay y thc thay mt h nm gi.
46
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
4. Nhng tr ngi i vi biu quyt t nc ngoi cn c
loi b.
Nh u t nc ngoi thng nm gi c phn thng qua mt chui trung
gian. C phn thng c gi trong ti khon mt t chc chng khon
trung gian, t chc ny li c ti khon cc t chc trung gian v trung
tm lu k cc quc gia khc trong khi cng ty nim yt li nc th
ba. Chui trung gian xuyn quc gia ny gy tr ngi c bit i vi vic
quyt nh cho php nh u t nc ngoi s dng quyn biu quyt ca
h, cng nh i vi qu trnh lin lc vi nh u t . iu ny cng
vi vic thng bo mi hp ca cng ty thng c gi trong khong thi
gian rt ngn khin c ng c rt t thi gian chun b cho cuc hp v
hn ch kh nng ca h trong vic a ra quyt nh ng n lin quan
ti cc vn cn quyt nh trong cuc hp. Vic ny gy kh khn cho
biu quyt t nc ngoi. Khun kh php l qun tr cng ty phi lm r
ai c quyn kim sot quyn biu quyt t nc ngoi v lc no cn n
gin ha chui lu k. Ngoi ra, thi gian thng bo cn cho php nh u
t nc ngoi thc s c c hi thc hin chc nng s hu ca h ging
nh nh u t trong nc. to iu kin thun li hn na cho nh u
t nc ngoi biu quyt, lut l v thc tin qun tr cng ty phi cho php
h tham gia thng qua cc phng tin s dng cng ngh hin i.
5. Cc quy trnh v th tc ca i hi ng c ng phi m
bo s i x bnh ng i vi mi c ng. Cc th tc ca
cng ty khng c gy kh d hoc pht sinh chi ph khng
cn thit khi biu quyt.
Quyn tham gia vo i hi ng c ng l quyn c ng c bn. Ban
Gim c v nh u t nm quyn kim sot i khi c tm cch ngn
cn nh u t khng nm quyn kim sot v nh u t nc ngoi tc
ng ti cc quyt nh chin lc ca cng ty. Mt s cng ty nh ph
biu quyt. Mt s khc gy tr ngi bng cch cm biu quyt qua i
din c y quyn v quy nh c ng phi c mt ti i hi ng c
ng mi c biu quyt. Ngoi ra mt s th tc ngn tr khc cng
c th khin quyn s hu khng th thc hin c. Ti liu v i din
y quyn c th c gi i qu gn thi im hp i hi ng c ng
nn nh u t khng c thi gian xem xt v tham kho kin. Nhiu
cng ty cc quc gia thuc OECD ang tm bin php pht trin cc knh
thng tin v ra quyt nh vi c ng tt hn. Cn khuyn khch cc cng
ty n lc g b nhng ro cn i vi vic tham gia i hi ng c ng
47
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
v khun kh qun tr cng ty phi to iu kin thun li cho vic s dng
biu quyt vng mt in t.
B. Cn ngn cm giao dch ni gin v lm dng mua bn t li
c nhn.
Lm dng mua bn t li c nhn xy ra khi cc c nhn c quan h thn
thit vi cng ty, bao gm c ng nm quyn kim sot, li dng cc quan
h gy tn hi cho cng ty v nh u t. V giao dch ni gin dn n
kim sot th trng vn nn cc quy nh v chng khon, lut cng ty
v/hoc lut hnh s a s quc gia thuc OECD u cm cc giao dch
loi ny. Tuy nhin, khng phi tt c cc quc gia u ngn cm giao dch
ni gin v trong mt s trng hp vic cng ch thc thi khng c
thc hin tt. Nhng giao dch ny c th coi l hnh vi vi phm thng l
qun tr cng ty tt cng nh vi phm nguyn tc i x cng bng vi
mi c ng.
B Nguyn tc ny khng nh li rng nh u t c l do tin tng
rng lm dng giao dch ni gin phi c ngn cm. Trong trng hp
nhng vic lm dng nh vy khng b lut php ngn cm v cng ch
thc thi khng hiu qu th chnh ph cn c bin php xa b nhng
khe h php l ny.
C. Thnh vin Hi ng qun tr v cn b qun l cp cao phi cng
khai cho Hi ng Qun tr bit h c li ch ng k no trong bt
k mt giao dch hay vn g nh hng trc tip ti cng ty hay
khng, cho d l trc tip, gin tip hay thay mt cho bn th ba.
Thnh vin Hi ng Qun tr v cc cn b qun l ch cht ca cng
ty c ngha v thng bo cho Hi ng Qun tr khi h c quan h kinh
doanh, gia nh hay quan h khc ngoi cng ty c th nh hng n nh
gi ca h i vi mt giao dch hay mt vn no ca cng ty. Cc
quan h c bit nh vy bao gm vic cc gim c v thnh vin Hi
ng Qun tr c quan h vi cng ty thng qua lin kt vi mt c ng
v tr nm quyn kim sot. Khi cng b li ch lin quan n mt vn
hay mt giao dch no , vic c nhn khng tham gia vo bt k quyt
nh no lin quan n giao dch hay vn l mt thng l tt.

48
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
IV. Vai tr ca cc Bn c Quyn li Lin quan
trong Qun tr Cng ty
Khun kh qun tr cng ty phi cng nhn quyn ca cc bn c quyn
li lin quan c php lut hay quan h hp ng quy nh v phi
khuyn khch s hp tc tch cc gia cng ty v cc bn c quyn li
lin quan trong vic to dng ti sn, vic lm v n nh ti chnh cho
doanh nghip.
Mt kha cnh quan trng trong qun tr cng ty lin quan ti vic m bo
dng vn t bn ngoi vo cng ty, c vn c phn ln vn vay. Qun tr
cng ty cng lin quan n vic tm cch khuyn khch cc bn c quyn
li lin quan trong cng ty thc hin u t kinh t ti u vo ngun nhn
lc v ti sn ca cng ty. Nng lc cnh tranh v thnh cng ln nht ca
cng ty l kt qu ca n lc chung trong c nhng ng gp t nhiu
ngun cung cp ngun lc khc nhau nh nh u t, ngi lao ng, ch
n v nh cung cp. Cc cng ty cn cng nhn s ng gp ca cc bn
c quyn li lin quan l ngun lc qu gi xy dng kh nng cnh
tranh v tng li nhun cho cng ty. V vy mi quan tm lu di ca cc
cng ty l y mnh s hp tc gia cc bn c quyn li lin quan. Khun
kh qun tr cng ty phi phn nh nguyn tc cng ty ch c th t c
li ch ti u khi tn trng li ch ca cc bn c quyn li lin quan v s
ng gp ca h i vi thnh cng lu di ca cng ty.
A. Quyn ca cc bn c quyn li lin quan c php lut quy nh
hoc theo cc tha thun song phng phi c tn trng.
tt c cc quc gia thuc OECD quyn ca cc bn c quyn li lin
quan c quy nh bi php lut (v d, lut lao ng, lut kinh doanh, lut
thng mi v lut ph sn) hoc cc quan h hp ng. Ngay c nhng
ni li ch ca cc bn c quyn li lin quan khng c php lut quy nh
th nhiu cng ty thng to thm cam kt vi cc bn c quyn li lin quan
v vic quan tm ti danh ting v hiu qu ca cng ty thng i hi phi
chp nhn nhng li ch ln hn cho cc i tng ny.
B. Khi li ch ca cc bn c quyn li lin quan c php lut bo
v, cc bn c quyn li lin quan phi c c hi c khiu ni
hiu qu khi quyn li ca h b vi phm.
49
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
Khun kh v quy trnh php l cn minh bch v khng cn tr vic
cc bn c quyn li lin quan trao i v khiu ni khi quyn ca h
b vi phm.
C. Cc c ch nng cao hiu qu tham gia ca ngi lao ng cn
c php xy dng.
