Exposure & Metering - Các kĩ thuật chụp ảnh số

Lựa chọn chế độ đo sáng (Metering)

Trước khi bắt đầu tìm hiểu các chế độ đo sáng khác nhau, sẽ rất hữu ích nếu bạn hiểu máy ảnh do sáng như thế nào. Khi bạn nhấn
nút shutter một nửa, máy ảnh kích hoạt bộ đo sáng ở bên trong, đọc giá trị sáng hiện tại máy ảnh nhận được và tính toán xem giá
trị phơi sáng thích hợp là bao nhiêu. Nó thực hiện điều này bằng cách coi độ sáng của chủ đề nằm giữa thang độ xám. Số lượng
chủ đề được sử dụng để tính toán được quyết định bởi chế độ đo sáng mà bạn lựa chọn. Tất cả các máy ảnh số dSLR đều có 2
kiểu là evaluative metering và center-weighted metering. Một số máy khác thêm vào chế độ spot-metering. Chúng ta sẽ tìm hiểu
từng chế độ này để quyết định sử dụng tùy vào hoàn cảnh cụ thể.

Evaluative Metering
Evaluative metering (đối với Canon và Sigma) còn được gọi là Matrix metering bởi Nikon, honeycomb bởi Sony, ESP bởi
Plympus hay segment bởi Pentax. Nhưng cho dù là tên gì đi nữa, Evaluative metering làm việc bằng cách chia hình ảnh thanh
nhiều vùng khác nhau như hình 4.1

Hình 4.1. Bộ đo sáng của máy ảnh làm việc bằng cách chia nhỏ viewfinder thành nhiều vùng và ước lượng giá trị sáng của các vùng này. Số lượng các vùng không cố định
và được quyết định bởi loại máy ảnh của bạn.

Số lượng các vùng biến động rất lớn giữa các loại máy ảnh. Một máy của Sigma có thể chỉ sử dụng 14 vùng khác nhau trong khi
có những máy của Nikon sử dụng đến 1005 vùng khác nhau.

Bộ đo sáng đọc giá trị ánh sáng giữa các vùng và tính giá trị trung bình nhằm đưa ra một giá trị phơi sáng (exposure) tốt nhất có
thể giữ lại phần lớn thông tin hình ảnh trong khả năng thu nhận của bộ cảm biến (sensor). Đây là một lĩnh vực mà các máy ảnh
dSLR thực sự vượt trội so với dòng máy ảnh bỏ túi. Các bộ cảm biến của máy dSLR lớn hơn nhiều, vì thế nó có khả năng ghi
nhận khoảng giá trị sáng lớn hơn.

Center-weighted Metering
Center-weightedmetering hướng đến việc đo đạc ánh sáng tại vùng trung tâm của ảnh. Nó cho phép bạn có giá trị chính xác hơn
đối với một vùng quan trọng trên ảnh và làm việc tốt khi mà ánh sáng của toàn bộ khung cảnh không thay đổi nhiều. Hình 4.2 thể
hiện một ví dụ của cách đo sáng này.
 Hình 4.2. Trong chế độ center-weighted metering, máy ảnh sử dụng vùng trung tâm của viewfinder để quyết định độ phơi sáng

Một biến thể của center-weighted metering là center-weighted evaluative metering, trong đó toàn bộ ảnh đều được xử lý khi quyết
định độ phơi sáng nhưng vùng trung tâm của tấm ảnh sẽ được coi trọng hơn khi tính toán giá trị này.

Spot Metering
Spot metering chỉ có mặt ở những máy ảnh tầm trung hoặc các máy ảnh chuyên nghiệp. Chế độ này đo sáng những vùng nhất
định trên ảnh, thường chỉ chiếm khoảng 3% của toàn bộ khung hình để quyết định độ phơi sáng. Trên một số máy ảnh, điểm đo
sáng được cố định ở chính giữa viewfinder nhưng trên một số máy ảnh khác (như của Canon), bạn có thể thiết lập để bộ đo sáng
đọc giá trị này từ bất kì điểm nào được focus. Hình 4.3 và 4.4 thể hiện các ví dụ về chế độ này.

Hình 4.3. Trong nhiều máy ảnh, chế độ spot-metering sử dụng một vùng nhỏ trên viewfinder để tính toán độ phơi sáng. Chế độ này làm việc tốt nhất khi các tình huống ánh
sáng phức tạp.

Hình 4.4. Một số máy ảnh cấp cao như Canon 1Ds Mark II có thể sử dụng bất kì điểm focus nào làm vùng đo sáng. Điểm focus sẽ được hiển thị lên viewfinder với màu đỏ.

Spot metering là lựa chọn tốt nhất khi một vùng xác định trên ảnh có tính quyết định với việc đo sáng. Một ví dụ của chế độ này
là khi bạn chụp hình một ai đó trong điều kiện ánh sáng hậu cảnh quá tối hay quá sáng. Trong tình huống này, evaluative metering
sẽ cho ra kết quả over-exposure hay under-exposure đối với chủ đề. Nếu máy ảnh của bạn không có chế độ spot-metering, bạn có
thể sử dụng center-weighted metering thay thế.

Chọn độ phơi sáng (Exposure) phù hợp

Với những lựa chọn trên, làm thế nào bạn có thể chọn cái phù hợp nhất với mình? Điều này phụ thuộc vào hoàn cảnh khi bạn
chụp. Chế độ evaluative thông thường là lựa chọn tốt nhất đối với phần lớn mọi tình huống. Mặc dù vậy, đôi khi bạn vẫn cần thay
đổi độ phơi sáng mà máy ảnh khuyến cáo để có kết quả tốt hơn. Trong chương này, tôi sẽ bàn đến vẫn đề trong từng tình huống
cụ thể, làm thế nào để có thể chọn ra độ phơi sáng thích hợp nhất, tránh những vấn đề đáng tiếc liên quan đến yếu tố này.

Độ phơi sáng được quyết định như thế nào

Như tôi đã nói ở phần trước, bộ đo sáng trong máy ảnh của bạn làm việc bằng cách đọc ánh sáng được phản chiếu vào bộ bộ cảm
biến (sensor). Nó sử dụng thông tin này để tìm ra giới hạn sáng-tối có thể ghi nhận được. Khi bạn sử dụng evaluative metering,
máy ảnh sẽ tính giá trị trung bình của các vùng. Hãy nhìn ví dụ trong hình 4.5.

Hình 4.5. Ảnh này có đầy đủ 10 mức (stop) trong giới hạn đo sáng - giá trị gần như ở mức cao nhất mà các bộ cảm biến dSLR có thể ghi nhận

Giới hạn đo sáng được gọi là Exposure Value (EV). Một giá trị thấp sẽ cho ra kết quả là ảnh tối hơn. Khi khung cảnh được đánh
giá, vùng tối nhất sẽ có giá trị là EV2 trong khi vùng sáng nhất sẽ có giá trị là EV12. Toàn bộ giới hạn này bao gồm 10 mức
(stop). Trong ví dụ này, máy ảnh sẽ chọn độ phơi sáng có giá trị là EV7, giá trị nằm giữa EV2 và EV12.

Lưu ý:
Bạn có thể tăng chi tiết ghi nhận được bằng cách chụp ở chế độ raw. Mô tả chi tiết về chế độ này cũng như làm thế nào để tận
dụng ưu điểm của nó sẽ được bàn đến trong một phần khác.

Nếu bộ cảm biến trong máy ảnh của bạn có khả năng quản lý 10 mức giá trị sáng khác nhau, mọi thứ đều tuyệt vời và bạn có một
tấm ảnh với đầy đủ chi tiết từ sáng đến tối. Nhưng nếu bạn không thể thu lại đầy đủ giới hạn sáng trong khung hình của mình thì
sao?

Trong trường hợp này, bạn sẽ muốn độ phơi sáng được tập trung vào những chi tiết quan trọng trên tấm hình. Điều này có nghĩa
là nếu bạn muốn chụp chi tiết của những bộ quần áo tối màu, chi tiết trong bóng râm, bạn sẽ cần tăng độ phơi sáng lên. Nếu
những đám mây, tuyết hay những vùng trắng là những yếu tố quan trọng trong tấm ảnh của bạn, bạn cần độ phơi sáng thấp trong
đó nhưng vùng tối sẽ bị mất bớt đi chi tiết.
Máy ảnh số nhạy cảm với những vùng sáng hơn là những vùng tối. Vì vậy phương pháp bình thường đối với độ phơi sáng là để
bộ đo sáng đo phần sáng nhất của chủ đề bạn muốn lấy chi tiết. Bạn sẽ dễ dàng phục hồi lại các vùng tối hơn là các vùng sáng với
Photoshop CS2 hay Photoshop Elements.

Sử dụng Exposure Compensation

Tất cả các máy ảnh dSLR đều cho phép bạn điều chỉnh giá trị phơi sáng khuyến cáo thông qua một tính năng gọi là exposure
compensation. Phụ thuộc vào máy ảnh của bạn, giá trị này có thể thay đổi mỗi 1/2 hay 1/3 stop. Sự bù sáng này làm việc bằng
cách thay đổi giá trị phơi sáng khuyến cáo nhiều hay ít hơn trong một tình huống cụ thể. Như trong ví dụ sau, hình 4.6 được chụp
với giá trị phơi sáng mà bộ đo sáng khuyến cáo

Hình 4.6. Thỉnh thoảng, giá trị phơi sáng khuyến cáo không phải là lựa chọn tốt nhất. Ở tấm hình này, các vùng sáng bị over-exposure.

Thủ thuật
Mỗi khi bạn chụp trong tình huống ánh sáng không ổn định hoặc phức tạp, tôi khuyên bạn nên chụp thử một ảnh để xem trước khi
chụp loạt ảnh tiếp theo. Việc này cho phép bạn có thể điều chỉnh ngay lập tức nhằm tránh khả năng phải bỏ đi những tấm hình.

Những vùng sáng nhìn trông sáng hơn là tôi muốn. Vì vậy tôi chụp lại với độ bù sáng là -2/3 nhằm giảm đi lượng ánh sáng trong
quá trình phơi sáng. Điều này tương tự như thay đổi khẩu độ hay tốc độ chập nhưng kết quả mang lại sẽ tốt hơn những lựa chọn
này. Sau khi điều chiển độ phơi sáng giảm đi 2/3, tôi có được tấm hình như ở hình 4.7. Các vùng sáng trông rõ ràng hơn và nó
giống với tấm hình mà tôi nghĩ trong đầu trước khi chụp hơn.
 Hình 4.7. Bằng cách sử dụng exposure compensation, tôi đã giảm độ phơi sáng một giá trị là 2/3 stop. Điều này mang lại chi tiết rõ ràng hơn cho tấm ảnh.

Làm sao bạn có thể biết khi nào exposure compensation là một lựa chọn khôn ngoan? Xét cho cùng, nếu bạn đợi đến khi về nhà,
xem lại ảnh trên máy tính thì bạn sẽ có thể phải quay trở lại chụp những tấm hình đó 1 lần nữa khi thấy những điều kì cục trên
tấm ảnh của mình. Đây là lúc mà màn hình LCD với biểu đồ (histogram) có thể cho bạn phản hồi ngay lập tức với tấm ảnh của
mình.

Trong hình 4.8, bạn có thể thấy histogram với ví dụ overexposure ở hình 4.6. Những chi tiết trong các vùng sáng sẽ được đặt ở
bên phải của histogram chỉ ra rằng bạn có vấn đề với overexposure.

Hình 4.8. Đây là histogram với độ phơi sáng khuyến cáo. Bạn có thể thấy rằng những vùng sáng được đặt ở bên phải của histogram, chỉ ra rằng bạn sẽ bị mất chi tiết ở
những vùng này.

Sau khi bù sáng với giá trị là -2/3 stop, histogram được chuyển sang trái, cho phép tôi ghi nhận được nhiều chi tiết của các vùng
sáng hơn, điều mà tôi đã cố gằng làm trước khi chụp (hình 4.9)
 Hình 4.9. Sau khi thực hiện exposure compensation, tất cả dữ liệu đều nằm trong giới hạn của histogram.

Nếu bạn phải đối diện với hình huống ánh sáng thay đổi nhanh chóng, bạn có thể sử dụng exposure bracketing. Trên phần lớn các
máy ảnh, exposure bracketing sẽ chụp 3 ảnh: một ảnh với độ phơi sáng được giảm bớt, một ảnh với độ phơi sáng chuẩn và ảnh
còn lại với độ phơi sáng tăng lên so với độ phơi sáng được máy ảnh tính toán ra. Bạn có thể thiết lập giá trị thay đổi với độ phơi
sáng nhưng thông thường tôi chỉ sử dụng các mức tăng giảm là 1/2 stop để đảm bảo rằng những tấm ảnh sẽ có mức phơi sáng
chính xác. Việc làm thế nào sử dụng chức năng này bạn có thể xem thêm trong sách hướng dẫn sử dụng máy ảnh của mình. Các
hình 4.10a, 4.10b và 4.10c hiển thị 3 ảnh được chụp sử dụng tính năng này.

Hình 4.10a. Với exposure bracketing bạn sẽ chụp được 3 hay nhiều ảnh. Đây là mức phơi sáng đầu tiên, nhỏ hơn mức phơi sáng được khuyến cáo 1/2 stop
 Hình 4.10b. Mức phơi sáng thức hai trong bộ ảnh là mức phơi sáng được khuyến cáo

Hình 4.10c. Mức phơi sáng cuối cùng này lớn hơn mức phơi sáng được khuyến cáo 1/2 stop.

Chụp các chủ đề tối

Bởi vì bộ đo sáng trong máy ảnh được thiết lập để lưu lại mọi thứ dựa trên mức sáng trung bình (18% trên thang độ xám), các chủ
đề tối đôi khi sẽ trở nên sáng quá khi bạn thử tăng mức sáng trung bình này lên. Để khắc phục điều này, bạn có thể sử dụng
exposure compensation, sử dụng chế độ đo sáng spot metering (nếu máy bạn hỗ trợ) hay đo sáng vào vùng có độ sáng lớn hơn.

Phần lớn các máy ảnh đều có khả năng lưu (khóa) lại thông tin về độ phơi sáng và cho bạn phối cảnh lại lại trước khi chụp. Điều
này thông thường được thực hiện ở chế độ chụp 1 ảnh một (Single Shot Focus) bằng cách focus vào chủ đề, giữ nguyên nút chụp
ở vị trí 1/2 trong khi bạn phối cảnh lại. Lựa chọn khác nếu máy ảnh của bạn có nút khóa exposure, bạn có thể sử dụng nó. Giá trị
ghi nhận được sẽ được giữ cho đến khi ảnh được chụp. Vì thế bạn cso thể thay đổi tiêu cự, focus hay phối cảnh lại tấm hình. Khi
nút chụp được nhấn và ảnh đã được lưu lại, việc khóa giá trị phơi sáng sẽ bị chấm dứt và bạn sẵn sàng để chụp tấm hình kế tiếp.
Đối với những ảnh có một lượng lớn các vùng tối, điều chỉnh độ phơi sáng có thể lên đến giá trị tương đương 2 khẩu độ (f-stop).
Ví dụ trong hình 4.11, tôi chụp khung cảnh ở giá trị phơi sáng đo được.

Hình 4.11. Các ảnh tối có thể bị overexposure bởi bộ đo sáng giống như ví dụ bên dưới

Như bạn thấy, các vùng màu đen có thang độ xám lớn hơn do bộ đo sáng óố gắng đưa những vùng này về gần điểm đo sáng trung
bình. Trong hình 4.12, tôi sử dụng độ bù sáng là -1 2/3 (-1.67) stop để những vùng này tôi tối hơn như ảnh gốc

Hình 4.12. Để những vùng màu đen giữ màu nhưng chúng vốn có, tôi sử dụng độ bù sáng là -1 2/3 stop.

Chụp các chủ đề sáng

Trừ khi bạn là một fan của tuyết có màu xám hay những hình ảnh bị mất màu trắng, thông thường việc chụp các chủ đề sáng cũng
yêu cầu phải điều chỉnh độ phơi sáng. Giống như chụp các chủ đề tối, khi bộ đo sáng đánh giá ánh sáng của khung cảnh (một
vùng tuyết trắng chẳng hạn), nó sẽ cố gắng thể hiện khung cảnh toàn tuyết trắng ở mức sáng trung bình. Đó là nguyên nhân bức
ảnh của bạn trông có vẻ xám đi (hoặc nhìn trông hơi xanh xanh)

Trong hình 4.13, tôi chụp ở mức phơi sáng được khuyến cáo. Như bạn thấy, các vùng trắng trông không sáng như nó vốn có.
Hình 4.13. Các khung cảnh sáng cũng có những vẫn đề như các khung cảnh tối. Bộ đo sáng cố gắng để chủ đề chính nằm ở mức sáng trung bình, làm cho những vùng trắng
trông bị xám đi.

Bằng cách sử dụng exposure compensation và chụp tấm hình ở mức bù sáng là +2 stop, lớp tuyết trông sáng trở lại trong khi vẫn
giữ được nguyên chi tiết.

Hình 4.14. Bằng cách +2 stop vào độ phơi sáng, các vùng trắng sẽ trở lại như chúng vốn có.

Chụp ảnh với nguồn sáng ở phía sau

Những khung cảnh có nguồn sáng phía sau là những tình huống khó khăn nhất để bộ đo sáng thực hiện chính xác công việc.
Thông thường bạn sẽ có một nguồn rất sáng, như mặc trời, đến mức làm tràn ngập bộ đo sáng. Để khắc phục, bộ đo sáng cố gắng
đưa những vùng sáng nhất về trong giới hạn thông thường. Điều này sẽ làm cho bạn chỉ nhìn thấy cái bóng đen của người hay của
các chủ đề khác.

