Professional Documents
Culture Documents
Hay
Mc Lc :
o l vn mnh
I.
II.
III.
Lun v lp mnh
Vn Cc khuyn ci to vn mnh
Tu Phc Tch c Thng S
Phng php sa li
III-
Ci nhn ca vic sa li
Nn tng ca vic sa li
1. Lng xu h
2. Lng y knh
3. Lng dng mnh
4. Theo s tng
5.
Theo l ci sa
6. Theo tm a
7. Hiu nghim ca vic sa li
2. nh ngha ch thin
Bt lun l ngi tu ti gia hay xut gia, cn phi trn knh di ha,
nhn nhc iu ngi khc kh nhn c, lm nhng vic m ngi
khc kh lm c, thay ngi lm nhng vic cc nhc, thnh ton cho
ngi l vic tt p.
Khi tnh ta thng ngh n iu li ca mnh. Lc nhn m ng bn
n iu sai tri ca ngi. Lc i, ng, nm, ngi, n, mc, t sng n
ti, t ti n sng, ch nim Pht hiu khng gin on, hoc nim nho
nh, hoc nim thm.
Ngoi vic nim Pht, ng dy khi mt nim no khc. Nu khi vng
nim, phi tc thi b ngay. Thng c lng h thn v tm sm hi.
Nu tu tr, phi t hiu l cng phu ca ta hy cn nng cn, chng
nn t kiu cng, khoa trng, ch nn chm sc vic nh mnh m ng
O L VN MNH
I Lun v lp mnh
1.
II Vn Cc khuyn ci to vn mnh
1.
Nguyn l ca vic ci to
2.
a)
b)
Vic trit sa li
iu thin pht nguyn mi chng hon thnh. Nay trong nha, thip
khng gip c g c m li nguyn lm nhng mt vn iu , th bit
n bao gi mi c vin mn.
m hm , ta bng nm mng thy mt v thn nhn, bn trnh by
duyn c kh lm xong 10 ngn iu thin nguyn ha, th thn nhn
bo ch cn mt vic gim tin thu l vn s s hon thnh y .
Ta thy rung Bo ny mi mu np t hai phn ba ly by ho th
qu cao, nn ngh c th xin gim xung ti mt phn bn ly su ho;
thit tng vic ny c th thi hnh c, nhng trong lng cn hoang
mang h nghi khng hiu thn minh c thu r vic ta xin gim t hay
khng, v lm sao ch lm mt iu thin li c th tng ng vi vn
iu c, th va may c thin s Thch Huyn D t Ng i Sn ti,
ta em nhng li thn nhn bo mng hi thin s c th tin c nh
th khng?
Thin s bo lm vic thin m tm khn thit ch thnh th mt iu c
th snh bng vn iu, hung h li gim t cho c mt huyn, ton dn
u c hng n hu th mt iu cng ng bng 10 ngn iu
vy.
Ta bn quyn gp lng bng thin s tr v Ng i Sn trai tng
mt vn ngi v em cng c y hi hng h cho. Khng tin sinh
on l nm 53 tui ta gp tai ch, ta cha tng cu xin tng th, m nm
li v s, v nay th ta 68 tui ri.
Kinh Th c ni thin mnh hay nh mnh kh tin, mnh con ngi ta
chng nht nh phi c thng nh th mi, li ni mnh tri th v
thng khng mi vi mt ai c, nhng li trn u phi di tr.
PHNG PHP SA LI
I Ci nhn ca vic sa li
Vo thi i Xun Thu, cc quan chc ca nhiu nc ch hu thng c
s lai vng giao ho, khi thy c ch, hnh ng, ngn ng ca mt ngi
no, hoc l li khinh bc, hoc thi n ha nhn hu, h c th m
lun v s phn ca con ngi s gp ha hay phc v li suy on
ca h khng phi l khng ng nghim. Nhng s tnh nh vy u c
ghi r trong cc sch s nh T truyn hay Quc ng m ta c th c
bit c.
i nhng d triu bit trc cc vic ct hung ny mm ngay
ni tm khi dy khi ng nim v pht xut ra ngoi t chi, nh ngi
c c ch hnh ng nhn hu o c thng c phc, tri li ngi
c hnh vi khc bc ch tham cho ring mnh thng gp ha. Ngi
trn con mt phm nhn quang b che lp nn khng thy c m cho
rng ha phc cha nht nh hnh thnh th khng th suy on trc
c.
Mt ngi c lng ch cc thnh tht l tng hp vi lng tri, nn ch
cn quan st xem h lm nhng iu thin hay bt thin th bit trc
c l h s gp phc hay ha ti.
II Nn tng ca vic sa li
1.
Lng xu h
hay, khng bit nn cao ngo, ngang nhin chng cht h thn, ngy mt
ngy cng sa a vo vng cm th m chng t bit.
i chng c iu g ln hn l bit t s, bit t h thn. Thy Mnh
T ni: Lng bit h thn ni con ngi l mt iu ln lao vy, c
c tm s t thnh thnh hin, khng c tm s t ch l cm th, sc
sanh m thi. l ch cn bn quan h ca vic sa li.