Mc ngi lao ng tham gia vo qun tr cng ty ph thuc vo lut
php v thng l mi quc gia v c th khc nhau mi cng ty. Trong
qun tr cng ty, cc c ch nng cao hiu qu tham gia ca ngi lao ng
c th lm li cho cng ty trc tip cng nh gin tip qua vic h sn sng
u t nng cao cc k nng p ng nhu cu ring bit ca cng ty. V d
v c ch nng cao hiu qu tham gia ca ngi lao ng bao gm ngi
lao ng c i din trong Hi ng Qun tr, hay cng ty c mt y ban lao
ng xem xt quan im ca ngi lao ng trong mt s quyt nh quan
trng. Lin quan n c ch khuyn khch ngi lao ng, chng trnh s
hu c phn ca ngi lao ng hay cc c ch phn chia li nhun khc l
cc bin php thng p dng nhiu quc gia. Cc cam kt v lng hu
cng thng l mt yu t ca mi quan h gia cng ty v ngi lao ng.
Khi cc cam kt nh vy lin quan ti vic xy dng mt qu c lp, ngi
c giao qun l qu phi c lp vi Ban Gim c cng ty v qun l qu
v li ch ca tt c nhng ngi c th hng.
D. Khi cc bn c quyn li lin quan tham gia vo qu trnh qun
tr cng ty, h phi c tip cn vi thng tin ph hp, y v
ng tin cy mt cch kp thi v thng xuyn.
Khi lut l v thng l ca h thng qun tr cng ty cho php cc bn c
quyn li lin quan c tham gia vo qun tr cng ty th vic cc bn c
quyn li lin quan c tip cn vi thng tin cn thit thc hin trch
nhim ca h l rt quan trng.
E. Cc bn c quyn li lin quan, bao gm c ngi lao ng v t
chc i din cho h, phi c t do truyn t nhng mi quan
ngi ca h v nhng vic lm khng hp php hoc khng ph
hp o c ln Hi ng Qun tr v vic ny khng c php
nh hng ti quyn ca h.
Nhng vic lm khng ph hp o c v khng hp php ca quan chc
cng ty khng ch vi phm quyn ca cc bn c quyn li lin quan m
cn gy tn hi ti cng ty v c ng v mt danh ting v lm tng ri
ro ca cc khon n ti chnh trong tng lai. V vy s c li cho cng ty
50
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
v c ng nu thit lp cc th tc v quy ch an ton cho ngi lao ng
khiu ni v cc vic lm khng hp php v khng ph hp o c, vi
t cch c nhn hoc thng qua t chc i din hay t chc khc ngoi
cng ty. nhiu quc gia, lut l hoc/v cc nguyn tc qun tr cng ty
khuyn khch Hi ng Qun tr bo v cc c nhn khiu ni hay t chc
i din ca h v cho php h c quyn tip cn trc tip vi mt ngi
no c lp trong Hi ng Qun tr, thng l thnh vin ca y ban
kim ton hay y ban o c. Mt s cng ty thnh lp ban thanh tra
gii quyt khiu ni. Mt s c quan qun l cng pht trin cc h thng
in thoi v th in t tip nhn t co. Trong khi mt s quc gia,
t chc i din cho ngi lao ng thc hin cc nhim v phn nh cc
mi quan ngi ln cng ty th c nhn ngi lao ng khi hnh ng c
lp phi khng b cn tr hay t c bo v hn. Khi khng c cu tr li
y cho mt khiu ni lin quan ti vic vi phm php lut, b Nguyn
tc Ch o cho cc Cng ty a Quc gia ca OECD khuyn khch ngi
lao ng trnh khiu ni hp php ca mnh ln cc c quan nh nc c
thm quyn. Cng ty khng c c cc hnh ng phn bit i x hay k
lut i vi nhng ngi lao ng ny hay t chc i in ca h.
F. Khun kh qun tr cng ty cn c b sung bng mt khun kh
v ph sn hiu qu v vic thc thi hiu qu quyn ca ch n.
c bit cc th trng mi ni, ch n l bn c quyn li lin quan then
cht. Cc iu kin cho vay, gi tr khon vay hay loi hnh cho vay i vi
cng ty s ph thuc nhiu vo quyn v kh nng cng ch thc thi ca
ch n. Cng ty c h s qun tr cng ty tt thng c kh nng vay c
nhng khon ln hn vi iu khon c li hn cng ty c h s xu hoc
hot ng th trng khng minh bch. Khun kh lut ph sn cng ty
tng quc gia rt khc nhau. mt s quc gia, khi cng ty sp ph sn,
lut php buc cc thnh vin Hi ng Qun tr phi hot ng v li ch
ca ch n. Do ch n c th ng vai tr quan trng trong qun tr
cng ty. Cc quc gia khc c c ch khuyn khch cng ty kp thi thng
tin v nhng kh khn ca mnh c th tm ra gii php m c ch n v
cng ty cng chp thun c.
Quyn ca ch n rt khc nhau, t ngi s hu tri phiu c bo m
ti ch n cc khon vay khng c bo m. Cc th tc ph sn thng
yu cu c c ch hiu qu iu ha li ch ca cc loi ch n khc
nhau. nhiu quc gia, mt s quyn c bit c xy dng nh cung
cp cc u i/bo v cho cc khon vay mi m cng ty ph sn c tip
cn thng qua c ch cp vn cho con n ang b kim sot.
51
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
V. Cng b thng tin v tnh minh bch
Khun kh qun tr cng ty phi m bo vic cng b thng tin kp thi
v chnh xc v mi vn quan trng lin quan n cng ty, bao gm
tnh hnh ti chnh, tnh hnh hot ng, s hu v qun tr cng ty.
a s cc quc gia thuc OECD, mt lng thng tin ln, bao gm thng
tin bt buc v t nguyn, v cc cng ty c phn v cng ty cha nim
yt ln c thu thp v cung cp cho mt lot ngi s dng. Thng tin
thng c cng b cng khai t nht l mi nm mt ln mc d mt s
quc gia quy nh cng b thng tin na nm hoc ba thng mt ln, thm
ch thng xuyn hn trong trng hp c s kin quan trng nh hng
ti cng ty. Cc cng ty thng cng b thng tin t nguyn thng xuyn
hn mc quy nh p ng nhu cu th trng.
H thng cng b thng tin tt nng cao tnh minh bch l c im then
cht ca vic gim st cng ty da vo th trng, v ng vai tr ch yu
gip c ng c th thc hin quyn s hu ca mnh mt cch c hiu
bit. Kinh nghim cc quc gia c th trng chng khon ln v nng
ng cho thy cng b thng tin cng c th l mt cng c hiu qu tc
ng ti hot ng ca cng ty v bo v nh u t. Mt h thng cng
b thng tin tt c th gip thu ht vn v duy tr lng tin ca th trng.
Ngc li, cng b thng tin yu km v khng minh bch c th dn n
hnh vi phi o c v mt i tnh trung thc ca th trng, gy thit hi
ln khng ch cho cng ty v c ng m cho c nn kinh t ni chung. C
ng v nh u t tim nng phi c tip cn thng tin thng xuyn,
tin cy v so snh c mt cch chi tit h nh gi trnh qun l
ca Ban Gim c v a ra cc quyt nh sng sut v gi tr, quyn s
hu v biu quyt ca c phn. Thng tin khng y v khng r rng
c th cn tr kh nng hot ng ca th trng, lm tng chi ph vn v
dn ti vic phn b ngun lc khng hiu qu.
Cng b thng tin cng gip nng cao hiu bit ca cng chng v c cu
v hot ng ca cng ty, chnh sch cng ty v hot ng lin quan n
cc tiu chun mi trng v o c, quan h ca cng ty vi cng ng
ni cng ty hot ng v..v. B Nguyn Ch o cho cc Cng ty a Quc
gia ca OECD cn c tham kho trong trng hp ny.
Cc quy nh cng b thng tin khng t gnh nng hnh chnh hoc chi
ph ln cng ty. Cc cng ty cng khng phi cng b cc thng tin c th
52
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
lm tn hi v th cnh tranh ca h tr phi vic cng b thng tin l cn
thit cung cp thng tin y cho quyt nh u t hoc trnh lm
nh u t hiu lm. xc nh thng tin no cn cng b, nhiu quc gia
p dng khi nim tm quan trng. Thng tin quan trng l thng tin m
khng cng b hoc cng b sai c th nh hng ti cc quyt nh kinh
t ca ngi s dng thng tin.