Thủ thuật
Giải pháp tốt nhất với nguồn sáng ở phía sau là sử dụng đèn flash để giúp chiếu sáng chủ đề.

Trong tình huống này, sử dụng center-weighted hay spot metering là lựa chọn tốt nhất vì bạn sẽ luôn luôn đo sáng chủ đề và loại
bỏ phần nền sáng. Hình 4.15 thể hiện một tấm hình được chụp ở mức độ phơi sáng tính ra trong chế độ evaluative metering.
 Hình 4.15. Trong tình huống hậu cảnh quá sáng, bộ đo sáng sẽ bị tràn ngập bởi ánh sáng của hậu cảnh và làm cho chủ đề chính bị under-exposure.

Bằng cách chuyển sang chế độ spot metering, tôi ó thể thay đổi đâu là nguồn sáng chính và kết quả là tấm ảnh như trong hình
4.16. Độ phơi sáng bị thay đổi đi 3 stop. Mặc dù tôi bị mất chi tiết ở những vùng sáng nhưng tôi lại có thể nhìn rõ chủ đề trong
tấm ảnh là gì.

Hình 4.16. Bằng cách chuyển sang spot metering, tôi có được độ phơi sáng tốt hơn, cho phép tôi ghi lại chi tiết về chủ đề mặc dù bị mất đi chi tiết ở hậu cảnh.

Khi bạn không thể chuyển sang chế độ đo sáng khác vì một vài lý do nào đó thì đó là thời điểm cho bạn sáng tạo bằng cách sử
dụng một kĩ thuật khác. Bạn hãy đo sáng bầu trời mà không có mặt trời trong khung hình (tôi giả sử bạn đang chụp với nguồn
sáng phía sau là mặt trời) hoặc đo sáng vào mặt đất. Ngoài ra bạn cũng có thể di chuyển đến gần chủ đề để chủ đề chiếm trọn
khung hình, sau đó nhấn 1/2 nút chụp để bộ đo sáng hoạt động. Nếu máy ảnh của bạn có nút khóa exposure, khóa giá trị bạn đo
được rồi di chuyển để phối lại lại tấm hình bạn muốn chụp (tất nhiên, nếu không có nút khóa này, bạn sẽ phải giữ nguyên nút
chụp ở vị trí 1/2 trong khi di chuyển và phối cảnh).

Các kĩ thuật sáng tạo

Chiếc máy ảnh dSLR của bạn nói chung sẽ có rất nhiều chế độ chụp được thiết kế để bạn có thể dễ dàng chụp những đối tượng
khác nhau với các thiết lập tối ưu. Tuy nhiên các thiết lập này không phải luôn luôn đưa ra được những tấm ảnh hấp dẫn. Trong
phần này tôi sẽ liệt kê một số chế độ khác nhau và giải thích tại sao bạn phải thay đổi những thiết lập này. Trong quá trình đó, bạn
sẽ học hỏi nhiều hơn về lựa chọn độ phơi sáng, qua đó cho phép bạn đỡ bị lệ thuộc vào các chế độ này và tiến tới trình độ cao hơn
trong lĩnh vực nhiếp ảnh.

Ảnh chân dung

Đã là hiển nhiên, chế độ chụp ảnh chân dung (Portrait mode) đưa ra cho bạn DOF (Depth Of Field) nhỏ nhất nhằm làm mờ hậu
cảnh như trong hình 4.17. Phụ thuộc vào kiểu chân dung bạn muốn chụp mà hậu cảnh bị làm mờ có thể chỉ ở mặt mà bạn muốn.

Hình 4.17. Ảnh thông thường chụp với chế độ Portrait sẽ có DOF nhỏ

Việc chụp ảnh chân dung ở ngoài ngày càng trở nên phổ biến khi mà chủ đề được thể hiện như là một thành phần của khung hình.
Trong ví dụ này, bạn cần DOF lớn hơn để hiển thị khung cảnh xung quanh quanh chủ đề. Với kiểu ảnh chân dung này, bạn cần
chuyển qua chế độ Aperture Priority (Av). Trong hình 4.18, bạn có thể thấy kết quả của việc chụp trong chế độ Av với một ống
kính tele ở khẩu độ f/8

Hình 4.18. Khi bạn muốn thêm vào một số vùng xung quanh ảnh, chuyển từ chế độ Portrait sang Av.
Chủ đề và các vùng xung quanh sẽ được lấy nét còn hậu cảnh phía xa sẽ vẫn bị mờ. Kết quả là bạn sẽ có một tấm hình tốt hơn đối
với cả chủ đề và hậu cảnh.

Ảnh phong cảnh

Chế độ này ngược lại với chế độ Portrait, nó sử dụng DOF lớn nhất có thể trong khi vẫn giữ tốc độ chập ở mức cao đủ để bạn có
thể cầm máy trên tay. Trong các tình huống thiếu sáng (thường là thời điểm tốt nhất để chụp ảnh phong cảnh) như lúc mặt trời
mọc hay mặt trời lặn thì điều này đồng nghĩa với việc bạn sẽ có DOF nhỏ hơn giá trị bạn muốn khi chụp ảnh phong cảnh. Những
lúc như thế này, chế độ Av là giải pháp.

Lưu ý
Bạn sẽ có kết quả tốt hơn nếu sử dụng tripod khi có thể. Có một nguyên tắc thông dụng trong nhiếp ảnh là bạn không nên sử dụng
tay cầm máy ảnh bất cứ khi nào độ phơi sáng dài hơn chiều dài tiêu cự của ống kính. Nói một cách khác, nếu bạn đang sử dụng
ống kính 50mm, bạn không nên cầm máy trên tay để chpj nếu tốc độ chập nhỏ hơn 1/60 giây.

Như một ví dụ, ảnh hiển thị trong hình 4.19 sẽ gần như là không thể nếu chụp trong chế độ Landscape. Vì vậy tôi sử dụng Av
cùng với một tripod, tốc độ chập là 1/4 giây.

Hình 4.19. Trong tình huống thiếu sáng, chế độ Landscape nói chung sẽ không làm việc. Trong tình huống này, tôi sử dụng Av cùng với một tripod để có thời gian phơi sáng
lâu hơn.

Chụp ảnh vào buổi tối

Một trong những điểm mạnh của máy ảnh dSLR là bạn có thể sử dụng tốc độ chập lớn hơn là máy ảnh cá nhân. Mặc dù nhiều
máy ảnh dSLR có cả chế độ chụp tối (Night mode) nhưng nó thường sử dụng thời gian phơi sáng không lâu (vẫn đủ lâu để bạn
phải sử dụng tripod), hiếm khi nhiều hơn 1 giây. Bằng cách chuyển sang chế độ Manual, bạn có thể sử dụng thiết lập Bulb. Bulb
có nghĩa là màn chập sẽ mở cho đến khi nút chụp được nhấn. Phần lớn máy ảnh có một đoạn dây cáp hoặc một bộ điều khiển từ
xa để sử dụng cho mục đích này. Bạn có thể chụp một tấm ảnh với với gian bằng thời gian hoạt động của nguồn điện. Hình 4.20
hiển thị thời gian phơi sáng là 16 phút, sử dụng để chụp ảnh những vệt sao. Bằng cách ngắm máy ảnh lên phía bắc và để màn
chập mở trong một thời gian dài, bạn có thể chụp được sự chuyển động của những ngôi sao trên bầu trời.

Hình 4.20. Các vệt sao cần thời gian chụp lâu hơn là chế độ Night có thể làm. Trong tình huống này, bạn cần chuyển sang chế độ Manual và sử dụng cáp điều khiển để có
thể chụp với thời gian phơi sáng là 1 giờ hoặc lâu hơn.
Đối với những tấp ảnh chụp đêm từ trái đất như những tấm ảnh pháo hoa, một lần nữa chế độ bulb lại là một lựa chọn chính xác.
Như ví dụ ở hình 4.21 và 4.22, tôi sử dụng thời gian phơi sáng ở mức 6 giây và 8 giây ở khẩu độ f/22 để lưu lại những chùm pháo
hoa cùng với vệt sáng của nó.

Hình 4.21. Thời gian phơi sáng 6 giây cho phép lưu lại nhiều chùm pháo hoa

Hình 4.22. Hãy đừng sợ khi chụp thử. Ở đây tôi sử dụng thời gian phơi sáng là 8 giây để có nhiều chùm pháo hoa với những vệt sáng dài hơn.

Chụp ảnh ở chế độ Macro và Close-up

Ở hai chế độ này, thông thường cái bạn muốn là DOF lớn nhất có thể. Do khoảng cách chụp là rất nhỏ, thậm chí với khẩu độ f/16
cũng không cho bạn thêm nhiều DOF. Nhưng cũng như các ví dụ trên, bạn không cần phải sử dụng những thiết lập mặc định này.
Đôi lúc bạn cần một cái gì đó mang tính thẩm mĩ cao hơn. Hình 4.23 hiển thị hình ảnh mà chế độ macro mang lại ở giá trị khẩu
độ là f/16.
 Hình 4.23. Chế độ chụp macro thông thường với DOF tối đa

Trong ví dụ tiếp theo, hình 4.24, tôi sử dụng khẩu độ lớn hơn để giảm DOF. Bằng cáh thay đổi khẩu độ lên f/8, chỉ phần cuối của
nhị hoa được lấy focus, do vậy hậu cảnh trông sẽ mềm mại hơn.

Hình 4.24. Bằng việc chuyển sang chế độ Av, tôi giảm DOF để tấm ảnh nhìn có tính thẩm mĩ cao hơn

Chụp ảnh thể thao

Sau tất cả những ví dụ trên, bạn có lẽ phân vân tại sao máy ảnh của bạn lại có chế độ ưu tiên tốc độ chập (Shutter Priority hay
Time Priority - Tv). Khi bạn chụp trong chế độ Tv (đôi khi còn gọi là Sports mode), bạn có thể tối ưu để có tốc độ chập nhanh
hơn nhằm làm "đóng băng" các chuyển động như trong hình 4.25.

Ảnh chụp bởi Laurence Chen

Hình 4.25. Chế độ Tv tối ưu tốc độ chập nhằm làm "đóng băng" chuyển động.

Nhưng những tấm ảnh tĩnh khi mà tất cả các chuyển động đều như ngưng lại không phải luôn luôn là lựa chọn tốt nhất. Bằng cách
chuyển sang chế độ Tv và chọn tốc độ chụp chậm, bạn có thể thu lại sự chuyển động của khung cảnh, cho bạn cảm giác thực
giống như hình 4.26.
 Hình 4.26. Chuyển sang chế độ Tv và chọn thời gian phơi sáng thấp cho phép bạn thu lại sự chuyển động trong những tấm ảnh thể thao.

Shooting Landscape - Thủ thuật để chụp lại các kì

quan của tự nhiên
Nếu bạn đã từng ra ngoài chụp hình tại một nơi thực sự gây ấn tượng (như công viên
quốc gia Grand Canyon hay Yosemite) thì đó thực sự là một kinh nghiệm chụp ảnh
không đáng giá. Lý do là bạn đang chiêm ngưỡng khung cảnh hùng vĩ này và nó ấn tượng
đến nỗi bạn nhận ra rằng ai đứng ở đây cũng đều có thể chụp được một bức ảnh tuyệt vời.
Điều tôi muốn nói là nó quá hoàn hảo và làm thế nào bạn có thể làm nó hỏng đi được.
Bạn chỉ phải dựng tripod lên, ngắm qua viewfinder và chụp. Lúc này, bạn sẽ phải khóc
thầm bởi vì bạn mang theo một bộ đồ nghề đắt tiền với nhiều thân máy và ống kính mà
giá thành có thể còn cao cả một chiếc ô tô Toyota Prius động cơ lai (hybrid - chạy cả
xăng lẫn điện). Ngoài ra bạn còn mang theo rất nhiều màn lọc (filter) và tổng trọng lượng
những thứ này lên đến 54 lb (1 lb, đọc là pao, bằng 450g). Bạn đã chờ cả năm để dành ra
2 tuần nghỉ làm, mua một vé máy bay khứ hồi và thuê một chiếc xe đủ lớn để có thể chở
bạn, gia đình bạn và cả những đồ nghề chụp ảnh đắt tiền có thể tránh khỏi cái nắng oi ả
của mùa hè. Giờ đây, bạn đang ngắm cảnh vật qua viewfinder và những gì bạn thấy trong
chẳng bằng một nửa so với một tấm bưu thiếp tồi được bán trong quầy lưu niệm của công
viên với giá chỉ $1.25 mỗi cái. Những giọt nước mắt bắt đầu rơi khi bạn nhận ra rằng bạn
sẽ không thể chụp được cảnh nơi bạn đến giống như bạn tưởng tượng. Nguyên nhân
những điều này là do người nào? Câu trả lời là Ansel Adams. Anh ấy đã chụp lại Grand
Canyon, Yosemite và rất nhiều những nơi khác cho chúng ta xem. Nhưng cho dù chúng
ta không phải là Ansel Adams, chúng ta vẫn có thể chụp ra những tấm ảnh đẹp hơn là thứ
bán trong quầy lưu niệm. Công việc đầu tiên là bắt đầu đọc chương này..
 Nguyên tắc vàng trong chụp ảnh phong cảnh
Có một nguyên tắc vàng trong chụp ảnh phong cảnh. Bạn có thể làm
theo mọi thủ thuật trong chương này nhưng nếu bạn không tuân
theo nguyên tắc này, bạn sẽ không bao giờ có được những tấm hình
giống như những nhà nghiếp ảnh chuyên nghiệp chụp. Là một nhà
nghiếp ảnh phong cảnh, bạn chỉ có thể chụp vào hai thời điểm trong
ngày:

1. Rạng sáng (draw): Bạn có thể chụp khoảng thời gian 15

đến 30 phút trước lúc mặt trời mọc và trong khoảng thời
gian từ 30 phút đến 1 giờ đồng hồ (phụ thuộc vào ánh nắng
lúc đó có gay gắt hay không) sau đó.
2. Chập tối (dusk): Bạn có thể chụp khoảng 15 đến 30 phút
trước khi mặt trời lặn và trong khoảng thời gian tối đa là 30
phút sau đó.

Tại sao lại là hai thời điểm này? Bởi vì đó là nguyên tắc! Thực sự thì có nhiều nguyên nhân hơn là câu trả lời đó. Chỉ có những
thời điểm đó bạn có thể có ánh sáng ấm, mềm mại và bóng cũng mềm mại; điều kiện lý tưởng về ánh sáng cho những tấm ảnh
phong cảnh chuyên nghiệp. Vậy nguyên tắc này quan trọng như thế nào? Tôi sẽ không bao giờ quên thời điểm tôi làm chương
trình phỏng vấn các nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp. Một người đàn ông trong đám đông đã hỏi Joe, một người đã đi vào lịch sử với
những tấm ảnh về địa lý, rằng: "Có phải bạn chỉ có thể chụp vào lúc rạng sáng và lúc chập tối không?". Joe lẳng lặng cấm lấy
tripod của anh ấy và đánh cho người kia một trận nhừ tử. Đó, tất nhiên, chỉ là một sự cường điệu nhưng tôi luôn tâm niệm những
gì Joe nói lúc đó. Anh ấy bảo rằng nhiều biên tập viên ảnh ngày nay ở các tạp chí lớn tin chắc hoàn toàn vào điều này và họ thậm
chí không thèm cân nhắc đến việc nhìn bức ảnh của bất kì ai nếu nó không chụp vào một trong hai thời điểm đó. Anh ấy cũng bảo
rằng nếu anh ấy chụp và nói rằng: "Nhìn này, tấm ảnh này không được chụp vào đúng thời điểm lý tưởng nhưng trông nó thật
đáng ngạc nhiên" thì họ vẫn sẽ từ chối ngay cả việc nhìn nó. Điểm rút ra là những nhà nhiếp ảnh phong cảnh chuyên nghiệp luôn
chụp vào hai thời điểm trong ngày và chỉ vào hai thời điểm đó. Nếu bạn muốn có những tấm ảnh chuyên nghiệp, cũng sẽ chỉ có
hai thời điểm chụp như vậy đối với bạn.
Gắn bó với tripod của bạn
Bây giờ có lẽ bạn đã biết rằng như một nhà nhiếp ảnh phong cảnh chuyên nghiệp, cuộc sống của bạn
sẽ giống như sau: bạn thức dậy lúc sáng tinh mơ và luôn luôn bỏ lỡ bữa tối. Nếu bạn chấp nhận được
những điều này thì đã đến lúc nói với bạn về một sự thật đau lòng (he he, chả biết dùng từ nào nhẹ
nhàng hơn) khác. Vì bạn luôn phải chụp vào thời điểm ánh sáng yếu, lúc nào bạn cũng sẽ phải sử
dụng tripod. Mọi lúc. Mọi nơi. Trong thế giới của những nhà nhiếp ảnh phong cảnh sẽ không có chỗ
cho việc cầm máy ảnh trong tay. Tôi phải cảnh báo bạn đôi lúc bạn sẽ thấy một vài nhiếp ảnh gia
phong cảnh ra ngoài vào lúc tảng sáng để chụp giống như bạn và họ cầm máy ảnh trong tay để chụp.
Họ sẽ không thấy gì đặc biệt cho đến khi mở những tấm ảnh trong Photoshop, họ sẽ thấy toàn bộ
những tấm hình đều bị mờ, hỏng sáng và sai focus. Bạn có thể giúp được gì cho những linh hồn tội
nghiệp đó? Đơn giản là mang theo tripod và đánh họ một trận nhừ tử. Đó là cách mà Joe McNally sẽ
làm (chỉ là đùa thôi, tất nhiên).

