Professional Documents
Culture Documents
02-2009
Trang 2
Bai 1
I Tom lc
Volt ke la thiet b kha hu dung trong lnh vc ien. Mot volt ke DC co the
thc hien n gian t mot khung quay kieu t ien (PMMC) va cac ien tr tam o
mac noi tiep vi no.
II Thiet b th nghiem
- 1 nguon DC ieu chnh c
- 2 bien tr 50K, va 100K.
- 1 khung quay 0 - 50A.
- 1 EVM ( volt ke ien t) hoac volt ke so.
- Mot so ien tr.
III Trnh t th nghiem
Xac nh noi tr khung quay bang 1 trong 3 cach sau
1) Phng phap bien tr
Lap mach nh hnh 1
50 K
S
a- at gia tr ien tr 50K cc ai va nguon
DC cc tieu
b- Tang t t nguon DC en gia tr 1V
c- ong khoa S, giam t t bien tr en khi
E = 1V
50 A
kim ch th at o lech toan khung
d- Can than tat nguon roi thao bien tr ra khoi
mach, dung may o so o gia tr ien tr nay
Hnh 1
va ghi vao bang 1 tr so R1.
e- Noi lai ien tr vao mach , thay oi t t cho en khi kim ch th ung goc lech na
khung quay. Tiep tuc o va ghi lai tr so R2 vao bang 1.
f- Tnh gia tr noi tr khung theo cong thc Rm1 = R2 - 2R1
50 K
2) Phng phap phan the
S
Lap mach nh hnh 2
a- at gia tr ien tr 50K cc ai
E = 1V
va nguon DC cc tieu
V
50 A
b- Tang t t nguon DC en gia tr
E = 1V.
c- ong khoa S. Giam t t bien
Hnh 2
tr en khi kim ch th at o
lech toan khung.
d- Tnh gia tr noi tr khung quay Rm2 t cac gia tr dong va ap ghi nhan c roi ghi
vao bang 1.
Trang 3
50K
50A
E = 1V
Hnh 3
4) Tnh gia tr trung bnh cua noi tr khung quay theo cong thc sau
R + R m2 + R m3
R mTB = m1
3
Phng phap Phng phap Phng phap
Noi tr
Bien tr
Phan the
Shunt
Khung quay
R1
E (mV )
R50K
R2
I (A )
R100K
Rm1
Rm2
Rm3
RmTB
Bang 1
5) Ap dung cac gia tr RmTB tm c tnh toan tr so cac ien tr tam o cho volt ke
DC vi 3 tam o 1V , 5V, 10V .T ve mach vi ien tr tam o oc lap, ien tr
tam o chung.
6) Chon mot trong hai mach tren va lap rap volt ke: dung khung quay va khao sat
lam bo phan ch th, cac ien tr tam o s dung cac ien tr nho loai watt cam
noi tiep nhau tren project board e co tr so mong muon (co the lap bien tr va
chnh en tr so a tnh).
7) ieu chnh nguon DC e co mot gia tr ien ap trong khoang cho phep cua volt ke
va lap. Noi volt ke vao mach , ieu chnh nguon e cho kim lech mot vai v tr
tren vach chia, oc gia tr va ghi ket qua vao bang 2 : tr so E2 (la tr so tng ng
ch th cua volt ke va lap), tr so E1 la tr so o c t volt ke so (c xem nh
gia tr tin cay )
8) Tnh sai so cua moi thang theo cong thc
E E2
= 1
100 0 0
E1
B
Trang 4
Tam o
ien tr RS
0 1v
0 5v
E1
E2
E1
0 - 10v
E2
E1
E2
50%
75%
100%
Sai so
tng oi
%
Bang 2
Output
Input
Output
Input
Sai so
Sai so
11) Khao sat o tuyen tnh cua khung quay: mach th nghiem nh hnh 5 chnh ien
ap tai hai nut A B bat au t zero roi tang dan moi lan 1V en khi kim lech toan
khung, ghi lai v tr goc lech cua kim tng ng vi moi tr so ien ap roi ve o th
nay. Thc hien tong t cho cac thang o con lai. Nhan xet ve o tuyen tnh cua goc
quay theo ien ap ?
