Lịch Sử Việt Nam (Châu Tiến Lộc)

Chu Tin Lc
Lch s Vit Nam (1919 2000)
TRNG TRUNG HOC PHO THONG THU C

NAM HOC : 2009 2010
e cng on tap
Chu Tin Lc
Chu Tin Lc
CHNG I
VIT NAM T NM 1919 N 1930
CHUYN 1
Nhng chuyn bin v kinh t v x hi Vit Nam

sau Chin tranh th gii th nht
A. KIN THC C BN
I/ CUC KHAI THC THUC A LN TH HAI
a. Hon cnh lch s
- Sau chin tranh th gii th nht (1914 1918), cc nc thng trn phn chia li th gii, hnh
thnh h thng Vcxai Oasinhtn.
- Hu qu chin tranh lm cc cng quc t bn chu u gp kh khn, Cch mng thng Mi
Nga thng li, Nga X vit c thnh lp, Quc t cng sn ra i Tnh hnh trn tc ng mnh n
Vit Nam.
- Sau chin tranh, quc Php tuy l nc thng trn nhng b tn ph nng n, nn kinh t kit
qu. b p nhng thit hi to ln trong chin tranh, trn c s khi phc li a v kinh t ca
mnh trong h thng t bn ch ngha. quc Php va bc lt nhn dn trong nc, va tin hnh
Chng trnh khai thc ln hai ng Dng.
b. Ni dung chng trnh khai thc thuc a :
- T nm 1924 n 1929, tng s vn Php u t vo Vit Nam tng 6 ln so vi trc chin tranh.
- u t ch yu vo nng nghip v khai m.
* Nng nghip:
- Thc dn Php y mnh vic cp ot rung t ca nng dn lp cc n in m ch yu
l n in lua v cao su.
- Nm 1927, vn u t vo nng nghip ca Php l 400 triu Phrng (gp 10 ln trc chin
tranh); din tch trng cao su tng t 15 ngn hcta nm 1918, ln 120 ngn hcta nm 1930.
- Thc dn Php vn u t gp 10 ln trc chin tranh;
- Lp n in cao su, din tch trng cao su tng t 15 ngn ha nm 1918 ln 120 ngn hcta nm
1930
- Nhiu cng ty cao su ln ra i (nh cng ty t , Cng ty Mislanh..).
* Khai m (ch yu m than)
T bn Php
tp trung u
t vo lnh
vc khai thc
than v
khong sn
Cc cng ty than c trc y: tng cng u t v khai thc.

Lp thm nhiu cng ty than mi: Cng ty than H Long - ng
ng; Cng ty than v kim kh ng Dng; Cng ty than Tuyn
Quang; Cng ty than ng Triu.
* Php ch khai thc hai ngnh ny l v:

+ Ch cn b vn t m thu li nhun cao, thu hi vn nhanh.
+ Khng lm nh hng n s pht trin ca nn cng nghip chnh quc.
* Thng nghip (chnh sch thu kho nng n) : c chim th trng ng Dng, thc
dn Php ban hnh o lut nh thu nng vo cc hng ho nhp ca nc ngoi (ch yu l hng
Trung Quc v Nht Bn), nh vy hng ho Php trn vo ng Dng ngy cng nhiu: trc chin
tranh 37%, sau my nm tng 62% (trong tng s hng nhp).
- Trang 2 -
Din n : Suhoctre.hisforum.net
Chu Tin Lc
* Ngn hng ng Dng : Ngn hng ng Dng nm quyn ch huy cc ngnh kinh t ng
Dng. T 1912 1930, ngn sch ng Dng tng gp 3 ln nh vo vic nh thu nng cc loi
thu t, thu thn, thu ru, thu mui, thu thuc phin....
* Cng nghip ch bin : T bn Php m thm mt s c s mi (si Hi Phng, ru H Ni,
dim Bn Thu,...)
* V giao thng vn ti : Cng c u t pht trin thm phc v c lc cho cuc khai thc
v chuyn ch hng ho trong v ngoi nc. ng st xuyn ng Dng c ni lin nhiu on
nh ng ng Na Sm (1922), Vnh ng H (1927).
c. Kt qu :
- V kinh t :
+ Thc dn Php du nhp vo Vit Nam thng qua quan h sn xut t bn ch ngha, xen k
vi quan h sn xut phong kin.
+ Kinh t Vit Nam pht trin thm mt bc nhng vn b km hm v l thuc vo kinh t Php.
- V x hi :
C s phn ho su sc bn cnh giai cp c (a ch, phong kin, nng dn) xut hin nhng tng
lp, giai cp mi (t sn, tiu t sn, cng nhn) vi nhng li ch khc nhau.
II/ CHNH SCH VN HO CHNH TR SAU CHIN TRANH TH GII TH NHT
Sau chin tranh th gii th nht, chnh sch cai tr ca thc dn Php khng h thay i :
* V chnh tr :
- Php tin hnh cc chnh sch :
+ Chuyn ch trit , mi quyn hnh trong nc thu tm trong tay bn thc dn Php hon
ton, trong khi bn vua quan Nam triu ch l nhng tn b nhn tay sai.
+ Chnh sch chia tr chia Vit Nam thnh 3 k vi 3 ch khc nhau nhm chia r dn tc
(a s v thiu s, gia lng v gio. Trit s dng b my cng ho nng thn. Php cn m cc
c quan dn c (Hi ng qun ht Nam K, Vin dn biu) nhm li ko gii a ch v t sn Vit
Nam.
* V vn ho gio dc : Php thi hnh chnh sch :
+ Vn ho n dch, nhm gy tm l t tin, vong b, khuyn khch cc hot ng m tn d oan,
cc t nn x hi...
+ Trng hc ch c m nh git cc thnh ph ln (H Ni, Hu, Si Gn) v Php ch cn
o to mt i ng cng chc v cng nhn lnh ngh, phc v b my cai tr thuc a.
+ Sch bo xut bn cng khai nhm tuyn truyn cho chnh sch khai ho ca bn thc dn.
III/ THI CHNH TR V KH NNG CCH MNG CA CC GIAI CP TRONG X
HI VIT NAM.
Di tc ng ca chng trnh khai thc thuc a ln th hai ca Php lm cho x hi Vit
Nam b phn ha su sc hn: Bn cnh nhng giai cp c vn cn tn ti v b phn ha nh a ch
phong kin v nng dn, gi y xut hin nhng tng lp giai cp mi: t sn; tiu t sn; giai cp cng
nhn. Mi tng lp, giai cp c quyn li v a v khc nhau, nn cng c thi chnh tr v kh nng
cch mng khc nhau trong cuc u tranh dn tc v giai cp.
1. Giai cp a ch phong kin: L ch da ch yu ca Php, c Php dung dng nn ngy cng
cu kt cht ch vi Php trong vic cp ot rung t, tng cng bc lt v kinh t v n p v
chnh tr i vi nhn dn. V th h khng c kh nng cch mng. Tuy nhin h l ngi Vit Nam,
nn cng c mt b phn nh hoc c nhn c tinh thn yu nc v sn sng tham gia cch mng khi c
iu kin.
2. Giai cp nng dn: Chim trn 90% dn s, h b quc v phong kin bc lt nng n, nn b bn
cng ha v ph sn trn quy m ln, h cm th thc dn v phong kin.V vy giai cp nng dn Vit
Nam l lc lng ng o v hng ha nht ca cch mng.
3. Giai cp t sn: Ra i sau chin tranh th gii ln th nht, ch yu l tiu ch trung gian lm thu
khon, cung cp nguyn vt liu, hay lm i l hng ha cho Php.Do quyn li kinh t v thi chnh
tr nn giai cp t sn Vit Nam chia lm hai b phn:
+ B phn t sn mi bn: C quyn li gn lin vi quc nn cu kt cht ch vi quc.
- Trang 3 -
Chu Tin Lc
+ B phn t sn dn tc: C khuynh hng lm n ring, kinh doanh c lp,b Php chn p nn
t nhiu c tinh thn dn tc, dn ch nhng yu km d tha hip.
4. Tng lp tiu t sn: Ra i cng thi gian vi giai cp t sn, gm nhiu thnh phn nh hc sinh,
sinh vin, vin chc, tri thc, nhng ngi lm ngh t do, bun bn nh..thng xuyn b bn quc
bc i, khinh r, i sng bp bnh gp nhiu kh khn, d b x y vo con ng ph sn v tht
nghip.Trong b phn tri thc, hc sinh, sinh vin c iu kin tip xc vi nhng tro lu t tng
tin b t bn ngoi. V th h l lc lng hng hi nht, thng i u trong cc phong tro, l lc
lng quan trng ca cch mng.
5. Giai cp cng nhn: Ra i trong t khai thc thuc a ln th nht, pht trin nhanh chng v s
lng v cht lng trong t khai thc thuc a ln th hai (trc chin tranh c 10 vn, n nm 1929
c hn 22 vn)
V sao giai cp cng nhn Vit Nam gi vai tr lnh o cch mng Vit Nam ?
+ Ngoi nhng c im chung ca giai cp cng nhn quc t, nh i din cho lc lng sn
xut tin b nht ca x hi, c h t tng ring, c iu kin lao ng v sinh sng tp trung, c
thc t chc v k lut cao, tinh thn cch mng trit giai cp cng nhn Vit Nam cn c nhng
c im ring
o B ba tng p bc bc lt ca quc, phong kin v t sn ngi Vit.
o C quan h t nhin gn b vi giai cp nng dn.
o K tha truyn thng yu nc anh hng, bt khut ca dn tc.
o C iu kin tip thu ch ngha Mc Lnin v tro lu cch mng th gii, c bit l
Cch mng thng Mi Nga.
+ Do hon cnh ra i, cng vi nhng phm cht ni trn, giai cp cng nhn Vit Nam sm tr
thnh mt lc lng x hi c lp v tin tin nht. V vy giai cp cng nhn hon ton c kh nng
nm ly ngn c lnh o cch mng.
Thi chnh tr, kh nng cch mng c c th ha trong Cng lnh chnh tr u tin
ca ng Cng sn Vit Nam :
- Giai cp a ch phong kin phn ng v tng lp t sn phn cch mng th phi nh .
- Phi ht sc lin lc vi tiu t sn, trung nng ko h v phe v sn.
- i vi ph nng, trung, tiu a ch v t bn An Nam m cha r mt phn cch mng th li
dng, t ra cng lm cho h trung lp.
- Dng ln chnh ph cng nng binh; t chc qun i cng nng.
- ng ca giai cp v sn l lc lng lnh o cch mng. ng phi c trch nhim thu phc
c i a s giai cp ca mnh, phi lm cho giai cp mnh lnh o c qun chng.
- T nhng phn tch thi chnh tr, kh nng cch mng ca cc giai cp tng lp trn, ng
on kt h li, t chc h u tranh chng quc phong kin, phn ng.
Nhng mu thun c bn trong x hi Vit Nam ? V sao li c nhng mu thun ?
- Sau chin tranh th gii th nht, x hi Vit Nam c hai mu thun c bn :
Mu thun gia dn tc Vit Nam vi thc dn Php y l mu thun ch yu nht.
Mu thun gia nng dn vi a ch phong kin.
- gii quyt cc mu thun , cch mng Vit Nam phi thc hin hai nhim v c bn :
+ nh quc, ginh c lp dn tc l nhim v hng u.
+ nh a ch phong kin, ginh rung t cho nng dn.
+ Hai mu thun y va l ngun gc, va l ng lc ny sinh v thc y cc phong tro yu
nc chng thc dn, phong kin nc ta.
Nguyn nhn c nhng mu thun : Do thc dn Php y mnh khai thc thuc a, x hi ta
phn ho ngy cng su sc. Nhng giai cp c (nh giai cp a ch phong kin v nng dn vn cn,
gi xut hin thm nhng giai cp mi, nhng tng lp mi (tiu t sn, t sn v cng nhn (v h c h
t tng ring, tin hnh cuc u tranh cu nc theo con ng ring ca mnh. chnh l nhng
iu kin mi bn trong, rt thun li cho cuc vn ng gii phng dn tc nc ta t sau chin tranh
th gii th nht, m xu hng tt yu a ti thun li l con ng cch mng v sn.
- Trang 4 -
Chu Tin Lc
B. CU HI V BI TP DA TRN C S BI HC
Cu hi 1. Trnh by ni dung cuc khai thc thuc a ln th hai ca thc dn Php ng Dng v
phn tch nh hng ca n i vi s phn ha giai cp trong x hi Vit Nam t nm 1919 n 1929.
V sao ngoi giai cp cng nhn v giai cp nng dn li c th vn ng cc giai cp khc
v cc tng lp khc tham gia cch mng ?
( thi HSG cp THPT, TP.H Ch Minh, nm 2004)
Cu hi 2. Cho bit chng trnh khai thc thuc a ca thc dn Php ti Vit Nam sau Chin tranh
th gii th nht. Chng trnh khai thc ln ny c nhng im g mi ?

Cu hi 3. Cho bit nhng nt chnh v chnh sch chnh tr, vn ho x hi ca thc dn Php Vit
Nam sau Chin tranh th gii th nht.

Cu hi 4. Phn tch thi v kh nng ca cc tng lp, giai cp trong x hi Vit Nam sau Chin
tranh th gii th nht. Vn ny c ra trong Cng lnh chnh tr u tin ca ng Cng sn

Vit Nam (2 1930) nh th no ?
C/ MT S DNG BI TP T LUN KHC
Cu hi 5.
Bng nhng dn chng lch s c th, anh (ch) hy nu r nhng chuyn bin v kinh t x
hi Vit Nam t sau Chin tranh th gii th nht n cui nhng nm 20 ca th k XX.
( thi HSG cp THPT, H Ni, nm 2005)
Hng dn lm bi
a. Chuyn bin mi v kinh t :

- Chng trnh khai thc ln 2 :
+ Nng nghip:
+ Khai m:
+ C s ch bin:
+ Thng nghip:
+ Giao thng vn ti:
+ Ngn hng:
+ Thu:
- Chuyn bin:
+ Quan h sn xut t bn ch ngha c du nhp vo nc ta nhng bao trm vn l kinh t phong
kin.
+ Nn kinh t nc ta c pht trin thm mt bc, s chuyn bin kinh t c tnh cht cc b mt
s vng.
+ Kinh t ng Dng l thuc kinh t Php v ng Dng vn l th trng c chim ca Php.
b. Chuyn bin mi v x hi:
Do tc ng ca Chng trnh khai thc ln 2, x hi nc ta phn ha ngy cng su sc:
+ a ch phn ha, a ch va v nh c tinh thn chng quc v tay sai.
+ Nng dn l lc lng ng o v hng hi nht.
+ Tiu t sn c tinh thn hng hi cch mng, l lc lng quan trng.
+ Cng nhn b ba tng p bc, c quan h gn b vi nng dn, sm tip thu ch ngha Mc Lnin,
tr thnh mt lc lng chnh tr c lp
+ T sn b phn ha thnh 2 b phn, t sn dn tc c khuynh hng kinh doanh c lp, c tinh
thn dn tc
c. T sau Chin tranh th gii th nht n cui nhng nm 20 ca th k XX, nhng chuyn bin
mi v kinh t dn n chuyn bin mi v x hi, mu thun gia dn tc ta vi thc dn Php cng
thm su sc, thc y phong tro u tranh dn tc dn ch c bc pht trin mi.
- Trang 5 -
Chu Tin Lc
Cu hi 6.
Lp bng so snh cuc khai thc thuc a ln nht (1897 1914) vi cuc khai thc ln th
hai (1919 1929) ca thc dn Php Vit Nam. (v hon cnh lch s, mc ch, ni dung, h
qu v tc ng n kinh t, x hi Vit Nam)
Hng dn lm bi
Tiu ch
Cuc khai thc thuc a ln nht
so snh
(1897 1914)
Hon cnh Sau khi thc hin xong vic bnh nh v
qun s, thc dn Php bt u khai thc
lch s
thuc a ln th nht (1897 1914)
Cuc khai thc thuc a ln th hai

(1919 1929)
Sau Chin tranh th gii th nht (1914
1918); thc dn Php tip tc khai thc thuc
a ln th hai Vit Nam.
Mc ch
Khai thc ngun ti nguyn phong ph.

- Bc lt nhn cng r mt.
- Bin Vit Nam thnh th trng tiu th
hng ho ca Php.
Cng ging cuc khai thc ln th nht.
Ni dung
Php u t vo cc ngnh kinh t:

- Nng nghip: Tin hnh cp rung t
ca nng dn lp n in
- Cng nghip: Ch yu khai thc m,
nht l m than. Ngoi ra, bt u hnh
thnh nhng c s cng nghip hng tiu
dng.
- Giao thng vn ti: Ch pht trin
phc v cho cng cuc khai thc v mc
ch qun s.
- Thng nghip: c quyn xut nhp
khu. Hng ha Php th trng Vit
Nam chim 27% s lng hng nhp
khu. Tng s vn ca Php u t vo
Vit Nam gn 1 t ng.
Quy m khai thc gp nhiu ln so vi ln

th nht, u t vo cc ngnh:
- Nng nghip: Vn u t cho nng nghip
tnh n nm 1927 l 64 triu Phrng. y
mng cp ot rung t, tnh n 1930,
Php chim 850.000 ha lp n in cao
su.
- Cng nghip: Ch yu l khai thc m than,
sn lng khai thc than tng gp nhiu ln
so vi trc chin tranh. Ngoi ra Php cn
ch n cng nghip tiu dng, c bit l
ngnh cng nghip ch bin.
- Thng nghip: c chim th trng Vit
Nam, ng thu nng vo cc mt hng nhp
t Nht Bn v Trung Quc. Lp ngn hng
ng Dng. Tng thu i vi hng ha ni
a.
H qu
Tc ng
n kinh
t, x hi
Vit Nam
Lm cho kinh t Vit Nam b qu qut, Cng lm cho kinh t Vit Nam b ct cht
vo kinh t Php. ng Dng tr thnh th
ngy cng l thuc vo chnh quc.
trng c chim ca Php.
- Phng thc t bn ch ngha sn xut,
bt u du nhp vo Vit Nam cng tn
ti cng phng thc sn xut phong
kin.
- X hi Vit Nam bt u phn chia giai
cp.
- Trang 6 -
- Phng thc sn xut t bn ch ngha tip

tc du nhp vo Vit Nam. Hnh thi kinh t
chuyn i r rt t hnh thi phong kin
chuyn sang hnh thi t bn ch ngha.
- X hi Vit Nam c s phn ho giai cp
r rt.
Chu Tin Lc
CHUYN 2
Phong tro yu nc theo khuynh hng dn ch t sn Vit Nam

t nm 1919 n 1925
A. KIN THC C BN
I/ IU KIN RA I V PHT TRIN CA PHONG TRO
- Trong lc x hi Vit Nam ang phn ho su sc do hu qu ca t khai thc ln th hai ca
Php th Cch mng thng Mi Nga thnh cng vang di c tc dng thc y cch mng Vit Nam
chuyn sang mt thi k mi
- Hu qu ca chin tranh, khng hong kinh t cc nc t bn ch ngha v nh hng ca
Cch mng thng Mi Nga lm cho phong tro u tranh gii phng dn tc cc nc phng
ng v phong tro u tranh ca cng nhn cc nc t bn phng Ty pht trn mnh m v gn b
mt thit vi nhau trong cuc u tranh chng k th chung l ch ngha quc.
- Lc lng cc mng ca giai cp v sn cc nc u tm con ng tp hp nhau li thnh
lp t chc ring ca mnh. Di thng 3/1919, Quc t Cng sn c hnh thnh Mtxcva, nh
du giai on mi trong phong tro cch mng th gii.
Php, ng X hi b phn ho xu sc. Ti i hi Tua thng 12/1920, mt b phn tch cc
nht b phiu tn thnh gia nhp Quc t Cng sn v tch ra thnh lp ng Cng sn Vit Nam.Cc
ng Cng sn ni tip nhau ra i (ng Cng sn Php 1920, ng Cng sn Trung Quc 1921... ),
cng to thm iu kin thun li cho vic truyn b ch ngha Mc - Lnin vo Vit Nam.
- Cch mng thng Mi Nga v s pht trn ca phong tro Cch mng v sn th gii tc
ng mnh m n s la chn con ng gii phng dn tc ca Nguyn i Quc. Ngi tin theo
Quc t Cng sn, gia nhp ng Cng sn Php v tch cc truyn b t tng Mc Lnin vo Vit
Nam m ng gii quyt cuc khng hong v ng li gii phng dn tc Vit Nam.
II/ HOT NG CA PHAN BI CHU, PHAN CHU TRINH V MT S NGI VIT
NAM NC NGOI SNG PHP
1. Hot ng ca Phan Bi Chu :
- Sau nhng nm bn ba hot ng Nht, Trung Quc khng thnh cng, Phan Bi Chu b gii
qun phit Trung Quc giam nm 1913 n nm 1917 c t do.
- nh hng ca cch mng thng Mi Nga v s ra i ca nc Nga X vit i vi Phan Bi
Chu khin ng c s chuyn bin ln v mt t tng, cui nm 1920, ng dch ra ch Hn cun
chn tng Nga La T ca mt tc gi Nht Bn, vit Truyn ngn Phm Hng Thi, ca ngi tinh thn
yu nc, hi sinh anh dng ca ngi thanh nin h Phm.
- Thng 6/1925, Phan Bi Chu b Php bt ti Hng Chu (Trung Quc), a v an tr Hu.
Phan Bi Chu khng th tip tc cuc u tranh mi ca dn tc.
2. Hot ng ca Phan Chu Trinh v mt s ngi Vit Nam trn t Php.
- Nm 1922, Phan Chu Trinh vit Tht iu th vch 7 ti ca Khi nh, ng ln n ch
qun ch, h ho Khai dn tr, chn dn kh, hu dn sinh, din thuyt ch o c v lun l
ng Ty c nhn dn, thanh nin hng ng.
- Thng 6/1925, ng v nc, tip tc hot ng, ph ch qun ch, cao dn quyn.
- Nhiu Vit kiu ti Php chuyn ti liu tin b v nc. Nm 1925, ng lpHi nhng ngi
lao ng tr thc ng Dng.
- Mt s thanh nin, sinh vin yu nc lp ra ng Vit Nam c lp, xut bn bo Ti sinh.
III/ HOT NG CA T SN, TIU T SN V CC CUC U TRANH CA CNG
NHN VIT NAM
T sau chin tranh th gii th nht, phong tro dn tc dn ch nc ta trn pht trin mnh
m thu ht nhiu tng lp nhn dn tham gia vi nhiu hnh thc phong ph si ni
1. Phong tro ca giai cp t sn dn tc:
Cuc u tranh nhm cc mc tiu:
- Trang 7 -
Chu Tin Lc
- i mt s quyn li v kinh t: Giai cp t sn dn tc nhn lm n thun li, mun vn ln

ginh ly v tr kh hn trong kinh t Vit Nam sau chin tranh.
+ Nm 1919, t sn dn tc t chc phong tro Chn hng hng ni ha, Bi tr hng ngoi
ha.
+ Nm 1923, h chm ngi u tranh chng c quyn Cng Si Gn v c quyn xut khu la
go Nam K ca t bn Php.
- i cc quyn t do dn ch: Cng vi hot ng kinh t, giai cp t sn dn tc dng bo ch
bnh vc quyn li ca mnh.
- Mt s t sn v a ch ln Nam K (i din l Bi Quang Chiu, Nguyn Phan Long)
ng ra t chc ng Lp Hin (1923) tp hp lc lng, ri a ra mt s khu hiu: i t do dn
ch tranh th s ng h ca qun chng, lm p lc i vi Php.
- Cc phong tro ca giai cp t sn dn tc th hin tnh cht: u tranh theo khuynh hng dn
ch t sn, cc hot ng ca h mang tnh cht ci lng, tha hip.
2. Phong tro ca cc tng lp tiu t sn. Th hin cc mc tiu :
- Chng cng quyn, p bc, i cc quyn t do dn ch.
- Cc tng lp tiu t sn th hin lng yu nc ca mnh bng nhiu cch. Ngoi vic tham gia
vo cc phong tro yu nc, dn ch cng khai lc by gi, h tp hp nhau li trong nhng t chc
yu nc mi, tin hnh u tranh c t chc.
- Nhiu t chc chnh tr yu nc ca tri thc nh vn, nh bo, nh gio, hc sinh, sinh vin
ra i nh: Tn Vit Thanh nin on (1923), Vit Nam Ngha on (1925), Hi Phc Vit (1925), ng
Thanh nin (1926)
- Cc t chc cho ra i nhng t bo tin b nh: Chung R, An Nam tr, Ngi nh
qulp ra nhng nh xut bn tin b nh: Cng hc th x( Si Gn), Nam ng th x (H
Ni)H dng sch bo lm phng tin truyn b t tng yu nc, tin b, nu quan im lp trng
chnh tr ca mnh.
- Trong cao tro yu nc lc by gi c ba s kin tiu biu nht: v Phm Hng Thi mu st
ton quyn Mc-lanh, v i th Phan Bi Chu v v tang Phan Chu Trinh.
Thng 6/1924, ton quyn ng Dng l Mclanh sang Nht v Trung Hoa, m mu cu
kt vi chnh quyn phn ng hai nc ny ph hoi cch mng Vit Nam. Tm Tm x
giao cho Phm Hng Thi nhim v tr kh tn thc dn u s. Cuc mu st khng
thnh, nhng hnh ng ca Phm Hng Thi gy ting vang ln trong v ngoi nc,
ging nh Cnh chim bo hiu ma xun va c tc dng c v va thc y phong tro
yu nc.
Phan Bi Chu l nh yu nc, hot ng cch mng t u th k XX. Sau chin tranh th
gii th nht, Phan Bi Chu tip tc hot ng Trung Quc. Gia nm 1925 ng b thc
dn Php bt Thng Hi v b mt a v nc giam Ha L (H Ni) vi m mu st
hi C. Nhn dn c nc u tranh buc thc dn Php a C ra xt x cng khai, tha
bng v giam lng Hu cho n khi mt (1940).
Cng hot ng vi Phan Bi Chu, u th k XX c Phan Chu Trinh. Khi v chng thu
Nam K xy ra (1908), Phan Chu Trinh b bt v b y i Cn o ba nm. n ngy
24/3/1926, c Phan Chu Trinh qua i sau mt thi gian m nng ti Si Gn. 14 vn ngi
xung a C v ni an ngh cui cng. Sau m tang, khp Bc Trung, Nam u t chc
l truy iu.
- Tnh cht: Theo khuynh hng dn ch t sn, mang tnh cht yu nc, dn ch r rt.
* Nhn xt :
- Mc tiu ca phong tro : chng chnh sch km hm chn p v mt kinh t, i nhng quyn t
do dn ch thng thng, chng chnh sch h khc n p nhng ngi yu nc v nu cao quyt tm
ginh li c lp, lt nn thng tr ca quc Php.
- Nhn chung, phong tro u tranh ca giai cp t sn dn tc, tuy th hin lng yu nc nhng
mang tnh cht tha hip, ci lng v ngy mt xa ri i n ch i lp vi qun chng. Ting ni v
hot ng ca tiu t sn mnh m hn nhiu, cha ng nhiu yu t tin b, c qun chng ng h,
song cng khng th a cuc u tranh n thng li, do thiu ng li chnh tr ng n.
* Nhng mt tch cc v hn ch ca phong tro:
- Trang 8 -
Chu Tin Lc
- Phong tro ca giai cp t sn dn tc:

+ Tch cc: Giai cp t sn dn tc Vit Nam c c gng trong vic u tranh chng s cnh
tranh, chn p ca t sn nc ngoi.
+ Hn ch: Cc hot ng ca h ch mang tnh cht ci lng, gii hn trong khun kh ca ch
thc dn, phc v quyn li ca cc tng lp trn v nhanh chng b phong tro qun chng vt qua.
- Phong tro ca tng lp tiu t sn:
+ Tch cc: C tc dng thc tnh lng yu nc, truyn b t tng t do dn ch trong nhn dn,
truyn b nhng t tng cch mng mi.
+ Hn ch: Phong tro khng c mt t chc lnh o thng nht, c b rng, thiu chiu su, ch
bt pht nht thi, thiu c s vng chc trong qun chng. Qun chng nng dn, thnh phn ng o
nht trong nhn dn cha c thu ht vo phong tro. Hn ch trn y th hin tnh t pht cn chi phi
cc phong tro, ni ln tnh trng thiu ng li cch mng ng n ca mt giai cp tin b.
3. Phong tro cng nhn (1919 1925)
a. Nhng nt chnh v s ra i ca giai cp cng nhn Vit Nam
- Ra i ngay trong cng cuc khai thc thuc a ln 1 v pht trin mnh c v s lng, cht
lng trong cuc khai thc thuc a ln 2 (t 10 vn trc chin tranh tng 22 vn nm 1929) phn ln
tp trung trong cc trung tm kinh t ca Php
- Ngoi c im chung ca giai cp cng nhn quc t (i din cho lc lng sn xut tin b
nht x hi, iu kin lao ng v sinh hot tp trung, tnh k lut cao...) giai cp cng nhn Vit Nam
c c im ring:
o B 3 tng p bc bc lt ca quc, phong kin, t sn ngi Vit
o C quan h t nhin gn b vi giai cp nng dn
o K tha truyn thng yu nc, anh hng bt khut ca dn tc
o Va mi ra i tip thu ngay nh hng mnh m phong tro cch mng th gii v
ch ngha Mc Lnin
- Do i sng vt cht tinh thn ca giai cp cng nhn th gii ht sc thp km v kh cc.
Hon cnh v c im ring ca mnh giai cp cng nhn Vit Nam sm tr thnh mt lc lng chnh
tr c lp, thng nht, t gic trong c nc trn c s nhanh chng vn ln nm quyn lnh o
cch mng nc ta.
* Nguyn nhn phong tro cng nhn c bc pht trin :
o S ra i ca cng hi (b mt) do Tn c Thng lnh o.
o B p bc bc lt nng n.
o Do s c v ca cng nhn, thu th Php v Trung Quc Hi Phng, Si Gn, Hng
Cng,...
2. Khi qut v phong tro cng nhn Vit Nam giai on 1919 1925 :
- Phong tro cng nhn thi k ny chu nh hng ca phong tro u tranh ca cng nhn v
thu th Trung Quc v Php. Ngoi ra cn chu nh hng ca cuc cch mng thng Mi Nga cc
cc cuc u tranh dn ch
- C 25 cuc u tranh ring r v quy m tng i ln nhng mc tiu u tranh cn nng v
kinh t cha c s phi hp gia nhiu ni, mi ch c mt trong cc lc lng tham gia phong tro dn
tc, dn ch cn tnh cht t pht.
- Cc cuc u tranh:
+ Bc K, bi cng n ra Nam nh, H Ni, Hi Dng,...
+ Nam K, mi bt l cuc bi cng ca th my xng Ba Son (8/1925) ngn cn chin hm
Misl ca Php ch lnh sang tham gia n p phong tro u tranh cch mng ca nhn dn v thu
th Trung Quc. Cuc bi cng nh du bc tin mi ca phong tro cng nhn , t tng cch mng
thng Mi thm nhp vo giai cp cng nhn v bt u bin thnh hnh ng c thc.
+ Giai cp cng nhn Vit Nam dn i vo t chc. Nm 1920, cng nhn Si Gn Ch Ln
thnh lp cng hi (b mt) do ng ch Tn c Thng ng u thu ht kh ng hi vin tham gia.
Cng trong thi gian ny, c mt s ln cng nhn v thu th Vit Nam gia nhp cc t chc nghip
on v cng hi Php, Qung Chu, Thng Hi (Trung Quc),....
- Trang 9 -
Chu Tin Lc
- y l giai on chun b sang t gic ca cng nhn nc ta, pht trin nhanh v s lng,
trng thnh v cht lng
Ti sao li cho rng cuc bi cng Ba Son (8/1925) l mt ci mc quan trng trn con
ng pht trin ca phong tro cng nhn nc ta sau chin tranh ?
To iu kin cho t tng Cch mng thng Mi Nga thm su vo cng nhn Vit Nam
cng nhn Vit Nam hnh ng c thc hn.
S trng thnh ca cng nhn Vit Nam : L cuc u tranh quan trng u tin ca cng
nhn c t chc, lnh o; u tranh khng ch nhm mc ch kinh t m cn v mc tiu
chnh tr; h t r sc mnh giai cp v tinh thn quc t v sn; nh du cng nhn Vit
Nam bt u i vo u tranh t gic.
III/ HOT NG CA NGUYN I QUC
1. Bui u hot ng ca Nguyn i Quc t nm 1911 n nm 1918
- Nguyn i Quc tn tht l Nguyn Sinh Cung, sau i l Nguyn Tt Thnh,sinh ngy
19/5/1890 ti Kim Lin, Nam n, Ngh An. Cha l Nguyn Sinh Sc ( ph bng, b p ra lm qua, sau
b ct ch, chuyn sang lm ngh thy thuc), m l Hong Th Loan, mt ngi ph n m ang, chm
lo chng con ht mc.
- Nguyn Tt Thnh t rt sm c tr ui thc dn Php, gii phng ng bo.
- Ngi khm phc tinh thn yu nc ca cc ch s Phan nh Phng, Hong Hoa Thm, Phan
Bi Chu, Phan Chu Trinh,... nhng li khng tn thnh con ng cu nc ca h. Cc phong tro
ng Du, Duy Tn, cc cuc khi ngha u b thc dn Php dp tt. cch mng lm vo tnh trng
khng hong, thiu hn mt phng php cch mng khoa hc. Mt i hi tt yu l phi tm ra con
ng gii phng cho dn tc. Trong bi cnh lch s , thy gio Nguyn Tt Thnh ra i tm ng
cu dn, cu nc, gii phng cho dn tc Vit Nam.
- Cc hot ng ca Nguyn i Quc:
- Ngy 5/6/1911, Ngi ly tn l Ba, xin lm vic ph bp trn tu c Latouche Trville, ri
bn cng Nh Rng bt u cuc hnh trnh tm ng cu nc.
- Nm 1912, Ngi tip tc lm thu cho mt chic tu khc t Php i Ty Ban Nha, B o
Nha, Tuynii, Angiri, Ghin...Cui nm 1912, Ngi i M. Cui nm 1913, t M tr v Anh.
+ Nm 1911 1917, Ngi bn ba qua nhiu nc, lm nhiu ngh, tip xc vi nhiu ngi
Qua nhiu nm bn ba nc ngoi, Ngi nhn thc r Giai cp cng nhn v nhn dn cc nc u
l bn, ch ngha quc u u cng l k th.
- Nm 1917, Nguyn i Quc tr li Php. Ti y, Ngi tch cc hot ng t co thc dn Php
v tuyn truyn cho cch mng Vit Nam, tham gia vo phong tro cng nhn Php, tip nhn nh hng
Cch mng Thng Mi Nga T tng ca Ngi dn dn bin i.
Hot ng ca Nguyn i Quc t nm 1911 1918 va nhm t co ti c ca thc dn Php
Vit Nam, va tm ti xc nh con ng cu nc ng n cho dn tc Nhng hot ng
ca Ngi mi ch l bc u nhng l du hiu quan trng Ngi xc nh con ng cu nc
ng cho dn tc Vit Nam.
2. Thi k Php (1917 1923)
- Thng 11/1917, Cch mng thng Mi Nga thnh cng nh hng quyt nh n xu hng
hot ng ca Ngi.
- Nm 1919 cc nc quc thng trn hp Hi ngh Vcxai chia nhau th trng th gii.
Nguyn i Quc gi ti Hi ngh ny Bn yu sch gm 8 im i cc quyn t do dn ch cho nhn
dn Vit Nam. Tuy khng c chp nhn nhng nhng yu sch ny c bo ch tin b Php cng b
rng ri. Nh nhn dn Php thy c b mt tht ca thc dn Php ng Dng, hiu c ni
bt hnh v nim kht vng ca nhn dn Vit Nam. Qua thc tin ny Nguyn i Quc khng nh rng,
mun gii phng dn tc th khng th b ng hoc trng ch vo s gip bn ngoi m trc ht
phi da vo sc mnh ca chnh dn tc mnh.
- Thng 7/1920, Ngi c S tho lun cng v vn dn tc v thuc a ca Lnin. T
Ngi hon ton tin theo Lnin, dt khot ng v Quc t th ba.
- Thng 12/1920, ti i hi ca ng X hi Php hp Tua, Nguyn i Quc b phiu tn
thnh Quc t th ba v lp ra ng Cng sn Php. Sau Ngi tham gia ng Cng sn Php v
l ngi cng sn Vit Nam u tin nh du bc ngot trong hot ng Nguyn i Quc, t ch ngha
- Trang 10 -
Chu Tin Lc
yu nc n ch ngha Mc Lnin v i theo cch mng v sn. S kin cng nh du bc m

ng gii quyt cuc khng hong v ng li gii phng dn tc.
- Nm 1921, Nguyn i Quc cng vi mt s ngi yu nc ca cc thuc a Php sng lp
Hi lin hip thuc a Pari tuyn truyn, tp hp lc lng chng ch ngha quc.
- Nm 1922, ra bo Ngi Cng Kh ( Le Paria ) vch trn chnh sch n p , bc lt d man
ca ch nga quc , gp phn thc tnh cc dn tc b p bc ng ln u tranh t gii phng.
Nh vy sau nhiu nm bn ba hi ngoi, Nguyn i Quc tm thy con ng cu nc
ng n: Kt hp c lp dn tc vi ch ngha x hi, kt hp tinh thn yu nc vi tinh thn quc t
v sn.
3/ Thi k Lin X (1923 1924)
- Thng 6/1923, Ngi i Lin X d Hi ngh Quc t nng dn, sau lm vic Quc t cng
sn vit nhiu cho bo S Tht (Paravda) v Tp ch Th tn quc t.
- Nm 1924, Ngi d v c tham lun ti i hi Quc t Cng sn ln th V. Sau , Ngi t
Lin X v Qung Chu trc tip chun b v chnh tr, t tng v t chc cho vic thnh lp chnh
ng v sn Vit Nam.
4/ Thi k Trung Quc (1924 1927) :
- Thng 12/1924, Ngi t Lin X v Qung Chu (Trung Quc) trc tip chun b v t chc
cho vic thnh lp chnh ng ca giai cp v sn Vit Nam.
- Khi v n Qung Chu, Ngi tip xc vi cc nh cch mng Vit Nam ang hot ng
y. Ngi chn mt s thanh nin hng hi trong t chc Tm tm x (T chc ca nhng ngi Vit
Nam yu nc ti Qung Chu), v nhng thanh nin hng hi t trong nc mi sang theo ting gi ca
ting bom Sa Din ca Phm Hng Thi, thnh lp Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin (6/1925) m
nng ct l Cng sn on, t chc tin thn ca ng.
- Ti Qung Chu, Nguyn i Quc m nhiu lp hun luyn o to v bi dng cn b
cch mng. Nhng bi ging ca ngi c in v xut bn thnh sch ng Kch mnh 1927.
- Nm 1928, Hi Vit Nam Cch mng thanh nin c ch trng v sn ho, a hi vin vo cc
nh my, hm m, n in cng sng v lao ng ging cng nhn, cng rn luyn ng thi truyn
v ch ngha Mc - Lnin vo t chc v lnh o cch mng.
5/ Tc dng ca nhng hot ng trn i vi cch mng Vit Nam :
* V chnh tr :
Trong giai on ny, nhng hot ng ca Ngi ch yu trn mt trn chnh tr t tng nhm
truyn b ch ngha Mc Lnin vo nc ta qua vic vit bi cho bo Nhn o, i sng cng
nhn v Bn n ch thc dn Php. Nhng t tng m ngi truyn b s l nn tng t tng ca
ng ta sau ny. Nhng t tng l:
Ch ngha t bn, ch ngha quc l k th chung ca giai cp v sn v nhn dn cc
nc thuc a.
Ch c lm cch mng nh ch ngha t bn, ch ngha quc th mi c th gii
phng giai cp v sn v nhn dn cc nc thuc a. chnh l mi quan h gia
cch mng chnh quc v cch mng thuc a.
Xc nh giai cp cng nhn v nng dn l lc lng nng ct ca cch mng.
Giai cp cng nhn c kh nng lnh o cch mng thng qua i tin phong l ng
cng sn c v trang bng hc thuyt Mc - Lnin.
* V t chc :
- Khi v ti Qung Chu (Trung Quc), ngi tp hp mt s thanh nin Vit Nam yu nc
thnh lp Hi Vit Nam Cch mng thanh nin l t chc tin thn ca ng Cng Sn Vit Nam. Trong
c ht nhn l Cng sn on.
Tm li, nhng hot ng ca Nguyn i Quc c tc dng quyt nh trong vic chun b
v chnh tr, t tng v t chc cho vic thnh lp chnh ng ca giai cp v sn Vit Nam.
- Trang 11 -
Chu Tin Lc
Cu hi 7. Hy nu nhng nt chnh ca tnh hnh th gii t sau Chin tranh th gii th nht n gia
nhng nm 20 ca th k XX nh hng ti cch mng Vit Nam. Trnh by phong tro yu nc ca

cc tng lp tiu t sn tr thc v giai cp t sn dn tc Vit Nam trong nhng nm 1919 1926.
Cu hi 8. Trnh by mc tiu chung ca cc phong tro yu nc dn ch cng khai (1919 1926) do
giai cp t sn v tiu t sn pht ng. Phn tch mt tch cc v hn ch ca cc phong tro ny.
( thi HSG cp THPT, Tnh Tha Thin Hu, nm 2006 )
Cu hi 9. Phong tro yu nc ca cc tng lp tiu t sn tr thc Vit Nam trong nhng nm
1919 1926 ?
( thi tuyn sinh i hc, Cao ng nm 2000)
Cu hi 10. Nu khi qut phong tro u tranh ca cng nhn Vit Nam giai on 1919 1925.
( thi tuyn sinh Cao ng nm 2008)
Cu hi 11. Ti sao li cho rng cuc bi cng Ba Son (8/1925) l mt ci mc quan trng trn con
ng pht trin ca phong tro cng nhn nc ta sau chin tranh ?

Cu hi 12. S hnh thnh giai cp cng nhn Vit Nam ? V sao giai cp cng nhn Vit Nam c kh
nng nm ly ngn c lnh o trong cuc cch mng gii phng dn tc v giai cp Vit Nam ?
Cu hi 13. Ti sao Nguyn i Quc li ra i tm con ng cu nc mi ? Trnh by v qu trnh hot
ng t nm 1911 1930 v nhng cng hin ca Nguyn i Quc i vi cch mng Vit Nam.
Cu hi 14. Ti sao li ni Nguyn i Quc trc tip chun b v chnh tr, t tng v t chc cho s
ra i chnh ng v sn Vit Nam ?

Cu hi 15. Tm tt qu trnh tm ng cu nc ca Nguyn i Quc t nm 1911 n nm 1920.
Nguyn i Quc khng nh s nghip gii phng dn tc Vit Nam phi theo con ng no?
Cu hi 16. Con ng t ch ngha yu nc n ch ngha Mc Lnin ca Nguyn i Quc
(1911 1920) v nhng t tng cch mng gii phng dn tc ca Ngi c hnh thnh trong nhng
nm 20 ca th k XX ?
Cu hi 17. Bng nhng s kin lch s c chn lc, anh (ch) hy chng minh nhng hot ng ca
Nguyn i Quc t nm 1921 n nm 1924 chun b gieo ht ging ca ch ngha x hi vo cng

cuc gii phng dn tc Vit Nam.
Cu hi 18. S la chn hai con ng cu nc v sn v t sn trong nhng nm 1919 n nm 1920
Vit Nam ? Gii thch ti sao khuynh hng v sn li thng th ?

C. MT S DNG BI TP T LUN
Cu hi 19.
Trnh by ngha lch s ca Cch mng thng Mi Nga 1917. nh hng v bi hc kinh
nghim ca cuc ny i vi Cch mng Vit Nam nh th no?
Hng dn lm bi
1) ngha lch s ca Cch mng thng Mi Nga 1917 :

o p tan ch p bc bc lt ca ch ngha t bn v ch phong kin tn ti lu i nc
Nga. Ln u tin trong lch s, cch mng a cng nhn, nng dn ln nm quyn, xy
dng ch mi x hi ch ngha.
o nh ch ngha t bn mt khu quan trng ca n l ch ngha quc, lm cho ch
ngha t bn khng cn l h thng duy nht trn th gii.
o Di nh hng ca Cch mng thng Mi Nga, phong tro gii phng dn tc cc nc
phng ng v phong tro cng nhn cc nc phng Ty c s gn b mt thit vi
nhau trong cuc u tranh chng ch ngha quc.
o Cung cp cho phong tro cch mng th gii nhng bi hc kinh nghim qu gi.
o i vo lch s nhn loi nh mt s kin trng i, m u thi k mi thi k lch s th gii
hin i.
- Trang 12 -
Chu Tin Lc
2) nh hng v bi hc kinh nghim ca cuc Cch mng thng Mi Nga i vi Cch mng
Vit Nam.
- Trong lc x hi Vit Nam ang phn ho su sc do hu qu ca t khai thc ln II ca Php th
cch mng thng Mi Nga thnh cng vang di c tc dng thc y cch mng Vit Nam chuyn sang
mt thi k mi
- Di tc ng v nh hng ca cch mng thng Mi Nga v phong tro u tranh gii phng
dn tc cc nc phng ng v phong tro u tranh ca cng nhn cc nc t bn phng Ty
pht trn mnh m v gn b mt thit vi nhau trong cuc u tranh chng k th chung l ch ngha
quc.
- Lc lng cc mng ca giai cp v sn cc nc u tm con ng tp hp nhau li thnh
lp t chc ring ca mnh. Do thng 3 nm 1919, Quc t Cng sn (Quc t th III) c hnh thnh
Mtxcva, nh du giai on mi trong phong tro cch mng th gii. Cc ng Cng sn ni tip
nhau ra i (ng Cng sn Php 1920, ng Cng sn Trung Quc 1921... ), cng to thm iu kin
thun li cho vic truyn b ch ngha Mc Lnin vo Vit Nam.
- Cch mng thng Mi Nga v s pht trn ca phong tro Cch mng v sn th gii tc
ng mnh m n s la chn con ng gii phng dn tc ca Nguyn i Quc. Nm 1920, sau khi
c bn Lun cng v cc vn dn tc v thuc a ca Lnin, Nguyn i Quc tm ra con
ng cu nc cho dn tc Vit Nam, tin theo Quc t Cng sn, gia nhp ng Cng sn Php v
tch cc truyn b t tng Mc Lnin vo Vit Nam m ng gii quyt cuc khng hong v
ng li gii phng dn tc Vit Nam.
- T chc tin thn ca ng Cng sn nc ta l Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin c s
hun luyn v ging dy trc tip ca Nguyn i Quc nng cao thc chnh tr cho thanh nin Vit
Nam. Nhng bi ging ca Nguyn i Quc vch trn ti c ca thc dn Php, truyn b ch ngha
Mc Lnin, kinh nghim t chc ng v sn kiu mi Nga.
- Cch mng thng Mi Nga nh hng n Vit Nam thng qua con ng bo ch b mt,
qua cc thanh nin tin b d lp hun luyn ca hi Vit Nam Cch mng thanh nin.
- T kinh nghim thng li ca Cch mng thng Mi Nga l l c s lnh o ca ng cng
nhn x hi dn ch Nga, tin thn ca ng Cng sn Lin X, ng Cng sn Vit Nam ra i (ngy
3/2/1930) lnh o Cch mng i t thng li ny n thng li khc : Cch mng thng Tm (1945),
chin thng in Bin Ph (1954) v i thng ma xun (1975).
Trong cc cuc cch mng ny, ng Cng sn Vit Nam cng hc tp kinh nghim t Cch mng
thng Mi Nga l on kt cng nng binh thnh mt khi to nn sc mnh v i.
Cu hi 20.
Trnh by nhng tin dn n phong tro cch mng gii phng dn tc Vit Nam sau
Chin tranh th gii th nht. S vn ln v trin vng ca cc khuynh hng cch mng lc ?
Hng dn lm bi
1. Nhng tin dn n phong tro cch mng gii phng dn tc Vit Nam :
Sau chin tranh th gii nht (1914 1918) Vit Nam trc nhng bin ng ln:
- Bn trong:
+ Cuc khai thc thuc a ln hai ca thc dn Php lm x hi Vit Nam bin chuyn nhanh
chng: Cc giai cp c phn ha mnh, cc giai cp mi thc s hnh thnh (t sn, tiu t sn, v sn).
Vi a v x hi ca mnh, mi giai cp c quan im v thi chnh tr khc nhau.
+ K tip truyn thng kin cng bt khut, ton dn ng hnh trong s nghip gii phng.
- Bn ngoi:
+ Cc tro lu t tng cch mng tip tc trn vo nc ta.
+ Cch mng Php, Trung Quc pht trin mnh.
+ Cch mng x hi ch ngha thng Mi Nga m ra k nguyn mi trong lch s th gii, li
nhng kinh nghim qu bu cho cch mng th gii.
- Dn tc Vit Nam cn c v nhn kt ni mi yu t quyt nh, i ti thng li cuc u
tranh gii phng. Sau thi gian di tm ng cu nc, Nguyn i Quc xut hin ng vo thi im
.
2. S vn ln v trin vng
- Trang 13 -
Chu Tin Lc
- Vi nhng bi cnh khc nhau, ngay sau chin tranh, cuc vn ng cch mng Vit Nam xut
hin hai khuynh hng:
+ Giai cp t sn dn tc v tng lp tr thc tip thu t tng t sn phn u trn con dng
gii phng, a t nc n c lp, tin ln t bn ch ngha.
+ Giai cp cng nhn v tng lp tr thc tip thu ch ngha Mc L nin phn u trn con
ng gi phng, a t nc tin ln x hi ch ngha, Cng sn ch ngha.
- u nhng nm 20, cc cuc u tranh kinh t ca tng lp t sn dn tc ng vin c
ng o nhn dn tham gia:
o Nm 1924: Nam k xut hin ng Lp Hin.
o Nm 1927: Quc Dn ng thnh lp.
o Thng 2/1930: Khi ngha Yn Bi bng n v tht bi
T ng Lp Hin n Quc Dn ng v s tht bi ca khi ngha Yn Bi chng t nng lc
chnh tr hn ch ca giai cp t sn Vit Nam, l s b tc ca khuynh hng cch mng t sn mt
khuynh hng chnh tr khng cn hp dn vi hon cnh lch s Vit Nam lc .
- Phong tro u tranh ca giai cp cng nhn trong nhng nm 1919 1925 tuy cn t pht nhng
c nhng bc tin r rt (tiu biu l cuc u tranh ca cng nhn Ba Son 8/1925). Giai cp cng
nhn i dn vo t chc, vi s ra i ca Cng hi 1920. T 1926 vi nhng iu kin mi, c
bit l s lnh o ca Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin v Tn Vit Cch mng ng, phong tro
cng nhn vn nhanh ln tm t gic. Giai cp cng nhn tr thnh lc lng chnh tr c lp, tin
phong, ngy cng ln mnh trong x hi Vit Nam.
- Cng ngy giai cp cng nhn cng th hin nng lc chnh tr ln trong cc cuc u tranh cch
mng lc .
- Thng 2/1930 ng Cng sn Vit Nam thnh lp, to bc ngot trong lch s cch mng v lch
s giai cp cng nhn Vit Nam. Cuc cch mng gii phng dn tc Vit Nam tin theo con ng duy
nht con ng cch mng v sn.
Cu hi 21.
Lp bng thng k v mc tiu v tnh cht ca phong tro cch mng Vit Nam
(1919 1925) v nu nhn xt.
Hng dn lm bi
Phong tro
T sn dn tc
Tiu t sn
Cng nhn
Mc tiu
i quyn li v kinh Chng cng quyn, p bc v Nng v mc ch kinh

t.
i cc quyn t do, dn ch.
t.
Tnh cht
u
tranh
theo Theo khuynh hng dn ch t - T pht
khuynh hng dn sn, mang tnh cht yu nc, dn - Tin dn n t gic
ch t sn, cc hot ch r rt.
ng ca h mang
tnh cht ci lng,
tha hip.
Nhn xt
+ Tch cc: Giai cp

t sn dn tc Vit
Nam c c gng
trong vic u tranh
chng s cnh tranh,
chn p ca t sn
nc ngoi.
+ Hn ch: Cc
hot ng ca h ch
mang tnh cht ci
lng, gii hn trong
khun kh ca ch
Phong tro mang tnh

cht t pht, do cha
c s phi hp u tranh
cc ni, cha thy r v
tr (vai tr) ca giai cp
+ Hn ch: Phong tro khng cng nhn.
c mt t chc lnh o thng
nht, c b rng, thiu chiu su,
ch bt pht nht thi, thiu c s
vng chc trong qun chng.
Qun chng nng dn, thnh phn
ng o nht trong nhn dn
+ Tch cc: C tc dng thc
tnh lng yu nc, truyn b t
tng t do dn ch trong nhn
dn, truyn b nhng t tng
cch mng mi.
- Trang 14 -
Chu Tin Lc
thc dn, phc v
quyn li ca cc
tng lp trn v
nhanh
chng
b
phong tro qun
chng vt qua.
cha c thu ht vo phong

tro. Hn ch trn y th hin
tnh t pht cn chi phi cc
phong tro, ni ln tnh trng
thiu ng li cch mng ng
n ca mt giai cp tin b.
Cu hi 22.
Hy la chn v trnh by nhng hot ng yu nc tiu biu nht ca ngi Vit Nam
nc ngoi t u th k n nhng nm 30 ca th k XX. T , hy rt ra nhn xt ca anh
(ch) v ng li, ch trng cu nc ca cc c giai on ny ?
Hng dn lm bi
1. Nhng hot ng yu nc tiu biu nht ca ngi Vit Nam nc ngoi.

a. S lc tnh hnh t nc, nh hng ca tnh hnh th gii n Vit Nam:
+ Tnh hnh Vit Nam cui th k XIX u th k XX..
+ nh hng ca tro lu dn ch t sn t bn ngoi vo Vit Nam.
- Ci cch Duy Tn Minh Tr Nht Bn, cch mng Tn Hi Trung Quc v sch bo cch mng...
- Tc ng ca chng trnh khai thc thuc a ln th nht v ln th hai ca Thc dn Php.
Tnh hnh th gii tc ng n cc S phu nho hc v nhng thanh nin yu nc Vit Nam. t
u th k XX, nhiu S phu Nho hc v thanh nin yu nc Vit Nam ra nc ngoi gn cu nc
vi duy tn t nc, tm ng cu nc khi u mt khuynh hng cu nc mi Vit Nam.
+ Nhng hot ng tiu biu ca ngi Vit Nam nc ngoi gn lin vi cc nh yu nc cch
mng tiu biu: Phan Bi Chu gn vi Phong tro ng Du, Phan Chu Trinh vi nhng nm thng
Pa-ri (Php) theo ui ng li ci cch, Nguyn i Quc vi hnh trnh tm ng cu nc
(chu u Phi M Latinh...), Nhng nm 20, c nhiu thanh nin yu nc sang Trung Quc
tm ng cu nc Phm Hng Thi, H Tng Mu , L Hng Sn, Nguyn Cng Vin...
b. Hot ng yu nc tiu biu v gy ting vang nht ca ngi Vit nam nc ngoi l Phan
Bi Chu v Nguyn i Quc.
* Trnh by s lc tiu s v hot ng tiu biu ca Phan Bi Chu..
+ Phan Bi Chu l s phu ni ting t Ngh An, lnh t tiu biu nht trong phong tro gii
phng dn tc u th k XX...
+ Hot ng ca Phan Bi Chu:
- Nm 1904, ti Qung Nam, Phan Bi Chu cng vi Tng Bt H, ng Thi Thn, Cng
thnh lp Duy Tn hi. Hi ra nhim v pht trin hi vin, ti chnh, chun b cho bo ng
v trang v xut dng cu vin.
- Phong tro ng Du: nm 1905, Phan Bi Chu sang Nht Bn cu vin t chc phong tro
ng Du, vn ng 200 thanh nin a sang hc tp Nht chun b lc lng chng Php. 8/1908,
Php thng lng vi chnh ph Nht n p phong tro, 3/1909, Phn Bi Chu bi trc xut
- Vit Nam Quang Phc Hi 6/1912. Sau cch mng Tn Hi (Trung Quc) thng li, Phan Bi
Chu v cc ng ch ca mnh thnh lp Vit Nam Quang phc hi, vi tn ch chng Php ginh c
lp, lp nc cng ho dn quc Vit Nam.
- nh hng ca Cch mng thng Mi Nga t 1920 1925, Phan Bi Chu tch cc hot ng
yu nc Qung Chu ( Trung Quc), khc t mi d d mua chuc ca Php, thnh lp t chc Tm
x...
Kt lun : Nm 1925, Phan Bi Chu b bt khi cha thay i c phng lc u tranh thch
hp vi chuyn bin ca t nc v thi i, trong hon cnh mt ngi t b giam lng Hu, ng
khng th tin theo nhp bc u tranh ca dn tc.
* Trnh by s lc tiu s v hot ng tiu biu ca Nguyn i Quc.
+ S lc tiu s: Nguyn i Quc, sinh 19/5/1890, qu Kim Lin, Nam n, Ngh An. sinh ra
trong mt gia nh tr thc yu nc v ln ln mt qu hng giu truyn thng yu nc cch mng.
- Trang 15 -
Chu Tin Lc
+ Ngy 6/1911, trn chic tu bun Php mang tn c La-r-vin, Nguyn Tt Thnh ri bn
cng nh Rng (Si gn) ra i tm ng cu nc. n 12/1917, Nguyn i Quc ri Lun n (Anh),
v Pari ( Php) hot ng...
+ Ngy 6/1919, thay mt nhng ngi Vit Nam yu nc ti Php, vi tn gi mi l Nguyn i
Quc gi n Hi ngh Vcxai Bn yu sch ca nhn dn An Nam i chnh ph Php v cc nc
ng minh tha nhn cc quyn t do, dn ch, quyn bnh ng v quyn t quyt ca dn tc Vit
Nam.
+ Gia thng 7/ 1920, Nguyn i Quc c bn s tho ln th nht nhng Lun cng v vn
dn tc v vn thuc a ca V.L.Lnin gip Nguyn i Quc khng nh, mun cu nc v
gii phng dn tc phi i theo i theo con ng cch mng v sn.
+ Thng 12/ 1920, Nguyn i Quc tham d i hi i biu ton quc ca ng x hi Php
hp ti thnh ph Tua. Ngi b phiu tn thnh Quc t th III v tham gia sang lp ng cng sn
Php...
+ Nm 1921, Nguyn i Quc cng vi mt s ngi yu nc Angiri, Marc, Tuynidi... lp ra
Hi lin hip thuc a Pari.
+ Thng 6 /1923, Nguyn i Quc b mt ri nc Php sang Lin X d Hi ngh quc t Nng
dn (10/1923) v c bu vo ban chp hnh Hi. Ngi li Lin X va nghin cu hc tp, vit bi
cho bo s tht ca ng Cng sn Lin X, tp ch th tn Quc t cng sn. Ti i hi V Quc t
cng sn (1924) Ngi trnh by quan im ca mnh v v tr chin lc ca cch mng cc nc thuc
a, mi quan h phong tro cng nhn cc nc quc v i phong tro cch mng cc nc thuc
a...
+ Ngy 11/1924, Nguyn i Quc n Qung Chu (Trung Quc) trc tip o to cn b, xy
dng t chc cch mng, truyn b l lun cch mng gii phng dn tc vo Vit Nam...
+ Sau khi n Qung Chu Nguyn i Quc m cc lp hun luyn o to cn b, la chn mt
s thanh nin tch cc trong Tm tm x t chc thnh nhm Cng sn on (2/1925). Thng 6/1925,
Ngi thnh lp Hi Vit Nam cch mng thanh nin..., u nm 1927 Tc phm ng Kch mnh
trang b l lun gii phng dn tc cho cn b Hi Vit Nam cch mng thanh nin...
Kt lun: Nhng hot ng ca Nguyn i Quc thi gian ny chun b v chnh tr, t tng
v t chc cho s thnh lp chnh ng ca giai cp v sn Vit Nam.
2. Nhn xt : ng li, ch trng cu nc ca cc c giai on ny.
* im chung ging nhau: C hai c Phan Bi Chu v Nguyn i Quc u l nhng nh yu
nc tin b, lnh t phong tro cch mng Vit Nam trong nhng nm u th k XX. Hai c cng
sinh ra trn mt qu hng c truyn thng cch mng lu i...
* im khc:
+ C Phan Bi Chu: Xut dng cu vin sang phng ng, vi ch trng vn ng qun
chng tranh th s gip ca nc ngoi (Nht bn), t chc bo ng nh ui thc dn Php ginh
c lp dn tc, xy dng ch chnh tr Qun ch lp hin. Phng hng u tranh cha ph hp vi
s bin chuyn ca thi i.
+ Nguyn i Quc: Chn hng sang phng Ty tm ng cu nc, tm n l tng ca i
cch mng Php vi tuyn ngn nhn quyn v dn quyn: T do Bnh ng Bc i...
Dng tng t : Hy trnh by kin ca anh (ch) v ch trng cu nc ca Phan Bi
Chu, Phan Chu Trinh v Nguyn i Quc. ( thi HSG cp THPT, H Ni, nm 2002)
Cu hi 23.
Nm 1920, Nguyn i Quc la chn con ng gii phng dn tc theo khuynh hng
no ? Nu nhng iu kin ch quan v khch quan tc ng n s la chn y ?
( thi HSG Quc gia nm 2008)
Hng dn lm bi
- Nm 1920, Nguyn i Quc la chn con ng gii phng dn tc theo khuynh hng v sn
(khc vi con ng c : gii phng dn tc theo cc khuynh hng phong kin hoc dn tc dn ch).
- Nhng iu kin khch quan v ch quan :
Tc ng ca thi i mi : thi i quc ch ngha v cch mng v sn. Cc mu thun
trong lng ch ngha quc pht trin gay gt...Cch mng thng Mi Nga thnh
- Trang 16 -
Chu Tin Lc
cng...Quc t Cng sn c thnh lp...Thi i gip cho Nguyn i Quc tm hiu l lun
v thc tin la chn mt con ng cu nc ng n.
S nghip u tranh ginh c lp dn tc ca nhn dn Vit Nam din ra lin tc v anh hng.
Cc con ng cu nc theo khuynh hng phong kin v dn tc dn ch u khng thnh
cng. t nc lm vo tnh hnh en ti tng nh khng c ng ra t ra yu cu tm ra
mt con ng mi
Do tr tu v nhn quan ca Nguyn i Quc : thy c hn ch trong cc con ng cu
nc ca cha ng, thy cc cuc cch mng theo khuynh hng dn tc dn ch cha n ni,
phn bit r bn v th ca cch mng Vit Nam trn phm vi quc t, pht hin trong lun
cng ca Lnin con ng gii phng cho chng ta
Cu hi 24.
Qu trnh chuyn bin ca Nguyn i Quc t mt ngi yu nc tr thnh mt ngi

Cng sn din ra nh th no ?
Hng dn lm bi
- Nguyn i Quc sinh ra v ln ln trong mt gia nh nh nho ngho, yu nc, trn qu hng
giu truyn thng cch mng. Ln ln trong hon cnh nc mt nh tan, li c chng kin cc cuc
u tranh ca cc bc tin bi b tht bi. Tt c hun c trong lng Nguyn i Quc lng yu nc
nng nn v quyt tm ra i tm cu nc, cu dn.
- Qua nhiu nm bn ba hi ngoi tm ng cu nc, cu dn. u tin, Ngi n nc
Php ri i cc nc , Phi, M Latinh. n nm 1917, khi Cch mng thng Mi Nga thng li, Ngi
t Lun n (Anh) v Pari (Php) nghin cu, hc tp Cch mng thng Mi Nga.
- Ri n ngy 18/6/1919 cc nc quc thng trn hp Hi ngh Vcxai chia nhau th trng
th gii. Nguyn i Quc gi ti Hi ngh ny Bn yu sch gm 8 im i cc quyn t do dn ch
cho nhn dn Vit Nam. Tuy khng c chp nhn nhng nhng yu sch ny c bo ch tin b
Php cng b rng ri. Nh nhn dn Php thy c b mt tht ca thc dn Php ng Dng,
hiu c ni bt hnh v nim kht vng ca nhn dn Vit Nam. Qua thc tin ny Nguyn i Quc
khng nh rng, mun gii phng dn tc th khng th b ng hoc trng ch vo s gip bn ngoi
m trc ht phi da vo sc mnh ca chnh dn tc mnh.
Nh vy, t nm 1911 n u 1920, l thi k Nguyn i Quc tr thnh chin s yu nc.
+ Tr thnh mt chin s Cng sn : Qu trnh chuyn bin t chin s yu nc tr thnh chin s
Cng sn c nh du bng thi k Nguyn i Quc n vi ch ngha Mc Lnin, tm ra con ng
cu nc ng n, l con ng cch mng v sn. Nguyn i Quc quyt tm a cch mng Vit
Nam i theo con ng ny. iu c th hin.
+ Thng 7/1920, Ngi c S tho lun cng v vn dn tc v thuc a ca Lnin. T ,
Ngi hon ton tin theo Lnin, dt khot ng v Quc t th ba, khng nh mun cu nc v gii
phng dn tc l phi i theo con ng cch mng v sn.
+ Thng 12/1920, ti i hi ca ng X hi Php hp Tua, Nguyn i Quc b phiu tn
thnh Quc t th ba v lp ra ng Cng sn Php. Sau Ngi tham gia ng Cng sn Php v
l ngi cng sn Vit Nam u tin nh du bc ngot trong hot ng Nguyn i Quc, t ch ngha
yu nc n ch ngha Mc Lnin v i theo cch mng v sn. S kin cng nh du bc m
ng gii quyt cuc khng hong v ng li gii phng dn tc.
+ T nm 1921 n 1923, Nguyn i Quc tip tc hot ng Php. Ngi cng vi mt s
ngi yu nc ca Angiri, Marc, Tuynidi lp ra Hi lin hip cc dn tc thuc a Pari on kt
cc lc lng cch mng chng ch ngha thc dn. C quan ngn lun ca Hi l bo Ngi cng kh
(Le Paria). Ngi cn vit nhiu bi bo cho cc bo Nhn o, i sng cng nhn,v c bit l
cun Bn n ch thc dn Php. Cc sch bo ni trn c b mt chuyn v Vit Nam gp phn
thc y phong tro dn tc trong nc pht trin mnh m hn.
+ T nm 1923 n 1924, Nguyn i Quc hot ng Lin X. Ti y, Ngi d Hi ngh
Quc t Nng dn (10/1923) v c bu vo Ban Chp hnh Hi. Ngi li Lin X, va nghin cu,
hc tp, vit bi cho bo S tht ca ng Cng sn Lin X, tp ch Th tn Quc t ca Quc t
Cng sn. Ti i hi Quc t Cng sn ln th V (1924), Nguyn i Quc trnh by lp trng quan
im ca mnh v chin lc cch mng cc nc thuc a, v mi quan h gia phong tro cng nhn
cc nc quc vi phong tro cch mng cc nc thuc a.
- Trang 17 -
Chu Tin Lc
+ T nm 1924 n 1925, Nguyn i Quc hot ng Qung Chu (Trung Quc) trc tip o
to cn b, xy dng t chc cch mng, truyn b l lun cch mng gii phng dn tc vo Vit Nam.
Thng 6/1925, ti Qung Chu, Nguyn i Quc nhm hp nhng thanh nin yu nc Vit Nam trong
t chc Tm tm x ri i thnh lp Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin truyn b ch ngha Mc
Lnin v trong nc.
Nh vy, Nguyn i Quc tm ra con ng cu nc ng n, n ch hng nhn dn ta thc
hin con ng cch mng v sn theo quan im ca ch ngha Mc Lnin. chnh l thi k
Nguyn i Quc tr thnh chin s Cng sn.
Cu hi 25.
Khi ni v s ra i ca ng, sch Lch s ng Cng sn Vit Nam (S tho, tp I,

trang 102, NXB S Tht, 1981) vit: Sau 10 nm chun b y v cc mt chnh tr, t tng
v t chc, ng ra i trong mt iu kin hon ton chnh mui, bc vo lnh o cao tro
cch mng trong c nc
Bng cc s kin lch s c chn lc, anh (ch) hy trnh by qu trnh chun b v iu kin
chn mui cho vic thnh lp ng ta, c th l nu bc ln:
a. Nhng hot ng ca Nguyn i Quc truyn b ch ngha Mc Lnin vo trong nc.
b. Nhng phng hng chin lc c bn ca cch mng do Nguyn i Quc vch ra trong thi
k ny.
c. Vic o to, chun b mt i ng cn b cho s thnh lp ng.
d. Nhng iu kin hon ton chn mui cho vic thnh lp ng.
Hng dn lm bi
Qu trnh vn ng thnh lp ng l mt qu trnh u tranh v chun b lu di ca Nguyn i

Quc v nhng ngi cch mng Vit Nam. Qu trnh c bt u t nm 1920 khi Nguyn i Quc
tip thu ch ngha Mc Lnin, tr thnh ngi cng sn Vit Nam u tin v kt thc ngy 3/2/1930
khi ng Cng sn Vit Nam ra i.
Th nht, chun b v t tng, chnh tr v t chc cho vic thnh lp ng.
Sau mt thi gian di gian kh ra i tm ng cu nc, cu dn, Nguyn i Quc n vi
ch ngha Mc Lnin. Ti i hi ng X hi Php Tua (12/1920), Ngi b phiu tn thnh
Quc t th III, tham gia thnh lp ng Cng sn Php. Ngi tch cc hot ng truyn b ch
ngha Mc Lnin vo trong nc, chun b v t tng v t chc cho vic thnh lp ng Cng sn
Vit Nam.
a. Thi k Php (1920 1923)
+ Nguyn i Quc tch cc hot ng trong phong tro cng nhn Php, tranh th s ng h ca
giai cp cng nhn Php i vi Vit Nam.
+ Ngi tham gia Hi Nhng ngi yu nc ti Php vn ng Kiu bo ng h u tranh
gii phng dn tc.
+ Ngi cng mt s nh yu nc cc thuc a Php,sng lp hi Lin hip cc dn tc
thuc a (1921) gy tnh on kt gia cch mng Vit Nam vi cch mng th gii.
+ Ngi tham gia xy dng bo Le Paria, Ngi cng kh vo nm 1922. Ngi cn vit
nhiu bi ng trn bo Nhn o, i sng cng nhn. Tiu biu nht l cun Bn n ch thc
dn Php.
+ Nhng sch bo do Ngi vit, mt mt t co ti c ca bn quc, nht l quc Php
ng Dng, mt khc, khch l lng yu nc cho ng bo, tuyn truyn ch ngha Mc Lnin, vn
ng qun chng u tranh.
b. Thi k Lin X (1923 1924)
+ Gia nm 1923, Nguyn i Quc b mt ri Php sang Lin X d Hi ngh Quc t nng dn
(10/1923). Sau , Ngi Lin X mt thi gian ngn hot ng trong Quc t Cng sn, hc tp
thm v l lun ca ch ngha Mc Lnin v thc tin v Cch mng thng Mi Nga.
+ Trong thi gian ny, Ngi vit nhiu bi ng trn bo S tht C quan ngn lun ca
ng Cng sn Lin X, Th tn quc t C quan ngn lun ca Quc t Cng sn.
- Trang 18 -
Chu Tin Lc
+ Thng 7/1924, Ngi d i hi V ca Quc t Cng sn v c tham lun ti i hi, trnh by

quan im ca mnh v v tr chin lc ca cch mng thuc a, mi quan h gia phong tro cng
nhn cc nc quc vi phong tro cch mng cc nc thuc a, v vai tr v sc mnh to ln
ca giai cp nng dn cc nc thuc a.
- Nhng hot ng ca Nguyn i Quc trong thi gian ny, ch yu trn mt trn t tng
chnh tr nhm truyn b ch ngha Mc Lnin vo nc ta. Nhng t tng l:
Ch ngha t bn, ch ngha quc l k th chung ca giai cp v sn v nhn dn cc nc
thuc a.
Xc nh giai cp cng nhn c kh nng lnh o cch mng thng qua i tin phong l
ng Cng sn.
c. Thi k Trung Quc (1924-1927)
+ Thng 11/1924, Nguyn i Quc t Lin X v Qung Chu (Trung Quc) tp hp nhng
ngi yu nc Vit Nam, truyn b gio dc cho h ch ngha Mc Lnin.
+ u tin Ngi tm hiu v ci t Tm Tm x thnh Hi Vit Nam cch mng thanh nin (61925). Ngi sng lp bo Thanh nin (1925). Cng vi nhiu nh cch mng cc nc, Ngi tham
gia sng lp Hi lin hip cc dn tc b p bc ng gy tnh on kt gia cch mng cc
nc trong khu vc.
+ Ti Qung Chu (Trung Quc), Ngi m nhiu lp hun luyn (1925-1927) o to c 75
cn b cho cch mng Vit Nam. Nhng bi ging ca Ngi sau ny tp hp li trong cun ng
kch mnh c xut bn Trung Quc vo nm 1927.
+ Nhng hot ng ca Nguyn i Quc c tc dng quyt nh trong vic chun b v chnh
tr, t tng v t chc cho vic thnh lp chnh ng ca giai cp v sn Vit Nam.
Th hai, Nguyn i Quc sng lp ng Cng sn Vit Nam.
- Hot ng tch cc ca Nguyn i Quc v nhng ngi cch mng Vit Nam a ti s
chn mui ca nhng iu kin thnh lp chnh ng Mc xt ng Dng. Vai tr ca Hi Vit
Nam cch mng thanh nin khng cn ph hp na. Cuc u tranh thnh lp chnh ng Mcxt
bt u din ra gay gt trong ni b nhng ngi cch mng Vit Nam. l l do dn ti s ra i
ca ba t chc cng sn Vit Nam nm 1929: ng Dng Cng sn ng, An Nam Cng sn ng,
ng Dng Cng sn lin on. S hot ng ring l ca ba t chc Cng sn gy nh hng khng
tt n tin trnh pht trin ca cch mng Vit Nam.
- Mt yu cu cp thit, cn phi hp nht ba t chc Cng sn thnh mt ng Cng sn duy
nht lnh o cch mng Vit Nam. p ng yu cu , Nguyn i Quc thay mt Quc t cng
sn ch tr Hi ngh thnh lp ng Cng sn Vit Nam (3/2/1930) ti Hng Cng Trung Quc.
Cu hi 26.
Bng nhng s kin lch s c chn lc, anh (ch) hy phn tch vai tr ca H Ch Minh vi
vic thnh lp ng Cng sn Vit Nam nm 1930 v t chc lnh o cuc cch mng gii phng
dn tc, ch yu t nm 1941 n nm 1945.
Hng dn lm bi
a. i vi s ra i ca ng Cng sn Vit Nam

+ T nm 1911 n nm 1920, Nguyn i Quc ra i tm ng cu nc, n vi ch ngha
Mc Lnin v tm thy con ng cu nc ng n. l con ng cch mng v sn.
+ Trong qu trnh hot ng cch mng ca mnh t nm 1920 n 1925, Nguyn i Quc sng
lp ra Hi Vit Nam cch mng thanh nin (6/1925). Ngi m cc lp hun luyn o to cn b
nng ct, thng qua truyn b ch ngha Mc Lnin vo Vit Nam,chun b v t tng chnh tr
v t chc cho s thnh lp chnh ng ca giai cp v sn.
+ Khi ch ngha Mc Lnin c truyn b vo Vit Nam lm cho phong tro cng nhn v
phong tro yu nc ngy cng pht trin mnh m, yu cu phi c ng lnh o. p ng yu cu ,
Vit Nam ln lt xut hin ba t chc cng sn, hot ng ring r ca ba t chc cng sn gy nh
hng khng tt n tin trnh cch mng. Trc tnh hnh , Nguyn i Quc ch tr Hi ngh hp
nht ba t chc cng sn (3/2/1930) i n thng lp ng Cng sn Vit Nam.
- Trang 19 -
Chu Tin Lc
+ Ti Hi ngh Nguyn i Quc thng qua chnh cng vn tt, sch lc vn tt. l
Cng lnh chnh tr u tin ca ng. Cng lnh th hin quan im ng n, sng to trong vic
vn dng hc thuyt ch ngha Mc Lnin vo iu kin mt nc thuc a nh Vit Nam.
b. i vi Cch mng thng Tm:
* Sau 30 bn ba hi ngoi, n 28/1/1941 Nguyn i Quc v nc, ti Pc B Cao Bng,
Ngi t chc v ch tr Hi ngh Trung ng ng ln th VIII (t ngy 10 n 19/5/1941) hon
thnh ch trng chuyn hng ch o chin lc ra trong Hi ngh Trung ng ln th VI. l:
Ging cao hn na ngn c gii phng dn tc.
Gii quyt vn dn tc trong khun kh tng nc ng Dng, thnh lp Mt trn
Vit Minh.
ra ch trng khi ngha ginh chnh quyn, t khi ngha tng phn pht trin ln Tng
khi ngha khi thi c thun li, t nhim v chun b khi ngha v trang l trung tm.
* Hot ng chun b tin ti khi ngha v trang ginh chnh quyn.
+ Sng lp Vit Nam c lp ng minh (gi tt l mt trn Vit Minh), mt hnh thc mt trn c
t chc khp c nc do Ngi ng u, l mt trung tm on kt u tranh chng Php - Nht ginh
c lp.
+ Ra ch th thnh lp i Vit Nam tuyn truyn gii phng qun (22/12/1944), l i qun chnh
quy cch mng.
+ T chc xy dng cn c cch mng: ban u l cn c a Cao Bng, n thng 6/1945 thnh
lp Khu gii phng Vit Bc, bu y ban gii phng do Ngi ng u.
- Nm 1942 v nm 1945 thnh Ngi i Trung Quc, tranh th s ng h ca cc lc lng ng
minh chng pht xt.
- Sng sut, d on thi c cch mng v khi thi c n Ngi triu tp i hi quc dn hp
Tn Tro quyt nh lnh Tng khi ngha. Sau Ngi gi th ku gi ng bo c nc ng ln
khi ngha ginh chnh quyn.
- Thnh lp chnh ph cch mng ca nc Vit Nam mi do Ngi ng u. Son tho v cng
b Tuyn ngn c lp khai sinh ra nc Vit Nam Dn ch Cng ha (2/9/1945).
Cu hi 27.
Hon cnh ra i, t tng chin lc sch lc cch mng gii phng dn tc v ngha ca
tc phm ng Cch mnh ca Nguyn i Quc.
Hng dn lm bi
- Cui nm 1924, Nguyn i Quc v Qung Chu (Trung Quc). Ngi lin lc vi cc nh
cch mng Vit Nam ang hot ng y thnh lp Hi Vit Nam cch mng thanh nin v tch cc
vn ng, t chc, hun luyn, o to cn b cch mng.
- u nm 1927, nhng bi ging ca Nguyn i Quc ti cc lp hun luyn c xut bn thnh
tc phm ng Cch mnh. Ni dung nh sau:
+ Cch mng l s nghip ca qun chng gm s, nng, cng, thng trong cng nng l gc
cch mng, cn hc tr, nh bun nh, in ch nh l bu bn ca cng nng.
+ Cch mng phi c ng theo ch ngha Mc Lnin lnh o. ng c vng mi thnh cng,
cng nh ngi cm li c vng th thuyn mi chy.
+ Cch mng ca mi nc l mt b phn ca cch mng quc t. Cn phi on kt v tranh th
s gip ca giai cp v sn v cc dn tc b p bc trn th gii, song trc ht phi da vo sc
mnh ca chnh mnh.
+ Cch mng gii phng dn tc l mt b phn ca cch mng thi i cch mng v sn. Cch
mng dn tc phi gn lin vi gii phng nhn dn lao ng, gii phng giai cp cng nhn. l s
nghip to ln, lu di. Ch c gii phng giai cp v sn mi gii phng c dn tc. C hai cuc cch
mng ny l s nghip ca ch ngha cng sn v cch mng th gii
+ Sch nu r mi ngi phi ng tm, hip lc, phi c t chc v phng php u tranh ng
nh giai cp thng tr ch khng phi l m st c nhn.
- Trang 20 -
Chu Tin Lc
* Tc phm ng Cch mnh v trang l lun cch mng cho cn b ca Hi Vit Nam cch
mng thanh nin tuyn truyn vo giai cp cng nhn v cc tng lp nhn dn Vit Nam, chun b k v
t tng v t chc cho vic thnh lp ng Cng sn Vit Nam.
Cu hi 28.
Anh (ch) hy nu v phn tch nhng im chnh trong con ng cu nc do lnh t

Nguyn i Quc la chn cho nhn dn Vit Nam.
( thi HSG Quc gia, bng B, nm 2001)
Hng dn lm bi
Sau nhiu nm bn ba hi ngoi, n nm 1920, ngi c S tho ln I nhng lun cung v

vn dn tc v thuc a ca L-nin. Ngi xc nh con ng cu nc ng n : c lp dn
tc kt hp vi ch ngha x hi.
Trong Hi ngh thnh lp ng (3/2/1930) Ngi c th ha mt bc v con ng cu nc
(chnh cng vn tt, sch lc vn tt, iu l vn tt - gi chung l cng lnh chnh tr u tin)
- Cng lnh chnh tr u tin c nhng u im sau:
+ Xc nh ng li Cch mng Vit Nam : Trc lm Cch mng T sn dn quyn sau l Cch
mng X hi ch ngha. y l ng li cu nc cc k ng n v sng to. Nguyn i Quc cho
rng c lp dn tc ch c th lu di nu kt hp Ch ngha x hi.
+ Xc nh nhim v ca Cch mng Vit Nam : nh quc thc dn Php v bn tay sai
ginh li c lp cho ton th dn tc Vit Nam. Nh vy vn dn tc lun c t ln hng
u.Lnh t Nguyn i Quc nhn thy ch yu mt x hi thuc a : mt bn l bn thc dn
cp nc cng bn tay sai, mt bn l bn ton th dn tc b p bc.
+ Xc nh lc lng Cch mng Vit Nam : bao gm cng, nng i vi cc tng lp, giai cp
khc: tiu t sn, t sn, trung nng, ph nng, tiu a ch....m cha l r b mt phn cch mng th c
th tranh th, li ko h i v phe V sn giai cp. Nh vy, Nguyn i Quc tranh th ti a lc
lng cho cch mng,c lp ti a lc lng k th. Thnh lp Mt trn dn tc di s lng o ca
ng trn c s cng nng lin minh.
+ Xc nh Cch mng Vit Nam l mt b phn ca Cch mang th gii.
+ Xc nh vai tr lnh o ca ng Cng sn Vit Nam.
- y l cng lnh gii phng dn tc c o, sng to, thm m tnh dn tc v nhn vn.
- Xuyn sut tin trnh cch mng gii phng dn tc theo con ng cch mng v sn, vn
dn tc lun c a ln hng u qua Hi ngh Trung ng ln VI nm 1939, Hi ngh Trung ng
ln VIII nm 1941, vic thnh lp cc Mt trn,....Trong thc t tin hnh vn ng tin ti Cch mng
Thng Tm nm 1945, cuc khng chin chng Php v M. ng li cu nc do lnh t H Ch
Minh tm ra cho nhn dn Vit Nam, c thc thi mt cch hon ho v dn ti cch mng thnh
cng, khng chin thng li.
Cu hi 29.
Trc s khng hong b tc v ng li cu nc, trong 20 nm u th k XX ca phong

tro gii phng dn tc nc ta din ra qu trnh tm kim con ng cu nc mi. Bng s
hiu bit ca mnh, anh (ch) hy lm sng t:
a. Ch trng cu nc ca Phan Bi Chu v Phan Chu Trinh ?
b. Con ng i tm chn l ca Nguyn i Quc c nhng im g khc vi con ng i
ca nhng ngi i trc ?
c. V tr, ngha ca con ng cu nc m Nguyn i Quc chn i vi tin trnh pht
trin ca lch s Vit Nam.
( thi HSG cp THPT, tnh Tha Thin Hu, nm 2000)
Hng dn lm bi
a) Ch trng cu nc ca Phan Bi Chu v Phan Chu Trinh.

- n cui th k XIX trong khi cc nc t bn phng Ty chuyn sang giai on quc ch
ngha th cc nc phng ng chm tin t tng dn ch t sn mi bt u pht trin v tc ng
mnh n cc nc thuc a v na thuc a. iu ny c th hin r rt cuc duy tn Nht Bn
- Trang 21 -
Chu Tin Lc
(1868), Trung Quc (1898) vi nh cao l cuc cch mng Tn Hi (1911). Tro lu t tng dn ch t
sn qua cc tn th, tn vn Trung Quc di vo Vit Nam. Cc hc thuyt v nhn o dn quyn ca
cc nh pht ngn ca giai cp t sn php lc ch ngha t bn Php ang ln thng qua sch bo Php
cng c truyn b vo Vit Nam. Gng t cng ca Nht Bn, c bit l chin thng ca Nht i
vi Nga trong cuc chin tranh Nga Nht (1904 1905) nh hng n phong tro cch mng v
tnh hnh t tng Vit Nam u th k XX.
- Trong khi cc tro lu t tng dn ch t sn trn vo Vit Nam th nc ta thc dn Php
ang tin hnh t khai thc thuc a ln th nht, to ra c s vt cht cho s tip thu t tng mi
ng thi lm cho mu thun gia dn tc Vit Nam vi quc Php vn su sc li cng su sc
thm.
- Trc s tht bi ca phong tro Cn vng, cch mng nc ta ri vo tnh trng khng hong
v ng li cu nc, cc s phu yu nc mong mun tm kim mt con ng cu nc mi v h
nhanh chng tip thu t tng dn ch t sn c truyn b vo Vit Nam.
- Tt c cc yu t trn y lm ny sinh tro lu dn tc ch ngha, mang ni dung t tng
mi. Quan nim i quc trung qun theo thc h phong kin c thay th bng ch ngha quc gia dn
tc, gn lin khi nim nc vi dn. Cuc u tranh chng quc gn lin vi cuc u tranh i dn
ch, dn quyn, pht trin t nc theo con ng t bn ch ngha, xy dng mt nc Vit Nam mi
theo hnh nh cc nc vn minh trn th gii.
+ Trong khi thng nht vi nhau v mc tiu, nhng ngi ch xng li c s phn ho v bin
php cu nc vi hai xu hng chnh: ci cch n ho vi i din tiu biu l Phan Chu Trinh v Phan
Bi Chu vi xu hng cch mng bo ng. Hai xu hng ny song song tn ti v khng i lp vi
nhau mt cch tuyt i, chng an xen, ho ln vo nhau, to iu kin cho nhau pht trin. Trong hon
cnh lch s Vit Nam u th k XX, th xu hng bo ng l duy nht ng v xu hng ci cch
cng c nhng tc dng nht nh.
- Phan Bi Chu ch trng mun chng php thng li khng th i theo con ng c, phi xy
dng phong tro ton quc, phi tm kim cch thc hot ng mi. ng ch trng vn ng ng o
qun chng trong c nc, tranh th s vin tr ca nc ngoi, t chc bo ng nh thc dn Php,
ginh c lp dn tc, xy dng nn mt ch ch chnh tr da vo dn (lc u ng ch trng nn
qun ch lp hin, sau chuyn sang t tng cng ho) vi vic thnh lp Duy Tn hi, pht ng phong
tro ng du, t chc Vit Nam Quang phc hi.
+ Trong ch trng ca mnh, Phan Bi Chu cng cha t ra mc tiu lt ch phong kin
nhng ng kch bn quan li phong kin thi nt. ng h ho ci cch dn ch, gp phn truyn b,
m trng dy hc, pht trin cng thng...
+ Mt hn ch ca Phan Bi Chu l m h v chnh tr, mun da vo quc ny, nh
quc kia gii phng dn tc. Mt khc Phan Bi Chu cng cha thy c ng lc ch yu ca cch
mng Vit Nam l cng, nng. C th ni trc khi xut hin Nguyn i Quc trn v i chnh tr Vit
Nam, th Phan Bi Chu l lnh t tiu biu nht ca cch mng Vit Nam. Mc d ch trng c hn ch
nhng ng c t tng dn ch sm nht Vit Nam ng thi c cng khi dy dn quyn ca Vit
Nam.
- Phan Chu Trinh gng cao ngn c dn ch, ci cch x hi, ch trng cu nc bng phng
php nng cao dn tr, dn quyn da vo php nh vua quan phong kin h bi, coi nh l mt
iu kin tin quyt ginh c lp. ng ln n kch lit ch vua quan, phn i u tranh v tranh
v cu vin nc ngoi. Chu nh hng t tng dn ch ca Phan Chu Trinh nhiu phong tro ci
cch x hi lc ni ln Bc k, Trung k nh vic thnh lp ng kinh ngha thc, phong tro
Duy tn vi h qu trc tip ca n l phong tro chng su thu nm 1908 Trung k.
+ T tng ca Phan Chu Trinh th hin mt tinh thn dn tc yu nc su sc nhng ch trng
ci cch, da vo thc dn Php cu nc ca ng c phn khng hp thi th.
- Nh vy, n u th k XX, ch ngha yu nc chuyn thnh ch ngha dn tc gn lin vi t
tng dn ch. Phan Bi Chu v Phan Chu Trinh u l th lnh xut sc cng ng trong phong tro
dn tc dn ch ny. iu khc nhau l trong khi Phan Bi Chu nhn mnh vn gii phng dn tc,
cho l iu kin tin hnh cc cuc ci cch dn ch, th phan Chu Trinh li nhn mnh vn ci
cch dn ch, cho l iu kin gii phng dn tc. Tuy c s khc nhau nh vy gia Phan Bi
Chu v Phan Chu Trinh nhng nhn dn Vit Nam vi lng yu nc thit tha khng phn bit bo
ng hay ci cch u hng ng ch trng ca hai ng, to nn mt phong tro dn tc dn ch mnh
m u th k XX, nh du mt bc chuyn bin mi ca phong tro gii phng dn tc nc ta.
- Trang 22 -
Chu Tin Lc
Nhng cui cng tht bi, phong tro gii phng dn tc ri vo cuc khng hong v ng li cu
nc.
b) Con ng i tm chn l cu nc ca Nguyn i Quc.
- Tip nhn sau sc truyn thng yu nc ca dn tc, c s gio dc tt p ca gia nh,
Nguyn Sinh Cung sm c lng yu thng ng bo ngho kh v tinh thn yu nc.
- Tuy tip thu truyn thng dn tc, tinh thn yu nc, song Nguyn Sinh Cung sm nhn thy
khng th i theo con ng cu nc theo thc h phong kin, t sn c. iu m Nguyn Sinh
Cung sm nhn thc c v n dn ngi i ng hng l ngun gc nhng au kh v p bc dn tc
l ngay ti chnh quc, nc quc ang thng tr mnh. Ma h nm 1911, Nguyn Tt Thnh ri
T quc sang phng Ty tm con ng cu nc. l s kin mi cha h c trong lch s nc ta,
vn theo con ng truyn thng i sang phng ng. Vic xut dng c nhiu th h cha anh
lp trc thc hin song ch cu vin, chun b lc lng ko v nc, hoc o to cn b v ch
o, pht ng phong tro u tranh trong nc. mc ch ch yu ca cc chuyn xut dng trc
nhm t chc tp hp lc lng nhng cha c ai t vn v ch trng sang phng Ty tm ng
cu nc nh Nguyn Tt Thnh.
- Qu trnh tm ng cu nc ca Nguyn i Quc, tri qua cuc hnh trnh n nhiu nc
thuc a, ph thuc, t bn quc, ho mnh vo phong tro u tranh ca giai cp cng nhn v nhn
dn cc nc. T lng yu thng ng bo Nguyn i Quc m rng n s ng cm vi nhng ngi
cng cnh ng trn khp th gian v c cng mt k th chung. Ngi, ny sinh thc v s cn thit
phi on kt nhng ngi b p bc u tranh cho nguyn vng, quyn li chung. Chnh cuc hnh
trnh ny cng rn luyn Ngi tr thnh mt cng dn c y phm cht, t tng, tm l x hi ca
giai cp v sn v y l mt trong nhng c s Nguyn i Quc tr thnh ngi cng sn, ngi
chin s quc t.
- Do xut pht t mc ch i ra nc ngoi xem nc Php v cc nc khc lm nh th no ri
tr v gip ng bo ch khng theo mt con ng nh sn, nn Nguyn i Quc tin hnh nghin
cu cch mng Anh, M, Php v cho rng nhng cuc cch mng ny u khng n ni n chn v
khng gii phng c nhn dn lao ng khi mi p bc bc lt.
- Thc tin trong gn 10 nm i tm ng cu nc, nht l khi c S tho ln th nht nhng
lun cng v vn dn tc thuc a ca Lnin (1920) tm thy con ng gii phng dn tc, nng
cao nhn thc ca Nguyn i Quc v con ng gii phng dn tc ca mnh cng nh ca cc dn tc
b p bc khc v n ph hp v p ng nhng tnh cm, suy ngh, nhng hoi bo p t lu Ngi
nay tr thnh hin thc.
c) Phn tch ngha lch s ca Nguyn i Quc tm thy con ng cu nc chn chnh cho
dn tc.
- nh du bc ngot trong cuc i hot ng ca Nguyn i Quc t ch ngha yu nc
truyn thng dn vi ch ngha Mc- Lnin theo con ng cch mng v sn.
y l cng lao to ln u tin ca Ngi gn phong tro cch mng Vit Nam vi phong tro
cng nhn quc t, a nhn dn ta i theo con ng m chnh ngi tri qua: t ch ngha yu nc
n ch ngha Mc- Lnin. l con ng gii phng duy nht m cch mng thng Mi m ra cho
nhn dn lao ng v tt c cc dn tc b p bc trn ton th gii.
- M ng gii quyt khng hong v ng li cu nc gii phng dn tc Vit Nam, to ra
mt trong ba nhn t cu thnh ng cng sn Vit Nam (ch ngha Mc- Lnin), nhn t quyt nh mi
thng li ca cch mng Vit Nam.
- Theo con ng cu nc m Nguyn i Quc chn, t khi ng cng sn Vit Nam ra i
n nay cn c vo iu kin c th ca nc ta v tnh hnh th gii ra ng li ng n, kp
thi v a dn tc ta ginh ht thng li ny n thng li khc: cch mng thng Tm, chin thng
lch s in Bin Ph, i thng ma xun 1975. Ngy nay dn tc vit Nam vn tip tc i theo con
ng m Nguyn i Quc chn xy dng t nc Vit Nam tr thnh mt quc gia: dn giu,
nc mnh, x hi cng bng vn minh.
Cu hi 30.
Nu nhng quan im c bn v chin lc cch mng gii phng dn tc ca Nguyn i

Quc truyn b vo Vit Nam nhm chun b v t tng chnh tr cho vic thnh lp ng Cng
sn Vit Nam.
- Trang 23 -
Chu Tin Lc

Hng dn lm bi
Nhng t tng Nguyn i Quc truyn b trong giai on ny chnh l nn tng ca ng sau ny :
1. Cch mng gii phng dn tc cc nc thuc a phi gn lin vi gii phng giai cp, c
lp t do gn lin vi ch ngha x hi.
2. Cch mng gii phng dn tc cc nc thuc a l mt phn khng kht ca cch mng v
sn th gii. Phi c quan h cht ch vi chnh quc nhng khng ph thuc vo chnh quc.
3. Cch mng cc nc thuc a c nhim v chng quc v tay sai tng bc thc hin
khu hiu rung t dn cy.
4. Nng dn v cng nhn l hai lc lng cch mng to ln.
5. Ngoi cng nng l hai lc lng khc cng nh cc tng lp khc nh t sn, tiu t sn,
a ch,...
6. Phi on kt quc t.
7. Phi c t chc lnh o qun chng u tranh lt giai cp chnh tr v cch mng l vic
chung ca c dn tc ch khng phi l vic ca mt vo ngi.
8. Phi c s lnh o ca mt ng cch mng. ng phi theo ch ngha Mc Lnin.
Nhng quan im trn y ca Nguyn i Quc c hnh thnh di nh sng ca ch ngha
Mc Lnin c truyn v vo Vit Nam, chun b v chnh tr cho vic thnh lp ng Cng sn
Vit Nam.
Cu hi 31.
Ngh quyt ca UNESCO v k nim 100 nm ngy sinh ca Ch tch H Ch Minh c on

vit : Ngi l mt biu tng kit xut v quyt tm ca c mt dn tc, cng hin trn i cho
s nghip gii phng dn tc ca nhn dn Vit Nam...
1. Trn c s trnh by nhng nt chnh v cuc i hot ng cch mng ca H Ch Minh
t nm 1911 n nm 1969, anh (ch) hy :
- Nu nhng cng lao to ln ca Ngi i vi dn tc.
- Rt ra nhng phm cht tiu biu ca Anh hng dn tc H Ch Minh v gii thch
ngun gc ca nhng phm cht .
2. T , anh (ch) hy pht biu suy ngh ca mnh v s nh gi ca UNESCO i vi
Ch tch H Ch Minh.
( thi HSG Quc gia, bng A, nm 2000)
Hng dn lm bi
1. Nhng cng lao to ln ca H Ch Minh i vi dn tc Vit Nam.

Ch tch H Ch Minh l ngi anh hng dn tc, l v lnh t knh yu ca giai cp cng nhn v
nhn dn lao ng Vit Nam. T bui thanh xun n khi vnh bit chng ta, Ngi cng hin tt c
sc lc v tr tu ca mnh cho dn tc. Nhn k nim 100 nm ngy sinh ca Ch tch H Ch Minh,
ngh quyt ca UNESCO c on vit : Ngi l mt biu tng kit xut v quyt tm ca c mt dn
tc, cng hin trn i cho s nghip gii phng dn tc ca nhn dn Vit Nam.... C th thy, t
nm 1930 n nm 1969, ni bt ln cng lao v i ca H Ch Minh, c th nh sau:
a/ T 1920 1930:
Tri qua cuc hnh trnh bn ba tm ng cu nc, Ngi tm c con ng cu nc ng
n con ng cch mng v sn do Lnin vch ra. Nm 1920, Ngi ng v Quc t III v tham gia
sng lp ng Cng sn Php.
Ngi tri qua 10 nm vn ng chun b cho s thnh lp ng Cng sn Vit Nam:
+ Ra sc tuyn truyn ch ngha Mc Lnin vo Vit Nam.
+ Tch cc o to cn b cch mng, cng c t chc, lp ra Hi Vit Nam cch mng thanh nin.
+ Hp nht cc t chc cng sn trong nc thnh ng Cng sn Vit Nam ( 3/2/1930 ).
Vch ra Cng lnh chnh tr u tin ca ng, mt cng lnh ng n v sng to, thm m
tinh thn dn tc v tnh nhn vn.
b/ T 1930 1945:
- Trang 24 -
Chu Tin Lc
- T nm 1930 n 1940, Ngi hot ng nc ngoi, song vn thng xuyn theo di v c

nhiu kin ch o cch mng Vit Nam.
- T u nm 1941, Ngi v nc trc tip ch o cch mng:
+ Ch tr Hi ngh Trung ng ng Cng sn ng Dng ln th 8, hon chnh chuyn hng
ch o chin lc cch mng, ging cao ngn c gii phng dn tc ln hng u, t vn khi
ngha v trang l nhim v trung tm ca ton ng, ton dn ta.
+ Sng lp ra Mt trn Vit Minh, thu ht c ton dn t min ni n min xui, t nng
thn ti thnh th, hnh thnh mt i qun chnh tr hng mnh.
+ Ngi ra ch th thnh lp i Vit Nam tuyn truyn gii phng qun (22/12/1944) i qun
ch lc ca cch mng Vit Nam.
+ Ngi l linh hn ca cuc Tng khi ngha thng Tm 1945, chnh Ngi son tho v cng
b bn Tuyn ngn c lp khai sinh ra nc Vit Nam dn ch cng ha vo ngy 2-9-1945 ti Qung
trng Ba nh lch s.
c/ T 1945 1969 :
- Nguyn i Quc cng ng lnh o v cho li con ng Cch mng Vit Nam vt qua thc
ghnh, bo v thnh qu cch mng nm u tin sau Cch mng thng Tm (1945 1946), to c s lc
lng ta bc vo cuc khng chin chng Php. (Ngi ra nhng quyt nh sng sui vi
nhng chnh sch mm do v sch lc, cng rn v nguyn tc nhm phn ho i ph k th bo v
thnh qu cch mng, ngy 6/3/1946, Ngi k Hip nh s b, ngy 14/9/1946, H Ch Minh k vi
Php Tm c).
- Trong thi gian t nm 1946 n nm 1969, vai tr ca Ngi gn lin vi ng Cng sn Vit
Nam . Trong khng chin chng Php cng ng ra ng li khng chin, chnh sch xy dng hu
phng, pht trin kinh t, vn, ho, c bit thu c thng li to ln trn mt trn qun s, buc Php
rt khi Vit Nam nm 1954.
- T nm 1954 n nm 1969, Ngi cng ng lnh o cc phong tro chng M min Nam,
xy dng ch ngha x hi min Bc.
- Ngi cng ng ng lnh o mt cuc khng chin chng Php v can thip M.
- Nhn chung, cng lao to ln nht ca H Ch Minh thi k 1946 1969 l cng ng lnh
o nhn dn tin hnh mt lc hai nhim v chin lc: bo v t quc v xy dng ch ngha x hi.
Xuyn sut qu trnh hot ng cch mng ca mnh, ch tch H Ch Minh ng gp cho
dn tc ta nhiu cng lao to ln. Hin nay trong cng cuc xy dng ch ngha x hi, nhng phm cht
sng ngi ca ch tch H Ch Minh vn cn nguyn gi tr soi sng mi trong tng bc i ca ton
ng, ton dn ta.
2. Nhng phm cht tiu biu ca Anh hng dn tc H Ch Minh v ngun gc ca nhng phm
cht .
+ Phm cht tiu biu :
- Hy sinh, cng hin trn i cho s nghip gii phng dn tc, th hin lng yu nc thit tha,
trung thnh vi s nghip ca nhn dn Khng c g qu hn c lp t do v u tranh cho thng li
ca cch mng th gii.
- Tinh thn u tranh bt khut, d gian kh, hy sinh n u cng khng nn trTh hy sinh tt
c, ch nht nh khng chu mt nc, nht nh khng l n l.
- Ngi l trung tm ca s on kt ton dnon kt, on kt, i on kt. Thnh cng,
thnh cng, i thnh cng.
- Biu tng ca tinh thn yu nc kt hp vi tinh thn quc t chn chnh,
- Tiu biu cho o c cch mng.
+ Ngun gc :
- Truyn thng gia nh, qu hng, t nc.
- K tha v pht huy nhng truyn thng tt p ca dn tc, ca cc v anh hng dn tc trc
v nhng tinh hoa vn ho nhn loi, c bit l ch ngha Mc Lnin.
- Do thc tin u tranh cch mng.
- S phn u ca bn thn.
3. Suy ngh v s nh gi.
- Trang 25 -
Chu Tin Lc
S nh gi ca UNESCO i vi Ch tch H Ch Minh l li nhn xt thu o. Trc ht,

UNESCO nh gi ng v cng lao v ng gp ca H Ch Minh i vi dn tc v phm cht tiu
biu ca ngi nh : iu vn ca Ban chp hnh Trung ng ng Lao ng Vit Nam ti l tang H
Ch tch, ngi anh hng v i v chnh Ngi lm rng r dn tc ta, nhn dn ta v non sng t
nc ta.
Mi dn tc u c nhng anh hng ring ca mnh. Song khng nht thit l anh hng dn tc th
c th gii khng bit n. H Ch Minh l mt trong nhng trng hp c bit: mt anh hng dn tc
c c th gii bit n v ca ngi. l nim vinh quang v t ho ca dn tc Vit Nam.
+ Nhng p gp ca H Ch tch i vi th gii m nhn loi tin b tha nhn v cao ngi :
H Ch Minh Chin s cch mng quc t.
Cu hi 32.
Trnh by khi qut nhng s kin lch s lin quan n lnh t Nguyn i Quc (H Ch
Minh) trong sut tin trnh cch mng Vit Nam t nm 1930 n nm 1945. Trong cc s kin nu
trn, hy chn mt s kin m ra k nguyn mi ca lch s dn tc v trnh by chi tit s kin
lch s .
Hng dn lm bi
1) Trnh by khi qut nhng s kin lch s lin quan n lnh t Nguyn i Quc (H Ch
Minh) trong sut tin trnh cch mng Vit Nam t 1930 n 1945.
- Triu tp hi ngh hp nht cc t chc cng sn thnh lp ng Cng sn Vit Nam t
6/1/1930 n 8/2/1930.
- Trong i hi ng Cng Sn ng Dng ln I Macao thng 3/1935, Nguyn i Quc c
c lm i din ca ng ti Quc T Cng Sn.
- Ngy 28/01/1941, Nguyn i Quc v nc triu tp Hi ngh Trung ng ln th VIII
(10/5/1941) v thnh lp Mt trn Vit Minh (19/5/1941), trc tip lnh o cuc vn ng cho Cch
mng thng Tm.
- Ngy 22/12/1944, H Ch Minh ch th thnh lp i Vit Nam Tuyn truyn Gii Phng Qun.
- Thng 5/1945, H Ch Minh ri Pc B (Cao Bng) v Tuyn Quang, xy dng Tn Tro thnh
trung tm ch o phong tro cch mng c nc.
- Ngy 4/6/1945, H Ch Minh ch th thnh lp Khu gii phng Vit Bc.
- Ngy 16 n 17 thng 8/1945, H Ch Minh triu tp i hi quc dn Tn Tro v c c
lm Ch tch U ban Dn Tc Gii Phng Vit Nam.
- Ngy 25/8/1945, H Ch Minh t Tn Tro v H Ni.
- Ngy 28/8/1945, H Ch Minh ci t y ban Dn tc gii phng Vit Nam thnh Chnh ph lm
thi nc Vit Nam Dn Ch Cng Ha. Trong nhng ngy ny, H Ch Minh son tho bn Tuyn ngn
c lp.
- Ngy 2/9/1945, H Ch Minh c Tuyn ngn c lp khai sinh nc Vit Nam dn Ch Cng
Ha.
2) Trong cc s kin nu trn, hy chn mt s kin m ra k nguyn mi ca lch s dn tc.
Trnh by chi tit s kin lch s . Ngy 2/9/1945 : y l s kin m u cho mt k nguyn mi
ca lch s dn tc : c lp, t do v ch ngha x hi.
- Ngy 2/9/1945 ti qung trng Ba nh (H Ni) trc hng vn ng bo th v cc vng
ln cn. Ch tch H Ch Minh thay mt chnh ph lm thi c bn Tuyn ngn c lp trnh trng
tuyn b vi ton th quc dn v th gii: Nc Vit Nam Dn ch Cng ha thnh lp.
- Bn Tuyn ngn nu r: Php chy, Nht hng, Bo i thoi v, dn ta nh cc xing xch
thc dn gn 100 nm nay xy dng nn nc Vit Nam c lp. dn ta li nh ch qun ch
my mi th k m lp nn ch dn ch cng ha
- Cui bn Tuyn ngn, H Ch Minh khng nh: Nc Vit Nam c quyn hng t do v c
lp, v s tht tr thnh nc t do v c lp. Ton th dn tc Vit Nam quyt em tinh thn v lc
lng, tnh mnh v ca ci bo v quyn c lp t do y.
Cu hi 33.
- Trang 26 -
Chu Tin Lc
Hy chn lc v trnh by 3 ng gp to ln nht ca lnh t Nguyn i Quc trong 50 nm

u ca th k XX. L gii s la chn ?
Hng dn lm bi
1- Tm ra con ng cu nc nm 1920.
* Trnh by s kin :
- Nm 1911 Nguyn Tt Thnh ra i tm ng cu nc. Ngi n khp cc chu lc hc
tp v tm hiu qua thc tin cc nc.
- Thng 7/1920 ti th Pari, Nguyn i Quc tip cn c t tng cch mng ca L-nin
qua S tho Lun cng V vn dn tc v thuc a.Thng 12/1920 ti i hi ln th XVIII ca
ng X hi Php Ngi b phiu tn thnh Quc t th III thnh lp ng Cng sn Php v tr thnh
ngi Cng sn Vit Nam u tin.
* L gii :
Vic pht hin ra con ng cu nc mi Mun gii phng dn tc khng c con ng no
khc hn l con ng cch mng v sn.l ng gp to ln u tin trong cuc i cch mng ca
Nguyn i Quc:
- Con ng cu nc do Nguyn i Quc tm ra kt thc thi k khng hong v ng li
lnh o ca cch mng nc ta v m ra thi k cch mng Vit Nam gn lin vi mi hot ng ca
phong tro cch mng th gii.
- Vt qua nhng hn ch ca cc nh yu nc cng thi, t mt ngi yu nc Nguyn i
Quc vn ln tr thnh ngi Cng sn. T y ngoi nhim v ca mt ngi Vit Nam yu nc
u tranh cho dn tc mnh; Nguyn i Quc cn c nhim v ca ngi Cng sn quc t u tranh
cho cc dn tc khc.
2- Thnh lp ng Cng sn Vit Nam nm 1930.
* Trnh by s kin:
- Cui nm 1929 xut hin 3 t chc Cng sn Vit Nam, l mt bc tin ng thi cng l
mt nguy c ca phong tro yu nc trc s khng b trng ca thc dn Php.
- Nhn thc c vn , ngy 6/1/1930, Nguyn i Quc t Thi Lan tr v Qung Chu triu
tp Hi ngh hp nht 3 t chc cng sn thnh mt ng duy nht mang tn ng Cng sn Vit Nam.
- Ti Hi ngh, Nguyn i Quc son tho Cng lnh chnh tr u tin ca ng, tt c nhng
ni dung trong cng lnh tr thnh ng li c bn nht ca cch mng Vit Nam hn 70 nm nay.
* L gii :
- S ra i ca ng Cng Sn Vit Nam l kt qu tt yu do hot ng ca Nguyn i Quc
sau khi tm ra con ng cu nc nm 1920. Hot ng kt hp c 3 nhn t: ch ngha McLnin, phong tro cng nhn v phong tro yu nc Vit Nam trong thi i mi.
- S kin thnh lp ng l bc ngot ln trong lch s cch mng Vit Nam. T y cch mng
Vit Nam c s lnh o duy nht ca ng Cng Sn Vit Nam.
- ng Cng Sn Vit Nam c thnh lp l thm mt ng gp na ln hn ca Nguyn i
Quc. N to ra c nhn t mang tnh quyt nh mi thng li trong qu trnh pht trin ca cch
mng Vit Nam.
3- Khai sinh nc Vit Nam Dn ch Cng ha ngy 2/9/1945.
* Trnh by s kin :
- Trong bi cnh cui Chin tranh th gii th hai, pht xt c chu u b nh bi, pht xt
Nht ng Dng chun b u hng. Ngy 14/8/1945 Hi ngh ton quc ca ng Cng Sn Vit
Nam quyt nh Tng khi ngha. Ngy 16/8/1945 i hi Quc dn Tn Tro thng nht ch trng
tng khi ngha v a ra nhng quyt nh quan trng.
- Cuc tng khi ngha din ra t ngy 14/8 n ngy 28/8. Nhiu a phng quan trng nh th
H Ni, Hu, Si Gn nhanh chng khi ngha ginh chnh quyn gp phn quyt nh cho s
thng li chung ca c nc.
- Ngy 2/9/1945, ti qung trng Ba nh (H Ni) H Ch Minh c bn Tuyn ngn c lp
khai sinh ra nc Vit Nam Dn Ch Cng Ha.
* L gii :
- Trang 27 -
Chu Tin Lc
- y l bc ngot ln trong lch s dn tc, ph tan xch xing n l ca thc dn Php hn

80 nm, ch thng tr ca pht xt Nht gn 5 nm, lt ch phong kin ng tr hng chc th k
nc ta, lp nn nc Vit Nam dn Ch Cng Ha do nhn dn lao ng lm ch.
- Vic khai sinh nc Vit Nam Dn ch Cng ha m ra mt k nguyn mi trong lch s dn
tc. K nguyn Vit Nam : c lp, t do v ch ngha x hi.
- C th ni vic tuyn b thnh lp nc Vit Nam Dn ch Cng Ha, Nguyn i Quc hon
thnh mc tiu cu nc m Ngi t t ra cho mnh vo nm 1911 v cng l ng gp ln nht
ca Ngi trong 50 nm u th k XX, cng nh trong lch s dn tc.
CHUYN 3
Phong tro yu nc theo khuynh hng dn ch t sn Vit Nam

t nm 1925 n 1930
A. KIN THC C BN
I/ BC PHT TRIN CA PHONG TRO CCH MNG (1926 1927)
a. Phong tro cng nhn :
- Trong hai nm (1926 1927), bng n nhiu cuc bi cng, hc sinh hc ngh, ln nht l nh
my s Nam nh, n in cao su Cam Tin, Ph Ring (Bnh Phc). n in c ph Thi Nguyn.
- Phong tro pht trin vi quy m ln trn ton quc : nh my dim Bn Thu, nh my ximng
Hi Phng, dt Nam nh, nh my Ba Son (Si Gn).
- Cc cuc u tranh u mang tnh cht chnh tr vt ra ngoi phm vi mt xng lin kt nhiu
ngnh ngh, nhiu a phng. Trnh gic ng ca cng nhn c nng ln v tr thnh mt lc
lng chnh tr yu nc.
b. Phong tro yu nc : Phong tro u tranh ca nng dn, tiu t sn v cc tng lp nhn dn
khc cng pht trin gp thnh mt ln sng dn tc, dn ch khp c nc. Trong bi cnh lch s ,
cc t chc chnh tr ni tip nhau ra i.
II/ HI VIT NAM CCH MNG THANH NIN
1. Ti sao thng 6/1925, Nguyn i Quc khng thnh lp ng Cng Sn Vit Nam m thnh lp
Hi Vit Nam Cch mng thanh nin ?
+ Mun thnh lp ng Cng Sn Vit Nam phi c nhng iu kin nh :
- Th nht, ch ngha Mc Lnin c truyn b su rng.
- Th hai, phong tro cng nhn pht trin mnh m.
+ V th, nm 1925, Nguyn i Quc thnh lp hi Vit Nam Cch mng thanh nin v Vit
Nam cha hi hai iu kin ny.
2. S ra i :
- Thng 12/1924 ti Qung Chu, Nguyn i Quc t Lin X v Qung Chu (Trung Quc). Ti
y, Ngi tip xc vi cc nh cch mng Vit Nam c mt ti y mi y theo ting bom Sa Din.
Cng ti Qung Chu, Nguyn i Quc hun luyn, o to thanh nin thnh cc chin s cch mng, b
mt a v nc truyn b l lun gii phng dn tc v t chc nhn dn, chn mt s thanh nin
trong Tm tm x lp ra Cng sn on.
- Thng 6/1925, lp Hi Vit Nam cch mng thanh nin nhm t chc v lnh o qun chng
on kt, tranh u nh quc ch ngha Php v tay sai t cu ly mnh.
3. Hot ng :
- C quan lnh o cao nht l Tng b (Nguyn i Quc, H Tng Mu, L Hng Sn). Tr s
t ti Qung Chu .
- Bo Thanh nin ca Hi do Nguyn i Quc sng lp (21/6/1925) v tc phm ng Kch
mnh (1927) trang b l lun lun cch mng gii phng dn tc cho cn b Hi nhm tuyn truyn
cho giai cp cng nhn v cc tng lp nhn dn. Ni dung tc phm ng Kch mnh nh sau :
- Trang 28 -
Chu Tin Lc
+ Nguyn i Quc vch ra phng hng c bn v chin lc ca cch mng gii phng dn tc
Vit Nam :
+ Nhng quan nim c bn v chin lc v sch lc cch mng gii phng dn tc Vit Nam.
- Nm 1927, Hi xy dng c s khp c nc: cc k b Trung, Bc, Nam. Nm 1928 Hi c
gn 300 hi vin, n 1929 c khong 1700 hi vin v c c s trong Vit kiu Xim (Thi Lan).
- Ngy 9/7/1925, Nguyn i Quc v mt s nh yu nc Triu Tin, Innxia lp ra Hi Lin
hip cc dn tc b p bc ng.
- Nm 1928, Hi ch trng v sn ha, tuyn truyn vn ng cch mng, nng cao thc
chnh tr cho giai cp cng nhn. Phong tro cng nhn cng pht trin mnh, tr thnh nng ct ca
phong tro dn tc trong c nc, n ra ti cc trung tm kinh t, chnh tr (bi cng ca cng nhn than
Mo Kh, nh my ca Bn Thy, xi mng Hi Phng,
- Nm 1926 1927 lin tip n ra nhiu cuc bi cng ca cng nhn, vin chc, hc sinh hc
ngh ln nht l cuc bo cng ca hn 1000 cng nhn, vin chc, hc sinh hc ngh ti nh my si
Nam nh, cao su Ph Ring.
- Nm 1928 1929, phong tro cng nhn trn pht trin mang tnh thng nht trn ton
quc. C hn 40 cuc u tranh n ra t Bc ch Nam mang tnh cht chnh tr chng t trnh gic ng
ca cng nhn c nng ln r rt.
4. Tc dng v ngha lch s : Thc y phong tro cng nhn pht trin v cht v thc t gic.To
bc chun b v t chc cho vic thnh lp chnh ng ca giai cp v sn.
5. Vai tr ca Nguyn i Quc :
+ Sng lp v lnh o Hi Vit Nam cch mng thanh nin, lc chn thanh nin yu nc a vo
Hi, vch ra mc ch, chng trnh ca Hi.
+ M lp hun luyn chnh tr, trc tip vit bi dy, cho xut bn bo Thanh nin.
+ Qua hot ng ca Hi, Ngi thc hin mc ch o to nhng cn b cch mng em ch
ngha Mc Lnin truyn b vo trong nc. y chnh l qu trnh chun b cho vic thnh lp ng
Cng sn Vit Nam (3/2/1930).
y chnh l qu trnh chun b cho vic thnh lp ng Cng sn Vit Nam.
III/ TN VIT CCH MNG NG V S PHN HO CA T CHC
1. Hon cnh ra i :
Trong phong tro yu nc dn ch nhng nm u thp k XX, nhm sinh vin nhiu trng cao
ng H Ni v nhm t chnh tr c Trung K hp lo thnh lp hi Phc Vit.
2. Hot ng:
- Qua nhiu ln i tn : Phc Vit Hng Nam Vit Nam Cch mng ng Vit Nam cch
mng ng ch hi. Cui cng, n thng 7/1928, ly tn chnh thc l Tn Vit Cch mng ng.
- Ch trng: nh d quc ch ngha nhm thit lp mt x hi bnh ng v bc i
- Lc lng: nhng tr thc nh v thanh nin tiu t sn yu nc.
- a bn hat ng ch yu Trung K.
- ng Tn Vit ra i, hot ng trong iu kin Hi Vit Nam cch mng thanh nin pht trin
mnh, t tng cch mng ca Nguyn Ai Quc v ng li ca Hi cun ht nhiu ng vin ca Tn
Vit, mt s ng vin tin tin chuyn sang Hi Vit Nam cch mng thanh nin, s cn li tch cc
chun b tin ti thnh lp chnh ng Cch mng theo hc thuyt Mc-Lnin.
3. Vai tr : Gp phn thc y s pht trin cc phong tro cng nhn, cc tng lp nhn dn trong
phong tro dn tc, dn ch cc a phng c ng hat ng.
4. S phn ho ca Tn Vit :
Ni b ng din ra cuc u tranh gia hai khuynh hng Cch mng v ci lng, kt qu :
o Mt s ng vin tin tin ca Tn Vit chuyn sang Hi Vit Nam Cch mng thanh
nin.
o S ng vin cn li th tch cc chun b tin ti thnh lp chnh ng kiu mi theo ch
ngha M Lnin.
IV/ VIT NAM QUC DN NG V CUC KHI NGHA YN BI
1. S thnh lp Vit Nam Quc dn ng
a. Nhng iu kin thnh lp Vit Nam Quc dn ng (1927)
- Trang 29 -
Chu Tin Lc
+ Do s pht trin mnh m ca phong tro dn tc, dn ch c bit l s ra i v hot ng ca

Hi Vit Nam cch mng thanh nin v Tn Vit cch mng ng.
+ Ti Nam ng th x, ngy 25/12/1927 Nguyn Thi Hc, Phm Tun Ti, Nguyn Khc Nhu,
Ph c Chnh thnh lp Vit Nam Quc dn ng do nh hng ca phong tro dn tc cng vi nh
hng ca Cch mng Tn Hi (Trung Quc) vi ch ngha Tam Dn ca Tn Trung Sn. y l chnh
ng theo xu hng cch mng dn ch t sn, i biu cho t sn dn tc Vit Nam.
b. Nt khi qut v chnh tr, t tng, t chc v phng thc hot ng :
- Nhng non yu:
+ V chnh tr, t tng:
o Nm 1929 Vit Nam Quc dn ng cng b nguyn tc : T do Bnh ng Bc i.
o Ly ch ngha Tam dn ca Tn Trung Sn, mt tro lu dn ch t sn thnh hnh
Trung Quc lm nn tng chnh tr, t tng; nhng nhng nguyn tc, chnh sch c tnh
cch mng b loi b (Khu hiu Bnh qun a quyn, chnh sch Lin Nga, Ln cng
ph tr cng nng).
+ Tn ch, mc ch: Cn chung chung khng r rng (nhm nh ui gic Php, nh ngi
vua, sau cng thit lp dn quyn).
+ V t chc: Chng trnh hat ng ca ng chia thnh 4 thi k: c ng, bi cng, nh
ui gic Php, nh ngi vua, thit lp dn quyn.
+ y l ng cch mng theo khuynh hng dn ch t sn, tiu biu cho mt b phn t sn
dn tc do Nguyn Thi Hc, Phan Tun Ti, Nguyn Khc Nhu v Ph c Chnh sng lp, ch trng
xy dng thnh 4 cp t trung ng: Tng b, K b, Tnh b n Chi b c s nhng cha bao gi tr
thnh h thng trong c nc.
+ Thnh phn ng vin trong Vit Nam quc dn ng phc tp, kt np hc sinh, sinh vin,
cng chc, t sn dn tc, ph nng, thn ho a ch v c mt s binh lnh ngi Vit trong qun i
Php.
+ L mt ng hot ng b mt nhng t chc lng lo, k lut thiu nghim minh, kt np ng
vin ba bi, thc dn Php li dng s h ny a tay chn vo ng, theo di nm bt mi hot ng
ca ng v ch dp ta tay n p.
+ Phng thc hot ng : Ch trng bo ng v trang Cch mng bng st & mu , t ch
n tuyn truyn vn ng qun chng. Khng c c quan ngn lun hoc ti liu vn kin chnh thc
gii thch tn ch, mc ch. Khng c l lun lm c s cho ng li v phng php u tranh nn hot
ng thin v qun s, nng v m st c nhn.
- V sao li c nhng non yu ? L t chc chnh tr ca giai cp t sn, cha c cng lnh hot
ng. i theo khuynh hng dn ch t sn, khuynh hng ny tr nn li thi, lc hu Vit Nam.
2. Cuc khi ngha Yn Bi
a. Nguyn nhn bng n
- Ngy 9/2/1929, H Ni xy ra v m st tn trm m phu Ba Danh (Bazin), thc dn Php
tin hnh n p cc t chc v ng phi cch mng Vit Nam.
- Lc lng ca Vit Nam Quc Dn ng b tn tht ln trong t truy qut ny. Thay v phi tp
trung khi phc v cng c lc lng, cc yu nhn cn li ca ng ny quyt nh dc ht lc
lng cho mt cuc bo ng vi mc tiu Khng thnh cng cng thnh nhn.
b. Din bin chnh
- m 9/2/1930, cuc khi ngha n ra Yn Bi, sau l Ph Th, Hi Dng, Thi Bnh
H Ni c nm bom phi hp.
- Yn Bi, qun khi ngha chim c tri lnh, git v lm b thng mt s qun Php, nhng
khng lm ch c tnh l nn hm sau b Php phn cng v tiu dit.
- cc ni khc, ngha qun cng ch tm thi lm ch my huyn l nh, sau b Php chim li.
- Cuc khi ngha hon ton tht bi, Nguyn Thi Hc cng 12 ng ch ca ng b thc dn
Php kt n t hnh.
c. Nguyn nhn tht bi v ngha lch s
* Nguyn nhn tht bi
- Trang 30 -
Chu Tin Lc
Khch quan : Cuc khi ngha cha c chun b y c v t chc ln lc lng, trong
khi thc dn Php cn mnh n p mt cuc u tranh v trang va c c, va
non km nh cuc khi ngha Yn Bi.
o Ch quan : Vit Nam Quc dn ng lnh oi mt t chc non km, khng p ng c
uu cu khch qua ca s nghip gii phng dn tc
* ngha lch s : Cuc khi ngha Yn Bo tuy tht bi, song cuc khi ngha gp phn c v
lng yu nc ca nhn dn ta i vi b l cp nc v bn nc nn nhn dn trong nc v lc
lng tin b ngoi nc ng h.
S tht bi ca cuc khi ngha Yn Bi chm dt vai tr ca Vit Nam Quc dn ng
trong phong tro gii phng dn tc.
V/ BA T CHC CNG SN RA I (1929)
a. Hon cnh lch s:
* Th gii:
- Cch mng dn tc dn ch Trung Quc pht trin mnh, v phn bin ca Tng Gii Thch
lm cho Cng x Qung Chu tht bi li nhiu bi hc kinh nghim cho cch mng Vit Nam.
- i hi ln th V ca Quc t Cng sn vi nhng ngh quyt quan trng v phong tro cch
mng cc nc thuc a.
* Trong nc:
- T cui nm 1928 u nm 1929 phong tro dn tc dn ch nc ta pht trin mnh. c bit
l phong tro cng nng theo khuynh hng v sn, giai cp cng nhn tht s trng thnh, t ra yu
cu cp thit l phi c ng cng sn kp thi lnh o phong tro.
- Lc ny Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin khng cn sc lnh o nn trong ni b ca
Hi din ra mt cuc u tranh gay gt xung quanh vn thnh lp ng. Hon cnh dn n s
phn ha ca Hi Vit Nam cch mng thanh nin v t chc Tn Vit dn n s ra i ca ba t chc
cng sn trong nm 1929.
b. Qu trnh thnh lp :
+ ng Dng cng sn ng :
Cui thng 3/1929, mt s hi vin tin tin ca Hi Vit Nam cch mng thanh nin Bc
k, trong c Ng Gia T, Nguyn c Cnh thnh lp chi b cng sn u tin gm 7
ngi, ti s nh 5D ph Hm Long H Ni.
Thng 5/1929, ti i hi ln th nht ca Hi Vit Nam Cch mng thanh nin hp
Hng Cng, on i biu Bc K a ra ngh thnh lp ng cng sn nhng khng
c chp nhn, h b i hi v nc.
Thng 6/1929, nhm trung kin cng sn Bc K hp ti s nh 312 ph Khm Thing
H Ni quyt nh thnh lp ng Dng cng sn ng, thng qua tuyn ngn, iu l
ng, bo Ba lim v hot ng ch yu Bc K
- nh du s thng li ca quan im v sn i vi quan im t sn trong t chc thanh nin
cng nh p ng yu cu ca Cch mng.
+ An Nam cng sn ng : S ra i v hot ng ca ng Dng cng sn ng nh hng
tch cc n b phn cn li ca Hi Vit Nam cch mng thanh nin Nam K. Thng 9/1929, s hi
vin cn li ca Hi Nam K quyt nh thnh lp An Nam cng sn ng.
+ ng Dng cng sn lin on : S ra i v hot ng ca ng Dng cng sn ng v An
Nam cng sn ng y nhanh qa trnh phn ha ca t chc Tn Vit. Thng 9/1929, cc hi vin
tin tin ca Tn Vit quyt nh thnh lp ng Dng cng sn lin on hot ng ch yu Trung
K.
c. ngha lch s ca s xut hin ba t chc cng sn Vit Nam.
- L sn phm tt yu ca lch s.
- nh du s trng thnh ca giai cp cng nhn Vit Nam.
- Chng t xu hng cch mng v sn ang pht trin mnh m nc ta.
- L bc chun b trc tip cho vic thnh lp ng cng sn Vit Nam.
o
- Trang 31 -
Chu Tin Lc
Cu hi 34. Nhng im mi trong phong tro cch mng Vit Nam trong nhng nm 1926 1927 ?
Cu hi 35. S ra i v hot ng ca Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin.
( thi tuyn sinh i hc nm 2008)
Cu hi 36. S ra i v hot ng ca Vit Nam Quc dn ng.