2.
Lng y knh
3.
2.Theo l ci sa
3.Theo tm a
1.
Dng Vinh lm quan n chc thiu s, nguyn ngi huyn Kin
Ninh tnh Phc Kin, gia nh i i sinh sng bng ngh cho a
khch qua sng. Nhn gp phi k ma l qu lu, nc t trn ni
xung vng h lu. Cc thuyn khc u nhn c hi m theo vt cc ti
vt tri ni trn sng, ch ring thuyn ca c ni ng thiu s chuyn
cu vt ngi m thi, tuyt i khng tham vt mt cht ti vt no c.
Ngi lng ai cng ci ch cho l ng ngn, n n.
Kp cho ti khi sinh ra ph thn ca thiu s th gia nh dn dn kh,
c thn nhn ha lm mt v o s m mch bo rng t ph nh ngi
c m c, con chu s c vinh hin ph qu, nn tng vo ch t ,
bn theo li chn ct vo ch huyt c ch dn, tc nay l phn m
Bch th vy.
Sau sinh thiu s, vo nm 20 tui tin s, lm quan ti chc tam
cng (tc thiu s, thiu ph, thiu bo, hay thi s, thi ph, thi bo),
tng t, ni t v ph thn cng c truy phong chc tc nh vy. Con
chu u vinh hin, thnh vng, cho ti nay trong gia nh chu cht cn
c nhiu ngi hin.
2.
Dng T Trng, ngi huyn Ngn, tnh Trit Giang, bui u
lm huyn li, lng vn nhn hu, ngay thng, gi php cng bnh. Vo
thi y, quan huyn li qu nghim khc, ngu nhin gia hnh t nhn
n mu chy y t m cn gin cha ngui. H Dng Qu xin khoan
dung. Huyn quan bo: t nhn ny phm ti li khng tn trng php
lut, khng bit o l na, khin ta lm sao khng gin c. T Trng
khu u tha: Ngi trn li o, khng cn lm gng mu cho k
di noi theo nn dn tm tht tn t lu ri, quan trn nu hiu r tnh
trng phm php ca dn th nn thng xt h, chng nn thy mnh xt
3.
Xa vo nin hiu Chnh thng nh Minh, ng Mu Tht khi
lon Phc Kin, s dn theo gic rt ng. Triu nh c quan hin
Trng Giai ngi huyn Ngn, xut qun nam chinh, tiu tr gic.
Sau Trng hin phi vin s h T, th h ca B chnh ty tnh
Phc Kin truy st tm n gic pha ng tnh.
4.
B h Lm, ngi huyn Ph in, trn c m gi chm lm vic
thin, thng nm cm th thc, ai n cng lin cho ngay m khng h
c v phin h, ght b. Mt v tin ha trang lm o nhn, mi sng
n xin u i cho c su by nm. Mi ngy u cho nh vy, sut
5.
Ph thn ca th s Phng Trc Am hi cn l t ti, mt bui
sng tri ma ng cc k rt but, dy sm i ln huyn hc, dc ng
gp mt ngi ng nm trn l b tuyt ph y, li s thn th ngi ,
thy na mnh b ng cng, bn ci o lng ca mnh ra mc cho v
a v cu gip cho tnh li; m mng thy thn nhn bo: ngi do
tm ch thnh cu c mt mng ngi, ta s khin Hn K (mt v t
tng i nh Tng) u thai vo lm con ngi, kp n khi sinh ra Trc
Am bn t tn K.
6.
ng thng th ngi ph i Chu, tnh Trit Giang, lc cn
trng nin hc tp trn ni, ban m nghe qu h gi nhau tp hp,
ting h thng lm nhiu ngi rng rn, nhng ng khng h s hi.
Mt m nghe qu bo nhau m v nh kia chng i xa lu khng v,
b m nh p g cho ngi khc, m mai s tht c ni y; vy l
ta c ngi th thn ri.
ng ngm bn rung c bn lng bc bn gi li l ngi chng vit
mt bc th km theo tin gi v nh. B m nh nhn c th thy
bt tch khng ging cng hi hoi nghi nhng li ngh rng th c th
gi c nhng tin u c gi, v li c bit tin con nn thi khng p
g na. Ngi con sau tr v nh, v chng cng nhau sum hp vui
vy nh thu ban u.
ng li nghe thy qu ni vi nhau: Ta ang sp c th thn m g t
ti kia lm hng chuyn ca ta. Mt qu khc cnh ni: Sao ngi
khng hi hn? Qu kia ni: Thng thy ngi ny tm a rt tt,
lm nhiu iu phc, m c dy ng bc thng th, ta lm sao hi
ni. Nhn h ng t n lc chm lm lnh, ngy cng gia cng tu
8.