Trang 6
Trang 7
Bai 2
Phan A : Khao sat ap ng tan so cua mot volt ke xoay chieu
I Tom lc
Cac volt ke thng co mot day tan so co ap ng khong phang. May o ch th khong
chnh xac, ch th cua no cao hn hoac thap hn cac tan so nay. S khong chnh xac
nay co the do ap ng tan so cua cac phan t nh cac diode, cach chnh lu, tu ien
va cac ien tr trong mach volt ke cung nh do anh hng cua khung quay.
II Thiet b th nghiem
-
May
phat song
Volt ke
xoay chieu
3 volt ke khac nhau.
Volt ke ch th kim METRIX
Volt ke ch th so loai thng
DT888.
Dao ong
ky
Volt ke so True RMS.
( khi o tr True RMS phai nhan ong
thi vao 2 nut AC va DC hoac o
rieng tng thang ACV , DCV roi tnh theo cong thc)
1 dao ong ky dung quan sat dang tn hieu va o tr nh ( lu y phai CALIB ngo
hang doc khi o tr nh )
1 may phat song
1 bang ien tr th nghiem.
Sin
Vuong
lng
cc
Vuong n cc
Tam giac
Tr so bien o
(oc t dao ong
ky)
VM
Tr so o t cac volt ke
METRIX
VAC
DT888
VAC
8) Lam lai th nghiem vi dang song la vuong n cc (keo nut DC Offset tren may
phat va xoay cho en khi dang song vuong nam ve mot pha cua truc hoanh).
9) Lap lai cac bc th nghiem tren vi nguon phat bay gi la song tam giac.
10) Lap lai
cac bc th nghiem tren vi nguon phat bay gi co phng trnh
u(t) = 1+ 2Sint (V) (chnh song sin bien bo 2V roi chnh nut DC offset them 1V)
11) Tnh he so dang Kf va he so nh Kp cua cac tn hieu tren.
Trang 9
I Th nghiem
1) Thc hien o ien ap bang volt ke METRIX nh hnh ve vi cap ien tr
R1 = R2 = 1K (chon 3 tam o gan nht vi tr so can o) . Ghi ket qua vao bang
gia tr.
Tam o
R3= R4 = 100K
R5= R6 = 10M
R1
12V
R2 U
VDC
Trang 10
Bai 3
Phan A : o ien tr
I Tom lc
Tuy theo day tr so va ac tnh cua ien tr ma ta co the ap dung cac phng
phap o ac khac nhau : o nong ngay tai trang thai hoat ong hoac o nguoi khi ien
tr a thao khoi mach .
II Th nghiem
1) Phng phap volt-ampe :
Dung phng phap re ngan va re dai e o tr so cac ien tr sau:
- Bong en.
- ien tr s
- ien tr day quan.
Moi ien tr tien hanh o khoang 10 lan khi tang ien ap t 0V en 20V, ghi
ket qua vao bang sau
Lan
o
Bong en
Re ngan
Re dai
U
ien tr s
Re ngan
Re dai
R
1
2
3
4
5
2) o ien tr bang cau o chuyen dung ED
Cau chuyen ED nh hnh ve , cau o co cau tao cua cau Kelvin trong o co lap
san ien tr mau , va co tch hp mot ien ke ien t
GA OFF : v tr tat
B-CH : v tr kiem tra pin
G2 : o nhay thap nhat
G1 : o nhay trung bnh
G0 : o nhay cao nhat
Trang 11
C1
P1
P2
V tr cap nguon DC 3V
C2
- Ext BA +
5: V tr chon tam o
x10
x1
x0.1
x0.01 x0.001
BATT
ON
OFF
V tr noi amper
Galvano
GA
B-CH G2 G
1
GA
G0
OFF
ien ke ien t
Nhan nut kiem tra can bang 2 va quan sat goc lech cua kim ien ke
Chon mot tam o khac bang cach di coc chon tam o 4 sang mot v tr chon tam
ke can , nhan nut kiem tra can bang 2 va quan sat goc lech cua kim ien ke. C nh
vay tm ra v tr co goc lech nho nhat , o la v tr tam o ung.