Tripod: Lợi ích của sợi các-bon (Carbon)

Những tripod tuyệt vời nhất là những cái làm từ sợ các-bon. Những tripod này có hai ưu điểm:

1. Chúng nhẹ hơn nhiều những tripod kim loại nhưng vẫn không hề thua kém về độ vững chắc và tính ổn định
2. Sợi các-bon ít bị ảnh hưởng bợi sự cộng hưởng như kim loại, vì vậy bạn sẽ ít bị rung hơn.

Tất nhiên, cái gì cũng có mặt trái của nó. Có lẽ bạn cũng đã đoán ra rằng cái giá mà bạn phải trả để có một tripod làm từ sợ các-
bon không phải là nhỏ.
Chụp ở chế độ ưu tiên khẩu độ
Nikon Canon Khi chụp ảnh ở ngoài trời, các nhiếp ảnh gia thường
sử dụng chế độ ưu tiên khẩu độ (Aperture Priority
mode - được biểu hiện bằng một chữ A hay Av nhỏ
trên máy). Lý do chế độ này trở nên phổ biến là vì
 nó cho phép bạn tự do sáng tạo sự thể hiện của tấm
ảnh. Giả sử rằng bạn đang chụp hình một con hổ
với một ống tele và bạn muốn con hổ sẽ được focus
trong khi nền phía sau sẽ bị nhòa đi. Với chế độ ưu
tiên khẩu độ, bạn chỉ cần thiết lập khẩu độ đến giá
trị nhỏ nhất mà ống kính của bạn cho phép (ví dụ
f/2.8, f/4, f/5.6..), sau đó focus vào con hổ. Đó là tất
cả những gì bạn phải làm. Máy ảnh (và cả ống kính
tele) sẽ thực hiện phần còn lại. Bạn sẽ có một tấm
hình với những chi tiết rõ nét về con hổ trong khi
nền đằng sau nhòa hẳn đi. Bạn đã biết một trong 3
thủ thuật về khẩu độP: giá trị khẩu độ nhỏ (với một
ốn zoom) sẽ cho bạn hình ảnh rõ nét nhưng hậu
cảnh sẽ nhòa đi. Bây giờ bạn sẽ làm gì nếu bạn
muốn cả con hổ và hậu cảnh đều rõ nét? Bạn có thể
thay đổi giá trị khẩu độ đến f/8 hoặc f/11. Hai giá trị
này sẽ làm việc giống như những gì mắt bạn nhìn
thấy (phần lớn hậu cảnh phía sau sẽ vẫn giữ nguyên
sự rõ nét), hậu cảnh càng xa thì sẽ càng mất dần sự
rõ nét nhưng không nhiều. Đó là thủ thuật thứ hai
về khẩu độ. Thủ thuật cuối cùng là giá trị khẩu độ
sẽ được sử dụng khi bạn muốn tấm hình của mình
rõ nét nhất có thể. Lúc này hãy chọn giá trị lớn nhất
mà ống kính của bạn cho phép (f/22, f/36..)
Phối cảnh
Khi bạn nhặt một cuốn tạp chí du lịch với những tấm ảnh phong
cảnh hoặc xem những tấm ảnh về phong cảnh của những nhiếp ảnh
gia như David Muench, Moose Peterson, Stephen Johnson, và John
Shaw, hãy dành một chút thời gian để học tập từ những tấm ảnh
tuyệt vời này. Một điều bạn sẽ tìm ra là trong phần lớn các trường
hợp, những tấm ảnh phong cảnh chỉ có 3 phần riêng biệt:

1. Tiền cảnh (foreground): Nếu chụp mặt trời lặn, tấm hình
sẽ không bắt đầu từ mặt nước mà nó bắt đầu từ bãi cát. Bãi
cát chính là hậu cảnh.
2. Trung cảnh (middle-ground): Trong trường hợp chụp
mặt trời lặn, nó hoặc là đại dương phản chiếu lại ánh mặt
trời hoặc trong một số trường hợp chính là mặt trời.
3. Hậu cảnh (background): Cũng với trường hợp chụp cảnh mặt trời lặn ở trên, mây và bầu trời chính là hậu cảnh.

Cả 3 thành phần này đều ở trước mắt bạn và bạn cần cả 3 trong tấm ảnh để tạo ra một tấm hình phong cảnh hấp dẫn. Lần tiếp theo,
khi bạn ra ngoài chụp phong cảnh hãy tự hỏi bạn thân mình: "Đâu là tiền cảnh?" (đó là cái mà phần lớn những người chụp nghiệp
dư quên, học chỉ chụp trung cảnh và hậu cảnh). Hãy giữ cả 3 phần trên trong đầu khi chụp ảnh sẽ giúp bạn làm nổi bật nội dung
mình muốn thể hiện, hướng sự tập trung của mọi người đồng thời mang lại chiều sâu cho bức hình.

Một lợi ích khác khi chụp vào tảng sáng

Một lợi ích của việc chụp ảnh vào tảng sáng (tốt hơn là chụp vào lúc hoàng hôn) là nước (trong ao, hồ, vịnh...) sẽ lặng vào lúc tảng
sáng bởi vì thông thường sẽ có ít gió vào thời điểm đó hơn là lúc chiều muộn. Vì vậy nếu bạn dự định chụp một hình ảnh phản
chiếu qua mặt nước hồ, bạn sẽ có những tấm hình đẹp hơn khi chụp vào lúc sáng sớm thay vì vào lúc chập tối.
 Thủ thuật để chụp thác nước
Bạn muốn chụp một thác nước mềm mại như một tấm lụa hay chụp lại
hiệu ứng dòng chảy mà bạn thường thấy trong những tấm hình chuyên
nghiệp? Bí mật ở đây là để mở màn chập (ít nhất từ 1 đến 2 giây), dòng
nước trông sẽ như chuyển động trong khi những thứ khác (những tảng đá
và cây ở xung quanh) sẽ đứng yên. Điều bạn phải làm làm chuyển máy
ảnh về chế độ ưu tiên tốc độ chập (S hay Tv trên thân máy) và thiết lập
tốc độ chập là 1 hoặc 2 giây. Bây giờ, nếu bạn chụp thác nước vào một
ngày u ám, mở màn chập thêm vài giây để lấy nhiều sáng hơn. Những gì
bạn nhận được sẽ là một một vùng trắng, hoàn hỏng hoàn toàn tấm hình.
Đó là lý do tại sao những nhà nghiếp ảnh luôn thực hiện một trong hai
điều sau:

1. Chụp thác nước vào lúc trước hoặc sau khi mặt trời mọc hay vào sau khi mặt trời lặn, khi mà có rất ít ánh sáng.

2. Sử dụng stop-down filter, một bộ lọc đặc biệt làm giảm ánh sáng đi vào ống kính. Theo cách này bạn có thể để mở màn
chập vài giây, vì có ít ánh sáng đi vào nên nó sẽ không làm hỏng tấm hình. Kết quả là bạn sẽ có một tấm ảnh giá trị với
một thác nước mềm mại. Vậy trong trường hợp bạn không có stop-down filter và bạn lại phải chụp một thác nước hay
dòng suối ở sâu trong rừng (đồng nghĩa với việc ở sâu trong bóng râm), bạn vẫn có thể có được hiệu ứng trên bằng cách
sử dụng một tripod, chuyển qua chế độ ưu tiên khẩu độ và thiết lập khẩu độ đến giá trị lớn nhất mà ống kính bạn sử dụng
cho phép (f/22 hoặc f/36 chẳng hạn). Điều này sẽ làm màn chập mở lâu hơn bình thường (chẳng có vẫn đề gì vì bạn đang
ở trong bóng râm mà, phải không?). Thác nước mà bạn chụp trong cũng vẫn mềm mại giống như trong tấm hình đầu tiên.
Bí quyết để chụp hình những khu rừng
Một bí quyết tuyệt vời khi chụp hình những khu rừng là không đưa hình
ảnh của mặt đất vào tấm hình khi phối cảnh. Mặt đất thông thường sẽ cực
kì bẩn thỉu (với cành khô, lá rụng và trông thực sự hỗn độn). Đó là lý do
tại sao các nhiếp ảnh gia lại không chụp mặt đất. Nó làm rối tấm hình, do
vậy làm mất đi vẻ đẹp của tấm ảnh. Chỉ đơn giản là điều chỉnh khung
hình sao cho nó không chứa mặt đất, bạn sẽ có những bức chụp tốt hơn,
tránh xa mọi rắc rối. Nếu mặt đất nhìn trông sạch sẽ bạn có thể đưa nó
vào, trong trường hợp ngược lại bạn đã biết cách để "cứu vãn" tấm hình
của mình. Một bí quyết khác khi chụp ảnh về rừng cây là hãy chụp vào
những ngày có mây bởi vì sẽ rất khó để chụp lại có một tấm hình đẹp vào
những ngày có ánh nắng mặt trời chói chang. Tuy nhiên, có một ngoại lệ
đối với bí quyết này: Nếu có sương mù trong rừng vào một ngày nắng
chói, những tia nắng xuyên qua màn sương mù trông sẽ cực kì đẹp mắt.

Thủ thuật sử dụng khi chụp thác nước

Vậy thì tại sao nó lại nằm ở đây thay vì trong phần nói về chụp các thác nước? Lý do là tôi đã qua mất phần nói về chủ đề đó.
Quay lại vấn đề chính, khi chụp các thác nước, nếu bạn không có một bộ lọc (filter) stop-down, bạn có thể sủ dụng bộ lọc
polarizing thay thế. Điều này mang lại cho bạn hai lợi ích sau:

1. Loại bỏ sự phản chiếu giữa thác nước và những tảng đá

2. Bản thân bộ lọc này tối nên nó có thể bỏ sáng đi khoảng 2 stop cho bạn (tương đương giảm khẩu độ đi 2 mức - người
dịch). Vì vậy bạn có thể để thời gian phơi sáng lâu hơn khi chụp với nó. Việc lựa chọn tốc độ màn chập thấp hơn sẽ làm
tăng sự mềm mại của dòng nước, vì vậy hãy thử sử dụng các tốc độ màn chập khác nhau (4 giây, 6 giây, 10 giây..) và
xem cái nào cho hình ảnh ấn tượng nhất.
 Đặt đường chân trời nằm ở đâu
Khi bạn phải trả lời câu hỏi này, đáp án thực sự rất dễ. Đừng lặp
lại sai lầm của những người chụp ảnh nghiệp dư khi luôn đặt
đường chân trời ở chính giữa của tấm hình, nếu không những
tấm hình của bạn trông sẽ chẳng khác nào những tấm hình chụp
mà chẳng ngắm nghía gì cả. Thay vì vậy, hãy quyết định bạn
muốn cái gì sẽ là điểm nhấn trong bức ảnh: mặt đất hay bầu trời.
Nếu bạn thấy bầu trời trông thật tuyệt vời, hãy đặt đường chân
trời ở vị trí một phần ba phía dưới tấm hình (do đó bầu trời sẽ
được nhấn mạnh). Nếu mặt đất có nhiều điểm đáng chú ý hơn,
hãy đặt đường chân trời nằm ở vị trí một phần ba phía trên của
tấm ảnh. Mặt đất sẽ được nhấn mạnh và quan trọng nhất, cả hai
cách này đều đảm bảo đường chân trời không nằm chính giữa
tấm hình nên những bức ảnh của bạn trông sẽ có chiều sâu và ấn
tượng hơn.

Bầu trời trông thực sự nhàm chán. Hãy phá luật.

Nếu bạn đang chụp hình phong cảnh với một bầu trời chẳng có gì đáng quan tâm, bạn có thể phá bỏ việc đặt đường chân trời ở vị
trí 1/3 phía trên bức ảnh và loại bỏ phần lớn bầu trời trong khung hình. Hãy thử sử dụng 7/8 khung hình cho mặt đất và 1/8 còn lại
cho bầu trời, sự chú ý của người xem sẽ chuyển sang hình ảnh của mặt đất, nơi có những thứ thú vị hơn.
Chụp ảnh núi đẹp hơn
Một chủ đề bạn sẽ còn gặp lại nhiều trong cuốn sách này là chụp từ
những góc độ mà chúng ta không thể nhìn thấy hàng ngày. Ví dụ,
nếu bạn muốn chụp những ngọn núi, đừng chụp chúng bắt đầu từ
con đường dưới chân núi bởi vì nó chính xác là những gì chúng ta
thấy hàng ngày khi lái xe để tới một bang khác. Vì vậy, nếu bạn
chụp theo cách như vậy (từ dưới nhìn lên), bạn sẽ có những tấm ảnh
trông hết sức bình thường. Nếu bạn muốn có những tấm hình thật sự
gây ấn tượng, hãy mang lại cho người xem một góc nhìn mà bình
thường họ không thấy: chụp từ phía trên cao. Lái xe hay đi bộ lên
núi ở một độ cao thích hợp, sau đó lấy máy ảnh ra rồi chụp xuống
hoặc chụp những ngọn núi phía xa. Nguyên tắc này cũng tương tự
như nguyên tắc không hướng máy ảnh xuống khi chụp những bông
hoa vì đó là góc nhìn thường ngày của chúng ta. Những tấm ảnh
như vậy chỉ mang lại sự buồn tẻ, đơn điệu và tất nhiên, nó chẳng
mang lại cho người xem bất kì thứ gì hơn những thứ mà họ đã thấy cả trăm lần trước đó.
Bí quyết để có cảnh hoàng hôn và bình minh trông ấm áp hơn
Đây là một bí quyết tôi có được từ Bill Fortney để chụp chụp cảnh hoàng hôn và bình minh
trông ấm áp hơn. Nếu bạn sử dụng máy Nikon, chuyển tới menu và chọn kiểu cân bằng
trắng (White Balance) là Daylight. Nhấn nút mũi tên phải để chuyển đến màn hình Fine-
tune, chuyển giá trị thành 3 (như hình minh họa ở trên) và nhấn OK. Thao tác này mang lại
một hiệu quả tuyệt vời là làm tấm hình của bạn trông ấm áp hơn. Nếu bạn sử dụng máy
Canon, hãy thực hiện các thao tác sau (đúng với phần lớn các máy ảnh DSLR hiện nay như
30D hay 5D):

• Chọn White Balance là Daylight

• Trong menu hiện thị trên màn hình LCD, chọn WB SHIFT/BKT rồi nhấn SET để chuyển sang màn hình cho phép chỉnh
sửa cân bằng trắng.
• Màn hìn hiển thị một lưới nơi bạn có thể thay đổi nhiệt độ của chế độ White Balance hiện đang chọn.
• Sử dụng Multi-Controller (trông nó giống như là một cái cần điều khiển) để chuyển chấm hình vuông về phía A (Amber)
thêm 2 vị trí. Thao tác này sẽ làm tấm hình chụp trông ấm áp hơn.
• Nhất nút SET để lưu lại thay đổi của bạn
• Nếu bạn muốn lấy lại các giá trị mặc định, chỉ cần quay lại đúng màn hình như ở bước 4 và chuyển chấm hình vuông về
vị trí 0 (nằm ở chính giữa của lưới).