ng Khnh Hy, ngi ph Gia Hng tnh Trit Giang, bui
ban u gi chc ch s b hnh, thng vo trong ngc tra xt cn thn
hi li tnh trng ca t nhn bit c nhiu ngi v c b ti. ng
khng t ly lm cng lao ca mnh m vit s mt trnh ln ng quan,
tc thng th b hnh. V sau, cc n tch u c a v triu xt li.
ng quan theo li trong mt s tra vn li tnh trng ca t nhn gii
oan c cho hng chc ngi, khin cho khng ai l khng phc. Thi
kinh thnh tt c mi ngi u khen ngi thng th x n tht
cng minh.
ng li bm co ng quan: ngay kinh thnh m cn nhiu dn b n
oan, th hng trm triu dn khp bn phng trong nc sao khi
khng c ngi b oan c, kh nn trong nm nm li sai phi mt v
gim hnh quan i iu tra s thc xt li n, hoc gia gim ti hnh, hoc
gii oan phng thch h. Thng th b hnh tu trnh hong th li
9.
ph Gia Hng c ngi tn Bao Bng, hiu Tn Chi, thn ph
ng lm thi th huyn Tr Dng sinh c by ngi con. Bng l t,
gi r nh h Vin, huyn Bnh H cng vi ph thn ta l ch thm
giao, hc rng ti cao, nhiu ln thi hng khng u c nhn nn chn
chuyn khoa bng m chuyn tm hc Pht v Lo.
Mt hm i du ngon Mo H pha ng tnh, ngu nhin ti mt
ngi cha lng n, thy tng c Qun Th m b l thin, dm ma
loang l, bn m ti y ly mi lng bc a cng dng ha
thng tr tr sa li cha cho khi dt nt lm tng b t t, th ha
thng co bch l vic tu sa mt nhiu cng m tin bc khng , e
kh hon thnh cng tc. Bao Bng cho m rng my ly thm bn tm
vi, sn phm ca Tung Giang, v by b o kp bng vi gai cn mi
tinh a cng dng bn ly tin ph thm vo vic tu b cha. Ngi
lm c tic, ngn cn li th Bao Bng bo min l tng c B Tt
khng b t t l c, ta d c trn cng chng thng tn g. Ha
thng tr tr nghe ni cm kch ri l bo rng: tin ti, vi vc, qun o
x b khng phi l iu kh, ch ring c tm lng chn thnh nh vy
u phi d c. Sau, cng vic tu b hon thnh, ng dn cha gi cng i,
m ng li cha, mng thy cc v h php li cm t, bo: Con chu
nh ngi s c hng lc i. V sau con ng l Bin v chu l
Sanh Phng u ng khoa, t, quan chc hin hch.
10.
Ph thn ca Chi Lp, ngi huyn Gia Thin, lm li phng
hnh s thy t nhn v c b hm oan hm vo trng ti, ng ly lm
thng hi mun cu mng. T nhn cm kch bo v rng: Chi cng c
lng tt mun gii oan cu sng ta, thc ly lm h thn l ta khng c g
bo n n c y c. Ngy mai, ngi hy v nh ng em thn
hu h, hoc gi ng y chu thu dng ngi, tt ta t c ng sng vy.
IITh no l thin ?
1.
2.
nh ngha ch thin
Th no l tic mng sng loi vt? Phm con ngi sinh ra, c gi
l ngi duy ch ch c lng trc n m thi. Mun cu c lng nhn
hu, mun tch c, u phi do ch c lng trc n .
Theo l nghi nh Chu, vo thng u xun, t l dng tam sinh nh tru,
b, heo, nhng khng st hi vt ging ci. Mnh phu t ni ngi qun
t xa chn nh bp, s d mun bo ton lng ln mn, trc n vy, tc l
khng mun nghe ting ku bi thng ca con vt b lm tht; cho nn
cc v tin bi gi gii t bt thc, bn th khng n; nghe ting ku ca
vt b git tht, trng thy ngi ta lm tht n, chnh mnh nui n, hay
ngi ta v mnh m lm tht n, bn trng hp th u khng n.
KHIM C
I Mn (t mn) c hi, khim c li
Kinh Dch ni thin o v a o khng u doanh (doanh mn) m lm
li cho khim (khim h) l mun bin ci con ngi t bit sa
mnh, bi th nn phm lm vic g m kiu ngo t mn (doanh) th s
chuc ly tn tht, cn nhn nhng (khim) coi mnh nh khng th li
c li ch, nh tri ni qu cao th d b l, ch trng thng c
nc chy ti lm y; qu thn cng thng gy hi cho ngi t kiu,
v lm li ch cho ngi khim tn nhn nhn. Khim h l iu m tri
t, qu thn v ngi u trng. Trong Kinh Dch c qu khim l mt
qu i ct v lc no cng u tt c. Kinh Th ni t mn chuc ly tn