B Nguyn tc ny ng h cng b kp thi thng tin v tt c cc din bin
quan trng xy ra gia cc bo co nh k. B Nguyn tc cng ng h
vic cng b thng tin ng thi cho tt c c ng m bo i x bnh
ng vi h. Khi duy tr mi quan h gn gi vi nh u t v cc bn
tham gia th trng, cc cng ty phi thn trng khng vi phm nguyn
tc i x bnh ng vi c ng c bn ny.
A. Cng b thng tin phi bao gm, nhng khng hn ch, cc thng
tin quan trng v:
1. Kt qu ti chnh v hot ng ca cng ty.
Bo co ti chnh c kim ton cho thy hiu qu kinh t v tnh hnh
ti chnh ca cng ty (thng bao gm bng cn i k ton, bng kt qu
kinh doanh, bo co lu chuyn tin t v thuyt minh bo co ti chnh)
l ngun thng tin v cng ty c s dng rng ri nht. Hai mc tiu c
bn ca bo co ti chnh l gip c ng gim st cng ty v lm c s
nh gi chng khon. Bo co v phn tch hot ng ca Ban Gim c
thng km trong bo co thng nin. Bo co ny hu ch nht khi xem
cng vi bo co ti chnh i km. Nh u t c bit quan tm ti thng
tin gip h lm sng t hiu qu kinh t ca cng ty trong tng lai.
Thc t cho thy tht bi trong qun tr thng gn lin vi vic khng
cng b bc tranh ton cnh, c bit l khi ti khon ngoi bng c
s dng cung cp bo lnh hay hay cc cam kt tng t gia cc cng
ty trong cng tp on. V th giao dch lin quan ti ton b mt tp on
cn c cng b cng vi cc tiu chun cht lng cao c quc t
cng nhn, v bao gm thng tin v cc khon n d phng, giao dch ti
khon ngoi bng, cng nh thng tin v cc b phn cng ty c thnh
lp cho mc ch c bit.
53
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
2. Mc tiu ca cng ty
Ngoi mc tiu thng mi, cng ty c khuyn khch cng b cc chnh
sch lin quan ti o c kinh doanh, mi trng v cc cam kt chnh sch
cng ng khc. Nhng thng tin nh vy c th quan trng i vi nh u
t v nhng ngi s dng thng tin khc, cho php h nh gi tt hn mi
quan h gia cng ty v cng ng ni cng ty hot ng, cng nh cc bin
php cng ty tin hnh thc hin mc tiu ca mnh.
3. S hu c phn a s v quyn biu quyt.
Mt trong cc quyn c bn ca nh u t l c thng tin v c cu s
hu ca cng ty v quyn ca h so vi quyn ca nhng ngi s hu
khc. H cng c quyn tip cn thng tin v c cu ca mt tp on v
quan h gia cc cng ty trong tp on. Vic cng b thng tin nh vy
cn phi lm r mc tiu, bn cht v c cu ca tp on. Cc quc gia
thng yu cu cng b s liu v s hu khi vt qua mt ngng s hu
nht nh. Thng tin cng b c th bao gm s liu v c ng a s v
cc c ng khc trc tip hoc gin tip kim sot hoc c th kim sot
cng ty thng qua quyn biu quyt c bit, tha c c ng, s hu c
phn kim sot hay s lng ln c phn, cc quan h s hu c phn cho
v m bo cho.
Vi mc ch tng cng cng ch thc thi v xc nh cc xung t li
ch tim tng, giao dch ni gin v giao dch vi cc bn lin quan, thng
tin v ngi s hu trn giy t cn c b sung bi thng tin v ngi th
hng/s hu thc s. Trong trng hp s hu c phn a s thng qua c
cu hoc tha thun trung gian, thng tin v ngi th hng quyn s hu
thc s phi c cng b t nht l cho c quan qun l v cng ch thc
thi. Mu Cc La chn c c Thng tin v Quyn s hu ca Ngi
th hng v Kim sot ca OECD c th l cng c t nh gi hu ch
cho cc quc gia mun bo m s tip cn thng tin cn thit v ngi th
hng quyn s hu thc s.
4. Chnh sch th lao cho thnh vin Hi ng Qun tr v cn b
qun l cp cao, bao gm trnh , quy trnh tuyn chn, cc v
tr ang nm gi ti cng ty khc v liu h c c Hi ng
Qun tr coi l c lp hay khng.
Nh u t yu cu thng tin v tng thnh vin Hi ng Qun tr v cn
b qun l cp cao nh gi kinh nghim v trnh ca h v nh gi
xung t li ch tim tng c th nh hng ti s suy xt, ra quyt nh ca
54
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
h. i vi thnh vin Hi ng Qun tr, thng tin phi bao gm trnh ,
s hu c phn trong cng ty, c tham gia Hi ng Qun tr ca cng ty
khc khng, v liu h c c Hi ng Qun tr coi l thnh vin c lp
hay khng. Vic cng khai s tham gia ca h vo Hi ng Qun tr ca
cc cng ty khc l quan trng khng ch bi v n l ch s cho thy kinh
nghim v p lc thi gian c th i vi thnh vin Hi ng Qun tr m
cn bi n c th pht l cc xung t li ch tim tng v lm r mc lin
quan n nhau ca cc hi ng qun tr.
Mt s lut l v nguyn tc quc gia ra cc nhim v c th cho thnh
vin Hi ng Qun tr c lp v trong mt s trng hp c th quy nh
a s thnh vin Hi ng Qun tr phi c lp. nhiu quc gia, Hi ng
Qun tr c trch nhim gii thch l do v sao mt thnh vin Hi ng Qun
tr li c coi l thnh vin c lp. Lc , ty thuc vo c ng v cui
cng l th trng s quyt nh liu cc l do a ra c hp l khng. Mt
vi quc gia yu cu cng ty cn phi cng b thng tin v quy trnh tuyn
chn v c bit l liu quy trnh c m rng cho nhiu ng c vin hay
khng. Thng tin nh vy cn c cung cp trc khi c bt k quyt nh
no ca i hi ng c ng hoc c cung cp lin tc nu tnh hnh c
thay i quan trng.
Thng tin v chnh sch th lao cho Hi ng Qun tr v Ban Gim c
cng l vn c ng quan tm. H c bit quan tm ti mi lin h gia
chnh sch th lao v hiu qu ca cng ty. Cng ty thng c yu cu
cng b thng tin v chnh sch th lao cho thnh vin Hi ng Qun tr v
cn b qun l cp cao nh u t c th nh gi chi ph v li ch ca
k hoch th lao v vic ng gp ca cc chng trnh khuyn khch nh
chng trnh chia c phiu thng vo hiu qu ca cng ty. Cng b thng
tin v tng thnh vin (k c cc iu khon v chm dt hp ng v hu
tr) ngy cng c coi l thng l tt v hin c coi l bt buc mt
s quc gia. Trong trng hp , mt s quc gia yu cu cng b chnh
sch th lao cho mt s nht nh cn b qun l c tr lng cao nht,
cn cc ni khc quy nh vic ny i vi mt s v tr xc nh.
5. Giao dch vi cc bn lin quan.
Th trng cn phi bit cng ty c c iu hnh v li ch ca tt c cc
nh u t hay khng. t c mc ch ny, cng ty nht thit phi
cng b y cc giao dch vi bn c lin quan quan trng cho th trng,
bao gm vic cc giao dch c c thc hin theo php lut v da trn cc
55
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
nguyn tc th trng thng thng hay khng. mt s quc gia vic ny
thc t l mt quy nh ca php lut. Cc bn c lin quan bao gm cc t
chc kim sot hoc di s kim sot chung cng vi cng ty, cc c ng
ln k c thnh vin gia nh h, v cc cn b qun l ch cht.
Giao dch lin quan ti c ng a s (hoc gia nh, h hng thn cn ca
h) gin tip hoc trc tip thng l loi giao dch kh kim sot nht.
mt s quc gia, c ng s hu t 5% c phn tr ln phi bo co
giao dch. Cc yu cu v cng b thng tin bao gm bn cht mi quan
h trong quyn kim sot tn ti, v bn cht v s lng giao dch vi
cc bn c lin quan. Do tnh khng minh bch c hu ca nhiu giao dch,
ngi th hng c th bt buc phi thng bo cho Hi ng Qun tr v
giao dch, sau phi cng b thng tin cho th trng. Vic ny khng
min tr trch nhim t gim st ca cng ty, v y cng l mt nhim v
quan trng ca Hi ng Qun tr.