Lưu ý:
Đừng quên lấy lại các giá trị mặc định khi bạn không tiếp tục chụp cảnh hoàng hôn hay bình minh nữa. Bí quyết này không thích
hợp cho những chủ đề hình ảnh khác. Mặc dù nó không phá hỏng tấm hình của bạn nhưng khi bạn chụp bất cứ chủ đề gì, mọi thứ
trông đều có vẻ ấm hơn một chút.
Sử dụng "The Blinkies" để giữ lại nhiều chi tiết hơn
Tên gọi của nó, về mặt kĩ thuật, không phải là "the blinkies", đó chỉ là tên hiệu mà
chúng tôi tự đặt. Thực sự nó được biết đến như là "highlight warning" hay
"highlight alert". Việc sử dụng nó là một phần quan trọng trong việc đảm bảo bạn
có độ phơi sáng thích hợp chụp ảnh phong cảnh. Nó thông báo chính xác những
phần nào trên tấm hình bị phơi sáng quá mức (overexposed) dẫn đến việc không
còn chi tiết nào trong vùng này được nhận biết. Bạn sẽ thấy kinh ngạc khi biết rằng
nó xảy ra rất thường xuyên như trong một ngày mây mù, những đám mây có thể
biến thành một khối trắng đặc một cách dễ dàng. Đó là lý do chúng ta nên bật chế
độ này lên. Cách làm việc của nó như sau: Khi chế độ "highlight warning" đã được
bật, bạn nhìn vào tấm hình qua màn LCD. Những vùng nào bị mất chi tiết sẽ bắt
đầu nhấp nháy. Việc có những vùng bị mất chi tiết như vậy không phải lúc nào
cũng là không tốt như khi bạn chụp hình mặt trời, rõ rằng rằng nơi xuất hiện mặt
trời sẽ có hiện tượng này. Và bởi vì chẳng có nhiều chi tiết trên bề mặt mặt trời,
chúng ta chấp nhận nó. Tuy nhiên, nếu những đám mây bạn chụp bị mất chi tiết thì
câu chuyện lại hoàn toàn khác. Có lẽ cách nhanh nhất để khắc phục hiện tượng này
là sử dụng khả năng điều khiển độ phơi sáng trên máy của bạn (chúng ta sẽ tìm
hiểu chi tiết ở phần tiếp theo). Bây giờ, công việc của chúng ta là đảm bảo rằng "highlight warning" đã được bật. Nếu bạn sử dụng
máy ảnh Nikon, nhấn nút "Playback" để nhìn thấy những tấm hình bạn đã chụp. Sau đó nhấn phím mũi tên phải cho đến khi từ
Highlight xuất hiện ở phía dưới ảnh. Nếu bạn sử dụng máy ảnh Canon (như 20D, 30D hay Rebel), nhấn nút Playback để xem hình
rồi nhấn nút Info để xem những vùng bị mất chi tiết.
Làm thế nào để tránh bị mất chi tiết trên tấm hình
Nếu bạn nhìn trên màn hình LCD và thấy rằng những vùng bị mất chi tiết
xuất hiện trong phạm vi quan trong đối với bạn (ví dụ như những đám
mây, trên áo một ai đó, trên tuyết...), bạn có thể sử dụng khả năng điều
chỉnh độ phơi sáng của máy ảnh. Về cơ bản, bạn sẽ phải hạ giá trị này cho
đến khi hiện tượng trên biến mất. Thông thường bạn sẽ phải chụp thử vài
kiểu để tìm ra giá trị thích hợp nhất với mình. Việc điều chỉnh này thực
hiện như sau:
Với máy Nikon:
Nhấn nút "Exposure Compensation" nằm ở bên cạnh nút shutter (như
hình minh họa). Sau đó xoay nút command cho đến khi giá trị exposure
compensation là 1/3. Bây giờ, chụp thử và xem vấn đề đã được giải quyết
chưa. Nếu chưa, giảm tiếp 1/3 nữa (lúc này sẽ là 2/3 của một khẩu độ)
cho đến khi hiện tượng trên biến mất.
Với máy Canon:
Chuyển đến bất kì chế độ chụp nào nằm trong vùng Creative Zone (P,
Av, Tv, M), sau đó thiết lập độ phơi sáng bằng cách dùng điều khiển xoay (với máy 400D của tớ thì là giữ nút Ev rồi xoay). Các
bước tiếp theo hoàn toàn tương tự như với máy của Nikon.
Làm thế nào để thể hiện kích thước
Nếu bạn đã từng có cơ hội chụp ảnh những thứ giống như cây gỗ đỏ
California (lạ hoắc, chả hiểu cây gì dù đã nhìn vào cái cây ở ảnh minh
họa :D) hoặc bãi đá khổng lồ trong thung lũng Monument ở Utah, có lẽ
bạn sẽ thất vọng khi nhìn vào kết quả sau đó: bạn đã đánh mất kích thước
khổng lồ của chúng trong tấm ảnh. Những cây gỗ đỏ có chiều rộng còn
hơn cả một một cái xe tải lớn nhưng trong tấm hình của bạn, trông chúng
chỉ trông như những cây thông nằm ở sân sau bởi vì bạn đã đánh mất cảm
giác của người xem về kích cỡ của chúng. Đó là lý do tại sau khi cố gắng
biểu diễn độ lớn của một đối tượng, bạn cần đưa vào trong tấm hình một
đối tượng khác để thông tin cho người xem tương quan về tỉ lệ giữa
chúng. Đến giờ, có lẽ bạn sẽ không ngạc nhiên khi thấy nhiều nhà nhiếp
ảnh khi chụp núi lại thêm cả con người vào bên trong tấm hình (đã đi bộ,
leo núi...). Nó sẽ giúp bạn hình dung sự hùng vĩ của quả núi, cây gỗ đỏ
hay bất kì một cái cây khổng lồ nào trên thế giới. Nếu lần tới bạn muốn
thể hiện kích thước của một đối tượng nào đó, hãy đơn giản chỉ là đưa thêm một người nào đó vào bên trong tấm hình, bạn sẽ có
được cái mình cần. Kĩ thuật đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả này sẽ làm tấm hình của bạn tốt hơn lên rất nhiều. Lưu ý rằng cách
này cũng làm việc với những đối tượng có kích thước rất nhỏ. Chẳng hạn bạn có thể đặt một vật lên bàn tay một ai đó và tấm ảnh
sẽ nói lên kích thước đối tượng mà bạn đã chụp.
Không dựng tripod lên. Vẫn chưa đến lúc!
Bạn tiến đến khung cảnh (một dãy núi, một ngọn thác..), dựng
tripod lên và bắt đầu chụp. Liệu bạn có cơ hội tìm ra một góc chụp
hoàn hảo để chụp lại đối tượng của mình không? Tất nhiên là sẽ
không rồi. Thế nhưng đó lại là điều mà phần lớn mọi người đều
làm. Họ tiến đến nơi có khung cảnh, dựng tripod ở vị trí thích hợp
nơi họ đứng và bắt đầu chụp ảnh. Chẳng có gì là ngạc nhiên khi họ
sẽ thu về những tấm hình giống như của tất cả những người khác
khi họ chụp trên đường đi. Đừng để mình rơi vào cái bẫy này.
Trước khi bạn dựng tripod lên, hãy dành một chút thời gian đi dạo
xung quanh. Ngắm nhìn chủ đề từ những góc chụp khác nhau, bạn
sẽ có cơ hội tìm ra một góc nhìn ấn tượng chỉ trong một hay hai
phút. Hãy cầm máy ảnh trong tay và nhìn qua viewfinder để kiểm
tra lại góc nhìn mà bạn phát hiện ra. Cho đến khi bạn tìm thấy góc
chụp hoàn hảo, lúc đó bạn mới dựng tripod lên và bắt đầu chụp. Sự
khác nhau là ở chỗ bạn sẽ có được những tấm ảnh đẹp hơn nếu tính theo tỉ lệ trung bình. Đây là một trong những bí quyết quan
trọng mà các nhà nghiếp ảnh chuyên nghiệp sử dụng hàng ngày (nhiếp ảnh gia huyền thoại về phong cảnh John Shaw đã giảng dạy
khái niệm này trong nhiều năm), họ sẽ không chụp những tấm ảnh trên đường đi của mình. Đầu tiên, họ quan sát khung cảnh, tìm
ra góc đẹp nhất, khung hình đẹp nhất và những điểm gây ấn tượng nhất. Sau đó (và chỉ sau những bước như vậy), họ mới dựng
tripod lên. Điều này nghe có vẻ như không quan trọng (nhìn tổng quát toàn bộ khung cảnh trước khi tiếp tục) nhưng chính những
điều nhỏ nhặt như vậy lại làm nên một nhiếp ảnh gia thực thụ.
Bí quyết để chụp được những màu sắc phong phú hơn
Một công cụ mà các nhà nghiếp ảnh sử dụng để có những tấm hình với màu sắc phong phú và rực
rỡ hơn là bộ lọc polarizing. trong những phụ kiện được sử dụng bởi những nhà nhiếp ảnh về
phong cảnh thì đây là một trong những phụ kiện quan trọng nhất. Bộ lọc này gắn vào phía cuối
ống kình và về cơ bản nó thực hiện 2 nhiệm vụ sau:

1. Loại bỏ sự phản xạ trong tấm hình (đặc biệt là từ mặt nước, những tảng đá hoặc bất kì sự
phản xạ ánh sáng nào trên bề mặt)
2. Thêm vào nhiều xanh blue (xanh nước biển) hơn vào bầu trời bằng cách làm tối chúng đi
và nói chung mang lại cho bạn sắc độ màu tinh khiết nhất (có ai không muốn điều này?)

Có 2 thủ thuật bạn có thể sử dụng:

1. Bộ lọc này mang lại hiệu quả ấn tượng nhất khi bạn chụp ở góc 90° so với mặt trời. Vì vậy nếu mặt trời ở trước hay sau
bạn, chúng sẽ hoạt động không hiệu quả lắm.
2. Bạn sử dụng vòng xoay của bộ lọc điều điều chỉnh mức độ (và góc) phân cực (polarization). Nó sẽ giúp bạn chọn loại bỏ
những hiệu ứng phản xạ từ bầu trời hoặc mặt đất.

Khi bạn tự mình nhìn thấy sự khác nhau trong tấm hình khi sử dụng bộ lọc này, bạn sẽ thốt lên một câu đại loại như: "À, hóa ra đó
là tác dụng của bộ lọc này!".

Thủ thuật về sử dụng bộ lọc Polarizing

Nếu có một ống kính mà bộ lọc này không thích hợp thì đó là những ống kính có góc nhìn siêu rộng (super-wide-angle lens) như
12mm hay 10.5mm. Bởi vì góc nhìn là rất rộng, độ xanh trên nền trời là không đều nhau, do đó người ta tránh sử dụng bộ lọc này
với những ống thuộc loại super-wide-angle. Mặc dù vậy, nếu quyết định sử dụng loại bộ lọc này, bạn nên mua một cái thật tốt, nó
sẽ mang lại sự cân bằng màu sắc thực sự. Không nên mua những bộ lọc loại này với giá rẻ mạt.
 Chụp gì trong điều kiện thời tiết xấu
Bạn đang nghĩ vào một ngày đầy mây mù hay có mưa phùn, bạn sẽ dành
toàn bộ thời gian của mình để làm việc với những tấm ảnh trong
Photoshop. Đó không phải là ý kiến tồi nhất nhưng bạn sẽ bỏ lỡ cơ hội để
có được những tấm ảnh tuyệt vời như là:

1. Ngay sau một cơn mưa, khi bầu trời vẫn còn mây mùa và tối, là thời
điểm tuyệt vời để chụp thảm thực vật, rừng cây (lá xanh trông có sắc độ
và sống động hơn, thậm chí lá rụng trông cũng vẫn rất đẹp, chưa kể đến
những giọt nước vẫn còn đọng trên lá và hoa), những dòng sông nhiều
rong rêu và các thác nước (bạn có thể sử dụng tốc độ màn chập thấp trong
khi mặt trời đang bị che bởi những đám mây sau cơn mưa).

2. Nếu đó là một cơn bão, cơ hội tốt là ngay sau khi mưa tạnh, khi những
đám mây đã tan đi và mặt trời mới hé ra, bạn sẽ có thời điểm cực kì ấn
tượng để chụp hình. Nó kéo dài có lẽ chỉ 1, 2 phút và cơn bão sẽ lại tiếp tục hoặc chấm dứt hoàn toàn và trời bắt đầu nắng trở lại
(kẻ thù của những người chụp ảnh ngoài trời). Vì vậy hãy chuẩn bị sẵn sàng cho thời khắc hiếm hoi giữa những cơn bão. Chúng
đáng giá cho sự chờ đợi đó.

3. Trước một cơn bão, bạn có thể nhìn thấy một bầu trời cực kì đáng kinh ngạc với những đám mây vần vũ và đôi lúc được rọi
sáng bởi những tia sáng mạnh hay chứa đầy màu sắc. Phần lớn mọi người đều bõ lỡ những tấm hình này, vì vậy hãy sẵn sàng (chỉ
đừng chụp trong cơn mưa. Hãy bảo về bạn và đồ nghề của bạn).
Bầu khí quyển là bạn của chúng ta
Bên cạnh việc giữ cho chúng ta vẫn còn sống ở đây, trên trái đất, bầu khí
quyển (nơi giữ những đám mây hay sương mù) có thể tạo ra những hình
ảnh phong cảnh thực sự ấn tượng (chúng ta đáng nói về những tấm ảnh
được chụp với ánh sáng khuếch tán mềm mại). Trên thực tế, một trong
những tấm ảnh yêu thích của tôi được chụp khi mây mù đang cuộn lại với
những ngọn núi (tất nhiên, bạn cần chụp những đám mây mù này từ phía
trên một ngọn núi cao hơn). Tôi cũng có những bức ảnh chụp những con
ngựa trên bãi biển mờ mờ sau làn sương và nó tạo ra một hiệu ứng nhìn
cực kì bắt mắt. Ngoài ra, những tia sáng trong rừng, những luồng hơi
nước đang bốc lên trong không khí hoặc những đám sương mù dày đặc
cũng có thể tạo ra những tấm ảnh cực kì tuyệt vời. Hãy dậy sớm (hoặc là
bỏ bữa tối) để có được đa phần những hiệu ứng mà bầu khí quyển mang
đến.

Bảo vệ đồ nghề của bạn

Sương mù và hơi ẩm là những cái tên khác của nước và những chiếc máy ảnh số nói chung không phải là bạn bè của những thứ
này. Vì vậy hãy đảm bảo rằng dụng cụ chụp ảnh của bạn không bị ngấm nước. Bạn có thể mua các thiết bị dùng khi trời mưa cho
máy ảnh nhưng trong trường hợp bạn chưa chuẩn bị, hãy sử dụng áo mưa (hoặc túi nilon lớn) của khach sạn và gói máy ảnh cũng
như các dụng cụ khác lại. Đây không phải là cách hoàn hảo nhưng nó thực sự có tác dụng.
Loại bỏ hiện tượng nhòa với ống kính
Một lý do khác để đội mũ chơi bóng chày khi bạn chụp ảnh (bên
cạnh 2 lý do hiển nhiên là bảo vệ bạn bởi những tia nắng gay gắt và
đội mũ đó nhìn trông cũng đẹp) là để loại bỏ (hoặc hạn chế bớt)
hiện tượng nhòa với ống kính (lens flare). Nếu bạn sử dụng một lens
hood (phụ kiện gắn vào đầu ống kính để ngăn ánh sáng từ các góc
độ không mong muốn), nó cũng có thể giúp bạn tránh được hiện
tượng này những tôi phát hiện ra rằng sử dụng nó một mình là
không đủ. Chiếc mũ bóng chày của bạn có thể được sử dụng ở phía
trên, bên trái hay bên phải (tùy thuộc vào vị trí của mặt trời). Nhìn
vào viewfinder trên máy ảnh và xem đâu là vị trí bạn nên đặt chiếc
mũ để ngăn ánh sáng từ mặt trời (nó đơn giản hơn bạn nghĩ nhiều)
và đảm bảo rằng chiếc mũ không che mất khung cảnh bạn cần chụp
(tôi đã có vài tấm ảnh với một phần chiếc mũ trên tấm hình và tôi
đoán rằng đó là lý do tại sao người ta làm ra Photoshop để loại bỏ
những thứ ngu ngốc như vậy). Cho đến tận bây giờ, kĩ thuật bằng tay nhằm loại bỏ hiện tượng nhòa này vẫn làm tôi phải kinh ngạc
trước hiệu quả của nó.
Vũ khí bí mật của một nhiếp ảnh gia phong cảnh
Bạn đã tìm hiểu về bộ lọc polarizier và tầm quan trọng của bộ lọc
này nhưng còn một bộ lọc khác, neutral desity gradient filter, không
thực sự quan trọng nhưng nó lại được coi là vũ khí bí mật của
những nhiếp ảnh gia phong cảnh. Nó cho phép họ cân bằng độ phơi
sáng giữ mặt đất và bầu trời để thu lại giới hạn độ phơi sáng mà nếu
không sử dụng nó, máy ảnh có thể sẽ không bao giờ thực hiện được
(chỉ thu được độ phơi sáng của mặt đất hay bầu trời nhưng không
phải là của cả hai cùng lúc). Lấy một ví dụ bạn đang chụp ảnh vào
lúc mặt trời lặn. Nếu bạn đo độ phơi sáng của bầu trời, trông nó sẽ
rất tuyệt nhưng nhìn mặt đất phía dưới sẽ rất tối. Ngược lại, nếu bạn
đo độ phơi sáng đối với mặt đất thì bầu trời trông lại quá sáng. Vậy
làm thế nào bạn có thể có được cả bầu trời và mặt đất cùng lúc? Câu
trả lời là sử dụng một bộ lọc "neutral density gradient" (bộ lọc làm
tối ở phần trên và từ từ chuyển dần về trong suốt khi đi xuống). Về
cơ bản, nó làm bầu trời tối đi (phần sẽ bị sáng quá - overexposed) trong khi để nguyên độ phơi sáng thu được từ mặt đất nhưng
điểm hay của nó là nó nó chuyển dần từ trong suốt ở bên dưới đến tối hơn ở bên trên từ từ (gradient). Đo đó, bầu trời bị làm tối đi
nhưng phần trên của bầu trời thì sẽ bị làm tối hơn phần dưới cho đến khi bộ lọc này không còn tác dụng (phần trong suốt ở dưới).
Kết quả là tấm ảnh sẽ thu về độ phơi sáng cần bằng giữa cả bầu trời và mặt đất.
Giữ đường chân trời nằm ngang
Chẳng có gì trông lại tệ hơn là một đường chân trời không thẳng. Nó giống như
khi bạn không có tông màu chuẩn trong tấm ảnh. Một cách tốt để tránh điều
này là gắn một cái "double level gizmo" vào hot shoe (nơi dùng để gắn đèn
flash ngoài). "double level gizmo" có một phiên bản thu nhỏ của "bubble level
gizmo", nó cho bạn thấy một cách rõ ràng camera của bạn có nằm thẳng (song
song với đường chân trời) hay không. "double level gizmo" có thể được sử
dụng khi bạn chụp ảnh chân dung hay ảnh phong cảnh và nó đáng tiền về mặt
trọng lượng của mình. Thật may mắn khi có một cái như vậy vì giá tiền của
chúng khá là đắt so với giá trị thực. Một cái như vậy có giá từ $25 đến $75.

