Số 22 Tháng 04/2009

Ngòi bút của tri thức Tinh thần của Tuổi Trẻ

Ra vào đầu tháng - Giáo dục - Văn hóa - Xã hội - Lịch sử - Kinh tế - Chính trị
Web : www.phiatruoc.net - Blog : 360.yahoo.com/tapchiphiatruoc - Email : tapchiphiatruoc@gmail.com

BIỂN Việt Nam

Photo flickr.com: ecstaticist.

Một thoáng Lý Sơn

Trung Quốc đang làm chủ biển Đông
Điểm tin trong tháng
 Ủng hộ Tạp Chí Phía Trƣớc
Giới thiệu đến bạn bè ngƣời thân.

Photo : ecstaticist
www.phiatruoc.net

Dành cho quảng cáo

tapchiphiatruoc@gmail.com

Sự thật chưa hẳn là những gì tận mắt chứng kiến

 Ngòi bút của tri thức Tinh thần của Tuổi Trẻ

Các bạn độc giả thân mến,

Có lẽ không phải trong thói quen của các bạn thưởng thức TCPT với lời mở
đầu là một bức thư. Nhưng số này là một ngoại lệ. Tạp chí xin được gửi
đến các bạn tâm sự của một thành viên BBT với « con […], tương lai » của
mình…
***
« Con yêu của mẹ, tương lai của mẹ!
Hơn một tháng nay, tin tức mới xung quanh việc chính quyền cho khai thác
bauxite ở Tây Nguyên làm mẹ đầy băn khoăn, lo lắng. Vẫn sẽ để con sinh
ra và lớn lên trên mảnh đất mà mẹ gắn bó từ lúc chào đời ?! Hoặc giả như
sự lựa chọn của nhiều mẹ cha có điều kiện khác, mẹ sẽ gửi con ra nước
ngoài ?! Hay đơn giản hơn, mẹ sẽ chẳng bao giờ có…Con, tương lai của
mẹ ?! Xót xa nhưng dù sao con và mẹ vẫn còn có sự lựa chọn…
Còn những con người hiện tại, những con người vì những điều kiện khách
quan và chủ quan nào đó không thể tránh xa những vùng ô nhiễm đó,
không còn cách nào khác sẽ phải sống với ô nhiễm, độc hại, với đói nghèo,
với sợ hãi mất nước. Hãi hùng khi nghĩ đến cảnh tượng không những một
làng quê mà hàng trăm ngàn làng khác sẽ như « làng ung thư »(1)… Quả
là một hình thức hủy hoại, tàn sát vô hình hàng ngàn người, và nhiều thế
hệ. TẠP CHÍ PHÍA TRƢỚC
Bàng hoàng, nghẹn ngào, mẹ không thể hiểu vì những quyền lợi gì mà
những người gánh vác trách nhiệm với đất nước, nhân dân lại tàn nhẫn Web : www.phiatruoc.net
đến thế?
Blog : 360.yahoo.com/tapchiphiatruoc
Mẹ sẽ rời bỏ mảnh đất đó, đến một nơi mà con có thể lớn lên trong môi
trường trong lành ? Phải, mẹ có thể lựa chọn điều đó con ạ, nhưng sẽ có ý
nghĩa gì nếu con sống cô đơn trong môi trường mới, không phải trên quê BAN BIÊN TẬP
hương và bên cạnh người thân, đồng bào của con. Mẹ sẽ trồng cây con, và
những người khác, những người cùng nỗi trăn trở như mẹ, mỗi người cũng Bảo Trâm-Khương Duy-Thiên
sẽ trồng một cây con…Một cây, hai cây, ba cây…Hàng cây ngày sẽ càng dài Sầu-Võ Thụy Như-Phan Thái
thêm…niềm tin sẽ nhân lên… Có thể đi hết cuộc đời mẹ vẫn chưa thấy được
hàng cây kia xõa những vòm cây lực lưỡng che bóng mát, nhưng mẹ tin
Dương-Việt Quốc
chắc rằng nếu thế hệ mẹ không gieo mầm thì không biết đến bao giờ con
sẽ có cơ hội hưởng bóng mát kia…
« Và tôi vẫn nhớ hoài một loài cây, sống gần nhau thân mới thẳng, có một
THIẾT KẾ TRÌNH BÀY
cây là có rừng, và rừng sẽ lên xanh, rừng giữ đất quê hương... »(2) Hậu Phú, Khương Duy, Tín Nghĩa
Con có nghe tiếng lòng đất, núi sông của đất nước đang vọng về, quặn
mình vì thân đầy vết thương, giận dữ bởi sự vô trách nhiệm của con
người ?! con có nghe tiếng gầm tức giận của lớp người về thời cuộc, đang
cố níu kéo những gì tốt đẹp cho thế hệ mai sau ? Họ bước đi khí thế, người CỘNG TÁC VIÊN
nối tiếp người : 1, 3, 135, … 400 (3) … Rừng cây mà mẹ mơ ước đó đã Billy-Đông A-Business Hoa-Elbi
thành hình con ơi!»

Ban Biên Tập TCPT

QUẢNG CÁO
Tháng 4/2009
Quốc Bình-Miền Trung Nắng Gió
(1) Làng Thạch Sơn (huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ). Xem cụ thể ở bài
Nghi vấn « làng ung thư » bị lãng quên của tác giả Mai Lan (TCPT số 21)
(2) Bài hát « Một đời người một rừng cây» của nhạc sĩ Trần Long Ẩn WEBSITE
(3) Những con số này lần lượt chỉ : Tướng Võ Nguyên Giáp ; Ba trí thức lớn Kế Vũ
trong nước Nguyến Huệ Chi, Nguyễn Thế Toàn, Phạm Hùng khởi xướng
bản Kiến nghị gửi đến QH, Chủ tịch nước, Thủ tướng ; Danh sách người kí
vào bản Kiến Nghị (đã được gửi đến ba cơ quan trên) ; Danh sách bản Kiến
Nghị lần hai tính đến ngày 24 /4/2009.

Photo :V ietbird

Sự thật chưa hẳn là những gì tận mắt chứng kiến

 Mục lục
4
Hoang tƣởng về sự phục hồi xã hội Kinh tế
chuyên chế -
Làng nghề làm lồng chim Xã hội 8

Vài nét về họ tên của ngƣời Việt 9

Nam – kỳ I: Tên Cúng Cơm
Văn hóa -
Xin đừng “dzô” nữa, bạn trẻ ơi
13

Khi lòng yêu nƣớc bị kiểm soát

14
Một thoáng Lý Sơn Tiêu điểm -
Trung Quốc làm chủ biển Đông
23

24
Điểm tin tháng 4
Sinh nhật Phía Trƣớc lần thứ 2
Chuyên mục -
29

Sự thật chưa hẳn là những gì tận mắt chứng kiến

Photo :Miền Trung Nắng Gió
CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
Giáo sƣ Daniel Deudney
Hoang tƣởng về sự phục hồi của xã hội chuyên chế
T iếp theo kì trước, lần này tôi xin
giới thiệu tới bạn đọc bài tham luận
được viết chung của 2 giáo sư ngành
chính trị học của đại học Johns Hop-
kins và Princeton.
Giáo sư Daniel Deudney hiện là phó
giáo sư khoa chính trị học tại trường
đại học Johns Hopkins. Giáo sư
Deudney nghiên cứu về quan hệ
quốc tế cùng những ảnh hưởng của
các chính sách ngoại giao với sự
nhấn mạnh vào địa lý chính trị cũng
như chủ nghĩa hiện thực.
John Ikenberry hiện đang là giáo sư
tại đại học Princeton. Ông được coi
là nhà lý thuyết tài năng về quan hệ
quốc tế và chính sách ngoại giao
của Hoa Kỳ. Ông nhận bằng tiến sĩ
tại đại học Chicago năm 1985 và
trước khi về Princeton, Ikenberry đã
từng giảng dạy tại đại học Pennsyl-
vania và Georgetown. Ông làm việc
trong ban hoạch định chính sách của
Hoa Kỳ trong khỏang thời gian 1991
-1992. Ông là thành viên quỹ Car-
negie ủng hộ cho hòa bình quốc tế
từ năm 1992-1993 và cũng là thành
viên lâu năm của học viện Brook-
ings.
Bài tham luận sau đây được đăng
trên tạp chí Foreign Affairs số tháng
1 và 2 năm 2009. Bài tham luận cho
rằng bất chấp những tiến bộ về mặt
kinh tế, các quốc gia chuyên chế
như Trung Quốc hay Nga đều không
đại diện cho một con đường phát
triển bền vững lâu dài vì những hạn
chế lớn trong hệ thống chính trị.
Nền chính trị chuyên chế và kinh tế
tư bản có những mâu thuẫn và khó
có thể tồn tại song song khi đất
nước phát triển tới một mức hạn nào
đó. Bài tham luận cũng cho rằng sức
kéo của tự do dân chủ vẫn mạnh
Giáo sƣ John Ikenberry
Nguyễn Thanh Phong (Chuyển ngữ)
hơn bao giờ hết. Do bài viết của các
tác giả quá dài, tôi xin được trích
dịch phần quan trọng nhất.
Điều hoang tưởng về sự phục hồi
của các xã hội chuyên chế
Hai thập kỷ sau chiến tranh lạnh,
chính sách ngoại giao của Hoa Kỳ
đang bị thách thức bởi sự trở lại của
quan điểm phi dân chủ. Theo quan
điểm này, thế giới sẽ không đi theo
hướng dân chủ phổ quát và sẽ
không đến ―sự kết thúc của lịch sử.‖
―...Bài tham luận cho
rằng bất chấp những
tiến bộ về mặt kinh tế,
các quốc gia chuyên
chế như Trung Quốc
hay Nga đều không đại
diện cho một con
đường phát triển bền
vững lâu dài vì những
hạn chế lớn trong hệ
thống chính trị.‖
Thay vào đó, nó đang phân cực theo
nhiều hướng khác nhau và đang đi
vào kỳ nguyên cạnh tranh giữa các
nước tự do phương Tây và các chế
độ chuyên chế nguy hiểm, cụ thể
nhất là Trung Quốc và Nga. Không
giống các thể chế độc tài đã thất bại
trong thế kỷ 20, các thể chế chuyên
chính ngày nay không những được
coi là tương thích với kinh tế tư bản
mà còn đại diện cho sự kình địch với
Số 22 - Tháng 4/2009
chủ nghĩa tư bản. Sự hiện diện của
họ trong hệ thống thế giới báo trước
sự cạnh tranh, xung đột và tạo nên
những mối đe dọa đối với viễn cảnh
hợp tác toàn cầu.
Vậy những thể chế chính trị độc tài
này có thể tương thích thế nào với
nền kinh tế tư bản dựa trên sở hữu
tư nhân ngày nay? Những người
theo quan điểm độc tài cho rằng sự
kết hợp của hệ thống chính trị độc
tài ở những nước lớn như Trung
Quốc hay Nga không phải chỉ là một
bước đệm trong quá trình chuyển
đổi dân chủ mà còn là một mô hình
khác đối với quan điểm dân chủ
trong chính trị và kinh tế tư bản. Sự
hồi sinh của chủ nghĩa độc tài cho
rằng sự bất tương thích sâu sắc giữa
các nước sẽ tồn tại lâu dài cùng với
sự phát triển của chủ nghĩa tư bản,
làm tan vỡ hy vọng cho một sự
chuyển biến trên chính trường quốc
tế trong việc đi đến một nền dân
chủ phổ quát. Tuy nhiên, quan điểm
này còn vài hạn chế lớn.
Trái ngược với quan điểm về sự hồi
sinh của chủ nghĩa chuyên quyền,
thực tế là có một sự đối nghịch rất
lớn giữa các hệ thống chuyên quyền
và hệ thống kinh tế tư bản. Những
đối nghịch này tồn tại trong các
nước chuyên quyền với nền kinh tế
tư bản và lối thóatcho những sự đối
nghịch lại có xu hướng dẫn đến tự
do hóa chính trị. Có nhiều cách để
kinh tế tư bản có thể dẫn đến dân
chủ trong chính trị, sau đây là ba
yếu tố là quan trọng nhất.
Thứ nhất, sự tiến bộ trong giáo dục
và tích lũy tài sản tạo ra một yêu
cầu về sự tham gia chính trị và trách
nhiệm giải trình??? (phân bổ trách
nhiệm?). Cái lô-gíc cơ bản đằng sau
chính là mức sống con người có thể
tăng lên vì kinh tế tư bản đã tạo ra
môt tầng lớp xã hội mới: tầng lớp
trung lưu. Lợi ích của tầng lớp này
tạo ra thách thức với những quyết
định chính trị mật kín.
Thứ hai là mối quan hệ giữa hệ
thống tài sản tư bản với nguyên tắc
pháp trị. Trong nền kinh tế tư bản,
phương thức sản xuất được tạo ra
bởi sự giao dịch kinh tế giữa các khế
ước hay hợp đồng. Để kinh tế tư bản
có thể vận hành, hiệu lực của các
khế ước hay hợp đồng cùng
việc phân xử (phán xét) các tranh
chấp thương mại đồi hỏi một hệ
Trang 5
 CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
thống tòa án tốt cùng nguyên tắc
pháp trị. Việc thực hành các quyền
trong phạm vi kinh tế và các thể chế
đòi hỏi một sự hạn chế đối với quyền
lực của chính quyền cũng như thời
gian tạo ra những đòi hỏi lớn hơn về
quyền chính trị.
Thứ ba, phát triển kinh tế bởi chủ
nghĩa tư bản dẫn đến những sự khác
biệt về lợi ích. Các xã hội công nghiệp
hiện đại được đánh dấu bằng sự bùng
nổ trong việc nổi dậy của những
nhóm mưu lợi, tạo ra một chế độ đa
nguyên. Sự phân hóa của các lợi ích
trong xã hội dẫn đến đòi hỏi về cạnh
tranh trong bầu cử giữa các đảng
khác nhau.
Đánh giá các kinh nghiệm của Trung
Quốc, chúng ta có thể thấy hai nhược
điểm lớn trong sự hồi sinh của chủ
nghĩa chuyên chế. Thứ nhất, nền
tảng cho việc tự do hóa chính trị đang
đi đến cực điểm (critical mass) trong
xã hội Trung Quốc. Bất chấp sự tăng
trưởng nhanh chóng, Trung Quốc vẫn
là một nước nghèo xét về mặt tổng
thể với phần lớn dân số được hưởng
thành quả kinh tế rất ít từ việc hiện
đại hóa. Tầng lớp trung lưu của Trung
Quốc đang nổi lên và có rất nhiều chỉ
số cho thấy họ đang đòi hỏi
trách nhiệm của các thể chế chính trị.
Khi sự hiện đại hóa tư bản diễn ra
sâu hơn, sự phụ thuộc lẫn nhau trong
xã hội trở nên phức tạp hơn sẽ thúc
đẩy những đòi hỏi về giải trình trách
nhiệm. Ví dụ như trong vụ ngộ độc
sữa ở Trung Quốc, rõ ràng là việc
hiện đại hóa hệ thống sản xuất và
phân phối thực phẩm của Trung Quốc
đã bỏ qua những hình thức về trách
nhiệm sản xuất. Việc này đã tạo ra
những áp lực cho việc cải tổ chính trị.
Thứ nữa, không có điểm nào trong
chủ nghĩa tự do nói chính
xác rằng thời điểm cho việc mở cửa
chính trị là một phần của việc chuyển
đổi xã hội. Kinh tế tư bản tạo dựng
điều kiện cho dân chủ tự do nhưng
những yếu tố tạo ra sự thay đổi chính
trị thực sự lại rất khó đóan. Trong
kinh nghiệm về sự nổi lên của những
nước tự do dân chủ phương Tây, việc
chuyển đổi có thể mất hàng thập kỷ
cùng với những khoảng thời gian đứt
quãng không dự tính trước được.
Ngay cả ở Đức, việc hiện đại hóa kinh
tế tư bản diễn ra khá sớm nhưng tự
do dân chủ chỉ nổi lên sau hai thế
chiến. Ngay cả khi không có chiến
tranh, con đường dẫn tới sự thay đổi
chính trị sẽ không xảy ra nhanh
chóng và dễ dàng.
Quan điểm về sự hồi sinh của chủ
nghĩa chuyên chế sẽ thất bại vì sự lên
án lâu đời đối với chính phủ phi tự do
là hoàn toàn đúng đắn. Những lý lẽ
của tự do nằm sâu trong việc thiếu
năng lực đã bám rễ và đi sâu vào
trong hệ thống chuyên chế. Vấn đề
thứ nhất chính là tham nhũng. Việc
lạm dụng quyền lực của chính quyền
là một xu hướng trong mọi hệ thống
chính trị nhưng để kiểm soát điều này
trong những thể chế độc tài thì lại
càng khó hơn. Việc kết hợp của
chuyên chế chính trị và kinh tế tư bản
tạo điều kiện cho các quan chức chính
phủ có nhiều cơ hội để vòi vĩnh ―lại
quả‖ trong những hợp đồng với các
công ty tư bản để họ có
thể hòan thành trách nhiệm của
mình. Bất chấp những chiến dịch
chống tham nhũng hay nạn quan liêu
thi thoảng xảy ra, việc kiểm soát
tham nhũng sẽ cực kì khó khăn nếu
như không có sự kiểm tra của chính
quyền.
Vấn đề thứ hai của chế độ chuyên
chính tư bản phải đối mặt chính là sự
bất bình đẳng đang diễn ra rất sâu
sắc. Trong xã hội tư bản, sự bất bình
đẳng chính là động lức chính cho thay
đổi chính trị. Về mặt lịch sử, sự bất
bình đẳng thực sự là môt căn bệnh.
Các xã hội chuyên chế tiền hiện đại
đã bị phân hóa thành những hệ thống
bóc lột trong đó những tầng lớp cai trị
sống ký sinh trên số đông còn lại mà
chủ yếu là người nông dân. Nhưng
với sự ra đời của chủ nghĩa tư bản,
đặc biệt là tư bản công nghiệp, sự
phân hóa tầng lớp và bất bình đẳng
kinh tế đã trở thành những thách
thức chính trị cơ bản và tạo ra những
cuộc đấu tranh chính trị lớn. Những
xung đột này chỉ được hòa giải bằng
những thành tựu của nền dân chủ
phổ quát, bằng việc hình thành
những đảng chính trị quan tâm tới lợi
ích và đòi hỏi của những người lao
động, và của việc hình thành phúc lợi
xã hội. Một lực lượng lớn cho quá
trình dân chủ hóa Trung Quốc chính
là số lượng lớn những nông dân mất
đất, những người di cư bị đẩy ra
ngoài xã hội và những người công
nhân với mức lương bèo bọt.
Vấn đề thứ ba mà các hệ thống
chuyên chế phải giải quyết chính là
hạn chế năng lực của họ vì năng lực
quản lý yếu kém cũng như việc lưu
chuyển thông tin không đầy đủ. Một
hệ thống khép kín đã ngăn chặn và
bóp méo thông tin từ những nguồn
bên ngoài. Các hệ thống chính trị kín
thường dễ mắc sai lầm từ những
thông tin xấu. Những dữ kiện lịch sử
của các chế độ độc tài, chuyên chế đã
chứng minh điều này. Việc bùng nổ
SARS ở Trung Quốc năm 2003 đã cho
thấy rất rõ cách ra quyết định khép
kín và hậu quả nghiêm trọng đối với
Số 22 - Tháng 4/2009
sức khỏe người dân và uy tín chính
trị. Thậm chí khi phải đối mặt với
những vấn đề phi chính trị như SARS,
nạn quan liêu ở Trung Quốc tạo ra xu
hướng sử dụng những quyết định dấu
giếm và điều này đã biến một vấn đề
hoàn tòan có thể kiểm soát thành
một cuộc khủng hoảng sức khỏe toàn
cầu.
Một chính sách ngoại giao thành công
phải công nhận những điểm yếu ly
khai lâu năm mang tính lịch sử của
các quốc gia đang nổi và những quốc
gia chuyên chế. Xét về một khía cạnh
nào đó, chính phủ chuyên chế có vẻ
là một sự lựa chọn tốt vì nó giải
quyết những vấn đề ly khai cực đoan
mà nhiều quốc gia đang hứng chịu.
Trong trường hợp của Trung Quốc,
một quốc gia vừa nổi lên từ ách nô lệ
ngoại xâm, thì điều quan trọng nhất
của toàn vẹn lãnh thổ chính là kiểm
soát thành công các vùng xa xôi như
Mãn Chu, Đài Loan, Tibet và Tân
Cương. Cư dân của những vùng này
là những bộ tộc ít có xu hướng tìm
sự tự trị hoặc độc lập. Tương tự, nước
Nga cũng đang cố gắng kiểm soát
những vùng ly khai của mình. Đối với
2 quốc gia này, chủ nghĩa quốc gia và
bàn tay sắt của chính quyền trung
ương là một yếu tố quan trọng trong
việc giải quyết vấn đề ly khai và tạo
tính hợp pháp cho chính quyền. Khi
nào Nga và Trung Quốc vẫn coi dân
chủ là yếu tố nguy hiểm ảnh hưởng
tới toàn vẹn lãnh thổ, họ sẽ không có
thiện chí thay đổi theo phương Tây.
Trong những trường hợp này, chính
sách ngoại giao của Hoa Kỳ không
nên làm tăng nguy cơ về vấn đề ly
khai mà phải tìm giải pháp làm dịu
nó.
Chính sách ngoại giao của các nước
tự do phải được tiếp tục với giả định
rằng sẽ có một con đường tiên tiến
nhất tới hiện đại – con đường của tự
do hóa tính cách. Quan điểm tự do
cho phép sự đa nguyên rộng lớn dựa
vào những kinh nghiệm lịch sử. Tuy
nhiên, chuyên chế tư bản không phải
là một mô hình khác, nó chỉ là một
trạm dừng trên con đường này. Việc
các quốc gia chuyên chế phải mất
bao lâu để đi trên con đường này có
lẽ nằm ngoài sự kiểm soát của những
nước tự do. Một chính sách ngoại giao
khôn khéo đánh giá đúng những hạn
chế và cơ hội của thế kỷ 21 sẽ thúc
đẩy quá trình này diễn ra nhanh hơn.
Các quốc gia tự do không nên giả
định rằng lịch sử đã đi đến tận cùng
nhưng họ có thể yên tâm rằng nó
đang nằm ở phía họ.
Nguyễn Thanh Phong (Chuyển
ngữ)
doncav
Trang 6
CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI Số 22 - Tháng 4/2009