6. Cc yu t ri ro c th tin liu.
Ngi s dng thng tin ti chnh v cc bn tham gia th trng cn c
thng tin v cc ri ro quan trng c th tin liu mt cch hp l bao gm:
ri ro c th i vi ngnh kinh doanh hoc khu vc a l ni cng ty hot
ng; s ph thuc vo ngun nguyn liu; ri ro ca th trng ti chnh
bao gm bin ng li sut hoc ri ro tin t; ri ro lin quan n chng
khon phi sinh v giao dch ngoi bng tng kt ti sn; v ri ro lin quan
n cc trch nhim v mi trng.
B Nguyn tc ny khng yu cng b thng tin chi tit hn mc cn thit
gip nh u t c y thng tin v cc ri ro c th tin liu ca
cng ty. Cng b ri ro hiu qu nht khi n c thc hin ph hp vi
bn cht ca mi ngnh kinh doanh c th. Cng b thng tin v h thng
gim st v qun l ri ro ngy cng c coi l thng l tt.
7. Cc vn lin quan n ngi lao ng v cc bn c quyn
li lin quan khc.
Cc cng ty c khuyn khch, v mt s quc gia b bt buc, cung cp
thng tin v nhng vn then cht lin quan n ngi lao ng v cc
bn c quyn li lin quan khc c nh hng quan trng ti hiu qu ca
cng ty. Vic cng b bao gm quan h gia Ban Gim c v ngi lao
ng, v quan h vi cc bn c quyn li lin quan khc nh ch n, nh
cung cp v cng ng a phng.
56
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
Mt s quc gia yu cu cng b nhiu thng tin v ngun nhn lc. Cc
chnh sch v ngun nhn lc, nh chng trnh pht trin v o to
ngun nhn lc, t l lao ng n nh v chng trnh s hu c phn ca
ngi lao ng, c th truyn t nhiu thng tin quan trng v sc cnh
tranh ca cng ty ti cc bn tham gia th trng.
8. C cu v chnh sch qun tr, c th l ni dung ca bt k quy
tc hoc chnh sch qun tr no v qu trnh thc hin n.
Cng ty cn cng b cc thng l qun tr cng ty ca h v mt s quc
gia vic cng b ny c quy nh l mt phn ca bo co nh k.
mt vi quc gia, cc cng ty phi thc hin b nguyn tc qun tr cng
ty hoc b c quan c thm quyn nim yt yu cu cng b bt buc trn
c s tun th hoc gii trnh. Cng b thng tin v c cu v chnh sch
qun tr cng ty, c bit l vic phn nh quyn lc gia c ng, Ban
Gim c, v thnh vin Hi ng Qun tr l cn thit nh gi cht
lng qun tr ca cng ty.
minh bch, th tc hp c ng phi m bo rng biu quyt phi
c m v lu gi ng th tc v kt qu phi c cng b kp thi.
B. Thng tin phi c chun b v cng b ph hp vi cc tiu
chun cht lng cao v cng b thng tin k ton, ti chnh v
phi ti chnh.
Vic p dng cc tiu chun cht lng cao s gp phn nng cao ng k
kh nng gim st cng ty ca nh u t do lm tng tin cy v tnh
so snh c ca bo co cng nh gip nh u t hiu thu c hiu
qu hot ng ca cng ty. Cht lng thng tin ph thuc ng k vo
tiu chun da trn thng tin c thu thp v cng b. B Nguyn
tc ny ng h vic pht trin cc tiu chun cht lng cao c quc t
cng nhn, c vai tr nng cao tnh minh bch v kh nng so snh ca
cc bo co ti chnh cng nh cc thng tin ti chnh khc gia cc quc
gia. Nhng tiu chun nh vy cn c xy dng thng qua cc quy
trnh ci m, c lp v cng khai, c s tham gia ca c khi t nhn v
cc bn lin quan khc nh hip hi ngh nghip v chuyn gia c lp.
Cc tiu chun trong nc cht lng cao c th c xy dng bng
cch ng b ha vi mt trong nhng chun mc k ton c quc t
cng nhn. Nhiu quc gia quy nh cc cng ty nim yt phi s dng
cc tiu chun ny.
57
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
C. Kim ton hng nm phi c tin hnh bi mt n v kim
ton c lp, nng lc v c cht lng cao nhm cung cp
kin nh gi c lp v khch quan cho Hi ng Qun tr v
cc c ng, m bo rng cc bo co ti chnh th hin mt
cch trung thc tnh hnh ti chnh v hot ng ca cng ty v
mi mt ch cht.
Ngoi vic xc nhn bo co ti chnh th hin trung thc tnh hnh ti
chnh ca cng ty, bo co kim ton cng cn bao gm kin v cch thc
bo co ti chnh c chun b v trnh by. Vic ny s gip ci thin
cng tc kim sot trong cng ty.
Nhiu quc gia ban hnh cc bin php nng cao tnh c lp ca
cc n v kim ton v gn cht trch nhim ca h vi c ng. Mt s
quc gia ang tht cht vic gim st kim ton thng qua mt c quan
c lp. Trn thc t, b Nguyn tc Gim st Kim ton vin do IOSCO
pht hnh nm 2002 ghi r vic gim st kim ton vin hiu qu thng
bao gm, nhng khng hn ch, cc c ch: quy nh rng mt c
quan, hot ng v li ch cng ng, cung cp vic gim st cht lng
v s tun th, v cc chun mc o c s dng quc gia , cng
nh mi trng kim sot cht lng kim ton; v yu cu kim
ton vin chu s gim st ca mt c quan gim st kim ton c lp
vi chuyn mn kim ton, hoc nu mt t chc ngh nghip gi vai tr
c quan gim st th c quan phi c gim st bi mt c quan c
lp. C quan gim st kim ton ny cn hot ng v li ch cng ng
v c thnh vin ph hp, c iu l trch nhim v quyn lc y , v
c ngun lc ti chnh khng ph thuc vo ngnh kim ton thc thi
trch nhim ca mnh.
Trong thc t, ngy cng ph bin l cng ty kim ton c lp c gii
thiu bi y ban kim ton c lp ca Hi ng Qun tr hoc mt b
phn tng ng v c b nhim bi y ban/b phn hoc trc
tip bi c ng. Ngoi ra, b Nguyn tc Kim ton c lp v Vai tr
ca Qun tr Cng ty trong Gim st Tnh c lp ca Kim ton ca
IOSCO ghi r cc tiu chun v tnh c lp ca cng ty kim ton phi
thit lp mt khun kh cc nguyn tc, c h tr bi mt tp hp cc
lnh cm, cc hn ch v cc chnh sch v th tc khc cng vi cc quy
nh v cng b thng tin, nhm x l t nht cc mi e da tnh c lp
sau: t li, t nh gi, vn ng hnh lang, qu thn mt v e da.
58
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
y ban kim ton hoc b phn tng ng thng c ch nh gim
st cc hot ng kim ton ni b v cng phi chu trch nhim gim
st ton b quan h vi n v kim ton c lp bao gm cc dch v
khng lin quan n kim ton cung cp bi n v ny cho cng ty. Vic
n v kim ton c lp cung cp cc dch v khng lin quan n kim
ton cho cng ty c th lm suy yu nghim trng tnh c lp v c th
khin h phi kim ton cng vic ca chnh mnh. i ph vi cc
ng c khng ng n c th ny sinh, hin nay mt s quc gia yu
cu cng b thng tin v th lao cho cc dch v khng lin quan n
kim ton ca cng ty kim ton c lp. V d v cc quy nh khc
cng c tnh c lp ca kim ton bao gm lnh cm hon ton hoc
gii hn kht khe i vi bn cht ca cng vic khng lin quan n
kim ton m n v kim ton thc hin cho khch hng kim ton ca
mnh, lun chuyn bt buc kim ton vin, lnh cm tm thi vic cng
ty c kim ton tuyn dng ngi tng kim ton cng ty mnh,
v cm kim ton vin hoc ngi c lin quan n h c mt phn vn
hoc gi vai tr qun l trong cng ty h kim ton. Mt s quc gia thc
hin bin php qun l trc tip hn v hn ch t l phn trm thu nhp
khng lin quan n kim ton m cng ty kim ton nhn c t mt
khch hng no hoc hn ch tng t l phn trm thu nhp ca cng
ty kim ton thu c t mt khch hng.