Chụp ảnh vào những ngày nhiều mây

Đây có lẽ là một trong những vấn đề không ăn nhập với tiêu đề.
Tôi đã ra ngoài chụp ảnh với khá nhiều nhà nhiếp ảnh, những
người tôi cho rằng họ đã không nghĩ đến nguyên tắc cơ bản khi
chụp vào những ngày có nhiều mây để tránh nắng. Tôi biết điều
này nghe thật ngu ngốc nhưng tôi đã nghe câu này rất nhiều lần:
"Hôm nay trời xám xịt lắm, tôi sẽ không đi chụp đâu". Thật là
vớ vẩn! Chỉ cần giới hạn sự xuất hiện của bầu trời trong những
tấm ảnh hoặc là sử dụng Photoshop để khiến bầu trời nhìn trông
trong xanh hơn mà không phải làm việc quá nhiều. Khi tôi chụp
những tấm ảnh gần đây nhất khi bầu trời trong xanh và trở nên
xám xịt khoảng 1 giờ sau đó, tôi đã giới hạn lại diện tích của bầu
trời trong tấm hình của mình (tôi đang chụp những tấm ảnh về
cuộc sống nơi thành phố) và sau đó chỉnh sửa lại nó trong
Photoshop. Đây là những gì tôi đã làm:

• Bước 1:
Mở một trong những tấm ảnh khi bầu trời vẫn còn trong xanh, sau đó sử dụng công cụ "Eyedropper" (I) và nhấn vào vùng
bầu trời xanh để chọn nó làm Foreground color.
• Bước 2:
Tiếp theo, tôi mở một tấm ảnh với một vùng nhỏ nền trời xám xịt. Sử dụng công cụ "Magic Wand" (W), nhấn vào bầu
trời để chọn nó.

• Bước 3:
 Thêm vào một vùng layer mới ở trên Background layer và tô đầy vùng chọn với Foreground color. Nền trời xám của tôi
đã chuyển sang xanh.
Thủ thuật để chụp toàn cảnh (Shooting Panorama)
Đôi khi sẽ rất hấp dẫn nếu bạn nối 5, 6 (hoặc nhiều hơn) ảnh phong
cảnh lại với nhau thanh một ảnh dài duy nhất. Đó là ví dụ gần nhất
bạn có thể có (trong nhiếp ảnh) để liên tưởng vấn đề chúng ta đang
nói đến. Tuy nhiên, khi bạn tạo những tấm ảnh toàn cảnh (panorama
image), nó chỉ là một phần nhỏ của chiếc bánh hay nói cách khác, là
một cơn ác mộng. Kĩ thuật này hoàn toàn dựa trên việc bạn chụp
toàn bộ khung cảnh từ vị trí đầu tiên. Thực hiện đúng và Photoshop
sẽ nối những bức ảnh đó lại với nhau mà bạn gần như không phải
nhập thông tin gì thêm. Nếu bạn thực hiện kĩ thuật chụp này sai, bạn
sẽ phải còng lưng ngồi làm việc nhiều giờ đồng hồ để cố gắng có
được tấm pano lớn bạn mong muốn. Mặc dù sẽ phải tốn nhiều giấy
mực để mô tả, chụp những tấm pano đúng cách cũng khá đơn giản.
Bạn chỉ cần theo những nguyên tắc dưới đây. Nó sẽ giúp việc ghép
những ảnh nhỏ lại thành một ảnh lớn trong Photoshop đơn giản hơn
rất nhiều.

1. Sử dụng tripod. Nếu bạn không làm theo, bạn sẽ phải trả giá :)
2. Chụp theo chiều dọc (đối với ảnh chân dung) tốt hơn là chiều ngang (đối với ảnh phong cảnh). Sẽ phải chụp nhiều kiểu để
có thể bao quát toàn bộ vùng cần chụp nhưng lề tấm ảnh sẽ ít bị bóp méo hơn và ảnh ghép cuối cùng trông sẽ đẹp hơn.
3. Chuyển chế độ cân bằng trắng (White Balance) về Cloudy. Nếu bạn sử dụng Auto, chế độ này có thể (gần như chắc chắn
là sẽ) thay đổi giữa các vùng ảnh khác nhau. Điều đó rất, rất, rất không tốt.
4. Nhất một nửa nút chụp để lấy độ phơi sáng, sau đó khóa lại và ghi nhớ khẩu độ (f-stop) cũng như tốc độ màn chập
(shutter speed). Bây giờ, chuyển máy ảnh của bạn sang chế độ manual và thiết lập lại khẩu độ cùng với tốc độ màn chập.
Nếu bạn không làm vậy, bạn sẽ chụp trong chế độ tính toán độ phơi sáng tự động và nó sẽ thay đổi với các vùng ảnh khác
nhau. Điều này sẽ gây khó khăn rất lớn khi bạn làm việc với Photoshop.
5. Khi bạn lấy focus vào vùng đầu tiên, hãy tắt chế độ focus tự động đối với ống kính. Máy ảnh của bạn sẽ không phải lấy
lại focus khi bạn chụp sang những vùng ảnh khác.
6. Trước khi bạn chụp vùng ảnh đầu tiên, hãy chụp một tấm ảnh với ngón tay của bạn ở trước ống kính để biết đâu là điểm
bắt đầu của tấm pano. Bạn nên thực hiện lại việc này sau khi kết thúc tấm ảnh cuối cùng.
7. Chụp các phần chồng chéo lên nhau khoảng 20-25%. Hãy đảm bảo rằng 1/4 tấm ánh trước của bạn sẽ xuất hiện trong tấm
ảnh thứ 2. Mỗi tấm ảnh cần được phủ lên nhau ít nhất là 20% để Photoshop có thể tìm ra điểm cần nối. Điều này rất quan
trọng.
8. Chụp thật nhanh, đặc biệt là khi có mây ở trong khung hình của bạn. Đừng khéo dài thời gian chụp quá 2 phút với từng
tấm ảnh. Trước khi kết thúc nếu có thứ gì thay đổi (ánh sáng, mây...) trong tấm pano của bạn thì mọi thứ sẽ trở nên cực kì
hỗn độn.

9. Sử dụng remote hoặc ít nhất là sử dụng chế độ hẹn giờ. Bạn sẽ không làm di chuyển máy ảnh đi chút nào khi bạn chụp
từng vùng một. Chẳng có gì lại tệ hơn là một vùng ảnh nào đó bị nhòa.
Thủ thuật để chụp toàn cảnh (Shooting Panorama) - tiếp
Nếu như bạn đã làm theo những nguyên tắc ở phần trên thì phần công việc còn lại là rất đơn giản:

• Bước 1:
Mở Photoshop và sau đó mở tất cả những vùng ảnh bạn đã chụp
• Bước 2
Vào File -> Automate -> Photomerge
• Bước 3
Trong cửa sổ kết quả, từ menu Use chọn Open Files. Đảm bảo rằng "Attempt to Automatically Arrange Source Images"
đã được chọn. Sau đó nhấn OK.

• Bước 4
Khi cửa số chính của Photomerge xuất hiện, nó sẽ nối các ảnh lại với nhau thành một ảnh toàn cảnh duy nhất (tất nhiên
trong trường hợp bạn thực hiện đầy đủ các nguyên tắc nêu ở trên). Nếu bạn thấy một đường nối nhỏ ở phía trên hãy giữa
2 khung hình thì cứ nhấn OK vì nó có thể sẽ biến mất ở ảnh kết quả. Nếu vì một lý do nào đó những đường này vẫn còn,
hãy sử dụng công cụ "Clone Stamp" (S) để phủ lên những đường này bằng thao tác nhấn-nhỏ kèm với phím Alt (nhấn
vào vùng trời nhìn gần giống sau đó chọn loại brush là soft-edged từ Brush Picker và sao chép (clone) để che những
đường này).
Giả lập kĩ thuật Panorama
Nếu bạn sử dụng Photoshop hoặc Photoshop Elements, có một cách khác để giả lập kĩ thuật Panorama là loại bỏ một phần ảnh để
nó trở thành panorama. Chỉ cần sử dụng công cụ Crop (C), nhấn và kéo chuột để chọn vùng giữa của ảnh (vùng cần giữ lại) để loại
bỏ phần ở trên và ở dưới. Sau đó nhấn phím Enter, bạn sẽ có một tấm ảnh rất rộng từ ảnh ban đầu.
Tại sao bạn cần một ống kính góc rộng
Nếu bạn chụp ảnh phong cảnh, khi bạn xem lại những bức ảnh mình chụp, có lẽ bạn sẽ
thất vọng khi thấy rằng khung cảnh mà mình đã thấy không được hiển thị đầy đủ trên
ảnh. Việc tạo những tấm ảnh 2D có chiều sâu thực sự rất khó khăn. Đó chính là lý do mà
tôi khuyên bạn nên lựa chọn một trong hai điều sau:

1. Đừng cố gắng lấy tất cả. Điều đó hoàn toàn đúng, khi sử dụng một ống kính
zoom bạn hãy thận trọng thu lại chỉ một phần của khung cảnh chứ đừng cố
gắng thu tất cả. Nó sẽ tốt hơn rất nhiều so với việc bạn cố gắng dồn mọi chi tiết
vào tấm hình, việc sẽ dấn đến kết quả là chủ đề trông sẽ thiếu rõ ràng với hậu
cảnh rối rắm. Vì vậy, tôi thường chỉ chụp những góc rất nhỏ của khung cảnh
khi sử dụng ống kính 70-200mm.

2. Mua một ống kính góc rộng (hoặc siêu rộng - super-wide-angle) (không phải ống kính fish-eye). Nếu bạn cố gắng lấy
toàn bộ khung cảnh, một ống kính super-wide-angle (còn được gọi là ultra-wide-angle) là cái bạn cần. Khi ra ngoài chụp
ảnh phong cảnh, ống kính yêu thích của tôi là loại 12-24mm (nó cũng là loại ống kính chụp ảnh thể thao rất tốt). Tôi phải
thú nhận rằng tôi hiếm khi sử dụng tiêu cự 24mm bởi vì tôi sử dụng ống kính này khi tôi cố gắng chụp một bức ảnh thật
lớn. Vì vậy phần lớn thời gian tôi sử dụng tiêu cự 12mm. Bạn sẽ thấy thích những gì nó có thể giữ lại khi bạn chụp những
đám mây (đồng thời mang lại cảm giác về sự di chuyển dọc theo các cạnh)
Chụp ảnh động vật? Hãy nhắm vào mắt của chúng.
Cái tiêu đề nghe không có vẻ hay ho gì khi khi bạn nói lớn ra điều
này (nghe như là chúng ta đang bắn chúng với một khẩu súng chứ
không phải là đang chụp ảnh) nhưng nó lại rất đáng giá. Khi bạn
chụp ảnh động vật, điểm bạn cần focus nên là mắt của chúng. Nếu
như không, những thứ còn lại sẽ chẳng có ý nghĩa gì. Thông thường
bạn sẽ chụp ảnh động vật đang di chuyển (hoặc đang bay) và đây
chính là điểm đặc biệt quan trọng để hướng focus vào mắt chúng.

Không chụp ảnh động vật đang di chuyển quá gần

Nếu bạn chụp ảnh động vật, khi bạn phối cảnh đừng lấy quá gần
đến mức nó chẳng còn chỗ nào để đi nữa cả. Nói cách khác, hãy để
nó có một khoảng không gian nhất định ở phía nó sẽ di chuyển đến.
Điều này sẽ giúp tấm hình nói lên được nhiều điều hơn. Việc bạn
lấy hình quá sát và không để chừa chỗ trên khung hình sẽ dẫn đến
cảm giác giống như là bạn đánh bẫy chúng để chụp, tấm ảnh sẽ làm
người xem không cảm thấy thoải mái. Khi bạn phối cảnh trong
viewfinder, hãy chừa không gian ở phía mà con vật sẽ chạy. Tấm
ảnh của bạn trông sẽ tốt hơn nhiều.
 Chụp ảnh động vật? Hãy đến thật gần
Có một hiện tượng kì lạ xảy ra khi chụp ảnh động vật mà nó dường như không bao giờ xuất hiện khi
bạn chụp những chủ đề khác. Tiến đến gần chủ đề bạn muốn chụp thông qua viewfinder và khi bạn
nhìn thấy tấm ảnh thực sự, mức độ gần dường như chỉ còn khoảng một nửa so với những gì bạn nhớ là
bạn đã thấy. Điều này nghe thật ngu xuẩn nhưng thực sự nó luôn luôn xa hơn so với những gì bạn
trông thấy. Vì vậy, khi chụp ảnh động vật, bạn nên tiến đến thật sát chúng. Đó là lý do tại sao những
nhà nhiếp ảnh chuyên nghiệp lại sử dụng những ống kính 400mm hoặc lớn hơn. Nhưng nếu ngân sách
của bạn không cho phép điều đó (tôi cũng vậy :D) thì bạn có thể sử dụng một mẹo là dùng một tele-
converter (đôi khi còn được gọi là tele-extender). Về cơ bản nó mở rộng ống kính zoom hiện tại của
bạn bằng cách phóng đại hình ảnh. Vì vậy, nếu bạn có một ống 200mm (tương đương ống 300mm so
với máy chụp phim do đa phần máy ảnh đều có hệ số crop là 1.6) và thêm vào một tele-converter 1.4x
hay 2x, bạn sẽ có một hệ thống ống kính tương đương ống kính tele 450mm hay 600mm truyền thống.
Một bộ tele-converter 1.4x của Canon có giá khoảng $275 trong khi một bộ tele-converter 2x của
Nikon có giá là $300 (hãy đảm bảo bạn đã kiểm tra để chắc chắn rằng nó có thể làm việc với kiểu ống
kính hiện bạn đang sử dụng).
Chụp vào lúc hoàng hôn
Bênh cạnh việc chính cảnh hoàng hôn, một chủ đề cũng rất hấp dẫn khác
là chụp bóng hình trên nền hoàng hôn (silhouette). Có 2 nguyên tắc cơ
bản để chụp chủ đề này:

1. Đảm bảo chủ đề bạn định chụp dễ dàng được nhận dạng. Tôi xem rất
nhiều những tấm ảnh kiểu này và điều đầu tiên tôi nghĩ đến là: "Đó là cái
gì vậy?". Hãy giữ cho chủ đề đơn giản, tấm ảnh sẽ đạt hiệu quả cao hơn.

2. Vị trí của chủ đề phải ở trực tiếp phía trước so với mặt trời. Mặt trời sẽ
bị che và giúp đường nét của chủ đề hiện ra rõ ràng hơn. Tiếp theo, lấy độ
phơi sáng của bầu trời (điều này sẽ làm cho chủ đề xuất hiện như một
bóng màu đen), phối cảnh và chụp.

Mẹo khi chụp với chủ đề là Silhouette

Hãy để ý hiện tượng nhòa (lens flare) khi bạn chụp kiểu này vì về cơ bản bạn đang chụp hướng về mặt trời. Bạn sẽ thấy rất nhiều
rất nhiều tấm ảnh chụp với chủ đề tương tự nhưng mặt trời lại lộ ra một chút. Điều đó hoàn toàn chấp nhận được nếu bạn thích
hiệu ứng đó nhưng hãy đảm bảo rằng nó không làm lộ quá nhiều chi tiết của chủ đề. Chủ đề bạn cần chụp trong tình huống này
phải được hiển thị như là một bóng màu đen.

Portrait - Các thủ thuật để có một tấm ảnh đẹp khi

chụp mọi người
Ống kính tốt nhất để chụp ảnh chân dung
Không có nhiều kiểu chụp ảnh mà tiêu cự (focal length) lại nên được giữ cố
định khi bạn chụp. Thật may mắn chụp ảnh chân dung lại là một trong số
này. Phần lớn những nhà nhiếp ảnh chuyên nghiệp chụp ảnh chân dung với
một ống kính zoom nhỏ với chiều dài tiêu cự nằm trong khoảng 85-100mm.
Trên thực tế, các ống kính tele có tiêu cự nằm trong khoảng 85-100mm
thường được gọi là ống kính chân dung bởi vì chúng cho phép bạn chụp từ
một khoảng cách tốt (3m đến 3.7m so với đối tượng, cho phép bạn và người
được chụp có một khoảng cách dễ thở nhưng bạn vẫn có thể điều chỉnh để
hình người được chụp chiếm phần lớn khung ảnh – fill the frame). Điều
quan trọng hơn, chụp ảnh với tiêu cự từ 85mm đến 100mm loại trừ hiệu ứng
làm méo mó các chi tiết trên mặt mà các ống kính góc rộng (wide-angle
lenses) thường gặp, đồng thời cũng tránh được hiện tượng hình ảnh bị nén
lại khi bạn chụp với các ống kính tele (telephoto lenses). Một số nhà nhiếp
ảnh nói rằng độ dài tiêu cự 85mm là tuyệt vời nhất để có những tấm ảnh
chân dung hoàn hảo trong khi số khác lại cho là 100mm. Bạn có thể thử chụp với cả 2 giá trị này và chọn cái bạn thích nhất bởi vì
cả hai đều mang lại phối cảnh tốt đối với ảnh chân dung (Ống zoom 28-105mm của cả Nikon và Canon là lựa chọn cho ảnh chân
dung bởi vì bạn có thể chọn tiêu cự 85mm, 100mm hay bất kì tiêu cự nào nằm giữa 2 giá trị này). Một lý do khác nên lựa chọn
những ống zoom nhỏ là bạn sẽ không phải mang theo giá ba chân (tripod) và di chuyển máy ảnh (hoặc người mẫu) mỗi lần bạn
cần thay đổi phối cảnh để chụp. Vì vậy, mua một ống zoom có chứa khoảng tiêu cự 85-100mm là một lựa chọn tốt đối với ảnh
chân dung.
Sử dụng độ mở ống kính (Aperture) nào
Đối với chụp ảnh chân dung, có nhiều lựa chọn về Aperture đã được tạo ra sẵn cho bạn (giống như
nên sử dụng ống kính nào với tiêu cự bao nhiêu). Vì vậy bạn có thể tập trung vào những phần phức
tạp hơn đối với chụp ảnh chân dung: đảm bảo rằng bạn có một nguồn sáng tốt và nắm bắt được sự
biểu cảm trên nét mặt người mẫu. Bây giờ, khi bạn đã biết loại ống kính mình nên sử dụng thì cũng
có một giá trị aperture (f-stop) đặc biệt dường như làm việc tốt nhất với phần lớn ảnh chân dung: f/11.
Nó mang lại sự rõ nét cũng như độ sâu của khuôn mặt (đó chẳng phải là tất cả những gì chúng ta cần
với ảnh chân dung sao?), cho bạn cái nhìn tổng quan đối với phần lớn ảnh chân dung (“phần lớn” bởi
vì có một số lý do nghệ thuật mà bạn phải sử dụng một giá trị aperture khác để thu về một hiệu ứng
đặc biệt. Tuy nhiên với đa phần tình huống khi bạn chụp ảnh chân dung, bạn chỉ cần lấy aperture ở
f/11 và để tâm đến các vấn đề khác như ánh sáng, sự biểu cảm trên nét mặt..)