Chuyen nut chnh o nhay 1 sang mc cao hn G1 , nhan nut kiem tra can bang 2 va
ong thi xoay bien tr chnh can bang 3 e a kim ien ke ve v tr can bang 0 (
v tr kim khong con lech trai hay phai khi nhan nha nut kiem tra can bang 2).
Lap lai tng t khi chuyen nut o nhay 1 len mc cao nhat G0 .
Khi cau o a can bang hoan toan th xac nh gia tr ien tr can o bang cach oc
gia tr tren bien tr chnh can bang nhan vi tam o ang s dung.
e co ket qua chnh xac, oi vi moi ien tr sinh vien tien hanh o toi thieu 2 lan
tren 2 thang o khac nhau. Ghi nhan cac gia tr thu c vao bang so lieu.
Loai ien tr
Lan o 1
Tam o Gia tr
Lan o 1
Tam o Gia tr
Lan o 1
Tam o Gia tr
b) Th nghiem
- Thay oi v tr con chay cua bien ap t ngau e ien ap cung cap vao mach o
thay oi
- Ghi lai tr so cua dong va ap tren ampe va volt ke cua 5 lan o.
- Tnh tr so trung bnh cua coc at A.
- Tng t o cho coc at C
2 Phng phap gian tiep
Thiet lap mach o nh hnh ve.
ien tr coc A va B :
U
R A + R B = 1 (1)
I1
220V
M
T
A
V
T 3 phng trnh tren chung ta xac nh cac gia tr RA, RB, RC.
Lu y: cac phng trnh 1, 2, 3 phai lay trung bnh sau nhieu lan o.
3 Bao cao ket qua
Lap bang ghi lai tr so cac coc at A B C trong tng lan o theo hai phng
phap trc tiep va gian tiep, tnh gia tr trung bnh cua cac coc at, so sanh va giai
thch neu co s khac nhau.
II o bang may chuyen dung
May o chuyen dung nh hnh ve
V tr noi coc at
E : ni noi coc can o
P : ni noi coc phu ien ap
C : ni noi coc phu dong ien
Nut chon chc nang
B : kiem tra nguon pin trong may
V : kiem tra ien ap ri tren coc
: v tr o ien tr at
Trang 14
ien ke
Lap mach o nh s o ghi tren may, coc can o noi vao v tr E cac coc phu noi
vao v tr P va C theo th t.
Chuyen nut chc nang C qua v tr B e kiem tra nguon pin : kim ch trong vung
mau xanh la pin con tot
Chuyen nut chc nang C qua v tr V e kiem tra ien ap ri, neu nho hn
10VAC th cho phep o.
Chuyen nut chc nang C qua v tr e o ien tr at : phoi hp nhan nut kiem
tra B va xoay nut chnh can bang A e sao cho kim ien ke ch v tr 0 luc o oc
gia tr ien tr tren vach chia
So sanh ket qua vi phng phap volt ampe.
Trang 15
Bai 4
Lan o
P
Tu ien 1
Q
Cmau
CX (F)
Trang 16
Tu ien 2
Q
Cmau
CX (F)
Lmau
LX
R
Tng t lap cau o
ien cam, thay cuon day
mau va ien cam LX. Tien
a
hanh o nh tren, ghi ket
qua vao bang so lieu. Trong
b
mot so trng hp do ien
P
Q
tr cuon day LX nho hn
nhieu so vi ien tr cuon
1KHz
day mau lam cho cau o
kho can bang luc bay gi ta
co the lap them mot hop
ien tr R noi tiep vi nhanh co cha LX roi tien hanh chnh can bang cho cau o.