Làng
nghề
làm
lồng
chim
- Quý Anh -
Photo : JerryZz

Được bắt đầu khoảng năm 1994 bởi một thợ làm mộc ham vui và nhanh nhạy: anh
Khánh (sau có thêm các bạn của anh là ông Toán, ông Đảm) trong nắm bắt nhu cầu
chơi và nuôi chim, dần dần con hẻm chỉ dài khoảng 300m thuộc khu phố 10, phường
Tân Biên, Biên Hòa đã trở thành… làng nghề làm lồng chim từ lúc nào không hay!

Và
càng thú vị hơn khi cái nghề
làm ra vật để giam cầm một
loài lại cũng là nghề được chọn bởi
những ai không thích bị gò bó bởi các
con số làm 8 tiếng/ngày, có mặt lúc X
giờ, về lúc Y giờ, rồi ôi thôi là họp,
bình, bầu, xét duyệt v.v Nó còn là
nghề để những người lớn tuổi có
chuyện để làm cho khỏi buồn chân
buồn tay, nhẹ nhàng mà thêm được
đồng ra đồng vào cho bản thân và cả
tiền quà bánh cho cháu nội, ngoại. Nó
lại cũng là nghề mà bạn sẽ từ ngạc
nhiên đến mến phục trước ý thức phụ
giúp cha mẹ của một đứa bé chỉ
chừng 5 tuổi, với đôi tay nhỏ xinh
thoăn thoắt thoăn thoắt xỏ nan vào
khung lồng…
Và nay khi những con số cả hiện thực
lẫn dự báo xa gần về suy thoái kinh tế
toàn cầu đang không ngớt nhảy múa,
thì đấy là nghề giúp bạn chiếc phao
đủ tự tin vẫy vùng. Nếu bạn… lười
một tí (nhưng cũng là vì đơn nhiều
làm không xuể), vẫn có thu nhập lãi
2,5 lần sau khi đã trừ chi phí cho các
công đoạn mua lại nan (60 ngàn cho
một bó khoảng 1000 thanh nan, làm
được khoảng 15 lồng loại thường 56
nan); mua lại đáy để về chỉ việc chà
lại, rồi khoan lỗ bắt nan; hoặc mua lại
chao (để làm móc treo): 2500/cái.
Bạn chỉ còn làm các công đoạn uốn
vành tròn đầu, uốn nan, vô lồng, tỉa
nan, gắn chao, nhúng màu (với loại
lồng thường) hoặc sơn với loại lồng
tuyển/lồng đặt. Tính chi phí trung
bình bỏ ra như vậy chỉ vào khoảng 20
- 25 ngàn cho một lồng (loại lồng
thường), nhưng khi bỏ mối là 50 - 60
ngàn. Mà trung bình một ngày làm
chơi chơi cũng phải 6 - 7 cái/người.
Nếu là loại lồng đặt kiểu cách như
lồng tháp, lồng chùa, hay lồng bầu… –
các tên lồng này lấy theo hình dáng
lồng, thì giá thành… cứ vô tư đi, ít
nhất cũng 120 ngàn/lồng trong khi chi
phí bỏ ra cũng chỉ nhỉnh hơn con số
25 ngàn một chút, miễn là thành
phẩm đúng mẫu mã và giao đúng hạn
theo hợp đồng. Trường hợp bạn tham
công tiếc việc hoặc nhà đông thành
viên thì có thể chia ra mỗi người một
khâu, sẽ không tốn tiền cho các khâu
mua lại nói trên.
Hàng trong nước thì bỏ mối chính ở Lê
Hồng Phong, khu Thuận Kiều, khu nhà
thương chợ Rẫy với số lượng cũng cả
hàng trăm lồng. Ấy là chưa kể hàng
xuất đi Malaysia, Đài Loan, Trung
Quốc với số lượng trung bình lên đến
2000 lồng/ đợt mà 1 năm xuất làm 4
đợt, theo lời anh Khánh “chủ xị”.
Hiện hầu như tất cả người dân trong
hèm đều tham gia làm lồng chim, với
các hộ gốc Long Thành – những người
tiên phong, trong đó có anh Khánh
(số nhà 424/4 khu phố 10, Tân Biên)

Trang 7
 CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
tập trung nhiều ở ngoài đầu hẻm, từ
giữa hẻm trở đi là những người dân
miền Tây nghe tiếng lành đồn xa đã…
bán ruộng bán đất lên học nghề và lạc
nghiệp, anh Khánh cho biết. Ừ thì ngày
nào ta còn cho rằng những việc mua
chim phóng sinh là có thể gột rửa mọi
tội lỗi (để cứ dăm tuần lại mua và thả
một lần), hay ngày nào ta vẫn còn cho
rằng bọn chim kia ngu làm sao, ta phải
nhân danh loài thượng đẳng mà đem
chúng về nuôi trong các lồng sơn son
thếp vàng, cho chúng ăn những con
châu chấu hay những con sâu gạo béo
mập, uống nước… khoáng Aqua hay
Lavie thì ngày đó làng nghề vẫn tiếp
tục sống được và cả phát triển. Cũng
như điệu Tango có cái nhún nhảy vô tư
của một giống loài nhưng cũng có cái
nhún nhảy hả hê của một giống loài
trong ―Người thợ săn và đàn chim
nhỏ‖ (nhạc: Anh Bằng):
―Một người thợ săn âm thầm mang
súng lang thang vào rừng.
Bầu trời bình minh muôn ngàn tia nắng
sớm xuyên màn sương.
Một vài cụm mây như chùm hoa trắng Quy luật sinh tồn ư? Cũng có thể…!
bay trong trời xanh,
Số 22 - Tháng 4/2009
Rất xinh và rất xinh.
Kìa một bầy nai vươn sừng ngơ ngác
phóng nhanh vào rừng.
Còn một bầy chim vô tình vẫn hót líu lo
đùa chơi.
Nào ngờ thợ săn đang cầm cây súng
bắn lên cành cây.
Chim chết chim lạc bầy…‖
Quý Anh

* Các công đoạn làm lồng cơ bản gồm những bƣớc sau:
Luộc mây hoặc tre để uốn thành các vòng tròn. Trước đây mây là vật liệu chính,
nhưng sau này tre chiếm ưu thế vì tính kinh tế hơn.

Vớt ra và bắt đầu uốn thành vòng tròn. Tùy vào đơn đặt hàng và yêu cầu mà sẽ
uốn thành các kích cỡ to nhỏ khác nhau. Sau đó dùng kẽm để giữ hai đầu uốn lại
và đem phơi nắng một thời gian để định hình.

Khi những vòng ấy đã định hình chắc chắn, sẽ được mang vào nhà để gọt dũa cho
đúng kích cỡ vành lồng như yêu cầu, rồi dán bằng keo sắt nối 2 đầu vành với
nhau. Tiếp theo dùng ghim nhọn đánh dấu những lỗ sau này sẽ khoan lỗ.

Xong công đoạn khoan lỗ thì tới công đoạn chà. Dùng máy chà cho sạch và mịn lớp
tre của vành.

Kế đó là công đoạn xỏ lồng. Nhà nào ít người có thể thuê con nít trong xóm làm
phụ công đoạn này. Xỏ lồng xong, thợ còn phải nhỏ keo để vào gia cố thêm cho
chắc chắn khung lồng. Và tỉa các nan lồng.

Cuối cùng chỉ là gắn chao, tạo cửa lồng để thành hình.

Trang 8
VĂN HÓA Số 22 - Tháng 4/2009

Kỳ 1: Tên Cúng Cơm

Ngày xưa, dưới chế độ phong kiến quân chủ ở Trung Quốc và Âu
châu, Tên và Họ chỉ dành riêng cho giới quí tộc và tăng lữ. Thứ dân
không được quyền có Tên và Họ. Thời kỳ này đã trải dài khá lâu.

Ngày nay, Tên và Họ không còn là một thứ đặc quyền xã hội mà đã
trở thành điều bắt buộc do luật pháp quy định cho mọi người dân
của một quốc gia. Tên và Họ do cha mẹ của đứa trẻ mới sanh chọn
lựa một cách tự do để đặt cho con mình, không phải bị lệ thuộc bởi
những điều cấm kỵ “nhập gia vấn húy” của thời xa xưa. Riêng Họ thì
phải giữ để biết tông tộc gia đình. Ngày nay, ở một số quốc gia Âu
châu như Pháp, Đức, luật pháp đã cho phép đứa trẻ có quyền mang
Họ mẹ, Họ cha, Họ ghép giữa Họ Cha - Họ Mẹ hoặc Họ Mẹ – Họ
Cha. Luật này đã được áp dụng ở Đức từ năm 1976, nhưng phần lớn
người dân Đức tỏ ra không mấy hoan nghênh, và ngày nay, bắt đầu
từ tháng giêng 2005 luật này được áp dụng ở Pháp. Cũng như ở
Đức, phần lớn người Pháp không tỏ ra nhiệt tình hưởng ứng luật mới
này. Nhân viên làm việc về hộ tịch bắt đầu gặp khó khăn khi phải
sưu tầm giấy tờ để làm sao lục cho dân chúng.