Sử dụng hậu cảnh đồng màu

Hậu cảnh (background) thực sự là một thách thức đối với ảnh
chân dung bởi vì nói chung chúng thường nằm cùng hướng,
nơi người chụp muốn lưu lại nét mặt, sự biểu cảm và cả linh
hồn của người làm mẫu. Đó là lý do tại sao rất nhiều nhà nhiếp
ảnh lại chụp ảnh chân dung trên một hậu cảnh đơn giản nhất có
thể. Trong phòng chụp, tạo ra một hậu cảnh đồng màu không
phải là lựa chọn tốn kém vì chúng có thể được tạo ra từ giấy.
Điều này hoàn toàn dễ hiểu khi mà một tấm khổ lớn (53”x36”)
có giá thành chỉ khoảng $25. Giá tiền đó hoàn toàn không tồi
để có một hậu cảnh tốt cho một phòng chụp chuyên nghiệp
(bạn có thể dễ dàng tìm chúng trong các cửa hàng máy ảnh).
Một số nhà nhiếp ảnh chỉ buộc lại trong khi số khác lại dán
chúng vào tường; nhưng lựa chọn tốt nhất có lẽ là mua một cái
giá để giữ tấm nền đó lại (bạn có thể có một cái giá tươm tất
với giá khoảng $70). Bây giờ, vấn đề tiếp theo là bạn sẽ sử
dụng màu gì? Đối với những người mới bắt đầu, nên lựa chọn màu đen (để có những tấm ảnh chân dung ấn tượng) hoặc màu
trắng (cho các trường hợp còn lại). Một điều thú vị nữa về hậu cảnh đồng màu trắng là nó luôn xuất hiện một hình mờ màu xám
phía sau. Để hậu cảnh xuất hiện hoàn toàn là màu trắng nhưng hình minh họa ở trên, bạn sẽ phải sử dụng một hoặc nhiều nguồn
sáng ở hậu cảnh nếu không ánh sáng từ đèn flash của bạn sẽ cho bạn một hậu cảnh màu xám. Màu xám không phải là màu hậu
cảnh tồi (trái lại nó rất phổ biến) nhưng nếu bạn thực sự muốn màu trắng, hãy chắc chắn rằng bạn đã sắp đặt một hoặc hai nguồn
sáng ở phía sau chủ đề, hướng về hậu cảnh. Nếu bạn bạn sử dụng hậu cảnh màu đen, bạn sẽ cần nhiều sáng hơn để làm nổi bật
chủ đề (đặc biệt nếu họ có tóc màu đen). Trong trường hợp này, hãy cố gắng để họ đứng ra xa khỏi hậu cảnh.
Sử dụng hậu cảnh là tranh sơn dầu hay vải muslin
Tranh sơn dầu hay vải muslin không rẻ như là những cuộn giấy
đồng màu nhưng chúng cũng đủ rẻ nếu bạn cân nhắc đến việc sử
dụng chúng như một hậu cảnh mang tính trang trọng (một tấm
tranh sơn dầu để làm hậu cảnh sẽ có giá khoảng $120). Những
hậu cảnh này cũng rất ít chi tiết. Bạn nên mua một cái (ít nhất khi
bắt đầu) thuộc dạng trung lập (phần lớn là màu xám hoặc màu
nâu). Những hậu cảnh này thêm vào một số kết cấu trên tấm hình
mà không làm loãng chủ đề. Chúng được sử dụng phổ biến trong
nhiều kiểu hình chân dung từ trang trọng cho đến những tấm ảnh
quảng cáo. Thêm một cái giá không đắt lắm (khoảng $70), bạn sẽ
ngạc nhiên khi thấy mình có thể thay đổi hậu cảnh nhanh như thế
nào chỉ bằng việc sắp xếp lại nguồn sáng.
 Hậu cảnh khi chụp ngoài trời
Khi chụp chân dung ở ngoài trời, bạn sẽ không thể sử dụng các
thiết bị nhằm tạo ra một hậu cảnh ít chi tiết được. Bởi vậy, bạn
sẽ phải nghĩ về hậu cảnh của mình nhiều hơn. Nguyên tắc về
hậu cảnh khi chụp ảnh chân dung ở ngoài trời là hãy giữ nó đơn
giản nhất có thể. Hậu cảnh càng đơn giản, bạn sẽ có một bức
hình chụp chân dung càng đẹp. Vì vậy, hãy đứng ở vị trí gần
chủ đề nhất khi có thể. Đây chính là lúc bạn muốn phá bỏ
nguyên tắc f/11 vì bạn có thể loại bỏ hậu cảnh bằng cách sử
dụng độ mở ống kính (aperture) ở f/2.8 hay f/4 với tiêu cự mà
bạn thích nhất. Nhớ rằng khi chụp với hậu cảnh ở ngoài trời,
càng ít chi tiết đồng nghĩa với việc bạn thu được càng nhiều
trên hình chụp.

Nguyên tắc đối với ánh sáng của hậu cảnh

Có một nguyên tắc đơn giản bạn có thể áp dụng để tránh khỏi
các rắc rối. Khi bạn chọn một hậu cảnh đơn giản để chụp, hãy
đảm bảo rằng hậu cảnh không sáng hơn chủ đề của bạn (hậu cảnh càng tối sẽ càng tốt bởi vì chụp một chủ đề tối trên một hậu
cảnh sáng sẽ rất hiếm khi đạt được kết quả tốt)
Focus vào đâu
Nhiều năm qua, có nhiều ý kiến mâu thuẫn với nhau về việc đâu
là nơi tối ưu nhất để đặt lấy focus khi chụp ảnh chân dung (má,
chóp mũi, lông mày..). May mắn thay, đến thời điểm này mọi
người đều nhất trí rằng nên focus trực tiếp vào mắt của chủ đề.
Chụp ảnh ở f/11 và focus vào mắt sẽ tạo ra sự rõ nét hoàn hảo
nhất trên toàn bộ khuôn mặt (và điểm quan trọng nhất là mắt sẽ
được làm rõ. Trong một tấm ảnh chân dung thì đó là điểm quan
trọng nhất).

Đặt máy ảnh ở đâu

Những tấm ảnh chân dung trông sẽ đẹp nhất khi bạn đặt máy ảnh ngang với tầm
mắt của chủ đề. Vì vậy, nếu sử dụng tripod, hãy đặt nó ở độ cao tương đương với
mắt họ. Điều này đặc biệt đúng khi bạn chụp ảnh trẻ con: không chụp hướng
xuống khi chụp ảnh trẻ (cũng giống như khi bạn chụp ảnh những bông hoa) hoặc
là bạn sẽ nhận được những bức hình đáng thất vọng. Vì vậy bạn nên để chúng cao
ngang tầm mắt của bạn (đặt trên ghế) hoặc bạn phải hạ thấp tripod hay quỳ xuống.
Kể cả khi bạn đã chụp trẻ ở độ cao thích hợp, bạn cũng nên quan tâm đến khoảng
cách từ máy ảnh đến chúng. Tiêu cự bạn lựa chọn sẽ chỉ cho bạn biết khoảng cách
này là bao nhiêu nhưng nếu bạn đứng cách trẻ khoảng 2.5m đến 3m, bạn sẽ có
một tấm ảnh rõ nét nhất.
 Vị trí của chủ đề trên khung ảnh
Nếu bạn đang chụp ảnh chân dung ngoài trời, đặc biệt với ảnh chân dung chính diện hay
ảnh kiểu biên tập viên, có một nguyên tắc mà nhiều nhiếp ảnh chuyên nghiệp sử dụng là vị
trí mắt của chủ đề sẽ nằm ở 1/3 khung hình tính từ trên xuống. Ngoài ra còn một thủ thuật
nữa là đặt mắt chủ đề ở vị trí 1/3 tính từ dưới lên. Nó sẽ làm tấm hình chân dung của bạn
nhìn trông ấn tượng hơn.

Mẹo khi tạo hình chân dung

Nếu bạn tìm kiếm một mẹo để có những bức hình chân dung ấn tượng, hãy cố gắng
phóng to đến gần để gương mặt của chủ đề chiếm toàn bộ khung hình. Đồng thời hãy
thử phóng to đến đủ gần để phần trên của đầu hay hai bên (tai) biến mất ra khỏi khung
hình.

Lấy ánh sáng khi chụp ngoài trời

Mặc dù có rất nhiều ánh sáng khi chụp ngoài trời vào buổi trưa,
phần lớn ánh sáng đều chiếu trực tiếp và sẽ tạo bóng không tốt trên
mặt của chủ đề (chúng ta không bàn đến việc chủ đề thông thường
cũng sẽ bị nheo mắt hay bị đổ mồ hôi). Vậy làm thế nào bạn có thể
có một chụp được một tấm hình đẹp vào lúc 2h chiều? Câu trả lời
là hãy chụp chủ đề ở nơi có bóng râm, nơi mà ánh sáng mềm mại
hơn, bóng cũng sẽ ít nổi và mờ nhạt hơn. Tất nhiên, bạn không nên
chuyển vào chụp trong một cái hang mà chỉ chuyển vào vùng có
bóng râm, ở gần nơi có ánh sáng chiếu trực tiếp (thông thường là
dưới một tán cây lớn, ở dưới ban công hay mái vòm một tòa nhà,
dưới một cái ô...) Chỉ cần tìm một vị trí mà bạn có thể tránh khỏi
ánh nắng mặt trời, bạn sẽ có thể chụp những tấm ảnh chân dung
khi chủ đề không bị nheo mắt, ánh sáng cũng mềm mại và đẹp hơn.
Bức hình ở trên là một ví dụ hoàn hảo cho những gì chúng ta vừa
mới bàn. Ảnh bên trái bị ánh sáng chiếu trực tiếp trong khi ảnh ở bên phải, với cùng một mẫu, chụp sau đó tầm một phút ở vị trí
cách chỗ cũ khoảng 9.5m trong bóng râm. Lưu ý rằng ánh sáng càng mềm mại và ấm áp bao nhiêu, màu sắc càng ấn tượng bao
nhiêu thì mẫu trông sẽ càng đẹp bấy nhiêu. Tất cả những gì tôi làm chỉ là di chuyển cô ấy vào trong bóng râm nhưng nó lại tạo ra
một sự thay đổi lớn.
 Lấy ánh sáng khi chụp ngoài trời
Những nhà nhiếp ảnh chuyên nghiệp sử dụng bí quyết gì để có những bức ảnh ngoài trời đẹp mà
không phải sử dụng ánh sáng studio đắt tiền? Cây trả lời là sử dụng loại ánh sáng tốt nhất là ánh sáng
tự nhiên. Đây là loại ánh sáng hoàn hảo mà những nhà nhiếp ảnh chuyên nghiệp không sử dụng loại
nào khác đối với những tấm ảnh chân dung. Để tận dụng được nguồn sáng tuyệt vời này, chỉ cần để
chủ đề của bạn bên cạnh một cửa sổ trong nhà, văn phòng, phòng chụp… nhưng không bị ánh sáng
chiếu vào trực tiếp. Cửa sổ bị bẩn thì thậm chí còn tốt hơn vì nó giúp khuếch tán ánh sáng, làm ánh
sáng trông mềm mại hơn. Nếu cái cửa sổ duy nhất của bạn bị ánh sáng chiếu trực tiếp vào, cố gắng
thử sử dụng vải mỏng (đến mức bạn có thể nhìn xuyên qua, nó sẽ giúp khuếch tán ánh sáng). Bạn có
thể bảo mẫu đứng hoặc ngồi nhưng để giữ ánh sáng đồng đều hơn, hãy đảm bảo rằng chủ đề không
bị ánh sáng từ cửa số chiếu trực tiếp vào. Bóng trên các phía của gương mặt càng mềm mại sẽ làm
nổi bật, mang lại độ sâu và sự ấn tượng cho tấm hình.

Đừng quên thủ thuật với rèm cửa

Trong trường hợp cửa sổ bị ánh sáng chiếu trực tiếp, bạn có thể sử dụng kính che cửa phòng tắm, nó
sẽ có tác dụng trong trường hợp này. Mặc dù chủ đề của bạn có thể nghĩ rằng bạn sẽ thiếu ánh sáng khi dùng nó nhưng những
người chiêm ngưỡng tác phẩm của bạn sẽ ngạc nhiên mà trầm trồ: “Thật mềm mại, người bố trí ánh sáng trong bức ảnh phải là
một thiên tài”.
Chụp ảnh đối với trẻ sơ sinh
Có lẽ bạn đã nghe đến việc chụp ảnh cho những đứa trẻ mới sinh
khó như thế nào. Đó là sự thật nhưng chụp ảnh những đứa trẻ mới
sinh có một thuận lợi riêng là chúng luôn ngủ. Những đứa trẻ mới
sinh dành phần lớn thời gian trong ngày của chúng cho việc ngủ, vì
vậy để có một bức ảnh đẹp dễ dàng hơn là bạn nghĩ. Tuy nhiên,
bạn phải đặt chúng ở vị trí thích hợp, nếu không mọi người sẽ nói
những lời đại loại như: “Ôi, thật chán là nó đã ngủ mất rồi”. Thông
thường, mọi người thích những đứa trẻ mở to mắt và cười trong
tấm ảnh nhưng có một kiểu ảnh rất phổ biến về những đứa trẻ mới
sinh khi đứa trẻ cùng với bố (hay mẹ nó) đang cùng nhau tận
hưởng khoảnh khắc yên tĩnh. Đó thực sự là một tập hợp những
khung cảnh có thể sử dụng cho ảnh chân dung. Tôi nhìn thấy kiểu
ảnh này lần đầu tiên khi David Ziser (nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp
với thể loại chân dung và ảnh đám cưới) dành cả một buổi tối để
chụp hình đứa con gái mới sinh của tôi, Kira. David sắp xếp khung cảnh theo ý thích anh ấy bằng một kĩ thuật đơn giản nhưng
cực kì hiệu quả (cả tôi và vợ tôi đều đang mặc một cái áo len dài tay cổ lọ màu đen). Sau đó, anh ấy chụp ảnh Kira khi vợ tôi đang
bế nó trên tay (tôi chụp sau đó). David chụp rất gần (zoom in), vì vậy, về cơ bản, thông điệp bạn được truyền tải từ bức hình là
một đứa trẻ bé bỏng đang nằm yên bình trong vòng tay mẹ nó (và cha nó). Bạn có thể sử dụng đèn flash khuếch tán hoặc bạn
cũng có thể sử dụng ánh sáng tự nhiên từ bên cạnh cửa sổ.
Ảnh chân dung lúc hoàng hôn
Mọi người đều muốn chụp ảnh chân dung lúc hoàng hôn bởi vì bầu trời lúc đó trông thật tráng
lệ, vấn đề là (a) chủ đề của bạn hoặc là hiện ra như một cái bóng bởi vì cảnh hoàng hôn ở phía
sau họ, hoặc là (b) bạn phải sử dụng flash và chủ đề của bạn trông khá nhạt nhòa (bị bạc màu).
Trong trường hợp này, trước hết bạn tắt flash và hướng lên bầu trời. Sau đó nhấn nút chụp ½ để
lấy exposure từ bầu trời và trong khi vẫn giữ nút chụp ở vị trí ½ (hoặc bạn có thể nhấn vào nút
khóa exposure trên máy của bạn), bạn xây dựng lại ảnh bằng cách hướng về chủ đề, bật flash
lên và chụp chủ đề với ánh sáng đèn flash. Theo cách này, chủ đề của bạn sẽ được chiếu sáng
bởi flash những bầu trời nhìn trông vẫn rất đẹp. Đây là một thủ thuật cũ nhưng vẫn được sử
dụng vì nó làm việc rất tốt.
 Chụp ảnh chân dung dưới ánh sáng tự nhiên tốt hơn
với gương phản xạ
Nếu bạn đang chụp ảnh chân dung dưới ánh sáng tự nhiên, có một
thứ bạn có lẽ phải sử dụng để tấm hình của bạn trông đẹp hơn: một
(tốt hơn là hai) tấm gương phản xạ có thể gập lại (tôi chọn loại có
thể gập lại bởi vì chúng sẽ không chiếm quá nhiều diện tích khi ta
không sử dụng). Bạn không cần phải là một nhiếp ảnh gia thành
công mới có thể sử dụng vì chúng không quá đắt. Hơn nữa nó sẽ
loại bỏ những vùng bị bóng trên ảnh chân dung và khiến ánh sáng
trông tự nhiên hơn. Bạn chỉ đơn giản sử dụng chúng để phản chiếu
ánh sáng thực từ cửa sổ vào những vùng bị bóng trên chủ đề.