Khi co R trc tien ta chon mot tr so cho no khoang vai tram ohm, ieu chnh cuon
day mau e cho ien ap a b giam en mot cc tieu, thay oi tr so R e co mot cc
tieu nho hn , c tiep tuc nh vay ieu chnh Lmau roi ien tr R cho en khi khong
the chnh Uab nho hn , khi nay cau o a can bang va ta co the xac nh tr so LX
theo cac phan t cua cau o
Lan o
P
Cuon day 1
R
Lmau
LX (mH)
Cuon day 2
R
Lmau
LX (mH)
Trang 17
F
B:Nut nhan kiem tra
T
M
A
V tr noi tu can o
Thao tac o
Cam adapter cap nguon DC 4.5V cho cau o
Noi tai nghe vao v tr T, va noi tu can o vao v tr X
Bat nut m cau o qua M cap nguon cho bo dao ong (luc nay chung ta se nghe tieng
oo t bo dao ong)
eo tai nghe va nhan nut kiem tra B ( chu y am thanh co the kha ln do trang thai
cha can bang luc au )
Xoay nut chnh tam A chon tam co am thanh nho nhat
ieu chnh nut chnh can bang C e tm v tr cc tieu cua am thanh
Ket hp hieu chnh nut D (chnh goc mat ) va nut chnh can bang C en khi am thanh
nghe nho nhat ( hoac tat han ) khi o chung ta co c trang thai can bang cua cau o
oc ket qua va ghi vao bang tr so
Chon mot tam o lan can va o lai tu va roi cho lan o th hai, ghi ket qua vao
bang tr so
Tng t thc hien o cho cac tu ien con lai.
Trang 18
V
U1
220V
U0
CX
Cac tr so o c
Gia s rang cac tr so o trong bai la cua mo hnh noi tiep hay tnh cac tr so
cua L va C neu s dung mo hnh song song.
Liet ke cac phng phap o R, L, C khac ma anh (ch) biet, u va khuyet iem
cac phng phap nay.
Nhan xet ve loai cau o n gian.
He so D, Q ac trng cho tnh chat g tu ien va cuon day ?
Trang 19
Bai 5
o tan so & pha
Thong thng ngi ta hay dung dao ong ky cac chc nang sau:
Quan sat dang song .
o tr so ien ap.
o chu ky
cac chc nang o ac tren chung ta can at dao ong ky v tr chuan (CAL) , cac
tr so o c se oc tren o cao va rong tng ng cua dang song tren man anh.
Tr so nh nh cua ien ap can o:
EP-P = o li lech doc x o lech doc
= Volts/Div x So o chia doc
Gia tr chu ky cua dang song can o:
T
= o li lech ngang x o lech ngang
= Time/Div x So o chia ngang
Ngoai cac chc nang tren dao ong ky con co the dung vao cac muc ch khac nh:
o o lech pha cua hai tn hieu (cung tan so)
o tan so bang cach so sanh vi mot tan so chuan .
Ve ac tuyen V-A cua mot so phan t .
I o tan so
Dao ong ky c dung e o tan so cua tn hieu xoay chieu bang phng phap
Lissajous. phng phap nay dao ong ky c at che o quet ngoai
(External Sweep) , tren cac dao ong ky loai hai tia che o nay thng ghi la X-Y
vi tn hieu noi vao ngo CH.1 (CH.A) tao dch chuyen theo phng ngang X, con
tn hieu noi vao ngo CH.2 (CH.B) tao dch chuyen theo phng doc Y, bang cach
nay tren man anh dao ong ky se the hien c quan he cua hai tn hieu Y=Y(X)
CH.2=CH.2(CH.1)
phng phap Lissajous ngi ta noi tn hieu chuan a biet tan so vao kenh X
(CH1) va tn hieu can xac nh tan so FX noi vao kenh Y (CH2) . Tan so FH cua
tn hieu chuan c ieu chnh dan cho en khi cac hnh th ng yen tren man
anh dao ong ky(cac hnh nay goi la hnh Lissajous).V du nh cac hnh lissajous
cua hnh 1.