Mt vn ny sinh mt s quc gia lin quan ti nhu cu cp thit
phi m bo nng lc kim ton. Mt s ni thit lp quy trnh ng k
cc kim ton vin khng nh trnh nng lc ca mnh. Tuy nhin
vic ny cn c h tr bi vic o to v gim st lin tc kinh nghim
lm vic m bo trnh nng lc chuyn mn ph hp.
D. Cc n v kim ton c lp phi chu trch nhim i vi c
ng v c trch nhim thc hin cng tc kim ton mt cch
chuyn nghip i vi cng ty.
Thng l n v kim ton c lp c c bi y ban kim ton c
lp ca Hi ng Qun tr hoc mt b phn tng ng, v c b
nhim bi y ban/b phn hoc trc tip bi i hi c ng c th
c coi l thng l tt v n lm r vic n v kim ton c lp phi
chu trch nhim i vi c ng. Thng l ny cng nhn mnh rng
n v kim ton c lp c nhim v thc hin cng tc kim ton mt
cch chuyn nghip i vi cng ty ch khng phi i vi bt k mt c
nhn hay nhm gim c cng ty m h quan h v mc ch cng vic.
59
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
E. Cc knh ph bin thng tin phi to iu kin tip cn thng tin
bnh ng, kp thi v hiu qu cho ngi s dng.
Cc knh ph bin thng tin cng quan trng nh ni dung thng tin.
Trong khi vic cng b thng tin thng do php lut quy nh th lu tr
v tip cn thng tin li phc tp v tn km. Lu tr bo co theo lut
c nhiu quc gia ci tin bng cc h thng lu tr v ly s liu in
t. Mt vi quc gia hin ang chuyn sang giai on tip theo bng cch
tch hp cc ngun thng tin khc nhau ca cng ty, bao gm c thng
tin c ng. Mng Internet v cc cng ngh thng tin khc cng to iu
kin ph bin thng tin d dng hn.
Mt vi quc gia ban hnh cc iu khon cng b thng tin lin tc
(thng do lut hoc quy ch nim yt quy nh) bao gm cng b thng
tin nh k v cng b thng tin lin tc/bt thng khi xy ra cc trng
hp c bit. i vi cng b thng tin lin tc/bt thng, quy nh
cng b ngay lp tc cc din bin quan trng l thng l tt, d iu
ny c ngha l cng sm cng tt hay c nh ngha l trong vng
ti a mt vi ngy theo lut nh. B Nguyn tc Cng b Thng tin
Lin tc v Bo co cc Din bin Quan trng ca cc Cng ty Nim yt
ca IOSCO ra cc nguyn tc c bn v cng b thng tin lin tc v
bo co cc din bin quan trng cho cc cng ty nim yt.
F. Khun kh qun tr cng ty phi c b sung bng cc bin php
thc y s pht trin ca cc dch v phn tch hay t vn do cc
t chc phn tch, mi gii chng khon, nh mc tn nhim v...v
cung cp. Cc phn tch, t vn c lin quan ti quyt nh ca
nh u t ny phi khng b nh hng bi nhng xung t li
ch quan trng c th tc ng n tnh trung thc ca kin phn
tch hoc t vn ca h.
Ngoi vic yu cu cc t chc kim ton phi c lp v c nng lc, v
to iu kin thun li cho vic ph bin thng tin kp thi, mt s quc gia
thi hnh cc bin php m bo tnh chnh trc ca cc t chc v hot
ng ngh nghip c vai tr cung cp phn tch v t vn cho th trng.
Cc t chc trung gian ny, nu hot ng khng c xung t li ch v
thng nht vi nhau, c th ng vai tr quan trng trong vic to ng c
tun th thng l qun tr cng ty tt cho Hi ng Qun tr.
Tuy nhin, c mt s quan ngi ny sinh v c bng chng l cc xung t
v li ch thng xy ra v c th nh hng ti vic phn tch, nh gi.
60
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
iu ny c th xy ra khi t chc t vn cng tm cch cung cp cc dch
v khc cho cng ty hoc khi h c li ch quan trng trc tip trong cng
ty hoc i th cnh tranh ca cng ty. Mi quan ngi ny cho thy quy
trnh cng b thng tin v tnh minh bch hng ti cc chun mc chuyn
mn ca cc nh phn tch th trng chng khon, t chc nh mc tn
nhim, ngn hng u t v..v. cng rt quan trng.
Kinh nghim cho thy gii php thng c p dng l yu cu cng b
y cc xung t li ch v bin php m cc t chc ny thc hin
gii quyt cc xung t . c bit quan trng l vic cng b thng tin
v cch thc t chc t vn to ng lc cho nhn vin nh th no loi
tr xung t li ch tim n. Vic cng b nh vy gip nh u t nh gi
nhng ri ro c lin quan v thin kin c th xy ra trong t vn v thng
tin. IOSCO xy dng bn tuyn b v cc nguyn tc lin quan n cc
nh phn tch v t chc nh mc tn nhim (Tuyn b ca IOSCO v cc
Nguyn tc cp ti Xung t Li ch ca Nh phn tch Bn bn Chng
khon; Tuyn b ca IOSCO v cc Nguyn tc Lin quan n Hot ng
ca cc T chc nh mc Tn nhim)
61
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
VI. Trch nhim ca Hi ng Qun tr
Khun kh qun tr cng ty cn m bo nh hng chin lc ca
cng ty, gim st c hiu qu cng tc qun l ca Hi ng Qun tr v
trch nhim ca Hi ng Qun tr i vi cng ty v c ng.
C cu v hot ng ca Hi ng Qun tr tng quc gia v gia cc
quc gia thuc OECD rt khc nhau. Mt s quc gia c Hi ng Qun
tr theo m hnh hai cp tch chc nng kim sot v chc nng qun l
thnh hai c quan ring bit. H thng nh vy thng c Ban Kim sot
bao gm cc thnh vin Hi ng Qun tr khng iu hnh v Ban Gim
c bao gm ton b cc cn b qun l. Cc quc gia khc c Hi ng
qun tr mt cp thng nht, bao gm c thnh vin Hi ng Qun tr
iu hnh v khng iu hnh. mt s quc gia cn c mt b phn ring
bit c thnh lp cho mc ch kim ton theo lut nh. B Nguyn
tc ny l nhng hng dn chung c th p dng cho bt k m hnh Hi
ng Qun tr no c chc nng qun tr v gim st vic qun l cng ty.
Cng vi chin lc ch o cng ty, Hi ng Qun tr ch yu chu trch
nhim gim st hiu qu cng tc qun l v em li li nhun tha ng
cho c ng ng thi ngn nga cc xung t li ch v cn bng yu cu
cnh tranh cho cng ty. Hi ng Qun tr c th thc thi hiu qu trch
nhim ca mnh, h phi thc hin vic phn tch, nh gi mt cch khch
quan v c lp. Mt trch nhim quan trng khc ca Hi ng Qun tr l
gim st cc h thng c xy dng m bo cng ty tun th cc lut
l c lin quan, bao gm lut thu, cnh tranh, lao ng, mi trng, cng
bng c hi, sc khe v an ton lao ng. mt s quc gia, cc cng
ty nhn thy vic phn nh r rng trch nhim ca Hi ng Qun tr v
Ban Gim c l rt hu ch.
Hi ng Qun tr khng ch chu trch nhim i vi cng ty v c ng
m cn c nhim v hot ng v li ch cao nht ca c ng. Ngoi ra,
Hi ng Qun tr phi quan tm ti v gii quyt cng bng li ch ca cc
bn c quyn li lin quan bao gm ngi lao ng, ch n, khch hng,
nh cung cp v cng ng s ti. Tun th cc tiu chun v mi trng
v x hi l mt trong nhng vn thuc lnh vc ny.
62
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
A. Thnh vin Hi ng Qun tr phi lm vic vi thng tin y ,
tin cy, sing nng v cn trng, v v li ch cao nht ca cng ty
v c ng.
mt s quc gia, lut php quy nh Hi ng Qun tr phi hot ng
v li ch ca cng ty, quan tm ti li ch ca c ng, ngi lao ng v
cng ng. Hot ng v li ch cao nht ca cng ty khng cho php ban
lnh o tr nn cch bit, bo th.