Cu hi 37. S ra i v hot ng ca Tn Vit Cch mng ng.

Cu hi 38. Hon cnh ra i, ni dung hot ng, tc dng v ngha ca t chc Vit Nam Cch mng
thanh nin ? Vai tr ca Nguyn i Quc trong vic thnh lp hi?

Cu hi 39. Trnh by nhng iu kin dn n thnh lp v nhng non yu ca Vit Nam Quc dn
ng v chnh tr, t tng, t chc v phng thc hot ng. V sao c nhng non yu ? Nu
nguyn nhn bng n, din bin, nguyn nhn tht bi v ngha lch s ca cuc khi ngha Yn Bi ?
Cu hi 40. Ti sao vo nm 1929, Vit Nam li c s ra i ca ba t chc Cng sn ? S ra i v
hot ng ca ba t chc ny gy bt li nh th no vi tin trnh pht trin ca cch mng Vit Nam
lc by gi ?
C. MT S DNG BI TP T LUN KHC
Cu hi 41.
Bng cc s kin v s liu c th, hy phn tch v chng minh phong tro cng nhn Vit
Nam trong giai on t nm 1919 n 1929 pht trin chuyn bin t t pht sang t gic.
Hng dn lm bi
a. Nhng nt chnh v s ra i ca giai cp cng nhn Vit Nam

- Ra i ngay trong cng cuc khai thc thuc a ln 1 v pht trin mnh c v s lng, cht
lng trong cuc khai thc thuc a ln 2 (t 10 vn trc chin tranh tng 22 vn nm 1929) phn ln
tp trung trong cc trung tm kinh t ca Php
- Ngoi c im chung ca giai cp cng nhn quc t (i din cho lc lng sn xut tin b
nht x hi, iu kin lao ng v sinh hot tp trung, tnh k lut cao...) giai cp cng nhn Vit Nam
c c im ring:
o B 3 tng p bc bc lt ca quc, phong kin, t sn ngi Vit
o C quan h t nhin gn b vi giai cp nng dn
o K tha truyn thng yu nc, anh hng bt khut ca dn tc
o Va mi ra i tip thu ngay nh hng mnh m phong tro cch mng th gii v ch
ngha Mc Lnin
- Do i sng vt cht tinh thn ca giai cp cng nhn th gii ht sc thp km v kh cc.
Hon cnh v c im ring ca mnh giai cp cng nhn Vit Nam sm tr thnh mt lc lng chnh
tr c lp, thng nht, t gic trong c nc trn c s nhanh chng vn ln nm quyn lnh o
cch mng nc ta.
* Nguyn nhn phong tro cng nhn c bc pht trin :
S ra i ca cng hi (b mt) do Tn c Thng lnh o.
B p bc bc lt nng n.
Do s c v ca cng nhn, thu th Php v Trung Quc Hi Phng, Si Gn, Hng
Cng,...
b. Qu trnh pht trin ca phong tro cng nhn Vit Nam
* Giai on 1919 1925
- Phong tro cng nhn thi k ny chu nh hng ca phong tro u tranh ca cng nhn v
thu th Trung Quc v Php. Ngoi ra cn chu nh hng ca cuc cch mng thng Mi Nga cc
cc cuc u tranh dn ch
- C 25 cuc u tranh ring r v quy m tng i ln nhng mc tiu u tranh cn nng v
kinh t cha c s phi hp gia nhiu ni, mi ch c mt trong cc lc lng tham gia phong tro dn
tc, dn ch cn tnh cht t pht.
- Cc cuc u tranh:
- Trang 32 -
Chu Tin Lc
+ Bc K, bi cng n ra Nam nh, H Ni, Hi Dng,...

+ Nam K, mi bt l cuc bi cng ca th my xng Ba Son (8/1925) ngn cn chin hm
Misl ca Php ch lnh sang tham gia n p phong tro u tranh cch mng ca nhn dn v thu
th Trung Quc. Cuc bi cng nh du bc tin mi ca phong tro cng nhn , t tng cch mng
thng Mi thm nhp vo giai cp cng nhn v bt u bin thnh hnh ng c thc.
+ Giai cp cng nhn Vit Nam dn i vo t chc. Nm 1920, cng nhn Si Gn Ch Ln
thnh lp cng hi (b mt) do ng ch Tn c Thng ng u thu ht kh ng hi vin tham gia.
Cng trong thi gian ny, c mt s ln cng nhn v thu th Vit Nam gia nhp cc t chc nghip
on v cng hi Php, Qung Chu, Thng Hi (Trung Quc),....
- y l giai on chun b sang t gic ca cng nhn nc ta, pht trin nhanh v s lng,
trng thnh v cht lng
* Giai on 1926 1929:
- Hon cnh: phong tro cng nhn ngy cng pht trin mnh i vo thng nht, y l thi k
phong tro chu nh hng ca kh nhiu yu t
+ Th gii: cch mng dn tc dn ch Trung Quc pht trin mnh m vi nhng bi hc kinh
nghim v s tht bi ca Cng x Qung Chu nm 1927. i hi ln V ca Quc t Cng Sn vi
nhng ngh quyt quan trng v phong tro cch mng cc nc thuc a
+ Trong nc:
- Hi Vit Nam Cch mng thanh nin v Tn Vit Cch mng ng y mnh hot ng trong
phong tro cng nhn: m lp hun luyn cn b, ra bo Thanh nin.
- Nguyn i Quc vit cun "ng cch mnh" vch ra nhng phng hng c bn v chin
lc v sch lc ca Cch mng gii phng dn tc Vit Nam .
- Phong tro V sn ho truyn b ch ngha Mc Lnin vo phong tro cng nhn
thng qua c tc ng n s gic ng chnh tr ca giai cp cng nhn to iu kin cho phong
tro u tranh ca cng nhn pht trin mnh m hn.
- Din bin phong tro u tranh:
+ T nm 1926 n nm 1928 : Lin tip n ra nhiu cuc bi cng ln, ln nht l cuc bi cng
ca 1000 cng nhn nh my si Nam nh, 500 cng nhn n in cao su Cam Tim, n in cao su
Ph Ring...
+ T nm 1928 n nm 1929 : Phong tro mang tnh thng nht trong ton quc, c 40 cuc
u tranh n ra t Bc Nam : nh my xi mng, nh my si Hi Phng, Nam nh, nh my xe la
Trng Thi...
- c im:
+ Phong tro cng nhn trong thi gian ny n ra lin tc, rng khp cc cuc u tranh
mang tnh cht chnh tr, vt ra ngoi phm vi mt xng, bc u lin kt c nhiu ngnh, nhiu
a phng. Nhiu nh my, x nghip thnh lp c Cng hi c bit cng hi Nam K bt lin
lc vi Tng lin on lao ng Php.
+ Cc cuc u tranh c s phi hp v lnh o kh cht ch, khu hiu u tranh c nng
ln dn: i tng lng, thc hin ch ngy lm 8 gi...Cc cuc u tranh mang tnh chnh tr, s
chuyn bin chng t trnh gic ng ca cng nhn nng cao ln r rt tuy cha u khp
+ Giai cp cng nhn Vit Nam tr thnh mt lc lng chnh tr c lp.
Cu hi 42.
Vai tr ca Hi Vit Nam Cch mng thanh nin v s xut hin 3 t chc Cng sn i vi
s pht trin ca phong tro cng nhn.
Hng dn lm bi
- Hot ng ca Hi Vit Nam Cch mng thanh nin v Tn Vit Cch mng ng c tc
dng thc y phong tro cng nhn pht trin t t pht ln t gic : m lp hun luyn cn b
nhm truyn b Ch ngha Mc - Lnin, ra bo Thanh nin, phong tro V sn ho...Phong tro t
nm 1928 pht trin c v s lng v cht lng
- S xut hin ca 3 t chc Cng sn l mt biu hin trng thnh ca giai cp cng nhn. Giai
cp cng nhn ang tr thnh mt lc lng chnh tr c lp ngy cng ln mnh i u trn trn tuyn
- Trang 33 -
Chu Tin Lc
tranh chng quc v phong kin tay sai nc ta. y chnh l bc chun b trc tip cho s
thnh lp ng Cng sn ng Dng.
Cu hi 43.
Trnh by s pht trin ca phong tro cng nhn Vit Nam t sau Chin tranh th gii th
nht n u nm 1930. Phn tch v tr, vai tr ca phong tro cng nhn i vi s thnh lp
ng Cng sn Vit Nam (3/2/1930).
Hng dn lm bi
a) S pht trin ca phong tro cng nhn (1919 1930) :

- Giai cp cng nhn Vit Nam ra i trc Chin tranh th gii th nht v pht trin nhanh
chng trong thi k khai thc thuc a ln th hai, phn ln tp trung cc trung tm kinh t. Trc
chin tranh c 10 vn nm 1929 ln n 22 vn.
+ Ngay t khi ra i, cng nhn u tranh di hnh thc b vic hoc bi cng. T sau Chin
tranh th gii th nht, cc cuc u tranh ca cng nhn n ra nhiu hn.
* T 1919 1925: c khong 25 cuc u tranh. u tranh ca cng nhn vin chc c s cng
thng t nhn Bc K, bi cng ca cng nhn th nhum Ch LnTiu biu l bi cng ca cng
nhn Ba Son (8/1925) nh du bc pht trin mi ca cng nhn v thc chnh tr.
Cc cuc u tranh trong thi k ny s dng hnh thc u tranh ring bit ca cng nhn l
bi cng, c yu cu ring v quyn li c th ca giai cp mnh, bc u xut hin tnh t chc v
thc chnh tr, song c bn vn trnh t pht.
* T 1926 1930: Trong iu kin mi, s ra i ca Hi Vit Nam cch mng thanh nin, hot
ng si ni ca n, ch ngha Mc Lnin c truyn b rng ri vo Vit Nam. Phong tro cng nhn
Vit Nam pht trin hn v s lng v cht lng. Nm 1926 n 1927 c 10 cuc bi cng ca cng
nhn; t nm 1928 n 1930, c khong 40 cuc bi cng ca cng nhn.
+ Cng vi s tng tin ca cc cuc bi cng, ch ngha Mc Lnin c truyn b vo Vit
Nam qua hot ng ca cc t chc thanh nin v nht l khi c phong tro v sn ha, phong tro
cng nhn cng ln cao, thc giai cp biu hin r rt. Cng nhn Vit Nam vn ln trnh t
gic, v trng thnh nhanh chng khi ng Cng sn Vit Nam ra i u nm 1930.
b) V tr ca phong tro cng nhn l :
+ Phong tro cng nhn pht trin mnh m, c thc chnh tr r rt (cng vi phong tro yu
nc) i hi phi c s lnh o ca t chc ng cch mng tin phong. Cc t chc Cng sn ln lt
ra i v sau thng nht thnh ng Cng Sn Vit Nam (3/2/1930).
+ Phong tro cng nhn l iu kin bn trong, l mnh t mu m n nhn ch ngha
Mc Lnin t bn ngoi vo Vit Nam. ng Cng sn Vit Nam ra i l sn phm kt hp gia ch
ngha Mc Lnin vi phong tro cng nhn v phong tro yu nc ca nhn dn Vit Nam. Phong
tro cng nhn l nhn t hnh thnh ng Cng sn Vit Nam.
Cu hi 44.
Hy nu nh hng lm cho phong tro cng nhn Vit Nam pht trin mnh m trong
nhng nm 1926 1929. c im ca phong tro cng nhn trong thi k ny ? ngha ca phong
tro ny i vi vic thnh lp ng Cng sn Vit Nam ?
Hng dn lm bi
a) nh hng n phong tro cng nhn Vit Nam pht trin mnh m trong nhng nm 1926 1929.
Phong tro cng nhn ngy cng pht trin mnh i vo thng nht, y l thi k phong tro chu
nh hng ca kh nhiu yu t
+ Th gii: cch mng dn tc dn ch Trung Quc pht trin mnh m vi nhng bi hc kinh
nghim v s tht bi ca Cng x Qung Chu nm 1927. i hi ln V ca Quc t Cng Sn vi
nhng ngh quyt quan trng v phong tro cch mng cc nc thuc a
+ Trong nc:
- Hi Vit Nam Cch mng thanh nin v Tn Vit Cch mng ng y mnh hot ng trong
phong tro cng nhn: m lp hun luyn cn b, ra bo "Thanh nin".
- Trang 34 -
Chu Tin Lc
- Nguyn i Quc vit cun "ng cch mnh" vch ra nhng phng hng c bn v chin
lc v sch lc ca Cch mng gii phng dn tc Vit Nam .
- Phong tro "V sn ho" truyn b ch ngha Mc - Lnin vo phong tro cng nhn thng
qua c tc ng n s gic ng chnh tr ca giai cp cng nhn to iu kin cho phong tro u
tranh ca cng nhn pht trin mnh m hn.
+ 1926 1928: Lin tip n ra nhiu cuc bi cng ln, ln nht l cuc bi cng ca 1000 cng
nhn nh my si Nam nh, 500 cng nhn n in cao su Cam Tim, n in cao su Ph Ring...
+ 1928 1929: Phong tro mang tnh thng nht trong ton quc, c 40 cuc u tranh n ra t
Bc Nam: nh my xi mng, nh my si Hi Phng, Nam nh, nh my xe la Trng Thi...
b) c im:
+ Phong tro cng nhn trong thi gian ny n ra lin tc, rng khp cc cuc u tranh
mang tnh cht chnh tr, vt ra ngoi phm vi mt xng, bc u lin kt c nhiu ngnh, nhiu
a phng. Nhiu nh my, x nghip thnh lp c Cng hi c bit cng hi Nam K bt lin
lc vi Tng lin on lao ng Php.
+ Cc cuc u tranh c s phi hp v lnh o kh cht ch, khu hiu u tranh c nng
ln dn: i tng lng, thc hin ch ngy lm 8 gi...Cc cuc u tranh mang tnh chnh tr, s
chuyn bin chng t trnh gic ng ca cng nhn nng cao ln r rt tuy cha u khp
+ Giai cp cng nhn Vit Nam tr thnh mt lc lng chnh tr c lp.
c) ngha:
+ Phong tro cng nhn pht trin mnh m c nh hng rng ln trong ton quc v thc s tr
thnh mt lc lng chnh tr c lp, c sc thu ht cc lc lng x hi khc.
+ S pht trin ca phong tro cng nhn thc y nhanh chng vic hnh thnh cc t chc
cng sn: ng Dng cng sn ng, An Nam cng sn ng v ng Dng cng sn lin on
n u nm 1930 thnh lp ng Cng sn Vit Nam.
Cu hi 45.
Trn c s so snh phong tro u tranh ca cng nhn Vit Nam qua cc giai on
1919 1925 v 1926 1929, hy rt ra nhn xt ?
Hng dn lm bi
Thi gian
Giai on
1919 - 1925
Giai on
1926 - 1929
Phong tro u tranh

- Nm 1920, cng nhn Si Gn Ch
Ln thnh lp cng hi do Tn c
Thng ng u.
- Nm 1922, cng nhn vin chc Bc
k i ngh ngy ch nht c tr lng.
- Nm 1924, cng nhn cc nh my
dt, xay go Nam nh, H Ni, Hi
Dng u tranh.
- Thng 8/1925, cng nhn th my
xng Ba Son bi cng ngn cn tu
chin Php ch lnh sang n p phong
tro u tranh cch mng ca nhn dn
Trung Quc.
Nhn xt
- Nhn chung phong tro cng nhn trong
thi k ny cn mang nng tnh t pht, l
t, quy m nh, cha c s phi hp vi
nhau.
- Mc tiu u tranh cn nng v kinh t,
cha c t chc & lnh o, chng t trnh
gic ng cn thp. Tuy vy, phong tro
cng nhn cng gi mt v tr quan trng
trong phong tro yu nc.
- Ring cuc bi cng ca cng nhn Ba
Son khng ch th hin mc tiu kinh t m
cn th hin tinh thn quc t v sn vi
anh em Trung Quc.
- nh du bc tin mi ca phong tro
cng nhn Vit Nam, chuyn t u tranh t
pht sang t gic.
- Trong 2 nm 1926 1927, lin tip

bng n nhiu cuc bi cng ca cng
nhn vin chc, hc sinh. Tiu biu l
bi cng ca 1.000 cng nhn nh my
si Nam nh, 500 cng nhn n in
cao su Cam Tim, cng nhn n in
- Cc cuc u tranh ca cng nhn mang

tnh cht chnh tr, bc u lin kt nhiu
ngnh, nhiu a phng.
- Trnh ca giai cp cng nhn nng
ln r rt. Giai cp cng nhn tr thnh
mt lc lng chnh tr c lp.
- Trang 35 -
Chu Tin Lc
c ph Rayna, n in cao su Ph
Ring.
- Trong 2 nm 1928 1929, c 40 cuc
u tranh n ra t Bc ti Nam, ln
nht l cc cuc bi cng nh my xi
mng, nh my si Hi phng, Nam
nh, nh my dim ca Bn Thy &
nh my xe la Trng Thi, nh my
sa cha t Avia H Ni, m than
Hn Gai, nh my Ba Son, n in
Ph Ring.
- Cc cuc u tranh c s lnh o & phi

hp kh cht ch.
- Khu hiu u tranh ngy cng nng dn
ln: t u tranh i quyn li kinh t
chuyn sang u tranh i quyn li chnh
tr.
Cu hi 46.
Ti sao ni Hi Vit Nam Cch mng thanh nin l t chc tin thn ca ng Cng sn
Vit Nam ?
Hng dn lm bi
- Mc ch ca s thnh lp: thng 6/1925, Nguyn i Quc thnh lp Hi Vit Nam Cch mng
thanh nin trong c Cng sn on lm nng ct o to nhng ngi yu nc Vit Nam thnh
nhng cn b tuyn truyn ch ngha Mc Lnin, bi dng rn luyn nhng ngi yu nc Vit Nam
thnh nhng chin s cng sn, chun b iu kin cho s thnh lp chnh ng ca giai cp cng nhn Vit
Nam.
- ng li chnh tr :
+ Mc ch tn ch ca Hi: lm cch mng dn tc (nh ui thc dn Php v ginh c lp cho
x s, ri sau lm cch mng th gii (lt ch ngha quc v thc hin ch ngha cng sn).
+ Lc lng Cch mng : Cch mng l s nghip ca qun chng nhng do cng nng lm nng
ct.
+ Cch mng phi c ng ca ch ngha Mc - Lnin lnh o.
+ Cch mng trong nc cn phi on kt vi giai cp v sn th gii v l mt b phn ca cch
mng th gii.
- H thng t chc: gm nm cp ng thi xy dng cc t chc qun chng nh cng hi, nng
hi, hi hc sinh, hi ph n.
- Vi mc ch thnh lp v ng li trn y Tuy Hi Vit Nam Cch mng thanh nin cha phi
l mt ng Cng sn nhng n l mt on th c xu hng Mc xt. ng li chnh tr th hin r
lp trng Cch mng ca giai cp cng nhn.
- Trn c s hot ng n 1929, t chc Hi Vit Nam Cch mng thanh nin phn ho thnh hai t
chc cng sn: ng Dng Cng sn ng, An Nam Cng sn ng n nm 1930 hp nht vi ng
Dng Cng sn lin on hnh thnh nn ng Cng sn Vit Nam.
Cu hi 47.
Phn tch hot ng ca t chc Vit Nam Thanh nin Cch mng ng ch Hi. Lm r vai
tr ca t chc i vi s ra i ca ng Cng sn Vit Nam ngy 3/2/1930 ?
Hng dn lm bi
- Bng nhiu cch tr li nhng ni dung cn p ng c 2 yu cu sau:

Nhng hot ng ch yu ca Vit Nam Cch mng thanh nin ng ch hi
Qua nhng hot ng c th thc y phong tro cch mng pht trin:
* Ly t tng ca ch ngha Mc Lnin v Cch mng thng Mi Nga (1917) lm nn tng v
kim ch nam cho hot ng.
* Thc y phong tro yu nc pht trin theo xu hng v sn.
* a ch ngha Mc Lnin vo phong tro cng nhn. Giai cp cng nhn c gic ng v
chuyn bin phong tro cng nhn t t pht sang t gic.
- Ni dung c th:
- Trang 36 -
Chu Tin Lc
* 1:
+ Thng 11/1924 Nguyn i Quc t Lin X tr v Trung Quc tp hp nhng thanh nin Vit
Nam yu nc cha c phng hng r rng (ch trong t chc Tm Tm X), gic ng l tng v
thnh lp t chc Vit Nam Cch mng thanh nin ng ch hi (6/1925) vi nng ct l Cng sn on.
+ Nguyn i Quc trc tip m lp hun luyn chnh tr o to cn b nng ct, truyn b ch
ngha Mc Lnin, nng cao nhn thc chnh tr, l lun cch mng... lm ht nhn gi v nc xy dng
phong tro. Gi i hc Lin X v Trung Quc lm lc lng lnh o ch cht.
+ tuyn truyn ch ngha Mc, gio dc qun chng cch mng, t chc ra t bo Thanh nin
lm c quan ngn lun, c s tuyn truyn gio dc ca t chc. Thng qua t bo Thanh nin t tng ca
ch ngha Mc v Cch mng thng Mi Nga c ph bin su rng trong mi tng lp qun chng yu
nc.
+ Nm 1927, Nguyn i Quc vit tc phm "ng Cch Mnh" trn c s tp hp cc bi ging
qua cc t tp hun chnh tr. Tc phm vch ra nhng vn c th cho cch mng nh cch mng l
s nghip ca qun chng, nh giai cp bc lt phi c ng ca ch ngha Mc Lnin lnh o;
Cch mng Vit Nam phi on kt vi cch mng th gii... Tc phm c xem nh mt cng lnh,
ng li cho t chc, vch ra c con ng u tranh ca cch mng Vit Nam.
+ Nm 1928, t chc Vit Nam Cch mng thanh nin ng ch hi thc hin ch trng "v sn
ho", a hi vin vo cc nh my, hm m, n in rn luyn v ng thi truyn b ch ngha Mc Lninvo phong tro cng nhn nhm gic ng, tuyn truyn v gio dc h. Mc ch a ch ngha Mc Lningn lin vi phong tro cng nhn.
* 2:
- Nu r nhng hot ng ca Vit Nam Cch mng thanh nin ng ch hi c vai tr mnh m
n phong tro yu nc v phong tro cng nhn.
+ T chc Vit Nam Cch mng thanh nin ng ch hi pht trin mnh m trong nc gio dc,
gic ng qun chng yu nc, va gip h chuyn bin v nhn thc chnh tr, va l t chc lnh o
phong tro yu nc...
+ Phong tro yu nc pht trin ln cao v xu hng v sn - ch ngha Mc Lnin chim u th
lm phn ho cc ng vin ca Tn Vit Cch mng ng. Mt b phn i theo Vit Nam Cch mng
thanh nin ng ch hi. Mt b phn cn li c t tng cp tin.
+ Qua hot ng ca phong tro, ch ngha Mc - Lnin i su vo phng tro cng nhn, nng
cao nhn thc chnh tr ca giai cp cng nhn... Giai cp cng nhn u tranh t t pht sang u tranh
t gic, hnh thnh nhng t tng cng sn.
+ Vit Nam Cch mng thanh nin ng ch hi lm thay i v lp trng, t tng ca phong tro
yu nc v giai cp cng nhn. Xu hng v sn chim u th, thng dn cc xu hng t sn... Xut
hin cc t tng cng sn l ht nhn ra i cc t chc cng sn, nhng t chc tin thn ca chnh ng
v sn.
Cu hi 48.
Thng qua hot ng ca Vit Nam Quc dn ng v cuc khi ngha Yn Bi, anh (ch) hy
nh gi vai tr ca giai cp t sn Vit Nam trong cuc vn ng gii phng dn tc u th k XX?
Hng dn lm bi
Trc chin tranh th gii nht , t sn Vit Nam cha phi l mt giai cp nn cha c nhng hot
ng r nt, sau chin tranh t sn Vit Nam bt u bc ln v i chnh tr v c nhng hot ng mang
c im giai cp r nt.
+ Nm 1919 c phong tro chn hng ni ho, bi tr ngoi ho
+ Nm 1923 phong tro chng c quyn thng cng Si Gn.
+ Thnh lp ng lp hin ca Bi Quang Chiu (1923)
+ Phong tro bo ch i quyn t do...
Tuy nhin nhng phong tro ny ch yu nhm tho mn yu cu v quyn t do dn ch, quyn bnh
ng trong kinh t vi t bn Php.
- Ngy 25/12/1927 do nh hng phong tro dn tc dn ch trong nc v t tng tam dn ca
Tn Trung Sn Trung Quc, Vit Nam Quc dn ng thnh lp.
+ C s ht nhn l Nam ng th x, mt nh xut bn tin b.
- Trang 37 -
Chu Tin Lc
+ Ngi lnh o : Phm Tun Ti v Nguyn Thi Hc.

+ a bn hot ng ch yu Bc k.
+ Mc ch: Trc lm dn tc Cch mng, sau lm th gii Cch mng, ng li chnh tr cha
r rng, cn chung chung.
+ Thnh phn phc tp, kt np ng vin ba bi, khng chn lc, t chc lng lo, to iu kin
cho Php ph hoi.
+ Hot ng ch yu nghing v m st c nhn, manh ng, biu hin c th qua cuc khi ngha
Yn Bi.
- Cuc khi ngha Yn Bi :
+ Sau v m st tn trm m phu Badanh (9/2/1929), Php ra sc lng bt v ph hoi t chc Vit
Nam Quc dn ng. Trong khi lc lng b tn tht, c s cch mng b ph v cha kp cng c, nhng
ngi lnh o Vit Nam Quc dn ng quyt nh khi ngha v tranh vi quan nim khng thnh cng
cng thnh nhn.
+ Cuc khi ngha bng n 9/2/1930 vi quy m kh ln (Ph Th, Hi Dng, Thi Bnh, H ni c
nm bom phi hp. Song ch duy tr c 1 tun l th b Php n p v tht bi (14/2/1930).
+ Mc d tht bi nhng khi ngha Yn Bi th hin tinh thn u tranh bt khut ca dn tc ta ni
chung v ngha qun Yn Bi ni ring. T thy r mu thun gia ton th dn tc ta vi thc dn Php
v cng gay gt.
Tuy nhin, s tht bi ca cuc khi ngha Yn Bi cng chng t s hng hi, bng bt nht thi ca
tng lp tiu t sn v cng l s tht bi ca giai cp t sn dn tc trong cuc vn ng gii phng dn
tc u th k XX.
Giai cp t sn Vit Nam sinh ra v ln ln trong hon cnh mt nc thuc a, lun b chn p, s
lng t, nh b v kinh t, non km v chnh tr, nn khng th l giai cp lnh o Cch mng Vit Nam.
Cu hi 49.
Hy so snh nhng c im c bn ca hai t chc cch mng ca Vit Nam ra i t

1925 1929 (Hi Vit Nam Cch mng thanh nin v Vit Nam Quc dn ng), theo cc ni dung
sau : qu trnh thnh lp, l lun chnh tr, ng li cch mng, giai cp lnh o, ng lc cch
mng, v c cu t chc, phng php u tranh v hng php xy dng ng.
Hng dn lm bi
Ni dung
1.Qu trnh
thnh lp
2. L lun
chnh tr
3.ng li
cch mng
4. Giai cp
lnh o
5. ng lc
cch mng
6. V c cu
t chc
Hi Vit Nam cch mng

Vit Nam Quc Dn ng
Thanh nin
Thng 6/1925 Nguyn i Quc tp hp Ra i vo ngy 25/7/1927 tai H Ni.
nhng thanh nin yu nc Qung Chu i hi nht tr bu Nguyn Thi Hc lm
(Trung Quc) v mt s thanh nin Vit ch tch ng.
Nam sang thnh lp mt on th c xu
hng Mcxit.
Da trn ng li l lun ca nh ngha
Mc Lnin.
Theo ng li ca tro lu dn ch t
sn v chu nh hng su sc ca t
tng ca Tn Trung Sn.
Ch trng lm cch mng t sn dn Ch trng nh quc lt ngi

quyn, pht trin sang lm cch mng x vuathit lp dn quyn,thi hnh t do dn
hi ch ngha, xy dng nh nc cng ch.
nng binh.
Giai cp v sn
Giai cp t sn dn tc
Cng nhn, nng dn, tiu t sn, tiu Hc sinh, vin chc, ngi lm ngh t
thng
do, a ch, binh lnh
Tp trung dn ch chia lm 5 cp: Tng b, Chia lm 4 cp: Tng b, K b, Tnh b,
X b, Tnh b, Huyn b, chi b, tr Chi b. Cha bao gi tr thnh mt h
thng trong c nc.
thnh mt h thng thng nht .
- Trang 38 -
Chu Tin Lc
7. Phng
php u
tranh
Bo lc cch mng (Theo gng ca cch

mng thng Mi, on kt vi giai cp v
sn v phong tro cch mng th gii)
8. Phng
php xy
dng ng
T chc bi dng ng vin thng Vic kt np ng vin ba bi.,cha tin

xuyn, a ng vin vo thc t hot ng. hnh bi dng ng vin, khng phi
Mi ng vin khi c kt np phi tri tri qua thi gian th thch.
qua qu trnh th thch.
Bo lc cch mng (Dng v lc nh

ui thc dn Php ginh c lp)
Cu hi 50.
Lp bng thng k 3 t chc yu nc cch mng: Hi Vit Nam Cch mng thanh nin, Tn
Vit Cch mng ng, Vit Nam Quc dn ng trong nhng nm 20 ca th k XX theo cc ni
dung sau:
- Thi gian hot ng
- Lnh o
- Mc tiu
- Lc lng
- Xu hng pht trin
Hy nu nhn xt ca anh (ch) v 3 t chc ni trn.
Hng dn lm bi
Ni dung
so snh
Hi Vit Nam Cch mng

Thanh nin
Tn Vit Cch mng

ng
Vit Nam Quc dn ng
Thi gian
6/1925 n 7/1929
7/1927 n cui 1929
12/1927 n u 1930
Lnh o
Nguyn i Quc
Tng lp tr thc nh ng
Thai Mai, Tn Quang Phit
Nguyn Thi Hc, Ph c

Chnh, Phm Tun Ti, Nguyn
Khc Nhu.
Lc lng
Cng nhn, tr thc, thanh Nhiu tng lp gm tiu t

nin yu nc.
sn, hc sinh, sinh vin,...
Phc tp nh tiu t sn, t sn,

a ch, cng chc, binh lnh,...
Nhim v
v ch
trng
- Truyn b ch ngha Mc - nh ui thc dn Php,

Lnin. o to cn b nhng ko r rng.
Cch mng v sn.
- Lm Cch mng quc gia,
- T chc Cch mng theo ri Cch mng th gii (nh
ch ngha x hi khoa hc : hng ca Hi Vit Nam
Tin hnh Cch mng dn Cch mng Thanh nin)
tc, dn ch, tip l
Cch mng x hi ch
ngha.
- nh ui quc, xo b
ngi vua, thit lp dn quyn.
Xu hng
pht trin
Lm cch mng dn tc, Phn ho theo hai hng : i theo con ng t bn ch

dn ch, lm cch mng v Cch mng v sn v ci ngha nhng b tt.
lng
sn
- Xy dng nc Vit Nam

pht trin theo con ng t
bn ch ngha.
* Nhn xt :
- Ba t chc Cch mng trn u l nhng t chc yu nc c ra i vo nhng nm 20 ca th
k XX. L sn phm tt yu ca nhng iu kin lch s Vit Nam lc by gi, phn nh nguyn vng
ca cc giai cp, tng lp trong x hi. Song 3 t chc li i din cho 3 tng lp khc nhau, phn nh xu
hng pht trin khc nhau
- Trong , Vit Nam Cch mng thanh nin l tin thn ca chnh ng v sn, c ng li ng
n, do Nguyn i Quc thnh lp v o to, thnh phn trong sch, thu ht ng o qun chng nhn
dn.
- Trang 39 -
Chu Tin Lc
- Tn Vit Cch mng ng ca tiu t sn tr thc, v khng kin nh nn b phn ho sang xu

hng Cch mng v sn.
- Vit Nam Quc dn ng ca t sn dn tc, khng c ng li r rng, thnh phn phc tp nn
hon ton tan r vi s tht bi ca cuc khi ngha Yn Bi. Giai cp t sn dn tc khng th l giai cp
lnh o Cch mng Vit Nam.
Dng tng t : Hy nu nhn xt ca anh (ch) v Hi Vit Nam Cch mng thanh nin, Tn
Vit Cch mng ng, Vit Nam Quc dn ng trn cc mt sau : mc ch hot ng, thnh phn tham
gia, xu hng pht trin. ( HSG cp THPT, H Ni, nm 2003)
Cu hi 51.
Ti sao nm 1929, nc ta li din ra cuc u tranh xung quanh vn thnh lp ng

Cng sn Vit Nam ? Cho bit kt qu ca cuc u tranh.
Hng dn lm bi
1. Nguyn nhn din ra cuc u tranh xung quanh vn thnh lp ng Cng sn Vit Nam :
a. Nm 1929, phong tro u tranh ca cng nhn, nng dn, tiu t sn v cc tng lp yu nc
khc pht trin mnh m, kt thnh mt ln sng dn tc dn ch ngy cng lan rng.
- Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin khng cn kh nng tip tc lnh o cch
mng Yu cu lch s t ra phi thnh lp mt chnh ng nhng nhn thc din ra khng ng
u trong cc hi vin ca t chc ny
b. Bc K l ni phong tro cch mng pht trin mnh nht nc, c s lng hi vin ca t
chc Vit Nam Cch mng thanh nin ngV th h sm nhn thy s cn thit phi thnh lp mt
chnh ng v sn.Thng 3/1929, s hi vin tin tin Bc k hp ti H Ni v lp ra chi b Cng
sn u tin, tin hnh vn ng thnh lp mt ng cng sn.
Phong tro cch mng Trung K, Nam K pht trin khng mnh bng Bc K, do
nhng ngi ng u t chc Thanh nin cha nhn thy yu cu cp thit phi thnh lp chnh
ng v sn
Ti i hi ln th nht ca Hi Vit Nam Cch mng thanh nin (5/1929) Hng Cng
(Trung Quc) din ra cuc u tranh gay gt xung quanh vn thnh lp ng. i biu Bc
K a ra yu cu thnh lp ng cng sn nhng khng c chp nhn, h b i hi ra v.
2. Kt qu ca cuc u tranh :
- Thng 6/1929, i biu cc t chc c s cng sn Bc K hp ti s nh 312, ph Khm Thin
(H Ni) quyt nh thnh lp ng Dng Cng sn ng
- Khong thng 8/1929, Tng b Thanh nin v K b Vit Nam Cch mng Thanh nin Nam K
cng nhn thc c yu cu phi thnh lp ng Cng sn nn quyt nh thnh lp An Nam Cng
sn ng.
- Thng 9/1929, nhng ngi gic ng cng sn trong t chc Tn Vit tuyn b thnh lp ng
Dng Cng sn Lin on.
- S ra i ca ba t chc cng sn chng t ch ngha Mc - Lnin thm su vo phong tro
cng nhn, phong tro yu nc Vit Nam. iu kin cho s thnh lp ng chn mui
- Cc t chc hot ng ring r, tranh ginh nh hng ln nhau gy bt li cho phong tro. u
1930, Nguyn i Quc triu tp Hi ngh hp nht ba t chc thnh ng Cng sn Vit Nam
Cu hi 52.
V sao cc phong tro yu nc theo khuynh hng dn ch t sn Vit Nam trong nhng
nm 1919 1930 u b tht bi nhanh chng ? ngha lch s ca cc phong tro ?
Hng dn lm bi
1. Nguyn nhn tht bi :

- Cc phong tro theo khuynh hng dn ch t sn tiu biu l hot ng ca Vit Nam Quc dn
ng, pht trin mnh t sau Chin tranh th gii th nht u ln lt i n tht bi do :
Giai cp t sn dn tc Vit Nam non km v kinh t, qu qut v chnh tr.
Khuynh hng chnh chnh tr theo con ng dn ch t sn dn tc Vit Nam khng p
ng c yu cu khch quan ca s nghip gii phng dn tc ca nhn dn ta.
- Trang 40 -
Chu Tin Lc
T chc non km, khng sc chng trc mi th on khng b ca k th tn ti

v pht trin.
- S tht bi ca phong tro dn tc theo khuynh hng dn ch t san bt ngun t nguyn nhn
su xa v c s kinh t v giai cp x hi Vit Nam sau Chin tranh th gii th nht.
- Khi ngha Yn Bi nm 1930 nh mt ngn n tn trong phong tro u tranh ca t sn dn
tc. Trc khi tt, n bng chy mt ln cui ri khng bao gi chy na. y l mt s kin nh
du s chm dt cc phong tro yu nc i theo khuynh hng dn ch t sn nhng ch cho phong
tro yu nc theo con ng Cch mng v sn Vit Nam.
2. ngha lch s :
- Mc d tht bi, song cc phong tro yu nc theo khuynh hng dn ch t sn vn cn c mt
v tr quan trng trong cuc vn ng gii phng dn tc.
+ Gp phn bi p lng yu nc, truyn thng u tranh chng ngoi xm ca nhn dn ta v
truyn b nhng t tng dn ch nc ta.
+ Gp phn h tr v thc y cho cc hot ng ca phong tro cng nhn.
+ Lm ny sinh hng lot cc t chc chnh tr ca nhiu th h thanh nin k tip bc ra lm cch
mng, bng nhiu con ng khc nhau. Cc th h thanh nin y s dn dn tm n vi ng Cng sn.
Phong tro yu nc l mt nhn t gp vo s ra i ng Cng sn Vit Nam sau ny.
Cu hi 53.
T s phn ha ca Hi Vit Nam cch mng thanh nin v Tn Vit Cch mng ng v
s tht bi ca Vit Nam Quc dn ng, hy cho bit nguyn nhn chung dn n qu trnh
l g ?
Hng dn lm bi
T na sau nhng nm 20 ca th k XX Vit Nam din ra mt thc t lch s:

+ Qu trnh truyn b ch ngha Mc - Lnin v nhng quan im ca Nguyn i Quc v ng
li cch mng trn lp trng v sn Vit Nam do Hi Vit Nam cch mng thanh nin tin hnh.
Nhng chnh s pht trin li vt qu tm lnh o ca Hi. p ng yu cu thc tin cch mng
Vit Nam lc ny, Hi Vit Nam cch mng thanh nin chuyn ha thnh hai t chc Cng sn: ng
Dng Cng sn ng (6/1929) v An Nam Cng sn ng (7/1929).
+ Cng chu nh hng ngy cng su sc ca con ng cch mng v sn, nn Tn Vit cch
mng ng cng c s phn ha: Mt b phn tin tin ca Tn Vit cch mng ng gia nhp vo Hi
Vit Nam cch mng thanh nin; mt b phn cn li sau ny tin n thnh lp ng Dng cng sn
lin on.
+ T chc Vit Nam Quc dn ng theo xu hng cch mng dn ch t sn. ng li cch
mng khng p ng yu cu ca dn tc, do vy Vit Nam quc dn ng khng xy dng c c s
ca mnh trong cc giai cp c bn, khng c qun chng ng h. l nguyn nhn dn n s tht
bi ca khi ngha Yn Bi do Vit Nam Quc dn ng khi xng v lnh o. Khi ngha Yn Bi
tht bi ko theo s tan r ca Vit Nam Quc dn ng.
T thc t , ta c th rt ra nguyn nhn chung dn n s chuyn ha ca Hi Vit Nam cch
mng thanh nin, s phn ha ca Tn Vit v s tht bi ri tan r ca Vit Nam quc dn ng l: Qu
trnh truyn b ca ch ngha Mc - Lnin vo Vit Nam, cng l qu trnh tuyn truyn nhng quan im
ca Nguyn i Quc v con ng gii phng dn tc trn lp trng v sn Vit Nam. Con ng
cch mng trn lp trng v sn p ng c yu cu c bn ca dn tc v ca nhn dn Vit Nam. V
vy, con ng cch mng v sn, cc t chc cch mng trn lp trng v sn c qun chng nhn
dn hu thun ngy cng chim u th v gi vai tr ch o trong phong tro cch mng Vit Nam.
Cu hi 54.
Bng nhng s kin lch s, hy chng minh phong tro dn tc dn ch cng khai Vit
Nam trong nhng nm 1919 1926 pht trin mnh m vi nhiu hnh thc u tranh phong ph,
thu ht nhiu tng lp nhn dn tham gia.
Hng dn lm bi
- Trang 41 -
Chu Tin Lc
- Sau Chin tranh th gii th nht, phong tro dn tc dn ch Vit Nam pht trin mnh m vi
s tham gia ca nhiu tng lp nhn dn di nhiu hnh thc u tranh phong ph, si ni do giai cp t
sn dn tc v tng lp tiu t sn tr thc lnh o.
- Vi mc tiu ch yu l i quyn li v kinh t, mun vn ln v tr kh hn trong nn kinh t
Vit Nam, giai cp t sn dn tc pht ng phong tro chn hng ni ha, bi tr ngoi ha (1919),
chng c quyn cng Si Gn v c quyn xut cng la go Nam K ca t bn Php (1923), s
dng bo ch bnh vc quyn li ca mnh. Trong phong tro mt s t sn v a ch ln min Nam
thnh lp ra ng Lp hin tp hp lc lng, ra mt s khu hiu i t do dn ch nhm li
ko qun chng lm p lc vi Php. Cc cuc u tranh do t sn dn tc pht ng thu ht cc tng
lp nhn dn thnh th tham gia.
- Cc tng lp tiu t sn tr thc cng tin hnh u tranh mnh m bng nhiu hnh thc u tranh
phong ph nh lp ra cc t chc chnh tr nh Tm Tm x, Vit Nam Ngha on, Hi Phc Vit, ng
Thanh Nin tp hp lc lng, lnh o u tranh. Mt khc, h cn s dng sch bo tuyn truyn
vn ng yu nc nh xut bn cc t bo tin b: Chung r, An Nam tr, Ngi nh qu; lp ra cc
nh xut bn tin b nh Cng hc th x, Nam ng th x; gy ting vang c v thc y phong
tro yu nc nh ting bom Sa Din ca Phm Hng Thi (6/1924).
- Hai cuc u tranh tiu biu nht, thu ht ng o cc tng lp nhn dn (tiu t sn, t sn dn
tc, a ch, cng nhn, nng dn) tham gia, l cuc u tranh i th Phan Bi chu (1925) v phong
tro tang Phan Chu Trinh (1926) din ra trong c nc.
- Phong tro dn tc dn ch cng khai c ngha lch s ln: thc tnh tinh thn dn tc, thc
dn ch cho nhn dn Vit Nam; to ra iu kin thun li truyn b cc t tng cch mng nh ch
ngha Mc Lnin, t tng cch mng dn ch t sn vo cc tng lp nhn yu nc.
Tuy vy, phong tro cn c mt hn ch nh phong tro dn tc dn ch do giai cp t sn lnh
o cn bc l tnh cht ci lng, sn sng tha hip vi Php khi c tha mn quyn li. Phong tro
u tranh ca tng lp tiu t sn cn bng bt, xc ni, cha c s lnh o thng nht.
Cu hi 55.
Bng nhng s kin lch s c th, anh (ch) hy nu r cc khuynh hng chnh tr v bc
pht trin mi ca phong tro cch mng Vit Nam trong giai on 1919 1929.
Hng dn lm bi
a. Hai khuynh hng:

- Khuynh hng dn ch t sn:
* Hot ng ca t sn dn tc:
+ Nm 1919: Chn hng ni ha, bi tr ngoi ha;
+ Nm 1923: Chng c quyn thng cng Si Gn v c quyn xut cng la go ca t bn
Php..
+ Hot ng bo ch,
+ Vit Nam Quc dn ng
*Hot ng ca cc tng lp tiu t sn tr thc:
+ Vit Nam ngha on, Hi Phc Vit, Hi Hng Nam, ng Thanh nin
+ Ra bo...
+ i th Phan Bi Chu v tang Phan Chu Trinh
+ Ting bom Phm Hng Thi bo hiu thi i u tranh dn tc
- Khuynh hng v sn:
* Phong tro cng nhn:
+ Giai on 1919 1925:
Nm 1920: Cng hi Tn c Thng
Nm 1922: Bc K, Ch Ln.
Nm 1924: Nam nh, H Ni, Hi Dng
Nm 1925: Ba Son: T y, phong tro cng nhn bc u i vo u tranh t gic.
+ Giai on 1926 1929:
- Trang 42 -
Chu Tin Lc
Nm 1926 1927: Si Nam nh, Cao su Cam Tim, Ph Ring

Nm 1928 1929: 40 cuc u tranh n ra sut t Bc ch Nam bc u lin kt nhiu
ngnh, nhiu a phng.
* Giai cp cng nhn tr thnh lc lng chnh tr c lp.
* Hot ng ca Nguyn i Quc:
+ Tm c con ng cu nc.
+ Truyn b ch ngha Mc Lnin v nc.
* Hi Vit Nam Cch mng thanh nin, Tn Vit Cch mng ng : Thc y phong tro cng nhn
pht trin.
b. Bc pht trin mi ca phong tro cch mng Vit Nam trong giai on 1919 1929:
- Quy m ngy cng ln, thu ht ngy cng ng o cc tng lp nhn dn.
- Hi Vit Nam Cch mng thanh nin, Tn Vit, Vit Nam Quc dn ng ra i l bc tin di
ca phong tro yu nc.
- Khuynh hng v sn ngy cng ln mnh. Ba t chc cng sn ra i l bc nhy vt ca cch
mng Vit Nam: H t tng cng sn chim u th trong phong trong gii phng dn tc. S thng li
ca khuynh hng x hi ch ngha l tt yu.
- Bc pht trin trn gn lin vi s chuyn bin trong x hi Vit Nam, tc ng ca tnh hnh th
gii v hot ng ca lnh t Nguyn i Quc.
CHNG II
VIT NAM T NM 1930 N NM 1945

CHUYN 4
ng Cng sn Vit Nam ra i

(Ngy 3 2 1930)
A. KIN THC C BN
I/ HI NGH THNH LP NG CNG SN VIT NAM (3/2/1930) :
1. Hon cnh lch s :
- n cui 1929, phong tro cng nhn v phong tro yu nc Vit Nam pht trin v cng
mnh m, kt thnh mt ln sng cch mng dn tc dn ch, trong giai cp cng nhn th hin
c tnh c lp v chnh tr, phong tr cng nhn c sc quy t v dn u phong tro yu nc ni
chung. Tnh hnh t ra yu cu cp thit phi c mt ng li v mt chnh ng lnh o.
- Cho n 1930, nc ta lc xut hin ba t chc cng sn nhng ba t chc ny li hot
ng ring r v cng kch ln nhau.
- Yu cu bc thit ca Cch mng Vit Nam l phi c s lnh o ca mt chnh ng duy nht
ca giai cp cng nhn.
- Nguyn i Quc c tin Hi Vit Nam cch mng thanh nin phn lit thnh hai ng cng sn,
lin ri khi Xim, sang Trung Quc thng nht cc t chc cng sn.
- Quc t Cng sn y nhim cho Nguyn i Quc hp nht cc t chc cng sn thnh mt
ng Cng sn duy nht.
- Trong hon cnh , Nguyn i Quc t Xim v Hng Cng Trung Quc. L ngi c
quyn quyt nh mi vn ca cch mng Vit Nam, Nguyn i Quc ch ng triu tp v ch tr
hi ngh thnh lp ng. Vi t cch l i din quc t Cng sn, l ngi sng lp ra Hi Vit Nam
- Trang 43 -
Chu Tin Lc
Cch mng Thanh nin trc y, ngi thy ca lp thanh nin yu nc u th k. Ngi c uy tn
tuyt i a hi ngh ti thnh cng.
2. Ni dung ca hi ngh :
- Phi vin ca Quc t Cng sn - Nguyn i Quc triu tp Hi ngh hp nht ng Cu Long
(Hng Cng) t ngy 6/1/1930. Tham d Hi ngh c i din ca ng Dng Cng Sn ng v An
Nam Cng Sn ng.
- Ti Hi ngh, Nguyn i Quc phn tch tnh hnh th gii, trong nc, ph phn nhng hnh
ng thiu thng nht ca cc t chc Cng sn, v ngh cc t chc cng sn hp nht thnh mt
ng cng sn duy nht.
- Cc i biu trong hi ngh nht tr
+ B qua mi thnh kin, thc s hp tc.
+ Hp nht thnh mt ng Cng sn duy nht, ly tn l ng Cng Sn Vit Nam.
+ Hi ngh thng qua Chnh cng vn tt, Sch lc vn tt, iu l vn tt ca ng do
Nguyn i Quc d tho. l Cng lnh chnh tr u tin ca ng.
- Ngy 08/02/1930, cc i biu v nc. Ban chp hnh Trung ng lm thi ca ng thnh lp
gm 7 y vin do Trnh nh Cu ng u.
- Ngy 24/2/1930, ng Dng Cng sn Lin on gia nhp ng Cng Sn Vit Nam.
- Sau ny, i hi ng ton quc ln th III quyt nh ly ngy 3/2/1930 lm ngy k nim thnh
lp ng Cng sn Vit Nam.
* ngha : Hi ngh c ngha nh mt i hi thnh lp ng, thng qua ng li Cch mng
(tuy cn s lc)
* Nguyn nhn thnh cng ca hi ngh :
Gia cc i biu cc t chc khng c mu thun v thc h, u c xu hng v sn, u
tun theo iu l ca quc t Cng sn.
p ng ng nhu cu thc tin ca Cch mng lc .
Do c s quan tm ca Quc t Cng sn v uy tn cao ca lnh t Nguyn i Quc.
II/ HI NGH BAN CHP HNH TRUNG NG NG CNG SN VIT NAM (10/1930)
Hi ngh Ban Chp hnh Trung ng lm thi ng Cng sn Vit Nam ln I hp Hng Cng
(ngy 14/10/1930), trong lc phong tro X Vit Ngh Tnh din ra quyt lit, hi ngh c nhng
quyt nh nh sau :
o ng Cng sn Vit Nam i tn thnh ng Cng sn ng Dng.
o C ban chp hnh Trung ng nh chnh thc do ng ch Trn Ph lm Tng b th
ng Cng sn ng Dng.
o Thng qua Lun cng chnh tr ca ng Cng sn ng Dng do ng ch Trn Ph
son tho.
III/ NI DUNG CNG LNH CHNH TR U TIN (3/2/1930)
y l hai vn kin do Nguyn i Quc khi tho v c thng qua ti hi ngh thnh lp ng
2/1930. Cng vi iu l vn tt, hai vn kin tr thnh Cng lnh u tin ca ng.
- Xc nh phng hng chin lc ca cch mng Vit Nam l tin hnh T sn dn quyn cch
mng v th a cch mng i ti x hi cng sn.
- Xc nh nhng nhim v c th ca cch mng Vit Nam
+ V chnh tr: Lt ch thng tr ca ch ngha quc, lm cho nc Vit Nam hon ton c
lp, nhn dn hon ton c t do, xy dng chnh ph cng nng binh v t chc qun i cng
nng.
+ V kinh t: Tch thu rung t ca quc bin thnh ca cng v chia cho dn cy ngho,
bi b cc th thu v l. Tch thu sn nghip ca bn t bn quc, m mang cng nghip v thng
nghip, min thu cho dn ngho.
+ V vn ha x hi: Thc hin t do t chc, nam n bnh quyn, thi hnh lut lao ng ngy
lm 8 gi, thi hnh ch gio dc ph thng.
+ V lc lng cch mng: L cng nng, ngoi ra cn phi li ko cc tr thc , tiu t sn ....
+ Lnh o cch mng Vit Nam l ng Cng sn theo ch ngha Mc - Lnin.
- Trang 44 -
Chu Tin Lc
+ Cch mng Vit Nam l mt b phn khng kht ca cch mng th gii, c lin h mt thit vi
giai cp v sn v cc dn tc b p bc trn th gii.
Nh vy y l mt Cng lnh cch mng gii phng dn tc mt cch ng n, sng to,
nhun nhuyn v quan im giai cp thm m tnh dn tc v tnh nhn vn. c lp dn tc v t do
l t tng ct li ca cng lnh ny.
IV/ NI DUNG LUN CNG CHNH TR (10/1930)
Gia lc phong tro cch mnh ca qun chng, di s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam,
din ra quyt lit, Hi ngh Trung ng ln th nht hp ti Hng Cng (Trung Quc) thng 10/1930.
- Hi ngh quyt nh i tn ng Cng sn Vit Nam thnh ng Cng sn ng Dng, bu
Ban chp hng Trung ng chnh thc v bu ng ch Trn Ph lm Tng b th. Hi ngh cn thng
qua Lun cng Chnh tr ca ng Cng sn ng Dng do Trn Ph son tho.
- Lun cng chnh tr ca ng nu r :
+ Tnh cht cch mng ng Dng l cch mng t sn dn quyn, cuc cch mng d b cho
cch mng x hi ch ngha. Sau khi cch mng t sn dn quyn thng li th b qua thi k t bn ch
ngha m tin thng ln ch ngha x hi.
+ Nhim v cch mng: nh ch thng tr ca ch ngha quc Php v bn vua quan phong
kin. Hai nhim v chin lc c mi quan h khng kht vi nhau.
+ Mc tiu cch mng: Lm cho ng Dng hon ton c lp, dng nn chnh ph
cng nng, thc hnh cch mng rung t trit em chia cho dn cy.
+ Lc lng cch mng l cng nhn v nng dn. Cng nng l hai ng lc chnh.
+ Vai tr lnh o cch mng: l ng Cng sn ng Dng. ng ly ch ngha Mc - Lnin
lm nn tng t tng, l nhn t quyt nh thng li ca cch mng ng Dng.
+ Cch mng ng Dng on kt vi cch mng v sn th gii. ng phi lin lc mt thit vi
v sn v cc dn tc thuc a, nht l v sn Php
+ ng vn ng, lnh o qun chng u tranh i quyn li trc mt ri a dn qun chng
ln trn tuyn cch mng; khi tnh th cch mng xut hin th pht ng qun chng v trang bo ng,
nh chnh quyn ca giai cp thng tr, ginh chnh quyn cho cng nng.
- Lun cng chnh tr xc nh c nhiu vn chin lc cch mng, nhng cng bc l
nhng nhc im v hn ch nht nh:
+ Cha vch r c mu thun ch yu ca mt x hi thuc a nn khng nu cao vn dn
tc ln hng u trong lc li nu cao vn u tranh giai cp, vn cch mng rung t).
+ nh gi khng ng kh nng cch mng ca gia cp tiu t sn v kh nng lin minh c iu
kin vi giai cp t sn dn tc.
+ Khng thy c kh nng phn ho v li ko mt b phn giai cp a ch trong cch mng
gii phng dn tc.
- Nh vy Lun cng chnh tr bc l nhng nhc im mang tnh t khuynh, gio iu.
Phi tri qua qu trnh thc tin u tranh cch mng, cc nhc im trn mi dn c khc phc.
* Qu trnh sa cha nhng hn ch :
- Trong thi k cch mng 1936 1939, sa cha v lc lng cch mng: ng ta ch trng
thnh lp Mt trn nhn dn thng nht phn ng Dng, sau sa i thnh mt trn Dn ch
ng Dng tp hp tt c cc giai cp, tng lp ng vo Mt trn. Nh vy, n y lc lng
cch mng khng ch c cng nng m cn cc giai tng khc trong x hi.
- Trong thi k cch mng 1939 1945, sa cha v nhim v cch mng: ng ta ch trng
ging cao ngn c gii phng dn tc, t nhim v gii phng dn tc ln hng u v cp bch. Ch
trng ny th hin trong Hi ngh ln th 6 (11/1939) v c hon chnh trong Hi ngh ln th 8 Ban
Chp hnh Trung ng ng (5/1941). Nh vy, vn dn tc c t ln trn vn giai cp.
V/ NGHA CA VIC THNH LP NG CNG SN VIT NAM (3/2/1930)
- ng Cng sn Vit Nam ra i l mt bc ngot v i trong lch s cch mng Vit Nam.
ng l s sng lc nghim khc ca lch s u tranh dn tc v u tranh giai cp Vit Nam di
nh sng ca thi i mi, l sn phm ca s kt hp ch ngha Mc - Lnin vi phong tro cng nhn
v phong tro yu nc Vit Nam.
- Trc ht, ng Cng sn Vit Nam ra i vi t chc thng nht v ng li cch mng ng
n chm dt tnh trng khng hong v ng li v t chc lnh o cch mng ko di my chc
- Trang 45 -
Chu Tin Lc
nm u th k 20. K t y phong tro cch mng Vit Nam bc ln mt con ng mi con ng

c lp dn tc gn lin vi ch ngha x hi.
- L bc ngot v i trong lch s ca giai cp cng nhn v ca cch mng Vit Nam, "n chng
t rng giai cp v sn ta trng thnh v sc lnh o cch mng" (H Ch Minh) Phong tro cch
mng t y hon ton tr thnh mt phong tro t gic.
- ng ra i lm cho cng nhn Vit Nam thc s tr thnh mt b phn khng kht ca cch
mng th gii. K t y giai cp cng nhn v nhn dn lao ng Vit Nam tham gia vo s nghip u
tranh gii phng loi ngi mt cch t gic v c t chc.
- L s chun b tt yu u tin cho nhng bc nhy vt v i v nhng thng li vang di ca
cng nhn Vit Nam v sau, ng tng bc vn dng sng to cng nhn Mc - Lnin v T tng H
Ch Minh vo iu kin lch s c th ca nc ta, ra ng li chin lc v sch lc cch mng
ng n, a nhn dn ta i t thng li ny n thng li khc. ng l nhn t hng u m bo mi
thng li ca cch mng Vit Nam.
B/ CU HI V BI TP DA TRN C S BI HC
Cu hi 56.
Trnh by ni dung, ngha ca Hi ngh hp nht cc t chc cng sn Vit Nam ngy
6/1/1930.
Cu hi 57. Ti sao cc phong tro yu nc ti Vit Nam vo u th k XX li b tht bi ? Anh (ch)
hy trnh by nhng hot ng ca lnh t Nguyn i Quc trong thi gian t 1919 n u 1930 nhm
tm ra con ng cu nc ng n cho dn tc Vit Nam.
V sao ni ng Cng sn Vit Nam ra i m ra mt bc ngoc v cng quan trng
trong lch s Vit Nam ?
Cu hi 58. Nu vai tr ca Nguyn i Quc i vi qu trnh vn ng chun b thnh lp ng Cng
sn Vit Nam. Trnh by ngha lch s ca vic thnh lp ng Cng sn Vit Nam.
Cu hi 59. Ni dung c bn ca cc vn kin c thng qua trong Hi ngh thnh lp ng Cng sn
Vit Nam v Lun cng chnh tr thng 10/1930 ca ng Cng sn ng Dng.

C/ CU HI V BI TP T LUN CNG C
Cu hi 60.
a) Vit li tn s kin vi thi gian tng ng cc s kin sau :

- Nguyn i Quc thnh lp Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin
- Thnh lp ng Dng Cng sn ng
- ng Dng cng sn Lin on gia nhp ng cng sn Vit Nam
- Nguyn i Quc tham d i hi Tua v tham gia sng lp ng Cng sn Php
- Thnh lp ng Cng Sn Vit Nam
- Tn Vit Cch mng ng ra i
- Thnh lp chi B ng u tin ti nh s 5D Hm Long H Ni
- Thnh lp An Nam Cng Sn ng
b) Chn ra v gii thch 2 s kin quan trng nht, c ngha quyt nh trong vic chun b tin
n thnh lp ng Cng Sn Vit Nam
Hng dn lm bi
a) Vit tn s kin v thi gian tng ng :

Thi gian
Thng 6/1925
S kin
Nguyn i Quc thnh lp Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin
Thng 6/1929
Ngy 24/2/1930
Thng 12/1920
Ngy 3/2/1930
Thnh lp ng Dng Cng sn ng

ng Dng cng sn Lin on gia nhp ng cng sn Vit Nam
Nguyn i Quc tham d i hi Tua v tham gia sng lp ng Cng sn Php
Thnh lp ng Cng Sn Vit Nam
- Trang 46 -
Chu Tin Lc
Thng 7/1928
Thng 3/1929
Thng 8/1929
Tn Vit Cch Mng ng ra i

Thnh lp chi B ng u tin ti s nh 5 D Hm Long H Ni
Thnh lp An Nam Cng Sn ng
b) Chn 2 s kin c ngha quyt nh trong vic chun b tin n thnh lp ng Cng
Sn Vit Nam.
- Ti i hi ca ng X hi Php hp Tua 12/1920, Nguyn i Quc
1. Nguyn i Quc
tham d i hi Tua v b phiu tn thnh vic gia nhp Quc t th ba v tham gia sng lp ng
tham gia sng lp ng Cng sn Php. S kin ny nh du bc ngot trong hot ng cch mng
ca ngi t ch ngha yu nc n ch ngha Mc-Lnin v i theo con
Cng Sn Php .
ng cch mng v sn ng thi nh du ngi la chn con ng cu
nc ng n cho cch mng Vit Nam i theo nh sng ca cch mng
thng Mi Nga (1919) .
- Thng 6/1925 ti Qung Chu - Trung Quc, Nguyn i Quc chnh
2. Nguyn i Quc
thnh lp Hi Vit Nam thc thnh lp Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin c coi nh t chc tin
Cch Mng Thanh Nin . thn ca ng Cng sn Vit Nam . Nhng hot ng ca Hi ( o to cn b
cch mng , truyn b ch ngha Mc-Lnin, gy dng c s ,t chc v lnh
o cng nhn u tranh . . . ) c coi nh s chun b tin n thnh lp
chnh ng ca giai cp cng nhn Vit Nam sau ny.
Cu hi 61.
Sau y l on vit v l do v ni dung ca Hi ngh thnh lp ng Cng Sn Vit Nam

(3/2/1930):
S ra i ca ba t chc cng sn lc by gi l mt xu th tt yu ca cch mng Vit Nam.
Nhng trong mt nc c ba t chc cng sn hot ng ring r, cng kch ln nhau, nn c nguy c dn
n s chia r ln. Trc tnh hnh , Quc t cng sn giao cho Bc H chu trch nhim thng nht
cc lc lng cng sn Vit Nam thnh lp mt ng cng sn duy nht.
T ngy 3 n 7/2/1930, Hi ngh hp nht cc t chc cng sn hp Cu Long (Hng
Cng). Bc H thay mt Quc t Cng sn ch tr Hi ngh.Tham gia Hi ngh c i biu ca ba t
chc cng sn. Hi ngh nht tr tn thnh thng nht cc t chc cng sn thnh lp mt ng cng
sn duy nht ly tn l ng Cng sn ng Dng, thng qua Cng lnh chnh tr u tin do Bc H
khi tho. Hi ngh c ngha nh mt i hi thnh lp ng...
on vit trn c nhng chi tit no sai, hy sa li nhng chi tit sai cho ng.
Hng dn lm bi
* on vit ng l :
S ra i ca ba t chc cng sn lc by gi l mt xu th tt yu ca cch mng Vit Nam.
Nhng trong mt nc c ba t chc cng sn hot ng ring r, cng kch ln nhau, nn c nguy c
dn n s chia r ln. Trc tnh hnh , Quc t cng sn giao cho Nguyn i Quc chu trch
nhim thng nht cc lc lng cng sn Vit Nam thnh lp mt ng cng sn duy nht.
T ngy 3 n 7/2/1930, Hi ngh hp nht cc t chc cng sn hp Cu Long (Hng
Cng). Bc H thay mt Quc t Cng sn ch tr Hi ngh.Tham gia Hi ngh c i biu ca hai t
chc cng sn. Hi ngh nht tr tn thnh thng nht cc t chc cng sn thnh lp mt ng
cng sn duy nht ly tn l ng Cng sn Vit Nam, thng qua Chnh cng vn tt, Sch lc vn
tt, iu l vn tt u tin do Nguyn i Quc khi tho. Hi ngh c ngha nh mt i hi thnh
lp ng...
* Gii thch:
o Vit Bc H l sai, v sau khi d Hi ngh Ban chp hnh Trung ng ln th hai, Nguyn i
Quc, sang Trung Quc, lc mi ly tn l H Ch Minh.
o Vit i biu ba t chc Cng sn l sai v d Hi ngh c hai i biu ng dng Cng
sn ng, hai i biu An Nam Cng sn ng; i biu ca ng Dng Cng sn Lin on
khng sang kp.
o Vit ng Cng sn ng Dng l sai. ng l ng Cng sn Vit Nam. n Hi ngh
Trung ng thng 10/1930 mi i tn thnh ng Cng sn ng Dng
- Trang 47 -
Chu Tin Lc
o
o
Vit cng lnh chnh tr u tin do Bc H l khng chnh xc, chnh xc lc gi l Chnh
cng vn tt, Sch lc vn tt, iu l vn tt do Nguyn i Quc
Chnh cng vn tt, Sch lc vn tt, iu l vn tt sau ny c xem l Cng lnh chnh
tr u tin.
Cu hi 62.
Trnh by v phn tch mt s im ch yu trong ni dung Cng lnh u tin ca ng

khng nh l ng li gii phng dn tc ng n v sng to.
Hng dn lm bi
Nhng im ch yu ca Cng lnh chnh tr u tin:

+ Thu sut s pht trin tt yu ca cch mng Vit Nam l con ng kt hp v ging cao
ngn c c lp dn tc v ch ngha x hi
+ Nhim v ca cch mng t sn dn quyn nc ta l nh bn quc Php, phong kin
tay sai v giai cp t sn phn cch mng ni bt ln l nhim v chng quc, phong kin, ginh c
lp cho ton th dn tc.
+ Lc lng cch mng l cng nng, ng thi phi ht sc lin lc vi tiu t sn, tr thc, trung
nng ko h i v phe v sn giai cp. Cn i vi ph nng, trung, tiu a ch v t sn Vit Nam
m cha l r mt phn cch mng th phi li dng, t ra cng lm cho h trung lp.
+ Cch mng Vit Nam l b phn ca cch mng th gii
+ Vai tr lnh o ca ng i vi cch mng
Cu hi 63.
Chng minh s ng n v sng to ca Cng lnh chnh tr u tin ca ng Cng sn

Vit Nam do Nguyn A Quc son tho.
( thi HSG cp THPT, tnh Tha Thin Hu, nm 2006 )
Hng dn lm bi
- ng li chin lc : Tin hnh cuc t sn dn quyn cch mng v th a cch mng i

ti x hi cng sn.
- Nhim v ca cch mng :
+ nh quc Php, bn phong kin v t sn phn cch mng lm cho nc Vit Nam c
lp t do ; lp chnh ph cng nng binh ; t chc qun i cng nng, tch thu ht sn nghip ln ca
quc ; tch thu rung t ca quc v bn phn cch mng chia cho dn cy ngho, tin hnh cch
mng rung t
+ Cng lnh chnh tr u tin ca ng Cng sn Vit Nam do Nguyn A Quc son tho kt
hp ng n vn dn tc v giai cp trong c lp t do l t tng ch yu. Lun cng thng 10
nm 1930 do Trn Ph son tho cha nu c mu thun ch yu l mu thun gia dn tc Vit Nam
v quc Php, t , khng t nhim v chng quc ln hng u.
- Lc lng cch mng :
+ Lc lng cch mng l cng nng, tiu t sn, tr thc. Cn ph nng, trung tiu a ch v t
bn th li dng hoc trung lp, ng thi phi lin lc vi cc dn tc b p bc v v sn th gii. Lnh
o cch mng l ng Cng sn Vit Nam...
+ Cng lnh th hin c vn on kt dn tc rng ri nh ui k th. iu ny rt
ng vi hon cnh mt nc thuc a nh Vit Nam. Lun cng thng 10 nm 1930 do Trn Ph son
tho nh gi khng ng vai tr cch mng ca giai cp tiu t sn v mt yu nc ca t sn dn tc,
mt b phn a ch nh.
- Lun cng chnh tr cha tm ra v nm vng c im ca x hi thuc a, na phong kin
Vit Nam. Li do hn ch v nhn thc u tr, t khuynh, gia iu, Hi ngh Ban Chp hnh Trung ng
thng 10/1930 khng chp nhn nhng quan im mi, sng to, c lp t ch ca Nguyn i Quc
nu trong ng Cch mnh, Chnh cng vn tt v Sch lc vn tt.
- Trang 48 -
Chu Tin Lc
- Nhng quan im mi ny ca Nguyn i Quc sau c chp nhn trong thc tin ca phong
tro Mt trn Dn ch 1936 1939 v bin thnh Ngh quyt chnh thc ca Hi ngh Ban Chp hnh
Trung ng ng thng 11/1939 v thng 5/1941.
Dng tng t : Nhng yu t no chng t Cng lnh u tin ca ng Cng sn Vit
Nam do Nguyn i Quc khi tho l ng n, sng to, thm m tnh dn tc v nhn vn ? ( thi
HSG cp THPT, tnh Tha Thin Hu, nm 2005 )
Cu hi 64.
So snh mt s im ch yu trong ni dung Cng lnh chnh tr u tin ca ng vi Lun

cng chnh tr nm 1930 thy r s ng n ca vn kin trc v s hn ch ca vn kin
sau.
Hng dn lm bi
* Bng so snh
Ni dung
Cng lnh
(Nguyn i Quc, 3/2/1930)
Lun cng
(Trn Ph, 10/1930)
Hai giai on ca
Cch mng t sn dn quyn v cch Cch mng t sn dn quyn v cch
cch mng Vit Nam mng x hi ch ngha.
mng x hi ch ngha.
Nhim v cch
mng
Chng quc, chng phong kin
nh phong kin, nh quc.
Lc lng cch
mng
Cng nng, lin lc vi tr thc, tiu Cng nng

t sn, trung nng.
Vai tr lnh o ca
ng.
Nhn t quyt nh mi thng li ca Nhn t quyt nh mi thng li ca

cch mng Vit Nam.
cch mng Vit Nam.
V tr cch mng
L mt b phn ca cch mng th Quan h mt thit vi cch mng th

gii.
gii.
Phng thc cch

mng
Tp hp t chc qun chng u tranh.
* Nhn xt :
Qua bng so snh chng ta thy, Lun cng chnh tr tip thu nhng vn c bn ca vn kin
thnh lp ng v b sung thm phng php cch mng, song hai vn nhim v v lc lng ca
cch mng t sn dn quyn cn hn ch: t nhim v chng phong kin ln trn chng quc v
khng thy kh nng cch mng ca cc tng lp khc trong x hi Vit Nam. Nhng hn ch ny phi
tri qua mt qu trnh u tranh trong thc tin mi khc phc c.
Cu hi 65.
Nu nhng im ging nhau v khc nhau v nhim v chin lc cch mng t sn dn

quyn xc nh trong Cng lnh chnh tr u tin v Lun cng chnh tr thng 10/1930 ca
ng ta.
( thi HSG Quc gia, nm 2009)
Hng dn lm bi
- Cng lnh chnh tr u tin v Lun cng chnh tr thng 10/1930 u xc nh tnh cht cch
mng ng Dng l : Cch mng t sn dn quyntin ln ch ngha x hi.
Cng lnh chnh tr (2/1930) do Nguyn i Quc son tho, xc nh ng li chin lc
cch mng ca ng l tin hnh cuc t sn dn quyn cch mng v th a cch mng,
i ti x hi Cng sn.
Lun cng chnh tr (10/1930) do Trn Ph son tho, cng xc nh nhng vn chin lc
v sch lc ca cch mng ng Dng Cch mng ng Dng lc u l cuc cch mng
t sn dn quyn, sau s tip tc pht trin, b qua thi k t bn ch ngha, tin thng ln
con ng x hi ch ngha.
- Trang 49 -
Chu Tin Lc
- Nhim v ca cuc cch mng t sn dn quyn :

+ Ging nhau: Chng quc v phong kin
+ Khc nhau: Cng lnh u tin cao nhim v dn tc: Ni bt ln l nhim v chng
quc v tay sai phn ng, ginh c lp t do cho ton th dn tc. Lun cng 10/930 cha vch r
c mu thun ch yu nn khng nu c vn dn tc ln hng u m nng v vn u tranh
giai cp, vn cch mng rung t.
- Lnh o: Ging nhau (giai cp v sn)
- ng lc:
+ Ging nhau: Cng nng l hai ng lc chnh.
+ Khc nhau: Cng lnh u tin ch r phi ht sc lin lc vi tiu t sn, tr thc, trung
nng ko h i v phe v sn giai cp. Cn i viph nng, trung, tiu a ch v t bn Vit
Nam m cha l r mt phn cch mng th phi li dng, t ra cng lm cho h trung lp. Lun cng
10/1930 nh gi khng ng kh nng cch mng ca tiu t sn v kh nng lin minh c iu kin vi
giai cp t sn dn tc; khng thy c kh nng phn ho v li ko mt b phn giai cp a ch trong
cch mng gii phng dn tc.
Thc tin cch mng Vit Nam t 1930 n nay khng nh Cng lnh chnh tr u tin ca
ng Cng sn Vit Nam do Nguyn i Quc son tho l mt cng lnh gii phng dn tc ng n
v sng to, nhun nhuyn v quan im giai cp, thm m tnh dn tc v tnh nhn vn. c lp dn
tc v t do l t tng ct li ca cng lnh ny. Lun cng 10/1930 bc l mt s nhc im
mang tnh cht t khuynh gio iu, phi tri qua qu trnh thc tin u tranh cch mng, cc nhc
im trn mi dn dn c khc phc.
Cu hi 66.
Lun cng chnh tr xc nh c nhiu vn chin lc cch mng, nhng cng

bc l mt s hn ch nht nhmang tnh cht t khuynh gio iu, phi tr qua qu trnh thc
tin u tranh cch mng, cc nhc im trn mi dn khc phc (Sch gio khoa lch s lp
12, trang 28, Tp 2, NXB Gio dc, 1999)
Anh (ch) hy c on vit trn v :
+ Nu nhng hn ch ca Lun cng chnh tr.
+ Trnh by v phn tch nhng ch trng ca ng trong thi gian t 1936 n 1941
nhm khc phc nhng hn ch .
Hng dn lm bi
1. Mt s nhc im, hn ch:

Lun cng chnh tr (10/1930) ca ng Cng sn xc nh c nhng vn chin lc
trong u tranh i cc quyn li trc mt v lu di. Tuy nhin, Lun cng cn c mt s hn ch
nht nh, nh :
- Cha xc nh mu thun ch yu ca x hi thuc a, nn khng nu c vn dn tc ln
hng u m nng v vn giai cp v u tranh giai cp.
- Khng nh gi ng kh nng cch mng, lng yu nc chng Php ca t sn dn tc v
tiu t sn.
- Khng thy c kh nng phn ho v li ko mt b phn giai cp a ch trong cch mng
gii phng dn tc.
2. Trnh by v phn tch nhng ch trng ca ng trong thi gian t 1936 n 1941 nhm khc
phc nhng hn ch .
Hn ch ln nht ca Lun cng chnh tr l khng nu cao vn dn tc ln hng u, m
nng v u tranh giai cpc nh hng ln n vic tp hp cc lc lng cch mng; khng ph hp
vi thc tin ca tin trnh hot ng cch mng, khi quyn li ca dn tc cha ginh th ni g n
quyn li giai cp.
- Hi ngh Trung ng ng ln VI : Trong iu kin lch s mi, vn gii phng dn tc l
hn u v v cp bch nht ca ng Dng; mi vn khc k c rung t u phi nm vo mc
ch gi quyt. Trn c s , ng ta ch trng thnh lp Mt trn nhn dn thng nht phn
ng Dng, sau sa i thnh mt trn Dn ch ng Dng tp hp tt c cc giai cp, tng lp
- Trang 50 -
Chu Tin Lc
ng vo Mt trncha mi nhn v k th ch yu l ch ngha quc pht xt, ginh li c lp

cho cc dn tc ng Dng. Hi ngh Trung ng ng ln VI nh du s chuyn hng ng n v
ch o chin lc cch mng Nh vy, n y lc lng cch mng khng ch c cng nng m
cn cc giai tng khc trong x hi.
- Hi ngh Trung ng ng ln VIII : Trc tnh hnh khn trng., Nguyn i Quc v nc
(28/1/1941). Ch trng trc ht phi lm sao gii phng cho c cc dn tc ng Dng ra khi ch
Php Nht. Nu khng gii quyt c vn dn tc gii phng, khng i c c lp t do cho
ton th dn tc, th chng nhng ton th quc gia dn tc cn chu mi kip nga tru, m quyn li ca
b phn giai cp n vn nm cng khng i c. ng quyt nh : Tm gc khu hiu nh a
ch, chia rung t cho dn cyCh trng thnh lp Mt trn Vit Minh on kt cc tng lp giai
cp, dn tc, tn gioHi ngh Trung ng ng ln VIII nh du s chuyn hng ch o chin
lc v sch lc cch mng c ra t Hi ngh Trung ng ng ln VI.
Kt lun: Lun cng c hn ch l do cha nhn thy mu thun ch yu ca mt x hi thuc
ann c nhng ch trng cha ph hp vi thc tin hot ng cch mng. Nhng hn ch
mang tnh cht t khuynh gio iu. Tri qua qu trnh u tranh cch mng, c bit qua hai Hi ngh
Trung ng ng ln VI v ln VIII, th nhng nhc im mi dn dn c khc phc.
Cu hi 67.
Da vo cu ni ca ch tch H Ch Minh : Ch ngha Mc-Lnin kt hp vi phong tro

cng nhn v phong tro yu nc dn n s ra i ng Cng sn ng Dng vo u nm
1930 (H Ch Minh, ton tp, trang 8), trnh by v s kt hp ba ca yu t trn trong qu
trnh thnh lp ng.
Hng dn lm bi
1. Ch ngha Mc Lnin c truyn b vo Vit Nam, tr thnh nhn t quan trng dn ti

s thnh lp ng Cng sn Vit Nam.
Ch ngha Mc Lnin truyn b vo Vit Nam bng nhiu con ng khc nhau, trong con
ng hot ng ca Nguyn i Quc gi vai tr quyt nh nht.
+ Nm 1920, Nguyn i Quc n vi ch ngha Mc Lnin, tm thy con ng cu nc ng
n cho dn tc Vit Nam. T nm 1921 n nm 1930, Ngi tch cc hot ng truyn b ch ngha
Mc Lnin vo Vit Nam. Nh nhng ng gp thit thc ca Ngi: xut bn bo ch, vit bi, bo
co tham lun, c bit l hai tc phm Bn n ch thc dn Php v ng kch mnh nhng t
tng ca ch ngha Mc Lnin ngy cng c thm nhp rng ri vo Vit Nam.
Thng qua vic sng lp Hi Vit Nam cch mng thanh nin v cc hot ng ca Hi, Nguyn i
Quc thc hin vic truyn b v gio dc ch ngha Mc Lnin cho qun chng lao ng v giai cp
cng nhn Vit Nam.
+ Qua vai tr ca ch ngha Mc Lnin c th hin: nhng t tng v cch mng gii
phng dn tc v cch mng x hi ch ngha thc tnh nhng ngi Vit Nam hng theo con ng
cch mng ng n, l con ng cch mng v sn; ng Cng sn l lc lng lnh o cch
mng dn tc, dn ch nhn dn v cch mng x hi ch ngha; xc nh ng vn ng lc cch
mng, lin minh giai cp; v tr cch mng thuc a, phng php cch mng bo lc l c s l lun
cho Cng lnh cch mng ca ng sau ny. Nh ch ngha Mc Lnin lm cho phong tro cng nhn
c nhng bc pht trin mi: chuyn t u tranh t pht sang u tranh t gic.
2.Phong tro cng nhn l iu kin c bn, quyt nh dn ti s ra i ca ng.
+ T u th k XX, giai cp cng nhn Vit Nam c hnh thnh v bc vo trn tuyn u
tranh chng p bc, bc lt. Trc chin tranh th gii th nht, phong tro cng nhn cha tr thnh lc
lng ring bit, cn ha ln vo phong tro dn tc.
+ T sau chin tranh th gii th nht n nm 1925, giai cp cng nhn tng ln v s lng v
cht lng, phong tro cng nhn trng thnh, xut hin nhng cuc bi cng ln i cc quyn li
kinh t, chnh tr, tr thnh lc lng ring bit v bc u xut hin nhng t chc s khai.
+ T nm 1926 1930, do tip thu c ch ngha Mc- Lnin, phong tro cng nhn pht trin
dn ln trnh t gic vi s xut hin ca ba t chc cng sn trong nm 1929. S thng nht ba t
chc cng sn c t ra thnh mt yu cu cp bch ca cch mng nc ta, ng thi nh du bc
trng thnh v chn mui ca phong tro cng nhn, lm c s cho s ra i ca mt chnh ng v sn
,duy nht.
- Trang 51 -
Chu Tin Lc
Nh vy, phong tro cng nhn ngy mt trng thnh, i t t pht n t gic l mt trong nhng
iu kin tt yu dn ti s ra i ca ng Cng sn Vit Nam.
3. Phong tro yu nc l c s x hi, l yu cu cho s ra i ca ng.
+ Qu trnh xm lc ca thc dn Php Vit Nam chng gp phi tinh thn u tranh quyt
lit ca nhn dn ta. T th k XIX n u th k XX, cc phong tro yu nc xut hin, tiu biu
nht l phong tro Cn Vng.
+ T nm 1919 n 1930, phong tro yu nc Vit Nam pht trin theo hai khuynh hng:
khuynh hng t sn v v sn.
- Khuynh hng t sn: Bao gm cc phong tro ca giai cp t sn v tiu t sn nh: phong tro
Chn hng ni ha, Bi tr ngoi ha, chng c quyn cng Si Gn, c quyn xut khu la go
Nam Knhng cuc mt tinh, biu tnh ca tng lp t sn. Tiu biu l ting bom ca Phm Hng
Thi th xung Sa Dim Qung Chu (Trung Quc); phong tro i th Phan Bi Chu; phong tro i
tang Phan Chu Trinhv nh cao l cuc khi ngha Yn Bi ca Vit Nam quc an ng. Cc
phong tro theo khuynh hng dn ch t sn din ra si ni, anh dng nhng cui cng cng b tht bi.
- Phong tro yu nc theo khuynh hng dn ch t sn b tht bi chng t rng con ng cu
nc theo khuynh hng ny khng cn ph hp na. Nhng ngi Vit Nam yu nc ang ng trc
s khng hong v ng li cch mng, nht l tng lp tiu t sn. V vy, khi ch ngha Mc Lnin
c truyn b vo Vit Nam, lm cho tng lp tiu t sn phn ha su sc v h ln lt chuyn sang
hot ng trong phong tro yu nc theo khuynh hng v sn.
- Khuynh hng v sn : Do nh hng ca cch mng thng Mi Nga v nhng hot ng truyn
b ch ngha Mc Lnin ca Nguyn i Quc trong nhng nm 1920 1930, phong tro theo khuynh
hng v sn ngy cng pht trin mnh m, in hnh l cc hot ng ca Hi Vit Nam cch mng
thanh nin; ch ngha Mc- Lnin thng qua hot ng ca Hi Vit Nam cch mng thanh nin c
truyn b vo Vit Nam lm cho khuynh hng yu nc v sn ngy cng c tc dng mnh m Vit
Nam.
Nh vy, n cui nm 1929 n 1930, c ba yu t: ch ngha Mc Lnin, phong tro cng
nhn, phong tro yu nc c kt hp cht ch vi nhau. S kt hp t ra yu cu v to iu
kin thun li ng Cng sn Vit Nam ra i. Tt c cc yu t u xoay quanh mt con ngi,
l hot ng ca Nguyn i Quc. Chnh v Ngi xut pht t ch ngha yu nc ra i tm ng
cu nc, ri truyn b ch ngha Mc Lnin vo Vit Nam lm cho phong tro cng nhn v phong
tro yu nc pht trin mnh m i hi phi c ng ca giai cp v sn lnh o.
Dng tng t :
1. Bng nhng s kin c th trong giai on 1919 1930, anh (ch) hy chng minh nhn nh
sau y : ng l sn phm ca s kt hp gia ch ngha Mc Lnin v phong tro

cng nhn v phong tro yu nc Vit Nam trong nhng nm 20 ca th k ny..
2. Trnh by cc nhn t khch quan v ch quan dn n s thnh lp ng Cng sn Vit
Nam. Phn tch mt nhn t c bn nht.

3. Ti sao ni ng Cng sn Vit Nam ra i l sn phm lch s ca cuc u tranh yu nc
ca nhn dn Vit Nam trong ba thp nin u th k XX ?
Cu hi 68.
Bng nhng dn chng c th, hy chng minh rng ng Cng sn Vit Nam ra i nm
1930 l kt qu tt yu ca cuc u tranh dn tc v giai cp Vit Nam trong thi i mi, l sn
phm ca s kt hp gia ch ngha Mc Lnin vi phong tro cng nhn v phong tro yu
nc trong nhng nm 20 ca th k XX.
Hng dn lm bi
a. Bi cnh x hi Vit Nam sau Chin tranh th gii th nht:

- Hai mu thun c bn: dn tc v giai cp
- Khng hong ng li v lnh o
- Bin chuyn kinh t v x hi to c s cho phong tro yu nc v phong tro cng nhn pht trin.
b. Kt qu tt yu v sn phm ca s kt hp:
- Trang 52 -
Chu Tin Lc
- S pht trin ca phong tro yu nc ...; Phong tro yu nc i hi c ng li mi v lnh

o mi.
- S pht trin ca phong tro cng nhn ...; c im ca giai cp cng nhn Vit Nam
- S truyn b ch ngha Mc Lnin vo Vit Nam Vai tr ca Hi Vit Nam cch mng thanh
nin : Thc y qu trnh truyn b ch ngha Mc Lnin vo Vit Nam, o to cn b
- S kt hp 3 nhn t Nguyn i Quc : T ngi yu nc, Nguyn i Quc tr thnh ngi
cng nhn ri tr thnh ngi cng sn nm 1920.
- S kt hp 3 nhn t th hin s ra i ca 3 t chc cng sn
- Yu cu sm hnh thnh mt t chc cng sn duy nht : S chia r lm suy yu phong tro ;
Hi ngh hp nht : u 1930 ti Hng Cng ; Chnh cng, Sch lc vn tt
- ng ra i l tt yu : p ng yu cu khch quan ca lch s ; Chm dt khng hong
ng li v lnh o, bc ngot lch s, cch mng Vit Nam l b phn ca cch mng th gii.
Cu hi 69.
Hy chng minh ng Cng sn Vit Nam ra i v nm quyn lnh o cch mng Vit
Nam t nm 1930 l mt xu th khch quan ca lch s.
Hng dn lm bi
1. Tc ng ca chnh sch thng tr, khai thc thuc a ca thc dn Php :

- Di tc ng ca chnh sch thng tr, khai thc thuc a ca thc dn Php, x hi Vit Nam
chuyn t x hi phong kin sang x hi thuc a, vi hai mu thun c bn : mu thun gia dn tc
ta vi thc dn Php v mu thun gia nhn dn ta (ch yu l nng dn) vi giai cp a ch phong
kin. Gii quyt mu thun a x hi tin ln theo ng xu th ca thi i l yu cu tt yu
khch quan ca lch s.
- T u th k XX, do nh hng ca phong tro dn ch t sn th gii v nhng chuyn bin
kinh t - x hi Vit Nam, phong tro dn tc nc ta tip tc pht trin, nhiu t chc chnh tr theo
hng dn ch t sn xut hin:
o Phong tro ng Du (1906 1908) do nh yu nc Phan Bi Chu lnh o.
o Phong tro ng Kinh Ngha Thc (1907) din ra kh si ni di cc hnh thc tuyn
truyn ci cch, c v lng yu nc.
o Phong tro Duy Tn (1906 1908) nhm vn ng ci cch vn ho, x hi, kch bn
vua quan phong kin thi nt.
o T chc Vit Nam Quang phc hi (1912) nhm mc ch nh ui qun Php, khi
phc nc Vit Nam.
o Phong tro yu nc ca cc tng lp tiu t sn thnh th pht trin mnh nh phong tro
u tranh i tr t do cho c Phan Bi Chu (1925), t chc m tang c Phan Chu Trinh.
- Vit Nam quc dn ng do Nguyn Thi Hc sng lp (25/12/1927) l mt ng chnh tr theo
xu hng cch mng dn ch t sn. Mc ch ca ng ny l nh ui gic Php, lt ch phong
kin, thit lp dn quyn. Cuc khi ngha Yn Bi (9/2/1930) biu th tinh thn phn khng quyt lit
ca giai cp t sn Vit Nam chng li s p bc ca thc dn Php. S tht bi ca cuc khi ngha
bc l tnh cht non yu, bt lc ca giai cp t sn v cc tng lp tiu t sn trong vai tr cch mng
dn tc.
- Cc phong tro khng p ng c yu cu khch quan ca s nghip gii phng dn tc v
u b thc dn Php n p.
2. Khuynh hng cu nc theo con ng cch mng v sn :
- Nm 1911, Nguyn i Quc ra i tm ng cu nc v la chn ng n con ng gii
phng dn tc, l con ng cch mng v sn. Nguyn i Quc tch cc truyn b ch ngha Mc
Lnin vo Vit Nam, chun b v chnh tr, t tng v t chc cho vic thnh lp ng tin phong cch
mng Vit Nam. Vit Nam thanh nin cch mng ng ch hi ra i, trc tip truyn b l lun Mc Lnin, l lun v cch mng gii phng dn tc ca
- Nguyn i Quc vo Vit Nam, lm dy ln trong c nc mt phong tro dn tc dn ch si
ni. ng Tn Vit cng ra i.
- Khuynh hng cch mng v sn pht trin mnh lm xut hin ba t chc cng sn Vit Nam.
- Ngy 3 thng 2 nm 1930, ng Cng sn Vit Nam ra i. Cng lnh u tin ca ng vch
r ng li chin lc thc hin cch mng t sn dn quyn v th a cch mng tin ln x hi
cng sn...
- Trang 53 -
Chu Tin Lc
- Nh vy, sau mt thi k di, k t u th k XX, lch s dn tc ta ln lt kho nghim

cc cng lnh cu nc khc nhau v cui cng ch cn ng Cng sn Vit Nam l c kh nng nm
ngn c dn tc, u tranh gii phng dn tc, lnh o cch mng Vit Nam tin ln.
Mi ra i, ng ging cao ngn c cch mng, on kt v lnh o ton dn ta tin
ln u tranh gii phng dn tc, gii phng giai cp, tng bc ginh thng li trong cuc cch mng
phn v phn phong kin.
Cu hi 70.
Khi nh gi v s ra i ca ng Cng sn Vit Nam, cc kin u nht tr cho rng

l bc ngoc v i trong tin trnh Cch mng Vit Nam. Anh (ch) c nht tr vi kin
khng ? Hy chng minh iu .
Hng dn lm bi
kin cho rng ng Cng sn Vit Nam ra i l mt bc ngot v i trong tin trnh
Cch mng Vit Nam l hon ton chnh xc. Bi v :
* Trc nm 1930, phong tro yu nc chng Php ca nhn dn ra din ra lin tc, si ni v
quyt lit song u b tht bi v khng hong v ng li. ng ra i vch ra ng li chin lc
cho cch mng. ng li l : Trc lm cch mng dn tc dn ch ri sau tin thng ln ch ngha
x hi b qua giai on pht trin ch t bn ch ngha. T nay cch mng Vit Nam chm dt s
khng hong v ng li v c s lnh o ng n i n thng li.
* ng ra i, xy dng c mt lc lng mi cho cch mng m ch yu l lin minh cng
nng. Trc 1930, cc nh cch mng ch ku gi nhn dn ta chng Php, ginh c lp dn tc, m
khng ku gi chng phong kin cho giao run t, dn cy, khng ch ng mc n quyn li nng
dn. ng ra i ra hai nhim v chin lc l: c lp dn tc v Rung t dn cy. Hai khu
hiu ny p ng c nguyn vng ca a s nhn dn, nht l nng dn. Do , li cun c ng
o nng dn i theo cch mng, xy dng khi lin minh cng nng, to ra c mt nhn t c bn
na, m bo thng li cho cch mng Vit Nam.
* ng ra i vch ra c phng php cch mng ng n. Trc 1930, nhn dn ta chng
Php rt anh dng, nhng sai lm v phng php. Ngi th dng khi ngha v trang (nh cc chin s
Cn Vng), nhng khi ngha thng din ra l t tng ni, d b bao vy tiu dit. Ngi th dng v
lc nhng li da vo s cu vin nc ngoi (nh c Phan Bi Chu). Ngi th dng bin php ci
lng Cu xin thc dn Php r lng xin (nh c Phan Chu Trinh), khng bit ai da vo sc mnh
ca chnh mnh. ng ra i vch ra phng php u tranh mi. l dng phng php u tranh
cch mng bng bo lc ca qun chng theo quan im ch ngha Mc Lnin. Nh ta bit xy
dng v s dng hai lc lng chnh tr, v trang tin hnh khi ngha.
* ng ra i xy dng c bn ng minh mi. Trc nm 1930, nhiu nh cch mng Vit
Nam ra nc ngoi, tm lc lng cu nc nhng cha ai bit on kt vi lc lng cch mng th
gii. ng ra i lm cho cch mng Vit Nam tr thnh mt b phn khng kht ca th gii. Nh vy,
t n nay ta tranh th c s ng tnh v ng h to ln ca cc lc lng cch mng th gii,
to nn sc mnh tng hp chin thng mi k th.
V nhng l , ng Cng sn Vit Nam ra i m ra mt bc ngot lch s v i cho
cch mng Vit Nam.
Cu hi 71.
Hy chng t rng ng Cng sn Vit Nam ra i chm dt thi k khng hong v vai
tr lnh o trong phong tro cch mng Vit Nam.
Hng dn lm bi
ng Cng sn Vit Nam ra i chm dt thi k khng hong v vai tr lnh o trong phong
tro cch mng Vit Nam:
- Sau Cch mng thng Mi Nga, ng Cng sn c thnh lp nhiu nc. Quc t Cng
sn, phong tro cch mng chu
- T cui th k XIX n trc 1930, phong tro gii phng dn tc dng nh trong m ti
khng c ng ra, khng hong v ng li v giai cp lnh o.
- Trang 54 -
Chu Tin Lc
- ng Cng sn Vit Nam ra i khng nh u th lnh o ca mnh trong tng quan lc

lng gia cc giai cp trong x hi Vit Nam
+ Giai cp phong kin li thi, s tht bi ca phong tro Cn Vng nh du s tht bi ca
ngn c cu nc phong kin.
+ Giai cp t sn nh yu, bc nhc Cuc khi ngha Yn Bi tht bi chng t s ph sn
ca ung li cu nc theo khuynh hng dn ch t sn.
+ Giai cp cng nhn Vit Nam ra i trc giai cp t sn v l giai cp tin tin. Phong tro
cng nhn c bc pht trin mnh m.
S ra i ca ng Cng sn Vit Nam l kt qu ca cuc u tranh dn tc v cuc u tranh
giai cp, l sn phm ca s kt hp gia ch ngha Mc Lnin vi phong tro cng nhn v phong tro
yu nc trong nhng nm 20 ca th k XX. Nh vy, ng ta ra i t s chun b chu o v chnh
tr, t tng v t chc.
Ngay sau khi ra i, ng ta t chc v lnh o phong tro cch mng 1930 1931, tr thnh
giai cp nm quyn lnh o cch mng Vit Nam.
Cu hi 72.
Bng nhng s kin lch s c th, hy nu r vai tr ca Nguyn i Quc trong qu trnh
thnh lp ng Cng sn Vit Nam.
Hng dn lm bi
Vai tr ca Nguyn i Quc trong qu trnh thnh lp ng Cng sn Vit Nam c th hin
qua cc s kin sau :
Tm c con ng cu nc:
Thng 7 nm 1920, c S tho ln th nht nhng lun cng v vn dn tc v vn
thuc a ca Lnin...
Thng 12 nm 1920, tham gia i hi Tua, b phiu tn thnh gia nhp Quc t Cng sn v
thnh lp ng Cng sn Php.
Truyn b ch ngha Mc Lnin vo Vit Nam: Vit sch bo...
o to cn b:
Nm 1925 thnh lp Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin. Bo Thanh nin v sch ng
Kch mnh trang b l lun gii phng dn tc cho cn b ca Hi.
Nm 1928, nhiu cn b ca Hi tham gia phong tro v sn ha tham gia tuyn truyn v vn
ng cch mng.
u nm 1930, ch tr Hi ngh hp nht ng ti Cu Long...
Son tho Cng lnh chnh tr u tin ca ng: Chnh cng vn tt, Sch lc vn tt,...
CHUYN 5
Phong tro Cch mng Vit Nam

1930 1935
A. KIN THC C BN
I/ VIT NAM TRONG THI K KHNG HONG KINH T TH GII (1929 1933)
* Tnh hnh kinh t
+ V nng nghip: Gi la, nng sn h, rung t b hoang (Nm 1933 l 500.000 hcta)
+ V cng nghip: B suy sp.
+ V thng nghip: Xut khu b nh n, hng ha khan him, gi c t .
Cuc khng hong kinh t Vit Nam rt nng n so vi cc thuc a khc ca Php cng nh
so vi cc nc trong khu vc .
* V x hi
- Trang 55 -
Chu Tin Lc
+ Nng dn: Mc thu nhp thp do la go st gi, su thu khng ngng tng, tip tc b bn
cng ha v b ph sn.
+ Cng nhn: Tht nghip ngy cng ng, tin lng gim st.
+ Tiu t sn thnh th: iu ng v cc ngh th cng b ph sn, vin chc b sa thi, hc sinh
ra trng khng c vic lm.
+ S ng t sn dn tc cng gp nhiu kh khn.
X hi Vit Nam c : hai mu thun c bn l :
o Dn tc Vit Nam > < thc dn Php (c bn)
o Nng dn > < a ch phong kin
- ng Cng sn Vit Nam ra i, kp thi lnh o nhn dn ng ln chng phong kin quc.
II/ PHONG TRO CCH MNG 1930 1931 VI NH CAO X VIT NGH TNH :
1/ Nguyn nhn bng n phong tro cch mng 1930 1931:
- Cuc khng hong kinh t th gii (1929 1933) tc ng mnh m n Vit Nam, lm cho
nn kinh t Vit Nam tiu iu, s xc, i sng ca nhn dn lao ng ht sc c cc. T sau cuc khi
ngha Yn Bi thc dn Php thi hnh chnh sch "khng b trng" hng dp tt phong tro cch
mng.Tc ng ca cuc khng hong kinh t cng vi chnh sch khng b trng ca thc dn Php
cng nung nu lng cm th, nng cao tinh thn cch mng ca nhn dn ta.
- Mu thun x hi gay gt. l nguyn nhn su sa v trc tip a n cao tro Cch mng
(1930 -1931)
- nh hng ca phong tro Cch mng quc t i vi Vit Nam.
- ng Cng sn Vit Nam ra i kp thi lnh o giai cp cng nhn v nhn dn lao ng nc
ta ng ln u tranh chng quc Php v phong kin tay sai, ginh c lp t do.
* Trong cc nguyn nhn trn, nguyn nhn ng ra i v lnh o l nguyn nhn c bn v
quyt nh nht l ch yu v quyt nh nht. Bi v, nu khng c s lnh p ca ng th mu thun
lc nhiu nht cng ch dn n nhng cuc u tranh nh, l t, t pht, khng th tr thnh mt cao
tro t gic (1930 1931)
2/ Ch trng ca ng.
o Nhn nh k th : quc Php v a ch phong kin.
o Nhim v: Chng quc ginh c lp dn tc chng phong kin ginh rung t cho
dn cy.
o Hnh thc tp hp lc lng : Bc u thc hin lin minh cng nng.
o Hnh thc u tranh : S dng hnh thc u tranh chnh tr ca qun chng l ch yu nh
mt tinh, biu tnh, bi cng, biu tnh c v trang, hot ng b mt.
3/ Din bin ca phong tro cch mng 1930 1931. Chia lm hai thi k :
a. Phong tro u tranh trong c nc na u nm 1930
- Trong bi cnh mu thun ca dn tc Vit Nam i vi thc dn Php v tay sai ang tr nn
gay gt nh vy, ng Cng Sn Vit Nam va mi ra i (3/2/1930) nhanh chng nm bt tnh hnh
v kp thi lnh o giai cp cng nng cng ngi dn lao ng vng ln u tranh chng quc,
phong kin.
- S lnh o kp thi ca ng lm bng ln cao tro cch mng trong nm 1930 1931 trn
khp c ba min Bc Trung Nam:
o Thng 2/1930 bi cng ca cng nhn n in cao su Ph Ring. H Ni, ngy 22/2 c treo
c , ba lim mt s ng ph chnh.
o Thng 3 v thng 4 c cuc u tranh ca cng nhn nh my si Nam nh, nh my dim v
ca Bn Thy .
o Nhn ngy Quc t lao ng 1/5, c nc bng n nhiu cuc u tranh .
o Ln u tin cng nhn Vit Nam biu tnh k nim ngy Quc t lao ng, u tranh i
quyn li cho nhn dn lao ng trong nc, th hin tnh on kt cch mng vi nhn dn
lao ng th gii .
o Thng 6 n thng 8/1930 c nc c 121 cuc u tranh ca cng nng v cc tng lp lao
ng khc.
b. Phong tro u tranh mnh m Ngh - Tnh
- Trang 56 -
Chu Tin Lc
- Thng 9/1930 phong tro u tranh dng cao, nht l hai tnh Ngh An v H Tnh. Nng dn
biu tnh c v trang t v vi hng nghn ngi ko n huyn l, tnh l i gim thu cc huyn Nam
n, Thanh Chng, Din Chu, Anh Sn (Ngh An), K Anh (H Tnh) c cng nhn Vinh
Bn Thy hng ng .
- Tiu biu l cuc biu tnh ca 8000 nng dn Hng Nguyn (Ngh An) ngy 12/9/1930 vi
khu hiu: o ch ngha quc !. n gn Vinh, con s ln ti 3 vn ngi, xp hng di 4 km.
Php n p d man: cho my bay nm bom lm cht 217 ngi, b thng 126 ngi.
- Chnh quyn thc dn, phong kin b t lit, tan r nhiu huyn, x. Nhiu cp y ng thn
x lnh o nhn dn lm ch vn mnh, t qun l i sng chnh tr, kinh t, vn ha x hi a
phng, lm chc nng ca chnh quyn: X vit Ngh -Tnh.
o Bc K, cc cuc biu tnh ca nng dn Tin Hi (Thi Bnh), Duy Tin, Bnh Lc (H
Nam), cng nhn nh my dt Nam nh, cng nhn cc nh my Hi Phng.
o Trung K, trong thng 10/1930 c cc cuc u tranh ca nng dn cc huyn c Ph, Sn
Tnh (Qung Ngi).
o Nam K, trong thng 10/1930 c cc cuc u tranh B Chiu (Si Gn), Ch Ln, Cao
Lnh (Sa c)...
- T thng 9 v thng 10, c nc c hn 362 cuc u tranh cuc u tranh ca cng nng v
cc tng lp lao ng khc.
4/ Hot ng, ch trng, chnh sch v bin php ca X Vit Ngh Tnh (Chng minh rng X
Vit Ngh Tnh l hnh thi s khai ca chnh quyn cng nng nc ta, l chnh quyn ca dn v v
dn.)
* em li nhiu li ch cn bn cho nhn dn
Kinh t : Chia rung t cho nng dn, bt a ch b t chnh, gim t ph, bi b cc th thu
ca quc, phong kin.
Chnh tr : Thc hin cc quyn t do, dn ch , lp cc t chc qun chng, cc i t v
v ta n nhn dn c thnh lp... Thng qua cc cuc mt tinh, hi ngh tuyn truyn,
gio dc thc chnh tr cho qun chng nhn dn.
Qun s : Mi lng u c nhng i t v v trang.
X hi : Pht ng phong tro i sng mi, bi tr m tn d oan, h tc tn km phin phc.
Trt t x hi c m bo, nn trm cp khng cn.
* Cn nhng hn ch :
- Cha lp c chnh quyn hon chnh, cha trit gii quyt rung t cho nng dn.
- Cha trit gi quyt rung t cho nng dn.
* ngha :
- Tuy mi thnh lp mt s x, tn ti 4 n 5 thng song X Vit Ngh Tnh t r bn cht
Cch mng v tnh u vit. l mt chnh quyn ca dn, do dn v v dn.
- Di s lnh o ca ng, giai cp cng nng on kt vi cc tng lp nhn dn khc c kh
nng lt nn thng tr ca quc v phong kin xy dng cuc sng mi.
5/ ngha lch s phong tro Cch mng 1930 1931 :
- Cao tro cch mng 1930 1931 l s kin lch s trong i trong lch s cch mng nc ta. N
k tc c truyn thng anh hng bt khut ca dn tc ta.Cho thy s lnh o ca ng, cng nhn
v nng dn on kt vi cc tng lp khc th c th lt c nn thng tr ca quc, phong kin
v xy dng cuc sng mi.
- y l cuc din tp u tin ca nhn dn ta di s lnh o ca ng Dng chun b cho
thng li Cch mng thng Tm sau ny.
6/ Bi hc kinh nghim ca phong tro cch mng 1930 1931 :
+ Bi hc v s lnh o ca ng : Qua cc phong tro, giai cp v sn Vit Nam m i biu
l ng Cng sn ng Dng khng nh quyn lnh o v nng lc lnh o ca mnh. Thc tin
cho thy tnh cht ng n ca ng li chin lc m ng ra.
+ Bi hc v xy dng lin minh cng nng : Qua phong tro khi lin minh cng nng c
hnh thnh. Di s lnh o ca ng, cng nng on kt vi cc tng lp nhn dn khc c kh nng
lt ch thng tr ca quc phong kin xy dng mt cuc sng mi.
- Trang 57 -
Chu Tin Lc
+ Bi hc v phng php ginh chnh quyn v gi chnh quyn bng bo lc cch mng :
Phong tro cho thy rng, khi qun chng sc si cm th quc v phong kin s ng ln dng
bo lc cch mng u tranh ginh chnh quyn.
+ Bi hc v xy dng chnh quyn nhn dn, mt hnh thc chnh quyn kiu mi: Vn c
bn ca mi cuc cch mng l chnh quyn nh nc. Phong tro sau khi u tranh ginh thng li
mt s a phng thuc Ngh An v H Tnh xy dng chnh quyn theo kiu X vit Nga.
+ Bi hc v xy dng mt trn dn tc thng nht : Trong thi k ny cha c mt trn dn tc
thng nht nn cha tp hp c ng o cc giai cp v tng lp nhn dn nhm u tranh chng
thc dn v phong kin. y l bi hc m ng ta rt ra sau ny n thi k cch mng 1936 1939,
ch trng thnh lp Mt trn nhn dn thng nht phn ng Dng.
III/ PHONG TRO CCH MNG (1932 1935)
1. Cuc u tranh phc hi phong tro cch mng: Phong ph v hnh thc v ni dung:
- Nhng ng vin trong t u tranh kin tr bo v lp trng, quan im Cch mng ca
ng, t chc vt ngc; ng vin khng b bt tm cch gy dng li t chc ng v qun chng; mt
s ng vin hot ng Trung Quc v Thi Lan tr v nc hat ng.
- Thng 6/1932: Ban lnh o Trung ng tho ra chng trnh hnh ng ca ng, nu ch
trng u tranh i cc quyn t do dn ch cho nhn dn lao ng , th t chnh tr , b cc th thu
bt cng , cng c v pht trin cc an th cch mng ca qun chng .
- Phong tro u tranh ca qun chng c nhen nhm li: Hi cy, Hi cy, Hi hiu h, Hi
c sch bo
- Nhiu cuc u tranh ca cng nhn n ra : Qung Nam, Si Gn, Gia nh; u tranh ca
nng dn Long Xuyn, Tr Vinh, Lng Sn
- Hnh thc u tranh mi xut hin: Vn ng bu c v hot ng trn lnh vc bo ch.
- Cui 1934 u 1935, cc X y Bc K, Trung K, Nam K c lp li. u 1935, cc t
chc ng v phong tro qun chng c hi phc.
2. i hi i biu ton quc ln th nht ng Cng sn ng Dng.
a. Ni dung:
o T 27/3 n ngy 31/3/1935, i hi i biu ton quc ln th nht hp ti Ma Cao (Trung
Quc), xc nh 3 nhim v ch yu ca ng: cng c v pht trin ng; tranh th qun
chng rng ri; chng chin tranh quc.
o Thng qua Ngh quyt chnh tr, iu l ng, vn ng cng nhn, nng dn, binh lnh,
thanh nin, ph n; v cng tc trong cc dn tc thiu s, i t v, cu t .
o Bu ra Ban Chp hnh Trung ng gm 13 ngi do L Hng Phong lm Tng B th,
Nguyn i Quc lm i din ca ng bn cnh Quc t Cng sn.
b. ngha: nh du mc quan trng: ng khi phc c h thng t chc t Trung ng n
a phng, t trong nc n ngoi nc, cc t chc qun chng
Cu hi 73. Ti k hp thng 3 1931, X u Trung K nhn nh: Di ch p bc bc lt v cng
tn bo ca quc Php v bn cng ho phong kin, phong tro u tranh ca cng nng bng ln
mnh m c nm 1930 sang nm 1931, trong c nc, nhng phong tro ln cao nht l hai tnh Ngh
An v H Tnh... Bng kin thc lch s hc, anh (ch) hy cho bit:
1. Nguyn nhn bng n ca phong tro cch mng 1930 1931 ? Ni r nguyn nhn no l
quan trng nht ?
2. Ti sao phong tro li pht trin mnh m t ti nh cao Ngh Tnh ?
3. V sao ni chnh quyn X vit l chnh quyn cch mng ca qun chng di s lnh o
ca ng Cng sn ?
4. Trong phong tro cch mng 1930 1931, mi quan h gia cch mng Vit Nam vi cch
mng th gii c th hin im no ?
Cu hi 74. Nu ngha lch s v bi hc kinh nghim ca phong tro cch mng 1930 1931.
- Trang 58 -
Chu Tin Lc
Cu hi 75. Khi nh gi v phong tro u tranh ca cng nhn v nng dn trong nhng nm
1930 1931, Ch tch H Ch Minh c nhn nh : Tinh thn anh dng ca n lun nng nn trong
tm hn chng ta v n m ng cho thng li sau. Anh (ch) hy bnh lun kin trn ?
Cu hi 76. Phong tro cch mng nc ta c phc hi trong nhng nm 1932 1935 nh th no?
Nu ni dung v ngha ca i hi i biu ton quc ln th nht ca ng.