I/ Tên của người Việt sau ba tháng được ông, bà, cha mẹ Việc đổi tên rất phổ biến đối với người
Nam: đặt cho. Ngày nay tên chánh là tên cộng sản. Hồ Chí Minh, Đỗ Mười, Lê
Vài nét về Tên và Họ của người Việt Nam

đặt cho đứa bé mới sanh và được ghi Đức Thọ, Mai Chí Thọ … đều không
Thời xưa, vì chịu ảnh hưởng vào hộ tịch với cả ngày giờ và nơi phải là tên chánh hay nhũ danh, mà
văn hóa Trung Quốc quá lâu sanh. Tên chánh được giữ suốt đời. đó là những tên do họ tự chọn cho
mà Việt Nam trong việc đặt họ. Riêng Hồ Chí Minh có tên chánh
Nhưng việc đặt tên cho đứa bé mới hay nhũ danh là Nguyễn Sinh Cung.
tên cho con cái cũng có phần
sanh không phải là điều đơn giản và Đến năm 12 tuổi, có tên Nguyễn Tất
giống theo Trung Quốc.
phổ quát như ta hiểu ở ngày nay. Thành. Đến thập niên 20 của thế kỷ
Thường thì đứa bé mới sanh Thời xưa ở Trung Quốc, vào thế kỷ 13 qua, ông lấy tên Nguyễn Ái Quốc là
chưa được cha mẹ đặt tên và 14, Tên chỉ dành cho giới quí tộc. tên chung của các Cụ Phan Chu Trinh,
ngay như ngày nay, mà phải Thứ dân không có quyền có Tên mà Phan Văn Trường, Nguyễn Thế Truyền
đợi đến ba tháng sau mới đặt mỗi người mang một con số thay thế cùng ký dưới các bài quan điểm của
tên. Có lẽ thời gian ba tháng cho tên. Con số này là kết quả cộng các cụ viết chống chế độ thực dân
là một giai đoạn phát triển lại số tuổi của cha mẹ. Thí dụ, người Pháp. Nhóm các các cụ tan rã,
của đứa bé có nhiều khó khăn cha có 32 tuổi, người mẹ 30, thì đứa Nguyễn Sinh Cung bèn giữ cho mình
về sức khoẻ. Sau ba tháng, con sẽ mang tên Lục Nhị. tên Nguyễn Ái Quốc. Nhưng khi về
phải chăng người ta thấy đứa Việt Nam, ông cũng không giữ tên
Tên chánh là tên thiệt thọ. Nhưng từ này. Lúc ở Trung Quốc, Hồ Chí minh
bé nuôi được nên mới đặt tên
thời xưa, người có tên chánh vẫn có lấy tên Lý Thụy. Nói về Tên và Họ của
cho đứa bé?
quyền đối cho mình một tên khác, người Việt Nam thì có lẽ Hồ Chí Minh
Tên của người Trung Quốc và hoặc do chính mình quyết định theo là con người có nhiều tên hơn hết.
người Việt Nam trước đây rất sở thích hoặc vì lý do an ninh bản Sau cùng ông chọn họ Hồ, theo người
phức tạp: tên chánh, tiểu thân, hoặc do quan chức cấp trên biết chuyện ở Hà nội, vì ông muốn trở
danh hay nhũ danh, tên tự, quyết định như một ân huệ hay một lại với Họ của ông nội – không chánh
tên hiệu (hay xước hiệu), tên cách bêu xấu, sỉ vã. thức – của ông là cụ Hồ Sĩ Tảo.
thụy (hay tên cúng cơm).
2. Nhũ danh, 3. Tên tự
Những người thuộc các ngành
Thường bị hiểu sai lạc là tên chánh Là tên do chính mình tự chọn riêng
nghề chuyên môn trong xã
của một người đàn bà lúc còn con gái cho mình. Tên tự thường có nghĩa
hội lại có tên riêng cho từng
trong gia đình. Thí dụ, khi nói đến Bà gần gũi với nghĩa của tên chánh, hoặc
ngành nghề. Các tu sĩ của các
Nguyễn Văn Nhứt, người ta ghi thêm phản nghĩa lại với tên chánh, để như
tôn giáo lại có tên dành riêng
“nhũ danh Bùi Thị Cư”. Thật ra, nhũ thế khi nói đến tên tự, người khác có
cho họ thường được gọi là tên
danh hay tiểu danh hoàn toàn không thể đoán được tên chánh của người
thánh hay pháp danh. Vua
có nghĩa là tên riêng của người con đó là gì. Thí dụ người có tên là Quang
chúa khi lên ngôi chọn cho
gái, mà đó là tên của người lúc còn muốn lấy tên Tự, sẽ lấy tên Minh vì
mình một tên mới để dùng
nhỏ, chung cho cả hai phái nam và Quang và Minh đều có nghĩa là
chánh thức trong việc cai trị
nữ. Nhũ có nghĩa là cái vú, chỉ tên “sáng”.
và quan hệ ngoại giao.
của người lúc còn bú vú mẹ. Vì thời
xưa, khi đứa bé lớn lên, khi đi học, 4.- Tên hiệu l
1. Tên chánh
hoặc khi thành danh, thường đổi tên
Là tên của đứa bé mới sanh bằng một tên mới khác. Là tên gọi hoàn toàn do chính mình