Nguyn tc ny ghi r hai yu t chnh trong trch nhim c y thc ca
thnh vin Hi ng Qun tr, l: trch nhim cn trng v trch nhim
trung thnh. Trch nhim cn trng yu cu thnh vin Hi ng Qun
tr hot ng vi thng tin y , tin cy, mn cn v cn trng. Mt s
quc gia c chun mc tham kho cho hnh vi m mt ngi cn trng
thc hin trong cc tnh hung tng t. hu ht cc quc gia, trch
nhim cn trng khng bao gm cc sai st trong nh gi tnh hnh kinh
doanh min l thnh vin Hi ng Qun tr khng qu s sut v quyt
nh c a ra vi s mn cn cn thit. Nguyn tc ny yu cu thnh
vin Hi ng Qun tr hot ng vi thng tin y . Thng l tt y
l h cn phi cm thy hi lng rng cc h thng thng tin v tun th
ch yu ca cng ty v c bn l c hiu qu v cng c vai tr gim st
ca Hi ng Qun tr nh cp trong b Nguyn tc ny. nhiu quc
gia, iu ny c coi l mt yu t ca trch nhim cn trng, trong khi
cc quc gia khc vic ny c quy nh bi cc lut l v chng khon,
chun mc k ton v.v. Trch nhim trung thnh c vai tr then cht v n
cng c vic thc hin c hiu qu cc nguyn tc khc trong b Nguyn
tc ny, v d, i x bnh ng vi mi c ng, gim st giao dch vi
cc bn c lin quan, v xy dng chnh sch th lao ph hp cho cn b
qun l cao cp v thnh vin Hi ng Qun tr. y cng l mt nguyn
tc ch cht i vi thnh vin Hi ng Qun tr ang lm vic trong mt
tp on: mc d mt cng ty c th t di s kim sot ca mt cng
ty khc, trch nhim trung thnh ca thnh vin Hi ng Qun tr ch lin
quan ti cng ty v tt c c ng ca n m khng lin quan ti cng
ty kim sot tp on.
B. Khi quyt nh ca Hi ng Qun tr c th nh hng ti cc
nhm c ng khc nhau theo cc cch khc nhau th Hi ng
Qun tr phi i x bnh ng vi mi c ng.
Khi thc hin trch nhim, Hi ng Qun tr khng c t coi l, hoc
hnh ng vi t cch l tp hp ca cc c nhn i din cho cc nhm c
63
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
ng khc nhau. C th trn thc t mt s thnh vin Hi ng Qun tr
c mt s c ng no c hoc bu ra (v i khi b cc c ng
khc phn i), nhng mt c im quan trng trong cng vic ca Hi
ng Qun tr l thnh vin Hi ng Qun tr khi gnh vc trch nhim
phi thc hin trch nhim ca mnh mt cch cng bng i vi tt c cc
c ng. Nguyn tc ny c bit quan trng trong trng hp cng ty c
c ng nm quyn kim sot m trn thc t c th bu chn tt c thnh
vin Hi ng Qun tr.
C. Hi ng Qun tr phi p dng cc tiu chun o c cao, phi
quan tm ti li ch ca c ng.
Hi ng Qun tr c vai tr then cht trong vic thit lp chun mc o
c ca cng ty, khng ch bng hnh ng ca mnh m cn bng vic
b nhim v gim st cc cn b qun l ch cht v ban lnh o cng ty
ni chung. Cc chun mc o c cao em li li ch di hn cho cng
ty, l phng tin gip nng cao uy tn v tin cy ca cng ty, khng
ch trong hot ng hng ngy m cn lin quan ti tng lai lu di ca
cng ty. gip cc mc tiu ca Hi ng Qun tr c r rng v kh
thi, nhiu cng ty xy dng b quy tc o c da trn cc tiu chun
ngh nghip, v i khi pht trin rng hn thnh b quy tc ng x. B
quy tc ng x c th bao gm mt cam kt t nguyn ca cng ty (gm
c cc cng ty con) tun th Cc Nguyn tc Ch o i vi Cng ty a
Quc gia ca OECD, trong phn nh tt c bn nguyn tc trong Tuyn
b v Quyn Lao ng C bn ca ILO.
Cc quy tc p dng rng ri trong cng ty gi vai tr chun mc o c
cho c Hi ng Qun tr v cc cn b qun l ch cht, to khun kh
cho vic nh gi, x l cc vn lin quan n cc nhm c ng khc
nhau v c li ch xung t. t nht th quy tc o c phi nh ra gii
hn r rng i vi vic mu cu li ch c nhn, bao gm vic mua bn
c phn cng ty. Mt khun kh o c ton din vt ra ngoi vic tun
th php lut phi lun c coi l mt yu cu c bn.
D. Hi ng Qun tr phi thc hin cc chc nng ch yu bao gm:
1. Xem xt v nh hng chin lc cng ty, cc k hoch hot
ng c bn, chnh sch ri ro, ngn sch v k hoch kinh
doanh hng nm; t ra cc mc tiu hot ng, theo di vic
thc hin mc tiu v hot ng ca cng ty; gim st cc hot
ng u t vn, thu tm v thoi vn ch yu.
64
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
Mt lnh vc ngy cng c tm quan trng i vi Hi ng Qun tr v c
lin quan cht ch vi chin lc ca cng ty l chnh sch ri ro. Chnh
sch ny s lin quan n vic xc nh loi hnh v mc ri ro m mt
cng ty sn sng chp nhn t c mc tiu ca mnh. V vy n l
nguyn tc ch o qun l sng cn cho c quan qun l cng ty trong
qun tr ri ro p ng k vng ca cng ty.
2. Gim st hiu qu cc thc tin qun tr cng ty v thc hin
cc thay i khi cn thit.
Vic Hi ng Qun tr gim st qun tr cng ty cng bao gm vic nh
gi lin tc c cu ni b ca cng ty m bo phn nh phm vi trch
nhim r rng cho cng tc qun l trong cng ty. Ngoi vic quy nh
gim st v cng b cc thng l qun tr cng ty thng xuyn, mt s
quc gia tin ti khuyn ngh hay yu cu Hi ng Qun tr t nh
gi hiu qu ca h cng nh yu cu nh gi hiu qu ca tng c nhn
thnh vin Hi ng Qun tr v Gim c iu hnh/Ch tch Hi ng
Qun tr.
3. La chn, th lao, gim st v thay th cc cn b qun l then
cht khi cn thit v gim st k hoch chn ngi k nhim.
Trong h thng Hi ng Qun tr hai cp, Ban Kim sot cng chu trch
nhim b nhim Ban Gim c, ban ny thng bao gm a s cc cn b
qun l cp cao.
4. Gn mc th lao ca cn b qun l cp cao v Hi ng Qun
tr vi li ch lu di ca cng ty v c ng.
Ngy cng c nhiu quc gia coi vic Hi ng Qun tr xy dng v cng
b chnh sch th lao cho thnh vin Hi ng Qun tr v cn b qun l
cp cao l thng l tt. Vic cng b chnh sch nh vy xc nh mi quan
h gia mc th lao v hiu qu, a ra cc tiu chun c th o lng
c, nhn mnh li ch lu di ca cng ty hn l cc suy tnh ngn hn.
Cng b chnh sch th lao ni chung thng t ra cc iu kin tr lng
cho cc hot ng ngoi cng tc qun l cho thnh vin Hi ng Qun
tr nh t vn. Bn cng b cng thng xc nh cc iu khon v nm
gi v mua bn c phiu ca cng ty m thnh vin Hi ng Qun tr v
cn b qun l cp cao phi tun th, v cc th tc cn thc hin trong
vic thng hay nh gi li quyn mua c phiu. mt s quc gia, chnh
sch th lao cng cp n khon tin lng phi tr khi chm dt hp
ng vi mt cn b qun l.
65
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
iu c coi l thng l tt ngy cng nhiu cng ty l chnh sch th
lao v hp ng tuyn dng i vi thnh vin Hi ng Qun tr v cc
cn b qun l ch cht c qun l bi mt y ban c bit ca Hi ng
Qun tr bao gm ton b hoc a s cc thnh vin c lp. Ngoi ra y
ban lng thng ny cng cn loi tr cc cn b qun l hot ng trong
y ban lng thng ca nhau trong cc hi ng qun tr khc, v vic ny
c th dn ti xung t li ch.