Cu hi 77.
Qua cuc khng hong kinh t th gii 1929 1933, hy cho bit :
- Nhng hu qu nng n ca cuc khng hong i vi cc nc t bn ch ngha ?
- Thc trng kinh t, x hi Vit Nam trong nhng nm khng hong kinh t th gii ?
Hng dn lm bi
Trong nhng nm 1924 1929, cc nc t bn n nh chnh tr v t c mc tng trng cao

v kinh t, th nhng do sn xut t, chy ua theo li nhun dn n tnh trng hng ha tha, cung
vt qu xa cu. Thng 10/1929, khng hong kinh t bng n M sang chu u ri bao trm c h
thng thuc a.
1) Nhng hu qu ca cuc khng hong i vi cc nc t bn ch ngha.
- V kinh t :
+ Cuc khng hong ko di gn bn nm (1929 1933), trm trng nht l nm 1932.
+ Cuc khng hong tn ph nng nn nn kinh t cc nc t bn ch ngha.
+ Hng vn nh my, hng vn ngn hng phi ng ca ph sn.
+ Hn triu hecta cy trng b ph hu, hng triu gia sc b git hi.
Tn ph nng n nn kinh t cc nc t bn, y hng trm triu ngi (cng nhn, nng dn v
gia nh h) vo tnh trng i kh.
- V chnh tr - x hi :
+ Cuc khng hong ny cn gy ra hu qu nghim trng v chnh tr, x hi. Hng chc triu
cng nhn tht nghip, nng dn mt rung t, sng trong cnh ngho i, tng qun. Nhng cuc u
tranh, biu tnh, tun hnh ca nhng ngi tht nghip din ra khp c nc din ra lin tc khp c
nc, li ko hng triu ngi tham gia.
+ Khng hong kinh t e do nghim trng s tn ti ca ch ngha t bn. Cc nc c,
Italia, Nht Bn tm kim li thot bng nhng hnh thc thng tr mi. l vic thit lp cc ch
c ti pht xt nn chuyn ch khng b cng khai ca nhng th lc phn ng nht, hiu chin nht.
+ Quan h gia cc cng quc t bn ngy cng c nhng chuyn bin phc tp. S hnh thnh
hai khi quc i lp : mt bn l M, Anh, Php v mt bn l c, Italia, Nht Bn v cuc chy ua
v trang ro rit bo hiu mt nguy c ca mt cuc chin tranh th gii mi.
2) Thc trng kinh t, x hi Vit Nam trong nhng nm khng hong kinh t th gii
1929 1933
quc Php trt gnh nng khng hong ln vai nhn dn cc nc thuc a. Kinh t Vit Nam
vn ph thuc hon ton vo Php v cng chu nhng hu qu nng n.
- V kinh t
+ V nng nghip: Gi la, nng sn h, rung t b hoang.
+ V cng nghip: B suy sp.
+ V thng nghip: Xut khu b nh n, hng ha khan him, gi c t .
- V x hi
+ Nng dn: Mc thu nhp thp do la go st gi, su thu khng ngng tng, tip tc b bn cng
ha v b ph sn.
+ Cng nhn: Tht nghip ngy cng ng, tin lng gim st.
+ Tiu t sn thnh th: iu ng v cc ngh th cng b ph sn, vin chc b sa thi, hc sinh ra
trng khng c vic lm.
+ S ng t sn dn tc cng gp nhiu kh khn.
- Trang 59 -
Chu Tin Lc
* Nhn chung, nc ta mu thun dn tc v mu thun giai cp ngy cng tr nn gay gt. l

iu kin khc quan bng n phong tro cch mng 1930 1931.
Cu hi 78.
V sao phong tro cch mng trong na u nm 1930 ca ton quc v ring
Ngh - Tnh ln cao nh vy ?
Hng dn lm bi
- Nguyn nhn lm phong tro cch mng bng n mnh m trong ton quc:
* V kinh t : Do b quc v phong kin p bc bc lt nng n, thm vo t 1929 1933 th
gii li din ra cuc khng hong kinh t t bn ch ngha, lm cho i sng ca nhn dn ta vn khn
kh cng thm khn kh. Mu thun x hi cng gay gt, khin cho nhn dn ta nhn thy, ch cn mt
con ng vng ln u tranh chng ch p bc bc lt ca thc dn, phong kin, thot khi cuc i
tru nga.
* V chnh tr: u nm 1930, cuc khi ngha Yn Bi ca Vit Nam quc dn ng bng n v
tht bi. Li dng c hi ny bn quc tin hnh khng b trng i vi cch mng. Hng nghn ngi
b bt, tra tn, t y. Tnh hnh lm cho khng kh chnh tr ng Dng vn cng thng li cng
thm cng thng.
- ng Cng sn Vit Nam ra i:
+ Cng vo u nm 1930, ng Cng sn Vit Nam ra i, ra hai khu hiu chin lc: c
lp dn tc v Rung t dn cy. Hai khu hiu hin nay p ng nguyn vng i a s nhn dn,
nht l nng dn. ng kp thi lnh o nhn dn ta u tranh chng quc Php v phong kin tay
sai ginh c lp, t do.
+T ba nguyn nhn y dn ti s bng n phong tro cch mng 1930 1931 nc ta. Trong ba
nguyn nhn trn ng ra i v lnh o l nguyn nhn c bn nht, quyt nh s bng n phong tro.
- Ti sao phong tro Ngh - Tnh ln cao :
Bn cnh nhng nt chung, Ngh - Tnh c nhng nt ring:
+ Chu ch thng tr ca quc v phong kin rt nng n v li vng t ngho.
+ Nhn dn Ngh - Tnh c truyn thng cch mng.
+ C s cng nghip Vinh Bn Thy l trung tm k ngh ln nht Trung K, l iu kin thun
li cho lin minh cng nng.
+ Cc t chc Cng sn v c s ng y kh mnh.
Cu hi 79.
Hy chng minh rng X Vit Ngh Tnh l thc s l chnh quyn cch mng ca
dn, do dn v v dn di s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam.
Hot ng ca chnh quyn X vit Ngh Tnh khin anh (ch) lin tng n s kin
cch mng no din ra th k XIX ti nc Php ? Trnh by nt chnh v s kin .
Hng dn lm bi
1. X Vit Ngh Tnh l thc s l chnh quyn cch mng ca qun chng di s lnh o
ca ng Cng sn Vit Nam, bi v :
Ti Ngh An, X vit ra i sau biu tnh t thng 09/1930 Thanh Chng, Nam n, Anh Sn,
Nghi Lc, Hng Nguyn, Din Chu. H Tnh, X vit hnh thnh Can Lc, Nghi Xun, Hng
Kh
- Chnh tr: qun chng t do hat ng trong cc on th cch mng. Cc i t v v ta n
nhn dn thnh lp .
- Kinh t: tch thu rung t cng, tin, la cng chia cho dn cy ngho, bi b thu thn, thu ch,
thu , thu mui, xa n cho ngi ngho.
- Vn ha, x hi: t nn x hi c b xa b nh: m tn, d oan, ru ch, c bc, trm cp, trt
t tr an gi vng, bit on kt gip nhau.
2. Hot ng ca chnh quyn X vit Ngh Tnh khin chng ta lin tng n Cng x Pari
din ra th k XIX ti nc Php. Cng x Pari p tan b my nh nc c, lp nn chnh quyn
hon ton mi.
- Trang 60 -
Chu Tin Lc
- Ngy 26/3/1871, Cng x c thnh lp, c quan cao nht ca Hi ng Cng x c bu theo
nguyn tc ph thng u phiu.
- Nhng vic lm ca Cng x:
+ Qun i cnh st c b gii tn, thay vo l cc lc lng v trang nhn dn, nh th tch
khi trng hc.
+ Thi hnh nhiu chnh sch tin b khc: Cng nhn c lm ch x nghip, ch b trn, kim
sot ch tin lng, gim lao ng ban m...
- B my chnh tr do cch mng v sn thnh lp, nhm bo v v pht trin nhng thnh qu cch
mng, bo v quyn li ca nhn dn lao ng. Nh nc kiu mi do dn v v dn ra i u tin trong
lch s l Cng x Pari 1871. Cng x li nhiu bi hc kinh nghim qu bu cho giai cp v sn: T
chc lnh o cc tng lp nhn dn ...
Cu hi 80.
Khi nh gi v phong tro cch mng 1930 1931 m nh cao l X Vit Ngh - Tnh,
ngi ra coi y l cuc din tp u tin chun b cho Cch mng thng Tm 1945. Anh
(ch) c ng vi kin khng ? Hy gii thch ti sao ?
Hng dn lm bi
* Quan im cho rng phong tro cch mng 1930 1931 m nh cao l X Vit Ngh - Tnh l
cuc din tp u tin chun b cho Cch mng thng Tm 1945 l ng. Bi v :
+ y l cuc u tranh u tin do ng Cng sn lnh o, k t ki ng ra i.
+ Cuc u tranh ny c nhiu ngha :
- Mc d cui cng b tht bi, song phong tro cch mng 1930-1931 m nh cao l X vit Ngh Tnh l thng li u tin c ngha quyt nh i vi ton b tin trnh pht trin tip theo ca cch
mng nc ta. Phong tro to ra nhng nhn t u tin bo m cho thng li hon ton ca s
nghip cch mng.
- Phong tro khng nh trn thc t vai tr lnh o ca ng. Qua phong tro ny, uy tn ca
ng c xc lp trong qun chng. Phong tro chng t ng li cch mng ca ng l ng n,
p ng c nguyn vng c bn ca qun chng nhn dn l c lp dn tc v Rung t dn
cy.
- Mt kt qu to ln na l, phong tro xy dng c trong thc t khi lin minh cng nng.
- Qua phong tro ln u tin qun chng sng to ra mt hnh thc chnh quyn mi, mt m
hnh x hi mi nc ta.
- Phong tro li nhng bi hc kinh nghim qu gi: Bi hc v vai tr lnh o ca ng;
Bi hc v thc hin lin minh cng nng; Bi hc v s dng bo lc cch mng; Bi hc v xy dng
chnh quyn
Chnh v nhng l trn, phong tro cch mng 1930 1931 m nh cao l X vit Ngh - Tnh
l cuc din tp u tin chun b cho Cch mng thng Tm 1945.
Cu hi 81.
Chng minh rng phong tro cch mng 1930 1931 vi nh cao l X vit Ngh - Tnh
din ra vi quy m rng khp, mang tnh cht cch mng trit v s dng hnh thc u
tranh quyt lit.
Hng dn lm bi
Ngay t khi ng Cng sn Vit Nam ra i pht ng qun chng u tranh chng thc dn,
phong kin i c lp dn tc v rung t cho dn cy. Thc hin mc tiu , phong tro din ra
vi quy m rng khp, mang tnh cht cch mng trit v s dng hnh thc u tranh quyt lit.
- Tnh quy m rng khp:
+ Phong tro pht trin trn quy m c nc, ko di sut gn hai nm ( t u nm 1930 n
cui nm 1931).
+ Phong tro thu ht c s tham gia ng o cc tng lp nhn dn, ch yu l qun chng
cng nng, vi hng trm cuc u tranh ln nh, tiu biu l cuc u tranh ca 5000 cng nhn v nng
- Trang 61 -
Chu Tin Lc
dn Vinh Bn Thy vo ngy 1/5/1930, cuc biu tnh ca hn 2 vn nng dn Thanh Chng ngy
1/9/1930 v cuc biu tnh tun hnh ca 6 vn nng dn huyn Hng Nguyn ngy 12/9/1930.
- Tnh cch mng trit :
+ Phong tro nhm vo hai k th c bn ca nhn dn ta l bn quc v phong kin tay sai.
+ Ti mt s ni thuc hai tnh Ngh An v H Tnh, trc sc mnh u tranh ca qun chng, h
thng chnh quyn ch b tan r tng mng, bn quan li v cng ho b trn, chnh quyn cng nng
binh thnh lp di hnh thc X vit.
- S dng hnh thc u tranh quyt lit:
+ Phong tro s dng hnh thc u tranh t thp n cao, t mt tinh biu tnh n t huyn
ng, ph nh lao, kt hp biu tnh th uy vi hot ng na v trang tin cng ch.
+ Trong thng 9 v thng 10/1930 phong tro s dng hnh thc v trang khi ngha cp
chnh quyn ch thnh lp chnh quyn cch mng.
Nh vy, phong tro cch mng 1930 1931 m nh cao l X vit Ngh Tnh l phong tro
cch mng rng ln u tin ca qun chng cng nng nc ta do ng lnh o. Tnh quy m rng
ln, tnh cht cch mng trit v hnh thc u tranh quyt lit ca phong tro chng minh bc
pht trin nhy vt v cht ca cuc u tranh gii phng dn tc nc ta mt khi c ng lnh o.
Cu hi 82.
Trnh by nhng cuc u tranh ca cng nhn trong phong tro cch mng 1930 1931.
Nu nhn xt v cc cuc u tranh ?
Hng dn lm bi
- Nhng cuc u tranh ca cng nhn:

+ T thng 2 n thng 3/1930 : C cuc u tranh ca cng nhn n in cao su Ph Ring
(2/1930), cuc bi cng ca cng nhn nh my si Nam nh, nh my dim v nh my ca Bn Thy,
xi mng Hi Phng, hng du Nh B, n in cao su Du Ting
Nhng cuc u tranh ny ng vai tr tin phong, l mn u ca cao tro cch mng mi Vit
Nam do ng Cng sn t chc lnh o.
+ T thng 5 n thng 9/1930 : Vo ngy 1/5 c cc cuc u tranh ca cng nhn trong nhiu x
nghip H Ni, Hi Phng, Nam nh, Hn Gai, Cm Ph, Vinh - Bn Thy, Si Gn - Ch
LnRing trong thng 5/1930 c 16 cuc u tranh ca cng nhn.
Vo ngy 1/8/1930, cuc bi cng ca cng nhn khu cng nghip Vinh - Bn Thy, nh du mt
thi k u tranh kch lit n.
Sang thng 9/1930, phong tro u tranh ca cng nhn ln n nh cao. Vo ngy 12/9, cng
nhn Vinh Bn Thy u tranh ng h phong tro nng dn v phn i chnh sch khng b ca
ch. n nm 1931, phong tro tm thi lng xung.
- Nhn xt :
+ Phong tro din ra vi quy m rng khp t Nam n Bc, tt c cc khu cng nghip ln.
+ Cuc u tranh ngy cng mnh m, t n nh cao vo thng 9/1930.
+ Khu hiu u tranh kinh t kt hp vi chnh tr.
+ Phong tro cng nhn ng vai tr tin phong ca cc giai cp v tng lp trong s nghip chng
thc dn Php.
+ Qua phong tro hnh thnh trn thc tin khi lin minh cng nng.
Cu hi 83.
Trnh by nhng im khc bit ln nht gia phong tro u tranh ca nhn dn Vit Nam trong
nhng nm 1930 1931 vi phong tro u tranh nhng nm u th k XX, qua vic thit lp bng so
snh sau y v nu nhn xt :
Ni dung
Phong tro u tranh nhng

nm u th k XX
Phong tro u tranh cch mng

1930 1931
Lc lng lnh o
Lc lng tham gia
- Trang 62 -
Chu Tin Lc
Hnh thc u tranh

Mc tiu u tranh
Kt qu, ngha
Hng dn lm bi
Ni dung
Lc lng
lnh o
Phong tro u tranh

nhng nm u th k XX
Cc s phu, vn thn chu nh hng ca
khuynh hng dn ch t sn. Tiu biu l
Phan Bi Chu v Phan Chu Trinh v mt s
s phu yu nc tin b.
Phong tro u tranh cch mng

1930 1931
ng Cng sn Vit Nam
Lc lng
tham gia
Gm nhiu tng lp, giai cp khc nh: T

sn, a ch, ph nng, tiu t sn, nng dn.
Hnh thc,
phng
php u
tranh
Nhng hot ng b mt nh lp hi (...),

xut dng cu hc hay cng khai nh lp
trng hc, ra sch bo, din thuyt, biu
tnh, kinh doanh cng thng nghip cng
ph bin.
- B mt, kt hp vi bt hp php.
- Bo ng v trang : nh ph huyn
l, n in, nh ga, tri giam,...
Mc tiu
u tranh
Cc phong tro b phn ho: Phong tro th

nh ui thc dn Php khi phc ch
phong kin, phong tro th nh ui Php
thc hin ci cch x hi theo hng mi.
- Chng quc, ginh c lp dn

tc.
- Chng quc, chia rung t cho
dn cy ngho.
+ Dy ln cc phong tro u tranh gii

phng dn tc si ni. Cc phong tro
thc tnh lng yu nc ca nhn dn.
+ Mc d tht bi nhng n th hin tinh
thn yu nc, s tm kim con ng cu
nc, cu dn ca cc tng lp nhn dn v
th hin tinh thn dn tc l c s trc tip
sinh ng dn tc ta la chn con ng
cu nc mi.
+ Qun chng hng ng ng li

ca ng.
+ Khng nh s lnh o ca ng
Cng sn.
+ Khng nh lng yu nc ca nhn
dn.
+ Ln u tin trong lch s Vit Nam,
cng nng vng ln p o chnh
quyn phn ng nhiu vng nng
thn, chnh quyn X Vit qun l x
hi trong mt thi gian ngn.
+ B thc dn Php n p.
Kt qu,
ngha
- Cng nhn
- Nng nhn.
Qua bng so snh trn, ta thy r c do c s lnh o thng nht ca ng Cng sn, cho
nn phong tro u tranh trong nhng nm 1930 - 1931. Cho nn kt qu em li ca phong tro l s
phong tro vt bc. Chnh v nhng ngha quan trng m phong tro 1930 1931 em li, Nguyn i
Quc c nhn xt: Tuy quc Php dp tt phong tro vo bin my, nhng X Vit Ngh - Tnh
chng t mt tinh thn oanh lit v nng lc Cch mng ca nhn dn lao ng Vit Nam. Phong tro
tuy tht bi nhng n rn luyn lc lng cho Cch mng thng Tm sau ny.
Cu hi 84.
Qua thi k cao tro cng nh thoi tro, vai tr lnh o ca ng Cng sn c th
hin nh th no ?
Hng dn lm bi
- Thi k cao tro: ng Cng sn Vit Nam pht ng v lnh o phong tro:
Phong tro c s ch o thng nht ca ng n ra t Bc ch Nam, c cng nhn, nng
dn v cc tng lp lao ng khc, trong giai cp cng nhn l lc lng i u.
Mc tiu u tranh: Khng ch i quyn li cho cng nhn, nng dn,cc tng lp khc m cn
t r du hiu on kt vi v sn th gii. Tiu biu l cuc biu tnh ngy 1/5/1930.
- Trang 63 -
Chu Tin Lc
Di s lnh o ca ng, cao tro u tranh nhm vo hai k th chnh ca dn tc l

quc Php v bn phong kin.
- Thi k thoi tro : Tuy b thc dn Php n p khng b r man, phong tro tm lng xung, cc c
s ng b ph v, song sc sng ca ng khng th b tiu dit. Vai tr lnh o ca ng vn c
gi vng v lun i u trong chng khng b, tuyn truyn gic ng, gy dng li c s ca ng v
qun chng.
u tranh trong t ca cc ng vin cng sn.
Gy dng li c s v phong tro qun chng.
Li dng cc din n cng khai tuyn truyn c ng qun chng theo cc khu hiu ca
ng. Thnh lp Ban lnh o ca ng v ra chng trnh hnh ng pht ng qun chng
u tranh.
CHNG III
CUC VN NG TIN TI CCH MNG THNG TM (1945)
CHUYN 5
Cuc vn ng dn ch
(1936 1939)
A. KIN THC C BN
I/ BI CNH LCH S V CH TRNG CA NG :
1) Bi cnh lch s
a. Tnh hnh th gii :
+ Ch ngha pht xt xut hin v ln cm quyn c, Italia, Nht Bn, tr thnh him ho ln
e do ho bnh v an ninh th gii
+ i hi ln th VII ca Quc t Cng sn (7/1935) hp Mtxcva xc nh k th nguy him
trc mt ca nhn dn th gii l ch ngha pht xt; ra ch trng thnh lp Mt trn nhn dn cc
nc nhm tp hp cc lc lng dn ch, tin b chng ch ngha pht xt v nguy c chin tranh do
chng gy ra.
+ Nm 1936, Mt trn nhn dn Php thng c v ln cm quyn Php, chnh ph Mt trn nhn
dn Php ban hnh mt s chnh sch t do, dn ch p dng phn no cho cc thuc a.
b. Tnh hnh trong nc:
Sau cuc khng hong kinh t (1929 1933), chnh quyn thc dn Php ng Dng tp trung
u t, khai thc thuc a b p s thiu ht cho kinh t chnh quc.
* Kinh t :
- Nng nghip: T bn Php chim ot rung t, ch yu trng cao su, ay, gai, bng
- Cng nghip: y mnh khai m. Sn lng ngnh dt, xi mng, ch ct ru tng. Cc ngnh t
pht trin l in, nc, c kh, ng, giy, dim...
- Thng nghip: Thc dn c quyn bn thuc phin, ru, mui v xut nhp khu.
Nhng nm 1936 1939 l thi k phc hi v pht trin kinh t Vit Nam.Tuy nhin kinh t
Vit Nam vn lc hu v l thuc kinh t Php.
* X hi
- Cng nhn: tht nghip, lng gim.
- Nng dn: khng rung cy, chu mc a t cao v bc lt ca a ch, cng ho
- Trang 64 -
Chu Tin Lc
- T sn dn tc: t vn, chu thu cao, b t bn Php chn p .

- Tiu t sn tr thc: tht nghip, lng thp .
- Cc tng lp lao ng khc: chu thu kha nng n, sinh hot t .
i sng a s nhn dn kh khn nn hng hi tham gia u tranh i t do, cm o di s
lnh o ca ng Cng sn ng Dng. ng ta v lc lng cch mng hi phc, cch mng c
thm iu kin chuyn sang thi k u tranh mi.
2) Ch trng ca ng
- Cn c tnh hnh th gii, trong nc v vn dng ng li ca Quc t Cng sn, Hi ngh Ban
Chp hnh Trung ng ng Cng sn ng Dng ln th nht (7/1936) do L Hng Phong ch tr ti
Thng Hi (Trung Quc), ra ch trng ch o chin lc v sch lc mi.
- Xc nh k th c th trc mt ca nhn dn ng Dng cha phi l thc dn Php ni
chung m l bn thc dn phn ng thuc a v tay sai khng thi hnh chnh sch ca Chnh ph Mt
trn nhn dn Php. Quyt nh tm gc khu hiu nh ui quc Php, ng Dng hon ton
c lp, Tch thu rung t ca a ch chia cho dn cy.
- Quyt nh thnh lp Mt trn nhn dn Phn ng Dng (thng 3/1938 i thnh Mt trn
Dn ch ng Dng), nhm tp hp cc giai cp, tng lp, ng phi, c nhn...thc hin nhim v
trn. Cc t chc qun chng ca Mt trn u thay bng Hi Cu t, Hi i hu, on Thanh nin Cng
sn c thay bng on Thanh nin dn ch.
- Hnh thc v phng php u tranh l li dng trit nhng kh nng hp php v na hp
php, cng khai v na cng khai vn ng qun chng. Bn cnh hot ng b mt, ln u tin ng
a mt b phn ra hot ng cng khai.
II/ PHONG TRO DN CH 1936 1939
a. Phong tro ng Dng i hi
- c tin Quc hi Php s c phi on iu tra ng Dng, ng pht ng cc tng lp nhn
dn hi hp tho ra bn nguyn vng gi ti phi on.
- Cc y ban hnh ng thnh lp Nam k, Bc k, Trung k ( Nam k c hn 600 y ban hnh
ng thnh lp, pht truyn n, ra bo, mt tinh, tho lun dn ch, dn sinh )
- Thng 09/1936 Php gii tn y ban hnh ng, cm hi hp, tch thu cc bo.
Qua phong tro, ng o qun chng c gic ng, on kt u tranh i quyn sng. ng thu
c mt s kinh nghim v pht ng v lnh o u tranh cng khai, hp php.
b. Phong tro u tranh i t do, dn sinh, dn ch
- Cng nhn bi cng, tiu biu ngy 23/11/1936 cng nhn Hn Gai, Cm Ph bi cng i tng
25% lng, sau tr thnh ngy hi truyn thng ca cng nhn m. Nm 1937 c 400 cuc bi cng ca
cng nhn, tiu biu l cng nhn xe la Nam ng Dng (9/7/1937), cng nhn m than Vng Danh
(28/9/1937). Nm 1938 c 131 bi cng ca cng nhn, s lng gim nhng cht lng cao hn, th
hin trnh gic ng ca qun chng, khu hiu u tranh, s phi hp u tranh gia cc a phng.
- Nng dn u tranh i gim t: Cui 1938, Nam K xy ra nn i, hn 1.000 nng dn C
Mau biu tnh.
- Tiu thng bi th, i gim thu ch, thu hng.
- Ngy Quc t lao ng 01/05/1938, ln u tin nhiu cuc mt tinh t chc cng khai H
Ni, Si Gn c ng o qun chng tham gia.
- Nm 1939 phong tro u tranh ln nh cao vo thng 6, tp trung H Ni, Hi Phng, Si
Gn, Ch Ln
c. u tranh ngh trng: L mt hnh thc u tranh mi m ca ng:
- ng vn ng ngi tin b trong hng ng tr thc phong kin, t sn dn tc ra ng c vo
Vin dn biu Bc k, Trung k, Hi ng kinh t - l ti ng Dng, Hi ng qun ht Nam k.
- Mc tiu: M rng lc lng Mt trn dn ch v vch trn chnh sch phn ng ca thc dn,
tay sai, bnh vc quyn li ca nhn dn.
d. u tranh trn lnh vc bo ch
- T 1937 bo ch cng khai ca ng bng ting Vit: Tin tc, i nay , bng ting Php: Lao
ng), Tranh u, tuyn truyn, gii thiu v ch ngha Mc Lnin, tr thnh mi xung kch trong
nhng phong tro ln ca cuc vn ng dn ch, dn sinh thi k 1936 1939.
- Trang 65 -
Chu Tin Lc
- Nhiu sch chnh tr l lun xut bn cng khai hoc a t Php v. Nhiu tc phm vn hc
hin thc ph phn ra i nh: Bc ng cng, Tt n, S Th cch mng, kch i c Lu
- Cui 1937, ng pht ng phong tro truyn b ch Quc ng gip qun chng c c sch
bo, nng cao s hiu bit v chnh tr v cch mng.
e. Kt qu : Thu kt qu to ln v vn ha t tng: ng o cc tng lp nhn dn c gic ng v
con ng cch mng.
III/ NGHA LCH S CA CAO TRO DN CH 1936 - 1939
- Cao tro dn ch 1936 1939 l cuc tng din tp ln th hai ca nhn dn Vit Nam chun b
cho thng li ca cch mng Thng Tm nm 1945.
- Cao tro dn ch 1936 1939 ng vin, gio dc, t chc v lnh o qun chng u tranh,
ng thi p tan nhng lun iu tuyn truyn xuyn tc ca bn T rt kt v b l phn ng khc.
- Qua cao tro, uy tn v nh hng ca ng c m rng v n su trong qun chng; Ch
ngha Mc - Lnin v ng li cch mng ca ng c ph bin rng ri; xy dng c i qun
chnh tr qun chng ng o.
- Theo anh (ch), ngha quan trng nht ca cuc vn ng dn ch 1936 1939 vi cch mng
Vit Nam l g ? (L cuc din tp th hai chun b cho Cch mng thng Tm 1945)
Cu hi 85. Hon cnh ra i ca Mt trn dn ch ng Dng. Nhng hot ng, ngha v kt qu
ca cao tro dn ch 1936 1939 ? Theo anh (ch), ngha quan trng nht ca cuc vn ng dn ch
1936 1939 vi cch mng Vit Nam l g ?
Cu hi 86. Phn tch s khc nhau v cc mt ch trng sch lc cch mng, hnh thc v lc lng
u tranh ca cuc vn ng dn ch 1936 1939 so vi phong tro cch mng 1930 1931.
Cu hi 87. Hy nu nhng c im ca phong tro cch mng 1930 1931 v cao tro dn ch
1936 1939.
( thi HSG cp THPT, TP.H Ch Minh , nm 2006)

Cu hi 88.
Ti sao ni phong tro cch mng 1936 1939 l cuc din tp ln th hai chun b cho Cch
mng thng Tm 1945 ?
Hng dn lm bi
Nu nh phong tro cch mng 1930 1931 to ra nhng nhn t c bn m bo cho thng li
Cch mng thng Tm th phong tro 1936 1939 li tip tc bi b v pht trin nhng nhn t ln
mt bc mi cao hn.
+ Thng qua phong tro ny ng c trng thnh thm v t tng v t chc. Nn tng t
tng ca ng l ch ngha Mc Lnin cng ngy cng thm thm nhun trong t tng, hnh ng
ca cc ng vin cng sn v n su, ta rng trong cc tng lp nhn dn. ng xy dng v pht
trin c mt i ng cn b c nng lc v giu kinh nghim, ng thi pht trin thm cc t chc c
s, tng cng mi dy lin h vi qun chng. Qua phong tro, ngh thut ch o chin lc cch
mng ca ng, trnh gic ng ca ng vin v uy tn ca ng nng ln mt bc r rt.
+ Cng vi s trng thnh ca ng, lc lng cch mng cng ln mnh khng ngng. Qua thc
tin u tranh, ng xy dng mt i qun chnh tr hng hu gm hng triu ngi c thnh th v
nng thn, tp hp trong mt mt trn d tc thng nht rng ri. Cng qua u tranh m qun chng
cch mng c ti luyn v th thch dy dn.
+ Phong tro cch mng 1936 1939 cn li nhiu bi hc kinh nghim qu bu cho giai on
cch mng sau. l bi hc v t chc, tp hp qun chng u tranh; Bi hc v s dng hnh thc v
phng php u tranh phong ph.
+ Phong tro cch mng 1936 1939 chun b nhng iu kin cn thit a ng v qun
chng cch mng bc vo thi k u tranh trc tip ginh chnh quyn.
- Trang 66 -
Chu Tin Lc
V vy, y l cuc din tp ln th hai chun b cho Cch mng thng Tm 1945.
Cu hi 89.
Lp bng so snh Phong tro cch mng 1930 - 1931 vi Cuc vn ng dn ch 1936 - 1939
Vit Nam trn cc mt: mc tiu, lc lng, hnh thc v phng php u tranh, kt qu v
ngha lch s.
Hng dn lm bi
Ni dung
Mc tiu
u tranh
Lc lng
tham gia
Phng
php v
hnh thc
u tranh
Kt qu,
ngha
Phong tro cch mng 1930 1931
Cao tro dn ch 1936 1939
- Chng quc, phong kin, i thc hin

cc quyn t do dn ch, chia rung t
cng cho nng dn
- Cng nhn v nng dn
- Chng ch phn ng thuc a,

chng pht xt v chin tranh, i t do
dn ch, cm o v ho bnh
- Cng nhn, nng dn v cc tng lp
nhn dn khc
- Mt tinh, biu tnh, khi ngha v trang - Bi cng, bi th, bi kho, mt tinh, kt
ginh chnh quyn
hp u tranh cng khai v b mt, hp
php v bt hp php
- Ging mt n quyt lit vo b l
quc v phong kin tay sai
- Thnh lp c cc X Vit
- Tuy tht bi nhng khng nh quyn lnh
o cch mng ca ng, ca lin minh
cng nng.
- y l cuc din tp u tin ca nhn dn
ta chun b cho Cch mng thng Tm
1945.
- Tp hp c ng o cc tng lp
nhn dn, xy dng mt trn dn tc
thng nht rng ri
- ng ta c kt c nhiu kinh
nghim trong vic sng to ra cc hnh
thc hot ng u tranh pht huy sc
mnh sng to ca qun chng.
- L cuc din tp th hai chun b cho
tng khi ngha thng 8/1945
Cu hi 90.
Trnh by nhim v v hnh thc u tranh ca cch mng Vit Nam trong giai on
1930 1931 v giai on 1936 1939.
Hng dn lm bi
a. Giai on 1930 1931:

- Nhim v: Ngay sau khi thnh lp, trn c s Chnh cng v Sch lc vn tt v iu kin c
th ca cch mng u nm 1930, ng Cng sn Vit Nam ch trng pht ng mt phong tro u
tranh trong ton quc chng quc v phong kin. Trc mt l i ci thin i sng nhn dn.
- Hnh thc u tranh:
+ C nhiu hnh thc u tranh: Bi cng ca cng nhn, u tranh (mt tinh, biu tnh) ca nng
dn v cc tng lp nhn dn lao ng.
+ C nhng hnh thc u tranh quyt lit nh: biu tnh c v trang t v ca nng dn cc vng
nng thn, tin ti cc cuc biu tnh th uy v trang tin cng vo chnh quyn ch a phng (ph
nh lao, t huyn ng...)
b. Giai on 1936 1939:
- Nhim v: Chng pht xt, chng chin tranh quc, chng bn phn ng thuc a v tay sai,
i t do, dn ch, cm o v ha bnh. thc hin nhim v v mc tiu trn, ng ch trng thnh
lp Mt trn nhn dn phn ng Dng, sau i thnh Mt trn dn ch ng Dng.
- Hnh thc u tranh:
- Trang 67 -
Chu Tin Lc
+ S dng nhiu hnh thc u tranh: cng khai, na cng khai, hp php na hp php nh ng
Dng i hi, n Ga; bi cng ca cng nhn, bi th ca tiu thng, mt tinh, biu tnh ca nng
dn, bi kha ca hc sinh, sinh vin, c bit l cuc mt tinh khng l Nh u Xo H Ni.
+ u tranh trn lnh vc sch bo, ngh trng... Tuyn truyn ch ngha Mc Lnin, ch trng
ca ng; a ngi vo cc c quan ngh vin tng thm ting ni i quyn li cho nhn dn.
Cu hi 91.
Chng minh cuc vn ng dn ch 1936 1939 l mt phong tro cch mng qun chng
din ra trn qui m rng ln vi nhiu hnh thc u tranh phong ph.
Hng dn lm bi
- ng trc nguy c ch ngha pht xt v s chuyn hng ch o ca Quc t cng sn (i hi

VII, 7/1935), cng nh s chuyn bin ca tnh hnh trong nc. ng Cng sn ng Dng ra
nhim v cch mng trc mt: chng pht xt, chng chin tranh, chng bn phn ng thuc a v tay
sai, i t do dn ch, cm o v ho bnh. thc hin nhim v , ng ch trng thnh lp Mt
trn nhn dn phn ng Dng (sau i thnh Mt trn dn ch ng Dng), trit li dng cc
kh nng hp php, cng khai, na cng khai kt hp vi hot ng b mt.
- Ch trng mi ca ng p ng yu cu v nguyn vng bc thit ca qun chng dy ln
trong c nc phong tro u tranh si ni, mnh m vi cc hnh thc u tranh phong ph nhm vo
mc tiu trc mt l t do, dn ch, cm o v ho bnh.
- Phong tro ng Dng i hi thu thp dn nguyn (1936), phong tro n tip Ga a
dn nguyn (1937)... y l nhng cuc biu dng lc lng cch mng to ln thu ht hng triu ngi
tham gia.
- Phong tro u tranh ca qun chng din ra di cc hnh thc bi cng, bi th, mttinh, biu
tnh. Ngoi nhng yu cu chung, cc tng lp nhn dn a ra cc yu sch ring ca mnh. Phong
tro din ra khp nng thn v thnh th:
+ Cng nhn u tranh i tng lng, gim gi lm, chng nh p, chng cp pht, i t do
nghip on...
+ Nng dn u tranh chng cp ot rung t, i chia li rung cng, gim t, gim tc, kht
thu...
+ Tiu thng cc thnh ph, th x bi th i gim thu ch, thu hng...
+ Trn c s , ngy 1/5/1938 din ra cuc mt tinh khng l ca 2,5 vn ngi ti khu u
Xo (H Ni) i t do lp hi i hu, nghip on, i thi hnh trit lut lao ng, i gim thu,
chng pht xt, chng chin tranh quc, ng h ho bnh ...
- Cng vi cc cuc u tranh kinh t, chnh tr, phong tro xut bn v lu hnh bo ch cng khai
tuyn truyn ch ngha mc- Lnin, ch trng ng li ca ng cng din ra mnh m: nh cun
vn dn cy, cc bo Tin phong, Dn chng, Lao ng, Bn dn, Tin Tc, Nhnh la ... c tc dng
ln trong vic ng vin, gio dc, t chc v lnh o qun chng u tranh.
- Hnh thc u tranh cng khai trn lnh vc ngh trng cng c tn dng. Trong cc cuc
tranh c vo Hi ng qun ht Nam k, Hi ng thnh ph H Ni, Vin dn biu Bc k, Vin dn
biu Nam k, Hi ng kinh t - ti chnh ng Dng trong nhng nm 1937 1938, nhiu ng c vin
ca Mt trn dn ch ng Dng trng c v s dng ngh trng lm din n u tranh i t
do dn ch
- Phong tro truyn b ch quc ng cng din ra si ni.
- Cuc u tranh cn din ra trn lnh vc vn ho ngh thut, trit hc: gia quan im ngh thut
v ngh thut v quan im ngh thut v nhn sinh, gia phi duy tm v duy vt.
Tm li phong tro dn ch 1936 1939 l mt phong tro qun chng rng ri, din ra trn
nhiu lnh vc kinh t, chnh tr, vn ho, t tng, thu ht ng o cc tng lp nhn dn tham gia vi
nhng hnh thc t chc v u tranh phong ph. N l cuc din tp th hai chun b cho Cch mng
thng Tm thng li sau ny.
Cu hi 92.
- Trang 68 -
Chu Tin Lc
Trn c s phn tch i tng, mc tiu, lc lng v ngha ca phong tro dn ch

1936 1939, hy nhn xt tnh cht ca phong tro .
Hng dn lm bi
- i tng cch mng : cha phi l thc dn Php v phong kin ni chung m l bn phn ng
thuc a khng chu thi hnh chnh sch m Chnh ph nhn dn Php ban hnh. l k th trc
mt ca dn tc.
- V lc lng : ht sc rng ri, bao gm mi lc lng dn ch, k ca mt b phn nhng ngi
Php c xu hng chng pht xt nhng lc lng ng o nht vn l lc lng dn tc...
- V mc tiu u tranh : tm gc khu hiu c lp dn tc v cch mng rung t, ch i
cc quyn t do, dn ch, cm o, ho bnh. Nhng cng l quyn li ca dn tc...
- Phong tro dn ch l mt giai on chun b cho cuc cch mng gii phng dn tc sau ny...
V nhng l do trn, nn tnh cht ca phong tro 1936 - 1939 l mt cuc vn ng dn ch
gii phng dn tc.
Cu hi 93.
Cc phong tro cch mng 1930 1931 v 1936 1939 chun b nhng g cho Cch mng
thng Tm 1945 ?
Hng dn lm bi
a. Phong tro cch mng 1930 1931 :

- Phi ni rng, cha bao gi c cuc u tranh mnh m nh nm 1930, mt s huyn, x chnh
quyn ch b tan r. Chnh quyn cch mng di hnh thc X vit c thnh lp mt s a phng
thuc Ngh - Tnh.
- Qua phong tro ny vai tr lnh o ca ng c khng nh trong thc tin cch mng.
Khi lin minh cng nng c hnh thnh trong thc tin u tranh. y l bc thng li u tin c
ngha quyt nh i vi ton b tin trnh pht trin v sau ca cch mng. Trc tip m ni, khng c
nhng trn chin u giai cp rung tri chuyn t nhng nm 1930 1931, trong cng nng vung
ngh lc phi thng ca mnh th khng th c phong tro cch mng 1936 1939.
- Phong tro cch mng 1930 1931 l cuc din tp u tin chun b cho Cch mng thng
Tm 1945.
b. Phong tro dn ch 1936 1939 :
thu c nhng thng li c th trn cc lnh vc kinh t, chnh tr, vn ha, t tng. Chnh
quyn thc dn buc phi th nhiu t chnh tr, ban hnh lut bo ch, ci thin mt phn iu kin lao
ng, lng bng cho cng nhn vin chc. Nhng thng li to ln hn c l, qua phong tro u tranh,
qun chng c t chc, gic ng v ch ngha Mc Lnin, nhiu cn b mi c o to. Cn
b ng vin c ti luyn kin cng. Uy tn v nh hng ca ng su rng trong qun chng. Qua
phong tro u tranh, i qun chnh tr ca qun chng hng triu ngi c ng tp hp, xy dng,
gio dc. ng tch ly c nhiu bi hc kinh nghim qu bu, c nhng bi hc thnh cng v bi
hc tht bi. ng ra mc tiu u tranh st hp, cng lnh Mt trn ng n, hnh thc u tranh
phong ph, linh hot; qua pht huy c sc mnh ca qun chng, xy dng lc lng cch mng
cho Cch mng thng Tm sau ny.
CHUYN 6
Phong tro gii phng dn tc 1936 - 1939
A. KIN THC C BN
I/ TNH HNH VIT NAM TRONG NHNG NM 1939 1945
- Trang 69 -
Chu Tin Lc
1. Tnh hnh chnh tr

+ Th gii
- Ngy 1/9/1939 : Chin tranh th gii th hai bng n, ngy 3/9/1939: Php tuyn chin vi c.
Thng 6/1940, Php u hng c.
+ Vit Nam
- ng Dng, c cu lm Ton quyn thc hin mt lot chnh sch v vt sc ngi,
sc ca ca Vit Nam dc vo cuc chin tranh .
- Cui thng 9/1940, Nht vt bin gii Vit Trung vo min Bc Vit Nam, Php u hng.
Nht gi nguyn b my thng tr ca Php v vt kinh t phc v cho chin tranh, n p cch mng.
Vit Nam t di ch thng tr ca Nht Php.
- Thng 12/1941 : Php cam kt hp tc vi Nht v mi phng din.
- T thng 9/1940, Php Nht cu kt vi nhau p bc bc lt nhn dn ng Dng nhng
b mu thun quyn li, cho nn chng u nhm ngm chun b i ph nhau.
- Vit Nam, bn cnh ng phi thn Php cn c ng phi thn Nht nh : i Vit, Phc
Quc ra sc tuyn truyn la bp v vn minh, sc mnh Nht Bn, thuyt i ng , dn ng cho
Nht ht cng Php.
- Thng 6/1941, c tn cng Lin X. Nm 1945, chu u : pht xt c b tht bi nng n;
chu Thi Bnh Dng, Nht b thua to nhiu ni.
- ng Dng, ngy 9/3/1945 Nht o chnh Php. Li dng c hi , cc ng phi chnh
tr Vit Nam tng cng hot ng. Qun chng nhn dn sc si kh th, sn sng vng ln khi ngha
2. Tnh hnh kinh t x hi
* Kinh t
+ Chnh sch ca Php
- u thng 9/1939, Ton quyn Catru ra lnh tng ng vin nhm cung cp cho mu quc
tim lc ti a ca ng Dng v qun s, nhn lc, cc sn phm v nguyn liu.
- Php thi hnh chnh sch Kinh t ch huy : tng mc thu c, t thm thu mi , sa thi bt
cng nhn, vin chc, gim tin lng, tng gi lm, kim sot gt gao sn xut, phn phi, n nh gi
c.
+ Chnh sch ca Nht
- Php buc phi cho Nht s dng phng tin giao thng, kim sot ng st, tu bin.
Nht bt Php trong 4 nm 6 thng np khon tin 723.786.000 ng .
- Cp rung t ca nng dn, bt nng dn nh la, ng trng ay, thu du phc v cho
nhu cu chin tranh .
- Buc Php xut cng cc nguyn liu chin tranh sang Nht vi gi r nh : than, st, cao su, xi
mng
- Cng ty ca Nht u t vo nhng ngnh phc v cho qun s nh mng-gan, st, pht pht,
crm.
* X hi
- Chnh sch bc lt ca Php Nht y nhn dn ta ti ch cng cc : Cui 1944 u nm 1945
c ti 2 triu ng bo ta cht i .
Nng dn: Chu iu ng nht, i rt. Trong tng s 2 triu ngi cht i cui nm 1944
v u nm 1945 a s l nng dn.
Cng nhn: B tht nghip, b tng gi lm, bt tin lng, b cp pht, nh p...
Cc tng lp tiu t sn: i sng bp bnh v gi sinh hot cao, tht nghip, thua l sp
hiu...lun lun ch n h.
Giai cp t sn v a ch: (tr mt s c quyn li gn cht vi Php, Nht) cng b sa st
hoc ph sn.
- Cc giai cp, tng lp nc ta, tr tay sai quc, i a ch v t sn mi bn u b nh
hng bi chnh sch bc lt ca Php Nht .
* im ging v khc nhau trong mc ch ca chng :
- Ging : th on ca chng nhm che y hnh vi p bc bc lt nhn dn Vit Nam, la bp
nhn dn ta lm tng chng l bn ch khng phi l k th.
- Trang 70 -
Chu Tin Lc
- Khc : Th on chnh tr ca Php nhm cng c ch thng tr ca Php ng Dng cn

trong khi th on ca Nht l lm ch da cho vic Nht cai tr ng Dng v Nht mi xm lc
v nhy vo ng Dng.
II/ PHONG TRO GII PHNG DN TC T THNG 9/1939 N THNG 3/1945
1. Hi ngh Ban Chp hnh Trung ng ng Cng sn ng thng 11/1939
ng trc tnh hnh mi, Ban chp hnh Trung ng ng Cng sn ng Dng hp Hi ngh
ln th 6 (8/11/1939) hp ti B im (Hc Mn Gia nh) do Tng B th Nguyn Vn C ch tr .
Xc nh k th trc mt l quc pht xt.
t nhim v gii phng dn tc ln hng u.
Tm gc khu hiu cch mng rung t, thay khu hiu "Chnh quyn cng nng" bng
khu hiu "Chnh ph Cng ho Dn ch ng Dng".
Ch trng thnh lp Mt trn dn tc Thng nht Phn ng Dng, nhm on kt
rng ri cc tng lp, giai cp, cc dn tc ng Dng, cha mi nhn vo k th ch yu
trc mt l quc pht xt.
* Phn tch ni dung s chuyn hng ch o chin lc ?
- Lun cng chnh tr (1930) ca ng ra hai nhim v chin lc nh quc v
phong kin. Hai nhim v ny c mi quan h cht ch vi nhau.
- Trong mt giai on 1939 1941, ng Cng sn kp thi chuyn hng ch o chin lc :
tp chung mi nhn vo k th ch yu trc mt l ch ngha quc pht xt, t nhim v gii
phng dn tc ln hng u, tm rt Cch mng rung t, thay khu hiu Chnh ph cng nng
bng Chnh ph Cng ho dn ch ng Dng
* ngha: Hi ngh trung ng ln th VI nh du s chuyn hng ng n v ch o chin
lc cch mng. ng Cng sn ng Dng ging cao ngn c gii phng dn tc, on kt rng ri
cc tng lp, giai cp v dn tc ng Dng trong cng mt Mt trn Dn tc Thng nht, m ng i
ti thng li ca Cch mng Thng Tm nm 1945.
2. Nhng cuc u tranh m u thi k mi
Nguyn nhn
Khi ngha
Bc Sn
(27/ 9/1940)
Ngy 22/9/1940,
Nht vt qua bin
gii Vit Trung,
nh chim Lng
Sn, nm bom Hi
Phng, b ln
Sn.
Thng
11/1940,
Php
bt
thanh
nin
Khi ngha
Vit
Nam
v
Cao
Nam K
Min
lm
bia
(23/11/1940)
n, nhn dn Nam
K v binh lnh
phn i.
Din bin chnh
ngha
- Lng Sn, s ln Php u hng, s - M u phong tro

cn li rt chy v Thi Nguyn qua ng u tranh gii phng
dn tc, ng rt ra
Bc Sn
- m 27/9/1940 ng b a phng nhng bi hc qu
lnh o nhn dn Bc Sn chn nh Php, bu v khi ngha v
chim n M Nhi, ngy quyn Bc Sn trang, thi c ...
tan r, nhn dn lm ch chu l v cc vng - Khi ngha tht
bi song i du kch
ln cn, i du kch Bc Sn thnh lp.
- Php v Nht cu kt vi nhau : Bc Sn ra i v
Nht cho Php tr li Lng Sn; Php sau pht trin
khng b, t ph lng bn, bn git nhng thnh Cu quc qun,
hot ng vng Bc
ngi tham gia khi ngha .
Sn v V Nhai.
- X y Nam K chun b pht ng khi - Thc dn Php
ngha, c i biu ra Bc xin ch th ca n p khi ngha tn
khc, c s ng b
Trung ng .
- K hoch b l nhng lnh khi ngha tn tht nng. Nhng
ca X y n cc a phng, nn khi l c sao vng
ngha vn n ra m 22 rng sng ln u tin xut hin
trong khi ngha.
23/11/1940.
- Khi ngha bng n t min ng n
min Ty Nam B : Bin Ha, Gia nh,
Ch Ln, Tn An, Bn Tre, Tr Vinh, Cn
Th, Sc Trng, Bc Liu, Rch Gi, M
- Trang 71 -
- Chng t tinh thn

yu nc ca cc tng
lp nhn dn Nam B,
sn sng ng ln
Chu Tin Lc
Tho, Vnh Long. Chnh quyn cch mng chin u chng qun
thnh lp nhiu ni, ln u tin xut hin th.
l c sao vng.
- Php cho my bay nm bom tn st nhn
dn nhng vng ni dy v bt nhiu ngi.
Ngha qun cn li rt v ng Thp v U
Minh cng c lc lng.
Binh lnh ngi
Binh bin Vit trong qun i
Lng Php phn i vic
(13/01/1941) Php a binh lnh
ngi Vit sang
Lo nh nhau vi
qun Thi Lan .
- Ngy 13/1/1941 binh lnh n Ch Rng

(Ngh An) di s ch huy ca i Cung
(Nguyn Vn Cung) ni dy, nh chim
n Lng ri ln t ko v Vinh
phi hp vi binh lnh y chim thnh.
Php kp thi i ph. Chiu hm sau, ton
b binh lnh tham gia ni dy b bt.
- Php x bn i Cung cng 10 ng ch,
nhiu ngi khc b kt n kh sai, a i
y .
- Cuc binh bin

tht bi do lc lng
ca Php mnh. i
Cung b bt, b tra tn
d man v b x t
cng 10 ng ch.
- Th hin tinh thn
yu nc ca binh
lnh Vit Nam trong
qun i Php .
Nguyn nhn tht bi, ngha lch s v bi hc kinh nghim ca ba s kin trn :
- Nguyn nhn tht bi : Cuc khi ngha Bc Sn, Nam K v cuc binh bin Lng, cui cng b
tht bi, do thc dn Php lc ny cn mnh, khi ngha n ra cha chn mui, cha ng thi c.
- ngha lch s :
o Trong ba thng, ba cuc ni dy ni tip n ra ba min ca t nc, do nhiu tng lp nhn
dn v binh lnh tham gia, nu cao tinh thn bt khut ca dn tc. Cc cuc ni dy tht bi v
iu kin khi ngha cha chn mui, nhng l nhng ting sng bo hiu cho cuc khi
ngha ton quc , l bc u u tranh bng v lc ca cc dn tc ng Dng
o Ni ln lng yu nc nng nn, th hin tinh thn u tranh bt khut v c lp t do ca
dn tc ta.
o Ging mt ng ch t vo Thc dn Php, cnh co nghim khc pht xt Nht va mi c
trng vo Vit Nam. l nhng ting sng bo hiu cuc khi ngha ton quc.
- Bi hc kinh nghim : li cho Cch mng nhiu bi hc kinh nghim qu bu, nht l bi hc v
thi c khi ngha. Ring cuc khi ngha Bc Sn th li cho cch mng i du kch Bc Sn (tin thn
ca Cu quc qun); khi ngha Nam K li cho cch mng L c sao vng nm cnh sau ny tr
thnh biu tng thin ling ca t nc.
3. Nguyn i Quc v nc trc tip lnh o cch mng. Hi ngh ln th VIII Ban Chp hnh
Trung ng ng Cng sn ng Dng thng 11/1939.
a) Hon cnh lch s:
- Th gii: Chin tranh th gii bc sang nm th ba, sau khi chim phn ln Chu u, pht xt
c chun b tn cng Lin X; Nht m rng xm lc Trung Quc, chun b chin tranh Thi bnh
Dng.
- Trong nc:
+ Nhn dn ng Dng phi chu hai tng p bc bc lt ca Php-Nht, mu thun gia cc dn
tc ng Dng vi quc pht xt Php Nht pht trin gay gt.
+ Nhn dn ng Dng ngy cng cch mng ho, nhiu cuc u tranh n ra, tiu biu l
cuc khi ngha Bc Sn (9/1940), Nam k (11/1940) v cuc binh bin Lng (1/1941).
+ Trc tnh hnh th gii v trong nc ngy cng khn trng, thng 2/1941, Nguyn i Quc
v nc v triu tp hi ngh Trung ng ng ln th 8, hp t ngy 10 n 19/5/1941 ti Pc B (Cao
Bng).
b) Ni dung hi ngh :
- Nhn nh mu thun gia cc dn tc ng Dng vi quc, pht xt Php, Nht tr thnh
mu thun ch yu nht, vn mnh dn tc nguy vong khng lc no bng. V vy, lc ny gii phng
dn tc l nhim v bc thit nht, k th chnh trc mt l bn quc, pht xt Php, Nht.
- Trang 72 -
Chu Tin Lc
- Tip tc tm gc khu hiu "Tch thu rung t ca a ch chia cho dn cy", ch a ra khu
hiu "Tch thu rung t ca quc, Vit gian chia cho dn cy".
- Ch trng thnh lp "Vit Nam c lp ng minh" (Vit Minh) bao gm cc t chc qun
chng ly tn l cu quc, nhm tp hp rng ri cc tng lp nhn dn chng quc pht xt Php,
Nht v tay sai.
- ra ch trng khi ngha v trang, coi vic chun b khi ngha v trang l nhim v trung
tm ca ton ng, ton dn; vch r, khi ngha v trang mun thng li phi n ra ng thi c, phi
c iu kin ch quan v khch quan, i t khi ngha tng phn tin ln tng khi ngha. Sau khi
khi ngha thng li s thnh lp nc Vit Nam Dn ch Cng Ho, ly c sao vng nm cnh lm
c ton quc.
- ngha : Hi ngh Trung ng ln th 8 hon chnh vic chuyn hng ch o chin lc v
sch lc cch mng ra Hi ngh Trung ng ln th 6 (11/1939). N c tc dng quyt nh
trong vic vn ng ton ng, ton dn chun b tin ti Cch mng thng Tm.
c) Ti sao n thng 2/1941 Nguyn i Quc mi v nc ?
Trong thi gian Qung Chu (1925 1926), Nguyn i Quc thnh lp Hi Vit Nam Cch
mng thanh nin. n thng 2/1930, Ngi triu tp hi ngh hp nht ba t chc Cng sn
Vit Nam ti Hng Cng. Nguyn i Quc cha v nc bi v Cch mng Vit Nam
cha c thi c ginh thng li.
n thng 9/1939, th chin th hai (1945) bng n, phe ng minh v cc dn tc tin b
trn th gii nhn rng ch ngha Pht xt s tht bi v lc thi c ca cc dn tc thuc
a ginh c lp s n.
V th thng 2/1941, Nguyn i Quc mi v nc lnh o Cch mng chun b mi iu
kin n thi c ginh c lp hon ton.
4. Chun b tin ti khi ngha ginh chnh quyn.
a. Xy dng lc lng cho cuc khi ngha v trang
* Xy dng lc lng chnh tr:
- Nhim v cp bch: vn ng qun chng tham gia Vit Minh. Cao Bng l ni th im xy
dng cc Hi Cu quc. Nm 1942 khp 9 chu ca Cao Bng u c Hi Cu quc. y ban Vit Minh
tnh Cao Bng v y ban Vit Minh lin tnh Cao Bc Lng c thnh lp.
- min Bc v min Trung, cc Hi phn chuyn sang cc Hi cu quc, nhiu Hi
cu quc mi c thnh lp.
- Nm 1943, ng a ra bn cng vn ha Vit Nam v vn ng thnh lp Hi vn ha
cu quc Vit Nam (cui nm 1944) v ng dn ch Vit Nam ng trong Mt trn Vit Minh (thng
6/1944). ng cng tng cng vn ng binh lnh Vit v ngoi kiu ng Dng chng pht xt.
- Bo ch ca ng v ca Mt trn Vit Minh (Vit Nam c lp, Gii phng,) gp phn
vo vic tuyn truyn ng li chnh sch ca ng, u tranh chng th on chnh tr, vn ho ca
ch
* Xy dng lc lng v trang: Sau khi ngha Bc Sn, i du kch Bc Sn thnh lp, hot
ng ti cn c Bc Sn V Nhai. Nm 1941, cc i du kch Bc Sn thng nht thnh Trung i Cu
quc qun s I (14/2/1941). Cu quc qun pht ng chin chin tranh du kch trong 8 thng (t thng
7/1941 n thng 2/1942) i ph vi s vy qut ca ch, sau phn tn thnh nhiu b phn
chn chnh lc lng, gy dng c s chnh tr trong qun chng ti cc tnh Thi Nguyn Tuyn Quang,
Lng Sn. Ngy 15/9/1941, Trung i Cu quc qun II ra i.
* Xy dng cn c a cch mng: 2 cn c a u tin ca cch mng nc ta l:
- Hi ngh Trung ng ln th VII (11/1940) ch trng xy dng Bc Sn V Nhai thnh cn
c a cch mng .
- Nm 1941, sau khi v nc, Nguyn i Quc chn Cao Bng xy dng cn c a.
- T 1943, cuc chin tranh th gii chuyn bin c li cho cch mng, s tht bi ca pht xt
r rng, ng y mnh chun b cho khi ngha ginh chnh quyn.
b. Gp rt chun v khi ngha v trang ginh chnh quyn
- Thng 2/1943, Ban Thng v Trung ng ng hp vch ra k hoch chun b ton din cho
khi ngha v trang. Khp nng thn, thnh th min Bc, cc on th Vit Minh, cc Hi Cu quc
c xy dng v cng c.
- Trang 73 -
Chu Tin Lc
- cn c Bc Sn V Nhai, Cu quc qun hot ng mnh, tuyn truyn v trang, gy dng

c s chnh tr, m rng khu cn c. Trong qu trnh , Trung i cu quc qun III ra i (25/2/1944).
- cn c Cao Bng, cc i t v v trang, i du kch thnh lp. Nm 1943, 19 ban xung
phong Nam tin c lp ra lin lc vi cn c a Bc Sn V Nhai v pht trin lc lng xung
min xui .
- Ngy 7/5/1944: Tng b Vit Minh ra ch th sa son khi ngha v ngy 10/8/1944, Trung
ng ng ku gi nhn dn Sm v kh ui th chung
- Ngy 22/12/1944, theo ch th ca H Ch Minh, i Vit Nam tuyn truyn gii phng qun
thnh lp. Hai ngy sau, i thng hai trn Phay Kht v N Ngn.
- Ngy 9/3/1945, Nht o chnh Php, tip theo ch th Nht Php bn nhau v hnh ng ca
chng ta ca ng. Mt trn Vit Minh ra lnh ku gi ng bo ton quc y mnh Cao tro khng
Nht cu nc.
- Thng 5/1945, sp nhp Vit Nam tuyn truyn gii phng qun vi Cu quc qun thnh
Vit Nam gii phng qun
n Cch mng thng Tm, Mt trn Vit Minh pht trin rng khp, v ng vai tr quan
trng trong khi ngha ginh chnh quyn. Chnh s chun b chu o khin Cch mng thng Tm
din ra v thnh cng nhanh chng, t mu.
Cu hi 94. Hon cnh ra i ca Mt trn dn tc Thng nht Phn ng Dng. Phn tch ni dung
s chuyn hng ch o chin lc cch mng ca Hi ngh Trung ng ln VI (11/1939). ngha ca

s chuyn hng ny i vi tin trnh pht trin ca cch mng Vit Nam ?
Cu hi 95. Thc dn Php cu kt tng bc vi Pht xt Nht t sau nm 1940 nh th no ? Hy
nu tnh hnh ng Dng di ch thng tr ca Php Nht ?
Cu hi 96. Nu nhng th on bc lt ca Nht Php trong nhng nm 1939 1945 i vi nhn dn
Vit Nam.
Ni dung
Pht xt Nht
Thc dn Php
Th on bc lt
Kt qu thu c
Hu qu gy ra cho nhn dn Vit Nam
Hy ch ra im ging nhau trong th on bc lt ca Php v Nht Vit Nam. Ti sao chng
cng p dng nhng th on ? Qua , anh (ch) c nhn xt g v nhng k th ca nhn dn Vit
Nam lc by gi ?
Cu hi 97. Qua cc cuc khi ngha u tin ca nhn dn ta trong thi k Chin tranh th gii th hai :
a) Lp bng so snh :
Ni dung
Nguyn nhn bng n
Din bin chnh
ngha
Khi ngha Bc Sn
Khi ngha Nam K
Binh bin Lng
b) V sao li ni nhng cuc ni dy ny l nhng ting sng bo hiu cho cuc khi ngha
ton quc, l bc u u tranh bng v lc ca cc dn tc ng Dng ?
c) Nu nguyn nhn nhn tht bi, bi hc kinh nghim ca ba s kin trn.
Cu hi 98. Ti sao n thng 2 nm 1941, Nguyn i Quc mi v nc ? Vai tr ca Nguyn i Quc
ti Hi ngh ln VIII Ban Chp hnh Trung ng ng Cng sn ng Dng (5/1941) c th hin
nh th no ?
Cu hi 99. Trnh by hon cnh lch s, ni dung c bn v ngha ca Hi ngh Trung ng ng
Cng sn ng Dng ln th VIII (5/1941) ti Pc B (Cao Bng). Nhng ni dung c ng
trin khai v thc hin nh th no a ti thng li ca Cch mng thng Tm nm 1945 ?
Ti sao ng cng sn ng Dng li ch chng thnh lp Mt trn Vit Minh ? T
Cu hi 100.
khi Mt trn Vit Minh ra i, cc phong tro u tranh Cch mng ca nhn dn ta pht trin nh th
- Trang 74 -
Chu Tin Lc
no ?
T nm 1941 n 1945, lc lng chnh tr v lc lng v trang ca cch mng c
xy dng v pht trin nh th no?
Cu hi 101.

Cu hi 102.
Ti sao trong 3 nm lin tip 1939, 1940 v 1941, Ban Chp hnh Trung ng ng u
triu tp hi ngh ? T vic trnh by ni dung chnh ca cc Hi ngh, anh (ch) hy cho bit vn
quan trng nht c cc hi ngh cp ti l g ?
( thi HSG THPT, TP.HCM, nm 2009)
Hng dn lm bi
- Trong 3 nm 1939, 1940 v 1941, Ban chp hnh Trung ng ng Cng sn ng Dng u
triu tp hi ngh xut pht t nhng bin chuyn ca tnh hnh th gii v trong nc (i hi ng
phi ra nhng nhim v cp thit trc mt nhm thc hin mc tiu chin lc lu di).
+ Thng 11/1939 : Hi ngh Ban Chp hnh Trung ng ng c triu tp ti B im (Hc
Mn - Gia nh) phn tch tnh cht ca cuc Chin tranh th gii th hai, tnh hnh th gii v ng
Dng xc nh mc tiu chin lc trc mt l nh ui quc v tay sai, ginh c lp dn tc
vi vi ra cc sch lc c th
+ Thng 11/1940 : Hi ngh Ban Chp hnh Trung ng ng c triu tp ti nh Bng (Bc
Ninh) vo lc xy ra cuc xung t gia thc dn Php v Thi Lan, x y Nam k chun b pht ng
cuc khi ngha ch trng mi : xc nh k th chnh (Php, Nht), chun b v mt lc lng cng
nh thnh lp cc cn c a lm cuc cch mng gii phng dn tc
+ Thng 5/1941 : Hi ngh Ban Chp hnh Trung ng ng c triu tp ti Pc B (Cao Bng)
vi s ch tr ca Nguyn i Quc nhim v ch yu trc mt l gii phng dn tc cng nh ra cc
nhim v cn lm
- Vn quan trng c cc hi ngh cp l phi t nhim v gii phng dn tc ln hng
u. y l vic th hin s nhy bn v chnh tr v nng lc lnh o ca ng.
Cu hi 103.
Hy nu s kin chnh ca Chin tranh th gii th hai t thng 9 nm 1939 n thng 6

nm 1941 v tc ng ca n i vi cch mng Vit Nam trong thi gian ?
Hng dn lm bi
- Ngy 1/9/1939, c xm chim Ba Lan; ngy 3/9/1939, Anh v Php tuyn chin vi c.
Chin tranh th gii th hai bng n. c nhanh chng nh chim cc nc Ty u hu nh khng c
tn tht g ng k. Thng 6/1940, c nh chim nc Php. Cui nm 1940 u nm 1941, c m
rng nh chim cc nc ng v Nam u, vng bn o Ban Cng. Thng 6/1941, pht xt c tn
cng Lin X lm cho tnh cht v cc din chin tranh thay i.
- Vin ng, qun Nht m rng chin tranh xm lc Trung Quc. Thng 9/1940 pht xt Nht
nhy vo ng Dng, tng bc bin ng Dng thnh cn c chin tranh v thuc a ca chng.
- Sau khi Chin tranh th gii th hai bng n, thc dn Php ng Dng thi hnh chnh
sch thi chin, pht xt ha b my thng tr, thng tay n p ng Cng sn ng Dng v phong
tro cch mng ca nhn dn ta, thc hin chnh sch kinh t ch huy, v vt ca ci, huy ng sc
ngi phc v cho chin tranh quc.
Khi Nht vo ng Dng, thc dn Php nhanh chng cu kt vi Nht n p, bc lt nhn
dn ng Dng. Mu thun gia cc dn tc ng Dng vi quc v pht xt Php - Nht l mu
thun ch yu, gay gt nht. Vn gii phng cc dn tc ng Dng khi ch p bc, bc lt ca
Php - Nht c t ln hng u v cp thit.
Cu hi 104.
- Trang 75 -
Chu Tin Lc
Ti sao ng trc hai nguy c, ngn la cch mng gii phng dn tc ca nhn dn ng
Dng bng chy v pht xt Nht lm le xm lc ng Dng, thc dn Php li chn vic nhn
nhng pht xt Nht ? iu ni ln bn cht g ca bn xm lc ?
Hng dn lm bi
+ Nguy c 1 : Phong tro gii phng dn tc ang pht trin mnh m cc nc ng Dng.
Vit Nam, phong tro 1936 1939 ang pht trin mnh m trong c nc. Qun chng nhn dn, di
s lnh o ca ng, u tranh cho quyn dn ch, dn tc, ginh c thng li, Php b c lp.
+ Nguy c 2 : Chin tranh th gii th hai bng n, trong giai on u phe pht xt thng th, qun
i c ko vo chim Php, chnh ph Php u hng pht xt c. Ti chu , pht xt Nht lm
le xm lc cc nc thuc a ca Php, i thc dn Php phi cho chng a qun vo cc nc ng
Dng.
Trc hai nguy c Php quyt nh nhn nhng Nht. Gia cc nc pht xt v cc nc
dn ch t sn c nhiu im chung. Chng u xut pht im chung l ch t bn, quc; tuy
quyn li trc mt ca chng l mu thun vi nhau nhng v c bn chng c quyn li chung v
thuc a, bc lt, thng tr nhn dn. Cn gia quc Php vi cc nc thuc a Vit Nam v ng
Dng li c mu thun khng th iu ho c do chnh sch khai thc thuc a tn bo ca thc dn
Php. Trong cuc chin tranh Php Ph cui th k XIX, Php tng tuyn b : C th chu nhc qun
c ch khng th ho vi qun chng nhn dn.
Qua vic phn tch ch trng ca Php ta thy bn cht di tr, hn nhtca thc dn Php. Nh
li nhn xt ca ch tch H Ch Minh khi k ti thc dn Php trong bn Tuyn ngn c lp : Php
hai ln bn nc ta cho Nht.
Cu hi 105.
Phn tch iu kin thnh lp Mt trn dn tc thng nht phn ng Dng. Anh (ch)
hy nh gi ngha s chuyn hng ch o chin lc cch mng ca Hi ngh Trung ng
ng Cng sn ng Dng ln th VI (11/1939).
Hng dn lm bi
* Hon cnh. Thng 9/1939, Chin tranh th gii th hai bng n, mu thun gia dn tc ta vi
Php tr nn gay gt hn. Php chn con ng tho hip vi Pht xt Nht v tng cng n p cch
mng. ng ta rt vo hot ng b mt, chuyn trng tm cng tc v nng thn, xy dng c s nng
thn, triu tp hi ngh trung ng ln th VI ra nhim v mi ph hp vi tnh hnh.
* Ni dung hi ngh trung ng ln th VI.
+ Hi nghi nhn inh tnh hnh th gii v trong nc, xc nh k th trc mt v chuyn
hng ch o chin lc cch mng, Nu r vn gii phng dn tc l nhim v hng u v cp bch
nht.
+ Ch trng thnh lp Mt trn dn tc thng nht phn ng Dng, nhm mc ch on kt
rng ri mi tng lp, on th tp trung lc lng chng ch ngha quc pht xt.
* nh gi ngha hi ngh trung ong ln th VI (11/ 1939)
+ Hi ngh trung ng ln th VI (thng 11/1939) nh du s chuyn hng ch o chin lc
cch mng ng n, kp thi th hin s sng to ca ng trong iu kin mi.
+ Hi ngh dng cao ngn c gii phng dn tc ln hng u.
+ Tng cng mt trn dn tc thng nht, cng c khi on kt ton dn, to bc tin mi cho
cch mng Vit nam, m ng i ti thng li ca Cch mng Thng Tm nm 1945.
Cu hi 106.
Trong tnh hnh lch s no ca thi k 1939 1945, ng Cng sn ng Dng t nhim
v gii phng dn tc ln hng u ? Phn tch ngha ca ch trng ny. Ch trng ny c
mu thun vi mc tiu chng quc v chng phong kin c ra trong Cng lnh chnh tr
u tin ca ng nm 1930 khng ? V sao ?
Hng dn lm bi
- Trang 76 -
Chu Tin Lc
1) Tnh hnh lch s...

- Thng 9/1939 chin tranh th gii th hai bng n Pht xt c ln lt xm chim cc nc
Chu u. Php tht bi (6/1940), Lin X tham gia chin tranh (6/1941). Vin ng, Nht tin hnh
xm chim cc nc, gy ra cuc chin tranh chu Thi Bnh Dng (12/1941).
- ng Dng, thc dn Php thi hnh chnh sch thi chin, pht xt ha b my thng tr,
n p phong tro cch mng ca nhn dn ta, cha mi nhn vo ng Cng sn ng Dng.... Tip
, t thng 9/1940, Php cu kt vi Nht n p v bc lt nhn dn ta, lm cho mu thun gia dn
tc Vit Nam vi quc v Pht xt tr nn gay gt hn lc no ht.
- ng ta trn c s phn tch tnh hnh th gii v trong nc, thc hin s chuyn hng ch
o chin lc v sch lc, t nhim v gii phng dn tc ln hng u. Ch trng c th hin
trong ngh quyt Trung ng ln VI (11/1939), Ngh quyt Trung ng ln VII (11/1940) v Ngh quyt
Trung ng ln VIII (5/1841)
2) ngha ca ch trng trn :
- Gii quyt ng n mi quan h ng n gia hai nhim v dn tc v dn ch ca cch
mng nc ta, khng nh nhim v gii phng dn tc ln hng u.
- Lm phn ha hng ng k th, li ko c mt b phn giai cp a ch phong kin yu nc
i theo cch mng.
- Khi dy c tinh thn dn tc, tinh thn yu nc ca ng o giai cp, tng lp x hi,
nhm on kt tp hp nhng ngi yu nc trong mt Mt trn thng nht cha mi nhn vo
quc phong kin, gii phng dn tc.
3) Ch trng ny c mu thun vi mc tiu chng quc v chng phong kin c ra trong
Cng lnh chnh tr u tin ca ng nm 1930 khng ? V sao ?
- Ch trng t nhim v gii phng dn tc ln hng u khng mu thun vi mc tiu chng
quc v chng phong kin c ra trong Cng lnh u tin ca ng.
- V ch trng ny ph hp vi mc tiu nhim v do Cng lnh u tin ra, bao hm c
nhim v chng quc v chng phong kin nhng ni bt l nhim v chng quc v tay sai phn
ng, ginh c lp t do cho ton th dn tc.
Cu hi 107.
Hi ngh ln th VI (11 1939) v ln th VIII (5 1941) ca Ban chp hnh Trung ng

ng Cng sn ng Dng quyt nh chuyn hng ch o chin lc cch mng, ging
cao ngn c gii phng dn tcTi sao li c quyt nh nh vy ?
Hng dn lm bi
- Trnh by nt hn ch ca Lun cng chnh tr nm 1930 : Lun cng chnh tr (10/1930) ca

ng Cng sn xc nh c nhng vn chin lc trong u tranh i cc quyn li trc mt v
lu di. Tuy nhin, Lun cng cn c mt s hn ch nht nh, nh :
o Cha xc nh mu thun ch yu ca x hi thuc a, nn khng nu c vn dn tc ln
hng u m nng v vn giai cp v u tranh giai cp.
o Khng nh gi ng kh nng cch mng, lng yu nc chng Php ca t sn dn tc v
tiu t sn.
o Khng thy c kh nng phn ho v li ko mt b phn giai cp a ch trong cch mng
gii phng dn tc.
- Phn tch nhng hn ch ca Lun cng r rng nh hng khng nh ti vic tp hp lc
lng cch mng, khng ph hp vi thc tin cch mng gii phng dn tc. Do Hi ngh Trung
ng ng Cng sn ng Dng ln th VI quyt nh khc phc nhng hn ch Hi ngh
Trung ng ng Cng sn ng Dng ln th VIII hon chnh s chuyn hng ch o chin lc
ra t hi ngh.
Cu hi 108.
So snh Hi ngh Trung ng ln VI (11/1939) v Hi ngh Trung ng ln th VIII

(5/1941) ca ng Cng sn ng Dng theo cc ni dung sau : k th, nhim v cch mng,
khu hiu, mt trn, hnh thc u tranh v nu nhn xt.
Hng dn lm bi
- Trang 77 -
Chu Tin Lc
Ni dung
K th
Hi ngh Trung ng ln VI (11/1939)
Hi ngh Trung ng ln VIII (5/1941)
Thc dn Php
Thc dn Php v pht xt Nht
Nhim v cch Gii phng dn tc l nhim v hng Ging cao hn na ngn c gii phng
mng
u.
dn tc.
Khu hiu
Mt trn
Hnh thc u
tranh
Nhn xt
Tm gc khu hiu Cch mng rung Tm gc khu hiu Cch mng rung
t
t
Mt trn Dn tc thng nht phn Mt trn Vit Minh.
ng Dng.
Khi ngha v trang ginh chnh quyn.
Chun b khi ngha v trang l nhim

v ca ton ng, ton dn ta.
L s chuyn hng ch o chin lc Hon chnh vic chuyn hng ch o

v phng php cch mng ca ng ta. chin lc, sch lc cch mng ra
trng Hi ngh trung ng ln th VI
(11/1939). N c tc dng quyt nh
trong vic vn ng ton ng, ton dn
chun b tin ti Cch mng thng Tm.
Cu hi 109.
Trnh by v nhn xt ch trng tp hp lc lng cch mng c ra ti Hi ngh

thnh lp ng Cng sn Vit Nam (1/1930), Hi ngh ln th nht Ban Chp hnh Trung ng
lm thi ng Cng sn Vit Nam (10/1930) v Hi ngh ln th tm Ban Chp hnh Trung ng
ng Cng sn ng Dng (5/1941).
Hng dn lm bi
1. Hi ngh thnh lp ng Cng sn Vit Nam thng qua Cng lnh chnh tr u tin
- Bi cnh: T ngy 6/1 n 8/2/1930, Nguyn i Quc ch tr Hi ngh thnh lp ng Cng
sn Vit Nam ti Cu Long Hng Cng Trung Quc. Hi ngh thng nht cc t chc cng sn
thnh ng Cng sn Vit Nam v thng qua Chnh cng vn tt, Sch lc vn tt, iu l tm tt v
Li ku gi nhn dp thnh lp ng do Nguyn i Quc son tho.
- Ch trng tp hp lc lng:
+ Xc nh lc lng cch mng l cng nhn, nng dn, tiu t sn, tr thc; cn ph nng,
trung, tiu a ch v t sn th cha r mt phn cch mng th cn li dng hoc trung lp. ng thi
phi lin lc vi cc dn tc b p bc v v sn th gii.
+ Cng lnh khng nh vai tr lnh o ca ng Cng sn Vit Nam, ng Cng sn Vit
Nam l i tin phong ca giai cp v sn, ly ch ngha Mc Lnin lm nn tng t tng, l nhn t
quyt nh thng li ca cch mng. ng l ht nhn, l trung tm on kt, quy t mi lc lng yu
nc chng quc v chng phong kin, ginh c lp t do cho t nc, hnh phc cho nhn dn
ta.
- Nhn xt:
+ Hi ngh thy r thi chnh tr v kh nng cch mng ca mi giai cp trong x hi Vit
Nam thuc a, xc nh ng vai tr, v tr ca tng giai cp, tng lp. Pht huy sc mnh dn tc, phn
ha v c lp k th thc hin nhim v gii phng dn tc.
+ Chnh cng vn tt v Sch lc vn tt l Cng lnh chnh tr u tin ca ng ta v cch
mng nc ta. l Cng lnh ng n v sng to, nhun nhuyn v quan im giai cp, thm m
tnh dn tc, ph hp vi xu th pht trin ca thi i mi.
2. Hi ngh ln th nht Ban Chp hnh Trung ng lm thi ng Cng sn Vit Nam thng
10/1930 vi bn Lun cng chnh tr thng 10/1930 :
- Bi cnh: Gia lc phong tro cch mng Vit Nam 1930 1931 ang din ra quyt lit, Ban
Chp hnh Trung ng lm thi ng Cng sn Vit Nam hp Hi ngh ln th nht ti Hng Cng Trung Quc. Hi ngh thng qua Lun cng Chnh tr do Trn Ph khi tho.
- Trang 78 -
Chu Tin Lc
+ Lc lng cch mng l giai cp cng nhn v giai cp nng dn. l hai ng lc chnh ca
cch mng, l gc ca cch mng.
+ Phi thc hin lin minh cng - nng.
+ Lnh o cch mng ng Dng l giai cp cng nhn thng qua b tham mu l ng Cng
sn ng Dng, phi l ng kiu mi theo ch ngha Mc Lnin.
+ Hi ngh cng nu r mi quan h gia cch mng Vit Nam v cch mng th gii.
- Nhn xt:
+ xc nh c ng lc cch mng, nhng khng nh gi ng kh nng cch mng ca
tng lp tiu t sn, kh nng chng quc v phong kin mc nht nh ca t sn dn tc, kh
nng li ko mt b phn trung, tiu a ch tham gia mt trn dn tc thng nht chng quc v tay
sai.
+ y l im khc vi Cng lnh chnh tr u tin v cng l hn ch ca Lun cng chnh
tr thng 10/1930.
3. Hi ngh ln th VIII Ban Chp hnh Trung ng ng Cng sn ng Dng thng 5/1941
- Bi cnh: Trc tnh hnh th gii v trong nc ngy cng khn trng, Nguyn i Quc v
nc v triu tp Hi ngh ln th 8 Ban Chp hnh Trung ng ng Cng sn ng Dng (10
19/5/1941) ti Pc B, Cao Bng.
+ Ch trng thnh lp Vit Nam c lp ng minh (gi tt l Vit Minh) bao gm cc t chc
qun chng ly tn l Hi Cu quc nhm "Lin hip ht thy cc gii ng bo yu nc, khng phn
bit, ng cng nhau mu cuc dn tc gii phng v sinh tn".
- Nhn xt:
+ Nhng ch trng trn y ca Hi ngh Trung ng ng ln th VIII hon chnh s
chuyn hng ch o chin lc c ra t hi ngh Trung ng ng ln th VI.
+ Ch trng trn huy ng n mc cao nht lc lng ton dn tc thc hin nhim v s
mt l gii phng dn tc, ginh c lp, t do.
+ Khc phc hn ch ca Lun cng chnh tr thng 10/1930 v khng nh ch trng ng
n trong Cng lnh chnh tr u tin ca ng Cng sn Vit Nam, gp phn trc tip a Cch mng
thng Tm n thnh cng.
Hi ngh Trung ng ng ln th VIII c tc dng quyt nh vn ng ton ng, ton dn tin
ti cch mng thng Tm. Sau Hi ngh, Mt trn Vit Minh a ra chng trnh cu nc v c
ng o cc tng lp nhn dn ng h.
Cu hi 110.
Ch trng tp hp rng ri lc lng dn tc, xy dng mt trn thng nht do Hi

ngh ln th VI (11/1939) v Hi ngh ln th VIII (5/1941) Ban chp hnh Trung ng ng
Cng sn ng Dng ra nh th no ?
Hng dn lm bi
- ginh c c lp, phi tp hp rng ri lc lng dn tc, xy dng mt trn dn tc thng

nht. Hi ngh Trung ng ln th VI (11/1939) ch trng thnh lp Mt trn dn tc thng nht
phn ng Dng.
Mt trn dn tc thng nht phn ng Dng on kt rng ri cc tng lp, cc giai cp,
cc dn tc, k c c nhn yu nc ng Dng, cha mi nhn vo k th ch yu trc mt l ch
ngha quc pht xt Php Nht, ginh c lp dn tc cho cc nc ng Dng.
- Hi ngh Trung ng ln th VIII (5/1941) di s ch tr ca Nguyn i Quc ch trng gii
quyt vn dn tc, tp hp lc lng, xy dng mt trn dn tc thng nht cho tng nc ng
Dng. Vit Nam ng ra thnh lp Vit Nam c lp ng minh (gi tt l Mt trn Vit Minh).
Mt trn Vit Minh lin hip ht thy cc gii ng bo yu nc, khng phn bit giu ngho,
gi tr, gi trai, khng phn bit tn gio v xu hng chnh tr, ng cng nhau mu cuc dn tc gii
phng v sinh tn.
- Trang 79 -
Chu Tin Lc
Cu hi 111. Th sinh hy hon thin bng so snh hai hnh thc t chc Mt trn dn tc thng
nht, theo mu di y :
Mt trn Dn ch ng Dng
Mt trn Vit Minh
Hon cnh ra i
Mc tiu u tranh
Thnh phn tham gia
Hot ng chnh
Hng dn lm bi
Hon cnh
ra i
Mc tiu
u tranh
Thnh phn
tham gia
Hot ng
chnh
Mt trn Dn ch ng Dng
+ Th gii:
- Cuc khng hong kinh t 1929 1933,
nguy c mt cuc chin tranh th gii mi.
- i hi VII ca Quc t Cng sn
(7/1935) ch trng thnh lp Mt trn
Nhn dn cc nc.
- 1936: Mt trn Nhn dn Php ln nm
quyn.
+ Trong nc:
- i sng nhn dn lao ng kh khn.
- Php tng cng khng b phong tro
cch mng.
Mt trn Nhn dn phn ng
Dng ra i (n 3/1938 i thnh Mt
trn Dn ch ng Dng)
Chng pht xt, chng chin tranh
quc, chng bn phn ng thuc a v
tay sai, i t do, dn ch, cm o v ho
bnh
Cc lc lng yu nc, dn ch tin b,
u tranh chng pht xt v bo v ho bnh
th gii
- Nm 1936, phong tro ng Dng i
hi.
- Nm 1937 cc phong tro mt tinh, biu
tnh a yu sch.
- Nm 1938, mt tinh ca 2,5 vn ngi ti
khu u Xo, H Ni
- Ngoi ra cn c cc phong tro u tranh
bng bo ch...
Mt trn Vit Minh

+ Th gii:
Ngy 6/1941, c tn cng Lin
X; cuc u tranh ca nhn dn ta
tr thnh mt b phn quan trng
trong cuc u tranh ca cc lc
lng dn ch.
+ Trong nc: Trc tnh hnh th
gii v trong nc ngy cng khn
trng, Nguyn i Quc v nc v
triu tp Hi ngh 8 (t 10 n 19/5/
1941) ti Pc B, Cao Bng.
Ch trng thnh lp Vit Nam
c lp ng minh (gi tt l Vit
Minh)
Trc ht phi gii phng cho c
cc dn tc ng Dng khi ch
Php Nht. Lc ny, nhim v gii
phng dn tc l bc thit nht.
Cc t chc qun chng ly tn l
Hi cu quc nhm Lin hip ht
thy cc gii ng bo yu nc..
- Xy dng lc lng cch mng.
+ cn c Bc Sn - V Nhai: thng
nht cc i du kch thnh Cu quc
qun.
+ cn c Cao Bng: Cao Bng l
ni tin hnh xy dng cc Hi cu
quc.
- Tin ln v trang u tranh...
Cu hi 112.
Trnh by r s khc bit trong ch trng chuyn hng u tranh ca ng thi k

1939 1945 so vi thi k 1936 1939.
Hng dn lm bi
1/ Thi k 1936 1939

- Cn c vo tnh hnh c th ca Vit Nam v da vo Ngh quyt i hi VII ca Quc t cng
sn, ng chuyn hng u tranh.
- Trang 80 -
Chu Tin Lc
- Trc ht xc nh k th trc mt ca nhn dn ng Dng khng phi l thc dn Php ni

chung m l bn phn ng ca Php cng b l tay sai khng thi hnh chnh sch ca Mt trn nhn dn
Php.
- Nhim v chin lc ca cch mng, ca nhn dn ng Dng l chng quc v phong kin;
nhim v trc mt l u tranh chng ch phn ng thuc a, chng pht xt, chng nguy c chin
tranh, i t do, dn sinh, dn ch, cm o v ha bnh.
- Tp hp lc lng: ng ch trng thnh lp Mt trn thng nht nhn dn phn ng
Dng, sau i thnh Mt trn thng nht dn ch ng Dng (mt trn dn ch ng Dng), tp hp
tt c cc giai cp, cc tng lp, ng phi, c nhn, k c nhng ngi Php c xu hng dn ch, tin
b ng Dng: Cc t chc qun chng trong Mt trn cng thay i cho ph hp: cng hi, nng hi
thay bng cc hi tng t, hi i hu, on thanh nin cng sn thay bng on thanh nin dn ch
- Phng php u tranh: kt hp cc hnh thc cng khai v b mt, hp php v bt hp php
2/ Thi k 1939 1945
- Ch trng chuyn hng u tranh ca ng th hin qua cc hi ngh ln th VI, VII v VIII.
- Nhim v trc mt ca cch mng: t nhim v gii phng dn tc ln hng u, tp trung nh
quc v tay sai, gii phng dn tc ng Dng, lm cho ng Dng hon ton c lp.
- Khu hiu: tm gc khu hiu cch mng rung t v ra khu hiu tch thu rung t ca
quc v a ch phn bi quyn li dn tc chia cho dn cy ngho, gim t, gim tc. Khu hiu lp
chnh quyn X vit cng nng binh c thay th bng khu hiu chnh quyn dn ch cng ha.
- Tp hp lc lng: ng ch trng thnh lp Mt trn thng nht phn ng Dng
(11/1939) thay th cho Mt trn dn ch ng Dng. Hi ngh Trung ng ln th VIII (5/1941) ch
trng thnh lp Mt trn dn tc thng ring cho mi nc Vit Nam, Lo, Campuchia gii quyt vn
dn tc trong tng nc, thnh lp Vit Nam c lp ng minh; cc on th ca Mt trn u mang
tn cu quc
- Phng php u tranh: chuyn t u tranh i dn sinh, dn ch sang u tranh nh chnh
quyn ca quc v tay sai; t mi hot ng hp php, na hp php sang hot ng b mt, bt hp
php; n Hi ngh Trung ng ln 8, ng coi chun b khi ngha ginh chnh quyn l nhim v trung
tm hng u ca ton ng, ton dn
- Kt lun: do tnh hnh th gii v trong nc thay i, ni dung chuyn hng u tranh ca ng
trong thi k 1939 1945 cng thay i, ni dung chuyn hng u tranh ca ng trong thi k 1939
1945 cng thay i so vi thi k 1936 1939. S thay i biu hin r nht trong vic gii quyt mi
quan h gia hai nhim v chin lc ca cch mng l chng quc v chng phong kin nhm xc
nh mc tiu c th ca cch mng, ra hnh thc tp hp lc lng st hp v vic xc nh phng
php ca cch mng.
Cu hi 113.
Cn c vo tnh hnh nh th no m ng Cng sn ng Dng t nhim v gii phng

dn tc ln trn ht, v ch trng thnh lp Mt trn Vit Minh ? iu ny li bi hc kinh
nghim g cho hin nay ?
Hng dn lm bi
a. Cn c t nhim v gii phng dn tc :

* Th gii :
- Chin tranh th gii ln th hai bc sang nm th ba, sau khi chim phn ln Chu u,
pht xt c chun b tn cng Lin X, Nht m rng a bn tn cng Trung Quc, chun b chin
tranh Thi Bnh Dng.
* Trong nc :
- Nht nhy vo ng Dng, Php u hng Nht, Nht ln tng bc bin ng Dng
thnh thuc a v cn c chin tranh ca chng.
- Nhn dn ng Dng phi chu hai tng p bc, bc lt ca Php - Nht, mu thun gia cc
dn tc ng Dng vi quc, pht xt Php - Nht pht trin gay gt, vn mnh cc dn tc ng
Dng suy vong hn bao gi ht.
- Nhn dn ng Dng ngy cng cch mng ha, nhiu cuc u tranh n ra, tiu biu l
cuc khi ngha Bc Sn (9/1940), Nam K (11/1940) v cuc binh bin Lng (1/1941).
- Trang 81 -
Chu Tin Lc
Trc tnh hnh th gii v trong nc ngy cng khn trng, ngy 28/1/1941 Nguyn i Quc
v nc v triu tp Hi ngh Trung ng ng ln th VIII, hp t ngy 10 n 19/5/1941 ti Pc B
(Cao Bng) ch trng t nhim v gii phng dn tc ln trn ht.
b. Cn c thnh lp Mt trn Vit Minh :
* Th gii :
Tnh hnh ang c nhng bin chuyn su sc, pht xt c chun b tn cng Lin X. Lc
tnh cht ca chin tranh thay i. Trn th gii hnh thnh 2 trn tuyn: mt bn l lc lng dn ch do
Lin X ng u, mt bn l khi pht xt c Italia Nht. Cuc u tranh ca mi dn tc ng
Dng l mt b phn ca mt trn dn ch chng pht xt th gii.
* Trong nc :
+ Mu thun gia cc dn tc ng Dng vi pht xt, quc Nht Php l mu thun ch
yu nht, nhim v gii phng dn tc l nhim v bc thit ca cch mng ng Dng.
+ pht huy sc mnh dn tc mi nc ng Dng, cn phi t vn dn tc trong
phm vi tng nc. V vy mi nc cn c mt trn dn tc thng nht ring.
i vi Vit Nam thnh lp Mt trn ly tn l Vit Nam c lp ng minh gi tt l Vit
Minh.
c. Nhng bi hc ny c vn dng trong cng cuc xy dng v bo v t quc ngy nay:
Kin tr thc hin con ng x hi ch ngha la chn, thc hin ch trng chnh sch
trong xy dng ho bnh, chng nguy c chin tranh; hi nhp vo khu v v th gii, theo xu hng
ton cn ho, song chng din bin ho bnh, bo v c lp, ch quyn, bn sc dn tc; kin quyt bo
v T quc khng bt c ai xm phm. Xy dng vng mnh khi on kt dn tc, khc phc tnh
trng phn ho giu ngho, em li m no, hnh phc cho mi ngi, gim dn s cch bit x hi, xy
dng x hi cng bng, dn ch
Cu hi 114.
Bng nhng s kin lch s c chn lc ca cch mng Vit Nam trong giai on thng 5/1941
n thng 6/1945, hy chng minh Mt trn Vit Minh chun b y mi iu kin dn
n thng li ca Cch mng thng Tm. Phn tch vai tr ca Mt trn Vit Minh i vi thng
li ca Cch mng thng Tm 1945.
Hng dn lm bi
1. Gii thch v sao li ni Mt trn Vit Minh chun b y mi iu kin dn n thng li

ca Cch mng thng Tm (1945) ?
Mt trn Vit Minh thnh lp ngy 19/5/1941 ti Vit Nam theo ch trng ca Hi ngh Ban chp
hnh Trung ng ln th VIII, ch sau mt thi gian ngn c uy tn v gy nh hng su rng trong
qun chng nhn dn. Ngy 25/10/1941, Mt trn Vit Minh chnh thc thng qua Tuyn ngn trc
quc dn ng bo. Mt trn Vit Minh cng cng b chng trnh cu nc gm cc chnh sch v
chnh tr, kinh t, vn ho x hi, mc tiu nhm lm cho Nc Vit Nam hon ton c lp, nhn dn
Vit Nam c xung sng t do. i n nhng thng li lo ln v sau ca cch mng Vit Nam,
Mt trn Vit Minh cng tri qua mt qu trnh chun b chu o, iu ny th hin cc kha cnh
sau :
- V lc lng chnh tr: vi cng lnh 10 im, mt trn Vit Minh nhanh chng tp hp c
khi i on kt ton dn ng ln cu nc, cu nh. Vit Minh c thnh phn rt rng ri, bao gm
mi tng lp, giai cp c tp hp vo cc Hi cu quc.
- Ti Bc Sn V Nhai: Lc lng du kch thng nht thnh Cu quc qun v pht ng
chin tranh du kch trong 8 thng (t thng 7/1941 n thng 2/1942) sau phn tn thnh nhiu b
phn gy c s trong qun chng.
- Ti Cao Bng : Cao Bng l ni th im xy dng cc Hi ngh cu quc trong Mt trn Vit
Minh. n nm 1942, khp 9 Chu u c Hi cu quc, y ban Vit Minh tnh Cao - Bc - Lng lp ra
19 ban xung phong Nam tin pht trin lc lng cch mng xung cc tnh min xui.
- cc ni khc: ng tranh th tp hp nhn dn vo Mt trn cu quc, nm 1943 a ra
Bn cng vn ha Vit Nam. Bo ch ca ng pht trin rt phong ph gp phn quan trng vo
vic tuyn truyn ng li chnh sch ca ng, thu ht ng o qun chng vo hng ng cch mng.
- Trang 82 -
Chu Tin Lc
- Phong tro Vit Minh c bit pht trin, lc lng chnh tr ca qun chng ngy cng cng
c, khi Hi ngh thng v Trung ng ng (2/1943) ch trng tp hp rng ri cc tng lp nhn dn
khc nh: Hc sinh, sinh vin, tr thc, t sn dn tc vo mt trn cu quc, tng cng vn ng binh
lnh, tranh th ngoi kiu ng Dng c tinh thn chng pht xtPhong tro u tranh chnh tr ca
qun chng cng c pht trin.
- Sau ch th sa son khi ngha (7/5/1944) v ku gi sm sa v kh ui th chung (8/1944),
phong tro trong cc Hi cu quc pht trin mnh, c bit hai cn c Bc Sn V Nhai v Cao
Bng, qun chng sn sng ni dy.
- V lc lng v trang v chun b khi ngha v trang :
+ Ti Bc Sn V Nhai: Ngay t nm 1940, sau tht bi ca khi ngha Bc Sn. i du kch
Bc Sn, ri i du kch cc a phng, ra i. i du kch Bc Sn c duy tr v ln dn ln,
u nm 1941, kt hp vi i du kch Thi Nguyn thnh lp i Cu quc qun. Cu quc qun pht
ng chin tranh du kch chng khng b, bo v dn.
Cu quc qun m rng hot ng ra nhiu huyn thuc cc tnh: Thi Nguyn, Tuyn Quang,
Vnh Yn, Ph ThThng 2 nm 1944, pht trin thm mt trung i na.
Sau ch th sa son khi ngha ca Tng b Vit Minh V Nha (Thi Nguyn), cuc khi
ngha n ra qu sm, lm cho lc lng cch mng y b tn tht. Trung ng quyt nh chuyn
thnh chin tranh du kch bo ton lc lng.
+ Ti Cao Bng: Cui nm 1941, lnh t Nguyn i Quc thnh lp i t v v trang lm
nhim v bo v c quan u no ca ng. Tip nhiu i t v, du kch khc c thnh lp.
Ngy 22/12/1944, theo Ch th ca H Ch Minh, i Vit Nam tuyn truyn gii phng qun
c thnh lp v hai ngy sau h n Phay Kht v N Ngn.
Ngy 9/3/1945, Nht o chnh Php, tip theo ch th Nht Php bn nhau v hnh ng ca
chng ta ca ng. Mt trn Vit Minh ra lnh ku gi ng bo ton quc y mnh Cao tro khng
Nht cu nc.
Thng 5/1945, sp nhp Vit Nam tuyn truyn gii phng qun vi Cu quc qun thnh
Vit Nam gii phng qun. Nh vy lc lng v trang c chun b chu o.
n Cch mng thng Tm, Mt trn Vit Minh pht trin rng khp, v ng vai tr quan
trng trong khi ngha ginh chnh quyn.
* V kinh nghim u tranh: Di s lnh o ca ng, Vit Minh thnh lp cc khu cn c
a, thnh lp khu gii phng khi thi c n, t khu gii phng, khu cn c a, nhn dn ta tin ln
gii phng khi thi c n, t khu gii phng, khu cn c a, nhn dn ta tin ln gii phng c nc.
Vit Minh pht ng nhiu phong tro u tranh trong thi k tin khi ngha, c bit l phong tro
ph kho thc Nht khin qun chng tinh tng Mt trn Vit Minh, tin ng, khi nghe li hiu triu
s vng ln u tranh ginh chnh quyn.
Chnh s chun b chu o ny khin cho Cch mng thng Tm din ra v thnh cng nhanh
chng.
2. Vai tr ca Mt trn Vit Minh i vi Cch mng thng Tm :
- Mt trn Vit Minh tp hp ng o qun chng hnh thnh nn lc lng chnh tr ng o
cch mng di s lnh o ca ng, ng vin sc mnh ca c dn tc, thc hin chnh sch i on
kt dn tc, phn ha v c lp k th.
- Trn c s pht trin cc on th cu quc trong Vit Minh, lc lng v trang cch mng hnh
thnh v pht trin, cng vi lc lng qun chng ng o to nn sc mnh tng hp ni dy ginh
chnh quyn.
- Mt trn Vit Minh l sng to ca ng v Ch tch H Ch Minh, l mt in hnh trong cng
tc Mt trn ca ng Cng sn ng Dng.
- Trang 83 -
Chu Tin Lc
CHUYN 8
Cao tro khng Nht cu nc v Tng khi ngha thng Tm

nm 1945. Nc Vit Nam Dn ch Cng ho ra i
A. KIN THC C BN
I/ KHI NGHA V TRANG GINH CHNH QUYN
1. Khi ngha tng phn ginh chnh quyn b phn trong Cao tro khng Nht cu nc (t
thng 3 n gia thng 8/1945)
a. Hon cnh lch s
* Th gii
- u 1945, Lin X nh bi pht xt c, gii phng cc nc Trung v ng u.
- chu Thi Bnh Dng, Nht tht bi nng n.
- ng Dng, lc lng Php theo phi Gn ch thi c phn cng Nht, mu thun Nht
- Php tr nn gay gt.
* Trong nc
+ Ti 9/3/1945, Nht o chnh Php, Php u hng. Nht tuyn b : gip cc dn tc ng
Dng xy dng nn c lp, dng Chnh ph b nhn Trn Trng Kim, a Bo i lm Quc
trng. Thc cht l c chim ng Dng, tng cng v vt, bc lt v n p d man nhng ngi
cch mng.
+ Ngy 12/03/1945, Ban Thng v Trung ng ng ra ch th: Nht Php bn nhau v
hnh ng ca chng ta, nhn nh :
- K th chnh ca nhn dn ng Dng: pht xt Nht.
- Khu hiu: nh ui pht xt Nht.
- Hnh thc u tranh: t bt hp tc bi cng, bi th n biu tnh,th uy, v trang du kch v
sn sng chuyn qua tng khi ngha khi c iu kin .
- Ch trng Pht ng mt cao tro khng Nht cu nc mnh m lm tin cho cuc
tng khi ngha.
b. Din bin khi ngha tng phn:
- cn c a Cao Bc Lng, Vit Nam tuyn truyn gii phng qun v Cu quc qun phi
hp vi lc lng chnh tr ca qun chng gii phng hng lot x, chu, huyn, chnh quyn nhn dn
c thnh lp.
- Bc K v Bc Trung K, trc nn i trm trng, ng ch trng Ph kho thc, gii
quyt nn i, p ng nguyn vng cp bch ca nng dn, to thnh phong tro u tranh mnh m
cha tng c.
- Vit Minh lnh o qun chng ni dy Hip Ha (Bc Giang), Tin Du (Bc Ninh), Bn Yn
Nhn (Hng Yn).
- Trang 84 -
Chu Tin Lc
- Qung Ngi, t chnh tr nh lao Ba T ni dy, lp chnh quyn cch mng, t chc i du
kch Ba T. Hng ngn cn b cch mng b giam trong nh t H Ni, Bun M Thut, Hi An u
tranh i t do, ni dy ph nh giam, ra ngoi hot ng.
- Nam K, Vit Minh hot ng mnh m M Tho, Hu Giang.
- T ngy 15 n 20/20/1945, Hi ngh qun s cch mng Bc k quyt nh
o Thng nht cc lc lng v trang, pht trin hn na lc lng v trang v na v
trang;
o M trng o to cp tc cn b qun s v chnh tr;
o Pht trin chin tranh du kch, xy dng cn c a khng Nht, chun b Tng khi
ngha khi thi c n, y ban Qun s cch mng Bc K c thnh lp.
- Ngy 16/4/1945, Tng b Vit Minh ra ch th thnh lp U ban dn tc gii phng Vit Nam v
U ban dn tc gii phng cc cp.
- Ngy 15/5/1945, Vit Nam cu quc qun v Vit Nam tuyn truyn gii phng qun thng
nht thnh Vit Nam gii phng qun.
- Ngy 4/6/1945 thnh lp Khu gii phng Vit Bc gm 6 tnh Cao Bng, Bc Cn, Lng Sn,
H Giang, Tuyn Quang, Thi Nguyn v mt s vng thuc cc tnh ln cn Bc Giang, Ph Th, Yn
Bi, Vnh Yn. Tn Tro c chn lm th . y ban lm thi Khu gii phng c thnh lp. Khu gii
phng Vit Bc tr thnh cn c a chnh ca cch mng c nc v l hnh nh thu nh ca nc Vit
Nam mi.
Cng cuc chun b gp rt hon thnh. Ton dn tc sn sng ch thi c Tng khi ngha.
2. Tng khi ngha thng Tm nm 1945
a. Thi c lch s
* Khch quan:
- Ngy 9/8/1945, Hoa K nm hai qu bom nguyn t xung hai thnh ph Hirsiama v
Nagaxaki ca Nht Bn, hu dit hai thnh ph ny, git hi hng vn dn thng.
- Ngy 8/8/1945, Lin X tuyn chin vi Nht Bn. Ngy 9/8/1945, Hng qun Lin X tiu
dit i qun Quan ng ca Nht ng Bc Trung Quc.
- Ngy 14/08/1945, Hi ng ti cao chin tranh v ni cc Nht quyt nh u hng ng minh
khng iu kin. Tra 15/08/1945, Nht hong tuyn b u hng. Bn Nht ng Dng v tay sai
Nht hoang mang. iu kin khch quan c li cho Tng khi ngha n. ng tn dng c hi
ngn nm c mt ny tin hnh Tng khi ngha thng Tm ginh thng li nhanh chng v t mu.
* Ch quan: Lc lng cch mng chun b sn sng
- Ngy 13/08/1945, Trung ng ng v Tng b Vit Minh thnh lp y ban khi ngha Ton
quc, ban b : Qun lnh s 1, pht lnh Tng khi ngha trong c nc.
- T ngy 14 n 15/8/1945, Hi ngh ton quc ca ng hp Tn Tro (Tuyn Quang), quyt
nh pht ng tng khi ngha trong c nc, ginh chnh quyn trc khi qun ng minh vo ng
Dng, nhng vn i ni, i ngoi sau khi ginh c chnh quyn.
- T ngy 16 n 17/8/1945, i hi quc dn Tn Tro tn thnh ch trng Tng khi ngha
ca ng, thng qua 10 chnh sch ca Vit Minh , c ra y ban dn tc gii phng Vit Nam do H Ch
Minh lm Ch tch, ly l c sao vng nm cnh lm Quc k, bi Tin qun ca lm Quc ca .
b. Tng khi ngha thng Tm nm 1945 :
- Gia thng 8/1945, kh th cch mng sc si trong c nc. T ngy 14.08.1945, mt s cp
b ng, Vit Minh, tuy cha nhn c lnh Tng khi ngha nhng cn c tnh hnh c th ca a
phng v vn dng ch th : Nht Php bn nhau v hnh ng ca chng ta, pht ng nhn dn
khi ngha nhiu x, huyn thuc cc tnh ng bng chu th sng Hng, Thanh Ha, Ngh An, H
Tnh, Tha Thin Hu, Khnh Ha
- 14/08/1945: khi ngha Qung Ngi thng li.
- Chiu 16/08/1945, theo lnh ca y ban khi ngha, mt n v gii phng qun do V Nguyn
Gip ch huy, t Tn Tro v th x Thi Nguyn, m u cuc Tng khi ngha.
- 18/8/1945, Bc Giang, Hi Dng, H Tnh, Qung Nam ginh chnh quyn tnh l.
* Ginh chnh quyn H Ni
- Trang 85 -
Chu Tin Lc
- Chiu 17/8/1945, qun chng mt tinh ti Nh ht thnh ph, h vang khu hiu : ng h Vit
Minh, o b nhn, Vit Nam c lp.
- y ban khi ngha H Ni quyt nh ginh chnh quyn vo 19/8/1945.
+ 18/08, c sao vng xut hin trn cc ng ph chnh.
+ 19/08, hng chc vn nhn dn xung ng biu dng lc lng, chim cc c quan u no
ca ch: Ph Khm sai Bc B, S Cnh st Trung ng, S Bu in, .Ti 19/8/1945 khi ngha
thng li.
* Ginh chnh quyn Hu :
- Ngy 20/8/1945, y ban khi ngha tnh c thnh lp, quyt nh ginh chnh quyn vo
ngy 23/08. Hng chc vn nhn dn biu tnh th uy chim cc cng s. Chnh quyn v tay nhn dn.
- Chiu 30/8/1945, vua Bo i thoi v, ch phong kin sp .
* Ginh chnh quyn Si Gn :
- X y Nam K quyt nh khi ngha ngy 25/08 .
- Sng 25/8/1945, cc n v Xung phong cng on, Thanh nin tin phong, cng nhn,
nng dn cc tnh Gia nh, Bin Ha, Th Du Mt, M Tho ko v thnh ph, chim S Mt thm, S
Cnh st, Nh ga, Bu in, Nh my in ginh chnh quyn.
- ng Nai Thng v H Tin l nhng a phng ginh chnh quyn mun nht
(28/08/1945).
- Thng li ca cuc khi ngha H Ni, Hu, Si Gn c v nhn dn cc a phng khc
trong c nc vng ln khi ngha ginh chnh quyn Nh vy, tr my th x do lc lng Trung hoa
Dn quc v tay sai chim ng trc y (Mng Co, H Giang, Lo Cai, Lai Chu, Vnh Yn), cuc
Tng khi ngha ginh c thng li trn c nc trong vng na thng, t ngy 14 n ngy
28/8/1945. Cch mng thng Tm thnh cng trong ton quc tng i nhanh chng v t mu.
* Tnh cht ton din ca cuc vng dy v i ca nhn dn ta th hin ch: tt c cc lc
lng ca qun chng nhn dn, trc ht l cng nhn v nng dn, bao gm lc lng chnh tr v v
trang, c nng thn v thnh th, bao gm mi hnh thc u tranh, trong lc lng chnh tr c v
trang th s, gi vai tr ch yu, lc lng v trang ng vai tr xung kch p tan chnh quyn ch.
II/ NC VIT NAM DN CH CNG HO C THNH LP (2/9/1945)
+ Th gii : Ngy 14/8/1945 Pht xt Nht u hng ng minh khng iu kin, phe pht xt hon
ton tht bi. Chin tranh th gii th hai kt thc.
+ Trong nc : T ngy 18 n 28/8/1945, cuc tng khi ngha ca nhn dn ta ginh c
chnh quyn trn ton quc Ln u tin trong lch s dn tc, chnh quyn trong c nc thc s
v tay nhn dn ta
* Ngy 2/9/1945, ti Qung trng Ba nh, Mt trn Vit Minh t chc bui l ra mt Chnh ph
lm thi. Ch tch H Ch Minh trnh trng c bn tuyn ngn c lp, tuyn b trc quc dn v th
gii rng nc Vit Nam dn ch cng ho ra i.
S ra i ca nc Vit Nam Dn ch Cng ho v ngha ca n:
- Trong cao tro khng Nht cu nc, khu gii phng Vit Bc c thnh lp, bao gm cc tnh:
Cao Bng, Bc Cn, Lng Sn, H Giang, Tuyn Quang v Thi Nguyn. U Ban lm thi khu gii
phng thi hnh 10 chnh sch ln ca Vit Minh nhm a li quyn li cho nhn dn...
- chnh l hnh nh thu nh ca nc Vit Nam dn ch cng ho sau ny. Sau khi Cch mng
thng Tm thnh cng, ngy 2/9/1945 chnh ph lm thi ra mt quc dn th H Ni. Ch tch H
Ch Minh c Tuyn ngn c lp, khai sinh nc Vit Nam dn ch cng ho.
* ngha:
Nc Vit Nam dn ch cng ho ra i l mt bin c lch s v i ca dn tc, n ph tan
xing xch ca n l Php - Nht v phong kin lp nn Vit Nam dn ch cng ho.
T mt nc thuc a chng ta ginh c c lp, t do v chnh quyn cch mng.
M ra k nguyn mi trong lch s: k nguyn c lp, t do gn lin vi ch ngha x hi.
Thng li u tin trong thi i mi ca mt dn tc nhc tiu t gii phng khi ch
quc.
- Trang 86 -
Chu Tin Lc
ng thi vi s ra i ca nc Vit Nam Dn ch Cng ho, nh nc dn ch nhn dn

u tin ng Nam c v mnh m tinh thn u tranh ca nhn dn cc nc thuc
a v na thuc a trn th gii, nht l chu v chu Phi.
III/ NGUYN NHN THNG LI, TNH CHT, NGHA LCH S V BI HC KINH
NGHIM CA CCH MNG THNG TM NM 1945 :
1) Nguyn nhn thng li
a. Nguyn nhn khch quan: Chin thng ca ng minh trong chin tranh chng pht xt, nht
l chin thng c v Nht ca Lin X, c v tinh thn, nim tin cho nhn dn ta trong u tranh
gii phng dn tc, to thi c nhn dn ta ng ln Tng khi ngha.
b. Nguyn nhn ch quan:
- Dn tc ta c truyn thng yu nc nng nn, khi ng Cng sn ng Dng, Vit Minh
pht cao c cu nc th ton dn nht t ng ln cu nc, cu nh.
- ng ra ng li chin lc, ch o chin lc v sch lc ng n trn c s l lun
Mac Lnin c vn dng sng to vo hon cnh Vit Nam.
- ng Cng sn ng Dng c qu trnh chun b sut 15 nm, qua cc phong tro cch mng
1930 1931, 1936 1939 v thoi tro cch mng 1932 1935, rt nhng bi hc kinh nghim thnh
cng v tht bi, nht l qu trnh xy dng lc lng chnh tr, v trang, cn c a trong thi k vn
ng gii phng dn tc 1939 1945.
- Ton ng, ton dn nht tr, quyt tm ginh c lp t do, linh hat, sng to ch o khi
ngha, chp thi c pht ng qun chng ni dy ginh chnh quyn.
2) Tnh cht ca cuc cch mng :
- Cch mng thng Tm nm 1945 Vit Nam n ra vo thi i qu t ch ngha t bn ln
ch ngha x hi trn phm vi ton th gii, m u bng cuc Cch mng x hi ch ngha thng Mi
Nga (1917). Nhim v cch mng ca n l phi nh ui bn quc, lt ch phong kin
ginh c lp dn tc dn tc, rung t cho dn cy, ri sau m ng tin ln ch ngha x hi, b
qua thi k pht trin t bn ch ngha. Lc lng lnh o cch mng l do giai cp v sn. Lc lng
tham gia cch mng bao gm bn giai cp l: giai cp cng nhn, giai cp nng dn, giai cp tiu t sn,
giai cp t sn dn tc song ng lc ch yu l cng nng.
- Kt qu: Cch mng thng Tm nh ui bn quc, gii phng dn tc, tch thu c mt
phn rung t ca bn quc v bn Vit gian phn ng tm giao cho dn cy ngho cy cy v
ban b c quyn t do dn ch cho nhn dn.
- Nh vy, Cch mng thng Tm trc ht ch l mt cuc Cch mng gii phng dn tc, song v
gii phng dn tc l nhim v c bn nht ca mt trong hai nhim v c bn ca mt cuc Cch mng
dn tc dn ch nhn dn m nu hon thnh nhim v ny th tt yu s m ng i n hon thnh
nhim v tip theo. V th chng ta c th ni Cch mng thng Tm l mt cuc cch mng dn tc dn
ch nhn dn.
3) ngha lch s :
* i vi dn tc Vit Nam :
- M ra bc ngot ln trong lch s dn tc ta, ph tan xing xch n l ca Php - Nht, lt nho
ngai vng phong kin, lp nc Vit Nam Dn ch Cng ha.
- nh du bc pht trin nhy vt ca cch mng Vit Nam, m u k nguyn mi c lp, t
do; nhn dn lao ng nm chnh quyn, lm ch t nc, lm ch vn mnh dn tc; k nguyn gii
phng dn tc gn lin vi gii phng x hi.
* i vi th gii :
- Gp phn vo chin thng ch ngha pht xt trong Chin tranh th gii th hai.
- C v mnh m cc dn tc thuc a u tranh t gii phng, c nh hng to ln n Min
(Campuchia) v Lo.
4) Bi hc kinh nghim ca Cch mng thng Tm 1945:
- ng vn dng sng to ch ngha Mc Lnin vo thc tin Vit Nam, kp thi thay i ch
trng ch o chin lc cho ph hp; gii quyt ng n mi quan h gia nhim v dn tc v dn
ch, cao vn dn tc, t nhim v gii phng dn tc ln hng u.
- on kt cc lc lng cch mng trong mt trn dn tc thng nht, trn c s lin minh cng
nng, to nn sc mnh ton dn, phn ha v c lp cao k th tin ti tiu dit chng.
- Trang 87 -
Chu Tin Lc
- Thu sut t tng bo lc cch mng, kt hp u tranh chnh tr vi v trang, kt hp chin

tranh du kch, u tranh chnh tr v khi ngha tng phn, khi ngha nng thn v thnh th, tin ti
Tng khi ngha.
- ng lun kt hp u tranh v xy dng ngy cng vng mnh v t chc, t tng v chnh
tr, nng lc v uy tn lnh o cch mng thnh cng.
- Tch cc chun b, chp ly thi c dng cm pht ng ton dn khi ngha ginh chnh quyn.
Cu hi 115. Trnh by cc s kin xy ra trn th gii c quan h n vic ng Cng sn ng Dng
nhn bit thi c v quyt tm thc hin trong Cch mng thng Tm 1945.
Cu hi 116. Hy cho bit hon cnh lch s v din bin khi ngha tng phn t thng 3 n gia thng
8/1945 nc ta.
Cu hi 117. Qu trnh khi ngha v trang ginh chnh quyn trong ton quc ca nhn dn Vit Nam
nm 1945 :
- Nu c im ni bt.
- Trnh by nhng nt chnh v din bin ca qu trnh .
Cu hi 118.
Nu tm tt din bin cuc Tng khi ngha ginh chnh quyn thng Tm nm 1945.
Cu hi 119. Cch mng thng Tm nm 1945 l cuc khi ngha v trang ginh chnh quyn t khi
ngha tng phn ln tng khi ngha ginh thng li trong 15 ngy v c thng li trong 15 ngy l
s chun b trong 15 nm. Bng nhng s kin lch s c th, hy chng minh nhn nh trn.
Cu hi 120. Bng nhng s kin tiu biu ca lch s dn tc trong giai on 1939 1945, anh (ch) hy
lm sng t nhn nh : Cch mng thng Tm thnh cng chnh l do s kt hp gia s chun b lu
di v s chp thi c ca ng v nhn dn ta.
Cu hi 121. Khi nh gi v tnh cht ca Cch mng thng Tm nm 1945 ti Vit Nam, c kin cho
rng y l mt cuc Cch mng x hi ch ngha. Anh (ch) c nht tr vi kin khng ? Hy l gii
v sao ?
Cu hi 122. Phn tch tnh cht, ngha lch s v nguyn nhn thng li ca cuc Cch mng thng
Tm nm 1945.
Cu hi 123. Anh (ch) hy phn tch nhng bi hc kinh nghim ca Cch mng thng Tm (1945).
Cu hi 124. Trnh by hon cnh ra i ca nc Vit Nam Dn ch Cng ho (2/9/1945).

Cu hi 125.
Bnh lun cu ni sau y ca lnh t H Ch Minh trn c s phn tch bi cnh lch s
ca nc ta trc khi Cch mng thng Tm bng n: Lc ny thi c thun li ti, d hy
sinh ti u, d phi t chy c dy Trng Sn cng phi kin quyt ginh cho c c lp
Anh (ch) hy chn v phn tch mt s kin lch s trong tin trnh lch s Vit Nam
trc 1958 thy c tm quan trng ca thi c trong cuc chin u chng xm lc.
Hng dn lm bi
* Yu cu chung : Bi lm th hin nhn thc tng i su sc v vai tr quan trng ca thi c

trong cuc u tranh chng xm lc, bo v t quc ca nhn dn ta, v trong thc t lch s, nhn dn
ta nhiu ln tn dng c thi c huy ng sc mnh tng hp ca dn tc, bin yu thnh mnh,
bin kh khn thnh thun liBit th hin, vn dng bi hc lch s ny vo thc t hc tp, cng
tc
* Yu cu c th :
1. Phn bnh lun cu ni ca lnh t H Ch Minh
a. Cn phn tch r bi cnh lch s ca nc ta trc khi Cch mng thng Tm bng n:
- Trang 88 -
Chu Tin Lc
- Tnh hnh th gii: Chin tranh th gii th hai bc vo giai on kt thcc bit nhn mnh
mt trn chu Thi Bnh Dng, Nht b thua nng n nhiu ni
- Tnh hnh ng Dng:
+ Php ro rit hot ngNht hnh ng trc (9/3/1945). Nhng th on chnh tr v kinh t
ca Nht
+ Hi ngh Trung ng ng 12/3/1945., nhn mnh Nht l k th chnh, c th, trc mt v
duy nht.
+ Thi c ang chn mui nhanh chng, khi qun pht xt ang trn thua trn khp ni, pht xt
Nht cng sa ly, v chng ta phi nhanh chng nh ui Nht, gii phng t nc trc khi qun
ng minh vo ng Dng
b. Dng cc s kin c th chng minh nhn dn ta quyt tm, d hy sinh ti u d lnh
tng khi ngha cha v kp ng bo mt s tnh nhanh chng nh vo cc cn c ca gic
ginh thng li.
- Sau khi chnh quyn Nht u hng th nht lot cc a phng ni dy, ti Hu, thnh tr ca
ch phong kin lu i, th ph ca chnh quyn thn Nht cng nhanh chng thuc v cch mng
2. Lin h ti 1 s kin trong tin trnh lch s Vit Nam trc 1958
- C th chn 1 s kin no tng ng trong tin trnh lch s Vit Nam trc 1958 nh trn
chin trn sng Bch ng ca Ng Quyn, An Dng Vng b l thi c tiu dit Triu khi n
thn c tc dng mnh, Triu Quang Phc chp thi c khi Trung Quc xy ra lon Hu Lng,
Quang Trung chp thi c khi qun Thanh ang say sa vi chin thng qu nhanh chng, li ch
quan n tt m khng phng b tin qun thn tc tiu dit qun Thanh)
- D lin h ti 1 s kin no cng phi phn tch ni bt vai tr quan trng ca thi c v nhn
dn ta kp thi chp c ginh thng li
3. Phn lin h rt ra bi hc:
- Bi hc v nm bt ng thi c trong vic khi ngha ginh chnh quyn, nm bt ng thi c
cch mng khi k th s h, suy yu s trnh nhng tn tht mu cho nhn dn, va nhanh chng
ginh thng li cho dn tc.
Dng tng t :
Trn c s phn tch bi cnh lch s nc ta trc khi Cch mng thng Tm bng n, lnh t
H Ch Minh nhn mnh : Lc ny thi c thun li ti, d hy sinh n u, d phi t chy c
dy Trng Sn cng phi kin quyt ginh cho c c lp.
Anh (ch) c suy ngh g v nhn nh trn ? ( HSG cp THPT, TP.H Ch Minh, nm 1999)
Cu hi 126.
Trnh by tc ng ca hai s kin lch s sau y i vi cch mng Vit nam thi k
1939 1945 :
- Chin tranh th gii th hai bng n (9/1939)
- Pht xt Nht u hng ng minh (8/1945)
Hng dn lm bi
1. S kin Chin tranh th gii th hai bng n:

- Ngy 1/9/1939 c tn cng Ba Lan, Chin tranh th gii th hai bng n. Thng 6/1940, Php
u hng c.
- Cui thng 9/1940 Nht vo min Bc Vit Nam Php u hng Nht. Nht Php cu kt
thng tr nhn dn ng Dng dn tc Vit Nam b t di ch thng tr ca Nht Php.
- Trc bin chuyn ca tnh hnh, thng 11/1939 Hi ngh Ban Chp hnh trung ng ng cng
sn ng Dng hp ti B im, ni dung:
+ Xc nh mc tiu chin lc trc mt ca cch mng ng Dng l nh quc v tay
sai, lm cho ng Dng hon ton c lp.
+ Tm gc khu hiu cch mng rung t, thnh lp chnh quyn X Vit cng nng thay bng
khu hiu lp chnh quyn dn ch cng ho.
- Trang 89 -
Chu Tin Lc
+ Phng php cch mng, chuyn t u tranh i dn sinh, dn ch sang nh chnh quyn
quc v tay sai, chuyn t hot ng hp php, na hp php sang hot ng b mt v bt hp php.
+ Ch trng thnh lp Mt trn thng nht dn tc phn ng Dng (Mt trn Phn ng
Dng) tp trung lc lng.
Ngh quyt Hi ngh Ban Chp hnh trung ng ng Cng sn ng Dng thng 11/1939
nh du bc chuyn hng quan trng - t nhim v gii phng dn tc ln hng u.
2. S kin Nht u hng ng Minh :15/8/1945
- Ngy 15/8/1945, Nht u hng ng minh khng iu kin, qun Nht ng Dng ru r,
chnh ph Trn Trng Kim hoang mang iu kin khch quan thun li cho tng khi ngha n.
- Ngay t ngy 13/8/1945, trung ng ng v Tng b Vit Minh thnh lp U ban khi ngha
ton quc, ra qun lnh s 1 v chnh thc pht lnh tng khi ngha trong c nc.
- Ngy 14/8 v 15/8/1945 Hi ngh ton quc ca ng Tn tro thng qua k hoch lnh o
ton dn tng khi ngha .
- Ngy 16/8 v 17/8/1945 i Hi Quc Dn Tn Tro tn thnh ch trng, tng khi ngha,
thng qua 10 chnh sch ca Vit Minh, lp U ban dn tc gii phng Vit Nam do H Ch Minh lm
ch tch.
- Chiu 16/8/1945, mt n v gii phng qun do V Nguyn Gip ch huy tin v gii phng th
x Thi Nguyn.
- T 18/8 n 28/8/1945, tng khi ngha thng li trn c nc.
- Ngy 30/8/1945: Vua Bo i thoi v, ch phong kin Vit Nam sp .
- Ngy 2/9/45: H Ch Tch c bn Tuyn ngn c lp, thnh lp nc Vit Nam Dn Ch Cng
Ha.
Cu hi 127.
Nhng thng li ca qun ng minh trong vic tiu dit pht xt Nht v tc ng ca
nhng thng li i vi Vit Nam nm 1945 ?
Hng dn lm bi
1. Nhng thng li ca qun ng minh trong vic tiu dit pht xt Nht:
a. Cuc khng hong kinh t 1929 1933 phn chia cc nc quc thnh hai khi i lp:
khi pht xt gm c, Italia, Nht Bn; khi cc nc M, Anh, Php. Hai khi ny mu thun vi nhau,
song u chng li Lin X v phong tro cch mng th gii.
- Thng 9/1939, chin tranh th gii th hai bng n. Do din bin tch cc t sau chin thng
Xtalingrat cui nm 1942 Lin X, cc nc M, Anh, Php tha thun vi Lin X hnh thnh Mt
trn ng minh chng pht xt, gi l qun ng minh.
- Pht xt Nht c hnh thnh trn nn tng ca ch ngha qun phit Nht Bn. Qu trnh v
tin hnh chin tranh xm lc t u nhng nm 1930 Trung Quc v cc cuc o chnh m mu
ca cc th lc qun phit lm chuyn bin Nht Bn t ch chuyn ch Thin hong sang ch
Nh nc qun phit, khc vi c t ch dn ch i ngh sang ch chuyn ch pht xt. Ngy
7/12-1941, pht xt Nht pht ng chin tranh Thi Bnh Dng.
b. n cui nm 1943, qun ng minh chuyn sang phn cng tiu dit pht xt Nht trn mt
trn chu - Thi Bnh Dng: qun M - Anh b Min in, vng bin Thi Bnh Dng,
Innxia, kinaoa...; qun Lin X tin cng vo o qun Quan ng ca Nht.
- Cng vi qu trnh tht bi ca pht xt c chu u, pht xt Nht b y li trn cc mt
trn. S kin M nm hai qu bom nguyn t Hiroshima v Nagasaki khin Nht tuyn b u hng
khng iu kin ngy 14/8/1945. Chin tranh th gii th hai kt thc. Pht xt Nht b tiu dit hon
ton.
2. Tc ng ca nhng thng li i vi Vit Nam nm 1945:
a. Ngy 9/3/1945, Nht o chnh Php c chim ng Dng v trnh nguy c b qun
Php nh vo sau lng khi qun ng minh b ln ng Dng. Ngay khi Nht o chnh, Hi ngh
Ban thng v Trung ng ng ra ch th: Nht - Php bn nhau v hnh ng ca chng ta, xc nh
k th chnh c th trc mt v duy nht ca nhn dn ng Dng lc ny l pht xt Nht.
- Trang 90 -
Chu Tin Lc
- Hi ngh quyt nh pht ng cao tro Khng Nht cu nc mnh m lm tin cho cuc
tng khi ngha; thay khu hiu nh ui pht xt Nht - Php bng khu hiu nh ui pht xt
Nht, v a ra khu hiu thnh lp chnh quyn cch mng chng li chnh ph b nhn thn Nht.
- T gia thng 3/1945 tr i, phong tro u tranh v trang v nhng cuc khi ngha tng phn
lin tip n ra nhiu a phng. khu cn c a Cao - Bc - Lng, Vit Nam tuyn truyn gii phng
qun v Cu quc qun phi hp vi lc lng chnh tr ca qun chng gii phng hng lot x,
chu, huyn.
- Khu gii phng Vit Bc ra i (4/6/1945) bao gm hu ht cc tnh min thng du (Cao
Bng, Bc Cn, Lng Sn, Tuyn Quang, Thi Nguyn, H Giang) v mt s vng ln cn thuc cc tnh
min trung du (Bc Giang, Ph Th, Yn Bi, Vnh Yn).
b. Ngay khi nghe tin chnh ph Nht xin u hng qun ng minh, t ngy 13 n 15/8/1945,
hi ngh ton quc ca ng Cng sn ng Dng hp Tn Tro (Tuyn Quang) quyt nh pht
ng tng khi ngha trong c nc, ginh ly chnh quyn trc khi qun ng minh vo.
- Tip theo, i hi quc dn cng hp Tn Tro (16/8/1945) nht tr tn thnh quyt nh
tng khi ngha, thng qua 10 chnh sch ca Vit Minh, lp y ban dn tc gii phng Vit Nam (tc
Chnh ph lm thi sau ny). Sau , Ch tch H Ch Minh gi th ti ng bo c nc ku gi ni
dy tng khi ngha ginh chnh quyn.
- Ngy 19/8/1945, nhn dn th H Ni khi ngha ginh chnh quyn; ngy 23/8/1945,
ginh chnh quyn Hu v n ngy 25/8/1945 thnh ly cui cng ca ch thc dn Si Gn b
sp . Thng li ca Cch mng thng Tm c ngha ln u tin trong lch s dn tc, chnh quyn c
nc thc s thuc v nhn dn.
- Ngy 2/9/1945, ti qung trng Ba nh, Ch tch H Ch Minh thay mt Chnh ph lm thi
c bn Tuyn ngn c lp, khai sinh nc Vit Nam dn ch cng ha.
Cu hi 128.
V sao Nht o chnh Php ngy 9/3/1945 ? Bn thc dn Php ng Dng b nhc
nh ra sao ?
Hng dn lm bi
- Ti sao Nht o chnh Php?