Trang 9
VĂN HÓA
“Ca sĩ Bảo Hân nổi tiếng
khắp thế giới, nhưng cả gia
đình, từ ông bà, cô dì, cậu
mợ … đều gọi “Tít ơi, Tít”!
Lấy làm “bất mãn” vì
không được gọi Hân, cô
nàng bèn đem tên Hân của
mình biếu cho thằng cháu
trai...”
chọn cho mình. Thường những người
có sự nghiệp lớn hoặc các giới văn
nghệ sĩ đều có tên hiệu.
Tên hiệu biểu lộ ý muốn, niềm mơ
ước, mục đích muốn đạt nên thường
mang ý nghĩa tốt đẹp và khi xướng
lên thường có âm thanh hay. Dù là
vậy, người mang tên hiệu lại ít khi
đạt được điều mình mong ước gởi
gắm ở tên hiệu. Như một bà có nhan
sắc xấu như ma lem, thì lại chọn tên
hiệu cho mình là Mỹ Duyên. Một cơ sở
Thông tin Văn hóa muốn nói cho mọi
người biết chủ trương của mình là
viết sách, viết báo chỉ để nói toàn
những điều đúng sự thật nên lấy tên
hiệu là Nhà Xuất bản Sự Thật. Trên
thực tế, cái tên đó hoàn toàn không
đảm bảo Nhà xuất bản này sẽ không
in và phổ biến những sản phẩm nói
dối, phản sự thật. Đảng Cộng sản
Pháp có tờ báo của Đảng mang tên là
Nhân Đạo (l’Humanité) nhưng vẫn có
những lãnh đạo cộng sản ở khắp nơi
có những chủ trương, chính sách
không hề nhân đạo.
5. Tên cúng cơm, hay tên
thụy
Là tên đặt cho người vừa chết để gia
đình dùng cúng kỵ người ấy. Tên
cúng cơm không phải là tên chánh,
tức tên thật của một người. Nhưng ở
thời xưa, không phải ai cũng có
quyền có tên cúng cơm, bởi tên cúng
cơm chỉ dành cho giới quí tộc. Dần
dần về sau, dưới thời quân chủ, ở
Trung Quốc và Việt Nam, tên cúng
cơm mới được áp dụng rộng rãi hơn,
nhưng chỉ ở trong giới giàu có, có
học; chớ người bình dân không mấy
người có tên cúng cơm.
Như vậy, tên cúng cơm dưới thời
phong kiến quân chủ ở Trung Quốc
cho ta thấy việc thờ cúng ông bà, cha
mẹ hãy còn là một hạn chế dành
riêng cho một tầng lớp trong xã hội.
Việc đó còn xác định thành phần xã
hội, và cho thành phần này quyền
thừa hưởng di sản, làm chủ đất đai.
Số 22 - Tháng 4/2009
Việt Nam chịu ảnh hưởng Trung Quốc của anh không quá một thước rưỡi
suốt thời gian dài. Nhưng Việt Nam theo thước ta.
không hoàn toàn giống Trung Quốc
bởi còn biết giữ cho mình một bản Tên có khi được người lối xóm hoặc
sắc dân tộc. Nhờ đặc tính này mà Việt quen biết đặt cho theo nghề nghiệp,
Nam suốt chiều dài lịch sử lập quốc nơi cư ngụ hoặc theo thói quen đặc
vẫn giữ được bờ cõi nguyên vẹn dù biệt của người đó. Chị Bảy bán chè
những vùng biên cương và hải đảo đậu được mọi người gọi chị là “chị
ngày nay đang nhiều lần bị lấn chiếm. Bảy chè đậu” để phân biệt với chị Bảy
khác, vì ở Nam kỳ, người ta gọi bằng
Người Việt Nam cũng bắt chước Trung Thứ, tránh gọi bằng tên chánh. Anh
Quốc về cách đặt tên và cách chọn Lê Văn Hùng vì có một đặc tánh nào
tên. Nhưng điểm khác nhau là ở Việt đó nên được mọi người biết đến,
Nam, mọi người không phân biệt người ta bèn gọi anh là “anh Hùng
thành phần xã hội, đều có riêng cho Xóm Cống” vì anh cư ngụ ở Xóm
mình một cái Tên. Người Việt Nam dù Cống.
không có tên cúng cơm vẫn được
người trong gia đình thờ cúng chu Ngoài ra, còn có những tên hàm chứa
đáo. Và việc thờ cúng ông bà, cha tình thương, sự trìu mến của gia đình
mẹ, người trong gia đình ở Việt Nam dành cho con cháu trong nhà như
hoàn toàn không bị giới hạn cho một “chó con”, “tí”, “cu”, “nhít”…. Những
thành phần nào, mà phổ quát cho tất tên này có khi được dùng để gọi
cả mọi người. Việc thờ cúng gia tiên ở những đứa trẻ mãi đến lúc chúng đã
Việt Nam hiển nhiên trở thành một trưởng thành.
thứ “đạo dân tộc” hay “Việt đạo”. Có
thể nói, việc này còn mang đậm nét ý Ca sĩ Bảo Hân nổi tiếng khắp thế giới,
nghĩa “dân tộc trường tồn, tổ tiên nhưng cả gia đình, từ ông bà, cô dì,
chánh giáo”! cậu mợ … đều gọi “Tít ơi, Tít”! Lấy
làm “bất mãn” vì không được gọi
6.- Thấy mặt đặt tên: Hân, cô nàng bèn đem tên Hân của
mình biếu cho thằng cháu trai, con
Người Việt từ xưa, chẳng những có của chị. Và cu này mang tên Hân là
quyền có tên họ cho mình, mà còn có tên chánh, tức là tên ghi trong khai
quyền đặt tên cho những người khác sanh của cu cậu.
trong xóm làng thường gặp gỡ. Đây
là một thứ quyền tự nhiên. Có khi người ta chọn một tên thật xấu
để đặt cho một đứa trẻ để đứa trẻ
Chị Nguyễn Thị Hên, thứ Tư; người được mạnh giỏi, mau lớn, tránh
trong xóm gọi chị là “chị Tư Hên”. không bị người khuất mặt “quở”. Gia
Bỗng một hôm chị bị tai nạn và mang đình sanh con trai khó nuôi, bèn dùng
tật ở một chân mà từ hôm đó chị đi tên con gái đặt cho cu cậu để lừa
khập khễnh. Người lối xóm bắt đầu người khuất mặt rằng đó là con gái
đổi tên chị thành “chị Tư què” hay đấy.
“chị Tư thọt”. Anh Lê Thành Châu
chơi gà nòi nổi tiếng nhờ những trận Tên và cách đặt tên này vẫn còn lưu
đá lớn, gà của anh đều thắng cuộc. hành đến ngày nay. Chỉ có việc kiêng
Trong nhà của anh lúc nào cũng có cử trùng tên với quan chức hoặc
những chú gà lẫm liệt. Người lối xóm, người trong xóm, làng thì ngày nay
hoặc những người quen biết anh bèn đã giảm bớt hay không còn giữ nữa.
gọi anh là “Châu gà nòi”. Anh Nguyễn Việc “phạm huý” thì hoàn toàn bị xóa
Văn Năm có tên “Năm lùn” vì bề cao bỏ. (Còn tiếp)
Quan lại ngày xưa
(nguyentl.free.fr)
Trang 10
 VĂN HÓA
Từ cô bạn gái cho đến
chiếc xe honda, thứ gì
cũng dzô !
M
ột ngày tốt trời nào đó, bỗng
nhiên cô bạn xinh hỏi một
câu cắc cớ : « Anh nhậu khá hông ? »,
bạn có thể trả lời : « YES ! » ngon lành
mà không sợ bị nàng chê là hạng
người trà dư tửu lậu suốt ngày. Bạn đã
được nàng nhắm đến làm ý trung nhân
rồi đó ! Câu hỏi trên là để check trình
độ nhậu của bạn như thế nào để có thể
giới thiệu với ông cụ của cô ta !
-“Anh ơi, nhậu hoài không chán sao ?”
-“Gì mà chán ?! Rƣợu vào lời ra vui thấy mồ”
-:-))
Ai mà ngấp nghé đang cưa hoặc chuẩn
bị cưa hay sửa soạn cưa mấy cô miền
Tây thì nên suy nghĩ kỹ trước khi nhắm
đến chuyện dài lâu, vì khi cô bạn trắng
xinh đưa mình dzìa quê thưa chuyện
với Ba Má chắc chắn là phải biếu cho
bố vợ tương lai cặp rượu Tây dùng cho
thơm miệng thơm râu, hay ít nhất cũng
là chai rượu thuốc Hà thủ ô ngâm ít vị
thuốc hốt từ bên Tàu biếu Tía uống cho
khỏe chân khỏe tay sau một ngày đồng
án cực nhọc.
Kết quả buổi ra mắt ông bà nhạc ra sao
còn tùy thuộc vào tài ăn nói của bạn,
nhưng một điều chắc chắn là bạn sẽ
được cụng ly với mấy cậu, mấy chú, rồi
anh em, bạn bè hàng xóm…Mà ở miệt
Số 22 - Tháng 4/2009
miền Tây thì đã vô bàn rồi đến khi bước
ra là từ ngã tới gục, khá lắm là khi ra về
cũng liểng xiểng chân bước. Cho dù
bạn được xếp hạng cao thủ võ lâm về
khoản dzô dzô ở thành phố, nhưng khi
về miền Tây xin báo bạn một tin
buồn : « Bạn chỉ là võ sĩ hạng ruồi ở đất
Tây đô thôi ! ».
Thời kỳ kinh tế thịnh vượng, làm ăn
khấm khá, lại thêm trúng quả mấy cổ
phiếu, bạn thơ thới hân hoan tiễn chiếc
xe Cub cánh én mua từ thế kỷ trước để
rước một em Air Blade về. Hàng chưa
lấy mà đám bạn đã vỗ vai nhắc :
«Chừng nào làm lễ rửa xe hở bạn
hiền ?! ».
Xin
đừng
„dzô‟
nữa
bạn
trẻ
ơi !
-Tín Nghĩa-
Trang 11
 VĂN HÓA
Con Blade 28 triệu giá của chính hãng
Honda, từ đại lý bước ra cộng thêm 2
triệu tiền lễ rửa xe cho mấy thằng bạn vị
chi là 30 chai chẵn. Mà cái này đã là
luật bất thành văn, ai sắm xe mới cũng
phải làm lễ « clean xe », đừng có chơi
cái tình « làm lơ » ! Mất trăm ngàn, vài
triệu ăn mừng rước xe mới về nhà còn
hơn bị chê cười « Ông này hồi xưa đi
bán kẹo kéo !».
Bây giờ kinh tế khó khăn, nợ nần bao
vây, đem con Air Blade đi bán chợ xe
Lý Tự Trọng được 10 xấp, mua lại chiếc
xe điện Trung Quốc hàng second hand
5 triệu, trả nợ cafe 1, tiền nhà 2, còn hai
triệu chưa kịp nhét túi đã bị đám bạn
nhắc nhở : « Bán xe rồi không làm lễ hả
bồ » (Trời !)
Ngày xưa Hoàng Thị…
...Bao nhiêu lời thề thủy chung
với nàng lúc xưa ngày ngày bị
những bài tình ca trong quán Ka-
raoké làm phai lạt đi...
Thời sinh viên các chị em còn xinh như
mơ, các anh cứ săn săn đón đón. Nàng
hô tiếng nào, chàng chiều tiếng nấy,
nhiều khi nàng chưa yêu cầu mà chàng
ta đã đáp ứng rồi ! Lễ Saint Valentine
nhận bó hồng tượng trưng cho tình yêu
bất diệt của anh, lúc thì bịch chè đậu
xanh, em ăn cho mát để học bài buổi
tối…
Thế đấy cứ chiều chuộng hoài, nàng
chảnh cỡ nào cũng đổ !
Làm ăn xa xứ ít lâu trở về thăm lại bạn
xưa, từng là hoa hậu của lớp, nay dù
mới chỉ mới qua tuổi bốn mươi mà mặt
mày xuống sắc hết sức. Mà hổng xuống
làm sao được khi mà « trăm chuyện
đều đổ đầu nàng !? »
Con đau, bà bịnh, ông yếu…dẫn đi bác
sĩ là nàng !
Họp tổ, họp phụ huynh là nàng luôn !
Đi chợ, đi siêu thị, nấu ăn, giặt đồ, ủi
áo…chuyện này của mấy bà vợ là quá
đúng !
Dẫn con đi học, đi chơi, đi công viên, đi
học thêm, đi ăn sinh nhật…chuyện này
hổng lẽ để mấy ông !
Mua quần áo, giày dép, thăm bà con,
viếng hàng xóm ….It's she ! (Chính cô
đấy !)
Mà chị cũng đi làm hẳn hoi, trưởng kế
toán một cơ quan tầm cỡ tại thành phố
chứ chẳng vừa !
Chàng sinh viên còm cõi dạo nào, nay
đã trở thành ông giám đốc bệ vệ, đi đâu
cũng có xe đưa, kẻ đón, ăn sáng bữa
nào khỏe thì ra tiệm, hôm nào ra đường
sợ gió máy thì nhờ mấy cô nhân viên
mua về dùm ! Ngày nào tiệc tùng khách
khứa, nhẹ nhẹ cũng vài thùng
« ken »(Henekeen), có hôm hứng chí
gọi cùng lúc chục chai XO mỗi vị cầm
một chai tu cho nó sang !
Bao nhiêu lời thề thủy chung với nàng
lúc xưa ngày ngày bị những bài tình ca
trong quán Karaoké làm phai lạt đi. Sinh
nhật vợ hay ngày Quốc Tế Phụ Nữ 8/3,
bà vợ giám đốc nhận được bó hoa to
tướng nhưng do nhân viên đang đến
với lời nhắn tin SMS : « Anh bận làm
PR với đối tác, không về ăn cơm chung
được !».
Trong nhà tủ lạnh lúc nào cũng đầy bia
các loại, chai rượu đủ loại xếp hàng
thẳng thớm trên cái bar trong phòng
khách, sẵn rượu, sẵn bia…con Hai làm
sinh nhật mời bạn bè đến vui chơi thả
cửa, thằng Cả lâu lâu kéo đám bạn tóc
vàng tóc xanh về đầy nhà ăn, nhậu
nhảy nhót, hít hút….
Gia đình nọ sinh hoạt như thế theo bạn
thì «Happy» hay « Unhappy » !?
Ở Việt Nam đám gì cũng…
uống !
...Ai đã từng làm chú rễ cũng
rành chuyện này, ngoài những
chuyện sắm sửa lễ vật, đặt nhà
hàng, mua nhẫn cưới…chuyện
quan trọng không kém là mời
trong đám bạn thân một anh cao
thủ lưu linh làm rễ phụ...
Sinh nhật
Những năm sau chiến tranh, sinh nhật
bạn trẻ ở thành phố quả thật là vô tư,
hồn nhiên…Bạn bè tụ năm tụ bảy đi ăn
chè, ăn cháo, trao nhau những tấm
tranh khắc gỗ, vài ba cục savon Zet,
Coast, Fa (hàng thùng gởi về) tắm cho
thơm nhà thơm cửa.
Ngày nay thì thôi đừng có xài chiêu cũ,
tặng nhỏ bạn một cục xà phông hàng
hiệu đàng hoàng… có nước làm trò
cười thiên hạ! Sinh nhật con trai thì cặp
Số 22 - Tháng 4/2009
XO, còn con gái cũng nên có chai
champagne chính gốc hàng Pháp, mở
ra nghe bôm bốp cho cô nàng hãnh
diện với bè bạn:"Nhìn kép tớ đây! Thế
mới là điệu nghệ !"
Đám cưới
Ai đã từng làm chú rễ cũng rành chuyện
này, ngoài những chuyện sắm sửa lễ
vật, đặt nhà hàng, mua nhẫn cưới…
chuyện quan trọng không kém là mời
trong đám bạn thân một anh cao thủ lưu
linh làm rễ phụ, mặc cho anh chàng này
mập béo, ốm tròn… ra sao cũng được,
chỉ cần chú rễ đưa ly nào qua đỡ hết ly
đó là OK. Mặc dù đã chuẩn bị kỹ, nhưng
hiếm có đôi uyên ương nào hưởng
được một đêm tân hôn đầy ý nghĩa, vì
hầu hết các tân lang sau buổi tiệc cưới
đều nằm rên hừ hừ, ôm đầu lăn lộn kết
quả của chén chú, chén anh với bạn
bè !
Đám ma
Không biết có nên gọi là văn hóa đám
ma hay không nhưng phải nói đám ma
ngày nay cũng khá là…vui.
Thiệt vậy! Khu phố nào mà có người
mất thì coi như cả xóm được dự
chương trình văn nghệ miễn phí hàng
mấy ngày liền. Ban ngày có dàn nhạc
Tây chuyên thổi đám ma, người chết lúc
sinh thời thích bản nào thì người nhà
yêu cầu đánh bản đó. Chiều xuống thì
đội đàn cò với mấy bà thầy khóc mướn
được mời tới, phường bát âm tẩu lên
những khúc ca ai oán nẫu nuột, cộng
hưởng với tiếng khóc rên giữa trời
khuya…đàn hát than vãn như thế ai mà
ngũ được phải nói là…thánh !
Đó là chưa kể đám nào có sự góp mặt
của nhóm ca sĩ pêđê thì coi như nghĩ…
ngủ luôn! Sợ nhất là mấy "bà" ca sĩ cao
hứng làm vài ly hát mới "phê", yêu cầu
bài nào mấy bả chiều hết bài nấy, vừa
hát vừa nhảy vừa đàn vừa…la !
Sau khi tiễn chân phường chèo bát tấu
đi, nhà tang mang nồi cháo đãi các anh
thanh niên thức canh xác! Chai rượu
tăm nút lá chuối được đặt lên bàn, thế
là ly đầu tiên uống để chia buồn với
thân chủ, ly kế là để tiễn đưa người quá
cố…Nhiều khi rượu quá xa đà, anh em
lên tiếng nặng nhẹ, rồi cãi cọ giữa đêm
vắng làm mất đi không khí thiêng liêng u
buồn của đám tang.
Bao nhiêu phần trăm sinh
viên không biết nhậu !
Trang 12
 VĂN HÓA
Chưa có con số thống kê rõ rằng, chỉ
biết là lớp nào, khoa nào cũng có một
nhóm, lâu lâu làm một cú sương sương,
cuối tuần hẹn nhau tại quán nhậu bình
dân bù khú xả hơi, có nhóm cứ mỗi tối
ăn cơm xong thì ra ngoài lai rai đến
khuya, vậy mà không hiểu sao mấy vị
này cứ lên lớp đều đặn, hỏi ra mới biết
là “Đừng lo đều có chạy thuốc cả" !
Dân nhậu đi du học rất thích vì cái
khoản rượu thì ê hề, đặc biệt là tuyệt
đối không có hàng giả. Chai rượu đỏ
Bordeaux uống tàm tạm, 7 đến 10 ơ
(euro), chai Black and White khoảng
14€ nhắm miếng pho mát con bò cười,
hay miếng thịt hun khói… nỗi nhớ nhà,
đêm dài giá lạnh ở xứ người cũng tạm
vơi chút ít !
Dân nhậu qua Tây ít nhiều cũng học
được cách uống rượu. Ở đây nói chung
thì uống vô tư, không có nạn vào ba ra
bảy, hay bị gài ép “Anh này nói hay,
uống một ly nào !”. Chỉ cần đưa tay che
cái ly khi được mời là sẽ được hiểu ý
cho qua, không ai nói khích, không chọc
ghẹo. Các ngày lễ lớn quán bar, night
club đông nghịch, trong nhóm sẽ chọn
một người không uống để chở cả
bọn về nhà khi tiệc tàn, còn không thì sẽ
có đội quân tình nguyện sẵn sàng chở
bạn, chở xe về nhà không mất tiền,
không mất đồ đạc.
Vì bởi chỉ cần đo nồng độ rượu trong
máu hơn mức cho phép là bạn có thể bị
từ treo giấy phép lái xe, đóng phạt nặng
cho đến tịch thu xe tại chỗ, tù giam…Mà
cảnh sát ở nước ngoài thì đừng có nói
chuyện kẹp bao thư, nhét tiền vào
thuốc, tội hối lộ nhân viên công lực bị
phạt khá nặng đấy !
Dân « sì bo »(4), dân văn
nghệ… cỡ nào cũng dzô !
Hổng biết mấy cầu thủ đội tuyển quốc
gia của huấn luyện Alfred Riedl thỉnh
thoảng có được xả trại để dzô dzô hay
không chứ mấy tuyển thủ địa phương
cũng thấy có lai rai. Mấy anh này phải
nói sức lực quá nhiều, thành ra dzô
nhiều mà cũng chẳng thấy « si nhê » gì
hết !?
« Khổ một nỗi là đi đá banh chỗ nào
cũng có người kết mình, mời đi không
nhận thì bị xài xể, còn nếu đi thì hôm
sau đá mệt mỏi dữ lắm ! », một cựu cầu
thủ đội tuyển Ngân Hàng VNTT tâm sự.
Vị này bị xếp vào loại gà mái thời đó, vì
đá thì giỏi mà không biết uống rượu.
Năm nay cụ gà mái đã gần 70 mà vẫn
còn phong độ, khỏe mạnh hồng hào,
riêng đội banh lừng lẫy dạo nào nghe
đâu đã lên đầu tủ ngồi bán trái cây hơn
phân nửa !!!
Ngày 1 tháng Tư năm 2001, nhạc sĩ
Trịnh Công Sơn từ giã cõi đời để bước
vào chốn vĩnh hằng của ông. Là fan
Số 22 - Tháng 4/2009
nhạc Trịnh, ai cũng biết là dạo cuối đời
ông uống rất nhiều rượu.
Tríchhttp://www.vnexpress.net/Vietnam/
Van-hoa/2004/08/3B9D5C2E/
« ...Trịnh Công Sơn uống rượu quá
nhiều nên sức khỏe của ông hao tổn
ghê gớm. Thông thường, 9 giờ sáng,
ông dậy ra vườn ngồi chơi, lúc đó đã có
người đến thăm và bắt đầu uống.
Khách cứ đến, chủ cứ rót rượu để chờ
đến buổi trưa có người đến ăn cơm
cùng, những hôm cô không đến được,
ông rất buồn.….
Sau bữa trưa, Trịnh Công Sơn ngủ một
tiếng rồi lại ra ngồi ngoài vườn. Thời
gian này, khách đến đông nhất và lại
hát hò, uống rượu. Đến tối, ông đi ăn
với vài người bạn, nếu không thì nhạc sĩ
sẽ đến một trong ba quán ăn của các
em là quán Trịnh, quán Típ, quán Ba
Miền. Mỗi khi có mặt nhạc sĩ ở quán
nào là ở đó đông vui.… »
Trong dòng người vô tận tiễn đưa nhạc
sĩ trở về với cát bụi hôm ấy, ai cũng
thương cái thú thích uống rượu Tây của
ông, trách làm sao được người nghệ sĩ
tài danh, lãng mạn kia. Nhưng… phải
chi bớt đi một chút, nhín đi một ly, chắc
chắn rằng ngôi đền nhạc Trịnh còn ghi
dấu nhiều bài ca bất hữu nữa!
(Xem tiếp Tạp Chí PT số 23)

Phỏng vấn xung quanh bàn nhậu

- ―Anh Hai, nhậu hoài không mệt sao ?‖
- ―Mệt chứ nhưng ngoài chuyện nhậu biết làm gì
ông ?‖
- ―Đi xem phim, đi coi, ca nhạc, đi học thêm
sinh ngữ, học nhảy, học thể thao‖
- ―Thử đủ hết ông ơi, nhưng chỉ có nhậu là vui
nhất !‖
- ?!
*****
- ―Anh ơi, nhậu hoài không chán sao ?‖
- ―Gì mà chán ?! Rượu vào lời ra vui thấy mồ‖
- :-))
*****
- ―Sao chị uống nhiều quá vậy ?‖
- ―Không uống làm sao mà có tiền ―bo‖ ! ‖
- ;-((
*****
- ―Sao em còn nhỏ mà uống quá vậy ?‖
- ―Buồn quá anh ơi ! Học hoài mà không có việc
làm ‖
- ―Kiếm thì có tại sao không ?‖
- ―Làm hãng ngoại quốc phải giỏi tiếng Anh, làm
hãng trong nước bị chủ bóc lột, làm hãng nhà
nước chỉ có COCC thôi, còn đi xuất khuẩu lao
động giờ này đâu còn ai nhận, mà nhận cũng
không dám đi, tiền đâu mà đóng cho môi giới ?!
Mấy đứa bạn em đi về nợ ngập đầu !‖
- :-|

Trang 13
CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI Số 22 - Tháng 4/2009

tiêu điểm
BIỂN Việt Nam
Trang 14
 TIÊU ĐIỂM Số 22 - Tháng 4/2009

Khi Lòng Yêu Nƣớc Của

Con Ngƣời Bị Kiểm Soát
Lòng ái quốc là biểu hiện quan điểm tích cực về những tình hình liên
quan đến quê hương đất nước trên tinh thần tự nguyện, không gượng
ép. Nó được thể hiện qua niềm tự hào dân tộc, văn hóa và các đặc
điểm gắn liền với khái niệm quốc gia. Trong thế giới văn minh ngày
nay, dân trí, dân tình và dân chủ là ba yếu tố chính để phát huy lòng
yêu nước một cách mạnh mẽ, sáng suốt và hiệu quả. Nhưng dưới sự
kiểm soát gay gắt của Nhà nước Việt Nam hiện nay, lòng yêu nước của
người dân luôn bị rà xét, ràng buộc với nhiều lý do, hình thức bất chấp
những hệ lụy và lợi ích chung của dân tộc.