5. m bo s nghim tc v minh bch ca quy trnh c v
bu Hi ng Qun tr.
B Nguyn tc ny tng cng vai tr tch cc ca c ng trong vic
c v bu chn thnh vin Hi ng Qun tr. Hi ng Qun tr c vai tr
then cht trong vic m bo vn ny v cc kha cnh khc ca quy
trnh c v bu chn Hi ng Qun tr c tn trng. Mc d cc th
tc c c th khc nhau cc quc gia nhng Hi ng Qun tr hay
y ban c c mt trch nhim c bit l m bo cc th tc quy nh
minh bch v c tn trng. Ngoi ra Hi ng Qun tr c vai tr chnh
trong vic xc nh cc thnh vin Hi ng Qun tr tim nng c kin
thc, nng lc v chuyn mn ph hp b sung cc k nng hin c ca
Hi ng Qun tr, qua nng cao kh nng gia tng gi tr cho cng ty.
Mt s quc gia quy nh quy trnh tm kim ng c vin phi m rng cho
nhiu i tng khc nhau.
6. Gim st v x l cc xung t li ch tim n ca Ban Gim
c, Hi ng Qun tr v c ng, bao gm vic s dng ti
sn cng ty sai mc ch v li dng cc giao dch vi bn c
lin quan.
Hi ng Qun tr c mt chc nng quan trng l gim st h thng kim
sot ni b bao gm bo co ti chnh v bo co s dng ti sn cng ty v
chng li vic lm dng cc giao dch vi bn lin quan. Nhng chc nng
ny i khi c giao cho kim ton ni b, l b phn bo co trc tip
cho Hi ng Qun tr. Khi cc quan chc khc trong cng ty chu trch
nhim trn cc lnh vc khc nhau, th iu quan trng l h cn phi bo
co cho Hi ng Qun tr tng t nh kim ton ni b.
thc hin trch nhim gim st, Hi ng Qun tr cn khuyn khch
vic t gic cc hnh vi phi o c/bt hp php m khng s b trng
pht. B quy tc o c cng ty cn h tr qu trnh ny v ngi t gic
cn c s bo v ca php lut. mt s cng ty, y ban kim ton hoc
66
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
y ban o c c xc nh l u mi lin lc cho ngi lao ng mun
thng bo v cc hnh vi phi o c hay bt hp php c th lm tn hi
tnh trung thc ca cc bo co ti chnh.
7. m bo tnh trung thc ca h thng bo co k ton v ti
chnh ca cng ty, k c bo co kim ton c lp, v bo m
rng cc h thng kim sot ph hp lun hot ng, c bit
l cc h thng qun l ri ro, kim sot ti chnh v hot ng,
tun th theo php lut v cc tiu chun lin quan.
Vic m bo tnh trung thc ca h thng bo co v gim st s buc Hi
ng Qun tr phi thit lp v thc thi y vic phn chia v thc hin
trch nhim r rng trong cng ty. Hi ng Qun tr cng cn m bo
s gim st ph hp i vi cc lnh o cp cao trong cng ty. Mt cch
thc hin vic ny l thng qua h thng kim ton ni b trc tip bo
co cho Hi ng Qun tr. mt s quc gia, c coi l thng l tt khi
kim ton vin ni b bo co cho y ban kim ton c lp ca Hi ng
Qun tr hoc b phn tng ng chu trch nhim qun l mi quan h
vi n v kim ton c lp, qua cho php Hi ng Qun tr a ra
cu tr li tng hp. Vic y ban ny hay b phn tng ng xem xt v
bo co cho Hi ng Qun tr cc chnh sch k ton quan trng nht lm
c s cho bo co ti chnh cng cn phi coi l thng l tt. Tuy nhin,
Hi ng Qun tr phi c trch nhim cui cng m bo tnh trung thc
ca h thng bo co. Mt s quc gia quy nh Ch tch Hi ng Qun
tr phi bo co v quy trnh kim sot ni b.
Cng ty cng cn xy dng cc chng trnh v th tc ni b tng
cng s tun th lut l v chun mc c lin quan nh b Cc Nguyn
tc Ch o i vi Cng ty a Quc gia v Hip nh Chng Hi l Cng
chc Nc ngoi trong Giao dch Quc t v cc bin php kim sot hi
l v tham nhng khc. Ngoi ra, cng cn phi tun th cc lut l v quy
nh khc nh lut l v chng khon, cnh tranh, iu kin lm vic v
an ton lao ng. Cc chng trnh tun th nh vy cng s cng c quy
tc o c ca cng ty. hiu qu, c ch khuyn khch ca cng ty cn
i i vi cc chun mc o c v ngh nghip. Vic tn trng cc gi
tr ny cn c khen thng v cc hnh vi vi phm cn b ngn chn v
trng pht. Cc chng trnh tun th cng phi m rng n cc cng ty
con trong chng mc c th.
67
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
8. Gim st quy trnh cng b thng tin v truyn t thng tin.
Chc nng v nhim v ca Hi ng Qun tr v Ban Gim c i vi
vic cng b v truyn t thng tin cn c Hi ng Qun tr quy nh
r. mt s cng ty hin nay c cn b quan h u t bo co trc tip
ln Hi ng Qun tr.
E. Hi ng Qun tr phi c kh nng a ra phn quyt c lp,
khch quan v cc vn ca cng ty.
thc hin nhim v gim st hiu qu qun l, ngn nga xung t li
ch v tng cng kh nng cnh tranh ca cng ty, Hi ng Qun tr phi
c kh nng nh gi khch quan. Ban u, vic ny c ngha l c lp v
khch quan v qun l, lin quan n thnh phn v c cu ca Hi ng
Qun tr. Tnh c lp ca Hi ng Qun tr trong cc trng hp ny
thng yu cu mt s lng thnh vin Hi ng Qun tr phi c lp
vi Ban Gim c. mt s quc gia c h thng Hi ng Qun tr mt
cp, tnh khch quan ca Hi ng Qun tr v tnh c lp vi Ban Gim
c c th c tng cng bng vic tch ri vai tr ca Gim c iu
hnh v Ch tch Hi ng Qun tr, hoc, nu hai vai tr ny kt hp vi
nhau, th bng vic ch nh mt thnh vin Hi ng Qun tr ng u
khng iu hnh triu tp hoc ch tr cc phin hp ca cc Thnh vin
Hi ng Qun tr bn ngoi. Vic tch ri hai v tr c th coi l thng l tt
v gip cn bng quyn lc, tng trch nhim v nng cao nng lc ra quyt
nh c lp ca Hi ng Qun tr vi Ban Gim c. Vic ch nh mt
thnh vin Hi ng Qun tr ng u khng iu hnh cng c coi l
thng l tt trong trng hp kt hp hai chc danh Ch tch Hi ng Qun
tr v Gim c iu hnh mt s quc gia. Nhng c ch nh vy gp
phn m bo qun tr cng ty cht lng cao v thc hin c hiu qu chc
nng ca Hi ng Qun tr. Ch tch Hi ng Qun tr hoc thnh vin Hi
ng Qun tr ng u khng iu hnh mt s quc gia c th c mt
Th k Cng ty tr gip. Trong trng hp Hi ng Qun tr hai cp, cng
cn xem xt xem c ny sinh cc vn v qun tr cng ty hay khng nu
c truyn thng ch tch ca Hi ng cp thp hn tr thnh Ch tch Hi
ng Kim sot khi v hu.
Vic tng cng tnh khch quan ca Hi ng Qun tr cng ph thuc vo
c cu s hu ca cng ty. Mt c ng chi phi s c quyn lc ln trong
vic b nhim Hi ng Qun tr v Ban Gim c. Tuy nhin, trong trng
hp ny, Hi ng Qun tr vn c trch nhim php l i vi cng ty v
vi c ng bao gm c c ng thiu s.