Shooting Flowers - Chụp hoa có nhiều vấn đề hơn

là bạn nghĩ
Bạn có thể rất ngạc nhiên khi đọc thấy một chương (đây là bản dịch chương 2 trong cuốn The Digital Photography Book của Scott
Kelby) nói về vấn đề chụp hoa bởi vì chụp ảnh hoa dường như là một công việc khá dễ dàng. Điều tôi muốn nói là những bông
hoa, chúng chỉ đứng yên tại một chỗ mà không hề di chuyển. Hình ảnh về chúng luôn rực rỡ sắc màu và mọi người đều quan tâm
cũng như thích ngắm nhìn chúng. Chúng ta dường như chẳng cần phải động não để có được một bức ảnh chụp hoa đẹp. Nhưng sự
thật không phải như vậy, để có một bức ảnh đẹp, bạn phải động não, thậm chí là động não rất nhiều. Bởi vì trong tự nhiên, hoa là
một bộ phận tham gia vào quá trình thụ phấn. Quá trình này gây ra những vùng nhỏ trên phim, nơi ánh sáng bị phản chiếu. Chúng
ta không thể thấy được những vùng này bằng mắt thường nhưng ngày nay, với những bộ cảm biến số CMOS hay CCD, hiện tượng
phản chiếu này sẽ xuất hiện những vệt xám nhỏ trên ảnh (nguyên nhân làm mất đi màu sắc rực rỡ của những bông hoa) và bạn
cũng sẽ mất đi sự sắc nét của tấm hình. Có một số bộ lọc (filter) đặc biệt (chẳng hạn Flora 61B) có thể giúp làm giảm hiện tượng
này, mang lại sự sắc nét cho tấm ảnh nhưng theo luật thương mại liên bang của Mĩ, chúng ta không thể trực tiếp mua loại filter
này. Đặc biệt là khi tôi đã viết về vấn đề này :D Quay lại vấn đề này một cách nghiêm túc, làm thế nào bạn có thể chụp một bức
hình về hoa đẹp nếu bạn không thể sử dụng Flora 61B? Tôi sẽ không chọc ghẹo bạn thêm nữa nhưng thực sự, việc chụp được một
tấm hình hoa đẹp là một công việc nghệ thuật và nếu bạn làm theo những mẹo mà tôi sẽ nói đến, những tấm hình chụp ảnh hoa
tiếp theo của bạn trông sẽ tốt hơn nhiều (đặc biệt nếu bạn không bận tâm về những vệt xám cũng như tấm ảnh của bạn bị mất đi
một chút sự sắc nét do quá trình thụ phấn).
Không chụp hướng xuống những bông hoa
Vào một ngày bình thường, nếu bạn đi bộ dọc theo những bông
hoa dại trong một cánh đồng hoặc dọc theo con đường trong
một khu vườn, tôi dám cá rằng bạn sẽ nhìn xuống những bông
hoa đáng yêu đang vươn mình lên từ đất. Đó là lý do tại sao
trong trường hợp bạn chụp những bông hoa khi đang đứng, ở vị
trí nhìn xuống như chúng ta vẫn hay làm thì chúng trông lại hết
sức bình thường. Nếu bạn muốn có những tấm hình nhìn ấn
tượng hơn, bạn phải chụp chúng từ góc độ mà chúng ta không
thấy hàng ngày. Điều này nói chung đồng nghĩa với việc không
chụp ở góc hướng xuống; thay vì vậy, bạn nên hạ thấp người và
chụp những bông hoa ở độ cao của chúng. Tất nhiên, bạn có thể
thấy một số tấm hình ở những góc chụp không bình thường
khác. Vì vậy, để có những tấm hình đẹp, hãy cố gắng bắt đầu
bằng việc không chụp hướng xuống. Theo cách đó, trong khi hạ
thấp người xuống (cố gắng thử ở những độ cao thấp hơn cả độ cao của bông hoa), hãy chụp chúng ở góc nhìn mà bạn cảm thấy ấn
tượng nhất.
 Chụp hình với một ống kính Zoom
Bạn không cần phải có một ống macro (close-up) để có được những
tấm hình cận cảnh tuyệt vời của những bông hoa với hai lý do sau:

• Bạn có thể mở zoom để bông hoa chiếm trọn khung hình.

• Dễ dàng để làm nhòa nền đi với một ống zoom trong khi vẫn
giữ focus lên bông hoa

Bắt đầu với việc chụp ở chế độ ưu tiên khẩu độ (aperture - đưa máy
của bạn về chế độ A hay Av), sau đó sử dụng giá trị khẩu độ thấp nhất
mà ống kính cho phép. Cố gắng chỉ tập trung vào một bông hoa hoặc
một khóm hoa nhỏ nếu chúng ở gần nhau và focus vào bông hoa đó.
Khi bạn làm điều này, đưa nền ra khỏi vùng focus, điều này sẽ giữ
cho nền không làm phân tán sự tập trung của mắt bạn, giúp bố cục
hình ảnh của tấm hình tốt hơn.

Bảo vệ đầu gối bạn khi đang chụp

Nếu bạn muốn chụp rất nhiều ảnh về hoa, có một loại phụ kiện không đắt và cũng không phải dùng cho máy ảnh nhưng bạn nên sử
dụng là miếng bảo vệ đầu gối. Chúng sẽ nhanh chóng trở thành người bạn tốt nhất của bạn.
Sử dụng một ống kính Macro để chụp gần hơn
Nếu bạn từng phân vân làm thế nào những nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp có thẻ chụp
những tấm hình cận cảnh đẹp đến mức đáng kinh ngạc (có lẽ chỉ có những con ong
là có thể thấy những hình ảnh như vậy khi lấy phấn) thì câu trả lời là ống kính
Macro. Một ống kính macro cho phép bạn có được cái nhìn ở tỉ lệ 1:1 của chủ đề và
những bông hoa sẽ hiện ra ở góc độ mà chỉ có ống macro mới có thể làm được. Một
ống kính macro có khoảng nhìn rõ (DOF - Depth Of Field) rất nhỏ, vì vậy khi chụp
hình một bông hoa hồng, những cánh hoa ở mặt trước có thể nằm trong vùng nhìn rõ
(focus) nhưng những cánh hoa ở phía sau có thể nằm ngoài vùng nhìn rõ (out-of-
focus). Tất nhiên, tôi không bàn về việc sắp xếp những bông hoa hồng trong một cái
bình, tôi dang nói về một bông hoa hồng duy nhất. Do đó, bạn phải sử dụng ống
macro với một tripod. Khi bạn thực sự tiến sát đến một bông hoa, bất kì một cử động nhỏ nào cũng có thể phá hỏng bức hình của
bạn.

Biến ống Zoom thành ống Macro

Việc biến một ống Zoom thành ống Macro là rất dễ dàng bằng cách gắn thêm một ống kính close-up. Những ống kính close-up
(còn được gọi là two-element close-up diopters) rẻ hơn nhiều so với việc mua một ống macro tốt. Không những thế, bạn vẫn có thể
sử dụng được khả năng phóng to của ống kính zoom. Bạn có thể mua các filter thuộc loại signle-element close-up nhưng thông
thường hình ảnh do chúng tạo ra không rõ nét ở rìa tấm ảnh. May mắn là đối với những tấm ảnh chụp cận cảnh một bông hoa, ở
phần rìa tấm ảnh thường là những chi tiết nền không quan trọng.
Bạn không đủ điều kiện sử dụng ống Macro? Thế còn ống Close-Up thì sao?
Tôi học điều này từ một người bạn thân của tôi, Moose Peterson - một nghiếp ảnh gia nổi tiếng trong
lĩnh vực ảnh về tự nhiên và về cuộc sống hoang dã). Nó cho phép bạn biến ống kính telezoom của
mình thành một ống macro chỉ với 1/4 giá tiền và 1/10 về kích thước và trọng lượng. Nhìn qua, nó chỉ
giống như một filter dày (khoảng 1 inch) và nó được gắn vào ống kính của Canon hay Nikon giống
như những filter truyền thống. Sử dụng ống kính close-up nhỏ này sẽ giúp bạn:

1. Sử dụng ít chỗ hơn trong túi đựng máy ảnh và phụ kiện
2. Trọng lượng của nó chỉ vài ounce (1 ounce = 28.35g)
3. Không quá đắt (so sánh với việc mua một ống kính macro tươm tất, bạn sẽ tiết kiệm được ít
nhất $500).

Ống kính này được gọi là ống kính Close-Up của Canon (và mặc dù nó là của Canon, bạn vẫn có thể
mua được phiên bản sử dụng với ống kính của Nikon. Đó là loại ống duy nhất của Canon được thiết
kế cho máy ảnh của Nikon mà tôi biết. Hiện tại tôi đang sử dụng ống kính Close-Up 500D của Canon
để gắn vào ống kính 70-200mm VR của Nikon và nó hoạt động tuyệt vời). Vậy giá của thiết bị này là bao nhiêu? Phụ thuộc vào
kích thước của ống kính mà bạn sẽ gắn vào, giá cả sẽ dao động trong khoảng $70-$139. Không quá đắt!
Thời gian chụp những bông hoa
Có một vài thời điểm khác nhau để chụp những bông hoa:

1. Vào một ngày nhiều mây mù. Các bóng sẽ mờ đi khi mặt trời bị che bởi những đám mây và màu sắc sống động của
những bông hoa sẽ không bị mất do bị chiếu trực tiếp bởi ánh mặt trời. Đó là lý do tại sao những ngày nhiều mây là
những ngày các nhiếp ảnh gia chụp hoa yêu thích nhất. Trên thực tế, có lẽ chỉ có một thời điểm khác tốt hơn những ngày
nhiều mây để chụp hoa, đó là...
2. Sau một trận mưa. Đây là thời điểm tuyệt diệu nhất để chụp những bông hoa. Chụp ảnh trong khi bầu trời vẫn còn mây và
những giọt nước mưa vẫn còn đọng lại trên những cánh hoa (tất nhiên, hãy bảo vệ máy ảnh của bạn bằng cách không
chụp ngay trong khi đang mưa). Nếu bạn có một ống kính macro, đây là thời điểm tuyệt vời để sử dụng chúng. Trong khi
bạn chụp ở chế độ macro, đừng quên chụp những giọt nước mưa đọng trên là cũng như trên các cành hoa vì chúng đang
phản chiếu lại màu sắc của những bông hoa. Thêm một điều nữa, đừng quên chụp với một tripod khi bạn chụp macro.

3. Nếu bạn chụp vào một ngày nắng, cố gắng chụp vào buổi sáng hoặc lúc chiều muộn. Để đạt hiệu quả tốt nhất trong ánh
sáng kiểu này, hãy chụp với một ống zoom lớn và vị trí của bạn so với bông hoa là ở phía sau nguồn sáng (từ mặt trời).
Bạn có thể sẽ chụp được vài hiệu ứng ngược sáng lạ mắt
Đừng đợi trời mưa. Hãy làm giả!
Ý tưởng này thoạt nhiên nghe có vẻ tồi nhưng bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy nó hiệu quả như thế nào. Thay vì chờ đợi một ngày mưa
để chụp, hãy lấy một vài bình tưới nhỏ, đổ nước vào và phun lên những bông hoa bạn định chụp. Chỉ với vài lần xịt nước từ bình
tưới, bạn sẽ có những giọt nước đáng yêu đọng lại trên những cánh hoa và chẳng ai lại có thể biết được rằng bạn đã không đủ kiên
nhẫn để chờ đợi. Sử dụng một bình tưới đủ nhỏ, bạn có thể để nó trong túi đựng máy ảnh (tất nhiên là không có nước). Cũng với
cách này, tôi đã sử dụng để tưới nước lên vài bông hồng vàng mà tôi mua tặng vợ tôi. Với việc sử dụng một ống macro để chụp,
bạn sẽ tin rằng tôi đã chụp nó ở trong nhà trắng sau một cơn mưa xuân. Hãy thử và bạn sẽ tin những gì tôi nói là thật.
 Những bông hoa trên nền đen
Một trong những phối cảnh ấn tượng nhất khi chụp hoa là sắp xếp một
bông hoa duy nhất trên một nền màu đen. Bạn có thể thêm vào nền đen sử
dụng Photoshop nhưng trong phần lớn trường hợp, cách làm đó sẽ tốn
khá nhiều công sức. Thay vì vậy, hãy làm theo cách mà những nhiếp ảnh
gia chuyên nghiệp làm là đặt một nền đen ở đằng sau bông hoa khi bạn
chụp nó. Vincent Versace, bạn tôi, là một trong những nhiếp ảnh gia về tự
nhiên hàng đầu nói với tôi rằng mánh lới của anh ấy là mặc một cái áo
jacket màu đen khi ra ngoài chụp ảnh hoa. Nếu anh ấy nhìn thấy một
bông hoa mà anh ấy muốn chụp với nền đen, anh ấy sẽ nhờ người giữ cái
áo đen ở phía sau bông hoa. Tôi biết điều này có lẽ nghe khá nực cười
cho đến khi bạn tự mình thử nó. Nếu bạn đạng chụp hình ở bên ngoài,
mua một tấm nền đen nhung với giá hàng trăm đô-la chỉ để đặt nó sau
bông hoa có lẽ không phải là một ý tưởng hay. Bạn có thể để sử dụng bất
cứ thứ gì, hãy chừa ra vài feet (1 feet = 0.3048m) giữa bông hoa và nền đen bạn sử dụng (để ánh sáng thực sự bị mất hẳn và nền
đen trông sẽ đồng màu) rồi chụp.
Chụp trên một nền trắng
Một kiểu chụp phổ biến khác của các nhiếp ảnh gia là chụp trên một nền
trắng. Bạn có thể mua một cuộn giấy đồng màu (nó rất rẻ) nhưng thông
thường nó sẽ lớn hơn nhiều kích thước mà bạn cần. Thêm vào đó, trừ khi
bạn đang chụp những bông hoa cho một người bán hoa, bạn sẽ không
muốn nhìn thấy cái bình đựng nó. Đó là lý do tại sao tôi lại mua hai hoặc
3 tấm bảng màu trắng có kích thước 20x30 inch. Tôi luôn đặt một cái
phía sau bông hoa, một cái ở phía trước bông hoa (che đi cái bình) và sau
đó sử dụng cái còn lại để phản chiếu ánh sáng tự nhiên tới nền màu trắng
để nó trông không bị xám. Đồng thời, để bông hoa và nền trắng cách
nhau khoảng 3 feet (1 feet = 0.3048m) và sử dụng ánh sáng tự nhiên để
chụp lại bông hoa của bạn trên một nền trắng đồng màu giống như bạn
làm với Photoshop (tất nhiên bạn sẽ tốn ít công sức hơn nhiều khi thực
hiện điều này trên máy ảnh).

Sử dụng kính che cửa phòng tắm

Nếu bạn có một tấm kính che cửa phòng tắm, có một cách khác để tiết kiệm là sử dụng nó như nền trắng để chụp. Khi bạn đặt
khoảng cách nhìn rõ (DOF - Depth Of Field) nhỏ, sẽ không ai biết được nền trắng đó là miếng kính che cửa. Chỉ cần đừng chụp ở
khẩu độ f/11 hoặc f/16 nếu không mọi người sẽ nói những câu đại loại như: "Này, tấm kính che cửa phòng tắm đẹp thật đấy" hoặc
"Bạn chụp bông hoa này trong phòng tắm à?".
Ánh sáng hoàn hảo khi chụp ảnh hoa trong nhà
Nếu bạn chụp hình những bông hoa trong nhà, bạn không phải mua một
thiết bị chiếu sáng đắt tiền (cuối cùng cũng có thứ bạn không nhất thiết
phải bỏ tiền ra mua) bởi vì những bông hoa sẽ đẹp hơn với ánh sáng tự
nhiên bị khuếch tán. Ý tôi muốn nói là chúng không bị ánh nắng mặt trời
chiếu trực tiếp vào, vì vậy bất kì tia sáng mềm mại nào từ cửa sổ đều làm
việc rất tốt. Bạn chỉ cần tìm kiếm xung quanh nhà mình có cái cửa sổ nào
không bị ánh mặt trời chiếu trực tiếp vào, sau đó sắp xếp những bông hoa
ở gần cửa sổ và đặt chúng làm sao để có thể chụp mặt được chiếu sáng
(nếu ánh sáng tự nhiên hướng vào phía trên của những bông hoa, khi
chụp trong chúng sẽ khá bằng phẳng. Bạn cần sắp xếp sao cho ánh sáng
chiếu vào bên cạnh được nhiều hơn). Cuối cùng, sử dụng tripod để chụp
những bông hoa ở độ cao ngang với tầm mắt của bạn (nhớ rằng không
nên chụp hướng xuống). Bạn đã có đầy đủ những yếu tố cần thiết để có
thể chụp những bông hoa đáng yêu trong ánh sáng mềm mại. Và, tất
nhiên là bạn không phải tiêu một đồng nào cho những thứ này.