Từ nghi ngờ
Sau những tháng im lặng, gần
đây Ban Tuyên Giáo Trung Ương
đã cho phát động cuộc thi "Tìm
hiểu biển, đảo Việt Nam", nhằm
trấn an dư luận về tình hình
Hoàng Sa-Trường Sa. Nhưng nhìn
kỹ hơn, các bài ấy chỉ mang tính
thời sự tổng quát, chưa khẳng
định một chính sách tuyệt đối nào
từ chính phủ.
Mặt khác, các giải đáp trong câu
hỏi của cuộc thi hoàn toàn trắc
nghiệm, cho thấy người dự thi
cũng không được tự do phát biểu
tư tưởng về lịch sử Việt Nam, mà
chỉ theo sự sắp xếp khéo léo dưới
lối tuyên truyền chu đáo của
Đảng và Nhà nước. Nhiều ý kiến
cho rằng Nhà nước Việt Nam quá
yếu kém và thất bại trong những
thương thuyết về lãnh thổ-lãnh
hải với Trung Quốc, nên đưa đến
việc kích thích tinh thần dân tộc
nhằm thể hiện sự đoàn kết với
người dân. Ngược lại, sau những
kinh nghiệm đàn áp và dập tắt
các cuộc biểu tình chống Trung
Quốc, giới trẻ trong nước tỏ ra e
dè, lo ngại và nghi ngờ trước
những lời kêu gọi bóng bẩy trên
các mặt báo thuộc quản lý của
nhà nước.
Họ luôn đặt câu hỏi, vì hầu như
xưa nay lời nói và hành động của
nhà nước hoàn toàn đối nghịch
nhau. Nhiều người vẫn hoài nghi
rằng các chính sách thuộc nhà
nước đưa ra chỉ để phục vụ cho
một nhóm người, hoặc chỉ dùng
để đạt mục tiêu thống trị bất
chấp những phản biện và tiếng
nói của người dân. Điển hình là
quyết định đình bản báo Du Lịch
vừa qua.
Giữa lúc báo chí
trong nước rầm rộ
đăng tin kêu gọi
lòng yêu nước qua
các vận động thuộc
Ủy ban Mặt Trận Tổ
Quốc Việt Nam, thì
đa số bạn trẻ vẫn
thấy còn nhiều điều
bất ổn.
Sự chuyển mình
360 độ của nhà
nước từ chống đối
phong trào yêu
nước một cách thô
bạo đến kêu gọi
tinh thần đoàn kết
hẳn nhiên có nhiều
sắp xếp. Những thay đổi mà nhà
nước cho là có thiện chí ấy vẫn
chưa thuyết phục lòng dân.
Đến mất lòng tin..
Nhà nước vẫn tiếp tục gây khó
khăn cho những thành phần
chống đối có ý kiến đối nghịch, dù
chỉ đơn giản những tiếng nói lễ
độ, đúng mực để tỏ tấm lòng yêu
nước thiêng liêng trong máu của
dân tộc Việt Nam.
Những thông tin luôn bị kiểm
soát, ngăn chặn, bưng bít và
thiếu trung thực chỉ làm gia tăng
sự nghi hoặc và mất lòng tin
trong quần chúng, đặc biệt khi
liên quan đến quyền lợi chung
của đất nước.
Khi tấm lòng ái quốc của công
dân Việt Nam đã bị đặt trong
phạm vi kiểm soát quá lâu và quá
chặt thì ắt sẽ dẫn đến nhiều nghi
ngại. Khách quan hơn, sự kiểm
soát của nhà nước nêu lên những
nỗ lực bền bĩ, vững chắc và đề
cao tinh thần ái quốc chân chính
của các phòng trào đấu tranh dân
chủ. Nó nói lên cách cai trị lạc
hậu mà Đảng đang cố sức tìm
một thế vững hiệu quả trong 86
triệu công dân. Những biện pháp
trấn dẹp, bóp nghẽn lòng yêu
nước cho thấy nhà nước đã không
nhân nhượng, sẵn sàng bất chấp
để bảo vệ khuynh hướng chính trị
của họ.
Một bạn tên Hạnh tại Hà Nội qua
cuộc phỏng vấn với Đài Châu Á
Tự Do cho biết: "Thật ra thì nếu

Trang 15
 TIÊU ĐIỂM
mà chính phủ mình luôn luôn làm
những gì mà chính phủ nói thì
em sẽ tin, nhưng em đã sống
trong chế độ này mấy chục năm
nay rồi, thực sự em rất là thất
vọng vì những gì nói và làm
không đi đôi với nhau. Em luôn
luôn hoài nghi bất kỳ chính sách
gì của chính phủ."
Bạn trẻ khác tên Lộc bộc lộ tâm
tư rằng: "Rõ ràng là chính phủ
luôn kiểm soát tất cả mọi thứ, và
đôi khi kiểm soát luôn lòng yêu
nước của con người. Và khi mà
cái khát vọng đã bị kiềm kẹp quá
lâu rồi, bây giờ chỉ cần cho một
tín hiệu thì chưa chắc người ta đã
tin." (1)
Sự tồn tại giữa niềm tin và lòng
tin trong công chúng đối với
Đảng và Nhà nước mỗi ngày mỗi
cạn. Đánh mất lòng tin là chuyện
không thể tránh khỏi! Và nó đang
lan rất nhanh...
Cần sự thay đổi
Lòng ái quốc, như các quyền làm
người sơ đẳng khác, cần phải
được tôn trọng và bảo vệ đúng
mức.
Yêu nước là một tình yêu cần
được soi sáng và hướng dẫn bằng
trí tuệ, không phải một thứ tình
yêu cực đoan, mù quán, cố bám
vào để bảo vệ một đảng phái
nào. Nhưng thực tế cho thấy Nhà
nước Việt Nam đã không còn nghĩ
đến lợi ích dân tộc, đất nước, lúc
mà chủ nghĩa lợi ích cá nhân, lợi
ích nhóm đang phổ biến thành tư
tưởng ưa chuộng hàng đầu giữa
các công chức. Các hệ lụy của sự
kiểm soát tư tưởng yêu nước sẽ
gây tác hại lớn hơn cho con người
và xã hội. Ngày càng thấy rõ có
nhiều người mất lòng tin vào
Đảng và Nhà nước, đặt biệt trước
những chính sách thờ ơ trong
việc gìn giữ lãnh thổ biên giới và
lãnh hải Biển Đông. Nghiêm
trọng hơn, nguy cơ mất nước
không hẳn là không có thể. Điều
“...Yêu nƣớc là một tình yêu cần đƣợc soi sáng và hƣớng dẫn bằng trí
tuệ, không phải một thứ tình yêu cực đoan, mù quán, cố bám vào để
bảo vệ một đảng phái nào…”
Số 22 - Tháng 4/2009
đó cho thấy tiếng nói yêu nước
cần được tự do bày tỏ là tuyệt Xã hội công bằng không
đối hợp lệ và Nhà nước Việt Nam thể phát triển với một
nên thay đổi là cần thiết.
tầm nhìn hạn hẹp, suy
Thách đố lớn nhất của chúng ta nghĩ và hành động trong
là chấp nhận dấn thân vào công
khuôn khổ quán tính,
cuộc mở đường cho Việt Nam
bước vào một thời đại mới, thời làm theo chỉ thị
đại đất nước tôn trọng những ý
kiến dị biệt và công bằng xã hội.
họ. Bởi vì chắc chắn lòng yêu
Thanh niên của thế kỷ 21 phải
nước là một thành tố làm nên
mạnh mẽ hơn để bước qua và
nhân cách con người, một đất
đẩy lùi các giáo điều độc đoán
nước chỉ giàu mạnh phát triển
hiện tại.
cao khi lòng yêu nước của con
người được tự do thổ lộ, không bị
Xã hội công bằng không thể phát
cấm đoán và kiểm duyệt. Đừng
triển với một tầm nhìn hạn hẹp,
trông chờ một cơ hội nào, vì cơ
suy nghĩ và hành động trong
khuôn khổ quán tính, làm theo hội nằm ngay trong niềm tin của
chỉ thị. Sự thay đổi đòi hỏi tinh chúng ta. Và lãnh tụ chỉ xuất
thần yêu nước cao cả, hy sinh hiện trong đám đông của những
cho quyền lợi Tổ quốc--cái mà người hành động!
Đảng không chấp nhận để đáp
Võ Thụy Nhu
ứng trong xã hội Việt Nam ngày
nay. Rất nhiều người trong bối 1. Trà Mi, "Thước núi, tấc sông" Đài Châu
cảnh Việt Nam hôm nay phải loay Á Tự Do, ngày 30-03-2009. http://
hoay với nồi cơm manh áo, tinh www.rfa.org/vietnamese/programs/
YouthForum/youth-opinion-on-china-
thần dân trí hiển nhiên bị tước vietnam-land-and-sea-dispute-
đoạt và kiềm chế. Dân trí, dân 03302009174902.html
tình và dân chủ cần phải phát 2. Bùi Tín dịch. Jean-Francois Revel, "Ho
triển hữu hiệu, cao độ hơn để Chi Minh, I'homme et son heritage" [Hồ
Chí Minh, con người và di sản]. Vietnam
người dân có thể tận dụng đúng infos, số 36, ra ngày 15-05-2006.
sở năng và hưởng thụ đúng nhu http://www.vninfos.com/archives/
cầu của họ. Và dân trí cũng là themes/humeur_-_no_36.html
định hướng để chủ động các giao
tiếp xã hội, chính trị trong đời
sống thường nhật.
"Lịch sử là hệ quả không phải của
những ý định con người mà là
của hành động của họ. Mà những
hệ quả thì sờ sờ ra đó, cảnh đọa
đày, máu chảy, chết chóc và nạn
đói. Người ta không thể xin lỗi
sau khi đã tước đoạt cuộc chiến
đấu chống thực dân của quần
chúng để dẫn đến cảnh tàn phá
đến vậy. Trái lại, đó là một cuộc
ăn cắp, một cuộc lừa đảo, với
hoàn cảnh tăng thêm phần
nghiêm trọng cho kẻ phạm
tội" (2). Những ai bịt miệng tiếng
nói yêu nước chính là sự phủ
nhận lòng yêu nước của bản thân
Trang 16
TIÊU ĐIỂM
Một thoáng Lý Sơn
Bài, ảnh : Đoàn Lan
Vừa là nông dân, vừa là
ngƣ dân
Huyện đảo gồm hai hòn đảo
nằm sát cạnh cạnh nhau: đảo
Lớn và đảo Bé, tổng diện tích
gần 10km2. Một con đường độc
đạo chạy vòng quanh đảo lớn,
ôm trọn những cánh đồng tỏi
xanh bạt ngàn. Đảo có hơn 20
ngàn dân, nguồn thu chủ yếu là
từ hơn 550 ha hành tỏi và gần
500 chiếc tàu đánh bắt cá xa
bờ. Đảo Bé gần như không có
dân sinh sống vì thiếu nước
ngọt.
Theo lời các cụ già trên đảo, tỏi
Lý Sơn trở thành một loại đặc
sản có lẽ vì hương vị đặc trưng
của nó: không nồng gắt, việc
Số 22 - Tháng 4/2009
Ba mươi năm về trước, kể bảo quản lại rất dễ dàng: mang
đi xa, cứ việc treo lên cao là bảo
từ khi tập truyện ngắn và
đảm dăm ba tháng sau vẫn
ký “Lý Sơn mùa tỏi” của không bị teo tóp. Chất cát trắng
nhà văn Nguyễn Thành của Lý Sơn chắc cũng có những
Long ra đời, huyện đảo đặc trưng riêng, nên dù nhiều
nằm ngoài khơi bờ biển người ở đất liền mang giống tỏi
Lý Sơn về trồng ở nơi khác,
Quảng Ngãi này đã được
ngay lập tức những cây tỏi đó
nhiều thế hệ người Việt cho ra những sản phẩm chất
Nam biết đến với đặc lượng rất ―èo uột‖(1).
trưng không thể tách rời: Gần ba mươi năm sau ngày nhà
nhắc đến Lý Sơn, là nhắc văn Nguyễn Thành Long ra đảo
đến tỏi. Nhưng một lần viết bút ký ―Lý Sơn mùa tỏi‖,
những cánh đồng tỏi ở Lý Sơn
đến với Lý Sơn, người ta
đã nhiều đổi khác: diện tích
mới biết rằng: Lý Sơn gieo trồng đã lớn hơn, năng
không chỉ có tỏi. suất cao hơn, thị trường tiêu
thụ đã rộng hơn. Tỏi không chỉ
vào Nam ra Bắc mà còn xuất
Trang 17
 TIÊU ĐIỂM
khẩu sang nước ngoài, quảng bá
trên mạng internet… Cuối những
năm 1990, giá trị của tỏi Lý Sơn
―lên ngôi‖, được người dân gọi là
―vàng trắng‖ của đảo vì tỏi đã
giúp nhiều hộ dân thoát nghèo.
Câu nói vui ―làm vua thua làm
tỏi‖ mà người dân trên đảo hay
nói vui với nhau ra đời từ hoàn
cảnh này. Hiện nay, mỗi năm
huyện đảo Lý Sơn cung cấp ra thị
trường lượng hành tỏi ước chừng
3500 tấn.
Và vì tỏi, Lý Sơn trở thành một
trong những địa danh có điểm
đặc trưng riêng: đảo giữa bốn bề
biển nhưng người ta không chỉ
sống bằng nghề cá, người trên
đảo vừa là ngư dân, vừa là nông
dân.
Cuối tháng 3 vừa qua, hành tỏi
Lý Sơn cũng đã chính thức trở
thành một thương hiệu được Nhà
nước thừa nhận. Nhãn hiệu hành
tỏi Lý Sơn đã được Cục sở hứu trí
tuệ (Bộ Khoa học Công nghệ)
cấp chứng nhận nhãn hiệu.
Bốn bề là biển, nên sau những
khoảng thời gian chăm sóc và
thu hoạch đặc sản hành tỏi, đánh
bắt cá cũng là một nghề chính
của người dân trên đảo. Mùa
nào, cá nấy, cứ mỗi sáng hàng
trăm chiếc tàu đánh bắt hải sản
của ngư dân Lý Sơn không chỉ
quây quần về bến cá của đảo để
các tàu tiêu thụ ―ăn hàng‖. Đội
tàu cá của Lý Sơn còn tỏa đi suốt
một dải biển miền Trung, cung
cấp đồ biển cho người trong đất
liền.
Người miền biển ăn sóng nói gió,
và phong cách sống cũng phóng
khoáng như gió biển. Đón chúng
tôi ở chân cầu tàu là người
trưởng họ của một dòng họ trên
đảo. Suốt hai ngày trên đảo, ông
lão người họ Phạm này cũng là
một hướng dẫn viên du lịch tình
nguyện đưa chúng tôi đi lang
thang khắp các hang cùng ngõ
hẻm trên đảo, nhiệt tình chỉ dẫn
cặn kẽ về từng di tích. Nếu
không có xe, khách đến chơi có
thể vẫy bất kỳ chiếc xe nào đang
đi trên đường và xin quá giang
miễn phí.
Nhưng Lý Sơn cũng có những
ngày buồn: những ngày biển
động. Người dân kể lại, nếu gió
quá lớn, tàu khách không thể
chạy, giao thông bị cắt đứt. Đồng
nghĩa với việc khách từ đất liền
không thể tới đảo, người từ đảo
Số 22 - Tháng 4/2009
cũng không thể đi vào được đất
liền, và nguồn thực phẩm cung
cấp cho đảo cũng bị ách tắc. Có
những quãng thời gian biển động
kéo dài hàng tuần, người Lý Sơn
phải ―ăn dè‖(2) gạo, rau xanh để
chờ biển lặng cho tàu hàng từ
đất liền ra “tiếp tế”.
Hậu phƣơng của Hoàng
Sa
Đảo Lý Sơn không chỉ được biết
đến qua đặc sản tỏi, qua đặc sản
cá cơm.mà còn đi vào sử sách
của Việt Nam với vai trò là hậu
phương gần nhất của quần đảo
Hoàng Sa.
Theo sử sách, từ năm 1836, triều
đình nhà Nguyễn đã lập ra một
đội dân binh mang tên Đội Hoàng
Sa. Nhiệm vụ của đội là hàng
năm dong thuyền ra đo đạc thuỷ
trình, sửa cột mốc chủ quyền,
thu thuế thuyền bè qua lại và
đánh bắt hải sản trên quần đảo
Hoàng Sa trong sáu tháng mùa
biển lặng.
"Hoàng Sa đi có về không. Lệnh
vua sai phái quyết lòng ra đi",
câu ca dao lưu truyền trên đảo
này nói về tính chất nguy hiểm
của nhiệm vụ này: đã ra đi là
chín phần chết, một phần sống.
Cứ đến cuối tháng hai hàng năm,
70 ngư dân lại nhằm hướng
Hoàng Sa thẳng tiến. Gia đình,
họ mạc làm lễ tiễn đưa, vừa là tế
sống, vừa là để tế những người
đã chết, vừa để thể hiện mong
ước người thân của mình sẽ trở
về nên cúng tế trời đất, nặn hình
nhân thế mạng, đưa vào thuyền
giấy thả ra khơi. Từ ngày ấy, ở
Lý Sơn hình thành tục khao lề
thế lính để tưởng niệm những
dân binh đã ra đi bảo vệ quần
đảo của Tổ quốc, những dân binh
đã hi sinh vì Tổ quốc. Ngày nay,
ngư dân Lý Sơn gọi chệch ―thế
lính‖ đi thành "khao lề tế lính".
Buổi lễ được tiến hành từ chiều
ngày 19 sang ngày 20 tháng hai
âm lịch hàng năm. Trong tiếng
Trang 18
CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
chiêng trống rền vang, các cụ
ông khăn đóng áo dài, các cụ bà
khăn nhiễu áo the hầu lễ, người
trẻ nét mặt thành kính đứng
xung quanh xem người già tế lễ.
Vào đúng nửa đêm, buổi lễ
chính diễn ra. Thầy pháp đọc
thần chú, làm các nghi thức bùa
phép trước đàn thờ, thổi "linh
hồn" vào các hình nhân và đặt
vào lòng thuyền lễ có cắm nến
và đồ lễ. Cuối buổi tế, con
thuyền lễ mang theo những
hình nhân thế mạng và đồ lễ
được đẩy ra ngoài khơi, gửi cho
các linh hồn bỏ xác dưới biển.
Không chỉ đơn giản là cúng tế
lính Đội Hoàng Sa, người dân Lý
Sơn ngày nay cũng coi dịp tế lễ
này là ngày giỗ tổ của dòng họ.
Gần hai thế kỷ đã trôi qua cũng
có nghĩa gần hai trăm lần giỗ
Ngôi mộ cai đội Phạm Hữu Nhật
‗‗...Theo lời của các ngư
dân thuật lại, thường thì
sau khi ngư dân ra khơi
mất tích dăm ba tháng mà
không có tung tích gì,
người thân ở nhà sẽ phát
tang. Đám tang cũng tổ
chức theo các nghi thức
thông thường, có cúng tế,
có kèn trống, chỉ khác một
điều là quan tài không có
xác người mà thay bằng
hình nhân thế mạng…‘‘
lính, nhưng những người già
trên đảo Lý Sơn vẫn có thể kể
lại rành rọt từng chi tiết của
những buổi tế lễ ngày xưa,
quen thuộc cứ như chính họ đã
Số 22 - Tháng 4/2009
từng sống vào thời đó.
Mộ chiêu hồn của ngƣời
miền biển
Ở Lý Sơn nói riêng, cũng như ở
nhiều miền biển khác ở Việt
Nam nói chung, ngư dân quanh
năm phải chống chọi với thiên
tai bão gió. Cứ sau mỗi lần bão
gió bất thường, lại xuất hiện
thêm một số vành tang trắng.
Nhưng ngư dân gặp nạn ở biển,
có những trường hợp không tìm
thấy xác vì biển rộng mênh
mông, xác trôi dạt đi đâu không
rõ. Tục đắp mộ chiêu hồn ra đời
từ nỗi đau mất xác người thân,
từ quan niệm: mới gặp đây
ngày hôm qua mà hôm nay đã
không được nhìn thấy nhau lần
cuối, đã sinh ra trong cõi đời,
chẳng lẽ lại không để lại dấu vết
gì trên mặt đất. Và người sống
đắp lên những ngôi mộ gió (còn
gọi là mộ chiêu hồn): gia đình
vấn vương người đã chết mất
xác, nên đắp nên nấm đất,
dựng bia thành nơi nhang khói,
thành nơi gọi hồn người đã chết
trở về.
Theo lời của các ngư dân thuật
lại, thường thì sau khi ngư dân
ra khơi mất tích dăm ba tháng
mà không có tung tích gì, người
thân ở nhà sẽ phát tang. Đám
tang cũng tổ chức theo các nghi
thức thông thường, có cúng tế,
có kèn trống, chỉ khác một điều
là quan tài không có xác người
mà thay bằng hình nhân thế
mạng. Hình nhân này được nặn
bằng đất sét trắng được lấy ở
đỉnh ngọn núi cao nhất trên
đảo, nơi ngày xưa từng là dấu
tích của một miệng núi lửa. Trái
tim hình nhân được nặn bằng
đất lấy ở ngã ba đường trộn với
lòng đỏ trứng gà. ―Phải là đất ở
ngã ba đường gần nhà, vì nơi đó
đã từng in dấu chân của người
đã khuất”, một ngư dân giải
thích. 
Trang 19
 TIÊU ĐIỂM Số 22 - Tháng 4/2009