Trang 20
Neu ta dng cac ng tiep tuyen theo phng ngang va doc cho cac hnh nay, va
em so tiep iem ngang TH , so tiep iem doc TV . Quan he cua hai tan so FH va
FX xac nh theo phng trnh sau:
T
FX =FH H
TV
II o o lech pha
1) Dung phng phap Lissajous
Cach noi day va chnh dao ong ky cung giong khi o tan so , cac hnh
lissajous thu c bay gi se la nhng ng elip nam trong cac goc phan t
I_III hoac II_IV se tuy vao o lech pha cua hai tn hieu. o lech pha cua hai
tn hieu se tnh theo quan he:
sin = a
b
a: la khoang cach gia hai
iem cat cua elip va truc
tung
b: la khoang cach gia hai
iem cc ai va cc tieu cua
elip theo tung o
Trang 21
X-Y
CH1 CH2
X
Y
Nguon
li
May
phat
song
Hnh 2
3) o o lech pha
a. Phng phap lissajous
Noi mach nh hnh 3a, dao ong ky che o X-Y , thay oi tan so may phat t
min en max, quan sat ve lai cac dang elip va cho biet khoang bien thien cua goc
pha
Trang 22
Noi mach nh hnh 3b, dao ong ky che o X-Y , thay oi tan so may phat t min
en max, quan sat ve lai cac dang elip khi mach co them bien ap va cho biet
khoang bien thien cua goc pha.
X-Y
X-Y
CH1 CH2
X
Y
CH1 CH2
X
Y
C
L
C
Nguon
sin
Nguon *
sin
Bien ap
cach ly
Hnh 3a
Hnh 3b
Hai tia
Hai tia
CH1 CH2
X
Y
CH1 CH2
X
Y
C
Nguon
sin
Nguon *
sin
Bien ap
cach ly
*
Hnh 3d
Hnh 3c
Co nhan xet g so vi phng phap lissajous ?
Trang 23
Noi mach nh hnh 3e , dao ong ky che o mot tia , nguon ong bo lay t ngoai
EXT . Dung ngo CH2 ve UR , chnh nut TRIG LEVEL cho dang song ng yen, chnh
nut POS cua hang ngang di tn hieu en mot v tr lam moc va ghi nh v tr nay.
Mot tia
ong
bo
CH1 CH2 EXT
ADD
ong
bo
CH1 CH2 EXT
Noi en nut
tuy y
Noi en nut
nh hnh 3e
C
C
Nguon
sin
L
R
UC
Nguon
sin
UR
UR
Hnh 3f
Hnh 3e
Noi mach nh hnh 3f , dao ong ky che o ADD , ngo vao CH2 v tr ao pha (CH2 hoac INV) , nguon ong bo lay t ngoai EXT , chnh hai nut Volts/Div cua hai
kenh giong nhau. Lu y cac nut TRIG LEVEL va nut POS cua hang ngang khong
c ieu chnh. Dang song thu c tren dao ong ky chnh la UC .
Suy ra goc lech pha cua hai tn hieu nay t hai lan quan sat tren.
IV Bao cao
Yeu cau phan bao cao
- Sinh vien trnh bay lai cac tien trnh th nghiem.
- Giai thch cac ket qua thu c.
- Cho biet u va khuyet iem cua moi phng phap.
- Phng phap Lissajous dung cho hai song vuong co c khong? Cho biet
dang o th khi o.
- Trnh bay them cac phong phap o tan so , o pha khac ma anh ( ch )
biet.
- Trnh bay them cac ng dung khac cua dao ong ky.
Trang 24