68
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
S a dng ca c cu Hi ng Qun tr, hnh thc s hu v thng l
cc quc gia khc nhau dn n cc cch tip cn khc nhau v tnh khch
quan ca Hi ng Qun tr. Trong nhiu trng hp, tnh khch quan yu
cu mt s lng thnh vin Hi ng Qun tr khng c lm vic
cng ty hay chi nhnh cng ty v khng c c quan h mt thit vi cng
ty hoc ban Gim c thng qua cc quan h kinh t, gia nh hay cc quan
h quan trng khc. iu ny khng cn tr c ng tr thnh thnh vin
Hi ng Qun tr. Trong cc trng hp khc, s c lp vi c ng hoc
t chc nm quyn kim sot cn c nhn mnh, c bit cc nc ni
vic bo v quyn li ca c ng thiu s cn yu v c hi khiu ni cn
hn ch. iu ny dn n lut l mt s quc gia quy nh mt s thnh
vin Hi ng Qun tr phi c lp vi c ng chi phi. Tnh c lp m
rng ti vic khng lm i din hoc c quan h kinh t mt thit vi c
ng chi phi. Trong cc trng hp khc, cc bn nh ch n cng c th
c nh hng quan trng. Khi c mt bn c v tr c bit nh hng ti
cng ty th cn phi c cc cuc kim tra cht ch m bo nh gi khch
quan ca Hi ng Qun tr.
Khi xc nh thnh vin c lp ca Hi ng Qun tr, mt s nguyn tc
quc gia v qun tr cng ty xc nh cc gi nh chi tit cho tnh khng
c lp thng c phn nh trong cc quy nh nim yt. Trong khi xy
dng cc iu kin quan trng, cc tiu ch ph nh nh xc nh khi no
mt c nhn khng c coi l c lp thng c th c b sung bi cc
v d khng nh v cc phm cht lm tng hiu qu ca tnh c lp.
Thnh vin Hi ng Qun tr c lp c th c ng gp quan trng cho
vic ra quyt nh ca Hi ng Qun tr. H c th em li ci nhn khch
quan cho nh gi hiu qu hot ng ca Hi ng Qun tr v Ban Gim
c. Ngoi ra, h c th c vai tr quan trng trong cc lnh vc ni li ch
ca ban lnh o, cng ty v c ng bt ng, v d th lao cho cn b
qun l, k hoch k nhim, thay i quyn kim sot cng ty, cc bin php
chng thu tm, thu tm ln v kim ton. thc hin c vai tr ny,
Hi ng Qun tr cn tuyn b nhng ngi c coi l c lp v tiu ch
xc nh tnh c lp ca thnh vin Hi ng Qun tr.
1. Hi ng Qun tr phi xem xt vic b nhim mt s lng
cc thnh vin Hi ng Qun tr khng iu hnh c kh
nng a ra phn quyt c lp i vi cc vn khi tim n
xung t v li ch. V d nh m bo tnh trung thc ca cc
bo co ti chnh v phi ti chnh, xem xt li cc giao dch lin
69
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
quan ti bn th ba, c thnh vin Hi ng Qun tr v cn
b qun l ch cht v th lao cho Hi ng Qun tr.
Trong khi trch nhim v bo co ti chnh, ch th lao v c thng
l ca Hi ng Qun tr ni chung th thnh vin Hi ng Qun tr khng
iu hnh c th l s m bo thm cho cc bn tham gia th trng rng
li ch ca h s c bo v. Hi ng Qun tr cng c th thnh lp cc
y ban c th xem xt cc vn c kh nng gy xung t li ch. Cc
y ban ny c th bao gm mt s lng ti thiu hoc ton b l cc thnh
vin khng iu hnh. mt s quc gia, c ng c trch nhim trc tip
c v bu cc thnh vin Hi ng Qun tr khng iu hnh thc hin
cc chc nng chuyn bit.
2. Khi cc y ban ca Hi ng Qun tr c thnh lp, thm
quyn, thnh phn v quy trnh hot ng ca cc y ban phi
c Hi ng Qun tr quy nh v cng b r rng.
Trong khi vic s dng cc y ban c th nng cao cht lng hot ng
ca Hi ng Qun tr th cc y ban ny cng t ra cc cu hi v trch
nhim tp th ca Hi ng Qun tr v ca tng c nhn thnh vin Hi
ng Qun tr. V vy nh gi thnh tch ca cc y ban, th trng cn
c cung cp mt bc tranh hon chnh v r rng v mc ch, nhim v
v thnh phn ca chng. Thng tin nh vy c bit quan trng nhng
nc ni Hi ng Qun tr thnh lp y ban kim ton c lp, c quyn
gim st mi quan h ca cng ty vi n v kim ton c lp v hot
ng c lp trong nhiu trng hp. Cc y ban khc ca Hi ng Qun
tr bao gm y ban c v lng thng. Trch nhim ca cc thnh vin
Hi ng Qun tr cn li v Hi ng Qun tr ni chung cng cn r rng.
Cng b thng tin khng p dng cho nhng y ban c thnh lp gii
quyt cc giao dch thng mi mt.
3. Thnh vin Hi ng Qun tr phi cam kt thc hin cc trch
nhim ca mnh mt cch hiu qu.
Tham gia vo qu nhiu Hi ng Qun tr c th nh hng ti hiu qu
ca thnh vin Hi ng Qun tr. Cng ty c th yu cu xem xt liu vic
mt c nhn l thnh vin ca nhiu Hi ng Qun tr c nh hng ti
hiu qu hot ng ca Hi ng Qun tr hay khng v cng b thng tin
cho c ng. Mt s quc gia hn ch s lng Hi ng Qun tr m mt
c nhn c th tham gia. Tuy nhin, cc gii hn c th c th t quan trng
hn vic m bo thnh vin Hi ng Qun tr hot ng chnh ng v c
70
CC NGUYN TC QUN TR CNG TY CA OECD
c s tin cy trong con mt ca c ng. iu ny c tng cng bi
vic cng b s ln d hp ca tng thnh vin Hi ng Qun tr (chng
hn, h c vng mt nhiu ti cc cuc hp hay khng) v bt k cng vic
g c thc hin thay mt Hi ng Qun tr v ch th lao lin quan.
ci thin hot ng v hiu qu ca thnh vin Hi ng Qun tr, ngy
cng nhiu quc gia khuyn khch cc cng ty tham gia o to Hi ng
Qun tr v tin hnh cng tc t nh gi mt cch t nguyn, p ng
yu cu ca tng cng ty. Vic o to ny gip cho thnh vin Hi ng
Qun tr thu thp c cc k nng cn thit sau khi c b nhim, v sau
tip tc cp nht cc vn mi thng qua o to trong cng ty hay
cc kha hc bn ngoi.
F. thc hin trch nhim ca mnh, thnh vin Hi ng Qun tr
phi c tip cn vi thng tin chnh xc, ph hp v kp thi.
Thnh vin Hi ng Qun tr phi c tip cn kp thi vi thng tin ph
hp h tr qu trnh ra quyt nh. Thnh vin Hi ng Qun tr khng
iu hnh khng thng c tip cn cc thng tin ging nh cc cn b
qun l cp cao trong cng ty. ng gp ca thnh vin Hi ng Qun tr
khng iu hnh i vi cng ty c th c tng cng bng vic cho h
c hi tip cn vi cc cn b qun l cp cao nht nh trong cng ty, v
d, th k cng ty v nhn vin kim ton ni b, hay s dng dch v t
vn c lp bn ngoi do cng ty chi tr. thc hin c trch nhim
ca mnh, thnh vin Hi ng Qun tr phi m bo rng h c tip
cn thng tin chnh xc, ph hp v kp thi.
Ti tr bi:
Vn phng TP. H Ch Minh
Tng 3, Ta nh Somerset
Chancellor Court
21-23 Nguyn Th Minh Khai, Qun 1
TP. H Ch Minh, Vit Nam
T: +84 8 3823 5266
Fax: +84 8 3823 5271
Lin h: Juan Carlos Fernandez Zara
Gim c D n
Email: JFernandez@ifc.org
T chc Ti chnh Quc t (IFC)
T chc Hp tc v Pht trin Kinh t (OECD)
S 2, ng Andr Pascal
l75775 Paris Cedex 16, Php
Tel: +33 1 45 24 82 00
Fax: +33 1 45 24 85 00
Vn phng H Ni:
Tng 3, 63 L Thi T
H Ni, Vit Nam
T: +84 8 3824 7892
Fax: +84 8 3824 7898
Lin h: Nguyn Nguyt Anh
Cn b D n
Email: NAnh2@ifc.org

You might also like