Lễ đưa tang được tiến hành sau
đó, cũng xây cất mộ, cũng hương
khói như thông thường. Người
nhà của các ngư dân xấu số cũng
được cảm thấy an ủi phần nào vì
nếu có linh hồn, thì linh hồn của
người đã chết dù xác đã chìm
dưới biển khơi, vẫn có nơi quay
về trú ngụ.
Trong hàng trăm ngôi mộ gió ven
đảo Lý Sơn, có một ngôi mộ gió
khá đặc biệt: ngôi mộ gió của cai
đội thuỷ quân Đội Hoàng Sa, ông
Phạm Hữu Nhật – người đã nhiều
lần dẫn đoàn dân binh ra trấn giữ
Hoàng Sa từ gần 200 năm trước.
Ngôi mộ nằm giữa bạt ngàn đồng
ngô xanh mướt bên bờ cát. Thân
xác đã nằm lại với biển Hoàng Sa
nhưng những dòng chữ trên tấm
bia đá vẫn khắc khoải quay mặt
ra phía biển. Tấm bia ghi "Suất
đội, chánh đội trưởng thủy quân
Phạm Hữu Nhật. Từ năm 1836,
tuân lệnh vua Minh Mạng đã đưa
binh thuyền đi xem xét, đo đạc,
cắm cột mốc, dựng bia chủ
quyền ở Hoàng Sa. Cũng từ đây
việc làm trên đã trở thành lệ
hàng năm. Ông mất năm 1854
trong một chuyến đi biển ra
Hoàng Sa". Gần hai trăm năm đã
trôi qua, mùa qua mùa, đồng
ngô quanh mộ ông lá lại lên
xanh. Nhang khói trên nấm mộ
gió vẫn ngày ngày nghi ngút.
Tên tuổi của ông vẫn được lưu
truyền qua các đời con cháu.
Ngôi mộ của ông và quần thể di
tích ngày xưa như các ngôi miếu
thờ đã được Nhà nước xếp hạng
di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc
gia.
Bài, ảnh : Đoàn Lan
(1) Yếu ớt, quặt quẹo, không có
sinh khí
(2) Ăn cầm chừng

Lễ khao lề thế lính

công tác nghiên cứu văn hóa cộng đồng cư dân
ven biển Việt Nam, du lịch mà còn thể hiện đạo

là lý uống nước nhớ nguồn, truyền thống gìn giữ

một lễ hội được nhân dân huyện đảo Lý và bảo vệ lãnh thổ và lãnh hải của đất nước.
Sơn, tỉnh Quảng Ngãi duy trì hàng trăm năm
(Nguồn Wikipedia)
nay[1]. Thời gian đầu khi mới thành lập Đội
Hoàng Sa, cứ hàng năm người của đảo Lý Sơn
lại được tuyển mộ vào đội này làm binh, phu đi
khai thác và bảo vệ Hoàng Sa và Trường Sa.
Việc này gọi là "thế lính". Lễ khao lề thế lính là
một lễ hội độc đáo với truyền thống uống nước
nhớ nguồn nhằm ghi nhớ công ơn người xưa hay
nhóm An Vĩnh thuộc hải đội Hoàng Sa đã ra đi
tìm kiếm sản vật và cắm mốc biên giới hải phận
mà không trở về[2].

Lễ hội được tổ chức tại Âm Linh Tự (một di

tích được xếp hạng quốc gia) vào các ngày 18,
19, 20 tháng 4 âm lịch hàng năm. Đây là lễ hội
lớn không chỉ của huyện mà còn của cả tỉnh
Quảng Ngãi. Với hình thức tổ chức rất công phu
nhiều công đoạn, song đặc biệt hơn cả là hình
thức thả thuyền giấy ra biển ngụ ý mãi duy trì
việc ra biển như trước và có lẽ vì thế mà lễ hội
có tên là khao lề thế lính. Vào những ngày này,
ngoài việc tổ chức người địa phương còn thực
hiện đắp và dọn các ngôi mộ của các chiến sĩ
hải đội Hoàng Sa (dân nơi đây gọi là Mộ gió).

Lễ hội này không chỉ mang ý nghĩa phục vụ

Trang 20
 TIÊU ĐIỂM Số 22 - Tháng 4/2009

TRUNG QUỐC ĐANG LÀM CHỦ BIỂN ĐÔNG:

MỘT MỐI HỌA TIỀM TÀNG

Mộng bá quyền của Trung Quốc đã xuất hiện từ khi họ đuổi Trung
Hoa Quốc Dân Đảng ra đảo Đài Loan và thành lập Nước Cộng Hòa
Nhân Dân Trung Hoa (CHNDTH). Sau khi cải cách và chấn chỉnh nội
bộ, Trung Quốc bắt đầu xúc tiến cuộc bành trướng các quốc gia
xung quanh như xâm chiếm, sáp nhập Tây Tạng vào Nước CHNDTH
và dòm ngó các nước lân cận. Hẳn ai trong chúng ta vẫn còn nhớ
việc Trung Quốc khiêu khích với Hải quân Việt Nam Cộng Hòa vào
năm 1974 và dẫn đến trận hải chiến Hoàng Sa lịch sử. Tháng 3 vừa
qua cũng ngay tại vùng Biển Đông, năm tàu chiến Trung Quốc đã
đụng độ với tàu thăm dò của Mỹ. Việc Trung Quốc gây hấn với
những nước có tàu bè qua lại trên Biển Đông ngày càng bộc lộ rõ
dã tâm độc chiếm Biển Đông của họ.
Thái Dƣơng
Trang 21
digibard
CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
Những sự kiện
và sự âm mƣu
bành trƣớng
“Hán hóa”
xuống phƣơng
Nam
babasteve
Sự kiện
Năm 1958, chín năm sau khi
thành lập Nước CHDNTH và ổn
định chính trị vững vàng, họ bắt
đầu có dã tâm thôn tính lãnh hãi
phía Nam. Lợi dụng Việt Nam
đang bị nội chiến, Trung Quốc
buộc Phạm Văn Đồng, thủ tướng
chính phủ Việt Nam Dân Chủ
Cộng Hòa phúc đáp công hàm
ủng hộ việc 12 hải lý bao gồm
cả hai quần đảo Hoàng Sa và
Trường Sa thuộc lãnh hải Trung
Quốc.
Năm 1974, Trung Quốc đánh úp
chiếm quần đảo Hoàng Sa, lúc
này đang thuộc lãnh thổ của
Việt Nam Cộng Hòa quản lý.
Chính phủ và nhân dân Việt
Nam Cộng Hòa ở các đô thị lớn
tổ chức biểu tình phản đối
nhưng phía Việt Nam Dân Chủ
Cộng Hòa không có động thái gì
về việc Trung Quốc xâm lăng
Hoàng Sa.
Năm 1976 sau khi Việt Nam sáp
nhập hai miền Nam Bắc thành
Nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ
Nghĩa Việt Nam, Trung Quốc
giật dây nước Cam Pu Chia Dân
Chủ ( tức Khơ me đỏ) gây hấn
tại miền Tây Nam Việt
Nam. Trung Quốc muốn sử dụng
Cam Pu Chia làm thuộc địa của
Đại Hán nhưng không thành vì
chế độ Polpot quá tàn ác. Các kế
hoạch của Trung Quốc phải phá
sản vì địa lý của hai nước làm
cho việc hỗ trợ vũ khí khó khăn
hơn. Sau đó Chính Phủ Cam Pu
Chia Dân Chủ bị sụp đổ vào
năm 1979.
Năm 1978 Trung Quốc trực tiếp
kéo quân xâm chiếm các tỉnh
phía Bắc Việt Nam nhằm ―dạy
cho Việt Nam một bài học‖.
Năm 1988 Trung Quốc tấn công
Hải Quân Nhân Dân Việt Nam và
chiếm quần đảo Trường Sa
(Trường Sa hiện nay không chỉ
có Trung Quốc tranh chấp mà
còn có các nước như Phi Luật
Tân(Phillippines), Nam Dương
(Indonesia), Mã Lai và Brunei
cũng giành phần.)
Từ năm 2005 (sau khi bình
thường hóa quan hệ với Việt
Nam), Trung Quốc lại gia tăng
tranh chấp Biển Đông như bắn
giết những ngư phủ Thanh
Hoá ngay tại vùng biển Việt
Nam. Họ tuyên bố thành lập
huyện Tam Sa để quản lý hai
quần đảo Hoàng Sa & Trường Sa
năm 2007 và cấm tập đoàn BP
hợp tác với Việt Nam trong việc
khai thác dầu mỏ.
Năm 2008, Thế Vận Hội Bắc
Kinh dự định cho rước đuốc qua
Hoàng Sa & Trường Sa để tác
động chính trị nhằm khẳng định
chủ quyền của Trung Quốc. Các
thanh niên và tần lớp sinh viên
học sinh Việt Nam trong và
ngoài nước đã lên tiếng phản đối
mãnh liệt trước ngày rước đuốc
Thế Vận Hội diễn ra tại Sài Gòn.
Trước những chống đối dữ dội,
Trung Quốc đã phái lực lượng
chống bạo loạn lên đường sang
Việt Nam để bảo vệ sự kiện
trên.
Gần đây, Trung Quốc lại muốn
khai thác tài nguyên tại vùng
biển Vũng Tàu và khai thác
quặng bô-xít ở Tây Nguyên.
Được sự chấp thuận của nhà
nước Việt Nam, các công nhân
Số 22 - Tháng 4/2009
người Trung Quốc đã được lần
lượt gởi qua Việt Nam rất
đông. Việc khai thác quặng Bô
Xít ở đây đã làm hủy hoại mội
trường sinh thái, bị ngay cả
những đại biểu Quốc Hội và các
ngành khác như ông Dương
Trung Quốc, ông Võ Nguyên
Giáp…phản đối
Mới đây nhất Trung Quốc đụng
độ với tàu thăm dò của Hoa Kỳ
và phản đối việc Tổng thống Ar-
royo của Phi Luật Tân ra đạo
luật tuyên bố chủ quyền của
nước này tại Trường Sa.
Vị trí chiến lược của
biển Đông và âm
mưu của Trung Quốc
Biển Đông có một vị trí chiến
lược trong vùng. Đây chính là
đường giao thông thuận tiện của
các nước trong khu vực Đông
Nam Á như Việt Nam, Phi Luật
Tân, Nam Dương, Mã Lai, Tân
Gia Ba (Singapore), có thể qua
Thái Lan hay Úc Đại Lợi bằng
con đường ngắn nhất này. Nếu
xét về kinh tế thì Biển Đông đã
tiềm tàng với trữ lượng dầu mỏ
rất lớn, là nơi có trữ lượng tôm
cá và hải sản dồi dào. Xét về
chính trị thì chiếm giữ Biển
Đông chính là quản lý luôn cả
vùng Đông Nam Á Châu.
Như ta đã biết trước đây Tân Gia
Ba là một đất nước của vùng thổ
dân gốc Mã Lai. Người Hoa đã di
cư về đây và sau đó lập Quốc
thành Tân Gia Ba (đảo Quốc Sư
Tử ) như hiện tại. Tuy là một
Quốc Gia riêng nhưng đa phần
công dân đảo này là người gốc
Hán. Những nước như Mã Lai,
Nam Dương, Thái Lan, Việt Nam
là những nước mà người Hoa
sinh sống và định cư rất đông.
Suy rộng ra, ai cũng có lòng yêu
nước, yêu dân tôc. Ai dám chắc
họ sẽ không vì Mẫu Quốc, sẽ
không là hậu thuẫn lớn cho
Trung Quốc sau này? Có thể nào
trong tương lai những nước này
sẽ là Singapore thứ hai, thứ ba,
thứ tư…do chính người Hán cai
trị. Nếu Trung Quốc nắm trọn
Biển Đông tức là nắm trọn cả
vùng Đông Nam Á, và nếu hai
Trang 22
 CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
Bản đồ các vùng tranh chấp tại Biển Đông - Đại Nam Nhất Thống Toàn Đồ
quần đảo Hoàng Sa & Trường Sa
thuộc về Trung Quốc thì đó chính
là trạm nghỉ chân của họ trong
quá trình hải hành khu vực. Hiện
nay Trung Quốc đang làm khó dễ
tàu bè các nước lai vãng trên
Biển Đông. Nếu Biển Đông thật
sự thuộc Trung Quốc, chúng ta
sẽ không được phép đi qua chứ
đừng nói đến đánh bắt hải sản
hay khai thác dầu mỏ mà chính
họ đã từng cấm Tập Đoàn BP
hợp tác khai thác hay việc sát
hại ngư phủ Việt Nam vừa qua.
Nhiệm vụ của chúng ta
Trước hết, chúng ta phải kêu gọi
toàn thể dân tộc Lạc Hồng sinh
sống khắp nơi trên thế giới cùng
phản đối Trung Quốc cưỡng
chiếm hai quần đảo Hoàng Sa và
Trường Sa của Việt Nam để bảo
vệ lãnh thổ, lãnh hải của Việt
Nam. Đồng thời vì sự sống còn
Số 22 - Tháng 4/2009
(Nguồn paracel_spratly_islands)
của người Việt, chúng ta cùng Quốc? Trước khi nộp nên công
các nước trong khu vực hãy lên khai ý tưởng trên các phương
tiếng chống âm mưu "Hán hóa tiện thông tin đại chúng cho toàn
"của nhà cầm quyền Bắc Kinh. dân biết .
Riêng thanh niên trong nước,
Cuối cùng, chúng ta cùng lên
chúng ta nên giải thích sâu rộng
tiếng đề nghị nhà nước Cộng Hòa
với các bạn trẻ, nhất là những
Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam minh
người không tiếp cận được với
bạch hóa những văn kiện đã
internet về hiểm họa xâm lăng
từng ký với Trung Quốc mà toàn
của Trung Cộng. Chúng ta nên
dân ta chưa được biết để có kế
lưu ý, theo dõi về chính sách
hoạch đối phó âm mưu xâm lược
ngoại giao của Nhà Nước Việt
của nhà cầm quyền Bắc Kinh.
Nam với nước ngoài, đặc biệt đối
với Trung Quốc. Hãy làm những gì chúng ta có
thể làm được!
Tiếp đến chúng ta đề nghị Nhà
Nước Việt Nam công khai bản đồ Sài Gòn 4/4/2009
Việt Nam đã vẽ sau khi đã thoả
THÁI DƢƠNG
thuận cắm mốc vừa qua với
Trung Quốc để xem nước ta đã
mất bao nhiêu đất.
Liên Hiệp Quốc có quy định thời
hạn nộp bản đồ để xác định lãnh
thổ, lãnh hải. Nhà nước Việt Nam
khi nào mới nộp cho Liên Hiệp
Trang 23
 TIN QUỐC TẾ Số 22 - Tháng 4/2009