Làm thế nào để tạo ra ánh sáng tự nhiên hoàn hảo

Nếu bạn đang đối mặt với vấn đề ánh sáng trực tiếp chiếu vào cửa sổ, bạn có thể giải quyết bằng cách ra cửa hàng mua hai thứ sau:

1. Một tấm kính che phòng tắm

 2. Một vài cái kẹp hoặc ghim

Sau đó, quay trở lại căn phòng của bạn, treo miếng kính che lên và tận hưởng ánh sáng tự nhiên bị khuếch tán tốt nhất mà bạn từng
thấy. Đừng lo lắng, tôi sẽ không nói điều này với bất kì ai đâu.
Ngưng gió lại
Nếu bạn chụp hoa ở ngoài trời, gần như chắc chắn bạn sẽ chạm trán với
kẻ thù đến từ tự nhiên: gió. Chẳng có gì có thể làm ta nản lòng hơn khi
đứng ở đó, thiết lập triop xong xuôi, sử dụng camera để lấy focus và chờ
đợi cho đến khi gió lặng đủ để thực hiện việc chụp. Điều này lại càng
nghiêm trọng hơn với việc chụp macro, khi mà một cử động nhỏ cũng đã
là một thảm họ (thật sự thì cũng không hẳn là thảm họa nhưng kết quả sẽ
là một bức ảnh rất nhòa). Bạn có thể cố thử một mẹo đã rất cũ là dùng
thân người để che gió nhưng tốt hơn cả, bạn nên kết hợp với việc sử dụng
máy ảnh để giải quyết vấn đề. Chuyển sang chế độ ưu tiên tốc độ chập (T
hoặc Tv) để có thể điều chỉnh thời gian và để những công việc điều chỉnh
độ phơi sáng lại cho máy ảnh thực hiện. Tiếp theo, bạn chọn chụp ở tốc
độ 1/250 hoặc cao hơn. Điều này nói chung sẽ loại bỏ những chuyển
động gây ra bởi gió (trừ phi đó là một cơn bão). Nếu tốc độ chập cao hơn
cũng không giải quyết được vấn đề, hãy chuyển qua phương án B: tạo gió
cho chủ đề. Điều này là hoàn toàn hợp lý. Khi bạn không thể ngăn cản được chúng thì hãy sử dụng chúng với một tốc độ chập
chậm; bạn có thể thấy được sự chuyển động của bông hoa (những vệt di chuyển của bông hoa trong khi màn chập đang mở). Hiệu
ứng bạn có được khi chụp trong gió sẽ tạo ra một cái nhìn rất khác lạ. Hãy thử áp dụng cách này, đôi khi bạn sẽ phải ngạc nhiên tự
hỏi tại sao có không biết bao nhiêu lần mình lại mong có gió thổi sau khi đã thực hiện chụp close-up xong.

Nguyên gốc: The Digital Photography Book by Scott Kelby

Chụp Macro phông đen
Ví dụ như tấm này:

Chậu hoa của em nằm ngoài vườn, phía sau là hàng rào và đám cỏ dưới bóng cây. Đo sáng ở cánh hoa với
F5.6 cho speed 1/4000. Nhích ra khỏi hoa thì vào hàng rào, speed thành 1/125, thế là chênh hơn 5 stops rồi,
chụp hoa ra trắng thì cái nền tự thành đen thui. Nó mà không đủ đen thì chỉnh contrast lại tí sẽ bảo đảm
đen :).
Về nguyên tắc, muốn chụp ảnh có phông đen thỉ BG tối hơn chủ thể từ 3 khẩu trở lên là được. Cách thực
hiện như sau:
1. Chuyển chế độ đo sáng sang đo sáng điểm (Spot Mettering).
2. Setup nguồn sáng như thế nào để khi đo sáng vào giữa chủ thể (ở đây là bông hoa) và nền phía sau chênh
lệch nhau từ 3 F-stop trở lên thì phông nền sẽ tốu hơn chủ thể. Ví dụ như khi bạn mở khẩu f5.6 đo sáng vào
bông hoa cho ra tốc độ 1/4000, khi đo sáng vào BG cho ra tốc độ 1/250 chẳng hạn thì sẽ có bức ảnh phông
đen như trên.

Lưu ý là nên chuyển sang chế độ M. Nếu chưa quen thì bạn có thể để chế độ P, ấn 1/2 nút chụp, xem thông
số sau đó chuyển sang chế độ M rồi set thông số như ở chế độ P rồi chụp thử.

Kỹ thuật chụp ảnh :

Không phải là máy ảnh số tự động thì dễ dàng chỉ việc bấm nút sẽ chụp được ảnh đẹp. Đôi lúc bạn hay
thắc mắc sao hình lại tối thế này, nhòe nhoẹt thế kia? Dù không phải là thợ bạn cũng cần phải biết đôi
chút về nguyên lý và kỹ thuật.
Mỗi một chiếc máy ảnh đều có menu cài đặt. Trước khi thực hiện các bước cài đặt, việc đầu tiên là
chọn chế độ chụp. Thông thường những loại máy đời mới dù \"xịn\" hay không bạn cần phải chọn kích
cỡ và chất lượng ảnh. Có những loại máy dùng ký hiệu là các dấu sao, càng nhiều sao chất lượng hình
càng đẹp. Còn lại các dòng máy khác hiển thị bằng chữ (S, M, L) hoặc số cỡ ảnh (pixel), số càng to sẽ
cho ra tấm ảnh đẹp hơn, có thể in ảnh khổ lớn.

Chỉnh ISO: Giống như khi chụp bằng máy ảnh truyền thống, bạn phải mua phim có đội nhạy phù hợp
với điều kiện ánh sáng thì với máy ảnh số cũng vậy, bạn nên để ISO (độ nhạy bắt sáng) làm sao vừa
dễ chụp, vừa đẹp. Độ nhạy cao dễ dàng chụp trong điều kiện trời xẩm tối, đêm, hay trong nhà, nhưng
sẽ gây hiện tượng rạn ảnh, vỡ hạt. Như vậy, bạn nên để ISO 200 cho trời nắng và 400 đối với trời u
ám. Với 800 hoặc 1600 chỉ nên dùng trong trường hợp bất đắc dĩ hay về buổi đêm mà không phát đèn
chớp.

Trên nút điều khiển thường có 2 tới 3 chế độ lấy ánh sáng giúp bạn chọn theo ý muốn :

Vị trí A (Aperture), không dùng đèn flash : Cố định khẩu độ, tự động tốc độ. Bảng khẩu độ trên tất cả
các máy có các con số f2.8, 4, 5.6, 8, 11, 16, 22 mm. Số càng cao thì cửa điều sáng đóng càng nhỏ sẽ
cho độ nét ảnh càng sâu. Chẳng hạn khi bạn chụp một hàng dài người mà máy ảnh gần người đầu tiên
nhất, máy ảnh đóng f22 mm, ảnh sẽ nét rất sâu từ người đầu tiên cho đến người cuối cùng (với điều
kiện ống kính không zoom tiêu cự lớn hơn 50 mm). Nếu để f4 hoặc f2.8 mm thì ảnh chỉ nét được
khoảng 1 đến 2 người đầu tiên. Tùy theo các con số trên mà độ nét nông, sâu cũng như lưu lượng ánh
sáng vào ảnh thay đổi. Để chế độ A này khi chụp chỉ phù hợp với nguồn sáng mạnh, khoảng 8h sáng
đến 6h chiều mùa hè (không áp dụng khi chụp trong nhà). Nếu bạn cố tình để chế độ này khi chụp ảnh
trong nhà hoặc trong điều kiện ánh sáng yếu, tốc độ màn trập sẽ tự động hạ xuống gây nên hiện
tượng rung tay, ảnh nhòe nét trừ phi camera được đặt lên chân máy hoặc vật cứng.

Ảnh chụp trong nhà có đèn neon, không phát đèn chớp, hậu cảnh sáng đều với đối tượng chụp.

Chụp dùng Flash, hậu cảnh tối nhìn không rõ chi tiết phía sau đối tượng.

Vị trí S (Speed), không dùng flash : Cố định tốc độ, tự động khẩu độ. Chế độ này các thợ ảnh chuyên
nghiệp thường ít dùng vì rất khó chụp đối với máy ảnh số có độ nhạy ánh sáng cao. Các con số tốc độ
trên máy thường là từ 2\" (2giây) đến 1/2000\" (một phần 2000 giây). Để đảm bảo cho một tấm hình
không bị mất nét khi chụp, ánh sáng ngoài trời không sầm sì, một người hoặc vật đang chuyển động
hoặc di chuyển với tốc độ nhanh bạn nên để tốc độ từ 1/125\\\'\\\' cho đến 1/2000\\\'\\\' (số càng to
thì tốc độ đóng mở màn trập càng nhanh, ánh sáng vào càng yếu). Không như camera du lịch, các
dòng máy chuyên nghiệp tốc độ nhanh có thể lên tới 1/4000\\\'\\\', chậm là 32\". Tuy nhiên tốc độ
càng cao, độ nét sâu của hình ảnh càng giảm.
Vị trí Auto (Automatic) : Chế độ này tự động hoàn toàn cả tốc độ lẫn khẩu độ. Trong điều kiện ánh
sáng yếu, máy sẽ tự động phát đèn flash cho bạn đảm bảo một bức ảnh chuẩn sáng. Nhược điểm của
chế độ này là ảnh chỉ sáng được những vị trí nào mà đèn với tới. Thông thường, những tấm ảnh dùng
đèn flash, hậu cảnh bị tối trừ khi bạn chụp trong điều kiện trời thật sáng và nắng. Cái hay của chụp
flash ngay cả khi có nắng là các điểm khuất của mặt người được chụp như hốc mắt, hốc mũi, vùng
cổ... không bị tối. Đèn flash sẽ làm cân bằng sáng trên toàn khuôn mặt.

Ảnh chụp ngoài trời nắng không đèn, mặt người loang lổ, hốc mắt tối.

Đèn flash phả nhẹ, mặt người đẹp và hài hòa hơn, mắt không bị quầng tối.

Hình ảnh được chụp từ các loại máy du lịch với đèn flash tự động có thể sẽ xấu hơn so với các thợ
chuyên nghiệp bởi các đèn phát sáng tháo rời có chế độ Manual (chọn mức xả nhẹ, trung bình hoặc
phát hết năng lượng). Trong bất kỳ tình trạng ánh sáng nào, các nhiếp ảnh gia sẽ dùng chế độ xả đèn
hợp lý vừa đủ sáng mà lại không tối hậu cảnh, góc cạnh trên mặt hài hòa mà không bị bệt hay
bị \"lốp\" sáng.

Vị trí M (Manual) : Chọn tốc độ, khẩu độ theo ý muốn. Để dùng được chức năng này đối với máy ảnh
số ngay cả các phóng viên ảnh, thợ chuyên nghiệp cũng phải rất lúng túng khi sử dụng, có khi không
ai dám dùng. Tăng một khẩu độ hay giảm một tốc độ chỉ cần chỉnh sai một con số tấm ảnh có thể
thiếu sáng hoặc dư sáng đến mức tội nghiệp. Có khi phải chỉnh đổi tốc độ đến ba bốn lần mới chụp
được tấm ảnh vừa sáng.

Xử lý ảnh bằng Photoshop sau khi chụp

Thông thường, sau khi chụp bằng chế độ tự động, đổ ảnh từ card vào máy tính sẽ thấy ảnh hơi tối
đen. Bạn phải cần đến một chiếc máy tính có cài sẵn phần mềm Photoshop để xử lý chúng. Chỉnh sửa
những tấm hình đó sao cho đẹp mỗi người một thủ thuật riêng. Sau đây là một bí quyết nhỏ cho bạn
tham khảo.

Các thao tác chỉnh sửa sau khi mở một tấm hình vừa chụp :

Open\\\\Image\\\\Adjustment\\\\Curves

Ở bảng Curves, bạn có thể kéo dây căng chéo sao cho vừa độ sáng ảnh hoặc đánh số vào
phần \"Input\", \"Output\".

Image\\\\Adjustment\\\\Autocolor . Đây là phần tự động chỉnh màu phù hợp. Phần này thao tác xong
mà bạn thấy màu xấu hơn có nghĩa là màu đã chuẩn bạn hãy bấm Ctr + Z hoãn lại.

Chưa xong, bạn cần chỉnh contrast bằng cách : Image\\\\Adjustment\\\\Brightness/Contrast. Kéo
thanh contrast lên khoảng 10 đến 12, nếu chưa thấy ổn có thể tăng thêm chút nữa. Bạn sẽ thấy độ
tương phản cao hơn, màu đẹp hơn.

Image\\\\Adjustment\\\\Color Balance. Phương pháp chỉnh màu dư trên ảnh. Nếu hình thiên về màu
đỏ, bạn hãy tăng màu xanh hoặc giảm chính màu đó đi.

Image\\\\Adjustment\\\\Saturation. Ở bảng công cụ này bạn kéo thanh Saturation lên hoặc đánh một
con số hợp lý mà không nhiều quá. Lúc này màu sẽ tươi hơn, rực rỡ hơn, bạn đã có một tấm ảnh tuyệt
hảo.

Image\\\\Adjustment\\\\Selective Color. Cuối cùng bạn chỉnh những màu riêng biệt theo ý muốn. Cần
triệt tiêu hay thêm màu gì click vào màu đó rồi chỉnh. Bạn sẽ được tấm hình như ý.
Chụp ảnh Hoa :
Hoa có tiếng nói riêng (ngôn ngữ của loài hoa), và chính vì thế mà rất nhiều nhà nhiếp ảnh đã từng có
thời gian mê say với HOA (ảnh hoa).
Nếu khéo phối hợp, sẽ có sự bổ sung ngôn ngữ giữ nhiếp ảnh và HOA. Ở đây, chúng ta chỉ xem tới yếu
tố kỹ thuật của chụp ảnh hoa mà thôi.
- Ống kính có khả năng chụp cận (đương nhiên rồi), có thể là ống kính chuyên dùng (macro, micro), có
thể là kính lọc chụp cận (close-up filter), là ống nối, là bellow, là lật ngược ống kính lại, ...
- Khẩu độ chụp không nhất thiết phải đóng nhỏ, có lúc cần mở khá lớn để có thể xóa phông tốt hơn,
nhưng khi cần nét sâu, phải đóng nhỏ khẩu độ, thì cũng nên chú ý rằng những khẩu độ rất nhỏ thường
làm giảm độ tương phản, chi tiết của hình ảnh (hiện tượng diffraction - sự phân rã ánh sáng), dù là có
tăng vùng ảnh rõ lên, và khi đó, yếu tố rung do tốc độ chụp chậm là rất đáng kể, nên dùng chân ba.
- Gió, là một tác nhân quan trọng khiến cho hình dễ mất nét. Nếu chụp được vào buổi sớm, thì gió ít
hơn (buổi chiều gió nhiều hơn), và nếu có được những tấm hắt sáng dùng cản hướng gió, cũng rất hữu
dụng.
- Hoa thường tươi nhất vào lúc sáng sớm (mới nở, có sương đêm) .
- Đèn flash là một công cụ đắc lực, để bù sáng cho vùng tối (xem thêm cách tính lượng sáng bù trong
bài "ZONE SYSTEM TRONG THỜI ĐẠI SỐ > NHIẾP ẢNH SỐ). Và một công dụng thứ hai, là giúp bắt
đứng chủ thể trong điều kiện có nhiều gió.
- Cần thiết thì tăng ISO để có tốc độ, khẩu độ phù hợp (với những hoa quá nhỏ, phải dùng nhiều ống
nối, sẽ bị hiện tượng mất sáng).
- Cần chuẩn bị những phụ liệu như : Phông đen, xám, trắng, nếu muốn tách phông sau này; nhíp nhỏ
để có thể sửa cánh hoa, nhụy hoa, nên dán thêm một lớp keo trong mỏng để khỏi làm giập hoa; bình
phun sương nhỏ, nhớ nên bắt chước thiên nhiên, phun sương lên cao, cho rơi từ từ xuống cánh hoa, thì
nó mới bám mịn lên từng lông tơ nhỏ của hoa (tôi thấy khá nhiều người phun thẳng vào hoa, có người
còn ngậm nước vào miệng rồi phun ra phèo phèo !!); miếng gương nhỏ để có thể bù sáng khi cần;

Máy P&S canon:

B1: chuyển máy về chế program Av (chế độ người dùng chọn khẩu độ, máy hỗ trợ tốc độ tự động).

B2: Chọn mode chụp là macro (hình bông hoa).

B3: Kéo Zoom lại tối thiểu. A610 chỉ lấy nét ở mode macro với Zoom tối thiểu.

B4: Chọn khẩu độ nhỏ hơn khẩu độ max 1 khẩu (thường thì các ống kính sẽ nét hơn ở 2 khẩu so với
khẩu max nhưng nên chọn như vậy để có DOF đẹp hơn). Thử với máy canon A610 dùng khẩu f3.5.

B5: Di sát vào chủ thể, nhấn nhẹ vào nút chụp, nếu thấy máy báo lấy nét được (hiện ô hình chữ nhật
màu xanh đúng ngay chủ thể, nếu trong menu có set sound thì sẽ kèm theo tiếng bíp) là nhấn luôn.
B6: view lại ngay. Đối với côn trùng nếu mắt nét là OK rồi, xem lại nếu DOF không bao được theo ý
muốn của mình thì quay lại B4 mở khẩu (giảm trị số) sẽ cho DOF mỏng hơn và ngược lại.

Chú ý: nên quan sát nếu thấy BG tiệp màu với chủ thể thì máy thường rất dễ lấy sai nét. Trong trường
hợp vẫn muốn chụp với BG tiệp màu máy không bắt nét được thì nên lượm chiếc lá để trên cùng một
mặt phẳng với chủ thể rồi lấy nét vào cái gân lá, sau đó giữ nguyên nút chụp chuyển qua dí ra dí vào
chủ thể, nếu thấy nét là bụp luôn.

Motiv ISO 400

chụp với as nến 1/15s f2

bên đèn cây thông 1/4s f4
đèn đường sáng 1/60s f 4
đèn neon 1/125s f4
đèn cửa hàng 1/60s f4
tòa nhà chiếu sáng 1/2s f5,6
thành phố vế đêm 1s f2,8
thành phố hoàng hôn 1/60s f8
vết đèn xe 20s f8
sân khấu 1/15s f2,8
sao băng 300s f8
cảnh nhờ ánh trăng 60s f5,6
trăng tròn 1/250 f11

vết đèn xe mà dùng iso-400, F/8 , 20 sec thì cháy hết rồi còn gì
tốt nhất là nên để Av, lựa khẩu độ từ 8 trở lên, máy cho tốc độ bao nhiêu thì nhân lên 5 lần và đổi qua M
thí dụ
mình lựa khẩu độ F/11 ở chế độ ưu tiên khẩu độ Av
máy cho 2 sec
đổi qua M
để F/11
10 sec
đây là Kinh nghiệm của riêng em ạ