+ Ngy 22/9/1940, Nht chnh thc nhy vo ng Dng, thc dn Php cu kt vi Nht
n p nhn dn ng Dng nhng s cu kt ny ch l tm thi. Cng v sau mu thun Nht Php
cng su sc v hai tn quc khng th n chung mt ming mi bo b.
+ Vo u nm 1945, Chin tranh th gii th hai bc vo giai on kt thc, phe pht xt lin tip
tht bi trn cc chin trng, th Pari Php c gii phng, chnh quyn Ptanh , chnh quyn
Gn ln cm quyn.
+ mt trn Thi Bnh Dng, Nht b khn n. ng Dng, thc dn Php mun nhn c
hi ngc u dy. tr hu ha v sau, Nht bt ng lm cuc o chnh vo m 9/3/1945.
- Tht bi ca Php: m 9/3/1945, Nht n sng lt Php trn ton ci ng Dng. Qun
Php chng c yu t, ch sau vi gi chng tr nhanh chng u hng, dng ton b ng Dng cho
Nht.
Cu hi 129.
Hon cnh lch s v ni dung ca Ch th Nht - Php bn nhau v hnh ng ca chng

ta. Vic thc hin bn Ch th trong thi k tin khi ngha nh th no v c tc dng g i
vi tng khi ngha thng Tm 1945 ?
Hng dn lm bi
a) Hon cnh : Nht o chnh Php ngy 9/3/1945 c chim ng Dng.Pht xt Nht v chnh
quyn tay sai ng Dng thc hin cc th on la bp nhn dn ta nhng khng che y c b
mt cp nc . Nhn dn ta cng thm cm th .
b) Ni dung ch th
Ngay m 9/3 Thng v Trung ng ng hp m rng v ra ch th :Nht Php bn nhau v
hnh ng ca chng ta xc nh :
- Trang 91 -
Chu Tin Lc
- K th : pht xt Nht.
- Khu hiu : nh ui pht xt Nht , thnh lp chnh quyn cch mng
- Ch trng : pht ng cao tro Khng Nht cu nc lm tin cho tng khi ngha.
c) Thc hin
- Phong tro u tranh v trang v nhng cuc khi ngha tng phn lin tip n ra nhiu a
phng
- Gii phng hng lot x,chu,huyn (Cao Bc Lng). Phong tro tr gian, dit c (H Ni).
Khi ngha Ba T (Qung Ngi). . .
- Hi ngh qun s cch mng Bc k triu tp : thng nht cc lc lng v trang , o to cn b
qun s v chnh tr , xy dng cn c a chun b cuc tng khi ngha cho kp thi c.
- Khu gii phng Vit Bc ra i 6/1945 bt u thi hnh 10 chnh sch ca Mt trn Vit Minh, l
hnh nh thu nh ca nc Vit Nam mi.
- Phong tro Ph kho thc, gii quyt nn i.
Cu hi 130.
ng Cng sn ng Dng c nhng ch trng v khu hiu g lnh o nhn dn

ta thc hin cao tro khng Nht cu nc ? (Trnh by di dng biu bng)
Hng dn lm bi
Nhng ch trng v khu hiu ca ng Cng sn ng Dng

Thi gian
m
9/3/1945
12/3/1945
Ch trng
Khu hiu
Pht ng mt Cao tro khng Nht cu

nc tht mnh m trong ton quc, lm
tin cho mt cuc Tng khi ngha v
sn sng chuyn sang hnh thc Tng khi
ngha khi thi c n.
Ch th Nht Php bn nhau v hnh
ng ca chng ta.
5/1945
Hi ngh qun s Bc K quyt nh thng

nht cc lc lng v trang thnh Vit Nam
gii phng qun, thnh lp y ban qun s
Bc K.
6/1945
Thnh lp khu gii phng Vit Bc.
nh ui Pht xt Nht.
Thnh lp chnh quyn cch mng
ca nhn dn ng Dng.
Cu hi 131.
1. Hon cnh lch s v s pht trin ca cao tro khng Nht cu nc. ngha ca cao tro
cch mng i vi Tng khi ngha thng Tm 1945 ?
2. H Ch Minh, Trung ng ng v Tng b Vit Minh thc hin nhng ch trng g
Vit Nam vi t cch l nc c lp n tip qun ng minh vo gii gip qun i Nht ?
Hng dn lm bi
1. Hon cnh lch s v s pht trin ca cao tro khng Nht cu nc. ngha ca cao tro cch
mng i vi Tng khi ngha thng Tm 1945 ?
a. Hon cnh lch s :
- Trang 92 -
Chu Tin Lc
- Ti cui nm 1944, u nm 1945, lc lng Cch mng ca qun chng, bao gm c lc lng
chnh tr v lc lng v trang c pht trin rng ri nhiu ni.
- Ngy 9/3/1945, Nht lm cuc o chnh lt Php c chim ng Dng. Cuc o chnh
ny gy ra cuc khng hong su sc. Tnh hnh ny to cho Cch mng ng Dng c c hi pht
trin nhanh chng.
- Bt mch kp thi v chnh xc tnh hnh, nagy m 9/3/1945, Thng v Trung ng ng
hp v ngy 12/3/1945 ra bn ch th lch s Nht Php bn nhau v hnh ng ca chng ta, cha
mi nhn u tranh vo Pht xt Nht v tay sai, pht ng cao trp tin khi ngha rm r lm tin
tin ln tng khi ngha. Thng 4/1945, Hi ngh qun s Bc K cng hp c th ho ch th ni
trn. C dn tc ta bc vo cao tro Cch mng mi Cao tro tin Khi ngha, tc cao tro Khng
Nht, cu nc.
b. S pht trin ca cao tro Khng Nht, cu nc.
y l mt cao tro rng ln, thu ht qun chng tham gia vi nhiu hnh thc u tranh phong
ph v quyt lit :
- Phong tro khi ngha tng phn v chin tranh du kch cc b, khi ngha tng phn din ra
nhiu vng nng thn, nht l nng thn min ni nh Ba T, ng Triu, Ngha L, c bit l vng
cn c Vit Bc. Thng li ca khi ngha tng phn ti Ngha L...c bit l vng cn c Vit Bc.
Mt thng li ca khi ngha tng phn a ti chnh quyn cch mng di hai hnh thc u bn
nhn dn v U ban gii phng, tiu biu l khu gii phng Vit Bc.
- Phong tro ph kho thch ca gic Nht gii quyt nn i. Phong tro li cun hng triu
qun chng tham gia. y thc s l cuc tp dt a qun chng tin ln ginh chnh quyn.
- Phong tro u tranh ca nhn dn cc thnh ph, th x, nht l nhng thnh ph ln nh H
Ni, Hu, Si Gn gy ting vang rt ln.
- u tranh trn lnh vc vn ho t tng, bo ch nhm m rng nh hng Cch mng trong
qun chng thng nht v t tng hnh ng trc gi quyt nh ca lch s dn tc.
- Cao tro khng Nht, cu nc lm cho lc lng Cch mng pht trin tng vt, k th suy
yu nghim trng, qun chng c sn sng v mt tinh thn, lc lng v t chc vo cuc tng
khi ngha khi thi c n.
c. ngha lch s ca cao tro khng Nht cu nc.
- Qua cao tro cu nc, lc lng chnh tr, v trang c cng c, pht trin vt bc : k th
hoang mang lo s.
- Cao tro khng Nht cu nc tp dt qun chng u tranh, chun b khi ngha ginh
chnh quyn khi thi c n.
2. H Ch Minh, Trung ng ng v Tng b Vit Minh thc hin nhng ch trng g
Vit Nam vi t cch l nc c lp n tip qun ng minh vo gii gip qun i Nht ?
- T chc Hi ngh ton quc ng Cng sn ng Dng (13 n 15/8/1945). Quyt nh tng
khi ngha ginh chnh quyn trc khi qun ng minh vo gii gip qun i Nht : T chc i hi
quc dn (16 n 17/8/1945) thng qua lnh tng khi ngha, quyt nh quc k, quc ca, bu U ban
dn tc gii phng (tc Chnh ph lm thi sau ny) do H Ch Minh l ch tch).
- Ch tch H Ch Minh, ng Cng sn v Vit Minh lnh o nhn dn ginh chnh quyn
thng li trn ton quc ch trong 15 ngy (14 n 28/8/1945)
* Ci t U ban dn tc gii phng thnh Chnh ph lm thi.
* Ch tch H Ch Minh son tho Tuyn ngn c lp v vo ngy 2/9/1945 thay mt Chnh ph
lm thi c Tuyn ngn c lp, tuyn b trc quc dn v th gii v s ra i ca nc Vit Nam
dn ch cng ho.
Cu hi 132.
Trnh by hon cnh lch s v ni dung Hi ngh ton quc ca ng Cng sn ng Dng
v Quc dn i hi hp Tn Tro thng Tm nm 1945.
Hng dn lm bi
a) Hon cnh lch s :

- Trong nc: phong tro cch mng ln cao, lc lng cch mng pht trin mnh. Chin tranh
du kch cc chin khu v phong tro u tranh chnh tr qun chng c nng thn v thnh th lan
- Trang 93 -
Chu Tin Lc
rng, to nn mt khng kh cch mng si sc. ng Cng sn v qun chng cch mng sn sng
xng ln chin u n cng.
- Th gii: thng 5/1945, pht xt c tht bi hon ton. Ngy 8/8/1945 Lin X tuyn chin vi
Nht, tin nh tan o qun Quan ng ca Nht Mn Chu. Chnh ph Nht xin u hng v iu
kin.
- Tnh hnh trn lm cho qun i Nht ng Dng b r ri, t lit; Chnh ph b nhn thn
Nht Trn Trng Kim ru r. Cuc khng hong chnh tr ng Dng chn mui nhanh chng. Tnh
th trc tip cch mng xut hin.
b) Hi ngh ton quc ca ng :
- Trc tnh hnh bin chuyn mau l, ngy 13/8/1945 Hi ngh ton quc ca ng hp Tn
Tro.
- Hi ngh nhn nh nhng iu kin cho mt cuc tng khi ngha n ra chn mui v quyt
nh pht ng tng khi ngha trong ton quc; thnh lp U ban khi ngha.
- Hi ngh ra ba nguyn tc ch o khi ngha: tp trung, thng nht v kp thi.
- Hi ngh cn ra mt s chnh sch i ni v i ngoi cn thc hin sau khi cch mng
thng li.
c) Quc dn i hi
- Do Tng b Vit Minh triu tp, hp ti Tn Tro ngy 16 v 17/8/1945. D i hi c hn 60
i biu cc gii, cc on th, cc dn tc, tiu biu cho ch, nguyn vng ca ton dn.
- i hi thng qua bn ngh quyt lch s ginh chnh quyn ton quc, thng qua lnh Tng
khi ngha ca Tng b Vit Minh v 10 chnh sch ln ca Vit Minh.
- C ra U ban dn tc gii phng Vit Nam, tc l Chnh ph lm thi nc Vit Nam dn ch
cng ho do H Ch Minh lm Ch tch.
- Hi ngh ton quc ca ng v Quc dn i hi th hin su sc s on kt nht tr, quyt tm
ginh t do c lp ca ton ng, ton dn.
Cu hi 133.
Bng nhng s kin lch s trong thi k tin khi ngha v trong thi gian tin hnh tng
khi ngha thng 8 nm 1945, hy chng minh rng Cch mng thng Tm i t khi ngha tng
phn tin ln tng khi ngha.
Hng dn lm bi
- Ngy 28/01/1941, Nguyn i Quc v nc trc tip lnh o cch mng. Sau mt thi gian
chun b. Ngi ch tr Hi ngh ln th 8 Ban Chp hnh Trung ng ng Cng sn ng Dng ti
Pc B (H Qung - Cao Bng) t ngy 10 n ngy 19/05/1941.
- Hi ngh xc nh hnh thi ca cuc khi nc ta l i t khi ngha tng phn tin ln tng
khi ngha v kt lun : chun b khi ngha l nhim v trung tm ca ton ng, ton dn trong giai
on hin ti. Mt c im ca cuc khi ngha v trang ginh chnh quyn Vit Nam nm 1945
pht trin t khi ngha tng phn tin ln tng khi ngha.
a) Khi ngha tng phn trong cao tro Khng Nht, cu nc.
- u 1945, Lin X nh bi pht xt c, gii phng cc quc gia Trung v ng u. chu
- Thi Bnh Dng, pht xt Nht tht bi nng n. ng Dng, lc lng Php theo phi Gn
ch thi c phn cng Nht, mu thun Nht - Php tr nn gay gt.
- Ti 09/03/1945, Nht o chnh Php, Php u hng. Nht tuyn b : gip cc dn tc ng
Dng xy dng nn c lp, dng Chnh ph b nhn Trn Trng Kim, a Bo i lm Quc
trng. Thc cht l c chim ng Dng, tng cng v vt, bc lt v n p d man nhng ngi
cch mng.
- Trc tnh , ngy 12/03/1945 Ban thng v Trung ng ng ra ch th Nht Php bn
nhau v hnh ng ca chng ta, ch trng pht ng cao tro Khng Nht, cu nc lm tin
cho Tng khi ngha bao gm nhiu hnh thc, trong c hnh thc tin hnh chin tranh du kch, khi
ngha tng phn, lp U ban nhn dn cch mng nhng vng qun du kch lm ch
- Trang 94 -
Chu Tin Lc
- Cao tro Khng Nht, cu nc din ra si ni v phong ph v ni dung ln hnh thc, kt

hp v h tr ln nhau, trong ni bt ln l chin tranh du kch v khi ngha tng phn, lp chnh
quyn b phn :
+ cn c a Cao - Bc - Lng, Vit Nam tuyn truyn gii phng qun v Cu quc qun phi
hp vi lc lng chnh tr ca qun chng gii phng hng lot x, chu, huyn, chnh quyn
nhn dn c thnh lp.
+ Bc K, trc nn i trm trng, ng ta ch trng Ph kho thc, gii quyt nn i, p
ng nguyn vng cp bch ca nng dn, to thnh phong tro u tranh mnh m cha tng
c.
+ Vit Minh lnh o qun chng ni dy Hip Ha (Bc Giang), Tin Du (Bc Ninh), Bn
Yn Nhn (Hng Yn) .
+ Qung Ngi, t chnh tr nh lao Ba T ni dy (11/03), lp chnh quyn cch mng, t
chc i du kch Ba T. Hng ngn cn b cch mng b giam trong nh t H Ni, Bun M
Thut, Hi An u tranh i t do, ni dy ph nh giam, ra ngoi hot ng.
+ Nam K, Vit Minh hot ng mnh m M Tho, Hu Giang.
+ Thng 6/1945, khu gii phng Vit Bc c thnh lp, U ban nhn dn cch mng trong khu
t chc thc hin tng bc 10 chnh sch ln ca Vit Minh...Khu gii phng Vit Bc l
hnh nh thu nh ca nc Vit Nam mi.
+ Nhiu cn c a cch mng c tip tc thnh lp nhiu a phng. Phong tro ph kho
thc gii quyt nn i n ra si ni
Phong tro khi ngha tng phn, chin tranh du kch cc b, lp cc cn c a cch mng, tiu
biu l khu gii phng Vit Bc. Chnh quyn cch mng ra i song song tn ti vi chnh quyn ch l
mt bc nhy vt ca cch mng trong thi k tin khi ngha, l du hiu bo trc ngy ton quc v
trang khi ngha ang n gn.
b) Pht trin thnh Tng khi ngha :
- Pht xt Nht, k th duy nht ca nhn dn ta u hng Lin X v phe ng minh v iu
kin, sau khi mt triu qun Quan ng ca chng tan r trc s tn cng ca qun i Lin X...
Qun Nht ng Dng v bn tay sai hoang mang, tan r n cc im. Chnh quyn b nhn Trn
Trng Kim khng cn ch da cng tan r.
+ Cao tro Khng Nht, cu nc pht trin rng ri a hng chc triu qun chng ng
o c nng thn v th tin ln trn tuyn, sc si khng kh khi ngha trong c nc, sn sng
chuyn sang tng khi ngha.
+ ng Cng sn ng Dng, t trung ng n t chc c s quyt tm lnh qun chng
ng dy ginh chnh quyn lm ch. Hi ngh ton quc ca ng v Quc dn i hi hp Tn Tro
(8/1945) quyt tm pht ng ton dn Tng khi ngha ginh chnh quyn t tay pht xt Nht.
C hi ngn nm c mt cho nhn dn ta ginh ly quyn c lp n. Thi c Tng khi
ngha chn mui. T khi ngha tng phn ginh chnh quyn b phn din ra t thng 3 n thng
8/1945 chuyn sang Tng khi ngha trong c nc trong vng 15 ngy.
- Ngay khi nghe tin chnh ph Nht xin u hng qun ng minh, t ngy 13 n 15/8/1945, hi
ngh ton quc ca ng Cng sn ng Dng hp Tn Tro (Tuyn Quang) quyt nh pht ng
tng khi ngha trong c nc, ginh ly chnh quyn trc khi qun ng minh vo.
- Tip theo, i hi quc dn cng hp Tn Tro (16/8/1945) nht tr tn thnh quyt nh
tng khi ngha, thng qua 10 chnh sch ca Vit Minh, lp y ban dn tc gii phng Vit Nam (tc
Chnh ph lm thi sau ny). Sau , Ch tch H Ch Minh gi th ti ng bo c nc ku gi ni
dy tng khi ngha ginh chnh quyn.
- Ngy 19/8/1945, nhn dn th H Ni khi ngha ginh chnh quyn; ngy 23/8/1945,
ginh chnh quyn Hu v n ngy 25/8/1945 thnh ly cui cng ca ch thc dn Si Gn b
sp . Thng li ca Cch mng thng Tm c ngha ln u tin trong lch s dn tc, chnh quyn c
nc thc s thuc v nhn dn.
- Ngy 2/9/1945, ti qung trng Ba nh, Ch tch H Ch Minh thay mt Chnh ph lm thi
c bn Tuyn ngn c lp, khai sinh nc Vit Nam Dn ch Cng ha.
Cu hi 134. Th sinh hy hon thin bng so snh hai phong tro cch mng t nm 1941 n thng
3/1945 v phong tro cch mng t thng 3/1945 n thng 8/1945 :

- Trang 95 -
Chu Tin Lc
Phong tro cch mng

t 1941 n thng 3/1945
Phong tro cch mng

t thng 3/1945 n thng 8/1945
Bi cnh lch s
Mc tiu u tranh
Bin php cch mng
Hng dn lm bi
Bi cnh
lch s
Phong tro cch mng

t 1941 n thng 3/1945
+ Th gii: 6/1941, c tn cng Lin
X; cuc u tranh ca nhn dn ta tr
thnh mt b phn quan trng trong cuc
u tranh ca cc lc lng dn ch.
+ Trong nc: Trc tnh hnh ngy cng
khn trng, Nguyn i Quc v nc
v triu tp Hi ngh VIII (t 10 n
19/5/1941) ti Pc B, Cao Bng.
Phong tro cch mng

t thng 3/1945 n thng 8/1945
+ Th gii: u nm 1945, Chin tranh th
gii th hai sp kt thc.
+ Trong nc: Thc dn Php cng ro rit
hot ng, ch thi ni dy ginh li a
v thng tr c ng Dng. Pht xt
Nht ang khn n v nhn thy tht bi
gn k, ngy 9/3/1945, Nht n sng
o chnh Php trn ton ng Dng.
Mc tiu
u tranh
+ Trc ht phi gii phng cho c + K th chnh, c th, trc mt ca nhn

cc dn tc ng Dng khi ch Php dn ng Dng l pht xt Nht. nh
Nht. Lc ny, gii phng dn tc c ui pht xt Nht, thnh lp chnh quyn
cch mng l mc tiu c th ca cch mng
coi l nhim v bc thit nht.
Vit Nam.
Bin php
cch mng
+ Ch trng thnh lp Vit Nam c

lp ng minh (Vit Minh) bao gm cc
t chc qun chng ly tn l Hi cu
quc ng cng nhau mu cuc dn tc
gii phng v sinh tn.
+ Ban Thng v Trung ng ng hp

hi ngh m rng v ra ch th Nht - Php
bn nhau v hnh ng ca chng ta. Pht
ng cao tro Khng Nht cu nc lm
tin cho tng khi ngha.
Cu hi 135.
Cch mng thng Tm nm 1945 Vit Nam c phi l mt cuc cch mng bo lc khng ?
Ti sao ?
Hng dn lm bi
Cch mng thng Tm nm 1945 l mt cuc Cch mng bo lc do :

+ Sau khi xc nh con ng cu nc, gii phng dn tc l con ng lm cch mng dn
tc dn ch nhn dn tin ln ch ngha x hi, gn c lp dn tc vi ch ngha x hi, gn nhim v
dn tc vi ngha v quc t, vn m Ch tch H Ch Minh quan tm nht l vn phng php
cch mng m Ngi gi l cch lm: phi bit cch lm th lm mi chng,
+ thc hin thng li ng li cch mng, H Ch tch nm vng quan im cch mng
bo lc ca ch ngha Mc Lnin, ch trng dng bo lc cch mng lt ch thng tr ca ch
ngha quc v b l tay sai, gii phng dn tc, gii phng giai cp, ginh ly v gi vng chnh
quyn cch mng.
+ nh mt ch m t bn thn n l bo lc, Ngi khng nh: Trong cuc u
tranh gian kh chng k th ca giai cp v dn tc, cn dng bo lc cch mng chng li bo lc phn
cch mng, ginh ly chnh quyn v bo v chnh quyn (H Ch Minh v vn qun s, NXB S
tht 1975, trang 8).
+ Bo lc cch mng l sc mnh ca qun chng cch mng dng nh chnh quyn ca
bn thng tr, ginh ly chnh quyn v tay nhn dn, trn p bn phn cch mng. Bo lc cch mng l
sc mnh tng hp (chnh tr, qun s) rt to ln. l cng c p tan mt ch x hi li
thi, thc y s pht trin, chuyn bin cch mng. Bc pht trin cao nht v quyt lit nht ca bo
- Trang 96 -
Chu Tin Lc
lc cch mng l khi ngha v trang v chin tranh cch mng, khi vn ginh v gi chnh quyn
c t ra trn bn ngh s ca cch mng.
- Chnh cng, Sch lc vn tt (u nm 1930): Ch trng t chc qun i cng nng.
- Lun cng 10/1930 : Tnh th xut hin th pht ng qun chng v trang bo ng nh
chnh quyn ca giai cp thng tr.
- Cao tro 1930 1931: Tng bi cng ca cng nhn Vinh Bn Thy (1/8/1930); nng dn
Ngh Tnh biu tnh c v trang t v; ln u tin nhn dn thc s nm chnh quyn a phng
(X vit Ngh Tnh).
- Nm 1940 : Khi ngha Bc Sn, Khi ngha Nam K, du kch Bc Sn
- Thng 5/1941, Hi ngh Trung ng VIII, thnh lp Mt trn Vit Minh, cc on th cu quc
u tranh chnh tr...
- Cu quc qun pht ng chin tranh du kch t thng 7/1941 n 2/1942.
- Ngy 22/12/1944, Vit Nam tuyn truyn gii phng qun, Phay Kht, N Ngn
- T 3/1945 n gia thng 8/1945: Khi ngha tng phn cc a phng.
- Ngy 15/4/1945: Hi ngh qun s Bc k, y ban qun s Bc k
- Thng 6/1945, Khu gii phng Vit Bc ra i, cn c a cch mng, hnh nh thu nh ca
nc Vit Nam mi.
- Phong tro ph kho thc, gii quyt nn i.
- Trn c s chun b lc lng chu o, nm vng v vn dng sng to quan im bo lc cch
mng ca ch ngha Mc Lnin, ch ng nm bt thi c, ng kp thi chp ly thi c, h quyt
tm chnh xc, lnh o ton dn ni dy ginh chnh quyn : d on kh nng Nht s u hng, ng
quyt nh pht lnh Tng khi ngha trc khi Nht chnh thc u hng.
- T ngy 14 n 18/8/1945, mt s a phng khi ngha ginh chnh quyn sm: Qung Ngi,
Bc Giang, Hi Dng, H Tnh, Qung Nam.
* Ngy 19/9 khi ngha ginh chnh quyn thng li H Ni.
* Ngy 23/8 khi ngha ginh chnh quyn thng li Hu.
* Ngy 25/8 khi ngha ginh chnh quyn thng li Si Gn.
Nh vy, bo lc trong Cch mng thng Tm chnh l bo lc ca qun i chnh tr hng hu
ca qun chng, c lc lng v trang lm nng ct xung kch, p tan b my thng tr, ginh c
thng li cho cch mng.
Cu hi 136.
C kin cho rng, Cch mng thng Tm nm 1945 thng li l s n may v n din ra
trong iu kin trng vng quyn lc. Theo anh (ch), nhn xt c ng khng ? Hy l gii v
chng minh.
Hng dn lm bi
+ Cch mng Thng Tm nm 1945 Vit Nam l cuc cch mng gii phng dn tc u tin
trn th gii do giai cp cng nhn lnh o ginh c thng li, gp phn cng ng Minh dn ch
quc t nh bi ch ngha pht xt, kt thc cuc Chin tranh th gii ln th hai, em li ha bnh cho
ton th nhn loi.... Cch mng Thng Tm cn gp phn tch cc vo phong tro gii phng dn tc
thuc a, m u cho k nguyn c lp, t do ca cc dn tc b p bc trn ton th gii...
+ Do cha nhn thc c tnh tt yu trong mi quan h gia yu t giai cp v yu t dn tc
ca Cch mng thng Tm nn mt s hc gi nc ngoi khng thy ht vai tr lnh o cch mng
ca ng Cng sn Vit Nam. H cho rng, cuc cch mng ny n ra l do c s n may, do lc
ng Dng c khong trng quyn lc (Php chy, Nht hng, qun ng Minh cha ti) nn Vit
Minh mi d dng ginh thng li.
+ Th nhng, thc tin lch s chng minh c thng li ca Cch mng thng Tm khng
phi l mt s ngu nhin, n may m l s chun b lu di v chp ly thi c ca ng ta....
1. Qu trnh chun b :
- Cch mng thng Tm 1945 l kt qu ca 15 nm u tranh ca nhn dn Vit Nam do ng
Cng sn t chc v lnh o (1930 1945) :
- Trang 97 -
Chu Tin Lc
Nm 1930, ng Cng sn Vit Nam ra i, nh du bc ngot lch s v i ca cch

mng Vit Nam. l s chun b tt yu u tin cho Cch mng thng Tm.
Phong tro cch mng 1930 1931 l mt cuc din tp u tin ca Cch mng thng Tm.
Phong tro dn ch 1936 1939 l mt cuc din tp th hai ca Cch mng thng Tm.
Phong tro vn ng gii phng dn tc 1939 1945, thi k chun b trc tip cho Cch
mng thng Tm.
- Cuc u tranh chng pht xt ca phe ng minh trong Chin tranh th gii th hai
(1939 1945) to c hi khch quan cho cc thuc a vng ln t gii phng khi ch thc dn. ng
Cng sn ng Dng kp thi chuyn hng ch o chin lc :
Nhn nh mu thun gia cc dn tc ng Dng vi quc, pht xt Php, Nht tr
thnh mu thun ch yu nht, vn mnh dn tc nguy vong khng lc no bng. V vy, lc
ny gii phng dn tc l nhim v bc thit nht, k th chnh trc mt l bn quc, pht
xt Php, Nht.
Ch trng thnh lp Vit Nam c lp ng minh (Vit Minh) bao gm cc t chc qun
chng ly tn l cu quc, nhm tp hp rng ri cc tng lp nhn dn chng quc pht
xt Php, Nht v tay sai.
Chun b xy dng lc lng chnh tr ca qun chng, v lc lng v trang.
Xy dng cn c a nng thn. y mnh u tranh cc thnh ph.
ra ch trng khi ngha v trang, coi vic chun b khi ngha v trang l nhim v trung
tm ca ton ng, ton dn; vch r, khi ngha v trang mun thng li phi n ra ng thi
c, phi c iu kin ch quan v khch quan, i t khi ngha tng phn tin ln tng
khi ngha.
- Nhng ch trng c th hin trong cc hi ngh Ban Chp hnh Trung ng ng t Hi
ngh IV (1939), Hi ngh VII (1940), Hi ngh VIII (1941)...
- Trn c s chuyn hng ch o chin lc, ng xy dng lc lng cch mng bao gm
lc lng v trang, lc lng chnh tr v xy dng cn c a cch mng... chun b khi ngha ginh
chnh quyn khi thi c n...
2. Qu trnh nm ly c ginh chnh quyn...
+ Thi c xut hin (Php b Nht o chnh 9/3/1945), pht x Nht u hng ng minh (gia
thng 8/1945), chnh ph Trn Trng Kim hoang mang ru r, qun ng minh cha kp ko vo ng
Dng....)
+ ng nhn nh, ra ch trng pht ng qun chng khi ngha (t khi ngha tng phn
n Tng khi ngha ginh chnh quyn trong ton quc...).
- Ngay t ngy 13/8/1945, khi c nhng thng tin v vic Nht sp u hng, Trung ng ng
v Tng b Vit Minh lp tc thnh lp y ban khi ngha ton quc. 23 gi cng ngy, y ban khi
ngha ton quc ra Qun lnh s 1, chnh thc pht ng Tng khi ngha trong c nc.
- Tip , ngy 14 v 15/8/1945, Hi ngh ton quc ca ng thng qua k hoch lnh o
ton dn Tng khi ngha ginh chnh quyn
- T ngy 16 n 17/8/1945, Quc dn i hi c triu tp ti Tn Tro, tn thnh ch trng
Tng khi ngha ca ng, thng qua 10 chnh sch ca Mt trn Vit Minh, c ra y ban Dn tc Gii
phng Vit Nam do H Ch Minh lm Ch tch.
- T ngy 18 n ngy 28 thng 8/1945, Tng khi ngha thng li trong ton quc. ng ta ng
u l Ch tch H Ch Minh kp thi pht ng ton dn Tng khi ngha ginh chnh quyn ng
thi ra nhiu ch trng, bin php ng n v sng to. Nh , cuc Tng khi ngha thng Tm
1945 ginh c thng li nhanh chng trong 15 ngy.
3. Kt lun chung :
- Nh vy, Cch mng thng Tm thng li l kt qu ca s kt hp khng kht gia nhng nhn
t ch quan v iu kin khch quan thun li (s chun b lu di v chp thi c ca ng ta) Nhng
s kin trn y chng minh rng ng v nhn dn ta chun b lu di, chu o cho cuc Tng
khi ngha thng Tm 1945. Nh chun b chu o, trong sut 15 nm k t khi c ng (1930 1945),
trc tip l t 1939 n 1945 nn khi c thi c, Cch mng thng Tm din ra rt mau l ch trong vng
15 ngy, ginh c chnh quyn trong c nc m t mu.
- Trang 98 -
Chu Tin Lc
+ So vi nhiu nc trong khu vc, trong cng hon cnh khch quan thun li nh nhau, song
khng phi nc no cch mng cng thnh cng l do nhn t ch quan chi phi...
- y l mt thc t hng hn p tan lun iu xuyn tc ca mt s s gia phng Ty v nn
bi bt cho chnh quyn Vit Nam Cng ho, trc y ni rng : Cch mng thng Tm Vit Nam
chng qua ch n ra trong mt thi c b ng. ng thi l mt thc t sinh ng chng minh rng :
Cch mng khng t n n, phi chun b n, ginh ly n.
- S sng to ca ng Cng sn ng Dng v nhn dn ta trong cuc tng khi ngha ginh
chnh quyn nm 1945 gp phn lm phong ph thm kho tng l lun v khoa hc v ngh thut khi
ngha v trang ca ch ngha Mc Lnin.
Cu hi 137.
Trong cc nhm kin thc di y, hy chn ra ba kin thc ca mi nhm c lin quan v
gii thch ngn gn mi quan h .
1- Khi ngha Nam K, khi ngha Bc Sn, khi ngha Ba T, binh bin Lng.
2- Hi ngh Trung ng ng ln th 6 (11/1939), Hi ngh Trung ng ng ln th 7(11/1940),
Hi ngh Trung ng ng ln th 8 (5/1941), Hi ngh ton quc ca ng (13/8/1945).
3- Nht o chnh Php (9/3/1945), Nht u hng ng minh khng iu kin (8/1945), Hi ngh
Ban Thng v Trung ng ng (9/3/1945), Ch th Nht Php bn nhau v hnh ng ca chng ta
(12/3/1945).
4- Nht o chnh Php (9/3/1945), Nht u hng ng minh khng iu kin (8/1945); Hi ngh
ton quc ca ng (13/8/1945), Qun lnh s 1 (13/8/1945).
Hng dn lm bi
1- Khi ngha Nam K, khi ngha Bc Sn, binh bin Lng. y l nhng ting sng bo
hiu cho cuc khi ngha ton quc, l bc u u tranh bng v lc ca cc dn tc ng Dng,
li cho ng ta nhiu bi hc b ch v khi ngh v trang, v xy dng lc lng v trang v chin
tranh du kch, trc tip chun b cho tng khi ngha thng Tm v sau
2- Hi ngh Trung ng ng ln th VI (11/1939), Hi ngh Trung ng ng ln th VII
(11/1940), Hi ngh Trung ng ng ln th 8 (5/1941). y l nhng hi ngh m u, b sung v
hon chnh s chuyn hng ng n v ch o chin lc v sch lc cch mng, ging cao ngn
c gii phng dn tc, n c tc dng quyt nh trong vic vn ng ton ng, ton dn tch cc chun
b v mi mt, m ng i ti thng li ca cch mng Thng Tm 1945
3- Nht o chnh Php, Hi ngh Ban Thng v Trung ng ng (9/3/1945), Ch th Nht Php
bn nhau v hnh ng ca chng ta (12/3/1945). m 9 rng 10/3/1945, Nht o chnh Php to ra
tnh hnh khng hong nghim trng. Trc tnh hnh , Hi ngh Ban Thng v Trung ng ng
phn tch tnh hnh mi v ra ch th Nht Php bn nhau v hnh ng ca chng ta v quyt nh
pht ng mt cao tro " khng Nht cu nc" mnh m lm tin cho cuc tng khi ngha.
4- Nht u hng ng minh, Hi Ngh ton quc ca ng, Qun lnh s 1 (13/8/1945). Nht u
hng ng minh khng iu kin lm cho thi c ca mt cuc tng khi ngha nc ta chn mui.
Trc tnh hnh , t ngy 13 n ngy 15/8/1945, Hi ngh ton quc ca ng quyt nh pht ng
tng khi ngha trong ton quc ginh ly chnh quyn trc khi qun ng minh vo. Hi ngh ra
Qun ln s 1 ku gi ton dn ni dy.
- Trang 99 -
Chu Tin Lc
Cu hi 138.
Sau y l bng k mt s s kin quan trng trong tin trnh lch s Vit Nam t nm 1939
n nm 1945 :
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Thi gian
11/1939
27/9/1940
9/1940
23/11/1940
13/1/1941
28/1/1941
10 n 19/5/1941
9/3/1945
13 n 15/8/1945
Tn s kin
a. Hy hon thnh ni dung theo yu cu ca bng trn.

b. Chn v phn tch 3 s kin quan trng nht, c ngha quyt nh trong vic chun b tin
ti Cch mng thng Tm.
Hng dn lm bi
* Hon thnh bng k :

STT
1
2
3
4
5
6
7
8
Thi gian
11/1939
27/9/1940
9/1940
23/11/1940
13/1/1941
28/1/1941
10 n 19/5/1941
9/3/1945
13 n 15/8/1945
Tn s kin
Hi ngh Ban Chp hnh Trung ng ln th VI
Khi ngha Bc Sn
Nht nhy vo ng Dng
Khi ngha Nam K
Binh bin Lng
Nguyn i Quc v nc
Hi ngh Ban Chp hnh Trung ng ln th VIII
Nht o chnh Php ng Dng.
Ban Thng v Trung ng ra ch th Nht Php bn nhau
v hnh ng ca chng ta.
Hi ngh ton quc ca ngthnh lp U ban khi ngha.
* Chn v phn tch 3 s kin quan trng nht

+ Hi ngh Ban Chp hnh Trung ng ng Cng sn ng Dng ln th VI (11/1939)
+ Hi ngh Ban Chp hnh Trung ng ng Cng sn ng Dng ln th VIII (10 n
19/5/1941).
+ Hi ngh Ban Thng v Trung ng ng Cng sn ng Dng (9/3/1945)
* Yu cu :
+ Nu ni dung ch yu ca tng s kin.
+ Vai tr v ngha ca tng s kin i vi vic chun b tin n Cch mng thng Tm 1945.
Cu hi 139.
Chng minh s lnh o kp thi v sng to ca ng Cng sn ng Dng v lnh t H

Ch Minh trong Cch mng thng Tm (1945).
Hng dn lm bi
a. Xc nh thi c ca cuc Tng khi ngha thng Tm 1945 :

- n u thng 8/1945, sau khi tri qua mt thi gian trc tip chun b chu o v tt c cc mt
t 1939 - 1945, nhng iu kin ch quan ca mt cuc tng khi ngha ginh chnh quyn chn mui.
- Cao tro khng Nht cu nc pht trin n nh cao, chin tranh du kch kt hp khi ngha
tng phn v u tranh chnh tr din ra si ni nng thn v thnh th. Khng kh chun b Tng khi
- Trang 100 -
Chu Tin Lc
ngha si sc trong c nc. Qun chng sn sng ng ln khi ngha ginh chnh quyn khi c lnh
ca ng.
- Tra 15/8/1945, Nht hong tuyn b u hng phe ng minh. iu kin khch quan cho tng
khi ngha n. Qun i Nht ng Dng ru r. Chnh ph thn Nht Trn Trng Kim hoang
mang, t lit. Nhng s kin trn lm cho nhng iu kin (thi c) ca cuc Tng khi ngha chn mui
trong ton quc.
b. Ch o kp thi ginh thng li :
- Ngay t ngy 13/8/1945, khi c nhng thng tin v vic Nht sp u hng, Trung ng ng
v Tng b Vit Minh lp tc thnh lp y ban khi ngha ton quc. 23 gi cng ngy, y ban khi
ngha ton quc ra Qun lnh s 1, chnh thc pht ng Tng khi ngha trong c nc.
- Tip , ngy 14 v 15/8/1945, Hi ngh ton quc ca ng thng qua k hoch lnh o
ton dn Tng khi ngha ginh chnh quyn
- T ngy 16 n 17/8/1945, Quc dn i hi c triu tp ti Tn Tro, tn thnh ch trng
Tng khi ngha ca ng, thng qua 10 chnh sch ca Mt trn Vit Minh, c ra y ban Dn tc Gii
phng Vit Nam do H Ch Minh lm Ch tch.
- T ngy 18 n ngy 28 thng 8/1945, Tng khi ngha thng li trong ton quc. ng ta ng
u l Ch tch H Ch Minh kp thi pht ng ton dn Tng khi ngha ginh chnh quyn ng
thi ra nhiu ch trng, bin php ng n v sng to. Nh , cuc Tng khi ngha thng Tm
1945 ginh c thng li nhanh chng trong 15 ngy.
Cu hi 140.
Trong cuc Tng khi ngha thng Tm 1945, nhn dn ta s dng cc lc lng cch
mng no p tan b my thng tr ca ch ? Phn tch bi hc kinh nghim v bo lc cch
mng trong Cch mng thng Tm 1945.
Hng dn lm bi
1. Cc lc lng cch mng :

Trn c s lc lng cch mng to ra v nui dng qua cc cao tro cch mng, trong thi
k 1939 1945, ng y mnh vic xy dng lc lng chnh tr qun chng v lc lng v trang
lm cng c p tan chnh quyn Nht v tay sai khi thi c n.
- Lc lng chnh tr qun chng trong Cch mng thng Tm l lc lng c xy dng trong
qu trnh lu di. Trong cao tro 1936 1939, o qun ny c ti hng triu ngi. Trong thi k
1939 1945 lc lng cng c pht trin nhanh chng v rng ln trong cc hi cu quc ca Mt
trn Vit Minh. l lc lng c bn, c ngha quyt nh trong Tng khi ngha thng Tm 1945.
- ng thi vi qu trnh pht trin lc lng chnh tr qun chng, vic xy dng lc lng v
trang c ng coi trng. Lc lng v trang cch mng tng bc hnh thnh bao gm lc lng
v trang tp trung v lc lng t v khp ni. Tuy s lng cha nhiu, trang b thiu thn, trnh
tc chin cn hn ch, lc lng v trang ng vai tr quan trng trong Tng khi ngha thng Tm, tch
cc h tr cho qun chng ni dy ginh chnh quyn, tin hnh tc chin mt s ni, trng tr bn
ngoan c , gy thanh th cho cch mng.
C hai lc lng kt hp cht ch vi nhau, to nn sc mnh tng hp p tan b my
thng tr ca ch.
2. Bi hc kinh nghim v bo lc cch mng trong Cch mng thng Tm 1945 :
- Thu sut t tng cch mng bo lc ca ch ngha Mc Lnin, coi bo lc cch mng l bo
lc ca qun chng, ra sc xy dng lc lng chnh tr qun chng lm c s, n mt giai on cn
thit kho kt hp xy dng lc lng chnh tr vi lc lng v trang.
- Trong qu trnh xy dng lc lng, kt hp gia u tranh chnh tr vi v trang mc thch
hp, kt hp vi phong tro nng thn v phong tro thnh th; khi c iu kin th tin hnh khi
ngha tng phn, tin ln tng khi ngha.
- Bo lc trong Cch mng thng Tm chnh l bo lc ca qun i chnh tr hng hu ca qun
chng, c lc lng v trang lm nng ct xung kch, p tan b my thng tr, ginh c thng li
cho cch mng.
- Trang 101 -
Chu Tin Lc
Trn c s chun b lc lng chu o, nm vng v vn dng sng to quan im bo lc cch

mng ca ch ngha Mc Lnin, ch ng nm bt thi c, ng kp thi h quyt tm chnh xc,
lnh o ton dn ni dy ginh chnh quyn. Sc mnh tng hp ca vic kt hp lc lng chnh tr
qun chng vi lc lng v trang, trong lc lng ca o qun chnh tr qun chng l lc lng to
ln nht, a cch mng n thng li.
Cu hi 141.
Trnh by nhng hiu bit ca anh (ch) v qu trnh ra i, pht trin v vai tr ca cc
lc lng chnh tr v v trang trong Cch mng thng Tm nm 1945.
Hng dn lm bi
1. Lc lng chnh tr trong Cch mng thng Tm nm 1945

- Ngay t khi ra i, ng Cng sn Vit Nam sm xc nh ng vai tr quyt nh ca lc
lng chnh v thng xuyn chm lo xy dng lc lng qun chng.
- Trong cao tro khng Nht cu nc, qun gii phng, c bit l t sau Hi ngh Ban Chp hnh
Trung ng VIII, ng y mnh cng cuc xy dng lc lng chnh tr, song song vi lc lng v
trang.
- B phn nng ct ca lc lng chnh tr l Mt trn Vit Nam c lp ng minh (gi tt l Vit
Minh).
- Theo ngh ca lnh t Nguyn i Quc, Mt trn Vit Minh chnh thc c thnh lp ngy
19/5/1941.
- C s Vit Minh bt u xut hin t Cao Bng ri lanh nhanh ra khu Vit Bc v ton quc. Cc
on th cu quc pht trin khp ni, mnh nht l cc vnng nng thn v cn c a.
- u nm 1943, cng tc chun b lc lng chnh tr cng c y mnh hn. Mt trn Vit
Minh c m rng v pht trin n tt c cc giai cp tin b, theo mt h thng t trn xung di.
- ng cng rt ch on kt trong Mt trn cc tng lp tiu t sn tr thc, hc sinh, sinh vin,
t sn dn tc, ra bn cng vn ha (1943), vn ng thnh lp Hi vn ha Cu quc Vit
Nam, thnh lp ng Dn ch Vit Nam, ch vn ng binh lnh Vit Nam trong qun i Php, tranh
th c nhng ngi ngoi kiu ng Dng chng pht xt.
- Sau khi Nht o chnh Php, ng pht ng cao tro khng Nht cu nc trong ton quc.
Trong thi k ny, cng tc xy dng lc lng chnh tr c y ln mt bc na.
- nng thn, ta t chc phong tro ph kho thc ca Nht, gii quyt nn i, qua tin hnh
tp hp v rn luyn qun chng, hnh thnh mt o qun chnh tr rng ln trong ton quc.
- Ti cc vng th, Mt trn Vit Minh lin tip t chc mt tinh, biu tnh khp ni nhm vch
mt bn Nht, ng vin qun chng hng hi ng ln chng Nht, ginh chnh quyn.
- Da trn i qun chnh tr qun chng hng hu, thng 8/1945, khi thi c n ng pht
ng Tng khi ngha ginh chnh quyn trong ton quc.
Cuc tng khi ngha thng Tm din ra bng sc mnh ca c lc lng chnh tr v lc lng v
trang trong lc lng chnh tr v u tranh chnh tr ng vai tr ch yu, quyt nh. Cn lc lng
v trang v u tranh v trang c tc dng h tr m ng cho qun chng ni dy ginh chnh quyn.
2. Lc lng v trang trong Cch mng thng Tm nm 1945 :
- Thu sut t tng cch mng bo lc ca ch ngha Mc Lnin, coi bo lc cch mng l bo
lc ca qun chng, ra sc xy dng lc lng chnh tr qun chng lm c s, ng ta tng bc xy
dng v pht trin lc lng v trang cch mng.
- B phn nng ct ban u ca lc lng v trang cch mng l i du kch Bc Sn, c thnh
lp sau khi ngha Bc Sn tht bi. V sau, i du kch ny pht trin thnh hai i Cu quc qun.
chng li m mu tiu dit ca ch, Cu quc qun tin hnh 8 thng chin tranh du kch (7/1941
n 2/1942) nh C, Trng X.
- Sau , mt b phn rt ln bin gii Vit Trung cng c lc lng, mt b phn li xy
dng v pht trin c s ri tip tc tin xung min xui, m rng phm vi hot ng ra khp Thi
Nguyn, Tuyn Quang.
- cn c Cao Bng, H Ch Minh trc tip ch th thnh lp i qun i du kch thot ly v
cc i t v chin u, tin ti thnh lp cc i v trang thot ly cc cuc tng huyn.
- Trang 102 -
Chu Tin Lc
- T gia nm 1944, tnh hnh chuyn bin mau l, c li cho lc lng cch mng. Trc tnh
hnh , Tng b Vit Minh ra ch th sa son khi ngha (7/5/1944). n thng 9/1944, ng li ra
li ku gi sm sa v kh, ui k th chung. Khng kh chun b khi ngha si ni khp ni. Nhn
dn hng hi mua sm v kh, xy dng cc i t v, ra sc luyn tp qun s.
- ng lc , H Ch Minh sau mt thi gian b chnh ph Tng Gii Thch giam cm Trung
Quc, tr v nc, tip tc lnh o cuc khi ngha. Ngy 22/12/1941, Ngi ra ch th thnh lp i
Vit Nam tuyn truyn gii phng qun vi phng chm : chnh tr nng hn qun s, tuyn truyn nng
hn tc chin.
- Sau khi thnh lp, Vit Nam tuyn truyn gii phng qun lp chin cng u, ln lt h hai
n Phay Kht v N Ngn (Cao Bng), lm nc lng nhn dn c nc.
- Ngoi lc lng v trang trung ng, ng cn tch cc xy dng pht trin cc i v trang a
phng huyn tnh, lp cc i dit c, tuyn truyn v trang.
- Sau khi Nht o chnh Php, lc lng v trang c mt bc tin mi. cn c Vit Bc,
lc lng v trang tin hnh chin tranh du kch cc b, tin cng cc n bt ca ch, to iu kin
qun chng ni dy khi ngha tng phn, ginh quyn lm ch. cc a phng cng xut hin
thm nhiu i v trang mi, tiu biu l du kch Ba T (Qung Ngi), du kch Bc Giang, Hng Yn
- Ngy 16/4/1945, Hi ngh qun s cch mng Bc K hp quyt nh: thng nht cc lc
lng v trang thnh Vit Nam gii phng qun; m trng o to cp tc cn b qun s, chnh
tr,pht trin lc lng v trang; pht trin chin lc du kch; xy dng cn c khng Nht, chun b
Tng khi ngha cho kp thi c; thnh lp U ban qun s cch mng Bc K ch huy cc chin khu
min Bc v gip ton quc v mt qun s.
- Thnh lp cn c a Bc Sn V Nhai sau khi ngha Bc Sn, thnh lp cn c a Cao Bng
khi H Ch Minh v nc (u nm 1941). Hai cn c a ny pht trin rng ra n 1943 th lin lc
c vi nhau, hot ng phi hp nhau.
- Thng 6/1945, Khu gii phng Vit Bc gm 6 tnh (Cao Bng, Bc Cn, Lng Sn, H Giang,
Tuyn Quang, Thi Nguyn) c thnh lp: U ban lm thi khu gii phng do H Ch Minh ng u,
thi hnh 10 chnh sch ca Vit Minh. Khu Vit Bc l hnh nh thu nh ca nc Vit Nam c lp sau
ny. Nhiu chin khu khc ln lt ra i. H thng an ton khu Trung ng xung quah H Ni cng
c kin ton. Cc i chin u, ra i ngy cng nhiu.
- Trn c s chun b lc lng vng trang chu o, nm vng v vn dng sng to quan im
bo lc cch mng ca ch ngha Mc Lnin, ch ng nm bt thi c, ng kp thi h quyt tm
chnh xc, lnh o ton dn ni dy ginh chnh quyn. Trong cuc Tng khi ngha thng Tm 1945,
lc lng v trang ng vai tr nng ct, xung kch,
Trong nhng n quyt nh nh vo u no ch H Ni v cc th, lc lng v trang
nhanh chng h tr cho cc lc lng chnh ni dy bp sc phn khng ca k th, ginh quyn
lm ch, a li thng li v tay nhn dn.
Cu hi 142.
Bng nhng s kin lch s c chn lc, hy chng minh : Nhng thng li ca cch mng
thng Tm (1945) l kt qu ca qu trnh chun b trc tip t 1939 n 1945 v kp thi chp ly
thi c ca ng Cng sn ng Dng v nhn dn Vit Nam.
Hng dn lm bi
Th sinh cn m bo c nhng chnh sau v da trn c s kin thc phn I Kin thc c
bn, hon thin bi lm :
1. Thng 1/1939, Chin tranh th gii th hai bng n, ng ta thc hin s chuyn hng ch o
chin lc t nhim v gii phng dn tc ln hng u, tch cc chun b v mi mt tin ti khi
ngha ginh chnh quyn khi thi c n c th hin trong Hi ngh ca ng thng 5/1941.
2. Mt trn Vit Minh ra i, xy dng lc lng cch mng trong c nc, bao gm lc lng
chnh tr (cc hi cu quc ca t chc Vit Minh) v lc lng v trang (Cu quc qun, Vit Nam
tuyn tuyn gii phng qun v cc cn c a Bc Sn V Nhai), tin hnh u tranh chnh tr v u
tranh v trang...
3. Sau cuc o chnh Nht (9/3/1945), ng Cng sn ng Dng v mt trn Vit Minh pht
ng cao tro khng Nht cu nc, chun b tng khi ngha... cao tro khng nht cu nc bin thnh
cao tro tin khi ngha.
- Trang 103 -
Chu Tin Lc
4. Ngy 18/4/1945, Nht u hng khng iu kin. Thi c cch mng n. Hi ngh ton quc
ca ng (13/8 n 15/8/1945) ch trng phi tp trung lc lng, thng nht v kp thi hnh ng
thc hin mc ch l ginh c lp hon ton. Lnh tng khi ngha c ban b. Tip quc dn i
hi hiu triu nhn dn ton quc vng ln tng khi ngha ginh chnh quyn.
5. Chp thi c nhn dn c nc vng ln khi ngha v ginh chnh quyn trc khi qun
ng minh vo gip qun Nht.
6. Cch mng thng Tm din ra trong iu kin khch quan thun li, nhng nu khng c lc
lng, khng vng ln kp thi th cng khng to ra thng li k diu ca cch mng thng Tm. S
chun b lc lng v chp thi c gi v tr rt quan trng.
Cu hi 143.
Cch mng Thng Tm 1945 li nhng bi hc kinh nghim qu bu no cho cch

mng Vit Nam ? Trn c s nhng bi hc kinh nghim ny, anh (ch) hy chng minh mt bi
hc kinh nghim c vn dng trong cc cuc khng chin chng Php (1945 1954) v
chng M (1954 1975) ca nhn dn ta.
Hng dn lm bi
1. Nhng bi hc kinh nghim ca cch mng Thng Tm.

a. Nm vng ngn c c lp dn tc v ch ngha x hi, kt hp ng n sng to nhim v
dn tc v dn ch, a nhim v chng quc v tay sai ln hng u, nhm tp trung lc lng
thc hin cho k c yu cu cp bch ca cch mng l gii phng dn tc, ginh c lp t do cho T
quc.
b. nh gi ng v bit tp hp, t chc lc lng cc giai cp cch mng, trong cng nng l
i qun ch lc. Trn c s khi lin minh cng nng, bit khi dy tinh thn dn tc trong mi tng
lp nhn dn, tp hp rng ri mi tng lp yu nc v tin b trong mt trn dn tc thng nht rng
ri, phn ho v c lp cao k th ri tin ln nh bi chng.
c. Nm vng v vn dng quan im bo lc cch mng v khi ngha v trang, kt hp u tranh
v trang vi u tranh chnh tr; kt hp chin tranh du kch, u tranh chnh tr v khi ngha tng phn
nng thn vi u tranh chnh tr v khi ngha tng phn nng thn vi u tranh chnh tr v khi
ngha th khi c thi c th pht ng ton dn khi ngha ginh chnh quyn.
2. Cc bi hc kinh nghim ny c vn dng trong cuc khng chin chng thc dn Php
(1945 1954) v quc M (1954 1975). (Th sinh ch trnh by 1 trong 3 bi hc).
* Bi hc 1:
a. Trong khng chin chng Php (1945 1954).
- Trong thi k ny, ng ta tip tc ging cao ngn c c lp dn tc v ch ngha x hi. Gii
phng dn tc, ginh c lp v dn ch l nhim vu trc tip, cn ch ngha x hi l phng hng
tin ln.
- Trong khi tp trung sc ngi v sc ca hon thnh nhim v chng quc, chng phong
kin, ng ch r phng hng tin ln ch ngha x hi ca cch mng nc ta v khi c iu kin,
ng bt tay xy dng 1 s c s kinh t ca ch ngha x hivi mc thp.
- Trong thi k ny ng ta cng gii quyt ng n v sng to nhim v an tc v dn ch,
t nhim v gii phng dn tc ln hng u. y chnh l tip tc s nghip ca cch mng Thng
Tm, tun th phng hng, mc tiu v qui lut ca mt cuc Cch mng dn tc dn ch nhn dn do
giai cp v sn lnh o.
- Trn quan im ny, ng ta ch r nhim v cp bch trc mt ca cuc khng chin l: nh
ui thc dn Php xm lc, ginh c lp v thng nht; ng thi trong qu trnh khng chin, ng
ta tin hnh xy dng ch mi (dn ch nhn dn) ban b cc quyn t do dn ch v chnh tr, v
kinh t, vn ho, gii quyt tng bc vn rung t nhm bi dng sc dn, trc ht l nng dn,
cng c khi lin minh cng nng, trn c s on kt ton dn tc nh Php v tay sai.
b. Trong khng chin chng M (1945 1975)
- Trong khng chin chng M : mc tiu c lp dn tc v ch ngha x hi kt hp cht ch
vi nhau th hin trong vic ng ta ng thi tin hnh hai chin lc cch mng khc nhau 2 min:
Cch mng x hi ch ngha min Bc v cch mng dn tc, dn ch nhn dn min Nam. Hai
- Trang 104 -
Chu Tin Lc
chin lc ny c mi quan h mt thit v tc ng thc y ln nhau pht trin. Cch mng x hi ch

ngha min Bc c v tr quyt nh nht i vi s nghip cch mng c nc, Cch mng dn tc dn
ch min Nam c v tr quyt nh trc tip s nghip gii phng min Nam ; c hai min u nhm mc
tiu chung l gii phng min Nam, bo v min Bc hon thnh Cch mng dn tc dn ch nhn dn
trong c nc, thng nht T quc. Trong Cch mng dn tc dn ch min Nam, ng ta ch trng
tp trung lc lng nh ch thng tr ca quc M v tay sai.
- Vi ng li trn, cch mng nc ta huy ng c sc mnh c nc, sc mnh ca c lp
dn tc v ch ngha x hi, sc mnh ca thi i, to nn sc mnh tng hp nh thng quc M
v tay sai.
* Bi hc 2
a. Trong khng chin chng Php (1945 1954).
- huy ng sc mnh ton dn chng Php xm lc, ng ra ng li khng chin ton
dn, ton din. Vi ng li ny, ng ta huy ng c cc giai cp, cc tng lp nhn dn yu
nc on kt cht ch trong Mt trn Vit Minh (1941 1951), Mt trn Lin Vit, nng ct l lin
minh cng nng, di s lnh o ca ng.
- Vi chin lc i on kt dn tc ny, ng ta huy ng c sc mnh ton dn nh gic
bng mi th v kh, trong lc lng nng ct l qun i vi ba th qun, nh gic trn mi
phng din : qun s, chnh tr, kinh t, vn ho, ngoi giao, to nn nn sc mnh tng hp ca chin
tranh nhn dn, nh bi mt quc c tim lc kinh t v quc phng mnh hn ta nhiu ln.
b. Trong khng chin chng M (1954 1975).
- Cuc khng chin chng M l cuc chin tranh nhn dn c tin hnh ton din. Thm nhun
chn l : Khng c g qy hn c lp t do, di s lnh o ca ng c nc mt lng, ton dn
nh gic, nhn dn hai min phi hp cht ch trong cuc u tranh theo tinh thn min Nam l tuyn
ln, min Bc l hu phng ln, chng M cu nc l nhim v thing ling ca c dn tc.
- Nhn dn 2 min Nam Bc c tp hp trong cc t chc mt trn: Mt trn T quc Vit Nam,
Mt trn dn tc gii phng min nam Vit Nam, Lin minh cc lc lng dn tc, dn ch v ha bnh;
song tt c u hng ti mc tiu chung l: nh cho M ct, nh cho Ngy nho do mt nh lnh
o. y l mt thnh cng ln v chnh sch i on kt dn tc ca ng ta v ca Ch tch H Ch
Minh.
* Bi hc 3
a. Trong khng chin chng Php (1945 1954 ).
- Trong khng chin chng Php, kinh nghim cch mng bo lc ca Cch mng thng Tm
c k tha v s pht trin theo c th ca chin tranh, ca khng chin chng Php, nn phng
thc tin hnh chin tranh l chin tranh ton dn, nh ch ton din; ng chn vng chc nng
thn nh ch c nng thn v thnh th, khng chin ton din, nhng v trang l quyt nh; kt
hp u tranh v trang vi u tranh chnh tr v u tranh ngoi giao, ly u tranh v trang lm hnh
thc u tranh ch yu c ngha quyt nh.
- Kho kt hp chin trng chnh vi chin trng ph, kt hp chin tranh chnh quy vi chin
tranh du kch kt hp tc chin vi ch vn; nh lu di da vo sc mnh l chnh, nm vng v ch
ng thi c tiu dit ch nh cc trn thng ln Bin Gii, Ha Bnh, Ty Bc... (c hot ng tc
chin v ph t tr gian khuy ng vng ch hu), cc cuc tin cng chin lc trong ng Xun
1953 1954, nh cao l chin dch in Bin Ph l nhng thnh cng in hnh v vic sng to v
nm vng thi c tiu dit ch trong ngh thut chin dch cng nhue ch o chin lc qun s.
b. Trong khng chin chng M (1954 1975)
- Phng php bo lc cch mng dc ng ta vn dng v t n nh cao. l s dng lc
lng chnh tr ca qun chng v lc lng v trang nhn dn,tin hnh khi ngha tng phn pht trin
ln chin tranh cch mng; kt hp khi ngha ca qun chng vi chin tranh cch mng, ni dy vi
tin cng, tin cng v ni dy; nh ch trn c ba vng chin lc l rng ni, nng thn ng bng
v thnh th; nh ch bng 3 mi gip cng : qun s, chnh tr, binh vn ; kt hp 3 th qun ; kt hp
nh ln, nh nh v nh va; thc hin lm ch tiu dit ch, tiu dit ch lm ch; kt hp
u tranh qun s, u tranh chnh tr v u tranh ngoi giao.
- Nm vng phng chm chin lc lu di, ng thi bit to thi c v nm bt thi c m
nhng trn tin cng chin lc (Phong tro ng khi, cuc Tng Tin cng v ni dy Xun 1968,
- Trang 105 -
Chu Tin Lc
cuc Tin cng chin lc 1972. ...) lm thay i nhanh chng cc din chin tranh tin ln thc hin
Tng tin cng v ni dy Xun 1975 rng khp bp qun ch, ginh thng li cui cng.
Cu hi 144.
Bng nhng s kin c chn lc trong 15 nm u tranh ginh chnh quyn ca nhn dn ta di
s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam (1930 1945), anh (ch) hy phn tch v chng minh nhn
nh sau y: Cch mng thng Tm nm 1945 l mt im nt, ng dn im nt y c khi
u bng s thnh lp ca ng nm 1930, c cao tro 1930 1931 v cng trn mt si dy lin
mch dn ti cao tro 1936 1939, c bit l cao tro 1939 1945. Nhng thng li ca cao tro
1939 1945 chnh l c nhng thng li v bi hc ca cao tro 1930 1931 v 1936 1939 gp li.
Hng dn lm bi
Cch mng thng Tm nm 1945 l cuc khi ngha v trang ginh chnh quyn, t khi ngha
tng phn ln tng khi ngha v ginh c thng li bng cuc tng khi ngha trong 15 ngy (t
ngy 14 n 18/8/1945). c c thng li trong 15 ngy, thng li ginh c mt cch nhanh
chng, t mu, Cch mng thng Tm c chun b trong 15 nm k t khi ng Cng sn Vit Nam
ra i (u nm 1930) n nm 1945. Trong 15 nm , s chun b cho thng li ca Cch mng ca
ng Cng sn th hin cc mt sau :
1. S chun b tt yu u tin :
- Nm 1930 ng Cng sn Vit Nam ra i (3/2/1930) v thng qua Cng lnh chnh tr do
Nguyn i Quc khi tho
- ng ra i nh du bc ngot v i ca cch mng Vit Nam, chm dt thi k khng hong
lnh o cch mngng tr thnh ngi duy nht lnh o cch mng Vit Nam, vi ng li cch
mng ng n.
S ra i ca ng l s chun b nhn t tt yu u tin cho thi k vng dy oanh lit nht
v bc nhy vt v i nht trong lch s tin ho ca dn tc Vit Nam.
2. Phong tro cch mng 1930 - 1931 :
- Cao tro cch mng 1930 - 1931 di s lnh o ca ng din ra mnh m trong ton quc
m nh cao l X vit Ngh - Tnh
- Cao tro cch mng 1930 - 1931 khng nh ng li lnh o ca ng c thc hin
trong thc tin, ng ta ngy cng trng thnh, c Quc t Cng sn cng nhn l mt b phn c
lp trc thuc Quc t cng sn... Hnh thnh trong thc tin khi lin minh cng nng...
Cao tro cch mng 1930 - 1931 l cuc tng din tp ln nht, chun b cho Cch mng thng
Tm thng li.
3. Thoi tro cch mng 1932 - 1935 : l thi k ch tin hnh khng b v n p d m man....
Di s lnh o ca ng, nhn dn tip tc u tranh chng khng b, phc hi trong phong tro cch
mng, chun b cho phong tro cch mng mi. Qua phong tro, ng v nhn dn rt ra nhiu bi hc
kinh nghim thnh cng cng nh tht bi, khc phc kh khn v sai lm ng chun b cho mt cao
tro cch mng mi.
4. Cuc vn ng dn ch 1936 - 1939 :
- Trc s thay i tnh hnh quc t v trong nc, ng pht ng mt cao tro u tranh cch
mng ca qun chng i hi cc quyn t do dn ch cm o v ho bnh, chng chin tranh, chng bn
phn ng thuc a v tay sai...; cao tro u tranh dn ch din ra su rng vi nhiu hnh thc u
tranh phong ph
- Cao tro gio dc su rng ch ngha Mc - Lnin, ng li ch trng cch mng ca
ng trong nhn dn, nng cao uy tn v nh hng ca ng Cng sn, hng qun chng i theo ngn
c cch mng ca ng;... hnh thnh mt o qun chnh tr hng hu cho cc mng,... tip tc rn luyn
ng v qun chng trong thc tin cch mng, tch lu thm nhiu kinh nghim mi...
Phong tro dn ch 1936 - 1939 l cuc din tp ln th hai, chun b cho Cch mng thng
Tm thng li.
5. Cuc vn ng gii phng dn tc 1939 - 1945 : cuc tp dt cui cng, ton din v trc tip
a n thng li ca Cch mng thng Tm 1945.
- Trang 106 -
Chu Tin Lc
a. S chuyn hng v chin lc v sch lc ca ng qua cc Hi ngh ln 6 (11/1939) v Hi

ngh ln 8 (5/1941) ca Ban chp hnh Trung ng ng Cng sn ng Dng. Ni dung:
Nu cao nhim v gii phng dn tc ln hng u....
M rng mt trn dn tc thng nht rng ri....
Nu khu hiu lp Chnh ph Vit Nam Dn ch Cng ho...
Tch cc chun b khi ngha v trang, coi l nhim v trung tm ca ton ng, ton dn, i
t khi ngha tng phn tin ln Tng khi ngha khi c thi c...
b. Chun b lc lng chnh tr, lc lng v trang v xy dng cn c a cch mng
Pht trin lc lng chnh tr qun chng, m rng cc t chc cu quc v Vit Minh; y
mnh phong tro u tranh ca qun chng c nng thn v th...
Duy tr i du kch Bc Sn, thnh lp cc i cu quc qun, lp ra Vit Nam tuyn truyn gii
phng qun, xy dng cn c a cch mng Bc Sn - V Nhai v Cao Bng; thc hin ch
trng sa son khi ngha, v sm v kh ui th chung...
c. Pht ng cao tro Khng Nht, cu nc rng ri, khi ngha tng phn, ginh chnh quyn b
phn, tin hnh chin tranh du kch cc b, chun b thc lc chuyn sang tng khi ngha (t thng 3
n u thng 8 nm 1945)....
Kt lun : Qua 15 nm chun b v tch lu lc lng, trc tip l thi k 1939 - 1945 to nn mt
lc lng cch mng hng hu bao gm c lc lng qun chng v lc lng v trang, to lc v th
cch mng c vng nng thn v th, n v chp thi c ngn nm c mt, ng hp Hi ngh ton
quc (t ngy 13 n 15/8/1945) v i hi Quc dn ti Tn Tro (t 16/7/8/1945) pht ng qun
chng Tng khi ngha ginh chnh quyn thng li thng Tm nm 1945. Thnh cng ny l do qun
chng nhn dn u tranh, c ng lnh o v nhng ng gp to ln ca lnh t H Ch Minh.
Cu hi 145.
Sch gio khoa lch s lp 12 tp 2, NXBGD nm 1992 c on vit v bi hc kinh nghim

ca Cch mng thng Tm nm 1945 :
Nm vng v vn dng sng to quan im bo lc cch mng v khi ngha v trang, kt
hp u tranh v trang vi u tranh chnh tr; kt hp chin tranh du kch, u tranh chnh tr v
khi ngha tng phn nng thn vi u tranh chnh tr v khi ngha th khi c thi c th
pht ng ton dn khi ngha ginh chnh quyn.
Hy trnh by kin ca anh (ch) v nhn nh trn v ly dn chng lch s chng
minh cho lp lun ca mnh.
Hng dn lm bi
- Bo lc cch mng: Sc mnh ca qun chng cch mng dng nh chnh quyn ca bn
thng tr, ginh ly chnh quyn v tay nhn dn, trn p bn phn cch mng. Bo lc cch mng l sc
mnh tng hp (chnh tr, qun s) rt to ln. l cng c p tan mt ch x hi li thi,
thc y s pht trin, chuyn bin cch mng. Dng bo lc cch mng chng bo lc phn cch
mng. (T in thut ng lch s ph thng).
- Chnh cng, Sch lc vn tt (u nm 1930): Ch trng t chc qun i cng nng.
- Lun cng 10/1930 : Tnh th xut hin th pht ng qun chng v trang bo ng nh
chnh quyn ca giai cp thng tr.
- Cao tro 1930 1931: Tng bi cng ca cng nhn Vinh Bn Thy (1/8/1930); nng dn
Ngh Tnh biu tnh c v trang t v; ln u tin nhn dn thc s nm chnh quyn a phng (X
vit Ngh Tnh).
- Nm 1940 : Khi ngha Bc Sn, Khi ngha Nam K, du kch Bc Sn
- Thng 5/1941, Hi ngh Trung ng VIII, thnh lp Mt trn Vit Minh, cc on th cu quc
u tranh chnh tr...
- Cu quc qun pht ng chin tranh du kch t thng 7/1941 n 2/1942.
- Ngy 22/12/1944, Vit Nam tuyn truyn gii phng qun, Phay Kht, N Ngn
- T 3/1945 n gia thng 8.1945: Khi ngha tng phn cc a phng.
- Ngy 15/4/1945: Hi ngh qun s Bc k, y ban qun s Bc k
- Trang 107 -
Chu Tin Lc
- Thng 6/1945, Khu gii phng Vit Bc ra i, cn c a cch mng, hnh nh thu nh ca
nc Vit Nam mi.
- Ph kho thc, gii quyt nn i.
- Chp thi c, Tng khi ngha: D on kh nng Nht s u hng, ng quyt nh pht lnh
Tng khi ngha trc khi Nht chnh thc u hng.
- T ngy 14 n 18/8/1945, mt s a phng khi ngha ginh chnh quyn sm: Qung Ngi,
Bc Giang, Hi Dng, H Tnh, Qung Nam.
- Ngy 19/9 khi ngha ginh chnh quyn thng li H Ni.
- Ngy 23/8 khi ngha ginh chnh quyn thng li Hu.
- Ngy 25/8 khi ngha ginh chnh quyn thng li Si Gn.
Cu hi 146.
Trnh by ni dung c bn ca bn Tuyn ngn c lp (2/9/1945).

( HSG cp THPT, TP.H Ch Minh, nm 2001)
Hng dn lm bi
- Ngy 2/9/1945, ti Qung trng Ba nh (H Ni), trc cuc mt tinh ln ca hng chc vn
nhn dn cc tng lp Th v cc vng ln cn, Ch tch H Ch Minh thay mt Chnh ph lm
thi trnh trng c Tuyn ngn c lp, tuyn b vi ton th quc dn v th gii: Nc Vit Nam Dn
ch Cng ha ra i.
- Ni dung ca bn: Tuyn ngn c lp gm my im sau y:
Nu nhng quyn thing ling khng ai c th xm phm c, l quyn bnh ng gia cc
dn tc: Tt c mi ngi sinh ra u c quyn bnh ng. To ha cho h nhng quyn
khng ai c th xm phm c; trong nhng quyn y; c quyn c sng, quyn c t do
v quyn mu cu hnh phc.
T co ti c ca thc dn Php i vi nhn dn ta gn mt th k, ng thi t co s cu
kt, p bc bc lt ca Php - Nht i vi nhn dn ta.
Khng nh ch quyn ca nc ta trn hai phng din; php l v thc tin: Mt dn tc
gan gc chng ch n l ca Php hn 80 nm nay, mt dn tc gan gc ng v phe
ng minh chng Pht xt my nm nay, dn tc phi c t do! Dn tc phi c
c lp!...v s tht thnh mt nc t do, c lp.
Cui cng Tuyn ngn khng nh quyt tm bo v c lp ch quyn ca nhn dn ta:
Ton th dn tc Vit Nam quyt em tt c tinh thn v lc lng, tnh mng v ca ci
gi vng quyn t do, c lp y.
Tuyn ngn c lp l vn kin lch s trng i v ngy 2/9/1945 mi mi ghi vo lch s l
ngy hi ln, v vang ca dn tc Vit Nam. Ngy tuyn b thnh lp nc Vit Nam Dn ch Cng ha.
Cu hi 147.
Trong Tuyn ngn c lp (2/9/1945) c on vit: Nc Vit Nam c quyn hng t do

v c lp, v s tht thnh mt nc t do, c lp. (H Ch Minh, Tuyn tp, Tp 1, NXB
Chnh tr quc gia, trang 701 702).
Cn c vo nhng c s no m H Ch Minh khng nh nh vy ?
Hng dn lm bi
- Ngy 2/9/1945, trong l tuyn b c lp, H Ch Minh ni: nc Vit Nam c quyn hng
t do v c lp v s tht tr thnh mt nc t do v c lp. Li khng nh c c s php l
quc t v lch s ca n.
- T do, c lp, bnh ng, mu cu hnh phc l quyn thing ling ca tt c cc dn tc trn th
gii. Chn l c th hin trong bn Tuyn ngn c lp ca nc M (1776) v bn Tuyn ngn
nhn quyn v dn quyn ca nc Php (1781) c ton th nhn loi trn th gii tha nhn: Tt
c mi ngi sinh ra u c quyn bnh ng. To ho cho h nhng quyn khng ai c th xm phm
c, trong nhng quyn y c quyn c sng, quyn t do v quyn mu cu hnh phc; ngi ta
sinh ra t do v bnh ng v quyn li do , dn tc Vit Nam cng c quyn hng t do v c lp.
- Trang 108 -
Chu Tin Lc
- T ngy thc dn Php xm lc (1858) n khi cch mng thng Tm thnh cng (1945), dn
tc Vit Nam tri qua hn 80 nm u tranh gian kh chng Php ri chng Nht vi cc phong tro
yu nc theo h t tng phong kin, theo khuynh hng dn ch t sn, v cui cng l phong tro
cch mng v sn. c bit trong thi k 1939 1945, ng ta, dn tc ta kp thi chuyn hng ch
o chin lc, tch cc chun b v mi mt v kp thi chp ly thi c, t mnh ginh c lp t tay
Nht, t mnh gii phng cho mnh.
Do , nc Vit Nam c quyn hng t do v s tht tr thnh mt nc t do v c lp vo
cui thng 8/1945. Bn tuyn ngn c lp (2/9/1945) chnh l thnh qu phn u, hy sinh ca nhiu th
h ngi Vit Nam yu nc mi c c.
Cu hi 148.
Bng nhng s kin lch s c th, hy lm r cng lao ca Ch tch H Ch Minh i vi

cch mng Vit Nam trong giai on t nm 1920 n nm 1945.
( thi HSG cp THPT, TP.HCM, nm 2010)
Hng dn lm bi
Ch tch H Ch Minh l ngi anh hng dn tc, l v lnh t knh yu ca giai cp cng nhn v
nhn dn lao ng Vit Nam. T bui thanh xun n khi vnh bit chng ta, Ngi cng hin tt c
sc lc v tr tu ca mnh cho dn tc. T nm 1920 n nm 1945, tri qua hn hai thp nin hai thi
k ln ca cuc vn ng cch mng Vit Nam, ni bt ln cng lao v i ca H Ch Minh.
1. T nm 1920 n 1930
- Tri qua cuc hnh trnh bn ba tm ng cu nc, H Ch Minh tm c con ng gii
phng dn tc ng n con ng cch mng v sn do Lnin vch ra. Nm 1920, Ngi ng v
pha Quc t cng sn, tham gia sng lp ng Cng sn Php nh du mc lch s trn con ng
tm chn l cu nc v gii phng dn tc. Vic tm ra con ng cu nc ng n l cng lao v i
u tin ca Ngi. - Ngi tri qua 10 nm vn ng chun b thnh lp ng tin phong cch mng
ca giai cp cng nhn Vit Nam.
+ Ra sc tuyn truyn ch ngha Mc Lnin vo Vit Nam, chun b v t tng v chnh tr
+ Tch cc o to cn b cch mng, cng c t chc, lp ra Hi Vit Nam cch mng thanh nin
tuyn truyn vn ng cch mng, t chc v lnh o cuc u tranh ca giai cp cng nhn v nhn
dn lao ng Vit Nam.
+ Ngi hp nht cc t chc cng sn trong nc thnh ng Cng sn Vit Nam (2/1930)
nhn t c bn quyt nh mi thng li ca cch mng Vit Nam.
- Ngi vch ra Chnh cng vn tt, Sch lc vn tt, thng qua ti Hi ngh thnh lp ng
l Cng lnh chnh tr u tin ca ng, mt cng lnh cch mng ng n, sng to, soi ng,
dn li cho nhn dn ta tin ln trong cuc u tranh chng quc v phong kin tay sai.
2. T nm 1930 n nm 1945
- T nm 1930 n 1940, Ngi hot ng nc ngoi, song vn thng xuyn theo di v c
nhiu kin ch o cch mng Vit Nam.
- T u nm 1941, Ngi v nc trc tip ch o cch mng :
+ Ch tr Hi ngh Trung ng ng Cng sn ng Dng ln th 8, hon chnh chuyn hng
ch o chin lc cch mng, ging cao ngn c gii phng dn tc ln hng u, t vn khi
ngha v trang l nhim v trung tm ca ton ng, ton dn ta.
+ Sng lp ra Mt trn Vit Minh, thu ht c ton dn t min ni n min xui, t nng
thn ti thnh th, hnh thnh mt i qun chnh tr hng mnh
+ Ngi ra ch th thnh lp i Vit Nam tuyn truyn gii phng qun (22-12-1944) i qun
ch lc ca cch mng Vit Nam.
+ Ngi l linh hn ca cuc Tng khi ngha thng Tm 1945, chnh Ngi son tho v cng
b bn Tuyn ngn c lp khai sinh ra nc Vit Nam dn ch cng ha vo ngy 2-9-1945 ti
Qung trng Ba nh lch s.
3. Cng lao ln nht ca Ch tch H Ch Minh : tm ra con ng cu nc ng n m
trc cha c nh cch mng Vit Nam no tm ra. Nh tm ra con ng cu nc ng n dn
n s thnh lp ng Cng sn Vit Nam, lnh o Cch mng thng Tm thnh cng, tin hnh cc
cuc khng chin chng Php, chng M thng li.
- Trang 109 -
Chu Tin Lc
Cu hi 149.
Bng nhng dn chng lch s c th, anh (ch) hy chng minh Cch mng thng Tm 1945
l biu tng sng ngi v tinh thn ch ng sng to ca ng ta v lnh t H Ch Minh.
( thi HSG cp THPT, H Ni, 2004)
Hng dn lm bi
1. Ch ng chun b v ng li.
- Chnh cng, Sch lc vn tt...
- Lun cng 10/1930.
- Hi ngh Trung ng VI: Bc u chuyn hng ch o chin lc.
- Hi ngh Trung ng VIII: Hon chnh vic chuyn hng ch o chin lc.
2. Ch ng xy dng lc lng chnh tr.
- Cao tro dn ch 1936 1939: Kinh nghim u tranh chnh tr.
- Hot ng ca cc on th trong t chc Vit Minh...
3. Ch ng xy dng lc lng v trang.
- Kinh nghim trong Cao tro 1930 1931.
- Du kch Bc Sn...
- Vit Nam tuyn truyn gii phng qun...
- Vit Nam gii phng qun...
4. Ch ng xy dng cn c a ti Vit Bc.
5. Tch cc ch ng gp rt chun b mi mt trong thi k Tin khi ngha (Cao tro Khng Nht
cu nc)
6. Ch ng n thi c, chp thi c, dng cm pht ng Tng khi ngha.
- Thi c: Sau khi Nht u hng ng Minh (13/8/1945) v trc khi qun ng Minh vo
ng Dng.
- Dng cm v quyt tm: Ch tch H Ch Minh gi th cho ng bo c nc...
7. Linh hot sng to trong Tng khi ngha ginh chnh quyn : Cch ginh chnh quyn linh hot
theo hon cnh tng a phng.
Cu hi 150.
Trong thi k 1939 1945, ng Cng sn ng Dng c nhng ngh quyt quan trng
no ng vai tr quyt nh trc tip ti thng li ca Cch mng thng Tm 1945 ?
Phn tch mt Ngh quyt c tc dng n vic vn ng ton qun, ton dn ng ln Tng
khi ngha ginh chnh quyn trong ton quc.
Hng dn lm bi
1. Trong thi k 1939 1945, c 6 ngh quyt quan trng ca ng Cng sn ng Dng c
vai tr quyt nh trc tip ti thng li Cch mng thng Tm 1945 :
1. Ngh quyt Hi ngh ln th VI Ban Chp hnh Trung ng Cng sn ng Dng (thng
11/1939), hp ti B im (Hc Mn Gia nh), do Tng b th Nguyn Vn C ch tr.
2. Ngh quyt Hi ngh ln th VII Ban Chp hnh Trung ng Cng sn ng Dng (thng
11/1940), hp ti nh Bng (Bc Ninh) do Tng b th Trng Chinh ch tr.
3. Ngh quyt Hi ngh ln th VIII Ban Chp hnh Trung ng Cng sn ng Dng (thng
5/1941), hp ti Pc B (H Qung Cao Bng) do Nguyn i Quc ch tr.
4. Ngh quyt ca Ban Thng v Trung ng ng Cng sn ng Dng (thng 2/1943),
hp ti Vng La (H Ni).
5. Ch th Nht Php bn nhau v hnh ng ca chng ta ca Ban thng v Trung ng
ng Cng sn ng Dng ngy 12/3/1945.
6. Ngh quyt ca Hi ngh ton quc Hi ngh ng Cng sn ng Dng ngy 14 n ngy
15/8/1945 ca ng Cng sn ng Dng, hp ti Tn Tro (Sn Dng Tuyn Quang)
- Trang 110 -
Chu Tin Lc
Mi ngh quyt c xy dng trong mi hon cnh lch s khc nhau, c v tr, vai tr nht
nh, m bo tnh ph bin ca ch ngha Mc - Lnin v th hin tp trung s chuyn hng ch o
chin lc, thc hin nhim v ch yu l u tranh gii phng dn tc.
2. Phn tch mt Ngh quyt c tc dng n vic vn ng ton qun, ton dn ng ln Tng
khi ngha ginh chnh quyn trong ton quc.
+ Trc nhng chuyn bin mau l ca tnh hnh th gii, khi m tnh th cch mng xut hin
trc tip trn t nc taTrung ng ng v Tng b Vit Minh lp tc thnh lp U ban khi ngha
ton quc. 23 gi cng ngy, U ban khi ngha ton quc ban b Qun lnh s 1, chnh thc pht lnh
Tng khi ngha trong c nc.
+ T ngy 14 n ngy 15/8/1945, ng Cng sn ng Dng tin hnh Hi ngh ton quc
ca ng Cng sn ng Dng ti Tn Tro Tuyn Quang. Hi ngh thng qua k hoch lnh o
ton dn Tng khi ngha v quyt nh nhng vn quan trng v chnh sch i ni, i ngoi sau khi
ginh chnh quyn.
+ Ngh quyt Hi ngh ton quc ca ng c ngha lch s quan trng, th hin tr tu sng
sut, s nhy bn chnh tr, tm nhn chin lc v quyt tm st ca ton ng, ton dn ta trc gi
pht quyt nh vn mnh ca T quc. Ngh quyt ny ca ng, sau l i hi quc dn Tn Tro
(t ngy 16 n ngy 17/8/1945) chun b c th, trc tip cho thng li ca Cch mng thng Tm
1945 v s ra i nc Vit Nam Dn ch Cng ho.
Cu hi 151.
Nu nhng ni dung c bn ni bt nht v ngha lch s ca cc thi k cch mng sau :

1930 1931, 1932 1935, 1936 1939.
Hng dn lm bi
Thi k
1930 1931
1932 1935
1936 1939
Ni dung ni bt nht
ngha
- Trong 2 thng 9 v thng 10 nm 1930 phong tro cng y l cuc din tp

nng pht trin n nh cao : t cuc biu tnh ngy u tin chun b cho
12/9/1930 pht trin thnh khi ngha v trang nng thn Cch mng thng Tm
2 tnh Ngh An v H Tnh dn n thnh lp chnh quyn
cch mng. Ln u tin, nhn dn ta tht s nm chnh
quyn a phng, l chnh quyn ca dn,do dn v v
dn nn em li nhiu li ch cn bn cho nhn dn.
- Cch mng Vit Nam bc vo thi k v cng kh khn. y l cuc din tp
Phong tro cch mng ni chung c lng xung nhng sc ln hai chun b cho
sng ca ng khng th b tiu dit .Trong nh t,cc ng Cch mng thng Tm
vin cng sn v nhng ngi yu nc vn kin cng bt
khut,u tranh bo v lp trng,quan im cch mng ca
ng, bin nh t thnh trng hc cch mng v lin h vi
c s ng bn ngoi .
Ngoi nh t, nhng ng vin tm cch gy dng li cc t
chc c s ca ng v qun chng ng thi li dng cc t
chc cng khai, hp php ca k th y mnh u tranh
- u nm 1935, h thng t chc ng trong nc c
khi phc. Thng 3/1935 i hi ln th nht ca ng hp
Macao (Trung Quc) chun b cho mt cao tro cch mng
mi .
- Tnh hnh th gii v trong nc thay i dn n ch
trng mi ca ng nm 1936 :thnh lp Mt trn nhn dn
phn ng Dng thc hin nhim v trong giai on
u tranh mi
- Mt cao tro u tranh cng khai, hp php, na cng
khai,na hp php i t do,dn ch dy ln trong c nc
si ni v mnh m :
- Trang 111 -
Cch mng thng Tm

thnh cng, nc Vit
Nam dn ch cng ho
ra i nh du mt
bc ngot v i trong
lch s nc ta. M ra
mt k nguyn mi cho
dn tc : K nguyn c
Chu Tin Lc
+ Phong tro ng Dng i hi v n phi vin chnh lp dn tc gn lin vi

ch ngha x hi.
ph Php v ton quyn mi x ng Dng
+ Cuc mt tinh khng l ca 2,5 vn ngi nhn ngy
1/5/1938 ti H Ni
+ Phong tro u tranh trn lnh vc bo ch v ngh
trng
Cu hi 152.
Anh (ch) hy nu nhng s kin tiu biu trong tin trnh lch s Vit Nam t nm 1930 n
nm 1945. Hy phn tch mt s kin tiu biu nht c nh hng n giai on lch s trong
nhng giai on tip theo.
( thi HSG Quc gia, bng B, nm 2000 & HSG cp THPT, TP.H Ch Minh, nm 2001)
Hng dn lm bi
1. Nhng s kin tiu biu :

+ Ngy 3/2/1930, ng Cng sn Vit Nam thnh lp.
+ Ngy 12/9/1930, cuc biu tnh Hng Nguyn - Ngh An, X Vit Ngh - Tnh.
+ Nm 1936, thnh lp Mt trn Thng nht nhn dn phn ng Dng, n 1938, i thnh
Mt trn Dn ch ng Dng, chuyn hng u tranh Cch mng.
+ Thng 9/1940, Nht nhy vo ng Dng.
+ Nm 1940, cuc Khi ngha Bc Sn, Nam K v binh bin Lng (1941).
+ Thng 5/1941, Hi ngh Trung ng ln 8 v vic thnh lp Mt trn Vit Minh.
+ Ngy 22/12/1944, thnh lp i Vit Nam tuyn truyn gii phng qun.
+ Ngy 9/3/1945, Nht o chnh Php.
+ Thng 6/1945, Nht o chnh Php.
+ Thng 8/1945, Cch mng thng Tm bng n v thng li.
2. S kin tiu biu nht l 3/2/1930, ng Cng sn Vit Nam thnh lp. Bi v :
- ng Cng sn Vit Nam ra i l kt qu tt yu ca cuc u tranh dn tc v giai cp Vit
Nam trong thi i mi.
- L sn phm ca s kt hp ch ngha Mc - Lnin vi phong tro cng nhn v phong tro yu
nc Vit Nam....
- L bc ngot v i trong lch s ca giai cp cng nhn v ca cch mng Vit Nam, "n chng
t rng giai cp v sn ta trng thnh v sc lnh o cch mng" (H Ch Minh). Phong tro cch
mng t y hon ton tr thnh mt phong tro t gic.
- ng Cng sn Vit Nam ra i c nh hng quyt nh ti ton b cuc u tranh vn ng
gii phng dn tc ca nhn dn Vit Nam (con ng gii phng dn tc kt hp vi ch ngha x hi)
ngay trong giai on 1930 - 1945, m cn l s chun b tt yu u tin cho nhng bc nhy vt v i
v sau ca dn tc Vit Nam (Cch mng thng Tm thnh cng, khng chin chng Php, chng M
thng li, xy dng ch ngha x hi min Bc v c nc thng nht). ng l nhn t hng u m
bo mi thng li ca cch mng Vit Nam.
Cu hi 153.
Lp bng so snh ba thi k lch s : 1930 1931, 1936 1939, 1939 1945 v ch trng
ln, tn t chc mt trn, hnh thc phng php cch mng, kt qu.
Hng dn lm bi
Ni dung
Ch trng
ln
1930 1931
1936 1939
1939 1945
Dn tc c lp, ngi cy Chng ch ngha pht

xt v bn phn ng
c rung.
Php, ginh t do, dn
ch, ci thin dn sinh
v bo v ha bnh.
- Trang 112 -
- Cha mi nhn vo k th
ch yu, trc mt l ch
ngha quc pht xt, ginh
li c lp cho ton th nhn
dn Vit Nam.
Chu Tin Lc
- nh ui pht xt Php Nht, tm gc khu hiu tch

thu rung t ca a ch,
phong kin. on kt ton
dn gii phng dn tc.
Tn t chc
Mt trn
Hi phn ng minh Mt trn dn ch ng - Mt trn dn tc thng nht

Dng (Mt trn nhn phn ng Dng
ng Dng
dn phn )
- Mt trn Vit Minh
Hnh thc
v phng
php cch
mng
S dng hnh thc u tranh

chnh tr ca qun chng l
ch yu: t bi cng nhanh
chng chuyn sang biu tnh
ca qun chng hoc biu
tnh c v trang.
u tranh cng khai, Khi ngha v trang tng

na cng khai, hp phn, u tranh chnh tr kt
php, na hp php, kt hp vi u tranh v trang
hp hot ng b mt..
Cao tro 1930 1931 vi

nh cao l thnh lp chnh
quyn X vit Ngh - Tnh.
Tuy ch tn ti trong thi
gian ngn nhng th hin
kh nng cch mng ca
qun chng khi c ng
lnh o.
Dy ln mt cao tro
cch mng dn tc, dn
ch rng ln; uy tn ca
ng c nng cao,
tp hp ng o qun
chng.
Kt qu
- Dy ln mt cao tro cch

mng rng ln, tp hp mi
tng lp u tranh chng
k th ch yu v trc mt
l Php - Nht.
- Thng li rc r ca Cch
mng thng Tm nh
ui c Php - Nht.
Cu hi 154.
Lp bng so snh nhng vn c bn ca Cch mng thng Tm nm 1945 (mc ch,

nhim v, lnh o, lc lng tham gia, kt qu) vi ni dung ca Chnh chng vn tt, Sch lc
vn tt ca Nguyn i Quc khi tho 1930. Trn c s , hy xc nh tnh cht ca cuc cch
mng ny.
Hng dn lm bi
- Bng so snh nhng vn c bn ca Cch mng thng Tm nm 1945 (mc ch, nhim v,
lnh o, lc lng tham gia, kt qu) vi ni dung ca Chnh chng vn tt, Sch lc vn tt ca
Nguyn i Quc khi tho 1930 :
Ni dung
Mc tiu,
nhim v
cch
mng
Lnh o
cch mng
Lc lng
cch mng
Cng lnh chnh tr

(Nguyn i Quc, 3/2/1930)
nh quc Php, bn phong kin, t
sn phn cch mng, lm cho nuc Vit
Nam c lp t do, lp chnh ph cng,
nng, binh v qun i cng nng; tch thu
sn nghip ca quc v phn cch mng
chia cho dn cy ngho, tin hnh cch
mng rung t.
ng cng sn Vit Nam: i tin phong
ca giai cp v sn.
Cng nng, lin lc vi tr thc, tiu t
sn, trung nng.
Cch mng thng Tm

Nm 1945
nh ui bn quc, lt ch
phong kin ginh c lp dn tc dn
tc, rung t cho dn cy, ri sau m
ng tin ln ch ngha x hi, b qua thi
k pht trin t bn ch ngha.
ng cng sn Vit Nam: i tin phong

ca giai cp v sn.
4 giai cp: giai cp cng nhn, giai cp nng
dn, giai cp tiu t sn, giai cp t sn dn
tc song ng lc ch yu l cng nng.
- Kt qu: Tip thu nhng ng li gii phng dn tc sng to, kt hp ng n vn dn tc
v giai cp ca Cng lnh chnh tr u tin ca ng Cng sn Vit Nam do Nguyn i Quc son
tho, Cch mng thng Tm 1945 nh ui bn quc, gii phng dn tc, tch thu c mt phn
rung t ca bn quc v bn Vit gian phn ng tm giao cho dn cy ngho cy cy v ban b
c quyn t do dn ch cho nhn dn.
Nh vy, Cch mng thng Tm trc ht ch l mt cuc Cch mng gii phng dn tc, song
v gii phng dn tc l nhim v c bn nht ca mt trong hai nhim v c bn ca mt cuc Cch
- Trang 113 -
Chu Tin Lc
mng dn tc dn ch nhn dn m nu hon thnh nhim v ny th tt yu s m ng i n hon

thnh nhim v tip theo. V th, c th ni Cch mng thng Tm l mt cuc cch mng dn tc dn
ch nhn dn.
Cu hi 155.
Phn tch nhng im chung v nhng nt khc nhau ca cc thi k cch mng t nm 1930
n nm 1945.
Hng dn lm bi
- Nhng im chung :
+ u khng nh vai tr lnh o ca ng trong thc tin u tranh cch mng.
+ u tp hp v ti luyn qun chng u tranh.
+ u l nhng cuc tp dt, ng gp nhiu mt cho s thnh cng ca Cch mng thng
Tm 1945 sau ny.
- Nhng im ring :
+ Giai on 1930 - 1931 : Ni bt v vai tr ca lin minh cng nng, nh nc kiu mi...
+ Giai on 1932 - 1935 : Ni bt v s vng vng v hi phc nhanh chng ca ng trc
chnh sch khng b d man ca quc...
+ Giai on 1936 - 1939 : Ni bt vi vic kt hp cc phng php u tranh, tp hp v xy
dng i qun chnh tr hng hu ca qun chng...
+ Giai on 1939 - 1945 : Ni bt vi vic ging cao ngn c gii phng dn tc, tp hp lc
lng qun chng rng ri trong Mt trn dn tc thng nht, s kt hp gia lc lng chnh
tr v lc lng v trang...
+ Mi giai on u xc nh k th v hnh thc u tranh khc nhau...
Cu hi 156.
Trong Cch mng thng Tm nm 1945, ng ta vn dng nhng bi hc kinh nghim g

t phong tro cch mng 1930 1931 v phong tro dn ch 1936 1939 ?
( thi HSG cp THPT, TP.H Ch Minh nm 2009)
Hng dn lm bi
a. ng ta vn dng nhng bi hc kinh nghim t phong tro cch mng 1930 - 1931 :
Bi hc v s lnh o ca ng : Qua cc phong tro, giai cp v sn Vit Nam m i biu l
ng Cng sn ng Dng khng nh quyn lnh o v nng lc lnh o ca mnh....
Bi hc v xy dng lin minh cng - nng : Qua phong tro khi lin minh cng nng c
hnh thnh. Di s lnh o ca ng, cng nng on kt vi cc tng lp nhn dn khc c
kh nng lt ch thng tr ca quc phong kin xy dng mt cuc sng mi.
Bi hc v phng php ginh chnh quyn v gi chnh quyn bng bo lc cch mng : Phong
tro cho thy rng, khi qun chng sc si cm th quc v phong kin s ng ln dng
bo lc cch mng u tranh ginh chnh quyn.
Bi hc v xy dng chnh quyn nhn dn, mt hnh thc chnh quyn kiu mi: Vn c bn
ca mi cuc cch mng l chnh quyn nh nc. Phong tro sau khi u tranh ginh thng li
mt s a phng thuc Ngh An v H Tnh xy dng chnh quyn theo kiu X vit
Nga.
Bi hc v xy dng mt trn dn tc thng nht : Trong thi k ny cha c mt trn dn tc
thng nht nn cha tp hp c ng o cc giai cp v tng lp nhn dn nhm u tranh
chng thc dn v phong kin. y l bi hc m ng ta rt ra sau ny n thi k cch
mng 1936 - 1939, ch trng thnh lp Mt trn nhn dn thng nht phn ng Dng.
b. ng ta vn dng nhng bi hc kinh nghim t phong tro dn ch 1936 - 1939 :
Bi hc v t chc, lnh o qun chng u tranh cng khai, hp php vi nhiu hnh thc u
tranh phong ph.
Bi hc v u tranh t tng trong ni b ng vi cc ng phi chnh tr phn ng.
Bi hc v xy dng mt trn dn tc thng nht : ng ra mc tiu u tranh st hp,
cng lnh Mt trn ng n, hnh thc u tranh phong ph, linh hot; qua pht huy c
sc mnh ca qun chng, xy dng lc lng cch mng cho Cch mng thng Tm sau ny.
- Trang 114 -
Chu Tin Lc
Cu hi 157.
T cuc u tranh gii phng dn tc trong giai on 1930 1945, nhn dn ta c kt

c nhng bi hc kinh nghim g ?
Hng dn lm bi
a. Giai on 1930 1935 :

S lnh o ca ng v ging cao ngn c c lp dn tc v ch ngha x hi..
Xc nh k th v on kt ton dn.
Chng khng b trng, o to cn b
u tranh v trang, t chc lc lc lng, s dng bo lc cch mng, ginh v gi chnh
quyn.
b. Giai on 1936 1939 :
u tranh chnh tr, kt hp cc hnh thc u tranh
Kt hp u tranh thc hin mc tiu trc mt v mc tiu chin lc lu di.
c. Giai on 1939 1945:
Quan h phn - phn phong.
Lin minh cng nng v mt trn on kt thng nht.
Bo lc cch mng.
Kt hp chun b lu di vi ngh thut chp thi c
CHNG III
GIAI ON LCH S T NM 1945 N 1954
CHUYN 9
Nc Vit Nam Dn ch Cng ho

T sau ngy 2 9 1945 n trc ngy 19 12 - 1946
A/ KIN THC C BN
I/ TNH NC TA SAU CCH MNG THNG TM 1945
1) Thun li :
C chnh quyn cch mng ca nhn dn.
Nhn dn lm ch vn mnh ca mnh, phn khi, tin tng, quyt tm bo v ch mi.
C s lnh o sng sut, dy dn kinh nghim ca ng Cng sn ng Dng v Lnh t H
Ch Minh.
Phong tro cch mng trn th gii pht trin mnh.
2) Kh khn :
a. V i ni
Ngay sau khi ginh c c lp, Chnh ph Vit Nam dn ch cng ha phi i mt vi mun
vn kh khn:
* Nn i
Hu qu nn i nm 1945 vn cha khc phc ni. v do l lt n thng 8/1945 vn cha
khi phc, hn hn lm cho 50% din tch t khng th cy cy.
- Trang 115 -
Chu Tin Lc
Cng thng nghip nh n, gi c sinh hot t .

+ Nn i mi c nguy c xy ra trong nm 1946.
* Nn dt
Hn 90% dn s khng bit ch.
Cc t nn x hi nh m tn d oan, ru ch, c bc...trn lan.
* Ngn sch cn kit
Ngn sch quc gia trng rng: Cn 1,2 triu ng, trong c n mt na l tin rch khng
dng c.
H thng ngn hng vn cn b Nht kim sot.
Qun Tng a vo lu hnh ng Quc t, Quan kim lm ri lon nn ti chnh nc ta.
b. V i ngoi
* Min Bc (t v tuyn 16 tr ra)
o 20 vn qun Tng v cc ng phi tay sai ca chng nh: Vit Nam Quc dn ng (Vit
Quc), Vit Nam cch mng ng ch hi (Vit Cch) trn vo nc ta vi mu tiu dit
ng Cng Sn ng Dng, lp nn chnh quyn tay sai ca chng.
o Da vo qun Tng, cc ng phi ny lp nn chnh quyn phi ng Yn Bi, Mng
Ci, Vnh Yn.
* Min Nam (t v tuyn 16 tr vo)
o Qun i Anh dn ng cho thc dn Php quay tr li xm lc Vit Nam.
o Cc lc lng phn ng thn Php nh ng i Vit, mt s gio phi...hot ng tr li v
chng ph cch mng.
o Ngoi ra, cn c 6 vn qun Nht trn khp t nc.
o Nhng kh khn v i ni v i ngoi trn l mt thch thc qu ln i vi Chnh ph Vit
Nam Dn ch Cng ha ang cn non tr lc by gi.
Vit Nam lc ny nh ang trong tnh th ngn cn treo si tc
II/ BC U XY DNG V CNG C CHNH QUYN CCH MNG
1. Xy dng chnh quyn cch mng
a. V chnh tr
- Ngy 6/1/1946, hn 90% c tri trong c nc i b phiu bu Quc hi.
- Ngy 2/3/1946, Quc hi thng qua danh sch Chnh ph lin hip khng chin do Ch tch H
Ch Minh ng u, lp ra Ban d tho Hin php.
- Ngy 9/11/1946, Ban hnh Hin php u tin ca nc Vit Nam Dn ch Cng hon.
- Cc a phng thuc Bc B v Trung B bu c hi ng nhn dn cc cp (tnh, huyn, x)
theo nguyn tc ph thng u phiu
b. Qun s
- Lc lng v trang c xy dng.
- Vit Nam gii phng qun i thnh V quc on (9/1945), ri Qun i quc gia Vit Nam (22/
5/1946). Cui nm 1945, lc lng dn qun t v tng ln hng chc vn ngi.
2. Gii quyt nn i
a. Bin php cp thi :
- H Ch tch ku gi nhng cm s o, lp H go cu i, t chc Ngy ng tm.
- Quyn gp, iu ha thc go gia cc a phng trong c nc, nghim tr nhng k u c tch
tr, khng dng go, ng, khoai, sn nu ru.
b. Bin php lu di :
- Tng gia sn xut Tc t tc vng, Khng mt tc t b hoang.
- B thu thn v cc th thu v l.
- Gim t , thu rung t 25 %, chia li rung t cng.
Sn xut nng nghip nhanh chng c phc hi, nn i b y li.
3. Gii quyt nn dt
- Trang 116 -
Chu Tin Lc
- Ngy 8/9/1945, H Ch tch k sc lnh lp Nha Bnh dn hc v, ku gi nhn dn xa nn m

ch. n ngy 8/9/1946, trn ton quc gn 76 nghn lp hc, xa m ch cho hn 2,5 triu ngi .
- Trng hc cc cp ph thng v i hc sm khai ging, ni dung v phng php gio dc
c i mi theo tinh thn dn tc dn ch.
4. Gii quyt kh khn v ti chnh
- Ku gi tinh thn t nguyn ng gp ca nhn dn c nc qua Qu c lp v Tun l
vng, thu c 370 kg vng, 20 triu ng vo Qu c lp, 40 triu ng vo Qu m ph quc
phng.
- Ngy 31/1/1946, Quc hi quyt nh cho lu hnh tin Vit Nam trong cc nc, thay cho tin
ng Dng ca Php trc y.
III/ U TRANH CHNG NGOI XM V NI PHN, BO V CHNH QUYN CCH
MNG
1. Khng chin chng thc dn Php tr li xm lc min Nam
- Vi d tm xm lc nc ta mt ln na, ngay sau khi Nht u hng ng minh, Chnh ph
Gn quyt nh thnh lp mt o qun di quyn ch huy ca tng Lclc, ng thi c c
cgingli lm Cao u Php ng Dng.
- Ngy 2/9/1945, nhn dn Si Gn Ch Ln t chc mt tinh cho mng ngy c lp, Php x
sng vo m ng l nhiu ngi cht v b thng.
- Ngy 6/9/1945, qun Anh n Si Gn, ko theo sau l mt i ddooji qun Php. Qun i Anh
quc yu cu ta gin tn lc lng v trang, th ht t binh Php do Nht giam gi sau ngy 9/3/1945,
trang b v kh cho s t binh ny v cho qun Php chim ng nhng ni quan trng trong thnh ph.
- m 22 rng sng 23/9/1945, c s gip ca qun Anh, Php nh p tr s y ban nhn
dn Nam B v c quan t v thnh ph Si Gn, xm lc nc ta ln th hai .
- Qun dn Nam B nht t ng ln chin u chng qun xm lc, bao vy Php trong thnh
ph. T 5/10/1945, Php ph vng vy Si Gn Ch Ln, m rng nh chim Nam B v Nam Trung
B.
* C nc hng v Nam B v Nam Trung B : Trung ng ng, Chnh ph v H Ch tch
lnh o c nc chi vin cho Nam B v Nam Trung b khng chin: huy ng cc on qun Nam
tin st cnh cng nhn dn Nam Trung B chin u; t chc quyn gp gip nhn dn Nam B v
Nam Trung B khng chin.
* Tc dng v ngha : Qun Php b chn ng nhiu ni, to iu kin cho c nc c thi
gian cng c nn c lp dn tc mi ginh li c v chun b t chc khng chin lu di.
2. u tranh vi Trung hoa Quc dn ng v bn phn cch mng min Bc
a. i vi qun Trung Hoa Quc dn ng.
- ng, Chnh ph v H Ch tch ch trng tm thi ha hon, trnh xung t vi qun Trung
Hoa Quc dn ng.
- Quc hi kha I ng :
+ Cho tay sai Tng 70 gh trong Quc hi cng 4 gh B trng trong Chnh ph lin hip, cho
Nguyn Hi Thn (lnh t Vit Cch) gi chc Ph Ch tch nc.
+ Kinh t: cung cp mt phn lng thc thc phm, phng tin giao thng vn ti, nhn tiu tin
Trung Quc.
- ng Cng sn ng Dng tuyn b t gin tn (11/11/1945), nhng tht ra l tm thi rt
vo hot ng b mt tip tc lnh o t nc, lnh o chnh quyn cch mng. Thng 7/1946, vi
s gip ca ng Cng sn, gii tr thc yu nc thnh lp ng X hi Vit Nam.
b. i vi cc t chc phn cch mng, tay sai: ta kin quyt vch trn m mu v hnh ng chia
r, ph hoi ca chng, ban hnh mt s sc lnh trn p bn phn cch mng.
c. ngha: hn ch mc thp nht cc hot ng chng ph ca Trung Hoa Quc dn ng v tay
sai, lm tht bi m mu lt chnh quyn cch mng ca chng .
3. Ha hon vi Php nhm y qun Trung Hoa Quc dn ng ra khi nc ta
a. Nguyn nhn vic ta ha hon vi Php (Hon cnh k kt Hip nh S b Vit Php 06
/03/1946) :
- Trang 117 -
Chu Tin Lc
- Ngy 28/2/1946, Php v Trung Hoa Quc dn ng k Hip c Hoa Php, theo Php
nhng mt s quyn li kinh t, chnh tr cho Trung Hoa thay qun Trung Hoa gi gip qun Nht
Bc K.
- Hip c Hoa Php t nhn dn ta trc s la chn: hoc cm sng chin u chng thc
dn Php, hoc ha hon, nhn nhng Php trnh tnh trng phi i ph mt lc vi nhiu k th.
- ng quyt nh chn con ng ha hon vi Php, k Hip nh S b ngy 6/3/1946.
b. Ni dung Hip nh S b 6/3/1946
- Chnh ph Php cng nhn nc Vit Nam l quc gia t do, c Chnh ph, ngh vin, qun i,
ti chnh ring v l thnh vin ca Lin bang ng Dng trong khi Lin hip Php .
- Chnh ph Vit Nam tha thun cho 15.000 qun Php gii gip qun Nht min Bc
- Hai bn ngng xung t min Nam, to thun li i n m phn chnh thc .
c. ngha :
- Ta trnh c vic phi ng u cng lc vi nhiu k th, y c 20 vn qun Trung Hoa
Quc dn ng v tay sai ra khi nc ta.
- C thm thi gian ha bnh cng c, chun b mi mt cho khng chin lu di chng Php.
d. Tm c Vit Php ngy 14 /9/1946
- Sau hip nh S b, Php tng cng cc hot ng khiu khch, chng ph ta, quan h
Vit Php cng thng, c nguy c xy ra chin tranh.
- H Ch tch k vi Php Tm c 14/9/1946, nhn nhng cho Php mt s quyn li kinh t,
vn ha, to iu kin cho ta c thm thi gian xy dng, cng c lc lng, chun b vo cuc khng
chin ton quc chng Php lu di.
ngha ca nhng bin php trn i vi cuc khng chin chng Php
- ra ch ch trng sng sut, ti tnh (cng rn v nguyn tt, mm do v phng php, bit
li dng mu thun k th, khng cho chng tp trung lc lng chng ta) a nc ta vt qua mi
kh khn, chun b sn sng bc vo cuc khng chin chng Php.
- Xy dng v cng c c chnh quyn cch mng t trung ng n a phng lc lng ch
o khng chin sau ny.
- Xy dng v cng c c lc lng khng chin (v quc on, dn qun, t v).
- Xy dng c c s kinh t - x hi phc v khng chin.
- Tht cht hn na khi on kt kin quc.
- Cng c thm nim tin ca nhn dn i vi chnh quyn cch mng.
Bi hc kinh nghim c rt ra t cuc u tranh bo v chnh quyn thi k t thng 9/1945
n thng 12/1946 :
+ Bi hc v vic bit da vo sc mnh qun chng nhn dn, bit pht huy cao sc mnh sng
to ca qun chng nhn dn.
+ Bi hc v vic bit li dng v khai thc trit mu thun trong hng ng k th, xc nh
ng k th ch yu, trc mt, c lp v tp trung lc lng nh ng k th.
+ Bi hc v vic bit tranh th kh nng ho bnh v phng php m phn thng lng gi
vng v pht trin lc lng cch mng, ng thi phi lun chun b sn sng ng ph vi kh nng
chin tranh lan rng, quyt lit v ko di.
+ Bi hc v vic kt hp gia nhim v khng chin v kin quc, xy dng i i vi bo v
t quc.
Cu hi 158. Trnh by nhng bin php ca ng Cng sn ng Dng v Chnh ph ta nhm cng
c chnh quyn nhn dn v gii quyt nhng kh khn trc mt. Nu kt qu v ngha.
Cu hi 159. Ti sao chnh ph nc Vit Nam Dn ch Cng ho quyt nh k vi chnh ph Cng
ho Php Hip nh s b 6/3/1946 ? Nu ni dung c bn v ngha ca Hip nh.
Cu hi 160. Cuc khng chin chng thc dn Php xm lc Nam B vo cui nm 1945 :
+ Bi cnh lch s.
+ S lc din bin.
- Trang 118 -
Chu Tin Lc
+ C nc hng v Nam B nh th no ?
+ Tc dng v ngha.
Cu hi 161. Nu nhng cng hin ca Ch tch H Ch Minh nhm a Cch mng Vit Nam vt
qua cn him ngho sau Cch mng thng Tm 1945.
Cu hi 162.
Trnh by nhng thun li c bn ca Vit Nam sau Cch mng thng Tm. Nhim v cng
c chnh quyn dn ch nhn dn c thc hin nh th no trong nm 1946 ?
Hng dn lm bi
+ Nhng thun li c bn ca nc Vit Nam dn ch cng ha sau Cch mng thng Tm

C chnh quyn cch mng ca nhn dn.
Nhn dn lm ch vn mnh ca mnh, phn khi, tin tng, quyt tm bo v ch mi.
C s lnh o sng sut, dy dn kinh nghim ca ng Cng sn ng Dng v Lnh t H
Ch Minh.
Phong tro cch mng trn th gii pht trin mnh.
+ Nhim v cng c chnh quyn dn ch nhn dn l nhim v cp bch trc mt.
Ngy 6/1/1946, Tng tuyn c bu Quc hi chung c nc, hn 90% c tri i bu, 333 i biu
trng c...
Ngy 2/3/1946, k hp th nht ca Quc hi, thnh lp Chnh ph chnh thc do H Ch Minh
ng u, lp Ban d tho Hin php.
Cc a phng bu c Hi ng nhn dn, thnh lp y ban hnh chnh cc cp; b my chnh
quyn dn ch nhn dn bc u c cng c, kin ton.
Thng 11/1946, k hp th hai ca Quc hi thng qua Hin php u tin nc Vit Nam dn
ch cng ha.
Xy dng Ta n cch mng v lc lng v trang cch mng (dn qun t v, b i tp trung,
chuyn V quc qun thnh Qun i quc gia Vit Nam 5/1946...), Chnh ph ra mt s sc lnh
nhm trn p bn phn cch mng.
Kt lun: Thc hin nhim v cng c chnh quyn nng cao uy tn nc Vit Nam dn ch
cng ha trn trng quc t, khi dy v pht huy tinh thn lm ch, ch st ca khi on kt ton
dn, to c s php l vng chc cho nc Vit Nam dn ch cng ha.
Cu hi 163.
Trn c s trnh by nt chnh tnh hnh nc ta thi gian u sau Cch mng thng Tm
1945, hy phn tch nhng s kin lm cho tnh th nc ta lc tr nn ht sc him ngho.
Hng dn lm bi
a. Nt chnh tnh hnh

+ Trnh by nt chnh v nhng kh khn i ni :
- Nn i
- Nn dt
- Ti chnh kh kit.
+ V kh khn i ngoi : Qun Tng v tay sai, qun Anh v Php.
b. La chn v phn tch s kin.
- Chn s kin i ngoi.
- Phn tch nu bt : Mt lc chng ta phi i ph vi nhiu k th. Quan ng minh Tng v
Anh, ngoi nhim v tc v kh qun Nht, cn m mu chng ph chnh quyn non tr ca taQun
Php quay tr li xm lc nc ta ln na. Nhng kh khn ny trc tip e do ti s tn ti chnh
quyn va mi ginh c, lm cho tnh hnh nc ta ht sc him ngho.
- Trang 119 -
Chu Tin Lc
Cu hi 164.
Ch trng v bin php ca ng Cng sn ng Dng v Chnh ph Vit Nam Dn ch

Cng ho i ph vi Php v Tng trong thi gian trc v sau Hip nh s b (6/3/1946) c g
khc nhau ? Ti sao c s khc nhau ?
Hng dn lm bi
- Sau khi cch mng thng Tm thnh cng, nc ta ng trc mt l th trong gic ngoi, c
bit l Php v Tng. Mc d chng c mu khc nhng u c m mu chung l lt chnh quyn
cch mng, bin nc ta thnh thuc a ca chng.
- Trc tnh hnh , ng v Chnh ph ta ra bin php i ph. Nu trc Hip nh s
b (6/3/1946) ta ch trng ha hon vi Tng v nh Php min Nam th sau Hip nh s b
(6/3/1946) ta ch trng ha hon c Php ln Tng th hin qua Hip nh s b (6/3/1946) v Tm
c (14/9/1946).
- C s khc nhau l v:
+ Do Php v Tng bt tay cu kt vi nhau chng li ta, k Hip c Hoa Php (2/1946), theo
qun Php ra Bc qun Tng rt v nc. Trong tnh hnh , nu ta nh Php min Bc khi
qun Tng cha rt v nc th Tng s ng v Php nh li ta. Nu ha hon vi Php ta chng
nhng trnh c cuc chin u bt li m cn thc hin c mc tiu ui qun Tng ra khi nc
ta.
+ Vic nhn nhng vi Php, buc chng phi cng nhn Vit Nam l quc gia t do, lm c s
php l ta tip tc u tranh vi Php.
+ Ta c thm thi gian ha hon cn thit tip tc xy dng, cng c chnh quyn v mi mt
khc chun b cho cuc chin u chng Php lu di v sau.
+ t thin ch ha bnh, p ng mong mun ca nhn dn Php v nhn dn th gii khng
mun chin tranh xy ra, do ta c th tranh th c s ng tnh ng h ca nhn dn Php v nhn
dn th gii.
Cu hi 165.
Ti sao Tng v Php k vi nhau Hip c Hoa Php ngy 28/2/1946 ? ng v Chnh
ph ta thc hin sch lc g trc tnh th do Hip c t ra ?
Hng dn lm bi
1. + Sau khi chim ng cc th Nam B v cc nam Trung B, thc dn Php chun b tin
qun ra Bc thn tnh c nc ta. thc hin mc ch , chc chn Php s vp phi lc lng khng
chin ca qun dn Vit Nam v c s c mt ca qun Tng min Bc. V th, Php dng th on
iu nh vi chnh ph Tng ra Bc thay th qun Tng gii gip qun Nht. Trong khi , Tng
thy cn phi rt v nc, tp trung i ph vi phong tro cch mng do ng Cng sn Trung Quc
lnh o. Tng v Php tha hip vi nhau, k kt bn Hip c Hoa Php ngy 28/2/1946. Theo ,
Php c em qun ra Bc thay th qun Tng lm nhim v gii gip qun Nht. i li Tng c
Php tr li mt s quyn li trn t Trung Quc, c vn chuyn hng ha qua cng Hi Phng vo
Hoa Nam khng phi ng thu.
+ Hip c Hoa Php buc nhn dn ta phi chn mt trong hai con ng: hoc l cm v kh
chng li thc dn Php khi chng ra min Bc; hoc l cng ha hon vi Php nhanh chng gt 20
vn qun Tng ra khi min Bc, tranh th thi gian ha hon, xy dng t nc, chun b lc lng
i ph vi cuc chin tranh ca Php v sau.
2./ + Trc tnh th m Hip c t ra, ng v Chnh ph ta thc hin sch lc ho vi
Php. H Ch Tch k vi Xanhtni (Sainteny), i din chnh ph Php bn Hip nh s b
6/3/1946. Theo , chnh ph Php cng nhn nc Vit Nam dn ch cng ha l mt quc gia t do, c
chnh ph, ngh vin, qun i v ti chnh ring nm trong khi Lin hip Php; Chnh ph Vit Nam
tha thun cho 15.000 qun Php ra min Bc thay qun Tng lm nhim v gii gip qun Nht, s
qun ny s rt dn trong thi hn 5 nm; hai bn thc hin ngng bn, to khng kh thun li cho vic
m cuc m phn chnh thc.
+ Hip nh s b 6/3/1946 c ngha rt ln. N p tan m mu cu kt gia Php v
Tng, loi b c mt k th nguy him l Tng v tay sai; trnh c mt cuc chin tranh chng
- Trang 120 -
Chu Tin Lc
nhiu k th khi lc lng ca ta cn yu; tranh th thi gian ha hon chun b lc lng cho cuc
chin u sau ny.
+ Sau Hip nh s b, ta tip tc u tranh ngoi giao, m phn chnh thc vi Php ti
Phngtennbl, nhng do Php ngoan c cui cng hi ngh tht bi. tip tc ko di thi gian ha
hon, Ch tch H Ch Minh k vi i din chnh ph Php bn Tm c 14/9/1946, nhn nhng
thm cho Php mt s quyn li kinh t vn ha Vit Nam.
+ Tranh th thi gian ha hon, chng ta cng c v xy dng lc lng v mi mt (v chnh
tr, kinh t, qun s,...). Php c gy chin tranh (khiu khch, tng qun, nh chim Lng Sn, Hi
Phng, gy xung t H Ni), gi ti hu th ngy 18/12/1946 i chnh ph ta gii tn lc lng t v
chin u v giao quyn kim sot th H Ni cho chng, thc cht l Php bt ta u hng. Ta khng
th nhn nhng c na, cuc khng chin ton quc bt u (19/12/1946).
Cu hi 166.
Ch tch H Ch Minh gii quyt mi quan h Vit - Php bng con ng ha bnh t
ngy 6/3/1946 n trc ngy 19/12/1946 ?
Hng dn lm bi
+ Nc Vit Nam dn ch cng ha ra i mong mun c cng nhn quyn t do c lp.