THÁNG TƢ - AVRIL - APRIL - ABRIL - Апрель - 月 - เมษายน - ‫ לירפא‬-

Tin Quốc Tế
Tháng tư vừa qua đã có nhiều sự kiện nổi bật xảy ra trên toàn thế giới, chú ý nhất là phong trào biểu tình chống chính
quyền tại Thái Lan vẫn tiếp tục diễn ra và chưa có cách hòa giải. Riêng tại Châu Phi, các tàu bè đang lo ngại khi di
chuyển qua vùng vịnh Aden, nơi hải tặc đang lộng hành tấn công những tàu nước ngoài để lấy tiền chuộc. Và trước tình

Biểu tình chống chính phủ Thái Lan vẫn tiếp diễn
Sau khi cựu thủ tướng Thaksin Shinawatra của Thái Lan bị lật đổ trong cuộc đảo chính quân sự
vào năm 2006, các chính quyền mới lần lượt lên thay thế. Phía đồng minh của cựu thủ tướng và
hai chính quyền của phe này cũng đã lần lượt bị lật đổ bởi Liên Minh vì Dân chủ Nhân dân, được
biết đến là phe áo vàng.
Chính quyền đương nhiệm do ông Abhisit Vejjajiva lãnh đạo cũng đang bị phe áo đỏ, được cho là
thân Thaksin, biểu tình dữ dội vì cho rằng ông Abhisit lên nắm quyền bất hợp pháp và yêu cầu tổ
chức một cuộc bầu cử mới. Khoảng 100,000 người biểu tình đã chiếm các đường phố ở thủ đô Thái
Lan hồi đầu tháng 4 sau khi đã kéo đến văn phòng Thủ tướng Abhisit Vejjajiva.
photo.parismatch.com
Cuộc biểu tình sau đó khiến hội nghị giữa các nước ASEAN tại Pattaya và các đối tác trong khu vực
phải bãi bỏ. Các cuộc xô xát ngoài đường phố giữa binh sĩ và người biểu tình đã diễn ra ngày 13
tháng 4 khiến hàng trăng người bị thương và hai người thiệt mạng. Lệnh khẩn cấp do chính phủ Thái Lan cho áp dụng vẫn được duy trị tại
Bangkok và năm khu vực ngoại thành. Hiện xáo trộn chính trị tại nước này vẫn chưa có cách hòa giải và lãnh đạo biểu tình Jakrapob
Penkair tuyên bố phong tráo chống chính phủ sẽ tiếp tục diễn ra trong vài ngày tới.
1000 tỷ USD để cứu thị trƣờng toàn cầu
Lãnh đạo các nền kinh tế lớn nhất thế giới, G20, đã gặp tại London hôm 2 tháng 4 vừa qua nhằm
đối phó với cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Lãnh tụ các nước G20 đồng ý những quy luật mới
đối với tiền thưởng của chuyên viên ngân hàng, chống trốn thuế, kiểm soát các quỹ đầu tư (hedge
fund) và tổ chức cơ quan tín dụng. Họ đã quyết định thành lập Hội đồng Ổn định Tài chính để làm
việc với IMF nhằm đảm bảo hợp tác quốc tế.
Các IMF là tổ chức có lợi nhất trong cuộc họp thượng đỉnh G20 lần này, nguồn để giúp các nên kinh
tế khó khăn được tăng lên mức 500 tỷ đôla và các nước nghèo nhất sẽ nhận được viện trợ 50 tỷ
www.propertyinvesting.net đôla. Cũng trong kế hoạch đó, 250 tỷ đôla được tạo thêm cho IMF ở dạng quyền rút đặc biệt (SDR)
để giúp các nước nghèo trên toàn cầu. Ngoài ra, Thủ tướng Anh Quốc Gordon Brown và Tổng thống
Hoa Kỳ Barack Obama cũng tuyên bố chính phủ hai nước đã hứa hẹn chương trình kích thích kinh tế lên đến nhiều tỷ mỹ kim vào cuối
năm tới.
Bên lề hội nghị, hàng ngàn người biểu tình phản đối và đòi đối phó thay đổi khi hậu đổ về tòa nhà Ngân hàng Trung ương, gây ra nhiều
xáo trộn. Khối G20, bao gồm Argentina, Australia, Brazil, Canada, Trung Quốc, Pháp, Đức, Ấn Độ, Indonesia, Italy, Nhật Bản, Mexico,
Nga, Ả rập Saudi, Nam Phi, Hàn Quốc, Thổ Nhỉ Kỳ, Anh, Mỹ và Liên hiệp Châu Âu, được cho là các nên kinh tế lớn nhất thế giới.

Hội nghị thƣợng đỉnh Châu Mỹ

Khác với hội nghị thượng đỉnh năm 2005 ở Argentina đã kết thúc với nhiều sự bất đồng, hội nghị Châu Mỹ diễn ra ngày
18 tháng 4 vừa qua tại Port of Spain, thủ đô của Trinidad-Tobago đã kết thúc tốt đẹp. Vấn đề được bàn cải nhiều nhất
là Hoa Kỳ có nên bãi bỏ cấm vận đối với Cuba.
Các lãnh đạo Châu Mỹ hy vọng quan hệ ngoại giao giữa Hoa Kỳ và Cuba sẽ được cải thiện sau khi Tổng thống Obama
và Chủ tịch Raul Castro tỏ dấu hiệu cho thấy sẵn sàng đối thoại để chấm dứt tình trạng xung đột ý thức hệ đã kéo dài
www.lefigaro.fr
trong nhiều thập niên. Hội nghị thượng đỉnh Châu Mỹ lần thứ 5 vừa qua được cho là khá thành công vì rạn nứt giữa
ngoại giao Hòa Kỳ và các nước Châu Mỹ La tinh - Caribbean đã được hàn gắn.

Bắc Hàn phóng vệ tinh

Bắc Hàn đã bắn thử tên lửa vào ngày 5 tháng tư vừa qua, xoáy lên nhiêu bất ổn liên quan đến an ninh trong vùng.
Việc bắn thử tên lửa này đang gây ra căng thẳng và chỉ trích từ phía Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc. HDBA đã kêu
gọi Bắc Hàn tuân thủ nghị quyết 1718 năm 2006 về việc cấm nước này thử tên lửa.
Trong khi HDBA cho rằng đây là hành động che mắt cho các vụ thử tên lửa tằm xa và muốn tăng cường cấm vận tài
chính và vũ khí. Bắc Hàn tuyên bố sẽ có thể tái hoạt động lại các cơ sở hạt nhân và sẽ phát triển thêm khả năng
www.lefigaro.fr
phòng thủ hạt nhân để tự vệ, đảm bảo toàn vẹn lãnh thổ cũng như sự tồn tại và lợi ích tối cao. Ngoại trưởng Nam Hàn
và Nhật Bản kêu gọi áp đặt biện pháp trừng phạt nặng hơn nhằm muốn Bắc Hàn trở lại cuộc đàm phán 6 quốc gia để
giả quyết những nan đề vốn gây nhiều bất đồng trong nhiều năm qua.

Xét xử lãnh tụ Khmer Đỏ

Ấn Xá Quốc kêu gọi tòa án xét xử Khmer Đỏ ra lệnh bắt giữ thêm những người đã từng nhúng tay vào tội ác diệt
chủng trong thời gian 1975 đến 1979, khi Khmer Đỏ nắm quyền cai trị Cambodia. Phiên tòa đã bắt đầu vào đầu
tháng tư với nhân vật Kaing Guek Eav, là người bị cáo buộc tội ác chiến tranh, chống lại nhân loại và giết người
hàng loạt. Nhiều nhân vật lãnh đạo cao cấp khác trong đó có Ieng Sary, cựu bộ trưởng bộ ngoại giao Khmer Đỏ
www.rue89.com cũng sẽ được đưa ra xét xử vào những tháng tới. Riêng lãnh tụ Pol Pot thì đã qua đời vào năm 1998. Tổng cộng
hơn một triệu người đã bi quân Khmer Đỏ giết chết trong thời gian cầm quyền, riêng trại giam Toul Sleng có hơn
16,000 người bị giết.

Động đất lớn tại Ý (ảnh nhìn từ trên không)

Trận động đất lớn 6.3 độ Richter và sâu trong lòng đất 10 cây số xảy ra vào ngày 6 tháng 4 đã làm gần 300
người thiệt mạng và hơn 1500 người bị thương. Trận động đất ác nghiệt xảy ra vào lúc 3 giờ 30 phút sáng theo
giờ địa phương tại L'Aquila, tâm chấn nằm trong vùng núi Abruzzo phía đông thủ đô Rome. Thủ tướng Silvio Ber-
lusconi đã hủy chuyến viếng thăm Nga và tuyên bố tình trạng khẩn cấp, tháo khoán nhiều ngân khoản để giúp đỡ
photo : IREA-CNR nạn nhân và tái thiết. Đức Giáo Hoàng Benedict 16 đã đến thăm khu vực Abruzzo ngày 18 tháng 4 vừa qua và
khuyên mọi người hãy can đảm để khỏi bị khuất phục bởi sự tuyệt vọng. Động đất đang trở nên rất nguy hiểm

Trang 24
 TIN QUỐC TẾ Số 22 - Tháng 4/2009
cho Ý Đại Lợi vì nước này có rất nhiều kiến trúc đã xây cất cách nay nhiều thế kỷ.
Bắt đƣợc hải tặc tại vùng Vịnh Aden
Riêng tại khu vực Châu Phi, sau nhiều ngày giam giữ thuyền trưởng Richard Phillips, người cầm đầu nhóm cướp biển tấn công tàu Maersk
Alabama phải ra hầu tòa tại New York sau khi bị Hải quân Hoa Kỳ bắt giam và bắn hạ ba tên đồng đội khác. Tên hải tặc Abdi Wali Abdi
Khadir Muse bị cáo buộc 5 tội trong đó có tội cướp tàu, bắt cóc và nổ súng khi giam giữ con tin. Tàu Maersk Alabama bị tấn công ở khơi
Somalia, cách thủ đô Mogadishi 600 cây số về hướng Đông, vào sáng ngày 8 tháng 4 trong lúc đang vận
chuyển hàng cứu trợ của tổ chức USAID đến Udabda và Somal. Thuyền trưởng người Mỹ này đã tình nguyện
theo hải tặc làm con tin để bảo vệ an toàn cho 19 thủy thủ dưới quyền. Chiếc Maersk Alabama không phải là
con tàu duy nhất gặp khó khăn ở Vịnh Aden khi di chuyển qua khu vực này. Theo tin từ Văn Phòng Hàng Hải
Quốc Tế, bọn hải tặc đã bắt giữ 5 chiếc tàu chở hàng và một chiếc du thuyền bao gồm tổng cộng khoảng
240 người đang bị chúng làm con tin.
Võ Thụy Nhu (tóm lƣợc)

Nguồn
http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/the-crackdown-begins-on-the-Thailand-NewYear-morning-Tgiao-04132009123414.html
http://www.reuters.com/article/latestCrisis/idUSBKK464492
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/world/2009/04/090402_g20_deal.shtml
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/world/2009/04/090402_g20_business.shtml
http://www.cnn.com/2009/POLITICS/04/16/summit.advance/index.html
http://www.cnn.com/2006/WORLD/asiapcf/07/04/korea.missile/index.html
http://www.rfa.org/vietnamese/multimedia/VideoNorthKoreanRocketLaunch%20-04132009164643.html?searchterm=None
http://www.rfa.org/vietnamese/VietnameseNews/InternationalNews/Khmer-rouge-duch-prison-chief-acknowledge-killing-14000-
peoples-03312009185025.html
http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/Khmer-rouge-leader-said-that-revolution-meant-killing-nbinh-04112009080636.html
http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601203&sid=a95SdmT9g8lA
http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/us-warship-to-rescue-us-merchant-ship-attack-by-%20pirates-04092009115336.html
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/world/2009/04/090413_uscaptain_rescued.shtml