Php m mu chia ct v thn tnh Vit Nam mt ln na.
+ Php k hip c vi Tng (28/2/1946) t Vit Nam trc mt cuc chin tranh vi Php
trn quy m c nc. Ch tch H Ch Minh khai thc mi kh nng, ch ng m phn y li
nguy c chin tranh, tip tc pht trin thc lc cch mng mi mt lm c s cho u tranh ngoi giao.
+ Ngy 6/3/1946, Ch tch H Ch Minh k vi Php Hip nh S b. Theo , Chnh ph Php
cng nhn Vit Nam l mt quc gia t do c chnh ph, ngh vin, qun i v ti chnh ring nm
trong khi Lin hip Php; Chnh ph Vit Nam tha thun cho 15.000 qun Php vo min Bc thay
qun Tng; hai bn ngng bn, to khng kh thun li cho vic m cuc m phn chnh thc Pa-ri.
+ Tip tc ha hon, Chnh ph do Ch tch H Ch Minh ng u c on i biu tham gia
m phn Vit Php ti Phngtennbl; do Php ngoan c nn m phn tht bi. Quan h Vit
Php tr nn cng thng, chin tranh c th xy ra.
+ Trc tnh hnh , Ch tch H Ch Minh ang thm nc Php, m phn v k vi i
din chnh ph Php Tm c 14/9/1946, tip tc nhn nhng Php mt s quyn li kinh t-vn ha,
nhm ko di thi gian ha hon.
+ Sau khi k kt cc Hip nh v Tm c nhn nhng cho Php mt s quyn li, thm ch
chp nhn tham gia khi Lin hip Php, Ch tch H Ch Minh cng Chnh ph tip tc lnh
o nhn dn kin tr u tranh, tch cc chun b lc lng, phng tnh th bt trc do Php gy ra.
+ Kin tr gii quyt quan h Vit Php bng bin php m phn, thng lng ca Ch tch
H Ch Minh th hin thin ch ha bnh ca Chnh ph v nhn dn Vit Nam; y nhanh qun Tng
v nc v ph tan m mu Php cu kt vi Tng chng li nhn dn ta; ko di thi gian ha bnh
cng c xy dng lc lng chun b cho cuc khng chin m ta bit trc l khng th no trnh khi.
Cu hi 167.
- Ti nc Nga X vit, cuc u tranh bo v, cng c v gi vng chnh quyn trong

nm u tin sau thng li ca Cch mng thng Mi (1917) c thc hin vi ch trng
ca ng Bnsvch nh th no ?
- Ti Vit Nam, cuc u tranh bo v c lp dn tc, cng c v gi vng chnh quyn
trong nm u tin sau thng li ca Cch mng thng Tm (1945) c thc hin vi ch
trng ca ng Cng sn Vit Nam nh th no ?
- Anh (ch) hy xc nh nguyn nhn chung dn n s thng li trong cng cuc u
tranh bo v c lp dn tc v gi vng chnh quyn ca nhn dn hai nc trn.
Hng dn lm bi
1) Ti nc Nga X vit, cuc u tranh bo v, cng c v gi vng chnh quyn trong nm

u tin sau thng li ca Cch mng thng Mi nm 1917 c thc hin vi ch trng
ca ng Bnsvch nh th no ?
- Trang 121 -
Chu Tin Lc
a. Tnh hnh sau thng li ca Cch mng thng 10/1917 :

- Nc Nga X vit cn non tr , nhim v u tin v quan trng nht l xy dng v cng c
chnh quyn mi. Khc phc nn kinh t ht sc kh khn do lm vo cuc chin tranh th gii.
- Qun i 14 nc quc cu kt vi bn Bch v trong nc tn cng can thip v trang vo
nc Nga x vit trong nc c l k th chnh.Tnh th ht sc nguy ngp.
b. Nhng ch trng xy dng chnh quyn X vit, chng th trong gic ngoi:
* Ngay trong m 25/10/1917, tuyn b Nga l nc Cng ha X vit ca cng nng, thnh lp
Chnh ph X Vit do L-nin ng u.
+ Thng qua Sc lnh ha bnh v Sc lnh rung t.
+ Th tiu b my Nh nc c, xy dng b my Nh nc mi.
+ Th tiu nhng tn tch ca ch phong kin em li cc quyn t do, dn ch cho nhn dn.
+ Thnh lp Hng qun bo v chnh quyn cch mng.
+ Quc hu ha cc nh my x nghip cu giai cp t sn, xy dng nn kinh t x hi ch ngha.
* Nm 1919, chnh quyn X vit thc hin chnh sch Cng sn thi chin huy ng nhn
lc v ca ci cho xy dng v chin u bo v t quc .
- Ni dung ca chnh sch:
+ Nh nc kim sot ton b nn cng nghip.
+ Trng thu lng thc tha ca nng dn.
+ Thi hnh ch cng bc lao ng.
- Chnh sch ng vin ti a ngun ca ci nhn lc ca t nc, to nn sc mnh tng hp,
n cui nm 1920, Nga y li s can thip ca cc nc quc, bo v chnh quyn non tr.
- Ngy 3/3/1918, chnh ph X vit k vi c Ha c B-rt-li-tp, nh chin, chu nhng
iu kin nng n nhng to ra 1 thi gian ha hon gi vng chnh quyn v tranh th ha bnh
xy dng lc lng v mi mt nhm bo v t nc .
Chnh nh cc ch trng trn m Hng qun ln lt nh tan cc cuc tn cng ca cc
quc v bn Bch v Nh nc x vit c gi vng v bo v thnh qu .
2) Ti Vit Nam, cuc u tranh bo v c lp dn tc, cng c v gi vng chnh quyn trong
nm u tin sau thng li ca Cch mng thng Tm nm 1945 c thc hin vi ch trng
ca ng nh th no ?
a. Tnh hnh sau cch mng thng Tm (1945) :
- Nc Vit Nam dn ch cng ho non tr phi i ph vi nhiu k th : pha bc v tuyn 16,
20 vn qun Tng pha nam v tuyn 16, qun Anh, Php ko vo. Danh ngha l gii gii qun Nht
nhng thc cht l tm cch lt chnh quyn cch mng.
- Ngy 23/9/1945, Php tn cng Si Gn, m u cho s xm lc tr li nc ta ln th hai
Nam b khng chin bng n.
- Bn tay sai ca chng nh Vit Quc,Vit Cch ni dy chng ph cch mng.
- Kinh t Vit Nam kit qu bi hu qa chnh sch cai tr ca thc dn Php v pht xt Nht. Nn
i, gic dt, kh khn ti chnh ang e da v honh hnh .
b. Nhng ch trng trc 6/3/1946 :
- Xy dng nn mng ch mi, cng c chnh quyn dn ch nhn dn :tin hnh tng tuyn c
bu Quc hi chung c nc ngy 6/1/1946. Thnh lp Chnh ph Lin hip chnh thc. Bu Hi ng
nhn dn cc cp cc a phng .
- Nhng bin php chng gic i, chng gic dt, khc phc kh khn ti chnh
- Ch trng ha vi Tng min bc t 2/9/1945 n 6/3/1946 trnh cng mt lc phi i
ph vi nhiu k th nhm tp trung lc lng nh Php ang xm lc min Nam
c. Ch trng t 6/3/1946 :
Trong tnh th Php Tng tha hip vi Hip c ngy 28/2/1946 cho php Php ra min bc
m rng xm lc, ng v Chnh ph c ch trng ch ng ha hon vi Php qua vic k Hip
nh S b ngy 6/3/1946 ri tip l bn Tm c 14/9/1946 nhm y nhanh qun Tng ra khi
nc v tranh th thi gian ha han chun b lng v mi mt cho cuc khng chin lu di chc
chn s xy ra trc m mu xm lc lu di ca Php .
- Trang 122 -
Chu Tin Lc
Chnh nh cc ch trng trn m qun dn Vit Nam c c s chun b c bn nht v

chnh tr, qun s, kinh t y mnh cuc khng chin t khi bng n cho n khi ginh thng li hon
ton nh ch tch H Ch Minh nhn xt: Chng ta cn ha bnh xy dng nc nh,cho nnchng
ta p lng m nhn nhng gi ha bnh. Gn mt nm tm ha bnh cho chng ta thi gian
xy dng lc lng cn bn. Khi Php c gy chin tranh,chng ta khng th nhn c na th cuc
khng chin tan quc bt u .
3. Nguyn nhn chung dn n s thng li trong cng cuc u tranh bo v c lp
dn tc v gi vng chnh quyn ca nhn dn 2 nc trn
Nguyn nhn c bn dn n thng li ca cng cuc u tranh bo v, xy dng chnh quyn cch
mng ca nhn dn hai nc Vit Nam v nc Nga X Vit l do s an kt ca ton dn, ca giai
cp cng nng chin u di s lnh o sng sut v ti tnh ca ng Cng Sn Vit Nam v ng
Bnsvch Nga.
Cu hi 168.
Nu nhng hot ng ch yu ca Ch tch H Ch Minh (t thng 9/1945 n thng 12/1946)

trong cng cuc xy dng t nc v u tranh bo v c lp dn tc.
Hng dn lm bi
- Mt tun sau khi nc Vit Nam Dn ch Cng ha ra i (8/9/1945) H Ch tch cng b lnh
Tng tuyn c trong c nc. Trn c s , cuc tng tuyn c bu Quc hi c t chc vo ngy
6/1/1946.
- Ngy 2/3/1946, ti phin hp u tin ca Quc hi, H Ch Minh ng ra thnh lp Chnh ph
lin hip khng chin; ph trch y ban d tho Hin php. Thng 11/1946, Hin php u tin ca nc
Vit Nam Dn ch Cng ha c Quc hi thng qua.
- Pht ng phong tro tng gia sn xut, khai hoang phc ha, ng thi ku gi nhn dn c nc
nhng cm, s o, lp h go cu i, ngy ng tm... chng gic i.
- K sc lnh thnh lp c quan Bnh dn hc v (8/9/1945) v ku gi ton dn tham gia phong
tro xa nn m ch chng gic dt.
- Pht ng phong tro tun l vng, xy dng qu c lp. u nm 1946, H Ch tch k sc
lnh pht hnh tin Vit Nam. Kh khn v ti chnh c gii quyt.
- Thng 9/1945, khng chin chng Php Nam B bng n, cng vi Trung ng ng v Chnh
ph, H Ch tch pht ng phong tro ng h Nam B khng chin.
- Ngy 6/3/1946, H Ch tch k bn Hip nh S b, tm ha vi Php y 20 vn qun Trung
Hoa Quc dn ng cng tay sai ra khi nc ta, ginh thm thi gian ha bnh cng c chnh quyn.
- Thng 5/1946, H Ch tch ra sc lnh i tn V quc qun thnh Qun i quc gia Vit Nam.
- Ngy 14/9/1946, H Ch tch k bn Tm c nhn nhng Php mt s quyn li v kinh t vn ha v to iu kin cho ta c thm thi gian chun b bc vo khng chin.
- Nh vy, trong nm u tin sau Cch mng thng Tm 1945, Ch tch H Ch Minh cng Trung
ng ng v Chnh ph lnh o nhn dn ta gii quyt nhiu kh khn i ni, i ngoi v tch cc
chun b lc lng v mi mt.
Ngy 19/12/1946, H Ch tch pht ng cuc khng chin ton quc chng Php.
Cu hi 169.
Nu nhng s kin v xy dng chnh quyn, u tranh chng th trong v gic ngoi, bo v
chnh quyn cch mng trong nm u sau Cch mng thng Tm (1945 1946).
ginh c thng li trong vic xy dng v bo v chnh quyn, gi gn c lp dn tc
th ngoi s lnh o ng n, ti tnh ca ng v ch tch H Ch Minh, theo anh (ch) cn c
nguyn nhn no khc rt quan trng ? V sao ?
Hng dn lm bi
a. Nhng s kin v xy dng chnh quyn, u tranh chng th trong v gic ngoi, bo v
chnh quyn cch mng trong nm u sau Cch mng thng Tm (1945 1946).
- Ngy 2/9/1945 : thnh lp nc Vit Nam Dn ch Cng ho.
- Trang 123 -
Chu Tin Lc
- Ngy 23/9/1945 : Nam B khng chin

- Ngy 6/1/1946 : Tng tuyn c bu quc hi u tin trong c nc.
- Ngy 28/2/1946 : Hip c Hoa Php c k kt
- Ngy 6/3/1946 : ch tch H Ch Minh k vi chnh ph Php Hip nh s b
- Ngy 14/9/1946 : bn Tm c c k kt
- Ngy 23/11/1946 : Quc hi quyt nh cho lu hnh tin Vit Nam mi.
- Ngy 19/12/1946 : ton quc khng chin bng n.
b. ginh c thng li trong vic xy dng v bo v chnh quyn, gi gn c lp dn tc
th ngoi s lnh o ng n, ti tnh ca ng v ch tch H Ch Minh, cn c nguyn nhn no
khc rt quan trng
Nguyn nhn quan trng : nhn dn ta lm theo s lnh o ca ng Cng sn ng Dng
l rt quan trng v : Nhn dn ta nhn thy s lnh o ca ng l sng sut, ti tnh nn quyt tm
theo ng. Nhn dn ta hiu r ni kh nhc ca nhn dn mt nc nn quyt tm chin u bo v
thnh qu cch mng.
CHUYN 10
Nhng nm u ca cuc khng chin

Ton quc chng thc dn Php (1946 1950)
A. KIN THC C BN
I/ CUC KHNG CHIN TON QUC CHNG THC DN PHP BNG N
1. Thc dn Php bi c tin cng ta
- Sau Hip nh S b 6/3/1946 v Tm c 14/9/1946, Php vn chun b xm lc nc ta.
o Tin cng cc phng tuyn ca ta Nam B v Nam Trung B.
o Thng 11/1946, Php khiu khch ta Hi Phng, Lng Sn.
o H Ni, Php n sng, t nh Thng tin, chim ng B ti chnh, tn st m mu
mt s ni.
- Ngy 18 v 19/12/1946, Php gi ti hu th i ta Php gi gn trt t H Ni, nu khng,
chm nht sng 20/12/1946, Php s chuyn sang hnh ng.
2. ng li khng chin chng Php ca ng
- Ngy 18 v 19/12/1946, Hi ngh bt thng Trung ng ng quyt nh pht ng c nc
khng chin.
- 20 gi ngy 19/12/1946, cng nhn nh my in Yn Ph ( H Ni) ph my, tt in lm tn
hiu tin cng, cuc khng chin ton quc chng Php bng n. H Ch tch ra Li ku gi ton quc
khng chin :
Chng ta mun ha bnh, chng ta phi nhn nhng. Nhng chng ta cng nhn nhng,
thc dn Php cng ln ti, v chng quyt tm cp nc ta ln na !
- Trang 124 -
Chu Tin Lc
Khng ! Chng ta th hy sinh tt c, ch nht nh khng chu mt nc, nht nh khng

chu lm n l.
Bt k n ng, n b, bt k ngi gi, ngi tr, khng chia tn gio, ng phi, dn
tc. H l ngi Vit Nam th phi ng ln nh thc dn Php cu T quc. Ai c sng
dng sng. Ai c gm dng gm, khng c gm th dng cuc, thung, gy gc. Ai cng phi
ra sc chng gic Php cu nc.
- Ngy 21/12/1946, H Ch tch gi th n nhn dn Vit Nam v nhn dn Php v cc nc
ng minh, khng nh nim tin vo thng li ca cuc khng chin chng Php.
- Thng 9/1947, tc phm Khng chin nht nh thng li ca Tng b th ng Cng sn ng
Dng Trng Chinh c xut bn.
* Ni dung c bn ca ng li khng chin chng thc dn Php : Li ku gi ton quc khng
chin ca Ch tch H Ch Minh (19/12/1946), Ch th Ton dn khng chin ca Ban Thng v Trung
ng ng (22/12/1946) v tc phm Khng chin nht nh thng li (9/1947) l nhng vn lin lch s
v ng li khng chin, nu r tnh cht, mc ch, ni dung v phng chm ca cuc khng chin
chng thc dn Php: khng chin ton dn, ton din, trng k, t lc cnh sinh v tranh th s
ng h ca quc t.
Khng chin ton dn: ton dn khng chin, ton dn nh gic theo khu hiu: Mi ngi
dn l mt chin s, mi lng x l mt pho i.
Khng chin ton din: khng chin trn tt c cc mt trn: qun s, chnh tr, kinh t, vn
ho x hi v ngoi giao.
Khng chin trng k : p dng chin lc nh lu di, da vo sc mnh ca mnh l
chnh, vi u th tuyt i ca ta v chnh tr v tinh thn khc phc dn nhng nhc
im v vt cht k thut khin cho ta cng nh cng mch, ch cng nh cng suy yu
dn dn, lm cho thay i tng quan lc lng gia ta v ch, cui cng nh bi chng.
Khng chin t lc cnh sinh l chnh nhm pht huy cao kh nng tim tng ca dn tc,
trnh li bn ngoi, ng thi ra sc tranh th s ng h ca quc t.
- ng li khng chin ng n l ngn c ton ng, ton dn, ng vin cao nht sc mnh
ca ton dn nh thng k th xm lc.
II/ CUC CHIN U CC TH PHA BC V TUYN 16
th l ni tp trung sc mnh ca nhn dn ta cho nn Php lun tm cch khiu khch, gy hn.
Chnh v vy cuc khng chin chng Php xm lc din ra trc tin cc th l :
tiu hao sinh lc ch v giam ch trong thnh ph.
To iu kin cho lc lng ta rt v chin khu an ton.
Ta c thi gian xy dng nng thn thnh cn c khng chin.
1) Khng chin th H Ni
- Ngy 19/12/1946, Trung ng ng Cng sn ng Dng ch th cho cc mt trn trong c
nc Ch trong vng 24 gi l cng, gic Php s n sng. Tt c sn sng !. Cuc chin u H Ni
bt u, qun dn ta tin cng cc v tr qun Php, dng chng ngi vt ngn ch v tn c ngi gi,
tr em ra ngoi thnh.
- T ngy 19/12 n 29/12/1946, nhng cuc chin quyt lit din ra ni thnh nh Bc B
ph, Bu in B H, u cu Long Bin, ga Hng C, ch ng Xun... . Qun dn ta nh gn 40 trn,
dit 370 tn ch.
- T 30/2/1946 n 7/2/1947, ch phn cng, ta phi chuyn lc lng v Lin khu I.
- Ngy 17/02/1947, Trung on th rt v cn c an ton.
* Kt qu : Trong 60 ngy m, H Ni chin u gn 200 trn, git v lm b thng hng
ngn ch, ph hy nhiu xe c gii, 5 my bay , giam chn ch trong thnh ph mt thi gian di
hu phng huy ng khng chin, bo v Trung ng ng.
2) Khng chin cc th khc.
- Bc Giang, Bc Ninh, Nam nh, Vinh, Hu, Nng qun ta bao vy, tin cng tiu dit
ch. To iu kin cho c nc i vo cuc khng chin lu di .
- Qun dn Nam B, Nam Trung B y mnh chin tranh du kch, chn nh ch trn cc tuyn
giao thng, ph c s hu cn ca chng .
- Trang 125 -
Chu Tin Lc
III/ TCH CC CHUN B CHO CUC KHNG CHIN LU DI :

1) Cng tc di chuyn, thc hin Tiu th khng chin
- Chuyn cc c quan ng, Chnh ph, vn chuyn mc, nguyn vt liu v Vit Bc .
- Khu hiu: Vn khng nh trng, Tn c cng l khng chin, Ph hoi khng chin,
ph nh ca, ng s, cu cng khng cho ch s dng.
2) Xy dng lc lng mi mt cho cuc khng chin lu di
- ng, Chnh ph xy dng lc lng khng chin v mi mt :
+ Chnh tr : Lp y ban khng chin hnh chnh, thc hin khng chin kin quc; lp Hi Lin
hip quc dn Vit Nam.
+ Kinh t : duy tr v pht trin sn xut .
+ Qun s : quy nh vic tuyn qun tham gia cc lc lng chin u.
+ Vn ha : tip tc duy tr v pht trin phong tro bnh dn hc v, trng ph thng cc cp vn
ging dy, hc tp trong hon cnh chin tranh .
IV/ CHIN DCH VIT BC THU NG 1947
1. Hon cnh lch s : Thng 3/1947, Blae sang lm Cao y Php ng Dng, vch k hoch tin
cng Vit Bc, tiu dit c quan u no khng chin v qun ch lc, trit ng lin lc quc t ca ta,
nhanh chng ginh thng li qun s, lp chnh ph b nhn v kt thc chin tranh.
2. m mu ca Php : Huy ng 12.000 qun v hu ht my bay ng Dng tin cng Vit Bc.
- Sng ngy 7/10/1947 :
+ Qun d Php chim Bc Cn, Ch Mi, Ch n
+ Qun c gii t Lng Sn theo ng s 4 ln Cao Bng, ri vng xung Bc Cn theo ng s
3, bao vy pha ng v bc Vit Bc.
- Ngy 9/10/1947, b binh v lnh thy nh b Php t H Ni ngc sng Hng, sng L ln
Tuyn Quang, nh i Th, bao vy pha ty Vit Bc.
To th gng km bao vy Vit Bc.
3. Din bin :
- Ngy 15/10/1947, ng ch th: Phi ph tan cuc tin cng ma ng ca gic Php.
- Trn khp cc mt trn, qun dn ta anh dng chin u y lui ch:
+ Mt trn ng s 3, ta nh hn 20 trn, buc Php rt khi Ch n, Ch R... cui thng
11/1947.
+ Mt trn ng s 4, ta phc kch Bn Sao o Bng Lau (30/10/1947), ph hy 27 xe, bt
sng 240 ch. ng s 4 tr thnh con ng cht, ch lm vo th c lp phi rt khi Bn Thi.
+ Mt trn sng L, ta chn nh ch oan Hng (25/10), Khe Lau (10/11), nh chm nhiu tu
chin, can ch .
B gy hai gng km ng - Ty ca Php. Ngy 19/12/947, Php phi rt khi Vit Bc.
- cc mt trn khc: qun ta kim ch, khng cho ch tp trung binh lc vo cc chin
trng chnh.
4. Kt qu v ngha :
* Kt qu :
- Ta tiu dit hn 6000 tn ch, bn ri 16 my bay, bn chm 11 tu chin v ca n.
- Tinh thn binh lnh Php hoang mang, d lun Php phn n.
- C quan u no khng chin c bo ton, b i ch lc ca ta trng thnh.
* ngha :
- Cuc khng chin chng Php chuyn sang giai on mi: Php buc phi chuyn t nh
nhanh thng nhanh sang nh lu di vi ta.
- Lc lng so snh gia ta v ch bt u thay i theo chiu hng c li cho ta.
V/ Y MNH KHNG CHIN TON DN, TON DIN
1) m mu ca Php sau tht bi Vit Bc
Sau tht bi ca qun Php Vit Bc :
+ Phong tro u tranh ca nhn dn Php i gim bt ngn sch qun s, i chm dt chnh tr
xm lc ng Dng dng cao.
- Trang 126 -
Chu Tin Lc
+ Php n M gn 6 t USD, trong khi vn phi tiu ph cho chin tranh ng Dng mi ngy 10
triu phrng.
- Trc tnh hnh , Php chuyn sang chin lc chin tranh nh lu di, thc hin chnh sch
dng ngi Vit nh ngi Vit, dng chin tranh nui chin tranh. C tng Bled lm Tng ch huy
qun Php ng Dng, ra sc pht trin ngu qun, m cc cc vng t, tng cng nhng cuc hnh
qun cn qut, bt ngi cp ca.
- Nm 1949, thc dn Php a Bo i v nc lp ra chnh ph b nhn.
2) Cuc khng chin ca ta sau thng li Vit Bc
ng v Chnh ph thc hin phng chm chin lc nh lu di, ph m mu mi ca ch,
tng cng lc lng v trang nhn dn, y mnh cuc khng chin ton dn ton din.
Qun s : ch trng vn ng nhn dn thc hin v trang ton dn, pht ng chin tranh du
kch.
Chnh tr : nm 1949, quyt nh t chc bu c Hi ng nhn dn v U ban khng chin
hnh chnh cc cp. Thng 6/1949, Vit Minh v Hi Lin Vit quyt nh tin ti thng nht
hai t chc t c s n trung ng.
Kinh t : ch trng va ra sc ph hoi kinh t ch va y mnh xy dng v bo v nn
kinh t dn ch nhn dn c kh nng t cp t tc.
Vn ho, gio dc : Nm 1848, Tng b th Trng Chinh c bo co Ch ngha Mc v vn
n vn ho Vit Nam, nu r nn vn ho mi cch mng Vit Nam c xy dng theo
phng chm : Dn tc Khoa hc i chng. Thng 7/1970, Chnh ph ra ch trng ci
cch gio dc ph thng, thay h thng gio dc 12 nm bng h thng gio dc 9 nm, hng
gio dc phc v khng chin v kin quc, t nn mng cho nn gio dc dn tc dn ch
nhn dn.
VI/ CHIN DCH BIN GII THU NG 1950 :
1. Hon cnh lch s mi ca cuc khng chin
* Thun li :
- Ngy 1/10/1949, cch mng Trung Quc thnh cng, nc Cng ho Nhn dn Trung Hoa ra i
v t quan h ngoi giao vi ta (18/1/1950)
- Ngy 14/1/1950, H Ch tch tuyn b sn sang t quan h ngoi giao vi cc nc. T thng
1/1950, Lin X v cc nc x hi ch ngha t quan h ngoi giao vi ta. Cuc khng chin ca ta
c s ng h v ng tnh ca nhn dn th gii.
* Kh khn
- M can thip su vo ng Dng:
+ Cng nhn chnh ph Bo i
+ Thng 5/1950, ng vin tr cho Php
+ Lp phi on c vn qun s (MAAG) Vit Nam
- Ngy 13/5/1949. M gip Php thc hin k hoch Rve
+ Tng cng h thng phng ng trn ng s 4, ct t lin lc ca ta vi quc t.
+ Lp hnh lang ng Ty (Hi Phng H Ni Ha Bnh Sn La)
+ C lp v chun b tn cng Vit Bc ln th hai, kt thc chin tranh.
2. Cuc tin cng ch bin gii pha bc ca qun ta
a. Ch trng ca Ta: Thng 6/1950, ta ch ng m chin dch Bin gii nhm:
- Tiu dit mt b phn quan trng sinh lc ch
- Khai thng bin gii, m ng thng sang Trung Quc v th gii dn ch
- M rng v cng c cn c Vit Bc, to thc y khng chin tin ln.
b. Din bin :
- Ngy 16/9/1950, ta tin cng ng Kh, n ngy 18/09, ta chim ng Kh Tht Kh b uy
hip, Cao Bng b c lp, h thng phng ng ca Php trn ng s 4 b ct lm i.
- Php phi rt qun t Cao Bng v theo ng s 4 v t Tht Kh ln chim li ng Kh v
n cnh qun t Cao Bng v.
- T ngy 1 n ngy 8/10, ta chn nh, tiu dit hai binh on ch, buc chng phi rt khi
Tht Kh v Na Sm (8/10).
- Trang 127 -
Chu Tin Lc
- Ngy 13/10/1950, ch rt khi Na Sm, cuc hnh qun ca ch Thi Nguyn cng b p tan.
- T 17 22/10/1950, Php rt khi ng ng, Lng Sn, Lc Bnh, nh Lp, An Chu.
- Phi hp vi mt trn Bin gii, ta hot ng mnh t ngn sng Hng, Ty Bc, ng s 6,
s 12, buc ch phi rt khi th x Ho Bnh. Phong tro du kch pht trin mnh Bnh - Tr - Thin,
Lin khu V v Nam B.
c. Kt qu : K hoch Rve ph sn.
- Ta loi khi vng chin u 8.000 ch, thu trn 3.000 tn v kh v phng tin chin tranh.
- Gii phng bin gii Vit Trung di 750 km vi 35 vn dn, khai thng con ng ni nc ta
vi cc nc x hi ch ngha.
- Chc thng hnh lang ng Ty ca Php
d. ngha
- Php : b ng, lng tng nhiu mt.
- Ta : m ra bc pht trin mi ca cuc khng chin :
+ Qun i trng thnh,
+ Ginh th ch ng trn chin trng chnh Bc b.
Cu hi 170. Trnh by hon cnh bng n cuc khng chin chng Php. Phn tch ni dung c bn v
tc dng ca Li ku gi ton quc khng chin ca Ch tch H Ch Minh.

Cu hi 171. Anh (ch) hy dng cc s kin lch s c th minh ho cu ni ca Ch tch H Ch
Minh : Chng ta mun ho bnh, chng ta phi nhn nhng. Nhng chng ta cng nhn nhng, thc
dn Php cng ln lt ti, v chng quyt tm cp nc ta mt ln na.
Cu hi 172. Ti sao cuc khng chin chng Php li din ra cc th ? Trnh by tm tt din bin,
ngha cuc chin u cc th pha Bc v tuyn 16 m u khng chin ton quc chng Php.
Cu hi 173. Trnh by khi qut hon cnh lch, din bin chnh v kt qu ca chin dch Vit Bc
thu ng 1947. Ti sao ni vi chin thng ny, qun v dn ta nh bi hon ton chin lc nh
nhanh thng nhanh ca thc dn Php ?
Cu hi 174. Chng minh : thc dn Php v cng thm c khi m chin dch Vit Bc cn qun
dn ta rt sng sut t chc b gy cuc tn cng ca ch.
Cu hi 175. Sau chin thng Vit Bc thu ng nm 1947, cuc khng chin ton dn, ton din ca
ta c y mnh nh th no ?
Cu hi 176. Chin dch Bin gii thu ng nm 1950 :
- Hon cnh, m mu ca ch v ch trng ca Ta.
- Tm lc din bin, kt qu ca chin dch.
- V ngha, chin dch Bin gii thu ng 1950 c g khc vi chin dch Vit Bc
thu ng 1947 ?
Cu hi 177.
Ti sao ng v Chnh ph pht ng phong tro ton quc khng chin chng thc dn
Php vo ngy 19/12/1946 ? Nu ngn gn ng li khng chin do ng ta ra trong nhng
nm 1946 1947.
Hng dn lm bi
1. Nguyn nhn dn n vic ng v Chnh ph pht ng phong tro ton quc khng
chin chng thc dn Php vo ngy 19/12/1946 l do s bi c ca thc dn Php
- Sau khi k Hip nh s b ngy 6/3/1946 v Tm c 14/9/1946, thc dn Php tip tc tin hnh
mt lot cc hnh ng khiu khch.
- Trang 128 -
Chu Tin Lc
+ Ti Hi Phng, ngy 20/11/1946, qun Php ginh quyn thu thu quan, gy xung t vi lc
lng v trang ca ta; ngy 24/11, chng bn i bc vo cc khu ph v n ngy 27/11/1946, qun
Php chim ng Hi Phng, trn thc t chnh thc gy ra cuc chin tranh xm lc min Bc nc
ta.
+ Ti H Ni, t u thng 12/1946, qun Php nhiu ln xung t vi cng an v t v ca ta.
Ngy 17/12, chng bn i bc v sng ci vo khu ph Hng Bn, chim tr s B Ti chnh v mt s
c quan khc ca ta; ngy 18/12, chng gi ti hu th buc Chnh ph ta gii tn lc lng t v chin
u, giao cho chng quyn kim sot th .
+ Trc hnh ng xm lc ca thc dn Php, ngy 18 v 19/12/1946, hi ngh Ban Thng v
Trung ng ng quyt nh pht ng ton quc khng chin chng thc dn Php. Sng 20/12, li ku
gi ton quc khng chin ca Ch tch H Ch Minh c truyn i khp c nc. Ngay trong m
19/12/1946, Ch tch H Ch Minh ra li ku gi ton quc khng chin.
2. ng li khng chin ton dn, ton din, lu di v t lc cnh sinh do ng ta ra
trong nhng nm 1946 1947
- Ngy 22/12/1946, Ban Thng v Trung ng ng ra ch th Ton dn khng chin. Bn ch
th nu ln mt cch khi qut nhng ni dung c bn v ng li ca cuc khng chin nh: mc ch,
tnh cht, chnh sch, cch nh, chng trnh khng chin l ng li khng chin ton dn, ton
din, lu di v t lc cnh sinh.
- n thng 3/1947, ng ch Trng Chinh, Tng b th ng, vit mt lot bi ng trn bo
S tht gii thch r ng li khng chin ca ng nh: Chng ta nh ai ? nh lm g ? Tnh
cht ca cuc khng chin: khng chin v mt qun s, khng chin v mt chnh tr, khng chin v mt
kinh t, khng chin v mt vn ha... Nhng bi vit ny c tp hp li v in thnh sch Khng chin
nht nh thng li trong dp k nim ln th hai ngy Nam B khng chin.
Cu hi 178.
V sao trong cuc khng chin chng thc dn Php, qun v dn ta phi thc hin phng
chm nh lu di ?
Hng dn lm bi
- Chnh ph ta kin tr gii quyt mi quan h Vit Php bng con ng ha bnh, thng lng,
th hin qua vic k kt v nghim chnh thc hin Hip nh S b (6/3/1946) v Tm c (14/9/1946).
- Vi m mu xm chim lu di t nc ta, sau khi tng qun n ng Dng, Php chim Hi
Phng, gy xung t H Ni,Ngy 18/12/1946, chng gi ti hu th i ta phi gii tn lc lng t
v chin u v giao quyn kim sot th cho chng. Nu yu cu khng chp nhn th Php s tn
cng ta vo sng ngy 20/12/1946.
- Tnh th khn cp buc ng v Chnh ph ta phi c nhng quyt nh kp thi trc vn nc
lm nguy. Ngy 18 v 19/12/1946, Hi ngh Ban thng v Trung ng ng quyt nh ton quc
khng chin. Ngay trong m 19/12/1946, Ch tch H Ch Minh thay mt Trung ng ng v Chnh
ph ra li ku gi ton quc khng chin.
- Ngy 22/12/1946, Ban Thng v Trung ng ng ra ch th Ton dn khng chin. Bn ch
th nu ln ng li trng k khng chin ngha l khng chin lu di. S d qun v dn ta phi
thc hin phng chm nh lu di do :
+ S vt pht trin phi tri qua mt qu trnh t n gin n phc tp, t thp n cao, t cha
hon thin n hon thin, xen k nhng bc nhy vt.
+ Thc tin m u chin tranh ch mnh hn ta rt nhiu v qun s, chng c c mt i qun
xm lc nh ngh, trang b hin i, v kh ti tn. Ngc li, qun i ta va thnh lp trang b km ci
v kh th s. Thc dn Php li c cc quc khc gip .
+ Ta ch trng trng k khng chin va nh va tiu hao dn lc lng ca ch, pht
trin dn lc lng ca ta, va tch lu kinh nghim lm cho lc lng i bn chuyn ho, chng
- Trang 129 -
Chu Tin Lc
li m mu nh nhanh thng nhanh ca Php. n mt lc no , ta mnh hn ch mi nh bi

c k ch.
Cu hi 179.
Anh (ch) hiu chnh sch Tiu th khng chin c ngha l g ? Trong lch s khng chin
chng ngoi xm nc ta thi cn i, triu i no cho thc hin chnh sch ny ? Thc hin
chnh sch ny c tc dng g ?
Hng dn lm bi
- Tiu th khng chin l cch gi v mt phng thc tin hnh chin tranh c t thi xa xa
nh ch trng vn khng nh trng thi Trn nh gic Nguyn Mng, l nhng kinh nghim ca
Trung Hoa thi khng Nht... c coi l tip thu t Binh php ca Tn T.
- Ch trng ca ta ngy u khng chin chng Php l ph hu tt c nh ca, ng x khng
cho chng thc hin vic nh nhanh thng nhanh, cm chn chng chng nhng noi chim ng,
gy kh khn trong vic tip t...Vic tiu th khng chin biu hin lng yu nc ca nhn dn ta
th hy sinh tt c ch nht nh khng chu mt nc, nht nh khng chu lm n l.
Cu hi 180.
Ti sao li khng nh t chin thng Vit Bc thu ng 1947 n chin thng Bin gii
thu ng 1950 l mt bc pht trin ca cuc khng chin ?
Hng dn lm bi
Trc ht, chin dch Vit Bc thu ng 1947 l chin dch m :

+ ch ch ng tn cng ln Vit Bc tiu dit c quan u no khng chin ca ta, tiu dit b
i ch lc ca ta nhm ginh thng li quyt nh v qun s i n kt thc chin tranh. Cn ta ch
ng phn cng ch ph tan cuc tn cng vo ma ng ca gic Php ln Vit Bc.
+ Trong chin dch ny ta thc hin kiu chin tranh du kch ngn ngy, bao vy c lp v chn
nh cc cuc hnh qun ca ch.
+ Qua chin dch Vit Bc, ta nh bi chin lc nh nhanh, thng nhanh ca ch, buc
chng phi chuyn sang nh lu di vi ta.
- Tip n, chin dch Bin gii thu ng 1950, l chin dch :
+ Ta ch ng tn cng ch nhm tiu dit sinh lc ch, khai thng bin gii, cng c v m rng
cn c a Vit Bc, to thun li mi thc y khng chin tin ln.
+ Trong chin dch Bin gii, ta thc hin cnh nh cng kin kt hp vi vn ng di ngy.
+ Qua chin dch Bin gii, ta ginh c quyn ch ng v chin lc trn chin trng chnh
(Bc B), ch b y vo th b ng i ph.
T , c th khng nh t chin thng Vit Bc (1947) n chin thng Bin gii (1950) l mt
bc pht trin ca cuc khng chin.
Cu hi 181.
Hy nu nhng tm gng chin u dng cm trong trn nh ng Kh ca chin dch

Bin gii thu ng 1950 ca qun dn ta ? Hnh ng c th ca h ?
Hng dn lm bi
- Nhng tm gng chin u dng cm: La Vn Cu, Trn C, inh Th Du, Triu Th Soi.
- Hnh ng c th ca h:
o La Vn Cu: Nh ng i cht cnh tay b thng ri xng ln pha l ct ch.
o Trn C: Ly thn mnh lp l chu mai, m ng cho n v xng ln dit ch.
o inh Th Du, Triu Th Soi: Nhiu ln ln mnh vo la n, cu thng binh, tip n cho
b i.
Cu hi 182.
- Trang 130 -
Chu Tin Lc
in vo cc trng trong bng c thit k theo mu di y cc chnh, c bn nht

lm r 4 ni dung lin quan n chin dch Vit Bc (1947) v chin dch Bin gii (1950) do
qun v dn ta tin hnh trong cuc khng chin chng Php :
Chin dch
Ni dung
Mc ch ca chin dch
Vit Bc
Bin gii
Cch nh ca chin dch

Kt qu ca chin dch
ngha ca chin dch
Hng dn lm bi
Chin dch
Ni dung
Mc ch
Cch nh
Kt qu
ngha
Vit Bc
Bin gii
Tiu dit cuc tn cng ca Php ln

Vit Bc, bo v vng chc c quan u
no ca cuc khng chin, khai thng
bin gii, m ng lin lc gia ta vi
quc t
- Tiu dit mt b phn sinh lc ch.

- Khai thng con ng lin lc gia ta
v Trung Quc vi cc nc dn ch
trn th gii
- M rng v cng c cn c a Vit
Bc.
- To iu kin y mnh cng cuc
khng chin.
- Ch ng t chc lc lng chng li

cuc tin cng ca ch, tin hnh bao
vy, m cc trn tp kch v phc kch,
tiu dit cc gng km tin cng ca
qun Php.
- Ch ng m chin dch tin cng

ch
- nh im (ng Kh), chia ct h
thng phng ng ca ch (ng s 4),
phc kch tiu dit qun tng vin ca
Php..
- Tiu dit cuc tin cng ca Php ln

Vit Bc .
- C quan u no khng chin c
bo ton.
- B i ch lc ca ta ngy cng
trng thnh.
- Gii phng vng bin gii Vit

Trung...
- Th bao vy c trong ln ngoi cn c
Vit Bc ca ch b ph v.
- Lm ph sn k hoch Rve ca Php
Lm ph sn chin lc nh nhanh L chin dch ln u tin do qun ta

thng nhanh ca Php, buc chng ch ng m v ginh thng li. u
phi b ng chuyn sang nh lu di ch vo th b ng. nh du s
chuyn bin ln trong cc din chin
vi ta.
tranh : qun i ta vn ln ginh
quyn ch ng v chin lc trn
chin trng chnh (Bc b)
Cu hi 183.
nh gi ngha cuc chin u trong cc th, ca chin thng Vit Bc thu ng 1947,
ca chin dch Bin gii thu ng 1950 i vi tin trnh chung ca cuc khng chin chng Php
1945 1954.
Hng dn lm bi
- Cuc chin u trong cc th nhng ngy u Ton quc khng chin:

+ Ti H Ni, khong 20 gi ngy 19/12/1946, cuc chin bt u. Nhn dn H Ni dng
cm chin u vi tinh thn Quyt t cho T Quc quyt sinh. 60 ngy m vi gn 200 trn, git v
lm b thng hng ngn tn ch...
- Trang 131 -
Chu Tin Lc
+ Ti cc th khc, cuc chin u cng din ra c lit, qun dn ta bao vy, tin cng, tiu
dit nhiu tn ch.
+ Cuc chin u H Ni ni ring v cc th Bc v tuyn 16 ni chung c ngha rt to
ln: Cuc chin u hon thnh xut sc vic giam chn ch trong cc thnh ph ln, to iu kin
thi gian hu phng kp thi huy ng lc lng khng chin, lm ph sn bc u k hoch nh
nhanh thng nhanh ca Php. y l nhng s chun b cn thit c nc i vo cuc khng chin lu
di.
- Chin dch Vit Bc thu ng 1947:
+ Thng 3/1947, Php thc hin k hoch tin cng cn c Vit Bc nhm nhanh chng kt thc
chin tranh, vi 12000 qun to thnh th hai gng km tip cn Vit Bc.
+ Ngay khi ch tn cng Vit Bc, ng ta c ch th Phi ph tan cuc hnh qun ma
ng ca gic Php. Sau hn hai thng, cuc chin u gia ta v ch kt thc bng cuc rt chy
ca i b phn qun Php khi Vit Bc ngy 19/12/1947. Ta loi hn 6.000 tn ch, bn ri 16 my
bay, bn chm 11 ca n, tu chin, hng trm xe b ph. C quan u no khng chin c bo v an
ton, b i ch lc ca ta thm trng thnh.
+ Vi chin thng Vit Bc, qun dn ta nh bi hon ton chin lc nh nhanh thng
nhanh ca ch, buc chng phi chuyn sang nh lu di vi ta.
- Chin dch Bin gii thu ng 1950:
+ T sau chin thng Vit Bc, cuc khng chin ca nhn dn ta c nhng bin chuyn mi,
c nhiu thun li song cng c nhng thch thc ln. Ngy 13/5/1949, pha Php ra k hoch Rve,
theo m mu ca Php l nhm kho cht bin gii Vit - Trung bng cch lp h thng phng ng
trn ng s 4. ng thi, Php cho lp hnh lang ng - Ty (ct t Vit Bc vi khu III, IV). Cng 2
h thng phng ng trn, Php c m mu tn cng ln Vit Bc ln th hai.
+ Ta ch ng m chin dch Bin gii nhm: Tiu dit sinh lc ch, khai thng bin gii m
rng ng lin lc quc t ca ta vi cc nc x hi ch ngha, ng thi m rng, cng c cn c a
Vit Bc.
+ Sau hn mt thng chin u, chin dch Bin gii kt thc thng li. Ta tiu dit 8.300 tn
ch, thu trn 3000 tn v kh v phng tin chin tranh. Khai thng bin gii Vit Trung di 750 km, t
Cao Bng n nh Lp. Tnh trn c nc, ta tiu dit gn 12.000 ch, gii phng 4000km2 t ai
v 35 vn dn. Th bao vy ca ch i vi Vit Bc b ph v.
+ Chin dch Bin gii thng li nh du s chuyn bin ln trong cc din chin tranh. Ta
bt u ginh quyn ch ng chin lc trn chin trng chnh Bc B.
Cu hi 184.
Phn tch tnh cht chnh ngha v tnh nhn dn ca ng li khng chin chng thc dn
Php ca ng Cng sn ng Dng.
Hng dn lm bi
- Tnh cht chnh ngha :

+ Trc m mu v hng ng tr li xm lc nc ta ca thc dn Php, ng v Chnh ph ta
ch trng ho hon vi Php bng cch ki Hip nh S b ngy 6/3/1946 v Tm c 14/9/1946.
+ Sau khi k kt Hip nh S b v Tm c, ta thc hin ng nhng iu k song thc dn
Php c ln ti v cui cng chng ngang nhin x b Hip nh v Tm c. Trc tnh th , Ch tch
H Ch Minh thay mt ng v Chnh ph ra li ku gi ton quc khng chin.
+ Cuc khng chin chng thc dn Php ca nhn dn ta l cuc khng chin bo v nn c lp
ca dn tc v ginh c trong Cch mng thng Tm. y l cuc khng chin hon ton chnh ngha,
v chnh ngha cho nn trong qu trnh khng chin, nhn dn ta nhn c s ng tnh ng h ca
nhn dn tin b trn th gii, c bit l nhn dn Php.
+ Cng xut pht t cuc khng chin chnh ngha nn ta ch trng khng chin lu di chng
li m mu nh nhanh thng nhanh ca Php v cui cng ginh c thng li.
- Tnh nhn dn :
+ Trong ng li khng chin chng thc dn Php xm lc, ng ta ch trng khng chin
ton dn. Nh c ng li ny, ng v Chnh ph tp hp c ng o qun chng nhn dn
tham gia khng chin v phc v khng chin.
- Trang 132 -
Chu Tin Lc
+ Trong li ku gi ton quc khng chin ca Ch tch H Ch Minh nu r : Bt k n ng,

n b, bt k ngi gi ngi tr, khng phn chia tn gio, ng phi. H l ngi Vit Nam, phi cm
v kh chng thc dn Php...p li ku gi ca nhn dn cng ng ln khng chin.
+ Trong qu trnh khng chin, ta nh ch khp cc mt trn v s dng cc loi v kh c sn
trong tay, nh H Ch tch ku gi : Ai c sng dng sng, ai c gm dng gim, khng c gm
dng cuc, thung, gy gc...
+ Nh tnh nhn dn trong khng chin chng thc dn Php m ta nh bi c m mu dng
ngi Vit nh ngi Vit, ly chin tranh nui chin tranh ca thc dn Php.
CHUYN 11
Bc pht trin mi ca cuc khng chin

Ton quc chng thc dn Php (1951 1953)
A. KIN THC C BN
I/ THC DN PHP TIP TC Y MNH CHIN TRANH XM LC NG DNG
1) M can thip su vo cuc chin tranh xm lc ng Dng
- T thng 5/1949, M tng bc can thip su vo xm lc ng Dng.
+ Ngy 23/12/1950, k vi Php Hip nh phng th chung ng Dng, vin tr qun s, kinh
t ti chnh cho Php v b nhn, tng bc thay Php ng Dng .
+ Thng 9/1951, k vi Bo i Hip c hp tc kinh t Vit M nhm rng buc Bo i
vo M.
- Vin tr ca M chim t l ngy cng cao: 1950 l 52 t phrng chim 19 % ngn sch; 1953 l
285 t phrng chim 43 % ngn sch.
- Cc phi on vin tr kinh t, c vn qun s M n Vit Nam ngy cng nhiu. Cc trung tm,
trng hun luyn M tuyn chn ngi Vit Nam sang M hc.
2) K hoch Lt Ttxinhi
- Ngy 6/12/1950 i tng Ttxinhi (De Lattre de Tassiny) lm Tng ch huy qun i vin
chinh, kim Cao u Php ng Dng, da vo vin tr M, ra k hoch mi, mong kt thc nhanh
chin tranh.
* K hoch c 4 im chnh :
- Tp trung qun u Phi xy dng mt lc lng c ng mnh, pht trin ngu qun, xy
dng qun i quc gia.
- Xy dng phng tuyn cng s xi mng ct st (boong ke), lp vnh ai trng bao quanh trung
du v ng bng Bc B nhm ngn chn ch lc ta v kim sot ta a nhn, ti, vt lc ra vng t do.
- Tin hnh chin tranh tng lc, bnh nh vng tm chim, v vt sc ngi, sc ca ca nhn
dn ta tng cng lc lng ca chng.
- nh ph hu phng ca ta.
Lm cho cuc u tranh ca ta vng sau lng ch tr nn kh khn, phc tp.
II/ I HI I BIU TON QUC LN TH HAI CA NG (2/1951)
1) Hon cnh
- T ngy 11 n 19/2/1951, i hi i biu ton quc ln II ca ng Cng sn ng Dng hp
Vinh Quang Chim Ha ( Tuyn Quang), thng qua hai bn bo co quan trng:
+ Bo co chnh tr do H Ch tch trnh by tng kt kinh nghim u tranh ca ng
+ Bo co Bn v cch mng Vit Nam do Tng B th Trng Chinh trnh by, nu r nhim v
c bn ca cch mng Vit Nam l nh ui quc, tay sai, ginh c lp v thng nht hon ton cho
dn tc, pht trin ch dn ch nhn dn, gy dng c s cho ch ngha x hi Vit Nam.
2) Nhng quyt nh chnh
- Trang 133 -
Chu Tin Lc
- Tch ng Cng sn ng Dng, thnh lp Vit Nam, Lo, Cam-pu-chia mi nc mt ng

Mc Lnin ring ph hp vi tng dn tc .
- Vit Nam, lp ng Lao ng Vit Nam v a ng hot ng cng khai.
- Thng qua Tuyn ngn, Chnh cng, iu l mi; xut bn bo Nhn dn, c quan Trung
ng ca ng .
- Bu ra Ban Chp hnh Trung ng ng v B Chnh tr do H Ch Minh lm Ch tch v
Trng Chinh lm Tng B th .
ngha: nh du bc pht trin mi trong qu trnh lnh o v trng thnh ca ng, l
i hi khng chin thng li.
III/ HU PHNG KHNG CHIN PHT TRIN MI MT
1. Chnh tr : t ngy 3 n 7/3/1951, i hi ton quc thng nht Vit Minh v Lin Vit thnh
Lin Vit do Tn c Thng lm Ch tch, H Ch Minh lm Ch tch danh d .
- 11/03/1951, lp Lin minh nhn dn Vit - Min Lo, tng cng khi on kt ba nc u
tranh chng Php v can thip M.
- Ngy 01/05/1952, i hi anh hng v chin s thi ua ton quc ln I chn 7 anh hng: C
Chnh Lan, La Vn Cu, Nguyn Quc Tr, Nguyn Th Chin, Ng Gia Khm, Trn i Ngha, Hong
Hanh.
2. Kinh t
- Nng nghip : nm 1952, Chnh ph vn ng lao ng sn xut v tit kim. Nm 1953 sn xut
2.757.000 tn thc, hn 650.000 tn hoa mu.
- Th cng nghip v cng nghip p ng yu cu v cng c sn xut v thit yu ca i sng .
Nm 1953, ta sn xut c 3.500 tn v kh n dc.
- Chn chnh thu kha, xy dng nn ti chnh, ngn hng, thng nghip.
- Pht ng gim t, ci cch rung t: 5 t gim t, 1 t ci cch rung t, tm cp cho nng
dn 184.000 hcta rung t .
3. Vn ha, gio dc, y t
- Gio dc: Thc hin 3 phng chm phc v khng chin, phc v dn sinh, phc v sn xut
, nh trng gn vi x hi, 1952 c trn 1.000 .000 hc sinh ph thng , bnh dn hc v , b tc vn ha
pht trin .
- Vn ha: thc hin Khng chin ha vn ha , vn ha ha khng chin.
- Y t: Vn ng phng bnh, i sng mi , bi tr m tn d oan.
* Phong tro Ba sch, Bn dit pht trin.
IV/ NHNG CHIN DCH TIN CNG
GI VNG QUYN CH NG TRN CHIN TRNG
1) Cc chin dch Trung Du v ng bng Bc B (cui 1950 n gia 1951)
gi vng quyn ch ng chin lc trn chin trng chnh Bc B v y ch li su vo th
b ng i ph, trong thi gian cui nm 1950 n gia nm 1951, qun ta lin tc 3 chin dch :
+ Chin dch Trn Hng o (chin dch Trung du) t ngy 25/12/1950 n ngy 17/1/1951 : Ta
nh vo Phc Yn, Vnh Yn nhm tiu dit sinh lc ch, ph v k hoch cng c vng chim ng
ca chng, loi khi vng chin u 5000 tn.
+ Chin dch Hong Hoa Thm (chin dch ng s 18) t ngy 29/3 n ngy 5/4/1951 : Ta
tin cng ch phng tuyn ng s 18, t Ph Li n Ung B, Mo Kh, loi khi vng chin u
hn 2 900 ch, ph hy v bc rt 130 v tr v thp canh.
+ Chin dch Quang Trung (chin dch H - Nam - Ninh) t ngy 28/5 n ngy 20/6/1951 : Ta
tin cng ch H Nam, Nam nh v Ninh Bnh, loi khi vng chin u hn 4000 ch, thu nhiu v
kh v phng tin chin tranh.
* y l nhng chin dch tin cng c quy m ln ca qun ta nh vo phng tuyn kin c ca
ch trung du v ng bng, loi khi vng chin u nhiu sinh lc ch, ph v tng mng k
hoch bnh nh ca chng. Tuy nhin, do nhiu nguyn nhn v do la chn a bn 3 chin dch cha
ph hp vi kh nng tc chin ca b i ta, nn kt qu chin u b hn ch.
2) Chin dch Ha Bnh ng xun t ngy 10/12/1951 n ngy 25/2/1952
- Trang 134 -
Chu Tin Lc
- Ha Bnh l ca ng ni lin vng t do vi vng ng bng Bc B, mch mu giao thng gia

Vit Bc vi Lin khu IV. Ngy 09/11/1951, Lt Ttxinhi tin nh Ha Bnh
- Nhm tiu dit sinh lc ch, ph k hoch bnh nh ca chng v y mnh phong tro du kch,
ta m chin dch phn cng Ha Bnh.
- Kt qu: Ta gii phng khu vc Ha Bnh sng rng 2000 km2 vi 15 vn dn , cn c du
kch m rng.
- ngha: L thng li ca ngh thut ch o chin u phi hp gia chin trng chnh vi
chin trng c nc .
3) Chin dch Ty Bc thu ng, t ngy 14/10/1952 n ngy 10/12/1952
- Ty Bc l vng chin kc quan trng, ch chim ng, t uy hip cn c Vit Bc av2
che ch cho cn c Thng Lo ca chng.
- T ngy 14/10/1952 n ngy 10/12/1952, ta tin cng Mc Chu, Thun Chu, Lai Chu, Sn
La, Yn Bi, loi khi vng chin u hn 13.000 ch, gii phng ton tnh Ngha L, gn ht tnh Sn
La, 4 huyn Lai Chu, hai huyn Yn Bi; ph m mu lp x Thi t tr ca ch.
4) Chin dch Thng Lo t ngy 8/4/ 1953 n ngy 18/ 5/1953
- u 1953, ta cng Lo m chin dch Thng Lo nhm tiu dit sinh lc ch, gii phng t
ai, y mnh khng chin Lo.
- Kt qu: gii phng ton tnh Sm Na, mt phn tnh Xing Khong v tnh Phong Xa-l vi
trn 30 vn dn.
- Phi hp vi chin trng chnh Bc B, t 1951 n 1953 Trung v Nam B ta tn dng
chin tranh du kch, tiu hao sinh lc ch, ph hy c s kinh t ca chng.
Cu hi 185. Trnh by m mu v hnh ng mi ca Php M t sau tht bi chin dch Bin gii
thu ng nm 1950.
Cu hi 186. Nu nhng quyt nh chnh ca i hi i biu ln th II ca ng Cng sn ng
Dng (2/1951).
Cu hi 187. Bng nhng s kin lch s c chn lc, hy chng minh i hi i biu ln th II ca
ng Cng sn ng Dng l mc nh du bc pht trin mi trong qu trnh lnh o v trng

thnh ca ng ta, l i hi khng chin thng li.
Cu hi 188. T sau chin thng Bin gii thu ng nm 1950 n trc ng xun 1953 1954, hu
phng khng chin pht trin nh th no trn cc mt chnh tr, kinh t, vn ho, gio dc, y t ?
Cu hi 189.
Hy nu ba s kin chnh tr ln trong thi k 1951 1953. S kin no c tnh cht quyt
nh nht a cuc khng chin chng thc dn Php tin ln ginh thng li mi ?
Hng dn lm bi
- Ba s kin chnh tr ln nht:

+ i hi ng ton quc ln th II(2/1951)
+ i hi thng nht Mt trn Vit Minh v Lin Vit (3/1951).
+ i hi anh hng v chin s thi ua ton quc (5/1952).
- S kin c tnh cht quyt nh nht l i hi i biu ton quc ln th II ca ng.
Cu hi 190.
Ti sao ni gic Php nh ra Ho Bnh l mt c hi tt cho ta tiu dit ch ? Kt qu v

ngha lch s ca chin dch Ho Bnh.
Hng dn lm bi
- Gic Php nh ra Ha Bnh l mt c hi ta tiu dit ch v:
- Trang 135 -
Chu Tin Lc
+ Sau mt nm ra sc cng c th phng ng, tch cc bnh nh, tng cng lc lng v thu
c mt s kt qu, thc dn Php cho rng n lc c th phn cng ta ginh li quyn ch ng v
chin lc. Chng nh chim Ha Bnh.
+ nh ra Ha Bnh, ch phi rt bt qun vng ng bng l c hi tt ta nh ch. Ta
va cho qun vy hm, truy kch tiu dit ch trn mt trn Ha Bnh,va y mnh hot ng chng
ph k hoch bnh nh ng bng Bc B ca chng, thc y phong tro chin tranh du kch vng sau
lng ch.
- Kt qu v ngha ca chin dch Ha Bnh:
+ Kt qu: Tnh chung c mt trn (chnh din v sau lng ch). ta tiu dit 22.000 tn ch;
tiu dit, bc hng v bc rt hn 1.000 n bt, thp canh. Cc cn c du kch ca ta c m rng v
ni vi nhau thnh th lin hon vng chc.
+ ngha: y l thng li ca ngh thut ch o phi hp chin u gia mt trn chnh din v
mt trn sau lng ch, chin trng chnh vi cc chin trng phi hp, kt hp gia vn ng chin
vi du kch chin, gia tin cng qun s vi ni dy ca qun chng.
Cu hi 191.
So vi k hoch Rve, k hoch lt Ttxinhi l mt bc tin hay mt bc li trong

cuc chin tranh xm lc ca thc dn Php ng Dng ? V sao ?
Hng dn lm bi
+ K hoch Rve thc hin trong hon cnh thc dn Php b tht bi trong chin dch Vit Bc
thu ng 1947, khi chng ch ng tn cng ta. H thng phng ng trong k hoch Rve c xy
dng trn ng s 4 t Lng Sn n Cao Bng, gn chin khu Vit Bc ca ta. D kin ca Php, sau
khi xy dng h thng phng ng trn ng s 4 s tn cng ln Vit Bc ln II ginh thng li
quyt nh v qun s.
+ K hoch lt Ttxinhi thc hin trong hon cnh Php b tht bi trong chin dch Bin
gii thu ng 1950, khi ta ch ng nh Php. H thng phng ng ca Php trong k hoch lt ch
yu xy dng vng trung du v ng bng, xa cn c ca ta.
Nh vy, so vi k hoch Rve, k hoch lt Ttxinhi l mt bc tht li trong qu
trnh thc hin cc k hoch chin tranh ca Php ng Dng. V y l k hoch xy dng trong th
yu v th thua ca thc dn Php.
Cu hi 192.
Ti sao ni : t sau chin thng Bin gii thu ng nm 1950 cuc khng chin chng Php
ca nhn dn ta c nhng bc pht trin mi, gi vng v pht huy quyn ch ng trn chin
trng chnh pha bc bn o ng Dng ?
Hng dn lm bi
Sau chin thng Bin gii 1950 cuc khng chin chng Php ca nhn dn ta c nhng
bc pht trin mi:
+ T sau nm 1950, cuc chin tranh xm lc ca thc dn Php ngy cng c y mnh, ng
thi M ngy cng can thip su hn, cu kt cht ch vi Php trong nhng m mu v hnh ng mi.
Tuy nhin, y cng chnh l giai on m lc lng khng chin ca chng ta khng ngng trng
thnh v mi mt, qun dn ta ginh nhiu thng li to ln v ton din, tip tc gi vng quyn ch
ng trn chin trng.
+ V chnh tr, t ngy 11 n 19/2/1951, i hi i biu ln th II ca ng Cng sn ng
Dng hp ti Chim Ha - Tuyn Quang. i hi thng qua hai bn bo co quan trng l Bo
co chnh tr v bo co Bn v cch mng Vit Nam, khng nh ng li khng chin chng Php ca
ng, nu r nhim v c bn ca cch mng Vit Nam. i hi cng thng qua Tuyn ngn, Chnh
cng, iu l mi...
- Trang 136 -
Chu Tin Lc
+ i hi i biu ln th II nh du bc pht trin mi trong qu trnh trng thnh v lnh

o cch mng ca ng ta, l i hi khng chin thng li.
+ Trong nhng nm 1951 1953 hu phng khng chin ca chng ta pht trin v mi mt.
+ Ngy 3/3/1951 Mt trn Lin Vit c thng nht t Mt trn Vit Minh v Hi Lin Vit.
Ngy 11/3/1951, Lin minh nhn dn Vit - Min - Lo c thnh lp tng cng khi on kt ba
nc trong u tranh chng k th chung. Sau cc s kin , mt phong tro thi ua yu nc lan
rng lm ny n nhiu n v, c nhn u t.
+ V kinh t, mt cuc vn ng lao ng sn xut v thc hnh tit kim to nn mt khi
lng sn phm ln. c th bi dng sc dn, ta thc hin 5 t gim t v 1 t ci cch rung
t.
+ V vn ha gio dc, y t, chng ta cng c nhng thnh tch ng k, c tnh qun chng rng
ln, gp phn to thm sc mnh cho cuc khng chin.
+ Chnh vi nhng tim lc , chng ta m cc chin dch trung du v ng bng Bc B,
thc hin tin cng gi vng quyn ch ng chin lc trn chin trng. T cui nm 1950 n gia
nm 1951, ta lin tip m cc chin dch: Chin dch Trn Hng o (Chin dch trung du), chin dch
Hong Hoa Thm (chin dch ng s 18), chin dch Quang Trung (chin dch H - Nam - Ninh).
Trong ng xun 1951 1952, ta m chin dch phn cng v tin cng ch Ha Bnh. Sau l chin
dch Ty Bc thu ng 1952 v chin dch Thng Lo xun h 1953.
C th ni cc chin dch qun s trong giai on 1951 1953 ca qun v dn ta y ch
li su v th b ng i ph, gi vng quyn ch ng chin lc trn chin trng chnh Bc B, to
th v lc mi cho nhng thng li quyt nh ca cuc khng chin.
Cu hi 193.
Chng minh th ch ng nh ch trn chin trng chnh Bc B ca dn dn ta vn

c gi vng t sau chin thng Bin gii thu ng 1950 n trc ng xun 1953 1954.
Hng dn lm bi
1. Vi chin dch Bin gii thu ng 1950, qun i ta ginh c th ch ng trn chin
trng chnh (Bc B), m ra bc pht trin mi ca cuc khng chin chng Php. gi vng quyn
ch ng trn chin trng chnh Bc B v y ch li su vo th b ng, i ph, trong thi gian t
cui 1950 n trc ng - xun 1953 1954, qun ta lin tc m cc cuc tin cng quy m ln.
2. T cui 1950 n gia 1951, qun ta m ba chin dch Trn Hng o (...), Hong Hoa Thm
(...) v chin dch Quang Trung (...) nh vo phng tuyn kin c ca ch trung du v ng bng, loi
khi vng chin u nhiu sinh lc ch, ph v tng mng k hoch bnh nh ca Php, song kt qu
chin u cn hn ch.
3. Vi phng chm chin lc nh chc thng v phng hng chin lc trnh ch mnh,
nh ch yu, ta m cc chin dch:
a. Chin dch Ha Bnh ng xun 1951 1952. Kt qu sau hn ba thng chin u, ta gii
phng hon ton khu vc Ha Bnh Sng rng 2000 km2 vi 15 vn dn. Cc cn c du kch c
m rng...
b. Chin dch Ty Bc thu - ng 1952, kt qu ta gii phng 28.000 km2 vi 25 vn dn, ph mt
phn m mu lp x Thi t tr ca ch.
c. Chin dch Thng Lo xun h 1953 : u nm 1953, qun i Vit Nam cng vi qun i
Lo phi hp m chin dch Thng Lo. Kt qu ta gii phng ton b tnh Sm Na, mt phn tnh
Xing Khong v tnh Phongxal vi trn 30 vn dn.
d. Nhng thng li trn y a cuc khng chin chng Php pht trin ln mt bc mi, to
ra th v lc cho qun v dn ta phi hp vi qun v dn Lo, Campuchia ph tan k hoch Nava trong
ng xun 1953 1954, buc Php phi chm dt chin tranh xm lc ng Dng.
Cu hi 194.
- Trang 137 -
Chu Tin Lc
Nu cc s kin c ngha chin lc ca qun dn ta trn cc mt trn qun s, chnh tr,

kinh t, vn ho - gio dc trong khng chin chng Php t thu ng 1950 n ng xun
1953 1954.
Hng dn lm bi
1. V qun s
2. V chnh tr
Thi gian
S kin
- 9/1950
- 23/ 2/1952
- 14/10/1952
- 8/4/1953
- 2/1951
- Chin dch Bin gii.

- Chin dch Ho Bnh kt thc.
- Chin dch Ty Bc.
- Chin dch Thng Lo.
- i hi i biu ton quc ln th hau ca ng. ng quyt
nh ra hot ng cng khai, ly tn l ng Lao ng Vit
Nam.
- Vit Minh v Hi Lin Vit thng nht thnh Mt trn Lin
Vit.
- Lin minh nhn dn Vit Min Lo c thnh lp.
- 3/3/1951
3. Kinh t
- 11/3/1951
- 1952
- 12/1953
4. Vn ho, gio dc
- 7/1950
- Vn ng tng gia sn xut, thc hnh tit kim.

- Thng qua Lut ci cach gio dc.
Thc hin ci cch gio dc.
Cu hi 195.
Sau khi chin dch Bin gii thu ng 1950, qun dn ta ginh nhng thng li trn mt
trn qun s. Hy k tn cc chin dch v xc nh chin dch no l thng li ln nht? V sao?
Hng dn lm bi
- Cc chin dch trong nhng nm 1951 1953:

+ Chin dch Trung du (Trn Hng o),t 25/12/1950 n 17/1/1951.
+ Chin dch ng s 18 (Hong Hoa Thm), t 30/3 n 7/4/1951.
+ Chin dch H Nam Ninh (Quang Trung), t 20/5 n 20/6/1951.
+ Chin dch Ha Bnh, t 10/11/1951 n 23/2/1952.
+ Chin dch Ty Bc, t thng 10/1952 n 12/1952.
+ Chin dch Thng Lo vo thng 4/1953.
- Trong cc chin dch trn, chin dch Ha Bnh l nhng thng li ln nht ca qun dn ta. V,
vi chin dch Ha Bnh thng li, ta ph tan m m ca ch trong vic c gng ginh li th ch
ng trn chin trng ng Dng. Ta buc ch phi co cm v phng ng Bc B. Thng li
ny a cuc khng chin ca ta tip tc ginh th ch ng trn chin trng chnh Bc B tin ln
ginh thng li quyt nh trong cuc khng chin chng thc dn Php, kt thc chin tranh xm lc
ca chng ng Dng.
CHUYN 12
Cuc khng chin ton quc chng thc dn Php

(1953 1954)
A. KIN THC C BN
I/ M MU MI CA PHP M NG DNG. K HOCH NAVA
1. m mu mi ca Php M ng Dng
- Trang 138 -
Chu Tin Lc
- Qua 8 nm xm lc Vit Nam, Php thit hi ngy cng ln: b loi khi vng chin u hn 39
vn qun, tn hn 2.000 t phrng, vng chim ng b thu hp, ngy cng lm vo th phng ng,
b ng.
- M can thip su vo chin tranh ng Dng, p Php phi ko di, m rng chin tranh, tch
cc chun b thay th Php .
- Ngy 7/5/1953, Php c Nava lm Tng ch huy qun Php ng Dng, ra k hoch trong
18 thng s ginh thng li quyt nh kt thc chin tranh trong danh d.
2. K hoch Nava: chia thnh hai bc :
Bc mt: thu ng 1953 v xun 1954 gi th phng ng chin lc min Bc, tin cng
chin lc bnh nh min Trung v Nam, ginh nhn lc, vt lc, thanh ton Lin khu V,
ng thi m rng ngy qun, xy dng i qun c ng mnh.
Bc hai: t thu ng 1954, chuyn lc lng ra chin trng min Bc, thc hin tin
cng chin lc, c ginh thng li quyt nh, buc ta m phn theo iu kin c li cho
Php v kt thc chin tranh trong danh d.
- Thc hin k hoch, Nava tp trung ng bng Bc b 44 tiu on c ng (trong tng s 84
tiu on ng Dng), tin hnh cn qut, m cuc tin cng ln vo Ninh Bnh, Thanh Ha.. ph
k hoch tin cng ca ta.
II/ CUC TIN CNG CHIN LC NG XUN 1953 1954
V CHIN DCH IN BIN PH NM 1954
1) Cuc tin cng chin lc ng - Xun 1953 1954
a. Ch trng, k hoch qun s ng - Xun 1953 1954 ca ta :
Cui thng 9/1953, B Chnh tr hp bn k hoch qun s trong ng Xun 1953 1954.
+ Nhim v: tiu dit ch l chnh .
+ Phng hng chin lc: Tp trung lc lng m nhng cuc tin cng vo nhng hng quan
trng v chin lc m ch tng i yu, nhm tiu dit sinh lc ch, gii phng t ai, buc chng
phi phn tn lc lng, to iu kin thun li ta tiu dit ch.
b. Din bin :
- Ngy 10/12/1953, ch lc ta tin cng Lai Chu, gii phng ton b th x (tr in Bin) Nava
buc phi a 6 tiu on c ng tng cng in Bin Ph. in Bin Ph thnh ni tp trung binh
th hai ca Php.
- Thng 12/1953, lin qun Lo Vit tin cng Trung Lo, gii phng Th Kht, uy hip
Xavannakhet v Sn. Nava buc phi tng vin cho Sn. Sn tr thnh ni tp trung binh lc th ba
ca Php.
- Thng 1/1954, lin qun Lo Vit tin cng Thng Lo, gii phng lu vc sng Nm Hu v
ton tnh Phong Xal. Nava a qun t ng bng Bc B tng cng cho Lung Phabang v Mng
Si. Lung Phabang v Mng Si thnh ni tp trung binh lc th t ca Php.
- Thng 2/1954, ta tin cng Bc Ty Nguyn, gii phng Kon Tum, uy hip Plyku. Php buc
phi tng cng lc lng cho Plyku v Plyku tr thnh ni tp trung binh lc th nm.
- Phi hp vi mt trn chnh, vng sau lng ch, phong tro du kch pht trin mnh Nam B,
Nam Trung B, Bnh Tr Thin , ng bng Bc B
c. ngha:
- K hoch Nava bc u ph sn: Php b phn tn lm 5 ni.
- Chun b v vt cht v tinh thn cho ta m cuc tin cng quyt nh vo in Bin Ph.
2) Chin dch lch s in Bin Ph nm 1954
a. m mu ca Php, M :
- in Bin Ph c v tr chin lc then cht ng Dng v ng Nam nn Php c nm
gi. Nava xy dng in Bin Ph thnh mt tp on c im mnh nht ng Dng. Php tp trung
y 16.200 qun, loi binh chng, c b tr thnh ba phn khu vi 49 c im.
+ Phn khu Bc gm cc c im c Lp, Bn Ko
+ Phn khu Trung tm Mng Thanh, ni t c quan ch huy, tp trung 2/3 lc lng, c sn bay
v h thng pho binh.
+ Phn khu Nam Hng Cm, c trn a pho, sn bay.
- Trang 139 -
Chu Tin Lc
- Php v M coi in Bin Ph l mt pho i bt kh xm phm, trung tm ca k hoch

Nava.
b. Ch trng ca ta :
- Thng 12/1953, ng quyt nh m Chin dch in Bin Ph nhm tiu dit lc lng ch,
gii phng Ty Bc, to iu kin cho Lo gii phng Bc Lo.
- Ta huy ng mt lc lng ln chun b cho chin dch: khong 55.000 qun, hng chc ngn tn
v kh, n dc; lng thc, cng nhiu t vn ti, thuyn b chuyn ra mt trn.
- u thng 3 cng tc chun b mi mt hon tt. Qun ta n sng m mn cuc tn cng tp
on c im in Bin Ph (13/3/1954).
c. Din bin : Chin dch in Bin Ph din ra qua 3 t
- t 1, t ngy 13/3 n 17/3/1954: Ta tin cng tiu dit cc cn c Him Lam v ton b phn
khu Bc, loi khi vng chin 2.000 ch.
- t 2, t ngy 30/3 n 26/4/1954: Ta tin cng pha ng khu Trung tm Mng Thanh: E1,
D1, C1, C2, A1 ,chim phn ln cc cn c ca ch, to iu kin bao vy, chia ct, khng ch ch.
M khn cp vin tr cho Php v e da nm bom nguyn t in Bin Ph. Ta khc phc kh khn
v tip t, quyt tm ginh thng li.
- t 3, t ngy 1/05 n 7/5/1954: Ta tin cng khu Trung tm Mng Thanh v phn khu Nam,
tiu dit cc cn c cn li ca ch. Chiu 7/5, ta nh vo s ch huy ch. 17 gi 30 ngy 7/5/1954,
Tng Caxtri cng ton b Ban tham mu ch u hng v b bt sng. L c Quyt chin quyt
thng ca ta tung bay trn nc hm Tng Caxtri. Tp on c im in Bin Ph b tiu dit.
- Cc chin trng ton quc phi hp cht ch nhm phn tn, tiu hao, km chn ch, to iu
kin cho in Bin Ph ginh thng li .
d. Kt qu: Trong cuc Tin cng chin lc ng Xun 1953 1954 v Chin dch lch s
in Bin Ph, ta loi khi vng chin u 128.000 ch, 162 my bay, thu nhiu v kh, gii phng
nhiu vng rng ln. Ring ti in Bin Ph, ta loi khi vng chin 16 200 ch, bn ri 62 my bay,
thu ton b v kh, phng tin chin tranh.
e. ngha:
Thng li ca cuc Tin cng chin lc ng Xun 1953 1954 v Chin dch lch s
in Bin Ph p tan hon ton k hoch Na-va, ging n quyt nh vo ch xm lc
ca Php, lm xoay chuyn cc din chin tranh ng Dng, to iu kin thun li cho
cuc u tranh ngoi giao ca ta ginh thng li.
Chin thng in Bin Ph ghi vo lch s dn tc nh mt Bch ng, mt Chi Lng
hay mt ng a th k XX v i vo lch s th gii nh mt chin cng chi li, t ph
thnh tr ca h thng n dch thuc a ca ch ngha quc .
III/ HIP NH GINEV 1954 V NG DNG
1. Hi ngh Ginev
- ng xun 1953 1954, cng vi cuc tin cng qun s, ta y mnh u tranh ngoi giao.
- Thng 1/1954, Hi ngh Ngoi trng Lin X, M, Anh, Php Bc-lin tha thun triu tp hi
ngh Ginev gii quyt vn Triu Tin v lp li ha bnh ng Dng.
- Ngy 08/05/1954, Hi ngh Ginev bt u bn v vn lp li ha bnh ng Dng. Phi
on ta do Ph th tng Phm Vn ng lm Trng on c chnh thc mi hp.
- Cuc u tranh trn bn hi ngh din ra gay gt do lp trng thiu thin ch v ngoan c ca
Php M; Lp trng ta l gii quyt vn qun s v chnh tr cho ba nc ng Dng trn c s
c lp, ch quyn, thng nht v ton vn lnh th.
- Cn c vo iu kin c th ca cuc khng chin cng nh so snh lc lng gia ta v Php v
xu th gii quyt tranh chp bng thng lng, Vit Nam k Hip nh Ginev ngy 21/7/1954.
- Tuy nhin, i din M khng k m ra tuyn b ring cam kt tn trng Hip nh nhng khng
chu s rng buc ca Hip nh.
2. Hip nh Ginev :
- Cc nc tham d Hi ngh cam kt tn trng c lp, ch quyn, thng nht v ton vn lnh th
ca Vit Nam, Lo, Campuchia; khng can thip vo cng vic ni b ca ba nc.
- Cc bn tham chin ngng bn , lp li ha bnh trn ton ng Dng
- Trang 140 -
Chu Tin Lc
- Thc hin di chuyn, tp kt qun i hai vng:

+ Vit Nam, ly v tuyn 17 ( dc theo sng Bn Hi Qung Tr ) lm gii tuyn qun s tm
thi cng vi mt khu phi qun s hai bn gii tuyn.
+ Lo, tp kt Sm Na v Phong Xal .
+ Campuchia, lc lng khng chin phc vin ti ch, khng c vng tp kt .
- Cm a qun i, nhn vin qun s, v kh nc ngoi vo ng Dng, khng c t cn
c qun s ng Dng. Cc nc ng Dng khng c tham gia lin minh qun s v khng
cho nc khc dng lnh th vo vic gy chin tranh hoc xm lc.
- Vit Nam tin ti thng nht bng tng tuyn c t do trong c nc vo thng 7/1956 di s
kim sot ca mt y ban quc t do n lm Ch tch.
- Trch nhim thi hnh Hip nh thuc v nhng ngi k Hip nh v nhng ngi k tc h.
* ngha :
- Hip nh Ginev 1954 v ng Dng l vn bn php l quc t ghi nhn cc quyn dn tc
c bn ca nhn dn ng Dng v c cc cng quc, cc nc tham d Hi ngh tn trng .
- nh du thng li ca cuc khng chin chng Php, song cha trn vn v mi gii phng c
min Bc. Cuc u tranh cch mng vn phi tip tc gii phng min Nam, thng nht t nc.
- Php buc phi chm dt chin tranh, rt qun i v nc. M tht bi trong m mu ko di,
m rng, quc t ha chin tranh xm lc ng Dng.
IV/ NGHA LCH S, NGUYN NHN THNG LI CA CUC KHNG CHIN CHNG
PHP ( 1945 1954 )
1. ngha lch s
a. i vi dn tc
- Chm dt cuc chin tranh xm lc v ch thng tr thc dn ca Php trong gn mt th k trn
t nc ta;
- Min Bc c gii phng, chuyn sang giai on cch mng x hi ch ngha, to c s nhn
dn ta gii phng min Nam, thng nht T quc.
b. i vi th gii
- Ging n nng n vo tham vng xm lc, n dch ca ch ngha quc sau Chin tranh th
gii th hai.
- Gp phn lm tan r h thng thuc a, c v mnh m phong tro gii phng dn tc trn th
gii , Phi, M Latinh.
2. Nguyn nhn thng li
- Quan trng nht l c s lnh o sng sut ca ng, ng u l Ch tch H Ch Minh v i
tng V Nguyn Gip vi ng li chnh tr, qun s v ng li khng chin ng n, sng to.
- Ton dn, ton qun ta on kt dng cm trong chin u, lao ng, sn xut .
- C h thng chnh quyn dn ch nhn dn trong c nc, c mt trn dn tc thng nht, c lc
lng v trang sm xy dng v khng ngng ln mnh, c hu phng rng ln, vng chc v mi mt.
- Vit Nam, Lo v Campuchia lin minh chin u chng k th chung.
- S ng tnh, ng h, gip ca Trung Quc, Lin X v cc nc dn ch nhn dn khc, ca
nhn dn Php v loi ngi tin b.
Cu hi 196. Trnh by m mu v hnh ng mi ca Php M khi bc vo ng xun
1953 1954.
Cu hi 197. Trnh by din bin cuc Tin cng chin lc ng Xun 1953 1954 ca qun dn ta.
Cu hi 198. Chin dch lch s in Bin Ph c chun b v ginh thng li nh th no ?
ngha ca chin thng in Bin Ph ?

Cu hi 199. Chin dch lch s in Bin Ph :
- V sao Php cho xy dng tp on c im in Bin Ph ?
- V sao ta quyt nh nh ch in Bin Ph ?
- Gii thch : Chin thng in Bin Ph l ting chung bo t ca ch ngha thc dn ?
- Trang 141 -
Chu Tin Lc
Cu hi 200. Cho bit ngha lch s v nh hng ca chin thng in Bin Ph i vi nc ta v
phong tro gii phng dn tc trn th gii.

Cu hi 201. Trnh by qu trnh u tranh qun s kt hp vi u tranh ngoi giao ca nhn dn ta
trong thi gian t 2/9/1945 n 21/7/1954 nhm gi vng chnh quyn, bo v c lp dn tc.
Cu hi 202. Hon cnh lch s k kt, ni dung v ngha ca Hip nh Ginev v ng Dng
ngy 21/7/1954.
Cu hi 203. Phn tch nguyn nhn thng li v ngha lch s ca cuc khng chin chng Php
(1946 1954).
Cu hi 204.
T thc t chin trng ng Dng, anh (ch) hy cho bit:

- Tng Nava c thc hin im theo cht trong k hoch ca mnh khng ? V sao ?
- Vic xy dng tp on c im in Bin Ph c nm trong k hoch ngay t u ca
Nava khng ?
Hng dn lm bi
1. Nava c thc hin im then cht trong k hoch ca mnh khng ?

- Ngay t u trong k hoch ca mnh, Nava cho tp trung lc lng phng ng Bc B, nhng
ta phn tn lc lng ch buc chng phi i ph vi ta nhng vng xung yu m chng khng th
b. Trc m mu v hnh ng ca ch, thng 9/1953, B chnh tr, Trung ng ng thng qua
ch trng chin lc ca ta trong ng xun 1953 1954.
- Tp trung lc lng m nhng cuc tn cng vo nhng hng quan trng v chin lc m ch
tng i yu, nhm tiu dit mt b phn sinh lc ch, gii phng t ai, buc ch phi phn tn lc
lng i ph vi ta trn nhng im xung yu m chng khng th b. Do phi phn tn binh lc, m
to iu kin thun li cho ta tiu dit thm tng b phn ca chng. Phng chm chin lc ca ta l:
tch cc, ch ng, c ng, linh hot, nh n chc, tin n chc, chc thng th nh cho k thng,
khng chc th kin quyt khng nh.
2. Cc cuc tin cng qun s (k hoch Nava bc u b ph sn)
- Thng 11/1953, qun ta tin cng ln th x Lai Chu, bao vy in Bin Ph. Sau 10 ngy, qun
ta gii phng ton b th x Lai Chu, tiu dit 24 i i ch. Nava buc phi iu 6 tiu on c ng
ng bng Bc B ln tng cng cho in Bin Ph, bin in Bin Ph thnh ni tp trung qun th
hai ca ch ( sau ng bng Bc B).
- u thng 12/1953, cng vi qun dn Phatht Lo, ta tin cng Trung Lo, gii phng th x Th
Kht, tnh Khm Mun uy hip Sn. ch phi iu qun t Bc B xung Sn, bin Sn thnh ni
tp trung qun th ba ca ch.
- u thng 2/1954, ta tn cng ch Bc Ty Nguyn, gii phng Kon Tum, uy hip Plycu,
buc ch phi iu qun ln Nam Ty Nguyn, bin Plycu thng ni tp trung qun th t ca ch.
thi gian ny ta tn cng sang Thng Lo. Qun i nhn dn Vit Nam v qun Phatht Lo
tn cng qun ch lu vc sng Nm Hu, gii phng Phongxal, uy hip Lung Phabng, ch phi
tng cng cho Lung Phabang v Mng Si, bin ni ny thnh ni tp trung qun th nm ca ch.
Ngoi ra, ta cn y mnh chin tranh du kch vng sau lng ch, ph ng giao thng, sn
bay, kho tng ca ch, buc ch phi phn tn lc lng i ph vi ta.
Nh vy, k hoch tp trung qun c ng ln ca Nava khng thc hin c do ta tn cng nhiu
hng chin lc khc nhau, ch buc phi phn tn lc lng i ph vi ta nhng vng xung yu
m chng ta khng th b. K hoch Nava bc u b ph sn.
Trc tnh th b ng, Nava quyt nh xy dng in Bin Ph thnh tp on c im mnh
nht ng Dng, gm: 49 c im, 2 sn bay c b tr thnh 3 phn khu:
Phn khu pha Bc gm: c Lp, Bn Ko, Him Lam.
- Trang 142 -
Chu Tin Lc
Phn khu trung tm: gia cnh ng Mng Thanh, ni t c quan ch huy, c trn a
pho binh, kho hu cn, sn bay, tp trung 2,3 lc lng ch.
Phn khu pha Nam: Gm mt cm c im c trn a pho binh v sn bay Hng Cm.
Tng s qun ch in Bin Ph ln n 16.200 tn, phn ln l qun tinh nhu ng
Dng. in Bin Ph tr thnh trung tm ca k hoch Nava. Vi cch b phng nh vy cc tng t
Php, M u nhn xt rng: in Bin Ph l mt pho i khng th cng ph, Mt con nhm khng
l gia ni rng Ty Bc mt Vcoong khng th cng ph.
* Ch trng ca ta:
- Khi in Bin Ph tr thnh trung tm ca k hoch Nava.Vo ngy 6/12/1953, Trung ng
ng hp v nhn nh: in Bin Ph l tp on c im mnh nhng th yu ca ch in Bin
Ph d b c lp, ch c th tip t bng ng khng.
+ Qun i ta ngy cng trng thnh v c kinh nghim c th nh ch tp on c im.
+ Hu phng ca ta vng mnh, c th khc phc nhng kh khn m bo chi vin cho chin
trng.
- Trn c s phn tch tnh hnh, Trung ng ng quyt nh m chin dch in Bin Ph.
Bin in Bin Ph thnh im quyt chin chin lc gia ta v ch. Vi khu hiu Tt c cho tin
tuyn, tt c nh thng ch in Bin Ph. n ngy 25/1/1954, mi vic chun b xong, b i
ta n v tr xut pht tin cng vi phng chm lc u: nh nhanh gii quyt nhanh.
Nhng sau khi kim tra cn nhc k cc mt, i tng V Nguyn Gip quyt nh thay i
phng chm tc chin: T nh nhanh, thng nhanh, sang nh chc, tin chc nhm m bo yu
cu thng li.
* Din bin ca chin dch: Chin dch tri qua 3 t.
t 1: (t ngy 13/3 n 17/3/1954): Qun ta tn cng vo Him Lam v ton b phn khu
pha Bc (c Lp, Bn Ko) tiu dit v bt sng gn 2000 tn ch, ph hy 26 my bay.
t tn cng ny lm cho tinh thn ca binh lnh Php in Bin Ph suy sp nhanh
chng.
t 2: (T 30/3 n 26/4/1954): Qun ta ng lot tn cng vo cc cao im pha ng khu
trung tm Mng Thanh, nh i: E1, C1, C2, A1Cuc chin u din ra v cng c lit,
nht l n A1, C1. Vng vy khp cht, dn dn ng tip t bng hng khng b ct
t. Qun ch in Bin Ph ri vo tnh th khn qun.
t 3: (T ngy 1/5 n 7/5/1954): Qun ta ng lot tn cng vo khu trung tm Mng
Thanh v phn khu pha Nam, ln lt tiu dit cc cn c khng ca ch. Chiu ngy 7/5
qun ta nh vo S ch huy ch, n 17h30 ngy 7/5 tng Caxtri cng ton b ban
tham mu ca ch u hng v b bt sng. L c Quyt chin quyt thng ca qun ta
pht phi tung bay trn nc hm Caxtri. Chin dch ton thng.
* Kt qu:
- Sau 56 ngy m chin u qun ta tiu dit v bt sng ton b qun ch in Bin Ph.
Gm 16.200 tn trong c 1 thiu tng, 16 a t v trung t.
- H 62 my bay, thu ton b v kh v c s vt cht k thut ca ch.
- p tan k hoch qun s Nava v mi mu chin lc ca quc Php M.
Nh vy, cuc tn cng ca ta trong ng xun 1953 1954, lm cho Nava khng thc hin
c im then cht trong k hoch ca mnh. Vic xy dng in Bin Ph thnh tp on c im
qun s mnh khng nm trong d kin t u, l nguyn nhn lm cho s tht bi ca Php in
Bin Ph l tt yu.
Cu hi 205.
Nhng s kin no chng t ch trng chin lc ca ng ta trong ng Xun

1953 1954 l ng n ?
Hng dn lm bi
Nhng thng li u tin: Tiu dit nhiu sinh lc ch, gii phng 2 th x, 2 tnh, buc ch phi
phn tn thnh 5 ni tp trung qun, k hoch Nava bc u b ph sn.
- Trang 143 -
Chu Tin Lc
Khi ch bin in Bin Ph thnh trung tm ca k hoch Nava, ta quyt nh tiu dit ch
in Bin Ph, chin dch thng li rc r.
Tt c iu chng t s ng n ca phng hng chin lc trong ng Xun
1953 1954 ca ng ta.
Cu hi 206.
Da vo cc cu th sau ca T Hu : Anh Phm Vn ng! chc m nay khng ng.

Tin y anh, in Bin Ph hon thnh, anh (ch) hy phn tch vai tr ca chin thng in Bin
Ph vi Hi ngh ngoi giao Ginev nm 1954 v ng Dng. nh gi v tr Hi ngh Ginev
trong tin trnh pht trin cuc chin tranh cch mng Vit Nam t 1945 n 1975
Hng dn lm bi
1. Vai tr ca chin thng in Bin Ph vi Hi ngh ngoi giao Ginev:

+ Ngy 26/4/1954, khi ta ginh thng li trong t tn cng th hai, in Bin Ph, Hi ngh
Ginev v ng Dng c khai mc.
+ Ngy 8/5/1954, phi on ca ta do ph th tng Phm Vn ng dn u n Hi ngh.Cuc
u tranh trong Hi ngh din ra cng thng, quyt lit, ta kin quyt gi vng lp trng: c lp, ch
quyn v ton vn lnh th.
+ Vi thng li quyt nh ca ta in Bin Ph, buc thc dn Php phi chp nhn k kt Hip
nh Ginev vo 21/7/1954, cng nhn c lp, ch quyn, thng nht v ton vn lnh th ca ba nc
ng Dng.
2. V tr Hi ngh Ginev nm 1954 v ng Dng trong tin trnh pht trin cuc chin tranh
cch mng t 1945 n 1975 :
Trong 30 nm khng chin chng thc dn Php v quc M xm lc, ginh li c lp dn
tc, thng nht T quc, qun v dn ta thc hin xut sc cuc u tranh ngoi giao, kt hp vi u
tranh qun s, u tranh chnh tr theo ng li khng chin ton dn, ton din ca ng mt cch
ng n, sng to. T Hip nh S b (6/3/1946) n Hip nh Ginev, n Hip nh Pari
(27/1/1973) nh du mt cch r nt tng bc i ln ca u tranh ngoi giao ni ring, ca cuc
khng chin ni chung.
+ Hip nh S b l hip nh quc t u tin ca Chnh ph Vit Nam Dn ch cng ho k vi
i din ca Php ti min Bc ng Dng l Ging Xanhtnuy. Thi gian t khi bt u m phn cho
n khi k Hip nh ch ko di cha y mt thng. Kt qu ca Hip nh cng mi ch dng mc ta
ng 15.000 qun Php vo min Bc thay th qun i Trung Hoa dn quc ca Tng Gii Thch
lm nhim v gii gip v kh ca pht-xt Nht v s rt lui i sau thi gian 5 nm. i li, Php ch
cng nhn Vt Nam l mt quc gia t do nhng nm trong Lin hip Php; ta c thm thi gian chun
b lc lng mi mt bc vo cuc khng chin lu di khng th trnh khi.
+ Hip nh Ginev l Hip nh c nhiu nc ln tham d, vi thnh phn ng o m trng
on l cp B trng Ngoi giao tr ln (pha Php l Th tng kim B trng Ngoi giao) phi
tha nhn v cam kt tn trng c lp, ch quyn, thng nht v ton vn lnh th ca Vit Nam, Lo,
Campuchia. y l kt qu ln nht. Khng nhng th, Php cn phi chm dt chin tranh, rt qun
khi Vit Nam v ng Dng. Hip nh cn quy nh cn b, chin s ca ta phi tp kt ra min Bc
trong thi hn hai nm cho n khi c tng tuyn c.
+ n Hip nh Pari, cc nc tham d, c bit l M, cng phi cam kt tn trng c lp, ch
quyn, thng nht v ton vn lnh th ca Vit Nam sau hn 20 nm tin hnh can thip v xm lc.
iu ng ni y l Hip nh Pari quy nh M phi rt ht nhn vin qun s v dn s khi Vit
Nam trong thi hn 60 ngy, trong khi , b i min Bc c li. V, l c hi tt qun v dn
ta nh cho Ngu nho, gii phng hon ton min Nam, thng nht T quc.
+ Bi hc kinh nghim ln nht ca Hip nh Ginev i vi cuc khng chin chng M cu
nc v cuc m phn Pari chnh l lun kt hp cht ch u tranh qun s vi ngoi giao, ly kt
qu tc chin trn chin trng lm c s, lm ch da tin cng i phng trn bn m phn; phi
lun hiu v nm r m mu v hnh ng ca k th, khng c o tng vo thin ch ca k th;
lun kin nh mc tiu, nguyn tc cao nht trong m phn nhng mm do v sch lc trong nhng
tnh hung c th t kt qu cui cng.
Cu hi 207.
- Trang 144 -
Chu Tin Lc
Hy nu tm tt chin cng ca anh hng T Vnh Din v Phan nh Git trong chin dch
in Bin Ph.
Hng dn lm bi
+ Tm gng hy sinh ca anh hng T Vnh Din: Khi qun ta ko php vo trn a, pho ang
ko ln dc, bng nhin dy cp t, khu pho ang trn ln xung vc, lm th no ngn khu
pho li? Trong pht nguy nan y, T Vnh Din lao mnh vo bnh pho
+ Tm gng hy sinh anh hng ca Phan nh Git: Ngy 13/3, qun ta tn cng Him Lam. Sau
mt t pho bn ym h, b binh ta tin ln chim cc c im. i i bc ph ca anh hng Phan
nh Git c lnh tin ln pha trc. ch bn ro rit, tuy b thng vong nhiu nhng cc chin s
bc ph vn tin v ph c 4 hng ro, mt mng l ct s 1. Anh Git b thng song l ct 3 vn
pht la nh ma, ngn bc tin ca ng i. Anh quyt nh b ln di ln ma n, n tn chn
tng l ct 3, ri nhm ln p cht lng vo l chu mai. Ha lc ca ch tt hn, xung kch ca ta o t
xng ln. Na gi sau l c chin thng ca ta pht cao trn c im Him Lam.
Cu hi 208.
Chng minh Chin thng in Bin Ph l thng li qun s ln nht ca ta trong khng
chin chng Php v l thng li quyt nh buc thc dn Php phi k kt Hip nh Ginev,
chm dt chin tranh xm lc ng Dng.
( thi HSG cp THPT, TP.H Ch Minh, nm 2009
Hng dn lm bi
* Trong cuc khng chin chng thc dn Php (1946 1954), qun v dn ta ginh c nhiu
thng li trn cc mt trn qun s, chnh tr, kinh t, vn ho, ngoi giao. Trong mt trn qun s gi
vai tr quan trng nht gp phn to ra v thc y thng li ngy cng to ln ca nhn dn ta trn cc
chin trng.
* Trn mt trn qun s, qun dn ta tng bc nh bi cc m mu ca thc dn Php tin ln
m chin dch in Bin Ph, nh bi hon ton thc dn Php, buc chng phi k kt Hip nh
Ginev cng nhn c lp ch quyn, thng nht v ton vn lnh th ca nc ta cng nh Lo v
Campuchia.
1- Ngy 19/12/1946, Khng chin ton quc bng n bng cuc chin u cc th v tuyn 16,
m u cuc khng chin chng Php trong ton quc. Qua cuc chin u ny, qun dn ta nh bi
m mu nh p ca nh, m bo cho c quan u no khng chin ca ng v Chnh ph rt v
chin khu Vit Bc an ton, chun b cho khng chin lu di.
2- Tip o l thng li trong chin dch Vit Bc thu ng 1947. L chin thng ln u tin ca
qun v dn ta trong vic t chc phn cng ch trong cuc khng chin chng Php, lm cho m mu
mun kt thc chin tranh nhanh chng ca ch b tht bi hon ton, ph tan m mu nh nhanh ca
thng nhanh ca chng ; lc lng so snh gia ta v ch bt u thay i theo chiu hng c li cho
ta. y l mt thng li c ngha chin lc quan trng trong nm u ton quc khng chin, a cuc
khng chin ca nhn dn sang mt giai on mi, ta t ch phng ng sang th tn cng ch.
3- n chin dch Bin Gii thu ng nm 1950, ta ch ng m chin dch trn ng s 4. y
l chin thng ln u tin ca ta trong vic ch ng m cuc tin cng ch c qui m ln, mt chin
dch nh tiu dit hay v gn theo phng thc vn ng chin, nh du bc trng thnh vt bc
v ngh thut qun s, ngh thut chin dch v trnh tc chin tp trung ca qun i ta. L tht bi
ln ca Php c v qun s ln chnh tr ; ch b y li v th phng ng, b ng, cng thm lng tng
v nhiu mt ; nh du s chuyn bin ln trong cc din chin tranh a cuc khng chin bc vo
giai on mi; ta vn ln ginh quyn ch ng v phn cng ngy cng ln...
K t sau chin thng Bin gii ma thu nm 1950, ta ph tan th bao vy phong to ca k
th, ginh th ch ng chin trng chnh Bc B vi mt lot chin thng : Trung du (12/1950),
ng s 18 (3/1951), H Nam Ninh (5/1951), Ho Bnh (ng Xun 1951 1952), Ty Bc (10/1952),
Thng Lo (4/1953) y ch vo tnh trng lng tng hn na, gii phng c nhiu vng t ai
rng ln v pht trin lc lng v trang vi 3 th qun.
4- n nm 1953, tri qua 8 nm khng chin v kin quc, ta ln mnh v mi mt v c
iu kin y mnh cuc khng chin n thng li hon ton. Ngc li, Php ang sa ly trong cuc
chin tranh ng Dng. Cuc chin tranh lu di, tn km lm cho thc dn Php gp nhiu kh
- Trang 145 -
Chu Tin Lc
khn v ngy cng ph thuc vo M (n nm 1953 b loi khng vng chin u hn 39 vn qun v
tiu tn hn 2000 t phrng. Vng chim ng b thu hp. Trc tnh hnh , c s tho thun ca M,
ngy 7/5/1953, Php ra k hoch Nava vi hi vng chuyn bi thnh thng trong vng 18 thng.
Php xy dng in Bin Ph thnh mt tp on c im mnh nht ng Dng, mt pho i bt
kh xm phm, sn sng nghin nt b i ch lc ta. in Bin Ph tr thnh tm im ca k hoch
Nava. Tuy nhin, Nava b tht bi ngay t bc u trong k hoch ca mnh. Vi vic phn tn lc
lng ch in Bin Ph, Xn, Plyku v Lung Phabang, ta nh bi bc u k hoch ca
Nava. Buc Nava phi tp trung lc lng in Bin Ph, bin in Bin Ph thnh im quyt chin
chin lc ca.
u thng 12/1953, B Chnh tr Trung ng ng hp thng qua k hoch tc chin ca B
Tng t lnh v quyt nh m chin dch in Bin Ph. Mc tiu ca chin dch l tiu dit hc y,
gii phng vng Ty Bc, to iu kin cho Lo gii phng Bc Lo. u thng 3/1954, cng tc chun
b mi mt hon tt. Ngy 13/3/1954, qun ta n sng tn cng tp on c im in Bin Ph.
in Bin Ph l mt chin dch tin cng ch lin tc gm 3 t:
- t 1, t ngy 13/3 n 17/3/1954: Ta tin cng tiu dit cc cn c Him Lam v ton b phn
khu Bc, loi khi vng chin 2.000 ch.
- t 2, t ngy 30/3 n 26/4/1954: Ta tin cng pha ng khu Trung tm Mng Thanh: E1,
D1, C1, C2, A1 ,chim phn ln cc cn c ca ch, to iu kin bao vy, chia ct, khng ch ch.
M khn cp vin tr cho Php v e da nm bom nguyn t in Bin Ph. Ta khc phc kh khn
v tip t, quyt tm ginh thng li.
- t 3, t ngy 1/5 n 7/5/1954: Ta tin cng khu Trung tm Mng Thanh v phn khu Nam,
tiu dit cc cn c cn li ca ch. Chiu 7/5, ta nh vo s ch huy ch. 17 gi 30 ngy 7/5/1954,
Tng Caxtri cng ton b Ban tham mu ch u hng v b bt sng. L c Quyt chin quyt
thng ca ta tung bay trn nc hm Tng Caxtri. Tp on c im in Bin Ph b tiu dit.
+ Sau 56 ngy m, chng ta ginh c thng li to ln: Tiu dit v bt sng ton b lc
lng ch in Bin Ph gm 16200 tn, bn ri v ph hy 62 my bay, thu ton b v kh v
phng tin chin tranh ca ch.
+ Chin thng in Bin Ph p tan k hoch Nava, n lc cui cng ca thc dn Php v can
thip M ng Dng. Chin thng in Bin Ph i vo lch s dn tc nh mt Bch ng, mt
Chi Lng hay mt ng a ca th k XX. Ging mt n mnh m vo h thng thc dn, m u cho
s sp ca ch ngha thc dn kiu c, c v phong tro gii phng dn tc th gii.
+ Thng li qun s quyt nh in Bin Ph a phi on Chnh ph Vit Nam Dn ch
Cng ha n hi ngh Ginev vi t th i biu cho mt dn tc chin thng. Hip nh c k kt,
cc nc tham d phi tn trng cc quyn c bn ca dn tc Vit Nam.
Nh vy, qua cc thng li ca qun dn ta t nm 1946 n chin cuc ng xun
(1953 1954), ta nh bi c cc m mu ca ch, ginh c nhiu thng li to ln v n chin
dch in Bin Ph l nh cao ca cuc khng chin, ta nh bi hon ton thc dn Php xm lc.
y l thng li qun s ln nht v l thng li quyt nh buc thc dn Php phi chm dt chin
tranh xm lc ng Dng.
Cu hi 209.
Trnh by ngha lch s v nh hng ca chin thng in Bin Ph i vi nc ta v

Hng dn lm bi
1. ngha lch s :
- L thng li ln nht, v i nht ca cuc khng chin chng thc dn Php, nh mt Bch
ng, Chi Lng, Xng Giang, ng a ca th k XX.
- L nhn t quyt nh buc thc dn Php phi k Hip nh Gine- tha nhn nn c lp ch
quyn thng nht v ton vn lnh th ca 3 nc ng Dng...
- Bo v v pht trin nhng thnh qu ca Cch mng thng Tm, gii phng hon ton min Bc,
chm dt ch thng tr ca thc dn Php trong gn mt th k.
- Ging mt n mnh m vo h thng thc dn, m u s sp ca ch ngha thc dn c.
- Trang 146 -
Chu Tin Lc
2. nh hng
- C v mnh m phong tro gii phng dn tc trn th gii trc ht l chu , chu Phi, gp
phn thu hp trn a ca ch ngha quc
- Nu tm gng v chng ch ngha thc dn, mt dn tc t khng rng ngi khng ng nu
quyt tm chin u v c lp t do, c ng li qun s chnh tr ng n, c s ng h quc t th
hon ton c kh nng nh bi mt quc hng mnh.
- Phong tro gii phng dn tc dng cao sau chin thng in Bin Ph...
Cu hi 210.
Da vo ba s kin quan trng sau y : Chin thng Vit Bc (1947), chin thng Bin gii
(1950) v chin thng in Bin Ph (1954), anh (ch) hy lm sng t cc bc pht trin ca
cuc khng chin chng thc dn Php ca nhn dn ta.
Hng dn lm bi
1) Chin thng Vit Bc 1947

a. Sau khi qun ta rt khi cc th, thc dn Php, tuy kim sot c nhiu a bn quan
trng, nhng vn cha thc hin c m mu nh nhanh thng nhanh. Cuc chin tranh c nguy c
ko di. Thu ng 1947, thc dn Php tin cng ln Vit Bc nhm tiu dit c quan u no ca cuc
khng chin v phn ln b i ch lc ca ta, t thc y vic thnh lp chnh quyn b nhn v
nhanh chng kt thc chin tranh.
b. T ngy 7/10/1947, ch huy ng 12.000 qun chia thnh nhiu mi (ng thu, ng b,
nhy d) tin cng ln Vit Bc. Thc hin ch th ca Thng v Trung ng ng "Phi ph tan cuc
tn cng ma ng ca gic Php", sau 75 ngy chin u (t ngy 7/10/1947 n ngy 19/12/1947)
chin dch Vit Bc ton thng. i b phn qun ch rt khi a bn ny. Trong chin dch, ta
tiu dit mt lc lng ln qun ch v ph hu nhiu phng tin chin tranh (hn 6.000 tn b loi
khi vng chin u, 16 my bay b bn ri, 11 tu chin, ca n b nh chm...).
c. Vi chin thng Vit Bc, c quan u no khng chin ca ta c bo v an ton. Qun i
ta khng nhng khng b tiu dit m trng thnh v c trang b thm nhiu v kh. Sau chin
thng, so snh lc lng gia ta v ch bt u thay i theo chiu hng c li cho ta. Vi chin thng
Vit Bc, qun dn ta nh bi hon ton chin lc nh nhanh thng nhanh ca ch, buc chng
phi chuyn sang nh lu di vi ta.
2) Chin thng Bin Gii 1950
a. Qua my nm khng chin, qun dn ta thu c nhiu thng li to ln trn tt c cc mt
trn. T cui nm 1949 n gia nm 1950, tnh hnh th gii c nhiu chuyn bin quan trng c li cho
cuc khng chin ca ta. tranh th nhng iu kin thun li, ph th b bao vy bn trong v bn
ngoi, a cuc khng chin bc sang giai on pht trin mi, Trung ng ng ch trng m chin
dch Bin gii nhm khai thng bin gii Vit - Trung m rng ng lin lc vi cc nc x hi ch
ngha; cng c v m rng cn c a Vit Bc; tiu dit mt b phn quan trng sinh lc ch.
b. y l chin dch ln nht ca qun dn ta k t ngy u khng chin chng Php n lc .
Gn 3 vn b i v hn 12 vn dn cng tham gia chin dch. Sau hn 1 thng chin u (t ngy 16
thng 9/1950 n ngy 22/10/1950), chin dch Bin gii ginh c thng li to ln: Dit v bt sng
8.300 tn ch, thu hng ngn tn v kh; gii phng tuyn bin gii di 750 km vi 35 vn dn.
c. Trong chin dch Bin gii, ln u tin nhiu n v b i phi hp tc chin, nh ch trn
mt chin trng rng, dit gn nhiu tiu on c ng tinh nhu ca ch. Tuyn bin gii Vit - Trung
t Cao Bng n nh Lp c khai thng; "Hnh lang ng - Ty" ca ch b chc thng; th bao vy
ca ch c trong v ngoi i vi cn c a Vit Bc b ph v. T , cch mng Vit Nam c iu
kin m rng lin lc quc t.
Vi chin thng Bin gii, ta ginh c quyn ch ng v chin lc trn chin trng
chnh (Bc B). T v sau, qun dn ta m nhiu chin dch tin cng, nh tiu dit ch vi quy m
ngy cng ln.
3) Chin thng in Bin Ph 1954
a. Sau 8 nm chin u, ta ln mnh v mi mt v c iu kin y mnh cuc khng
chin n thng li hon ton. Ngc li, Php ang sa ly trong cuc chin tranh ng Dng. Cuc
- Trang 147 -
Chu Tin Lc
chin tranh lu di, tn km lm cho thc dn Php gp nhiu kh khn v ngy cng ph thuc vo
M. Trc tnh hnh , c s tho thun ca M, Php ra k hoch Nava vi hi vng "chuyn bi
thnh thng" trong vng 18 thng. Php xy dng in Bin Ph thnh mt tp on c im mnh nht
ng Dng, mt pho i "bt kh xm phm", sn sng "nghin nt" b i ch lc ta. in Bin Ph
tr thnh tm im ca k hoch Nava.
b. Thc hin ch trng ca Trung ng ng v Ch tch H Ch Minh, qun dn ta khn
trng vo chin dch vi tinh thn "Tt c cho tin tuyn, tt c chin thng!". Hu ht cc i on
b i ch lc v hn 26 vn dn cng c huy ng cho chin dch. in Bin Ph l mt chin
dch tin cng ch lin tc gm 3 t:
t 1 (t ngy 13 n ngy 17/3/1954) : Ta tiu dit c im Him Lam v ton b phn khu pha
Bc.
t 2 (t ngy 30/3 n ngy 26/4/1954) : Ta tn cng cc c im pha ng ca phn khu trung
tm, khp cht vng vy quanh khu trung tm Mng Thanh.
t 3 (t ngy 1 n ngy 7/5/1954) : Ta nh chim cc cao im cn li pha ng v tng
cng kch vo khu trung tm. B tham mu tp on c im b bt, gn mt vn qun ch ra
hng.
c. Sau 56 ngy m chin u, ta ginh c thng li to ln: Tiu dit v bt sng ton b lc
lng ch tp on c im gm 16.200 tn, bn ri v ph hu 62 my bay, thu ton b v kh,
phng tin chin tranh.
+ Chin thng in Bin Ph p tan k hoch Nava, n lc cui cng ca thc dn Php v
can thip M ng Dng.
+ Chin thng in Bin Ph i vo lch s dn tc nh mt Bch ng, Chi Lng, ng a
ca th k XX.
+ Thng li qun s quyt nh in Bin Ph a phi on chnh ph Vit Nam dn ch
cng ho n hi ngh Ginev vi t th i biu cho mt dn tc chin thng. Hip nh Ginev c
k kt; cc nc tham d cam kt tn trng cc quyn dn tc c bn ca Vit Nam, Lo, Campuchia.
Chin thng in Bin Ph cng vi hip nh Ginev, chm dt cuc chin tranh xm
lc ca thc dn Php v can thip M ng Dng. Cch mng Vit Nam bc sang thi k mi.
Min Bc c hon ton gii phng v chuyn sang giai on cch mng x hi ch ngha, lm hu
phng vng chc cho cuc khng chin chng M cu nc.
Cu hi 211.
on cui ca bn tuyn ngn c lp (2/9/1945) c vit : Ton th dn tc Vit Nam quyt

em tt c tinh thn v lc lng, tnh mng v ca ci gi vng quyn t do, c lp y. Bng
s hiu bit ca mnh trong giai on lch s t 1946 1954, hy chng minh iu khng nh trn
ca H Ch Minh.
Hng dn lm bi
- Cch mng thng Tm thnh cng khai sinh ra nc Vit Nam Dn ch cng ho, a nc ta t
1 nc thuc a thnh 1 nc c lp, dn ta t kip n l ln a v lm ch t nc, nn dn tc Vit
Nam quyt em tt c tinh thn v lc lng, tnh mng v ca ci gi vng quyn t do c lp
- ng v nhn dn ta gii quyt nhng kh khn sau Cch mng thng Tm.
+ Cng c chnh quyn dn ch nhn dn, dit gic i, dit gic dt, gii quyt kh khn v ti
chnh
- Trang 148 -
Chu Tin Lc
+ Chng th trong gic ngoi (Tng v b l tay sai ca Tng, k hip nh s b v tm c

Vit - Php vi Php).
- Pht ng cuc khng chin ton quc th hin qua 3 vn kin quan trng: Li ku gi ton quc
khng chin ca H Ch Minh, ch th ton dn khng chin ca Trung ng ng, tc phm "khng
chin nht nh thng li" ca tng b th Trng Chinh th hin r ng li khng chin: ton n,
ton din, trng k v t lc cnh sinh. Khng nh: nhn dn ta th hy sinh tt c ch nht nh khng
chu mt nc, khng chu lm n l.
- Chng minh s ng gp ca c dn tc ta qua nhng chin thng t bui u ca cuc khng
chin, nh cao l chin dch in Bin Ph.
+ Chng Cuc chin u trong cc th
+ Chin thng Vit Bc thu ng 1947
+ Xy dng hu phng khng chin
+ Chin thng Bin gii thu ng 1950
+ Huy ng sc ngi sc ca c nc lm nn chin thng in Bin Ph, lm xoay chuyn
cc din chin tranh, Php buc phi k hip nh Ginev cng nhn c lp ch quyn ca dn tc ta.
+ Di s lnh o sng sut v ti tnh ca ng, nhn dn Vit Nam quyt tm gi vng nn
c lp t do ca T quc, bo v thnh qu ca Cch mng thng Tm v iu cn c tip tc
minh chng trong cc giai on lch s tip theo.
Cu hi 212.
Trnh by tm tt cc giai on pht trin ch yu ca cuc khng chin chng thc dn

Php xm lc t nm 1946 n nm 1954.
Hng dn lm bi
y l cu tng hp v cc giai on pht trin ca cuc khng chin ton quc chng thc dn
Php xm lc t nm 1946 n nm 1954, i hi th sinh chn lc, s dng cc s kin lch s ch yu
lm ni bt cc giai on pht trin c bn nht ca cuc khng chin. Yu cu th sinh trnh by c
nhng ni dung c bn sau:
a. Khi qut mt s s kin ch yu ca cuc u tranh bo v c lp dn tc (t 23/9/1945 n
19/12/1946)
b. T khng chin ton quc bng n (19/12/1946) n chin thng Vit Bc thu ng 1947.
+ Cuc chin u Th H Ni v cc th lm tiu hao, tiu dit sinh lc ch v giam
chn mt lc lng ln ca chng, to iu kin cho c nc bc vo cuc khng chin. + Chin thng
Vit Bc thu ng 1947 lm ph tan chin lc nh nhanh thng nhanh ca Php, a cuc khng
chin ca nhn dn ta sang thi k mi
- m mu ca Php.
- Sau hai thng m chin dch, ngy 19/12/1947, i b phn qun Php phi rt khi Vit Bc,
nh du tht bi v chin lc u t trong chin tranh xm lc ng Dng ca chng.
- Kt qu: ta tiu dit 6000 tn ch, bn ri 16 my bay, bn chm 11 tu chin v ca n, hng trm
xe b ph, thu nhiu v kh. Tinh thn qun lnh hoang mang, d lun nhn dn Php phn n, cn c a
Vit Bc ca ta c gi vng, b i ta trng thnh, nh hng ca Chnh ph khng chin ln cao.
- ngha: l chin dch phn cng ln u tin ca ta, nh bi hon ton m mu mun kt thc
chin tranh nhanh chng ca ch, so snh lc lng ch ta bt u c s thay i c li cho ta.
c. T sau chin dch Vit Bc thu ng 1947 n trc chin cuc ng Xun 1953 1954
- T sau chin dch Vit Bc n chin dch Bin gii thu ng 1950
+ m mu ca thc dn Php
+ Ch trng ca ta: xy dng, cng c, pht trin lc lng trn cc mt trn, y mnh chin
tranh du kch
+ Thng 6/1950, ng quyt nh m chin dch Bin gii nhm tiu dit mt b phn quan trng
sinh lc ch, gii phng mt phn bin gii, m rng cng c cn c a Vit Bc. Thng li ca chin
dch Bin gii nh du mt bc pht trin nhy vt v sc chin u ca qun ta, v ngh thut ch o
chin tranh ca ng. T y, ta ginh th ch ng chin lc trn chin trng chnh Bc B.
- T sau chin dch Bin gii thu ng 1950 n ng Xun 1953 1954
- Trang 149 -
Chu Tin Lc
+ Thng li trn cc mt trn Bnh Tr - Thin, Ty Nguyn

+ Chin dch Trn Hng o (12/1950), chin dch Hong Hoa Thm (4/1951), chin dch Quang
Trung (6/1951)
+ Thng 10/1952, ta m chin dch Ty Bc; thng 4/1953, ta phi hp vi qun Patht Lo m
chin dch Thng Lo thng li
d. Cuc tin cng chin lc ng Xun 1953 1954, chin thng in Bin Ph, Hip nh
Ginev. ngha lch s ca cuc khng chin.
Cu hi 213.
Bng kin thc v cng cuc xy dng hu phng cho cuc khng chin chng Php, hon
thin bng sau :
1946 1950
1950 1954
Chnh tr
Kinh t
Vn ha, x hi
Hng dn lm bi
1946 1950
Chnh tr
1950 1954
- Chnh ph chia nc ta thnh 12 khu - 3/3/1951, Vit Minh v Hi Lin Vit

thng nht thnh Mt trn Lin Vit.
hnh chnh, qun s.
- 1948, bu Hi ng nhn dn cc cp - 11/3/1951, Lin minh nhn dn Vit Min - Lo cng ra i.
ti Nam B.
Kinh t
- Chnh ph ban hnh cc chnh sch

pht trin sn xut lng thc.
- Ph hoi kinh t ch, xy dng nn
kinh t dn ch nhn dn.
- 1952, Chnh ph ra cuc vn ng

tng gia sn xut, thc hnh tit kim.
- 1953, Chnh ph pht ng trit gim
t v ci cch rung t.
Vn ho, x hi
- Duy tr v pht trin phong tro bnh

dn hc v.
- 7/1950, Chnh ph ch trng ci cch
gio dc ph thng.
- Ci cch gio dc tip tc phc v

khng chin, sn xut v dn sinh.
- 1/5/1952, i hi Anh hng v chin s
thi ua ton quc ln th I.
Cu hi 214.
- cp n vn xy dng hu phng, Lnin ni : Mun tin hnh chin tranh mt

cch nghim chnh phi c mt hu phng t chc vng chc.
Bng thc tin ca cuc khng chin chng thc dn Php hy chng minh rng: ng v
nhn dn ta xy dng cho mnh mt hu phng vng mnh.
- Cho bit tc dng ca vic xy dng hu phng i vi thng li ca cuc khng chin
chng Php (1946 1954).
Hng dn lm bi
Lnin ni Hu phng l nhn t thng xuyn quyt nh thng li ca chin tranh, mun
tin hnh chin tranh mt cch nghim chnh phi c mt hu phng t chc vng chc. Phn
tch vai tr hu phng ca ta trong khng chin chng Php.
tin hnh chin tranh, mi bn tham chin u phi t cho mnh hai vn cn gii quyt l
hu phng v tin tuyn. Tin tuyn khng th ginh thng li nu khng c mt hu phng vng
- Trang 150 -
Chu Tin Lc
chc, v nh Lnin dy hu phng l nhn t thng xuyn quyt nh thng li ca chin tranh.
Nhn r tm quan trng ny nn trong qu trnh khng chin chng thc dn Php xm lc, ng v
chnh ph ta lun ch xy dng hu phng vng mnh.
a) V chnh tr :
- Chm lo cng c v m rng Mt trn dn tc thng nht tng cng khi on kt ton dn.....
- Chnh quyn dn ch nhn dn khng ngng c cng c v xy dng theo yu cu ca cuc
khng chin.
- Trc nhng bin i ca tnh hnh th gii v nhng thng li ca cch mng trong nc, ng
ta hp i hi ln th hai (t 11 n 19/2/1951). i hi tng kt nhng thng li, nhng kinh
nghim trong thi gian qua v chnh thc thng qua ng li khng chin a khng chin n thng
li. i hi quyt nh a ng ra hot ng cng khai vi tn l ng Lao ng Vit Nam. Vai tr lnh
o ca ng c tng cng
- Ngy 3/3/1951 Mt trn Vit Minh v Mt trn Lin Vit hp nht ly tn l Mt trn Lin
Vit, nhm tng cng sc mnh ca khi on kt ton dn
- Cng trong ngy 3/3/1951 khi lin minh Vit Min Lo c thnh lp, khi on kt gia
ba dn tc ng Dng c tng ln.
b) V kinh t :
i i vi xy dng v cng c v chnh tr, ta y mnh xy dng kinh t:
- T sau thng li ca ta trong chin dch Vit Bc thu ng 1947, ch phi chuyn sang nh lu
di vi ta. Chng ra sc thc hin chnh sch dng ngi Vit nh ngi Vit, Ly chin tranh nui
chin tranh.
- Pha ta, i i vi u tranh kinh t vi ch, ta ra sc xy dng kinh t ca ta nh: y mnh
phong tro thi ua sn xut, thc hnh tit kim, xy dng kinh t t cp t tc....
- Cc c s cng nghip quc phng c xy dng nhiu ni trong vng t do v vng chin khu
ca ta.....
- Th cng nghip cng pht trin mnh, ta t tc c mt s th n thit nh thuc men, vi,
x phng v cc dng c sn xut cho nhn dn.
- Ch bi dng sc dn, c bit l nng dn. Ngay sau cch mng thng Tm, Chnh ph ra
thng t quy nh gim t 25 % (nhng do iu kin lc by gi nn vn ny thc hin cha c y
)
- u nm 1949, chnh ph ra sc lnh qui nh vic chia li cng in, cng th, tm cp rung t
tch thu ca bn thc dn Php, Vit gian v rung t vng ch cho nng dn
- Nm 1950, chnh ph li ra sc lnh xo n, hon n ca nng dn vay a ch, ban hnh quy ch
lnh canh bo v quyn li ca t in.
- u nm 1952, ng v Chnh ph pht ng cuc i vn ng sn xut v tit kim trong
ton ng, ton qun v ton dn thu nhiu kt qu ln....
- Ngy 1/5/1952, ng v Chnh ph m i hi chin s thi ua ton quc. i hi bu ra
c 7 Anh hng v hng chc chin s thi ua yu nc tiu biu cho cc ngnh cng nng binh
tr, c tc dng c v tinh thn lao ng sng to ca nhn dn.
- Nm 1953, ng v chnh ph ra ch trng trit gim t, thc hin gim tc v ci cch
rung t....Ch trng ny c thc hin mt s ni em li nhng thnh qu to ln : hng nghn
tn thc, hng nghn mu rung t, hng nghn con tru b em chia cho nng dn. Nng dn c ci
thin mt phn i sng cng hng hi sn xut, tch cc gp ngi v ca cho tin tuyn, to iu kin
cho qun ta nh thng in Bin Ph.
c) V vn ho gio dc :
- Nm 1948 ta m Hi ngh vn ho ton quc vi bo co quan trng ca ng ch Trng Chinh
Ch ngha Mc v vn vn ho Vit Nam....
- Phong tro bnh dn hc v tip tc pht trin...
- T nm 1950 ta bt u thc hin ci cch gio dc nhm xo b tn gc nhng tn tch ca nn
gio dc c, xy dng nn gio dc mi nn gio dc dn ch nhn dn....
- Nhng nm 1951 1953 cng tc vn ho gio dc cng c y mnh. Nhiu vn ngh s i
su vo i sng ca qun chng cng nng binh rn luyn v phc v.
- Trang 151 -
Chu Tin Lc
Tm li : Trong cuc khng chin chng Php (1946 1954) song song vi vic y mnh u
tranh qun s, ng v chnh ph ta ra sc xy dng v cng c hu phng. Nhng thng li y khng
nhng p ng c nhu cu bc thit ca khng chin, y mnh s nghip phn phong, to tin
(chnh quyn, c s kinh t, vn ho x hi) tin ln x hi ch ngha sau ny.
Cu hi 215.
Trnh by nhng hiu bit ca anh (ch) v vai tr hu phng trong cuc khng chin ton
quc chng thc dn Php. Theo anh (ch), mi quan h gia hu phng v tin tuyn c biu
hin nh th no trong cuc khng chin chng Php ?
Hng dn lm bi
1. Vai tr ca hu phng trong cuc khng chin ton quc chng thc dn Php :
- tin hnh cuc chin tranh mi bn tham chin u phi lo gii quyt hai vn c bn l hu
phng v tin tuyn. Hai vn ny c lin quan mt thit vi nhau v hu phng c vng mnh th
tin tuyn mi c th nh thng c k th.
- V.I.Lnin thng ni Mt o qun d c hng mnh nht trn th gii ny, n cng s lp tc b
tan r ngay sau vi tun l nu n b ct ri vi chi vin ca hu phng. Hu phng l nhn t thng
xuyn quyt nh mi thng li ca chin tranh...
- Ta tin hnh khng chin nhm gii phng dn tc song ng thi cng phi xy dng ch mi
nhm to thc lc cho cuc khng chin, ng thi to iu kin cho s pht trin lu di ca t nc.
V th khng chin phi gn lin vi kin quc. Vic xy dng hu phng ca ta nhm hai mc
tiu .
- Hu phng ca cuc khng chin chng Php cn l mt vn phc tp, v ta c hu phng l
nhng vng t do rng ln, nh chin khu Vit Bc, Lin khu IV v.v... y ta phi xy dng mt cch
ton din, xy dng ch dn ch nhn dn. Ta li c nhng vng du kch, y l vng tranh chp
gia ta v ch, va c chnh quyn ch, va c chnh quyn ca ta, ngoi ra cn c hu phng trong
lng dn...Th nhng, y ta ch cp n vic xy dng hu phng vng t do rng ln.
- tin hnh c chin tranh, mi bn tham chin u phi t cho mnh hai vn cn gii
quyt l hu phng v tin tuyn. Tin tuyn khng th thng gic nu khng c hu phng vng mnh
v hu phng l nhn t thng xuyn quyt nh thng li ca chin tranh (nh Lnin tng ni).
- Nhn r nhim v ny nn ng v nhn dn ta trong cuc khng chin chng Php 1946 1954
tch cc xy dng cho mnh c mt hu phng vng mnh.
2. Mi quan h gia hu phng v tin tuyn c biu hin trong cuc khng chin chng
Php nh sau :
Th sinh cn nu c sau v dng s kin lch s chng minh :
- Hu phng v tin tuyn c mi quan h hu c. Hu phng cung cp cho tin tuyn nhn lc,
v kh trang b, lng thc, thc phm, thuc menThng xuyn b xung lc lng cho tin tuyn,
khch l tin tuyn chng Php. Hu phng chm lo gii quyt hu qu chin tranh: cu cha thng
binh, hc tp chnh tr (nu mt s s kin lch s chng minh).
- Hu phng c vai tr quyt nh thng xuyn.... (nu mt s s kin lch s chng minh).
- Mi quan h ny c th hin ng li chin tranh nhn dn (trng k, ton dn, ton din) ca
ng ta v Ch tch H Ch Minh.
- Tc dng ca tin tuyn bo v hu phng
- Kt lun v vai tr hu phng...
Cu hi 216.
Trong mi nhm s kin lch s di y, hy chn ba s kin c mi quan h gn gi vi

nhau v nu ngn gn mi quan h y.
1- Phong tro cng nhn 1926 1929; phong tro cch mng 1930 1931, phong tro dn ch
1936 1939, cuc vn ng gii phng dn tc 1939 1945.
2- Hi ngh Ban Thng v Trung ng (3/1945), Hi ngh ton quc ca ng (t 13 n
15/8/1945), Quc dn i hi Tn tro (16, 17/8/1945), tng khi ngha thng 8/1945.
- Trang 152 -
Chu Tin Lc
3- Chin thng Vit Bc (1947), chin thng Ngha L (1948), chin thng Bin Gii (1950),
chin thng in Bin Ph (1954).
( thi HSG cp THPT, tnh Tha Thin Hu, nm 2006 )
Hng dn lm bi
1- Phong tro cng nhn 1926 1929; phong tro cch mng 1930 1931, phong tro dn ch
1936 1939, cuc vn ng gii phng dn tc 1939 1945.
y l ba phong tro cch mng do ng ta lnh o nh du cc bc pht trin ca phong tro
cch mng nc ta trong thi k 1930 1945 ng thi l nhng cuc din tp dn ti thng li ca cch
mng thng 8/1945.
2- Hi ngh ton quc ca ng (13,15/8/1945), Quc dn i hi Tn Tro (16, 17/8/1945), Tng
khi ngha thng Tm 1945.
Trc thi c ngn nm c mt, Hi ngh ton quc ca ng quyt nh pht ng ton dn
ng ln khi ngha ginh chnh quyn, ch trng ca ng c Quc dn i hi Tn Tro nhit
lit hng ng dn n cuc tng khi ngha thng li trong ton quc vo thng 8/1945.
3- Chin thng Vit Bc (1947), chin thng Bin gii (1950), chin thng in Bin Ph (1954).
y l nhng chin thng ln c ngha chin lc nh du bc pht trin ca khng chin chng
Php ca nhn dn ta. Vi chin thng Vit Bc, ta lm ph sn hon ton chin lc nh nhanh
thng nhanh. Vi chin thng bin gii, ta vn ln ginh quyn ch ng chin lc trn chin trng
chnh v vi chin thng in Bin Ph ta buc thc dn Php phi k kt hip nh Ginev cng
nhn c lp ch quyn thng nht v ton vn lnh th ca nc ta.
Cu hi 217.
Tm quan trng ca u tranh ngoi giao trong Cch mng ? Trnh by nhng thng li trn
mt trn ngoi giao ca qun v dn ta trong cuc khng chin chng thc dn Php (1945 1954).
Hng dn lm bi
1. Tm quan trng ca u tranh ngoi giao trong Cch mng

- Cng vi u tranh qun s, chnh tr, u tranh ngoi giao l mt mt ca u tranh cch mng.
Song ngoi giao ch phn nh thng li chin trng. Ngoi giao din ra thng xuyn, c thi chin
ln thi bnh, cn m hi ngh quc t trc tip u tranh ngoi giao vi ch ch khi no thy c tnh
th. Tnh th l lc :
+ Ta c nhng thng li ln v qun s, chnh tr.
+ Th chnh ngha ca ta tng i sng t.
+ ch xm lc ca k ch bt u lung lay...
- Khi y ting ni ca ta mi c kt qu v Ta c thc lc h mi m xa n. Cn nu ta khng
c thc lc th ta ch l mt kh c trong tay ca k khc, du k l ngi bn ng minh ca ta vy
(Ch th khng chin v kin quc ca Ban thng v Trung ng ng thng 11/1945).
2. Nhng thng li trn mt trn ngoi giao ca qun v dn ta trong cuc khng chin chng thc
dn Php (1945 1954).
- Cuc khng chin chng thc dn Php (1945 1954) l cuc khng chin ton dn, ton din,
trng k t lc cnh sinh v ginh thng li trn cc mt trn, trong c mt trn ngoi giao.
- Trc vic thc dn Php cu kt vi qun Trung Hoa Dn quc, k Hip c Hoa Php
(28/2/1946), a qun ra Bc thay qun Trung Hoa Dn quc, ng, Chnh ph v Ch tch H Ch
Minh thc hin sch lc khn kho, mm do, ho hon vi thc dn Php, k vi Php Hip nh S
b 6/3/1946...
+ Vi Hip nh S b, mc d ta khng buc c Php cng nhn Vit Nam c lp, thng nht,
c ch quyn, ton vn lnh th nhng buc c Php cng nhn Vit Nam t do, ta c c s php
l tip tc u tranh vi Php; ta trnh c cuc chin u bt li vi thc dn Php, mn tay Php
ui 20 vn qun Trung Hoa Dn quc ra khi nc ta, c thm thi gian chun b nh thc dn Php
v sau...
- Sau , tip tc ko di thi gian ho hon..., ta k vi Php Tm c 14/9/1946.
- Trang 153 -
Chu Tin Lc
- Cuc khng chin ca ta l chnh ngha, ngy cng c s ng tnh, ng h ca th gii. T

nm 1950, nc ta bt u c nhiu nc cng nhn v t quan h ngoi giao, u tin l Trung Quc
ngy 18/1/1950, Lin X ngy 30/1/1950, tip theo l cc nc dn ch nhn dn khc...
+ S gip ca cc nc cho cuc khng chin ca ta cng bt u t v ngy cng to ln.
Cch mng nc ta thot khi th b bao vy. Cuc khng chin chng Php ca nhn dn ta c thm hu
phng l cc nc x hi ch ngha...
- Bc vo ng Xun 1953 1954, ng thi vi cuc tin cng qun s, ta y mnh u
tranh ngoi giao...Trn c s thng li trong Chin dch lch s in Bin Ph, ta ginh thng ln v
ngoi giao ti Hi ngh Ginev (21/7/1954).
+ Vi Hip nh Ginev, Php phi rt ht qun v nc, chm dt chin tranh xm lc v ch
thng tr gn mt th k trn t nc ta; min Bc c gii phng i ln ch ngha x hi, tr thnh cn
c a cch mng c nc v l hu phng ca cuc khng chin chng M gii phng min Nam...
Cu hi 218.
Lp bng tm tt cc s kin chnh trong giai on 1946 n 1954 theo th t sau : thi
gian ch trng, hot ng ca ta m mu, bin php ca thc dn Php.
Hng dn lm bi
Vit Nam
Php
19/12/1946 n
Thu ng 1947
- Ghm chn, tiu hao sinh lc ch, xy

dng cc mt.
- Xy dng cn c v lc lng khng
chin.
- Tin hnh chnh tr nhn dn, chun b
khng chin lu di.
- Chin thng Vit Bc.
- nh nhanh thng nhanh, ginh quyn

ch ng chin lc trn chin trng.
- Sau 1947, bt u lng tng v chin
lc nh nhanh thng nhanh.
Thu ng 1947
n Thu ng
1950
- Tin hnh chin tranh du kch vng

sau lng ch, xy dng hu phng ln
mnh.
- t quan h ngoi giao vi cc nc x
hi ch ngha.
- Ch ng m chin dch Bin gii.
- Ly chin tranh nui chin tranh, dng

ngi Vit nh ngi Vit, y mnh
hnh qun cn qut, m rng vng chim
ng.
- Kho cht Bin gii.
Thu ng 1950
n Thu ng
1953
- Ginh quyn ch ng chin lc trn

chin trng chnh.
- i hi ng ln II (1951) khng chin
kin quc, xy dng tin cho ch
ngha x hi.
- M nhiu chin dch thng li :
Thng Lo, Ho Bnh, Ty Bc.
- Chuyn sang th phng ng b ng.