____________________________________________________________________________________________________________

Tin Việt Nam

TCPT xin được điểm 1 số tin tức nổi bật trong tháng 4 tại Việt Nam
Kinh tế
Nổi bật trong tháng tư vừa qua là việc giá cả Vàng Đô La lên xuống thất thường, chỉ trong
cùng một buổi đã có hai ba giá chênh lệch một lượng là gần cả trăm ngàn. Vào thời điểm ra
báo vàng lại tiếp tục ngấp nghé ở mức trên dưới 20 triệu, tiền đô tiếp tục dao động thất
thường khó đoán trước khi đồng USD thị trường tự do tiếp tục không nằm trong sự khống chế
của Ngân hàng TW.
Lãi suất huy động USD ngày 13/4 đã tăng lên 3.5 % /năm ( tại Mỹ chỉ là 0.25%). Điều đáng
chú ý là lãi suất huy động của khối ngân hàng cổ phần thấp hơn so với khối quốc doanh.
Trước đó, ngày 1/4/2009, Ngân hàng Nhà nước thông báo tiếp tục áp dụng mức lãi suất cơ
bản bằng đồng Việt Nam như hiện hành là 7,0%/năm; theo đó, lãi suất cho vay tối đa của các
ngân hàng là 10,5%/năm, ngoại trừ các khoản cho vay cá nhân phục vụ đời sống được theo
lãi suất thỏa thuận.
Ngân hàng Nhà nước vừa cho biết, tính đến ngày 23/4, số dư nợ cho vay hỗ trợ lãi suất đã đạt
254.900 tỷ đồng.
Như vậy, so với dư nợ tính đến ngày 16/4/2009, dư nợ cho vay của chương trình này đã tăng thêm 18.080 tỷ đồng, tương đương với
mức tăng 7,63%.
Về chứng khoán : Do các thông tin lien quan đến doanh nghiệp lại bất nhất, chênh lệch lúc đầu chỉ vài trăm triệu số liệu thống kê về
kết quả kinh doanh KQKD cho đến vài chục tỷ làm người đầu tư nghi ngờ không biết dựa vào đâu để mà đưa quyết định mua bán.
Điển hình là Ngân hàng Sacombank cũng để mức chênh lệch lợi nhuận trước thuế trước và sau kiểm toán lên tới 133 tỷ đồng.
Hiện tại đã có 17 công ty trên sàn HOSE và 10 công ty trên sàn HASTC bị đưa vào diện cảnh báo.
Trong tháng 4 đã chứng kiến 1 sự tăng giá ngoạn mục của chứng khoán VN khi kể từ nửa cuối tháng 3 đến gần hết tháng 4, 2 sàn
HOSE và HASTC đã có gần 6 tuần tăng điểm liên tiếp. VN-Index tăng từ mốc đáy 235 điểm áp sát mốc 350 điểm. Khối lượng giao dịch
tăng chóng mặt khi liên tiếp thiết lập các kỷ lục từ khi thành lành lập sàn vào năm 2000 khi khối lượng quân bình trong các phiên hot
trên 50 triệu cổ phiếu được trao tay. Tuy nhiên, gần cuối tháng 4, tâm lý chốt lời và nghi ngại vẫn đè nặng các nhà đầu tư khi các
phiên xả hàng cuối tháng đang gia tăng, khối lượng giap dịch sụt giảm và chưa thấy được sự khởi sắc của thị trường kinh tế trong
nước.
Chính trị
Hơn lúc nào hết việc khai thác Bauxite tại Tây Nguyên bị phản đối gay gắt khi 1 làn sóng phản đối dự án này tăng cao trong các tầng
lớp XH.
Một việc làm chưa từng có trước đây, một số nhà trí thức có tên tuổi trong cũng như ngoài nước đã lập ra bảng ký tên yêu cầu nhà
nước dừng lại việc khai thác này, việc đưa tên thật địa chỉ thật tại bảng ký tên cho thấy sự phẫn nộ của người dân đã lên cao vượt qua
sự sợ hãi

Trang 25
 CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI Số 22 - Tháng 4/2009
Trước đó, đã có nhiều ý kiến của các nhà khoa học đề nghi ngưng dự án khi phát biểu tại
hội thảo phản biện chương trình này. Một số đã tỏ ra đồng tình với tướng Võ Nguyên
Giáp và Trương Trọng Vĩnh
Giữa tháng Tư, Bộ Chính trị đã nghe Ban Cán sự đảng CS báo cáo về Quy hoạch phân
vùng thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng bauxite giai đoạn 2007 - 2015, có xét đến
năm 2025.
Thông báo đăng trên báo Nhân dân, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản, cho hay
điểm đầu tiên trong kết luận của Bộ Chính trị là: "Chủ trương thăm dò, khai thác, chế
biến bauxite là chủ trương nhất quán từ Ðại hội IX và Ðại hội X của Ðảng đến nay".
Bộ Chính trị Đảng CS VN chỉ đạo "Tiếp tục thực hiện chủ trương triển khai hai dự án ở
Tân Rai (Lâm Đồng) và Nhân Cơ (Đăk Nông) do Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng
sản Việt Nam làm chủ đầu tư, chưa chủ trương bán cổ phần cho tổ chức và cá nhân nước
ngoài".
Như vậy đã có sự điều chỉnh trong chủ trương cũ là cho phép thành lập công ty cổ phần
khai thác bauxite.
Dư luận đến nay vẫn đặt câu hỏi về khả năng ngừng dự án này, và nghi ngờ rằng, Chính phủ VN đã đặt bút ký ghi nhớ với các nhà
thầu TQ khi tiếp tục cho triển khai dự án bất chấp sự phản đối sâu rộng trong quần chúng
Trong một động thái khác trên Biển Đông, Giám đốc Sở Nội vụ Đà Nẵng ,ông Đặng Công Ngữ nhận quyết định chính thức bổ nhiệm
Chủ tịch UBND huyện Hoàng Sa vào ngày 25/4. Sau khi hàng chục sĩ quan cao cấp của Việt Nam đã "được đón tiếp nồng nhiệt" khi tới
viếng thăm chiến hạm USS John Stennis, đậu ngoài khơi cách bờ biển phía nam Việt Nam chừng 290 hải lý vào thứ 4 ngày 22/4.

Xã hội
Vấn đề thi công và tình trạng lô cốt là vấn đề đang gây nhiều ―đau khổ‖ cho người dân
các thành phố lớn. Hiện tại, tình trạng kẹt xe và ngập lụt mặc dù đã có nhiều phương
án nhưng vẫn không mang lại hiệu quả.
Sáng ngày 13/4, chỉ sau 1 cơn mưa vào rạng sáng, hàng loạt tuyến đường tại TPHCM
đã bị ngập úng, gây ách tắc kéo dài. Tại các tuyến đường lớn, cảnh tượng các xe nối
đuôi nhau hàng km đã gây bức xúc cho nhiều người khi tình trạng ngập úng, kẹt xe kéo
dài khiến cho giờ giấc sinh hoạt và làm việc bị đảo lộn hoặc trễ nãi.
Cơn mưa sáng 13/4 cũng đã gây cái chết thương tâm cho chị Hoàng Thị Thanh khi dây
điện trên cột trung thế bị đứt, rơi xuống nước gây giật. Trong 1 bản kết luận của EVN,
tập đoàn này đã chối bỏ trách nhiệm và quy vụ này do sét đánh đứt dây (?). Điều này
khiến người dân bức xức và đặt câu hỏi khi nào các tập đoàn độc quyền biết chịu trách
nhiệm. Đồng thời gây lo ngại khi mùa mưa đã đến.
Tuy nhiên, sau trung tuần tháng 4, 1 đợt nóng gay gắt từ Trung vào Nam khiến cuộc
sống người dân đảo lộn, nhiệt độ ban ngày luôn thường trực trên 33 độ C.
Theo những nông dân nhiều kinh nghiệm thì với cái nắng nóng đầu mùa bất thường như thế này, báo hiệu một năm hạn hán gay gắt
và phức tạp.
Còn các chuyên gia cảnh báo, sau những ngày trời nắng nóng gay gắt, sẽ có không khí lạnh tràn về. Hiện tượng thời tiết này sẽ tạo ra
sự xáo trộn của các khối không khí, là nguyên nhân gây nên giông lốc, mưa đá, sét
Ngày 10/4 Ban An toàn giao thông TPHCM công bố số liệu tai nạn giao thông 3 tháng đầu năm tại địa bàn Thành phố. Theo đó, Trong
ba tháng đầu năm 2009 đã có 211 người chết trong 278 vụ tai nạn giao thông xảy ra tại TP.HCM, ngoài ra còn có 146 người bị
thương. Riêng trong tháng 3/2009 đã xảy ra 97 vụ tai nạn giao thông làm 77 người chết và 51 người bị thương. So với cùng kỳ năm
2008, số người tử vong chỉ giảm 5 người, nhưng số trường hợp tai nạn lại tăng 22 vụ và người bị thương cũng tăng 58 người.
Ngày 17/4, ông Nguyễn Văn Thuấn, Quyền Vụ trưởng Vụ An toàn giao thông cho biết, nghị định sửa đổi quy định cụ thể hơn chế tài
với những loại phương tiện mới như: xe máy điện, xe đạp điện và độ tuổi trẻ em tham gia giao thông. Nhiều lỗi vi phạm nghiêm trọng
được tăng mức phạt. Theo điều 9 dự thảo, phạt 100.000-200.000 với người lái xe máy không đội mũ bảo hiểm hoặc không cài quai
đúng quy cách; chở người dưới 16 tuổi không đội mũ bảo hiểm hoặc không cài quai đúng quy cách. Mức phạt này cũng áp dụng đối
với người đi xe đạp điện không đội mũ bảo hiểm.
Số tiền phạt trên cũng áp dụng với xe máy chở quá 2 người như cho phép chở thêm một trẻ em dưới 14 tuổi. Quy định cũ chỉ cho chở
thêm trẻ em dưới 7 tuổi ngoài 2 người lớn.
Sau khi dư luận liên tiếp lên tiếng về dự án xây dựng khách sạn trong CV ở HN, ngày 13/4, ông Nguyễn Tấn dũng, thủ tướng VN đã ra
quyết định dừng việc xây khách sạn SAS Royal Hotel nằm trong công viên Thống Nhất ở 295 phố Lê Duẩn (Hà Nội) để tìm địa điểm
xây dựng khác.
Lễ hội hoa anh đào diễn ra ngày 12/4 dưới sự bảo vệ cẩn thận của nhiều đơn vị CA sau khi rút kinh nghiệm sự cố năm ngoái.
Giáo Dục
Chỉ mới tháng 5 thôi mà giới phụ huynh tại các thành phố lớn đã lo đến phát sốt cho việc chạy trường học cho con em, có gia đình
đồng ý phải trả đến 3000$ cho một chỗ tại một trường tư thục nổi tiếng......
TP HCM hồ sơ ĐH, CĐ giảm gần nửa : 17/4 là ngày cuối cùng văn phòng đại diện của Bộ GD&ĐT tại TP HCM thu nhận hồ sơ tuyển
sinh ĐH CĐ sau khi kéo dài thêm một tuần. Nhưng lượng hồ sơ năm nay thí sinh nộp về các cơ sở thu nhận giảm gần một nửa so với
năm ngoái.
Tại phòng tiếp nhận hồ sơ số 32 Chương Định thuộc Sở GD&ĐT TP HCM cho đến ngày cuối cùng lượng hồ sơ nhận được là khoảng gần
7.000. So với năm trước thì con số này năm nay giảm một nửa.
Theo Trưởng phòng giáo dục chuyên nghiệp, ông Huỳnh Minh Trí dự đoán nguyên nhân dẫn đến việc lượng hồ sơ năm nay giảm có
thể do Bộ công bố tài liệu hướng dẫn sớm, các em học sinh có nhiều điều kiện, thời gian để tìm hiểu lựa chọn ngành nghề và chọn
trường. Hơn nữa công tác tư vấn và hướng nghiệp được các trường triển khai mạnh, sâu hơn các năm trước nên học sinh không nộp
một cách ồ ạt.
Trong thời gian vừa qua đã xuất hiện tình trạng nở rộ lò luyện thi lớp 1…

Trang 26
CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
2 tuổi 22 số Số 22 - Tháng 4/2009

Photo :Pink Sherbet Photography

Chân thành cám ơn quý độc giả, các

cộng tác viên đã ủng hộ Phía Trƣớc
trong suốt hai năm qua
Trang 27
 BẠN ĐỌC & PHÍA TRƢỚC Số 22 - Tháng 4/2009

H ai năm trôi qua Phía Trước đã đem đến 22 số báo cho quý vị độc giả
xa gần

Không nhiều so với khối lượng thông tin khổng lồ có thể tìm kiếm được trên
mạng Internet, nhưng đó là tất cả sự cống hiến của anh chị em từ các biên
tập viên cho đến người đồ họa, lên trang đó là chưa kể đến các cộng tác
viên từ nhà báo chuyên nghiệp đến các anh chị sinh viên, học sinh, công
nhân...sinh sống trong cũng như ngoài nước đã đóng góp bài vở viết từ cuộc
sống phong phú của mỗi cá nhân.

Những lời tán thưởng, góp ý chân tình của các độc giả, quý ân nhân là
nguồn động viên cao quý mà nhóm điều hành Tạp chí Phía Trước luôn trân
trọng đón nhận.

Bước vào năm hoạt động thứ ba, Ban Biên Tập Phía Trước vẫn tiếp tục trung
thành với mục đích ban đầu : Đem lại góc nhìn hiện đại, không bị gò bó,
không thành kiến, về tình hình trong nước, và ngoài nước …

Trong số những đóng góp gửi về cho Phía Trước, có một điều sau làm cho
Ban Biên Tập trăn trở nhiều nhất mà vẫn chưa tìm ra phương án xử trí thích
hợp nhất, nhân dịp này cũng xin phép được tâm sự cùng bạn đọc.

Có nhiều độc giả gửi thư về cho BBT góp ý rằng Tạp chí không nên ―lên
tiếng‖ quá mạnh về mặt chính trị, sẽ khó tiếp cận đại đa số giới trẻ trong
nước. Cũng cùng chủ đề đó, một số độc giả khác lại ―phê bình‖ Phía Trước
còn ―lạc trọng tâm‖ quá, cần phải tập trung xoáy mạnh hơn vào mảng đề tài
chính trị.

Kính thưa quý độc giả, Phía Trước luôn tâm niệm muốn trở thành một tờ tạp
chí đại diện cho tiếng nói trẻ của thanh niên, như lời một thành viên trong
BBT thường nhắc đi nhắc lại: ―Nói đến Phía Trước, người ta phải nghĩ đến
chính trị—trẻ và ngược lại‖. Tuy nhiên, con đường để tiếp cận độc giả trẻ,
nhất là độc giả trong nước, ngày hôm nay không hề đơn giản, đòi hỏi sự linh
hoạt, khéo léo và cả lòng kiên nhẫn.

Trên con đường ấy, Phía Trước rất cần có sự ủng hộ của quý độc giả, sự đóng
góp của quý cộng tác viên, và nhất là những lời góp ý chân tình của tất cả
mọi người. Một lần nữa xin được gửi đến quý độc giả, cộng tác viên, cảm
tình viên, cũng như các vị Mạnh Thường Quân lời biết ơn chân thành nhất.

Thay mặt BBT Tạp chí Phía Trước,

28 tháng 4, 2009.

Trang 28
 Nối tiếp chủ đề Biển Việt Nam, Phía Trước số 23 sẽ tập trung vào
chủ đề về tài nguyên thiên nhiên. Việt Nam nằm trên vành sinh
khoáng giàu có, cả trên biển, trong lòng biển, dưới đáy biển lẫn
trong đất liền, rừng, núi, sông, khoáng sản, cây trái, sinh vật đều
dồi dào. Tuy nhiên tạp chí The Economist vừa có một bài viết cho
rằng định hướng phát triển kinh tế của Việt Nam quá xem nhẹ tác
động đến môi trường. Tài nguyên trong nước bị phí phạm, hoặc
khai thác quá mức, hoặc bị nước ngoài cưỡng đoạt bằng cách này
hay cách khác. Có quá nhiều điều đáng nói, cần phải nói.

« Nếu chúng ta không nói, ai sẽ nói thay chúng ta? »

Tạp chí Phía Trước mong nhận được sự đóng góp, cộng tác của
bạn đọc xa gần, các cây bút chuyên nghiệp tại địa chỉ

ctvphiatruoc@gmail.com.

flashincharge

Mừng Phía Trước 2 tuổi