- Tip tc b hm vo th b ng.
- M can thip su hn vo ng
Dng.
ng Xun
1953 1954 n
7/1954
- Tng phn cng, gi vng quyn ch

ng chin lc, phn tn lc lng
ch.
- Dn n lc quyt tm vo trn quyt
chin lc in Bin Ph.
- Hip nh Ginev : min Bc c
gii phng.
- K hoch Nava ko di, m rng chin

tranh, c gng ginh li quyn ch ng.
- K hoch Nava b ph sn.
- Cng nhn Vit Nam c lp v rt
qun.
Cu hi 219.
Lp bng k v cc t chc Mt trn dn tc thng nht Vit Nam t nm 1930 n

1954 theo cc ni dung sau:
TT
Tn t chc Mt trn
Thi gian hot ng

- Trang 154 -
Ch trng ln
Kt qu hot ng
Chu Tin Lc
Hng dn lm bi
TT
Tn t chc
Mt trn
1.
Mt trn phn
ng Dng
Mt trn dn ch
ng Dng
2.
Mt trn dn tc
thng nht phn
ng Dng
3.
4.
Mt trn Vit
Minh.
Hi Lin hip
quc dn Vit
Nam (Lin Vit)
Mt trn Lin
Vit
Thi gian
hot ng
1936 1939
1939 1941
1941 1945
1951 1954
Ch trng ln
Kt qu hot ng
Chng ch ngha pht

xt v bn phn ng
Php, ginh t do dn
ch, ci thin dn sinh
v bo v ha bnh
Dy ln mt cao tro cch mng

dn tc, dn ch rng ln, uy tn
ca ng nng cao, tp hp ng
o lc lng qun chng
Cha mi nhn vo k
th ch yu, trc mt
l ch ngha quc
pht xt, ginh li c
lp cho ton th dn tc
Vit Nam.
Dy ln mt cao tro cch mng

rng ln, tp hp mi tng lp
nhn dn u tranh chng k
th ch yu v trc mt.
Lin hip ht thy cc Gp phn rt quan trng cho

gii ng bo yu nc, Cch mng thng Tm thnh
khng phn bit giu cng, khng chin thng li.
ngho.
Lin hip ht thy cc
gii ng bo yu nc,
khng phn bit giu
ngho.
on kt c ng o cc
lc lng cch mng. Tch cc
chun b mi mt tin hnh
khng chin chng Php.
Cu hi 220.
- Phn tch ng li khng chin chng Php (1946 1954).

- Chng minh rng : Cuc khng chin chng thc dn Php v s can can thip ca M
(1946 1954) ca ta l mt cuc khng chin ton din.
Hng dn lm bi
1) Ni dung c bn ca ng li khng chin chng Php :

Ngy 19/12/1946, Ch tch H Ch Minh ra Li ku gi ton quc khng chin. Ngy
22/12/1946, Trung ng ng ra Ch th ton dn khng chin.. Hai vn kin ny nu mt cch khi
qut ni dung c bn ca ng li khng chin. Ni dung y c ng kh Trng Chinh b sung, pht
trin trong tc phm Khng chin nht nh thng li nm 1947. Cc vn kin nu r tnh cht, mc
ch, ni dung v phng chm ca cuc khng chin chng Php: khng chin ton dn, ton din,
trng k, t lc cnh sinh v tranh th s ng h ca quc t.
Khng chin ton dn: ton dn khng chin, ton dn nh gic theo khu hiu: Mi ngi
dn l mt chin s, mi lng x l mt pho i.
Khng chin ton din: khng chin trn tt c cc mt trn: qun s, chnh tr, kinh t, vn
ho x hi v ngoi giao.
Khng chin trng k : p dng chin lc nh lu di, da vo sc mnh ca mnh l
chnh, vi u th tuyt i ca ta v chnh tr v tinh thn khc phc dn nhng nhc
im v vt cht k thut khin cho ta cng nh cng mch, ch cng nh cng suy yu
dn dn, lm cho thay i tng quan lc lng gia ta v ch, cui cng nh bi chng.
Khng chin t lc cnh sinh l chnh nhm pht huy cao kh nng tim tng ca dn tc,
trnh li bn ngoi, ng thi ra sc tranh th s ng h ca quc t.
- Trang 155 -
Chu Tin Lc
ng li khng chin ca ng l ngn c hng o qun v dn ta chin u v chin

thng trong cuc khng chin chng thc dn Php v can thip M dn n chin cng in Bin Ph
nm 1954.
2) Tnh cht khng chin ton din c th hin qua 9 nm khng chin ca qun v dn ta :
a) V chnh tr: khng ngng nng cao khi on kt ton dn, chng li m mu chia r ca k
th, cng c v pht trin chnh quyn cch mng, chng m mu dng ngi Vit nh ngi Vit, ly
chin tranh nui chin tranh ca chng. Tng cng khng ngng s lnh o ca ng lm ht nhn
lnh o a khng chin n thng li (dn chng c th: i hi ng ton quc ln th hai quyt nh
a ng ra hot ng cng khai v i tn ng, i hi thng nht mt trn Vit Minh Lin Kiu
u nm 1951 )
Cng tc vn ng bo min ni, ng bo cng gio, qun chng trong vng ch tm chim, cng
tc vn ng ngu binh c ng coi trng.
b) V kinh t: xy dng nn kinh t khng chin t cp, t tc bo m phc v khng chin, n
nh i sng nhn dn; thc hin ch trng va khng chin va kin quc. u tranh chng li m
mu ph hoi kinh t ca ch, bo v ma mng, thc go. c bit ng ta khng ngng thc hin tng
bc nhim v dn ch cho nng dn (cc chnh sch gim t, gim tc,chia rung cng, thu nng
nghip nht l ch trng trit gim t gim tc v ci cch rung t trong thi k 1953 1954). Nh
ng vin sc mnh to ln ca hu phng cho khng chin thng li.C s cng nghip quc
phng c xy dng kh nhiu vi quy m va v nh khp cc vng t do v chin khu.
c) V vn ha: tip tc phong tro xo nn m ch, xy dng nn vn ho mi tin b theo phng
chm dn tc khoa hc - i chng. Tiu biu nh thng li ca Hi ngh vn ha ton quc ln th hai
(1948)
d) V ngoi giao: Tng cng khng ngng on kt quc t, trc ht l vi nhn dn Lo v
Campuchia, vi nhn dn cc nc x hi ch ngha v cc dn tc yu chung ho bnh khc (dn chng
i hi thnh lp lin minh chin u ba nc Vit Min Lo u nm 1951, Vit nam c qun tnh
nguyn sang gip nhn dn Min v Lo, nm 1950 Lin X v cc nc x hi ch ngha cng nhn
nc ta, u tranh Hi ngh Ginev v ng Dng v.v)
e) V qun s: Thng li trn cc mt khng chin ni trn gp phn to ra v thc y thng li
ngy cng to ln ca nhn dn ta trn cc chin trng.
M u khng chin, qun v dn ta chn ng m mu nh nhanh thng nhanh ca gic
Php, tiu hao v vy hm chng trong cc thnhh ph v th x, to iu kin cho c nc i
vo khng chin lu di, lc lng v trang nhn dn vi ba th qun khng ngng trng
thnh v mi mt.
Cng vi tin cng nh ch ngy cng mnh m vng sau lng ch, gii phng t ai, y
ch ngy cng xa vo th b ng khn n; chin thng Vit Bc thu ng 1947 p tan hon
ton m mu nh nhanh thng nhanh ca Php, a khng chin tin ln mt bc mi.
Chin thng Bin gii ma thu nm 1950 ta ph tan th bao vy phong to ca k th, ginh
th ch ng chin trng chnh Bc B - vi mt lot chin thng : Trung du (12/1950),
ng s 18 (3/1951), H Nam Ninh(5/1951), Ho Bnh (ng Xun 1951 1952), Ty Bc
(10/1952), Thng Lo (4/1953) y ch vo tnh trng lng tng hn na.V nh cao nht
ca Khng l cuc tng tin cng chin lc ng Xun (1953 1954) v chin thng in
Bin Ph v i p tan hon ton k hoch Nava, buc thc dn Php phi k Hip nh
Ginev v rt qun v nc, kt thc thng li cuc khng chin.
Nh khng chin ton din, ta a cuc khng chin chng Php n thng li, xy dng
c ch dn ch nhn dn, to tin a t nc i ln ch ngha x hi sau ny.
Cu hi 221.
V s v tin trnh pht trin ca cuc khng chin chng Php trong ton quc
(1946 1954) qua cc mc lch s chnh v gii thch v tr, ngha ca cc mc lch s .
Hng dn lm bi
a. V s tin trnh pht trin....
- Trang 156 -
Chu Tin Lc
b. Gii thch v tr, ngha ca cc mc lch s .

- Ngy 19/12/1946, Khng chin ton quc bng n bng cuc chin u cc th, m u cuc
khng chin chng Php trong ton quc, bc u lm ph sn chin lc "nh nhanh thng nhanh"
ca Php. y l mt thng li c ngha chin lc u tin ca cuc khng chin ton quc.
- Chin thng Vit Bc Thu ng 1947 : y l chin thng ln u tin ca qun v dn ta trong
vic t chc phn cng ch trong cuc khng chin chng Php, lm cho m mu mun kt thc chin
tranh nhanh chng ca ch b tht bi hon ton ; lc lng so snh gia ta v ch bt u thay i theo
chiu hng c li cho ta. y l mt thng li c ngha chin lc quan trng trong nm u ton
quc khng chin, a cuc khng chin ca nhn dn sang mt giai on mi.
- Chin thng Bin Gii 1950 : y l chin thng ln u tin ca ta trong vic ch ng m cuc
tin cng ch c qui m ln, mt chin dch nh tiu dit hay v gn theo phng thc "vn ng
chin", nh du bc trng thnh vt bc v ngh thut qun s, ngh thut chin dch v trnh tc
chin tp trung ca qun i ta. L tht bi ln ca Php c v qun s ln chnh tr ; ch b y li v
th phng ng, b ng, cng thm lng tng v nhiu mt ; nh du s chuyn bin ln trong cc din
chin tranh a cuc khng chin bc vo giai on mi; ta vn ln ginh quyn ch ng v phn
cng ngy cng ln...
- Cuc tin cng chin lc ng Xun 1953 1954, nh cao chin thng in Bin Ph. y l
thng li c ngha chin lc ln nht v mt qun s. nh du bc pht trin n nh cao ca cuc
khng chin chng Php. Vi s kin ny ta lm ph sn hon ton k hoch Nava, l m mu v
th on chin tranh xm lc ln nht ca Php v M, lm thay i cc din chin tranmh ng
Dng, buc Php phi k Hip nh Ginev.
- Hip nh Ginev 1954: y l s kin c ngha bc ngot, nh du s kt thc thng li ca
cuc khng chin chng Php, m ra nhng iu kin thun li mi dn tc ta tin ln xy dng ch
ngha x hi min Bc v hon thnh cuc Cch mng dn tc dn ch nhn dn trong c nc.
CHNG V
CHUYN 13
Min Bc thc hin nhim v kinh t x hi, min Nam u tranh

chng ch M Dim, gn gi ho bnh (1954 1960)
- Trang 157 -
Chu Tin Lc
A. KIN THC C BN
I/ TNH HNH NC TA SAU HIP NH GINEV 1954 V NG DNG
1. Tnh hnh
a. Min Bc :
- Ngy 10/10/1954, qun ta tip qun H Ni.
- Ngy 1/1/1955, Trung ng ng, Chnh ph v H Ch tch tr v Th .
- Ngy 13/ 5/1955, lnh Php cui cng ri khi Hi Phng, min Bc hon ton gii phng.
b. Min Nam :
- Gia thng 5/1956, Php rt khi min Nam khi cha thc hin hip thng tng tuyn c thng
nht Vit Nam theo iu khon ca Hip nh Ginev..
- quc M thay thc dn Php, a tay sai Ng nh Dim ln nm chnh quyn min Nam,
m mu chia ct Vit Nam, bin min Nam Vit Nam thnh thuc a kiu mi, cn c qun s ng
Dng v ng Nam .
2. Nhim v chin lc ca hai min Nam Bc sau 1954:
a. Nhim v chung: Trong tnh hnh t nc b M Dim chia ct lm hai min vi hai ch
khc nhau nn nhim v chung ca cch mng Vit Nam lc by gi l: Tng cng on kt ton dn,
kin quyt u tranh gi vng ho bnh, y mnh cch mng x hi ch ngha min Bc; ng thi y
mnh cch mng dn tc dn ch nhn dn min Nam, thc hin thng nht nc nh trn c s c lp
v dn ch, xy dng mt nc Vit Nam ho bnh, thng nht, c lp, dn ch v giu mnh, thit thc
gp phn tng cng phe x hi ch ngha, bo v ho bnh ng Nam v th gii
b. Nhim v ca tng min: ng thi ng v Chnh ph ra cho cch mng mi min
nhng nhim v chin lc ph hp vi c im tnh hnh v yu cu cch mng ca tng min, nhm
chm dt tnh trng t nc b chia ct.
* min Bc, sau khi khng chin chng Php kt thc, cuc cch mng dn tc dn ch nhn dn
cn bn hon thnh, ng ch trng chuyn sang lm cch mng x hi ch ngha. Trc khi bt u
nhng nhim v ca cch mng x hi ch ngha, min Bc phi u tranh i pha Php thi hnh nghim
chnh Hip nh Ginev, tip qun vng mi gii phng; hon thnh ci cch rung t, hn gn vt
thng chin tranh, khi phc kinh t. Trong qu trnh thc hin cch mng x hi ch ngha, min Bc
phi ng u vi cuc chin tranh ph hoi bng khng qun v hi qun ca M nn phi kt hp ngy
cng cht ch nhim v xy dng cch mng x hi ch ngha v chin u chng chin tranh ph hoi
ca M min Bc v chi vin cho min Nam, tin tuyn ln. Cch mng cn nhm xy dng min Bc
thnh cn c a Cch mng ca c nc.
* min Nam, ng ch trng i M v Chnh quyn Si Gn phi thi hnh Hip nh Ginev,
tip tc hon thnh cuc Cch mng dn tc dn ch nhn dn, thng nht t nc. Cuc Cch mng
dn tc dn ch nhn dn min Nam pht trin thnh cuc chin tranh nhn dn, chin tranh gii
phng dn tc chng cuc chin tranh xm lc thc dn kiu mi ca M, nhm gii phng min Nam,
bo v min Bc, phi hp vi cuc chin u ca nhn dn hai nc Lo v Campuchia.
Cch mng hai min tuy thc hin nhng nhim v c th khc nhau, song u nhm thc hin
nhng nhim v, mc tiu chung ca Cch mng c nc l nh M v tay sai ca chng, gii phng
min Nam, bo v min Bc, hon thnh Cch mng dn tc dn ch nhn dn trong c nc, thng nht
t nc, to iu kin c nc i ln ch ngha x hi. l nhim v thing ling ca c nc
nhim v chng M cu nc. cch mng nc ta cn nhm gp phn bo v ho bnh ng Nam v
th gii.
c. Vai tr, v tr, quan h gia cch mng hai min: Trong vic thc hin nhng nhim v, mc
tiu chung, cch mng mi min c v tr vai tr khc nhau. Cch mng min Bc v vai tr quyt nh
nht i vi s pht trin ca ton b cch mng Vit Nam i vi s nghip thng nht t nc. Cn
cch mng min Nam c vai tr quyt nh trc tip trong vic nh ch thng tr ca quc M v
tay sai, gii phng hon ton min Nam, thc hin ho bnh thng nht nc nh, hon thnh nhim v
cch mng dn tc dn ch nhn dn trong c nc.
- Trang 158 -
Chu Tin Lc
Cch mng hai min Nam Bc c quan h gn b vi nhau, tc ng qua li v thc y ln

nhau, to iu kin cho nhau pht trin. Thng li ginh c mi min l thng li chung ca cch
mng hai min.
II/ MIN BC HON THNH CI CCH RUNG T, KHI PHC KINH T, CI TO
QUAN H SN XUT (1954 1960)
1. Hon thnh ci cch rung t, khi phc kinh t, hn gn vt thng chin tranh (1954 1960)
a. Hon thnh ci cch rung t :
- Trong hn 2 nm (1954 1956) qua 5 t ci cch rung t, min Bc tch thu, trng thu,
trng mua khong 81 vn hcta rung t, 10 vn tru b v 1,8 triu nng c chia cho 2 triu h nng
dn lao ng. Khu hiu Ngi cy c rung tr thnh hin thc.
- Trong ci cch rung t, ta phm mt s sai lm nh u t trn lan c nhng a ch khng
chin c cng vi cch mng.. Quy nhm mt s nng dn, cn b , ng vin thnh a ch. ng,
Chnh ph pht hin v kp thi sa cha trong nm 1957 nn hu qu sai lm c hn ch v ngha
thng li ca ci cch rung t vn to ln, khi cng nng lin minh c cng c .
b. Khi phc kinh t, hn gn vt thng chin tranh
- Nng nghip: nng dn khai khn rung t hoang, tng thm n tru b, sm thm nng cu.
Nhiu cng trnh thy nng mi c xy dng, gip m rng din tch ti v tiu nc. Nm 1957, sn
lng lng thc t trn 4 triu tn, nn i kinh nin min Bc cn bn c gii quyt.
- Cng nghip: khi phc, m rng v xy dng nhiu nh my, x nghip mi. Cui nm 1957, c
97 nh my, x nghip ln do nh nc qun l.
- Th cng nghip, thng nghip: nhanh chng khi phc, m bo cung cp cc mt hng thit
yu cho nhn dn.
- Giao thng vn ti: khi phc 700 km ng st, sa cha v lm mi hng nghn km ng
t, xy dng bn cng, ng hng khng dn dng quc t
- Vn ha, gio dc c y mnh .
- Y t: c quan tm xy dng, nhiu nn dch ph bin min Bc khng cn.
c. ngha: cng c chnh quyn dn ch nhn dn, tng cng kh nng phng th t nc, m
rng Mt trn dn tc thng nht v quan h ngoi giao vi nhiu nc trn th gii.
2. Ci to quan h sn xut, bc u pht trin kinh t - x hi (1958 1960)
a. Ci to quan h sn xut:
- 1958 1960: min Bc ci to quan h sn xut x hi ch ngha i vi nng nghip, th
cng nghip, thng nghip nh, cng thng nghip t bn t doanh, khu chnh l hp tc ha nng
nghip. Cui 1960, min Bc c trn 85 % h nng dn vi 70 % rung t vo hp tc x nng nghip,
hn 87 % th th cng, 45 % ngi bun bn nh vo hp tc x.
- i vi t sn dn tc : ta ci to bng phng php ha bnh, cui 1960 c hn 95 % h t sn
vo cng t hp doanh .
* Kt qu: xa b c bn ch ngi bc lt ngi, thc y sn xut pht trin.
* Hn ch: Ta mc mt s sai lm nh ng nht ci to vi xa b t hu v cc thnh phn c
th, thc hin sai nguyn tc xy dng hp tc x l t nguyn, cng bng, dn ch nn khng pht huy
tnh ch ng, sng to trong sn xut .
b. Xy dng v pht trin kinh t, x hi:
- Kinh t: trng tm l pht trin kinh t quc doanh. Nm 1960 c 172 x nghip ln do trung
ng qun l v 500 x nghip do a phng qun l.
- Vn ha, gio dc, y t: pht trin. Nm 1960 s hc sinh tng 80 % so vi 1957, c s y t tng
11 ln so vi 1955.
III/ MIN NAM U TRANH CHNG CH M DIM, GI GN V PHT TRIN LC
LNG CCH MNG TIN TI NG KHI.
1. u tranh chng ch M Dim, gi gn v pht trin lc lng cch mng (1954 1959)
- T gia nm 1954, cch mng min Nam chuyn t u tranh v trang sang u tranh chnh tr,
i thi hnh Hip nh Ginev, i hip thng tng tuyn c thng nht t nc, i cc quyn t do,
dn sinh, dn ch; chng t cng, dit cng, trng cu dn .... Tiu biu l Phong tro ha bnh
ca tr thc v nhn dn Si Gn Ch Ln (thng 8/1954)
- Trang 159 -
Chu Tin Lc
- Phong tro b khng b, n p nhng vn dng cao, lan rng khp thnh th v nng thn, li
cun mi tng lp nhn dn tham gia, hnh thnh mt trn chng M Dim v chuyn dn sang dng
bo lc, tin hnh u tranh chnh tr kt hp vi u tranh v trang, chun b cho cao tro cch mng
mi.
2. Phong tro ng Khi (1959 1960)
a. Nguyn nhn
- 1957 1959: chnh quyn Ng nh Dim ban hnh chnh sch t cng, dit cng, ra o lut
10/59 t cng sn ra ngoi vng php lut, l my chm khp min Nam, lm cho mu thun gia nhn
dn min Nam vi quc M xm lc v tay sai pht trin gay gt, lng cch mng b tn tht nng,
i hi phi c bin php quyt lit a cch mng vt qua kh khn.
- Lc lng cch mng min Nam c gi gn v pht trin qua thc tin u tranh chnh tr,
ho bnh, i thi hnh Hip nh Ginev, tin ln dng bo lc, kt hp u tranh chnh tr vi u tranh
v trang, chun b cho s bng n phong tro cch mng mi.
- Thng 1/1959, Hi ngh Trung ng ng ln th XV xc nh: cch mng min Nam khng c
con ng no khc l s dng bo lc cch mng nh chnh quyn M Dim. Phng hng c
bn l da vo lc lng chnh tr ca qun chng l ch yu kt hp vi lc lng v trang nh
ch thng tr ca quc v phong kin, thit lp chnh quyn cch mng ca nhn dn.
b. Din bin
- Lc u phong tro n ra l t tng a phng nh Vnh Thnh, Bc i (2/1959), Tr Bng
(8/1959), sau lan khp min Nam thnh cao tro cch mng, tiu biu l cuc ng khi Bn Tre.
- Ngy 17/1/1960, ng khi n ra 3 x nh Thu, Phc Hip, Bnh Khnh (huyn M Cy,
tnh Bn Tre), t lan khp huyn M Cy v tnh Bn Tre (huyn Ging Trm, Ba Tri, Chu Thnh)
- Qun chng gii tn chnh quyn ch, lp y ban nhn dn t qun, lp lc lng v trang, tch
thu rung t ca a ch, cng ho chia cho dn cy ngho.
Phong tro lan khp Nam B, Ty Nguyn v mt s ni Trung Trung b. Cui nm 1960, ta lm
ch 600/1298 x Nam B, 3.200/5721 thn Ty Nguyn, 904/3829 thn Trung Trung b.
c. ngha
* i vi M Dim:
- Ging n nng n vo chnh sch thc dn mi ca M.
- Lm lung lay tn gc ch tay sai Ng nh Dim.
* V pha Ta:
- nh du bc pht trin nhy vt ca cch mng Vit Nam: t th gi gn lc lng sang th
tin cng.
- T kh th , ngy 20/12/1960, Mt trn dn tc gii phng min Nam Vit Nam ra i do Lut
s Nguyn Hu Th lm Ch tch, on kt ton dn u tranh chng M - Dim, lp chnh quyn cch
mng di hnh thc y ban nhn dn t qun.
Cu hi 222. Trnh by c im tnh hnh nc ta t sau Hip nh Ginev nm 1954 v nhng yu
cu ca Cch mng Vit Nam. Phn tch mi quan h gia nhim v ca cch mng hai min.
Cu hi 223. Trnh by nhng chuyn bin ca x hi min Bc t nm 1954 n nm 1960.
Cu hi 224. Mc d ci cch rung t ca ta khi tin hnh mc phi nhiu sai lm, thiu st, th nhng
chng ta khng nh y l mt ch trng ng n em li nhiu tc dng to ln cho t nc. Anh
(ch) hy nu ngha, tc dng ca ci cch rung t.
Cu hi 225. Phong tro u tranh chng ch M Dim ca nhn dn ta min Nam din ra nh
th no trong nhng nm u sau Hip nh Ginev ?
Cu hi 226. Trong thi k 1954 1975, phong tro u tranh no nh du bc pht trin ca cch
mng min Nam Vit Nam t th gi gn lc lng sang th tin cng ? Trnh by nguyn nhn dn
n s bng n ca phong tro .
Cu hi 227. Trnh by din bin, kt qu ca phong tro ng khi (1959 1960) min Nam Vit
Nam. Gii thch v sao ng khi c coi l mc nh du bc pht trin nhy vt ca cch mng
min Nam ?
- Trang 160 -
Chu Tin Lc
Cu hi 228.
Phn tch iu kin bng n v ngha ca phong tro "ng khi min Nam Vit Nam
(1959 1960).
Hng dn lm bi
a) iu kin :
- Chnh sch thc dn kiu mi ca M khng la bp v khut phc c nhn dn min Nam v
ngy cng l r tnh cht phn ng v bt lc ca n. Chnh sch t cng, dit cng, tng cng
khng b, n p, ra lut 10/59, ko l my chm o khp ni l nhng biu hin s tht bi c bn v
chnh tr ca M - Dim, y nhn dn min Nam vo cuc chin tranh quyt lit chng li chng.
- Qun chng cch mng min Nam tri qua Cch mng thng tm v khng chin chng
Php, tip tc u tranh lin tip chng M Dim trong nhng nm 1954 1959 hnh thnh mt lc
lng ng o, c t chc v thc cch mng rt cao lc lng v trang v cc cn c cch mng
c xy dng tr li.T nm 1957 tr i, nhiu cuc dit c tr gian din ra. Qun chng si sc v
sa son vng ln chng li M Dim ginh li quyn lm ch.
- Hi ngh Trung ng ng ln th 15 kp thi ra ch trng lnh o qun chng u tranh
theo con ng khi ngha ginh chnh quyn bng lc lng chnh tr ca qun chng l ch yu, kt
hp vi lc lng v trang nhn dn.
Tt c cc iu kin c th to ra mt tnh th cch mng chn mui cho s vng ln khi
ngha ng lot nhiu vng rng ln min ni v nng thn, dit c ph km, ginh quyn lm ch
cho nhn dn.
b) ngha:
- Cuc ng khi thng li ph sp tng mng chnh quyn M Dim nng thng,rng
ni, ginh chnh quyn ca M v tay nhn dn. Ch thc dn mi theo chin lc Aixenhao thc thi
min Nam tht bi c bn, chm dt thi k n nh tm thi v y ch M Dim vo thi k
khng hong trin min.
- nh du mt bc pht trin nhy vt ca cch mng min Nam, t u tranh chnh tr tin ln
khi ngha v u tranh v trang, tin hnh chin tranh cch mng, tip tc nh bi cc chin lc chin
tranh tip theo ca M v tay sai.
Cu hi 229.
V sao ni phong tro ng khi (1959 1960) l bc pht trin nhy vt ca cch mng
min Nam ?
Hng dn lm bi
- ng khi a cch mng min Nam t th gi gn lc lng cch mng sang th tin cng tiu
dit k th, thc hin mc tiu cch mng l gii phng min Nam, tin ln thng nht t nc.
- T phong tro ng khi, Mt trn dn tc gii phng min Nam Vit Nam c thnh lp v
vng gii phng rng ln, lin hon ra i.
- To iu kin xy dng v pht trin lc lng v trang cch mng min Nam.
- ng khi chm dt thi k n nh tm thi ca ch ngha thc dn kiu mi ca M min
Nam. T tr i, ch Si Gn khng hong trin min cho n tn ngy sp (1975).
- Kt lun: Vi tt c ni dung trn, phong tro ng khi (1959 1960) min Nam l bc
ngot ca cuc khng chin chng M, cu nc v n xc lp cc yu t cn bn nht bo m cho
cuc khng chin chng M, cu nc ca nhn dn ta min Nam d tri qua lu di, c lit nhng cui
cng nht nh s thng li.
Cu hi 230.
- Trang 161 -
Chu Tin Lc
Hi ngh Ban Chp hnh Trung ng ln th 15 ca Ban Chp hnh Trung ng ng Lao
ng Vit Nam (u nm 1959) l hi ngh chuyn hng sch lc u tranh chng quc M
xm lc. Hy chng minh iu v ch ra tc dng to ln ca hi ngh ny ?
Gi p n
1. Tnh hnh v nhim v cch mng nc ta sau Hip nh Ginev nm 1954 v ng Dng :
Sau nm 1954, t nc ta tm thi chia lm hai min v n thng 7/1956 s t chc Tng tuyn c hip
thng thng nht t nc. Vi tinh thn tn trng nhng iu k kt t nm 1954 n 1956 ri 1957,
chng ta ch trng dng hnh thc u tranh v mc ch u tranh l g ?
2. n nhng nm 1958 1895, khi b mt phn ng ca chnh quyn Ng nh Dim ngy cng
r nt, chng y mnh khng b th hnh thc u tranh ca ta l g v mc ch u tranh ra sao ?
3. n nm 1959, chnh sch tn bo ca Ng nh Dim dng ln n nh im b b lut 1059, th ng Lao ng Vit Nam quyt nh chuyn hng u tranh : cch mng min Nam khng c
con ng no khc l s dng bo lc cch mng nh chnh quyn M Dim. Phng hng c
bn l da vo lc lng chnh tr ca qun chng l ch yu kt hp vi lc lng v trang nh
ch thng tr ca quc v phong kin, thit lp chnh quyn cch mng ca nhn dn.
4. Trn c s hng ng Ngh quyt ca ng Lao ng Vit Nam, phong tro ni dy ca qun
chng nh th no ? Lit k cc nt mi ca phong tro. Ch n chi tin phong tro t u tranh l t
cc a phng tin ti u tranh rng khp ng khi. chnh l tc dng m Hi ngh Ban Chp
hnh Trung ng ln th 15 ca Ban Chp hnh Trung ng ng (u nm 1959) mang li.
Cu hi 231.
Bng nhng s kin lch s, hy chng minh phong tro ng khi (1959 1960)
chuyn cch mng min Nam t th gi gn lc lng sang th tin cng.
Hng dn lm bi
1. Sau Hip nh Ginev 1954, M thay th Php dng nn chnh quyn Ng nh Dim, thc
hin m mu chia ct Vit Nam, bin min Nam thnh thuc a kiu mi v cn c qun s ca M
ng Dng v ng Nam .
2. Trc tnh hnh trn y, cch mng min Nam t gia 1954 chuyn t u tranh v trang
chng Php sang u tranh chnh tr chng M - Dim, i thi hnh hip nh Ginev 1954, bo v ha
bnh, gi gn v pht trin lc lng cch mng. Cuc u tranh ca nhn dn i hip thng tng tuyn
c t do thng nht t nc, i cc quyn t do dn sinh, dn ch, chng n p khng b, chng chin
dch t cng, dit cng, chng tr h trng cu dn , bu c quc hidin ra mnh m. Phong
tro ha bnh din ra vi cc hnh thc mt tinh, hi hp v a yu sch din ra trn khp min Nam,
nht l cc th ln: Si Gn, Ch Ln, Hu, Nng, hnh thnh mt trn chng M - Dim. Phong
tro t u tranh chnh tr, ha bnh gn gi lc lng tng bc chuyn sang dng bo lc, tin hnh
u tranh chnh tr kt hp u tranh v trang, chun b cho cao tro cch mng mi.
3. T 1957 n 1959, cch mng min Nam gp mun vn kh khn do chnh sch n p khc
lit (tiu biu Lut 10/59) ca M - Dim i vi phong tro cch mng min Nam. Cuc u tranh ca
nhn dn ta min Nam i hi c bin php quyt lit a cch mng min Nam vt qua kh khn,
th thch. Trc tnh hnh , ng ta ra Ngh quyt 15 (1/1959) khng nh: Cch mng min Nam
phi s dng bo lc cch mng nh chnh quyn M - Dim. Phng hng c bn ca cch
mng min Nam l khi ngha ginh chnh quyn v tay nhn dn bng con ng u tranh chnh tr l
ch yu, kt hp vi u tranh v trang nh ch thng tr ca M - Dim.
4. Di nh sng ca Ngh quyt 15, phong tro ni dy t ch l t tng a phng nh cuc
ni dy Vnh Thnh (Bnh nh), Bc i (Ninh Thun) (2/1959), Tr Bng (Qung Ngi) (8/1959)
lan khp min Nam thnh cao tro cch mng, tiu biu l cuc ng khi Bn Tre (1/1960). Phong
tro ng khi lan ra cc tnh Nam B, Ty Nguyn, Trung Trung B. n cui 1960, cch mng
lm ch mt vng gii phng rng ln ng bng v min ni. Trong bi cnh , Mt trn Dn tc
Gii phng min Nam Vit Nam ra i, tr thnh trung tm on kt ton th nhn dn min Nam chng
M - Dim, gii phng min Nam, thng nht T Quc. c bit, phong tro ng khi ging mt
n nng n vo chnh sch thc dn mi ca M, lm lung lay tn gc chnh quyn tay sai Ng nh
Dim, nh du bc pht trin mi ca cch mng min Nam, chuyn t th gi gn lc lng sang th
tin cng.
- Trang 162 -
Chu Tin Lc
5. T 1961 1965, min Nam, M tin hnh cuc Chin tranh c bit. Chin tranh c
bit l hnh thc chin tranh xm lc thc dn mi, c tin hnh bng qun i tay sai di s ch
huy ca h thng c vn M, da vo v kh, trang b k thut v phng tin chin tranh ca M nhm
chng li lc lng cch mng v nhn dn ta, gi vng ch thc dn mi min Nam. Di s lnh
o ca ng v Mt trn Dn tc Gii phng min Nam Vit Nam, qun v dn min Nam y mnh
u tranh chng M v chnh quyn Si Gn, gi vng th tin cng c to ra t phong tro ng
khi, kt hp u tranh chnh tr vi u tranh v trang, tin cng v ni dy nh ch trn c ba vng
chin lc bng ba mi gip cng.
6. Kt qu n gia nm 1965, cc ch da ca Chin tranh c bit ng trc nguy c ph
sn hon ton. Vi cc chin thng An Lo, Ba Gia, ng Xoi (1965) lm cho qun i Si Gn c nguy
c tan r. Quc sch p chin lc - xng sng ca chin lc chin tranh c bit b ph sn v c
bn. ch ch cn kim sot 2200 p.Chnh quyn Si Gn lm vo khng hong nghim trng. T sau
o chnh Ng nh Dim (1/11/1963) n gia nm 1965, c 10 cuc o chnh.
7. Tm li, di ch thng tr ca M v chnh quyn Si Gn, nhn dn min Nam kin quyt
ng ln u tranh. Phong tro bt u t u tranh chnh tr gn gi lc lng l ch yu... Vi phong
tro ng khi nh du bc pht trin mi, cch mng min Nam chuyn sang th tin cng. Phong
tro cch mng min Nam t 1961 1965 l mt trong nhng biu hin in hnh ca th tin cng c
to ra t phong tro ng khi.
CHUYN 14
Xy dng ch ngha x hi min Bc, chin u chng chin lc

Chin tranh c bit ca quc M min Nam (1961 1965)
A. KIN THC C BN
I/ MIN BC BC U XY DNG C S VT CHT K THUT CA CH NGHA X
HI (1961 1965)
1. i hi i biu ton quc ln th III ca ng (thng 9/1960).
a. Hon cnh lch s: Gia lc cch mng hai min Nam Bc c nhng bc tin quan trng, ng
Lao ng Vit Nam t chc i hi i biu ton quc ln th III t ngy 5 n 10/9/1960 ti H Ni.
Tham d i hi c 255 i biu chnh thc v 51 i biu d khuyt.
b. Ni dung:
ra nhim v chin lc cho cch mng c nc v tng min
+ Min Bc: cch mng x hi ch ngha c vai tr quyt nh nht .
+ Min Nam: Cch mng dn tc dn ch nhn dn c vai tr quyt nh trc tip.
+ Cch mng hai min c quan h mt thit, gn b nhau nhm hon thnh cch mng dn tc dn
ch nhn dn trong c nc, thc hin ha bnh thng nht nc nh.
- Tho lun bo co chnh tr, bo co sa i iu l ng.
- Thng qua k hoch 5 nm ln th nht (1961 1965) xy dng ch ngha x hi min Bc.
- Bu Ban Chp hnh Trung ng ng Lao ng Vit Nam do H Ch Minh lm Ch tch v L
Dun lm B th th nht.
* ngha : i hi i biu ton quc ln th III ca ng Lao ng Vit Nam (9 1960) l
ngun nh sng mi, lc lng mi cho ton ng v ton dn ta xy dng thng li ch ngha x hi
min Bc v u tranh thc hin ho bnh thng nht nc nh.
2. Min Bc thc hin k hoch Nh nc 5 nm (1961 1965)
- Cng nghip c u tin xy dng, gi tr sn lng cng nghip nng nm 1965 tng 3 ln so
vi 1960, cng nghip quc doanh chim t trng 93% tng gi tr sn lng cng nghip min Bc.
- Nng nghip: i b phn nng dn tham gia hp tc x nng nghip.
- Thng nghip c u tin pht trin, gp phn pht trin kinh t, cng c QHSX mi, n
nh v ci thin i sng nhn dn.
- Giao thng pht trin c trong nc v quc t.
- Trang 163 -
Chu Tin Lc
- Gio dc y t c bc pht trin mnh

- Chi vin cho min Nam c nhn lc v vt lc chin u v xy dng vng gii phng.
- Ngy 7/02/1965, M gy chin tranh ph hoi min Bc ln th nht, min Bc chuyn hng xy
dng v pht trin kinh t cho ph hp vi iu kin chin tranh.
II/ MIN NAM CHIN U CHNG CHIN LC CHIN TRANH C BIT CA M
(1961 1965)
1. Chin lc Chin tranh c bit ca M min Nam
a. Bi cnh lch s: Cui 1960, sau phong tro ng khi min Nam, M ra v thc hin
Chin tranh c bit (1960 1965) min Nam Vit Nam. Trong khi , trn th gii, phong tro gii
phng dn tc dng ln mnh m e do h thng thuc a ca ch ngha quc. i phng li
Tng thng M G.Keni ra chin lc ton cu Phn ng linh hot v tin hnh chin lc
Chin tranh c bit.
b. m mu
- L hnh thc chin tranh xm lc thc dn kiu mi, c tin hnh bng qun i tay sai, di
s ch huy ca h thng c vn M, da vo v kh, trang b k thut, phng tin chin tranh ca M,
nhm chng li phong tro cch mng ca nhn dn ta.
- m mu c bn: dng ngi Vit nh ngi Vit
c. Th on:
ra k hoch Xtaly Taylo : Bnh nh min Nam trong 18 thng.
Tng vin tr qun s cho Dim, tng cng c vn M v lc lng qun i Si Gn.
Tin hnh dn dn lp p chin lc, trang b hin i, s dng ph bin cc chin thut
mi nh trc thng vn v thit xa vn.
Thnh lp B ch huy qun s M min Nam (MACV).
M nhiu cuc hnh qun cn qut nhm tiu dit lc lng cch mng, tin hnh nhiu hot
ng ph hoi min Bc, phong ta bin gii, vng bin nhm ngn chn s chi vin ca min
Bc cho min Nam.
2. Min Nam chin u chng Chin tranh c bit ca M
Mt trn dn tc gii phng min Nam Vit Nam v ng lnh o nhn dn ta kt hp u tranh
chnh tr vi u tranh v trang, ni dy tin cng ch trn ba vng chin lc (rng ni, nng thn ng
bng v th), bng ba mi gip cng (chnh tr, qun s, binh vn).
a. nh bi k hoch Xtaly Taylo (1961 1963): bnh nh min Nam trong 18 thng.
- 1961 1962: qun gii phng y li nhiu cuc tin cng ca ch.
* u tranh chng v ph p chin lc: din ra gay go quyt lit gia ta v ch. Ta ph p
chin lc i i vi dng lng chin u. Cui nm 1962, ta kim sot trn na tng s p vi 70%
nng dn min Nam.
* u tranh qun s
- Ngy 2/1/1963, qun dn ta thng ln trn p Bc (M Tho), nh bi cuc hnh qun cn qut
ca 2000 M - Ngy Si Gn c c vn M ch huy vi phng tin chin tranh hin i.
* u tranh chnh tr: din ra mnh m khp cc th ln, ni bt l u tranh ca i qun tc
di, ca cc tn Pht gio
Gp phn y nhanh qu trnh suy sp ca chnh quyn Ng nh Dim.
- Ngy 1/11/1963, M git dy cho cc tng lnh Si Gn o chnh lt Ng nh Dim. Chnh
quyn Si Gn lm vo tnh trng khng hong.
b. nh bi k hoch Ginxn Mc Namara : Tng cng vin tr qun s, n nh chnh
quyn Si Gn, bnh nh min Nam c trng im trong hai nm (1964 1965).
* nh ph p chin lc: tng mng ln p chin lc ca ch b ph v, lm ph sn c
bn xng sng ca chin tranh c bit. Cui nm 1964, ch ch cn kim sot c 3.300 p, ti
thng 6/1965, gim xung mc thp nht, ch cn kim sot 2.200 p. Vng gii phng ngy cng m
rng, tr thnh hu phng trc tip ca cch mng. Ti vng gii phng, chnh quyn cch mng cc cp
c thnh lp, rung t ca Vit gian b tch thu c chia cho dn cy ngho.
* V qun s:
- Trang 164 -
Chu Tin Lc
- ng Xun 1964 1965, ta thng ln trn Bnh Gi (2/12/1964), loi 1700 tn ch khi
vng chin, nh bi chin lc trc thng vn v thit xa vn.
- Sau , ta tip tc ginh thng li An Lo, Ba Gia, ng Xoi...
Lm ph sn v c bn chin lc Chin tranh c bit ca M.
3. ngha :
- Chin tranh c bit vi hai k hoch Xtaly Taylo v Ginxn Mc Namara ln ti mc
cao nht, song cng b ph sn thm hi vo cui nm 1954 u nm 1965, lm tht bi m mu dng
ngi Vit nh ngi Vit ca M.
- M tht bi trong vic s dng min Nam Vit Nam lm th im mt loi hnh chin tranh
n p phong tro cch mng trn th gii.
- M buc phi chuyn sang chin lc Chin tranh cc b (tc tha nhn s tht bi ca chin
tranh c bit).
- Chng t ng li lnh o ca ng l ng n v s trng thnh nhanh chng ca Qun
Gii phng min Nam Vit Nam.
- Thng li ny m rng v pht trin ton din th chin lc tin cng ca cch mng, l c s
nhn dn ta min Nam tin ln p tan nhng k hoch chin tranh mi ca quc M, ginh thng
li hon ton.
- Gp phn bo v min Bc, lm ph sn k hoch tin cng ra Bc ca M - Ngu.
Cu hi 232. i hi i biu ton quc ln th III ca ng Lao ng Vit Nam hp trong bi cnh lch
s nh th no ? Nu ni dung v ngha ca i hi.

Cu hi 233. i hi i ton quc ln th III ng Lao ng Vit Nam cp ti nhim v chung v
nhim v cch mng mi min Nam, Bc nh th no ? V sao nhim v xy dng ch ngha x hi
min Bc l nhim v quyt nh nht trong s nghip cch mng ca cc nc ?
Cu hi 234. Cho bit min Bc t c nhng thnh tu g trong thc hin k hoch kinh t - x hi 5
nm (1961 1965).
Cu hi 235. Trnh by m mu v th on ca M khi tin hnh Chin tranh c bit (1961 1965)
min Nam. Qun dn min Nam chin u chng Chin tranh c bit v ginh c thng li nh
th no ?
Cu hi 236. Nhng thng li ln ca qun dn min Nam trong cuc u tranh chng chin lc
Chin tranh c bit ca M t 1961 n 1965.
Cu hi 237.
Bng nhng s kin lch s, hy chng minh cu ni ca Ch tch H Ch Minh ti Hi ngh

Chnh tr c bit (3 1964) : Trong 10 nm qua, min Bc nc ta tin hnh nhng bc di
cha tng thy trong lch s dn tc. t nc, x hi v con ngi u i mi.
Hng dn lm bi
1. T nm 1954 n nm 1957, sau khi min Bc hon ton gii phng, bt tay vo cng cuc
ci cch rung t, khi phc kinh t, hn gn vt thng chin tranh. Qua 5 t ci cch rung t, giai
cp o ch cn bn b xo b. Nng dn lm ch nng thn, nguyn vng lu i ca nhn dn l
ngi cy c rung c thc hin.
- Cng cuc khi phc kinh t c ton dn tch cc hng ng v trin hai trong tt c cc
ngnh. Trong nng nghip, nng dn hng hi khai khn rung t b hoang, bo m cy cy ht rung
t vng ch, tng thm n tru b, sm thm nng c. H thng iu c tu b. Trong cng nghip,
giai cp cng nhn nhanh chng khi phc v m hu ht cc c s cng nghip. Cc ngnh th cng
nghip min Bc cng c khi phc nhanh chng. Trong thng nghip, h thng mu dch quc
doanh v hp tc x mua bn c m rng, cung cp ngy cng nhiu mt hng cho nhn dn; giao
lu hng ho gia cc a phng ngy cng pht trin; hot ng ngoi thng dn dn tp trung vo tay
Nh nc. Giao thng vn ti c ch trng.
- Trang 165 -
Chu Tin Lc
- Vn ho gio dc c y mnh. H thng y t chm sc sc kho cho nhn dn c Nh nc

quan tm xy dng . Np sng lnh mnh, gi gn v sinh c vn ng thc hin khp mi ni.
2. T nm 1958 n nm 1960, min Bc thc hin ci cch quan h sn xut, bc u pht trin
kinh t - vn ho. Min Bc ly ci tp x hi ch ngha lm trng tm: ci to i vi cng nghip, th
cng nghip, thng nghip nh, cng thng nghip t bn t doanh, trong khu chnh l hp tc ho
nng nghip. Kt qu ci to l xo b c bn ch ngi bc lt ngi, c tc dng thc y sn
xut pht trin, nht l trong iu kin chin tranh, hp tc x bo i sng vt cht, tinh thn cho
ngi ra i chin u, phc v chin u.
3. T nm 1961 n nm 1965, min Bc bc vo thc hin k hoch Nh nc 5 nm ln th
nht, min Bc chuyn sang ly xy dng ch ngha x hi lm trng tm. Nhim v c bn ca k hoch
5 nm l ra sc pht trin cng nghip v nng nghip, tip tc cng cuc ci to x hi ch ngha, cng
c v tng cng thnh phn kinh t quc danh, ci thin mt bc i sng vt cht v vn ho ca nhn
dn lao ng, cng c quc phng, tng cng trt t v an ninh x hi.
- Cng nghip c u tin xy dng, gi tr sn lng cng nghip nng nm 1965 tng 3 ln so
vi 1960, cng nghip quc doanh chim t trng 93% tng gi tr sn lng cng nghip min Bc.
- Nng nghip: i b phn nng dn tham gia hp tc x nng nghip. Nng dn bc u thc p
dng khoa hc k thut vo sn xut nng nghip. H thng tu nng pht trin, trong c cng trnh
Bc Hng Hi. Nhiu hp tc x v vt nng sut 5 tn thc trn 1 hcta gieo trng.
- Thng nghip c u tin pht trin, gp phn pht trin kinh t, cng c quan h sn xut
mi, n nh v ci thin i sng nhn dn.
- Giao thng ng b, ng st, ng lin tnh, lin huyn, ng sng, ng hng khng
c cng c. Vic i li trong nc v giao thng quc t thun li hn trc.
- Gio dc t ph thng n i hc pht trin nhanh.
- Y t c u t pht trin, xy dng khong 6.000 c s.
- Chi vin cho min Nam c nhn lc v vt lc chin u v xy dng vng gii phng. Trong
5 nm, mt khi lng v kh, n dt,...c chuyn vo chin trng. Ngy cng c nhiu n v v
trang, cn b qun s v cn b cc ngnh c a vo min Nam tham gia chin u, phc v chin
u v xy dng vng gii phng.
Nhng thnh tu t c trong vic thc hin k hoch 5 nm (1961 1965) v ni chung
trong 10 nm (1954 1964) lm thay i b mt x hi min Bc. Ti Hi ngh Chnh tr c bit
(3/1964), Ch tch H Ch Minh ni : Trong 10 nm qua, min Bc nc ta tin hnh nhng bc di
cha tng thy trong lch s dn tc. t nc, x hi v con ngi u i mi.
Ngy 7/2/1965, M gy chin tranh ph hoi min Bc ln th nht, min Bc chuyn hng xy
dng v pht trin kinh t cho ph hp vi iu kin chin tranh.
Cu hi 238.
m mu v th on ca M min Nam c g khc nhau gia hai giai on 1954 1960 v

1961 1965 ?
Hng dn lm bi
- Trong gian on 1954 1960 : Sau khi Hip nh Ginev k kt, M tm cch ht cng Php khi
Vit Nam, dng nn tp on tay sai Ng nh Dim thc hin m mu chia ct lu di t nc ta,
trn c s , bin min Nam thnh thuc a kiu mi. thc hin m mu M Dim ra sc ph
b Hip nh Ginev v Vit Nam, ng thi M s dng tp on tay sai Ng nh Dim thi hnh cc
chnh sch T cng, Dit cng, c nhng ngi cng sn ra khi vng php lut, ri thi hnh Lut
10 59, l my chm khp min Nam, thc hin ci gi l Th bn lm cn hn b st. Nhng m
mu v th on nm trong chin lc chin tranh mt pha ca M, p dng t nm 1954 n 1960.
- Trong giai on t nm 1961 1965 : Sau khi tht bi trong chin lc chin tranh mt pha, M
chuyn sang chin lc Chin tranh c bit, l mt hnh thc chin tranh xm lc thc dn mi, c
tin hnh bng qun i tay sai, di s ch huy ca h thng c vn ca M, da vo v kh, trang b k
thut v phng tin chin tranh ca M, nhm chng li cc lc lng cch mng v nhn dn ta.
- m mu c bn ca M trong chin lc Chin tranh c bit l dng ngi Vit nh ngi
Vit. thc hin m mu , M ra k hoch Xtaly Taylo vi ni dung ch yu l bnh nh
min Nam trong vng 18 thng. Thc hin k hoch, M tng cng vin tr qun s cho Dim, tng
- Trang 166 -
Chu Tin Lc
nhanh lc lng qun i Si Gn, tin hnh dn dn lp p chin lc, s dng ph bin cc chin
thut mi trc thng vn:, thit xa vn, p chin lc c xem nh Xng sng ca Chin
tranh c bit v nng ln thnh quc sch. Chng coi vic lp : p chin lc nh mt cuc chin
tranh tng lc nhm y lc lng cch mng ra khi cc p, tch dn ra khi cch mng, tin ti nm
dn, thc hin chng trnh bnh nh min Nam.
Nh vy, so vi giai on 1954 1960 th trong giai on 1961 1965, M thc hin m mu v
th on tinh vi hn. Mt mt, M tng cng pht trin lc lng qun Ngu, song mt khc li tng
cng h thng c vn, v kh v phng tin chin tranh ca M chng li cch mng v nhn dn
min Nam.
CHUYN 15
Chin u chng chin lc Chin tranh cc b min Nam v chin

tranh ph hoi min Bc ln th nht ca quc M (1965 1968)
A. KIN THC C BN
I/ MIN NAM CHIN U CHNG CHIN TRANH CC B CA M (1965 1968)
1. Chin lc Chin tranh cc b ca M min Nam
a. m mu
Gia 1965, trc nguy c chin lc chin tranh c bit b ph sn, M phi chuyn sang chin
lc chin tranh cc b min Nam v m rng ph hoi ra min Bc.
y l hnh thc chin tranh xm lc thc dn kiu mi, c tin hnh bng lc lng vin
chinh M l ch yu cng qun ng minh v qun i Si Gn vi cc phng tin chin tranh hin
i. Qun s lc cao nht (1969) ln n 1,5 triu tn (M hn 0,5 triu).
b. Th on
M t a qun vo min Nam v tng cng pht trin ngy qun. Vi u th v qun s, M
cho m cuc hnh qun tm, dit vo Vn Tng v 2 cuc phn cng 2 ma kh 1965 1966 v 1966
1967 nhm tm dit v bnh nh vo vng cn c khng chin.
2. Qun dn min Nam chin u chng Chin tranh cc b
Qun dn ta chin u chng chin tranh cc b bng sc mnh c dn tc, ca tin tuyn v hu
phng vi ch quyt chin quyt thng gic M xm lc.
a. Qun s
* Trn Vn Tng (Qung Ngi)
- Ngy 18/08/1965: M huy ng 9000 qun, nhiu xe tng, xe bc thp, my bay, tu chin m
cuc hnh qun vo thn Vn Tng, nhm tiu dit mt n v ch lc ca ta.
- Kt qu: Sau 1 ngy chin u, ta loi khi vng chin 900 ch, 22 xe tng, 13 my bay. p tan
hon ton cuc cn qut qu m ca ch.
- ngha: Vi chin thng ny chng t lc lng v trang min Nam hon ton sc mnh
ng u v nh bi i qun vin chinh ca M. ng thi, chng t rng cch mng min Nam hon
ton c kh nng nh thng qun M v qun s trong chin lc Chin tranh cc b vn l chim
lc ca M hi vng ginh thng li bng sc mnh qun s. Vn Tng c coi l p Bc i vi
M, m u cho cao tro tm M nh, tm ngy dit trn khp min Nam.
* Cuc tn cng 2 ma kh :
- 1965 1966 :
+ M huy ng 72 vn qun (22 vn M v ng minh), m 450 cuc hnh qun, trong c 5
cuc hnh qun tm dit ln, nhm vo hai hng chin lc chnh: Lin khu V v ng Nam B.
+ Ta tn cng khp ni, ginh nhiu thng li, loi khi vng chin 104.000 ch (c 45.500 M
v ng minh), bn ri 1430 my bay.
- 1966 1967 :
- Trang 167 -
Chu Tin Lc
+ M huy ng 98 vn qun (44 vn M v ng minh), m 895 cuc hnh qun, c 3 cuc hnh
qun bnh nh v tm dit ln, tiu biu l Gian-xn Xi-ti nh vo cn c Dng Minh Chu nhm
tiu dit qun ch lc v c quan u no ca ta.
+ Ta tn cng khp ni, p tan cuc hnh qun tm dit v bnh nh ca M, loi khi vng
chin 151.000 ch (73.500 M v ng minh), bn ri 1231 my bay.
Vi chin thng trong hai ma kh lm cho gng km tm dit ca ch b b gy hon ton,
buc ch vo th phng ng.
b. Chnh tr
+ Khp ni t thnh th n nng thn , nhn dn ni dy u tranh trng tr c n, ph p chin
lc, i M rt v nc , i t do dn ch.
+ Uy tn Mt trn dn tc gii phng min nam Vit Nam ln cao. Cng lnh ca mt trn c 41
nc, 12 t chc quc t v 5 t chc khu vc ng h.
3. Cuc tng tin cng v ni dy ng lot Tt Mu Thn 1968
a. Hon cnh lch s : Bc vo ma xun nm 1968, xut pht t nhn nh so snh lc lng
thay i c li cho ta sau hai ma kh, ng thi li dung mu thun M trong nm bu c tng thng
(1968), ta ch trng m mt cuc Tng tin cng v ni dy trn ton min Nam, trng tm l th.
b. Mc tiu: Tiu dit b phn quan trng qun vin chinh M, lm sp ngy quyn, buc M
phi tin hnh m phn, rt qun v quc
c. Din bin : 3 t
* t 1: T 30/1/1968 n 25/02/1968: Ta ng lot tn cng 37/44 tnh, 4/6 th, 64/242 qun.
- Ti Si Gn: Ta tn cng cc v tr u no ca ch (Dinh c lp,To i s M, B tng tham
mu Ngy, Tng nha cnh st Si Gn , sn bay Tn Sn Nht ,i pht thanh).
- Kt qu: Ta loi khi vng chin 147.000 ch (43000 M), ph hy khi lng ln vt cht v
cc phng tin chin tranh ca ch.
* t 2 (thng 5, 6) v t 3 (thng 8, 9): Ta gp nhiu kh khn v tn tht
* Nguyn nhn: Do ta ch quan trong nh gi tnh hnh, ra yu cu cha st vi thc t,
khng kp thi kim im rt kinh nghim nh gi tnh hnh v c ch trng chuyn hng kp thi,
chm thy nhng c gng mi ca ch v kh khn lc ca ta
d. ngha
- Lm lung lay ch xm lc ca M .
- Buc M phi tuyn b phi M ho chin tranh (tc tha nhn tht bi chin tranh cc b) v
chm dt chin tranh ph hoi min Bc, chp nhn n bn hi ngh Pari m phn v chm dt chin
tranh Vit Nam.
II/ MIN BC VA CHIN U CHNG CHIN TRANH PH HOI LN TH NHT CA
M, VA SN XUT (1965 1968).
1. M tin hnh chin tranh bng khng qun v hi qun ph hoi min Bc
- Ngy 5/8/1964, M dng ln "s kin vnh Bc B" cho my bay nm bom, bn ph mt s ni
min Bc (ca sng Gianh, Vinh Bn Thy)...
- Ngy 7/2/1965, M nm bom th x ng Hi, o Cn C... chnh thc gy ra cuc chin
tranh ph hoi bng khng qun v hi qun i vi min Bc.
* m mu:
- Ph tim lc kinh t - quc phng, ph cng cuc xy dng ch ngha x hi min Bc.
- Ngn chn chi vin t bn ngoi vo min Bc v t min Bc vo min Nam.
- Uy hip tinh thn, lm lung lay quyt tm chng M ca nhn dn Vit Nam.
2. Min Bc chin u chng chin tranh ph hoi, va sn xut va lm ngha v hu phng
a. Min Bc chin u chng chin tranh ph hoi
- Chuyn mi hot ng sang thi chin, qun s ha ton dn, p cng s, o hm, s tn...
trnh thit hi v ngi v ca, tip tc chin u v sn xut. H ch n l nh, ai khng trc tip
chin u th phc v sn xut.
- Ch trng : y mnh kinh t a phng (cng nng nghip, giao thng vn ti) m bo
phc v chin tranh.
- Trang 168 -
Chu Tin Lc
Vi tinh thn Khng c g qu hn c lp t do, qun dn min Bc thi ua chng M, t

nhiu thnh tch ln trong chin u v sn xut. Sau hn 4 nm (5/8/1964 1/11/1968), min Bc bn
ri 3.243 my bay (6 B52, 3 F111), loi khi vng chin hng ngn phi cng, bn chm 143 tu chin.
Ngy 1/11/1968, M buc phi ngng nm bom min Bc.
b. Min Bc va sn xut va lm ngha v hu phng:
* Sn xut
- Nng nghip: din tch canh tc c m rng, nng sut tng, t ba mc tiu (5 tn thc, 2
u ln, 1 lao ng/ 1ha/1 nm).
- Cng nghip: nng lc sn xut mt s ngnh c gi vng, p ng nhu cu thit yu ca
sn xut v i sng.
- Giao thng vn ti: m bo thng xuyn thng sut.
* Lm ngha v hu phng
- Min Bc phn u Mi ngi lm vic bng hai. V tin tuyn ku gi, hu phng sn sng
p li: Thc khng thiu mt cn, qun khng thiu mt ngi.
- Tuyn ng H Ch Minh trn b v trn bin bt u khai thng (thng 5/1959), ni lin hu
phng vi tin tuyn. Trong 4 nm (1965 1968) a hn 30 vn cn b, b i vo Nam chin u v
xy dng vng gii phng, cng hng chc vn tn v kh, n dc, lng thc, thuc men, tng gp
10 ln so vi trc.
Ngun chi vin cng vi thng li trong chin u v sn xut ca qun dn min Bc gp
phn quyt nh vo thng li ca qun dn ta min Nam trong chin u chng chin lc Chin
tranh cc b ca M.
Cu hi 239. Cuc chin u ca qun v dn ta min Nam Vit Nam chng chin lc Chin tranh
cc b ca M (1965 1968) :
a. Chin lc chin tranh cc b : hon cnh lch s, m mu v th on ca M.
b. Trnh by nhng thng li quyt nh v qun s ca qun v dn ta.
c. Thng li c tc dng nh th no i vi tin trnh pht trin ca cch mng Vit
Nam trong s nghip chng M cu nc ?
Cu hi 240. Trong trn Vn Tng (8/1965) v ma kh 1965 1966; 1966 1967, qun dn ta
ginh thng li nh th no ? Cho bit ngha ca tng thng li.
Cu hi 241. Din bin v ngha lch s ca cuc Tng tin cng v ni dy ca qun dn min Nam
tt Mu thn (1968) ?
Cu hi 242. T nm 1965 n nm 1968, qun dn ta min Bc chin u v sn xut nh th no
v p ng nhng yu cu g ca cch mng c nc ?

Cu hi 243.
Phn tch im ging nhau v khc nhau gia hai chin lc Chin tranh c bit v
Chin tranh cc b ca M min Nam Vit Nam.
Hng dn lm bi
T nm 1961 n 1968, M lin tc tin hnh cc chin lc chin tranh xm lc Vit Nam :
Chin tranh c bit (1961 1965) v Chin tranh cc b (1965 1968), gia 2 chin lc ny c
nhng im ging v khc nhau :
* Ging nhau: (m mu) u l hnh thc chin tranh xm lc thc dn mi nm trong chin
lc ton cu "Phn ng linh hot" nhm bin min Nam thnh thuc a kiu mi, chng li cch mng
v nhn dn ta...
* Khc nhau: (th on)
+ Lc lng:
- Trang 169 -
Chu Tin Lc
- Chin tranh c bit c tin hnh bng qun i Si Gn, di s ch huy ca c vn M,

c M trang b phng tin chin tranh v cung cp USD...
- Chin tranh cc b c tin hnh bng qun vin chinh M, qun ng minh v qun i Si
Gn (trong qun M gi vai tr quan trng)...
+ Tnh cht c lit : Chin tranh c bit min Nam, cn Chin tranh cc b m rng c hai
min Nam Bc.
+ Bin php:
- Chin tranh c bit c thc hin vi hai k hoch: Xtaly Taylo v Ginxn Mc
Namara vi cc bin php nh: xy dng qun i Si Gn, dn dn lp p chin lc...
- Chin tranh cc b c thc hin bng nhng cuc hnh qun bnh nh, tm dit vi hai
cuc phn cng chin lc ma kh 1965 1966 v 1966 1967, nhm tiu dit lc lng cch mng...
+ Qui m:
- Chin tranh c bit ch tin hnh min Nam ...
- Chin tranh cc b va tin hnh Min Nam ng thi gy chin tranh ph hoi Min Bc ...
CHUYN 16
Chin u chng chin lc Vit Nam ho chin tranh min Nam v

chin tranh ph hot min Bc ln th hai ca quc M (1969 1973)
A. KIN THC C BN
I/ CHIN U CHNG CHIN LC VIT NAM HA V "NG DNG HA CHIN
TRANH CA M (1969 1973)
1. Chin lc Vit Nam ha v ng Dng ha chin tranh ca M
a. Bi cnh
u nm 1969, Tng thng Nchxn va ln nm chnh quyn ra chin lc ton cu Ngn
e thc t. Sau tht bi ca chin lc Chin tranh cc b, M phi chuyn sang chin lc Vit
Nam ha chin tranh v ng Dng ha chin tranh.
b. m mu
- y l hnh thc chin tranh thc dn kiu mi c tin hnh bng qun i Si Gn l ch yu,
c s phi hp ca ha lc v khng qun M, vn do M ch huy bng h thng c vn.
- M rng xm lc Lo v Campuchia, thc hin m mu Dng ngi ng Dng nh ngi
ng Dng.
- M tng vin tr gip qun s ngy tng ln 1 triu ngi cng vi trang thit b hin i qun
ngy t gnh vc c chin tranh.
- Li dng mu thun Trung X, tho hip vi Trung Quc, ho hon vi Lin X nhm hn ch
s gip ca cc nc i vi cuc khng chin ca nhn dn ta.
2. Chin u chng chin lc Vit Nam ha chin tranh v ng Dng ha chin tranh ca
M.
- Chin u chng Vit Nam ha chin tranh l chng li cuc chin tranh ton din c tng
cng v m rng ra ton ng Dng. Ta va chin u trn chin trng va u tranh trn bn m
phn vi ch.
- Nm 1969, thc hin Di chc ca Bc H, c nc y mnh cuc khng chin chng M
cu nc.
a. Thng li v chnh tr
- Ngy 6/6/1969, Chnh ph cch mng lm thi Cng ha min Nam Vit Nam thnh lp, c 23
nc cng nhn, 21 nc t quan h ngoi giao.
- Trong hai nm 1970 1971, nhn dn ta cng vi nhn dn hai nc Campuchia v Lo ginh
c nhng thng li c ngha chin lc trn mt trn qun s v chnh tr.
- Trang 170 -
Chu Tin Lc
- Ngy 24 n 25/4/1970: Hi ngh cp cao 3 nc ng Dng hp nhm i ph vic M ch o

b tay sai lm o chnh lt Chnh ph trung lp ca Xihanc (18/3/1970) chun b cho bc phiu
lu qun s mi; biu th quyt tm on kt chng M.
- cc ni khc, phong tro u tranh ca cc tng lp nhn dn v sinh vin, hc sinh n ra lin
tc.
- Qun chng ni dy ph p chin lc, chng bnh nh. u nm 1971, cch mng lm ch
thm 3600 p vi 3 triu dn
b. Thng li qun s
- T ngy 30/4 30/6/1970, qun dn Vit Campuchia p tan cuc hnh qun xm lc
Campuchia ca 10 vn M v qun Si Gn, loi khi vng chin 17.000 ch, gii phng 5 tnh ng bc
vi 4,5 triu dn.
- T 12/2 n 23/3/1971, qun dn Vit Lo p tan cuc hnh qun Lam Sn 719 ca M v
qun Si Gn, loi khi vng chin 22.000 ch, gi vng hnh lang chin lc ca cch mng ng
Dng.
- Thng li trn mt trn qun s h tr v thc y phong tro u tranh chnh tr, chng bnh
nh.
3. Cuc Tin cng chin lc 1972
- Ngy 30/3/1972: Ta bt ng m cuc tin cng chin lc, nh vo Qung Tr, ly Qung Tr
lm hng tn cng ch yu, ri pht trin rng khp min Nam, dit 20 vn qun Si Gn, gii phng
vng t ai rng ln.
- Sau , ch phn cng mnh, gy cho ta nhiu thit hi. M tin hnh tr li chin tranh ph hoi
min Bc t ngy 6/4/1972.
* ngha.
- Ging n mnh vo chin lc Vit Nam ha chin tranh.
- Buc M phi tuyn b M ha tr li cuc chin tranh (tc tha nhn s tht bi ca chin
lc Vit Nam ha chin tranh).
II/ MIN BC KHI PHC V PHT TRIN KINH T - X HI, CHIN U CHNG
CHIN TRANH PH HOT LN TH HAI CA M V LM NGHA V HU PHNG
(1969 1973)
1. Min Bc khi phc v pht trin kinh t - x hi
- Yu cu cp bch ca min Bc trong giai on ny l khc ph hu qu chin tranh, khi pc v
pht trin kinh t - x hi, khc phc nhng yu km trong nn kinh t.
- Thc hin ch trng ca ng ng v Di chc ca H Ch tch, trn khp min Bc dy ln
phong tro thi ua hc tp, cng tc, lao ng sn xut nhm khi phc v pht trin kinh t - x hi.
- Nng nghip, chn nui c a ln lm ngnh chnh. Cc hp tc x tch cc p dng nhng
tin b khoa hc k thut v nhiu bin php thm canh tng v. Sn lng lng thc nm 1970 tng
hn 60 vn tn so vi nm 1968. Vic ci tin qun l hp tc x c bc pht trin.
- Cng nghip, nh my Th in Thc B (Yn Bi) l nh my thu in c ta gp rt hon
thanh v bt u pht in t thng 10/1971. Mt s ngnh cng nghip quan trng, nh in, than, c
kh, vt liu xy dng .u c bc pht trin. Gi tr sn lng cng nghip tng nm 1971 tng 142%
so vi nm 1968.
- Giao thng vn ti, cc tuyn giao thng chin lc b ph hoi nng n c khi phc.
- Vn ho, gio dc, y t cng nhanh chng c khi phc v pht trin.
2. Min Bc va chin u chng chin tranh ph hoi, va sn xut
- Ngy 6/6/1972, M cho my bay nm bom bn ph mt s ni thuc khu IV c.
- Ngy 16/4, Nchxn chnh thc tin hnh cuc chin tranh bng khng qun v hi qun ph hot
min Bc ln hai. n ngy 9/5, tuyn b phong to cng Hi Phng cng cc ca sng, lung lch, vng
bin min Bc.
- Nh chun b trc v vi t th lun lun sn sng chin u, min Bc ch ng, kp thi
chng tr ch ngay t u trn. Cc hot ng xy dng min Bc vn khng b ngng tr
- Ngy 14/2/1972, Nchxn ph chun k hoch m cuc tp kch chin lc ng khng bng
my bay B52 vo H Ni v Hi Phng, by u t ti ngy 18 n 29/12/1972.
- Trang 171 -
Chu Tin Lc
* Qun dn ta min Bc nh tr khng qun M nhng n ch ng, bn ri 81 my bay,

bt sng 43 phi cng M, tp tan cuc tp kch ng khng bng my bay B52 ca chng. Thng li ny
c coi nh trn in Bin Ph trn khng.
* Trong cuc chin tranh ph hot ln th hai (t 6/4 n 15/1/1973), min Bc bn ri 735 my
bay M, bn chm 125 tu chin, loi khoti vng chin u hng trm phi cng M.
in Bin Ph trn khng l trn thng quyt nh ca ta, buc M phi tuyn b ngng
hng cc hot ng chng ph min Bc (15/1/1973) v k Hip nh Pari (27/1/1973).
3. Min Bc thc hin ngha v hu phng ln
Trong thi gian M ngng nm bom sau chin tranh ph hoi ln th nht v c trong ln th hai,
min Bc tp trung ln kh nng lc lng v phng tin khc phc kp thi hu ca nhng trn
nh ph khc lit, vt qua nhng cuc bao vy phong to gt gao ca ch, bo m tip nhn tt hng
vin tr t bn ngoi v chi vin theo yu cu ca tin tuyn min Nam, c c chin trng Lo v
Campuchia.
III/ HIP NH PARI V CHM DT CHIN TRANH LP LI HA BNH VIT NAM
1. Hon cnh lch s
u nm 1967, sau thng li trong hai ma kh 1965 1966 v 1966 1967, ta ch trng m
thm mt trn tin cng ngoi giao. Mc tiu ngoi giao trc mt l i M chm dt khng iu kin
chin tranh ph hoi min Bc, coi l iu kin i n thng lng bn hi ngh.
Nm 1968, sau Mu Thn 1968 v thng li ca ta trong chin tranh ph hoi II, M phi thng
lng vi ta t 13/5/1968 (T 25/1/1969, gia 4 bn gm M + Vit Nam Cng ha v Vit Nam dn
ch cng ha + Mt trn dn tc gii phng min Nam Vit Nam)
- Sau nhiu cuc tip xc, lp trng hai bn qu xa nhau: Vit Nam i M v ng minh rt
qun, tn trng cc quyn dn tc c bn v quyn t quyt ca nhn dn Vit Nam. Ngc li, M i
min Bc rt qun v t chi k d tho Hip nh d tha thun (10/1972)
- Thng 12/1972, M m cuc tp kch bng my bay chin lc B52 vo H Ni v Hi Phng
trong 12 ngy m. Vit Nam p tan cuc tp kch bng khng qun ca M, lm nn trn in Bin
Ph trn khng, buc M phi tr li k Hip nh Pari.
- Ngy 27/1/1973, Hip nh Pari v chm dt chin tranh Vit Nam c k kt gia 4 B
trng i din cc Chnh ph tham d hi ngh.
2. Ni dung c bn ca Hip nh Pari
Hoa K v cc nc cam kt tn trng c lp, ch quyn thng nht v ton vn lnh th ca
Vit Nam.
Hai bn ngng bn min Nam lc 24 gi ngy 27/01/1973 v Hoa K cam kt chm dt mi
hot ng chng ph min Bc Vit Nam.
Hoa K rt ht qun i ca mnh v qun ng minh trong vng 60 ngy k t khi k hip nh,
hu b cc cn c qun s M, cam kt khng tip tc can thip vo ni b ca min Nam Vit
Nam.
Nhn dn min Nam t quyt nh tng lai chnh tr thng qua tng tuyn c t do, khng c
s can thip ca nc ngoi.
Hai min Nam Bc Vit Nam s thng lng v vic thng nht t nc, khng c s can
thip ca nc ngoi.
Hai bn ngng bn, trao tr cho nhau t binh v dn thng b bt.
Cc bn cng nhn thc t min Nam Vit Nam c 2 chnh quyn, 2 qun i, 2 vng kim sot
v 3 lc lng chnh tr (lc lng cch mng, lc lng ho bnh trung lp v lc lng chnh
quyn Si Gn).
Hoa K cam kt gp phn vo vic hn gn vt thng chin tranh Vit Nam v ng Dng,
tin ti thit lp quan h mi, bnh ng v cng c li gia hai nc.
3. ngha lch s
- L thng li ca s kt hp gia u tranh chnh tr, qun s, ngoi giao, l kt qu ca cuc
u tranh kin cng, bt khut ca qun dn ta trn c hai min t nc.
- M ra bc ngot mi cho cch mng Vit Nam, to thi c thun li nhn dn ta tin ln
gii phng hon ton min Nam.
- Trang 172 -
Chu Tin Lc
Cu hi 244. Nu m mu v th on ca M trong chin lc Vit Nam ho chin tranh v ng
Dng Ho chin tranh (1969 1973).

Cu hi 245. Nu nhng thng li chung ca ba nc ng Dng trn cc mt trn qun s, chnh tr,
ngoi giao trong chin u chng chin lc Vit Nam ho chin tranh v ng Dng ho chin
tranh ca M (1969 1973).
Cu hi 246. Cuc tin cng chin lc nm 1972 min Nam : din bin chnh, kt qu v ngha.
Cu hi 247. Min Bc t c nhng thnh tu g trong vic thc hin nhim v khi phc v pht
trin kinh t x hi t nm 1969 n 1973 ?
Cu hi 248. Qun v dn min Bc nh bi nhng cuc tp kch bng khng qun ca M cui nm
1972 nh th no ? Nu kt qu v ngha.
Cu hi 249. Cuc tp kch bng my bay chin lc B-52 ca quc M vo H Ni, Hi Phng trong
12 ngy m cui nm 1972 nhm mc ch g ? Thng li ca qun dn ta ginh c trong trn chin
u chng tp kch ca M nh th no ? Nu ngha ca thng li .
Cu hi 250. Min bc thc hin ngha v ca hu phng nh th no i vi tin tuyn min Nam
t nm 1969 n nm 1973 ?
Cu hi 251. Hon cnh lch s dn n vic k kt Hip nh Pari v chm dt chin tranh lp li ho
bnh Vit Nam (27/1/1973). Ni dung c bn v ngha ca Hip nh ?
Cu hi 252.
c on vit (di y) trnh by l do, mc ch, thi gian v nhng im ging nhau,
khc nhau ca ba chin lc chin tranh do M Ngy thc hin min Nam Vit Nam.
Hy sa nhng chi tit sai v in nhng ni dung cn thiu vo ch trng :
Sau hng lot th on t cng, dit cng, cu vn ch Ngy..........., trong thi
gian t 1959 n 1973, M Ngy ln lt thc hin ba chin lc chin tranh.......... min
Nam Vit Nam. Ba chin lc chin tranh ny tuy c im ging nhau u l loi hnh chin tranh xm
lc thc dn mi ca M; nhng c nhng im khc nhau v :
+ Vai tr ca qun M, qun ngy v ch hu...................................
+ Phm vi chin tranh......................................................................
+ Qui m chin tranh.....................................................................
Hng dn lm bi
Sa v b sung:
T sau cuc ng khi (1959 1960), cu vn ch ngy v tiu dit lc lng cch
mng, hng duy tr ch thc dn mi ca M min Nam Vit Nam, trong thi gian t 1961 n
1972, M - Ngy ln lt thc hin ba chin lc chin tranh: Chin tranh c bit, Chin tranh
cc b v Vit Nam ha chin tranh min Nam Vit Nam. Ba chin lc chin tranh ny tuy c
im ging nhau u l loi hnh chin tranh xm lc thc dn mi ca M; nhng c nhng im
khc nhau v:
+ Vai tr ca qun M, qun ngy v ch hu chin lc Chin tranh c bit: M gi vai tr
c vn v tng cng vin tr qun s, phng tin chin tranh ; chin lc Chin tranh cc b:
M v ch hu tham chin trc tip v gi nhim v chnh trn chin trng; chin lc Vit Nam ha
chin tranh, qun ngy gi vai tr chnh trn chin trng, M rt dn, ch gi vai tr c vn v vin
tr qun s, phng tin chin tranh.
+ Phm vi chin tranh: Chin lc Chin tranh c bit ch tin hnh min Nam Vit Nam.
Chin lc Chin tranh cc b v Vit Nam ha chin tranh li tin hnh c nc Vit Nam.
+ Qui m chin tranh: Chin lc sau to ln v c lit hn nhiu so vi chin lc trc.
Cu hi 253. in vo 2 bng thng k di y nhng s kin thch hp :
- Trang 173 -
Chu Tin Lc
Bng 1 : m mu ca M trong vic thc hin 3 chin lc chin tranh xm lc min Nam t
1961 n 1973
Tn chin lc
Hnh thc
m mu
Th on
Phm vi thc hin
Bng 2 : Nhng thng li tiu biu ca qun dn min Nam nhm lm ph sn cc chin lc
chin tranh xm lc ca M
Tn chin lc
Chin thng m u
Chin thng kt thc
Kt qu
Hng dn lm bi
Bng 1 : m mu ca M trong vic thc hin 3 chin lc chin tranh xm lc min Nam t
nm 1961 n nm 1973:
Tn
Phm vi
Hnh thc
m mu
Th on
chin lc
thc hin
- Tin hnh bng qun + Tng c vn M.
Min Nam
Chin tranh
Chin tranh i ngy + c vn M + Lp B ch huy qun i M
ch huy + v kh Si Gn (MACV) 8/2/1962
c bit
xm lc
phng tin chin + Tng qun Ngy.
(1961 - 1965)
thc dn
+ y mnh Tm dit v binh
tranh ca M
kiu mi.
- Dng ngi Vit nh.
nh ngi Vit.
+ Tin hnh bng qun + Tng qun M.
Chin tranh
Chin tranh vin chinh M + qun + Hnh qun tm dit :
- Min Nam
- nh sng sao vo Vn
ch hu + ngy qun.
cc b
xm lc
+ Qun M : gi vai Tng.
(1965 - 1968)
thc dn
- 2 cuc phn cng chin lc
tr quan trng
kiu mi.
ma kh 1965 - 1967.
- y mnh bnh nh.
- Thc hin chin tranh ph - Min Bc
hoi min Bc.
Bng 2 : Nhng thng li tiu biu ca qun dn min Nam nhm lm ph sn cc chin lc
chin tranh xm lc ca M :
Tn chin lc
Chin tranh
c bit
(1961 - 1965)
Chin tranh
cc b
(1965 - 1968)
Vit Nam ha
chin tranh
(1969 - 1973)
Chin thng m u
+ p Bc (M Tho) ngy
2/1/1963 : nh bi cuc hnh
qun cn quyt 2000 M Ngy Si Gn c c vn M
ch huy vi phng tin chin
tranh hin i.
+ Vn Tng (Qung Ngi)
(18/8/1965) : dit 900 ch, 22
xe tng + 13 my bay
+ nh bi cuc hnh qun ca

M ngy ng Bc
Campuchia (t ngy 30/4 n
30/6/1970) tiu dit 17.000
Chin thng kt thc

Kt qu
- Bnh Gi (B Ra) ngy + Chin lc chin
2/12/1964 : dit 1700 ch tranh c bit b ph
ph hy nhiu phng tin sn.
chin tranh.
+ Cuc tng tin cng v + Chin lc chin

ni dy Xun Mu Thn tranh cc b b ph
sn.
(1968) : dit 147.000 ch
+ Chm dt nm bom
min Bc thng
thuyt vi ta Pari.
+ Cuc tng tin cng v + Chin lc Vit
ni dy 1972 : dit 20 vn Nam ha chin tranh
b ph sn.
tn ch
+ M phi k Hip
- Trang 174 -
Chu Tin Lc
ch, gii phng 5 tnh ng

Bc Campuchia
nh Pari (27/1/1973)
chm dt chin tranh
Cu hi 254. Lp bng thng k nhng th on v nhng s kin nh du s tht bi ca
M Ngu ba chin lc Chin tranh c bit, Chin tranh cc b v Vit Nam ho chin tranh,
theo yu cu ca mu sau :
Chin lc chin tranh
Th on ca
M Ngu
S kin nh du s tht bi ca
M Ngu chin lc chin tranh
Chin tranh c bit

Chin tranh cc b
Vit Nam ho chin tranh
Hng dn lm bi
Chin lc chin tranh

Chin tranh c bit
S kin nh du s
tht bi ca M Ngu
chin lc chin tranh
Th on ca M Ngu
- Tng vin tr v c vn ca M...
Chin thng Bnh Gi (B

Ra) ngy 2/12/1964.
- n n lp p chin lc.
Chin tranh cc b
- a qun M v chu hu tham chin trc Cuc tin cng v ni dy

tip, gia vai tr chnh trn chin trng... Tt Mu thn (1968).
- M rng chin tranh ph hoi min
Bc...
Vit Nam ho chin tranh
- Tng vin tr qun s, gip ngu qun Cuc tin cng chin
lc 1972
c th t gnh vc ly chin tranh.
- Tng vin tr kinh t...
- Dng kinh t thc hin mc ch
chnh tr...
- M rng chin tranh ph hoi min Bc.
- Bt tay cu k vi cc nc ln trong h
thng x hi ch ngha.
Cu hi 255.
T nm 1954 n nm 1973 qun v dn min Nam nh bi nhng chin lc chin

tranh no ca M ? Trong nhng chin thng , thng li no c tnh cht quyt nh lm ph sn
cc chin lc chin tranh ca M Vit Nam ?
Hng dn lm bi
a. T 1954 1960 : Chin lc chin tranh mt pha ... M Dim tin hnh hng lot cc
cuc tn st m mu vi quc sch t cng dit cng.
- Qun v dn Min Nam ni dy u tranh ... phong tro ng Khi (1960) nh du cuc
chuyn bin ca Cch mng t th gi gn lc lng sang th tin cng. Chnh quyn Ng nh Dim
khng hong trm trng, lm tht bi hon ton chin tranh mt pha ca M.
b. T 1960 1965 : chin lc chin tranh c bit ca Kenni thng qua hai k hoch
Staly Tylo v Ginsn Mc Namara.
- Qun v dn min Nam u tranh chng M v tay sai lin tip nh bi nhiu cuc cn qut
ca M Dim, chin thng p Bc thng (1/1963) ... chin thng Bnh Gi (1964), qun dn min Nam
lm ph sn c bn chin lc chin tranh c bit ca M.
c. T 1965 1968 : Chin lc chin tranh cc b, M thc hin cc cuc hnh qun tm dit,
bnh nh v m rng chin tranh ph hoi min Bc...
- Trang 175 -
Chu Tin Lc
- Qun dn min Nam vi quyt tm nh thng gic M ln lt ng bi cc cuc hnh

qun ca M Ngu. Chin thng Vn Tng (19/8/1965), ma kh (1966 1967), Mu Thn (1968) ...
chin lc chin tranh cc b b tht bi.
d. T 1969 1973 : Chin lc Vit Nam ho v ng Dng ho... thc hin m mu
ngi Vit tr ngi Vit m rng chin tranh ph hoi min Bc, Lo v Campuchia.
- Di s lnh o ca Chnh Ph Cch mng lm thi Cng ho min Nam Vit Nam
(6/6/1969), qun dn min Nam cng vi nhn dn Lo v Campuchia lin tip lm tht bi cc cuc
hnh qun cn qut ln chim ca M ngu... cuc hnh qun xm lc Campuchia, cnh ng Chum
Xing Khong, Lam Sn 719, cuc tin cng chin lc nm 1972 ... buc M phi tha nhn s tht bi
ca chin lc Vit Nam ho k hip nh Pari, rt qun v v nc.
Cu hi 256.
Bn thng li no ca qun dn min Nam c ngha nh du s s ph sn hon ton ca

cc chin lc chin tranh ca quc M min Nam Vit Nam ? Hy gii thch v sao ?
Hng dn lm bi
* Bn thng li ca qun dn min Nam c ngha nh du s ph sn hon ton ca cc chin

lc chin tranh ca quc M min Nam Vit Nam l :
1. Phong tro ng Khi (1959 1960) lm tht bi hon ton Chin tranh mt pha ca M.
2. Chin thng Bnh Gi 1964 nh bi Chin tranh c bit ca M.
3. Cuc Tng tin cng v ni dy Tt Mu Thn 1968 nh bi Chin tranh cc b ca M.
4. Cuc tin cng chin lc 1972 nh bi chin lc Vit Nam ho chin tranh ca M.
* Gii thch :
- Tm lc din bin cc thng li....................................................................................................
- Phn tch kt qu, tnh cht ca cc thng li..................................................................................
Cu hi 257.
Qun v dn min Bc nh bi cc cuc chin tranh ph hoi ca quc M nh th

no ? Nu ngha ca nhng thng li i vi tin trnh pht trin ca cuc khng chin chng
M cu nc.
Hng dn lm bi
1. T 1964 n 1972, quc M tin hnh cc cuc chin tranh ph hoi i vi min Bc.
y l mt b phn ca cuc chin tranh xm lc ca M khi chng tin hnh chin lc chin tranh
cc b v Vit Nam ho chin tranh. Mc ch ca chin tranh l ph hoi tim lc kinh t, quc
phng ca min Bc, ngn chn s chi vin ca min Bc cho min Nam, cng c tinh thn Ngu qun,
Ngu quyn ang suy sp, lm lung lay quyt tm chng M cu nc ca nhn dn ta.
Tnh cht ca chin tranh ph hoi rt d man v mc tiu ph hoi l nh ph cu ng, c s
kinh t, qun s, bnh vin, trn hc, cc c s tn gio,tn ngng, cc cng trnh vn ho, di tch lch
s, nhng khu vc ng dn, thnh ph , th x... c tnh cht hu dit. Mc nh ph rt quyt lit.
2. Min Bc chuyn hng xy dng kinh t, va sn xut , va chin u, va chi vin cho min
Nam chng li chin tranh ph hoi ca M. Di s lnh o ca ng, qun dn min Bc thc hin
cuc chin tranh nhn dn, ton dn, ton din. Trong cuc chin tranh ph hoi ln th nht ca M,
qun v dn min Bc bn ri 3234 my bay hin i ca M, tiu dit v bt sng c nhiu gic li,
bn chy v bn b thng 143 tu chin v tu bit kch. Ngy 31/3/1968, tng thng M Ginsn phi
tuyn b nm bom hn ch min Bc t v tuyn 20 tr vo, n ngy 1/11/1968 M phi tuyn b chm
dt hon ton khng iu kin nm bom min Bc.
3. T 1970, M tin hnh cuc chin tranh ph hoi ln 2, c bit c lit t 4/1972. Cuc chin
tranh ph hoi ln ny vt xa cuc chin tranh ph hoi ln 1 v s lng bom n, quy m, th on.
to ra hiu qu ln nht, gy tc ng mnh nht, M tp trung nhiu loi my bay hin i nht,
v kh c sc tn ph ln, nh t vo cc mc tiu quan trng (qun s, cc trung tm kinh t, dn
c...) hy vng nhanh chng hu dit tim lc kinh t, quc phng ca min Bc, gy sc p lm gim sc
tin cng ca qun ta trn chin trng min Nam, to th mnh trn bn m phn.
- Trang 176 -
Chu Tin Lc
Do c chun b t trc v lun lun th sn sng chin u, min Bc ch ng kp thi

ging tr quyt lit ngy t trn u v ginh thng li ngy cng gin gi vi nh cao l trn in Bin
Ph trn khng (12/1972). Ngy 15/1/1973, M phi tuyn b ngng mi hot ng qun s min Bc
nc ta. Tnh chung trong cuc chin tranh ph hoi ln 2, min Bc bn ri 735 my bay M, bn
chy v bn b thng 125 tu chin, tu bit kch, dit v bt sng hng trm gic li.
4. ngha lch s :
- p tan m mu gy chin tranh ph hoi ca M, bo v vng chc ch x hi ch ngha
min Bc, gi vng s chi vin ca min Bc i vi min Nam.
- C v mnh m v phi hp cht ch vi cuc chin u ca nhn dn min Nam chng M xm
lc, nh bi cc chin lc chin tranh xm lc ca M, to th mnh trn bn m phn, but M
phi k hip nh Pari nm 1973.
Cu hi 258.
quc M dng nhng th on g nhm ph v lin minh on kt chin u ba dn tc

Vit Nam Lo Campuchia ? Kt qu ra sao ?
Hng dn lm bi
- T nm 1969 n nm 1973, M va thc hin chin lc Vit Nam ho chin tranh Vit
Nam va thc hin chin lc ng Dng ho chin tranh. Trong qu trnh thc hin chin lc
ng Dng ho chin tranh. M s dng lc lng tay sai l qun Ngu m rng chin tranh sang
Lo v Camphuchia ph v khi lin minh chin u ca 3 dn tc ng Dng. ng thi M tm
cch ngn chn s chi vin sc ngi sc ca ca min Bc Vit Nam cho chin trng Lo v
Campuchia.
- Nhng m mu ca M ln lt b qun dn 3 nc ng Dng nh bi. C th. Trong ha
nm 1970 v 1971, nhn dn ta cng vi nhn dn 2 nc Campuchia v Lo ginh c nhng thng li
c ngha chin lc trn mt trn qun s v chnh tr.
+ Trong hai ngy ngy 24/4 v 25/4/1970, Hi ngh cp cao ba nc ng Dng (Vit Nam Lo
Campuchia) hp nhm biu th quyt tm ca nhn dn ba nc on kt chin u chng M.
+ T ngy 30/4 n ngy 30/6/1970, qun i Vit Nam c s phi hp ca nhn dn Camphuchia
p tan cuc hnh qun xm lc Camphuchia ca qun i Si Gn, loi khi vng chin u 17.000
ch, gii phng nhiu vng rng ln t ai vi 4,5 triu dn.
+ T ngy 12/2 n ngy 23/3/1971, qun i Vit Nam c s phi hp ca qun dn Lo p
tan cuc hnh qun mang tn Lam Sn 719 chim gi ng 9 Nam Lo ca 4,5 vn qun M v
qun i Si Gn, loi khi vng chin u 22.000 ch, ui ht qun M v qun i Si Gn khi
ng 9 Nam Lo, gi hnh lang chin lc cch mng ng Dng.
Cu hi 259.
V sao ngy 27/1/1973 Hoa K v cc nc phi tn trng c lp, ch quyn, thng nht v
ton vn lnh th ca Vit Nam ?
Hng dn lm bi
- Tri qua 18 nm (1954 1972), M tht bi trong vic tin hnh cc chin lc chin tranh
xm lc, nhm chia ct lu di t nc Vit Nam.
- Do tht bi trn chin trng, M buc phi chp nhn m phn Pari bn v vic chm dt
chin tranh lp li ho bnh Vit Nam.
- Cuc tin cng chin lc nm 1972 ging n nng n vo chin lc Vit Nam ho chin
tranh, buc M phi tuyn b M ho tr li chin tranh xm lc.
- h tr cho mu chnh tr, ngoi giao mi, M m cuc tp kch chin lc bng my bay
B52 vo H Ni, Hi Phng v mt s thnh ph trong 12 ngy m cui thng 12 nm 1972, nhm k
hip nh c li cho M.
- Qun dn min Bc nh tr nhng n ch ng, lm nn trn in Bin Ph trn khng,
buc M phi k Hip nh Pari v chm dt chin tranh lp li ho bnh Vit Nam (27/1/1973).
Cu hi 260.
- Trang 177 -
Chu Tin Lc
Hy nh gi nhng thng li qun s ca qun v dn ta trc tip dn ti vic triu tp

Hi ngh v k kt hip nh Pari v chm dt chin tranh lp li ha bnh Vit Nam.
Hng dn lm bi
- Thng li qun s trc tip a n vic triu tp Hi ngh Pari:

+ Cuc tng tin cng v ni dy Xun Mu Thn 1968 min Nam...
+ Cuc chin u chng chin tranh ph hoi min Bc 1965-1968...
Lm cho ch xm lc ca quc M b lung lay, buc chng phi tuyn b "phi M ha"
chin tranh, ngng nm bom min Bc v ngi vo bn m phn vi ta ti Hi ngh Pari.
- Nhng thng li qun s trc tip a ti vic k kt Hip nh:
+ Cuc tin cng chin lc xun h 1972 min Nam...
+ nh thng cuc tp kch chin lc bng my bay B52 ca quc M min Bc...
Lm cho M t b ch xm lc, phi k Hip nh Pari v chm dt chin tranh, lp li ha
bnh Vit Nam, tha nhn cc quyn dn tc c bn ca nc Vit Nam v rt qun vin chinh khi
min Nam
Cu hi 261.
Lp bng so snh nhng im ging v khc nhau gia Hip nh Ginev v ng Dng
nm 1954 v Hip nh Pari v Vit Nam nm 1973 : hon cnh k kt, ni dung c bng v ngha
lch s ca Hip nh.
Hng dn lm bi
* im ging nhau :
+ Hon cnh lch s : u l nhng hip nh c k kt sau nhng thng li qun s ln ca qun
dn ta trn chin trng, to nn th p o, buc k th phi chm nhn m php.
+ Ni dung :
- u buc k th phi cng nhn cc quyn dn tc c bn ca nc ta.
- C hai Hip nh u t vn ngng bn gii quyt cc vn khc bng con ng ho
bnh.
- u t vn thng nht t nc thng qua vic thng lng khng c s can thip ca
nc ngoi.
+ ngha :
- L vn bn php l quc t cng nhn cc quyn dn tc c bn ca nhn dn Vit Nam. u l
kt qu ca qu trnh u tranh v ginh thng i trn mt trn qun s ca qun dn ta. Tuy y u l
thng li to ln so li cha trn vn, v vn cn tip tc u tranh chng k th.
* im khc nhau :
Hip nh Ginev 1954
Hon cnh Hip nh Ginev c k kt trong lc
thc dn Php b tht bi hon ton chin
lch s
dch in Bin Ph. Ta k Hip nh
buc thc dn Php cng nhn cc quyn
dn tc c bn ca cc nc ng Dng.
Ni dung
c bn
- Cc nc tham d Hi ngh cam kt tn

trng c lp, ch quyn, thng nht v ton
vn lnh th ca Vit Nam, Lo,
Campuchia; khng can thip vo cng vic
ni b ca ba nc.
Hip nh Pari 1973

Hip nh Pari c k kt trong lc M
mi ch b tht bi trong chin lc Vit
Nam ho chin tranh min Nam v chin
tranh ph hot ln th hai min Bc. Ta k
Hip nh buc M rt qun M v qun
ng minh ca M v nc, cho nhn
dn Vit Nam t quyt nh tng lai chnh
tr ca mnh.
- Hoa K v cc nc cam kt tn trng c
lp, ch quyn thng nht v ton vn lnh
th ca Vit Nam.
- Hoa K rt ht qun i ca mnh v qun
ng minh trong vng 60 ngy k t khi k
- Trang 178 -
Chu Tin Lc
ngha
lch s
- Cc bn tham chin thc hin di chuyn,

tp kt qun i hai vng:
+ Vit Nam, ly v tuyn 17 (dc theo
sng Bn Hi Qung Tr ) lm gii tuyn
qun s tm thi cng vi mt khu phi qun
s hai bn gii tuyn.
+ Lo, tp kt Sm Na v Phong
Xal.
+ Cam-pu-chia, lc lng khng chin
phc vin ti ch, khng c vng tp kt .
- Cm a qun i, nhn vin qun s, v
kh nc ngoi vo ng Dng, khng
c t cn c qun s ng Dng.
Cc nc ng Dng khng c tham
gia lin minh qun s v khng cho nc
khc dng lnh th vo vic gy chin tranh
hoc xm lc.
hip nh, hu b cc cn c qun s M,

cam kt khng tip tc can thip vo ni b
ca min Nam Vit Nam.
- Hai bn ngng bn, trao tr cho nhau t
binh v dn thng b bt.
- Cc bn cng nhn thc t min Nam Vit
Nam c 2 chnh quyn, 2 qun i, 2 vng
kim sot v 3 lc lng chnh tr (lc
lng cch mng, lc lng ho bnh trung
lp v lc lng chnh quyn Si Gn).
- Hoa K cam kt gp phn vo vic hn
gn vt thng chin tranh Vit Nam v
ng Dng, tin ti thit lp quan h mi,
bnh ng v cng c li gia hai nc.
- nh du thng li ca cuc khng chin

chng Php, song cha trn vn v mi gii
phng c min Bc. Cuc u tranh cch
mng vn phi tip tc gii phng min
Nam, thng nht t nc.
- Php buc phi chm dt chin tranh, rt
qun i v nc. M tht bi trong m
mu ko di, m rng, quc t ha chin
tranh xm lc ng Dng.
- Vi Hip nh ny, M phi cng nhn

cc quyn dn tc c bn ca nhn dn.
l thng li quan trng, to thi c thun li
nhn dn ta tin ln gii phng hon ton
min Nam.
- M v qun ng minh ca M rt v nc
song vn cha chp nhn vic chm dt
chin tranh Vit Nam, M vn tip tc
vin tr cho Vit Nam Cng ho tip tc
chin tranh.
CHUYN 17
Khi phc v pht trin kinh t x hi min Bc, gii phng hon
ton min Nam (1973 1975)
A. KIN THC C BN
- Trang 179 -
Chu Tin Lc
I/ MIN BC KHI PHC V PHT TRIN KINH T X HI, RA SC CHI VIN CHO
MIN NAM.
- Sau Hip nh Pari 1973, thay i so snh lc lng min Nam c li cho cch mng. Min Bc
tr li ha bnh, va tin hnh khc phc hu qu chin tranh, khi phc v pht trin kinh t x hi,
va tip tc chi vin cho tin tuyn min Nam.
- n thng 6/1973, min Bc cn bn hon thnh vic tho g thu li, bom mn do M th trn
bin, trn sng, bo m i li bnh thng.
- Trong hai nm 1973 1974 :
+ Min Bc c bn khi phc mi mt, kinh t c bc pht trin. n cui nm 1974, sn xut
cng nng nghip trn mt s mt t v vt mc nm 1964 v 1971, i sng nhn dn n nh.
+ a vo chin trng min Nam Vit Nam, Campuchia, Lo gn 20 vn b i, hng vn thanh
nin xung phong, cn b chuyn mn, nhn vin k thut. t xut trong hai thng u nm 1975, min
Bc a vo Nam 57.000 b i cng khi lng vt cht k thut khng l, p ng y v kp thi
nhu cu to ln v cp bch ca cuc Tng tin cng chin lc.
- V vt cht k thut, min Bc c nhng n lc phi thng, p ng y v kp thi nhu
cu to ln v cp bch ca cuc tng tin cng chin lc min Nam.
II/ MIN NAM U TRANH CHNG CH BNH NH LN CHIM TO TH V LC
TIN TI GII PHNG HON TON.
- Sau Hip nh Pari 1973, M vn tip tc vin tr qun s, kinh t cho chnh quyn Si Gn.
Chnh quyn Si Gn ngang nhin ph hoi Hip nh Pari, tin hnh chin dch trn ngp lnh th, m
nhng cuc hnh qun bnh nh - ln chim vng gii phng ca ta, tip tc chin lc Vit Nam ha
chin tranh.
- Nhn dn min Nam tip tc chng m mu v hnh ng mi ca M v chnh quyn Si Gn,
t mt s kt qu nht nh. Nhng do khng nh gi ht m mu ca ch, do qu nhn mnh n ha
bnh, ha hp dn tc, nn ti mt s a bn quan trng, ta b mt t, mt dn.
- Thng 7/1973, Hi ngh Trung ng ln th 21 nu r nhim v c bn ca cch mng min
Nma trong giai on hin ti l tip tc cch mng dn tc, dn ch nhn dn bng con ng cch
mng bo lc, phi nm vng chin lc tin cng, kin quyt u tranh trn c ba mt trn: qun s,
chnh tr, ngoi giao. Thc hin ngh quyt 21, qun dn min Nam kin quyt nh tr ch, bo v v
m rng vng gii phng.
- Cui nm 1974 u nm 1975, ta m t hot ng qun s ng Xun vo hng Nam B,
trng tm l ng bng sng Cu Long v ng Nam B, ginh thng li ln trong chin dch nh
ng 14 Phc Long, loi khi vng chin 3000 ch, gii phng ng 14, th x v ton tnh
Phc Long. Chnh quyn Si Gn phn ng mnh, a qun chim li nhng tht bi, cn M ch
phn ng yu t, dng p lc t xa.
- Nhn dn min Nam y mnh u tranh chnh tr, ngoi giao, t co M v chnh quyn Si
Gn vi phm Hip nh Pari, nu cao tnh chnh ngha cuc chin u ca nhn dn ta, i lt chnh
quyn Nguyn Vn thiu, thc hin cc quyn t do, dn ch.
- Ti vng gii phng, nhn dn ta ra sc khi phc v y mnh sn xut, tng ngun d tr
chin lc cho cuc chin u hon thnh gii phng min Nam.
III/ GII PHNG HON TON MIN NAM, GINH TON VN LNH TH T QUC.
1. Thi c cch mng xut hin v ch trng, k hoch gii phng min Nam ca ta
+ Thi c cch mng xut hin :
- Vi Hip nh Pari nm 1973, ta nh cho M ct. Ngy 29/3/1973, ton qun M cui cng
rt khi nc ta. Song M vn gi li 2 vn c vn qun s, lp ra B ch huy qun s, tip tc vin tr
qun s, kinh t ca chnh quyn Vit Nam Cng ho.
- c s c vn M ch huy v nhn vin tr ca M, chnh quyn Si Gn ngang nin ph hoi
Hip nh Pari, chng huy ng gn nh ton b lc lng tin hnh chin tranh trn ngp lnh th,
lin tip m nhng cuc hnh qun Bnh nh ln chim cng gii phng. y thc cht l hnh ng
tip tc chin lc Vit Nam ho chin tranh ca Nchxn.
- V pha ta, vic k Hip nh Pari v chm dt chin tranh Vit Nam, vic qun xm lc M rt
khi nc ta, to nn s thay i cn bn trong so snh lc lng cch mng v phn cch mng c li
cho cuc u tranh ca nhn dn min Nam.
- Trang 180 -
Chu Tin Lc
- Trong cuc u tranh chng ch bnh nh ln chim, chng m mu trn ngp lnh th
ca chng vo nhng ngy thng u nm sau k hip nh, qun dn ta t c mt s kt qu nht
nh. Nhng do khng nh gi ht m mu ph hoi ca ch, do qu nhn mnh n ho bnh, ho hp
dn tc...nn trn mt s a bn quan trng, ta b mt t, mt dn.
- Thng 7/1973, Ban Chp hnh Trung ng ng hp Hi ngh ln th 21. Hi ngh nu r nhim
v c bn ca cch mng min Nam trong giai on hin ti l tip tc cuc cch mng dn tc dn ch
nhn dn. Hi ngh nhn mnh trong bt c tnh hnh no cng tip tc con ng cch mng bo lc,
phi nm vng chin lc tin cng, kin quyt u tranh trn c ba mt trn qun s, chnh tr, ngoi
giao.
- Thc hin Ngh quyt Hi ngh Trung ng ln th 21 ca ng, t cui nm 1973, qun dn ta
min Nam va kin quyt nh ch, bo v vng gii phng, va ch ng m nhng cuc tin cng
ch, m rng vng gii phng.
- Cui nm 1974 u nm 1975, ta m t hot ng qun s ng Xun vo hng Nam B,
trng tm l ng bng sng Cu Long v ng Nam B. Qun ta ginh thng li vang di trong
chin dch ng 14 Phc Long.
- Sau chin thng ny ca ta, chnh quyn Si Gn phn ng mnh v a qun chim li, song
tht bi. Cn M ch phn ng yu t, ch yu dng p lc t xa e do.
- Phi hp vi u tranh qun s, nhn dn ta min Nam y mnh u tranh chnh tr, ngoi giao
nhm t co hnh ng ca M v chnh quyn Si Gn vi phm Hip nh, ph hoi ho bnh, ho hp
dn tc, nu cao tnh cht chnh ngha ca cuc chin u ca nhn dn ta, i lt chnh quyn Nguyn
Vn Thiu, thc hin cc quyn t do, dn ch...
+ Ch trng, k hoch gii phng min Nam ca ta : Cui nm 1974 u nm 1975, trong tnh
hnh so snh lc lng min Nam thay i c li cho cch mng, B chnh tr Trung ng ng ra
k hoch gii phng min Nam trong hai nm 1975 1976, nhng nhn mnh c nm 1975 l thi c
v nu thi c n vo u hoc cui nm 1975 th lp tc gii phng min Nam trong nm 1975.
2. Cuc Tng tin cng v ni dy Xun 1975
a. Chin dch Ty Nguyn (4/3 n 24/3/1975) :
- Ty Nguyn l a bn chin lc quan trng m ta v ch c nm gi. Nhng do nhn nh sai
hng tin cng ca ta, ch cht gi y mt lc lng mng... B Chnh tr quyt nh chn Ty
Nguyn lm hng tin cng ch yu trong nm 1975.
- Ngy 10/3/1975, sau khi nh nghi binh Pleiku, Kontum, ta tin cng v gii phng bun M
Thut. Ngy 12.03, ch phn cng chim li nhng khng thnh.
- Ngy 14/3/1975, Nguyn Vn Thiu ra lnh rt qun khi Ty Nguyn v gi vng duyn hi
min Trung. Trn ng rt chy, chng b qun ta truy kch tiu dit.
- Ngy 24/03/1975, ta gii phng Ty Nguyn vi 60 vn dn.
ngha : Chin dch Ty Nguyn thng li chuyn cuc khng chin chng M cu nc
sang giai on mi: t tin cng chin lc Ty Nguyn pht trin thnh Tng tin cng chin lc trn
ton chin trng min Nam.
b. Chin dch Hu Nng (21/3 n 29/03/1975) :
- Trong khi chin dch Ty Nguyn tip din, B chnh tr quyt nh gii phng hon ton min Nam,
trc ht l chin dch gii phng Hu Nng.
- Pht hin ch co cm Hu, ngy 21/03 qun ta nh thng vo cn c, chn ng rt chy v
bao vy ch trong thnh ph.
- 25/03, ta tn cng vo Hu v hm sau (26/03) gii phng Hu v ton tnh Tha Thin.
- Trong cng thi gian, ta gii phng th x Tam K, Qung Ngi, Chu Lai, uy hip Nng t
pha Nam. Nng ri vo th c lp, hn 10 vn qun ch b dn v y tr nn hn lon, mt ht
kh nng chin u.
- Sng 29/3 qun ta tin cng Nng, n 3 gi chiu ta chim ton b thnh ph.
- Cng thi gian ny, cc tnh cn li ven bin min Trung, Nam Ty Nguyn, mt s tnh Nam
B ln lt c gii phng.
c. Chin dch H Ch Minh lch s (26/4 n 30/4/1975) :
- Trang 181 -
Chu Tin Lc
- Sau hai chin dch, B chnh tr nhn nh: "Thi c chin lc mi n, ta c iu kin hon
thnh sm quyt tm gii phng min Nam... trc thng 5/1975" vi phng chm thn tc, to bo,
bt ng, chc thng. Chin dch gii phng Si Gn c mang tn Chin dch H Ch Minh.
- Trc khi m chin dch H Ch Minh, qun ta nh Xun Lc, Phan Rang nhng cn c
phng th trng yu ca ch bo v pha ng Si Gn, lm M ngu hong lon.
- 18/4/1975 : Tng thng M ra lnh di tn ngi M .
- 21/4, Nguyn Vn Thiu t chc tng thng.
- 17 gi ngy 26/4, qun ta m u chin dch, 5 cnh qun tin vo trung tm Si Gn, nh
chim cc c quan u no ca ch.
- 10 gi 45 pht ngy 30/4, xe tng ca ta tin vo Dinh c Lp, bt sng tan b Chnh ph
Trung ng Si Gn. Dng Vn Minh tuyn b u hng khng iu kin.
- 11 gi 30 pht cng ngy, l c cch mng tung bay trn ta nh Ph tng thng, chin dch H
Ch Minh ton thng.
- Cc tnh cn li ca Nam B, nhn dn nht t ni dy v tin cng theo phng thc x gii
phng x, huyn gii phng huyn, tnh gii phng tnh .
- Ngy 2/5/1975, min Nam hon ton gii phng.
IV/ C IM, NGHA LCH S, NGUYN NHN THNG LI CA CUC KHNG
CHIN CHNG M CU NC (1954 1975)
1. c im
a) y l cuc chin tranh lu di, quyt lit c tin hnh trong hon cnh:
- Ta nh thng cuc chin tranh xm lc thc dn c ca quc Php, ginh c thng
li oanh lit in Bin Ph. ng v nhn dn ta c nhng kinh nghim v c lc lng v trang
kh ln mnh.
- Tuy lc u min Nam, lc lng ca ta cn cha mnh, song ta c min Bc i ln ch ngha
x hi lm hu phng, cn c a cho c nc.
- C s gip ng h ca cc nc x hi ch ngha, nht l ca Lin X, Trung Quc v nhn
dn th gii.
b) L cuc chin u khng cn sc gia hai quc gia c tim lc kinh t, qun s khc nhau - L
tiu im ca cuc ng u lch s gia hai h thng x hi, hai h t tng i nghch nhau khng d
tho hip, khng d chp nhn tht bi, nn n mang tnh cht thi i.
- Ta chng M trong hon cnh t nc b chia lm hai min, nn va phi gii quyt nhng vn
ca chin tranh li va gii quyt nhng vn v kinh t, phi tin hnh ng thi v kt hp cht
ch hai nhim v chin lc cch mng nhm vo mt mc tiu chung trc mt l thng nht T quc.
2. ngha :
- Kt thc 21 nm chin u chng M v 30 nm chin tranh gii phng dn tc, bo v T quc
t sau Cch mng thng Tm 1945, chm dt ch thng tr ca ch ngha quc v ch phong kin
nc ta, hon thnh cch mng dn tc dn ch nhn dn, thng nht t nc.
- M ra mt k nguyn mi ca lch s dn tc: t nc c lp, thng nht, i ln ch ngha x hi.
- Tc ng mnh n tnh hnh nc M v th gii, c v phong tro cch mng th gii, nht l
phong tro gii phng dn tc.
3. Nguyn nhn thng li :
- Nguyn nhn chnh l do c s lnh o sng sut ca ng ng u l Ch tch H Ch Minh
vi ng li chnh tr, qun s c lp, t ch, ng li cch mng ng n, sng to, phng php
u tranh linh hot, kt hp u tranh qun s, chnh tr, ngoi giao.
- Nhn dn ta giu lng yu nc, on kt nht tr, lao ng cn c, chin u dng cm v s
nghip cch mng.
- Hu phng min Bc p ng kp thi cc yu cu ca cuc chin u hai min.
- S phi hp chin u v on kt gip ca ba dn tc ng Dng.
- S ng tnh ng h, gip ca cc lc lng cch mng, ha bnh, dn ch trn th gii, nht
l ca Lin X, Trung Quc v cc nc x hi ch ngha khc.
- Nhn dn M v nhn dn th gii phn i cuc chin tranh xm lc Vit Nam ca M.
- Trang 182 -
Chu Tin Lc
* Trong nhng nguyn nhn trn th s lnh o ca ng l nguyn nhn quan trng nht, quyt
nh s thng li ca cuc khng chin chng M cu nc. Bi v, nh c s lnh o ng n v sng
to ca ng, mi pht huy c cc nhn t cn li (lng yu nc ca nhn dn, vai tr ca hu
phng, sc mnh on kt quc t...) pht huy v kt hp sc mnh dn tc vi sc mnh ca thi i
to thnh sc mnh tng hp to ln chin thng k th.
4. Bi hc kinh nghim :
- Ging cao ngn c c lp dn tc v ch ngha x hi, kt hp cht ch hai chin lc cch
mng hng vo mt mc tiu chung l hon thnh cch mng dn tc, dn ch nhn dn trong c nc,
hon thnh thng nht T quc, hng c nc cng i ln ch ngha x hi.
- Ht sc coi trng vit xy dng lc lng cch mng min Nam, ng thi ra sc t chc, xy
dng lc lng chin u trong c nc. Lc lng cch mng bao gm t chc ng, chnh quyn cch
mng, Mt trn dn tc vi khi lin minh cng - nng lm nn tng, lc lng v trang vi ba th qun
v i qun chnh tr qun chng... Bit da vo sc mnh l chnh, ng thi tranh th mi s ng h,
gip ca quc t.
- Phng php u tranh cch mng ng n, sng to ( l s dng bo lc cch mng tng hp
bao gm lc lng chnh tr qun chng v lc lng v trang nhn dn...); nm vng phng chm
chin lc nh lu di, ng thi bit to ra thi c v nm vng thi c m nhng cuc tin cng chin
lc lm thay i cc din chin tranh, tin ln thc hin tin cng v ni dy ng lot, ginh thng li
hon ton. l chin lc tng hp v ngh thut qun s ca chin tranh cch mng, chin tranh nhn
dn Vit Nam.
- C s ch o v t chc chin u ti gii ca cc cp b ng v cc cp ch huy qun i.
Cu hi 262. Khi qut tnh hai min Bc, Nam Vit Nam t khi Hip nh Pari c k kt (thng
1/1973) n cuc Tng tin cng v ni dy nm 1975.

Cu hi 263. Ngh quyt ca B Chnh tr ng Lao ng Vit Nam ngy 25/3/1975 nu r : Thi c
chin lc n, ta c iu kin hon thnh sm quyt tm gii phng min nam.... Ngh quyt
a n thng li no ca cuc Tng tin cng v ni dy Xun 1975 ?
Cu hi 264. Cn c nhng iu kin lch s no m B Chnh tr Ban Chp hnh ng Lao ng Vit
Nam ra k hoch gii phng hon ton min Nam Vit Nam trong 2 nm : 1975 v 1976 ? Ch
trng c thc hin nh th no?
Cu hi 265. ng Lao ng Vit Nam cn c vo nhng iu kin thi c nh nh th no ra
k hoch gii phng hon ton min Nam ? Ni dung k hoch l g ? Phn tch ngha ca chin
thng Phc Long.
Cu hi 266. Trnh by tm tt din bin cuc Tng tin cng v ni dy Xun 1975. Kt qu v ngha
ca cuc Tng tin cng.
Cu hi 267. Ti sao Hi ngh B Chnh tr ng Lao ng Vit Nam thng 10 1974, quyt chn Ty
Nguyn lm hng tn cng u tin trong nm 1975 ? Phn tch ngh thut qun s ca chin dch Ty
Nguyn. Chin dch ny thng li c ngha nh th no i vi ton b tin trnh pht trin ca cuc
tng tin cng v ni dy ?
Cu hi 268. c im, ngha lch s, nguyn nhn thng li v nhng bi hc kinh nghim ca ng
Cng sn Vit Nam trong cuc khng chin chng M, cu nc ?
Cu hi 269.
Cui nm 1974 ma Xun 1975, sau mi thng li ln trn chin trng, ng ta c

nhng ch trng, quyt nh no sm gii phng hon ton min Nam ?
Hng dn lm bi
- Trang 183 -
Chu Tin Lc
- Cui nm 1974 u nm 1975, ta m t hot ng qun s ng Xun vo hng Nam B;

qun ta ginh thng li vang di trong chin dch ng 14 - Phc Long. Qun i Si Gn phn
cng, nhng tht bi. M phn ng yu t. Tnh hnh khng nh r thm nhn nh ca ng v s
ln mnh v kh nng thng ln ca ta...
- B Chnh tr ra k hoch gii phng min Nam trong 2 nm 1975 v 1976; nu thi c n vo
u hoc cui nm 1975 th lp tc gii phng min Nam ngay trong nm 1975; quyt nh m chin dch
Ty Nguyn. Chin thng Bun Ma Thut lm h thng phng th ca ch Ty Nguyn rung
chuyn, qun ch mt tinh thn, hng ng ri lon, dn n sai lm v chin lc. Nguyn Vn Thiu ra
lnh rt khi Ty Nguyn...
- Nhn thy thi c chin lc n nhanh, ht sc thun li, ngay khi chin dch Ty Nguyn cn
tip din, B Chnh tr c quyt nh kp thi v k hoch gii phng hon ton min Nam, trc mt l
m chin dch gii phng Hu - Nng.
- Sau khi chin dch Ty Nguyn kt thc, cng vi thng li trong chin dch Hu - Nng, ta
tiu dit v lm tan r mt lc lng quan trng ca ch, lm cho chng tip tc hoang mang ri lon,
m ra thi c mi cho cch mng min Nam.
- B Chnh tr nhn nh thi c chin lc n, ta c iu kin hon thnh sm quyt tm gii
phng min Nam... Phi tp trung nhanh nht lc lng, binh kh k thut v vt cht, gii phng min
Nam trc ma ma 1975 (trc thng 5/1975). B Chnh tr quyt nh m chin dch gii phng Si
Gn. Nhng ch trng v quyt nh cui nm 1974 ma Xun nm 1975 th hin s ch o kp
thi, linh hot ca ng trong vic gii phng hon ton min Nam, kt thc cuc khng chin chng M
cu nc.
Cu hi 270.
1. Cuc Tng tin cng v ni dy ma Xun 1975:

+ Cng tc chun b.
+ in nhng k hiu th hin nhng nt din bin chnh ca tng chin dch vo bn
(km theo trang bn).
2. Phn tch nguyn nhn thnh cng v ngha lch s ca cuc khng chin chng M,
cu nc.
Hng dn lm bi
+ Cng tc chun b :
* Ch trng ca ng : Thng 7/1973, Ban Chp hnh Trung ng ng hp Hi ngh ln th
21. Hi ngh nu r nhim v c bn ca cch mng min Nam trong giai on hin ti l tip tc cuc
cch mng dn tc dn ch nhn dn...Hi ngh B Chnh tr cui nm 1974,... nhn mnh trong bt c
tnh hnh no cng tip tc con ng cch mng bo lc (truyn thng ca dn tc Vit Nam trong cuc
u tranh bo v T quc).
* Min Bc : T sau Hip nh Pari (1973) cng tng cng v mi mt...lm nhim v hu
phng ln...hng ti mc tiu l cuc Tng tin cng (dn cc s liu ngi v ca...)
* Min Nam : T thng 10/1973, kin quyt nh tr nhng cuc tn cng ln chim ca ch,
thnh lp cc binh on... cc vng gii phng, nhn dn ra sc sn xut v chin u, bo v vng gii
phng.
+ in k hiu :
BN CUC TNG TIN CNG

V NI DY MA XUN 1975
- Trang 184 -
Chu Tin Lc
+ Phn tch nguyn nhn thnh cng v ngha lch s.

* Nguyn nhn thng li :
- Nguyn nhn chnh l do c s lnh o sng sut ca ng ng u l Ch tch H Ch Minh
vi ng li chnh tr, qun s c lp, t ch, ng li cch mng ng n, sng to, phng php
u tranh linh hot, kt hp u tranh qun s, chnh tr, ngoi giao.
- Nhn dn ta giu lng yu nc, on kt nht tr, lao ng cn c, chin u dng cm v s
nghip cch mng.
- Hu phng min Bc p ng kp thi cc yu cu ca cuc chin u hai min.
- S phi hp chin u v on kt gip ca ba dn tc ng Dng.
- S ng tnh ng h, gip ca cc lc lng cch mng, ha bnh, dn ch trn th gii, nht
l ca Lin X, Trung Quc v cc nc x hi ch ngha khc.
- Nhn dn M v nhn dn th gii phn i cuc chin tranh xm lc Vit Nam ca M.
* ngha :
- Kt thc 21 nm chin u chng M v 30 nm chin tranh gii phng dn tc, bo v T quc
t sau Cch mng thng Tm 1945, chm dt ch thng tr ca ch ngha quc v ch phong kin
- M ra mt k nguyn mi ca lch s dn tc: t nc c lp, thng nht, i ln CNXH.
Cu hi 271.
- Trang 185 -
Chu Tin Lc
Ti sao ng Lao ng Vit Nam quyt nh chn Ty Nguyn lm hng tn cng u tin
trong nm 1975 ? Phn tch ngh thut qun s ca chin dch Ty Nguyn. Chin dch ny thng
li c ngha nh th no i vi ton b tin trnh pht trin ca cuc tng tin cng v ni dy ?
Hng dn lm bi
1. Hi ngh B Chnh tr Trung ng ng Lao ng Vit Nam thng 10 1974, quyt nh

chn Ty Nguyn lm hng tn cng u tin trong nm 1975 bi v : Ty Nguyn l a bn chin lc
quan trng m ta v ch c nm gi. Nhng do nhn nh sai hng tin cng ca ta, ch cht gi
y mt lc lng mng, b phng c nhiu s h.
2. Nt c sc v mt qun s ca chin dch Ty Nguyn.
* S lc din bin :
- Thc hin k hoch, ta tp trung ch lc mnh vi v kh hin i, m chin dch vi quy m ln
Ty Nguyn.
- Ngy 10/3/1975, sau khi nh nghi binh Plyku, Kon Tum, ta tin cng v gii phng bun M
Thut. Ngy 12/3, ch phn cng chim li Bn Ma Thut nhng khng thnh.
- Sau hai n au Bun Ma Thut (vo cc ngy 10 v 12/3), h thng phng th ch Ty
Nguyn rung chuyn, qun ch mt tinh thn, hng ng ri loi. Ngy 14/3/1975, Nguyn Vn Thiu ra lnh
rt qun khi Ty Nguyn v gi vng duyn hi min Trung. Trn ng rt chy, chng b qun ta truy kch
tiu dit.
- Ngy 24/3/1975, Qun i Nhn dn Vit Nam gii phng Ty Nguyn vi 60 vn dn.
* Nhn xt :
- B Chnh tr bit chp ly thi c, ra ch trng chnh xc kp thi. Khi ta chun b nh Ty
Nguyn, tt c cc chin trng min Nam u hot ng nh ch mnh chun b phi hp.
- Bn cnh , khi Ty Nguyn n sng, cc lc lng v trang nhn dn a phng v qun chng
cc tnh Tr - Thin Hu, Qung y mnh hot ng a phng, km chn Ngu khng cho
chng ko v ng cu Ty Nguyn, nh bi chng, gii phng Qung Tr, ng thi to th bao vy v c
lp Hu, Nng... Kt hp tin cng v ni dy, chin trng chnh vi chin trng ph, nh ch c
trng mt ln sau lng, chnh l nh cao ca ngh thut phi hp chin tranh bng cc binh on ch lc vi
chin tranh nhn dn cc a phng ca ng ta.
- Trn nh m u nh Bun Ma Thut l ta im trng huyt qun ch v y l mt v tr
chin lc rt quan trng v c nhiu yu t gip ta nhanh chng thng li. Ta nh Bun M Thut vi
phng chm to bo, thc su, nh ng nhng mc tiu quan trng trc ri mi to ra tiu dit vng
ngoi. Thng li ca ta trn Bun Ma Thut lm cho ch suy sp v tinh thn, tan r v t chc, ri lon
v chin lc, rung chuyn ton b h thng phng th ca chng, to iu kin cho cuc tng tin cng v
ni dy trn ton chin trng min Nam.
- Mun to c yu t bt ng phi gi gn b mt tt v nh la ch. B mt, bt ng l nhng yu
t quan trng ginh c thng li trong qun s. Khi ta chun b nh Ty Nguyn, ch vn cho l ta
cha c kh nng nh ln. Khi ta chun b tin cng Bun Ma Thut, ta nghi binh lm cho ch tng lm ta
s tn cng Plyku v Kon Tum, cng lm cho ch nhn lm hng tin cng ca qun ta nn lc lng cht
gi Ty Nguyn mng, b phng c nhiu s h.
- Tin cng Ty Nguyn thng li, ta lin gii phng lun mt s tnh ng bng ven bin min Nam
Trung b : Ph Yn, Khnh Ho...chia ct ch lm hai b phn Bc Nam. iu ny c ngha l chia ct ch
khng lm cho chng phi hp, ng cu nhau.
3. ngha : Chin dch Ty Nguyn l n nh tiu dit ln m u, c qun dn ta hon
thnh xut sc: tiu dit lc lng ch yu ca mt qun on ch, nhanh chng ph v tuyn phng ng
ca ch, to iu kin cho cc n nh tip sau nh tiu dit ln hn, lm tht bi hon ton chin lc
phng ng ca ch min Nam, ginh thng li v vang cho dn tc.
+ Chp ly thi c, ngy 25/3/1975, B Chnh tr sng sut ra quyt nh gii phng min
Nam trc thng 5.
+ Chin dch Ty Nguyn thng li chuyn cuc khng chin chng M cu nc sang giai
on mi: t tin cng chin lc Ty Nguyn pht trin thnh Tng tin cng chin lc trn ton
chin trng min Nam.
Cu hi 272.
- Trang 186 -
Chu Tin Lc
Cuc Tng tin cng v ni dy Xun 1975 din ra vi nhng chin dch ln no ? Chin dch
no ng vai tr quyt nh i vi thng li ca cuc tng tin cng v ni dy ny ? V sao ?
Hng dn lm bi
1. Cui 1974 u 1975, trn c s phn tch so snh lc lng min Nam c li cho cch mng,
B Chnh tr Trung ng ng ra k hoch gii phng hon ton min Nam trong 2 nm 1975 1976.
B Chnh tr cng nhn mnh nu thi c n vo u hoc cui nm 1975 th gii phng trong nm
1975.
2. Thc hin ch trng ca ng, cuc Tng tin cng v ni dy Xun 1975 din ra vi ba
chin dch ln. M u l chin dch Ty Nguyn vi trn then cht Bun Ma Thut (10/3/1975),
n ngy 24/3/1975, gii phng hon ton Ty Nguyn.
3. Trong khi chin dch Ty Nguyn ang tip din, nhn thy thi c chin lc n nhanh, B
Chnh tr quyt nh tin hnh gii phng Si Gn v ton min Nam, trc tin tin hnh chin dch Hu
- Nng. Chin dch ny din ra t ngy 21/3 n ngy 29/3 th ginh c thng li.
4. Chin dch H Ch Minh din ra t ngy 26/4 n ngy 30/4 th kt thc thng li. y l
chin dch c ngha quyt dnh i vi thng li ca cuc Tng tin cng v ni dy Xun 1975 v:
chin dch ny l nh cao ca cuc Tng tin cng v ni dy, n din ra vi qui m ln nht, 5 cnh
qun cng lc tin cng vo cc mc tiu ca trung tm u no chnh quyn v qun i Si Gn, bt
sng ton b Chnh ph Trung ng Si Gn, y l iu kin quyt nh gii phng hon ton min
Nam, kt thc thng li cuc khng chin chng M cu nc, m ra mt k nguyn mi trong lch s
dn tc - k nguyn t nc c lp, thng nht v i ln ch ngha x hi.
Cu hi 273.
Nhng nt ni bt v ngh thut ch o ca ng ta trong cuc Tng tin cng v ni dy

Xun 1975 min Nam.
Hng dn lm bi
+ Bit chp ng thi c v ra ch trng, k hoch chnh xc, linh hot:

Cui nm 1974, thy thi c thun li, ng ta ra k hoch gii phng min Nam trong 2 nm
(1975 1976), ng thi cng d kin mt phng n: nu c thi c n vo u hoc cui nm 1975
th lp tc gii phng min Nam trong nm 1975. n thng 3/1975, khi cuc Tng tin cng v ni dy
din ra thun li, ng quyt nh gii phng hon ton min Nam trc ma ma.
+ Bit kt hp tin cng vi ni dy:
Tng tin cng v ni dy ng lot trong ton min. Khi qun ta m cuc tin cng Hu,
Nng, Si Gn th qun chng bn trong lin ni dy phi hp. Nhiu a phng khc tnh hnh cng
din ra tng t.
+ C s phi hp cht ch gia chin trng chnh v chin trng ph:
Chn hng nh m u v Ty Nguyn, im huyt Bun M Thut nh lc hng phn
on ca ch. y l mt v tr chin lc quan trng v c nhiu yu t bt ng. Sau Ty Nguyn, ta m
Chin dch Hu - Nng, tip l Chin dch H Ch Minh, ginh thng li dn dp. K hoch gii
phng 2 nm thc hin trong vng 2 thng.
Cu hi 274.
Phn tch s lnh o ti tnh ca ng Cng sn Vit Nam trong cuc Tng tin cng v ni
dy Xun 1975.
Hng dn lm bi
1. Phn tch ng tnh hnh, ra k hoch chnh xc, kp thi, chp ng thi c.
Trn c s phn tch tnh hnh nu so snh lc lng gia ta v ch, cui 1974 u 1975, ng ta
nhn nh ng thi c v ra k hoch gii phng min Nam trong 2 nm ( 1975 1976 ) ng thi
cng d kin mt phng n to bo nu thi c thun li n vo u hoc cui 1975 th lp tc gii
phng min Nam trong nm 1975. n thng 3/1975, khi cuc tin cng ang din ra thun li, ng ta
khng nh Thi c chin lc mi n, ta c iu kin hon thnh sm quyt tm gii phng hon
- Trang 187 -
Chu Tin Lc
ton min Nam v ch trng gii phng min Nam trc ma ma bng ch trng: m chin dch
Hu Nng; nh cao chin dch H Ch Minh gii phng Si Gn v phn t cn li.
2. Ch o tc chin ti gii :
- B mt, bt ng.
- im ng huyt yu nht ca k th: nh Bun M Thut, to ra s khng hong v i n s
sp ca chnh quyn v qun di Si Gn.
Linh hot trong cch nh trong tng chin dch:
nh Bun M Thut vi phng chm to bo, trong chin dch Hu Nng, c lp, chia ct
tiu dit ch; trong chin dch H Ch Minh bao vy, c lp chia ct ch, dit ch vng ngoi ri
tin vo Si Gn tiu dit u no.
- Ch o phi hp ti tnh tin cng vi ni dy, ni dy vi tin cng , chin trng chnh tr vi
chin trng ph. Khi ta chun b nh Ty Nguyn, tt c cc chin trng min Nam u hot ng
nh ch chun b phi hp. Khi Ty nguyn sp n sng, cc lc lng v trang cc tnh Tr Thin, Qung Nam... km chn ch khng cho chng ko qun ng cu Ty Nguyn, gii phng
Qung Tr, Qung Nam...to ra th bao vy c lp Hu, Nng...
CHNG VI
CHUYN 18
Vit Nam trong nm u sau i thng ma Xun 1975
A. KIN THC C BN
I/ TNH HNH HAI MIN NAM BC SAU NM 1975
Qua hn 20 nm (1954 1975) tin hnh cch mng x hi ch ngha, min Bc t c nhng
thnh tu to ln v ton din, xy dng c nhng c s vt cht - k thut ban u ca ch ngha x
hi. Nhng cuc chin tranh ph hoi bng khng qun v hi qun ca M ht sc c lit, tn ph
nng n, gy hu qu lu di i vi min Bc.
- Min Nam hon ton gii phng, nhng cuc chin tranh ca M gy ra hu qu nng n.
Nhiu lng mc, ng rung b tn ph, bom mn cn b vi lp trn cc cnh ng, rung vn i ng
tht nghip ln ti hng triu ngi...
- Min Nam c nn kinh t trong chng mc nht nh pht trin theo hng t bn, song v c
bn vn mang tnh cht ca nn kinh t nng nghip lc hu, sn xut nh v phn tn l ph bin, pht
trin mt cn i, l thuc nng n vo vin tr t bn ngoi.
II/ KHC PHC HU QU CHIN TRANH, KHI PHC V PHT TRIN KINH T X HI HAI MIN T NC
* min Bc, n gia nm 1976, min Bc mi cn bn hon thnh nhim v khc phc hu
qu chin tranh, khi phc kinh t.
* min Nam, vic thnh lp chnh quyn cch mng v on th qun chng cc cp nhanh
chng c thc hin. Ti cc thnh ph ln nh Si Gn, Hu, Nng v.v., chnh quyn cch mng
tuyn b thnh lp ngay sau khi c gii phng hon ton. Hng triu ng bo c hi hng, chuyn
v nng thn tham gia sn xut hoc i xy dng vng kinh t mi.
Chnh quyn cch mng tch thu ton b ti sn v rung t ca bn phn ng, tuyn b xo b
quan h bc lt phong kin, tin hnh iu chnh rung t trong ni b nng dn, quc hu ho ngn
hng, thay ng tin c bng ng tin mi ca cch mng.
- Trang 188 -
Chu Tin Lc
Ch trng khi phc sn xut nng nghip p ng nhu cu cp bch v lu di ca nhn dn

v lng thc. Cc c s sn xut cng nghip, th cng nghip v thng nghip, c nhng c s b gin
on quan h vi nc ngoi, u tr li hot ng.
Cc hot ng vn ho, gio dc, y t v.v. c tin hnh khn trng t nhng ngy u mi
gii phng.
III/ HON THNH THNG NHT T NC : l nhim v quan trng trc mt ca cch
mng Vit Nam sau 1975.
1. Qu trnh hon thnh thng nht t nc v mt Nh nc : 2 bc.
* Hi ngh hip thng Bc Nam (t 15 n 21/11/1975) ti Si Gn, nht tr thng nht hon
ton hai min trong mt Nh nc chung.
* Tng tuyn c bu Quc hi chung (25/4/1976) :
Quc hi thng nht hp cui thng 6 u thng 7/1976 :
Ly tn nc : Cng ha x hi ch ngha Vit Nam.
Th : H Ni
Quc k l c sao vng
Quc huy mang dng ch Cng ho XHCN Vit Nam
Quc ca l bi : Tin qun ca.
Thnh ph Si Gn Gia nh i tn : Thnh ph H Ch Minh.
Bu cc c quan, chc v lnh o cao nht ca Vit Nam thng nht : Ch tch nc Cng
ho XHCN Vit Nam l Tn c Thng, Ch tch U ban Thng v Quc hi l Trng
Chinh, Th tng Chnh ph l Phm Vn ng.
- Ngy 31/7/1977 : i hi i biu cc mt trn hai min Nam Bc hp ti TP.H Ch Minh
quyt nh thng nht thnh Mt trn T quc Vit Nam .
- Ngy 18/12/1980 : Quc hi thng qua Hin php nc Cng ho XHCN Vit Nam .
* ngha
- L yu cu tt yu, khch quan ca s pht trin cch mng Vit Nam.
- Thng nht t nc v mt nh nc th ch ha thng nht lnh th.
- To c s php l hon thnh thng nht t nc trn cc lnh vc khc.
- To iu kin chnh tr c bn pht huy sc mnh ton dn v c nc i ln ch ngha x hi.
2. M rng quan h quc t :
- Ngy 20/9/1977 : Vit Nam gia nhp Lin hp quc (hi vin th 149).
- L thnh vin ca hn 20 t chc quc t khc.
Cu hi 275. Sau thng li khng chin chng M, cu nc, cch mng hai min Bc Nam c nhng
thun li v kh khn g ? Trnh by nhng thnh tu trong vic khc phc hu qu chin tranh, khi
phc kinh t, n nh tnh hnh min Nam sau gii phng nm 1975.
Cu hi 276. Sau i thng ma Xun nm 1975, qu trnh thng nht t nc v mt nh nc Vit
Nam c thc hin nh th no ? ngha ca vic hon thnh thng nht t nc v mt nh nc.
Cu hi 277. Nu nhng quyt nh ca Quc hi kho VI k hp th nht v mt nc Vit Nam thng
nht.
- Trang 189 -
Chu Tin Lc
CHUYN 19
Vit Nam xy dng ch ngha x hi v u tranh bo v t quc

(1976 1986)
A. KIN THC C BN
I/ VIT NAM BT U I LN CH NGHA X HI (1976 1986)
1. Cch mng Vit Nam chuyn sang giai on mi
Sau thng li ca cuc khng chin chng M, cu nc v hon thnh thng nht t nc v
mt nh nc, nc ta chuyn sang giai on t nc c lp, thng nht, i ln ch ngha x hi.
c lp v thng nht l iu kin tin quyt t nc tin ln ch ngha x hi. Tin ln ch
ngha x hi s m bo cho nn c lp v thng nht t nc thm bn vng.
c lp v thng nht t nc khng nhng gn vi nhau m cn gn vi ch ngha x hi.
l con ng pht trin hp quy lut ca cch mng nc ta.
2. Thc hin k hoch Nh nc 5 nm (1976 - 1980)
i hi i biu ton quc ln th IV ca ng (hp t ngy 14 n ngy 20/12/1976) tng
kt 21 nm (1954 1975) tin hnh cch mng x hi ch ngha min Bc, khng chin chng M cu
nc gii phng min Nam, thng nht t nc. i hi ra ng li xy dng ch ngha x hi trong
phm vi c nc, quyt nh phng hng, nhim v, mc tiu ca k hoch Nh nc 5 nm (1976
1980).
- Thc hin nhng nhim v ca cuc cch mng x hi ch ngha, va xy dng ch ngha x
hi, va ci to quan h sn xut x hi ch ngha, nhm hai mc tiu c bn : Xy dng mt bc c s
vt cht - k thut ca ch ngha x hi, bc u hnh thnh c cu kinh t mi trong c nc m b
phn ch yu l c cu cng - nng nghip v ci thin mt bc i sng vt cht v vn ho ca nhn
dn lao ng.
- Thc hin k hoch 5 nm, nhn dn ta t c nhng thnh tu quan trng :
+ Cc c s nng nghip, cng nghip, giao thng vn ti b ch nh ph v c bn c
khi phc v bc u pht trin.
+ Trong nng nghip, din tch gieo trng tng thm gn 2 triu hcta, c trang b thm 18
nghn my ko cc loi.
+ Trong cng nghip, c nhiu nh my c gp rt xy dng nh nh my in, c kh, xi
mng v.v.. Giao thng vn ti c khi phc v xy dng mi hang ngan kilmt ng st, ng
b, nhiu cu cng. Tuyn ng st Thng nht t H Ni i Thnh ph H Ch Minh sau 30 nm b
gin on hot ng tr li.
+ Cng cuc ci to x hi ch ngha c y mnh trong cc vng mi gii phng min
Nam: giai cp t sn mi bn b xo b, thnh lp x nghip quc doanh hoc cng t hp doanh. i b
phn nng dn i vo con ng lm n tp th, th cng nghip v thng nghip c sp xp v t
chc li.
+ Xo b nhng biu hin vn ho phn ng ca ch thc dn phong kin, xy dng nn vn
ho mi cch mng. H thng gio dc t mm non, ph thng n i hc u pht trin.
3. Thc hin k hoch Nh nc 5 nm (1981 - 1985)
i hi i biu ton quc ln th V ca ng (hp t ngy 27 n ngy 31/3/1982) khng nh
tip tc ng li xy dng ch ngha x hi trong phm vi c nc do i hi IV ra vi mt s im
iu chnh, b sung v c th ho. i hi V xc nh thi k qu ln ch ngha x hi nc ta tri
qua nhiu chng, gm chng ng u tin v nhng chng ng tip theo. i hi cn quyt nh
phng hng, nhim v, mc tiu ca k hoch Nh nc 5 nm (1981 - 1985).
- Nhim v : c bn n nh tnh hnh kinh t - x hi, p ng nhng nhu cu cp bch v thit
yu nht ca i sng nhn dn, gim nh nhng mt cn i nghim trng ca nn kinh t.
Sau 5 nm, nc ta c nhng chuyn bin v tin b ng k :
- Trang 190 -
Chu Tin Lc
- Trong sn xut nng nghip v cng nghip, chn c gim st v c bc pht trin :
sn xut nng nghip tng bnh qun hng nm l 4,9% so vi 1,9% ca nhng nm 1976 1980; sn
xut cng nghip tng bnh qun 9,5% so vi 0,6% trong nhng nm 1976 1980 ; thu nhp quc dn
tng bnh qun hng nm l 6,4% so vi 0,4% trong 5 nm trc.
- V xy dng c s vt cht - k thut, ta hon thnh hng trm cng trnh tng i ln, hng
nghn cng trnh va v nh. Du m bt u c khai thc, cng trnh thu in Sng , thu in Tr
An c khn trng xy dng, chun b i vo hot ng.
- Cc hot ng khoa hc - k thut c trin khai, gp phn thc y sn xut pht trin.
II/ U TRANH BO V TON VN LNH TH (1975 1979)
1. Bo v bin gii Ty Nam
- Tp on Polpot Iieng Xary Khiu Xamphon thc hin chnh sch th ch vi Vit Nam
+ 22/12/1978 : lc lng Polpot gm 19 s on vi b binh, xa tng... tn cng quy m ln nh
chim th x Ty Ninh, tin su vo lnh th Vit Nam.
- Lc lng Vit Nam phn cng v tn cng mnh :
+ Tiu dit ton b cnh qun xm lc bin gii Ty Nam.
+ Tn cng lm tan r i b phn ch lc ch, gii phng Phnm Pnh (7/1/1979), lp nc
Cng ha nhn dn Campuchia v Hi ng nhn dn cch mng Campuchia.
- ngha : em li ha bnh cho bin gii Ty Nam.
2. Bo v bin gii pha Bc
- Hnh ng xm lc ca Trung Quc :
+ ng h Polpot chng Vit Nam, khiu khch dc bin gii pha Bc, ct vin tr, rt chuyn
gia.
+ Tn cng bin gii pha Bc ngy 17/2/1979 t Mng Ci n Phong Th (Lai Chu).
- Vit Nam chin u : nhn dn 6 tnh pha Bc u tranh cng vi s phn i ca nhn dn
trong nc v th gii. Trung Quc rt qun t 18/3/1979 .
- ngha :
+ Gi gn ha bnh, bo v ton vn lnh th.
+ Khi phc tnh on kt, hu ngh hp tc gia Vit Nam Trung Quc Campuchia vi tinh
thn "khp li qu kh, m rng tng lai".
Cu hi 278. Trnh by nhng s kin ni bt Vit Nam nm 1976. Nu nhim v v mc tiu kinh t,
x hi ca cc k hoch Nh nc 5 nm 1976 1980 v 1981 1985.

Cu hi 279. Trong vic thc hin tng k hoch Nh nc 5 nm 1976 1980 v 1981 1985, nc ta
t c nhng thnh tu ln kh khn, yu km g ? Nguyn nhn ca nhng kh khn, yu km .

Cu hi 280. Nu vt tt cuc u tranh bo v bin gii Ty Nam v bin gii pha Bc T quc ca
nhn dn ta.
Cu hi 281. Giai on mi ca cch mng Vit Nam sau khi kt thc thng li cuc khng chin chng
M, cu nc th hin nh th no ?
C. CU HI V BI TP CNG C
Cu hi 282.
Sau nm 1975, Vit Nam chuyn sang cch mng x hi ch ngha trong hon cnh lch s
thun li v kh khn nh th no ? Nu nhng quyt nh quan trng ca i hi i biu ton
quc ln th IV ca ng Lao ng Vit Nam.
Hng dn lm bi
1. Sau thng li ca cuc khng chin chng M cu nc nm 1975, Vit Nam chuyn sang cch
mng x hi ch ngha trong hon cnh lch s thun li v kh khn :
- Thun li :
- Trang 191 -
Chu Tin Lc
+ t nc hon ton c lp thng nht, nhn dn c t do sng trong mt t nc c lp,

c ch quyn.
+ Di s lnh o ca ng vi ng li cch mng ng ng sng to.
+ Min Bc tri qua 20 nm xy dng ch ngha x hi, c nhiu kinh nghim.
+ Trn th gii c nhiu nc sau khi ginh c lp tin ln con ng x hi ch ngha.
+ Nhn dn ta c truyn thng chin u danh dng, cn c lao ng, trong thi k xy dng t
nc, truyn thng y tip tc c pht huy.
- Kh khn :
+ t nc b chin tranh tn ph nng n, gnh chu hu qu to ln ca chin tranh li.
+ im xut pht i ln ch ngha x hi cn thp, ch yu l nn kinh t lc hu. C s vt cht
k thut ca ch ngha x hi cn rt hn ch.
+ Cc th lc th ch trong v ngoi nc lun c m mu ph hoi cng cuc xy dng ch
ngha x hi ca nhn dn ta, nht l bin gii Bc v Ty Nam.
2. Nhng quyt nh ca i hi ln IV ca ng Lao ng Vit Nam :
- i hi i biu ton quc ln th IV ca ng (hp t ngy 14 n ngy 20/12/1976) tng
kt 21 nm (1954 1975) tin hnh cch mng x hi ch ngha min Bc, khng chin chng M cu
nc gii phng min Nam, thng nht t nc.
- i li tn lc u ca ng l ng Cng sn Vit Nam. i hi bu L Dun lm Tng b th
Ban Chp hnh Trung ng ng.
- Nu r s tt yu v tm quan trng ca vic a c nc i ln ch ngha x hi.
- i hi ra ng li xy dng ch ngha x hi trong phm vi c nc, quyt nh phng
hng, nhim v, mc tiu ca k hoch Nh nc 5 nm (1976 1980). Thc hin nhng nhim v ca
cuc cch mng x hi ch ngha, va xy dng ch ngha x hi, va ci to quan h sn xut x hi ch
ngha, nhm hai mc tiu c bn : Xy dng mt bc c s vt cht - k thut ca ch ngha x hi,
bc u hnh thnh c cu kinh t mi trong c nc m b phn ch yu l c cu cng - nng nghip
v ci thin mt bc i sng vt cht v vn ho ca nhn dn lao ng.
CHUYN 20
Vit Nam trn chng ng i mi i ln ch ngha x hi

(1986 2000)
A. KIN THC C BN
I/ NG LI I MI T NC CA NG
1. Nguyn nhn i mi
a. Ch quan
Sau 10 nm thc hin hai k hoch Nh nc 5 nm (1976 1985), cch mng x hi ch ngha
nc ta t nhiu thnh tu v u im ng k, song cng gp khng t kh khn, khin t nc lm
vo tnh trng khng hong, trc kt l v kinh t x hi.
- Nguyn nhn c bn: do ta mc phi sai lm nghim trng v ko di v ch trng, chnh sch
ln, sai lm v ch o chin lc v t chc thc hin
- khc phc sai lm, a t ncvt qua khng hong, ng v nh nc ta phi tin hnh
i mi.
b. Khch quan
- Nhng thay i ca tnh hnh th gii v quan h gia cc nc do tc ng ca cch mng khoa
hc kinh t .
- Cuc khng hong ton din, trm trng ca Lin X v cc nc x hi ch ngha khc.
i hi ng v Nh nc ta phi i mi.
- Trang 192 -
Chu Tin Lc
2. Ni dung ng li i mi
- ra ln u tin ti i hi VI (12/1986), c iu chnh, b sung v pht trin ti i hi VII
(1991), VIII (1996), IX (2001).
- i mi khng phi l thay i mc tiu ca x hi ch ngha, m lm cho nhng mc tiu y
c thc hin c hiu qu bng nhng quan im ng n v x hi ch ngha, nhng hnh thc, bc
i v bin php thch hp.
i mi phi ton din v ng b, t kinh t v chnh tr n t chc, t tng, vn ha. i mi
kinh t v chnh tr gn b mt thit, nhng trng tm l i mi kinh t.
* V kinh t:
- Xa b c ch qun l kinh t tp trung, bao cp, hnh thnh c ch th trng
- Xy dng nn kinh t quc dn vi c cu nhiu ngnh, ngh, nhiu quy m, trnh cng ngh
- Pht trin kinh t hng ha nhiu thnh phn theo nh hng x hi ch ngha, m rng quan h
kinh t i ngoi.
* V chnh tr :
- Xy dng Nh nc x hi ch ngha, Nh nc ca dn, do dn v v dn.
- Xy dng nn dn ch x hi ch ngha, bo m quyn lc thuc v nhn dn.
- Thc hin chnh sch i on kt dn tc, chnh sch i ngoi ha bnh, hu ngh, hp tc.
II/ NHNG THNH TU V NGHA CA CNG CUC I MI T 1986 2000
1. Thc hin k hoch 5 nm (1986 1990)
a. i hi VI (12/1986) m u cng cuc i mi.
- Khng nh tip tc ng li chung cch mng x hi ch ngha v ng li xy dng kinh t
x hi ch ngha.
- Nhn thc c im thi k qu ln ch ngha x hi Vit Nam l thi k lch s lu di,
kh khn, tri qua nhiu chng v hin ang chng u tin.
- Nhim v, mc tiu: Tp trung sc ngi, sc ca thc hin Ba chng trnh kinh t v lng
thc thc phm, hng tiu dng, hng xut khu. Mun vy th nng lm - ng nghip phi c t
ng v tr hng u. Nng nghip c xem l mt trn hng u v c u tin v vn u t, v nng
lc, vt t, lao ng k thut.
b. Thnh tu
* Kinh t:
- V lng thc thc phm: t 21,4 triu tn, t thiu n, phi nhp lng thc, nm 1990 chng
ta p ng nhu cu trong nc, c d tr v xut khu, gp phn quan trng n nh i sng nhn
dn.
- Hng ha trn th trng di do, a dng, lu thng tng i thun li, trong hng trong
nc tng hn trc v c tin b v mu m, cht lng. Cc c s sn xut gn cht vi nhu cu th
trng, phn bao cp ca Nh nc gim ng k.
- Kinh t i ngoi m rng v quy m v hnh thc. T 1986 1990, hng xut khu tng gp 3
ln, nhiu mt hng c gi tr ln nh go (1,5 triu tn 1989), du th, tin gn n mc cn bng
gia xut v nhp khu.
- Kim ch c mt bc lm pht, t 20% (1986) cn 4,4% (1990)
- ngha: Hnh thnh nn kinh t hng ha nhiu thnh phn, vn hnh theo c ch th trng c
s qun li ca Nh nc. y l ch trng chin lc lu di ca ng nhm pht huy quyn lm ch
kinh t ca nhn dn, khi dy c tim nng v sc sng to ca qun chng pht trin sn xut v
dch v, to thm vic lm cho ngi lao ng v tng sn phm cho x hi.
* Chnh tr: Thc hin dn ch ha x hi theo quan im "ly dn lm gc".
Chng t ng li i mi ca ng l ng, bc i ca cng cuc i mi v c bn l ph
hp.
2. Thc hin k hoch 5 nm (1991 1995)
a. i hi VII (6/1991) : tip tc i mi, ra ch trng, nhim v nhm k tha, pht huy
nhng thnh tu; khc phc cc kh khn, yu km v iu chnh, b sung, pht trin ng li i mi.
- Thng qua Cng lnh xy dng t nc trong thi k qu ln ch ngha x hi v
Chin lc n nh v pht trin kinh t x hi n nm 2000
- Trang 193 -
Chu Tin Lc
- Nhim v, mc tiu:
+ y li v kim sot c lm pht. n nh, pht trin v nng cao hiu qu sn xut x hi. n
nh v tng bc ci thin i sng ca nhn dn. Bt u c tch ly t ni b nn kinh t.
+ Pht huy sc mnh cc thnh phn kinh t, y mnh Ba chng trnh kinh t vi ni dung cao
hn v tng bc xy dng c cu kinh t mi theo yu cu cng nghip ha.
b. Thnh tu v hn ch
* Thnh tu
- Kinh t tng trng nhanh, GDP tng bnh qun 8,2%/nm, cng nghip tng 13,3%/nm, nng
nghip l 4,5%/nm.
- Ti chnh, tin t: lm pht gim cn 12,7% (1995). T l thiu ht ngn sch c kim ch.
- Trong 5 nm xut khu t 17 t USD, nhp khu 21 t USD. Quan h mu dch m rng vi hn
100 nc.
- Vn u t nc ngoi tng nhanh, bnh qun 50%/nm. Cui 1995, vn ng k cho cc d n
u t trc tip ca nc ngoi t trn 19 t USD.
- Hot ng khoa hc v cng ngh gn b vi nhu cu pht trin kinh t x hi. cng tc gio
dc v o to c bc pht trin mi.
- Thu nhp v i sng nhn dn c ci thin
- Chnh tr x hi n nh, an ninh quc phng c cng c.
- M rng quan h i ngoi, ph th bao vy, tham gia tch cc vo hot ng ca cng ng quc
t, quan h vi hn 160 nc. Ngy 11/7/1995, Vit Nam v Hoa K thit lp quan h ngoi giao. Ngy
28/07/1995, Vit Nam gia nhp ASEAN.
3. Thc hin k hoch 5 nm (1996 2000)
a. i hi VIII (6/1996) y mnh cng nghip ha, hin i ha
- i hi khng nh tip tc nm vng hai nhim v chin lc xy dng v bo v T quc x hi
ch ngha, nhn mnh: Nc ta chuyn sang thi k pht trin mi, thi k y mnh cng nghip
ha, hin i ha
- Nhim v, mc tiu: y mnh cng cuc i mi mt cch ton din v ng b, tip tc pht
trin nn kinh t hng ha nhiu thnh phn., phn u t v vt mc tiu tng trng kinh t nhanh,
hiu qu cao v bn vng i i vi gii quyt nhng vn bc xc v x hi. Ci thin i sng nhn
dn. Nng cao tch ly ni b t nn kinh t.
b. Thnh tu:
- GDP tng bnh qun 7%/nm, cng nghip 13,5%/nm, nng nghip l 5,7%.
- Nng nghip: pht trin lin tc, gp phn quan trng vo mc tng trng chung v gi vng n
nh kinh t x hi (lng thc bnh qun u ngi nm 2000 l 444 kg)
- C cu kinh t chuyn dch theo hng cng nghip ha, hin i ha.
- Xut khu tng bnh qun 21%/nm vi ba mt hng ch lc l go (th hai th gii), c ph (th
ba th gii) v thy sn; nhp khu tng 13,3%/nm; vn u t nc ngoi tng 1,5 ln so vi 5 nm
trc.
- Doanh nghip Vit Nam m rng u t ra nc ngoi. n nm 2000 c trn 40 d n u t
vo 12 nc v vng lnh th.
- Nm 2000, c quan h thng mi vi hn 140 nc, quan h u t vi gn 70 nc v vng
lnh th, thu ht nhiu ngun vn u t nc ngoi
- Gio dc: nm 2000 ph cp gio dc tiu hc v xa m ch, tip tc ph cp THCS.
- S ngi c vic lm tng 1,2 triu ngi/nm.
- Tng cng sc mnh tng hp, lm thay i b mt t nc v cuc sng nhn dn, cng c
vng chc c lp dn tc v ch x hi ch ngha, nng cao v th nc ta trn trng quc t.
* Kh khn v hn ch
- Kinh t pht trin cha vng chc, nng sut, cht lng thp, gi cao. Hiu qu sc cnh tranh
thp.
- Kinh t Nh nc cha tng xng vi vai tr ch o, kinh t tp th cha mnh.
- Hot ng khoa hc cng ngh cha p ng yu cu i mi.
- T l tht nghip cao, i sng nhn dn, nht l nng dn, mt s vng cn thp.
- Trang 194 -
Chu Tin Lc
ng v nhn dn ta phi tip tc phn u vn ti nh cao mi theo con ng x hi ch

ngha v dn giu, nc mnh, x hi cng bng, dn ch, vn minh.
Cu hi 283. ng li i mi xy dng t nc trong chng ng u thi k qu ln ch ngha
x hi c ng Cng sn Vit Nam ra trong hon cnh no ? Trong bc u thc hin ng

li mi ca ng, nc ta t c nhng thnh tu v cn c nhng hn ch g ?
Cu hi 284. Trnh by nhng thnh tu v hn ch trong bc u thc hin ng li i mi ca
ng v Nh nc ta t nm 1986 n nm 1991.
Cu hi 285. Trnh by nhim v v mc tiu ca tng k hoch Nh nc 5 nm : 1986 1990, 1991
1995, 1996 2000. Cho bit thnh tu v yu km ca nc ta trong tng k hoch Nh nc 5 nm.
B. CU HI V BI TP CNG C
Cu hi 286.
V cng cuc i mi hin nay ca t nc: S khi xng v lnh o ca ng, trin vng.
Hng dn lm bi
Da vo kin thc c bn trn, cn nu c nhng chnh sau :

+ Vo nhng nm 80, tnh hnh kinh t, x hi nc ta ng trc cuc khng hong...
+ thot khi kng hong, ng v nhn dn ta sn c bi hc ca qu kh...T i hi VI
tin hnh i mi, ci cch....., tng bc a tnh hnh nc ta thot khi cuc khng hong.
+ Tin tng vo ng li ci cch, i mi ca ng Cng sn Vit Nam..., trong tng lai khng
xa, nc ta s ho Rng...
Cu hi 287.
So snh cng cuc ci t Lin X vi cng cuc i mi Vit Nam v cc mt bi cnh

lch s, i mi v chnh tr, i mi v kinh t, chnh sch i ngoi.
Th h thanh nin Vit Nam c suy ngh g v hnh ng nh th no trc nhng bin ng
ca tnh th gii v Vit Nam hin nay ?
Hng dn lm bi
- Bng so snh :
Bi cnh
i mi
v chnh
tr
i mi
v kinh t
Chnh
sch i
ngoi
Lin X
M hnh v c ch c ca ch ngha x hi
khng cn ph hp, cn tr s pht trin.
Thiu cng bng, thiu dn ch, quan liu,
c on lm cho nhn dn bt mn, t
nc lm vo tnh trng tr tr.
a nguyn, a ng, thc hin ch tng
thng, tp trung quyn lc.
Vit Nam
Tri qua i hi IV, V, bn cnh nhng
thnh tu, cn khng t yu km, kh khn
do sai lm, khuyt im gy ra lm cho t
nc gia nhng nm 80 lm vo trnh
trng khng hong trm trng.
i mi khng thay i mc tiu ch ngha
x hi. i mi chnh tr phi tch cc,
vng chc, ly dn lm gc.
Chuyn t c ch bao cp sang c ch th i mi khng thay i mc tiu ch ngha

trng trong lc c ch mi cha hnh x hi. i mi chnh tr phi tch cc,
vng chc, ly dn lm gc.
thnh.
Chuyn t c ch bao cp sang c ch th
trng trong lc c ch mi cha hnh
thnh.
Thn phng Ty, xa ri bn b truyn
thng.
Tha nhn s tn ti ca nhiu thnh phn

kinh t, pht trin kinh t th trng theo
nh hng x hi ch ngha.
M rng quan h i ngoi.
- Trang 195 -
Chu Tin Lc
- Th h thanh nin Vit Nam c suy ngh g v hnh ng nh th no trong bi cnh v tnh
hnh th gii hin nay:
+ S tht bi ca ch ngha x hi Lin X v ng u khng lm gim st nim tin ca nhn
dn vo s thng li s nghip cch mng do ng Cng sn Vit Nam lnh o: xy dng thnh cng
ch ngha x hi vi mc tiu: dn giu nc mnh, x hi cng bng, vn minh.
+ V vy i hi th h tr hy vng tin v c nhng ng gp cho s thnh cng . Chng ta tin
rng l tng ch ngha x hi vn tn ti v nht nh s chin thng.
Cu hi 288.
Hy chng t rng trong qu trnh thc hin cng cuc i mi 1986 2000, t nc Vit
Nam ngy cng tham gia tch cc vo cc hot ng ca cng ng quc t v hi nhp ngy
cng su rng vo th gii hin i.
Hng dn lm bi
ng li i mi ca ng c ra u tin i hi ln VI (12/1986), c iu chnh, b

sung, pht trin ti i hi VII (12/1991), i hi VIII (6/1996), i hi IX (4/2001).
+ Ti i hi ng Cng sn Vit Nam ln VI (12/1986), ng v Nh nc Vit Nam ra
ng li i ngoi c lp, t ch, rng m, a dng ho, a phng ho quan h quc t, ch ng hi
nhp quc t vi phng chm Vit Nam sn sng l bn v l i tc tin cy ca tt c cc nc trong
cng ng th gii phn u v ho bnh, c lp v pht trin.
+ Trn c s ng li i ngoi , Vit Nam ch trng m rng quan h hp tc nhiu mt,
song phng v a phng vi cc nc v vng lnh th, trong u tin cho vic pht trin quan h
vi cc nc lng ging v khu vc, vi cc nc v trung tm chnh tr, kinh t quc t ln, cc t chc
quc t v khu vc trn c s nhng nguyn tc c bn ca lut php quc t v Hin chng Lin Hp
Quc. n nm 1995, nc ta c quan h ngoi giao vi hn 160 quc gia, c quan h bun bn vi trn
100 quc gia. Cc cng ti ca hn 50 nc v vng lnh th u t trc tip vo nc ta. Nhiu chnh
ph v t chc quc t dnh cho ta vin tr khng hon li hoc cho vay pht trin. Vit Nam v Hoa
K (M) bnh thng ho quan h vo thng 7/1995.
+ Trong nhng nm qua, Vit Nam ch ng m phn v k kt vi nhiu nc trong v ngoi
khu vc nhng khun kh quan h hu ngh v hp tc ton din cho th k XXI. Nhiu Hip nh, tho
thun quan trng c k kt nh Hip nh Thng mi song phng Vit Nam Hoa K, Hip nh
v bin gii trn b, Hip nh v phn nh Vnh Bc B v Hip nh ngh c vi Trung Quc, Hip
nh v phn nh thm lc a vi Innxia... Cc mi quan h song phng v a phng gp
phn khng nh vo vic khng ngng cng c mi trng ho bnh, n nh v to mi iu kin quc
t thun li cho cng cuc xy dng v bo v t quc.
+ Ch ng hi nhp quc t, trc ht l hi nhp kinh t quc t l ni dung quan trng trong
ng li v hot ng i ngoi ca ng v Nh nc Vit Nam trong bi cnh th gii ton cu ha
v cch mng khoa hc k thut din ra rt mnh m hin nay. Trong tin trnh hi nhp ny, Vit Nam
t u tin cao cho vic m rng quan h kinh t i ngoi, m rng v a dng ho th trng, tranh th
vn, kinh nghim qun l v khoa hc cng ngh tin tin cho s nghip cng nghip ho v hin i ho
t nc.
+ Ngy 28/7/1995, Vit Nam tr thnh thnh vin ca Hip hi cc nc ng Nam ASEAN.
ASEAN tr thnh mt lin kt khu vc gm 10 quc gia v l mt yu t quan trng gp phn thc
y s hp tc ton din gia cc nc trong khi, gia cc nc trong khi vi cc nc ngoi khu vc.
Vit Nam c ng gp quan trng vo s cng c ca khi ASEAN.
+ Nc ta cng trong l trnh thc hip cam kt ca AFTA (Khu vc mu dch t do ASEAN),
tham gia Din n hp tc kinh t chu Thi Bnh Dng (APEC), y mnh quan h song phng
v a phng. Sau 11 nm chun b v m phn, thng 1/2007, Vit Nam tr thnh thnh vin chnh
thc th 150 ca T chc Thng mi th gii (WTO).
+ Ngy 16/10/2007, i hi ng Lin hp quc bu Vit Nam lm y vin khng thng trc
Hi ng Bo An, nhim k 2008 2009...
t nc Vit Nam ngy cng tham gia tch cc vo cc hot ng ca cng ng quc t v
hi nhp ngy cng su rng vo th gii hin i. Nhng ng gp ca Vit Nam vo cc hot ng
ca cc t chc, din n quc t gp phn tng bc nng cao v th v uy tn ca Vit Nam trn
trng quc t.
- Trang 196 -
Chu Tin Lc
CHUYN 21
Tng kt lch s Vit Nam

Cu hi 289.
Tm tt nhng iu kin v kinh t, x hi v t tng dn n s hnh thnh v pht trin

ca phong tro yu nc Vit Nam sau Chin tranh th gii th nht.
Khi qut cc khuynh hng chnh tr v biu hin ca n trong phong tro u tranh ca
nhn dn Vit Nam chng thc dn Php xm lc t cui th k XIX n u nm 1930.
Kt cc ca cc phong tro theo nhng khuynh hng chnh tr trn ni ln iu g ?
Hng dn lm bi
1. Tm tt nhng iu kin v kinh t, x hi, t tng dn n s hnh thnh v pht trin ca

phong tro yu nc Vit Nam sau Chin tranh th gii th nht :
+ V kinh t: thc dn Php tin hnh chng trnh khai thc thuc a ln th hai..., lm cho tnh
hnh kinh t Vit Nam c bin i, nhng ch yu vn l mt nn kinh t nng nghip lc hu, qu qut
v ph thuc kinh t Php.
+ V x hi: s phn ho giai cp su sc... nht l s pht trin ca giai cp cng nhn v s ra
i ca cc giai cp t sn v tiu t sn.
+ V t tng:
H t tng t sn nh hng vo Vit Nam t trc Chin tranh th gii th nht, sau chin
tranh vn tip tc c s dng lm v kh chng Php.
T tng chnh tr v sn: Cch mng thng Mi Nga (1917) thnh cng, m ra thi i mi
trong lch s nhn loi. Ch ngha Mc - Lnin tr thnh hin thc v c truyn b rng ri
khp ni, dn n s ra i nhiu ng cng sn... Quc t Cng sn c thnh lp (3/1919).
Ch ngha Mc - Lnin v nhng t tng cch mng ca Nguyn i Quc c truyn b
vo Vit Nam, to mt v kh t tng mi.
2. Nu khi qut cc khuynh hng chnh tr v biu hin ca n trong phong tro u tranh ca
nhn dn Vit Nam chng thc dn Php xm lc t cui th k XIX n u nm 1930 :
- Cui th k XIX: theo khuynh hng chnh tr phong kin, biu hin qua phong tro Cn
Vng vi nhng cuc khi ngha tiu biu: Ba nh, Bi Sy, Hng Kh) v cuc khi ngha nng dn
Yn Th.
- u th k XX (Trc Th chin th nht): xut hin khuynh hng chnh tr t sn vi nhng
hot ng tiu biu ca Phan Bi Chu v Phan Chu Trinh
- Sau Th chin th nht - u nm 1930: trong iu kin lch s mi, c hai khuynh hng:
+ Khuynh hng chnh tr t sn: biu hin qua cc phong tro dn ch t sn 1919 - 1925, s ra
i v hot ng ca Vit Nam quc dn ng (1927 - 1930). N lc cao nht v cui cng l cuc khi
ngha Yn Bi (2/1930) b tht bi, ko theo s tan r hon ton ca Vit Nam Quc dn ng.
+ Khuynh hng chnh tr v sn, biu hin qua nhng hot ng cch mng ca Nguyn i
Quc, phong tro cng nhn, s xut hin cc t chc tin cng sn... dn n s ra i ca ng Cng
sn Vit Nam u nm 1930.
3. Kt cc ca cc phong tro theo nhng khuynh hng chnh tr trn ni ln : Con ng gii
phng dn tc theo cc khuynh hng chnh tr phong kin hoc t sn l khng thnh cng. Mun cu
nc v gii phng dn tc khng c con ng no khc con ng cch mng v sn.
- Trang 197 -
Chu Tin Lc
Cu hi 290.
Bng nhng s kin lch s chn lc, hy nu ngn gn nhng thng li tiu biu v ngha
lch s ca nhng thng li vo thi im ma Xun trong lch s dn tc t khi c ng lnh
o n nm 1975.
Hng dn lm bi
Ma xun l biu hin cho s vn ln, kht vng sng trn tr, nim tin vo sc sng bt dit
ca mun loi. Quy lut vn hnh chnh chu v tuyt vi ca to ha, lm t i ci lnh lo, m m ca
ma ng, ngi ta bo l thi khc cn khn giao ha...Vi lch s ca t nc, ca dn tc th lch
s hn 79 nm ra i, trng thnh trong s nghip cch mng ca dn tc, ng Cng sn Vit Nam l
biu trng biu trng cho ma xun. Bi, t y kht vng sng mt cch trn vn nht, y nht ca
mi con ngi, ca mi ngi c ng ta tng bc lnh o nhn dn hin thc ha trong i sng
x hi; quyn t do c lp, quyn sng quyn lm ngi vi vi chn l ai cng c cm no o m, ai
cng c hc hnh, ang c ng ta hin thc ho.
Ngy 3/2/1930, ti Cu Long, Hng Cng (Trung Quc) Hi ngh hp nht 3 t chc cng sn
l An Nam cng sn ng, ng Dng cng sn ng, ng Dng cng sn lin on thnh mt ng
Cng sn duy nht: ng cng snVit Nam. K t y phong tro cch mng trong nc c mt
ng Cng sn duy nht lnh o, chm dt thi k khng hong v ng li cch mng; v lch s dn
tc Vit Nam sng sut tin tng, la chn s lnh o ca ng. ng ta ra i vo ma xun v
em n mt nim tin mt sc sng mi cho phong tro cch mng Vit Nam, em n nim tin t nh
sng ch ngha Mc Lnin si m mi ngi v mi ngi Vit Nam.
Tri qua 15 nm vn ng cch mng, ng ta lnh o nhn dn ta ng ln nh ui thc
dn Php v Pht xt Nht, khai sinh ra Nh nc Vit Nam dn ch cng ha Nh nc cng nng u
tin ng Nam . Nhng thc dn Php quay tr li xm lc t nc ta, ng ta li lnh o ton
dn ng ln khng chin vi ng li khng chin ton dn, ton din v lu di. Vi ng li sng
sut, s lnh o ti tnh ca ng, chng ta dn dn chuyn t th b ng sang th ch ng tnh
hnh. Vi ng li sng sut, s lnh o ti tnh ca ng, chng ta dn dn chuyn t th b ng
sang th ch ng tnh hnh. Hng lot chin dch lch s m ra: Chin dch Ty Bc (1947); chin
dch bin gii (1950); chin dch thu ng (1953 1954)...ta buc ch phi co cm li.
Cuc tin cng chin lc ng Xun 1953 1954, nh cao l chin thng in Bin Ph
1954, chng ta p tan tp on c im in Bin Ph, p tan k hoch Nava, lm sp hon ton
tham vng cp nc ta ca thc dn Php. Thc dn Php phi chp nhn cay ng ny bng vic k
Hip nh Ginev tr li c lp t do cho t nc ta, min Bc hon ton gii phng, c v phong tro
gii phng dn tc cc nc thuc a v ph thuc. Sau 9 nm lnh o nhn dn khng chin chng
thc dn Php, ng ta lm nn mt k tch phi thng ghi vo lch s dn tc. Chn nm lm mt
in Bin. Nn vnh hoa nn thin s vng. ng l biu tng ma xun ca dn tc vi s vn
dy mnh m. Bt u l gy gc, tm vng m cui cng p tan mt tp on c im mnh vo bc
nht ca thc dn Php, ni m bn chng cho l pho i bt kh xm phm, p tan m mu thn
tnh nc ta ca thc dn Php, em li c lp t do cho dn tc.
Th nhng, quc M li ht cng thc dn Php nhy vo xm lc t nc ta. Mt ln na,
di s lnh o ca ng , nhn dn ta li lm mt cuc trng k khng chin vi vic tin hnh ng
thi 2 nhim v chin lc: cch mng x hi ch ngha min Bc v cch mng dn tc dn ch nhn
dn min Nam nhm gii phng min Nam, thng nht T quc, a c nc tin ln x hi ch ngha.
Di s lnh o ca ng, nhn dn ta pht huy ch ngha anh hng cch mng p tan cc
chin lc chin tranh quy m, thm c c quan thy M v bn tay sai b nhn dy cng nghin
cu nhm bin nc ta thnh thuc a kiu mi ca quc M; l: chin lc chin tranh n
phng, chin lc chin tranh c bit, chin lc chin tranh cc b v chin lc Vit Nam ha chin
tranh.
Ma xun 1968, di s lnh o ca ng, qun v dn ta m chin dch Tt Mu thn, tin
cng v ni dy trn ton chin trng min Nam, din ra ba t (m u bng cuc tp kch chin lc
Tt Mu Thn), trn 37 trong tng s 44 tnh, 5 trong 6 thnh ph ln. Ring trong t 1, ta loi khi
vng chin u 150.000 tn ch, ph hy nhiu phng tin chin tranh. M ra bc ngot cho cuc
khng chin chng M, lm lung lay ch xm lc ca chng, buc M phi phi M ha chin tranh,
tc tha nhn tht bi ca Chin tranh cc b, chm dt khng iu kin chin tranh ph hoi min
Bc, phi ngi vo bn m phn vi ta ti Hi ngh Pari.
- Trang 198 -
Chu Tin Lc
Ma Xun nm 1972, qun ta m cuc tin cng chin lc ngy 30/3, ly Qung Tr lm hng
tin cng ch yu bn cnh cc hng ng Nam Nam B v Ty Nguyn, ri pht trin khp min
Nam. Sau gn ba thng chin u (t 30/3), ta loi khi vng chin u hn 20 vn tn ch, gii phng
nhiu vng t ai rng ln vi hn 1 triu dn. Ging mt n mnh vo chin lc Vit Nam ha
chin tranh, buc M phi tuyn b M ha tr li chin tranh, tc tha nhn tht bi ca chin lc
chin tranh Vit Nam ha.
Cui cng, quc M phi chp nhn ngi vo bn m phn v k kt Hip nh Pari
(27/1/1973), phi cng nhn cc quyn dn tc c bn ca nhn dn ta v rt khi Vit Nam. l thng
li lch s quan trng, to thi c thun li nhn dn ta tin ln gii phng hon ton min Nam thng
nht t nc.
Ma xun nm 1975, ng ta lnh o nhn dn ta lm cuc tng tin cng v ni dy, m
nh cao l chin dch H Ch Minh lch s (t ngy 26/4 n 30/4/1975), min Nam nc ta hon ton
gii phng, non sng thu v mt mi, m ra mt thi i mi thi i H Ch Minh. nh cho Ngy
nho, chm dt chin tranh, gii phng hon ton min Nam, thng nht t nc. Chin thng ny kt
thc 21 nm chin u chng M v 30 nm chin tranh gii phng dn tc, bo v T quc t sau Cch
mng thng Tm 1945, chm dt ch thng tr ca ch ngha quc v ch phong kin nc ta,
hon thnh cch mng dn tc dn ch nhn dn, thng nht t nc. M ra mt k nguyn mi ca lch
s dn tc: t nc c lp, thng nht, i ln ch ngha x hi v c tc ng mnh n tnh hnh nc
M v th gii, c v phong tro cch mng th gii, nht l phong tro gii phng dn tc.
Nh vy, di s lnh o ca ng, ma xun 1975, mt ma xun i thng ca qun v
dn ta trong hai cuc khng chin trng k bt ngun t nhng ma xun nhng chin cng trc
y di s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam, em li c lp t do cho dn tc, tin ln xy dng
ch ngha x hi v hnh phc ca mi ngi v ca mi con ngi.
Cu hi 291.
Trnh by ni dung c bn ca con ng gii phng dn tcm Nguyn i Quc xc nh

trong nhng nm 20 (th k XX) cho cch mng Vit Nam.
So snh vi con ng gii phng dn tc ca cc bc tin bi thy c s ng n ca
con ng gii phng dn tc theo Nguyn i Quc.
Hng dn lm bi
1. Nhng ni dung c bn :
S lc tnh hnh th gii v trong nc v vic Nguyn i Quc tm thy con ng cu nc
ng n cho nhn dn Vit Nam.
Ni dung con ng cu nc m Nguyn i Quc vch ra :
Cch mng Gii phng dn tc cc nc thuc a phi gn lin vi gii phng giai cp, c
lp dn tc phi gn lin vi ch ngha x hi.
Cch mng Gii phng dn tc cc nc thuc a l mt b phn khng kht ca cch mng
v sn th gii, c quan h vi cch mng v sn chnh quc, song khng li, trng ch vo
cch mng chnh quc.
Cch mng cc nc thuc a l mt cuc dn tc cch mnh,c nhim v chng quc
v tay sai, thc hin c lp dn tc , tng bc thc hin khu hiu rung t cho dn cy.
Giai cp nng dn l mt lc lng cch mng to ln .Nng dn v cng nhn l hai ngi bn
ng minh t nhin , phi gii phng nng dn , song giai cp nng dn mun gii phng , phi
t di s lnh o ca giai cp cng nhn.
Ngoi cng nng l gc cch mng, cn phi tp hp bu bn cch mng nh hc tr, nh
bun, in ch nh...
Thc hin on kt quc t.
Phi lnh o, t chc qun chng u tranh tin ln lt giai cp thng tr. Cch mng l
vic chung ca c dn chng , ch khng phi l vic ca vi ngi.
S lnh o ca mt ng cch mng l im ct t u tin ca cch mng. ng phi
theo ch ngha Mc Lnin.
2. Tnh c o ng n ...
- Con ng cu nc theo h t tng phong kin .
- Trang 199 -
Chu Tin Lc
Phong tro Cn vng (chng Php nhng vn bo lu ch qun ch )

Phong tro nng dn t pht (nh Hong Hoa Thm ) ...
Cc phong tro ny tuy rt anh dng nhng u tht bi , ri vo b tc.
- Con ng theo Phan Bi Chu v Phan Chu Trinh vi hai xu hng bo ng v ci cch :c
nhiu hn ch v xc nh k th, lc lng cch mng, vn nh vo lc lng bn ngoi v
nhng ci cch na vi , cui cng tht bi.
- Con ng ci lng ca giai cp t sn nh ng lp hin ch trng ci t ch nhng
khng nh ch , i n tho hip...
Khuynh hng t sn cch mng nh Vit Nam Quc dn ng th phiu lu mo him, khng
c ng li r rng...
- Con ng cch mng theo Nguyn i Quc :
+ Xc nh r bn, th...
+ Lc lng cch mng : cng nng lin minh on kt vi cc lc lng khc.
+ Lnh o cch mng l giai cp v sn, ht nhn l ng cng sn.
+ Phi thc hin on kt quc t.
+ Gii phng dn tcgn lin vi gii phng giai cp...
Nh vy con ng cu nc m Nguyn i Quc tm ra cho cch mng Vit Nam khc hn
vi nhng con ng trc . l con ng cch mng v sn c vn dng sng to vo hon
cnh c th ca nc ta.
Cu hi 292.
Khi v nc, nhng hc vin d cc lp o to cn b do Nguyn i Quc m ti Qung

Chu (1925 - 1927) tuyn truyn l lun cch mng no trong nhn dn ? L lun c trnh
by trong nhng ti liu no v c ngha g i vi s ra i ca ng Cng sn Vit Nam ?
Hng dn lm bi
- Cui nm 1924, Nguyn i Quc v Qung Chu (Trung Quc). Ngi lin lc vi cc nh
cch mng Vit Nam ang hot ng y thnh lp Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin v tch cc
vn ng, t chc, hun luyn, o to cn b cch mng. Nhng hc vin d cc lp o to cn b do
Nguyn i Quc m ti Qung Chu (1925 - 1927) khi v nc tuyn truyn l lun :
+ Ch ngha t bn, ch ngha quc l k th chung ca giai cp v sn v nhn dn cc nc
thuc a
+ Ch c lm cch mng nh ch ngha t bn, ch ngha quc th mi c th gii phng
giai cp v sn v nhn dn cc nc thuc a. chnh l mi quan h gia cch mng chnh quc v
cch mng thuc a.
+ Xc nh giai cp cng nhn v nng dn l lc lng nng ct ca cch mng.
+ Giai cp cng nhn c kh nng lnh o cch mng thng qua i tin phong l ng cng
sn c v trang bng hc thuyt Mc - Lnin.
- Nhng l lun c trnh by trong Bo Thanh nin (c quan ngn lun ca Hi Vit Nam
Cch mng thanh nin do Nguyn i Quc sng lp vo ngy 21/6/1925), tc phm Bn n ch thc
dn Php (1925) v tc phm ng Cch mnh (1927).
- Nhng l lun v trang l lun cch mng gii phng dn tc cho cn b ca Hi Vit Nam
Cch mng Thanh nin nhm tuyn truyn vo giai cp cng nhn v cc tng lp nhn dn Vit Nam,
chun b k v t tng v t chc cho vic thnh lp ng Cng sn Vit Nam
Cu hi 293.
Trnh by ngn gn hon cnh lch s, ni dung c bn cc hi ngh ca ng trong giai on

1939 1945 (c hc trong chng trnh lch s lp 12 THPT). (C th trnh by bng cch lp
bng theo cc ni dung sau: tn hi ngh v thi gian, hon cnh lch s, ni dung c bn).
Hng dn lm bi
- Trang 200 -
Chu Tin Lc
Hi ngh v
thi gian
1. Hi ngh ln
th 6 ca Ban
Chp hnh
Trung ng
ng
(11/1939)
2. Hi ngh ln
th 7 ca Ban
Chp hnh
Trung ng
ng
(11/1940)
3. Hi ngh ln
th 8 ca Ban
Chp hnh
Trung ng
ng (5/1941
4. Hi ngh
Ban Thng
v Trung ng
ng
(3/1945)
5. Hi ngh
ton quc ca
Hon cnh lch s
Ni dung c bn
- Th chin th hai, bng n v lan

rng... thng 6/1940 c chim nc
Php; Vin ng Nht m rng xm
lc Trung Quc...
- ng Dng, Thc dn Php n p
phong tro dn ch, thi hnh chnh sch
Kinh t ch huy...
- Mu thun gia c dn tc vi quc
xm lc pht trin gay gt. Nhim v
chng quc c t ra cp thit.
- Nhn mnh mu thun ch yu l mu

thun gia cc dn tc ng Dng vi
quc xm lc.
- Gii quyt quan h gia hai nhim v...,
t nhim v gii phng dn tc ln hng
u, tm gc khu hiu cch mng rung
t v chnh quyn cng, nng, ch
trng thnh lp chnh quyn cng ho
dn ch.
- Thnh lp Mt trn dn tc thng nht
phn ng Dng...
- Khng nh con ng cch mng bo
lc
- Xc nh k th chnh l pht xt Php,
Nht.
- a vn khi ngha v trang vo
chng trnh ngh s.
- Quyt nh duy tr lc lng v trang
Bc Sn v hon cuc Khi ngha Nam
K.
- Nhn mnh mu thun ch yu...
- Gii quyt quan h gia hai nhim v
phn , phn phong, t nhim v gii
phng dn tc ln hng u v nhn mnh
l nhim v bc thit nht; t li ch
ring ca mi b phn, giai cp di s
sinh t, tn vong ca quc gia dn tc;
tip tc tm gc khu hiu "cch mng
rung t...
- Gii quyt vn dn tc trong khun
kh tng nc ng Dng, thnh lp
mi nc mt mt trn ring...
- ra ch trng khi ngha v trang,
nhn mnh vic chun b khi ngha v
trang l nhim v trung tm...
- Ch trng thnh lp nc Vit Nam
Dn ch Cng ho...
- Nhn nh tnh hnh v ra ch trng
chin lc mi, phn nh trong bn ch th
Nht, Php bn nhau v hnh ng ca
chng ta (12/3/1945).
- Nhn nh tnh hnh, xc nh k th c
th, trc mt, duy nht l pht xt Nht,
thay khu hiu nh Php, ui Nht
bng khu hiu nh ui pht xt Nht.
- Ch trng pht ng mt cao tro
khng Nht cu nc lm tin tin
ln Tng khi ngha v sn sng chuyn
ln Tng khi ngha khi c iu kin...
- D on thi c Tng khi ngha.
- Thng 9/1940, Nht vo ng Dng.

Php hng Nht v cu kt vi Nht
thng tr v bc lt nhn dn ta.
- Mu thun gia dn tc ta vi bn
quc - pht xt pht trin.
- Khi ngha Bc Sn bng n v tht
bi.
- c chn b tin cng Lin X... Nht
chim nhiu thuc a ca M, Anh
- Di hai tng p bc Nht - Php, vn
mnh dn tc nguy vong khng lc no
bng, mu thun dn tc pht trin v
cng gay gt.
- Khi ngha Nam K v binh bin
Lng tht bi.
- u nm 1941, Nguyn i Quc v
nc, trc tip ch o cch mng.
- Chin tranh th gii bc vo giai

on kt thc; qun ng minh ang
phn cng...; thng 2/1945 nc Php
c gii phng...
- Sau khi M vo Philippin, ng bin
ca Nht xung pha nam b ct, ch cn
ng b qua ng Dng
- Php ng Dng ro rit chun b
ch qun ng minh vo nh Nht th
s khi phc li quyn thng tr ca
Php nh trc thng 9/1940
- Ngy 9/3/1945, Nht o chnh lt
Php ng Dng; thi hnh mt lot
bin php nhm cng c quyn thng tr
ca chng
- Nhng iu kin ch quan cho Tng - Phn tch tnh hnh, nh gi thi c
khi ngha c chun b chu o (v Tng khi ngha.
- Trang 201 -
Chu Tin Lc
ng (8/1945)
lnh o v lc lng)...
- Th chin th hai kt thc; Nht u
hng ng minh khng iu kin; bn
Nht v tay sai ng Dng hoang
mang. Thi c cch mng xut hin
- Qun i cc nc quc vi danh
ngha ng minh chun b vo ng
Dng... l mt nguy c ang dn
n.
- Ch trng pht ng ton dn ni dy

Tng khi ngha ginh chnh quyn t tay
pht xt Nht trc khi qun ng minh
vo ng Dng...
- Thnh lp U ban khi ngha
- Nu ba nguyn tc ch o khi ngha:
tp trung, thng nht, kp thi
- Xc nh mt s chnh sch i ni v
i ngoi thc hin sau khi cch mng
thnh cng
Cu hi 294.
Hi ngh Ban chp hnh Trung ng ng Cng sn ng Dng ln th 8 (5/1941) a

ra ch trng gii phng dn tc nh th no ? Tc ng ca ch trng i vi vic xy dng
lc lng chnh tr cho Cch mng thng Tm (1945).
Hng dn lm bi
a) Hon cnh lch s (ch quan v khch quan) a n yu cu cp bch l cch mng Vit
Nam phi tp trung lc lng vo nhim v gii phng dn tc.
+ Khch quan : Th lc pht xt hiu chin v cuc chin tranh th gii ln th hai do chng gy
ra t cc quc gia, dn tc trc him ho mi. Nhn thc c nguy c , Quc t cng sn ch
o phong tro cch mng th gii tp trung lc lng chng chin tranh quc y l nhng tin
khch quan cho cnh mng Vit Nam.
+ Ch quan : Phn ho x hi v thi chnh tr ca cc giai cp, tng lp trong x hi Vit
Nam na u th k XX cho thy nguyn vng thit tha ca tuyt i nhn dn Vit Nam l gii phng
dn tc. Quyn li dn tc l ti thng, cao hn quyn li ca giai cp, b phn.
Nhn thc r cc yu t , lnh t Nguyn i Quc v nc v trc tip ch o cch mng. Hi
ngh Trung ng ln th 8 (5/1941) xc nh dt khot ch trng tp trung lc lng cch mng vo
s nghip gii phng dn tc.
b) Ni dung ch trng :
Nu cao v tp trung ton b lc lng vo nhim v gii phng dn tc. C 3 vn chnh:
- Khng nh tnh cht ca cch mng l gii phng dn tc.
- Tp trung lc lng cho nhim v gii phng dn tc; t quyn li dn tc ln trn quyn li
ca giai cp, trn quyn li ca b phn nhm on kt lc lng ton dn tc vo nhim v chng
quc.
- Xc nh quan h cch mng 3 nc ng Dng, ng thi ch trng thnh lp Mt trn dn
tc thng nht ring cho mi nc Vit Nam, Lo, Campuchia.
3) Tc ng
a) Ch trng mi ca ng tp hp c mi lc lng yu nc (khng phn bit giai cp,
ng phi, tn gio, chnh kin) vo Mt trn Vit Minh.
b) V tr vai tr ca Mt trn Vit minh: l thc lc chnh tr, l o qun chnh tr l nhn t
quyt nh thng li ca Cch mng Thng 8 (1945).
Cu hi 295.
Nu v nhn xt nhim v cch mng c ra ti Hi ngh thnh lp ng Cng sn Vit

Nam (1 - 1930), Hi ngh ln th nht Ban Chp hnh Trung ng lm thi ng Cng sn Vit
Nam (10 - 1930) v Hi ngh ln th tm Ban Chp hnh Trung ng ng Cng sn ng Dng
(5 - 1941).
Hng dn lm bi
a) Hi ngh thnh lp ng Cng sn Vit Nam (1 - 1930) thng qua Cng lnh chnh tr do Nguyn
i Quc khi tho :
- Trang 202 -
Chu Tin Lc
- Nhim v : nh quc Php, bn phong kin v t sn phn cch mng lm cho nc Vit
Nam c lp t do ; lp chnh ph cng nng binh ; t chc qun i cng nng, tch thu ht sn nghip
ln ca quc ; tch thu rung t ca quc v bn phn cch mng chia cho dn cy ngho, tin
hnh cch mng rung t
- Nhn xt : Cng lnh chnh tr gii quyt hai nhim v c bn v cp thit ca cch mng
Vit Nam l gii phng dn tc v cch mng rung t...
b) Hi ngh ln th nht Ban Chp hnh Trung ng lm thi ng Cng sn Vit Nam :
- Nhim v : tranh u nh cc di tch phong kin, nh cc cc bc lt theo li tin t
bn v thc hnh th a cch mng cho trit . Vn th a l ci ct ca cch mng t sn dn
quyn...
- Nhn xt : Lun cng ra hai nhim v c bn v cp thit ca cch mng Vit Nam l
gii phng dn tc v cch mng rung t...
c) Hi ngh ln th tm Ban Chp hnh Trung ng ng Cng sn Vit Nam :
- Nhim v ch yu trc mt ca cch mng l gii phng dn tc, tip tc tm gc khu hiu
cch mng rung t, nu khu hiu gim t, gim thu, chia li rung cng, tin ti thc hin ngi cy
c rung. Hi ngh ch r sau khi nh ui Php Nht s thnh lp Chnh ph nhn dn ca nc Vit
Nam Dn ch Cng ha.
- Nhn xt : Ngh quyt Hi ngh sng sut xc nh c nhim v trc mt gii phng dn
tc, tm gc nhim v cch mng rung t... ph hp vi hon cnh trong v ngoi nc...
Cu hi 296.
T nm 1930 n nm 1945, qua cc thi k lch s, ng ta chun b nhng g v lc

lng nhm tin ti cuc khi ngha v trang ginh chnh quyn thng Tm nm 1945 ?
Hng dn lm bi
1. Xy dng lc lng chnh tr :

Hnh thnh khi cng nng lin minh (trong cao tro 1930 - 1931).
Xy dng v tng bc m rng khi on kt dn tc (qua vic thnh lp cc mt trn dan tc
thng nht, c bit l Mt trn Vit Minh).
Thay i khu hiu tranh u c lp k th
2. Xy dng lc lng v trang :
Lc lng t v trong thi k X vit Ngh - Tnh (1930 1931).
Duy tr i du kch Bc Sn (1940), thnh lp i cu quc qun I (1941) v cc i Cu quc
qun II, III sau .
Thnh lp i t v chin u Cao Bng (1941).
Thnh lp i Vit Nam Tuyn truyn gii phng qun (12/1944).
Thnh lp i du kch Ba T v i du kch cc tnh trong thi k tin khi ngha (sau
9/3/1945).
Hi ngh Qun s cch mng Bc K gia thng 4/1945.
Vit Nam Gii phng qun (5/1945).
3. Thnh lp cc cn c a tip tc xy dng lc lng v mi mt :
Thnh lp cn c a Bc Sn - V Nhai, Cao Bng (1941), cn c a Cao - Bc - Lng (1943),
cc chin khu khng Nht, khu gii phng Vit Bc (6/1945), cc ATK trung ng v a
phng.
Nh c lc lng chnh tr, lc lng v trang, cn c a c xy dng v khng ngng pht
trin, ng ta lnh o cuc u tranh chnh tr, kt hp vi u tranh v trang, ginh thng
li trong Cch mng thng Tm.
Cu hi 297.
T nm 1930 n nm 1945, qua cc thi k lch s, ng Cng sn ng Dng ra

ng li chng quc v chng phong kin nh th no ? Hy phn tch s sng to ca ng ta
trong vic gii quyt nhng nhim v trn ca cch mng trong thi k ny.
Hng dn lm bi
- Trang 203 -
Chu Tin Lc
- Trong Cng lnh u tin ca Nguyn i Quc son tho khng nh nhim v ca cch
mng t sn dn quyn nc ta l nh quc Php v phong kin, song ni bt l nhim v chng
quc v tay sai phn ng lm cho nc Vit Nam c lp, dn Vit Nam c t do.
- Lun cng chnh tr thng 10/1930 khng nh: Nhim v ct yu ca Cch mng t sn dn
quyn l phi nh cc th lc phong kin, ch p bc bc lt theo li t bn thc hin cch mng
rung t v nh quc Php lm cho ng Dng hon ton c lp. Hai nhim v c mi
quan h khng kht vi nhau. ng li ny c hn ch l cha ch ra c mu thun ch yu ca x hi
thuc a, khng t nhim v gii phng dn tc ln hang u, nng v vn giai cpHn ch
c khc phc trong thi k 1936 - 1945.
- Trong giai on t 1936 n 1939, do tc ng ca tnh hnh th gii, ng ta tm gc khu hiu
c lp dn tc, rung t dn cy ch ra nhim v chng phn ng thuc a, chng quc
chng nguy c chin tranh i t do, dn ch, cm o ha bnh.Tuy nhin ng li vn bao hm hai
nhim v dn tc v dn ch, vn gn lin nhim v chng quc v chng phong kin.
- Trong giai on t 1939 - 1945 trn c s tnh hnh th gii v trong nc, cc hi ngh ln 6,7,8
ca Ban Chp hnh Trung ng ng thc hin chuyn hng ch o chin lc; t nhim v gii
phng dn tc ln hang u, tm gc khu hiu cch mng rung t, ch ra khu hiu tch thu rung
t ca quc vit gian chia cho dn cy ngho.
- S sng to ca ng ta trong vic thc hin 2 nhim v chng quc v chng phong kin:
+ ng ta vn dng trit ng li ca Quc t Cng sn v phong tro cch mng cc
nc thuc a v na thuc a.
+ Mc d trong qu trnh ra ng li c lc b hn ch, nhng ng ta vn dng sng to
ng li ca Quc t Cng sn vo iu kin c th ca nc ta.Trn c s nm vng t tng c lp
dn tc v ch ngha x hi, ng ta ch o chin lc cch mng ng n v sang to, bit dng
cao ngn c c lp dn tc, a nhim v chng quc tay sai ln hng u nhm tp trung mi lc
lng thc hin cho k c yu cu cp bch hang u ca cch mng Vit Nam l gii phng dn tc,
ginh ly chnh quyn v tay nhn dn.
+ S sng to ca ng ph hp vi thc tin khch quan ca cc nc thuc a v ph thuc
trong vic gii quyt cc mu thun x hi. Trong hai mu thun c bn, th mu thun gia dn tcVit
Nam vi Php l ch yu nht. Gii quyt c mu thun ny th s gii quyt c mu thun cn li.
Cu hi 298.
- ng Cng sn ng Dng v Ch tch H Ch Minh xc nh nh th no v vn

thi c thun li pht ng ton dn khi ngha ginh chnh quyn trong cuc vn ng Cch
mng thng Tm (1945) ?
- V sao li ni y l thi c ngn nm c mt ?
- Anh (ch) hy lin h vi yu t thi c trong cuc Tng tin cng Xun 1975 kt thc thng
li cuc khng chin chng M cu nc.
Hng dn lm bi
1. ng Cng sn ng Dng v Ch tch H Ch Minh xc nh nh th no v vn thi c

thun li pht ng ton dn khi ngha ginh chnh quyn trong cuc vn ng Cch mng thng
Tm 1945 :
Vo nhng ngy u Cch mng thng Tm 1945...cao tro khng Nht cu nc cun cun
dng ln t Bc ch Nam, t nng thn n thnh th. Trong gi pht chuyn mnh ca lch s , lnh t
H Ch Minh : Lc ny thi c thun li ti, d hy sinh ti u, d phi t chy c dy Trng Sn
cng phi kin quyt ginh cho c c lp.
Thi c l iu kin tuyt i c li cho ta trong so snh lc lng gia ta v ch trong phm vi
c nc v trn th gii. Nh vy, ngh thut chp thi c l phi hp cht ch vic chun b lc lng
ch quan vi vic n ly thi c khch quan thun li : khng th nn nng song cng khng phi ngi
ch thi c t n n.
- Trong qu trnh vn ng Cch mng thng Tm, ng v Ch tch H Ch Minh tch cc
chun b lc lng cch mng, lun sng sut nhn nh tnh hnh, kp thi chp ly thi c, kin quyt
v dng cm pht ng ton dn tng khi ngha ginh chnh quyn.
- Trang 204 -
Chu Tin Lc
- Ngay khi Nht o chnh Php (9/3/1945), Hi ngh thng v Trung ng ng pht ng cao
tro khng Nht cu nc v sn sng chuyn sang hnh thc tng khi ngha mt khi c iu kin.
- Thi c cng n gn, cng gp rt chun b lc lng. Khi iu kin ch quan c :
+ Lc lng cch mng chun b sn sng
Ngy 13/08/1945, Trung ng ng v Tng b Vit Minh thnh lp y ban khi ngha
Ton quc, ban b : Qun lnh s 1, pht lnh Tng khi ngha trong c nc.
T ngy 14 n 15/8/1945, Hi ngh ton quc ca ng hp Tn Tro (Tuyn Quang),
quyt nh pht ng tng khi ngha trong c nc, ginh chnh quyn trc khi qun
ng minh vo ng Dng, nhng vn i ni, i ngoi sau khi ginh c chnh
quyn.
T ngy 16 n 17/8/1945, i hi quc dn Tn Tro tn thnh ch trng Tng khi
ngha ca ng, thng qua 10 chnh sch ca Vit Minh , c ra y ban dn tc gii phng
Vit Nam do H Ch Minh lm Ch tch, ly l c sao vng nm cnh lm Quc k, bi
Tin qun ca lm Quc ca.
+ Qun chng cch mng trong c nc sn sng vng dy.
- iu kin khch quan thun li (c hi ngn nm c mt) n :
Ngy 9/8/1945, Hoa K nm hai qu bom nguyn t xung hai thnh ph Hirsiama v
Nagaxaki ca Nht Bn, hu dit hai thnh ph ny, git hi hng vn dn thng.
Ngy 8/8/1945, Lin X tuyn chin vi Nht Bn. Ngy 9/8/1945, Hng qun Lin X
tiu dit i qun Quan ng ca Nht ng Bc Trung Quc.
Ngy 14/08/1945, Hi ng ti cao chin tranh v ni cc Nht quyt nh u hng ng
minh khng iu kin. Tra 15/08/1945, Nht hong tuyn b u hng. Bn Nht ng
Dng v tay sai Nht hoang mang. iu kin khch quan c li cho Tng khi ngha
n. ng tn dng c hi ngn nm c mt ny tin hnh Tng khi ngha thng
Tm ginh thng li nhanh chng v t mu.
- Vi tinh thn sng to, tch cc, ch ng, khn trng, kp thi chp ly thi c, ngay ngy
13/8/1945, Hi ngh ton quc ca ng quyt nh pht ng Tng khi ngha ginh chnh quyn trong
ton quc.
2. y l thi c ngn nm c mt v :
+ y l mt thi c thun li him hoi v ngn ngi, do mt nguy c ln ca ang n gn :
bn quc (mang danh ngha qun ng kinh) sp sa trn vo nc ta ngn chn phong
tro cch mng trong nc.
+ Phi ginh chnh quyn t tay Nht, lt chnh quyn thn Nht, ng v tr ngi ch nh
m n tip qun ng minh vo gii gip qun i Nht.
+ Nu hnh ng chm tr, khng nhanh chng pht ng Tng kh ngha ginh chnh quyn
trong c nc th n khi qun ng minh ko vo nc ta, cc th lc phn ng ng dy
m chn quc th thi c i qua, cch mng kh c th thnh cng.
+ Tri li nu pht ng Tng khi ngha t sau ngy 9/3/1945 n trc 13/8/1945 (sau khi
Nht o chnh Php) th s b tn tht nng n v qun Nht lc cn mnh, ang th in
cun trc gi sp cht, lc ny thi c cha n.
+ Phn tch ng thi c chnh mui l ngh thut ch o qun s ti trnh ca H Ch Minh v
ng ta.
Tm li, chp ng thi c pht ng khi ngha l yu t ht sc quan trng trong thnh
cng ca Cch mng thng Tm 1945.
3. Lin h vi yu t thi c trong cuc Tng tin cng Xun 1975 kt thc thng li cuc khng
chin chng M cu nc.
Ba mi nm sau, ng ta li chp ng thi c v ra ch trng chnh xc kp thi lm
nn mt i thng ma Xun 1975, gii phng hon ton t nc.
+ Cui nm 1974 u nm 1975, trong tnh hnh so snh lc lng min Nam thay i c li
cho cch mng, B chnh tr Trung ng ng ra k hoch gii phng min Nam trong hai nm 1975
v 1976, nhng nhn mnh c nm 1975 l thi c v nu thi c n vo u hoc cui nm 1975 th
lp tc gii phng min Nam trong nm 1975.
- Trang 205 -
Chu Tin Lc
+ Thng li ca ta trn Bun Ma Thut lm cho ch suy sp v tinh thn, tan r v t chc, ri
lon v chin lc, rung chuyn ton b h thng phng th ca chng, to iu kin cho cuc tng tin cng
v ni dy trn ton chin trng min Nam.
+ Ngy 14/3/1975, Nguyn Vn Thiu ra lnh rt qun khi Ty Nguyn v gi vng duyn hi min
Trung. Cuc rt qun bin thnh cuc tho chy hn lon.
+ Thi c bt u t y. Mun nm chc thi c, trc mt phi tiu dit bng c qun ch
rt chy, Phi tiu dit cho nhanh, cho gn thc y sm qu trnh chuyn bin cc din chin tranh:
n ngy 24/3/1975 : ton b qun ch b tiu dit.
+ Thi c chn mui, ngy 25/3/1975, B Chnh tr ng Lao ng Vit Nam ra ngh
quyt: Thi c chin lc n, ta c iu kin hon thnh sm quyt tm gii phng min nam. Phi
tp trung lc lng, binh kh, k thut v vt cht gii phng min Nam trc ma ma nm 1975.
+ T y, cuc khng chin chng M cu nc chuyn sang giai on mi : t y cuc tin
cng chin lc pht trin thnh cuc tng tin cng chin lc trn chin trng min Nam.
+ Ngy 26/4, chin dch H Ch Minh bt u v kt thc thng li ngy 30/4/1975.
Nu ni ngh thut ch o cch mng l ngh thut chp ly thi c th c th ni, y
ng ta nm v vn dng ngh thut y mt cch ti tnh, ra nhng quyt nh v d kin chnh
xc, em li hiu qu to ln.
Cu hi 299.
Cuc Tng khi ngha thng Tm nm 1945 c nhng nt g ni bt?

1. N ra trong thi c chn mui. Ngy 15/8/1945, Nht tuyn b u hng phe ng minh
khng iu kin, qun Nht ng Dng hoang mang dao ng, Chnh ph Trn Trng Kim ru r.
Qun chng cch mng trong c nc sn sng ng ln ginh chnh quyn. ng Cng sn ng
Dng v Vit Minh do H Ch Minh ng u kp thi chp ly thi c pht ng v lnh o ton
dn tng khi ngha ginh chnh quyn th hin cc s kin: m 13/8/1945, y ban khi ngha ton
quc ra Qun lnh s 1 pht ng ton dn ni dy, Hi ngh ton quc ca ng (14, 15/8/1945) thng
qua k hoch lnh o tng khi ngha; i hi Quc dn Tn Tro (16,17/8/1945) tn thnh ch
trng tng khi ngha ca ng...
2. Qun chng cch mng nht t ng ln tng khi ngha. Cc a phng th hin s
ch ng, kp thi, sng to trong vic lnh o nhn dn khi ngha ginh chnh quyn. T ngy
14/8/1945, mc d cha nhn c lnh tng khi ngha ca Trung ng, nhng cn c vo Ch th Nht
Php bn nhau v hnh ng ca chng ta (12/3/1945), mt s cp b ng v t chc Vit Minh cc tnh
pht ng cp chnh quyn. Bn tnh ginh c chnh quyn sm nht tnh l vo ngy 18/8/1945
l Bc Giang, Hi Dng, H Tnh, Qung Nam.
3. Cuc Tng khi ngha ginh c thng li nhanh chng trong vng 15 ngy
(14/8/1945 - 28/8/1945), trong cc cuc khi ngha thng li H Ni, Hu, Si Gn c tc dng c
v v c ngha quyt nh i vi thng li ca cuc tng khi ngha.
4. khng nh nhng thng li ca nhn dn ta trc th gii, ng v Chnh ph Lm thi do
Ch tch H Ch Minh ng u quyt nh t chc l tuyn b c lp, khai sinh nc Vit Nam Dn
ch Cng ho, ra mt Chnh ph Lm thi vo ngy 2/9/1945.
Cu hi 300.
Bng s kin lch s, anh (ch) hy chng minh rng cuc khng chin ton quc chng thc
dn Php (1946 - 1954) khng ch l cuc chin tranh gii phng m cn l bc k tc s nghip
xy dng x hi mi ca nhn dn ta.
Hng dn lm bi
1. S lc v s m u ca cuc khng chin, bi cnh, ng li khng chin....

2. Nhim v ch yu t ra cho ton dn tc: nh bi cuc xm lc ca quc Php, gii
phng t quc.
- Trang 206 -
Chu Tin Lc
Tri qua 9 nm khng chin, di s lnh o ca ng v Chnh ph Vit Nam Dn ch Cng

ha, nhn dn ta ln lt tin hnh cc chin dch ln: (trnh by vn tt kt qu v ngha lch s ).
+ Chin u cc th.
+ Chin dch Vit Bc (thu - ng 1947).
+ Chin dch Bin gii (thu - ng 1950).
+ Cuc tin cng chin lc ng - xun 1953 - 1954 v cui cng vi chin dch in Bin Ph
nhn dn ta buc thc dn Php phi chm dt chin tranh, k kt Hip nh Ginev cng
nhn nn c lp ca dn tc Vit Nam, min Bc hon ton gii phng.
3. ng thi, vi ch trng khng chin kin quc, 9 nm khng chin cng l 9 nm dn tc
ta cn tip tc tng bc thc hin cc mc tiu cch mng do ng ra t ngy thnh lp gp phn c
bn nng cao kh nng, tinh thn v lc lng chin u nh bi qun xm lc Php.
Cch mng thng Tm v nm u tin sau cch mng thc hin mt bc quan trng cc mc
tiu cch mng: lt ch phong kin, xy dng ch mi vi chnh th dn ch cng ho ln u
tin trong lch s.
Trong nhng nm khng chin, chng ta :
- Tip tc xy dng v cng c chnh quyn dn ch nhn dn
- Xy dng nn vn ho, nn gio dc mi (dn tc, khoa hc, i chng)
- Tip tc pht trin v ci to nn kinh t, thc hin tng bc cc nhim v ca cch mng
dn ch:
+ Chnh sch gim t 25%
+ Chia rung t cng v rung t ca thc dn, Vit gian cho nng dn
+ c bit, i hi 2 ca ng (1951) nu nhim v tin hnh cch mng rung t, xo
b s bc lt ca giai cp phong kin. Trn c s thc hin: 1953: T cng lnh rung
t n ban hnh sc lnh ci cch rung t. Cho n trc chin thng in Bin Ph,
thc hin 5 t trit gim t v 1 t ci cch rung t vng t do.
4. Kt lun: 9 nm khng chin chng Php l 9 nm chin tranh gii phng dn tc ng thi xy
dng x hi mi.
Cu hi 301.
Trong thi k 1954 1975, Vit Nam tr thnh ni din ra s kin c tm quan trng
quc t to ln v c tnh thi i su sc l do nhng nguyn nhn no ?
Hng dn lm bi
Trong thi k 1954 1975, Vit Nam tr thnh ni din ra s kin c tm quan trng quc t
to ln v c tnh thi i su sc l do nhng nguyn nhn sau :
- Dn tc Vit Nam quyt tm chng xm lc, ginh c lp v thng nht hon ton, nht l t
khi M t lc lng qun s vo min Nam v tin hnh chin tranh ph hoi min Bc. C dn tc
nu cao quyt tm nh M v thng M vi khu hiu "Khng c g qu hn c lp t do".
- Vit Nam l ni qui t cc tro lu cch mng ca thi i, c s ng tnh ng h ca phe
x hi ch ngha, cc lc lng c lp dn tc, dn ch, ha bnh v tin b trn th gii.- M l quc
u s, c tim lc kinh t v qun s mnh nht th gii. Da vo sc mnh kinh t v qun s, M ra
v thc hin chin lc ton cu phn cch mng...
- Trng tm ca chin lc trong thi k 1954 1975 l Vit Nam. M a tin hnh chin
tranh xm lc Vit Nam sut 20 nm, qua 5 i tng thng, s dng 4 chin lc chin tranh, hu ht v
kh hin i, chi ph ln...
Cu hi 302.
y li k ch tng bc, ginh thng li tng bc cho cch mng, tin ln nh bi hn

k ch, ginh thng li hon ton, l mt quy lut u tranh cch mng (L Dun).
Qua tng bc pht trin, thng li ca cch mng min Nam v cuc khng chin chng
M cu nc ca nhn dn ta (t thng 7/1954 n thng 5/1975), anh (ch) hy chng minh nhn
nh trn.
Hng dn lm bi
1. m mu ca M i vi cch mng Vit Nam :

- Trang 207 -
Chu Tin Lc
- Sau khi tht bi trong m mu ko di v m rng chin tranh xm lc ng Dng, quc

M ra sc ph hoi Hip nh Ginev, hng chia ct lu di t nc ta, bin nc ta thnh mt thuc
a kiu mi, mt cn c qun s lm bn p tn cng min Bc, ngn chn ln sng cch mng
gii phng dn tc v x hi ch ngha lan rnng ng Nam Nam . m mu l mt b phn trong
chin lc ton cu ca M.
- thc hin m mu , t nm 1954 n 1975 chng lin tip thc hin cc chin lc
chin tranh v th on thm c, ngoan c bm ly min Nam Vit Nam duy tr ch ngha thc dn
kiu mi y.
- Cuc u tranh ca nhn dn ta chng quc M l cuc u tranh gia hai lc lng : mt
bn l dn tc Vit Nam, t khng rng, ngi khng ng, kinh t ngho nn lc hu, chng li mt
bn l quc M, mt quc mnh nht th gii.
- V th cuc u tranh ny din ra v cng gay go, lu di, gian kh. i n thng li cui
cng, nhn dn ta phi kin tr u tranh, lin tip nh bi tng bc mt m mu th on xm lc
ca k th i n thng li cui cng.
l bc pht trin tt yu, c tnh cht quy lut ca cch mng Vit Nam.
2. Bc pht trin, thng li ca cch mng min Nam v cuc khng chin chng M cu nc
ca nhn dn ta (t thng 7/1954 n thng 5/1975) :
a. Nhn dn min Nam u tranh i thi hnh hip nh Ginev, chng ch c ti M - Dim
(1954 1960) :
- Sau hip nh Ginev, quc M dng ln min Nam nc ta ch c ti pht xt
Ng nh Dim, lm cng c cho chnh sch xm lc ca chng, chia ct lu di nc ta...
- Phong tro ho bnh, i thi hnh Hip nh Ginev, i hip thng tng tuyn c thng
nht hai min, i dn sinh dn ch. Chng chnh sch khng b (t cng, dit cng ca M - Dim )
- Phong tro ng khi thng li:khi ngha Bc i (2/1959), khi ngha Tr Bng (8/1959), tiu
biu l khi ngha Bn Tre (1/1960)...Thng 1/1960, Mt trn dn tc gii phng min Nam Vit Nam ra
i. ng khi nh du bc pht trin nhy vt ca cch mng min Nam, chuyn cch mng t th
gi gn lc lng sang th tin cng, ph v tng mng h thng chnh quyn ch.
Nh vy, chnh sch thc dn kiu mi vi th on dng b my thng tr n p kt hp dng
Qun i tay sai lm cuc chin tranh mt pha ca M b nhn dn min Nam nh bi.
b. Nhn dn min Nam nh bi chin lc chin tranh c bit ca M (1960 1965) :
- Sau ng khi, quc M tin hnh chin lc Chin tranh c bit, thc cht l dng
ngi Vit nh ngi Vit, tip tc thc hin m mu bin min Nam thnh thuc a kiu mi, ni th
nghim cc cuc chin tranh xm lc. nh bi m mu ca ch, nhn dn min Nam tin hnh
tin cng ch bng c ba mi chnh tr, qun s v binh vn, nh ch trn c ba vng chin lc l
nng thn, rng ni, ng bng v th.
- Qun dn ta nh bi k hoch Xtaly Taylo (chin thng p Bc 1/1963, phong tro chng ph
lp p chin lc, phong tro th khin Ngu quyn khng hong (M o chnh Dim, Nhu...).
Chin lc Chin tranh c bitbc u ph sn.
- u 1964, M y mnh Chin tranh c bit (k hoch Ginxn Mc Namara) bnh nh
min Nam c trng im trong 2 nm (1964 1965). Nhng sau mt lot tht bi v qun s (cc trn
Bnh Gi, An Lo, Ba Gia, ng Xoi...) v tht bi trong chng trnh lp p chin lc, Chin lc
Chin tranh c bitca M ph sn hon ton.
y l l tht bi c ngha chin lc ln th hai ca quc M v cng l thng li c
ngha chin lc ln th hai ca cch mng min Nam, chun b iu kin tin ln nh bi hnh thc
chin tranh mi cao hn ca chng.
c. Nhn dn Vit Nam nh bi chin tranh cc b min Nam v chin tranh ph hoi ln th
nht min Bc ca quc M (1965 1968).
- cu vn s sp hon ton ca Chin tranh c bit, M chuyn sang tin hnh Chin
tranh cc b min Nam, t qun vo min Nam...
Vi quyt tm nh thng gic M trong bt k tnh hung no, ngy 18/8/1965, qun ta nh
thng mt trn ln Vn Tng (Qung Ngi), m ra kh nng c th nh M v thng M.
- Tip tc p tan hai cuc phn kch ma kh 1965-1966 v 1966-1967. B gy chin lc hai
gng km tm dit v bnh nh ca M.
- Trang 208 -
Chu Tin Lc
- Cng vi thng li ca qun dn min Bc, ta m cuc Tng tin cng v ni dy ng lot Tt
Mu Thn 1968, m ra bc ngot mi trong cuc khng chin chng M ca nhn dn ta , buc M
tuyn b phi M ho chin tranh, (tha nhn s tht bi ca Chin tranh cc b).
y l tht bi c ngha chin lc ln th 3 ca quc M v l thng li c ngha chin
lc ln th 3 ca nhn dn ta.
d. Nhn dn min Nam nh bi chin lc Vit Nam ho chin tranh min Nam Vit Nam v
chin tranh ph hoi ln th hai min Bc ca quc M (1969 u 1973).
- Tht bi ca chin lc Chin tranh cc b gp phn quan trng lm ph sn chin lc ton
cu phn ng linh hot ca quc M v M chuyn sang chin lc Vit Nam ho chin tranh vi
nhng bin php sau:
Tng vin tr qun s v s lng v v trang b cho qun i tay sai chng c th t ng
vng.
Tng vn u t, k thut n nh v gia tng kinh t min Nam.
Tm mi cch li dng mu thun trong cc nc x hi ch ngha, gy sc p vi cuc
khng chin ca nhn dn ta. Nh vy, vi Vit Nam ho chin tranh, qun M v qun ch
hu rt dn v nc, nhng chin tranh min Nam Vit Nam vn ngy cng c lit v phc
tp.
- Thng 6/1969, Chnh Ph cch mng lm thi min Nam Vit Nam ra i. Va ra i, chnh ph
cch mng c 23 nc cng nhn, trong c 21 nc t quan h ngoi giao.
- Tip theo cc chin thng Campuchia, Lo, qun ta nh tan cuc hnh qun Lam Sn
719, nh chim ng 9 - Nam Lo. Thng li trn mt trn qun s h tr v thc y mnh m
cc cuc u tranh chng bnh nh. Khu gii phng ngy cng m rng. Cc hot ng sn xut, vn
ho, gio dc, y t u ginh c nhng kt qu quan trng.
- n nm 1971, trn ton min Nam, k hoch Vit Nam ho chin tranh ca M Ngu b
y li mt bc quan trng.
- Sau nhng tht bi to ln trn, qun ngy Si Gn khng cn kh nng m nhng cuc hnh qun
quy m ln, buc phi chuyn vo phng ng.
- Trong cuc tin cng chin lc 1972, qun v dn ta ginh c nhng thng li to ln,
m ra bc ngot cho cuc khng chin chng M, cu nc, nh mt n nng n vo qun ngu (cng
c ch yu) v quc sch bnh nh (xng sng) ca chin lc Vit Nam ho chin tranh. Th b tr
chin lc ca ch trn ton chin trng b ph v nghim trng. Chin lc Vit Nam ho chin
tranh ca M b y li n b vc ca s ph sn.
- B tht bi trn chin trng min Nam v trong cuc chin tranh ph hoi ln th hai i vi
min Bc, nht l tht bi trong cuc tp kch chin lc B52 nh vo H N, Hi Phng ngy
27/1/1973, M phi k Hip nh Pari v Vit Nam : chm dt nm bom min Bc, cng nhn cc
quyn dn tc c bn v quyn t quyt ca nhn dn Vit Nam, rt qun M v qun ng minh v
nc.
- Hip nh Pari, buc M ct l mt thng li to ln ca qun dn hai min Nam Bc, to thi
c thun li nhn dn ta tin ln nh cho ngy nho.
e. Nhn dn Vit Nam u tranh chng M ph hoi Hip ch Pari v i n ginh thng li
hon ton (1973 5/1975) :
- Mc d phi rt qun khi min Nam, quc M khng t b m mu xm lc nc ta. Chng
vn duy tr hng vn c vn qun s, tng cng vin tr tin bc, v kh cho bn tay sai, ph hoi Hip
nh Pari, tip tc thi hnh chnh sch bo lc phn cch mng min Nam Vit Nam. Khng c con
ng no khc, nhn dn min Nam kin tr nm vng t tng bo lc cch mng, tin cng ch trn
c 3 mt trn chnh tr, qun s, ngoi giao, ging cho chng nhng n ch mng, y chng vo tnh
trng suy yu, b ng.
- Khi iu kin cho php, qun dn ta tin hnh cuc Tng tin cng v ni dy Xun 1975.
Cuc Tng tin cng v ni dy c tin hnh qua ba chin dch Ty Nguyn, Hu - Nng v
chin dch H Ch Minh. M mn l trn thng Bun Ma Thut ngy 13/3/1975 v kt thc vo ngy
30/4, gii phng Si Gn v n ngy 2/5/1975, min Nam nc ta c hon ton gii phng.
3. Kt lun :
- Tm li, sau hn 20 nm u tranh gian kh v anh dng, nhn dn ta phi ng u vi k
th hung hn nht, nh bi lin tip chin lc chin tranh ny n ht lc chin tranh khc : chin
- Trang 209 -
Chu Tin Lc
lc chin tranh mt pha, chin tranh c bit, chin tranh cc b, Vit Nam ho chin tranh v
hai ln chin tranh ph hoi min Bc.
- l c qu trnh y li k ch tng bc, ginh thng li tng bc cho cch mng, tin ln
nh bi hn k ch, ginh thng li hon ton, l mt quy lut u tranh cch mng.
- Lch s chng t rng, d k th rt ngoan c v liu lnh, song nu c tinh thn quyt chin
tin cng trit v c phng php cch mng ng n, nht nh s i n thng li cui cng.
- Ngy nay, mc d cn nhiu kh khn gian kh, song di s lnh o ca ng Cng sn Vit
Nam, nhn dn ta nht nh s xt dng thnh cng T quc Vit Nam giu mnh, tin ln theo nh
hng x hi ch ngha.
Cu hi 303. Hy hon thin bng thng k di y v cc chin lc chin tranh xm lc ca
quc M t nm 1954 n nm 1975 :

Tn chin lc chin
tranh
Thi gian
thc hin
Hnh thc
chin tranh
Kt qu thc hin
Hng dn lm bi
Tn chin lc
chin tranh
Chin tranh mt
pha (n
phng)
Thi gian
thc hin
1954 1960
Ni dung
Kt qu
Ht cng Php, c chim

min Nam Vit Nam, ph
hoi hip nh Ginev, xy
dng chnh quyn tay sai, tiu
dit lc lng cch mng...
Dng qun i tay sai di s
ch huy ca c vn M, s
dng v kh v trang b ca
M chng li cc lc
lng cch mng v nhn dn
ta.
B nhn dn min Nam lm tht bi

bng phong tro ng khi (1959
1960).
Chin tranh
c bit
1961 1965
Chin tranh
cc b
1965 1968
Qun M , ch hu trc tip

tham chin cng qun
ngu.Tip tc tng cng v
kh v phng tin chin
tranh chng li cc lc
lng cch mng min
Nam, m rng chin tranh
ph hoi min Bc.
Chin lc
Vit Nam ho
chin tranh
1969 1973
- Dng qun ngu l ch yu

c s phi hp ca mt b
phn ng k ca qun M,
do M ch huy v cung cp
v kh, tin bc... chng li
cc lc lng cch mng v
nhn dn ta.
- Thc hin nh ph min
Bc ln 2 (4/1972 - 12/1972)
- Trang 210 -
- B qun dn ta ging nhng n

nng n (p Bc, Ba Gia, ng
Xoi ...).
- Phong tro ph p chin lc v
phong tro th ln cao...tt c
gp phn lm ph sn chin lc
chin tranh c bit ca M.
- Ti min Nam, M tht bi trong
trn Vn Tng, cc chin dch hai
ma kh (1965 1966 v 1966
1967), Xun 1968, h thng p chin
lc tip tc b ph...M phi tuyn
b phi M ho cuc chin tranh
- Trn min Bc : M khng thc
hin c mc tiu.Hng ngn my
bay M b bn ri...phi ngng nm
bom min Bc (1/11/1968)
- M b tht bi trong cuc hnh
qun sang Campuchia, Lo (1970
1971), b qun ta tn cng lin tc
sut nm 1972. Quc sch bnh
nh b ph, phi tuyn b M
ho tr li.
- Tht bi trong trn in Bin Ph
trn khng M phi k Hip nh
Pari, rt qun v nc .
Chu Tin Lc
Cu hi 304.
Lp bng h thng nhng thng li c ngha chin lc ca qun dn ta hai min Nam
Bc trn cc mt trn qun s, chnh tr, ngoi giao trong khng chin chng M, cu nc
(1954 1975).
Hng dn lm bi
Qun s
Phong tro ng khi
nm 1959 1960, tiu biu
l cuc ng khi Bn
Tre (17/1/1960 nh bi
chin tranh mt pha ca
M.
Chnh tr
Ngoi giao
Phong tro u tranh Thc hin nhng iu khon
ho bnh nhm gi gn ca Hip nh Ginev nm
v bo v lc lng 1954 v ng Dng.
cch mng. i M
Dim thi hnh hip nh
Ginev v i hip
thng tng tuyn c.
T nm 1961
n nm 1965
Chin thng Bnh Gi

(2/12/1964)
nh
bi
Chin tranh c bit ca
M.
Phong tro u tranh

chnh tr ca qun chng
nhn dn cc thnh
ph Si Gn, Hu,
Nng, ni bt l cuc
u tranh ca i qun
tc di, tn Pht gio.
T nm 1965
n nm 1968
* min Nam: Cuc Tng

tin cng v ni dy Tt
Mu Thn nm 1968 nh
bi Chin tranh cc b
ca M.
* min Bc : Chin u
chng chin tranh ph hoi
ln th nht ca M min
Bc (1965 1968), buc
M phi xung thang chin
tranh, chp nhn ngi vo
bn m phn vi ta
Pari.
Phong tro u tranh

ca cng nhn, cc tng
lp nhn dn lao ng,
hc sinh, sinh vin, Pht
t...i M rt qun v
nc, i t do dn ch.
Ngy 13/5/1968, cuc thng

lng chnh thc 2 bn, gia
i din Chnh ph Vit Nam
Dn ch Cng ho v i din
Chnh ph Hoa K Pari hp
phin u tin.
T nm 1969
n nm 1973
* min Nam : Cuc tin

cng chin lc nm 1972
nh bi chin lc Vit
Nam ho chin tranh ca
M.
* min Bc: Chin u
chng chin tranh ph hoi
ln th hai ca M, buc
M phi k kt Hip nh
Pari vo ngy 27/1/1973.
Phong tro u tranh

ca cc tng lp nhn
dn khp cc thnh th
lin tip bng n. c
bit l cc thnh ph
Si Gn, Hu, Nng,
phong tro hc sinh,
sinh vin n ra rm r,
thu ht ng o gii tr
tham gia.
Hip nh Pari v Vit Nam

c k kt v thc hin ngy
27/1/1973, buc M v cc
nc cam kt tn trng c
lp, ch quyn v ton vn
lnh th ca Vit Nam. M
phi rt qun v nc cho
nhn dn min Nam Vit
Nam t quyt nh tng lai
chnh tr ca mnh.
T nm 1973
n nm 1975
Cuc Tng tin cng v

ni dy Xun nm 1975
vi 3 chin dch : Ty
Nguyn, Hu - Nng v
chin dch H Ch Minh
lch s, kt thc thng li
cuc khng chin chng
M cu nc.
Phong tro u tranh t Tip tc thc hin cc iu

co hnh ng ca M khon ca Hip nh Pari
v chnh quyn Vit nm 1973 v Vit Nam.
Nam Cng ho vi phm
Hip nh Pari, ph hoi
ho bnh, ho hp dn
tc.
T nm 1954
n nm 1960
- Trang 211 -
Chu Tin Lc
Cu hi 305.
Khi qut nhng thnh tu c bn ca cch mng x hi ch ngha min Bc trong thi k
1954 1975 v phn tch vai tr ca min Bc trong s nghip chng M cu nc.
Hng dn lm bi
1. Nhng thnh tu c bn ca cch mng x hi ch ngha min Bc...

Thc cht min Bc ch tin hnh Cch mng x hi ch ngha (ci to x hi ch ngha v bc
u xy dng c s vt cht k thut ca ch ngha x hi) trong iu kin ho bnh khong 7 nm
(1958 1964), sau li b chin tranh ph hoi ca M tn ph nng n, nhng nhn dn min Bc
t c nhng thnh tu ng t ho:
- Bc u to ra mt hnh thi kinh t - x hi mi; cc thnh phn kinh t quc doanh v tp th
pht trin rt mnh v gi v tr ch o trong nn kinh t quc dn. C cu giai cp x hi bin i: cc
giai cp bc lt c xo b, giai cp cng nhn tng ln v s v cht lng, giai cp nng dn thc s
l ch nng thn mi, tng lp tr thc x hi ch ngha ngy cng ng o. Quan h bnh ng nam, n,
bnh ng cng dn c xy dng.
- Trong nng nghip hon thnh thu li ho gn lin vi hp tc ho; a nhiu tin b khoa
hc k thut vo sn xut: p dng nhng bin php canh tc mi; s dng cc ging cy trng, vt nui
mi, to ra nng sut v sn lng mi. Nhiu hp tc x t mc tiu 5 tn thc, 2 con ln trn 1 ha t
gieo trng.
- Trong cng nghip m rng v u t thm trang thit b, k thut cho cc c s sn xut c;
xy dng thm nhiu c s sn xut mi, hnh thnh nhng trung tm cng nghip mi, trong nhng
ngnh cha tng xut hin di thi thuc a nh luyn kim, c kh ch to my mc, ho cht...
- S nghip vn ho gio dc pht trin rc r. H thng nh trng c xy dng ngy cng
hon chnh. X no cng c cc trng cp I v cp II. Huyn no cng c trng cp III. Phong tro b
tc vn ha pht trin thng xuyn, lin tc. Tnh trung bnh c 3 ngi dn c mt ngi i hc.
o to c i ng cn b qun l v cn b khoa hc k thut c trnh t trung cp chuyn nghip
tr ln, phc v s nghip xy dng trc mt v lu di.
- S nghip y t cng pht trin mnh vi mt mng li vn rng tn c s, p ng yu cu
chm sc sc kho ban u cho nhn dn, lm tt cng tc v sinh, phng dch; kp thi pht hin v dp
tt cc dch bnh. i ng cn b y t, s bnh vin v ging iu tr ngy cng tng.
- An ninh chnh tr v trt t, an ton x hi thng xuyn c gi vng. S nht tr v chnh tr,
tinh thn l mt c bn ca x hi min Bc.
- Nhng thnh tu trn cn rt khim tn so vi mc tiu ca ch ngha x hi, nhng c ngha
rt quan trng, v n gp phn to ra sc mnh min Bc ng vng trong th thch c lit ca chin
tranh v hon thnh vai tr ca mnh i vi s nghip chng M cu nc.
2. Vai tr ca min Bc trong s nghip chng M cu nc :
- Hon thnh xut sc vai tr hu phng (mt trong nhng nhn t thng xuyn quyt nh
thng li ca chin tranh):
Trong s nghip chng M, min Bc l hu phng ln, phi m bo chi vin y sc
ngi, sc ca cho tin tuyn min Nam.
Khu hiu hnh ng ca nhn dn min Bc l: Tt c cho tin tuyn. Tt c nh thng
gic M xm lc, Thc khng thiu mt cn, qun khng thiu mt ngi...
Xy dng nhng tuyn ng chi vin chin lc t Bc vo Nam: ng H Ch Minh theo
trc Trng Sn, ng mn H Ch minh trn bin, ng ng dn du ti tn Lc Ninh...
Tnh ring trong hai nm 1973 v 1974, min Bc chi vin hng chc vn b i ch lc
v hng chc vn tn vt cht, gp phn m bo thng li ca cuc Tng tin cng v ni
dy ma Xun 1975.
Min Bc cn l ch da, l ngun ng vin, c v tinh thn to ln i vi qun v dn ta
min Nam.
- Min Bc cn l chin trng nh M.
- Trang 212 -
Chu Tin Lc
Qun v dn min Bc trin khai mnh m cuc chin tranh nhn dn, phi hp cht ch ba
th qun, phi hp cc qun chng v binh chng, hnh thnh mt li la phng khng dy c, nhiu
tm, nhiu hng, nh thng chin tranh ph hoi ca quc M...
- Hon thnh ngha v quc t cao c i vi cch mng Lo v Campuchia.
- Thng xuyn chi vin sc ngi, sc ca cho chin trng hai nc bn...
- L ni ng chn ca cc c quan u no, c quan ch o chin lc, thng xuyn m bo
mch mu giao thng vn ti v mng li thng tin lin lc, m bo s ch o thng sut ti tng
chin trng. L ni tip nhn, bo qun, ci tin v vn chuyn ti chin trng min Nam cc loi v
kh v phng tin vt cht c chi vin t hu phng quc t...
Min Bc dc vo chin tranh gii phng v chin tranh gi nc ton b sc mnh vt
cht v tinh thn, xng ng vi v tr quyt nh nht trong s nghip chng M cu nc.
Cu hi 306.
Hy so snh chin tranh ph hoi min Bc ln nht (1965 1968) v ln hai (1969 1973)
ca quc M.
Hng dn lm bi
M m rng chin tranh ph hoi

min Bc ln th nht (1965 1958)
M tin hnh cc
cuc chin tranh
ph hoi
- Ngy 5/6/1964, M dng ln s kin

vnh Bc B, nh ph ca sng
Giang, Vinh Bn Thu, Hn Gai...
- Ngy 7/2/1965, M cho my bay nm
bom, bn ph ng Hi, Cn
C...chnh thc gy chin tranh ph
hoi bng khng qun v hi qun i
vi min Bc.
- m mu : Ph hu tim lc kinh t,
quc phng, cng cuc xy dng ch
ngha x hi min Bc, ngn chn
ngun chi vin t bn ngoi vo min
Bc v t min Bc vo min
Nam...lm lung lay tinh thn quyt tm
chng M...
- Hnh ng : M huy ng lc lng
khng qun, hi qun ln, vi 50 loi
my bay hin i...mc tiu nm bom l
cc khu dn c, trng hc...gy nhiu
ti c.
Chin tranh ph hoi min Bc ln

th hai (1969 1973)
- Ngy 6/4/1972, M tin hnh ph min
Bc (khu IV c).
- Ngy 16/4/1972, chnh thc tin hnh
cuc chin tranh ph hoi min Bc ln
th 2.
- Vt xa ln th nht v quy m, tc
, cng nh ph, (my bay B52,
F111).
- m mu : cu nguy cho chin lc
Vit Nam ho chin tranh v to th
mnh trn bn m phn Pari.
- Hnh ng : T ngy 18 n
29/12/1972, M tin hnh cuc tp kch
vo H Ni, Hi Phng...(s dng 700
ln chic my bay B52, 4000 ln my
bay khc....nm 10 vn tn bom
n...Ring nm bom xun H Ni 4
vn tn vi sc cng ph tng ng 5
qu bom nguyn t m M nm xung
Nht Bn nm 1945.
Qun v dn
min Bc chin
u chng chin
tranh ph hoi
ca quc M
- Ta chuyn mi hot ng sang thi

chin, qun s ha ton dn, p cng
s, o hm, s tn... trnh thit hi
v ngi v ca, tip tc chin u v
sn xut. H ch n l nh, ai khng
trc tip chin u th phc v sn xut.
- Ch trng : y mnh kinh t a
phng (cng nng nghip, giao
thng vn ti) m bo phc v chin
tranh.
- Vi tinh thn Khng c g qu hn
c lp t do, qun dn min Bc thi
ua chng M, t nhiu thnh tch ln
trong chin u v sn xut. Sau hn 4
nm (5/8/1964 1/11/1968), min Bc
- Do c chun b... ta ch ng...

chuyn hng kinh t sang thi chin.
- Qun dn ta min Bc nh tr
khng qun M nhng n ch ng,
bn ri 81 my bay, bt sng 43 phi
cng M, tp tan cuc tp kch ng
khng bng my bay B52 ca chng.
Thng li ny c coi nh trn in
Bin Ph trn khng.
- Trong cuc chin tranh ph hot ln
th hai (t 6/4 n 15/1/1973), min
Bc bn ri 735 my bay M, bn chm
125 tu chin, loi khoti vng chin u
hng trm phi cng M.
- in Bin Ph trn khng l trn
- Trang 213 -
Chu Tin Lc
bn ri 3.243 my bay (6 B52, 3 F111),

loi khi vng chin hng ngn phi
cng, bn chm 143 tu chin. Ngy
1/11/1968, M buc phi ngng nm
bom min Bc.
thng quyt nh ca ta, buc M

phi tuyn b ngng hng cc hot
ng chng ph min Bc (15/1/1973)
v k Hip nh Pari (27/1/1973).
Cu hi 307.
Tnh ch ng, lin tc v kin quyt tin cng trong cuc Tng tin cng v ni dy ma
Xun 1975 c th hin qua s ch o chin tranh ca ng ta nh th no ? Th d lin h
vi chin cuc ng xun 1953 1954 v chin dch in Bin Ph 1954 phn tch ?
Hng dn lm bi
Cuc khng chin chng thc dn Php xm lc v can thip M c kt thc bng cuc phn
cng chin cuc ng Xun 1953 1954 v vi mt n quyt nh ca chin dch in Bin Ph. Cuc
khng chin chng M c kt thc bng cuc Tng tin cng v ni dy Xun 1975, vi mt n quyt
nh bng chin dch H Ch Minh lch s.
Cch kt thc hai cuc khng chin tuy hai thi im, hai hon cnh khc nhau song u th
hin t tng v ngh thut ch o chin tranh ch ng, lin tc v kin quyt tin cng ca ng ta.
1. Tnh ch ng : Th hin ch nh gi ng tnh hnh, nm vng thi c v ch ng ra
ch trng, nhng hng tn cng chnh xc tiu dit k th.
- Tri qua hn 8 nm chin tranh, thc dn Php b say ly v suy yu ton din.
- Trn c s nh gi ng tnh hnh, ng ta ch ng m cuc phn cng trong chin cuc
ng Xun 1953 1954 v chin dch in Bin Ph, ph tan k hoch Nava.
- Phng hng chin lc ca ng ta l : Tp trung lc lng m nhng cuc tn cng vo
nhng hng quan trng v chin lc m ch tng i yu nhm tiu dit mt b phn sinh lc ca
ch, gii phng t ai, ng thi buc chng b ng phn tn lc lng i ph vi ta trn nhng a
im xung yu m chng khng th b, do ch phi phn tn binh lc m to ra cho ta nhng iu kin
thun li mi tiu dit thm tng b phn sinh lc ca chng
- Phng chm chin lc : tch cc, ch ng, c ng, linh hot.
- Chin cuc ng Xun 1953 1954 v chin dch in Bin Ph ton thng din bin ng
theo s ch o trn.
- Sau hn 20 chin tranh, c bit sau 2 nm trng tr M - Thiu ph hoi Hip nh Pari, qun
dn min Nam thu c nhiu thng li to ln, y Ngu quyn lm vo tnh trng suy yu ton din,
ng trc nguy c sp hon ton.
- Nm vng thi c lch s , Trung ng ng ch ng m cuc tng tin cng v ni dy,
nhm tiu dit v lm tan r qun Ngu, p tan ton b ngu quyn, ginh ton b chnh quyn v tay
nhn dn.
- Trong ch o, ta chn Ty Nguyn lm chin dch m mn v chn Bun M Thut lm im
huyt ca chin dch, l s ch o chnh xc.
2. Tnh lin tc : Th hin s pht trin thng nht v ngy cng dn dp trn tt c cc chin
dch cho n lc ton thng.
- Trong chin cuc ng Xun 1953 1954, sau khi m nhng trn tin cng ch trn cc a
bn Ty Bc, Trung Lo, Ty Nguyn, Thng Lo lm ph sn k hoch tp trung qun ca Nava, tha
thng ta m mt n quyt nh vo tp on c im in Bin Ph, kt thc chin tranh.
Trong Tng tin cng v ni dy Xun 1975, sau chin dch Ty Nguyn i thng, tha thng, ta
gi vng th chin lc tin cng, lin tip m cc chin dch Hu - Nng, chin dch H Ch Minh
vi quy m ngy cng ln, tc ngy cng dn dp cho n thng li hon ton.
3. Tnh kin quyt : Th hin ch kin tr mc ch chin lc v quyt tm cao, ginh thng
li quyt nh trong cc chin dch.
- Trong chin cuc ng Xun 1953 1954, Trung ng ng ra phng chm tc chin
l : nh n chc, tin n chc, chc thng th nh cho bng thng, khng chc thng th kin quyt
khng nh.
- Trang 214 -
Chu Tin Lc
- Khi ch bin in Bin Ph thnh trung tm im ca k hoch Nava th Trung ng ng h

quyt tm tiu dit ton b qun ch in Bin Ph, chn in Bin Ohur l im quyt chin chin
lc vi ch.
- Khu hiu : Tt c cho tin tuyn, tt c nh thng ch in Bin Ph tr thnh
quyt tm ca ton ng, ton dn.
- Sc mnh ca cc nc dn cho in Bin Ph, phi hp vi in Bin Ph ginh ton
thng.
- Sau chin dch Ty Nguyn, Hu - Nng thng li, cc din chin tranh c bc pht
trin nhy vt, th chin lc ca ta hon ton p o qun ch, thi c chn mui qun dn ta tin
hnh trn quyt chin chin lc, nh thng vo hang cui cng ca ch, ginh thng li hon ton.
- Ngy 1/4/1975, B Chnh tr ng Lao ng Vit Nam c ch th : Cch mng nc ta hin
nay ang pht trin si ni nht, vi nhp mt ngy bng 20 nm.
- B Chnh tr quyt nh nm vng thi c chin lc vi t tng ch o : thn tc, to bo,
bt ng, chc thng, c quyt tm ln thc hin tng cng kch, tng khi ngha trong thi gian sm nht,
tt nht l trong thng t.
ch quyt tm ca ton ng, ton qun, ton dn, dn ton b sc mnh ca mnh 2 min
t nc cho trn thng cui cng.
- Cuc Tng tin cng v ni dy Xun 1975 m nh cao l chin dch H Ch Minh lch s
kt thc cuc chin tranh nh M ko di trn 20 nm, m ra cho dn tc Vit Nam mt thi k mi, thi
k c nc thng nht v i ln theo nh hng x hi ch ngha.
Cu hi 308.
Bng t liu lch s chn lc, hy so snh chin dch in Bin Ph (1954) vi chin dch H
Ch Minh (1975).
Hng dn lm bi
a) Mc tiu ca chin dch : C hai chin dch u l nhng trn quyt chin chin lc, kt thc thng
li nhim v cc cuc khng chin.
Chin dch in Bin Ph: y l trn quyt chin lc, kt thc cuc khng chin thn thnh ln
th nht ko di 9 nm, nh bi cuc chin tranh xm lc ca thc dn Php v can thip M.
Chin dch H Ch Minh: l trn quyt chin chin lc, kt thc thng li 21 nm chng M, cu
nc; nh bi cuc chin tranh xm lc v cng tn bo, lu di do M tin hnh Vit Nam.
b) Lc lng tham gia chin dch : Trong c hai chin dch, ta huy ng lc lng cao nht. Ring
lc lng v trang, chin dch in Bin Ph huy ng hu ht cc i on v trung on ch lc v
tt c cc n v ho lc mnh nht; chin dch H Ch Minh huy ng lc lng tng ng 5 qun
on v nhiu s on; s dng tt c cc qun binh chng k thut hng mnh.
c) Thi gian, a bn :
Chin dch in Bin Ph: tin hnh trong 56 ngy; din ra vng rng ni Ty Bc.
Chin dch H Ch Minh: tin hnh trong 4 ngy; ch yu a bn l Si Gn - Gia nh so huyt
cui cng ca ch ngha thc dn mi ca M min Nam.
d) Kt qu :
- Chin dch in Bin Ph: tiu dit v bt sng ton b lc lng ca Php in Bin Ph
(hn 16.000 qun); p tan hnh thc phng ng cui cng v quan trng nht ca thc dn Php ng
Dng. Chin dch ton thng buc thc dn Php phi k Hip nh Ginev cng nhn quyn dn
tc c bn ca 3 nc ng Dng; kt thc thng li cuc khng chin chng thc dn Php ca nhn
dn ta; min Bc Vit Nam hon ton gii phng v i ln ch ngha x hi.
- Chin dch H Ch Minh: lm ta r ton b lc lng qun i v bt sng ton b chnh
quyn Si Gn; chin dch trc tip kt thc thng li 21 nm chng M, cu nc, kt thc 30 nm chin
tranh gii phng T quc, kt thc giai on cch mng dn tc dn ch nhn dn trn phm vi c nc.
l nhng thng li v i nht, hin hch nht trong lch s dng nc v gi nc. Hai
chin cng trn cm nhng ct mc chi li trong tin trnh lch s dn tc.
Cu hi 309.
- Trang 215 -
Chu Tin Lc
Bng nhng t liu lch s c chn lc, hy phn tch nhng im ging v khc nhau gia
chin thng in Bin Ph nm 1954 vi chin thng in Bin Ph trn khng nm 1972.
Hng dn lm bi
* Ging nhau :
C hai u l nhng trn nh ln nht m Php v M u hy vng s nh bi ta, kt thc cc
cuc chin tranh xm lc ca Php v M.
C hai u l nhng thng li to ln nht ca ta, l nhng n quyt nh buc Php v M phi k
Hip nh chm dt chin tranh (Hip nh Ginev, Hip nh Pari).
* Khc nhau :
in Bin Ph 1954 din ra in Bin Ph (Lai Chu), ta ch ng m chin dch tiu dit tp
on c im in Bin Ph ca Php.
in Bin Ph trn khng din ra trn bu tri min Bc, l trn nh ta nh tr cuc tp kch
chin lc bng ng khng ca M.
in Bin Ph nm 1954 l thng li c tnh quyt nh trn mt trn qun s ca ta trong khng
chin chng thc dn Php, buc Php phi k Hip nh Ginev 1954.
in Bin Ph trn khng l thng li c tnh quyt nh trn mt trn qun s trong cuc khng
chin chng M ca nhn dn ta, buc M phi tuyn b ngng bn ph min Bc v k Hip nh
Pari 1973 rt qun v nc.
Cu hi 310.
- Trnh by qu trnh u tranh qun s kt hp vi u tranh ngoi giao ca nhn dn ta

trong thi gian t 2/9/1945 n 21/7/1954 nhm gi vng chnh quyn, bo v c lp dn tc.
- Kinh nghim kt hp u tranh qun s vi u tranh ngoi giao trong cuc khng chin
chng Php c vn dng nh th no trong cuc khng chin chng M, cu nc ?
Hng dn lm bi
I/ Qu trnh u tranh qun s kt hp vi u tranh ngoi giao ca nhn dn ta trong thi gian t
2/9/1945 n 21/7/1954 nhm gi vng chnh quyn, bo v c lp dn tc :
1. Vi nt v bi cnh Vit Nam sau ngy c lp dn tc. Nhn mnh kh khn th thch e do
chnh quyn non tr v nn c lp dn tc...
2. Qu trnh u tranh qun s kt hp vi u tranh ngoi giao t 2/9/1945 n 19/12/1946
nhm gi vng chnh quyn bo v c lp dn tc
- 23/9/1945 nhn dn Nam B c s hng ng ca nhn dn c nc ng ln khng chin
chng Php bo v c lp dn tc
- min Bc, ng ta v Ch tch H Ch Minh tranh th M kim ch Tng, nhn nhng
cho Tng mt s yu sch nht nh, dnh cho tng lnh thn Tng mt s gh trong Quc hi, trong
Chnh ph lin hip, nhng buc chng phi ng h cuc khng chin chng Php, ng h chnh sch i
on kt dn tc ca ng ta. Nh sch lc ngoi giao mm do , ta cng c c chnh quyn,
phn ho k th, bo v c lp dn tc
- Ngy 28/2/1946 Php Tng k hip c Hoa - Php. Li dng mu thun k th, trnh cng
mt lc phi i ph vi nhiu k th, ng ta v Ch tch H Ch Minh ch ng k vi Php Hip
nh s b 6/3/1946. ngha ca Hip nh i vi cng cuc bo v chnh quyn, c lp dn tc...
- Nhng hot ng ngoi giao ca ng ta v Ch tch H Ch Minh sau ngy 6/3/1946 nhm
tranh th thi gian chun b lc lng bc vo cuc chin tranh chng Php sau ny. Hi ngh tr b
Lt, hi ngh chnh thc Phngtennbl, chuyn thm Php di ngy ca H Ch Minh dn n Tm
c 14/9/1946 to iu kin thun li nhn dn ta tranh th thi gian chun b lc lng bc vo
cuc khng chin ton quc chng thc dn Php
3. Qu trnh u tranh qun s kt hp vi u tranh ngoi giao t 19/12/1946 n 13/3/1954:
- Thc hin ng li khng chin ton dn ton din, trng k v t lc cnh sinh, ngay t
u ng ta v H Ch Minh kt hp u tranh qun s vi u tranh ngoi giao nhm ph tan m
mu nh nhanh thng nhanh, c lp cuc khng chin ca nhn dn ta ca thc dn Php...
- Trang 216 -
Chu Tin Lc
- Trn mt trn qun s, ginh thng li trong 60 ngy m Th H Ni v cc th ln, bo

v v gi vng chnh quyn, a cuc khng chin ca ta v chin khu Vit Bc an ton. Chin thng
trong chin dch Vit Bc thu ng nm 1947 p tan k hoch nh nhanh thng nhanh ca thc dn
Php, bo v v m rng cn c a ca cuc khng chin....
- mt trn ngoi giao, ta ch ng vt bin gii Ty Nam lp c quan i din mt s
nc ng Nam , ng u, lm ph sn bc u m mu c lp cuc khng chin ca nhn dn ta
ca thc dn Php...
- Ngy 1/10/1949, cch mng Trung Quc thng li, nc Cng ho nhn dn Trung Hoa ra i;
t thng 1/1950, cc nc x hi ch ngha ln lt cng nhn v t quan h ngoi giao vi nc ta gp
phn nng cao uy tn v a v ca Nh nc Vit Nam Dn ch Cng ha trn trng quc t...
- Chin thng trong Chin dch Bin gii thu - ng 1950 ta dnh c quyn ch ng v
chin lng trn chin trng chnh, m rng cn c a ni lin hu phng ca cuc khng chin vi
Trung Quc v cc nc x hi ch ngha.
4. Qu trnh kt hp u tranh qun s vi u tranh ngoi giao giai on cui ca cuc khng
chin: Chin cuc ng Xun 1953 - 1954, Chin dch in Bin Ph v Hip nh Ginev :
- ng ta v H Ch Minh sm nhn nh nh n mt lc no s m mt trn ngoi giao, va
nh va m, ly u tranh qun s lm c s cho u tranh ngoi giao...
- Quan h gia chin thng in Bin Ph v vic k kt Hip nh Ginev...
- ngha ca chin thng in Bin Ph v Hip nh Ginev i vi cuc khng chin chng
thc dn Php, s phi hp nhp nhng gia u tranh qun s vi u tranh ngoi giao gp phn quan
trng bo v vng chc chnh quyn v nn c lp dn tc...
II/ Kinh nghim kt hp u tranh qun s vi u tranh ngoi giao trong cuc khng chin chng
Php c vn dng nh th no trong cuc khng chin chng M, cu nc ?
+ Khi qut c kinh nghim u tranh qun s vi u tranh ngoi giao l ngh thut qun s
ca dn tc ta trong cc cuc khng chin chng ngoi xm
+ Th hin ng li khng chin chng thc dn Php ca ng ta, nh ng li ng n
m chng ta ginh thng li trong khng chin chng thc dn Php
+ Vn dng kinh nghim trong khng chin chng M 1954 1975
- Giai on 1954 1968: Kt hp gia u tranh qun s vi u tranh ngoi giao ginh thng li
trong cc chin lc chin tranh ca M, tranh th s gip ca nhn dn th gii
- Giai on 1968 1973: Sau thng li ca cuc tng tn cng ni dy 1968, ta ch ng m mt
trn ngoi giao, Hip nh Pari v vn Vit Nam bt u
- Thng li cuc tin cng nm 1972, c bit 12 ngy m in Bin Ph trn khng buc M
phi k Hip nh Pari 27/1/1973
- ngha ca nhng thng li ni trn. S kt hp u tranh qun s u tranh ngoi giao trong
cuc khng chin chng M l s ni tip ngh thut qun s trong khng chin chng Php
Cu hi 311.
Chng minh rng trong cuc khng chin chng M cu nc (1954 1975), din bin ca
cuc u tranh ngoi giao c mi quan h cht ch vi u tranh qun s trn chin trng.
Hng dn lm bi
- Trong khng chin chng M cu nc, u tranh ngoi giao kt hp cht ch vi u tranh
qun s, chnh tr nh bi k th.
- Nm 1965, M bt u ni v vn thng lng nhng ch l th on la bp. u 1967,
sau thng li c ngha chin lc trong hai ma kh 1965 1966, 1966 1967, ng thi vi cc mi
tin cng qun s, chnh tr, ta ch trng m thm mt trn ngoi giao nhm t co ti c ca bn xm
lc M, vch trn lun iu ho bnh la bp ca chng, nu tnh cht chnh ngha, lp trng ng n
ca ta, tranh th rng ri s ng tnh ng h ca d lun quc t.
- Ngy 31/3/1968, sau n bt ng, mnh m ca cuc tng tin cng v ni dy tt Mu Thn v
s tht bi trong cuc chin tranh ph hoi min Bc, M chp nhn thng lng vi ta. Ngy
31/5/1968, cuc thng lng hai bn bt u gia i din chnh ph Vit Nam dn ch cng ho v i
- Trang 217 -
Chu Tin Lc
din chnh ph Hoa K Pari. Nhng do thi ngoan c ca M, mc d nhiu phin hp din ra trong
nm 1968 vn cha gii quyt c vn g c bn.
- Trc s ph sn ca chin lc chin tranh cc b, ngy 1/11/1968, M chp nhn hnh thc
hi ngh bn bn gia Vit Nam Dn ch Cng ho, Mt trn Dn tc Gii phng min Nam Vit Nam,
Hoa K v Vit Nam Cng ho.
- Ngy 25/1/1969, phin hp 4 bn u tin c tin hnh. T n khi t c d tho Hip
nh (10/1972), hi ngh bn bn Pari tri qua nhiu phin hp chung cng khai v b mt, din ra
cuc u tranh gay gt trn bn thng lng n mc nhiu lc phi gin on do mu thun gia lp
trng hai bn. Vi thng li ca nhn dn Vit Nam phi hp vi nhn dn Lo v Campuchia nh bi
chin lc Vit Nam ho chin tranh v ng Dng ho chin tranh, M phi chp nhn gii php
ca Hip nh Pari vo thng 10/1972.
- Nhng sau M lt lng, p ta nhn nhng, k mt hip nh do M a ra, chng tin
hnh cuc tp kch chin lc bng B52 vo H Ni, Hi Phng 12 ngy m cui nm 1972. B nhn
dn min Bc nh bi, M phi chp nhn k Hip nh c tho thun vo ngy 27/1/1973.
- Hip nh Pari 1973 l kt qu ca cuc u tranh kin tr bt khut ca qun v dn ta trn c
hai min Nam Bc, m ra bc ngot mi ca cuc khng chin chng M cu nc.
Cu hi 312. Hy hon thin bng sau v u tranh ngoi giao trong phong tro cch mng Vit Nam :
Thi gian
Ni dung
Kt qu v ngha
T 2/9/1945 n 19/12/1946
T 8/5/1954 n 21/7/1954
T thng 5/1968 n thng 1/1973
Hng dn lm bi
Thi gian
T 2/9/1945 n 19/12/1946
- 2/9/1945 n 6/3/1946
- 6/3/1046 n 19/12/1946
T 8/5/1954 n 21/7/1954
T thng 5/1968 n 1/1973

- 5/1968 n 12/1968:
- 1/1969 n 27/1/1973
Ni dung
Kt qu v ngha
- Tm ha vi Tng - Mn bn tay qun Php ui 20 vn

min Bc chng Php qun Tng.
min Nam.
- Tm ha vi Php - Ko di thi gian ha hn.
ui Tng v tay sai
Chm dt chin tranh.
- Lp li ha bnh ng Dng
- Gii phng hon ton min Bc.
- To tin cho cch mng min Nam.
- Thm kinh nghim u tranh ngoi giao.
- M phi tha nhn c lp quyn v ton

vn lnh th ca ch Vit Nam.
- Chm dt chin tranh lp li ha bnh.
- Ln u tin sau 115 nm, nc ta sch
bng qun xm lc nc ngoi.
Buc M v ch hu phi
- Lm thay i tng quan lc lng
rt ht qun i M v
min Nam, to iu kin gii phng
ch hu ra khi min
hon ton min Nam
Nam.
Buc M phi chm dt
hon ton v khng iu
kin vic nm bom ph
hoi min Bc.
Cu hi 313.
- Trang 218 -
Chu Tin Lc
Quyn dn tc c bn ca Vit Nam c ghi nhn nh th no trong Hip nh s b

(6/3/1946), Hip nh Ginev (21/7/1954) v Hip nh Pari (27/1/1973) ? Khi qut qu trnh u
tranh ca nhn dn ta tng bc ginh cc quyn dn tc c bn sau mi hip nh trn.
Hng dn lm bi
1 - c lp, ch quyn, thng nht v ton vn lnh th l quyn dn tc c bn ca mi quc gia

dn tc. Trong Tuyn ngn c lp (2-9-1945), H Ch Minh khng nh Vit Nam tr thnh mt
quc gia t do, c lp v ton th dn tc Vit Nam quyt em tt c tinh thn v lc lng, tnh mng
v ca ci gi vng quyn t do, c lp y.
2 - Trc nhng kh khn ca Vit Nam sau Cch mng thng Tm, nht l m mu thn tnh ca
thc dn Php; y nhanh qun i Trung Hoa quc dn ng v nc, ngn chn mt cuc chin
tranh qu sm v tranh th thi gian chun b lc lng cho mt cuc khng chin lu di, Ch tch H
Ch Minh k vi i din Chnh ph Php Hip nh s b (6/3/1946). Theo , Chnh ph Php cng
nhn nc Vit Nam l mt quc gia t do, c chnh ph, ngh vin, qun i v ti chnh ring, nm
trong khi Lin hip Php.
Nh vy, Hip nh ny mi ch cng nhn tnh thng nht (l mt quc gia), nhng cha cng
nhn nn c lp. Vit Nam cn b rng buc vo nc Php.
Hip nh trn khng c thc dn Php tn trng. H lp ra chnh ph Nam K t tr, m mu
tch Nam K khi Vit Nam (ph v s thng nht nc Vit Nam m h cng nhn). Mt khc, h
tip tc bm gi lp trng thc dn, nui hi vng ginh thng li bng qun s, xa b nn c lp m
nhn dn ta mi ginh c.
- Nhn dn Vit Nam phi tin hnh khng chin ton dn, ton din, trng k v t lc cnh
sinh, ginh thng li trong cc chin dch Vit Bc 1947, Bin gii 1950, kt thc bng cuc tin cng
chin lc ng xun 1953 1954 m nh cao l chin dch in Bin Ph, a n vic k kt Hip
nh Ginev 1954 v ng Dng.
3 - Vi Hip nh Ginev (21/7/1954), thc dn Php buc phi cng nhn cc quyn dn tc c
bn ca ba nc Vit Nam, Lo v Campuchia l c lp, ch quyn, thng nht v ton vn lnh th.
- Nu nh trong Hip nh s b (6/3/1946), Php mi ch tha nhn Vit Nam l mt quc gia t
do, th n Hip nh Ginev, ln u tin mt hip nh quc t vi s tham gia ca cc nc ln, phi
cng nhn y cc quyn dn tc c bn ca Vit Nam.
- Sau hai nm thi hnh Hip nh Ginev, nc Vit Nam khng c thng nht bng mt cuc
tng tuyn c, m b chia ct thnh hai min. Min Bc hon ton gii phng v bc vo thi k qu
ln ch ngha x hi. Nhng min Nam, M thay th Php, m mu chia ct lu di t nc ta.
- Nhn dn Vit Nam phi tin hnh mt cuc chin tranh cch mng, t phong tro ng khi,
tin ln lm tht bi cc chin lc Chin tranh c bit, Chin tranh cc b, Vit Nam ha chin
tranh min Nam v chin tranh ph hoi min Bc, buc M phi k Hip nh Pari v chm dt
chin tranh, lp li ha bnh Vit Nam.
4 - Hip nh Pari (27/1/1973) ghi r: Hoa k v cc nc cam kt tn trngc lp, ch quyn,
thng nht v ton vn lnh th ca Vit Nam; Hoa Krt ht qun vin chinh ra khi min Nam Vit
Nam.
y l thng li c ngha chin lc ca qun v dn ta. Ta nh cho M ct, lm so
snh lc lng trn chin trng thay i c li tiptc tin ln nh cho Ngu nho, gii phng
min Nam.
- Mc d cam kt tn trng cc quyn dn tc c bn ca Vit Nam v rt qun vin chinh v
nc, nhng M cha t b chnh sch thc dn mi min Nam, cng chnh quyn Si Gn ph hoi
Hip nh Pari, tip tc chia ct t nc ta.
- Nhn dn Vit Nam phi u tranh chng ch ph hoi Hip nh Pari, to th, to lc, m cuc
Tng tin cng v ni dy ma Xun 1975 m nh cao l chin dch H Ch Minh, gii phng hon ton
min Nam, hon thnh s nghip thng nht T quc.
5 - Qua 30 nm chin tranh chng ch ngha thc dn c v mi (1945 1975), ginh thng li
tng bc tin ln ginh thng li hon ton, nhn dn ta ginh c c lp, ch quyn, thng nht
v ton vn lnh th. Quyn dn tc c bn ca Vit Nam c thc hin trn vn.
Cu hi 314.
- Trang 219 -
Chu Tin Lc
Nhng s kin lch s tiu biu no th hin tnh on kt chin u gia hai dn tc Vit
Nam v Lo trong thi k chng Php v chng M (1945 1975).
( thi Tuyn sinh i hc, Cao ng nm 2005)
Hng dn lm bi
Nhng s kin lch s tiu biu th hin tnh on kt chin u gia hai dn tc Vit Nam v Lo
trong thi k chng Php v chng M (1945 1975) :
- Thng 3/1946, thc dn Php quay li xm lc Lo. Di s lnh o ca ng Cng sn ng
Dng, nhn dn Lo kin cng ng dy khng chin bo v nn c lp.
- Di s lnh o ca nhng ngi Cng sn, vi s gip ca qun tnh nguyn Vit Nam,
phong tro khng chin ngy cng m rng v t nm 1947, cc chin khu dn dn c thnh lp Ty
Lo, Thng Lo, ng Bc Lo,...
- Bc sang nhng nm 1953 1954, qun gii phng nhn dn Lo k vai st cnh cng cc
n v qun tnh nguyn Vit Nam m nhiu chin dch ln (Chin Trung Lo, H Lo nm 1953, chin
dch Thng Lo nm 1954...) nhm phi hp cht ch vi chin trng Vit Nam trong thi gian ny,
c bit quan trng l chin dch in Bin Ph 1954. Cc chin dch u thu c nhng thng li to
ln gp phn quan trng vo vic nh bi thc dn Php, buc chng phi k kt hip nh Ginev.
- Thng 7/1954, cng nhn c lp, ch quyn ton vn lnh th Vit Nam, Lo, Campuchia.
- Trong nhng nm chng Vit Nam ho chin tranh, c bit l thi gian nm 1970, qun tnh
nguyn ca ta Lo cng nhn dn bn lp chin cng, p tan cuc hnh qun ln chim Cnh ng
Chum, Xing Khong, gii phng th x Atp, Sanavan, gii phng vng rng ln ca Nam Lo.
T 12/2 n 21/3/1971, qun dn ta c s h tr v phi hp chin u ca qn Lo p tan
cuc hnh qun chim gi ng 9 Nam Lo ca 4,5 vn M - Ngu Si Gn mang tn Lam Sn 719.
Ta loi khi vng chin u 22.000 M - Ngu, qut ht qun ch khi ng 9 Nam Lo, gi vng hnh
lang chin lc ca Cch mng ng Dng.
- Thng li to ln ca Cch mng Vit Nam ngy 30/4/1975 c v v to iu kin thun li cho
Cch mng Lo tin ln ginh thng li hon ton.
Cu hi 315.
Ti sao ni Hip nh Pari 1973 v Vit Nam l thng li ca s kt hp gia u tranh

qun s, chnh tr v ngoi giao, l kt qu ca cuc u tranh kin cng, bt khut ca qun v
dn ta hai min t nc, m ra bc ngot mi ca cuc khng chin chng M, cu nc ?
(SGK Lch s lp 12 nng cao, NXB Gio dc nm 2007, Tr. 251)
Hng dn lm bi
1. S kt hp u tranh qun s, chnh tr, ngoi giao...

- n cui nm 1967, sau khi ginh c thng li trn lnh vc qun s v chnh tr trong hai ma
kh 1965 1966, 1966 1967, B Chnh tr quyt nh m thm mt trn ngoi giao vch trn
m mu xm lc ca M, nu r cuc u tranh chnh ngha ca ta, tranh th s ng tnh ng h
ca nhn dn tin b trn th gii, phi hp v h tr vi u tranh qun s, chnh tr.
- Mi n khi ta ginh c thng li trong t u tin ca cuc Tng tin cng v ni dy Xun
1968, ngy 31/5 M mi chp nhn m phn hai bn Pari. n ngy 1/11/1968, khi b tht bi
c hai min Nam Bc trc s u tranh kin cng bt khut ca nhn dn ta, cng vi vic chm
dt nm bom khng iu kin i vi min Bc v phi tuyn b phi M ha cuc chin tranh,
M chp nhn hi ngh bn bn v bt u hp t ngy 25/1/1969. Tuy vy, do lp trng hai bn
khc nhau ng thi do tnh hnh trn chin trng min Nam cha c s thay i ln v so snh
lc lng nn cuc m phn din ra gay go, phc tp v dm chn ti ch.
- Mi n khi ta tin hnh cuc tin cng chin lc nm 1972, chc thng 3 phng tuyn Qung
Tr, Ty Nguyn, ng Nam B, phong tro u tranh chnh tr din ra khp nng thn v thnh
th, ging mt n nng n vo chin lc Vit Nam ha chin tranh, M mi chp nhn m
phn tr li.
- Nhng ngay sau , quc M lt lng v tin hnh cuc tp kch chin lc B52 vo H Ni v
Hi Phng, ng thi b ta nh bi, cng vi s ln n gay gt ca nhn loi tin b trong c
nhn dn M, nn Chnh ph M buc phi chp nhn k kt Hip nh Pari v chm dt chin
- Trang 220 -
Chu Tin Lc
tranh lp li ha bnh Vit Nam, cng nhn c lp, ch quyn, thng nht, ton vn lnh th
nc ta v rt qun v nc.
2. M ra bc ngot mi ca cuc khng chin chng M cu nc :
- M phi rt qun v nc, lm thay i so snh lc lng min Nam.
- Chnh quyn v qun i Si Gn mt ch da, suy yu, nhanh chng i vo khng hong v l
iu kin thun li nhn dn ta tin ln nh chnh quyn v qun i Si Gn, gii phng
min Nam thng nht T quc nh thc t din ra t nm 1973 n 1975.
Cu hi 316.
Bng nhng kin thc lch s c th t nm 1954 n nm 1975, hy chng minh : Cuc
khng chin chng M, cu nc thng li nh s lnh o sng sut ca ng, ng u l Ch
tch H Ch Minh, vi ng li chnh tr, qun s c lp, t ch, ng n, sng to (SGK Lch
s lp 12 nng cao, NXB Gio dc, H Ni, 2008, trang 260 )
Hng dn lm bi
1. Sau Hip nh Ginev (7/1954), M m mu bin min Nam thnh thuc a kiu mit
nc tm thi b chia ct lm hai min vi hai ch chnh tr khc nhau.
2. Trc tnh hnh trn, ng ta ra ng li tin hnh ng thi hai chin lc cch mng
hai min khc nhau: cch mng x hi ch ngha min Bc v cch mng dn tc dn ch nhn dn
min Nam. Hai nhim v chin lc ny kt hp cht ch vi nhau nhm thc hin mt mc tiu, nhim
v chung ca c nc: gii phng min Nam, bo v min Bc, thng nht T quc, hon thnh cch
mng dn tc dn ch nhn dn trong c nc. Cch mng min Bc c ngha quyt nh i vi ton
b s nghip cch mng trong c nc. Cch mng min Nam c ngha quyt nh trc tip i vi s
nghip gii phng min Nam, thng nht t nc, hon thnh cch mng dn tc dn ch. Vi ng li
ny, cch mng nc ta huy ng c sc mnh ca c nc chng M xm lc, tn dng c sc
mnh ca phe x hi ch ngha, phong tro gii phng dn tc, phong tro u tranh v ha bnh, dn ch
v tin b trn th gii. y l ng li chnh tr c lp, t ch, ng n v sng to ca ng ta ng
thi l nhn t hng u to nn thng li ca cuc khng chin chng M cu nc.
3. ng ta ra phng php u tranh linh hot, kt hp u tranh qun s - chnh tr - ngoi
giao.
a. Sau hip nh Ginev 1954, M - Dim m mu chia ct t nc ta lm hai min, khng
thc hin tng tuyn c thng nht t nc, ng ta ch trng phi chuyn t u tranh v trang chng
Php sang u tranh chnh tr ha bnh, i thi hnh Hip nh Ginev gi gn v pht trin lc lng
cch mng.
n nm 1959, M Dim n p v khng b c lit vi Lut 10/59. p ng nguyn vng ca
ng bo min Nam, ng ta ra Ngh quyt 15 (1/1959) ch trng cch mng min Nam phi s
dng bo lc cch mng nh quc v phong kin, phi tin hnh ginh chnh quyn v tay nhn
dn bng lc lng chnh tr ca qun chng l ch yu kt hp vi lc lng v trang. Ch trng ny
dn n phong tro ng Khi 1959 1960, nh du bc nhy vt ca cch mng min Nam t u
tranh gi gn lc lng chuyn sang th tin cng, m ra thi k khng hong ca ch Si Gn...
b. T 1961 1965, M tin hnh chin lc chin tranh c bit vi ba ch da ch yu: qun
i Si Gn, chnh quyn Si Gn v quc sch p chin lc do c vn M ch huy... Trc m mu
mi ca M, ng ta ch trng gi vng th tin cng chin lc, kt hp u tranh qun s vi u
tranh chnh tr, nh ch bng ba mi gip cng trn ba vng chin lc. Vi ch trng , cch mng
min Nam t khi ngha tng phn pht trin ln chin tranh cch mng, kt hp khi ngha vi chin
tranh, tin cng v ni dy, lm tht bi chin lc chin tranh c bit ca M vo gia nm 1965: vi
cc thng li An Lo, Ba Gia, ng Xoi, qun i Si Gn khng c kh nng chng li qun gii
phng. ch ch cn qun l 2200 p/16000 p chin lc. Chnh quyn Si Gn lm vo tnh trng
khng hong trm trng. T sau cuc o chnh 1/11/1963 n gia 1965 din ra 10 cuc o chnh.
c. Chin tranh c bit b ph sn, M leo thang chin tranh, tin hnh chin tranh cc b
(1965 1968) min Nam v chin tranh ph hoi min Bc. Trc tnh th kh khn , ng ta
quyt nh phi gi vng th chin lc tin cng. Khng chin chng M cu nc tr thnh nhim v
thing ling ca c dn tc. Min Bc phi va chin u chng chin tranh ph hoi, va tip tc xy
dng ch ngha x hi trong iu kin c chin tranh, ng thi tip tc chi vin cho tin tuyn ln min
Nam. Min Nam tip tc tin hnh chin tranh cch mng chng M xm lc. Di s lnh o ca
- Trang 221 -
Chu Tin Lc
ng, cch mng hai min Nam, Bc phi hp chin u cht ch lm tht bi m mu ca M. Min
Bc va sn xut, va chin u, nh bi cuc chin tranh ph hoi ln th nht, bn ri 3243 my bay.
Min Nam tng bc nh bi cc cuc hnh qun tm dit v bnh nh (Vn Tng, hai cuc phn
cng chin lc ma kh 1965 1966, 1966 1967). T thng li ca qun v dn hai min Nam Bc,
u 1967, ng ta m thm mt trn u tranh ngoi giao kt hp vi u tranh qun s v u tranh
chnh tr. u nm 1968, tranh th thi c thun li, trn c s so snh lc lng, ng ta ch trng m
cuc tng tin cng v ni dy trn khp min Nam vo Xun Mu Thn 1968. Mc d cn c nhng hn
ch, nhng cuc tng tin cng v ni dy c ngha to ln: cng vi thng li ca qun v dn min
Bc ging mt n mnh m, lm lung lay ch xm lc ca qun M, buc M phi tuyn b chm
dt nm bom min Bc khng iu kin (1/11/1968), tuyn b phi M ha chin tranh v chp nhn
m phn Pari.
d. T 1969 1973, M tip tc tng cng v m rng chin tranh bng cc chin lc: Vit
Nam ha chin tranh v ng Dng ha chin tranh vi nhiu m mu thm c. Cch mng min
Nam gp nhiu kh khn.
Trc bi cnh mi, ng ta on kt cht ch vi cch mng Lo v Campuchia (Hi ngh
cp cao ba nc ng Dng 24 25/4/1970 quyt tm on kt chng M), kt hp u tranh qun s
vi u tranh chnh tr v u tranh ngoi giao, tng bc kim ch nh thng M v buc M phi
xung thang chin tranh. Cuc tin cng chin lc 1972 cng trnin Bin Ph trn khng H Ni
cui 1972 buc M phi tuyn b chm dt nm bom mim Bc khng iu kin v i n k Hip nh
Pari 1973, cng nhn c lp, ch quyn, thng nht v ton vn lnh th ca nc ta, rt qun v nc,
to ra iu kin thun li gii phng hon ton min Nam.
e. Sau Hp nh Pari 1973, M v chnh quyn Si Gn ln chim vng gii phng, trn ngp
lnh th, ng ta quyt nh cch mng min Nam phi tip tc cuc cch mng dn tc dn ch nhn
dn, trong bt k tnh hung no cng phi tip tc con ng cch mng bo lc, gi vng chin lc
tin cng, kin quyt u tranh trn ba mt trn: qun s, chnh tr, ngoi giao.Chp hnh ch trng ca
ng, cch mng min Nam khng nhng nh bi cc cuc hnh qun ln chim m cn m cc cuc
tin cng ginh thng li to ln, m ra kh nng gii phng hon ton min Nam. Tiu biu l chin
thng ng 14 Phc Long (6/1/1975).
Cui 1974 u 1975, trn c s phn tch tnh hnh, so snh lc lng gia ta v ch trn chin
trng, ng ta ra k hoch gii phng min Nam trong hai nm 1975 1976, ng thi d kin
nu thi c n vo u hoc cui 1975 th lp tc gii phng min Nam trong nm 1975.
to ra thi c chin lc, cuc tng tin cng v ni dy ma Xun 1975 c m u bng
chin dch Ty Nguyn. u thng 3/1975, sau khi nh nghi binh Plycu v KonTum, ta chn Bun
Ma Thut lm im t ph v ginh c thng li. Vi thng li ca chin dch Ty Nguyn chuyn
cuc tin cng chin lc thnh cuc tng tin cng chin lc trn ton min Nam. Thy thi c chin
lc n nhanh, ng ta ch trng gii phng hon ton min Nam trc ma ma 1975, trc ht l
m chin dch Hu - Nng (21n 29/3) ginh c thng li. Phi hp cc chin dch Ty Nguyn,
Hu - Nng, cc chin trng phi hp tin cng v ni dy, ln lt gii phng cc tnh ven bin
Nam Trung B, Ty Nguyn, y ch vo th phng ng b ng, ng trc s sp hon ton, to ra
thi c thun li ng ta quyt nh m chin dch H Ch Minh.
Sau khi tin cng xa b cc h thng phng ng t xa (Phan Rang, Xun Lc) bo v Si Gn,
ngy 26/4 vi phng chm thn tc, to bo, bt ng, vi ha lc v lc lng c ng mnh, nm cnh
qun tp trung lc lng tn cng vo nm mc tiu u no ca ch Si Gn. n 11 gi 30 pht,
chin dch H Ch Minh hon ton thng li.
e. C th ni, cuc khng chin chng M cu nc thng li do nhiu yu t to nn nhng s
lnh o ca ng, ng u l Ch tch H Ch Minh vi ng li chnh tri, qun s c lp, t ch,
ng n v sng to l nhn t quyt nh nht.
Cu hi 317.
Cuc khng chin chng Php (1945 1954) ca dn tc ta c kt thc nh th no ?

Hy so snh s kt thc ca cuc khng chin chng Php vi s kt thc ca cuc khng chin
chng M ( 1954 1975).
( thi HSG cp THPT, tnh Tha Thin Hu, nm 2005
Hng dn lm bi
- Trang 222 -
Chu Tin Lc
1. Cuc khng chin chng Php uc kt thc bng mt gii php chnh tr Hip nh
Ginev (1954). l kt qu ca qu trnh u tranh anh dng kin tr ca nhn dn Vit Nam, ln lt
nh bi cc k hoch chin tranh xm lc ca quc Php c s can thip ca M; k hoch tn cng
ln Vit Bc (1947) , k hoch Rve, k hoch lt ttxinhi v k hoch Nava.
2. Trong qu trnh khng chin, kt hp vi u tranh qun s, chnh tr, kinh t, vn ho, ng
v chnh ph ta lun t ra thin ch ho bnh sn sng thng lng vi Php nhng mi n cui nm
1953 u 1954 khi k hoch Nava ng trc nguy c ph sn, thc dn Php mi chp nhn thng
lng. Trong bi cnh , cc nc ln l Lin X, M, Anh, Php tho thun triu tp hi ngh quc
t ti Ginev gii quyt vn Triu Tin v lp li ho bnh ng Dng. Theo ch trng ny,
ngy 26/4/1954, hi ngh quc t ng Dng c khai mc chnh thc trong qu trnh hi ngh din ra,
thng li ca nhn dn ta trong chin dch in Bin Ph buc thc dn Php phi k hip nh
Ginev (21/7/1954).
3. Vi Hip nh ny chp dt cuc chin tranh xm lc ca quc Php c M gip sc,
Php phi rt qun vin chinh v nc, cuc khng chin chng Php kt thc.
4. Nu cuc khng chin chng Php c kt thc bng mt gii php chnh tr th cuc khng
chin chng M cu nc c kt thc bng mt cuc tin cng ni dy vo nm 1975. Trn c s phn
tch tnh hnh so snh lc lng gia ta v ch, cui nm 1974 u nm 1975, b chnh tr ra k
hoch gii phng Min Nam trong 2 nm 1975 1976, v nu thi c xut hin vo u hoc cui nm
1975, th lp tc gii phng min Nam trong nm 1975.
5. Theo ch trng ny, u thng 3/1975 ta bt u m cuc tng tin cng v ni dy vi ba
chin dch ln: Ty Nguyn, Hu Nng, H Ch Minh, gii phng hon ton Min Nam vo ngy
30/4/1975.
Nu cuc khng chin chng Php kt thc mi ch gii phng hon ton min bc, th s kt
thc ca cuc khng chin chng M cu nc gii phng hon ton Min Nam, bo v min bc x
hi ch ngha, hon thnh cch mng dn tc dn ch trong c nc, thng nht t quc, kt thc thng
li 30 nm chin tranh gii phng dn tc bo v t quc bt u t sau cch mng thng Tm 1945.
Cu hi 318. So snh Hip nh Ginev (7-1954) v ng Dng v Hip nh Pari (1-1973) v Vit
Nam theo cc vn sau:

Ni dung so snh
Ging nhau
Khc nhau
Hon cnh k kt
Ni dung c bn
Tng quan lc lng min
Nam Vit Nam sau khi hip
nh c hiu lc.
Hng dn lm bi
Ni dung so
snh
Hon cnh
k kt
Ging nhau
Khc nhau
- Bi cnh quc t: c hai hip nh u

c k kt trong cc din chin tranh
lnh v trt t hai cc Ianta.
- u l kt qu ca qu trnh u tranh
kin cng bt khut ca dn tc Vit
Nam v mc tiu c lp t do; sau mt
thi gian va nh trn chin trng,
va m phn trn bn hi ngh
- u gn lin vi thng li ca qun v
dn ta trn mt trn qun s (in Bin
Ph 1954, nhng thng li chin lc
hai min Nam v Bc nm 1972), ng
- Bi cnh quc t:
+ Hip nh Ginev c k kt khi xu
th ho hon trn th gii ang tc ng
tiu cc. Ni b phe XHCN, nht l Lin
X v Trung Quc on kt, thng nht.
+ Hip nh Pari c k kt trong xu th
va hp tc, va u tranh trong cng tn
ti ho bnh, nhng mt u tranh ang
ni ln. Ni b phe XHCN ang c s
chia r su sc, nhng u ng h Vit
Nam chng M.
- Thnh phn tham gia:
- Trang 223 -
Chu Tin Lc
thi l tht bi ca cc th lc xm lc.
Ni dung
c bn
- u cng nhn cc quyn dn tc c

bn ca c Vit Nam l c lp, ch
quyn, thng nht v ton vn lnh th.
Vn thng nht nc Vit Nam do
nhn dn Vit Nam t quyt nh.
- u quy nh ngng bn, chm dt
chin tranh, lp li ho bnh, trao tr t
binh.
- u quy nh phi rt qun i nc
ngoi.
- u quy nh u ban quc t kim tra,
gim st vic thi hnh hip nh.
+ Hi ngh Ginev c s tham gia ca 9

bn, nht l cc nc ln.
+ Hi ngh Pari ch c cc bn trc tip
tham chin: Vit Nam v Hoa K. Cc
nc khc ch tham gia k mt nh c
ring .
- V khng gian:
+ Hip nh Ginev: ng Dng.
+ Hip nh Pari: Vit Nam.
- Vn tp kt chuyn qun:
+ Hip nh Ginev quy nh vic tp
kt, chuyn qun v hai pha v tuyn 17
(ranh gii qun s tm thi) qun Php
li min Nam sau 2 nm mi rt ht.
+ Hip nh Pari khng quy nh tp kt
chuyn qun, m gi nguyn v tr. M
phi rt qun trong thi gian ngn.
- Sau Hip nh Ginev, do vic thc
hin tp kt chuyn qun, so snh lc
lng min Nam thay i khng c li
cho ta.
- Sau Hip nh Pari, M phi rt qun,
ngu suy yu, tng quan lc lng thay
i c li cho ta.
Tng quan
lc lng
min Nam
Vit Nam sau
khi hip nh
c hiu lc
Cu hi 319.
Qua cc k i hi i biu ng ln th I, ln th II v ln th III, anh (ch) hy chng

minh rng s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam l nhn t quyt nh mi thng li ca cch
mng Vit Nam.
Hng dn lm bi
+ ng Cng sn Vit Nam l i tin phong ca giai cp cng nhn nc ta. S ra i ca ng

ta nh du bc ngot v i ca cch mng Vit Nam. Ti nng lnh o ca ng biu hin trc ht
ch, trc nhng bin i ca tnh hnh thc tin khch quan, ng nhn thc chnh xc cc yu cu
lch s v ra nhng bin php khoa hc nhm gii quyt hiu qu cc yu cu .
+ Cc k i hi ca ng l thi im ng tp trung cao tr tu tp th ca ton ng, ton
dn nhm gii quyt nhng yu cu cp bch ny sinh nhng giai on c tnh cht bc ngot lch s.
Thc tin lch s t nm 1930 n nay chng minh iu .
1. i hi i biu ln th nht ca ng Cng sn ng Dng (thng 3/1935) :
- T 27/3 n ngy 31/3/1935, i hi i biu ton quc ln th nht hp ti Ma Cao (Trung
Quc), xc nh 3 nhim v ch yu ca ng: cng c v pht trin ng; tranh th qun chng rng
ri; chng chin tranh quc.
- Thng qua Ngh quyt chnh tr, iu l ng,vn ng cng nhn, nng dn, binh lnh, thanh
nin, ph n; v cng tc trong cc dn tc thiu s, i t v, cu t .
- Bu ra Ban Chp hnh Trung ng gm 13 ngi do L Hng Phong lm Tng B th, Nguyn
i Quc lm i din ca ng bn cnh Quc t Cng sn.
Ngh quyt ca i hi nh du mc quan trng: ng khi phc c h thng t
chc t Trung ng n a phng, t trong nc n ngoi nc, cc t chc qun chng .., hng dn
ton ng, ton dn ginh thng li trong phong tro vn ng dn ch 1936 1939 v sau cao tro
cu nc gii phng dn tc 1939 1945.
2. i hi i biu ln th hai ca ng Cng sn ng Dng (thng 2/1951) :
- Sau gn 5 nm khng chin, nht l sau chin thng Bin gii 1950, cc din chin trng c
thay i quan trng. thi im ny, s pht trin ca cuc khng chin i hi phi c ch trng, bin
php ch o mi i n thng li cui cng.
- Trang 224 -
Chu Tin Lc
- Trong bi cnh , t ngy 11 n 19/2/1951, i hi i biu ton quc ln II ca ng Cng

sn ng Dng hp Vinh Quang Chim Ha (Tuyn Quang), thng qua hai bn bo co quan trng:
dn tc, pht trin ch dn ch nhn dn, gy dng c s cho ch ngha x hi Vit Nam.
- Tch ng Cng sn ng Dng, thnh lp Vit Nam, Lo, Campuchia mi nc mt ng
Mc Lnin ring ph hp vi tng dn tc .
- Vit Nam, lp ng Lao ng Vit Nam v a ng hot ng cng khai.
- Thng qua Tuyn ngn, Chnh cng, iu l mi; xut bn bo Nhn dn, c quan Trung
ng ca ng .
- Bu ra Ban Chp hnh Trung ng ng v B Chnh tr do H Ch Minh lm Ch tch v
Trng Chinh lm Tng B th .
i hi nh du bc pht trin mi trong qu trnh lnh o v trng thnh ca ng, l
i hi khng chin thng li. S pht trin vt bc ca cuc khng chin t nm 1951 n 1954 trn
tt c cc lnh vc chnh tr, qun s, kinh t, vn ho, ngoi giao v sau vic min Bc c hon ton
gii phng i ln ch ngha x hi l nhng kt qu to ln gn lin vi s ch o ti tnh ca ng, di
ng sng ngh quyt i hi i biu ton quc ln th II ca ng ta.
3. i hi i biu ln th ba ca ng Lao ng Vit Nam (thng 9/1960)
Gia lc cch mng hai min Nam Bc c nhng bc tin quan trng (sau phong tro ng
khi), ng Lao ng Vit Nam t chc i hi i biu ton quc ln th III t ngy 5 n 10/9/1960
ti H Ni. Tham d i hi c 255 i biu chnh thc v 51 i biu d khuyt.
i hi ln th III ra nhim v chin lc cho cch mng c nc v tng min
+ Cch mng hai min c quan h mt thit, gn b nhau nhm hon thnh cch mng dn tc
dn ch nhn dn trong c nc, thc hin ha bnh thng nht nc nh.
- Tho lun bo co chnh tr, bo co sa i iu l ng.
- Thng qua k hoch 5 nm ln th nht (1961 1965) xy dng ch ngha x hi min Bc.
- Bu Ban Chp hnh Trung ng ng Lao ng Vit Nam do H Ch Minh lm Ch tch v L
Dun lm B th th nht.
i hi i biu ton quc ln th III ca ng Lao ng Vit Nam (9 1960) l ngun nh
sng mi, lc lng mi cho ton ng v ton dn ta xy dng thng li ch ngha x hi min Bc
v u tranh thc hin ho bnh thng nht nc nh.
Nhng t tng ca i hi i biu ton quc ln th III tng bc c th ho v hon thin
trong cc Hi ngh Ban Chp hnh Trung ng ng.
T nm 1961 1975, ton ng, ton dn phn u t nhiu thnh qu trong s nghip xy
dng ch ngha x hi hu phng min Bc v ginh thng li v vang trong s nghip chng M cu
nc vi nh cao l cuc Tng tin cng v ni dy ma Xun 1975.
Cu hi 320.
Chnh cng vn tt, Sch lc vn tt v Lun cng chnh tr (1930), i hi ln II

(2/1951) v i hi ln III (9/1960) ca ng Cng sn Vit Nam ln lt ra ng li nhim
v c bn ca cch mng Vit Nam nh th no ?
Hy cho bit ng li xuyn sut trong cch mng Vit Nam k t khi ng ra i. Thng
li ca cch mng nc ta khng nh chn l cch mng ln nht ca thi i chng ta l g ?
Hng dn lm bi
T nm 1930 n nm 1975, di s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam, nhn dn ta lin tc

chin u v chin thng, ginh c nhiu thnh qu c ngha lch s lm bin i su sc tnh hnh
chnh tr v x hi ca t nc. l thng li ca mt ng li cch mng ng n v sng to,
ng li ging cao ngn c c lp dn tc v ch ngha x hi, ng li xuyn sut ton b lch s
cch mng Vit Nam t khi c ng Cng sn Vit Nam.
- Trang 225 -
Chu Tin Lc
1. ng li nhim v c bn ca cch mng Vit Nam

a. Chnh cng vn tt, Sch lt vn tt v Lun cng chnh tr nm 1930
- Thng 2/1930, Chnh cng vn tt, Sch lc vn tt do Nguyn i Quc son tho, c
thng qua trong Hi ngh thnh lp ng Cng sn Vit Nam nu ra nhng vn c bn ca cch
mng Vit Nam.
l ng li tin hnh cch mng t sn dn quyn do giai cp v sn lnh o, nh
quc v phong kin lm cho Vit Nam c lp, thc hnh th a cch mng i ti x hi cng sn.
- Thng 10/1930, Ban Chp hnh Trung ng ng hp thng qua Lun cng chnh tr do
Trn Ph son tho.
Lun cng chnh tr ca ng nu r cch mng ng Dng l cch mng t sn dn quyn,
cuc cch mng d b cho cch mng x hi ch ngha do giai cp v sn lnh o nhm nh quc
v phong kin, thc hin c lp dn tc v ngi cy c rung. Hai nhim v ny c mi quan h khng
khch vi nhau.
Sau khi cch mng t sn dn quyn thng li, cch mng Vit Nam s b qua thi k t bn ch
ngha m tin thng ln ch ngha x hi.
b. i hi ng ln II (2/1951)
- T ngy 11 n 19/2/1951, gia lc cuc khng chin ang ginh c nhng thng li, i hi
i biu ton quc ln II ca ng Cng sn ng Dng hp Vinh Quang Chim Ha (Tuyn
Quang), xc nh cch mng Vit Nam l cuc cch mng dn tc dn ch nhn dn v thng qua hai bn
bo co quan trng:
dn tc, pht trin ch dn ch nhn dn, xy dng tin cho ch ngha x hi Vit Nam.
Cc nhim v c quan h khng khch vi nhau, thc y v nh hng ln nhau.
c. i hi ng ln III (9/1960)
- T sau nm 1954, t nc ta tm thi b chia ct lm hai min vi hai ch chnh ch khc
nha. Cch mng Vit Nam chuyn sang giai on mi.
- Gia lc cch mng hai min Nam Bc c nhng bc tin quan trng, ng Lao ng Vit
Nam t chc i hi i biu ton quc ln th III t ngy 5 n 10/9/1960 ti H Ni.
- i hi ch trng : ra nhim v chin lc cho cch mng c nc v tng min
+ Cch mng hai min c quan h mt thit, gn b nhau nhm hon thnh cch mng dn tc
dn ch nhn dn trong c nc, thc hin ha bnh thng nht T quc.
2. ng li xuyn sut trong cch mng Vit Nam.
+ ng li nhim v c bn ca cch mng Vit Nam c vch ra trong cc Hi ngh v i
hi ca ng nu trn th hin mt ng li nht qun l ging cao ngn c c lp dn tc v ch
ngha x hi.
+ ng li l si ch xuyn sut ton b lch s cch mng Vit Nam k t khi c ng
Cng sn Vit Nam v l ngn c bch chin bch thng ca cch mng nc ta.
3. Chn l cch mng ln nht ca thi i chng ta l :
+ ng li ging cao ngn c c lp dn tc v ch ngha x hi xuyn sut ton b lch
s cch mng Vit Nam.
+ Thng li ca cch mng dn tc dn ch nhn dn nc ta lm sng ngi chn l cch
mng ca thi i ngy nay l c lp dn tc v ch ngha x hi khng tch ri nhau.
+ Ging cao ngn c c lp dn tc v ch ngha x hi, ng li cho php ng ta kt
hp c sc mnh ca giai cp cng nhn, sc mnh ca nhn dn ta vi sc mnh ca thi i chin
u v chin thng v vang.
+ Ngy nay, c lp dn tc v ch ngha x hi quyn vo nhau thng nht l mt. l nn
tng ng v Nh nc ra nhng ch trng bin php nhm xy dng thnh cng T quc Vit
Nam x hi ch ngha.
- Trang 226 -
Chu Tin Lc
Cu hi 321.
Tm tt hon cnh lch s, ni dung c bn v ngha cc i hi I, II, III, IV v VI ca ng

(c th trnh by theo cch lp bng theo cc ni dung: tn i hi, thi gian, a im; hon cnh
lch s; ni dung c bn v ngha).
( thi HSG Quc gia, bng A nm 2006)
Hng dn l
Tn i hi, thi
gian (thng, nm)
v a im
Hon cnh lch s
- Hu qu ca khng
hong kinh t 1929
1933 tip tc nh hng
n Vit Nam, quc
Php ang tin hnh
khng b trng
- T chc ca ng v
qun chng dn phc
hi...
- Phong tro u tranh
ca qun chng lao ng
tip tc n ra
i hi i - Cch mng th gii
biu ln th II ang pht trin mnh...
- Cuc khng chin ang
(2/1951),
trn thng li, nht l
Tuyn Quang
t Thu ng 1950...
- M can thip vo ng
Dng, gip Php y
mnh chin tranh xm
lc
i hi i
biu ln th
nht ca ng
(3/1935),
Ma Kao,
Trung Quc
- Cch mng th gii pht

trin mnh. Phe XHCN
gi c s thng nht.
Phong tro gii phng
dn tc ln cao...
- Nc Vit Nam tm
thi b chia ct thnh hai
min vi hai ch chnh
tr khc nhau...
- Min Bc hon thnh
cc k hoch 3 nm 1955
1957 v 1958 1960.
- Min Nam nh thng
chin lc chin tranh
n phng ca M vi
bc pht trin nhy vt
l phong tro "ng
khi".
i hi i - Cuc khng chin
biu ton quc chng M cu nc kt
ln th IV ca thc thng li, kt thc 30
nm chin tranh, hon
ng
i hi i
biu ton quc
ln th III ca
ng
Ni dung c bn
ngha
- Phn tch tnh hnh quc t

v ng Dng
- Thng qua Ngh quyt chnh
tr, iu l, Ngh quyt v i
t v, Cu t ...
- Bu Ban Chp hnh Trung
ng kha I.
- C Nguyn i Quc l i
biu ca ng bn cnh Quc
t Cng sn.
- nh du s phc hi
h thng t chc ca
ng v phong tro cch
mng ca qun chng
sau mt giai on u
tranh cc k gian kh.
- L iu kin a cch
mng tip tc tin ln.
- a ng ra hot ng
cng khai vi tn gi l ng
Lao ng Vit Nam.
- Thng qua Bo co chnh
tr, Bo co Bn v cch
mng Vit Nam..., c bit l
Chnh cng ng Lao ng
Vit Nam, xc nh nhim v
ch yu...
- Thng qua iu l mi, bu
Ban Chp hnh Trung ng
mi...
- Xc nh nhim v chin
lc chung ca cch mng c
nc; nhim v chin lc
ca cch mng mi min, v
tr v mi quan h ca cch
mng hai min
- Vch ng li cch mng
XHCN min Bc
- Thng qua phng hng,
nhim v... K hoch 5 nm
ln th nht
mi...
- nh du bc trng
thnh vt bc ca ng
v mi mt
- Tng cng s lnh
o ca ng a
khng chin mau ti
ngy thng li
- i tn ng thnh ng
Cng sn Vit Nam.
- Tng kt cuc khng chin
chng M v s nghip cch
- Trang 227 -
- nh du s hnh
thnh v c bn ng
li chin lc ca cch
mng Vit Nam trong
thi k mi.
- L i hi xy dng
CNXH min Bc v
u tranh ho bnh thng
nht nc nh.
- L i Hi ton thng
ca s nghip chng M
cu nc, i Hi thng
nht nc nh, i Hi
Chu Tin Lc
thnh cuc Cch mng

dn tc dn ch nhn dn
trong c nc...
- Hon thnh thng nht
nc nh v mt nh
nc
- Cch mng Vit Nam
chuyn sang thi k c
nc qu ln CNXH
vi nhng thun li v
kh khn mi...
i hi i - Tnh hnh quc t c
biu ton quc nhng din bin rt phc
ln th VI ca tp...
- 10 nm tin hnh Cch
ng
mng XHCN trong c
12/1986
nc (1976 1985), t
H Ni
c nhng thnh tu,
tin b ng k, nhng
cng gp nhiu kh khn,
yu km do c nhng sai
lm, khuyt im. t
nc ang lm vo tnh
trng khng hong trm
trng v kinh t - x hi...
12/1976
H Ni
mng XHCN min Bc.

- Xc nh ng li Cch
mng XHCN, bao gm ng
li chung v ng li xy
dng kinh t...
- Xc nh phng hng,
nhim v, mc tiu K hoch
5 nm ln th hai.
mi.
- nh gi thc trng kinh t
- x hi v nguyn nhn...
- ra ng li i mi,
nhm thc hin mc tiu
XHCN mt cch c hiu qu;
ly i mi kinh t lm trung
tm...
- Xc nh nhim v, mc
tiu ca chng ng u
tin...
- Xc nh mc tiu trong 5
nm 1986 1990, nhn mnh
Ba chng trnh kinh t...
- Bu Ban Chp hnh Trung
ng mi.
c nc i ln CNXH, ..
- M u mt thi k
mi trong lch s dn
tc: thi k tin hnh
mt chin lc cch
mng XHCN trong
phm vi c nc.
- Khi xng v m u
s nghip i mi, mt
s nghip CM lu di,
ton din, su sc v
trit
Cu hi 322.
T nm 1930 n nm 1975, di s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam, nhn dn Vit

Nam thc hin thng li mc tiu : c lp dn tc, dn ch v ch ngha x hi nh th no ?
Hng dn lm bi
* Ngay t khi ra i, trong Cng lnh chnh tr ca mnh, ng Cng sn Vit Nam nu r
rng, cch mng nc ta phi tri qua hai gian on : t cch mng t sn dn quyn chuyn sang cch
mng x hi ch ngha.
- chnh l phng hng chin lc ca cch mng nc ta, m si ch l s kt hp c
lp dn tc v ch ngha x hi. Trong qu trnh lnh o cch mng, ng ta lnh o nhn dn ta t
thng li ny n thng :
T 1930 1945, ng xc nh r cch mng nc ta lc ny l cch mng dn tc dn ch
nhn dn vi hai nhim v chng quc v chng phong kin.
Qua cc phong tro 1930 1931, 1936 1939 v cao tro 1939 1945, ng lnh o nhn
dn c nc gii quyt c hiu qu mi quan h gia hai nhim v chin lc .
Thc cht vic thc hin nhim v chng quc v chng phong kin l gii quyt ng n
mi quan h gia mc tiu c lp dn tc v mc tiu dn ch. Song trong giai on u
nhim v gii phng dn tc l nhim v ch yu.
Di s lnh o ca ng, trong khi tp trung lc lng y mnh cuc khng chin chng
quc Php xm lc vi khu hin : Dn tc trn ht, T quc trn ht, chng ta ta
tng bc m rng cch mng rung t, thc hin ci cch rung t, gii quyt khu cn bn
trong mc tiu dn ch.
T tng ch o ca ca i hi i biu ton quc ln th II ca ng : gia hai giai on cch
mng dn tc dn ch nhn dn v cch mng x hi ch ngha khng c s gin on no.
- Trong giai on th nht, cn thit v c th chun b iu kin cho giai on th hai, nhn dn
ta va y mnh s nghip khng chin va coi trng s nghip kin quc, tch cc chun b nhng tin
chnh tr, t chc v vt cht cho s nghip cch mng x hi ch ngha tt yu s ti.
- Trang 228 -
Chu Tin Lc
- T 1954 1975, mc tiu c lp dn tc, dn ch v ch ngha x hi c hin thc ho

trong s nghip xy dng ch ngha x hi min Bc v s nghip cch mng dn tc dn ch nhn
dn min Nam.
- Hai nhim v chin lc (v cng l 2 mc tiu c bn) quan h khng kht v thng
xuyn tc ng ln nhau, to ra sc mnh tng hp nhn dn ta thc hin thng li s nghip gii
phng min Nam, thng nht t nc.
- Vi thng li ca s nghip chng M cu nc m nh cao l cuc Tng tin cng v ni dy
ma Xun 1975, ng v nhn dn ta thc hin trn vn mc tiu c lp dn tc, dn ch v ch
ngha x hi.
T , c nc bc vo thc hin mt chin lc cch mng x hi ch ngha, trong c 3
mc tiu c lp dn tc, dn ch v ch ngha x hi ho hp lm mt vi mt cht lng mi. Qu
trnh thc hin thng li mc tiu chin lc cch mng v cch mng x hi ch ngha ca ng Cng
sn Vit Nam v nhn dn ta, gp phn chng minh chn l ln nht ca thi i : c lp dn tc, dn
ch v ch ngha x hi khng tch ri nhau.
Cu hi 323.
ng li cch mng bo lc ca ng Cng sn Vit Nam c th hin t nm 1930

n nm 1975 nh th no ?
Hng dn lm bi
Trong cuc u tranh v c lp t do v ch ngha x hi, ng ta lun tn dng nhng iu

kin thun li tin hnh cch mng bng phng php ho bnh, ng thi nhn thc su sc tnh tt
yu phi s dng bo lc cch mng ca qun chng p tan b my n p v cc hnh ng chng
i ca k th.
- T nm 1930 1945, trn c s lc lng chnh tr ca qun chng, ng ta tng bc xy
dng lc lng v trang, cn c a cch mng, lnh o qun chng tin hnh khi ngha tng phn tin
ln Tng khi ngha ginh chnh quyn trong c nc.
Cch mng thng Tm l mt cuc cch mng bo lc c tin hnh bng sc mnh ca lc
lng chnh tr v u tranh chnh tr v u tranh chnh tr ng vai tr h tr quan trng.
- Trong cuc khng chin chng Php, i ph vi cuc chin tranh xm lc ca mt i
qun vin chinh nh ngh, ng pht ng mt cuc chin tranh ton dn, ton din.
Thc cht y l mt cuc chin tranh gii phng dn tc, trong c sc mnh kt hp lc
lng chnh tr v lc lng v trang.
Lc lng v trang ng vai tr nng ct cho ton dn nh gic, u tranh v trang ng vai
tr quyt nh thnh bi trn chin trng, cn lc lng chnh tr l ch da, phi hp v l
ngun b sung quan trng cho lc lng v trang.
- Trong s nghip chng M cu nc, ng li cch mng bo lc ca ng c hon
thin v c c th ho tr thnh mt khoa hc ngh thut qun s ti gii.
Trong thi k ny, lc lng chnh tr v lc lng v trang, u tranh chnh tr v u tranh v
trang u c pht huy n mc cao nht, c s phi hp rt cht ch vi nhau thnh 3 mi
gip cng (chnh tr, qun s, binh vn) tin cng lin tc, t thp n cao trn c 3 vng chin
lc : rng ni, nng thng ng bng v thnh th.
Mt nt c o trong ngh thut ch o qun s thi k ny l s kt hp cht ch hnh thc
khi ngha v chin tranh cch mng.
Sau cuc khi ngha tng phn (ng khi 1960), v lc lng v trang ca ch mnh,
ng ch trng chuyn sang cuc chin tranh cch mng i ph vi chin tranh xm
lc ca M Ngu.
T 1961 1975, khi ngha v chin tranh cch mng, tin cng v ni dy c tin hnh
ng thi, an xen, h tr nhau, a n nhng thng li quyt nh m in hnh nht l cuc
Tng tin cng v ni dy Xun 1975.
Cu hi 324.
- Trang 229 -
Chu Tin Lc
Thnh cng ca Cch mng thng Tm, chin thng in Bin Ph v i thng ma Xun
1975 l nhng mc ln, nh du nhng thng li ca cch mng Vit Nam di s lnh o ca
ng ta trong vng 30 nm qua (1945 1975).
Bng nhng s kin lch s c chn lc, anh (ch) hy :
- Phn tch ngha lch s ca nhng thng li trn.
- Chng minh mi thng li l mt mc ln m ra mt giai on pht trin cao hn ca cch
mng Vit Nam.
Hng dn lm bi
Trong vng 30 nm (1945 1975), cch mng Vit Nam di s lnh o ca ng ginh c
thng li v i m tiu biu nht l thnh cng ca Cch mng thng Tm nm 1954, chin thng in
Bin Ph nm 1954 v i thng ma Xun 1975. Mi thng li trn c v tr, ngha lch s quan trng
ca n v m ra mt giai on pht trin mi cao hn ca cch mng Vit Nam.
1.Cch mng thng Tm 1945.
* ngha lch s :
- Trong thi gian rt ngn, Cch mng thng Tm p tan xing xch n l thc dn trong gn 1
th k, lt ch qun ch chuyn ch my nghn nm, lp nn nc Vit Nam dn ch cng ho.
Nh nc cng nng u tin ng Nam . Nhn dn Vit Nam t thn phn n l tr thnh ngi dn
t do c lp, lm ch vn mnh ca mnh.
- Thng li ca Cch mng Thng Tm gp phn vo chin thng ch ngha pht xt trong Chin
tranh th gii th hai, c v cc dn tc thuc a ang u tranh t gii phng, nht l hai dn tc Lo v
Campuchia.
- m mu mc ca cch mng gii phng dn tc do giai cp cng nhn lnh o, thng li
mt nc thuc a.
* M ra mt k nguyn mi trong lch s dn tc :
- Thng li ca Cch mng thng Tm m ra k nguyn mi ca ca t nc: k nguyn c
lp t do v ch ngha x hi, m giai on u l u tranh gi vng chnh quyn cch mng, chng mi
m mu n dch ca bn quc v tay sai, nh bi cuc chin tranh xm lc ca thc dn Php.
2. Chin thng in Bin Ph nm 1954 :
* ngha lch s :
- Thng li ca Chin dch lch s in Bin Ph p tan hon ton k hoch Nava, ging n quyt
nh vo ch xm lc ca Php, lm xoay chuyn cc din chin tranh ng Dng.
- Min Bc hon ton gii phng khi ch thng tr ca thc dn Php v tin ln cch mng x hi
ch ngha.
- Ln u tin mt nc thuc a ginh li c lp t mt quc hng mnh, nh du s tht bi
ca ch ngha thc dn c v s sp ca h thng thuc a ca ch ngha quc. C v mnh m
Chin thng in Bin Ph ghi vo lch s dn tc nh mt Bch ng, mt Chi Lng hay
mt ng a th k XX v i vo lch s th gii nh mt chin cng chi li, t ph thnh tr ca h
thng n dch thuc a ca ch ngha quc .
* M ra mt giai on pht trin mi.
- Giai on tin hnh ng thi hai nhim v cch mng c quan h cht ch vi nhau (cch mng
dn tc dn ch nhn dn min Nam v cch mng x hi ch ngha min Bc), nhm mc tiu chung
l hon thnh cch mng dn tc dn ch nhn dn trong c nc, hon thnh thng nht nc nh tin
ln theo nh hng x hi ch ngha.
3. i thng ma Xun nm 1975 :
* ngha lch s :
- i thng ma Xun 1975 l thng li v i nht trong cuc khng chin chng M cu nc 21
nm (1954 1945), mt cuc chin tranh chng ngoi xm lu di gian kh, c lit nht v thng li v
vang nht trong lch s dn tc.
- nh cho M ct, nh cho Ngu nho, hon ton gii phng min Nam, hon thnh cch
mng dn tc dn ch nhn dn trong c nc, ginh li c lp t do, thu giang sn v mt mi.
- Trang 230 -
Chu Tin Lc
- nh bi cuc chin tranh thc dn mi vi quy m ln nht v c lit, tn bo nht ca quc

M, lm o ln chin lc ton cu ca quc M.
Kt thc 21 nm chin u chng M v 30 nm chin tranh gii phng dn tc, bo v T quc t
sau Cch mng thng Tm 1945, chm dt ch thng tr ca ch ngha quc v ch phong kin
* M ra mt k nguyn mi :
- K nguyn t nc c lp, thng nht, i ln ch ngha x hi. Chm dt hon ton ch thng
tr hn 100 nm ca ch ngha quc.
- Kt thc v vang cuc chin tranh cch mng 30 nm (1945 1975).
Nguyn nhn quyt nh nhng thng li v i m nhn dn ta ginh c trong 30 nm (1945
1975) l s lnh o ca ng Cng sn Vit Nam. l sc mnh tng hp ca sc mnh nhn dn,
sc mnh dn tc kt hp vi sc mnh thi i.
Cu hi 325.
Lch s Vit Nam t 1919 n 1991 tri qua cc giai on pht trin 1919 1930, 1930
1945, 1945 1954, 1954 1975 v 1975 1991. Hy chn mt trong cc giai on nu trn, l gii s
la chn v trnh by ni dung, c im ca giai on lch s .
Hng dn lm bi
Cu hi da vo ni dung ch yu ca bi 32 SGK Lch s 12, nng cao, NXB Gio Dc, nm

2009. y l cu hi yu cu th sinh suy ngh, la chn v bo v kin ca mnh. Th sinh c th la
chn mt trong 5 giai on pht trin ca lch s Vit Nam v l gii s la chn ca mnh. Mi th sinh
cn th hin tnh sng to trong vic la chn vn v c nhng nhn thc ng n, c bn v vn
trong khi trnh by.
+ Phn l gii s la chn cn lm r cc vn sau y :
- ngha, tm quan trng ca giai on lch s m mnh la chn i vi tin trnh lch s dn tc.
- Nhng yu t k tha giai on trc.
- Tc ng i vi giai on lch s tip theo.
- Nhng l do xut pht t nhn thc c nhn th sinh.
+ Trnh by ni dung, c im giai on lch s chn (Xem bi 32, SGK Lch s 12, Nng cao,
NXB Gio dc 2009 trang 289 trnh by).
Cu hi 326.
Tm lc qu trnh pht trin ca lch s Vit Nam t 1919 n 2000 vi nhng c im

ln ca tng giai on.
Hng dn lm bi
1. Thi k 1919 1930 :

- Cuc khai thc thuc a ln th hai (1919 1929) ca Php lm chuyn bin tnh hnh kinh t x hi Vit Nam, to c s x hi (giai cp), iu kin chnh tr (phong tro yu nc) tip thu lung
t tng cch mng v sn.
- Nguyn i Quc v mt s nh yu nc khc n vi ch ngha Mc Lnin, truyn b ch
ngha Mc Lnin, nhng lun im ca Nguyn i Quc v con ng cch mng gii phng dn tc
Vit Nam v bi hc ca Cch mng thng thng Mi v nc lm chuyn bin phong tro yu nc
chng Php t lp trng t sn sang lp trng v sn.
- Phong tro yu nc chng Php ca b phn tiu t sn chuyn sang lp trng v sn, cng vi
phong tro cng nhn chuyn sang t gic, i hi phi c ng ca giai cp v sn lnh o. Ba t chc
Cng sn ra i vo na sau nm 1929 t hai t chc yu nc cch mng (Hi Vit Nam Cch mng
Thanh nin v Tn Vit Cch mng ng) ri thng nht thnh mt ng duy nht. ng Cng sn Vit
Nam ra i u nm 1930 p ng yu cu .
2. Thi k 1930 1945 :
- Trang 231 -
Chu Tin Lc
ng Cng sn Vit Nam ra i ngy 3/2/1930 nh du bc ngot v i trong lch s ca giai

cp cng nhn v cch mng Vit Nam; chng t giai cp v sn Vit Nam trng thnh v sc
lnh o cch mng, chm dt thi k khng hong v vai tr lnh o trong phong tro cch mng Vit
Nam. T y, cch mng Vit Nam thuc quyn lnh o tuyt i ca giai cp cng nhn m i tin
phong l ng Cng sn Vit Nam.
- Ngay t khi mi ra i vi khu hiu chin lc c lp dn tc v Ngi cy c rung,
ng lnh o nng dn v cng nhn trong phong tro 1930 1931, nh cao l phong tro X vit
Ngh Tnh. nhng ni , qun chng cch mng thc hin quyn lm ch, ng ra t qun l i
sng ca mnh, thc hin chc nng ca chnh quyn cch mng nng thn. Ln u tin, nhn dn ta
tht s nm chnh quyn a phng.
Phong tro cch mng 1930 1931 l cuc tng din tp u tin chun b cho thng li ca Cch
mng thng Tm nm 1945.
- Thi k 1936 1939: phong tro dn ch pht trin rng ri. ng gio dc v xy dng c
mt i qun chnh tr to ln nng thn v thnh th; u tranh i t do, dn sinh, dn ch, cm o, ha
bnh. Phong tro u tranh trong thi k ny rt phong ph c c cc hnh thc u tranh hp php, bi
cng, bi th , bi kha, mt tinh, biu tnh; u tranh ngh trng; trn bo ch
Qua phong tro cch mng 1936 1939, uy tn v nh hng ca ng c nng cao, trnh
v kh nng cng tc ca cn b v ng vin c nng cao, trnh v kh nng cng tc ca cno b
v ng vin c nng ln, i ng cn b cch mng dy dn kinh nghim ngy cng ng o. y l
mt bc chun b ca nhn dn ta cho thng li ca Cch mng thng Tm.
- Thi k 1936 1939: Chin tranh th gii ln th hai bng n (9/1939) pht xt Nht ko vo
ng Dng (1940). Nhn dn ta chu cnh mt c hai trng v cng cc kh. Nht ht cng Php
(9/3/1945), ng chuyn hng chin lc mau l, ra ch trng tin ti khi ngha v trang ginh
chnh quyn, y ti cao tro Khng Nht, cu nc vi ch th Nht Php bn nhau v hnh ng ca
chng ta (ngy 12/3/1945).
Sau khi Nht u hng ng minh, ng pht ng tng khi ngha nng thng v thnh th
ginh chnh quyn v tay nhn dn. Ngy 2/9/1945, nc Vit Nam Dn ch Cng ha ra i. Thng li
ca Cch mng thng Tm ph tan c s thng tr ca Php Nht v lt nho ch phong kin
nng ln nhn dn ta ngt chc th k, m u cho k nguyn mi ca lch s dn tc k nguyn c lp,
t do, nhn dn lao ng nm chnh quyn, lm ch t nc, lm ch vn mnh ca dn tc.
3. Thi k 1945 1954 :
- Trong 10 nm u sau Cch mng thng Tm, nc Vit Nam Dn ch Cng ha va mi ra i
phi i ph vi nhng th thch nghim trng, tnh th ht him ngho, ta Ngn cn treo si tc.
Nhn dn ta va xy dng chnh quyn cch mng, xy dng ch dn ch nhn dn, gii quyt nhng
kh khn v ti chnh, gii quyt nn i, nn dt v kh khn v ti chnh, ng thi va u tranh
chng ngoi xm, ni phn, bo v nn c lp. T cui nm 1946, ton dn ta tin hnh cuc khng
chin chng Php trn phm vi c nc.
- Cuc khng chin chng Php (1945 1954) tin hnh trong iu kin nc ta ginh c c
lp v chnh quyn. V vy, va khng chin va kin quc l hai nhim v chin lc ca cch mng
Vit Nam trong thi k ny.
Cuc khng chin chng thc dn Php xm lc, t nm 1950 chng c s can thip ca
quc M, tri qua nhiu gia on vi cc mc chin thng Vit Bc thu ng nm 1947,
chin thng Bin gii thu ng nm 1950, chin thng ng Xun 1953 1954, in Bin
Ph l trn thng quyt nh dn ti vic k kt Hip inh Ginev (20/7/1954) v ng
Dng, kt thc chin tranh v min Bc c hon ton gii phng, m ra mt giai on mi
ca lch s dn tc.
Cng cuc kin quc nhm xy dng chnh quyn dn ch nhn dn, phc v khng chin,
phc v dn sinh, to tin tin ln ch ngha x hi sau khi Chin tranh kt thc.
4. Thi k 1954 1975 :
- Sau khi k Hip nh Ginev c k kt, t nc tm thi chia lm hai min vi hai ch
chnh tr, x hi khc nhau. Min Bc tin hnh cuc cch mng x hi ch ngha, lm c s vng chc
cho cuc u tranh thng nht nc nh. Min Nam tin hnh cuc cch mng dn tc dn ch nhm gii
phng min Nam thng nht nc nh.
Min Bc hon thnh ci cch rung t, khi phc kinh t (1954 1957)
- Trang 232 -
Chu Tin Lc
+ Ci to x hi ch ngha v bc u pht trin kinh t vn ha (1958 1960)

+ Min Bc va sn xut va chng chin tranh ph hoi ln th nht v ln th hai ca M, chi vin
cho chin trng min Nam. u tranh i M phi k Hip ng Pari (1-1973) chm dt chin tranh, lp
li ha bnh Vit Nam.
- Min Nam: u tranh gi gn lc lng tin ln ng khi (1/1960), nh bi chin lc
chin tranh n phng ca M Dim (1954 1960).
+ nh bi chin lc Chin tranh c bit ca M (1961 1965).
+ nh bi chin lc Chin tranh cc b ca M (1965 1968).
+ Chin u chng Vit Nam ha v ng Dng ha chin tranh ca M (1969 1973).
+ Cuc Tng tin cng v ni dy ma xun 1975; ta ginh c thng li hon ton, kt thc 30
nm chin tranh gii phng dn tc v bo v t quc, chm dt ch thc dn, phong kin. Thng li ca
chin dch xun 1975 m ra mt k nguyn mi cho lch s nc ta k nguyn ca mt nc Vit Nam
c lp, thng nht v i ln ch ngha x hi.
5. Thi k 1975 2000 :
- Cch mng Vit Nam chuyn sang thi k cch mng x hi ch ngha trong c nc t sau khi t
nc c lp v thng nht.
- Trong 10 nm u (1976 1986), nhn dn ta thc hin hai k hoch Nh nc 5 nm (1976
1980 v 1981 1985) do i hi IV (12/1976) v i hi V (3/1982) ca ng ra. Bn cnh nhiu
thnh tu v u im, ta gp khng t kh khn, yu km, c sai lm, khuyt im. Kh khn ca ta ngy
cng ln, sai lm chm c sa cha, a n khng hong v kinh t x hi, i hi phi i mi.
- ng li i mi c ra t i hi VI (1986) nhm khc phc kh khn, sa cha sai lm,
vt qua khng hong, y mnh s nghip cch mng x hi ch ngha tin ln.n nm 2000, nm
cui th k XX, nhn dn ta thc hin thng li ba k hoch Nh nc 5 nm do i hi VI (12/1986),
i hi VII (6/1991) v i hi VIII (6/1996) ca ng ra. T nm 2001, nhn dn ta thc hin tip
cc k hoch 5 nm.
- Cng cuc i mi v ang ginh c thng li. Thng li tng bc a t nc qu
i ln ch ngha x hi, khng nh ng li i mi ca ng l ng, bc i ca cng cuc i
mi l ph hp.
Cu hi 327.
Phn tch nguyn nhn thng li c bn ca cch mng Vit Nam nm 1930 n nm 2000.
Thc t cch mng nc ta t nm 1930 li cho ng Cng sn Vit Nam v nhn dn ta
nhng bi hc kinh nghim g ?
Hng dn lm bi
- Lch s u tranh v xy dng t nc ca nhn dn ta t sau chin tranh n nay tri qua
nhiu thi k, nhiu bc thng trm y kch tnh. T khi Nguyn i Quc n vi ch ngha Mc
Lnin nm 1920 v ng Cng sn Vit Nam ra i nm 1930, cuc u tranh dng nc v gi nc
ca nhn dn ta di s lnh o ca ng v Ch tch H Ch Minh, tuy phi chu nhiu hi sinh gian
kh, song cui cng ginh c thng li v vang. Thng li ni tip thng li, m u l thng li Cch
mng thng Tm, tip l thng li ca cuc khng chin chng M v nay l thng li ca cng cuc
i mi i ln x hi ch ngha. Thng li c nhiu nguyn nhn, c bn nht l :
+ Nhn dn ta on kt mt lng, giu lng yu nc, lao ng cn c, sng to, chin u kin
cng, dng cm v c lp t do. Truyn thng ca dn tc c pht huy cao trong thi k cch
mng do ng lnh o.
+ ng Cng sn Vit Nam do Ch tch H Ch Minh sng lp, l i tin phong v l i biu
trung thnh cho li ch ca giai cp cng nhn, ca nhn dn lao ng v ca dn tc. S lnh o sng
sut ca ng vi ng li cch mng ng n, sng to, c lp t ch l nhn t hng u, chi phi
cc nhn t khc ca cch mng Vit Nam.
- Thc t cch mng nc ta t nm 1930 li cho ng Cng sn Vit Nam v nhn dn ta
nhng bi hc kinh nghim qu bu :
Nm vng ngn c c lp dn tc v ch ngha x hi, mt bi hc xuyn sut trong qu trnh
cch mng nc ta.
- Trang 233 -
Chu Tin Lc
S nghip cch mng l ca nhn dn, do nhn dn v v nhn dn. Nhn dn l ngi lm nn
thng li lch s.
Khng ngng cng c, tng cng on kt : on kt ton ng, on kt ton dn, on kt
dn tc, on kt quc t.
Kt hp sc mnh dn tc vi sc mnh thi i, sc mnh quc ni vi sc mnh quc t.
S lnh o ng n ca ng Cng sn Vit Nam l nhn t hng u bo m thng li ca
cch mng Vit Nam.
Cu hi 328.
pht huy sc mnh ca ng o ton dn, trong qu trnh lnh o cch mng t 1930
n 1975, ng Cng sn Vit Nam sng to ra nhng hnh thc Mt trn dn tc thng nht
ph hp. Hy trnh by nhng hiu bit ca anh (ch) v cc Mt trn dn tc thng nht .
Hng dn lm bi
1. Vi nt l lun v mt trn dn tc thng nht :

- Xy dng Mt trn dn tc thng nht l mt vn thuc ng li chin lc ca ng Cng
sn Vit Nam.
- Mt trn l mt hnh thc lin minh nhm thm bn bt th, nhm c lp k th chnh, trc mt
to cho cch mng c lc lng mnh nht ginh c thng li. Song, phm vi rng, hp, i tng
lin minh tu theo yu cu nhim v ca tng thi k cch mng quy nh. Bi th cho nn Mt trn cn
l mt vn thuc sch lc.
- Lch s dn tc Vit Nam c truyn thng on kt. ng ta li k tha truyn thng qu bu
ny. Trong tc phm ng cch mnh, H Ch Minh t ra vn on kt. Sau ny, c H li c
pht biu : on kt, on kt, i on kt. Thnh cng, thnh cng, i thnh cng.
- Trong ch th ngy 18/11/1930, ng ta ngh thnh lp Hi ng minh phn ng Dng
trong ghi r : Khng t chc c ton dn thnh lc lng rng th cch mng kh thnh cng.
Trong Cng lnh ca ng, tuy khng n Mt trn, song trong u tranh cch mng, tng mc tiu trc
mt, ng u t chc cc hnh thc Mt trn cho ph hp vi nhim v chnh tr.
* Trn c s khi lin minh cng nng, ng m rng i ng cch mng n cc giai cp v
tng lp khc c xu hng dn tc v dn ch, thc hin chnh sch mt trn dn tc thng nht chnh
sch on kt dn tc ca ch tch H Ch Minh mt vn c ngha chin lc trong cch mng
nc ta trong sut t nm 1930 n nm 1975.
2. Nhng Mt trn do ng ra v xc tin thnh lp t nm 1930 n 1975.
a) Thi k 1930 1931 :
Cui nm 1930, khi cuc u tranh gia cch mng v phn cch mng tr nn quyt lit, Ban
thng v Trung ng ng ra bn ch th v vn lp "Hi phn ng minh" trong nu ln t
tng chin lc cch mng ng n : on kt ton dn li thanh mt t chc lc lng tht rng ri,
ly cng nng lm hai ng lc ng lc chnh, l mt iu kin quyt nh thng li ca cch mng gii
phng dn tc.
b) Thi k 1936 1939 :
ng thnh lp mt trn nhn dn phn rng ri bao gm cc giai cp, cc ng phi, cc
on th chnh tr tn ngng tn gio khc nhau, cc dn tc x ng Dng cng nhau tranh u
i quyn li hng ngy cho ton dn, chng ch thuc a v nhn o.
Nm 1937 c nc c ti 400 cuc bi cng ca cng nhn 150 cuc u tranh cu nng dn. nhiu
cuc mt tinh ln c t chc H Ni, Si Gn.
Thng 3 nm 1938, ng i tn Mt trn nhn dn phn thnh Mt trn thng nht dn ch
vi cc hnh thc t chc v u tranh linh hot nhm ng vin hng triu qun chng vo trn tuyn
u tranh i cc quyn dn ch , dn sinh, chun b a qun chng tin ln trn chin cao hn.
c) Thi k 1939 1945 :
- Hi ngh trung ng ng thng 11/1939 ch trng thnh lp Mt trn thng nht dn tc phn
ng Dng thay cho mt trn dn dn ch ; gii phng dn tc l nhim v hng uv cp bch
ca cch mng ng Dng ; tm gc khu hiu cch mng rung t, ch ra khu hiu tch thu rung
t ca quc v lp v a ch phn bi quyn li n tc. Khu hiu lp chnh quyn x vit cng,
nng, bnh c thay th bng khu hiu lp chnh quyn dn ch cng ho.
- Trang 234 -
Chu Tin Lc
- Thng 5/1941, Ban chp hnh Trung ng nhn nh : v quyn li sinh tn ca c dn tc, ng
phi nu cao ngn c dn tc, khi dy mnh m ch kh cch mng, tinh thn yu nc trong mi tng
lp nhn dn, tp trung mi lc lng dn tc th hin cho c nhim v ct yu l gii phng dn tc,
cu t quc. Mt trn Vit Nam c lp ng minh gi tt l Vit Minh ra i. Cc gii qun chng
c t chc v tp hp trong cc hi cu quc : Cng nhn cu quc, Nng dn cu quc, thanh nin
cu quc, ph n cu quc... ng ta v Vit Minh phi ht sc gip cc dn tc Min, Lo t chc ra
Cao Min c lp ng mnh, Ai Lao c lp ng minh sau lp ra ng Dng c lp ng
minh.
Ngy 25/10/1941, chnh sch va ch nc va li dn. Vit Minh thit lp cc t chc khp
nng thn, rthnh th c h thng t trung ng n c s. Mt s t chc chnh tr yu nc ra i v
tham gia lm thnh vin mt trn Vit Minh nh ng dn ch Vit Nam (thng 6 - 1944). Lc lng
chnh tr qun chng ngy cng ng o v c rn luyn trong u tranh chng php - nht theo khu
hiu ca mt trn Vit Minh.
d) Thi k 1945 1954 :
- Ngy 29/5/1946, theo sng kin ca Ch tch H Ch Minh, Hi lin hip quc dan Vit Nam (gi
tt l lin Vit) c thnh lp nhm on kt rng ri thm cc t chc, cc ng phi v cc c nhn
cha tham gia mt trn Vit Minh. Cc t chc qun chng c cng c m rng thm. tng lin on
lao ng Vit Nam hi lin hip ph n Vit Nam ln lt ra i, ng x hi Vit Nam c thnh lp
(vi s gip ca ng nhm on kt nhng ngi tr thc yu nc Vit Nam li).
Trn c s ng v chnh ph tp trung cng c thm mt bc b my nh nc, chun b
cho cuc khng chin lu di.
- Ngy 3/3/1951, i hi thng nht mt trn Vit Minh v Hi lin hip quc dn Vit Nam (gi
tt l Lin Vit) quyt nh lp mt mt trn duy nht, ly tn l Mt trn Lin Vit. Khi on kt
thng nht ca ton dn c cng c v tng cng thm mt bc, lm ch da cho chnh quyn dn
ch nhn dn cc cp sc mnh t chc v ng vin ton dn tham gia khng chin.
Mt trn Lin Vit c hnh thnh v pht trin khng ch vng t do m c vng sau lng ch.
Do , chng ta c m mu chia r dn tc, chia r lng gio, chia r Nam Bc, lm ph sn k
hoch dng ngi Vit nh ngi Vit, ly chin tranh nui chin tranh ca chng"
) Thi k 1954 1975 :
- T ngy 5 n ngy 10/9/1955, ti H Ni, i hi Mt trn dn tc thng nht ton quc hp
quyt nh thnh lp Mt trn T quc Vit Nam v Cng lnh ca Mt trn th hin tinh thn i
on kt ton dn hon thnh s nghip xy dng mt nc Vit Nam ha bnh, thng nht, c lp,
dn ch v giu mnh.
Nm 1960, ng khi thng li nh du bc pht trin nhy vt ca cch mng min Nam,
chuyn cch mng t th gi gn lc lng sang th tin cng. Phong tro chng M Dim tng ln
nhanh chng. Trong kh th , ngy 20/12/1960, Mt trn dn tc gii phng min Nam Vit Nam ra
i, ch trng on kt tt c cc tng lp nhn dn, cc giai cp, cc dn tc, cc ng phi, cc on
th, cc tn gio v nhn s yu nc, khng bit xu hng chnh tr, u tranh nh ch thng tr
ca quc M, thc hin c lp, dn ch, ha bnh, trung lp tin ti ha bnh thng nht T quc.
Thng li ca s nghip chng M cu nc gn lin vi s nghip ca Mt trn T quc Vit Nam
v ca Mt trn dn tc gii phng min Nam Vit Nam.
Mt trn T quc Vit Nam, mt trn thng nht dn tc trong c nc tip tc gi vai tr quan
trng trong vn on kt ton dn, on kt dn tc v s nghip xy dng v bo v T quc x hi
ch ngha.
3. Nhn xt chung :
- ng c mt ng li cch mng ng n, ng xy dng khi on kt dn tc thng
nht rng ln vi cc hnh thc Mt trn v cc t chc qun chng thch hp to thnh mt lc lng
chnh tr qun chng v i trong chin u v xy dng. Mt trn lun lun ly khi lin minh cng,
nng, tr lm nn tng.
- Mt s bi hc kinh nghim c rt ra nh :
Mun tp hp lc lng ng o trong Mt trn thng nht, chnh ng ca giai cp v sn
phi ging cao ngn c c lp dn ch.
Phi cn cu tng nhim v chnh tr tng thi k m xc nh k th ch yu m xc nh bn
ng minh chin lc, sch lc.
- Trang 235 -
Chu Tin Lc
Phi khng ngng cng c khi lin minh cng nng, lm c s vng chc cho Mt trn. Mt
trn phi t di s lnh o ca ng (Mt trn phi c tnh giai cp r). Mt trn v lin
minh cng nng l hai vn chin lc khc nhau, 2 nguyn tc chin lc khc nhau, song
ci quyt nh l lin minh cng nng.
Phi xy dng hai khi lin minh trong Mt trn : lin minh bn di l chin lc trong lin
minh cng nng l nn tng v lin minh bn trn l sch lc.
Phi thc hin tt hai cng tc ca Mt trn l on kt v u tranh, u tranh tng cng
on kt. Mc ch ca Mt trn l u tranh on kt, l lin minh. Song mun on kt th
phi u tranh. Trong mt trn c nhiu giai cp, nhiu tng lp. Mi giai cp, mi tng lp c
nhng yu cu, quyn li khc nhau song phi c im thng nht chung no . Mun on
kt phi u tranh. C s u tranh chnh l cng lnh chung ca Mt trn.
Phi vn dng nhng hnh thc linh hot tp hp lc lng trong Mt trn. Tu trnh gic
ng ca cc giai cp m chn hnh thc tp hp v tin hnh hip thng chnh tr cho ph hp.
- Tng thi k cch mng, Mt trn dn tc thng nht u c thay i ph hp vi tnh hnh
thc tin cch mng. V th Mt trn lun lun gp phn to c sc mnh quyt nh cho s tn ti v
ln mnh ca ton dn tc.
bi tng t : Ch trng v vn t chc Mt trn dn tc thng nht t nm 1930 n 1945.
Anh (ch) c nhn xt g v vn ny ? ( HSG cp THPT, TP.H Ch Minh, nm 1999)
- Trang 236 -
Chu Tin Lc
MT S THI T LUYN K THI TUYN SINH I HC, CAO NG

V THI HC SINH GII CP THPT
Di y l nhng dng bi tp & cu hi lch s mang tnh cht tng hp, so snh v phn
tch...cc s kin, qu trnh lch s. Phn ny b sung thm cho mc B : Cc cu hi v bi hc da trn
c s kin thc bi hc cc chuyn trn, dng n tp cho cc k thi tuyn sinh i hc, Cao ng
v Hc sinh gii cp trung hc ph thng....
Stt
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
BI
Ch thch
Tnh hnh kinh t x hi Vit Nam trong cuc khai thc thuc a ln th
hai ca thc dn Php ? Bin i ln nht ca x hi Vit Nam trong cuc
khai thc thuc a ln th hai ca Php l g ? (Nu v phn tch)
Phn tch nhng mu thun ch yu trong x hi Vit Nam t sau Chin
tranh th gii th hai. T , nu nhng nhim v chin lc ca cch
mng nc ta trong thi k mi.
Tnh hnh th gii sau chin tranh th gii th nht nh hng n
Cch mng Vit Nam t 1919 n 1929 ? Phn tch mt s kin nh du
bc tin mi ca phong tro cng nhn Vit Nam.
Ti sao ni ngn c lnh o cch mng nc ta trao hn cho giai cp
cng nhn Vit Nam v l s sng lc ca lch s ? Hy phn tch bc
pht trin ca khynh hng v sn trong phong tro cch mng Vit Nam
t nm 1919 n trc khi ng Cng sn Vit Nam ra i.
V sao ni : hot ng ca Hi Vit Nam Cch mng Thanh nin v ca
Tn Vit Cch mng ng c tc dng thc y phong tro cng nhn
Vit Nam pht trin t t phc (1919 - 1925) ln t gic (1926 - 1929) ?
Nu nhng im ging v khc nhau gia phong tro dn tc dn ch
Vit Nam nhng nm 1919 1925 vi phong tro dn tc dn ch nhng
nm u th k XX.
Trong hn 30 nm u ca th k XX, nhng ngi Cng sn Vit Nam v
lnh t Nguyn i Quc xc nh nhim v dn tc, dn ch nh th
no ? t n trong cuc cch mng gii phng giai cp nc ta ra sao ?
Nu nhng quan nim cch mng m Nguyn i Quc truyn b vo
ng Dng trong nhng nm 20 ca th k XX. Trong tc phm ng
Cch mnh, Nguyn i Quc nh ngha nh th no v hai ch cch
mnh ?
Ti sao ni : S chuyn bin v kinh t, x hi v giai cp Vit Nam,
di ch thng tr ca thc dn Php u th k XX, to iu kin
Ch ngha x hi ch cn phi lm ci vic l gieo ht ging cho cng
cuc gii phng na thi ?
V sao ng Cng Sn Vit Nam ra i ngoi hai yu t (ch ngha Mc
Lnin v phong tro cng nhn) cn c tnh c th l phong tro yu
nc trong ba thp nin u ca th k XX ?
Hy cho bit kin v nhn nh : ng Cng sn Vit Nam ra i l sn
phm lch s ca cuc u tranh yu nc ca nhn dn Vit Nam trong
ba thp nin u th k XX.
nh gi gi tr khoa hc v thc tin trong Cng lnh chnh tr u tin
ca ng Cng sn Vit Nam do Nguyn i Quc khi tho. Nhim v
ca cch mng Vit Nam nu trong Cng lnh c p dng trong
thi k cch mng 1930 1945 nh th no ?
Anh (ch) hy nu nhng s kin tiu biu ca phong tro cch mng
1930 1935 v phn tch mt s kin tiu biu nht th hin tnh cht trit
ca tng phong tro i vi thng li ca phong tro.
Hy cho bit kin v nhn nh: Phong tro cch mng Vit Nam 1930
1931 l mt bc pht trin mi so vi cc phong tro yu nc trc .
- Trang 237 -
thi HSG Quc gia

nm 2010
Chu Tin Lc
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
Cn c vo din bin ca cao tro cch mng 1930 1931, hy phn tch
cu nhn xt ca Tng b th L Dun khng c nhng trn chin u
giai cp rung tri chuyn t trong nhng nm 1930 1931... th khng
th c cao tro trong nhng nm 1936 1939.
Phong tro cch mng 1930 1931 vi nh cao l X vit Ngh - Tnh c
mang tnh cht cch mng trit hay khng ? Ti sao ?
nh gi nhng quan im khc nhau trong ni b ng Cng sn Vit
Nam v ng li cch mng qua cc vn kin chnh ca ng t nm
1930 n nm 1936.
Hy cho bit ch trng iu chnh chin lc cch mng th gii c
ra ti i hi ln th VII ca Quc t Cng sn (7 - 1935). Nhng ch
trng tc ng n tnh hnh Vit Nam trong nhng nm 1936 1939 nh th no ?
Phn tch tnh cht dn tc ca cuc vn ng dn ch 1936 1939. Theo
anh (ch), ngha quan trng nht ca cuc vn ng ny i vi tin trnh
cch mng Vit Nam l g ? Ti sao ?
Hy nu nhn xt v quy m, lc lng tham gia, hnh thc u tranh ca
phong tro cch mng 1930 1931 v phong tro dn ch 1936 1939.
V sao nm 1941, Ban Chp hnh Trung ng ng Cng sn ng
Dng li ch trng thnh lp Mt trn Vit Minh ? Hy cho bit nhng
chuyn bin ca cch mng nc ta k t khi Mt trn Vit Minh ra i
n thng 3 - 1945.
C kin cho rng, n Hi ngh Trung ng ln VIII (5/1941) th nhng
hn ch, thiu st ca Lun cng chnh tr (10/1930) mi c khc phc
hon ton. Nhng s kin no xc nhn kin trn l ng ?
Ch trng khi ngha v trang do Hi ngh ln th 8 Ban Chp Trung
ng ln th (5/1941) ca ng Cng sn ng Dng c ra nh
th no ? Bng nhng kin thc lch s t nm 1941 n 1945, hy chng
minh tnh ng n ca ch trng .
Nu r ch trng ca ng Cng sn ng Dng ra trong Hi ngh
ln th 8 Ban Chp hnh Trung ng (5/1941), so vi Hi ngh ln th 6
Ban Chp hnh Trung ng (9/1939) c g mi ?
Ch trng thnh lp Mt trn Vit Minh theo tinh thn ca Cng lnh
chnh tr u tin ca ng Cng sn Vit Nam hay theo tinh thn ca
Lun cng chnh tr thng 10/1930 v vn mi quan h gia u tranh
giai cp v u tranh gii phng dn tc ? Hy gii thch.
Hy cho bit vai tr ca lnh t H Ch Minh i vi cch mng Vit Nam
t nm 1941 n nm 1945.
Khi Chin tranh th gii th hai bng n, nht l t lc qun i Nht
nhy vo bn o ng Dng, nhn dn ta c ba min Bc, Trung,
Nam c nhng hot ng g chng t quyt tm gii phng dn tc ?
Ti sao trong nhng hon cnh thun li nh nh vo thng 8 nm 1945,
ch c ba nc Innxia, Vit Nam v Lo tuyn b c lp, cn cc
nc khc trong khu vc ng Nam ginh c c lp mc
thp hn ?
Thi c ngn nm c mt trong Cch mng thng Tm c ng v
nhn dn tn dng nh th no ?
Phn tch iu kin bng n v din bin chnh ca Cao tro khng Nht
cu nc t thng 3/1945 n thng 8/1945. V sao Cao tro khng Nht
to tin thc y cho thi c khi ngha ca Cch mng thng Tm
nhanh chng chn mui ?
V sao trong Cch mng thng Tm 1945, ng Cng sn ng Dng
c th pht ng c ton dn ni dy c nng thn ln thnh th ?
Theo anh (ch), Cch mng thng Tm 1945 c phi l cuc cch mng
trit hay khng ? Ti sao ?
- Trang 238 -
thi HSG cp THPT,

TP.HCM, nm 2008
thi HSG cp THPT,

TP.HCM, nm 2008
Chu Tin Lc
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
Qua thi k 1939 1945, ng Cng sn ng Dng v nhn dn ta

chun b cho mt cuc tng khi ngha v trang nh th no ? Phn tch
mi quan h gia chun b lu di v chp thi c trong Cch mng thng
Tm nm 1945.
Con ng cch mng bo lc ca qun chng : kt hp gia u tranh
chnh tr v u tranh v trang i n ginh thng li trong Cch mng
thng Tm 1945 nh th no ?
Bn v thng li ca Cch mng thng Tm 1945, c kin cho rng :
ng ta khng nhng c ng li ch trng ng n m cn nhn thc
ng thi c v kin quyt hnh ng cch mng. Bng nhng s kin
hc thi k 1939 1945, hy trnh by tnh hnh ny.
Dng nhng s kin lch s c th chng minh quan im cho rng:
Cch mng thng Tm 1945 Vit Nam l s n may l hon ton sai.
Nu nhng mc lch s quan trng trong thi k cch mng 1939 1945.
Tc dng ca nhng mc lch s i vi thng li ca Cch mng
thng Tm v khai sinh ra nc Vit Nam dn ch Cng ho.
V sao ni : Cch mng thng Tm 1945 thnh cng l kt qu v nh cao
ca s nghip cch mng gii phng dn tc t nm 1930 n nm 1945 ?
Bng nhng s kin lch s c chn lc, anh (ch) hy chng minh cuc
Cch mng thng Tm 1945 nc ta khng ch l mt cuc chin tranh
gii phng dn tc in hnh m ng thi cn l cuc Cch mng dn tc
dn ch nhn dn.
Nu nhng hnh thc u tranh ca nhn dn ta trong qu trnh chng ch
ngha pht xt.
Lp bng thng k nhng s kin tiu biu xy ra trong thi k t khi
Chin tranh th gii th hai bng n n ngy 2/9/1945.
V lc Vit Nam v ghi thi gian khi ngha ginh chnh quyn cc
tnh trong Cch mng thng Tm nm 1945.
Phn tch cc ch trng ca ng Cng sn ng Dng v vic gii
quyt mi quan h gia hai nhim v chng quc v chng phong kin
vi vic tp hp lc lng cch mng t nm 1930 n 1945.
Phn tch im khc nhau v nhim v, lc lng ca cch mng Vit
Nam qua cc vn kin ch yu ca ng Cng sn trong thi k
1930 1945 v gii thch nguyn nhn dn n s khc nhau ?
Bng nhng s kin lch s c th, hy phn tch qu trnh u tranh trong
ni b ng Cng sn Vit Nam nhm xc nh mt ng li cch mng
gii phng dn tc ng n trong thi k 1930 1945.
Li dng mu thun trong hng ng k th, tp hp mi tng lp yu nc
xy dng khi on kt ton dn trong cc Mt trn dn tc thng nht,
c ng Cng sn ng Dng xc tin nh th no trong giai on
cch mng 1930 - 1945 ?
Nt ni bt nht ca cc phong tro 1930 - 1931, 1932 - 1935, 1936 1939, 1939 - 1945 l g ? Nu bi hc kinh nghim quan trng nht ca
cc phong tro ny n thng li ca cch mng thng Tm.
Hy lp bng so snh ba thi k lch s 1930 1931; 1936 1939 v
1939 - 1945 theo cc ni dung sau :
- Ch trng ca ng Cng sn ng Dng.
- Nhim v, hnh thc v khu hiu u tranh.
- Kt qu v bi hc kinh nghim.
Nhng thng li ca cch mng Vit Nam trong giai on 1930 1945
th hin mi quan h gia cch mng Vit Nam vi cch mng th gii
nh th no ?
Nc Vit Nam Dn ch Cng ho (2/9/1945) ra i nh th no ?
Phn tch s ging v khc nhau gia hnh thc chnh quyn cng nng
vi hnh thc dn ch cng ha.
- Trang 239 -
thi HSG Quc gia

nm 2010
Chu Tin Lc
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
Ngay sau Cch mng thng Tm 1945 thnh cng, nc Vit Nam Dn
ch Cng ha ra i, y thc s l Nh nc ca dn, do dn v v dn.
Bng nhng s kin lch s c chn lc, hy phn tch v chng minh.
Bng nhng s kin lch s c th, hy lm sng t vai tr ca ng Cng
sn ng Dng v Ch tch H Ch Minh trong cuc u tranh nhm bo
v chnh quyn, gi vng c lp dn tc trong nhng nm u tin sau
Cch mng thng Tm.
ng li khng chin chng thc dn Php do ng Cng sn ng
Dng ra trong nhng nm 1946 1947 c th hin trong nhng vn
kin no ? Hy nu ngn gn ng li khng chin .
Anh (ch) hy nu nhng chin thng tiu biu trong cuc khng chin
chng thc dn Php ca nhn dn ta t nm 1946 n nm 1954 v phn
tch mt chin thng tiu biu nht.
Nt khc bit v mc tiu, nhim v v t chc ca khi i on kt dn
tc trong thi k 1945 1954 so vi thi k 1939 1945 l g ? Ti sao li
c s khc nhau nh vy ?
Anh (ch) hy chng minh : T thu ng 1950 n xun h 1953, qun
v dn ta gi vng v pht trin th ch ng chin lc, lin tc tin cng
ch, nh tiu dit vi quy m ngy cng ln trn cc chin trng
ng Dng.
Trong thi k 1945 1954, thng li qun s no ca qun dn ta buc
thc dn Php phi chuyn t nh nhanh thng nhanh sang nh lu
di vi ta ? Trnh by nhng nt chnh v thng li .
Lp bng thng k trong thi k khng chin chng Php (1946 1954),
theo cc ni dung sau : thi gian, cc i tng Php, m mu, k hoch
ca chng, nhng thng li ca qun dn Vit Nam, ngha lch s.
V sao Php c Nava sang lm Tng ch huy qun vin chinh Php ng
Dng ? K hoch qun s ca Nava vo thng 5/1943 c g khc vi
thng 11/1953 ? K hoch b ph sn nh th no ?
Trn mt trn qun s, qun v dn ta ch ng tin cng ch t nh n
ln, chin tranh du kch n chin tranh chnh quy, kt hp cht ch gia
chin tranh chnh quy vi chin tranh du kch mt cch nhp nhng, cn
i trn tng chin trng v trn phm vi c nc.
Bng nhng kin thc lch s c th t nm sau nm 1945 n nm 1954,
hy chng minh iu .
Hy trnh by hai chin dch tin cng quan trng nht ca qun dn ta
trn chin trng Bc B trong thi gian t nm 1950 n nm 1954 cc
mt sau y :
a. Hon cnh lch s, cn nu r :
- c im tnh hnh.
- m mu ca ch.
- Ch trng v k hoch ca ta.
b. S lc din bin ca tng chin dch.
c. Kt qu v ngha ca tng thng li.
Bng nhng s kin lch s c chn lc trong giai on t nm 1946 n
nm 1954, anh (ch) hy trnh by :
- S pht trin ca cuc khng chin chng Php qua nhng chin thng
qun s ln.
- Khi qut nhng thnh tu c bn ca vic xy dng hu phng v vai
tr ca n i vi thng li ca cuc khng chin.
1. Thng qua vic trnh by hai s kin cui cng ca cuc khng chin
chng thc dn Php xm lc, hy cho bit m mu v hnh ng cui
cng ca Php M b qun dn ta nh bi nh th no ?
2. Qua , hy lin h vi nhng cuc khng chin chng ngoi xm ca
dn tc c th rt ra bi hc ni bt trong vic kt thc chin tranh.
- Trang 240 -
Chu Tin Lc
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
Hy cho bit mi quan h gia Chin thng in Bin Ph v Hi ngh

Ginev v ng Dng nm 1954. ngha quc t ca Chin thng
in Bin Ph ?
Nu v nhn xt nhim v cch mng c ra ti Hi ngh thnh lp
ng Cng sn Vit Nam (1 - 1930), i hi i biu ton quc ln th
hai ca ng Cng sn ng Dng (2 - 1951) v i hi i biu ton
quc ln th ba ca ng Lao ng Vit Nam (9 - 1960).
Tri qua 15 nm khng chin chng M, cu nc (t ng khi cui
nm 1959 - u nm 1960 n chin dch H Ch Minh nm 1975), nhn
dn min Nam Vit Nam ln lt nh lui tng bc, nh bi tng m
mu, nh ui tng b phn i n nh bi hon ton cuc chin tranh
xm lc ca quc M nh th no ?
Nu nhng th on ca M v chnh quyn Si Gn thc hin trong
cc chin lc chin tranh m chng thc hin min Nam Vit Nam ?
Th on no l thm c nht ? V sao ?
So snh Chin tranh c bit v Chin tranh cc b ca quc M
min Nam Vit Nam. Trnh by thng li quyt nh ca qun dn ta trong
vic nh bi Chin tranh cc b. Thng li c tc dng nh th no
i vi tin trnh cch mng Vit Nam trong s nghip chng M cu
nc ?
Trong thi k 1954 1975, thng li qun s no ca qun v dn min
Nam buc quc M phi tuyn b phi M ha chin tranh ? Trnh by
nhng nt chnh v din bin v kt qu ca chin thng .
Hy cho bit ni dung ch yu v tc dng trc tip ca cc Ngh quyt do
ng Lao ng Vit Nam ra trong thi k khng chin chng M, cu
nc (1954 - 1975).
Nhng thng li c ngha chin lc ca qun dn hai min Nam Bc
trong nhng nm 1965 1968 v 1969 1973 nh th no ? Phn tch vai
tr ca min Bc i vi cng cuc khng chin chng M ca ng bo
min Nam ni ring v s nghip cch mng c nc ni chung.
Cuc cch mng x hi ch ngha min Bc (1954 1975) tri qua
nhng thi k lch s no ? Nu tm tt nhim v chnh ca nhng thi
lch s .
Trong hn 20 nm t 1954 n 1975, min Bc t c nhng thnh
tu c bn nh th no trong cng cuc xy dng ch ngha x hi ? Nu
ngha lch s ca nhng thng li trn i vi s nghip cch mng
chung ca cc nc.
Trnh by nhng s kin tin cng chin lc v tng tin cng chin lc
a n thng li hon ton ca cch mng min Nam t nm 1972 n
nm 1975.
Sau Hip nh Pari, thi c cch mng xut hin Vit Nam ra sao ?
ng Lao ng Vit Nam chp ly thi c pht ng cuc Tng tin
cng v ni dy ma Xun nm 1975 nh th no ?
Nhng thng li qun s no ca qun v dn ta tc ng trc tip n
vic triu tp Hi ngh v k Hip nh Pari v Vit Nam ? Hip nh ny
c nh hng nh th no i vi cc din chin trng min Nam ?
Phn tch nhng im khc nhau c bn gia cuc Tng khi ngha thng
Tm nm 1945 vi cuc Tng tin cng v ni dy Xun nm 1975.
S kt hp ti tnh gia u tranh qun s vi u tranh chnh tr c
ng ta vn dng nh th no trong cuc khng chin chng M, cu
nc (1954 1975) ?
nh gi v cuc chin tranh xm lc Vit Nam ca quc M
(1954 1975), c quan im cho rng : Ba mi nm ni chin tng
ngy. Theo anh (ch), kin ny c ng hay khng ? V sao ?
Trnh by khi qut qu trnh quc M i t can thip n trc tip xm
lc nc ta t sau Chin tranh th gii th hai n nm 1975. Gii thch
- Trang 241 -
thi HSG Quc gia

nm 2010
thi HSG cp THPT,

TP.HCM, nm 2008
Chu Tin Lc
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
90.
91.
92.
93.
nguyn nhn bng n v l gii v sao M tht bi trong cuc Chin tranh
xm lc Vit Nam (1954 1975) ?
Cc giai on pht trin ca cch mng Vit Nam t nm 1954 n nm
1975 ? Nu nhng thng li qun s tiu biu ca cuc khng chin
chng M, cu nc.
Trong tin trnh lch s Vit Nam t nm 1954 n nm 1975, c nhng
s kin lch s no quan trng ? Hy cho bit nhng s kin c nh
hng nh th no n tng giai on ca thi ?
Khng chin chng Php (1945 1954) v khng chin chng M, cu
nc (1954 1975) thng li, mt phn l do ta c cn c a cch
mng vng chn v hu phng. Hy cho bit cn c a c xy dng
da vo iu kin nh th no? Vai tr ca hu phng i vi tin tuyn?
Chin lc Phn ng linh hot v Ngn e thc t ca quc M
ng dng nh th no trong cuc chin tranh xm lc Vit Nam
(1954 1975) ? S tht bi ca n ?
Cuc Chin tranh xm lc Vit Nam ca quc M (1954 1975) c
phi l cuc chin tranh cc b ln nht trong thi k Chin tranh lnh
phn nh mu thun gia hai phe t bn ch ngha v x hi ch ngha hay
khng ? V sao ?
nh gi nhng nt ni bt v ngh thut ch o qun s ca ng ta
trong cuc Tng khi ngha thng Tm 1945, chin dch in Bin Ph
1954 v cuc Tng tin cng & ni dy Xun 1975.
ng Cng sn Vit Nam ra i ngy 3/2/1930, thng li ca Cch mng
Thng Tm 1945, thng li trong chin cuc ng Xun 1953 1954 m
nh cao l chin thng in Bin Ph v i thng ma Xun 1975 ca
nhn dn ta l cc s kin lch s trng i, nh du nhng chng ng
u tranh anh dng, thng li v vang ca dn tc Vit Nam.
Anh (ch) hy trnh by kt qu v ngha ca cc s kin thy c
tc ng to ln ca n i vi cch mng trong nc v gp phn tch cc
vo phong tro cch mng th gii.
Nu nhng thay i to ln trong tnh hnh chnh tr, x hi Vit Nam sau
thng li : Cch mng thng Tm 1945; Chin dch in Bin Ph 1954
kt thc cuc khng chin chng Php v Chin dch lch s H Ch Minh
1975 kt thc cuc khng chin chng M, cu nc.
Trong tin trnh lch s Vit Nam t nm 1930 n 1975, ng Cng sn
Vit Nam ra v xc tin thnh lp nhng mt trn no ? V sao
ng li ch trng thnh lp nhng mt trn y ?
Qua cng cuc i mi t nc ca ng Cng sn Vit Nam t nm
1986 n nay, hy lm sng t cc sau :
- V sao ta phi i mi t nc ? i mi nh th no cho ng ?
- Nu ni dung ng li i mi t nc v kinh t v chnh tr.
- ng li i mi v quan h sn xut m i hi ton quc ln th VI
ca ng Cng sn Vit Nam ra c im g ging vi Chnh sch
Kinh t mi (NEP) ca nc Nga X vit ?
Nu cc c trng c bn ca ch ngha x hi Vit Nam do i hi i
biu ton quc ln VII ca ng Cng sn Vit Nam ra (1991). T ,
hy phn tch mt c trung m anh (ch) hiu su sc nht.
Qu trnh hi nhp vi khu vc v quc t ca Vit Nam t nm 1986 n
nay : Thnh tu v trin vng.
Th k XIII v th k XX, lch s Vit Nam ghi nhn hai s kin tiu biu
th hin quyt tm chng ngoi xm ca cc tng lp nhn dn ginh
v bo v nn c lp ca dn tc.
l hai s kin no ? Trnh by nhng hiu bit ca anh (ch) v hai s
kin .
- Trang 242 -
Chu Tin Lc
MT S HC SINH GII QUC GIA CN LU THM.

BI
Ch thch
I thi HSG Quc gia, bng A, nm 1998.

Xem hng dn chm v
Bng nhng s kin lch s c th ca cuc khng chin chng qun xm
p n ba thi
lc Tng thi L (1075 1077), anh (ch) hy :
Hc sinh gii ny
Quc gia trong quyn
1. Trnh by v phn tch nhng nt ni bt trong vic phng th, tn
Nhng bi t gii trong
cng v kt thc cuc chin tranh ny.
k thi hc sinh gii quc
2. Bi hc kinh nghim ca cuc khng chin ny c vn dng nh th
gia mn Lch s, Hi
no trong cng cuc gi nc ca th h sau ? (qua vic trnh by mt cuc Gio dc lch s, NXB i
hc Quc gia H Ni.
khng chin, do anh/ch t chn).
II thi HSG Quc gia, bng A, nm 1999.
1. Trn c s trnh by v phn tch nhng nt ln v din bin ca cuc
khng chin chng Mng Nguyn th k XIII, anh (ch) hy nu nhng bi
hc v huy ng sc mnh ton dn v ngh thut tin hnh cuc chin tranh
bo v T quc ca nhn dn ta thi Trn.
2. Nhng bi hc c vn dng trong cuc khng chin chng thc
dn Php v quc M (1945 1975), ca nhn dn ta nh th no?
III thi HSG Quc gia, bng A, nm 2002.
1. Lp bng thng k v cc anh hng dn tc trong cc cuc khng
chin, khi ngha chng ngoi xm t th k X n nm 1975, theo yu cu sau:
S th t Anh hng dn tc Thi gian
Chin cng ni bt
2. Qua mt cuc khng chin chng ngoi xm (t chn) ca nhn dn ta

trong thi gian t th k XV n th k XVIII, anh (ch) hy nu mt bi hc
tr thnh truyn thng qu bu ca dn tc trong s nghip u tranh bo v
T quc.
3. Bi hc lch s nu cu 2 c vn dng sng to nh th no
trong cuc khng chin chng Php 1945 1954 (Hoc trong cuc khng chin
chng M cu nc 1954 1975) ?
- Trang 243 -
Chu Tin Lc
TI LIU THAM KHO

A/ CC THI THAM KHO
1.
2.
3.
4.
5.
6.
thi tuyn sinh i hc, Cao ng (t nm 2002 n 2009)

thi tt nghip trung hc ph thng (t nm 1997 n 2009)
thi HSG Quc gia (t nm 1997 n 201009)
thi HSG H Ni cp THPT (t nm 2000 n 2010)
thi HSG TP.H Ch Minh cp THPT (t nm 2000 n 2010)
thi HSG tnh Tha Thin Hu cp THPT (t nm 2000 n 2010)
B/ T LIU THAM KHO

7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
i cng Lch s Vit Nam (Tp 2, 3), NXB Gio dc, nm 2000.
Tin trnh lch s Vit Nam, NXB Gio dc, nm 2006.
Sch gio khoa Lch s 12 (Nng cao), NXB Gio dc, nm 2006.
Sch gio khoa Lch s 12, NXB Gio dc, nm 1992.
Hng dn hc & luyn thi lch s, NXB HQG H Ni, nm 2006.
1000 cu hi & bi tp trc nghip lch s 12, NXB HQG H Ni, nm 2006.
n tp mn lch s theo ch , NXB HQG H Ni, nm 2006.
Tuyn sinh 160 cu hi luyn thi i hc, Cao ng mn Lch s, Trn Vnh Thanh, NXB HQG H Ni,
nm 2006.
luyn thi tuyn sinh v hng dn lm bi luyn thi mn Lch s, Trung tm khuyn hc, NXB Gio dc
nm 2006.
Nhng bi t gii trong k thi HSG Quc gia, Hi gio dc lch s (Hi khoa hc lch s Vit Nam), NXB
Quc gia H Ni.
Cc bi thi Hc sinh gii mn lch s, Hi gio dc lch s (Hi khoa hc lch s Vit Nam), NXB i hc S
phm H Ni.
Hng dn hc v n tp Lch s PTTH, tp 2, GS.Phan Ngc Lin (ch bin), NXBGD 1999.
Ti liu chun kin thc lch s 12 , B gio dc v o to, NXBGD 1998.
Thc hnh Lch s 9, S gio dc thnh ph H Ch Minh, NXBGD, nm 2007.
Thc hnh Lch s 12, S gio dc thnh ph H Ch Minh, NXBGD, nm 2009.
Hi v p Lch s 12, Hunh Quang Thi Nguyn Vn Minh, NXB H Quc gia TP. H Ch Minh.
Hng dn n tp v lm bi thi mn Lch s (khi 12), Hi Gio dc lch s. NXB H Quc gia H Ni.
Hng dn n tp v lm bi thi mn Lch s lp 9, PGS. Nguyn Th Ci ch bin, NXBGD.
Chun kin thc n thi tt nghip THPT v tuyn sinh i hc, cao ng mn Lch s, Nguyn Xun Trng,
NXB Gio dc.
luyn thi tuyn sinh v hng dn lm bi thi vo cc trng H, Cao ng v trung hc chuyn nghip
mn Lch s, Trung tm sch khuyn hc, NXB Gio dc.
n thi tuyn sinh i hc v cao ng mn Lch s (Hunh Kim Thnh, inh Th Lan, Nguyn Thu Vinh),
NXB Nng.
Tuyn sinh i hc & Cao ng mn Lch s, Nguyn Thu ng Nguyn Tin Phc, T sch hiu hc, NXB
Tr, nm 2001.
Kin thc Lch s 9, PGS.TS Nguyn Vn Am Ths.Nguyn Vn ng ng Thu Qunh Nguyn Thnh
Phng, NXB HQG Thnh ph H Ch Minh 2006.
Kin thc Lch s 9 Hi gio dc Lch s (Hi Khoa hc Lch s Vit Nam), Khoa Lch s, Trng i hc
S phm H Ni, NXB Thanh Nin.
C/ T LIU LU HNH NI B
31. Ti liu ca c Nguyn Th Liu (Hiu trng trng THCS Ng Ch Quc), c Nguyn Th Thnh (Chuyn
vin Phng gio dc Qun Th c), c Trn Th L Hng (T trng T S trng THCS Trng Vn
Ng), c ng Th Mng Loan (gio vin Trng THPT Th c) v thy Ths.L Vn Dng (Gio vin
trng THPT Chu Vn An, H Ni).
32. Mt s ti liu, cng n tp Lch s 12 ca cc trng : THPT chuyn L Hng Phong, THPT chuyn
Trn i Ngha, THPT Gia nh, THPT Nguyn Hin, THPT Th c, THPT Nguyn Hu Hun (Thnh ph
H Ch Minh)...
- Trang 244 -

Lịch Sử Việt Nam (Châu Tiến Lộc)

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Lịch Sử Việt Nam (Châu Tiến Lộc)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Chu Tin Lc

Lch s Vit Nam (1919 2000)

TRNG TRUNG HOC PHO THONG THU C

Lch s Vit Nam (1919 2000)

VIT NAM T NM 1919 N 1930

Nhng chuyn bin v kinh t v x hi Vit Nam

Cc cng ty than c trc y: tng cng u t v khai thc.

* Php ch khai thc hai ngnh ny l v:

Lch s Vit Nam (1919 2000)

Lch s Vit Nam (1919 2000)

Lch s Vit Nam (1919 2000)

th gii th nht. Chng trnh khai thc ln ny c nhng im g mi ?

Nam sau Chin tranh th gii th nht.

tranh th gii th nht. Vn ny c ra trong Cng lnh chnh tr u tin ca ng Cng sn

a. Chuyn bin mi v kinh t :

Lch s Vit Nam (1919 2000)

Cuc khai thc thuc a ln th hai

Khai thc ngun ti nguyn phong ph.

Cng ging cuc khai thc ln th nht.

Php u t vo cc ngnh kinh t:

Quy m khai thc gp nhiu ln so vi ln

- Phng thc sn xut t bn ch ngha tip

Lch s Vit Nam (1919 2000)

Phong tro yu nc theo khuynh hng dn ch t sn Vit Nam

Lch s Vit Nam (1919 2000)

- i mt s quyn li v kinh t: Giai cp t sn dn tc nhn lm n thun li, mun vn ln

Lch s Vit Nam (1919 2000)

- Phong tro ca giai cp t sn dn tc:

Lch s Vit Nam (1919 2000)

Lch s Vit Nam (1919 2000)

yu nc n ch ngha Mc Lnin v i theo cch mng v sn. S kin cng nh du bc m

Lch s Vit Nam (1919 2000)

nhng nm 20 ca th k XX nh hng ti cch mng Vit Nam. Trnh by phong tro yu nc ca

Cu hi 9. Phong tro yu nc ca cc tng lp tiu t sn tr thc Vit Nam trong nhng nm

ng pht trin ca phong tro cng nhn nc ta sau chin tranh ?

ra i chnh ng v sn Vit Nam ?

Cu hi 16. Con ng t ch ngha yu nc n ch ngha Mc Lnin ca Nguyn i Quc

Nguyn i Quc t nm 1921 n nm 1924 chun b gieo ht ging ca ch ngha x hi vo cng

Vit Nam ? Gii thch ti sao khuynh hng v sn li thng th ?

1) ngha lch s ca Cch mng thng Mi Nga 1917 :

Lch s Vit Nam (1919 2000)

Lch s Vit Nam (1919 2000)

i quyn li v kinh Chng cng quyn, p bc v Nng v mc ch kinh

+ Tch cc: Giai cp

Phong tro mang tnh

Lch s Vit Nam (1919 2000)

cha c thu ht vo phong

1. Nhng hot ng yu nc tiu biu nht ca ngi Vit Nam nc ngoi.

Lch s Vit Nam (1919 2000)

Lch s Vit Nam (1919 2000)

Qu trnh chuyn bin ca Nguyn i Quc t mt ngi yu nc tr thnh mt ngi

Lch s Vit Nam (1919 2000)

Khi ni v s ra i ca ng, sch Lch s ng Cng sn Vit Nam (S tho, tp I,

Qu trnh vn ng thnh lp ng l mt qu trnh u tranh v chun b lu di ca Nguyn i

Lch s Vit Nam (1919 2000)

+ Thng 7/1924, Ngi d i hi V ca Quc t Cng sn v c tham lun ti i hi, trnh by

a. i vi s ra i ca ng Cng sn Vit Nam

Lch s Vit Nam (1919 2000)

Lch s Vit Nam (1919 2000)

Anh (ch) hy nu v phn tch nhng im chnh trong con ng cu nc do lnh t

Sau nhiu nm bn ba hi ngoi, n nm 1920, ngi c S tho ln I nhng lun cung v

Trc s khng hong b tc v ng li cu nc, trong 20 nm u th k XX ca phong

a) Ch trng cu nc ca Phan Bi Chu v Phan Chu Trinh.

Lch s Vit Nam (1919 2000)